7.คู่มือหลักสูตรสถานศึกษาปฐมวัย ออทิสติก ๖๓

๖๐๕

๓) เด็กที่รับบริการทบี่ า& น (โครงการปรับบ&านเปนหอ& งเรียนเปล่ียนพอแมเปนคร)ู
๔) เดก็ ที่รับบริการท่ีศูนยก# ารเรียนเฉพาะความพกิ าร
๕) เด็กทีร่ ับบริการทห่ี &องเรียนเด็กในโรงพยาบาล

การจดั ประสบการณ!

การจัดประสบการณ# เปนแนวทางในการนําไปจัดกิจกรรมการเรียนการสอน
เพ่ือให&เด็กท่ีมีความต&องการจําเปนพิเศษได&รับการพัฒนาอยางเต็มตามศักยภาพ ตามแนว
การจัดประสบการณ# ดงั นี้

๑. จัดประสบการณ#ให&สอดคล&องกับจิตวิทยาพัฒนาการ คือเหมาะกับอายุ วุฒิภาวะ
และระดบั พัฒนาการเพื่อใหผ& ูเ& รียนทุกคนได&พัฒนาเตม็ ตามศักยภาพ

๒. จดั ประสบการณใ# หส& อดคลอ& งกบั ลักษณะธรรมชาติการเรียนรข&ู องสมองของผเ&ู รียนวัย
น้ีคือ ผู&เรียนได&ลงมือกระทําเรียนรู&ผานประสาทสัมผัสท้ัง ๕ ได&เคล่ือนไหว สํารวจ เลน สังเกต สืบค&น
ทดลอง และคิดแก&ปญ9 หาด&วยตนเอง

๓. จัดประสบการณ#ในรูปแบบบูรณาการ คือ บูรณาการท้ังมาตรฐานคุณลักษณะที่พึง
ประสงค# ประสบการณ#สําคัญ สภาพท่ีพึงประสงค# สาระท่ีควรเรียนร&ู กิจกรรมพัฒนาผู&เรียน และ
คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค#

๔. จัดประสบการณ#ให&ผ&ูเรียนได&ริเร่ิม คิด วางแผน ตัดสินใจ ลงมือกระทํา และนําเสนอ
ความคดิ โดยผูส& อนเปนผส&ู นับสนนุ อาํ นวยความสะดวก และเรยี นรู&รวมกบั ผู&เรยี น

๕. จัดประสบการณใ# หผ& ู&เรยี นมปี ฏสิ มั พนั ธ#กับผเู& รยี นอ่ืน กับผ&ูใหญ ภายใตส& ภาพแวดล&อม
ทีเ่ อ้ือตอการเรียนร&ูในบรรยากาศท่ีอบอุนมีความสุข และเรยี นรก&ู ารทํากจิ กรรมแบบรวมมือในลักษณะ
ตาง ๆกนั

๖. จัดประสบการณ#ให&ผู&เรียนมีปฏิสัมพันธ#กับสื่อและแหลงการเรียนรู&ท่ีหลากหลายและ
อยูในวิถีชีวิตของผูเ& รยี น

๗. จัดประสบการณ#ที่สงเสริมลกั ษณะนิสยั ที่ดี และทักษะการใช&ชีวิตประจําวนั ตลอดจน
สอดแทรก คุณธรรมจริยธรรม ใหเ& ปนสวนหนงึ่ ของการจดั ประสบการณก# ารเรียนอยางตอเน่อื ง

๘. จัดประสบการณ#ท้ังในลักษณะท่ีมีการวางแผนไว&ลวงหน&าและแผนที่เกิดข้ึนในสภาพ
จริงโดยไมไดค& าดการณไ# ว&

๙. ให&ผ&ูปกครองและชุมชนมีสวนรวมในการจัดประสบการณ# ท้ังการวางแผน
การสนบั สนนุ สอื่ การสอน การเข&ารวมกิจกรรม และการประเมินพัฒนาการ

๖๐๖

๑๐. จัดทําสารนิทัศน#ด&วยการรวบรวมข&อมูลเก่ียวกับพัฒนาการและการเรียนรู&ของ
ผู&เรียนเปนรายบุคคล นํามาไตรตรองและใช&ให&เปนประโยชน#ตอการพัฒนาผ&ูเรียนและการวิจัยในชั้น
เรียน

การจดั กจิ กรรมประจําวัน

การจัดกิจกรรมประจําวันสําหรับเด็กที่มีความต&องการจําเปนพิเศษ ของศูนย#การศึกษา
พิเศษประจําจังหวัดลําปาง ผ&ูเรียนจะได&รับการจัดกิจกรรมแบบบูรณาการ โดยผานการเรียนร&ู
ตามมาตรฐานคุณลักษณะทีพ่ ึงประสงค# แบงออกเปน ๓ กลุม

๑. สาํ หรับเดก็ ทีร่ บั บริการในศูนยก# ารศกึ ษาพิเศษประจําจังหวัดลําปาง
๑.๑ การจัดกจิ กรรมประจาํ วัน ดังนี้
๑.๑.๑ กจิ กรรมรับนกั เรียน
๑.๑.๒ กจิ กรรมหนา& เสาธง
๑.๑.๓ กิจกรรมอิสระ
๑.๑.๔ กจิ กรรมวงกลม
๑.๑.๕ กจิ กรรมเรยี นรตู& ามหนวยการจดั ประสบการณ#
๑.๑.๖ กจิ กรรมการรับประทานอาหารวาง
๑.๑.๗ กจิ กรรมการรบั ประทานอาหารกลางวัน
๑.๑.๘ กิจกรรมหนนู &อยเรียนรู&ชีวติ
๑.๑.๙ กจิ กรรมเสริมทักษะ
๑.๑.๑๐ กิจกรรมสงผเู& รียน
๑.๒ การกําหนดเวลาแตละกิจกรรมให&เหมาะสมกับวัยของผู&เรียนและลักษณะของ

กิจกรรมเชนกิจกรรมท่ีต&องใช&ความคิดทั้งกลุมเล็กและกลุมใหญไมควรใช&เวลาตอเนื่อง นานกวา ๒๐
นาที กจิ กรรมที่ผเู& รยี นมีอิสระเสรี ใช&เวลา ๒๐-๕๐ นาที

๑.๓ กิจกรรมควรมีความสมดุลระหวางกิจกรรมในห&องและนอกห&อง กิจกรรมท่ีใช&
กล&ามเน้ือมัดใหญและกล&ามเนื้อมัดเล็ก กิจกรรมท่ีเปนรายบุคคล กลุมยอยและกลุมใหญ กิจกรรมที่
ผเ&ู รียนเปนผ&รู เิ รมิ่ และครเู ปนผ&รู ิเร่มิ

๑.๔ จัดกิจกรรมให&ผ&ูเรียนได&พัฒนาท้ังกล&ามเนื้อมัดใหญ และกล&ามเนื้อมัดเล็ก
พัฒนาอารมณ# จติ ใจ ปลูกฝ9งคณุ ธรรมจริยธรรม พฒั นาสงั คมนสิ ยั การชวยเหลือตนเอง พัฒนาการคิด
พฒั นาภาษา สงเสริมจินตนาการและความคดิ สรา& งสรรค#

๒. สําหรับเด็กท่ีรับริการที่ศูนย#การศึกษาพิเศษประจําจังหวัดลําปาง หนวยบริการ
ประจาํ อําเภอ

๖๐๗

๒.๑ การจดั กจิ กรรมประจําวัน ดังนี้
๒.๑.๑ กิจกรรมรบั นักเรียน
๒.๑.๒ กิจกรรมหน&าเสาธง
๒.๑.๓ กิจกรรมอิสระ
๒.๑.๔ กจิ กรรมวงกลม
๒.๑.๕ กจิ กรรมเรยี นรต&ู ามหนวยการจดั ประสบการณ#
๒.๑.๖ กิจกรรมการรับประทานอาหารวาง
๒.๑.๗ กจิ กรรมการรับประทานอาหารกลางวัน
๒.๑.๘ กจิ กรรมหนูน&อยเรยี นรู&ชีวิต
๒.๑.๙ กจิ กรรมเสริมทกั ษะ
๒.๑.๑๐ กิจกรรมสงนักเรยี น

๒.๒ การกําหนดเวลาแตละกิจกรรมให&เหมาะสมกับวัยของผ&ูเรียนและลักษณะของ
กิจกรรมเชนกิจกรรมท่ีต&องใช&ความคิดทั้งกลุมเล็กและกลุมใหญไมควรใช&เวลาตอเน่ือง นานกวา ๒๐
นาที กจิ กรรมที่ผ&เู รยี นมีอิสระเสรี ใชเ& วลา ๒๐-๕๐ นาที

๒.๓ กิจกรรมควรมีความสมดุลระหวางกิจกรรมในห&องและนอกห&อง กิจกรรมที่ใช&
กล&ามเน้ือมัดใหญและกล&ามเน้ือมัดเล็ก กิจกรรมท่ีเปนรายบุคคล กลุมยอยและกลุมใหญ กิจกรรมที่
ผูเ& รยี นเปนผ&รู เิ ร่ิมและครเู ปนผู&ริเริ่ม

๒.๔ จัดกิจกรรมให&ผู&เรียนได&พัฒนาท้ังกล&ามเนื้อมัดใหญ และกล&ามเนื้อมัดเล็ก
พฒั นาอารมณ# จิตใจ ปลกู ฝง9 คุณธรรมจรยิ ธรรม พัฒนาสังคมนิสยั การชวยเหลอื ตนเอง พัฒนาการคิด
พัฒนาภาษา สงเสริมจนิ ตนาการและความคดิ สรา& งสรรค#

๓. สําหรับเด็กทร่ี บั บริการที่บ&าน (โครงการปรบั บา& นเปนหอ& งเรียนเปลย่ี นพอแมเปนคร)ู
๓.๑ การจัดกิจกรรมประจาํ วนั ดังนี้
๓.๑.๑ กจิ วัตรประจําวัน
๓.๑.๒ กิจกรรมทักษะการทํางานบ&านและทักษะการดูแลสุขภาพและความ

ปลอดภัยในชวี ติ ประจําวนั
๓.๑.๓ กิจกรรมทักษะการมสี วนรวมทางสังคมและทักษะการเดนิ ทางในชมุ ชน
๓.๑.๔ กจิ กรรมการเรียนรูต& ามกลุมทักษะ และกจิ กรรมเสริมทักษะ
๓.๑.๕ กิจกรรมทักษะการเข&าสังคม การทํากิจกรรมนันทนาการ และการ

ทํางานอดิเรก (กิจกรรมยามวาง)
๓.๑.๖ กิจกรรมทักษะการดูแลสุขภาพและความปลอดภัยในชวี ิตประจาํ วัน

๖๐๘

๓.๑.๗ ทกั ษะการมสี วนรวมทางสงั คม ทักษะการเดินทางในชมุ ชน และทักษะ
การวางแผนการใช&เงิน

๓.๑.๘ ทกั ษะการปรบั ตวั ในสังคมและการใชเ& วลาวางใหเ& ปนประโยชน#
๓.๑.๙ กจิ กรรมทกั ษะการดแู ลสขุ ภาพและความปลอดภยั ในชีวติ ประจําวัน
๓.๑.๑๐ กจิ กรรมการเรยี นรู&ตามหนวยการจัดประสบการณ#
๓.๑.๑๑ กิจวตั รประจาํ วัน
๓.๒ การกําหนดเวลาแตละกิจกรรมให&เหมาะสมกับศักยภาพของผ&ูเรียนและบริบท
ของครอบครวั โดยผปู& กครองประยกุ ตก# จิ กรรมแบบบรู ณาการ
๓.๓ การจัดกิจกรรมแกผ&ูเรียนรับบริการที่บ&าน ควรเปSดโอกาสให&ผ&ูเรียนได&เกิด
การเรยี นรท&ู งั้ ในบ&านและชมุ ชน
๓.๔ จัดกิจกรรมให&ผู&เรียนได&พัฒนาทั้งกล&ามเน้ือมัดใหญ และกล&ามเน้ือมัดเล็ก
พัฒนาอารมณ# จิตใจ ปลูกฝ9งคุณธรรมจริยธรรม พัฒนาสังคมนสิ ัย การชวยเหลอื ตนเอง พัฒนาการคิด
พฒั นาภาษา สงเสรมิ จินตนาการและความคดิ สร&างสรรค#
๔. สาํ หรบั ผ&เู รียนท่รี บั บรกิ ารในศนู ยก# ารเรียนเฉพาะความพกิ าร
๔.๑ การจัดกจิ กรรมประจําวัน ดังน้ี
๔.๑.๑ กิจกรรมรบั ผเ&ู รียน
๔.๑.๒ กิจกรรมพฒั นาวนิ ยั
๔.๑.๓ กจิ กรรมงานพนื้ ฐาน
๔.๑.๔ กิจกรรมเข&าแถวเคารพธงชาติ
๔.๑.๕ กิจกรรมวงกลม
๔.๑.๖ กิจกรรมพฒั นาผ&เู รยี น
๔.๑.๗ กจิ กรรมเรยี นรู&ตามหนวยการเรยี นรู&
๔.๑.๘ กิจกรรมการรับประทานอาหาร
๔.๑.๙ กิจกรรมอสิ ระ
๔.๑.๑๐ กจิ กรรมเสรมิ ทักษะ
๔.๑.๑๑ กิจกรรมสงผเ&ู รียน
๔.๒ การกาํ หนดเวลาแตละกิจกรรมให&เหมาะสมกับศักยภาพของผูเ& รยี นแตละบุคคล
โดยผูส& อนประยกุ ต#กิจกรรมแบบบรู ณาการ
๔.๓ การจัดกิจกรรมแกผู&เรียนศูนย#การเรียนเฉพาะความพิการ ควรเปSดโอกาสให&
ผู&เรียนได&เกิดการเรียนรู&ท้ังในและนอกห&องเรียน เชน การจัดกิจกรรมในศูนย#การเรียนเฉพาะความ
พิการ การจดั กิจกรรมในแหลงเรียนรชู& ุมชน ฯลฯ

๖๐๙

๔.๔ จัดกิจกรรมให&ผู&เรียนได&พัฒนาทั้งกล&ามเนื้อมัดใหญ และกล&ามเน้ือมัดเล็ก
พฒั นาอารมณ# จติ ใจ ปลูกฝ9งคุณธรรมจริยธรรม พฒั นาสังคมนสิ ยั การชวยเหลอื ตนเอง พัฒนาการคิด
พฒั นาภาษา สงเสรมิ จินตนาการและความคดิ สร&างสรรค#

๕. สาํ หรับผูเ& รยี นทรี่ ับบริการที่หอ& งเรยี นสาํ หรับเดก็ ในโรงพยาบาล
๕.๑ การจดั กิจกรรมประจาํ วัน ดงั น้ี
๕.๑.๑ กจิ กรรมเย่ยี มนักเรยี นข&างเตียง
๕.๑.๒ กจิ กรรมการเรียนร&ตู ามกลุมทกั ษะ และกิจกรรมเสรมิ ทักษะ
๕.๑.๓ กจิ กรรมนนั ทนาการ
๕.๒ การกําหนดเวลาแตละกิจกรรมให&เหมาะสมกับศักยภาพของผ&ูเรียนและบริบท

ของครอบครัว ตามประเภทและสภาพความพิการของผู&เรียน โดยผู&ปกครองประยุกต#กิจกรรมแบบ
บรู ณาการ

๕.๓ จัดกิจกรรมให&ผ&ูเรียนได&พัฒนาท้ังกล&ามเนื้อมัดใหญ และกล&ามเนื้อมัดเล็ก
พัฒนาอารมณ# จติ ใจ ปลกู ฝ9งคณุ ธรรมจริยธรรม พฒั นาสังคมนสิ ัย การชวยเหลอื ตนเอง พฒั นาการคิด
พัฒนาภาษา สงเสรมิ จนิ ตนาการและความคดิ สรา& งสรรค#

บรรยากาศการเรียนรู

การจัดสภาพแวดล&อมเพื่อให&เกิดความเหมาะสมและเอ้ือตอการพัฒนาศักยภาพผู&เรียน
มีความสําคัญเปนอยางยิ่ง เนื่องจากธรรมชาติของผู&เรียนที่จะเรียนรู& ค&นคว&า ทดลอง และต&องการ
สัมผัสกับส่ิงแวดลอ& มรอบ ๆตัว การจัดเตรียมสง่ิ แวดล&อมอยางเหมาะสมตามความตอ& งการของผู&เรียน
จงึ มีความสําคญั ทเ่ี กย่ี วขอ& งกับพฤติกรรมและการเรียนรขู& องผ&ูเรยี นผ&เู รยี นสามารถเรยี นรูจ& ากการเลนที่
เปนประสบการณ#ตรงท่ีเกิดจากการรับรู&ด&วยประสาทสัมผัสท้ังห&า ศูนย#การศึกษาพิเศษ
ประจําจังหวัดลําปาง จําเปนต&องจัดสิ่งแวดล&อมให&สอดคล&องกับเนื้อหาของหลักสูตร เพื่อสงผลให&
บรรลจุ ุดหมายในการพฒั นาผ&ูเรียน โดยคาํ นึงถงึ ส่ิงตอไปน้ี

๑. สภาพแวดล&อมทางดา& นกายภาพ
เปนการจัดสภาพแวดล&อมตาง ๆภายในห&องเรียนและนอกห&องเรียนให&เปนระเบียบ

เรียบร&อย สะอาด ปลอดภัย พร&อมทั้ง มีสื่อการเรียนการสอนและสิ่งอํานวยความสะดวกตาง ๆ ท่ี
พร&อมใช&งาน และเอ้ือตอการเรียนรู&ของผ&ูเรียน สงเสริมให&ผ&ูเรียนสามารถเรียนรู&ได&อยางสูงสุดตาม
ศกั ยภาพของผเู& รยี น

๑.๑ สภาพแวดล&อมภายในห&องเรียนพื้นที่ปฏิบัติกิจกรรมและการเคลื่อนไหว ควรมี
พื้นท่ีที่ผู&เรียนสามารถทํางานได&ด&วยตนเอง และทํากิจกรรมด&วยกันในกลุมเล็ก หรือกลุมใหญ ผู&เรียน
สามารถเคลื่อนไหวได&อยางอิสระจากกิจกรรมหน่ึงไปยังกิจกรรมหนึ่งโดยไมรบกวนซ่ึงควรจะเปน

๖๑๐

ห&องเรียนท่ีมีขนาดเหมาะสม แสงสวางเพียงพอ สีผนังภายในห&องเรียนห&องเรียนท่ีปราศจากเสียง
รบกวน โต_ะเก&าอ้ีมีขนาดและรูปแบบที่มีความเหมาะสม มีสื่อและส่ิงอํานวยความสะดวกตางๆท่ี
เหมาะสมกับผู&เรยี น เปนตน&

๑.๒ สภาพแวดล&อมภายนอกห&องเรียน ได&แก สภาพแวดล&อมนอกห&องเรียน
และแหลงเรียนรู&นอกห&องเรียนอื่น ๆ เชน สนามเด็กเลน วดั โรงพยาบาลใกล&บ&าน ตลาด แหลงเรียนรู&
ชมุ ชน เปนต&น

๒. สภาพแวดล&อมทางด&านจิตวิทยาคือ บรรยากาศทางด&านจิตใจท่ีทําให&ผู&เรียนเกิด
ความสบายใจ เกิดความอบอุน มีความปลอดภัย เปนมิตรตอผ&ูเรียน เพ่ือให&ผู&เรียนไว&วางใจผู&สอน
ตลอดจนเกิดอสิ ระในการแสดงออก ตามกฎระเบียบในหอ& งเรยี น

๒.๑ ด&านผู&เรียนพฤติกรรม อารมณ# ประเภทความพิการ ระดับความรุนแรงของ
ความพิการ ชวงอายุของผู&เรียน และป9ญหาของผู&เรียนแตละคนภายในห&องเรียน พัฒนาการ
ความสามารถของผเ&ู รยี นแตละคน ฯลฯ

๒.๒ ด&านครูผ&ูสอนการจัดการภายในห&องเรียน เทคนิคการสอน พฤติกรรม
บคุ ลิกภาพ ความสัมพนั ธร# ะหวางผส&ู อนและผเ&ู รยี น อีกทั้งความร&แู ละทัศนคติของผ&สู อน

๓. สภาพแวดล&อมทางด&านสงั คมได&แก
๓.๑ บรรยากาศในช้ันเรียน เชน ความสัมพันธ#กับเพื่อนในชั้นเรียน ความสัมพันธ#

ระหวางผ&สู อนกับผ&เู รยี น ความเปนอันหน่งึ อนั เดยี วกัน เปนตน&
๓.๒ แรงจูงใจในการเรยี นร&ูของผูเ& รียนเชน รางวลั คําชมเชย
๓.๓ ความสัมพันธ#ระหวางผ&ูสอนกับผ&ูเรียนเชน การสร&างความไว&วางใจกับผ&ูเรียน

ความรัก และการดูแลเอาใจใส
นอกจากนี้จากสถานการณ#การแพรระบาดของเชื้อโรคโควิด - 19 หรือโคโรนาไวรัส

ชวงปลาย พ.ศ. ๒๕๖๒ ถึง พ.ศ. ๒๕๖๓ ซึ่งเกิดขึ้นอยางรวดเร็วและรุนแรงจนแพรกระจายไปใน
ประเทศตาง ๆ ท่ัวโลก ผ&ูคนเจ็บปOวยและล&มตายจํานวนมาก จนกลายเปนความสูญเสียอยางใหญ
หลวงอีกครั้งหนึง่ ของมนุษยชาติ มนษุ ย#จาํ เปนตอ& งปองกนั ตนเองเพ่ือให&มชี วี ิตรอดดว& ยการปรับเปลี่ยน
พฤติกรรมการดํารงชีวิตที่ผดิ ไปจากวถิ ีเดิม ๆ

โดยสร&างเสริมปรับหาวิถีการดํารงชีวิตแบบใหมเพื่อให&ปลอดภัยจากการติดเชื้อควบคูไป
กับความพยายามรักษาและฟUlนฟูศักยภาพทางเศรษฐกิจและธุรกิจ นําไปสูการสรรค#สร&างสิ่งประดิษฐ#
ใหม ๆ เทคโนโลยีใหม ๆ มีการปรับแนวคิด วิสัยทัศน# วิธีการจัดการ ตลอดจนพฤติกรรมท่ีเคยทํามา
เปนกิจวัตร เกิดการบายเบนออกจากความค&ุนเคยอันเปนปรกติมาแตเดิมในหลายมิติ ทั้งในด&าน
อาหาร การแตงกาย การรกั ษาสขุ อนามัย การศกึ ษาเลาเรยี น การสือ่ สาร การทาํ ธรุ กจิ ฯลฯ ซง่ึ สง่ิ ใหม
เหลาน้ีได&กลายเปนความปรกติใหม ๆ จนในท่ีสุด เมื่อเวลาผานไปจนทําให&เกิดความคุ&นชินก็จะ

๖๑๑

กลายเปนสวนหนงึ่ ของวิถชี ีวติ ปรกติของผ&คู นในสงั คม ซ่ึงมกี ารบัญญัติศัพท#เกี่ยวกับวิถีชวี ิตใหมนี้ข้ึนมา
คอื คาํ วา “New Normal”

ราชบัณฑิตยสภาได&บัญญัติศัพท#คําวา “New Normal” หมายถึง ความปกติใหม , ฐาน
วิถีชีวิตใหม หมายถึงรูปแบบการดําเนินชีวิตอยางใหมที่แตกตางจากอดีตอันเนื่องจากมีบางส่ิงมา
กระทบ จนแบบแผนและแนวทางปฏบิ ตั ิท่คี นในสังคมคน&ุ เคยอยางเปนปกตแิ ละเคยคาดหมายลวงหน&า
ได&ตอ& งเปลี่ยนแปลงไปสูวถิ ีใหมภายใต&หลักมาตรฐานใหมทีไ่ มคุ&นเคย

รูปแบบวิถีชีวิตใหมน้ี ประกอบด&วยวิธีคิด วิธีเรียนรู& วิธีส่ือสาร วิธีปฏิบัติและการจัดการ
การใช&ชีวิตแบบใหมเกิดข้ึนหลงั จากเกิดการเปลี่ยนแปลงอยางใหญหลวงและรุนแรงอยางใดอยางหนง่ึ
ทําให&มนุษย#ต&องปรับตัวเพ่ือรับมือกับสถานการณ#ป9จจุบันมากกวาจะธํารงรักษาวิถีดั้งเดิมหรือหวนหา
ถงึ อดีต

ซงึ่ กรมอนามัยไดก& ําหนดมาตรการ New Normal ในโรงเรียน ดังนี้
๑. ต&องมีการตรวจคัดกรองวดั อณุ หภูมิทุกคน กอนเขา& โรงเรยี น
๒. นักเรยี นและคุณครู ตอ& งสวมหน&ากากอนามยั ตลอดเวลาที่อยูในโรงเรียน
๓. ล&างมือบอย ๆ มีชวงเวลา และจุดบริการให&เด็กไปล&างมือ มีจุดล&างแอลกอฮอล#เจล
และให&เดก็ หลกี เล่ยี งจุดเสีย่ งสัมผสั รวม เชน ราวบนั ได ลูกบดิ
๔. จัดโต_ะเรียนให&มีระยะหางกัน ๑ - ๒ เมตร ลดจํานวนเด็กตอช้ันเรียน และเว&น
ระยะหางของพ้ืนทีอ่ น่ื ๆ ในโรงเรียน เชน โรงอาหาร สนามเด็กเลน
๕. มีการทําความสะอาดบอยขึ้น โดยเฉพาะห&องนํ้าที่เด็กใช&รวมกัน จุดเส่ียงสัมผัส เชน
โตะ_ เกา& อ้ี ลูกบดิ ราวบันได
๖. ลดกิจกรรมที่จะเกิดความแออัด เชน การแขงกีฬา หรือเหล่ือมเวลาในการจัด
กิจกรรม เพื่อลดความเสีย่ งในการสัมผัสกนั
๗. ให&ผู&ปกครองปรับตัว ตั้งแตการมาสงลูก การเตรียมตัวลูกกอนมาโรงเรียน การฝTกให&
เดก็ สวมหนา& กากอนามัยตลอดเวลา และเขา& ใจวาต&องล&างมือ และเวน& ระยะหางจากเพื่อน
เพื่อให&นักเรียน บุคลากร และผู&ท่ีเกี่ยวข&องมีความปลอดภัยในชีวิต สามารถดําเนินชีวิต
ในแบบ New Normal หรือรูปแบบวิถีชีวิตใหม ศูนย#การศึกษาพิเศษประจําจังหวัดลําปาง จึงได&
กาํ หนดมาตรการเพือ่ สรา& งบรรยากาศในการเรยี นรทู& ่ปี ลอดภยั ดงั นี้
๑. การคัดกรองเพ่ือวัดอุณหภูมิรางกายและเช็คอาการสุมเส่ียง กอนอนุญาตให&นักเรียน ครู
บุคลากร รวมถึงผู&ปกครองเข&ามาภายในสถานศึกษา จัดตั้งจุดคัดกรอง โดยจุดคัดกรองท่ีดีท่ีสุด คือ บริเวณ
ประตูรั้วกอนเข&ามาภายในศูนย#การศึกษาพิเศษประจําจังหวัดลําปาง และหากพบวาเด็กนักเรียน ครู
บุคลากรคนใดมีอุณหภูมิรางกายเกิน ๓๗.๕ องศาเซลเซียส ควรแจ&งให&ผู&ปกครองทราบ เพ่ือมารับกลับไป

๖๑๒

โรงพยาบาลหรือกักตัวที่บ&านสําหรับการตรวจวัดอุณหภูมิรางกาย โดยจัดเตรียมเคร่ืองวัดไข&หรือ
เทอร#โมมเิ ตอร#ท่ีมมี าตรฐาน เพื่อลดความคลาดเคลอ่ื นจากการวัด

๒. การเตรียมการเรื่องความสะอาดและสุขอนามัย โดยการเตรียมพ้ืนท่ีเพ่ือตั้งจุดบริการ
เจลล&างมือ หรือแอลกอฮอล#ล&างมือ สําหรับจุดท่ีควรมีเจลล&างมือให&บริการ ได&แก ประตูทางเข&า
ศูนย#การศึกษาพิเศษประจําจังหวัดลําปาง ประตูทางออกศูนย#การศึกษาพิเศษประจําจังหวัดลําปาง
หนา& อาคารเทพรตั น# หน&าอาคารเรียนประกอบ (โดม) ทางเข&า – ออกโรงอาหาร ทางเขา& – ออกอาคารเรียน
และท่สี ําคญั คือ หอ& งเรยี นทกุ หอ& งควรมีเจลล&างมือต้ังไวบ& ริการเชนกนั อีกทัง้ ควรเตรียมสบูเหลวสําหรับล&าง
มือจํานวนมาก ต้ังไว&ในห&องนํ้า บริเวณท่ีมีก็อกนํ้า หรืออางล&างมือ และควรเพ่ิมอางล&างมือให&เพียงพอตอ
จาํ นวนนกั เรียน

๓. ครู นกั เรยี น รวมถึงบคุ ลากรทกุ คนท่ปี ฏิบัตหิ นา& ที่อยใู นบริเวณโรงเรยี น ตอ& งสวมหนา& กาก
อนามัยหรือหน&ากากผ&าตลอดเวลา เพ่ือปองกันการแพรเช้ือระหวางกัน รวมท้ังผู&ท่ีมีหน&าท่ีประกอบอาหาร
คอื แมครัว/พอครวั หรอื ผต&ู ักอาหารควรใส Face shiled และถงุ มือยาง เพื่อการปองกนั ทีร่ ดั กมุ มากยิง่ ข้ึน

๔. การทํา Social distancing กอนเปSดเรียนใหม ควรเตรียมจดั สถานทีใ่ นห&องเรยี น ดงั น้ี
๔.๑ วางโต_ะ – เก&าอใี้ หม& ีระยะหางจากกนั ราว ๑ - ๑.๕ เมตร และโตะ_ เรียนแตละโตะ_ ควร

มีฉากก้นั หรอื พารท# ชิ ่ัน เพือ่ ปองกันละอองน้ําลายหรอื สารคัดหลง่ั อื่น ๆ
๔.๒ กําหนดจุดเพื่อสร&างระยะหางในบริเวณท่ีต&องมีการตอคิว เชน ตอคิวซ้ืออาหาร ตอ

คิวเขา& หอ& งนาํ้ หรือการเข&าแถวกอนเร่ิมเรียนในภาคเช&า โดยกําหนดระยะหาง ๑ - ๑.๕ เมตร
๕. ควรงดกิจกรรมท่ีมีการรวมกลุม เชน กีฬาสี การทัศนศึกษา หรือกิจกรรมฉลองในวัน

สําคัญตาง ๆ ออกไปกอน รวมถึงงดเปSดสนามเด็กเลน เพื่องดการรวมกลุม ลดการสัมผัสรวม และสร&าง
Social Distancing นอกจากนั้นควรงดการเรียนการสอนในห&องแอร# หรือหอ& งท่มี ีระบบอากาศแบบปSด เชน
โรงยิม แล&วจดั การเรียนการสอนในห&องทสี่ ามารถเปSดประตูหน&าตาง ระบายอากาศได& และควรงดการนัง่ โต_ะ
เรยี นรวม เพ่ือสรา& งระยะหางระหวางกนั และหากเปนไปได& ในชวงพกั กลางวนั ควรจดั ใหน& ักเรียนรับประทาน
อาหารบนห&องเพ่ือปองกันการรวมกลุม หรือถ&าจําเปนต&องทานอาหารท่ีโรงอาหาร ก็ควรกําหนดที่นั่งสร&าง
ระยะหางบนโต_ะอาหาร รวมถึงแบงเวลาพักตามระดับชั้นเรียน เพ่ือลดจํานวนคนในชวงพักกลางวันไมให&
มากเกนิ ไป

๖. การทําความสะอาดและฆาเชื้อโรคในบริเวณศูนย#การศึกษาพิเศษประจําจังหวัดลําปาง
ควรเตรียมการทําความสะอาดทุกซอกทุกมุม ต้ังแตกอนถึงวันเปSดเรียน สวนในวันเปSดเรียน ควรมีการทํา
ความสะอาดท้ังตอนเช&ากอนเขา& เรยี นและตอนเยน็ หลงั เลกิ เรยี น โดยเน&นทาํ ความสะอาดในบริเวณหอ& งเรียน
และพื้นผิวท่ีมีการสัมผัสรวมกัน สวนห&องนา้ํ ควรทาํ ความสะอาดทุก ๆ ๒ ชั่วโมง โดยเนน& ท่ีอางล&างมือ ก็อก
น้ํา ฝารองน่ัง และบริเวณชักโครก การทําความสะอาดควรใช&นํ้ายาทําความสะอาดหรือผลิตภัณฑ#ทําความ
สะอาดสตู รฆาเชอ้ื สวนบรเิ วณจดุ สัมผัสรวมควรเชด็ ด&วยแอลกอฮอล# ๗๐% นอกจากนน้ั ควรมกี ารฉดี พนฆา

๖๑๓

เชื้อโรคในชวงเย็นหลังเลิกเรียน และหากมีการทาํ ความสะอาดอาคารแล&ว ควรปSดหอ& ง ปดS อาคารทันที ไมให&
มีใครเข&าไปภายในอาคารไดอ& กี

บทบาทของผูบริหาร ครผู สู อน คณะสหวชิ าชีพ ผปู กครอง และบคุ ลากรสนบั สนนุ

การจัดการเรียนร&ูเพื่อให&ผู&เรียนมีคุณภาพตามเปาหมายของหลักสูตร ทั้งผู&บริหาร
ครผู ูส& อน คณะสหวชิ าชพี ผู&ปกครอง และบคุ ลากรสนับสนุน ควรมีบทบาทดงั นี้

๑. ผบู ริหาร
ผ&ูบริหารเปนผ&ูนําในการขับเคล่ือนการใชห& ลกั สูตร สูการปฏิบัติจริงในศูนยก# ารศึกษา

พิเศษ อยางเปนรูปธรรม สงเสริมและสนับสนุนทรัพยากรที่เอ้ือตอการจัดการเรียนร&ู รวมท้ังประสาน
ความรวมมือกบั หนวยงานทเ่ี กย่ี วข&องในการพฒั นาเด็กพิการ

๒. ครูผูสอน
ครูผู&สอนต&องศึกษาและทําความเข&าใจหลักสูตรสถานศึกษาสําหรับเด็กที่มีความ

เข&าใจหลักสูตรสถานศึกษาการศึกษาปฐมวัย สําหรับเด็กท่ีมีความต&องการจําเปนพิเศษ ของศูนย#
การศึกษาพิเศษประจําจังหวัดลําปาง พุทธศักราช ๒๕๖๓ อยางถองแท& เพื่อให&การจัดการเรียนร&ูมี
ประสทิ ธิภาพและเกดิ ประสิทธผิ ล

๓. คณะสหวิชาชพี
คณะสหวิชาชีพ เปนคณะผู&ให&บริการประกอบด&วย ครูการศึกษาพิเศษ นักจิตวิทยา

คลินิก นักกิจกรรมบําบัด นักกายภาพบําบัด มีสวนรวมในการประเมินความสามารถพื้นฐาน วางแผน
รวมพัฒนาและประเมินผล รวมทั้งเปนท่ีปรึกษาในการพัฒนาเด็กพิการ โดยคณะสหวิชาชีพอาจเปน
บุคลากรของศูนย#การศึกษาพิเศษประจําจังหวัดลําปางพัฒนาสงั คมและความมั่นคงของมนุษย#และอ่ืน
ๆ

๔. ผปู กครอง
ผ&ูปกครอง มีสวนรวมในการกําหนดเปาหมาย วางแผน และพัฒนาศักยภาพเด็ก

พกิ าร รวมท้งั สงเสรมิ สนบั สนุนกิจกรรมของสถานศึกษา
๕. บคุ ลากรสนับสนุน
บุคลากรสนับสนุน มีสวนรวมในการสนับสนุนการดําเนินงานจัดการศึกษา และ

ปฏิบตั ภิ ารกิจใหบ& รรลจุ ุดหมายของหลกั สตู ร

เทคโนโลยีสง่ิ อํานวยความสะดวก สอ่ื และแหลงเรียนรู

การจัดประสบการณ#เพื่อพัฒนาผ&ูเรียนระยะแรกเริ่ม จําเปนต&องอาศัยเทคโนโลยีส่ิง
อํานวยความสะดวกส่ือ วัสดุ อุปกรณ# และแหลงเรียนรู&ตาง ๆ ท่ีสอดคล&องกับความต&องการจําเปน

๖๑๔

พิเศษ ของแตละบุคคล รวมทั้งการใช&แหลงเรียนรู&ตาง ๆ ท่ีมีในท&องถิ่น มาใช&ประกอบในการจัดการ
เรียนร&ู ที่สามารถสงเสริมและส่ือสารให&ผ&ูเรียนเกิดการเรียนรู& โดยศูนย#การศึกษาพิเศษ ควรจัดให&มี
อยางพอเพยี ง เพ่ือพัฒนาให&ผู&เรยี นเกดิ การเรยี นรู&อยางแท&จริง

เทคโนโลยีสิ่งอํานวยความสะดวก ส่ือ และแหลงเรียนร&ูน้ัน ผู&สอนสามารถจัดทําและ
พัฒนาขึ้นเอง หรือพิจารณาเลือกใช&จากคูมือรายการสิ่งอํานวยความสะดวก สื่อ บริการ และ
ความชวยเหลืออ่ืนใดทางการศึกษามาใช&ประกอบในการจัดการเรียนร&ู สามารถสงเสริมและส่ือสาร
ใหผ& เ&ู รียนเกิดการเรียนรู& ดงั น้ี

๑. จัดให&มีแหลงเรียนรู& ศูนย#สื่อ นวัตกรรม และเครือขายการเรียนร&ูท่ีมีประสิทธิภาพ
ในสถานศกึ ษาและชมุ ชน เพ่อื การศกึ ษา คน& ควา& และการแลกเปล่ยี นประสบการณ#การเรียนร&ู ระหวาง
สถานศึกษาท&องถิน่ ชมุ ชน

๒. จัดทํา จัดหาเทคโนโลยีส่ิงอํานวยความสะดวก ส่ือการเรียนรู&สําหรับผ&ูเรียน สงเสริม
ให&ผ&สู อนจัดทํา จัดหาส่ือที่หลากหลาย รวมทัง้ ประยุกตใ# ช&สง่ิ ท่มี ีอยใู นท&องถ่ินเปนส่อื การเรียนรู&

๓. เลือกใช&เทคโนโลยีส่ิงอํานวยความสะดวก สื่อการเรียนร&ูท่ีมีคุณภาพ เหมาะสมและ
หลากหลาย สอดคลอ& งกบั วธิ ีการเรียนรู&และความแตกตางของแตละบุคคล

๔. ประเมินความเหมาะสมคุณภาพของเทคโนโลยสี งิ่ อํานวยความสะดวก สื่อ ท่ีเลือกใช&
ในการจดั การเรียนร&ู

๕. ศึกษาค&นคว&า วิจัย เพื่อพัฒนาเทคโนโลยีสิ่งอํานวยความสะดวก ส่ือการเรียนร&ู
ให&สอดคลอ& งกบั การพฒั นาผู&เรียน

๖. จัดให&มีการกํากับ ติดตาม ประเมินคุณภาพ การใช&เทคโนโลยีสง่ิ อํานวยความสะดวก
สือ่ และแหลงเรยี นรอู& ยางสมํ่าเสมอ

ในการจัดทํา การเลือกใช& และการประเมินคุณภาพเทคโนโลยีสิ่งอํานวยความสะดวก
สือ่ และแหลงเรียนรท&ู ใ่ี ช&ในศนู ยก# ารศึกษาพิเศษ ควรคาํ นงึ ถงึ หลักการสาํ คญั เชน ความสอดคล&องกับ
หลกั สูตร วัตถปุ ระสงค#การเรียนรู& การออกแบบกจิ กรรมการเรียนร&ู การจัดประสบการณ# เปนตน&

แหลงเรียนรใู นศูนย!การศึกษาพเิ ศษ

คู มื อ ห ลั ก สู ต ร ส ถ า น ศึ ก ษ า ก า ร ศึ ก ษ า ป ฐ ม วั ย สํ า ห รั บ เ ด็ ก อ อ ทิ ส ติ ก
ของศูนย#การศึกษาพิเศษประจําจังหวัดลําปาง พุทธศักราช ๒๕๖๓ ได&มีการจัดแหลงเรียนรู&
ในศูนย#การศึกษาพิเศษ ดังนี้

๖๑๕

ประเภท ชือ่ แหลงเรยี นรู หมายเหตุ
๑. ห&องเรียน
ศูนย#การศึกษาพิเศษประจําจังหวัดลําปาง มีการ
๒. ห&องเรยี น แบงห&องเรียนสําหรับให&บริการแกบุคคลที่มีความ
เสริมทักษะ ต&องการจําเปนพเิ ศษดังน้ี
๑. หอ& งเรยี นแสงตะวันฉาย
๒. ห&องเรียนสะพานสายร&งุ
๓. ห&องเรยี นมุงสดู วงดาว
๔. ห&องเรยี นประสานสายตา
๕. หอ& งเรียนเดนพฒั นาการ
๖. หอ& งเรียนวาจาสอื่ สาร
๗. Contemporary Living Centre (CLC)
๑. หอ& งเรียนดนตรีบําบดั หอ& งเรยี นศิลปะบาํ บดั หลักสตู รสถานศกึ ษาได&

และหอ& งศิลปะการแสดง อาคารเอนกประสงค# กาํ หนดไวใ& นกิจกรรมพัฒนา

ผูเ& รียน

๒. หอ& งเรียนคอมพิวเตอร# อาคารเทพรัตน# หลกั สูตรสถานศึกษาได&

กําหนดไวใ& นกิจกรรม

พัฒนาผู&เรียน

๓. หอ& งสมดุ อัจฉริยะ Multimedia room library เปนกจิ กรรมเสริมทกั ษะที่

อาคารเทพรตั น# กําหนดใหแ& กผู&เรียน

๔. ห&องบอลบําบัด อาคารเทพรตั น# เปนกิจกรรมเสริมทักษะท่ี

กาํ หนดใหแ& กผู&เรียน

๕. ห&องฝTกอาชพี อาคารพระราชทาน ๒ เปนทักษะการเรยี นรู& กลุม
๖. โรงอาหาร อาคารพระราชทาน ๑ ทกั ษะการดํารงชวี ติ
เปนทักษะการเรยี นรู&

กลมุ ทักษะการดํารงชีวติ

๗. อาคาร สพฐ. ๔ (สว& ม ๔ ทนี่ ่ัง) เปนทักษะการเรียนรู&

กลมุ ทกั ษะการดํารงชวี ิต

๖๑๖

ประเภท ชอ่ื แหลงเรียนรู หมายเหตุ

๓. สวนกระตน&ุ ๑. สนามเด็กเลน ด&านข&างอาคารเรียนกงสลุ ญป่ี นOุ เปนกจิ กรรมเสริมทกั ษะท่ี

ประสาทสมั ผัส กําหนดให&แกผเู& รียน

๒. สวนกระตุน& ประสาทสัมผัส ด&านหลังอาคารเทพ เปนกจิ กรรมเสริมทกั ษะท่ี

รตั น# กาํ หนดให&แกผ&เู รยี น

๔. แปลงเกษตร ๑. โรงเลี้ยงไส&เดอื น หลังอาคารหอประชุม เปนทักษะการเรยี นรู&

กลุมทักษะการดาํ รงชีวิต

๒. แปลงผักสวนครวั หลงั อาคารหอประชมุ เปนทักษะการเรยี นรู&

กลุมทกั ษะการดาํ รงชวี ติ

๓. แปลงผักข้นึ ร&าน หนา& อาคารหอประชมุ เปนทักษะการเรยี นรู&

กลมุ ทกั ษะการดํารงชวี ิต

๕. ลานบรู ณาการ อาคารประกอบสําหรบั เด็กพิการ (โดม) เปนกจิ กรรมเสรมิ ทกั ษะท่ี

กาํ หนดใหแ& กผ&ูเรยี น

๖. รา& นค&า ร&านธารน้าํ ใจ เปนทักษะการเรียนร&ู

กลุมทกั ษะการดาํ รงชวี ติ

๗. บ&านจําลอง บา& นสาธิต เปนกิจกรรมเสรมิ ทกั ษะที่

กาํ หนดใหแ& กผ&เู รียน

แหลงเรยี นรูภายนอกศูนย!การศกึ ษาพเิ ศษ

คูมือหลักสูตรสถานศึกษาการศึกษาปฐมวัย สําหรับเด็กท่ีมีความบกพรองทางการเห็น

ของศูนย#การศึกษาพิเศษประจําจังหวัดลําปาง พุทธศักราช ๒๕๖๓ ได&มีการจัดแหลงเรียนรู&ภายนอก

ศูนยก# ารศกึ ษาพเิ ศษ ดงั นี้

ประเภท ช่อื แหลงเรยี นรู หมายเหตุ

๑. หนวยบริการ ๑. หนวยบริการอําเภอเกาะคา ต้ังอยูภายในศูนย#การศึกษา

แล ะ ศูนย#ก า ร นอกระบบและตามอัธยาศัย (ตําบลศาลา) เลขที่ ๗๑/๑

๖๑๗

ประเภท ชอื่ แหลงเรยี นรู หมายเหตุ

เรียนเฉพาะความ หมูท่ี ๖ ตําบลศาลา อําเภอเกาะคา จังหวัดลําปาง เปนแหลงเรียนร&ู

พกิ าร ๕๒๑๓๐ สําหรับคนพิการ

๒. หนวยบริการอําเภอห&างฉัตร ต้ังอยูภายในศูนย#การศึกษา ในชมุ ชน

นอกระบบและตามอัธยาศัย (สํานักงานประถมศึกษา

เกา) หมูท่ี ๕ ตําบลห&างฉัตร อําเภอห&างฉัตร จังหวัด

ลาํ ปาง ๕๒๑๙๐

๓. หนวยบริการอําเภอแมทะ ต้ังอยูภายในโรงเรียน

บ&านปง (เกา) หมูที่ ๒ ตําบลปOาตัน อําเภอแมทะ

จงั หวดั ลําปาง ๕๒๑๕๐

๔. หนวยบริการเถิน ตั้งอยูเลขที่ ๒๒๑/๑ หมูบ&านดอนไชย
หมูท่ี ๗ ตําบลล&อมแรด อําเภอเถิน จังหวัดลําปาง

๕๒๑๖๐

๕. หนวยบริการอําเภองาว ต้ังอยูในโรงเรียนบ&านโปOง

หมูที่ ๔ ตําบลบ&านโปOง อําเภองาว จังหวัดลําปาง

๕๒๑๑๐

๖. หนวยบริการอําเภอแจ&หม ต้ังอยูในศูนย#พัฒนาเด็กเล็ก

บ& า น ใ ห ม เ ห ล า ย า ว ห มู ท่ี ๘ ตํ า บ ล วิ เ ช ต น ค ร

อาํ เภอแจ&หม จังหวัดลาํ ปาง ๕๒๑๒๐

๗. หนวยบริการอําเภอแมเมาะ อาคารศูนย#สามวัย หมูท่ี ๗

ตําบลแมเมาะ อําเภอแมเมาะ จังหวดั ลําปาง ๕๒๒๒๐

๘. หนวยบริการเสริมงาม อําเภอเสริมงาม ต้ังอยูภายใน

ศูนย#ฝTกอาชีพเย็บผ&า ตําบลทุงงาม หมูท่ี ๕ บ&านสาแล

ตาํ บลทงุ งาม อําเภอเสรมิ งาม จงั หวดั ลาํ ปาง ๕๒๒๑๐

๙. ศูนย#การเรียนเฉพาะความพิการแมสันเมืองยาว

ต้ังอยูบ&านเล ขที่ ๗ ๙ หมูท่ี ๑ ๐ ตําบล เมืองยาว

อําเภอหา& งฉตั ร จังหวัดลําปาง ๕๒๑๙๐

๖๑๘

ประเภท ช่ือแหลงเรียนรู หมายเหตุ
๒. วดั ๑๐. ศนู ย#การเรยี นเฉพาะความพกิ ารตาํ บลบา& นเอื้อม
กจิ กรรมพัฒนา
๓. อื่นๆ ต้งั อยูที่โรงเรยี นบ&านเอือ้ ม หมูท่ี ๑ ตาํ บลบา& นเอ้ือม ผู&เรียน (กิจกรรม
อําเภอเมืองลาํ ปาง จังหวัดลําปาง ๕๒๐๐๐ คณุ ธรรม)
๑. วัดสขุ สวสั ดิ์
๒. วัดศรีชมุ กจิ กรรมพฒั นา
๓. วดั พระแกว& ดอนเต&า ผูเ& รยี น
๔. วดั ปงสนุก (กจิ กรรมทัศน
๕. วัดพระธาตลุ าํ ปางหลวง ศกึ ษา และ
๖. วดั เจดยี #ซาวหลัง กจิ กรรม
๗. วดั ศรีรองเมอื ง นันทนาการ )
๑. สนามกีฬาเทศบาลนครลาํ ปาง
๒. สนามกีฬาเทศบาลเมอื ง เขลางคน# ครลาํ ปาง
๓. สวนสาธารณะหนองกระทงิ (งานฤดหู นาว)
๔. สวนสาธารณะเหมอื งแมเมาะ
๕. หา& งสรรพสินคา& Big C จังหวดั ลาํ ปาง
๖. อทุ ยานการคา& กาดสวนแก&ว จงั หวดั เชียงใหม
๗. ศนู ยว# ทิ ยาศาสตรก# ารศกึ ษา
๘. ศูนย#ฝTกลกู ชา& ง
๙. Art in Paradise จงั หวดั เชยี งใหม
๑๐. Chiangmai Zoo Aquarium จังหวัดเชียงใหม
๑๑. รถมา& ลาํ ปางชมเมอื ง
๑๒. สวนสัตวเ# ชียงใหม
๑๓. สวนสัตว# Chiang Mai Night Safari
๑๔. สถานรี ถไฟลาํ ปาง จงั หวดั ลาํ ปาง
๑๕. สถานีรถไฟขนุ ตาน จงั หวดั ลําพนู

๖๑๙

*หมายเหตุ แหลงเรียนร&ูในชุมชนผู&สอนสามารถเลือกใช&ได&ตามความเหมาะสมของกิจกรรมในการ
เรียน

ตารางท่ี ๑.๑๑ แสดงแหลงเรียนรู&ภายนอกศนู ย#การศึกษาพิเศษ

การวดั และประเมนิ ผลการเรยี นรู

การวัดและประเมินผลการเรียนรู&ของเด็กท่ีมีความต&องการจําเปนพิเศษ พิจารณา
องค#ประกอบรวมกัน ๓ ด&าน คือ มาตรฐานคุณลักษณะที่พึงประสงค# ด&านกิจกรรมพัฒนาผ&ูเรียน
และด&านคุณลักษณะอันพึงประสงค# ตามที่หลักสูตรกําหนด โดยผ&ูเรียนต&องได&รับการประเมินทุกด&าน
ดังน้ี

มาตรฐานคุณลักษณะทพี่ ึงประสงค!
เปนการประเมินพัฒนาการ ๕ ด&าน ได&แก พัฒนาการด&านรางกาย พัฒนาการด&าน
อารมณ# จติ ใจ พฒั นาการดา& นสงั คม พฒั นาการด&านสติป9ญญา และพฒั นาการด&านทักษะจําเปนเฉพาะ
ความพกิ าร โดยมีขนั้ ตอนการดําเนินการดังนี้
๑. การประเมนิ กอนการให&บริการ

เปนการประเมินความสามารถพ้ืนฐานเทียบเกณฑ#พัฒนาการมาตรฐานของผ&ูเรียน
ท่ัวไป และประเมินกอนการให&บริการทักษะจําเปนเฉพาะความพิการสําหรับเด็กท่ีมีความต&องการ
จําเปนพิเศษของศูนย#การศึกษาพิเศษ เพื่อประโยชน#ในการจัดทําแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล
และแผนใหบ& รกิ ารชวยเหลอื เฉพาะครอบครัว

เกณฑก! ารประเมนิ ความสามารถพน้ื ฐานมาตรฐานคณุ ลักษณะที่พึงประสงค!
ระดับ ๔ หมายถงึ ถูกต&อง/ไมต&องชวยเหลอื
ระดับ ๓ หมายถงึ ด/ี กระตุ&นเตอื นดว& ยวาจา
ระดับ ๒ หมายถงึ ใช&ได/& กระตุน& เตือนดว& ยทาทาง
ระดับ ๑ หมายถึง ทําบ&างเลก็ น&อย/กระตุ&นเตือนทางกาย
ระดบั ๐ หมายถึง ตอบสนองผิดหรอื ไมมกี ารตอบสนอง

๒. การประเมินระหวางการให&บรกิ าร
เปนการประเมินจุดประสงค#เชิงพฤติกรรมหรือเปาหมายระยะส้ัน จากแผนการสอน

เฉพาะบุคคล และแผนบริการโดยครอบครัวและชุมชน เพื่อประโยชน#ในการติดตามความก&าวหน&า
หรือพัฒนาการ หรือข&อบกพรอง รวมท้ังการทบทวน ปรับปรุงแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล
และแผนการใหบ& รกิ ารชวยเหลอื เฉพาะครอบครัว

๖๒๐

๓. การประเมนิ หลงั การใหบ& ริการ
๓.๑ การประเมินเปาหมายระยะยาว ๑ ปD ตามแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล

และแผนการให&บรกิ ารชวยเหลอื เฉพาะครอบครัว เพื่อตัดสินผลการเรยี นรู&
๓.๒ การประเมินทักษะการเรียนร&ูแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลและ

แผนการให&บริการชวยเหลือเฉพาะครอบครัวเพอ่ื ตดั สนิ ผลการเรยี นรู&

ผลระดับการเรยี นรู ระบบรอยละ การแปลความหมาย
๗๐ - ๑๐๐ ดีเยย่ี ม
ระบบตวั เลข ๖๐ – ๖๐.๙๙ ดีมาก
๔ ๕๐ - ๖๙.๙๙ ดี
๓ ๔๐ – ๔๙.๙๙ พอใช&
๒ ต่ํากวา ร&อยละ ๔๐ ปรับปรุง
๑
๐

เพื่อใช&เปนข&อมูลในการวางแผนการพัฒนาผ&ูเรียน หรือการสงตอภายในและภายนอก
สถานศกึ ษา

ดานกจิ กรรมพัฒนาผูเรยี น
การประเมินกิจกรรมพัฒนาผู&เรียนตามทีก่ ําหนดในหลักสูตร โดยใชเ& กณฑ#การตัดสินผาน
และไมผาน โดยพจิ ารณาจากการเข&ารวมกิจกรรม การปฏิบัติกจิ กรรม และผลงานของผู&เรียน

ดานคุณลกั ษณะอนั พึงประสงค!
การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค# ๘ ข&อตามหลักสูตรใช&เกณฑ#ในการตัดสินเปน
๔ ระดับ คอื ดีเยย่ี ม ดี ผานเกณฑ# และไมผาน

การจบหลักสูตร

การจัดการศึกษาสําหรับกลุมเปาหมายเฉพาะมีความแตกตางกัน ท้ังวัตถุประสงค#
รปู แบบวิธกี ารในการจดั การศกึ ษา ที่ต&องสนองจุดเน&นและความต&องการจําเปนพิเศษของผ&ูเรียนเปน
รายบุคคลซึ่งสิ่งเหลาน้ยี อมสงผลตอการกาํ หนดเกณฑ#การจบการศึกษาท่ีอาจแตกตางกนั ไปตามความ
จาํ เปนอยางไรกต็ ามเกณฑท# ่กี ําหนดในแตละระดบั ควรครอบคลุมสิ่งสําคญั ดงั นี้

๖๒๑

๑. ผู&เรียนบรรลุคุณภาพตามมาตรฐานการเรียนร&ูและตัวชี้วัดของหลักสูตรสถานศึกษา
การศึกษาปฐมวัย สําหรับเด็กที่มีความต&องการจําเปนพิเศษ ของศูนย#การศึกษาพิเศษประจําจังหวัด
ลาํ ปาง พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๓

๒. ผู&เรยี นมผี ลการประเมินพฒั นาการ ๕ ดา& น ได&แก พัฒนาการดา& นรางกาย พฒั นาการ
ด&านอารมณ# จิตใจ พัฒนาการด&านสังคม พัฒนาการด&านสติป9ญญา และพัฒนาการด&านทักษะจําเปน
เฉพาะความพิการ กิจกรรมพัฒนาผ&ูเรียนและคุณลักษณะอันพึงประสงค# ผานเกณฑ# การประเมิน
ตามทศ่ี นู ยก# ารศกึ ษาพเิ ศษประจาํ จังหวดั ลาํ ปางกาํ หนด

การรายงานผลการพัฒนาผเู รยี น

การรายงานผลการพัฒนาผู&เรียน เปนการจัดทําเอกสารรายงานความก&าวหน&า
ในการพฒั นาคณุ ภาพของผ&ูเรยี นให&ผ&ูปกครอง และผูเ& กี่ยวขอ& งทราบอยางน&อยภาคเรยี นละ ๑ ครั้ง

เอกสารหลักฐานการศึกษา

เอกสารหลักฐานการศึกษา เปนเอกสารท่ีเกี่ยวข&องในรายงานผลการพัฒนา
เด็กท่ีมีความตอ& งการจําเปนพิเศษระยะแรกเรม่ิ ประกอบดว& ย

๑. ใบสมัคร
๒. ประวตั นิ ักเรยี น
๓. แบบประเมนิ แรกรบั
๔. แบบคัดกรอง
๕. สมดุ บันทึกพัฒนาการ
๖. พัฒนาการตามวัย
๗. แบบประเมนิ ความสามารถพื้นฐาน
๘. แบบประเมินกิจกรรมบาํ บดั
๙. แบบสรปุ การรับบริการกิจกรรมบําบัด
๑๐. การตรวจประเมินทางกายภาพบาํ บดั
๑๑. แบบสรปุ การให&บรกิ ารทางกายภาพบําบดั
๑๒. ผลการวิเคราะหผ# ูเ& รยี น
๑๓. แบบบนั ทกึ การประเมินรางวัล
๑๔. ข&อมลู ความสามารถพนื้ ฐานนักเรียน
๑๕. แผนเปลย่ี นผาน
๑๖. รายงานการประชมุ จดั ทําแผน IEP

๖๒๒

๑๗. แบบบนั ทกึ การวเิ คราะห#หลักสูตรสถานศกึ ษา
๑๘. แบบบันทึกการวเิ คราะห#งาน
๑๙. การวเิ คราะหจ# ดุ ประสงคเ# ชิงพฤติกรรม
๒๐. กาํ หนดการสอน
๒๑. การตรวจสอบทบทวน/ประเมินผลแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบคุ คล (IEP)
๒๒. แผนการสอนเฉพาะบคุ คล (IIP)
๒๓. แบบสรุปการประเมินจดุ ประสงคเ# ชิงพฤติกรรม
๒๔. แบบสรุปการประเมินผลตามแผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบุคคล (IEP)
๒๕. กจิ กรรมพัฒนาผู&เรยี น รายวนั
๒๖. แบบบันทกึ ผลการเข&ารวมกจิ กรรมพัฒนาผเ&ู รยี น (รายวนั )
๒๗. แบบสรปุ ผลการประเมินกิจกรรมพฒั นาผเ&ู รยี นประจําเดอื น
๒๘. แบบสรปุ ผลการประเมนิ กิจกรรมพฒั นาผ&เู รยี นประจาํ ปD
๒๙. ผลการประเมนิ คณุ ลกั ษณะทีพ่ งึ ประสงคข# องผ&เู รียน รายภาคเรยี น
๓๐. สรุปผลการประเมนิ คุณลกั ษณะทพ่ี ึงประสงคข# องผ&เู รยี น
๓๑. แบบบนั ทกึ การแสดงออกถึงความภมู ิใจในท&องถนิ่ และความเปนไทย มีสวนรวมใน
การอนรุ ักษ#วฒั นธรรมและประเพณีรวมท้ังภมู ิปญ9 ญาไทย
๓๒. แบบบันทึกการแสดงออกถึงความภูมิใจในท&องถน่ิ และความเปนไทย มสี วนรวมใน
การอนุรักษว# ฒั นธรรมและประเพณีรวมทัง้ ภูมิป9ญญาไทย
๓๓. แบบบันทกึ ผลการตรวจสุขภาพของนักเรยี น
๓๔. รายงานผลการใช&แผนเปลี่ยนผาน

๖๒๕

บทท่ี ๓

หลักฐานการศกึ ษา การเปล่ียนผานและการสงตอ

หลกั ฐานการศึกษา

หลักฐานการศึกษาเปนเอกสารแสดงขอมูลและสถานภาพการศึกษาของผูเรียน
ท่ีสถานศึกษาจะตองทําเพื่อใชสําหรับตรวจสอบ ส่ือสาร ส-งต-อและรับรองผลการเรียน
ของเด็กทีม่ ีความความตองการจําเปนพเิ ศษ ซึ่งหลักฐานการศึกษา มดี งั นี้

๑. สมุดสะสมงานการพัฒนาผูเรียนตามแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP) และ
มาตรฐานการศึกษาศนู ยก= ารศึกษาพเิ ศษ ป>การศกึ ษา ๒๕๖๓

๒. สมุดสะสมงานการพฒั นาผูเรียนตามแผนใหบรกิ ารช-วยเหลือเฉพาะครอบครัว (IFSP)
และมาตรฐานการศกึ ษาศนู ย=การศกึ ษาพเิ ศษ ป>การศกึ ษา ๒๕๖๓

๓. สมุดรายงานผลการพัฒนาผูเรียน
๔. สมดุ บันทึกผลการพัฒนาคณุ ภาพผูเรยี น
หมายเหตุ เอกสารท่ีใชในการจัดการศึกษาและหลักฐานการศึกษาตามหลักสูตร
สถานศึกษาการศกึ ษาปฐมวัย สําหรบั เดก็ ท่ีมคี วามตองการจําเปนพิเศษ ศูนย=การศกึ ษาพิเศษประจาํ จงั หวัด
ลําปาง พุทธศักราช ๒๕๖๓ ไดจัดทําแยกไวในเล-มเอกสารการวัดและประเมินผลตามหลักสูตร
สถานศกึ ษาการศึกษาปฐมวยั สาํ หรบั เด็กท่มี ีความตองการจําเปนพิเศษ ศูนย=การศึกษาพเิ ศษประจําจงั หวัด
ลาํ ปาง พุทธศักราช ๒๕๖๓

การเปลยี่ นผาน

กระบวนการใหบริการเปล่ียนผ-านเปนการดําเนินการร-วมกันระหว-างตัวผูเรียน
ครอบครวั ชุมชนทองถิน่ บุคลากรทางการศึกษา และรฐั บาล เพ่ือสนับสนุนการจดั การศึกษาใหผูเรียน
ไดผ-านกิจกรรมที่สอดคลองกับเปFาหมายของตนเองในช-วงวัยต-าง ๆ ต้ังแต-วัยเรียนจนเขาสู-วัยผูใหญ-
โดยผูเรียนจะมีแผนการเปลี่ยนผ-านเฉพาะบุคคล (Individual Transition Plan : ITP) ท่ีผูเกี่ยวของ
จะทํางานร-วมกัน (สํานักบรหิ ารงานการศึกษาพิเศษ. ๒๕๕๔) ซง่ึ รูปแบบของการเปลยี่ นผา- นมีไดหลาย
รูปแบบ สําหรบั ศูนยก= ารศกึ ษาพิเศษประจําจงั หวดั ลําปาง มีรูปแบบการเปลีย่ นผา- นดงั ต-อไปนี้

๑. การเปลย่ี นผา- นระดับกจิ กรรม เช-น เปลยี่ นผา- นจากกิจกรรมหน่ึงสู-กจิ กรรมหนง่ึ หรือ
จากสถานท่ี แหล-งเรียนรูหนงึ่ ไปยังสถานทีห่ รอื แหลง- เรียนรูอีกแหง- หนงึ่ เปนตน

๖๒๖

๒. การเปล่ียนผ-านระดับช้ันเรียน เช-น เปล่ียนผ-านจากชั้นเรยี นหน่ึงสู-ชนั้ เรียนหนึ่ง หรือ
จากชั้นเรียนส-ูการรับบริการฟXYนฟูท่ีบาน หน-วยบริการประจําอําเภอ หรือศูนย=การเรียนเฉพาะ
ความพิการ เปนตน

๓. การเปล่ียนผ-านระดับสถานศึกษา เช-น เปล่ียนผ-านจากการรับบริการในศูนย=
การศึกษาพิเศษประจําจังหวัดลําปาง ส-ูโรงเรียนเรียนร-วม เรียนรวม โรงเรียนเฉพาะความพิการหรือ
อื่น ๆ เปนตน

๔. การเปลี่ยนผ-านในรูปแบบอื่น เช-น เปลี่ยนผ-านส-ูชุมชนหรือเปล่ียนผ-านสู-อาชีพ เปน
ตน

การสงตอ

การส-งต-อ เปนการประสานงานระหว-างศูนย=การศึกษาพิเศษกับหน-วยงานอื่น ๆ
ที่เก่ียวของเพื่อใหเด็กพิการไดรับบริการท่ีเหมาะสม เช-น บริการทางการแพทย= บริการทางสังคม
บริการทางการศึกษา โดยประสานงานระหว-างโรงเรียนจัดการเรียนร-วม โรงเรียนเฉพาะความพิการ
ศูนย=การเรียนเฉพาะความพิการ ศูนย=พัฒนาเด็กเล็ก การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั
เม่ือเด็กพิการมีผลการพัฒนาศักยภาพผ-านตามเกณฑ=ท่ีกําหนด ใหส-งต-อเขาสู-ระบบการศึกษา
ในช้ันเรียนที่สูงขึ้น เม่ือยายสถานศึกษา หรือรับบริการดานอ่ืน ๆ ใหศูนย=การศึกษาพิเศษนําส-ง
แผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล แบบรายงานผลการพัฒนาคุณภาพผูเรียน เพ่ือเปนขอมูล
ในการจดั การศึกษาหรอื บรกิ ารดานอน่ื ๆ ตอ- ไป

๖๒๗

เอกสารอางอิง

กระทรวงศึกษาธิการ. (๒๕๖๐). หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช ๒๕๖๐. กรุงเทพฯ : โรง
พมิ พชุมนมุ สหกรณการเกษตรแหง% ประเทศไทย จาํ กดั .

กระทรวงสาธารณสุข. (๒๕๖๑). คู#มือประเมินและส#งเสริมพัฒนาการเด็กกล#ุมเส่ียง
Developmental Assessment For Intervention (DAIM). นนทบรุ ี: สํานักกิจการ
โรงพมิ พองคการสงเคราะหทหารผา% นศกึ .

กระทรวงสาธารณสุข. (๒๕๖๒). ค#ูมือเฝAาระวังและส#งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย
Developmental Surveillance and Promotion Manual (DSPM). น น ท บุ รี :
สํานักกิจการโรงพิมพองคการสงเคราะหทหารผา% นศกึ .

สํานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา องคการทุนเพ่ือเด็กแห%งสหประชาชาติ (ยูนิเซฟ) ประเทศไทย.
(๒๕๖๑). แนวแนะวิธีการเลี้ยงดู ดูแลและพัฒนาเด็กปฐมวัย ตามสมรรถนะเพื่อเพ่ิม
คณุ ภาพเด็กตามวยั ๐ - ๕ ป.L กรงุ เทพฯ: บริษัทพริกหวานกราฟฟ<ค จาํ กัด.

สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน. (๒๕๕๔). คู#มือการจัดทําแผนเปลี่ยนสําหรับ
นกั เรียนที่มีความตองการจําเปนQ พิเศษ. ม.ป.พ.

สํานักบริหารงานการศึกษาพิเศษ. (๒๕๖๑). แนวทางการดําเนินงานการเปล่ียนผ#านใหแก#บุคคล
พกิ ารสําหรบั สถานศกึ ษา. เอกสารอัดสําเนา.

สํานักบรหิ ารงานการศึกษาพเิ ศษ. (๒๕๖๒). หลักสูตรการศึกษาปฐมวัยสําหรบั เดก็ ทีม่ คี วามตองการ
จําเปQนพเิ ศษ พทุ ธศักราช ๒๕๖๒. อดั สาํ เนา.

หน%วยศึกษานิเทศก กรมสามัญศึกษา. (๒๕๓๕). การประเมินทักษะเพื่อสํารวจพัฒนาการ (๐ - ๗
ปL). อดั สาํ เนา.

628

ภาคผนวก

คําสั่งแตงตั้งคณะกรรมการบริหารหลกั สูตรสถานศกึ ษาการศึกษาปฐมวยั