The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.

โมบี้-ดิ๊ก ผลงานคลาสสิกของ Herman Melville ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 2 โดยสำนักพิมพ์ทับหนังสือ ฉบับปรับปรุงจากต้นฉบับแปล “โมบี้-ดิ๊ก ฉบับประชาชน” โดยโครงการระดมทุนเพื่อสนับสนุนการแปล Moby-Dick; or, The Whale นวนิยายของ เฮอร์แมน เมลวิลล์ เป็นภาษาไทย

Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by BS_Library, 2019-12-20 01:23:42

Moby Dick โมบี้ ดิ๊ก

โมบี้-ดิ๊ก ผลงานคลาสสิกของ Herman Melville ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 2 โดยสำนักพิมพ์ทับหนังสือ ฉบับปรับปรุงจากต้นฉบับแปล “โมบี้-ดิ๊ก ฉบับประชาชน” โดยโครงการระดมทุนเพื่อสนับสนุนการแปล Moby-Dick; or, The Whale นวนิยายของ เฮอร์แมน เมลวิลล์ เป็นภาษาไทย

Keywords: วรรณกรรม

คณุ จะเกดิ มโนภาพขน้ึ มาทนั ใด กลา่ วคอื จนิ ตนาการของคณุ จะเชอื่ มโยงเขา้ กบั
“มงกฎุ ” ศพั ทว์ ชิ าการอกี คำ� ทม่ี นั ไดร้ บั มอบดว้ ยเชน่ กนั คณุ จะครนุ่ คดิ สงสยั วา่
เหตใุ ดอสรุ กายยกั ษจ์ งึ กลายเปน็ ราชาผสู้ วมมงกฎุ แหง่ ทอ้ งทะเล ซงึ่ มงกฎุ สเี ขยี ว
ถูกสวมรวมไว้บนหัวมันในลักษณะท่ีน่าท่ึง ทว่าหากวาฬไรต์เป็นพระราชา
หนา้ ตาของมนั ดขู นุ่ เคอื งกบั การตอ้ งสวมมงกฎุ ดทู ปี่ ากหอ้ ยตำ�่ ของมนั ส!ิ ปาก
ใหญน่ นั้ กำ� ลงั ยน่ื ทำ� หนา้ หมยุ่ อย!ู่ ปากทย่ี น่ื ออกมาทำ� หนา้ หมยุ่ นนั้ ชา่ งไมว้ ดั ได้
ยาวประมาณย่ีสบิ ฟตุ และลกึ ห้าฟุต ปากท่ียืน่ ท�ำหนา้ หมุ่ยน้ใี หน้ �้ำมนั ไดร้ าว
500 แกลลอน หรืออาจมากกวา่ น้นั

เปน็ เรอ่ื งนา่ เสยี ดายมากทเี ดยี ว วาฬโชครา้ ยตวั นม้ี ปี ากแหวง่ รอยปรอิ ยใู่ น
แนวขวางยาวประมาณหนงึ่ ฟตุ อาจเปน็ ไปไดว้ า่ ชว่ งตง้ั ทอ้ งแมข่ องมนั วา่ ยลงไป
ทางชายฝั่งเปรู ช่วงเกิดแผ่นดินไหวจนเป็นเหตุให้ชายหาดเปดิ อ้าออก เหนือ
รมิ ฝปี ากนเี้ ปน็ เหมอื นทางเขา้ ลน่ื ไถล ตอนนเ้ี ราเลอื่ นไหลเขา้ ไปในปากของมนั
พบั ผา่ ส.ิ..ถา้ ผมอยทู่ แ่ี มคกนิ อว3์ ผมคงใชเ้ สน้ ทางนเี้ ขา้ ไปในกระทอ่ มอนิ เดยี นแดง
พระเจา้ ! นคี่ อื ถนนทโ่ี ยนาหเ์ คยผา่ นจรงิ หรอื ? เพดานปากสงู ประมาณสบิ สองฟตุ
ลาดทำ� มมุ คอ่ นขา้ งแหลม ราวกบั บนนนั่ เปน็ แกนหลงั คา ขณะรอบดา้ นปกคลมุ
ดว้ ยขนโคง้ เปน็ โครงนนั้ ทำ� ใหเ้ ราไดเ้ หน็ ถงึ กระดกู ในปากวาฬ4 ทม่ี ลี กั ษณะเปน็
ซห่ี วคี ลา้ ยดาบโคง้ เกอื บตง้ั ตรงจนดนู า่ มหศั จรรย์ แตล่ ะดา้ นหอ้ ยยาวประมาณ
สามรอ้ ยฟตุ จากสว่ นบนหวั หรอื กระดกู มงกฎุ รปู รา่ งคลา้ ยมา่ นบานเกลด็ นน้ั
เคยไดก้ ลา่ วถงึ มาแลว้ สน้ั ๆ ในบททผี่ า่ นมา ขอบกระดกู พวกนตี้ ดิ ฝอยขนเสน้ ใย
ซง่ึ วาฬไรตใ์ ชก้ รองนำ�้ ทะเล ความซบั ซอ้ นของเสน้ ใยจะชว่ ยกกั ปลาตวั เลก็ ไวเ้ วลา
ทมี่ นั อา้ ปากวา่ ยนำ้� ผา่ นแพแพลงกต์ อนในชว่ งหากนิ บานเกลด็ กลางกระดกู ที่
ขน้ึ เรยี งรายตามธรรมชาตนิ นั้ เกดิ เปน็ ลวดลายนา่ สนใจ สว่ นโคง้ สว่ นเวา้ และ
สว่ นนนู นเี้ ปน็ สว่ นทน่ี กั ลา่ วาฬใชใ้ นการคำ� นวณอายขุ องสตั วช์ นดิ น้ี ดงั เชน่ การ

3  แมคกนิ อว์-บรเิ วณทท่ี ะเลสาบมชิ ิแกนบรรจบทะเลสาบฮูรอน
4  วาฬทอ่ี ยใู่ นกลมุ่ วาฬบาลนี ในปากจะไมม่ ฟี นั เปน็ ซๆ่ี แตจ่ ะมมี ฟี นั ทเี่ หมอื นขนแปรงสฟี นั หรอื ซห่ี วขี นาดใหญ่
ห้อยลงมาจากขากรรไกรด้านบน ขนแปรงน้ีเรียกว่า "บาลีน" ใช้ส�ำหรับกรองอาหารจากน�้ำทะเล
เพราะกนิ ไดแ้ ตเ่ ฉพาะสตั วท์ ะเลขนาดเลก็ ๆ เชน่ แพลงกต์ อนชนดิ ตา่ งๆ และปลาขนาดเลก็ เชน่ ปลาแฮรร์ ง่ิ

เฮอรแ์ มน เมลวลิ ล์ : 451

คำ� นวณอายขุ องตน้ โอก๊ ดว้ ยจำ� นวนวงรอบของมนั แมค้ วามแมน่ ยำ� ของเกณฑ์
นย้ี งั หา่ งไกลจากการพสิ จู นแ์ นช่ ดั ทวา่ กเ็ ปน็ คณุ ลกั ษณะเฉพาะของความเปน็
ไปไดข้ องสองสง่ิ ทีค่ ล้ายกนั อยา่ งไรกต็ าม หากเรายอมรับวธิ นี ี้ เราจะยอมรับ
ว่าวาฬไรต์มอี ายมุ ากกวา่ ทไี่ ดค้ าดการณ์ไวใ้ นเบอ้ื งตน้

ในสมัยก่อนผูค้ นต่างจนิ ตนการถงึ กระดกู บานเกล็ดนไ้ี ปตา่ งๆ นานา ใน
หนงั สอื เดนิ เลม่ หนง่ึ ของเพอรค์ สั 5เรยี กมนั วา่ “หนวดแหลม” อนั นา่ ทงึ่ ในปาก
วาฬ6 ส่วนในอีกเล่มก็เรียกว่า “ขนหมู” ขณะท่านสุภาพบุรุษชราในหนังสือ
ของฮักไลต์7ใช้ภาษาสละสลวยดังนี้ “มีครีบประมาณสองร้อยห้าสิบอันข้ึนที่
ขากรรไกรแต่ละข้าง ซ่งึ โค้งอยูเ่ หนอื ลน้ิ แตล่ ะดา้ นในปากมนั ”

อาจสือ่ ถงึ ความเปน็ ผ้รู า้ ยให้กบั สหี น้าเครง่ ขรึมของมัน
อย่างที่ได้รู้กันแล้วว่าส่วนท่ีมีช่ือเรียกต่างๆ กันไปท้ัง “ขนหมู” “ครีบ”
“หนวดแหลม” “บานเกล็ด” หรือคุณจะเรียกว่าอะไรก็ตามแต่ ทว่าช้ินส่วน
เดียวกันน้ีใช้ส�ำหรับท�ำรองเท้าหนังส้นสูงให้กับสาวๆ และส่ิงประดิษฐ์ที่มี
ความแข็งอื่นๆ ทว่าในยุคท่ีต้องการความพิถีพิถันสูงเช่นเวลาน้ี ท�ำให้ความ
ต้องการกระดูกส่วนน้ีตกต่�ำไปนาน สมัยพระราชินีแอน8เป็นยุครุ่งโรจน์ของ
กระดกู สว่ นนี้ เพราะโครงกระโปรงสมุ่ กำ� ลงั เปน็ ทน่ี ยิ ม เหลา่ สตรผี สู้ งู ศกั ดเ์ิ ยอ้ื ง
กายเรงิ รา่ แมอ้ ยภู่ ายในขากรรไกรวาฬ คณุ เองกเ็ ชน่ กนั ทา่ มกลางสายฝนพรำ�่
โดยไมท่ นั ไดค้ ำ� นงึ คดิ ทกุ วนั นพี้ วกเราตา่ งลอ่ งลอยอยภู่ ายใตก้ ารคมุ้ กนั จากขา
กรรไกรเดยี วกันน้ี รม่ กนั ฝนกค็ อื กระโจมท่ีกางออกดว้ ยกระดูกชนดิ เดยี วกัน
แตต่ อนนล้ี มื เรอ่ื งบานเกลด็ และหนวดแหลมไปกอ่ น แลว้ เขา้ มายนื ในปาก
วาฬไรต์ มองไปรอบๆ ตวั คณุ อกี ครงั้ ดแู นวเสาระเบยี งของกระดกู นส่ี ิ มนั ชา่ ง
เรียงแถวเป็นระเบียบดีแท้ คุณไม่คิดหรือว่ามันท�ำให้รู้สึกคล้ายกับคุณได้เข้า

5  แซมมวล เพอรช์ สั (ค.ศ. 1575-1626) นักเขยี นเรอ่ื งเดนิ ทางชาวอังกฤษ
6  ข้อความตรงนีท้ �ำให้เรารวู้ ่าวาฬไรต์มสี ว่ นท่เี ปน็ หนวด หรือเครา ซึ่งเปน็ ขนสขี าวขึน้ รอบๆ ส่วนบนของ
ปลายขากรรไกรด้านนอก บางทีปอยขนพวกนี้
7  ริชาร์ด ฮักไลต์ (ค.ศ. 1553-1616) นกั เขยี นชาวองั กฤษ
8  พระราชนิ แี อน (ค.ศ. 1665-1714) ปกครององั กฤษ สกอ็ ตแลนด์ และไอรแ์ ลนด์ ในปี 1702 จนสนิ้ พระชนม์

452 : โมบ-ี้ ดิก๊

มาในออร์แกนใหญ่ในฮาอาเล็ม9 และมองดูท่อเสียงนับพันของมัน? ส�ำหรับ
พรมลาดไปยงั ตัวออร์แกน เรามีพรมขนไก่งวงนมุ่ ๆ อยู่ มันคอื ลิน้ ทีต่ ิดอยกู่ บั
พืน้ ปาก ทง้ั หนานุ่ม จนอาจฉีกขาดเปน็ ชิ้นๆ ได้ตอนชกั รอกขึน้ ไปบนดาดฟ้า
เรอื เฉพาะส่วนล้นิ ทอ่ี ยู่เบ้ืองหน้าเราในตอนน้ี แค่มองแวบเดียวผมก็บอกได้
วา่ มนั นา่ จะประมาณหกถงั ได้ นนั่ คอื มนั จะใหน้ ำ้� มนั กบั คณุ ไดใ้ นจำ� นวนเทา่ นน้ั

กอ่ นหน้านี้ คณุ ไดร้ กู้ ระจ่างชดั ถึงส่งิ ทผี่ มได้เริม่ ตน้ เขียนบรรยายไว้ นน่ั ก็
คอื วาฬหัวทยุ และวาฬไรตม์ ีลกั ษณะหวั ท่แี ตกตา่ งกันแทบทั้งหมด กลา่ วโดย
สรปุ หวั วาฬไรตไ์ มไ่ ดม้ ไี ขมนั มากนกั ฟนั ไมไ่ ดม้ สี งี าเลย ขากรรไกรลา่ งไมย่ าว
เรยี วเหมอื นของวาฬหวั ทยุ ขณะวาฬหวั ทยุ กไ็ มม่ บี านเกลด็ กระดกู ขนแขง็ ไมม่ ี
ปากลา่ งหนา และยงั ขาดแคลนสว่ นทใ่ี ชเ้ ปน็ ลนิ้ วาฬไรตม์ ชี อ่ งหายใจดา้ นนอก
สองช่อง ขณะวาฬหัวทุยมีเพยี งช่องเดยี ว

เมอื่ พจิ ารณาอกี ทเี ปน็ ครงั้ สดุ ทา้ ยของคณุ ดสู องหวั ฝาครอบทน่ี า่ เคารพน้ี
ขณะมันวางอยู่เคียงคู่กัน หัวหนึ่งจะจมหายไปในไม่ช้า และไม่มีบันทึกไว้ใน
ท้องทะเล แตอ่ ีกหวั หนึง่ คงอกี นานกวา่ จะจมหายตามกนั ไป

คุณตีความจากหัววาฬหัวทุยตรงน่ันได้มั้ย? ส่ิงท่ีจะตายไปพร้อมกับมัน
ร้ิวรอยแห่งกาลเวลาบนหน้าผากของมันเลือนหายไปแล้ว ผมคิดว่าหน้าผาก
กว้างของมันในเวลานี้เปรียบได้กับความเงียบสงบในทุ้งกว้าง ปราศจาก
ความทุกข์กังวลต่อความตายท่ีเกิดข้ึน ทว่าริ้วรอยท่ีปรากฏบนอีกหัวหนึ่งซึ่ง
เป็นเร่ืองน่าอัศจรรย์ท่ีเห็นมันอยู่ตรงริมฝีปากล่าง ถูกบีบอัดกับข้างเรือใหญ่
เพ่ือยึดขากรรไกรไว้ หัวที่สมบูรณ์นี้ไม่ได้บ่งบอกถึงหนทางในการเผชิญหน้า
กับความตายหรอกหรือ? ส�ำหรับวาฬไรต์ผมมองว่าเป็นนักปรัชญาแห่งลัทธิ
สโตอกิ 10 สว่ นวาฬหวั ทยุ กค็ อื นกั ปรชั ญาสำ� นกั เพลโต11 ผอู้ าจใหก้ ารสนบั สนนุ
สปิโนซา12 ในการค้นคว้าของเขาหลงั จากน้นั

9  ออร์แกนใหญใ่ นฮาอาเลม็ -ออรแ์ กนขนาดใหญใ่ นโบสถ์เมอื งฮาอาเลม็ เนเธอรแ์ ลนด์
10 ส�ำนักสโตอกิ -เน้นการยอมรบั ความบากลำ� บากในชีวติ และสอนใหร้ ูจ้ กั ควบคุมอารมณ์
11  สำ� นกั เพลโต-ถอื วา่ คณุ ธรรมคอื ความรู้ และตอ้ งเสาะหาความเขา้ ใจ ไมใ่ ชแ่ คย่ อมรบั บญั ชาของพระเจา้
12  บารุค สปิโนซา (ค.ศ. 1632-1677) ปรัชญาชาวดัตช์ เขาเป็นนักเหตุผลนิยมและสสารนิยมท่ียิ่งใหญ่
ท่ีสุดของปรัชญาครสิ ต์ศตวรรษท่ี 17 และถอื วา่ เป็นผ้รู ิเร่ิมการวพิ ากษไ์ บเบิล

เฮอร์แมน เมลวิลล์ : 453

บทท่ี 76

ไมก้ ระทงุ้

กอ่ นเลกิ พดู ถงึ หวั วาฬหวั ทยุ อกี ตอ่ ไป ในชว่ งเวลานผี้ มอยากใหค้ ณุ ลองทำ� ตวั
เปน็ นกั สรรี วทิ ยาผเู้ ฉลยี วฉลาดดสู กั หนอ่ ย งา่ ยๆ แคส่ งั เกตดลู กั ษณะสว่ นหนา้
ของมันซง่ึ มที กุ สงิ่ ทกุ อย่างอดั แน่นรวมอยใู่ นนั้น ผมอยากใหค้ ุณลองสำ� รวจดู
ดว้ ยสายตาของคณุ เอง และประเมนิ อยา่ งเปน็ เหตเุ ปน็ ผลถงึ สงิ่ ใดกต็ ามทอ่ี าจ
ตอ้ งใชไ้ มก้ ระทงุ้ 1มนั ทต่ี รงนนั้ นเ่ี ปน็ เรอื่ งสำ� คญั ทค่ี ณุ จำ� ตอ้ งจดั การเรอื่ งนดี้ ว้ ย
ตวั เอง หรอื ไมก่ ป็ ลอ่ ยใหค้ าใจตลอดไปอนั เนอื่ งมาจากหนง่ึ ในเหตกุ ารณท์ นี่ า่
กลวั ทสี่ ดุ ทวา่ มนั เปน็ เรอื่ งจรงิ และบางทนี อี่ าจเปน็ เหตกุ ารณท์ เี่ กดิ ขน้ึ ไดท้ วั่ ไป
ในบันทึกประวตั ศิ าสตร์

คณุ จะสงั เกตเหน็ ว่า ลกั ษณะท่วั ไปในการว่ายนำ�้ ของวาฬหัวทุยนั้น ส่วน
หน้าของหัวเกอื บเป็นระนาบไปกบั ผิวน�้ำ คณุ จะเห็นวา่ ด้านลา่ งของส่วนหน้า
เอยี งลาดไปทางดา้ นหลงั กระทงั่ มพี น้ื ทม่ี ากพอสำ� หรบั เปลอื กหมุ้ ยาวทใี่ ชร้ บั
ขากรรไกรล่าอันมีลักษณะคล้ายไม้ขวางข้างเรือ คุณจะเห็นว่าปากท้ังส่วน
อยู่ใต้หัว ซง่ึ ถา้ เปรยี บไปแลว้ ก็เหมือนกบั ปากท้งั ปากของคณุ ไปอยู่ใต้คางน่นั
แหละ ยงิ่ ไปกวา่ นน้ั คณุ จะเหน็ วา่ วาฬไมม่ จี มกู โผลใ่ หเ้ หน็ ดา้ นนอก สง่ิ เดยี วที่
พอจะเรยี กวา่ เปน็ จมกู ของมนั กค็ อื ชอ่ งหายใจ (ทมี่ พี วยนำ�้ พงุ่ ออกมา) อยบู่ น
สดุ ของหวั คณุ จะเหน็ วา่ ตาและหขู องมนั อยสู่ องขา้ งของหวั เกอื บหนงึ่ ในสาม
ของความยาวทั้งหมดจากส่วนหนา้ หัว ถงึ ตอนนีค้ ุณมองภาพเหน็ แลว้ วา่ หัว

1  ใช้ไม้กระทุง้ -ไมท้ ่อนยาวที่ใชใ้ นสงคราม ส�ำหรบั พงั ประตหู รือก�ำแพงปอ้ มขา้ ศกึ

454 : โมบ้-ี ดิก๊

ของวาฬหวั ทยุ เปน็ ผนงั ทอื่ ๆ ตนั ๆ ปราศจากอวยั วะใดๆ โผลย่ นื่ ออกมาใหเ้ หน็
นอกจากนคี้ ณุ ยงั รอู้ กี ดว้ ยวา่ สว่ นทเี่ อยี งไปทางดา้ นหลงั ลา่ งสดุ ของหวั สว่ นหนา้
เป็นร่องรอยบางๆ ของกระดูก และจะยาวได้ถึงยี่สิบฟุตจากหน้าผากเม่ือ
กะโหลกมพี ฒั นาการเต็มที่ เหตนุ จ้ี ึงท�ำให้ก้อนเน้ือขนาดใหญ่ไร้กระดกู นเี้ ป็น
เหมอื นกอ้ นนมิ่ ๆ ทา้ ยทส่ี ดุ เปน็ เรอ่ื งทจี่ ะเปดิ เผยในอกี ไมก่ อ่ี ดึ ใจ นนั่ คอื หวั วาฬ
บางสว่ นประกอบดว้ ยเนอ้ื ไขมนั บอบบาง คณุ ยงั จะไดร้ อู้ กี ถงึ ธรรมชาตขิ องเนอ้ื
ไขมนั นี้ ซงึ่ ความบอบบางของมนั เปน็ สง่ิ ทจี่ ดั การไดย้ ากยง่ิ กวา่ ความบอบบางของ
ผหู้ ญงิ กอ่ นหนา้ นผ้ี มเคยบอกคณุ ถงึ วธิ กี ารลอกไขมนั จากตวั วาฬมาแลว้ วา่ เหมอื น
ปอกเปลอื กสม้ หวั วาฬกม็ เี นอ้ื ไขมนั เชน่ กนั แตว่ ธิ กี ารลอกจะแตกตา่ งออกไป
แมไ้ มห่ นา แตค่ วามเหนยี วของเนอ้ื ไรก้ ระดกู ทหี่ อ่ หมุ้ หวั วาฬซง่ึ ผทู้ ไี่ มไ่ ดเ้ ปน็ ผู้
ทำ� การลอกไมม่ ที างรไู้ ดถ้ งึ ความเหนยี วนน้ั ความแหลมคมของฉมวก ความคม
กริบของหอกท่ที ม่ิ แทงจากแขนของคนท่แี ข็งแรงที่สุด ยงั ทำ� ให้อาวุธเหล่าน้นั
กระเด้งกระดอนอย่างไร้ท่า ราวกับหน้าผากของวาฬหัวทุยปูลาดด้วยกีบม้า
จ�ำนวนมาก ซงึ่ ผมไมค่ ดิ ว่าจะมีประสาทสัมผสั ซ่อนอยู่บริเวณนน้ั

ลองคิดพิจารณาด้วยตัวคุณเองอีกเร่ืองหนึ่ง สมมติว่ามีเรืออินเดีย2สอง
ล�ำบรรทุกสินค้าเต็มล�ำ ก�ำลังจะเบียดชนกันท่ีท่าเรือ คุณคิดว่าลูกเรือจะท�ำ
อยา่ งไร? พวกเขาจะไมเ่ ขา้ ไปงดั แยกเรอื ทงั้ สองตรงบรเิ วณทเี่ กดิ การเบยี ดกนั
โดยใชข้ องแขง็ อยา่ งเหลก็ หรอื ไมเ้ ทา่ นนั้ แตจ่ ะใชพ้ วกปา่ นปอกอ้ นใหญแ่ ละไม้
ก็อก คุ้มด้วยหนงั ววั หนาและเหนียวท่สี ุด คัน่ กันกระแทกไว้ ซง่ึ มนั จะมีความ
ยดื หยนุ่ และดดู เอาคานงดั ไมโ้ อก๊ และชะแลงเหลก็ ทกุ อนั ตดิ ไวแ้ นน่ ดว้ ย นเี่ ปน็
ภาพทผี่ มมงุ่ หมายจะอธบิ ายใหเ้ ขา้ ใจไดโ้ ดยงา่ ย ทวา่ การบรรยายเสรมิ ในเรอื่ ง
นี้ผมเองก็ยังเกิดข้อสงสัย น่ันคือโดยปกติแล้วปลาท่ัวไปจะมีสิ่งที่เรียกว่าถุง
ลม3อยใู่ นตวั ซง่ึ สามารถพองขยายหรอื หดแฟบไดต้ ามใจปรารถนา แตส่ ำ� หรบั
วาฬหวั ทยุ เท่าท่ีผมร้มู า ไม่มเี คร่ืองช่วยเชน่ นนั้ อยูใ่ นตัวมนั และเม่อื พจิ ารณา
ถงึ พฤตกิ รรมยากอธบิ ายอกี อยา่ งหนงึ่ ทมี่ นั มกั กดหวั ลงนำ้� พรอ้ มกบั อกี เดยี๋ ว

2  เรืออนิ เดีย-ในทนี่ ้คี อื เรอื ที่ค้าขายกบั อินเดยี
3  ถุงลม-ปลาจะมถี งุ ลมชว่ ยให้มันลอยตัว และปรับสภาพความดันน�้ำในระดับความลกึ ต่างๆ

เฮอร์แมน เมลวิลล์ : 455

กจ็ ะวา่ ยขน้ึ มายกตวั สงู โผลพ่ น้ นำ�้ พจิ ารณาถงึ ความยดื หยนุ่ ไรก้ ารตดิ ขดั จาก
เครอ่ื งหอ่ หมุ้ ของมนั พจิ ารณาถงึ สว่ นดา้ นในหวั ทอี่ ดั รวมกนั ขอ้ สงสยั ของผม
คอื ปอดทม่ี ลี กั ษณะเปน็ โพรงเลก็ ๆ คลา้ ยรวงผงึ้ นน้ั นา่ จะเชอ่ื มโยงกบั อากาศ
ภายนอก เพอื่ ใหร้ ถู้ งึ การขยายและการหดตวั ของอากาศ ทวา่ จนถงึ เดยี๋ วนจ้ี ดุ
เช่ือมโยงน้ันยังไม่มีใครรู้ และยังเป็นท่ีข้องใจในเง่ือนง�ำน้ีอยู่ และหากปอด
ของมันมีจุดเช่ือมโยงกับอากาศภายนอกจริง ลองนึกถึงศักยภาพไร้ขีดจ�ำกัด
ซ่งึ จะได้รับการสนบั สนนุ จากธาตุธรรมชาติทีไ่ รต้ วั ตนและร้ายกาจอยา่ งทีส่ ดุ

คราวนข้ี อใหเ้ พง่ พจิ ารณาอยา่ งถอ่ งแท้ ถงึ ผนงั ตายดา้ น หนงั เหนยี ว เจาะ
ทำ� ลายยาก และมที นุ่ ลอยอยภู่ ายในอนั นา่ ทง่ึ นี้ สง่ิ ทลี่ อยนำ�้ ซอ่ นดา้ นหลงั ผนงั นี้
ล้วนเป็นสง่ิ มีค่าจนน่าพศิ วง ใชเ่ พียงแคแ่ ผน่ ไม้ใหญ่สมุ ซ้อนกนั เปน็ เนอื้ ทีก่ วา่
128 ตารางฟุต และต่างท�ำงานประสานกันเป็นหนึ่งเดียวเหมือนดังแมลง
ตวั เลก็ เมอื่ ผมบรรยายรายละเอยี ดใหค้ ณุ ใหเ้ หน็ ถงึ คณุ ลกั ษณะพเิ ศษ และความ
เขม้ ขน้ ของศกั ยภาพทซ่ี อ่ นอยทู่ กุ อณภู ายในหวั อสรุ กายใหญย่ กั ษต์ วั น้ี ผมหวงั
วา่ คณุ จะปฏเิ สธทกุ ความแคลงใจในสงิ่ ทไ่ี มร่ ู้และพรอ้ มจะเชอ่ื ตาม แมน้ ผมจะบอก
วา่ วาฬหวั ทยุ เคยเจาะทะลผุ า่ นบรเิ วณคอคอดดาเรยี น4 และเชอ่ื มแอตแลนตกิ
กับแปซิฟิกตรงจุดคอคอดน้ัน คุณก็จะไม่เลิกค้ิวแสดงความกังขาออกมาแม้
แต่นดิ หากเพียงยอมรับในตัววาฬ คณุ จะไมม่ จี ิตใจคบั แคบและอ่อนไหวกบั
ความจริง ทว่าความจริงที่แน่ชัดมีเพียงพวกซาลาแมนเดอร์ยักษ์5เท่านั้น
ที่สัมผัสรู้ เช่นนี้แล้วโอกาสจิตใจคับแคบริบหร่ีเพียงใด? จะเกิดอะไรขึ้นหาก
เด็กหนมุ่ ผมู้ ีจิตใจอ่อนแอยกผา้ คลุมหน้าของเทพธดิ าผูน้ ่ากลวั แหง่ ไลส์?6

4  คอคอดดาเรยี น-ปจั จบุ นั คอื คอคอดปานามา แผน่ ดนิ กว่ิ คอดซงึ่ อยกู่ ลางทะเลแครบิ เบยี นและมหาสมทุ ร
แปซิฟกิ และเช่อื มทวปี อเมริกาเหนือเขา้ กบั ทวีปอเมรกิ าใต้
5  ในที่น้ีไม่ใช่สัตว์คร่ึงบกครึ่งน้�ำท่ีมีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก แต่หมายถึงสัตว์ในต�ำนานของยุคกลาง มี
ลกั ษณะคลา้ ยสนุ ขั ขาสน้ั อยทู่ า่ งกลางเปลวเพลงิ และมพี ลงั เหนอื ธรรมชาติ (แตเ่ มลวลิ ลค์ งไมเ่ ชอื่ เรอ่ื งน)ี้
6  ในบทกวีของฟรีดริช ชลิ เลอร์ (ค.ศ. 1759-1805) กวชี าวเยอรมัน ว่าถงึ หน่มุ นักแสวงหาคนหนงึ่ ท่เี ดนิ
ทางไปเมืองไซส์ อียิปต์ มีคนบอกเขาว่า ความจริงซ่อนอยู่ใต้ผ้าคลุมหน้าของรูปปั้นเทพธิดาที่นั่น
เมอ่ื เขาแอบมองกต็ อ้ งขวญั หาย เขาไมเ่ คยบอกใครวา่ เหน็ อะไร แตก่ เ็ ตอื นทกุ คนวา่ อยา่ แอบมองแบบเขา

456 : โมบ-้ี ดกิ๊

บทที่ 77
ถงั ไวน์ไฮเดลเบิร์ก

คราวนก้ี ม็ าถงึ ขนั้ ตอนการวดิ นำ้� ในโพรงกะโหลก ทวา่ เพอ่ื ใหเ้ ขา้ ใจเรอ่ื งนอ้ี ยา่ ง
ถกู ตอ้ งคณุ ควรรโู้ ครงสรา้ งภายในทน่ี า่ สนใจของสง่ิ ทจ่ี ะทำ� การผา่ ตดั นเ้ี สยี กอ่ น

หากมองหวั วาฬหวั ทยุ เปน็ รปู สเี่ หลยี่ มผนื ผา้ ทรงตนั จากดา้ นขา้ งคณุ อาจ
ตัดเฉียงแบ่งออกเป็นคอยน์ (สามเหลี่ยมทรงตัน)1ได้สองส่วน โดยส่วนล่าง
เป็นโครงสร้างกระดูกท่ีขึ้นรูปเป็นกะโหลก และขากรรไกร ขณะส่วนบนเป็น
ก้อนเนื้อมันล่ืนปราศจากกระดูกสักช้ิน ความกว้างด้านหน้าสุดเห็นเป็นเส้น
ตรงแผ่ขยายน้ันข้ึนรูปเป็นส่วนหน้าของหัววาฬ ตรงกลางหน้าผากของคอย
น์ส่วนบนยังแบ่งย่อยได้อีกตามแนวนอน คุณจะได้ก้อนเน้ือสองส่วนที่เกือบ
เท่ากันเป๊ะ ซ่ึงก่อนหน้าน้ีมันถูกแบ่งไว้ตามธรรมชาติอยู่แล้วโดยผนังภายใน
ของเนื้อเอน็ หนา

ส่วนล่างท่ีแยกย่อยออกมาเรียกว่าจังค์ เป็นรวงผ้ึงชุ่มน�้ำมันขนาดใหญ่มี
ลักษณะเป็นเส้นใยสีขาวเหนียว และยืดหยุ่นมีช่องทะลุตัดกันไปมาผ่านท่ัว
อาณาบริเวณทั้งหมดนับหม่ืนช่อง ส่วนบนที่ตัดแยกย่อยออกมาเรียกว่าเคส
หรือกะโหลก สว่ นนถ้ี อื ไดว้ ่าเปน็ ถังหมักไวน์ไฮเดลเบริ ์กของวาฬหวั ทยุ เลยที
เดียว และเน่อื งจากการผ่าแบ่งหัวออกเป็นสามชนิ้ ให้ไดต้ ามสว่ นน้ันเปน็ งาน

1  สามเหล่ียมทรงตัน หรือคอยน์ (Quoin) ไม่ใช่ศัพท์ตามแบบยูคริด มันเป็นศัพท์ที่ใช้ในการค�ำนวณ
ทางทะเลเท่าน้ัน ก่อนหน้านี้ผมไม่รู้ว่าค�ำนี้เคยมีบัญญัติความเอาไว้แล้ว คอยน์ในความหมายนี้คือรูป
สามเหลี่ยมทรงตันท่ีแตกต่างจากรูปลิ่มตรงที่ปลายแหลมจะลาดชันด้านหน่ึงแทนท่ีจะเรียวแหลมทั้ง
สองดา้ น

เฮอรแ์ มน เมลวิลล์ : 457

ที่มีความยุ่งยาก ดังน้ันหน้าผากท่ีเป็นรอยย่นขนาดใหญ่ของวาฬจึงกลาย
เป็นเครื่องมือท่ีมีประโยชน์เหลือคณานับในการใช้เป็นเคร่ืองสังเกตจุดที่ตั้ง
ถังหมักอันเยี่ยมยอดของมัน ยิ่งไปกว่านั้น ไฮเดลเบิร์กมักได้รับเติมเต็มถัง
อยู่เสมอด้วยไวน์ช้ันเยี่ยมจากล�ำธารแม่น�้ำไรน์ ด้วยเหตุนี้ถังน้�ำมันของวาฬ
จึงเต็มเปี่ยมด้วยคุณค่ามหาศาลของบรรดาเหล้าองุ่นรสกลมกล่อมของมัน
กล่าวคือไขมันคุณภาพสูงซึ่งมีความบริสุทธ์ิแท้ ใส และมีกลิ่นหอม สารที่มี
คุณสมบัติยอดเย่ียมเช่นน้ีไม่มีปรากฏในส่วนใดของสัตว์ชนิดน้ีอีก ขณะวาฬ
มีชีวิตสารชนิดนี้มีลักษณะเป็นของเหลวทั้งหมด แต่เม่ือโดนกับอากาศหลัง
จากวาฬตายแล้วมันจะจับตัวเป็นก้อนแข็งส่องแสงเป็นประกายแวววับ เฉก
เช่นช่วงแรกขณะน�้ำจับตัวเป็นเกล็ดน�้ำแข็งบางใส เคสของวาฬตัวใหญ่โดย
ทั่วไปจะให้น�้ำมันได้ประมาณห้าร้อยแกลลอน แม้มีการทะลัก ร่ัวไหล ซึม
หยด หรือการสูญเสียใดๆ ท่ีไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ในงานเก็บเกี่ยวที่มีความยุ่ง
ยากเกนิ กวา่ คณุ จะควบคุมได้

ผมไม่รวู้ า่ วัตถดุ บิ คณุ ภาพดี และมีราคาแพงใดทใี่ ชเ้ คลือบด้านในถังหมัก
ไฮเดลเบิร์ก ทว่าไม่น่าจะมีความหรูหราใดเปรียบเทียบได้กับเน้ือเย่ือสีมุก
ประกายวาวคล้ายผ้าซับในเสื้อคลุมผ้าขนสัตว์คุณภาพดีที่ก่อตัวขึ้นเป็นผิว
ดา้ นในเคสของวาฬหวั ทุย

อย่างท่ีรู้กันอยู่ว่าถังไฮเดลเบิร์กของวาฬหัวทุยน้ันมีความยาวรวมเป็น
ทงั้ หมดของสว่ นบนของหวั ไมว่ า่ จะเรม่ิ ตน้ วดั จากสว่ นใดกต็ าม และเนอ่ื งจาก
หวั มคี วามยาวหนง่ึ ในสามของความยาวตลอดทง้ั ตวั วาฬ ดงั นนั้ วาฬทม่ี ขี นาด
ใหญเ่ ตม็ ทแี่ ปดสบิ ฟตุ คณุ จะไดถ้ งั ทมี่ ขี นาดความลกึ ยส่ี บิ หกฟตุ เมอื่ มนั ถกู ชกั
รอกขึ้นลงตามทางยาวอยขู่ ้างเรอื ใหญ่

ช่วงขณะวาฬถูกตัดหัวออก เครื่องมือของผู้ท�ำการผ่าตัดจะถูกน�ำมาวาง
ไว้ใกล้กับจุดท่ีเป็นทางใช้ดันไม้เข้าไปในช่องไขมัน ซ่ึงผู้ท�ำการผ่าตัดจะต้อง
ด�ำเนินการอย่างตั้งใจเป็นพิเศษ และให้เกิดความผิดพลาดน้อยที่สุด การก
ระทงุ้ เรว็ เกนิ ไปจะเปน็ ผลใหข้ องลำ้� คา่ หลบซอ่ นอยดู่ า้ นใน และเสยี เวลาเปลา่

458 : โมบ-ี้ ด๊กิ

ท้ายท่ีสุดส่วนรอยตัดของหัวจะต้องยกขึ้นให้อยู่เหนือน�้ำทะเล และห้อยค้าง
ไว้อย่างนั้นด้วยรอกยก ซึ่งการรวมเชือกไว้ด้านหน่ึงจะท�ำให้เชือกพันกันยุ่ง
หนึ่งในสี่สว่ น

ทไี่ ดบ้ รรยายมาทง้ั หมดนนั้ ขอใหค้ ณุ รไู้ วว้ า่ ผมไดเ้ ลา่ ใหค้ ณุ ฟงั ถงึ เรอ่ื งราว
อนั นา่ พศิ วง โดยเฉพาะการกระทงุ้ ถงั ไฮเดลเบริ ก์ ของวาฬครง้ั นเี้ กอื บเปน็ การ
ปฏิบตั งิ านที่เส่ยี งตายท่สี ุด

เฮอรแ์ มน เมลวิลล์ : 459

บทท่ี 78

ถงั เก็บและถงั ขุด

ด้วยความว่องไวราวกับแมว แทชเทโกปีนข้ึนไปด้านบนเสากระโดงเรือหลัก
และยงั คงไมเ่ ปลยี่ นทา่ ตวั ตงั้ ตรงขณะเดนิ ตอ่ ไปตามใบขวางเสาเรอื จนถงึ สว่ น
ที่ยื่นออกมาเหนือถังหมักที่ชักรอกไว้ เขาหยิบรอกตาขอขนาดเบาท่ีเรียกว่า
ลูกรอกโยงติดมือข้ึนไปด้วย ลูกรอกโยงน้ีมีเพียงสองส่วนส�ำหรับร้อยเชือก
ผ่านได้เพียงหน่ึงเส้น เพื่อให้รอกแข็งแรงแน่นหนาจึงต้องห้อยลงมาจากใบ
ขวางเรือ เขาเหวี่ยงปลายเชือกด้านหน่ึงลงไปให้ลูกเรือบนดาดฟ้าตะครุบไว้
มั่น จากน้ันใช้มือเหนี่ยวเชือกทีละข้างไต่ลงไปยังส่วนอื่น เจ้าอินเดียนแดง
ทิ้งตัวกลางอากาศโดดลงบนยอดหัววาฬอย่างคล่องแคล่ว ข้างบนนั้นยังอยู่
สูงกว่าเพ่ือนที่เหลือซึ่งในเวลาน้ีส่งเสียงเชียร์อย่างสนุกสนาน ดูเหมือนคนท่ี
ส่งเสียงร้องน่าจะเป็นผู้น�ำละหมาดชาวตุรกีผู้ท�ำหน้าที่ประกาศเรียกคนดีให้
สวดอ้อนวอนจากด้านบนสุดของหอสูง เวลานั้นเสียมคมแหลมด้ามส้ันถูก
สง่ ขน้ึ ไปใหแ้ ทชเทโก เมอ่ื ไดร้ บั แลว้ เขาจดั แจงเคาะหาจดุ ทเ่ี หมาะสำ� หรบั เจาะ
ลงไปในถังหมัก ในการปฏิบัติงานนี้เขาต้องท�ำอย่างระมัดระวังประหน่ึงเป็น
นักล่าสมบัติในบ้านร้าง คอยเคาะฟังเสียงสะท้อนจากผนังเพ่ือหาจุดที่ทอง
ฝังอยู่ เม่ือการค้นหาอย่างละเอียดสิ้นสุดลง ถังขุดล้อมด้วยเหล็กหนาจนดู
ไม่ต่างกับถังในบ่อนำ้� ถูกมัดติดกับปลายด้านหนึ่งของลูกรอกโยง ขณะปลาย
อกี ดา้ นขึงผา่ นดาดฟ้าโดยมลี ูกเรือสอง หรือสามคนชว่ ยกนั จับยดึ ไวม้ ่นั อยา่ ง
เตรียมพร้อม คนเหล่าน้ีชักรอกถังขุดขึ้นไปให้เจ้าอินเดียนแดงคว้าไว้ในมือ

460 : โมบ้ี-ด๊ิก

ส่วนอีกคนย่ืนไม้ยาวส่งให้ หลังสอดไม้เข้ากับถังขุดเสร็จ แทชเทโกยื่นลงไป
ในถังหมักกระทั่งมันหายลับไปจากสายตา จึงร้องบอกให้ลูกเรือที่ถือปลาย
เชอื กลกู รอกโยงอกี ดา้ นชว่ ยกนั สาวเอาถงั ขดุ ขน้ึ มา ภายในถงั เตม็ ไปดว้ ยฟอง
คล้ายกับถังน�้ำนมเพ่ิงรีดใหม่ๆ ถังขุดบรรทุกน้�ำมันอยู่เต็มค่อยๆ หย่อนลง
จากด้านบน ลูกเรือผู้ได้รับมอบหมายให้ท�ำหน้าที่รีบคว้าไว้แล้วน�ำไปเทใส่
ในถงั ใบใหญ่ จากนนั้ ถงั ขดุ ถกู ชกั รอกกลับขน้ึ ไปใหม่ และวนตามขั้นตอนเดมิ
อกี ซำ�้ ๆ จนกวา่ ถงั เกบ็ ขนาดใหญ1่ ไมเ่ หลอื ทใี่ หใ้ สอ่ กี เมอื่ ตกั ไปจนถงึ ปลายถงั
หมกั แทชเทโกตอ้ งกระทงุ้ ไมย้ าวของเขาแรงมากขน้ึ และลกึ ลงไปในถงั กระทงั่
ไมย้ าวประมาณยี่สิบฟุตจมหายไป

ขณะชาวเรือพีควอดก�ำลังขะมักเขม้นอยู่กับงานวิดน�้ำมัน กระท่ังน�้ำมัน
วาฬกล่ินกรุ่นเติมเต็มถังเก็บไปได้หลายถัง ช่วงจังหวะนั้นเองได้เกิดเหตุร้าย
ขึ้น หากไม่ใช่เพราะเจ้าอินเดียนแดงเถ่ือนแทชเทโกขาดความเอาใจใส่ และ
สะเพร่าไปช่ัวขณะปล่อยมือข้างท่ีจับเชือกรอกยกหัวท่ีแขวนไว้ ก็คงเป็น
เพราะบริเวณที่เขายืนอยู่นั้นไม่มั่นคง และมีของเหลวซึมออกมา หรือไม่ก็
ปีศาจซาตานเป็นผู้บันดาลให้เรื่องน้ีเกิดข้ึนโดยไม่จ�ำเป็นต้องมีเหตุผลอะไร
มากมายนัก อุบัติเหตุเกิดข้ึนได้อย่างไรนั้นบอกไม่ได้ในตอนนี้ ทว่าขณะถัง
ขุดดูดเอาน�้ำมันข้ึนไปได้ประมาณถังที่แปดสิบ หรือเก้าสิบได้ ฉับพลันนั้น...
พระเจ้า! แทชเทโกผู้น่าสงสาร...เหมือนกับถังน้�ำคู่แฝดท่ีชักรอกขึ้นลงในบ่อ
น้ำ� จริงๆ เจ้าอินเดียนแดงหลน่ หัวทิ่มลงไปในถงั หมกั ใบใหญแ่ หง่ ไฮเดลเบิรก์
เสียงโกรกกรากของน�้ำมนั ดงั นา่ ขนลุกกอ่ นเขาจมหายไป!

“มีคนตกน้�ำ!” แด๊กกูส่งเสียงร้องดังทันทีที่รับรู้ถึงอุบัติเหตุร้ายแรงน้ัน
“เหว่ียงถังขุดมาทางน้ี!” เขาวางขาข้างหนึ่งลงไปในถังขุด ซึ่งน่าจะเป็นวิธีท่ี
ปลอดภัยกว่าใช้มือมันล่ืนของเขายึดลูกรอกโยง กว้านชักรอกดึงตัวเขาข้ึนไป
บนยอดหวั วาฬไดท้ นั กอ่ นแทชเทโกจะจมดงิ่ ลงไปกน้ ถงั หมกั ชว่ งเวลานน้ั เกดิ
ความชลุ มนุ วนุ่ วายไปทว่ั เมอ่ื เหลา่ ลกู เรอื มองไปขา้ งเรอื พวกเขาเหน็ หวั วาฬท่ี

1  ถงั เกบ็ ขนาดใหญ-่ เชน่ ที่ใช้เก็บน้�ำฝน

เฮอรแ์ มน เมลวลิ ล์ : 461

ตายแลว้ กระเพอ่ื มแรง และยกตวั ขน้ึ ลงเกอื บตำ�่ กวา่ ใตผ้ วิ นำ้� ทะเลประหนง่ึ วา่
นนั่ เปน็ ชว่ งวกิ ฤตริ า้ ยแรง ดว้ ยเพราะชว่ งเวลานนั้ เจา้ อนิ เดยี นแดงผนู้ า่ สงสาร
ก�ำลังพยายามด้นิ รนใหร้ อดพน้ อันตรายจากการจมลงสู่ก้นบง้ึ ของถังหมกั

เป็นช่วงจังหวะเดียวกับที่แด๊กกูข้ึนไปอยู่บนยอดหัววาฬ และก�ำลัง
พยายามแกะเอาลูกรอกโยงที่เข้าไปพันกันกับรอกตะขออันใหญ่ท่ีใช้ส�ำหรับ
ช�ำแหละไขวาฬ เวลานนั้ มีเสยี งแครกดังขึ้น และตามมาดว้ ยเหตกุ ารณน์ ่าสะ
พรงึ ยง่ิ กวา่ หน่ึงในสองตะขอขนาดมหมึ าทแี่ ขวนหัววาฬอยู่นนั้ ฉีกออกท�ำให้
กอ้ นหวั ขนาดใหญแ่ กวง่ ไปมาอยา่ งแรง กระทงั่ เรอื เดนิ สมทุ รเหมอื นคนเมาเดนิ
โซเซ มนั ส่ันโคลงเคลงไปมาราววา่ ชนเข้ากบั ภเู ขานำ้� แขง็ ตะขอทเี่ หลืออีกอัน
ทยี่ งั คงยดึ หวั วาฬแขวนไวอ้ ยทู่ ำ� ทา่ เหมอื นจะพงั ลงมาทกุ ขณะ สถานการณย์ งิ่
เลวรา้ ยลงเม่ือหวั วาฬยังคงแกวง่ ตัวแรงไม่หยุด

“ลงมา ลงมา!” เหลา่ ลกู เรือต่างตะโกนบอกแดก๊ กู ทว่าเขาใชม้ ือขา้ งหน่ึง
จบั รอกตะขออนั หนกั ไวเ้ ผอ่ื วา่ หากหวั วาฬตกลงไป เขาจะไดไ้ มห่ ลน่ ตามลงไป
ด้วย เจา้ นิโกรแก้เชือกทพ่ี ันกนั ยุง่ ได้ส�ำเร็จ แล้วกระแทกถงั ขดุ ลงไปในบอ่ น้�ำ
มนั ทใี่ นเวลานไี้ ดร้ บั ความเสยี หาย แดก๊ กหู วงั ใหน้ กั พงุ่ ฉมวกผถู้ กู ฝงั ควา้ ถงั เอา
ไว้ และจะชักรอกเขากลับขึน้ มา

“ในนามของพระเจา้ ...เจา้ หนมุ่ ” สตบั บร์ อ้ งบอก “นายกำ� ลงั จะกรอกลกู ปนื
ใสเ่ พือ่ เตรยี มยิงอยู่รนึ ่ัน? หยดุ นะ! ทำ� อยา่ งน้นั จะช่วยเขาไดย้ ังไง ถงั ขุดสวม
วงแหวนเหล็กนน่ั จะลงไปอดั ใส่หัวเขาไมร่ ู้รึ? หยุดเด๋ยี วน้!ี ”

“หลบไปจากรอกตะขอนั่น!” เสียงรอ้ งดงั ขน้ึ ราวกบั ระเบิดปล่อยจรวด
ยังไม่ทันสิ้นเสียงร้องเตือน ก้อนหัวมหึมาตกลงทะเลไปส่งเสียงดังสนั่น
หวน่ั ไหว ราวกบั โขดหนิ แหง่ นำ�้ ตกไนการา่ ตกลงไปในวงั นำ้� วน จงั หวะนน้ั โครง
เรอื ทเ่ี ปน็ อสิ ระจากภาระหนกั อยา่ งฉบั พลนั ถกู ฉดุ รงั้ ไปอกี ดา้ นจมลกึ ลงไปถงึ
เสน้ บอกระดบั นำ�้ ขา้ งเรอื จนเหน็ ทองแดงเคลอื บสอ่ งแสงแปลบปลาบ เหลา่ ลกู
เรอื แทบหยุดหายใจขณะเรอื โยกโคลง ตอนน้เี หนือหัวเหล่าลูกเรือ และเหนอื
น�้ำทะเล แดก๊ กอู ยทู่ า่ มกลางมา่ นหมอกนำ�้ สาดกระเซน็ หายลบั ไปจากสายตา

462 : โมบ้-ี ดิ๊ก

ขณะเกาะอย่กู ับรอกตะขอท่ีแกว่งไปมา เวลาเดยี วกันนน้ั แทชเทโกผู้ก�ำลงั ถกู
ฝังทั้งเป็นอย่างน่าเวทนาก�ำลังจมดิ่งสู่ก้นบึ้งทะเลลึก! ทว่าทันทีที่ม่านหมอก
หนาเร่ิมจางลง ร่างเปลอื ยเปลา่ พรอ้ มดาบยาวในมือเคล่อื นไหวอยา่ งรวดเร็ว
ขณะโดดตวั ลอยเหนอื กราบเรอื ครตู่ อ่ มาเสยี งนำ�้ สาดกระเซน็ เปน็ สญั ญาณบง่
บอกว่าควีเควกผู้กล้าของผมได้ด�ำลงไปให้ความช่วยเหลือแทชเทโกแล้ว ทุก
คนตา่ งพงุ่ พรวดไปอดั รวมกนั อยขู่ า้ งเรอื ทกุ สายตาจบั จอ้ งทกุ ขณะจติ เฝา้ มอง
ทกุ ระลอกลอนคลน่ื ทวา่ ไรว้ แ่ี ววใหเ้ หน็ ทงั้ คนจม และคนดำ� ลงไปชว่ ย ลกู เรอื
จ�ำนวนหนง่ึ รีบโดดลงเรือเลก็ ขา้ งๆ แลว้ หยอ่ นจากเรอื ใหญล่ งไป

“ฮ่า! ฮ่า!” แด๊กกูส่งเสียงร้องดังขึ้นมาจากราวเกาะโงนเงนเหนือหัวเขา
ทันใดนั้นเม่ือมองลงไปข้างเรือ พวกเราเห็นแขนข้างหนึ่งชูข้ึนมาจากคล่ืนสี
ฟ้า ภาพน้ันให้ความรู้สึกแปลกราวกับแขนน้ันชูออกมาจากพ้ืนหญ้าเหนือ
หลุมฝงั ศพ

“ท้ังคู่! ท้ังคู่! โผล่มาท้ังคู่!” แด๊กกูร้องตะโกนขึ้นอีกครั้งด้วยเสียงแห่ง
ความยินดี หลังจากน้ันไม่นานควีเควกจึงปรากฏชัดแก่สายตาขณะก�ำลังตะ
กรุยน้�ำด้วยมือข้างหน่ึง ส่วนมืออีกข้างก�ำเส้นผมยาวของเจ้าอินเดียนแดง
ไว้แล้วลากไปยังเรือเล็กท่ีลอยล�ำรออยู่ ทั้งสองถูกน�ำตัวขึ้นดาดฟ้าเรืออย่าง
รวดเร็ว ทว่าเป็นเวลานานกว่าแทชเทโกจะได้สติ สว่ นควเี ควกเองกด็ ูไมค่ ่อย
กระฉับกระเฉงนัก

ทีนี้มาดูกันว่าการช่วยเหลือที่น่าชื่นชมน้ีส�ำเร็จลงได้ยังไง? เหตุผลก็คือ
ขณะด�ำน้�ำตามหัวที่ก�ำลังจมลงไปอย่างช้าๆ ควีเควกใช้ดาบคมกริบของเขา
แทงเข้าไปใกล้ๆ ส่วนท้ายของหัวเพื่อเปิดช่องบริเวณน้ันให้ใหญ่ข้ึน จาก
นั้นหย่อนดาบลงไปแทงลึกจนสุดแขนแล้วดึงข้ึนจึงกระชากหัวของแทชผู้น่า
สงสารออกมาได้ เขายนื ยนั วา่ ครงั้ แรกทแ่ี ทงดาบออกไปนนั้ เขาเหน็ ขาขา้ งหนง่ึ
ของแทชเทโก แต่รู้ว่าไม่ควรดึงที่ขาเขาออกมาเพราะอาจท�ำให้สถานการณ์
ยิ่งเลวร้ายหนักข้ึน เขาดันขาแทชเทโกกลับเข้าไปแล้วออกแรงเหว่ียงท�ำให้
เจ้าอินเดียนแดงตีลังกากลับหัวลงมา แล้วพยายามอีกครั้ง คราวน้ีแทชเทโก

เฮอร์แมน เมลวลิ ล์ : 463

โผล่หัวออกมาซ่ึงเป็นท่าท่ีเหมาะจะดึงเอาตัวเขาจากช่องน้ัน ซ่ึงหัวของเจ้า
อนิ เดยี นแดงก็ก�ำลงั ดุนดันดังท่ตี ง้ั ใจไว้

ด้วยความกล้าหาญ และทักษะที่ดีในการท�ำคลอดของควีเควก ท�ำให้
แทชเทโกเปน็ อสิ ระ หรอื คลอดออกมาได้เปน็ ผลส�ำเร็จ แม้ตอ้ งผ่านอุปสรรค
ส�ำคัญที่น�ำมาซึ่งเคราะห์ร้าย และความส้ินหวังอันเป็นบทเรียนที่ไม่มีวันลืม
เลือน ซ่ึงหลักสูตรการท�ำคลอดเพ่ิมเติมเร่ืองการฟันดาบ ชกมวย ขี่ม้า และ
แข่งเรอื พายเข้าไปดว้ ย

ผมรู้ว่าการเส่ียงภัยพิลึกพิลั่นของชาวเกย์เฮดผู้นี้แน่นอนว่าต้องเป็นเร่ือง
เหลือเชื่อส�ำหรับคนบนฝั่ง แม้พวกเขาเองอาจเคยได้เห็น หรือได้ยินมาบ้าง
เกย่ี วกบั เรอ่ื งทม่ี คี นตกลงไปในถงั เกบ็ บนบก ซง่ึ เปน็ อบุ ตั เิ หตทุ เ่ี กดิ ขนึ้ ไมบ่ อ่ ย
ครง้ั นกั อนั เปน็ เหตผุ ลทไี่ มไ่ ดม้ ากนอ้ ยไปกวา่ อบุ ตั เิ หตทุ เ่ี กดิ ขน้ึ กบั อนิ เดยี นแดง
ผู้นี้ ลองนึกถึงความลืน่ มากเปน็ พิเศษบนขอบบ่อของวาฬหัวทุยนนั่ สิ

ทว่าเป็นไปได้หรือไม่ท่ีจะมีแรงผลักอันชาญฉลาดเกิดข้ึน? เราลองนึกดู
ว่าเยื่อกรองห่อหุ้มภายในหัววาฬเป็นส่วนท่ีท�ำจากไม้ก๊อกทั้งหมด และมีน้�ำ
หนักเบามาก หน�ำซ�้ำท่านผู้นั้นยังท�ำให้มันจมลงไปในธาตุธรรมชาติที่มีน�้ำ
หนักพิกัดมากกว่ามาก เราอยู่กับท่านท่ีนั่น ไม่ใช่แค่นั้น...ผมเองก็อยู่กับคุณ
ด้วย ในช่วงขณะแทชผู้น่าสงสารตกลงไปในกะโหลกซึ่งสารน้�ำหนักเบาถูก
สูบออกจนเกือบหมดเหลอื เพยี งผนงั เอน็ ของบอ่ ที่มีความหนาแนน่ เน้อื ส่วน
ท่ีถูกทุบ และเช่ือมประสานเป็นเท่าตัวดังที่ผมได้บอกไว้ก่อนหน้าน้ีว่ามีน�้ำ
หนักมากกว่าน�้ำทะเล อีกทั้งก้อนท่ีจมอยู่ภายในน้ันแทบเหมือนลูกด่ิง ทว่า
แนวโน้มท่ีจะจมลงไปในสารนั้นอย่างรวดเร็วถูกต่อต้านอย่างทันท่วงทีด้วย
สว่ นอน่ื ของหวั ทย่ี งั ถอดไมไ่ ดด้ งั นน้ั มนั จงึ จมลงอยา่ งชา้ ๆ และแนน่ อนวา่ อยา่ ง
ตง้ั ใจทจี่ ะใหค้ วเี ควกมโี อกาสทด่ี ใี นการทำ� คลอดอยา่ งคลอ่ งแคลว่ ซงึ่ คณุ อาจ
บอกวา่ นนั่ เปน็ การทำ� คลอดบนลวู่ งิ่ ใชแ่ ลว้ นน่ั เปน็ การทำ� คลอดขณะแขง่ ขนั ก็
มนั เป็นอยา่ งนน้ั จริงๆ

เวลานหี้ ากแทชเทโกเสยี ชวี ติ อยภู่ ายในหวั วาฬ ยอ่ มถอื วา่ เปน็ การตายทค่ี มุ้

464 : โมบ้ี-ดก๊ิ

คา่ ยงิ่ ล้อมรอบดว้ ยไขวาฬสีขาว รสเลศิ และหอมกรนุ่ บรรจอุ ยใู่ นหบี ศพ น�ำ
ขนึ้ รถบรรทกุ ศพ และฝงั ลงหลมุ ในหอ้ งลบั ดา้ นใน และอารามศกั ดส์ิ ทิ ธด์ิ า้ นใน
สดุ ของวาฬ มเี พยี งความตายทนี่ า่ อมิ่ เอมเทา่ นนั้ ทสี่ ามารถระลกึ ถงึ ไดอ้ ยา่ งไม่
ลงั เล ความตายทนี่ า่ เพลดิ เพลนิ ของนกั ลา่ นำ้� ผง้ึ แหง่ โอไฮโอผหู้ านำ้� ผง้ึ ในโพรง
ตามงา่ มกงิ่ ไม้ กระทงั่ พบคลงั เกบ็ ขนาดใหญ่ ทวา่ เพราะเอนตวั มากเกนิ ไปเขา
จงึ ถกู ดดู เขา้ ไปดา้ นในและถกู ดองอยใู่ นนนั้ คณุ คดิ วา่ มคี นมากแคไ่ หนทต่ี กลง
ไปในหัวน้�ำผงึ้ ของเพลโต2 และพบกบั ความตายอันนา่ อ่มิ เอมในนัน้ ?

2  ต�ำนานเล่าว่า ตอนเป็นทารก ผ้ึงเข้าไปน�้ำผึ้งในปากของเพลโต อันส่ิงบ่งบอกว่า ค�ำพูดของเขาจะหลั่ง
ไหลออกไปราวน้ำ� ผ้งึ

เฮอรแ์ มน เมลวิลล์ : 465

บทท่ี 79

ทำ� นายนิสัยจากหวั วาฬ

การตรวจดลู ายเสน้ บนใบหนา้ หรอื สมั ผสั โหนกนนู บนหวั สตั วท์ ะเลยกั ษช์ นดิ น้ี
เป็นส่ิงที่ไม่มีนักท�ำนายนิสัยจากใบหน้า1หรือนักท�ำนายกะโหลก2คนใด
สามารถทำ� ได้ โอกาสสำ� เรจ็ ในความอตุ สาหะเชน่ นน้ั นา่ จะพอๆ กบั ความหวงั
เต็มเปี่ยมของลาวาเทอร์3ที่ท�ำการตรวจสอบริ้วรอยบนโขดหินท่ียิบรอลตาร์4
หรือกัลล์5ที่ปีนบันไดข้ึนไปปรับเปลี่ยนโดมของโบสถ์แพนทีออน6 แม้บัดน้ี
งานของลาวาเทอร์ไม่เพียงด�ำเนินการกับใบหน้าของคนหลายคนเท่านั้น แต่
ยังแตกสาขาไปศึกษาใบหน้าของม้า นก งู และปลา รวมทั้งยังครอบคลุม
ถึงการเปล่ียนแปลงของสีหน้าแววตาท่ีปรากฏให้เห็นด้วย ต่างจากกัลล์และ
สปรูซ์ไฮม์7 ศิษย์ของเขาท่ีไม่สามารถโยนท้ิงข้อแนะน�ำบางประการเกี่ยวกับ
ลกั ษณะพเิ ศษของวชิ าการทำ� นายนสิ ยั จากกะโหลกของสงิ่ มชี วี ติ อน่ื นอกเหนอื
จากมนุษย์ ดังน้ันแม้ว่าผมจะมีคุณสมบัติไม่ดีนักส�ำหรับการเป็นผู้บุกเบิกใน
การนำ� เอาหลกั วิชากึง่ วทิ ยาศาสตรท์ ้งั สองนมี้ าใชก้ ับวาฬ ทว่าผมจะท�ำอย่าง

1  นรลกั ษณศ์ าสตรห์ รอื โหงวเฮง้ นั่นเอง
2  นกั ทำ� นายกะโหลก-การศึกษานิสัยใจคอ โดยพจิ ารณาลกั ษณะของโหลกศีรษะ ดังกลา่ วถึงในบทก่อนๆ
3  โยฮนั น์ คัสปาร์ ลาวาเทอร์ (ค.ศ. 1741-1801) นักท�ำนายนสิ ยั จากใบหน้าชาวสวสิ
4  ดนิ แดนโพน้ ทะเลของสหราชอาณาจกั ร ตง้ั อยใู่ กลก้ บั จดุ ใตส้ ดุ ของคาบสมทุ รไอบเี รยี ในบรเิ วณชอ่ งแคบ
ยิบรอลตาร์
5  ฟรนั ซ์ โยเซฟ กลั ล์ (ค.ศ. 1758-1828) นักสรรี วิทยาชาวเยอรมัน และผูบ้ ุกเบิกวิชาท�ำนายกะโหลก
6  โบสถแ์ พนทอี อน-โบสถใ์ นกรุงโรม เดิมสร้างข้ึนเป็นเทวสถานพระเจ้าของกรกี หลงั บรู ณะใหม่ในครสิ ต์
ศตวรรษที่ 7 ก็ใชเ้ ป็นครสิ ตศ์ าสนสถานของโรมันคาทอลกิ
7  โยฮนั น์ สปรูซ์ไฮม์ (ค.ศ. 1776-1832) เดมิ เปน็ ผชู้ ว่ ยของกลั ล์ แตภ่ ายหลังแยกตัวออกมา

466 : โมบ-ี้ ด๊กิ

สุดความสามารถ พยายามท�ำทกุ อยา่ งเพ่อื ให้ได้ผลส�ำเร็จอยา่ งทีต่ ั้งใจ
หากพจิ ารณาตามศาสตรว์ า่ ดว้ ยการทำ� นายโดยดลู กั ษณะใบหนา้ วาฬหวั

ทุยเป็นสัตว์ท่ีต่างไปจากเกณฑ์ปกติ มันไม่มีจมูกอยู่ในต�ำแหน่งท่ีเหมาะสม
เน่ืองจากจมูกอยู่ตรงกลาง และเป็นจุดเด่นท่ีสุดบนใบหน้า อีกท้ังจมูกน้ียัง
เปล่ียนแปลงได้มากที่สุด และอาจส่งผลต่อการแสดงสีหน้าโดยรวม ดังนั้น
จึงมีความเป็นไปได้ว่าการไม่มีจมูกปรากฏให้เห็นเป็นอวัยวะภายนอกจะส่ง
ผลอยา่ งมากต่อหน้าตาของวาฬ ในการจดั อทุ ยานให้มีทศิ ทัศน์สวยงาม ส่งิ ท่ี
มีลกั ษณะคลา้ ยยอดแหลมตกึ ยอดโดม อนสุ าวรยี ์ หรือตกึ สงู แทบเรียกได้วา่
เปน็ สง่ิ สำ� คญั ในการสรา้ งทศั นยี ภาพทส่ี มบรู ณ์ ดว้ ยเหตนุ จ้ี งึ ไมส่ ามารถทำ� นาย
ลกั ษณะนสิ ยั โดยพจิ ารณาจากใบหนา้ ไดห้ ากปราศจากซง่ึ หอระฆงั ลายฉลขุ อง
จมูกอยู่บนใบหน้าน้ัน หากกระแทกจมูกบนใบหน้ารูปปั้นหินอ่อนจูปิเตอร์
แหง่ ฟเิ ดียส8แตกหกั ไป สว่ นทีเ่ หลืออยู่คงดูนา่ สมเพชยงิ่ ! ทวา่ สัตวท์ ะเลยกั ษ์
มขี นาดใหญโ่ ตกวา่ มากนกั สดั สว่ นของมนั ทง้ั หมดใหญโ่ ตโออ่ า่ ความบกพรอ่ ง
อันน่าเกลียดบนใบหน้าของจูปิเตอร์รูปปั้นนั้นส�ำหรับมันแล้วไม่ได้ท�ำให้ด่าง
พรอ้ ยอะไรเลย หนำ� ซำ้� มนั ยงั ดสู งา่ งามมากกวา่ เดมิ อกี การมจี มกู สำ� หรบั วาฬ
จงึ เปน็ เรอ่ื งทไ่ี มเ่ ขา้ กนั กบั มนั ขณะเดนิ ทางสำ� รวจใบหนา้ เพอ่ื ทำ� นายนสิ ยั วาฬ
คณุ ต้องลอ่ งเรอื ขนาดกลางเดนิ ทางรอบหวั ขนาดใหญ่ เวลานน้ั จิตสำ� นกึ อันมี
คุณธรรมของคณุ ย่อมไมด่ ูแคลนว่าจมูกของมนั รัง้ ขนึ้ จติ ชว่ั รา้ ยย่อมยนื กราน
ในการรกุ ลำ�้ แมแ้ ลเหน็ ผชู้ ว่ ยบาทหลวงแหง่ ราชสำ� นกั ผทู้ รงอำ� นาจอยบู่ นราช
บัลลงั ก์ของเขา ในบางกรณอี าจมคี วามเป็นไปได้ว่าภาพใบหน้าสง่างามทจ่ี ะ
ได้เห็นจากวาฬหัวทุยน้ันคือบริเวณส่วนหน้าท่ีสมบูรณ์ของหัวมัน ลักษณะ
หน้าแบบน้ีจงึ ถอื ว่าดเี ลศิ

ความคิดท่ีว่าใบหน้ามนุษย์ท่ีดีต้องมีลักษณะคล้ายใบหน้าของชาวตะวัน
ออกชว่ งถกู ปลกุ ใหต้ น่ื ในตอนเชา้ ขณะพกั ผอ่ นอยใู่ นทงุ่ เลยี้ งสตั ว์ ใบหนา้ โคง้

8  รูปปั้นหินอ่อนจูปิเตอร์แห่งฟิเดียส-เทวรูปซูส (หรือจูปิเตอร์) ท่ีเมืองโอลิมเปีย ประเทศกรีก สร้างเม่ือ
ประมาณ 462 ปีก่อนคริสตกาล สร้างและตกแตง่ ดว้ ยทองคำ� งาชา้ ง และอญั มณีต่างๆ มคี วามสงู 12
เมตร ภายหลังถกู ไฟไหม้เสยี หายจนหมดส้นิ นับเปน็ หนึ่งในเจด็ สิ่งมหศั จรรย์ของโลกยุคโบราณ

เฮอรแ์ มน เมลวลิ ล์ : 467

งอของววั ตวั ผู้ยอ่ มให้ความรู้สึกถงึ ความยิ่งใหญใ่ นตวั มัน ขณะเข็นปนื ครกข้ึน
ทางแคบบนภเู ขา ใบหนา้ ของชา้ งยอ่ มดสู งา่ งาม ไมว่ า่ มนษุ ย์ หรอื สตั ว์ ใบหนา้
สง่างามเป็นเหมือนด่ังตราประทับสีทองดวงใหญ่ท่ีองค์กษัตริย์แห่งเยอรมัน
ทรงใช้ประทับบนพระราชกฤษฎีกา มันบอกให้รู้ว่า “พระเจ้าทรงกล่าวว่า...
ฉันสร้างวนั นขี้ ้ึนมาดว้ ยมอื ฉัน” ทว่าส่ิงมชี วี ติ สว่ นใหญ่ ใชเ่ พียงมนุษย์เทา่ นั้น
ลว้ นมใี บหนา้ เปน็ แคล่ านแผน่ ดนิ บนเทอื กเขาแอลปท์ แ่ี ผร่ าบตามระดบั ภเู ขาซงึ่
มหี มิ ะตลอดปี หนา้ ผากของคนจำ� นวนหนงึ่ เชน่ เชก็ สเปยี ร์ หรอื เมลนั ชท์ อน9มี
ลกั ษณะยกสงู มาก และลาดตำ�่ มาก ดวงตาของพวกเขาเหมอื นดงั่ ทะเลสาบบน
ภเู ขาไรส้ ายนำ�้ และแหง้ ขอดชวั่ นริ นั ดร์ เหนอื ดวงตาขนึ้ ไปรว้ิ รอยบนหนา้ ผาก
นนั้ คณุ จะพบรอ่ งรอยคลา้ ยความคดิ เขากวางลงมากนิ นำ้� ตรงนั่น ขณะเหล่า
นักล่าที่ราบสูงเดินแกะรอยตามเท้ากวาง ทว่าส�ำหรับวาฬหัวทุยตัวใหญ่นั้น
ธรรมชาติสง่างามเฉกเช่นพระเจ้าผู้สูงส่ง และทรงอ�ำนาจบนใบหน้าย่ิงใหญ่
กว่ามากนกั เม่อื จอ้ งมองมันตรงๆ อยา่ งเตม็ ตา คุณจะสัมผสั ได้ถึงพลังแห่ง
เทพเจ้าและซาตาน ทม่ี ีกำ� ลังแรงยิ่งกว่าการได้เห็นใบหน้าของสง่ิ มีชีวติ อืน่ ใด
เมอื่ คณุ ไมร่ ถู้ งึ ตำ� แหนง่ สำ� คญั อนั แนช่ ดั กย็ อ่ มไมม่ ใี บหนา้ ชดั เจนใดเผยใหเ้ หน็
เมื่อไม่มจี มกู ตา หู หรอื ปาก ก็ยอ่ มไมม่ ใี บหน้า วาฬหัวทุยไมม่ ีอวยั วะเหล่า
นี้อยู่ในต�ำแหน่งที่เหมาะสม ทว่าท้องฟ้ากว้างของหน้าผากน้ันยับย่นด้วย
ความพิศวงงงงวย ขมวดคว้ิ ด้วยความงุนงงกบั ชะตากรรมของเรือพฆิ าต เรอื
เดินสมุทร และเหล่ามนุษย์ หากมองจากรูปหน้าด้านข้างอาจท�ำให้หน้าผา
กกว้างใหญ่น้ีดูเล็กลงได้บ้าง ทว่าการมองจากด้านนี้จะเป็นผลให้ความสง่า
งามของมันไม่มีอิทธิพลใดๆ ต่อคุณอีก เม่ือมองจากรูปหน้าด้านข้างคุณจะ
เห็นเพียงรอยบุ๋มคล้ายรูปพระจันทร์คร่ึงเสี้ยวเป็นแนวราบกลางหน้าผากนั้น
ซ่งึ หากเกิดข้นึ บนใบหนา้ มนุษย์ในความเห็นของลาวาเทอรถ์ อื วา่ น่นั คอื สิง่ บ่ง
บอกแหง่ ความเปน็ อัจฉริยะ

ทวา่ แล้วยงั ไงล่ะ? วาฬหัวทุยเป็นอัจฉริยะแลว้ ยงั ไง? วาฬหวั ทุยเคยเขียน

9  เมลันช์ทอน-ฟีลปิ ป์ เมลันช์ทอน (ค.ศ. 1497-1560) นักเทววิทยาชาวเยอรมนั มหี นา้ ผากเถิกมาก

468 : โมบี้-ด๊ิก

หนงั สอื หรอื ขน้ึ กลา่ วสนุ ทรพจนบ์ า้ งมยั้ ? กเ็ ปลา่ ...อจั ฉรยิ ภาพของมนั ไมไ่ ดถ้ กู
เลา่ ขานผา่ นการกระทำ� ใดๆ ของมนั นอกเสยี จากแคพ่ สิ จู นใ์ หร้ วู้ า่ มเี ทา่ นนั้ ยงิ่
กวา่ นนั้ มนั ยงั ถกู เลา่ ขานถงึ การเปน็ พรี ะมดิ ไรเ้ สยี งอกี ดว้ ย เรอ่ื งนที้ ำ� ใหผ้ มนกึ
อยากรู้ว่าสัตว์ยิ่งใหญ่อย่างวาฬหัวทุยเคยเป็นท่ีรู้จักในหมู่ชาวอียิปต์โบราณ
ทางโลกตะวนั ออกหรอื ไม่ คนพวกนคี้ งบชู ามนั ดว้ ยความงมงายในไสยศาสตร์
ของพวกเขา ชาวอยี ปิ ตโ์ บราณบชู าจระเขแ้ หง่ แมน่ ำ้� ไนลเ์ พยี งเพราะจระเขไ้ มม่ ี
ลิ้น10และวาฬหัวทุยเองก็ไม่มีลิ้นด้วยเช่นกัน หรือถ้ามีก็มีขนาดเล็กมากจน
ไมส่ ามารถย่ืนออกมาได้ ภายหลงั นับจากนไ้ี ปหากจะมนี กั ประพันธ์ และผมู้ ี
วฒั นธรรมสูงชนชาติใดล่อลวงใหย้ อ้ นกลับไปใชส้ ิทธิที่ได้มาแตก่ ำ� เนดิ ทา่ นผู้
น้ัน...พระเจ้าแต่คร้ังก่อนคริสตกาล จงยกย่องอีกคราเถิดว่า ผู้สูงส่งบนฟาก
ฟ้าแห่งแห่งพระเจ้าหน่ึงเดียวเพลานี้ สูงส่งบนภูเขาท่ีไร้ภูตผีสิงสู่ในเพลาน้ี
จงแน่ใจเถิดว่าได้ยกระดับที่น่ังแห่งองค์จูปิเตอร์ไว้สูงส่งแล้ว...ทว่าทั้งหมดท้ัง
มวลน้นั วาฬหวั ทุยมหาราชจะมอี �ำนาจเหนือกวา่ ผใู้ ด

ฌ็องโปลิยง11สามารถถอดรหัสอักษรอียิปต์โบราณท่ีสลักบนหิน
แกรนิต12ได้ ทว่าไม่มีแชมพอลเลียนคนใดสามารถถอดรหัสอักษรอียิปต์บน
ใบหนา้ มนษุ ยท์ กุ คน และสง่ิ มชี วี ติ ทกุ ชนดิ ได้ ศาสตรแ์ หง่ การทำ� นายนสิ ยั จาก
หนา้ ตาเฉกเชน่ ศาสตรอ์ น่ื ๆ ทว่ี า่ ดว้ ยเรอื่ งราวเกย่ี วกบั มนษุ ยเ์ ปน็ แตเ่ พยี งเรอื่ ง
ราวท่ีผ่านมาแล้วก็ผ่านไป หากเซอร์วิลเลียม โจนส์ ผู้อ่านได้มากถึงสามสิบ
ภาษา ยังไม่สามารถอ่านสีหน้าเกษตรกรผู้ไร้การศึกษาท่ีมีความหมายลึกซึ้ง
และละเอียดอ่อนย่ิงกว่าได้ เช่นน้ันแล้วเหตุใดอิชเมลผู้ไร้การศึกษาจะอ่าน
ภาษาคลั ดนี า่ เลอ่ื มใสบนหนา้ ผากของวาฬหวั ทยุ ไมไ่ ดเ้ ลา่ ? ผมจะแคว่ างหนา้
ผากน้นั เบ้ืองหนา้ คุณ หากคุณอา่ นได้กจ็ งอ่านเถิด

10  เพราะจระเขไ้ มม่ ลี น้ิ -พลทู ารก์ นกั ประวตั ศิ าสตรช์ าวโรมนั เขยี นไวว้ า่ ชาวอยี ปิ ตโ์ บราณบชู าจระเขเ้ พราะ
ไมม่ ีล้ิน ท�ำใหค้ ลา้ ยกับพระเจา้
11  ฌ็อง-ฟรองซัวส์ ฌ็องโปลิยง (ค.ศ. 1746-1794) นักวิชาการชาวฝร่ังเศส ผู้ไขความลับอักษรอียิปต์
โบราณทสี่ ลกั บนศลิ าโรเซตตา หรอื ศลิ าจารกึ โบราณ ทข่ี ดุ คน้ พบทเี่ มอื งโรเซตตา (ปจั จบุ นั คอื เมอื งราชดิ )
12  ภาษาคัลด-ี ภาษาอาราเมคโบราณ ทีใ่ ช้จารึกอกั ษรของชาวบาบิโลน

เฮอร์แมน เมลวลิ ล์ : 469

บทที่ 80

ก้อนสมอง

หากวาฬหวั ทยุ เปน็ สฟงิ ซค์ อื มหี วั เปน็ คนตวั เปน็ วาฬ สมองของมนั คงมลี กั ษณะ
เปน็ วงกลมเรขาคณติ ที่ไมส่ ามารถปรับให้เป็นรปู สี่เหล่ียมจตั รุ ัสได้

เม่ือโตเต็มวัยกะโหลกของมันจะวัดได้อย่างน้อยยาวย่ีสิบฟุต หากถอด
บานพับขากรรไกรล่างออก ภาพด้านข้างของกะโหลกจะมีลักษณะคล้ายกับ
ภาพดา้ นขา้ งเครอื่ งรอ่ นทมี่ หี วั เอยี งลาดโดยวางพาดอยบู่ นฐานแนวราบ ขณะ
วาฬมชี วี ติ เครอื่ งรอ่ นเอยี งลาดนจ้ี ะถกู เตมิ เตม็ ดว้ ยกอ้ นเนอื้ สว่ นทเ่ี รยี กวา่ จงั ค์
และไขวาฬจนเกอื บมลี กั ษณะเปน็ รปู สเี่ หลยี่ มดงั ทเี่ ราเคยไดเ้ หน็ กนั มาแลว้ ใน
บทท่ีผ่านมา ปลายสูงสุดของกะโหลกเป็นท่ีตั้งของปากปล่องภูเขาไฟก่อตัว
เป็นฐานพยุงก้อนไขมัน ใต้ฐานยาวของปล่องภูเขาไฟนี้ มีโพรงอีกโพรงหนึ่ง
ขนาดความยาวไม่เกินสิบนิ้ว และความลึกประมาณเดียวกันเป็นท่ีตั้งส่วน
สมองอันน้อยนดิ ของเจา้ อสุรกายยกั ษ์ สมองทม่ี ีความยาวอย่างนอ้ ยยส่ี บิ ฟตุ
จากหน้าผากขณะมันมีชีวิตนั้นถูกซ่อนอยู่ด้านหลังป้อมปราการขนาดใหญ่
ดา้ นหนา้ คลา้ ยกบั เปน็ ปอ้ มชน้ั ในสดุ ภายในปอ้ มขนาดใหญข่ องควเิ บค ราวกบั
นเี่ ปน็ หบี สมบตั ลิ ำ�้ คา่ ทซ่ี อ่ นอยภู่ ายในตวั มนั ผมมโี อกาสไดร้ จู้ กั นกั ลา่ วาฬบาง
คนทปี่ ฏเิ สธเดด็ ขาดวา่ วาฬหวั ทยุ ไมม่ สี มองสว่ นอนื่ อกี นอกจากสว่ นทมี่ องเหน็
ชดั ไดด้ ว้ ยตาซงึ่ มขี นาดตามรปู ทรงชอ่ งเกบ็ ไขวาฬของมนั ราวกบั วา่ เนอ้ื สมอง
ขดเป็นลอนแปลกตานัน้ ท�ำให้พวกเขาเขา้ ใจว่าเป็นแหลง่ เก็บความนึกคดิ อัน
ทรงพลังทถ่ี อื เป็นหอ้ งลบั ใช้เก็บซ่อนสติปญั ญาของมัน

470 : โมบ้ี-ดกิ๊

เมื่อเป็นเช่นน้ันก็ย่อมประจักษ์ชัดว่าการวิเคราะห์หัวกะโหลกของสัตว์
ทะเลยกั ษช์ นดิ นใี้ นสภาพเดยี วกบั ขณะมนั ยงั มชี วี ติ อยนู่ น้ั ลว้ นเปน็ เรอ่ื งหลอก
ลวงท้ังเพ คุณจะไมม่ ที างรู้หรอื สัมผัสความนึกคดิ ทีแ่ ทจ้ รงิ ของมันได้ วาฬจะ
ไม่ตา่ งอะไรกับทุกสงิ่ ทมี่ อี ำ� นาจมักสวมหนา้ กากใหก้ บั โลกสามัญใบนี้

หากคุณเอากองไขมันออกจากหัวกะโหลกของมัน และมองไปทางด้าน
หลังของส่วนท้ายสุดซึ่งเป็นปลายสูง คุณจะพบว่ามันมีลักษณะคล้ายหัว
กะโหลกมนษุ ย์เมอื่ มองในลักษณะเดียวกันจากต�ำแหนง่ เดยี วกนั จรงิ ๆ แล้ว
หากวางหวั กะโหลกกลบั ดา้ นนไี้ วร้ วมกบั ภาพหวั กะโหลกมนษุ ย์ (โดยลดขนาด
ให้เท่ากัน) คุณจะแยกไม่ออกว่าอันไหนคือหัวกะโหลกวาฬ และเม่ือสังเกต
รอยหยกั ดา้ นบนสดุ ของมนั คณุ อาจวเิ คราะหไ์ ปไดว้ า่ บคุ คลนข้ี าดความเชอื่ มน่ั
ในตนเอง และไมน่ า่ เคารพเลอ่ื มใส และจากขอ้ ปฏเิ สธเหลา่ นนั้ เมอื่ พจิ ารณา
ร่วมกบั ขอ้ เท็จจรงิ อันประจกั ษช์ ดั เกี่ยวกบั ขนาดตวั ใหญโ่ ตมโหฬาร และพละ
กำ� ลงั ของมนั คุณก็จะสรา้ งสัจธรรมในแบบฉบับของคุณเองได้ แม้ไมใ่ ช่ความ
เข้าใจท่นี ่ายินดใี นศกั ยภาพอันสงู สง่ นนั้ ก็ตาม

ทว่าหากเปรียบเทียบขนาดสมองดั้งเดิมของวาฬแล้ว คุณรู้สึกว่ามันไม่
เพยี งพอตอ่ การสำ� รวจ เชน่ นน้ั ผมมอี กี ความคดิ เหน็ หนง่ึ นำ� เสนอตอ่ คณุ หาก
คุณพิจารณากระดูกสันหลังของสัตว์สี่เท้าอย่างละเอียด คุณจะพบลักษณะ
ที่คล้ายกันของข้อกระดูกบริเวณส่วนคอที่เช่ือมต่อกับกะโหลกแคระแกร็น
ข้อกระดูกทุกช้ินเป็นเค้าโครงที่จะพัฒนาขึ้นมาเป็นกะโหลก น่ีเป็นความเห็น
ของชาวเยอรมนั ทมี่ องวา่ ขอ้ กระดกู กค็ อื กะโหลกทย่ี งั พฒั นาไดไ้ มเ่ ตม็ ทน่ี น่ั เอง
ทว่าความเหมือนภายนอกที่น่าสนใจนี้ ผมรู้มาว่าชาวเยอรมันไม่ใช่คนแรก
ที่สังเกตเห็น ครั้งหน่ึงเพ่ือนต่างชาติคนหน่ึงช้ีให้ผมดูโครงกระดูกของศัตรูท่ี
เขาสังหาร บรเิ วณข้อกระดกู สันหลังทเ่ี ขาก�ำลังฝงั เหล่ียมในรอ่ งตน้ื บนหวั เรือ
แคนนูรปู จะงอยปากนกของเขา มนั ท�ำให้ผมเหน็ วา่ นกั วิเคราะห์กะโหลกมอง
ขา้ มสง่ิ สำ� คญั ไป พวกเขาสำ� รวจมนั สมองสว่ นลา่ งโดยไมค่ ดิ ตอ่ ยอดไปถงึ โพรง
กระดกู สนั หลงั ดว้ ย เพราะผมเชอื่ วา่ อปุ นสิ ยั ของมนษุ ยน์ า่ จะมเี คา้ ลางมาจาก

เฮอร์แมน เมลวิลล์ : 471

กระดูกสันหลังของแตล่ ะคน ผมควรจะเขา้ ใจกระดูกสันหลงั ของคุณมากกวา่
ส่วนกะโหลกไม่ว่าคุณจะเป็นใครก็ตาม กระนั้นแผ่นรองกระดูกสันหลังก็ไม่
เคยท�ำใหจ้ ิตวญิ ญาณสมบูรณ์ และสงู สง่ ผมโชคดีท่มี ีกระดูกสนั หลังเปน็ เสา
ไมก้ ล้าแกรง่ ใหก้ บั ธงท่ีผมเหวีย่ งออกสู่โลก

เม่ือน�ำเอาศาสตร์การวิเคราะห์กะโหลกมาใช้ในการวิเคราะห์กระดูกสัน
หลงั ของวาฬหวั ทยุ โพรงกะโหลกของมนั เชอื่ มตดิ กบั กระดกู คอชนิ้ แรก ในขอ้
กระดูกสันหลังแต่ละช้ินมีขนาดความลึกของร่องกระดูกวัดตามแนวขวางได้
สิบน้วิ และสงู แปดนิว้ มลี กั ษณะเปน็ รปู สามเหลย่ี มฐานลงต่ำ� ร่องกระดกู จะ
เชอ่ื มตอ่ กบั ขอ้ กระดกู แตล่ ะชน้ิ โดยมขี นาดเรยี วเลก็ ลงเรอื่ ยๆ จนถงึ ปลายหาง
ระยะยงิ่ หา่ งปรมิ าตรของรอ่ งกย็ ง่ิ ลดนอ้ ยลง แนน่ อนวา่ รอ่ งกระดกู ยอ่ มตอ้ งมี
วัตถุเส้นใยอันน่าอัศจรรย์หรือท่ีเรียกกันว่าเส้นประสาทอัดแน่นเฉกเช่นเดียว
กบั ส่วนสมอง และเชอื่ มตอ่ โดยตรงกับสมองด้วย เสน้ ประสาททย่ี น่ื จากโพรง
สมองออกมาอกี หลายฟตุ ยงั คงมขี นาดเส้นรอบวงไม่ลดลง และมขี นาดเกอื บ
เทา่ กบั สมอง ดว้ ยปจั จยั แวดลอ้ มทง้ั หมดทงั้ มวลนนี้ า่ จะเปน็ เหตอุ นั สมควรแก่
การสำ� รวจ และวเิ คราะหก์ ระดกู สนั หลงั ของวาฬไดห้ รอื ไม?่ หากพจิ ารณาจาก
การคน้ พบนขี้ นาดสมองทเี่ ลก็ จนนา่ เหลอื เชอ่ื ของมนั นา่ จะเกนิ พอเทยี บเคยี ง
ได้กับเส้นประสาทไขสนั หลังขนาดใหญข่ องมนั แล้วกระมงั

ทว่าปล่อยให้เป็นหน้าท่ีของนักวิเคราะห์กะโหลกเป็นผู้จัดการกับข้อ
เปรียบเทียบน้ีเถอะ ผมแค่อยากจะลองน�ำเอาทฤษฏีเก่ียวกับกระดูกสันหลัง
มาใชเ้ ทยี บเคยี งกบั โหนกวาฬหวั ทยุ ดบู า้ ง โหนกสงา่ งามนถี้ า้ ผมเขา้ ใจไมผ่ ดิ นา่
จะงอกมาจากขอ้ กระดกู ขนาดใหญท่ ปี่ ดู โปนดนั เนอ้ื สว่ นนนี้ นู ขนึ้ ดว้ ยลกั ษณะ
เชน่ นน้ั ผมควรจะเรยี กโหนกสงู นว้ี า่ เปน็ อวยั วะของความแขง็ แกรง่ หรอื ความ
ทรหดในตัววาฬหัวทุย และน่ันท�ำให้อสุรกายยักษ์มีความทรหดซึ่งคุณจะได้
ตระหนกั ชดั ดว้ ยตวั เอง

472 : โมบี-้ ดก๊ิ

บทท่ี 81

พีควอดพบเวอรจ์ ิน

เมื่อถึงวันครบก�ำหนดเราได้พบกับเรือจุงเฟราตามเวลานัดหมาย เดอริค
เดอ เดยี ร์ เป็นกัปตันเรอื เมืองท่าเบรเมิน

ครั้งหนึ่งนักล่าวาฬท่ีมีชื่อเสียงในโลกน้ี มีนักล่าวาฬที่เป็นชาวดัตช์และ
ชาวเยอรมันน้อยมาก ทว่าทั่วทุกหนแห่งตลอดเส้นละติจูดลองติจูดกว้างน้ัน
คุณยงั มีโอกาสได้พบธงของพวกเขาในมหาสมุทรแปซฟิ กิ

ด้วยเหตุผลบางประการ เรือจุงเฟราแสดงทีท่าอยากผูกสัมพันธ์กับเรือพี
ควอด แม้ยังอยู่ห่างกันมากแต่จุงเฟราก็หันหัวเรือเข้าทางลมแล้วหย่อนเรือ
เลก็ ลง ทา่ ทขี องกปั ตนั เรอื ดงึ ดดู ความสนใจพวกเรามากขนึ้ เมอ่ื เขายนื กระสบั
กระส่ายอยูห่ ัวเรอื แทนทจี่ ะยนื อยทู่ ้ายเรอื

“เขาถืออะไรไว้ในมือน่ันน่ะ?” สตาร์บัคร้องถามพรางช้ีไปยังของวูบไหว
ในมอื กปั ตนั ชาวเยอรมันผ้นู ้นั “เปน็ ไปไดไ้ ง! กานำ้� มันเตมิ ตะเกยี งเหรอนนั่ !”

“ไม่ใช่หรอก” สตับบ์พูด “ไม่ ไม่ใช่ นั่นมันเหยือกกาแฟต่างหาก คุณส
ตารบ์ ัค เขาจะมาชงกาแฟให้พวกเรา น่ันละ่ ชาวเยอรมนั คุณไม่เห็นกระป๋อง
ใหญ่ข้างๆ เขานั่นรึ? นั่นเป็นน้�ำเดือด โอ้! เขาช่างเป็นชาวเยอรมันแท้เสียนี่
กระไร”

“ใครจะไปเช่อื ต้นหน” ฟลาสก์พูด “นนั่ มนั กาเตมิ น้ำ� มันตะเกยี ง ส่วนนั่น
ก็กระป๋องนำ้� มัน เขาน้�ำมนั หมดกเ็ ลยจะมาขอเราน่ะส”ิ

ทว่าก็ยังคงเป็นเรื่องแปลกอยู่ดีหากเรือน้�ำมันจะมาขอยืมน้�ำมันบนน่าน

เฮอรแ์ มน เมลวลิ ล์ : 473

น้�ำล่าวาฬนี่ ถึงอย่างนั้นก็เถอะ แม้ฟังดูขัดแย้งกันเองดังสุภาษิตเก่าที่ว่าเอา
ถ่านหินไปเมืองผลิตถ่านหินอย่างนิวคาสเซิล แต่บางคร้ังเร่ืองแบบน้ีก็อาจ
เกิดข้ึนได้ ดงั เชน่ เวลานีก้ ัปตนั เดอริค เดอ เดยี ร์ ถือกาเตมิ น�ำ้ มนั ตะเกยี งมา
เช่นฟลาสก์ได้ว่าไว้

ขณะเขาปนี ขนึ้ ดาดฟา้ เรอื มา เอแฮบ็ รบี ออกมาตอ้ นรบั โดยไมไ่ ดส้ นใจเลย
สักนิดว่าจะมีอะไรอยู่ในมือเขา แต่เพราะไม่สามารถพูดคุยภาษาเดียวกันได้
กัปตันชาวเยอรมันจึงต้องแสดงท่าทางเพื่อบอกให้รู้ว่าเขาไม่รู้จักวาฬสีขาว
แล้วรีบเปล่ียนหัวขอ้ สนทนากลบั มายังเรื่องกาเตมิ น�้ำมัน และกระป๋องน้�ำมนั
ของเขาโดยบอกให้รู้ว่าคืนนี้เขาคงต้องกลับไปนอนอยู่ในความมืดมิดบนเปล
ญวณแน่ เพราะน้�ำมนั ท่ีเตรียมไว้จากทา่ เบรเมินก�ำลังจะหมด และเขายงั จับ
วาฬไมไ่ ดส้ กั ตวั จงึ ไมม่ นี ำ้� มนั ใหมม่ าเสรมิ โดยสรปุ กค็ อื ขณะนเี้ รอื ของเขากำ� ลงั
อยู่ในภาวะท่ีเรียกกันในวงการประมงว่าเรือสะอาด (คือเรือไม่มีน้�ำมัน) ช่าง
สมกบั ชือ่ จุงเฟรา หรอื เวอรจ์ นิ จรงิ ๆ

เมอื่ ไดเ้ สบยี งนำ�้ มนั อนั เปน็ สง่ิ จำ� เปน็ แลว้ เดอรคิ กล็ งเรอื เลก็ จากไป แตย่ งั
ไมท่ นั เทียบข้างเรอื ใหญข่ องเขา พลันวาฬจ�ำนวนหนึง่ ปรากฏตัวขนึ้ มาให้เหน็
เกือบพร้อมเพรียงกนั จากบนยอดเสากระโดงของเรือเดนิ สมุทรทั้งสองล�ำ เด
อรคิ กระตอื รอื รน้ ไลล่ า่ ขน้ึ มาทนั ใดโดยไมค่ ดิ เสยี เวลาเอากระปอ๋ งนำ�้ มนั และ
กาเติมน้�ำมันตะเกียงขึ้นเรือก่อน เขาหันหัวเรือเล็กออกไล่ตามเจ้าถังน�้ำมัน
ตะเกยี งไปในทันที

เวลานี้เจ้าสัตว์ที่ถูกล่าโผล่ขึ้นในทิศทางลม เดอริคและเรือเล็กเยอรมัน
อีกสามล�ำไล่ตามมันไปติดๆ นั่นเป็นการออกตัวก่อนเหล่าลูกเรือพีควอด
วาฬแปดตัวถูกเฉลี่ยแบ่งการไล่ล่าโดยเรือส่ีล�ำ เมื่อรับรู้ถึงอันตรายท่ีใกล้เข้า
มา พวกมันต่างเรง่ ความเร็วพงุ่ ขึน้ ไปอยู่หนา้ ลม สขี า้ งของพวกมนั อย่ใู กลก้ ัน
พอๆ กับระยะห่างระหว่างบังเหียนกับม้า พวกมันท้ิงรอยน�้ำเป็นวงกว้างไว้
เบอ้ื งหลังราวกบั แผ่นหนงั ม้วนใหญ่คลอ่ี อกปูพรมผนื นำ�้ ทะเลอยา่ งต่อเนอื่ ง

รอยทางน�้ำน้นั แพร่กระจายอย่างรวดเร็วหา่ งไปไกลหลายฟาธอม ร้ังทา้ ย

474 : โมบี-้ ดกิ๊

ฝงู แลเหน็ โหนกขนาดใหญข่ องวาฬแกต่ วั ผวู้ า่ ยตามหลงั ดว้ ยความเรว็ ทชี่ า้ กวา่
อีกท้ังยังมีผิวสีเหลืองห่อหุ้มตัวอย่างผิดธรรมชาติ ราวกับมันเป็นโรคดีซ่าน
หรือไม่ก็เจ็บป่วยด้วยโรคอ่ืน วาฬตัวนี้รวมอยู่ในกลุ่มข้างหน้าด้วยหรือไม่ยัง
ไม่แน่ชัดนัก เพราะไม่ใช่เร่ืองปกติที่สัตว์ทะเลยักษ์ใหญ่น่าเกรงขามเช่นนี้จะ
อยรู่ วมเปน็ ฝงู ไมแ่ นว่ า่ มนั อาจตดิ อยใู่ นรอยทางนำ�้ และถกู นำ�้ สว่ นหลงั หนว่ ง
ไว้ เพราะกระดูกสีขาว หรือส่วนท่ีย่ืนยาวออกมาจากส่วนหัวขนาดใหญ่ของ
มันท�ำหน้าท่ีเป็นกันชนเหมือนคล่ืนน้�ำท่ีก่อตัวขึ้นเม่ือกระแสน้�ำจากสองฝั่ง
มาบรรจบกัน พวยน้�ำของวาฬตัวน้ียังมีลักษณะส้ัน พุ่งช้า และฝืดไหลออก
มาจากลมหายใจติดขัดท่ีไม่ค่อยจะมีลมออกมามากนัก เป็นผลให้เกิดความ
ปน่ั ปวนภายในตวั มนั ซงึ่ ดเู หมอื นวา่ ลมนนั้ จะหาทางมาออกอกี ชอ่ งทฝ่ี งั อยใู่ น
นำ�้ ท�ำใหน้ ำ�้ ทะเลเกิดเป็นฟองผดุ ขน้ึ ไลห่ ลังมัน

“ใครมียาแก้ปวดบ้าง?” สตับบ์พูด “ฉันเกรงว่ามันจะปวดท้องอยู่นะ
พระเจา้ ...ลองนกึ ถงึ ทอ้ งทมี่ ขี นาดครง่ึ เอเคอรน์ นั่ เกดิ ปวดขนึ้ มาส!ิ ลมพดั หวน
คงหอบเอาครสิ ตม์ าสมาปว่ นทอ้ งมนั แน.่ ..พวก นเ่ี ปน็ ลมเหมน็ แรกทฉ่ี นั ไดเ้ หน็
มันพัดมาจากท้ายเรือ เฮ้...ดูนั่นสิ เจ้าวาฬนั้นว่ายเฉอย่างน้ันมาก่อนรึป่าว?
ตอ้ งใช่แน่ มนั เสียดา้ มหางเสอื ของมนั ไปแลว้ แน่”

เฉกเช่นชาวอินเดียแบกภาระหนัก พยายามน�ำเรือกลับเข้าฝั่งอินเดียโดย
ขนเอาฝงู มา้ ตน่ื อยเู่ ตม็ ดาดฟา้ ทำ� ใหเ้ รอื เอียงไปมา จมอยใู่ ตน้ ำ�้ สาดสา่ ย และ
เกลือกกลิ้งไปตามทางเรือแล่น วาฬแก่ตัวนี้ก็เช่นกัน มันพยายามลากร่าง
ขนาดใหญ่โตและเส่ือมโทรมของมันไปข้างหน้า และพลิกร่างอันอุ้ยอ้ายของ
มันเป็นพักๆ เพราะครีบขวาส้ันกุดผิดธรรมชาติท�ำให้รอยทางน้�ำของมันคด
เค้ียวไปมา มันเสียครีบไปในระหว่างการต่อสู้ หรือไม่มีมาแต่ก�ำเนิดน้ันยาก
จะบอกได้

“รอสกั ครหู่ นงึ่ เถดิ ...เจา้ เฒา่ ฉนั จะโยนหว่ งเชอื กใหเ้ จา้ ไดค้ ลอ้ งแขนทบี่ าด
เจ็บน่ัน” ฟลาสกพ์ ดู เสยี งเห้ียมเกรยี ม พลางชีไ้ ปท่เี ชอื กวาฬใกลต้ วั เขา

“ระวังมันจะคล้องตัวนายดว้ ยเชือกนน้ั ล่ะ” สตารบ์ ัคพดู ขน้ึ “หลบไป หรือ

เฮอรแ์ มน เมลวิลล์ : 475

ไม่ก็ปล่อยใหช้ าวเยอรมันล่ามนั ไปได”้
เรอื ทกุ ลำ� ตา่ งมงุ่ เปา้ ไปยงั วาฬตวั นไี้ มใ่ ชเ่ พราะตวั มนั ใหญ่ หรอื มมี ลู คา่ มาก

แต่อยา่ งใด แต่เปน็ เพราะมันอยใู่ กลม้ ากทส่ี ุด ขณะวาฬตวั อน่ื ๆ ต่างวา่ ยด้วย
อตั ราเรง่ สดุ ขดี ยงิ่ ไปกวา่ นน้ั นเ่ี ปน็ ชว่ งเวลาทา้ ทายแหง่ การไลล่ า่ ชว่ งหวั เลย้ี ว
หวั ตอ่ นเี้ หลา่ ลกู เรอื พคี วอดเกอื บไลต่ ามทนั เรอื เลก็ สามลำ� ของชาวเยอรมนั ท่ี
หยอ่ นลงทะเลตามหลังเรือกัปตันของพวกเขา ทว่าเพราะมโี อกาสได้แล่นเรอื
ก่อนท�ำให้เรือของกัปตันเดอริคยังคงน�ำการไล่ล่า แม้เรือคู่แข่งต่างชาติจะไล่
ตามติดทุกชั่วขณะก็ตาม สิ่งเดียวท่ีเหล่าลูกเรือพีควอดกลัวก็คือหากกัปตัน
เดอริคไปถึงเปา้ หมายได้ก่อนก็จะสามารถพงุ่ เหลก็ แหลมออกไปได้กอ่ นพวก
เขาจะตามทัน และฆา่ มนั ได้ ขณะเดอริคเองกเ็ ช่ือม่ันในความไดเ้ ปรยี บนี้ เขา
ชูกาเตมิ น้ำ� มนั ตะเกยี งข้ึนเขย่าในทว่ งทา่ เย้ยหยันมายงั เรือเล็กลำ� ท่ไี ล่หลงั

“หยาบคาบ ไอส้ นุ ขั เนรคณุ !” สตารบ์ คั สบถดงั “มนั เยาะเยย้ และทา้ ฉนั ดว้ ย
กลอ่ งบรจิ าคทฉี่ นั เพง่ิ เตมิ นำ�้ มนั ใหม้ นั ไปเมอ่ื หา้ นาทกี อ่ นหนา้ นเี้ อง!” แลว้ กระ
ซิบสั่งเสยี งเข้ม “หลบไป เจา้ สุนัขไลเ่ น้ือ! ฉนั จะล่ามนั เอง!”

“ฉนั จะบอกใหว้ า่ เกดิ อะไรขน้ึ ...หนมุ่ ” สตบั บร์ อ้ งบอกลกู เรอื ของเขา “ความ
บา้ คลง่ั นนั้ ขดั ตอ่ หลกั ศาสนาของฉนั แตฉ่ นั กย็ งั อยากจะกนิ เนอ้ื เจา้ เยอรมนั ชว่ั
ชา้ นนั่ เอา้ แจว พวกนายทำ� ไมไมแ่ จวกนั เลา่ ? พวกนายจะปลอ่ ยใหเ้ จา้ คนพาล
ไดช้ ัยชนะไปงั้นหรอื ? นายชอบบรัน่ ดีกนั มั้ย? บรั่นดีถงั ใหญ่จะเป็นของผชู้ นะ
เอาเลยส.ิ ..ทำ� ไมไมป่ ลอ่ ยใหเ้ ลอื ดในตวั พวกนายพลงุ่ พลา่ นออกมากนั ละ่ ? ใคร
กนั เปน็ คนหยอ่ นสมอเรอื ลงทะเล พวกเราคงขยบั มนั ไมไ่ ดแ้ มแ้ คน่ วิ้ เดยี วหาก
ยังคงน่งิ สงบกนั อยู่อย่างน้ี เฮโล...ตน้ หญ้ากำ� ลังงอกอยู่ทก่ี น้ เรือ พระเจา้ ...บน
ยอดเสานนั้ กำ� ลงั ผลใิ บออก สง่ิ นจี้ ะตอ้ งไมเ่ กดิ ขน้ึ ...ไอห้ นมุ่ ทงั้ หลาย จงมองไป
ทเี่ จา้ เยอรมนั นนั่ ! ไมว่ า่ ใกลห้ รอื ไกลแคไ่ หน พวกนายจะพงุ่ ไปใหถ้ งึ กนั ใชม่ ย้ั ?”

“โอ้! ดูฟองสบทู่ ่ีมันทำ� สนิ ่นั !” ฟลาสกร์ ้องบอกพรอ้ มกบั โดดขน้ึ ลง “โหนก
นน่ั โอ.้ ..กอ้ นเนอ้ื กองใหญ่ ลอยนำ้� เหมอื นขอนไม!้ โอ!้ เดก็ ๆ ออกแรงกนั หนอ่ ย
แพนเค้กและหอยกาบคืออาหารค่�ำคืนนี้พวกนายรู้ม้ัย...เด็กๆ เอ๋ย หอยกาบ

476 : โมบ-้ี ด๊กิ

ยา่ งและมฟั ฟนิ โอ.้ ..แจว แจว ออกแรงแจวกนั เขา้ มนั หนกั รว่ มรอ้ ยบาเรล อยา่
ปลอ่ ยมนั ไป อยา่ โอ.้ ..อยา่ ! มองไปทเี่ จา้ เยอรมนั นน่ั โอ.้ ..พวกนายจะไมแ่ จวเรอื
แลกขนมพุดด้ิงกันหรือ...เด็กๆ ทั้งหลาย วาฬตัวน้ัน! วาฬตัวใหญ่นั่น! พวก
นายอยากได้ไขวาฬม้ัยล่ะ? มันท�ำเงินได้ถึงสามพันดอลลาร์เชียวนะเพ่ือน!
เงนิ ! เงินท้ังน้นั ! เงินทัง้ หมดในธนาคารแห่งอังกฤษ! โอ้...แจว แจว แจว! เจา้
เยอรมันทำ� อะไรอยลู่ ะ่ นนั่ ?”

ช่วงจังหวะนั้นเดอริคก�ำลังโยนกาเติมน�้ำมันตะเกียงไปที่เรือล�ำหน้า
ตามด้วยกระป๋องน�้ำมัน บางทีนี่อาจเป็นการหน่วงเรือคู่แข่งไปพร้อมกับเร่ง
ความเรว็ ของเขาดว้ ยแรงผลกั จากการโยนด้านหลงั ก็ได้

“ไอ้พวกเรือดัตช์ไร้มารยาท!” สตับบ์พูดเสียงดัง “แจวกันเข้า...พวก แจว
เหมอื นกบั วา่ นเ่ี ปน็ เรอื บรรทกุ กระสนุ หา้ หมนื่ เมด็ ตามแนวเรอื รบของปศี าจผม
แดง นายวา่ ยงั ไงนะแทชเทโก นายจะหกั กระดกู ตวั เองออกเปน็ สอง และยสี่ บิ
ชิ้นเพอื่ เป็นเกยี รติใหก้ บั บรรพบรุ ุษเกยเ์ ฮดใชม่ ย้ั ? ว่ายงั ไงนะ?”

“ผมบอกวา่ กระหนำ�่ แจวกนั ให้บา้ ไปเลย” เจ้าอินเดียนแดงรอ้ งบอก
ความดุเดือดของทุกคนหลังถูกแรงกระตุ้นจากท่าทีอันย่ัวยุของกัปตัน
ชาวเยอรมัน ท�ำให้เวลานี้เรือสามล�ำของพีควอดต่างข้ึนมาเรียงแถวจนเกือบ
ลอยล�ำเคียงข้างกัน อีกเพียงชั่วอึดใจก็จะเข้าใกล้วาฬแล้ว ด้วยความเป็น
เพชฌฆาตชน้ั เยย่ี ม ใจกวา้ ง และกลา้ หาญ เมอื่ เขา้ ใกลเ้ หยอื่ ไดแ้ ลว้ ตน้ หนทง้ั
สามยนื ขนึ้ อยา่ งองอาจ และหาโอกาสถอยไปดา้ นหลงั ฝพี ายคนหลงั พรอ้ มกบั
ร้องข้นึ วา่ “มันรอ่ นอยู่ตรงน่ัน! ฮูรา่ เหล่าฝีพายทรงพลงั ! เจ้าเยอรมนั จงหลกี
ไป! แซงเจา้ น่ันไป!”
ดว้ ยเพราะเดอรคิ ออกตวั แลน่ เรอื มากอ่ น ดงั นน้ั แมเ้ หลา่ ลกู เรอื ทง้ั สามจะ
กล้าหาญเพียงไรก็ไม่อาจเป็นผู้ชนะการแข่งขันครั้งน้ีได้ หากค�ำพิพากษาอัน
เทยี่ งธรรมไมเ่ ขา้ โจมตเี รอื ของกปั ตนั ชาวเยอรมนั เสยี กอ่ นดว้ ยการดลบนั ดาล
ให้คลื่นทะเลกระแทกพัดใบพายของฝพี ายคนกลาง ขณะฝพี ายซ่มุ ซา่ มก�ำลัง
งมุ่ งา่ มกบั ความพยายามดงึ ไมพ้ ายกลบั ทำ� ใหเ้ รอื ของเดอรคิ ทำ� ทา่ จะพลกิ ควำ่�

เฮอร์แมน เมลวิลล์ : 477

เขาคำ� รามใสเ่ หลา่ ฝพี ายดว้ ยความเดอื ดดาล นน่ั จงึ เปน็ ชว่ งจงั หวะทด่ี สี ำ� หรบั ส
ตารบ์ คั สตบั บ์ และฟลาสก์ ทงั้ สามตะโกนสงั่ ใหล้ กู เรอื ทกุ คนออกแรงแจวสดุ
ก�ำลังน�ำเรือพุ่งหน้าแฉลบข้ึนมาเรียงแถวหน้ากระดานร่วมกับเรือของกัปตัน
ชาวเยอรมนั เพยี งชว่ั พรบิ ตาเดยี วเรอื ทง้ั สล่ี ำ� แลน่ เขา้ สบู่ รเิ วณลอยทางนำ้� ของ
วาฬ สว่ นวาฬเฒา่ ครนั้ ถกู ขนาบขา้ งดว้ ยเรอื ทงั้ สล่ี ำ� จากทงั้ สองดา้ นจงึ เรง่ วา่ ย
หนจี นเกิดฟองคล่ืนแผก่ ระจาย

นนั่ เปน็ ภาพสยดสยอง น่าสงั เวชใจ และทำ� ให้รู้สกึ ฉุนเฉยี วข้ึนมาในเวลา
เดยี วกนั เจา้ วาฬโผลเ่ พยี งหวั ขนึ้ มา และสง่ พวยนำ้� พงุ่ ออกไปเบอื้ งหนา้ ลำ� นำ้�
แห่งความเจ็บปวดถูกพ่นทะลักออกมาอย่างต่อเนื่อง ขณะครีบท่ีเหลือเพียง
ข้างเดียวน้ันตีพั่บๆ เข้าท่ีสีข้างด้วยความหวาดกลัว มันส่ายหัวไปทางนั้นที
ทางนี้ที กระเสือกกระสนด้ินรนว่ายน้�ำหนี และทุกคร้ังท่ีปะทะกับคลื่นยักษ์
มันจะจมหายไปพักใหญ่ หรือไม่ก็ไถลตัวขึ้นกลางอากาศขณะครีบตีพ่ับๆ
อยู่ข้างตัว ภาพที่ผมเห็นนั้นไม่ต่างจากนกปีกกุดก�ำลังต่ืนตกใจกลัวลนลาน
และพยายามตะเกียกตะกายบินหนีเหย่ียวโจรสลัด ทว่าความหวาดกลัวของ
สัตวท์ ะเลยกั ษท์ ่ีเป็นใบน้ ี้ถูกพันธนาการ และสาปสะกดไว้ มนั ไมอ่ าจสง่ เสยี ง
ท�ำได้เพียงพ่นลมหายใจติดขัดผ่านออกมาทางช่องหายใจ ภาพนั้นท�ำให้มัน
ดูน่าสมเพชเหลือค�ำบรรยาย ขณะกรงขากรรไกรยักษ์ และหางอันทรงพลัง
ของมนั ยังคงมฤี ทธิเ์ ดชพอข่มขวญั เหลา่ มนุษยห์ าญกล้าผู้นา่ เวทนาไมแ่ พก้ ัน

เมื่อเห็นว่าอีกเพียงช่ัวอึดใจเหล่าพลเรือของพีควอดจะอยู่ในต�ำแหน่งท่ี
ได้เปรียบกว่าตน และเขาอาจเป็นผู้แพ้ในการแข่งขันคร้ังน้ี เดอริคจึงเส่ียง
พุง่ หลาวออกไปในระยะไกลเป็นพเิ ศษกอ่ นโอกาสครง้ั สดุ ทา้ ยจะหนีหายไป

ทว่านักพุ่งฉมวกของเขาลุกข้ึนเล็งเป้าไม่เท่าทันทหารเสือท้ังสาม ควีเค
วก แทชเทโก และแด๊กกูต่างเด้งตัวลุกขึ้นยืนพร้อมเพรียงเรียงแถวยกเงี่ยง
แหลมเล็งเป้าแล้วพุ่งข้ามหัวนักพุ่งฉมวกชาวเยอรมัน เหล็กแหลมแนนทัก
เก็ตสามอันเจาะเข้าตัววาฬพร้อมกัน ท่ัวบริเวณพร่างพราวด้วยละอองน้�ำ
แตกกระเซ็น และคลนื่ ทะเลแตกฟองขาวโพลน! เจา้ วาฬโผลห่ ัวพุ่งพรวดดว้ ย

478 : โมบ-้ี ดิก๊

ความเดอื ดดาล เรอื ทงั้ สามล�ำถูกกระชากไลต่ ามอย่างเรว็ รีท่ �ำใหเ้ กดิ คลน่ื ซดั
ชนขา้ งเรอื ชาวเยอรมันจนเปน็ เหตุให้เดอรคิ และนักพุ่งฉมวกทยี่ ังคงยืนงงงนั
อย่ถู งึ กับหกคะเมนล้มลง

“อย่ากังวลไปเลย เจ้าพวกกล่องเนย” สตับบ์ตะโกนบอกพร้อมช�ำเลือง
มองขณะแล่นเรอื ผา่ น “อกี เดี๋ยวพวกนายก็จะถกู เก็บไป เชื่อเถอะ ฉันเหน็ ฝูง
ฉลามทางดา้ นทา้ ยเรอื นน่ั เหลา่ สนุ ขั ของเซนตเ์ บอรน์ ารด์ นะ่ พวกนายรจู้ กั กนั
มยั้ มนั ชว่ ยบรรเทาทกุ ขใ์ หก้ บั เหลา่ นกั เดนิ ทาง ฮรู า่ ! นค่ี อื หนทางของการลอ่ ง
ทะเล เรือทุกล�ำต่างต้องแสงอาทิตย์! ฮูร่า! พวกเราแล่นไปราวกับหม้อดีบุก
สามใบทีป่ ลายหางเสอื ภเู ขาติดจัน่ ! มนั ท�ำให้ฉันนึกถงึ ช้างสารลากรถสองลอ้
ไปบนท่รี าบ หนุม่ ๆ เอ๋ย...กงลอ้ จะหมนุ เรว็ ร่รี าวตดิ ปีกยามเม่อื นายผกู ติดกบั
มันอย่างน้ัน และจะตามติดด้วยอันตรายทั้งปวงเม่ือเจ้าปะทะเข้ากับเนินเขา
ฮูร่า! นเี่ ป็นหนทางทีเ่ หล่าเพ่ือนมนษุ ย์จะได้สัมผัสยามเม่อื เขาเดินทางไปพบ
กับปีศาจใต้ท้องทะเล ทุกคนต่างด่ิงจมลึกลงไปช่ัวกาลนาน! ฮูร่า! วาฬตัวนี้
จะน�ำส่งไปรษณีย์ชัว่ กาลปวสาน!”

ทว่าเจ้าอสุรกายว่ายไปได้ไม่ไกลมันก็ด�ำดิ่งลงทะเลลึกส่งเสียงอึกทึก
ครกึ โครม แรงฉดุ ไถลลากเชอื กของเรือแตล่ ะลำ� วง่ิ ครูดกบั เสาท้ายเรือจนเปน็
รอ่ งลกึ นกั พงุ่ ฉมวกทง้ั สามกลวั เชอื กจะถกู ลากออกไปจนหมดจงึ ใชท้ กั ษะอนั
คลอ่ งแคลว่ ของตนรบี พนั เชอื กทบซำ้� หลายชนั้ เพอื่ ยดึ ไวใ้ หแ้ นน่ กระทงั่ ในทส่ี ดุ
เชอื กขงึ ตง้ั ตรงจากตาคลอ้ งบนเรอื แตล่ ะลำ� อนั เปน็ ผลมาจากเชอื กทง้ั สามเสน้
ถูกดงึ ลงสทู่ ะเลสีคราม ขอบหัวเรอื ถกู รัง้ จนเกอื บเสมอระดบั ผวิ นำ้� ขณะทา้ ย
เรือท้ังสามล�ำกระดกชี้ข้ึนฟ้า ไม่นานนักเจ้าวาฬหยุดออกแรงด�ำด่ิง ทว่าช่วง
เวลาน้ันเหล่าลูกเรือยังคงกังวลว่าเชือกจะถูกดึงลงไปอีกทั้งท่ีพวกเขาเองยัง
อยู่ในท่วงท่าท่ีไม่ม่นั คงนกั แตถ่ งึ แม้เรอื จะถกู ลากลงทะเล และจมหายไปใน
ลกั ษณะนก้ี ต็ อ้ งถอื วา่ พวกเขา “จบั ไวอ้ ย”ู่ อยา่ งทใ่ี นวงการเรยี กๆ กนั พวกเขา
ยดึ ไว้ด้วยคมเงี่ยงที่เก่ียวเข้ากับเนื้อดา้ นหลังวาฬซ่ึงมักสรา้ งความเจบ็ ปวดให้
กบั เจา้ สตั วท์ ะเลยกั ษช์ นดิ นจี้ นมนั ทนไมไ่ หวตอ้ งโผลข่ นึ้ มารบั คมหอกของศตั รู

เฮอรแ์ มน เมลวิลล์ : 479

อีกคร้งั ในไมช่ า้ หากไม่คำ� นึงถงึ อันตรายที่อาจเกิดข้นึ ได้ ย่อมประจักษ์ชัดถึง
ความไดเ้ ปรยี บในการไลล่ า่ ครงั้ นี้ เนอ่ื งจากมเี หตผุ ลอนั เชอ่ื ไดว้ า่ ยง่ิ วาฬใชเ้ วลา
อยู่ใต้น�้ำนานเท่าไร มันก็ย่ิงหมดแรงเร็วเท่าน้ัน นั่นเพราะผิวอันใหญ่โตของ
มันมีแรงดนั น้�ำมาก บางกรณวี าฬหวั ทยุ โตเตม็ วยั มีขนาดผิวน้อยกว่า 2,000
ตารางฟตุ ไมม่ ากนกั เราตา่ งตระหนกั ดถี งึ แรงดนั จากความกดอากาศยามเมอื่
เราเองลงไปอยดู่ า้ นลา่ งนนั้ หรอื แมก้ ระทงั่ บนพน้ื ดนิ น้ี หรอื ในอากาศ แลว้ นำ้�
หนกั ของวาฬตวั ใหญม่ หมึ าละ่ ทง้ั ยงั ตอ้ งแบกนำ�้ ทะเลลกึ รว่ มสองรอ้ ยฟาธอม
ไว้บนหลงั ของมันอกี ! อย่างนอ้ ยกน็ ่าจะมนี ำ้� หนกั เทา่ กับหา้ สิบแรงดนั อากาศ
นกั ลา่ วาฬคนหนง่ึ ประมาณวา่ มนั นา่ จะหนกั เทา่ กบั เรอื รบยสี่ บิ ลำ� ทบ่ี รรทกุ ปนื
สมั ภาระ และลูกเรอื ไวเ้ ตม็ ลำ�

เรือท้ังสามลอยล�ำอยู่บนทะเลคลื่นสงบ เหล่าลูกเรือต่างจ้องลงไปในน�้ำ
สฟี า้ ครามยามเท่ียงวนั ไรซ้ งึ่ เสยี งรอ้ งครวญคราง หรอื เสยี งร้องใดๆ ไม่มสี ่ิง
ใดเกิดขึ้นมากไปกวา่ ระลอกน้�ำ หรือฟองอากาศผุดขน้ึ มาจากใตท้ ะเลลึก ใน
เวลาเชน่ นค้ี นบนบกจะนกึ ถึงอะไรกัน ความเงียบ และความสงบนิ่งเบอื้ งลา่ ง
นน้ั อสรุ กายใตท้ ้องทะเลกำ� ลงั บิดตัวชกั ด้นิ ดว้ ยความเจบ็ ปวดทรมาน! เชอื ก
ท่ีมองเห็นจากหัวเรือยาวไม่ถึงแปดน้ิว มีโอกาสเป็นไปได้ว่าเชือกเส้นบางท้ัง
สามเสน้ แขวนเจา้ สตั วท์ ะเลยกั ษน์ ไี้ วเ้ หมอื นลกู ตมุ้ ยกั ษข์ องนาฬกิ าขนาดใหญ่
มันถูกแขวนไว้? เพ่ืออะไร? ก็เพ่อื เรือเล็กสามล�ำนน้ี นั่ เอง สัตว์ตวั น้คี รัง้ หน่งึ
จะเปน็ ผกู้ ลา่ วดว้ ยความอม่ิ เอมในชยั ชนะ “ทา่ นสามารถซดั เหลก็ แหลมซำ้� ลง
ไปบนผวิ ของมนั ไดห้ รอื ไม?่ หรอื จะซดั หวั มนั ดว้ ยหอกแทงปลา? ดาบของมนั ท่ี
วางอยตู่ รงหนา้ มนั ไมส่ ามารถหยบิ ขน้ึ มาถอื ไวใ้ นมอื ได้ และไมว่ า่ จะเปน็ หอก
หลาว หรือแมแ้ ต่เสอ้ื เกราะ มนั ประเมินเหล็กแหลมเปน็ ดั่งฟางขา้ ว เกาทัณฑ์
ไม่อาจหยุดยั้งมันหลบหนี ด้ามหอกนับว่าเป็นโคนต้น มันหัวเราะเยาะหอก
สะบัดส่ัน!” น่ีหรอกหรือคือส่ิงสวรรค์สร้าง? มันคือส่ิงน้ีหรือ? โอ้! ความไม่
สมปรารถนาจะติดตามผู้เผยแพร่ค�ำสอน เพื่อเป็นรากฐานแห่งสรรพส่ิงนับ
พันท่ีปลายหางของมัน สัตว์ทะเลยักษ์มุดหัวด�ำด่ิงใต้เทือกเขาแห่งท้องทะเล

480 : โมบี้-ดิ๊ก

เพื่อซ่อนกายจากคมหอกของเหล่าลกู เรือพคี วอด
ลำ� แสงเอยี งลาดจากดวงอาทติ ยย์ ามบา่ ยสาดสอ่ งสะทอ้ นเงาเรอื เลก็ สาม

ล�ำลงใต้ผวิ น้ำ� แสงเงายาวกวา้ งฉายใหเ้ หน็ เปน็ ภาพกองทพั แหง่ เซ็รค์ ซสิ ผู้ใด
จะลว่ งรวู้ าฬทไ่ี ดร้ บั บาดเจบ็ เบอื้ งลา่ งจะขวญั ผวาเพยี งใดกบั ภาพเงาทพั ทหาร
หาญกองใหญท่ ่ีโฉบไปมาอยูเ่ หนือหวั มนั

“เตรียมตัวไว้...พวก มันเคลื่อนไหวแล้ว” สตาร์บัคร้องบอกขณะเชือกทั้ง
สามเส้นเร่ิมส่ันไหวอยู่ในน�้ำ ส่งแรงสะเทือนข้ึนมาให้พวกเขาสัมผัสได้อย่าง
ชัดเจนราวกับสายใยแม่เหล็กสะท้อนความเป็นความตายของวาฬข้ึนมาให้
ฝีพายทุกนายรบั รไู้ ด้จากทน่ี ั่งของตวั เอง เวลาต่อมาแรงขึงตรึงตรงหัวเรือเร่ิม
ผอ่ นคลายลง เรอื ทงั้ หมดเดง้ ขน้ึ ฉบั พลนั เฉกเชน่ ลานนำ�้ แขง็ แผน่ ยอ่ มเขยา่ ขวญั
หมขี าวฝงู ใหญใ่ ห้หวาดกลัวรว่ งหล่นทะเล

“ลาก! ลาก!” สตารบ์ ัครอ้ งบอกอีกครั้ง “มันกำ� ลังโผลข่ ึ้นมา”
เสน้ เชอื กทก่ี อ่ นหนา้ นแี้ ทบไมอ่ าจดงึ กลบั มาไดแ้ มเ้ พยี งความกวา้ งสกั หนงึ่
ชว่ งมือ เวลานีม้ นั เหว่ียงกลบั ขนึ้ มาขดยาวอย่างรวดเรว็ หอบเอานำ�้ ทะเลหยด
ทวั่ ลำ� เรือ พรบิ ตาน้นั วาฬโผล่พ้นน�้ำขึ้นผ่ากลางระหว่างความยาวของเรือนัก
ลา่ สองล�ำ
การเคล่ือนไหวของมันเป็นที่ประจักษ์ชัดถึงอาการหมดสิ้นเรี่ยวแรง ตาม
ธรรมดาแลว้ สัตว์บกส่วนใหญ่จะมลี ้ินปดิ เปดิ หรอื ประตนู �้ำอยู่ตามเสน้ เลอื ด
จ�ำนวนมากเพื่อท�ำหน้าท่ียามเม่ือมันได้รับบาดเจ็บ เลือดจะหยุดไหลทันทีท่ี
ประตนู ำ้� นถี้ กู ปดิ ลง ตา่ งจากวาฬสตั วท์ ม่ี ลี กั ษณะพเิ ศษออกไป เสน้ เลอื ดของ
มันไมม่ ีโครงสร้างเปิดปิดเชน่ ท่วี า่ ด้วยเหตนุ ีเ้ ม่ือถูกแทงแมเ้ พียงรอยแผลเลก็
ของคมฉมวกแต่ก็มีผลให้เลือดไหลทะลักออกมาจนเป็นอันตรายต่อระบบ
เส้นเลือดใหญ่ทั้งหมด ย่ิงเมื่อถูกแรงดันมหาศาลของความกดอากาศใต้น�้ำ
ดา้ นลา่ งกย็ ง่ิ เปน็ ผลใหเ้ สน้ ชวี ติ ของมนั ไหลทะลกั ดง่ั กระแสธาร ปรมิ าณเลอื ด
มหาศาลในตวั มนั ส่งออกมาจากแรงดนั ภายในเป็นระยะ เลอื ดยงั คงหลงั่ ไหล
ทะลกั ออกอยนู่ านเปรียบดังเชน่ แม่น�้ำในฤดูแล้งแหล่งน้�ำทอดยาวบนเนนิ เขา

เฮอรแ์ มน เมลวิลล์ : 481

ไกลลิบ กระท่ังเหล่าลูกเรือในเรือเล็กท้ังสามล�ำต่างช่วยกันฉุดกระชากลาก
วาฬ และเส่ียงเล่ือนไปดึงหางท่ีก�ำลังสะบัดกวัดแกว่ง หอกอีกหลายด้ามถูก
ปักลงบนตัววาฬตามด้วยพวยน�้ำสีแดงสดจากบาดแผลใหม่พุ่งทะลักไม่หยุด
หย่อน ขณะช่องพวยน�้ำที่มีมาแต่ก�ำเนิดบนหัวมันมีน้�ำพุ่งกระฉอกออกมา
เปน็ พักๆ ก่อนสารแห่งความกลวั พ่งุ กระฉดู ขน้ึ กลางอากาศ สารมันล่นื ที่ขบั
ออกมานย้ี งั ไมม่ เี ลอื ดไหลตามออกมานน่ั เพราะอวยั วะสำ� คญั ของมนั ยงั ไมถ่ กู
ท�ำลาย ดวงชีวติ ท่ีพวกเขาใชเ้ รียกมนั นน้ั ยงั มิได้ถูกแตะต้อง

เม่ือเรือเล็กทั้งสามตีวงล้อมเข้าใกล้ตัววาฬมากขึ้นท�ำให้เห็นส่วนบน
ท้ังหมดของมันซ่ึงยามปกติส่วนนี้มักจมอยู่ใต้น�้ำ ดวงตาหรือต�ำแหน่งที่ต้ัง
ดวงตาของมันเห็นได้ชัดเจนย่ิง ยามเมื่อมันแผ่ราบกับพื้นน�้ำลักษณะแปลก
ประหลาดอนั เนอ่ื งจากพฒั นาการผดิ ปกตขิ องลกู ตาภายในชอ่ งสไี มโ้ อก๊ นนั้ ปดู
โปนกระเปาะขาวขนุ่ ออกมาจากตำ� แหนง่ ทดี่ วงตาตง้ั อยู่ มนั นา่ ขนลกุ และนา่
เวทนาท่ีจะมอง ทว่าไมม่ ีความปราณเี กิดขนึ้ ทนี่ ่ี ถึงมนั จะแก่ชรา มเี พยี งแขน
เดียว ซ�ำ้ ยงั ตาบอด อย่างไรเสยี มันกต็ อ้ งถงึ แกค่ วามตาย และถูกสงั หารเพ่ือ
ไปเป็นแสงไฟส่องสวา่ งภายในงานมงคลสมรสอนั ช่นื สุข และงานเฉลิมฉลอง
อนื่ ใดของมนษุ ย์ รวมทงั้ ใหแ้ สงสวา่ งไสวภายในโบสถศ์ กั ดส์ิ ทิ ธท์ิ ใี่ ชเ้ ทศนาหา้ ม
บุคคลใดท�ำร้ายผู้อื่นไม่ว่าด้วยเหตุใดก็ตาม เจ้าวาฬเฒ่าเกลือกกล้ิงในกอง
เลือดอยู่นานกระทั่งเผยให้เหน็ บางสว่ นของกอ้ นเนื้อซดี จาง หรอื โหนกขนาด
แปดแกลลอนอยูต่ ่ำ� ลงไปทส่ี ขี า้ ง

“เล็งเป้าได้ด”ี ฟลาสก์พดู “ขอผมแทงซ้�ำตรงนน่ั บ้าง”
“หยุดนะ!” สตาร์บัครอ้ งข้นึ “ไม่จ�ำเป็นต้องท�ำอย่างน้นั !”
ทว่าความมีเมตตากรุณาของสตาร์บัคช้าเกินไป หลาวถูกพุ่งซ�้ำไปที่แผล
เดมิ อย่างโหดเหย้ี ม มนั เพมิ่ ความเจบ็ ปวดทรมานมากเกนิ ทน ถึงตอนนี้เลอื ด
ขน้ ไหลทะลกั ออกมาจากตวั วาฬ มนั หนั ดวงตาขาวขนุ่ จอ้ งอาฆาตไปยงั เรอื เลก็
สาดกระเซน็ หยดเลอื ดไปยงั เรอื และเหลา่ ลกู เรอื ทแ่ี สดงความฮกึ เหมิ เหลา่ นนั้
ก่อนจะคว่�ำเรือของฟลาสก์ และท�ำลายหัวเรือทิ้ง น่ันเป็นแรงฟาดสุดก�ำลัง

482 : โมบ-ี้ ดิ๊ก

ท�ำให้มันยิ่งเสียเลือดมากข้ึน ที่สุดจึงต้องเคล่ือนออกจากซากเรืออับปางนั้น
แล้วมาลอยสีข้างหอบหายใจก่อนกระพือครีบสั้นอย่างอ่อนแรงค่อยๆ หมุน
ตวั ซำ้� แลว้ ซำ�้ อกี ราวกบั โลกกำ� ลงั แตกดบั เจา้ วาฬพลกิ ตวั หงายเผยใหเ้ หน็ สว่ น
ซ่อนเร้นของท้องสีขาว มันแน่น่ิงราวกับท่อนไม้ และขาดใจตายในท่ีสุด ลม
หายใจเฮอื กสุดทา้ ยนั้นชา่ งน่าเวทนายิ่งนกั นำ้� ถ่ายทะลกั ออกจากปลอ่ งนำ�้ พุ
ขนาดมหมึ านน้ั ทลี ะนอ้ ยโดยมอื ทมี่ องไมเ่ หน็ พรอ้ มกบั เสยี งลมหายใจกระตกุ
ขาดหว้ งเปน็ ชว่ งๆ ลำ� นำ้� คอ่ ยๆ ลดระดบั ตำ�่ ลงจนเรย่ี กบั พนื้ นำ้� นน่ั ละ่ พวยนำ้�
จากลมหายใจเฮอื กสดุ ทา้ ยของวาฬ ชว่ งขณะเหลา่ ลกู เรอื เฝา้ รอการมาถงึ ของ
เรือใหญ่ รา่ งของวาฬทำ� ท่าจะจมเอาสมบตั ลิ ้�ำค่าท่ียงั ไมไ่ ดต้ กั ตวงดงิ่ ลงทะเล
ไป จังหวะน้ันสตาร์บัคส่ังให้ใช้เชือกมัดมันไว้ตามจุดต่างๆ เพื่อใช้ให้เรือเล็ก
เป็นทุ่นลอยน้�ำไปพลางๆ ก่อน ดว้ ยเหตุน้ีวาฬจึงถูกแขวนไวด้ ว้ ยเชอื กขนาด
ไม่กี่นิ้วท่ีรั้งพาดอยู่ใต้ตัวมัน เมื่อเรือใหญ่แล่นเข้ามาใกล้ วาฬถูกย้ายไปข้าง
เรือด้วยความระมัดระวัง ก่อนจะมัดแน่นไว้ตรงน้ันด้วยโซ่ท่ีมีปลายเงี่ยงแข็ง
แรง เหน็ ไดช้ ดั วา่ หากไมย่ กเอาไวร้ า่ งของวาฬกค็ งตอ้ งจมลงสกู่ น้ ทะเลเปน็ แน่

ก่อนลงมือช�ำแหละวาฬด้วยคมเสียม มีความเป็นไปได้ที่จะเจอฉมวกผุ
กรอ่ นฝงั อยใู่ นเนอื้ วาฬบรเิ วณสว่ นทปี่ ดู โปนออกมาดา้ นลา่ งดงั่ ไดเ้ กรน่ิ ไวก้ อ่ น
หนา้ นี้ อนั ท่ีจริงแลว้ ตอฉมวกพบได้บ่อยคร้งั ในรา่ งวาฬทถ่ี ูกฆา่ ตาย เนอื้ ของ
มนั จะประสานหอ่ หมุ้ ฉมวกเอาไวเ้ ปน็ อยา่ งดี ไมท่ ง้ิ รอ่ งรอยโหนกนนู ขนึ้ มาให้
สงั เกตเหน็ ดงั นนั้ สำ� หรบั โหนกเนอื้ ทนี่ นู ขนึ้ มานจี้ งึ ตอ้ งใชเ้ หตผุ ลอน่ื มาอธบิ าย
ถงึ สาเหตกุ ารเกดิ แผลเปน็ นอกจากนห้ี วั หอกทพี่ บทำ� จากหนิ จงึ เปน็ ขอ้ เทจ็ จรงิ
ทน่ี า่ สนใจยงิ่ กวา่ ในตวั มนั ใครกนั นะเปน็ ผพู้ งุ่ หอกหนิ นใ้ี สม่ นั ? และเมอื่ ไรกนั ?
อาจเปน็ ไปไดว้ า่ ชาวอนิ เดยี ตะวนั ตกเฉยี งเหนอื เปน็ ผพู้ งุ่ หอกนไ่ี วน้ านแลว้ กอ่ น
ท่ชี าวอเมริกาจะมาพบมัน

ตู้ยักษ์ใบน้ียังมีสิ่งน่าพิศวงอื่นใดชวนให้ค้นหาอีกน้ันยังไม่เป็นท่ีประจักษ์
แจง้ เพราะเกดิ เหตใุ หจ้ ำ� ตอ้ งหยดุ การสำ� รวจอยา่ งฉบั พลนั เนอื่ งจากเรอื ใหญ่
ถูกฉุดรั้งให้เอียงกะเท่เร่อย่างไม่คาดคิดด้วยแรงดึงของศพวาฬที่เพิ่มน�้ำหนัก

เฮอร์แมน เมลวลิ ล์ : 483

จมด่ิง สตารบ์ คั ออกค�ำสั่งให้ทกุ คนชว่ ยกันฉดุ รั้งไว้ใหถ้ ึงท่ีสุด ฉดุ รัง้ ไว้ดว้ ยใจ
อันกล้าหาญ ตราบกระทั่งเรือใหญ่ท�ำท่าจะพลิกคว�่ำลงหากทุกคนยังคงรั้น
จะยื้อยุดซากร่างวาฬไว้อย่างนี้ต่อไป เม่ือนั้นจึงมีค�ำส่ังให้ปล่อยมันไป ทว่า
โซป่ ลายเง่ียง และเชอื กขนาดใหญ่รดั เสาไม้บนดาดฟ้าเรอื ไวแ้ น่นจนยากขยบั
จงึ เปน็ ไปไมไ่ ดเ้ ลยทจ่ี ะปลดเชอื กออกได้ เวลานน้ั ของทกุ อยา่ งบนเรอื พคี วอด
เอยี งเทไปกองรวมกนั ทด่ี าดฟา้ ดา้ นหนงึ่ เหมอื นไตอ่ ยบู่ นหลงั คาหนา้ จว่ั ของตวั
บา้ น เรือส่งเสยี งรอ้ งโหยหวน และกระตกุ หอบ กระดูกสงี าฝงั เหลีย่ มทีก่ ราบ
เรือ และหอ้ งเคร่ืองเริ่มสั่นเคลื่อนอยูภ่ ายในร่อง คานงัด และชะแลงถูกระดม
นำ� มาสอดเขา้ ไปในโซป่ ลายเงยี่ งทขี่ ยบั ไมไ่ ดเ้ พอื่ งดั ใหห้ ลดุ ออกจากเสาไมแ้ ตก่ ็
ไร้ผล วาฬยงั คงเคลือ่ นคล้อยตำ�่ ลงจมน�ำ้ โดยไม่อาจทำ� อะไรได้ และดเู หมือน
ว่าน้�ำหนกั หลายตันจะเพ่มิ ขนึ้ ทกุ ขณะ ทำ� ให้เรือยิ่งใกล้จุดพลิกคว�ำ่ ลงเรือ่ ยๆ

“เด๋ียวก่อน เดีย๋ วก่อนไม่ได้รเึ จ้า?” สตับบ์ร้องบอกแกซ่ ากวาฬ “ไมต่ ้องรีบ
รอ้ นจมลงไปนักหรอกเจา้ ปศี าจ! ใหฟ้ ้าผา่ เถอะพวก เราต้องทำ� อะไรสกั อย่าง
หรือไม่ก็พยายามท�ำอย่างอ่ืน ไม่มีประโยชน์ที่จะงัดตรงนั่น หยุดเถอะ ฉัน
บอกให้หยุดใช้คานงัดนั่นซะ แล้วพวกนายคนหน่ึงว่ิงไปเอาหนังสือสวดมนต์
กับมีดพกมา แลว้ ตัดโซ่ยกั ษน์ ี”่

“มดี เหรอ? จรงิ สิ จรงิ ดว้ ย” ควเี ควกรอ้ งขน้ึ กอ่ นควา้ ขวานใหญข่ องชา่ งไม้
มาแลว้ ชะโงกหนา้ ออกช่องใต้ท้องเรือใช้คมขวานฟันแรงๆ ไปท่ีโซ่ขนาดใหญ่
ทว่าฟาดไปเพียงแค่ไม่กี่ทีก็เกิดประกายไฟขึ้นท�ำให้แรงดึงจากโซ่ท่ีขึงตรึง
กระชากโซ่ส่วนท่ีเหลือขาดออกจากกัน สายใยแห่งพันธนาการถูกปลดออก
เรอื กลับมาตงั้ ลำ� ตรง สว่ นซากจมลงน้�ำไป

โดยปกตแิ ลว้ โอกาสวาฬหวั ทยุ ทเี่ พง่ิ ถกู ฆา่ ตายจมนำ�้ นน้ั เปน็ เรอื่ งทเ่ี กดิ ขนึ้
ไดไ้ มบ่ อ่ ยครงั้ นกั อกี ทงั้ ยงั ไมม่ ชี าวประมงคนใดใหค้ ำ� อธบิ ายในปรากฏการณ์
ลักษณะน้ีได้ชัดเจนพอ นั่นเพราะวาฬหัวทุยเม่ือตายแล้วจะลอยน้�ำด้วยทุ่น
ลอยน้�ำขนาดใหญ่ท่ีอยู่ในตัวมัน สีข้างหรือท้องของมันจะโผล่ข้ึนเหนือผิวน�้ำ
วาฬท่ีจมน้�ำมีเพียงวาฬแก่ ผอมแห้ง และท้อแท้หมดหวังในชีวิตเท่านั้น ไข

484 : โมบ-ี้ ด๊ิก

มันเนื้อนุ่มของวาฬแก่จะลดลง กระดูกท้ังหมดจะหนัก และมีอาการปวด
ตามข้อ ด้วยเหตุน้ีคุณอาจวินิจฉัยได้ว่าการจมน้�ำคร้ังน้ีน่าจะมีสาเหตุมา
จากความถ่วงจ�ำเพาะที่ไม่ปกติของวาฬมีน้�ำหนักมากเกินอันเป็นผลสืบ
เน่ืองมาจากอวัยวะส่วนที่เป็นเหมือนทุ่นลอยน�้ำในตัวมันหดหายไป ทว่า
ปรากฏการณน์ จ้ี ะไมเ่ กดิ ขนึ้ กบั วาฬหนมุ่ สาวทม่ี สี ขุ ภาพแขง็ แรง ลำ� พองตวั ดว้ ย
แรงปรารถนา ถกู ฆา่ ตายกอ่ นวยั ขณะยงั คกึ คะนอง และสามารถทำ� อะไรไดต้ ง้ั
มากมาย เพราะนำ�้ มนั อนั เปน็ ทปี่ รารถนาภายในตวั มนั ! เชน่ นนั้ เองวรี บรุ ษุ ลอย
น้ำ� ผู้กล้าเก่งกอ็ าจจมน้ำ� ได้เช่นกนั

ถงึ อยา่ งนนั้ ยงั คงกลา่ วไดว้ า่ วาฬหวั ทยุ มแี นวโนม้ เกดิ เหตลุ กั ษณะนไี้ ดน้ อ้ ย
กวา่ อีกสายพันธ์ุ วาฬหัวทุยหนึ่งตวั ที่จมน้�ำจะมีวาฬไรท์จมนำ้� ยส่ี ิบตัว ความ
แตกต่างนี้ของแต่ละสายพันธุ์แน่นอนว่ามีสาเหตุมาจากกระดูกของวาฬไรท์
มีขนาดไม่เล็ก และปรมิ าณมากกวา่ แค่กระดูกปากของมันเพยี งอย่างเดียวก็
อาจมนี ้ำ� หนกั มากถึงหนง่ึ ตันทีเดยี ว ส�ำหรับวาฬหวั ทยุ เครอ่ื งถ่วงน�้ำหนักเชน่
น้ีไม่มีเลย ทว่าในหลายกรณีหลังจมหายไปหลายช่ัวโมง หรือหลายวัน วาฬ
ที่จมน้�ำไปจะโผล่ขึ้นมาอีกคร้ัง และลอยน�้ำได้มากกว่าคร้ังยังมีชีวิตเสียด้วย
ซ้�ำ แต่นี่ก็เป็นเรื่องที่เข้าใจกันดีอยู่แล้วว่าจะเกิดแก๊สภายในร่างกายของมัน
ดนั ใหต้ ัวมันมีขนาดใหญข่ ้นึ จนกลายเปน็ ลกู บอลลนู ถึงเวลาน้ันแมแ้ ต่เรอื รบ
ก็ไม่อาจกดมันไว้ใต้น้�ำได้ ในการประมงล่าวาฬชายฝั่งบริเวณน�้ำลึกแถวอ่าว
นิวซีแลนด์ เม่ือวาฬไรท์ท�ำท่าจะจมลงพวกเขาจะใช้เชือกจ�ำนวนมากผูกทุ่น
ลอยน�้ำไว้กับตัวมันเพื่อว่าเมื่อศพของมันจมลงไปพวกเขาจะได้รู้ต�ำแหน่งที่
มนั จะโผลก่ ลับขึ้นมาอกี คร้งั

หลังซากวาฬจมน�้ำไปไม่นานเสียงป่าวประกาศจากยอดเสาเรือพีควอด
ร้องบอกให้รู้ว่าเรือจุงเฟราเอาเรือเล็กลงทะเลอีกครั้ง ทว่าภาพของพวยน้�ำ
พุ่งท่เี ห็นเปน็ ของวาฬฟนิ แบค สายพันธุท์ ่ไี มม่ นี กั ล่าคนใดไลจ่ บั นน่ั เพราะมนั
ว่ายนำ�้ ไดเ้ ร็วจนน่าเหลอื เชือ่ แตบ่ างครง้ั พวยน้�ำของวาฬฟินแบคทมี่ ีลกั ษณะ
คลา้ ยกบั วาฬหวั ทยุ มกั ทำ� ใหช้ าวประมงทขี่ าดทกั ษะความชำ� นาญเขา้ ใจผดิ อยู่

เฮอร์แมน เมลวิลล์ : 485

เสมอ เวลานเ้ี ดอรคิ และเหล่าทหารของเขาหา้ วหาญไล่ตดิ ตามสัตว์ท่ไี มม่ ีวัน
ไล่ตามทัน เรือเวอร์จินกางใบเรือเต็มใบเพื่อเร่งความเร็วไล่ตามเรือลูกทั้งสี่
ล�ำ ไม่นานทง้ั หมดก็หายไปในทิศทางลม ตา่ งยงั คงไลล่ า่ อย่างกล้าหาญ และ
เต็มไปดว้ ยความหวงั

โอ้! วาฬฟินแบคท้ังหลาย และพ้องเพื่อนเหล่าทัพเดอริค..เจ้าเพ่ือนยาก
ของฉัน

486 : โมบ-ี้ ดกิ๊

บทท่ี 82

ชื่อเสยี งและเกยี รติยศของนกั ลา่ วาฬ

แบบแผนที่ถูกต้องมักเปน็ เรอ่ื งโกลาหลท่ตี ้องเอาใจใสใ่ นหลายกิจการ
ยง่ิ ผมดำ� ดงิ่ สแู่ บบแผนทถ่ี กู ตอ้ งของการลา่ วาฬ และเรง่ รดุ คน้ หาตน้ กำ� เนดิ

ของมนั กย็ ง่ิ ทำ� ใหผ้ มรสู้ กึ ประทบั ใจกบั ความนา่ นบั ถอื อยา่ งยงิ่ ยวด และความ
เกา่ แกข่ องมนั โดยเฉพาะเมอ่ื ผมพบวา่ ในวงการนม้ี เี หลา่ เทพ วรี บรุ ษุ ผยู้ ง่ิ ใหญ่
และเหลา่ บรรดาผเู้ ผยวจนะทงั้ หลายซงึ่ ลว้ นเปน็ ผสู้ รา้ งชอ่ื ใหก้ บั วงการประมง
ล่าวาฬในทางใดทางหน่ึง ผมมีความยินดีใช้ตัวเองสะท้อนภาพกลุ่มคนใน
อาชพี เดยี วกนั แม้ผมจะเป็นเพยี งบุคคลระดับล่างลงมาก็ตาม

เทพเพอรซ์ อิ สั ผกู้ ลา้ หาญ บตุ รแหง่ เทพจปู เิ ตอรเ์ ปน็ นกั ลา่ วาฬคนแรก และ
ส่ิงท่ีสร้างเกียรติยศศักด์ิศรีในกับอาชีพของเราก็คือวาฬตัวแรกไม่ได้ถูกพวก
พอ้ งของเราโจมตดี ว้ ยจดุ มงุ่ หมายอนั โสมม ชว่ งเวลานน้ั เปน็ ยคุ อศั วนิ ในวชิ าชพี
ของเรา เวลานั้นเราเพียงย่ืนแขนแบกรับความทุกข์ยาก และไม่ต้องคอยเติม
เต็มน้�ำมันตะเกียงให้เหล่าเพื่อนมนุษย์ ทุกคนคงเคยได้ยินเร่ืองราวเล่าขาน
ถึงเพอร์ซิอัสกับแอนโดรเมด้า สาวน้อยแอนโดรเมด้า เทพธิดาแห่งกษัตริย์ผู้
ถกู มดั กบั โขดหนิ บนชายฝง่ั โดนสตั วท์ ะเลยกั ษก์ ระทำ� การลกั พาตวั นางไป เจา้
ชายนกั ลา่ วาฬนามเพอรซ์ อิ สั จงึ เรง่ รดุ ตดิ ตามไปพงุ่ ฉมวกใสเ่ จา้ อสรุ กาย และ
พานางกลบั มากระทงั่ ไดแ้ ตง่ งานกบั สาวงาม พฤตกิ ารณเ์ ชน่ นนั้ ถอื เปน็ ศลิ ปะ
ความกล้าหาญอันน่าชื่นชม ผลส�ำเร็จท่ียากจะหานักพุ่งฉมวกฝีมือเย่ียมใน
ปัจจุบันเทียบเคียงได้ นั่นเพราะสัตว์ทะเลยักษ์ตัวน้ีถูกฆ่าตายภายในวิถีแรก

เฮอร์แมน เมลวิลล์ : 487

ของการพุ่งหลาว ไม่มีใครนึกสงสัยเรื่องเล่าน้ีแห่งนครอาร์ไคท์ ในเมืองจอป
ป้า หรือในช่ือใหม่แจฟฟ่าเมืองท่าชายฝั่งซีเรีย หน่ึงในวิหารนอกรีตอันเป็น
สถานท่ีตั้งโครงกระดูกขนาดใหญ่มาหลายยุคสมัยจนกลายเป็นต�ำนานเมือง
ผู้คนต่างเล่าขานว่ากระดูกท่ีมีลักษณะคล้ายวาฬน้ีเป็นอสุรกายท่ีถูกเพอร์ซิ
อัสฆ่าตาย เมื่อชาวโรมันยึดครองเมืองจอปป้า โครงกระดูกเดียวกันน้ีถูกน�ำ
ไปที่อิตาลเี พอ่ื ฉลองชยั จุดสงั เกต และประเด็นสำ� คญั ในเร่อื งน้ชี วนใหน้ ึกถึง
เรอ่ื งๆ หนึ่งน่ันคือสาเหตทุ ีท่ �ำใหโ้ ยนาหต์ ้องลอ่ งเรอื ไปจากจอปปา้

เทพนยิ ายทมี่ เี นอ้ื หาคลา้ ยกบั เรอ่ื งราวผจญภยั ของเพอรซ์ อิ สั และแอนโดร
เมดา้ ซง่ึ อนั ทจี่ รงิ แลว้ บางคนถงึ กบั ทกึ ทกั เอาวา่ นำ� เคา้ โครงมาจากเรอื่ งนเ้ี ลยที
เดยี ว น่นั คือเรือ่ งราวโดง่ ดังของเซนต์จอรจ์ กบั มังกร1 โดยในสว่ นมงั กรนนั้ ผม
ยงั คงยนื ยนั วา่ คอื วาฬนน่ั เอง เนอื่ งจากประวตั ศิ าสตรใ์ นอดตี บนั ทกึ เหตกุ ารณ์
เกยี่ วกบั วาฬ และมังกรผสมปนกันยงุ่ และมักใช้แทนกันไปมาอยเู่ สมอ “เจา้
เป็นดงั ราชสีหแ์ หง่ สายนำ�้ และเป็นดงั มังกรแห่งทอ้ งทะเล” ค�ำกล่าวของเอเซ
เคยี ล โดยนยั นย้ี อ่ มหมายถงึ วาฬอยา่ งชดั แจง้ ความจรงิ แลว้ คมั ภรี ไ์ บเบลิ้ บาง
ฉบับจะใช้ค�ำว่าวาฬเลยด้วยซ�้ำ นอกจากนี้ชื่อเสียงของเซนต์จอร์จคงถูกลบ
ท้ิงไปหากเขาเพียงแค่เผชิญหน้ากับสัตว์เล้ือยคลานบนบกแทนท่ีจะต่อสู้กับ
อสรุ กายยกั ษ์ในทะเลลึก คนทั่วไปอาจฆ่างู แต่สำ� หรบั เพอรซ์ อิ ัส เซนตจ์ อร์จ
และคอฟฟิน2แลว้ ลว้ นมใี จหาญกลา้ เดินหน้าท้ารบกับวาฬ

อย่าปล่อยให้ฉากน้ีในภาพวาดยุคใหม่ท�ำให้เราเข้าใจผิดกันไปใหญ่ แม้
สตั วท์ อี่ ยใู่ นฉากการตอ่ สกู้ บั นกั ลา่ วาฬผกู้ ลา้ ในอดตี ถกู ถา่ ยทอดออกมาอยา่ ง
คลมุ เครอื ว่ามีรูปร่างคล้ายกริฟฟนิ 3สตั วใ์ นเทพนยิ าย และแม้การตอ่ สนู้ ั้นจะ
ถกู วาดใหอ้ ยบู่ นพน้ื ดนิ โดยนกั บญุ ทน่ี ง่ั อยบู่ นหลงั มา้ กระนน้ั หากพจิ ารณาถงึ
ความไม่รู้อันยิ่งยวดในยุคสมัยนั้น เหล่าจิตกรย่อมไม่เคยเห็นรูปร่างแท้จริง

1  เซนตจ์ อร์จกบั มังกร-เซนต์จอร์จคือทหารโรมัน (ค.ศ. 275-303) ผูน้ ับถือคริสตศาสนา ตำ� นานเล่าว่า
เขาชว่ ยหญงิ สาวคนหนงึ่ ท่ถี กู จบั สงั เวยสตั ว์ยกั ษ์ โดยสังหารเจ้ามังกรนน่ั
2  คอฟฟิน-คนตระกลู ของคอฟฟิน เปน็ นกั ลา่ วาฬทมี่ ชี อื่ เสยี งแหง่ เกาะแนนทกั เก็ต
3  กริฟฟิน-หรือกริฟฟอน สัตวใ์ นตำ� นาน ตัวเปน็ สงิ ห์ หัวและปกี เปน็ นกอนิ ทรี

488 : โมบี-้ ดก๊ิ

ของวาฬ และหากพิจารณาตามเนื้อเร่ืองของเพอร์ซิอัส เช่นนั้นแล้ววาฬของ
เซนตจ์ อรจ์ อาจคลานจากทะเลขน้ึ มายงั ชายหาด สว่ นสตั วท์ เ่ี ซนตจ์ อรจ์ ขห่ี ลงั
ก็อาจเป็นแมวน้�ำ หรือม้าน้�ำตัวใหญ่ เมื่อพิจารณาตามน้ีแล้วย่อมไม่ปรากฏ
ภาพความขัดแย้งระหว่างต�ำนานอันศักด์ิสิทธิ์และภาพร่างยุคโบราณเกี่ยว
กับเหตุการณ์ในฉากนี้ท่ีจะท�ำให้เข้าใจว่ามังกรท่ีเรียกขานกันน้ันไม่ใช่อะไร
อื่นนอกเสียจากเจ้าวาฬยักษ์น่ันเอง จริงๆ แล้วประเด็นที่ส�ำคัญย่ิงกว่าข้อ
เท็จจริงท่ีถูกต้อง และแม่นย�ำก็คือเร่ืองราวทั้งหมดนี้มีลักษณะคล้ายกับเทพ
คร่ึงปลาคร่ึงคน และมีปีกของชาวฟิลิซไต์น์ ท่ีเรียกขานกันว่าเดกอน ซึ่งถูก
สลักฝังไว้ด้านหน้าเรือโนอาห์ของชาวอิสราเอล หัวม้าและสองมือกว้างเป็น
ใบปาล์มของเทวรูปน้ีร่วงหล่นหายไปเหลือเพียงแต่ล�ำตัว หรือส่วนที่คล้าย
ปลาอยู่เท่านั้น ด้วยเหตุน้ีหน่ึงในบุคลิกลักษณะอันสง่างามของเราในฐานะ
นกั ลา่ วาฬจงึ เทยี บเทา่ กบั การเปน็ ผคู้ มุ้ ครองอปุ ถมั ภแ์ หง่ องั กฤษ4และดว้ ยสทิ ธิ์
อนั ชอบธรรม พวกเราเหลา่ นกั พงุ่ ฉมวกแหง่ แนนทกั เกต็ ควรไดร้ บั การลงนาม
ตอ่ จากลำ� ดบั ชนั้ อนั สงู สง่ ของเซนตจ์ อรจ์ ดงั นนั้ อยา่ ยอมรบั อศั วนิ แหง่ สมาคม
อนั มเี กยี รตนิ น้ั (ผมกลา้ พดู ไดเ้ ลยวา่ ไมม่ ใี ครเคยจำ� ตอ้ งจดั การกบั วาฬเหมอื น
ดงั เชน่ ผอู้ ปุ ถมั ภข์ องพวกเขา) อยา่ ใหพ้ วกเขามองชาวแนนทกั เกต็ ดว้ ยสายตา
ดูหมนิ่ เพราะเป็นสิทธข์ิ องพวกเราที่จะไดแ้ ต่งกายดว้ ยเสอ้ื คลุมขนสตั ว์ และ
กางเกงเคลอื บน�้ำมนั ดินเหมอื นดงั เช่นเซนต์จอรจ์ มากกวา่ พวกเขา

เราจะยอมรบั เฮอรค์ วิ ลสี เปน็ พวกเดยี วกบั เราดว้ ยหรอื ไมน่ น้ั เรอื่ งนผี้ มเอง
กเ็ คยนกึ สงสยั มานานแลว้ เชน่ กนั หากพจิ ารณาเรอ่ื งเลา่ ในเทพนยิ ายกรกี ของ
บุคคลในอดีตอย่างคร็อกเคตต์5 และคิต คาร์สัน6 หากนักรบผู้กล้าแกร่งต่อ
การท�ำความดีนนั่ ถกู วาฬกลนื ลงท้อง และคายทิง้ เช่นนแี้ ล้วหากยังมีคำ� ถาม

4 เซนต์จอร์จ ซ่ึงเป็นนักบุญท่ีนับถือกันมากในนิกายอีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์และออเรียนทัลออร์ทอดอกซ์
และถอื เปน็ หนึ่งในนักบุญผชู้ ่วยศกั ด์ิสิทธ์สิ ิบสี่องค์
5  ครอกเกตต์-เดวี หรือ เดวิด ครอกเกตต์ (ค.ศ. 1786-1836) วีรบุรุษเสือพรานผู้มีช่ือเสียงแห่งมลรัฐ
เทนเนสซี
6  คิต คารส์ ัน-หรือคริสโตเฟอร์ ฮุสตนั คารส์ นั (ค.ศ. 1809-1868) วีรบรุ ุษชายแดนของอเมริกัน

เฮอรแ์ มน เมลวลิ ล์ : 489

ท่วี า่ สมควรยอมรับเขาเป็นหน่ึงในนกั ลา่ วาฬหรือไม่ กค็ งต้องมาพินจิ วิพากษ์
กนั สกั หนอ่ ย ตลอดทง้ั เรอื่ งไมม่ สี ว่ นไหนปรากฏใหเ้ หน็ เลยวา่ เขาเคยใชฉ้ มวก
พุ่งใส่วาฬ เว้นแต่จัดการกับมันจากด้านใน อย่างไรก็ตามอาจนับว่าเขาเป็น
นักล่าวาฬคนหนึ่งได้ เพราะถึงวาฬจะจับตัวเขาไว้แต่เขาก็จัดการกับมัน ดัง
น้ันผมยอมรบั เขาเป็นหน่ึงในพวกพ้องเดยี วกบั เรา

ทว่าต้นก�ำเนิดของเรื่องเป็นประเด็นขัดแย้งกันมากท่ีสุด เฮอร์คิวลีสและ
วาฬในเทพนยิ ายกรกี ถกู มองวา่ นำ� เคา้ โครงมาจากตำ� นานของชาวฮบิ รเู รอ่ื งโย
นาหก์ บั วาฬ ขณะท่อี ีกฝ่ายเห็นในทางกลับกัน นัน่ เพราะทั้งสองเร่ืองมีความ
คลา้ ยคลงึ กนั มาก กถ็ า้ หากผมยอมรบั เทพเทวดาแลว้ ไซรเ้ หตใุ ดผมจะยอมรบั
ผู้เผยวจนะบา้ งไม่ได้เลา่ ?

ไมใ่ ชเ่ พยี งแคว่ รี บรุ ษุ นกั บญุ เทวรปู และผเู้ ผยวจนะทง้ั หลายเทา่ นนั้ ทลี่ ว้ น
มชี อื่ อยใู่ นสมาคมวงพนั ธเ์ุ ดยี วกบั เรา แมผ้ นู้ ำ� ทย่ี ง่ิ ใหญข่ องเรากย็ งั มชี อ่ื อยดู่ ว้ ย
เช่นกัน เฉกเช่นกษัตริย์สืบทอดราชบัลลังก์ในโบราณกาล ต้นสายล�ำดับชั้น
ในวงศ์พันธุ์เดียวกับเราก็มีความมหัศจรรย์ไม่แพ้เทพเจ้าผู้ประเสริฐของพวก
เขา ตำ� นานอนั น่าพศิ วงของชาวตะวนั ออกทเี่ ล่าผ่านคัมภีร์พระเวท ทำ� ใหเ้ รา
ได้รู้จักพระวิษณุผู้น่าเกรงขาม หนึ่งในสามองค์เทพท่ีชาวฮินดูให้การนับถือ
ท�ำใหเ้ ราไดร้ ู้ว่าองค์พระวิษณุผ้ทู รงศักดค์ิ ือพระเจา้ ของเราเอง พระวิษณทุ รง
จุติลงมาเกิดบนโลกมนุษย์ในชาติแรกของการอวตารสิบครั้ง การจุติบนโลก
มนุษย์นนั้ ทรงแยกรา่ ง และหลุดพ้นจากการเปน็ วาฬ ในพระเวทคมั ภรี ์เลา่ ว่า
พระพรหม หรอื มหาเทพแหง่ ปวงเทพทงั้ หลายทรงดลบนั ดาลใหส้ รา้ งโลกใหม่
หลงั พน้ ชว่ งเหตกุ ารณท์ ำ� ลายลา้ งหนง่ึ ครง้ั พระองคไ์ ดใ้ หก้ ำ� เนดิ พระวษิ ณเุ พอื่
มาทำ� หน้าท่นี ี้ ทวา่ การไดอ้ ่านคมั ภีร์เวท หรอื คัมภีร์เวทยค์ าถาเปน็ สง่ิ จ�ำเปน็
ตอ่ พระวษิ ณกุ อ่ นเรมิ่ ตน้ งานสรา้ ง เพราะพระคมั ภรี ม์ ขี อ้ แนะนำ� ในการปฏบิ ตั ิ
ทเ่ี ปน็ ประโยชนต์ อ่ ผสู้ รา้ งทยี่ งั ไรป้ ระสบการณ์ คมั ภรี เ์ วทเหลา่ นนี้ อนกน้ อยใู่ ต้
ทะเลลกึ พระวษิ ณจุ งึ ตอ้ งจตุ มิ าเปน็ วาฬเพอื่ ใชเ้ ปน็ พาหนะดำ� ดงิ่ ลงสเู่ บอ้ื งลา่ ง
น�ำเอาคมั ภรี ์ศักด์ิสิทธิ์กลบั ขน้ึ มา พระวิษณุจะใช่นกั ลา่ วาฬหรือไม่? เฉกเชน่

490 : โมบ้ี-ดกิ๊

มนษุ ย์ผูข้ ่มี ้ามักถกู เรยี กว่าคนข่ีมา้ ?
เพอร์ซอิ สั เซนตจ์ อรจ์ เฮอรค์ ิวลสี โยนาห์ และพระวิษณุ! ลว้ นสร้างชือ่ ไว้

เพอื่ ทา่ น! สมาคมอื่นใดเลา่ นอกจากเหลา่ นักลา่ วาฬท่จี ะมตี น้ แบบได้ด่ังน้นั ?

เฮอรแ์ มน เมลวิลล์ : 491

บทท่ี 83

ประวัติโยนาห์

ข้อความเขียนอ้างอิงเร่ืองราวประวัติศาสตร์โยนาห์ และวาฬในบทก่อน
หน้านี้ ค่อนข้างเป็นผลให้ชาวแนนทักเก็ตบางคนเกิดความแคลงใจสงสัยใน
ประวตั ศิ าสตรโ์ ยนาหแ์ ละวาฬ แตท่ วา่ ความกงั ขาของชาวกรกี และชาวโรมนั
วา่ ใครกนั ถอดแบบมาจากคนนอกรตี แทด้ งั้ เดมิ ในยคุ สมยั ของพวกเขา มเี ทา่ ๆ
กับความสงสัยในเรื่องราวเก่ียวกับเฮอร์คิวลีสกับวาฬ1 และอารอนกับปลา
โลมา2 กระน้ันความสงสัยของพวกเขาท่ีมีต่อจารีตนิยมเหล่าน้ันไม่ได้ท�ำให้
จารีตนยิ มเหลา่ นนั้ ลดคณุ คา่ ความจริงเลยแม้แตน่ อ้ ย

หัวหน้านักล่าวาฬบนท่าเรือเก่าแก่แซกฮาร์เบอร์3ให้แง่คิดต่อปมปัญหา
ของเร่ืองเล่าชาวฮิบรูน้ีว่า...หนึ่งในคัมภีร์ไบเบิ้ลของเขาท่ีมีลักษณะแปลกตา
ด้วยการตกแต่งประดับประดาไว้อย่างประณีต ตัวหนังสือไม่ได้เรียงพิมพ์
เป็นระบบตามหลักการ เน้ือหาท่ีปรากฏในคัมภีร์ระบุว่าวาฬในเรื่องโยนาห์
มีช่องหายใจสองชอ่ งบนหัว นั่นเปน็ ข้อเท็จจริงชัดแจง้ ทีบ่ ง่ บอกสายพันธขุ์ อง
สัตว์ทะเลยักษ์ชนิดนี้ (ซ่ึงก็คือวาฬไรต์ และสายพันธุ์อื่นๆ ในกลุ่มเดียวกัน)
เม่ือพิจารณาถึงค�ำพูดของชาวประมงผู้นี้ที่ว่า “หากเหรียญเพนนีกล้ิงตกลง
ไปคงเปน็ ผลใหม้ นั สำ� ลกั ” นน่ั แสดงวา่ ทางเดนิ อาหารของมนั เลก็ มาก ทวา่ ใน

1  เฮอรค์ ิวลีสกบั วาฬ-ภารกิจอยา่ งทส่ี องของเฮอรต์ วิ ลสิ คือ ฆ่าไฮดรา หรอื อสุรกายทะเล
2  อารอนกบั ปลาโลมา-กวขี องกรกี โบราณ เล่ากนั วา่ ถกู โจรสลดั ลกั พาตัว แต่ปลาโลมาช่วยไว้
3 แซกฮารเ์ บอร-์ เกาะลอง รฐั นิวยอร์ก

492 : โมบ-้ี ดกิ๊

ประเดน็ นท้ี า่ นบิชอปเจบบ์4เคยได้กลา่ วเอาไว้ลว่ งหนา้ แลว้ โดยไม่จำ� เป็นตอ้ ง
เกรน่ิ นำ� ทา่ นบชิ อปถงึ ขอ้ พจิ ารณาของเราทวี่ า่ โยนาหถ์ กู ฝงั อยใู่ นทอ้ งวาฬ แต่
เปน็ เพยี งการพกั แรมชวั่ คราวอยบู่ รเิ วณใดบรเิ วณหนงึ่ ภายในปากของมนั ทา่ น
บชิ อปผนู้ า่ เลอ่ื มใสไดใ้ หเ้ หตผุ ลไวอ้ ยา่ งนา่ ฟงั วา่ จรงิ ๆ แลว้ ปากของวาฬไรตม์ ี
พน้ื ท่มี ากพอส�ำหรับวางโต๊ะเลน่ ไพ่วสิ ต5์ ได้ถึงสองตวั และยังมที ่ีพอสำ� หรบั ผู้
เลน่ ทกุ คนไดน้ งั่ กนั อยา่ งสบาย เมอ่ื เปน็ เชน่ นก้ี ย็ อ่ มมคี วามเปน็ ไปไดว้ า่ โยนาห์
นา่ จะพกั อยอู่ ยา่ งสบายภายในชอ่ งฟนั ทวา่ เมอ่ื คดิ อกี ครงั้ วาฬไรตน์ นั้ ไมม่ ฟี นั

อกี เหตผุ ลหน่งึ ท่ีแซกฮาร์เบอร์ (เขาไดร้ บั การเรยี กขานในช่ือน)้ี ยกข้ึนมา
กล่าวเสริมน้�ำหนักให้กับความเชื่ออย่างแรงแกล้าของเขาต่อประเด็นที่เก่ียว
กับผู้เผยวจนะท่านนี้ น่ันคือหลักฐานคลุมเครือเกี่ยวกับร่างที่ถูกจองจ�ำของ
เขา และของเหลวในกระเพาะวาฬ ทว่าข้อโต้แย้งน้ีก็คว้าน�้ำเหลวอีกเช่นกัน
น่ันเพราะผู้เช่ียวชาญในการถอดความคัมภีร์ไบเบิ้ลชาวเยอรมันคิดว่าโยนาห์
นา่ จะหลบภยั อยใู่ นซากลอยนำ�้ ของวาฬทตี่ ายแลว้ เฉกเชน่ เดยี วกบั ทหารชาว
ฝรงั่ เศสในสนามรบรัสเซยี 6 น�ำม้าท่ีตายแล้วของพวกเขากลบั มายังที่พกั แล้ว
คลานเขา้ ไปซอ่ นอยใู่ นตวั มนั นอกจากนยี้ งั มขี อ้ คดิ เหน็ ของนกั วจิ ารณจ์ ากทวปี
อน่ื ทก่ี ลา่ ววา่ ขณะโยนาหถ์ กู จบั โยนจากเรอื จอปปา้ ลงทะเลไป เขายอ่ มตอ้ งรบี
หลบภัยไปยังเรือล�ำท่ีอยู่ใกล้ๆ แถวน้ัน ซึ่งก็คือรูปแกะสลักของวาฬหน้าเรือ
นั่นเอง ผมขอขยายความเพิ่มเติมว่ามันน่าจะเรียกว่า “รูปสลักวาฬ” ขณะที่
เรือยุคปัจจุบันขนานนามกันว่ารูปสลัก “ฉลาม” “นกนางนวล” “นกอินทรีย์”
แตไ่ มว่ า่ จะศกึ ษามาอยา่ งไร ผเู้ ชยี่ วชาญคมั ภรี ไ์ บเบลิ้ ทงั้ หลายตา่ งเหน็ ตรงกนั
ว่าวาฬทก่ี ล่าวถงึ ในพระคัมภรี ข์ องโยนาห์เปน็ แตเ่ พียงเคร่ืองป้องกันภยั หรอื
ก็คือถุงกระเพาะพองขยายซ่ึงผู้เผยวจนะที่ตกอยู่ในห้วงอันตรายว่ายเข้าไป
อาศัยอยู่ และรอดพ้นเคราะห์จากภัยน�้ำ ดังน้ีแล้วแซกฮาร์เบอร์ผู้น่าเวทนา

4  ท่านบิชอปเจบบ์-จอห์น เจบบ์ (ค.ศ. 1775-1833) หัวหน้าบาทหลวงและนักเขียนค�ำอธิบายไบเบิล
ชาวไอรสี
5  ไพว่ ิสต์-เล่นคลา้ ยไพบ่ ริดจ์
6  สนามรบรัสเซยี -นโปเลยี นบกุ รสั เซียในปี 1812

เฮอรแ์ มน เมลวิลล์ : 493

ยอ่ มกลา่ วผดิ พลาดอยา่ งชดั แจง้ ทวา่ เขายงั มอี กี เหตผุ ลหนง่ึ ทต่ี อ้ งการเนน้ ยำ้�
ความเชอื่ ของเขา นนั่ คอื หากผมจำ� ไมผ่ ดิ โยนาหถ์ กู วาฬกลนื ลงทอ้ งไปในทะเล
เมดเิ ตอรเ์ รเนยี น หลงั จากนนั้ สามวนั เขาจงึ ถกู สำ� รอกออกมาทไ่ี หนสกั แหง่ ใน
สามวนั ของการเดนิ ทางอยใู่ นแมน่ ำ�้ ไทกรสิ 7แหง่ เมอื งนนี ะเวห์8ซงึ่ การเดนิ ทาง
ข้ามจากบริเวณท่ีใกล้ทะเลเมดิเตอร์เรเนียนที่สุดต้องใช้เวลามากกว่าสามวัน
เรือ่ งนจ้ี ะอธบิ ายกนั อยา่ งไร?

กระน้ันไร้ซึ่งหนทางอื่นใดเลยหรือท่ีวาฬจะน�ำพาผู้เผยวจนะท่านน้ีไป
ปล่อยทง้ิ ไว้ภายในระยะทางอนั สนั้ ของนีนะเวห?์ ถูกล่ะ มนั อาจน�ำพาเขาวน
รอบเส้นทางแหลมกู๊ดโฮป เพียงแต่ไม่เอ่ยถึงความยาวตลอดเส้นทางทะเล
เมดิเตอร์เรเนียน รวมทั้งเส้นทางล่องเรือไปยังอ่าวเปอร์เซีย และทะเลแดง
ข้อสมมติฐานน้ีย่อมหมายถึงชาวแอฟริกาทุกคนสามารถเดินทางรอบโลกได้
โดยสวัสดิภาพภายในสามวัน ไม่เอ่ยถึงน่านน�้ำไทกริสใกล้ท่ีต้ังของเมืองนี
นะเวห์เป็นน่านน�้ำตื้นเกินกว่าวาฬตัวใดจะว่ายผ่าน หน�ำซ้�ำแนวคิดเร่ืองโย
นาห์รอดพ้นอุปสรรคแหลมกู๊ดโฮปมาได้ภายในระยะเวลาอันส้ันยังเป็นการ
ช่วงชิงเกียรติยศศักดิ์ศรีในการค้นพบดินแดนแหลมอันมีช่ือน้ันมาจากบาร์ตู
ลูเมว ดีอัช9 ผู้มีชื่อเสียงโด่งดังจากการค้นพบดินแดนใหม่ และยังเป็นผลให้
นกั ประวัติศาสตร์รุ่นใหม่กลายเป็นคนโกหกอกี ด้วย

ทว่าข้อโต้แย้งไร้สาระท้ังหมดของแซกฮาร์เบอร์ผู้มากประสบการณ์เผย
เพยี งให้เหน็ แคค่ วามยโสอย่างโง่เขลาในความคิดของเขา ซึ่งเป็นเรื่องทีท่ ำ� ให้
เขาควรถกู ประณาม เพราะเห็นไดช้ ัดว่าเขาเรียนรู้ไมม่ ากนักดว้ ยการเก็บเลก็
ผสมนอ้ ยจากดวงอาทิตย์ และท้องทะเล ผมวา่ มันท�ำใหเ้ ห็นถึงอาการลืมตัว

7  แม่น้�ำไทกริส เป็นแม่น�้ำท่ีมีต้นน�้ำอยู่ในเทือกเขาทางตะวันออกของประเทศตุรกี ยาวประมาณ 1,900
กโิ ลเมตร ไหลผา่ นชายแดนประเทศซเี รยี สู่อริ กั
8  นนี ะเวห-์ (ในไบเบลิ ภาคพนั ธสญั ญาเดมิ ) เมอื งหลวงของอสั ซเี รยี เปน็ ศนู ยก์ ลางการพาณชิ ยข์ นาดใหญบ่ น
ฝง่ั ตะวนั ออกของแมน่ ำ้� ไทกรสิ กวา่ สองรอ้ ยปี เมอื งนพี้ งั ทลายลงเมอื่ จกั รวรรดอิ สั ซเี รยี ลม่ สลาย (พระเจา้
บญั ชาใหโ้ ยนาหเ์ ดนิ ทางไปยังเมอื งน้)ี
9  บารต์ ลู ูเมว ดอี ชั -(ราวค.ศ. 1450-1500) นักสำ� รวจชาวโปรตเุ กส ผูเ้ ป็นชาวยุโรปคนแรกท่ีแลน่ เรอื รอบ
แหลมใต้สดุ ของแอฟรกิ า (ค.ศ. 1488) ได้ส�ำเรจ็

494 : โมบ-ี้ ดก๊ิ

อย่างหย่ิงผยองของเขา และการต่อต้านอย่างเลวร้ายเหลือประมาณต่อ
พระคริสต์ผู้น่าเลื่อมใส ส�ำหรับบาทหลวงนิกายโรมันคาทอลิกชาวโปรตุเกส
แล้ว เช่ือว่าการเดินทางของโยนาห์ไปยังนีนะเวห์ผ่านแหลมกู๊ดโฮปเป็นผล
ส�ำเร็จได้ด้วยอภินิหารจึงท�ำให้เกิดความเป็นไปได้ หน�ำซ้�ำทุกวันน้ีชาวตุรกีผู้
ได้รับการอบรมส่ังสอนมาเป็นอย่างดีมีความเชื่ออย่างจริงใจต่อเรื่องราวใน
ประวตั ศิ าสตรข์ องโยนาห์ และเมอ่ื ชว่ งสามศตวรรษทผ่ี า่ นมา นกั เดนิ ทางชาว
องั กฤษในหนงั สอื เกา่ “การเดนิ ทางของแฮรร์ สิ ”10 กเ็ ลา่ วา่ สเุ หรา่ ของชาวตรุ กี
สรา้ งเพอ่ื เปน็ เกยี รตแิ กโ่ ยนาห์ ซงึ่ สเุ หรา่ เปรยี บดง่ั แสงไฟแหง่ ปาฏหิ ารยิ ท์ สี่ อ่ ง
สว่างโดยปราศจากน้ำ� มนั ตะเกยี ง

10  การเดินทางของแฮร์ริส-หนังสือชุดการล่องเรือและเดินทาง ซึ่งจอห์น แฮร์ริส (ชาวอังกฤษ) เป็นนัก
เขียนและบรรณาธกิ าร

เฮอร์แมน เมลวลิ ล์ : 495

บทท่ี 84

ปาสงู

การท�ำให้รถวิ่งได้ไหลล่ืนและรวดเร็ว จ�ำต้องหยอดน้�ำมันท่ีเพลาหมุน และ
ด้วยวัตถุประสงค์เดียวกันน้ีนักล่าวาฬบางคนปฏิบัติเช่นเดียวกันกับเรือของ
เขา พวกเขาทาน�ำ้ มนั หล่อลน่ื ที่กน้ เรอื การปฏิบัตเิ ชน่ น้คี งไมต่ ้องนกึ สงสยั วา่
จะมเี หตรุ า้ ยแรงใดเกดิ ขนึ้ ไดห้ รอื ไม่ เพราะมคี วามเปน็ ไปไดท้ จี่ ะเกดิ เหตกุ ารณ์
ทไ่ี มส่ มควรหมนิ่ ประมาทได้ เมอื่ พจิ ารณาถงึ ความเปน็ ปรปกั ษต์ อ่ กนั ระหวา่ ง
น�้ำมัน กับน้ำ� เหตุนน้ี ำ้� มนั จงึ เป็นตวั หล่อลน่ื และถูกน�ำมาใชเ้ พอื่ ท�ำให้เรือลื่น
ไถลอยา่ งคลอ่ งแคลว่ ควเี ควกศรทั ธาในเรอ่ื งการทานำ้� มนั เชา้ วนั หนง่ึ หลงั เรอื
จุงเฟราของชาวเยอรมันลอยล�ำลับหายไปไม่นานนัก เขาใช้ความอุตสาหะ
มากกวา่ งานหลกั ทท่ี ำ� ประจำ� โดยการคลานลงไปใตท้ อ้ งเรอื ซง่ึ แขวนไวข้ า้ งเรอื
ใหญแ่ ล้วลงมือทาน�ำ้ มันหลอ่ ลืน่ ราวกับก�ำลังขะมกั เขมน้ ตรวจหาเสน้ ผมจาก
กระดกู งเู รอื ทเ่ี กรยี นโกรน๋ เขาทำ� ราวกบั กำ� ลงั ปฏบิ ตั ติ ามคำ� สง่ั ของลางสงั หรณ์
ตนโดยไรซ้ ึง่ เหตุการณม์ ารบั ประกนั

ชว่ งใกลเ้ ทยี่ งวาฬหลายตวั โผลข่ น้ึ มาใหเ้ หน็ ทวา่ ทนั ทที เี่ รอื ใหญป่ ลอ่ ยเรอื
เลก็ แลน่ ตรงไปทม่ี นั พวกมนั ตา่ งพลนุ พลนั วา่ ยนำ้� หนแี ตกกระเจงิ กนั ไป เหลา่
ฝงู บนิ อลหมา่ นเหมือนดังเช่นกองเรือของคลีโอพตั ราแตกทพั จากแอคเทียม1

กระนนั้ กองเรอื ลา่ วาฬยงั คงไลต่ ามไมห่ ยดุ โดยมเี รอื ของสตบั บร์ ดุ หนา้ ไป
ด้วยการทุ่มก�ำลังสุดแรงเกิดในที่สุดแทชเทโกก็ปักเหล็กแหลมบนตัววาฬได้

1  แอคเทียม-เมืองของกรีกโบราณ ซึ่งเป็นอาณานิคมของโรมัน ถูกตีแตกใน ค.ศ. 31 ในสงครามทางน้�ำ
ระหวา่ งจกั รพรรดอิ ็อกตาเวียน กับมาร์ค แอนโทนแี ละพระนางคลโี อพตั ราแห่งอียิปต์

496 : โมบ้ี-ดกิ๊

สำ� เรจ็ ทวา่ วาฬทไ่ี ดร้ บั บาดเจบ็ ปราศจากอาการใดๆ มนั ยงั คงพงุ่ หนา้ ไปดว้ ย
ความรวดเรว็ ยง่ิ กวา่ เดมิ กำ� ลงั ลากอยา่ งไมห่ ยดุ พกั เชน่ นน้ั ไมช่ า้ ไมน่ านจะเปน็
ผลใหเ้ หลก็ แหลมทฝ่ี งั อยใู่ นตวั มนั หลดุ ออกมาอยา่ งแนน่ อน จงึ จำ� เปน็ ตอ้ งพงุ่
หอกใส่วาฬที่ก�ำลงั แลน่ ฉิวอยู่ในน�ำ้ หรอื ไมก่ ็ตอ้ งท�ำใจปลอ่ ยมันไป ทวา่ การ
ลากเรอื ขน้ึ ไปอยบู่ นสขี า้ งของมนั กเ็ ปน็ เรอ่ื งทที่ ำ� ไดย้ าก เพราะมนั วา่ ยนำ้� อยา่ ง
รวดเรว็ และบ้าระห่ำ� เชน่ น้ันควรทำ� อย่างไรตอ่ ด?ี

วิธีการที่เยี่ยมยอดและว่องไว คือใช้ทักษะความช�ำนาญ และความหลัก
แหลมของนกั ลา่ วาฬผ้มู ปี ระสบการณ์ซึ่งบ่อยครง้ั มักถกู สถานการณบ์ ังคับให้
ได้ฝึกฝน และไม่มีอาวุธใดเย่ียมยอดเท่ากับใช้หลาว "ปาสูง" ไม่ว่าดาบเล็ก
หรือดาบใหญ่ในเรือเชือดวาฬก็ไม่มีเล่มใดเทียบเท่าวิธีน้ี มันเหมาะส�ำหรับ
ใช้กับวาฬที่ว่ายน�้ำเร็วได้เป็นเวลานาน ลักษณะส�ำคัญอันน่าท่ึงของมันคือ
สามารถพุ่งในระยะไกลได้อย่างแม่นย�ำจากเรือที่ถูกดึงกระชากให้รุดไปข้าง
หนา้ อยา่ งรวดเรว็ และสา่ ยโคลงอยา่ งรนุ แรง ความยาวของหลาวรวมทงั้ เหลก็
และไมย้ าวประมาณสบิ หรอื สบิ สองฟตุ ดา้ มหลาวบางกวา่ ดา้ มฉมวก และทำ�
จากวตั ถดุ บิ ทเ่ี บากวา่ นน่ั คอื ไมส้ น มนั ถกู ผกู เขา้ กบั เชอื กโยงยาวพอสมควรเพอื่
ใช้ดึงกลับมาถอื ไวใ้ นมอื ได้อกี ครงั้ หลงั จากพุ่งหลาวออกไป

ก่อนไปต่อในส่วนอ่ืน จ�ำเป็นต้องเน้นย้�ำตรงน้ีอีกสักหน่อยว่าแม้ฉมวก
อาจมีวิธีการปาสูงแบบเดียวกับหลาวได้ ทว่าไม่ค่อยท�ำกันเท่าไรนัก และถึง
แม้จะท�ำก็มักให้ผลส�ำเร็จน้อยมาก น่ันเพราะฉมวกมีน�้ำหนักมากกว่า และ
ยาวน้อยกว่าเม่ือเทียบกับหลาวจึงท�ำให้กลายเป็นข้อเสียเปรียบ ดังน้ันโดย
ทว่ั ไปแลว้ คณุ จงึ ตอ้ งจบั วาฬใหไ้ ดโ้ ดยการใชฉ้ มวกพงุ่ เสยี กอ่ นทจี่ ะมาจบั ปลาย
ดา้ มหลาวพงุ่

ดทู สี่ ตบั บ์ตอนนี้สิ ความมีอารมณ์ขนั เยือกเย็นสุขมุ และจิตใจสงบน่ิงใน
สถานการณ์ฉุกเฉินร้ายแรงช่างเป็นคุณสมบัติที่เหมาะส�ำหรับการพุ่งปลาย
หลาวเสยี จรงิ ดนู นั่ ...เขาลกุ ขนึ้ ยนื ตรงบนหวั เรอื ทโี่ ยกสา่ ยตามแรงแลน่ ฉวิ ของ
เรือ ขณะฟองคลื่นสีขาวสาดกระเซ็นข้ึนปกคลุมจนมิด วาฬลากเรืออยู่ข้าง

เฮอรแ์ มน เมลวลิ ล์ : 497

หนา้ หา่ งออกไปราวสส่ี บิ ฟตุ สตบั บค์ วา้ หลาวยาวขนึ้ มาถอื ไวอ้ ยา่ งวอ่ งไว เขา
เหลือบตามองระยะเพื่อกะความแม่นย�ำสอง สามคร้ัง แล้วใช้มืออีกข้างสาว
ขดเชอื กโยงเรว็ จนเกดิ เสยี งดงั หวอื กระทงั่ ปลายอกี ดา้ นอยใู่ นกำ� มอื สะบดั สว่ น
ทเี่ หลอื ไมใ่ หก้ ดี ขวางทาง จากนนั้ จบั หลาวไวแ้ นน่ วางตรงหนา้ กง่ึ กลางสายรดั
เอว แล้วเล็งไปที่ตัววาฬเมื่อก�ำหนดเป้าหมายได้แล้วเขาลดระดับปลายด้าม
หลาวในมืออย่างแน่วแน่ ปลายหลาวถูกยกขึ้นต้ังตรงอยู่บนฝ่ามือของเขาชู
เดน่ ขนึ้ กลางอากาศราวสบิ หา้ ฟตุ ทา่ ทางของเขาอาจทำ� ใหค้ ณุ นกึ ถงึ นกั เลน่ กล
ก�ำลังเล้ียงไม้ยาวไว้บนคาง ต่อมาแรงผลักอย่างแรงและเร็วเป็นผลให้หลาว
ตีวงโค้งสูงซัดเอาปลายเหล็กแหลมลอยแหวกม่านฟองคล่ืนไปปักลงบนจุด
ตายของวาฬ2 พวยน�ำ้ ทีพ่ งุ่ ออกมาจากช่องหายใจในเวลาน้ีไม่ใชน่ �้ำใสๆ ส่อง
ประกายระยิบอีกต่อไป หากแตเ่ ป็นเลือดสดๆ สีแดงฉาน

“หอกนน่ั กระตกุ หวั กอ๊ กมนั ออกแลว้ !” สตบั บร์ อ้ งบอก “วนั ทสี่ อ่ี นั เปน็ อมตะ
แห่งเดือนกรกฎาคม แหล่งน�้ำพุมากมายหลั่งไหลน�้ำไวน์ในวันน้ี! นั่นไงล่ะ
วสิ กอ้ี อรล์ นี สอ์ ายเุ กา่ แก่ หรอื จะเปน็ โอไฮโอ หรอื เหลา้ ดจี ากโมนงั กาฮลี า3! เอา
เถอะ แทชเทโก...ไอห้ นมุ่ เอาถงั ไมไ้ ปทพ่ี วยนำ�้ นน่ั เราจะดมื่ ฉลองกนั ทร่ี อบตวั
มัน! ใช่แลว้ ...ไมต่ ้องสงสัย...มาครกึ ครืน้ กัน เราเจาะเหลา้ ชนั้ ดไี ว้ท่ีน่ันตรงช่อง
หายใจของมนั ท่ตี รงน้ันเหลา้ ถว้ ยใหญ่จะทำ� ใหเ้ ราได้ดืม่ ด�่ำกนั อยา่ งเตม็ ท่ี”

พร้อมๆ กับเสียงพูดคุยอย่างสนุกสนาน คมหลาวยังคงถูกซัดไปยังเป้า
หมายซำ้� ๆ หลาวถกู ดงึ กลบั มายงั เจา้ ของเหมอื นสนุ ขั ลา่ เนอ้ื ถกู ควบคมุ ไวด้ ว้ ย
สายบังเหยี น วาฬทไี่ ดร้ ับความเจบ็ ปวดเริม่ ชกั ดนิ้ ด้วยความทรมาน เชอื กโยง
เร่ิมหย่อนผ่อนลง หลาวพุ่งปลายถูกโยนไปทางท้ายเรือ เขายืนกอดแขนเฝ้า
มองเจา้ ยกั ษ์อย่างเงยี บๆ

2  จุดตายของวาฬ-ต�ำแหน่งท่ีเส้นเลือดขดลึกอยู่เป็นกลุ่ม ถ้าแทงผ่านใต้ครีบทะลุไปถึงที่นี่ เลือดก็จะพุ่ง
ทะลักขึ้นไปทางช่องหายใจหรือพวยพน่ น้�ำ
3 เหลา้ ไรยจ์ ากหุบน�้ำโมนงั กาฮีลา ในรฐั เพนซิลเวเนีย

498 : โมบ-ี้ ดิก๊

บทท่ี 85

น้�ำพุ

เป็นเวลากว่าหกพันปีมาแล้ว และไม่มีใครรู้ว่าผ่านมาอีกกี่ล้านยุคสมัย
กอ่ นหนา้ ฝงู วาฬจำ� นวนมากตา่ งพน่ นำ�้ อยทู่ กุ หนแหง่ ทว่ั ทอ้ งทะเล ละอองนำ้�
และไอหมอกโปรยพรมทั่วอุทยานแห่งทะเลสีครามด้วยพวยพ่นน้�ำจ�ำนวน
มาก หลายศตวรรษใหห้ ลงั นกั ลา่ หลายพนั คนมโี อกาสไดเ้ ขา้ ใกลแ้ หลง่ กำ� เนดิ
พวยน้�ำพุของวาฬ เฝ้าดูละอองน�้ำและพวยน�้ำพุ่ง ทว่าจนแล้วจนรอดตราบ
กระทั่งถึงนาทีแห่งโชคในครั้งนี้ (เวลาบ่ายโมงสิบห้านาทีสิบห้าวินาทีของวัน
ที่สิบหกเดือนธันวาคม ปีค.ศ.1851) ยังคงเป็นท่ีสงสัยว่าพวยน้�ำพุน้ีเป็นน้�ำ
ทั้งหมดจรงิ ๆ หรอื เปน็ เพยี งแค่ไอหมอก แนน่ อนว่านเี่ ปน็ เร่อื งที่นา่ สนใจยง่ิ

ดังนั้น พวกเรามาพิจารณาในประเด็นน้ี พร้อมท้ังเร่ืองราวท่ีน่าสนใจอัน
เกยี่ วเนอ่ื งกนั สกั หนอ่ ยเปน็ ไร ทกุ คนรวู้ า่ เหงอื กปลามคี ณุ สมบตั พิ เิ ศษ สายพนั ธ์ุ
ที่มีครีบสามารถหายใจเอาอากาศที่เป็นส่วนประกอบรวมอยู่ในน�้ำที่พวกมัน
แหวกวา่ ยกันได้ จากกรณนี ี้ ปลาเฮอริ่งและปลาคอดสามารถใชช้ ีวติ อยู่ใต้น้�ำ
ได้นานเปน็ ศตวรรษโดยไมต่ อ้ งโผลห่ วั ข้ึนมาเหนอื ผวิ นำ�้ เลยสกั คร้งั แต่เพราะ
โครงสรา้ งภายในทเ่ี ราเหน็ มนั มปี อดเหมอื นมนษุ ย์ วาฬจงึ มชี วี ติ อยไู่ ดด้ ว้ ยการ
หายใจเอาอากาศลว้ นๆ จากบรรยากาศเหนอื ผวิ นำ้� ดงั นน้ั จงึ มคี วามจำ� เปน็ ท่ี
มนั จะต้องโผล่ขน้ึ มาเยือนโลกดา้ นบนเปน็ พักๆ ทว่ามันไม่สามารถหายใจได้
ทางปาก เพราะด้วยสรีระโดยปกติปากของวาฬหัวทยุ จะฝังอยใู่ ตน้ ้ำ� ลกึ ลงไป
อยา่ งนอ้ ยแปดฟตุ ยงิ่ ไปกวา่ นนั้ หลอดลมของมนั ไมไ่ ดเ้ ชอื่ มตอ่ กบั ปาก ไมเ่ ลย...

เฮอรแ์ มน เมลวลิ ล์ : 499

มนั หายใจผา่ นชอ่ งหายใจเพียงทางเดียว และชอ่ งหายใจนีอ้ ย่บู นหวั ของมัน
หากผมกลา่ ววา่ ระบบการหายใจของสง่ิ มชี วี ติ เปน็ สง่ิ จำ� เปน็ เพอื่ การดำ� รง

ชีวิตอยู่ เช่นน้ันแล้วการหายใจเป็นการดึงเอาธาตุส�ำคัญออกมาจากอากาศ
แลว้ สง่ ตอ่ ไปยงั เลอื ดทจ่ี ะนำ� ไปสเู่ ลอื ดในกระบวนการสรา้ งพลงั ชวี ติ ผมไมค่ ดิ
วา่ ตวั เองจะเขา้ ใจผดิ แมผ้ มอาจใชศ้ พั ทว์ ทิ ยาสตรฟ์ มุ่ เฟอื ยไปบา้ งกเ็ ถอะ ลอง
พิจารณาตามหลักที่ว่าเลือดได้รับออกซิเจนจากลมหายใจท่ีมนุษย์สูดเข้าไป
ดงั นนั้ มนั อาจอดุ รจู มกู ไวแ้ ละไมห่ ายใจไปไดร้ ะยะหนงึ่ กลา่ วคอื มนั ยงั สามารถ
มชี วี ติ อยตู่ อ่ ไปโดยไมต่ อ้ งหายใจ อาจฟงั ดเู ปน็ เรอ่ื งผดิ หลกั เกณฑไ์ ปสกั หนอ่ ย
แต่นเ่ี ป็นเรอ่ื งจริงเกีย่ วกบั วาฬซ่งึ สามารถใชช้ ีวิตต่อได้ไปอีกระยะหนึ่ง (ขณะ
อยู่ใต้ทะเล) เป็นเวลาหนึ่งชั่วโมงเต็ม หรือมากกว่านั้นโดยไม่ต้องหายใจเลย
สักคร้ัง หรืออยู่ได้นานเท่าลมหายใจท่ีสูดเข้าไป จ�ำได้มั้ยว่า...มันไม่มีเหงือก
มนั อยไู่ ดย้ งั ไง? นน่ั เพราะระหวา่ งกระดกู ซโี่ ครง และกระดกู สนั หลงั แตล่ ะขา้ ง
ของมันมีหลอดเลือดลักษณะคล้ายเส้นหมี่อิตาลีขดไปมาอย่างน่าทึ่งราวกับ
เขาวงกต หลอดเลือดเหล่านี้จะขยายรับเอาเม็ดเลือดท่ีมีออกซิเจนไว้เต็มใน
เวลาทมี่ นั ดำ� ลงใตน้ ำ�้ ดว้ ยเหตนุ มี้ นั จงึ มพี ลงั ชวี ติ เหลอื เกบ็ ไวใ้ นตวั สำ� หรบั ใชไ้ ด้
นานเปน็ ชว่ั โมง หรอื มากกวา่ นนั้ ในทะเลลกึ เปน็ พนั ฟาทอม เหมอื นอฐู สามารถ
ทางเดนิ ขา้ มทะเลทรายแหง้ แลง้ ไดเ้ พราะไดด้ ม่ื นำ�้ เกบ็ ตนุ ไวใ้ ชล้ ว่ งหนา้ ภายใน
ชอ่ งกระเพาะทมี่ ถี งึ สใี่ บ ขอ้ เทจ็ จรงิ ทางโครงสรา้ งของอวยั วะสว่ นทมี่ ลี กั ษณะ
คลา้ ยเขาวงกตนเ้ี ปน็ เรอื่ งทไี่ มอ่ าจปฏเิ สธได้ และดว้ ยขอ้ สมมตฐิ านทต่ี งั้ อยบู่ น
เหตผุ ล และความจรงิ นเี้ องทำ� ใหผ้ มเชอื่ มากยง่ิ ขนึ้ เมอ่ื คดิ ถงึ ความดนั ทรุ งั ทไี่ ม่
อาจอธิบายได้อีกเรื่องหน่ึงของเจ้าสัตว์ทะเลยักษ์นี้นั่นคือพวยนำ�้ ที่เหล่าชาว
ประมงเรียกนั้น ผมคิดว่าหากมันโผล่ขึ้นเหนือน้�ำโดยไม่ได้รับอันตรายอะไร
วาฬหวั ทยุ นา่ จะใชเ้ วลานานเทา่ ๆ กนั ในทกุ ครง้ั ทโี่ ผลข่ น้ึ มาเหนอื นำ�้ โดยไมไ่ ด้
รบั อันตรายใดๆ ยกตวั อยา่ งเช่น หากมันใช้เวลาสบิ เอ็ดนาที พน่ พวยน้ำ� เจ็ด
สบิ ครง้ั นน่ั คอื สดู ลมหายใจเขา้ เจด็ สบิ อกึ ดงั นน้ั เมอื่ มนั โผลก่ ลบั ขน้ึ มาอกี ครงั้
มนั กต็ อ้ งสดู ลมหายใจอกี เจบ็ สบิ อกึ ภายในชว่ั ระยะเวลาสน้ั ๆ ทนี ถี้ า้ หลงั จาก

500 : โมบ-ี้ ดิก๊


Click to View FlipBook Version