២៦៦
វនិ យបិដក ម វភិ ងគ
។ េប ។ ពះអងគ ស់ថ មន លភកិ ុ ខ មិន តវ បតិប ជិកេទ តវែត
តមឹ បតិថុលច័យច ។ សម័យេនះឯង ពួកភកិ ុ េខ ន សុក ឡវ ី (នគំ ន )
េធនវកមចម ងរនទ ។ មនភកិ ុ មខ ួយរូបបននិយយនឹងភិកុ មខ ួយរូបេទ តថ
មន ល វុេ េ កចូរឈរកុ ងន ទីេនះេហយចងរនទ េទ ។ ភិកុ េខ នះឈរ
េនកុងន ទីេនះចងរនទ ក៏ភតធ់ ក់មកេហយេធកលកិរយិ េទ ។ ភិកុ ខ
អកន បងគ ប់េនះមនេសចកីសង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់សួរថ មន លភិកុ ខ
អកន ឯងមនចិតគិតដូចេមច ។ ភិកុេខ នះ កបទូលថ បពិ ត ពះដ៏មន ពះ
ភគ ខុ ំញ ពះអងមគ ិនមនបណំ ងនឹងសមបេ់ ទ ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ
(េប) មិនមនបណំ ងនឹងសមប់ មិន តវ បតិេទ ។ សម័យេនះឯង
ពួកភិកុេខ នែដន ឡវកី លនឹងេធន វកមម (បននគំ ន ) ចងរនទ ។ មន
ភិកុ មខ ួយរូបមនបណំ ងនឹងសមប់ េទបនិយយនឹងភិកុមខ ួយរូបថ មន ល
វុេ េ កចូរឈរេនទីេនះចងរនទ េទ ។ ភិកុ េខ នះឈរេនទីេនះ
កពំ ុ ងែតចងរនទ កភ៏ ត់ធក់ចុះមកេធមរណកលេទ ។ េប ។ (មនភកិ ុ ខ
មួយរូបេទ ត) ភត់ធក់ែដរ ែតមិនបនេធមរណកលេទ ។ េ កែដល
បងគ ប់េនះមនេសចកីសង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ
មនិ តវ បតិប ជិកេទ តវែត បតិថុលច័យច ។
551
២៦៧
ប ជិកកេណ តតិយសិកខ បទស វនិ ីតវតុថមិ វ ិ រឆទនទិ
[២១២] េតន េខ បន សមេយន អញញតេ
ភិកុ ខ វ ិ រ ំ ឆេទ ឱតរតិ ។ អញញតេ ភិកុ ខ
វុេ ឥេ
តំ ភិកុ ំខ ឯតទេ ច ឱត ហីតិ ។
េ េតន ឱតរេន បរបិ តិ កលមកសិ ។
តស កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកុ ខ
នមរ ធិបបយស តិ ។ េតន េខ បន សមេយន
អញតញ េ ភិកុ ខ វ ិ រ ំ ឆេទ ឱតរតិ ។ អញញ-
តំ ភិកុ ំខ ឯតទេ ច
តេ ភិកុ ខ មរ ធិបបេយ េ េតន ឱតរេន
វុេ ឥេ ឱត ហីតិ ។
បរបិ តិ កលមកសិ ។ េប ។ បរបិ តិ ន
កលមកសិ ។ តស កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប ។
អនបតិ ភិកុ ខ ប ជិកស បតិ ថុលចចយស តិ ។
[២១៣] េតន េខ បន សមេយន អញញតេ
ភិកុ ខ អនភរិ តិយ បីឡេិ គិជឈកដូ ំ អភរិ ហូ ិ
បបេត បបតេន អញញតរ ំ វលិ ីវករ ំ ឱតរថ ិ
មេរសិ ។ តស កុកុ កចចំ អេ សិ ។ េប ។
អនបតិ ភិកុ ខ ច ភិកខ េវ
ប ជិ កស ន
552
២៦៧
ប ជិកកណ សិកខ បទទី ៣ វនិ ីតវតុថ អំពីភិកុខ បក់វ ិ រជេដម
[២១២] សម័យេនះឯង មនភកិ ុ មខ ួយរូប បកវ់ ិ រេហយចុះមក ។
មនភិកុ មខ ួយរូបេទ តបននិយយនឹងភិកុ េខ នះថ មន ល វុេ េ កចូរ
ចុះខងេនះ ។ ភិកុ េខ នះកលចុះមក មផូ វេនះ ក៏ធក់េធមរណកលេទ ។
ភកិ ុ អខ កន បងគ បេ់ នះមនេសចកសី ង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន ល
ភកិ ុ ខ បតមិ និ មនដល់អកន ែដលមិនមនបណំ ងនឹងសមប់េទ ។ សម័យ
េនះឯង មនភិកុ មខ ួយរូប បកវ់ ិ រេហយចុះមក ។ មនភិកុមខ ួយរូប
េទ តមនបណំ ងនឹងសមប់ េទបនិយយនឹងភកិ ុ េខ នះថ មន ល វុេ
េ កចូរចុះខងេនះ ។ ភកិ ុ េខ នះកលចុះ មផូ វេនះមក កធ៏ ក់ចុះេធ
មរណកលេទ ។ េប ។ (មនភកិ ុ មខ ួយរូបេទ ត) ធក់ចុះេហយ ែតមិនបន
េធម រណកល ។ ភិកុ អខ កន បងគ ប់េនះមនេសចកីសង យ័ ។ េប ។ ទង់
ស់ថ មន លភិកុ ខ មិន តវ បតិប ជិកេទ តវែត តឹម បតិ
ថុលច័យច ។
[២១៣] សមយ័ េនះឯង មនភិកុមខ ួយរូបមនេសចកីអផ ុ កមក
េប តេប ន េឡងេទកន់ភគនំ ិជឈកូដ ក៏ទមក់ខួនចុះមកកុ ងន េ ជះសងតក េ់ ល
ជងតបញែផងមន ក់ ប់េទ ។ ភកិ ុេខ នះមនេសចកសី ង យ័ ។ េប ។
ទង់ ស់ថ មន លភកិ ុ ខ មិន តវ បតិប ជិកេទ មន លភិកុ ទខ ងំ យ
553
២៦៨
វនិ យបិដេក ម វភិ េងគ
អ នំ បេតតពំ េយ បេតយយ បតិ ទុកកដស តិ ។
េតន េខ បន សមេយន ឆពគគិយ ភិកូខ គជិ ឈកដូ ំ
បពតំ អភិរហូ ិ
ទ យ សិលំ បវជិ ឈសឹ ុ ។ (១)
អញញតរ ំ េគបលកំ ឱតរថ ិ មេរសិ(២) ។ េតសំ
កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភកិ ខ េវ ប ជិ-
កស ន ច ភិកខ េវ ទ យ សិ បវជិ ឈតិ ព
េយ បវេិ ជឈយយ បតិ ទុកកដស តិ ។
[២១៤] េតន េខ បន សមេយន អញញតេ
ភិកុ ខ គិ េន េ តិ ។ តំ ភិកូខ េសេទសុំ ។
េ ភិកុ ខ កលមកសិ ។ េតសំ
េ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកខ េវ កុកុ កចំច អ-
នមរ ធិបប-
យស តិ ។ េតន េខ បន សមេយន អញតញ េ
ភិកុ ខ គិ េន េ តិ ។ តំ ភកិ ូខ មរ ធិបបយ
េសេទសុំ ។ េ ភិកុ ខ កលមកសិ ។ េប ។
េ ភិកុ ខ ន កលមកសិ ។ េតសំ កុកុ កចំច
១ ឱេ បិយមរមមេបតថេកសុ អយំ បេ ន ទិស តិ ។ មញញេបតថេក បន សិ តិ
ទិស តិ ។ ២ ឱ. ម. មេរសុំ ។
554
២៦៨
វនិ យបិដក ម វភិ ងគ
បុ៉ែនភិកុ កខ ុគំ បបទី មកស់ មប់ខួនឯង ភិកុ ខ ទមកស់ មប់ខួនឯង (ភកិ ុ ខ
េនះ) តវ បតិទុកដក ។ សម័យេនះឯង ពួ កឆពគយិគ ភកិ ុ ខ (នគំ ន ) េឡង
េទកនភ់ គនំ ជិ ឈកូដេហយ បេម លថេម លង ។ ថេម នះធក់មកសងតក ់អកន
គងលេគមន ក់ ប់េទ ។ ពួកភិកុទខ ងំ េនះ មនេសចកីសង យ័ ។ េប ។
ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ទខ ងំ យ មិន តវ បតិប ជិកេទ មន លភិកុ ខ
ទងំ យ បុែ៉ ន ភកិ ុ មខ និ តវ បេម លថេម ដមបជី ែលបងេលងេទ ភកិ ុ ខ
បេម ល (ភកិ ុ េខ នះ) តវ បតិទុកដក ។
[២១៤] សម័យេនះឯង មនភកិ ុមខ ួយរូបមនជងំ ឺ ។ េទបភិកុទខ ងំ
យនគំ ន ឲយភិកុ េខ នះឆុ ងព ។ ភិកុ េខ នះេធមរណកលេទ ។ ពួកភិកុ ទខ ងំ
េនះមនេសចកីសង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភកិ ុ ទខ ងំ យ
បតមិ ិនមនដល់ភិកុ ែខ ដលមនិ មនបណំ ងនឹងសមបេ់ ទ ។ សម័យេនះ
ឯង មនភិកុមខ ួយរូបមនជងំ ឺ ។ ភិកុ ទខ ងំ យមនបណំ ងនឹងសមប់
េទបឲយភិកុេខ នះឆុ ងព ។ ភកិ ុ េខ នះេធមរណកលេទ ។ េប ។ ភកិ ុ ខ
េនះ មិ ន ប ន េធ ម រ ណ ក ល ។ ពួ កភិកុ ខទងំ េនះមនេសចកីសង យ័
555
២៦៩
ប ជិកកេណ តតិយសិកខ បទស វនិ ីតវតុថមិ គិ នុប នំ
អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកខ េវ ប -
ជិ កស បតិ ថុលចចយស តិ ។ េតន េខ
បន សមេយន អញញតរស ភិកុ ខ េន សី ភិ េប
េ តិ ។ តស ភិកូខ នតុ ំថ អទំសុ ។
េ ភិកុ ខ កលមកសិ ។ េតសំ កុកុ កចំច
អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភកិ ខ េវ នមរ -
ធិបបយស តិ ។ េតន េខ បន សមេយន
អញញតរស ភិកុ ខ េន សី ភិ េប េ តិ ។ តស
ភិកូខ មរ ធិបបយ នតុ ំថ អទំសុ ។ េ ភិកុ ខ
កលមកសិ ។ េប ។ េ ភិកុ ខ ន កលមកសិ ។
េតសំ កុកុ កចចំ អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកខ េវ
ប ជិកស បតិ ថុលចចយស តិ ។ េតន េខ
បន សមេយន អញញតេ ភិកុ ខ គិ េន េ តិ ។
កលមក-
តំ ភិកូខ សមព េហសំុ ។ េ ភិកុ ខ ។ អនបតិ
េខ បន
សិ ។ េតសំ កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប
ភិកខ េវ នមរ ធិបបយស តិ ។ េតន
សមេយន អញតញ េ ភិកុ ខ គិ េន េ តិ ។ តំ ភិកូខ
556
២៦៩
ប ជិកកណ សិកខ បទទី ៣ វនិ ីតវតុថ អំពីករបេ មជំងឺ
។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ទខ ងំ យ មិន តវ បតបិ ជិកេទ
តវែត តឹម បតិថុលច័យច ។ សម័យេនះឯង មនភកិ ុ មខ ួយរូបេកត េ គ
េកកបល ។ េទបភិកុទខ ងំ យឲយភិកុ េខ នះនតុ ថថ ន ំ ។ ភកិ ុ េខ នះេធ
មរណកលេទ ។ ពួ កភិកុ ទខ ងំ េនះមនេសចកីសង យ័ ។ េប ។
ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ទខ ងំ យ (េប) មិនមនបណំ ងនឹងសមប់
មនិ តវ បតិេទ ។ សម័យេនះឯង មនភិកុ មខ ួយរូបមនេ គេកកបល ។
ភកិ ុ ទខ ងំ យមនបណំ ងនឹងសមប់ េទបឲយភកិ ុ េខ នះនតុថថ ន ំ ។ ភកិ ុ េខ នះ
ក៏េធម រណកលេទ ។ េប ។ ភិកុ េខ នះមិនបនេធម រណកល ។ ពួកភិកុ ខ
ទងំ េនះមនេសចកីសង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភកិ ុ ទខ ងំ យ
មនិ តវ បតបិ ជិេទ តវ តមឹ ែត បតថិ ុលច័យច ។ សម័យេនះឯង
មនភិកុ មខ ួយរូបមនជងំ ឺ ។ ភិកុទខ ងំ យនគំ ន ចបច់ភកិ ុ េខ នះ ។ ភិកុ េខ នះ
កេ៏ ធមរណកលេទ ។ ពួកភិកុទខ ងំ េនះមនេសចកីសង យ័ ។ េប ។
ទង់ ស់ថ មន លភកិ ុ ទខ ងំ យ (េប) មនិ មនបណំ ងនឹងសមប់
មនិ តវ បតិេទ ។ សម័យេនះឯង មនភិកុ មខ ួយរូបមនជងំ ឺ ។ ភិកុ ទខ ងំ -
557
២៧០
វនិ យបិដេក ម វភិ េងគ
មរ ធបិ បយ សមព េហសុំ ។ េ ភិកុ ខ កល-
មកសិ ។ េប ។ េ ភិកុ ខ ន កលមកសិ ។
េតសំ កុកុ កចចំ អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកខ -
េវ ប ជិ កស បតិ ថុលចចយស តិ ។
េតន េខ បន សមេយន អញតញ េ ភិកុ ខ គិ េន
េ តិ ។ តំ ភិកូខ ន េបសុំ ។ េ ភកិ ុ ខ
កលមកសិ ។ េតសំ កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប ។
អនបតិ ភិកខ េវ នមរ ធិបបយស តិ ។ េតន
េខ បន សមេយន អញញតេ ភិកុ ខ គិ េន
េ តិ ។ តំ ភិកូខ មរ ធិបបយ ន េបសុំ ។
េ ភិកុ ខ កលមកសិ ។ េប ។ េ ភិកុ ខ
ន កលមកសិ ។ េតសំ កុកុ កចំច អេ សិ
។ េប ។ អនបតិ ភិកខ េវ ប ជិកស បតិ
ថុលចចយស តិ ។ េតន េខ បន សមេយន
អញញតេ ភិកុ ខ គិ េន េ តិ ។ តំ ភិកូខ
េតេលន អពភញឹ ជ សុ ។ េ ភិកុ ខ កលមកសិ ។
េតសំ កុកុ កចចំ អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកខ េវ
558
២៧០
វនិ យបិដក ម វភិ ងគ
យមនបណំ ងនឹងសមប់ េទបនគំ ន ចបចភ់ ិកុេខ នះ ។ ភិកុ េខ នះក៏េធ
មរណកលេទ ។ េប ។ ភិកុ េខ នះមិនបនេធមរណកល ។ ពួ កភិកុ ខ
ទងំ េនះក៏មនេសចកីសង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ
ទងំ យ មិន តវ បតិប ជិកេទ តវ តឹមែត បតិថុលច័ចយ ។
សមយ័ េនះឯង មនភិកុមខ ួយរូបមនជងំ ឺ ។ េទបភិកុទខ ងំ យឲយភកិ ុ េខ នះ
ងូតទឹក ។ ភិកុ េខ នះក៏េធមរណកលេទ ។ ពួកភិកុ ទខ ងំ េនះមនេសចកី
សង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ទខ ងំ យ (េប) មនិ មន
បណំ ងនឹងសមប់េទ មិន តវ បតិេឡយ ។ សម័យេនះឯង មនភិកុ ខ
មួយរូបមនជងំ ឺ ។ ភកិ ុ ទខ ងំ យមនបណំ ងនឹងសមប់ េទបឲយភកិ ុ េខ នះ
សង់ទឹក ។ ភិកុ េខ នះក៏េធមរណកលេទ ។ េប ។ ភិកុ េខ នះមនិ បន
េធមរណកល ។ ពួកភិកុ ទខ ងំ េនះមនេសចកីសង យ័ ។ េប ។
ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ទខ ងំ យ មិន តវ បតបិ ជិកេទ តវ តមឹ
ែត បតិថុលច័យច ។ សម័យេនះឯង មនភិកុ មខ ួយរូបមនជងំ ឺ ។ េទបភកិ ុ ខ
ទងំ យយកេ បងមក បភកិ ុ េខ នះ ។ ភិកុេខ នះក៏េធមរណកលេទ ។
ពួ កភិកុទខ ងំ េនះមនេសចកីសង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន ល
ភិកុ ទខ ងំ យ ភកិ ុ ែខ ដលមិនមនបណំ ងនឹងសមប់ មិន តវ បតិេទ ។
559
២៧១
ប ជិកកេណ តតិយសិកខ បទស វនិ ីតវតុថមិ គិ នុប នំ
នមរ ធិបបយស តិ ។ េតន េខ បន សមេយន
អញតញ េ ភិកុ ខ គិ េន េ តិ ។ តំ ភិកូខ
មរ ធបិ បយ េតេលន អពភញឹ ជ សុ ។ េ ភិកុ ខ
កលមកសិ ។ េប ។ េ ភិកុ ខ ន កល-
មកសិ ។ េតសំ កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ
ភិកខ េវ ប ជិ កស បតិ ថុលចចយស តិ ។
េតន េខ បន សមេយន អញញតេ ភិកុ ខ គិ េន
េ តិ ។ តំ ភិកូខ ឧ េបសុំ ។ េ ភិកុ ខ
កលមកសិ ។ េតសំ កុកុ កចចំ អេ សិ ។ េប ។
អនបតិ ភិកខ េវ នមរ ធិបបយស តិ ។ េតន
េខ បន សមេយន អញតញ េ ភិកុ ខ គិ េន
េ តិ ។ តំ ភិកូខ មរ ធិបបយ ឧ េបសំុ
េ ភិកុ ខ កលមកសិ ។ េប ។ េ ភកិ ុ ខ ន
កលមកសិ ។ េតសំ កុកុ កចចំ អេ សិ ។ េប ។
អនបតិ ភិកខ េវ ប ជិ កស បតិ ថុលច-ច
យស តិ ។ េតន េខ បន សមេយន អញតញ េ
ភិកុ ខ គិ េន េ តិ ។ តំ ភិកូខ និបេតសំុ ។
560
២៧១
ប ជិកកណ សិកខ បទទី ៣ វនិ ីតវតុថ អំពីករបេ មជំងឺ
សម័យេនះឯង មនភិកុ មខ ួយរូបមនជងំ ឺ ។ ភិកុ ទខ ងំ យមនបណំ ងនឹង
សមប់ េទប (នគំ ន ) យកេ បងមក បភកិ ុេខ នះ ។ ភកិ ុ េខ នះ កេ៏ ធ
មរណកលេទ ។ េប ។ ភិកុេខ នះមិនបនេធម រណកល ។ ពួ កភិកុ ទខ ងំ
េនះ ក៏មនេសចកសី ង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ទខ ងំ យ
មិន តវ បតិប ជិកេទ តវ តឹមែត បតិថុលច័យច ។ សម័យេនះឯង
មនភិកុ មខ ួយរូបមនជងំ ឺ ។ េទបភិកុ ទខ ងំ យឲយភិកុ េខ នះេ កកេឡង ។
ភិកុ េខ នះ ក៏េធមរណកលេទ ។ ពួកភិកុ ទខ ងំ េនះកម៏ នេសចកីសង យ័
។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភកិ ុ ទខ ងំ យ (េប) មនិ មនបណំ ង
នឹងសមប់ ឥតមន បតេិ ទ ។ សម័យេនះឯង មនភកិ ុ មខ ួយរូបមន
ជងំ ឺ ។ ភិកុ ទខ ងំ យមនបណំ ងនឹងសមប់ េទបញុ ងំ ភកិ ុេខ នះឲយសុះទ
េ កកេឡង ។ ភិកុ េខ នះ កេ៏ ធមរណកលេទ ។ េប ។ ភិកុ េខ នះ មនិ បន
េធមរណកល ។ ពួកភិកុ ទខ ងំ េនះ មនេសចកសី ង យ័ ។ េប ។ ទង់
ស់ថ មន លភិកុ ទខ ងំ យ មិន តវ បតិប ជិកេទ តវ តមឹ ែត
បតិថុលច័យច ។ សម័យេនះឯង មនភកិ ុ មខ ួយរូបមនជងំ ឺ ។ ភិកុទខ ងំ -
561
២៧២
វនិ យបិដេក ម វភិ េងគ
េ ភិកុ ខ កលមកសិ ។ េតសំ កុកុ កចចំ អេ សិ
។ េប ។ អនបតិ ភិកខ េវ នមរ ធិបបយស តិ ។
េតន េខ បន សមេយន អញញតេ ភិកុ ខ គិ េន
េ តិ ។ តំ ភិកូខ មរ ធិបបយ និបេតសុំ ។
េ ភិកុ ខ កលមកសិ ។ េប ។ េ ភិកុ ខ ន
កលមកសិ ។ េតសំ កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប ។
អនបតិ ភិកខ េវ ប ជិ កស បតិ ថុលច-ច
យស តិ ។ េតន េខ បន សមេយន អញតញ េ
ភិកុ ខ គិ េន េ តិ ។ តស ភិកូខ អននំ
អទំសុ ។េ ភិកុ ខ កលមកសិ ។ េតសំ
កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកខ េវ នម-
រ ធិបបយស តិ
។ េតន េខ បន សមេយន
អញញតេ ភិកុ ខ គិ េន េ តិ ។ តស ភិកូខ
មរ ធបិ បយ អនំន អទំសុ ។ េ ភិកុ ខ
កលមកសិ ។ េប ។ េ ភិកុ ខ ន កលម-
កសិ ។ េតសំ កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ
ភិកខ េវ ប ជិកស បតិ ថុលចចយស តិ ។
562
២៧២
វនិ យបិដក ម វភិ ងគ
យចប់ភិកុ ខេនះផួ ល ។ ភិកុ ខេនះក៏េធមរណកលេទ ។ ពួ កភិកុ ខ
ទងំ េនះ ក៏មនេសចកីសង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ
ទងំ យ (េប) មិនមនបណំ ងនឹងសមប់ ឥតមន បតេិ ទ ។
សមយ័ េនះឯង មនភិកុ មខ ួយរូបមនជងំ ឺ ។ ភកិ ុទខ ងំ យមនបណំ ង
នឹងសមប់ េទប (នគំ ន ) ផួ លភិកុេខ នះ ។ ភិកុ េខ នះ កេ៏ ធម រណកលេទ
។ េប ។ ភិកុ េខ នះ មនិ បនេធម រណកល ។ ពួ កភកិ ុ ទខ ងំ េនះ មនេសចកី
សង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ទខ ងំ យ មនិ តវ បតិ
ប ជិកេទ តវ តមឹ ែត បតិថុលចយ័ច ។ សម័យេនះឯង មនភកិ ុ ខ
មួយរូបមនជងំ ឺ ។ ភិកុ ទខ ងំ យបនឲយបយដល់ភកិ ុេខ នះ ។ ភិកុ េខ នះ
ក៏េធមរណកលេទ ។ ពួកភិកុ ទខ ងំ េនះ មនេសចកសី ង យ័ ។ េប ។
ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខទងំ យ (េប) មិនមនបណំ ងនឹងសមប់
មិន តវ បតេិ ទ ។ សម័យេនះឯង មនភិកុ មខ ួយរូបមនជងំ ឺ ។ ភកិ ុ ខ
ទងំ យមនបណំ ងនឹងសមប់ បនឲយបយដល់ភកិ ុ េខ នះ ។ ភិកុេខ នះ
ក៏េធម រណកលេទ ។ េប ។ ភកិ ុេខ នះមនិ បនេធមរណកល ។ ពួក
ភិកុ ទខ ងំ េនះ មនេសចកីសង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ
ទងំ យ មិន តវ បតបិ ជិកេទ តវ តឹមែត បតិថុលច័យច ។
563
២៧៣
ប ជិកកេណ តតិយសិកខ បទស វនិ ីតវតុថមិ អវតុ ថបតិកទិ
េតន េខ បន សមេយន អញញតេ ភិកុ ខ
គិ េន េ តិ ។ តស ភិកូខ បនំ អទំសុ ។
េ ភិកុ ខ កលមកសិ ។ េតសំ កុកុ កចចំ អ-
េ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកខ េវ នមរ ធិបប-
យស តិ ។ េតន េខ បន សមេយន អញញតេ
ភិកុ ខ គិ េន េ តិ ។ តស ភិកូខ មរ -
ធិបបយ បនំ អទំសុ ។ េ ភិកុ ខ កលមកសិ
។ េប ។ េ ភិកុ ខ ន កលមកសិ ។ េតសំ
កុកុ កចចំ អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកខ េវ
ប ជិកស បតិ ថុលចចយស តិ ។
[២១៥] េតន េខ បន សមេយន អញញត ឥតីថ
បវុតថបតិក ជេរន គពិភនី េ តិ ។ កុលបូ កំ
ភិកុ ំខ ឯតទេ ច ឥងឃយយ គពបភ តនំ ជនហីតិ ។
សុដុ ភគិនីតិ តស គពភបតនំ អទសិ ។ ទរេក
កលមកសិ ។ តស កុកុ កចចំ អេ សិ ។ េប ។
564
២៧៣
ប ជិកកណ សិកខ បទទី ៣ វនិ ីតវតុថ អំពី សី ពត់ បសចកបីជេដម
សម័យេនះឯង មនភិកុមខ ួយរូបមនជងំ ឺ ។ ភិកុ ទខ ងំ យបនឲយទឹក
ស មប់ផឹកដល់ភកិ ុ េខ នះ ។ ភិកុ េខ នះ ក៏េធមរណកលេទ ។ ពួ កភិកុ ខ
ទងំ េនះ មនេសចកីសង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ
ទងំ យ បតិមិនមនដល់ ភិកុ ខែដលមិនមនបណំ ងនឹងសមប់េទ ។
សម័យេនះឯង មនភិកុ ខមួ យរូ បមនជំងឺ ។ ភិកុ ខទងំ យមន
បណំ ងនឹងសមប់ េទបឲយទឹកស មបផ់ ឹកដល់ភិកុ េខ នះ ។ ភិកុ េខ នះ ក៏េធ
មរណកលេទ ។ េប ។ ភិកុេខ នះ មិនបនេធមរណកល ។ ពួ កភកិ ុ ខ
ទងំ េនះ មនេសចកសី ង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ
ទងំ យ មិន តវ បតិប ជិកេទ តវ តឹមែត បតិថុ លច័ចយ ។
[២១៥] សម័យេនះឯង មន សីមន ក់ ពត់ បសចកបមី កយូ រ
េហយ េទបមនគភ៌នឹងស យ ។ សីេនះ បននិយយនឹងភិកុ ជខ
ជីតុ នថ(១) សូ មទនេម ចុះេ កមច ស់ សូ មទន បប់ថន រំ លំ ូ តគភ៌
(ឲយទនខុកំញ រុ ) ។ ភិកុ េខ នះ ទទួលថ សួលេហយបូ ន សី េហយ
កប៏ នឲយថន រំ លំ ូតគភ៌ដល់ សីេនះ ។ ទរក (ែដលេនកុ ងន គភ៌) ក៏េធ
មរណកលេទ ។ ភិកុ េខ នះមនេសចកីសង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ
១ ភិកុខអនកចូលេទកន់ តកូល គឺភិកុខែដលជិតដិតសិទន ធ ន លនឹង តកូល ។
565
២៧៤
វនិ យបិដេក ម វភិ េងគ
បតឹ តំ ភិកុ ខ បេនន ប ជិកនិ ។ េតន េខ បន
បជបតិេយ េ និ
សមេយន អញតញ រស បុរសិ ស េទ
ឯក វញឈ(១) ឯក វជិ យិនី ។ វញឈ ឥតីថ កុល-ូ
បកំ ភកិ ុ ំខ ឯតទេ ច សេច ភេន វជិ យិស តិ
ឥងឃយយ តស
សពស កុដុមពស ឥស ភវសិ តិ
ភពភបតនំ ជនហីតិ ។ សុដុ ភគិនីតិ តស គពភបតនំ
អទសិ ។ ទរេក កលមកសិ
។ម ន
កលមកសិ ។ តស កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប ។
បេនន ប ជិ កនិ ។ េតន េខ
បតឹ តំ ភិកុ ខ
បន សមេយន អញតញ រស បុរសិ ស េទ បជ-
បតិេយ េ និ ឯក វញឈ ឯក វជិ យិនី ។
វញឈ ឥតថី កុលបូ កំ ភិកុ ំខ ឯតទេ ច សេច
ភេន
វជិ យិស តិ សពស កុដុមពស ឥស
ភវសិ តិ ឥងឃយយ តស គពភបតនំ ជនហីតិ ។
សុដុ ភគិនីតិ តស គពភបតនំ អទសិ ។ ម
។ តស
កលមកសិ ។ ទរេក ន កលមកសិ
កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកុ ខ ប ជិកស
១ វជឈតិបិ បេ កតថចិ េបតថេក ទិស តិ ន េ បនិធ សេមតិ ។
566
២៧៤
វនិ យបិដក ម វភិ ងគ
មន លភិកុ ខ អកន ឯង តវ បតបិ ជិកេហយ ។ សម័យេនះឯង មនបុរស
មន ក់មន បពនពធ ីរ (ែត) បពនមធ ន ក់េនះជ សី រ មន កេ់ ទ តជ សី
មនកូន ។ សី រនិយយនឹងភកិ ុ ជខ ជីតុនថ បពិ តេ កមច ស់ េប សី
េនះស មលកូន មុខែតនឹងបនជធេំ ល ទពយសមបតទិ ងំ អស់ សូមទន
េម ចុះេ កមច ស់ សូមទន បបថ់ ន រំ លំ ូតគភ៌ េចញ ។ ភិកុ ទខ ទួលថ
សួលេហយ បូន សី (ថេហយ) កប៏ នឲយថន រំ លំ ូតគភដ៌ ល់ សីេនះ ។
ទរក (ែដលេនកុងន គភ៌) ក៏េធមរណកលេទ ។ ឯមយមិនបនេធ
មរណកលេទ ។ ភិកុេខ នះមនេសចកសី ង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ
មន លភិកុ ខ អកន ឯង តវ បតបិ ជិកេហយ ។ សម័យេនះឯង មនបុរស
មន ក់មន បពនពធ ីរ បពនមធ ន ក់ជ សី រ មន ក់ជ សីមនកូន ។ ឯ សី រ
និយយនឹងភិកុ ជខ ជីតុនថ បពិ តេ កមច ស់ េប សីេនះស មលកូន
េគនឹងបនជធេំ ល ទពយសមបតទិ ងំ អស់ សូមទនេម ចុះ េ កមច ស់
សូមទន បបថ់ ន រំ លំ ូតគភ៌ េចញ ។ ភិកុ ជខ ជីតុនទទួលថ សួលេហយ
បូន សី (ថេហយ) កប៏ នឲយថន រំ លំ ូតគភ៌ដល់ សីេនះ ។ មយកេ៏ ធ
មរណកលេទ ។ ឯទរកមិនេធមរណកលេទ ។ ភកិ ុ េខ នះមនេសចកី
សង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ មិន តវ បតិប ជិកេទ
567
២៧៥
ប ជិកកេណ តតិយសិកខ បទស វនិ ីតវតុថមិ គពភបតនំ
បតិ ថុលចចយស តិ ។ េតន េខ បន សម-
េយន អញញតរស បុរសិ ស េទ បជបតេិ យ េ និ
ឯក វញឈ ឯក វជិ យិនី ។ វញឈ ឥតថី កុល-ូ
បកំ ភកិ ុ ំខ ឯតទេ ច សេច ភេន វជិ យិស តិ
ឥស
សពស កុដុមពស ភវសិ តិ ឥងឃយយ
តស គពភបតនំ ជនហីតិ ។ សុដុ ភគិនីតិ
តស គពភបតនំ អទសិ ។ ឧេភ កលមកំ -
សុ ។ េប ។ ឧេភ ន កលមកំ សុ ។ តស
កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកុ ខ ប ជិ-
កស បតិ ថុលចចយស តិ ។ េតន េខ បន
សមេយន អញតញ គពភិនី ឥតីថ កុលបូ កំ ភកិ ុ ំខ
ឯតទេ ច ឥងឃយយ គពភបតនំ ជនហីតិ ។
េតនហិ ភគិនិ មទទស តូ ិ ។ មទិទ គពំភ
បេតសិ ។ េប ។
។ តស កុកុ កចំច អេ សិ
បតឹ តំ ភិកុ ខ បេនន ប ជិ កនិ ។ េតន េខ
បន សមេយន អញតញ គពិភនី ឥតថី កុលបូ កំ
ភិកុ ំខ ឯតទេ ច ឥងឃយយ គពភបតនំ ជនហីតិ ។
568
២៧៥
ប ជិកកណ សិកខ បទទី ៣ វនិ ីតវតុថ អំពីដំេណ ររលំ ូតគភ៌ជេដម
តវ តឹមែត បតិថុលច័យច ។ សម័យេនះឯង មនបុរសមន ក់មន បពនធ
ពីរ បពនមធ ន ក់ជ សី រ មន ក់េទ តជ សីមនកូន ។ សី រ
និយយនឹងភកិ ុ ជខ ជីតុនថ បពិ តេ កមច ស់ េប សីេនះស មលកូន
េគនឹងបនជធេំ ល ទពយសមបតទិ ងំ អស់ សូមទនេម ចុះេ កមច ស់
សូមទន បបថ់ ន រំ លំ ូតគភ៌ េចញ ។ ភកិ ុ ទខ ទួលថ សួលេហយបូ ន សី
(ថេហយ) កឲ៏ យថន រំ លំ ូតគភ៌ដល់ សីេនះ ។ មយនឹងកូនទងំ ពីរនក់
ក៏េធមរណកលេទ ។ េប ។ មយនឹងកូនទងំ ពីរនក់មិនបនេធ
មរណកល ។ ភកិ ុ េខ នះមនេសចកសី ង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ
មន លភិកុ ខ មិន តវ បតិប ជិកេទ តវ តឹមែត បតិថុលច័យច ។ សមយ័
េនះឯង មន សីមន ក់មនគភ៌ បននិយយនឹងភិកុ ជខ ជតី ុនថ សូមទន
េម ចុះ េ កមច ស់ សូមទន បប់ថន រំ លំ ូតគភ៌ (ដល់ខុ)ំញ ។ ភកិ ុ ខ
េនះ េពលថ ែនបូន សី េបដូេចន ះ នងចូរ ចបច់េពះេទ ។ សី
េនះ ក៏ ចបចេ់ ពះរលំ ូតគភ៌មក ។ ភិកុេខ នះមនេសចកីសង យ័ ។ េប ។
ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ អកន ឯង តវ បតិប ជិកេហយ ។ សម័យ
េនះឯង មន សីមន ក់មនគភ៌បននិយយនឹងភិកុ ខជជីតុនថ សូ មទន
េម ចុះ េ កមច ស់ សូ មទន បប់ថន រំ លំ ូ តគភ៌ (ឲយទនខុ ំញ ពះ
569
២៧៦
វនិ យបិដេក ម វភិ េងគ
េតនហិ ភគិនិ េបហីតិ ។ េប
គពំភ បេតសិ ។ តស កុកុ កចចំ អេ សិ
។ េប ។ បតឹ តំ ភិកុ ខ បេនន ប ជិ -
កនិ ។ េតន េខ បន សមេយន អញញត
វញឈ ឥតថី កុលបូ កំ ភិកុ ំខ ឯតទេ ច ឥងឃយយ
េភសជំជ
ភគិនីតិ ជនហិ េយនហំ វជិ េយយយនិ ។ សុដុ
តស េភសជជំ អទសិ ។ កល-
មកសិ ។ តស កុកុ កចចំ អេ សិ ។ េប ។
អនបតិ ភិកុ ខ ប ជិ កស បតិ ទុកកដស តិ ។
េតន េខ បន សមេយន អញញត វជិ យិនី ឥតថី
កុលបូ កំ ភិកុ ំខ ឯតទេ ច ឥងឃយយ េភសជជំ ជនហិ
េយនហំ ន វជិ េយយយនិ
។ សុដុ ភគិនីតិ តស
េភសជជំ អទសិ ។ កលមកសិ ។ តស
កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកុ ខ ប-
ជិ កស បតិ ទុកកដស តិ ។
570
២៧៦
វនិ យបិដក ម វភិ ងគ
ករុ ) ភិកុេខ នះ បប់ថ ែនបូ ន សី េបដ ូេចន ះ នងចូរកេំ ៃផេទ ពះ
េទ ។ នងេនះ ក៏កេំ គភរ៌ លំ ូតកូនមក ។ ភកិ ុ េខ នះមនេសចកី
សង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ អកន ឯង តវ បតបិ ជកិ
េហយ ។ សម័យេនះឯង មន សី រមន ក់បននិយយនឹងកុលុបក-
ភិកុ ខ ជ (ជីតុន) ថ សូមទនេម ចុះ េ កមច ស់ ខុគំញ បបសី មល
កូ នេ យថន ំ ( សួ ល) េម បប់ថន េំ នះ (ដល់ ខុ ំញ) ។
ភកិ ុ េខ នះទទួលថ សួលេហយ បូ ន សី (ថេហយ) កប៏ នឲយថន ដំ ល់
នងេនះ ។ នងេនះ កេ៏ ធមរណកលេទ ។ ភិកុ េខ នះមនេសចកី
សង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភកិ ុ ខ មិន តវ បតបិ ជិកេទ
តវ តឹមែត បតិទុកដក ។ សម័យេនះឯង មន សីមន ក់ជ សីមនកូន
បននិយយនឹងភិកុ ជខ ជតី ុនថ សូមទនេម ចុះ េ កមច ស់ ខុមំញ ិន
ស មលកូនេ យថន ំ សូ មេ កមច ស់ឲយថន េំ នះ (ដល់ ខុ ំ)ញ ។
េ កេនះទទួលថ សួលេហយ បូ ន សី (ថេហយ) ក៏បនឲយថន ំ
ដល់ សីេនះ ។ នងេនះក៏េធមរណកលេទ ។ ភិកុ េខ នះមនេសចកី
សង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ មិន តវ បតិប ជិកេទ
តវ តឹមែត បតិទុកដក ។
571
២៧៧
ប ជិកកេណ តតិយសិកខ បទស វនិ ីតវតុថមិ សតរសវគិគយភិកុខ ទិវតុថ
[២១៦] េតន េខ បន សមេយន ឆពគិគយ ភិកូខ
សតរសវគិគយំ ភិកុ ំខ អងុ គលិបេ ទេកន េសសំុ ។
េ ភិកុ ខ
ឧតសេន(១) អនស សេក កលម-
កសិ ។ េតសំ កុកុ កចចំ អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ
ភិកខ េវ ប ជិ កស បតិ បចិតិយស ត(ិ ២) ។
[២១៧] េតន េខ បន សមេយន សតរសវគគិយ
ភិកូខ ឆពគិគយំ ភិកុ ំខ កមំម ករសិ មតិ ឱតថរ ិ
មេរសំុ
ភិកខ េវ ។ េតសំ កុកុ កចចំ អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ
ប ជិ កស បតិ បចិតិយស តិ(៣) ។
[២១៨] េតន េខ បន សមេយន អញញតេ
ភតូ េវជជេក ភិកុ ខ យកំខ ជីវ ិ េ េ េបសិ ។
តស កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកុ ខ
។
ប ជិកស បតិ ថុលចចយស តិ
[២១៩] េតន េខ បន សមេយន អញញ-
តេ ភិកុ ខ អញញតរ ំ ភិកុ ំខ ឡយកំខ វិ រំ
បេហសិ ។ តំ យកខ ជីវ ិ េ េ េបសុំ ។
១ ឱ. ម. ឧតេន ។ ២-៣ ឱ. ម. អនបតិ ភិកខេវ ប ជិកស តិ ។
572
២៧៧
ប ជិកកណ សិកខ បទទី ៣ វនិ ីតវតុថ េរ ងសតរសវគិយគ ភិកុខជេដម
[២១៦] សម័យេនះឯង ឆពគិយគ ភិកុ ទខ ងំ យបនចក់ កេលក
ភិកុ ខ (មួយរូប) ែដល ប់បញូ ច លកុ ងន ពួ កសតរសវគយិគ ភកិ ុ ខ េ យចុង មម
ៃដ ។ ភកិ ុ េខ នះ (រេសបភ័យខងំ ) តកស់ ុតផុតដេងម បេ់ ទ ។ ពួក
ឆពគិយគ ភិកុទខ ងំ េនះ មនេសចកីសង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន ល
ភកិ ុ ទខ ងំ យ មិន តវ បតិប ជិកេទ តវ តឹមែត បតិបចតិ ិយ ។
[២១៧] សម័យេនះឯង ពួកសតរសវគយិគ ភកិ ុ គខ ិតគន ថ េយង
នឹ ង េធ ក មម ( ១ ) ( គិ ត េហ យ ) ក៏ ច ប់ ស ងក ត់ ស ម ញ ឆ ព គិគ យ ភិ កុ ខ មួ យ រូ ប
ទ ល់ ែត ប់ េទ ។ ពួ ក ស ត រ ស វ គិគយ ភិ កុ ខេនះ ម ន េស ច កី ស ង យ័
េកតេឡង ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុទខ ងំ យ មិន តវ បតិ
ប ជិកេទ តវ តឹមែត បតបិ ចិតិយ ។
[២១៨] សម័យេនះឯង មនភិកុ ខមួយរូបជេពទយចប់េខម ចបន
ផចប់ ង់ជីវតិ យកមខ ួយ ។ ភិកុ េខ នះមនេសចកីសង យ័ េកតេឡង ។ េប ។
ទង់ ស់ថ មន លភកិ ុ ខ មនិ តវ បតិប ជិកេទ តវែត តឹម បតិ
ថុលច័យច ។
[២១៩] សម័យេនះឯង មនភកិ ុ មខ ួយរូបបនបញូ ជ នភិកុ មខ ួយរូបេទ
កនវ់ ិ រែដលមនយកកខ ច ( ស័យេន) ។ ពួ កយកខ ក៏(នគំ ន ផច់
១ េធបបឲយពិបក ។
573
២៧៨
វនិ យបិដេក ម វភិ េងគ
តស កុកុ កចចំ អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកុ ខ ន-
មរ ធបិ បយស តិ ។ េតន េខ បន សមេយន
អញញតេ ភិកុ ខ មរ ធិបបេយ អញតញ រ ំ ភកិ ុ ំខ ឡ-
យកំខ វ ិ រ ំ បេហសិ
។ តំ យកខ ជីវ ិ េ េ េបសុំ
។ េប ។ តំ យកខ ន ជីវ ិ េ េ េបសំុ ។ តស
កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកុ ខ ប-
ជិ កស បតិ េតន េខ
ថុលចចយស តិ ។
បន សមេយន អញញតេ ភកិ ុ ខ អញញតរ ំ ភិកុ ំខ
ជីវ ិ េេ-
ឡកនរ ំ បេហសិ ។ តំ
េបសុំ ។ តស កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ
ភិកុ ខ នមរ ធិបបយស តិ ។ េតន េខ បន
សមេយន អញតញ េ ភិកុ ខ មរ ធិបបេយ អញ-ញ
តរ ំ ភិកុ ំខ ឡកនរ ំ បេហសិ ។ តំ
ជីវ ិ េ េ េបសុំ ។ េប ។ តំ ជីវ ិ ន
េ េ េបសុំ ។ តស កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប ។
អនបតិ បតិ ថុលចច-
យស តិ ភិកុ ខ ប ជិកស
បន សមេយន
។ េតន េខ
574
២៧៨
វនិ យបិដក ម វភិ ងគ
បង់ជីវតិ ភិកុ ខេនះេទ ។ ឯភិកុ ខែដលជអនកបញូ ជ នក៏មនេសចកីសង យ័
។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ មនិ មន បតដិ ល់ភិកុ ែខ ដលមនិ មន
បណំ ងនឹងសមប់េទ ។ សមយ័ េនះឯង ភិកុ មខ ួយរូបមនបណំ ងនឹងសមប់
កប៏ ញូ ជ នភិកុ មខ ួយរូបេទកន់វ ិ រែដលមនយកកខ ច ។ ពួ កយកកខ ៏ផច់បង់
ជវី តិ ភិកុេខ នះេទ ។ េប ។ ពួកយកមខ ិនបនផចប់ ងជ់ ីវតិ ភិកុ េខ នះេទ ។
ឯភិកុ ជខ អកន បញូ ជ នេនះក៏មនេសចកីសង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ
មន លភិកុ ខ មិន តវ បតបិ ជិកេទ តវែត តមឹ បតិថុលច័យច ។ សម័យ
េនះឯង ភិកុ ខមួយរូប បញូ ជ នភិកុ ខមួយរូបេទកន់ផូ វលំបកមនសត -
វ ។ សត វទងំ យ ក៏ផច់បង់ជីវតិ ភិកុេខ នះេទ ។ ភិកុ អខ កន
បញូ ជ នមនេសចកីសង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ មនិ មន
បតិដល់ភកិ ុ ែខ ដលមនិ មនបណំ ងនឹងសមប់េទ ។ សម័យេនះឯង ភិកុ ខ
មួយរូបមនបណំ ងនឹងសមប់ បនបញូ ជ នភកិ ុ មខ ួយរូបេទកន់ផូវឆង យ ច់
សយលមនសត វ ។ សត វទងំ យ ក៏ផច់បង់ជីវតិ
ភិកុ េខ នះេទ ។ េប ។ ពួ កសត វមនិ បនផច់បង់ជវី តិ ភិកុ េខ នះេទ ។
ភកិ ុ អខ កន បញូ ជ នេនះមនេសចកសី ង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភកិ ុ ខ
មិន តវ បតិប ជិកេទ តវែត តឹម បតិថុលច័ចយ ។ សម័យេនះឯង
575
២៧៩
ប ជិកកេណ តតិយសិកខ បទស វនិ ីតវតុថមិ ជីវតិ េ េ បនំ
អញញតេ ភិកុ ខ អញតញ រ ំ ភិកុ ំខ េចរកនរ ំ បេហសិ ។
តំ េច ជីវ ិ េ េ េបសុំ ។ តស កុកុ កចចំ អេ -
សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកុ ខ នមរ ធិបបយស តិ ។
េតន េខ បន សមេយន អញញតេ ភិកុ ខ មរ -
ធិបបេយ អញតញ រ ំ ភិកុ ំខ េចរកនរ ំ បេហសិ ។ តំ
េច ជីវ ិ េ េ េបសំុ ។ េប ។ តំ េច ន ជីវ ិ
េ េ េបសុំ ។ តស កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប ។
អនបតិ ភិកុ ខ ប ជិកស បតិ ថុលចចយស តិ ។
[២២០] េតន េខ បន សមេយន អញញតេ
ភិកុ ខ តំ មញមញ េន តំ ជី វ ិ េ េ េបសិ ។ តំ
មញមញ េន
អញំ ញ ជីវ ិ េ េ េបសិ ។ អញំ ញ មញញ-
មេន តំ ជីវ ិ េ េ េបសិ ។ អញំ ញ មញញមេន
អញំ ញ ជីវ ិ េ េ េបសិ ។ តស កុកុ កចចំ អេ សិ
។ េប ។
បតឹ តំ ភិកុ ខ បេនន ប ជិ កនិ ។
576
២៧៩
ប ជិកកណ សិកខ បទទី ៣ វនិ ីតវតុថ អំពីករផច់បង់ជីវតិ
មនភិកុ មខ ួយរូប បនបញូ ជ នភិកុ មខ ួយរូបេទកនផ់ ូ វឆង យ ច់សែងង មន
េចរ ( ស័យេន) ។ ពួ កេចរក៏ផច់បង់ជវី តិ ភិកុ េខ នះេទ ។ ភិកុ ខ
អកន បញូ ជ នេនះមនេសចកីសង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភកិ ុ ខ
(េប) មិនមនបណំ ងនឹងសមប់ មិន តវ បតិេទ ។ សម័យេនះឯង
ភិកុ ខមួយរូបមនបណំ ងនឹងសមប់ ក៏បញូ ជ នភិកុ ខមួយរូបេទកន់ផូ វឆង យ
ច់សែងង ែដលមនេចរ ( ស័យេន) ។ ពួ កេចរ ក៏ផច់បង់
ជីវតិ ភកិ ុេខ នះេទ ។ េប ។ ពួកេចរមិនបនផចប់ ង់ជីវតិ ភិកុ េខ នះេទ ។
ភកិ ុ អខ កន បញូ ជ នេនះមនេសចកីសង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភកិ ុ ខ
អកន មិន តវ បតិប ជិកេទ តវែត តមឹ បតិថុលច័យច ។
[២២០] សម័យេនះឯង មនភកិ ុមខ ួយរូប ចំ ភំ កិ ុ ជខ ស តវេនះ
បន េហ យក៏េទផច់បង់ជីវតិ ភិកុ ខជស តវេនះេទ ។ ចំ ភំ ិកុ ខជ
ស តវេនះបន ែតេទផច់បង់ជវី តិ ភិកុ ដខ ៃទវញិ ។ ចូលចិតថ ជភកិ ុ ខ
ដៃទ ែតេទផច់បង់ជីវតិ ភិកុ ខជស តវេនះវញិ ។ សំគល់ ថ ជភិកុ ខ
ដៃទ ក៏េទផច់បងជ់ ីវតិ ភិកុ ដខ ៃទ (េនះ) ។ ភិកុេខ នះ មនេសចកីសង យ័
។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ អកន ឯង តវ បតិប ជិកេហយ ។
577
២៨០
វនិ យបិដេក ម វភិ េងគ
[២២១] េតន េខ បន សមេយន អញញតេ
ភិកុ ខ អមនុេស ន គហិេ េ តិ ។ អញតញ េ
ភិកុ ខ តស ភិកុ ខ េន ប រ ំ អទសិ ។ េ
ភិកុ ខ កលមកសិ ។ តស កុកុ កចំច អេ សិ
។ េប ។ អនបតិ ភិកុ ខ នមរ ធិបបយស តិ ។
េតន េខ បន សមេយន អញតញ េ ភិកុ ខ អ-
មនុេស ន គហិេ េ តិ ។ អញញតេ ភិកុ ខ
មរ ធបិ បេយ តស ភិកុ ខ េន ប រ ំ អទសិ ។
េ ភិកុ ខ កលមកសិ ។ េប ។ េ ភិកុ ខ
ន កលមកសិ ។ តស កុកកចំច អេ សិ
។ េប ។ អនបតិ ភិកុ ខ ប ជិកស បតិ
ថុលចចយស តិ ។
ភិកុ ខ
[២២២] េតន េខ បន សមេយន អញញតេ េ
កលយណកមមស សគគកថំ កេថសិ ។
អធិមុេ កលមកសិ ។ តស កុកុ កចំច អេ -
សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកុ ខ នមរ ធិបបយស -
តិ ។ េតន េខ បន សមេយន អញតញ េ ភិកុ ខ
578
២៨០
វនិ យបិដក ម វភិ ងគ
[២២១] សម័យេនះឯង មនភកិ ុមខ ួយរូបេខម ចចូល ។ មន
ភិកុ មខ ួយរូបេទ តបន យភិកុ េខ នះ ។ ភិកុ េខ នះ ក៏េធម រណកលេទ ។
ភកិ ុ ែខ ដល យេនះ ក៏មនេសចកសី ង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន ល
ភិកុ ខ (េប) មិនមនបណំ ងនឹងសមប់ មិន តវ បតិេទ ។ សម័យេនះឯង
មនភិកុ ខមួយរូបេខម ចចូលែដរ ។ មនភិកុ ខមួយរូបេទ តមនបណំ ងនឹង
សមប់ បន យភកិ ុ េខ នះ ។ ភិកុ េខ នះក៏េធមរណកលេទ ។ េប ។ ភិកុ ខ
េនះមិនបនេធមរណកល ។ ភិកុ េខ នះមនេសចកីសង យ័ ។ េប ។
ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ មិន តវ បតិប ជកិ េទ តវែត តមឹ បតិ
ថុលច័យច ។
[២២២] សម័យេនះឯង មនភកិ ុមខ ួយរូបេពលសគកគ ថ (ែថង
អពំ ី ថ នសួ គ៌) ដល់ បុគគលែដលបនេធអេំ ពល ។ បុគគលែដលបន
បេ់ នះ កអ៏ ត់ដេងមេធមរណកលេទ ។ ភិកុ អខ កន សែមងមនេសចកី
សង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ ភិកុ ែខ ដលមិនមនបណំ ងនឹង
សមប់ មនិ តវ បតិេទ ។ សម័យេនះឯង មនភកិ ុ មខ ួយរូបមនបណំ ង
579
២៨១
ប ជិកកេណ តតិយសិកខ បទស វនិ ីតវតុថមិ សគគកថទិវតុថ
មរ ធបិ បេយ កលយណកមមស សគកគ ថំ កេថ-
សិ ។ េ អធិមុេ កលមកសិ ។ េប ។
េ អធិមុេ ន កលមកសិ ។ តស កុកុ កចំច
អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកុ ខ ប ជិ កស
បតិ ថុលចចយស តិ ។ េតន េខ បន សម-
េយន អញញតេ ភិកុ ខ េនរយិកស នរិ យកថំ
កេថសិ ។ េ ឧតសិ កលមកសិ ។ តស
កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកុ ខ ន
មរ ធិបបយស តិ ។ េតន េខ បន សមេយន
អញញតេ ភិកុ ខ មរ ធិបបេយ េនរយិកស
នរិ យកថំ កេថសិ ។ េ ឧតសិ កលម-
កសិ ។ េប ។ េ ឧតសិ ន កលមកសិ ។
តស កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកុ ខ
បតិ ថុលចចយស តិ ។
ប ជិកស
[២២៣] េតន េខ បន សមេយន ឡ-
វកិ ភិកូខ នវកមមំ កេ ន រុកំខ ឆិនទនិ ។
អញញតេ ភិកុ ំខ
ភិកុ ខ អញតញ រ ំ ឯតទេ ច
580
២៨១
ប ជិកកណ សិកខ បទទី ៣ វនិ ីតវតុថ េរ ងភិកុខនិយយអំពី ថ នសួគ៌ជេដម
នឹងសមប់ េទបសែមងសគកគ ថ របស់បុគលគ ែដលបនេធអេំ ពលមក
េហយ ។ បុគលគ េនះ ក៏អត់ដេងមេធមរណកលេទ ។ េប ។ បុគលគ េនះ
បនអត់ដេងមែដរ ែតមនិ បនេធមរណកលេទ ។ ឯភកិ ុ អខ កន សែមងមន
េសចកីសង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភកិ ុ ខ មិន តវ បតិ
ប ជកិ េទ តវែត តឹម បតថិ ុលច័យច ។ សម័យេនះឯង មនភកិ ុ មខ ួយ
រូបសែមងនិរយកថ (ដំ លអពំ ីនរក) ៃនសតែដលេទេកត កុ ងន នរក ។
ភិកុ អខ កន ប់េនះតកស់ ុត េហយេធមរណកលេទ ។ ភកិ ុអខ កន សែមង
េនះមនេសចកីសង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភកិ ុ ខ អកន ែដល
មនិ មន បថន នឹងសមប់ មិន តវ បតិេទ ។ សម័យេនះឯង មនភិកុ ខ
មួយរូបមន បថន នឹងសមប់ េទ បេពលនិ រយកថៃនសតែដលេទេកត
កុងន នរក ។ បុគលគ េនះតកស់ ុតេហយេធមរណកលេទ ។ េប ។ បុគលគ
េនះតក់សុត ែតមនិ បនេធមរណកលេឡយ ។ ភកិ ុ េខ នះមនេសចកី
សង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ មនិ តវ បតិប ជិកេទ
តវែត តឹម បតិថុលច័យច ។
[២២៣] សម័យេនះឯង ពួ កភិកុ េខ ន សុក ឡវ ី កលេធនវកមម
េទបនគំ ន កប់េដមេឈ ។ មនភិកុ ខមួ យរូបបននិ យយនឹ ងភិកុ ខមួយរូប
581
២៨២
វនិ យបិដេក ម វភិ េងគ
វុេ អ ត ឋិេ ឆិនទ ហីតិ ។ តំ ត ត ឋិតំ ឆិនទនំ
រុេកខ ឱតថរ ិ មេរសិ ។ តស កុកុ កចំច អេ សិ
។ េប ។ អនបតិ ភិកុ ខ នមរ ធិបបយស តិ ។
េតន េខ បន សមេយន ឡវកិ ភិកូខ នវកមំម
កេ ន រុកំខ ឆិនទនិ ។ អញញតេ ភិកុ ខ មរ -
ធិបបេយ អញញតរ ំ ភិកុ ំខ ឯតទេ ច វុេ អត
ឋិេ ឆិនទ ហីតិ ។ តំ ត ត ឋិតំ ឆិនទនំ រុេកខ
ឱតថរ ិ មេរសិ ។ េប ។ រុេកខ ឱតរថ ិ ន មេរសិ ។
តស កុកុ កចំច អេ សិ ។ េប ។ អនបតិ ភិកុ ខ
ប ជិកស បតិ ថុលចចយស តិ ។
[២២៤] េតន េខ បន សមេយន ឆពគិគយ
ភិកូខ ទយំ លេិ មបសុំ ។ មនុស ទឌ កល-
សិ ។ េប ។ អនបតិ
មកំ សុ ។ េតសំ កុកុ កចចំ អេ ។ េតន េខ បន
ភិកខ េវ នមរ ធិបបយស តិ
សមេយន ឆពគគិយ ភិកូខ មរ ធិបបយ ទយំ
លិេមបសំុ ។ មនុស ទឌ
កលមកំ សុ ។ េប ។
582
២៨២
វនិ យបិដក ម វភិ ងគ
េទ តថ មន ល វុេ េ កចូរឈរ តងទ់ ីេនះកបេ់ ឈេទ ។ េដមេឈ
ក៏រលំសងកត់ភិកុ ខេនះែដលកពំ ុ ងឈរកប់ ប់កុ នងទីេនះេទ ។ ភិកុ ខអនក
បងគ ប់េនះមនេសចកីសង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភកិ ុ ខ ភកិ ុ ខ
ែដលមនិ បថន នឹងសមប់មិន តវ បតេិ ទ ។ សម័យេនះឯង ពួកភិកុ េខ ន
សុក ឡវ ី កលនឹងេធនវកមបម ននគំ ន កបេ់ ដមេឈ ។ មនភិកុ មខ ួយរូប
មនបណំ ងនឹងសមប់ េទបនិយយនឹងភិកុ មខ ួយរូបេទ តថ មន ល វុេ
េ កចូរឈរ តង់ទីេនះកបេ់ ឈេទ ។ េដមេឈករ៏ លសំ ងតក ់ភិកុ េខ នះ
ែដលកពំ ុ ងឈរកប់ ប់កុ ងន ទីេនះេទ ។ េប ។ េដមេឈរលសំ ងតក ់មិន
ប់ ។ ភិកុ អខ កន បងគ ប់េនះមនេសចកសី ង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ
មន លភកិ ុ ខ មិន តវ បតិប ជិកេទ តវែត តឹម បតិថុលច័យច ។
[២២៤] សម័យេនះឯង ឆពគិយគ ភិកុ ទខ ងំ យនគំ ន ដុតេភង ៃ ព ។
មនុស (ែដលេនកុងន ៃ ព) តវេភងេឆះ ប់ (ជេ ចននក់) ។ ភកិ ុ ខ
ទងំ េនះ មនេសចកីសង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ
ទងំ យ ភិកុ ែខ ដលមិនមនបណំ ងនឹងសមប់ មនិ តវ បតិេទ ។
សម័យេនះឯង ពួ កឆពគិយគ ភិកុ មខ នបណំ ងនឹងសមប់ កន៏ គំ ន ដុតេភង
ៃ ព ។ មនុស ទងំ យ តវេភងៃ ពេឆះ ប់ (ជេ ចននក់) ។ េប ។
583
២៨៣
ប ជិកកេណ តតិយសិកខ បទស វនិ ីតវតុថមិ េចរឃតកទិ
មនុស ទឌ ន កលមកំ សុ ។ េតសំ កុកុ កចំច
េប ។ អនបតិ ភិកខ េវ ប ជិកស
អេ សិ ។
បតិ ថុលចចយស តិ ។
[២២៥] េតន េខ បន សមេយន អញញតេ
ភិកុ ខ ឃតនំ គន េចរឃតកំ ឯតទេ ច
វុេ មយិមំ ប េរន
កិ លេមសិ ឯេកន
ជីវ ិ េ េ េបហីតិ ។ សុដុ ភេនតិ ឯេកន ប េរន
ជីវ ិ េ េ េបសិ ។ តស កុកុ កចចំ អេ សិ ។ េប ។
បតឹ តំ ភិកុ ខ បេនន ប ជិកនិ ។ េតន េខ បន
សមេយន អញញតេ ភិកុ ខ ឃតនំ គន េចរឃតកំ
ឯតទេ ច វុេ មយិមំ កិ លេមសិ ឯេកន
ប េរន ជីវ ិ េ េ េបហីតិ ។ េ នហំ តុយំ
វចនំ ករសិ មីតិ តំ ជីវ ិ េ េ េបសិ ។ តស កុកុ កចចំ
អេ សិ ។ េប ។
អនបតិ ភិកុ ខ ប ជិ កស
បតិ ទុកកដស តិ ។
[២២៦] េតន េខ បន សមេយន អញញតេ
បុរេិ កុលឃេរ(១) ហតថបទចឆិេនន ញតេកហិ
១ ឱ. ម. ញតិឃេរ ។
584
២៨៣
ប ជិកកណ សិកខ បទទី ៣ វនិ ីតវតុថ អំពីអកន សមប់េចរជេដម
ពួ កមនុស តវេភងៃ ពេឆះែតមនិ ប់ ។ ពួកភកិ ុ ទខ ងំ េនះ ក៏មនេសចកី
សង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ទខ ងំ យ ពួកអកន មិន តវ
បតិប ជិកេទ តវែត តឹម បតិថុលច័យច ។
[២២៥] សម័យេនះឯង មនភិកុមខ ួយរូបេដរេទកន់ទីសមបេ់ ចរ
េហយបននិយយនឹងេពជឈឃតថ មន ល វុេ អកន កុេំ ធឲយបុរសេនះ
លបំ កេឡយ អកន ចូរផច់បង់ជីវតិ េ យ ប រ តឹមែតមងេទ ។ េពជឈ-
ឃតទទួលពកយថ សួលេហយ េ កមច ស់ (ថេហយ) ក៏ផច់
បង់ជីវតិ (េចរ) េ យ ប រែត តឹមមង ។ ភិកុ េខ នះ មនេសចកី
សង យ័ ។ េប ។ ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ អកន ឯង តវ បតបិ ជិក
េហយ ។ សម័យេនះឯង មនភិកុ មខ ួយរូបេដរ េទកន់ទីសមប់េចរ
េហយបននិយយនឹងេពជឈឃតថ មន ល វុេ អកន កុេំ ធប ុរសេនះឲយ
លបំ កេឡយ ចូរអកន ផច់បង់ជីវតិ េ យ ប រែត តឹមមងេទ ។ េពជឈ-
ឃតេឆយថ ខុំញ ពះករុ មិនេធ មពកយេ កេទ (ថេហយ) ក៏
ផចប់ ង់ជីវតិ បុរសេនះេទ ។ ភិកុ េខ នះមនេសចកសី ង យ័ ។ េប ។
ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ អកន មនិ តវ បតបិ ជិកេទ តវែត តឹម
បតទិ ុកដក ។
[២២៦] សម័យេនះឯង មនបុរសមន ក់េគកតៃ់ ដកត់េជង (មក
េន) កុ ងន ផះទ តកូល មនពួកញតិមក បជុគំ ន ពយបល ។ មនភិកុ មខ ួយរូប
585
២៨៤
វនិ យបិដេក ម វភិ េងគ
សមបរកិ ិ េ េ តិ ។ អញតញ េ ភិកុ ខ េត មនុេស
ឯតទេ ច វុេ ឥចឆថ ឥមស
មរណនិ ។ ម
ភេន ឥចឆ មតិ ។ េតនហិ តកំ ក បេយថតិ ។ េត
តំ តកំ ក បេយសុំ ។ េ កលមកសិ ។ តស
កុកុ កចចំ អេ សិ ។ េប ។ បតឹ តំ ភកិ ុ ខ បេនន
ប ជិកនិ ។ េតន េខ បន សមេយន អញតញ េ
បុរេិ កុលឃេរ ហតថបទចឆិេនន ញតេកហិ
សមបរកិ ិ េ េ តិ ។ អញញត ភិកុ ខ នី េត
មនុេស ឯតទេ ច វុេ ឥចឆថ ឥមស មរ-
ណនិ ។ មេយយ ឥចឆ មតិ ។ េតនហិ េ ណ-
េ ចរិ កំ (១) បេយថតិ ។ េត តំ េ ណេ ចិ-
រកំ (២) បេយសុំ ។ េ កលមកសិ ។ តស
កុកុ កចចំ អេ សិ ។ អថេខ ភិកុ ខ នី ភិកុ ខ នីនំ
ឯតមតំថ េ េចសិ ។ ភិកុ ខ និេយ ភិកូខ នំ ឯតមតំថ
េ េចសុំ ។ ភកិ ូខ ភគវេ ឯតមតថំ េ េចសុំ ។
បតឹ ភិកខ េវ ភិកុ ខ នី បនន ប ជិ កនិ ។
តតិយប ជិកំ និដិតំ ។
១-២ ឱ. ម. េ ណសុចិរកំ ។
586
២៨៤
វនិ យបិដក ម វភិ ងគ
បននិយយនឹងពួកមនុស ទងំ េនះថ មន ល វុេ អកន ទងំ យចង់
ឲយបុរសេនះ ប់េទ ។ ពួកមនុស េឆយតបថ ករុ េយង ចង់ឲយគត់
ប់ែដរ ។ ភិកុេខ នះ បប់ថ េបដូេចន ះអកន ទងំ យចូរឲយគត់ផកឹ ខញ់
ទឹកេ ះេគេទ ។ ពួ កមនុស ក៏ឲយបុរសេនះផឹកខញ់ ទឹកេ ះេគ ។
បុរសេនះក៏េធមរណកលេទ ។ ភកិ ុ េខ នះមនេសចកសី ង យ័ ។ េប ។
ទង់ ស់ថ មន លភិកុ ខ អកន ឯង តវ បតិប ជិកេហយ ។ សម័យ
េនះឯង មនបុរសមន កេ់ គកតៃ់ ដកត់េជង (មកេន) កុ ងន ផះទ តកូល ពួក
ញតកិ ៏ បជុគំ ន មកពយបល ។ មនភិកុ នខ ី (មួយរូប) និយយនឹងពួក
មនុស ទងំ េនះថ មន ល វុេ អកន ទងំ យចង់ឲយបុរសេនះ ប់
ឬេទ ។ ពួ កមនុស េឆយថ ករុ េ កែមម៉ ច ស់ េយងចង់ឲយ ប់
ែដរ ។ ភិកុ នខ ីេនះ បប់ថ េបដូេចន ះ អកន ទងំ យចូរឲយគត់ផកឹ ថន ំ ំ
េ យអបំ ិលេទ ។ មនុស ទងំ េនះ ក៏ឲយបុរសេនះផកឹ ថន ំ េំ យ
អបំ លិ េនះ ។ បុរសេនះេធមរណកលេទ ។ ភកិ ុ នខ ីេនះ មនេសចកី
សង យ័ ។ លំ ប់េនះឯង ភិកុ នខ ីេនះ បន បប់ដេំ ណ រនុ៎ះ ដល់ភិកុ នខ ី
ទងំ យ ។ ពួកភិកុ នខ ីក៏ដំ លេសចកីនុ៎ះ ដល់ភិកុ ទខ ងំ យ ។ ពួ ក
ភកិ ុ កខ ៏ កបទូលេសចកីនុ៎ះ ចេំ ពះ ពះដ៏មន ពះភគ ។ ពះអងគ ស់ថ
មន លភកិ ុ ទខ ងំ យ ភិកុ នខ ីេនះ តវ បតិប ជិកេហយ ។
ប ជិកទី ៣ ចប់ ។
587
ប ជិកកេណ ចតុតថសិកខ បទំ
[២២៧] េតន សមេយន ពុេទធ ភគ េវ លិយំ
វហិ រតិ ម វេន កូ គរ យំ ។ េតន េខ
បន សមេយន សមពហុ សនទិ សមភ ភិកូខ
វគុ គមុទយ នទិយ តីេរ វស ំ ឧបគចឹឆសុ ។ េតន
េខ បន សមេយន វជីជ ទុពភិកខ េ តិ ទីហិតិក
េសតដិក ស កវុ ន សុក ឧេញឆ ន
បគគេហន យេបតុំ ។ អថេខ េតសំ ភិកូខ នំ
ឯតទេ សិ ឯតរហិ េខ វជីជ ទុពិភកខ ទីហិតិក
េសតដិក ស កវុ ន សុក ឧេញឆ ន
បគគេហន យេបតុំ េកន នុ េខ មយំ ឧបេយន
588
ប ជិកកណ សិកខ បទទី ៤
[២២៧] សមយ័ េនះ ពះសមុ ទព ជធ មច ស់ដម៏ ន ពះភគ ទងគ់ ង់
េនកូ គរ ៃ ពម វនេទ ប កងេវ លី ។ គេនះ មនភិកុ ខ
េ ចន រូបជមិ តបនជួប បទះគន ថីម និងមិ តសិទន ធ ន លមមំ ួន បនេនច ំ
វស បបេឆរន សឹងទ វគុ មគ ុទ ។ កលេនះ សុកវជីេជ កត ទុរកិភ អត់បយ
មនុស ទងំ យចិញឹច មជីវតិ បនេ យក មៃ កេពក មនុស (ែដល ក
លបំ ក ប់ ក៏ដល់នូវេសចកី ប់) មនឆឹងស (េដរ សេលែផនដី)
មនុ ស (ែដលមន ទពយសមបតិលមម ទិញដូរ សូ វអងករេគបន) ក៏មិន
ងយនឹងទិញដូរែដរ លុះែតមន កកន់ជសមគ ល់ េទបទិញដូរបន
មនុ ស ទងំ អស់ កុ នង សុ កេនះ នឹ ងពយយមែសងរក របនេ យ
ក មៃ កេពក ។ េវ េនះឯង ភកិ ុទខ ងំ េនះក៏គិតគន ថ ឥឡូ វេនះ សុក
វជីជេកតទុរកិភ អត់បយ មនុ ស ទងំ យចិញឹច មជីវតិ បនេ យក មៃ ក
េពក មនុស (ែដល កលបំ ក ប់ កដ៏ ល់នូវេសចកី ប់) មនឆឹងស
(េដរ សេល ែផនដី) មនុ ស (ែដលមន ទពយ សមបតិលមមទិ ញ ដូ រ
សូវអងរក េគបន) ក៏មនិ ងយនឹងទិញដូរែដរ លុះែតមន កកន់ជ
សមគ ល់ េទបទិញដូរបន មនុស ទងំ អស់កុ ងន សុកេនះ នឹងពយយមែសង
រក របនេ យក មៃ កេពក េតេយងនឹ ងគិតេធឧបយដូ ចេមច
589
២៨៦
វនិ យបិដេក ម វភិ េងគ
សមគគ សេមម ទមន អវវិ ទមន ផសុកំ វស ំ
វេសយយម ន ច បិណេកន កិ លេមយយមតិ ។
ឯកេចច ឯវមហំ សុ ហនទ មយំ វុេ គិហីនំ
កមមនំ អធិេដម ឯវេន អមកំ ទតុំ មញិ ញស និ
ឯវ ំ មយំ សមគគ សេមម ទមន អវវិ ទមន ផសុកំ
វស ំ វសិស ម ន ច បណិ េកន កិ លមិស មតិ ។
ឯកេចច ឯវមហំ សុ អលំ វុេ កឹ គិហីនំ
កមមនំ អធិដេិ តន ហនទ មយំ វុេ គិហីនំ
ទេូ តយយ ំ ហម ឯវេន អមកំ ទតុំ មញិ ញស និ
ឯវ ំ មយំ សមគគ សេមម ទមន អវវិ ទមន
ផសុកំ វស ំ វសិស ម ន ច បិណេកន កិ ល-
មិស មតិ ។ ឯកេចច ឯវមហំសុ អលំ វុេ
កឹ គិហីនំ កមមនំ អធិដិេតន កឹ គិហីនំ ទេូ តយយ ំ
គិហីនំ អញញមញញស
ហេដន(១) ហនទ មយំ វុេ
ឧតរមិ នុស ធមមស វណំ ភសិស ម អសុេក
១ ហរេណនតិបិ បេ ។
590
២៨៦
វនិ យបិដក ម វភិ ងគ
ឲយ ប ន ម គីគេ ម ះ ស រ កុ ំឲយ ម ន វ ិ ទ ទ ស់ ែទ ង គន េន ច វំ ស
ឲយបន សួ លផង កុ ំឲយលំបកេ យ របិណបតផង ។ ភិកុ ខ
ខះេឆយថ មន ល វុេ េបដូេចន ះ េយង តវទទួល ៉ ប់រងករ
ងររបស់ពួ ក គហសចថ ុះ កលេបេយងេធយ៉ ងេនះេហ យ ពួ ក គហសថ
ក ល េប ប ន
ទងំ េនះ គង់នឹ ងនឹ កនឲយ រដល់ េយងមិនខន
រយ៉ ងេនះេហយ េយងក៏បន មគេីគ ម ះសរមិនវ ិ ទទស់ែទងគន
េនចវំ ស ក៏ សួលផង េហយមិនលបំ កេ យ របណិ បតផង ។
ភិកុ ខខ ះេឆយថ មន ល វុេ កុ ំ បេយជនអ៍ ីនឹងទទួល ៉ ប់រងករងរ
របស់ គហសថ េណ យចុះ េយង តវេធជ
(េនះ) មន ល វុេ
អនកបេ មនដំ ណំ ឹ ងដល់ ពួ ក គហសវថ ញិ កលេបេយងេធយ៉ ងេនះេហ យ
ពួ កជនទងំ េនះគងន់ ឹងនឹកនឲយ របណិ បតដល់េយងមិនខន កល
េប ប ន រយ៉ ងេនះ េយងនឹ ង ពមេ ព ងេ ម ះសរមិនវ ិ ទទស់
ែទងគន េនចវំ ស ក៏ សួលផង េហយមនិ លបំ កេ យ របណិ បត
ផង ។ ភកិ ុខខ ះេឆយ ថ មន ល វុេ កុ ំ បេយជន៍អីនឹងទទួល ៉ ប់រង
ករងររបស់ គហសថ បេយជន៍អីនឹងេធជអនកបេ មនដំ ណំ ឹ ងដល់ ពួ ក គ-
ហសថ (េនះ) មន ល វុេ េណ យចុះ េយង តវេពលអួតឧតរមិ នុស -
ធមគម ន េយងេទវញិ េទមក ឲយពួក គហសថ (េគ ប់វញិ ) ថភិកុ ឯខ េ ះ
591
២៨៧
ប ជិកកេណ ចតុតថសិកខ បទស ឧតរមិ នុស ធមមភសនំ
ភិកុ ខ បឋមស ឈនស ភី អសុេក ភកិ ុ ខ
ទុតិយស ឈនស ភី អសុេក ភិកុ ខ តតិយស
ឈនស ភី អសុេក ភិកុ ខ ចតុតថស ឈនស
ភី អសុេក ភិកុ ខ េ បេនន អសុេក ភិកុ ខ
សកទគមី អសុេក ភិកុ ខ អនគមី អសុេក
ភិកុ ខ អរ អសុេក ភិកុ ខ េតវេិ ជជ អសុេក
ភិកុ ខ ឆឡភិេញញ តិ ឯវេន អមកំ ទតុំ មញិ ញស និ
ឯវ ំ មយំ សមគគ សេមម ទមន អវវិ ទមន ផសុកំ
វស ំ វសិស ម ន ច បិណេកន កិ លមិស -
មតិ ។ ឯេ េយវ េខ វុេ េសេយយ េយ
អមកំ គិហីនំ អញមញ ញញស ឧតរមិ នុស ធមមស
វេ ភសេិ តិ ។ អថេខ េត ភិកូខ គិហីនំ
វណំ ភសសឹ ុ
អញញមញញស ឧតរមិ នុស ធមមស
អសុេក ភិកុ ខ បឋមស ឈនស ភី ។ េប ។
អសុេក ភិកុ ខ ចតុតថស ឈនស ភី អសុេក
ភិកុ ខ េ បេនន ។ េប ។ អសុេក ភិកុ ខ ឆឡ-
ភិេញញ តិ ។ អថេខ េត មនុស ភ វត េន
592
២៨៧
ប ជិកកណ សិកខ បទទី ៤ អំពីករេពលអួតឧតរមិ នុស ធមម
បនឈនទី ១ ភិកុឯខ េ ះបនឈនទី ២ ភិកុ ឯខ េ ះបនឈនទី ៣
ភិកុ ឯខ េ ះបនឈនទី ៤ ភិកុ ឯខ េ ះជេ បនន ភិកុ ឯខ េ ះជ
សកទគមី ភិកុឯខ េ ះជអនគមី ភកិ ុ ឯខ េ ះជ ពះអរហន ភិកុ ខ
ឯេ ះបនៃ តវជិ ជ ភិកុ ឯខ េ ះបនអភិញញ ៦ កលេបេយងេពលយ៉ ង
េនះេហ យ ពួ កជនទងំ េនះគង់នឹងនឹកនឲយ របិណបតដល់ េយង
មនិ ខន កលេបបន រយ៉ ងេនះេហយ េយងកន៏ ឹងមន មគេីគ ម ះ
សរនឹ ងគន មិនវ ិ ទទស់ែទងគន េឡយ េនចវំ ស ក៏ សួ លេហ យមិន
លបំ កេ យបិណបតផង ។ ភិកុទខ ងំ េនះ ក៏យល់ ពមថ មន ល វុេ
ទងំ យ ករេពលអួ តឧតរមិ នុ ស ធមមរបស់ គន េយងេទវញិ េទមក
ដល់ពួក គហសថ ែដលេ កថមកនឹងេយង (អមបញ់ មិញេនះ) សួល
េហយ ។ កុ ងន កលជខងេ កយមក ភិកុទខ ងំ េនះក៏បនេពលអួតឧតរ-ិ
មនុស ធមេម ទវញិ េទមកដល់ពួ ក គហសថថ ភិកុ ឯខ េ ះបនឈនទី ១
។ េប ។ ភិកុ ឯខ េ ះបនឈនទី ៤ ភកិ ុ ឯខ េ ះជេ បនន ។ េប ។
ភិកុ ឯខ េ ះបនអភិញញ ៦ ។ គេនះ មនុស ទងំ េនះ ក៏និយយគន ថ
េយង ល់គន បនភិកុ ែខ បបេនះមកេនចវំ ស េអហ៎ន េ េពញជ ភ
593
២៨៨
វនិ យបិដេក ម វភិ េងគ
សុលទំធ វត េន េយសំ េន ឯវរបូ ភិកូខ វស ំ
ឧបគ ន វត េន ឥេ បុេព ឯវរបូ ភិកូខ
វស ំ ឧបគ យថយិេម ភិកូខ សីលវេន
។ េត(១)
កលយណធមម តិ ន(២) ទិ និ
េភជននិ អតន ភុញជ និ ន ម បិតនូ ំ េទនិ ន
បុតទរស េទនិ ន ទសកមមករេបរសិ ស េទនិ ន
មិ មចច នំ េទនិ ន ញតិ េ ហិ នំ េទនិ
យទិ និ ភិកូខ នំ េទនិ ន ទិ និ ខទនីយនិ
ម បិតនូ ំ េទនិ ។ េប ។ ន
អតន ខទនិ ន
ញតិ េ ហិ នំ េទនិ យទិ និ ភិកូខ នំ
េទនិ ន(៣) ទិ និ យនីយនិ អតន
យនិ ន ម បិតនូ ំ េទនិ ។ េប ។ ន ញតិ-
េ ហិ នំ េទនិ យទិ និ ភិកូខ នំ េទនិ
ន(៤) ទិ ន
និ បននិ អតន បវិ និ
ម បិតនូ ំ េទនិ ន បុតទរស េទនិ ន ទ-
សកមមករេបរសិ ស េទនិ ន មិ មចច នំ េទនិ
១-២ ឱ. ម. េបតថេកសុ អយំ បេ សពតថ េរសុ គេ ។ ៣-៤ អយមបន
ឯេកកសឹម េរ ឯេកេកេយវ បកេ ។
594
២៨៨
វនិ យបិដក ម វភិ ងគ
របស់េយង េឈម ះថេយងបនបុណយេ យងយ ស់ហ៎ន ពីេដមេយង
ល់គន មិនែដលបនពួ កភកិ ុ មខ នសីល មនធមជ៌ កុសល ដូចជពួកភិកុ ខ
េនះមកេនចវំ ស (ដល់មង) េ ះេឡយ ។ មនុស ទងំ េនះ (កលេប
បន) េភជន រែដលឆង ញ់ ពិ ក៏ប មងទុកែតនឹង បេគនភិកុ ខទងំ
េនះ មិន ៊ នបរេិ ភគមត់ខួ នេឡយ េហ យមិនែដលបនជូនេទ
ម បិ
កូន បពនធ ខុកំញ ដំ រ កមកម របុរស(១) មិ ត មតយ
ម នីនិងញតិ េ ហិ តេ ះេឡយ ឬបនខទនីយ រែដលឆង ញ់
ពិ ក៏ប មងទុកែតនឹង បេគនភិកុ ខទងំ េនះ មិន ៊ នបរេិ ភគមត់
ខួនេឡយ េហយមិនែដលបនជូនេទម បិ េទ ។ េប ។ មនិ ែដល
បនឲយេទញតិ េ ហិ តេឡយ ឬបនេ គ ងស មប់ជញជ ក់ជញជ ប់
ែដលឆង ញ់ ពិ កប៏ មងទុកែតនឹង បេគនភកិ ុ ទខ ងំ េនះ មនិ ៊ នជញជ ក់
ជញជ ប់មត់ខួនេឡយ េហយមនិ ែដលបនជូនេទម បិ េទ ។ េប ។
មិនែដលបនឲយេទញតិ េ ហិ តេឡយ ឬបនទឹកែដលមនរសល
កប៏ មងទុកែតនឹង បេគនភិកុ ទខ ងំ េនះ មិន ៊ នផឹកមត់ខួនេឡយ េហយ
មនិ ែដលបនជូនេទម បិ កូន បពនធ ខុកំញ ដំ រ កមកម របុរស មិ ត
១ បុរសអនកេធករសុីឈួលន ។
595
២៨៩
ប ជិកកេណ ចតុតថសិកខ បទស វគុមគ ុទតីរយិ ភិកុខវតុថ
ន ញតិ េ ហិ នំ េទនិ យទិ និ ភិកូខ នំ
េទនិ បីនិ និទ-
យ ។ អថេខ េត ភិកូខ វណវេន អេហសុំ
ចិណំ
បសននមុខវ វបិ បសននចឆវវិ ។
េខ បេនតំ វស ំ វុ ថ នំ ភិកូខ នំ ភគវនំ ទស នយ
ឧបសងមក ិតុំ ។ អថេខ េត ភិកូខ វស ំ វុ ថ
េតមសចេច យន េសនសនំ សំ េម បតចវី រម-
ទយ េយន េវ លី េតន បកកមឹសុ អនុបុេពន
ចរកិ ំ (១) ចរមន(២) េយន េវ លី េយន ម វនំ
េយន កូ គរ េយន ភគ េតនុបសងមក ឹសុ
ឧបសងមក ិ ភគវនំ អភិ េទ ឯកមនំ នសិ ីទឹសុ ។
[២២៨] េតន េខ បន សមេយន ទិ សុ
វស ំ វុ ថ ភិកូខ កិ េ និ លខូ ទុព
ឧបបណុ បបណុ កជ ធមនិសនថតគ ។ វគុ គមុទតី-
រយិ បន ភិកូខ វណវេន េ និ បីនិ និទយ បសនន-
មុខវ វបិ បសននចឆវវិ ។ ចិណំ េខ បេនតំ
១-២ តីសុបិ េបតថេកសុ ឥទំ បឋទយំ ន បញញ យតិ ។
596
២៨៩
ប ជិកកណ សិកខ បទទី ៤ េរ ងពួកភិកុខេនេទ បេឆនរសងឹទ វគុគមុទ
មតយ ញតិ េ ហិតេឡយ ។ គេនះ ភិកុ ទខ ងំ េនះ (លុះបន
រឆន់បរបិ ូណ៌ ) កម៏ នសមបុ រលមនឥ នីយទ េពញេលញ មនទឹក
មុខ សស់បស់សមបុ រែសបកក៏ ជះថ ។ ភកិ ុ ទខ ងំ យ កលេបេចញវស
រួចេហយ ែតងនគំ ន ចូលេទគល់ ពះដ៏មន ពះភគ េនះជទេំ ន មមនិ
ែដលខនេឡយ ។ េវ េនះឯង ភិកុ ទខ ងំ េនះ លុះបនេនចវំ ស
គប់ ៣ ែខេហយ កេ៏ រ បចទំ ុក ក់េ គ ងេសនសនៈរួចេហយ នយំ ក
ប តនិងចីវរចូលេទ កងេវ លី េដរេទកន់ចរកិ មលំ ប់ បន
ចូលេទគល់ ពះដ៏មន ពះភគ ែដលគង់េនកូ គរ ៃព
ម វនេទ ប កងេវ លី លុះចូលេទដល់ េហ យ េទប កបថយបងគំ
ពះដ៏មន ពះភគេហយអងុយគ កុងន ទីដស៏ មគួរ ។
[២២៨] សម័យេនះឯង ពួ កភិកុ ខែដលេនចវំ ស កុ នងទិសទងំ
យ ( ល់តបំ ន់ឯេទ ត) សឹងដម៏ នកយ គ ងំ សមគ េ ហងម មន
សមបុ រ កក់េកតជេ គេល ងេសក ងំ មនខួនរ មេ យសរៃស ។ ឯ
ពួ កភិកុ ខែដលេនេទ បេ តយសឹងទ វគុ គមុទ សឹងដ៏មនសមបុ រលមនឥ នីទយ
េពញេលញ មនមុខមត់ សស់បស់ សមបុ រែសបកក៏ ជះថទងំ អស់គន ។
មនេសចកីថ ករេ ម ះសរចេំ ពះជមួយនឹង គនុ កភិកុ ខ គភឺ ិកុ ែខ ដល
597
២៩០
វនិ យបិដេក ម វភិ េងគ
ពុទធ នំ ភគវននំ គនុ េកហិ ភិកូខ ហិ សទឹធ បដិ-
សេមម ទិតុំ ។ អថេខ ភគ វគុ គមុទតរី េិ យ ភិកូខ
ឯតទេ ច កចចិ ភិកខ េវ ខមនីយំ កចិច យបនីយំ
កចចិ សមគគ សេមម ទមន អវវិ ទមន ផសុកំ
វស ំ វសិតថ ន ច បិណេកន កិ លមិ ថ តិ ។
ខមនីយំ ភគ យបនីយំ ភគ សមគគ ច មយំ
ភេន សេមម ទមន អវវិ ទមន ផសុកំ វស ំ វសិម
ន ច បិណេកន កិ លមមិ តិ ។ ជននបិ តថគ
បុចឆនិ ជននបិ ន បុចឆនិ កលំ វទិ ិ បុចឆនិ
598
២៩០
វនិ យបិដក ម វភិ ងគ
េទបនឹងមកដល់ ថីម េនះជទំេន មរបស់ ពះពុ ទដធ ៏មន ពះភគ គប់ ពះ
អងគ ។ គេនះ ពះដ៏មន ពះភគជមច ស់ ទង់ ស់សួរេទពួ កភកិ ុ ខ
ែដលេនេទ បេឆរន សឹងទ វគុ មគ ុទថ មន លភកិ ុ ទខ ងំ យ អកន ល់គន លមម
អត់ធន់បនេទឬ(១) អនក ល់ គន លមម ប ពឹតេទបន សួលេទឬ(២) អនក
ទងំ យមនេសចកី មគីគេ ម ះសរមិនវ ិ ទទស់ែទងគន េនចវំ ស
សួ លបួលមិនលំបកេ យ របិណបតេទឬ ។ ពួ កភិកុ ខទងំ េនះ
កបទូលថ បពិ ត ពះដ៏មន ពះភគ ខុ ំញ ពះអងគទងំ អស់គន លមម អត់
ធន់បន បពិ ត ពះដ៏មន ពះភគ ខុ ំញ ពះអងគទងំ អស់គន លមម ប ពឹត
េទបនែដរ បពិ ត ពះអងគដ៏ចេ មន ខុ ំញ ពះអងគទងំ អស់គន មនេសចកី
មគីគេ ម ះសរឥតមនវ ិ ទទស់ ែទងគន េទ េនចវំ ស ក៏ សួ លបួ ល
មិនលបំ កេ យ របិណបតេទ ។ (មនេសចកីថ) ពះតថគត
ជ ប ចប ស់
ទងំ យ ទង់ ជបចបស់ នូ វេហតុ េហ យ ស់ សួ រក៏មន
េហ យមិន ស់សួ រក៏មន ជបចបស់នូវកលគួរេហ យ ស់សួ រក៏មន
១ កុងន អដកថ ពនយល់ថ ពះអងគ ស់សួរេ យសំេ េសចកីដូេចនះថ យនគឺសររី ៈ
របស់អនកទំងអស់គន ែដលមនច ក ៤ មនទរ ៩ េនះ អនក ល់គន ចធន់ ទំែថរក
មិនមនទុកខលំបក ស់េទឬ ។ ២ យនគឺសររី េនះ អនក ល់គន ចឲយ ប ពឹតេទបន គប់
កិចចទំងពួងមិនមនអន យេទសទស់អីេទឬ ។
599
២៩១
ប ជិកកេណ ចតុតថសិកខ បទស វគុគមុទតីរយិ ភិកុខវតុថ
កលំ វទិ ិ ន បុចឆនិ អតថសញិ តំ តថ-
គ បុចឆនិ េន អនតថសញិ តំ អនតថសញិ េត
េសតុឃេ តថគ នំ ។ ទី កេរហិ ពុទធ
ភគវេន ភិកូខ បដិបុចឆនិ ធមំម េទសសិ ម
វកនំ សិកខ បទំ បញញ េបស មតិ ។ អថេខ
ភគ វគុ គមុទតរី េិ យ ភិកូខ ឯតទេ ច យថ កថំ
បន តុេម ភិកខ េវ សមគគ សេមម ទមន អវវិ ទមន
ផសុកំ វស ំ វសិតថ ន ច បិណេកន កិ លមិ ថ តិ ។
អថេខ េត ភិកូខ ភគវេ ឯតមតំថ េ េចសំុ ។ កចិច
បន េ ភិកខ េវ ភតូ និ ។ អភតូ ំ ភគ តិ ។
[២២៩] វគិ រហិ ពុេទធ ភគ អននុចឆវកិ ំ េមឃបុរ-ិ
អននុេ មិកំ អបបដិរបូ ំ អស មណកំ អកបបយិ ំ
600