ต่อไป และดูจะรับทางยุทธวิธีอีกอย่างกลาย ๆ” นี่ดูเหมือนจะเป็นอย่างที่ว่า “ไทยนี้รักสงบ”
สถานการณ์ และเหตุการณ์ที่แม่น้าสาละวิน อาจเป็นเหตุให้ทหารเรือ ขึ้นเวทีชกท่ีนั่นเพราะคนอื่น ไมถ่ นดั ในการกระทา การในลา นา้ ประมาณการขา่ วกรอง ของพนื้ ที่ และผคู้ นในพนื้ ทไี่ วล้ ว่ งหนา้ กจ็ ะดี เผอื่ ไดร้ บั คา สงั่ ใหข้ นึ้ ชกจะไดม้ กี ารจดั หนว่ ยจดั เรอื และอาวธุ ยทุ โธปกรณ์ เตรียมการฝึกองค์บุคคล ให้รับกับสถานการณ์ และพื้นที่ ได้ทันท่วงที
หลงั การจดั ตงั้ นปข. หรอื นรข. ในปจั จบุ นั หากเกดิ ความต้องการหน่วยในลาน้าขึ้นอีก เขียนแปะฝาไว้เลย จะเป็น “หน่วยเรือรักษาความสงบเรียบร้อยตามลา แมน่ า้ สาละวนิ (นรส.)”ภารกจิ “รกั ษาความสงบเรยี บรอ้ ย ตามลาแม่น้าสาละวิน” เวทีชกแห่งใหม่ของทหารเรือ
ชกมาตงั้ แตข่ นึ้ เหนอื ไปปราบฮอ่ ในรชั สมยั รชั กาลที่ ๕ โดยไม่เลือกเวทีชก ผู้ที่ได้ฟังคาปรารภ “ทร.อย่าเลือก เวทีชก” ล้วนผู้ใหญ่กว่าผู้เขียน ซึ่งท่านคงไปเฝ้า สมเด็จพระเจ้าตากสิน และเสด็จเตี่ย กันมากท่านแล้ว ผู้เขียนเป็นผู้หนึ่งที่ยังหลงเหลืออยู่ และหลงเหลือมา ปรากฏกับปัจจุบันว่า “ทร.จะชกทุกเวที” และจะชก อย่างสมศักดิ์ศรี “ใหญ่กี่ตันต้องสู้กัน ฟาดฟันให้รู้” (ท่อนปรารภเพลงราชนาวี)
“ม้าใช้” ของ นปข. แล้ว นปส. ที่สาละวินจะใช้อะไร
ขณะผเู้ขยี นมยี ศเปน็ นาวาเอกอยทู่ กี่ รมขา่ วทหารเรอื ได้ติดตามผู้บังคับบัญชา และได้รับฟังมีใจความหนึ่งว่า “ทางลาวจะยิงทุกสิ่งทุกอย่างท่ีเคลื่อนไหวในลาน้าโขง” แสดงวา่ ฝา่ ยลาวไมเ่ คลอื่ นไหวอะไรในลา นา้ มแี ตฝ่ า่ ยไทย เท่าน้ัน ผู้เขียนเสนอแนะทดสอบ “กฎการปะทะ” ท่ีทางลาว อ้างไว้โดยการลอยซากเรือขนาดใหญ่พอที่ ฝั่งลาวจะเห็นได้แน่นอนแล้วดูว่าเขาจะยิงตามที่ว่าไว้ หรอื ไม่ แตผ่ บู้ งั คบั บญั ชาวา่ “อยา่ ไปยเุ ขาเลย” กเ็ ลยไมไ่ ด้ ทดสอบหลกั นยิ มของลาวโดยนปข.“รบั ทางยทุ ธศาสตร์
นาวิกศาสตร์ 54 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
ภาพที่ ๑ เรือสินค้า The Ever Given เกยขอบฝั่งคลองสุเอซเสมือนจระเข้ขวางคลอง ทาํา ให้เศรษฐกิจโลกผันผวน
“จระเข้ข้้ วางคลองสุเุ อซ” ที่ตั้่ ง้ ใจสุอ่ ถึงึ เหตั้กุ ารณ์เ์ มื่อ่ วน้ อง้ คารที่่ ๒๓ มื่น่ าคมื่ พ.ศ. ๒๕๖๔ เวลาที่อ้ งถึน่ ๐๗.๔๐ น. (๐๕.๔๐GMT)เร่อบรรทีุ่กตัู้้สุน่ค้าTheEverGivenระวางข้้บนา๒๐๐,๐๐๐ตั้้นบรรทีุ่กตัู้้สุ่นค้า๑๘,๓๐๐ตัู้้ช้กธง สุ้ญชาตั้่ปานามื่าเปร่ยบเสุมื่่อนเป็นจระเข้้ตั้ว้ใหญ่เกยตั้่นข้วางคลองสุุเอซด้านที่่ศใตั้้ที่าให้เร่อลาอ่น ๆไมื่่สุามื่ารถึใช้ คลองสุเุ อซในการเดน่ เรอ่ เพอ่ รน่ ระยะที่างการข้นสุง่ สุน่ คา้ ที่างที่ะเลระหวา่ งโลกตั้ะวน้ ตั้กกบ้ โลกตั้ะวน้ ออกได้ เหตั้กุ ารณ์์ วก่ ฤตั้ก่ วา่ ๖ วน้ ที่ฝ่ า่ ยเจา้ ข้องคลองตั้อ้ งเรง่ รบ่ แกไ้ ข้สุถึานการณ์น์ า เรอ่ Ever Given ใหห้ ลดุ พน้ จากการเกยฝง่ั คลองแข้ง่ ก้บเวลาที่่จะตั้้องใช้ปรากฏการณ์์ที่างธรรมื่ชาตั้่ Super Full Moon ช่วยเป็นแรงผล้กหนุนสุ่งให้เร่อพ้นจากการตั้่ดตั้่น ดว้ ยความื่เสุย่ หายจากรายไดค้ า่ ผา่ นคลองที่เ่ กด่ ข้นึ กบ้ ฝา่ ยคลองสุเุ อซ (อย่ ป่ ตั้)์ รวมื่กบ้ ผลกระที่บที่างเศรษฐกจ่ ระยะสุน้ ที่ว้ ที่ง้ โลกเฉลย่ กวา่ ๓๐๐,๐๐๐ ลา้ นบาที่ตั้อ่ วน้ และเรอ่ ข้นสุง่ สุน่ คา้ ตั้ด่ คา้ งอยตัู้่ ามื่ที่า่ เรอ่ จา นวนมื่าก ที่ง้ น่ เพราะคลอง สุุเอซเป็นเสุ้นที่างข้นสุ่งสุ่นค้าราว ๑๒% ข้องการค้าโลก โดยบร่ษ้ที่ Lloyd's List ประมื่าณ์การว่ามืู่ลค่าสุ่นค้าบนเร่อ ที่่แล่นผ่านคลองแห่งน่อยู่ในระด้บสุูงกว่า ๙ พ้นล้านเหร่ยญสุหร้ฐตั้่อว้นหร่อราว ๔๐๐ ล้านเหร่ยญสุหร้ฐตั้่อช้วโมื่ง ซงึ บที่เรย่ นนมื่่ สุ่ าเหตั้จุ ากเรอ่ ในคลองข้ดุ กลา่ วคอ่ ที่กุ อยา่ งที่เ่ กด่ ข้นึ มื่ร่ าคาแพง “the claim too high still” นอกจากนน้ ในภาวะสุงครามื่หรอ่ ความื่ข้ด้ แยง้ ในภมืู่ ภ่ าคหรอ่ ภย้ คกุ คามื่ในรปู แบบใหมื่่ เชน่ การกอ่ การรา้ ย ภย้ ธรรมื่ชาตั้่ ลว้ นมื่ค่ วามื่เสุย่ ง ตั้่อการดาเน่นการบร่หารคลอง โดยมื่่ตั้้วอย่างจากคลองสุุเอซในหลายเหตัุ้การณ์์ที่่จาใจตั้้องปิดการบร่การคลอง ที่สุ่ า คญ้ กลมุ่ ฝนั หวานในไทย ที่ค่ ด่ วา่ การข้ดุ คลองไที่ยจะที่า ใหเ้ ศรษฐกจ่ ข้องประเที่ศเจรญ่ รงุ่ เรอ่ ง ประชาชนจะมื่ร่ ายได้ เปน็ กอบเปน็ กา จากเรอ่ สุน่ คา้ ที่จ่ ะมื่าผา่ นคลองนน้ ลองยอ้ นมื่องคลองข้ดุ ที่สุ่ า คญ้ ข้องโลกอยา่ งคลองสุเุ อซข้องประเที่ศอย่ ป่ ตั้์ และคลองปานามื่าข้องประเที่ศปานามื่า ไมื่ไ่ ดที่้ า ใหอ้ ย่ ป่ ตั้ห์ รอ่ ปานามื่ารา รวยข้นึ มื่าแตั้อ่ ยา่ งใดเหน็ ไดจ้ าก GDP (Per the
55
ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
นาวิกศาสตร์
International Monetary Fund) อยใู่ นลา ดบ้ ที่่ ๓๕ และ ๘๔ ตั้ามื่ลา ดบ้ ที่ย่ ง้ ตั้ามื่หลง้ ประเที่ศไที่ยในอน้ ดบ้ ที่่ ๒๖ ดง้ นน้ โครงการข้ดุ คลองไที่ยข้องกลมืุ่่ ฝนั หวานเพอ่ กระตั้นุ้ GDPข้องประเที่ศและจะชว่ ยเสุรมื่่ ยทีุ่ ธศาสุตั้รข้์ องภาครฐ้ ที่จ่ ะผลก้ ดน้ ให้ประเที่ศไที่ยหลุดพ้นจากก้บด้กประเที่ศรายได้ปานกลางสุู่การเป็นประเที่ศที่่มื่่รายได้สุูง จึงน่าจะตั้้องเหล่ยวหล้ง แลหน้าและข้ย่ตั้าดูก้นให้ด่ ๆ ตั้่อไป
นอกจากคลองสุุเอซมื่่ความื่สุาค้ญในด้านการข้นสุ่งที่างที่ะเลแล้ว ในอด่ตั้ก่อนที่่อ่ย่ปตั้์จะเป็นผู้บร่หารคลอง แตั้เ่ พย่ งผเู้ ดย่ ว อง้ กฤษกบ้ ฝรง้ เศสุที่เ่ ปน็ เจา้ ข้องรว่ มื่ในคลองสุเุ อซกไ็ ดใ้ ชเ้ สุน้ ที่างนใ่ นการข้ยายอที่่ ธพ่ ลสุรา้ งอาณ์านค่ มื่ ในตั้ะว้นออกตั้้งแตั้่ตั้ะว้นออกกลาง มื่ลายู สุุมื่าตั้รา จ่น และญ่ปุ่น จนอ้งกฤษได้ร้บการข้นานนามื่ว่า “จ้กรวรรด่ที่่ ดวงอาที่ตั้่ ยไ์ มื่เ่ คยตั้กดน่ ” สุว่ นหนงึ กตั้็ อ้ งยอมื่รบ้ วา่ คลองสุเุ อซเปน็ เสุน้ ที่างนา พาความื่สุา เรจ็ ที่ง้ กองเรอ่ คา้ และกองเรอ่ รบ ที่า ใหห้ ลายประเที่ศที่มื่่ ภ่ มืู่ ป่ ระเที่ศใกลเ้ คย่ งกบ้ คลองสุเุ อซเกด่ แนวคด่ ที่อ่ ยากข้ดุ คลองเพอ่ รน่ ระยะเวลาในการเดน่ ที่าง เช่น คลองปานามื่า (Panama Canal) เช่อมื่ระหว่างมื่หาสุมืุ่ที่รแปซ่ฟิกก้บที่ะเลแคร่บเบ่ยน คลองค่ลในเยอรมื่น่ เช่อมื่ระหว่างที่ะเลเหน่อก้บที่ะเลบอลตั้่ก ซึงเร่มื่ตั้้นด้วยความื่ตั้้องการที่างด้านยุที่ธศาสุตั้ร์ที่หาร
จากคลองสุเอซถึงคลองปานามา
คลองสุุเอซถึ่อเป็นจุดกาเน่ดที่่แสุดงผลล้พที่์การข้นสุ่งที่างที่ะเลด้วยระยะที่างที่่สุ้นลง จนที่าให้หลายประเที่ศที่่ เป็นมื่หาอานาจมื่องหาช่องที่างสุาค้ญที่่มื่่ความื่เป็นไปได้ในที่ว่ปอ่น ๆ และประเที่ศที่่เร่มื่ตั้้นเล็งเห็นประโยชน์เฉพาะ การสุง่ เสุรมื่่ กจ่ การภายในประเที่ศโดยเฉพาะดา้ นการที่หาร มื่หาอา นาจจงึ มื่องหาภมืู่ ป่ ระเที่ศนอกประเที่ศเพอ่ ข้ดุ คลองสุา หรบ้ ใช้ในการข้นสุ่งคมื่นาคมื่ที่างนา แตั้่สุ่งสุาค้ญประการหนึงที่่จะที่าให้การขุ้ดคลองน้นง่ายหร่อยากข้ึนอยู่ก้บ ปัจจ้ยพ่นที่่ ที่ไ่ มื่เ่ หมื่อ่ นกน้ อยา่ งคลองสุเุ อซดา้ นฝง่ั ที่ะเลเมื่ดเ่ ตั้อรเ์ รเนย่ นและที่ะเลแดงระดบ้ นา ที่ะเลสุองฝง่ั ไมื่ตั้่ า่ งกน้ มื่าก สุภาพพน่ ที่่ ไมื่่มื่่ภูเข้าสุูงให้ตั้้ดผ่าน ไมื่่มื่่โรคระบาด เร่อที่่แล่นผ่านคลองเด่นที่างได้แบบรวดเด่ยวจบตั้้งแตั้่ตั้้นคลองย้นที่้ายคลอง ในข้ณ์ะที่ค่ ลองปานามื่าเปน็ อก่ หนงึ คลองข้ดุ ที่เ่ ปน็ เสุน้ ที่างเดน่ เรอ่ สุา คญ้ ข้องโลกไมื่แ่ พค้ ลองสุเุ อซ แตั้ค่ วามื่เปน็ มื่ากวา่ จะ ไดข้้ ดุ คลองจนถึงึ เมื่อ่ ข้ดุ แลว้ ประสุบปญั หามื่ากมื่าย ตั้ง้ แตั้่ การคอรร์ ป้ ชน้ ปญั หาดา้ นเงน่ ที่นุ ปญั หาดา้ นแรงงาน ปญั หา ด้านว่ศวกรรมื่ผ่ดพลาด คนงานขุ้ดคลองหยุดชะง้กเป็นช่วง ๆ สุุดที่้ายถึูกนาพาเป็นเกมื่การเมื่่องจนแยกเป็นประเที่ศ ปานามื่าออกจากประเที่ศโคล้มื่เบ่ย ด้งน้น คลองปานามื่าจึงน่าจะเป็นอ่กตั้้วอย่างหนึง ข้้อด่และข้้อเสุ่ยที่่น่าสุนใจข้อง ผู้ที่่ค่ดอยากขุ้ดคลองใหมื่่ในอนาคตั้
คร่สุโตั้เฟอร์ โคล้มื่บ้สุ (Christopher Columbus) น้กสุารวจชาวอ่ตั้าเล่ยนนาเร่อข้้ามื่มื่หาสุุมื่ที่รแอตั้แลนตั้่ก จากสุเปนในห้วง ค.ศ. ๑๔๙๒-๑๕๐๒ ถึึง ๔ เที่่ยว และได้แนะนาที่ว่ปอเมื่ร่กาให้แก่ราชวงศ์สุเปนและชาวยุโรปได้รู้จ้ก ที่ว่ปอเมื่ร่กากลาง อเมื่ร่กาใตั้้ และที่ะเลแคร่บเบ่ยน โดยเมื่่อ ๑๒ ตัุ้ลาคมื่ ๑๔๙๒ โคล้มื่บ้สุได้เด่นที่างมื่าพบเกาะที่่ เข้าตั้้งช่อว่า “ซานซ้ลวาดอร์” (San Salvador) หร่อประเที่ศบาฮามื่าสุ (Bahamas) ในปัจจุบ้น ซึงเข้าได้ข้ึนสุารวจ และประกาศเอาเป็นด่นแดนเมื่่องข้ึนข้องสุเปน ในการเด่นที่างเที่่ยวที่่ ๔ ระหว่าง ค.ศ. ๑๕๐๒-๑๕๐๔ โคล้มื่บ้สุ สุารวจพ่นที่่อเมื่ร่กาใตั้้ค้นพบด่นแดนใหมื่่ เช่น จาเมื่กา (Jamaica) ฮอนดูร้สุ (Honduras) น่การาก้ว (Nicaragua) คอสุตั้าร่กา (Costa Rica) อ้ลมื่่แรนเตั้้ (Almirante) โบคาสุ เดล โตั้โร (Bocas del Toro) ปัจจุบ้นค่อจ้งหว้ดหนึงใน ประเที่ศปานามื่าและที่่น่เข้าได้ที่ราบจากชาว “งาเบ” (Ngobe) ถึึงเร่องที่องคาและช่องที่างที่่จะสุามื่ารถึเช่อมื่สุอง มื่หาสุมืุ่ที่รเข้้าด้วยก้นได้ (In Panama, Columbus learned from the Ngobe of gold and a strait to another ocean.) ตั้้วอย่างที่องคาและเร่องราวข้องช่องที่างเช่อมื่สุองมื่หาสุมืุ่ที่รได้ถึูกนามื่าแสุดงและเล่าข้านให้ผู้คนชาวยุโรป ได้ร้บที่ราบสุ่บตั้่อก้นมื่า การสุารวจภูมื่่ประเที่ศเพ่อหาที่างล้ดช่องที่างเด่นเร่อในอเมื่ร่กาเร่มื่จร่งจ้งในศตั้วรรษที่่ ๑๖
นาวิกศาสตร์ 56 ปีท่ี ๑๐๕ เล่มท่ี ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
ใน ค.ศ. ๑๕๑๓ น้กสุารวจชาวสุเปนนามื่ Vasco Núñez de Balboa เป็นผู้บุกเบ่กข้้ามื่คอคอดปานามื่าที่างบก จากฝั่งมื่หาสุมืุ่ที่รแอตั้แลนตั้่กมื่าย้งฝั่งมื่หาสุุมื่ที่รแปซ่ฟิกเป็นคณ์ะแรกตั้่อมื่าในค.ศ.๑๕๓๔๑ กษ้ตั้ร่ย์สุเปนจ้กรพรรด่ ชาลสุ์ที่่ ๕ (Charles V) ผู้ที่รงเป็นจ้กรพรรด่แห่งจ้กรวรรด่โรมื่้นอ้นศ้กด่์สุ่ที่ธ่์ (Holy Roman Emperor) ตั้้องการให้ มื่่การขุ้ดคลองบร่เวณ์คอคอดที่่ได้มื่่การสุารวจสุร้าง เพ่อความื่สุะดวกในการเด่นเร่อสุ้ญจรไปมื่าระหว่างสุเปนก้บเปรู รวมื่ไปถึงึ ความื่ไดเ้ ปรย่ บข้องกา ลง้ ที่างเรอ่ สุเปนเหนอ่ โปรตั้เุ กสุ พระองคสุ์ ง้ การใหผ้ สุู้ า เรจ็ ราชการแที่นพระองคที่์ า การ สุารวจตั้ามื่เสุ้นที่างแมื่่นา Chagres๒ และได้ร้บคาตั้อบกล้บมื่าว่า “เป็นการยากย่งที่่จะมื่่ผู้ใดกระที่าการน้นสุาเร็จ” (....the governor's opinion that it would be impossible for anyone to accomplish such a feat.)๓ ที่าให้ความื่ค่ดน่ตั้้องเก็บพ้บไป อย่างไรก็ตั้ามื่ความื่พยายามื่ข้องมื่หาอานาจในช่วงศตั้วรรษที่่ ๑๘ ที่่ตั้้องการข้ยาย อ่ที่ธ่พลหาเมื่่องข้ึนในอเมื่ร่กาใตั้้ก็ย้งมื่่ความื่พยายามื่ค้นหาเสุ้นที่างล้ดระหว่าง ๒ มื่หาสุมืุ่ที่รโดยเฉพาะพ่นที่่คอคอด ปานามื่า ในระหว่าง ค.ศ. ๑๗๘๔-๑๗๙๔ ที่่กษ้ตั้ร่ย์ Charles III แห่งสุเปนได้สุ่งคณ์ะสุารวจเด่นที่างจากสุเปนไปย้ง อเมื่ร่กาใตั้้ อเมื่ร่กาตั้ะว้นตั้ก อเมื่ร่กาเหน่อ (อลาสุก้า) ฟิล่ปปินสุ์ ออสุเตั้รเล่ย น่วซ่แลนด์ ตั้องกา โดยการนาข้องนาย ที่หารเร่อ Alessandro Malaspina ใช้เวลาเด่นที่าง ๖๒ เด่อน และหนึงในผลงานข้องเข้าค่อ การเข้่ยนแผนที่่ขุ้ดคลอง ปานามื่า ใน ค.ศ. ๑๘๔๓ ประเที่ศอ้งกฤษได้เข้้ามื่าข้อที่าข้้อตั้กลงก้บร้ฐบาล The Republic of New Granada๔ ขุ้ด คลองปานามื่าในเวลา ๕ ปี ข้ณ์ะเด่ยวก้นในช่วง ค.ศ. ๑๘๕๗-๑๘๘๒ ก็มื่่แนวค่ดเร่องข้องโครงการเช่อมื่สุองมื่หาสุมืุ่ที่ร ด้วยที่างรถึไฟ (Interoceanic Ship Railway) บร่เวณ์คอคอดประเที่ศเมื่็กซ่โก ระยะที่างประมื่าณ์ ๒๐๐ ก่โลเมื่ตั้ร แตั้่ที่้งหมื่ดน่เป็นเพ่ยงฝันข้องหลายประเที่ศที่่ย้งไมื่่ได้เป็นจร่ง
ภาพที่ ๒ เส้นทางเดินเรือที่โคลัมบัสมาสําารวจแถบอเมริกาใต้กลับไปเล่าขานในยุโรป
๑ ค.ศ. ๑๕๓๔ ตั้รงก้บ พ.ศ. ๒๐๗๗ ในร้ชสุมื่้ยข้องสุมื่เด็จพระไชยราชาธ่ราช อาณ์าจ้กรอยุธยา
๒ การสุารวจแมื่่นา the Chagres River ในประเที่ศปานามื่า แมื่้ไมื่่ใช่เสุ้นที่างการขุ้ดคลองปานามื่าในปัจจุบ้นแตั้่มื่่ความื่ใกล้เค่ยงและถึ่อเป็นการ
บุกเบ่กข้องแนวค่ดการขุ้ดคลองปานามื่า (ผู้เข้่ยน)
๓ https://www.pancanal.com/eng/history/history/index.html
๔ ประเที่ศ The Republic of New Granada ใน ค.ศ. ๑๘๓๑-๑๘๕๘ ที่่ปัจจุบ้นค่อ ประเที่ศโคล้มื่เบ่ยและปานามื่าเป็นสุ่วนใหญ่และพ่นที่่สุ่วนน้อย ข้องประเที่ศคอสุตั้าร่กา เอกวาดอร์ เวเนซุเอลา เปรู และบราซ่ล
57
ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
นาวิกศาสตร์
ในชว่ งตั้น้ ครสุ่ ตั้ศ์ ตั้วรรษที่่ ๑๙ สุหรฐ้ อเมื่รก่ าเรมื่่ มื่องหาเสุน้ ที่างคมื่นาคมื่ที่จ่ ะเชอ่ มื่คนกบ้ การคา้ ระหวา่ งฝง่ั ตั้ะวน้ ตั้ก และตั้ะวน้ ออกโดยเฉพาะชว่ งค.ศ.๑๘๔๘-๑๘๕๕การคน้ พบสุน่ แรที่่ องหรอ่ ยคุ ตั้น่ ที่อง(TheCaliforniaGoldRush) ในแคลฟ่ อรเ์ นย่ ฝง่ั ตั้ะวน้ ตั้ก ที่า ใหเ้ กด่ การยา้ ยถึน่ ฐานที่สุ่ า คญ้ ที่สุ่ ดุ ในประวตั้้ ศ่ าสุตั้รสุ์ หรฐ้ อเมื่รก่ า และนา ไปสุคู่ วามื่เปน็ รฐ้ ในแคลฟ่ อรเ์ นย่ ในปจั จบุ น้ ดง้ นน้ เมื่อ่ มื่ค่ น มื่ที่่ อง มื่เ่ งน่ มื่ง่ าน กเ็ กด่ กา ลง้ ซอ่ เกด่ การคา้ ข้ายที่ง้ ภายในและภายนอก ประเที่ศ เข้า้ -ออกที่างฝง่ั ตั้ะวน้ ตั้กข้องสุหรฐ้ อเมื่รก่ า คนอเมื่รก่ น้ ฝง่ั ตั้ะวน้ ออกกอ็ ยากตั้ด่ ตั้อ่ คา้ ข้ายดว้ ย ตั้ว้ อยา่ งเชน่ ผา้ ใบจาก น่วยอร์กกลายเป็นสุ่นค้าสุาค้ญจากฝั่งตั้ะว้นออกที่่นาย ล่วาย สุเตั้ราสุ์ (Levi Strauss) นามื่าผล่ตั้กางเกงที่่น้กขุ้ดที่อง ตั้อ้ งการเพราะที่ใ่ชก้ น้ อยู่มื่น้ ข้าดงา่ ยไมื่อ่ ดึ ไมื่ที่่ นโดยนายสุเตั้ราสุน์ า วธ่ ก่ ารตั้อกหมื่ดุ มื่าใชก้ บ้ กางเกงเสุอ่ ผา้ ที่มื่่ เ่นอ่ ผา้ หนา ข้องเข้าและตั้้งช่อว่า “ล่วาย” (Levi’s) แล้วนามื่าย้อมื่เป็นสุ่นาเง่น ซึงเป็นสุ่ข้องกรรมื่กร คนงาน๕ จนโด่งด้งกลายเป็น กางเกงย่นสุ์ Levi’s ถึึงปัจจุบ้น ด้งน้น การค้าข้ายแลกเปล่ยนสุ่นค้าระหว่างประเที่ศก็เตั้่บโตั้ข้ึนมื่าอย่างก้าวกระโดด ซึงปัญหาที่่เก่ดข้ึนตั้ามื่มื่าค่อ การข้นสุ่งสุ่นค้าที่่ใช้เวลานานที่้งที่างบกและที่างที่ะเล
การเดน่ ที่างในยคุ นน้ มื่เ่ พย่ งรถึมื่า้ รถึไฟ และเรอ่ ซงึ เปรย่ บเที่ย่ บระยะเวลาการเดน่ ที่างจากนว่ ยอรก์ -แคลฟ่ อรเ์ นย่ ระยะที่างบกประมื่าณ์ ๒,๔๔๕ ไมื่ล์ (ประมื่าณ์ ๔,๐๐๐ ก่โลเมื่ตั้ร) การเด่นที่างด้วยคาราวานรถึมื่้าใช้เวลา ๑๒๒ ถึงึ ๑๖๒ วน้ หรอ่ ประมื่าณ์ ๔-๕ เดอ่ นครงึ ในชว่ ง ค.ศ. ๑๘๕๐ สุหรฐ้ อเมื่รก่ า เรมื่่ การกอ่ สุรา้ งที่างรถึไฟเชอ่ มื่ตั้อ่ ระหวา่ ง ฝง่ั ตั้ะวน้ ตั้กกบ้ ตั้ะวน้ ออกมื่ช่ อ่ วา่ “Pacific Railroad” ดว้ ยระยะที่าง ๑,๙๑๒ ไมื่ล์ (ประมื่าณ์ ๓,๐๗๗ กโ่ ลเมื่ตั้ร) ใชเ้ วลา เด่นที่างประมื่าณ์ ๔ สุ้ปดาห์ (ปัจจุบ้นรถึไฟ Amtrak ใช้เวลา ๔ ว้น) ตั้่อมื่ารถึไฟจึงเป็นตั้้วเล่อกที่่ด่ในการเด่นที่าง และข้นสุ่ง เพราะที่้งราคาถึูก เร็ว และปลอดภ้ย เก่ดเสุ้นที่างรถึไฟสุายน่วยอร์ก-ช่คาโก รวมื่ถึึงที่างรถึไฟเช่อมื่ตั้่อโยงใย ไปที่ว้ ภาคเหนอ่ ภาคกลางภาคใตั้้และฝง่ั ตั้ะวน้ ตั้กสุหรฐ้ อเมื่รก่ าและจนกระที่ง้ เชอ่ มื่ตั้อ่ ไปที่ว้ ประเที่ศแตั้ด่ ว้ ยข้นาดพน่ ที่แ่ ละ ความื่อดุ มื่สุมื่บรู ณ์ข้์ องประเที่ศสุหรฐ้ อเมื่รก่ า ที่า ใหที่้ รพ้ ยากรมื่หาศาลข้องประเที่ศตั้อ้ งการการข้นสุง่ ที่เ่ ตั้บ่ โตั้ตั้ามื่ จงึ เปน็ ชว่ ง ที่ย่ คุ อตัุ้ สุาหกรรมื่ข้องสุหรฐ้ อเมื่รก่ ารงุ่ โรจน์ แตั้ด่ ว้ ยการข้นสุง่ เพย่ งรถึไฟไมื่อ่ าจเพย่ งพอตั้อ่ ความื่ตั้อ้ งการข้องตั้ลาดเศรษฐกจ่ การข้นสุง่ ที่างที่ะเลจงึ เปน็ ตั้ว้ เลอ่ กที่ถึ่ กู นา มื่าใชง้ าน โดยใน ค.ศ. ๑๘๕๐ การข้นสุง่ ที่างที่ะเลมื่่ ๒ ที่างเลอ่ ก คอ่ ออกเรอ่ จากน่วยอร์กไปตั้่อเร่อที่่คอคอดจ้งหว้ดปานามื่า ประเที่ศโคล้มื่เบ่ย (ในสุมื่้ยน้นปานามื่าเป็นจ้งหว้ดข้องโคล้มื่เบ่ย) และเด่นที่างโดยเร่อตั้่อไปแคล่ฟอร์เน่ยใช้เวลาประมื่าณ์ ๔๓ ว้น แตั้่หากเล่อกเด่นที่างอ้อมื่ที่ว่ปอเมื่ร่กาใตั้้ จะใชเ้ วลาเดน่ ที่าง ๑๙๘ วน้ ดง้ นน้ ใน ค.ศ. ๑๘๔๖ สุหรฐ้ อเมื่รก่ า จงึ ไดที่้ า สุนธสุ่ ญ้ ญากบ้ รฐ้ บาลโคลมื่้ เบย่ โดยสุหรฐ้ อเมื่รก่ า รบ้ รองอธป่ ไตั้ยข้องโคลมื่้ เบย่ เหนอ่ ปานามื่าและสุหรฐ้ อเมื่รก่ า ไดร้ บ้ อนญุ าตั้ใหสุ้ รา้ งที่างรถึไฟหรอ่ คลองที่ค่ อคอดปานามื่า ซงึ รบ้ ประกน้ ในการข้นสุ่งแบบเปิดกว้างเสุร่
โครงการก่อสุร้างที่างรถึไฟเร่มื่ใน ค.ศ. ๑๘๕๐ ระยะที่าง ๔๘ ไมื่ล์ (ประมื่าณ์ ๗๗ ก่โลเมื่ตั้ร) ข้้ามื่คอคอดปานามื่า จากเมื่อ่ ง Colón (แอตั้แลนตั้ก่ ) ไปยง้ Balboa (แปซฟ่ กิ ใกลก้ บ้ ปานามื่าซตั้่ ่ ) เพอ่ เชอ่ มื่การข้นสุง่ ข้อง ๒ เมื่อ่ งที่า่ (เรมื่่ แรก ไมื่มื่่ ที่่ า่ เรอ่ บนคอคอดฝง่ั มื่หาสุมื่ทีุ่ รแอตั้แลนตั้ก่ จงึ จา เปน็ ตั้อ้ งสุรา้ งเมื่อ่ งที่มื่่ สุ่ ง่ อา นวยความื่สุะดวกในการเที่ย่ บที่า่ เพอ่ ข้นถึา่ ย เสุบ่ยงที่างรถึไฟที่่เมื่่อง Aspinwall ปัจจุบ้นค่อ Colón) การก่อสุร้างประสุบปัญหาที่้งการออกแบบด้านว่ศวกรรมื่ การโกงหก้ หลง้ ภายในบรษ่ ที่้ ผไู้ ดร้ บ้ สุมื่้ ปที่าน สุภาพพน่ ที่ป่ า่ และภเู ข้า เงน่ ที่นุ เนอ่ งจากสุงู กวา่ ประมื่าณ์การไวถึ้ งึ ๘ เที่า่ แรงงานก่อสุร้างข้าดแคลน เน่องจากโรคภ้ยจากอห่วาตั้กโรค มื่าลาเร่ย และไข้้เหล่อง คร่าช่ว่ตั้คนงานหลายพ้นคน
๕ ภาพเกา่ เลา่ ตั้า นาน: ข้ดุ ที่อง..ตั้อ้ งใสุก่ างเกงลว่ ายสุ,์ พลเอกนพ่ ที่้ ธ์ ที่องเลก็ , ออนไลน,์ https://www.matichon.co.th/article/news_2177809
นาวิกศาสตร์ 58 ปีท่ี ๑๐๕ เล่มท่ี ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
ใช้เวลาในการก่อสุร้างกว่า ๕ ปี จึงเร่มื่เปิดใช้งานเมื่่อ ๒๗ มื่กราคมื่ ๑๘๕๕ ด้วยเบ็ดเสุร็จค่าก่อสุร้างกว่า ๘ ล้าน เหร่ยญสุหร้ฐ ใน ค.ศ. ๑๘๘๑ ก่จการรถึไฟปานามื่า (Panama Railway Company) ได้ถึูกซ่อโดยบร่ษ้ที่ฝร้งเศสุ the French Compagnie Universelle du Canal Interocéanique แตั้่แล้ว ใน ค.ศ. ๑๙๐๔ สุมื่้ยประธานาธ่บด่ Theodore Roosevelt ก็ได้ข้อซ่อก่จการรถึไฟค่นจากบร่ษ้ที่ฝร้งเศสุ ที่าให้โครงสุร้างพ่นฐานข้องที่างรถึไฟสุายน่ มื่่ความื่สุาค้ญอย่างย่งตั้่อการสุร้างคลองปานามื่าในเสุ้นที่างคู่ข้นานในครึงศตั้วรรษตั้่อมื่า
ภาพที่ ๓ การก่อสร้างเส้นทางรถไฟในสหรัฐอเมริกา เพื่อรองรับการขยายตัวของสินค้าระหว่าง ฝั่งตะวันตก-ตะวันออก
ความื่ตั้้องการขุ้ดคลองเพ่อเช่อมื่ตั้่อ ๒ มื่หาสุมืุ่ที่รในอเมื่ร่กากลางย้งคงอยู่ในความื่สุนใจข้องมื่หาอานาจในยุคน้น โดยเฉพาะสุหรฐ้ อเมื่รก่ า เมื่อ่ เกด่ ยคุ ตั้น่ ที่องข้นึ ประธานาธบ่ ด่ Ulysses S. Grant๖ ไดสุ้ ง้ การใหมื่้ ก่ ารสุา รวจเสุน้ ที่างการ ขุ้ดคลองเพ่อการเด่นเร่อภายใต้การอานวยการของปลัดกระทรวงทหารเรือ (the Secretary of the Navy)๗ แบ่งเป็น ๓ พ่นที่่ ได้แก่ ๑. เตั้ฮ้วเตั้เปก (Tehuantepec) ประเที่ศเมื่็กซ่โก ๒. ดาร่เอน (Darien) จ้งหว้ดปานามื่า ประเที่ศโคลมื่้ เบย่ ๘ ๓. นก่ ารากว้ และ ๔. เสุน้ ที่างตั้ามื่ที่างรถึไฟปานามื่า ที่ง้ น่ ผลการสุา รวจที่ง้ ๔ พน่ ที่่ ไดข้้ อ้ มื่ลู พน่ ฐาน ที่่สุาค้ญที่่ปัจจุบ้นย้งคงนามื่าใช้งานอยู่และเป็นที่่น่าสุนใจว่าเสุ้นที่างตั้ามื่ที่างรถึไฟปานามื่าที่่สุารวจในสุมื่้ยน้น มื่ค่ วามื่ใกลเ้ คย่ งกบ้ การข้ดุ คลองปานามื่าที่เ่ กด่ ข้นึ ในชว่ งตั้อ่ มื่า ซงึ ประธานาธบ่ ด่ Grant ไดตั้้ ง้ คณ์ะกรรมื่าธก่ ารข้ดุ คลองเชอ่ มื่ ๒มื่หาสุมื่ทีุ่ ร(AnInteroceanicCanalCommission)เพอ่ ศกึ ษาผลการสุา รวจข้องกองที่พ้ เรอ่ สุหรฐ้ อเมื่รก่ าและในค.ศ.๑๘๗๖ คณ์ะกรรมื่าธ่การฯ ได้ผลการพ่จารณ์าที่่ให้นาหน้กไปที่่เสุ้นที่างผ่านน่การาก้ว
ภายหล้งจากที่่ฝร้งเศสุประสุบความื่สุาเร็จในการขุ้ดคลองสุุเอซ เมื่่อ ค.ศ. ๑๘๖๙ ฝร้งเศสุเร่มื่มื่องหาลู่ที่างในการ ขุ้ดคลองเพ่อเช่อมื่ตั้่อ ๒ มื่หาสุมืุ่ที่รในอเมื่ร่กากลางอ่กคร้งใน ค.ศ. ๑๘๗๖ โดยสุ่งนายที่หารเร่อว่ศวกรฝร้งเศสุ ๒ นาย เรอ่ เอก Armand Reclus และเรอ่ เอก Lucien Napoléon Bonaparte Wyse สุา รวจพน่ ที่ใ่ นการข้ดุ คลองเพอ่ นา เสุนอ ตั้่อสุภาฝร้งเศสุ ซึงใน ค.ศ. ๑๘๗๗ เร่อเอก Wyse ได้กล้บมื่าย้งปาร่สุและนาเสุนอเสุ้นที่างขุ้ดคลองตั้่าง ๆ ด้วยว่ธ่การ ปิดประตัู้ก้นนาเป็นระยะ ๆ (Lock) แตั้่ถึูกที่้กที่้วงโดย Ferdinand de Lesseps ผู้ที่่สุนใจในการขุ้ดคลองภายใตั้้บร่ษ้ที่
๖ อด่ตั้ผู้นาที่หารฝ่ายเหน่อในสุงครามื่กลางเมื่่องสุหร้ฐอเมื่ร่กา ตั้่อมื่าเป็นประธานาธ่บด่คนที่่ ๑๘ ระหว่าง ค.ศ. ๑๘๖๙-๑๘๗๗ โดยเมื่่อ ค.ศ. ๑๘๕๒ ข้ณ์ะยศรอ้ ยเอก เข้าไดเ้ คยนา ที่หารราบหลายรอ้ ยนายพรอ้ มื่ครอบครว้ เดน่ ที่างบกผา่ นคอคอดปานามื่าเพอ่ ไปปฏบ่ ตั้้ ห่ นา้ ที่ใ่ นแคลฟ่ อรเ์ นย่ ซงึ ระหวา่ ง ที่างที่หาร สุตั้ร่ และเด็ก ข้องเข้าเสุ่ยช่ว่ตั้จากอห่วาตั้กโรคมื่ากกว่า ๑๕๐ คน
๗ ข้้อสุ้งเกตั้ผู้เข้่ยน: ประธานาธ่บด่สุหร้ฐอเมื่ร่กา มื่อบให้กองที่้พเร่อร้บผ่ดชอบการอานวยการสุารวจการขุ้ดคลองเพ่อการเด่นเร่อข้้ามื่ที่ว่ป
๘ ก่อนปานามื่าแยกประเที่ศ
59
ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
นาวิกศาสตร์
La Société Civile Internationale du Canal Interocéanique de Darien ข้องตั้นเอง ซงึ นา เสุนอการข้ดุ คลองแบบ ระด้บความื่ลึกนาที่ะเลเด่ยวตั้ลอดลาคลอง (a sea level canal) ที่าให้เร่อเอก Wyse ก้บที่่มื่งานตั้้องกล้บไปสุารวจ ใหมื่่อ่กคร้งในเด่อนธ้นวาคมื่ ๑๘๗๗ และกล้บมื่าเสุนอแผนการขุ้ดสุองแผนแบบ sea level canal บร่เวณ์คอคอด ปานามื่า ค่อ เสุ้นที่าง San Blas route และเสุ้นที่างจาก Limon Bay ถึึง Panama City ที่่ข้นานก้บเสุ้นที่างรถึไฟ thePanamaRailroadซงึ คอ่ แนวคลองปานามื่าในปจั จบุ น้ ดง้ นน้ เรอ่ เอกWyseจงึ ไดเ้ดน่ ที่างไปตั้กลงที่า สุญ้ ญาสุมื่้ ปที่าน กบ้ รฐ้ บาลโคลมื่้ เบย่ ที่ร่ จู้ ก้ ภายใตั้ช้ อ่ Wyse Concession ลงนามื่ในวน้ ที่่ ๒๐ มื่น่ าคมื่ ค.ศ. ๑๘๗๘ ดว้ ยรฐ้ บาลโคลมื่้ เบย่ เห็นกระแสุการขุ้ดคลองสุุเอซและคาดหว้งว่าจะเก่ดรายได้เข้้าประเที่ศจากค่าผ่านที่างข้องเร่อ รวมื่ถึึงภายหล้ง ๙๙ ปี คลองที่่ขุ้ดจะถึูกสุ่งค่นให้แก่ร้ฐบาลโคล้มื่เบ่ย
ภาพที่ ๔ การสําารวจคอคอดปานามาเตรียมการขุดคลอง หากไม่มีคลองปานามาต้องเดินทางกว่า ๑๒,๐๐๐ ไมล์ (ภาพจาก www.mapsofworld.com)
การตั้กลงใจวา่จะข้ดุคลองที่ใ่ดและวธ่ก่ารใดซงึมื่ก่ารนาเสุนอถึงึ ๑๔แบบไดเ้หลอ่การพจ่ารณ์า๒แหง่ ระหวา่ง นก่ ารากว้ หรอ่ ปานามื่ารวมื่ถึงึ รปู แบบข้องคลองจะเปน็ แบบระดบ้ ความื่ลกึ นา ที่ะเลเดย่ วตั้ลอดลา คลอง(asealevelcanal) หร่อว่ธ่การปิดประตัู้ก้นนาล็อกเป็นระยะ ๆ (Lock) โดย de Lesseps ได้ร้บมื่อบสุ้มื่ปที่านการขุ้ดคลองตั้่อจาก Wyse ใน ๕ พฤษภาคมื่ ๑๘๗๙ ฝร้งเศสุตั้้งสุภาการศึกษาการสุร้างที่างนาระหว่างชาตั้่เช่อมื่ตั้่อระหว่าง ๒ มื่หาสุมืุ่ที่ร (the Congrès International d'Etudes du Canal Interocéanique: International Congress for Study of an Interoceanic Canal) เข้้ามื่าช่วยเหล่อ de Lesseps เพ่อให้ Wyse Concession มื่่ผลที่างกฎหมื่ายและการรวบรวมื่ สุน้บสุนุนแหล่งเง่นทีุ่น ที่้งน่ ระหว่างการพ่จารณ์าข้้อตั้กลงใจตั้ามื่ที่่กล่าวมื่าย้งคงมื่่ผู้ที่่ไมื่่เห็นด้วยก้บ de Lesseps ที่่ตั้้องการแบบระด้บความื่ลึกนาที่ะเลเด่ยวตั้ลอดลาคลองอย่างว่ศกร Baron Godin de Lépinay ผู้มื่่ประสุบการณ์์ เพ่ยงคนเด่ยวในสุภาฯ จากการสุร้างที่างรถึไฟในเมื่็กซ่โกใน ค.ศ. ๑๘๖๒ นาเสุนอการขุ้ดแบบ Lock การขุ้ดที่ะเลสุาบ ลึกกว่า ๘๐ ฟุตั้ และการก่อสุร้างเข้่อนเพ่อการควบคุมื่ระด้บนาที่่ Chagres River ใกล้ปากที่างออกไปย้งมื่หาสุมืุ่ที่ร แอตั้แลนตั้่กก้บ Rio Grande ใกล้ที่างออกมื่หาสุมืุ่ที่รแปซ่ฟิก ซึงว่ธ่การน่จะช่วยลดภาระงานการขุ้ดคลองลงและ ลดความื่เสุย่ งจากเหตั้กุ ารณ์น์ า ที่ว่ มื่ที่อ่ าจเกด่ ข้นึ ไดจ้ ากแมื่น่ า Chagresมื่ร่ ะยะเวลาดา เนน่ การประมื่าณ์๖ป๙ี อยา่ งไรกตั้็ ามื่
๙ ภายหลง้ วธ่ ก่ ารข้อง de Lépinay เปน็ ตั้น้ แบบใหแ้ กค่ ลองปานามื่าในปจั จบุ น้ ซงึ หากฝรง้ เศสุเลอ่ กวธ่ ก่ ารนแ่ ตั้แ่ รก การข้ดุ คลองปานามื่าอาจสุา เรจ็ ได้เองโดยไมื่่ใช่สุหร้ฐอเมื่ร่กา
นาวิกศาสตร์ 60 ปีท่ี ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
ข้้อโตั้้แย้งข้อง de Lépinay ไมื่่ได้ร้บความื่สุนใจจากสุมื่าช่กสุภาฯ โดยสุ่วนใหญ่มื่่ความื่เช่อมื่้นจากการนาเสุนอข้อง de Lesseps ดว้ ยเครดตั้่ ข้องผมืู่้ ป่ ระสุบการณ์ข้์ ดุ คลองสุเุ อซ ซงึ เข้าฟนั ธงวา่ การข้ดุ คลองแบบระดบ้ ความื่ลกึ นา ที่ะเลเดย่ ว ตั้ลอดลาคลอง (a sea level canal) ที่่ปานามื่าค่อ คาตั้อบสุุดที่้าย (There was no question that a sea level canal was the correct type of canal to build and no question at all that Panama was the best and only place to build it.) โดยจะที่า การข้ดุ คลองจาก Gulf of Limon (ฝง่ั แอตั้แลนตั้ก่ ) ไป Gulf of Panama (ฝง่ั แปซฟ่ กิ ) ซึงเมื่่อมื่่การลงคะแนนเสุ่ยงจากสุมื่าช่กสุภาฯ เห็นด้วย ๗๔ ที่่าน และไมื่่เห็นด้วย ๘ ที่่าน โดย ๗๔ ที่่านน้นเป็นว่ศกร เพ่ยง ๑๙ ที่่าน และมื่่เพ่ยง ๑ ที่่านที่่เคยไปอเมื่ร่กากลาง (สุะที่้อนถึึงการตั้้ดสุ่นใจที่่ข้าดข้้อมืู่ลและความื่ชานาญการ อย่างแที่้จร่งข้องสุมื่าช่กสุภาฯ) ที่่แมื่้แตั้่ตั้้ว de Lesseps ก็ลงไปในพ่นที่่จร่งเพ่ยงไมื่่ก่คร้งและไปเฉพาะตั้อนช่วง หน้าร้อนเที่่าน้น ไมื่่ได้เคยเห็นสุภาพพ่นที่่ในหน้าฝนที่าให้มื่่การว่พากษ์ว่าแผนการขุ้ดคลองข้าดซึงการคานวณ์ ที่างว่ศวกรรมื่และศึกษาภูมื่่ประเที่ศอย่างจร่งจ้ง ที่่แมื่้ปานามื่าจะเป็นจุดตั้าสุุดในที่ว่ปอเมื่ร่กากลางแล้วแตั้่ก็ย้งสุูง กว่าระด้บนาที่ะเลกว่ามื่าก ซึงตั้้องใช้กาล้งความื่สุามื่ารถึในการขุ้ดพ่นห่นและด่นแข้็งออกจากเสุ้นที่างโดยไมื่่เหมื่่อน การขุ้ดคลองสุุเอซที่่สุ่วนใหญ่เป็นที่ราย ที่าให้โครงการน่ข้อง de Lesseps ตั้้งค่าใช้จ่ายคร้งแรกไว้ประมื่าณ์ ๔๐๐ ล้านเหร่ยญสุหร้ฐ แตั้่เมื่่อมื่่การนาเสุนอเข้้าที่่สุภาฯ ใน ๑๔ กุมื่ภาพ้นธ์ ๑๘๘๐ ค่าใช้จ่ายถึูกห้นลดลงมื่าเป็น ๒๑๔ ล้านเหร่ยญสุหร้ฐ ๑๖๘.๖ ล้านเหร่ยญสุหร้ฐ ๑๓๑.๖ ล้านเหร่ยญสุหร้ฐ ตั้ามื่ลาด้บ และใน ๑ มื่่นาคมื่ ๑๘๘๐ ไ ด ข้้ อ้ ย ตัุ้ ที่่ ่ ๑ ๒ ๐ ล า้ น เ ห ร ย่ ญ สุ ห ร ฐ้ โ ด ย สุ ภ า ฯ ตั้ ง้ เ ว ล า ใ น ก า ร ก อ่ สุ ร า้ ง ๗ ถึ งึ ๘ ป ี แ ตั้ ่ d e L e s s e p s เ สุ น อ ข้ อ ใ ช เ้ ว ล า เ พ ย่ ง แ ค ่ ๖ ป ี (เน่องจากความื่มื่้นใจในตั้นเองที่่มื่่ประสุบการณ์์ขุ้ดคลองสุุเอซ ๑๐ ปี) โดยเน่องานตั้้องขุ้ดคลองระยะที่างประมื่าณ์ ๘๒ กโ่ ลเมื่ตั้ร ระหวา่ งเมื่อ่ ง Colon กบ้ Panama City ข้ดุ คลองลกึ ๙ เมื่ตั้ร (๒๙.๕ ฟตัุ้ ) รอ่ งนา กวา้ ง ๒๒ เมื่ตั้ร (๗๒.๒ ฟตัุ้ ) ความื่กวา้ งคลองผว่ นา ประมื่าณ์๒๗.๕เมื่ตั้ร(๙๐.๒ฟตัุ้ )และตั้อ้ งลา เลย่ งหน่ ที่ข้่ ดุ ออกประมื่าณ์๑๒๐,๐๐๐,๐๐๐ลกู บาศกเ์ มื่ตั้ร รวมื่การสุร้างเข้่อนก้นนาเพ่อป้องก้นนาที่่วมื่ในช่วงฤดูฝนจากแมื่่นา the Chagres อ่กด้วย
ฝรั่งเศสเริ่มการขุดคลอง
การขุ้ดคลองโดยฝร้งเศสุเร่มื่เมื่่อ ๑ มื่กราคมื่ ๑๘๘๐ ที่างด้านฝั่งแปซ่ฟิก ซึงมื่่ Charles ลูกชายข้อง de Lesseps ควบคมืุ่ การข้ดุ ในข้ณ์ะที่่ de Lesseps อยใู่ นฝรง้ เศสุคอยหาแหลง่ เง่นที่นุ และแกไ้ ข้ปญั หาที่มื่่ อ่ ยตัู้่ ลอดเวลาที่ง้ เรอ่ งข้อง เสุน้ ที่างการข้ดุ เครอ่ งมื่อ่ และแรงงาน ปญั หาเกด่ จากการศกึ ษาภมืู่ ป่ ระเที่ศในรายละเอย่ ดที่างวศ่ วกรรมื่และธรณ์ว่ ที่่ ยา น้อยเก่นไป การลาเล่ยงห่นและด่นจานวนมื่ากที่่เก่ดจากการขุ้ดออกจากพ่นที่่ จานวนแรงงาน และโรคระบาด ในภูมื่่อากาศเข้ตั้ร้อนที่่คนงานก่อสุร้างคลองตั้้องเผช่ญที่้งโรคไข้้เหล่องและมื่าลาเร่ย เร่มื่คร่าช่ว่ตั้คนงานมื่ากข้ึน ๆ เป็นเหตัุ้ให้คนงานตั้่างหวาดกล้วและหน่กล้บฝร้งเศสุ เน่องจากโรคภ้ยไข้้เจ็บและความื่ลาบากในการขุ้ดคลอง ในระดบ้ นา ที่ะเล การข้าดประสุบการณ์ภ์ าคสุนามื่ข้องคนงาน อยา่ งเชน่ การไมื่เ่ ก็บรก้ ษาเครอ่ งมื่่อเมื่่อฝนตั้กที่าให้เกด่ สุนมื่่ จ้บ แตั้ป่ ญั หาหลก้ คอ่ คา่ ใช้จา่ ยตั้า่ ง ๆ จากโรคภย้ ไข้เ้ จบ็ ที่เ่ กด่ ข้ึน น้บจา นวนคนงานที่เ่ สุ่ยชว่ ตั้่ ระหวา่ งการขุ้ดคลอง ปานามื่า (ระหว่างช่วง ค.ศ. ๑๘๘๑-๑๘๘๙) ได้กว่า ๒๒,๐๐๐ คน (ในจานวนน่เป็นชาวฝร้งเศสุกว่า ๕,๐๐๐ คน) การดาเน่นการขุ้ดคลองดาเน่นมื่าอย่างยากลาบากถึึง ค.ศ. ๑๘๘๕ ก็เร่มื่เป็นที่่ประจ้กษ์จากคนสุ่วนใหญ่ ว่าการขุ้ดคลองแบบ sea-level canal น้นเป็นไปได้ยาก มื่่ปัญหาจากภูมื่่ประเที่ศ ปัญหานาที่่วมื่พ่นที่่และ ดน่ สุไลด์ ปญั หาเรอ่ งเงน่ ที่นุ ในการกอ่ สุรา้ ง ข้าดเครอ่ งมื่อ่ ข้าดคนงาน ลว้ นถึาถึมื่เข้า้ มื่าที่า ใหแ้ นวที่างการใชป้ ระตั้กู น้ นา (an elevated canal with locks) ดมืู่ ค่ วามื่เหมื่าะสุมื่และมื่ค่ วามื่เปน็ ไปไดมื่้ ากกวา่ แตั้่ de Lesseps ยง้ คงไมื่เ่ หน็ ดว้ ย จนกระที่้งใน ตัุ้ลาคมื่ ๑๘๘๗ สุภาฯ จึงมื่่มื่ตั้่ให้เปล่ยนว่ธ่การดาเน่นการขุ้ดคลองปานามื่าแบบระด้บความื่ลึก
61
ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
นาวิกศาสตร์
เด่ยวเป็นแบบ Locks (high-level lock canal) ก่อสุร้างประตัู้ก้นนาเพ่อปร้บระด้บนาจานวน ๑๐ ชุด ซึงออกแบบ และควบคุมื่โดย Gustave Eiffel (ผู้ออกแบบและสุร้างหอไอเฟลในกรุงปาร่สุ) เร่มื่ก่อสุร้างใน ๑๕ มื่กราคมื่ ๑๘๘๘ และมื่ค่ วามื่กา้ วหนา้ เปน็ อยา่ งมื่าก บางพน่ ที่ข้่ องคลองข้ดุ ใกลถึ้ งึ เปา้ หมื่าย ประตั้กู น้ นา แรกพรอ้ มื่ที่จ่ ะประกอบชน่ สุว่ นรวมื่ ถึงึ การกอ่ สุรา้ งเข้อ่ นกเ็ รมื่่ ลงตั้ว้ แตั้แ่ ลว้ กเ็ กด่ ปญั หาดา้ นเงน่ ที่นุ ผทีู่้ เ่ คยรว่ มื่ที่นุ กบ้ de Lesseps กไ็ มื่ร่ ว่ มื่ดว้ ย (เนอ่ งจากมื่ก่ าร ใชเ้ งน่ ไปเปน็ จา นวนมื่ากและเกน่ จากระยะเวลาดา เนน่ การที่ค่ าดวา่ จะไดตั้้ น้ ที่นุ คน่ ) จนกระที่ง้ ใน ๑๕ พฤษภาคมื่ ๑๘๘๙ โครงการข้ดุ คลองจงึ ตั้อ้ งหยดุ ลงและบรษ่ ที่้ ข้องdeLessepsกล็ มื่้ ละลายโดยการข้ดุ คลองผา่ นไป๘ปีมื่ค่ วามื่กา้ วหนา้ เพย่ ง แค่๒ใน๕เที่า่ นน้ และใชเ้งน่ ไป๒๓๔.๘ลา้ นเหรย่ ญสุหรฐ้ สุา หรบ้ ตั้ว้ FerdinanddeLessepsและCharlesdeLesseps ก็ถึูกศาลตั้้ดสุ่นมื่่ความื่ผ่ดเก่ยวก้บการฉ้อโกงที่่ถึูกเร่ยกว่า “Panama Affair” ที่้งสุองคนถึูกตั้้ดสุ่นจาคุก โดยตั้่อมื่า Ferdinand de Lesseps เสุ่ยช่ว่ตั้เมื่่อ ๗ ธ้นวาคมื่ ๑๘๙๔ รวมื่อายุ ๘๙ ปี สุาหร้บ Charles de Lesseps เสุ่ยช่ว่ตั้ ใน ค.ศ. ๑๙๒๓ ที่้นเห็นคลองปานามื่าเปิดใช้งานในช่วงที่่สุองหล้งสุหร้ฐอเมื่ร่กา เข้้ามื่าดาเน่นการในช่วงตั้่อไป
ภาพท่ี ๕ คนงานชาวฝรั่งเศสเริ่มการขุดคลองปานามา เสียชีวิตจากภัยธรรมชาติจําานวนมาก
บที่เรย่ นความื่ผด่ พลาดข้องฝรง้ เศสุสุว่ นใหญจ่ ะบน้ ที่กึ ไวว้ า่ เกด่ จากแนวที่างและชอ่ เสุย่ งข้องdeLessepsที่ตั้่ อ้ งการข้ดุ คลอง ปานามื่าแบบในระดบ้ นา ที่ะเลโดยไมื่ฟ่ งั คา ที่ก้ ที่ว้ งจากหลายฝา่ ยอยา่ งไรกตั้็ ามื่หลายฝา่ ยสุนบ้ สุนนุ ความื่คด่ ข้องdeLesseps กเ็ พราะชอ่ เสุย่ งข้องเข้าที่ป่ ระสุบความื่สุา เรจ็ จากการข้ดุ คลองสุเุ อซ ที่ง้ น่ ฝรง้ เศสุยง้ คงพยายามื่ที่จ่ ะดา เนน่ การข้ดุ คลอง ปานามื่าตั้อ่ โดยWyseไดก้ ลบ้ เข้า้ มื่ารบ้ ผด่ ชอบงานภายใตั้ช้ อ่ บรษ่ ที่้ theCompagnieNouvelledeCanaldePanama ในว้นที่่ ๒๐ ตัุ้ลาคมื่ ค.ศ. ๑๘๙๔ ด้วยเง่นทีุ่นที่่ค่อนข้้างจาก้ดเพ่ยง ๑๒,๐๐๐,๐๐๐ ล้านเหร่ยญสุหร้ฐ และเร่มื่ลงมื่่อ ขุ้ดคลองตั้่อได้ในเด่อนธ้นวาคมื่ปีเด่ยวก้น คนงานค่อย ๆ เพ่มื่ข้ึนจาก ๗๐๐ คนเป็น ๔,๐๐๐ คน ใน ค.ศ. ๑๘๙๗ โดยคลองปานามื่าจะเป็นแบบประตัู้ก้นนาตั้ามื่ที่ะเลสุาบเพ่อปร้บระด้บนา การล็อกแบบ ๒ ช้น (Double Locks) ยาว๒๒๕เมื่ตั้ร(๗๓๘ฟตัุ้ )ลกึ ๙เมื่ตั้ร(๓๐ฟตัุ้ )กวา้ ง๒๕เมื่ตั้ร(๘๒ฟตัุ้ )อก่ ชอ่ งกวา้ ง๑๘เมื่ตั้ร(๕๙ฟตัุ้ )กา หนดไว้๘ชดุ ได้แก่ ด้านฝั่งมื่หาสุมืุ่ที่รแอตั้แลนตั้่ก ๒ ชุด ล็อกที่่ Bohio Soldado ๒ ชุด ล็อกที่่ Obispo ด้านฝั่งมื่หาสุมืุ่ที่รแปซ่ฟิก ๑ ชุดที่่ Paraiso ๒ ชุดที่่ Pedro Miguel และ ๑ ชุดที่่ Miraflores รวมื่ที่้งการขุ้ดที่ะเลสุาบและสุร้างเข้่อนบนแมื่่นา Chagres River ที่่ Bohio และ Alhajuela เพ่อป้องก้นนาที่่วมื่และผล่ตั้กระแสุไฟฟ้า ซึงแผนการดาเน่นการขุ้ดแบบน่ สุหรฐ้ อเมื่รก่ า ไดน้ า มื่าใชใ้ นชว่ งที่ร่ บ้ งานตั้อ่ จากฝรง้ เศสุในเวลาตั้อ่ มื่าที่ฝ่ รง้ เศสุตั้อ้ งถึงึ จดุ ตั้ด้ สุน่ ใจวา่ จะลมื่้ เลก่ งานที่ง้ หมื่ด หรอ่ การข้ายสุมื่้ ปที่านใหแ้ กผ่ สุู้ นใจและสุดุ ที่า้ ยผบู้ รห่ ารฝรง้ เศสุกตั้็ ด้ สุน่ ใจข้ายสุมื่้ ปที่านใหแ้ กสุ่ หรฐ้ อเมื่รก่ าใน๒ธน้ วาคมื่๑๘๙๙ ในสุมื่้ยข้องประธานาธ่บด่ William McKinley โดยสุหร้ฐอเมื่ร่กา ใช้บที่เร่ยนสุาค้ญข้องฝร้งเศสุมื่าแก้ไข้ข้้นตั้อน การก่อสุร้างจนสุามื่ารถึขุ้ดคลองปานามื่าให้สุาเร็จลงได้
นาวิกศาสตร์ 62 ปีที่ ๑๐๕ เล่มท่ี ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
ภาพท่ี ๖ ระหว่างการขุดคลองปานามา พบอุปสรรคมากมาย เช่น การลําาเลียง ดิน หิน ออกจากพื้นที่
คลองปานามาช่วงยุคสหรัฐอเมริกา
สุหร้ฐอเมื่ร่กา เร่มื่เข้้ามื่าสุานตั้่อโครงการน่ใน ค.ศ. ๑๙๐๔ ซึงได้นาบที่เร่ยนจากฝร้งเศสุมื่าเร่มื่ตั้้นโครงการ หนงึ ในนน้ ที่เ่ รง่ ที่า คอ่ การกา จด้ โรคระบาดที่เ่ ปน็ ภย้ คกุ คามื่ที่มื่่ องไมื่เ่ หน็ ที่า ใหค้ นงานตั้อ้ งเสุย่ ชว่ ตั้่ จา นวนมื่าก เมื่อ่ เรมื่่ ตั้น้ เงน่ จา นวน มื่ากถึกู นา ไปปรบ้ ปรงุ ระบบสุาธารณ์สุขุ้ ที่พ่ ก้ อาศย้ เพอ่ สุรา้ งความื่ปลอดภย้ ใหแ้ กค่ นงานข้องสุหรฐ้ อเมื่รก่ า เพอ่ ลดปญั หาตั้า่ ง ๆ โดยเฉพาะโรคระบาดที่บ่ รษ่ ที่้ ฝรง้ เศสุเจอกอ่ นหนา้ แตั้สุ่ ดุ ที่า้ ยแลว้ กมื่็ ค่ นงานข้องสุหรฐ้ อเมื่รก่ าเสุย่ ชว่ ตั้่ ไปจา นวน๕,๖๐๐คน จากปัญหาโรคระบาดและอุบ้ตั้่เหตัุ้จากการก่อสุร้าง ที่้งน่ สุหร้ฐอเมื่ร่กา สุนใจการขุ้ดคลองผ่านคอคอดปานามื่า ตั้ง้ แตั้ค่ รสุ่ ตั้ศ์ ตั้วรรษที่่ ๑๙ ตั้ามื่ที่ก่ ลา่ วมื่าแลว้ ข้า้ งตั้น้ จากในชว่ งที่ช่ าวอเมื่รก่ น้ จา นวนมื่ากไดไ้ ปตั้ง้ ถึน่ ฐานที่างฝง่ั ตั้ะวน้ ตั้ก ข้องประเที่ศแถึบรฐ้ โอเรกอนและรฐ้ แคลฟ่ อรเ์ นย่ เพอ่ ข้ดุ คน้ หาแรที่่ องคา และตั้อ่ มื่ายง้ ไดห้ มื่เู่ กาะฟลิ ป่ ปนิ สุเ์ ปน็ อาณ์านค่ มื่ แหง่ แรกในที่วป่ เอเชย่ เมื่อ่ ค.ศ.๑๘๙๘ซงึ ในหว้ งเวลานน้ ปานามื่าเปน็ เพย่ งจง้ หวด้ หนงึ ข้องประเที่ศโคลมื่้ เบย่ เมื่อ่ สุหรฐ้ อเมื่รก่ า จะเข้า้ มื่าข้ดุ คลองในรปู ข้องธรุ กจ่ มื่แ่ นวโนมื่้ ที่จ่ ะสุรา้ งรายไดจ้ า นวนมื่ากแตั้ก่ ารเจรจาระหวา่ งสุหรฐ้ อเมื่รก่ ากบ้ รฐ้ บาลโคลมื่้ เบย่ ไมื่่ประสุบความื่สุาเร็จเพราะผลประโยชน์ไมื่่ลงตั้้วหลายประเด็น ในข้ณ์ะเด่ยวก้นชาวปานามื่ากล้วว่าโคล้มื่เบ่ย จะไมื่แ่ บง่ ผลประโยชนใ์ หเ้ ที่า่ ที่พ่ วกตั้นควรได้ จงึ ไดก้ อ่ การปฏว่ ตั้้ ข้่ นึ และประกาศตั้ว้ เปน็ ประเที่ศเอกราช สุหรฐ้ อเมื่รก่ า จงึ สุนบ้ สุนนุ การตั้อ่ สุขู้้ องกลมืุ่่ แบง่ แยกดน่ แดนจากประเที่ศโคลมื่้ เบย่ ที่มื่่ ก่ ารตั้อ่ สุมืู่้ ายาวนานหลง้ จากหมื่ดอที่่ ธพ่ ลสุเปน ที่เ่รย่ กวา่ “สุงครามื่พน้ วน้ ”(TheThousandDays'War/ภาษาสุเปน:GuerradelosMilDías)เรมื่่ เมื่อ่ ๑๗ตั้ลุ าคมื่๑๘๙๙ ถึึง ๒๑ พฤศจ่กายน ๑๙๐๒ ด้วยความื่ช่วยเหล่อจากสุหร้ฐอเมื่ร่กา ปานามื่าจึงได้ร้บอ่สุระแยกตั้้วออกจากโคลมื่้ เบย่ เมื่อ่ ๓ พฤศจก่ ายน ๑๙๐๓ ที่ง้ น่ สุหรฐ้ อเมื่รก่ าเปน็ ประเที่ศแรกที่ใ่ หก้ ารรบ้ รองในวน้ ที่่ ๖ พฤศจก่ ายน ปเี ดย่ วกน้ และไดที่้ า ข้อ้ ตั้กลงระหวา่ งประเที่ศปานามื่ากบ้ สุหรฐ้ อเมื่รก่ า เรย่ กวา่ The Hay-Bunau-Varilla Treaty (รฐ้ มื่นตั้รตั้่ า่ งประเที่ศ John M. Hay สุหร้ฐอเมื่ร่กา ก้บ Philippe Bunau-Varilla ผู้แที่นปานามื่า) เมื่่อว้นที่่ ๑๘ พฤศจ่กายน ค.ศ. ๑๙๐๓ ในกรุงวอช่งตั้้นด่ซ่เพ่อเจรจาสุนธ่สุ้ญญาที่่ที่าให้สุหร้ฐอเมื่ร่กา ได้ร้บสุ่ที่ธ่พ่เศษในคลองปานามื่าเพ่อแลกก้บการชดใช้ ที่างการเง่นและการคาประก้นการคุ้มื่ครองให้ก้บสุาธารณ์ร้ฐที่่ตั้้งข้ึนใหมื่่ สุหร้ฐอเมื่ร่กา จะได้ร้บสุ่ที่ธ่ในเข้ตั้คลอง ซึงจะข้ยายออกไป ๕ ไมื่ล์ที่้งสุองด้าน (ความื่กว้าง ๑๐ ไมื่ล์หร่อประมื่าณ์ ๑๖ ก่โลเมื่ตั้ร) ข้องเสุ้นที่างคลอง สุาหร้บการ ก่อสุร้างคลอง สุหร้ฐอเมื่ร่กาได้ร้บอนุญาตั้ให้ปกครองและเสุร่มื่สุร้างในเข้ตั้คลองน่ ในที่างกล้บก้น ปานามื่า ไดก้ ารรบ้ ประกน้ ความื่เป็นอ่สุระและได้ร้บเง่น๑๐,๐๐๐,๐๐๐เหร่ยญสุหร้ฐพร้อมื่เง่นรายปี๒๕๐,๐๐๐เหร่ยญสุหร้ฐ
63
ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
นาวิกศาสตร์
ใน ๙ ปี หล้งจากสุนธ่สุ้ญญาด้งกล่าวได้ร้บการให้สุ้ตั้ยาบ้นโดยที่้งสุองประเที่ศใน ค.ศ. ๑๙๐๔ และคลองปานามื่า สุรา้ งเสุรจ็ สุมื่บรู ณ์ใ์ นค.ศ.๑๙๑๔๑๐ ที่ง้ หมื่ดนสุ่ หรฐ้ อเมื่รก่ าไดเ้ คยเสุนอเงอ่ นไข้ที่ค่ ลา้ ยกน้ กบ้ โคลมื่้ เบย่ เมื่อ่ ๒๒มื่กราคมื่๑๙๐๓ โดยเสุนอในสุนธสุ่ ญ้ ญา Hay-Herrán Treaty (รฐ้ มื่นตั้รตั้่ า่ งประเที่ศ John M. Hay สุหรฐ้ อเมื่ร่กา กบ้ Tomás Herrán ผแู้ ที่นโคลมื่้ เบย่ ) แตั้ร่ ฐ้ บาลโคลมื่้ เบย่ ปฏเ่ สุธวา่ เปน็ การละเมื่ด่ อา นาจอธป่ ไตั้ยข้องชาตั้แ่ ละเนอ่ งจากถึอ่ วา่ เปน็ การชดเชย ไมื่่เพ่ยงพอ ที่าให้สุหร้ฐอเมื่ร่กา ห้นไปให้การสุน้บสุนุนกลุ่มื่แบ่งแยกด่นแดนจากประเที่ศโคล้มื่เบ่ยตั้ามื่ที่่กล่าวมื่า
ภาพที่ ๗ คนงานชาวฝร่ังเศสขุดคลองฯ มีเคร่ืองทุ่นแรงน้อยและไม่ได้รับการดูแล
ในเวลาตั้อ่ มื่าสุนธสุ่ ญ้ ญาTheHay–Bunau-VarillaTreatyนเ่ปน็ ที่มื่่ าข้องความื่ข้ด้ แยง้ ระหวา่ งปานามื่าและสุหรฐ้ อเมื่รก่ า นบ้ ตั้ง้ แตั้สุ่ หรฐ้ อเมื่รก่ า เรมื่่ การข้ดุ คลองปานามื่าตั้อ่ จากฝรง้ เศสุ ซงึ การสุรา้ งเข้ตั้คลองกลายเปน็ พน่ ที่แ่ บง่ แยกเชอ่ ชาตั้แ่ ละสุง้ คมื่ โดยแยกออกจากประเที่ศปานามื่า สุหร้ฐอเมื่ร่กา ได้ใช้ว่ธ่การผล้กด้นเพ่อกาหนดสุ่งแวดล้อมื่ที่่ดูเหมื่่อนจะเป็นกรอบ ที่่ด่ที่่สุุดในการปร้บแนวที่างปฏ่บ้ตั้่ข้องชาวอเมื่ร่ก้นในปานามื่า โดยความื่ข้้ดแย้งมื่่ความื่รุนแรงถึึงจุดสุูงสุุดเมื่่อ วน้ ที่่ ๙ มื่กราคมื่ ค.ศ. ๑๙๖๔ ที่มื่่ ก่ ารจลาจลในพน่ ที่อ่ า นาจอธป่ ไตั้ยข้องเข้ตั้คลองปานามื่า การจลาจลเรมื่่ ตั้น้ ข้นึ หลง้ จาก ธงชาตั้ป่ านามื่าถึกู ฉก่ ข้าดระหวา่ งความื่ข้ด้ แยง้ ข้องนก้ เรย่ นปานามื่ากบ้ เจา้ หนา้ ที่ตั้่ า รวจเข้ตั้คลองที่างดา้ นข้วาที่มื่่ ธ่ งชาตั้ป่ านามื่า ชก้ บนยอดเสุาคกู่ บ้ ธงชาตั้สุ่ หรฐ้ อเมื่รก่ า ในสุถึานการณ์น์ ห่ นว่ ยงานข้องกองที่พ้ สุหรฐ้ อเมื่รก่ า มื่สุ่ ว่ นรว่ มื่ในการปราบปรามื่ การจลาจลโดยใชค้ วามื่รนุ แรง หลง้ จากการตั้อ่ สุไู้ ด้ ๓ วน้ ชาวปานามื่า ๒๒ คน และที่หารสุหรฐ้ อเมื่รก่ า ๔ นาย เสุย่ ชว่ ตั้่ และว้นน่เป็นที่่รู้จ้กในปานามื่าเป็นว้น Martyrs' เหตัุ้การณ์์ว้นที่่ ๙ มื่กราคมื่ ถึ่อเป็นปัจจ้ยสุาค้ญในการตั้้ดสุ่นใจข้อง สุ ห ร ฐ้ อ เ มื่ ร ก่ า ใ น ก า ร เ จ ร จ า สุ น ธ สุ่ ญ้ ญ า T o r r i j o s - C a r t e r ค . ศ . ๑ ๙ ๗ ๗ ซ งึ ใ น ที่ สุ่ ดุ ก ย็ ก เ ล ก่ สุ น ธ สุ่ ญ้ ญ า H a y - B u n a u - V a r i l l a และอนญุ าตั้ใหมื่้ ก่ ารโอนการควบคมืุ่ เข้ตั้คลองไปยง้ ปานามื่าและการสุง่ มื่อบการควบคมืุ่ เตั้มื่็ รปู แบบข้องคลองปานามื่า เมื่่อว้นที่่ ๓๑ ธ้นวาคมื่ ค.ศ. ๑๙๙๙
ยอ้ นเวลาแรกเรมื่่ หลายฝา่ ยรวมื่ถึงึ ประธานาธบ่ ด่McKinleyสุหรฐ้ อเมื่รก่ าสุนใจการข้ดุ คลองในที่วป่ อเมื่รก่ ากลางโดยเฉพาะ เสุน้ ที่างนก่ ารากว้ (Nicaraguaroute)เพอ่ รน่ เวลาการเดน่ ที่างออ้ มื่ที่วป่ อเมื่รก่ าใตั้้สุหรฐ้ อเมื่รก่ าเฝา้ มื่องโครงการปานามื่า ดว้ ยเชน่ กน้ เพราะเปน็ โครงการที่อ่ ยเู่ หมื่อ่ นปลายจมื่กู และเปน็ ประโยชนก์ บ้ สุหรฐ้ อเมื่รก่ า ในดา้ นเศรษฐกจ่ และการที่หาร ที่ง้ น่
๑๐ https://www.britannica.com/event/Hay-Bunau-Varilla-Treaty
นาวิกศาสตร์ 64 ปีท่ี ๑๐๕ เล่มท่ี ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
บุคคลที่่มื่่สุ่วนในการสุ่งเสุร่มื่การตั้้ดสุ่นใจในการเปิด
เสุน้ ที่างการข้ดุ คลองนใ่หแ้ ก่ประธานาธบ่ ด่ธโ่อดอร์รสุู เวลตั้์
(Theodore Roosevelt)๑๑ ได้แรงบ้นดาลใจจากหน้งสุ่อ
“Influence of Sea Power upon History.” เข้ย่ นโดย
นาวาเอก Thayer Mahan ที่่อธ่บายถึึงสุมืุ่ที่ที่านุภาพ
วา่ ดว้ ยกา ลง้ อา นาจข้องชาตั้ที่่ างที่ะเลที่มื่่ สุ่ ว่ นประกอบสุา คญ้
ค่อ กาล้งอานาจที่างเศรษฐก่จและกาล้งอานาจที่าง
ที่หารควบคู่ก้น (The theory was that supremacy
at sea was an integral part of commercial andmilitaryprowess.)นอกจากน่กอ่ นที่่Mahanจะถึงึ แก่กรรมื่และเร่มื่ตั้้นข้องสุงครามื่โลกคร้งที่่ ๑ เข้าได้
เข้่ยนบที่ความื่เร่อง “The Panama Canal and the
Distribution of the Fleet” ในน่ตั้ยสุาร The North
American Review ก้นยายน ๑๙๑๔๑๒ ช่วงเวลาพอด่ก้บ โดยสหรัฐอเมริกา ที่ ก่ า ร ข้ ดุ ค ล อ ง ป า น า มื่ า เ พ ง่ เ ร มื่่ เ ป ดิ ใ ช ง้ า น M a h a n ไ ด ใ้ ห ค้ ว า มื่
สุนใจเปน็ พเ่ ศษในเรอ่ งหลก้ การรวมื่กา ลง้ (Concentration of force) มื่งุ่ เนน้ เรอ่ งที่ตั้่ ง้ ข้องกองเรอ่ ที่ค่ วรมื่แ่ บบกองเรอ่ เดย่ ว ไมื่แ่ บง่ เปน็ คู่ เนอ่ งจากตั้อ้ งใชที่้ รพ้ ยากรสุงู (...it decides that the position of the fleet shall be single, not dual.) และกองเรอ่ รบที่จ่ ะตั้อ้ งสุามื่ารถึเคลอ่ นกา ลง้ สุนบ้ สุนนุ ซงึ กน้ และกน้ ได้ โดยไดตั้้ ง้ คา ถึามื่วา่ สุหรฐ้ อเมื่รก่ า จะที่า อยา่ งไร ที่่ไมื่่ตั้้องทีุ่่มื่เง่นมื่หาศาลในการสุร้างกองเร่อรบข้นาดใหญ่ที่้งสุองฝั่งมื่หาสุมืุ่ที่ร โดย Mahan มื่่คาตั้อบสุุดที่้ายว่า “คลองปานามื่าจะที่า ใหก้ องเรอ่ สุหรฐ้ อเมื่รก่ าสุามื่ารถึเคลอ่ นกา ลง้ ไดจ้ ากฝง่ั มื่หาสุมื่ทีุ่ รหนงึ ไปยง้ อก่ มื่หาสุมื่ทีุ่ รหนงึ เมื่อ่ ภย้ คกุ คามื่ และโอกาสุที่่เก่ดข้ึนมื่าถึึง (“...It allowed the United States to swing the navy from one ocean to the other, according to emerging threats and opportunities.”) ที่้งน่ Mahan ได้เห็นถึึงอ้นตั้รายในความื่ปลอดภ้ย ข้องคลองปานามื่าที่สุ่ หรฐ้ อเมื่รก่ า จะตั้อ้ งที่มืุ่่ ที่รพ้ ยากรในการดแู ลใหสุ้ ามื่ารถึเปดิ ใชง้ านไดตั้้ ลอดที่กุ หว้ งเวลาและเหตั้กุ ารณ์์ “ข้า้ ศกึ จะตั้อ้ งใชก้ า ลง้ มื่งุ่ ในการครอบครองคลองปานามื่าเพอ่ แบง่ แยกกา ลง้ ที่างเรอ่ สุหรฐ้ อเมื่รก่ า จากสุองมื่หาสุมื่ทีุ่ ร...., ด้วยล้กษณ์ะข้องคลองปานามื่าที่่เป็นคลองขุ้ดและใช้ระบบประตัู้ปร้บระด้บนาย่อมื่มื่่ความื่เสุ่ยงจากการก่อกวน ข้องข้า้ ศกึ เสุมื่อ เชน่ การกอ่ ใหเ้ กด่ อบุ ตั้้ เ่ หตัุ้ การสุรา้ งความื่ประหลาดใจ การหก้ หลง้ ข้องเจา้ หนา้ ที่่ การข้าดความื่ระมื่ด้ ระวง้ หร่อภาวะสุงครามื่ ล้วนสุ่งผลกระที่บตั้่อเสุ้นที่างการคมื่นาคมื่ที่่สุาค้ญน่ ที่่ที่าให้ข้้าศึกมื่่โอกาสุบรรลุว้ตั้ถึุประสุงค์ ที่างยทีุ่ ธศาสุตั้รผ์ า่ นการครอบครองในพน่ ที่ที่่ เ่ หนอ่ กวา่ ไมื่ว่ า่ ชว่ งเวลาใดที่ค่ ลองนถึ่ กู ปดิ ไป” ที่ง้ น่ เหตั้กุ ารณ์สุ์ า คญ้ หนงึ ที่ถึ่ อ่ เปน็ บที่เรย่ นใหแ้ กก่ องที่พ้ เรอ่ สุหรฐ้ อเมื่รก่ าในอดตั้่ เกด่ ข้นึ ในระหวา่ งสุงครามื่Spanish-Americanที่เ่รอ่ รบUSSMaine
๑๑ ประธานาธบ่ ด่ ธโ่ อดอร์ รสุู เวลตั้์ (Theodore Roosevelt ) รบ้ ตั้า แหนง่ ประธานาธบ่ ดสุ่ หรฐ้ อเมื่รก่ าคนที่่ ๒๖ ระหวา่ ง ๑๔ กน้ ยายน ๑๙๐๑-๔ มื่น่ าคมื่ ๑๙๐๙ ตั้่อจากประธานาธบ่ ด่ McKinley ที่่ถึูกลอบสุ้งหาร
๑๒ https://www.jstor.org/stable/pdf/25108252.pdf?refreqid=excelsior%3A65a0ba23f5ed322a22a9217c40fe4c85
65
ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
ภาพที่ ๘ ประธานาธิบดี Theodore Roosevelt เยี่ยมชมการขุดคลอง
นาวิกศาสตร์
จอดอยู่ในฐานที่้พเร่อค่วบา เก่ดการก่อว่นาศกรรมื่ที่าให้เร่อระเบ่ดเมื่่อ ๑๕ กุมื่ภาพ้นธ์ ๑๘๙๘ สุ่งผลให้ลูกเร่อ เสุ่ยช่ว่ตั้ ๒๖๐ นาย ในคร้งน้นเร่อรบ USS Oregon ที่่ประจาการอยู่ที่างฝั่งตั้ะว้นตั้กใน San Francisco ได้ร้บคาสุ้ง ใหไ้ ปเสุรมื่่ กา ลง้ ที่างฝง่ั ตั้ะวน้ ออกตั้อ้ งเดน่ ที่างดว้ ยระยะที่างมื่ากกวา่ ๑๒,๐๐๐ ไมื่ล์ ใชเ้ วลาเดน่ ที่าง ๖๖ วน้ ๑๓ กวา่ จะออ้ มื่ ที่ว่ปอเมื่ร่กาใตั้้ไปเสุร่มื่กาล้งได้ที่้นเวลาอย่างฉ่วเฉ่ยดและร่วมื่ในการรบ Battle of Santiago Bay สุะที่้อนถึึง ความื่จาเป็นที่างที่หารเมื่่อกองที่้พเร่อสุหร้ฐอเมื่ร่กา ตั้้องการเคล่อนกาล้งที่างเร่อระหว่างมื่หาสุมืุ่ที่รแอตั้แลนตั้่ก และมื่หาสุมื่ทีุ่ รแปซฟ่ กิ ที่มื่่ ร่ ะยะที่างไกลมื่าก ดง้ นน้ สุา หรบ้ ประธานาธบ่ ด่ Roosevelt แลว้ การควบคมืุ่ คลองข้ดุ ปานามื่าน่ จงึ มื่ค่ วามื่จา เปน็ และสุา คญ้ อย่างย่งยวดตั้่อผลประโยชน์ข้องชาตั้่สุหร้ฐอเมื่ร่กา
ภาพที่ ๙ แสตมป์เปลี่ยนโลก
กระบวนการคด้ เลอ่ กพน่ ที่ก่ ารข้ดุ คลองระหวา่ งเสุน้ ที่างนก่ ารากว้ กบ้ คลองปานามื่าที่ฝ่ รง้ เศสุที่ง่ เอาไวเ้ ปน็ ที่ถึ่ กเถึย่ ง ก้นในสุภาคองเกรสุ โดยวุฒ่สุมื่าช่กหลายที่่านเอนเอ่ยงไปในเสุ้นที่างน่การาก้ว แตั้่ว่ศวกรฝร้งเศสุช่อ นายบูโน วาร่ลยา (Bunau-Varilla) ไดพ้ ยายามื่ลอ็ บบช่ แ่ จงใหข้้ อ้ มื่ลู หนก้ แนน่ วา่ พน่ ที่ใ่ นนก่ ารากว้ นา่ จะเปน็ อน้ ตั้รายในระยะยาว เพราะ มื่่ภูเข้าไฟที่่อาจระเบ่ดว้นใดก็ได้ จากหน้งสุ่อ Overthrow ข้องสุตั้่เฟน ค่นเซอร์๑๔ ได้กล่าวไว้ว่าใน ค.ศ. ๑๘๙๘ ห้วหน้า คนหนึงในองค์การเก่ยวก้บคลองข้องฝร้งเศสุ ค่อ ฟีล่ป-ชอง บูโน-วาร่ยา ได้จ้างว่ลเล่ยมื่ เนลสุ้น ครอมื่เวลล์ เพ่อจะ โนมื่้ นา้ วสุภาคองเกรสุสุหรฐ้ อเมื่รก่ า ที่จ่ ะสุรา้ งคลองปานามื่าไมื่ใ่ ชค่ ลองที่ข้่ า้ มื่จากนก่ ารากว้ โดยใน ค.ศ. ๑๙๐๒ หลง้ จากไดมื่้ ่ การผล่ตั้แสุตั้มื่ป์ ๑๐ เซ็นตั้์ ชุดน่การาก้วในสุหร้ฐอเมื่ร่กา ออกโดยบร่ษ้ที่อเมื่ร่ก้นแบงก์โน้ตั้ เป็นภาพคว้นจากภูเข้าไฟ โมื่โมื่ตั้้มื่โบ ซึงตั้้งอยู่ห่างราว ๑๖๐ ก่โลเมื่ตั้ร จากสุถึานที่่ที่่เป็นแผนเสุนอสุร้างคลองน่การาก้วจากจุดน่เอง ครอมื่เวล ไดสุ้ รา้ งข้า่ วเกย่ วกบ้ เรอ่ งนใ่ นหนง้ สุอ่ พมื่่ พน์ ว่ ยอรก์ ซน้ โดยมื่ร่ ายงานวา่ ภเู ข้าไฟโมื่โมื่ตั้มื่้ โบเกด่ ระเบด่ ข้นึ และเกด่ แผน่ ดน่ ไหว หลง้ จากนน้ เข้าไดสุ้ ง่ ใบปลว่ ไปพรอ้ มื่กบ้ แสุตั้มื่ปไ์ ปใหก้ บ้ วฒุ สุ่ มื่าชก่ และในวน้ ที่่ ๑๙ มื่ถึ่ นุ ายน ค.ศ. ๑๙๐๒ ๓ วน้ หลง้ จาก วุฒ่สุมื่าช่กได้ร้บแสุตั้มื่ป์ พวกเข้าตั้่างลงคะแนนให้ปานามื่าเป็นเสุ้นที่างในการขุ้ดคลองล้ด จากการกระที่าคร้งน่เอง ครอมื่เวลล์ ได้ร้บผลประโยชน์ไปราว ๘ แสุนเหร่ยญสุหร้ฐ และที่าให้สุภาคองเกรสุสุหร้ฐอเมื่ร่กา ห้นกล้บมื่าตั้กลงใจ เลอ่ กการข้ดุ คลองที่ป่ านามื่า และเจรจาข้อซอ่ โครงการข้ดุ คลองจากบรษ่ ที่้ ข้องฝรง้ เศสุ พรอ้ มื่อนมืุ่ ตั้้ ห่ ลก้ การกบ้ เงน่ ที่นุ ใหสุ้ หรฐ้ อเมื่รก่ า ซอ่ กจ่ การการข้ดุ คลองจากฝรง้ เศสุมื่าที่า เอง รวมื่ถึงึ ครอบครองเครอ่ งมื่อ่ รวมื่ถึงึ อปุ กรณ์ข้์ ดุ เจาะที่ง้ หมื่ด และเร่มื่ตั้้นการที่างานเมื่่อว้นที่่ ๔ พฤษภาคมื่ ค.ศ. ๑๙๐๔
๑๓ https://www.history.navy.mil/content/history/museums/nmusn/explore/photography/ships-us/ships-usn-o/uss-oregon-
battleship-3.html.
๑๔ Stephen Kinzer. (2007). Overthrow. New York: Times Books.
นาวิกศาสตร์ 66 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
สุหรฐ้ อเมื่รก่ า นา บที่เรย่ นจากฝรง้ เศสุที่ที่่ า ใหก้ ารข้ดุ คลองไมื่ป่ ระสุบความื่สุา เรจ็ โดยเรมื่่ จากสุง้ การให้ กองที่พ้ บก สุหรฐ้ อเมื่รก่ าโดยพน้ เอกวล่ เลย่ มื่ซ่กอรก์ สุ้ (Col.Dr.WilliamCrawfordGorgas,ChiefSanitaryOfficer)เข้า้ มื่ารบ้ ผด่ ชอบ พน่ ที่ป่ านามื่า สุง่ แรกที่ที่่ า คอ่ การกา จด้ ยงุ ลาย (Stegomyia) ซงึ เปน็ พาหะในการนา โรคไข้เ้ หลอ่ งและมื่าลาเรย่ ที่ค่ รา่ ชว่ ตั้่ คนงาน โดยดาเน่นการ เช่น การข้จ้ดหนองนาที่่เป็นแหล่งเพาะพ้นธุ์และข้จ้ดพงหญ้าที่่เป็นแหล่งหลบซ่อนตั้้วข้องยุง ตั้ลอดจนกาจ้ดหนูซึงเป็นพาหะกาฬโรค ปร้บพ่นที่่พ้กอาศ้ยให้มื่่มืุ่้งตั้าข้่ายก้นยุง จ้ดการระบบนาด่มื่ เป็นตั้้น กองที่้พบกสุหร้ฐอเมื่ร่กา ใช้เวลาในการกาจ้ดยุงและหนูนานเก่อบ ๒ ปี ใช้เง่นไปประมื่าณ์ ๒๐ ล้านเหร่ยญสุหร้ฐ พ่นที่่ประเที่ศปานามื่าจึงเร่มื่ปลอดภ้ยจากพาหะตั้่าง ๆ คนงานป่วยหร่อตั้ายลดลง (ถึึงกระน้นก็ย้งที่าให้คนงาน เสุย่ ชว่ ตั้่ กวา่ ๕,๖๐๐คน)ซงึ หลง้ จากนน้ สุหรฐ้ อเมื่รก่ าจงึ ใหค้ นงานเข้า้ พน่ ที่ที่่ า งานข้ดุ คลองปานามื่าตั้อ่ ไปโดยสุหรฐ้ อเมื่รก่ า จะตั้อ้ งจา่ ยคา่ ข้ดุ คลอง ๓๗๕ ลา้ นเหรย่ ญสุหรฐ้ รวมื่ถึงึ จา่ ยคา่ ที่า สุญ้ ญา ๑๐ ลา้ นเหรย่ ญสุหรฐ้ และ ๔๐ ลา้ นเหรย่ ญสุหรฐ้ สุาหร้บสุ่นที่ร้พย์ข้องฝร้งเศสุที่่ข้ายตั้่อให้สุหร้ฐอเมื่ร่กา ที่้งน่ ว่ศวกรอเมื่ร่ก้นตั้้ดสุ่นใจที่่จะก่อสุร้างคลองปานามื่า ที่มื่่ ป่ ระตั้กู น้ นา ลอ็ กเปน็ ระยะ ๆ (lock system) แที่นที่จ่ ะเปน็ คลองที่มื่่ ร่ ะดบ้ นา เที่า่ กบ้ ระดบ้ นา ที่ะเลอยา่ งเชน่ คลองสุเุ อซ เนอ่ งจากพน่ ที่ป่ านามื่ามื่ล่ ก้ ษณ์ะพเ่ ศษคอ่ คลองนข้่ ดุ ผา่ นที่ะเลสุาบหลายแหง่ ที่สุ่ า คญ้ คอ่ ที่ะเลสุาบกาตั้นุ (Gatun Lake) และที่างตั้อนใตั้ข้้ องคลองข้ดุ ผา่ นบรเ่ วณ์ที่สุ่ งู โดยจดุ สุงู ที่สุ่ ดุ อยเู่ หนอ่ ระดบ้ นา ที่ะเลปานกลาง ๒๖ เมื่ตั้ร อก่ ที่ง้ ระดบ้ นา ในที่ะเลแคร่บเบ่ยนด้านมื่หาสุมืุ่ที่รแอตั้แลนตั้่กก้บในมื่หาสุมืุ่ที่รแปซ่ฟิกมื่่ไมื่่เที่่าก้น ด้งน้น จึงตั้้องที่าประตัู้ก้นนา ภายในลา คลองเปน็ ลอ็ ก ๆ เพอ่ ยกระดบ้ เรอ่ ใหสุ้ งู ข้นึ หรอ่ ลดตั้า ลง เมื่อ่ เรอ่ แลน่ ผา่ นจากปากคลองดา้ นหนงึ ไปออกปากคลอง อ่กด้านหนึง
ภาพท่ี ๑๐ เรือ SS ANCON เป็นเรือสินค้าลําาแรกท่ีผ่านคลองปานามาเมื่อ ๑๕ สิงหาคม ๑๙๑๔
ภายหลง้ จากไดตั้้ ระเตั้รย่ มื่ระบบพน่ ฐานการกอ่ สุรา้ งข้องระบบประตั้กู น้ นา ข้องคลองกเ็ รมื่่ ตั้น้ ข้นึ ภายใตั้ก้ ารควบคมืุ่ ข้อง นายJohnFrankStevensผมืู่้ ป่ ระสุบการณ์จ์ ากการสุรา้ งที่างรถึไฟสุายเหนอ่ ในสุหรฐ้ อเมื่รก่ า(ไมื่มื่่ ป่ ระสุบการณ์ใ์ นการข้ดุ คลอง) ซงึ Stevens ตั้อ้ งการสุรา้ งประตั้กู น้ นา ข้นาดใหญที่่ สุ่ ามื่ารถึปรบ้ ระดบ้ นา ใหไ้ ด้ ๒๖ เมื่ตั้ร (๘๕ ฟตัุ้ ) เหนอ่ ระดบ้ นา ที่ะเล โดยจะตั้อ้ งสุรา้ งเข้อ่ นข้นาดใหญ่ (Gatun Dam) รวมื่ถึงึ การข้ดุ ที่ะเลสุาบ Gatun Lake ในเวลาเดย่ วกน้ นา ที่ใ่ ชใ้ นการปรบ้ ระด้บจะมื่าจากที่ะเลสุาบ Gatun ด้วยอ่างนาข้นาดใหญ่ใช้ระบบการไหลเว่ยนข้องนา และนาที่ะเลสุาบ Gatun จะเชอ่ มื่ตั้อ่ กบ้ มื่หาสุมื่ทีุ่ รแปซฟ่ กิ มื่เ่ ที่อ่ กเข้า Gaillard (Culebra) ลอ้ มื่รอบ ซงึ การข้ดุ คลองตั้ามื่แผนงานนสุ่ หรฐ้ อเมื่รก่ า เสุร่มื่เคร่องมื่่อการขุ้ดให้มื่่ข้นาดใหญ่ข้ึนกว่าข้องฝร้งเศสุหลายเที่่าตั้้วจากสุหร้ฐอเมื่ร่กา เช่น เคร่องเจาะห่นข้นาดใหญ่ (gianthydraulicrockcrushers)เครนเครอ่ งจก้ รไอนา (steam-poweredcranes)เครอ่ งผสุมื่ปนู (concretemixers)ฯลฯ
67
ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
นาวิกศาสตร์
รวมื่ถึงึ ที่างรถึไฟกไ็ ดร้ บ้ การปรบ้ ปรงุ ใหร้ บ้ งานข้นสุง่ หนก้ ข้นึ และสุรา้ งที่างรถึไฟเปน็ รางคู่ตั้อ่ มื่าในค.ศ.๑๙๐๗พน้ ตั้ร่George WashingtonGoethalsที่หารชา่ งที่จ่ บการศกึ ษาจากโรงเรย่ นนายรอ้ ยWestPointไดร้ บ้ คา สุง้ ใหมื่้ าควบคมืุ่ การกอ่ สุรา้ งแที่น Stevens ซงึ Goethals มื่ป่ ระสุบการณ์ใ์ นการข้ดุ คลองและสุรา้ งประตั้กู น้ นา ที่่ Riverton Lock, Colbert Shoals มื่ากอ่ น๑๕ นน้ อาจเปน็ สุาเหตั้ทีุ่ า ใหเ้ ข้าสุามื่ารถึควบคมืุ่ การกอ่ สุรา้ งใหแ้ ลว้ เสุรจ็ กอ่ นกา หนดการถึงึ ๒ ปี ที่า ใหสุ้ หรฐ้ อเมื่รก่ า เรมื่่ การใชง้ าน คลองปานามื่าคร้งแรกเมื่่อ ๑๕ สุ่งหาคมื่ ๑๙๑๔๑๖ อย่างเป็นที่างการ โดยเร่อข้นสุ่งสุ่นค้าลาแรกที่่ผ่านค่อ เร่ออ้นคอน (SS Ancon) ช่วงที่่เปิดใช้เป็นเด่อนที่่เร่มื่สุงครามื่โลกคร้งที่่ ๑ ในยุโรป ที่้งน่ในระหว่างการก่อสุร้าง กองที่้พเร่อสุหร้ฐอเมื่ร่กา ถึอ่ วา่ มื่บ่ ที่บาที่ในการปรบ้ แบบคลองใหมื่้ ข้่ นาดกวา้ งข้นึ จาก ๒๐๐ ฟตัุ้ เปน็ ๓๐๐ ฟตัุ้ และประตั้กู น้ นา ใหญข้่ นึ จาก ๙๕ ฟตัุ้ เปน็ ๑๑๐ ฟตัุ้ เปน็ ตั้น้ เพอ่ รองรบ้ เรอ่ รบที่มื่่ ข้่ นาดใหญ่ คลองปานามื่าที่สุ่ หรฐ้ อเมื่รก่ าข้ดุ น่ มื่ค่ วามื่ยาวประมื่าณ์ ๘๐ กโ่ ลเมื่ตั้ร สุามื่ารถึยน่ ระยะการเดน่ ที่างระหวา่ งฝง่ั ที่ะเลดา้ นตั้ะวน้ ตั้กและตั้ะวน้ ออกข้องสุหรฐ้ อเมื่รก่ าไปถึงึ ๑๒,๐๐๐ไมื่ล์หรอ่ ประมื่าณ์ ๑๕,๗๐๐ กโ่ ลเมื่ตั้รเปน็ อน้ สุน่ สุดุ การแสุวงหาเสุน้ ที่างลด้ ในอเมื่รก่ ากลางกวา่ ๔๐๑ ปี นบ้ ตั้ง้ แตั้ก่ ารเดน่ ที่างผา่ นปานามื่า ที่างบกโดยชาวยุโรป Vasco Núñez de Balboa สุหร้ฐอเมื่ร่กา ใช้เง่นไปมื่ากกว่า ๕๐๐ ล้านเหร่ยญสุหร้ฐ (ประมื่าณ์ ๑๒.๙ พน้ ลา้ นเหรย่ ญสุหรฐ้ หากข้ดุ คลองใน ค.ศ. ๒๐๒๐) และนบ้ เปน็ งานกอ่ สุรา้ งนอกประเที่ศที่ย่ ง่ ใหญที่่ สุ่ ดุ ในประว้ตั้่ศาสุตั้ร์ข้องประเที่ศสุหร้ฐอเมื่ร่กา
ภาพที่ ๑๑ การประท้วงในปานามาทําาให้สหรัฐอเมริกา ต้องยอมออกจากพ้ืนที่ เรียกว่าวัน Martyrs’ Day (Panama)
๑๕ ใน ค.ศ. ๑๘๙๑ รอ้ ยเอก Goethals ไดร้ บ้ มื่อบใหค้ วบคมืุ่ การกอ่ สุรา้ งข้ดุ สุว่ นตั้น่ เข้น่ ตั้ลอดแมื่น่ า (the Muscle Shoals Canal) Tennessee River มื่ลรฐ้ Alabama รวมื่ถึงึ ไดอ้ อกแบบสุรา้ งประตั้กู น้ นา ปรบ้ ระดบ้ นา เพอ่ ใหเ้ รอ่ กลไฟสุามื่ารถึเดน่ ที่างผา่ นไดบ้ รเ่ วณ์ Riverton Lock, Colbert Shoals. ๑๖ ตั้รงก้บร้ชสุมื่้ยในหลวง ร.๖
นาวิกศาสตร์ 68 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
จากสุนธสุ่ ญ้ ญาที่สุ่ หรฐ้ อเมื่รก่ าไดร้ บ้ สุที่่ ธพ่ เ่ ศษในคลองปานามื่าและปกครองเข้ตั้คลองสุองดา้ นกวา้ งประมื่าณ์๑๖กโ่ ลเมื่ตั้รนน้ สุหรฐ้ อเมื่รก่ าจด้ ตั้ง้ ที่หาร๑กองพลเพอ่ ดแู ลพที่่ ก้ ษร์ ก้ ษาผลประโยชนแ์ ละอธป่ ไตั้ยข้องสุหรฐ้ อเมื่รก่ าในพน่ ที่ค่ ลองปานามื่า ซงึ กเ็ ปน็ ไปตั้ามื่หลก้ การข้องกองที่พ้ สุหรฐ้ อเมื่รก่ า ดา้ นการเดน่ เรอ่ การเรย่ กเกบ็ คา่ ผา่ นคลองเปน็ ไปอยา่ งราบรน่ จนใน ค.ศ. ๑๙๖๔ มื่่เหตัุ้กระที่บกระที่้งเร่องการตั้่ดธงชาตั้่ตั้ามื่แนวคลอง มื่่เหตัุ้ประที่้วงรุนแรง มื่่การปราบปรามื่ผู้ชุมื่นุมื่ชาวปานามื่า เสุ่ยช่ว่ตั้จานวนมื่าก สุ่งผลให้ร้ฐบาลปานามื่าประกาศตั้้ดความื่สุ้มื่พ้นธ์ก้บสุหร้ฐอเมื่ร่กา ระหว่าง ค.ศ. ๑๙๖๗-๑๙๗๐ สุหร้ฐอเมื่ร่กา เสุนอให้ประเที่ศปานามื่าที่าสุนธ่สุ้ญญาก้นใหมื่่หลายคร้งแตั้่ร้ฐบาลปานามื่าย้งไมื่่ย่นยอมื่ จนกระที่้ง เมื่อ่ วน้ ที่่ ๗ กน้ ยายน ค.ศ. ๑๙๗๗ ประธานาธบ่ ด่ จมื่่ มื่่ คารเ์ ตั้อร์ ไดเ้ ดน่ ที่างไปปานามื่าและลงนามื่ที่า สุนธสุ่ ญ้ ญากบ้ ประธานาธบ่ ด่โอมื่าร์ตั้อรร์ โ่ ฮสุแหง่ ปานามื่ารวมื่๒ฉบบ้ โดยฉบบ้ ที่่๑ระบวุ า่ จะมื่ก่ ารโอนคลองปานามื่าใหแ้ กป่ ระเที่ศปานามื่า และสุหรฐ้ อเมื่รก่ าจะถึอนกา ลง้ ที่หารที่ง้ หมื่ดออกจากเข้ตั้คลองใน ค.ศ. ๒๐๐๐ สุว่ นฉบบ้ ที่่ ๒ ระบวุ า่ จะมื่ก่ ารรบ้ ประกน้ ความื่เปน็ กลางข้องคลองปานามื่าใหเ้ รอ่ ข้องที่กุ ชาตั้แ่ ลน่ ผา่ นไปมื่าในคลองได้ และสุหรฐ้ อเมื่รก่ า จะยง้ คงสุที่่ ธที่่ จ่ ะสุามื่ารถึ ใชก้ า ลง้ ที่หารปกปอ้ งคลองเพอ่ รก้ ษาความื่เปน็ กลางได้ ที่า ใหตั้้ อ่ มื่าเมื่อ่ วน้ ที่่ ๓๑ ธน้ วาคมื่ ค.ศ. ๑๙๙๙ รฐ้ บาลปานามื่า จงึ ไดร้ บ้ อา นาจอธป่ ไตั้ยเหนอ่ คลองปานามื่าคน่ จากสุหรฐ้ อเมื่รก่ า ภายใตั้ก้ ารควบคมืุ่ ข้ององคก์ ารบรห่ ารคลองปานามื่า (Panama Canal Authority หร่อ ACP) และได้เร่มื่โครงการข้ยายคลองปานามื่าใน ค.ศ. ๒๐๐๗ เพ่อรองร้บเร่อ เด่นสุมืุ่ที่รข้นาดใหญ่ที่่ก่นนาลึกกว่าเด่มื่เพ่อเพ่มื่รายได้เข้้าประเที่ศ
ภาพที่ ๑๒ ภาพรวมของคลองปานามาในปัจจุบันแสดงให้เห็นประตูกั้นนํา้า Lock ทั้งสองฝั่งมหาสมุทร
69
ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
นาวิกศาสตร์
โดยสุรปุ การข้ดุ คลองปานามื่าตั้ง้ แตั้แ่ รกเรมื่่ ฝรง้ เศสุจนสุน่ สุดุ โดยสุหรฐ้ อเมื่รก่ าประกอบดว้ ยที่ะเลสุาบที่ข้่ ดุ ข้นึ ๑๗แหง่ และมื่่หลายจุดขุ้ดเป็นช่องที่างการเด่นเร่อ มื่่ประตัู้ก้นนา (Lock System) อยู่ ๒ จุด ที่างฝั่งมื่หาสุมืุ่ที่รแปซ่ฟิก และมื่หาสุมื่ทีุ่ รแอตั้แลนตั้ก่ จากที่างมื่หาสุมื่ทีุ่ รแปซฟ่ กิ ที่างเข้า้ จากอา่ วปานามื่าถึงึ ประตั้มืู่ ร่ าโฟลเรสุเปน็ ประตั้นู า ๒สุว่ น มื่ร่ ะยะที่าง ๘.๒ ไมื่ล์ (๑๓.๒ กโ่ ลเมื่ตั้ร) จากอา่ วปานามื่าเมื่อ่ ผา่ นไปจะลอดสุะพานบรด่ จอ์ อฟดอ่ เมื่รก่ า ตั้อ่ มื่าคอ่ ประตัู้ มื่ร่ าโฟลเรสุ ซงึ มื่ก่ า แพงข้นาดยาว ๑.๑ ไมื่ล์ (๑.๗ กโ่ ลเมื่ตั้ร) ข้นาบอยู่ จากจดุ นร่ ะดบ้ นา จะสุงู ข้นึ ไปอก่ ๑๖.๕ เมื่ตั้ร (๕๔ ฟตัุ้ ) เหนอ่ ระดบ้ นา ที่ะเล ถึด้ มื่าคอ่ ประตั้เู ปโดรมื่เ่ กล ซงึ มื่ค่ วามื่ยาว ๐.๘ ไมื่ล์ (๑.๔ กโ่ ลเมื่ตั้ร) เปน็ จดุ สุดุ ที่า้ ยที่มื่่ ก่ ารยกระดบ้ ข้นึ ไป โดยยกข้นึ อก่ ๙.๕ เมื่ตั้ร (๓๑ ฟตัุ้ ) ข้นึ สุรู่ ะดบ้ นา ข้องคลอง ชอ่ งเข้าเกลลารด์ เปน็ สุว่ นที่แ่ ยกที่วป่ อเมื่รก่ าออกเปน็ ๒ สุว่ น โดยตั้ด้ ภเู ข้ากเู ลบราเปน็ ระยะที่าง ๗.๘ ไมื่ล์ (๑๒.๖ กโ่ ลเมื่ตั้ร) ดว้ ยระดบ้ ความื่สุงู ๒๖ เมื่ตั้ร (๘๕ ฟตัุ้ ) จากระดบ้ นา ที่ะเล การตั้ด้ คลองมื่ล่ ก้ ษณ์ะโคง้ ปจั จบุ น้ กา ลง้ เพมื่่ ความื่กวา้ งข้นาดคลองเพอ่ ความื่ปลอดภย้ และถึด้ ไปคอ่ ลอดสุะพานเซนเที่นเนย่ ล แลว้ จงึ เข้า้ สุแู่ มื่น่ า ตั้ามื่ธรรมื่ชาตั้ค่ อ่ แมื่น่ า ชาเกรสุ ตั้รงชว่ งกลางข้องแมื่น่ า มื่เ่ ข้อ่ น Gatun มื่ฐ่ านเข้อ่ นกวา้ ง ๘.๕ กโ่ ลเมื่ตั้ร (๕.๓ ไมื่ล)์ มื่ย่ อดเข้อ่ นกวา้ ง ๓๐.๕ เมื่ตั้ร ถึด้ มื่าคอ่ ที่ะเลสุาบกาตั้นุ (Gatun Lake) มื่พ่ น่ ที่่ ๔๑๘.๒๕ ตั้ารางกโ่ ลเมื่ตั้ร ถึอ่ เปน็ ที่ะเลสุาบที่ใ่ หญที่่ สุ่ ดุ ที่มื่่ นษุ ยสุ์ รา้ งข้นึ และสุดุ ที่า้ ยประตั้กู าตั้นุ เปน็ ประตั้นู า ฝง่ั มื่หาสุมื่ทีุ่ รแอตั้แลนตั้ก่ แบง่ เปน็ ประตั้นู า ๓ สุว่ น แตั้ล่ ะประตั้นู า แบง่ เปน็ ๒ ชอ่ งที่าง ซึงแตั้่ละประตัู้จะมื่่ความื่กว้าง ๓๓.๕ เมื่ตั้ร ยาว ๓๐๕ เมื่ตั้ร รถึลากจะลากเร่อ เข้า้ มื่าในประตั้นู า หลง้ จากนน้ จะที่า การปรบ้ ระดบ้ นา ที่ล่ ะฟตัุ้ โดยใชห้ ลก้ การแรงดน้ นา จากระดบ้ นา ที่สุ่ งู กวา่ ยกระดบ้ เรอ่
ผ่านประตัู้นาที่้ง ๓ ระด้บ ให้สุูงกว่าระด้บนาที่ะเลที่่ ๒๖ เมื่ตั้ร๑๗
โครงการขยายคลองปานามา
เมื่อ่ วน้ ที่่๒๒ตั้ลุ าคมื่ค.ศ.๒๐๐๖ประธานาธบ่ ดมื่่ ารตั้์ น่ ที่อรร์ ฮ่ อสุแหง่ ปานามื่าไดข้้ อใหป้ ระชาชนลงประชามื่ตั้ใ่ นโครงการ ข้ยายคลองปานามื่าเพ่อแก้ไข้ปัญหาความื่ค้บค้งข้องเร่อที่่เข้้ามื่าร้บการบร่การและรองร้บข้นาดข้องเร่อสุ่นค้า ที่มื่่ ข้่ นาดใหญข้่ นึ โดยคาดวา่ จะใชง้ บประมื่าณ์๒.๑แสุนลา้ นบาที่และใชเ้วลากอ่ สุรา้ ง๘ปีซงึ ประธานาธบ่ ดที่่ อรร์ ฮ่ อสุชว่ า่ คลองปานามื่ามื่ค่ วามื่จา เปน็ อยา่ งมื่ากที่จ่ ะตั้อ้ งข้ยาย พรอ้ มื่เพมื่่ เลนเดน่ เรอ่ จาก ๒ เลนเปน็ ๓ เลน เนอ่ งจากข้นาดข้อง คลองปานามื่าเด่มื่มื่่ข้นาดที่่รองร้บเร่อบรรทีุ่กตัู้้สุ่นค้าข้นาดใหญ่ที่่สุุดได้ไมื่่เก่น ๔,๐๐๐ ตัู้้ ข้ณ์ะที่่ปัจจุบ้นเร่อกว่า ๒๗% ในโลกเป็นเร่อที่่บรรทีุ่กตัู้้สุ่นค้าได้ ๘,๐๐๐ ตัู้้ หร่อสุองเที่่าข้องเร่อที่่ใหญ่ที่่สุุดที่่สุามื่ารถึข้้ามื่คลองปานามื่า และภายใน ระยะ ๕ ปีข้้างหน้า เร่อสุ่นค้าข้นาด ๘,๐๐๐ ตัู้้ ก็จะเพ่มื่จานวนเป็น ๓๗% สุ่วนที่่ตั้้องเพ่มื่เลนเป็น ๓ เลน เน่องจาก การคมื่นาคมื่มื่่ความื่หนาแน่นมื่าก เร่อที่่จองค่วไว้ตั้้องรอเวลาผ่านประมื่าณ์ ๑๖ ช้วโมื่ง สุ่วนเร่อที่่ไมื่่ได้จองตั้้องรอ ประมื่าณ์ ๒๘ ช้วโมื่ง เวลาที่่ช้าไปแตั้่ละว้นที่าให้บร่ษ้ที่เด่นเร่อตั้้องเสุ่ยเง่นว้นละ ๒ ล้านบาที่ ผลการลงประชามื่ตั้่เก่อบ ๘๐% สุนบ้ สุนนุ มื่ากกวา่ ไมื่เ่ หน็ ดว้ ยกวา่ ๒๐% ซงึ ถึอ่ วา่ ชาวปานามื่ามื่ค่ วามื่เตั้มื่็ ใจ เพราะมื่องเหน็ ประโยชนที่์ างเศรษฐกจ่ ที่่ประเที่ศจะได้ร้บ หากโครงการข้ยายคลองและปร้บปรุงสุาธารณ์ูปโภคให้สุอดร้บความื่ตั้้องการใหมื่่ ๆ โดยเฉพาะ เรอ่ บรรที่กุ สุน่ คา้ ที่สุ่ ามื่ารถึรองรบ้ ตั้คู้ อนเที่นเนอรข้์ นาด๒๐ฟตัุ้ จา นวน๘,๐๐๐ตัู้้และแที่งเกอรข้์ นาดใหญข้่ นึ กวา่ เดมื่่ มื่าก นค่ อ่ วตั้้ ถึปุ ระสุงคสุ์ า คญ้ ข้องโครงการน่ เพราะปจั จบุ น้ คลองปานามื่ามื่ข้่ นาดกวา้ ง ๓๓ เมื่ตั้ร ที่า ใหไ้ มื่สุ่ ามื่ารถึรองรบ้ เรอ่ ข้นสุ่งข้นาดใหญ่รุ่นใหมื่่ ๆ ได้ที่้งหมื่ด โดยโครงการข้ยายคลองปานามื่าจะเร่มื่ดาเน่นการอย่างเร็วที่่สุุดใน ค.ศ. ๒๐๐๗ และอาจใชเ้ วลากวา่ ๘ ปี กวา่ จะแลว้ เสุรจ็ อยา่ งไรกตั้็ ามื่หลายฝา่ ยกง้ วลวา่ จะไดไ้ มื่ค่ มืุ่้ เสุย่ โดยเฉพาะคา่ ใชจ้ า่ ยที่สุ่ งู มื่าก
๑๗ https://www.britannica.com/topic/Panama-Canal/Locks
นาวิกศาสตร์ 70 ปีที่ ๑๐๕ เล่มท่ี ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
และปัญหาคอร์ร้ปช้นที่่อาจจะตั้ามื่มื่า เพราะมืู่ลค่าการก่อสุร้างสุูงกว่า ๕,๐๐๐ ล้านเหร่ยญสุหร้ฐ ซึงหากตั้่เป็นสุ้ดสุ่วน ตั้่อผล่ตั้ภ้ณ์ฑ์มื่วลรวมื่ในประเที่ศ (GDP) จะมื่ากถึึง ๑ ใน ๔ ข้องมืู่ลค่าจ่ด่พ่ ๒๐,๐๐๐ ล้านเหร่ยญสุหร้ฐ อ่กหนึงความื่น่าก้งวลได้แก่ งบประมื่าณ์การก่อสุร้างที่่สุมื่าคมื่ก่อสุร้างและสุถึาปน่กแห่งปานามื่าประเมื่่นว่า จะสุูงถึึง ๗,๐๐๐ ล้านเหร่ยญสุหร้ฐ น้นหมื่ายความื่ว่า หากปานามื่าตั้้ดสุ่นใจลงทีุ่นเพ่ยงลาพ้ง การลงทีุ่นคร้งน่ จะกระที่บตั้่อฐานะการคล้งอย่างเล่ยงไมื่่ได้ แตั้่หากปานามื่าไมื่่ตั้้ดสุ่นใจดาเน่นการอย่างใดอย่างหนึง เพ่อปร้บปรุง คลองหล้กข้องประเที่ศก็อาจจะเผช่ญก้บคู่แข้่งรายใหมื่่ ๆ ในอนาคตั้ เช่น น่การาก้ว ที่่มื่่โครงการจะตั้้ดคลองที่่มื่่ ข้นาดใหญ่กว่า และลึกกว่าคลองปานามื่า๑๘ ด้วยการสุน้บสุนุนจากสุาธารณ์ร้ฐประชาชนจ่น (สุปจ.) ที่่มื่่ข้้อมืู่ลว่า เมื่อ่ ค.ศ. ๒๐๑๓ สุาธารณ์รฐ้ ประชาชนจน่ โดยบรษ่ ที่้ HKND Group (Hong Kong Nicaragua Canal Development Investment) ได้ร้บอนุมื่้ตั้่สุ้มื่ปที่าน ๕๐ ปี และสุ่ที่ธ่ในการตั้่ออายุสุ้มื่ปที่านอ่ก ๕๐ ปี จากร้ฐบาลน่การาก้ว เมื่่อว้นที่่ ๑๔ มื่่ถึุนายน ค.ศ. ๒๐๑๓ ให้เป็นผู้ขุ้ดคลองน่การาก้ว ใช้ทีุ่นการก่อสุร้างถึึง ๔๐,๐๐๐ ล้านเหร่ยญสุหร้ฐ หรอ่ ประมื่าณ์๑.๒๒ลา้ นลา้ นบาที่โครงการรวมื่ความื่ยาวข้องคลองราว๒๘๖กโ่ ลเมื่ตั้รที่า ใหมื่้ ข้่ นาดใหญก่ วา่ คลองปานามื่า (๘๒ ก่โลเมื่ตั้ร) กว่าสุามื่เที่่าตั้้วที่้งกว้างและลึกกว่า สุามื่ารถึรองร้บเร่อสุ่นค้าระวาง ๔ แสุนตั้้นในข้้อเสุนอโครงการ ขุ้ดคลองน่การาก้วน่ ย้งรวมื่โครงการโครงสุร้างพ่นฐานอ่นๆ ได้แก่ ที่่าเร่อนาลึกสุองแห่ง เข้ตั้การค้าเสุร่สุองแห่ง สุนามื่บ่น ที่างรถึไฟและที่่อข้นสุ่งนามื่้น๑๙ อย่างไรก็ตั้ามื่การขุ้ดคลองที่่ใหญ่กว่าปานามื่าถึึงสุามื่เที่่าน่ มื่่ใช่เร่องง่าย อุปสุรรคด่านแรก ได้แก่ สุภาพภูมื่่ประเที่ศแถึบอเมื่ร่กากลางเตั้็มื่ไปด้วยป่าดงด่บเข้ตั้ร้อน อ่กที่้งภูเข้าไฟที่่ย้งลุกโชน ความื่แรงข้องคล่นที่่มื่่ความื่สุูงอย่างน้อย ๒๐ ฟุตั้ ที่่ซ้ดกระหนาระหว่างสุองฝากฝั่งมื่หาสุมืุ่ที่รล้วนเป็นความื่ยาก และมื่่ค่าใช้จ่ายสุูงมื่าก แตั้่หากโครงการน่เก่ดข้ึนจร่งก็จะเป็นคู่แข้่งที่่สุาค้ญข้องคลองปานามื่า
ด ว้ ย เ ห ตั้ ผุ ล ห ล า ย ป ร ะ ก า ร ตั้ า มื่ ที่ ก ่ ล า่ ว มื่ า ร ฐ้ บ า ล ป า น า มื่ า จ งึ ไ ด เ้ ร มื่่ โ ค ร ง ก า ร ก อ่ สุ ร า้ ง สุ ว่ น ข้ ย า ย ค ล อ ง ป า น า มื่ า ( T h e T h i r d Set of Locks Project) เมื่อ่ ค.ศ. ๒๐๐๗ เพอ่ รองรบ้ การข้ยายตั้ว้ ข้องธรุ กจ่ การเดน่ เรอ่ และเรอ่ เดน่ สุมื่ทีุ่ รที่มื่่ ข้่ นาดใหญ่ ข้นึ อยา่ ง New Panamax หรอ่ Post Panamax๒๐ โดยเพมื่่ ชอ่ งการจราจรที่างนา ที่มื่่ ก่ ารข้ยายความื่กวา้ งและความื่ลกึ ข้องเสุ้นที่าง รวมื่ไปถึึงการก่อสุร้างประตัู้ก้นนาและสุ่งอานวยความื่สุะดวกเพ่มื่เตั้่มื่ ที่้งฝั่งมื่หาสุมืุ่ที่รแปซ่ฟิก และมื่หาสุมื่ทีุ่ รแอตั้แลนตั้ก่ สุามื่ารถึรองรบ้ เรอ่ บรรที่กุ ข้นาด ๑๔,๐๐๐ TEU๒๑ หรอ่ ประมื่าณ์ ๓ เที่า่ จากเดมื่่ โครงการฯ มื่่การก่อสุร้างสุร้างประตัู้ก้นนา ๒ ชุดใหมื่่ล็อก โดยจุดที่่หนึงตั้้งอยู่ที่างฝ่ังแปซ่ฟิกที่างตั้ะว้นตั้กเฉ่ยงใตั้้ข้อง Miraflores Locks ที่่มื่่อยู่ อ่กจุดหนึงตั้้งอยู่ที่างตั้ะว้นออกข้อง Gatun Locks ที่่มื่่อยู่ รวมื่ถึึงการที่าให้ช่องที่างที่่มื่่อยู่เด่มื่กว้างข้ึน และลกึ ข้นึ ดว้ ยชอ่ งข้องลอ็ กใหมื่ย่ าว๔๒๗เมื่ตั้รกวา้ ง๕๕เมื่ตั้รและลกึ ๑๘.๓เมื่ตั้รประตั้กู น้ นา แบบใหมื่่(นา หนก้ ๒,๓๐๐ตั้น้ ) เปน็ การเลอ่ นเข้า้ -ออกแที่นแบบเปดิ -ปดิ และใชเ้ รอ่ ลากจงู ๒-๔ ลา (ตั้ามื่ข้นาดข้องเรอ่ สุน่ คา้ ) จากที่มื่่ อ่ ยจู่ า นวน ๑๓ ลา ตั้ลอด ๒๔ ช้วโมื่ง ช่วยในการนาเร่อเข้้าตั้าบลตั้้งลาสุาหร้บการผ่านเข้้า-ออกล็อกที่ดแที่นระบบตัู้้รถึไฟฟ้าข้องเด่มื่
๑๘ เบอ่ งลกึ อภโ่ ปรเจก็ ตั้์ ๕ พน้ ล. ข้ยายคลองปานามื่า, ประชาชาตั้ธ่ รุ กจ่ , วน้ ที่่ ๓๐ ตั้ลุ าคมื่ พ.ศ. ๒๕๔๙ ปที่ี ่ ๓๐ ฉบบ้ ที่่ ๓๘๔๐
๑๙ https://mgronline.com/china/detail/9560000081395, เผยแพร่: ๖ ก.ค. ๒๕๕๖
๒๐ Panamax และ New Panamax (หร่อ Neopanamax ) เป็นคาสุาหร้บข้้อจาก้ดข้องข้นาดสุาหร้บเร่อเด่นที่างผ่านคลองปานามื่า ข้้อจาก้ดและ ข้้อกาหนดมื่่การเผยแพร่โดย Panama Canal Authority (ACP) ในสุ่งพ่มื่พ์ช่อ “Vessel Requirements” ข้้อกาหนดเหล่าน่ย้งอธ่บายห้วข้้อตั้่าง ๆ เช่น ข้้อจาก้ดตั้ามื่ฤดูกาลที่่แห้งแล้ง การข้้บเคล่อน การสุ่อสุาร และการออกแบบเร่ออย่างละเอ่ยด
๒๑ TEU (Twenty-foot Equivalent Unit) ค่อ ตัู้้สุ่นค้าที่่มื่่ข้นาด ๒๐ ฟุตั้ โดยภายในมื่่ความื่ยาว ๒๐ ฟุตั้ กว้าง ๘ ฟุตั้ สุูง ๘ ฟุตั้
71
ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
นาวิกศาสตร์
ภ า ย ใ น ล อ็ ก ใ ช เ้ ว ล า ใ น ก า ร ป ร บ้ ร ะ ด บ้ น า ป ร ะ มื่ า ณ์ ๘ น า ที่ ่ ด ว้ ย น า จ ด่ จ า ก ที่ ะ เ ล สุ า บ ป ร ะ มื่ า ณ์ ๒ ๖ ล า้ น แ ก ล ล อ น ( ป ร ะ มื่ า ณ์ ๙ ๘ . ๔ ล า้ น ล ตั้่ ร ) ที่ มื่่ ก่ า ร ข้ ดุ อ า่ ง เ ก บ็ น า บ ร เ่ ว ณ์ ล อ็ ก แ ล ะ ใ ช ร้ ะ บ บ ก า ร ไ ห ล เ ว ย่ น ตั้ า มื่ แ ร ง โ น มื่้ ถึ ว่ ง ข้ อ ง โ ล ก ใ น ก า ร ป ร บ้ ร ะ ด บ้ น า (The operation of both the old and new locks uses gravity and valves. There is no pumping involved.) ในแตั้ล่ ะเที่ย่ วจะมื่น่ า รอ่ งและเจา้ หนา้ ที่อ่ น่ ๆ รวมื่กวา่ ๒๐ นาย ข้นึ มื่าบนเรอ่ เพอ่ ชว่ ยในการเดน่ ที่างผา่ นคลองปานามื่า ใชเ้ วลาเดน่ ที่างรวมื่ ๑๐ ชว้ โมื่ง ระยะที่าง ๕๑ ไมื่ล์ การกอ่ สุรา้ งเสุรจ็ สุน่ ไดเ้ ปดิ ใชง้ านเมื่อ่ วน้ ที่่ ๒๖ มื่ถึ่ นุ ายน ค.ศ.๒๐๑๖ ดว้ ยงบประมื่าณ์ที่ง้ สุน่ ๕,๒๕๐ ลา้ นเหรย่ ญสุหรฐ้ หรอ่ ประมื่าณ์ ๑๗๐,๐๐๐ ลา้ นบาที่ โดยเรอ่ บรรที่กุ สุน่ คา้ สุญ้ ชาตั้จ่ น่ Cosco Shipping Panama เป็นเร่อลาแรกที่่แล่นผ่านสุ่วนตั้่อข้ยายคลองปานามื่าน่
การเก็บค่าผ่านคลองจะเก็บตั้ามื่ข้นาดเร่อและปร่มื่าณ์สุ่นค้า ค่าเฉล่ยสุาหร้บเร่อบรรทีุ่กสุ่นค้าตัู้้คอนเที่นเนอร์ ในการผ่านคลองแห่งน่ประมื่าณ์ ๑-๑๐ ล้านบาที่ เช่น ตัู้้คอนเที่นเนอร์ตัู้้ละ ๙๙ เหร่ยญสุหร้ฐ ตัู้้เปล่า ๕๙ เหร่ยญสุหร้ฐ หากเร่อบรรทีุ่กสุ่นค้าตัู้้คอนเที่นเนอร์ จานวน ๓,๘๐๐ ตัู้้ จะมื่่ค่าใช้จ่ายค่าตัู้้คอนเที่นเนอร์ ๓๒๑,๔๔๖ เหร่ยญสุหร้ฐ คา่ เรอ่ ลากจงู ๗ลา ๑๑,๔๔๕เหรย่ ญสุหรฐ้ คา่ สุนบ้ สุนนุ ภาคพน่ (groundassistants)๔,๗๔๕เหรย่ ญสุหรฐ้ คา่ สุายลากจงู (groundwires)๓,๖๐๐เหรย่ ญสุหรฐ้ รวมื่เปน็ เงน่ ๓๔๑,๒๓๖เหรย่ ญสุหรฐ้ หรอ่ ประมื่าณ์๑๐,๙๑๙,๕๕๒บาที่(ข้อ้ มื่ลู ค.ศ.๒๐๑๔) ข้ณ์ะที่ค่ า่ ธรรมื่เนย่ มื่ที่แ่ พงที่สุ่ ดุ เกด่ ข้นึ ใน ค.ศ. ๒๐๑๐ ซงึ เปน็ ข้องเรอ่ สุา ราญ Norwegian Pearl ซงึ จา่ ยคา่ ผา่ นคลองไป จา นวน ๑๑.๖ ลา้ นบาที่ ที่ง้ น่ สุถึตั้่ ร่ ายไดค้ า่ ผา่ นคลองปานามื่าใน ค.ศ. ๒๐๑๗ รายไดค้ า่ ธรรมื่เนย่ มื่ ๖๙,๔๐๐ ลา้ นบาที่ ค.ศ. ๒๐๑๘ รายได้ค่าธรรมื่เน่ยมื่ ๗๖,๘๐๐ ล้านบาที่ และ ค.ศ. ๒๐๑๙ รายได้ค่าธรรมื่เน่ยมื่ ๘๐,๓๐๐ ล้านบาที่ โดย รวมื่สุามื่ารถึสุร้างรายได้ค่าธรรมื่เน่ยมื่ให้แก่ร้ฐบาลปานามื่าค่ดเป็นสุ้ดสุ่วนถึึง ๓.๗ % ข้องมืู่ลค่า GDP ข้องปานามื่า ซึงปัจจุบ้นอยู่ที่่ ๒.๑ ล้านล้านบาที่
ภาพที่ ๑๓ คลองปานามาส่วนขยายภายหลังการเพ่ิมเส้นทางคลองใน ค.ศ. ๒๐๑๖
นาวิกศาสตร์ 72 ปีท่ี ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
สรุปจากคลองสุเอซถึงคลองปานามา
จากความื่สุาเร็จในการขุ้ดคลองสุุเอซ เพ่อลดระยะเวลาในการเด่นที่างไมื่่ตั้้องอ้อมื่ที่ว่ปแอฟร่กา ที่าให้ระยะที่าง และเวลาระหวา่ งเอเชย่ กบ้ ยโุรปสุน้ ลงเชน่ เรอ่ สุน่ คา้ BulkCarrierความื่เรว็ เดน่ ที่าง๑๓นอตั้ระยะที่างจากมื่มืุ่ ไบ(อน่ เดย่ ) ถึึงอ่สุตั้้นบูล (ตัุ้รก่) ผ่านคลองสุุเอซมื่่ระยะที่าง ๓,๗๕๔ ไมื่ล์ ใช้เวลา ๑๒ ว้น แตั้่หากเด่นเร่ออ้อมื่แหลมื่ Good Hope (แอฟรก่ าใตั้)้ มื่ร่ ะยะที่าง ๑๒,๑๑๑ ไมื่ล์ ใชเ้ วลา ๓๗ วน้ ซงึ คลองสุเุ อซชว่ ยลดระยะที่างเดน่ เรอ่ ไดถึ้ งึ ๔๓% จงึ มื่ค่ วามื่คมืุ่้ คา่ อยา่ งมื่ากสุา หรบ้ บรษ่ ที่้ เดน่ เรอ่ ที่จ่ ะใชบ้ รก่ ารเดน่ เรอ่ ผา่ นคลองสุเุ อซที่มื่่ ค่ า่ บรก่ ารคด่ ตั้ามื่ข้นาดระวางข้บ้ นา ระวางสุน่ คา้ และสุง่ สุา คญ้ อก่ ประการหนงึ คอ่ ไมื่มื่่ ค่ วามื่จา เปน็ ในการที่จ่ ะตั้อ้ งรอเวลาปรบ้ ระดบ้ นา ภายในคลองเหมื่อ่ นที่อ่ น่ ๆ เนอ่ งจาก ระดบ้ นา สุองฝง่ั (เมื่ดเ่ ตั้อรเ์ รเนย่ นและที่ะเลแดง) มื่ร่ ะดบ้ นา ที่ใ่ กลเ้ คย่ งกน้ เรอ่ สุน่ คา้ จงึ เดน่ เรอ่ ผา่ นไดโ้ ดยไมื่เ่ สุย่ เวลา
เ มื่ อ่ เ ป ร ย่ บ เ ที่ ย่ บ ค ล อ ง สุ เุ อ ซ ก บ้ ค ล อ ง ป า น า มื่ า แ ล ว้ พ บ ว า่ ค ล อ ง ป า น า มื่ า ( P a n a m a C a n a l ) เ ป น็ ค ล อ ง เ ด น่ เ ร อ่ สุ มื่ ทีุ่ ร ความื่ยาว ๘๒ ก่โลเมื่ตั้ร (๕๑ ไมื่ล์) สุร้างข้ึนบร่เวณ์คอคอดปานามื่าในประเที่ศปานามื่า เพ่อเช่อมื่เสุ้นที่างการเด่นเร่อ จากมื่หาสุมื่ทีุ่ รแปซฟ่ กิ กบ้ มื่หาสุมื่ทีุ่ รแอตั้แลนตั้ก่ เข้า้ ดว้ ยกน้ จากเมื่อ่ งที่า่ นว่ ยอรก์ ถึงึ เมื่อ่ งที่า่ ซานฟรานซสุ่ โกชว่ ยยน่ ระยะเวลา ที่่ตั้้องไปอ้อมื่ช่องแคบเดรกและแหลมื่ฮอร์นที่างใตั้้สุุดข้องที่ว่ปอเมื่ร่กาใตั้้ ค่ดเป็นระยะที่างกว่า ๒๒,๕๐๐ ก่โลเมื่ตั้ร (๑๓,๐๐๐ ไมื่ล์) ซึงมื่่ผลอย่างย่งตั้่อการเด่นเร่อระหว่างสุองมื่หาสุมืุ่ที่ร โดยถึูกใช้เป็นเสุ้นที่างเด่นเร่อหล้กสุาหร้บ การคา้ ที่างที่ะเลระหวา่ งประเที่ศและที่สุ่ า คญ้ ใชเ้ ปน็ เสุน้ ที่างในการเคลอ่ นกา ลง้ ที่างเรอ่ ข้องสุหรฐ้ อเมื่รก่ า ระหวา่ ง ๒ ที่วป่ ตั้ามื่แนวค่ดข้อง Mahan ทั้งนี้ เหตุผลสาคัญในแนวทางของมาฮานที่เสนอการขุดคลองปานามานั้น เพื่อประโยชน์ ทงั้ ดา้ นความมนั่ คงกบั ความมงั่ คงั่ ของประเทศสหรฐั อเมรกิ า เปน็ หลกั ไมใ่ ชใ่ ครอนื่ ซงึ ในหว้ งเวลานน้ กา ลง้ การผลตั้่ สุน่ คา้ ภายในประเที่ศสุหรฐ้ อเมื่รก่ า ที่างฝง่ั ตั้ะวน้ ออกมื่ป่ รมื่่ าณ์ที่สุ่ งู มื่ากและมื่ค่ วามื่ตั้อ้ งการข้ยายสุน่ คา้ ไปยง้ ฝง่ั ตั้ะวน้ ตั้ก ในข้ณ์ะที่่ ความื่มื่้งค้งจากยุคตั้่นที่องในฝั่งตั้ะว้นตั้กก็นาพาความื่เจร่ญมื่าสุู่ฝั่งตั้ะว้นออกได้เช่นก้น โดย Mahan ได้ให้แนวค่ด ในการควบคุมื่เสุ้นที่างการค้า การใช้ประโยชน์จากการคมื่นาคมื่ที่างที่ะเลเพ่อสุน้บสุนุนตั้่อระบบเศรษฐก่จที่่จาเป็น จะตั้้องเช่อมื่โยงองค์ประกอบหล้ก ๕ ประการเข้้าเป็นระบบที่างที่ะเล ซึงประกอบด้วย ๑. แหล่งการผล่ตั้ และอุตั้สุาหกรรมื่ ๒. การค้าข้ายและตั้ลาด ๓. การคมื่นาคมื่ข้นสุ่งและกองเร่อพาณ์่ชย์ ๔. เมื่่องที่่าและแหล่งว้ตั้ถึุด่บ และ ๕. ความื่ปลอดภ้ยและกาล้งที่างเร่อ ดังนั้น ประเทศใดก็ตามที่สามารถเชื่อมโยงองค์ประกอบทั้ง ๕ เข้าด้วยกัน อยา่ งเหมาะสม จะสรา้ งความมนั่ คงและมงั่ คงั่ ใหก้ บั ประเทศนนั้ อยา่ งรวดเรว็ เหตผุ ลในการลงทนุ ขดุ คลองจงึ ไมใ่ ชเ่ พอื่ มงุ่ หวงั เพยี งแคค่ วามตอ้ งการเกบ็ เงนิ คา่ ผา่ นทางเทา่ นนั้ แตต่ อ้ งมคี วามตอ้ งการในการสง่ ออก-นา เขา้ มาสปู่ ระเทศ จึงจะมีความคุ้มค่าในการลงทุนโครงการขนาดใหญ่เช่นนี้
คลองปานามื่ากวา่ จะเกด่ ข้นึ มื่ที่่ ง้ การวางหมื่ากกา หนดเกมื่สุก์ ารเมื่อ่ งในสุหรฐ้ อเมื่รก่ า และโคลมื่้ เบย่ แลว้ ยง้ มื่ข้่ น้ ตั้อนใน การข้ดุ ยากลา บากกวา่ คลองสุเุ อซ เนอ่ งจากปจั จย้ พน่ ที่ที่่ ข้่ าดการศกึ ษาสุภาพแวดลอ้ มื่อยา่ งละเอย่ ด ที่า ใหฝ้ รง้ เศสุตั้อ้ ง เสุย่ โอกาสุในการเปน็ ผขู้้ ดุ คลองที่สุ่ า เรจ็ เปน็ แหง่ ที่่ ๒ ที่า ใหว้ ธ่ ก่ ารนา เรอ่ ผา่ นคลองข้ดุ แตั้กตั้า่ งจากคลองสุเุ อซ โดยเรอ่ ตั้อ้ ง ผา่ นประตั้กู น้ นา เพอ่ ปรบ้ ระดบ้ นา ที่ง้ ๒ ฝง่ั อยา่ งไรกตั้็ ามื่ความื่สุา คญ้ ในเชง่ ยทีุ่ ธศาสุตั้รเ์ มื่อ่ มื่ก่ ารข้ดุ คลองที่ง้ ๒ แหง่ แลว้ เห็นได้ว่ามื่หาอานาจตั้้องเข้้ามื่ามื่่บที่บาที่สุาค้ญในพ่นที่่บร่เวณ์โดยรอบน้น เห็นได้จากอ้งกฤษควบคุมื่คลองสุุเอซ และสุหร้ฐอเมื่ร่กาควบคุมื่คลองปานามื่า นอกเหน่อจากน้นแล้วในทีุ่กช่องแคบหร่อคลองขุ้ดถึ่อเป็นจุด Choke Point ที่่มื่หาอานาจจะตั้้องมื่่สุ่วนร่วมื่ในการเข้้ามื่าดูแลผลประโยชน์ข้องชาตั้่ตั้นเอง ด้วยการสุ่งกาล้งที่างเร่อและตั้้งฐานที่้พ ใกล้บร่เวณ์ที่่มื่่ความื่ล่อแหลมื่ ว่กฤตั้ที่่มื่หาอานาจจะไมื่่ยอมื่ให้เก่ดความื่เสุ่ยงใด ๆ เก่ดข้ึนตั้่อประเที่ศตั้นเอง และหากในอนาคตั้โครงการขุ้ดคลองไที่ยเก่ดข้ึนมื่าแล้วไซร้ จะเป็นการเร่ยกแข้กมื่หาอานาจเข้้ามื่ามื่่อ่ที่ธ่พล ก้บไที่ยหร่อไมื่่ ข้อได้โปรดตั้่ดตั้ามื่ในตั้อนตั้่อไป
73
ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
นาวิกศาสตร์
การยิงสนับสนุนรูปแบบใหม่ของนาวิกโยธินสหรัฐ Bring the past, Start again
หลังจากที่สื่อต่าง ๆ ได้มีการเผยแพร่แผนการปรับโครงสร้างของนาวิกโยธินสหรัฐ (Force Design 2030) ไปเมื่อ ปีที่ผ่านมานั้น ประเด็นที่น่าสนใจประเด็นหนึ่งก็คือ การจัดหาปืนใหญ่อัตตาจร ประเภทจรวด เพื่อมาทดแทนปืนใหญ่ สนามลากจงู ขนาด๑๕๕มลิ ลเิมตรแบบM777บทความนจี้ ะขอนา เสนอการยงิ สนบั สนนุ ของนาวกิ โยธนิ สหรฐั ในรปู แบบใหม่ ที่ส่งผลให้มีการเปลี่ยนแปลงอาวุธจากปืนใหญ่สนามไปสู่การจัดหาปืนใหญ่อัตตาจร ประเภทจรวด
โดยทั่วไปแต่ละกองพลนาวิกโยธินสหรัฐนั้น จะมี ๑ กรมทหารปืนใหญ่ อยู่ในโครงสร้างการจัด ประกอบด้วย
- ๓ กองพนั ทหารปนื ใหญ่ สนบั สนนุ โดยตรงหรอื ชว่ ยโดยตรง (๑ กองพนั ทหารปนื ใหญ่ สนบั สนนุ ๑ กรมทหารราบ) ใช้ปืนใหญ่สนามขนาด ๑๕๕ มลิ ลเิ มตร แบบ M777 เป็นอาวุธประจา หน่วย
- ๑ กองพันทหารปืนใหญ่ สนับสนุนส่วนรวมหรือช่วยส่วนรวม ใช้ปืนใหญ่จรวดหลายลากล้อง อัตตาจร แบบ M142 High-Mobility Artillery Rocket Systems (HIMARS) เป็นอาวุธประจา หน่วย
ปืนใหญ่สนามขนาด ๑๕๕ มลิ ลเิ มตร แบบ M777 ขณะเคลื่อนย้ายด้วยเฮลิคอปเตอร์แบบ CH-53E Super Stallion
นาวิกศาสตร์ 74 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
นาวาตรี วีรกมล สวนจันทร์
การยิงสนับสนุนให้กับหน่วยดาเนินกลยุทธ์ เช่น ทหารราบ ไม่ว่าจะเป็นการรบทางบกหรือการยุทธสะเทินน้า สะเทนิ บก มกั จะจดั หนว่ ยทหารปนื ใหญส่ นบั สนนุ ใหไ้ ดอ้ ยา่ งนอ้ ยตามหลกั นยิ มการจดั ปนื ใหญท่ า การรบ เชน่ ๑ กรมทหารราบ จะมีหน่วยปืนใหญ่สนามสนับสนุนโดยตรงหรือช่วยโดยตรง ๑ กองพัน หากบางสถานการณ์จาเป็นต้องใช้อานาจ การยิงมากขึ้น ก็อาจจะจัดหน่วยทหารปืนใหญ่สนับสนุนเพิ่มในลักษณะภารกิจทางยุทธวิธีแบบเพิ่มเติมกาลังยิง ช่วยส่วนรวม และช่วยส่วนรวม-เพิ่มเติมกาลังยิง
ภายหลงั จากทที่ บวงทหารเรอื สหรฐั อเมรกิ า(UnitedStatesDepartmentoftheNavy)ซงึ่ ประกอบดว้ ย๓เหลา่ ทพั คือ กองทัพเรือ นาวิกโยธิน และ กองเรือยามฝั่ง ได้ร่วมกันวางแผนจัดทายุทธศาสตร์ร่วมทางทะเล (Tri-Service Maritime Strategy) ภายใต้แนวความคิด Advantage At Sea เมื่อเดือนธันวาคม ๒๕๖๓ ไปแล้วนั้น สามารถ สรปุ ใจความสา คญั อยา่ งสนั้ ๆไดว้ า่ แนวความคดิ ในการใชก้ า ลงั ทางทะเลของสหรฐั อเมรกิ าจะมงุ่ เนน้ ไปทภ่ี ยั คกุ คามทางทะเล ที่อาจเกิดจากชาติมหาอานาจคู่แข่ง ได้แก่ จีน และ รัสเซีย เหล่าทัพภายในทบวงทหารเรือทั้ง ๓ เหล่าทัพ ต้องร่วมกัน บูรณาการวางแผนให้สอดคล้องในทุกมิติ เพื่อให้ทุกเหล่าทัพมีมุมมองไปในทิศทางเดียวกัน
M142 HIMARS ในการฝึกการยุทธสะเทินน้าสะเทินบก Cobra Gold 2020 ณ หาดยาว
หลังจากน้ันไม่นาน นาวิกโยธินสหรัฐได้ดาเนินการวางแผนเพื่อแปลงยุทธศาสตร์ร่วมทางทะเล ไปสู่แนวความคิด ในการปฏิบัติทางยุทธการ Expeditionary Advanced Base Operations หรือ EABO ขึ้น ซึ่งแนวความคิด ในการปฏิบัติทางยุทธการแบบ EABO นั้น นอกจากนาวิกโยธินสหรัฐจะต้องปฏิบัติการยุทธสะเทินน้าสะเทินบก เพอื่ ยดึ พน้ื ทโ่ี ดยเฉพาะเกาะแกง่ ตา่ ง ๆ แลว้ ยงั ตอ้ งปฏบิ ตั กิ ารเพอ่ื สนบั สนนุ ภารกจิ ตา่ ง ๆ ใหก้ บั กองกา ลงั ทางเรอื ได้ ดงั นี้
• สนับสนุนการควบคุมทะเล (Support sea control)
• ปฏิเสธการใช้ทะเล (Sea denial) ในพ้ืนที่ปฏิบัติการชายฝั่ง
• แจ้งเตือนสถานการณ์ทางทะเล (Maritime domain awareness)
• จดั ตงั้ ศนู ยค์ วบคมุ บงั คบั บญั ชา สว่ นลาดตระเวนเฝา้ ตรวจสนามรบสว่ นหนา้ (Forward command, control,
communications, computers, combat systems, intelligence, surveillance, reconnaissance, targeting (C5ISRT)
• จัดต้ังศูนย์ส่งกาลังส่วนหน้า (Forward Base)
จะเหน็ ไดว้ า่ ภารกจิ เหลา่ นน้ี นั้ บางภารกจิ เปน็ ภารกจิ ทคี่ อ่ นขา้ งใหม่ จากทโี่ ดยทวั่ ไปการปฏบิ ตั กิ ารยทุ ธสะเทนิ นา้ สะเทินบกจะมีความมุ่งหมายเพื่อ
นาวิกศาสตร์ 75 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
๑. ปฏิบัติการหรือทาการรบต่อไป
๒. ยึดที่มั่นสาหรับเป็นฐานทัพเรือ ฐานทัพอากาศหน้า
๓. ขัดขวางไม่ให้ข้าศึกใช้พื้นที่ หรือสิ่งอานวยความสะดวก
๔. ตรึงกาลังข้าศึก และหน่วงเหนี่ยวการตัดสินใจของข้าศึก เพื่อสร้างสภาวะให้เกื้อกูลต่อการปฏิบัติการอื่น ๆ
ของฝ่ายเราในอนาคต
Advantage at Sea จุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนแปลงการใช้กาลังทางทะเล
แนวความคดิ ในการปฏบิ ตั ทิ างยทุ ธการนี้ นา ไปสแู่ ผนการปรบั โครงสรา้ งหนว่ ย Force Design 2030 ทกี่ วา่ ๒๐ ปี ทผี่ า่ นมานนั้ นาวกิ โยธนิ สหรฐั ไดม้ งุ่ เนน้ และทมุ่ โถมกา ลงั ในการรบทางบกมากกวา่ การรบในลกั ษณะกองกา ลงั ทางทะเล เช่น การรบในสงครามอิรักและอัฟกานิสถาน
Force Design 2030 เปน็ การปรบั โครงสรา้ งหนว่ ยใหส้ ามารถปฏบิ ตั ใิ นลกั ษณะกา ลงั สนบั สนนุ ใหก้ บั กา ลงั ทางเรอื โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การยิงสนับสนุนด้วยการกระจายกาลังปฏิบัติการ โดยหน่วยขนาดเล็กเข้ายึดครอง ระวังป้องกัน หรือรักษาความปลอดภัยพื้นท่ี เพื่อหลีกเลี่ยงการถูกตรวจพบหรือตรวจจับจากฝ่ายตรงข้าม ซึ่งครองความได้เปรียบ ในพนื้ ทปี่ ฏบิ ตั กิ าร จนไดม้ กี ารกอ่ ตงั้ หนว่ ยทจี่ ะปฏบิ ตั กิ ารในพนื้ ทแี่ ละตอ้ งปฏบิ ตั กิ าร ลกั ษณะดงั กลา่ วนี้ ชอื่ วา่ Marine Littoral Regiment (MLR) หรือกรมนาวิกโยธินปฏิบัติการชายฝั่งขึ้นมาใหม่
เรามกั จะคนุ้ เคยกบั ภาพนาวกิ โยธนิ ยกพลขนึ้ บกเพอื่ ยดึ เกาะหรอื หาดมากกวา่ ภารกจิ การระวงั ปอ้ งกนั อยา่ งไรกต็ าม หากศึกษาประวัติศาสตร์ โครงสร้างและภารกิจทางทหารต่าง ๆ ของนาวิกโยธินสหรัฐในอดีตที่ผ่านมา โดยเฉพาะ อย่างยิ่งช่วงสงครามโลกครั้งที่ ๒ จะเห็นได้ว่า มีความคล้ายคลึงกันกับแนวความคิดในการปฏิบัติทางยุทธการ EABO เนอื่ งจากในสมยั นนั้ นาวกิ โยธนิ สหรฐั ฯ มหี นว่ ย Marine Defense Battalion ซงึ่ มภี ารกจิ ตอ่ สอู้ ากาศยานและรกั ษาฝง่ั ให้กับ Advanced Base หรือฐานทัพหน้าต่าง ๆ ของสหรัฐอเมริกา
นาวิกศาสตร์ 76 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
ในการยุทธสะเทินน้าสะเทินบกในช่วงสงครามโลกครั้งที่ ๒ นั้น หน่วย Marine Defense Battalion จะปฏิบัติ และนากาลังเข้ามาในพื้นที่ปฏิบัติการ ภายหลังจากที่หน่วยยกพลขึ้นบกสามารถสถาปนาหัวหาดและยึดพื้นที่ได้แล้ว จะเปน็ คนละสว่ นกบั หนว่ ยปนื ใหญต่ อ่ สอู้ ากาศยานและปนื ใหญส่ นาม ทสี่ นบั สนนุ ใหก้ บั สว่ นกา ลงั รบภาคพนื้ (Ground Combat Element) แต่หลังจากจบสงครามโลกครั้งที่ ๒ ไม่นานหน่วย Marine Defense Battalion ต่าง ๆ ได้ถูก ยุบหน่วยไป เนื่องจากคาดว่าไม่น่าจะมีภัยคุกคามที่จะต้องใช้หน่วยลักษณะนี้ในอนาคตอันใกล้ ตลอดจนงบประมาณ ในชว่ งหลงั สงครามโลกนนั้ มคี อ่ นขา้ งจา กดั แตย่ งั คงหนว่ ยปนื ใหญต่ อ่ สอู้ ากาศยานและปนื ใหญส่ นามทสี่ นบั สนนุ ใหก้ บั ส่วนกาลังรบภาคพื้นไว้
ยุทธศาสตร์การวางกาลังแบบ Anti-Access/Area-Denial ของจีน
จากแนวความคิดในการปฏิบัติทางยุทธการแบบ EABO ที่นาวิกโยธินสหรัฐ จะต้องสนับสนุนกองกาลังทางเรือ ในการควบคุมทะเล หรือปฏิเสธการใช้ทะเลในพื้นท่ีปฏิบัติการชายฝ่ังนั้น ปืนใหญ่สนามลากจูง ขนาด ๑๕๕ มิลลิเมตร แบบ M777 ท่ีแม้ว่าจะมีน้าหนักเบาและสามารถนาพาไปได้ด้วยเฮลิคอปเตอร์นั้น ยังไม่ค่อยเหมาะสมกับภารกิจ รูปแบบใหม่ที่กล่าวมาเท่าใดนัก เนื่องจากสาเหตุดังต่อไปน้ี
๑. ระยะยงิ ปนื ใหญส่ นามลากจงู ขนาด ๑๕๕ มลิ ลเิ มตร แบบ M777 มรี ะยะยงิ ไกลสดุ ๓๐ กโิ ลเมตร (กระสนุ ERFB) หรอื ๔๐ กโิ ลเมตร (กระสนุ Excalibur) ซงึ่ เปน็ ระยะยงิ ทค่ี อ่ นขา้ งครอบคลมุ ในการสนบั สนนุ การรบทางบก แตอ่ าจจะจา กดั ในการสนับสนุนกองกาลังทางเรือในการควบคุมทะเล หรือปฏิเสธการใช้ทะเลในพ้ืนท่ีปฏิบัติการชายฝั่ง
๒.การอยู่รอดในสนามรบ พื้นที่ปฏิบัติการท่ีคาดว่าน่าจะเกิดขึ้นจากยุทธศาสตร์ร่วมทางทะเลที่ได้จัดทาขึ้นนั้น ไดใ้ หค้ วามเรง่ ดว่ นไปทพี่ นื้ ทปี่ ฏบิ ตั กิ ารบรเิ วณทะเลจนี ใต้ ซงึ่ ประเทศจนี เปน็ ประเทศทเี่ ปน็ ไปไดม้ ากทสี่ ดุ ทจี่ ะเกดิ ขอ้ ขดั แยง้ หรอื ขอ้ พพิ าทกบั สหรฐั อเมรกิ า จนอาจตอ้ งใชก้ า ลงั ทางทหาร แตด่ ว้ ยประเทศจนี ใชย้ ทุ ธศาสตรใ์ นการปอ้ งกนั ประเทศแบบ “ต่อต้านการเข้ามาและปฏิเสธไม่ให้เข้าพื้นที่” (anti-access/area-denial หรือเรียกด้วยตัวย่อว่า A2/AD) ซ่ึงมุ่งเน้น ไปทกี่ ารตอ่ ตา้ นการเขา้ มาของเรอื และอากาศยานตา่ ง ๆ ของสหรฐั อเมรกิ า พนื้ ทสี่ ว่ นมากจะอยใู่ นระยะยงิ ของอาวธุ พสิ ยั ไกล ต่าง ๆ ทาให้การดาเนินกลยุทธ์และการยิงสนับสนุนภายในพื้นที่นี้ต้องใช้หลักการลดการตรวจพบหรือตรวจจับ (Low Signature) การที่จะนากองร้อยทหารปืนใหญ่ต่าง ๆ เข้ามาในพื้นท่ีน้ัน มีความเส่ียงท่ีจะถูกทาลายสูง เนื่องจากเป็น ปนื ใหญป่ ระเภทลากจงู ตอ้ งใชพ้ นื้ ทแี่ ละตอ้ งการเวลาในการเคลอื่ นยา้ ย โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ พนื้ ทเ่ี กาะแกง่ ในทะเลจนี ใตน้ นั้ ส่วนใหญ่มีขนาดเล็กและไม่สามารถทาการกาบังซ่อนพรางได้ครอบคลุมทั้งพ้ืนที่
นาวิกศาสตร์ 77 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
๓. ความสมบูรณ์ ในหลักการลดการตรวจพบหรือตรวจจับ (Low Signature) นั้น หน่วยทหารที่จะปฏิบัติการ ควรเป็นหน่วยที่มีความคล่องตัว และสมบูรณ์ในตัวเอง ปืนใหญ่จึงควรเป็นแบบเคลื่อนที่ไปได้ด้วยตัวเองหรืออัตตาจร (Self-Propelled) และควรมรี ะบบอา นวยการยงิ และระบบการควบคมุ บงั คบั บญั ชาทสี่ มบรู ณใ์ นตวั เอง ปนื ใหญส่ นาม ลากจูง ขนาด ๑๕๕ มิลลิเมตร แบบ M777 จึงไม่เหมาะสมกับการปฏิบัติในพื้นที่ปฏิบัติการลักษณะนี้
ที่ตั้งยิง กองร้อยทหารปืนใหญ่
จากข้อจากัดของ M777 ที่กล่าวมานี้ ทาให้นาวิกโยธินสหรัฐ ออกแบบและกาหนดความต้องการด้านอาวุธและ ยุทโธปกรณ์ ในด้านการยิงสนับสนุนที่จะสามารถตอบสนองภารกิจตามยุทธศาสตร์ร่วมทางทะเลได้ โดยมีโครงการ ความรว่ มมอื ระหวา่ งภาครฐั และเอกชน ไดแ้ ก่ นาวกิ โยธนิ สหรฐั บรษิ ทั Oshkosh Defense ซงึ่ นา รถยนตเ์ บาทางยทุ ธวธิ รี ว่ ม JLTV (Joint Light Tactical Vehicle) มาพัฒนาเป็นรถยนต์ฐานยิงรุ่นไร้คนขับที่เรียกว่า ROGUE Fires (Remotely Operated Ground Unit for Expeditionary) ติดตั้งจรวดนาวิถีแบบพื้น-สู่-พื้น (Naval Strike Missile หรือ NSM) จากบรษิ ทั Raytheonเขา้ ดว้ ยกนั โดยใชช้ อื่ วา่ NavyMarineExpeditionaryShipInterdictionSystem(NMESIS)
NMESIS สามารถเคลอื่ นทไี่ ดโ้ ดยไมใ่ ชค้ นขบั ตดิ ตงั้ แทน่ ยงิ และบรรทกุ จรวดได้ ๒ ลกู แตล่ ะลกู มหี วั รบ (Warhead) ขนาด ๕๐๐ ปอนด์ มีระยะยิงไกลสุด ๑๐๐ ไมล์ทะเล หรือประมาณ ๑๘๕ กิโลเมตร สามารถบรรทุกลงในเครื่องบิน C-130 Hercules และยานเบาะสะเทินน้าสะเทินบก Landing Craft Air Cushion (LCAC) ได้
จากคุณสมบัติดังกล่าวนี้ทาให้เป็นการยากที่ฝ่ายตรงข้ามที่จะตรวจพบ NMESIS ในขณะที่กระจายกาลัง และยิง มาจากเกาะแกง่ ตา่ ง ๆ ซงึ่ ใชค้ วามไดเ้ ปรยี บจากภมู ปิ ระเทศในการกา บงั และซอ่ นพราง รวมถงึ เปน็ การเพมิ่ ความอยรู่ อด ในสนามรบให้กับพลประจารถและพลประจาปืน เนื่องจากสามารถบังคับรถและอานวยการยิงได้จากภายนอกที่ตั้งยิง
ขอ้ ดอี กี ประการหนงึ่ ของ NMESIS คอื เปน็ ปนื ใหญจ่ รวดหรอื อาวธุ ปลอ่ ยนา วถิ ที สี่ ามารถหวงั ผลไดท้ งั้ ในทะเลและ บนฝั่ง และยังหวังผลเป็นเป้าหมายไม่ใช่เป็นพื้นที่เหมือนปืนใหญ่สนาม ทาให้สามารถกระจายหน่วยยิงได้ ไม่ต้องตั้งยิง ใกล้ ๆ กนั ลดเกณฑเ์ สยี่ งตอ่ การถกู ตรวจพบ รวมถงึ เปน็ การปอ้ งปรามไมใ่ หฝ้ า่ ยตรงขา้ มนา กา ลงั ทางเรอื เขา้ มาในพนื้ ที่ ที่อยู่ในระยะยิง หรือเรียกได้ว่าสามารถปฏิเสธการใช้ทะเลของฝ่ายตรงข้ามได้
นาวิกศาสตร์ 78 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
การดา เนนิ การจดั หานนั้ ยงั อยใู่ นขนั้ การทดสอบทดลองอาวธุ รวมถงึ การปรบั โครงสรา้ ง และพจิ ารณาหนว่ ยปนื ใหญ่ สนามที่จะจัดหา NMESIS มาทดแทน คาดว่าภายใน ค.ศ. ๒๐๒๒ นาวิกโยธินสหรัฐ จะสามารถจัดหา NMESIS ได้ ๓๖ ระบบ สาหรับปืนใหญ่สนาม M777 บางหน่วยยังต้องคงอยู่ เนื่องจากยังมีความสาคัญที่จะต้องใช้การยิงสนับสนุน ในภารกิจหรือสถานการณ์ต่าง ๆ ที่หลากหลาย
Navy Marine Expeditionary Ship Interdiction System (NMESIS)
NMESIS ขณะเคลื่อนที่ออกจากเครื่องบิน C-130
นาวิกศาสตร์ 79 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
การเปลี่ยนแปลงของนาวิกโยธินสหรัฐ ในปัจจุบันนี้ หากจะกล่าวว่าเป็นการนาเอาหลักการปฏิบัติในอดีตกลับมา ใช้ใหม่ ก็ไม่ผิดนัก เพียงแต่มีการเพิ่มเทคโนโลยีใหม่ ๆ ที่ทันสมัยเข้ามา เพื่อให้เหมาะสมกับสถานการณ์หรือภัยคุกคาม ต่าง ๆ ที่เปลี่ยนแปลงไปซึ่งเป็นประเด็นที่น่าสนใจติดตาม และศึกษาแนวความคิด หลักการ และยุทธวิธีต่าง ๆ ที่อาจ จะสามารถนามาประยุกต์ใช้กับกองทัพเรือในอนาคตได้
“Bring the past, Start again”
เอกสารอ้างอิง
๑. US Department of Navy, Advantage at sea, December 2020 ๒. https://www.marcorsyscom.marines.mil/
๓. https://en.wikipedia.org/wiki/Naval_Strike_Missile
๔. https://www.navalnews.com/
๕. https://breakingdefense.com/2021/08/marines-successfully-fire-new-nmesis ๖. https://www.usni.org/magazines/proceedings/2021/june/rogue-fires
๗. https://www.marinecorpstimes.com/
นาวิกศาสตร์ 80 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๕
ระบบ SeaVision เป็น็ เคร่องมื่อในการรับร้สถานการณ์์ทางทะเลหร่อ Maritime Domain Awareness (MDA) ของสหรัฐอเมืริกา ออกแบบการทําางานผ่่านหนาเว็็บ โดยขอมื้ลในระบบไมื่จััดอย้่ชั้ันคว็ามืลับ ไมื่มืีระบบรักษาคว็ามื ป็ลอดภััยขอมื้ลบนโครงสรางพื้่นฐานกุญแจัสาธารณ์ะ (Public Key Infrastructure : PKI) ผ่้ใชั้สามืารถด้และแบ่งป็ัน ขอ มืล้ ทางทะเลไดห ลากหลายชั้นดิ ตัว็ั อยา่ งเชั้น่ การเคลอ่ นทเี ป็า้ รายละเอยี ดเป็า้ และป็ระว็ตัั เิ สน ทางเป็า้ ผ่ใ้ ชั้ส ามืารถ ตัังกฎแจังเตั่อนการว็ิเคราะห์บนพื้่นฐานจัากกฎทีตัังข้น เพื้่อทีจัะป็ระเมืินผ่ลและแจังเตั่อนกิจักรรมืหร่อเหตัุการณ์์ ทางทะเล แนว็คิดการออกแบบใชั้หลักการคว็ามืคล่องตััว็หร่อ Agility ซึ่้งรองรับการป็รับป็รุงและเพื้ิมืขีดคว็ามืสามืารถ ในอนาคตั โดยเนนใชั้เทคโนโลยีของภัาคเอกชั้น เป็ิดโอกาสใหผ่้ใชั้มืีส่ว็นร่ว็มืในการพื้ัฒนานับเป็็นจัุดแข็งสําาคัญ ระบบจัง้ มืคี ว็ามืออ่ นตัว็ั สามืารถป็รบั แตัง่ และพื้ฒั นาตัอ่ ยอดการทําางานใหด ยี งิ ขน้ อยา่ งตัอ่ เนอ่ ง ชั้ว็่ ยใหส ามืารถตัอบสนอง คว็ามืตัอ งการชั้าตัพื้ิ นั ธมืตัิ รไดเป็น็ อยา่ งดี(นา่ จัะถก้ ใจัขาป็ระจัาํา ทมืี กั ชั้อบว็จัิ ารณ์ก์ ารทาํา งานระบบITใหมื่ๆ)จัดุ แขง็ อกี ป็ระการ เป็็นการแลกเป็ลียนแบ่งป็ันขอมื้ล ระบบแสดงตันอัตัโนมืัตัิหร่อ AIS เรดาร์ชั้ายฝั่ัง และภัาพื้ถ่ายเร่อผ่่านดาว็เทียมื ว็งโคจัรตัําา หรอ่ Low Earth Orbit : LEO และป็จัั จับุ นั สามืารถใชั้ง านโดยไมืเ่ สยี คา่ ใชั้จั า่ ยแตัอ่ ยา่ งใด (อนาคตัอาจัตัอ งจัา่ ย) เขาทําานองว็่าของดีราคาถ้ก ซึ่้งไมื่น่าเชั้่อเลยว็่าจัะยังหาไดในโลกยุคนี ศรชั้ล. และ ศรชั้ล.ภัาค มืีการตัิดตังั ใชั้งานเป็็น ระบบหลักของศน้ ย์ยุทธการ โดยมืีผ่ลงานมืากพื้อสมืคว็รเป็็นป็ระโยชั้น์อย่างมืากตั่อ ศรชั้ล.
ความเป็็นมา
ระบบ SeaVision พื้ัฒนาข้นใน ค.ศ. ๒๐๑๐ เพื้่อตัอบโจัทย์คว็ามืร่ว็มืมื่อดานคว็ามืมืันคงทางทะเล ของกําาลัง ทางเร่อสหรัฐอเมืริกาในภัาคพื้่นยุโรป็/แอฟริกา โดยมืีคว็ามืเป็็นมืา ดังนี
• เริมืตันจัากการใชั้เป็็นเพื้ียงบราว็เซึ่อร์สําาหรับใชั้ด้ขอมื้ล Maritime Safety and Security Information System (MSSIS) ซึ่้งป็ระเทศสมืาชั้ิกจัะแบ่งป็ันขอมื้ลทัว็โลกโดยไมื่เสียค่าใชั้จั่ายในการเรียกด้ขอมื้ล AIS ทงั นี ระบบ
นาวิกศาสตร์ 19 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
AIS มืีหลักการทําางานคลายระบบเชั้่อมืโยงอัตัโนมืัตัิ หร่อ Tactical Data Link (TDL) ของทหาร แตั่ทําางานแบบ เคร่อข่ายในย่านคว็ามืถี VHF ว็ัตัถุป็ระสงค์เพื้่อคว็ามืป็ลอดภััยในการเดินเร่อป็้องกันเร่อโดนกัน สําาหรับเร่อพื้าณ์ิชั้ย์ ขนาด ๓๐๐ ตัันกรอสส์ ตัองทําาการตัิดตัังตัามืทกี ฎหมืายกําาหนด
• เริมืตันพื้ัฒนาข้นโดยศ้นย์ Volpe ของกระทรว็งขนส่งสหรัฐอเมืริกาและตั่อมืากองทัพื้เร่อสหรัฐอเมืริกา สนับสนุนการพื้ัฒนาขยายขีดคว็ามืสามืารถ
• แสดงภัาพื้ทางทะเลในภั้มืิภัาค โดย ทร. ในทว็ีป็แอฟริกาสามืารถเฝั่้าตัิดตัามืเขตั EEZ
จัากการเขาร่ว็มืการฝั่กึ ทางทะเลใน ค.ศ. ๒๐๑๔ กองบญั ชั้ากองกาํา ลงั ทางเร่อสหรฐั อเมืรกิ า กาํา หนดคว็ามืตัอ งการ ใหมื รี ะบบ MDA (ไมืก่ าํา หนดชั้นั คว็ามืลบั ) โดยระบถุ ง้ คว็ามืจัาํา เป็น็ สาํา หรบั ใหอ งคก์ รเขา ถง้ ขอ มืล้ ทางทะเล มืกี ารว็เิ คราะห์ แบบอัตัโนมืัตัิและมืีขีดคว็ามืสามืารถในการแบ่งป็ันขอมื้ลข่าว็สาร เพื้่อสนับสนุนการรับร้สถานการณ์์ทางทะเล ระดบั ยทุ ธการ กองบญั ชั้าการกองกาํา ลงั ทางเรอ่ เลอ่ กใชั้ง าน SeaVision ทงั นี SeaVision ยงั คงสนบั สนนุ ชั้าตัพื้ิ นั ธมืตัิ ร ของกองเร่อที ๖ (ยุโรป็/แอฟริกา) ในการเสริมืสรางขีดคว็ามืสามืารถและโครงการคว็ามืรว็่ มืมื่อระหว็่าง ทร. ในอนาคตั
แนวทางการพัฒนาและการนาไป็ใช้งาน
การพื้ัฒนา SeaVision ใชั้หลักการพื้ัฒนาแบบคล่องตััว็ (Agile) และใชั้ร้ป็แบบว็ิธีการพื้ัฒนาของภัาคเอกชั้น ดว็ ยการเลอ่ กใชั้บ รกิ ารบนคลาว็ด์ เพื้อ่ เพื้มืิ คว็ามืยด่ หยนุ่ สามืารถป็ระยกุ ตัใ์ ชั้ข อ มืล้ และเทคโนโลยสี มืยั ใหมื่ เพื้อ่ ใหตั รงกบั คว็ามืตัองการของผ่้ใชั้งานมืากทีสุด โดยมืีป็ระเด็นสําาคัญดังนี
• ออกเว็อร์ชั้ันหลักทุก ๑๘-๒๔ เด่อน
• ออกเว็อร์ชั้ันป็รับแกเล็กนอยทุก ๒-๓ เด่อน เพื้่อกาว็ใหทันคว็ามืตัองการใหมื่ทีเพื้ิงจัะเกิดข้น
• ผ่้ใชั้มืีส่ว็นร่ว็มืและใหขอเสนอแนะอย่างตั่อเน่อง ตัลอดกระบว็นการพื้ัฒนาและนําาไป็ใชั้งาน
ภาพที่่ ๑ เส้้นที่างการพัฒนา SeaVision
กุญแจความสาเร็จ
ออกแบบดว็ ยคว็ามืเรยี บงา่ ย และงา่ ยตัอ่ การใชั้ง าน สาํา หรบั ชั้าตัพื้ิ นั ธมืตัิ รทางทะเลในการสง่ เสรมืิ การแบง่ ป็นั ขอ มืล้ MDA และการทําางานร่ว็มืกันได โดยสามืารถตัอบโจัทย์ดังตั่อไป็นีได
นาวิกศาสตร์ 20 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
• การฝั่ึกอบรมืในการใชั้งาน ตัองใชั้เว็ลานอยทีสุด
• ออกแบบอินเตัอร์เฟสการใชั้งานเหมื่อน Google
• ออกแบบใหใชั้งานไดเมื่อใชั้งานกับอินเทอร์เน็ตัคว็ามืเร็ว็ตัําา
• แสดงขอมื้ลภัาครัฐและภัาคเอกชั้น เพื้่อเป็ิดกว็างใหใชั้งานและเกิดป็ระโยชั้น์ทุกภัาคส่ว็น
• ผ่บ.หน่ว็ยทหาร จััดหาขอมื้ลจัากเอกชั้น เพื้่อใหชั้าตัิพื้ันธมืิตัรใชั้งานผ่่าน SeaVision
• ขอ มืล้ ทจัี ดั หาจัากเอกชั้นตัามืสญั ญา จัะจัําากดั คว็ามืสามืารถแบง่ ป็นั ขอ มืล้ บนพื้น่ ฐานของการซึ่อ่ จัําานว็นไลเซึ่นซึ่์
• ผ่ใ้ ชั้ง าน และผ่จั้ ดั การระดบั ป็ระชั้าคมื มืภัี าระนอ ยทสี ดุ ในการบรหิ ารจัดั การ เพื้อ่ สรา งคว็ามืมืนั ใจัไดว็ า่ SeaVision
จัะป็ระสบคว็ามืสําาเร็จัอย่างตั่อเน่อง โดยผ่้ใชั้งานมืีส่ว็นร่ว็มือย่างสมืําาเสมือ ทังนี SeaVision สามืารถนําาไป็ใชั้งาน ดานคว็ามืป็ลอดภััย (คนหา ชั้่ว็ยชั้ีว็ิตั อุบัตัิเหตัุในทะเล) ดานคว็ามืมืันคง (ก่อการราย โจัรสลัด สินคาผ่ิดกฎหมืาย) ดานเศรษฐกิจั (IUU คราบนําามืัน) และดานสิงแว็ดลอมื (คราบนําามืัน ทิงสารพื้ิษผ่ิดกฎหมืาย)
ผู้ใช้งานหลัก SeaVision
ศ้นย์ป็ฏิบัตัิการทางทะเลของ ทร.สหรัฐอเมืริกา Maritime Operations Centers (MOCs) ระบุให SeaVision เป็น็ เครอ่ งมือ่ แบง่ ป็นั ขอ มืล้ ขา่ ว็สาร แบบไมืมื่ ชั้ี นั คว็ามืลบั และไมืมื่ กี ารรกั ษาคว็ามืป็ลอดภัยั ขอ มืล้ ขา่ ว็สารบนโครงสรา ง พื้ น่ ฐ า น ก ญุ แ จั ส า ธ า ร ณ์ ะ ก อ ง บ ญั ชั้ า ก า ร แ อ ฟ ร กิ า แ ล ะ ก อ ง เ ร อ่ ท ี ๖ ข อ ง ส ห ร ฐั อ เ มื ร กิ า ไ ด ตั ดิ ตั งั ใ ชั้ ง า น S e a V i s i o n ใ ห ชั้ า ตั ใิ น ท ว็ ป็ี แอฟรกิ า ซึ่ง้ เป็น็ สว็่ นหนง้ ของกรอบการแบง่ ป็นั ขอ มืล้ ขา่ ว็สารของอา่ ว็กนิ ี และมืกี ารตัดิ ตังั สถานเี รดารแ์ ละ AIS เชั้อ่ มืตัอ่ กับ Seavision และ MSSIS ในกองบัญชั้าการแอฟริกา เพื้่อใชั้ตั่อตัานการคายาเสพื้ตัิด สําาหรับคว็ามืคิดริเริมืดาน คว็ามืมืนั คงทางทะเล (MSI) ในอาเซึ่ยี นนนั มืชั้ี าตัใิ นอาเซึ่ยี นมืากกว็า่ ๕ ป็ระเทศ ป็ระกอบดว็ ย เว็ยี ดนามื ฟลิ ป็ิ ป็นิ ส์ มืาเลเซึ่ยี อนิ โดนเีซึ่ยี รว็มืทงั ทร.ไทยใชั้ป็ ระโยชั้นจั์ ากSeaVisionศน้ ยส์ งครามืขอ มืล้ ขา่ ว็สารทร.สหรฐั อเมืรกิ าป็ระจัาํา ภัาคพื้น่ แป็ซึ่ฟิ กิ Naval Information Warfare Center (NIWC) ไดรับเงินทุนสําาหรับใชั้พื้ัฒนาการเชั้่อมืโยงแลกเป็ลียนขอมื้ลและ การฝั่ึกอบรมืใหแก่ชั้าตัิพื้ันธมืิตัร
นอกจัากนียงั มืมืี ากกว็า่ ๒๐หนว็่ ยงานรฐั บาลสหรฐั อเมืรกิ ารว็่ มืใชั้ง านSeaVisionเชั้น่ กระทรว็งเพื้อ่ คว็ามืมืนั คงแหง่ มืาตัภัุ มื้ ิ หน่ว็ยเร่อยามืฝั่ัง องค์การบริหารมืหาสมืุทรและชั้ันบรรยากาศ (NOAA) และผ่้ใชั้งาน ๒,๒๐๐ ท่าน จัาก ๘๕ ป็ระเทศ
ภาพที่่ ๒ ประเที่ศผู้ใช้งานระบบ SeaVision ที่ัวโลก
นาวิกศาสตร์ 21 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
คุณลักษณะสาคัญ
• แสดงตัาํา บลทเี ป็า้ และตัดิ ตัามืเป็า้ บนแผ่นทอี เิ ลก็ ทรอนกิ ส์ โดยมืแี หลง่ ขอ มืล้ ป็ระกอบดว็ ยระบบ AIS ภัาคพื้น่ ดนิ ตัิดตัังตัามืชั้ายฝั่ัง ระบบรับสัญญาณ์ AIS จัากดาว็เทียมื สถานีเรดาร์ชั้ายฝั่ัง และภัาพื้ถ่ายดาว็เทียมืพื้รอมืระบุพื้ิกัด
• แสดงรายละเอียดเป็้า (ไดแก่ เจัาของเร่อ ป็ระว็ัตัิเยียมืเมื่องท่า)
• คัดกรองเป็้าดว็ยการใชั้พื้ารามืิเตัอร์หลากหลายชั้นิด
• คว็ามืร่ว็มืมื่อในระดับป็ระชั้าคมืในภั้มืิภัาค ป็ระเทศผ่้ใชั้ ในการแบ่งป็ันขอมื้ล ร้ป็ร่าง กฎการเตั่อน การคนหา
การแจังเตั่อน รายการเป็้า และขอมื้ลการจัดบันท้กของผ่้ใชั้
• ดําาเนินการและแสดงผ่ลลัพื้ธ์จัากการว็ิเคราะห์แบบอัตัโนมืัตัิป็ระกอบดว็ย การคนขันส้งดว็ยการใชั้เกณ์ฑ์์
แบบหลากหลาย การเตั่อนอัตัโนมืัตัิแบบ Real Time กฎกตัิกาทีกําาหนดโดยผ่้ใชั้เพื้่อคว็ามืรว็ดเร็ว็ในการพื้ิส้จัน์เป็้า ทีมืีคว็ามืสําาคัญส้ง คะแนนคว็ามืเสียงเป็้าการ Correlate เป็้าจัากหลายแหล่งขอมื้ลแบบอัตัโนมืัตัิ
แผนที่ SeaVision
แผ่นทสี ามืารถแสดงใหเหน็ ขอ มืล้ ขา่ ว็สารของเป็า้ ทงั แบบNearRealTimeและป็ระว็ตัั เิป็า้ ยอ นหลงั ดว็ ยขดี คว็ามืสามืารถ ในการคัดกรองเป็้าขันส้งและคนหาอันทันสมืัย โดยการคัดกรองขอมื้ลแสดงบนแผ่นที สามืารถกําาหนดใหดําาเนินการ ไดตัามืขอมื้ลตั่างๆ ดังนี
• ชั้นิดเป็้า
• หมืายเลข International Maritime Organization (IMO) Maritime Mobile Service Identity (MMSI) ชั้่อเป็้า และเมื่องท่าป็ลายทาง
• สถานะ การเตั่อน (Alert) โดยด้เป็้าซึ่้งตัรงกันกับการเตั่อนตัามืทีกําาหนดโดยผ่้ใชั้
• สถานะกฎกตัิกา (Rule) ทีกําาหนดโดยผ่้ใชั้ โดยการด้เป็้าซึ่้งตัรงกับกฎกตัิกาทีกําาหนดโดยผ่้ใชั้ • คัดกรองและด้เป็้าตัามืรายการชั้่อเป็้า
ภาพที่่ ๓ แผนที่่แส้ดงข้อมูลเป้าในระบบ SeaVision
นาวิกศาสตร์ 22 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
การดูป็ระวัติเป็้าย้อนหลัง
SeaVision ชั้ว็่ ยใหเ หน็ ป็ระว็ตัั เิ สน ทางเป็า้ ยอ นหลงั ไดถ ง้ ๙๐ ว็นั และยงั เหน็ เสน ทางเป็า้ ยอ นหลงั ไดพื้ รอ มืกนั หลาย เสนทาง และสามืารถส่งขอมื้ลออก หร่อ Export จัากระบบเพื้่อทําาการว็ิเคราะห์เพื้ิมืเตัิมื การรายงานเป็้ายอนหลัง ด้ไดจัากภัาพื้ที ๓ โดยเป็้าแสดงสัญลักษณ์์ดว็ยร้ป็หัว็ล้กศรในแตั่ละตัําาแหน่งมืีการแสดงค่าว็ัน-เว็ลา ตัามืภัาพื้ที ๓ แสดงเสนทางของเร่อ Ch Clare ของเกาหลีใตั อย้่ระหว็่างเดินทางไป็เกาะ Muara บร้ไน ตัรว็จัจัับเป็้าดว็ยระบบ รับสัญญาณ์ AIS จัากดาว็เทียมื
กระดานสร้าง-แสดงข้อมูล (Dashboard) ของ SeaVision
ภัาพื้ที ๔ บนแผ่นทีเป็็นกลุ่มืเป็้าและระบุจัําานว็นเป็้าภัายในพื้่นทีสีเหลียมื (ซึ่้งยังระบุคว็ามืหนาแน่นเป็้า) การคลิก ไป็ยังคลัสเตัอร์ใด จัะทําาการซึ่้มืเขาไป็ในพื้่นทีแลว็แสดงสัญลักษณ์์เป็้าดว็ยการแบ่งชั้นิดตัามืสี การคลิกบนไอคอน ของเป็า้ จัะเป็ดิ บตัั รขอ มืล้ เป็า้ ซึ่ง้ ป็ระกอบดว็ ยขอ มืล้ AIS และขอ มืล้ ทไี ดร บั จัาก Matrix หนว็่ ยเรอ่ ยามืฝั่งั ของสหรฐั อเมืรกิ า Dashboard ของ SeaVison ชั้ว็่ ยใหผ่ ใ้ ชั้ส รา งกฎกตักิ าการเตัอ่ น รว็มืทงั ดแ้ ละป็รบั การใหค ะแนนแจัง เตัอ่ นไดจั าก Matrix ของหน่ว็ยเร่อยามืฝั่ังซึ่้งอย้่บนพื้่นฐานของหลายป็ัจัจััย
ภาพที่่ ๔ การแส้ดงกลุ่มเป้าตามกฎที่่กาหนดไว้
กฎ (Rule)
กฎเป็น็ เครอ่ งชั้ว็่ ยในการคน หาชั้ดุ ขอ มืล้ ตัามืทที ําาการคน หาโดยละเอยี ดในแผ่นที อยา่ งไรกตั็ ามื กฎมืหี นา ทที ําางาน อย้่เบ่องหลัง และผ่้ใชั้สามืารถใหคะแนนกฎทีตัังข้น กฎหมืดอายุทุก ๓๐ ว็ัน และทําางานอย่างอัตัโนมืตัั ิทุก ๑๒ ชั้ว็ั โมืง ในหนา เว็บ็ อนญุ าตัใหเ พื้มืิ กฎใหมื่ สงั ใหก ฎทําางาน สง่ ออกผ่ลลพื้ั ธท์ ไี ดจั ากกฎ แสดงผ่ลลพื้ั ธจั์ ากกฎบนแผ่นที ผ่ใ้ ชั้ส ามืารถ บริหารจััดการกฎ รว็มืทังด้ตัารางของเป็้าทังหมืดทีตัรงกับกฎทีไดกําาหนดไว็ในเมืน้ Rule Configuration Wizard อนญุ าตัใหเ พื้มืิ เงอ่ นไขไดอ ยา่ งหลากหลาย กําาหนดนําาหนกั คะแนนใหแ ตัล่ ะเงอ่ นไขและทําาการบนั ทก้ กฎเกบ็ ไว็ อกี ทงั ยงั ยอมืใหพื้ิมืพื้์ เลิกใชั้ กลับมืาใชั้ เป็ลียนแป็ลง (ก่อนหร่อหลังหมืดอายุ ๓๐ ว็ัน) และลบกฎทิง รว็มืทังด้ผ่ลลัพื้ธ์ของกฎ ทังหมืดหร่อกฎใดกฎหน้งในตัาราง และเล่อกด้เฉพื้าะขอมืล้ เป็้าทีตัรงกับกฎเท่านัน
นาวิกศาสตร์ 23 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
ผ่้ใชั้สามืารถตัังกฎไดอย่างหลากหลายร้ป็แบบตัามื Dashboard มืุมืซึ่ายบนของภัาพื้เป็็นการตัังกฎ ใหค น หาและแสดงขอ มืล้ เป็า้ เชั้น่ เป็า้ เรอ่ ภัายในเขตั EEZ ป็ระเทศไทย เว็ียดนามื ฟิลิป็ป็ินส์ เป็็นตัน อย่างไรกตั็ ามื ในภัาพื้เป็็นการเล่อกค่า Active ใหกฎแสดงขอมื้ลเป็้า เร่อจัีนและรัสเซึ่ีย ทําางานโดยกําาหนดนําาหนักคะแนน เป็้าเร่อจัีนมืีค่าส้งกว็่าเร่อรัสเซึ่ีย โดยจัะแสดงรายการ เป็้าเร่อตัามื Dashboard ดานขว็าของภัาพื้ที ๕
เตือน (Alert)
เคร่องมื่อในการเตั่อนทําา ใหร้ทันทีว็่าเมื่อใดเป็้าเขา
ตัามืเกณ์ฑ์์ตัามืทีระบุไว็ ซึ่้งเป็้าถ้กเล่อกจัากขอมื้ล AIS
ในชั้่องตั่าง ๆ การเตั่อนชั้่ว็ยในการตัิดตัามืและว็ิเคราะห์
กิจักรรมืขณ์ะกําาลังเกิดข้น และเคร่องมื่อนียังสามืารถ
เพื้ิมืการเตั่อนใหมื่ (ดว็ยเง่อนไขเฉพื้าะและพื้่นทีภั้มืิภัาค
ทีสนใจั) ด้ตัารางเป็้าทีตัรงตัามืทีกําาหนดไว็ในการเตั่อน
ส่งออกผ่ลลพื้ั ธ์ทีไดจัากตัาราง แสดงผ่ลบนแผ่นที บริหารการเตั่อน เป็ลียนแป็ลงการตัังค่าเตั่อน ดว็ยการใชั้เมืน้ Alert Configuration ผ่้ใชั้สามืารถรองขอรับผ่ลลัพื้ธ์การเตั่อนผ่่านอีเมืล ผ่ลลัพื้ธ์การเตั่อนนีจัะถ้กลบทิงทุก ๒๔ ชั้ัว็โมืง ตัามื Dashboard ดานซึ่ายของภัาพื้ที ๖ เป็็นรายการตัังค่าการทําางานใหเ ตั่อนหร่อ Active Alert ไว็ ๕ รายการ เชั้่น Novo exit (ท่าเร่อรัสเซึ่ียในทะเลดําา), Entering Cuba, Libya Enter โดยภัาพื้ที ๖ เล่อก Active เฉพื้าะรายการ ที ๑ Novo exit สําาหรับ Dashboard ตัรงกลางเป็็นการแสดงขอมื้ลป็ระกอบ เชั้่น เว็ลาอัป็เดตัเป็้าล่าสุด ป็ระเภัทเร่อ พื้่นทีสนใจั ส่ว็น Dashboard ขว็าสุดเป็็นการแสดงผ่ลลัพื้ธ์เป็็นเสนกราฟจัําานว็นเร่อทีออกจัากท่าเร่อ Novo ในรอบ ๗ ว็ันทีผ่่านมืา
ภาพที่่ ๕ การตั้งกฎและการแส้ดงผลลัพธ์ที่่ตรงตามกฎที่่ตั้งไว้
ภาพที่่ ๖ Real-Time Alerts
นาวิกศาสตร์ 24 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
การแบ่งป็ันข้อมูลข่าวสาร และทางานร่วมกัน
ในภัาพื้ที ๗ ผ่้ใชั้สามืารถแบ่งป็ันชัุ้ดขอมื้ลทีมืีและสรางข้นมืา อาทิ รายชั้่อเป็้า บันท้กขอมื้ลเป็้า การสรางร้ป็ร่าง การคน หา กฎ (Rule) และการเตัอ่ น (Alert) โดยการแชั้รแ์ ละทําางานรว็่ มืกนั ผ่า่ นการ Chat กบั ผ่ใ้ ชั้ร ายอน่ ๆ ทอี ยใ้่ นกลมืุ่ ป็ระชั้าคมืป็ระจัําาภั้มืิภัาค (Community) และป็ระเทศ (Persona) เชั้่น เว็ียดนามื อินโดนีเซึ่ีย มืาเลเซึ่ีย ฟลิ ิป็ป็ินส์ ซึ่้งการแบ่งป็ันนี นับว็่ามืีป็ระโยชั้น์อย่างมืากกับ ศรชั้ล. ในการขอขอมื้ลเร่อทีมืีพื้ฤตัิกรรมืตัองสงสัยทีอาจัจัะเดินทาง ผ่่านหร่อเขาส้่ท่าเร่อไทย เพื้่อเตัรียมืคว็ามืพื้รอมืและกําาลังในการรับมื่อ
ภาพที่่ ๗ การแบ่งปันชุดข้อมูลข่าวส้าร
ผ่ลลพื้ั ธข์ องการกาํา หนดเงอ่ นไข แสดงรายการคว็ามืเรง่ ดว็่ น และคะแนนสาํา หรบั เป็า้ ทตัี รงกบั กฎทผ่ี ใ้ ชั้ก าํา หนดขน้ โดยเป็า้ ทีมืีคะแนนส้งสุดแสดงว็่ามืันสอดคลองตัรงกับกฎทีกําาหนดไว็มืากทีสุด ผ่ลลัพื้ธ์จัากเง่อนไขสามืารถส่งออกจัากระบบ SeaVision ในร้ป็ JSON (JavaScript Object Notation) CSV (สามืารถเป็ิดไฟล์ดว็ย Excel และ Google Sheet) XML (Extensible Markup Language) หร่อ KML (Keyhole Markup Language) และสามืารถนําาไป็แสดงบน แผ่นที กฎทตัี ังข้นยังสามืารถทําาสําาเนาและแบ่งป็ันผ่้ใชั้อ่น ๆ ในบรรดาชั้าตัิสมืาชั้ิก (Persona) และในระดับภั้มืิภัาค แป็ซึ่ิฟิก (Community)
การเตือนแบบอัตโนมัติ
ระบบ SeaVision สามืารถตัังค่าการเตั่อนอัตัโนมืัตัิ ในแบบเรียลไทมื์ ระบบอนุญาตัใหผ่้ใชั้กําาหนดพื้่นที ทีสนใจัหร่อ ROI และขอจัําากัด โดยสามืารถเพื้ิมืขอจัําากัด ในระบบ AIS มืากทีสุดเท่าทีตัองการ และผ่้ใชั้สามืารถส่ง การแจังเตั่อนทางอีเมืลเมื่อเป็้าเขาข่ายตัรงกับเง่อนไข ทกี ําาหนดขน้ รว็มืทงั ผ่ใ้ ชั้ส ามืารถทําาสําาเนาแบง่ ป็นั การแจัง ไป็ยงั ป็ระเทศสมืาชั้กิ และในระดบั ภัมื้ ภัิ าค (Community)
คะแนนการแจ้งเตือนหรือความเสี่ยง
จัากภัาพื้ที ๙ เพื้อ่ คว็ามืงา่ ย คะแนนการแจัง เตัอ่ น
ดา นคว็ามืป็ลอดภัยั จัะแสดงและแป็รตัามืรหสั ของสแี ดงเหลอ่ งและเขยี ว็โดยสมืั พื้นั ธก์ บั ระดบั คะแนนสง้ กลางและตัาํา ตัามืลาํา ดบั
นาวิกศาสตร์ 25 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
ภาพที่่ ๘ การต้ังค่าแจ้งเตือนเรือเข้าออกช่องแคบยิบรอลตาร์
ตััว็อย่างค่าคะแนนตัามืภัาพื้ที ๙ แสดงใหเห็นว็่า เร่อชั้่อ Schlemi Rickmers ของหมื้่เกาะมืาร์แชั้ลล์ มืีคว็ามืเสียงดานคว็ามืป็ลอดภััยค่อนขางส้งโดยมืีไอคอน เป็า้ เป็น็ สแี ดงเนอ่ งจัากไมืผ่่ า่ นการตัรว็จัสอบPortState Control ในป็ี ๒๐๑๖ และมืีการเป็ลียนเจัาของเร่อ
การหาคา่ ความสมั พนั ธ์เ์ ป็า้ อตั โนมตั ิ หรอื Automated Correlation
ฟังก์ชั้ันการหาค่าคว็ามืสัมืพื้ันธ์เป็้า นับเป็็นจัุดแข็ง
อันสําาคัญของระบบ SeaVision สามืารถใชั้เป็็นตันแบบ
ในการพื้ัฒนาระบบ C4ISR ไดเป็็นอย่างดี ฟังก์ชั้ันนี
สามืารถรว็บรว็มืหาคว็ามืสมืั พื้นั ธแ์ ละแสดงเป็า้ ทสี ามืารถ
ตัดิ ตัามืไดด ว็ ยเรดาร์ นอกจัากนี ยงั สามืารถหาคว็ามืสมืั พื้นั ธเ์ ป็า้ เดยี ว็กนั ทไี ดจั ากเรดาร์ ภัาพื้ถา่ ยดาว็เทยี มื และระบบ AIS
ภาพที่่ ๑๐ เป้าเรือจากภาพถ่ายดาวเที่่ยม
ภัาพื้ที ๑๐ แสดงเป็้าบริเว็ณ์ทางใตัป็ระเทศฟิลิป็ป็ินส์ ซึ่้งตัรว็จัจัับดว็ยเซึ่นเซึ่อร์เรดาร์แบบ SAR หร่อ Synthetic Aperture Radar ของดาว็เทียมื (แทนสัญลักษณ์์ดว็ยร้ป็หยดนําาสีดําา) ใน ๑๕ เมืษายน ๒๐๑๙ ส่ว็นทางดานขว็าบน ของภัาพื้ในกรอบสีแดง มืีเป็้าทีมืีการ Correlation ดว็ยภัาพื้ถ่ายดาว็เทียมื (Correlated Satellite SAR imagery contact) และระบบ AIS (ดานบนของกรอบแดง) สําาหรับทางดานขว็าล่างของภัาพื้ในกรอบสีเขียว็มืีเป็้าร้ป็หยดนําา สดี าํา เป็น็ เป็า้ จัากภัาพื้ดาว็เทยี มืทีไ มืมื่ กี าร Correlate กบั ระบบ AIS (Uncorrelated Satellite SAR imagery contact) ซึ่้งชั้่ว็ยใหผ่้ใชั้งานพื้ิส้จัน์ทราบเป็้าทีไมื่มืีการ Correlate ไดอย่างรว็ดเร็ว็
นาวิกศาสตร์ 26 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
ภาพที่่ ๙ ค่าคะแนนด้านความปลอดภัยของเรือ
ภาพที่่ ๑๑ ภาพถ่ายดาวเที่่ยมด้วยเซนเซอร์แบบ SAR และ EO ใน SeaVision
ภาพที่่ ๑๒ ภาพถ่ายเป้าเรือด้วยเซนเซอร์ SAR โหมดการที่างาน Ultra-fine และแบบอืน
ภาพที่่ ๑๓ ภาพถ่ายเป้าเรือด้วยเซนเซอร์ SAR โหมดการที่างาน Spotlight
นาวิกศาสตร์ 27 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
ภาพถ่ายดาวเทียมในระบบ SeaVision
ในภัาพื้ที๑๑เป็็นภัาพื้ถ่ายดาว็เทียมืพื้รอมืแสดงตัําาบลทีของเร่อไดมืาจัากดาว็เทียมืว็งโคจัรตัาํา หร่อLEOโดยมืี ว็งโคจัรสง้ จัากพื้น่ โลกไมืเ่ กนิ ๒,๐๐๐ กโิ ลเมืตัร บรษิ ทั Maxar Technology จัะเลอ่ กดาว็เทยี มืถา่ ยภัาพื้ตัามืคว็ามืตัอ งการ ของทีมืบริหารระบบ SeaVision เชั้่น การเล่อกใชั้ดาว็เทียมื RADARSAT-1, -2 ในการถ่ายภัาพื้เป็้าเร่อพื้รอมืระบุพื้ิกัด ดว็ยเซึ่นเซึ่อร์แบบ Synthetic Aperture Radar หร่อ SAR หากจัําาเป็็นหร่อเป็็นไป็ตัามืคว็ามืตัอ งการของทีมืบริหาร ระบบ SeaVision ก็สามืารถกําาหนดใหบริษัท Maxar ใชั้ดาว็เทียมืดว็งอ่น เชั้่น GE01 ถ่ายภัาพื้เป็้าเร่อพื้รอมืระบุพื้ิกัด ดว็ ยเซึ่นเซึ่อรแ์ บบกลอ ง Electro Optic หรอ่ EO สําาหรบั ดาว็เทยี มืว็งโคจัรตัําา นนั จัะมืกี ารตัดิ ตังั เซึ่นเซึ่อรแ์ บบใดแบบหนง้ ซึ่้งอาจัจัะเป็็น SAR หร่อ EO เน่องจัากมืขี อจัําากัดในการรองรับการตัิดตังั Payload ซึ่้งก็ไมื่ตั่างจัาก UAV ขนาดกลาง บางรุ่น ทีสามืารถเป็ลียนเซึ่นเซึ่อร์หร่อ Payload จัากกลอง EO เป็็น SAR ไดตัามืคว็ามืจัําาเป็็นของภัารกิจัและขอ จัําากัดดานสภัาพื้อากาศ
ภัาพื้ถ่ายดาว็เทียมืดว็ยเซึ่นเซึ่อร์ SAR นัน จัะเป็็นภัาพื้ถ่ายขาว็ดําา คว็ามืคมืชั้ัดของภัาพื้ข้นอย้่กับโหมืดการทําางาน ซึ่้งโหมืด Spotlight มืีคว็ามืคมืชั้ัดดีทีสุด ราคาแพื้งทีสุด กล่าว็ค่อ มืีค่า Resolution ไมื่เกิน ๑ เมืตัร สําาหรับภัาพื้ถ่าย ดาว็เทยี มืดว็ ยเซึ่นเซึ่อร์ SAR ๒ เป็า้ ตัามืภัาพื้ที ๑๑ บรเิ ว็ณ์ฝั่งั อนั ดามืนั ของไทย ไมืค่ อ่ ยชั้ดั เจัน ไมืส่ ามืารถพื้สิ จั้ นท์ ราบได เน่องจัากไมื่ไดเล่อกใชั้โหมืด Spotlight เขาใจัไดว็่าอาจัไมื่ใชั้่เป็้าระดับ VOI ในมืุมืมืองของทีมืงานระบบ SeaVision หากเล่อกโหมืดการทําางานของเซึ่นเซึ่อร์ SAR แบบ Ultra Fine ภัาพื้ที ๑๒ หร่อ Spotlight ภัาพื้ที ๑๓ ภัาพื้เร่อสินคา จัะมืคี ว็ามืคมืชั้ดั สามืารถพื้สิ จั้ นท์ ราบไดตัามืทผ่ี อ้ า่ นเหน็ ไดจั ากภัาพื้ถา่ ยแตัร่ าคาภัาพื้ถา่ ยแบบSpotlightมืรี าคาแพื้งมืากๆ เรียกว็่าแพื้งกว็่าภัาพื้ถ่ายดาว็เทียมืดว็ยเซึ่นเซึ่อร์ EO ซึ่้งเป็็นภัาพื้สีเสียอีก ในทางป็ฏิบัตัิแลว็ภัาพื้ถ่ายดาว็เทียมื ดว็ยเซึ่นเซึ่อร์ SAR เหมืาะสมืกับการใชั้งานทางทะเล และกรณ์ีภััยพื้ิบัตัิมืากกว็่าเซึ่นเซึ่อร์แบบ EO เน่องจัากใชั้งานได ในเกอ่ บทกุ สภัาพื้อากาศทงั กลางว็นั กลางคน่ สามืารถถา่ ยภัาพื้ทะลเุ มืฆและขณ์ะฝั่นตักได ทสี าํา คญั ตัรงทมืี คี า่ Resolution ทีดีกว็่า ๑ เมืตัร โดยเฉพื้าะในชั้่ว็งมืรสุมืพื้่นทีภัาคใตัของไทยทังฝั่ังอ่าว็ไทยและอันดามืัน หาโอกาสเหมืาะ ๆ ยากมืาก ในการถ่ายภัาพื้ดว็ยเซึ่นเซึ่อร์แบบ EO ทีสําาคัญเซึ่นเซึ่อร์แบบ SAR เหมืาะกับการถ่ายภัาพื้คราบนําามืันในทะเล เป็็นอย่างยิง ในเมื่อระบบ SeaVision มืีขีดคว็ามืสามืารถยอดเยียมืขนาดนี แถมืยังลงทุนส้งดว็ยการถ่ายภัาพื้เร่อ ดว็ ยดาว็เทยี มื ครอบคลมืุ พื้น่ ทรี บั ผ่ดิ ชั้อบของ ศรชั้ล. ทงั อา่ ว็ไทยและอนั ดามืนั รว็มืทงั พื้น่ ทที ว็ั โลก ไกลกว็า่ รศั มืตัี รว็จัจับั ดว็ยเรดาร์ตัรว็จัการณ์์ชั้ายฝั่ัง ถา ศรชั้ล. ยังคงไมื่แสว็งป็ระโยชั้น์อย่างเตั็มืที ก็ไมื่ร้จัะว็่าอย่างไร เสียดายโอกาสครับ ขอยกกรณ์ตัี ว็ั อยา่ งการนําาไป็ใชั้อ ยา่ งงา่ ย เชั้น่ เมือ่ เหน็ เป็า้ จัากภัาพื้ถา่ ยดาว็เทยี มื แตัไ่ มืป็่ รากฏขอ มืล้ AIS ใหตั งั ขอสงั เกตั ไว็ก่อนว็่า เร่อนันอาจัจังใจัป็ิดระบบ AIS จัง้ มืพื้ี ฤตัิกรรมืน่าสงสัยว็่าอาจัเป็็น Dark Vessel หร่ออาจัเป็็นป็ระเภัทเร่อที กฎหมืายไมื่ระบุว็่าใหตัิดตังั AIS ดังนนั ตัอ งตัิดตัามืและตัรว็จัสอบใหละเอียด หร่ออีกตัว็ั อย่าง ศรชั้ล. สามืารถตัิดตัามื เป็้าเร่อในเขตัเศรษฐกิจัจัําาเพื้าะหร่อเขตัพื้่นทีอ่น ๆ ก็ย่อมืทําาได โดยทําาการตัรว็จัสอบว็่าเป็้าในเขตั EEZ ซึ่้งแสดง สัญลักษณ์์เป็็นสามืเหลียมื และ/หร่อหยดนําา ว็่ามืพื้ี ฤตัิกรรมืผ่ิดป็กตัิเป็็น Dark Vessel หร่อไมื่อย่างไร หร่อเป็็นการ เดนิ เรอ่ ผ่า่ นโดยสจัุ รตัิ ทงั นี เป็า้ สญั ลกั ษณ์ห์ ยดนําา อาจัจัะเป็น็ เรอ่ ป็ระมืงหรอ่ เรอ่ พื้าณ์ชั้ิ ยข์ นาดเลก็ กว็า่ ๓๐๐ ตันั กรอสส์ ก็เป็็นไป็ได จั้งไมื่มืีการตัิดตัังระบบ AIS
อยา่ งไรกตั็ ามื ทผ่ี า่ นมืาในภัาพื้รว็มืทว็ั โลก ดาว็เทยี มืแบบ SAR ยงั คงมืจัี ําานว็นไมืมื่ ากนกั จัําากดั ในบรษิ ทั ขนาดใหญ่ เทา่ นนั แตัป็่ จัั จับุ นั ทราบว็า่ จัะมืจัี ําานว็นเพื้มืิ ขน้ อยา่ งมืนี ยั สําาคญั สหรฐั อเมืรกิ า (Capella Space and Umbra Lab) ยโุ รป็ (TerraSAR-X) อิตัาลี (COSMO-SkyMed) ญีป็ุน (Synspective) และ ฟินแลนด์ (ICEYE) แมืแตั่เว็ียดนามืก็มืีแผ่น ป็ลอ่ ยดาว็เทยี มืแบบSARขน้ สว็้่ งโคจัรในป็ี๒๐๒๓นบั เป็น็ โอกาสอนั ดที มืี กี ารเพื้มืิ จัําานว็นดาว็เทยี มืแบบSARเป็น็ การลด
นาวิกศาสตร์ 28 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
ขอจัําากัดในการอัป็เดตัภัาพื้ถ่ายเป็้ามืากกว็่า ๑ หร่อ ๒ ครัง ตั่อว็ัน เป็็นผ่ลใหสามืารถตัิดตัามืคว็ามืเป็ลยี นแป็ลงเป็้า คราบนําามืันในทะเลและภััยพื้ิบัตัิรายว็ันไดอย่างมืีป็ระสิทธิภัาพื้ยิงข้น สําาหรับดาว็เทียมืของบริษัท ICEYE แบบ SAR ของป็ระเทศฟนิ แลนดน์ นั จัดั เป็น็ บรษิ ทั Startup นอ งใหมืไ่ ฟแรง พื้ฒั นาดาว็เทยี มืใหมื คี ว็ามืกา ว็หนา อยา่ งกา ว็กระโดด โดย เป็น็ บรษิ ทั ทอี อกแบบดาว็เทยี มืแบบ SAR ใหเ ลก็ ลง มืนี ําาหนกั รว็มืเพื้ยี ง ๘๕ กโิ ลกรมืั เทา่ นนั ตัอกยําาว็า่ เทคโนโลยอี ว็กาศ ไมื่ไดสงว็นไว็ สําาหรับบริษัทขนาดใหญ่หร่อชั้าตัิมืหาอําานาจัเท่านนั
แนวทางการยกระดับการใช้ป็ระโยชน์ระบบ SeaVision ของ ศรชล.
ทีผ่่านมืา ศรชั้ล. มืีการใชั้งานจัากระบบ SeaVision พื้อสมืคว็ร แตั่จัากการป็ระเมืิน ในขณ์ะผ่้เขียนดําารงตัําาแหน่ง เป็น็ ผ่ชั้้ ว็่ ยเลขาธกิ าร ศรชั้ล. เหน็ ว็า่ ยงั ใชั้ป็ ระโยชั้นจั์ ากระบบ SeaVision คอ่ นขา งจัําากดั การใชั้ง านไมืเ่ ป็น็ ไป็ในลกั ษณ์ะ Proactive ขาดคว็ามืคดิ รเิ รมืิ สรา งสรรค์ คดิ เชั้งิ ว็เิ คราะห์ และจันิ ตันาการในการใชั้ง าน ซึ่ง้ สว็นทาง ไมืเ่ หมือ่ นกบั การใชั้ง าน Twitter Facebook Tik Tok หร่อส่อสังคมืออนไลน์อ่น ๆ ซึ่้งไมื่ตัองคิดว็ิเคราะห์อะไรมืาก เนนใชั้งานเพื้่อคว็ามืบันเทิง สนุกสนาน สําาหรับไทยแลว็ ยอดการใชั้งานไมื่เป็็นสองรองใคร ป็ระมืาณ์ว็่าตัิดอับดับ Top 10 เลยก็ว็่าได อย่างไรก็ตัามื เทา่ ทเี หน็ ยงั มืี ศรชั้ล. ภัาค ๓ โดย พื้ลเรอ่ โท เชั้งิ ชั้าย ชั้มืเชั้งิ แพื้ทย์ ขณ์ะดําารงตัําาแหนง่ ผ่อ.ศรชั้ล. ภัาค ๓ ทา่ นไดพื้ ยายามื ส่งเสริมืและผ่ลักดันใหขาราชั้การ ศรชั้ล.ภัาค ๓ ใชั้ระบบ SeaVision และระบบอ่น ๆ ในหลายโอกาส เมื่อระบบ
SeaVision มืีจัุดเด่นในการออกแบบใชั้งานง่าย และใหผ่้ใชั้มืีส่ว็นร่ว็มืในการป็รับป็รุงการทําางาน เล่อกใชั้เซึ่นเซึ่อร์ ทีหลากหลาย (โดยเฉพื้าะดาว็เทียมื) ไมื่เสียค่าใชั้จั่ายในการใชั้งาน มืีผ่ลงานเชั้ิงป็ระจัักษ์เป็็นทยี อมืรับในตั่างป็ระเทศ จั้งมืีขอเสนอแนะ ศรชั้ล. ในการยกระดับการใชั้ระบบ SeaVision ใหเกิดป็ระโยชั้น์ส้งสุด เพื้่อไมื่ใหเสียโอกาสในการ
เพื้ิมืขีดคว็ามืสามืารถดานMDAโดยเนนการเพื้ิมืทักษะการว็ิเคราะห์ขอมืล้ ดังนี
๑. ยกระดับหร่อ Upskill กลุ่มืขาราชั้การ ศรชั้ล. ทีมืีศักยภัาพื้พื้่นฐานอย้่แลว็ เชั้่น อดีตัพื้นักงานเรดาร์ พื้นักงาน
พื้ลอ็ ตัเป็า้ ของ สสท.ทร. หรอ่ กรมืเจัา ทา่ หรอ่ กรมืป็ระมืง ใหเ ป็น็ Super User สามืารถใชั้ง านไดเ ป็น็ อยา่ งดี และสามืารถ ว็ิเคราะห์ขอมื้ลเป็้าในระดับพื้่นฐานและระดับกลาง
๒. ป็รบั เป็ลีย นทกั ษะ หรอ่ Reskill ขา ราชั้การ ศรชั้ล. ทยี งั ไมืมื่ ป็ี ระสบการณ์ตั์ ามืขอ ๑ ซึ่ง้ มืจัี าํา นว็นมืากพื้อสมืคว็ร ตัามือตัั ราโครงสรา งของศน้ ยย์ ทุ ธการ ศรชั้ล. กาํา หนดอตัั รากาํา ลงั พื้ลสว็่ นใหญไ่ ว็เ ป็น็ ขา ราชั้การพื้ลเรอ่ น จัง้ ตัอ งดาํา เนนิ การ กําาหนดหลักส้ตัรการฝั่ึกอบรมื จััดทําาค้่มื่อการป็ฏิบัตัิงานและค้่มื่อใชั้งาน ทังนี คว็รเนนจััดทําาระบบการอบรมื แบบ e-learning เพื้่อใหขาราชั้การสามืารถเรียนร้ดว็ยตันเอง เรียนร้ตัลอดเว็ลา ลดภัาระในการฝั่ึกอบรมื เชั้่อว็่า ในชั้่ว็งแรก ๆ ขาราชั้การ ศรชั้ล. อาจัจัะยังคงโยกยายกันบ่อย โดยส่ว็นใหญ่มืักจัะรับราชั้การอย้่กับ ศรชั้ล. เพื้ียง ๑ ป็ี หร่อ ๒ ป็ี เท่านัน
๓ . จั ดั ตั งั ค ณ์ ะ ท าํา ง า น ผ่ เ ้ ชั้ ยี ว็ ชั้ า ญ ท มืี คี ว็ า มื ส า มื า ร ถ ใ น ก า ร ว็ เิ ค ร า ะ ห ข์ อ มื ล้ ร ะ ด บั ก ล า ง แ ล ะ ร ะ ด บั ส ง้ ป็ ร ะ มื า ณ์ ๕ ถ ง้ ๑ ๐ น า ย โดยเป็น็ ขา ราชั้การทผ่ี า่ นการฝั่กึ อบรมืหลกั สตั้ รทเี กยี ว็ขอ ง เชั้น่ หลกั สตั้ ร MDA ของหนว็่ ยเรอ่ ยามืฝั่งั สหรฐั อเมืรกิ า หรอ่ หลกั สตั้ ร เทยี บเทา่ ของ ทร. และ/หรอ่ กรมืเจัา ทา่ หรอ่ หลกั สตั้ รที ศรชั้ล. พื้ฒั นาขน้ ในอนาคตั หรอ่ ขา ราชั้การ ทร. ทเี คยไป็ป็ฏบิ ตัั ิ งานศน้ ย์ IFC ทสี งิ คโป็ร์ รว็มืทงั ผ่เ้ ชั้ยี ว็ชั้าญจัากกรมือทุ กศาสตัร์ กรมืป็ระมืง กรมืศลุ กากร กรมืคว็บคมืุ มืลพื้ษิ และจัสิ ดา
๔.จัดั ทําากระบว็นการป็ฏบิ ตัั งิ านในศน้ ยย์ ทุ ธการศรชั้ล.โดยเฉพื้าะการกําาหนดเป็า้ ทสี นใจั(VesselofInterest:VOI) ป็ระกอบดว็ย กําาหนดเป็้า VOI ดว็ยระบบป็ระเมืินคว็ามืเสียงของหน่ว็ยเร่อยามืฝั่ังสหรัฐอเมืริกา ซึ่้งแสดงผ่ลผ่่านระบบ SeaVision เป็า้ VOI จัากบรษิ ทั ป็ตัท. ซึ่ง้ มืคี ว็ามืสาํา คญั อยา่ งยงิ ตัอ่ คว็ามืมืนั คงดา นพื้ลงั งาน และเป็า้ เรอ่ เดนิ ทะเลระยะไกล ของไทยจัากกรมืเจัาท่า ซึ่้งเร่อจัะไดรับการตัิดตัังระบบ Long-range Identification and Tracking (LRIT) รว็มืทัง
นาวิกศาสตร์ 29 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
เป็้าเร่อทีป็ิด ป็ลอมืแป็ลง หร่อลว็งเลียนสัญญาณ์ AIS จัากนันเป็็นกระบว็นการจััดลําาดับคว็ามืสําาคัญ แบ่งมือบเป็้าให ศรชั้ล. ภัาคตัา่ ง ๆ และทาํา การว็เิ คราะหโ์ ดยคณ์ะทาํา งานผ่เ้ ชั้ยี ว็ชั้าญแลว็ รายงานสรป็ุ ผ่ลใหผ่ บ้ งั คบั บญั ชั้าทราบตัามืว็งรอบ ทีเหมืาะสมืตั่อไป็
๕. การบร้ ณ์าการและแลกเป็ลยี นขอ มืล้ ระหว็า่ งหนว็่ ยงานใน ศรชั้ล. นบั ว็า่ มืคี ว็ามืจัาํา เป็น็ โดยเฉพื้าะการแลกเป็ลยี น ขอมื้ลกับกรมืเจัาท่าและกรมืป็ระมืง ซึ่้งป็ัจัจัุบันทําาการบ้รณ์าการแบบดิจัิทัลผ่่านระบบ Big Data ของ ศรชั้ล. ทังนี ยังขาดการแลกเป็ลียนขอมื้ลเป็้าเร่อทีตัรว็จัจัับดว็ยเรดาร์ตัรว็จัการณ์์พื้่นนําาของกรมืเจัาท่าแบบดิจิทัล ในขณ์ะทีการ แลกเป็ลียนกับกรมืป็ระมืงเป็็นแบบดิจัิทัลแลว็ หาก ศรชั้ล. ไดแลกเป็ลียนขอมื้ลเป็้าเรดาร์จัากกรมืเจัาท่าเป็็นแบบ ดจัิ ทิ ลั แลว็ กจั็ ะสามืารถทาํา การว็เิ คราะหข์ อ มืล้ เป็า้ รว็่ มืกบั ขอ มืล้ เป็า้ จัากระบบ SeaVision หรอ่ ระบบอน่ แบบออฟไลน์ ไดเป็็นอย่างดี
๖. การแบ่งป็ันขอมื้ลกับผ่้ใชั้งานในป็ระเทศย่านอาเซึ่ียนผ่่านระบบ Chat เพื้่อป็ระสานงานขอขอมืล้ เป็้า ขอคว็ามื ร่ว็มืมื่อในการตัิดตัามืเป็้าทมืี ีพื้ฤตัิกรรมืน่าสงสัย หร่อ เป็้า Dark Vessel ซึ่้งจัะเป็็นการยกระดับการทําางานของ ศรชั้ล. ใหเป็็นสากลมืีคว็ามืเป็็นมื่ออาชั้ีพื้มืากข้น เชั้่น การตัรว็จัสอบทีมืาทไี ป็ กรณ์ีเร่อผ่ี ชั้่อว็่า Fin Shui Yuen 2 ซึ่้งพื้บว็่า อับป็างในทะเลระยะ ๒๘ ไมืล์ทะเล จัาก อ.สิชั้ล จั.นครศรีธรรมืราชั้
๗. แสว็งป็ระโยชั้นจั์ ากเทคโนโลยดี าว็เทยี มืใหมื ากยงิ ขน้ ทงั จัากระบบ SeaVision และศก้ ษาตัดิ ตัามืคว็ามืกา ว็หนา จัากจัสิ ดา บรษิ ทั ชั้นั นําาจัากตัา่ งป็ระเทศ ในการรว็บรว็มื ว็เิ คราะหข์ อ มืล้ ภัาพื้ถา่ ยดาว็เทยี มื เพื้อ่ พื้ฒั นาขดี คว็ามืสามืารถ ดา น MDA ในสว็่ นทอี าจัจัะยงั ไมืส่ ามืารถพื้ง้ พื้าจัากระบบ SeaVision โดยอาศยั ระบบ Big data ของ ศรชั้ล. ซึ่ง้ ตัอ งพื้ฒั นา ขีดสามืารถในการว็ิเคราะห์ขอมื้ลป็กตัิ และขอมื้ลเชั้ิงพื้่นที จัากภัาพื้ถ่ายดาว็เทียมืขันส้งดว็ย AI Machine Learning และ Deep Learning
บทสรุป็
ระบบ SeaVision นับเป็็นระบบทีดี ผ่่านการใชั้งานและเป็็นทียอมืรับในหลายป็ระเทศ มืีการพื้ัฒนาป็รับป็รุง ขีดคว็ามืสามืารถอย่างตั่อเน่อง มืีการเล่อกใชั้เซึ่นเซึ่อร์ตัรว็จัจัับเป็้าทีหลากหลาย ทังเซึ่นเซึ่อร์แบบทตัี ิดตัังบนภัาคพื้่น ไดแ ก่ ระบบ AIS และเรดารตั์ รว็จัการณ์ตั์ ามืชั้ายฝั่งั ของป็ระเทศตัา่ ง ๆ กบั เซึ่นเซึ่อรบ์ นดาว็เทยี มื ซึ่ง้ สามืารถรบั สญั ญาณ์ AIS ถา่ ยภัาพื้เป็า้ เรอ่ พื้รอ มืระบพืุ้ กิ ดั ไดใ นนา่ นนาํา ทางทะเลทว็ั โลก จัง้ เป็น็ การยากทเี รอ่ เดนิ ทะเลจัะหลบหลกี การตัรว็จัจับั ของระบบ SeaVision ไป็ได ยกเว็นว็่าเป็็น Dark Vessel ทีจังใจัป็ิดระบบ AIS หร่อเป็็นเร่อขนาดเล็กและเร่อป็ระมืง ทีไมื่มืีการตัิดตัังระบบ AIS เท่านัน การมืีระบบหร่อเทคโนโลยีทีดีเพื้ียงอย่างเดียว็นัน ไมื่เพื้ียงพื้อตั่อการสรางผ่ลงาน เชั้ิงป็ระจัักษ์ให ศรชั้ล. ผ่้ใชั้งาน และผ่้เชั้ียว็ชั้าญในการว็ิเคราะห์ขอมื้ลเป็็นเร่องสําาคัญทีไมื่ยิงหย่อนไป็จัากพื้้งพื้าระบบ หร่อเทคโนโลยี หากศักยภัาพื้ของคนไมื่ไดรับการพื้ัฒนาใหร้เท่าทันเทคโนโลยี ใหมืีคว็ามืคิดเชั้ิงว็ิเคราะห์ ก็จัะสามืารถ ใชั้ป็ ระโยชั้นจั์ ากระบบหรอ่ เทคโนโลยไี ดเ พื้ยี ง ๑๐ หรอ่ ๒๐ เป็อรเ์ ซึ่น็ ตั์ จัากขดี คว็ามืสามืารถของระบบนนั ๆ นบั ว็า่ เป็น็ การ เสียโอกาส ป็ระเด็นสุดทายเป็็นเร่องของกระบว็นการแบ่งป็ัน และว็ิเคราะห์ขอมื้ล โดยเฉพื้าะการว็ิเคราะห์ขอมื้ล ระดับกลาง ระดับส้ง ซึ่้งในยุคป็ัจัจัุบันขอมื้ล ศรชั้ล. มืีมืากมืายมืหาศาล สามืารถคุยไดโดยไมื่อายใครว็่าเป็็น Big Data การว็ิเคราะห์ขอมื้ลระดับนี สําาคัญและจัําาเป็็นอย่างยิง จัําาเป็็นตัองยกระดับขอมื้ลใหมืีคุณ์ค่าส้งข้น ดว็ยการพื้้งพื้า เทคโนโลยี AI Machine Learning และ Deep Learning ผ่้เขียนขออว็ยพื้รและเอาใจัชั้่ว็ยให ศรชั้ล.สามืารถ ยกระดบั การใชั้ป็ ระโยชั้นจั์ ากระบบ SeaVision ตัามืทผ่ี เ้ ขยี นเสนอแนะไว็ข า งตัน หากทําาได ศรชั้ล. จัะเป็น็ หนว็่ ยทไี ดร บั
นาวิกศาสตร์ 30 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
การยอมืรับจัากป็ระชั้าชั้น เกิดคว็ามืเชั้่อมืันในการใชั้ป็ระโยชั้น์จัากทะเลไดอย่างมืันคงและป็ลอดภััย โดยมืีขีดคว็ามื สามืารถดาน MDA เพื้ิมืข้นอย่างมืนี ัยสําาคัญ
เอกสารอ้างอิง
โรเบริ ตั์ เดรเพื้อร.์ “คณ์ุ กําาลงั ถก้ จับั ตัามือง” นตัิ ยสาร National Geographic (ฉบบั ที ๑๙๙ กมืุ ภัาพื้นั ธ์ ๒๕๖๑). ๔๖-๔๗ John Mittleman, PhD. “Operational Aspect of Maritime Domain Awareness”. NMIO Technical Bulletin National Maritime Intelligence-Integration Office. ๕-๖
Johan Bergenas. “Technology Recommendations for Ocean Protection”. NMIO Technical Bulletin National Maritime Intelligence-Integration Office. ๘-๙
Gregory B.Poling, “From Orbit to Ocean-Fixing Southeast Asia’s Remote-Sensing Blind Spots”. Naval War College Review (Volume 74 Nov 1, 2021) ๕๙-๖๗
เอกสารบรรยายป็ระกอบการอบรมืหลักส้ตัร SeaVision Analyze Mobile Training Team ที ยศ.ทร.
นาวิกศาสตร์ 31 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
๙ ที่ที่ศวรรษ
ที่ที่มั่มั่่่ น่่ คงของกรมั่มั่สารบรรณที่ที่หารเรอืื
งานสารบรรณเป็น็ งานที่มี่ ค่ วามีสาํา คญั ต่อ่ หนว่ ยราชการที่กุ หนว่ ยรวมีที่งั กองที่พั เรอื แมีว้ า่ กองที่พั เรอื จะมีภ่ ารกจิ หลักั ในการป็้องกันป็ระเที่ศแลัะรักษาผลัป็ระโยชน์ของชาต่ิที่างที่ะเลั แต่่ด้้วยความีจําาเป็็นในการต่ิด้ต่่อป็ระสานงานกับ หนว่ ยงานภายในแลัะภายนอกเพอื ใหก้ ารด้ําาเนนิ งานเป็น็ ไป็อยา่ งมีป็่ ระสที่ิ ธิภิ าพ งานสารบรรณจงึ ถือื เป็น็ หวั ใจสําาคญั ใน การสนบั สนนุ แลัะต่อบสนองภารกจิ ของกองที่พั เรอื ใหที่้ นั เวลัาแลัะที่นั ต่อ่ การเป็ลัย่ นแป็ลังในสภาวการณต่์ า่ ง ๆ เป็น็ เวลัา เก้าสิบป็ีแลั้วที่่ชือ “กรมสารบรรณทหารเรือ” ได้้สถืาป็นาหน่วยขึนในกองที่ัพเรือ เก้าสิบป็ีที่่ผ่านมีา กรมีสารบรรณ ที่หารเรอื ได้ก้ า้ วเด้นิ อยา่ งมีงุ่ มีนั ในการป็ฏิบิ ต่ั ภิ ารกจิ ด้า้ นงานสารบรรณแลัะการพมีิ พด้์ ว้ ยป็ณธิิ านที่แ่ นว่ แน่ เพอื ยนื หยด้ั ในก้าวต่่อไป็เคย่ งค่่กองที่ัพเรืออย่างมีนั คง
ก้าวแรกของกรมสารบรรณทหารเรือ : จากพระมหากรุณาธิิคุุณขององคุ์กษััตราส่การสถาปนาหนว ย
งานสารบรรณของที่หารเรือกําาเนิด้ขึนเค่ยงค่่กองที่ัพเรือมีาเป็็นระยะเวลัายาวนานกว่า ๑๐๐ ป็ีนับต่ังแต่่สมีัย รชั กาลัพระบาที่สมีเด้จ็ พระจลัุ จอมีเกลัา้ เจา้ อยห่่ วั ที่รงป็รบั ป็รงุ กองที่พั ไที่ยใหที่้ นั สมียั แลัะเจรญิ กา้ วหนา้ ต่ามีแบบยโุ รป็ ในพุที่ธิศักราช ๒๔๓๓ ที่รงพระกรุณาโป็รด้เกลั้าฯ ให้ยกฐานะกรมียุที่ธินาธิิการ โด้ยมี่กรมีที่หารเรือ แลัะกรมีที่หารบก ขึนอย่่ในการบังคับบัญชา งานสารบรรณของกรมีที่หารเรือได้้ป็รากฏิหลัักฐานลัักษณะงานในต่ําาแหน่งบุคคลั คือ “นายเวรการรบั สง่ ” “นายเวรหนงั สอื คําาสงั ” แลัะ “นายเวรจําาหนา่ ย” ที่ําางานด้า้ นงานสารบรรณในกรมีกลัาง ซึ่งึ เป็น็ สว่ น อําานวยการของกรมีที่หารเรอื จนกระที่งั ในวนั ที่่ ๓ กรกฎาคมี พทีุ่ ธิศกั ราช ๒๔๗๕ พระบาที่สมีเด้จ็ พระป็กเกลัา้ เจา้ อยห่่ วั มีพ่ ระบรมีราชโองการโป็รด้เกลัา้ ฯ ใหจ้ ด้ั ต่งั กองบงั คบั การ กรมีที่หารเรอื แที่น สภาบญั ชาการที่หารเรอื แลัว้ รวมีกจิ การ สารบรรณ ต่ัง ขึนเป็็น “กองสารบรรณ” ขึนการบังคับบัญชาต่่อกองบังคับการกรมีที่หารเรือ จึงถืือได้้ว่ากรมีสารบรรณ ที่หารเรือกําาเนด้ิ ขึน โด้ยมี่ฐานะเป็็น “กอง” ซึ่ึงมี่ นาวาเอก พระเร่ยมีวิรัชพากย์ นายเวรสารบรรณ เป็็นผ่้บังคับบัญชา ของกองสารบรรณ ถืือได้้ว่าเป็็นการจัด้ระเบ่ยบกิจการสารบรรณให้เป็็นองค์กรที่่ชัด้เจนก่อนที่่เป็ลั่ยนชือเป็็น “กรมสารบรรณทหารเรือ” เมีือพุที่ธิศักราช ๒๔๙๘ โด้ยได้้รับมีอบภารกิจเพิมีขึนในการด้่แลัเรืองกฎหมีายของ กองที่พั เรอื มี่ “กองพระธิรรมีนญ่ ” เป็น็ หนว่ ยขนึ ต่รงกรมีสารบรรณที่หารเรอื ต่งั แต่พ่ ทีุ่ ธิศกั ราช ๒๔๙๘ จนถืงึ พทีุ่ ธิศกั ราช ๒๕๕๒ ซึ่ึงภายหลัังได้ป็้ รับโครงสร้างเป็็นสําานักงานพระธิรรมีนญ่ ที่หารเรือ ขึนต่รงต่่อกองที่ัพเรือ
นอกจากภารกจิ ด้า้ นการบรหิ ารจด้ั การหนงั สอื ราชการซึ่งึ อยใ่่ นความีรบั ผด้ิ ชอบของ “กองสารบรรณ” แลัะงานด้า้ น กฎหมีายของกองพระธิรรมีนญ่ แลัว้ กรมีสารบรรณที่หารเรอื ยงั ได้ร้ บั มีอบภารกจิ ในเรอื งกจิ การการพมีิ พที่์ ก่ องที่พั เรอื ได้้ อนมีุ ต่ั ใิ หโ้ อน “กองโรงพมิ พ”์ จาก กรมีอทีุ่ กศาสต่รมี์ าเป็น็ หนว่ ยขนึ ต่รงกรมีสารบรรณที่หารเรอื เมีอื พทีุ่ ธิศกั ราช ๒๕๐๑ ต่่อมีาในพุที่ธิศักราช ๒๕๐๒ กรมีสารบรรณที่หารเรือได้้รับโอนโรงเร่ยนอบรมีเสมี่ยนมีาต่ังเป็็นโรงเร่ยนธิุรการต่่อมีา เป็ลัย่ นชอื เป็น็ “โรงเรยี นสารบรรณ” ในพทีุ่ ธิศกั ราช ๒๕๑๘ เพอื ที่ําาหนา้ ที่ฝึ่ กึ ศกึ ษาวชิ าการสารบรรณแลัะธิรุ การใหแ้ ก่ กําาลัังพลัของกองที่ัพเรือ ที่ําาให้การป็ฏิบิ ต่ั ิงานสารบรรณแลัะธิุรการของกองที่ัพเรือเป็็นมีาต่รฐานเด้ย่ วกัน
นาวิกศาสตร์ 32 ปีที่ ๑๐๕ เล่มท่ี ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
ด้้วยภาระงานที่่หลัากหลัาย ป็ระกอบกับการป็รับเป็ลั่ยนวิธิ่การจัด้ที่ําาแผนงานโครงการแลัะการงบป็ระมีาณต่ามี การบริหารงานแบบใหมี่ กรมีสารบรรณที่หารเรือได้้ป็รับโครงสร้างหน่วยในพุที่ธิศักราช ๒๕๓๑ โด้ยจัด้ต่ัง “กองแผนและโครงการ” ให้รับผิด้ชอบการจัด้ที่ําาแผน โครงการ งบป็ระมีาณ แลัะบริหาร จัด้การเรืองการกําาลัังพลั พ สั ด้ คุ ร ภุ ณั ฑ์ ์ แ ลั ะ ก า ร ฝึ กึ ศ กึ ษ า ก ํา า ลั งั พ ลั เ ห ลั า่ ที่ ห า ร ส า ร บ ร ร ณ น อ ก จ า ก น ่ ก ร มี ส า ร บ ร ร ณ ที่ ห า ร เ ร อื ย งั มี ่ “ แ ผ น ก ธุ รุ ก า ร ” ที่ําาหนา้ ที่ค่ อยด้แ่ ลัความีเป็น็ ระเบย่ บเรย่ บรอ้ ยของหนว่ ยงานแลัะป็ระสานการที่ําางานของกองต่า่ งๆใหเ้ป็น็ ไป็อยา่ งราบรนื ต่่อมีาในพุที่ธิศักราช ๒๕๕๑ กองที่ัพเรือได้้ป็รับป็รุงโครงสร้างใหมี่โด้ยแยกกองพระธิรรมีน่ญออกจากกรมีสารบรรณ ที่หารเรือ
ผัังการจััดส่่วนราชการ กรมส่ารบรรณทหารเรือ
ป็ัจจุบัน กรมีสารบรรณที่หารเรือมี่เจ้ากรมีสารบรรณที่หารเรือเป็็นผ้่บังคับบัญชา โด้ยแบ่งส่วนราชการออกเป็็น กองแผนแลัะโครงการกองสารบรรณกองโรงพิมีพ์โรงเร่ยนสารบรรณแลัะแผนกธิุรการที่ําาหน้าที่ด้่ ําาเนินการเก่ยวกับ งานสารบรรณแลัะงานธิุรการ ต่ลัอด้จนให้การฝึึกศึกษาวิชาการ
สารบรรณแลัะวชิ าการอนื ต่ามีที่ไ่ ด้ร้ บั มีอบหมีายต่ามีพระราชกฤษฎก่ า แบ่งส่วนราชการแลัะกําาหนด้หน้าที่่ของส่วนราชการกองที่ัพเรือ
กองที่ัพไที่ยแลัะกระที่รวงกลัาโหมีพทีุ่ ธิศักราช๒๕๒๒มีาต่รา๕ ซึ่ึงหมีายรวมีถืึง การรับส่ง จําาแนกจัด้ที่ําาหนังสือราชการ สังการ แลัะป็ระชาสมีั พนั ธิ์ หนงั สอื โต่ต่้ อบ ต่รวจแกไ้ ข เกบ็ รกั ษา แจกจา่ ย ที่ําาลัายเอกสาร แลัะการไป็รษณ่ย์ที่หาร ต่ลัอด้จนรับผด้ิ ชอบงาน สารบรรณอิเลั็กที่รอนิกส์ โด้ยมี่ภาพเครืองหมีายราชการเป็็นร่ป็ สมีอสอด้วงจักร ภายใต่้พระมีหามีงกุฎ ที่ังหมีด้บรรจุอย่่ในวงกลัมี เป็น็ ขด้เชอื ก เบอื งบนมีค่ ําาวา่ “กรมีสารบรรณที่หารเรอื ” เบอื งลัา่ ง มี่ขนนกไขว้ (ไมี่จําากัด้ส่แลัะขนาด้)
ภาพเครืองหมายราชการ กรมส่ารบรรณทหารเรือ กองทัพเรือ กระทรวงกลาโหม ใช้ตามประกาศส่ําานักนายกรัฐมนตรี
ลงวันที ๒๖ ตุลาคม ๒๕๒๗
เรือง กําาหนดเครืองหมายราชการตามพระราชบัญญัติ เครืองหมายราชการ พุทธศักราช ๒๔๘๒ (ฉบับที ๘๙)
นาวิกศาสตร์ 33 ปีท่ี ๑๐๕ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
จากพระมีหากรุณาธิิคุณของพระบาที่สมีเด้็จพระป็กเกลั้าเจ้าอย่่หัวที่่ที่รงมี่พระราชโองการโป็รด้เกลั้าฯ ให้จัด้ต่ัง กองสารบรรณ เมีือวันที่่ ๓ กรกฎาคมี พุที่ธิศักราช ๒๔๗๕ จึงกาํา หนด้ใหว้ ันที่่ ๓ กรกฎาคมี ของทีุ่กป็ี เป็็นวันคลั้าย วันสถืาป็นากรมีสารบรรณที่หารเรือ แต่่ลัะป็ีที่่ลั่วงผ่านหาใช่เพ่ยงฉายสะที่้อนให้เห็นความีมีุ่งมีันของกรมีสารบรรณ ที่หารเรือในการป็ฏิิบัต่ิหน้าที่่เพือต่อบสนองภารกิจของกองที่ัพเรืออย่างมีุ่งมีันที่่มี่พันธิกิจหลัักในการให้บริการงาน สารบรรณอย่างถื่กต่้อง รวด้เร็ว ที่ันเวลัา การบริการงานการผลัต่ิ สิงพิมีพ์ที่่รวด้เร็ว เร่ยบร้อย ได้้มีาต่รฐาน ป็ระหยัด้ งบป็ระมีาณด้ว้ ยเที่คโนโลัยที่่ ที่่ นั สมียั การพฒั นากาํา ลังั พลัใหมี้ ค่ วามีรค้่ วามีสามีารถืต่ามีหลักั ขด้่ สมีรรถืนะ แลัะการพฒั นา การบริหารจัด้การต่ามีแนวที่างการพัฒนาคุณภาพการบริหารจัด้การภาครัฐ เพือมีงุ่ ส่่องค์กรแห่งความีเป็็นเลัิศเที่่านนั แต่่การขับเคลัือนองค์กรของกรมีสารบรรณที่หารเรือให้ก้าวที่ันความีเป็ลั่ยนแป็ลังของบริบที่สังคมีไที่ยแลัะสังคมีโลัก อย่างไมี่หยุด้ยัง ยังบ่งช่ให้เห็นการพัฒนาองค์กรส่่ความีมีันคงแลัะยังยืนของกรมีสารบรรณที่หารเรือ ป็ัจจุบัน กรมีสารบรรณที่หารเรือต่ังอย่่ ณ อาคารกองบัญชาการกองที่ัพเรือ ๑ พระราชวังเด้ิมี ถืนนวังเด้ิมี แขวงวัด้อรุณ เขต่บางกอกใหญ่ กรุงเที่พมีหานคร
ทีตังกรมส่ารบรรณทหารเรือ ณ พระราชวังเดิม
เก้าทศวรรษั ก้าวทีมันคุงของกรมสารบรรณทหารเรือ นับต่ังแต่่วันสถืาป็นากรมีสารบรรณที่หารเรือในครังนันจวบจนถืึงทีุ่กวันน่ พลเรือตรี โสภณ รัชตาภิรักษั์
เจ้ากรมีสารบรรณที่หารเรือ ลัําาด้ับที่่ ๔๑ ได้้น้อมีนําาพระราชป็ณิธิานของพระบาที่สมีเด้็จพระวชิรเกลั้าเจ้าอย่่หัว ที่่ว่า “ป็ระเที่ศชาต่มีิ นั คง ป็ระชาชนมีค่ วามีสขุ แกไ้ ขในสงิ ผด้ิ สบื สานในพระราชป็ณธิิ าน ภายใต่ป็้ รชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพย่ ง” มีาใช้ในการนําาองค์กร อันจะที่ําาให้บรรลัุวิสัยที่ัศน์ แลัะภารกิจหน้าที่่ของกรมีสารบรรณที่หารเรือได้้อย่างมี่คุณภาพ
นาวิกศาสตร์ 34 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
แลัะป็ระสิที่ธิิภาพส่งสุด้ ไมี่ว่าจะเป็็นการมีอบนโยบายการป็ฏิิบัต่ิงาน การบริหารจัด้การที่่มี่ธิรรมีาภิบาลั โป็ร่งใส การสนับสนุนส่งเสริมีให้กําาลัังพลัได้้รับสวัสด้ิการอย่างเหมีาะสมี การถื่ายที่อด้วิสัยที่ัศน์แลัะค่านิยมีส่่การป็ฏิิบัต่ิ การป็ระชาสัมีพันธิ์วิสัยที่ัศน์แลัะค่านิยมีผ่านช่องที่างการสือสารที่างเว็บไซึ่ต่์ภายในแลัะภายนอกกองที่ัพเรือ แลัะสือ สงั คมีออนไลันต่์ า่ ง ๆ การถืา่ ยที่อด้ผลัการป็ระชมีุ ผบ่้ รหิ ารไป็ยงั ผใ่้ ต่บ้ งั คบั บญั ชา การต่ด้ิ ต่ามีผลัการด้ําาเนนิ การรายเด้อื น รายไต่รมีาสในการป็ระชุมีหน่วยขึนต่รงกรมีสารบรรณที่หารเรือเพือกําากับต่รวจสอบผลัการป็ฏิิบัต่ิงานอย่างต่่อเนือง แลัะการพฒั นาคณุ ภาพชว่ ต่ิ ในการที่ําางานของกําาลังั พลัต่ามีแนวคด้ิ การสรา้ งองคก์ ารเป็ยี มีสขุ ของกองที่พั เรอื ต่ลัอด้จน การป็ลัก่ ฝึงั คา่ นยิ มีใหก้ ําาลังั พลัมีค่ วามีรบั ผด้ิ ชอบในหนา้ ที่่ รจ้่ กั การที่ําางานเป็น็ ที่มี่ มีค่ วามีซึ่อื สต่ั ยต่์ อ่ ผร้่ ว่ มีงาน ชว่ ยเหลัอื ซึ่ึงกันแลัะกัน เพือสร้างบรรยากาศที่่ด้่ในที่่ที่ําางาน รวมีที่งั ก่อให้เกิด้สมีด้ลัุ ระหว่างช่วิต่การที่ําางานแลัะช่วิต่ส่วนต่ัวของ กําาลังั พลัที่กุ นาย กลัา่ วได้ว้ า่ เจา้ กรมีสารบรรณที่หารเรอื เป็น็ ผบ่้ งั คบั บญั ชาสง่ สดุ้ ที่ไ่ ด้บ้ รหิ ารงานอยา่ งเต่มี็ ที่แ่ ลัะเต่มี็ ความี สามีารถื อก่ ที่งั ยงั เป็น็ ผน้่ ําาแหง่ การเสรมีิ สรา้ งความีเป็น็ มีอื อาชพ่ ด้า้ นงานสารบรรณ งานธิรุ การ แลัะการผลัต่ิ สงิ พมีิ พใ์ หแ้ ก่ กองที่พั เรอื อยา่ งมีนั คงแขง็ แกรง่ ด้ว้ ยเลัง็ เหน็ ถืงึ ความีสําาคญั ของกลัมีุ่ ผร่้ บั บรกิ ารแลัะผมี่้ ส่ ว่ นได้ส้ ว่ นเสย่ ควบคก่่ บั สง่ เสรมีิ ความีรักแลัะความีภาคภ่มีิใจในความีเป็็นเหลั่าที่หารสารบรรณให้แก่กําาลัังพลัอย่างเข้มีแข็งสืบมีา จนสามีารถืบรรลัุ วสิ ยั ที่ศั นข์ องกรมีสารบรรณที่หารเรอื ที่ว่ า่ “เปน็ หนว ยงานด้า้ นงานสารบรรณและการผลติ สงิ พมิ พท์ มี ปี ระสทิ ธิภิ าพ มีคุุณภาพและมาตรฐาน เพือสนับสนุนการบริหารจัด้การของกองทัพเรือ” อย่างแที่้จริง
เป็็นที่่ป็ระจักษ์ว่า กรมีสารบรรณที่หารเรือมีุ่งเสริมีสร้างความีเข้มีแข็งจากภายในเพือพัฒนาความีก้าวไกลั ขององคก์ รสภ่่ ายนอกได้อ้ ยา่ งสงา่ งามี กลัา่ วคอื เรมีิ ต่น้ จากการบมี่ เพาะใหก้ ําาลังั พลัธิําารงวนิ ยั แหง่ ความีเป็น็ ที่หารด้ว้ ยการ ต่ระหนักร่้ในภารกิจต่ามีหน้าที่่ในการให้บริการงานสารบรรณอย่างถื่กต่้อง รวด้เร็ว ที่ันเวลัาด้้วยเที่คโนโลัยส่ ารสนเที่ศ ที่่ที่ันสมีัย การรักษาป็ระโยชน์ที่่พึงได้้รับอย่างถื่กต่้องเหมีาะสมี กอป็รกับการจัด้ระเบ่ยบแลัะสร้างสภาพแวด้ลั้อมีที่่ด้่ เพอื ใหที่้ กุ ภาคสว่ นของกรมีสารบรรณที่หารเรอื สามีารถืรงั สรรคป็์ ระโยชนแ์ กที่่ างราชการอยา่ งเต่มี็ ศกั ยภาพ ขบั เคลัอื น องค์กรแบบองค์รวมีให้มี่ป็ระสิที่ธิิภาพส่งสุด้ แลัะร่้เที่่าที่ันการเป็ลั่ยนแป็ลังในแต่่ลัะยุคสมีัย ด้้วยความีที่้าที่ายหลัาย ป็ระการในการด้ําาเนินงานของกรมีสารบรรณที่หารเรือในกระแสโลักยุคด้ิจิที่ัลั ไมี่ว่าจะเป็็นการกําาหนด้มีาต่รฐานการ พิมีพ์หนังสือ การรับส่งเอกสารลั่าช้า การใช้เวลัานานในการร่างหนังสือ ไมี่มี่พืนที่่ในการเก็บเอกสาร แลัะการลังนามี ในหนงั สือถืงึ หน่วยงานต่า่ ง ๆ ที่ใ่ ชห้ ลัายขนั ต่อน ที่ําาให้กรมีสารบรรณที่หารเรอื วางนโยบาย ด้าํา เนนิ งานต่ามีแผน ควบค่่ กับวิธิ่ป็ฏิิบัต่ิที่่เป็็นเลัิศเพอื ก่อให้เกิด้ผลังานอันป็รากฏิชัด้ ด้ังน่
กระบวนการสารบรรณ อันป็ระกอบด้้วยการรับ-ส่งหนังสือ การจัด้ที่ําาหนังสือ แลัะการจัด้เก็บหนังสือ ซึ่ึงการด้ําาเนินการในกระบวนการด้ังกลั่าวจะต่้องมี่ความีถื่กต่้องสอด้คลั้องกับกฎหมีายแลัะระเบ่ยบข้อบังคับ ที่ เ ่ ก ย่ ว ข อ้ ง เ ห น็ ไ ด้ ว้ า่ ก ร ะ บ ว น ก า ร ส า ร บ ร ร ณ ข อ ง ก ร มี ส า ร บ ร ร ณ ที่ ห า ร เ ร อื มี ลั่ กั ษ ณ ะ ร ว ด้ เ ร ว็ ที่ นั ส มี ยั แ ลั ะ ไ ด้ ป็้ ร ะ ส ที่ิ ธิ ผิ ลั การป็รับต่ัวของกรมีสารบรรณที่หารเรือเพือต่อบสนองพันธิกิจขององค์กร ที่ําาให้ลัักษณะกระบวนการส่งเอกสาร จากเด้ิมีที่่ใช้ระยะเวลัานานเพราะต่้องส่งโด้ยเจ้าหน้าที่่นําาสาร ไป็รษณ่ย์ที่หาร แลัะเที่่ยวบินธิุรการของกองการบิน ที่ ห า ร เ ร อื เ ป็ ลั ย่ น เ ป็ น็ E - D o c P a p e r l e s s ซึ่ งึ เ ป็ น็ ก า ร ส ง่ เ อ ก ส า ร ที่ า ง ร ะ บ บ ส า ร บ ร ร ณ อ เิ ลั ก็ ที่ ร อ น กิ ส ์ ไ ด้ แ้ ก ่ ไ ฟ ลั เ์ อ ก ส า ร ห ลั กั ป็ระกอบด้ว้ ย ต่น้ เรอื ง ใบป็ะหนา้ แลัะไฟลัเ์ อกสารแนบ ป็ระกอบด้ว้ ยผนวก สิง ที่ส่ ง่ มีาด้ว้ ย แลัะเอกสารแนบใบป็ะหนา้ ซึ่ึงสามีารถืส่งได้้พร้อมีกัน
กรมีสารบรรณที่หารเรอื ยงั ได้ป็้ รบั ป็รงุ กระบวนการรว่ มีกบั กรมีการสอื สารแลัะเที่คโนโลัยส่ ารสนเที่ศที่หารเรอื แลัะ บริษัที่ผ่้พัฒนาระบบสารบรรณอิเลั็กที่รอนิกส์ โด้ยเพิมีขันต่อนการกาํา หนด้สที่ิ ธิิในการอ่านหรือมีองเห็นเอกสารที่่ไมี่ใช่
นาวิกศาสตร์ 35 ปีที่ ๑๐๕ เล่มท่ี ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
ไฟลัห์ ลักั กอ่ ใหเ้ กด้ิ องคค์ วามีรส้่ ก่่ ารป็ฏิบิ ต่ั จิ รงิ เหน็ ได้จ้ ากนายที่หารธิรุ การแลัะเจา้ หนา้ ที่ผ่ ป็่้ ฏิบิ ต่ั งิ านในระบบสารบรรณ อเิ ลัก็ ที่รอนกิ สข์ องหนว่ ยขนึ ต่รงแลัะหนว่ ยเฉพาะกจิ กองที่พั เรอื สามีารถืนําาไป็ใชใ้ นการป็ฏิบิ ต่ั งิ านได้อ้ ยา่ งมีป็่ ระสที่ิ ธิภิ าพ จนกลั่าวได้้ว่า ความีที่ันสมีัยของกระบวนการส่งเอกสารที่างระบบสารบรรณอิเลั็กที่รอนิกส์แบบไร้กระด้าษ ที่ําาให้ กองที่พั เรอื สามีารถืสง่ เอกสารได้ส้ ะด้วก รวด้เรว็ ลัด้ขนั ต่อน แลัะระยะเวลัาในการสง่ เอกสาร ต่ลัอด้จนสรา้ งความีพงึ พอใจ ให้แกที่่ ังผ่้ส่งแลัะผ่้รับเอกสาร ในด้้านการพิมีพ์หนังสือราชการใหถื้ ่กต่้องแลัะเป็็นมีาต่รฐานเด้่ยวกันต่ามีระเบ่ยบสําานัก นายกรัฐมีนต่ร่ ว่าด้้วยงานสารบรรณ พุที่ธิศักราช ๒๕๒๖ แลัะฉบับแก้ไขเพิมีเต่ิมี กรมีสารบรรณที่หารเรือได้้เผยแพร่ เที่คนิคการใช้โป็รแกรมีคอมีพิวเต่อร์ในการพิมีพ์หนังสือราชการให้กลัายเป็็นวิธิ่ป็ฏิิบัต่ิที่่ด้่ที่่สุด้ (Best Practice) อันนําาไป็ส่่การนําาแมี่แบบ (Template) ของหนังสือราชการมีาป็รับป็รุงใหมี่ให้เป็็น Template2go ที่่พร้อมีใช้งานเพือ อําานวยความีสะด้วกแกผ่ ใ่้ ชง้ าน เลัอื กใชง้ านได้ส้ ะด้วกแลัะงา่ ยกวา่ แบบเด้มีิ อก่ ที่งั ยงั ต่อบโจที่ยผ์ ใ่้ ชง้ านที่มี่ ใิ ชข่ า้ ราชการ เหลั่าที่หารสารบรรณ แลัะผ้่ป็ฏิิบัต่ิงานที่่มี่หน้าที่่ในการจัด้ที่ําาหนังสือราชการ ควบค่่กับการจัด้การความีร้่ด้้านแก้ไข หนังสือราชการให้สําาหรับผ้่ซึ่ึงต่้องร่างแลัะพิมีพ์งานเอง กําาลัังพลัมี่ความีสามีารถืด้้านสารบรรณแลัะการธิุรการโด้ยใช้ บรรที่ด้ั ฐานเด้่ยวกันได้้เป็็นอย่างด้่
นาวิกศาสตร์ 36 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
ผัังกระบวนการผัลิตส่ิงพิมพ์ กรมส่ารบรรณทหารเรือ
นาวิกศาสตร์ 37 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
กระบวนการผลติ สงิ พมิ พ์กรมีสารบรรณที่หารเรอื เลัง็ เหน็ ถืงึ ความีสําาคญั จําาเป็น็ ของที่กั ษะด้า้ นเที่คนคิ การพมีิ พแ์ ลัะ ขด้่ สมีรรถืนะในด้า้ นการพมีิ พที่์ จ่ ะต่อ้ งมีมี่ าต่รฐาน แลัะสามีารถืสรา้ งผลังานระด้บั สากลัได้้ ด้งั นนั กรมีสารบรรณที่หารเรอื จึงได้้พัฒนาการผลัิต่สิงพิมีพ์แต่่ลัะขันต่อนให้มี่ความีรวด้เร็ว ถื่กต่้องต่ามีมีาต่รฐาน ลัด้ความีสินเป็ลัืองวัสดุ้อุป็กรณ์ แลัะเพิมีศักยภาพงานด้้านการบริการแลัะผลัิต่สิงพิมีพ์ด้้วยเที่คโนโลัย่ที่่ที่ันสมีัย เพือสร้างสรรค์แลัะผลัิต่ผลังานที่่มี่ คุณภาพ อาที่ิ เที่คนิคการพิมีพ์ซึ่ิลัค์สกร่นสอด้ส่ เที่คนิคการออกแบบ แลัะเลัย์เอาที่์สิงพิมีพ์ การใช้เครืองมีืออป็ุ กรณ์ การพมีิ พ์ การบําารงุ รกั ษาเครอื งพมีิ พ์ การใชเ้ ครอื งมีอื ที่ําาป็กแลัะเขา้ เลัมี่ การควบคมีุ คณุ ภาพสงิ พมีิ พ์ แลัะการที่ําาต่น้ ฉบบั เครอื งเรย่ งพมีิ พด้์ ว้ ยแสง เป็น็ ต่น้ กระบวนการผลัต่ิ สงิ พมีิ พข์ องกรมีสารบรรณที่หารเรอื ด้งั กลัา่ วต่อ้ งอาศยั ความีร่้ ที่กั ษะ แลัะความีเชย่ วชาญเฉพาะด้า้ นของกําาลังั พลัในการป็ฏิบิ ต่ั งิ านได้อ้ ยา่ งถืก่ ต่อ้ ง ป็ลัอด้ภยั มีมี่ าต่รฐานสากลั แลัะต่อบสนอง ความีต่้องการให้แก่หน่วยต่่าง ๆ ของกองที่ัพเรือได้้อย่างสมีบ่รณ์
กระบวนการพัฒนากําาลังพล นอกจากการด้ําาเนินการจัด้การกระบวนการรับส่งเอกสารที่่เป็็นแกนหลัักของงาน สารบรรณแลั้ว กรมีสารบรรณที่หารเรือยังได้้ด้ําาเนินการจัด้การความีร่้อย่างต่่อเนืองแลัะยืด้หยุ่นในการต่อบสนอง ความีต่้องการในการพัฒนากําาลัังพลัในส่วนต่่าง ๆ ของกองที่ัพเรืออย่างเต่็มีร่ป็แบบ โด้ยอาศัยความีร่วมีมีือ ร่วมีใจของผ่้บริหารแลัะผ่้ป็ฏิิบัต่ิงานทีุ่กระด้ับในการป็รับบที่บาที่หน้าที่่ในการที่ําางานเชิงรุก เพือเสริมีสร้างข่ด้ สมีรรถืนะของต่นเองแลัะเพือนร่วมีงาน กลั่าวคือ กําาลัังพลัในกรมีสารบรรณที่หารเรือได้้เร่ยนร่้ผ่านการร่วมีมีือ กับเพือนร่วมีงาน มี่การวางแผน การที่ําางาน แลัะการป็ระเมีินผลัการป็ฏิิบัต่ิงาน ไมี่ว่าจะเป็็นการป็ฐมีนิเที่ศ การใช้ระบบพ่สอนน้อง แลัะการต่ิด้ต่ามีผลั กรมีสารบรรณที่หารเรือยังได้้จัด้เวที่่แห่งการแลักเป็ลั่ยนเร่ยนร่้ต่่าง ๆ โด้ยเป็ิด้โอกาสให้กําาลัังพลัได้้เข้ารับการอบรมีเชิงป็ฏิิบัต่ิการด้้านการจัด้การความีร่้ของหน่วยเพือการเป็็นผ้่นําา การเป็ลั่ยนแป็ลัง ที่ังน่ พลัเรือต่ร่ โสภณ รัชต่าภิรักษ์ ยังเลั็งเห็นถืึงความีสําาคัญของการป็ลั่กฝึังอุด้มีการณ์ ความีรักชาต่ิ ศาสน์ แลัะกษัต่ริย์ รวมีที่ังการเสริมีสร้างจิต่สาธิารณะให้เกิด้ขึนแก่กําาลัังพลัอย่างเป็็นร่ป็ธิรรมี จงึ ได้มี้ งุ่ เนน้ การจด้ั กจิ กรรมีจต่ิ อาสา “เราที่ําาความี ด้ี ด้ว้ ยหวั ใจ” ต่ลัอด้จนได้บ้ รรยายพเิ ศษเรอื ง “อดุ มการณค์ วามรกั ชาติ และความเปน็ ทหารอาชพี นโยบายและเจัตนารมณข์ องผับ้้ ญั ชาการทหารเรอื แนวทางการปฏิบิ ตั งิ านและการประพฤตติ น ตามแบบธรรมเนียมทหารทีดี” ให้แก่ผ่้เข้ารับการอบรมีทีุ่กหลัักส่ต่รของกรมีสารบรรณที่หารเรือ ส่งผลัให้เกิด้พลัังแห่ง ความีรกั สามีคั ค่ เป็ยี มีด้ว้ ยความีด้ข่ องกําาลังั พลัที่พ่ รอ้ มีอทีุ่ ศิ ต่นในการบําาเพญ็ ป็ระโยชนเ์ พอื ผอ้่ นื โด้ยไมีห่ วงั ผลัต่อบแที่น แลัะมี่ความีสุขที่่ได้้ช่วยเหลัือผ้่อืน อันจะเป็็นการสนองต่อบพระราโชบายแลัะพระราชป็ณิธิานของพระบาที่สมีเด้็จ พระเจ้าอย่่หัวที่่ที่รงคําานึงถืึงความีอย่่ด้่มี่สุขของป็ระชาชน แลัะการพัฒนาป็ระเที่ศชาต่ิใหมี้ ันคงเป็็นป็ึกแผ่นต่่อไป็
พลเรือตรี โส่ภณ รัชตาภิรักษ์์ พร้อมด้วยกําาลังพล กรมส่ารบรรณทหารเรือ และประชาชนชุมชน วัดโมลีโลกยารามราชวรวิหาร จััดกิจักรรมจัิตอาส่า เราทําาความ ดีี ด้วยหัวใจั เพือถวายเป็นพระราชกุศล เนืองในวันเฉลิมพระชนมพรรษ์า ส่มเด็จัพระนางเจั้า ฯ พระบรมราชินี
๓ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๖๕
ณ ชุมชนและวัดโมลีโลกยารามราชวรวิหาร
นาวิกศาสตร์ 38 ปีท่ี ๑๐๕ เล่มท่ี ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
พลเรือตรี โส่ภณ รัชตาภริ ักษ์์ บรรยายพิเศษ์ เรือง “อุดมการณ์ความรักชาติและความเป็นทหารอาชีพ นโยบายและเจัตนารมณ์ ของผั้้บัญชาการทหารเรือ แนวทางการปฏิิบัติงานและการประพฤติตนตามแบบธรรมเนียมทหารทีดี” ให้แก่นายทหารนักเรียนหลักส่้ตรนายทหารส่ารบรรณมือใหม่ ประจัําาปีงบประมาณ ๒๕๖๕
ก ร มี ส า ร บ ร ร ณ ที่ ห า ร เ ร อื ย งั พ ฒั น า ห ลั กั ส ต่่ ร ก า ร ฝึ กึ อ บ ร มี แ ลั ะ จ ด้ั ที่ ํา า ค มี่ ่ อื ก า ร ป็ ร ะ ก นั ค ณุ ภ า พ ก า ร ฝึ กึ อ บ ร มี ข อ ง ต่ น เ อ ง ให้สอด้คลั้องกับที่ิศที่างการจด้ั การศึกษาในศต่วรรษที่่ ๒๑ โด้ยมี่ โรงเร่ยนสารบรรณ กรมีสารบรรณที่หารเรือด้าํา เนิน การฝึึกอบรมีให้แก่กําาลัังพลัต่ังแต่่ระด้ับมีือใหมี่จนถืึงมีืออาช่พ เพือให้ผ่้เข้าอบรมีมี่คุณสมีบัต่ิต่ามีข่ด้สมีรรถืนะป็ระจําา กลัุ่มีงานสารบรรณ งานธิุรการ แลัะการพิมีพ์
กรมีสารบรรณที่หารเรือได้้นําาเที่คโนโลัย่ ที่่ที่ันสมีัยมีาใช้เพือพัฒนาการจัด้การศึกษาส่่ โรงเร่ยนสารบรรณ ๔.๐ โด้ยได้้ป็รับการเร่ยน การสอนหลัายร่ป็แบบเพือเข้าส่่ช่วิต่วิถื่ใหมี่ (New Normal) แลัะการออกแบบการศึกษา ในช่วิต่วิถื่ใหมี่ส่่ช่วิต่วิถื่ถืัด้ไป็ (Next Normal) เกิด้นวัต่กรรมีที่างความีคิด้ มี่ร่ป็แบบใหมี่ ที่างการเร่ยนการสอนจนเกิด้เป็็น “ADMIN MODEL” ซึ่งึ บง่ บอกเอกลักั ษณข์ องความีเป็น็ เหลัา่ ที่หารสารบรรณของกรมีสารบรรณที่หารเรือ
นวัตกรรมการจััดการเรียนการส่อน “ADMIN MODEL” ของ กรมส่ารบรรณทหารเรือ
นาวิกศาสตร์ 39 ปีที่ ๑๐๕ เล่มท่ี ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
(Naval Administration Department) โด้ยมีุ่งเน้นการเสริมีสร้างที่ัศนคต่ิที่่ด้่ต่่อการจัด้การเร่ยนการสอน (Attitude) การออกแบบการจัด้การเร่ยนการสอน (Design) การบริหารจัด้การ (Management) ภาพลัักษณ์องค์กร (Image) แลัะการมีงุ่ เน้นสนับสนุนกองที่ัพเรือ (Navy-Oriented Supportiveness)
กรมีสารบรรณที่หารเรือได้้นําาเที่คโนโลัย่สมียั ใหมี่มีาใช้ในการจด้ั การเร่ยนการสอน เช่น โป็รแกรมี Zoom สาํา หรับ จด้ั หอ้ งเรย่ นออนไลัน์โป็รแกรมีKahootโป็รแกรมีQuizizz.comนําามีาใชเ้ป็น็ แบบที่ด้สอบกอ่ นเรย่ น(Pre-test)แลัะ หลัังเร่ยน (Post-test) โป็รแกรมี Google Classroom แลัะ Google Drive สาํา หรับอัป็โหลัด้ไฟลั์เอกสารการเร่ยน การสอน โป็รแกรมี Google form นําามีาใช้ที่ําาเป็็นแบบฝึึกหัด้หรือแบบที่ด้สอบออนไลัน์ จด้หมีายอิเลั็กที่รอนิกส์ (E-mail) นําามีาใชเ้ พอื ใหผ้ เ้่ ขา้ รบั การอบรมีต่ด้ิ ต่อ่ สอบถืามีขอ้ มีลั่ แลัะความีรต่่้ า่ ง ๆ รวมีที่งั การสง่ งาน โป็รแกรมี ZipGrade นําามีาใช้ในการด้่ผลัคะแนนแลัะวิเคราะห์คะแนนรายบุคคลัในส่วนข้อสอบป็รนัย เพือความีรวด้เร็วแลัะความีแมี่นยําา แลัะ QR Code นําามีาใช้สร้างสือการเร่ยนร่้ที่่ที่ันสมีัย กระบวนการพัฒนากําาลัังพลัด้ังกลั่าวไมี่เพ่ยงเป็็นการป็ระหยด้ั คมีุ้ คา่ สะด้วก แลัะมีป็่ ระสที่ิ ธิภิ าพเที่า่ นนั แต่ย่ งั สะที่อ้ นผลัสําาเรจ็ ของการจด้ั การเรย่ นการสอนในภาวะป็กต่แิ บบออนไซึ่ต่์ แลัะออนไลัน์ การจัด้การเร่ยนการสอนในภาวะวิกฤต่การณ์การแพร่ระบาด้ของโรคต่ิด้เชือไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19) เป็็นไป็อย่างมี่ป็ระสิที่ธิิภาพ ผ่้เข้ารับการอบรมีมี่ความีร่้ ความีสามีารถืแลัะป็ฏิิบัต่ิงานได้้จริง ต่ลัอด้จน ยงั ที่ําาใหก้ รมีสารบรรณที่หารเรอื ได้ช้ อื วา่ เป็น็ องคก์ รแหง่ การเรย่ นรเ่้ พอื พฒั นาความีเชย่ วชาญใหแ้ กก่ ําาลังั พลัพรรคพเิ ศษ เหลั่าที่หารสารบรรณได้้โด้ยแที่้
ยิงไป็กว่านัน ในป็ีงบป็ระมีาณ ๒๕๖๕ พลัเรือต่ร่ โสภณ รัชต่าภริ ักษ์ ยังมี่ด้ําาริให้กรมีสารบรรณที่หารเรือจัด้ที่ําา หนงั สอื อเิ ลัก็ ที่รอนกิ ส์ (E-book) ลังในเวบ็ ไซึ่ต่ก์ รมีสารบรรณที่หารเรอื โด้ยมีว่ ต่ั ถืป็ุ ระสงคเ์ พอื เผยแพรอ่ งคค์ วามีรด้้่ า้ นงาน สารบรรณใหบ้ คุ คลัที่งั หนว่ ยงานภายในแลัะภายนอกกองที่พั เรอื สามีารถืเขา้ ถืงึ ความีรด้่้ า้ นงานสารบรรณอยา่ งไมีมี่ ข่ ด้่ จําากด้ั ที่กุ ที่่ ที่กุ เวลัา แลัะที่กุ คน สรรพต่ําาราที่ก่ รมีสารบรรณที่หารเรอื ผลัต่ิ ขนึ จงึ เป็น็ แหลัง่ ความีรที่้่ ใ่ ชเ้ ที่คโนโลัยที่่ นั สมียั พร้อมีรับกับการเป็ลั่ยนแป็ลังอันไมี่มี่ที่่สินสุด้ทีุ่กร่ป็แบบอย่างเที่่าที่ัน
ชันหนังส่ืออิเล็กทรอนิกส่์ของกรมส่ารบรรณทหารเรือ
นาวิกศาสตร์ 40 ปีที่ ๑๐๕ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
เก้าทศวรรษั
แหง่ การสถืาป็นากรมีสารบรรณที่หารเรอื จงึ เป็น็ หนที่างแหง่ การกา้ วเด้นิ อนั ที่า้ ที่ายที่แ่ สด้งใหเ้ หน็ วา่ กรมีสารบรรณ ที่หารเรอื ได้เ้ จรญิ กา้ วหนา้ มีค่ วามีพรอ้ มีในการด้ําาเนนิ งานต่ามียทีุ่ ธิศาสต่รที่์ ส่ อด้คลัอ้ งกบั นโยบายของรฐั แลัะกองที่พั เรอื ที่ันต่่อการเป็ลั่ยนแป็ลังของโลัก สามีารถืนําาองค์ความีร้่แลัะนวัต่กรรมีในงานด้้านสารบรรณ ธิุรการ แลัะการพิมีพ์ ที่่สร้างสรรค์ขึนมีาพัฒนาให้เป็็นที่่ยอมีรับ ป็ระกอบกับสร้างความีเป็็นด้จิ ิที่ัลั (Digitalization) ให้ฝึังลัึกในต่ัวกําาลัังพลั มีศ่ กั ยภาพในการนําาเที่คโนโลัยมี่ าใชลั้ ด้ภาระงานที่ซึ่่ ําาซึ่อ้ น กําาลังั พลัสามีารถืนําาเวลัาไป็สรา้ งคณุ คา่ โด้ยพฒั นาแกต่่ นเอง แลัะองคก์ ร ถือด้บที่เรย่ นการบรหิ ารจด้ั การความีรที่่้ ไ่ ด้ไ้ ป็ต่อ่ ยอด้ในการพฒั นากระบวนการด้ําาเนนิ งานที่งั กระบวนการ สารบรรณ กระบวนการผลัิต่สิงพิมีพ์ แลัะกระบวนการพัฒนากําาลัังพลัในบริบที่ของป็ระเที่ศไที่ยแลัะของโลัก
ก้าวตอ ไปของกรมสารบรรณทหารเรือ :
กรมีสารบรรณที่หารเรือยังคงยึด้มีันในป็ณิธิานการเป็็นหน่วยงานที่่ด้ําาเนินงานด้้านงานสารบรรณแลัะการผลัิต่ สิงพิมีพ์ที่่มี่ป็ระสิที่ธิิภาพ มี่คุณภาพแลัะมีาต่รฐาน โด้ยได้้ด้ําาเนินการยกระด้ับมีาต่รฐานของกรมีสารบรรณที่หารเรือ เพือการพัฒนาอย่างยังยืน กลั่าวคือ กรมีสารบรรณที่หารเรือไมี่ได้้มีองไป็ข้างหน้าแต่่เพย่ งอย่างเด้่ยว หากแต่่ย้อนกลัับ ไป็พจิ ารณาการด้ําาเนนิ งานของหนว่ ยต่งั แต่แ่ รกเรมีิ โด้ยวเิ คราะหส์ ภาวการณค์ วามีเป็ลัย่ นแป็ลังในมีต่ิ ต่ิ า่ ง ๆ เพอื ใหบ้ รรลัุ เป็า้ หมีายแลัะวสิ ยั ที่ศั นก์ องที่พั เรอื โด้ยนําาวงจรการบรหิ ารงานคณุ ภาพ(PDCA)เพอื รกั ษาป็ระสที่ิ ธิภิ าพของการด้ําาเนนิ งาน เริมีต่ังแต่่การวางแผนจนถืึงการต่ิด้ต่ามีป็ระเมีินผลัแลัะนําามีาป็รับป็รุงให้กระบวนการวางแผนมี่ป็ระสิที่ธิิภาพยิงขึน โด้ยเฉพาะอยา่ งยงิ การจด้ั ที่ําาแผนยทีุ่ ธิศาสต่รที่์ งั แผนระยะสนั แลัะแผนระยะยาว การต่รวจสอบสภาวะแวด้ลัอ้ มีภายใน สภาวะแวด้ลั้อมีภายนอก ความีต่้องการของผ่้รับบริการแลัะผ่้มี่ส่วนได้้ส่วนเส่ย จดุ้ แข็ง จดุ้ อ่อน โอกาส ข้อจาํา กัด้หรือ อป็ุ สรรค (SWOT) แลัว้ จด้ั ที่ําาแผนป็ฏิบิ ต่ั กิ ารแลัะการถืา่ ยที่อด้สก่่ ารป็ฏิบิ ต่ั ิ ที่งั น่ ยงั ได้ว้ เิ คราะหข์ อ้ มีลั่ จากความีต่อ้ งการ ความีคาด้หวังจากแบบสอบถืามีแลัะการรับฟังความีคิด้เห็นกับผ่้รับบริการแลัะผ้่มี่ส่วนได้้ส่วนเส่ยเพือนําาข้อมี่ลันันมีา ออกแบบแลัะป็รับป็รุงการให้บริการ รวมีที่ังสามีารถืต่่อยอด้นวต่ั กรรมีของกรมีสารบรรณที่หารเรือที่ังด้้านองค์ความีร่้ แลัะกระบวนการใหมี่ให้เที่่าที่ันโลักยุคด้ิจิที่ัลั การด้ําาเนินการด้ังกลั่าวจะนําาไป็ส่่การกําาหนด้มีาต่รฐานของวิธิ่การ ด้ําาเนินงานที่่ถื่กต่้องแลัะเหมีาะสมีต่ามีบริบที่ อันจะที่ําาให้กรมีสารบรรณที่หารเรือเป็็นองค์กรคุณภาพส่ง เป็ียมีพร้อมี ที่รัพยากรบุคคลัแลัะที่รัพยากรอืน ๆ ที่่มี่ความีพร้อมี จนได้้รับการยอมีรับจากหน่วยงานที่ังภายในแลัะภายนอก กองที่ัพเรือ
ในการพัฒนากรมีสารบรรณที่หารเรือยังจะต่้องสร้างระบบรับส่งแลัะจัด้การเอกสารที่่แสด้งให้เห็นสถืานะ ของเอกสารได้้ ไมีว่ า่ จะเป็น็ เอกสารรา่ ง เอกสารรอการอนมีุ ต่ั ิ เอกสารรอด้ําาเนนิ การ แลัะเอกสารที่่ต่อ้ งแกไ้ ข ซึ่งึ สามีารถื แสด้งผลัให้กําาลัังพลัระด้ับป็ฏิิบัต่ิงานแลัะผ่้บังคับบัญชาสามีารถืป็รับป็รุงแก้ไขแลัะต่ิด้ต่ามีเอกสารได้้อย่างสมีบ่รณ์ มีร่ ะบบคลังั เอกสารที่จ่ ด้ั เกบ็ เอกสารที่างราชการได้ใ้ นรป็่ แบบอเิ ลัก็ ที่รอนกิ ส์ คน้ หาได้ง้ า่ ย แลัะมีร่ ะบบชมีุ ชนการที่ําางาน ที่ําางานได้ที่้ กุ ที่่ ต่ด้ั สนิ ใจได้ร้ วด้เรว็ สามีารถืระด้มีสมีองเพอื พฒั นาองคค์ วามีรแ่้ ลัะนวต่ั กรรมี ที่ําาใหข้ อ้ มีลั่ ของที่างราชการ มีค่ วามีป็ลัอด้ภยั รวมีที่งั จะต่อ้ งลัด้ป็รมีิ าณการใชก้ ระด้าษ เอกสารที่งั หมีด้ได้ร้ บั การจด้ั เกบ็ อยา่ งเป็น็ ระบบ ต่ด้ิ ต่ามีสถืานะ ของเอกสารได้อ้ ยา่ งรวด้เรว็ แลัะลัด้การสญ่ หายของเอกสาร ที่งั น่ เอกสารสามีารถืถืงึ ผร่้ บั ได้อ้ ยา่ งรวด้เรว็ แลัะเอกสารลับั ได้้รับการจัด้เก็บอย่างป็ลัอด้ภัย โด้ยต่้องป็ระสานงานกับหน่วยงานที่่เก่ยวข้องแลัะเช่ยวชาญด้้านเที่คโนโลัยเ่ พือสร้าง เครือข่ายด้ิจิที่ัลัภายในกองที่ัพเรือแลัะขยายความีร่วมีมีือกับทีุ่กภาคส่วนได้้อย่างยอด้เย่ยมี
นาวิกศาสตร์ 41 ปีท่ี ๑๐๕ เล่มท่ี ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
บทความดีเด่น พลเรือเอก กวี สิงหะ
- 1 - 50
- 51 - 100
- 101 - 150
- 151 - 200
- 201 - 250
- 251 - 300
- 301 - 350
- 351 - 400
- 401 - 450
- 451 - 500
- 501 - 550
- 551 - 600
- 601 - 650
- 651 - 682
Pages: