๑๙๐ ทำงานจากลูกจาง พ.ศ. ๒๕๕๑ ขอ ๔ สัญญาค้ำประกันระหวางโจทกกับจำเลยที่ ๒ จึงมีผลผูกพัน จำเลยที่ ๒ และไมตกเปนโมฆะดังที่ศาลแรงงานกลางวินิจฉัย สำหรับปญหาที่วาจำเลยที่ ๒ และ ที่ ๓ ตองรวมรับผิดกับจำเลยที่ ๑ เพียงใดนั้น เห็นวา ประกาศกระทรวงแรงงาน เรื่อง หลักเกณฑ และวิธีการเรียกหรือรับหลักประกันการทำงานหรือหลักประกันความเสียหายในการทำงานจาก ลูกจาง พ.ศ. ๒๕๕๑ ขอ ๓ กำหนดวาใหยกเลิกประกาศกระทรวงแรงงานและสวัสดิการสังคม เรื่อง หลักเกณฑและวิธีการเรียกหรือรับเงินประกันการทำงานหรือเงินประกันความเสียหายในการทำงาน จากลูกจาง ลงวันที่ ๑๙ สิงหาคม ๒๕๔๑ ซึ่งไมไดจำกัดวงเงินค้ำประกันที่นายจางจะเรียกใหผูค้ำ ประกันรับผิดไว ขอ ๑๐ กำหนดวา ในกรณีที่นายจางเรียกหรือรับหลักประกันโดยการค้ำประกัน ดวยบุคคล วงเงินค้ำประกันที่นายจางเรียกใหผูค้ำประกันรับผิดตองไมเกิน ๖๐ เทาของอัตรา คาจางรายวันโดยเฉลี่ยที่ลูกจางไดรับ และขอ ๑๒ กำหนดใหนายจางที่เรียกหรือรับหลักประกัน การทำงานเกินจากที่กำหนดไวกอนวันที่ประกาศมีผลใชบังคับ ดำเนินการใหมีหลักประกันไมเกิน จำนวนมูลคาของหลักประกันตามที่กำหนดไวในประกาศดวย เมื่อประกาศกระทรวงแรงงาน เรื่อง หลักเกณฑและวิธีการเรียกหรือรับหลักประกันการทำงานหรือหลักประกันความเสียหายในการ ทำงานจากลูกจาง พ.ศ. ๒๕๕๑ มีผลใชบังคับตั้งแตวันที่ ๔ กรกฎาคม ๒๕๕๑ ความรับผิดของ ผูค้ำประกันจะตองพิจารณาวาความเสียหายอันกอใหเกิดหนี้ที่ผูค้ำประกันตองรวมรับผิดตอ นายจางเกิดขึ้นในวันใด หากหนี้ที่ผูค้ำประกันตองรวมรับผิดเกิดขึ้นกอนวันที่ประกาศมีผลบังคับใช ผูค้ำประกันตองรับผิดเต็มจำนวนคาเสียหายที่เกิดขึ้น แตหากหนี้ที่ผูค้ำประกันตองรวมรับผิด เกิดขึ้นตั้งแตหรือหลังจากวันดังกลาว ความรับผิดของผูค้ำประกันจะถูกจำกัดไวไมเกิน ๖๐ เทา ของอัตราคาจางรายวันโดยเฉลี่ยที่ลูกจางไดรับ และหากขอเท็จจริงไมชัดแจงวาหนี้ที่ผูค้ำประกัน ตองรวมรับผิดเกิดขึ้นในชวงเวลาใดเปนการแนนอน กรณีจำตองตีความไปในทางที่เปนคุณแก ผูค้ำประกันซึ่งเปนผูไดรับความคุมครองจากกฎหมายพิเศษนี้ โดยใหผูค้ำประกันรับผิดไมเกิน ๖๐ เทา ของอัตราคาจางรายวันโดยเฉลี่ยที่ลูกจางไดรับเทานั้น เมื่อปรากฏวาจำเลยที่ ๑ กอใหเกิดความ เสียหายขึ้นในขณะทำงานตำแหนงเจาหนาที่บัญชีระหวางป ๒๕๔๒ ถึงประมาณเดือนสิงหาคม ๒๕๕๓ โดยไมสามารถกำหนดแนนอนไดวาคาเสียหายกอนหรือตั้งแตขณะประกาศกระทรวง แรงงานมีผลใชบังคับวันที่ ๔ กรกฎาคม ๒๕๕๑ ชวงใด มีจำนวนเทาใด อันเปนผลใหไมทราบวา หนี้ที่จำเลยที่ ๒ และที่ ๓ ซึ่งเปนผูค้ำประกันตองรวมรับผิดเต็มจำนวนคาเสียหายมีเพียงใด จำตองตีความการใชกฎหมายไปในทางที่เปนคุณแกผูค้ำประกัน จำเลยที่ ๒ และที่ ๓ จึงไมตอง รับผิดเต็มจำนวนคาเสียหายที่เกิดขึ้น โดยตองรวมรับผิดตอโจทกไมเกิน ๖๐ เทาของอัตราคาจาง รายวันโดยเฉลี่ยที่จำเลยที่ ๑ ซึ่งเปนลูกจางไดรับ ไมใชวาเมื่อโจทกมิไดดำเนินการตามประกาศ
๑๙๑ กระทรวงแรงงานดวยการแกไขสัญญาค้ำประกันใหจำเลยที่ ๒ และที่ ๓ รับผิดไมเกิน ๖๐ เทาของ อัตราคาจางรายวันโดยเฉลี่ยที่จำเลยที่ ๑ ไดรับใหแลวเสร็จภายใน ๓๐ วัน นับแตวันที่ประกาศ กระทรวงแรงงานมีผลใชบังคับแลว สัญญาค้ำประกันจะตกเปนโมฆะตามประมวลกฎหมายแพง และพาณิชย มาตรา ๑๕๐ ดังที่จำเลยที่ ๒ และที่ ๓ อุทธรณ และเมื่อจำเลยที่ ๒ และที่ ๓ ตางยอมตน เขาเปนผูค้ำประกันการทำงานของจำเลยที่ ๑ ตอโจทกซึ่งเปนหนี้รายเดียวกัน แมการค้ำประกัน จะทำขึ้นตางวาระกันและเปนคนละฉบับกัน ก็ตกอยูในบังคับบทบัญญัติแหงประมวลกฎหมายแพง และพาณิชย มาตรา ๖๘๒ วรรคสอง ที่ผูค้ำประกันจะตองรับผิดอยางลูกหนี้รวม จำเลยที่ ๒ และที่ ๓ จึงตองรวมรับผิดกับจำเลยที่ ๑ ใชคาเสียหายแกโจทก ๖๐ เทาของอัตราคาจางรายวันโดยเฉลี่ย ที่จำเลยที่ ๑ ไดรับอัตราสุดทายเปนเงิน ๖๑,๓๐๐.๒๐ บาท ที่ศาลแรงงานกลางพิพากษามานั้น ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษเห็นพองดวยในผลบางสวน อุทธรณของโจทกสวนนี้และอุทธรณของ จำเลยที่ ๒ และที่ ๓ ฟงไมขึ้น สำหรับอุทธรณขออื่นของโจทก ไมเปนสาระแกคดี เพราะไมอาจ ทำใหผลคดีเปลี่ยนแปลง พิพากษาแกเปนวา ใหจำเลยที่ ๒ รวมรับผิดกับจำเลยที่ ๓ ใชคาเสียหาย ๖๑,๓๐๐.๒๐ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงินดังกลาว นับถัดจากวันฟอง จนกวาชำระเสร็จ แกโจทก นอกจากที่แกใหเปนไปตามคำพิพากษาศาลแรงงานกลาง. กรรณิกา อัศวเมธา - ยอ สุโรจน จันทรพิทักษ - ตรวจ (อนันต คงบริรักษ - วัฒนา สุขประดิษฐ - สุวรรณา แกวบุตตา)
๑๙๒ คำพิพากษาศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษที่ ๔๑๙๓ - ๔๓๐๕/๒๕๖๒ นายบรรเทอง เลิศรัตนติกรกุล กับพวก โจทก บริษัทกรุงเทพโทรทัศน และวิทยุ จํากัด จำเลย พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๒๑, ๑๒๒, ๑๔๖ พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๔๙ คาเสียหายจากการเลิกจางที่ไมเปนธรรมตาม พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและ วิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๔๙ ไมใชเงินตามกฎหมายวาดวยการคุมครอง แรงงานที่เปนกฎหมายเกี่ยวกับความสงบเรียบรอยของประชาชน การที่โจทกที่ ๑๗ ที่ ๙๑ ถึงที่ ๙๓ ที่ ๙๙ และที่ ๑๐๗ สมัครใจลงลายมือชื่อ เพื่อยอมรับเงินชวยเหลือที่จําเลยเสนอ ใหและสละสิทธิอื่นใดอีก จึงหมายรวมถึงคาเสียหายจากการเลิกจางที่ไมเปนธรรมแลว โจทกดังกลาวไมมีอํานาจฟองเรียกคาเสียหายจากการเลิกจางที่ไมเปนธรรมจากจําเลยอีก พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๒๑ เปนบทบัญญัติคุมครองลูกจาง ที่ถูกเลิกจางเพราะเหตุที่นายจางปรับปรุงหนวยงาน กระบวนการผลิต การจําหนาย หรือ การบริการ อันเนื่องมาจากการนําเครื่องจักรมาใชหรือเปลี่ยนแปลงเครื่องจักรหรือเทคโนโลยี ซึ่งเปนเหตุใหตองลดจํานวนลูกจาง ดังนั้น ลูกจางที่ถูกเลิกจางจึงตองเปนลูกจางที่ไดรับ ผลกระทบโดยตรงจากการที่นายจางนําเครื่องจักรมาใชหรือเปลี่ยนแปลงเครื่องจักรหรือ นําเทคโนโลยีมาใชทดแทนการทํางานของลูกจาง เมื่อโจทกจํานวน ๓๖ คน ซึ่งมีตําแหนง เปนเจาหนาที่รักษาความปลอดภัย ไมมีหนาที่ความรับผิดชอบเกี่ยวกับการใชอุปกรณ เครื่องรับสงสัญญาณโทรทัศนซึ่งเกี่ยวของกับการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีระบบรับสงสัญญาณ โดยตรง จึงมิใชกรณีจําเลยนําเครื่องจักรหรือเทคโนโลยีมาใชทดแทนการทํางานของลูกจาง ตําแหนงเจาหนาที่รักษาความปลอดภัย โจทกดังกลาวจึงไมมีสิทธิไดรับคาชดเชยพิเศษ แทนการบอกกลาวลวงหนาและคาชดเชยพิเศษเพิ่มขึ้นจากคาชดเชยตามปกติ พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๒๑ วรรคสอง กําหนดหลักเกณฑ การจายคาชดเชยพิเศษแทนการบอกกลาวลวงหนาวา ในกรณีที่นายจางไมแจงใหลูกจาง ที่จะเลิกจางทราบลวงหนา หรือแจงลวงหนานอยกวาระยะเวลา ๖๐ วัน นอกจากจะไดรับ คาชดเชยตามมาตรา ๑๑๘ แลว ใหนายจางจายคาชดเชยพิเศษแทนการบอกกลาวลวงหนา
๑๙๓ เทากับคาจางอัตราสุดทาย ๖๐ วัน ดังนั้น เมื่อจําเลยแจงการเลิกจางใหโจทกซึ่งทํางานใน ตําแหนงชางเทคนิค ๖๕ คน และตําแหนงเจาหนาที่รักษาความปลอดภัย ๓๖ คน ทราบ ลวงหนากอนวันเลิกจางเกิน ๖๐ วันแลว แมจําเลยไมไดแจงใหพนักงานตรวจแรงงานทราบ ตามมาตรา ๑๒๑ วรรคหนึ่ง ซึ่งเปนความผิดตามมาตรา ๑๔๖ ก็ตาม แตก็ไมเปนเหตุให จําเลยตองจายคาชดเชยพิเศษแทนการบอกกลาวลวงหนาใหแกโจทกดังกลาว การที่จําเลยจายเงินชวยเหลือใหแกโจทกที่ ๑๗ ที่ ๙๑ ถึงที่ ๙๓ และที่ ๙๙ โดยมี เงื่อนไขวาใหสละสิทธิเรียกรองเงินอื่นใดจากจําเลยอีก จึงไมใชการใหโดยเสนหา เมื่อเงิน ชวยเหลือไมใชเงินตามกฎหมายที่จําเลยจะตองจายใหแกโจทกดังกลาวเมื่อเลิกจาง ศาลแรงงานกลางจึงวินิจฉัยใหจําเลยตองจายเงินคาชดเชยพิเศษใหแกโจทกดังกลาว โดยใหนําเงินที่จําเลยจายชวยเหลือไปแลวมาหักออกจากคาชดเชยพิเศษที่โจทกดังกลาว แตละคนไดรับได คาชดเชยพิเศษแทนการบอกกลาวลวงหนาและคาชดเชยพิเศษเพิ่มขึ้นจาก คาชดเชยตามปกติเปนเงินตามกฎหมายวาดวยการคุมครองแรงงานที่เปนกฎหมายเกี่ยวกับ ความสงบเรียบรอยของประชาชน นายจางและลูกจางจะตกลงสละสิทธิเงินสวนนี้ไมได บันทึกขอตกลงในสวนนี้ที่จําเลยทํากับโจทกที่ ๑๗ ที่ ๙๑ ถึงที่ ๙๓ ที่ ๙๙ และที่ ๑๐๗ ไมมี ผลใชบังคับ โจทกทั้งหนึ่งรอยสิบสามสำนวนฟองและแกไขคำฟอง ขอใหบังคับจำเลยจายคาชดเชย พิเศษแทนการบอกกลาวลวงหนา คาชดเชยพิเศษเพิ่มขึ้นจากคาชดเชยตามปกติ และคาเสียหาย จากการเลิกจางที่ไมเปนธรรมใหแกโจทกทั้งหนึ่งรอยสิบสาม พรอมดอกเบี้ยและเงินเพิ่มตามคำขอ ทายคำฟองของโจทกแตละคน จำเลยทั้งหนึ่งรอยสิบสามสำนวนใหการ ขอใหยกฟอง ศาลแรงงานกลาง พิพากษาใหจำเลยจายเงินใหแกโจทกที่ ๑ เปนคาชดเชยพิเศษ แทนการบอกกลาวลวงหนา ๖๙,๔๔๐ บาท และคาชดเชยพิเศษ ๓๒๙,๘๔๐ บาท โจทกที่ ๒ เปน คาชดเชยพิเศษแทนการบอกกลาวลวงหนา ๑๐๒,๓๔๐ บาท และคาชดเชยพิเศษ ๔๘๖,๑๑๕ บาท โจทกที่ ๓ เปนคาชดเชยพิเศษแทนการบอกกลาวลวงหนา ๔๘,๓๒๐ บาท และคาชดเชยพิเศษ ๑๘๑,๒๐๐ บาท โจทกที่ ๖ เปนคาชดเชยพิเศษแทนการบอกกลาวลวงหนา ๖๑,๘๒๐ บาท และ คาชดเชยพิเศษ ๒๑๖,๓๗๐ บาท โจทกที่ ๗ เปนคาชดเชยพิเศษแทนการบอกกลาวลวงหนา
๑๙๔ ๔๓,๖๐๐ บาท และคาชดเชยพิเศษ ๑๕๒,๖๐๐ บาท โจทกที่ ๑๐ เปนคาชดเชยพิเศษแทนการ บอกกลาวลวงหนา ๔๓,๖๐๐ บาท และคาชดเชยพิเศษ ๑๕๒,๖๐๐ บาท โจทกที่ ๑๑ เปนคาชดเชย พิเศษแทนการบอกกลาวลวงหนา ๙๑,๘๐๐ บาท และคาชดเชยพิเศษ ๕๕๐,๘๐๐ บาท โจทกที่ ๑๒ เปนคาชดเชยพิเศษแทนการบอกกลาวลวงหนา ๑๒๒,๕๐๐ บาท และคาชดเชยพิเศษ ๗๓๕,๐๐๐ บาท โจทกที่ ๑๓ เปนคาชดเชยพิเศษแทนการบอกกลาวลวงหนา ๕๓,๕๘๐ บาท และคาชดเชยพิเศษ ๒๑๔,๓๒๐ บาท โจทกที่ ๑๖ เปนคาชดเชยพิเศษแทนการบอกกลาวลวงหนา ๑๒๒,๕๐๐ บาท และคาชดเชยพิเศษ ๗๓๕,๐๐๐ บาท โจทกที่ ๑๘ เปนคาชดเชยพิเศษแทนการบอกกลาว ลวงหนา ๑๒๒,๕๐๐ บาท และคาชดเชยพิเศษ ๗๓๕,๐๐๐ บาท โจทกที่ ๑๙ เปนคาชดเชยพิเศษ แทนการบอกกลาวลวงหนา ๙๑,๘๐๐ บาท และคาชดเชยพิเศษ ๕๕๐,๘๐๐ บาท และจายคาชดเชย พิเศษใหแกโจทกที่ ๑๗ จำนวน ๒๐๘,๔๕๕ บาท โจทกที่ ๒๓ จำนวน ๑๗๐,๕๘๐ บาท โจทกที่ ๒๔ จำนวน ๑๓๕,๐๐๐ บาท โจทกที่ ๒๕ จำนวน ๕๘๗,๕๒๐ บาท โจทกที่ ๒๖ จำนวน ๕๘๘,๙๖๐ บาท โจทกที่ ๒๗ จำนวน ๓๙๔,๙๐๕ บาท โจทกที่ ๒๘ จำนวน ๕๕๐,๘๐๐ บาท โจทกที่ ๒๙ จำนวน ๕๕๐,๘๐๐ บาท โจทกที่ ๓๒ จำนวน ๗๐๗,๕๒๐ บาท โจทกที่ ๓๓ จำนวน ๔๖๓,๐๕๐ บาท โจทกที่ ๓๔ จำนวน ๒๒๔,๔๘๐ บาท โจทกที่ ๓๕ จำนวน ๕๖๕,๓๒๐ บาท โจทกที่ ๓๗ จำนวน ๙๘,๓๒๕ บาท โจทกที่ ๓๘ จำนวน ๒๒๘,๓๗๕ บาท โจทกที่ ๓๙ จำนวน ๒๑๗,๐๘๐ บาท โจทกที่ ๔๑ จำนวน ๕๕,๗๐๐ บาท โจทกที่ ๔๔ จำนวน ๔๓๓,๕๕๐ บาท โจทกที่ ๔๕ จำนวน ๕๓๘,๖๕๐ บาท โจทกที่ ๔๖ จำนวน ๒๙๑,๘๔๐ บาท โจทกที่ ๔๙ จำนวน ๑๕๒,๖๐๐ บาท โจทกที่ ๕๐ จำนวน ๕๖๐,๔๕๐ บาท โจทกที่ ๕๓ จำนวน ๗๑๐,๑๖๐ บาท โจทกที่ ๕๕ จำนวน ๕๔๖,๔๘๐ บาท โจทกที่ ๕๖ จำนวน ๒๐๑,๐๐๐ บาท โจทกที่ ๕๗ จำนวน ๕๔๗,๕๐๐ บาท โจทกที่ ๖๐ จำนวน ๓๕๕,๙๕๐ บาท โจทกที่ ๖๑จำนวน ๕๐๐,๔๖๐ บาท โจทกที่ ๖๒ จำนวน ๒๙๐,๖๐๕ บาท โจทกที่ ๖๔ จำนวน ๗๔๘,๘๐๐ บาท โจทกที่ ๖๕ จำนวน ๒๗๙,๓๐๐ บาท โจทกที่ ๖๗ จำนวน ๑๔๗,๓๕๕ บาท โจทกที่ ๖๘ จำนวน ๖๑๒,๓๗๐ บาท โจทกที่ ๖๙ จำนวน ๔๔๐,๗๐๐ บาท โจทกที่ ๗๐ จำนวน ๓๗๗,๔๐๐ บาท โจทกที่ ๗๑ จำนวน ๔๕๑,๒๒๐ บาท โจทกที่ ๗๔ จำนวน ๓๔๒,๘๐๐ บาท โจทกที่ ๗๕ จำนวน ๗๕๘,๖๔๐ บาท โจทกที่ ๗๗ จำนวน ๖๑๖,๘๐๐ บาท โจทกที่ ๗๘ จำนวน ๖๗๐,๐๘๐ บาท โจทกที่ ๗๙ จำนวน ๕๐๑,๐๐๐ บาท โจทกที่ ๘๑ จำนวน ๔๐๗,๑๐๐ บาท โจทกที่ ๘๔ จำนวน ๓๖๒,๗๐๐ บาท โจทกที่ ๘๕ จำนวน ๓๒๙,๕๘๐ บาท โจทกที่ ๘๖ จำนวน ๔๕๙,๕๐๐ บาท โจทกที่ ๘๗ จำนวน ๑๘๙,๖๐๕ บาท โจทกที่ ๘๘ จำนวน ๕๔๑,๓๒๐ บาท โจทกที่ ๙๐ จำนวน ๕๓๗,๙๑๕ บาท โจทกที่ ๙๑ จำนวน ๔๙๑,๕๒๐ บาท โจทกที่ ๙๒ จำนวน ๓๖๔,๓๒๐ บาท โจทกที่ ๙๓ จำนวน ๓๗๐,๒๔๐ บาท โจทกที่ ๙๔ จำนวน ๗๔๘,๘๐๐ บาท โจทกที่ ๙๕
๑๙๕ จำนวน ๑๓๙,๐๘๐ บาท โจทกที่ ๙๖ จำนวน ๖๘๖,๗๖๐ บาท โจทกที่ ๙๗ จำนวน ๕๑๙,๓๐๐ บาท โจทกที่ ๙๘ จำนวน ๒๒๕,๕๒๐ บาท โจทกที่ ๙๙ จำนวน ๓๖๖,๔๘๐ บาท โจทกที่ ๑๐๐ จำนวน ๔๒๙,๗๐๐ บาท โจทกที่ ๑๐๑ จำนวน ๔๕๖,๘๐๐ บาท โจทกที่ ๑๐๓ จำนวน ๓๔๘,๑๐๐ บาท โจทกที่ ๑๐๕ จำนวน ๗๓๗,๒๘๐ บาท โจทกที่ ๑๐๘ จำนวน ๗๑๐,๔๐๐ บาท โจทกที่ ๑๐๙ จำนวน ๖๕๔,๔๘๐ บาท โจทกที่ ๑๑๑ จำนวน ๗๓๗,๒๘๐ บาท โจทกที่ ๑๑๒ จำนวน ๖๖,๕๗๕ บาท และโจทกที่ ๑๑๓ จำนวน ๔๐๐,๗๐๐ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๑๕ ตอป สำหรับโจทกที่ ๑ ถึงที่ ๓ ที่ ๖ ที่ ๗ ที่ ๑๐ ถึงที่ ๑๓ ที่ ๑๖ ที่ ๑๘ ที่ ๑๙ นับแตวันที่ ๑ กันยายน ๒๕๖๐ สำหรับโจทก ที่ ๑๗ ที่ ๒๓ ถึงที่ ๒๙ ที่ ๓๒ ถึงที่ ๓๕ ที่ ๓๗ ถึงที่ ๓๙ ที่ ๔๑ ที่ ๔๔ ถึงที่ ๔๖ ที่ ๔๙ ที่ ๕๐ ที่ ๕๓ ที่ ๕๕ ถึงที่ ๕๗ ที่ ๖๐ ถึงที่ ๖๒ ที่ ๗๘ นับแตวันที่ ๑ กุมภาพันธ ๒๕๖๑ สำหรับโจทก ที่ ๖๔ ที่ ๖๕ ที่ ๖๗ ถึงที่ ๗๑ ที่ ๗๔ ที่ ๗๕ ที่ ๗๗ ที่ ๗๙ ที่ ๘๑ ที่ ๘๔ ถึงที่ ๘๘ ที่ ๙๐ ถึงที่ ๑๐๑ ที่ ๑๐๓ ที่ ๑๐๕ ที่ ๑๐๘ ที่ ๑๐๙ ที่ ๑๑๑ ถึงที่ ๑๑๓ นับแตวันที่ ๑๗ กรกฎาคม ๒๕๖๑ เปนตนไป จนกวาจะชำระเสร็จ คำขออื่นใหยก และยกฟองโจทกที่ ๔ ที่ ๕ ที่ ๘ ที่ ๙ ที่ ๑๔ ที่ ๑๕ ที่ ๒๐ ถึงที่ ๒๒ ที่ ๓๐ ที่ ๓๑ ที่ ๓๖ ที่ ๔๐ ที่ ๔๒ ที่ ๔๓ ที่ ๔๗ ที่ ๔๘ ที่ ๕๑ ที่ ๕๒ ที่ ๕๔ ที่ ๕๘ ที่ ๕๙ ที่ ๖๓ ที่ ๖๖ ที่ ๗๒ ที่ ๗๓ ที่ ๗๖ ที่ ๘๐ ที่ ๘๒ ที่ ๘๓ ที่ ๘๙ ที่ ๑๐๒ ที่ ๑๐๔ ที่ ๑๐๖ ที่ ๑๐๗ และที่ ๑๑๐ โจทกทั้งหนึ่งรอยสิบสามสำนวนและจำเลยทั้งหนึ่งรอยสิบสามสำนวนอุทธรณ ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยวา ขอเท็จจริงที่คูความไมโตแยงกัน ฟงไดวา จำเลยเปนนิติบุคคลประเภทบริษัทจำกัด ประกอบกิจการและดำเนินการรับสงวิทยุ และโทรทัศนเพื่อแพรเสียงและภาพทั้งในและนอกประเทศ จำเลยไดรับสัมปทานจากกองทัพบก ในการเชาและใชเวลาออกอากาศสถานีโทรทัศนสีกองทัพบกชอง ๗ มีกำหนดระยะเวลา ๒๕ ป ครบกำหนดสัญญาในเดือนพฤษภาคม ๒๕๖๖ ตามหนังสือสัญญาตางตอบแทน โจทกทั้งหนึ่งรอย สิบสามเปนลูกจางจำเลยทำงานประจำที่สถานีเครือขายเพื่อเชื่อมโยงกลุมเครื่องสงหรือถายทอด สัญญาณเสียงหรือภาพโทรทัศนรวม ๓๗ สถานีทั่วประเทศไทย โดยโจทกที่ ๑ ถึงที่ ๓ ที่ ๖ ที่ ๗ ที่ ๑๐ ถึงที่ ๑๓ ที่ ๑๖ ถึงที่ ๑๙ ที่ ๒๓ ถึงที่ ๒๙ ที่ ๓๒ ถึงที่ ๓๕ ที่ ๓๗ ถึงที่ ๓๙ ที่ ๔๑ ที่ ๔๔ ถึงที่ ๔๖ ที่ ๔๙ ที่ ๕๐ ที่ ๕๓ ที่ ๕๕ ถึงที่ ๕๗ ที่ ๖๐ ถึงที่ ๖๒ ที่ ๖๔ ที่ ๖๕ ที่ ๖๗ ถึงที่ ๗๑ ที่ ๗๔ ที่ ๗๕ ที่ ๗๗ ถึงที่ ๗๙ ที่ ๘๑ ที่ ๘๔ ถึงที่ ๘๘ ที่ ๙๐ ถึงที่ ๑๐๑ ที่ ๑๐๓ ที่ ๑๐๕ ที่ ๑๐๘ ที่ ๑๐๙ และที่ ๑๑๑ ถึงที่ ๑๑๓ รวม ๗๗ คน ทำงานตำแหนงชางเทคนิค สวนโจทกที่ ๔ ที่ ๕ ที่ ๘ ที่ ๙ ที่ ๑๔ ที่ ๑๕ ที่ ๒๐ ถึงที่ ๒๒ ที่ ๓๐ ที่ ๓๑ ที่ ๓๖ ที่ ๔๐ ที่ ๔๒ ที่ ๔๓ ที่ ๔๗ ที่ ๔๘ ที่ ๕๑ ที่ ๕๒ ที่ ๕๔ ที่ ๕๘ ที่ ๕๙ ที่ ๖๓ ที่ ๖๖ ที่ ๗๒ ที่ ๗๓ ที่ ๗๖ ที่ ๘๐ ที่ ๘๒ ที่ ๘๓ ที่ ๘๙ ที่ ๑๐๒
๑๙๖ ที่ ๑๐๔ ที่ ๑๐๖ ที่ ๑๐๗ และที่ ๑๑๐ รวม ๓๖ คน ทำงานตำแหนงเจาหนาที่รักษาความปลอดภัย เมื่อวันที่ ๒๕ เมษายน ๒๕๕๗ คณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน และกิจการ โทรคมนาคมแหงชาติ (กสทช.) ออกใบอนุญาตใหจำเลยเปนผูใชคลื่นความถี่และประกอบกิจการ โทรทัศนเพื่อใหบริการโทรทัศนภาคพื้นดินในระบบดิจิตอลประเภทบริการทางธุรกิจระดับชาติ เมื่อวันที่ ๑๗ กรกฎาคม ๒๕๖๐ จำเลยประกาศเลิกจางลูกจางรวม ๒๒๐ คน ที่ประจำสถานีเครือขาย ๓๗ สถานี ตามเอกสารหมาย ล.๒๘ โดยแจงการเลิกจางโจทกทั้งหนึ่งรอยสิบสามแบงเปน ๓ ระยะ ระยะที่ ๑ เลิกจางเมื่อวันที่ ๑ กันยายน ๒๕๖๐ ระยะที่ ๒ เลิกจางเมื่อวันที่ ๑ กุมภาพันธ ๒๕๖๑ และระยะที่ ๓ เลิกจางเมื่อวันที่ ๑๗ กรกฎาคม ๒๕๖๑ โจทกทั้งหนึ่งรอยสิบสามไดรับคาจาง เปนรายเดือน จำเลยจายเงินคาจาง คาชดเชย คาจางสำหรับวันหยุดพักผอนประจำปที่ไมไดใช ตามสวน และเงินกองทุนสำรองเลี้ยงชีพใหแกโจทกทั้งหนึ่งรอยสิบสามแลว รายละเอียดตำแหนง งาน ระยะเวลาการทำงาน วันที่เลิกจาง อัตราคาจางสุดทายของโจทกทั้งหนึ่งรอยสิบสามแตละคน และเงินที่จำเลยจายใหแกโจทกทั้งหนึ่งรอยสิบสามแลว ปรากฏตามบัญชีรายละเอียด ปญหาตองวินิจฉัยตามอุทธรณของโจทกที่ ๑๗ ที่ ๙๑ ถึงที่ ๙๓ ที่ ๙๙ และที่ ๑๐๗ วา โจทกดังกลาวมีอำนาจฟองจำเลยเรียกคาเสียหายจากการเลิกจางที่ไมเปนธรรมหรือไม เห็นวา คาเสียหายจากการเลิกจางที่ไมเปนธรรมตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณา คดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๔๙ ไมใชเงินตามกฎหมายวาดวยการคุมครองแรงงานที่เปน กฎหมายเกี่ยวกับความสงบเรียบรอยของประชาชน ดังนั้น ที่ศาลแรงงานกลางวินิจฉัยวา โจทกที่ ๑๗ ที่ ๙๑ ถึงที่ ๙๓ ที่ ๙๙ และที่ ๑๐๗ สมัครใจลงลายมือชื่อเพื่อยอมรับเงินชวยเหลือที่จำเลยเสนอ ใหและสละสิทธิอื่นใดอีก ซึ่งรวมหมายถึงการสละสิทธิในการเรียกรองคาเสียหายจากการเลิกจาง ที่ไมเปนธรรมแลว โจทกที่ ๑๗ ที่ ๙๑ ถึงที่ ๙๓ ที่ ๙๙ และที่ ๑๐๗ ไมมีอำนาจฟองเรียกคาเสียหาย อันเกิดจากการเลิกจางที่ไมเปนธรรมจากจำเลยอีกจึงชอบแลว ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษเห็นพองดวย อุทธรณขอนี้ของโจทกที่ ๑๗ ที่ ๙๑ ถึงที่ ๙๓ ที่ ๙๙ และที่ ๑๐๗ ฟงไมขึ้น ปญหาตองวินิจฉัยตอไปตามอุทธรณของโจทกที่ ๔ ที่ ๕ ที่ ๘ ที่ ๙ ที่ ๑๔ ที่ ๑๕ ที่ ๒๐ ถึงที่ ๒๒ ที่ ๓๐ ที่ ๓๑ ที่ ๓๖ ที่ ๔๐ ที่ ๔๒ ที่ ๔๓ ที่ ๔๗ ที่ ๔๘ ที่ ๕๑ ที่ ๕๒ ที่ ๕๔ ที่ ๕๘ ที่ ๕๙ ที่ ๖๓ ที่ ๖๖ ที่ ๗๒ ที่ ๗๓ ที่ ๗๖ ที่ ๘๐ ที่ ๘๒ ที่ ๘๓ ที่ ๘๙ ที่ ๑๐๒ ที่ ๑๐๔ ที่ ๑๐๖ ที่ ๑๐๗ และที่ ๑๑๐ รวม ๓๖ คน ที่ทำงานตำแหนงเจาหนาที่รักษาความปลอดภัยวา โจทกดังกลาวมีสิทธิ ไดรับคาชดเชยพิเศษแทนการบอกกลาวลวงหนาและคาชดเชยพิเศษเพิ่มขึ้นจากคาชดเชยตาม ปกติตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๒๑ และมาตรา ๑๒๒ หรือไม เห็นวา พระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๒๑ เปนบทบัญญัติคุมครองลูกจางที่ถูกเลิกจาง
๑๙๗ เพราะเหตุที่นายจางปรับปรุงหนวยงาน กระบวนการผลิต การจำหนาย หรือการบริการ อันเนื่อง มาจากการนำเครื่องจักรมาใชหรือเปลี่ยนแปลงเครื่องจักรหรือเทคโนโลยี ซึ่งเปนเหตุใหตองลด จำนวนลูกจาง ดังนั้น ลูกจางที่ถูกเลิกจางจึงตองเปนลูกจางที่ไดรับผลกระทบโดยตรงจากการที่ นายจางนำเครื่องจักรมาใชหรือเปลี่ยนแปลงเครื่องจักรหรือนำเทคโนโลยีมาใชทดแทนการทำงาน ของลูกจางดังกลาว เมื่อโจทกดังกลาวมีตำแหนงเปนเจาหนาที่รักษาความปลอดภัย ไมไดมีหนาที่ ความรับผิดชอบเกี่ยวกับการใชอุปกรณเครื่องรับสงสัญญาณโทรทัศนซึ่งเกี่ยวของกับการเปลี่ยนแปลง เทคโนโลยีระบบรับสงสัญญาณโดยตรง จึงมิใชกรณีที่จำเลยนำเครื่องจักรหรือเทคโนโลยีมาใช ทดแทนการทำงานของลูกจางตำแหนงงานเจาหนาที่รักษาความปลอดภัย โจทกดังกลาวจึงไมมี สิทธิไดรับคาชดเชยพิเศษแทนการบอกกลาวลวงหนาและคาชดเชยพิเศษเพิ่มขึ้นจากคาชดเชย ตามปกติตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๒๑ และมาตรา ๑๒๒ ที่ ศาลแรงงานกลางวินิจฉัยมานั้น ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษเห็นพองดวย อุทธรณของโจทกที่ ๔ ที่ ๕ ที่ ๘ ที่ ๙ ที่ ๑๔ ที่ ๑๕ ที่ ๒๐ ถึงที่ ๒๒ ที่ ๓๐ ที่ ๓๑ ที่ ๓๖ ที่ ๔๐ ที่ ๔๒ ที่ ๔๓ ที่ ๔๗ ที่ ๔๘ ที่ ๕๑ ที่ ๕๒ ที่ ๕๔ ที่ ๕๘ ที่ ๕๙ ที่ ๖๓ ที่ ๖๖ ที่ ๗๒ ที่ ๗๓ ที่ ๗๖ ที่ ๘๐ ที่ ๘๒ ที่ ๘๓ ที่ ๘๙ ที่ ๑๐๒ ที่ ๑๐๔ ที่ ๑๐๖ ที่ ๑๐๗ และที่ ๑๑๐ ฟงไมขึ้น ปญหาตองวินิจฉัยตามอุทธรณของโจทกที่ ๔ ที่ ๕ ที่ ๘ ที่ ๙ ที่ ๑๔ ที่ ๑๕ ที่ ๑๗ ที่ ๒๐ ถึงที่ ๑๑๓ วา จำเลยตองจายคาชดเชยพิเศษแทนการบอกกลาวลวงหนาใหแกโจทกดังกลาวหรือไม เห็นวาพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๒๑ วรรคสอง บัญญัติหลักเกณฑ การจายคาชดเชยพิเศษแทนการบอกกลาวลวงหนาวา “ในกรณีที่นายจางไมแจงใหลูกจางที่จะ เลิกจางทราบลวงหนา หรือแจงลวงหนานอยกวาระยะเวลาที่กำหนดตามวรรคหนึ่ง นอกจากจะไดรับ คาชดเชยตามมาตรา ๑๑๘ แลว ใหนายจางจายคาชดเชยพิเศษแทนการบอกกลาวลวงหนาเทากับ คาจางอัตราสุดทายหกสิบวัน...” ดังนั้น เมื่อจำเลยแจงการเลิกจางใหโจทกดังกลาวทราบลวงหนา กอนวันเลิกจางเกิน ๖๐ วันแลว แมจำเลยไมไดแจงการเลิกจางโจทกดังกลาวใหพนักงาน ตรวจแรงงานทราบตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๒๑ วรรคหนึ่ง ซึ่งเปนความผิดตามมาตรา ๑๔๖ ก็ตาม แตก็ไมเปนเหตุใหจำเลยตองจายคาชดเชยพิเศษแทนการ บอกกลาวลวงหนา ที่ศาลแรงงานกลางวินิจฉัยมานั้นชอบแลว ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษเห็นพองดวย อุทธรณของโจทกดังกลาวฟงไมขึ้น ที่โจทกทั้งหนึ่งรอยสิบสามอุทธรณวา ศาลแรงงานกลางฟงขอเท็จจริงไมครบถวนและ ขัดตอพยานหลักฐานในสำนวน เห็นวา ศาลแรงงานกลางฟงขอเท็จจริงและวินิจฉัยวา สาเหตุที่ จำเลยเลิกจางโจทกทั้งหมดเนื่องจากการยุติการรับสงสัญญาณโทรทัศนในระบบแอนะล็อก กสทช.
๑๙๘ ซึ่งเปนองคกรอิสระของรัฐที่รับผิดชอบกำกับดูแลการรับสงสัญญาณโทรทัศนโดยตรง มีนโยบาย ในการเปลี่ยนผานการรับสงสัญญาณโทรทัศนในระบบแอนะล็อกไปสูระบบดิจิตอลและตองการ คลื่นความถี่เดิมมาบริหารจัดการใหมอันเปนประโยชนตอสาธารณะ ซึ่งเปนการเปลี่ยนแปลงและ พัฒนาระบบโทรทัศนทั้งหมดของประเทศไทย แมจำเลยเคยยืนยันขอยุติการสงสัญญาณโทรทัศน ในระบบแอนะล็อกตามอายุสัญญาสัมปทานในป ๒๕๖๖ แต กสทช. เรงรัดตองการใหยุติในป ๒๕๖๑ โดยเชิญจำเลยไปหารือแนวทางยุติการประกอบกิจการโทรทัศนในระบบแอนะล็อกหลายครั้ง ประกอบกับกองทัพบกซึ่งเปนคูสัญญาสัมปทานกับจำเลยตกลงใหความรวมมือกับ กสทช. ในการ ปฏิบัติตามนโยบายดังกลาว โดยจัดตั้งคณะทำงานกำหนดแนวทางการจัดทำแผนยุติการสงสัญญาณ โทรทัศนในระบบแอนะล็อก ทำใหจำเลยจำเปนตองยุติการสงสัญญาณในระบบเดิมเร็วกวาระยะ เวลาในสัญญาสัมปทานที่เหลือกับกองทัพบก ปจจุบันสถานีโทรทัศนทั้งหมดเวนแตสถานีโทรทัศน ไทยทีวีสีชอง ๓ ยุติการออกอากาศในระบบแอนะล็อกแลว การที่จำเลยตองเลิกจางลูกจางประจำ สถานีเครือขายทั้งหมดเปนผลมาจากการตองปฏิบัติตามนโยบายหนวยงานของรัฐที่ควบคุมโดยตรง จึงถือวามีเหตุผลจำเปนตามสมควร ในสวนของกระบวนการเลิกจางไดความวา จำเลยรับสง สัญญาณโทรทัศนทั้งในระบบแอนะล็อกและระบบดิจิตอลคูขนานกันตั้งแตป ๒๕๕๗ กอนยุติการ สงสัญญาณในระบบแอนะล็อกเดิมในป ๒๕๖๐ ถือวาเปนการเปดโอกาสใหลูกจางในระบบเดิม รับรูสถานการณและเตรียมตัวลวงหนาเพื่อรับความเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยี จำเลยประกาศ แจงแผนการยุติการสงสัญญาณผานสถานีเครือขายทั้ง ๓๗ สถานี ตามนโยบายและที่ไดรับอนุมัติ จาก กสทช. ใหลูกจางทราบลวงหนาแลว ตามประกาศที่ ๐๐๔/๒๕๖๐ ลงวันที่ ๑๗ กรกฎาคม ๒๕๖๐ และมีการแจงเลิกจางลูกจางโดยบอกกลาวลวงหนานานพอสมควร จำเลยเลิกจางลูกจาง ที่ทำงานประจำสถานีเครือขายทั่วประเทศทั้งหมด ๒๒๐ คน ไมมีลักษณะเปนการกลั่นแกลงเจาะจง เลิกจางลูกจางบางสวนแตอยางใด แมจำเลยไมไดจัดใหลูกจางไปทำงานตำแหนงอื่น แตลูกจาง ที่ถูกเลิกจางสวนใหญมีภูมิลำเนาอยูตางจังหวัดตามพื้นที่ตั้งสถานีเครือขายเดิม เมื่อยุติการสง สัญญาณในระบบแอนะล็อก จำเลยตองสงคืนพื้นที่หรือรื้อถอนอาคารโดยไมไดประกอบกิจการอื่น ใดในพื้นที่นั้นอีก นายพัฒนพงค กรรมการจำเลยเบิกความวา การรับสงสัญญาณในระบบดิจิตอล คูขนานกับระบบเดิมตั้งแตป ๒๕๕๗ จำเลยมีลูกจางรับผิดชอบในระบบดิจิตอลประจำอยูแลว จำเลยจางเหมาบริษัท Outsource มาบริการรักษาความปลอดภัยตั้งแตป ๒๕๕๔ จึงไมสามารถ รับโจทกที่เปนเจาหนาที่รักษาความปลอดภัยมาทำงานอีก ประกอบกับจำเลยเสนอใหเงินชวยเหลือ แกลูกจางที่ถูกเลิกจางดังกลาวทุกคนเทากับคาจางอีกคนละ ๔ เดือน เพิ่มเติมจากคาชดเชย ที่จายตามกฎหมายแลว จึงถือวาจำเลยปฏิบัติตามกระบวนการในการดูแลลูกจางที่ถูกเลิกจางได
๑๙๙ เหมาะสมพอสมควร การเลิกจางโจทกทั้งหมดไมเปนการเลิกจางที่ไมเปนธรรม จึงไมกำหนด คาเสียหายสวนนี้ให ดังนั้น อุทธรณของโจทกดังกลาวจึงเปนอุทธรณโตแยงดุลพินิจในการรับฟง พยานหลักฐานของศาลแรงงานกลาง เพื่อนำไปสูปญหาขอกฎหมายวา การเลิกจางโจทกทั้ง หนึ่งรอยสิบสามเปนการเลิกจางที่ไมเปนธรรม อันเปนอุทธรณในขอเท็จจริง ซึ่งตองหามมิให อุทธรณตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมรับวินิจฉัย สวนที่โจทกที่ ๑ ถึงที่ ๓ ที่ ๖ ที่ ๗ ที่ ๑๐ ถึงที่ ๑๓ ที่ ๑๖ ถึงที่ ๑๙ ที่ ๒๓ ถึงที่ ๒๙ ที่ ๓๒ ถึงที่ ๓๕ ที่ ๓๗ ถึงที่ ๓๙ ที่ ๔๑ ที่ ๔๔ ถึงที่ ๔๖ ที่ ๔๙ ที่ ๕๐ ที่ ๕๓ ที่ ๕๕ ถึงที่ ๕๗ ที่ ๖๐ ถึงที่ ๖๒ ที่ ๖๔ ที่ ๖๕ ที่ ๖๗ ถึงที่ ๗๑ ที่ ๗๔ ที่ ๗๕ ที่ ๗๗ ถึงที่ ๗๙ ที่ ๘๑ ที่ ๘๔ ถึงที่ ๘๘ ที่ ๙๐ ถึงที่ ๑๐๑ ที่ ๑๐๓ ที่ ๑๐๕ ที่ ๑๐๘ ที่ ๑๐๙ และที่ ๑๑๑ ถึงที่ ๑๑๓ ที่ทำงานในตำแหนง ชางเทคนิครวม ๗๗ คน อุทธรณวา จำเลยตองจายเงินเพิ่มของคาชดเชยพิเศษแทนการบอกกลาว ลวงหนาและคาชดเชยพิเศษเพิ่มขึ้นจากคาชดเชยตามปกติตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๙ วรรคสอง เพราะจำเลยทราบดีอยูแลววา การเลิกจางโจทกทั้งหนึ่งรอย สิบสามเนื่องจากการเปลี่ยนผานการรับสงสัญญาณโทรทัศนในระบบแอนะล็อกเปนระบบดิจิตอล จำเลยจะตองจายคาชดเชยพิเศษแทนการบอกกลาวลวงหนาและคาชดเชยพิเศษเพิ่มขึ้นจาก คาชดเชยตามปกติตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๒๑ และมาตรา ๑๒๒ จำเลยมีความสามารถในการจายและมีเงินเพียงพอที่จะจาย แตไมจายโดยไมมีเหตุผลอันสมควร เพราะตองการกลั่นแกลงโจทกดังกลาวนั้น เห็นวา ศาลแรงงานกลางฟงขอเท็จจริงและวินิจฉัยวา ที่โจทกขอใหจำเลยจายเงินเพิ่มรอยละ ๑๕ ของคาชดเชยที่คางจายทุกระยะเวลา ๗ วัน ตามมาตรา ๙ วรรคสอง แหงพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ กรณีดังกลาวตองเปนการที่นายจาง จงใจผิดนัดไมจายคาชดเชยเมื่อพนกำหนดเวลา ๗ วัน นับแตวันที่ถึงกำหนดจายโดยปราศจาก เหตุผลอันสมควร แตกรณีนี้จำเลยจายคาชดเชยปกติใหโจทกทั้งหมดและลูกจางคนอื่นที่ถูกเลิกจาง ในกรณีเดียวกันตามกฎหมายแลว สวนคาชดเชยพิเศษแทนการบอกกลาวลวงหนาและคาชดเชย พิเศษเพิ่มขึ้นจากคาชดเชยตามปกติเปนเรื่องที่จำเลยเห็นวาไมเขาหลักเกณฑที่จะตองจายตาม กฎหมาย จึงยังไมชำระถือวาเปนกรณียังมีขอโตแยงกันระหวางนายจางกับลูกจางวาจะตองรับผิด จายเงินดังกลาวหรือไม จำนวนเทาไร ยังฟงไมไดวาจำเลยจงใจไมจายคาชดเชยพิเศษแทนการ บอกกลาวลวงหนาและคาชดเชยพิเศษเพิ่มขึ้นจากคาชดเชยตามปกติใหแกโจทกทั้ง ๗๗ คน ดังกลาวโดยปราศจากเหตุผลอันสมควรจึงไมกำหนดใหจำเลยตองจายเงินเพิ่มสวนนี้ ดังนั้น อุทธรณของโจทกดังกลาวจึงเปนอุทธรณโตแยงดุลพินิจในการรับฟงพยานหลักฐานของ
๒๐๐ ศาลแรงงานกลาง อันเปนอุทธรณในขอเท็จจริง ซึ่งตองหามมิใหอุทธรณตามพระราชบัญญัติ จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง ศาลอุทธรณ คดีชำนัญพิเศษไมรับวินิจฉัยเชนกัน ปญหาตองวินิจฉัยตามอุทธรณของโจทกที่ ๑๗ ที่ ๙๑ ถึงที่ ๙๓ และที่ ๙๙ วา ศาลแรงงานกลางใหนำเงินที่จำเลยจายชวยเหลือแกโจทกที่ ๑๗ ที่ ๙๑ ถึงที่ ๙๓ และที่ ๙๙ ไปแลว เทากับคาจางคนละ ๔ เดือน มาหักออกจากคาชดเชยพิเศษที่โจทกดังกลาวแตละคนจะไดรับตาม กฎหมาย เปนการไมชอบเพราะจำเลยใหเงินชวยเหลือดังกลาวโดยเสนหา และตามเอกสารไมมี ขอความระบุวาใหนำเงินดังกลาวมาหักออกจากคาชดเชยพิเศษที่โจทกดังกลาวแตละคนจะไดรับนั้น เห็นวา ขอเท็จจริงที่คูความไมโตแยงกันฟงไดวา จำเลยจายเงินคาจาง คาจางสำหรับวันหยุดพักผอน ประจำปที่ไมไดใชตามสวน คาชดเชย และเงินกองทุนสำรองเลี้ยงชีพใหแกโจทกทั้งหนึ่งรอยสิบสาม ครบถวนแลว จำเลยเสนอจายเงินชวยเหลือเทากับคาจางคนละ ๔ เดือน ใหแกโจทกทั้งหนึ่งรอย สิบสาม โดยมีขอตกลงวาลูกจางที่รับเงินชวยเหลือไปแลวสละสิทธิเรียกรองเงิน ทรัพยสิน หรือ สิทธิอื่นใดจากจำเลยอีก โจทกที่ ๑๗ ที่ ๙๑ ถึงที่ ๙๓ และที่ ๙๙ ลงลายมือชื่อในบันทึกขอตกลง ดังนั้น การที่จำเลยจายเงินชวยเหลือดังกลาวโดยมีเงื่อนไขใหโจทกที่รับเงินชวยเหลือสละสิทธิ เรียกรองเงินอื่นใดจากจำเลยอีก จึงมิใชการใหเงินชวยเหลือโดยเสนหา เมื่อเงินชวยเหลือดังกลาว ไมใชเงินตามกฎหมายที่จำเลยจะตองจายใหแกโจทกดังกลาวเมื่อเลิกจาง ดังนั้น ที่ศาลแรงงานกลาง วินิจฉัยใหจำเลยตองจายคาชดเชยพิเศษใหแกโจทกที่ทำงานตำแหนงชางเทคนิคอีกซึ่งรวมทั้ง โจทกที่ ๑๗ ที่ ๙๑ ถึงที่ ๙๓ และที่ ๙๙ โดยใหนำเงินที่จำเลยจายชวยเหลือแกโจทกที่ ๑๗ ที่ ๙๑ ถึงที่ ๙๓ และที่ ๙๙ ไปแลวมาหักออกจากคาชดเชยพิเศษที่โจทกดังกลาวแตละคนจะไดรับ จึงชอบแลว ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษเห็นพองดวย อุทธรณของโจทกที่ ๑๗ ที่ ๙๑ ถึงที่ ๙๓ และที่ ๙๙ ฟงไมขึ้น ปญหาตองวินิจฉัยตามอุทธรณของจำเลยสำนวนโจทกที่ ๑๗ ที่ ๙๑ ถึงที่ ๙๓ ที่ ๙๙ และที่ ๑๐๗ วา โจทกที่ ๑๗ ที่ ๙๑ ถึงที่ ๙๓ ที่ ๙๙ และที่ ๑๐๗ ลงลายมือชื่อในบันทึกขอตกลง รับเงินชวยเหลือจากจำเลย ซึ่งมีขอความสละสิทธิเรียกรองเงิน ทรัพยสิน หรือสิทธิอื่นใดจาก จำเลยอีก โจทกที่ ๑๗ ที่ ๙๑ ถึงที่ ๙๓ ที่ ๙๙ และที่ ๑๐๗ มีอำนาจฟองเรียกคาชดเชยพิเศษแทนการ บอกกลาวลวงหนาและคาชดเชยพิเศษเพิ่มขึ้นจากคาชดเชยตามปกติหรือไม เห็นวา คาชดเชยพิเศษ แทนการบอกกลาวลวงหนาและคาชดเชยพิเศษเพิ่มขึ้นจากคาชดเชยตามปกติตามพระราชบัญญัติ คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๒๑ และมาตรา ๑๒๒ เปนเงินตามกฎหมายวาดวยการ คุมครองแรงงานที่เปนกฎหมายเกี่ยวกับความสงบเรียบรอยของประชาชน นายจางและลูกจางจะ
๒๐๑ ตกลงสละสิทธิเงินดังกลาวไมได ขอตกลงสละสิทธิเรียกรองเงินดังกลาวตามบันทึกขอตกลง จึงไมมี ผลใชบังคับ โจทกที่ ๑๗ ที่ ๙๑ ถึงที่ ๙๓ ที่ ๙๙ และที่ ๑๐๗ มีอำนาจฟองเรียกเงินดังกลาวจาก จำเลย ที่ศาลแรงงานกลางวินิจฉัยมานั้น ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษเห็นพองดวย อุทธรณของ จำเลยขอนี้ฟงไมขึ้น สวนที่จำเลยอุทธรณวา จำเลยเลิกจางโจทกทั้งหนึ่งรอยสิบสามเพราะสาเหตุที่จำเลย ปรับปรุงหนวยงาน กระบวนการผลิต หรือการบริการ อันเนื่องมาจากการนำเครื่องจักรมาใชหรือ เปลี่ยนแปลงเครื่องจักรหรือเทคโนโลยี เห็นวา ศาลแรงงานกลางฟงขอเท็จจริงและวินิจฉัยวา ธุรกิจ หลักของจำเลยคือการดำเนินการรับสงวิทยุและโทรทัศนเพื่อแพรเสียงและภาพตามที่ระบุไวใน หนังสือรับรองมีลักษณะเปนธุรกิจประเภทการใหบริการ จำเลยรับสงสัญญาณโทรทัศนในระบบ แอนะล็อกมาตลอดแลวเริ่มสงสัญญาณในระบบดิจิตอลคูขนานกันไปตั้งแตป ๒๕๕๗ จากนั้นจำเลย ยุติการรับสงสัญญาณในระบบแอนะล็อกระหวางป ๒๕๖๐ ถึงป ๒๕๖๑ คงเหลือแตการรับสง สัญญาณในระบบดิจิตอล แสดงวาจำเลยยังคงประกอบกิจการโทรทัศนอยูเชนเดิม แตเปลี่ยนแปลง ระบบรับสงคลื่นสัญญาณใหม โดยตองใชอุปกรณเครื่องรับสงสัญญาณในระบบดิจิตอลและสงผาน สายสัญญาณไฟเบอรออปติกของ ททบ.๕ แทนสถานีเครือขายเดิม เมื่อพิจารณาประกาศของ คณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน และกิจการโทรคมนาคมแหงชาติเรื่องแผน การเปลี่ยนระบบการรับสงสัญญาณวิทยุโทรทัศนเปนระบบดิจิตอลตามแผนการในหัวขอ ๑.๑ กฎหมายที่เกี่ยวของ ระบุวา “...จึงถือไดวาการรับสงสัญญาณวิทยุโทรทัศนในระบบดิจิตอลเปน กลไกหลักที่สำคัญในการพัฒนากิจการโทรทัศน ซึ่งนอกจากจะเปนการพัฒนาในดานเทคโนโลยี ที่มีความกาวหนาและสามารถทำใหใชประโยชนจากคลื่นความถี่อยางมีประสิทธิภาพมากขึ้นแลว ยังสงผลตอโครงสรางอุตสาหกรรมดานกิจการโทรทัศน...” นอกจากนี้ในหัวขอ ๑.๔ แนวทางการ สงเสริมการแขงขันเสรีอยางเปนธรรม ซึ่งแสดงภาพเปรียบเทียบหวงโซของการใหบริการโทรทัศน ระบบแอนะล็อกและระบบดิจิตอล ก็ระบุดวยวา “...การเปลี่ยนระบบรับสงสัญญาณวิทยุโทรทัศน ไปสูระบบดิจิตอล นอกจากจะเปนการปรับปรุงประสิทธิภาพการใชคลื่นความถี่วิทยุใหสามารถ รองรับชองรายการที่มากขึ้น และเพิ่มคุณภาพในการรับสัญญาณใหดีขึ้นแลว ถือไดวาเปนการ ปฏิวัติโครงสรางกิจการโทรทัศนจากเดิม...” ประกอบกับนายพสุ และพันเอกบัณฑิต พยานของ จำเลย กับนายมนตรี พยานโจทก ลวนเปนผูทรงคุณวุฒิและมีความรูเกี่ยวกับการรับสงสัญญาณ โทรทัศนของประเทศไทย พยานดังกลาวเปนบุคคลภายนอกไมมีสวนไดเสียกับคูความในคดีตาง เบิกความในทำนองเดียวกันวา การรับสงสัญญาณโทรทัศนระบบดิจิตอลมีการพัฒนาขึ้นจากเดิม ในระบบแอนะล็อก ทั้งในดานคุณภาพของการรับชมมีความคมชัดมากขึ้นและมีการรับสงสัญญาณ
๒๐๒ โทรทัศนไดจำนวนชองมากกวา ซึ่งถือเปนความกาวล้ำทางวิทยาการอีกระดับหนึ่ง สอดคลองกับ ความหมายของคำวา “เทคโนโลยี” ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๕๔ วา “วิทยาการที่นำเอาความรูทางวิทยาศาสตรมาใชใหเกิดประโยชนในทางปฏิบัติและอุตสาหกรรม เปนตน” ดังนั้น การที่จำเลยตัดทอนขั้นตอนการบริการในสวนของสถานีเครือขายในระบบแอนะล็อก เดิม ๓๗ สถานี ดวยวิธีการไปใชการใหบริการโครงขายจาก ททบ.๕ แทน ซึ่งเปลี่ยนแปลงระบบ รับสงสัญญาณโทรทัศนเปนระบบดิจิตอลที่สามารถสงสัญญาณไดมากขึ้นและคุณภาพดีขึ้น จึงถือ เปนการปรับปรุงการบริการในธุรกิจรับสงสัญญาณโทรทัศนของตน โดยการเปลี่ยนแปลงเครื่องจักร หรือเทคโนโลยีแลว สวนการที่จำเลยใชบริการโครงขายไฟเบอรออปติกของ ททบ.๕ แทนที่ สถานีเครือขายของตน โดยจำเลยไมไดเปนเจาของสถานีโครงขายและอุปกรณสงสัญญาณหรือ ไดรับอนุญาตใหบริการโครงขายระบบดิจิตอล เนื่องจากตามวัตถุประสงคของพระราชบัญญัติ คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๒๑ มุงคุมครองลูกจางที่ถูกเลิกจางโดยการที่นายจางนำ เครื่องจักรหรือเทคโนโลยีเขามาใชแทนการทำงานของลูกจางซึ่งเปนมนุษย โดยไมไดจำกัดวา เครื่องจักรหรือเทคโนโลยีดังกลาวจะตองเปนกรรมสิทธิ์หรือสิทธิอื่นใดของนายจางหรือไม หรือจัดหา ไดมาอยางไร จึงรับฟงวาจำเลยมีการปรับปรุงการบริการอันเนื่องมาจากการเปลี่ยนแปลงเครื่องจักร หรือเทคโนโลยีซึ่งเปนเหตุใหตองยกเลิกสถานีเครือขายในการรับสงสัญญาณระบบเดิมซึ่งตอง เลิกจางลูกจางในสถานีดังกลาว ดังนั้น อุทธรณของจำเลยดังกลาวจึงเปนอุทธรณโตแยงดุลพินิจ ในการรับฟงพยานหลักฐานของศาลแรงงานกลาง อันเปนอุทธรณในขอเท็จจริง ซึ่งตองหามมิให อุทธรณตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมรับวินิจฉัย พิพากษายืน. (ชาตรี หาญไพโรจน - สัญชัย ลิ่มไพบูลย - ยุคนธร พาณิชปฐมพงศ) กิตติ เนตรประเสริฐชัย - ยอ สุโรจน จันทรพิทักษ - ตรวจ
๒๐๓ คำพิพากษาศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษที่ ๔๕๕๑ - ๔๕๕๓/๒๕๖๒ นายปยะ ธนกาญจน กับพวก โจทก บริษัทโรช ไทยแลนด จำกัด จำเลย พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๕ แมจำเลยจายเงินเบี้ยเลี้ยง ซึ่งประกอบดวยคาพาหนะ คาที่จอดรถ คาอาหารและ ที่พัก และคาใชจายอื่น ๆ ใหแกโจทกที่ ๑ จำนวนเทากันทุกเดือน โดยโจทกที่ ๑ ไมตองนำ ใบเสร็จหรือหลักฐานมาแสดงแกจำเลย แตเมื่อคูมือพนักงานจำเลยนิยามคำวา “คาจาง” หมายถึง เงินที่บริษัทจายเปนคาตอบแทนในการทำงานในระยะการทำงานปกติที่พนักงาน มีสิทธิไดรับตามสัญญาจาง ไดแก เงินเดือน สำหรับพนักงานรายเดือน แสดงวาจำเลย มีเจตนาตั้งแตแรกที่จะกำหนดใหเฉพาะเงินเดือนเทานั้นที่ถือเปนคาจาง และใบการจายเงิน เดือนของโจทกที่ ๑ ยังระบุเงินเดือนแยกไวตางหากจากคาพาหนะ คาที่จอดรถ คาอาหาร และที่พัก และคาใชจายอื่น ๆ ซึ่งศาลแรงงานกลางฟงขอเท็จจริงมาวาจำเลยจายเงินดังกลาว เนื่องจากโจทกที่ ๑ ไปปฏิบัติงานประจำอยูในเขตพื้นที่ภาคเหนือ การจายเงินเบี้ยเลี้ยง แกโจทกที่ ๑ จึงมีลักษณะเปนเงินชวยเหลือการปฏิบัติงานและเปนสวัสดิการแกลูกจาง ไมใชจายเปนคาตอบแทนในการทำงานปกติตามสัญญาจาง จึงไมเปนคาจางที่ตองนำมา คำนวณจายเปนคาจางสำหรับวันหยุดพักผอนประจำปแกโจทกที่ ๑ โจทกทั้งสามฟองและแกไขคำฟอง ขอใหบังคับจำเลยจายคาเสียหายจากการเลิกจางที่ ไมเปนธรรมใหแกโจทกที่ ๑ เปนเงิน ๑,๖๑๗,๔๐๐ บาท โจทกที่ ๒ เปนเงิน ๘๖๑,๑๕๐ บาท และ โจทกที่ ๓ เปนเงิน ๘๕๙,๓๕๐ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงินแตละจำนวน ดังกลาว นับแตวันฟองเปนตนไปจนกวาจะชำระเสร็จ กับจายคาทำงานในวันหยุด ๑๘,๗๘๕ บาท และคาจางคงคางสำหรับวันหยุดพักผอนประจำป ๑๕,๒๖๒ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๑๕ ตอป ของตนเงินแตละจำนวนดังกลาว นับแตวันที่ ๑๑ กันยายน ๒๕๖๐ เปนตนไปจนกวาจะชำระ เสร็จแกโจทกที่ ๑ และออกใบสำคัญแสดงการทำงานแกโจทกที่ ๑
๒๐๔ จำเลยใหการและแกไขคำใหการ ขอใหยกฟอง ศาลแรงงานกลาง พิพากษาใหจำเลยจายคาจางสำหรับวันหยุดพักผอนประจำป ๑๕,๒๖๒ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๑๕ ตอป นับแตวันที่ ๑๑ กันยายน ๒๕๖๐ เปนตนไปจนกวาจะชำระเสร็จ แกโจทกที่ ๑ กับใหจำเลยออกใบสำคัญแสดงการทำงานตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย มาตรา ๕๘๕ ใหแกโจทกที่ ๑ คำขออื่นนอกจากนี้ใหยก และใหยกฟองโจทกที่ ๒ และที่ ๓ โจทกทั้งสามและจำเลยอุทธรณ ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยวา ศาลแรงงานกลางฟงขอเท็จจริง วา โจทกทั้งสามเปนลูกจางจำเลย โจทกที่ ๑ เขาทำงานวันที่ ๑ ธันวาคม ๒๕๔๐ ตำแหนงสุดทาย เปนผูแทนพื้นที่อาวุโส ไดรับเงินตามหลักฐานการจายเงินเดือนละ ๘๐,๘๗๐ บาท ประกอบดวย เงินเดือน ๔๗,๕๗๐ บาท คาอาหารและที่พัก ๑๙,๒๐๐ บาท คาที่จอดรถ ๒๐๐ บาท คาพาหนะ ๑๓,๕๐๐ บาท และคาใชจายอื่น ๆ ๔๐๐ บาท โจทกที่ ๒ เขาทำงานวันที่ ๑๕ ธันวาคม ๒๕๔๖ ตำแหนงสุดทายเปนผูจัดการเขต ไดรับเงินตามหลักฐานการจายเงินเดือนละ ๕๗,๔๑๐ บาท ประกอบดวยเงินเดือน ๔๒,๙๑๐ บาท และคาเบี้ยเลี้ยง ๑๔,๕๐๐ บาท โจทกที่ ๓ เขาทำงานวันที่ ๖ พฤษภาคม ๒๕๔๖ ตำแหนงสุดทายเปนผูจัดการเขต ไดรับเงินตามหลักฐานการจายเงินเดือนละ ๕๗,๒๙๐ บาท ประกอบดวยเงินเดือน ๔๒,๗๙๐ บาท และคาเบี้ยเลี้ยง ๑๔,๕๐๐ บาท กำหนด จายคาจางทุกวันที่ ๒๘ ของเดือน เมื่อวันที่ ๖ ตุลาคม ๒๕๕๙ จำเลยเรียกโจทกทั้งสามกับลูกจาง รายอื่น ๆ เขามาพูดคุย แตโจทกที่ ๑ ไมตกลง ตอมาวันที่ ๒๕ ตุลาคม ๒๕๕๙ จำเลยเรียกโจทกที่ ๑ มาคุยอีกครั้ง โจทกทั้งสามไดลงลายมือชื่อในขอตกลงยุติสัญญาจางแรงงานที่จำเลยทำขึ้น แลววินิจฉัยวาเอกสารดังกลาวไมมีขอความระบุวาจำเลยเลิกจางโจทกทั้งสาม เอกสารดังกลาว เปนเพียงหนังสือที่นายจางเสนอคาตอบแทนจำนวนที่สูงกวาคาชดเชยเพื่อใหลูกจางพิจารณาวา จะทำขอตกลงยุติสัญญาจางกันหรือไม มิใชหนังสือบอกเลิกจางลูกจาง โจทกทั้งสามยินยอม ลงลายมือชื่อในเอกสารที่จำเลยทำขึ้นดังกลาวดวยความสมัครใจของทั้งสองฝายเพื่อเปนการยุติ สัญญาจาง จึงมิใชกรณีที่จำเลยเลิกจางโจทกทั้งสาม โจทกทั้งสามไมมีสิทธิเรียกคาเสียหายจาก การเลิกจางที่ไมเปนธรรม สำหรับเงินคาอาหาร คาที่พัก คาที่จอดรถ คาพาหนะ และคาใชจาย อื่น ๆ จำเลยจายใหโจทกที่ ๑ เนื่องจากจำเลยมีคำสั่งใหโจทกที่ ๑ ปฏิบัติงานประจำในเขตพื้นที่ ภาคเหนือ โดยจายเปนจำนวนเทากันทุกเดือน และไมตองนำใบเสร็จหรือหลักฐานตาง ๆ มาแสดง มิใชเงินที่จายเปนสวัสดิการ จึงเปนคาจางที่ตองมาคำนวณจายคาจางสำหรับวันหยุดพักผอน ประจำป สวนคาทำงานในวันหยุดนั้น ตามรายงานการทำงานของโจทกที่ ๑ ไมปรากฏวาโจทกที่ ๑ ไดมาทำงานในวันหยุด โจทกที่ ๑ จึงไมมีสิทธิไดรับเงินดังกลาว
๒๐๕ ที่โจทกทั้งสามอุทธรณตามขอ ๓.๑ ขอ ๓.๒ และขอ ๔ วา ตามเอกสารจำเลยทำขึ้นใน รูปแบบจดหมายเลิกจางเพื่อใหเปนผลเลิกสัญญา เปนการเลิกจางตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๗ วรรคสอง ไมมีขอความใดแสดงใหเห็นวาโจทกทั้งสามและจำเลยไดตกลง เพื่อที่จะยุติสัญญาจาง เปนการแสดงเจตนาเลิกสัญญาจางของจำเลยแตเพียงฝายเดียวก็ดี อุทธรณ วาเอกสารดังกลาว จำเลยทำขึ้นในรูปแบบเดียวกับจดหมายแจงการเลื่อนตำแหนงของโจทกทั้งสาม ลงวันที่ ๑ เมษายน ๒๕๕๙ มิใชเอกสารที่ทำขึ้นดวยความสมัครใจของทั้งสองฝาย เปนการแสดง เจตนาของบุคคลเพียงฝายเดียว เปนเพียงนิติกรรมการบอกเลิกสัญญาก็ดี จำเลยไดยื่นขอแกไข คำแปลเอกสารดังกลาวโดยคำวา acknowledge จากแปลวา รับทราบ เปน ยอมรับ ไมถูกตองใน การแปลความหมายในรูปประโยคดังกลาว เพื่อใหศาลแรงงานกลางรับฟงขอเท็จจริงผิดไปจาก ความเปนจริงก็ดี อุทธรณวาศาลแรงงานกลางหยิบยกเฉพาะบางถอยคำและตัวอักษรในเอกสาร เลิกจางดังกลาวมาพิเคราะหตีความการแสดงเจตนาของโจทกทั้งสามวาทำขึ้นดวยความสมัครใจ ของทั้งสองฝาย มิใชทำขึ้นโดยจำเลยเพียงฝายเดียวก็ดี หยิบยกถอยคำและตัวอักษรคำวา “คาตอบแทนการยุติสัญญา” และ “ยอมรับหนังสือและเงื่อนไขตามที่ระบุไว” มาพิเคราะหแปลความ ไมถูกตองตามความหมายของคาตอบแทนจากการทำขอตกลงยุติสัญญาที่แทจริง มิชอบดวย ประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย มาตรา ๑๗๑ ก็ดีนั้น เห็นวา อุทธรณของโจทกทั้งสามดังกลาว ลวนเปนการอุทธรณโตแยงดุลพินิจในการรับฟงพยานหลักฐานของศาลแรงงานกลางที่ฟงขอเท็จจริง มาวา เอกสารดังกลาวเปนหนังสือที่นายจางเสนอคาตอบแทนจำนวนที่สูงกวาคาชดเชยเพื่อให ลูกจางพิจารณาวาจะทำขอตกลงยุติสัญญาจางกันหรือไม มิใชหนังสือบอกเลิกจางลูกจาง โจทกทั้งสาม ยินยอมลงลายมือชื่อในเอกสารที่จำเลยทำขึ้นดังกลาวดวยความสมัครใจของทั้งสองฝายเพื่อเปนการ ยุติสัญญาจาง จึงมิใชกรณีที่จำเลยเลิกจางโจทกทั้งสาม อันเปนอุทธรณในขอเท็จจริง ซึ่งตองหาม มิใหอุทธรณตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมรับวินิจฉัย ที่โจทกทั้งสามอุทธรณขอ ๓.๓ วา ศาลแรงงานกลางวินิจฉัยไมครบถวนในประเด็นแหงคดี เปนคำพิพากษาที่มิชอบดวยกฎหมาย เพราะศาลแรงงานกลางยังมิไดวินิจฉัยขอเท็จจริงที่จำเลย บอกเลิกจางโจทกที่ ๑ ครั้งแรกเมื่อวันที่ ๖ ตุลาคม ๒๕๕๙ ซึ่งโจทกที่ ๑ รับทราบการเลิกจางของ จำเลยดังกลาวแลว การแสดงเจตนาเลิกจางของจำเลยยอมมีผลตามกฎหมาย จำเลยไมอาจถอน การแสดงเจตนาดังกลาวไดนั้น เห็นวา โจทกที่ ๑ ฟองวา เมื่อวันที่ ๒๕ ตุลาคม ๒๕๕๙ จำเลย เลิกจางโจทกที่ ๑ ใหมีผลในวันที่ ๑ ธันวาคม ๒๕๕๙ และศาลแรงงานกลางจดประเด็นขอพิพาท ในขอ ๑ เพียงวาโจทกที่ ๑ ลงลายมือชื่อในเอกสารที่จำเลยทำขึ้นเมื่อวันที่ ๒๕ ตุลาคม ๒๕๕๙
๒๐๖ ดังกลาวดวยความสมัครใจของทั้งสองฝายเพื่อเปนการเลิกสัญญาจางหรือไม หาไดกลาวถึงประเด็น จำเลยบอกเลิกจางโจทกที่ ๑ เมื่อวันที่ ๖ ตุลาคม ๒๕๕๙ แตอยางใด ดังนั้นอุทธรณขอนี้ของโจทก ทั้งสามจึงเปนการอุทธรณนอกประเด็น ถือไดวาเปนอุทธรณในขอที่ไมไดยกขึ้นวากันมาแลวโดย ชอบในศาลแรงงานกลาง ซึ่งตองหามมิใหอุทธรณตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพง มาตรา ๒๒๕ วรรคหนึ่ง ประกอบพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมรับวินิจฉัยเชนกัน มีปญหาตองวินิจฉัยตามอุทธรณของโจทกทั้งสามขอ ๕ วา โจทกที่ ๑ มีสิทธิไดรับ คาทำงานในวันหยุดตามฟองหรือไม เห็นวา แมตามคูมือพนักงานจำเลยไมไดระบุหลักเกณฑการ ทำงานในวันหยุดวาตองเขียนรายงานในใบแสดงรายงานการทำงานก็ตาม แตหลักเกณฑดังกลาว ขอ ๔.๑ ระบุวาจำเลยอาจจะใหพนักงานทำงานในวันหยุดเทาที่จำเปน โดยผูบังคับบัญชาจะแจงให ทราบลวงหนา และการทำงานในวันหยุดตองไดรับอนุมัติลวงหนาจากผูบังคับบัญชา ดังนั้นการให พนักงานทำงานในวันหยุดจึงตองมีคำสั่งผูบังคับบัญชาอนุมัติลวงหนาและแจงพนักงานทราบดวย แตตามเอกสารที่โจทกที่ ๑ อางวามีการใชสัญลักษณ P’Ya มอบหมายใหโจทกที่ ๑ ปฏิบัติงานใน วันหยุดนั้น หาไดปรากฏชัดเจนวาเปนคำสั่งอนุมัติใหโจทกที่ ๑ ทำงานในวันหยุดหรือเปนการแจง ใหทราบลวงหนาตามคูมือพนักงานจำเลยแตอยางใด และศาลแรงงานกลางฟงขอเท็จจริงมาวา ตามรายงานการทำงานของโจทกที่ ๑ ก็ไมปรากฏวาโจทกที่ ๑ ไดมาทำงานในวันหยุดดังกลาว ที่ศาลแรงงานกลางวินิจฉัยวาโจทกที่ ๑ ไมมีสิทธิไดรับคาทำงานในวันหยุดนั้น ศาลอุทธรณ คดีชำนัญพิเศษเห็นพองดวย อุทธรณของโจทกทั้งสามขอนี้ฟงไมขึ้น มีปญหาตองวินิจฉัยตามอุทธรณของจำเลยวา เงินเบี้ยเลี้ยงอันประกอบดวย คาพาหนะ คาที่จอดรถ คาอาหารและที่พัก และคาใชจายอื่น ๆ ที่จำเลยจายใหแกโจทกที่ ๑ เปนคาจางที่ตอง นำมาคำนวณจายเปนคาจางสำหรับวันหยุดพักผอนประจำปแกโจทกที่ ๑ หรือไม เห็นวา คาจาง ตามมาตรา ๕ ดังกลาว หมายความวา เงินที่นายจางและลูกจางตกลงกันจายเปนคาตอบแทนใน การทำงานตามสัญญาจางสำหรับระยะเวลาการทำงานปกติ แมขอเท็จจริงไดความวา เงินเบี้ยเลี้ยง ดังกลาว ซึ่งประกอบดวยคาพาหนะ ๑๙,๒๐๐ บาท คาที่จอดรถ ๒๐๐ บาท คาอาหารและที่พัก ๑๓,๕๐๐ บาท และคาใชจายอื่น ๆ ๔๐๐ บาท จำเลยไดจายใหโจทกที่ ๑ จำนวนเทากันทุกเดือน โดยโจทกที่ ๑ ไมตองนำใบเสร็จหรือหลักฐานมาแสดงแกจำเลยก็ตาม แตตามคำนิยามในคูมือ พนักงานจำเลย ขอ ๓ ระบุวา คาจาง หมายถึง เงินที่บริษัทจายเปนคาตอบแทนในการทำงาน ในระยะการทำงานปกติที่พนักงานมีสิทธิไดรับตามสัญญาจาง ไดแก เงินเดือน สำหรับพนักงาน รายเดือน แสดงใหเห็นวาจำเลยมีเจตนาตั้งแตแรกที่จะกำหนดใหเฉพาะเงินเดือนเทานั้นที่ถือ
๒๐๗ เปนคาจาง และใบการจายเงินเดือนของโจทกที่ ๑ พรอมคำแปล ยังระบุเงินเดือน ๔๗,๕๗๐ บาท แยกไวตางหากจากคาพาหนะ คาที่จอดรถ คาอาหารและที่พัก และคาใชจายอื่น ๆ ซึ่งศาลแรงงาน กลางฟงขอเท็จจริงมาวาจำเลยจายเงินดังกลาวเนื่องจากโจทกที่ ๑ ไปปฏิบัติงานประจำอยูในเขต พื้นที่ภาคเหนือ ดังนั้นการจายเงินดังกลาวจึงมีลักษณะเปนเงินชวยเหลือการปฏิบัติงานและเปน สวัสดิการแกลูกจาง ไมใชจายเปนคาตอบแทนในการทำงานปกติตามสัญญาจาง จึงไมเปนคาจาง ที่ตองนำมาคำนวณจายเปนคาจางสำหรับวันหยุดพักผอนประจำปแกโจทกที่ ๑ แตอยางใด ที่ศาลแรงงานกลางนำคาเบี้ยเลี้ยงดังกลาวมาคำนวณใหจำเลยจายคาจางสำหรับวันหยุดพักผอน ประจำปแกโจทกที่ ๑ เพิ่มขึ้นอีก ๑๕,๒๖๒ บาท นั้น ไมตองดวยความเห็นของศาลอุทธรณ คดีชำนัญพิเศษ อุทธรณของจำเลยขอนี้ฟงขึ้น พิพากษาแกเปนวา จำเลยไมตองจายคาจางสำหรับวันหยุดพักผอนประจำป ๑๕,๒๖๒ บาท พรอมดอกเบี้ยแกโจทกที่ ๑ นอกจากที่แกใหเปนไปตามคำพิพากษาศาลแรงงานกลาง. (ปณิธาน วิสุทธากร - วิโรจน ตุลาพันธุ - ไพรัช โปรงแสง) กรรณิกา อัศวเมธา - ยอ สุโรจน จันทรพิทักษ - ตรวจ
๒๐๘ คำพิพากษาศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษที่ ๔๕๕๗/๒๕๖๒ บริษัทซิงเกอรประเทศไทย จำกัด (มหาชน) โจทก นายอัครพล หงษสวัสดิ์ กับพวก จำเลย ป.พ.พ. มาตรา ๖๘๖ วรรคสอง ป.วิ.พ. มาตรา ๑๔๒ (๕) พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๗ จําเลยที่ ๑ ซึ่งเปนลูกหนี้ผิดนัดชําระเงินตามสัญญารับผิดชดใชความเสียหาย ตั้งแตงวดเดือนกันยายน ๒๕๕๙ โจทกจึงตองมีหนังสือบอกกลาวเรื่องที่จําเลยที่ ๑ ผิดนัด ไปถึงจําเลยที่ ๒ ซึ่งเปนผูค้ำประกันภายใน ๖๐ วัน นับแตวันที่จําเลยที่ ๑ ผิดนัด แตปรากฏวา โจทกมีหนังสือถึงจําเลยที่ ๒ เมื่อวันที่ ๑๖ มกราคม ๒๕๖๐ อันเปนวันที่พนกําหนดระยะ เวลาดังกลาวแลว จําเลยที่ ๒ ยอมหลุดพนจากความรับผิดในดอกเบี้ยอันเปนอุปกรณแหงหนี้ ที่เกิดขึ้นภายหลังจากพนกําหนดเวลาตาม ป.พ.พ. มาตรา ๖๘๖ วรรคสอง ปญหานี้ แมคูความไมไดอุทธรณหรือศาลแรงงานภาค ๕ มีคําสั่งไมรับอุทธรณของจําเลยที่ ๒ แตเปนปญหาขอกฎหมายอันเกี่ยวดวยความสงบเรียบรอยของประชาชน ศาลอุทธรณ คดีชํานัญพิเศษเห็นควรยกขึ้นวินิจฉัยตาม ป.วิ.พ. มาตรา ๑๔๒ (๕) ประกอบ พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๗ โจทกฟองและแกไขคำฟอง ขอใหบังคับจำเลยทั้งสองรวมกันชำระเงิน ๒๗๓,๒๑๗ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๑๕ ตอป ของตนเงิน ๒๔๒,๘๖๐ บาท นับตั้งแตวันถัดจากวันฟอง เปนตนไปจนกวาจะชำระเสร็จแกโจทก จำเลยที่ ๑ ขาดนัด และขาดนัดพิจารณา จำเลยที่ ๒ ใหการ ขอใหยกฟอง ศาลแรงงานภาค ๕ พิพากษาใหจำเลยทั้งสองรวมกันชำระเงิน ๒๗๓,๒๑๗ บาท พรอม ดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงิน ๒๔๒,๘๖๐ บาท นับถัดจากวันฟอง (ฟองวันที่ ๒๗ ตุลาคม ๒๕๖๐) เปนตนไปจนกวาจะชำระเสร็จแกโจทก
๒๐๙ จำเลยที่ ๒ อุทธรณ ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยวา ศาลแรงงานภาค ๕ ฟงขอเท็จจริง และวินิจฉัยวา จำเลยที่ ๑ ผิดสัญญาวาจางและกอความเสียหายแกโจทก ตอมาวันที่ ๑๙ พฤศจิกายน ๒๕๕๘ จำเลยที่ ๑ ทำหนังสือยินยอมรับผิดชดใชคาเสียหายเปนเงิน ๓๑๒,๖๖๐ บาท ตกลงผอนชำระเปนงวดรายเดือน ๆ ละ ๘,๓๐๐ บาท ชำระทุกวันที่ ๓๐ ของเดือน เริ่มชำระงวดแรก วันที่ ๓๐ ธันวาคม ๒๕๕๘ เปนตนไปจนกวาจะครบถวน หากผิดนัดงวดใดงวดหนึ่งใหถือวา ผิดนัดชำระหนี้ทั้งหมดและยินยอมชำระดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๑๕ ตอป ของตนเงินคงเหลือ ในวัน เดียวกันจำเลยที่ ๒ ทำสัญญาค้ำประกันการชำระหนี้ไว สัญญาค้ำประกันดังกลาวระบุขอความไว ชัดเจนกอนจำเลยที่ ๒ ลงลายมือชื่อวาขอเขาค้ำประกันผูชดใชความเสียหาย ทั้งจำเลยที่ ๒ รับวา ลงลายมือชื่อดวยตนเองและอานออกเขียนได นาเชื่อวาจำเลยที่ ๒ ลงลายมือชื่อดวยความสมัครใจ ที่จำเลยที่ ๒ อุทธรณขอ ๒.๒ วา โจทกมีหนังสือบอกกลาวทวงถามใหจำเลยที่ ๒ ในฐานะผูค้ำประกัน ชำระหนี้เมื่อวันที่ ๑๓ มกราคม ๒๕๖๐ กอนมีหนังสือบอกกลาวทวงถามไปยังจำเลยที่ ๑ ซึ่งเปน ลูกหนี้ชั้นตนเมื่อวันที่ ๗ กุมภาพันธ ๒๕๖๐ เปนการไมชอบ โจทกจึงไมมีอำนาจฟอง เห็นวา เปนการยกขอเท็จจริงขึ้นมาใหมและเปนขอที่ไมไดยกขึ้นวากันมาแลวโดยชอบในศาลชั้นตน เปนการไมชอบ อันเปนอุทธรณในขอเท็จจริง จำเลยที่ ๒ ไมอาจอุทธรณไดตามประมวลกฎหมาย วิธีพิจารณาความแพง มาตรา ๒๒๕ วรรคหนึ่ง ประกอบพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและ วิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง และที่จำเลยที่ ๒ อุทธรณขอ ๒.๓ วา พยานจำเลยที่ ๒ ฟงไดวา จำเลยที่ ๒ ลงลายมือชื่อในหนังสือสัญญาค้ำประกันในขณะที่ยังไมมี การกรอกขอความใด ๆ ทั้งจำเลยที่ ๒ สำคัญผิดในสาระสำคัญ พยานโจทกฟงไมไดวามีการทำ เอกสารจริง เปนอุทธรณโตแยงดุลพินิจในการรับฟงพยานหลักฐานของศาลแรงงานภาค ๕ จึงเปน อุทธรณในขอเท็จจริงเชนเดียวกัน ตองหามมิใหอุทธรณตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและ วิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมรับวินิจฉัย อนึ่ง ที่ศาลแรงงานภาค ๕ พิพากษาใหจำเลยทั้งสองรวมกันชำระเงิน ๒๗๓,๒๑๗ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงิน ๒๔๒,๘๖๐ บาท นับถัดจากวันฟองเปนตนไป จนกวาจะชำระเสร็จแกโจทกนั้น เห็นวา หนังสือสัญญาค้ำประกันไมไดระบุใหจำเลยที่ ๒ ในฐานะ ผูค้ำประกันตองรับผิดอยางลูกหนี้รวม และปรากฏขอเท็จจริงยุติตามคำฟองโจทกซึ่งคูความไมได โตแยงกันวา จำเลยที่ ๑ ซึ่งเปนลูกหนี้ผิดนัดชำระเงินตั้งแตงวดเดือนกันยายน ๒๕๕๙ โจทกจึง ตองมีหนังสือบอกกลาวเรื่องที่จำเลยที่ ๑ ผิดนัดไปถึงจำเลยที่ ๒ ภายใน ๖๐ วัน นับแตวันที่จำเลยที่ ๑ ผิดนัด แตปรากฏวาโจทกมีหนังสือถึงจำเลยที่ ๒ เมื่อวันที่ ๑๖ มกราคม ๒๕๖๐ ตามใบตอบรับ
๒๑๐ ในประเทศ อันเปนวันที่พนกำหนดเวลาดังกลาวแลว จำเลยที่ ๒ ยอมหลุดพนจากความรับผิด ในดอกเบี้ยอันเปนอุปกรณแหงหนี้ที่เกิดขึ้นภายหลังจากพนกำหนดเวลาตามประมวลกฎหมายแพง และพาณิชย มาตรา ๖๘๖ วรรคสอง โจทกไมอาจเรียกใหจำเลยที่ ๒ ชำระดอกเบี้ย ๓๐,๓๕๗ บาท ซึ่งโจทกคำนวณตั้งแตวันที่ ๓๐ มกราคม ๒๕๖๐ จนถึงวันฟอง และดอกเบี้ยนับถัดจากวันฟอง เปนตนไปจนกวาจะชำระเสร็จตามคำขอโจทกได ดังนั้นการที่ศาลแรงงานภาค ๕ พิพากษาให จำเลยทั้งสองรวมกันชำระเงินดังกลาวขางตนนั้นแกโจทกไมชอบ ปญหานี้แมคูความไมไดอุทธรณ หรือศาลแรงงานภาค ๕ มีคำสั่งไมรับอุทธรณขอ ๒.๑ ของจำเลยที่ ๒ แตเปนปญหาขอกฎหมาย อันเกี่ยวดวยความสงบเรียบรอยของประชาชน ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษเห็นควรยกขึ้นวินิจฉัย ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพง มาตรา ๑๔๒ (๕) ประกอบพระราชบัญญัติจัดตั้ง ศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๗ พิพากษาแกเปนวา ใหจำเลยที่ ๑ ชำระเงิน ๒๗๓,๒๑๗ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรา รอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงิน ๒๔๒,๘๖๐ บาท นับถัดจากวันฟอง (ฟองวันที่ ๒๗ ตุลาคม ๒๕๖๐) เปนตนไปจนกวาจะชำระเสร็จแกโจทก ถาจำเลยที่ ๑ ไมชำระ ใหจำเลยที่ ๒ ชำระแทนเปนเงิน ๒๔๒,๘๖๐ บาท คำขออื่นนอกจากนี้ใหยก. (สัญชัย ลิ่มไพบูลย - ชาตรี หาญไพโรจน - ยุคนธร พาณิชปฐมพงศ) ธนวรรณ นราวิริยะกุล - ยอ สุโรจน จันทรพิทักษ - ตรวจ
๒๑๑ คำพิพากษาศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษที่ ๖๓๗๗/๒๕๖๒ สหกรณออมทรัพย กระทรวงมหาดไทย จํากัด โจทก นางจันเพ็ญ ฟุงทวีวงศ หรือแขมโคกกรวด กับพวก จำเลย ป.พ.พ. มาตรา ๖๘๒ วรรคสอง ป.วิ.พ. มาตรา ๑๔๒ (๕) พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๖ พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๗ ประกาศกระทรวงแรงงาน เรื่องหลักเกณฑและวิธีการเรียกหรือรับหลักประกันการทํางาน หรือหลักประกันความเสียหายในการทํางานจากลูกจาง พ.ศ. ๒๕๕๑ การเรียกหรือรับหลักประกันในการทํางานหรือหลักประกันความเสียหายในการ ทํางานจากลูกจางนั้น นายจางจะตองปฏิบัติตามประกาศกระทรวงแรงงาน เรื่องหลักเกณฑ และวิธีการเรียกหรือรับหลักประกันการทํางานหรือหลักประกันความเสียหายในการทํางาน จากลูกจาง พ.ศ. ๒๕๕๑ ซึ่งออกตามความใน พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ ในกรณีที่นายจางเรียกหรือรับหลักประกันโดยการค้ำประกันดวยบุคคล วงเงินค้ำประกัน ที่นายจางเรียกใหผูค้ำประกันรับผิดตองไมเกิน ๖๐ เทาของอัตราคาจางรายวันโดยเฉลี่ย ที่ลูกจางไดรับ และในกรณีที่มีการเรียกหรือรับหลักประกันเกินที่กําหนดไวมากอนวันที่ ประกาศฉบับนี้มีผลใชบังคับ นายจางตองดําเนินการใหมีหลักประกันไมเกินมูลคาดังกลาว นายจางและลูกจางไมอาจตกลงนอกเหนือจากหลักเกณฑและเงื่อนไขที่ประกาศกําหนดได เมื่อประกาศฉบับนี้มีผลใชบังคับตั้งแตวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาคือวันที่ ๔ กรกฎาคม ๒๕๕๑ ความรับผิดของจําเลยที่ ๒ และที่ ๓ ซึ่งเปนผูค้ำประกัน จึงตองพิจารณาวาความ เสียหายอันกอใหเกิดหนี้ที่จําเลยที่ ๒ และที่ ๓ ตองรวมรับผิดกับจําเลยที่ ๑ ตอโจทก เกิดมีขึ้น ในวันใด หากหนี้ที่ตองรวมรับผิดเกิดมีขึ้นกอนวันที่ ๔ กรกฎาคม ๒๕๕๑ อันเปนวันที่ ประกาศมีผลใชบังคับ จําเลยที่ ๒ และที่ ๓ ก็ตองรับผิดเต็มจํานวนตามสัญญาค้ำประกัน แตหากหนี้ที่ตองรวมรับผิดเกิดมีขึ้นตั้งแตหรือหลังจากวันดังกลาว ความรับผิดหาตกเปน
๒๑๒ โมฆะไม เพียงแตจะถูกจํากัดไวไมเกิน ๖๐ เทาของอัตราคาจางรายวันโดยเฉลี่ยที่ลูกจาง ไดรับเทานั้น จําเลยที่ ๒ และที่ ๓ ตางแสดงเจตนาเขาเปนผูค้ำประกันการทํางานหรือประกัน ความเสียหาย ในการทํางานของจําเลยที่ ๑ ถือเปนการค้ำประกันในหนี้รายเดียวกัน จําเลยที่ ๒ และที่ ๓ จึงมีความรับผิดอยางลูกหนี้รวมกัน ตาม ป.พ.พ. มาตรา ๖๘๒ วรรคสอง อันเปน ปญหาขอกฎหมายที่เกี่ยวดวยความสงบเรียบรอยของประชาชน แมคูความไมไดอุทธรณ ศาลอุทธรณคดีชํานัญพิเศษมีอํานาจหยิบยกขึ้นวินิจฉัยไดตาม ป.วิ.พ. มาตรา ๑๔๒ (๕) ประกอบ พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๗ โจทกฟอง ขอใหบังคับจำเลยทั้งสามรวมกันใชคาเสียหาย ๓,๔๐๔,๔๘๖.๔๐ บาท พรอม ดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงินดังกลาว นับถัดจากวันฟองเปนตนไปจนกวาจะชำระ เสร็จแกโจทก จำเลยที่ ๑ ขาดนัด จำเลยที่ ๒ และจำเลยที่ ๓ ใหการ ขอใหยกฟอง ศาลแรงงานกลาง พิพากษาใหจำเลยที่ ๑ ชำระเงิน ๓,๔๐๔,๔๘๖.๔๐ บาทพรอมดอกเบี้ย อัตรารอยละ ๗.๕ ตอป นับถัดจากวันฟองเปนตนไปจนกวาจะชำระเสร็จแกโจทก โดยใหจำเลยที่ ๒ รวมรับผิดในวงเงิน ๒,๘๘๘,๑๒๓.๔๐ บาท และจำเลยที่ ๓ รวมรับผิดในวงเงิน ๑๘,๒๐๐ บาท คำขออื่นนอกจากนี้ใหยก จำเลยทั้งสามอุทธรณ ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยวา มีปญหาตองวินิจฉัยตามอุทธรณ ของจำเลยที่ ๑ วา ฟองโจทกเปนฟองซอนกับคดีหมายเลขดำที่ ๓๙๖๓/๒๕๖๐ ของศาลแรงงาน กลางหรือไม เห็นวา เมื่อคดีหมายเลขดำที่ ๓๙๖๓/๒๕๖๐ ของศาลแรงงานกลางเปนการฟองให รับผิดในหนี้คนละสวนกับหนี้ในคดีนี้ มูลเหตุแหงคดีจึงเปนคนละเรื่อง แมจะเปนคูความเดียวกัน ก็ไมเปนฟองซอน ที่ศาลแรงงานกลางพิพากษาชอบแลว ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษเห็นพองดวย อุทธรณของจำเลยที่ ๑ ฟงไมขึ้น ปญหาที่ตองวินิจฉัยตอไปตามอุทธรณของจำเลยที่ ๑ มีวา จำเลยที่ ๑ กระทำละเมิด โดยทุจริตเบียดบังเงินของโจทกไปหรือไม ศาลแรงงานกลางฟงขอเท็จจริงวา โจทกวาจางผูสอบ บัญชีเอกชนและผูสอบกิจการมาตรวจสอบงานบัญชีและการเงินของโจทกตลอดมาเพื่อเสนองบดุล
๒๑๓ ตอที่ประชุมใหญของโจทก จำเลยที่ ๑ ทุจริตเงินโจทกไปโดยอาศัยความไวเนื้อเชื่อใจของสมาชิก โจทก ดำเนินการดานธุรกรรมใหและใหสมาชิกโอนเงินเขาบัญชีจำเลยที่ ๑ ถือวาโจทกไดดำเนิน การบริหารงานดานบัญชีการเงินตามมาตรฐานแลว และสมาชิกโอนเงินเขาบัญชีจำเลยที่ ๑ สอดคลองกับรายการเดินบัญชีธนาคารของจำเลยที่ ๑ ซึ่งปรากฏการโอนเงินเขาบัญชีของจำเลยที่ ๑ ที่จำเลยที่ ๑ อุทธรณวา การโอนเงินเขาบัญชีไมมีขอความใดแสดงวาเงินที่โอนเขามาในบัญชี ดังกลาวเปนเงินของสมาชิกคนใดของหนวยงานกรมราชทัณฑ เอกสารดังกลาวไมใชหลักฐานแหงหนี้ ที่แนนอน ดังนั้นเงินที่โอนเขามาจึงไมนาเชื่อวาเปนเงินของสมาชิกในหนวยงานกรมราชทัณฑ ที่โอนมาจริงหรือไม และไมมีพยานหลักฐานใดแสดงวาสมาชิกของหนวยงานกรมราชทัณฑดำเนินคดี ทั้งทางแพงและอาญากับจำเลยที่ ๑ ทั้งโจทกไดวาจางผูสอบบัญชีเอกชนและผูสอบกิจการมา ตรวจสอบงานบัญชีและการเงินของโจทกตลอดมาเพื่อเสนองบดุลตอที่ประชุมใหญของโจทกโดย มีการตรวจสอบบัญชีทุกป แตไมมีสมาชิกคนใดของโจทกโตแยงเรื่องมีขอพิรุธดานการทุจริต จึงไมอาจ รับฟงไดวา จำเลยที่ ๑ กระทำละเมิดโดยทุจริตเบียดบังเงินจำนวน ๓,๔๐๔,๔๘๖.๔๐ บาท ของโจทกไป จำเลยที่ ๑ จึงไมตองรับผิด จำเลยที่ ๒ และที่ ๓ ซึ่งเปนผูค้ำประกันก็ไมตองรับผิดดวย เห็นวา ขออางของจำเลยที่ ๑ เปนการยกขอกลาวอางขึ้นมาใหม เปนอุทธรณในขอเท็จจริง ตองหาม มิใหอุทธรณตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมรับวินิจฉัย ปญหาที่ตองวินิจฉัยตามอุทธรณของจำเลยที่ ๒ และที่ ๓ มีวา สัญญาค้ำประกันของ จำเลยที่ ๒ และที่ ๓ เปนโมฆะหรือไม เห็นวา การเรียกหรือรับหลักประกันในการทำงานหรือ หลักประกันความเสียหายในการทำงานจากลูกจางนั้น นายจางจะตองปฏิบัติตามประกาศกระทรวง แรงงาน เรื่องหลักเกณฑและวิธีการเรียกหรือรับหลักประกันการทำงานหรือหลักประกันความ เสียหายในการทำงานจากลูกจาง พ.ศ. ๒๕๕๑ ซึ่งออกตามความในมาตรา ๖ และมาตรา ๑๐ วรรคหนึ่ง แหงพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ ในกรณีที่นายจางเรียกหรือรับหลักประกัน โดยการค้ำประกันดวยบุคคล วงเงินค้ำประกันที่นายจางเรียกใหผูค้ำประกันรับผิดตองไมเกิน ๖๐ เทา ของอัตราคาจางรายวันโดยเฉลี่ยที่ลูกจางไดรับ และในกรณีที่มีการเรียกหรือรับหลักประกัน เกินที่กำหนดไวมากอนวันที่ประกาศฉบับนี้มีผลใชบังคับ นายจางตองดำเนินการใหมีหลักประกัน ไมเกินมูลคาดังกลาว นายจางและลูกจางไมอาจตกลงนอกเหนือจากหลักเกณฑและเงื่อนไขที่ ประกาศกำหนดได เมื่อประกาศฉบับนี้มีผลใชบังคับตั้งแตวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาคือ วันที่ ๔ กรกฎาคม ๒๕๕๑ ความรับผิดของจำเลยที่ ๒ และที่ ๓ ซึ่งเปนผูค้ำประกันจึงตองพิจารณา วาความเสียหายอันกอใหเกิดหนี้ที่จำเลยที่ ๒ และที่ ๓ ตองรวมรับผิดกับจำเลยที่ ๑ ตอโจทก
๒๑๔ เกิดมีขึ้นในวันใด หากหนี้ที่ตองรวมรับผิดเกิดมีขึ้นกอนวันที่ ๔ กรกฎาคม ๒๕๕๑ อันเปนวันที่ประกาศ มีผลใชบังคับ จำเลยที่ ๒ และที่ ๓ ก็ตองรับผิดเต็มจำนวนตามสัญญาค้ำประกัน แตหากหนี้ที่ ตองรวมรับผิดเกิดมีขึ้นตั้งแตหรือหลังจากวันดังกลาว ความรับผิดหาตกเปนโมฆะไม เพียงแตจะ ถูกจำกัดไวไมเกิน ๖๐ เทาของอัตราคาจางรายวันโดยเฉลี่ยที่ลูกจางไดรับเทานั้น ที่ศาลแรงงาน กลางพิพากษาใหจำเลยที่ ๒ และที่ ๓ รวมกันรับผิดกับจำเลยที่ ๑ เฉพาะในความเสียหายที่จำเลยที่ ๑ กอขึ้นนับแตวันทำสัญญาค้ำประกันจนถึงวันที่ ๓ กรกฎาคม ๒๕๕๑ โดยไมตองรวมกันรับผิด สำหรับความเสียหายที่จำเลยที่ ๑ กอขึ้นตั้งแตวันที่ ๔ กรกฎาคม ๒๕๖๑ นั้น ศาลอุทธรณ คดีชำนัญพิเศษไมเห็นพองดวย เมื่อพิจารณาความเสียหายที่จำเลยที่ ๑ กอขึ้นแลว จำเลยที่ ๒ ตองรับผิดในความเสียหายที่จำเลยที่ ๑ กอขึ้นตั้งแตวันที่ ๑ ตุลาคม ๒๕๓๔ ถึงวันที่ ๓ กรกฎาคม ๒๕๕๑ เปนเงิน ๒,๘๘๘,๑๒๓.๔๐ บาท และจำเลยที่ ๓ ตองรับผิดในความเสียหายที่จำเลยที่ ๑ กอขึ้นตั้งแตวันที่ ๑๙ กุมภาพันธ ๒๕๕๑ ถึงวันที่ ๓ กรกฎาคม ๒๕๕๑ เปนเงิน ๑๘,๒๐๐ บาท สวนความรับผิดของจำเลยที่ ๒ และที่ ๓ ในความเสียหายที่จำเลยที่ ๑ กอขึ้นตั้งแตวันที่ ๔ กรกฎาคม ๒๕๕๑ หลังจากประกาศกระทรวงแรงงานดังกลาวมีผลใชบังคับนั้น จำเลยที่ ๑ ไดรับ อัตราคาจางเดือนละ ๓๐,๖๕๐ บาท จำเลยที่ ๒ และที่ ๓ จึงตองรวมกันรับผิดในตนเงินไมเกิน ๖๑,๓๐๐ บาท อนึ่ง ตามขอเท็จจริงที่ศาลแรงงานกลางรับฟงมา จำเลยที่ ๒ และที่ ๓ ตางแสดงเจตนา เขาเปนผูค้ำประกันการทำงานหรือประกันความเสียหายในการทำงานของจำเลยที่ ๑ ถือเปน การค้ำประกันในหนี้รายเดียวกัน จำเลยที่ ๒ และที่ ๓ จึงมีความรับผิดอยางลูกหนี้รวมกันตาม ประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย มาตรา ๖๘๒ วรรคสอง ที่ศาลแรงงานกลางกำหนดใหจำเลยที่ ๒ และที่ ๓ ตางรับผิดรวมกันกับจำเลยที่ ๑ มีผลทำใหจำเลยที่ ๒ และที่ ๓ ตองรับผิดเกินไปกวา ความรับผิดในฐานะลูกหนี้รวมกัน ซึ่งไมถูกตองตามกฎหมาย อันเปนปญหาขอกฎหมายที่เกี่ยวดวย ความสงบเรียบรอยของประชาชน แมคูความไมไดอุทธรณ ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษมีอำนาจ หยิบยกขึ้นวินิจฉัยไดตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพง มาตรา ๑๔๒ (๕) ประกอบ พระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๗
๒๑๕ พิพากษาแกเปนวา ใหจำเลยที่ ๒ รวมรับผิดกับจำเลยที่ ๑ ชำระเงิน ๒,๙๔๙,๔๒๓.๔๐ บาท แกโจทก และใหจำเลยที่ ๓ รวมรับผิดกับจำเลยที่ ๑ และที่ ๒ ชำระเงิน ๗๙,๕๐๐ บาท แกโจทก นอกจากที่แกใหเปนไปตามคำพิพากษาศาลแรงงานกลาง. ธนวรรณ นราวิริยะกุล - ยอ สุโรจน จันทรพิทักษ - ตรวจ (นงนภา จันทรศักดิ์ ลิ่มไพบูลย - เริงศักดิ์ วิริยะชัยวงศ - นาวี สกุลวงศธนา)
๒๑๖ คำพิพากษาศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษที่ ๙๓๘๓ - ๙๔๓๓/๒๕๖๒ นายอนุชา กิตตินาทอง กับพวก โจทก บริษัทลินฟอกซทรานสปอรต (ประเทศไทย) จำกัด จำเลย พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๖ วรรคสอง และวรรคสาม กฎกระทรวงฉบับที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๔๑) ขอ ๖ คาเที่ยว เปนเงินที่นายจางจายเปนคาตอบแทนในการทํางานในวันทํางานใหแก ลูกจางเมื่อมีการขับรถบรรทุกตูคอนเทนเนอรตามคําสั่งของนายจางทั้งในเวลาทํางานปกติ และนอกเวลาทํางานปกติ ยอมถือไดวา คาเที่ยวเปนทั้งคาจางตามผลงานสําหรับการขับรถ ที่เปนจํานวนชั่วโมงทํางานปกติและเปนคาตอบแทนการทํางานเกินเวลาทํางานปกติใน วันทํางานตามจํานวนชั่วโมงที่ทําปะปนอยูดวยกัน และคาจางของลูกจางในคดีนี้จึงไดแก เงินเดือนประจํารวมกับคาเที่ยวเฉพาะสวนที่เปนการขับรถที่เปนจํานวนชั่วโมงทํางานปกติ แตโดยที่คาตอบแทนการทํางานเกินเวลาทํางานปกติในวันทํางานที่ลูกจางมีสิทธิไดรับใน ชวงเวลาตามฟอง จําตองอาศัยฐานขอมูลอัตราคาจางตอชั่วโมงในวันทํางานซึ่งตองรวม คํานวณจากคาจางสวนเงินเดือนประจําและคาจางตามผลงานสําหรับการขับรถที่เปน จํานวน ชั่วโมงทํางานปกติของแตละวันทํางาน กับฐานขอมูลจํานวนชั่วโมงการทํางาน เกินเวลาทํางานปกติใน แตละวันทํางานตามความเปนจริงของลูกจาง ซึ่งฐานขอมูล ดังกลาวนี้แตกตางกัน และเมื่อคํานวณเปน คาตอบแทนการทํางานเปนเวลาทํางานปกติ ในวันทํางานในชวงเวลาตามฟองก็อาจมีจํานวนนอยกวา เทากับ หรือมากกวาจํานวนเงิน คาเที่ยวเหมาจายตามขอบังคับเกี่ยวกับการทํางานขอ ๕.๑ ก็เปนได ดังนี้ การที่ขอบังคับ เกี่ยวกับการทํางานขอ ๕.๑ กําหนดใหคาเที่ยวเปนการเหมาจายรวมคาตอบแทน การทํางานลวงเวลาและการทํางานเกินเวลาทํางานปกติไวดวยกันแลวในทุกกรณีจึงขัดตอ กฎกระทรวงฉบับที่ ๑๒ พ.ศ. (๒๕๔๑) ขอ ๖ ยอมไมมีผลใชบังคับ สําหรับแนวทางการคํานวณคาตอบแทนการทํางานเกินเวลาทํางานปกติใน วันทํางานในชวงเวลาตามฟองคือ หากวันทํางานใดไมมีเวลาทํางานที่เกินเวลาทํางานปกติ คาเที่ยวที่นายจางจายใหแกลูกจางในวันทํางานนั้นทั้งจํานวนก็จะถือเปนคาจางตาม
๒๑๗ ผลงานสําหรับการทํางานในเวลาทํางานปกติ แตหากมีชั่วโมงทํางานเกินเวลาทํางานปกติ คาเที่ยวในวันทํางานนั้นจะมีทั้งคาจางตามผลงานสําหรับการทํางานที่เปนจํานวนชั่วโมง ทํางานปกติและเปนคาตอบแทนการทํางานเกินเวลาทํางานปกติในวันทํางานปะปน อยูดวยกัน จะตองนําคาเที่ยวในวันที่มีชั่วโมงทํางานเกินเวลาทํางานปกตินี้หารดวยจํานวน ชั่วโมงทํางานทั้งหมดในวันทํางานไดเปนอัตราคาเที่ยวตอชั่วโมงในวันทํางานนั้น ใหนํามา คูณแปดอันเปนจํานวนชั่วโมงทํางานปกติก็จะไดคาจางเฉพาะสวนที่เปนคาจางตามผลงาน สําหรับการทํางานในเวลาทํางานปกติในวันทํางานนั้น เมื่อนําคาเที่ยวที่นายจางไดจาย ใหแกลูกจางในวันทํางานดังกลาวลบดวยคาจางตามผลงานสําหรับการทํางานในเวลา ทํางานปกติในวันทํางานดังกลาวก็จะไดเปนคาตอบแทนการทํางานเกินเวลาทํางานปกติ ในวันทํางานนั้นที่จําเลยไดจายตามจริงใหแกลูกจางไป (หากลบแลวไมเหลือผลลัพธเลย ก็ถือไดวาในวันทํางานนั้น จําเลยยังไมไดจายคาตอบแทนการทํางานเกินเวลาทํางานปกติ ในวันทํางานนั้นใหแกลูกจางเลย) แลวนํามาเปรียบเทียบกับคาตอบแทนการทํางานเกิน เวลาทํางานปกติในวันทํางานนั้นที่ถูกตองตามกฎกระทรวง ฉบับที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๔๑) ขอ ๖ ซึ่งจะตองคํานวณไดจากฐานขอมูลอัตราคาจางตอชั่วโมงในวันทํางาน คูณกับฐานขอมูล จํานวนชั่วโมงการทํางานเกินเวลาทํางานปกติในวันทํางาน ทั้งนี้ฐานขอมูลอัตราคาจาง ตอชั่วโมงในวันทํางานของแตละวันทํางานก็โดยนําคาจางสวนเงินเดือนประจําหาร ๓๐ ไดเปนคาจางสวนเงินเดือนประจําในอัตราหนึ่งวัน ใหนํามาบวกกับคาจางตามผลงาน สําหรับการขับรถที่เปนจํานวนชั่วโมงทํางานปกติในวันทํางานไดเปนอัตราคาจางตอวัน ในวันทํางานนั้น เมื่อหารดวยแปดอันเปนจํานวนชั่วโมงทํางานปกติก็จะไดอัตราคาจาง ตอชั่วโมงในวันทํางานนั้น สวนฐานขอมูลจํานวนชั่วโมงการทํางานเกินเวลาทํางานปกติ ของแตละวันทํางานดูจากในวันทํางานนั้น โจทกแตละคนทํางานกี่ชั่วโมง เกิน ๘ ชั่วโมง หรือไม ถาไมเกิน ๘ ชั่วโมง คาเที่ยวที่นายจางจายไปในวันทํางานทั้งจํานวนก็จะถือเปน คาจางตามผลงานสําหรับการทํางานในเวลาทํางานปกติในวันทํางานดังกลาวมาแลว แตหากเกิน ๘ ชั่วโมงไปกี่ชั่วโมงก็จะไดจํานวนชั่วโมงทํางานเกินเวลาทํางานปกติใน วันทํางานดังกลาว เมื่อนําอัตราคาจางตอชั่วโมงในวันทํางานมาคูณกับจํานวนชั่วโมง การทํางานเกินเวลาทํางานปกติในวันทํางานก็จะไดผลลัพธคาตอบแทนการทํางานเปน เวลาทํางานปกติในวันทํางานนั้นที่ถูกตองตามกฎกระทรวงฉบับที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๔๑) ขอ ๖ แตศาลแรงงานภาค ๑ ยังไมไดฟงขอเท็จจริงวา ในชวงเวลาตามฟอง ลูกจางมีวันทํางาน คือวันใดบาง แตละวันทํางานเปนจํานวนชั่วโมงทํางานปกติกี่ชั่วโมง และเปนจํานวนชั่วโมง
๒๑๘ ทํางานเกินเวลาทํางานปกติกี่ชั่วโมง คิดเปนอัตราคาจางตอชั่วโมงในแตละวันทํางานเปน เงินเทาใด นายจางจายคาเที่ยวในแตละวันทํางานใหแกลูกจางแลวเทาใด และลูกจาง มีสิทธิไดรับคาตอบแทนการทํางานเกินเวลาทํางานปกติในแตละวันทํางานเพิ่มเติมอีกหรือไม เพียงใด เปนเหตุใหศาลอุทธรณคดีชํานัญพิเศษไมมีขอเท็จจริงเพียงพอที่จะพิพากษา ถึงจํานวนคาตอบแทนการทํางานเปนเวลาทํางานในวันทํางานที่ถูกตองสําหรับชวงเวลา ตามฟองใหแกลูกจางได จึงตองยอนสํานวนใหศาลแรงงานภาค ๑ ฟงขอเท็จจริงตามนัย ดังกลาวกอน แลวพิพากษาคดีเสียใหมตามรูปคดีตาม พ.ร.บ.จัดตั้งศาลแรงงานและ วิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๖ วรรคสอง และวรรคสาม คดีทั้งหาสิบเอ็ดสำนวน ศาลแรงงานภาค ๑ มีคำสั่งใหรวมการพิจารณาเปนคดีเดียวกัน โดยใหเรียกโจทกเรียงตามลำดับสำนวนวาโจทกที่ ๑ ถึงที่ ๕๑ และใหเรียกจำเลยทุกสำนวนวา จำเลย โจทกทั้งหาสิบเอ็ดฟองขอใหบังคับจำเลยจายคาตอบแทนการทำงานนอกเวลาทำงาน ปกติในวันทำงานพรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๗.๕ ตอป นับแตวันฟองเปนตนไปจนกวาจะชำระ เสร็จตามคำขอทายฟองของโจทกแตละคนแกโจทกทั้งหาสิบเอ็ด จำเลยใหการและแกไขคำใหการ ขอใหยกฟอง ระหวางพิจารณาของศาลแรงงานภาค ๑ โจทกทั้งหาสิบเอ็ดแถลงรับขอเท็จจริงโดยให คิดเวลาทำงานเฉพาะเวลาที่ขับรถ (ลอหมุน) ศาลแรงงานภาค ๑ พิพากษายกฟอง โจทกทั้งหาสิบเอ็ดอุทธรณ ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยวา ขอเท็จจริงยุติในชั้นพิจารณา ของศาลแรงงานภาค ๑ และตามที่ศาลแรงงานภาค ๑ ฟงมาวา จำเลยประกอบกิจการขนสงสินคา ทางบกโดยใชรถยนตบรรทุกสงสินคาใหแกหางสรรพสินคาเทสโก โลตัส โจทกทั้งหาสิบเอ็ดเปน ลูกจางจำเลยทำหนาที่ขับรถบรรทุกตูคอนเทนเนอรบรรจุสินคาไปสงสินคาใหแกหางสรรพสินคา เทสโก โลตัส ตามสาขาทั่วประเทศ ไดรับคาจางเปนสองสวนคือเงินเดือนและคาเที่ยว กำหนดจาย ทุกวันที่ ๒๕ และวันที่ ๑๕ ของเดือนตามลำดับ คาเที่ยวจายตามผลงานที่ทำไดในวันทำงาน โดยเหมารวมระยะเวลาทำงานปกติและเกินเวลาทำงานปกติเขาดวยกัน คำนวณตามระยะทางที่ ขับรถไปสงสินคาและระยะเวลาในการขับรถ และจายใหเปนรายเที่ยวในลักษณะเปนหนวยการทำงาน
๒๑๙ ในแตละหนวย จำเลยใชวิธีการกำหนดคาเที่ยวเพื่อตอบแทนการทำงานเกินเวลาทำงานปกติให แกลูกจางตลอดมา โจทกทั้งหาสิบเอ็ดกับลูกจางซึ่งเปนพนักงานขับรถคนอื่น นอกจากลูกจาง ๔๒ คน ผูเปนโจทกตามคำพิพากษาศาลฎีกาที่ ๓๖๓๑-๓๖๖๗/๒๕๕๒ มีขอตกลงเกี่ยวกับ สภาพการจางในขอบังคับเกี่ยวกับการทำงานฉบับใหมและในสัญญาจางฉบับใหม แตกตางไปจาก สภาพการจางเดิมของลูกจาง ๔๒ คน โดยมีขอตกลงเกี่ยวกับคาเที่ยวในชวงป ๒๕๕๑ และ ๒๕๕๒ ระบุ ไววาเปนเงินที่จำเลยจายใหแกลูกจางเพื่อตอบแทนการทำงานเกินเวลาทำงานปกติแบบเหมาจาย แลววินิจฉัยวา คาเที่ยวสวนที่เปนคาจางจายใหโดยคำนวณตามผลงานที่ลูกจางทำไดในเวลา ทำงานปกติของวันทำงาน คาเที่ยวตั้งแตวันที่ ๑ พฤศจิกายน ๒๕๕๕ ถึงวันที่ ๑ (ที่ถูก วันที่ ๑๐) พฤษภาคม ๒๕๕๙ ขาดอายุความสองปตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชยมาตรา ๑๙๓/๓๔ โจทกทั้งหาสิบเอ็ดมีสิทธิฟองเรียกคาตอบแทนการทำงานเกินเวลาทำงานปกติในวันทำงานสำหรับ การขับรถนับแตวันที่ ๑๐ พฤษภาคม ๒๕๕๙ ถึงวันที่ ๓๑ ตุลาคม ๒๕๖๑ เทานั้น แมเดิมหลักเกณฑ การจายคาเที่ยวจะไมมีกำหนดไวในขอบังคับเกี่ยวกับการทำงานฉบับเดิม แตมีการตกลงกันใหม ตางหากและปฏิบัติตอกันมาตลอด และตอมามีการแกไขขอบังคับเกี่ยวกับการทำงานในหมวดที่ ๕ ขอ ๕.๑ ตามสำเนาขอบังคับเกี่ยวกับการทำงาน ซึ่งกำหนดวา จำเลยจะจายคาตอบแทนเรียกวา คาเที่ยว เปนการเหมาจายโดยรวมคาตอบแทนการทำงานลวงเวลาและการทำงานเกินเวลาทำงาน ปกติอยูในคาเที่ยว โดยโจทกทั้งหาสิบเอ็ดไมคัดคาน ขอกำหนดดังกลาวจึงเปนสภาพการจางโดย ปริยาย จำเลยไมมีคาเที่ยวหรือคาทำงานเกินเวลาทำงานปกติคางชำระตอโจทกทั้งหาสิบเอ็ด มีปญหาที่ตองวินิจฉัยตามอุทธรณของโจทกทั้งหาสิบเอ็ดวาคาเที่ยวเปนคาจาง ตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๕ หรือเปนคาตอบแทนการทำงานเกิน เวลาทำงานปกติในวันทำงานตามกฎกระทรวง ฉบับที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๔๑) และตั้งแตวันที่ ๑๐ พฤษภาคม ๒๕๕๙ ถึงวันที่ ๓๑ ตุลาคม ๒๕๖๐ จำเลยตองจายคาตอบแทนการทำงานเกินเวลา ทำงานปกติในวันทำงานใหแกโจทกทั้งหาสิบเอ็ดหรือไม เพียงใด เห็นวา พระราชบัญญัติคุมครอง แรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๕ นิยามคำวา “คาจาง” หมายความวาเงินที่นายจางและลูกจางตกลง กันจายเปนคาตอบแทน ในการทำงานตามสัญญาจางสำหรับระยะเวลาการทำงานปกติเปน รายชั่วโมง รายวัน รายสัปดาหรายเดือน หรือระยะเวลาอื่น หรือจายใหโดยคำนวณตามผลงานที่ลูกจาง ทำไดในเวลาทำงานปกติของวันทำงาน และใหหมายความรวมถึงเงินที่นายจางจายใหแกลูกจาง ในวันหยุดและวันลาที่ลูกจางมิไดทำงาน แตลูกจางมีสิทธิไดรับตามพระราชบัญญัตินี้ นอกจากนี้ ในงานขนสงทางบกตองอยูภายใตบังคับกฎกระทรวงฉบับที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๔๑) ออกโดยอาศัย อำนาจตามความในมาตรา ๖ และมาตรา ๒๒ แหงพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑
๒๒๐ ซึ่งขอ ๖ กำหนดวา “ในกรณีที่นายจางใหลูกจางในงานขนสงทางบกทำงานลวงเวลาในวันทำงาน และทำงานลวงเวลาในวันหยุด ใหนายจางจายคาตอบแทนเปนเงินเทากับอัตราคาจางตอชั่วโมง ในวันทำงานตามจำนวนชั่วโมงที่ทำ เวนแตนายจางตกลงจายคาลวงเวลาหรือคาลวงเวลาในวันหยุด ใหแกลูกจางดังกลาว” คดีนี้ขอเท็จจริงในชั้นพิจารณาของศาลแรงงานภาค ๑ รับฟงเปนที่ยุติ แลววา งานที่โจทกทั้งหาสิบเอ็ดตองปฏิบัติใหแกจำเลยคือการขับรถบรรทุกตูคอนเทนเนอรบรรจุ สินคาไปสงที่หางสรรพสินคาเทสโก โลตัส ตามสาขาตาง ๆ ทั่วประเทศ มีวันทำงานเปนรอบรอบละ ๖ วัน ติดตอกันแลวจึงหยุดพัก ๑ วัน ไดรับคาจางเปน ๒ สวน สวนแรกเปนเงินเดือนและอีกสวน หนึ่งเปนคาเที่ยว กำหนดจายทุกวันที่ ๒๕ และวันที่ ๑๕ ของเดือนตามลำดับ คาเที่ยวที่จำเลย กำหนดเปนเงินที่จำเลยจายโดยคำนึงถึงปจจัยตาง ๆ ซึ่งรวมถึงระยะเวลาในการทำงานที่โจทก แตละคนตองทำงานเกินเวลาทำงานปกติเขาไวดวย ดังนี้ คาเที่ยวจึงเปนเงินที่จำเลยจาย เปนคา ตอบแทนในการทำงานในวันทำงานใหแกโจทกทั้งหาสิบเอ็ดเมื่อมีการขับรถบรรทุกตูคอนเทนเนอร ตามคำสั่งของจำเลยทั้งในเวลาทำงานปกติและนอกเวลาทำงานปกติ ยอมถือไดวา คาเที่ยวสำหรับ โจทกทั้งหาสิบเอ็ดเปนคาจางตามผลงานสำหรับการขับรถทั้งที่เปนจำนวนชั่วโมงทำงานปกติ (ในเวลาทำงานปกติ) และเปนคาตอบแทนการทำงานเกินเวลาทำงานปกติในวันทำงานตามจำนวน ชั่วโมงที่ทำปะปนอยูดวยกัน กับคาจางของโจทกทั้งหาสิบเอ็ดแตละคนในคดีนี้จึงไดแกเงินเดือน ประจำรวมกับคาเที่ยวเฉพาะสวนที่เปนการขับรถที่เปนจำนวนชั่วโมงทำงานปกติ แตโดยที่ คาตอบแทนการทำงานเกินเวลาทำงานปกติในวันทำงานที่โจทกแตละคนมีสิทธิไดรับในชวงเวลา ตั้งแตวันที่ ๑๐ พฤษภาคม ๒๕๕๙ ถึงวันที่ ๓๑ ตุลาคม ๒๕๖๐ จำตองอาศัยฐานขอมูลอัตรา คาจางตอชั่วโมงในวันทำงานซึ่งตองรวมคำนวณจากคาจางทั้งสวนเงินเดือนประจำและคาจางตาม ผลงานสำหรับการขับรถที่เปนจำนวนชั่วโมงทำงานปกติของแตละวันทำงาน กับฐานขอมูลจำนวน ชั่วโมงการทำงานเกินเวลาทำงานปกติในแตละวันทำงานตามความเปนจริงของโจทกแตละคน ซึ่งฐานขอมูลดังกลาวนี้แตกตางกัน และเมื่อคำนวณเปนคาตอบแทนการทำงานเกินเวลาทำงาน ปกติในวันทำงานของโจทกแตละคนในชวงเวลาดังกลาวอาจมีจำนวนนอยกวา เทากับ หรือมากกวา จำนวนเงินคาเที่ยวเหมาจายตามขอบังคับเกี่ยวกับการทำงาน ขอ ๕.๑ ก็เปนได ดังนี้ การที่ ขอบังคับเกี่ยวกับการทำงาน ขอ ๕.๑ กำหนดใหคาเที่ยว เปนการเหมาจายรวมคาตอบแทน การทำงานลวงเวลาและการทำงานเกินเวลาทำงานปกติไวดวยกันแลวในทุกกรณีจึงขัดตอกฎกระทรวง ฉบับที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๔๑) ขอ ๖ ยอมไมมีผลใชบังคับ ทั้งนี้ การจะไดฐานขอมูลทั้งสองดังกลาว จะตองไดขอเท็จจริงวา ในชวงเวลาดังกลาว โจทกแตละคนมีวันทำงานคือวันใดบาง ในแตละวัน ทำงานนั้นโจทกแตละคนทำงานเกินเวลาทำงานปกติหรือไม กี่ชั่วโมง โดยถาไมมีเวลาทำงานที่
๒๒๑ เกินเวลาทำงานปกติ คาเที่ยวที่จำเลยจายใหแกโจทกแตละคนในวันนั้นทั้งจำนวนก็จะถือเปน คาจางตามผลงานสำหรับการทำงานในเวลาทำงานปกติ แตหากมีชั่วโมงทำงานเกินเวลาทำงานปกติ คาเที่ยวที่จำเลยจายใหแกโจทกแตละคนในวันทำงานนั้นจะมีทั้งคาจางตามผลงานสำหรับการ ทำงานที่เปนจำนวนชั่วโมงทำงานปกติ และเปนคาตอบแทนการทำงานเกินเวลาทำงานปกติใน วันทำงานปะปนอยูดวยกันจะตองนำคาเที่ยวในวันที่มีชั่วโมงทำงานเกินเวลาทำงานปกตินี้ หารดวยจำนวนชั่วโมงทำงานทั้งหมดในวันทำงานไดเปนอัตราคาเที่ยวตอชั่วโมงในวันทำงานนั้น ใหนำมาคูณแปดอันเปนจำนวนชั่วโมงทำงานปกติก็จะไดคาจางเฉพาะสวนที่เปนคาจางตามผลงาน สำหรับการทำงานในเวลาทำงานปกติในวันทำงานนั้น เมื่อนำคาเที่ยวที่จำเลยจายใหแกโจทก แตละคนในวันทำงานลบดวยคาจางตามผลงานสำหรับการทำงานในเวลาทำงานปกติในวันทำงาน นั้นก็จะไดเปนคาตอบแทนการทำงานเกินเวลาทำงานปกติในวันทำงานนั้นที่จำเลยไดจายตามจริง ใหแกโจทกแตละคนไป (หากลบแลวไมเหลือผลลัพธเลยก็ถือไดวาในวันทำงานนั้น จำเลยยัง ไมไดจายคาตอบแทนการทำงานเกินเวลาทำงานปกติในวันทำงานนั้นใหแกโจทกแตละคนเลย) แลวนำมาเปรียบเทียบกับคาตอบแทนการทำงานเกินเวลาทำงานปกติในวันทำงานนั้นที่ถูกตอง ตามกฎกระทรวงฉบับที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๔๑) ขอ ๖ ซึ่งจะตองคำนวณไดจากฐานขอมูลอัตราคาจาง ตอชั่วโมงในวันทำงาน คูณกับฐานขอมูลจำนวนชั่วโมงการทำงานเกินเวลาทำงานปกติในวันทำงาน ทั้งนี้ฐานขอมูลอัตราคาจางตอชั่วโมงในวันทำงานของแตละวันทำงานก็โดยนำคาจางสวนเงินเดือน ประจำหารสามสิบไดเปนคาจางสวนเงินเดือนประจำในอัตราหนึ่งวัน ใหนำมาบวกกับคาจางตาม ผลงานสำหรับการขับรถที่เปนจำนวนชั่วโมงทำงานปกติในวันทำงานนั้นไดเปนอัตราคาจางตอวัน ในวันทำงานนั้น เมื่อหารดวยแปดอันเปนจำนวนชั่วโมงทำงานปกติก็จะไดอัตราคาจางตอชั่วโมง ในวันทำงานนั้น สวนฐานขอมูลจำนวนชั่วโมงการทำงานเกินเวลาทำงานปกติของแตละวันทำงาน ดูจากในวันทำงานนั้นโจทกแตละคนทำงานกี่ชั่วโมง เกิน ๘ ชั่วโมงหรือไม ถาไมเกิน ๘ ชั่วโมง คาเที่ยวที่จำเลยจายไปในวันทำงานทั้งจำนวนก็จะถือเปนคาจางตามผลงานสำหรับการทำงาน ในเวลาทำงานปกติในวันทำงานดังกลาวมาแลว แตหากเกิน ๘ ชั่วโมงไปกี่ชั่วโมงก็จะไดจำนวน ชั่วโมงทำงานเกินเวลาทำงานปกติในวันทำงานดังกลาว เมื่อนำอัตราคาจางตอชั่วโมงในวันทำงาน มาคูณกับจำนวนชั่วโมงการทำงานเกินเวลาทำงานปกติในวันทำงานนั้นก็จะไดผลลัพธคาตอบแทน การทำงานเกินเวลาทำงานปกติในวันทำงานนั้นที่ถูกตองตามกฎกระทรวงฉบับที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๔๑) ขอ ๖ ตัวอยางเชน ลูกจางรายหนึ่งเปนพนักงานขับรถบรรทุกตูคอนเทนเนอร ไดรับคาจางเปนเงิน เดือนประจำเดือนละ ๙,๖๐๐ บาท และคาเที่ยวตามระยะเวลาที่ทำงาน ไดขับรถนำสินคาจาก ศูนยกระจายสินคากรุงเทพมหานครไปสงยังสถานที่นายจางมอบหมายที่จังหวัดเชียงใหม แลวขับรถ
๒๒๒ กลับถึงศูนยกระจายสินคาคิดเปน ๑ เที่ยว ใชเวลาขับรถ ๒๐ ชั่วโมง ไดรับคาเที่ยว ๔๐๐ บาท คาจางของลูกจางในวันทำงานนั้นคือ เงินเดือนประจำเฉลี่ยตอวัน ๓๒๐ บาท (๙,๖๐๐ บาท หาร ดวย ๓๐ วัน) รวมกับคาจางตามผลงานในสวนคาเที่ยวเฉพาะสวนที่เปนการขับรถที่เปนจำนวน ชั่วโมงทำงานปกติในวันทำงานนั้น ๑๖๐ บาท (๔๐๐ บาท หาร ๒๐ ชั่วโมง คูณ ๘ ชั่วโมง) แลว คิดเปนเงิน ๔๘๐ บาท อัตราคาจางตอชั่วโมงในวันทำงานนั้นจึงเทากับ ๖๐ บาท (๔๘๐ หาร ๘) สวนจำนวนชั่วโมงทำงานเกินเวลาทำงานปกติในวันทำงานนั้นคือ ๑๒ ชั่วโมง (๒๐ ลบ ๘) ดังนี้ ลูกจางรายดังกลาวจะตองไดรับคาตอบแทนการทำงานเกินเวลาทำงานปกติในวันทำงานเปนเงิน เทากับอัตราคาจางตอชั่วโมงในวันทำงานตามจำนวนชั่วโมงที่ทำตามกฎกระทรวง ฉบับที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๔๑) คือ ๖๐ คูณกับ ๑๒ คิดเปนเงิน ๗๒๐ บาท แตนายจางจายคาตอบแทนการทำงาน เกินเวลาทำงานปกติในวันทำงานในสวนคาเที่ยวแลว ๒๔๐ บาท (คาเที่ยวที่จาย ๔๐๐ บาท ลบ คาจางตามผลงานในสวนคาเที่ยวเฉพาะสวนที่เปนการทำงานในเวลาทำงานปกติในวันทำงานนั้น ๑๖๐ บาท) นายจางจึงจายคาตอบแทนการทำงานเกินเวลาทำงานปกติในวันทำงานนั้นนอยกวา ที่กฎกระทรวง ฉบับที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๔๑) ขอ ๖ กำหนดไว เปนเงิน ๔๘๐ บาท (๗๒๐ ลบ ๒๔๐) และมีหนาที่ตองจายคาตอบแทนการทำงานเกินเวลาทำงานปกติในวันทำงานนั้นเพิ่มอีก ๔๘๐ บาท และดวยแนวทางนี้ จะทำใหทราบวา รวมตลอดชวงเวลาตั้งแตวันที่ ๑๐ พฤษภาคม ๒๕๕๙ ถึง วันที่ ๓๑ ตุลาคม ๒๕๖๐ จำเลยตองจายคาตอบแทนการทำงานเกินเวลาทำงานปกติในวันทำงาน เพิ่มขึ้นอีกหรือไม เพียงใด แตศาลแรงงานภาค ๑ ยังไมไดฟงขอเท็จจริงวา ในชวงเวลาตั้งแตวันที่ ๑๐ พฤษภาคม ๒๕๕๙ ถึงวันที่ ๓๑ ตุลาคม ๒๕๖๐ โจทกแตละคนมีวันทำงานคือวันใดบาง แตละ วันทำงานนั้นเปนจำนวนชั่วโมงทำงานปกติกี่ชั่วโมงและเปนจำนวนชั่วโมงทำงานเกินเวลาทำงาน ปกติกี่ชั่วโมง คิดเปนอัตราคาจางตอชั่วโมงในแตละวันทำงานของโจทกแตละคนเปนจำนวนเทาใด จำเลยจายคาเที่ยวในแตละวันทำงานใหแกโจทกแตละคนแลวเทาใด และโจทกแตละคนมีสิทธิได รับคาตอบแทนการทำงานเกินเวลาทำงานปกติในวันทำงานเพิ่มเติมอีกหรือไม เพียงใด เปนเหตุ ใหศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมมีขอเท็จจริงเพียงพอที่จะพิพากษาถึงจำนวนคาตอบแทนการ ทำงานเกินเวลาทำงานปกติในวันทำงานที่ถูกตองสำหรับชวงเวลาตั้งแตวันที่ ๑๐ พฤษภาคม ๒๕๕๙ ถึงวันที่ ๓๑ ตุลาคม ๒๕๖๐ ใหแกโจทกแตละคนได จึงตองยอนสำนวนใหศาลแรงงาน ภาค ๑ ฟงขอเท็จจริงตามนัยดังกลาวขางตนกอน แลวพิพากษาคดีเสียใหมตามรูปคดี และเมื่อ วินิจฉัยเชนนี้แลว จึงไมจำตองวินิจฉัยอุทธรณของโจทกทั้งหาสิบเอ็ดที่เหลืออีกตอไป
๒๒๓ พิพากษาแกเปนวา ใหยกคำพิพากษาศาลแรงงานภาค ๑ เฉพาะประเด็นวา คาเที่ยว เปนคาจางตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๕ หรือเปนคาตอบแทนการ ทำงานเกินเวลาทำงานปกติในวันทำงานตามกฎกระทรวง ฉบับที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๔๑) ออกตาม ความในมาตรา ๖ และมาตรา ๒๒ แหงพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ ขอบังคับ เกี่ยวกับการทำงานขอ ๕.๑ เปนการเปลี่ยนแปลงสภาพการจางที่เกิดจากขอตกลงโดยปริยาย หรือไม และจำเลยตองจายคาตอบแทนการทำงานเกินเวลาทำงานปกติในวันทำงานใหแกโจทก ทั้งหาสิบเอ็ดหรือไม เพียงใด แลวใหศาลแรงงานภาค ๑ ฟงขอเท็จจริงเพิ่มเติมตามนัยดังกลาว ขางตน แลวพิพากษาคดีเสียใหมตามรูปคดี ตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณา คดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๖ วรรคสอง และวรรคสาม นอกจากที่แกใหเปนไปตาม คำพิพากษาศาลแรงงานภาค ๑. (สุจินต เชี่ยวชาญศิลป - วิชชุพล สุขสวัสดิ์ - วรศักดิ์ จันทรคีรี) วิฑูรย ตรีสุนทรรัตน - ยอ ฤทธิรงค สมอุดร - ตรวจ
๒๒๔ คำพิพากษาศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษที่ ๖๑๕ - ๖๓๑/๒๕๖๓ นางวีณา จารุโยธิน กับพวก โจทก บริษัทฮอนดาออโตโมบิล จำกัด หรือบริษัทฮอนดาออโตโมบิล ประเทศไทย) จำกัด กับพวก จำเลย พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑/๑ พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๔๕, ๕๔ วรรคหนึ่ง พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑/๑ วรรคสอง มีเจตนารมณคุมครอง ใหลูกจางรับเหมาคาแรงกับลูกจางตามสัญญาจางโดยตรงที่ทํางานในลักษณะเดียวกันได รับสิทธิประโยชนและสวัสดิการอยางเทาเทียมกัน ดังนั้น แมโจทกทั้งสิบเจ็ดจะเปนลูกจาง ของจําเลยที่ ๑ ซึ่งเปนผูประกอบกิจการก็ตาม แตการที่ลูกจางรับเหมาคาแรงจะมีสิทธิได รับสิทธิประโยชนและสวัสดิการที่เปนธรรมโดยไมเลือกปฏิบัติตามบทบัญญัติดังกลาวนั้น จะตองไดความวาลูกจางรับเหมาคาแรงทํางานในลักษณะเดียวกันกับลูกจางตามสัญญาจาง โดยตรงดวย เมื่องานที่ลูกจางรับเหมาคาแรงทําไมมีลักษณะเดียวกันกับที่ลูกจางตามสัญญา จางโดยตรงของจําเลยที่ ๑ ทํา จึงหาใชเปนกรณีที่จําเลยที่ ๑ ตองดําเนินการใหโจทก ทั้งสิบเจ็ดไดรับสิทธิประโยชนและสวัสดิการที่เปนธรรมเชนเดียวกับลูกจางตามสัญญาจาง โดยตรงโดยไมเลือกปฏิบัติไม การสืบพยานในคดีแรงงานเปนดุลพินิจของศาลที่เห็นสมควรเพื่อประโยชนแหง ความยุติธรรมที่จะเรียกพยานหลักฐานใดมาสืบหรือไมก็ได อุทธรณของโจทกที่ ๑ ถึงที่ ๓ ที่ ๕ ถึงที่ ๘ ที่ ๑๒ ถึงที่ ๑๕ และที่ ๑๘ ถึงที่ ๒๑ ที่วา ศาลแรงงานภาค ๑ ไมไดใชอํานาจตาม พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๔๕ โดยหมายเรียก พยานบุคคลซึ่งเปนลูกจางตามสัญญาจางโดยตรงของจําเลยที่ ๑ ที่ปฏิบัติงานลักษณะ เดียวกันกับโจทกทั้งสิบเจ็ดมาสืบเอง ทั้งที่เห็นอยูแลววาโจทกทั้งสิบเจ็ดไมสามารถเอามา เบิกความได จึงเปนการโตแยงดุลพินิจในการรับฟงพยานหลักฐานของศาลแรงงานภาค ๑ เปนอุทธรณขอเท็จจริง ตองหามมิใหอุทธรณตาม พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณา คดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง
๒๒๕ แมอุทธรณของโจทกที่ ๑ ถึงที่ ๓ ที่ ๕ ถึงที่ ๘ ที่ ๑๒ ถึงที่ ๑๕ และที่ ๑๘ ถึงที่ ๒๑ จะเปนเรื่องการตีความบทบัญญัติตาม พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑/๑ วรรคสอง แตการวินิจฉัยปญหาดังกลาวไดจะตองพิจารณาขอเท็จจริงจากพยานบุคคล ประกอบวา ลูกจางตามสัญญาจางโดยตรงของจําเลยที่ ๑ ทํางานในลักษณะเดียวกันกับ โจทกทั้งสิบเจ็ดหรือไมอยางไรเสียกอน จึงเปนการโตแยงดุลพินิจในการรับฟงพยานหลักฐาน ของศาลแรงงานภาค ๑ เพื่อนําไปสูการวินิจฉัยขอกฎหมาย เปนอุทธรณในขอเท็จจริง ที่ศาลแรงงานภาค ๑ ไดวินิจฉัยเปนยุติแลว ตองหามมิใหอุทธรณตาม พ.ร.บ. จัดตั้ง ศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง คดีทั้งสิบเจ็ดสำนวนนี้ เดิมศาลแรงงานภาค ๑ สั่งใหรวมพิจารณาเปนคดีเดียวกันกับ คดีหมายเลขแดงที่ ๒๒๙/๒๕๕๘ คดีหมายเลขแดงที่ ๒๓๔/๒๕๕๘ คดีหมายเลขแดงที่ ๒๓๘/๒๕๕๘ และคดีหมายเลขแดงที่ ๒๔๑/๒๕๕๘ ของศาลแรงงานภาค ๑ โดยใหเรียกโจทกในคดีดังกลาววา โจทกที่ ๔ ที่ ๙ ที่ ๑๓ และที่ ๑๖ กับใหเรียกโจทกในคดีทั้งสิบเจ็ดสำนวนนี้วา โจทกที่ ๑ ถึงที่ ๓ ที่ ๕ ถึงที่ ๘ ที่ ๑๐ ถึงที่ ๑๒ ที่ ๑๔ ที่ ๑๕ และที่ ๑๗ ถึงที่ ๒๑ แตคดีสำหรับโจทกที่ ๔ ที่ ๙ ที่ ๑๓ และที่ ๑๖ ยุติไปตามคำสั่งอนุญาตใหถอนฟองของศาลแรงงานภาค ๑ คงขึ้นมาสูการพิจารณา ของศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษเฉพาะคดีทั้งสิบเจ็ดสำนวนนี้ โจทกทั้งสิบเจ็ดสำนวนฟอง ขอใหบังคับจำเลยทั้งสองจายคาจาง สิทธิประโยชนและ สวัสดิการตามจำนวนตามคำขอทายฟองของโจทกแตละคนพรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๑๕ ตอป ทุกระยะ ๗ วัน นับแตวันผิดนัดเปนตนไปจนกวาจะชำระเสร็จแกโจทกแตละคน จำเลยทั้งสองทุกสำนวนใหการ ขอใหยกฟอง ศาลแรงงานภาค ๑ พิพากษายกฟอง โจทกทั้งสิบเจ็ดอุทธรณ ศาลฎีกาแผนกคดีแรงงานพิพากษายกคำพิพากษาศาลแรงงานภาค ๑ ใหศาลแรงงาน ภาค ๑ ฟงขอเท็จจริงเพิ่มเติมในประเด็นลักษณะงานของโจทกทั้งสิบเจ็ดเมื่อเปรียบเทียบกับลูกจาง ตามสัญญาจางโดยตรงของจำเลยที่ ๑ วามีลักษณะเดียวกันหรือไม และไดรับสิทธิประโยชนและ สวัสดิการที่เปนธรรมโดยไมเลือกปฏิบัติหรือไม แลวพิพากษาใหมตามรูปคดี ศาลแรงงานภาค ๑ พิพากษายกฟอง
๒๒๖ โจทกทั้งสิบเจ็ดสำนวนอุทธรณ ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษแผนกคดีแรงงานตรวจวินิจฉัยวา ศาลแรงงานภาค ๑ รับฟง ขอเท็จจริงยุติวา โจทกทั้งสิบเจ็ดเปนลูกจางจำเลยที่ ๒ โดยจำเลยที่ ๒ จัดใหโจทกทั้งสิบเจ็ดซึ่ง เปนลูกจางรับเหมาคาแรงไปปฏิบัติงานที่หนวยงานสงมอบรถยนตใหมของจำเลยที่ ๑ โดยโจทก ที่ ๑ ทำหนาที่พนักงานเคลือบฟลม โจทกที่ ๒ ที่ ๓ ที่ ๕ และที่ ๖ ทำหนาที่พนักงานขับรถที่ทำ การตรวจสอบคุณภาพเรียบรอยแลวไปจอด ณ สถานที่ที่จำเลยที่ ๑ กำหนดไว โจทกที่ ๗ ทำหนาที่ พนักงานตรวจสอบคุณภาพภายนอกรถยนตหลังจากที่ทำการประกอบเสร็จแลว โจทกที่ ๘ และ ที่ ๑๘ ถึงที่ ๒๐ ทำหนาที่พนักงานลางรถหลังจากที่คนขับรถจอดรถและลงจากรถ แลวพนักงาน ตรวจสอบ หลังจากนั้นจะทำการฉีดน้ำและใชผาเช็ดทำความสะอาดใหเรียบรอยกอนเขาสูขั้นตอน การตรวจสอบคุณภาพ โจทกที่ ๑๐ ถึงที่ ๑๒ ทำหนาที่ลางรถหลังจากที่พนักงานตรวจสอบ RE-PDI และพนักงานขับรถขับเขาชองทำความสะอาดแลว โจทกที่ ๑๐ ถึงที่ ๑๒ จะทำความสะอาดให เรียบรอยกอนเขาสูการตรวจสอบคุณภาพ โจทกที่ ๑๔ ที่ ๑๕ และที่ ๑๗ ทำหนาที่พนักงานตรวจสอบ คุณภาพภายนอกรถยนตที่ประกอบเสร็จแลว และโจทกที่ ๒๑ ทำหนาที่พนักงานบันทึกขอมูล ทำการตรวจสอบคุณภาพภายนอกรถยนตเปนขั้นตอนสุดทาย และฟงขอเท็จจริงเพิ่มเติมตาม คำพิพากษาศาลฎีกาวา งานในตำแหนงหนาที่การงานที่โจทกทั้งสิบเจ็ดทำไมมีลูกจางตามสัญญา จางโดยตรงของจำเลยที่ ๑ ทำในลักษณะเดียวกันกับโจทกทั้งสิบเจ็ดที่จะเปนขอเปรียบเทียบกัน ไดวาโจทกทั้งสิบเจ็ดมีสิทธิไดรับประโยชนและสวัสดิการตาง ๆ นอยกวาลูกจางตามสัญญาจาง โดยตรงในตำแหนงเดียวกัน ที่ไมเปนธรรมหรือโดยเลือกปฏิบัติอยางไร แลววินิจฉัยวา โจทก ทั้งสิบเจ็ดไมมีสิทธิเรียกรองคาจางและสิทธิประโยชนและสวัสดิการจากจำเลยทั้งสอง คดีมีปญหาวินิจฉัยตามอุทธรณของโจทกที่ ๑ ถึงที่ ๓ ที่ ๕ ถึงที่ ๘ ที่ ๑๒ ที่ ๑๔ ที่ ๑๕ และที่ ๑๘ ถึงที่ ๒๑ ประการแรกวา ตำแหนงงานของโจทกทั้งสิบเจ็ดมีลูกจางโดยตรงตามสัญญา จางของจำเลยที่ ๑ ทำงานอยูดวยทุกตำแหนง เมื่อโจทกที่ ๑ ถึงที่ ๓ ที่ ๕ ถึงที่ ๘ ที่ ๑๒ ที่ ๑๔ ที่ ๑๕ และที่ ๑๘ ถึงที่ ๒๑ เปนลูกจางจำเลยที่ ๑ แลว โจทกที่ ๑ ถึงที่ ๓ ที่ ๕ ถึงที่ ๘ ที่ ๑๒ ที่ ๑๔ ที่ ๑๕ และที่ ๑๘ ถึงที่ ๒๑ ยอมตองปฏิบัติตามขอบังคับเกี่ยวกับสภาพการจางของจำเลยที่ ๑ เชนเดียวกับลูกจางโดยตรงตามสัญญาจางของจำเลยที่ ๑ ดังนั้น โจทกที่ ๑ ถึงที่ ๓ ที่ ๕ ถึงที่ ๘ ที่ ๑๒ ที่ ๑๔ ที่ ๑๕ และที่ ๑๘ ถึงที่ ๒๑ จึงชอบที่จะไดรับสิทธิประโยชนและสวัสดิการที่เปนธรรม โดยไมเลือกปฏิบัติเชนเดียวกันตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑/๑ วรรคสอง คำวินิจฉัยของศาลแรงงานภาค ๑ จึงไมชอบดวยกฎหมาย เห็นวาพระราชบัญญัติ คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑/๑ วรรคสอง บัญญัติวา “ใหผูประกอบกิจการดำเนินการ ใหลูกจางรับเหมาคาแรงที่ทำงานในลักษณะเดียวกันกับลูกจางตามสัญญาจางโดยตรง ไดรับสิทธิ
๒๒๗ ประโยชนและสวัสดิการที่เปนธรรมโดยไมเลือกปฏิบัติ” อันมีเจตนารมณมุงหมายที่จะคุมครองให ลูกจางทั้งสองประเภทดังกลาวที่ทำงานในลักษณะเดียวกันไดรับสิทธิประโยชนและสวัสดิการอยาง เทาเทียมกัน ดังนั้น แมศาลฎีกาฟงขอเท็จจริงและวินิจฉัยวา โจทกที่ ๑ ถึงที่ ๓ ที่ ๕ ถึงที่ ๘ ที่ ๑๒ ที่ ๑๔ ที่ ๑๕ และที่ ๑๘ ถึงที่ ๒๑ เปนลูกจางจำเลยที่ ๑ ก็ตาม แตการที่ลูกจางรับเหมาคาแรงจะ มีสิทธิไดรับสิทธิประโยชนและสวัสดิการที่เปนธรรมโดยไมเลือกปฏิบัติตามบทบัญญัติดังกลาวนั้น จะตองไดความวาลูกจางรับเหมาคาแรงทำงานในลักษณะเดียวกันกับลูกจางตามสัญญาจาง โดยตรงดวย เมื่อขอเท็จจริงที่ศาลแรงงานภาค ๑ ฟงเปนยุติวา งานที่ลูกจางรับเหมาคาแรงทำ ไมมีลักษณะเดียวกันกับที่ลูกจางตามสัญญาจางโดยตรงของจำเลยที่ ๑ ทำ จึงหาใชเปนกรณีที่ ผูประกอบกิจการตองดำเนินการใหลูกจางรับเหมาคาแรงไดรับสิทธิประโยชนและสวัสดิการที่เปน ธรรมเชนเดียวกับลูกจางตามสัญญาจางโดยตรงโดยไมเลือกปฏิบัติตามบทบัญญัติดังกลาวไม โจทกที่ ๑ ถึงที่ ๓ ที่ ๕ ถึงที่ ๘ ที่ ๑๒ ที่ ๑๔ ที่ ๑๕ และที่ ๑๘ ถึงที่ ๒๑ จึงไมมีสิทธิไดรับคาจาง และสิทธิประโยชนและสวัสดิการตามฟองโจทกแตละคนจากจำเลยทั้งสอง ที่ศาลแรงงานภาค ๑ พิพากษามานั้น ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษเห็นพองดวย อุทธรณของโจทกที่ ๑ ถึงที่ ๓ ที่ ๕ ถึงที่ ๘ ที่ ๑๒ ที่ ๑๔ ที่ ๑๕ และที่ ๑๘ ถึงที่ ๒๑ ประการนี้ฟงไมขึ้น ที่โจทกที่ ๑ ถึงที่ ๓ ที่ ๕ ถึงที่ ๘ ที่ ๑๒ ที่ ๑๔ ที่ ๑๕ และที่ ๑๘ ถึงที่ ๒๑ อุทธรณ ประการตอมาวา ศาลแรงงานภาค ๑ ไมไดใชอำนาจตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและ วิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๔๕ เพื่อประโยชนแหงความยุติธรรมในอันที่จะใหได ความแจงชัด ในขอเท็จจริงแหงคดี โดยหมายเรียกพยานบุคคลซึ่งเปนลูกจางตามสัญญาจางโดยตรง ของจำเลยที่ ๑ ที่ปฏิบัติงานลักษณะเดียวกันกับโจทกทั้งสิบเจ็ดมาสืบเอง ทั้งที่ในชั้นพิจารณา ศาลแรงงานภาค ๑ เห็นอยูแลววาโจทกทั้งสิบเจ็ดไมสามารถเอามาเบิกความได คำพิพากษาของ ศาลแรงงานภาค ๑ จึงไมชอบดวยกฎหมายนั้น เห็นวา การสืบพยานในคดีแรงงานเปนดุลพินิจของ ศาลที่เห็นสมควร เพื่อประโยชนแหงความยุติธรรมที่จะเรียกพยานหลักฐานใดมาสืบหรือไมก็ได อุทธรณของโจทกที่ ๑ ถึงที่ ๓ ที่ ๕ ถึงที่ ๘ ที่ ๑๒ ที่ ๑๔ ที่ ๑๕ และที่ ๑๘ ถึงที่ ๒๑ จึงเปนการ โตแยงดุลพินิจในการรับฟงพยานหลักฐานของศาลแรงงานภาค ๑ อันเปนอุทธรณในขอเท็จจริง ซึ่งตองหามมิใหอุทธรณ ตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมรับวินิจฉัย สวนที่โจทกที่ ๑ ถึงที่ ๓ ที่ ๕ ถึงที่ ๘ ที่ ๑๒ ที่ ๑๔ ที่ ๑๕ และที่ ๑๘ ถึงที่ ๒๑ อุทธรณ วาศาลแรงงานภาค ๑ ตีความคำวา “งานลักษณะเดียวกัน” ตามมาตรา ๑๑/๑ วรรคสองแหง พระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ อยางแคบ ไมเปนไปตามเจตนารมณของกฎหมาย
๒๒๘ ทำใหลูกจางรับเหมาคาแรงเสียเปรียบ เปนการไมชอบนั้น เห็นวา แมอุทธรณดังกลาวจะเปนเรื่อง การตีความบทบัญญัติตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑/๑ วรรคสอง ก็ตาม แตการจะวินิจฉัยปญหาดังกลาวไดจะตองพิจารณาขอเท็จจริงจากพยานบุคคลประกอบวา ลูกจางตามสัญญาจางโดยตรงของจำเลยที่ ๑ ทำงานในลักษณะเดียวกันกับโจทกทั้งสิบเจ็ดหรือไม อยางไรเสียกอน เทากับเปนการอุทธรณโตแยงดุลพินิจในการรับฟงพยานหลักฐานของศาลแรงงาน ภาค ๑ เพื่อนำไปสูการวินิจฉัยขอกฎหมาย อันเปนอุทธรณในขอเท็จจริงที่ศาลแรงงานภาค ๑ ไดวินิจฉัยเปนยุติแลว จึงเปนกรณีที่ตองหามมิใหอุทธรณตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและ วิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมรับ วินิจฉัยเชนกัน ที่โจทกที่ ๑๐ ที่ ๑๑ และที่ ๑๗ อุทธรณวา แมโจทกที่ ๑๐ ที่ ๑๑ และที่ ๑๗ จะไมมีพยาน ซึ่งเปนลูกจางโดยตรงของจำเลยที่ ๑ มาเบิกความก็ตาม ก็ถือไดวาไดนำสืบถึงลักษณะการทำงาน ของโจทกที่ ๑๐ ที่ ๑๑ และที่ ๑๗ กับลูกจางโดยตรงของจำเลยที่ ๑ ซึ่งมีลักษณะเหมือนกันแลว เพราะพยานโจทกที่ ๑๐ ที่ ๑๑ และที่ ๑๗ ที่นำสืบมาไดรูเห็นและรับรูดวยตัวเองและเปนประจักษ พยานที่พบเห็นและรับทราบเหตุการณรวมทั้งคาจาง สวัสดิการ และสิทธิประโยชนตาง ๆ ของ จำเลยที่ ๑ นั้น เห็นวา ศาลแรงงานภาค ๑ ฟงขอเท็จจริงเปนยุติวา ในสวนงานและตำแหนงหนาที่ การงานที่โจทกที่ ๑๐ ที่ ๑๑ และที่ ๑๗ ทำ ไมมีลูกจางตามสัญญาจางโดยตรงของจำเลยที่ ๑ ทำในตำแหนงหนาที่เดียวกันกับโจทกที่ ๑๐ ที่ ๑๑ และที่ ๑๗ ที่โจทกที่ ๑๐ ที่ ๑๑ และที่ ๑๗ อุทธรณวาพยานหลักฐานของโจทกที่ ๑๐ ที่ ๑๑ และที่ ๑๗ ไดสืบถึงลูกจางรับเหมาคาแรงที่ทำงาน ในลักษณะเดียวกันกับลูกจางตามสัญญาจางโดยตรง จึงเปนการอุทธรณโตแยงดุลพินิจในการ รับฟงพยานหลักฐานของศาลแรงงานภาค ๑ เพื่อใหศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษฟงขอเท็จจริง แตกตางจากที่ศาลแรงงานภาค ๑ ฟงไว อันเปนอุทธรณในขอเท็จจริงซึ่งตองหามมิใหอุทธรณ ตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมรับวินิจฉัยเชนกัน พิพากษายืน. (สุจินต เชี่ยวชาญศิลป - วิชชุพล สุขสวัสดิ์ - วรศักดิ์ จันทรคีรี) กรรณิกา อัศวเมธา - ยอ สุโรจน จันทรพิทักษ - ตรวจ
๒๒๙ คำพิพากษาศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษที่ ๗๗๗/๒๕๖๓ บริษัทฮอนดา อารแอนดดี เซาทอีสท เอเซีย จำกัด โจทก นายนวพล ปลอดโปรง จำเลย พ.ร.บ. วาดวยขอสัญญาที่ไมเปนธรรม พ.ศ. ๒๕๔๐ มาตรา ๕ วรรคหนึ่ง พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๔/๑ การที่โจทกลงทุนสงจำเลยไปฝกงานที่บริษัทแมของโจทกที่ประเทศญี่ปุนดวยการ ออกคาใชจายทั้งหมดให นับเปนทางหนึ่งในการพัฒนาบุคลากรของโจทก ทั้งการฝกงาน ดังกลาวไมวาโจทกหรือจำเลยตางฝายตางไดรับประโยชนดวยกัน ถือไดวาเปนสัญญาตาง ตอบแทน ประกอบกับขอตกลงที่กำหนดใหจำเลยตองกลับมาทำงานใหแกโจทก มิฉะนั้น ตองชดใชคาใชจายในการฝกงานคืนโจทกพรอมเบี้ยปรับ มีลักษณะเปนการปกปองกิจการ ของโจทก นอกจากนี้ จำเลยสามารถเลือกไดวาจะกลับมาทำงานใหแกโจทก หรือชดใช คาใชจายในการฝกงานคืนโจทกพรอมเบี้ยปรับ จึงมิไดเปนการปดโอกาสและความสามารถ ในการประกอบกิจการหรือประกอบอาชีพการงานอื่นโดยเด็ดขาด แตจำเลยไปฝกงาน ๒ ป มีคาใชจายในการฝกงานเพียง ๒,๒๖๔,๖๑๔ บาท ขอตกลงที่กำหนดใหจำเลยตองกลับมา ทำงานใหแกโจทกในตำแหนงและหนาที่ที่โจทกกำหนดเปนเวลาถึง ๑๐ ป จึงนานเกินสมควร เปนขอตกลงที่ทำใหจำเลยตองรับภาระมากกวาที่จะพึงคาดหมายไดตามปกติ พิเคราะห ทางไดเสียอันชอบดวยกฎหมายของโจทกและจำเลยแลว จึงใหขอตกลงดังกลาวมีผลบังคับ ไดเพียง ๖ ป เทาที่เปนธรรมและพอสมควรแกกรณีตาม พ.ร.บ. วาดวยขอสัญญาที่ไมเปนธรรม พ.ศ. ๒๕๔๐ มาตรา ๕ วรรคหนึ่ง จำเลยสมัครใจเขาทำสัญญาการฝกงานระยะยาวที่ประเทศญี่ปุนกับโจทก แสดงวา เปนสัญญาที่อยูบนพื้นฐานนิติสัมพันธจางแรงงาน ถือวาเปนสัญญาที่เกี่ยวเนื่องหรือ เกิดขึ้นเนื่องจากการจางแรงงานที่อยูภายใตบังคับ พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๔/๑ และเมื่อไดวินิจฉัยขางตนมาแลววา ขอตกลงในสัญญาการฝกงานระยะยาว ที่ประเทศญี่ปุน ขอ ๓ ที่กำหนดใหจำเลยตองกลับมาทำงานใหแกโจทกในตำแหนงและ หนาที่ที่โจทกกำหนดเปนเวลาถึง ๑๐ ป เปนขอตกลงที่ทำใหจำเลยตองรับภาระมากกวา ที่จะพึงคาดหมายไดตามปกติ สถานะของโจทกยอมเหนือกวาจำเลย กรณีจึงเปนสัญญา ที่ทำใหนายจางไดเปรียบลูกจางเกินสมควร จึงใหสัญญาดังกลาวมีผลใชบังคับเพียง ๖ ป
๒๓๐ เทาที่เปนธรรมและพอสมควรแกกรณีตาม พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๔/๑ อนึ่ง ในสวนของคาเสียหาย เมื่อศาลแรงงานกลางวินิจฉัยวา คาเสียหายที่กำหนด วิธีการคำนวณไวในสัญญามีลักษณะเปนเบี้ยปรับและสูงเกินสวน สมควรลดลงโดยกำหนด ใหจำเลยชดใชคาเสียหายเทากับคาใชจายในการสงจำเลยไปฝกงานพรอมเบี้ยปรับ ๑ เทา หักตามสัดสวนของระยะเวลาที่จำเลยกลับมาทำงานใหแกโจทกแลว จึงเปนการที่ ศาลแรงงานกลางใชดุลพินิจในการกำหนดคาเสียหายอันเปนขอเท็จจริง เมื่อไมปรากฏวา การใชดุลพินิจดังกลาวเปนการไมชอบ ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมอาจกาวลวงเขาไป วินิจฉัยได โจทกฟอง ขอใหบังคับจำเลยชดใชคาเสียหาย ๙,๖๑๑,๗๕๖ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรา รอยละ ๑๕ ตอป ของตนเงินดังกลาว นับถัดจากวันฟองเปนตนไปจนกวาจะชำระเสร็จแกโจทก จำเลยใหการและฟองแยง ขอใหยกฟอง และบังคับโจทกโดยขอใหสัญญาการฝกงาน ระยะยาวที่ประเทศญี่ปุนระหวางโจทกกับจำเลยมีผลใชบังคับไดเพียง ๒ ป โจทกใหการแกฟองแยง ขอใหยกฟองแยง ระหวางพิจารณาของศาลแรงงานกลาง จำเลยขอสละประเด็นเรื่องฟองเคลือบคลุม ศาลแรงงานกลาง พิพากษาใหจำเลยชำระเงิน ๒,๙๐๖,๒๕๔.๖๓ บาท พรอมดอกเบี้ย อัตรารอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงินดังกลาว นับถัดจากวันฟอง (ฟองวันที่ ๘ มีนาคม ๒๕๖๒) เปนตนไปจนกวาจะชำระเสร็จแกโจทก คำขออื่นนอกจากนี้ใหยก และยกฟองแยง จำเลยอุทธรณ ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยวา ศาลแรงงานกลางฟงขอเท็จจริง และวินิจฉัยวา โจทกเปนนิติบุคคลประเภทบริษัทจำกัด ประกอบกิจการวิจัยและพัฒนาเกี่ยวกับ รถจักรยานยนต และเครื่องยนตเอนกประสงค เมื่อวันที่ ๑ ตุลาคม ๒๕๕๐ โจทกจางจำเลยเปน ลูกจางรายเดือน ตำแหนงสุดทายเปนผูชวยวิศวกรอาวุโส ระดับอาร ๕ (R๕) ไดรับคาจางเดือนละ ๖๒,๔๑๔ บาท ตอมาวันที่ ๑๕ ตุลาคม ๒๕๕๕ จำเลยทำสัญญาการฝกงานระยะยาวที่ประเทศ ญี่ปุนกับโจทก เพื่อเดินทางไปฝกงานที่ประเทศญี่ปุนระหวางวันที่ ๑ พฤศจิกายน ๒๕๕๕ ถึงวันที่ ๓๑ ตุลาคม ๒๕๕๗ โดยโจทกเปนผูออกคาใชจายใหทั้งหมด จำเลยไปฝกงาน ๒ ป โจทกเสีย คาใชจายในการสงจำเลยไปฝกงานสูง สวนจำเลยไดรับความรูความสามารถ และประสบการณ
๒๓๑ ในการทำงานจากตางประเทศติดตัว รวมทั้งทักษะทางภาษาญี่ปุน แมขอตกลงในสัญญาการฝกงาน ระยะยาวที่ประเทศญี่ปุน ขอ ๓ และขอ ๔ จะกำหนดใหจำเลยตองกลับมาทำงานใหแกโจทกหลัง จากเสร็จสิ้นการฝกงาน โดยไมลาออก หรือกระทำการใด ๆ ที่ไมเหมาะสม หรือไมสมควรจนเปน เหตุใหตองพนจากตำแหนงหนาที่การงานของโจทกอยางนอย ๕ ป ตอการสงไปฝกงาน ๑ ป จะเปนการจำกัดสิทธิหรือเสรีภาพในการประกอบอาชีพการงาน แตเปนเรื่องปกติที่บริษัทซึ่งประกอบ กิจการวิจัยและพัฒนาเชนโจทกจะใชสัญญาดังกลาวเพื่อพัฒนาบุคลากร ทั้งคูสัญญาตางไดรับ ประโยชนจึงมีลักษณะเปนสัญญาตางตอบแทน กอนทำสัญญาโจทกแจงใหจำเลยทราบถึง ขอกำหนดดังกลาวหลายครั้ง ในการเขาทำสัญญาไมปรากฏวาจำเลยตกอยูในภาวะจำยอม ลูกจาง ทุกคนที่โจทกสงไปฝกงานที่ประเทศญี่ปุนตั้งแตป ๒๕๕๒ เปนตนมาลวนใชขอตกลงเดียวกันกับ จำเลย เมื่อจำเลยกลับมาทำงานใหแกโจทกก็มิไดถูกตัดทอนคาตอบแทนการทำงาน ทั้งโจทก ยังไดรับการเลื่อนตำแหนงที่สูงขึ้นและปรับเพิ่มเงินสวัสดิการคาภาษาญี่ปุนใหแกโจทกอีกดวย ขอตกลงในสัญญาการฝกงานระยะยาวที่ประเทศญี่ปุน ขอ ๓ และขอ ๔ ไมทำใหโจทกไดเปรียบ จำเลย หรือทำใหจำเลยถูกจำกัดสิทธิหรือเสรีภาพตองรับภาระมากกวาที่จะพึงคาดหมายไดตาม ปกติ จึงไมใชขอสัญญาที่ไมเปนธรรมตามพระราชบัญญัติวาดวยขอสัญญาที่ไมเปนธรรม พ.ศ. ๒๕๔๐ สัญญาดังกลาวมีผลบังคับได กรณีไมมีเหตุที่จะกำหนดใหมีผลบังคับไดเพียง ๒ ป ตามที่ จำเลยฟองแยง นอกจากนี้ สัญญาการฝกงานระยะยาวที่ประเทศญี่ปุนเปนสัญญาที่แยกตางหาก จากสัญญาจางแรงงาน และมิไดเปนขอบังคับเกี่ยวกับการทำงาน ระเบียบหรือคำสั่งของนายจาง จึงไมใชกรณีสัญญาจางระหวางนายจางกับลูกจาง ขอบังคับเกี่ยวกับการทำงาน ระเบียบ หรือคำสั่ง ของนายจางที่ทำใหนายจางไดเปรียบลูกจางเกินสมควร สัญญาดังกลาวจึงไมขัดตอพระราชบัญญัติ คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๔/๑ อันศาลแรงงานกลางจะมีอำนาจสั่งใหมีผลใช บังคับเพียงเทาที่เปนธรรมและพอสมควรแกกรณี โจทกเสียคาใชจายในการสงจำเลยไปฝกงาน ๒,๒๖๔,๖๑๔ บาท โดยเงินเดือนและเงินพิเศษที่จายในประเทศไทย กับเงินเดือนและภาษีเงินได บุคคลธรรมดาที่จายในประเทศญี่ปุนเปนคาจาง ไมใชคาใชจายในการสงจำเลยไปฝกงาน จำเลย กลับมาทำงานใหแกโจทก ๓ ป ๗ เดือน หรือ ๔๓ เดือน แลวลาออกจากการเปนลูกจางโจทก คงเหลือระยะเวลาทำงานใหแกโจทกอีก ๗๗ เดือน จำเลยผิดสัญญา แตคาเสียหายที่กำหนดวิธี การคำนวณไวในสัญญาการฝกงานระยะยาวที่ประเทศญี่ปุน มีลักษณะเปนเบี้ยปรับและสูงเกินสวน สมควรลดลงโดยกำหนดใหจำเลยชดใชคาเสียหายเทากับคาใชจายในการสงจำเลยไปฝกงาน พรอม เบี้ยปรับ ๑ เทา หักตามสัดสวนของระยะเวลาที่จำเลยกลับมาทำงานใหแกโจทกแลว จำเลยตอง ชดใชคาเสียหายแกโจทก ๒,๙๐๖,๒๕๔.๖๓ บาท
๒๓๒ ที่จำเลยอุทธรณวา ขอตกลงในสัญญาการฝกงานระยะยาวที่ประเทศญี่ปุนระหวางโจทกกับ จำเลยที่กำหนดใหจำเลยตองกลับมาทำงานใหแกโจทก ๑๐ ป ขัดตอรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พ.ศ. ๒๕๖๐ ที่ใหสิทธิและเสรีภาพในการประกอบอาชีพของบุคคลนั้น เห็นวา จำเลยอุทธรณ ในขอที่ไมไดกลาวไวในคำใหการและฟองแยง จำเลยเพิ่งยกเรื่องนี้ขึ้นกลาวอางในชั้นอุทธรณ จึงเปนอุทธรณในขอที่ไมไดยกขึ้นวากันมาแลวโดยชอบในศาลแรงงานกลาง ไมชอบดวยประมวล กฎหมายวิธีพิจารณาความแพง มาตรา ๒๒๕ วรรคหนึ่ง ประกอบพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงาน และวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษ ไมรับวินิจฉัย ที่จำเลยอุทธรณวา นอกจากคาจางแลว คาเรียนภาษา คาตั๋วเครื่องบิน คาขนสง คาวีซา และคาที่พักที่จายในประเทศไทย ก็ไมถือวาเปนคาใชจายในการสงจำเลยไปฝกงาน ทั้งคาเรียน ภาษา เงินเตรียมตัว คาวีซา คาขนสง และคาที่พักที่จายในประเทศญี่ปุน ผูที่ออกใหจำเลย คือ บริษัทแมของโจทกหาใชโจทกไม โจทกจึงนำคาใชจายทั้งสองกรณีมารวมเปนคาใชจายในการสง จำเลยไปฝกงานไมไดนั้น เห็นวา อุทธรณของจำเลยดังกลาวเปนการโตแยงดุลพินิจในการรับฟง พยานหลักฐานเพื่อกำหนดคาเสียหายของศาลแรงงานกลางซึ่งฟงขอเท็จจริงวา เฉพาะเงินเดือน และเงินพิเศษที่จายในประเทศไทย กับเงินเดือนและภาษีเงินไดบุคคลธรรมดาที่จายในประเทศ ญี่ปุนเทานั้นที่ไมใชคาใชจายในการสงจำเลยไปฝกงานและโจทกเสียคาใชจายในการสงจำเลยไป ฝกงาน ๒,๒๖๔,๖๑๔ บาท อันเปนอุทธรณในขอเท็จจริง ซึ่งตองหามมิใหอุทธรณตามพระราชบัญญัติ จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง ศาลอุทธรณ คดีชำนัญพิเศษไมรับวินิจฉัย คดีมีปญหาวินิจฉัยตามอุทธรณของจำเลยวา ขอตกลงในสัญญาการฝกงานระยะยาวที่ ประเทศญี่ปุนระหวางโจทกกับจำเลย ขอ ๓ และขอ ๔ ทำใหจำเลยถูกจำกัดสิทธิหรือเสรีภาพตอง รับภาระมากกวาจะพึงคาดหมายไดตามปกติหรือไม และมีผลบังคับไดเพียงใด เห็นวา กอนทำสัญญา การฝกงานระยะยาวที่ประเทศญี่ปุน จำเลยทำงานเปนลูกจางโจทก มีหนาที่ในการเขียนแบบรางแบบ ของชิ้นสวนรถจักรยานยนต เมื่อโจทกประกอบกิจการวิจัย และพัฒนาเกี่ยวกับรถจักรยานยนต และเครื่องยนตอเนกประสงค การที่โจทกลงทุนสงจำเลยไปฝกงานที่บริษัทแมของโจทกที่ประเทศ ญี่ปุนดวยการออกคาใชจายทั้งหมดให นับเปนทางหนึ่งในการพัฒนาบุคลากรของโจทก การที่จำเลย กลับมาทำงานใหแกโจทกหลังจากเสร็จสิ้นการฝกงาน และจำเลยไดรับการเลื่อนตำแหนงที่สูงขึ้น รวมทั้งการปรับเพิ่มเงินสวัสดิการคาภาษาญี่ปุนใหแกจำเลย แสดงวาจำเลยมีความรู ประสบการณ และคุณวุฒิมากขึ้น จึงยอมเปนที่ตองการของบริษัทอื่นเพราะไมตองลงทุนสงคนไปฝกงาน ทั้งการ
๒๓๓ ฝกงานดังกลาวไมวาโจทกหรือจำเลยตางฝายตางไดรับประโยชนดวยกัน ถือไดวาเปนสัญญา ตางตอบแทน ประกอบกับขอตกลงที่กำหนดใหจำเลยตองกลับมาทำงานใหแกโจทก มิฉะนั้นตองชดใช คาใชจายในการฝกงานคืนโจทกพรอมเบี้ยปรับ มีลักษณะเปนการปกปองกิจการของโจทกไมให สูญเสียลูกจางที่อุตสาหลงทุนสงไปฝกงานจนมีความรู ประสบการณ และคุณวุฒิมากขึ้น และเปน ขอสนับสนุนความคาดหวังของโจทกที่มุงประสงคใหลูกจางนำความรูและประสบการณดังกลาวมา พัฒนากิจการของโจทก รวมทั้งถายทอดความรูและประสบการณที่ไดรับจากการฝกงานแกลูกจาง คนอื่น อันจะเปนประโยชนในการทำงานตอไป นอกจากนี้ จำเลยสามารถเลือกไดวาจะกลับมา ทำงานใหแกโจทก หรือชดใชคาใชจายในการฝกงานคืนโจทกพรอมเบี้ยปรับ จึงมิไดเปนการปด โอกาสและความสามารถในการประกอบกิจการหรือประกอบอาชีพการงานอื่นโดยเด็ดขาด ลูกจาง คนอื่นที่โจทกสงไปฝกงานตั้งแตป ๒๕๕๒ เปนตนมาตางก็ใชหลักเกณฑ วิธีการและมีรายละเอียด ขอตกลงในสัญญาเปนอยางเดียวกันกับจำเลย เมื่อจำเลยรับรูรายละเอียดขอตกลงในสัญญา ทั้งมี เวลาคิดไตรตรองถึงทางไดเสียแลวสมัครใจเขาทำสัญญาการฝกงานระยะยาวที่ประเทศญี่ปุนกับ โจทก จำเลยยอมคาดหมายถึงหนาที่ที่ตองรับผิดชอบตามสัญญาได แตจำเลยไปฝกงาน ๒ ป มีคาใชจายในการฝกงานเพียง ๒,๒๖๔,๖๑๔ บาท ขอตกลงที่กำหนดใหจำเลยตองกลับมาทำงาน ใหแกโจทกในตำแหนงและหนาที่ที่โจทกกำหนดเปนเวลาถึง ๑๐ ป จึงนานเกินสมควร เปน ขอตกลงที่ทำใหจำเลยตองรับภาระมากกวาที่จะพึงคาดหมายไดตามปกติ พิเคราะหทางไดเสีย อันชอบดวยกฎหมายของโจทกและจำเลยแลว จึงใหขอตกลงดังกลาวมีผลบังคับไดเพียง ๖ ป เทาที่ เปนธรรมและพอสมควรแกกรณีตามพระราชบัญญัติวาดวยขอสัญญาที่ไมเปนธรรม พ.ศ. ๒๕๔๐ มาตรา ๕ วรรคหนึ่ง ที่ศาลแรงงานกลางวินิจฉัยวาขอตกลงในสัญญาการฝกงานระยะยาวที่ประเทศ ญี่ปุน ขอ ๓ ไมทำใหจำเลยถูกจำกัดสิทธิหรือเสรีภาพ ตองรับภาระมากกวาที่จะพึงคาดหมายได ตามปกติ และมีผลบังคับไดนั้น ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมเห็นพองดวย อุทธรณของจำเลย ฟงขึ้นบางสวน คดีมีปญหาวินิจฉัยตามอุทธรณของจำเลยวา สัญญาการฝกงานระยะยาวที่ประเทศญี่ปุน ระหวางโจทกกับจำเลยอยูภายใตบังคับพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๔/๑ หรือไม และมีผลใชบังคับเพียงใด เห็นวา การที่โจทกสงจำเลยไปฝกงานที่ประเทศญี่ปุน เปนการดำเนินการตามโครงการของบริษัทแมของโจทก โดยมีวัตถุประสงคเพื่อสรางความเขาใจ ใหเกิดขึ้นในระดับนานาชาติผานงานวิจัยและพัฒนาดวยการทำงานในตางประเทศ ซึ่งการจะเขารวม โครงการหรือไมขึ้นอยูกับจำเลยทั้งสิ้น และเมื่อตัดสินใจเขารวมโครงการแลว จำเลยสมัครใจ เขาทำสัญญาการฝกงานระยะยาวที่ประเทศญี่ปุนกับโจทก แสดงวาเปนสัญญาที่อยูบนพื้นฐาน
๒๓๔ นิติสัมพันธจางแรงงาน ถือวาเปนสัญญาที่เกี่ยวเนื่องหรือเกิดขึ้นเนื่องจากการจางแรงงานที่อยู ภายใตบังคับพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๔/๑ และเมื่อไดวินิจฉัยขางตน มาแลววา ขอตกลงในสัญญาการฝกงานระยะยาวที่ประเทศญี่ปุน ขอ ๓ ที่กำหนดใหจำเลยตอง กลับมาทำงานใหแกโจทกในตำแหนงและหนาที่ที่โจทกกำหนดเปนเวลาถึง ๑๐ ป เปนขอตกลง ที่ทำใหจำเลยตองรับภาระมากกวาที่จะพึงคาดหมายไดตามปกติ สถานะของโจทกยอมเหนือกวา จำเลย กรณีจึงเปนสัญญาที่ทำใหนายจางไดเปรียบลูกจางเกินสมควร จึงใหสัญญาดังกลาวมีผล ใชบังคับเพียง ๖ ป เทาที่เปนธรรมและพอสมควรแกกรณีตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๔/๑ ที่ศาลแรงงานกลางวินิจฉัยมานั้น ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมเห็น พองดวย อุทธรณของจำเลยฟงขึ้น อนึ่ง เมื่อกำหนดใหขอตกลงในสัญญาการฝกงานระยะยาวที่ประเทศญี่ปุนระหวางโจทก กับจำเลยและสัญญาดังกลาว ขอ ๓ มีผลบังคับได และมีผลใชบังคับเพียง ๖ ป เทาที่เปนธรรมและ พอสมควรแกกรณี ในสวนของคาเสียหาย เมื่อศาลแรงงานกลางวินิจฉัยวา คาเสียหายที่กำหนด วิธีการคำนวณไวในสัญญามีลักษณะเปนเบี้ยปรับและสูงเกินสวน สมควรลดลงโดยกำหนดให จำเลยชดใชคาเสียหายเทากับคาใชจายในการสงจำเลยไปฝกงานพรอมเบี้ยปรับ ๑ เทา หักตาม สัดสวนของระยะเวลาที่จำเลยกลับมาทำงานใหแกโจทกแลว จึงเปนการที่ศาลแรงงานกลางใช ดุลพินิจในการกำหนดคาเสียหายอันเปนขอเท็จจริง เมื่อไมปรากฏวาการใชดุลพินิจดังกลาวเปน การไมชอบ ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมอาจกาวลวงเขาไปวินิจฉัยได ดังนั้น แมอุทธรณของ จำเลยจะฟงขึ้นแตก็ไมทำใหผลของคดีเปลี่ยนแปลงไป พิพากษายืน. (ไพรัช โปรงแสง - วิโรจน ตุลาพันธุ - ปณิธาน วิสุทธากร) กรรณิกา อัศวเมธา - ยอ สุโรจน จันทรพิทักษ - ตรวจ
๒๓๕ คำพิพากษาศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษที่ ๙๕๙/๒๕๖๓ นายเกรแฮม จอหน แฮรรีย โจทก บริษัทเชฟรอนประเทศไทย สำรวจและผลิต จำกัด ผูรอง นายไตรสรณ วรพิศุทธ ในฐานะพนักงาน ตรวจแรงงาน จำเลย พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑/๑ วรรคหนึ่ง สัญญาจางบริการที่ปรึกษาระหวาง บริษัท บ. กับผูรอง มุงประสงคตอความสำเร็จ ในการไดรับบริการดานการปรึกษาเปนสำคัญ มิไดมุงประสงคตอการจัดหาแรงงานมา ทำงานในกระบวนการผลิตหรือธุรกิจในความรับผิดชอบของผูรอง สัญญาดังกลาวจึงเปน สัญญาจางทำของ แมสัญญาคำสั่งบริการฉบับหลักเลขที่ ๑๑๘๒๖๘๔ จะมีบัญชีแนบทาย สัญญา ก ประเภทงาน ขอ ๑ ระบุวาผูรับจางจะตองใหบริการดานแรงงานตามที่ระบุไว เพิ่มเติมในคำสั่งบริการแตละฉบับ ก็เปนการระบุไวในสัญญาจางเปนการทั่วไป ไมได หมายเฉพาะเจาะจงถึงตัวโจทก และแมโจทกจะตองไปทำงานที่สำนักงานของผูรองซึ่งตั้งอยูที่ เลขที่ ๑๙ อาคารไทยพาณิชยปารคพลาซา ถนนรัชดาภิเษก แขวงจตุจักร เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร โดยตองทำงานสัปดาหละ ๕ วัน วันละ ๘ ชั่วโมง เมื่อทำงานที่ทำงาน บนฝง หากปฏิบัติงานนอกชายฝงใหทำงานทุกวัน วันละ ๑๒ ชั่วโมง และไดรับคาจางอัตรา สุดทายวันละ ๑,๕๑๑ ดอลลารสหรัฐ โดยจายคาจางเดือนละครั้ง ตามที่ผูรองกำหนดก็เปน การปฏิบัติไปตามเงื่อนไขที่ระบุไวในสัญญาระหวางผูรองกับบริษัท บ. ซึ่งเปนนายจางของ โจทก เพื่อใหงานสำเร็จตามสัญญาจางที่ปรึกษาเทานั้น มิใชเปนกรณีที่ผูรองใชอำนาจ ควบคุมบังคับบัญชาโจทก อันจะทำใหสัญญาจางบริการระหวางผูรองกับบริษัท บ. กลายมาเปนสัญญาจางแรงงาน โจทกจึงไมใชลูกจางเหมาคาแรง อันจะถือวาผูรองเปน นายจางตาม พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑/๑ วรรคหนึ่ง โจทกจึงไมมี สิทธิไดรับคาชดเชยจากผูรอง
๒๓๖ โจทกฟอง ขอใหเพิกถอนคำสั่งจำเลย สำนักงานสวัสดิการและคุมครองแรงงาน กรุงเทพมหานครพื้นที่ ๙ ที่ ๑๕๕/๒๕๖๑ เรื่อง คาชดเชย และใหบังคับบริษัทเชฟรอนประเทศไทย สำรวจและผลิต จำกัด รวมกับบริษัทบรูเนล เอ็นเนอรยี (ไทยแลนด) จำกัด จายคาชดเชยใหแก โจทก ๔๕๓,๓๐๐ ดอลลารสหรัฐพรอมดอกเบี้ยในระหวางผิดนัดรอยละ ๑๕ ตอป จำเลยใหการ ขอใหยกฟอง ศาลแรงงานกลาง พิพากษาใหแกไขคำสั่งพนักงานตรวจแรงงาน สำนักงานสวัสดิการ และคุมครองแรงงานกรุงเทพมหานครพื้นที่ ๙ ที่ ๑๕๕/๒๕๖๑ ลงวันที่ ๒๐ กรกฎาคม ๒๕๖๑ เฉพาะสวนที่วินิจฉัยวาบริษัทเชฟรอนประเทศไทยสำรวจและผลิต จำกัด ไมมีหนาที่ตองรับผิด จายคาชดเชยใหแกโจทก เปนใหบริษัทเชฟรอนประเทศไทยสำรวจและผลิต จำกัด รวมรับผิดจาย คาชดเชย ๔๕๓,๓๐๐ ดอลลารสหรัฐ พรอมดอกเบี้ยผิดนัดอัตรารอยละ ๑๕ ตอป ใหแกโจทกดวย นอกจากที่แกใหเปนไปตามคำสั่งเดิม ผูรองยื่นคำรองสอด ขอใหยกฟอง โจทกยื่นคำรองคัดคาน ขอใหยกคำรอง จำเลยไมยื่นคำคัดคาน ศาลแรงงานกลาง พิพากษาวาผูรองมีสวนไดเสียเกี่ยวกับการบังคับคดี มีเหตุที่จะยื่น คำรองสอดเขามาในชั้นบังคับคดีตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพงมาตรา ๕๗ (๑) ประกอบพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๓๑ ได และถือวาผูรองเปนนายจางของโจทก จึงตองรวมรับผิดกับบริษัทบรูเนล เอ็นเนอรยี (ไทยแลนด) จำกัด จายคาชดเชยใหแกโจทก ใหยกคำรองของผูรอง จำเลยและผูรองอุทธรณ ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยวา ศาลแรงงานกลางฟงขอเท็จจริง วาบริษัทบรูเนล เอ็นเนอรยี (ไทยแลนด) จำกัด ประกอบกิจการบริการใหคำปรึกษาเกี่ยวกับ สัมปทานปโตรเลียมไดตกลงจางโจทกทำงานโดยสงไปปฏิบัติงานใหแกผูรอง ซึ่งไดรับสัมปทาน ในการขุดเจาะและผลิตปโตรเลียมที่สำนักงานเลขที่ ๑๙ ตามสัญญาคำสั่งบริการฉบับหลักเลขที่ ๑๑๘๒๖๘๔ และสัญญาคำสั่งบริการระหวางบริษัทบรูเนล เอ็นเนอรยี (ไทยแลนด) จำกัด กับผูรอง ตั้งแตวันที่ ๑ เมษายน ๒๕๔๖ ในตำแหนงที่ปรึกษาดานธรณีวิทยาและสำรวจพื้นผิวโลก อัตรา คาจางสุดทายวันละ ๑,๕๑๑ ดอลลารสหรัฐ ทำงานสัปดาหละ ๕ วัน วันละ ๘ ชั่วโมง เมื่อทำงาน ที่สำนักงานบนฝง หากปฏิบัติงานนอกชายฝงประเทศไทยใหทำงานทุกวัน วันละ ๑๒ ชั่วโมง กำหนดจายคาจางเดือนละครั้ง เมื่อวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน ๒๕๕๘ บริษัทบรูเนล เอ็นเนอรยี
๒๓๗ (ไทยแลนด) จำกัด มีหนังสือเลิกจางโจทกโดยใหมีผลในวันที่ ๓๑ ธันวาคม ๒๕๕๘ เนื่องจาก ผูรองไมประสงคจะจางโจทกตอไปโดยไมจายคาชดเชยใหโจทก โจทกยื่นคำรองตอพนักงานตรวจ แรงงาน สำนักงานสวัสดิการและคุมครองแรงงานกรุงเทพมหานครพื้นที่ ๙ จำเลยในฐานะพนักงาน ตรวจแรงงานมีคำสั่งที่ ๑๕๕/๒๕๖๑ ใหบริษัทบรูเนล เอ็นเนอรยี (ไทยแลนด) จำกัด จายคาชดเชย ใหแกโจทก ๔๕๓,๓๐๐ ดอลลารสหรัฐ พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๑๕ ตอป สวนผูรองไมเปนนายจาง โจทกตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑/๑ วรรคหนึ่ง ผูรองจึงไมตอง รับผิดจายคาชดเชยใหแกโจทก แลววินิจฉัยวา การที่บริษัทบรูเนล เอ็นเนอรยี (ไทยแลนด) จำกัด ทำสัญญาจางโจทกซึ่งมีคุณสมบัติตามที่ผูรองกำหนดและสงโจทกไปปฏิบัติงาน ณ สำนักงาน ของผูรองตลอดมานับตั้งแตป ๒๕๔๖ จนถึงวันที่ ๓๑ ธันวาคม ๒๕๕๘ ซึ่งมีลักษณะการจางเปน แบบปตอปตอเนื่องกันโดยบริษัทบรูเนล เอ็นเนอรยี (ไทยแลนด) จำกัด เปนเพียงผูดำเนินการขอ ใบอนุญาตทำงานเเละยื่นภาษีแทนโจทกเทานั้น สวนคาจางนั้นไดความวาโจทกตองสงใบบันทึก เวลาทำงานใหบริษัทบรูเนล เอ็นเนอรยี (ไทยแลนด) จำกัด เพื่อสงตอใหผูรองตรวจสอบและอนุมัติ กอนที่ผูรองจะจายคาจางรายวันในอัตราตามคำสั่งบริการและแบบแตงตั้งที่ปรึกษา คำนวณตาม วันที่โจทกมาทำงานจริงบวกดวยคาบริการตามสัญญาใหบริษัทบรูเนล เอ็นเนอรยี (ไทยแลนด) จำกัด และในการทำงานโจทกตองทำงานสัปดาหละ ๕ วัน วันละ ๘ ชั่วโมง เมื่อทำงานที่สำนักงาน บนฝง หากปฏิบัติงานนอกชายฝงประเทศไทยใหทำงานทุกวัน วันละ ๑๒ ชั่วโมง หากลาหยุดตอง แจงใหผูรองทราบ ดังนี้ เมื่อบริษัทบรูเนล เอ็นเนอรยี (ไทยแลนด) จำกัด ไมไดประกอบธุรกิจ จัดหางานและการทำงานของโจทกในตำแหนงที่ปรึกษาดานการสำรวจผิวโลก มีหนาที่ใหคำแนะนำ ฝายบริหารของผูรองในงานสำรวจพื้นผิวโลกซึ่งในบริษัทผูรองไมมีพนักงานคนอื่นทำหนาที่ เชนเดียวกับโจทกอีก งานที่โจทกทำจึงเปนงานสวนหนึ่งสวนใดในกระบวนการผลิตหรือธุรกิจในความ รับผิดชอบของผูรอง และในการทำงานโจทกตองรายงานการปฏิบัติงานตอผูรองโดยตรง การหยุดงาน ก็ตองแจงใหผูรองทราบ นอกจากนี้ ตามสัญญาคำสั่งบริการฉบับหลักขอ ๒.๑๑ (ค) กำหนด ใหผูรองแจงเปลี่ยนบุคคลากรที่จัดสงมาไดหากไมพึงพอใจ และการจายคาจาง ผูรองก็เปนผูจาย คาจางโดยผานบริษัทบรูเนล เอ็นเนอรยี (ไทยแลนด) จำกัด แสดงวาผูรองมีอำนาจควบคุมดูแล การทำงานและรับผิดชอบในการจายคาจางใหแกคนที่มาทำงานนั้นดวย จากขอเท็จจริงดังที่วินิจฉัยมา จึงถือวาผูรองเปนผูประกอบกิจการและเปนนายจางโจทกตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑/๑ วรรคหนึ่ง ที่จำเลยนำสืบตอสูวาสัญญาคำสั่งบริการฉบับหลักและคำสั่ง บริการเปนสัญญาจางทำของ ซึ่งมุงประสงคผลสำเร็จของงานคือรายงานความเห็น และหรือ ขอเสนอแนะของผูเชี่ยวชาญในแตละดานนั้นขัดแยงกับลักษณะการทำงานของโจทกที่กำหนดเวลา
๒๓๘ วันทำงานไวอยางแนชัด หากลาหยุดก็ตองแจงใหผูรองทราบ เห็นไดวาการทำงานของโจทกอยูใน การควบคุมบังคับบัญชาของผูรอง และยังไดความวาผูรองกำหนดรหัสพนักงานใหแกโจทก การให บริการตามสัญญานั้นมุงถึงตัวบุคคลเปนสาระสำคัญ ทั้งตามสัญญาระบุวาผูรับจางตองใหบริการ ดานแรงงานตามที่ระบุไวเพิ่มเติมในคำสั่งบริการแตละฉบับ นอกจากนี้สัญญายังกำหนดใหผูรอง ชดใชคาชดเชยและสินจางแทนการบอกกลาวลวงหนาคืนใหแกบริษัทบรูเนล เอ็นเนอรยี (ไทยแลนด) จำกัด อันเปนความรับผิดเพิ่มเติมกวาคาจางตามสัญญาจางทำของ สัญญาคำสั่งบริการฉบับหลัก และคำสั่งบริการจึงมิใชสัญญาจางทำของ ที่จำเลยอางคำพิพากษาศาลฎีกาที่ ๙๒๕๓/๒๕๖๐ ขอเท็จจริงในคดีดังกลาวไมตรงกับคดีนี้ ขอเท็จจริงฟงไดวา ผูรองเปนนายจางโจทกตามพระราชบัญญัติ คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑/๑ วรรคหนึ่ง ผูรองจึงตองจายคาชดเชย ๔๕๓,๓๐๐ ดอลลารสหรัฐ ใหแกโจทก ปญหาตองวินิจฉัยตามอุทธรณของจำเลยและผูรองมีวา ผูรองเปนนายจางโจทกตาม พระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑/๑ วรรคหนึ่ง หรือไม เห็นวา พระราชบัญญัติ คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑/๑ วรรคหนึ่ง บัญญัติวา “ในกรณีที่ผูประกอบกิจการ มอบหมายใหบุคคลหนึ่งบุคคลใดเปนผูจัดหาคนมาทำงานอันมิใชการประกอบธุรกิจจัดหางาน โดยการทำงานนั้นเปนสวนหนึ่งสวนใดในกระบวนการผลิตหรือธุรกิจในความรับผิดชอบของ ผูประกอบกิจการ และโดยบุคคลนั้นจะเปนผูควบคุมดูแลการทำงานหรือรับผิดชอบในการจายคาจาง ใหแกคนที่มาทำงานนั้นหรือไมก็ตาม ใหถือวาผูประกอบกิจการเปนนายจางของคนที่มาทำงาน ดังกลาว” ตามบทบัญญัติกฎหมายมาตรานี้ ผูประกอบกิจการตองมอบหมายใหบุคคลหนึ่งบุคคล ใดจัดหาคนมาทำงานและการทำงานนั้นเปนสวนหนึ่งสวนใดในกระบวนการผลิตหรือธุรกิจใน ความรับผิดชอบของผูประกอบกิจการ โดยกฎหมายมาตรานี้ไมไดบัญญัตินิติสัมพันธระหวาง ผูประกอบกิจการกับผูรับมอบหมายใหจัดหาคนมาทำงานวาเปนสัญญาประเภทใด ขอสำคัญคือ การทำงานตองเปนสวนหนึ่งสวนใดของกระบวนการผลิตหรือธุรกิจในความรับผิดชอบของ ผูประกอบกิจการขอเท็จจริงคดีนี้ไดความวาเมื่อวันที่ ๑ มกราคม ๒๕๕๗ ผูรองซึ่งประกอบกิจการ ขุดเจาะและผลิตปโตรเลียม ทำสัญญาจางบริการกับบริษัทบรูเนล เอ็นเนอรยี (ไทยแลนด) จำกัด ซึ่งประกอบกิจการใหคำปรึกษาเกี่ยวกับการพัฒนาสัมปทานปโตรเลียม จัดหาบุคลากรทางดาน วิศวกรรมและผูเชี่ยวชาญทางดานอื่น ๆ ที่เกี่ยวกับการพัฒนาสัมปทานปโตรเลียม หลังจากนั้น บริษัทบรูเนล เอ็นเนอรยี (ไทยแลนด) จำกัด ทำสัญญาจางแรงงานกับโจทกแลวมอบหมายให โจทกไปทำงานใหแกผูรองตั้งแตวันที่ ๑ กรกฎาคม ๒๕๕๘ ในตำแหนงที่ปรึกษาดานธรณีวิทยา และสำรวจพื้นผิวโลก เห็นไดวา สัญญาจางบริการที่ปรึกษาระหวางบริษัทบรูเนล เอ็นเนอรยี
๒๓๙ (ไทยแลนด) จำกัด กับผูรองดังกลาว มุงประสงคตอความสำเร็จในการไดรับบริการดานการปรึกษา เปนสำคัญ มิไดมุงประสงคตอการจัดหาแรงงานมาทำงานในกระบวนการผลิตหรือธุรกิจในความ รับผิดชอบของผูรอง สัญญาดังกลาวจึงเปนสัญญาจางทำของ แมสัญญาคำสั่งบริการฉบับหลัก เลขที่ ๑๑๘๒๖๘๔ จะมีบัญชีแนบทายสัญญา ก ประเภทงาน ขอ ๑ ระบุวาผูรับจางจะตองให บริการดานแรงงานตามที่ระบุไวเพิ่มเติมในคำสั่งบริการแตละฉบับ ก็เปนการระบุไวในสัญญาจาง เปนการทั่วไป ไมไดหมายเฉพาะเจาะจงถึงตัวโจทก และแมโจทกจะตองไปทำงานที่สำนักงานของ ผูรองซึ่งตั้งอยูที่เลขที่ ๑๙ โดยตองทำงานสัปดาหละ ๕ วัน วันละ ๘ ชั่วโมง เมื่อทำงานที่ทำงาน บนฝง หากปฏิบัติงานนอกชายฝงใหทำงานทุกวันวันละ ๑๒ ชั่วโมง และไดรับคาจางอัตราสุดทาย วันละ ๑,๕๑๑ ดอลลารสหรัฐ โดยจายคาจางเดือนละครั้ง ตามที่ผูรองกำหนดก็เปนการปฏิบัติไป ตามเงื่อนไขที่ระบุไวในสัญญาระหวางผูรองกับบริษัทบรูเนล เอ็นเนอรยี (ไทยแลนด) จำกัด ซึ่งเปน นายจางโจทก เพื่อใหงานสำเร็จตามสัญญาจางที่ปรึกษาเทานั้น มิใชเปนกรณีที่ผูรองใชอำนาจ ควบคุมบังคับบัญชาโจทก อันจะทำใหสัญญาจางบริการระหวางผูรองกับบริษัทบรูเนล เอ็นเนอรยี (ไทยแลนด) จำกัด กลายมาเปนสัญญาจางแรงงาน โจทกจึงไมใชลูกจางเหมาคาแรง อันจะถือวา ผูรองเปนนายจางตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑/๑ วรรคหนึ่ง โจทกจึงไมมีสิทธิไดรับคาชดเชยจากผูรอง คำสั่งของจำเลยที่ ๑๕๕/๒๕๖๑ ที่วินิจฉัยวา ผูรองไมมี หนาที่ตองรับผิดจายคาชดเชยใหแกโจทก ชอบดวยกฎหมายแลว ที่ศาลแรงงานกลางพิพากษา ใหผูรองรวมรับผิดจายคาชดเชย ๔๕๓,๓๐๐ ดอลลารสหรัฐ พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๑๕ ตอป ใหแกโจทก ไมตองดวยความเห็นของศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษ อุทธรณของจำเลยและผูรอง ฟงขึ้น พิพากษากลับใหยกฟองโจทก. (พิเชฐ โพธิวิจิตร - สุจินต เชี่ยวชาญศิลป - วิชชุพล สุขสวัสดิ์) มนุเชษฐ โรจนศิริบุตร - ยอ สุโรจน จันทรพิทักษ - ตรวจ