Submitted Letter of teachers and students to attend the conference at MAEJO Universiity

บทความทางวชิาการ

ບດົຄວາມວຊິາການ

การประชมุสมัมนาทางวชิาการไทย-ลาว
ครงั้ที่1ระดบับณัฑติศกึษา
ประจาํป2565

เรื่อง

“การจัดการ
และพัฒนาทรัพยากร
ไทย-ลาว”

ระหวา่งวนัท่ี15-18ธนัวาคม2565

ລະຫວ່າງວນັທີ15-18ທນັວາ2022

ณหอ้งประชุมขา้วหอมมะลิ
อาคารเฉลมิพระเกยีรตสิมเดจ็พระเทพรตันราชสดุา
มหาวทิยาลยัแมโ่จ้จงัหวดัเชียงใหม่

ທ່ຫີອ້ງປະຊຸມເຂາົ້ຫອມມະລິຕກຶສະເຫມຼີພະກຽດສມົເດດັພະເທບພະລດັຣາດສຸດາ
ມະຫາວທິະຍາໄລແມ່ໂຈ້ແຂວງຊຽງໃໝ່ປະເທດໄທ

จัดโดยสาขาการจดัการและพัฒนาทรพัยากรคณะผลิตกรรมการเกษตรมหาวิทยาลัยแม่โจ้

ຈດັໂດຍສາຂາການຈດັການແລະພດັທະນາຊບັພະຍາກອນຄະນະຜະລດິຕະກາໍການກະເສດມະຫາວທິະຍາໄລແມ່ໂຈ້

1

คำนำ

บทความทางวิชาการฉบับน้ี จัดทาข้ึนเพื่อประกอบการประชุมสัมมนาทางวิชาการ ไทย – ลาว คร้ังท่ี ๑ ระดบั
บัณฑิตศึกษา ประจาปี ๒๕๖๕ เร่ือง “การจัดการและพัฒนาทรัพยากร ไทย – ลาว” ระหว่างวันที่ ๑๕ – ๑๘ ธันวาคม
๒๕๖๕ ณ มหาวทิ ยาลยั แมโ่ จ้ อาเภอสนั ทราย จงั หวดั เชียงใหม่ ประเทศไทย โดย สาขาการจดั การและพฒั นาทรพั ยากร
คณะผลิตกรรมการเกษตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ได้ประสานความร่วมมือ ระหว่างสถาบนั การศกึ ษาในระดบั บณั ฑติ ศึกษา
โดยมีคณะผลิตกรรมการเกษตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้ เป็นเจ้าภาพ ร่วมกับมหาวิทยาลัยท้ัง 4 แห่งในสาธารณรัฐ
ประชาธิปไตยประชาชนลาว โดยมีเปา้ หมายเพื่อเป็นเป็นเวทใี นการนาเสนอผลงานทางวิชาการทางดา้ นการจัดการและ
พัฒนาทรัพยากรในด้านต่าง ๆ ในระดับบัณฑิตศึกษา ตลอดจนแลกเปล่ียนความคิดเห็นและความเคลื่อนไหวทางด้าน
วิชาการทั้งในปัจจุบนั และอนาคต เนื้อหาของบทความทางวิชาการในการประชมุ สัมมนาวิชาการในเอกสารฉบับน้ี มีทั้ง
ภาคบรรยายและภาคโปสเตอร์ รวมท้งั ส้นิ บทความ

ในนามคณะผู้จดั งาน ขอขอบคณุ คณาจารย์ นักวิจัย นกั วิชาการ นักศึกษา และผเู้ ขา้ ร่วมการสมั มนาทางวชิ าการ
ในครัง้ น้ี หวังเปน็ อย่างยง่ิ วา่ เอกสารฉบับนี้จะเป็นประโยชนต์ ่อทกุ ฝา่ ย และผูส้ นใจทวั่ ไป

คณะกรรมการผูจ้ ดั งานประชมุ สัมมนาทางวิชาการ ไทย – ลาว ครง้ั ที่ ๑
15 ธนั วาคม 2565

ຄຳນຳ

ບດົ ຄວຳມທຳງວຊິ ຳກຳນສະບບັ ນ້ີ ຈດັ ຂນ້ີ ເພ່ື ອປະກອບກຳນປະຊຸມສຳມະນຳທຳງວຊິ ຳກຳນໄທ-ລຳວຄງັ້ີ ທ 1
ລະດບັ ປະລນິ ຍຳໂທ ແລະ ປະລນິ ຍຳເອກ ປະຈຳປ 2022 ເລ່ື ອງ “ກຳນຈດັ ກຳນ ແລະ ພດັ ທະນຳຊບັ ພະຍຳກອນ ໄທ-
ລຳວ” ລະຫວ່ື ຳງວນັ ທ 15-18 ທນັ ວຳ 2022 ທ່ື ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລແມ່ື ໂຈ ້ີ ອຳເພ ສນັ ຊຳຍ ຈງັ ຫວັ ດຊຽງໃໝື່ ປະເທດ
ໄທ ໂດຍສຳຂຳກຳນຈດັ ກຳນ ແລະ ພດັ ທະນຳຊບັ ພະຍຳກອນ ຄະນະຜະລດິ ຕະກຳກຳນກະເສດ ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລແມ່ື
ໂຈ ີ້ ໄດປີ້ ະສຳນຄວຳມຮື່ ວມມ ລະຫວື່ ຳງສະຖຳບນັ ກຳນສກຶ ສຳໃນລະດບັ ປະລນິ ຍຳເອກ ແລະ ປະລນິ ຍຳໂທ ໂດຍມ
ຄະນະຜະລດິ ຕະກຳກຳນກະເສດ ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລແມ່ື ໂຈ ້ີ ເປັນເຈຳົ້ີ ພຳບ ຮ່ື ວມມກບັ ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລທງັ້ີ 4 ແຫ່ື ງ ໃນ
ສຳທຳລະນະລດັ ປະຊຳທປິ ະໄຕ ປະຊຳຊນົ ລຳວ ເຊື່ ງິ ມເປົຳ້ີ ໝຳຍເພ່ື ອເປັນເວທໃນກຳນນຳສະເໝຜນົ ງຳນທຳງວຊິ ຳກຳນ
ທຳງດຳີ້ ນ ກຳນຈດັ ກຳນ ແລະ ພດັ ທະນຳຊບັ ພະຍຳກອນໃນດຳີ້ ນຕ່ື ຳງໆໃນລະດບັ ປະລນິ ຍຳໂທ ແລະ ປະລນິ ຍຳເອກ
ຕະຫອຼ ດເຖງິ ກຳນແລກປ່ື ຽນຄວຳມຄດິ ເຫນັ ແລະ ຄວຳມເຄອນໄຫວທຳງດຳີ້ ນວຊິ ຳກຳນທງັ ໃນປະຈບຸ ນັ ແລະ ອຳນຳຄດົ
ເນອ້ີ ໃນຂອງບດົ ຄວຳມທຳງວຊິ ຳກຳນ ໃນກຳນປະຊຸມສຳມະນຳວຊິ ຳກຳນໃນເອກະສຳນສະບບັ ນ້ີ ປະກອບດວ້ີ ຍກຳນ
ບນັ ຍຳຍ ແລະ ສະແດງໂພສເຕ

ໃນນຳມຄະນະຜຮີ້ ບັ ຜດິ ຊອບ ກຳນຈດັ ງຳນ ຂຂອບໃຈ ຄະນະອຳຈຳນ ນກັ ວໄິ ຈ ນກັ ວຊິ ຳກຳນ ນກັ ສກຶ ສຳ
ແລະ ຜເີ້ ຂຳົ້ີ ຮ່ື ວມກຳນສຳມະນຳທຳງວຊິ ຳກຳນໃນຄງັີ້ ນີ້ ຫວັ ງເປັນຢ່ື ຳງຍງິ ວື່ ຳ ເອກະສຳນສະບບັ ນ້ີ ຈະເປັນປະໂຫຍດຕື່ ທຸກ
ຝ່ື ຳຍ ແລະ ຜທ້ີ ່ື ສນົ ໃຈທື່ ວົ ໄປ

ຄະນະກຳມະກຳນຜຈ້ີ ດັ ງຳນປະຊຸມສຳມະນຳທຳງວຊິ ຳກຳນ ໄທ-ລຳວ ຄງັ້ີ ທ 1
ວນັ ທ 15 ທນັ ວຳ 2022

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทยลาว ครงั้ ่ ที ระดบั บณั ึกษฑาิตศ ประําจปี ຸມສໍາກມາະນນປາະທຊາງວຊິ າການ ໄທລາວ ງັ້ຄທີ ບັ ລປະະດລນິ ຍາໂທ ແລະ ປນິ ະຍລາເອກ ປະາໍຈປີ

2

สารบัญ - ສຳລະບຳນ หนำ้ / ໜຳີ້
12 - 136
คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลยั แหง่ ชาติลาว 12 - 34

ຄະນະກະເສດສຳດ ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລແຫື່ ງຊຳດລຳວ 35 - 48
ກຳນນຳໃຊຝີ້ ື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ ຮ່ື ວມກບັ ຝ່ື ຸນເຄມ ຕື່ ຜະລດິ ຕະພຳບຂອງສຳລເຂຳົີ້ ໜຽວຫວຳ
ແລະ ຄຸນສມົ ບດັ ທຳງເຄມ ແລະ ຟຊກິ ຂອງດນິ ໃນພນີ້ ທ່ື ກະສກິ ອນ ເຂດທື່ ງົ ພຽງຈຳປຳ 49 - 60
ສກັ
61 -73
การใช้ปุ๋ยหมักมูลววั รว่ มกบั ปุย๋ เคมตี ่อผลผลติ ของข้าวโพดหวาน และคณุ สมบตั ทิ างเคมี 74 - 90
และกายภาพของดินในพืน้ ทเ่ี กษตรกรรมท่ีราบลุม่ จาปาสกั
91 -103
ລະດບັ ຫຍຳ້ີ ຈນຸ ຊຳວ ແລະ ຫຍຳ້ີ ຫວຳນ ໃນສດອຳຫຳນປະສມົ ຄບົ ສ່ື ວນຕື່ ກຳນຍື່ ອຍໄດໃີ້ ນ
ຫອີ້ ງທດົ ລອງ 104 - 113

ระดับหญา้ จินเฉา่ และหญ้าหวาน ในสูตรอาหารผสมเตม็ รปู แบบตอ่ การย่อยได้ใน
ห้องปฏบิ ตั กิ าร

ຜນົ ຂອງລະດບັ ແກນສຳລໃນສດອຳຫຳນຄບົ ສ່ື ວນຕື່ ຄຸນຄື່ ຳທຳງອຳຫຳນ ແລະ ກຳນຍ່ື ອຍ
ໄດໃີ້ ນຫອ້ີ ງທດົ ລອງ ກຳນກນິ ໄດໂ້ີ ດຍງວົ ພນເມອງ

ผลของระดบั ซังขา้ วโพดในสตู รอาหารเต็มรปู แบบต่อคุณค่าทางโภชนาการ และการยอ่ ยได้
ในหอ้ งปฏบิ ตั กิ าร การกนิ ได้จากวัวพืน้ เมอื ง

ຜນົ ຂອງອຳຍຸກຳນຕດັ ຕ່ື ອດັ ຕຳກຳນຈະເລນເຕບໂຕ ແລະ ຜນົ ຜະລດິ ຂອງຫຍຳ້ີ ເນເປຍ
ທຳ້ີ ຍເຂື່ ອນຊຸບເປລບ

ผลของอายุการตดั ตอ่ อตั ราการเตบิ โต และผลผลิตของหญ้าเนเปียรท์ า้ ยเขอื่ นซุปเปอร์ลฟี

ຜນົ ຂອງກຳນນຳໃຊປີ້ ນຂຳວຮື່ ວມກບັ ຝື່ ຸນໂປຕຳຊຽມ ຕ່ື ຜນົ ຜະລດິ , ແລະ ອງົ ປະກອບທຳງ
ເຄມ ຂອງຫຍຳີ້ ກນິ ສມ່ື ວງ ແລະ ຫຍຳີ້ ມລຳໂຕ 2

ผลของการใชป้ นู ขาวร่วมกบั ปยุ๋ โพแทสเซยี ม ตอ่ ผลผลติ และองคป์ ระกอบทางเคมีของหญา้
กินนีสีมว่ ง และหญ้ามลู าโต้ 2

ຜນົ ຂອງລະດບັ ແໜແດງ ແລະ ກຳກເບຍ ໃນສດອຳຫຳນຄບົ ສື່ ວນ ຕື່ ກຳນຍື່ ອຍໄດໃີ້ ນ
ຫອີ້ ງທດົ ລອງ

ผลของระดบั แหนแดง และกากเบยี ร์ในสูตรอาหารเตม็ รปู แบบตอ่ การยอ่ ยได้ใน
ห้องปฏบิ ตั กิ าร

ຜນົ ຂອງອຳຍຸກຳນຕດັ ຕ່ື ກຳນຈະເລນເຕບໂຕ ແລະ ຜນົ ຜະລດິ ຂອງຫຍຳ້ີ ແພງໂກລ່ື ຳ

ผลของอายุการตดั ต่อการเจรญิ เติบโต และผลผลติ ของหญา้ แพงโกลา่

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ที่ ระดบั บัณฑติ ศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

ຜນົ ຂອງກຳນນຳໃຊແ້ີ ກື່ ນຢຳງພຳລຳເປັນແຫ່ື ງຼ ທຳດຊນີ້ ທດົ ແທນກຳກຖ່ື ວົ ເຫອຼ ງຕ່ື ກຳນກນິ 3
ໄດີ້ ແລະ ກຳນຈະເລນເຕບໂຕ ຂອງໝພນີ້ ເມອງ
หนำ้ / ໜຳີ້
ผลของการใชเ้ มลด็ ยางพาราเป็นแหลง่ โปรตีนทดแทนกากถั่วเหลือง ต่อการกินได้ และการ 114 - 124
เจริญเตบิ โตของสกุ รพนื้ เมือง
125 - 136
ຜນົ ຂອງກຳນລຽ້ີ ງໝແບບຄອກຂຸ ມ ແລະ ຄອກປ່ື ອຍ ຕ່ື ປະລມິ ຳນກຳນກນິ ໄດີ້ ແລະ ກຳນ
ຈະເລນເຕບໂຕຂອງໝພນ້ີ ເມອງ

ผลของการเล้ียงสุกรแบบคอกหลุม และคอกปลอ่ ย ต่อปริมาณทก่ี ินได้ และการเจรญิ เตบิ โต
ของสุกรพ้ืนเมือง

คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลยั แห่งชาติลาว 137 - 212
137 - 150
ຄະນະສງັ ຄມົ ສຳດ ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລແຫ່ື ງຊຳດລຳວ
ພມປັນຍຳທອ້ີ ງຖ່ື ນິ ໃນກຳນສຳ້ີ ງຜະລດິ ຕະພນັ ຈຳກໄຄເພ່ື ອເປັນສນິ ຄຳີ້ ຂອງຊຳວຫຼວງພະ 151 - 164
ບຳງ: ກຳນສຳີ້ ງຜະລດິ ຕະພນັ , ຄຸນຄ່ື ຳ, ຕື່ ອງໂສກ້ີ ຳນສຳີ້ ງລຳຍຮບັ ແລະ ສື່ ງິ ທຳີ້ ທຳຍ
165 - 173
ภมู ิปญั ญาทอ้ งถ่นิ ในการสรา้ งผลติ ภณั ฑจ์ ากไก เพ่อื เปน็ สนิ คา้ ของชาวหลวงพระบาง : การ 174 - 183
สร้างผลติ ภัณฑ์ คุณคา่ หว่ งโซ่ การสร้างรายได้ และสงิ่ ทา้ ทาย
184 - 192
ແນວທຳງກຳນຈດັ ກຳນບນັ ຫຳກຳນນຳໃຊທີ້ ື່ ດນິ ກະສກິ ຳຂອງປະຊຳຊນົ ບຳີ້ ນມອມ ເມອງ
ສງິ ແຂວງຫວຼ ງນຳ້ີ ທຳ ພຳຍຫຼງັ ກຳນເອຳົ ດນິ ໃຫນ້ີ ຳຍທນຶ ເຊ່ື ຳົ ເພ່ື ອກຳນປກກວີ້ ຍເປັນສນິ ຄຳ້ີ

แนวทางการจดั การปญั หา การนาใชท้ ด่ี นิ เกษตรกรรมของชุมชนบา้ นมอม เมอื งสิง แขวง
หลวงน้าทา ภายหลังการเอาทด่ี นิ ใหน้ ายทนุ เชา่ เพ่อื การปลกู กลว้ ยเปน็ สินคา้

ຄວຳມອຸດມົ ສມົ ບນຂອງດນິ ນຳໃນເຂດບຳ້ີ ນດງົ ໂພສ ເມອງຫຳດຊຳຍຟອງ ນະຄອນຫວຼ ງ
ວຽງຈນັ

ความอุดมสมบรู ณ์ของดนิ นาในพน้ื ท่ีบ้านดงโพสี เมอื งชายหาดฟอง นครหลวงเวยี งจันทน์

ບນັ ຫຳ ແລະ ສື່ ງິ ທຳ້ີ ທຳຍໃນກຳນຜະລດິ ນຳ້ີ ອອີ້ ຍກອີ້ ນເປັນສນິ ຄຳີ້ ຂອງປະຊຳຊນົ
ບຳີ້ ນຊມົ ຊ່ື ນ ເມອງບລຄິ ນັ ແຂວງບລຄິ ຳໄຊ

ปัญหาและสง่ิ ท้าทายในการผลติ น้าอ้อยก้อนเป็นสนิ ค้าของชุมชน บ้านชมช่ืน เมอื งบอลคิ นั
แขวงบอลคิ าไซ

ປັດໄຈທື່ ມຜນົ ຕື່ ກຳນຕດັ ສນິ ໃຈໃນກຳນເຂຳົ້ີ ຮ່ື ວມ ແລະ ບື່ ເຂຳົີ້ ຮື່ ວມໂຄງກຳນພດັ ທະນຳ
ກະສກິ ຳທນັ ສະໄໝ ເຂດທື່ ງົ ຮຳບ-ທື່ ຳງື່ອນ ເມອງໄຊທຳນ ນະຄອນຫວຼ ງວຽງຈນັ

ปัจจัยทีม่ ีผลต่อการตดั สนิ ใจในการมีสว่ นร่วม และไม่มีส่วนรว่ ม โครงการพฒั นา
เกษตรกรรมทนั สมยั พนื้ ที่ ทง่ ราบ-ทา่ งอ่ น เมืองไซทานี นครหลวงเวยี งจนั ทน์

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ที่ ระดบั บัณฑติ ศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

4

ກຳນສກຶ ສຳພນ້ີ ທ່ື ທ່ື ໄດຮີ້ ບັ ຜນົ ກະທບົ ຈຳກໄພນຳີ້ ຖວ້ີ ມໃນເຂດເທດສະບຳນເມອງນຳນ หน้ำ / ໜຳີ້
193 - 204
ແຂວງຫຼວງພະບຳງ
205 - 212
การศึกษาพื้นท่ี ที่ได้รบั ผลกระทบจากภยั น้าทว่ มในพืน้ ทเ่ี ทศบาลเมืองนาน แขวงหลวงพระ
บาง

ກຳນພດັ ທະນຳອຳຊບໃຫປ້ີ ະຊຳຊນົ ທ່ື ໄດຮີ້ ບັ ຜນົ ກະທບົ ຈຳກໂຄງກຳນເຂື່ ອນໄຟຟຳີ້ ນຳີ້ ງຽບ
1, ກລະນສກຶ ສຳ: ບຳີ້ ນພໂຮມໄຊ ເມອງບລຄິ ນັ ແຂວງບລຄິ ຳໄຊ

การพัฒนาอาชพี ใหช้ มุ ชนทไี่ ดร้ ับผลกระทบจากโครงการเข่อื นไฟฟ้านา้ เงยี บ 1 กรณีศึกษา :
บ้านพรโู รมไซ เมืองบอลคิ นั แขวงบอลคิ าไซ

คณะเกษตรศาสตรแ์ ละทรพั ยากรป่าไม้ มหาวทิ ยาลยั สุภานุวงศ์ 213 - 417
213 - 223
ຄະນະກະເສດສຳດ ແລະ ຊບັ ພະຍຳກອນປ່ື ຳໄມ ້ີ ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລສຸພຳນວຸ ງົ
ກຳນປື່ ຽນແປງທ່ື ດນິ ປ່ື ຳໄມທີ້ ່ື ຕດິ ເຂດອຸດທຍິ ຳນແຫື່ ງຊຳດນຳີ້ ແອດ-ພເລຍ ກລະນສກຶ ສຳ: 224 - 230
ບຳີ້ ນ ຫວົ ພ ແລະ ບຳີ້ ນໂພນສະອຳດ, ເມອງຮຽີ້ ມ, ແຂວງ ຫວົ ພນັ
231 - 239
การเปลยี่ นแปลงพ้นื ทปี่ ่าเขตอทุ ยานแหง่ ชาติน้าแอด-ภเู ลย หมบู่ า้ นหัวภู และหมู่บา้ นโพน 240 - 253
ไซ เมืองเรย้ี ม แขวงหัวพนั

ສກຶ ສຳຜນົ ກະທບົ ຂອງກດິ ຈະກຳກຳນທ່ື ອງທ່ື ຽວຕ່ື ຄຸນນະພຳບນຳ້ີ ຕຳດກວຳງຊ ດວ້ີ ຍກຳນ
ວເິ ຄຳະຄຸນນະພຳບນຳີ້ ຊ, ແຂວງ ຫຼວງພະບຳງ, ສປປ ລຳວ.

ศกึ ษาผลกระทบของกิจกรรมการท่องเที่ยวตอ่ คุณภาพน้าตาดกวางชี ดว้ ยการวเิ คราะห์
คุณภาพนา้ ชี แขวงหลวงพระบาง สปป ลาว

ຜນົ ກຳນນຳໃຊນີ້ ຳີ້ ສມົີ້ ຄວນໄຟ ທື່ ມຕ່ື ກຳນຈະເລນເຕບໂຕ ຂອງກຳນລຽີ້ ງເປັດເທບ

ผลของการใช้น้าส้มควนั ไฟท่มี ีผลต่อการเจรญิ เตบิ โตของเปด็ เทศ

ກຳນມສ່ື ວນຮື່ ວມຂອງຊຸມຊນົ ທອ້ີ ງຖ່ື ນິ ໃນກຳນອຳນຮຸ ກັ ຊບັ ພະຍຳກອນທຳມະຊຳດຊຳປ່ື ຳ
ແລະ ສ່ື ງິ ແວດລອ້ີ ມຕດິ ພນັ ກບັ ກຳນທ່ື ອງທື່ ຽວແບບຍນຍງົ ໃນຂງົ ເຂດຫຍຸດທະສຳດທື່
ບຳີ້ ນນຳີ້ ມຳີ້ ດຳວ, ເມອງພຄນ, ແຂວງຫຼວງພະບຳງ, ສຳທຳລະນະລດັ ປະຊຳທປິ ະໄຕ
ປະຊຳຊນົ ລຳວ

การมสี ่วนร่วมของชุมชนท่องถี่นในการอนรุ กั ษท์ รพั ยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ้ มท่ี
เกี่ยวขอ้ งกับการท่องเทย่ี วแบบยง้ั ยืนในพ้ืนทย่ี ุทธศาสตรท์ ่ี บา้ นนา้ ม้าดาว เมอื งพคู นู แขวง
หลวงพระบาง สปป. ลาว

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บัณฑติ ศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

5

ປັດໃຈທື່ ມອດິ ທພິ ນົ ຕ່ື ກຳນເກດໄຟປື່ ຳຈຳກກຳນນຳໃຊທີ້ ່ື ດນກະສກິ ຳ ແລະ ປື່ ຳໄມຂ້ີ ອງຊຸມ หน้ำ / ໜຳີ້
ຊນົ ອອີ້ ມເຂດປ່ື ຳປີອ້ ງກນັ ແຫ່ື ງຼ ນຳ້ີ ຫວີ້ ຍຮດ ເມອງນຳນ ແຂວງຫຼວງພະບຳງ, ສປປ ລຳວ 254 - 263
264 - 271
ปจั จยั ทีม่ ีอทิ ธพิ ลตอ่ การเกดิ ไฟปา่ จากการใชป้ ระโยชนพ์ ืน้ ทเี่ กษตรกรรมและป่าไมข้ อง 272 - 284
ชมุ ชนรอบแนวเขตปา่ อนุรกั ษแ์ หลง่ นา้ ห้วยหดู เมืองนาน แขวงหลวงพระบาง สปป. ลาว 285 - 295
296 - 302
ສກສຳຄວຳມຄດິ ເຫນັ ຂອງຊຳວກະສກິ ອນ ຕື່ ກບັ ກຳນປກຖື່ ວົ ເຫອຼ ງຝັກຂຽວສດົ ຂອງ 303 - 308
ບລສິ ດັ ຫຼງັ ກຳນເກບັ ກື່ ຽວເຂຳົີ້ ນຳ ຢ່ື ບຳີ້ ນຫວົ ນຳ ເມອງພຽງ ແຂວງໄຊຍະບລ
309 - 320
ศกึ ษาความคดิ เหน็ ของเกษตรกรทีม่ ีตอ่ การปลกู ถว่ั เหลืองฝกั เขยี วสดของบรษิ ทั หลงั การเกบ็
เก่ียวขา้ วนา ทีบ่ า้ นหวั นา เมืองเพยี ง แขวง ไชยะบูลี

ກຳນປະເມນແຜນນຳໃຊທ້ີ ່ື ດນິ ກະສກິ ຳ ແລະ ປື່ ຳໄມ ້ີ ຂອງຊຳວກະສກິ ອນບຳ້ີ ນ ນຳໜອງ
ຮຸ ງ ເມອງພຽງ ແຂວງໄຊຍະບລ, ສປປ ລຳວ

การประเมินแผนการใชป้ ระโยชนพ์ ืน้ ทเี่ กษตรกรรมและปา่ ไมข้ องเกษตรกรบา้ นหนองทุง่
เมอื งเพยี ง แขวงไชยะบูลี สปป ลาว

ສກຶ ສຳຕນົ້ີີ້ ທນຶ ແລະ ຜນົ ຕອບແທນກຳນປກໝຳກເຜດັ ລະດແລງີ້ ໃນພນີ້ ທ່ື ນຳເຂຳົ້ີ ຂອງ
ຊຳວກະສກິ ອນ ເມອງ ຊຽງຮ່ື ອນ, ແຂວງ ໄຊຍະບລ

ศกึ ษาต้นทนุ และผลผลิตของพรกิ ฤดแู ลง้ ในแปลงนาของเกษตรกร เมอื งเชยี งฮอน แขวง ไช
ยะบูลี

ສກຶ ສຳກຳນນຳໃຊຈີ້ ລຸ ນິ ຊ ໃນກຳນເພ່ື ມຄຸນນະພຳບຝ່ື ຸ ນອນິ ຊຈຳກຕະກອນບຳບດັ ນຳີ້ ເປອ້ີ ນ
ຂອງໂຮງງຳນແປງມນັ ຕນົ້ີ ໂດຍໃຊວ້ີ ດັ ສະດຸປະສມົ ແຕກຕ່ື ຳງກນັ

ศกึ ษาการใช้จลุ ินทรยี ์ในการปรับปรงุ คุณภาพปยุ๋ อนิ ทรียจ์ ากกากตะกอนบาบัดน้าเสยี ของ
โรงงานแปรรปู มันสาปะหลงั โดยใชว้ ัสดผุ สมทแ่ี ตกตา่ งกนั

ผลของการปลกู พืชแบบตา่ งๆ ต่อการปรบั ปรงุ ความอดุ มสมบูรณข์ องดินต่อผลผลติ ขา้ วโพด
บนพน้ื ทลี่ าดเอยี งใน แขวงหัวพนั สปป ลาว
The effect of different cropping systems on soil fertility improvement of
maize productivity on sloping land in Et District, Houaphan Province, Lao
PDR.

ສກຶ ສຳຄວຳມເພື່ ງິ ພໃຈຂອງປະຊຳຊນົ ຕື່ ກບັ ກຳນເຮດັ ຟຳມໝໃນຊຸມຊນົ ທ່ື ເມອງ ປຳກອ
ແຂວງ ຫວຼ ງພະບຳງ

ศึกษาความพงึ พอใจของประชาชนท่มี ตี อ่ การเล้ียงสกุ รของชุมชน ทีเ่ มืองปากอู แขวงหลวง
พระบาง

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บณั ฑิตศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

6

ກຳນສກຶ ສຳກຳນປ່ື ຽນແປງດນິ ຟຳ້ີ ອຳກຳດກື່ ຽວກບັ ລກັ ສະນະມນົ ລະພດິ PM2.5 ໃນປ หน้ำ / ໜຳີ້
2022 ທ່ື ແຂວງອຸດມົ ໄຊ 321 - 330

ศึกษาการเปลย่ี นแปลงสภาพภมู ิอากาศเกย่ี วกบั ธรรมชาตขิ องมลพิษ PM 2.5 ในปี 2565 331 - 339
ที่แขวงอดุ มไซ สปป. ลาว 340 - 349

ສກຶ ສຳກຳນຈດັ ກຳນຂເ້ີ ຫຍອ້ີ ຕຳມຫກຼັ ກຳນຂອງ 3 R ໃນບຳ້ີ ນຫກຼັ ຫຳ້ີ , ເມອງພຄນ, ແຂວງ 350 - 362
ຫຼວງພະບຳງ
363 - 372
ศกึ ษาการจดั การขยะตามหลกั 3R ทบี่ า้ นหลักห้า เมอื งพูคูน แขวงหลวงพระบาง 373 - 382
383 - 390
ຜນົ ຂອງກຳນນຳໃຊຝ້ີ ່ື ຸ ນຄອກໃນອດັ ຕຳທ່ື ແຕກຕື່ ຳງກນັ ຕື່ ກຳນຈະເລນເຕບໂຕ ແລະ ກຳນ
ປື່ ຽນແປງທຳງເຄມຂອງຫຍຳ້ີ ຫວຳນອດິ ສະລະເອວ 391 - 397

ผลของการนาใชป้ ุ๋ยคอกในอตั ราที่แตกตา่ งกนั ต่อการเจรญิ เติบโต และการเปลยี่ นแปลงทาง
เคมขี องหญา้ หวานอิสราเอล

ສກຶ ສຳກຳມະວທິ ກຳນຜະລດິ ສມົີ້ ປຳຂອງປະຊຳຊນົ ກ່ື ຸມບຳ້ີ ນຜຳທງຶ ເມອງປຳກອ ແຂວງ
ຫຼວງພະບຳງສຳທຳລະນະລດັ ປະຊຳທປິ ະໄຕປະຊຳຊນົ ລຳວ

ศกึ ษากรรมวธิ ีการผลติ ปลาส้มของประชาชนกลุ่มบา้ นผาทงึ เมอื งปากอูแขวงหลวงพระบาง
สาธารณรฐั ประชาธิปไตยประชาชนลาว

ສກຶ ສຳກຳນສະກດັ ໝຳກຍເພື່ ອສື່ ງົ ເສມພມປັນຍຳທອີ້ ງຖ່ື ນິ

ศึกษาการสกดั ผลยอเพ่ือสง่ เสริมภูมปิ ัญญาท้องถนิ่

ຮບແບບກຳນບລຫິ ຳນບຸກຄະລຳກອນໃນມະຫຳວທິ ະຍຳໄລສຸພຳນຸວງົ

รูปแบบการบรหิ ารบุคลากรในมหาวิทยาลยั สภุ านุวงศ์

ຜນົ ຂອງກຳນໃຊສີ້ ຳລໝກັ ຮ່ື ວມກບັ ຂຊ້ີ ່ື ຳເຫຼຳົີ້ ຕ່ື ປະສດິ ທພິ ຳບກຳນຈະເລນເຕບໂຕຂອງໝ
ລຳດ

ผลของการใชข้ า้ วโพดหมกั รว่ มกบั กากเหลา้ ต่อประสทิ ธิภาพการเจริญเติบโตของสุกรพนั ธ์ุ
พ้นื บ้าน

ຜນົ ຂອງກຳນໃຫຂີ້ ກີ້ ະເດອນເປັນແຫ່ື ງຼ ໂປຼຕນທດົ ແທນອຳຫຳນສຳເລດັ ຮບຕ່ື ປະສດິ ທພິ ຳບ
ກຳນຈະເລນເຕບໂຕຂອງໄກ່ື ພນັ ພນີ້ ເມອງ

ผลของการใชไ้ สเ้ ดอื นเป็นแหลง่ โปรตนี ทดแทนอาหารสาเรจ็ รูป ตอ่ ประสิทธิภาพการ
เจริญเตบิ โตของไกพ่ นั ธุ์พื้นเมอื ง

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บณั ฑิตศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

ກຳນນຳໃຊຊ້ີ ບັ ພະຍຳກອນປື່ ຳໄມ ້ີ ແລະ ທື່ ດນິ ຂອງປະຊຳຊນົ ເຂດສບົ ເຈຍ້ີ ພຳຍຫງຼັ ກຳນ 7
ວຳງແຜນຈດັ ສນັ ທື່ ດນິ
หน้ำ / ໜຳີ້
การนาใช้ทรัพยากรป่าไม้ และทดี่ นิ ของประชาชนเขตสบเจย้ ภายหลงั การวางแผนจดั สรร 398 - 408
ที่ดนิ
409 - 415
ສກຶ ສຳເວລຳ ແລະ ອຸນຫະພມໃນກຳນອບົ ແຫງ້ີ ໝຳກນຳວເປັນຊຳຊງົ ດ່ື ມ

ศึกษาเวลา และอุณหภูมิในการอบแหง้ มะนาวเปน็ ชาชงดืม่

คณะเศรษฐศาสตร์และการท่องเทย่ี ว มหาวิทยาลัยสุภานุวงศ์ 416 - 471
416 - 425
ຄະນະເສດຖະສຳດ ແລະ ກຳນທື່ ອງທ່ື ຽວ ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລສຸພຳນວຸ ງົ 426 - 436

ปจั จัยที่สง่ ผลตอ่ สนิ เชือ่ : กรณีศกึ ษา ธนาคารกลางพฒั นา สาขาหลวงพะบาง 437 - 445
The Factors Affecting the Credit Loans: Evidence of Lao Development Bank 446 - 460
in Luangprabang Province, Lao PDR 461 - 471

ປັດໄຈເສດຖະກດິ ມະຫຳພຳກທື່ ມຜນົ ກະທບົ ຕ່ື ກຳນຂະຫຍຳຍຕວົ ເສດຖະກດິ ຂອງ
ສປປ ລຳວແຕື່ ປ 2012-2021

ปัจจยั เศรษฐกจิ มหภาคทสี่ ง่ ผลกระทบตอ่ การเติบโตทางเศรษฐกจิ ของ สปป.ลาว ในชว่ ง
ระยะปี 2012- 2021 (2555-2564)

ผลกระทบของปจั จยั เศรษฐกิจมหภาคต่อการใชจ้ ่ายของรฐั บาล : กรณีศกึ ษา สปป.ลาว
The Impact of Macroeconomic Factors on Government Spending: Evidence
of Lao PDR

ປັດໄຈທຳງດຳີ້ ນເສດຖະກດິ ລະຫວ່ື ຳງປະເທດທ່ື ມຜນົ ຕື່ ກຳນຄຳີ້ ລະຫວື່ ຳງປະເທດຂອງ
ສປປ ລຳວ

ปัจจัยดา้ นเศรษฐกจิ ระหวา่ งประเทศที่มีผลตอ่ การคา้ ระหวา่ งประเทศของ สปป.ลาว

คาดการณค์ วามผนั ผวนของราคาน้ามนั ดิบ ดว้ ยโมเดล ARCH และ GARCH
Predict the Crude Oil Price Volatility by ARCH and GARCH Models

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ=ไทยลาว=ครงั้ ท่=ี N=ระดบั บณั ฑิตึกษศา=ประจําปี =O S =f=ການຸມປສະໍາຊມະນາທາງວຊິ າການ=ໄທລາວ=ຄງັ້ ທ=ີ N=ລະບັ ດປະລນິ ຍາໂທ=ແລະ=ປະລນິ ຍາເອກ=ປະຈາໍ ປີ=OMOO

8

มหาวทิ ยาลยั สะหวันนะเขต หน้ำ / ໜຳີ້
472 - 526
ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລສະຫວນັ ນະເຂດ 472 - 483
ກຳນປື່ ຽນແປງປ່ື ຳໄມ ີ້ ແລະ ກຳນປົກຫຸມ້ີ ພນ້ີ ທ່ື ໃນເຂດປື່ ຳຜະລດິ ແຫື່ ງຊຳດ ປະທຸມພອນ,
ເມອງປະທຸມພອນ, ແຂວງຈຳປຳສກັ , ສປປ ລຳວ ແຕ່ື ປ 2007 ຫຳ 2021 484 - 495

การเปลีย่ นแปลงป่าไม้และการปกคลุมพนื้ ท่ี ในพ้ืนที่ปา่ ผลิตแหง่ ชาตปิ ะทุมพอน เมือง 496 - 507
ปะทมุ พอน แขวงจาปาสัก ปี 2007 ถึง 2021 (2550-2564)
508 - 516
ทักษะความคดิ สรา้ งสรรคแ์ ละนวัตกรรม ในศตวรรษท่ี 21 ของนกั ศึกษาปรญิ ญาตรี ชนั้ ปที ี่
4 สาขาการท่องเท่ียว มหาวทิ ยาลยั สะหวันนะเขต สปป.ลาว 517 - 526
Creativity and Innovation Skills for the 21at Century of Year 4 Bachelor
Students Majoring in Tourism at Savannakhet University, Lao PDR

ສະພຳບປະເທດກ່ື ອນ ແລະ ຫງຼັ ວກິ ດິ ກຳນທຳງກຳນເງນິ ອຳຊໃນປ 1997. ກລະນສກຶ ສຳ
ປະເທດລຳວ, ໄທ, ຫວຽດນຳມ, ກຳປເຈຍ, ມຳເລເຊຍ ແລະ ອນິ ໂດເນເຊຍ

สถานการณ์(สภาพ)ของประเทศ กอ่ นและภายหลงั วกิ ฤตการณท์ างการเงินเอเชยี ในปี
1997 (2540) : กรณศี กึ ษา ประเทศลาว ไทย เวยี ดนาม กัมพชู า มาเลเซยี และ
อนิ โดนเี ซีย

การบริหารหลักกสตู รโรงเรยี นมธั ยมศกึ ษา เมอื งไกสอนพมวหิ าน แขวงสะหวันนะเขต สปป.
ลาว
Curriculum Administration of Savannakhet Secondary School
Kaisornphomvihane City Savannakhet Province Lao PDR

ຄວຳມເພື່ ງິ ພໃຈຂອງລກຄຳີ້ ຕື່ ກຳນໃຫບີ້ ລກິ ຳນທະນຳຄຳນຊຳຄອມແບງັ ລຳວ ສຳຂຳ
ສະຫວນັ ນະເຂດ

ความพงึ พอใจของลูกคา้ ต่อการบริการของธนาคารซาคอมแบงค์ สาขาสะหวนั นะเขต

มหาวิทยาลยั จาปาสกั 527 - 540
527 - 540
ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລຈຳປຳສກັ
ກຳນຄມ້ີ ຄອງນຳໃຊີ້ ແລະ ກຳນຕະຫຼຳດ ຜະລດິ ຕະພນັ ຈຳກຕນົ້ີ ຄຳ້ີ ເພື່ ອກຳນພດັ ທະນຳ

ແບບຍນຍງົ ຂອງຊຸມຊນົ ບຳີ້ ນໜອງໝຳກເອກ ເມອງປະທຸມພອນ ແຂວງຈຳປຳສກັ .

การคุม้ ครองน่าใชแ้ ละการตลาดผลิตภณั ฑ์จากต้นค้า เพือ่ การพฒั นาอย่างยง่ั ยืนของชุมชน
บ้านหนองหมากเอก เมอื งปะทุมพอน แขวงจาปาสกั

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทยลาว ครงั้ ่ ที ระดบั บณั ึกษฑาติ ศ ประําจปี ຸມສໍາກມາະນນປາະທຊາງວຊິ າການ ໄທລາວ ງັ້ຄທີ ບັ ລປະະດລນິ ຍາໂທ ແລະ ປນິ ະຍລາເອກ ປະາໍຈປີ

9

คณะผลิตกรรมการเกษตร มหาวทิ ยาลยั แมโ่ จ้ หน้ำ / ໜຳີ້
541 - 753
ຄະນະຜະລດິ ຕະກຳກຳນກະເສດ ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລແມື່ ໂຈ ້ີ 541 - 553
554 - 567
การฟืน้ ฟอู าชพี ของประชาชนในชุมชนนากายหลงั เข่อื นน้าเทิน 2 สปป. ลาว
568 - 577
ກຳນຟນີ້ ຟອຳຊບຂອງປະຊຳຊນົ ໃນຊຸມຊນົ ນຳກຳຍ ພຳຍຫງຼັ ເຂອນນຳີ້ ເທນ 2 ສຳທຳລະນະ
ລດັ ປະຊຳທປິ ະໄຕ ປະຊຳຊນົ ລຳວ 578 - 586

รูปแบบงานสง่ เสรมิ การเกษตรของเกษตรกรในพื้นที่โดยรอบศนู ยพ์ ฒั นาและบริการดา้ น 587 - 596
การเกษตรห้วยซอน–หว้ ยซว้ั นครหลวงเวยี งจนั ทน์ สาธารณรฐั ประชาธิปไตยประชาชน
ลาว

ຮບແບບກຳນສ່ື ງົ ເສື່ ມກະສກິ ຳຂອງຊຳວກະສກິ ອນໃນຂອບເຂດສນພດັ ທະນຳ ແລະ
ບລກິ ຳນດຳີ້ ນກຳນກະສກິ ຳຫວ້ີ ຍຊ່ື ອນ-ຫວີ້ ຍຊວົີ້ ນະຄອນຫວຼ ງວຽງຈນັ ສຳທຳລະນະລດັ
ປະຊຳທປິ ະໄຕ ປະຊຳຊນົ ລຳວ

รูปแบบการจดั การน้าระดับไร่นาเพื่อการเกษตรแบบยงั่ ยนื ในแขวงสะหวนั นะเขต
สาธารณรฐั ประชาธปิ ไตยประชาชนลาว

ຮບແບບກຳນຈດັ ກຳນນຳ້ີ ລະດບັ ໄຮື່ ນຳ ເພື່ ອກຳນກະສກິ ຳແບບຢັງ້ີ ຢນໃນແຂວງສະຫວັ ນ
ນະເຂດ ສຳທຳລະນະລດັ ປະຊຳທປິ ະໄຕ ປະຊຳຊນົ ລຳວ

การส่งเสริมการทอ่ งเทยี่ วเชงิ นิเวศ ในพน้ื ทอ่ี ุทยานแหง่ ชาติ นา้ แอด-ภเู ลย สาธารณรฐั
ประชาธปิ ไตยประชาชนลาว

ກຳນສ່ື ງົ ເສ່ື ມກຳນທ່ື ອງທ່ື ຽວເຊງນເິ ວດ ໃນພນີ້ ທື່ ອຸທຍິ ຳນແຫື່ ງຊຳດ ນຳີ້ ແອດ-ພເລຍ
ສຳທຳລະນະລດັ ປະຊຳທປິ ະໄຕ ປະຊຳຊນົ ລຳວ

การส่งเสรมิ การผลติ ผกั อนิ ทรียข์ องเกษตรกรในเขตนครหลวงเวยี งจนั ทน์สาธารณรฐั
ประชาธปิ ไตยประชาชนลาว

ກຳນສື່ ງົ ເສື່ ມກຳນຜະລດິ ຜກັ ອນິ ຊ ຂອງຊຳວກະສກິ ອນ ໃນເຂດນະຄອນຫຼວງວຽງຈນັ
ສຳທຳລະນະລດັ ປະຊຳທປິ ະໄຕ ປະຊຳຊນົ ລຳວ

กลยทุ ธ์การบรหิ ารงานบารงุ รกั ษาทางพเิ ศษทเี่ ปน็ มิตรกับสงิ่ แวดล้อม ในเขต 597 - 606
กรุงเทพมหานคร

ກນົ ລະຍຸດກຳນບລຫິ ຳນງຳນ ກຳນບຳລຸງຮກັ ສຳ ເສນັີ້ ທຳງດື່ ວນທື່ ເປັນມດິ ກບັ
ສື່ ງິ ແວດລອີ້ ມ ໃນເຂດກຸງເທບມະຫຳນະຄອນ

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทยลาว ครงั้ ่ ที ระดบั บณั ึกษฑาิตศ ประาํ จปี ຸມສໍາກມາະນນປາະທຊາງວຊິ າການ ໄທລາວ ງັ້ຄທີ ບັ ລປະະດລນິ ຍາໂທ ແລະ ປນິ ະຍລາເອກ ປະາໍຈປີ

การพฒั นาระบบสารสนเทศสาหรบั งานบารงุ รักษาทางพเิ ศษเฉลมิ มหานคร 10

ກຳນພດັ ທະນຳລະບບົ ຂມີ້ ນຂື່ ຳວສຳນ ສຳຫບຼັ ກຳນບຳລຸງຮກັ ສຳເສນັີ້ ທຳງດື່ ວນສະເຫມຼ หน้ำ / ໜຳີ້
ມະຫຳນະຄອນ 607 - 614
615 - 625
เศรษฐกจิ ครัวเรอื นของเกษตรกรผูผ้ ลติ ฝ้ายย้อมครามในเมืองสองคอน แขวงสะหวนั นะเขต
สาธารณรฐั ประชาธปิ ไตยประชาชนลาว 626 - 637

ເສດຖະກດິ ແບບຄວົ ເຮອນ ຊອງຊຳວກະສກິ ອນຜື່ ຜະລດິ ຝ້ີຳຍຍອ້ີ ມຄຳມໃນເມອງສອງ 638 - 647
ຄອນ ແຂວງສະຫວັ ນນະເຂດ ສຳທຳລະນະລດັ ປະຊຳທປິ ະໄຕ ປະຊຳຊນົ ລຳວ
648 - 659
การจดั การทรพั ยากรของโครงการเขอ่ื นไฟฟ้าเทนิ หินบนู ภาคขยาย สาธารณรฐั
ประชาธปิ ไตยประชาชนลาว 660 - 667

ກຳນຈດັ ກຳນຊບັ ພະຍຳກອນ ສຳຫຼບັ ຄນົ ທ່ື ຖກຍກົ ຍຳີ້ ຍ ທ່ື ເນ່ື ອງມຳຈຳກໂຄງກຳນເຂ່ື ອນ 668 - 676
ໄຟຟຳ້ີ ເທນຫນບນພຳກຂະຫຍຳຍ ສຳທຳລະນະລດັ ປະຊຳທປິ ະໄຕ ປະຊຳຊນົ ລຳວ

องค์ประกอบทส่ี าคัญของภาวะผูน้ าการเปลยี่ นแปลงที่มตี อ่ ความสาเรจ็ และความลม้ เหลว
สาหรับการจดั การทรัพยากรองค์กร

ອງົ ປະກອບທ່ື ສຳຄນັ ຂອງພຳວະຜນີ້ ຳ ໃນກຳນປື່ ຽນແປງທ່ື ມຕ່ື ຄວຳມສຳເລດັ ແລະ ຄວຳມ
ລມົີ້ ເຫຼວສຳຫຼບັ ກຳນຈດັ ກຳນຊບັ ພະຍຳກອນຂອງອງົ ກອນ

การบริหารจัดการสภาวะวิกฤติโรคอบุ ตั ใิ หมแ่ ละโรคอบุ ตั ซิ ้าเชงิ บูรณาการขององค์การ
ปกครองสว่ นท้องถ่นิ จังหวดั เชยี งใหม่

ກຳນບລຫິ ຳນຈດັ ກຳນວກິ ດິ ກຳນພະຍຳດລະບຳດໃໝ່ື ແລະ ພະຍຳດລະບຳດຊຳີ້ ແບບມ
ສ່ື ວນຮ່ື ວມຂອງອງົ ກຳນປົກຄອງທອີ້ ງຖື່ ນິ ຈງັ ຫວດັ ຊຽງໃໝື່

แนวทางการพฒั นาศกั ยภาพทางการตลาดของผลิตภัณฑน์ ้าพรกิ หมูฝอยของกลุม่ วสิ าหกจิ
ชมุ ชนหัตถกรรมและแปรรปู ตาบลสนั ป่าเปา อาเภอสนั ทราย จงั หวดั เชยี งใหม่

ແນວທຳງກຳນພດັ ທະນຳສກັ ກຳຍະພຳບທຳງກຳນຕະຫຼຳດຂອງຜະລດິ ຕະພນັ ແຈື່ ວໝ
ຝອຍຂອງກື່ ຸມວສິ ຳຫະກດິ ຊຸມຊນົ ຫດັ ຖະກຳ ແລະ ແປຮບ ຕຳບນົ ສນັ ປ່ື ຳເປົຳີ້ ອຳເພສນັ
ຊຳຍ ຈງັ ຫວດັ ຊຽງໃໝື່

กลยทุ ธ์การพฒั นากระบวนการโลจิสติกสโ์ ซค่ วามเยน็ กับการจดั การแบบลนี

ກນົ ລະຍຸດກຳນພດັ ທະນຳຂະບວນກຳນທຳງໂລຈດິ ຕກິ ຕ່ື ອງໂສຄີ້ ວຳມເຢັນກບັ ກຳນ
ຈດັ ກຳນແບບລນ

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทยลาว ครงั้ ่ ที ระดบั บณั ึกษฑาติ ศ ประําจปี ຸມສໍາກມາະນນປາະທຊາງວຊິ າການ ໄທລາວ ງັ້ຄທີ ບັ ລປະະດລນິ ຍາໂທ ແລະ ປນິ ະຍລາເອກ ປະາໍຈປີ

11

กลยุทธก์ ารจัดการการส่อื สารตลาดในยุคดจิ ิทัล สาหรบั กลุ่มวสิ าหกิจชมุ ชน กลุ่มชาตพิ ันธ์ุ หนำ้ / ໜຳີ້
จงั หวดั แม่ฮอ่ งสอน 677 - 685

ກນົ ລະຍຸດກຳນຈດັ ກຳນ ກຳນສື່ ສຳນຕະຫຳຼ ດໃນຍຸກດຈຕິ ໋ອນ ສຳລບັ ວສິ ຳຫະກດິ ຊຸມຊນົ 686 - 693
ກື່ ຸມຊນົ ເຜ່ື ຳົ ຈງັ ຫວດັ ແມ່ື ຮ່ື ອງສອນ 694 - 705

การพัฒนาทรพั ยากรมนุษยส์ าหรบั เกษตรกรรุน่ ใหมใ่ นจงั หวัดเชยี งใหม่ 706 - 719

ກຳນພດັ ທະນຳຊບັ ພະຍຳກອນມະນດຸ ສຳລບັ ຊຳວກະສກິ ອນຮ່ືຸ ນໃໝ່ື ໃນຈງັ ຫວດັ ຊຽງໃໝ່ື

สภาพปญั หา อปุ สรรค และข้อเสนอแนะเพื่อการพฒั นาการบรกิ ารสาธารณะแบบพหภุ าคี
ขององค์กรปกครองสว่ นท้องถิน่ ในพื้นที่อาเภอห้างฉตั ร จงั หวดั ลาปาง

ສະພຳບບນັ ຫຳ ອຸປະສກັ ແລະ ຂສີ້ ະເໜແນະເພື່ ອກຳນພດັ ທະນຳກຳນບລກິ ຳນ
ສຳທຳລະນະແບບພະຫຸພຳຄ ຂອງອງົ ກຳນປົກຄອງທອ້ີ ງຖື່ ນິ ໃນພນ້ີ ທື່ ອຳເພຫຳີ້ ງຊດັ
ຈງັ ຫວດັ ລຳປຳງ

Factors Affecting to Farmers’ Adoption of Rice Production for Commercial in
Savannakhet Province, Lao People's Democratic Republic
Inta Chanthavong

ປັດໄຈທື່ ມຜນົ ຕື່ ກຳນຍອມຮບັ ກຳນຜະລດິ ເຂຳົີ້ ເພ່ື ອເປັນສນິ ຄຳີ້ ຂອງຊຳວກະສກິ ອນໃນ
ແຂວງສະຫວນັ ນະເຂດ ສຳທຳລະນະລດັ ປະຊຳທປິ ະໄຕ ປະຊຳຊນົ ລຳວ

การศึกษาศักยภาพวสิ าหกจิ ชมุ ชนทอ่ งเท่ียวเชงิ เกษตรในพ้ืนทจ่ี งั หวดั แมฮ่ อ่ งสอน เพื่อการ 720 - 731
พฒั นาอยา่ งยง่ั ยืน 732 - 742
743 - 753
ກຳນສກຶ ສຳສກັ ກຳຍະພຳບວສິ ຳຫະກດິ ຊຸມຊນົ ທື່ ອງທື່ ຽວແບບກະສກິ ຳ ໃນພນ້ີ ທ່ື ຈງັ ຫວດັ
ແມື່ ຮ່ື ອງສອນເພື່ ອກຳນພດັ ທະນຳແບບຍນຍງົ

การผลติ การส่งเสริม และการตลาดของวิสาหกิจชมุ ชนนาเกลือแปลงใหญ่ จังหวัด
สมุทรสาคร

ກຳນຜະລດິ ກຳນສື່ ງົ ເສມ ແລະ ກຳນຕະຫຳຼ ດຂອງວສິ ຳຫະກດິ ຊຸມຊນົ ນຳເກອໄຮ່ື ໃຫຍື່
ຈງັ ຫວດັ ສະມຸດສຳຄອນ

ศกั ยภาพทรพั ยากรการเกษตรในพนื้ ที่ลมุ่ นา้ แมก่ วง จงั หวดั เชยี งใหม่

ສກັ ກຳຍະພຳບຊບັ ພະຍຳກອນກຳນກະເສດໃນພນີ້ ທື່ ລ່ື ຸມນຳີ້ ແມື່ ກວງ ຈງັ ຫວດັ ຊຽງໃໝື່

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ที่ ระดบั บณั ฑิตศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

12

ກຳນນຳໃຊຝ້ີ ື່ ຸນບ່ື ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ ຮື່ ວມກບັ ຝື່ ຸນເຄມ ຕື່ ຜະລດິ ຕະພຳບຂອງສຳລເຂຳົີ້ ໜຽວຫວຳນ ແລະ
ຄຸນສມົ ບດັ ທຳງເຄມ ແລະ ຟຊກິ ຂອງດນິ ໃນພນີ້ ທ່ື ກະສກິ ອນ ເຂດທື່ ງົ ພຽງຈຳປຳສກັ

The Combined Use of Cow Manure Compost with Chemical Fertilizers on
Productivity of Sweet Corn and Soil Chemical and Physical Properties in

Champasak Lowland of Farmer Paddy Field

ພມິ ມະສອນ ສສຸວນັ 1*, ພຸດທະສອນ ສບຸນນະວງົ 1, ພຸດທະສອນ ສວງົ ສຳ1
Phimmasone Sisouvanh 1*, Phoutthasone Sibounnavong1, Phoutthason Sivongsa1

1ພຳກວຊິ ຳປກຝັງ, ຄະນະກະເສດສຳດ, ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລແຫ່ື ງຊຳດ.
* ຄະນະຮບັ ຜດິ ຊອບໃນກຳນຄນົ້ີ ຄວຳ້ີ ຫຼກັ : [email protected]
1Department of Plant Science, Faculty of Agriculture, National University of Laos.

*Correspondence: [email protected]

ບດົ ຄດັ ຫຍ ີ້

ກຳນນຳໃຊຝ້ີ ື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ ຮື່ ວມກບັ ຝ່ື ຸ ນເຄມຕື່ ຜະລດິ ຕະພຳບຂອງສຳລເຂຳົ້ີ ໜຽວຫວຳນ, ຄຸນສມົ ບດັ
ທຳງເຄມ ແລະ ຟິຊກຂອງດນິ ແມື່ ນໄດເ້ີ ຮດັ ກຳນທດົ ລອງຢ່ື ພນ້ີ ທ່ື ຂອງກະສິກອນ ບຳີ້ ນດອນຊຳດ ເມອງໂພນທອງ
ແຂວງຈຳປຳສກັ ໂດຍມຈດຸ ປະສງົ (1). ເພື່ ອກຳນດົ ໄດອີ້ ດັ ຕຳຂອງກຳນນຳໃຊຝີ້ ື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ ຮ່ື ວມກບັ ຝື່ ຸ ນເຄມຕຳມ
ຄື່ ຳວເິ ຄຳະດນິ ຕ່ື ກຳນຈະເລນເຕບໃຫຍື່ ແລະ ຜະ ລດິ ຕະພຳບຂອງສຳລເຂຳົ້ີ ໜຽວຫວຳນ (2). ເພ່ື ອປຽບທຽບ
ປະສດິ ທພິ ຳບຂອງຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ ຮ່ື ວມ ກບັ ຝື່ ຸ ນເຄມ ທື່ ມຜນົ ຕ່ື ບຳງຄຸນສມົ ບດັ ທຳງດຳ້ີ ນເຄມ ແລະ ຟຼິຊກຂອງດນິ .
ກຳນທດົ ລອງຄງັ້ີ ນແີ້ ມື່ ນໄດນ້ີ ຳໃຊຮ້ີ ບແບບກຳນວຳງແຜນກຳນທດົ ລອງແບບສ່ື ຸມໃນບຣ໋ ອກສມົ ບນ (Randomized
Completely Block Design; RCBD) ເຊ່ື ງິ ປະກອບມ 3 ຊຳ້ີ ແລະ 6 ສື່ ງິ ທດົ ລອງຄ: ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T1 ແມື່ ນໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນ
ເຄມຢື່ ຳງດຽວ N130P90K90 (Control), T2 ແມື່ ນໃສື່ ຝື່ ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ N95P72K62 + ປນໂດໂລໄມ,໌ T3
ແມ່ື ນໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ປນໂດໂລໄມ)໌ , T4 ແມື່ ນໃສື່ ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ 5t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62
+ ປນໂດໂລໄມ,໌ T5 ແມື່ ນໃສ່ື ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ປນໂດໂລໄມ໌ ແລະ T6 ແມ່ື ນໃສ່ື
ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ 15t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ປນໂດໂລໄມ໌ ເຊື່ ງິ ຜນົ ກຳນທດົ ລອງພບົ ວື່ ຳ: ສື່ ງິ ທດົ ລອງ T6 ທ່ື
ໃສ່ື ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ 15t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ປນໂດໂລໄມ໌ ມຜນົ ເຮດັ ໃຫອ້ີ ງົ ປະກອບກຳນຈະເລນເຕບ
ໃຫຍື່ ຂອງສຳລຫວຳນໄດສ້ີ ງສຸດເຊ່ື ນັ ວ່ື ຳ: ລວງສງ 200.17 cm, ຈຳນວນໃບ 12.73 ໃບ, ຂະໜຳດຄວຳມກວຳີ້ ງໃບ
8.01cm ແລະ ຂະໜຳດຂອງລຳຕນົ້ີ 3.66 cm ແລະ ອງົ ປະກອບຜນົ ຜະລດິ ເຊື່ ນັ : ນຳີ້ ໜກັ ຝັກສດົ ບ່ື ທນັ ປອກເປອກ
ສະເລ່ື ຍ: 2.475 kg/rai, ນຳີ້ ໜກັ ຝັກສດົ ທ່ື ປອກເປອກ 1.672 kg/rai, ນຳ້ີ ໜກັ ຕນົ້ີ ສດົ 3.968 kg/rai ແລະ ນຳີ້ ໜກັ
ຕນົ້ີ ແຫງ້ີ 3.289 kg/rai ໄດສີ້ ງກວື່ ຳ ສື່ ງິ ທດົ ລອງທ່ື ໃສື່ ຝ່ື ຸ ນເຄມຢື່ ຳງດຽວ ແລະ ໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນເຄມຕຳມຄື່ ຳວເິ ຄຳະດນິ ; ກຳນ
ທດົ ລອງໃນຄງັ້ີ ນແ້ີ ມ່ື ນໃນແຕ່ື ລະສື່ ງິ ທດົ ລອງແມື່ ນມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕໃິ ນລະດບັ ຄວຳມເຊ່ື ອໝນັີ້ 95%
(P>0.05) ແຕ່ື ບື່ ມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງຈຳກສື່ ງິ ທດົ ລອງທື່ ໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ປນໂດ
ໂລໄມ.໌ ໝຳຍຄວຳມວ່ື ຳ: ກຳນໃສື່ ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ ຮວື່ ມກບັ ຝື່ ຸ ນເຄມໃນລະດບັ ຕ່ື ຳງໆ ແມ່ື ນເຮດັ ໃຫຜ້ີ ະລດິ ຕະພຳບຂອງ
ສຳລຫວຳນໄດດີ້ ຂນ້ີ ແລະ ຍງັ ມແນວໂນມ້ີ ເຮດັ ໃຫບ້ີ ຳງຄຸນລກັ ສະນະທຳງເຄມ ແລະ ຟິຊກ ຂອງດນິ ມກຳນປ່ື ຽນແປງ
ໄປໃນທຳງທື່ ດຂນີ້ .

ຄຳສບັ ສຳຄນັ : ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ , ຝ່ື ຸ ນເຄມ N-P-K, ປນໂດໂລໄມ໌ Dolomite, ສຳລ.

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บัณฑติ ศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

13

Abstract

The combined use of cow manure compost with Chemical Fertilizers on Productivity of
Sweet corn, chemical and physical properties of the soil has been experimented in the area of
the farm, Donsat Village, PhonThong District, Champasak Province with the objective (1). To
determine the rate of using cow dung compost with chemical fertilizers based on soil analysis
values for the growth and productivity of sweet corn (2). To compare the effectiveness of
cow dung compost with chemical fertilizers on some soil chemical and physical properties.
This experiment used a randomized completely block design (RCBD) which 3 replicates and 6
treatments: treatment T1 is to apply chemical fertilizer only in the ratio N130P90K90 (Control),
T2 is to apply chemical fertilizer according to the results of soil analysis in ratio N95P72K62 +
dolomite, T3 is to apply cow manure compost in ratio 15t/ha + dolomite, T4 is to apply chemical
fertilizer in ratio N95P72K62 + dolomite, T5 is to apply cow dung compost in ratio 10t/ha +
chemical fertilizer N95P72K62 + dolomite and T6 is to apply cow dung compost in ratio 15t/ha +
chemical fertilizer N95P72K62 + dolomite. The results of the experiment found that: The
treatment T6 with manure from cow dung 15t/ha + chemical fertilizer N95P72K62 + dolomite
has the effect of increasing the growth components of sweet corn such as: Height 200.17 cm,
number of leaves 12.73, leaf width 8.01 cm and stem size 3.66 cm and yield components such
as average unpeeled fresh pod weight: The average unpeeled fresh pod weight: 2.475 kg/rai,
peeled fresh pod weight 1.672 kg/rai, fresh plant weight 3.968 kg/rai and dry plant weight 3.289
kg/rai were higher than the experiment with chemical fertilizer alone and chemical fertilizer
according to soil analysis values; In this experiment, each treatment has a statistical difference
at the 95% confidence level (P>0.05) but there is no difference from the treatment with 10t/ha
cow manure + chemical fertilizer N95P72K62 + dolomite. It means: adding cow dung compost
mixed with chemical fertilizers at various levels improves the productivity of sweet corn and
also tends to change some of the chemical and physical characteristics of the soil in a better
way.

Keywords: Compost, Chemical fertilizers N-P-K, Dolomite, Corn.

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บัณฑิตศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

14

ບດົ ນຳ

ຜົນກຳນສຳຫຼວດດນິ ໃນ 8 ຕົວເມອງທື່ ຂນຶີ້ ກັບທງົ ພຽງຈຳປຳສັກພົບວ່ື ຳ: ດິນສ່ື ວນຫຼຳຍແມ່ື ນມຄວຳມ

ອຸດມົ ສມົ ບນຕື່ ຳ, ເປັນດນິ ກດົ ເຖງິ ກດົ ຮຸ ນແຮງ pH ເທື່ ຳົ ກບັ 4.0 - 5.0 ກວມ 90.18%, ທຳດອຳຫຳນພດຫກຼັ ໃນດນິ
(N, P, K) ຢ່ື ໃນລະດບັ ທ່ື ໜອ້ີ ຍຫຼຳຍ, OM ເທ່ື ຳົ ກບັ 1.3 - 9.9 (g/kg) ກວມເອຳົ 83%, ທຳດໄນໂຕຼເຈນ (N) ລະດບັ
0.01 – 0.10 ກວມປະມຳນ 98%, ທຳດຟົດສຟຣັດທື່ ເປັນປະໂຫຍດ (P_available) ໃນລະດັບ 0.04 – 0.5
mg/kg ດນິ ກວມປະມຳນ 90-97%, ທຳດໂປຕດັ ຊຽມທື່ ເປັນປະໂຫຍດ (K_available) ມໃນລະດບັ 10.0 – 82.5
mg/kg ດນິ ກວມປະມຳນ 58%. (ສນສຳຫຼວດ ແລະ ວຳງແຜນນຳໃຊທີ້ ່ື ດນິ ກະສກິ ຳ, 2015).

ດນິ ທ່ື ມຄວຳມອຸດມົ ສົມບນຕື່ ຳແມື່ ນດິນທ່ື ມບນັ ຫຳທຳງດຳ້ີ ນກຳຍຍະພຳບ, ເຄມ ແລະ ຊວະພຳບທ່ື ບື່ ເອອ້ີ
ອຳນວຍຕ່ື ກຳນປກພດ ສຳເຫດອຳດເກດຈຳກວດັ ຖຸຕນົີ້ ກຳເນດດນິ , ສະພຳບພມສນັ ຖຳນທື່ ເໝຳະສມົ ແກ່ື ກຳນຊະລຳ້ີ ງພງັ
ທະລຳຍ ແລະ ຈຳກກດິ ຈະກຳຂອງມະນຸດທ່ື ໃຊດີ້ ນິ ບື່ ຖກຕອ້ີ ງ (ກມົ ພດັ ທະນຳທ່ື ດນິ , 1990) ໄດລີ້ ຳຍງຳນວ່ື ຳ: ດນິ ກດົ
ກ່ື ໃຫເ້ີ ກດຜນົ ກະທບົ ຕື່ ພດໂດຍກງົ ລະດບັ ທຳດອຳຫຳນພດທື່ ເປັນປະໂຫຍດໃນດນິ ຈະມຄວຳມສຳພນັ ກບັ ຄວຳມເປັນ
ກດົ ໃນດນິ , ທຳດອຳຫຳນບຳງຊະນດິ ຈະຢ່ື ໃນຮບທື່ ບື່ ເປັນປະໂຫຍດຕື່ ພດ ຫຼ ບຳງຊະນດິ ຈະລະລຳຍອອກມຳຫຼຳຍໃນ
ດນິ ຈນົ ເຖງິ ລະດບັ ທ່ື ເປັນພດິ ຕື່ ພດໄດເີ້ ຊ່ື ນັ : ທຳດເຫຼກັ ແລະ ອຳລມນຽມຈະລະລຳຍອອກມຳຢື່ ໃນສຳນລະລຳຍດນິ
ເມ່ື ອພດໄດຮ້ີ ບັ ອຳລມນຽມຫຼຳຍເກນໄປຈະເຮັດໃຫຮີ້ ຳກພດມບັນຫຳ ແລະ ຍງັ ສ່ື ົງຜົນຕື່ ກຳນຈຳກດັ ຄວຳມເປັ ນ

ປະໂຫຍດຂອງທຳດ ຟົດສະຟຣັດອກດວີ້ ຍ ກຳນນຳໃຊຝີ້ ່ື ຸ ນເຄມເຊື່ ນັ : ຢເຣຍ ຫຼ ຝ່ື ຸ ນແອມັ ໂມນຽມຟົດສະເຟດ ໃນ
ປະລິມຳນຫຼຳຍ ແລະ ໃຊຕີ້ ື່ ເນ່ື ອງເປັນເວລຳຫຼຳຍປ ເຮັດໃຫດ້ີ ິນເຊ່ື ອມຄຸນນະພຳບ ແລະ ເປັນກດົ ຮຸ ນແຮງຂນຶ້ີ

(greennet, 2018).
ດື່ ງັ ນນັ້ີ ຈື່ ງຶ ເຫນັ ໄດວີ້ ື່ ຳດນິ ສ່ື ວນໃຫຍື່ ທ່ື ເຮດັ ກຳນຜະລດິ ກະສກິ ຳແມ່ື ນເປັນດນິ ທ່ື ມຄວຳມອຸດມົ ສມົ ບນຕື່ ຳ ແລະ

ກດົ ເຖງິ ກດົ ຮຸ ນແຮງ ຈຳກຜນົ ກຳນສຳຫຼວດມພນ້ີ ທື່ ດນິ 8 ເມອງ ຂອງແຂວງຈຳປຳສກັ ປະມຳນ 176,759 ha ເປັນດນິ
ກດົ ຮຸ ນແຮງ ຈື່ ງຶ ສ່ື ງົ ຜນົ ຕື່ ຄວຳມອຸດມົ ສມົ ບນຂອງດນິ ຫຼ ດນິ ຂຳດທຳດອຳຫຳນທ່ື ຈຳເປັນຕື່ ກຳນຈະເລນເຕບໃຫຍ່ື ຂອງພດ

ເຊ່ື ນັ : ໄນໂຕຼເຈນ, ຟດົ ສະຟຣດັ , ໂປຕດັ ຊຽມ, ແຄນຊຽມ, ແມກັ ນຊຽມ ແລະ ສງັ ກະສ ເປັນຕນົີ້ ທຳດຟດົ ສະຟຣດັ ຈະ

ລະລຳຍອອກມຳໃນສຳນລະລຳຍດນິ ໄດໜີ້ ອີ້ ຍເຖງິ ຈະມກຳນໃສື່ ຝື່ ຸ ນແລວີ້ ກ່ື ຕຳມ ເປັນຂຈ້ີ ຳກດັ ຕື່ ກຳນຈະເລນເຕບໃຫຍື່

ຂອງພດ ຫຳກຕອ້ີ ງນຳໃຊປ້ີ ະໂຫຍດຈຳກດນິ ຕື່ ກຳນປກພດຈຳເປັນຈະຕອີ້ ງມກຳນປັບປຸງດນິ ເຊື່ ນັ : ກຳນໃສ່ື ປນຂຳວ, ຝື່ ຸ ນ
ອນິ ຊ ຫຼ ກຳນເພ່ື ມອນິ ຊວດັ ຖຸລງົ ດນິ ລວີ້ ນແຕື່ ເປັນກຳນເພື່ ມແຫື່ ງຼ ອຳຫຳນຂອງຈລຸ ນິ ຊດນິ ເຮດັ ໃຫປ້ີ ະລມິ ຳນ ແລະ
ກດິ ຈະກຳຂອງຈລຸ ນິ ຊເພ່ື ມຫຼຳຍຂນຶ້ີ ໂດຍສະເພຳະຂະບວນກຳນທ່ື ກ່ື ຽວຂອ້ີ ງກບັ ກຳນແລກປ່ື ຽນທຳດອຳຫຳນໃນດນິ ,
ລວມເຖງິ ກດິ ຈະກຳຂອງຈລຸ ນິ ຊ ຈຳພວກ ໄມໂຄໄຣຊຳ ທື່ ບລເິ ວນຮຳກພດດວ້ີ ຍ. ຕະຫຼອດຮອດກຳນນຳໃຊເີ້ ສດວດັ ສະ
ດຸທ່ື ເຫຼອໃຊຈ້ີ ຳກກຳນຜະລດິ ກະສກິ ຳ ມຳຄຸມດນິ ເພື່ ອປອ້ີ ງກຳນກຳນຊະລຳີ້ ງຈຳກລມົ ແລະ ຝົນ ເຮດັ ໃຫດີ້ ນິ ບ່ື ສນເສຍ,
ມຄວຳມອຸດມົ ສມົ ບນ, ມທຳດອຳຫຳນໃນດນິ ເພື່ ມຂນຶີ້ ຈນົ ສຳມຳດໃຊປ້ີ ະໂຫຍດໃນກຳນປກພດຕື່ ໄປ (ສລຳນ ພອ້ີ ມ

ຄະນະ, 2014).
ຊຳວກະສກິ ອນ ທື່ ປກສຳລຫວຳນຫຼງັ ລະດນຳປ ສວ່ື ນຫຼຳຍຍັງເຮດັ ຕຳມຄວຳມຊນ້ີ ເຄຍ, ຂຳດກຳນນຳໃຊີ້

ເຕກັ ນກິ ວຊິ ຳກຳນທື່ ຖກຕອ້ີ ງ ໂດຍສະເພຳະກຳນປັບປຸງດນິ ຫຼ ກຳນນຳໃຊຝ້ີ ່ື ຸ ນແຕື່ ລະຊະນດິ ເນ່ື ອງຈຳກ ສຳລເປັນພດທື່
ຕອີ້ ງກຳນທຳດອຳຫຳນຂອ້ີ ນຂຳີ້ ງສງ ເມື່ ອປຽບທຽບກບັ ພດຊະນດິ ອ່ື ນ (ກມົ ວຊິ ຳກຳນກະເສດ, 2015) ແຕ່ື ເຖງິ ຢື່ ຳງໃດກ່ື
ຕຳມ ໃນພນີ້ ທ່ື ໆຊຳວກະສກິ ອນໄດເີ້ ຮດັ ກຳນຜະລດິ ສຳລ ຢ່ື ຳງຕ່ື ເນ່ື ອງເປັນເວລຳດນົ ນຳນປະກອບກບັ ກຳນໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນເຄມ
ຢ່ື ຳງເຂມັີ້ ຂຸ ນີ້ ສື່ ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫດ້ີ ນິ ເຊື່ ອມໂຊມ ເນ່ື ອງຈຳກໃຊຝ້ີ ່ື ຸ ນເຄມແບບແບບເດມໆ, ຂຳດກຳນແນະນຳຈຳກວຊິ ຳກຳນ
ສະເພຳະດຳີ້ ນໃນແຕ່ື ລະພນີ້ ທື່ ເຮດັ ໃຫມີ້ ກຳນໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນເຄມຫຼຳຍເກນຄວຳມຈຳເປັນ (ທດັ ສະນ ແລະ ປຼະທບ, 2016)
ຍອ້ີ ນມຄວຳມເຊ່ື ອວ່ື ຳຍື່ ງໃສ່ື ຝື່ ຸ ນເຄມໃນປະລມິ ຳນຫຼຳຍຈະເຮດັ ໃຫໄ້ີ ດຜ້ີ ນົ ຜະລດິ ສຳລສງຂນຶ້ີ ແຕ່ື ໃນທຳງກງົ ກນັ ຂຳີ້ ມພດັ
ເຮດັ ໃຫດີ້ ນິ ເຊື່ ອມຄຸນະພຳບ, ຕນົ້ີ ທນຶ ໃນກຳນຜະລດິ ສງ ແລະ ຜນົ ຜະລດິ ຕກົ ຕື່ ຳລງົ ທຸກໆປ (ຊະນຳກຳນ, 2014) ເຖງິ

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บัณฑติ ศึกษา ประจาํ ปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

15

ຢ່ື ຳງໃດກື່ ຕຳມບນັ ຫຳທື່ ສຳຄນັ ໃນກຳນໃຊປີ້ ະໂຫຍດທື່ ດນິ ດງັ ກ່ື ຳວຄ: ດນິ ມຄວຳມອຸດມົ ສມົ ບນຕ່ື ຳ, ມຄວຳມເປັນກດົ ຮຸ ນ
ແຮງ ເຊ່ື ງິ ຈຳເປັນຈະຕອີ້ ງໄດຮ້ີ ບັ ກຳນແກໄີ້ ຂໂດຍກຳນປັບປຸງບຳລຸງດນິ ດວີ້ ຍອນິ ຊວດັ ຖຸ ແລະ ໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນເຄມຮ່ື ວມກນັ ເພ່ື ອ
ເພື່ ມຜນົ ຜະລດິ ພດທື່ ປກໃຫໄ້ີ ດຕີ້ ຳມຄວຳມຕອີ້ ງກຳນໂດຍສະເພຳະຢ່ື ຳງຍ່ື ງກຳນປກພດຫຼງັ ເກບັ ກ່ື ຽວເຂຳົ້ີ ນຳ ຫຼ ສຳລ
ຫວຳນທື່ ປກໃນລະດແລງ້ີ ເນນັ້ີ ໃສ່ື ກຳນປັບປຸງດນິ ຕຳມຄື່ ຳວເິ ຄຳະສະເພຳະພນີ້ ທ່ື ປກ, ກຳນຈດັ ກຳນດນິ ແລະ ທຳດ
ອຳຫຳນພດ ທື່ ມປະສດິ ທພິ ຳບນນັີ້ ຄວນມກຳນຈດັ ກຳນຕຳມຜນົ ຄ່ື ຳວເິ ຄຳະດນິ ເນື່ ອງຈຳກເປັນຂມ້ີ ນທ່ື ບອກໃຫຮ້ີ ເີ້ ຖງິ
ລະດບັ ຄວຳມອຸດມົ ສມົ ບນ ແລະ ປະລມິ ຳນທຳດອຳຫຳນພດໃນພນີ້ ທື່ ຢ່ື ຳງສະເພຳະເຈຳະຈງົ ນຳໄປສື່ ຄຳແນະນຳກຳນ
ຈດັ ກຳນດນິ , ສຳມຳດປັບປຸງບຳລຸງດນິ ໃຫມ້ີ ທຳດອຳຫຳນທ່ື ພຽງພກບັ ຄວຳມຕອີ້ ງກຳນຂອງພດໄດີ້ (ກອງວໄິ ຈ ແລະ
ພດັ ທະນຳກຳນຈດັ ກຳນດນິ ກມົ ພດັ ທະນຳທື່ ດນິ , 2005) ກຳນນຳໃຊຝ້ີ ື່ ຸ ນຕຳມຄ່ື ຳວເິ ຄຳະດນິ ຊື່ ວຍໃຫຊີ້ ຳວກະສກິ ອນ
ໃຊຝີ້ ື່ ຸ ນໄດຖີ້ ກສດ, ຖກອດັ ຕຳ ເຮດັ ໃຫສີ້ ຳມຳດຫຸຼດຜື່ ອນຕນົີ້ ທນຶ ກຳນຜະລດິ ສຳມຳດຍກົ ຜະລດິ ຕະພຳບຕື່ ຫວົ ໜ່ື ວຍພນ້ີ
ທື່ ໄດສ້ີ ງຂນຶີ້ ກວ່ື ຳກຳນນຳໃຊຝ້ີ ື່ ຸ ນແບບເກື່ ຳົ ແລະ ຊວ່ື ຍຮກັ ສຳຄວຳມອຸດມົ ສມົ ບນຂອງດນິ ໄດີ້ ເຊ່ື ງິ ເປັນອກແນວທຳງໜື່ ງ
ໃນກຳນເພື່ ມຜນົ ຜະລດິ ພດ, ຫຸດຼ ຜື່ ອນກຳນນຳໃຊຝ້ີ ື່ ຸ ນເຄມ ແລະ ຫຸດຼ ຕນົີ້ ທນຶ ໃນກຳນຜະລດິ ທງັ ນເ້ີ ພື່ ອເຮດັ ໃຫມີ້ ຄຸນຄື່ ຳ
ຂອງກຳນໃຊປ້ີ ະໂຫຍດທ່ື ດນິ ຢື່ ຳງຍນຍງົ ໃນອະນຳຄດົ (ກມົ ສ່ື ງົ ເສມກຳນກະເສດ ກະຊວງກະເສດ ແລະ ສະຫະກອນ,
2016).

ຈດຸ ປະສງົ :
1. ເພື່ ອກຳນດົ ໄດອ້ີ ດັ ຕຳຂອງກຳນນຳໃຊ້ີ ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ ຮ່ື ວມກບັ ຝື່ ຸ ນເຄມ ຕຳມຄື່ ຳວເິ ຄຳະດນິ ຕື່ ກຳນ

ຈະເລນເຕບໃຫຍ່ື ແລະ ຜະລດິ ຕະພຳບຂອງສຳລເຂຳົ້ີ ໜຽວຫວຳນ.
2. ເພື່ ອປຽບທຽບປະສດິ ທພິ ຳບຂອງຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ ຮື່ ວມກບັ ຝ່ື ຸ ນເຄມ ທື່ ມຜນົ ຕ່ື ບຳງຄຸນສມົ ບດັ ທຳງ

ດຳ້ີ ນເຄມ ແລະ ຟຼິຊກຂອງດນິ .

ວທິ ດຳເນນກຳນຄນົ້ີ ຄວຳ້ີ ທດົ ລອງ

ສະຖຳນທ່ື ໃນກຳນທດົ ລອງ ແມື່ ນໄດເ້ີ ລອກເຮດັ ກຳນທດົ ລອງຢ່ື ພນີ້ ທ່ື ຂອງຊຳວກະສກິ ອນ ບຳ້ີ ນ ດອນຊຳດ,
ເມອງໂພນທອງ, ແຂວງ ຈຳປຳສກັ . ເຊື່ ງິ ຫື່ ຳງຈຳກນະຄອນປຳກເຊໄປທຳງທດິ ຕຳເວນັ ຕກົ ປະມຳນ 12 ກໂິ ລm
(N.577306 ຕຳເວນັ ອອກ, E.1666909 ເໜອ) ເປັນພນ້ີ ທ່ື ເຮດັ ກຳນປກພດເປັນເວລຳດນົ ນຳນ, ສະພຳບດນິ ມຄວຳມ
ອຸດມົ ສມົ ບນຕ່ື ຳ ແລະ ເປັນດນິ ກດົ ແຮງ ຄ່ື ຳສະເລື່ ຍ pH: 5.4, OM: 0.47%, N: 49,00mg/kg, P2O5: 2.37mg/kg,
K2O: 20.00mg/kg. (ສນວໃິ ຈດນິ , ພດຶ ແລະ ຝື່ ຸ ນ, ກມົ ຄຸມ້ີ ຄອງ ແລະ ພດັ ທະນຳທື່ ດນິ ກະສກິ ຳ, 2022). ວຳງແປງ
ທດົ ລອງ ໂດຍໃຊແີ້ ຜນກຳນທດົ ລອງແບບ Randomized Complete Block Design (RCBD), ມ 3 ຊຳ້ີ ແລະ 6
ສື່ ງິ ທດົ ລອງ.

ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ ເຄມ (kg/ha) ປະເພດຂອງຝ່ື ຸ ນ ປນໂດໂລໄມ ໌
N-P-K ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ (t/ha)
T1 0
T2 130-90-90 (t/ha)
T3 95-72-62 0 1.8
T4 1.8
0 0 1.8

95-72-62 15

5

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ที่ ระดบั บณั ฑติ ศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

16

T5 95-72-62 10 1.8

T6 95-72-62 15 1.8

ໝຳຍເຫດ: ອດັ ຕຳຝື່ ຸ ນ N, P ແລະ K ທື່ ໃສ່ື ໃນສື່ ງິ ທດົ ລອງ ທ 1 ແມື່ ນຕຳມກຳນສຳຫຼວດເກບັ ກຳຂມ້ີ ນກຳນ
ນຳໃຊຝ້ີ ່ື ຸ ນຂອງກະສກິ ອນ, ສ່ື ວນອດັ ຕຳ N, P ແລະ K ທື່ ໃສ່ື ໃນສ່ື ງິ ທດົ ລອງທ 2 ຫຳ 6 ແມື່ ນໄດຈີ້ ຳກຜນົ ຄື່ ຳວເິ ຄຳະ

ດນິ .
ກຳນທດົ ລອງນແີ້ ມ່ື ນ ເປັນກຳນນຳໃຊຝ້ີ ື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ (crow manure compost )ຮື່ ວມກບັ ຝື່ ຸ ນເຄມ

(Chemical fertilizer) ຕ່ື ກຳນປັບປຸງບຳງຄຸນສມົ ບດັ ຂອງດນິ ໂດຍນຳໃຊສີ້ ຳລເຂຳົ້ີ ໜຽວຫວຳນພນັ (Violite F1)
ເປັນພດທດົ ສອບ ເບອ້ີ ງຕນົ້ີ ຈະໄດເ້ີ ກບັ ຕວົ ຢື່ ຳງດນິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເລກິ 0 – 30 cm ເພື່ ອວເິ ຄຳະບຳງຄຸນສມົ ບດັ ທຳງ
ດຳີ້ ນເຄມຂອງດນິ ເຊື່ ນັ : OM, N, P2O5, K2O, pH, Ca, Mg ແລວີ້ ຈື່ ງຶ ກຳນດົ ປະລມິ ຳນປນໂດໂລໄມ໌ (Dolomite)ໃສ່ື
ເພ່ື ອຍກົ ລະດບັ ຄື່ ຳຄວຳມເປັນກດົ ເປັນດ່ື ຳງຂອງດນິ ໃຫໄີ້ ດ້ີ ຢື່ ທື່ ລະດບັ pH: 6. ໃນກຳນໃສື່ ປນແມື່ ນໃສື່ ແຕື່ ສະເພຳະສື່ ງິ
ທດົ ລອງທ 2, 3, 4, 5, 6 ສ່ື ວນ ສື່ ງິ ທດົ ລອງທ 1 ແມ່ື ນບື່ ໄດໃີ້ ສ່ື ປນ ຈຳກນນັ້ີ ຈື່ ງຶ ກຳນດົ ອດັ ຕຳຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ ແລະ

ຝື່ ຸ ນເຄມໃສື່ (ຕຳມຄ່ື ຳວເິ ຄຳະດນິ ). ໃຊແ້ີ ຮງງຳນຄນົ ອະນຳໄມເສດວດັ ສະພດ, ທຳກຳນວດັ ແທກ ແລວີ້ ໃຊເີ້ ຊອກຟຽກດງຶ
ອອີ້ ມບື່ ລເິ ວນທື່ ຈະເຮດັ ແປງທດົ ລອງ ແປງໃຫຍື່ 20x30m ແລະ ໜຳນປກ 4x4m.ໃຊລີ້ ດົ ໄຖດນິ ຕຳກດນິ ໄວີ້ 7 -10
ວນັ ເພ່ື ອທຳລຳຍໂຕອອື່ ນຂອງແມງໄມ ີ້ ແລະ ສດັ ຕພດ, ຫດົ ນຳີ້ ໃຫດ້ີ ນິ ມຄວຳມຊື່ ຸມແລວີ້ ໃຊໄີ້ ຖຄຳດດນິ ໃຫແ້ີ ຕກ
ລະອຽດ ແລວີ້ ຈື່ ງຶ ຫວ່ື ຳນປນຂຳວ (ທ່ື ໄດກີ້ ຳນດົ ຕຳມຄ່ື ຳວເິ ຄຳະດນິ ) ປະໄວ້ີ 7 ວນັ ຈ່ື ງຶ ໃສ່ື ຝື່ ຸ ນອງົ ຄະທຳດ ຕຳມອດັ ຕຳທື່
ກຳນດົ ໃວ້ີ ຫດົ ນຳີ້ ໃຫດ້ີ ນິ ຊ່ື ຸມສະໝື່ ຳສະເໝ ກ່ື ອນກຳນປກສຳລ ຈຳກນນັ້ີ ຈ່ື ງຶ ຂຸ ດຂຸ ມເຮດັ ເປັນແຖວໄລຍະຫ່ື ຳງແຖວ
ປະມຳນ 75cm, ຂຸ ມຕ່ື ຂຸ ມປະມຳນ 25cm.

ກຳນໃສ່ື ປນ: ໄດນີ້ ຳໃຊປ້ີ ນໂດໂລໄມ໌ (Dolomite) ທ່ື ມປະລມິ ຳນຂອງ CaCO3 31-35%, MgO 21- 25%
ແລະ ຄ່ື ຳ CCE ເທ່ື ຳົ ກບັ 110 - 115% ໂດຍໃສ່ື ສະເພຳະໃນສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T2, T3, T4, T5 ແລະ T6 ອດັ ຕຳ 1.800
kg/ha ເພ່ື ອຍກົ ລະດບັ ຄ່ື ຳ pH ຈຳກ 5,4 ເປັນ 6.

ກຳນໃສື່ ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ : ໃສື່ ຕຳມສ່ື ງິ ທດົ ລອງທ່ື ເຮຳົ ໄດກ້ີ ຳນດົ ໂດຍໃສື່ ຮອງພນີ້ ຕຳມແຖວປກສຳລຕອນກຽມ
ດນິ ແລວ້ີ ໃຊດ້ີ ນິ ກບົ ບຳງໆ ແລະ ຫດົ ນຳ້ີ ໃຫຊີ້ ື່ ຸມສະໝື່ ຳສະເໜ.

ກຳນປກ: ນຳເອຳົ ເມດັ ສຳລ ແຊື່ ລງົ ໃນນຳີ້ ອື່ ຸນ 40 ອງົ ສຳເຊ ປະໄວປ້ີ ະມຳນ 1 ຊື່ ວົ ໂມງ ເພື່ ອກະຕຸນ້ີ ກຳນແຕກ
ງອກຂອງເມດັ ຈຳກນນັ້ີ ຈື່ ງຶ ນຳໄປອບົ ໂດຍໃຊແີ້ ພຫື່ ໄວ້ີ ແລວ້ີ ຈື່ ງຶ ນຳໄປປກ ໂດຍໃຊີ້ 2 ເມດັ ຕ່ື ຂຸ ມ, ເລກິ 1cm. ໃຊດີ້ ນິ
ຖມົ ພປະມຳນ ແລວ້ີ ຫດົ ນຳ້ີ ໃຫຊ້ີ ່ື ຸມ, ເມື່ ອອຳຍຸໄດ້ີ 10 ວນັ ຈື່ ງຶ ຖອນແຍກໃຫເ້ີ ຫອຼ 1 ຕນົ້ີ .

ກຳນໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນເຄມ: ແມ່ື ນໃສື່ ໃນບນັ ດຳສ່ື ງິ ທດົ ລອງທ່ື ໄດກ້ີ ຳນດົ ແລະ ຕຳມຄ່ື ຳວເິ ຄຳະດນິ ຂອງກຳນຈດັ ລະດບັ
ຄວຳມອຸ ດມົ ສມົ ບນຂອງດນິ ແລະ ຄຳແນະນຳໃນກຳນນຳໃຊຝີ້ ື່ ຸ ນເປັນຫຼກັ ໂດຍໄດແ້ີ ບື່ ງໃສ່ື 3 ຄງັ້ີ ຄ: ຄງັ້ີ ທ 1) ໃສື່ ຮອງ
ພນ້ີ ຫຼງັ ຢອດເມດັ ໃສ່ື ຝື່ ຸ ນສດ 15-15-15, ຄງັ້ີ ທ 2) ໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນ 16-20-00 ປະສມົ ຝ່ື ຸ ນ 46-00-00 (ໂດຍໃສື່ ຝື່ ຸ ນ 46-
00-00 ເຄື່ ງິ ໜ່ື ງຶ ຫຼ 50%) ຫງຼັ ປກສຳລໄດ້ີ 25 ວນັ , ຄງັ້ີ ທ 3) ໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນ ສດ 46-00-00 ອກເຄ່ື ງິ ໜື່ ງຶ ຫຼ 50% ທື່ ຍງັ ເຫອຼ
ເມື່ ອອຳຍຸສຳລໄດີ້ 45 ວນັ .

ກຳນເກບັ ຂມ້ີ ນ
ກຳນເກບັ ຂມີ້ ນແມ່ື ນໄດສີ້ ຳ້ີ ງແບບຟອມລະອຽດໃນກຳນບນັ ທກຶ ຂມ້ີ ນທ່ື ເກບັ ໃນແຕ່ື ລະຄງັ້ີ ເພື່ ອບື່ ໃຫມີ້ ຄວຳມ
ຜດິ ພຳດ ແລະ ໄດຂ້ີ ມີ້ ນທື່ ຖກຕອີ້ ງຊດັ ເຈນ, ດ່ື ງັ ມລຳຍລະອຽດລື່ ຸມນ:້ີ .
1. ວດັ ແທກລວງສງ, ຈຳນວນໃບ, ຂະໜຳດຄວຳມກວຳ້ີ ງຂອງໃບ ແລະ ເສນັີ້ ຜ່ື ຳກຳງຂອງລຳຕນົ້ີ ທຸກໆ 15 ວນັ
ຈນົ ກວື່ ຳຈະເກບັ ຜນົ ຜະລດິ ສຳລ, ກຳນເກບັ ຂມ້ີ ນແມ່ື ນສ່ື ຸມເອຳົ 10 ຕນົ້ີ ຂອງແຕື່ ລະໜຳນ ໃນ 3 ແຖວ ທື່ ຢ່ື ລະຫວ່ື ຳງ

ກຳງຫ່ື ຳງຈຳກຂອບແປງ 2 m.
2. ວດັ ແທກຂະໜຳດຂອງຝັກທ່ື ປອກເປອກ ແລະ ບື່ ປອກເປອກ (ຄວຳມຍຳວ ແລະ ຄວຳມກວຳີ້ ງ).
3. ຊ່ື ງັ ເອຳົ ນຳີ້ ໜກັ ຝັກທື່ ປອກເປອກ ແລະ ບື່ ປອກເປອກ ໃນຈຳນວນ 10 ຕນົີ້ ໃນແຕ່ື ລະໜ່ື ວຍທດົ ລອງ.

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บณั ฑติ ศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

17

4. ຊື່ ງັ ເອຳົ ນຳີ້ ໜກັ ຝັກລວມທງັ ໝດົ ເປອກໃນແຕ່ື ລະແປງ ແລະ ຄດິ ໄລ່ື ຜະລດິ ຕະພຳບ.
5. ວດັ ແທກນຳີ້ ໜກັ ສດົ ແລະ ແຫງີ້ ຂອງຕນົ້ີ ສຳລທ່ື ຕດັ ສງຈຳກໜຳີ້ ດນິ 5cm ໃນຈຳນວນ 10 ຕນົີ້ ຂອງແຕ່ື ລະ
ສື່ ງິ ທດົ ລອງເພື່ ອຄດິ ໄລ່ື ຜະລດິ ຕະພຳບຂອງຕນົ້ີ ສຳລ.

6. ເກບັ ຕວົ ຢື່ ຳງດນິ ມຳວໄິ ຈບຳງຄຸນສມົ ບດັ ທຳງດຳີ້ ນເຄມ, ຟິຊກ ແລະ ຄວຳມໜຳແໜນ້ີ ລວມຂອງດນິ ຫຼງັ ກຳນ

ປກສຳລ.
ກຳນວເິ ຄຳະ ແລະ ແປຜນົ ຂມ້ີ ນ
ວເິ ຄຳະຂມ້ີ ນຄວຳມແປປວນດວີ້ ຍຕຳຕະລຳງ (ANOVA) ໂດຍຈະໃດນ້ີ ຳເອຳົ ຂມ້ີ ນທ່ື ເກບັ ໃດທີ້ ງັ ໝດົ ເຊື່ ັນ:

ກຳນຈະເລນເຕບໃຫຍ່ື (ລວງສງ, ຈຳນວນໃບ) ແລະ ອງົ ປະກອບຂອງຜນົ ຜະລດິ , ຂະໜຳດຂອງລຳຕນົ້ີ ແລະ ນຳີ້ ໜກັ
ຜນົ ຜະລດິ . ວເິ ຄຳະຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງຂອງສື່ ງິ ທດົ ລອງ ດວຍ້ີ ວທິ DRMT ກຳນວເິ ຄຳະຄວຳມແປປວນຈະໃດນ້ີ ຳໃຊໂີ້ ປຣ
ແກມ Statistix 10 ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊ່ື ອໝນັ້ີ 95%.

ຜນົ ໄດຮີ້ ບັ

4.1 ຜນົ ໄດຮ້ີ ບັ ທຳງດຳີ້ ນອງົ ປະກອບກຳນຈະເລນເຕບໃຫຍ່ື ຂອງສຳລ
4.1.1.ຜນົ ໄດຮ້ີ ບັ ທຳງດຳີ້ ນຄວຳມສງຂອງຕນົີ້ ສຳລ

ຕນົີ້ ສຳລ ອຳຍຸ 15 ວັນຫຼງັ ປກ ເມ່ື ອນຳເອົຳຂມີ້ ນທ່ື ໄດຈີ້ ຳກກຳນວັດແທກມຳວິເຄຳະໃນຕຳຕະ ລຳງ
ANOVA ພບົ ວ່ື ຳ: ຈຳກກຳນນຳໃຊອ້ີ ດັ ຕຳຝື່ ຸ ນທື່ ແຕກຕື່ ຳງກນັ ແມື່ ນສື່ ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຄ້ີ ວຳມສງຂອງຕນົີ້ ສຳລມຄວຳມແຕກ
ຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊື່ ອໝນັີ້ 99% (P<0.01) ເຊື່ ງິ ໃນນນັ້ີ ສື່ ງິ ທດົ ລອງທ T6 (ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ
15t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມື່ ນໃຫກີ້ ຳນຈະເລນເຕບໃຫຍ່ື ທຳງດຳີ້ ນຄວຳມສງໄດດ້ີ ກວື່ ຳໝື່ ທ່ື :
24.167 cm, ຮອງລງົ ມຳແມື່ ນ T5 (ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 10t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T3 (ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ
15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ , T4 (ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ 5t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ (N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T2 (ຝື່ ຸ ນເຄມຕຳມ
ຜນົ ວໄິ ຈດນິ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ເທື່ ຳົ ກບັ 22.56, 22.50, 20.23 ແລະ 14.93 cm ຕຳມລຳດບັ , ສ່ື ວນສື່ ງິ
ທດົ ລອງ T1 (ໃສື່ ຝື່ ຸ ນເຄມຢື່ ຳງດຽວ N130P90K90) ແມ່ື ນສ່ື ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຄ້ີ ວຳມສງຂອງຕນົ້ີ ສຳລໄດຕີ້ ື່ ຳກວ່ື ຳໝ່ື ທື່ : 13,43
cm

ເມື່ ອຕນົ້ີ ສຳລມອຳຍຸ 30 ວນັ ຫຼງັ ປກ ພບົ ວື່ ຳຈຳກກຳນນຳໃຊອີ້ ດັ ຕຳຝື່ ຸ ນທ່ື ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ແມື່ ນສ່ື ງົ ຜນົ ເຮັດໃຫ້ີ
ຄວຳມສງຂອງຕນົີ້ ສຳລມຄວຳມແຕກຕື່ ຳງທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ໃິ ນລະດບັ ຄວຳມເຊ່ື ອໝນັ້ີ 99% (P<0.01) ໃນນນັີ້ ສື່ ງິ ທດົ
ລອງ T6 ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ (N95P72K62) ແມ່ື ນໃຫກ້ີ ຳນຈະເລນເຕບໃຫຍື່ ທຳງດຳ້ີ ນຄວຳມສງໄດດີ້ ກວື່ ຳ
ໝ່ື ຢື່ ທື່ : 59.03 cm, ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນ T5 ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 10t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T3 (ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຂີ້
ງວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ , T4 ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ 5t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T1 ໃສື່ ຝ່ື ຸ ນເຄມ
ຢື່ ຳງດຽວ (N130P90K90) ເທ່ື ຳົ ກບັ 56.43, 51.70, 42.33 ແລະ 34.56 cm ຕຳມດຳລບັ , ສື່ ວນສື່ ງິ ທດົ ລອງ T2
(ຝື່ ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນສ່ື ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຄ້ີ ວຳມສງຂອງຕນົີ້ ສຳລໄດຕີ້ ື່ ຳກວື່ ຳໝ່ື ທ່ື :

34,00 cm.
ເມ່ື ອຕນົ້ີ ສຳລມອຳຍຸ 45 ວນັ ຫຼງັ ປກ ພບົ ວື່ ຳ ຈຳກກຳນນຳໃຊອ້ີ ດັ ຕຳຝື່ ຸ ນທ່ື ແຕກຕື່ ຳງກນັ ແມື່ ນສື່ ງົ ຜນົ ເຮັດໃຫີ້

ຄວຳມສງຂອງຕນົ້ີ ສຳລ ມຄວຳມແຕກຕື່ ຳງທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ໃິ ນລະດບັ ຄວຳມເຊື່ ອໝນັ້ີ 99% (P<0.01) ໃນນນັີ້ ສື່ ງິ ທດົ
ລອງ T6 (ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ໌) ແມື່ ນໃຫກີ້ ຳນຈະເລນເຕບໃຫຍ່ື ທຳງດຳ້ີ ນຄວຳມ
ສງໄດດີ້ ກວື່ ຳໝ່ື ຢ່ື ທື່ :179.31 cm, ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນ T1 ໃສື່ ຝື່ ຸ ນເຄມຢື່ ຳງດຽວ (N130P90K90), T5 (ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ 10t/ha
+ ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ໌ ), T4 (ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ 5t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T3
(ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ ເທື່ ຳົ ກບັ 169.57, 164.44, 151 ແລະ 147.03 cm ຕຳມດຳລບັ , ສື່ ວນສື່ ງິ ທດົ

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บัณฑติ ศึกษา ประจาํ ปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

18

ລອງ T2 ຝື່ ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນສ່ື ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຄີ້ ວຳມສງຂອງຕນົ້ີ ສຳລໄດຕີ້ ື່ ຳກວ່ື ຳໝື່
ຢື່ ທື່ : 119,50 cm.

ເມ່ື ອຕນົ້ີ ສຳລມອຳຍຸ 60 ວນັ ຫຼງັ ປກ ເຊື່ ງິ ເປັນໄລຍະກຳນຈະເລນເຕບໃຫຍື່ ສງສຸດຂອງສຳລ ພບົ ວື່ ຳ ຈຳກກຳນ
ນຳໃຊອີ້ ດັ ຕຳຝື່ ຸ ນທ່ື ແຕກຕື່ ຳງກນັ ສື່ ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຄ້ີ ວຳມສງຂອງຕນົ້ີ ສຳລ ບື່ ມຄວຳມແຕກຕື່ ຳງທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ໃນນນັ້ີ ສື່ ງິ
ທດົ ລອງ T6 (ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນໃຫກີ້ ຳນຈະເລນເຕບໃຫຍື່ ທຳງດຳີ້ ນ
ຄວຳມສງໄດດ້ີ ກວ່ື ຳໝ່ື ຢື່ ທື່ : 200.17cm, ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນ T5 (ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 10t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62+ ໂດໂລ
ໄມ໌ ) , T1 (ໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນເຄມຢື່ ຳງດຽວ N130P90K90), T3 (ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T4 (ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ

5t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ເທື່ ຳົ ກບັ 198.87, 191.70, 190.33 ແລະ 188.07 cm ຕຳມດຳລບັ ,
ສ່ື ວນສື່ ງິ ທດົ ລອງ T2 (ຝື່ ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນສ່ື ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຄີ້ ວຳມສງຂອງຕນົີ້ ສຳລ
ໄດຕ້ີ ື່ ຳກວ່ື ຳໝ່ື ຢື່ ທ່ື : 171.13cm.

ຄວຳມສງຂອງຕນົີ້ ສຳລແຕ່ື ລະຊື່ ວງອຳຍຸ

ສື່ ງິ ທດົ ລອງ 15 ວນັ 30 ວນັ 45 ວນັ 60 ວນັ
(cm)
T1 (control) 13.43c (cm) (cm) (cm)
T2 (N95P72K62 + DM) 14.93c
T3 (CF15T/ha + DM) 21.50ab 34.56d 169.57a 191.70
T4 (CF5T/ha + N95P72K62 + DM) 20.23b 34.00d 119.50d 171.13
T5 (CF10T/ha +N95P72K62 + DM) 22.56ab 51.70b 147.03c 190.33
T6 (CF15T/ha+ N95P72K62 + DM) 24.167a 42.33c 151bc 188.07
56.43ab 198.87
% CV 8.37 59.03a 164.44ab 200.17
P (value) 0.0001 179.31a

8.59 5.49 6.21

0.0000 0.0000 0.117

ຕຳຕະລຳງທ1 : ກຳນຈະເລນເຕບໃຫຍ່ື ທຳງດຳ້ີ ນຄວຳມສງຂອງຕນົີ້ ສຳລພຳຍຫງຼັ ປກແຕື່ ລະໄລຍະ

4.1.2 ຜນົ ໄດຮ້ີ ບັ ທຳງດຳ້ີ ນຈຳນວນໃບຂອງຕນົ້ີ ສຳລ
ຕນົ້ີ ສຳລ ອຳຍຸ 15 ວນັ ຫງຼັ ປກເມ່ື ອນຳເອຳົ ຂມີ້ ນທ່ື ໄດຈ້ີ ຳກກຳນວດັ ແທກມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ

ANOVA ພບົ ວື່ ຳ: ຈຳກກຳນນຳໃຊອີ້ ດັ ຕຳຝື່ ຸ ນທື່ ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ແມ່ື ນສ່ື ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຈີ້ ຳນວນໃບຂອງຕນົີ້ ສຳລໃນບນັ ດຳ 6
ສື່ ງິ ທດົ ລອງ (T1-T6) ມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊື່ ອໝນັີ້ 99% (P<0.01) ເຊ່ື ງິ ໃນນນັ້ີ
ສື່ ງິ ທດົ ລອງທ T6(ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ໌ ) ແມື່ ນມຈຳນວນໃບຫຼຳຍກວື່ ຳໝື່ ຢ່ື ທ່ື :
5.63 ໃບ, ຮອງລງົ ມຳແມື່ ນ T5 (ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T3(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha
+ ໂດໂລໄມ)໌ , T4 (ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ 5t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ໌ ) ແລະ T2( ຝື່ ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈ
ດນິ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ເທ່ື ຳົ ກບັ 5.53, 5.43, 5.13 ແລະ 4.40 ໃບ ຕຳມລຳດບັ , ສື່ ວນສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T1(ໃສື່
ຝື່ ຸ ນເຄມຢ່ື ຳງດຽວ N130P90K90) ແມ່ື ນມຈຳນວນໃບສະເລ່ື ຍຕື່ ຳກວ່ື ຳໝື່ ຢ່ື ທື່ : 4.16ໃບ.

ຕນົີ້ ສຳລ ອຳຍຸ 30 ວນັ ຫຼງັ ປກເມ່ື ອນຳເອຳົ ຂມີ້ ນທ່ື ໄດຈີ້ ຳກກຳນວດັ ແທກມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA ພບົ
ວ່ື ຳ: ຈຳກກຳນນຳໃຊອ້ີ ດັ ຕຳຝ່ື ຸ ນທ່ື ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ແມ່ື ນສື່ ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຈ້ີ ຳນວນໃບຂອງຕນົ້ີ ສຳລໃນບນັ ດຳ 6 ສື່ ງິ ທດົ ລອງ
(T1-T6) ແມ່ື ນມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊ່ື ອໝນັ້ີ 99% (P<0.01) ເຊື່ ງິ ໃນນນັ້ີ ສ່ື ງິ ທດົ
ລອງທ T6(ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ໌) ແມື່ ນໃຫຈີ້ ຳນວນໃບຫຼຳຍກວ່ື ຳໝື່ ຢື່ ທ່ື : 9.66ໃບ

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บณั ฑิตศึกษา ประจาํ ปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

19

, ຮອງລງົ ມຳແມື່ ນ, T3(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ , T5(ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລ
ໄມ)໌ , T4(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ 5t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T2(ຝ່ື ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ
N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ເທື່ ຳົ ກບັ 9.63, 9.40, 8.80 ແລະ 8.03 ໃບ ຕຳມລຳດບັ , ສ່ື ວນສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T1(ໃສື່ ຝື່ ຸ ນ
ເຄມຢ່ື ຳງດຽວ N130P90K90) ແມື່ ນມຈຳນວນໃບສະເລື່ ຍຕ່ື ຳກວື່ ຳໝ່ື ຢ່ື ທ່ື : 7.86ໃບ.

ຕນົີ້ ສຳລ ອຳຍຸ 45 ວນັ ຫງຼັ ປກເມື່ ອນຳເອຳົ ຂມ້ີ ນທື່ ໄດຈ້ີ ຳກກຳນວດັ ແທກມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA
ພບົ ວ່ື ຳ: ຈຳກກຳນນຳໃຊອ້ີ ດັ ຕຳຝື່ ຸ ນທ່ື ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ແມື່ ນສື່ ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຈ້ີ ຳນວນໃບຂອງຕນົ້ີ ສຳລໃນບນັ ດຳ 6 ສື່ ງິ ທດົ ລອງ
(T1-T6) ແມ່ື ນມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊ່ື ອໝນັ້ີ 99% (P<0.01) ເຊື່ ງິ ໃນນນັີ້ ສ່ື ງິ ທດົ
ລອງທ T6(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນໃຫຈ້ີ ຳນວນໃບຫຼຳຍກວື່ ຳໝື່ ຢ່ື ທ່ື : 12.53
ໃບ, ຮອງລງົ ມຳແມື່ ນ T5(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T3(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ໂດ
ໂລໄມ)໌ , , T4(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ 5t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມN95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T1(ໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນເຄມຢື່ ຳງດຽວ
N130P90K90) ເທ່ື ຳົ ກບັ 11.45, 11.40, 11.33 ແລະ 11.03 ໃບ ຕຳມລຳດບັ , ສ່ື ວນສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T2(ຝື່ ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ
ວໄິ ຈດນິ N95P72K62) ແມ່ື ນມຈຳນວນໃບສະເລື່ ຍຕ່ື ຳກວ່ື ຳໝື່ ຢື່ ທື່ : 9.46ໃບ.

ຕນົ້ີ ສຳລ ອຳຍຸ 60 ວນັ ຫງຼັ ປກເມ່ື ອນຳເອຳົ ຂມ້ີ ນທື່ ໄດຈ້ີ ຳກກຳນວດັ ແທກມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA
ພບົ ວື່ ຳ: ຈຳກກຳນນຳໃຊອ້ີ ດັ ຕຳຝ່ື ຸ ນທື່ ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ແມື່ ນສື່ ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຈີ້ ຳນວນໃບຂອງຕນົີ້ ສຳລໃນບນັ ດຳ 6 ສ່ື ງິ ທດົ
ລອງ (T1-T6) ແມ່ື ນມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊ່ື ອໝນັ້ີ 99% (P<0.01) ເຊື່ ງິ ໃນນນັີ້
ສື່ ງິ ທດົ ລອງທ T6(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນໃຫຈີ້ ຳນວນໃບຫຳຼ ຍກວື່ ຳໝື່ ຢ່ື ທື່ :
12.73ໃບ, ຮອງລງົ ມຳແມື່ ນ T3(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ , T5(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ 10t/ha + ຝ່ື ຸນເຄມ
N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T4(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ 5t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T2(ຝ່ື ຸ ນເຄມຕຳມ

ຈຳນວນໃບຂອງຕນົ້ີ ສຳລແຕື່ ລະຊື່ ວງອຳຍຸ

ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ 15ວນັ 30ວນັ 45ວນັ 60ວນັ

(cm) (cm) (cm) (cm)

T1 (control) 4.16c 7.86c 11.03b 10.86c

T2 (N95P72K62 + DM) 4.40c 8.03c 9.46c 11.13bc

T3 (CF15T/ha + DM) 5.43ab 9.63a 11.40b 12.16ab

T4 (CF5T/ha + N95P72K62 + DM) 5.13b 8.80b 11.33b 11.50b

T5 (CF10T/ha +N95P72K62 + DM) 5.53ab 9.40a 11.45b 11.96ab

T6 (CF15T/ha+ N95P72K62 + DM) 5.63a 9.66a 12.53a 12.73a

% CV 5.31 3.34 4.15 4.22

P (value) 0.0002 0.0000 0.0003 0.0091

ຜນົ ວໄິ ຈດນິ N95P72K62) ເທ່ື ຳົ ກບັ 12.16, 11.96, 11.50 ແລະ 11.13 ໃບ ຕຳມລຳດບັ , ສື່ ວນສື່ ງິ ທດົ ລອງ T1(ໃສື່
ຝື່ ຸ ນເຄມຢື່ ຳງດຽວ N130P90K90) ແມື່ ນມຈຳນວນໃບສະເລ່ື ຍຕື່ ຳກວື່ ຳໝື່ ຢ່ື ທື່ : 10.86ໃບ.

ຕຳຕະລຳງທ16 : ກຳນຈະເລນເຕບໃຫຍ່ື ທຳງດຳີ້ ນຈຳນວນໃບຂອງຕນົີ້ ສຳລຫງຼັ ປກແຕື່ ລະໄລຍະ

4.1.3 ຜນົ ໄດຮ້ີ ບັ ທຳງຂະໜຳດຄວຳມກວຳ້ີ ງຂອງໃບສຳລ (cm)
ຕນົີ້ ສຳລ ອຳຍຸ 15 ວນັ ຫງຼັ ປກເມື່ ອນຳເອຳົ ຂມ້ີ ນທື່ ໄດຈີ້ ຳກກຳນວດັ ແທກມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA ພບົ
ວ່ື ຳ: ຈຳກກຳນນຳໃຊອີ້ ດັ ຕຳຝ່ື ຸ ນທື່ ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ແມື່ ນສ່ື ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຂ້ີ ະໜຳດຄວຳມກວຳ້ີ ງຂອງໃບສຳລໃນບນັ ດຳ 6 ສ່ື ງິ
ທດົ ລອງ (T1-T6) ແມື່ ນມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊ່ື ອໝນັ້ີ 99% (P<0.01) ເຊື່ ງິ ໃນ

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ที่ ระดบั บณั ฑติ ศึกษา ประจาํ ปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

20

ນນັ້ີ ສ່ື ງິ ທດົ ລອງທ T5(ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 10t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນມຄວຳມກວຳີ້ ງຂອງໃບຫຼຳຍ
ກວ່ື ຳໝ່ື ຢ່ື ທື່ : 3.04 cm, ຮອງລງົ ມຳແມື່ ນ, T6(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T3(ຝື່ ຸ ນ
ບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ , T4(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ 5t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62) ແລະ T1(ໃສື່ ຝ່ື ຸ ນເຄມຢ່ື ຳງດຽວ
N130P90K90) ເທື່ ຳົ ກບັ 2.96 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມື່ ນມຂະໜຳດຄວຳມກວຳີ້ ງຂອງໃບຕ່ື ຳກວື່ ຳໝື່ ຢ່ື ທ່ື : 1.85 cm.

ຕນົ້ີ ສຳລ ອຳຍຸ 30 ວນັ ຫຼງັ ປກເມ່ື ອນຳເອຳົ ຂມ້ີ ນທ່ື ໄດຈ້ີ ຳກກຳນວດັ ແທກມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA
ພບົ ວື່ ຳ: ຈຳກກຳນນຳໃຊອີ້ ດັ ຕຳຝ່ື ຸ ນທ່ື ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ແມ່ື ນສື່ ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຂີ້ ະໜຳດຄວຳມກວຳ້ີ ງຂອງໃບສຳລໃນບນັ ດຳ 6
ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ (T1-T6) ແມື່ ນມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊື່ ອໝນັີ້ 99% (P<0.01) ເຊື່ ງິ
ໃນນນັ້ີ ສ່ື ງິ ທດົ ລອງທ T6(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມື່ ນມຄວຳມກວຳ້ີ ງຂອງໃບ
ຫຼຳຍກວ່ື ຳໝ່ື ທ່ື : 7.51 cm, ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນ T5 (ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 10t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T3(ຝື່ ຸ ນ
ບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ , T4 (ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ 5t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T1(ໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນ
ເຄມຢື່ ຳງດຽວ N130P90K90) ເທ່ື ຳົ ກບັ 7.17, 6.48, 6.05 ແລະ 5.82 cm ຕຳມລຳດບັ , ສື່ ວນສື່ ງິ ທດົ ລອງ T2( ຝື່ ຸ ນ
ເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນມຂະໜຳດຄວຳມກວຳີ້ ງຂອງໃບຕື່ ຳກວ່ື ຳໝື່ ຢື່ ທື່ : 4.82 cm.

ຕນົ້ີ ສຳລ ອຳຍຸ 45 ວນັ ຫຼງັ ປກເມ່ື ອນຳເອຳົ ຂມ້ີ ນທື່ ໄດຈີ້ ຳກກຳນວດັ ແທກມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA
ພບົ ວື່ ຳ: ຈຳກກຳນນຳໃຊອີ້ ດັ ຕຳຝ່ື ຸ ນທ່ື ແຕກຕື່ ຳງກນັ ແມື່ ນສື່ ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຂີ້ ະໜຳດຄວຳມກວຳີ້ ງຂອງໃບສຳລໃນບນັ ດຳ 6
ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ (T1-T6) ແມື່ ນມຄວຳມແຕກຕື່ ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊື່ ອໝນັ້ີ 95% (P<0.05) ເຊື່ ງິ
ໃນນນັີ້ ສື່ ງິ ທດົ ລອງທ T5(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມື່ ນມຄວຳມກວຳ້ີ ງຂອງໃບ
ຫຼຳຍກວ່ື ຳໝື່ ທື່ : 7.95 cm, ຮອງລງົ ມຳແມື່ ນ, T6(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T1(ໃສື່
ຝື່ ຸ ນເຄມຢື່ ຳງດຽວ N130P90K90), T3 (ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T4(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ 5t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄ
ມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ເທື່ ຳົ ກບັ 7.82, 7.71, 7.38 ແລະ 7.19 cm ຕຳມລຳດບັ , ສ່ື ວນສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T2 (ຝ່ື ຸ ນ
ເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມື່ ນມຂະໜຳດຄວຳມກວຳ້ີ ງຂອງໃບຕ່ື ຳກວ່ື ຳໝ່ື ຢ່ື ທື່ : 6.70 cm.

ຕນົີ້ ສຳລ ອຳຍຸ 60 ວນັ ຫງຼັ ປກເມ່ື ອນຳເອຳົ ຂມ້ີ ນທ່ື ໄດຈີ້ ຳກກຳນວດັ ແທກມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA ພບົ
ວື່ ຳ: ຈຳກກຳນນຳໃຊອ້ີ ດັ ຕຳຝ່ື ຸ ນທ່ື ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ແມື່ ນສື່ ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຂ້ີ ະໜຳດຄວຳມກວຳ້ີ ງຂອງໃບສຳລໃນບນັ ດຳ 6 ສື່ ງິ
ທດົ ລອງ (T1-T6) ແມ່ື ນມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊ່ື ອໝນັ້ີ 99% (P≤0.01) ເຊື່ ງິ ໃນ
ນນັີ້ ສື່ ງິ ທດົ ລອງທ T6(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນມຄວຳມກວຳ້ີ ງຂອງໃບຫຳຼ ຍ
ກວື່ ຳໝື່ ທ່ື : 8.01 cm, ຮອງລງົ ມຳແມື່ ນ T5(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T1(ໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນເຄ
ມຢ່ື ຳງດຽວ N130P90K90), T3(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T4(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ 5t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ
N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ເທ່ື ຳົ ກບັ 7.65, 7.51, 7.31ແລະ 6.92 cm ຕຳມລຳດບັ , ສ່ື ວນສື່ ງິ ທດົ ລອງ T2 (ຝື່ ຸ ນເຄ
ມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນມຂະໜຳດຄວຳມກວຳ້ີ ງຂອງໃບຕື່ ຳກວື່ ຳໝ່ື ຢ່ື ທື່ : 6.54 cm.

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ที่ ระดบั บณั ฑติ ศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

21

ຂະໜຳດຄວຳມກວຳີ້ ງຂອງໃບສຳລແຕ່ື ລະຊ່ື ວງອຳຍຸ

ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ 15 ວນັ 30 ວນັ 45 ວນັ 60 ວນັ

(cm) (cm) (cm) (cm)

T1 (control) 2.12d 5.82cd 7.71a 7.51ab

T2 (N95P72K62 + DM) 1.85cd 4.82d 6.70b 6.54c
T3 (CF15T/ha + DM) 2.77ab 6.48abc 7.38ab 7.31ab
T4 (CF5T/ha + N95P72K62 + DM) 2.51bc 6.05bc 7.19ab 6.92bc
T5 (CF10T/ha +N95P72K62 + DM) 3.04a 7.17ab 7.95a 7.65a
T6 (CF15T/ha+ N95P72K62 + DM) 2.96ab 7.51a 7.82a 8.01a

% CV 9.73 9.86 5.32 5.32

P (value) 0.0008 0.0039 0.0369 0.0107

ຕຳຕະລຳງທ17 : ຂະໜຳດຄວຳມກວຳີ້ ງຂອງໃບສຳລຫງຼັ ປກແຕ່ື ລະໄລຍະ

4.1.4 ຜນົ ໄດຮີ້ ບັ ທຳງຂະໜຳດເສນັີ້ ຜື່ ຳກຳງຂອງລຳຕນົ້ີ ສຳລ
ຕນົີ້ ສຳລ ອຳຍຸ 15 ວນັ ຫງຼັ ປກເມື່ ອນຳເອຳົ ຂມ້ີ ນທ່ື ໄດຈ້ີ ຳກກຳນວດັ ແທກມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA ພບົ
ວື່ ຳ: ຈຳກກຳນນຳໃຊອີ້ ດັ ຕຳຝ່ື ຸ ນທື່ ແຕກຕື່ ຳງກນັ ແມ່ື ນສື່ ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຂີ້ ະໜຳດເສນັີ້ ຜ່ື ຳກຳງຂອງລຳຕນົີ້ ໃນບນັ ດຳ 6 ສື່ ງິ ທດົ
ລອງ (T1-T6) ມຄວຳມແຕກຕື່ ຳງກນັ ທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊ່ື ອໝນັ້ີ 99% (P<0.01) ເຊື່ ງິ ໃນນນັ້ີ ສື່ ງິ
ທດົ ລອງທ T5(ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T3(ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌
ແມື່ ນມເສນັ້ີ ຜື່ ຳກຳງຂອງລຳຕນົ້ີ ກວ່ື ຳໝ່ື ທ່ື : 0.97 cm, ຮອງລງົ ມຳແມື່ ນ T6(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62
+ ໂດໂລໄມ)໌ , T4 (ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ 5t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T2(ຝື່ ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ
N95P72K62) ເທ່ື ຳົ ກບັ 0.93, 0.75 ແລະ 0.39 cm ຕຳມລຳດບັ , ສື່ ວນສື່ ງິ ທດົ ລອງ T1(ໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນເຄມຢື່ ຳງດຽວ
N130P90K90) ແມ່ື ນມຂະໜຳດເສນັ້ີ ຜື່ ຳກຳງຂອງລຳຕນົີ້ ຕ່ື ຳກວ່ື ຳໝ່ື ຢື່ ທ່ື : 0.34 cm.
ຕນົ້ີ ສຳລ ອຳຍຸ 30 ວນັ ຫຼງັ ປກເມື່ ອນຳເອຳົ ຂມີ້ ນທ່ື ໄດຈີ້ ຳກກຳນວດັ ແທກມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA ພບົ
ວື່ ຳ: ຈຳກກຳນນຳໃຊອີ້ ດັ ຕຳຝື່ ຸ ນທື່ ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ແມ່ື ນສື່ ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຂີ້ ະໜຳດເສນັ້ີ ຜ່ື ຳກຳງຂອງລຳຕນົ້ີ ໃນບນັ ດຳ 6 ສ່ື ງິ ທດົ
ລອງ (T1-T6) ມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊ່ື ອໝນັີ້ 99% (P<0.01) ເຊ່ື ງິ ໃນນນັ້ີ ສ່ື ງິ
ທດົ ລອງທ T6(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ ແມື່ ນມເສນັ້ີ ຜື່ ຳກຳງຂອງລຳຕນົີ້ ສງກວ່ື ຳ
ໝື່ ທ່ື : 3.10 cm, ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນ T5(ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 10t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T3(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ
15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ , T4(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ 5t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T1(ໃສ່ື ຝື່ ຸ ນເຄມຢື່ ຳງ
ດຽວ N130P90K90) ເທື່ ຳົ ກບັ 2.84, 2.74, 2.45 ແລະ 1.87 cm ຕຳມລຳດບັ , ສື່ ວນສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T2(ຝ່ື ຸ ນເຄມຕຳມ
ຜນົ ວໄິ ຈດນິ N95P72K62) ແມ່ື ນມຂະໜຳດເສນັີ້ ຜື່ ຳກຳງຂອງລຳຕນົີ້ ຕ່ື ຳກວ່ື ຳໝ່ື ຢ່ື ທ່ື : 1.84 cm.
ຕນົ້ີ ສຳລ ອຳຍຸ 45 ວນັ ຫງຼັ ປກເມ່ື ອນຳເອຳົ ຂມີ້ ນທ່ື ໄດຈີ້ ຳກກຳນວດັ ແທກມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA ພບົ
ວື່ ຳ: ຈຳກກຳນນຳໃຊອ້ີ ດັ ຕຳຝ່ື ຸ ນທື່ ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ແມ່ື ນສ່ື ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຂີ້ ະໜຳດເສນັີ້ ຜື່ ຳກຳງຂອງລຳຕນົີ້ ໃນບນັ ດຳ 6 ສື່ ງິ ທດົ
ລອງ (T1-T6) ມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊ່ື ອໝນັ້ີ 99% (P<0.01) ເຊື່ ງິ ໃນນນັ້ີ ສ່ື ງິ
ທດົ ລອງທ T6(ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມື່ ນມເສນັ້ີ ຜື່ ຳກຳງຂອງລຳຕນົີ້ ສງກວື່ ຳໝ່ື ທ່ື :
3.52 cm, ຮອງລງົ ມຳແມື່ ນ T3 ຝ່ື ຸ ນ(ບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ , T5(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62
+ ໂດໂລໄມ)໌ , T1 (ໃສື່ ຝື່ ຸ ນເຄມຢື່ ຳງດຽວ N130P90K90) ແລະ T4(ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ 5t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 +
ໂດໂລໄມ)໌ ເທື່ ຳົ ກບັ 3.42, 3.39, 3.39 ແລະ 3.25 cm ຕຳມລຳດບັ , ສື່ ວນສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T2(ຝື່ ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈ
ດນິ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນມຂະໜຳດເສນັີ້ ຜ່ື ຳກຳງຂອງລຳຕນົີ້ ຕ່ື ຳກວື່ ຳໝ່ື ຢື່ ທ່ື : 3.14 cm.

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ที่ ระดบั บัณฑติ ศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

22

ຕນົີ້ ສຳລ ອຳຍຸ 60 ວນັ ຫງຼັ ປກເມ່ື ອນຳເອຳົ ຂມ້ີ ນທ່ື ໄດຈ້ີ ຳກກຳນວດັ ແທກມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA ພບົ
ວື່ ຳ: ຈຳກກຳນນຳໃຊອ້ີ ດັ ຕຳຝື່ ຸ ນທ່ື ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ແມ່ື ນສື່ ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຂ້ີ ະໜຳດເສນັ້ີ ຜ່ື ຳກຳງຂອງລຳຕນົີ້ ໃນບນັ ດຳ 6 ສ່ື ງິ ທດົ
ລອງ (T1-T6) ແມ່ື ນມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊື່ ອໝນັ້ີ 99% (P<0.01) ເຊ່ື ງິ ໃນນນັ້ີ
ສື່ ງິ ທດົ ລອງທ T6(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມື່ ນມເສນັີ້ ຜ່ື ຳກຳງຂອງລຳຕນົີ້ ສງກວື່ ຳໝ່ື
ທື່ : 3.66 cm, ຮອງລງົ ມຳແມື່ ນ T5(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T3(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ
15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ , T4(ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ 5t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T1(ໃສື່ ຝື່ ຸ ນເຄມຢ່ື ຳງ
ດຽວ N130P90K90) ເທື່ ຳົ ກບັ 3.40, 3.30, 3.18 ແລະ 3.13 cm ຕຳມລຳດບັ ,ສ່ື ວນສື່ ງິ ທດົ ລອງ T2(ຝ່ື ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ
ວໄິ ຈດນິ N95P72K62 +ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນມຂະໜຳດເສນັີ້ ຜື່ ຳກຳງຂອງລຳຕນົ້ີ ຕື່ ຳກວ່ື ຳໝ່ື ຢື່ ທື່ : 2.91 cm.

ຕຳຕະລຳງທ18:ກຳນຈະເລນເຕບໃຫຍື່ ທຳງດຳ້ີ ນຂະໜຳດເສນັ້ີ ຜື່ ຳກຳງຂອງລຳຕນົີ້ ຫງຼັ ປກແຕ່ື ລະໄລຍະ.

4.2. ຜນົ ໄດຮີ້ ບັ ທຳງດຳ້ີ ນອງົ ປະກອບຜນົ ຜະລດິ ຂອງສຳລ
4.2.1.ຜນົ ໄດຮີ້ ບັ ທຳງດຳີ້ ນນຳີ້ ໜກັ ຝັກສຳລທ່ື ບປອກເປອກ ແລະ ປອກເປອກ (g/ຝັກ)
ເມື່ ອນຳເອຳົ ຂມີ້ ນທື່ ໄດຈ້ີ ຳກກຳນວດັ ແທກມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA ພບົ ວື່ ຳ: ຈຳກກຳນນຳໃຊອ້ີ ດັ ຕຳ
ຝື່ ຸ ນທ່ື ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ແມ່ື ນສື່ ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫນ້ີ ຳີ້ ໜກັ ຝັກສຳລທ່ື ບື່ ທນັ ປອກເປອກໃນບນັ ດຳ 6 ສື່ ງິ ທດົ ລອງ (T1-T6) ແມ່ື ນມ
ຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊ່ື ອໝນັີ້ 99% (P<0.01) ເຊ່ື ງິ ໃນນນັີ້ ສື່ ງິ ທດົ ລອງທ T6(ຝື່ ຸ ນ
ບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມື່ ນມນຳີ້ ໜກັ ຝັກສດົ ທ່ື ບ່ື ທນັ ປອກເປອກສງກວື່ ຳໝ່ື ທື່ :
257.82 g/ຝັກ, ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນ T5(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T1(ໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນເຄມຢ່ື ຳງ
ດຽວ N130P90K90), T4(ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ 5t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T2(ຝ່ື ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈ

ເສນັ້ີ ຜື່ ຳກຳງຂອງລຳຕນົີ້ ໃນແຕ່ື ລະຊື່ ວງອຳຍຸ

ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ 15 ວນັ 30 ວນັ 45 ວນັ 60 ວນັ

(cm) (cm) (cm) (cm)

T1 (control) 0,34c 1.84d 3.39ab 3.13d

T2 (N95P72K62 + DM) 0.39c 1.87d 3.14c 2.91e

T3 (CF15T/ha + DM) 0.97a 2.74bc 3.42a 3.30bc
T4 (CF5T/ha + N95P72K62 + DM) 0.75b 2.45c 3.25bc 3.18cd
T5 (CF10T/ha +N95P72K62 + DM) 0.97a 2.87ab 3.39ab 3.40b
T6 (CF15T/ha+ N95P72K62 + DM) 0.93a 3.10a 3.52a 3.66a

% CV 11.33 7.51 2.70 2.60

P (value) 0.0000 0.0000 0.0057 0.0000

ດນິ N95P72K62+ ໂດໂລໄມ)໌ ເທື່ ຳົ ກບັ 254.97, 238.57, 203.89 ແລະ 170.95 g/ຝັກ ຕຳມລຳດບັ , ສ່ື ວນສື່ ງິ

ທດົ ລອງ T3(ຝ່ື ຸນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນມນຳີ້ ໜກັ ຝັກສດົ ທ່ື ບື່ ປອກເປອກຕ່ື ຳກວ່ື ຳໝື່ ຢື່ ທື່ : 144.71 g/ຝັກ.

ຄື່ ຳສະເລື່ ຍຂອງນຳ້ີ ໜກັ ຝັກສຳລທື່ ປອກເປອກໃນບນັ ດຳ 6 ສື່ ງິ ທດົ ລອງ (T1-T6) ແມື່ ນມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ

ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊື່ ອໝນັີ້ 99% (P<0.01) ເຊ່ື ງິ ໃນນນັ້ີ ສື່ ງິ ທດົ ລອງທ T6(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha +

ຝ່ື ຸ ນເຄມN95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນມນຳ້ີ ໜກັ ຝັກສດົ ທ່ື ປອກເປອກສງກວ່ື ຳໝື່ ຄທ່ື : 174.21 g/ຝັກ, ຮອງລງົ ມຳ

ແມື່ ນ T5(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T1(ໃສື່ ຝ່ື ຸ ນເຄມຢ່ື ຳງດຽວN130P90K90), T4(ຝ່ື ຸ ນ

ບ່ື ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ 5t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T2(ຝ່ື ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ N95P72K62 + ໂດໂລ

ໄມ)໌ ເທື່ ຳົ ກບັ 174.11, 168.53, 151.40 ແລະ 123.87 g/ຝັກ ຕຳມລຳດບັ , ສ່ື ວນສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T3(ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ

15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນມນຳີ້ ໜກັ ຝັກສດົ ທື່ ບ່ື ປອກເປອກຕ່ື ຳກວື່ ຳໝ່ື ຢ່ື ທື່ : 103.72 g/ຝັກ.

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ที่ ระดบั บณั ฑติ ศึกษา ประจาํ ปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

23

ຕຳຕະລຳງທ19 : ນຳີ້ ໜກັ ຝັກສຳລທື່ ບ່ື ປອກເປອກ ແລະ ປອກເປອກ

ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ ບ່ື ປອກເປອກ ນຳ້ີ ໜກັ ຝັກສຳລ ຄວຳມແຕກຕື່ ຳງ
(g/ຝັກ) (g/ຝັກ)
T1 (Control) 238.57ab ປອກເປອກ 70.04
T2 (N95P72K62 + DM) 170.95cd (g/ຝັກ) 47.08
T3 (CF15T/ha + DM) 144.71d 168.53ab 40.99
T4 (CF5T/ha + N95P72K62 + DM) 203.89bc 123.87c 52.49
T5 (CF10T/ha +N95P72K62 + DM) 254.97a 103.72d 80.86
T6 (CF15T/ha+ N95P72K62 + DM) 257.82a 151.40b 83.61
174.11a
%CV 12.88 174.21a
P(value) 0.0020
6.35
0.0000

4.2.3 ຜນົ ໄດຮ້ີ ບັ ທຳງດຳີ້ ນຜນົ ຜະລດິ ສຳລທ່ື ບປອກເປອກ ແລະ ປອກເປອກ (kg/rai)
ເມື່ ອນຳເອຳົ ຂມີ້ ນທື່ ໄດຈ້ີ ຳກກຳນວດັ ແທກມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA ພບົ ວື່ ຳ: ຈຳກກຳນນຳໃຊອີ້ ດັ ຕຳ
ຝື່ ຸ ນທ່ື ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ແມ່ື ນສ່ື ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫນີ້ ຳີ້ ໜກັ ຝັກສຳລທ່ື ບ່ື ທນັ ປອກເປອກໃນບນັ ດຳ 6 ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ (T1-T6) ແມ່ື ນມ
ຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊື່ ອໝນັ້ີ 99% (P<0.01) ເຊື່ ງິ ໃນນນັ້ີ ສື່ ງິ ທດົ ລອງທ T6(ຝ່ື ຸ ນ
ບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມື່ ນໃຫຜ້ີ ນົ ຜະລດິ ຝັກສດົ ທື່ ບ່ື ທນັ ປອກເປອກສງກວື່ ຳໝື່ ທື່ :
2.474 kg/rai, ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນ T5( ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ 10t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T1(ໃສ່ື ຝື່ ຸ ນເຄມຢ່ື ຳງ
ດຽວ N130P90K90 + ໂດໂລໄມ)໌ , T4(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ 5t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມN95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T2(ຝ່ື ຸ ນເຄມ

ຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ເທື່ ຳົ ກບັ 2.447,3, 2.290, 2.216 ແລະ 1.647 kg/rai ຕຳມລຳດບັ ,
ສ່ື ວນສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T3(ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນມນຳີ້ ໜກັ ຝັກສດົ ທື່ ບື່ ປອກເປອກຕ່ື ຳກວ່ື ຳໝ່ື ຢື່ ທ່ື : 1.389

kg/rai.
ຄ່ື ຳສະເລື່ ຍຂອງຜນົ ຜະລດິ ຝັກສດົ ສຳລທື່ ປອກເປອກໃນບນັ ດຳ 6 ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ (T1-T6) ແມ່ື ນມຄວຳມແຕກ

ຕື່ ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊ່ື ອໝນັີ້ 99% (P<0.01) ເຊື່ ງິ ໃນນນັ້ີ ສ່ື ງິ ທດົ ລອງທ T6(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ
15t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມື່ ນມນຳ້ີ ໜກັ ຝັກສດົ ທື່ ປອກເປອກສງກວື່ ຳໝ່ື ທື່ : 1.672 kg/rai, ຮອງ
ລງົ ມຳແມ່ື ນ T5(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T1(ໃສື່ ຝ່ື ຸ ນເຄມຢື່ ຳງດຽວ N130P90K90),
T4(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ 5t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ(N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T2(ຝື່ ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ N95P72K62 +
ໂດໂລໄມ)໌ ເທ່ື ຳົ ກບັ 1.671, 1.617, 1.593 ແລະ 1.188 kg/rai ຕຳມລຳດບັ , ສ່ື ວນສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T3(ຝ່ື ຸນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ
15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນມນຳີ້ ໜກັ ຝັກສດົ ທື່ ບື່ ປອກເປອກຕື່ ຳກວື່ ຳໝື່ ຢ່ື ທ່ື : 995 kg/rai.

ຕຳຕະລຳງທ20: ນຳ້ີ ໜກັ ຝັກສຳລທ່ື ບ່ື ປອກເປອກ ແລະ ປອກເປອກ

ສື່ ງິ ທດົ ລອງ ບື່ ປອກເປອກ ນຳ້ີ ໜກັ ຝັກສຳລ ຄວຳມແຕກຕື່ ຳງ
(kg/rai) ປອກເປອກ (kg/ rai)
T1 (control) 2290ab (kg/ rai) 673
T2 (N95P72K62 + DM)
T3 (CF15T/ha + DM) 1647cd 1617ab 459

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บัณฑติ ศึกษา ประจําปี 1389d 1188c 394

995d

ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

24

T4 (CF5T/ha + N95P72K62 + DM) 2216ab 1593ab 504
T5 (CF10T/ha +N95P72K62 + DM)
T6 (CF15T/ha+ N95P72K62 + DM) 2447.3a 1671a 776.3
2474.7a 802.7
%CV 12.90 1672a
P(value) 0.0020 6.35
0.0000

4.2.4 ຜນົ ໄດຮີ້ ບັ ທຳງດຳີ້ ນຄວຳມຍຳວຂອງຝັກສຳລທື່ ບ່ື ປອກເປອກ ແລະ ປອກເປອກ (cm)
ຂມ້ີ ນທື່ ໄດຈ້ີ ຳກກຳນວດັ ແທກເມ່ື ອນຳມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA ພບົ ວື່ ຳ: ຈຳກກຳນນຳໃຊອີ້ ດັ ຕຳຝື່ ຸ ນທື່
ແຕກຕື່ ຳງກນັ ແມື່ ນສ່ື ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຂີ້ ະໜຳດຄວຳມຍຳວຂອງຝັກສຳລທ່ື ບື່ ທນັ ປອກເປອກ ໃນບນັ ດຳ 6 ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ (T1-
T6) ແມ່ື ນມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊ່ື ອໝນັີ້ 99% (P<0.01) ເຊ່ື ງິ ໃນນນັ້ີ ສື່ ງິ ທດົ ລອງ
ທ T1(ໃສື່ ຝ່ື ຸ ນເຄມຢ່ື ຳງດຽວ N130P90K90) ແມື່ ນຄວຳມຍຳວຝັກທ່ື ບື່ ທນັ ປອກເປອກສງກວ່ື ຳໝ່ື ຄເທື່ ຳົ ກບັ : 30.33 cm
, ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນ T2(ຝ່ື ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T6(ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄ
ມN95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T5(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ 10t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , ແລະ T4(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂ້ີ

ງວົ 5t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມN95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ເທ່ື ຳົ ກບັ 29.99, 29.84, 29.45 ແລະ 26.46 cm ຕຳມລຳດບັ ,
ສ່ື ວນສື່ ງິ ທດົ ລອງ T3(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນມຄວຳມຍຳວຝັກສດົ ທື່ ບ່ື ປອກເປອກຕ່ື ຳກວື່ ຳໝ່ື ຢື່ ທື່ :

23.76 cm.
ຄື່ ຳສະເລື່ ຍຂອງຄວຳມຍຳວຝັກສຳລທ່ື ປອກເປອກໃນບນັ ດຳ 6 ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ (T1-T6) ແມື່ ນບື່ ມຄວຳມແຕກ

ຕື່ ຳງກນັ ທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ິ (P>0.05) ເຊ່ື ງິ ໃນນນັີ້ ຈທຸ ດົ ລອງທ T1(ໃສ່ື ຝື່ ຸ ນເຄມຢ່ື ຳງດຽວ N130P90K90) ແມ່ື ນມຄວຳມ
ຍຳວຝັກສດົ ທື່ ປອກເປອກສງກວື່ ຳໝື່ ທື່ : 20.13 cm, ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນ T6 (ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62
+ ໂດໂລໄມ)໌ , T5(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T2(ຝື່ ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ
N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T4(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ 5t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ເທ່ື ຳົ ກບັ 19.97,
18.86, 17.99 ແລະ 17.21 cm ຕຳມລຳດບັ , ສ່ື ວນສື່ ງິ ທດົ ລອງ T3(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ ແມື່ ນມ
ຂະໜຳດຄວຳມຍຳວຝັກສດົ ທ່ື ປອກເປອກຕ່ື ຳກວ່ື ຳໝ່ື ຢ່ື ທ່ື : 16.85 cm.

ຕຳຕະລຳງທ21: ຄວຳມຍຳວຂອງຝັກສຳລທ່ື ບື່ ປອກເປອກ ແລະ ປອກເປອກ

ຄວຳມຍຳວຂອງຝັກສຳລ

ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ ບື່ ປອກເປອກ ປອກເປອກ ຄວຳມແຕກຕື່ ຳງ
(cm/ຝັກ) (cm/ຝັກ) (cm/ຝັກ)
T1 (control) 30.33a 20.13 10.2
T2 (N95P72K62 + DM) 29.99b 17.99
T3 (CF15T/ha + DM) 23.76c 16.85 12
T4 (CF5T/ha + N95P72K62 + DM) 26.46b 17.21
T5 (CF10T/ha +N95P72K62 + DM) 29.45a 18.86 6.91
T6 (CF15T/ha+ N95P72K62 + DM) 29.84a 19.97 9.25
10.59
%CV 4.76 6.83 9.87
P(value) 0.0008 0.073

4.2.5 ຜນົ ໄດຮີ້ ບັ ທຳງດຳ້ີ ນຂະໜຳດເສນັີ້ ຜື່ ຳກຳງຂອງຝັກສຳລທ່ື ບ່ື ປອກເປອກ ແລະ ປອກເປອກ (cm)

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ที่ ระดบั บณั ฑติ ศึกษา ประจาํ ปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

25

ຂມີ້ ນທ່ື ໄດຈ້ີ ຳກກຳນວດັ ແທກເມ່ື ອນຳມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA ພບົ ວື່ ຳ: ຈຳກກຳນນຳໃຊອ້ີ ດັ ຕຳຝື່ ຸ ນທື່
ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ແມ່ື ນສ່ື ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຂີ້ ະໜຳດເສນັີ້ ຜ່ື ຳກຳງຂອງຝັກສຳລທ່ື ບື່ ທນັ ປອກເປອກໃນບນັ ດຳ 6 ສື່ ງິ ທດົ ລອງ (T1-
T6) ແມື່ ນມຄວຳມແຕກຕື່ ຳງກນັ ທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊື່ ອໝນັີ້ 99% (P≤0.01) ເຊ່ື ງິ ໃນນນັ້ີ ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ
ທ T6(ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ (N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , ແມ່ື ນມຂະໜຳດເສນັ້ີ ຜື່ ຳກຳງຝັກທ່ື ບ່ື ທນັ ປອກເປອກ
ສງກວ່ື ຳໝ່ື ທ່ື : 5.78 cm, ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນ, T5(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 10t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T1(ໃສື່
ຝ່ື ຸ ນເຄມຢື່ ຳງດຽວ N130P90K90) ແລະ T4(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ 5t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມN95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ເທ່ື ຳົ ກບັ
5.60, 5.52 ແລະ 5.23 cm ຕຳມລຳດບັ , ສ່ື ວນສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T2(ຝື່ ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ N95P72K62 + ໂດໂລ
ໄມ)໌ ແລະ T3(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ ແມື່ ນມຂະໜຳດເສນັ້ີ ຜື່ ຳກຳງຝັກສດົ ທື່ ບ່ື ປອກເປອກຕື່ ຳກວື່ ຳໝື່ ຢ່ື ທື່ :

5.21 ແລະ 5.21cm
ຄ່ື ຳສະເລື່ ຍຂອງຂະໜຳດເສນັ້ີ ຜ່ື ຳກຳງຝັກສຳລທ່ື ປອກເປອກໃນບນັ ດຳ 6 ສື່ ງິ ທດົ ລອງ (T1-T6) ແມື່ ນມຄວຳມ

ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊື່ ອໝນັີ້ 95% (P<0.05) ເຊື່ ງິ ໃນນນັ້ີ ສື່ ງິ ທດົ ລອງທ ທ T6(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ
ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , ແມື່ ນມຂະໜຳດເສນັ້ີ ຜ່ື ຳກຳງຝັກທື່ ປອກເປອກສງກວ່ື ຳໝ່ື ທື່ : 5.02
cm, ຮອງລງົ ມຳແມື່ ນ, T5(ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 10t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T4(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ 5t/ha +

ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T1(ໃສື່ ຝື່ ຸ ນເຄມຢ່ື ຳງດຽວ N130P90K90) ແລະ T2(ຝື່ ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ
N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ເທ່ື ຳົ ກບັ 4,77, 4.51, 4.44, ແລະ 4.35cm ຕຳມລຳດບັ , ສື່ ວນສື່ ງິ ທດົ ລອງ T3(ຝ່ື ຸ ນ
ບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ ແມື່ ນມຂະໜຳດເສນັີ້ ຜື່ ຳກຳງຝັກສດົ ທ່ື ປອກເປອກຕື່ ຳກວື່ ຳໝ່ື ຢ່ື ທ່ື : 4.20 cm.

ຕຳຕະລຳງທ22: ເສນັ້ີ ຜ່ື ຳກຳງຂອງຝັກສຳລທ່ື ບື່ ປອກເປອກ ແລະ ປອກເປອກ

ເສນັ້ີ ຜ່ື ຳກຳງຂອງຝັກສຳລ

ສື່ ງິ ທດົ ລອງ ບ່ື ປອກເປອກ ປອກເປອກ ຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງ
(cm/ຝັກ) (cm/ຝັກ) (cm/ຝັກ)
T1 (Control)
T2 (N95P72K62 + DM) 5.52ab 4.44ab 0.68
T3 (CF15T/ha + DM) 5.21b
T4 (CF5T/ha + N95P72K62 + DM) 5.23b 4.35b 0.86
T5 (CF10T/ha +N95P72K62 + DM) 5.23ab
T6 (CF15T/ha+ N95P72K62 + DM) 5.60a 4.20b 0.79
5.78a
%CV 4.51b 1.01
3.10
4.77ab 0.83

5.02a 0.76

5.04

4.2.6 ຜນົ ໄດຮ້ີ ບັ ທຳງດຳີ້ ນນຳ້ີ ໜກັ ສດົ ແລະ ແຫງ້ີ ຂອງຕນົ້ີ ສຳລ (kg/ rai)
ເມ່ື ອນຳເອຳົ ຂມ້ີ ນທ່ື ໄດຈີ້ ຳກກຳນວດັ ແທກມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA ພບົ ວື່ ຳ: ຈຳກກຳນນຳໃຊອ້ີ ດັ ຕຳ
ຝ່ື ຸ ນທ່ື ແຕກຕື່ ຳງກນັ ແມື່ ນສ່ື ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫນ້ີ ຳ້ີ ໜກັ ສດົ ຂອງຕນົີ້ ສຳລໃນບນັ ດຳ 6 ສື່ ງິ ທດົ ລອງ (T1-T6) ແມື່ ນມຄວຳມແຕກ
ຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊື່ ອໝນັ້ີ 99% (P<0.01) ເຊື່ ງິ ໃນນນັ້ີ ສ່ື ງິ ທດົ ລອງທ T6(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ
15t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນມນຳີ້ ໜກັ ສດົ ຂອງຕນົ້ີ ສງກວ່ື ຳໝື່ ທື່ : 3.968 kg/rai, ຮອງລງົ ມຳ
ແມ່ື ນ T5(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T3(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ , T1(ໃສ່ື
ຝ່ື ຸ ນເຄມຢື່ ຳງດຽວ N130P90K90) ແລະ T4 (ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ 5t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມN95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ເທື່ ຳົ ກບັ
3.840, 3.136, 2.688 ແລະ 2.624 kg/ rai ຕຳມລຳດບັ , ສື່ ວນສື່ ງິ ທດົ ລອງ T2(ຝ່ື ຸນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ
N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແມື່ ນມນຳີ້ ໜກັ ສດົ ຕ່ື ຳກວ່ື ຳໝ່ື ຢ່ື ທ່ື : 2.208 kg/rai.

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บัณฑติ ศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

26

ຄື່ ຳສະເລ່ື ຍນຳີ້ ໜກັ ແຫງີ້ ຂອງຕນົີ້ ສຳລເມື່ ອນຳເອຳົ ຂມ້ີ ນທື່ ໄດຈີ້ ຳກກຳນວດັ ແທກມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ
ANOVA ພບົ ວື່ ຳ: ຄ່ື ຳສະເລື່ ຍນຳີ້ ໜກັ ແຫງ້ີ ຂອງຕນົ້ີ ສຳລໃນບນັ ດຳ 6 ສື່ ງິ ທດົ ລອງ (T1-T6) ແມື່ ນມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ
ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊ່ື ອໝນັ້ີ 99% (P<0.01) ເຊ່ື ງິ ໃນນນັ້ີ ສ່ື ງິ ທດົ ລອງທ T5(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ 10t/ha +
ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , ແມື່ ນມນຳີ້ ໜກັ ແຫງີ້ ຂອງຕນົີ້ ສງກວ່ື ຳໝ່ື ທ່ື : 3.324 kg/ rai , ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນ T6(
ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T3(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ , T1(ໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນເຄມ
ຢ່ື ຳງດຽວN130P90K90) ແລະ T4( ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ 5t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ເທື່ ຳົ ກບັ 3.289,
2.672, 2.243 ແລະ 2.179 kg/ rai ຕຳມລຳດບັ , ສ່ື ວນສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T2(ຝ່ື ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ N95P72K62 +
ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນມນຳ້ີ ໜກັ ຕນົ້ີ ແຫງີ້ ຕື່ ຳກວື່ ຳໝື່ ຢ່ື ທື່ : 1.791 kg/ rai.

ຕຳຕະລຳງທ23: ນຳີ້ ໜກັ ສດົ ແລະ ແຫງີ້ ຂອງຕນົີ້ ສຳລ

ສື່ ງິ ທດົ ລອງ ຕນົີ້ ສດົ ນຳ້ີ ໜກັ ຕນົີ້ ສຳລ ຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງ
( kg/rai) ຕນົ້ີ ແຫງີ້ ( kg/rai)
T1 (Control) 2.688bc ( kg/rai) 445
T2 (N95P72K62 + DM) 2.208c 2.243bc 417
T3 (CF15T/ha + DM) 3.136b 1.791c 464
T4 (CF5T/ha + N95P72K62 + DM) 2.624bc 2.672b 445
T5 (CF10T/ha +N95P72K62 + DM) 3.840a 2.179b 516
T6 (CF15T/ha+ N95P72K62 + DM) 3.968a 3.324a 679
11.08 3.289a
%CV 0.0004 12.18
P(value) 0.0006

4.3 ຜນົ ໄດຮ້ີ ບັ ທຳງດຳ້ີ ນຄຸນລກັ ສະນະທຳງເຄມ ແລະ ຟຊິ ກຂອງດນິ

4.3.1 ລກັ ສະນະທຳງດຳີ້ ນຄວຳມເປັນກດົ - ດື່ ຳງ ຂອງດນິ

ຈຳກຜນົ ກຳນວເິ ຄຳະຄຸນສມົ ບດັ ທຳງເຄມຂອງດນິ ກ່ື ອນກຳນດຳເນນກຳນທດົ ລອງ ພບົ ວ່ື ຳ: ໃນດນິ ມຄ່ື ຳຄວຳມ
ເປັນກດົ ເປັນດື່ ຳງຢ່ື ໃນລະດບັ ກດົ ແຮງ ມຄ່ື ຳ pH ເທື່ ຳົ ກບັ 5.4 (ສນວໃິ ຈດນິ , ພດຶ ແລະ ຝື່ ຸ ນ, ກມົ ຄຸມ້ີ ຄອງ ແລະ
ພດັ ທະນຳທ່ື ດນິ ກະສກິ ຳ, 2022), ເຊ່ື ງິ ຫຼງັ ຈຳກເຮດັ ກຳນທດົ ລອງ ໂດຍນຳເອຳົ ຕວົ ຢ່ື ຳງດນິ ມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ
ANOVA ພບົ ວື່ ຳ ກຳນນຳໃຊອີ້ ດັ ຕຳຝ່ື ຸ ນທື່ ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ແມື່ ນສ່ື ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຄ້ີ ່ື ຳຄວຳມເປັນກດົ - ດ່ື ຳງຂອງດນິ ໃນບນັ ດຳ
6 ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ (T1-T6) ແມ່ື ນມຄວຳມແຕກຕື່ ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ໃິ ນລະດບັ ຄວຳມເຊ່ື ອໝນັ້ີ 95% (P<0.05) ເຫນັ
ໄດວ້ີ ື່ ຳ ຄ່ື ຳຄວຳມເປັນກດົ ເປັນດ່ື ຳງຫຼງັ ກຳນເກບັ ກ່ື ຽວສຳລຫວຳນເແມື່ ນເພ່ື ມຂນຶີ້ ໃນທຸກໆ ສື່ ງິ ທດົ ລອງ ເຊ່ື ງິ ໃນນນັີ້ ສື່ ງິ ທດົ
ລອງ T5(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມN95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ມລະດບັ ຄື່ ຳ pH ຂອງດນິ ເພື່ ມຂນີ້ ສງທື່ ສຸດ ມຄ່ື ຳ
ສະເລື່ ຍເທື່ ຳົ ກບັ 6.20, ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນ ສື່ ງິ ທດົ ລອງ T6(ຝຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ,
T4(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ 5t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T3(ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T2(
ຝ່ື ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ໃນລະດບັ ທື່ : 6.15, 6.10, 5.95 ແລະ 5.95 ສື່ ວນສ່ື ງິ ທດົ ລອງ
T1(ໃສ່ື ຝື່ ຸ ນເຄມຢື່ ຳງດຽວ N130P90K90) ແມ່ື ນມລະດບັ ຄື່ ຳ pH ທື່ ຕ່ື ຳກວື່ ຳໝື່ ຢ່ື ທື່ : 5.35

4.3.2 ລກັ ສະນະທຳງດຳ້ີ ນປະລມິ ຳນອນິ ຊວດັ ຖຸ (%OM)

ຈຳກຜນົ ກຳນວເິ ຄຳະຄຸນສມົ ບດັ ທຳງເຄມຂອງດນິ ກື່ ອນກຳນດຳເນນກຳນທດົ ລອງ ພບົ ວື່ ຳໃນດນິ ກື່ ອນກຳນທດົ
ລອງມອນິ ຊວດັ ຖຸຢື່ ໃນລະທື່ ຂອ້ີ ນຂຳີ້ ງຕ່ື ຳ ມຄື່ ຳເທ່ື ຳົ ກບັ 0.47% (ສນວໃິ ຈດນິ , ພດຶ ແລະ ຝ່ື ຸ ນ, ກມົ ຄຸມ້ີ ຄອງ ແລະ

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บัณฑิตศึกษา ประจาํ ปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

27

ພດັ ທະນຳທ່ື ດນິ ກະສກິ ຳ, 2022), ເຊ່ື ງິ ຫຼງັ ຈຳກເຮດັ ກຳນທດົ ລອງ ໂດຍນຳເອຳົ ຕວົ ຢື່ ຳງດນິ ມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ
ANOVA ພບົ ວ່ື ຳ ກຳນນຳໃຊອ້ີ ດັ ຕຳຝື່ ຸ ນທື່ ແຕກຕື່ ຳງກນັ ແມ່ື ນສື່ ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫປີ້ ະລມິ ຳນອນິ ຊວດັ ຖຸໃນດນິ ຂອງບນັ ດຳ 6
ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ (T1-T6) ແມ່ື ນມຄວຳມແຕກຕື່ ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ໃິ ນລະດບັ ຄວຳມເຊ່ື ອໝນັີ້ 95% (P<0.05) ໃນ
ນນັີ້ ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T5(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ມປະລມິ ຳນອນິ ຊວດັ ຖຸເພື່ ມຂນີ້ ສງທື່
ສຸດ ຄ່ື ຳສະເລື່ ຍເທື່ ຳົ ກບັ 0,77% ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນສື່ ງິ ທດົ ລອງ T6(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດ
ໂລໄມ)໌ , T4(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ 5t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T3(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌
ແລະ T2(ຝ່ື ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ໃນລະດບັ ທື່ : 0,75, 0,74, 0,71 ແລະ 0.64% ສ່ື ວນ
ສື່ ງິ ທດົ ລອງ T1(ໃສື່ ຝ່ື ຸ ນເຄມຢື່ ຳງດຽວ N130P90K90) ແມ່ື ນມປະລມິ ຳນອນິ ຊວດັ ຖຸທ່ື ຕ່ື ຳກວື່ ຳໝ່ື ຢ່ື ທ່ື 0,54 %.

4.3.3 ລກັ ສະນະທຳງດຳ້ີ ນປະລມິ ຳນທຳດໄນໂຕຼເຈນທ່ື ເປັນປະໂຫຍດຕ່ື ພດ (N-avail)

ຈຳກຜນົ ກຳນວເິ ຄຳະຄຸນສມົ ບດັ ທຳງເຄມຂອງດນິ ກ່ື ອນກຳນດຳເນນກຳນທດົ ລອງ ພບົ ວື່ ຳໃນດນິ ກ່ື ອນກຳນທດົ
ລອງມປະລມິ ຳນທຳດໄນໂຕຼເຈນທື່ ເປັນປະໂຫຍດຢື່ ໃນລະທື່ ຕ່ື ຳ ມຄື່ ຳເທ່ື ຳົ ກບັ 49,0 mg/kg (ສນວໃິ ຈດນິ , ພດຶ ແລະ
ຝ່ື ຸ ນ, ກມົ ຄຸມ້ີ ຄອງ ແລະ ພດັ ທະນຳທ່ື ດນິ ກະສກິ ຳ, 2022), ເຊື່ ງິ ຫງຼັ ຈຳກເຮດັ ກຳນທດົ ລອງ ໂດຍນຳເອຳົ ຕວົ ຢື່ ຳງດນິ ມຳ
ວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA ພບົ ວ່ື ຳ ກຳນນຳໃຊອີ້ ດັ ຕຳຝື່ ຸ ນທ່ື ແຕກຕື່ ຳງກນັ ແມ່ື ນສື່ ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫປີ້ ະລມິ ຳນທຳດໄນໂຕຼ
ເຈນທື່ ເປັນປະໂຫຍດຕ່ື ພດ ຂອງບນັ ດຳ 6 ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ (T1-T6) ແມື່ ນບື່ ມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ິ ໂດຍ
ປະລມິ ຳນທຳດໄນໂຕຼເຈນທື່ ເປັນປະໂຫຍດຕື່ ພດມແນວໂນມ້ີ ເພ່ື ມຂນຶ້ີ ແລະ ຫຸດຼ ລງົ ໃນບຳງສື່ ງິ ທດົ ລອງ ໃນນນັີ້ ສື່ ງິ ທດົ
ລອງ T6(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K6 + ໂດໂລໄມ2໌ ), ມປະລມິ ຳນທຳດໄນໂຕຼເຈນເພ່ື ມຂນຶີ້ ສງທ່ື ສຸດ ຄື່ ຳ
ສະເລ່ື ຍເທື່ ຳົ ກບັ 53,00 mg/kg, ຮອງລງົ ມຳແມື່ ນສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T5(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດ
ໂລໄມ)໌ , T4(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ 5t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T2(ຝື່ ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ N95P72K62
+ ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T1(ໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນເຄມຢ່ື ຳງດຽວ N130P90K90) ໃນລະດບັ ເທື່ ຳົ ກບັ 52.50, 49.60, 49,28 ແລະ 49,00
mg/kg, ສື່ ວນສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T3(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນມປະລມິ ຳນທຳດໄນໂຕຼເຈນຕ່ື ຳກວື່ ຳໝື່ ຢື່ ທ່ື :

45.29 mg/kg
4.3.4 ລກັ ສະນະທຳງດຳີ້ ນປະລມິ ຳນທຳດຝົດສຟຣດັ ທື່ ເປັນປະໂຫຍດຕ່ື ພດ (P-avail)

ຈຳກຜນົ ກຳນວເິ ຄຳະຄຸນສມົ ບດັ ທຳງເຄມຂອງດນິ ກື່ ອນກຳນດຳເນນກຳນທດົ ລອງ ພບົ ວື່ ຳໃນດນິ ກື່ ອນກຳນທດົ
ລອງມປະລມິ ຳນທຳດຝົດສຟຣດັ ທ່ື ເປັນປະໂຫຍດຢ່ື ໃນລະທື່ ຕື່ ຳທື່ ສຸດຄ ມຄື່ ຳເທ່ື ຳົ ກບັ 2.37 mg/kg (ສນວໃິ ຈດນິ , ພດຶ
ແລະ ຝື່ ຸ ນ, ກມົ ຄຸມ້ີ ຄອງ ແລະ ພດັ ທະນຳທື່ ດນິ ກະສກິ ຳ, 2022), ເຊ່ື ງິ ຫງຼັ ຈຳກເຮດັ ກຳນທດົ ລອງ ໂດຍນຳເອຳົ ຕວົ ຢ່ື ຳງ
ດນິ ມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA ພບົ ວ່ື ຳ ກຳນນຳໃຊອ້ີ ດັ ຕຳຝ່ື ຸ ນທື່ ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ແມ່ື ນສ່ື ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫປ້ີ ະລມິ ຳນທຳດ
ຝົດສຟຣດັ ທ່ື ເປັນປະໂຫຍດຕື່ ພດ ຂອງບນັ ດຳ 6 ສື່ ງິ ທດົ ລອງ (T1-T6) ແມື່ ນມຄວຳມແຕກຕື່ ຳງກນັ ທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ໃິ ນ
ລະດບັ ຄວຳມເຊື່ ອໝນັີ້ 95% (P<0.05) ໂດຍປະລມິ ຳນທຳດຝົດສຟຣດັ ທ່ື ເປັນປະໂຫຍດຕື່ ພດມແນວໂນມ້ີ ເພ່ື ມຂນ້ີ
ໃນນນັີ້ ສື່ ງິ ທດົ ລອງ T6(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ມປະລມິ ຳນທຳດຝົດສຟຣດັ ເພ່ື ມຂນຶ້ີ
ສງທ່ື ສຸດ ຄ່ື ຳສະເລື່ ຍເທ່ື ຳົ ກບັ 20.67 mg/kg, ຮອງລງົ ມຳແມື່ ນສື່ ງິ ທດົ ລອງ T5(ຝື່ ຸນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ 10t/ha + ຝື່ ຸນເຄມ
N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T4(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ 5t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T2(ຝື່ ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ
ວໄິ ຈດນິ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T1(ໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນເຄມຢ່ື ຳງດຽວN130P90K90) ໃນລະດບັ ເທ່ື ຳົ ກບັ 19.45, 19.29,
18.38 ແລະ 14.88 mg/kg, ສ່ື ວນສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T3(ຝ່ື ຸນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ ແມ່ື ນມປະລມິ ຳນທຳດ
ຝົດສຟຣດັ ຕື່ ຳກວ່ື ຳໝ່ື ຢ່ື ທື່ 13.91 mg/kg.

4.3.5 ລກັ ສະນະທຳງດຳີ້ ນປະລມິ ຳນທຳດໂປຼຕດັ ຊຽມທື່ ເປັນປະໂຫຍດຕ່ື ພດ (K-avail)

ຈຳກຜນົ ກຳນວເິ ຄຳະຄຸນສມົ ບດັ ທຳງເຄມຂອງດນິ ກື່ ອນກຳນດຳເນນກຳນທດົ ລອງ ພບົ ວ່ື ຳໃນດນິ ກື່ ອນກຳນທດົ
ລອງມປະລມິ ຳນທຳດໂຝຼຕດັ ຊຽມທື່ ເປັນປະໂຫຍດຢື່ ໃນລະທື່ ຕ່ື ຳຫຳຼ ຍຄ ມຄ່ື ຳເທ່ື ຳົ ກບັ 20,00 mg/kg (ສນວໃິ ຈດນິ ,
ພດຶ ແລະ ຝື່ ຸ ນ, ກມົ ຄຸມ້ີ ຄອງ ແລະ ພດັ ທະນຳທື່ ດນິ ກະສກິ ຳ, 2022), ເຊ່ື ງິ ຫງຼັ ຈຳກເຮດັ ກຳນທດົ ລອງ ໂດຍນຳເອຳົ

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บณั ฑติ ศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

28

ຕວົ ຢ່ື ຳງດນິ ມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA ພບົ ວ່ື ຳ ກຳນນຳໃຊອີ້ ດັ ຕຳຝ່ື ຸ ນທື່ ແຕກຕື່ ຳງກນັ ແມ່ື ນສື່ ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫີ້
ປະລມິ ຳນທຳດ ໂປຼຕດັ ຊຽມ ທື່ ເປັນປະໂຫຍດຕື່ ພດເພື່ ມສງຂນ້ີ ໃນບນັ ດຳ 6 ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ (T1-T6) ມຄວຳມແຕກຕື່ ຳງ
ກນັ ທຳງດຳີ້ ນສະຖຕໃິ ນລະດບັ ຄວຳມເຊ່ື ອໝນັ້ີ 99% (P<0.01) ໃນນນັີ້ ສື່ ງິ ທດົ ລອງ T6(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ຝ່ື ຸ ນ
ເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , ມປະລມິ ຳນທຳດໂປຼຕດັ ຊຽມເພ່ື ມຂນຶີ້ ສງທື່ ສຸດ ຄື່ ຳສະເລ່ື ຍເທື່ ຳົ ກບັ 73,90 mg/kg,
ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນສື່ ງິ ທດົ ລອງ T1(ໃສ່ື ຝື່ ຸ ນເຄມຢື່ ຳງດຽວN130P90K90), T5(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 +
ໂດໂລໄມ)໌ , T4(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ 5t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T2 (ຝ່ື ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ
N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ໃນລະດບັ ເທື່ ຳົ ກບັ 72.06, 68.00, 65.50 ແລະ 61.22mg/kg, ສື່ ວນສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T3(ຝ່ື ຸ ນ
ບ່ື ມົ ຂງ້ີ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ ແມື່ ນມປະລມິ ຳນທຳດໂປຼຕດັ ຊຽມ ຕື່ ຳກວື່ ຳໝື່ ຢ່ື ທ່ື 36,50mg/kg.

4.3.6 ລກັ ສະນະທຳງດຳີ້ ນປະລມິ ຳນທຳດແຄຊຽມໃນດນິ (Ca)

ຈຳກຜນົ ກຳນວເິ ຄຳະຄຸນສມົ ບດັ ທຳງເຄມຂອງດນິ ກື່ ອນກຳນດຳເນນກຳນທດົ ລອງ ພບົ ວື່ ຳໃນດນິ ກື່ ອນກຳນທດົ
ລອງ ມປະລມິ ຳນທຳດແຄຊຽມທ່ື ເປັນປະໂຫຍດແມື່ ນຢື່ ໃນລະທ່ື ຕື່ ຳຫຼຳຍຄມຄ່ື ຳເທື່ ຳົ ກບັ 2.58 me/100g (ສນວໃິ ຈ
ດນິ , ພດຶ ແລະ ຝື່ ຸ ນ, ກມົ ຄຸມ້ີ ຄອງ ແລະ ພດັ ທະນຳທ່ື ດນິ ກະສກິ ຳ, 2022), ເຊື່ ງິ ຫງຼັ ຈຳກເຮດັ ກຳນທດົ ລອງ ໂດຍນຳເອຳົ
ຕວົ ຢື່ ຳງດນິ ມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA ພບົ ວື່ ຳ ກຳນນຳໃຊອີ້ ດັ ຕຳຝື່ ຸ ນທ່ື ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ແມື່ ນສື່ ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫ້ີ
ປະລມິ ຳນທຳດ ແຄຊຽມທື່ ເປັນປະໂຫຍດຕື່ ພດເພື່ ມສງຂນຶີ້ ແລະ ຫຸດຼ ລງົ ໃນບນັ ດຳ 6 ສື່ ງິ ທດົ ລອງ (T1-T6) ແຕື່ ບື່ ມ
ຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ (P>0.05) ໃນນນັ້ີ ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T6(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62
+ ໂດໂລໄມ)໌ ມແນວໂນມີ້ ຂອງປະລມິ ຳນທຳດແຄຊຽມເພື່ ມຂນຶ້ີ ສງທື່ ສຸດ ຄື່ ຳສະເລື່ ຍເທື່ ຳົ ກບັ 7.80 me/100g, ຮອງ
ລງົ ມຳແມ່ື ນສື່ ງິ ທດົ ລອງT5(ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T4(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ 5t/ha +
ຝ່ື ຸ ນເຄມN95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T3(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ ແລະ T2(ຝື່ ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ
N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ໃນລະດບັ ເທ່ື ຳົ ກບັ 7.52, 7.24, 6.62 ແລະ 6.48 me/100g, ສື່ ວນສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T1(ໃສ່ື
ຝື່ ຸ ນເຄມຢື່ ຳງດຽວ N130P90K90) ແມ່ື ນມປະລມິ ຳນທຳດແຄຊຽມ ຕື່ ຳກວື່ ຳໝື່ ຢື່ ທື່ 5.48me/100g.

4.3.6 ລກັ ສະນະທຳງດຳ້ີ ນປະລມິ ຳນທຳດແມກັ ນຊຽມໃນດນິ (Mg)

ຈຳກຜນົ ກຳນວເິ ຄຳະຄຸນສມົ ບດັ ທຳງເຄມຂອງດນິ ກ່ື ອນກຳນດຳເນນກຳນທດົ ລອງ ພບົ ວ່ື ຳໃນດນິ ກ່ື ອນກຳນທດົ
ລອງມປະລມິ ຳນທຳດແມກັ ນຊຽມທ່ື ເປັນປະໂຫຍດຢ່ື ໃນລະທ່ື ຕື່ ຳຫຼຳຍຄ ມຄ່ື ຳເທື່ ຳົ ກບັ 0.98 me/100g (ສນວໃິ ຈດນິ
, ພດຶ ແລະ ຝ່ື ຸນ, ກມົ ຄຸມ້ີ ຄອງ ແລະ ພດັ ທະນຳທື່ ດນິ ກະສກິ ຳ, 2022), ເຊ່ື ງິ ຫງຼັ ຈຳກເຮດັ ກຳນທດົ ລອງ ໂດຍນຳເອຳົ
ຕວົ ຢ່ື ຳງດນິ ມຳວເິ ຄຳະໃນຕຳຕະລຳງ ANOVA ພບົ ວ່ື ຳ ກຳນນຳໃຊອ້ີ ດັ ຕຳຝ່ື ຸ ນທ່ື ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ແມ່ື ນສື່ ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫີ້
ປະລມິ ຳນທຳດ ແມກັ ນຊຽມທ່ື ເປັນປະໂຫຍດຕື່ ພດເພ່ື ມສງຂນຶີ້ ນ ແລະ ຫຸດຼ ລງົ ໃນບນັ ດຳ 6 ສື່ ງິ ທດົ ລອງ (T1-T6)
ແຕ່ື ມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ໃນລະດບັ ຄວຳມເຊື່ ອໝນັ້ີ 99% (P<0.01) ໃນນນັ້ີ ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T5(ຝື່ ຸ ນ
ບື່ ມົ ຂງ້ີ ວົ 10t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ມປະລມິ ຳນທຳດແມກັ ນຊຽມເພື່ ມຂນຶີ້ ສງທ່ື ສຸດ ຄື່ ຳສະເລື່ ຍເທື່ ຳົ
ກບັ 1.97 me/100g, ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T4(ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ 5t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລ
ໄມ)໌ , T6(ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ , T3(ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຂງີ້ ວົ 15t/ha + ໂດໂລໄມ)໌ , ແລະ
T2(ຝື່ ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ N95P72K62 + ໂດໂລໄມ)໌ ໃນລະດບັ ເທື່ ຳົ ກບັ 1.83, 1.81, 1.36 ແລະ 1.23 me/100g,
ສື່ ວນສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T1(ໃສື່ ຝ່ື ຸ ນເຄມຢ່ື ຳງດຽວ N130P90K90) ແມື່ ນມປະລມິ ຳນທຳດແມກັ ນຊຽມ ຕ່ື ຳກວ່ື ຳໝ່ື ຢ່ື ທື່
1.18me/100g.

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บัณฑติ ศึกษา ประจาํ ปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

ຕຳຕະລຳງທ24: ສະແດງຜນົ ກຳນວເິ ຄຳະຂມ້ີ ນທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕຂິ ອງຄຸນລກັ ສະນ

Treatment pH (1:2.5) OM % N-avail (ppm) P

T1 (Control) ກ່ື ອນ ຫຼງັ ກື່ ອນ ຫຼງັ ກື່ ອນ ຫຼງັ ກ່ື ອ
T2 (N95P72K62 + DM)
T3 (CF15T/ha + DM) 5.4 5.3b 0.47 0.54c 49 49 2.3
T4 (CF5T/ha + N95P72K62 + DM)
T5 (CF10T/ha +N95P72K62 + DM) 5.4 5.9a 0.47 0.64bc 49 49.28 2.3
T6 (CF15T/ha+ N95P72K62 + DM)
5.4 5.9a 0.47 0.71ab 49 45.29 2.3
%CV
P (value) 5.4 6.1a 0.47 0.74ab 49 49.6 2.3

5.4 6.2a 0.47 0.77ab 49 52.5 2.3

5.4 6.15a 0.47 0.75a 49 53 2.3

2.96 6.89 4.72
0.03 0.02 0.14

T1 : ໃສື່ ຝ່ື ຸ ນເຄມຢື່ ຳງດຽວ N130P90K90 (Control)

T2 : ໃສື່ ຝ່ື ຸ ນເຄມຕຳມຜນົ ວໄິ ຈດນິ (N95P72K62 + ປນໂດໂລໄມ)໌
T3 : ໃສື່ ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ (15t/ha + ປນໂດໂລໄມ)໌
T4 : ໃສ່ື ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ (5t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ປນໂດໂລໄມ
T5 : ໃສ່ື ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ (10t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ປນໂດໂລໄມ

T6 : ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ (15t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ປນໂ

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ที่ ระดบั บัณฑิตศึกษา ประจาํ ปี ການປະຊຸ ມສໍາ

29

ນະທຳງເຄມ ແລະ ຟິຊກດນິ

P-avail mg/kg K-avail mg/kg Exchangeable Cation,me/100g BD g/cm3

ອນ ຫຼງັ ກື່ ອນ ຫຼງັ Ca++ Mg++ ກ່ື ອນ ຫຼງັ
37 14.88bc 20 72.06a 1.45 1.51
ກື່ ອນ ຫຼງັ ກື່ ອນ ຫຼງັ
37 18.38ab 20 61.22b 1.45 1.47
37 13.91c 20 36.50c 2.58 5.48 0.98 1.18b 1.45 1.37
37 19.29a 20 65.50ab 1.45 1.36
37 19.45a 20 68.00ab 2.58 6.48 0.98 1.23b 1.45 1.34
37 20.67a 20 73.90a 1.45 1.35
2.58 6.62 0.98 1.36b
7.8 5.5 3.47
0.02 0.001 2.58 7.24 0.98 1.83a 0.06

2.58 7.52 0.98 1.97a

2.58 7.8 0.98 1.81a

25.44 6.44
0.78 0.001

ມ)໌
ມ)໌
ໂດໂລໄມ)໌

າມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

30

4.4 ວຈິ ຳນຜນົ ໄດຮ້ີ ບັ

4.4.1 ຜນົ ໄດຮ້ີ ບັ ທຳງດຳ້ີ ນກຳນຈະເລນເຕບໃຫຍ່ື ຂອງສຳລ

ກຳນນຳໃຊຝ້ີ ື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ ຮື່ ວມກບັ ຝື່ ຸ ນເຄມຕ່ື ກຳນຈະເລນເຕບໃຫຍ່ື ຂອງສຳລເຂຳົີ້ ໜຽວຫວຳນ ແລະ

ຄຸນສມົ ບດັ ທຳງເຄມ ແລະ ຟິຊກຂອງດນິ ໄດສ້ີ ະແດງໃຫເີ້ ຫນັ ວ່ື ຳ: ກຳນນຳໃຊຝີ້ ື່ ຸນບ່ື ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ ຮື່ ວມກບັ ຝ່ື ຸ ນເຄມໃນ

ອດັ ຕຳທ່ື ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ມແນວໂນມີ້ ເຮດັ ໃຫກີ້ ຳນຈະເລນເຕບໃຫຍ່ື ທຳງດຳ້ີ ນລວງສງ ໃນຊວ້ີ ງອຳຍຸ 60 ວນັ ຫງຼັ ປກ ແມື່ ນບ່ື

ມຄວຳມແຕກຕື່ ຳງທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ມຄື່ ຳສະເລ່ື ຍຢ່ື ທ່ື 171.13 – 200.17cm ເຊ່ື ງິ ຄຳີ້ ຍຄກບັ ກຳນທດົ ລອງຂອງ ໄພໂລດ

ແລະ ຄະນະ, (2006) ພບົ ວື່ ຳ: ກຳນໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນຊະນດິ ຕ່ື ຳງໆເຊ່ື ນັ : ຝ່ື ຸ ນອນິ ຊ, ຊວະພຳບ ແລະ ກຳນໃສື່ ຮ່ື ວມກບັ ຝ່ື ຸນເຄມ

ສຳມຳດໃຫຄ້ີ ວຳມສງຂອງຕນົີ້ ສຳລທື່ ອຳຍຸ 65 ວນັ ຫງຼັ ປກບື່ ແຕກຕື່ ຳງກນັ ທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ໂດຍໃຫຄ້ີ ື່ ຳສະເລື່ ຍ 189.1 –

203.7cm ແລະ ພນິ ດິ ນຳດ,(2020)ໄດລ້ີ ຳຍງຳນວ່ື ຳ: ອດັ ຕຳກຳນໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນ ໄນໂຕຼເຈນ ທື່ ປະເມນຈຳກຄວຳມຕອ້ີ ງກຳນ

ຂອງສຳລຫວຳນ ແລະ ຄ່ື ຳວເິ ຄຳະດນິ ຈະບື່ ເຮດັ ໃຫຄ້ີ ວຳມສງ, ຄ່ື ຳຄວຳມເຂມັ້ີ ຂອງສຂຽວໃບ ແລະ ຄວຳມເຂມັ້ີ ຂຸ ນ້ີ ຂອງ

ທຳດອຳຫຳນຫກຼັ ມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງສະຖຕ.ິ ໃນຂະນະທ່ື ຄື່ ຳສະເລື່ ຍຂອງ ຈຳນວນໃບ, ຂະໜຳດຄວຳມກວຳີ້ ງ

ຂອງໃບ ແລະ ຂະໜຳດເສນັີ້ ຜ່ື ຳກຳງຂອງລຳຕນົ້ີ ໃນແຕ່ື ລະຊື່ ວງອຳຍຸຂອງສຳລ 15, 30, 45 ແລະ 60 ວນັ ຫງຼັ ປກ ມ

ຄວຳມແຕກຕື່ ຳງກນັ ທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ເຊື່ ງິ ໃນນນັ້ີ ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ T6, T5 ແລະ T4 ທື່ ໃສ່ື ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ ໃນອດັ ຕຳທື່ ແຕກ

ຕື່ ຳງກນັ ຮ່ື ວມກບັ ຝ່ື ຸນເຄມ ແລະ ປນໂດໂລໄມ໌ ແມ່ື ນສຳມຳດເຮດັ ໃຫຕີ້ ນົີ້ ສຳລຈະເລນເຕບໃຫຍື່ ເປັນປົກກະຕິ

(ຕຳຕະລຳງທ: 15, 16, 17 ແລະ 18) ຖຳ້ີ ທຽບໃສ່ື ສ່ື ງິ ທດົ ລອງT1 ທື່ ໃສື່ ຝ່ື ຸ ນເຄມຢ່ື ຳງດຽວ ທງັ ນ້ີ ທຳລມົ ລດັ , (2021)

ໄດລີ້ ຳຍງຳນວື່ ຳ: ກຳນນຳໃຊຝີ້ ື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ ເປັນກຳນເພື່ ມອນິ ຊວດັ ຖຸລງົ ສື່ ດນິ ເຮດັ ໃຫດີ້ ນິ ມຄວຳມຜຸພ່ື ຸຍ ສຳມຳດອມ້ີ ນຳີ້
, ຝື່ ຸ ນ ແລະ ຖ່ື ຳຍເທອຳກຳດໄດດີ້ ຂນີ້ ເຮດັ ໃຫຮ້ີ ຳກພດຂະຫຍຳຍຕວົ ດ ສຳມຳດດດນຳີ້ ແລະ ທຳດອຳຫຳນໃນດນິ ເພ່ື ອໄປ

ລ່ື ລຽີ້ ງສ່ື ວນຕື່ ຳງໆຕວົ ຢື່ ຳງເປັນປົກກະຕ.ິ ສລຳນ, (2014) ໄດລີ້ ຳຍງຳນວື່ ຳ: ກຳນໃສື່ ປນທ່ື ພຽງພກບັ ຄວຳມຕອີ້ ງກຳນປນ

ໃນດນິ ຮື່ ວມກບັ ຝື່ ຸນໝກັ 6ໂຕນ/ໄລ່ື ເຮດັ ໃຫຕີ້ ນົ້ີ ສຳລມກຳນຈະເລນເຕບໃຫຍື່ ສງສຸດ ໂດຍມຄວຳມສງຂອງຕນົີ້ , ນຳ້ີ ໜັ

ກສດົ ແລະ ນຳ້ີ ໜກັ ແຫງ້ີ ສະເລື່ ຍຫຳຼ ຍທື່ ສຸດ.

4.4.2 ຜນົ ໄດຮີ້ ບັ ທຳງດຳີ້ ນຜນົ ຜະລດິ ຂອງສຳລ
ຜນົ ໄດຮີ້ ບັ ຂອງກຳນນຳໃຊຝີ້ ື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ ຮ່ື ວມກບັ ຝື່ ຸ ນເຄມຕື່ ຜະລດິ ຕະພຳບຂອງສຳລເຂຳົີ້ ໜຽວຫວຳນ ແລະ
ຄຸນສມົ ບດັ ທຳງເຄມ ແລະ ຟິຊກຂອງດນິ ໄດສີ້ ະແດງໃຫເີ້ ຫນັ ວື່ ຳ: ກຳນນຳໃຊຝ້ີ ່ື ຸນບື່ ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ ຮື່ ວມກບັ ຝື່ ຸ ນເຄມໃນ
ອດັ ຕຳທ່ື ແຕກຕື່ ຳງກນັ ມແນວໂນມ້ີ ເຮດັ ໃຫບີ້ ນັ ດຳອງົ ປະກອບຜນົ ຜະລດິ ເຊື່ ນັ : ນຳີ້ ໜກັ ຝັກສຳລທື່ ບ່ື ປອກເປອກ ແລະ

ປອກເປອກ, ຄວຳມຍຳວຝັກທ່ື ບ່ື ປອກເປອກ ແລະ ປອກເປອກ, ເສນັ້ີ ຜ່ື ຳກຳງຝັກສຳລທື່ ບ່ື ປອກເປອກ ແລະ ປອກເປອກ
ແລະ ນຳ້ີ ໜກັ ສດົ ແລະ ແຫງ້ີ ຂອງຕນົີ້ ສຳລ ມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ໃນບນັ ດຳສື່ ງິ ທດົ ລອງ (ຕຳຕະລຳງທ:
19, 20, 21, 22 ແລະ 2) ໝຳຍຄວຳມວ່ື ຳ: ສື່ ງິ ທດົ ລອງ T6 ແລະ T5 ທ່ື ມກຳນໃສື່ ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ ຮື່ ວມກບັ ຝ່ື ຸ ນເຄ
ມ ແລະ ໃສ່ື ປນໂດໂລໄມ໌ ຕຳມຄ່ື ຳວເິ ຄຳະດນິ ມຜນົ ເຮດັ ໃຫບີ້ ນັ ດຳອງົ ປະກອບຜນົ ຜະລດິ ສຳລຫວຳນໄດດີ້ ກວື່ ຳ ສື່ ງິ ທດົ
ລອງ T1 ແລະ T2 ທື່ ໄດນ້ີ ຳໃຊຝ້ີ ່ື ຸ ນເຄມຢ່ື ຳງດຽວ ແລະ ແບບທ່ື ຊຳວກະສກິ ອນເຄຍເຮດັ ຜື່ ຳນມຳ ຍອ້ີ ນວື່ ຳ: ກຳນເພື່ ມ
ອດັ ຕຳຝ່ື ຸ ນອນິ ຊ ຫຼ ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ ໃຫແີ້ ກື່ ດນິ ທ່ື ມຄວຳມອຸດມົ ສມົ ບນຕື່ ຳໃນປະລມິ ຳນທ່ື ເໝຳະສມົ ນອກຈຳກຈະ
ຊ່ື ວຍໃຫດ້ີ ນິ ມຄວຳມອຸດມົ ສມົ ບນຂນຶີ້ ແລະ ມອນິ ຊວດັ ຖຸແລວີ້ ຍງັ ເປັນກຳນເພ່ື ມປະສດິ ທພຳບຂອງກຳນນຳໃຊຝ້ີ ່ື ຸ ນເຄມ

ໃຫພີ້ ດໄດນີ້ ຳໄປໃຊຢ້ີ ່ື ຳງເໝຳະສມົ ຊ່ື ວຍໃຫດີ້ ນິ ມທຳດອຳຫຳນພຽງພອກດວີ້ ຍ. ສມົ ພອນ ແລະ ຄະນະ, (2019) ໄດີ້

ລຳຍງຳນວ່ື ຳ: ກຳນໃສື່ ຝື່ ຸ ນຕຳມຄື່ ຳວເິ ຄຳະດນິ ຮ່ື ວມກບັ ຝ່ື ຸ ນອນິ ຊຊະນດິ ຕ່ື ຳງໆເຮດັ ໃຫສີ້ ຳລຫວຳນມຜນົ ຜະລດິ ນຳີ້ ໜກັ ຝັກ
ສດົ ໝດົ ເປອກແລະ ປອກເປອກສງສຸດສະເລື່ ຍ 2.082 ແລະ 1.493 kg/rai ຕຳມລຳດບັ ເຊື່ ງິ ມຄວຳມແຕກຕື່ ຳງທຳງ
ດຳ້ີ ນສະຖຕິ ກບັ ກຳນໃສ່ື ຝື່ ຸ ນຕຳມຄື່ ຳວເິ ຄຳະດນິ ພຽງຢ່ື ຳງດຽວ ໃນຂະນະທ່ື ສື່ ງິ ທດົ ລອງຕ່ື ຳງໆນມີ້ ຜນົ ຕ່ື ກຳນຈະເລນເຕບ
ໃຫຍ່ື ຂອງສຳລຫວຳນບ່ື ແຕກຕື່ ຳງທຳງດຳີ້ ນສະຖຕແິ ຕື່ ຢື່ ຳງໃດ. ກມົ ພດັ ທະນຳທື່ ດນິ , (2016) ໄດລ້ີ ຳຍງຳນວື່ ຳ: ອດັ ຕຳ
ກຳນໃສື່ ຝື່ ຸ ນບ່ື ມົ ທ່ື ຂອີ້ ນຂຳ້ີ ງສງຄ: ປະມຳນ 4-6 t/rai ຫຼ 24 – 35 t/ha ໃນພນ້ີ ທື່ ດນິ ຊຳຍ ແລະ ດນິ ໜຽວ ຫຼ ດນິ ຕມົ

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ที่ ระดบั บณั ฑติ ศึกษา ประจาํ ปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

31

ປົນຊຳຍທື່ ມຄວຳມອຸດມົ ສມົ ບນຕ່ື ຳ - ປຳນກຳງ ພບົ ວ່ື ຳ: ອດັ ຕຳກຳນໃສື່ ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ປະມຳນ 12 – 25t/ha ອດັ ຕຳກຳນໃສື່
ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ດື່ ງັ ກ່ື ຳວສຳມຳດເພື່ ມຜນົ ຜະລດິ ພດໄດຊີ້ ດັ ເຈນຂນີ້ ໂດຍສະເພຳະກຳນໃສື່ ຮື່ ວມກບັ ຝື່ ຸ ນເຄມ. ໃນຂະນະດຽວກນັ

ກຳນປັບປຸງຄວຳມເປັນກດົ ເປັນດ່ື ຳງຂອງດນິ ໂດຍກຳນນຳໃຊປີ້ ນໂດໂລໄມ໌ (Dolomite) ເຫນັ ວ່ື ຳ: ສະພຳບດນິ ກ່ື ອນກຳນ
ທດົ ລອງມຄວຳມເປັນກດົ ຮຸນແຮງ ຄື່ ຳສະເລ່ື ຍຢ່ື ທ່ື pH 5.4 ແລະ ເມື່ ອໄດຮ້ີ ບັ ກຳນປັບປຸງໂດຍກຳນໃສ່ື ປນໂດໂລໄມໃ໌ ນ
ອດັ ຕຳ 1.800 kg ຮື່ ວມກບັ ກຳນໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງີ້ ວົ ອດັ ຕຳ 15t/ha ແລະ ຝື່ ຸ ນເຄມຕຳມຄື່ ຳວເິ ຄຳະດນິ ອດັ ຕຳ

N95P72K62 kg/ha ພບົ ວື່ ຳ: ບນັ ດຳທຳດອຳຫຳນຫກຼັ ແລະ ທຳດອຳຫຳນສຳຮອງໃນດນິ ສຳມຳດລະລຳຍ ແລະ ມແນວ
ໂນມີ້ ທື່ ເປັນປະໂຫຍດແກ່ື ພດເພື່ ມຂນ້ີ ເຊ່ື ງິ ສະແດງອອກທຳງດຳ້ີ ນຜນົ ຜະລດິ ຄ່ື ຳສະເລ່ື ຍທື່ : 2.474 kg/rai ແລະ ນຳ້ີ ໜັ
ກສດົ ໝດົ ທງັ ຕນົ້ີ ຂອງສຳລຫວຳນໄດສ້ີ ງທື່ ສຸດ ຄ່ື ຳສະເລ່ື ຍທ່ື : 3.968 kg/rai. ສນັ ຍຳ ພອ້ີ ມຄະນະ, (2005) ແລະ ປຳນ
ຊວນັ ພອ້ີ ມຄະນະ, (2014) ໄດໃ້ີ ຫທ້ີ ດັ ສະນະທື່ ຄຳີ້ ຍກນັ ວື່ ຳ: ສຳລຕອບສະໜອງຕ່ື ກຳນໃສ່ື ວດັ ສະດຸປັບປຸງດນິ ໂດຍນຳີ້
ໜກັ ຜນົ ຜະລດິ ຈະເພ່ື ມສງກວື່ ຳກຳນທື່ ບື່ ໃສື່ ວດັ ສະດຸປັບປຸງດນິ . ດຳໄນ, (1994) ໄດຂ້ີ ຽນໃວວີ້ ື່ ຳ: ກຳນໃສື່ ວດັ ສະດຸ
ປັບປຸງດນິ ໂດຍສະເພຳະປນຂຳວປະສມົ ຝ່ື ຸ ນໝກັ ເຮດັ ໃຫໄີ້ ດນີ້ ຳ້ີ ໜກັ ແຫງ້ີ ຂອງຕນົີ້ ສຳລຫຼຳຍທື່ ສຸດ.Tienseemuang
and Judd, (1970) ແລະ Kamprath, 1987) ໄດສ້ີ ະຫຸບຼ ວື່ ຳ:ສຳລຕອ້ີ ງກຳນທຳດ ໄນໂຕຼເຈນທື່ ສງເມ່ື ອທຽບກບັ ພດ
ໄຮ່ື ອື່ ນໆ ສຳລຈະດດ ໄນໂຕຼເຈນຈຳກດນິ ໃນປະລມິ ຳນຫຳຼ ຍຂນີ້ ຕອນອຳຍຸທ່ື ເພື່ ມຂນ້ີ ອດັ ຕຳກຳນໃຊີ້ ໄນໂຕຼເຈນສງທື່
ສຸດ ເມື່ ອເລື່ ມອອກດອກໂຕຜີ້ ແລະ ອອກໄໝ ເມ່ື ອສຳລເຂຳົ້ີ ສື່ ຝັກແກື່ ອດັ ຕຳກຳນໃຊີ້ ໄນໂຕຼເຈນຈະຫຸຼດລງົ , ສຳລ
ຕອີ້ ງກຳນ ທຳດຝົດສຟຣດັ ໃນປະລມິ ຳນຂອ້ີ ນຂຳີ້ ງໜອີ້ ຍໃນຊວ້ີ ງທຳອດິ ຂອງກຳນຈະເລນເຕບໃຫຍື່ ແຕ່ື ໄລຍະຫງຼັ ກຳນ
ອອກດອກຈະຕອ້ີ ງກຳນໃນປະລມິ ຳນຂອ້ີ ນຂຳ້ີ ງສງ ເມ່ື ອມກຳນໃສ່ື ຝື່ ຸ ນ ໄນໂຕຼເຈນ ຈະເຮດັ ໃຫຄ້ີ ວຳມເຂມັີ້ ຂຸ ນ້ີ ຂອງ
ຝົດສຟຣດັ ໃນໃບພດໄລຍະອອກໄໝເພ່ື ມຂນຶ້ີ .

4.4.3 ຜນົ ໄດຮ້ີ ບັ ທຳງດຳ້ີ ນຄຸນລກັ ສະນະທຳງເຄມ ແລະ ຟິສກິ ຂອງດນິ

ຜນົ ກຳນວເິ ຄຳະຄຸນສມົ ບດັ ທຳງເຄມຂອງດນິ ກ່ື ອນກຳນດຳເນນກຳນທດົ ລອງ ພບົ ວື່ ຳ: ດນິ ມຄວຳມອຸດມົ ສມົ ບນ
ຕື່ ຳ, ມປະລມິ ຳນອນິ ຊວດັ ຖຸຢ່ື ໃນລະດບັ ໜອີ້ ຍຫຳຼ ຍ ແລະ ດນິ ເປັນກດົ ແຮງຄ: pH: 5.4, OM: 0.47%, N:
49,00mg/kg, P2O5: 2.37mg/kg, K2O: 20.00mg/kg. (ສນວໃິ ຈດນິ , ພດຶ ແລະ ຝ່ື ຸ ນ, ກມົ ຄຸມີ້ ຄອງ ແລະ
ພດັ ທະນຳທື່ ດນິ ກະສກິ ຳ, 2022). ຫງຼັ ຈຳກນຳໃຊຝ້ີ ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ ຮື່ ວມກບັ ຝື່ ຸ ນເຄມໃນອດັ ຕຳທື່ ແຕກຕ່ື ຳງກນັ ມແນວ
ໂນມ້ີ ເຮດັ ໃຫບ້ີ ຳງຄຸນລກັ ສະນະທຳງເຄມ ແລະ ຟຊິ ກດນິ ຫຼງັ ກຳນທດົ ລອງເພ່ື ມຂນຶ້ີ ແລະ ຫຸດຼ ລງົ ຕຳມລຳດບັ ຂອງສ່ື ງິ ທດົ
ລອງທ່ື ສະແດງໃຫເີ້ ຫນັ ວ່ື ຳ: ກຳນນຳໃຊຝ້ີ ື່ ຸ ນບ່ື ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ ຮື່ ວມກບັ ຝ່ື ຸ ນເຄມ ແລະ ປນໂດໂລໄມ໌ ຕຳມຄ່ື ຳວເິ ຄຳະດນິ
ສຳມຳດປັບປຸງ ແລະ ເພື່ ມທຳດອຳຫຳນພດໃນດນິ ໄດໂີ້ ດຍສະເພຳະສື່ ງິ ທດົ ລອງ T5 ແລະ T6 ຕຳມລຳດບັ (ຕຳຕະລຳງທ:

24) ໂດຍຜນົ ວເິ ຄຳະດນິ ຫງຼັ ກຳນທດົ ລອງພບົ ວ່ື ຳ: ຄື່ ຳສະເລື່ ຍສງສຸດຄວຳມເປັນກດົ ເປັນດ່ື ຳງຂອງດນິ pH: 6.2, OM:

0.78%, N: 52.50mg/kg, P2O5: 20.60mg/kg, K2O: 75.00mg/kg ແລະ ຄ່ື ຳຄວຳມໜຳແໜນ້ີ ລວມຂອງດນິ
BD: 1.35g/Cm3 (ສນວໃິ ຈດນິ , ພດຶ ແລະ ຝື່ ຸ ນ, ກມົ ຄຸມີ້ ຄອງ ແລະ ພດັ ທະນຳທ່ື ດນິ ກະສກິ ຳ, 2022). ທງັ ນຍ້ີ ອ້ີ ນວື່ ຳ:
ກຳນໃສ່ື ວດັ ຖຸປັບປຸງດນິ ໂດຍກຳນເພ່ື ມອນິ ຊວດັ ຖຸລງົ ດນິ ທື່ ໄດຈ້ີ ຳກຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ໃນປະລມິ ຳນ 10 – 15 t/ha ແລະ ກຳນເພື່ ມ
ທຳດ ແຄຊຽມ (Ca) ແມກັ ນຊຽມ (Mg) ທ່ື ໄດຈີ້ ຳກກຳນໃສ່ື ປນໂດໂລໄມ໌ ໃນອດັ ຕຳ 1.800 kg/ha ປະກອບກບັ ກຳນ
ໃສ່ື ຝື່ ຸ ນເຄມຕຳມຄື່ ຳວເິ ຄຳະດນິ ສຳມຳດເຮດັ ໃຫຄີ້ ຸນລກັ ສະນະທຳງເຄມ ແລະ ຝິຊກຂອງດນິ ຄື່ ອຍໆດຂນີ້ . ສຽງແຈ໋ວ
ແລະ ຄະນະ, (1991) ໄດລ້ີ ຳຍງຳນວ່ື ຳ: ກຳນໃສື່ ຝື່ ຸ ນຄອກມຜນົ ຕື່ ກຳນເພ່ື ມຂນຶ້ີ ຂອງເຊອີ້ ຈລຸ ນິ ຊທື່ ເປັນປະໂຫຍດ ແລະ
ທຳດອຳຫຳນພດໃນດນິ ໄດເ້ີ ຊື່ ນັ : ຝົດສຟຣດັ , ແຄຊຽມ, ແມກັ ນຊຽມ ແລະ ກຳມະຖນັ ຈຳກ 6.5, 8.9, 21 ແລະ 9 g
ເປັນ 13.3, 131, 32 ແລະ 14 ppm ຕຳມລຳດບັ . ປຳນຊວນັ , (2014)ໄດເ້ີ ວຳົີ້ ວື່ ຳ: ກຳນໃສື່ ຝື່ ຸນອນິ ຊບ່ື ມຜນົ ຕ່ື ກຳນ
ປ່ື ຽນແປງ pH ແລະ ຄື່ ຳ EC ຂອງດນິ ແຕື່ ຈະມຜນົ ຕື່ ກຳນປື່ ຽນແປງປະລມິ ຳນທຳດອຳຫຳນຫກຼັ ຕະຫຼອດຈນົ ປະລມິ ຳນ

ອນິ ຊວດັ ຖຸ ແລະ ຊື່ ວຍປັບປຸງຄຸນສມົ ບດັ ທຳງກຳຍຍະພຳບຂອງດນິ . ສລິ ຳນ, (2014)ໄດລ້ີ ຳຍງຳນວ່ື ຳ: ກຳນໃສື່ ປນໃນ
ອດັ ຕຳທື່ ສງຂນ້ີ ຕງັ້ີ ແຕື່ 1/2 ຂອງຄວຳມຕອີ້ ງກຳນປນຂອງດນິ ແລະ ໃສື່ ປນເທື່ ຳົ ກບັ ຄວຳມຕອີ້ ງກຳນປນຂອງດນິ ຮ່ື ວມກບັ

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บณั ฑิตศึกษา ประจาํ ปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

32

ກຳນໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນບ່ື ມົ ຕງັີ້ ແຕ່ື 4 – 6t/rai ໃນດນິ ທື່ ເປັນກດົ ເຮດັ ໃຫ່ື ຄື່ ຳ pH ຂອງດນິ ແລະ ຜນົ ຜະລດິ ຂອງສຳລເພມຂນີ້ ຕຳມ
ປະລມິ ຳນທື່ ໃສື່ . ນະຣດິ , (2008) ໄດເ້ີ ຮດັ ກຳນສກຶ ສຳເຖງອດິ ທພິ ນົ ຂອງກຳນໃສ່ື ປນ ແລະ ທຳດຝົດສະຟຣດັ ຕື່ ກຳນ
ຈະເລນເຕບໃຫຍ່ື ຂອງສຳລຫວຳນທ່ື ປກໃນດນິ ກດົ ພບົ ວື່ ຳ: ອດິ ທພິ ນົ ຂອງກຳນໃສ່ື ປນ ແລະ ທຳດຝົດສຟຣດັ pH ຂອງ
ດນິ ໃນບລເິ ວນລະບບົ ຮຳກພດ ມຄວຳມສຳພນັ ກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ໂດຍເຮດັ ໃຫຄີ້ ່ື ຳ pH ຂອງດນິ ໃນບລເິ ວນລະບບົ
ຮຳກພດ ເພ່ື ມຂນຶີ້ ຢື່ ຳງມຄວຳມໝຳຍທຳງດຳີ້ ນສະຖຕ.ິ

ສະຫຸບຼ ຜນົ

ສື່ ງິ ທດົ ລອງ ທ 6 ທ່ື ໃສື່ ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ (15t/ha + ຝື່ ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ປນໂດໂລໄມ)໌ ແລະ ສື່ ງິ ທດົ
ລອງທ 5 ທ່ື ໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນບື່ ມົ ຈຳກຂງ້ີ ວົ (10t/ha + ຝ່ື ຸ ນເຄມ N95P72K62 + ປນໂດໂລໄມ)໌ ເຫນັ ວ່ື ຳສຳລເຂຳົ້ີ ໜຽວຫວຳນ ມ
ກຳນຈະເລນເຕບໃຫຍື່ ໄດດີ້ ແລະ ໃຫຜ້ີ ນົ ຜະລດິ ສງກວື່ ຳສ່ື ງິ ທດົ ລອງອື່ ນໆ. ນອກຈຳກນຍ້ີ ງັ ມຜນົ ເຮດັ ໃຫຄ້ີ ຸນສມົ ບດັ ທຳງ
ເຄມ ແລະ ຟິຊກຂອງດນິ ດຂນ້ີ ສຳມຳດເພື່ ມທຳດອຳຫຳນໃນດນິ ສງກວ່ື ຳ ສື່ ງິ ທດົ ລອງທ 1, 2, 3 ຕຳມລຳດບັ . ເປັນຕນົ້ີ
ແມ່ື ນ pH, OM, N, P , K ແລະ ຄື່ ຳຄວຳມໜຳີ້ ແໜນີ້ ລວມຂອງດນິ (BD) ຕຳມກຳນເພື່ ມອດັ ຕຳຝື່ ຸ ນທື່ ສງຂນຶ້ີ .

ສະນນັ້ີ ຈື່ ງຶ ສຳມຳດສະຫຸຼບໄດວີ້ ື່ ຳ: ໃນກຳນຍກົ ສະມດັ ຕະພຳບສຳລເຂຳົ້ີ ໜຽວຫວຳນໃນດນິ ທື່ ມຄວຳມ
ອຸດມົ ສມົ ບນຕື່ ຳ ຫຼ ດນິ ທື່ ເປັນກດົ ແຮງ ຈຳເປັນຕອ້ີ ງມກຳນປັບປຸງດນິ ໂດຍກຳນໃສ່ື ວດັ ຖຸອນິ ຊ ແລະ ປນໂດໂລໄມ໌ ເພ່ື ອ
ປັບສະພຳບດນິ ໃຫມີ້ ທຳດອຳຫຳນພດທື່ ພຽງພສຳລບັ ກຳນຈະເລນເຕບໃຫຍື່ ຂອງພດ. ແຕ່ື ເຖງຢ່ື ຳງໃດກື່ ຕຳມ ໃນດນິ ທື່ ມ
ຄວຳມອຸດມົ ສມົ ບນຕື່ ຳ ຫຼ ດນິ ກດົ ມກັ ຈະຂຳດທຳດ ໄນໂຕຼເຈນ, ຝົດສຟຣດັ , ໂປຼຕດັ ຊຽມ, ແຄຊຽມ ແລະ ແມກັ ນຊຽມ
ໃນດນິ ດື່ ງັ ນນັ້ີ ຫງຼັ ຈຳກປັບປຸງຄຸນສມົ ບດັ ທຳງເຄມຂອງດນິ ໃຫມ້ີ ຄວຳມເໝຳະສມົ ແລວີ້ ຈຳເປັນຕອ້ີ ງມກຳນເພື່ ມທຳດ
ອຳຫຳນລງົ ໄປໃນດນິ ໂດຍສະເພຳະ ຝື່ ຸ ນເຄມທ່ື ມທຳດອຳຫຳນພດຄບົ ຖວ້ີ ນໄດແີ້ ກື່ N, P2O5 ແລະ K2O ເຊື່ ງິ ຈະຊື່ ວຍໃກ້ີ
ຜະລດິ ຕະພຳບສຳລເຂຳົ້ີ ໜຽວຫວຳນ ແລະ ບຳງຄຸນສມົ ບດັ ຂອງດນິ ໄດດີ້ ຂນີ້ .

5.3 ຂແ້ີ ນະນຳ
ຈຳກຜນົ ຂອງກຳນຄນົີ້ ຄວ້ີ ຳທດົ ລອງໃນຄງັ້ີ ນສ້ີ ຳມຳດໃຫຂ້ີ ແນະນຳໄດດ້ີ ່ື ງັ ນ:ີ້
5.3.1. ຖຳ້ີ ດນິ ທ່ື ຈະທຳກຳນປກສຳລເຂຳົ້ີ ໜຽວຫວຳນ ຫຳກມຄວຳມອຸດມົ ສມົ ບນຕື່ ຳ ຫຼ ເປັນກດົ ແຮງຄວນໃສ່ື
ຝ່ື ຸ ນອງົ ຄະທຳດ ຫຼ ຝື່ ຸ ນບື່ ມົ ຊະນດິ ຕື່ ຳງໆອດັ ຕຳ 10 – 15 t/ha ຮື່ ວມກບັ ກຳນໃສື່ ປນໂດໂລໄມຕ໌ ຳມຄວຳມຕອ້ີ ງກຳນປນ
ຂອງດນິ ທື່ ປະກອບດວີ້ ຍ CaCO3 ແລະ MgCO3 ນອກຈຳກຈະຊ່ື ວຍຍກົ ລະດບັ ຄ່ື ຳ pHໃຫສີ້ ງຂນີ້ ແລວ້ີ ທຳດດື່ ງັ ກື່ ຳວ
ຍງັ ມຄວຳມສຳຄນັ ຕ່ື ກບັ ພດອກດວີ້ ຍ. ຈຳກນນັີ້ ໃສ່ື ຝ່ື ຸ ນເຄມຕຳມຄວຳມຕອີ້ ງກຳນຂອງພດໃຫເ້ີ ໝຳະສມົ ກບັ ເນອີ້ ດນິ , ໃສື່
ໃຫຖ້ີ ກສດ, ຖກເວລຳ ແລະ ຖກວທິ .
5.3.2. ເນື່ ອງຈຳກກຳນຄນົີ້ ຄວີ້ ຳທດົ ລອງນແ້ີ ມື່ ນເຮດັ ໃນລະດດຽວ ຈ່ື ງຶ ບື່ ທນັ ສຳມຳດຢັງີ້ ຢນໄດີ້ ສະນນັ້ີ ຄວນ
ເຮດັ ກຳນຄນົີ້ ຄວີ້ ຳອກໃນລະດຕ່ື ໆໄປ ແລະ ເຮດັ ກຳນປະເມນຜນົ ທຳງດຳ້ີ ນກຳນໄລື່ ລຽງເສດຖະກດິ ເພື່ ອໃຫໄີ້ ດຂ້ີ ມ້ີ ນທ່ື
ຊດັ ເຈນ ແລະ ຄບົ ຖວີ້ ນກວື່ ຳນ.ີ້

ເອກະສຳນອຳີ້ ງອງ

ກື່ ງິ ມງົ ກຸດ ພອ້ີ ມດວ້ີ ຍຄະນະ. 2020. ວຳລະສຳນກະເສດພະຈອມເກຳົີ້ . ພຳກວຊິ ຳປັດຕະພວທິ ະຍຳ ຄະນະກະເສດ ກຳ
ແພງແສນ ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລກະເສດສຳດ ວທິ ະຍຳເຂດກຳແພງແສນ

ກອງສ່ື ງົ ເສມກະສກິ ຳ ແລະ ປ່ື ຳໄມ.້ີ ພະແນກສື່ ງົ ເສມ ແລະ ຄຸມ້ີ ຄອງໂຄງກຳນ. 2003. ວະລະສຳນຄື່ ມກຳນຜະລດິ ສຳລ.

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บณั ฑิตศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

33

ກະຊວງວທິ ະຍຳສຳດ ແລະ ເຕກັ ໂນໂລຢ .2019. ກມົ ວທິ ະຍຳສຳດ ບລກິ ຳນ ສຳນກັ ງຳນຫສະໝຸດ ແລະ ກມົ ສື່ ງົ ເສມ

ສນົ ເທດວທິ ະຍຳ ແລະ ເທກັ ໂນໂລຢ. ໜຳ້ີ 16.
ກມົ ສ່ື ງົ ເສມກຳນກະເສດ ກະຊວງກະເສດ ແລະ ສະຫະກອນ .2016. ກຳນຈດັ ກຳນດນິ ແລະ ຝື່ ຸ ນ ຢື່ ຳງມປະສທິ ພິ ຳບ.

(ພຳສຳໄທ).
ກດິ ຕມິ ຳ ຄວິ ອຳທດິ ກຸນ .2005. ກຳນສກຶ ສຳກຳນຈດັ ກຳນດນິ ທື່ ເໝຳະສມົ ເພື່ ອປກສຳລ ແບບເສດຖະກດິ ພພຽງ ໃນ

ເຂດພດັ ທະນຳທື່ ດນິ ແຂວງລບົ ບລ ວຊິ ຳກຳນກະເສດ ຊຳນຳນກຳນພເິ ສດ ຕຳແໜ່ື ງ ເລກທ 247 ກອງວໄິ ຈ
ແລະ ພດັ ທະນຳກຳນຈດັ ກຳນດນິ ກມົ ພດັ ທະນຳທື່ ດນິ ກະຊວງກະເສດສຳດ ແລະ ສະຫະກອນ (ພຳສຳໄທ)
ກມົ ສື່ ງົ ເສມກຳນກະເສດ ກະຊວງກະເສດ ແລະ ສະຫະກອນ .2012. ກຳນປກພດຫງຼັ ນຳ ເອກະສຳນແນະນຳ 28 ໜຳ້ີ

(ພຳສຳໄທ)
ຄມອງົ ຄວຳມຮີ້ ຫຼ ເທກັ ໂນໂລຢເພື່ ອກຳນໃຊປ້ີ ະໂຫຍດແທຈ້ີ ງ ລະບບົ ກຳນປກສຳລຝັກສດົ ຫງຼັ ນຳໂດຍໃຊນ້ີ ຳ້ີ ໜອີ້ ຍ (ບ່ື ມ

ປ) ສຳນກັ ງຳນຄະນະກມົ ກຳນວໄິ ຈແຫ່ື ງຊຳດ ຮ່ື ວມກບັ ຄະນະກະເສດສຳດ ແລະ ຊບັ ພະຍຳກອນທຳມະຊຳດ

ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລພະເຍຳົ (ພຳສຳໄທ)

ຄື່ ມຄຳແນະນຳກຳນນຳໃຊຝ້ີ ື່ ຸ ນເຄມຮ່ື ວມກບັ ຝື່ ຸ ນອນິ ຊຢື່ ຳງມປະສດິ ທພິ ຳບຕຳມຄ່ື ຳວເິ ຄຳະດນິ ສຳລບັ ປກພດເສດຖະກດິ

ປະຈຳປກຳນເພຳະປກ 2011-2013 ເມອງພດັ ທະລຸງ, ກຸງເທບ ກະຊວງກະເສດສຳດ ແລະ ສະຫະກອນ
ສມົ ບດັ ຕງົ ເຕື່ ຳົ (ບ່ື ມປ) ກຳນປກສຳລຫງຼັ ນຳໃຫໄີ້ ດຜ້ີ ນົ ຜະລດິ ສງສຸດ ສຳນກັ ງຳນວໄິ ຈ ແລະ ພດັ ທະນຳກຳນກະເສດ ເຂດ

ທ 2 ກມົ ວຊິ ຳກຳນກະເສດ ເມອງວງັ ທອງ ແຂວງພດິ ສະນຸໂລກ .36. ໜຳ້ີ (ພຳສຳໄທ)
ສຸວະພນັ ລດັ ຕະນະລດັ , ມນົ ທອນ ເສວະຕຳນນົ , ສະນື່ ນັ ລດັ ຕະນຳນຸກຸນ ແລະ ແສງຈນັ ສຳລສິ ຳຍເຊອ້ີ .1983. ຜນົ ຂອງ

ກຳນໃຊປ້ີ ນຂຳວ ແລະ ຝື່ ຸ ນອນິ ຊໃນກຳນປັບປຸງດນິ ກດົ ຈດັ ສຳລບັ ຖື່ ວົ .
ໂສທອນ ແຊລມີ້ .2016. ຝື່ ຸ ນອນິ ຊ ແລະ ກຳນໃຊປ້ີ ະໂຫຍດໃນປະເທດໄທ Organic fertilizer and Utilization

in Thailand ກື່ ຸມວໃິ ຈ ແລະ ພດັ ທະນຳອນິ ຊວດັ ຖຸກອງເທກັ ໂນໂລຢຊວະພຳບທຳງດນິ ກມົ ພດັ ທະນຳທື່ ດນິ
ໜ24 (ພຳສຳໄທ)

ສມົ ພອນ ດຳຍດົ , ເປມທະດ ດຳຍດົ ແລະ ຈນະລດັ ສຳຍແກວີ້ .2018. ງຳນວໄິ ຈ ກຳນໃຊຝີ້ ື່ ຸ ນເຄມຕຳມຄື່ ຳວເິ ຄຳະດນິ
ຮື່ ວມກບັ ຝ່ື ຸນອນິ ຊທື່ ມຜນົ ຕື່ ກຳນຈະເລນເຕບໃຫຍ່ື ແລະ ຜນົ ຜະລດິ ຂອງສຳລຫວຳນໃນຊຸດດນິ ພດັ ທະລຸງ
ວຳລະສຳນວຊິ ຳກຳນ ສະຖຳບນັ ກຳນອະຊວະສກຶ ສຳກະເສດ ປທ 2 ສະບບັ ທ 1

ຊກຽດຕິ ພະດຳເວດ .2014. ງຳນວໄິ ຈຜນົ ຂອງໄລຍະເວລຳກຳນໃສື່ ຝື່ ຸ ນ ໄນໂຕຼເຈນ (N) ຕື່ ກຳນຈະເລນເຕບໃຫຍື່ ແລະ

ຜນົ ຜະລດິ ຂອງສຳລຫວຳນ ສຳຂຳວທິ ະຍຳສຳດກຳນກະເສດ ພຳກວຊິ ຳວທິ ະຍຳສຳດກຳນກະເສດ ຄະນະ

ກະເສດສຳດ ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລນະເລສວນ (ພຳຳໄທ)

ປັດທະມຳ ວທິ ະຍຳກອນ ແຮມໂບ. 2015. ຄວຳມອຸດມົ ສມົ ບນຂອງດນິ ແລະ ໂພສະນຳກຳນພດ. ຄະະກະເສດສຳດ
ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລ ຂອນແກ່ື ນ. (Faculty of Agriculture Khonkaen University)

ສລຳນ ວງົ ກຣະຈື່ ຳງ .2014. ກຳນຈດັ ກຳນດນິ ກດົ ໂດຍກຳນນຳໃຊປ້ີ ນຂຳວ ແລະ ອນິ ຊວດັ ຖຸ. ວທິ ະຍຳໄລກະເສດ ແລະ
ເທກັ ໂນໂລຢລຳທວິ ຳດ ໜຳີ້ 104. (ພຳສຳໄທ).

ນລິ ນັ ດອນ ສຸບຈນັ ທອນ ແລະ ວນັ ໄຊ ຖະໜອມຊບັ .2000. ກຳນໃຊວ້ີ ດັ ຖຸອນິ ຊ ແລະ ປນມຳ໌ ສໃນກຳປັບປຸງດນິ ກດົ
ໃນກຳນປກສຳລ (ພຳສຳໄທ).

ສຳນກັ ງຳນກມົ ກຳນວໃິ ຈແຫື່ ງຊຳດ .(ບມປ). ຄື່ ມອງົ ຄວຳມຮ້ີ ຫຼ ເທກັ ໂນໂລຢເພ່ື ອກຳນໃຊປ້ີ ະໂຫຍດຈງິ ຂອງລະບບົ ຂອງ
ກຳນປກພດຜກັ ສດົ ຫງຼັ ນຳໂດຍໃຊນ້ີ ຳີ້ ໜອີ້ ຍ. (ພຳສຳໄທ)

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บัณฑิตศึกษา ประจาํ ปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

34

ສນັ ຍຳ ດຳອຳໄພ .2005. ຜນົ ຂອງກຳນປັບປຸງດນິ ບຳງຊະນດິ ຕ່ື ຄຸນສມົ ບດັ ຂອງດນິ ແລະ ກຳນຈະເລນເຕບໃຫຍ່ື ຂອງ
ພດທື່ ປກໃນດນິ ກດົ ພຳກໃຕີ້ ປະເທດໄທ ວທິ ະຍຳນພິ ນົ ກຳນຈດັ ກຳນຊບັ ພະຍຳກອນດນິ ວທິ ະຍຳໄລສງົ ຂຳ
ນະຄະລນິ (ພຳສຳໄທ)

ເອກະສຳນປະກອບກຳນຮຽນກຳນສອນ .(ບ່ື ມປ). ວຊິ ຳປກພດເສດຖະກດິ (Selected Economi Crops. ຫກຼັ ສດ
ກຳນຮຽນກຳນສອນກະສກິ ຳປ່ື ຳໄມ ີ້ ຊນັີ້ ກຳງ ກະຊວງກະສກິ ຳ ແລະ ປື່ ຳໄມ.້ີ

ບນັ ຊຳ ລດັ ນທິ .2009. ກຳນສກຶ ສຳຝ່ື ຸ ນອນິ ຊພນີ້ ພສະພຳບດນິ Organic fertilizer Improvement Deteriorated
Soil. ໜຳີ້ 8 – 16. (ພຳສຳໄທ)

ທດັ ສະນ ອດັ ຕະນນັ ແລະ ປຣະທບິ ວລິ ະພນັ ນລິ ນັ .2007. ທຳມະຊຳດຂອງດນິ ແລະ ຝ່ື ຸນ ຄ່ື ມສຳລບັ ກຳນກະເສດ
ຍຸກໃໝ່ື . (ພຳສຳໄທ)

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บัณฑติ ศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

35

ລະດບັ ຫຍຳີ້ ຈນຸ ຊຳວ ແລະ ຫຍຳີ້ ຫວຳນ ໃນສດອຳຫຳນປະສມົ ຄບົ ສື່ ວນຕ່ື ກຳນຍື່ ອຍໄດໃ້ີ ນຫອ້ີ ງ
ທດົ ລອງ

Variation of Juncao and Sweet grasses in Total Mixed Ration on In Vitro
Digestibility

ອນັ ນສິ ຳ ມ່ື ງິ ເມອງທອງ 1,3, ແພງ ຍອດບຸນມ 1,4,
ອລະຍຳ ດວງພະຈນັ 1, Pattaya Napasirth 2, ວຽງສະກຸນ ນຳປະເສດ1,*

Aunnisa Mingmeuangthong 1,3, Pheng Yodbounmy 1,4,
Orlaya Duangphajun 1, Pattaya Napasirth 2, Viengsakoun Napasirth 1,*

1ຄະນະກະເສດສຳດ, ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລແຫື່ ງຊຳດ, 2 ຄະນະເຕກັ ໂນໂລຊ, ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລຣຳສະພດັ ອຸດອນທຳນ ປະເທດໄທ, 3 ນກັ ສກຶ ສຳປະລນິ ຍຳໂທ
ຫຼກັ ສດວທິ ະຍຳສຳດສດັ ; 4 ນກັ ສກຶ ສຳປະລນິ ຍຳຕ ຫຼກັ ສດກຳນລຽ້ີ ງສດັ * ຜຮີ້ ບັ ຜດິ ຊອບກຳນຄນົ້ີ ຄວຳ້ີ : [email protected]

1 Faculty of agriculture, National University of Laos; 2 Faculty of Technology, Udonthani Rajabaht University, Thailand; 3
Master student program in Animal Science ; 4Undergraduate course student progrem in Livestock.
* Corresponding authors: [email protected]

ບດົ ຄດັ ຫຍ ້ີ

ກຳນສກຶ ສຳຄງັີ້ ນີ້ ມຈດຸ ປະສງົ ເພື່ ອສກຶ ສຳອງົ ປະກອບທຳງເຄມ ແລະ ກຳນຍ່ື ອຍໄດໃ້ີ ນຫອີ້ ງທດົ ລອງໂດຍນຳໃຊ້ີ
ອຳຫຳນປະສມົ ຄບົ ສື່ ວນທ່ື ນຳໃຊລີ້ ະດບັ ຫຍຳ້ີ ຈນຸ ຊຳວ ແລະ ຫຍຳ້ີ ຫວຳນ ໃນສດັ ສ່ື ວນທ່ື ແຕກຕື່ ຳງກຳນຄ: T1 (ຫຍຳ້ີ ຈນຸ
ຊຳວ 30 %), T2 (ຫຍຳີ້ ຈນຸ ຊຳວ 20 % ແລະ ຫຍຳີ້ ຫວຳນ 10%), T3 (ຫຍຳ້ີ ຈນຸ ຊຳວ 10 % ແລະ ຫຍຳີ້ ຫວຳນ 20
%), T4 (ຫຍຳ້ີ ຫວຳນ 30 %). ດວ້ີ ຍວທິ ກຳນ In vitro gas production technique ໂດຍນຳໃຊແ້ີ ຜນກຳນທດົ
ລອງແບບສື່ ຸມສມົ ບນ (CRD) ເຫນັ ໄດວີ້ ່ື ຳຢື່ ໃນສດອຳຫຳນມປະລມິ ຳນແກ໊ສ (gas) ທ່ື ເກດຈຳກກຳນຍື່ ອຍຂອງຈລຸ ນິ ຊ
ໃນຫຼອດທດົ ລອງມຄ: T1, T2, T3 ແລະ T4 ໃນຊ່ື ວົ ໂມງທ 12 ເທື່ ຳົ ກບັ 68.54, 66.09, 66.09 ແລະ 71.45
ml/0.4 g DM of feed ຕຳມລຳດບັ (P>0.05), ໃນຊ່ື ວົ ໂມງທ 24 ເທື່ ຳົ ກບັ 86.00, 87.15, 86.95 ແລະ
92.06 ml/0.4 g DM of feed ຕຳມລຳດບັ (P>0.05), ໃນຊື່ ວົ ໂມງທ 48 ເທ່ື ຳົ ກບັ 100.93, 103.72, 104.29
ແລະ 106.00 ml/0.4 g DM of feed ຕຳມລຳດັບ (P>0.05), ໃນຊ່ື ົວໂມງທ 72 ເທື່ ຳົ ກບັ 106.61, 110.99,
111.36 ແລະ 113.49 ml/0.4 g DM of feed ຕຳມລຳດບັ (P>0.05) ແລະ ໃນຊ່ື ວົ ໂມງທ 96 ເທື່ ຳົ ກບັ 108.49,
112.61, 112.99 ແລະ 117.11 ml/0.4 g DM of feed ຕຳມລຳດບັ (P>0.05) ເຫນັ ວ່ື ຳຜນົ ຂອງປະລມິ ຳນແກ໊ສ(
gas )ໃນຊື່ ວົ ໂມງທ 12 ຫຳ 96 ແມື່ ນບ່ື ມຄວຳມແຕກຕື່ ຳງກນັ ທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ິ ແຕ່ື T4 ມແນວໂນມ້ີ ສງກວ່ື ຳ ຮອງລງົ
ມຳແມ່ື ນ T3, T2 ແລະ T1 ຕຳມລຳດບັ . ກຳນຍ່ື ອຍໄດຂີ້ ອງວດັ ຖຸແຫງ້ີ IVDMD ໃນຊື່ ວົ ໂມງທ 24 ແມ່ື ນມຄວຳມ
ແຕກຕື່ ຳງກນັ ທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ິ (P<0.05) ແຕ່ື ໃນຊື່ ວົ ໂມງທ 48 ແລະ 96 ແມື່ ນບ່ື ມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງສະຖຕິ ິ
(P>0.05) ແລະ ຄວຳມສຳມຳດກຳນຍ່ື ອຍໄດຂ້ີ ອງອນິ ຊວດັ ຖຸແຫງ້ີ IVOMD ໃນຊ່ື ວົ ໂມງທ 24, 48 ແລະ 96 ມ
ຄວຳມແຕກຕື່ ຳງກນັ ທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ິ (P<0.05).

ຄຳສບັ ສຳຄນັ : ຫຍຳີ້ ຈນຸ ຊຳວ, ຫຍຳີ້ ຫວຳນ, ກຳນຍື່ ອຍໄດໃີ້ ນຫອ້ີ ງທດົ ລອງ

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ที่ ระดบั บณั ฑติ ศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

36

Abstract

This study aims to investigate the digestibility on in vitro rumen degradation and
fermentation characteristics, using a total mixed ratio that uses the different forage ratios of
Juncao grass and Sweet grass. T1 (Juncao gass 30%), T2 (Juncao grass 20% and Sweet
grass 10%), T3 (Juncao grass 10% and Sweet grass 20%), and T4 (Sweet grass 30%) on in
vitro gas production tecniqe. The treatments were randomly assigned in a completely
ramdomized design (CRD). The results revealed that the gas production of T1, T2, T3, and T4
in 12 hours shown 68.54, 66.09, 66.09, and 71.45ml/0.4 g DM of feed respectively (P>0.05),
in the 24th hour equal to 86.00, 87.15, 86.95 and 92.06 ml/0.4 g DM of feed respectively
(P>0.05), in the 48th hour found 100.93, 103.72, 104.29 and 106.00 ml/0.4 g DM of feed
respectively (P>0.05), in the 72nd hour equal to 106.61, 110.99, 111.36 and 113.49 ml/0.4 g
DM of feed respectively (P>0.05) and in the 96th hour equal to 108.49, 112.61, 112.99 and
117.11 ml/0.4 g DM of feed respectively (P>0.05). The results of gas production in the 12th to
96th hour are not significantly different among treatments, but T4 tends to be higher followed
by T3, T2 and T1 respectively. IVDMD dry matter digestibility in the 24th hour is significantly
different (P<0.05) but in the 48th and 96th hour there is no significantly difference (P>0.05)
and the IVOMD organic dry matter digestibility in the 24th, 48th and 96th hour is significantly
different (P<0.05).

Keywords: Juncon grass, Sweet grass, in vitro gas production technique

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บัณฑติ ศึกษา ประจาํ ปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

37

ບດົ ນຳ

ປະຈບຸ ນັ ພກັ ແລະ ລດັ ຖະບຳນໄດຖ້ີ ເອຳົ ວຽກງຳນກະສກິ ຳເປັນບລມິ ະສດິ ອນັ ໜ່ື ງຶ ທ່ື ມບດົ ບຳດຕື່ ຊວດິ ກຳນເປັນ
ຢື່ ຂອງປະຊຳຊນົ ແລະ ປະກອບສ່ື ວນໃນກຳນພດັ ທະນຳເສດຖະກດິ ແລະ ສງັ ຄມົ ໄດປີ້ ະກອບສ່ື ວນເຂຳົ້ີ ໃນມນຄື່ ຳລວມ
ຍອດຜະລດິ ພນັ ພຳຍໃນ (GDP) ໃນແຕ່ື ລະໄລຍະ. ເຊື່ ງິ ໃນແຜນພດັ ທະນຳກະສກິ ຳ-ປື່ ຳໄມ ້ີ ແລະພດັ ທະນຳຊນົ ນະບດົ
5 ປ ຄງັ້ີ ທ IX (2021-2025) ຂອງຂະແໜງກຳນລຽ້ີ ງສດັ ແລະ ກຳນປະມງົ ກື່ ໄດມີ້ ເປົຳ້ີ ໝຳຍຜະລດິ ຊນີ້ , ໄຂ່ື ແລະ ປຳ
ໃຫໄ້ີ ດີ້ 577,000 ໂຕນ ຕອບສະໜອງອດັ ຕຳກຳນບລໂິ ພກສະເລ່ື ຍ 73 ກໂິ ລຕື່ ຄນົ ຕື່ ປ ຫຼ ຮບັ ປະກນັ ດຳີ້ ນໂພຊະນຳ
ກຳນຂອງປະຊຳຊນົ ໃຫໄີ້ ດຮ້ີ ບັ ພະລງັ ງຳນຈຳກຊນີ້ , ໄຂ່ື ແລະ ປຳ ບ່ື ຕື່ ຳກວື່ ຳ 440 kcal/ຄນົ /ວນັ , ຜະລດິ ງວົ ເປັນສນຄຳີ້
ເພື່ ອສ່ື ງົ ອອກໂດຍສອດຄ່ື ອງກບັ ມຳດຕະຖຳນສຸຂຳນຳໄມພດ ແລະ ສດັ ຂອງປະເທດຄື່ ຄຳ້ີ ໃຫໄີ້ ດີ້ 50,000 ໂຕຕື່ ປ ຫຼ
250,000 ໂຕ ໃນປ 2021-2025 ແລະ 500,000 ໂຕ ໃນປ 2030 ສຳີ້ ງມນຄ່ື ຳສື່ ົງອອກ 500 ລຳີ້ ນໂດລຳ

ສະຫະລດັ . (ກະຊວງກະສກິ ຳ ແລະ ປື່ ຳໄມ,ີ້ 2021). ໂດຍອງຕຳມທດິ ທຳງຂອງພກັ -ລດັ . ໃນປະຈບຸ ນັ , ໃນກຳນສຸມໃສ່ື
ວຽກງຳນກຳນລຽີ້ ງສດັ ເພ່ື ອຜະລດິ ສະບຽງອຳຫຳນໃຫກ້ີ ຸມ້ີ ກນິ ແລະ ສື່ ງົ ອອກເປັນສນິ ຄຳີ້ ເພື່ ອປະຕບິ ດັ ຕຳມແນວທຳງ
ນະໂຍບຳຍຂອງພກັ ແລະ ລດັ ຖະບຳນ ທ່ື ໄດວ້ີ ຳງອອກນນັີ້ ໃຫປ້ີ ຳກດົ ຜນົ ເປັນຈງິ ຈື່ ງຶ ຈຳເປັນຕອ້ີ ງມພະນກັ ງຳນວຊິ ຳກຳນ
ລຽີ້ ງສດັ ທື່ ມຄວຳມຮຄີ້ ວຳມສຳມຳດມຳແກໄ້ີ ຂບນັ ຫຳຕ່ື ຳງໆຄ: ກຳນປັບປຸງກຳນລຽ້ີ ງສດັ , ກຳນດແລຮກັ ສຳສດັ ລຽີ້ ງ, ກຳນ
ປ້ອີ ງກນັ ພະຍຳດ ແລະ ພເິ ສດແມ່ື ນຕອີ້ ງຮກີ້ ື່ ຽວກບັ ເລ່ື ອງພດອຳຫຳນສດັ , ເພຳະອຳຫຳນສດັ ເປັນປັດໃຈທ່ື ສຳຄນັ ທື່ ສຸ ດຕື່
ກຳນລຽ້ີ ງສດັ ໃຫມີ້ ຄຸນນະພຳບ ແລະ ປະລມິ ຳນກຳນຜະລດິ ຕ່ື ຳງໆທ່ື ເພ່ື ມຂນຶີ້ . ໂດຍສະເພຳະແມື່ ນເຮດັ ແນວໃດໃຫຕ້ີ ນົ້ີ
ທນຶ ກຳນຜະລດິ ຫຸຼດລງົ ແຕ່ື ເຮດັ ໃຫຜ້ີ ນົ ຜະລດິ ສງຂນຶີ້ .

ວຽງສະກຸ ນ, (2005). ໄດ້ີລຳຍງຳນວື່ ຳໃນຊ່ື ວງລະດຝົ ນຫຍຳ້ີ ຢ່ື ຕຳມທຳມະຊຳດຈະຂຽວງຳມ ແລະ

ອຸດມົ ສມົ ບນດ, ພຽງພກບັ ຄວຳມຕອີ້ ງກຳນຂອງສດັ ລຽີ້ ງ, ກງົ ກນັ ຂຳີ້ ມໃນຍຳມລະດແລງ້ີ ຫຍຳ້ີ ຈະຫ່ື ຽວແຫງ້ີ ແລະ ມຄຸນ
ນະພຳບຕ່ື ຳ ຫຼ ຕຳຍ, ກຳນລຽ້ີ ງສດັ ຄຽ້ີ ວເອອ້ີ ງ (ງວົ ) ຢ່ື ໃນປະເທດເຮຳົ ສື່ ວນໃຫຍ່ື ແມ່ື ນລຽ້ີ ງແບບປ່ື ອຍໄປຕຳມທຳມະ
ຊຳດ, ຫຳກນິ ຕຳມທື່ ງົ ຫຍຳ້ີ , ຢ່ື ໃນຊື່ ວງເກບັ ກື່ ຽວຜນົ ລະປກໄດມ້ີ ຊຳວກະສກິ ອນຈຳນວນໜ່ື ງຶ , ເກບັ ເຟອງເຂຳົ້ີ ມຳໄວເ້ີ ປັນ
ອຳຫຳນລຽີ້ ງງວົ ໃນຍຳມຂຳດເຂນແຕ່ື ຄຸນຄ່ື ຳທຳງດຳີ້ ນທຳດອຳຫຳນຕື່ ຳເຊື່ ນັ : ທຳດຊນີ້ , ວຕິ ຳມນິ ແລະ ແຮ່ື ທຳດຕ່ື ຳງໆຈື່ ງຶ
ເປັນສຳເຫດເຮດັ ໃຫສ້ີ ັດລຽີ້ ງຈື່ ອຍຜອມໃນຍຳມລະດແລງີ້ , ດື່ ງັ ນນັ້ີ ນກັ ວິຊຳກຳນຈ່ື ງຶ ຊອກຫຳວທິ ແກໄີ້ ຂກຳນຂຳດ
ອຳຫຳນຂອງສດັ ຄຽີ້ ວເອອີ້ ງໃນຍຳມລະດແລງີ້ ດວ້ີ ຍຫຼຳຍວທິ ເຊ່ື ນັ : ກຳນເຮດັ ເຟອງໝກັ , ຫຍຳີ້ ໝກັ , ຫຍຳ້ີ ແຫງີ້ ແລະ ເກບັ
ເຟອງເຂຳົ້ີ ເກບັ ໄວ,ີ້ ເຊ່ື ງິ ວທິ ກຳນດື່ ງັ ກ່ື ຳວຈ່ື ງຶ ເປັນພຽງກຳນແກໄ້ີ ຂບນັ ຫຳໃນໄລຍະສນັ້ີ ເທື່ ຳົ ນນັ້ີ , ເພ່ື ອເປັນກຳນແກໄ້ີ ຂໃນ
ໄລຍະຍຳວ ແລະ ມຄວຳມຍນຍງົ ນນັ້ີ , ເຊ່ື ງິ ຈະເຮດັ ໃຫສີ້ ດັ ໄດຮ້ີ ບັ ອຳຫຳນທື່ ມຄຸນຄ່ື ຳ, ມຄຸນນະພຳບທ່ື ດນນັ້ີ ຈຳເປັນຕອີ້ ງ
ມກຳນສກຶ ສຳຄນົີ້ ຄວຳ້ີ ຊອກຫຳແຫື່ ຼງວດັ ຖຸດບິ ເພື່ ອນຳໃຊເີ້ ຂຳົີ້ ໃນກຳນລຽີ້ ງສດັ ຫຼ ນຳມຳປະສມົ ເປັນອຳຫຳນເພ່ື ອນຳໃຊີ້
ລຽີ້ ງສດັ ໃຫໄ້ີ ດດ້ີ ຂນຶີ້ .

ໃນ ສປປ ລຳວ ໜ່ື ງຶ ໃນບນັ ຫຳຕນົ້ີ ຕຂອງກຳນລຽີ້ ງສດັ ໂດຍສະເພຳະສດັ ຄຽີ້ ວເອອີ້ ງແມ່ື ນບນັ ຫຳກຳນຂຳດແຄນ

ອຳຫຳນຢ່ື ໃນຊ່ື ວງລະດແລງ້ີ . ໃນຊ່ື ວງລະດຝົນພດອຳຫຳນສດັ ຢ່ື ໃນທຳມະຊຳດມຫຼຳກຫຳຼ ຍ ແຕື່ ກງົ ກນັ ຂຳີ້ ມໃນຊ່ື ວງພດ
ອຳຫຳນສດັ ຂຳດແຄນເຊ່ື ງິ ມນັ ສ່ື ງົ ຜນົ ສະທອີ້ ນໃຫສີ້ ດັ ມຄວຳມຈື່ ອຍຜອມ, ເຮດັ ໃຫໄ້ີ ດຜ້ີ ນົ ຜະລດິ ໝອີ້ ຍລງົ ແລະ ກຳນ
ຂະຫຍຳຍພນັ ບື່ ໄດດີ້ ເທື່ ຳົ ທື່ ຄວນເປັນຜນົ ເຮດັ ໃຫລີ້ ກສດັ ເກດມຳບ່ື ສມົ ບນ. ກຳນໃຊເ້ີ ຕກັ ໂນໂລຊກຳນໝກັ (Silage)
ເຂຳົີ້ ໃນຖະໜອມອຳຫຳນສດັ ເພ່ື ອກຳນລຽ້ີ ງສດັ ກື່ ເປັນໜື່ ງຶ ວທິ ທຳງອອກໃນກຳນແກໄີ້ ຂບນັ ຫຳສດັ ຂຳດແຄນ (ວຽງສະກຸນ

ພອີ້ ມດວີ້ ຍຄະນະ, 2016: Napasirth et al., 2015).
ໃນປະຈບຸ ນັ ນີ້ ແນວພນັ ຫຍຳ້ີ ທື່ ນຍິ ມົ ກນັ ປກຫຼຳຍຢ່ື ປະເທດເຮຳົ ມຫຳຼ ຍກວ່ື ຳ 40 ສຳຍພນັ ເປັນຕນົີ້ ແມ່ື ນຫຍຳ້ີ

ເນເປຍປຳກຊອງ1, ຫຍຳ້ີ ຫວຳນອດິ ສະລຳເອລ, ຫຍຳ້ີ ຣຊ, ຫຍຳີ້ ມລຳໂຕ... ຫຍຳີ້ ຈນຸ ຊຳວເປັນຫຍຳ້ີ ສຳຍພນັ ໃໝ່ື ທ່ື ນຳເຂຳົີ້
ມຳຈຳກ ສປ ຈນ ມຊ່ື ວທິ ະຍຳສຳດ: Pennisetum hydridum, ຊ່ື ສຳມນັ ແມ່ື ນ: Juncao ເຊື່ ງິ ເປັນພດອຳຫຳນສດັ ທື່ ມ

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ที่ ระดบั บัณฑติ ศึกษา ประจาํ ปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

38

ຄຸນນະພຳບສງທງັ ໃຫຜ້ີ ນົ ຜະລດິ ແລະ ຄຸນຄ່ື ຳທຳງດຳີ້ ນອຳຫຳນສງໃຫພ້ີ ະລງັ ງຳນສງເຖງິ 4,190 kcal/kg ແລະ ມທຳດ
ຊນ້ີ 10.8%, ເຍື່ ອໄຍ 28.5%, ໄຂມນັ 3.8%, NFE 43.0%, ເຖ່ື ຳົ 13.9% ແລະ ທຳດແຫງ້ີ 15.8% ເຊ່ື ງິ ຫຍຳ້ີ ສຳຍ
ພນັ ນໄ້ີ ດຮ້ີ ບັ ກຳນພດັ ທະນຳສຳຍພນັ ມຳຈຳກອອີ້ ຍ ແລະ ຫຍຳີ້ ສຳຍພນັ ເນເປຍ ໂດຍສນວໄິ ຈດຳີ້ ນວສິ ຳວະກຳສຳດຈນ
ຊຳວເທກັ ໂນໂລຢແຫ່ື ງສຳທຳລະນະລດັ ປະຊຳຊນົ ຈນ (Chaina National Engineering Research Center of
Juncao Technology, 2010).

ຫຍຳ້ີ ຫວຳນແມື່ ນມຖ່ື ນິ ກຳເນດໃນແຖບປະເທດອຳຟຣິກກຳມຳຮອດປັດຈບຸ ນັ ພບົ ແຜ່ື ກະຈຳຍປກໃນທື່ ວົ ໂລກ
ໃນເຂດປະເທດອບົ ອື່ ຸນ ແລະ ປະເທດໄທໄດນ້ີ ຳຫຍຳີ້ ຫວຳນມຳຈຳກປະເທດມຳເລເຊຍຄງັີ້ ທຳອດິ ໃນປ ຄສ 1929 ແລະ
ປັດຈບຸ ນັ ໃນປະເທດລຳວກນຍິ ມົ ກນັ ປກຫຼຳຍໆເຂດເຊ່ື ນັ ດຽວກນັ ຊ່ື ວທິ ະຍຳສຳດແມື່ ນ: P.purpureum cv. Mott.
ຊ່ື ສຳມນັ ແມ່ື ນ: Dwarf napier grass ຫຼ ເອນ້ີ ທື່ ວົ ໄປວື່ ຳ: ຫຍຳ້ີ ຊຳ້ີ ງ ຫຼ ຫຍຳີ້ ຫວຳນ. ຫຍຳ້ີ ຫວຳນມກຳນຈະເລນເຕບ
ໂຕຂອງລຳຕນົ້ີ , ຂປີ້ ້ີອງ ແລະ ໃບຄຳີ້ ຍຄກບັ ຕະກຸນຫຍຳີ້ ເນເປຍ ຫຍຳີ້ ຫວຳນມໃບກວຳ້ີ ງ 2-3 cm ແລະ ຍຳວ 20-50
cm ຫຍຳ້ີ ຫວຳນມຂສ້ີ ັນີ້ ຄວຳມຍຳວປ້ີອງສະເລ່ື ຍ 2-3 cm. ຫຍຳີ້ ຫວຳນເມື່ ອອຳຍຸ 10 ອຳທດິ ໃຫຜ້ີ ົນຜະລດິ ສດົ
6,290 kg/ໄລ່ື , ຜນົ ຜະລດິ ແຫງ້ີ 630 kg/ໄລື່ ແລະ ມຄ່ື ຳທຳງໂພຊະນຳກຳນ CP 15.57%, NDF 50.46%, ADF
29.07%, Ash 17.02%. Chaikong C. et al (2018).

ເພ່ື ອໄປຕຳມແຜນພດັ ທະນຳວຽກງຳນກຳນລຽີ້ ງສດັ ແລະ ກຳນປະມງົ ໃນ 5 ປ (2021-2025) ແລະ ຂກີ້ ຳນດົ
, ເງື່ອນໄຂ ດຳ້ີ ນສຸຂຳນຳໄມ ທື່ ຈະສ່ື ງົ ງວົ ອອກໄປ ສປ ຈນ ລະຫວື່ ຳງ ກະຊວງກະສກິ ຳ ແລະ ໄມ ້ີ ສປປ ລຳວ ແລະ ກມົ
ໃຫຍື່ ພຳສ ແຫື່ ງ ສປ ຈນ (2019 ) ໄດມີ້ ກຳນເຊນັ ສນັ ຍຳກຳນສື່ ງົ ອອກງວົ ຈຳກ ສປປ ລຳວ ໄປ ສປ ຈນ 500,000
ໂຕ/ປ, ນຳີ້ ໜກັ ສດັ 300-350 Kg/ໂຕ. ດ່ື ງັ ນນັ້ີ ຂຳ້ີ ພະເຈຳົ້ີ ຈງິ ສນົ ໃຈທ່ື ຈະເຮດັ ສດອຳຫຳນຄບົ ສື່ ວນໃນກຳນທອມງວົ .
ໃນກຳນທດົ ລອງແມ່ື ນໃຊຫີ້ ຍຳີ້ ຈນຸ ຊຳວ ແລະ ຫຍຳ້ີ ຫວຳນໃນສດອຳຫຳນລະດບັ ທື່ ແຕກຕື່ ຳງກນັ 4 ສດ ໃຫໄີ້ ດໂ້ີ ປຣຕນ
ໃນລະດບັ 16% ຫງຼັ ຈຳກນນັີ້ ເຮດັ ກຳນຍ່ື ອຍໄດໃ້ີ ນຫອ້ີ ງທດົ ລອງ (In vitro) ເພື່ ອຫຳສດອຳຫຳນ 2 ສດທ່ື ຍື່ ອຍໄດດ້ີ ທ່ື
ສຸດມຳໃຊລີ້ ຽີ້ ງງວົ ພນີ້ ເມອງລຳວ. ຂຳີ້ ພະເຈຳົີ້ ຄຳດວ່ື ຳຈະສຳມຳດເປັນຂມີ້ ນພນີ້ ຖຳນໃຫແີ້ ກື່ ຜທ້ີ ື່ ສນົ ໃຈຈະສກຶ ສຳໃນດຳີ້ ນນ້ີ
ຕື່ ໄປໄດ້ີ ແລະ ນຳເອຳົ ສດອຳຫຳນນໄ້ີ ປແນະນຳໃຫຊ້ີ ຳວກະສກິ ອນຜລີ້ ຽີ້ ງສດັ ໄດໃີ້ ຊໃີ້ ນແຕ່ື ລະຂງົ ເຂດເພ່ື ອເຮດັ ໃຫກີ້ ຳນ
ລຽ້ີ ງງວົ ມປະສດິ ທພິ ຳບສງຂນຶີ້

ວທິ ກຳນຄນົ້ີ ຄວຳີ້ ທດົ ລອງ

ວທິ ກຳນຄນົ້ີ ຄວຳີ້ ທດົ ລອງ
ສະຖຳນທ່ື ໃນກຳນທດົ ລອງ

ກຳນທດົ ລອງຄງັີ້ ນແີ້ ມ່ື ນຈະໄດປີ້ ະຕບິ ດັ ຢ່ື ທ່ື ຫອ້ີ ງທດົ ລອງຂອງພຳກວຊິ ຳລຽ້ີ ງສດັ ແລະ ກຳນປະມງົ , ຄະນະ
ກະເສດສຳດ, ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລແຫື່ ງຊຳດ.

ໄລຍະເວລຳ
ໄລຍະເວລຳໃນກຳນທດົ ລອງ ລວມທງັ ໝດົ 30 ວນັ . ໄລຍະກະກຽມ 07 ວນັ , ໄລຍະທດົ ລອງ 04 ວນັ , ກຳ

ວເິ ຄຳະທຳງເຄມ 19 ວນັ .
ກຳນວຳງແຜນຄນົີ້ ຄວຳ້ີ ທດົ ລອງ

ກຳນທດົ ລອງໃນຄງັ້ີ ນໃີ້ ຊແ້ີ ຜນກຳນທດົ ລອງແບບສື່ ຸມສມົ ບນ (Complete Rando mized design, CRD)
ມ 4 ສດອຳຫຳນ (4 ສ່ື ງິ ທດົ ລອງ) ເຊ່ື ງິ ແຕື່ ລະສດມຄື່ ຳທຳດຊນີ້ ປະມຳນ 16 % ໂດຍໃຊວ້ີ ທິ ກຳນວດັ ປະລມິ ຳນກຳນ
ຜະລດິ ແກສັ ໃນຫອີ້ ງທດົ ລອງ (In vitro gas production technique) ແຕ່ື ລະສ່ື ງິ ທດົ ລອງມ 10 ຊຳີ້ ທງັ ໝດົ 40

ໜ່ື ວຍງຳນທດົ ລອງ:

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บณั ฑติ ศึกษา ประจาํ ปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

39

1. ສດອຳຫຳນທ່ື ໃຊລ້ີ ະດບັ ຫຍຳ້ີ ຈນຸ ຊຳວໝກັ 30% ຫຍຳ້ີ ຫວຳນໝກັ 0%.
2. ສດອຳຫຳນທື່ ໃຊລີ້ ະດບັ ຫຍຳ້ີ ຈນຸ ຊຳວໝກັ 20% ຫຍຳີ້ ຫວຳນໝກັ 10%.
3. ສດອຳຫຳນທ່ື ໃຊລີ້ ະດບັ ຫຍຳ້ີ ຈນຸ ຊຳວໝກັ 10% ຫຍຳ້ີ ຫວຳນໝກັ 20%.
4. ສດອຳຫຳນທື່ ໃຊລ້ີ ະດບັ ຫຍຳ້ີ ຈນຸ ຊຳວໝກັ 0% ຫຍຳີ້ ຫວຳນໝກັ 30%.

ສດັ ທດົ ລອງທື່ ເອຳົ ນຳ້ີ ກະເພຳະ
ເປັນງວົ ພນັ ພນີ້ ເມອງເພດຜອ້ີ ຳຍຸປະມຳນ 7 ປ ຈຳນວນ 2 ໂຕ ນຳ້ີ ໜກັ ສະເລ່ື ຍປະມຳນ 270 kg ທ່ື ຜ່ື ຳນກຳນ
ຕອນແລວ້ີ , ລຽ້ີ ງໂດຍກຳນໃຫອີ້ ຳຫຳນຂຸ ນີ້ ຜະລດິ ຈຳກສ່ື ງິ ເສດເຫຼອຈຳກກຳນຜະລດິ ກະສກິ ຳ ແລະ ອຸດສຳຫະກຳເຊື່ ນັ :
ຫວົ ມນັ ຕນົີ້ ແຫງ້ີ , ຮຳ, ຫຍຳີ້ ຈນຸ ຊຳວ, ຕນົ້ີ ມນັ ຕນົີ້ ໝກັ , ປຸ໋ຍເລື່ ງັ (Urea), ກຳກນຳ້ີ ຕຳນ, ແຮ່ື ທຳດ, ມຳດ ແລະ ເຟອງ.

ກຳນກະກຽມວດັ ຖຸດບິ

1) ກຳນໝກັ ຫຍຳີ້ ຈນຸ ຊຳວ ແລະ ຫຍຳ້ີ ຫວຳນ
ຕດັ ຫຍຳີ້ ຈນຸ ຊຳວ ແລະ ຫຍຳີ້ ຫວຳນທື່ ມອຳຍຸກຳນຕດັ ລະຫວ່ື ຳງ 60-75 ວນັ ມຳແລວີ້ ເອຳົ ມຳບດົ ໃຫໄ້ີ ດຂ້ີ ະໜ
ຳດ 5-10 cm ແລວ້ີ ນຳໄປອດັ ໃສ່ື ຖງັ ໝກັ ຍຽບໃຫແ້ີ ໜນ້ີ ແລວີ້ ຫດົ ດວີ້ ຍນຳີ້ ທ່ື ປະສມົ ກຳກນຳີ້ ຕຳນໃນປະລມິ ຳນກຳກນຳ້ີ
ຕຳນ 0.1 kg ປະສມົ ນຳີ້ 20 L/ຫຍຳ້ີ 100 kg ໝກັ ປະໄວ້ີ 14 ວນັ ແລວ້ີ , ຈະມກຳນສ່ື ຸມນຳເຂຳົີ້ ອບົ ແຫງ້ີ .
2) ກະກຽມວດັ ຖຸດບິ : ນຳເອຳົ ຫຍຳ້ີ , ມນັ ຕນົ້ີ ແຫງ້ີ , ຮຳ, ປຸ໋ຍເລ່ື ງັ (Urea), ກຳກນຳີ້ ຕຳນ ນຳເຂຳົີ້ ອບົ ແຫງ້ີ ໃນຕີ້
ອບົ ທື່ ອຸ ນຫະພມ 60 ºC ເປັນເວລຳ 72 ຊ່ື ວົ ໂມງ ກ່ື ນຳໄປບດົ ຜື່ ຳນເຄື່ ອງບດົ ທື່ ມຂະໜຳດນອີ້ ຍ 1 mm, ເພ່ື ອຊອກຫຳ
ອງົ ປະກອບທຳງເຄມເຊື່ ນັ ທຳດແຫງີ້ , ທຳດຊນີ້ , ໄຂມນັ , ເຖ່ື ຳົ ຕຳມວທິ ກຳນຂອງ AOAC (1990) ແລະ ເຍື່ ອໃຍທື່ ບື່
ລະລຳຍໃນສຳນຟອກທື່ ເປັນກຳງ ຕຳມວທິ ກຳນຂອງ VanSoest (1991) ແລວີ້ ນຳເອຳົ ວດັ ຖຸດບິ ອບົ ແຫງີ້ ທື່ ອຸນຫະພມ
100 ºC ເປັນເວລຳ 12 ຊ່ື ວົ ໂມງເພ່ື ອຊອກຫຳວດັ ຖຸແຫງ້ີ ໃນກຳນທ່ື ຈະຄຳນວນສດອຳຫຳນ. ຫລງັ ຈຳກຊອກຫຳວດັ ຖຸ
ແຫງ້ີ ນຳມຳປະສມົ ເຂຳົ້ີ ກນັ ຕຳມອດັ ຕຳສື່ ວນຂອງແຕ່ື ລະສດ. ແຕ່ື ລະສດອຳຫຳນຈະມກຳນສ່ື ຸມອກເທື່ ອໜ່ື ງຶ ນຳເຂຳົ້ີ ອບົ
ແຫງ້ີ ໃນຕອ້ີ ບົ ທ່ື ອຸນຫະພມ 60 ºC ເປັນເວລຳ 72 ຊື່ ວົ ໂມງ.
3) ເມື່ ອອບົ ອຳຫຳນ 60 ºC ເປັນເວລຳ 72 ຊ່ື ວົ ໂມງແລວ້ີ , ຈຳກນນັີ້ ນຳເອຳົ ອຳຫຳນແຕື່ ລະສດບນັ ຈລຸ ງົ ໃນຂວດ

ແກວ້ີ 50 ml ຈຳນວນ 0.50 g ແລວີ້ ປິດຝຳຢຳງໃຫແີ້ ໜນ້ີ ແລະ ອດັ ໃຫແ້ີ ໜນ້ີ ດວ້ີ ຍຝຳອຳລມນຽມແລວ້ີ ນຳຂວດແກວີ້
ໄປບື່ ມົ ໄວໃ້ີ ນຕອ້ີ ຸນຫະພມ 39 ºC ເພື່ ອລຖຳ້ີ ກຳນບນັ ຈສຸ ຳນລະລຳຍຂອງແຫວຼ ຈຳກກະເພຳະໝກັ . ສ່ື ວນອຳຫຳນທ່ື ເຫຼອ
ແມ່ື ນເກບັ ໄວເີ້ ພື່ ອໄປຊອກຫຳອງົ ປະກອບທຳງເຄມ.

ອຳຫຳນທ່ື ໃຊໃ້ີ ນກຳນທດົ ລອງ
ສດອຳຫຳນທື່ ໃຊແ້ີ ມື່ ນມ 4 ສດ ແຕ່ື ລະສດມລະດບັ ທຳດຊນ້ີ 16 % ໃກຄ້ີ ຽງກນັ ທງັ 4 ສດ ໂດຍປະກອບມ
ວດັ ຖຸດບິ ທື່ ໃຊໃ້ີ ນກຳນປະສມົ ອຳຫຳນແຕ່ື ລະສດດ່ື ງັ ລ່ື ຸມນ:ີ້

ຕຳຕະລຳງ 1. ສດອຳຫຳນທ່ື ໃຊໃ້ີ ນກຳນທດົ ລອງ

ວດັ ຖຸດບິ ສດອຳຫຳນ

ສດທ 1 ສດທ 2 ສດທ 3 ສດທ 4
10.00
ຫຍຳີ້ ຈນຸ ຊຳວໝກັ 30.00 20.00 20.00 -
28.00 30.00
ຫຍຳີ້ ຫວຳນໝກັ - 10.00 37.35 28.00
ຫວົ ມນັ ຕນົີ້ ແຫງ້ີ 28.00 3.25 37.35
28.00 1.00 3.25
1.00
ຮຳອ່ື ອນ 37.35 37.35
ປຸ໋ຍເລື່ ງັ (Urea) 3.25 3.25
ກຳກນຳ້ີ ຕຳນ 1.00 1.00

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บณั ฑติ ศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

40

ແຮື່ ທຳດ 0.20 0.20 0.20 0.20

ມຳດ 0.20 0.20 0.20 0.20

ລວມ (Kg DM) 100.00 100.00 100.00 100.00
ທຳດຊນ້ີ (%) 16.16 16.13 16.10 16.07
ເຍອ້ີ ໄຍ (NDF) 42.08 39.58 37.08 34.57

ພະລງັ ງຳນ (Kcal/Kg) 3,110.87 2,870.94 2,631.40 2,391.14

ໝຳຍເຫດ: T1 (ສດອຳຫຳນທື່ ມຫຍຳ້ີ ຈນຸ ຊຳວໝກັ ປະສມົ 30% ແລະ ຫຍຳີ້ ຫວຳນ 0%); T2 (ສດອຳຫຳນທ່ື

ມຫຍຳ້ີ ຈນຸ ຊຳວປະສມົ 20% ແລະ ຫຍຳ້ີ ຫວຳນປະສມົ 10%) ; T3 (ສດອຳຫຳນທື່ ມຫຍຳີ້ ຈນຸ ຊຳວປະສມົ 10% ແລະ

ຫຍຳີ້ ຫວຳນ 20%); T4 (ສດອຳຫຳນທ່ື ມຫຍຳີ້ ຈຸນຊຳວປະສມົ 0% ແລະ ຫຍຳີ້ ຫວຳນປະສມົ 30%); NDF=

Neutral Detergent Fiber

ກຳນກະກຽມສຳນລະລຳຍ
- ສຳນລະລຳຍ (Buffer solution) ເຊື່ ິງປະກອບດວ້ີ ຍ NaHCO3 = 35 g, NH4HCO3 = 4 g ແລວີ້

ປະສມົ H2O ຈນົ ໄດ້ີ 1 L.

- ສຳນລະລຳຍແຮ່ື ທຳດຫຼກັ : ປະກອບດວ້ີ ຍ KH2PO4 = 6.20 g, NaCl = 2.22 g, MgSO4.7H2O = 1
g ແລວ້ີ ປະສມົ ນຳີ້ ຈນົ ໄດີ້ 1 L.

- ສຳນລະລຳຍແຮື່ ທຳດສຳຮອງ: ປະກອບໄປດວ້ີ ຍ MnCl24H2O = 10g, CaCl2H2O = 13.20 g,
CoCl.6H2O = 1g, FeCl3.6H2O = 8 g ແລວ້ີ ປະສມົ ນຳ້ີ ຈນົ ໄດ້ີ 100 ml.

- ສຳນລະລຳຍ Resazurine 0.10 g ປະສມົ ນຳີ້ ຈນົ ໄດ້ີ 100 ml.
ກຳນກະກຽມນຳ້ີ ຍື່ ອຍກະເພຳະໝກັ
ໃນກຳນກຽມນຳ້ີ ຍ່ື ອຍກະເພຳະນແີ້ ມ່ື ນເຮຳົ ຕອີ້ ງໃຊນ້ີ ຳ້ີ ອ່ື ຸນທື່ ມອຸນຫະພມ 39 ºC ເພ່ື ອຮກັ ສຳຊວດິ ຂອງຈລຸ ນິ ຊ
ໃຫຢີ້ ື່ ໃນສະພຳບປົກກະຕຄິ ກບັ ຢ່ື ໃນກະເພຳະໝກັ , ກຳນເອົຳນຳີ້ ຍື່ ອຍຂອງກະເພຳະແມ່ື ນຕອ້ີ ງໄດຕີ້ ອງເອຳົ ນຳ້ີ ຍື່ ອຍ
ກະເພຳະງວົ ຢື່ ຳງໜອ້ີ ຍ 2 ໂຕ ມຳປະສມົ ເຂຳົ້ີ ກນັ , ຈຳກນນັ້ີ ເອຳົ ນຳ້ີ ຍ່ື ອຍດື່ ງັ ກ່ື ຳວ 660 ml ປະສມົ ກບັ ນຳີ້ ໃຫໄ້ີ ດ້ີ 1,095 ml
ພອີ້ ມທງັ ຮກັ ສຳອຸນຫະພມໃຫຢີ້ ື່ ທ່ື 39 ºC ເພື່ ອລຖຳີ້ ກຳນປະສມົ ນຳີ້ ຍື່ ອຍທຽມ.

ກຳນເກບັ ກຳຂມີ້ ນ

ກຳນຈດົ ບນັ ທກຶ ປະລມິ ຳນແກ໊ສ
ກຳນວດັ ປະລມິ ຳນ ຫຼ ຜນົ ຜະລດິ ແກສັ , ມກຳນຈດົ ບນັ ທກຶ ປະລມິ ຳນຂອງແກສັ ຂນຶ້ີ , ໂດຍໃຊສ້ີ ະແລງຂະໜຳດ
10 cc ເຊື່ ອມຕ່ື ກບັ ສຳຍທ່ື ຢຳງ ແລະ ເຂມັ ຂະໜຳດເບ 24. ໃນ 12 ຊື່ ວົ ໂມງທຳອດິ ກບັ ກຳນບນັ ທກຶ ຜນົ ຜະລດິ ຂອງ
ແກ໊ດທຸກໆ 1 ຊື່ ວົ ໂມງ ເພຳະວ່ື ຳໃນຊ່ື ວງ 12 ຊື່ ວົ ໂມງທຳອດິ ປະລມິ ຳນແກ໊ສຂນຶ້ີ ໄວຈ່ື ງຶ ຕອີ້ ງບນັ ທກຶ ທຸກໆຊ່ື ວົ ໂມງຫງຼັ ຈຳກ
ນນັີ້ ໃນຊ່ື ວົ ໂມງທ 12-48 ບນັ ທກຶ ທຸກໆ 3 ຊື່ ວົ ໂມງ, ໃນຊື່ ວົ ໂມງທ 48-72 ບນັ ທກຶ ທຸກໆ 6 ຊື່ ວົ ໂມງ ຫຼງັ ຈຳກນນັີ້
ບນັ ທກຶ ຄງັ້ີ ສຸດທຳີ້ ຍໃນຊ່ື ວົ ໂມງທ 96. ກຳນສ່ື ຸມນຳຂວດອອກໄປຊອກຫຳກຳນຍ່ື ອຍໄດແີ້ ຕ່ື ລະສ່ື ງິ ທດົ ລອງແມື່ ນ ສ່ື ຸມເອຳົ
ຫງຼັ ຈຳກກຳນບື່ ມົ ຊ່ື ວົ ໂມງ 24 ສື່ ຸມອອກຈຳນວນ 3 ຂວດ. ໃນຊ່ື ວົ ໂມງທ 48 ສ່ື ຸມອອກຈຳນວນ 3 ຂວດ ສ່ື ວນທ່ື ເຫອຼ
ແມ່ື ນເອຳົ ອອກໃນຊື່ ວົ ໂມງ 96 ເອຳົ ຕວົ ຢ່ື ຳງທ່ື ສ່ື ຸມໃນແຕ່ື ລະຄງັີ້ ໄປແຊ່ື ແຂງໃນອຸນຫະພມ -21 ºC ໃນຕແ້ີ ຊື່ ແຂງເພ່ື ອຢຸດ

ກດິ ຈະກຳຂອງຈລຸ ນິ ຊ. ຕຳມວທິ ຂອງ (Makkar et al.,1995)

ກຳນຍື່ ອຍໄດີ້

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บณั ฑติ ศึกษา ประจาํ ปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

41

ຄວຳມສຳມຳດຍ່ື ອຍໄດຂ້ີ ອງວັດຖຸແຫງີ້ ແລະ ອນິ ຊວດັ ຖຸ (In vitro dry matter and organic meter
digestibility: IVDMD and IVOMD) ຊ່ື ວົ ໂມງທ 24 ຫຼງັ ກຳນບ່ື ມົ ໂດຍກຳນນຳຂວດຍ່ື ອຍທື່ ແຊື່ ເຢັນຕອງເອຳົ ຂອງ
ແຂງທ່ື ເຫຼອອອກຈຳກກຳນຍ່ື ອຍແລວ້ີ ນຳໄປອບົ ແຫງີ້ ໃນອຸນຫະພມ 105 ºC ເປັນເວລຳ 24 ຊ່ື ວົ ໂມງ, ແລວີ້ ນຳຕວົ ຢ່ື ຳງ
ໄປຊື່ ງັ ແລວ້ີ ນຳໄປເຜຳົ ທື່ ອຸນຫະພມ 550 ºC ເປັນເວລຳ 3 ຊ່ື ວົ ໂມງ ແລວີ້ ຊ່ື ງັ ເພື່ ອນຳຄ່ື ຳວດັ ຖຸແຫງ້ີ ແລະ ເຖ່ື ຳົ ທື່ ເຫຼອ
ຈຳກກຳນຍື່ ອຍໄປເຮດັ ກຳນຄຳນວນດ່ື ງັ ນ:ີ້
IVDMD (%) = (ນຳ້ີ ໜກັ ວດັ ຖຸແຫງ້ີ ເລ່ື ມຕນົ້ີ - ນຳ້ີ ໜກັ ວດັ ຖຸແຫງີ້ ທ່ື ເຫອຼ ຈຳກກຳນບື່ ມົ ) x 100

ນຳ້ີ ໜກັ ວດັ ຖຸແຫງ້ີ ເລື່ ມຕນົ້ີ
IVOMD (%) = (ນຳີ້ ໜກັ ອນິ ຊວດັ ຖຸແຫງ້ີ ເລື່ ມຕນົີ້ - ນຳີ້ ໜກັ ອນິ ຊວດັ ຖຸແຫງີ້ ທື່ ເຫອຼ ຈຳກກຳນບ່ື ມົ ) x 100

ນຳ້ີ ໜກັ ອນິ ຊວດັ ຖຸແຫງີ້ ເລ່ື ມຕນົີ້
ຫຳຄ່ື ຳຄງົ ທ່ື a, b, c ເພ່ື ອຫຳຄ່ື ຳຂອງຜນົ ຜະລດິ ແກ໊ສຈຳກຜນົ ຂອງ Oiskov and McDonald (1979).
ກຳນວເິ ຄຳະຂມີ້ ນທຳງສະຖຕິ ິ
ເຮັດກຳນວິເຄຳະກຳນແປປື່ ວນແບບ Analysis of variance (ANOVA) ປຽບທຽບຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງ
ລະຫວ່ື ຳງຄ່ື ຳສະເລ່ື ຍ ຂອງປັດໄຈກຳນທດົ ລອງໂດຍ Duncan’s Multiple Range Test ລະດບັ ຄວຳມເຊື່ ອໝນັ້ີ
95% (P<0.005).
Model of CRD

Yij = µ + Tj + εijk
Yij = ຄ່ື ຳສງັ ເກດຈຳກ Treatment combination ທື່ j
µ = ຄື່ ຳສະເລື່ ຍ (Overall mean)
Tj = ອດິ ທພິ ນົ ເນ່ື ອງຈຳກສື່ ງິ ທດົ ລອງ Treatment ທື່ i ເມື່ ອ i = 1, 2.......j
εijk = ຜນົ ກະທບົ ຈຳກຄວຳມແປປ່ື ວນ (Error)

ຜນົ ໄດຮ້ີ ບັ

ຜນົ ກຳນຊອກຫຳອງົ ປະກອບທຳງເຄມສດອຳຫຳນ
ອງົ ປະກອບທຳງເຄມຂອງສດອຳຫຳນ 4 ສດ ຄ: T1 (ສດອຳຫຳນທື່ ມຫຍຳີ້ ຈນຸ ຊຳວໝກັ ປະສມົ 30 % ແລະ
ຫຍຳ້ີ ຫວຳນ 0 %), T2 (ສດອຳຫຳນທ່ື ມຫຍຳ້ີ ຈນຸ ຊຳວປະສມົ 20 % ແລະ ຫຍຳ້ີ ຫວຳນປະສມົ 10 %), T3 (ສດ
ອຳຫຳນທື່ ມຫຍຳ້ີ ຈນຸ ຊຳວປະສມົ 10 % ແລະ ຫຍຳ້ີ ຫວຳນ 20 %), T4 (ສດອຳຫຳນທື່ ມຫຍຳີ້ ຈນຸ ຊຳວປະສມົ 0 %
ແລະ ຫຍຳ້ີ ຫວຳນປະສມົ 30 %). ໃນສດອຳຫຳນວດັ ຖຸແຫງ້ີ (DM) ເທ່ື ຳົ ກບັ 87.80, 87.56, 87.55 ແລະ 88.63
%, ມທຳດຊນ້ີ ລວມ (CP) ເທື່ ຳົ ກບັ 15.58, 15.57, 15.90 ແລະ 15.43 % ຕຳມລຳດບັ . ມໄຂມນັ (EE) ເທ່ື ຳົ ກບັ
2.16, 2.11, 1.91 ແລະ 1.93 % ຕຳມລຳດບັ , ມເຖຳົ (Ash ) ເທື່ ຳົ ກບັ 8.56, 8.41, 7.98 ແລະ 8.02 % ແລະ ມ
ເຍ່ື ອໄຍທື່ ບ່ື ລະລຳຍໃນສຳນຟອກເປັນກຳງ (NDF) ເທື່ ຳົ ກບັ 46.40, 43.70, 42.47 ແລະ 44.17% ຕຳມລຳດບັ .
ຊື່ ງຶ ເຫນັ ວ່ື ຳ ໃກຄ້ີ ຽງກບັ ຊ່ື ງິ , (2021) ລຳຍງຳນຜນົ ອງົ ປະກອບທຳງເຄມຂອງສດອຳຫຳນປະສມົ ຄບົ ສ່ື ວນທ່ື ມລະດບັ
ຫຍຳ້ີ ຫວຳນ 5 ສດ ຄ: 10%, 15%, 20%, 25% ແລະ 30% ໃນສດອຳຫຳນມວດັ ຖຸແຫງີ້ (DM) ເທື່ ຳົ ກບັ 90.67;
90.67; 91.50; 91.00 ແລະ 90.83% ຕຳມລຳດບັ , ມທຳດຊນີ້ ລວມ (CP) ເທ່ື ຳົ ກບັ 15.83; 12.77; 14.12;
13.54 ແລະ 12.95% ຕຳມລຳດບັ . ແລະ ມເຍ່ື ອໄຍທ່ື ບ່ື ລະລຳຍໃນສຳນຟອກເປັນກຳງ (NDF) ເທ່ື ຳົ ກບັ 33.58;
35.00; 44.91; 32.86 ແລະ 34.11% ຕຳມລຳດບັ . ແລະ ໃກຄີ້ ຽງກບັ ອຳແກວີ້ , (2020) ລຳຍງຳນຜນົ ກຳນວໄິ ຈ
ທຳງດຳີ້ ນເຄມຂອງສດອຳຫຳນຄບົ ສ່ື ວນໝກັ ໃນກຳນໃຊລ້ີ ະດບັ ຕນົ້ີ ມນັ ຕນົ້ີ ໝກັ ໃນລະດບັ 10%, 15%, 20%, 25%

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บณั ฑิตศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

42

ແລະ 30%. ແຕື່ (DM) ມຄ່ື ຳຕ່ື ຳກວ່ື ຳ ຊ່ື ງຶ ມຄື່ ຳເທື່ ຳົ ກບັ ວດັ ຖຸແຫງ້ີ (DM)= 47,34; 44,53; 41,99; 33,55 ແລະ
38,56% ຕຳມລຳດບັ . ທຳດຊນ້ີ (CP)= 13,16; 13,09; 13,14; 13,04 ແລະ 13,19% ຕຳມລຳດບັ . ໄຂມນັ (EE)=
1,64; 1,23; 1,14; 1,19 ແລະ 1,34% ຕຉ ຳມລຳດັບ. ເຍ່ື ອໄຍທື່ ບື່ ລະລຳຍໃນສຳນຟອກເປັຍກຳງ(NDF)= 48,51;
52,34; 62,69; 55,56 ແລະ 60,19% ຕຳມລຳດບັ . ເຖ່ື ຳົ (Ash)= 5,90; 5,43; 5,05; 5,14 ແລະ 5,71 ຕຳມ

ລຳດບັ .

ຕຳຕະລຳງ 2: ອງົ ປະກອບເຄມຂອງສດອຳຫຳນ

DM CP EE Ash NDF

Treatments ….........On Dry matter basic DM……

T1 87.80 15.58 2.16 8.56 46.40

T2 87.56 15.57 2.11 8.41 43.70

T3 87.55 15.90 1.91 7.98 42.47

T4 88.63 15.43 1.93 8.02 44.17

ຜນົ ຂອງປະລມິ ຳນແກສ໊
ກຳນຊອກຫຳກຳນຜະລດິ ກຳນຜະລດິ ແກ໊ສ (gas) ຂອງສດອຳຫຳນປະສມົ ຄບົ ສ່ື ວນທງັ 4 ສດ ຊ່ື ງຶ ສຳມຳດເຫນັ
ໄດວີ້ ື່ ຳສື່ ວນປະກອບຢື່ ໃນສດອຳຫຳນມປະລມິ ຳນແກ໊ສ (gas) ທ່ື ເກດຈຳກກຳນຍື່ ອຍຂອງຈລຸ ນິ ຊໃນຫຼອດທດົ ລອງມຄ:
T1 (ສດອຳຫຳນທ່ື ມຫຍຳີ້ ຈນຸ ຊຳວໝກັ ປະສມົ 30% ແລະ ຫຍຳີ້ ຫວຳນ 0%), T2 (ສດອຳຫຳນທ່ື ມຫຍຳີ້ ຈນຸ ຊຳວ
ປະສມົ 20% ແລະ ຫຍຳ້ີ ຫວຳນປະສມົ 10%), T3 (ສດອຳຫຳນທ່ື ມຫຍຳີ້ ຈນຸ ຊຳວປະສມົ 10% ແລະ ຫຍຳີ້ ຫວຳນ
20%), T4 (ສດອຳຫຳນທື່ ມຫຍຳ້ີ ຈນຸ ຊຳວປະສມົ 0% ແລະ ຫຍຳີ້ ຫວຳນປະສມົ 30%). ຊື່ ງຶ ມຄື່ ຳແກ໊ສນະຊື່ ວົ ໂມງທ
12 ເທ່ື ຳົ ກບັ 68.54, 66.09, 66.09 ແລະ 71.45 ml/0.4 g DM of feed ຕຳມລຳດບັ (P>0.05), ນະຊື່ ວົ ໂມງທ
24 ເທື່ ຳົ ກບັ 86.00, 87.15, 86.95 ແລະ 92.06 ml/0.4 g DM of feed ຕຳມລຳດບັ (P>0.05), ນະຊ່ື ວົ ໂມງທ
48 ເທ່ື ຳົ ກບັ 100.93, 103.72, 104.29 ແລະ 106.00 ml/0.4 g DM of feed ຕຳມລຳດບັ (P>0.05), ນະຊ່ື ວົ ໂມງ
ທ 72 ເທື່ ຳົ ກບັ 106.61, 110.99, 111.36 ແລະ 113.49 ml/0.4 g DM of feed ຕຳມລຳດບັ (P>0.05) ແລະ
ນ ະຊື່ ົວ ໂ ມ ງ ທ 96 ເ ທ່ື ົຳກັບ 108. 49, 112. 61, 112. 99 ແລ ະ 117. 11 ml/ 0. 4 g DM of feed ຕ ຳມ ລ ຳດັບ
(P>0.05) ເຫນັ ວື່ ຳຜນົ ຂອງປະລມິ ຳນແກ໊ສ (gas) ນະ ຊື່ ວົ ໂມງທ 12 ຫຳ 96 ແມື່ ນບື່ ມຄວຳມແຕກຕື່ ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນ
ສະຖິຕິ ແຕ່ື T4 ມແນວໂນມ້ີ ສງກວ່ື ຳ ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນ T3, T2, T1 ຕຳມລຳດັບ. ສອດຄື່ ອງກບັ ຊ່ື ງິ ວັນນະວົງ,
(2021). ລຳຍງຳນຜນົ ກຳນຜະລດິ ກຳນຜະລດິ ແກ໊ສ (gas) ຈຳກຈຸລິນຊຂອງສດອຳຫຳນປະສມົ ຄບົ ສື່ ວນທ່ື ມຫຍຳ້ີ
ຫວຳນປະສມົ ທງັ 5 ສດ ທື່ ໃຊລີ້ ະດບັ ຂອງຫຍຳີ້ ຫວຳນ 10%, 15%, 20%, 25% ແລະ 30% ປະລມິ ຳນແກສັ ໃນ
ຊື່ ວົ ໂມງທ 96 ເທື່ ຳົ ກບັ 128.90; 135.40; 125.80; 134.70 ແລະ 162.30 ml/0.45 g DM ອຳຫຳນ ຕຳມລຳດບັ .
ແມື່ ນບ່ື ມຄວຳມແຕກຕື່ ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ິ (P>0.05) ແຕ່ື ວື່ ຳ T5 ມແນວໂນມ້ີ ສງກວ່ື ຳ ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນ T2, T4,
T1 ແລະ T3 ຕຳມລຳດບັ . ແລະ ເຫນັ ວ່ື ຳໃນຊ່ື ວົ ໂມງທ 96 ມຄື່ ຳສງກວື່ ຳ ພຸດສະດ, (2019) ລຳຍງຳນຜນົ ຂອງລະດບັ
ກຳກປຳມໃນສດອຳຫຳນຄບົ ສ່ື ວນທື່ ມກຳກປຳມ 0, 5, 10, 15 ແລະ 20% ແມື່ ນໃນເວລຳ 96 ຊ່ື ວົ ໂມງແມື່ ນ 55.89,

51.06, 50.54, 51.56 ແລະ 48.05 ml/0.21g DM of feed ຕຳມລຳດບັ (P>0.05).

ຕຳຕະລຳງ 3: ຜນົ ຂອງປະລມິ ຳນແກ໊ສສະສມົ ທ່ື ເກດຂນຶີ້ ແຕື່ ລະສດອຳຫຳນ

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บณั ฑิตศึกษา ประจาํ ปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

43

Treatments Gas production (ml)

T1 12 hrs 24 hrs 48 hrs 72 hrs 96 hrs
T2
T3 68.54 86.00 100.93 106.61 108.49
T4 66.09 112.61
SEM 66.09 87.15 103.72 110.99 112.99
P-Value 71.45 117.11
86.95 104.29 111.36 0.651
0.451 0.588
92.06 106.00 113.49
0.561
0.430 0.493 0.647

0.229 0.578 0.548

T1 (ສດອຳຫຳນທ່ື ມຫຍຳ້ີ ຈນຸ ຊຳວໝກັ ປະສມົ 30% ແລະ ຫຍຳີ້ ຫວຳນ 0%), T2 (ສດອຳຫຳນທື່ ມຫຍຳ້ີ ຈນຸ
ຊຳວປະສມົ 20% ແລະ ຫຍຳ້ີ ຫວຳນປະສມົ 10%), T3 (ສດອຳຫຳນທ່ື ມຫຍຳ້ີ ຈນຸ ຊຳວປະສມົ 10% ແລະ ຫຍຳີ້
ຫວຳນ 20%), T4 (ສດອຳຫຳນທ່ື ມຫຍຳ້ີ ຈນຸ ຊຳວປະສມົ 0% ແລະ ຫຍຳ້ີ ຫວຳນປະສມົ 30%). SEM= Standard

error of means, hrs = Hours.

ປະິລມານແກ໊ ສ (ml/0,5 g DM)

T1 T2 T3 T4 117.11
112.99
113.49 112.61
106 108.49

71.45 92.06 104.29 111.36
66.09 86.95 103.72 110.99
66.09 87.15
68.54
86 100.93 106.61

12 hrs 24 hrs 48 hrs 72 hrs 96 hrs

ຮບ 1: ສະແດງຜນົ ຂອງລະດບັ ຫຍຳີ້ ຈນຸ ຊຳວ ແລະ ຫຍຳ້ີ ຫວຳນຕ່ື ປະລມິ ຳນແກ໊ສຊື່ ວົ ໂມງຕ່ື ຳງ (0-96
ຊື່ ວົ ໂມງ)

ຜນົ ຂອງກຳນຍ່ື ອຍໄດໃີ້ ນຫອ້ີ ງທດົ ລອງ

ຄວຳມສຳມຳດກຳນຍື່ ອຍໄດຂ້ີ ອງວັດຖຸ ແຫງີ້ IVDMD (in vitro dry matter digestibility) ຂອງສດ
ອຳຫຳນທງັ 4 ສດ T1, T2, T3 ແລະ T4 ຊື່ ງຶ ມຄ່ື ຳກຳນຍ່ື ອຍໄດຂີ້ ອງວດັ ຖຸແຫງ້ີ ໃນຊ່ື ວົ ໂມງທ 24 ເທື່ ຳົ ກບັ 43.96,
43.74, 43.56 ແລະ 43.66% ຕຳມລຳດບັ (P<0.05) ມຄວຳມແຕກຕື່ ຳງທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ິ T1 ສງກວື່ ຳຮອງລງົ ມຳ
ແມື່ ນ T2, T4 ແລະ T3 ຕຳມລຳດບັ , ຊ່ື ວົ ໂມງທ 48 ເທ່ື ຳົ ກບັ 45.14, 45.63, 44.56 ແລະ 45.83% ຕຳມລຳດບັ
(P>0.05) ແລະ ຊ່ື ວົ ໂມງທ 96 ເທ່ື ຳົ ກບັ 44.93, 45.46, 45.00 ແລະ 44.89% ຕຳມລຳດບັ (P>0.05). ເຫນັ ວ່ື ຳ

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บณั ฑติ ศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

44

ກຳນຍ່ື ອຍໄດຂີ້ ອງວດັ ຖຸແຫງ້ີ IVDMD ໃນຊ່ື ວົ ໂມງທ 24 ແມ່ື ນ(P<0.05) ແມື່ ນມຄວຳມແຕກຕື່ ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ິ
ແຕື່ ໃນຊ່ື ວົ ໂມງທ 48 ແລະ 96 ແມື່ ນບື່ ມຄວຳມແຕກຕື່ ຳງກນັ ທຳງສະຖຕິ ິ (P>0.05). ສອດຄ່ື ອງກບັ ຊ່ື ງິ , (2021) ຜນົ
ຂອງລະດບັ ຫຍຳ້ີ ຫວຳນຕື່ ກຳນຍ່ື ອຍໄດຂ້ີ ອງວດັ ຖຸແຫງ້ີ IVDMD (in vitro dry matter digestibility) ຂອງສດ
ອຳຫຳນທງັ 5 ສດ, ເຫນັ ໄດວີ້ ່ື ຳກຳນຍ່ື ອຍໄດຂີ້ ອງວດັ ຖຸແຫງ້ີ ໃນແຕື່ ລະທດົ ລອງ ຄ T1, T2, T3, T4 ເເລະ T5 ເຊື່ ງິ
ມຄ່ື ຳກຳນຍ່ື ອຍໄດຂີ້ ອງວດັ ຖຸແຫງ້ີ ໃນຊ່ື ວົ ໂມງທ 24 ເທື່ ຳົ ກບັ 60.02, 60.34, 58.77, 63.12 ແລະ 66.73% ຕຳມລຳ
ດບັ ແມ່ື ນມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ິ (P<0.05), T5 ແມື່ ນສງກວ່ື ຳ T3 ແຕ່ື ບ່ື ແຕກຕື່ ຳງກບັ T1, T2 ແລະ
T4 ສ່ື ວນ T3 ແມື່ ນບ່ື ຕື່ ຳງກນັ ກບັ T1, T2 ແລະ T4, ໃນຊື່ ວົ ໂມງທ 48 ແລະ ຊື່ ວົ ໂມງທ 96 ແມື່ ນບື່ ມຄວຳມແຕກຕື່ ຳງ

ກນັ ທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ິ (P>0.05) ແຕ່ື ວື່ ຳ T5 ມແນວໂນມີ້ ດກວ່ື ຳ ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນ T1, T4, T2 ແລະ T3 ຕຳມລຳດບັ .
ຊ່ື ງຶ ຕ່ື ຳກວື່ ຳ ອຳແກວ້ີ , (2020) ລຳຍງຳນກຳນຍ່ື ອຍໄດຂ້ີ ອງວດັ ຖຸແຫງີ້ ໃນຊື່ ວົ ໂມງທ 96 ຢ່ື ລະຫວື່ ຳງ 59.57-70.31%.

ຄວຳມສຳມຳດກຳນຍ່ື ອຍໄດຂ້ີ ອງອນິ ຊວດັ ຖຸແຫງີ້ IVOMD (in vitro organic matter digestibility) ຊ່ື ງຶ
ມຄື່ ຳກຳນຍ່ື ອຍໄດຂ້ີ ອງອນິ ຊວດັ ຖຸແຫງີ້ ໃນຊື່ ວົ ໂມງທ 24 ເທ່ື ຳົ ກບັ 48.12, 47.09, 46.27 ແລະ 46.30% ຕຳມລຳດບັ
(P<0.05), ຊ່ື ວົ ໂມງທ 48 ເທ່ື ຳົ ກບັ 49.04, 52.29, 53.37 ແລະ 56.89 % ຕຳມລຳດບັ (P<0.05) ແລະ ຊ່ື ວົ ໂມງທ
96 ເທ່ື ຳົ ກບັ 49.04, 52.66, 54.98 ແລະ 57.19% ຕຳມລຳດບັ (P<0.05). ເຫນັ ວ່ື ຳ ຄວຳມສຳມຳດກຳນຍ່ື ອຍໄດ້ີ
ຂອງອນິ ຊວດັ ຖຸແຫງີ້ IVOMD ໃນຊື່ ວົ ໂມງທ 24, 48 ແລະ 96 ມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳີ້ ນສະຖຕິ ິ (P<0.05) ໃນ
ຊື່ ວົ ໂມງທ 24 ແມ່ື ນ T1 ມແນວໂນມີ້ ທ່ື ສງກວື່ ຳ ຮອງລງົ ມຳແມື່ ນ T2, T4 ແລະ T3 ຕຳມລຳດບັ , ໃນຊື່ ວົ ໂມງທ 48
ແມ່ື ນ T4 ມແນວໂນມີ້ ທື່ ສງກວື່ ຳ ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນ T3, T2 ແລະ T1 ຕຳມລຳດບັ , ໃນຊື່ ວົ ໂມງທ 96 ແມ່ື ນ T4 ມ
ແນວໂນມ້ີ ທື່ ສງກວື່ ຳ ຮອງລງົ ມຳແມື່ ນ T3, T2 ແລະ T1 ຕຳມລຳກບັ . ເຫນັ ວ່ື ຳໃກຄ້ີ ຽງກບັ ພຸດສະດ, (2019) ລຳຍງຳນ
ຜນົ ລະດບັ ກຳກປຳມຕື່ ກຳນຍື່ ອຍໄດຂ້ີ ອງອນິ ຊວດັ ຖຸໃນຊື່ ວົ ໂມງທ 96 ຢ່ື ລະຫວ່ື ຳງ 56.03-62.82% ແລະ ໃກຄີ້ ຽງກບັ
ຊ່ື ງິ , (2021) ຄວຳມສຳມຳດກຳນຍ່ື ອຍໄດຂ້ີ ອງອນິ ຊວດັ ຖຸ IVOMD ໃນຊື່ ວົ ໂມງທ 24, 48 ແລະ ຊື່ ວົ ໂມງທ ແມ່ື ນບ່ື ມ

ຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ິ (P>0.05) ແຕ່ື ວື່ ຳ T5 ມແນວໂນມ້ີ ດກວື່ ຳ ຮອງລງົ ມຳແມື່ ນ T1, T4, T2 ແລະ

T3 ຕຳມລຳດບັ .

ຕຳຕຳລຳງ 4: ຜນົ ຂອງກຳນຍື່ ອຍໄດໃີ້ ນຫອີ້ ງທດົ ລອງ

Digestibility T1 T2 T3 T4 SEM P-Value

IVDMD(%)

24 hrs 43.96a 43.74b 43.56d 43.66c 0.04 0.0001

48 hrs 45.14 45.63 44.56 45.83 0.24 0.23

96 hrs 44.93 45.46 45.00 44.89 0.22 0.74

IVOMD (%)

24 hrs 48.12a 47.09b 46.27c 46.30c 0.20 0.0015

48 hrs 49.04c 52.29b 53.37b 56.89a 0.28 0.0001

96 hrs 49.04d 52.66c 54.98b 57.19a 0.09 0.0001

ໝຳຍເຫດ: IVOMD=in vitro organic matter digestibility, IVDMD=in vitro dry matter

digestibility, SEM= Standard error of means, hrs= hours

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ที่ ระดบั บัณฑติ ศึกษา ประจาํ ปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

45

IVDMD(%)

43.96 45.14 44.93 45.63 45.46 44.56 45 45.83
43.74 43.56 44.89

T1 T2 T3 43.66

T4

24 hrs 48 hrs 96 hrs

ຮບ 2. ສະແດງອດັ ຕຳກຳນຍ່ື ອຍໄດຂ້ີ ອງວດັ ຖຸແຫງ້ີ (IVDMD, %)

IVOMD (%)

48.12 49.04 49.04 47.09 52.29 52.66 46.27 53.37 54.98 56.89 57.19
46.3

T1 T2 T3 T4

24 hrs 48 hrs 96 hrs

ຮບ 3. ສະແດງອດັ ຕຳກຳນຍ່ື ອຍໄດຂີ້ ອງອນິ ຊວດັ ຖຸ (IVOMD, %)

ສະຫຸບຼ ຜນົ

ຜ່ື ຳນກຳນສກຶ ສຳກຳນຍື່ ອຍໄດໃ້ີ ນຫອ້ີ ງທດົ ລອງໂດຍນຳໃຊອີ້ ຳຫຳນປະສມົ ຄບົ ສ່ື ວນທື່ ມຫຍຳ້ີ ຈນຸ ຊຳວ ແລະ

ຫຍຳີ້ ຫວຳນໝກັ ປະສມົ ຄ: T1 (ຫຍຳ້ີ ຈນຸ ຊຳວ 30 %), T2 (ຫຍຳ້ີ ຈນຸ ຊຳວ 20 % ແລະ ຫຍຳີ້ ຫວຳນ 10%), T3
(ຫຍຳ້ີ ຈນຸ ຊຳວ 10 % ແລະ ຫຍຳີ້ ຫວຳນ 20 %), T4 (ຫຍຳີ້ ຫວຳນ 30 %) ເຮດັ ໃຫກີ້ ຳນເຮດັ ວຽກຂອງຈລຸ ນິ ຊໃນ
ຫຼອດທດົ ລອງທ່ື ເຮດັ ໃຫເີ້ ກດແກ໊ສສະສມົ ສະເລ່ື ຍໃນຊ່ື ວົ ໂມງທື່ 96 ເທື່ ຳົ ກບັ 94.11, 96.27, 96.50 ແລະ 99.73
ຕຳມລຳດບັ ເຫນັ ໄດວີ້ ື່ ຳ T4 ທື່ ມກຳນນຳໃຊຫ້ີ ຍຳີ້ ຫວຳນ 30%ໃນສດອຳຫຳນປະສມົ ຄບົ ສ່ື ວນມແນວໂນມີ້ ທ່ື ສງກວ່ື ຳ
ຮອງລງົ ມຳ ແມ່ື ນ T3, T2 ແລະ T1 ຕຳມລຳດບັ ແລະ ກຳນຍື່ ອຍໄດຂ້ີ ອງວດັ ຖຸແຫງີ້ ເຫນັ ວື່ ຳ IVDMD ໃນຊື່ ວົ ໂມງທ
24 ແມື່ ນ(P<0.05) ແມື່ ນມຄວຳມແຕກຕື່ ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ິ T1 ສງກວ່ື ຳໝື່ ຮອງລງົ ມຳແມື່ ນ T2, T4 ແລະ T3
ຕຳມລຳດບັ ແຕ່ື ໃນຊື່ ວົ ໂມງທ 48 ແລະ 96 ແມື່ ນບ່ື ມຄວຳມແຕກຕ່ື ຳງກນັ ທຳງສະຖຕິ ິ (P>0.05) ແລະ ອນິ ຊວດັ ຖຸ
ເຫນັ ວື່ ຳ ຄວຳມສຳມຳດກຳນຍື່ ອຍໄດຂີ້ ອງອນິ ຊວດັ ຖຸແຫງ້ີ IVOMD ໃນຊ່ື ວົ ໂມງທ 24, 48 ແລະ 96 ມຄວຳມແຕກ
ຕື່ ຳງກນັ ທຳງດຳ້ີ ນສະຖຕິ ິ (P<0.05) ໃນຊື່ ວົ ໂມງທ 24 T1 ແມື່ ນສງກວ່ື ຳໝ່ື ຮອງລງົ ມຳແມື່ ນ T2, T4 ແລະ T3
ຕຳມລຳດບັ , ໃນຊື່ ວົ ໂມງທ 48 T4 ແມ່ື ນສງກວ່ື ຳໝ່ື ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນ T3, T2 ແລະ T1 ຕຳມລຳດບັ , ໃນຊື່ ວົ ໂມງທ
96 T4 ແມ່ື ນສງກວື່ ຳໝ່ື ຮອງລງົ ມຳແມ່ື ນ T3, T2 ແລະ T1 ຕຳມລຳດບັ .

การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บัณฑิตศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

46

ຄຳຂອບໃຈ

ກຳນເກບັ ກຳຂມີ້ ນ ແລະ ວເິ ຄຳະຂມ້ີ ນຜນົ ຂອງລະດບັ ຫຍຳີ້ ຈນຸ ຊຳວ ແລະ ຫຍຳີ້ ຫວຳນໃນສດອຳຫຳນຄບົ ສື່ ວນ
ຕ່ື ກຳນຍື່ ອຍໄດໃີ້ ນຫອ້ີ ງທດົ ລອງ ຄງັີ້ ນໄີ້ ດຜີ້ ່ື ຳນພນົີ້ ໄປ ໄດຮີ້ ບັ ຜນົ ສຳເລດັ ລງົ ດວ້ີ ຍດ ຄະນະຄນົີ້ ຄວຳ້ີ ຂຖໂອກຳດນສີ້ ະແດງ
ຄວຳມຮບ້ີ ຸ ນຄຸນແລະຂອບໃຈມຳຍງັ ຄະນະອຳຈຳນ ນກັ ສກຶ ສຳເພື່ ອນຮື່ ວມງຳນ ໃນພຳກວຊິ ຳລຽີ້ ງສດັ ແລະກຳນປະມງົ
ຄະນະກະເສດສຳດ ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລແຫ່ື ງຊຳດ ທ່ື ໃຫຄີ້ ຳປຶກສຳຊື່ ວຍເຫຼອ ແລະໃຫຄ້ີ ວຳມອຳນຸເຄຳະສະຖຳນທື່ ເຮດັ
ກຳນຄນົີ້ ຄວຳ້ີ ທດົ ລອງ, ຂສະແດງຄວຳມຂອບໃຈມຳຍງັ ໂຄງກຳນພດັ ທະນຳພນີ້ ຖຳນໂຄງລ່ື ຳງດຳີ້ ນກະສກິ ຳຮ່ື ວມມລຳວ-
ຮົ ງ ກ ຳ ລ III ( Agriculture Infrastructure Development in The Lao People Democratic Republic-
Hungarian) ທ່ື ໃຫກ້ີ ຳນສະໜບັ ສະໜນທຳງດຳ້ີ ນງບົ ປະມຳນໃນກຳນເຮັດງຳນສຶກສຳຄນົ້ີ ຄວຳີ້ ໃນຄງັີ້ ນຈ້ີ ນົ ໄດຮີ້ ັບ
ຜນົ ສຳເລດັ .

ເອກະສຳນອຳີ້ ງອງ

ກະຊວງກະສກິ ຳ ແລະ ປ່ື ຳໄມ,້ີ (2021). ນະໂຍບຳຍແຫ່ື ງຊຳດວ່ື ຳດວີ້ ຍກຳນສ່ື ງົ ເສມກຳນລຽີ້ ງສດັ ແລະ ສດັ ນຳ້ີ ຂອງ
ສປປ ລຳວ ໜຳີ້ ທ 1-3

ກມົ ລຽ້ີ ງສດັ ແລະ ກຳນປະມງົ , (2021). ສະຫຼບຕລຳຄຳ ກຳນຈດັ ຕງັີ້ ປະຕບິ ດັ ແຜນພດັ ທະນຳກຳນລຽີ້ ງສດັ ແລະ ກຳນ
ປະມງົ 2016-2020 ແລະ ທດິ ທຳງ ແຜນພັດທະນຳວຽກງຳນກຳນລຽ້ີ ງສດັ ແລະ ກຳນປະມງົ ໃນ 5 ປ
(2021-2025).

ຊື່ ງິ ວນັ ນະວງົ , (2021). ຜນົ ຂອງລະດບັ ຫຍຳ້ີ ຫວຳນໃນສດອຳຫຳນຄບົ ສ່ື ວນຕ່ື ກຳນຍ່ື ອຍໄດໃ້ີ ນຫອ້ີ ງທດົ ລອງ ກຳນກນິ
ໄດ້ີ ແລະ ກຳນຈະເລນເຕບໂຕຂອງງວົ ພນີ້ ເມອງລຳວ. ສຳຂຳວິທະຍຳສຳດສັດ ຄະນະກະເສດສຳດ
ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລແຫື່ ງຊຳດ ໜຳ້ີ ທ 53-65

ວຽງສະກຸນ ນຳປະເສດ (2005). ຜນົ ຂອງແຫ່ື ງຼ ອຳຫຳນພະລງັ ງຳນໃນສດອຳຫຳນຂຸ ນີ້ ຕ່ື ປະລມິ ຳນກຳນກນິ ໄດ,້ີ ຮບແບບ
ຂະບວນກຳນໝກັ ໃນກະເພຳະໝກັ , ຄວຳມສຳມຳດໃນກຳນຍ່ື ອຍໄດ້ີ ແລະ ອດັ ຕຳກຳນໄຫື່ ຼຜ່ື ຳນຂອງງວົ ຊນີ້ ໜຳ້ີ
ທ 36-57.

ວຽງສະກຸນ ນຳປະເສດ, Pattaya Napasirth, Yimin Cai, ສແສງ ຄນສ, ສອນວໄິ ລ ນຳມປັນຍຳ, Peter Windsor,
Bush Russell ແລະ ພນັ ນກິ ຳ ຄຸດສະຫວ່ື ຳງ, (2016). ຜນົ ຂອງຈລຸ ນິ ຊແລກັ ຕກິ ໃນສດອຳຫຳນໝກັ ປະສມົ
ຄບົ ສ່ື ວນຕ່ື ກຳນຈະເລນເຕບໂຕຂອງງວົ ພນ້ີ ເມອງລຳວ, ວຳລະສຳນວທິ ະຍຳສຳດກະສກິ ຳ, ເຕກັ ໂນໂລຊ ແລະ
ກຳນພັດທະນຳ, ຄະນະກະເສດສຳດ ມະຫຳວິທະ ຍຳໄລແຫື່ ງຊຳດ ປທ 1, ສະບບັ ທ 1, ກລະກດົ -ທນັ ວຳ
(2016). ໜຳ້ີ 34-39.

ພຸ ດສະດ ສຟອງໄຊ (2019) ຜນົ ຂອງລະດບັ ກຳກປຳມຕ່ື ກຳນກນິ ໄດ,້ີ ກຳນໝກັ ໃນກະເພຳະໝກັ , ກຳນຍ່ື ອຍໄດ້ີ ແລະ
ກຳນປື່ ຽນແປງນຳີ້ ໜກັ ໂຕຂອງງວົ ພນ້ີ ເມອງລຳວ, ຄະນະກະເສດສຳ ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລແຫ່ື ງຊຳດ ໜຳີ້ ທ 48-
49

ອຳແກວີ້ ລສອນພນັ (2020). ຜນົ ຂອງລະດບັ ຕນົີ້ ມນັ ຕນົີ້ ໝກັ ຕື່ ກຳນຍື່ ອຍໄດໃ້ີ ນຫອ້ີ ງທດົ ລອງ, ກຳນກນິ ໄດ,້ີ ກຳນ
ຈະເລນເຕບໂຕ ແລະ ປະລມິ ຳນຊຳກ ຂອງງວົ ພນີ້ ເມອງລຳວ. ສຳຂຳສທິ ະຍຳສຳດສດັ ຄະນະກະເສດສຳດ
ມະຫຳວທິ ະຍຳໄລແຫື່ ງຊຳດ. ໜຳ້ີ ທ 51-74.

AOAC (1990). Official Methods of Analysis. Association official Analysis Chemeists 15th ED.
Verginia, USA. 656 p.

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ที่ ระดบั บณั ฑติ ศึกษา ประจําปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

47

Chaikong C, Chantiratikul A, Sringam K, Himlee P, Kumchim S, Boontod A, and Arunronwanit
(2018). Cutting intervals on growth characteristics, yields and nutritive values of cv.
Mahasarakham grass under irrigation system during cold season. KHON KAEN AGR. J.
46 SUPPL. 1 page 158-164

(Chaina National Engineering Research Center of Juncao Technology, 2010).
Makkar,H.P.S., Blummrl M and Becker K., (1995). Formation of complexes between polyvinyl

pyrrolidones or polyethylene glycol and tannins, and their implication in gas production
and true digestibility in in vitro techniques. Brit J Nutr 73, 897-913
Napasirth V. , Napasirth P. , Sulinthone T. , Phommachanh K and Cai Y ( 2 0 1 5 ) . Microbial
population, chemical composition and silage fermentation of cassava residues. Animal
Science Journal, doi: 10.1111/asj. p 12362
Orskov. E.R. and Y. Mcdonald. (1979). The estimation protein degradability in the rumen from
incubation measurements weighted according to rate of passage. Journal of Agriculture
Science, Cambridge (92): 499-503.\
VanSoest, P. V. (1991). Use of detergents in the analysis of fibrous feeds. II. A rapid method
for the determination of fiber and lignin. Journal of the Association of Official Analytical
Chemists, 73(4), 491-497

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บัณฑติ ศึกษา ประจาํ ปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ

48

Figure1: ກຳນຊ່ື ງັ ຕວົ ຢ່ື ຳງເພື່ ອບນັ ຈເຸ ຂຳົີ້ ໃນແກວ້ີ ; Figure2 ແລະ 3: ກຳນຊ່ື ງັ ສຳນເຄມ ແລະ ປະສມົ ສຳນເຄມ

Figure4: ກຳນບນັ ຈນຸ ຳີ້ ກະເພຳະເຂຳົີ້ ໃນຂວດແກວີ້ Figure5: ກຳນໃຊເ້ີ ຂມັ້ີ ແທງຝຳຂວດແກວ້ີ ເພື່ ອໄລ່ື ອຳກຳດ

การประชุมสัมมนาทางวชิ าการ ไทย ลาว ครงั้ ท่ี ระดบั บณั ฑติ ศึกษา ประจาํ ปี ການປະຊຸມສໍາມະນາທາງວຊິ າການ ໄທ ລາວ ຄງັ້ ທີ ລະດບັ ປະລນິ ຍາໂທ ແລະ ປະລນິ ຍາເອກ ປະຈາໍ ປີ