วิจัย กทม ฉบับสมบูรณ์

35

(5) แบบพึ่งพา (Dependent) เปนผูที่มีความอยากรูอยากเรียนนอยมากแตมีความ
สนใจจะเรยี นเฉพาะส่งิ ที่กำหนดใหเรียนเทานั้น ผูเรยี นประเภทน้ีมักพยายามแสวงหาคนที่สามารถให
คำแนะนำแกต นเองได ตลอดจนตอ งการรับสัง่ วาเขาจะตอ งทำอะไร

(6) แบบอิสระ (Independent) เปนคนที่ชอบคิดและทำงานตามความคิดเห็นของ
ตนเอง แตก็ยอมรับฟงความคิดเห็นของเพื่อนคนอื่น ๆ ในชั้นเรียน จะเรียนเนื้อหาวิชาที่ตนคิดวา
สำคญั ตลอดจนเปน คนที่มคี วามเชือ่ ม่ันในความสามารถทางการเรียนรูของตนเอง

2) รูปแบบการเรียนรูกับการเรียนการสอนที่กำหนดตามการรับรู ซึ่งสามารถแบงไดเปน
4 แบบ ดงั นี้

(1) เรียนรูไดดีจากการรับรูการมองเห็นและการไดสนทนาโตตอบ (The Visual /
Verbal Learning Style) ผูเรียนในกลุมนี้จะเรียนรูไ ดดีทีส่ ุด ถาไดเห็นภาพหรือตัวหนังสือ ดังนั้น ถา
ครูใชการเขียนบนกระดาษชอลก หรือใชแผนใส เพื่อสรุปประเด็นหลกั หรือเขียนแผนภูมแิ สดงกรอบ
แนวความคิด หรือแนวการบรรยายใหผูเรียนเห็นประกอบการบรรยาย จะชวยใหผูเรียนกลุมนี้เขาใจ
และสามารถตดิ ตามทำความเขาใจกับเน้ือหาไดดี นอกจากนผ้ี เู รียน กลมุ น้ียงั ชอบที่จะเรียนตามลำพัง
ในหอ งเงยี บ ๆ คำนึงถึงภาพประสบการณทีเ่ หน็ เชือ่ มโยงกบั เนอื้ หาทีเ่ รียนรู

(2) เรียนรูไดดีจากการรับรูทางการมองเห็น และไมใชการสนทนาโตตอบ (Visual /
Non - verbal Learning Style) ผูเรียนในกลุมนี้จะเรียนไดดี ถามีการทำใหขอมูลอยูในรูปภาพหรือ
แผนที่ ดังนั้นผูสอนควรใชสื่อการเรียนรูที่เปนภาพ สิ่งของ แผนภูมิ ฯลฯ และการอานตำรา หรือ
หนังสือเรียนก็ควรเปนตำรา หรือหนังสือเรียนที่มีแผนภูมิ หรือตารางนำเสนอขอมูลประกอบดวย
นอกจากน้ี ผูเรียนในกลุมนี้ไมชอบเรียนกับเพื่อนหลายๆ คนชอบทำงานคนเดียวเพื่อใชเวลา
ความเงียบในการทบทวนภาพ ทำความเขา ใจกับขอมลู จากแผนภมู ิ หรอื ตารางตามลำดบั

(3) แบบการเรียนรูไดดีจากการลงมือกระทำ หรือใชการสัมผัสกับสิ่งแวดลอม
โดยตรง (The Tactile/Kinesthetic Learning Style) เปนวิธีที่ผูเรียนชอบที่จะลงมือกระทำ
กิจกรรมใด กิจกรรมหนึ่ง เพื่อที่จะเรียนรูไดสัมผัสกับวัตถุสิ่งมีชีวิตหรือคนไดทดลองภาคปฏิบัติใน
สถานที่ที่คลายของจริง จึงทำใหผูเรียนในกลุมนี้เรียนรูไดดี ผูเรียนชอบจะสัมผัสกับสิ่งแวดลอมทาง
กายภาพใชประสาทสมั ผสั ในการเรียนรู ชอบเรยี นรูจากการไดเ ห็นของจริงสถานทจี่ รงิ

(4) การเรียนรูไดดีจากการฟงและการใชคำพูด (The Auditory/Verbal Learning
Style) ผูเรียนในกลุมนี้เรียนรูไดดีจากการฟง การไดย ิน และจากการไดสนทนากับแหลงขอมูล ดังนั้น
จึงสามารถเรียนจากการฟง การบรรยายในหองเรียนไดดี และการเขารวมอภิปรายพูดคุยกับกลุม
เพื่อนจะทำใหไดรับรูมากขึ้น สื่อที่ชวยในการเรียน คือ เทปบันทึกเสียงเวลาทบทวนประเด็นหรือ
ขอความรูควรพูดออกมาดัง ๆ เพื่อใหชวยในการเรียนรู ดังนั้น จึงควรแนะนำใหผูเรียนในกลุมนี้หา
กลุมเพื่อนที่สามารถแลกเปลี่ยนความรู ชวยกันทบทวนความรูให แตถาตองศึกษาตามลำพัง ควรหา
เครอ่ื งเทปบนั ทกึ เสยี งชวยหรืออา นหนงั สอื ดงั ๆ ใหตนเองไดย ิน

2.3.3 ความหมายของประสทิ ธภิ าพการจดั กิจกรรมการเรียนรูของครู
ประสิทธิภาพการจัดกิจกรรมการเรียนรูของครู เปนสิ่งที่สำคัญสำหรับการพัฒนาการเรียน
การสอนใหเกิดการเรียนรูที่สมบูรณแ บบ ซึ่งในกระบวนการเรยี นการสอนน้นั ผูสอนและผูเรียนจะตอง

36

มีความสัมพันธกันอยางใกลชิด รวมทั้งพฤติกรรมที่ผูสอนแสดงตอผูเรียนซึ่งในการเรียนการสอนอัน
เปนปจจัยสำคัญที่จะทำใหการศึกษามีประสิทธิภาพ การสอนเชนไรที่เรียกวาเปนการสอนที่มี
ประสทิ ธภิ าพนน้ั ไดม ีนักวิชาการหลายทานไดใหความหมายเก่ียวกับประสิทธภิ าพการสอนตาง ๆ กัน
ดังนี้

Good (1973: 589) ไดใ หค วามหมายของประสทิ ธภิ าพของการจัดกิจกรรมการเรียนรูของครู
วา หมายถึง การใชแผนการสอนหรือวิธีการสอน ซึ่งทำใหผูเรียนเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมไปในทางท่ี
ตองการ

Doal (1978: 194) ไดใหความหมายของประสิทธิภาพของจัดกิจกรรมการเรียนรูของครู
หมายถึง เจตคติ ความเขาใจ ทักษะและพฤติกรรมของครูที่เอื้ออำนวยตอความเจริญงอกงามของ
นักเรยี นทงั้ ในดา นรา งกาย อารมณ สังคมและสตปิ ญ ญา

อารมณ เทียนพิทักษ (2558: 5) ไดใหความหมายของประสิทธิภาพของจัดกิจกรรม การ
เรียนรูของครู หมายถึง กระบวนการที่เกี่ยวของกับการสอนที่จัดขึ้นเพื่อทำใหผูเรียนเปลี่ยนแปลง
พฤตกิ รรม ตามวตั ถุประสงค ท้ังทางดา นวชิ าการและบุคลิกลกั ษณะ

เทียมจันทร พานิชยผลินไชย (2559: 5) ไดใหความหมายของประสิทธิภาพของจัดกิจกรรม
การเรียนรูของครูวา หมายถึง ความสามารถในการปฏิบัติการสอนของครู หรือการดำเนินการสอน
ในหนา ท่ขี องครู เพอ่ื ใหบ รรลุผลสำเรจ็ ไดอ ยา งดตี ามเปา หมายไดก ำหนดไว

ประโยชน คุปตกาญจนกุล (2561: 19) ไดใหความหมายของประสิทธิภาพของจัดกิจกรรม
การเรียนรูของครูวา หมายถึง ผลของการสอนที่ทำใหนักเรียนเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมไปตาม
จดุ มุง หมายของการสอนท่ีวางไว

รสพร ทองโรจน (2551: 13) ไดใหความหมายของประสิทธิภาพของจัดกิจกรรมการเรียนรู
ของครู วา หมายถึง กระบวนการการจัดการเรียนการสอนของครูดวยวิธีการตาง ๆ เพื่อใหผูเรียน
ประสบผลสำเรจ็ ตามจุดประสงคทีว่ างไว

สรุ างค โควตระกูล (2541: 13) ไดใหความหมายของประสทิ ธภิ าพของจดั กิจกรรม การเรียนรู
ของครูวา หมายถงึ การสอนทสี่ ามารถใหนักเรยี นเกดิ การเรียนรูต ามความถนัดและ ความสามารถของ
นักเรยี นทุกคน

สุรศกั ดิ์ หอมออ น (2546: 12) ไดใ หค วามหมายของประสิทธิภาพของจดั กิจกรรม การเรียนรู
ของครูวา หมายถึง ความสามารถในการสอนหรือยุทธวิธีการสอน ตลอดจนลักษณะหรือ พฤติกรรม
ตาง ๆ ของครูอันจะสงผลใหการเรียนการสอนของครู เพื่อใหผูเรียนเกิดการเรียนรูและเปลี่ยนแปลง
พฤติกรรม ไปตามวตั ถุประสงคท่กี ำหนดไว

สรุปไดวาประสิทธิภาพของจัดกิจกรรมการเรียนรูของครู หมายถึง ความสามารถในการ
ปฏิบตั ิการสอนหรอื ดำเนนิ การสอนของครู เพือ่ ใหผเู รียนเกิดการเรียนรูและเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมไป
ตามวตั ถุประสงคทกี่ ำหนดไว

2.3.4 คณุ ลกั ษณะของครูทม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพในการยกระดับผลสัมฤทธิท์ างการเรียน
คุณลักษณะของครูที่ดี ครูควรมีบทบาทและหนาที่สำคัญ คือ การอบรมสั่งสอนถายทอด
ศิลปะวิทยาการตางๆ อีกทั้งยังเปนผูอบรมปลูกฝงคุณธรรมจริยธรรมวัฒนธรรมอันดีงามของชาติและ

37

จัดกิจกรรมเพื่อสงเสริมความเจริญกาวหนาใหแกผูเรียนอีกดวย มีนักการศึกษาหลายทานไดกลาวถึง
ลักษณะครูท่ีดไี ว ดงั น้ี

ทิศนา แขมมณี (2555: 120) ไดใหความหมายวา เปนการจัดการเรียนการสอนที่ยึดผูเรียน
เปนตัวตั้ง โดยคำนึงถึงความเหมาะสมกับผูเ รียน และประโยชนสงู สุดที่ผูเรียนควรจะไดรับและ มีการ
จดั กิจกรรมการเรยี นรูท ี่เปดโอกาสใหผ ูเรยี นมีบทบาทสำคัญในการเรียนรู ไดม ีสวนรวมในกิจกรรมการ
เรยี นรอู ยางต่นื ตัว และไดใ ชกระบวนการเรยี นรูตา ง ๆ อนั จะนำผูเรียนไปสกู ารเกิดการเรียนรูท่ีแทจริง
ดังน้ันกจิ กรรมการเรยี นรทู ่ีเนน ผูเรียนเปน สำคัญจงึ มีลกั ษณะท่ีสรปุ ไดดังนี้

1) กิจกรรมที่ผูเรียนมีสวนรวมอยางตื่นตัว ผูเรียนเปนผูมีบทบาทอยางเต็มที่และ
รบั ผิดชอบการเรียนรขู องตนเอง

2) กิจกรรมที่ทาทายใหผูเรียนกระตือรือรนในการคนหาคำตอบ โดยครูนำเสนอ
ปญ หา และสถานการณใ หคิด ครูมีบทบาทชว ยชี้ชอแนะแนวใหน กั เรยี นเห็นลูทางในการแกป ญหา

3) กจิ กรรมทใี่ หผเู รยี นเปนผลู งมือปฏบิ ัตเิ พ่อื คนหาคำตอบ
4) กิจกรรมที่ใหผูเรียนไดมีปฏิสัมพันธทางสังคม มีการรวมมือและการแลกเปลี่ยน
ความรคู วามคิดเหน็ ตลอดจนประสบการณร ะหวางผูเ รียนเพอื่ ปรับเตมิ เสริมแตง และตอ ยอดความรู
5) กิจกรรมท่สี รา งความสะเทอื นใจ ซาบซึ้ง ประทับใจ ทำใหตืน่ ตวั ในการเรยี นรู
6) กจิ กรรมทผ่ี เู รยี นไดเรยี นรูจากผทู รงภมู ิปญ ญาในทองถน่ิ
7) กจิ กรรมที่ผูเรียนไดนำความรไู ปทดลองใชแกป ญหาหรือสรา งสรรคช นิ้ งาน
8) กิจกรรมที่ผูเรียนใชกระบวนการจัดกระทำกับขอมูลที่ไดรับรูเพื่อใหเขาใจและ
จดจำ ไดงา ยและสามารถระลึกไดเ มอ่ื ตองการนำมาใช
9) กิจกรรมที่ผูเรียนไดเรียนรูในบริบทจริง ทำใหเกิดการเรียนรูที่แทจริงบทบาทที่
สำคัญของครูในการจัดกิจกรรมการเรียนรูที่เนนผูเรียนเปนสำคัญ ไดแก การเปนผูเตรียมการและอำนวย
ความสะดวกใหเกิดการเรียนรู การทำหนาที่เปนผูใหคำแนะนำปรึกษาเปนผูชวยเหลือเปนผูใหขอมูล
ยอ นกลับ บทบาทของครูที่สงเสริมการเรยี นรกู ค็ ือ บทบาทที่ทำหนา ท่ีเหมอื นโคช นกั กฬี านนั่ เอง
คอชัคและเอกเกน (Kauchak & Eggen, 2007: 127) กลาววา ครูที่ดีควรมีลักษณะสำคัญ
3 ประการ คือ มีทัศนคติที่ดีในการสอน มีทักษะในสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ และมีทักษะการจัด
กิจกรรมการเรียนการสอน ลักษณะดังกลาวสงผลตอประสิทธิภาพของการเรียนการสอน ตั้งแตชวง
เริ่มตนแนะนำบทเรียน ชวงตอนกลางของบทเรียน และชวงปดทายบทเรียน ดังนั้น คุณลักษณะของ
ครูจงึ มอี ทิ ธิพล ตอการเรียนรูของนกั เรยี นในหองเรียน
1) ทศั นคติของครูเปนส่ิงท่ีสำคัญที่สดุ ในการเปน ครูท่ีดเี พราะทัศคติของครูมีอิทธิพล
ตอ การสอนและการถา ยทอดความรใู หกับเดก็ ทัศนคติของครูประกอบดว ย ประสทิ ธภิ าพทางการสอน
ของครู การเปนแบบอยางและความกระตือรือรนของครู และความคาดหวังของครูทั้งสามสิ่งนี้สงผล
ตอ ทัศนคติในการสอนของครู (Brunning et al., 2004)

38

2) ทักษะในการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ การใชภาษาของครูมีผลตอความสำเร็จในการ
เรียนของนกั เรียนและความพงึ พอใจในการเรยี น การสอ่ื สารทช่ี ัดเจนมอี งคประกอบ 5 อยา ง ไดแก

(1) การใชค ำศัพททีส่ ื่อความหมายไดใ ชเจน โดยครูควรหลีกเลย่ี งการใชค ำที่
คลุมเครือเวลาสื่อสารกับเด็ก เนื่องจากคำเหลานั้นทำใหประสิทธิภาพทางการเรียนของเด็กลดลง
และยังแสดงใหเ หน็ วา ครูเตรียมตัวมาไมดี

(2) การใชคำเชื่อมประโยคที่เหมาะสม การสื่อสารที่ดีตองมีคำเชื่อมที่
นำไปสูใจความสำคญั ของประโยค คำเช่อื มท่ีถูกตองจะทำใหลำดับเหตุการณของประโยคเช่ือมโยงกัน
อยาง สมเหตุสมผล

(3) การเชื่อมโยงความคิดในบทเรียน ครูตองทำใหนักเรียนเขาใจถึง
ความสมั พนั ธระหวางความคดิ ทีห่ นึ่งและความคิดท่ีสองโดยการอธิบายความเช่อื มตอ นน้ั

(4) การเนนย้ำครูควรเนนย้ำหัวขอหรือเนื้อหาที่มีความสำคัญหรือโดดเดน
กวา เนื้อหาอ่ืน ๆ เพอ่ื ชวยใหนกั เรียนไดเหน็ ถงึ ระดับความสำคัญที่ตางกนั ของเนื้อหาในบทเรียน

(5) ความสอดคลองของภาษาพูดและภาษากาย การใชภาษากายประกอบ
การพูด ควรเปนไปในแนวทางเดียวกับสิ่งที่ครูพูด ภาษากายมีความสำคัญเนื่องจากเด็กสามารถ
ประเมิน ทัศนคติและความจริงใจของครูไดผานทางการแสดงออกของครู ดังนั้นเมื่อครูตองการจูงใจ
นักเรียน หรือบอกใหน ักเรียนทำอะไร ครูตอ งใชภาษาพดู และภาษากายทส่ี อดคลองกัน

3. ทักษะการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน การจัดการเรียนการสอนที่ดนี ัน้ ตองเริ่ม
จาก การตรงตอเวลา ครูจำเปนตองแบงเวลาการทำกิจกรรมอยางเหมาะสม เพื่อไมใหกระทบตอ
กจิ กรรมอืน่ ๆ การเตรยี มอุปกรณก ารสอนลวงหนากเ็ ปน อีกส่ิงหนึง่ ท่ตี องคำนึงถงึ นอกจากนีค้ รูยงั ตอง
สราง กิจวัตรที่ดีใหกับนักเรียน เชน เมื่อเด็กเขามาในหองเรียน เด็กตองรูวาสิ่งแรกที่ควรทำคืออะไร
และเมอ่ื เลกิ เรียนตองทำอะไร การจดั การหองเรยี นท่มี ีระบบจะชวยลดปญหาตาง ๆ ในหอ งเรยี น เชน
การสอนไมท ัน และความไมเปนระเบียบในหองเรียน

สรุปไดวา ลักษณะของครูที่จัดกิจกรรมการเรียนรูไดอยางการเปนครูที่ดีควรเริ่มจากการมี
ทัศนคติที่ดีตอการเรียนการสอน เพราะทัศนคติจะสงผลตอการแสดงพฤติกรรมตาง ๆ ของครูและ
ปฏิสัมพันธของครูตอนักเรียน ซึ่งสงผลตอการเรียนรูของนักเรียน เพราะนักเรียนสามารถรับรูไดโดย
อัตโนมัติวาครูคิดอยางไรและตองการอะไร เพื่อที่จะตอบสนองไปตามความตองการของครู
นอกจากนั้นนักเรียนยังยึดถือครูเปนแบบอยาง โดยการเลียนแบบการกระทำและคำพูดของครูการมี
ทศั นคติที่ดจี ึงเปนจุดเริ่มตน สำคญั ของคณุ ลักษณะอื่น ๆ

2.3.5 แนวคดิ ทฤษฎที ่เี ก่ยี วขอ งการจดั การเรียนรู
2.3.5.1 การสรางความรู (Constructivism) มีพื้นฐานมาจากพัฒนาการทาง

สติปญญาของเพียเจต (Jean Piaget, 1969: 98) ซึ่งเนนกลไกการเรียนรูที่นำไปสูการสรางความรู
(Fosnot, 1996:11) ประกอบดวย

หลักการที่ผูเรียนสรางองคความรูดวยตนเอง หลักการเรียนรูตามทฤษฎี
Constructionism คือ การใหผูเรียนลงมือสรางสิ่งของหรือประกอบกิจกรรมการเรียนรูดวยตนเอง

39

ไดปฏิสัมพันธกับสิ่งแวดลอมภายนอกที่มีความหมาย ซึ่งจะรวมถึงปฏิกิริยาระหวางความรูในตัวของ
ผูเรียนเองกับประสบการณและสิ่งแวดลอมภายนอกสามารถเชื่อมโยงและสรางเปนองคความรูใหม
ประกอบดว ย

1) หลักการตามทฤษฎี Constructionism หลักการที่ยึดผูเรียนเปน
ศูนยกลางของการเรียนรู หลักการตามทฤษฎี Constructionism ครูตองจัดบรรยากาศการเรียน
การสอนทเี่ ปด โอกาสใหผ ูเรียนลงมือปฏบิ ัติกิจกรรมการเรียนดวยตนเอง โดยมที างเลือกท่ีหลากหลาย
และเรียนรูอยางมีความสุข สามารถเชื่อมโยงความรูระหวางความรูใหมกับความรูเกาได สวนครูทำ
หนาทีเ่ ปนผูชว ยและคอยอำนวยความสะดวก

2) หลักการเรียนรูจากประสบการณและสิ่งแวดลอม หลักการนี้เนนใหเ หน็
ความสำคัญของการเรียนรูรวมกัน ทำใหผูเรียนเห็นวาคนเปนแหลงความรูอีกแหลงหนึ่งที่สำคัญ
การสอนตามทฤษฎี Constructionism เปนการจัดประสบการณเพื่อเตรียมคนออกไปเผชิญโลก
ถาผูเรียนเห็นวาคนเปนแหลงความรูสำคัญและสามารถแลกเปลี่ยนความรูกันได เมื่อจบการศึกษา
ออกไปก็จะปรับตวั และทำงานรว มกับผูอ่ืนไดอยางมปี ระสิทธภิ าพ

3) หลักการใชเทคโนโลยีเปนเครื่องมือ หลักการนี้เนนการใชเทคโนโลยี
แสวงหา ความรูจากแหลงความรูตางๆ ดวยตนเอง เปนผลใหเกิดพฤติกรรมที่ฝงแนนเมื่อผูเรียน
เรยี นรวู า จะเรยี นรูไดอยางไร (Learning how to Learn)

หลักการของทฤษฎี Constructionism เปนการเรียนรูที่เนนใหผูเรียนลงมือปฏิบัติ
หรือสรางสิ่งที่มีความหมายกับตนเอง ดังนั้นเครื่องมือที่ใชตองมีลักษณะเอื้อตอการใหผูเรียนนำมา
สรางเปน ชน้ิ งานไดสำเรจ็ ตอบสนองความคิดและจนิ ตนาการของผเู รยี น กลา วโดยสรปุ ก็คือ เครอ่ื งมือ
ทุกชนิดที่สามารถทำใหผูเรียนสรางงานหรือลงมือปฏิบัติดวยตนเองไดเปนเครื่องมือที่สอดคลองตาม
หลกั การทฤษฎี Constructionism

2.3.5.2 แนวการจดั การเรยี นรูตามทฤษฎี Constructionism
ทิศนา แขมมณี (2547 : 47-48) และ ชัยวัฒน สุทธริ ตั น (2553 : 40-41) ไดกลา วถึงทฤษฎี
การสรา งความรดู ว ยตนเองโดยการสรางสรรคช ิน้ งานไว ดังน้ี

1) ทฤษฎกี ารเรยี นรู
ทฤษฎี “Constructionism” เปนทฤษฎีที่มีพื้นฐานมากจากทฤษีพัฒนาการทาง
สติปญญาของเพียเจต (Piaget) เชนเดียวกับทฤษฎีการสรางความรู (Constructivism) ผูพัฒนา
ทฤษฎีนี้คือ ศาสตราจารย ซีมัวร เพเพอรท (Seymour Papert) แหงสถาบันเทคโนโลยีเมสซาชูเซตส
(Massachusetts Institute of Technology) เพเพอรทไดมีโอกาสรวมงานกับเพียเจตและไดพัฒนา
ทฤษฎนี ี้ข้นึ มาใชใ นวงการศกึ ษา
แนวความคิดของทฤษฎีน้ี คือ (สำนักงานโครงการพิเศษ สำนักงานคณะกรรมการ
การประถมศึกษาแหงชาติ, 2542: 1-2) การเรียนรูที่ดีเกิดจากการสรางพลังความรูในตนเองและ
ดวยตนเองของผูเรียน หากผูเรียนมีโอกาสไดสรางความคิดและนำความคิดของตนเอง ไปสรางสรรค
ชน้ิ งานโดยอาศยั ส่อื และเทคโนโลยีท่เี หมาะสม จะทำใหเหน็ ความคิดนน้ั เปน รปู ธรรมทช่ี ดั เจน และเม่ือ
ผูเรียนสรางสิ่งใดสิ่งใดสิ่งหนึ่งขึ้นมาในโลก ก็หมายถึงการสรางความรูขึ้นในตนเองนั่นเอง ความรูท่ี

40

ผเู รียนสรางข้ึนในตนเองน้ี จะมีความหมายตอผูเรียนจะอยคู งทน ผูเรยี นจะไมลืมงาย และจะสามารถ
ถายทอดใหผูอื่นเขาใจความคิดของตนไดดี นอกจากนั้นความรูที่สรางขึ้นเองนี้ยังเปนฐานใหผูเรียน
สามารถสรางความรใู หมตอ ไปอยา งไมมีทส่ี ิ้นสดุ

2) การประยกุ ตใชทฤษฎใี นการเรียนการสอน
เพเพอรทและคณะวิจัยแหง M.I.T. (บุปผชาติ ทัฬหิกรณ ในวชิราวุธวิทยาลัย,
2541: 1-7) ไดออกแบบวัสดุและการจัดสภาพแวดลอมการเรียนรูที่สามารถชวยใหผูเรียนเกิดการ
เรียนรู ไดดีรวมทั้งไดนำเทคโนโลยีคอมพิวเตอรมาใชเปนเครื่องมือในการใหผูเรียนไดมีโอกาสสราง
ความรูในการเรียนวิชาตาง ๆ โดยเฉพาะวิชาคณิตศาสตรและวิทยาศาสตร เพเพอรทและคณะได
ออกแบบสรางโปรแกรมคอมพิวเตอรโลโกขึ้น เพื่อใหเด็กใชคณิตศาสตรในการสรางรูปภาพ
ภาพเคลื่อนไหว ดนตรี เกม ฯลฯ และไดพัฒนา “LEGO TC Logo” ซึ่งเชื่อมโยงภาษาโลโกกับเลโก
ซึ่งเปนของเลนที่มีลักษณะเปนชิ้นสวนที่สามารถนำมาตอกันเปนรูปตา ง ๆ ได ชวยใหผูเรียนสามารถ
ควบคุมเลโกของเลนในคอมพิวเตอรใหเคลื่อนไหว เดิน ฉายแสง หรือตอบสนองตอสิ่งเราตาง ๆ ได
ตามตอ งการ เปนการชวยใหผูเ รยี นไดส รางความรเู ก่ียวกับวิทยาศาสตรแ ละคณติ ศาสตรดวยตนเองไป
พรอม ๆ กับการฝกคิด การฝกแกปญหา และฝกความอดทน นอกจากนั้นผูเรียนยังเรียนรูการบูรณา
การความรูหลาย ๆ ดาน ทั้งทางดานวิทยาศาสตร สุนทรียศาสตร สถาปตยกรรมศาสตร และศิลปะ
ศาสตร ใหเปนประโยชนตอการสรางสรรคผลงาน นอกจากนั้นเพเพอรทและคณะยังไดพัฒนา
โปรแกรม “micro-worlds” “robot design” รวมทั้งสถานการณจำลองดวยคอมพิวเตอรอื่น ๆ ข้ึน
ใชในการสอนอีกมาก อยางไรก็ตามสำหรับผูเรียนที่ยังไมมีสื่อดังกลาวใช เพเพอรทกลาววาส่ือ
ธรรมชาติและวัสดุทางศิลปะสวนมากสามารถนำมาใชเปนวัสดุในการสรางความรูไดดีเชนกัน เชน
กระดาษ กระดาษแข็ง ดินเหนียว ไม โลหะ พลาสติก สบู และของเหลือใชตาง ๆ แมวาผูเรียนจะมี
วัสดุที่เหมาะสมสำหรับการสรางความรูไดดีแลวก็ตาม แตก็อาจไมเพียงพอสำหรับการเรียนรูท่ีดี สิ่งที่
เปน ปจ จัยสำคญั มากอกี ประการหนึ่งก็คือ บรรยากาศและสภาพแวดลอมที่ดี ซ่ึงควรมีสวนประกอบ 3
ประการคอื

(1) บรรยากาศที่มีทางเลือกหลากหลาย เปดโอกาสใหผูเรียนไดเลือกตาม
ความสนใจเนื่องจากผูเรียนแตละคนมีความชอบและความสนใจไมเหมือนกันการมีทางเลือกที่
หลากหลายหรือเปดโอกาสใหผูเรียนไดทำในสิ่งที่สนใจจะทำใหผูเรียนมีแรงจูงใจในการคิด การทำ
และการเรยี นรูตอไป

(2) เปนสภาพแวดลอมที่มีความแตกตางกันอันจะเปนประโยชนตอ
การสรางความรู เชน มีกลุมคนที่มีวัน ความถนัด ความสามารถ และประสบการณแตกตางกัน ซึ่งจะ
เอื้อใหมี การชวยเหลือซึ่งกันและกัน การสรางสรรคผลงานและความรู รวมทั้งการพัฒนาทักษะ
ทางสังคมดวย

(3) เปนบรรยากาศที่มีความเปนมติ ร เปนกันเอง บรรยากาศที่ทำใหผูเรยี น
รูสึกอบอุน ปลอดภัย สบายใจ จะเอื้อใหการเรียนรูเปนไปอยา งมีความสุข การเปดโอกาสใหผูเ รียนได
สรางความรูดวยตนเองนี้จะประสบผลสำเร็จไดมากนอยเพียงใด มักขึ้นกับบทบาทครู ครูจำเปนตอง
ปรับเปลี่ยนบทบาทของตนใหสอดคลองกับแนวคิด ครูจะตองทำหนาที่อำนวยความสะดวกใน
การเรียนรูใหแกผูเรียน ใหคำปรึกษาชี้แนะแกนักเรียน เกื้อหนุนการเรียนรูของผูเรียนเปนสำคัญ ใน

41

ดานการประเมินการเรียนรูนั้นสามารถใชวิธีการที่หลากหลาย เชน การประเมินตนเอง การประเมิน
โดยครแู ละเพื่อน การสังเกต การประเมินโดยใชแฟม ผลงาน เปนตน

สยุมพร (2555: 25-28) ไดกลาวถึงทฤษฎีการสรางความรูดวยตนเองโดยการสรางสรรค
ชิ้นงาน ไววา การเรียนรูที่ดีเกิดจากการสรางพลังความรูในตนเอง หากผูเรียนมีโอกาสไดสราง
ความคิดและนำความคิดของตนเองไปสรางสรรคช้ินงานโดยอาศัยส่ือและเทคโนโลยีท่ีเหมาะสมจะทำให
ความคิดเห็นนั้นเปนรูปธรรมมากยิ่งขึ้น หลักการจัดการเรียนการสอนตามทฤษฎีนี้ คือ ครูจะตองทำ
หนาที่อำนวยความสะดวกในการเรียนรูแกผูเรียน ใหคำปรึกษาชี้แนะแกผูเรียน เกื้อหนุนการเรียนรู
ของผูเรยี นเปนสำคัญ ในการประเมินผลน้ันตองมีการประเมินท้ังทางดานผลงานและกระบวนการ
ซึ่งสามารถใชวิธีการที่หลากหลาย เชน การประเมินตนเอง การประเมินโดยครูและเพื่อน การสังเกต การประเมิน
โดยใชแฟม สะสมงาน

สรุปจากการศึกษาคนควา และรวบรวมขอมูล สรุปไดวาทฤษฎีการสรางความรูดวยตนเอง
โดยการสรา งสรรคช ิน้ งานน้ี เปนทฤษฎที ่มี พี ืน้ ฐานมากจากทฤษฎพี ัฒนาการทางสติปญ ญา หากผูเ รยี น
มีโอกาสไดส รางความคิดและนำความคิดของตนเองไปสรางสรรคชนิ้ งานโดยอาศัยสอ่ื และเทคโนโลยีท่ี
เหมาะสมจะทำใหความคิดนั้นเปนรูปธรรมมากยิ่งขึ้น ครูจะตองทำหนาที่อำนวยความสะดวกใน
การเรียนรูแกผูเรียนใหคำปรึกษาชี้แนะแกผูเรียน เกื้อหนุนการเรียนรูของผูเรียนเปนสำคัญ
ในการประเมินผลนั้นตองมีการประเมินทั้งทางดานผลงานและกระบวนการซึ่งสามารถใชวิธีการ
ทหี่ ลากหลาย

กาเย บริกส และวาเกอร (Gagne, Briggs and Wager 1992 : 20) ไดใหความหมายของ
การออกแบบการเรียนการสอนโดยเริ่มตั้งแตการนิยามระบบการเรียนการสอน (instructional
systems) โดยนิยามวาระบบการเรียนการสอนเปนการจัดทรัพยกรและวิธีการที่ใชในการสงเสริม
การเรียนรูระบบการเรียนการสอนมีรูปแบบเฉพาะที่หลากหลายและเกิดขึ้นในหลายสถาบัน เชน
ในโรงเรยี นมัธยมศึกษา ระบบการเรยี นการสอนจะเปนที่ไดร ูจักอยางกวางขวางในกองทหารก็มีระบบ
การเรยี นการสอนซึ่งอาจกลา วไดวา เปน ระบบการเรียนการสอนทใ่ี หญที่สุดในวงการอุตสาหกรรมท่ีมี
ระบบการเรียนการสอนดวยเชนกัน และบอยครั้งเรียกวาเปนระบบการฝกอบรม (training
systems) สถาบนั ใดๆ ก็ตามทมี่ ีจดุ หมายในการพัฒนาความสามารถของมนุษยอาจกลา วไดว า สถาบัน
น้ัน ๆ มเี ร่อื งของระบบการเรียนการสอนควบคอู ยดู ว ย

ในการออกแบบการเรียนการสอนมีหลักการพื้นฐานที่ผูออกแบบการเรียนการสอนควร
คำนึงถึงเพื่อชวยใหการออกแบบการเรียนการสอนมีคุณภาพ ดังนี้ (Gagné, Wager, Golas, &
Keller, 2005: 2-3; Smith & Ragan,1999: 18)

1) คำนึงถึงผลการเรียนรูของผูเรียนเปนเปาหมายสำคัญ การออกแบบการเรียนการสอนมี
จุดมุงหมายเพื่อสงเสริมกระบวนการเรียนรู มากกวากระบวนการสอน ผูออกแบบการเรียนการสอน
จะตองพิจารณาผลการเรียนรูอยางชัดเจน เพื่อนำไปใชเปนแนวทางสำหรับการเลือกกระบวน
การเรียน การสอน กิจกรรมการเรียนการสอนที่ชวยใหผูเรียนบรรลุผลการเรียนรูที่กำหนดไวอยางมี
ประสิทธภิ าพ

42

2) คำนึงถึงปจจัยที่สงผลตอการเรียนรู ไดแก การอำนวยความสะดวกในการเรียนรูใหกับ
ผูเรียน เวลาที่ใช คุณภาพการสอน เจตคติและความสามารถในการเรียนรูของผูเรียน ปจจัยเหลานี้
ควรนำมาพิจารณาในการออกแบบการเรียนการสอน

3) รจู ักประยุกตใชห ลักการเรียนการสอน วิธสี อน รูปแบบการเรยี นการสอน ใหเหมาะสมกับ
ระดับวยั ของผูเ รยี นและเนื้อหาสาระ เพ่ือใหผ เู รยี นมีความกระตือรอื รน ในการเรยี นรู และมสี ว นรวมทัง้
ทางดา นรา งกาย สตปิ ญ ญาและจติ ใจในกจิ กรรมการเรยี นการสอน

4) ใชวิธีการและสื่อที่หลากหลาย ผูออกแบบการเรียนการสอนควรเลือกใชสื่อที่ชวยให
การเรียนรูมีประสิทธิภาพ สอดคลองกับจุดประสงคการเรียนรู และความแตกตางในการเรียนรูของ
ผเู รยี น ซ่งึ จะชวยใหผ ูเ รยี นมีความสนใจและกระตือรือรนในการเรียนมากขึน้

5) มีการพัฒนาอยางตอเน่ืองการเรียนการสอนท่ีมีคุณภาพควรไดรับการพฒั นาอยางตอเน่ือง
เริ่มจากการวางแผนการ นำไปทดลองใชจริง และนำผลการทดลองและขอเสนอแนะจากผูเรียนมา
ปรับปรุงการเรียนการสอนใหมีคุณภาพมากขึ้น การพัฒนาอยางตอเนื่องเชนนี้จะทำใหการเรียนการ
สอน มีคณุ ภาพ

6) มีการประเมินผลครอบคลมุ ท้ังกระบวนการเรียนการสอนและการประเมนิ ผลผูเรียน ทั้งนี้
เพื่อนำผลการประเมินไปใชในการพัฒนาการเรียนการสอนใหมีประสิทธิภาพ ประสิทธิผล และ
นาสนใจ มากขึ้น การประเมินผลผูเรียนไมควรมีจุดมุงหมายเพียงเพื่อทราบผลการเรียนรูของผูเรียน
เทา นั้น แตควรใหไดข อมูลท่ีนำไปพัฒนาผเู รียนใหบ รรลจุ ดุ ประสงคการเรียนรู

7) องคประกอบการเรียนการสอนมีความสัมพันธกัน องคประกอบการเรียนการสอน เชน
จุดประสงคการเรียนรู กิจกรรมการเรียนการสอน และการวัดประเมินผล ควรมีความสัมพันธ
สอดคลอง กนั และเหมาะสมกับผูเรยี นและบรบิ ทการเรยี นรู ทำใหผูเรียนบรรลุจุดประสงคการเรียนรู
ท่ีตองการ

สรุปไดวา การออกแบบการเรียนการสอนมีลักษณะทีส่ ำคญั คอื เปนกระบวนการทเ่ี ปน ระบบ
ที่นำมาใชในการศึกษาความตองการของผูเรียนและปญหาการเรียน การสอนเพื่อแสวงหาแนวทางท่ี
จะชวยแกปญหาการเรียนการสอน ซึ่งอาจเปนการปรับปรุงสิ่งที่มีอยูหรือ สรางสิ่งใหมโดยนำ
หลักการเรียนรูและหลักการสอนมาใชในการดำเนินการ เปาหมายของการออกแบบ การเรียน
การสอนคือการพัฒนาการเรียนรูของผูเรียน

2.3.6 แนวคดิ ทฤษฎที ีเ่ กี่ยวขอ งกับประสทิ ธภิ าพการบรหิ ารสถานศกึ ษา
ทรัสตี (Trusty, 1986 อางถึงใน จันทรานี สงวนนาม, 2551: 131-132) แหงภาควิชาการ
บริหารการศึกษามหาวิทยาลัยเทนเนสซี่สหรัฐอเมริกา ไดกลาวถึงหนาที่ของผูบริหารสถานศึกษาใน
ฐานะทีเ่ ปนผนู ำทางวชิ าการไว 17 ประการ คือ

1) สง เสริมใหครไู ดพ ัฒนาเปา หมายและวัตถปุ ระสงคทางวชิ าการของสถานศึกษา
2) สงเสริมใหค รูนำเปาหมายและวตั ถปุ ระสงคท างวิชาการของสถานศึกษาไปปฏิบตั ิ
3) สรางความเชื่อมั่นวากิจกรรมของสถานศึกษาและของหองเรียนสอดคลองกับ
วัตถปุ ระสงคของสถานศึกษา

43

4) สรางความเชื่อมั่นวาโครงการทางวิชาการของสถานศึกษาเปนผลมาจาก
ผลการวจิ ยั และการปฏิบัติทางการศึกษา

5) มีการวางแผนรวมกับคณะครูเกี่ยวกับโครงการตาง ๆ ทางวิชาการเพื่อใหบรรลุ
ความตอ งการของนกั เรยี น

6) สง เสริมใหครนู ำโครงการทางวชิ าการไปปฏบิ ัติ
7) ปฏบิ ตั งิ านรว มกบั คณะครูในการประเมินผลโครงการทางวิชาการของโรงเรียน
8) ติดตอสื่อสารกับครูและนักเรียนดวยความคาดหวังที่สูงในดานมาตรฐานทาง
วิชาการ
9) ใหการสนบั สนุนในการจดั กิจกรรมทางสงั คมของนักเรียน
10) ใหก ารสนบั สนนุ ในการจดั กจิ กรรมเพ่ือเสรมิ สรางเชาวป ญญาของนักเรยี น
11) มกี ารจดั สรรเวลาเพื่องานวชิ าการรวมกับครูไวอยางชดั เจน
12) ใหความรวมมือกับนักเรียนในการกำหนดระเบียบเพื่อแกปญหาดานวินัยของ
นักเรียน
13) รวมมือกับนักเรียนใหมีการนำระเบียบกฎเกณฑที่สรางขึ้นมาแกไขปญหา
ดา นวินัย
14) รวมมือกับคณะครูใหมกี ารนำระเบยี บกฎเกณฑที่สรางขึ้นมาใชในการแกป ญ หา
ดานวินัยของนักเรียน
15) มีการปฐมนเิ ทศคณะครเู กยี่ วกับโครงการของสถานศึกษา
16) มีการประเมินผลการปฏบิ ตั งิ านของครูอยา งยุติธรรม
17) ชว ยเหลือครูในการพฒั นาระบบงานเพ่อื ใหมีความกา วหนาทางวิชาชพี
สรุปไดวา การบริหารสถานศึกษาเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน หมายถึง การที่
ผูบริหาร นำเอาความรูความสามารถ แนวความคิด เทคนิควิธีที่มีประสิทธิภาพตอการศึกษามาใชใน
การบริหารสถานศึกษา การเรยี นการสอน และพฒั นาผลสมั ฤทธิท์ างการเรียนของนกั เรียน
2.3.7 รปู แบบการบริหารโรงเรยี นทปี่ ระสบความสำเร็จ
รูปแบบการบรหิ ารทผ่ี บู ริหารสถานศึกษาโดยสว นใหญได นำไปประยกุ ตใ ชใ นการบริหารและ
ประสบความสำเร็จในระดับหนึ่ง กลาวคือ รูปแบบการบริหารแบบมีสวนรวม การบริหารในปจจุบัน
แนวความคิดหนึ่งของการบริหาร คือ การบริหารแบบมีสวนรวม ไดถูกนำมาใชเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ
ขององคกรตามแนวความคิดของแมคเกรเกอร (McGregor) กลาวคือ การบริหารแบบมีสวนรวมจะ
กอใหเกิดผลดีตอการควบคุมตนเองในดานการตัดสินใจ การแสดงออก เทคนิคการควบคุมงาน
ตลอดจนทศั นคติและ ความสามารถที่จะนำไปสคู วามสำเรจ็
จันทรานี สงวนนาม (2553: 166) ไดใหความหมายของการบริหารแบบมีสวนรวมไววาเปน
การ จูงใจใหผรู ว มงานปฏบิ ัติงานในองคกรไดม ีสว นรวมในการตัดสินใจ รว มรับผิดชอบ และรวมมือใน
การพัฒนาองคกรที่ปฏิบัติอยูดวยความเต็มใจและการมีสวนรวมในการปฏิบัติงานขององคกรควร
ประกอบดวยสาระสำคัญอยางนอ ย 3 ประการ การมีสว นรวมในการแสดงความคดิ เหน็ การมสี ว นรว ม
ชว ยใหเกิด การยอมรับในเปาหมาย และการมสี วนรว มชว ยใหเ กิดความสำนึกในหนาท่ีความรบั ผดิ ชอบ

44

ธีระ รุญเจริญ (2555: 5) ที่ไดสรุปถึง การบริหารสถานศึกษาแบบมีสวนรวม ไววา
เปนการบริหารที่แบงออกเปน 2 สวน คือ สวนกลาง ประกอบดวยสภาการศึกษา คณะกรรมการ
การศึกษาขั้นพื้นฐาน คณะกรรมการการอุดมศึกษา และคณะกรรมการการอาชีวศึกษา และ
สวนทองถิ่น ประกอบดวย คณะกรรมการการศึกษาเขตพื้นที่การศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษา
ขั้นพนื้ ฐาน สว น

ฉันทนา จันทรบรรจง (2545: 51-62) ไดใหแนวคิดเกี่ยวกับการบริหารแบบมีสวนรวม สรุป
ได ดังน้ี แนวคิดเกี่ยวกับการบริหารจัดการแบบมีสวนรวม (Participatory) มีวิวัฒนาการจากแนวคดิ
การบริหารเชิงมนุษยสัมพันธและการบริหารเชิงพฤติกรรมศาสตร คือ การรูสึกวาตนมีสวนรวมเปน
สมาชิกขององคกร (Sense of Belonging) ซึ่งเปนความตอ งการภายในเปน ปจ จัยจูงใจ (Motivation
Factor) ท่ที ำใหบุคคลทำงานอยา งมปี ระสทิ ธิภาพสงู กวา เดมิ ในขณะทป่ี จ จัยภายนอก เปน ปจจยั ค้ำจุน
(Maintenance Factor) ซึ่งอาจไมจูงใจใหเกิดประสิทธิภาพเพิ่มขึ้น และรูปแบบการบริหารจัดการ
แบบมีสวนรวมมีหลากหลายรูปแบบ เชน รูปแบบการจัดการ แบบมุงเนนวัตถุประสงค
(Management by Objectives หรือ MBO)

จันทรานี สงวนนาม (2553: 168-171) ไดนำขอดีการบริหารแบบมีสวนรวมวา กอใหเกิด
ความสามคั คีระหวางผูบริหารและผรู ว มงานทุกระดบั ในองคก ร ลดความขดั แยง ในการทำงานและเพิ่ม
ความไววางใจซึ่งกันและกันมากข้ึน เปนการสรา งบรรยากาศทีด่ ีในการทำงาน และชวยใหผูรวมงานมี
สุขภาพจิตดี ทุกคนมีงานทำ เปนการสรางความเปนประชาธิปไตยในองคกร ลดคาใชจายและใช
ทรัพยากรอยางทะนถุ นอม ชวยในการใชงบประมาณเปนไปอยางมปี ระสิทธิภาพ ชวยใหพ นักงานเกดิ
ความรสู ึกวา เขาเปน สว นหน่งึ ขององคกร ขอจำกดั ของการบริหารแบบมีสว นรว ม ถงึ แมวาการบริหาร
แบบมีสวนรวมจะมีสวนดี แตการที่ผูบริหารจะนำการบริหารในรูปแบบนี้ มาใชควรจะระมัดระวังถึง
ขอจำกัดของ การใหก ลุม มสี วนรวมในการแสดงความคิดเห็นและตัดสนิ ใจ เพราะอาจจะทำใหเกิดกลุม
อิทธิพลขึ้นได และกอใหเกิดความขัดแยงกัน ผูบริหารจึงควรคำนึงถึงผลได ผลเสีย ควรไดรับการ
พิจารณาอยางรอบคอบกอ นจะใหก ลมุ มสี ว นรวมในการตดั สินใจ

สรุปไดวารูปแบบการบริหารสถานศึกษาที่มีสวนรวมเปนสิ่งสำคัญที่สุดในการจัดการศึกษา
ตามแนวปฏิรูปการศึกษาทั้งนี้การมีสวนรวมในการบริหารสถานศึกษาเปนการกระจายอำนาจใน
การบริหาร ซึ่งจะทำใหสถานศึกษามีคุณภาพโดยเฉพาะการยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษาที่ตอง
อาศัยความรว มมอื กันของผมู ีสว นไดสว นเสยี ในการจดั การศึกษา

2.3.8 ตัวอยางความสำเร็จการบริหารจัดการเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษา
เทศบาลนครเชียงราย

จังหวัดเชียงราย บทเรียนความสำเร็จในการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษา
ดวยความมุงมั่นพัฒนาและแนวนโยบายดานการศึกษาของคณะผูบริหารของเทศบาลนครเชียงราย
รวมท้งั ความมงุ มัน่ ทมุ เท ดวยความตระหนกั ในบทบาทภาระหนาท่ีของผบู รหิ าร คณะครูและบุคลากร
สงผลให สถานศกึ ษาในสังกัด มีความพรอมในการจัดการศึกษาและมีศักยภาพในการพฒั นาผูเรียนให
มีคุณภาพ ดวยการบริหารแบบมีสวนรวมของทุกภาคสวน และการบริหารตามหลักธรรมาภิบาล
เพือ่ มงุ พัฒนาผเู รียน ใหเ ปนผทู มี่ คี วามสมดลุ ท้ังดายรางกาย ความรู คุณธรรม มีจิตสำนึกในความเปน

45

พลเมืองไทยและเปนพลเมืองโลก ยึดมั่นในการปกครองตามระบอบประชาธิปไตยอันมี
พระมหากษัตริย ทรงเปนประมุข มคี วามรูและทักษะ พนื้ ฐาน รวมทั้งเจตคติที่จำเปนตอการศึกษาตอ
การประกอบอาชีพ และการศึกษาตลอดชีวิต โดยมุงเนน ผูเรียนเปนสำคัญบนพื้นฐานความเชื่อวา
ผูเรียนทุกคนสามารถเรียนรูและพัฒนาตนเองไดเต็มศักยภาพ โดยมุงเนนจัดกิจกรรมเตรียมความ
พรอมผูเรียน เพื่อเขาสอบในระดับตาง ๆ ทั้ง O-NET, NT, ขอสอบกลาง, การสอบสมรรถนะ, การ
สอบภาษาไทยตามนโยบายกระทรวงศึกษาธกิ าร และการสอบวัดผลสัมฤทธ์ิ ตามหลักสูตรทั้ง 8 กลุม
สาระ ใหครอบคลุมความสามารถในการเรียนรูทั้งความรู ความจำ ความเขาใจ การนำไปใช การ
วิเคราะห สงั เคราะหและประเมินผล ตลอดจนสามารถเขา รวมการแขงขันทางวชิ าการตาง ๆ ไดอยาง
หลากหลาย โดยมีจุดมุงหมายเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนใหสูงขึ้นเพื่อมุงสูความเปนเลิศ
ทางดานวิชาการ จึงไดมีการดำเนินการพัฒนาคุณภาพการศึกษาโดยมีปจจัย สูความสำเร็จที่ทำให
เทศบาลนครเชียงราย และสถานศึกษาในสังกัด คือ โรงเรียนเทศบาล 6 นครเชียงรายและโรงเรียน
เทศบาล 7 ฝงหมิ่น มีผลสัมฤทธิ์จากการทดสอบเพิ่มขึ้นทุกสาระการเรียนรูจนไดรับรางวัลจากกรม
สงเสริมการปกครองทองถ่นิ ดานการพัฒนา ผลสัมฤทธท์ิ างการศกึ ษาดีเดน ประจำปก ารศึกษา 2561
ดังนี้

ปจจัยดานหลักสูตร มีหลักสูตรสถานศึกษาที่กำหนดเปาหมายในการพัฒนานักเรียนใหมี
ความรู ทักษะ เจตคติ และ คณุ ธรรมบนพื้นฐานของความเปน ไทยควบคูกับความเปนสากล มีสว นรว ม
ในการบรหิ ารจัดการแบบมสี ว นรว ม และสอดคลอ งกับสภาพความตอ งการของทอ งถิน่ เนน ผเู รียนเปน
สำคัญ ปจจัยดานผูเรียน นักเรียนไดรับการเรียนรูและพัฒนาศักยภาพจนทำใหนักเรียนมีความรู
ความสามารถในการสื่อสาร การใชภาษาถายทอดความคิด ความรู ความเขาใจ ความรูสึกและทัศนะ
ของตนเอง การเลือกรับหรือไมรับ ขอมูลขา วสารดวยหลกั เหตุผลไดใ นระดับดี นักเรยี นมีความสามารถ
ในการคิดวิเคราะห คิดสังเคราะห คิดอยางสรางสรรคเพื่อนำไปสูการสรางองคความรู และ
มีความสามารถในการแกปญหาและมีการตัดสินใจ ที่มีประสิทธิภาพ โดยคำนึงถึงผลกระทบที่เกิดขนึ้
ตอ ตนเอง สงั คมและส่ิงแวดลอม

ปจจัยดานครู ครูมีความกระตือรือรนใฝเรียนรูและพัฒนาตนเองอยูเสมอ มีการวิเคราะห
หลักสตู ร มกี ารวเิ คราะห ผเู รียนเปน รายบุคคล ออกแบบการเรียนรทู ี่นาสนใจ มีการเปลี่ยนแปลงการ
เรียนการสอนตามศักยภาพผเู รียน ใชสือ่ และเทคโนโลยปี ระกอบการจัดการเรยี นการสอน และพัฒนา
ศกั ยภาพนกั เรียนโดยจดั ทำโครงการตา ง ๆ ทีส่ งเสรมิ พฒั นาผเู รียนสูความเปน เลศิ ดา นวชิ าการ

ปจจยั ดา นผูบรหิ าร ผบู ริหาร สนบั สนนุ และอำนวยความสะดวกในการจดั หาสอื่ วัสดุ อุปกรณ
งบประมาณในการจัดทำโครงการตาง ๆ รวมถึงไดสรางความรวมมือกับสถาบันอุดมศึกษาตาง ๆ
เพื่อพัฒนาหลักสูตร พัฒนาครู และ เทคโนโลยี ในการสอน เชน มหาวิทยาลัยมหิดล สถาบัน
เทคโนโลยีพระจอมเกลา เจาคุณทหารลาดกระบัง มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีพระจอมเกลา พระนครเหนือ
มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวโิ รฒ มหาวิทยาลัยแมฟาหลวง มหาวิทยาลยั
พะเยา มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลานนาเชียงราย และ
ใหค วามสำคัญและกำกบั ตดิ ตามอยา งตอเนื่อง รวมถึงไดใ หข วญั และกำลังใจแก ครูและนักเรียน

จากปจจัยดานหลักสูตร ครู นักเรียน และผูบริหารทำใหสถานศึกษาในสังกัดเทศบาลนคร
เชียงราย มีความพรอมที่จะพัฒนาผูเรียนและพัฒนาศักยภาพทางดานวิชาการของผูเรียนสู

46

ความเปนเลิศ จึงสงผลใหผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษาสูงขึ้น จนไดรับรางวัลการพัฒนาผลสัมฤทธ์ิ
ทางการศกึ ษาดีเดน ประจำปก ารศึกษา 2561 ประเภทผลคะแนนการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติ
ขน้ั พ้นื ฐาน (O-NET) สงู สดุ

เทศบาลตำบลหนองปาครัง่
จังหวัดเชียงใหม บทเรียนความสำเร็จในการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษา วิธีดำเนินการที่
ประสบผลสำเร็จในการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน รายวิชาภาษาอังกฤษ ในการดำเนินการจัด
การเรียนการสอนเพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนใหสูงขึ้น โดยนำเอา หลักการและขั้นตอนของ
Kemmis และ Mc Taggart มาเปนแนวทางในการดำเนินงานโดยดำเนินการตามวงจรการวิจัยเชิง
ปฏบิ ัติการ 4 ข้ันตอน ดงั นี้
1) ขนั้ วางแผน (Planning) ไดกำหนดการวิจยั ตามขนั้ ตอนดงั น้ี

(1) กำหนดคณะทำงานซึ่งประกอบดวย ผูบริหาร ครูผูสอนภาษาอังกฤษ ครูและ
นักเรียนรวมประชุมปรึกษาหารือ สำรวจ ปญหาสำคัญที่ตองการใหมีการแกไขดานการจัด การเรียน
การสอนภาษาองั กฤษ

(2) ศึกษา คนควาเอกสารและงานวิจัยที่ เกี่ยวของกับการพัฒนาการจัดการเรียน
สอนภาษาอังกฤษ

(3) วางแผนการดำ เนนิ งาน วเิ คราะหห ลกั สตู ร โดยศกึ ษาเอกสารการสอนพรอมกับ
ศึกษาหลักสูตร การศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2551 เพื่อวางแผนการจัดการเรียนรูและประเมิน
ผลการเรียนรู

(4) ศึกษาและสรางเครื่องมือซึ่งประกอบดวย ตัวอยางขอสอบ O-NET ยอนหลัง
เครื่องมือที่ใชสะทอนผลการปฏิบัติ ไดแก แบบบันทึกคะแนนขอสอบ O-NET ในแตละหนวยการ
เรียนรูแบบประเมินทักษะการอาน ทักษะการเขียน และทักษะการพูด ชิ้นงานแตงประโยคตาม
ไวยากรณ ที่กำหนด แบบประเมินกจิ กรรมพฒั นาผูเรียน (ภาษาอังกฤษ)

2) ข้นั ปฏบิ ตั ิ (Action) ดำเนนิ กิจกรรมตามแผนการดำเนินงานที่กำหนด
(1) สอดแทรกขอสอบ O-NET ที่มีเนื้อหาเกี่ยวของกันลงในแตละหนวยการเรียนรู

เพ่อื ใหน กั เรยี นคุนชินกบั ลกั ษณะการทำขอ สอบ O-NET และไดฝกเปนประจำทกุ หนว ยการเรยี นรู
(2) จัดกิจกรรมสงเสรมิ ทักษะการอานภาษาองั กฤษ ทักษะการเขียน และทักษะการ

พูดในระดับชั้นมัธยมศึกษา โดยรวบรวมเรื่องสั้นภาษาอังกฤษที่นาอาน และกำหนดใหอานคนละไม
นอ ยกวา 20 เร่ืองตอภาคเรียน ตลอดจนสรปุ ความจากเร่ืองที่อาน เพราะการท่นี ักเรยี นไดฝกการอาน
จะสงผล ใหจำรูปแบบประโยค เขาใจ ไวยากรณและการอานเปนการฝกแปลความไปในตัวสงผลให
นกั เรยี นมีทกั ษะทางการอา นภาษาอังกฤษทด่ี ีขึ้น

(3) นำวิธีการเรียนการสอนแบบ Active Learning มาใชในการสอนไวยากรณเปน
สวนใหญ โดยเนน ใหนักเรียนฝกปฏิบัติ เชน ฝกสรางประโยคประเภทบอกเลาจากสถานการณ
ที่กำหนดให หลังจากนั้นจึงคอยปรับรูปแบบประโยคปฏิเสธ และประโยคถาม-ตอบ โดยใชเนื้อหา
เดียวกัน ทำใหนักเรียนคุนเคยกับลักษณะ ประโยคประเภทตาง ๆ และสามารถนำไปปรับใชใน
สถานการณอ ่ืน ๆ เพ่มิ เติม 4) ไดร ับการสนับสนุนจากเทศบาลตำบลหนองปาคร่ัง ใหม คี รูชาวตางชาติ
เขามาสอน ในโครงการโรงเรยี นสองภาษาซึ่งมีชั่วโมงสอน 2 คาบ/สัปดาห เปนการเพิ่มประสิทธิภาพ

47

ในการเสริมทักษะการสื่อสารซึ่งสอดรับกับเนื้อหาการสื่อสารตามสถานการณที่กำหนดซึ่งปรากฏใน
สวนหนึง่ ของขอสอบ O-NET

(5) ไดร บั ความรว มมือจากองคกรภายนอกท่ีอยูในชุมชน เชน สถาบนั เซนตแอนดรูส
และมหาวิทยาลยั พายพั เขามาจัดกจิ กรรมสงเสริมทักษะทางภาษาเปน ประจำ ซึ่งกอ ใหเกิดทัศนคติที่
ดีตอการเรียนวิชาภาษาอังกฤษและ สงผลใหนักเรียนมีความสนใจคนควาหาความรูตอยอดโดยเขา
รวมทำกิจกรรมเพอื่ พัฒนา ทกั ษะทางภาษาองั กฤษอยา งตอเนื่อง

(6) สงเสริมใหนักเรียนที่มีพื้นฐานความรูทางดานภาษาอังกฤษที่ดีอยูแลวใหมี
พฒั นาการทดี่ มี ากยง่ิ ขึน้

3) ขั้นสังเกตการณ (Observation) ครูทำการสังเกต กระบวนการของการปฏิบัติ (The
Action Process) และผลของการปฏิบัติ (The Effect of Action) โดยใชเครื่องมือตาง ๆ เก็บ
รวบรวมขอ มลู ขณะปฏิบตั กิ ารสอนและสิน้ สุดการสอน

4) ขั้นสะทอนผลการปฏิบัติการ (Reflection) นำขอมูลที่ไดจากการสังเกตและแบบบันทึก
ตาง ๆ มาวิเคราะหอภิปรายและรวมกันสรุปศึกษาถึงปญ หาหรอื สิง่ ที่ตองแกไข เพื่อเปนขอมูลนำไปสู
แนวทางการปรับปรงุ ทีเ่ หมาะสมและมีประสทิ ธิภาพยิ่งขึน้ ตอไป ดงั น้ี

(1) ชี้แจง แนะนำ ใหความรูและรายละเอียดเกี่ยวกับการจัดกิจกรรมการเรียนรูแก
นักเรียน

(2) ดำเนนิ การจดั กิจกรรมการเรยี นรูตามแผนการจดั การเรยี นรทู ่ีสรางข้ึน
(3) เก็บรวบรวมขอมูลจากทุกแผนการจัดการเรียนรูโดยใชแบบสังเกตพฤติกรรม
แบบสอบถาม ความคิดเห็น แบบบันทึกคะแนนและแบบทดสอบยอย การเก็บรวบรวมขอมูล
ครูดำเนินการเก็บ รวบรวมขอมูล โดยมีขั้นตอนดังนี้ เก็บรวบรวมขอมูลจากการบันทึกหลังแผนการ
จัดการเรียนรูโดยใชแบบสังเกตพฤติกรรม แบบสอบถามความคิดเห็น แบบบันทึกคะแนนและ
แบบทดสอบยอยและประเมินผลการจัดกิจกรรมการเรียนรูเพื่อพัฒนาทักษะการฟงการพูด
ภาษาอังกฤษโดยใชกิจกรรม ประเมินผลการจัดกิจกรรมการเรียนรูเพื่อพัฒนาการเรียนการสอน
ภาษาองั กฤษโดยใชขอ สอบวัดผล การเรยี นรูที่ตรงกับมาตรฐานและตวั ช้ีวดั หลกั สตู รภาษาตา งประเทศ
การวิเคราะหขอมูล การดำเนินกิจกรรมในครั้งนี้ไดวิเคราะหขอมูลทั้งในเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ
โดยนำขอมูลจากผลสะทอนการปฏิบัติมารวมวิเคราะหและอภิปราย กลาวคือการวิเคราะหขอมูล
เชิงปริมาณ เปนการวิเคราะหขอมูลจากแบบทดสอบยอย แบบทดสอบวัด ทักษะการฟง การพูด
ภาษาอังกฤษ ซึ่งวิเคราะหโดยการหาคารอยละ เพื่อเปรียบเทียบกับเกณฑเปาหมายที่กำหนด และ
การวิเคราะหขอมูลเชิงคุณภาพวิเคราะหขอมูลจากแบบสังเกตพฤติกรรมการเรียนของนักเรียน
แบบสังเกตพฤติกรรมการสอนของครูและแบบสอบถาม ความคิดเห็นของนักเรียนเกี่ยวกับการจัด
กิจกรรมการเรียนรู ผลที่เกิดจากการดำเนินการจัดการเรียนการสอนไปใช การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทาง
การศึกษาวิชาภาษาอังกฤษโดยใชกจิ กรรมการเรียนการสอน ตามแผนงานทีไ่ ดวางไวทำใหนักเรียนมี
ผลสัมฤทธิ์ในการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O-NET) ประจำปการศึกษา 2561
เทียบกับปการศึกษา 2560 มีผลคะแนนเฉลี่ยที่สอบไดระดับโรงเรียนเพิ่มขึ้นเปน รอยละ 6.09
แนวคิดในการพัฒนาตอไป ขยายแนวทางในการพัฒนาการเรียนการสอนในกลุมสาระ

48

ภาษาตางประเทศทั้งระบบตั้งแตระดับ ประถมศึกษาจนถึงระดับมัธยมศึกษาเพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์
ทางการเรยี นวชิ าภาษาองั กฤษใหด ียงิ่ ขนึ้ ตอไป

โรงเรยี นเทศบาลวดั กูค ำ
เทคนิคที่ประสบความสำเร็จในการสอนเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนในแตละกลุม
สาระ การเรียนรู ครูตองรูจริงและรูแจงในเนื้อหาสาระวิชาที่สอน มีการวิเคราะห และจำแนกผูเรียน
เปนกลุมเกง กลุมปานกลาง และกลุมออน เพื่อพัฒนาใหตรงกับความสามารถของนักเรียน ครูสอน
เตม็ ท่ี เตม็ หลักสตู ร เต็มเวลา ดว ยความเต็มใจ การฝก ยำ้ ซ้ำ ทวน อยเู สมอเพ่ือใหน ักเรียนเกิดทักษะ
ในการเรียนรูที่คงทน ครูทำวิจัยชั้นเรียนเพื่อพัฒนาความสามารถของนักเรียนเปนรายคนไมมุง
เปา หมายวา จะของบประมาณ ใหม ากแลว ผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรียนจะสงู ขึ้น
รายละเอียดข้นั ตอนในการยกระดับผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรียน
ขัน้ 1 วิเคราะหผ ลสัมฤทธิท์ างการเรียนของนักเรยี น ดำเนินการวิเคราะหนักเรียนเปนรายคน
รายกลุมยอย ในแตละกลุมสาระการเรียนรู จำแนกและเปรียบเทียบกันเปนรายโรงเรียน เชน
เครือขาย สถานศึกษาสังกัดเทศบาล เขตพื้นที่การศึกษากระทรวงศึกษาธิการ โรงเรียนเอกชน เพ่ือ
เปรียบขอมลู ผลสัมฤทธทิ์ างการเรียนกันในระดับประเทศ
ขั้น 2 หาแนวทางปรับปรุงพัฒนา เม่ือทราบจุดเดนจุดที่ควรปรับปรุงเกี่ยวกับผลสัมฤทธ์ิ ทางการ
เรยี นของนักเรียนในแตละกลุม สาระการเรียนรูแตละคน ก็นำแนวทางซึ่งอาจเปนวิธีการหรือการเรียน
การสอนหรือผสมผสานกันทั้งวิธีการและสื่อการเรียนการสอนแลวออกแบบพัฒนานักเรียนใหพัฒนา
เต็มตามศกั ยภาพเปน รายบคุ คลและทกุ คน
ขั้น 3 ทดลองใชหรือการนำนวัตกรรมการพัฒนาศักยภาพผูเรียนไปสูการปฏิบัติกับนักเรียน
ในความรบั ผดิ ชอบของครู
ขั้น 4 ขั้นการประเมินความกาวหนาในการเรียนรูของนักเรียนเปนรายคน แลวตรวจสอบ
จุดเดนจดุ ดอ ยเพอ่ื ทางพฒั นาตอ เน่อื ง
ขั้น 5 การสะทอนกลับเปนการสะทอนคิดใหครูไดขอสรุปในการพัฒนาและปรับปรุง การ
เรยี นการสอนไดเ อง
วิธีการจัดการเรียนรูที่สำเร็จเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน การยกระดับผลสัมฤทธิ์ให
สูงขึ้นใน 4 กลุมสาระการเรียนรูหลัก ไดแก ภาษาไทย คณิตศาสตร วิทยาศาสตร และภาษาอังกฤษ
จะตองมีสวนประกอบดังนี้อยูดวย การสรางแรงบันดาลใจ แนวทางการจัดการเรียนรู สื่อการเรียนรู
และแหลงการเรียนรู โดยการบรู ณาการ ดังนี้
1) การสรางแรงบันดาลใจ แรงบันดาลใจของครูที่จะพัฒนาคุณภาพของผูเรียนเกิดจาก
สง่ิ ตา ง ๆ เหลา น้ี

(1) ความตระหนกั ในวิชาชพี ครูทต่ี อ งการใหศ ิษยไดพ ัฒนาเต็มตามศกั ยภาพ สามารถ
นำความรทู างคณิตศาสตรไ ปใชใ นชีวติ ประจำวนั ได

(2) การพัฒนานักเรียนใหมีคุณภาพ สงผลรวมตอคุณภาพของโรงเรียนก็เปน
การเตรียมความพรอม สำหรบั การรองรับการประเมินดานตา ง ๆ

49

2) แนวการจัดการเรียนรู แนวการจัดการเรียนรูที่เปนการพัฒนาผูเรียนตามมาตรฐานตาม
หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 และหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ัน
พื้นฐาน พุทธศักราช 2551 และมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัด (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) โดย
แนวทางยกระดับผลสัมฤทธ์ทิ างการเรียนท่โี รงเรียนสามารถประยกุ ตใช มดี งั นี้

กอนจัดกิจกรรมการเรียนรู
(1) ครูควรเตรียมการสอนใหพรอมอยางดีทั้งการเตรียมตัวครู เตรียมนักเรียน (ที่จะ

ทำกจิ กรรมตาง ๆ) เตรียมส่อื และทดลองใชส อ่ื การเรยี นรู และแหลงการเรยี นรูจนมัน่ ใจวาจะสามารถ
พัฒนาผูเรียน ใหบรรลุตามตัวชว้ี ัดตา ง ๆ ตามที่หลักสูตรกำหนดได

(2) วิเคราะหผ เู รยี นเปนรายบุคคลทงั้ ดานความสามารถในการเรยี นรกู ารมาเรยี น
พฤติกรรมตาง ๆ รวมทัง้ บรบิ ททางครอบครวั และสังคมของนกั เรียน

(3) จัดกลุมนักเรียนเปนกลุมเกง กลุมปานกลาง และกลุมออน เพื่อจะไดออกแบบ
กิจกรรมเรียนรูใหสอดคลองกับความสามารถของนักเรียนเปนรายกลุม ซึ่งหากสามารถวิเคราะห
ความสามารถ ใหร จู ักนักเรียนเปนรายคน กย็ ง่ิ ใหงา ยตอ การพฒั นานักเรียน

ระหวางการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู
(1) ใหนักเรียนฝก สมาธิทุกครัง้ กอนเรียนเพื่อทำจิตใหสงบซึ่งจะกอใหเกิดการเรียนรู

ไดเรว็ และงา ยขน้ึ
(2) ใชกิจกรรมการเรียนรูที่หลากหลายตามเนื้อหาสาระแตละหนวยการเรียนรูและ

แผนการเรียนรูกิจกรรมที่สำคัญ เชน การเรียนรูโดยการปฏิบัติ การเรียนจากสถานการณจริง เชน
การแลกเปลีย่ นเงินตราตางประเทศ การฝกซื้อขายในตลาด ชุมชน การเรียนรูจ ากสภาพจริงในชุมชน
ทอ งถ่ิน

(3) ใหนักเรียนทำแบบฝกหัดบอย ๆ ซ้ำ ๆ อยางตอเนื่องเพื่อใหเกิดทักษะ
แตอยางไร ก็ตามควรหากิจกรรมเสริมระหวางการฝกทักษะซ้ำ ๆ เพื่อไมใหนักเรียนรูสึกเบื่อตอ
การเรียนรู

(4) ครูตรวจแบบฝก หัดของนักเรียนทันที หรือใหเร็วที่สุด ชี้แจง แกไขสิ่งที่ผิดพลาด
จนนักเรียนเขาใจ เพอ่ื ใหเ กดิ การเรยี นรูท่คี งทนเพิ่มข้นึ

(5) สรุปความรจู ากบทเรยี น
(6) ฝกการเรียนรูดวยโครงงานคณิตศาสตร ซึ่งจะเพิ่มทักษะทางดานคณิตศาสตร
เพม่ิ ขน้ึ
(7) จัดคายการเรียนรูคณิตศาสตร ซึ่งอาจจัดเปนกิจกรรมในโรงเรียน หรือ จัด
กิจกรรมรว มกนั ระหวางโรงเรยี น หรอื ภายในเครือขา ยสถานศึกษา
หลงั จากจัดกิจกรรมการเรียนรู
(1) ทดสอบหรือประเมินผลการเรียนทุกครั้งหลังสอนหรือเมื่อจบบทเรียนแลว
ประเมนิ ผลรวมยอดเมือ่ จบหนวยการเรียนรู
(2) ฝกย้ำพฤติกรรมการเรียนรู และคุณลักษณะที่ดีที่จะสงผลใหการเรียน
คณิตศาสตรประสบความสำเร็จมากขึ้น เชน การตรงตอเวลา ความรับผิดชอบในการทำงาน ความมี
ระเบียบวนิ ัย ความสะอาดในการทำงาน เปนตน

50

2) สื่อการเรียนรูและแหลงการเรียนรู สื่อและแหลงการเรียนรู ที่ควรนำไปประยุกตใช ตาม
บริบทแลวแตครูผูสอนจะเลือกใช ไดแก โปรแกรม GSP การสืบคนจาก Internet เพลง เชน เพลง
สูตรคูณ หรือเพลงอื่น ๆ ที่สอดคลองกับเนื้อหา การใชของจริงเปนสื่อการเรียนรู แบบฝกหัด เกมท่ี
สะทอนการพัฒนา การเรียนรู การจัดสถานการณจ ำลอง เพ่ือฝก ทักษะ

ขอ เสนอแนะ
1) ควรจัดกิจกรรมฝก ยำ้ ซ้ำ ทวน บอย ๆ เพ่อื ใหเกิดความชำนาญ
2) ครูผูสอนตองมีความอดทน อดกลั้น รอคอยคำตอบจากนักเรียน ครูไมควรดวนสรุป หรือ
เฉลย คำตอบเร็วเกินไป
3) การที่ควรมีความเปนกันเองกับนักเรียนจะทำใหนักเรียนรูสึกอบอุน และมีบรรยากาศใน
การเรียนรูท่ีไมต ึงเครียด
4) ครคู วรจดั การเรียนรูดวยกระบวนการวิจัย จดั ทำวิจยั ในชนั้ เรียนทุกป โดยไมเปนที่รูปแบบ
การวิจัย แตมจี ดุ เนน ที่ใชน วตั กรรมในการแกปญ หานกั เรยี น
5) ควรประสานงานใหผูปกครองนักเรียนใหมีสวนรวมที่สำคัญในการจัดการเรียนรู เชน
จัดการให นักเรยี นมาเรียนทกุ วัน สอบถาม หรอื ใหคำปรึกษาในการทำการบาน
6) จดั ทำแผนพัฒนา แกปญหานักเรยี นเปนรายคนอยา งตอ เนื่องตลอดป
เทศบาลนครตรัง
จังหวัดตรัง บทเรียนความสำเร็จในการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษา สิ่งสำคัญใน
การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษา สถานศึกษาในสังกัดเทศบาลนครตรัง คณะผูบริหารเทศบาล
ศึกษานิเทศก ผูบริหารสถานศึกษา คณะครูผูสอน คือ การยอมรับการเปลี่ยนแปลง การยอมรับแนว
ปฏิบัติใหม ๆ ยอมรับฟงความคิดเห็นซึ่งกันและกัน พรอมรับการเปลี่ยนแปลงไปในแนวทางเดียวกัน
การจัดกิจกรรม การเรียนการสอนของครผู ูสอน การประสาน รวมมือ รวมใจ กระตุนใหครูผูสอน คิด
หาวธิ กี าร กระบวนการ เทคนคิ วิธกี ารสอน ครูทกุ คนมสี วนรวมในการพัฒนาการจัดการศึกษาครูมีการ
พัฒนา นวัตกรรมที่นำมาใชในการจัดการเรียนการสอน โดยมีตนสังกัดคอยกำกับดูแล ใหความรูให
คำแนะนำ ใหเวลาใหโอกาสใหก ำลังใจ โดยตนสังกัดไดใหการสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินงาน
กิจกรรม โครงการเพื่อการพัฒนาคุณภาพยกระดับคุณภาพการจัดการศึกษาอยางตอเนื่องเพื่อบรรลุ
วิสัยทัศนเทศบาลนครตรงั การศึกษากาวหนา พัฒนาตอเนื่อง สูนครตรงั เมืองแหงความสุข มุงพัฒนา
คุณภาพการศึกษาสูความเปนเลิศ และกาวไกลสูประชาคมอาเซียน เชน โครงการพัฒนาศักยภาพครู
และบุคลากรทางการศึกษาในสังกัดเทศบาลนครตรัง โครงการสงเสริมทักษะทางวิชาการนักเรียน
ระดับมัธยมศึกษาตอนปลายในสังกัดเทศบาลนครตรัง โครงการพัฒนาศักยภาพนักเรียนระดับ
มัธยมศึกษา โรงเรียนในสังกัดเทศบาลนครตรัง เทศบาลนครตรังจะมุงพัฒนาคุณภาพการศึกษาสู
ความเปน เลิศและกาวไกลสูประชาคมอาเซียนอยางมคี ุณภาพ
เทศบาลเมอื งบวั ใหญ
จังหวัดนครราชสีมา บทเรียนความสำเร็จในการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษา ปจจัยของ
ความสำเร็จในการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษา รายวิชาภาษาอังกฤษ ระดับชั้นมัธยมศึกษาปที่ ๓
ประกอบดวย ครูผูสอนและกระบวนการจัดการเรียนรูนักเรียน แผนการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ และ
ผูบ รหิ ารสถานศึกษา ซึ่งในปจจยั แตละดา นมรี ายละเอยี ดดงั ตอ ไปน้ี

51

1) ครูผูสอน ครูผูสอนมีสวนสำคัญอยางยิ่งตอการพัฒนาผูเรียนในแตละดานโดยเฉพาะดาน
ผลสัมฤทธ์ิ ซ่งึ ครผู ูสอนในรายวชิ าภาษาองั กฤษของทางโรงเรยี นเปนบคุ ลากรทีม่ ีความรู ความสามารถ
ในวิชาเอกและการจัดกระบวนการเรียนรู โดยมีการจัดกิจกรรมเสริมภาษาอังกฤษวันละคำ/ประโยค
โดยคัดเลือกคำศัพทที่ปรากฏในขอสอบ O-NET มาใหนักเรียนนำเสนอ อีกทั้งมีการบูรณาการกับ
ศาสตร ที่ตนเองถนัด เชน การทำอาหาร การรองเพลง เพื่อใหนักเรียนสนุก มีทัศนคติที่ดีกับ
ภาษาอังกฤษ และอยากเรียนในรายวิชาภาษาอังกฤษ อีกทั้งมีความเชื่อมั่นวาตัวเองทำไดตาม
เปาหมายท่ไี ดวางรว มกนั และทีส่ ำคญั คอื ไมยอมแพ

2) นกั เรียน แนวทางการพฒั นาดานผเู รียนใหม ผี ลการพฒั นาผลสัมฤทธเ์ิ พมิ่ ขึ้น
(1) นักเรียนมีเจตคติทีด่ ีตอภาษาอังกฤษ กลาคิด กลาแสดงออก และทักทายคุณครู

ประโยคสนั้ ๆ ได
(2) สรางขวัญกำลังใจแกนักเรียนและใหนักเรียนเห็นความสำคัญของการทดสอบ

O-NET
(3) นกั เรียน ไดร บั การฝก ทกั ษะส่ือสารภาษาองั กฤษจากส่ือใน YouTube
(4) นักเรียนไดรับการฝกทักษะ การสื่อสารจากเจาของภาษาภายใตโครงการ

SBMLD การพฒั นาผูเ รยี นดา นภาษาอังกฤษ
(5) นกั เรียนไดฝกการเรยี นรูคำศพั ทภ าษาองั กฤษจากการฝก รองเพลงสากล
(6) นักเรยี นฝกพดู ภาษาอังกฤษ กจิ กรรมภาษาอังกฤษวันละประโยคหนา เสาธง
(7) นักเรยี นใหม ีสว นรวมในการจดั กจิ กรรม ภาษาอังกฤษตามโครงการวันครสิ ตม าส
3) แผนการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ การยกระดับผลสัมฤทธิ์การทดสอบการศึกษา

ระดับชาติ การดำเนินการ ในภาคเรียนที่ 1 นำผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรียน การทดสอบ O-NET ของป
2560 และผลการสอบขอสอบมาตรฐานกลางมาวิเคราะหคนหา มาตรฐาน, ตัวชี้วัดและเนื้อหาสาระ
การเรียนรูที่ไมผานมาวิเคราะห หาสาเหตุและปญหา แลวกำหนดแนวทางแกไข ปญหา พรอมทั้ง
กำหนดกลยทุ ธ ในการพัฒนา ประชมุ ครูจัดทำแผนเพ่ือยกระดบั ผลสมั ฤทธทิ์ างการเรียน โดย

(1) วิเคราะหผ เู รยี นเปน รายบุคคล
(2) จัดทำแนวทางพัฒนาผเู รยี นเปน รายบคุ คล
(3) จัดทำแผนการจัดการเรียนร/ู แบบฝก ทักษะ (สำหรับเด็กท่มี ีความตอ งการพเิ ศษ)
(4) จดั กจิ กรรมสอนซอ มเสริมใหก บั นกั เรยี น
(5) ใหนักเรียนฝกทำขอสอบตามแนวของ สทศ. ภาคเรียนที่ 2 ชี้แจงครูผูสอนใน
รายวิชาที่สอบ O- NET ใหจัดการเรียน การสอนตามตัวชี้วัด รับรูปแบบขอสอบ และจำนวนขอสอบ
ในแตละรายวิชาในป 2561 นำขอสอบ Pre O- NET / NT มาให นักเรียนทดลองทำ จัดตารางสอน
เสริมเพิ่มเติม O- NET ใน รายวิชาเพิ่มเติม ชั่วโมงชุมนุมและลูกเสือ ในรายวิชาภาษาอังกฤษ นำ
คำศัพทภาษาอังกฤษ ที่ปรากฏในขอสอบในขอ สอบมาสรา งเปนขอสอบ O- NET คลายกับของ สทศ.
ใชติวนักเรียน จัดสอบ Pre O- NETเดือนละ 1 ครั้ง ในการสอบกลางภาคใหนำขอสอบ O- NET ในป
ที่ผานมาทำการทดสอบเสมือนจริง แลวนำผลการทดสอบมาวิเคราะหเพื่อเปนแนวทางในการเตรียม
ความพรอมของนักเรยี นกอนสอบจรงิ

52

4) ผูบริหารสถานศึกษา ผูบริหารเปนอีกปจจัยหนึ่งที่สนับสนุนใหเกิดความสำเร็จในการ
พัฒนา โดยผบู รหิ ารสถานศกึ ษาทำหนาทด่ี งั นี้

(1) นเิ ทศ ติดตาม ผลการดำเนนิ การตามแผนพฒั นาฯ O-NET อยา งสรางสรรค โดย
ใชชั่วโมง PCL เพื่อประชุมกลุมยอย พูดคุยเกี่ยวกับผลการการสอน ปญหาอุปสรรค รวมถึงระดม
สมอง เพื่อชวยกันหา แนวทางในการแกปญหา อีกทั้งยังมีการแลกเปลี่ยนเรียนรูเกี่ยวกับ เทคนิค
การสอน ขอมูลขา วสารท่ีเกยี่ วของกบั แวดวงการศกึ ษาที่แตล ะคนไดอานไดศึกษามา

(2) ใหสนับสนุนในดา นตา ง ๆ ไมวาจะเปนดานวัสดุการศึกษา งบประมาณบุคลากร
เวลาในการสอนเสริมความรูพิเศษ จัดสอบ Pre O-NET ตามที่รองขอตามแนวทางในการแกปญหา
และแผนพัฒนาฯ O-NET

(3) ใหกำลังใจเมื่อผลการสอน และผลการทดสอบ Pre O-NET ไมเปนไปตามเปาที่
วางไว เพอื่ ลดความความกดดนั ทำใหค รูผูส อนมคี วามสขุ มกี ำลงั ใจในการสอน

(4) บริหารจัดการงานวิชาการใหเปนไปตามหลักสูตรและแผนพัฒนาฯ O-NET
ของทางโรงเรียน การสอนแบบทันสมัยและเทคนิควิธีสอนแนวใหม เปนการนำแนวคิด วิธีการ
กระบวนการหรือส่ิงประดิษฐใหม ๆ มาใชในการจัดการเรียนรู ในการแกปญหาหรอื พัฒนาการเรยี นรู
อยางมีประสิทธิภาพตรงตามเปาหมายของหลักสูตร ซึ่งจะชวยใหการศึกษาและการเรียนการสอนมี
ประสิทธิภาพดียิ่งขึ้น ผูเรียนสามารถเกิดการเรียนรูไดอยางรวดเร็วมีประสิทธิผลสูงกวาเดิม
เกดิ แรงจงู ใจในการเรยี น ดวยนวัตกรรมเหลานน้ั และประหยดั เวลาในการเรยี นไดอกี ดว ย

ปจจัยสำคัญที่มีอิทธิพลอยางมากตอวิธีการศึกษา ไดแกแนวคิดพื้นฐานในการจัดกิจกรรม
การเรยี นรทู เ่ี นน ผูเรียนเปนสำคัญ พอจะสรุปได 4 ประการ คอื

1) ความแตกตางระหวางบุคคล (Individual Different) การจัดการศึกษาของไทยไดให
ความสำคัญในเรอ่ื งความแตกตางระหวางบุคคลเอาไวอยา งชัดเจนซง่ึ จะเห็นไดจ ากแผนการศึกษาของ
ชาติ ใหม งุ จดั การศกึ ษาตามความถนดั ความสนใจ และความสามารถของแตละคนเปน เกณฑ ตวั อยาง
ทเี่ ห็นไดชดั เจน ไดแ ก การจัดระบบหอ งเรียนโดยใชอายุเปนเกณฑบาง ใชความสามารถเปนเกณฑบาง
นวัตกรรมที่เกิดขึ้นเพื่อสนองแนวความคิดพื้นฐานนี้ เชน การเรียนแบบไมแบงชั้น (Non-Graded
School) แบบเรียนสำเร็จรูป (Programmed Text Book) เครื่องสอน (Teaching Machine)
การสอนเปนคณะ (Team Teaching) การจัดโรงเรียนในโรงเรียน (School within School)
เครอื่ งคอมพวิ เตอรช วยสอน (Computer Assisted Instruction)

2) ความพรอม (Readiness) เดิมทีเดียวเชื่อกันวา เด็กจะเริ่มเรียนไดก็ตองมีความพรอมซึ่ง
เปนพัฒนาการตามธรรมชาติ แตใ นปจ จบุ ันการวจิ ยั ทางดานจติ วทิ ยาการเรียนรูช ้ีใหเ ห็นวาความพรอม
ใน การเรียนเปนสิ่งที่สรางขึ้นได ถาหากสามารถจัดบทเรียนใหพอเหมาะกับระดับความสามารถของ
เด็กแตละคน วิชาที่เคยเชื่อกันวายาก และไมเหมาะสมสำหรับเด็กเล็กก็สามารถนำมาใหศึกษาได
นวัตกรรมที่ตอบสนองแนวความคิดพื้นฐานนี้ ไดแก ศูนยการเรียน การจัดโรงเรียนในโรงเรียน
นวตั กรรมทสี่ นองแนวความคดิ พืน้ ฐานดานน้ี เชน ศูนยการเรียน (Learning Center) การจัดโรงเรียน
ในโรงเรียน (School within School) การปรบั ปรงุ การสอนสามช้นั (Instructional Development
in 3 Phases)

53

3) การใชเ วลาเพื่อการศกึ ษา แตเ ดมิ มาการจดั เวลาเพ่อื การสอน หรือตารางสอนมักจะจัดโดย
อาศัยความสะดวกเปน เกณฑ เชน ถือ หนวยเวลาเปนชั่วโมง เทากันทุกวิชาทุกวันนอกจากน้ันก็ยังจัด
เวลาเรียนเอาไวแนนอนเปนภาคเรียนเปนปในปจจุบันไดมีความคิดในการจัดเปนหนวยเวลาสอนให
สัมพันธกับลักษณะของแตละวิชาซึ่งจะใชเวลาไมเทากันบางวิชาอาจใชชวงสั้น ๆ แตสอนบอยคร้ัง
การเรียนก็ไมจำกัดอยูแตเฉพาะในโรงเรียนเทานั้น นวัตกรรมที่สนองแนวความคดิ พื้นฐานดา นน้ี เชน
การจัดตารางสอนแบบยืดหยุน (Flexible Scheduling) มหาวิทยาลัยเปด (Open University)
แบบเรยี นสำเร็จรูป (Programmed Text Book) การเรียนทางไปรษณีย

4) ประสทิ ธิภาพในการเรยี น การขยายตัวทางวิชาการ และการเปล่ยี นแปลงของสังคม ทำให
มีสิ่งตางๆ ที่คนจะตองเรียนรูเพิ่มขึ้นมาก แตการจัดระบบการศึกษาในปจจุบันยังไมมีประสิทธิภาพ
เพียงพอจึงจำเปนตองแสวงหาวิธีการใหมที่มีประสิทธิภาพสูงขึ้น ทั้งในดานปจจัยเกี่ยวกับตัวผูเรียน
และปจจัยภายนอก นวัตกรรมในดานนี้ที่เกิดขึ้น เชน การ เรียนทางโทรทัศนการเรียนทางไปรษณีย
การเรียน การสอนทางไกล การเรียนทางเว็บไซต การเรียนผานเครือขาย แบบเรียนสำเร็จรูป
นวตั กรรมการสอนแบบใหม ๆ การอานและการเขียน Weblog บล็อก (องั กฤษ: blog) เปน คำรวมมา
จากคำวา เวบ็ ลอ็ ก (องั กฤษ: weblog) เปน รูปแบบเวบ็ ไซตป ระเภทหนึง่ ซง่ึ ถูกเขียนข้นึ ในลำดับท่ีเรียง
ตามเวลาในการเขยี น ซ่งึ จะแสดงขอมูลที่เขียนลาสุดไวแ รกสุดบล็อกโดยปกติจะประกอบดวยขอความ
ภาพ ลิงก ซึ่งบางครั้งจะรวมสื่อตาง ๆ ไมวาเพลง หรือวิดีโอในหลายรูปแบบได จุดที่แตกตางของ
บล็อกกับเว็บไซตโดยปกติ คือ บล็อกจะเปดใหผูเขามาอานขอมูล สามารถแสดงความคิดเห็นตอทาย
ขอความที่เจาของบล็อกเปนคนเขียน ซึ่งทำใหผูเขียนสามารถไดผลตอบกลับโดยทันที คำวา "บล็อก"
ยังใชเปนคำกริยาได ซึ่งหมายถึง การเขียนบล็อก และนอกจากนี้ผูที่เขียนบล็อกเปนอาชีพก็จะถูก
เรียกวา "บลอ็ กเกอร" บลอ็ กเปน เว็บไซต ทีม่ เี นอื้ หาหลากหลายขึ้นอยูกบั เจา ของบล็อก โดยสามารถใช
เปน เครอ่ื งมือสื่อสาร การประกาศขา วสาร การแสดงความคิดเหน็ การเผยแพรผลงานในหลายดานไม
วา อาหาร การเมือง เทคโนโลยี หรือ ขาวปจจบุ ัน นอกจากนี้ บล็อกทถ่ี กู เขยี นเฉพาะเรื่องสวนตัวหรือ
จะเรียกวาไดอารอี อนไลน ซึ่งไดอารอี อนไลนจงึ เปนจดุ เรม่ิ ตนของการใชบ ลอ็ กในปจ จุบนั ตัวอยา ง OK
Nation Blog http://www.oknation.net/ blog/start_blog.php เสิรชเอ็นจิ้น (search engine)
หรอื โปรแกรมคน หา คอื โปรแกรมท่ีชว ยในการสบื คนหาขอมูล โดยเฉพาะขอมูลบนอนิ เทอรเนต็ โดย
ครอบคลุมทั้งขอความ รูปภาพ ภาพเคลื่อนไหว เพลง ซอฟตแวร แผนที่ ขอมูลบุคคล กลุมขาว และ
อื่น ๆ ซึ่งแตกตางกันไปแลวแต โปรแกรมหรือ ผูใหบริการแตละราย เสิรชเอ็นจิ้นสวนใหญจะคนหา
ขอมูลจากคำสำคัญที่ผูใชปอนเขาไป จากนั้นก็จะแสดงรายการผลลัพธที่มันคิดวาผูใชนาจะตองการ
ขึ้นมา ตัวอยาง Google https://www.google.co.th , Bing http://www.bing.com , Yahoo
https://www.yahoo.com , Quipper School https://school. quipper.com/th/index.html
ควิปเปอรสคูล คือ ฟรี -แพลตฟอรมออนไลน สำหรับคุณครูและ นักเรียน ควิปเปอรสคูล
ประกอบดวยสองสวนดวยกัน คือ สำหรับครูผูสอน และสำหรับนักเรียน เปนที่ที่ครูจัดการหองเรียน
ออนไลน และยงั สามารถติดตามตรวจสอบผลการเรียนของนักเรียนได สามารถเลือกจากบทเรียนและ
แบบฝกหัดหลายพัน หัวขอครอบคลุมหลักสูตรหลัก เพื่อสงเปนการบานใหนักเรียนทั้งชั้นหรือกลุม
ยอยในชั้นเรียนได ครูสามารถ สามารถแกไขจากบทเรียนที่มีอยูหรือสรางเนื้อหาและแบบทดสอบ
ขึ้นมาใหมทั้งหมดดว ยตัวเองไดสามารถดูและ ดาวนโหลดผลวิเคราะหคะแนนของนักเรียน อัตราการ

54

สงการบาน การบานที่ทำเสร็จไปแลว จุดแข็งและจุดออน ของนักเรียน ครูทำงานกับชั้นเรียนของเขา
หรอื สามารถทำงานรว มกนั ระหวา งครู (สองคนหรือมากกวานนั้ ) ในชน้ั เรียน หรือโรงเรียนเดยี วกนั

สรุปไดวา การบริหารสถานศึกษาเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เปนการที่ผูบริหาร
นำเอาความรูความสามารถแนวความคิดเทคนิควิธีที่มีประสิทธิภาพตอการศึกษามาใชในการบริหาร
สถานศกึ ษา การเรียนการสอนและพฒั นาผลสัมฤทธ์ิทางการการศึกษาและถอดบทเรียน ประเมินและ
พัฒนาคณุ ภาพการศกึ ษาอยา งตอ เนอ่ื งและเปน ระบบ

2.4 ขอมูลพ้นื ฐานสำนกั การศึกษา กรงุ เทพมหานคร

2.4.1 ทศิ ทางสำนักการศกึ ษา กรงุ เทพมหานคร
สำนักการศึกษา กรุงเทพมหานคร ถือเปนหนวยงานราชการในสังกัดกรุงเทพมหานครที่มี
บทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนนโยบายการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานของกรุงเทพมหานครไปสู
การปฏิบัติที่เปนรูปธรรม โดยมีอำนาจหนาที่เกี่ยวกับงานดานการศึกษาขั้นพื้นฐานประเภทสามัญ
ศึกษาของกรุงเทพมหานคร ในการกำหนดนโยบาย การจัดทำแผนพัฒนาการศึกษาขั้นพื้นฐาน
กรุงเทพมหานคร การจัดการศึกษาในระบบอยางมีคุณภาพ การสงเสริมวิชาชีพครูและบุคลากร
ทางการศึกษา การสง เสริมการนำเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารมาใชในการบริหารการจัดการ
เรียนรูเปนศูนยกลาง การพัฒนาเครือขายสารสนเทศดานการศึกษา การสงเสริมใหโรงเรียนมีระบบ
การประกนั คุณภาพภายใน เพอื่ นำไปสูการพฒั นาคุณภาพและมาตรฐานการศึกษาอยา งตอเน่ือง และ
ใหก ารดำเนนิ งานจัดการศึกษาของกรุงเทพมหานครเปนไปอยา งมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลตามท่ี
แผนการศึกษาแหงชาติ และแผนพัฒนากรุงเทพมหานครกำหนด ภายใตทิศทางและแนวทางตาม
แผนพฒั นาการศึกษาขัน้ พืน้ ฐานกรงุ เทพมหานคร
วสิ ยั ทศั น
“จัดการศึกษาขั้นพื้นฐานอยา งมีคุณภาพ เพื่อพัฒนาสูอัตลักษณผูเรียนแหงมหานครที่พรอม
ดว ยคณุ ธรรม”
อตั ลักษณผเู รียนแหงมหานคร
“รหู นาที่ มจี ิตสาธารณะ รักษสิ่งแวดลอม เปน นวัตกรที่พรอ มรับทุกการเปลีย่ นแปลง”
ยทุ ธศาสตร
1. ยกระดับคุณภาพการศึกษาสูความเปนเลิศ
2. พฒั นาผูเรียนตามอตั ลักษณแ หง มหานคร
3. ยกระดับประสิทธิภาพจัดการศึกษาตอบสนองความตองการของผูเรียนทุกกลุมอยางเทา
เทยี มและท่ัวถงึ
4. พัฒนาประสิทธิภาพการจัดการดจิ ทิ ลั เพื่อการศกึ ษา
5. พฒั นาทนุ มนษุ ยแ ละบรหิ ารจดั การสูอ งคการสมรรถนะสูง

55

พันธกิจ
1. สง เสริมและพัฒนาคณุ ภาพการศกึ ษาของผเู รียนสูความเปนเลิศ
2. สงเสริมและพฒั นาผเู รยี นใหมีอัตลกั ษณแ หง มหานคร
3. เสริมสรางประสทิ ธิภาพจดั การศึกษาตอบสนองความตองการของผูเรยี นทุกกลุมอยางเทา
เทยี มและทัว่ ถงึ
4. สง เสรมิ และพฒั นาประสทิ ธิภาพการจัดการดจิ ทิ ลั เพ่อื การศึกษา
5. เสริมสราง และพัฒนาทุนมนษุ ยและบริหารจัดการสูองคการสมรรถนะสงู
หากพิจารณาถึงสถานการณของการพัฒนาระบบการศึกษาของประเทศไทยในภาพรวมอาจ
เกิดคำถามและการตั้งขอสังเกตเกี่ยวกับการพัฒนาที่ขาดความตอเนื่องในเชิงนโยบายและระดับ
คณุ ภาพการศกึ ษาทม่ี ีแนวโนมต่ำและลดลงอยางตอเนื่อง อาทิ อตั ราการอานออกเขียนไดของนักเรียน
ความรูและทักษะดานภาษาอังกฤษ รวมทั้งวินัยในการอาน เมื่อเทียบกับคุณภาพการศึกษาของกลุม
ประเทศ ในอาเซียน พบวา คุณภาพการศึกษาของไทยอยูในลำดับต่ำกวาหลายประเทศในกลุม
เดียวกัน ทั้งนี้ เมื่อพิจารณาคุณภาพการศึกษาในระดับทองถิ่น ภายใตการจัดการศึกษาในบริบทของ
กรุงเทพมหานคร ซึ่งปรากฏขอมูลจากผลการประเมินและทบทวนตัวชี้วัดระดับเมืองจากการจัด
การศึกษาตามแผนพัฒนาการศึกษาขั้นพื้นฐานกรุงเทพมหานคร ฉบับที่ 2 (พ.ศ.2560–2563) พบวา
การจัดการศึกษาของกรุงเทพมหานคร ยังมีขอจำกัดและเงื่อนไขตาง ๆ ที่เปนอุปสรรคตอการพัฒนา
คุณภาพการศึกษาของกรุงเทพมหานคร อาทิ ปญหาคะแนนการประเมินสมรรถนะนักเรียน
มาตรฐานสากล (PISA) ของนักเรียนในโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานครที่มีระดับต่ำของแผนพัฒนา
การศึกษาขั้นพื้นฐานกรุงเทพมหานคร ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2564 – 2569) ปญหานักเรียนออกกลางคัน
ปญหาความเทาเทียมและความเหลื่อมล้ำของการเขาถึงระบบการศึกษา และโดยเฉพาะอยางย่ิง
ปญหาผลการทดสอบการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O - NET) ที่มีภาพรวมอยูในระดับต่ำรวมทั้ง
สภาพแวดลอมอื่น ๆ ในการจัดการศึกษา เชน สมรรถนะและคุณภาพครู คณาจารยและบุคลากร
ทางการศึกษา ความตอเนื่องในการพัฒนาและนโยบาย ตลอดจนความเหมาะสมของระบบการ
ประเมินคุณภาพการศึกษาที่จะยกระดับคุณภาพการศึกษาไปสูสากล ซึ่งเมื่อพิจารณาจากอุปสรรค
ปญหาและเงื่อนไขตาง ๆ ดังกลาวจึงมีความจำเปนที่ตองทบทวนแนวทางการพัฒนา และการสราง
กลไกเพื่อการจัดการศึกษาของกรุงเทพมหานครอยางยั่งยืน การพัฒนาระบบการศึกษาของ
กรุงเทพมหานครในปจ จุบัน จึงจำเปนตองมีทิศทางที่เชื่อมโยงไปสูการผลิตบุคลากรทีเ่ ปน กำลงั สำคญั
ของประเทศในระดับตางๆ อยางสอดคลองกับเปาหมายตามยุทธศาสตรของชาติ และทิศทางการ
พัฒนาประเทศที่กำหนดขึ้น รวมทั้งการประยุกตใชเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ที่เปน
เครื่องมือสำคัญในการพัฒนาประเทศสูสังคมดิจิทัล และการพัฒนาระบบการศึกษาเพื่อรองรับความ
เปลี่ยนแปลงในสังคมที่เนนการแขงขันดวยนวัตกรรมและเทคโนโลยี รวมทั้งการพัฒนาที่สอดคลอง
และรองรบั กบั สถานการณความเปลย่ี นแปลง ปญหาอปุ สรรคและเงื่อนไขตามทีก่ ลาวขา งตน

56

2.4.2 สถานการณดานการศกึ ษาของกรงุ เทพมหานคร
2.4.2.1 ขอ มูลพ้นื ฐานทางการศกึ ษาในโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกดั กรงุ เทพมหานคร
กรุงเทพมหานครมโี รงเรียนในสงั กัดกรุงเทพมหานคร จำนวน 437 แหง ในพื้นที่ 50

สำนักงานเขต โดยจัดการศึกษาตั้งแตระดับอนุบาลศึกษา ระดับประถมศึกษา ระดับมัธยมศึกษา
ตอนตน ระดับมัธยมศึกษาตอนปลายและนักเรียนเรียนรวม (เด็กพิเศษ) โดยจำแนกตามโรงเรียน
ทีเ่ ปดสอน (ขอ มลู ณ วันท่ี 17 กันยายน 2563) มรี ายละเอยี ดดงั นี้

ตารางที่ 1 แสดงจำนวนโรงเรียน สังกดั กรุงเทพมหานคร จำนวน(โรงเรยี น)
ระดับชั้นที่เปด สอน 327
1
อนบุ าลศึกษา และประถมศึกษา 1
ประถมศกึ ษา 99
ประถมศกึ ษาและมธั ยมศึกษาตอนตน 3
อนบุ าลศกึ ษา ประถมศกึ ษาและมธั ยมศึกษาตอนตน 6
อนบุ าลศกึ ษา ประถมศึกษา มัธยมศึกษาตอนตน และมัธยมศกึ ษาตอนปลาย 437
มัธยมศึกษาตอนตน และมัธยมศึกษาตอนปลาย

รวม

2.4.2.1 ผลการทดสอบระดับชาติขัน้ พ้ืนฐาน (O-NET) ในโรงเรียนระดบั มธั ยมศึกษา
สงั กดั กรุงเทพมหานคร

ปการศึกษา 2562 และการดำเนินการเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน
(ขอมูล ณ วนั ท่ี 27 มีนาคม 2563) จดั ทำโดยสำนกั งานยทุ ธศาสตรการศึกษา สำนกั การศึกษา (2563)
ซึง่ สถาบนั ทดสอบทางการศึกษาแหงชาติ (องคก ารมหาชน) ไดจัดการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติ
ขั้นพื้นฐาน (O-NET) โดยใหนักเรียนที่กำลังศึกษาอยูในชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 เขารับการทดสอบฯ 4
วิชา คือ ภาษาไทย คณิตศาสตร วิทยาศาสตร และภาษาอังกฤษ ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 6 เขารับการ
ทดสอบฯ 5 วิชา ภาษาไทย สังคมศึกษา คณติ ศาสตร วทิ ยาศาสตร และภาษาองั กฤษ มีนกั เรียนท่ีเขา
สอบในปการศึกษา 2562 เฉพาะนักเรียนที่นำมาคิดคาสถิติ ไดแก ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 จำนวน
9,534 คน (109 โรงเรียน) และชน้ั มัธยมศึกษาปที่ 6 จำนวน 890 คน (9 โรงเรียน)

ผลการสอบชัน้ มัธยมศกึ ษาปท่ี 3
โรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานครมีคะแนนเฉลี่ยต่ำกวาคะแนนเฉลี่ยระดับประเทศ
และระดับจังหวัดทุกวิชา เมื่อเปรียบเทียบกับสังกัดอื่น ๆ พบวา โรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานครมี
คะแนนเฉลี่ย ต่ำกวาสังกัดอื่น ๆ ยกเวนสังกัดกรมสงเสริมการปกครองทองถิ่น (อปท.) และสังกัด
สำนักงานเขตพน้ื ทก่ี ารศึกษาประถมศึกษา (สพป.)
ในบางวิชาดานผลการทดสอบรายโรงเรียนเมื่อเปรียบเทียบกับคะแนนเฉลี่ย
ระดับประเทศพบวา โรงเรียนที่มีคะแนนเฉลี่ยสูงกวาระดับประเทศทุกวิชา มีจำนวน 1 โรงเรียน
เทากับปการศึกษา 2561 คือ โรงเรียนมัธยมประชานิเวศน และยังคงมีจำนวนโรงเรียนที่ไดคะแนน
เฉลี่ยแตละวิชาสูงกวาระดับประเทศใกลเคยี งกับปการศึกษา 2561 โรงเรียนสังกดั กรุงเทพมหานครมี

57

คะแนนเฉลี่ยต่ำกวาคะแนนเฉลี่ยระดับประเทศและระดับจังหวัดทุกวิชา เมื่อเปรียบเทียบกับ
สังกัดอื่น ๆ พบวา โรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานครมีคะแนนเฉลี่ยต่ำกวาสังกัดอื่นยกเวนสังกัดกรม
สงเสริมการปกครองทองถิ่น (อปท.) และสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา (สพป.)
เชน เดียวกบั ชั้นมธั ยมศึกษาปท ี่ 3

ดานผลการทดสอบรายโรงเรียนเมื่อเปรียบเทียบกับคะแนนเฉลี่ยระดับประเทศ พบวา
โรงเรียนที่มีคะแนนเฉลี่ยสูงกวาระดับประเทศทุกวิชามีจำนวน 1 โรงเรียน คือโรงเรียนมัธยม
ประชานิเวศน ซึง่ เปน ปก ารศกึ ษาแรกจากผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดับชาตขิ ้ันพ้ืนฐาน (O-NET)
ขา งตน

หากพิจารณาแบบอิงกลุมโดยเปรียบเทียบกับคะแนนเฉลี่ยระดับประเทศนั้น การจัดการ
ศกึ ษา ชัน้ มัธยมศกึ ษาปท่ี 3 และมธั ยมศึกษาปท ่ี 6 ยังตอ งไดรับการพัฒนา เนอื่ งจากยงั มคี ะแนนเฉล่ีย
ต่ำกวาระดับประเทศทุกวิชา ทั้งนี้ หากพิจารณาแบบอิงเกณฑโดยใชเกณฑรอยละ 50 ตามที่กำหนด
ในตัวชี้วัดตามเปาหมายของแผนการศึกษาแหงชาติ ดานคุณภาพการศึกษา ที่กำหนดใหรอยละของ
นักเรียนที่มีคะแนนผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาตขิ ั้นพื้นฐาน (O-NET) แตละวิชาผานเกณฑ
คะแนนรอยละ 50 ขึ้นไปเพิ่มขึ้น โดยตั้งเปาหมายเมื่อสิ้นสุดแผนฯ ระยะที่หนึ่งในป พ.ศ. 2564 คือ
รอยละ 50 นั้น พบวา ผลการสอบของกรุงเทพมหานครเองยังคงไมเปนไปตามเปาหมาย ซึ่งอาจเกิด
จากเหตุผลตาง ๆ ไดแก ธรรมชาติของแตละวิชาที่มีเนื้อหาและความยากงายไมเทากัน รวมไปถึง
ปจจยั ดา นการจดั การเรยี น การสอน และปจจยั ดานผเู รียนตาง ๆ จึงตอ งมกี ารดำเนนิ การเพือ่ ยกระดับ
ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนตอไปจากขอมูลขางตนนี้ สะทอนใหเห็นวา การจัดการศึกษาของ
กรุงเทพมหานครถือเปนภารกิจสำคัญ เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวติ ของประชาชนและเยาวชนในพื้นทีเ่ พอ่ื
รองรับการพัฒนาและความเปล่ียนแปลงของสังคมและประเทศชาติ ซึ่งพันธกิจและนโยบายหลักของ
กรุงเทพมหานครตลอดมาใหความสำคัญและตระหนักถึงความจำเปนของการจัดการศึกษาที่มี
คุณภาพ มีความมงุ มน่ั ทีจ่ ะพัฒนาการศึกษาขัน้ พื้นฐาน พัฒนาใหเ ยาวชนในพนื้ ท่กี รงุ เทพมหานครเปน
พลเมอื งท่มี คี ุณภาพ ทง้ั องคความรู มคี ุณธรรมและมีทักษะในการดำรงชีวิต

สรุปการนำขอมูลดังกลาวมาพิจารณากำหนดแผนพัฒนาคุณภาพการศึกษาจะสงผลให
นักเรียนในโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานครไดรับการพัฒนาใหมีศักยภาพ ไดรับบริการการศึกษาที่มี
คุณภาพตามมาตรฐานอยางเทาเทียม ระบบการศึกษาที่มีคุณภาพ สามารถพัฒนาผูเรียนใหบรรลุขีด
ความสามารถเต็มตามศักยภาพ ระบบการบริหารจัดการศึกษาที่มีประสิทธิภาพ เพื่อการลงทุนทาง
การศึกษาที่คุมคาและบรรลุเปาหมาย ระบบการศึกษาที่สนองตอบและกาวทันการเปลี่ยนแปลงของ
โลก ที่เปนพลวัตและบริบทที่เปลี่ยนแปลง ภายใตการประยุกตใชเทคโนโลยีสารเทศและดิจิทัลเพื่อ
การศึกษาควบคกู บั การพัฒนาระบบการศึกษาตามบริบทของกรุงเทพมหานคร

2.5 งานวิจัยทีเ่ ก่ยี วของ

ประวิตา มีเปยมสมบูรณ. (2556) ไดศึกษาปจจัยที่สงผลตอมาตรฐานคุณภาพผูเรียนของ
โรงเรียนประถมศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครปฐม ผลการวิจัย พบวา
ระดับปจจัยและระดับมาตรฐานคุณภาพผูเรียนอยูในระดับมาก ปจจัยกับมาตรฐานคุณภาพ ผูเรียนมี
ความสัมพันธกันทางบวก อยางมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และตัวแปรพยากรณของปจจัยท่ี

58

สงผลตอมาตรฐานคุณภาพผูเรียนดานผูปกครอง ดานผูบริหาร ดานอาคารสถานที่และสิ่ง อำนวย
ความสะดวก และดานนักเรียน สามารถพยากรณดานมาตรฐานคุณภาพผูเรียนโดยรวมได รอยละ
44.7 อยา งมนี ยั สำคญั ทางสถิติท่รี ะดับ .05

ฉลาด จันทรสมบัติ (2563: 1-7) ไดศึกษาการพัฒนานวัตกรรมยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการ
เรียนของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขต พื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครพนม เขต 2 ผลการวิจัย
พบวา 1) โรงเรียนมีการจัดทำโครงการปฏิรูปการเรียนรูสูผูเรียนโดยมีเปาหมายเพื่อยกระดับ
ผลสัมฤทธิท์ าง การเรยี นของผเู รยี นมีการบนั ทึกความรว มมือของทีมงานเครือขา ยในระดับโรงเรียนให
สอดคลอ งกบั ความตองการ 2) ผลการพฒั นาศกั ยภาพการปฏิรูปการเรยี นรูสผู เู รียนของครูประจำการ
และผูบริหาร สถานศึกษาโดยรวมซึ่งแสดงวา (1) มีประสิทธิภาพของกระบวนการปฏิบัติ/
ประสิทธิภาพของผลลัพธมีคาเฉลี่ยรอยละเทากับ 90.69/ 81.02 ซึ่งสูงกวาเกณฑ 80/80 ที่ตั้งไว (2)
มีดัชนีประสิทธิผลหลัง การเรียนรูมีความรูสูงกวากอนอบรมเทากับ 0.7947 มีความรูเพิ่มขึ้นคิดเปนรอย
ละ 79.47 (3) เปรียบเทียบคาเฉลี่ยหลังอบรมสูงกวากอนอบรมอยางมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01
และ (4) มีความคงทนการเรียนรูหลงั ฝก อบรมไปแลวอีก 2 สัปดาห มีคาเฉลี่ยภาคความรูแตกตางกนั
อยางไมมีนัย สำคัญทางสถิติ 3) การติดตามผลการดำเนินงานของผูรวมวิจัยทั้งกอนการปฏิบัติ
ระหวางการปฏบิ ัติ และหลังการปฏิบตั ิ มีพฤติกรรมเปล่ียนแปลงทั้งภาคความรู ภาคปฏิบัติและภาค
ความรูสึก ซึ่งผูเขารวม โครงการดำเนินงานพัฒนานวัตกรรมยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ไดรับ
ประสบการณ เทคนิควิธีการ ขั้นตอนกระบวนการของชุมชนการเรียนรูทางวิชาชีพและปฏิบัติการ
นเิ ทศเพือ่ ความเปน เลิศ ซง่ึ สามารถนำความรู ความเขาใจที่ไดรับจากการอบรมไปเปน แนวทางในการ
พฒั นาการเปด ชน้ั เรยี น แกไ ขปรบั ปรุง กลุมสาระหลักที่รบั ผิดชอบการจดั การเรยี นการสอนในช้ันเรียน
และสามารถบริหารจัดการในช้ันเรียน ของตนเองใหมีประสิทธิภาพ บรรลุเปาหมายมากยิ่งขึ้น อีกทั้ง
ยังสามารถสรางเครือขายในการพัฒนา คุณภาพของผูบริหารสถานศึกษา ครูผูสอน และผูมีสวน
เกี่ยวของ เพ่ือยกระดับคุณภาพการศกึ ษาของ สถานศึกษาใหมคี ุณภาพทสี่ ูงขึน้ ดวยการนิเทศท้ังท่ีเปน
ทางการและไมเปนทางการและระบบออนไลนให เปน ไปอยา งตอเนื่อง 4) การสรางประชาคม/ชุมชน
การเรียนรูทางวิชาชีพ เริ่มจาก (1) การผสานพลังของครู ผูบริหารสถานศึกษา ผูบริหารการศึกษา
ศึกษานิเทศก และนักวิชาการจากสถาบันการอุดมศึกษา ไดมีสวนรวมในการคิด (2) ผานการศึกษา
วเิ คราะหขอ มูล (3) กำหนดเปาหมายและตวั ชว้ี ดั ในการยกระดบั ผลสัมฤทธทิ์ างการเรียน (4) วางแผน
และสรางเครือขายโดยใชโรงเรียนเปนฐานในระดับโรงเรียน กลุม เครือขาย (5) นำเสนอผลการ
ออกแบบการเรียนรูเบ้อื งตนรว มกัน (6) ทดลองนวัตกรรมหลงั ปฏิบตั ิการนิเทศเพื่อความเปนเลิศสูการ
ชี้แนะและสอนงาน การพัฒนาผูรวมวิจัยฝกปฏิบัติหองเรียนแบบเปด และ การเรียนรูดวยการปฏบิ ัติ
(7) แลกเปลี่ยนเรียนรูในระดับโรงเรียนและระดับเครือขายชุมชนการเรียนรู การนิเทศเพื่อความเปน
เลิศทพ่ี ัฒนาขนึ้

มารีนา ศรีวรรณยศ (2562:235) ไดศ กึ ษาการศึกษาสภาพ ปญหา และแนวทางการแกปญหา
การจัดการเรียนรวม ในโรงเรียนเรียนรวมระดับประถมศึกษา สังกัดกรุงเทพมหานคร ผลการวิจัย
พบวา 1) สภาพปญ หาการจดั การเรยี นรวมมกี ารดำเนนิ งานในภาพรวมใน 5 ดาน โดย 4 ดา น มรี ะดับ
การปฏิบัติในระดับมาก ไดแก ดานการบริหารจัดการ ดานครูผูสอน ดานการจัดการเรียนการสอน
และ ดา นสถานท่ี ส่ือและสิง่ อำนวยความสะดวก และอีก 1 ดาน มีระดบั การปฏิบัตริ ะดับปานกลาง ไดแก

59

1) ดานการใหบริการ และ 2) แนวทางการแกไขปญหาโดยเพ่ิมอัตราครูใหเพียงพอกับความตองการ
ของแตละโรงเรียน 3) ดานครูผูสอน การลดภาระงานครูใหนอยลง ครูผูสอนควรใชวิธีการสอนที่
แตกตา งกนั ออกไปปรบั วธิ ีการสอนใหเ หมาะสมกับเด็กท่ีมีความตองการจำเปน พิเศษ และมอบงานที่มี
ความยากงายแตกตา งจากเด็กปกตทิ ัว่ ไป

กฤษณา จันทรทรัพย 2561: สภาพและความตองการการมีสวนรวมของครูในโรงเรียน
พรตพิทยพยัต, เขตลาดกระบัง, กรุงเทพมหานคร ที่มีตอการบริหารสถานศึกษาผลการวิจัยพบวา
1) สภาพการมสี วนรวมของครโู ดยภาพรวมอยูในระดับมาก เม่อื พจิ ารณาเปน รายดานพบวา สภาพการ
มีสว นรวมดานการบรหิ ารงานวชิ าการ มคี าเฉล่ียสงู สุดเปน อันดับแรก 2) ความตองการการมีสวนรวม
ของของครูโดยรวมอยูในระดับมากท่ีสดุ เมือ่ พิจารณาเปนรายดานพบวา ความตองการการมีสวนรวม
ดานการบริหารงานงบประมาณ และดานการบริหารงานทั่วไปอยู ในระดับมากที่สุด มีคาเฉลี่ยสูงสุด
ใกลเคียงกันเปน อันดับแรก 3) การเปรยี บเทียบสภาพการมีสว นรวมของครู พบวาดา นการบริหารงาน
ทั่วไปครูเพศชายมีสภาพการมีสวนรวมแตกตางกันอยางมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ.05 สวนดาน
การบรหิ ารงานบุคคล ครทู ี่มอี ายุตางกันมสี ภาพการมสี วนรว ม แตกตางกันอยา งมีนัยสำคัญทางสถิติที่
ระดับ.05 4) การเปรียบเทียบความตองการการมีสวนรวมของครู พบวาครูที่มีอายุตางกันมีความ
ตองการการมีสวนรวมดานการบริหารงานงบประมาณ และดานการบริหารงานทั่วไป แตกตางกัน
อยา งมีนยั สำคัญทางสถติ ิที่ระดับ .05

รดา ธรรมพูนพิสัย (2556: 185) ไดศึกษาสภาพปญหาและแนวทางการจัดการเรียนรวม
ในโรงเรียนแกนนำจัดการเรียนรวม สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานราธิวาส
ผลการวจิ ัยพบวา พบวา 1) สภาพปญ หาในโรงเรยี นแกนนำจดั การเรยี นรว มเรียงตามลำดับจากดานที่มี
ปญหามากไปหานอยคือดานกิจกรรมการเรียนการสอน ดานนักเรียน ดานเครื่องมือและดาน
สภาพแวดลอม และในภาพรวมสภาพปญหาอยูในระดับมาก 2) ผลการเปรียบเทียบสภาพปญหา
การจัดการเรียนรวมในโรงเรียนแกนนำจัดการเรียนรวมระหวาง ผูเกี่ยวของ ที่มีตำแหนง ระดับ
การศกึ ษา ความรพู นื้ ฐานทางการศกึ ษาพเิ ศษ ประสบการณดานการศึกษาพิเศษ และขนาดโรงเรียนที่
ตางกัน พบวามีสภาพปญหาการจัดการเรียนรวมในโรงเรียนแกนนำจัดการเรียนรวมไมแตกตางกัน
3) แนวทางการแกปญหาการจัดการเรียนรวมในโรงเรียนแกนนำจัดการเรียนรวมพบวา 3.1) ดาน
นักเรียนควรสงเสริมนักเรียนทั่วไปใหมีสวนรวมในการชวยเหลือนักเรียนที่มีความตองการพิเศษ โดย
ตองเตรียมความพรอมทั้งทางดานอารมณ สังคมแกเด็ก ทั้งสองกลุมและเสริมทักษะทางวิชาการ
ตามศักยภาพของผูเรยี นท่มี ีความตองการพิเศษ มกี ารประเมินตามสภาพจรงิ จดั ใหมีหลักสูตรสำหรับ
นักเรยี นเด็กท่ีมคี วามตอ งการพิเศษ

ชัชฎาภรณ อรามอรุณ (2555 : 256–264) ไดศึกษาสภาพปญหาและความตองการเกีย่ วกบั
การพฒั นา การบริหารงานวิชาการ การพัฒนากลยทุ ธก ารบริหารงานวชิ าการและการประเมินกลยุทธ
การบริหารงานวิชาการในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา
กำแพงเพชร เขต 1 และเขต 2 ผลการศึกษาพบวา สภาพการบริหารงานวิชาการในสถานศึกษาข้ัน
104 พื้นฐาน มีการวางแผนการบริหาร การจัดโครงสรางการบริหาร การนำและการควบคุม
การบริหาร และสถานศึกษามีปญหาการบริหารงานวชิ าการอยูในระดับปานกลาง สวนความตองการ
ในการ พฒั นาการบริหารงานวชิ าการอยูในระดับมากและมากท่ีสุด การพฒั นากลยุทธการบริหารงาน

60

วิชาการ โดยวิธีการวิเคราะหสภาพแวดลอมภายในและภายนอก (SWOT Analysis) ของสถานศึกษา
โดยสรุป ไดกลยุทธ การบริหารงานวิชาการ 14 กลยุทธ มาตรการในการดำเนินการตามกลยุทธ
จำนวน 26 มาตรการและตวั ชีว้ ดั ทแ่ี สดงถึงความสำเร็จจำนวน 32 ตวั ช้ีวดั และผลการประเมินกลยุทธ
การบริหารงานวิชาการ ในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยผูเชี่ยวชาญ ปรากฏวากลยุทธที่สรางขึ้นมีความ
สอดคลองและความเปนไปได อยูในระดับมาก สวนความเหมาะสมและความเปนประโยชนอยูใน
ระดับ มากและมากทีส่ ุด

สุรเดช จิรัฐติวิชาชัย (2558 : บทคัดยอ) ไดศึกษา การบริหารการจัดการเพื่อยกระดับ
ผลสัมฤทธิ์ผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติ (O-NET) ของนักเรียนมัธยมศึกษาปที่ 3 โรงเรียน
แมแอบวิทยาคม การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงคเพื่อศึกษาสภาพผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และศึกษา
เหตุและปจจัยที่สำคัญ ที่มีผลกระทบตอการดำเนินการยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และเพื่อหา
แนวทางการบริหาร การจัดการยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของมัธยมศึกษาปที่ 3 โรงเรียนแม
แอบวิทยาคม โดยมีการศึกษาเปน 3 ขั้นตอนคือตอนท่ี1 ศึกษาสภาพการดำเนินการยกระดับ
ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เครื่องมือที่ใชในการศึกษาคือ การวิเคราะหเอกสาร สังเคราะหและสรุป
ขั้นตอนที่ 2 ศึกษาเหตุและปจจัยทีส่ ำคัญที่มีผลกระทบตอการดำเนินการยกระดับผลสมั ฤทธิ์ทางการ
เรยี น แหลง ขอ มูลคอื ผบู รหิ ารและหวั หนา กลมุ สาระท้ัง 8 กลมุ สาระ โดยใชวธิ กี ารสมั ภาษณ วเิ คราะห
เนื้อหาและสังเคราะหขอมูล เปนความเรียง ขั้นตอนที่ 3 ศึกษาแนวทางการบริหารการจัดการ
ยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 เพื่อหาแนวทางการบริหารการ
จัดการยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 โดยการสัมภาษณเพื่อหา
แนวทางการยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนใหสูงขึ้น พบวา 1) สภาพการดำเนินการยกระดับ
ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน กลุมสาระภาษาไทยอยูในระดับรอยละ 42.11 กลุมสาระคณิตศาสตรอยูใน
ระดับรอยละ 25.21 กลุมสาระวิทยาศาสตรอยูในระดับรอยละ 34.85 กลุมสาระสังคม ศาสนาและ
วัฒนธรรม อยูในระดับรอยละ 42.15 กลุมสาระสุขศึกษาและพลศึกษา อยูในระดับรอยละ 45.86
กลุมสาระศิลปะ อยูในระดับรอยละ 49.2 กลุมสาระการงานอาชีพและเทคโนโลยี อยูในระดับรอ ยละ
42.09 กลุมสาระภาษาตางประเทศ อยูในระดับรอย ละ 27.57 2) เหตุและปจจัยที่สำคัญที่มี
ผลกระทบตอการดำเนินการยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ไดแก ดานบุคลากร ดานงบประมาณ
ดานวัสดุ-อุปกรณ ดานการบริหารจัดการ ในสถานศึกษา ไดแก บุคลากรสอนไมตรงวิชาเอก
ขาดงบประมาณในการสนับสนุนที่เพียงพอ วัสดุไมเพียงพอ มีเพียงหนังสือเรียนเทานั้น การบริหารที่
ไมมีความชัดเจนและขาดการมีสวนรวม ดานครอบครัว ดานฐานะเศรษฐกิจและทัศนคติ ของผูเรียน
ไดแก ครอบครัวหยาราง ยายที่อยูบอย มีฐานะยากจน ไมเห็นความสำคัญของการศึกษาเรียนเพื่อให
ไดวุฒเิ ทานน้ั 3) แนวทางเพอื่ ยกระดับผลสมั ฤทธ์ิทางการเรียนระดบั ชาติ (O-NET) ระดบั มัธยมศึกษา
ปที่ 3 ไดแก การวางแผน ควรมีสวนรวมในปฏิบัติงานและการวางแผนที่ดี การจัดองคกร จัดตาม
บริบทและโครงสรางที่เขมแข็ง เปนปจจุบันการนำการจูงใจจากผูบริหารที่ใหเห็นความสำเร็จ ใน
การทำงาน ดว ยพรหมวหิ าร 4 และการควบคมุ ควรมกี ารติดตามนเิ ทศเปนระยะ ๆ อยางสมำ่ เสมอ

61

ปารค (Park,John Ellis,1997: 58) ไดศึกษาเรื่อง การศึกษากรณีการวางแผนกลยุทธใน
สถานอุดมศึกษาตอเนื่อง จำนวน 15 คน ผลการวิจัยพบวา องคกรมีจุดมุงหมายในการวางแผนกล
ยุทธ 2 ประการ คือ 1) เพื่อการตัดสินใจในการกำหนดทิศทางขององคกร 2) เพื่อแสดงจุดของการ
เจรญิ เติบโตตลอดจนนวตั กรรมขององคกร

เฮนเดอสัน (Henderson :2000: 46) ไดศึกษาเกี่ยวกับบทบาทของคณะกรรมการในการ
พัฒนาและการนำแผนการพัฒนาไปสูการปฏิบัติในโรงเรียนประถมศึกษาโดยการเขาไปสังเกต
สัมภาษณและวิเคราะหเอกสาร พบวา ครูมีภาระงานสอนมาก ไมมีเวลาไปปรึกษาคณะกรรมการเพือ่
ดำเนินการ ตามแผนทำใหเกิดความกังวลใจ คณะครูและผูปกครองไดรับการฝกอบรมเกี่ยวกับ
แผนการดำเนนิ งาน ของโรงเรยี นนอยหรือไมไดร บั การอบรมเลย ทำใหข าดความเขาใจในวตั ถปุ ระสงค
และเปาหมายของแผน กอ ใหเ กดิ การมีสว นรว มนอ ย

2.6 กรอบแนวคิดการวจิ ัย

จากการศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวของ สรุปไดวา การศึกษาสภาพปจจุบัน การจัด
การเรียนการสอน ปญหาและแนวทางแกไข เพ่อื ยกระดับผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน ของโรงเรียนระดับ
มัธยมศึกษา สงั กัดกรงุ เทพมหานคร สามารถกำหนดเนอื้ หาการศึกษาวเิ คราะหไดด งั น้ี

2.6.1 การศึกษาสภาพการจัดการเรียนการสอนโดยใชแบบสอบถามครูผูสอน ผูบริหาร
สถานศึกษาและประธานคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ดวยเหตุผลเปนผูมีสวนไดสวนเสียที่
ใกลเคียงกันมากที่สุดและเปนผูลงมือปฏิบัติตามบทบาท การศึกษาขอมูลในชวงระยะเลาที่เปน
ขอจำกัดสามารถทำไดจากการใชการสอบถามจาก Google Form เมื่อสังเคราะหเนื้อหา จากทฤษฎี
การสรางความรู (Constructivism) มีพื้นฐานมาจากพัฒนาการทางสติปญญา ของเพียเจตและ
งานวิจัยของมารีนา ศรีวรรณยศ ที่ไดศึกษาสภาพการจัดการเรียนการสอน ปญหาและแนวทางแกไข
นำมาหลอมรวมและวเิ คราะห กำหนดเปนขอบขายการศึกษา ดงั น้ี

2.6.1.1 ครูผสู อน 6 ดาน ประกอบดวย
1) ดา นการเตรยี มตัวของครู
2) ดา นการเตรยี มการจดั การเรียนรู
3) ดานการจดั การเรยี นรู
4) ดา นการบรหิ ารจดั การช้นั เรยี น
5) ดา นการวดั และประเมินผล
6) ดา นคณุ ภาพนกั เรียน

2.6.1.2 ผูบ รหิ ารสถานศึกษา จำนวน 7 ดาน ไดแ ก
1) ดานการเตรยี มตวั ของครู
2) ดา นการเตรยี มการจัดการเรยี นรู
3) ดานการจดั การเรยี นรู
4) ดานการบรหิ ารจัดการชัน้ เรยี น
5) ดา นการวดั และประเมนิ ผล
6) ดานคณุ ภาพนักเรยี น
7) ดานการบริหารจัดการเพอ่ื ยกระดบั ผลสัมฤทธ์ทิ างการเรียน

62

2.6.1.3 ประธานคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 7 ดา น
1) ดา นการเตรยี มตัวของครู
2) ดานการเตรยี มการจัดการเรยี นรู
3) ดานการจดั การเรียนรู
4) ดานการบรหิ ารจดั การช้ันเรยี น
5) ดา นการวดั และประเมินผล
6) ดานคุณภาพนกั เรยี น
7) ดา นบทบาทการสง เสริมสนบั สนนุ และมสี วนรวมเพื่อยกระดับผลสัมฤทธ์ิ

ทางการเรยี น
2.6.2 การศึกษาวีดีทัศนบันทึกการสอนของครูผูสอน ไดสังเคราะหขอมูลจากเอกสาร โดยเนน
แนวคิดที่ไดประยุกตมาจากแนวคิดของกานเย บริกส และเวเกอร กำหนดขอบขายการศึกษา 4 ดาน
ประกอบดวย

2.6.2.1 ดา นสภาพการจดั การเรยี นรู
2.6.2.2 ดานการบริหารจดั การชน้ั เรียน
2.6.2.3 ดานการใชและพฒั นาส่ือการเรียนรู
2.6.2.4 ดานการวดั และประเมนิ ผลการเรียนรู
2.6.3 ศึกษาขอมูลดวยการลงพื้นที่สนทนากลุม (Focus Group) ศึกษาวิธีการจัดการเรียน
การสอนเพ่ือยกระดบั ผลสมั ฤทธทิ์ างการศึกษา ปญ หาและแนวทางแกไ ขในโรงเรียนมธั ยมศึกษา สงั กัด
กรุงเทพมหานคร โดยศึกษาศึกษาเอกสารและงานวิจัยของ ฉลาด จันทรสมบัติ (2563: 1-7)
เรื่อง การพัฒนานวัตกรรมยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรยี นของสถานศกึ ษา สังกัดสำนกั งานเขตพื้นที่
การศึกษาประถมศกึ ษานครพนม เขต 2 แลว นำมากำหนดเน้ือการสนทนากลุมใน 2 ประเดน็ ไดแก
2.6.3.1 ประเดน็ คำถามผลงานท่เี ปน เลศิ ประกอบดวย

1) ลักษณะความสำเร็จของผลงานทเี่ ปนเลศิ
2) ทม่ี าของผลงานทเี่ ปนเลศิ
3) กระบวนการกอเกดิ ผลงานทเี่ ปน เลิศ
4) สิ่งที่แตกตางระหวางความคาดหวังกับผลงานที่เกิดจริงและเหตุผล
ที่แตกตาง
5) สิ่งทคี่ วรปรับปรงุ แกไ ข
6) แนวทางการดำเนนิ งานตอยอดใหดขี ้ึนตอ ไป
2.6.3.2 ประเดน็ คำถามความโดดเดน ของผลงานทีเ่ ปนเลศิ ประกอบดว ย
1) จดุ เดนของผลงานที่สง ผลตอ การยกระดับผลสัมฤทธ์ทิ างการเรยี น
2) สงิ่ ที่ทำใหผ ลการปฏิบตั งิ านออกมาดี
3) หลกั ฐานท่ีแสดงผลการปฏบิ ัติทีโ่ ดดเดน

63

กำหนดเปน กรอบการวจิ ยั ได ดงั ภาพที่ 1

สถานภาพของบุคคล สภาพปจ จุบันการจัดการเรยี น
ครูผูสอน การสอน ปญ หาและความตองการ
ผูบริหารสถานศึกษา 1) ดา นการเตรียมตวั ของครู
ประธานคณะกรรมการ 2) ดานการเตรยี มการจัดการเรียนรู
สถานศกึ ษาข้นั พืน้ ฐาน 3) ดา นการจดั การเรยี นรู
4) ดานการบริหารจดั การชั้นเรียน
5) ดา นการวดั และประเมินผล
6) ดานคุณภาพนักเรียน
7) ดานการบริหารจัดการเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์
ทางการเรยี น (ผูบรหิ าร)
8) ดานบทบาทการสงเสริมสนับสนุนและมีสวน
รวมเพ่อื ยกระดับผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี น
 (ประธานคณะกรรมการสถานศกึ ษาข้นั พน้ื ฐาน

ผเู ชีย่ วชาญ สภาพการสอนจากวดี ีทัศนบันทึก ขอ เสนอรูปแบบ
การสอนของครผู ูสอน การจัดการเรยี น
การสอนเพอื่
1. ดา นสภาพการจัดการเรียนรู ยกระดบั
2. ดานการบรหิ ารจัดการช้นั เรยี น ผลสัมฤทธ์ิ
3. ดา นการใชแ ละพัฒนาส่อื การเรียนรู ทางการเรียน
4. ดา นการวัดและประเมินผลการเรยี นรู

โรงเรียนท่เี ปน เลศิ บทเรียนความเปน ความโดดเดน ใน
การจัดการเรียนรู ปญหา แนวทาง
ยกระดับผลสมั ฤทธทิ์ างการเรยี น

ในโรงเรียน
ประเด็นท่ี 1 ผลงานทเี่ ปน เลิศ
ประเด็นท่ี 2 ความโดดเดนของผลงาน
ประเดน็ ท่ี 3 ปญ หาวิธกี ารจัดการเรยี น
การสอน
ประเด็นท่ี 4 แนวทางแกไขปญหา

บทท่ี 3
ระเบียบวธิ ีวจิ ัย

การวิจัยเรอื่ ง สภาพปจจุบัน การจัดการเรยี นการสอน ปญ หาและแนวทางแกไข เพ่อื ยกระดับ
ผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษา ของโรงเรียนระดับมัธยมศึกษา สังกัดกรุงเทพมหานคร เปนการวิจัย
แบบผสมผสาน (Mix Method) ระหวางเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ (Quantitative and
Qualitative) โดยมีระเบยี บวธิ ีดำเนินการตามขั้นตอน ดงั นี้

3.1 ประชากรและกลมุ ตวั อยา ง
3.2 เครื่องมือท่ีใชใ นการวิจยั
3.3 การสรา งและตรวจสอบคณุ ภาพเคร่ืองมอื
3.4 การเกบ็ รวบรวมขอ มูล
3.5 การวิเคราะหข อ มูล
3.6 เกณฑก ารแปลผล
3.7 ระยะเวลาในการเกบ็ รวบรวมขอ มลู
3.8 สถิตทิ ่ใี ชในการวิเคราะหขอ มลู

3.1 ประชากรและกลุม ตวั อยาง

ประชากร
ประชากรที่ใชในการศึกษาในขั้นตอนนี้ คือ บุคลากรของโรงเรียนระดับมัธยมศึกษา สังกัด
กรุงเทพมหานคร ปการศึกษา 2564 จำนวน 109 โรงเรียน เปนโรงเรียนที่จัดการเรียนการสอนระดับ
มัธยมศึกษาตอนตน จำนวน 100 โรงเรียน โดยมีระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย จำนวน 9 โรงเรียน โดยมี
รายละเอียด ดงั น้ี
ครผู ูสอน จำนวน 2,226 คน ประกอบดวย

- ระดับมธั ยมศึกษาตอนตน จำนวน 1,974 คน
- ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย จำนวน 252 คน
ผบู รหิ ารสถานศกึ ษา จำนวน 109 คน
ประธานคณะกรรมการสถานศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน จำนวน 109 คน

65

กลุม ตวั อยาง
กลุมตัวอยางท่ีใชในการวิจัยคร้ังนี้ คือ ครูผูสอน ผูบริหารสถานศึกษา และประธาน
คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพ้ืนฐาน ของโรงเรียนระดับมัธยมศึกษา สงั กัดกรงุ เทพมหานคร ปการศึกษา
2564 จำแนกเปน 3 ขั้นตอนการวิจยั ดงั น้ี
กลุมตัวอยางขั้นตอนที่ 1 รวบรวมและวิเคราะหขอมูลสภาพการจัดการเรียนรู
ของโรงเรยี นมัธยมศกึ ษา สังกดั กรุงเทพมหานคร
ครูผูสอนของโรงเรียนระดับมัธยมศึกษา สังกัดกรุงเทพมหานคร ปการศึกษา 2564
การกำหนดกลุมตัวอยาง ใชสูตรของทาโร ยามาเน (Taro Yamane,1973) (ภาคผนวก จ) ไดจำนวน
488 คน โดยการคำนวณขนาดของกลุม ตัวอยางจากประชากรทั้งหมด แลวสุมตัวอยางแตละโรงเรยี น
ดวยวิธีการสุมอยางงาย เปนครูผูสอนจำแนกตามกลุมสาระการเรียนรู 8 กลุมสาระการเรียนรู ไดแก
ภาษาไทย คณิตศาสตร วิทยาศาสตรและเทคโนโลยี สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ภาษาตางประเทศ สุขศึกษาและพลศึกษา ศิลปะ และการงาน ระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนตนปท ี่ 1–3
จำนวน 333 คน ระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายปที่ 4 – 6 จำนวน 155 คน ผูบริหารสถานศึกษา
86 คน ประธานคณะกรรมการสถานศกึ ษาขัน้ พื้นฐาน จำนวน 86 คน (ภาคผนวก จ)
กลุมตัวอยางขั้นตอนที่ 2 ศึกษาวิเคราะหวิธีการจัดการเรียนการสอนจากวีดิทัศนบันทึก
การสอนของครผู ูสอนของโรงเรียนระดับมธั ยมศึกษา สังกัดกรงุ เทพมหานคร
ครูผูสอนของโรงเรียนระดับมัธยมศึกษา สังกัดกรุงเทพมหานคร ปการศึกษา 2564 จำนวน
144 คน ไดมาจากครูผูสอนทผี่ ลิตวดี ีทัศนบ ันทึกการสอนจำแนกตามกลุมสาระการเรียนรู 8 กลุมสาระ
การเรียนรู ไดแก ภาษาไทย คณิตศาสตร วิทยาศาสตรและเทคโนโลยี สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ภาษาตางประเทศ สุขศึกษาและพลศึกษา ศิลปะ และการงานอาชีพ จำนวน 650 เรื่อง โดยการแตงต้ัง
ผูทรงคุณวุฒิกลุมสาระ การเรียนรูกลุมละ 5 คน จำนวน 8 กลุมสาระการเรียนรู รวมจำนวน 40 คน
(ภาคผนวก ช) ประเมนิ วิธี การจดั การเรียนการสอนจากวีดิทศั นบันทึกของครูและพิจารณาคัดเลือกครูท่ี
จัดทำผลงานวีดิทัศนที่โดดเดน โดยคัดเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) กลุมสาระการ
เรียนรูกลุมละ 3 คน ตอระดับชั้น ไดแก ระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนตน (ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 1–3)
จำนวน 72 คน ระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย (ชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 4- 6) จำนวน 72 คน
รวม 144 คน
กลุมตัวอยางตอนที่ 3 ศึกษาวิธีการจัดการเรียนการสอน ปญหา แนวทางแกไข และ
ถอดบทเรียนความเปนเลิศและโดดเดนในการจัดการเรียนรูเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษา
ของโรงเรยี นระดบั มธั ยมศกึ ษา สังกดั กรุงเทพมหานคร
ผูใหขอมูล คือ ผูบริหารสถานศึกษา หัวหนากลุมสาระการเรียนรู 8 กลุมสาระการเรียนรู
ครูวิชาการและผูแทนชุมชน รวมทั้งสิ้นโรงเรียนละ 10-12 คน ผูรวบรวมขอมูลคือผูทรงคุณวุฒิ
4-5 คน ไดมาโดยใชวิธีการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ดำเนินการลงพื้นที่โรงเรียนที่
ไดรับการคัดเลือก จำนวน 12 โรงเรียน ประกอบดวย โรงเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนตน จำนวน
8 โรงเรียน โรงเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย จำนวน 4 โรงเรียน ดำเนินการสนทนากลุมเปนราย

66

โรงเรียน ผูทรงคุณวุฒิประกอบดวย 1) ผูบริหารการศึกษาหรือผูบริหารสถานศึกษาที่มีวิทยฐานะ
ไมต่ำกวาชำนาญการพิเศษขึ้นไปและมีประสบการณในการบริหารการศึกษาหรือบริหารสถานศึกษา
ไมต่ำกวา 5 ป 2) ผูทรงคุณวุฒิที่จบการศึกษาในระดับปริญญาเอกดานการศึกษา 3) ศึกษานิเทศก
ทีม่ ีวิทยฐานะชำนาญการพิเศษข้ึนไป และมปี ระสบการณในการนเิ ทศการศกึ ษามาไมน อยกวา 5 ป

3.2 เครอื่ งมอื ท่ีใชในการวจิ ัย
เคร่อื งมอื ท่ีใชก ารเก็บรวบรวมขอมลู คร้ังนผี้ ูวิจัยกำหนดข้นั ตอนการวจิ ยั 3 ขั้นตอน ดงั นี้
ขั้นตอนที่ 1 รวบรวมและวิเคราะหขอมูลสภาพการจัดการเรียนรู ของโรงเรียนระดับ
มธั ยมศึกษา สงั กัดกรุงเทพมหานคร
ผูวิจัยไดสรางแบบสอบถาม (Questionnaires) รวบรวมขอมูลความคิดเห็นของครูผูสอน
ผูบริหารสถานศึกษา และประธานคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ของโรงเรียนระดับ
มัธยมศึกษา สังกัดกรุงเทพมหานคร ปการศึกษา 2564 ที่มีตอระดับปฏิบัติการจัดการเรียนการสอน
แตละชดุ แบงเปน 3 ตอน ดงั น้ี
ชุดท่ี 1 แบบสอบถามสำหรบั ครูผูสอน มี 3 ตอน ไดแก
ตอนที่ 1 แบบสอบถามเกี่ยวกับขอมูลสวนบุคคลของผูตอบแบบสอบถามเปนแบบเลือกตอบ
(Checklist) ไดแก วุฒิการศึกษา ประสบการณการทำงาน ขนาดโรงเรียน ระดับชั้นที่สอน และกลุม
สาระการเรยี นรทู ่สี อน จำนวน 5 ขอ
ตอนที่ 2 แบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดับ เก่ียวกับความ
คิดเห็นของครูผูสอนที่มีตอระดับปฏิบัติการจัดการเรียนเรียนรูตามสภาพจริงเพื่อยกระดับผลสัมฤทธ์ิ
ทางการเรียนของโรงเรยี นระดับมธั ยมศกึ ษา สังกัดกรงุ เทพมหานคร 6 ดาน ไดแ ก
1) ดา นการเตรยี มตวั ของครู จำนวน 10 ขอ
2) ดานการเตรียมการจดั การเรียนรู จำนวน 14 ขอ
3) ดานการจดั การเรียนรู จำนวน 10 ขอ
4) ดา นการบริหารจดั การชนั้ เรยี น จำนวน 6 ขอ
5) ดา นการวัดและประเมินผล จำนวน 6 ขอ
6) ดานคุณภาพนกั เรียน จำนวน 16 ขอ
รวม 62 ขอ
โดยมีหลักเกณฑการใหคะแนนความคิดเห็นของครูผูสอนของโรงเรียนระดับมัธยมศึกษา
สงั กัดกรงุ เทพมหานคร ตามระดบั ดงั น้ี
ระดับปฏบิ ัติ 5 หมายถึง มกี ารปฏบิ ัติมากทส่ี ดุ
ระดบั ปฏิบัติ 4 หมายถงึ มีการปฏิบตั มิ าก
ระดับปฏิบัติ 3 หมายถงึ มกี ารปฏบิ ตั ปิ านกลาง
ระดบั ปฏิบตั ิ 2 หมายถึง มีการปฏิบตั นิ อย
ระดับปฏบิ ัติ 1 หมายถงึ มกี ารปฏบิ ัตนิ อ ยท่สี ดุ

67

ตอนที่ 3 เปนคำถามปลายเปดเกี่ยวกับปญหาและความตองการจัดการเรียนรูเพื่อยกระดับ
ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของโรงเรียนระดับมัธยมศึกษา สังกัดกรุงเทพมหานคร ตามความคิดเห็น
ของครูผสู อน 6 ดานในประเดน็ ปญ หาและความตองการ ดงั ตอ ไปนี้
1) ดานการเตรียมตวั ของครู
2) ดานการเตรยี มการจดั การเรียนรู
3) ดานการจดั การเรียนรู
4) ดา นการบริหารจดั การชั้นเรียน
5) ดา นการวดั และประเมินผล
6) ดานคณุ ภาพนักเรยี น
ชดุ ที่ 2 แบบสอบถามสำหรับผบู รหิ ารสถานศกึ ษา มี 3 ตอน ไดแ ก
ตอนที่ 1 แบบสอบถามเกี่ยวกับขอมูลสวนบุคคลของผูตอบแบบสอบถามเปนแบบเลือกตอบ
(Checklist) ไดแก วฒุ กิ ารศึกษา ประสบการณการบรหิ าร ขนาดโรงเรยี น จำนวน 3 ขอ
ตอนที่ 2 แบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดับ เกี่ยวกับความ
คิดเห็นของผูบริหารสถานศึกษาที่มีตอระดับปฏิบัติการจัดการเรียนรูของผูสอนตามสภาพจริงเพ่ือ
ยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ของโรงเรียนระดับมัธยมศึกษา สังกัดกรุงเทพมหานคร 7 ดาน
ไดแ ก
1) ดา นการเตรยี มตัวของครู จำนวน 10 ขอ
2) ดา นการเตรยี มการจัดการเรยี นรู จำนวน 14 ขอ
3) ดา นการจัดการเรียนรู จำนวน 10 ขอ
4) ดานการบริหารจัดการชั้นเรียน จำนวน 6 ขอ
5) ดานการวดั และประเมนิ ผล จำนวน 6 ขอ
6) ดา นคุณภาพนกั เรียน จำนวน 16 ขอ
7) ดานการบรหิ ารจัดการเพ่ือยกระดับผลสมั ฤทธ์ิ จำนวน 5 ขอ
ทางการเรียน
รวม 67 ขอ
โดยมีหลักเกณฑการใหคะแนนความคิดเห็นของผูบริหารสถานศึกษา ของโรงเรียนระดับ
มัธยมศึกษา สังกดั กรงุ เทพมหานคร ตามระดับ ดังนี้
ระดับปฏิบตั ิ 5 หมายถงึ มกี ารปฏบิ ัติมากทส่ี ดุ
ระดบั ปฏิบัติ 4 หมายถึง มกี ารปฏบิ ตั มิ าก
ระดับปฏบิ ตั ิ 3 หมายถงึ มกี ารปฏิบตั ปิ านกลาง
ระดับปฏบิ ัติ 2 หมายถงึ มกี ารปฏบิ ัตนิ อ ย
ระดบั ปฏิบัติ 1 หมายถงึ มกี ารปฏบิ ัตนิ อยทีส่ ุด

68

ตอนที่ 3 เปนคำถามปลายเปดเกี่ยวกับปญหาและความตองการจัดการเรียนรูเพื่อยกระดับ
ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของโรงเรียนระดับมัธยมศกึ ษา สังกัดกรุงเทพมหานคร ตามความคิดเห็นของ
ผบู รหิ ารสถานศึกษา 7 ดา นในประเด็นปญ หาและความตองการ ดังตอ ไปน้ี
1) ดา นการเตรยี มตวั ของครู
2) ดานการเตรยี มการจัดการเรียนรู
3) ดานการจดั การเรยี นรู
4) ดา นการบริหารจัดการช้นั เรยี น
5) ดานการวดั และประเมินผล
6) ดานคุณภาพนักเรยี น
7) ดานการบรหิ ารจัดการเพอ่ื ยกระดับผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน
ชดุ ท่ี 3 แบบสอบถามสำหรับประธานคณะกรมการสถานศึกษาขั้นพนื้ ฐาน มี 3 ตอน ไดแก
ตอนที่ 1 แบบสอบถามเกี่ยวกับขอมูลสวนบุคคลของผูตอบแบบสอบถามเปนแบบเลือกตอบ
(Checklist) ไดแก วฒุ ิการศึกษา ประสบการณการมีบทบาทในสถานศึกษา จำนวน 2 ขอ
ตอนท่ี 2 แบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบั เกี่ยวกับความคดิ เหน็
ของประธานคณะกรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ที่มีตอระดับปฏิบัติการจัดการเรียนรูของผูสอนตาม
สภาพเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ของโรงเรียนระดับมัธยมศึกษา สังกัดกรุงเทพมหานคร
7 ดา น ไดแ ก
1) ดา นการเตรียมตัวของครู จำนวน 10 ขอ
2) ดานการเตรยี มการจัดการเรียนรู จำนวน 14 ขอ
3) ดา นการจดั การเรียนรู จำนวน 10 ขอ
4) ดานการบรหิ ารจดั การชั้นเรยี น จำนวน 6 ขอ
5) ดานการวดั และประเมินผล จำนวน 6 ขอ
6) ดา นคณุ ภาพนักเรยี น จำนวน 16 ขอ
7) ดา นบทบาทการสง เสริมสนบั สนุนและมีสว นรว ม จำนวน 9 ขอ
เพอื่ ยกระดับผลสมั ฤทธิท์ างการเรียน
รวม 71 ขอ
โดยมีหลักเกณฑการใหคะแนนความคิดเห็นของประธานคณะกรรมการสถานศึกษา
ขน้ั พืน้ ฐาน ของโรงเรยี นระดับมัธยมศึกษา สงั กัดกรุงเทพมหานคร ตามระดับ ดังนี้
ระดับปฏบิ ัติ 5 หมายถงึ มีการปฏิบตั มิ ากท่ีสุด
ระดับปฏิบัติ 4 หมายถึง มกี ารปฏิบัตมิ าก
ระดบั ปฏิบตั ิ 3 หมายถงึ มกี ารปฏบิ ัตปิ านกลาง
ระดับปฏิบตั ิ 2 หมายถึง มกี ารปฏิบตั นิ อย
ระดับปฏิบัติ 1 หมายถึง มกี ารปฏิบตั นิ อยท่สี ุด

69

ตอนที่ 3 เปนคำถามปลายเปดเกี่ยวกับปญหาและความตองการจัดการเรียนรูเพื่อยกระดับ
ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของโรงเรียนระดับมัธยมศึกษา สังกัดกรุงเทพมหานคร ตามความคิดเห็นของ
ประธานคณะกรมการสถานศึกษาขนั้ พน้ื ฐาน 7 ดานในประเด็นปญหาและความตองการ ดังตอไปนี้

1) ดา นการเตรียมตวั ของครู
2) ดานการเตรยี มการจดั การเรียนรู
3) ดานการจดั การเรียนรู
4) ดา นการบริหารจัดการชนั้ เรียน
5) ดานการวัดและประเมนิ ผล
6) ดา นคณุ ภาพนักเรยี น
7) ดานบทบาทการสงเสริมสนับสนุนและมีสวนรวมเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์
ทางการเรยี น

ขั้นตอนที่ 2 ศึกษาวิเคราะหวิธีการจัดการเรียนการสอนจากวีดิทัศนบันทึกการสอน
ของครผู ูสอนของโรงเรยี นระดับมธั ยมศกึ ษา สงั กดั กรงุ เทพมหานคร
ผูวิจัยไดสรางแบบประเมินวีดีทัศนบันทึกการสอนของครูผูสอนใหผูเชี่ยวชาญประเมิน
ของโรงเรียนระดับมัธยมศึกษา สังกัดกรุงเทพมหานคร ปการศึกษา 2564 ที่มีตอระดับปฏิบัติการ
จดั การเรียนจำนวน 1 ชุด แบงเปน 3 ตอน ดงั น้ี
ตอนที่ 1 เกี่ยวกับขอมูลสวนบุคคลของผูไดรับการประเมินเปนแบบเลือกตอบ (Checklist)
ไดแก ระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนตน /มัธยมศึกษาตอนปลาย ชั้นที่สอน กลุมสาระการเรียนรูที่สอน
จำนวน 3 ขอ
ตอนที่ 2 แบบประเมินมีรูปแบบมาตราประเมินคา 4 ระดับ คำตอบจะเปนมาตรวัดแบบ
รบู ริค (Scoring Rubric) เกยี่ วกับการสอนของครผู ูสอนจากวดี ีทศั นบนั ทกึ การสอน 4 ดา น ไดแ ก
1) ดานสภาพการจดั การเรยี นรู จำนวน 7 ขอ
2) ดา นการบริหารจดั การช้ันเรยี น จำนวน 7 ขอ
3) ดานการใชแ ละพัฒนาสอื่ การเรียนรู จำนวน 4 ขอ
4) ดานการวัดและประเมนิ ผลการเรยี นรู จำนวน 4 ขอ
รวม 22 ขอ
โดยมีหลักเกณฑการใหคะแนนการประเมินครูผูสอน ของโรงเรียนระดับมัธยมศึกษา
สงั กัดกรุงเทพมหานคร โดยผเู ช่ียวชาญ ตามระดบั ดงั นี้
ระดบั 4 มีการปฏิบัติ 4 ขอ หมายถึง มกี ารปฏิบตั ิอยูใ นระดบั ดีมาก
ระดบั 3 มีการปฏบิ ัติ 3 ขอ หมายถึง มีการปฏบิ ัติอยูในระดบั ดี
ระดับ 2 มกี ารปฏบิ ตั ิ 2 ขอ หมายถงึ มกี ารปฏบิ ัติอยูใ นระดับปานกลาง
ระดับ 1 มกี ารปฏบิ ัติ 1 ขอ หมายถึง มีการปฏบิ ัตอิ ยูในระดับนอย

70

ขั้นตอนที่ 3 ศึกษาวิธีการจัดการเรียนการสอน ปญหา แนวทางแกไข และถอดบทเรียน
ความเปนเลิศและโดดเดน ในการจัดการเรียนรูเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษาของโรงเรียน
ระดับมธั ยมศึกษา สังกัดกรุงเทพมหานคร

ประเด็นคำถามท่ีใชใ นการสนทนากลมุ (Focus Group) สำหรับผูบริหารสถานศกึ ษา หวั หนา
กลุมสาระการเรียนรู ครูวิชาการ และผูแทนชุมชน ของโรงเรียนระดับมัธยมศึกษา สังกัด
กรงุ เทพมหานคร ทม่ี ผี ลงานเปนเลศิ จำนวน 12 โรงเรยี น มี 2 ตอน ดงั น้ี

ตอนที่ 1 ขอมูลสวนบุคคลของผูใหขอมูลเปนแบบเลือกตอบ (Checklist) ไดแก ชื่อ – สกุล
ผใู หข อ มลู สถานะ ระดับการศึกษา ประสบการณใ นการทำงานในสถานศึกษา (ป) จำนวน 4 ขอ

ตอนที่ 2 ประเด็นคำถามผลงานที่เปนเลิศ สำหรับผูเชี่ยวชาญนำการสนทนากลุม ถอด
บทเรียนเปนรายโรงเรียน จำนวน 12 โรงเรียน จากผูใหขอมูลซึ่งเปนบุคลากร ของโรงเรียนระดับ
มัธยมศกึ ษา สังกดั กรุงเทพมหานคร ไดแ ก

ประเด็นท่ี 1 ผลงานท่เี ปน เลศิ ประกอบดวย
1.1 ลักษณะความสำเรจ็ ของผลงานทเี่ ปน เลศิ
1.2 ทีม่ าของผลงานทเี่ ปนเลิศ
1.3 กระบวนการกอเกิดผลงานทเ่ี ปน เลศิ
1.4 ส่ิงท่ีแตกตางระหวางความคาดหวงั กับผลงานที่เกิดจริงและเหตุผลที่

แตกตา ง
1.5 สง่ิ ทคี่ วรปรับปรุงแกไข
1.6 แนวทางการดำเนนิ งานตอยอดใหดขี ้นึ ตอไป

ประเด็นท่ี 2 ความโดดเดนของผลงาน ประกอบดว ย
2.1 จุดเดนของผลงานที่สงผลตอ การยกระดับผลสมั ฤทธทิ์ างการเรยี น
2.2 ส่งิ ทที่ ำใหผลการปฏบิ ตั งิ านออกมาดี
2.3 หลักฐานที่แสดงผลการปฏบิ ัติท่ีโดดเดน

ประเด็นที่ 3 ปญหาวิธีการจัดการเรียนการสอนเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของ
โรงเรยี นระดบั มธั ยมศึกษา สงั กดั กรุงเทพมหานคร

3.1 ลกั ษณะความสำเร็จของการยกระดับผลสัมฤทธิท์ างการเรยี นท่ีตองการ
3.2 สภาพทเ่ี ปน อยจู รงิ ของผลสัมฤทธิท์ างการเรยี น
3.3 ปญหาและสาเหตุของชองวา งที่ยงั พฒั นาไปไมถึงความสำเร็จที่ตองการ
ประเดน็ ท่ี 4 แนวทางแกไ ขปญหาการยกระดับผลสัมฤทธท์ิ างการเรยี น
4.1 บทเรยี นจากงานวิจัยและความสำเร็จของหนว ยงานตางๆ
4.2 แนวทางการยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนที่สลายปญหาการเรียน
การสอน ของโรงเรยี นระดับมธั ยมศกึ ษา สังกดั กรงุ เทพมหานคร
4.3 ขอ เสนอเชงิ นโยบายเพ่ือยกระดับผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน ตอสำนักการศึกษา
กรงุ เทพมหานคร

71

3.3 การสรางเครอื่ งมอื และตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือ

เครื่องมือสำหรับขั้นตอนที่ 1 รวบรวมและวิเคราะหขอมูลสภาพการจัดการเรียนรู
ของโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัดกรงุ เทพมหานคร

การทดสอบเครื่องมือที่ใชในการวิจัยในขั้นตอนน้ี โดยการนำแบบสอบถามที่สรางข้ึนไป
ทดสอบหาความเท่ียงตรงและความเชื่อมั่นในการสรางเคร่ืองมือท่ีใชในการศึกษาครั้งนี้ ผูวิจัยได
ดำเนนิ การ ดงั น้ี

1. ศึกษาแนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยท่ีเกี่ยวของในเรื่องท่ีเกี่ยวกับความคิดเห็นของ
ครูผูสอน ผูบริหารสถานศึกษาและประธานคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และตรวจสอบ
เน้ือหาของแบบสอบถามวาครอบคลุมวัตถุประสงคหรือไม จากนั้นนำไปใหผูทรงคุณวุฒิตรวจสอบ
ผูทรงคุณวุฒจิ ำนวน 3 ทา น (ภาคผนวก ก)

2. การหาความเที่ยงตรง (Validity) โดยผูวิจัยไดนำแบบสอบถามที่ปรับปรุงตาม
คำแนะนำของผูทรงคุณวุฒิ เพื่อเสนอใหผูเชี่ยวชาญ ซึ่งมีประสบการณในดานการพัฒนาครู ไมนอย
กวา 10 ป จำนวน 5 ทาน (ภาคผนวก ก) จากนั้นนำมาปรับปรุงแกไขตามคำแนะนำของผูเชี่ยวชาญ
และสรุปผลการประเมินคาดัชนีความสอดคลอง (IOC) ผลการประเมินฉบับครู ไดคาความสอดคลอง
(IOC) เทา กับ 0.96 (ภาคผนวก ค) ฉบบั ผูบรหิ ารไดค า ความสอดคลอง (IOC) เทากบั 0.95 (ภาคผนวก
ค) และฉบับประธานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ไดคาความสอดคลอง (IOC) เทากับ 0.95
(ภาคผนวก ค)

3. การหาคาความเชื่อมั่น (Reliability) นำแบบสอบถามฉบับครูผูสอนที่ไดไป
ทดลองใช(Try Out) กับประชากรที่ไมใชกลุมตัวอยาง จำนวน 30 คน โดยเปนกลุมตัวอยางจาก
โรงเรียนดวงกมลสังกัดเทศบาลนครรังสิต และฉบับผูบริหารสถานศึกษากับประธานคณะกรรมการ
การศึกษาขั้นพื้นฐาน ไปทดลองกับผูบริหารสถานศึกษา และประธานคณะกรรมการการศึกษาขั้น
พนื้ ฐานของโรงเรียนขยายโอกาสสังกัดสำนักงานเขตพื้นท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต 1 และ
เขต 2 จำนวน 30 โรงเรียนเพ่อื ตรวจสอบวา คำถามสามารถสื่อความหมายตรงตามความตองการและ
มีความเหมาะสมหรือไม จากนั้นนำมาทดสอบความเชื่อมั่นของแบบสอบถาม โดยใชโปรแกรม
สำเร็จรูป การทดสอบความเชื่อมั่นของแบบสอบถามโดยใชสูตรสัมประสิทธิ์แอลฟา ของครอนบัค
(Cronbach’s Alpha Coefficient ; ) (สมบัติ ทายเรือคำ, 2551) ในการหาความเชื่อม่ัน
(Reliability) แบบสอบถาม โดยหาคาสัมประสิทธิ์แอลฟา (Cronbach’s Alpha Coefficient) ฉบับ
ครูผูสอน ไดคาระดับความเชื่อมัน่ เทากับ 0.96 (ภาคผนวก ง) ฉบับผูบริหารสถานศึกษา ไดคาระดับ
ความเชื่อมั่น เทากับ 0.97 (ภาคผนวก ง) และฉบับประธานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานไดคา
ระดับความเชื่อมั่น เทากับ 0.96 (ภาคผนวก ง) ซึ่งถือไดวาแบบสอบถามนี้อยูในระดับดีมาก หมายถึง
แบบสอบถามมีความนาเชือ่ ถือและสามารถนำไปศึกษากับกลุม ตัวอยา งจริงได

ในการหาความเชื่อม่ัน (Reliability) แบบสอบถาม โดยหาคาสัมประสิทธิ์แอลฟา
(Cronbach’s Alpha Coefficient) ฉบับครูผูสอน ไดคาระดับความเชื่อม่ัน เทากับ 0.96 (ภาคผนวก ง)
ฉบับผูบริหารสถานศึกษา ไดคาระดับความเชื่อม่ัน เทากับ 0.97 (ภาคผนวก ง) และฉบับประธาน
คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานไดคาระดับความเช่ือม่ัน เทากับ 0.96 (ภาคผนวก ง) ซึ่งถือไดวา

72

แบบสอบถามนี้อยูในระดับดีมาก หมายถึงแบบสอบถามมคี วามนาเชื่อถือและสามารถนำไปศึกษากับ
กลมุ ตวั อยา งจรงิ ได

เครื่องมือสำหรับขั้นตอนที่ 2 ศึกษาวิเคราะหวิธีการจัดการเรียนการสอนจากวีดิทัศน
บันทกึ การสอนของครูผสู อนของโรงเรียนระดับมธั ยมศึกษา สังกดั กรุงเทพมหานคร

การทดสอบเคร่ืองมือที่ใชใ นการวิจัยในขั้นตอนนี้ โดยการนำแบบประเมินท่ีสรางข้ึน
ไปทดสอบหาความเท่ียงตรงและความเชื่อมั่นในการสรางเครื่องมือที่ใชในการศึกษาครั้งนี้ ผูวิจัยได
ดำเนินการ ดงั น้ี

1. ศึกษาแนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวของในเรื่องที่เก่ียวกับการจัดการเรียนการ
สอน การประเมินครูผูสอนและตรวจสอบเนื้อหาของแบบสอบถามวาครอบคลุมวัตถุประสงคหรือไม
จากน้นั นำไปใหผทู รงคณุ วฒุ ติ รวจสอบ ผูท รงคุณวุฒจิ ำนวน 3 ทา น (ภาคผนวก ก)

2. การหาความเที่ยงตรง (Validity) โดยผูวิจัยไดนำแบบสอบถามที่ปรับปรุงตาม
คำแนะนำของผูทรงคุณวุฒิ เพื่อเสนอใหผูเชี่ยวชาญซ่งึ มีประสบการณใ นดานการพัฒนาครู ไมน อยกวา
10 ป จำนวน 5 ทาน (ภาคผนวก ก) เพื่อหาคา IOC ผลการประเมินคาความสอดคลอง (IOC) เทากับ
0.93 (ภาคผนวก ค)

3. การหาคาความเชื่อม่ัน (Reliability) นําแบบสอบถามท่ีไดไปทดลองใช (Try
Out) กับประชากรที่ไมใชกลุมตัวอยาง จำนวน 30 คน โดยเปนกลุมตัวอยางจาก โรงเรียนดวงกมล
สังกัดเทศบาลนครรังสิต เพ่ือหาคุณภาพของเครื่องมือ โดยการหาคาความเที่ยงหรือความเชื่อถือได
ของแบบสอบถาม (Reliability) แบบ Cronbach’s Alpha ไดคาความเที่ยงหรือความเชื่อถือได
ของแบบสอบถาม เทากับ 0.95 (ภาคผนวก ง) ซึ่งถือวาแบบสอบถามน้ีมีความเชื่อม่ันสูง สามารเก็บขอมูล
ตอไป

เครื่องมือสำหรับขั้นตอนที่ 3 ศึกษาวิธีการจัดการเรียนการสอน ปญหา แนวทางแกไข
และถอดบทเรียนความเปนเลิศและโดดเดนในการจัดการเรียนรูเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์
ทางการศกึ ษา ของโรงเรยี นระดบั มัธยมศกึ ษา สังกัดกรุงเทพมหานคร

1. ศึกษาแนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยท่ีเก่ียวของในเรื่องท่ีเกี่ยวกับการจัดการเรียน
การสอน การถอดบทเรียน การประเมิน การจัดการเรียนรูและตรวจสอบเนื้อหาของแบบสอบถาม
วา ครอบคลุมวัตถุประสงคห รอื ไม จากน้นั นำไปใหผ ูท รงคณุ วุฒติ รวจสอบ

2. การหาความเที่ยงตรง (Validity) โดยผูวิจัยไดนำแบบสอบถามท่ีปรับปรุงตาม
คำแนะนำของผูทรงคุณวฒุ ิ (ภาคผนวก ก) เพ่ือเสนอใหผูเชีย่ วชาญ ซ่ึงมปี ระสบการณในดานการพัฒนาครู
ไมนอยกวา 10 ป จำนวน 5 ทาน (ภาคผนวก ก) โดยหาคา IOC ไดคาเฉลี่ยดัชนีความสอดคลองของ
ขอ คำถามรายฉบบั เทา กบั 0.93 จากนัน้ นำ ประเดน็ คำถามมาปรับปรงุ ใหม ีความชดั เจนและเหมาะสม
ตามคำแนะนำของผทู รงคณุ วฒุ ิ กอนที่จะนำไปหาคาความเช่อื มัน่ ตอไป

73

3.4 การเก็บรวบรวมขอ มูล

ผูวิจัยไดนำแบบสอบถามทส่ี มบรู ณแลวดำเนนิ การเกบ็ รวบรวมขอมลู มขี ัน้ ตอน ดงั นี้
ตอนที่ 1 แบบสอบถามโดยตอบแบบสอบถาม ใชเ ปน แบบ Google form
ตอนที่ 2 แบบประเมนิ โดยผทู รงคณุ วุฒิประเมินวีดิทัศนบันทึกการสอนของครู
ตอนที่ 3 ประเด็นคำถามการลงพื้นที่ สนทนากลุม (Focus Group) โดย

เกบ็ รวบรวมขอมูลจากการประเมนิ ของผูเช่ียวชาญในการสนทนากลุม จากถอดบทเรยี น ของครูผูสอน
ผูบริหารสถานศึกษา ผูแทนชุมชน ที่เปนกลุมตัวอยาง ของโรงเรียนระดับมัธยมศึกษา สังกัด
กรุงเทพมหานคร จำนวน 12 โรงเรียน ๆ ละ 12 คน ประกอบดวย ผูบริหาร 1 คน หัวหนา
ฝายวิชาการ 1 คน หัวหนาฝายวัดและประเมินผล 1 คน ครูหัวหนากลุมสาระการเรียนรู 8 กลุมสาระ
จำนวน 8 คน รวมท้ังส้ิน 144 คน

3.5 การวิเคราะหข อมลู

การวิเคราะหขอมลู ในการวจิ ัยครั้งนี้ ผูว ิจัยไดใชว ธิ กี ารวิเคราะหขอมูล ดังน้ี
1. ตรวจสอบขอมูลจาก Google form ในการตอบแบบสอบถาม แลวนำผลการประเมิน
มาวิเคราะห นำผลการประเมินมาประมวลผลดวยคอมพิวเตอร โดยใชโปรแกรมสำเร็จรูป ในการ
วเิ คราะหข อมลู และนำเสนอขอ มลู ในรูปตารางประกอบ
2. ขอมูลคุณลักษณะสวนบุคลของผูตอบแบบสอบถาม ไดแก สถานะ ระดับการศึกษา
ประสบการณในการทำงานในสถานศึกษา สถิติที่ใชคือ สถิติเชิงพรรณนา ดวยการวิเคราะหหา
คาความถี่ (Frequency) และคา รอยละ (Percentage)
3. ขอมูลความคิดเห็นของครูผูสอน ผูบริหารสถานศึกษา ประธานคณะกรรมการสถานศึกษาขั้น

พืน้ ฐาน สถิตทิ ่ใี ชใ นการวิเคราะห คอื สถติ เิ ชงิ พรรณนา ดวยการวเิ คราะหห าคาเฉลยี่ (Mean) และสว น

เบ่ยี งเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)

3.6 เกณฑการแปลผล
ในการวิจัยครั้งนี้ ผูวิจัยไดกำหนดเกณฑ การแปลผลคาเฉล่ียของขอมูล ออกเปน 3 ตอน
ดงั น้ี
ตอนที่ 1 การแปลผลคาเฉลี่ย ความคิดเห็นของครูผูสอน ผูบริหารสถานศึกษา ประธาน
คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ที่มีตอระดับปฏิบัติสภาพปจจุบันการจัดการเรียนรูของครู
โรงเรียนระดับมัธยมศึกษา สังกัดกรุงเทพมหานคร จาก Google form โดยใชเกณฑการแปล
ความหมาย ของ เบสต (Best, 1981: 195) ดังนี้
คาเฉลยี่ 4.51 – 5.00 มรี ะดบั ปฏิบตั มิ ากทสี่ ุด
คา เฉลี่ย 3.51 – 4.50 มรี ะดับปฏิบัตมิ าก
คา เฉลยี่ 2.51 – 3.50 มีระดบั ปฏบิ ัติปานกลาง
คา เฉลย่ี 1.51 – 2.50 มีระดบั ปฏบิ ัตนิ อย
คา เฉลย่ี 1.00 – 1.50 มีระดบั ปฏบิ ัตินอ ยท่สี ุด

74

ตอนที่ 2 การประเมินวีดีทัศนบันทึกการสอนแปลความหมายของคาเฉลี่ยมีเกณฑ ดังนี้
(บุญชม ศรีสะอาด, 2546: 162) ดงั น้ี
คาเฉล่ีย 3.26 - 4.00 มกี ารปฏิบัตอิ ยใู นระดับดมี าก
คา เฉลี่ย 2.51 - 3.25 มีการปฏบิ ัตอิ ยูใ นระดับดี
คาเฉลี่ย 1.76 - 2.50 มีการปฏบิ ัติอยใู นระดบั ปานกลาง
คา เฉล่ยี 1.00 - 1.75 มกี ารปฏบิ ัติอยูใ นระดับปรบั ปรุง

ตอนที่ 3 แปลผลขอมูลความคิดเห็นของผูบริหารสถานศึกษา หัวหนากลุมสาระการเรียนรู
8 กลมุ สาระการเรียนรู ครวู ิชาการและผูแทนชุมชน จากการสนทนากลมุ (Focus Group) โดยใชสถิติ
เชิงพรรณนาเน้ือหา

3.7 ระยะเวลาในการวจิ ัย

การวจิ ยั ครงั้ นี้ ดำเนินการระหวางเดือน มนี าคม - พฤษภาคม 2565

3.8 สถติ ิทใ่ี ชใ นการวิเคราะหขอมูล

3.8.1 การคำนวณหาขนาดของกลุมตัวอยางโดยวธิ ีของ ยามาเน (Yamane) (พิชิต ฤทธิ์จรูญ,

2550 : 123)
1+ 2
=

แทน ขนาดของกลุมตัวอยาง

N แทน ขนาดของประชากร
e แทน ความคลาดเคลื่อนในการสมุ ตัวอยา งเทากบั 0.05

3.8.2 หาคารอ ยละ (Percentage) จากสตู ร (สวุ รีย ศิรโิ ภคาภิรมย, 2546 : 96)

= × 100

เม่ือ แทน รอยละ หรือ % (Percentage)
แทน ความถ่ีทีต่ องการเปลย่ี นแปลงใหเปน รอยละ
แทน จำนวนความถที่ ัง้ หมดหรือจำนวนกลมุ ตัวอยา ง

3.8.3 หาคาเฉล่ยี (mean) จากสูตร (บญุ ธรรม กจิ ปรดี าบริสทุ ธ,์ิ 2553 : 277)
∑X
X� =

เมอ่ื X� แทน คาคะแนนเฉลยี่
∑ X แทน ผลรวมของคะแนนท้ังหมด
แทน ขนาดของกลมุ ตวั อยาง

75

3.8.4 หาคาสว นเบ่ียงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) จากสตู ร (บญุ ธรรม กจิ ปรีดา
บรสิ ุทธิ,์ 2553 : 281)

S. D. =� ∑ X2−(∑ X)2
( −1)

เม่ือ S. D. แทน คาคะแนนเฉลี่ย
∑ X2 แทน ผลรวมของคะแนนแตล ะกลุมยกกำลังสอง
(∑ X)2 แทน ผลรวมของคะแนนทั้งหมดยกกำลังสอง

แทน ขนาดของกลมุ ตัวอยาง

3.8.5 การหาคาดชั นีความสอดคลองระหวา งขอคำถามกบั เนอ้ื หาจากสูตร
วธิ ีหาคา IOC: Item Objective Congruence Index (Rovinelli & Hambleton,
1977) มรี ายละเอยี ด ดงั น้ี (สนพุ งษ จริ ชวาลวสิทุ ธ,ิ จาสิบเอก, 2558 : 37-38)
= ∑
สูตร IOC

IOC = คา ดัชนีความสอดคลอ ง
ΣR = ผลรวมของคะแนนความคดิ เหน็ ของผเู ชยี่ วชาญ
N = จำนวนผูเช่ยี วชาญกำหนดเกณฑก ารประเมิน
ใหค ะแนน = + 1 หมายถงึ เหมาะสม สอดคลองตรงกับวตั ถปุ ระสงค
ใหคะแนน = 0 หมายถงึ ไมแนใจ มคี วามสอดคลอ งวตั ถุประสงค
ใหค ะแนน = - 1 หมายถึง ไมสอดคลอ งไมตรงกับวตั ถุประสงค
ขอคำถามท่มี ีคา IOC ต้งั แต 0.50 ถึง 1.00 มีคา ความเท่ยี งตรง ใชได
ขอคำถามทีม่ คี า IOC ตำ่ กวา 0.50 ตองปรบั ปรงุ ยงั ใชไ มได

3.8.6 หาคา ความเชอ่ื มนั่ ของแบบสอบถามโดยวิธสี ัมประสทิ ธ์ิแอลฟา ของครอนบคั
(Cronbach’s Alpha Coefficient ; ) (สมบตั ิ ทา้ ยเรอื คาํ , 2553) จากสูตร

สตู ร = (1 − ∑ 2 )
โดยท่ี −1 2

แทน สมั ประสทิ ธิ์ของความเชอ่ื ม่นั ของเครื่องมอื วดั
แทน จาํ นวนขอ้ คาํ ถาม

∑ 2 แทน ผลรวมของความแปรปรวนของคะแนนแต่ละขอ้
2 แทน ความแปรปรวนทงั้ ฉบบั

76

โดยเกณฑก ารแปลความหมายระดบั ความเท่ยี งสมั ประสทิ ธิ์แอลฟา ( ) ของครอนบัค ดงั นี้
มากกวา .9 ดมี าก
มากกวา .8 ดี
มากกวา .7 พอใช
มากกวา .6 คอนขา งพอใช
มากกวา .5 ตำ่
นอ ยกวา หรอื เทา กับ .5 ไมสามารถรับได

บทท่ี 4
ผลการวิจัย

ผลการวิจัยเรื่อง สภาพปจจุบัน การจัดการเรียนการสอน ปญหาและแนวทางแกไข
เพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของโรงเรียนระดบั มัธยมศึกษา สังกัดกรุงเทพมหานคร ในครั้งนี้
ผูวิจัยมุงนำเสนอผลการวิจัยแบงเปน 3 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 รวบรวมและวิเคราะหขอมูลสภาพ
ปจจุบนั ปญ หาและความตองการของโรงเรียนมธั ยมศึกษา สงั กัดกรงุ เทพมหานคร ข้นั ตอนท่ี 2 ศึกษา
วิเคราะหว ิธีการจดั การเรียนการสอนจากวีดิทศั นบันทึกการสอนของครผู ูสอนของโรงเรยี นมัธยมศึกษา
สังกัดกรุงเทพมหานคร ขั้นตอนที่ 3 ศึกษาวิธีการจัดการเรียนการสอน ปญหา แนวทางแกไข และ
ถอดบทเรยี นความเปนเลิศและโดดเดน ในการจัดการเรียนรูเพ่ือยกระดบั ผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษาของ
โรงเรียนมัธยมศึกษา สังกดั กรงุ เทพมหานคร ดงั น้ี

สญั ลกั ษณทใ่ี ชในการวเิ คราะหขอ มลู ดังน้ี
X̅ แทน คา คะแนนเฉล่ยี (Mean)
S.D. แทน คาความเบ่ยี งเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)
n แทน จำนวนกลุมตวั อยา ง

แตละขั้นตอนของการวิจยั มีรายละเอยี ดผลการวจิ ยั ตามลำดับ ดังนี้

4.1 ผลการวิจยั

ขั้นตอนที่ 1 รวบรวมและวิเคราะหขอมูลสภาพปจจุบัน ปญหาและความตองการจัด
การเรยี นรเู พอ่ื ยกระดับผลสัมฤทธทิ์ างการเรียนของโรงเรียนมัธยมศกึ ษา สังกดั กรุงเทพมหานคร

จากการศึกษาวิเคราะหแบบสอบถามความคิดเห็นของครูผูสอน ผูบริหารสถานศึกษาและ
ประธานคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานของโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัดกรุงเทพมหานคร
ปการศึกษา 2564 ที่มีตอระดับปฏิบัติการจัดการเรียนการสอนตามสภาพปจจุบัน ปญหาและ
ความตองการจัดการเรียนรูเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัด
กรงุ เทพมหานคร สรุปได ดงั น้ี

กลุมครูผูสอนของโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัดกรุงเทพมหานครที่มีตอระดับปฏิบัติการ
จัดการเรียนการสอนตามสภาพปจจุบัน ปญหาและความตองการจัดการเรียนรูเพื่อยกระดับ
ผลสัมฤทธ์ิทางการเรยี นของโรงเรียนมธั ยมศกึ ษา สงั กัดกรงุ เทพมหานคร

78

4.2 ขอมูลสวนบุคคลของครผู ูตอบแบบสอบถาม
ตารางที่ 2 แสดงขอมูลสว นบุคคลของครผู ูต อบแบบสอบถาม (n = 488 )
ขอ มูลสว นบคุ คล จำนวน (คน) รอยละ
วฒุ ิการศึกษา 79.10
ปรญิ ญาตรี-ป.บณั ฑิต 386 20.90
ปริญญาโทข้นึ ไป 102 56.97
ประสบการณการทำงาน 43.03
ประสบการณน อยกวา 10 ป 278 45.08
ประสบการณต้งั แต1 0 ป ขน้ึ ไป 210 33.20
ขนาดโรงเรียน 21.72
โรงเรียนขนาดเลก็ 220 24.00
โรงเรยี นขนาดกลาง 162 22.13
โรงเรียนขนาดใหญ 106 21.92
ระดับช้ันที่สอน 12.70
ม. 1 117 10.24
ม. 2 108 9.01
ม. 3 107 18.24
ม. 4 62 18.24
ม. 5 50 18.24
ม. 6 44 18.24
กลุม สาระการเรียนรทู ่ีสอน 8.80
ภาษาไทย 89 7.38
คณติ ศาสตร 89 3.48
วิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 89 7.38
ภาษาตา งประเทศ 89 100
สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม 43
สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา 36
ศลิ ปะ 17
การงานอาชีพ 36
รวม 488

จากตารางที่ 2 พบวา ครูผูตอบแบบสอบถามทั้งหมด 488 คน จำแนกเปนวุฒิการศึกษา
ระดับปริญญาตร-ี ป.บัณฑิต จำนวน 386 คน คดิ เปนรอ ยละ 79.10 วฒุ ิปริญญาโทขึ้นไปจำนวน 102 คน
คิดเปนรอยละ 43.03 มีประสบการณนอยกวา 10 ป จำนวน 278 คน คิดเปนรอยละ 56.97 คน
มีประสบการณต้ังแต 10 ป ขึ้นไป จำนวน 210 คน คิดเปนรอยละ 43.03 เปนโรงเรียนขนาดเล็ก
จำนวน 220 โรงเรียน คิดเปนรอยละ 45.08 โรงเรียนขนาดกลาง จำนวน 162 โรงเรยี น คิดเปนรอยละ 33.20

79

โรงเรียนขนาดใหญ จำนวน 106 คน คิดเปนรอยละ 21.72 สอนชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 1 จำนวน 117 คน
คิดเปนรอยละ 24.00 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 2 จำนวน 108 คน คิดเปนรอยละ 22.13 ชั้นมัธยมศึกษา
ปที่ 3 จำนวน 107 คน คิดเปนรอยละ 21.92 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4 จำนวน 62 คน คิดเปนรอยละ
12.70 ชน้ั มธั ยมศึกษาปที่ 5 จำนวน 50 คน คดิ เปนรอ ยละ 10.24 ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที่ 6 จำนวน 44 คน
คิดเปนรอยละ 9.01 เปนครูผูสอนกลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย คณิตศาสตร วิทยาศาสตรและ
เทคโนโลยี และภาษาตางประเทศ จำนวน 89 คน คิดเปนรอยละ 18.24 ตอกลุมสาระการเรียนรู
กลุมสาระการเรียนรูสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม จำนวน 43 คน คิดเปนรอยละ 8.80 กลุมสาระ
การเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา จำนวน 36 คน คิดเปนรอยละ 7.38 กลุมสาระการเรียนรูศิลปะ
จำนวน 17 คน คิดเปนรอยละ 3.48 กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพ จำนวน 36 คน
คดิ เปน รอ ยละ 7.38

4.3 ผลการศกึ ษาความคดิ เหน็ ของครผู ูสอนเก่ยี วกับสภาพปจจุบนั การจดั กา
ตารางที่ 3 - 10 ดงั น้ี
ตารางที่ 3 แสดงสภาพปจจบุ ันการจัดการเรยี นรขู องโรงเรียนระดบั มัธยมศึกษา สงั กัด
กลมุ สาระการเรยี นรภู าษาไทย ตามความคดิ เห็นของครูผสู อน
ม. 1 ม. 2 ม. 3
ท่ี รายการ แปล แปล แปล
X̅ S.D. คา X̅ S.D. คา X̅ S.D. คา

1 ดา นการเตรียมตวั 4.21 0.47 มาก 4.22 0.53 มาก 4.25 0.58 มาก
ของครู
ศกึ ษาหลกั การ
ทฤษฎที เี่ ก่ียวของ
กับการจดั
1.1 กระบวนการเรยี นรู 3.52 0.51 มาก 3.88 0.38 มาก 3.74 0.68 มาก
จิตวทิ ยาการสอน
กระบวนการวัดและ
ประเมนิ ผล
ศึกษา รับรู
การเปลี่ยนแปลง
ของสภาพสังคม
1.2 ปจ จบุ นั และอนาคต 4.54 0.54 มาก 4.56 0.67 มาก 4.36 0.48 มาก
ทีส่ ดุ ท่ีสุด
เพ่อื นำมาเปน ขอมูล
ออกแบบการ
จดั การเรียนรู

80

ารเรียนรูของโรงเรยี นระดับมัธยมศึกษา สังกัดกรุงเทพมหานคร ปรากฏดัง

ดกรงุ เทพมหานคร ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 1 – 6

ม. 4 ม. 5 ม. 6 รวม
ล แปล แปล แปล แปล
า X̅ S.D. คา X̅ S.D. คา X̅ S.D. คา X̅ S.D. คา

ก 4.36 0.51 มาก 4.30 0.50 มาก 4.31 0.53 มาก 4.28 0.52 มาก

ก 4.51 0.63 มาก 4.47 0.34 มาก 4.54 0.58 มาก 4.11 0.87 มาก
ท่ีสุด ท่สี ดุ

ก 4.68 0.62 มาก 4.48 0.44 มาก 4.55 0.74 มาก 4.53 0.82 มาก
ท่ีสุด ทสี่ ุด ทส่ี ุด

ตารางท่ี 3 (ตอ)

ที่ รายการ ม. 1 ม. 2 ม. 3
แปล แปล แป
X̅ S.D. คา X̅ S.D. คา X̅ S.D. คา

ศึกษาวสิ ยั ทศั น
พนั ธกิจ เปาหมาย
แผนและบริบทของ
กรงุ เทพมหานคร มาก มา
1.3 และของโรงเรียน 4.55 058 ทส่ี ุด 4.38 0.48 มาก 4.52 0.67 ท่สี

เพอ่ื นำมาเปน
ทศิ ทางการพฒั นา
นักเรยี น
มีการตรวจสอบ
ทบทวนพฒั นา
1.4 หลกั สตู รใหทันตอ 4.33 0.47 มาก 4.27 0.64 มาก 4.38 0.38 มา
การเปลยี่ นแปลง
ของสังคมทกุ ป
ศกึ ษาวเิ คราะห
หลักสตู รและ
มาตรฐานการ
1.5 เรียนรูตามหลกั สูตร 4.57 0.55 มาก 4,51 0.49 มาก 4.65 0.74 มา
สถานศกึ ษาเพ่อื ทส่ี ดุ ท่สี ุด ทสี

กำหนดเปา หมาย
การเรยี นรู

81

ม. 4 ม. 5 ม. 6 รวม
ปล แปล แปล แปล แปล
า X̅ S.D. คา X̅ S.D. คา X̅ S.D. คา X̅ S.D. คา

าก 4.64 0.33 มาก 4.46 0.46 มาก 4.55 0.68 มาก 4.52 0.77 มาก
สดุ ที่สุด ทีส่ ดุ ที่สดุ

าก 3.58 0.57 มาก 4.28 0.62 มาก 4.18 0.48 มาก 4.17 0.73 มาก

าก 4.42 0.49 มาก 4.28 0.34 มาก 4.53 0.58 มาก 4.49 0.73 มาก
สุด ท่ีสดุ

ตารางที่ 3 (ตอ)

ท่ี รายการ ม. 1 ม. 2 ม. 3
แปล แปล แป
X̅ S.D. คา X̅ S.D. คา X̅ S.D. ค

เขา รวมประชมุ /
อบรม/ สัมมนา
เก่ยี วกบั การจดั การ
1.6 เรียนการสอน 4.55 0.33 มาก 4.67 0.45 มาก 4.78 0.57 มา
แนวใหมท่ีเนน ที่สดุ ทส่ี ดุ ทส่ี

นกั เรียนเปน สำคญั
อยเู สมอ
ศึกษาและวิเคราะห
ลักษณะการเรียนรู
1.7 ของนักเรียน 3.52 0.45 มาก 3.69 0.56 มาก 3.57 0.67 มา

รายบคุ คล
ศกึ ษากระบวนการ
1.8 เรยี นการสอนทเ่ี นน 4.51 0.43 มาก 4.22 0.56 มาก 4.58 0.74 มา
นักเรียนเปน สำคัญ ที่สดุ ท่ีส

รวมมือกบั สถานศกึ ษา
กำหนดนโยบาย
สง เสริมการจัด
1.9 กิจกรรมการเรยี น 3.44 0.44 ปาน 3.50 0.52 ปาน 3.22 0.55 ปา
การสอนท่ีสอดคลอง กลาง กลาง กล

กบั การเปลย่ี นแปลง
ของสงั คมและโลก