44 Năm Văn Học Việt Nam Hải Ngoại

Bùi Bảo Trúc © 53

o. Chiếc màn trúc lay động.
có tiếng Thà hát vọng ra"...
ên... chườn... tôi ở ngoại ô,
i hiền... có cô bạn quen..
ng cửa khép lại...

bia Miller mới thấy có tiếng
. Tôi quay lại nhìn. Người
chừng non ngoài hai mươi.
ong. Chiếc áo bà ba bằng vải
chật. Cô ta hỏi:

chị Chín kêu và vừa định

iờ.
ếc ghế đan. Tôi lúc đó mới
ta trông không có vẻ gì là
âu. Cô ta có một hàm răng
ều. Bàn tay có những ngón
u đỏ gắt. Cô ta có bộ ngực
p thở. Chiếc mành trúc xao
c ra. Cô gái ngước lên. Chị

hiếu úy này đó...

sau. Thảo, cô gái mới vào,
hà. Tôi đứng dậy bước theo.

ba phòng nhỏ. Những tấm
ấy một chiếc giường. Chiếc
u vết của một thân thể vừa

54 © 44 NĂM VĂN HỌ

nằm trước đó. Một
Giây sau, Thảo trở
khăn lên chiếc đinh

- Anh mới tới

Tôi ngạc nhiên

- Sao biết?

- Chị Chín nói

- Chưa. Sao?

- Hổng sao hết

Thảo bắt đầu c
ghế. Ngày mai là Tế
được đi phép vì mớ
mươi phần trăm. Ma
ra, đi chơi được hôm
từ khi đến trình diện
sĩ Thà đi ngang rủ t
Sài Gòn, chuyện đời
trong quân đội đã bố
tôi mới đi theo được
dị. Chờ tới kỳ lương
tiêu hết cho mấy 0 đ

Thảo vắt chiếc
bên thành ghế. Tôi k
được ôm một người
vị, chúng tôi chỉ hô
Yen bấm còi xe giục
mềm mại chảy xuốn

ỌC VIỆT NAM HÀI NGOẠI

mùi ngai ngái của mốc thoảng bay lên.
lại, bưng theo một chậu nước, vắt chiếc
trên tường gần ngọn nến.

đây hả?

n:

i. Tới đây lần nào chưa?

t.

cởi áo. Tôi tháo dây ba trạc vắt lên thành
ết, tôi thuộc thành phần ứng chiến, không
ới được bổ sung. Có lệnh cắm trại năm
ay nhờ có trung sĩ Thà, tôi mới nhảy dù
m nay. Đây là lần đầu tiên tôi tới đây kể
n. Buổi trưa ngồi buồn đọc sách thì trung
tôi xả xui. Hắn thích nghe tôi kể chuyện
i dạy học của tôi. Hắn chưa có vợ con, ở
ốn năm. Rất khôn ngoan và cũng nhờ đó,
c hắn ra ngoài. Đời sống của hắn thật giản
g, trả tiền ăn uống, thuốc lá, còn lại, hắn
điếm ở chung quanh trại.

c áo bà ba lên cạnh dây ba trạc của tôi
kéo cô gái lại. Đã hơn hai tháng tôi không

đàn bà trong tay. Lần từ giã Yến ra đơn
ôn nhau được một cái trước khi ông anh
c chúng tôi ra xe. Lưng cô gái mát lạnh,
ng lưng chiếc quần lãnh mượt bóng. Thảo

ôm lấy Lổ tôi. Mồ hôi tôi rịn ra tro
bài dính lấy ngực. Mùi dầu dừa ở
khác hay một noi khác, chắc mùi
Nhưng trong một buôi trưa năng,
tối chiếc lưng trắng, tiếng hơi thở
mướt, một người lính xa nhà gân h
những cảm giác, những xúc giác
người đàn bà son phấn đắt tiền ở
trong tóc của một người phụ nữ c
của nó. Tôi cúi xuống nhìn. Đôi va
chiếc soutien nằm vắt ngang qua
sau, cởi cái móc. Thảo đỡ lấy chiế
lên thành ghế. Trong ánh sáng lờ m
đầu giường, tôi đọc thấy rõ những
Paris. Thật lạ lùng, tại sao ở mộ
trong một xóm nghèo xác xơ của
có một món đồ lót đắt tiền, kiểu
khuôn mặt của Thảo. Không, khu
khuôn mặt của một người bước
ở passage Eden Sài Gòn để hỏi m
Mà nếu chuyện đó xảy ra thì phải
đủ tiền để mua một món xa xỉ như
cạnh, tôi hỏi:

- Em mua cái này ở đâu vậy

Tôi chỉ tay vào thành ghế. T

- Người bạn gái cho.

Câu trả lời vẫn không làm tô
nào của một cô gái làm nghề của T
món quà sang như thế? Món quà

Bill Bảo Trúc © 55

ong lớp áo treillis, chiếc thẻ
tóc Thảo bốc ra. ở một lúc
i dầu đã làm tôi buồn nôn.
, bên trong một căn phòng
ở dồn dập, chiếc quần lãnh
hai tháng, xa những mùi vị,
thân thuộc của cơ thể một
ở Sài Gòn, thì mùi dầu dừa
cũng có những cái hấp dẫn
ai nhỏ mềm, hai sợi dây của
vai. Tôi vòng tay ra đằng
ếc soutien, nhoài người treo
mờ của ngọn nến thắp trên
g chữ Lou, Made in France,
ột nơi như căn phòng này,
Hậu Giang miền Nam, lại
cách như thế? Tôi nhìn lại
uôn mặt này không thể là
vào một tiệm Nouveautés
mua một chiếc soutien Lou.
i bao nhiêu “dù” mới kiếm
ư vậy? Thảo nằm xuống bên

y?

Thảo đáp:

ôi thỏa mãn. Người bạn gái
Thảo lại có thể tặng bạn một
à đó đắt gấp hai lần lương

56 © 44 NĂM VAN HỌC V

tháng chuẩn úy mới ra
Tôi bồng ngạc nhiên k
nàng nhám và chai cứn

Khi tôi bước ra n
ở ghế, trước mặt là hai

- Ngồi chơi ông
Sài Gòn không?

Tôi gật đầu:
- Tốt lắm. Thế n

Khoảng quá nửa
đang ngủ thì một trái
chiếc mũ sắt đội lên
tục rót. Binh sĩ trong
chuyện như thế. Mấy h
bất cứ một hoạt động
trong đồn được xả trạ
mới như tôi mới phải
lên vai, đeo băng đạn
bố lấy chiếc áo giáp r
dừa ở vai áo mình. Tô
có hy sinh vì Tổ quốc
khác, vì buổi trưa vừ
Út. Ông gọi tôi:

- Ông chuẩn úy
cửa nghe ông.

Tôi đáp nhanh:

VIỆT NAM HAI NGOẠI

a trường như tôi... Tôi cầm tay Thảo.
khi thây ngón tay trỏ bên tay phai cua
ng...
nhà ngoài, thì trung sĩ Thà cũng đã ngồi
i lon bia Miller khác. Thà cười cười:
thầy. “Đặng” không? Có bằng em út ở

nào cũng trở lại đây đều đều.

•k’k'k

a đêm, Việt cộng bắt đầu tấn công. Tôi
62 ly rót vào giữa sân trại. Tôi quơ lấy
đầu. Đèn đóm tắt hết. cối 62 ly tiếp
đồn nhốn nháo. Không ai chờ đợi một
hôm trước Tết, tình báo không ghi nhận
g đặc biệt nào của địch. Nửa số binh sĩ
ại về ăn Tết ở nhà. Chỉ có những lính
ở lại ứng chiên. Tôi khoác khâụ M-16
n lên vai trái, thò tay vào dưới gầm ghế
ra. Tôi bỗng ngửi thoáng thấy mùi dâu
ôi mỉm cười nghĩ một mình: nếu tối nay
c thì cũng vẫn còn hên hơn nhiều người
ừa xả xui xong. Tôi nghe tiêng thiêu úy

y mới đâu rồi? ông lên ổ đại liên phía

-Tuân lệnh thiếu úy.

Bồng tôi thấy có bàn tay đặt
Hẳn đưa tôi bốn quả lựu đạn:

- Cầm chơi ông thầy. Chúng
hãy chơi lựu đạn.

Chúng tôi chạy về phía cổng
trái tracer vẽ những đường lừa đỏ r
phải một bao cát nằm giữa đường s
khoảng ba bốn chục bước thì tới ch
gác có bố trí khẩu đại liên. Khẩu M
là hạ sĩ Bi và binh nhất Thiệt. Thiệ
tay đặt trên cò súng. Trông họ khôn
Tôi ngồi bệt xuống bên cạnh hai n
đường từ căn nhà tôn ra tới ổ đại liê
thước mà tôi tưởng như dài lắm. Tô
khẩu M -16, bandolier với mười gắ
áo giáp, đó là chưa kể đôi giày sau
sức làm tôi mệt lử. Tôi tháo bando
vách, lấy một băng đạn, tống vào
lại, hởi qua một hơi thuốc:

- Đụng lần đầu phải không ch

-ừ.

- Tụi này thì đều đều. Lâu ng
vợ hết thấy ngon.

Chúng tôi cười. Nỗi lo sợ bồn
có tiếng súng nhỏ, chỉ mới có pháo
cát tung lên tứ phía. Ánh lửa lân tin
trại mỗi lần một trái đạn rơi xuống

Bùi Bao Trúc © 57

t lên vai. Tôi nhận ra Thà.

nó biển người tới chân thì

g. Đạn rít trên đầu. Những
rực trong đêm đen. Tôi vấp
suýt ngã chúi xuống. Chạy
hân cầu thang dẫn lên vọng
M - 60 có hai người, xạ thủ
ệt ngồi đỡ dây đạn, hạ sĩ Bi
ng có vẻ gì khẩn trương cả.
người, thở hào hển. Đoạn
ên chỉ chừng hơn hai chục
ôi nhớ tới bổn quả lựu đạn,
ắp đạn, chiếc mũ sắt và cái
ut. Bằng ấy thứ cũng thừa
olier, gác khẩu M - 16 lên
và lên đạn. Hạ sĩ Bi quay

huẩn úy?

gày không đụng về ngủ với

ng tiêu tan. vẫn chưa thấy
o 62 ly và vài quả 82. Đất
nh lóe lên soi sáng rực sân
phát nổ. Mới là tiền pháo,

58 © 44 NĂM VÀN HỌC

bao giờ tới hậu xung
trường thì ở phía Tâ
qua khỏi chỗ nghĩa đ
tới bắt đầu có tiếng
hai ly bảy, AK bắn x
có người bắn hỏa châ
lửa trên cao lờ lững r
trại sáng lên, lập lòe
bên kia nghĩa địa ch
một quả châu mới sá
vị trí mới. Tôi nâng k

- Còn xa lắm c
lắm...

Bỗng một tiến
quả bích kích pháo
ụ đại liên. Mấy tiếng
đạn súng nhỏ nổ ròn
cũng lóe sáng, đạn ré
chúa. Tôi bắn nguyê
đập tay tôi:

- Từ từ thôi th
có gì không? Em Th
phía đó bắn ra không

Quả đúng như
tia chớp, đường đạn
tới phía chúng tôi. T
gì khác thường ở k
giống hệt như những
khu nhà lụp xụp gần

C VIỆT NAM HAI NGOẠI

g đây? Tôi vừa nghĩ tới bài học ở quân
ây, phía trước cổng trại, bên kia đường,
địa, gần chỗ buổi trưa trung sĩ Thà và tôi
súng nhỏ. Trung liên nồi, đại liên mười
xối xà. Súng cối vẫn rót đều. Trong đồn
âu lên trời. Những tiếng vút vút, rồi đóm
rơi xuống chầm chậm. Cả một khu trước
vàng ệch ma quái. Những bụi cây ở phía
huyển động mồi lần ánh châu tắt, và khi
áng lên, thì những bụi cây lại nằm ở một
khẩu M - 16 lên vai. Hạ sĩ Bi nói:

chuẩn úy, bắn bây giờ tụi nó ngứa, gãi tội

ng nổ kinh hồn phát ra ở phía trái. Một
rơi ngay cạnh đống bao cát bên ngoài
g chửi thề tục tĩu ở phía dưới. Rồi bồng
n hơn, những bụi cây di chuyển hồi nãy

éo bên tai. Khẩu đại liên bên cạnh no chát
ên một băng vào phía trước. Trung sĩ Thà

hiếu úy. Hết đạn bây giờ... Thiếu úy thấy
hảo hỏi thăm thiếu úy đó. Tôi thấy đạn từ
g à.

ư trung sĩ Thà nói, phía xóm lóe lên những
chạy vút từ phía những căn nhà hồi chiều

Tôi không nhớ đã thấy bất cứ một dấu vết
khu nhà đó. Khu nhà chúng tôi tới cũng
g khu gia binh, những xóm nghèo, những
n những đồn bót nhỏ. Dăm ba cửa tiệm,

môt hai quán nhậu, hai ba ổ điếm

đó đêm nay lại nô súng vào chún
đich bắt đầu xung phong thì cũn
xa vắng vọng lại. Không phải tr
phải khu trục. Rõ ràng là tiếng “gu
dragon”. Khẩu đại liên bên cạnh
cối trong đồn bắn ra điên cuồng. N
bên ngoài, bên trong trại. Chiếc
châu được thả ra, rọi sáng hẳn m
súng trong đồn bắn ra cày nát, x
người trong quan tài, dưới mộ b
Chiếc gunship đảo một vòng như
từ một bên cánh phía tay phải, mộ
Những khẩu Gartling phun ra 60
vãi một dòng sông lửa xuống phía
lại, nghiêng cánh trái xuống, và n
xuống một bức tường lừa của nhữ
địa. Dưới đất, những thây người n
búp bê nhỏ xíu. Chiếc gunship vò
lầm lũi, thảnh thơi trút sự chết ch
mới đi, khác hẳn những phi vụ kh
nóng nảy, hay những trực thăng U
lại bốc lên ngay.

Súng nhỏ tiếp tục nổ thêm
nữa, thưa thớt rồi bặt hẳn. Trời l

quân y bận rộn lo băng bó cho nh
bị một mảnh đá vụn văng vào mí
không nặng lắm mặc dù có chảy nh
nghĩa quân chết, khoảng hơn chụ
được bảo tồn...

***

Bùi Báo Trúc © 59

m. Không lẽ những người ở
ng tôi dữ dội như vậy. Khi
ng là lúc tôi nghe tiếng ì ì
rực thăng, mà cũng không
unship C-47 puff the magic
h, các thử súng nhỏ, M-79,
Những xác người đổ xuống
c - 47 đã hiện ra rõ. Hỏa
một vùng. Khu nghĩa địa bị
xác người mới chết và xác
bị bật lên nằm cạnh nhau.
định lại thế để bắn. Thế rồi
ột bức tường lửa đổ xuống.
000 viên đạn một giây như
a dưới. Chiếc C-47 vòng trở
những họng minigun lại trút
ững viên tracer xuống nghĩa
nảy tung lên như những con
òng lại một lần thứ ba nữa,
hóc xuống một lần nữa rồi
hu trục lúc nào cũng vội vã,
UH-1D xẹt xẹt ào xuống rồi

chừng một tiếng đồng hồ
lúc đó cũng gần sáng. Ban
hững người bị thương. Tôi
í mắt bên phải, vết thương
hiều máu. Trong đồn có hai
ục người bị thương, vũ khí

60 © 44 NẦM VĂN HỌC

Khoảng 6 giờ
nhà ở mé bên kia ngh
theo đường lớn. Phía
địch dùng để ngụy tr
khắp nơi. Những chi
sáng mai. Một số nh
quan tài bị cày lên,
kiểu. Những mớ tóc
sớm. Họ mặc đủ mọ
chính quy, một số mặ
Máu đã đông lại, qu
trừng, những cánh ta
vùng lên để chạy. C
trăm thước thì bỗng
đầu là một quả B - 4
phía sau chiếc xe je
quét dọc trên mặt lộ
núp. Rồi hai ba quả
jeep bắt đầu nổ. Ha
dậy bắn liên tiếp gầ
nhỏ, nơi xuất phát c
nhoài lên, nổ súng v
ở ngoài bắn vào. Tô
những giờ phút như
tới Nga, đáng lẽ cô t

giữa chốn binh lửa
theo trung sĩ Thà x
trên cò súng của tôi

Trận đánh kế
sau, súng đã dứt. C
khu nhà. Chiếc xe

C VIỆT NAM HAI NGOẠI

sáng, chúng tôi được lệnh lục soát khu
hĩa địa. Chúng tôi đi theo hàng một men
a bên trái là nghĩa địa. Những cành cây
rang buổi tối hôm trước nằm vương vãi
iếc lá đã bắt đầu héo trong ánh nắng buổi
hững ngôi mộ xây bị bắn nát. Vài chiếc
tung nắp. Xác địch la liệt, năm chêt đủ
c còn phất phơ bay trong những cơn gió
ọi loại quần áo. Một số mặc đông phục
ặc bà ba đen, vài người chỉ mặc quân cụt.
uyện lấy bùn đất. Những đôi măt mở trợn
ay giơ lên, những cái chân như còn muốn
Cách lối quẹo vào xóm chừng gần một
g ở phía trước mặt có súng bắn ra. Mới
40 bay xẹt qua đầu chúng tôi, rơi xuông
eep của đại úy trưởng đồn. Ke đó là AK
ộ. Chúng tôi lăn xuống vệ đường tìm chô
B - 40 khác bắn tới. Khẩu M - 60 trên xe
ai người lính được đại liên băn che, đứng
ần một chục quả M - 79 vào chiếc quán
của những quả B - 40 trước đó. Chúng tôi
về phía xóm nhà. Đạn ở trong xóm băn ra,
ôi bồng nghĩ tới Thảo. Cô ta ở đâu trong
ư tối hôm qua, và trong lúc này? Tôi nhớ
ta phải về quê ăn Tết. Tại sao lại kẹt ở đây
a này? Nêu buôi trưa hôm qua tôi không
xuống xóm này thì liệu giờ đây, ngón tay
i có nhẹ nhàng hơn bây giờ không?

ết thúc nhanh chóng. Chỉ khoảng 15 phút
Chúng tôi tiếp tục di chuyển từ từ vê phía

jeep đi đầu, xạ thủ đại liên săn sàng nhả

đan. Những người lính đi đằng trư
nhỏ. Cái quán bây giờ chẳng còn
bảng thiếc kẻ tên quán chỉ còn đư
bằng một cái đinh, đồ đạc trong
trước. Không có một chồ nào tr
những vết đạn. Đằng sau, khói
những quả M - 79 hồi nãy bắn vào

Khi tôi tới nơi, thì những n
bên trong quán lôi ra hai cái xác.
đen. Một người lính cúi xuống, m
lục soát cái xác mặc quần cụt. Tr
tờ rơi ra. Tôi tiến vào qua đám ng
xem. Máu trong người của các xác
chảy ra, ngoằn ngoèo loang ra ph
Hai người lính khác thì lục soát c
hai người kêu lên:

- Lính cái Việt cộng nè chuẩ

Một người kéo chân cái xác
mặc áo bà ba đen, quần đen. Trên
B - 40. Chiếc mũ vải che một nửa
tóc ngắn. Một dòng máu đỏ tươi ứ
Máu tiếp tục chảy ra. Chắc ngườ
đánh hồi sáng. Tôi chống báng sú
Tôi thò tay gạt chiếc mũ vải san
Khuôn mặt không còn nguyên vẹn
lên bị phá mất, chỉ còn một đống
nhìn đôi tay, một tay kẹp dưới lưng
cái xác ra. Tay kia nằm hờ hững
những viên gạch bông là những n
màu đỏ gắt. Tôi thò tay cầm lấy

Bùi Bảo Trúc © 61

ước tôi đã tới được cái quán
gì. Mái đã sập xuống. Tấm
ược ghim lại trên chiếc cột
quán đổ vung vãi ra đằng
rên mặt tiền không lồ chỗ
còn bốc lên, hình như do
o.

người lính đến trước đã vào
. Hai cái xác mặc quần áo
một tay cầm súng, một tay
rong túi áo có một sổ giấy
gười trong xóm hiếu kỳ vây
c mặc quần cụt vẫn tiếp tục
hía bậc vào bằng xi măng.
cái xác kia. Bỗng một trong

ẩn úy.

c ra phía ngoài. Người chết
người còn đeo hai quả đạn
khuôn mặt xám ngoét. Mái

ứa ra từ màng tang bên trái.
ời này mới chết trong trận
úng, quỳ một chân xuống.
ng một bên. Tôi sựng lại.
n. Hơn một nửa từ mũi trở
g óc máu me bầy nhầy. Tôi
g khi những người lính kéo

trên mặt đất. Nổi bật trên
ngón tay trắng, móng tô đỏ,

ngón tay trỏ bàn tay phải.

Làn da phía bụng c
là bàn tay buổi trưa
chai chỉ có thể có đư
lính lục soát tiếp tử
khoảng bụng trắng h
áo bên kia. Một chiế
vết cuối cùng. Qua
màu da người. Chiế
Bộ ngực người chết
thở như trong buổi t
Tôi đứng dậy, rẽ đám
sáng, trong và xanh
ra phía cột đèn, ngồ

Tôi thèm mộ
Như thế là đúng ha
trước tới tám giờ sá
nhau có chừng sáu t
là tôi, đờ đẫn ngồi d
trên lòng. Đôi giày
chết ở cửa quán. T
dấu vết của những
người của cái xác n
tay tôi. Nếu không
nào nhận ra tông tíc

Tôi cúi xuốn
dầu dừa nhè nhẹ.

1987

[Trần Vũ đánh máy lại t

của đốt thứ hai tấy lên, khô cứng. Đúng
a hôm trước tôi đã nắm. Ngón tay trỏ có
ược trên những bàn tay cầm súng. Người
ử thi. Tôi thấy hình như xác còn ấm. Một
hiện ra khi người lính thò tay lục chiếc túi
ếc cúc áo bị đứt. Tôi định tâm tìm thử dấu
lần gấp của một bên áo, là chiếc soutien
ếc soutien LOU viền đăng ten trắng nhạt.
t bất động. Không còn nhấp nhô theo nhịp
trưa hôm trước. Tôi cảm thấy chóng mặt.
m đông đang vây quanh hai xác chết. Trời
h cao. Tôi thấy hai tai lùng bùng. Tôi bước
ồi xuống, mệt mỏi vô cùng.

ột điếu thuốc để dằn con buồn ói xuống.
ai mươi tiếng đồng hồ. Kế từ trưa hôm
áng hôm nay. Hai cái xác giờ đây chỉ cách
thước mà tưởng như vạn dặm. Một cái xác
dưới chân cột đèn, khẩu M -16 nằm ngang
y bê bết bụi đường. Và một cái xác nằm

Trong bộ áo treillis tôi đang mặc vẫn còn
ngón tay có móng sơn màu đỏ gắt. Trên
nằm kia có thể cũng còn dấu vết của bàn
có cái soutien LOU, chắc tôi chẳng thể
ch, nếu gọi đó là tông tích của người chết.

ng cổ áo mình. Thoảng đâu đây còn mùi

Bùi Bảo Trúc

từ nguyên bản trên Văn Học số 15, 4-1987]









Sinh trưởng tại Huế.
Hiện sống tại Laguna Hill, quận Cam, California, Hoa Kỳ.
Viết văn, làm báo. Đã cộng tác với các báo: Thế Kỷ 21,
Người Việt, Phụ Nữ Ngày Nay, Phụ Nữ Diễn Đàn, Văn
Nghệ Tiền Phong, Chiêu Dương Tin Điện, Văn Học, Hợp
Lưu...

Tác phẩm đã xuất bản:
- Buổi Sáng Một Mình (tập truyện, Người Việt 1989)
- Bạn Gái Nhỏ To (hỏi đáp tâm lý, Người Việt 1991)

66 © 44 NĂM VĂN HỌC

Buổi sáng mộ

Tôi trở mình th
gian nhà thường chỉ c
ngày. Cửa phòng đó
đèn ngủ vàng úa càn
khỉ hoang sơ của mộ

Theo thói quen
đêm. Còn hơn nửa t
thức. Một cảm giác
mặt phải làm tôi ng
nhè nhẹ, nghĩ thầm
bên phải quá nhiều h
con chim tu hú khắc
đường hiu quạnh bê
mùa này trổ đầy hoa
đông trong khu vườ
ô thành phố Huế. T
thấp ngang đầu, hoa
gái nhỏ, tôi ngồi hà
rét mướt ủ ấp nhữn

Từ bấy đến na
đời, đã biết bao đắn
đi dưới những cơn

Tôi bỏ chân
Những vốc nước l
cảm giác cay xè,
những hạt cát cứng
rỡ dươi chùm đèn đ
mắt tôi sưng tấy, d

C VIỆT NAM HAI NGOẠI

ột mình

hức giấc trong cái yên lặng cố hữu của
có tôi là người thứ nhât thức dậy lúc đau
óng chặt, các cửa sô kéo rèm. Một bong
ng làm rộng thêm, sâu thêm, cái khong
ột ngày cuối đông lạnh lẽo.

n, tôi quay nhìn đồng hồ đặt trên đầu bàn
tiếng nữa mới tới giờ tôi đê chuông báo
nằng nặng trên mí mắt phải và một bên
gờ ngợ. Tôi đưa một bàn tay lên xoa năn
chắc đêm hôm qua tôi đã năm nghiêng
hoặc là đã để gôi tuột khỏi đâu. Tiêng một
c khoải tìm bạn trên một ngọn cây dọc con
ên ngoài. Những ngọn cây hai bên đường
a tím, nhắc nhở không nguôi hàng cây sâu
ờn rộng nhà tôi năm xưa ở một khu ngoại
Thuở ấy, những ngày mùa đông mây xám
a sâu đông nở tím ô cửa so học trọ cua co
àng giờ ngắm những chùm hoa sâu đông
ng cơn mộng đầu đời mong manh.

ay, đã biết bao mùa đông hoa tím rụng qua
ng cay phiền muộn, tôi vân còn hăng ngày
mưa hăt hiu của hoa sâu đong tim!

xuống thảm rồi đi vào phòng rửa mặt.
lạnh đầu tiên vô lên hai măt đem lại mọt
bỏng rát. Tôi chớp mat, mi măt như co
g và sắc. Tôi nhìn vào tâm kiêng SOI sang
điện bằng thủy tinh, sững sờ thây một bên
dấu sưng lan rộng xuống một phân gò má

làm da mặt tôi ở chỗ ấy căng bó
môt cảm giác buồn rầu như một c
sống lưng làm người tôi cứng lại.

Tôi mặc quần áo xong mà
trong giấc ngủ. Tôi ra bếp, làm th
cho mọi người đem theo đến sở,
mấy đứa nhỏ còn đi học cần ăn lú

Tiếng vòi nước chảy trong
buổi sáng chỉ có một mình tôi,
sink rửa bát khô ráo có một vẻ gì
rưng nước mắt. Mọi khi, tôi khô
quẩn như hôm nay. Tôi làm tất
chong chóng để chuẩn bị đủ mọ
người.

Ấm nước pha cà phê reo
một tách trà nóng đế hơ bên mắt đ
từ lúc nào, đã y phục tươm tất, m
là để tìm chìa khóa xe, tay kia vồ
biến ra cửa không kịp nhìn tôi:

“Bye bye, Mom!”

Tôi toan đứng dậy đi thì ch
tờ báo ngoài hè rồi quay vào uốn
nay tôi mới có dịp để ý là chồng tô
nhìn thấy tôi ngồi trước mặt. An
xạc, anh đọc tin tức một cách bìn
bình thản, như thể anh không có
Tôi vân âp hai bàn tay bên ngoài
tâm mắt để xông. Tách trà đã ng
tỉnh kéo dài để chồng tôi có thể

Bùi Bích Hà © 67

óng lên. Trong khoảnh khắc,
con gió lạnh thấm vào xương
.
gian nhà vẫn còn chìm đắm
hức ăn sáng và thức ăn trưa
, kể cả thức ăn để dành cho
úc nào cũng có.

g sự tĩnh mịch sâu thẳm của
bóng ngọn đèn soi trên cái
cô quạnh bỗng làm tôi rưng
ông có thì giờ để nghĩ luẩn
bật, quay quắt như một cái
ọi thứ cho một gia đình sáu

sôi trên bếp. Tôi pha thêm
đau của tôi. Con trai tôi dậy
một tay bỏ vào túi quần chắc
ồ lấy túi thức ăn trên bàn rồi

hồng tôi ra tới nơi. Anh nhặt
ng ly cà phê. Mãi đến hôm
ôi thường ăn sáng mà không
nh giở những trang báo xào
nh thản và ăn uống một cách
một chút thưởng thức nào.
cái tách trà nâng cao ngang
guội nhưng hình như tôi cố
nhìn thấy một bên mắt tôi

68 © 44 NĂM VĂN HỌC

đau, tuy vậy, sau cùn
rồi đứng dậy:

“Em đi chưa?”

Ngay sau câu h
vồ những cái túi áo ja
bút, gói thuốc lá hay
của anh trước khi rời

Tôi đến sở làm
nhìn thấy tôi:

“Trời ơi, mắt H

Người khác:
“Trời ơi, sao c
quá!”
Những câu hỏ
những mũi kim chíc
cảm thấy hình như m

Đến trưa thì m
định về nhà để đi bá
phòng mạch lấy hẹn
chỗ anh làm việc. T
và tiếng người tiếp
Một cảm giác mỏi
chồng tôi nghe tôi g
tôi chỉ làm anh thêm
mỗi người. Dù cho
dù cho chúng tôi có
một” thì cũng vẫn c

C VIỆT NAM HAI NGOẠI

ng anh bỏ tờ báo, uống cạn tách cà phê

hỏi, anh quay lưng đi ra cửa, hai tay vô
acket áng chừng để kiểm soát lại vài cái
y cái bật lửa, theo một thói quen cô hữu
i nhà.
m như thường lệ. Các bạn tôi kêu lên khi

Hân đau kìa!”

chị không nghỉ đi bác sĩ? Mắt chị sưng

ỏi tới tấp, những lời nói của bạn bè như
ch râm ran vào thân thê tôi, làm tôi chợt
một cái gì trong tôi vừa hao mòn và tàn tạ.
một bên mặt tôi càng sưng to. Tôi quyết
ác sĩ. Lúc tôi cầm ống điện thoại gọi đến
n xong, tôi có ý nghĩ gọi cho chồng tôi ở
Tôi đã quay số, đã nghe tiếng chuông reo
p viên ở tổng đài nhưng tôi lại gác máy.

mệt bất ngờ làm lòng tôi tê lặng. Neu
gọi, anh ấy cũng không giải quyêt được gì,
m bận tâm vô ích vì nôi đau là của riêng

chúng tôi có thương yêu nhau đăm thăm,
thương yêu nhau đến mức độ “tuy hai mà
có một giới hạn cho chúng tôi trong cơn

Bùi Bích Hà © 69

đau Từ lúc tôi banh da xẻ thịt đế sinh đứa con đầu lòng, tôi
đã hiểu rõ thân phận của con người là cô đon. Dâu anh có đi
với em tới đầu ghểnh cuối bãi, dẫu anh có thể chết bên cạnh
em và vì em thì cũng van có một nơi chon anh không thê cùng
em đến: Đó là trong cơn đau.

Một giây đồng hồ trước khi con tôi chết ngộp dưới
dòng nước phũ phàng trong một chuyến vượt biên, nó cũng
có cái ý nghĩ của tôi: Nó chết một mình! Tôi không thể chia
sẻ một chút gì với cháu trong nỗi bất hạnh của riêng nó dầu
chính cháu là một phần xưong thịt của tôi. Vì vậy, tôi ngậm
miệng trong con đau. Tôi nghĩ: “Có một thứ trên đời người
ta sẵn lòng đem cho, một phần hay cho hết nhung người ta
lại không the trút bỏ đi đâu được, người ta cứ phải khư khư
giữ lấy một mình như một thứ oan khiên: Đó là nồi bất hạnh,
tuổi già và con đau”.

Tôi nhớ lại một ngày khi Mai biết chồng có tình riêng,
cô ấy đòi chết. Cô uống ba mươi bảy viên Optalidon để vĩnh
biệt cuộc đời, nhưng số phận lại muốn cô được người ta chữa
chạy cứu sống. Lúc tôi vào nhà thương thăm Mai, cô ấy cầm
tay tôi mỉm cười:

“May quá, còn được gặp lại Hân! Lúc đối đầu với cái
chết, mình thấy mình lẻ loi quá, cô đon quá. Chạy trốn một
nỗi cô đon đê lại chui đầu vào một nỗi cô đon còn rộng lớn
hon, còn ghê gớm hon, còn tận cùng hơn, thật dại quá! Trước
sau gì rồi cũng phải chết, tội gì hoại thân để đi tìm?”

Tôi đến phòng mạch bác sĩ lúc 5 giờ chiều. Có nhiều
người khách cũng như tôi. đang ngồi chờ. vẻ mặt người nào
cũng đăm chiêu. Họ lơ đãng cầm một tờ báo lên, lật qua trang
mà không đọc rồi lại đặt trả tờ báo vào chồ cũ. Có người ôm

70 © 44 NĂM VẨN HỌC

chặt tờ báo trên ngự
víu vào một cái gì đ
lạc quan, thỉnh thoản
khung cửa sổ bằng
hàng nước mưa lặng
diện rồi ngập ngừng

“Bà khám bệnh

Người được h
hờ hững:

“À, tôi cứ lâu l

Nhưng tôi thì k
sưng húp của tôi.

Một người tốt

“Chắc chỗ chị
nhiễm độc mắt đây t
hết.”

Một người khá
“Có khi sưng

Nói rồi vị ấy c

“Ôi! Thận thì
họ cứ mổ cắt tuốt rồ

Tôi kiên nhẫn
dửng dưng như ngh

Mới tuần lễ tr
sáu tháng trước, tôi

C VIỆT NAM HAI NGOẠI

ực, như thể để chắc chắn là họ còn bám
đó trên cõi đời này. Một ông làm ra vẻ
ng huýt sáo khẽ một điệu hát rời rạc, cái
kính trước mặt ông lờ mờ chảy những
g lẽ. Một bà măt lom lom nhìn người đôi
hỏi:
h lần đầu hay là thân chủ quen?''
hỏi tỏ ra không có gì quan trọng, trả lời

lâu ghé check lại sức khỏe ấy mà!”
không giấu được ai với một nửa bên mặt

bụng ngỏ lời:
làm có nhiều hóa chất, chị bị dị ứng hay
thôi, chị nghỉ ngơi, rỏ thuốc vài lần chắc

ác ra vẻ thông thạo:
thế này là thận đây!”
chép miệng:
thận, chẳng có sao! Ở đây xứ văn minh,
ồi cho thận giả vào, xài tốt hơn thứ thiệt.”
ngồi nghe quí vị đồng bào bàn luận, lòng
he chuyện của ai.
rước, tôi đi đưa đám ma anh Kiên và mới
i tình cờ trông thấy anh ngồi chờ ở một

phòng mạch bác sĩ, tay chống cái
cười đáp: “Ui dào, có tuổi rồi chị
chắc lại bị phong thấp ấy mà!”
phong thấp, anh bị ung thư phổi.
quyết liệt với cơn bệnh và khi bi
anh chờ đợi cái chết như chờ đợi m

đi xa.

Nghe kể lại rằng lúc qua đ
khép đôi mắt lại, như đi vào một
giữa sự sống và sự chết nó liền lạ
một cái gì khủng khiếp đã xảy ra
chấm dứt, ít nhất là cho đến khi m
lãng thì người ta cũng đồng thời q

Ông bác sĩ yên lặng khám
yên lặng của những ông, bà bác
giống như sự bí ấn của cõi sống v

Sau cùng ông ta bảo tôi:

“Tôi cho làm các thử nghiệ
Thứ bảy, bà sẽ nhận được thông b

Tôi cám ơn. vừa đi ra vừa
mình còn đủ thời giờ đế được t
nghiệm”.

Thành phố đã lên đèn. Nhữ
đủ hình thù chạy ngược xuôi trê
dọc, như một đàn thú điên. Một c
vào dòng xe cộ này hay không thì
chăng có gì thêm bớt vào đời sống
có thê tôi đang đi lần cuối cùng tr

Bùi Bích Hà © 71

i gậy. Hỏi thăm thì anh tươi
ị, nó cứ đau nhức lung tung,

Thực sự thì anh không bị
Anh đã chống trả một cách
iết rõ mình sẽ phải thất bại,
một người thân đến đón anh

đời, anh chỉ chợt nhẹ nhàng
giấc ngủ êm đềm. Biên giới
ạc đen nỗi khó mà nghĩ rằng
a, một cái gì đó đã thực sự
mọi việc bắt đầu rơi vào quên
quên hết mọi chuyện rồi!

bệnh cho tôi. Tôi thích sự
c sĩ lúc họ khám bệnh, nó
và cõi chết.

ệm cần thiết về thận của bà.
báo kết quả.”

a ngẫm nghĩ “Cầu trời cho
thông báo mọi kết quả thử

ững chiếc xe hơi đủ màu và
ên những con đường ngang
chiếc xe của tôi có chạy lẩn
ì cũng chẳng có gì thay đổi,
g ở đây. Tuy vậy, cái ý nghĩ
rên những đoạn đường này,

72 © 44 NĂM VÀN HỌC

nhìn ngắm lần cuối cù
các cửa tiệm tôi từng
nhũn đi và một cảm g

Xe về đến trướ
tôi hoặc một đứa con
thường có ý nghĩ ngọ
nhà Việt Nam ở đây g
tôi vẫn thấy người ta
ơn. Chúng tôi tạ ơn m
trở về co quốc.

Còn bao nhiêu
nhìn thấy ngọn đèn b
tại bên sau cánh cửa n
tôi trên cuộc đời, chắ
chiều, mỗi đêm, êm ả
vật có gì gắn bó với co
ta, tình cảm ta, đã gắn
sống của chính mình,
vật vốn vô tri vô giác
siêu hình, sâu thẳm v

Cơn mưa phùn
nhác những thân lá r
loài dưới một vòm trờ
gợi nhắc với tất cả m
nẻo hay chính nồi nhớ
trong lòng tôi, đã trải

Không một ai t
Giờ này có lẽ chồng t
cơm tối được dọn ra,

C VIỆT NAM HÀI NGOẠI

ùng những cái bảng hiệu quen thuộc trên
ra vào này, bỗng làm tôi cảm thấy lòng
giác bùi ngùi và thương tâm.

ớc sân. Ngọn đèn ở cửa đã được chồng
nào của tôi thắp sáng như mọi đêm. Tôi
ọn đèn trên ngạch cửa của những ngôi
giống như những ngọn nến cầu nguyện
đốt lên trong nhà thờ, để xin ơn hoặc tạ
một ngày bình yên và xin ơn một ngày

buổi chiều, buổi tối nữa tôi còn được
báo hiệu một sự sống ấm cúng đang tồn
này? Và nếu một ngày kia không còn cỏ
ắc chắn ngọn đèn vẫn sẽ còn sáng mồi
ả, vô tình. Thật ra, thiên nhiên và cảnh
on người đâu, chỉ tại thần trí ta, tâm hồn
n bó với thiên nhiên và cảnh vật, đem sự
, tình yêu và nỗi đam mê gửi vào những
để thấy nơi chúng hình ảnh cái tâm thức
và tha thiết trong mồi chúng ta.

căm căm gió rét trên một hè phố nhếch
rữa mục, những bông hoa sầu đông lạc
ời mây xám đìu hiu có thật đã nhất thiết
mọi người chốn quê hương xa vời, khuất
ớ nhung hoài niệm khôn nguôi chỉ riêng

lên cảnh vật bức tranh ngày dĩ vãng?

trong nhà nghe tiếng xe tôi về đến sân.
tôi đang nằm nghỉ trong phòng, chờ bữa
, với một ly rượu khai vị trên bàn đêm,

V

Bùi Bích Hà © 73

con gái tôi đang loay hoay làm một món gì đó trong bếp, vừa
làm vừa nhún nhảy theo một băng nhạc cassette nghe bằng
headphone để không quấy rầy ai hoặc vừa làm vừa làu bàu
gắt gỏng vì cái công việc ăn uống phiền phức làm cô mất
thi giờ, con trai tôi đứa lớn chắc chưa về, còn đứa út hẳn là
đang dán mắt vào một show nào đây trên màn ảnh ti-vi. Với
những hình ảnh quen thuộc cố hữu ấy trong đầu, tôi buồn rầu
cho tay vào ví lục tìm chìa khóa để mờ cửa một mình. Trong
thoáng giây, tôi chợt nhận ra rằng từ một lúc nào không còn
nhớ rõ, mỗi người chúng tôi trong gia đình trở thành một cái
bóng thầm lặng đi bên lề cuộc đời nhau. Đã hết những nỗi vui
rào rạt như những con sóng nhỏ vỗ vào bờ cát ấm một ngày
mùa hè long lanh mặt trời, đã hết những buốt đau thảng thốt
làm giá lạnh buồng ngực, héo khô má môi, nghẹn ngào hơi
thở, đã hết những thao thức bâng khuâng, những đợi mong
gượng nhẹ một tiếng chân, một mắt nhìn, một nụ cười, đã hết
ngay cả những đắng cay, những mật ngọt để biết nhau còn
sống tràn đầy và thưởng thức.

Tôi bước chân vào nhà, tự nhiên nghe xôn xao trong
lòng một nỗi nôn nao khó tả. Những phòng ngoài không có
ai. Tiếng nước chảy xối xả trong buồng tắm, chắc là một đứa
con nào của tôi đã về. Tôi đi vào phòng. Dưới ánh sáng mờ
nhạt của bóng đèn đầu giường, chồng tôi đang thiếp ngủ, mắt
vẫn còn đeo kính và tờ báo để trên ngực. Tôi đứng lại trên
ngưỡng cửa để nhìn anh một lúc. Khoảng cách giữa chúng
tôi chỉ có mấy bước chân nhưng hình như không gian ấy đã
lạnh ngắt, đã đông đặc một nỗi ngăn trở lâu dài. Sự tĩnh mịch
chung quanh làm tôi nghe rõ tiếng anh ngáy xè xè, như thể
đời sống đầy những lo âu và nhọc nhằn ở đây đã lấy đi hết nơi
anh cái sức lực của tuổi thanh xuân ngày nào, tiếng anh thở
như mắc nghẽn, như quanh quất ở một đường khí quản chất

74 © 44 NĂM VĂN HỌ

chứa cặn bã thời gia

Tôi nhẹ nhàng
chồng tôi thức giấc v

Tôi muốn nằm
nghĩ bỗng dưng đến
giờ đi ngủ thường lệ
Tôi nghĩ thầm trong
giường nhỏ trong ph

Tôi ngồi duỗi
trên gò má tôi giật n
chỉ còn trắng xóa mộ
mỏi như một lớp hơi
ấm, thấm ngấm và la
mỉm cười vu vơ một
đầu thị xã Đà Lạt v
Trong cái lạnh hanh
những đóa hoa bén
lúc tưởng chừng má
lông nở lớn mọc thà

ở chỗ con đườ
cái khách sạn nhỏ bằ
Cái khách sạn này l
nhiều năm tháng gie
hồn kiệt quệ, khẽ nh
cái bảng hiệu Sans S
lam nhạt, bên một rìa
cợt trên cái rạt rào c
chàng, va-li đặt dướ
cửa nào đó mà tôi k

ỌC VIỆT NAM HAI NGOẠI

an và phiền muộn.

g thay áo, hết sức rón rén để không làm
và có lẽ để tôi được một mình lâu hon.

m ngả lưng một lát cho đỡ mệt song cái ý
nằm cạnh anh vào một lúc không phải là
ệ làm tôi cảm thấy khó chịu và bực bội.
g đầu: “Ngày mai phải kê thêm một cái
hòng”.

hai chân trong chiếc ghế bành. Bắp thịt
nhẹ nhẹ. Dưới hai mi mắt vừa nhắm lại,
ột hư không mịt mù sương khói. Nỗi mệt
i nước bốc lên từ những chiếc gối dựa êm
an tỏa khắp cơ thế rời rã của tôi. Tôi chợt
t mình, nhớ lại con đường dốc quanh vào
với những dậu hoa bìm bịp vàng rực rỡ.
hao, khô nẻ của Đà Lạt mùa hè, màu sắc
sắc như những lưỡi dao nhọn, nhìn một
áu rịn ra từ hai tròng mắt, từ các lỗ chân
ành gai ốc khắp người.

ờng dốc quanh vào đầu thị xã ấy có một
ằng gỗ của người Pháp, tên là Sans Souci.
là nỗi ám ảnh êm đềm của tôi trong suốt
eo neo của một đời người. Mỗi lúc tâm
hắm mắt lại là tôi thấy hiện lên trong đầu
Souci dưới một khoảng trời rộng rãi màu
a đường có những bụi hoa tươi thắm cười
của biển lá xanh. Tôi thấy tôi đi trong tay
ới chân, tra cái chìa khóa vào một cánh
không bao giờ có cơ hội bước qua. Nghĩ

đến “chàng”, tôi lại cười một mìn
phan, êm như nhung, thơm ngạt
dav lên xung quanh tôi và trong ch
khon cùng bỗng làm tôi nấc lên

phúc kỳ dị.

Suốt cả cuộc đời, dường nh
những ngày tháng hẩm hiu trong c
hò hão huyền với chàng. Suôt cả
thường trực, tự hào và mãn nguy
hình, thiêng liêng và bền chặt, vẫ
chi là mộng ảo, chỉ là bến bờ mê
trôi mãi về một chân trời cách tr
xám, mắt đã quầng, tất cả đã nguộ
màng hối tiếc...

Chồng tôi chợt thức giấc. C
gian phòng và nhìn thấy tôi. Đôi
tôi một lúc như để xác định cái hì

“Đã có cơm chưa em?”

Từ bao nhiêu năm, anh chỉ h
năm, em dính liền với bữa ăn sán
với đôi dép, cái tăm, cục xà bông v
đôi mắt thâm trầm huyền hoặc nă
gặp nhau, moi lần nhìn đã khiến
vô tận thời ấu thơ nơi quê ngoại, đ
tình tự cho cái tâm hồn khao khá
của em, cái thế giới vô biên và bí
ây có thật hay không, hay là em đã
không đành lòng mở? Hay nữa là
em thực ra cũng chỉ là ảo tưởng v

Bùi Bích Hà © 75

nh. Có một chút gì mịn như
t ngào như quế bồng dưng
hính tôi, một nỗi rung động

vì choáng ngợp một hạnh

hư tôi đã mải miết vùi chôn
cái mộng tưởng về một hẹn
cuộc đời là một hiên dâng
yện cho một chiêm hữu vô
ẫn đã biết chỉ là hư không,
hoặc. Thời gian vô tình cứ
rở, cho đến bây giờ tóc đã
ội lạnh, đã tro than, đã muộn

Chàng đảo mắt nhìn quanh
mắt anh đậu lại trên người
ình ảnh về tôi là thật:

hỏi em có thế. Từ bao nhiêu
ng, bữa ăn trưa, bữa ăn tối,
và hồ nước tắm của anh. Ôi
ăm xưa, đôi mất mà khi mới

em nghĩ đến mùa đông dài
đôi mắt chứa chan bao điều
át những nỗi dam mê xa lạ
í ẩn trong đôi mat anh ngày
ã không có cách vào và anh
sau cùng, những ý nghĩ của
vẽ vời mà thôi?

76 © 44 NĂM VẰN HỌ

Tôi lắc đầu:

“Em mới đi bá

Giọng chàng t
nặng lắm:

“Em đau sao?”

A! Thì ra anh
rồi ta không nhìn r
tranh tối tranh sáng

“Em bị sưng m
có thể thận em bị trụ

Hình như đôi
im lặng như một tấm
com thảng thốt bất n
chỗ của anh, nhìn tô

“Khố rồi đấy e

Tiếng chàng u
một ông già.

Tội nghiệp an
vẫn thường là cây c
từ những vực đời c
những lỡ làng thua
đời trôi dạt đến phươ
của chính mình, nên
con dốc đời trống tr

Không còn nh
đường quanh chờ đ

ỌC VIỆT NAM HAỈ NGOẠI

ác sĩ về, mệt quá!”
trầm trầm, như bị trì xuống vì một cái gì

”
vẫn không nhìn rõ mặt em. Đã bao lâu
rõ nhau hay ta chỉ nhìn nhau trong cái
g chập chờn này?
một bên mắt và một nửa mặt. Bác sĩ bảo
ục trặc.”
mắt chồng tôi mở lớn hom một chút. Sự
m lưới rộng và nhanh chụp lên chúng tôi
ngờ. Song chồng tôi vẫn ngồi bất động ở
ôi chăm chú rồi chép miệng:
em ạ! Mong rằng em không đau gì nhiều.”
u uẩn, rời rạc, hai vai chàng rũ xuống như

nh. Vì suốt cuộc đời làm vợ của em, em
cột chống cho anh nương tựa, để vực anh
chênh vênh, phiền muộn, để vực em từ

thiệt, thế nhưng kể từ một ngày dâu bể,
ơng này, em bỗng mệt nhoài với sức nặng
n em để mặc anh và em cùng trôi tuột trên
rơn, vô nghĩa!
hững cái mốc hẹn hò, không còn những
đợi, không còn một phiến đá, một tàn cây

Bùi Bích Hà © 77

để làm dấu quay về. Chỉ còn một lối đi trước mặt, mở ra với
ngày lên, với đêm xuống, đưa tới một nấm mồ. Trên lối đi
nay, có lẽ em đang tranh bước với anh!

Đã từ lâu lắm hình ảnh chồng tôi bồng làm tôi xúc

động:
“Anh ra ăn cơm đi, chắc con đã làm giúp em mọi thứ

rồi!”

Chàng cho cả hai bàn tay lên vuốt mái tóc đã hoa râm,
chậm chạp đứng dậy, như thể cái ỷ nghĩ phải ăn một bữa cơm
cũng làm chàng đau khổ.

Sáng hôm sau tôi dậy muộn. Chỉ còn minh tôi trong
gian nhà rộng, với mấy con cá màu lặng câm bơi lội nhởn
nhơ trong cái hồ nước nhỏ. Trời hôm nay bớt mây, một chút
nắng hanh hao nhóm trên đầu những ngọn lá dài theo bờ rào,
gợi nhắc một điều gì mông lung, thầm lặng, chợt đến chợt đi,
chợt gần chợt xa, chợt quên chợt nhớ.

Liệu tôi còn bao nhiêu thời giờ nữa ở nơi chốn này? Sự
chia lìa đã sẵn trong cái vô tình của tĩnh vật chung quanh. Rồi
cũng giống như con chim nhỏ đang nhảy nhót trên cỏ xanh,
chỉ một vỗ cánh im lìm đã mất hút vào hư vô, khu vườn vẫn
chẳng có gì thay đổi, những con chim khác lại đến nhảy nhót
trên cỏ xanh. Chỉ thiếu một đôi mắt buồn rầu sau cửa sổ sáng
nay, chi thiếu một trái tim đang đập nghẹn ngào những nỗi
tiếc thương vô vọng, chỉ thiếu một cơn tức giận mênh mông
đang vò xé tấm hình hài hữu hoại, chỉ thiếu một ngày hôm
qua trên tờ lịch đã xé bỏ.

Giờ này các bạn tôi trong sở làm đang túi bụi với công
việc của họ. May ra một vài người chắc sẽ nhắc nhở hỏi thăm

78 © 44 NĂM VẨN HỌC

tôi. Nếu tôi còn cơ h
thích tiếng cười của
chuỗi trong cổ họng,
bờ hồ nước nhà tôi n
một hạnh phúc thầm
thể dấu nỗi sung sướ

Trong canh bạ
người hồ lì vừa khoan
vừa ăn gian, mọi ng
đứng lên trắng tay, ấ
thường khi người ta q
người chịu chơi hào
cuộc.

Từ nhiều năm,
đợi. Nếu thứ bảy này
bình thường, chắc ch
bị ép ngồi nán lại m

C VIỆT NAM HAI NGOẠI

hội, tôi sẽ nói cho Rosa biết tôi rất yêu
cô, tiếng cười ngắn, đục, hãm lại thành
, như tiếng một con bồ câu mái gù trên
năm xưa, tiếng cười gợi lên hình ảnh của
vụng và tràn đầy, của một người không
ớng của mình.
ạc đời đen đỏ, với Thượng đế làm một
n dung vừa khắc nghiệt, vừa sòng phang
gười tham dự cuộc chơi đều biết họ sẽ
ấy vậy mà trong cơn say mê được thua,
quên hoặc người ta giả vờ quên nên thiếu
sảng và không mấy ai chịu cười khi tản

, tôi đã sẵn sàng cho một lên đường chờ
y, ông bác sĩ báo là kết quả thử nghiệm
hắn tôi sẽ có cái tâm trạng của một người
một cuộc vui mình đã muốn từ giã.

Bùi Bích Hà

Bùi Vĩnh Phúc © 79

BÙI VĨNH PHÚC

Sinh năm 1953 tại Hà Nội. Lớn ở Sài
Gòn. Dạy Việt văn và Pháp văn tại
trường Nguyễn Bá Tòng (Sài Gòn và
Gia Định) từ 1972 đến 1977.
Sống tại Mỹ từ tháng 4, 1978. Học và
tốt nghiệp tại University ofCalifornia và Cal State University.
Dạy Anh văn và Ngôn ngữ & Văn hóa Việt Nam tại Cal State
University, Fullerton và Golden West College từ năm 1989.
Hoạt động trong ngành phiên & biên dịch từ 1986. Làm thơ
từ 1968. Viết tiểu luận và phê bình văn học từ 1982. Trong
ban chủ biên cũng như đã cộng tác với nhiều tạp chí văn học
và nghiên cứu (trên giấy & trên mạng) trong & ngoài nước.
Tác phẩm đã xuất bản:
- Trịnh Công Sơn /Ngôn Ngữ & Những Ám Ảnh Nghệ
Thuật (Năn Mới, 2005; 2008, 2012)
- Lý Luận và Phê Bình: hai mươi năm văn học Việt ngoài
nước, 1975 -1995 (1996)
- ơ Một Nơi Nào (tuyển tập văn / tuyển chọn, biên tập và
giới thiệu) (1995)
- “Ngôn Ngừ và Văn Hóa Việt Nam " (giáo trình đại học,
1992)
- Qué Hương, Cầm-Tấu-Khúc Kỷ Niệm (khốc bút, 1992)
- Những Cơn Mưa Trở về (tùy bút, 1981, 1987)
Và cùng xuất bản chung trong một số công trình như 20 Năm
Văn Học Việt Nam Hải Ngoại 1975 - 1995 (Đại Nam, 1995),
Tuyên Tập Truyện Ngăn Hai Mươi Năm Văn Học Hải Ngoại
1975 -1995 (1995).„

80 © 44 NĂM VĂN HỌ

về tính vũ đo
thẩm thức văn

“Literary ficti
of invention itself an
what is essentially a

(Văn chương
đoán của tự thân sự
phỏng một thứ mà c
đoán: hiện thực) - A
Calzadilla

1.

Thế giới là mộ
thế giới của những
lớp nghĩa của chún
hay đúng hơn, từng
khám phá.

Thế giới ngập
Con người, trong m
hóa để bơi lội hoặc
sóng ký hiệu đó. Có
riêng mình sau nhữ
làn sóng của ký hiệ
những cuốn sách. N
những phút giây an
trên những con són
ra, hy vọng đó nhiề

ỌC VIỆT NAM HÀI NGOẠI

oán trong viết, đọc, và
n chương

ion commits a double arbitrariness: that
nd the arbitrariness with which it imitates
arbitrary: reality”.
phạm vào hai lần vũ đoán: một là cái vũ
sáng tạo, và hai là cái vũ đoán của sự mô
chính nó, tự bản chất, cũng là một sự vũ
Anicos/ Bits (Nhữns mảnh vun) / Juan

ột văn bản. Chúng ta đang sống trong một
ký hiệu, và ký hiệu với trùng trùng lóp
ng đang vây quanh con người mỗi ngày,
g giây từng phút, đòi hỏi được giải mã,

p chìm trong đại dương của những ký hiệu.
mỗi xã hội, mỗi quốc gia, được điều kiện
c trôi nổi trên đại dương của những lớp
ó những con người, để tìm một ốc đảo cho
ững giờ phút trôi nổi bập bềnh trên những
ệu mỗi ngày, đã tìm cách trú thân trong
Nhiều người tưởng, như thế, họ tìm được
n toàn cho mình, sau cuộc vật lộn, trôi nôi
ng của ký hiệu cuộc đời kia. Nhưng thật
ều khi chỉ là một ảo tưởng. Mở một trang