វិន័យបិដក ភាគទី១

៣៦៦

វនិ យបិដក ម វភិ ងគ

ទងេហ យធយេចញមកខងេពះ េ តចូលេទ មេពះ េហ យធយ

េចញមកខងេភ (ទងំ ពីរ) េ តចូលេទ មេភ (ទងំ ពីរ) េហយ

ធយេចញមកខងសងម (ទងំ ពីរ) េ តចូលេទ មសងម (ទងំ ពីរ)

េហ យធយេចញមកខងេជង (ទងំ ពីរ) សូចិេ មេ បតេនះេចះែត

ែ សកថូ រង ។ េប ។ មន លភកិ ុ ទខ ងំ យ សតនុះ៎ (កលពីេដម) ជ
អកន ញុ ះញងេ់ គកុ ងន កង ជ គឹះេនះឯង ។ េប ។ មន ល វុេ លកណខ ៈ

ៃថងេនះ ខុ ំកញ លែដលចុះអពំ ីភនគំ ិជឈកូដ បនេឃ ញបុ រសែដលេកតជ

កុមណភ េ បត(១) កពំ ុ ងែតអែណតេទឯ កស េ បតេនះកលេបេដរ

លុះែតេលកអណៈទងំ េនះលី េទបេដរ េទបន កលេបអ ងុ យគ កេ៏ ចះ
ែតអងុយគ សងតក េ់ លអណៈទងំ េនះឯង ពពួ ក ម ត ែខង រ ត េដញ ម

េចមឆបចឹកេចះជែញជ ង កុមណភ េ បតេនះេចះែតែ សកថូ រង ។ េប ។
មន លភកិ ុ ទខ ងំ យ សតនុ៎ះ (កលពីេដម) ជ មតយអកន វនិ ិចយ័ឆ កី

ៃនអកន សុកេ យអេំ ពេវ ច កុ ងន កង ជ គឹះេនះឯង ។ េប ។ មន ល

វុេ លកខណៈ ៃថងេនះ ខុំកញ លែដលចុះអពំ ីភនគំ ិជឈកូដ បន

េឃញបុរសែដលលិចចុះទងំ កបលេទកុ នងរេ មក(២) ។ េប ។

១ េ បតមនអណៈ (ពង ) ប៉ុនកមយ៉ ងធំ ។ ២ េ គូថខទិេ បត ។

751

៣៦៧

ប ជិកកេណ ចតុតថសិកខ បទស វនិ ីតវតុថមិ គូថខទិវតុថ

ឯេ ភិកខ េវ សេ ឥមសឹេម យវ ជគេហ បរ-
សិ ។ េប ។ ឥធហំ វុេ
ទរេិ ក(១) អេ

គិជឈកូ បព ឱេ ហេន អទទសំ បុរសិ ំ គថូ -

កេូ ប សសីសកំ និមុ មគគំ ឧេភហិ ហេតហថ ិ គថូ ំ
ខទនំ ។ េប ។ ឯេ
ភិកខ េវ សេ ឥមសឹេម យវ

ជគេហ ទដ ពហេម អេ សិ េ កស បស

សមម សមុ ពទធស បវចេន ភិកុ ខ សងឃ ំ ភេតន និមេន

េទណិ យ គថូ ស បូ េប កលំ េ ចេប

ឯតទេ ច ឥេ (២) េភេន យវទតំថ ភុញជ នុ េចវ

ហរនុ ចតិ េ តស កមមស វបិ េកន ពហនូ ិ

វស និ ពហនូ ិ វស ស និ ពហនូ ិ វស សហស និ

ពហនូ ិ វស សតសហស និ និរេយ បចិ តេស វ

កមមស វបិ កវេសេសន ឯវរបូ ំ អតភវបបដិ ភំ

បដិសំេវេទតិ សចំច ភិកខ េវ េមគគ េន ហ

អនបតិ ភិកខ េវ េមគគ នស តិ ។ េប ។ ឥធហំ

វុេ គិជឈកូ បព ឱេ ហេន អទទសំ

១ ម. បរទរេក ។ ២ ឱ. ម. អេ ។

752

៣៦៧

ប ជិកកណ សិកខ បទទី ៤ វនិ ីតវតុថ និទនគូថខទិេ បត

មន លភិកុ ទខ ងំ យ សតនុះ៎ (កលពីេដម) ជអកន េធប រទរកមម កុ ងន កង

ជ គឹះេនះឯង ។ េប ។ មន ល វុេ លកណខ ៈ ៃថេង នះ ខុកំញ លែដលចុះ

អពំ ីភគនំ ិជឈកូដ បនេឃញបុរសែដលលិចចុះទងំ កបលេទកុ ងន រេ

មក(១) កពំ ុ ងែត (ចប់) មកេ យៃដទងំ ពីរសុី ។ េប ។ មន ល

ភកិ ុ ទខ ងំ យ សតនុះ៎ (កលពីេដម) ជ ពហមណ៍ កំ ចកុ ងន កង

ជ គឹះេនះឯង ពហណម ៍ េនះ កលកុ ងន សន ពះសមម សមុ ទព ធ ពះនម

កស ប បននិមនភកិ ុ សខ ងឃេ យ (ពកយថនិមនឆន់) ភ រ ក៏ចក់

មកេពញកុ ងន សូកន រួចេហយ េ បេគឲយ បប់ភតកលថ(២) បពិ តេ ក

ដច៏ េ មន ទងំ យ សូមេ កមច ស់និមនឆន់ (ចងន់) ទល់ែឆតកុ ងន ទី

េនះផង សូមនិមនយក (ចងន់) អពំ ីទីេនះេទផង េ យកមវម បិ កេនះ

ពហមណ៍ កំ ចេនះ កេ៏ ឆះេនកុ ងន នរកអស់ឆន ដំ ៏េ ចន គអឺ ស់រយ-ពន់

ែសនឆន ដំ ៏េ ចន េ យសណំ ល់ៃនកមវម បិ កេនះឯង ក៏បនមកេ យ

នូ វផលកមម ែដល តឡប់បននូវអតភពែបបេនះ មន លភិកុ ខទងំ យ

េមគគ នេពលនូវពកយពិត មន លភិកុ ទខ ងំ យ េមគគ នមិន តវ

បតេិ ទ ។ េប ។ មន ល វុេ លកណខ ៈ ៃថេង នះ ខុកំញ លែដលចុះ

១ េ គូថខទិេ បត ។ ២ េពលែដលចត់ែចងចងន់េ សចេហយ តវនិមនឆន់ ។

753

៣៦៨

វនិ យបិដេក ម វភិ េងគ

និចឆវ ឹ ឥតថឹ េវ សំ គចឆនឹ តេមនំ គិជឈបិ កងក បិ

កុល បិ អនុបបតិ អនុបបតិ វតិ ុេទនិ វតិ េចឆនិ

វ ិ េជនិ ស ុទំ(១) អដស រ ំ កេ តិ ។ េប ។
ឯ អតិចរនិ ី
ភិកខ េវ ឥតីថ ឥមសេឹម យវ ជគេហ

អេ សិ ។ េប ។ សចំច ភកិ ខ េវ េមគគ េន ហ

អនបតិ ភិកខ េវ េមគគ នស តិ ។ េប ។ ឥធហំ

វុេ គិជឈកូ បព ឱេ ហេន អទទសំ ឥតឹថ

ទុគគនំធ មងុ គលឹ េវ សំ គចឆនឹ តេមនំ គិជឈបិ កងក បិ
កុល បិ អនុបបតិ វតិ េចឆនិ
អនុបបតិ វតិ ុេទនិ

វ ិ េជនិ ស ុទំ(២) អដស រ ំ កេ តិ ។ េប ។
ឯ
ភិកខ េវ ឥតថី ឥមសេឹម យវ ជគេហ ឥកខ -

ណិ ក អេ សិ ។ េប ។ ឥធហំ វុេ គិជឈ-

កូ បព ឱេ ហេន អទទសំ ឥតឹថ ឧបបកំ ក

ឱកិ លិនឹ ឱកិ រណឹ េវ សំ គចឆនឹ ស ុទំ
េប ។
អដស រ ំ កេ តិ ។ ឯ ភិកខ េវ ឥតឹថ

១-២ ម. សុទំ ។

754

៣៦៨

វនិ យបិដក ម វភិ ងគ

អពំ ីភគនំ ិជឈកូដ បនេឃញ សីែដលេកតជនិចវឆ េិ បត(១) កពំ ុ ងែតអែណត

េទឯ កស ពពួ ក ម ត ែខង រ ត េដញ មេចមឆបចឹកេចះ

ជែញជ ងនិចវឆ េិ បតេនះឯង និចវឆ េិ បតេនះ េចះែតែ សកថូ រង ។ េប ។

មន លភកិ ុ ទខ ងំ យ សីនុ៎ះ (កលពីេដម ) ជ សី ប ពឹតកនងចិតបី

កុងន កង ជ គឹះេនះឯង ។ េប ។ មន លភិកុ ទខ ងំ យ េមគគ នេពល

នូវពកយពិត មន លភិកុ ទខ ងំ យ េមគគ នមនិ តវ បតិេទ ។ េប ។

មន ល វុេ លកណខ ៈ ៃថេង នះ ខុកំញ លែដលកពំ ុ ងចុះអពំ ីភគនំ ិជឈកូដ បន

េឃញ សីែដលេកត ជមងុ លគ ីេ បត(២) មនកនិ សុយ កពំ ុ ងែតអែណតេទ

ឯ កស ពពួក ម ត ែខង រ ត េដញ មេចមឆបចឹកេចះជែញជ ង

មងុ លគ ីេ បតេនះឯង មងុ លគ ីេ បតេនះេចះែតែ សកថូ រង ។ េប ។ មន ល
ភិកុ ទខ ងំ យ សីនុ៎ះ (កលពីេដម ) ជ សីេមមត់កុ ងន កង ជ គះឹ េនះ
ឯង ។ េប ។ មន ល វុេ លកណខ ៈ ៃថេង នះ ខុកំញ លែដលចុះអពំ ីភគនំ ិជឈ-
កូដ បនេឃញ សីែដលេកតជឱកិលិនីេ បត(៣) េឆះេ លេ យរេងក

េភង មនរេងកេភង ធក់េ ចេលខួន (េកអនះទ ) កពំ ុ ងែតអែណត

េទឯ កស ឱកិលិនីេ បតេនះេចះែតែ សកថូរង ។ េប ។ មន លភកិ ុ ខ

១ េ បតមន ងកយរងលឥតែសបក ។ ២ េ បតមន ងកយ កក់គួរេខពមេឆម ។
៣ េ បតមន ងកយេ ចេ យរេងកេភង ។

755

៣៦៩

ប ជិកកេណ ចតុតសថ ិកខ បទស វនិ ីតវតុថមិ អសីសកពនធ ទិ

កលងិ គស រេញញ អគគមេហសី អេ ស(ិ ១)

ឥស បក សបតឹ អងគ រក េហន ឱកិ រ ិ ។ េប ។

ឥធហំ វុេ គិជឈកូ បព ឱេ ហេន

អទទសំ អសសី កពនធំ េវ សំ គចឆនំ តស ឧេរ

អកីខ និ េចវ េ និ មុខញច តេមនំ គិជឈបិ កងក បិ

កុល បិ អនុបបតិ អនុបបតិ វតិ ុេទនិ វតិ េចឆនិ

វ ិ េជនិ ស ុទំ អដស រ ំ កេ តិ ។ េប ។ ឯេ
ភិកខ េវ សេ ទមរេិ ក(២)
ឥមសឹេម យវ ជគេហ

នម េចរឃតេក អេ សិ ។ េប ។ ឥធហំ

វុេ គិជឈកូ បព ឱេ ហេន អទទសំ

ភិកុ ំខ េវ សំ គចឆនំ តស សងឃដិបិ ទិ
បេ បិ ទេិ
សមបជជលិ សេញជ តិភូ

សមបជជលេិ សេញជ តិភេូ កយពនធនំបិ ទិតំ

សមបជជលិតំ សេញជ តិភតូ ំ កេយបិ ទិេ

សមបជជលេិ សេញជ តិភេូ ស ុទំ អដស រ ំ

កេ តិ ។ េប ។ ឯេ ភិកខ េវ ភិកុ ខ កស បស

សមម សមុ ពទធស បវចេន បបភិកុ ខ អេ សិ ។ េប ។

១ ឱ. ម. េបតេថ កសុ អយំ បេ នតិថ ។ ២ ឱ. ម. រេិ ក ។

756

៣៦៩

ប ជិកកណ សិកខ បទទី ៤ វនិ ីតវតុថ និទនអំពីអសីសកពនធេ បតជេដម

ទងំ យ សីនុះ៎ (កលពីេដម) ជអគមគ េហសីៃនេសចកុ ងន ែដនកលិងគ
ជ សីមនចិតឫសយ បនចក់រេងកេភងមួយអែំ បងេល សីជស តវ

។ េប ។ មន ល វុេ លកណខ ៈ ៃថេង នះ ខុកំញ លែដលចុះអពំ ីភគនំ ិជឈកូដ

បនេឃញអសីសកពនេធ បត(១) កពំ ុងែតអែណតេទឯ កស េ បត

េនះមនែភកន និងមុខេន តង់ ទង ពពួក ម ត ែខង រ ត េដញ ម

េចមឆបចឹកេចះជែញជ ងនូវអសីសកពនេធ បតេនះឯង េ បតេនះ េចះ

ែតែ សកថូ រង ។ េប ។ មន លភកិ ុ ទខ ងំ យ សតនុ៎ះ (កលពីេដម ) ជ

ជអកន ពិឃតេចរេឈម ះទមរកិ កុ ងន កង ជ គះឹ េនះឯង ។ េប ។ មន ល

វុេ លកណខ ៈ ៃថេង នះ ខុកំញ លែដលចុះអពំ ីភគនំ ិជឈកូដ បនេឃញភកិ ុ (ខ ២)

កពំ ុ ងែតអែណតេទឯ កស សងឃដិរបស់ភិកុ េខ នះកី មនេភង េឆះភឺ

សេនធ សេនធ ប តកី ក៏មនេភងេឆះភឺសេនធ សេនធ វតពថ នចធ េងះក កី

ក៏មនេភងេឆះភឺសេនធ សេនធ ងកយរបស់ភកិ ុេខ នះកី ក៏មនេភងេឆះ

ភសឺ េនធ សេនធ ភកិ ុ េខ នះ េចះែតែ សកថូ រង ។ េប ។ មន លភកិ ុ ទខ ងំ យ

ភិកុ នខ ុ៎ះ ជភកិ ុ បខ បកុ ងន សនៃន ពះសមម សមុ ទព ធ ពះនមកស ប ។ េប ។

១ េ បតឥតកបលមនរបូ ស នដូច កអសុភ ច់កបល ។ ២ េ ភិកុខេ បត
គឺេ បត មនេភទដូចជភិកុខ ។

757

៣៧០

វនិ យបិដេក ម វភិ េងគ

ឥធហំ វុេ គិជឈកូ បព ឱេ ហេន

អទទសំ ភិកុ ខ នឹ ។ េប ។ អទទសំ សកិ ខ មនំ អទទសំ

មេណរ ំ អទទសំ មេណរ ឹ េវ សំ គចឆនឹ តស

សងឃដិបិ ទិ សមបជជលិ សេញជ តភិ ូ (១)

បេ បិ ទិេ សមបជជលេិ សេញជ តភិ េូ (២)

កយពនធនំបិ ទតិ ំ សមបជជលិតំ សេញជ តភិ តូ ំ(៣)

កេយបិ ទេិ សមបជជលិេ សេញជ តភិ េូ

ស ុទំ អដស រ ំ កេ តិ តស មយំ វុេ
េភ
ឯតទេ សិ អចឆរយិ ំ វត េភ អពូភតំ វត នម

ឯវរេូ បបិ នម សេ ភវសិ តិ ឯវរេូ បបិ

យេកខ ភវសិ តិ ឯវរេូ បបិ នម េបេ ភវសិ តិ

ឯវរេូ បបិ នម អតភវបបដិ េភ ភវសិ តីតិ ។ ភិកូខ
យម
ឧជឈយនិ ខីយនិ វបិ េចនិ ឧតរមិ នុស ធមមំ

ម េមគគ េន ឧលបតីតិ ។ អថេខ ភគ

ភិកូខ មេនសិ ចកុ ខ ភូ វត ភិកខ េវ វក

១-២-៣ យមិធ សេញជ តិភូ សេញជ តិភូេ សេញជ តិភូតនិ លិខិយតិ តំ

កតថចិ សេជជ តិភូ សេជជ តិភូេ សេជជ តិភូតនិ ទិស តិ ។

758

៣៧០

វនិ យបិដក ម វភិ ងគ

មន ល វុេ លកណខ ៈ ៃថេង នះ ខុកំញ លែដលចុះអពំ ីភគនំ ិជឈកូដ បនេឃញ

ភិកុ នខ ី(១) ។ េប ។ េឃញសិកមខ ន(២) បនេឃញ មេណរ(៣)

បនេឃញ មេណរ(ី ៤) កពំ ុ ងែតអែណតេទឯ កស សងឃដរិ បស់

មេណរេី នះកី មនេភងេឆះភឺសេនធ សេនធ ប តកីក៏មនេភង េឆះភឺ

សេនធ សេនធ វតពថ នចធ េងះក កី កម៏ នេភងេឆះភឺសេនធ សេនធ ងកយកី

កម៏ នេភងេឆះភឺសេនធ សេនធ មេណរេី នះេចះែតែ សកថូ រង មន ល

វុេ លកណខ ៈ ខុកំញ ម៏ នបរវិ តិ កថក យីេអហ៎ន (េនះេ េពញ) ជ

អ ច រយ យីេអហ៎ ន មិនែដលេកតមនេ ះេឡយ សតែបបេនះនឹង

តឡបេ់ ទជមនខះេទេត យក ែបបេនះនឹង តឡបេ់ ទជមនខះ េ បត

ែបបេនះនឹង តឡប់េទជមនខះ ករិ យិ តឡបប់ ននូវអតភពែបបេនះ

ក៏សឹងមនខះែដរេត ។ ភិកុ ខទងំ យក៏េពលេទស តិះេដ ល

បនុ ះបងប់ថ ពះម េមគគ នដ៏មន យុ េពលអួតឧតរមិ នុស -

ធមម ។ គេនះ ពះដ៏មន ពះភគ ទង់ ស់េ ភិកុទខ ងំ យមក

េហយ េទប ស់ថ មន លភិកុ ទខ ងំ យ ឥឡូ វេនះ វកទងំ យ

១ េ ភិកុខនីេ បត ។ ២ េ សិកខមនេ បត ។ ៣ េ មេណរេ បត ។ ៤ េ
មេណរេី បត ។

759

៣៧១

ប ជិកកេណ ចតុតថសិកខ បទស វនិ ីតវតុថមិ មេណរវី តុថ

វហិ រនិ ញណភូ វត ភិកខ េវ វក វហិ រនិ

យ ត ហិ នម វេក ឯវរបូ ំ ញស តិ

ទកខ តិ សកឹ ខ ករសិ តិ បុេព វ េម

ភិកខ េវ មេណរ ី ទិ អេ សិ អបិចហំ ន

ពយកសឹ អហេញច តំ ពយកេរយយ ំ បេរ ច េម ន

សទទេហយយុ ំ េយ េម ន សទទេហយយុ ំ េតសនំ
ភិកខ េវ
អស ទីឃរតំ អហិ យ ទុកខ យ ឯ

មេណរ ី កស បស សមម សមុ ពទធស បវចេន
តស កមមស
បប មេណរ ី អេ សិ

វបិ េកន ពហនូ ិ វស និ ពហនូ ិ វស ស និ

ពហនូ ិ វស សហស និ ពហនូ ិ វស សតសហស និ

នរិ េយ បចិ តេស វ កមសម វបិ កវេសេសន

ឯវរបូ ំ អតភវបបដិ ភំ បដិសំេវេទតិ សចំច ភិកខ េវ

េមគគ េន ហ អនបតិ ភិកខ េវ េមគគ -

នស តិ ។

760

៣៧១

ប ជិកកណ សិកខ បទទី ៤ វនិ ីតវតុថ និទន មេណរេី បត

មនចកុ េខ កតពិតេហយ មន លភកិ ុ ទខ ងំ យ វកទងំ យមន

ញណេកតពិតេហ យ េ ពះេហតុថ វកនឹងដឹងឬនឹងេឃញ ម-

េណរែី បបេនះ ឬថនឹងេធន ូវ មេណរែី បបេនះឲយជបនទ ល់ មន លភកិ ុ ខ

ទងំ យ មេណរេី នះ តថគតបនេឃញ ងំ ពីកុ ងន កលមុនរួចមក

េហយែដរ ែតតថគតមិនបនសែមង បប់ េ ពះថ េបតថគតសែមង

បប់េទ ជនទងំ យឯេទ តេគក៏មិនេជ ពួ កជន ែដលមិនេជ

ពកយតថគត េសចកែី ដលមិនេជ េនះ នឹងនឲំ យបននូវកមមម ិនែមនជ

បេយជន៍ នឹងនឲំ យបនេសចកីទុកអខ ស់កលយូរអែងង ដល់ជនទងំ េនះ

មន លភកិ ុ ទខ ងំ យ មេណរនី ុ៎ះជ មេណរបី ប កុ ងន សន ពះ

សមម សមុ ទព ធ ពះនមកស ប េ យកមវម បិ កេនះ មេណរេី នះេឆះ

េនកុងន នរកអស់ឆន ដំ ៏េ ចន គថឺ អស់រយ-ពន់-ែសនឆន ដំ េ៏ ចន េ យ

សណំ ល់ៃនកមវម បិ កេនះ េទបបនមកេ យផលកមម ែដល តឡប់បន

នូវអតភពែបបេនះ មន លភិកុ ទខ ងំ យ េមគគ នេពលនូវពកយពិត
មន លភិកុ ទខ ងំ យ
េមគគ នមនិ តវ បតិេទ ។

761

៣៧២

វនិ យបិដេក ម វភិ េងគ

[២៩៦] អថេខ យម េមគគ េន ភិកូខ
េ
មេនសិ យ យំ វុេ តេបទ សនទតិ

ទេ អេចឆ ទេក សីេ ទេក េ ទេក េសេ -

ទេក សុបតិេ ថ រមណី េយ បហតូ មចឆកចឆេប ចកក-

ម និ ច បទុមនិ បុបផនិ អថ ច បនយំ តេបទ

កុថិ (១) សនទតីតិ ។ ភិកូខ ឧជឈយនិ ខីយនិ វបិ េចនិ
កថំ ហិ នម
យម ម េមគគ េន ឯវ ំ

វកខ តិ យ យំ វុេ តេបទ សនទតិ េ

ទេ អេចឆ ទេក សីេ ទេក េ ទេក

េសេ ទេក សុបតិេ ថ រមណី េយ បហតូ មចឆកចេឆ ប

ចកកម និ ច បទុមនិ បុបផនិ អថ ច បនយំ

តេបទ កុថិ (២) សនទតីតិ ឧតរមិ នុស ធមមំ -

យម ម េមគគ េន ឧលបតីតិ ។ ភគវេ

ឯតមតំថ េ េចសំុ ។ យ យំ ភិកខ េវ តេបទ

សនទតិ េ ទេ អេចឆ ទេក សេី ទេក

េ ទេក េសេ ទេក សុបតេិ ថ រមណី េយ

បហតូ មចឆកចឆេប ចកកម និ ច បទុមនិ បុបផនិ

១-២ តពណនយំ កុដិ តិ លិខិតំ ។

762

៣៧២

វនិ យបិដក ម វភិ ងគ

[២៩៦] គេនះ ពះម េមគគ នដ៏មន យុ េ ភិកុ ខ

ទងំ យមកេហយនិយយ បប់ថ មន ល វុេ ទងំ យ សឹងទ

តេបទេនះហូរមកអពំ ីអនង់ទឹក អនង់េនះមនទឹកថ ទឹក តជក់

ទឹកឆង ញ់ ទឹក ត មនកពំ ង់ដ៏ល គួរជទីរកី យ មន តីនិង

អេណ កដ៏េ ចន មនទងំ ផក ឈូកបុ៉ន ៗ កង់ (ៃនរថ) រកី សុសគ គ យ

ែតថសឹងទ តេបទេនះមនទឹកេកហូរមក ។ ភកិ ុទខ ងំ យកេ៏ ពលេទស

តិះេដ ល បនុ ះបងបថ់ េហតុអី ពះម េមគគ នេពលយ៉ ងេនះថ

មន ល វុេ ទងំ យ សឹងទ តេបទេនះហូរមកអពំ ីអនងទ់ ឹក អនង់

េនះ មនទឹកថ ទឹក តជក់ ទឹកឆង ញ់ ទឹក ត មនកពំ ង់ដ៏ល គួរ

ជទីរកី យ មន តីនិងអេណ កដ៏េ ចន មនទងំ ផក ឈូកបុ៉ន ៗ កង់

(ៃនរថ) រកី សុសគ គ យ ែតថសឹងទ តេបទេនះមនទឹកេកហូរមក ពះ
ម េមគគ នដ៏មន យុ េពលអួតឧតរមិ នុស ធមម (េទេត) ។ េទប

កបទូលេសចកីនុ៎ះ ចេំ ពះ ពះដ៏មន ពះភគ ។ ពះអងគ ស់ថ មន ល

ភិកុ ទខ ងំ យ សឹងទ តេបទេនះហូរមកអពំ ីអនង់ទឹក អនង់េនះ មន

ទឹកថ ទឹក តជក់ ទឹកឆង ញ់ ទឹក ត មនកពំ ងដ់ ៏ល គួរជទីរកី យ

មន តនី ិងអេណ កដេ៏ ចន មនទងំ ផក ឈូកបុ៉ន ៗ កង់ (ៃនរថ) រកី

763

៣៧៣

ប ជិកកេណ ចតុតថសិកខ បទស វនិ ីតវតុថមិ ពិមិព រសងគ េម

អបិចយំ ភិកខ េវ តេបទ ទិននំ ម នរិ យនំ អន-

រកិ យ គចឆតិ េតនយំ តេបទ កុថិ

សនទតិ សចំច ភិកខ េវ េមគគ េន ហ អនបតិ

ភិកខ េវ េមគគ នស តិ ។

[២៩៧] េតន េខ បន សមេយន ជ មគេធ

េសនិេយ ពិមិព េ លិចវឆ ហី ិ សទឹធ សងគ េមេន

បភេគគ េ តិ ។ អថ ជ បចឆ េសនំ សងឌក ិ

លិចវឆ េិ យ(១) ប េជសិ ។ សងគ េម ច ននទិ ចរតិ

រញញ លិចវឆ េិ យ(២) បភគគ តិ ។ អថេខ យម

ម េមគគ េន ភិកូខ មេនសិ ជ វុេ

លិចវឆ ហី ិ បភេគគ សងគ េម ច ននទិ ចរតិ រញញ លចិ វឆ េិ យ

១ លិចឆវ ី លិចវឆ េិ ន តិ អមកំ ខនិ ។ ២ ឱ. ម. លិចឆវ ី ។

764

៣៧៣

ប ជិកកណ សិកខ បទទី ៤ វនិ ីតវតុថ អំពីស ងគ មៃន ពះបទពិមិព រ

សុសគ គ យ មន លភិកុ ទខ ងំ យ បុែ៉ នសឹងទ តេបទេនះ មក មចេនះៃន
ម នរកទងំ ពីរ(១) េ ពះេហតុេនះ បនជសឹងទ តេបទេនះ មនទឹក

េកហូរមក មន លភិកុ ទខ ងំ យ េមគគ នេពលនូវពកយពិត មន ល

ភកិ ុ ទខ ងំ យ េមគគ នមិន តវ បតិេទ ។
[២៩៧]
សម័យេនះ ពះ ជ ទង់ ពះនមពិមិព រជឥស រៈកុ ងន

ែដលមគធៈ ជអធិបតីេលេសន កពំ ុ ងែតតស ងគ មជមួយនឹងពពួកេសច

លិចវឆ ី ក៏ ទងប់ កទ់ ព័ (ប ជ័យ) ។ លុះកលជខងេ កយមក ពះ

ជ ទង់ ស់ឲយេកណ បមូលពួ កេសន េហ យ ទង់ផច ញ់ ពពួ កេសច

លិចវឆ បី នវញិ ។ េសចក៏ ទង់ឲយទួងវជិ យេភរេី ទកុ ងន ទីស ងគ មេ យ
បកសេសចកីថ
ពពួ កេសចលិចវឆ ី ពះ ជ ទង់ឲយបក់ទព័ (ប -

ជ័យ) បនេហយ ។ គេនះ ពះម េមគគ នដ៏មន យុ បន

េ ពួកភិកុ មខ កេហយ បប់ថ មន ល វុេ ទងំ យ ពះបទពិមិ-ព

រ ទង់ផច ញ់ ពួ កេសចលិចឆវបី នេហ យ េទប ទង់ឲយទួងវជិ យេភរេី ទ

កុងន ទីស ងគ មេ យ បកសេសចកីថ ពពួកេសចលិចវឆ ី ពះ ជ ទង់ឲយ

១ អដកថពនយល់េសចកីថ មនម េបតេ ក គឺេ កជ ថ នលំេនដ៏ធំស មប់

ពួកេ បតេនចំ កង ជ គឹះ សឹងទ តេបទេនះ មក មចេនះៃនម េ ហកុមីភនរកទំងពីរ តង់

មកេលម េបតេ កេនះ េ ពះេហតុដូេចន ះ បនជមនទឹកេកហូរមក ។

765

៣៧៤

វនិ យបិដេក ម វភិ េងគ

បភគគ តិ ។ ភិកូខ ឧជឈយនិ ខីយនិ វបិ េចនិ
នម យម
កថំ ហិ ម េមគគ េន

ឯវ ំ វកខ តិ ជ វុេ លិចវឆ ហី ិ បភេគគ

សងគ េម ច ននទិ ចរតិ រញញ លិចវឆ េិ យ បភគគ តិ

ឧតរមិ នុស ធមមំ យម ម េមគគ េន ឧល-

បតីតិ ។ ភគវេ ឯតមតំថ េ េចសុំ ។ បឋមំ

ភិកខ េវ ជ លិចឆវហី ិ បភេគគ អថ ជ បចឆ

េសនំ សងឌក ិ លចិ ឆវេិ យ ប េជសិ សចចំ ភិកខ េវ

េមគគ េន ហ អនបតិ ភិកខ េវ េមគគ -

នស តិ ។

[២៩៨] អថេខ យម ម េមគគ េន ភិកូខ
មេនសិ ឥធហំ
វុេ សបបនិ ិកយ នទិយ តេី រ

េនញំ ជ សមធឹ សមបេនន នគនំ ឱគយ ឧត-

រននំ េកញំ ច កេ ននំ សទំទ អេស សិនិ ។

766

៣៧៤

វនិ យបិដក ម វភិ ងគ

បក់ទព័ (ប ជ័យ) បនេហយ ។ ភកិ ុ ទខ ងំ យ កេ៏ ពលេទស

តិះេដ ល បនុ ះបងប់ថ េហតុអីក៏ ពះម េមគគ នេពលយ៉ ងេនះថ
មន ល វុេ ទងំ យ ពះបទពិមិព រ ទងផ់ ច ញ់ ពួកេសចលិចវឆ បី ន

េហ យ ក៏ ទង់ឲយទួងវជិ យេភរេី ទកុ ងន ទីស ងគ មេ យ បកសេសចកីថ

ពពួកេសចលិចវឆ ី ពះ ជ ទងឲ់ យបក់ទព័ (ប ជ័យ) បនេហយ ពះ

ម េមគគ នដម៏ ន យុ េពលអួតឧតរមិ នុស ធមម (េទេត) ។ ភកិ ុ ខ
ទងំ េនះ ពះ
ក៏ កបទូលដេំ ណ រនុ៎ះចេំ ពះ ពះដ៏មន ពះភគ ។

អងគ ស់ថ មន លភកិ ុ ទខ ងំ យ ពះបទពិមិព រ ទង់បក់ទព័ (ប-
ជ័យចញ់ )
ពួ កេសចលិចឆវជី ន់ដបំ ូង លុះកលជខងេ កយ េសច

ទង់ឲយេកណ បមូលពួ កេសនបន េទបផច ញ់ ពួ កេសចលិចឆវបី នវញិ

មន លភកិ ុ ទខ ងំ យ េមគគ នេពលនូវពកយពិត មន លភកិ ុ ទខ ងំ យ

េមគគ នមិន តវ បតេិ ទ ។

[២៩៨] គេនះ ពះម េមគគ នដម៏ ន យុ េ ភិកុ ទខ ងំ
យមកេហយ បប់ថ មន ល វុេ ទងំ យ ៃថេង នះ ខុបំញ នចូល

សមធឥិ តមនកេ មកែ ប បល េទ បេឆរន សឹងទ េឈម ះសបបនិ ិក បនឮសូរ

សែ មកដរំ ទី ងំ យ ែដលកពំ ុ ងែតចុះេឡងែ សកបនឺេកញច នទ(១) ។

១ ក់ បេមយកុងន មត់ ជញួជ ចឮសូរដូចជសែ មកេ ក ល ។

767

៣៧៥

ប ជិកកេណ ចតុតថសិកខ បទស វនិ ីតវតុថមិ េ ភិតេតថរនិទនំ

ភិកូខ ឧជឈយនិ ខីយនិ វបិ េចនិ កថំ ហិ នម

យម ម េមគគ េន ឯវ ំ វកខ តិ ឥធហំ

វុេ សបបនិ ិកយ នទិយ តីេរ េនញំ ជ

សមធឹ សមបេនន នគនំ ឱគយ ឧតរននំ

េកញំ ច កេ ននំ សទំទ អេស សិនិ ឧតរមិ នុស -

ធមមំ យម ម េមគគ េន ឧលបតីតិ ។

ភគវេ ឯតមតថំ េ េចសំុ ។ អេតេថ ភិកខ េវ

សមធិ េ ច េខ អបរសិ ុេទធ សចចំ ភិកខ េវ េមគគ-

េន ហ អនបតិ ភិកខ េវ េមគគ នស តិ ។

[២៩៩] អថេខ យម េ ភិេ ភិកូខ -

មេនសិ អហំ វុេ បញច កបបស និ អនុស -

មីតិ ។ ភិកូខ ឧជឈយនិ ខីយនិ វបិ េចនិ កថំ
ហិ នម អហំ
យម េ ភេិ ឯវ ំ វកខ តិ

វុេ បញច កបបស និ អនុស មីតិ ឧតរមិ នុស -

ធមមំ យម េ ភិេ ឧលបតីតិ ។ ភគវេ

768

៣៧៥

ប ជិកកណ សិកខ បទី ៤ វនិ ីតវតុថ និទន ពះេ ភិតេតថរ

ភកិ ុ ទខ ងំ យក៏េពលេទស តះិ េដ ល បនុ ះបងប់ថ េហតុអី បន

ជ ពះម េមគគ នដ៏មន យុ េពលយ៉ ងេនះថ មន ល វុេ ទងំ -

យ ៃថេង នះ ខុបំញ នចូលសមធិឥតមនកេ មក ែ ប បល េទ បេឆរន សឹងទ

សបបនិ ិកបនឮសូរសែ មកដរំ ទី ងំ យ ែដលកពំ ុ ងចុះេឡងែ សកបនឺ

េកញច នទ ពះម េមគគ នដ៏មន យុ េពលអួតឧតរមិ នុស ធមម

(េទេត) ។ ភិកុទខ ងំ េនះ ក៏ កបទូលេសចកីនុ៎ះចេំ ពះ ពះដ៏មន ពះភគ ។

ពះអងគ ស់ថ មន លភកិ ុ ទខ ងំ យ សមធិនុ៎ះមន បុែ៉ នសមធិេនះ

មិនបរសិ ុទធ មន លភកិ ុ ទខ ងំ យ េមគគ នេពលនូវពកយពិត មន ល

ភិកុ ទខ ងំ យ េមគគ នមិន តវ បតិេទ ។

[២៩៩] គេនះ ពះេ ភតិ េតរថ ដ៏មន យុ េ ភិកុ ទខ ងំ -

យមកេហយនិយយ បប់ថ មន ល វុេ ទងំ យ ខុរំញ លឹកជតិ

បន បមណ ៥០០ កលប ។ ភកិ ុទខ ងំ យក៏េពលេទស តិះេដ ល

បនុ ះបងប់ថ េហតុអី បនជ ពះេ ភិតេតរថ ដ៏មន យុ េពលយ៉ ង

េនះថ មន ល វុេ ទងំ យ ខុរំញ លឹកជតិបន បមណ ៥០០ កលប

ពះេ ភតិ េតរថ ដ៏មន យុ េពលអួតឧតរមិ នុស ធមម (េទេត) ។

769

៣៧៦

វនិ យបិដេក ម វភិ េងគ

ឯតមតថំ េ េចសំុ ។ អេតថ ភិកខ េវ េ ភិតស

ច េខ ឯកេយវ ជតិ សចចំ ភិកខ េវ

េ ភិេ ហ អនបតិ ភិកខ េវ េ ភិតស តិ ។

ចតុតថប ជិកំ និដិតំ ។

[៣០០] ឧទិទ េខ យសេម ន ច េ ប ជិក

ធមម េយសំ ភិកុ ខ អញតញ រ ំ អញញតរ ំ -

បជិជ ន លភតិ ភិកូខ ហិ សទឹធ សំ សំ យថ

បុេរ តថ បចឆ ប ជិ េក េ តិ អសំ -

េ ។ ត ថ យសេម ន បុចឆ មិ កចិចតថ បរសិ ុទធ

770

៣៧៦

វនិ យបិដក ម វភិ ងគ

េទប កបទូលេសចកីនុ៎ះចេំ ពះ ពះដ៏មន ពះភគ ។ ពះអងគ ស់ថ

មន លភកិ ុ ទខ ងំ យ េ ភិតភិកុ រខ លឹកជតិបនែមន ែតថរលឹកបន តមឹ

ែតជតិ ១ បុេ៉ ះ មន លភិកុ ទខ ងំ យ េ ភិតភកិ ុ េខ ពលនូវពកយពិត

មន លភិកុ ទខ ងំ យ េ ភិតភិកុមខ និ តវ បតេិ ទ ។

ប ជិកទី ៤ ចប់ ។

[៣០០] បពិ តេ កដ៏មន យុ ទងំ យ បតិេឈម ះប ជកិ

ទងំ ៤ ែដលខុបំញ នសែមងេហយេនះ ប បតទិ ងំ ៤ នុះ៎ ភិកុ ខ

តវ បតិ មួយេហយ កម៏ ិនបននូវករិ យិ េនរួបរួមជមួយនឹងភិកុ ទខ ងំ -

យេឡយ ភិកុ េខ នះជប ជកិ រកសំ សគម ន កលពីមុនយ៉ ង មិញ

ខងេ កយកដ៏ ូេចន ះែដរ(១) ។ ខុ ំញ ពះករុ សូមសួរេ កដ៏មន យុ

ទងំ យ កុងន បតិប ជិកទងំ ៤ េនះ េ កទងំ យជអកន បរសិ ុទធ

េហយឬ ខុ ំញ ពះករុ សូមសួរគ មប់ពីរដងេទ ត េ កទងំ យជអកន

១ អដកថ ពនយល់េសចកីថ កលែដលបុគគលេនះេនជ គហសថ ឬ េនជ

មេណរ មិន ចរបួ រមួ សងឃកមមជមួយនឹងភិកុខទំង យបន យ៉ ង លុះដល់ តវ បតិ
ប ជិកេហយ ក៏ដូេចន ះែដរ ។

771

៣៧៧

ប ជិកកេណ ចតុតថសិកខ បទស តស ុទទ នំ

ទុ តិយមប ិ បុចឆ មិ កចចិតថ បរសិ ុទធ តតិយមប ិ

បុចឆ មិ កចចិតថ បរសិ ុទធ បរសិ ុេទធ ថ យសេម ន

តម តុណី ។ ឯវេមតំ ធរយមីតិ ។

ប ជិកកណំ និដិតំ ។

តស ុទទ នំ

េមថុនទិននទនញច មនុស វគិ គហុតរ ិ

ប ជិ កនិ ច រ ិ េឆជវជ តូថ អសំសយតិ ។

772

៣៧៧

ប ជិកកណ ឧទទ នៃនសិកខ បទទី ៤ របស់ប ជិកកណេនះ

បរសិ ុទេធ ហយឬ ខុ ំញ ពះករុ សូមសួរគ មប់ ៣ ដងេទ ត េ កទងំ

យជអកន បរសិ ុទេធ ហយឬ េ កដ៏មន យុ ទងំ យ ជអកន បរសិ ុទធ

េហយកុ ងន ប ជិកបតទិ ងំ ៤ នុ៎ះ េ ពះេហតុដូេចន ះ បនជេសង ម ។

ខុ ំញ ពះករុ ដឹងថ េ កទងំ យបរសិ ុទេធ ហយ េ យេហតុែដល

េសង មយ៉ ងេនះ ។

ប ជិកកណ ចប់ ។

ចំនួនសិកខ បទរបស់ប ជិកកណេនះ

ប ជិកសិកខ បទទងំ ៤ គឺេសពេមថុន ១ លួច ទពយេគ ១
សមបម់ នុស ១ េពលអួតឧតរមិ នុស ធមម ១ េ ថេឆជវជ តុ ថ
(វតុ ថ ច់ចកភិកុ ភខ វៈ) មិន តវសង យ័ េឡយ ។

773

774

សនកឹ ចងុ ល បប់មតិក

េលខទំព័រ

ករែ បជភ ំងទំព័រេដម............................................................... ខ

និយមវចនៈ ............................................................................................... គ

រមកភ ថ ពះករុ ពះបទសេមច ពះសីសុវតិថមុនីវង ............................. ង

រមភកថរបស់ កមជំនុំ.............................................................................. ឈ

េសចកីែណនំកុនងករ ន.......................................................................... ទ
េវរញជ កណ ១

សែមងអំពីេវរញជ ពហណម ៍ េពលបងក ច់ ពះដ៏មន ពះភគ........................... ៣
សែមងអំពីេសចកីេ ប បេធ បេ យកូនមន់............................................... ១១
សែមងអំពីៃ តវជិ ជ ...................................................................................... ១៣
សែមងអំពី សកេវរញជ អត់បយ.................................................................. ១៩
សែមងអំពី ពហចម រយិ ធម៌មិនសិតថ េនយូរ.................................................... ២៣
ពកយេពល បរពនធ ូវេសចកីបញញតសិកខ បទ................................................ ២៧
សែមងអំពីពុទដធ ំេណ រេទកន់ផទះេវរញជ ពហណម ៍ ......................................... ៣១
៣៥
ប ជិកកណសិកខ បទទី ១
និទនសុទិននភិកុខ......................................................................................... ,,
េសចកីបញញតជដំបូង................................................................................. ៥៩
េសចកីបញញតជបនទ ប់ ទី ១ និទនេម .................................................... ៦៥
េសចកីបញញតជបនទ ប់ ទី ២ និទនវជីបជ ុតកភិកុខ........................................... ៧១
ចំែណកសិកខ បទ........................................................................................ ៧៣
លកណខ ៈមិនេពល សិកខ បទ.................................................................. ៧៥

775

៣៨០

សនឹកចងុ ល បប់មតិក

េលខទំព័រ

លកណខ ៈេពល សិកខ ............................................................................. ៨៣

លកណខ ៈមិនេពល សិកខ ....................................................................... ៨៧

រេប បសែមងអំពីអងគជតនិងទរមគគឥតេ ម ទនប់................................ ៩១

រេប បសែមងអំពីអងគជតនិងទរមគគមនេ ម ទនប់ .............................. ១០៧

វនិ ីតវតុថ េរ ងភិកុមខ ិនបនេពល សិកខ ជេដម........................................... ១១៣
ប ជិកកណសិកខ បទ ទី ២ ១៣៥

និទនធនិយភិកុខ......................................................................................... ,,
េសចកីបញញតជដំបូង................................................................................. ១៤៧

េសចកីបញញតជបនទ ប់ ............................................................................... ,,

ចំែណកសិកខ បទ........................................................................................ ១៥១

និយយអំពី ទពយែដលសិតថ េនកុនងែផនដី.................................................... ១៥៥
និយយអំពី បេយគបងគ ប់ ........................................................................ ១៧៣

ករៃនអវ រ......................................................................................... ១៧៥

វនិ ីតវតុថ េរ ងភិកុខេ តចេទបិណបតជេដម.................................................. ១៨៥
ប ជិកកណសិកខ បទ ទី ៣ ២២២

និទនកុនងេសចកីបញញតជដំបូង ................................................................. ,,
និយយអំពី នបនស តិសមធិ ............................................................. ២២៩

និទនកុនងេសចកីបញញតជបនទ ប់ ................................................................ ២៣៣
ចំែណកសិកខ បទ ....................................................................................... ២៣៩

និយយអំពី បេយគបងគ ប់ ........................................................................ ២៤៣

776

៣៨១

សនឹកចងុ ល បប់មតិក

េលខទំព័រ

និយយអំពីពណ៌ នេសចកី ប់................................................................. ២៤៧

និយយអំពីដំេណ រសមប់េ យរូបជេដម.................................................. ២៥១

និយយអំពីដំេណ របងគ ប់ឲយ ប់ជេដម.................................................... ២៥៥

វនិ ីតវតុថ េរ ងភិកុពខ ណ៌ នេសចកី ប់ជេដម............................................... ២៥៧

ប ជិកកណសិកខ បទ ទី ៤ ២៨៥

េរ ងភិកុខេពលអួតឧតរមិ នុស ធមម............................................................... ២៨៧
េរ ងពួកភិកុខេនេទ បេឆនរសឹងទ វគុមគ ុទ........................................................... ២៨៩
និយយអំពីម េចរ ៥ ពួក....................................................................... ២៩៣
េសចកីបញញតជដំបូង................................................................................. ២៩៧
េសចកីបញញតជបនទ ប់................................................................................
ចំែណកសិកខ បទ........................................................................................ ,,
និយយអំពីឧតរមិ នុស ធមមមនឈនជេដម............................................. ២៩៩
និយយអំពីសុទិធកជឈន.............................................................................. ៣០៣
និយយអំពីមគគជេដម................................................................................ ៣១១
និយយអំពីខណចកក.................................................................................. ៣១៣
និយយអំពីពទចធ កក..................................................................................... ៣១៩
និយយអំពីេបយយល ១៥.......................................................................... ៣២៥
វនិ ីតវតុថ និយយអំពីេសចកី ំងចិតជេដម.................................................. ៣៣៩
វនិ ីតវតុថ និទនអដិសងខលិកេ បតជេដម...................................................... ៣៤៧
៣៦១

777