หลักสูตรการจัดการศึกษาอาชีพเพื่อการมีงานทำ ชุดที่ 2

2. ทักษะการประกอบอาชพี 193
2.1 ขนั้ เตรยี มการประกอบอาชีพนานาไส้กรอก จ�ำ นวน 32 ชวั่ โมง
2.1.1 สถานท่ี / พนื้ ที่
2.1.2 การคดั เลอื กวัตถดุ ิบในการแปรรูปการทำ�ไส้กรอก จ�ำ นวน 8 ชั่วโมง
2.1.3 การท�ำ ความสะอาดวัตถุดบิ
2.1.4 ความรทู้ ีเ่ ก่ยี วข้องในการประกอบอาชพี นานาไสก้ รอก
2.2 ขน้ั แปรรูปผลติ ภณั ฑไ์ ส้กรอก
2.2.1 การแปรรปู ผลิตภณั ฑ์
1) ไสก้ รอกวุน้ เสน้ หมูสับ
2) ไสก้ รอกอสี าน
3) ไส้กรอกขา้ ว
4) ไส้กรอกเปรยี้ ว
5) ไสก้ รอกสมุนไพร
2.2.2 การบรรจผุ ลติ ภณั ฑ์
2.3 ขั้นการดแู ลรกั ษาเพอ่ื การบรโิ ภคหรอื จ�ำ หนา่ ย
3. การบริหารจดั การในการประกอบอาชพี
3.1 การบรหิ ารจัดการนานาไสก้ รอก
3.1.1 การจัดการควบคุมคุณภาพการท�ำ ไส้กรอกชนิดตา่ ง ๆ
3.1.2 การลดต้นทุนในการแปรรปู ไสก้ รอกชนดิ ตา่ ง ๆ
- แหลง่ จดั ซอื้ วสั ดุ อุปกรณ์
- แหลง่ จัดซ้อื วตั ถุดบิ
- ความคุ้มทนุ
3.1.3 คณุ ธรรมจริยธรรมในการประกอบอาชีพ
3.2 การจัดการการตลาด
3.2.1 การทำ�ฐานข้อมูลลูกค้า
3.2.2 การสรา้ งจดุ ขาย โลโก้
3.2.3 การประชาสัมพนั ธ์
3.2.4 การนำ�สินค้าเข้าสูก่ ระบวนการมาตรฐานสินคา้
3.2.5 การจำ�หน่ายผลิตภัณฑ์
3.2.6 เทคนิคการขาย
3.2.7 เทคนคิ การตกแต่งร้าน
3.2.8 การทำ�บญั ชี รายรบั – รายจา่ ย
3.2.9 การวางแผนการตลาด

194

3.3 การจดั การความเสยี่ ง จ�ำ นวน 12 ชัว่ โมง
3.3.1 การวิเคราะหแ์ ละควบคุมความเสี่ยง
1) ระยะเวลาการผลิตกบั การจำ�หน่าย
2) วตั ถดุ บิ
3) ราคาขาย
4) คูแ่ ข่งขัน
5) การเงนิ
3.3.2 การแก้ปัญหา และการวางแผนการจดั การความเสี่ยง
3.4 การวางแผนการด�ำ เนินงาน
4. โครงการประกอบอาชีพ
4.1 ความส�ำ คญั ของโครงการประกอบอาชพี
4.2 ประโยชน์ของโครงการประกอบอาชีพ
4.3 องคป์ ระกอบของโครงการประกอบอาชพี
4.4 การเขยี นโครงการ
4.5 การประเมนิ ความเหมาะสมและสอดคล้องของโครงการ

การจัดกระบวนการเรียนรู้

การเรยี นรหู้ ลกั สตู รนานาไสก้ รอก เนน้ ผเู้ รยี นเปน็ ส�ำ คญั โดยการเรยี นรจู้ ากเอกสาร/ฝกึ ปฏบิ ตั ิ มคี �ำ แนะน�ำ
ส�ำ หรบั ผูเ้ รียน ดงั นี้
1. การสรา้ งความเขา้ ใจในหลักสตู รนานาไส้กรอก (ขอ้ มลู จากเอกสาร/สอ่ื /การบรรยาย)
2. การฝกึ ปฏิบัติรว่ มกบั วิทยากร ใหผ้ ู้เรียนฝกึ ฝนดว้ ยตนเองจนเกิดทกั ษะ
3. การแลกเปล่ียนเรยี นรู้
4. การสาธิต
5. การศึกษาดูงาน (การเรียนร้ดู ว้ ยตนเอง/เรยี นรู้จากการสาธติ )

ส่อื การเรยี นรู้

1. สื่อเอกสารใบความรูใ้ นการบรรยายและสาธติ อาชีพ
2. สอื่ อิเล็กทรอนิกส์ Power point, VCD อนิ เตอรเ์ น็ต
3. ผู้รู้ / ภมู ปิ ัญญา
4. วัตถุดบิ ของจริงท่ีน�ำ มาใชใ้ นการปฏบิ ัติ
5. แหลง่ การเรียนรู้


การวดั และประเมนิ ผล

1. การประเมนิ ความรภู้ าคทฤษฏีระหว่างเรยี นและจบหลักสตู ร
2. การประเมินผลงานระหว่างเรียนจากการปฏิบัติ ได้ผลงานที่มีคุณภาพสามารถสร้างรายได้ และ
จบหลักสตู ร

195

การจบหลักสตู ร

1. มเี วลาเรียนและฝึกปฏบิ ตั ิตามหลกั สตู ร ไม่น้อยกวา่ ร้อยละ 80
2. มีผลการประเมินผา่ นตลอดหลกั สูตรไมน่ อ้ ยกวา่ รอ้ ยละ 60
3. มีผลงานการท�ำ ไสก้ รอกทไ่ี ดม้ าตรฐานเป็นทพ่ี งึ พอใจของลูกคา้ อย่างน้อย 30 คน และผ่านการท�ำ
แผนธุรกจิ จงึ จะได้รับวุฒิบตั ร

เอกสารหลักฐานการศึกษา

1. หลักฐานการประเมินผล
2. ทะเบยี นคมุ วฒุ ิบัตร
3. วฒุ บิ ตั ร ออกโดยสถานศึกษา

การเทียบโอน

ผู้เรียนท่ีจบหลักสูตรนี้สามารถนำ�ไปเทียบโอนผลการเรียนรู้กับหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับ
การศึกษาขนั้ พืน้ ฐาน พทุ ธศักราช 2551 ในสาระการประกอบอาชีพวิชาเลือกที่สถานศึกษาไดจ้ ดั ท�ำ ขน้ึ

รายละเอยี ดโครงสร้างหลักสตู รนานาไส้กรอก 196

เร่อื ง จุดประสงค์การเรียนรู้ เน้อื หา การจดั กระบวนการเรียนรู้ จำ�นวนชวั่ โมง
ทฤษฎี ปฏิบตั ิ

1. ชอ่ งทางการประกอบ 1.1 สามารถอธบิ ายบอกความส�ำคญั 1.1 ความส�ำคัญ และคุณค่าทาง 1.1 ศกึ ษาขอ้ มลู จากเอกสาร สอ่ื อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ 1 -
อาชีพ และคุณค่าทางโภชนาการของ โภชนาการของประกอบอาชีพ สถานประกอบการ สอื่ ของจรงิ สอ่ื บคุ คล 1 -
การประกอบอาชีพได้ นานาไสก้ รอก ในชมุ ชน เพอ่ื น�ำขอ้ มลู มาวเิ คราะหแ์ ละใช้
1.2 บอกความเป็นไปได้ในการ 1.2 ความเป็นไปได้ในการประกอบ ในการประกอบอาชีพที่มีความเป็นไปได้ - 5
ประกอบอาชีพนานาไส้กรอก อาชพี นานาไสก้ รอก ในชุมชน 1 -
ไดแ้ ก่ การลงทนุ การตลาด วัสดุ 1.2.1 ความตอ้ งการของตลาด 1.2 วิเคราะห์อาชีพที่จะสามารถเลือกประกอบ
อุปกรณ์ และท�ำเลท่ตี ง้ั 1.2.2 ก ารลงทุนและการหา อาชีพได้ในชุมชนจากข้อมูลตา่ งๆ
1.3 บอกและหาแหล่งเรยี นรู้ได้ แหล่งเงินทุน 1.3 ให้ความรู้ และแลกเปล่ียนเรียนรู้เรื่อง
1.4 บอกทิศทางการประกอบอาชีพ 1.2.3 การจัดหาวัสดุ อปุ กรณ์ กระบวนการจดั ตัง้ กลุ่ม
นานาไสก้ รอก 1.2.4 การเลอื กท�ำเลทีต่ ้ัง 1.3 ศึกษาดูงานในสถานประกอบการ แหล่ง
1.2.5 กระบวนการจดั ต้ังกลมุ่ เรียนรู้ต่างๆ ในอาชพี ท่ีตัดสินใจเลอื ก
1.3 แหล่งเรียนรู้/ภมู ปิ ัญญาทอ้ งถ่ิน 1.4 ครู ผู้เรียน และผู้รู้ ร่วมกันอภิปรายแลก
1.4 ทศิ ทางการประกอบอาชพี นานา เปลี่ยนเรียนรู้เก่ียวกับทิศการประกอบ
ไสก้ รอก อาชีพนานาไส้กรอกในรูปแบบที่เหมาะ
สมกับตนเอง โดยค�ำนึงถึง ศักยภาพ
ทรพั ยากรธรรมชาตใิ นแตล่ ะพนื้ ที่ ท�ำเลที่
ตง้ั ศกั ยภาพของทรพั ยากรมนษุ ยใ์ นแตล่ ะ
พ้ืนท่ี ความคุ้มค่าโอกาสในการประกอบ
อาชีพ

เรื่อง จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ เนือ้ หา การจดั กระบวนการเรยี นรู้ จ�ำ นวนชัว่ โมง
ทฤษฎี ปฏิบัติ

2. ท ักษะการประกอบ 2.1 สามารถอธิบายการเตรียมการ 2.1 ข้ันเตรียมการประกอบอาชีพ 2.1 ใหค้ วามรเู้ กย่ี วกบั การเตรยี มการประกอบ 2 -
อาชพี ประกอบอาชพี นานาไสก้ รอกได้ นานาไสก้ รอก อาชีพ 6 23
2.2 สามารถบอกข้ันตอนวิธีการท�ำ 2.1.1 สถานที่ / พื้นที่ 2.2 ศกึ ษาขอ้ มลู จากเอกสาร สอื่ อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ 1 -
ไสก้ รอกแตล่ ะชนิดได้ 2.1.2 ก ารคัดเลือกวัตถุดิบ ผู้รู้ ภูมิปัญญาท้องถ่ิน เก่ียวกับเร่ือง
2.3 สามารถน�ำวัตถุดิบในท้องถิ่นมา ในการแปรรูปการท�ำ การเตรียมวัสดุ อุปกรณ์ การเตรียม
ปรับใช้ในการท�ำไสก้ รอกได้ ไสก้ รอก วัตถุดิบ วิธีการท�ำไส้กรอก การเลือก
2.1.3 การท�ำความสะอาดวตั ถดุ บิ สถานประกอบการ และสถานทจ่ี �ำหน่าย
2.1.4 ค วามรู้ที่เกี่ยวข้องในการ 2.3 จัดผู้เรียนไปศึกษาดูงานในแหล่งเรียนรู้
ประกอบอาชีพนานา ชมุ ชน พร้อมจดบนั ทึก
ไส้กรอก 2.4 จดั ท�ำแผนการฝกึ ทกั ษะการประกอบอาชพี
2.2 ข้นั แปรรปู ผลิตภณั ฑ์ไส้กรอก 2.5 ฝกึ ทักษะการท�ำไสก้ รอก (แต่ละชนิด)
2.2.1 การแปรรปู ผลิตภณั ฑ์ ขัน้ ตอนการแปรรปู ผลิตภัณฑ์
1) ไส้กรอกวุ้นเสน้ หมูสับ 1. การคดั สรรวตั ถดุ บิ
2) ไสก้ รอกอีสาน 2. การท�ำความสะอาด
3) ไสก้ รอกข้าว 3. ส่วนผสม
4) ไสก้ รอกเปรี้ยว 4. สาธิต/ปฏิบตั ิ
5) ไส้กรอกสมุนไพร 5. บรรจุหีบหอ่ พร้อมจ�ำหนา่ ย
2.2.2 การบรรจผุ ลติ ภัณฑ์ 6. การเกบ็ รกั ษาเพอื่ การบรโิ ภคหรอื การ
2.3 ขั้นตอนการเก็บรักษาเพื่อการ จ�ำหน่าย
บริโภคหรอื จ�ำหน่าย 2.6 จดบันทึกผลการเรยี นรู้
2.7 วดั และประเมินผลตามหลักสตู รก�ำหนด
197

เรือ่ ง จดุ ประสงค์การเรียนรู้ เนื้อหา การจัดกระบวนการเรยี นรู้ จ�ำ นวนชว่ั โมง 198
ทฤษฎี ปฏบิ ัติ

3. ก ารบริหารจัดการ 3.1 สามารถอธิบายการจัดการผลิต 3.1 การบริหารจัดการในการประกอบ 3.1 การบรหิ ารจดั การ จดั ใหผ้ เู้ รยี นเรยี นรจู้ าก 4 4
ในการประกอบอาชพี ไสก้ รอก อาชีพนานาไส้กรอก การแลกเปล่ียนเรียนรู้จากวิทยาการ/ผู้
- การควบคมุ คณุ ภาพ 3.1.1 การดูแลรักษา และควบคุม เชี่ยวชาญ หรือการศึกษาเอกสารตาม
- การลดตน้ ทนุ การผลติ ไสก้ รอก คุณภาพการท�ำไส้กรอก ประเด็น ดงั น้ี
- คุณธรรม จริยธรรมในการ ชนิดตา่ ง ๆ 3.1.1 ก�ำหนดและการควบคุมคุณภาพ
ประกอบอาชพี 3.1.2 ก ารลดตน้ ทนุ ในการแปรรปู ผลผลติ ทีต่ ้องการ
3.2 สามารถจัดการการตลาดในการ ไส้กรอกชนิดตา่ ง ๆ 3.1.2 ก ารลดตน้ ทนุ การผลติ แตค่ ณุ ภาพ
ผลติ ไส้กรอกได้ - แหล่งจัดซ้อื วสั ดุ อปุ กรณ์ คงเดมิ
- สามารถท�ำฐานขอ้ มลู ลูกคา้ - แหล่งจดั ซือ้ วตั ถดุ บิ - แหล่งจัดซือ้ วสั ดุ อุปกรณ์
- สามารถสร้างจดุ ขาย โลโก้ได้ - ความคุม้ ทุน - แหล่งจัดซอ้ื วตั ถุดบิ
- เลือกการประชาสัมพันธ์ให้ 3.1.3 ค ณุ ธรรมจรยิ ธรรมในการ - ความคมุ้ ทุน
เหมาะสมกับผลิตภัณฑ์ได้ ประกอบอาชีพ 3.1.3 คุณธรรม จริยธรรมในการประกอบ
- การน�ำสนิ คา้ เขา้ สกู่ ระบวนการ 3.2 การจดั การการตลาด อาชพี
มาตรฐานสนิ คา้ 3.2.1 การท�ำฐานข้อมูลลูกค้า 3.2 การบริหารจัดการการตลาด จัดให้
- การกระจายไสก้ รอกไปส่ผู บู้ รโิ ภค 3.2.2 การสรา้ งจุดขาย โลโก้ ผ้เู รียน
- บอกเทคนิคการขาย 3.2.3 การประชาสมั พนั ธ์ 3.2.1 ว เิ คราะห์ จดั ระบบขอ้ มลู กาตลาด
- บกเทคนคิ การตกแต่งร้าน 3.2.4 ก ารน�ำสินค้าเข้าสู่กระบวน และความตอ้ งการของตลาด
- จัดท�ำบญั ชี รายรับ – รายจ่าย การมาตรฐานสินค้า 3.2.2 ก ารสร้างจุดขาย ออกแบบโลโก้ที่
- วางแผนการตลาด 3.2.5 การจ�ำหนา่ ยผลติ ภัณฑ์ นา่ สนใจ
3.2.6 เทคนิคการขาย 3.2.3 การเลอื กวธิ กี ารประชาสัมพนั ธ์

เร่อื ง จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ เนอื้ หา การจดั กระบวนการเรียนรู้ จำ�นวนชวั่ โมง
ทฤษฎี ปฏิบตั ิ

3.3 สามารถจดั การความเสีย่ งได้ 3.2.7 เทคนิคการตกแตง่ รา้ น 3.2.4 ด �ำเนนิ การน�ำสนิ คา้ เขา้ สกู่ ระบวนการ
- แ ยกแยะ วิเคราะห์ และ 3.2.8 การท�ำบัญชี รายรับ – มาตรฐานสนิ ค้า
ควบคมุ ความเสี่ยง รายจ่าย 3.2.5 บรรยายการจ�ำหน่ายผลิตภัณฑ์
- วางแผนการจดั การความเสย่ี ง 3.2.9 การวางแผนการตลาด เทคนิคการขาย เทคนิคการ
3.4 สามารถวางแผนการด�ำเนนิ งานได้ 3.3 การจัดการความเสย่ี ง ตกแตง่ รา้ น
3.3.1 การวเิ คราะหแ์ ละควบคมุ 3.2.6 ฝึกปฏิบัติ เรื่อง การคิดต้นทุน
ความเส่ียง การตงั้ ราคา การออกแบบบรรจภุ ณั ฑ์
1) ระยะเวลาการผลติ กบั การจัดท�ำบญั ชีรายรบั – รายจา่ ย
การจ�ำหน่าย 3.2.7 ก�ำหนดทิศทาง เป้าหมาย และ
2) วตั ถุดิบ แผนการจัดการตลาดที่เก่ียวข้อง
3) ราคาขาย กับการผลิตไส้กรอก
4) คู่แข่งขัน 3.3 การจดั การความเสย่ี ง จัดให้ผเู้ รียน
5) การเงิน 3.3.1 ใ หค้ วามรเู้ รอื่ งการจดั การความเสยี่ ง
3.3.2 ก ารแก้ปัญหา และ 3.3.2 ฝ ึกการวิเคราะห์การจัดการความ
การวางแผนการจัดการ เส่ียงจากปัจจัยต่าง ๆ พร้อมการ
ความเสี่ยง วางแผนการจดั การความเสี่ยง
3.4 การวางแผนการด�ำเนนิ งาน 3.4 การวางแผนการด�ำเนินงาน
3.4.1 ใ ห้ความรู้เกี่ยวกับเร่ืองการวางแผน
การด�ำเนนิ งาน
3.4.2 ฝ กึ ปฏบิ ตั กิ ารท�ำแผนการประกอบ
อาชีพ
199

เรือ่ ง จุดประสงค์การเรยี นรู้ เน้อื หา การจัดกระบวนการเรียนรู้ จำ�นวนชว่ั โมง 200
ทฤษฎี ปฏบิ ัติ

4. โครงการประกอบ 4.1 บอกความส�ำคัญของโครงการ 4.1 ความส�ำคัญของโครงการอาชพี 4.1 จัดให้ผู้เรียนศึกษาเน้ือหาจากใบความรู้ 0.5 -
อาชพี อาชพี ได้ 4.2 ประโยชน์ของโครงการอาชพี เรอ่ื ง ความส�ำคญั ของโครงการอาชพี ประโยชน์ 0.5 -
4.2 บอกประโยชน์ของโครงการ 4.3 องค์ประกอบของโครงการ ของโครงการอาชีพ องค์ประกอบของ -
อาชีพได้ ประกอบอาชีพ โครงการอาชพี แลว้ จดั กจิ กรรมการสนทนา 1 6
4.3 บอกองค์ประกอบของโครงการ 4.4 การเขียนโครงการอาชพี แลกเปลี่ยนข้อมูลความคิดเห็น เพ่ือสร้าง 1 3
อาชพี ได้ 4.5 การประเมนิ ความเหมาะสมและ แนวคิดในการด�ำเนนิ กจิ กรรมการเรียนรู้ -
4.4 อธิบายความหมายขององค์ สอดคล้องของโครงการอาชพี 4.2 จดั ใหผ้ เู้ รยี นศกึ ษาสาระขอ้ มลู จากใบความรู้
ประกอบของโครงการอาชีพได้ เรื่องตัวอย่างการเขียนโครงการอาชีพที่ดี
4.5 อธิบายลักษณะการเขียนท่ีดี เหมาะสม และถกู ตอ้ ง พรอ้ มจดั การอภปิ ราย
ขององค์ประกอบของโครงการ เพื่อสรุปแนวคิดเป็นแนวทางในการเขียน
อาชพี ได้ โครงการอาชพี ที่ดี เหมาะสม และถูกตอ้ ง
4.6 เขียนโครงการในแต่ละองค์ 4.3 จดั ใหผ้ เู้รยี นฝกึ ปฏบิ ตั ิ การเขยี นโครงการอาชพี
ประกอบให้เหมาะสมและ 4.4 ก�ำหนดให้ผู้เรียนฝึกปฏิบัติการประเมิน
ถูกตอ้ งได้ ความเหมาะสมและสอดคลอ้ งของโครงการ
4.7 ตรวจสอบความเหมาะสม อาชีพ
และสอดคล้องของโครงการ 4.5 จัดให้ผู้เรียนปรับปรุงโครงการอาชีพ ให้มี
อาชีพได้ ความเหมาะสมและถกู ต้อง
4.6 ก�ำหนดให้ผู้เรียนเขียนโครงการอาชีพของ
ตนเอง เพ่ือเสนอขอรับการสนับสนุนงบ
ประมาณด�ำเนินงานอาชีพ และใช้ในการ
ด�ำเนนิ การประกอบอาชพี ต่อไป

201

หลักสตู รการตีมดี
จำ�นวน 80 ชวั่ โมง
กลุม่ วิชาอาชพี อุตสาหกรรม

ความเป็นมา

สืบเน่ืองจากกระทรวงศึกษาธิการได้จัดทำ�แผนยุทธศาสตร์การจัดการศึกษาเพ่ือการพัฒนาท่ียั่งยืนขึ้น
โดยหวังวา่ ยุทธศาสตรฯ์ น้ีจะนำ�พาประเทศสคู่ วามสมดลุ และยงั่ ยนื ด้วยการสรา้ งและพัฒนา “ทุนมนษุ ย”์ ใหเ้ ขม้ แขง็
มีพลังพร้อมรับการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคมสู่ความม่ันคงของประเทศในอนาคต และได้กำ�หนด
วสิ ยั ทศั น์ คอื “ภายในปี 2555 กระทรวงศกึ ษาธกิ าร จะเปน็ องคก์ รหลกั ทที่ รงประสทิ ธภิ าพในการผลติ และพฒั นา
ทรพั ยากรบคุ ลากรของชาติ เพอ่ื สรา้ งความเปน็ อยทู่ ดี่ สี รา้ งความมงั่ คงั่ ทางดา้ นเศรษฐกจิ และความมน่ั คงทางสงั คม
ใหก้ บั ประเทศ ดา้ นฐานความรู้ ความคดิ สร้างสรรค์ และศกั ยภาพของประเทศ” โดยการจดั การศกึ ษาจะยดึ พนื้ ที่
ซ่ึงมีบริบทและความต้องการแตกต่างกันเป็นฐานในการพัฒนา เพ่ือให้คนไทยทุกกลุ่มวัย ทุกช่วงวัย ได้รับการ
พฒั นาสอดคล้องกับศักยภาพและโอกาสของพื้นทนี่ น้ั ๆ
เพอื่ ใหก้ ารด�ำ เนนิ งานแผนยทุ ธศาสตรก์ ารจดั การศกึ ษาเพอื่ การพฒั นาทย่ี ง่ั ยนื บรรลผุ ลส�ำ เรจ็ สวู่ สิ ยั ทศั น์
กระทรวงศกึ ษาธิการจงึ ก�ำ หนดพันธกิจ คือ “พัฒนา ยกระดับ และจัดการศกึ ษาเพอ่ื เพิ่มศักยภาพ และขีดความ
สามารถให้ประชาชนได้มีอาชีพท่ีสามารถสร้างรายได้ที่ม่ังคั่งและมั่นคง เพ่ือเป็นบุคลากรที่มีวินัย เปี่ยมไปด้วย
คุณธรรม จริยธรรม มีจิตสำ�นึก มีความรับผิดชอบต่อตนเอง ผู้อื่น และสังคม” สถานศึกษาในสังกัดสำ�นักงาน
สง่ เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั มหี นา้ ทรี่ บั ผดิ ชอบการจดั การศกึ ษาใหก้ บั กลมุ่ เปา้ หมาย
นอกระบบ และมหี น้าทใ่ี นการพฒั นาหลกั สูตรทส่ี อดคลอ้ งกบั สภาพปญั หาและความตอ้ งการของท้องถน่ิ
หลักสูตรอาชีพการตีมีด นับเป็นอาชีพหน่ึงท่ีมีมาแต่ช้านาน เป็นการเรียนรู้แบบธรรมชาติ เป็นระบบ
ดั้งเดิม ไม่มีแบบแผนชัดเจนแต่มีการพัฒนาและแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ท้ังดั้งเดิมและเทคนิคสมัยใหม่ ทำ�ให้มี
คุณภาพเป็นท่ียอมรับ ส่งผลให้มีดซ่ึงเป็นผลิตภัณฑ์พ้ืนบ้านธรรมดา กลายเป็นสินค้าOTOP จากชุมชนท้องถ่ิน
ไปสู่ภูมิภาค จากระดับภูมิภาคไปสู่ระดับอินเตอร์กระจายชื่อเสียงไปถึงต่างประเทศ สร้างรายได้ให้แก่ผู้สร้าง
ชิน้ งานอยา่ งมั่นคงและยัง่ ยนื

หลกั การของหลกั สูตร

การจัดการศึกษาเพ่ือการมีงานท�ำ กำ�หนดหลกั การดงั นี้
1. เป็นหลักสูตรท่ีเน้นการบูรณาการให้สอดคล้องกับศักยภาพด้านต่างๆ ห้าด้านได้แก่ ศักยภาพของ
ทรัพยากรธรรมชาติในแต่ละพื้นท่ี ศกั ยภาพของพ้ืนทีต่ ามลกั ษณะภูมอิ ากาศ ศักยภาพภูมปิ ระเทศและท�ำ เลท่ตี ั้ง
ของแตล่ ะประเทศ ศกั ยภาพของศลิ ปะ วฒั นธรรม ประเพณี วถิ ชี วี ิตของแต่ละพื้นทแ่ี ละศกั ยภาพของทรัพยากร
มนษุ ย์ในแตล่ ะพื้นท่ี
2. มุ่งพัฒนาคนไทยให้ได้รับการศึกษาเพื่อพัฒนาอาชีพและการมีงานทำ�อย่างมีคุณภาพท่ัวถึงและ
เท่าเทียมกัน สามารถสร้างรายได้ที่ม่ันคง และเป็นบุคคลที่มีวินัยเป่ียมไปด้วยคุณธรรม จริยธรรม มีจิตสำ�นึก
ความรบั ผดิ ชอบตอ่ ตนเอง ผอู้ ่นื และสังคม

202

3. ส่งเสรมิ ให้มคี วามร่วมมอื ในการดำ�เนินงานรว่ มกับภาคเี ครอื ขา่ ย
4. เนน้ การฝึกปฏบิ ัติจริงเพือ่ ใหผ้ เู้ รยี นเกดิ ความรู้ ความเขา้ ใจ สามารถนำ�ไปประกอบอาชพี ใหม้ ีรายได้
ทีม่ นั่ คงและยง่ั ยนื ในอาชีพ
5. สง่ เสริมให้มีการเทยี บโอนความรแู้ ละประสบการณเ์ ขา้ สหู่ ลักสตู รการศกึ ษาขั้นพื้นฐาน

จดุ หมาย

เพ่ือให้ผู้เรยี นมคี ุณลักษณะ ดงั นี้
1. มีอาชีพที่สามารถสร้างรายไดท้ ี่ม่ันคงและยัง่ ยนื
2. ตดั สินใจประกอบอาชีพใหส้ อดคล้องกบั ศักยภาพตนเอง ชุมชน สังคมและสง่ิ แวดล้อมได้
3. มีความรู้ ความเข้าใจ และทักษะการบริหารจัดการในอาชพี ชา่ งตีมีดอยา่ งมีคณุ ภาพ
4. มโี ครงการประกอบอาชีพเพอื่ ใชเ้ ป็นแนวทางในการดำ�เนนิ ธรุ กิจ
5. มคี ุณธรรม จริยธรรม จติ สำ�นึกและความรบั ผดิ ชอบต่อตนเอง ผอู้ ่ืน และสงั คมในการด�ำ เนนิ ธรุ กิจ

กลุม่ เปา้ หมาย

กลุ่มเป้าหมายคือ ประชาชนกลุ่มเป้าหมายนอกระบบโรงเรียน เป็นท้ังผู้ท่ีไม่มีอาชีพและผู้ที่มีอาชีพ
แต่ต้องการพัฒนาอาชีพ โดยเฉพาะผู้ประกอบการ SME, OTOP และผู้ประกอบอาชีพทั่วไป เป็นผู้ท่ีมีสุขภาพ
สมบรู ณ์และแขง็ แรง มีความอดทน มีความรักในงานศลิ ปะและวัฒนธรรมของไทย

ระยะเวลา จำ�นวน 80 ชว่ั โมง
ภาคทฤษฎ ี 20 ช่วั โมง
ภาคปฏิบัต ิ 60 ชว่ั โมง

โครงสร้างหลกั สูตร (ทฤษฎี 10 ช่ัวโมง และปฏิบัติ 70 ชว่ั โมง)
1. ช่องทางการประกอบอาชีพการตีมดี จำ�นวน 6 ช่วั โมง
1.1 ความสำ�คญั ของการประกอบอาชพี การตีมีด
1.2 ความเปน็ ไปได้ในการประกอบอาชพี ตีมดี
1.2.1 การลงทนุ
1.2.2 การกำ�หนดทิศทางการตลาด
1.3 แหลง่ เรยี นรู้
1.4 ทิศทางการประกอบอาชพี
2. ทกั ษะอาชีพตีมดี จำ�นวน 56 ชวั่ โมง (ภาคทฤษฎี 2 ชว่ั โมง / ภาคปฏิบัติ 54 ชว่ั โมง)
2.1 ความรูพ้ ืน้ ฐานเก่ยี วกับมดี จ�ำ นวน 1 ชว่ั โมง
2.2 คัดเลอื กและเตรียมวัสดุ / อุปกรณ์ / เครอ่ื งมือทใ่ี ชใ้ นการตมี ีด จำ�นวน 1 ชวั่ โมง
2.3 ขน้ั ตอนและกรรมวธิ ใี นการตีมีด จ�ำ นวน 54 ชวั่ โมง
1) การตดั และผ่าเหล็ก

203

2) การแบนหรอื การตหี ลาบ
3) การท�ำ บ้องหรอื เดือย
4) การตีแต่ง
5) การตะไบแตง่
6) การชุบคม
7) การตกแตง่ ลวดลายบนดา้ นบนของมีด
8) การท�ำ ดา้ มมีด
2.4 ฝกึ การประสบการณต์ ีมีด 3 ชนิ้
3. การบริหารจดั การในการประกอบอาชีพตมี ดี จำ�นวน 6 ช่วั โมง
3.1 การบรหิ ารจดั การการผลิต
1) แหล่งเงนิ ทนุ และแหล่งวัตถดุ ิบทงั้ ภายในและนอกทอ้ งถ่ิน
2) การก�ำ หนดมาตรฐานชน้ิ งาน และการควบคุมคุณภาพ
3) คณุ ธรรมในการประกอบอาชีพ
3.2 การบริหารจดั การการตลาด
1) หลกั การจดั การการตลาด
2) ระบบการตลาดและพฤตกิ รรมผู้บรโิ ภค
3) ข้อมูลทางการตลาด (วธิ ีการหาข้อมลู การเก็บรวบรวมขอ้ มูล และการนำ�ข้อมูลไปใช)้
4) การวิเคราะห์ความต้องการของตลาดในชุมชน และประเทศ
5) การโฆษณาและส่งเสริมการขาย
3.3 การทำ�บัญชีรายรับ – รายจ่าย
3.4 การบรหิ ารความเสยี่ ง ในเรอ่ื ง คแู่ ขง่ ทางการคา้ ภยั การท�ำ งาน / ภยั ธรรมชาติ /ภยั เศรษฐกจิ
สภาพคลอ่ งการเงิน (เจา้ หน้ี – ลูกหน้ี )
4. โครงการอาชีพการท�ำ ตมี ดี จำ�นวน 12 ช่ัวโมง
(ภาคทฤษฎี 3 ชว่ั โมง /ภาคปฏิบัติ 9 ชั่วโมง)
4.1 ความสำ�คัญของโครงการประกอบอาชพี
4.2 ประโยชน์ของโครงการประกอบอาชีพ
4.3 องค์ประกอบของโครงการประกอบอาชพี
4.4 การเขยี นโครงการประกอบอาชพี
4.5 การประเมนิ ความเหมาะสมและสอดคล้องของโครงการประกอบอาชีพ

สอ่ื การเรยี นรู้

สอ่ื การเรยี นรขู้ องหลักสตู รการตีมีด ประกอบดว้ ย
1. สอ่ื เอกสาร ได้แก่ ต�ำ รา / หนังสอื
2. สอ่ื อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ ไดแ้ ก่ CD / DVD/ website
3. สอื่ บุคคล / ภูมปิ ญั ญา / ปราชญ์ชาวบ้าน

204

4. สื่อแหลง่ เรยี นรูใ้ นชมุ ชนและนอกชุมชน
5. ส่อื เทคนคิ / วธิ ีการ ไดแ้ ก่ การบรรยาย การสาธิต เวทีชาวบา้ น
6. อน่ื ๆ ที่เกย่ี วข้องการตีมีด

การจดั กระบวนการเรยี นรู้

1. ศกึ ษาดูงาน
2. บรรยาย
3. สาธติ
4. ฝึกปฏิบตั ิ
5. แลกเปลีย่ นเรียนรู้

การวัดและประเมินผล

1. การประเมนิ ความรูภ้ าคทฤษฎีจากการท�ำ แบบทดสอบ
2. การประเมินทักษะการปฏิบัติจากผลงานระหวา่ งเรยี น ได้ผลงานที่มีคุณภาพ จ�ำ นวน 3 ช้ิน
3. การประเมินผลจากโครงการประกอบอาชีพ

การจบหลักสูตร

1. มีเวลาเรยี น ไม่น้อยกว่ารอ้ ยละ 80
2. มีผลการเรียนตลอดหลักสูตร ไม่นอ้ ยกวา่ รอ้ ยละ 80
3. มผี ลงานที่มีคณุ ภาพ

เอกสารหลกั ฐานการศกึ ษา

1. หลักฐานการประเมนิ ผล
2. ทะเบยี นคมุ วฒุ ิบตั ร
3. วุฒิบตั รการศกึ ษา ออกโดยสถานศึกษา

การเทยี บโอน

ผู้เรียนที่จบหลักสูตรน้ีสามารถนำ�ไปเทียบโอนผลการเรียนรู้กับหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับ
การศกึ ษาขั้นพ้นื ฐาน พทุ ธศักราช 2551 ในสาระการประกอบอาชพี วิชาเลอื กทีส่ ถานศึกษาไดจ้ ัดท�ำ ขนึ้

รายละเอยี ดโครงสร้างหลักสตู รตีมีด

เรื่อง จดุ ประสงค์การเรียนรู้ เน้ือหา การจัดกระบวนการเรียนรู้ จำ�นวนช่วั โมง
ทฤษฎี ปฏิบตั ิ

1. ช อ่ งทางการประกอบ 1.1 ผ ู้เรียนอธิบายความส�ำคัญ และ 1.1 ความส�ำคัญของการประกอบ 1.1 บรรยายองค์ความรู้เกี่ยวกับความส�ำคัญ 1 -
อาชีพตีมีด ความจ�ำเปน็ ในการประกอบอาชพี อาชพี การตีมดี ความจ�ำเปน็ ในการประกอบอาชพี ตมี ดี ให้ 1 -
ธุรกจิ ตมี ีดได้ 1.2 ความเป็นไปได้ในการประกอบ ทราบว่าธุรกิจตีมีดน้ีมีความน่าสนใจที่น�ำ
1.2 ผู้เรียนอธิบายความเป็นไปได้ อาชีพตีมีด ไปประกอบอาชีพได้ - 3
ในการเขา้ สู่อาชพี ตีมดี 1.2.1 การลงทนุ 1.2 อภิปรายร่วมกันถึงความเป็นไปได้และ 1 -
1.3 ผู้เรียนสามารถอธิบายปัจจัย 1.2.2 การก�ำหนดทิศทางการ ลกั ษณะของการประกอบธุรกจิ
ที่ส่งผลต่อความส�ำเร็จอาชีพ ตลาด 1.3 ศกึ ษาดงู านสถานประกอบการธรุ กจิ ตมี ดี
ตมี ีดได้ 1.3 แหลง่ เรยี นรู้ ที่ไดป้ ระสบความส�ำเรจ็
1.4 ตัดสินใจเลือกอาชีพตีมีดอย่าง 1.4 ทิศทางการประกอบอาชีพ 1.4 ครู ผู้เรียน และผรู้ ู้ รว่ มกนั อภปิ รายเก่ียว
เหมาะสมได้ กับทิศทางการประกอบอาชีพตีมีดในรูป
แบบท่ีเหมาะสมกับตนเอง เช่น ลูกจ้าง
เจ้าของกิจการ โดยค�ำนึงถึงศักยภาพ 5
ด้าน ไดแ้ ก่ ศักยภาพทรัพยากรธรรมชาติ
ในแต่ละพื้นท่ี ศักยภาพของพ้ืนที่
ตามลักษณะภูมิอากาศ ศักยภาพของ
ภูมิประเทศ และท�ำเลที่ตั้งของแต่ละ
ประเทศ ศักยภาพของศิลปะ วัฒนธรรม
ประเพณแี ละวถิ ชี วี ติ ของแตล่ ะพนื้ ท่ี และ
ศักยภาพของทรัพยากรมนุษย์ในแต่ละ
พื้นที่
205

เร่ือง จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ เนื้อหา การจัดกระบวนการเรียนรู้ จำ�นวนชั่วโมง 206
ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ

2. ทักษะการประกอบ 2.1 ผู้เรียนสามารถอธิบายราย 2.1 ความรู้พ้นื ฐานเก่ียวกบั มดี 2.1 บรรยายความรู้เกี่ยวกับความรู้พ้ืนฐาน 1 -
อาชพี ตมี ีด ละเอยี ดสว่ นประกอบ /ประเภท 2.1.1 องค์ประกอบของมีด เก่ียวกับมีด พร้อมยกตัวอย่างของผู้ 1 -
และประโยชนข์ องมดี ได้ 2.1.2 ประเภทของมดี ประกอบการที่ประสบความส�ำเร็จ โดย - 48
2.2 ผู้เรียนสามารถคัดเลือกและ 2.2.3 ประโยชน์ของมีด ร่วมกันสังเคราะห์กับผู้เรียนตามหัวข้อ
เตรียมวัสดุ / อุปกรณ์ / เคร่ือง 2.2 คัดเลือกและเตรียมวัสดุ / การวเิ คราะห์ 4 ด้าน ตามเนื้อหา - 6
มือที่ใช้ในการตีมีดได้อย่าง อุปกรณ์ / เคร่ืองมือท่ีใช้ในการ 2.2 ให้ความรู้ในเร่ืองการคัดเลือกวัสดุ และ
เหมาะสม ตมี ดี เตรียม วัสดุ / อุปกรณ์ / เครื่องมือท่ีใช้
2.3 ผู้เรียนตีมีดได้ตามขั้นตอนได้ 2.3 ข้ันตอนและกรรมวิธีในการตีมีด ในการตมี ีด
อยา่ งถูกต้อง 2.3.1 การตัดและผา่ เหล็ก 2.3 ฝึกปฏบิ ตั ิตามขัน้ ตอนการตมี ีด
2.4 ทดสอบการฝึกปฏิบัติ 2.3.2 การแบนหรอื การตหี ลาบ 2.4 ปฏิบัติจริงตามช้ินงานที่วิทยากรก�ำหนด
2.3.3 การท�ำบ้องหรอื เดอื ย (ฝกึ ทกั ษะเพมิ่ เตมิ หลกั จากจบเนอื้ หาเรอ่ื ง
2.3.4 การตแี ต่ง ทกั ษะการประกอบอาชพี ตมี ดี นอกเวลา )
2.3.5 การตะไบแต่ง
2.3.6 การชุบคม
2.3.7 ก ารตกแต่งลวดลายบน
ดา้ นบนของมีด
2.3.8 การท�ำดา้ มมดี
2.4 การฝกึ ทกั ษะตีมีด 3 ชิน้

เรือ่ ง จุดประสงค์การเรยี นรู้ เนอื้ หา การจัดกระบวนการเรียนรู้ จ�ำ นวนช่ัวโมง
ทฤษฎี ปฏบิ ัติ

3. ก ารบริหารจัดการ 3.1 ผู้เรียนสามารถอธิบายการบริหาร 3.1 การบริหารจดั การการผลิต 3.1 ให้ความรู้ เกีย่ วกบั 6 -
ในการประกอบอาชพี จัดการการผลิต ในหัวข้อต่อไปนี้ 3.1.1 แ หล่งเงินทุน และแหล่ง 1) แ หล่งเงินทุน และแหล่งวัตถุดิบท่ีหาได้
ตมี ีด ได ้ วัตถุดิบทั้งภายในและนอก ท้ังภายในและภายนอกทอ้ งถิ่น
- ป ระเภทของแหล่งเงินทุน / ท้องถิ่น 2) ก ารก�ำหนดมาตรฐานชิ้นงาน และการ
แหล่งวัตถุดิบภายในและ 3.1.2 ก ารก�ำหนดมาตรฐานชนิ้ งาน ควบคมุ คุณภาพ
ภายนอกทอ้ งถน่ิ พร้อมท้งั และการควบคมุ คณุ ภาพ 3) คุณธรรมในการประกอบอาชีพ
- ม าตรฐานชิ้นงาน และควบคุม 3.1.3 ค ุณธรรมในการประกอบ 3.2 ใหค้ วามรู้ เก่ียวกบั การบริหารการตลาด
คุณภาพได้ อาชีพ 3.3 ใหค้ วามรแู้ ละอภปิ รายรว่ มกนั จากความรใู้ น
- คณุ ธรรมในการประกอบอาชีพ 3.2 การบริหารจดั การการตลาด เน้ือหา
3.2 ผู้เรียนสามารถอธิบายการบริหาร 1) หลักการจดั การการตลาด 3.4 ใหค้ วามรเู้ รอ่ื งการท�ำบญั ชี
การตลาดให้ประสบผลส�ำเร็จได้ 2) ร ะบบการตลาดและพฤตกิ รรม 3.5 ให้ความรู้เก่ียวกับการบริหารความเส่ียง
3.3 ผเู้ รยี นสามารถท�ำบญั ชีรับ – จ่าย ผู้บรโิ ภค ในเรื่อง ค่แู ข่งทางการคา้ ภัยการท�ำงาน /
ของกจิ การได้ 3) ขอ้ มลู ทางการตลาด (วธิ กี ารหา ภัยธรรมชาติ /ภัยเศรษฐกิจสภาพคล่อง
3.4 ผู้เรียนสามารถระบุความเส่ียงที่มี ข้อมูล การเก็บรวบรวมข้อมูล การเงิน
ผลกระทบตอ่ ธุรกจิ ของตนเองได้ และการน�ำขอ้ มลู ไปใช้)
4) การวเิ คราะหค์ วามตอ้ งการของ
ตลาดในชมุ ชน และประเทศ
5) การโฆษณาและสง่ เสรมิ การขาย
3.3 การท�ำบญั ชรี ายรับ – รายจ่าย
3.4 การบริหารความเสี่ยง ในเร่ือง
คแู่ ขง่ ทางการคา้ ภยั การท�ำงาน /
ภยั ธรรมชาติ /ภยั เศรษฐกจิ สภาพ
คลอ่ งการเงนิ (เจา้ หน้ี – ลกู หน้ี ) 207

เรอ่ื ง จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ เน้อื หา การจดั กระบวนการเรยี นรู้ จ�ำ นวนช่วั โมง 208
ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ

4. โครงการประกอบ 4.1 ผู้เรียนสามารถบอกความส�ำคัญ 4.1 ความส�ำคญั ของโครงการอาชีพ 4.1 จัดให้ผู้เรียนศึกษาเนื้อหาจากใบความรู้ 3 9
อาชีพตีมีด ของโครงการอาชีพได้ 4.2 ประโยชนข์ องโครงการอาชพี เรื่อง ความส�ำคัญของโครงการอาชีพ
4.2 ผเู้ รยี นสามารถบอกประโยชนข์ อง 4.3 องคป์ ระกอบของโครงการอาชีพ ประโยชนข์ องโครงการอาชพี องคป์ ระกอบ
โครงการอาชพี ได้ 4.4 การเขียนโครงการอาชีพ ของโครงการอาชพี แลว้ จดั กจิ กรรมสนทนา
4.3 ผู้เรียนสามารถบอกองค์ประกอบ 4.5 การประเมินความเหมาะสมและ แลกเปลี่ยนข้อมูลความคิดเห็น เพ่ือสร้าง
ของโครงการอาชีพได้ สอดคลอ้ งของโครงการ แนวคดิ ในการด�ำเนนิ การกจิ กรรมการเรยี นรู้
4.4 ผเู้ รยี นสามารถอธบิ ายความหมาย 4.2 จดั ใหผ้ เู้ รยี นศกึ ษาสาระขอ้ มลู จากใบความรู้
ขององค์ประกอบของโครงการ เร่ือง ตัวอย่างการเขียนโครงการอาชีพ
อาชีพได้ ท่ีดีเหมาะสมและถูกต้อง พร้อมจัดการ
4.5 ผู้เรียนสามารถอธิบายลักษณะ อภิปราย เพื่อสรุปแนวคิดเป็นแนวทางการ
การเขยี นทด่ี ขี ององคป์ ระกอบของ เขยี นโครงการอาชพี ที่ดี เหมาะสมถูกตอ้ ง
โครงการอาชีพได้ 4.3 จดั ใหผ้ เู้รยี นฝกึ ปฏบิ ตั ิ การเขยี นโครงการอาชพี
4.6 ผู้เรียนสามารถเขียนโครงการใน 4.4 ก�ำหนดให้ผู้เรียนฝึกปฏิบัติการประเมิน
แต่ละองค์ประกอบให้เหมาะสม ความเหมาะสมและสอดคลอ้ งของโครงการ
และถูกต้องได้ อาชพี
4.7 ผู้เรียนตรวจสอบความเหมาะสม 4.5 จัดให้ผู้เรียนปรับปรุงโครงการอาชีพ ให้มี
และสอดคลอ้ งของโครงการอาชพี ความเหมาะสมและถกู ตอ้ ง
ได้ 4.6 ก�ำหนดให้ผู้เรียนเขียนโครงการของตนเอง
เพ่ือเสนอขอรับการสนับสนุนงบประมาณ
ด�ำเนินงานอาชีพ และใช้ในการด�ำเนินการ
ประกอบอาชพี ตอ่ ไป

209

หลกั สตู รการท�ำ เหล็กดดั
จ�ำ นวน 80 ช่วั โมง

กลุ่มวิชาอาชพี อตุ สาหกรรม

ความเปน็ มา

การทำ�เหล็กดัดเป็นงานท่ีต้องอาศัยทักษะและความชำ�นาญอย่างมาก อีกทั้งในการฝึกฝนฝีมือให้เกิด
ความช�ำ นาญนนั้ ตอ้ งใชเ้ วลาและความอดทนอยา่ งสงู ผทู้ ผ่ี า่ นการฝกึ ฝนจนช�ำ นาญสามารถน�ำ ความรไู้ ปใชป้ ระโยชน์
ได้จริงในชีวิตประจำ�วัน สามารถประกอบอาชีพเพ่ือการพ่ึงพาตนเอง สนองความต้องการของชุมชน สังคมได้
เป็นอย่างดี ข้อดีของการทำ�เหล็กดัดเป็นอาชีพ ก็เพราะว่าท่ีอยู่อาศัยไม่ว่าจะอยู่ในสภาวะอย่างไรการซ่อมแซม
ยังมีอยู่ตลอดรวมถึงการป้องกันพวกมิจฉาชีพ ดังนั้นการติดตั้งเหล็กดัดจึงมีความจำ�เป็นอย่างหลีกเล่ียงไม่ได้
ถ้าออกแบบสวยและแข็งแรงพร้อมกับสามารถเปิดออกได้ง่ายในกรณีท่ีเกิดเหตุสุดวิสัยข้ึน เป็นอาชีพที่สามารถ
ท�ำ ใหเ้ กิดรายไดอ้ ย่างดี
ปัจจุบันมีการขยายตัวของสังคมเมืองอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะท่ีอยู่อาศัย และทุกบ้านต้องการความ
ปลอดภยั จากโจรผรู้ า้ ย และเพมิ่ ความสวยงามของบา้ น ดงั นนั้ เหลก็ ดดั จงึ มคี วามจ�ำ เปน็ อยา่ งมากในสงั คมปจั จบุ นั
แต่ช่างท่ีมีความชำ�นาญในการทำ�เหล็กดัดที่ได้มาตรฐานและคงลวดลายที่สวยงามหาได้ยาก ซ่ึงต้องยอมรับว่า
ตลาดยังขาดแคลนช่างฝีมืออย่มู าก เพราะช่างด้านนี้ส่วนใหญย่ ังขาดทกั ษะความรู้ ความชำ�นาญอยา่ งเป็นระบบ
ส่วนมากจะทำ�กันแบบครูพักลักจำ� ทำ�ให้คุณภาพเหล็กดัดออกมาไม่ได้มาตรฐานและขาดความปลอดภัยท่ีดีพอ
หลายตอ่ หลายครัง้ จงึ นำ�มาซ่งึ ภาพข่าวผเู้ สียชวี ติ ในกองเพลิงเพราะติดเหล็กดัด
ด้วยเหตุนี้ สำ�นักงาน กศน. จึงได้ถอดความรู้จากภูมิปัญญาเป็นบทเรียน โดยจัดทำ�หลักสูตรการทำ�
เหล็กดัดให้กับผู้สนใจที่ต้องการเข้าสู่อาชีพน้ี และเป็นการยกระดับมาตรฐานฝีมือแรงงานให้ได้มาตรฐาน เพ่ือ
เป็นการสร้างโอกาสให้กบั ประชาชนในการประกอบอาชีพ สร้างงาน สร้างรายได้แกต่ นเองและครอบครวั ต่อไป


หลกั การของหลักสูตร

หลกั สูตรการศกึ ษาด้านอาชีพการท�ำ เหล็กดัดเพอ่ื การมีงานท�ำ มหี ลักการจดั การเรียนรดู้ ังน้ี
1. เน้นการเรียนรู้โดยการฝกึ ปฏิบตั จิ รงิ เพือ่ ใหผ้ ู้เรียนเกิดทักษะความรู้ ความเข้าใจ และสามารถนำ�ไป
ประกอบอาชพี ใหเ้ กิดรายได้ท่มี น่ั คงได้
2. เนน้ กระบวนการมสี ว่ นรว่ มระหวา่ งผเู้ รยี นและผปู้ ระกอบการ เพอ่ื เชอ่ื มโยงความรแู้ ละประสบการณ์
ระหวา่ งกนั
3. มุง่ เนน้ ให้เกดิ คณุ ธรรม จริยธรรม และความสำ�นกึ รับผดิ ชอบต่อลูกคา้ เป็นสำ�คัญ

จดุ หมาย

1. เพือ่ เพ่มิ พูนความรู้และประสบการณ์ และทักษะทางดา้ นอาชพี การท�ำ เหล็กดดั
2. เพือ่ ให้ผ้เู รยี นมีความรู้ความเข้าใจในกระบวนการท�ำ เหล็กดดั แบบตา่ งๆ
3. เพ่ือให้ผเู้ รยี นสามารถปฏิบตั ิงานการทำ�เหลก็ ดดั ได้อย่างถูกตอ้ งและมคี วามปลอดภยั ในการท�ำ งาน

210

4. เพื่อให้ผู้เรียนสามารถนำ�ความรู้ไปใช้ในการสร้างสรรค์ช้ินงานและเป็นช่องทางในการประกอบ
เปน็ อาชพี สรา้ งรายไดแ้ ก่ตนเอง ชุมชนและสังคมได้

กลุ่มเป้าหมาย

กล่มุ เปา้ หมาย คอื ประชาชน ผเู้ รยี น ผ้รู ับบริการนอกระบบโรงเรียน
1. ผูท้ ี่ไม่มีอาชพี
2. ผทู้ มี่ อี าชีพและตอ้ งการพฒั นาอาชีพ

ระยะเวลา จ�ำ นวน 80 ชว่ั โมง

ภาคทฤษฎ ี 27 ช่วั โมง
ภาคปฏิบัติ 53 ชวั่ โมง

โครงสร้างหลกั สูตร
1. ชอ่ งทางการประกอบอาชพี การท�ำ เหลก็ ดดั จ�ำ นวน 12 ช่งั โมง
1.1 ความส�ำ คัญของการประกอบอาชพี การท�ำ เหลก็ ดัด
1.2 แนวโน้มการประกอบอาชีพการท�ำ เหล็กดัด
1.2.1 ความต้องการของตลาด
1.2.2 การจัดหาวสั ดุอปุ กรณ์
1.2.3 การคำ�นวณต้นทนุ ราคาขาย
1.3 แหล่งเรียนรู้/ภมู ปิ ญั ญาในทอ้ งถ่ิน
1.4 ทศิ ทางการประกอบอาชีพ
1.4.1 การออกแบบและพัฒนาลวดลายเหล็กดดั รูปแบบต่างๆ
1.4.2 ความตอ้ งการของตลาดในชุมชน
2. ทกั ษะการประกอบอาชีพการท�ำ เหลก็ ดัด จ�ำ นวน 45 ชว่ั โมง
2.1 ขัน้ เตรยี มการเข้าสู่อาชีพการทำ�เหลก็ ดัด
2.1.1 การเลือกวสั ดุ อุปกรณต์ า่ งๆ ในการท�ำ เหลก็ ดัด
2.1.2 ความปลอดภยั ในการเช่อื มโลหะ
2.1.3 หลักและวธิ กี ารเช่อื มโลหะชนดิ ต่างๆ
2.2 ข้นั การฝกึ ทักษะการเขยี นแบบและการออกแบบลวดลายเหล็กดดั
2.2.1 ชนิดของเหลก็ ดดั และการใช้งาน
2.2.2 การออกแบบเหลก็ ดัดตามชนิดและประโยชน์ใชส้ อย
2.3 ข้นั การฝกึ ทกั ษะการทำ�เหล็กดัด
2.3.1 การท�ำ เหล็กดดั
2.3.2 วธิ กี ารพ่นสี อบสีเหลก็ ดัด
2.3.3 วิธกี ารประกอบเหลก็ ดดั

211

2.3.4 การตดิ ตั้งเหล็กดดั
2.4 การพัฒนาเหลก็ ดดั
2.4.1 ศกึ ษาดูงานในแหลง่ เรยี นรู้ ผ้ปู ระกอบการ หรอื สถานประกอบการ
2.4.2 วธิ ีการเพม่ิ มูลคา่ และประยุกต์รูปแบบของผลติ ภัณฑ์
2.5 ประเมนิ ทักษะความรู้ด้วยการลงมอื ปฏิบตั ชิ ิน้ งานเปน็ รายบคุ คล
2.6 ฝกึ ประสบการณใ์ นสถานประกอบการ
3. การบริหารจัดการในการประกอบอาชีพ จ�ำ นวน 11 ช่วั โมง
3.1 การวางแผนการผลิต การการสำ�รวจและศึกษาแหล่งวัสดุ อุปกรณ์การทำ�เหล็กดัดและ
ใช้ประโยชน์ของแหลง่ ทรพั ยากร และการหาแหล่งทนุ ต่างๆ
3.1.1 การวางแผนการผลิตเหล็กดัด
3.1.2 การดำ�เนนิ การสำ�รวจแหล่งทรพั ยากรการผลติ และแหลง่ ทุนในทอ้ งถนิ่
3.2 การค�ำ นวณต้นทุนการผลิต การก�ำ หนดราคาขาย
3.3 การควบคมุ คณุ ภาพในการผลติ เหล็กดัด
3.3.1 การควบคุมคุณภาพวสั ดุ อุปกรณก์ ารผลิต
3.3.2 การควบคมุ กระบวนการผลิต
3.3.3 การควบคมุ คณุ ภาพและมาตรฐานของผลติ ภณั ฑ์
3.4 การวเิ คราะหข์ อ้ มลู การตลาด ความตอ้ งการของตลาดและการประชาสมั พันธ์
3.4.1 การสำ�รวจความตอ้ งการของรูปแบบผลติ ภัณฑ์ทีเ่ ป็นที่ต้องการของทอ้ งตลาด
3.4.2 การประชาสัมพนั ธ์ และช่องทางการจำ�หน่ายผลิตภัณฑ์
4. โครงการประกอบอาชีพ จำ�นวน 12 ชัว่ โมง
4.1 ความสำ�คัญของโครงการอาชีพ
4.2 ประโยชน์ของโครงการอาชีพการ
4.3 องค์ประกอบของโครงการประกอบอาชีพ
4.4 การเขียนโครงการอาชีพ
4.5 การประเมนิ ความเหมาะสมและสอดคล้องของโครงการอาชพี

การจัดกระบวนการเรียนรู้

หลกั สตู รการท�ำ เหลก็ ดดั เปน็ หลกั สตู รทเี่ นน้ ใหผ้ เู้ รยี นทผ่ี า่ นกระบวนการเรยี นรจู้ ากวทิ ยากรแลว้ สามารถ
นำ�ความรู้ไปปฏิบัติได้จริง เม่ือจำ�หลักสูตรแล้วสามารถนำ�ทักษะความรู้ท่ีได้รับไปปฏิบัติจนเกิดความชำ�นาญ
มกี ระบวนการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ ดงั นี้
1. จดั กจิ กรรมส�ำ รวจ และวเิ คราะหต์ นเอง ทรพั ยากร อาชพี และความตอ้ งการของตลาดเพอ่ื ใหผ้ เู้ รยี น
เห็นชอ่ งทางในการประกอบอาชพี
2. จดั กจิ กรรมวเิ คราะหข์ อ้ มลู โดยใชก้ ระบวนคดิ เปน็ และความเปน็ ไปได้ รวมทง้ั การศกึ ษาดงู าน เพอ่ื
การตัดสนิ ใจ เลือกประกอบอาชพี
3. ฝึกทกั ษะการประกอบอาชีพ

212

3.1 เรียนรจู้ ากวทิ ยากร
3.2 เรยี นรู้ด้วยตนเองจากสื่อต่างๆแหล่งเรียนรู้ ผรู้ ู้
3.3 เรยี นรู้จาการลงมอื ปฏบิ ัตจิ รงิ
3.4 เรยี นรจู้ ากภมู ปิ ญั ญา ทฤษฏี และปฏบิ ตั ิ
3.5 เรยี นรจู้ ากกลุ่ม เพ่อื แลกเปลี่ยนความรู้
4. จดั กจิ กรรมการเรยี นรเู้ กยี่ วกบั การบรหิ ารจดั การ ในการประกอบอาชพี โดยเรยี นรจู้ ากวทิ ยากรและ
การลงมอื ปฏบิ ัตจิ รงิ
5. จัดทำ�โครงการประกอบอาชีพ การเขยี น โครงการ และการประเมนิ ความเป็นไปไดข้ องโครงการ
6. ดำ�เนนิ การให้ผู้เรยี นท�ำ โครงการประกอบอาชีพไปส่กู ารปฏบิ ตั จิ ริง
7. นิเทศ ตดิ ตามผลและประเมินโครงการของผ้เู รียนและให้ข้อเสนอแนะในการปรบั ปรงุ พัฒนา

สอ่ื การเรยี นรู้

1. ใบความรู้ และ VCD การท�ำ เหลก็ ดัด
2. ภมู ิปัญญาทอ้ งถิน่ /ผรู้ ู้ดา้ นการท�ำ เหล็กดัด
3. แหล่งเรยี นรู้/สถานประกอบการ เกย่ี วกบั การท�ำ เหลก็ ดดั

การวดั และประเมินผล

1. การประเมินความรภู้ าคทฤษฎีระหวา่ งเรยี นและจบหลักสตู ร
2. การประเมนิ ผลงานระหว่างเรียนจาการปฏิบัติ ได้ผลงานท่ีมคี ณุ ภาพจัดจ�ำ หนา่ ยได้
3. ประเมินความพงึ พอใจของลูกค้า

การจบหลกั สูตร

1. มีเวลาเรียน ไมน่ ้อยกว่ารอ้ ยละ 80
2. มผี ลการประเมินตลอดหลกั สตู ร ไม่นอ้ ยกวา่ รอ้ ยละ 80
3. มีผลงานท่มี ีคุณภาพ

เอกสารหลกั ฐานการศึกษา

1. หลักฐานการประเมนิ ผล
2. ทะเบียนคุมวฒุ บิ ัตร
3. วุฒบิ ัตรการศกึ ษา ออกโดยสถานศึกษา

การเทียบโอน

ผเู้ รยี นทจ่ี บหลกั สตู รนสี้ ามารถน�ำ ผลการเรยี นไปเทยี บโอนผลการเรยี นรกู้ บั หลกั สตู รการศกึ ษานอกระบบ
ระดับการศึกษาข้ันพ้นื ฐาน พุทธศกั ราช 2551 ในสาระการประกอบอาชีพวชิ าเลือกท่ีสถานศึกษาไดจ้ ัดท�ำ ขึ้น

รายละเอียดโครงสรา้ งหลกั สตู ร การท�ำเหลก็ ดดั

เรอื่ ง จุดประสงค์การเรยี นรู้ เนอื้ หา การจัดกระบวนการเรียนรู้ จ�ำ นวนชวั่ โมง
ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ

1. ชอ่ งทางการประกอบ 1.1 ผู้เรียนอธิบายความส�ำคัญของ 1.1 ความส�ำคัญของการประกอบ 1.1 วทิ ยากรและผเู้ รยี นรว่ มกนั ศกึ ษาขอ้ มลู จาก 2 -
อาชีพการท�ำเหลก็ ดดั ทางการประกอบอาชีพการท�ำ อาชพี การท�ำเหลก็ ดดั เอกสาร สอ่ื อเิ ลก็ ทรอนกิ ส ์ สอื่ ของจรงิ และ 2 -
เหลก็ ดัดได้ อภิปรายร่วมกันเก่ียวกับความส�ำคัญของ
การประกอบอาชีพการท�ำเหล็กดัด 1 5
1.2 ผู้เรียนสามารถเสนอความคิดเห็น 1.2 แนวโน้มการประกอบอาชีพการ 1.2 วทิ ยากรและผเู้ รยี นรว่ มกนั อภปิ รายเกย่ี วกบั 2 -
ตอ่ ความเปน็ ไปไดใ้ นการประกอบ ท�ำเหล็กดดั สถานการในปจั จบุ นั ตอ่ ความตอ้ งการของตลาด
อาชีพการท�ำเหล็กดัดได้ 1.2.1 ความต้องการของตลาด การจัดหาวสั ดอุ ุปกรณ์ และตน้ ทุนการผลติ
1.2.2 การจดั หาวสั ดุ อุปกรณ์ ราคาขาย เพอ่ื หาขอ้ สรปุ แนวโนม้ ความเปน็
1.2.3 ตน้ ทนุ การผลิต ราคาขาย ไปได้ในการประกอบอาชีพการท�ำเหล็กดัด
1.3 ผเู้ รยี นสามารถอธบิ ายกระบวนการ 1.3 แหลง่ เรยี นร/ู้ ภมู ปิ ญั ญาในทอ้ งถน่ิ 1.3 ให้ผู้เรียนศึกษาดูงานแหล่งเรียนรู้ในชุมชน
การเทคนิค วิธีการประกอบอาชีพ เพื่อให้ผู้เรียนเกิดโลกทัศน์ในการเข้าสู่
การท�ำเหลก็ ดัดได้ อาชีพ และเห็นชอ่ งทางการประกอบอาชพี
ทช่ี ดั เจนยิง่ ขน้ึ
1.4 ผู้เรียนสามารถอธิบายทิศทาง 1.4 ทศิ ทางการประกอบอาชพี 1.4 วิทยากร ผู้เรียน และผู้รู้ ร่วมกันอภิปราย
การประกอบอาชีพการท�ำเหล็ก 1.4.1 ลกู จา้ งสถานประกอบการ เกีย่ วกบั ทศิ การประกอบอาชพี ในรูปแบบที่
ดัดได้ 1.4.2 เจ้าของกิจการ เหมาะสมกบั ตนเอง เชน่ ลกู จา้ ง เจา้ ของกจิ การ
1.4.3 กิจการรว่ มทนุ ร่วมทุน ฯลฯ โดยค�ำนึงศักยภาพ 5 ด้าน
ไดแ้ ก่ ศกั ยภาพทรพั ยากรธรรมในแตล่ ะพน้ื ที่
ศักยภาพของพ้ืนที่ตามลักษณะภูมิอากาศ
ศักยภาพของภมู ิประเทศ และท�ำเลทีต่ งั้
213

เรอ่ื ง จดุ ประสงค์การเรียนรู้ เนอ้ื หา การจัดกระบวนการเรยี นรู้ จ�ำ นวนช่วั โมง 214
ทฤษฎี ปฏิบตั ิ

2. ท ักษะการประกอบ 2.1 ผเู้ รยี นสามารถอธบิ ายและสามารถ 2.1 ขั้นเตรียมการเข้าสู่อาชีพการท�ำ 2.1 วิทยากรบรรยาย/สาธิต และให้ผู้เรียนฝึก 2 1
อาชพี การท�ำเหลก็ ดดั ปฏบิ ตั ติ ามขนั้ ตอนไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง เหล็กดดั ปฏบิ ตั ิตามเกย่ี วกบั เร่ืองดงั นี้ - 6
2.1.1 การเลือกวัสดุ อปุ กรณ์ 2.1.1 การเลอื กวสั ดุ อปุ กรณต์ า่ งๆ ในการ - 9
2.1.2 ความปลอดภยั การท�ำงาน ท�ำเหลก็ ดดั
2.1.3 ห ลักและวิธีการเช่ือม 2.1.2 ความปลอดภัยในการท�ำงาน
โลหะ 2.1.3 หลกั และวธิ กี ารเชอื่ มโลหะชนดิ ตา่ งๆ
2.2 ผู้เรียนสามารถเขียนแบบและ 2.2 ขั้นการฝึกทักษะการเขียนแบบ 2.2 วิทยากรสาธิตและให้ผู้เรียนฝึกปฏิบัติการ
ออกแบบลวดลายเหล็กดัดตาม แ ล ะ ก า ร อ อ ก แ บ บ ล ว ด ล าย เขียนแบบและออกแบบเหล็กดัดตามชนิด
ชนิดและประโยชน์ใช้สอยตามที่ เหลก็ ดดั และประโยชน์ใช้สอย
ก�ำหนดได้ 2.2.1 ชนิดของเหล็กดัดและการ 2.2.1 ใหผ้ เู้ รยี นศึกษาเอกสาร สอื่
ใช้งาน 2.2.2 ใ ห้ผู้เรียนลงมือปฏิบัติโดยวิทยากร
2.2.2 การออกแบบเหล็กดัด ควบคุมการท�ำงานทกุ ขัน้ ตอน
ตามชนิดและประโยชน์
ใชส้ อย
2.3 ผ ู้เรียนสามารถท�ำเหล็กดัดตาม 2.3 ข้ันการฝึกทักษะการท�ำเหลก็ ดดั 2.3 วิทยากรสาธิตและให้ผู้เรียนฝึกปฏิบัติตาม
ลวดลายท่กี �ำหนดได้ 2.3.1 การท�ำเหลก็ ดัด กระบวนการการท�ำเหล็กดัด และตรวจ
2.3.2 วธิ ีการพ่นสี อบสเี หลก็ ดดั ช้ินงานเป็นรายบคุ คล
2.3.3 วธิ กี ารประกอบเหลก็ ดัด
2.3.4 การติดตั้งเหล็กดดั

เรื่อง จุดประสงค์การเรียนรู้ เนือ้ หา การจัดกระบวนการเรยี นรู้ จำ�นวนชั่วโมง
ทฤษฎี ปฏิบตั ิ

2.4 ผู้เรียนสามารถระบุวิธีการเพ่ิม 2.4 การพฒั นาการท�ำเหลก็ ดดั 2.4 ให้ผู้เรียนศึกษาดูงานจากแหล่งเรียนรู้ 3 6
มูลค่าผลิตภัณฑ์ด้วยการพัฒนา 2.4.1 ศ กึ ษาดงู านในแหลง่ เรยี นรู้ ผปู้ ระกอบการ หรอื สถานประกอบการ และ
เปน็ รูปแบบใหมไ่ ด้ ผู้ประกอบการ หรอื สถาน จัดให้ผู้เรียนอภิปรายผลจากเรียนรู้ เพื่อหา 1 5
2.5 ผู้เรียนทดสอบการท�ำเหล็กดัด ประกอบการ สรุปแนวทางการพฒั นาการท�ำเหลก็ ดัด - 12
และสามารถน�ำเสนอช้ินงานของ 2.4.2 ว ธิ กี ารเพม่ิ มลู คา่ และประยกุ ต์ 2.5 ให้ผู้เรียนจัดท�ำชิ้นงานของตนเองพร้อมน�ำ
ตนเองได้ รปู แบบของผลติ ภณั ฑ์ เสนอชนิ้ งานเป็นรายบคุ คล
2.6 ผู้เรียนสามารถท�ำงานในสถาน 2.5 ประเมนิ ทักษะการท�ำเหล็กดดั 2.6 ส่งผู้เรียนฝึกงานในสถานประกอบการของ
ประกอบการได้ 2.6 ฝึกงานการประกอบอาชีพการท�ำ ชมุ ชน
เหลก็ ดดั

3. การบริหารจัดการใน 3.1 ผู้เรียนสามารถวางแผนการท�ำ 3.1 การวางแผนการผลติ และการส�ำรวจ 3.1 วิทยากรบรรยายและให้ผู้เรียนศึกษา 2 1
การประกอบอาชีพ เหล็กดัด ระบุแหล่งจัดซื้อจัดหา ข้อมลู ใบความรู้ดงั นี้ 2 1
การท�ำเหล็กดดั วัสดุ อุปกรณ์ และระบุแหล่งเงิน 3.1.1 การวางแผนการผลติ เหลก็ ดดั 3.1.1 ขน้ั ตอนการวางแผนการผลติ เหลก็ ดดั
ทุนในการสนับสนุนการท�ำเหล็ก 3.1.2 ก ารด�ำเนินการส�ำรวจ 3.1.2 ก ารศึกษาและส�ำรวจแหล่งวัสดุ
ดดั ได้ แหล่งทรัพยากรการผลิต อปุ กรณ์ และการใชป้ ระโยชนข์ องแหลง่
3.2 ผู้เรียนสามารถค�ำนวณต้นทุน และแหล่งทุนในท้องถ่ิน ทรพั ยากร และแหลง่ ทนุ ในทอ้ งถน่ิ
ราคาขายสินค้าได้และเปรียบ 3.2 การบริหารการตลาด 3.2 วิทยากรบรรยายและให้ผู้เรียนศึกษา
เทียบเทคนิคการส่งเสริมการขาย 3.2.1 การค�ำนวณต้นทุน และ ใบความรู้การบริหารการการตลาด โดยจัด
และชอ่ งทางการจดั จ�ำหนา่ ยสนิ คา้ ราคาขาย ใหผ้ เู้ รียนศึกษา
รูปแบบต่าง ๆ ได้ 3.2.2 เทคนคิ การสง่ เสรมิ การขาย 3.2.1 ก ารค�ำนวณต้นทุนการผลิต การ
3.2.3 การจัดจ�ำหน่ายสนิ คา้ ก�ำหนดราคาขาย
215

เรื่อง จุดประสงค์การเรียนรู้ เน้อื หา การจดั กระบวนการเรยี นรู้ จ�ำ นวนชว่ั โมง 216
ทฤษฎี ปฏิบัติ

3.3 ผู้เรียนอธิบายวิธีการผลิต การ 3.3 การควบคุมคุณภาพในการผลิต 3.2.2 เทคนิคสง่ เสรมิ การขาย 2 1
ควบคุมการผลิต การพัฒนารูป เหลก็ ดัด 3.2.3 การจัดจ�ำหน่ายสินค้า 2 1
แบบและคุณภาพของผลิตภัณฑ์ 3.3.1 ก ารควบคมุ คณุ ภาพวตั ถดุ บิ 3.3 วิทยากรบรรยายและให้ผู้เรียนศึกษา
ใหเ้ ป็นท่ตี ้องการของท้องตลาดได้ อปุ กรณ์การผลติ ใบความรู้โดยจัดให้ผู้เรียนศึกษาและร่วม
3.4 ผู้เรียนสามารถแสดงข้อมูลความ 3.3.2 การควบคมุ กระบวนการผลติ อภปิ รายในเรือ่ งตอ่ ไปนี้
ต้องการของตลาดและอธิบายรูป 3.3.3 การควบคุมคุณภาพและ 3.3.1 การควบคมุ คณุ ภาพวตั ถดุ บิ อปุ กรณ์
แบบการประชาสัมพันธ์ที่เหมาะ มาตรฐานของผลิตภัณฑ์ การผลติ
สมกบั ผลิตภณั ฑไ์ ด้ 3.4 การศกึ ษาความตอ้ งการของตลาด 3.3.2 ก ารควบคมุ กระบวนการผลติ ใหเ้ ปน็
และการประชาสมั พันธ์ ไปตามล�ำดบั ขน้ั ตอน
3.4.1 ศึกษาความต้องการของ 3.3.3 ก ารควบคุมคุณภาพและมาตรฐาน
รูปแบบผลิตภัณฑ์ที่เป็นท่ี ของผลิตภณั ฑ์
ต้องการของท้องตลาด 3.4 วิทยากรบรรยายและให้ผู้เรียนศึกษาใบ
3.4.2 การประชาสัมพนั ธ์ ความรู้และน�ำความรู้มาร่วมอภิปรายใน
เร่อื งต่อไปนี้
3.4.1 รูปแบบผลิตภัณฑ์ท่ีเป็นที่ต้องการ
ของทอ้ งตลาด
3.2.4 รปู แบบการประชาสัมพนั ธ์

เรื่อง จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ เนอ้ื หา การจัดกระบวนการเรยี นรู้ จ�ำ นวนชวั่ โมง
ทฤษฎี ปฏิบตั ิ

4. โครงการประกอบอาชพี 4.1 ผู้เรียนบอกความส�ำคัญของ 4.1 ความส�ำคัญของโครงการอาชพี 4.1 จัดให้ผู้เรียนศึกษาเนื้อหาจากใบความรู้ 1 -
การท�ำเหลก็ ดัด โครงการอาชพี ได้ 4.2 ประโยชนข์ องโครงการอาชีพการ เรอ่ื งความส�ำคญั ของโครงการอาชพี ประโยชน์
4.2 ผเู้ รยี นบอกประโยชนข์ องโครงการ 4.3 องค์ประกอบของโครงการ ของโครงการอาชีพ องค์ประกอบของ 1 -
อาชพี ได้ ประกอบอาชพี โครงการอาชพี แลว้ จดั กจิ กรรมการสนทนา
4.3 ผู้เรียนบอกองค์ประกอบของ 4.4 การเขยี นโครงการอาชีพ แลกเปล่ียนข้อมูลความคิดเห็น เพ่ือสร้าง 1 1
โครงการอาชพี ได้ 4.5 การประเมินความเหมาะสมและ แนวคิดในการด�ำเนินกจิ กรรมการเรียนรู้ 1 1
4.4 ผเู้ รยี นอธบิ ายความหมายขององค์ สอดคลอ้ งของโครงการอาชีพ 4.2 จดั ใหผ้ เู้ รียนศกึ ษาสาระขอ้ มูลจากใบความรู้ 1 2
ประกอบของโครงการอาชีพได้ เร่ืองตัวอย่างการเขียนโครงการอาชีพที่ดี 1 2
4.5 ผู้เรียนอธิบายลักษณะการเขียนที่ เหมาะสม และถกู ตอ้ ง พรอ้ มจดั การอภปิ ราย
ดีขององค์ประกอบของโครงการ เพื่อสรุปแนวคิดเป็นแนวทางในการเขียน
อาชพี ได้ โครงการอาชพี ท่ดี ี เหมาะสม และถูกตอ้ ง
4.6 ผู้เรียนเขียนโครงการในแต่ละ 4.3 จดั ใหผ้ เู้รยี นฝกึ ปฏบิ ตั ิ การเขยี นโครงการอาชพี
องค์ประกอบให้เหมาะสมและ 4.4 ก�ำหนดให้ผู้เรียนฝึกปฏิบัติการประเมิน
ถกู ต้องได้ ความเหมาะสมและสอดคลอ้ งของโครงการ
4.7 ผู้เรียนสามารถตรวจสอบความ อาชพี
เหมาะสมและสอดคล้องของ 4.5 จัดให้ผู้เรียนปรับปรุงโครงการอาชีพ ให้มี
โครงการอาชพี ได้ ความเหมาะสมและถูกต้อง
4.6 ก�ำหนดให้ผู้เรียนเขียนโครงการอาชีพของ
ตนเอง เพื่อเสนอขอรับการสนับสนุนงบ
ประมาณด�ำเนินงานอาชีพ และใช้ในการ
ด�ำเนนิ การประกอบอาชพี ตอ่ ไป
217

218

หลกั สูตรการการผลติ ไบโอดีเซลจากนำ�้ มันทใี่ ชแ้ ล้ว
จำ�นวน 40 ชว่ั โมง

กลมุ่ วชิ าอาชีพอุตสาหกรรม

ความเป็นมา

สืบเนื่องจากปริมาณความต้องการใช้น้�ำมันของประเทศไทยที่มีมากข้ึนเป็นล�ำดับ และด้วยวิกฤตราคา
น�ำ้ มนั ทีป่ รับข้ึนอย่างต่อเนื่อง จึงท�ำใหภ้ าครฐั เร่งส่งเสรมิ ใหม้ กี ารผลิตไบโอดีเซลจากพชื และจากน้�ำมนั ที่ใช้แล้ว
เพ่ือให้คนไทยได้ใช้น้�ำมันดีเซลในราคาถูกลง ช่วยลดภาระการน�ำเข้าน�้ำมันจากต่างประเทศ เป็นการสร้างความ
ม่ันคงด้านพลังงานในระยะยาวอีกด้วย ช่วยลดสภาวะแวดล้อม รวมทั้งยังช่วยสรา้ งรายได้ให้แก่ภาคการเกษตร
อีกทางหน่ึง เน่อื งจากไบโอดีเซล สามารถผลิตไดจ้ ากปาล์มน้�ำมนั สบ่ดู �ำ น้ำ� มนั พชื หรือไขมนั สัตวใ์ ชแ้ ล้ว ท่ีผา่ น
กระบวนการเคมีเล็กน้อย ก็จะได้เป็น ไบโอดีเซล 100% หรือท่ีเรียกว่า B100 ท่ีสามารถใช้กับเคร่ืองยนต์ดีเซล
รอบต่�ำ อาทิ เครื่องจักรกลการเกษตร นอกจากน้ี ไบโอดีเซล ยังเป็นท่ีนิยมใช้ในต่างประเทศมากกว่า 20 ปี
โดยในต่างประเทศมีก�ำลงั การผลิตไบโอดเี ซลหลายพนั ล้านลติ รตอ่ ปี ใชไ้ บโอดีเซลในสูตร B20 (ไบโอดีเซล 20%
ผสมในน�้ำมันดีเซล 80%) ในส่วนของประเทศไทยมีการผลิตและจ�ำหน่ายไบโอดีเซลในเชิงพาณิชย์ในสูตร B5
(ไบโอดเี ซล 5% ผสมในนำ�้ มนั ดเี ซล 95% ) ของปมั๊ ปตท.และ บางจาก
การผลิตไบโอดีเซล มีกระบวนการผลิตท่ีง่ายไม่ซับซ้อน เป็นเชื้อเพลิงเหลวที่ผลิตได้จากน�้ำมันพืชและ
ไขมันสัตว์ เชน่ ปาลม์ มะพร้าว ถ่ัวเหลอื ง ทานตะวัน เมลด็ เรพ (rape seed ) สบดู่ �ำ หรอื นำ้� มันพืช นำ�้ มนั สตั วท์ ่ี
ผา่ นการใช้งานแล้ว น�ำมาท�ำปฏกิ ิริยาทางเคมี transesterification ร่วมกบั เมทานอล หรื เอทานอลจนเกิดเป็น
สารเอสเตอร์ท่ีมีคุณสมบัติใกล้เคียงกับน้�ำมันดีเซล เรียกว่า ไบโอดีเซล (B100) ซ่ึงเม่ือน�ำมาผสมกับน้�ำมันดีเซล
เกรดที่ใชก้ ันในปจั จุบันในสัดสว่ นร้อยละ 5 - 10 (B5-B10) จะสามารถน�ำมาใช้งานในเครอื่ งยนต์ดีเซลได้เปน็ อยา่ งดี
โดยไม่ต้องดัดแปลงเครื่องยนต์
ดังนั้น จึงได้พัฒนาหลักสูตรการผลิตไบโอดีเซลจากน�้ำมันท่ีใช้แล้วขึ้น เพื่อน�ำไปสู่การประกอบอาชีพที่
ก่อใหเ้ กดิ รายไดอ้ ยา่ งยืนตอ่ ไป

หลักการของหลักสูตร

หลักสูตรการศึกษาอาชีพเพ่ือการมีงานท�ำวิชาการผลิตไบโอดีเซลจากน�้ำมันที่ใช้แล้ว มีหลักการจัดการ
เรียนรู้ดงั น้ี
1. เป็นหลักสูตที่สร้างความตระหนักให้ผู้เรียนเห็นคุณค่าของการผลิตพลังงานทดแทน เพื่อลดภาวะ
สง่ิ แวดลอ้ ม
2. มุ่งพัฒนาคนไทยให้ได้รับการศึกษาเพ่ือพัฒนาอาชีพและการมีงานทำ�อย่างมีคุณภาพ ทั่วถึงและ
เท่าเทยี ม สามารถสรา้ งรายได้ที่มน่ั คง เป็นบคุ คลที่มีวินยั เป่ยี มไปด้วยคณุ ธรรม จริยธรรม มีจติ สำ�นึกความรบั ผิด
ชอบตอ่ ตนเอง ผอู้ ื่นและสังคม
3. ส่งเสรมิ ใหม้ กี ารเทียบโอนความรูเ้ ข้าสู่หลักสตู รการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน
4. มุ่งเน้นการฝึกปฏิบัติเพื่อให้เกิดทักษะทางอาชีพ สามารถนำ�ไปปรับใช้ในชีวิตประจำ�วันและนำ�ไป
ประกอบอาชีพ

219

จุดหมายหลกั สตู ร

หลกั สตู รการผลติ ไบโอดเี ซลจากนำ้� มนั ทใี่ ชแ้ ลว้ มงุ่ พฒั นาใหก้ ลมุ่ เปา้ หมายใหม้ ศี กั ยภาพในการประกอบ
อาชพี และการเรียนร้อู ยา่ งต่อเนอ่ื ง จงึ ก�ำหนดจดุ หมายดงั ตอ่ ไปนี้
1. มคี วามสามารถในการประกอบอาชพี สอดคลอ้ งกบั ความสนใจ ความถนดั และเหมาะสมกบั ศกั ยภาพ
ของตนเอง
2. มีความร้คู วามสามารถ ทักษะ ในการประกอบอาชีพและมีรายได้

กลมุ่ เป้าหมาย

มี 2 กลุม่ เป้าหมาย คอื
1. กลุ่มผไู้ มม่ อี าชีพและมีความสนใจท่จี ะประกอบอาชพี
2. กลุ่มผมู้ ีอาชพี และตอ้ งการพฒั นาอาชีพ

ระยะเวลา

จำ�นวน 40 ชั่วโมง

โครงสรา้ งหลกั สูตร จ�ำนวน 10 ชั่วโมง
จ�ำนวน 10 ชั่วโมง
1. ชอ่ งทางการผลิตไบโอดีเซลจากน�ำ้ มนั ท่ีใช้แลว้
1.1 ความสำ�คญั ของการประกอบอาชพี การผลติ ไบโอดเี ซล
1.2 ความเปน็ ไปไดใ้ นการประกอบอาชีพการผลติ ไบโอดีเซล
1.2.1 ความตอ้ งการของตลาด
1.2.2 การใชแ้ รงงาน
1.2.3 การจัดหาวสั ดุ อุปกรณ์
1.2.4 การเลอื กทำ�เลท่ีต้งั
1.3 แหล่งเรยี นร ู้
1.4 ทศิ ทางการประกอบอาชพี การผลติ ไบโอดีเซล
2. ทักษะการประกอบอาชีพการผลติ ไบโอดีเซลจากน�ำ้ มันท่ใี ชแ้ ล้ว
2.1 ขน้ั เตรยี มการประกอบอาชีพการผลติ ไบโอดเี ซล
2.1.1 สถานท่ี / พื้นที่
2.1.2 การคัดเลือกวัตถุดบิ ในการผลติ
2.1.3 ความรทู้ ่เี ก่ยี วขอ้ งในการผลิตไบโอดเี ซล
2.2 ขั้นตอนการผลติ ไบโอดีเซลจากนำ้� มนั ทใี่ ชแ้ ลว้
2.2.1 ขนั้ เตรยี มสารต้ังตน้
2.2.2 ขนั้ ทำ�ปฏกิ ิริยา
2.2.3 ขั้นทำ�ใหต้ กตะกอน ( 1 สัปดาห์)
2.2.4 ขน้ั ท�ำ ให้บรสิ ทุ ธิ์

220

3. การบริหารจัดการในการประกอบอาชพี การผลิตไบโอดเี ซลจากน้ำ� มนั ทใ่ี ช้แล้ว
จำ�นวน 10 ชวั่ โมง

3.1 การบริหารจัดการผลิตไบโอดีเซล
3.1.1 การจดั การควบคมุ คุณภาพในการผลติ ไบโอดเี ซล
3.1.2 การลดต้นทนุ ในผลิตไบโอดเี ซล
3.1.3 การวางแผนการผลิตไบโอดเี ซล
3.1.4 การลงบญั ชรี ายรับรายจา่ ย
3.2 การจดั การตลาดในการผลิตไบโอดีเซล
3.2.1 การท�ำ ฐานขอ้ มลู ลูกคา้ ผู้ใช้ไบโอดีเซล
3.2.2 การกระจายสินคา้ ไปสู่ผูบ้ ริโภค
3.2.3 การวางแผนการผลติ ไบโอดีเซล
3.3 การจัดการความเสย่ี งในการผลิตไบโอดีเซล
3.3.1 การวิเคราะห์ศกั ยภาพการผลติ ไบโอดเี ซล
1) ประเภทของไบโอดเี ซล
2) ค่าใชจ้ ่ายในการผลิตไบโอดเี ซล
3) ผลก�ำ ไรทไี่ ด้จากผลติ ไบโอดเี ซล
4) คู่แข่งขัน
3.3.2 การวางแผนการจดั การความเส่ียง
1) กำ�หนดแนวทางแกป้ ญั หาความเสี่ยง
3.4 การวางแผนการด�ำ เนนิ งานอาชีพ
4. โครงการประกอบอาชีพการผลติ ไบโอดีเซลจากนำ้� มนั ทใี่ ช้แล้ว จ�ำนวน 10 ช่วั โมง
4.1 ความสำ�คัญของโครงการประกอบอาชีพการผลติ ไบโอดีเซล
4.2 ประโยชน์ของโครงการประกอบอาชีพการผลติ ไบโอดีเซล
4.3 องคป์ ระกอบของโครงการประกอบอาชีพการผลิตไบโอดีเซล
4.4 การเขยี นโครงการการผลิตไบโอดเี ซล
4.5 การประเมินความเหมาะสมและสอดคลอ้ งของโครงการผลิตไบโอดีเซล

การจดั กระบวนการเรียนรู้

- การบรรยาย
- การสาธิต
- การศกึ ษาดงู านจากแหลง่ เรียนรู้
- ฝึกปฏบิ ัติจริงการผลติ ไบโอดดเี ซลจากน�ำ้ มันทใ่ี ชแ้ ลว้

221

สื่อการเรียนรู้

หลกั สูตรการแปรรปู การผลติ ไบโอดเี ซลจากน้ำ� มนั ท่ีใช้แลว้ เป็นหลกั สูตรท่ีผา่ นการจัดกระบวนการเรยี นรู้
จากวิทยากรแลว้ สามารถน�ำไปปฏิบตั ิได้จรงิ โดยใช้วิธกี ารจัดกระบวนการเรยี นรู้ ดังน้ี
1. การศึกษาดูงานจากสถานท่จี รงิ
2. การฝึกปฏิบตั ริ ่วมกบั วิทยากร
3. การบรรยายประกอบสื่อ VCD
4. การสาธิต

การวดั และประเมนิ ผล

1. การประเมนิ ความรภู้ าคทฤษฏรี ะหว่างเรยี นและจบหลักสูตร
2. การประเมินผลงานระหว่างเรียนจากการปฏิบัติ ได้ผลงานที่มีคุณภาพสามารถสร้างรายได้ และ
จบหลกั สตู ร

การจบหลกั สตู ร

1. มเี วลาเรยี นและฝกึ ปฏบิ ตั ิตามหลักสตู ร ไมน่ อ้ ยกว่าร้อยละ 80
2. มีผลการประเมินผ่านตลอดหลักสตู รไมน่ อ้ ยกว่ารอ้ ยละ 70
3. มีผลงานการผลิตไบโอดีเซลที่ได้มาตรฐานเป็นท่ีพึงพอใจของลูกค้า อย่างน้อย 30 คน และการทำ�
แผนธุรกจิ จงึ จะได้รบั วฒุ ิบัตร

เอกสารหลกั ฐานการศกึ ษา

1. หลกั ฐานการประเมินผล
2. ทะเบยี นคมุ วฒุ บิ ัตร
3. วุฒิบัตร ออกโดยสถานศึกษา

การเทียบโอน

ผู้เรียนที่จบหลักสูตรน้ีสามารถนำ�ไปเทียบโอนผลการเรียนรู้กับหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับ
การศกึ ษาขัน้ พื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ในสาระการประกอบอาชพี วิชาเลือกทส่ี ถานศกึ ษาได้จดั ทำ�ข้ึน

รายละเอียดโครงสรา้ งหลกั สูตรการผลิตไบโอดีเซลจากนำ้� มนั ทีใ่ ชแ้ ล้ว 222

เร่ือง จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ เนอ้ื หา การจดั กระบวนการเรียนรู้ จ�ำ นวนช่ัวโมง
ทฤษฎี ปฏิบัติ

1. ชอ่ งทางการประกอบ 1.1 ผู้เรียนบอกความส�ำคัญของการ 1.1 ความส�ำคญั ของการผลติ ไบโอดเี ซล 1.1 วิทยากรบรรยายให้ความรู้ในเร่ืองความ 2 -
อาชีพการผลิตไบโอ- ประกอบอาชพี การผลติ ไบโอดเี ซล 1.2 ความเป็นไปได้ในการผลิตไบโอ ส�ำคัญของไบโอดเี ซล 1 1
ดเี ซล 1.2 ผู้เรียนสามารถอธิบายความ ดเี ซล 1.2 วทิ ยากรบรรยาย เรอื่ งความเปน็ ไปไดใ้ นการ
เป็นไปได้ในการประกอบอาชีพ 1.2.1 ความตอ้ งการของตลาด ประกอบอาชพี ผลติ ไบโอดเี ซลเพอื่ การจ�ำหนา่ ย 1 1
การผลติ ไบโอดเี ซลไดแ้ กก่ ารลงทนุ 1.2.2 การใช้แรงงาน - ความตอ้ งการของตลาด 2 2
ดแู ลรกั ษา ทนุ และตรวจสอบได้ 1.2.3 การจัดหาวสั ดุ อปุ กรณ์ - ใครทส่ี ามารถประกอบอาชพี ผลติ ไบโอดเี ซล
1.3 ผเู้ รยี นสามารถอธบิ ายกระบวนการ 1.2.4 การเลอื กท�ำเลท่ีตง้ั ได้บา้ ง
ประกอบอาชีพทต่ี ดั สินใจเลอื กได้ 1.3 แหล่งเรยี นร้ ู - ว ัสดุ อุปกรณ์ ท่ีใช้ผลิตสามารถหาได้
1.4 ผเู้ รยี นอธบิ ายลกั ษณะการประกอบ 1.4 ทศิ ทางการประกอบอาชพี การผลติ ในทอ้ งถิ่น
อาชีพการผลิตไบโอดีเซลได้ ไบโอดีเซล 1.3 ศกึ ษาดงู านในสถานประกอบการแหลง่ เรยี นรู้
ต่างๆ ในอาชีพทตี่ ัดสินใจเลือก
1.4 ครู ผู้เรียน และผู้รู้ ร่วมกันอภิปรายเกี่ยว
กบั ทศิ ทางการประกอบอาชพี การผลติ ไบโอ
ดเี ซล ในลักษณะทเ่ี หมาะสมกับตนเอง เชน่
เจา้ ของกจิ การ รว่ มทนุ พอ่ คา้ คนกลาง ฯลฯ
โดยค�ำนึงศักยภาพ 5 ด้านได้แก่ ศักยภาพ
ทรพั ยากรธรรมชาตใิ นแตล่ ะพนื้ ท่ี ศกั ยภาพ
ของพ้ืนที่ตามลักษณะภูมิอากาศ ศักยภาพ
ของภูมิประเทศ และท�ำเลที่ตั้งของแต่ละ
ประเทศ ศักยภาพของศิลปะ วัฒนธรรม
ประเพณีและวิถีชีวิตของแต่ละพ้ืนที่และ
ศกั ยภาพของทรพั ยากรมนษุ ยใ์ นแตล่ ะพนื้ ที่

เรื่อง จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ เนอื้ หา การจดั กระบวนการเรยี นรู้ จำ�นวนช่วั โมง
ทฤษฎี ปฏบิ ัติ

2. ท ักษะการประกอบ 2.1 ผู้เรียนสามารถอธิบายการเตรียม 2.1 ขั้นเตรียมการประกอบอาชีพการ 2.1 การบรรยายให้ความรู้เก่ียวกับการเตรียม 1 -
อาชีพการผลิตไบโอ การผลิตไบโอดเี ซล ผลิตไบโอดีเซล การประกอบอาชพี 1 1
ดีเซล 2.1.1 สถานท่ี / พ้นื ท่ี 2.2 วิทยากรสาธิตและให้ผู้เรียนฝึกปฏิบัติตาม 1 4
2.1.2 การคัดเลือกวัตถุดิบ/ ขนั้ ตอนการผลติ ไบโอดีเซล ดังนี้
อุปกรณใ์ นการผลิต 2.2.1 ข้ันเตรียมสารตั้งตน้
- นำ�้ มันพืชทใ่ี ชแ้ ลว้ 1) นำ้� มันพืชทีใ่ ชแ้ ลว้
- หมอ้ กว๋ ยเตีย๋ ว 2) โซดาไฟ
- เทอรโ์ มมิเตอร์ 3) เมทิลแอลกอฮอร์
- ตาชงั่ 2.2.2 ข้นั ท�ำปฏิกิรยิ า
- เตาแก๊ส ข้ันตอนท่ี 1
- ไมพ้ าย 1) น�ำนำ�้ มนั พชื ทใี่ ชแ้ ลว้ มากรองเศษอาหาร
2.1.3 ค วามรู้ที่เก่ียวข้องในการ ออกด้วยผา้ ขาวบาง
ผลติ ไบโอดีเซล 2) ยกนำ�้ มนั ทกี่ รองแลว้ ตงั้ ไฟใหค้ วามรอ้ นที่
2.2 ผู้เรียนสามารถอธิบายความรู้ 2.2 ขั้นตอนการผลิตไบโอดีเซลจาก 60 องศา
เบื้องต้นการผลิตไบโอดีเซลและ นำ้� มันท่ีใชแ้ ลว้ ขัน้ ตอนท่ี 2
สามารถเลือกวัสดุมาผลิตไบโอ 3) น�ำโซดาไฟผสมกับเมทิลแอลกอฮอร์
ดเี ซลได้ ในแกลลอน ปิดฝาเขย่าให้ละลาย
จนหมดให้อุณหภูมิ 60 องศา ระหว่าง
เขย่าให้หยุดปิดฝาคลายไอร้อนแล้ว
เขยา่ อกี
223

เร่อื ง จุดประสงค์การเรยี นรู้ เนอ้ื หา การจดั กระบวนการเรียนรู้ จ�ำ นวนชว่ั โมง 224
ทฤษฎี ปฏิบัติ

2.2.3 ข้นั ท�ำให้ตกตะกอน
1) ยกน้ำ� มันในข้ันตอนที่ 1 ลงจาก
เตาแล้วน�ำส่วนผสมข้ันตอนที่
2 เทผสมลงแล้วกวนให้เข้าเป็น
เนอ้ื เดียวกัน
2) ตกั ไบโอดเี ซลออกพกั ทงิ้ ไว้ 7 วนั
2.2.4 ข้ันท�ำใหบ้ รสิ ุทธ์ิ
1) น�ำน้�ำมันท่ีผ่านการตกตะกอน
แลว้ มาล้างน�ำ้ สะอาด น�้ำมนั 3
สว่ นตอ่ น�้ำ 1 สว่ น
2) การค�ำนวณอตั ราสว่ นผสม
ตวั อยา่ งอัตราสว่ นผสม
- น้�ำมันพืช : เมทิลแอลกอฮอร์ : โซดาไฟ เช่น
น�้ำมันพืช(ลิตร) : เมทิลแอลกอฮอร์ (ลิตร) :
โซดาไฟ(กรัม)
60 12 400
30 6 200
3) สาธติ การผสมสาร และปฏบิ ตั จิ รงิ
2.3 ผเู้ รยี นสามารถปฏบิ ตั ติ ามขน้ั ตอน 2.3 วธิ กี ารตรวจสอบคณุ ภาพนำ้� มนั กบั 2.3 น�ำไบโอดีเซลที่ผลิตได้ไปทดลองใช้กับ 1 1
วิธกี ารผลิตไบโอดีเซลได้ เครอ่ื งยนต์ เคร่ืองยนต์ดีเซลขนาด 1 สูบ ระยะเวลา
2.4 ผเู้ รียนสามารถตรวจสอบคณุ ภาพ 1 สัปดาห์ แล้วตรวจสอบสภาพเคร่ืองยนต์
น�ำ้ มนั อย่างงา่ ยได้ ทใ่ี ช้ว่าอย่ใู นสภาพเดิมหรือไม่

เร่อื ง จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ เนือ้ หา การจัดกระบวนการเรยี นรู้ จ�ำ นวนชวั่ โมง
ทฤษฎี ปฏบิ ัติ

3. การบริหารจัดการ 3.1 ผู้เรียนสามารถอธิบายการบริหาร 3.1 การบรหิ ารจัดการผลิตไบโอดีเซล 3.1 การบรหิ ารจดั การการผลติ จดั ใหผ้ เู้ รยี น 0.5 0.5
การประกอบอาชพี จัดการผลิตไบโอดเี ซลไดด้ ังน้ี 3.1.1 การจดั การควบคมุ คณุ ภาพ 3.1.1 ส�ำรวจและศกึ ษาแหลง่ วสั ดุ อปุ กรณ์
- ควบคุมคุณภาพ ในการผลิตไบโอดเี ซล และการใช้ประโยชน์ของแหล่ง 1
- ลดต้นทนุ การผลติ ไบโอดเี ซลได้ 3.1.2 การลดต้นทุนการผลิต ทรพั ยากรธรรมชาติ และทนุ ตา่ งๆ 0.5
- การวางแผนการผลิต ไบโอดีเซล 3.1.2 การก�ำหนดและการควบคมุ คณุ ภาพ 1 0.5
- การลงบญั ชีรายรับรายจา่ ย 3.1.3 การวางแผนการผลิต ผลผลิตท่ตี อ้ งการ 1
3.1.4 การลงบญั ชรี ายรบั รายจา่ ย 3.1.3 ศึกษาการลดต้นทุนการผลิตแต่ 0.5
3.1.5 การบริหารจัดการอาชีพ คณุ ภาพคงเดมิ
อยา่ งมีคุณธรรม 3.1.4 ศ กึ ษา วิเคราะห์ ปัจจัยความเสี่ยงท่ี 0.5
3.1.6 ก ารบริหารจัดการอาชีพ คาดว่าจะเกิดข้ึน และมีแนวทางใน
อยา่ งมีคุณธรรม การจดั การความเสี่ยง
3.2 ผเู้ รยี นสามารถจดั การการตลาดใน 3.2 การจัดการตลาดในการผลิต 3.2 ใหผ้ เู้ รยี นศกึ ษาจากใบความรแู้ ละน�ำความรู้ 1
การผลิตไบโอดเี ซลได้ ดงั นี้ ไบโอดีเซล มาอภิปรายรว่ มกนั ในขอ้ ดงั น้ี
- สามารถท�ำฐานข้อมลู ลูกคา้ ได้ 3.2.1 ก ารท�ำฐานขอ้ มลู ลกู คา้ ผใู้ ช้ 3.2.1 ขอ้ มลู การตลาด และวเิ คราะหค์ วาม
- การกระจายสินค้า ไบโอดีเซล ต้องการของตลาด
- การวางแผนการผลติ ไบโอดีเซล 3.2.2 การกระจายสนิ คา้ สผู่ บู้ รโิ ภค 3.2.2 ก �ำหนดทศิ ทาง เปา้ หมาย และแผน
การจดั การตลาดทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั การผลติ
ไบโอดีเซลจากน้�ำมันทใ่ี ช้แลว้ ได้
3.2.3 ด�ำเนินการตามกระบวนการจัดการ
การตลาด เขน่ การคดิ ตน้ ทนุ การผลติ
การก�ำหนดราคาขาย การส่งเสริม
การขาย การกระจายสินค้า
225

เร่อื ง จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ เน้ือหา การจัดกระบวนการเรยี นรู้ จำ�นวนช่ัวโมง 226
ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ

3.3 ผู้เรียนสามารถระบุประเด็นความ 3.3 การจัดการความเส่ียงการผลิต 3.3 ใหค้ วามรผู้ เู้ รยี นและรว่ มกนั อภปิ รายประเดน็ 1 1
เส่ียงที่จะเกิดข้ึนกับการประกอบ ไบโอดีเซล ความเสียง ก�ำหนดแนวทางป้องกันและ
อาชพี การผลิตไบโอดีเซลได้ 3.3.1 ก ารวิเคราะห์ศักยภาพ แก้ปัญหาความเส่ียงท่ีจะเกิดขึ้นกับการ
การใช้ผลิตไบโอดเี ซล ประกอบอาชพี การผลติ ไบโอดีเซล
1) ประเภทของวัตถุดิบท่ี
น�ำมาผลิต
2) ค่าใช้จ่ายในการผลิต
ตน้ ทุน
3) ผลก�ำไรจากการจ�ำหนา่ ย
4) คแู่ ขง่ ขนั
3.3.2 ก ารวางแผนการจัดการ
ความเสีย่ ง
1) ก �ำหนดแนวทางแก้
ปญั หาความเส่ียง
3.4 ผู้เรียนสามารถจัดท�ำแผนการ 3.4 การวางแผนการด�ำเนนิ งานอาชีพ 3.4 ใหค้ วามรกู้ ระบวนการวางแผนการด�ำเนนิ งาน
จัดการความเส่ียงได้ อาชีพการผลิตไบโอดีเซล เพ่ือให้ผู้เรียน
ก�ำหนดแนวทางการประกอบอาชีพได้
ชัดเจน
3.5 ผเู้รยี นสามารถวางแผนการประกอบ
อาชีพการผลิตไบโอดเี ซลได้

เรอ่ื ง จุดประสงค์การเรยี นรู้ เน้ือหา การจัดกระบวนการเรียนรู้ จำ�นวนชั่วโมง
ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ

4. โครงการประกอบอาชพี 4.1 บอกความส�ำคัญของโครงการ 4.1 ความส�ำคัญของโครงการอาชีพ 4.1 จัดให้ผู้เรียนศึกษาเนื้อหาจากใบความรู้ 1 -
การผลติ ไบโอดเีซล อาชพี ได้ การผลิตไบโอดเี ซล เร่ืองความส�ำคัญของโครงการอาชีพ
4.2 บอกประโยชนข์ องโครงการอาชพี 4.2 ประโยชน์ของโครงการอาชีพการ ประโยชนข์ องโครงการอาชพี องคป์ ระกอบ 1 4
ได้ ผลติ โบโอดีเซล ของโครงการอาชีพ 1 -
4.3 บอกองค์ประกอบของโครงการ 4.3 องค์ประกอบของโครงงานอาชีพ 4.2 กรรมการสนทนาแลกเปลยี่ นขอ้ มลู ความคดิ - 3
อาชพี ได้ การผลติ ไบโอดเี ซล เหน็ เพอื่ สรา้ งแนวคดิ ในการด�ำเนนิ กจิ กรรม
4.4 อธบิ ายความหมายขององคป์ ระกอบ 4.4 การเขียนโครงการการผลิตไบโอ การเรียนรู้
ของโครงการอาชพี ได้ ดเี ซล 4.3 จดั ใหผ้ เู้ รยี นศกึ ษาสาระขอ้ มลู จากใบความรู้
4.5 อธิบายลักษณะการเขียนท่ีดีของ 4.5 การประเมินความเหมาะสม เรื่องตัวอย่างการเขียนโครงการอาชีพที่ดี
องคป์ ระกอบของโครงการอาชพี ได้ และสอดคล้องของโครงการผลิต เหมาะสม และถกู ตอ้ ง พรอ้ มจดั การอภปิ ราย
4.6 เขยี นโครงการในแตล่ ะองคป์ ระกอบ ไบโอดีเซล เพ่ือสรุปแนวคิดเป็นแนวทางในการเขียน
ให้เหมาะสมและถูกตอ้ งได้ โครงการอาชพี ทีด่ ี เหมาะสม และถูกตอ้ ง
4.7 ตรวจสอบความเหมาะสมและ 4.4 จัดให้ผู้เรียนฝึกปฏิบัติ การเขียนโครงการ
ความสอดคล้องของโครงการ อาชีพ
อาชพี ได้ 4.5 ก�ำหนดใหผ้ เู้ รยี นฝกึ ปฏบิ ตั กิ ารประเมนิ ความ
เหมาะสมและสอดคลอ้ งของโครงการอาชพี
4.6 จัดให้ผู้เรียนปรับปรุงโครงการอาชีพ ให้มี
ความเหมาะสมและถกู ตอ้ ง
4.7 ก�ำหนดให้ผู้เรียนเขียนโครงการอาชีพของ
ตนเอง เพ่ือเสนอขอรับการสนับสนุนงบ
ประมาณด�ำเนินงานอาชีพ และใช้ในการ
ด�ำเนินการประกอบอาชีพต่อไป
227

กล่มุ อาชพี พาณิชยกรรมและบรกิ าร

229

หลกั สูตรการท�ำ ร้วั ลวดหนาม
จำ�นวน 50 ช่ัวโมง

กลุ่มอาชีพพาณิชยกรรมและบรกิ าร

ความเปน็ มา

สืบเน่ืองจากกระทรวงศึกษาธิการได้กำ�หนดยุทธศาสตร์ 2555 ภายใต้กรอบเวลา 2 ปี ท่ีจะพัฒนา
5 ศักยภาพของพื้นที่ใน 5 กลุ่มอาชีพใหม่ ให้สามารถแข่งขันได้ใน 5 ภูมิภาคหลักของโลก “รู้เขา รู้เรา เท่าทัน
เพือ่ แขง่ ขันได้ในเวทีโลก” ตลอดจนก�ำ หนดภารกิจท่ีจะยกระดับการจัดการศกึ ษาเพอ่ื เพิม่ ศักยภาพและขดี ความ
สามารถใหป้ ระชาชนไดม้ อี าชพี ทสี่ ามารถสรา้ งรายไดท้ ม่ี น่ั คง มงั่ คงั่ มงุ่ พฒั นาคนไทยใหไ้ ดร้ บั การศกึ ษาเพอ่ื พฒั นา
อาชีพและการมีงานทำ�อย่างมคี ุณภาพอย่างทว่ั ถงึ และเท่าเทียมกนั ประชาชนมรี ายได้ มีงานทำ�อยา่ งยง่ั ยืน และ
มคี วามสามารถเชงิ การแขง่ ขนั ทงั้ ในระดบั ภมู ภิ าคอาเซยี นและระดบั สากล ดงั นนั้ การจดั การศกึ ษาอาชพี ในปจั จบุ นั
จะต้องมุ่งพัฒนาประชากรของประเทศให้มีความรู้ความสามารถ และทักษะในการประกอบอาชีพ เน้นการ
บรู ณาการใหส้ อดคลอ้ งกบั ศกั ยภาพดา้ นตา่ งๆ ซง่ึ เปน็ การจดั การศกึ ษาตลอดชวี ติ ในรปู แบบใหมท่ ส่ี รา้ งความมนั่ คง
ใหแ้ กป่ ระชาชนและประเทศชาติ ตลอดจนสามารถแกป้ ญั หาการวา่ งงานและสง่ เสรมิ ความเขม้ แขง็ ใหแ้ กเ่ ศรษฐกจิ
ชุมชน
จากนโยบายและจุดเน้นในการดำ�เนินงานประจำ�ปีงบประมาณ 2555 ของกระทรวงศึกษาธิการ และ
ส�ำ นักงาน กศน. ท่ีมุ้งเน้นการจัดการศึกษาอาชีพเพ่ือการมีงานทำ�ใน 5 กลุ่มอาชีพ ประกอบด้วย กลุ่มอาชีพ
ด้านเกษตรกรรม ด้านอุตสาหกรรม ด้านพาณิชยกรรม ด้านความคิดสร้างสรรค์ และด้านอำ�นวยการและ
อาชพี เฉพาะทาง ซงึ่ เปน็ การศกึ ษาตอ่ เน่ืองเพ่อื การพัฒนายงั่ ยืนตามหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง
การเลอื กประกอบอาชพี ในภาวะเศรษฐกจิ ยคุ ปจั จบุ นั จ�ำ เปน็ ตอ้ งมขี อ้ มลู พนื้ ฐานในหลกั สตู รในหลาย ๆ
ด้าน ท้ังด้านการผลิต และความต้องการของตลาดแรงงานในสาขาอาชีพต่างๆ กลุ่มอาชีพสาขาพาณิชยกรรม
กเ็ ปน็ ทางเลอื กหนงึ่ ในการเลอื กประกอบอาชพี ส�ำ นกั งาน กศน.ไดด้ �ำ เนนิ การคดั เลอื กหลกั สตู รการประกอบอาชพี
ด้านพาณิชยกรรมมานำ�เสนอไว้เป็นตัวอย่างให้ผู้เรียนได้เลือกเรียนตามความสนใจ ฝึกปฏิบัติและนำ�ไปประกอบ
อาชพี สร้างรายไดอ้ ยา่ งท่วั ถงึ มีความมนั่ ใจในการนำ�ความรู้และทกั ษะไปประกอบอาชีพ การกำ�หนดเนื้อหาและ
ชว่ั โมงในการเรยี นหลกั สตู รจะประกอบไปด้วยจ�ำ นวนชวั่ โมงของเนือ้ หาความรแู้ ละการปฏิบตั เิ ม่อื ผู้เรียนเรียนจบ
หลกั สตู รแลว้ สามารถน�ำ ความรแู้ ละทกั ษะไปประกอบอาชพี สรา้ งรายได้ รวมทง้ั สามารถน�ำ จ�ำ นวนชวั่ โมงทไี่ ดเ้ รยี น
ไปเทยี บโอน เปน็ ผลการเรยี นในรายวชิ าเลอื กของสาระการประกอบอาชพี ตามหลกั สตู รการศกึ ษานอกระบบระดบั
การศึกษาขนั้ พื้นฐาน พทุ ธศกั ราช 2551
ประชาชนในพนื้ ทสี่ ว่ นใหญม่ อี าชพี เกษตรกรรมและวา่ งงานหลงั จากการท�ำ นา หรอื ท�ำ สวน รวมถงึ ทยี่ งั
ตกงาน และเล้ยี งดูบุตรอยูท่ ีบ่ ้าน จึงได้คิดรวมตวั กัน ขึน้ เพ่อื ร่วมกนั ทำ�ร้ัวลวดหนาม ส�ำ หรับเป็นรายได้เสริมอน่ื ที่
นอกเหนอื จากการท�ำ การเกษตรมาสนบั สนนุ ครอบครวั เปน็ ระบบกระบวนการ พฒั นาความคดิ สรา้ งสรรค์ ประยกุ ต์
พฒั นางาน ตลอดจนน�ำ ภมู ปิ ัญญาทอ้ งถ่ิน แหล่งเรียนรู้ ผ้เู ก่ียวขอ้ ง มสี ่วนร่วมจัดเน้อื หา ประสบการณใ์ หเ้ กดิ ผล
กบั ผเู้ รยี นเปน็ คนดี มปี ญั ญา มคี วามสขุ รแู้ นวทางการด�ำ เนนิ ชวี ติ ตามแนวคดิ เศรษฐกจิ พอเพยี ง จงึ ไดจ้ ดั ประชาคม
ตกลงกันว่าจะทำ�รั้วลวดหนาม ซ่ึงในปัจจุบันผู้คนท้ังในเมืองและชนบท ต่างมีความต้องการสร้างอาณาเขต

230

เปน็ ของตนเองเพ่อื แสดงความเปน็ เจา้ ของในพน้ื ทีท่ เี่ ปน็ ทด่ี ินของตนเอง ทั้งยงั มแี นวโนม้ ความตอ้ งการเพิม่ สงู ข้นึ
เร่ือยๆ จึงทำ�ให้จำ�หน่ายได้ง่ายและเป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่จะช่วยให้มีรายได้เสริมแก่ครอบครัว เพื่อพัฒนา
คุณภาพชีวิตและความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น รวมถึงเพ่ือเป็นการสนับสนุนการรวมกลุ่มก่อให้เกิดรายได้ในชุมชน ชุมชน
เกิดความเข้มแขง็ ตอ่ ไป

หลกั การของหลกั สูตร

1. เป็นหลักสูตรท่ีเน้นการจัดการศึกษาอาชีพเพื่อการมีงานทำ� ที่เน้นการบูรณาการเน้ือหาสาระ
ภาคทฤษฎีควบคู่ไปกับการฝึกปฏิบัติจริง ผู้เรียนสามารถนำ�ความรู้และทักษะไปประกอบอาชีพได้จริงอย่างมี
คุณภาพและมีคณุ ธรรมจรยิ ธรรม
2. เปน็ หลกั สตู รทเี่ นน้ การด�ำ เนนิ งานรว่ มกบั เครอื ขา่ ย สถานประกอบการ เพอ่ื ประโยชนใ์ นการประกอบ
อาชีพและการศึกษาดงู าน
3. เป็นหลักสูตรที่ผู้เรียนสามารถนำ�ผลการเรียนรู้ไปเทียบโอนเข้าสู่หลักสูตรการศึกษานอกระบบ
ระดับการศกึ ษาข้ันพน้ื ฐาน พทุ ธศักราช 2551 ในรายวชิ าเลือกของสาระการประกอบอาชีพ
4. เป็นหลักสูตรที่เน้นการใช้ศักยภาพ 5 ด้านในการประกอบอาชีพ ได้แก่ ศักยภาพด้านทรัพยากร
ภมู ิอากาศ ภูมปิ ระเทศและท�ำ เลที่ตัง้ ศลิ ปวัฒนธรรมประเพณีและวถิ ชี ีวติ และดา้ นทรัพยากรมนุษย์

จุดมุ่งหมาย

เพ่ือให้ผเู้ รียนมีคณุ ลักษณะดังนี้
1. มีความรู้และทกั ษะในการประกอบอาชีพ สามารถสรา้ งรายได้ทมี่ ่ันคง มัง่ คง่ั
2. ตัดสินใจประกอบอาชีพให้สอดคล้องกับศักยภาพของตนเอง ชุมชน สังคม และส่ิงแวดล้อมอย่างมี
คณุ ธรรมจรยิ ธรรม
3. มีเจตคตทิ ี่ดใี นการประกอบอาชีพ
4. มคี วามรคู้ วามเขา้ ใจและฝึกทักษะการบรหิ ารจดั การในอาชพี ไดอ้ ยา่ งมีประสิทธภิ าพ
5. มีโครงการประกอบอาชีพเพื่อใชเ้ ปน็ แนวทางในการพฒั นาอาชพี ของตนเอง

กลมุ่ เป้าหมาย

มี 2 กลุ่มเป้าหมาย คือ
1. ผ้ทู ไี่ มม่ อี าชพี
2. ผูท้ ม่ี ีอาชีพและต้องการพฒั นาอาชพี

ระยะเวลา

จำ�นวน 50 ชั่วโมง
ภาคทฤษฎี 15 ชว่ั โมง
ภาคปฏบิ ตั ิ 35 ช่ัวโมง

231

โครงสร้างหลักสตู ร จ�ำ นวน 4 ช่วั โมง
จำ�นวน 1 ชว่ั โมง
เรือ่ งท่ี 1 ช่องทางการประกอบอาชพี การท�ำ รว้ั ลวดหนาม จ�ำ นวน 1 ช่ัวโมง
1. ความส�ำ คัญในการเลือกประกอบอาชีพธุรกิจการท�ำ รวั้ ลวดหนาม
2. ความเปน็ ไปไดใ้ นการประกอบอาชพี ธรุ กิจการทำ�รว้ั ลวดหนาม

เรือ่ งที่ 2 ทักษะการประกอบอาชพี การทำ�ร้ัวลวดหนาม จำ�นวน 24 ชั่วโมง
1. วัสดุอปุ กรณ์ที่ใชใ้ นการท�ำ รว้ั ลวดหนาม จำ�นวน 1 ชวั่ โมง
2. การเตรียมการประกอบอาชีพในการทำ�ร้วั ลวดหนาม จำ�นวน 6 ช่ัวโมง
3. ขนั้ ตอนกระบวนการท�ำ ร้ัวลวดหนามดว้ ยวิธีที่ถูกตอ้ ง จ�ำ นวน 7 ชว่ั โมง
4. ฝึกทักษะการจัดการข้นั ตอนการทำ�รว้ั ลวดหนามดว้ ยวิธที ่ีถกู ต้อง จำ�นวน 10 ชว่ั โมง

เรอื่ งที่ 3 การบริหารจัดการในการประกอบอาชีพการทำ�ร้วั ลวดหนาม จ�ำ นวน 10 ชั่วโมง
1. การบรหิ ารจดั การในการทำ�รัว้ ลวดหนามได้อย่างถูกต้อง จ�ำ นวน 3 ชัว่ โมง
2. การจัดการบริหารการในการท�ำ ฐานข้อมูลการตลาด การประกอบอาชพี จำ�นวน 2 ชัว่ โมง
ทุน ทำ�เลทต่ี ั้งวสั ดุอุปกรณ์ ของแหล่งจ�ำ หน่ายได้ จำ�นวน 2 ช่วั โมง
3. ส�ำ รวจและศึกษาแหล่งฝกึ ประสบการณ์ของผเู้ รียน จำ�นวน 3 ชัว่ โมง
4. การประเมินผลงาน การควบคมุ คณุ ภาพของผลิตภณั ฑ์ใหค้ ุณภาพคงเดมิ
ศึกษาและวิเคราะห์การตลาด การประเมนิ ผลงาน

เรื่องท่ี 4 โครงการประกอบอาชพี การทำ�รัว้ ลวดหนาม จำ�นวน 12 ชั่วโมง
1. การเขียนโครงการประกอบอาชพี เพอ่ื น�ำ ไปสู่การปฏบิ ตั ิจรงิ
2. การตรวจสอบความเป็นไปไดข้ องโครงการประเมนิ โครงการและปรบั ปรงุ โครงการ

การจดั กระบวนการเรียนรูก้ ารทำ�ร้ัวลวดหนาม

1. การบรรยายความรเู้ ร่ืองวสั ดุ/เครื่องมอื /วิธกี ารทำ�
2. การสาธิต
3. การศึกษาดงู าน
4. การฝึกปฏบิ ัตจิ รงิ จากสถานประกอบการ
5. ศกึ ษาจากเอกสารสง่ิ พิมพ์ /ใบความรู้
6. ศึกษาจากผ้รู ู้ และภมู ปิ ัญญาทอ้ งถ่ิน

232

สือ่ การเรียนรู้การท�ำ รว้ั ลวดหนาม

1. เอกสาร / ใบความรู้
2. แหลง่ เรยี นรู้ในชุมชน / วทิ ยากร / ภมู ปิ ญั ญาท้องถิน่
3. Website ด้านการทำ�รัว้ ลวดหนาม หรือส่ิงประดิษฐ์จากเส้นลวด
4. VCD วธิ กี ารทำ�รั้วลวดหนาม

การวัดและประเมนิ ผล

1. การประเมินความรู้ภาคทฤษฎรี ะหวา่ งเรียนและจบหลกั สตู ร
2. การประเมนิ ผลระหวา่ งเรยี นจากการปฏบิ ตั งิ านทมี่ คี ณุ ภาพเพยี งพอ สามารถสรา้ งรายไดใ้ หก้ บั ตนเอง
ความสำ�เรจ็ ของการปฏิบัตแิ ละจบหลักสตู ร

การจบหลกั สูตร

1. มเี วลาเรยี นและฝึกปฏบิ ัตติ ามหลกั สูตรไม่น้อยกว่ารอ้ ยละ 80
2. มผี ลการประเมินผ่านตลอดหลกั สูตร ไมน่ ้อยกวา่ ร้อยละ 60
3. มผี ลงานผา่ นการประเมนิ ทดสอบทม่ี คี ณุ ภาพตามหลกั เกณฑก์ ารท�ำ รว้ั ลวดหนาม อยา่ งนอ้ ย 5 ชน้ิ งาน

เอกสารหลักฐานการศึกษา

1. หลกั ฐานการประเมนิ ผล
2. วุฒบิ ตั รออกโดยสถานศกึ ษา
3. ทะเบยี นคมุ วฒุ ิบตั ร

การเทียบโอน

ผู้เรียนที่จบหลักสูตรนี้สามารถนำ�ไปเทียบโอนผลการเรียนรู้กับหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับ
การศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 สาระการประกอบอาชีพรายวิชาเลือกท่ีสถานศึกษาได้จัดทำ�ขึ้นใน
ระดับใดระดับหนึง่

รายละเอียดโครงสรา้ งหลกั สูตรการท�ำรัว้ ลวดหนาม

เรื่อง จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ เน้ือหา การจดั กระบวนการเรยี นรู้ จ�ำ นวนช่วั โมง
ทฤษฎี ปฏบิ ัติ

1. ช อ่ งทางการประกอบ 1.1 เพอ่ื ใหผ้ เู้ รยี นอบรมมคี วามรทู้ กั ษะ 1.1 ความส�ำคัญในการเลือกประกอบ 1.1 วิทยากรอธิบายในการเลือกช่องทางอาชีพ 2 2
อ า ชี พ ก า ร ท�ำ รั้ ว และมีความพร้อมทั้งด้านร่างกาย อาชีพ ในการท�ำร้วั ลอดหนาม
ลวดหนาม และจิตใจ 1.2 ความเป็นไปได้ในการประกอบ 1.2 วิทยากรอธิบายในธุรกิจในตัวผลิตภัณฑ์
1.2 สามารถใชว้ สั ดอุ ปุ กรณแ์ ละเครอ่ื ง อาชพี การท�ำรว้ั ลวดหนาม สามารถสร้างรายได้
มอื ในการท�ำได้อยา่ งปลอดภยั 1.3 วิทยากรอธบิ ายการเรียนร้เู บ้ืองตน้
1.3 สามารถสานได้อย่างถูกวธิ ี 1.4 บอกการพัฒนาสู่แนวทางเพิ่มทักษะได้
1.4 ตลอดจนสามารถเก็บบ�ำรุงรักษา อยา่ งถูกวธิ ี
ได้อย่างถกู วธิ ี

2. ฝ กึ ทกั ษะการประกอบ 2.1 การเตรียมวสั ดุอปุ กรณ์ ในงานท�ำ 2.1 วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในการท�ำร้ัวลวด 2.1 วิทยากรเล่าประวัติพร้อมการกระตุ้นให้เกิด 1 -
อ า ชี พ ก า ร ท�ำ รั้ ว รั้วลวดหนาม หนาม ความมัน่ ใจในการท�ำผลิตภัณฑ์แบบจรงิ จงั 2 4
ลวดหนาม 2.2 เพ่ือได้แหล่งท่ีมาของการท�ำรั้ว 2.2 การเตรียมการ โครงแบบ การถัก 2.2 บรรยายวัสดุอุปกรณ์ท่ีใช้ในการท�ำร้ัวลวด
ลวดหนาม การตกแตง่ และเกณฑก์ ารพจิ ารณา หนาม การเตรียมการ การออกแบบ และ 2 5
2.3 เพอื่ ใหร้ วู้ ิธกี ารท�ำได้อยา่ งถูกตอ้ ง ผลงาน เกณฑก์ ารพิจารณาผลงาน - 10
2.3 การจดั การขน้ั ตอนกระบวนการท�ำ 2.3 วิทยากรลงมือปฏิบัติสอนตามรูปแบบท่ี
ร้ัวลวดหนามด้วยวิธที ่ีถกู ต้อง ก�ำหนดไว้และเน้นจุดส�ำคัญ
2.4 การฝึกปฏบิ ตั ิ 2.4 ให้ผู้เรียนฝึกปฏิบัติจนเกิดทักษะความ
ช�ำนาญ

233

เรอ่ื ง จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ เนือ้ หา การจดั กระบวนการเรยี นรู้ จ�ำ นวนชวั่ โมง 234
ทฤษฎี ปฏิบตั ิ

3. ก ารบริหารจัดการใน 3.1 สามารถบริหารจัดการท�ำผลิตรั้ว 3.1 สามารถบริหารการจัดการในการ 3.1 วิทยากรอธิบายสาระความรู้ให้แม่นย�ำใน 2 1
การประกอบอาชีพ ลวดหนามได้อย่างถกู ตอ้ ง ท�ำรั้วลวดหนามได้อย่างถูกต้อง การปฏบิ ัตจิ รงิ 1 1
การท�ำร้ัวลวดหนาม 3.2 สามารถจัดการตลาดในการ 3.2 การจัดการบริหารในการท�ำ 3.2 วิทยากรอธิบายแหล่งจ�ำหน่ายการตลาด
จ�ำหน่ายร้วั ลวดหนาม ฐานข้อมูลการตลาดของแหล่ง ฐานข้อมลู 1 1
3.3 บอกแหล่งท่มี าของวสั ดไุ ด้ ประกอบอาชีพ ทุน ท�ำเลท่ีต้ัง 3.3 วิทยากรบอกแหล่งจ�ำหน่ายวัสดุ วัตถุดิบ 1 2
3.4 สามารถก�ำหนดรูปแบบให้ วัสดอุ ปุ กรณ์ พรอ้ มอธบิ าย
เปล่ยี นแปลงหรอื คงเดมิ ได้ 3.3 ส�ำรวจและศึกษาแหล่งประกอบ 3.4 ก�ำหนดควบคุมคุณภาพของให้คุณภาพคง
การผเู้ รยี น เดิม ศึกษาและวิเคราะห์การตลาด การ
3.4 การก�ำหนดการควบคุมคุณภาพ ประเมนิ ชนิ้ งาน
ข อ ง ผ ลิ ต ภั ณ ฑ ์ ใ ห ้ คุ ณ ภ า พ
คงเดิม

4. โ ครงการประกอบ 1. เพอื่ ใหผ้ เู้ รยี นบอกความส�ำคญั ของ 1. ค วามส�ำคัญของโครงการอาชีพ 1. ให้ผเู้ รยี นศึกษาเนื้อหาจากใบความรู้ เรื่อง 1 2
อาชีพการท�ำร้ัวลวด โครงการอาชพี ได้ การวางแผน แผนธุรกิจ ความส�ำคัญของโครงการอาชีพ ประโยชน์
หนาม 2. เ พ่ือให้ผู้เรียนบอกประโยชน์ของ 2. ประโยชน์ของโครงการอาชีพ ของโครงการอาชีพ และองคป์ ระกอบของ
- การเขียนโครงการ โครงการอาชีพได้ 3. องคป์ ระกอบของโครงการอาชีพ โครงการอาชีพ
ประกอบอาชพี เพอ่ื 3. เ พื่อให้ผู้เรียนบอกองค์ประกอบ 2. ผเู้ รยี นและวทิ ยากรรว่ มสนทนาแลกเปลย่ี น
น�ำไปสู่การปฏิบัติ ของโครงการอาชีพได้ ขอ้ มลู ความคดิ เห็น
จรงิ 4. เพอ่ื ใหผ้ เู้ รยี นอธบิ ายองคป์ ระกอบ 3. ผู้เรียนสรุปความรู้
ของโครงการอาชพี ได้

เรื่อง จุดประสงค์การเรยี นรู้ เนอื้ หา การจัดกระบวนการเรียนรู้ จ�ำ นวนชั่วโมง
ทฤษฎี ปฏิบัติ

- การตรวจสอบความ 1. เ พื่อให้ผู้เรียนสามารถเขียน 1. ก า ร เ ขี ย น โ ค ร ง ก า ร อ า ชี พ 1. ให้ผู้เรียนศึกษาเน้ือหาจากใบความรู้ 2 7
เ ป ็ น ไ ป ไ ด ้ ข อ ง โครงการอาชีพได้เหมาะสม แผนธรุ กิจ เรื่องการเขียนโครงการอาชพี
โครงการประเมิน และถูกต้อง 2. การประเมินความเหมาะสม 2. ผเู้ รยี นและวทิ ยากรรว่ มสนทนาแลกเปลยี่ น
โ ค ร ง ก า ร แ ล ะ 2. เพื่อให้ผู้เรียนสามารถตรวจ และความเป็นไปได้ของโครงการ ข้อมูลความคดิ เหน็
ปรับปรุงโครงการ สอบความเหมาะสมและความ ประกอบอาชีพ 3. ให้ผู้เรียนฝึกปฏิบัติการเขียนโครงการ
ส อ ด ค ล ้ อ ง ข อ ง โ ค ร ง ก า ร เ พื่ อ ประกอบอาชีพ
ประกอบอาชพี ได้ 4. ให้ผู้เรียนฝึกปฏิบัติการประเมินความ
เหมาะสมและสอดคล้องของโครงการ
อาชพี
5. วิทยากรประเมินโครงการอาชีพ แล้วให้
ผู้เรียนปรับปรุงโครงการอาชีพให้มีความ
เหมาะสมและถกู ต้อง
6. ให้ผู้เรียนเขียนโครงการอาชีพของตนเอง
เพ่ือเสนอขอรับการสนับสนุนงบประมาณ
ด�ำเนินงานอาชีพ และใชใ้ นการด�ำเนินการ
ประกอบอาชีพตอ่ ไป

235

236

หลักสตู รโหราศาสตร์ไทยขั้นพื้นฐาน
จ�ำ นวน 200 ชว่ั โมง

กลมุ่ อาชีพพาณชิ ยกรรมและบริการ

ความเปน็ มา

สืบเนืองจากกระทรวงศึกษาธิการได้กำ�หนดยุทธศาสตร์ 2555 ภายใต้กรอบเวลา 2 ปี ท่ีจะพัฒนา
5 ศักยภาพของพื้นท่ีใน 5 กลุ่มอาชีพใหม่ ให้สามารถแข่งขันได้ใน 5 ภูมิภาคหลักของโลก “รู้เขา รู้เรา เท่าทัน
เพือ่ แข่งขนั ได้ในเวทโี ลก” ตลอดจนก�ำ หนดภารกิจทจี่ ะยกระดบั การจัดการศึกษาเพ่ือเพม่ิ ศักยภาพและขีดความ
สามารถใหป้ ระชาชนไดม้ อี าชพี ทส่ี ามารถสรา้ งรายไดท้ ม่ี นั่ คง มงั่ คง่ั มงุ่ พฒั นาคนไทยใหไ้ ดร้ บั การศกึ ษาเพอ่ื พฒั นา
อาชีพและการมงี านท�ำ อย่างมคี ุณภาพอย่างทว่ั ถึงและเทา่ เทียมกัน ประชาชนมรี ายได้ มีงานท�ำ อยา่ งยงั่ ยนื และ
มคี วามสามารถเชงิ การแขง่ ขนั ทงั้ ในระดบั ภมู ภิ าคอาเซยี นและระดบั สากล ดงั นนั้ การจดั การศกึ ษาอาชพี ในปจั จบุ นั
จะตอ้ งมงุ่ พฒั นาประชากรของประเทศใหม้ คี วามรคู้ วามสามารถ และทกั ษะในการประกอบอาชพี เนน้ การบรู ณา
การให้สอดคล้องกับศักยภาพด้านต่างๆ ซ่ึงเป็นการจัดการศึกษาตลอดชีวิตในรูปแบบใหม่ท่ีสร้างความม่ันคง
ใหแ้ กป่ ระชาชนและประเทศชาติ ตลอดจนสามารถแกป้ ญั หาการวา่ งงานและสง่ เสรมิ ความเขม้ แขง็ ใหแ้ กเ่ ศรษฐกจิ
ชมุ ชน
จากนโยบายและจุดเน้นในการดำ�เนินงานประจำ�ปีงบประมาณ 2555 ของกระทรวงศึกษาธิการ และ
สำ�นักงาน กศน. ทม่ี งุ้ เนน้ การจดั การศกึ ษาอาชพี เพอ่ื การมงี านท�ำ ใน 5 กลมุ่ อาชพี ประกอบดว้ ย กลมุ่ อาชพี ดา้ น
เกษตรกรรม ดา้ นอตุ สาหกรรม ดา้ นพาณชิ ยกรรม ดา้ นความคดิ สรา้ งสรรค์ และดา้ นอ�ำ นวยการและอาชพี เฉพาะทาง
ซึ่งเป็นการศึกษาตอ่ เนือ่ งเพอ่ื การพัฒนายง่ั ยืนตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
การเลือกประกอบอาชีพในภาวะเศรษฐกิจยุคปัจจุบัน จำ�เป็นต้องมีข้อมูลพ้ืนฐานในหลักสูตรใน หลาย ๆ
ด้าน ท้ังด้านการผลิต และความต้องการของตลาดแรงงานในสาขาอาชีพต่างๆ กลุ่มอาชีพสาขาพาณิชยกรรม
กเ็ ปน็ ทางเลอื กหนงึ่ ในการเลอื กประกอบอาชพี ส�ำ นกั งาน กศน.ไดด้ �ำ เนนิ การคดั เลอื กหลกั สตู รการประกอบอาชพี
ด้านพาณิชยกรรมมานำ�เสนอไว้เป็นตัวอย่างให้ผู้เรียนได้เลือกเรียนตามความสนใจ ฝึกปฏิบัติและนำ�ไปประกอบ
อาชีพสรา้ งรายได้อยา่ งทวั่ ถึงมคี วามมนั่ ใจในการนำ�ความรแู้ ละทักษะไปประกอบอาชพี
การกำ�หนดเนื้อหาและช่ัวโมงในการเรียนหลักสูตรจะประกอบไปด้วยจำ�นวนชั่วโมงของเน้ือหาความรู้
และการปฏิบัติเม่ือผู้เรียนเรียนจบหลักสูตรแล้วสามารถนำ�ความรู้และทักษะไปประกอบอาชีพสร้างรายได้
รวมทง้ั สามารถน�ำ จ�ำ นวนชว่ั โมงทไ่ี ดเ้ รยี นไปเทยี บโอน เปน็ ผลการเรยี นในรายวชิ าเลอื กของสาระการประกอบอาชพี
ตามหลกั สูตรการศกึ ษานอกระบบระดบั การศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551
จากสภาวะแวดล้อมสังคม เศรษฐกิจในปัจจุบันที่เปล่ียนแปลงอยู่ตลอดเวลา ทำ�ให้ประชาชนส่วนใหญ่
ต้องประสบปัญหาในการดำ�เนินชีวิต เกิดความไม่มั่นใจในความมั่นคงของหน้าท่ีการงาน การเงิน ความรัก
การดำ�รงชีวิตว่าจะเป็นอย่างไร ซ่ึงเป็นสิ่งที่ไม่สามารถคาดการณ์ได้ในอนาคตทำ�ให้คนในสังคมส่วนใหญ่เข้ามา
พง่ึ พาการดหู มอ หรอื การพยากรณโ์ หราศาสตร์ เพอื่ ใหร้ ถู้ งึ แนวโนม้ อนาคตชวี ติ ของตนเอง บางคนกใ็ ชก้ ารพยากรณ์
โหราศาสตรใ์ นการตดั สนิ แกไ้ ขปัญหาชวี ติ ท่เี กดิ ขน้ึ เพราะคนสว่ นใหญม่ คี วามเชอ่ื ในเรอ่ื งโหราศาสตร์ ค�ำ ทำ�นาย
มาตั้งแตส่ มยั โบราณ จะสังเกตไดจ้ ากการประกอบพิธีมงคลตา่ งๆ ต้องมกี ารกำ�หนดฤกษย์ าม เป็นต้น จากเหตผุ ล
ดงั กลา่ ว ท�ำ ใหค้ นสนใจในวชิ าโหราศาสตรม์ ากยง่ิ ขนึ้ และน�ำ วชิ าโหราศาสตรม์ าใชเ้ ปน็ ชอ่ งทางในการประกอบอาชพี

237

หลักการของหลกั สูตร

1. เป็นหลักสูตรที่เน้นการจัดการศึกษาอาชีพเพ่ือการมีงานทำ� ที่เน้นการบูรณาการเนื้อหาสาระ
ภาคทฤษฎีควบคู่ไปกับการฝึกปฏิบัติจริง ผู้เรียนสามารถนำ�ความรู้และทักษะไปประกอบอาชีพได้จริงอย่าง
มีคณุ ภาพและมีคุณธรรมจรยิ ธรรม
2. เป็นหลักสูตรที่เน้นการดำ�เนินงานร่วมกับเครือข่าย สถานประกอบการ เพื่อประโยชน์ในการ
ประกอบอาชพี และการศกึ ษาดูงาน
3. เปน็ หลกั สตู รทผ่ี เู้ รยี นสามารถน�ำ ผลการเรยี นรไู้ ปเทยี บโอนเขา้ สหู่ ลกั สตู รการศกึ ษานอกระบบระดบั
การศึกษาขนั้ พื้นฐาน พุทธศกั ราช 2551 ในรายวชิ าเลอื กของสาระการประกอบอาชพี
4. เป็นหลักสูตรที่เน้นการใช้ศักยภาพ 5 ด้านในการประกอบอาชีพ ได้แก่ ศักยภาพด้านทรัพยากร
ภมู อิ ากาศ ภูมปิ ระเทศและท�ำ เลทต่ี งั้ ศลิ ปวฒั นธรรมประเพณแี ละวถิ ชี วี ติ และด้านทรพั ยากรมนษุ ย์

จดุ หมาย

เพื่อให้ผูเ้ รยี นมคี ณุ ลกั ษณะดงั นี้
1. มคี วามรแู้ ละทกั ษะในการประกอบอาชพี สามารถสร้างรายได้ที่มน่ั คง มง่ั ค่ัง
2. ตัดสินใจประกอบอาชีพให้สอดคล้องกับศักยภาพของตนเอง ชุมชน สังคม และส่ิงแวดล้อมอย่างมี
คณุ ธรรมจรยิ ธรรม
3. มีเจตคติทด่ี ใี นการประกอบอาชพี
4. มีความร้คู วามเข้าใจและฝกึ ทักษะการบริหารจดั การในอาชีพไดอ้ ย่างมปี ระสิทธิภาพ
5. มโี ครงการประกอบอาชพี เพ่อื ใชเ้ ปน็ แนวทางในการพฒั นาอาชีพของตนเอง

กลมุ่ เปา้ หมาย

มี 2 กลุ่มเปา้ หมาย คือ
1. ผูท้ ีไ่ ม่มีอาชีพ
2. ผู้ที่มอี าชีพและต้องการพัฒนาอาชีพ

ระยะเวลา 200 ช่วั โมง
68 ชว่ั โมง
จ�ำ นวน 132 ชัว่ โมง
ภาคทฤษฎ ี
ภาคปฏิบัติ

238

โครงสรา้ งหลกั สูตร จ�ำ นวน 4 ชว่ั โมง
เรอ่ื งที่ 1 ชอ่ งทางการประกอบอาชีพโหราศาสตร์ไทยขน้ั พน้ื ฐาน
1. ความสำ�คัญในการเลือกประกอบอาชพี จำ�นวน 1 ชัว่ โมง
2. ความเป็นไปไดใ้ นการประกอบอาชพี ธุรกจิ โหราศาสตรไ์ ทยขั้นพ้นื ฐาน จ�ำ นวน 1 ชว่ั โมง
3. ทิศทางการพฒั นาการประกอบอาชพี ไทยข้ันพืน้ ฐาน จ�ำ นวน 2 ชั่วโมง
เรื่องท่ี 2 ทกั ษะการประกอบอาชีพโหราศาสตร์ไทยข้ันพื้นฐาน จ�ำ นวน 179 ช่ัวโมง
1. ประวตั คิ วามเป็นมาของโหราศาสตรไ์ ทยข้ันพนื้ ฐาน จำ�นวน 2 ชว่ั โมง
2. ความหมายของโหราศาสตร์ไทยข้นั พ้ืนฐาน จ�ำ นวน 2 ชั่วโมง
3. การน�ำ โหราศาสตร์เข้ามาในประเทศไทย จ�ำ นวน 1 ช่วั โมง
4. ความแตกตา่ งระหวา่ งโหรกับหมอดู จ�ำ นวน 1 ชว่ั โมง
5. การเตรยี มความพร้อมในการเรียนโหราศาสตร์ไทยขนั้ พื้นฐาน จำ�นวน 12 ชว่ั โมง
- จรรยาบรรณของนกั พยากรณ์
- บคุ ลิกภาพ มารยาท ประเพณวี ฒั นธรรมท่ีเกย่ี วคอ้ ง
- การบูชาครู และการไหวค้ รู
6. ข้อแนะนำ�เบือ้ งตน้ ในการเรียนวชิ าโหราศาสตรไ์ ทยขั้นพืน้ ฐาน จ�ำ นวน 1 ชว่ั โมง
7. การศึกษาวชิ าโหราศาสตรไ์ ทยขั้นพน้ื ฐาน จ�ำ นวน 80 ชว่ั โมง
- ความหมายของคำ�ทีเ่ กี่ยวขอ้ งกบั โหราศาสตร์ไทยขน้ั พ้นื ฐาน
- ลกั ษณะ เครือ่ งหมาย รปู แสดงราศีจกั รดาวเคราะห์
- ดวงดาวที่มีอทิ ธพิ ล ธาตขุ องดาว ทิศประจ�ำ ราศี
- การเกิดสรุ ิยุปราคา จนั ทรปุ ราคา
- ก�ำ เนิด ลักษณะ ความสมั พนั ธ์ของดาวเคราะห์
8. หลักการเขียนดวงชะตา หรอื การผกู ดวง จ�ำ นวน 40 ชว่ั โมง
9. การฝึกปฏบิ ัตหิ ลักการอ่านดวงชะตา จ�ำ นวน 40 ชั่วโมง

เรื่องท่ี 3 การบรหิ ารจดั การในการประกอบอาชพี โหราศาสตร์ไทยข้ันพ้นื ฐาน จ�ำ นวน 5 ช่ัวโมง
1. การเลือกท�ำ เลทต่ี ัง้ ร้าน
2. การจัดและตกแต่งหนา้ ร้าน
3. การคดิ ราคาต้นทนุ และการวิเคราะหจ์ ุดคุม้ ทนุ
4. การขาย/การบริการ
5. การส่งเสรมิ การขาย /การบริการ
6. การทำ�บัญชีรา้ นค้าอยา่ งง่าย
7. รูปแบบการประกอบอาชพี โหราศาสตร์ไทยขนั้ พืน้ ฐาน

239

เรอ่ื งที่ 4 โครงการประกอบอาชีพโหราศาสตร์โหรศาสตรไ์ ทยขนั้ พื้นฐาน จำ�นวน 12 ชัว่ โมง
1. ความรเู้ บื้องตน้ เก่ียวกบั โครงการประกอบอาชพี การวางแผน แผนธรุ กจิ
2. การเขียนโครงการ และประเมนิ ความสอดคลอ้ งของโครงการ

การจัดกระบวนการเรยี นรู้

1. การบรรยาย
2. การสาธิต ทดลอง
3. การศึกษาดูงาน
4. การฝึกปฏิบัติ
5. ศึกษาจากเอกสารสิ่งพมิ พ์ /ใบความรู้
6. ศกึ ษาจากผู้รู้ และภมู ิปัญญาทอ้ งถ่นิ

สื่อการเรียนรู้

1. เอกสาร / ใบความรู้
2. แหล่งเรยี นรู้ในชุมชน / วิทยากร / ภมู ปิ ญั ญาทอ้ งถ่ิน
3. Website

การวัดและประเมินผล

1. การประเมนิ ความร้ภู าคทฤษฎรี ะหว่างเรยี นและจบหลักสูตร
2. การประเมนิ ผลระหวา่ งเรยี นจากการปฏบิ ตั งิ านทม่ี คี ณุ ภาพเพยี งพอ สามารถสรา้ งรายไดใ้ หก้ บั ตนเอง
ความสำ�เรจ็ ของการปฏิบตั ิและจบหลักสตู ร

การจบหลกั สูตร

1. มีเวลาเรียนและฝึกปฏิบตั ติ ามหลักสตู รไมน่ ้อยกวา่ ร้อยละ 80
2. มผี ลการประเมินผ่านตลอดหลักสตู ร ไมน่ ้อยกวา่ รอ้ ยละ 80
3. มผี ลงานผา่ นการประเมนิ ทดสอบทม่ี คี ณุ ภาพตามหลกั เกณฑก์ ารพยากรณโ์ หราศาสตรอ์ งั คะวชิ าธาตุ
กับกลมุ่ ลูกคา้ จริงอย่างนอ้ ย 20 คน

เอกสารหลกั ฐานการศึกษา

1. หลักฐานการประเมินผล
2. วุฒิบตั รออกโดยสถานศกึ ษา
3. ทะเบียนคมุ วฒุ ิบัตร

การเทียบโอน

ผู้เรียนที่จบหลักสูตรนี้สามารถนำ�ไปเทียบโอนผลการเรียนรู้กับหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับ
การศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 สาระการประกอบอาชพี รายวชิ าเลอื กทสี่ ถานศกึ ษาไดจ้ ดั ท�ำ ขนึ้ ในระดบั
ระดบั หน่ึง

รายละเอียดโครงสร้างหลักสตู รโหรศาสตร์ไทยข้นั พนื้ ฐาน 240

เรือ่ ง จดุ ประสงค์การเรียนรู้ เนื้อหา การจัดกระบวนการเรยี นรู้ จ�ำ นวนชว่ั โมง
ทฤษฎี ปฏิบัติ

1. ช อ่ งทางการประกอบ 1.1 บอกและอธิบายความส�ำคัญใน 1.1 ความส�ำคัญในการเลือกประกอบ 1.1 วทิ ยากรอธบิ ายความส�ำคญั ในการประกอบ 1 -
อาชีพโหราศาสตร์ การประกอบอาชีพนักพยากรณ์ อาชพี อาชพี โหราศาสตรไ์ ทย ขัน้ พนื้ ฐาน 1 -
ไทยขนั้ พน้ื ฐาน โหราศาสตรไ์ ทยได้ 1.2 ความเป็นไปได้ในการประกอบ 1.2 วิทยากรอธิบายความเป็นไปได้ในการ 1 1
1.2 วิเคราะห์ความเป็นไปได้ในการ อาชพี โหราศาสตร์ไทยขั้นพน้ื ฐาน ประกอบอาชพี โหราศาสตรไ์ ทยขนั้ พนื้ ฐาน
ประกอบอาชีพโหราศาสตร์ไทย 1.3 ทศิ ทางในการพฒั นาการประกอบ 1.3 วิทยากรและผู้เรียนร่วมการวิเคราะห์
ขัน้ พื้นฐาน อาชพี โหราศาสตร์ไทยข้ันพื้นฐาน วเิ คราะหท์ ศิ ทางในการพฒั นาการประกอบ
1.3 บอกทิศทางในการพัฒนาการ อาชีพโหราศาสตรไ์ ทยขนั้ พื้นฐาน
ประกอบอาชีพโหราศาสตร์ไทย
ข้นั พ้ืนฐาน

2. ท ักษะการประกอบ 2.1 บอกประวัติความเป็นมาของ 2.1 ป ร ะ วั ติ ค ว า ม เ ป ็ น ม า ข อ ง 2.1 ครูและผู้เรียนร่วมกันพิจารณาข้อมูลจาก 2 -
อาชีพโหราศาสตร์ โหราศาสตรไ์ ทย ขั้นพืน้ ฐานได้ โหราศาสตร์ไทยข้ันพนื้ ฐาน เอกสารส่ือข่าวสาร vcd และน�ำข้อมูลมา 2 -
ไทย ขน้ั พืน้ ฐาน 2.2 บอกความหมายของโหราศาสตร์ 2.2 ความหมายของโหราศาสตร์ไทย พิจารณาเพื่อวิเคราะห์ภาพลักษณ์ของนัก 1 -
ไทยขน้ั พ้นื ฐาน ขัน้ พื้นฐาน พยากรณ์ในปัจจุบัน และร่วมกันก�ำหนด 1 -
2.3 บอกความแตกต่างของโหรกับ 2.3 การน�ำโหราศาสตร์เข้ามาใน ภาพลักษณ์นักพยากรณ์โหราศาสตร์ที่ผู้
หมอดูได้ ประเทศไทย เรยี นตอ้ งการ
2.4 บอกจรรยาบรรของนักพยากรณ์ 2.4 ค ว า ม แ ต ก ต ่ า ง ข อ ง โ ห ร กั บ 2.2 ศึกษาข้อมูลท่ีส่งเสริมภาพลักษณ์นัก
ที่ดไี ด้ หมอดู พยากรณ์ ท่ดี ี

เร่อื ง จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ เน้อื หา การจัดกระบวนการเรียนรู้ จำ�นวนช่วั โมง
ทฤษฎี ปฏบิ ัติ

2.5 สามารถท�ำพธิ ไี หวค้ รไู ดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง 2.5 การเตรยี มความพรอ้ มในการเรยี น 2.3 การตัดสินใจท่จี ะเขา้ สู่การฝึกทักษะอาชพี 12 -
2.6 มี ค ว า ม พ ร ้ อ ม ใ น ก า ร เรี ย น โหราศาสตรไ์ ทยขน้ั พนื้ ฐาน 2.4 บทบทวนภาพลกั ษณข์ องนกั พยากรณท์ ด่ี ที ี่ -
โหราศาสตรไ์ ทยข้นั พื้นฐาน - จรรยาบรรณของนกั พยากรณ์ ผเู้ รียนไดร้ ่วมกันสรุปไว้ 1 -
2.7 เข้าใจความหมายของค�ำท่ี - บ ุคลิกภาพ มารยาท ประเพณี 2.5 แนะแนวทางการศกึ ษาเพอ่ื ปรบั บคุ ลิกภาพ 40 -
เกี่ยวข้อง ธาตุของราศี ลักษณะ วัฒนธรรมทเี่ ก่ยี วขอ้ ง ไปสู่การเปน็ นกั พยากรณ์ทมี่ ีบคุ ลกิ ที่ดี 40
เครอ่ื งหมาย รปู แสดงราศจี กั รดาว - การบชู าครู และการไหวค้ รู - การใหค้ วามรู้ บุคลกิ ภาพ มารยาท -
เคราะห์ ดาวที่มีอิทธิพล ธาตุของ 2.6 ข้อแนะน�ำในการเรียนวิชา - จ รรยาบรรณ การใช้ค�ำในการพยากรณ์ - 40
ดวงดาว ทิศประจ�ำราศี การเกิด โหราศาสตรไ์ ทยขนั้ พน้ื ฐาน ผสู้ อนเนน้ ย�ำใหผ้ เู้ รยี นเกดิ ความตระหนกั 40
สุริยุปราคา จันทรุปราคา ก�ำเนิด 2.7 การศกึ ษาโหราศาสตรไ์ ทยขน้ั พน้ื ฐาน ในข้อหา้ มของโหราศาสตร์
ของดาวเคราะห์ครองทิศและ - ความหมายของค�ำที่เกย่ี วขอ้ ง 2.6 ยกตวั อยา่ งนกั พยากรณโ์ หราศาสตรท์ ปี่ ระสบ
ครองธาตุ ลกั ษณะ ความสัมพนั ธ์ - ธ าตขุ องราศี ลกั ษณะ เครอ่ื งหมาย ความส�ำเรจ็ และความลม้ เหลว
2.8 สามารถเขียนดวงชะตาหรือ รูปแสดงราศีจักรดาวเคราะห์ - ก ระบวนความรทู้ างจติ วทิ ยาในการพยากรณ์
ผกู ดวงได้ ดาวทม่ี อี ทิ ธพิ ล ธาตขุ องดวงดาว เพอื่ สร้างเสริมและให้แรงใจ
2.9 สามารถอ่านดวงชะตาจากการ ทิศประจ�ำราศี - น�ำตัวอยา่ งขอ้ กฎหมายทเ่ี ก่ยี วข้องกับนัก
ผูกดวงได้ - การเกดิ สรุ ยิ ปุ ราคา จนั ทรปุ ราคา พยากรณ์
- ก�ำเนดิ ของดาวเคราะหค์ รองทศิ - แ นวทางการยึดอาชีพนักพยากรณ์ใน
และครองธาตุ ลักษณะ ความ หลากรูปแบบ
สมั พนั ธ์ 2.7 ผู้เรียนฝึกวิเคราะหด์ วงดาวต่างๆ
2.8 หลักการเขียนดวงชะตา หรือ 2.8 ผเู้ รยี นฝึกเขยี นดวงชะตาหรือการผกู ดวง
การผกู ดวง 2.9 ผู้เรยี นฝึกปฏบิ ัติการอ่านดวงชะตา
2.9 การฝกึ ปฏบิ ตั หิ ลกั การอา่ นดวงชะตา
241

เรื่อง จดุ ประสงค์การเรียนรู้ เนือ้ หา การจดั กระบวนการเรยี นรู้ จ�ำ นวนชว่ั โมง 242
ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ

3. การบริหารจัดการใน 3.1 สามารถบริหารจัดการในการ 3.1 การเลือกท�ำเลทต่ี ั้งรา้ น 3.1 วิทยากรอธิบายความแตกต่างการเลือก 2 -
การประกอบอาชีพ ประกอบอาชีพโหราศาสตร์ไทย 3.2 การจดั และตกแตง่ หน้ารา้ น ท�ำเลที่ต้งั รา้ น การจดั ตกแต่งหนา้ รา้ น การ 1 2
โหราศาสตร์ไทยข้ัน ข้ันพนื้ ฐาน 3.3 การคิดราคาต้นทุนและการ คดิ ราคาตน้ ทนุ การวเิ คราะหจ์ ดุ คมุ้ ทนุ การ
พื้นฐาน 3.2 สามารถก�ำหนดรูปแบบ ในการ วเิ คราะห์จุดคมุ้ ทุน ตลาดความแตกต่างระหว่างการขายและ
ประกอบอาชีพโหราศาสตร์ไทย 3.4 การขาย/การบริการ การใหบ้ ริการ
ข้นั พืน้ ฐานได้ 3.5 การสง่ เสรมิ การขาย /การบริการ 3.2 ผู้เรียนฝึกปฏิบัติก�ำหนดรูปแบบในการ
3.6 การท�ำบัญชรี า้ นค้าอย่างง่าย ประกอบอาชีพโหราศาสตรไ์ ทยข้นั พื้นฐาน
3.7 รูปแบบการประกอบอาชีพ
โหราศาสตรไ์ ทยขน้ั พ้นื ฐาน

4. โครงการประกอบ 4.1 เพอ่ื ใหผ้ เู้ รยี นบอกความส�ำคญั ของ 4.1 ความส�ำคัญของโครงการอาชพี 4.1 ให้ผู้เรียนศึกษาเนื้อหาจากใบความรู้ เร่ือง 1 2
อาชีพโหราศาสตร์ โครงการอาชีพได้ 4.2 การวางแผนและการเขยี นโครงการ ความส�ำคัญของโครงการอาชีพ ประโยชน์
ไทยขัน้ พนื้ ฐาน 4.2 เพื่อให้ผู้เรียนวางแผนการเขียน แผนธุรกิจ ของโครงการอาชีพ และองค์ประกอบของ
1. ความรู้เบ้ืองต้น โครงการ แผนธรุ กจิ ได้ 4.3 ประโยชน์ของโครงการอาชีพ โครงการอาชพี
เกี่ยวกับโครงการ 4.3 เพ่ือให้ผู้เรียนบอกประโยชน์ของ 4.4 องค์ประกอบของโครงการอาชพี 4.2 ผู้เรียนและวิทยากรร่วมสนทนาแลกเปลี่ยน
อาชพี โครงการอาชีพได้ ขอ้ มลู ความคิดเหน็
4.4 เพื่อให้ผู้เรียนบอกองค์ประกอบ 4.3 ผเู้ รียนสรปุ ความรู้
ของโครงการอาชีพได้
4.5 เพอื่ ใหผ้ เู้ รยี นอธบิ ายองคป์ ระกอบ
ของโครงการอาชีพได้