การพัฒนาจิตสำนึกความเป็นพลเมืองของนักเรียนในจังหวัดขอนแก่น ตามหลักพุทธธรรม

๓๗๗

องคก์ ารบรหิ าร
ส่วนจงั หวัด
จงั หวดั ขอนแก่น

๓. เพ่อื ศึกษาความ ทราบถงึ ความเป็นพลเมอื งของ ขอ้ ท่ี ๑-๒-๓ ทำให้สามาร ถ ร ู ้ ก า ร

เป็นพลเมืองตาม นักเรยี นตามหลกั พทุ ธธรรม แก้ปญั หาหรอื อุปสรรคใน

หลักพทุ ธธรรมของ การจัดการเรียนการสอน

นกั เรียนชนั้ ในการพฒั นาผู้เรียน

มัธยมศึกษาปีท่ี ๓

โรงเรยี นซำสูง

พทิ ยาคม

๔. เพ่ือศกึ ษา ทราบถงึ ความเปน็ จรงิ ที่สะท้อน ข้อที่ ๑-๒-๓-

ความพงึ พอใจ จากผูเ้ รียนในการจดั กจิ กรรมการ ๔

ของนกั เรียนชน้ั เรยี นรทู้ างด้านพุทธธรรม

มัธยมศกึ ษาปที ่ี

๓ โรงเรียนซำสูง

พิทยาคม ท่มี ีตอ่

การจดั กิจกรรม

การเรียนรู้ โดย

ใช้กระบวนการ

แบบอรยิ สจั ๔

เร่ืองจติ สำนกึ

สาธารณะ ความ

เปน็ พลเมอื ง

ตามหลกั พุทธ

ธรรม

ขอ้ เสนอแนะอื่น ทราบถึงปัญหาและอปุ สรรคในการ ขอ้ ท่ี ๑-๒-๓- ไดท้ ราบถงึ การเตรยี ม

ๆ พัฒนาผู้เรียนให้เป็นพลเมืองที่ดี ๔ การสอนของคณะครทู ี่

ของสังคมด้วยพุทธธรรมทาง จะตอ้ งเตรียมอยา่ งดีและ

พระพุทธศาสนา เป็นขอ้ เสนอท่ีนำไปเปน็

แนวทางการพฒั นาครทู ่ี

๓๗๘

รับผดิ ชอบในกลุ่มสงั คม

ศึกษา

๕. รายงานฉบบั ได้รายงานฉบับสมบูรณท์ ี่สามารถ ขอ้ ที่ ๑-๒-๓- -ไดร้ ายงานวจิ ัยทส่ี มบูรณ์
สมบรู ณ์
ตอบวัตถปุ ระสงคโ์ ครงการท้ัง ๓ ๔ ท ี ่ ส า ม า ร ถ น ำ ไ ป ใ ช้

ขอ้ คอื ประกอบในการพัฒนา

๑. เพื่อสร้างและหาประสิทธิภาพ ผ้เู รยี นในจดั การเรียนการ

แผนการจัดการเรียนรู้ โดยใช้ สอนหรือจัดกิจกรรมต่าง

กระบวนการแบบอริยสัจ ๔ เรื่อง ๆ ให้เป็นพลเมืองที่ดีของ

จิตสำนึกสาธารณะ ความเป็น จงั หวัดและประเทศชาติ

พลเมืองตามหลักพุทธธรรมของ - ได้เล่มรายงานการวิจัย

นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓ โรง เชิงประจักษ์ เพื่อเป็นข้อ

เ ร ี ย น ซ ำ ส ู ง พ ิ ท ย า ค ม ท ี ่ มี สารสนเทศในการ

ประสิทธิภาพตามเกณฑ์ ๘๐/๘๐ ปร ะ เมิน ผู้เร ียนเป็น

๒. เพือ่ พฒั นาจิตสำนกึ สาธารณะ กระบวนท่เี ปน็ รปู ธรรมใน

ตามหลักพุทธธรรม โดยใช้ การพัฒนาตอ่ ไป

กระบวนการแบบอรยิ สัจ ๔ ของ

นกั เรยี นชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ ๓ โรง

เรียนซำสูงพิทยาคม สงั กดั องค์การ

บรหิ ารส่วนจังหวัด

จังหวดั ขอนแก่น

๓. เพื่อศึกษาความเป็นพลเมือง

ตามหลักพุทธธรรมของนกั เรยี นชั้น

มัธยมศึกษาปีที่ ๓ โรงเรียนซำสูง

พทิ ยาคม

๔. เพื่อศึกษาความพึงพอใจของ

นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓ โรง

เรียนซำสูงพิทยาคม ที่มีต่อการจัด

ก ิจก ร ร มก าร เร ียน ร ู้ โ ดยใช้

กระบวนการแบบอริยสัจ ๔ เรื่อง

จิตสำนึกสาธารณะ ความ

เปน็ พลเมืองตามหลักพทุ ธธรรม

ภาคผนวก จ
กจิ กรรมท่เี กย่ี วขอ้ งการนำผลจากโครงการวจิ ัยไปใช้ประโยชน์

๓๗๙

ภาคผนวก จ
กิจกรรมท่ีเกย่ี วข้องการนำผลจากโครงการวิจัยไปใชป้ ระโยชน์

๑. กิจกรรมด้านการเรียนการสอนในสถาบันการศกึ ษา

- นำกระบวนการวิธีวิจัยแบบลองไปใช้กับกลุ่มนกั นักเรียนในพื้นที่จรงิ เพื่อพัฒนานักเรียน
ตามขน้ั ตอนของงานวิจัย โดยนกั เรยี นได้มกี ารพัฒนาจริง ในบริบทของโรงเรยี น

- ได้นำผลการวิจัยนำเสนองานบริบทของโรงเรียน โดยคณะครูและผู้เกี่ยวข้องได้รับทราบ
การพัฒนาผู้เรยี น โดยดำเนินการด้วยการเรียนการสอนในห้องเรียนและการประเมินการเรียนการสอน
ทงั้ ในรูปแบบฝกึ หดั และแบสอบถาม ได้เห็นพฒั นาการของผเู้ รียนในเชิงประจกั ษ์

- นำผลการศึกษาไปวิเคราะห์ร่วมกับคณะครู เพื่อเป็นแนวทางในการนำเสนอทิศทาง การ
พัฒนาผู้เรียนใหเ้ ป็นพลเมืองทด่ี ขี องประเทศ ตามหลกั พุทธธรรม ท่ไี ด้กำหนดไว้ตอ่ ไป

๒. กจิ กรรมดา้ นวชิ าการ

- มีการนำรูปแบบการวิจัยที่ลงมอื ทำแล้วนำไปพัฒนาทักษะในการวิจัยในมิติที่หลากหลาย
เพื่อการเรียนรู้ เช่นการเก็บข้อมลู เชิงปริมาณ และการสังเคราะหข์ ้อมูล ให้กับทีมงานวิจัยทีห่ ลากหลาย
ข้นึ ต่อไป

- มีการนำเสนอผลการวิจัยในลักษณะสรุปเป็นเอกสารรูปเล่ม นำเสนอเพื่อศึกษาร่วมกับ
หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น โรงเรียนในเครือข่ายหรือโรงเรียนใกล้เคียง ชุมชน สถานการศึกษาอื่นที่มี
ความสนใจ ที่จะพฒั นาพลเมอื งในเปน็ ไปตามหลกั พุทธธรรม

๓๘๐

๓๘๑

ผนวก ฉ
ผลผลติ ผลลพั ธ์ และผลกระทบจากงานวจิ ยั

๓๘๒

ผนวก ฉ
ผลผลิต (Output) จากงานวิจยั

ผลผลติ (Output) จากงานวจิ ัย

ประเภทผลงานท่ีไดร้ ับ:
ต้นแบบผลิตภัณฑ์
ตน้ แบบเทคโนโลยี
กระบวนการใหม่

✓ องคค์ วามรู้

การใชป้ ระโยชน์เชิงพานิชย์
การใช้ประโยชน์เชิงสาธารณะ

✓ การพัฒนากำลงั คน

ทรัพย์สินทางปญั ญา

✓ บทความทางวิชาการ

การประชมุ /สมั มนาระดบั นานาชาติ
การประชุม/สมั มนาระดับชาติ
ระดับของผลงานทไี่ ด้รบั :
ระดบั อตุ สาหกรรม
ระดบั กง่ึ อตุ สาหกรรม
 ระดับภาคสนาม
ระดบั ห้องปฏิบตั กิ าร

รายละเอยี ดผลงาน:
๑. การพัฒนาจิตสำนึกความเป็นพลเมืองของนักเรียนในจังหวัดขอนแก่น ตามหลักพุทธ
ธรรม พบว่า ประสิทธิภาพแผนการจัดการเรียนรู้ โดยใช้กระบวนการแบบอริยสัจ ๔ เรื่องจิตสำนึก
สาธารณะ ความเป็นพลเมืองตามหลักพุทธธรรมของนักเรียนชัน้ มัธยมศึกษาปีที่ ๓ โรงเรยี นซำสูงพิทยา
คม ระหว่างเรียนทั้งหมด (E๑) และประสิทธิภาพของผลลัพธ์ (E๒) จากแบบทดสอบระหว่างเรยี นทั้งหมด
และหลังเรยี น จะมีค่า E๑/ E๒ ท่ีระดบั ๘๒.๘๑/๙๕.๕๖ ซงึ่ สูงกว่าเกณฑ์ ๘๐/๘๐ ท่ีตง้ั ไว้

๓๘๓

๒. จากการวเิ คราะห์ข้อมูลพบว่าปัญหาและอุปสรรคการพัฒนาจิตสำนึกความเป็นพลเมือง
ของนักเรียนในจังหวัดขอนแก่น ตามหลักพุทธธรรม การพัฒนาจิตสำนึกสาธารณะตามหลักพทุ ธธรรม
โดยใช้กระบวนการแบบอริยสัจ ๔ ของนักเรยี นชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ ๓ โรงเรียนซำสูงพิทยาคม โดยรวม
ค่าเฉลี่ย อยู่ในระดับมากที่สุด ความเป็นพลเมืองตามหลักพุทธธรรมของนักเรยี นชัน้ มัธยมศึกษาปีที่ ๓
โรงเรียนซำสูงพิทยาคม โดยรวม ค่าเฉลี่ย อยู่ในระดับมากที่สุด ความพึงพอใจของนักเรียนชั้น
มัธยมศึกษาปีที่ ๓ โรงเรียนซำสูงพิทยาคม ที่มีต่อจิตสำนึกสาธารณะ ความเป็นพลเมืองตามหลักพุทธ
ธรรม โดยใช้กระบวนการแบบอริยสัจ ๔ โดยรวม คา่ เฉลยี่ อยู่ในระดับมากทสี่ ุด

จำนวนผลงาน:… หนว่ ยนับ:…

ผลลพั ธ์ (Outcome) ทีไ่ ด้ตลอดระยะเวลาโครงการ:

ชื่อผลลัพธ์: “การพฒั นาจิตสำนกึ ความเปน็ พลเมืองของนักเรียนในจงั หวัดขอนแก่น ตาม

หลักพุทธธรรม” การพัฒนาจิตสำนึกสาธารณะตามหลักพทุ ธธรรม โดยใช้กระบวนการแบบอริยสัจ ๔
ของนกั เรียนช้ันมัธยมศกึ ษาปีที่ ๓ โรงเรยี นซำสูงพทิ ยาคม โดยรวม คา่ เฉลย่ี อยู่ในระดับมากท่สี ุด ความ
เป็นพลเมืองตามหลักพุทธธรรมของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓ โรงเรียนซำสูงพิทยาคม โดยรวม
คา่ เฉล่ยี อยใู่ นระดบั มากที่สดุ ความพึงพอใจของนักเรียนชัน้ มธั ยมศึกษาปีที่ ๓ โรงเรียนซำสูงพิทยาคม
ที่มีต่อจิตสำนึกสาธารณะ ความเป็นพลเมืองตามหลักพุทธธรรม โดยใช้กระบวนการแบบอริยสัจ ๔
โดยรวม คา่ เฉลี่ย อยู่ในระดบั มากทสี่ ุด

ประเภท:

 เชงิ ปริมาณ

เชิงคณุ ภาพ
เชงิ เวลา
เชงิ ต้นทนุ

รายละเอยี ด:

เชิงปริมาณ ผลการวิจัยเรื่อง “การพัฒนาจิตสำนึกความเป็นพลเมืองของนักเรียนใน

จังหวัดขอนแกน่

๓๘๔

๑) ประสิทธิภาพแผนการจัดการเรียนรู้ โดยใช้กระบวนการแบบอริยสัจ ๔ เรื่องจิตสำนึก
สาธารณะ ความเปน็ พลเมอื งตามหลกั พุทธธรรมของนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีที่ ๓ โรงเรียนซำสูงพิทยา
คม ระหว่างเรยี นทั้งหมด (E๑) และประสิทธิภาพของผลลัพธ์ (E๒) จากแบบทดสอบระหวา่ งเรียนทัง้ หมด
และหลงั เรยี น จะมีค่า E๑/ E๒ ทร่ี ะดบั ๘๒.๘๑/๙๕.๕๖ ซ่งึ สูงกวา่ เกณฑ์ ๘๐/๘๐ ทีต่ ั้งไว้

๒) ดัชนีประสิทธิผลแผนการจัดการเรียนรู้จิตสำนึกสาธารณะความเป็นพลเมืองตามหลัก
พุทธธรรม โดยใช้กระบวนการแบบอริยสัจ ๔ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา ปีที่ ๓ โรงเรียนซำสูงพิทยา
คม มคี ่าดชั นีประสิทธผิ ลในการเรียนรู้ (E.I.) โดยรวม เทา่ กับ ๐.๗๔๑๘ แสดงวา่ นกั เรียนชน้ั มัธยมศึกษา
ปที ่ี ๓ มีความรเู้ พิ่มขึน้ เท่ากบั ๐.๗๔๑๘ หรือคดิ เป็นรอ้ ยละ ๗๔.๑๘

๓) จิตสำนึกสาธารณะตามหลักพุทธธรรม โดยใช้กระบวนการแบบอริยสัจ ๔ ของนักเรียน
ชน้ั มัธยมศึกษาปที ่ี ๓ โรงเรยี นซำสงู พิทยาคม โดยรวม ค่าเฉล่ีย อย่ใู นระดับมากทีส่ ดุ ( X =๔.๕๒)

๔) ความเป็นพลเมืองตามหลักพุทธธรรมของนักเรียนชัน้ มัธยมศึกษาปีที่ ๓ โรงเรียนซำสงู
พทิ ยาคม โดยรวม ค่าเฉล่ีย อยูใ่ นระดบั มากทีส่ ุด ( X =๔.๖๐)

๕) ความพงึ พอใจของนกั เรยี นชั้นมธั ยมศึกษาปที ี่ ๓ โรงเรียนซำสูงพิทยาคม ทม่ี ตี อ่ จิตสำนึก
สาธารณะ ความเป็นพลเมืองตามหลักพุทธธรรม โดยใช้กระบวนการแบบอริยสัจ ๔ โดยรวม ค่าเฉล่ีย
อยใู่ นระดับมากท่สี ุด (X =๔.๕๗)

ผลกระทบจากการดำเนนิ โครงการ:

ผลกระทบทางเศรษฐกจิ ของประเทศ
ผลกระทบตอ่ ภาคการผลติ และธรุ กิจทีเ่ กย่ี วข้อง
ผลกระทบตอ่ ขีดความสามารถทาง วทน.
ผลกระทบตอ่ การจ้างงาน
ผลกระทบต่อสังคม
ผลกระทบต่อสง่ิ แวดลอ้ ม
เพิ่มความสามารถการแข่งขนั ของเอกชนท่ีรว่ มโปรแกรม
เพม่ิ ความสามารถในการแข่งขนั ของวสิ าหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม
สนับสนนุ ให้เกิดวสิ าหกิจเร่ิมต้น (Startup)

๓๘๕

รายละเอยี ด:

๑. ผลการวิเคราะห์ข้อมูลเพ่ือศกึ ษาการการพัฒนาจิตสำนึกความเป็นพลเมืองของนักเรียน
ในจังหวัดขอนแก่น ตามหลักพุทธธรรม การพัฒนาจิตสำนึกสาธารณะตามหลักพุทธธรรม โดยใช้
กระบวนการแบบอรยิ สัจ ๔ ของนกั เรียนช้นั มธั ยมศึกษาปที ่ี ๓ โรงเรยี นซำสงู พทิ ยาคม โดยรวม ค่าเฉล่ีย
อยู่ในระดับมากที่สุด ความเป็นพลเมอื งตามหลกั พุทธธรรมของนักเรียนชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ี่ ๓ โรงเรียน
ซำสงู พทิ ยาคม โดยรวม คา่ เฉลี่ย อยู่ในระดับมากทีส่ ุด ความพึงพอใจของนกั เรียนช้ันมธั ยมศกึ ษาปที ่ี ๓
โรงเรียนซำสูงพิทยาคม ที่มีต่อจิตสำนึกสาธารณะ ความเป็นพลเมืองตามหลักพุทธธรรม โดยใช้
กระบวนการแบบอรยิ สัจ ๔ โดยรวม ค่าเฉล่ยี อยใู่ นระดับมากที่สุด

๒. จากการวิเคราะหข์ ้อมูลพบวา่ ปญั หาและอุปสรรค การพัฒนาจิตสำนึกความเปน็ พลเมือง
ของนกั เรยี นในจงั หวัดขอนแกน่ ตามหลกั พุทธธรรม การพฒั นาจิตสำนึกความเป็นพลเมืองของนักเรียน
ในจงั หวดั ขอนแกน่ ตามหลักพุทธธรรม พบวา่ ประสิทธภิ าพแผนการจัดการเรียนรู้ โดยใชก้ ระบวนการ
แบบอริยสัจ ๔ เรื่องจิตสำนึกสาธารณะ ความเป็นพลเมืองตามหลักพุทธธรรมของนักเรียนช้ันมัธยมศึกษา
ปีที่ ๓ โรงเรยี นซำสูงพิทยาคม ซึ่งมีเกณฑส์ ูง การพัฒนาจิตสำนึกสาธารณะตามหลกั พุทธธรรม โดยใช้
กระบวนการแบบอริยสัจ ๔ ของนักเรียนช้นั มธั ยมศึกษาปที ี่ ๓ โรงเรยี นซำสงู พทิ ยาคม โดยรวม ค่าเฉล่ีย
อย่ใู นระดบั มากทสี่ ดุ ความเปน็ พลเมอื งตามหลักพุทธธรรมของนักเรยี นชั้นมธั ยม ศกึ ษา ปีท่ี ๓ โรงเรียน
ซำสงู พทิ ยาคม โดยรวม คา่ เฉล่ีย อยู่ในระดบั มากทสี่ ุด ความพงึ พอใจของนกั เรียน ชนั้ มธั ยมศึกษาปีท่ี ๓
โรงเรียนซำสูงพิทยาคม ท่มี ตี อ่ จติ สำนึกสาธารณะ ความเป็นพลเมืองตามหลักพุทธธรรม โดยใชก้ ระบวนการ
แบบอริยสัจ ๔ โดยรวม ค่าเฉลี่ย อยู่ในระดับมากที่สุด เป็นองค์ความรู้ที่จะนำไปเป็นแนวทางในการ
พฒั นาผ้เู รยี นในระดับอื่นให้เป็นพลเมืองท่ีดีตามหลกั พทุ ธธรรม

๓๘๖

ประวตั ผิ วู้ ิจยั

ชอ่ื ผชู้ ่วยศาสตราจารย์อนุสรณ์ นางทะราช

Assistant Professor Anusorn Nangtharat

เลขหมายบตั รประจำตัวประชาชน ๓ ๔๐๑๖ ๐๐๔๕๘ ๙๑ ๓

ตำแหนง่ ปัจจุบนั อาจารย์ประจำหลักสูตร ครุศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาสงั คมศึกษา
มหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วทิ ยาเขตขอนแกน่

หนว่ ยงานและสถานท่อี ย่ทู ต่ี ิดต่อได้สะดวก
มหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแกน่ เลขท่ี ๓๐ บ้านโคกสี หมทู่ ่ี ๑
ตำบลโคกสี อำเภอเมืองขอนแกน่ จงั หวดั ขอนแก่น ๔๐๐๐๐ โทร. ๐๔-๓๒๘๓-๐๕๖-๗
โทรสาร. ๐๔๓ ๒๘๓๐ มอื ถือ ๐๘-๑๖๐๑-๐๕๒๙, ๐๙-๓๓๕๗-๙๔๓๑
E-mail: [email protected],[email protected]
-ที่อย่ปู ัจจุบนั เลขท่ี ๙ บ้านโคกเปี้ย หมู่ที่ ๕ ตำบลบ้านคอ้ อำเภอเมืองขอนแกน่
จังหวัดขอนแกน่ ๔๐๐๐๐
-ภูมลิ ำเนาเดิม เลขท่ี ๑๘ บา้ นหนองโน หม่ทู ่ี ๘ ตำบลนาหวา้ อำเภอภูเวยี ง
จงั หวดั ขอนแกน่

ประวตั กิ ารศกึ ษา:
พ.ศ. ๒๕๓๗: ปริญญาตรี ครุศาสตรบณั ฑิต (ค.บ.) (การประถมศกึ ษา) วิทยาลัยครเู ลย
พ.ศ. ๒๕๔๘: ปรญิ ญาโท ศึกษาศาสตรมหาบณั ฑิต (ศษ.ม.) (หลักสูตรและการสอน)
มหาวิทยาลัยขอนแกน่

สาขาท่ีชำนาญพิเศษ การวจิ ัยด้านมนุษยศาสตร์ และสังคมศาสตร์

ตำแหนง่ ทางวชิ าการ
ผ้ชู ่วยศาสตราจารย์ สาขาวิชาสงั คมศึกษา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราช
วทิ ยาลยั วทิ ยาเขตขอนแก่น พ.ศ. ๒๕๖๐

๓๘๗

ประสบการณ์/ผลงานการศึกษาและการวิจัย
๑. ผลงานวจิ ยั

อนุสรณ์ นางทะราช. การประเมินหลักสตู ร พทุ ธศาสตรบัณฑิตสาขาวิชาสังคมศึกษา.
ขอนแกน่ มหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั วทิ ยาเขตขอนแก่น,
๒๕๕๘.

อนุสรณ์ นางทะราช. ความคิดเห็นของนิสิตต่อการเรยี นการสอนทน่ี ำเสนอด้วย Power
Point วชิ าเทคนิคการศึกษาระดับอุดมศึกษาช้ันปที ่ี ๑. มหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ า
ลงกรณราชวิทยาลยั วทิ ยาเขตขอนแกน่ , ๒๕๕๑.

อนุสรณ์ นางทะราช. “ศึกษาภาระหนา้ ท่ีของอาจารยท์ ี่ปรกึ ษามหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลง
กรณราชวิทยาลัย วทิ ยาเขตขอนแก่น”.สถาบนั วจิ ัยพทุ ธศาสตร์ มหาวิทยาลัย
มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลัย, ๒๕๕๘.

อนสุ รณ์ นางทะราช. “การเปลย่ี นพฤตกิ รรมการสูบบหุ รี่ของนิสติ บรรพชิต มหาวทิ ยาลัย
มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั วิทยาเขตขอนแก่น ตามหลกั พทุ ธจติ วิทยา
โดยใชแ้ บบจำลองข้ามทฤษฎี”. สถาบนั วิจยั พุทธศาสตร์ มหาวิทยาลยั มหาจุฬา
ลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๖๑.

อนสุ รณ์ นางทะราช,วจิ ยั ร่วม “การบรหิ ารจัดการทอ่ งเทย่ี วทางพระพทุ ธศาสนาและ
วฒั นธรรมจงั หวดั มหาสารคาม”. สถาบนั วจิ ัยพทุ ธศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยมหา
จุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๖๑.

อนสุ รณ์ นางทะราช. “การพฒั นาจติ สำนกึ ความเป็นพลเมอื งของนกั เรยี นในจังหวดั
ขอนแก่น ตามหลกั พทุ ธธรรม”. สถาบนั วิจัยพุทธศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬา
ลงกรณราชวิทยาลยั , ๒๕๖๓.

๒ บทความวิจัยและบทความทางวิชาการ
อนุสรณ์ นางทะราช. “การศกึ ษาภาระหนา้ ทข่ี องอาจารยท์ ีป่ รกึ ษานสิ ติ ปริญญาตรี
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลยั วทิ ยาเขตขอนแกน่ ” (บทความ
วิจยั ลงในการเสนอผลงานวชิ าการของมหาวทิ ยาลัยวงษช์ วลติ กุล จงั หวัด
นครราชสมี า, ๒๕๕๘)หน้า.
อนุสรณ์ นางทะราช. “ศึกษาภาระหน้าท่ขี องอาจารย์ท่ีปรกึ ษามหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลง
กรณราชวิทยาลยั วิทยาเขตขอนแกน่ ”.วารสารวชิ าการ“ธรรมทัศน์ ปีท่ี ๑๖
ฉบับท่ี ๓ พิเศษประจำเดือน พฤศจิกายน-ธนั วาคน (ISSN 1513-5845)TCI 1
มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น. ขอนแกน่ .
๒๕๕๙. หนา้ ๕๗.

๓๘๘

อนสุ รณ์ นางทะราช. (บทความร่วมดร.อทุ ัย วรเมธีศรสกุล)“กลยุทธ์การพฒั นาสงั คมของ
ปราชญ์ชาวบา้ นจังหวัด ขอนแก่น”. ใน : วารสารวิชาการการประชุม
วชิ าการระดบั ชาติคร้ังท่ี ๓ และระดับนานาชาติ ครั้งท่ี ๑. มหาวทิ ยาลัยมหา
จุฬาลงกรณราช วิทยาลัย วิทยาเขตขอนแกน่ , ขอนแกน่ . (๒๘ มนี าคม ๒๕๕๙):
หนา้ ๓๖๕-๓๖๖.

อนสุ รณ์ นางทะราช. และดร.อทุ ยั วรเมธศี รสกุล “การควบคมุ กามคณุ ดว้ ยหลักอสุภ
กมั มัฏฐาน” ๒๕๖๐ (บทความวชิ าการ) นติ ยสารวชิ าการธรรมทัศน์ ฐานTCI 1
มหาวทิ ยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วทิ ยาเขตขอนแก่น. ขอนแก่น,
๒๕๖๐.

อนุสรณ์ นางทะราช. “การเปลี่ยนพฤติกรรมการสูบบุหร่ขี องนสิ ิตบรรพชติ มหาวทิ ยาลัย
มหาจุฬาลงกรณราชวทิ ยาลยั วิทยาเขตขอนแกน่ ตามหลักพุทธจติ วทิ ยา
โดยใชแ้ บบจำลองข้ามทฤษฎี”.วารสารวิชาการ“ธรรมทัศน์” TCI 1
มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแกน่ . ขอนแก่น,
๒๕๖๑.

๓. หนังสอื /ตำรา
อนุสรณ์ นางทะราช. “ความเปน็ ครวู ิชาชพี ”. เอกสารประกอบคำสอนรายวชิ าความเปน็
ครูวชิ าชีพ สาขาวิชาสงั คมศกึ ษา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณ
ราชวิทยาลยั วิทยาเขตขอนแก่น, ๒๕๕๘. (๓๒๕ หนา้ ).
อนุสรณ์ นางทะราช. “การพัฒนาหลกั สูตร (ปรบั ปรุง)”. เอกสารประกอบคำสอนรายวชิ า
การพฒั นาหลักสูตร คณะครศุ าสตร์ มหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลัย
วทิ ยาเขตขอนแกน่ , ๒๕๖๐.(๑๖๔ หนา้ ).
อนุสรณ์ นางทะราช. “เทคนิคการสอน”. เอกสารประกอบคำสอนรายวิชาเทคนคิ การสอน
(หลักสูตร ปบ.ศ) มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั วิทยาเขตขอนแกน่
๒๕๕๘. (๑๕๐ หนา้ ).
อนุสรณ์ นางทะราช. “การจัดการเรยี นร”ู้ . เอกสารประกอบคำสอนรายวชิ าการจัดการ
เรียนรู้คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลยั วิทยาเขต
ขอนแก่น,๒๕๕๙. (๑๙๕ หน้า)
อนสุ รณ์ นางทะราช. “เทคนคิ การศึกษาระดับอดุ มศกึ ษา(ปรับปรงุ )”.เอกสารประกอบคำ
สอนรายวชิ าเทคนิคการศกึ ษาระดบั อดุ มศึกษา สาขาวิชาสังคมศึกษา คณะครุ
ศาสตร์มหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแกน่ , ๒๕๕๖๑.
(๑๘๓ หนา้ ).

๓๘๙

อนสุ รณ์ นางทะราช. “การสอนสงั คมศึกษา”. เอกสารประกอบคำสอนรายวชิ าการสอน
สงั คมศึกษาสาขาวชิ าสังคมศึกษา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ
ราชวทิ ยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น, ๒๕๕๙. (๒๐๘ หน้า).

ภาคผนวก ข
รายชื่อผูเ้ ชี่ยวชาญตรวจสอบคุณภาพเคร่ืองมอื วจิ ยั

๓๓๖

รายชื่อผเู้ ช่ียวชาญ

ตรวจสอบความตรงเชิงเน้ือหา (Content Validity) วเิ คราะหด์ ัชนีความสอดคลอ้ ง
โดยใช้เทคนิค IOC (index of item objective congruence)

เร่ือง การพัฒนาจติ สำนกึ ความเป็นพลเมืองของนักเรยี นในจังหวดั ขอนแก่น ตามหลักพทุ ธธรรม
DEVELOPMENT OF CIVIC MINDEDNESS FOR STUDENTS IN KHON KAEN
ACCORDING TO BUDDHA DHAMMA

.................................................................................................................................

ผ้เู ชย่ี วชาญคนที่ ๑ รองศาสตราจารย์อดุ ม บัวศรี
ตำแหนง่ อาจารย์ผ้เู ช่ียวชาญ สาขาวชิ าปรชั ญา
มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย วทิ ยาเขตขอนแก่น
ผู้เช่ยี วชาญดา้ นการศึกษาอุดมศึกษา

ผูเ้ ชย่ี วชาญคนที่ ๒ พระมหาดาวสยาม วชิรปญโฺ ญ, ผู้ชว่ ยศาสตราจารย์., ดร.
ตำแหนง่ ผ้อู ำนวยการวทิ ยาลัยสงฆ์ขอนแกน่
มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยลัย วิทยเขตขอนแก่น
ผเู้ ชยี วชาญ ด้านหลกั ธรรมทางพระพุทธศาสนา

ผเู้ ช่ียวชาญคนท่ี ๓ พระครภู าวณาโพธคิ ุณ, ผชู้ ่วยศาสตราจารย์, ดร. (สมชาย กนตฺสีโล)
ตำแหน่ง อาจารย์ประจำบัณฑิตวิทยาลัย หลกั สูตรดุษฎบี ณั ฑิต
สาขาวิชาปรชั ญา
มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น
ผ้เู ชยี่ วชาญดา้ นพระพุทธศาสนา

ผเู้ ชย่ี วชาญคนท่ี ๔ รองศาสตราจารย์ ดร. โสวิทย์ บำรุงภักดิ์
ตำแหนง่ อาจารย์สาขาวชิ าปรัชญา
มหาวทิ ยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย วทิ ยาเขตขอนแก่น
ผเู้ ชย่ี วชาญดา้ นการวดั ผลและประเมนิ ผลการศกึ ษา

ผู้เชย่ี วชาญคนที่ ๕ พระมหามิตร ฐิตปญฺโญ, รองศาสตราจารย์, ดร.
ตำแหนง่ อาจารย์สาขาวิชาพระพุทธศาสนา
มหาวทิ ยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั วิทยาเขตขอนแก่น
ผ้เู ชี่ยวชาญด้านการวิจยั และพัฒนาคุณภาพการศกึ ษา

ชุดท่ี ๕ ๓๓๐
(สำหรบั นักเรยี น)

แบบประเมนิ ความพงึ พอใจของนักเรยี นระดับช้ันมัธยมศึกษาปีที่ ๓ ทม่ี ีต่อการพฒั นาจิตสำนกึ
ความเปน็ พลเมืองของนักเรยี นในจังหวัดขอนแก่นตามหลกั พุทธธรรม
โรงเรียนซำสูงพิทยาคม

……………………………………………………………………………………………………………………………

คำช้ีแจง
แบบประเมินความพึงพอใจ และแบบสอบถาม ฉบับน้ี แบ่งออกเป็น 2 ตอน ดังรายละเอียด

ต่อไปนี้
ตอนท่ี 1 แบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียนระดับช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี ๓ ท่ีมีต่อการ

พัฒนาจิตสำนึกความเป็นพลเมืองของนักเรียนในจังหวัดขอนแก่นตามหลักพุทธธรรม โรงเรียนซำสูง
พิทยาคม จำนวน 5 ด้าน ได้แก่ (1) ด้านเนื้อหาสาระการเรียนรู้ 6 ข้อ (2) ด้านคุณลักษณะครผู ู้สอน 6 ข้อ
(3) ด้านกิจกรรมการจัดการเรียนรู้ 6 ข้อ (4) ด้านส่ือการเรียนรู้/แหล่งการเรียนรู้ 6 ข้อ และ (5) ด้าน
การวดั และประเมินผล 6 ข้อ รวมทัง้ สนิ้ จำนวน 30 ขอ้

ตอนที่ 2 แบบสอบถามความคิดเห็นของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี ๓ ท่ีมีต่อการ
พัฒนาจิตสำนึกความเป็นพลเมืองของนักเรียนในจังหวัดขอนแก่นตามหลักพุทธธรรม โรงเรียนซำสูง
พทิ ยาคม เปน็ ลกั ษณะปลายเปิด จำนวน 5 ขอ้

ผวู้ ิจัย จงึ ขอความกรุณานักเรียนตอบแบบประเมิน และแบบสอบถาม ให้ครบทุกข้อ ข้อมูลที่
ได้ครั้งนี้ จะนำไปใช้ประโยชน์ในการปรับปรุง พัฒนาจิตสำนึกความเป็นพลเมืองของนักเรียนในจังหวัด
ขอนแก่นตามหลักพุทธธรรม โรงเรียนซำสูงพิทยาคม ให้มีประสิทธิภาพและมีประสิทธิผล ต่อไป
ขอขอบคุณสำหรับความร่วมมือ มา ณ โอกาสน้ี

ผชู้ ว่ ยศาสตราจารยอ์ นสุ รณ์ นางทะราช
ผวู้ จิ ัย

๓๓๑

คำชี้แจง: โปรดใส่เครื่องหมาย ✓ ลงในชอ่ ง  ที่ตรงกับความความพงึ พอใจของนักเรียนมากทีส่ ุด
โดยมีเกณฑ์พิจารณา ดังน้ี

5 หมายถึง พงึ พอใจ มากที่สดุ
4 หมายถงึ พงึ พอใจ มาก
3 หมายถงึ พึงพอใจ ปานกลาง
2 หมายถงึ พึงพอใจ นอ้ ย
1 หมายถงึ พงึ พอใจ นอ้ ยที่สดุ

ตอนท่ี 1 แบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียนระดับช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี ๓ ที่มีต่อการพัฒนาจิตสำนึก
ความเป็นพลเมืองของนักเรียนในจงั หวัดขอนแก่นตามหลักพุทธธรรม โรงเรียนซำสงู พทิ ยาคม

ระดับความพึงพอใจ

ท่ี รายการประเมิน มาก มาก ปาน นอ้ ย น้อย
ทสี่ ุด กลาง ท่สี ดุ
1. ดา้ นเนอื้ หาสาระการเรียนรู้ 1
1.1 ความสอดคล้องระหว่างเนอื้ หาสาระการเรยี นรู้ 543 2

กับจดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้
1.2 ลำดบั ข้นั ในการนำเสนอเน้ือหาสาระการเรยี นรู้

มีความต่อเนอ่ื งกัน
1.3 ความเหมาะสมของเน้ือหาสาระการเรียนรู้กับ

ระดบั ของผูเ้ รยี น
1.4 การใช้ตวั อักษรมขี นาดและสีทช่ี ดั เจน อา่ นง่าย
1.5 กิจกรรมการจัดการเรยี นรู้ สอดคล้องกับ

จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ และสมรรถนะรายวชิ า
อย่างชัดเจน
1.6 เนือ้ หาสาระการเรียนรู้ท่ีนำเสนอสอดคล้องกับ
สาระสำคญั และการกำหนดสมรรถนะประจำ
หน่วย

๓๓๒

ตอนท่ี 1 (ต่อ)

ระดบั ความพงึ พอใจ

ที่ รายการประเมนิ มาก มาก ปาน นอ้ ย น้อย
ที่สดุ กลาง ท่ีสุด
1
543 2

2. ด้านคุณลกั ษณะครูผสู้ อน

2.1 ผู้สอน เป็นผอู้ ำนวยความสะดวก และกระตุ้นให้

นกั เรียนเกิดการเรยี นรู้

2.2 เทคนิควธิ ีการถ่ายทอดความรู้และกจิ กรรม

ท่ีหลากหลายในเชิงบรู ณาการ

2.3 การเปิดโอกาสให้นักเรียน ไดเ้ ข้าพบ เพื่อ

ปรกึ ษาหารือและให้คำแนะนำ

2.4 ผสู้ อน คอยดแู ลช่วยเหลือ ให้คำแนะนำแก่

นักเรียนในการปฏบิ ัติงาน

2.5 ผสู้ อน มีการใช้เทคโนโลยสี ารสนเทศในการสอน

เหมาะสม

2.6 ส่งเสรมิ ให้นักเรยี น ได้ปฏิบตั ิจริง สร้างองค์

ความร้ใู หม่ และเนน้ ใหเ้ รียนรู้ด้วยตนเอง

3. ดา้ นกจิ กรรมการจัดการเรียนรู้

3.1 การอธบิ ายและช้ีแจงวตั ถปุ ระสงค์ของการสอนไว้

อย่างชดั เจน เช่น มีการอธิบายโครงการสอน

กจิ กรรมการจัดการเรียนรู้ วธิ กี ารวดั และ

ประเมนิ ผล เปน็ ตน้

3.2 รูปแบบการสอนเทคนิควิธกี ารถา่ ยทอดความรู้

และกจิ กรรมที่หลากหลายในเชิงบูรณาการ

3.3 การมีสว่ นรว่ มในการฝกึ ปฏิบัตินำเสนอหน้าชน้ั

และรว่ มอภิปราย

3.4 กจิ กรรมการจัดการเรียนรู้หลากหลาย สง่ เสรมิ

ทกั ษะการคิด สอดคล้องและเหมาะสมกับวัยของ

ผู้เรยี น และสามารถปฏบิ ัติได้

๓๓๓

ตอนท่ี 1 (ต่อ)

ระดับความพึงพอใจ

ท่ี รายการประเมนิ มาก มาก ปาน น้อย น้อย
ท่สี ดุ กลาง ที่สดุ
3. ดา้ นกจิ กรรมการจัดการเรยี นรู้ (ต่อ) 5 1
3.5 การสอดแทรกคุณธรรม จริยธรรม และแนวคิด 43 2

เศรษฐกิจพอเพียงให้แกผ่ ้เู รียน
3.6 พฒั นาผู้เรียนให้เกดิ แนวคดิ เชิงวเิ คราะห์

และสร้างสรรค์
4. ดา้ นสอื่ การเรียนรู้/แหลง่ การเรยี นรู้
4.1 การใช้เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสือ่ สาร (ICT)

เพอ่ื ชว่ ยในการสอน เช่น e-Learning, e-mail,
Face book, LINEหรือ social network ตา่ ง ๆ
4.2 ใหข้ ้อมลู ช้ีแนะแหล่งค้นคว้าหาความรู้เพิ่มเติม
สอ่ื อินเทอร์เนต็ / เว็บไซต์ (Website)
4.3 แผนการจดั การเรยี นรู้ เหมาะสม สอดคล้องกับ
สาระสำคญั สมรรถนะประจำหน่วย จดุ ประสงค์
การเรียนรู้ สาระการเรียนรู้ กิจกรรมการจดั การ
เรียนรู้ ส่อื การเรียนรู้/แหล่งการเรียนรู้ การวัด
และประเมินผล
4.4 Power point ประกอบการบรรยาย การสาธิต
สอดคลอ้ งกบั เน้ือหาสาระการเรียนรู้ และ
จดุ ประสงค์การเรยี นรู้
4.5 สือ่ การเรยี นรู้/แหลง่ การเรียนรู้ สอดคล้องและ
สง่ เสรมิ ให้เกดิ การเรยี นรู้ตามเนอื้ หาสาระการ
เรยี นรู้ และกิจกรรมการจดั การเรียนรู้
4.6 ค่มู ือ เอกสาร ส่ืออินเทอร์เน็ต/เวบ็ ไซต์
แหล่งคน้ ควา้ หาความรู้เพิ่มเติมด้วยตนเอง
มคี วามทนั สมัย จำนวนเพียงพอ

๓๓๔

ตอนที่ 1 (ต่อ)

ระดับความพงึ พอใจ

ท่ี รายการประเมนิ มาก มาก ปาน น้อย นอ้ ย
ทีส่ ดุ กลาง ทส่ี ดุ
1
543 2

5. ด้านการวัดและประเมินผล

5.1 การวัดและประเมินผลการเรียนของผู้เรยี นใช้

วธิ กี ารทหี่ ลากหลาย ครอบคลุมทกุ ดา้ น ทงั้ ดา้ น

พทุ ธพิ ิสัย ทักษะพิสัย และจติ พิสยั

5.2 วิธกี ารประเมินผลการเรยี นรู/้ งานทจี่ ะใช้

ประเมนิ ผลผูเ้ รยี น สามารถวดั และประเมินผล

ได้ครบตามท่ีระบไุ ว้ในคำอธบิ ายรายวิชา

5.3 ขอ้ สอบ วัดได้ครอบคลมุ เนื้อหาสาระการเรยี นรู้

และสอดคลอ้ งกับจดุ ประสงค์การเรยี นรู้

5.4 การระบวุ ธิ กี ารประเมินผล สดั สว่ นและระยะเวลา

ทีเ่ หมาะสม สอดคล้องกบั เนอ้ื หาสาระการเรียนรู้

ของรายวิชา

5.5 เกณฑ์การประเมินมีความเที่ยงธรรม โปรง่ ใส

5.6 นำผลจากการวัดและประเมินผล ไปใช้ในการ

พัฒนาสมรรถนะผู้เรียน

๓๓๕

ตอนที่ 2 แบบสอบถามความคิดเหน็ ของนักเรียนระดับช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี ๓ ท่ีมีตอ่ การพัฒนาจิตสำนึก
ความเป็นพลเมืองของนักเรียนในจังหวัดขอนแก่นตามหลักพุทธธรรม โรงเรียน ซำสูงพิทยาคม
เปน็ ลกั ษณะปลายเปดิ จำนวน 5 ข้อ ดงั นี้

3.1 ด้านเนื้อหาสาระการเรยี นรู้
……………………………………………………………………………..……………………………………………………..………..…
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…..…
……………………………………………………………………………………………………………………………….………….…….
……………………………………………………………………………………………………………………………………..…….……
3.2 ด้านคณุ ลกั ษณะครผู สู้ อน
……………………………………………………………………………..……………………………………………………..………..…
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…..…
……………………………………………………………………………………………………………………………….………….…….
……………………………………………………………………………………………………………………………………..…….……
3.3 ดา้ นกิจกรรมการจัดการเรยี นรู้
……………………………………………………………………………..……………………………………………………..………..…
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…..…
……………………………………………………………………………………………………………………………….………….…….
……………………………………………………………………………………………………………………………………..…….……
3.4 ดา้ นส่ือการเรยี นรู้/แหล่งการเรียนรู้
…………………………………………………………………………………………………………………………………..……….
………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………….…………
……………………………………………………………………………………………………………………………………..……
3.5 ดา้ นการวดั และประเมินผล
……………………………………………………………………………..……………………………………………………..………..…
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…..…
……………………………………………………………………………………………………………………………….………….…….
……………………………………………………………………………………………………………………………………..…….……

ขอขอบคุณนักเรยี นทกุ คนทีใ่ หค้ วามรว่ มมือเป็นอย่างดี
ผชู้ ่วยศาสตราจารย์อนสุ รณ์ นางทะราช
ผ้วู ิจัย

๓๑๙

ตารางที่ ก- ๒ แบบสอบถามความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญ เกี่ยวกับดัชนีความสอดคล้องระหว่าง

จุดประสงค์การเรยี นรู้กบั แบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธท์ิ างการเรยี น เร่อื งการพัฒนาจิตสำนกึ

ความเป็นพลเมอื งของนกั เรียนในจังหวดั ขอนแกน่ ตามหลักพทุ ธธรรม (Index of Item

Objective Congruence: IOC)

.. ระดับความคดิ เหน็ ขอ้ เสนอแนะ
+๑ ๐ -๑
แบบทดสอบ

๑. หลักธรรมขอ้ ใดไมจ่ ัดอยู่ในทศพธิ ราชธรรม ๑๐

ประการ

ก. ทาน

ข. ศลี

ค. สมาธิ

ง. ขนั ติ

๒. ข้อใดคือความดำรชิ อบในมรรค ๘

ก. สัมมาทฏิ ฐิ

ข. สมั มาสังกัปปะ

ค. สัมมากัมมันตะ

ง. สมั มาอาชวี ะ

๓. นทิ านเรื่องใดทส่ี อนเรื่องโทษของการพูดโกหก

ก. เด็กเลี้ยงววั

ข. เดก็ เลย้ี งแกะ

ค. เดก็ เลีย้ งแพะ

ง. เดก็ เลย้ี งม้า

๔. ถ้าเพอ่ื นกำลังตกอย่ใู นอนั ตราย เราควรปฏิบัติ

อยา่ งไร

ก. เข้าไปช่วยเหลอื

ข. วง่ิ หนเี อาตวั รอด

ค. มองดูอย่หู ่างๆ

ง. บอกให้คนอนื่ มาชว่ ย

๓๒๐

ตารางท่ี ก- ๒ (ต่อ) ระดับความคิดเหน็ ขอ้ เสนอแนะ
+๑ ๐ -๑
แบบทดสอบ

๕. ข้อใดทค่ี วรยดึ เปน็ แนวปฏบิ ตั ใิ นการดำเนนิ ชีวติ ตาม
คำสอนของพระพุทธศาสนา
ก. ทำความดี ละเวน้ ความช่ัว
ข. พยายามสร้างฐานะใหด้ ี
ค. ตั้งใจเรยี นให้ได้คะแนนดี
ง. หาทีอ่ ยอู่ าศยั ใหเ้ หมาะสม
๖. ข้อใดไม่ใชป่ ระโยชน์ของการฟังธรรม
ก. ไดฟ้ ังเรื่องใหมๆ่ อยู่เสมอ
ข. ไดข้ ้อคดิ จากเร่อื งท่ไี ด้ฟงั
ค. ไดเ้ ขา้ ใจเรื่องทเ่ี คยฟงั มากข้นึ
ง. ได้เพือ่ นสนทิ เพิ่มมากขึน้
๗. ขอ้ ความใดไมม่ ีความหมายตรงกบั หลกั กรรมใน
พระพทุ ธศาสนา
ก. หว่านพชื เชน่ ใด ยอ่ มได้ผลเชน่ น้ัน
ข. ทำดไี ดด้ ี ทำช่ัวได้ชัว่
ค. ทำอย่างไร ได้อยา่ งน้ัน
ง. บาปกรรมของเราสามารถชำระได้
๘. ถ้านวลสอบตกเพราะข้ีเกยี จ แสดงว่าเปน็ เพราะเหตุ
ใด
ก. ขเี้ กยี จอา่ นหนังสือ
ข. ถูกครแู กลง้
ค. ถกู เพื่อนแกลง้
ง. ไม่มีบญุ
๙. การทำบุญใส่บาตร ถวายจตุปัจจัยเป็นการแสดง
ความเคารพตอ่ ใคร
ก. พระพุทธเจ้า
ข. พระธรรม
ค. พระสงฆ์
ง. ครูอาจารย์

๓๒๑

ตารางที่ ก- ๒ (ตอ่ )

แบบทดสอบ ระดับความคิดเห็น ขอ้ เสนอแนะ
+๑ ๐ -๑

๑๐. การมีสตสิ ัมปชญั ญะสอดคลอ้ งกับศลี ข้อใด

ก. ศลี ขอ้ 2

ข. ศีลขอ้ 3

ค. ศลี ขอ้ 4

ง. ศีลข้อ 5

๑๑. เมตตาพรหมวิหาร ควรเจริญเมอื่ ใด

ก. ในยามปกติ

ข. เหน็ เขาประสบทุกข์

ค. เหน็ เขาไดด้ ีมสี ขุ

ง. เห็นเขารับผลกรรม

๑๒. เหน็ คนทำความผิด อยากช่วย แตช่ ว่ ยไม่ได้ควรใช้

ธรรมข้อใด

ก. เมตตา

ข. กรณุ า

ค. มทุ ิตา

ง. อุเบกขา

๑๓. การแสดงความยินดเี มื่อผอู้ ื่นได้ดตี รงกบั ข้อใด

ก. เมตตา

ข. กรณุ า

ค. มทุ ิตา ง. อุเบกขา

๑๔. ในการพิจารณาคดีความ ควรยดึ ธรรมขอ้ ใดเป็น

หลัก

ก. เมตตา

ข. กรณุ า

ค. มุทติ า ง. อเุ บกขา

๕. เมตตา มคี วามหมายตรงกับขอ้ ใด

ก. พลอยยนิ ดี

ข. คิดช่วยใหพ้ น้ ทุกข์

ค. ไมย่ นิ ดียินรา้ ย ง. ปรารถนาให้เปน็ สขุ

๓๒๒

ตารางท่ี ก- ๒ (ตอ่ ) ระดับความคดิ เหน็ ข้อเสนอแนะ
+๑ ๐ -๑
แบบทดสอบ

๑๖. คณุ ธรรมท่ีทำให้ประสบความสำเรจ็ หมายถงึ ข้อ
ใด
ก. พรหมวหิ าร ๔
ข. สังคหวตั ถุ ๔
ค. ธรรมของฆราวาส ๔
ง. อิทธิบาท ๔
๑๗. สภาพคณุ งามความดใี นจิตใจ เป็นความหมายของ
ข้อใด
ก. คุณธรรม
ข. จริยธรรม
ค. วัฒนธรรม
ง. ศีลธรรม
๑๘. หลกั ธรรมทท่ี ำใหเ้ กิดความสำเรจ็ ในการทำงาน คือ
ก. พรหมวิหาร ๔
ข. อทิ ธิบาท ๔
ค. สงั คหวตั ถุ ๔
ง. ฆราวาสธรรม ๔
๑๙. ครปู ราณี จงู แขนคนแก่ข้ามถนนแสดงว่ามีคุณธรรม
ตามข้อใด
ก. เมตตา
ข. กรุณา
ค. มทุ ติ า
ง. อเุ บกขา
๒๐. ครสู ชุ าดา จงู แขนคนแก่ขา้ มถนน แสดงว่ามี
คณุ ธรรม ขอ้ ใด
ก. เมตตา
ข. กรุณา
ค. มทุ ิตา
ง. อเุ บกขา

๓๒๓

ตารางที่ ก- ๒ (ต่อ)

แบบทดสอบ ระดบั ความคิดเห็น ข้อเสนอแนะ
+๑ ๐ -๑

๒๑. อทิ ธบิ าท 4 เปรียบได้กับอะไร

ก. เคร่ืองทุ่มแรง

ข. เครือ่ งชว่ ยชี้ทาง

ค. เครอ่ื งอตั โนมตั ิ

ง. เคร่ืองคอมพิวเตอร์

๒๒. สุภาษิตขอ้ ใดสอนให้เรามีความเพียร

ก. ลกู ไม้ย่อมหล่นไม่ไกลต้น

ข. อิม่ ทีหลังลา้ งถว้ ยลา้ งจาน

ค. มสี ลึงพึงบรรจบให้ครบบาท

ง. คนล่วงทุกขไ์ ด้เพราะความเพยี ร

๒๓. อทิ ธิบาท ๔ มีความสำคัญอยา่ งไร

ก. ชว่ ยกระตนุ้ ให้ขยนั ทำงาน

ข. ทำให้รอบรูง้ านท่ีกำลงั ทำ

ค. ชว่ ยให้งานประสบความสำเร็จ

ง. ทำให้งานยากคลายเปน็ งานงา่ ย

๒๔. คณุ ธรรม "จิตตะ" มีลักษณะสอดคล้องกบั ข้อใด

ก. ตั้งใจทำ

ข. เข้าใจทำ

ค. แข็งใจทำ

ง. เต็มใจทำ

๒๕. ข้อใดแสดงออกถงึ การมีฉนั ทะ

ก. มกุ พยายามเก็บเงินซื้อบ้าน

ข. มรกตจดั งานวนั ขนึ้ ปีใหม่

ค. พลอยซ้ือสลากออมสินแบง่ ทกุ งวด

ง. เพชรยดึ อาชีพเปน็ ครมู าตลอด

๒๖. อิทธบิ าท 4 ขอ้ ใดทเ่ี ป็นพนื้ ฐานที่นำไปสู่

ความสำเรจ็ ในการงาน

ก. ฉันทะ ข. จติ ตะ

ค. วริ ิยะ ง. วมิ งั สา

๓๒๔

ตารางที่ ก- ๒ (ตอ่ ) ระดบั ความคดิ เหน็ ข้อเสนอแนะ
+๑ ๐ -๑
แบบทดสอบ

๒๗. ขอ้ ใดไม่ใช่ความหมายของคำวา่ “ธรรมะ”
ก. ความประพฤตดิ ีงาม
ข. คำส่งั สอน คำแนะนำทางศีลธรรม
ค. ธรรมชาติท้งั ปวง
ง. ความเช่ือถือ
๒๘. ครวู ิไลกำลงั จะลงโทษนักเรยี นทีท่ ำแบบฝึกหดั ไม่ได้
แต่คิดได้ว่ายงั ไม่สมควรลงโทษ แสดงวา่ ครูวิไล มี
คณุ ธรรมข้อใด
ก. สัจจะ.
ข. ทมะ.
ค. ขนั ต.ิ
ง. จาคะ
๒๙. ธรรมที่เป็นข้อประพฤติปฏบิ ตั ิ เป็นความหมายของ
ข้อใด
ก. คุณธรรม
ข. จรยิ ธรรม
ค. ศีลธรรม
ง. คา่ นยิ ม
๓๐. ความประพฤติ กริ ิยาท่ีควรประพฤติ เปน็
ความหมายของข้อใด
ก. ธรรม
ข. จรยิ ะ
ค. ศลี
ง. สมาธิ
๓๑. ทำอยา่ งไรจงึ จะตงั้ ตัวได้ในโลกนี้
ก. เวน้ อบายมุข
ข. บำเพญ็ สังคหวัตถุ
ค. คบกลั ยาณมิตร
ง. บำเพ็ญทิฏฐธมั มกิ ตั ถะ

๓๒๕

ตารางที่ ก- ๒ (ต่อ)

แบบทดสอบ ระดับความคิดเห็น ขอ้ เสนอแนะ
+๑ ๐ -๑
๓๒. การปฏิบัติตามหลักทิฏฐิธัมมกิ กัตถะ ๔ จะไดผ้ ล
ของการกระทำเมอื่ ใด
ก. ชาติอดีต
ข. ชาติอนาคต
ค. ชาตปิ จั จบุ นั
ง. ไมแ่ นน่ อน
๓๓. จรงิ ใจ ฝึกฝน ทนได้ ให้ปัน ตรงกับธรรมหมวดใด
ก. ฆราวาสธรรม ๔
ข. อธิษฐานธรรม ๔
ค. จกั ร ๔
ง. สงั คหวตั ถุ ๔
๓๔. คำวา่ “ ห่างสุนัขให้หา่ งศอก หา่ งวอกใหห้ า่ งว่า
ห่างพาลาใหห้ า่ งหมืน่ โยชนแ์ สนโยชน์” เปน็ คำสอนตรง
กับข้อใด
ก. การคบคน
ข. วิธีป้องกันอันตรายจากสัตว์
ค. วธิ เี ล้ยี งสัตว์
ง. ถูกทกุ ข้อ
๓๕. บคุ คลในขอ้ ใดชื่อว่า รูจ้ กั คบเพ่ือน
ก. วลิ ลเี ลอื กคบคนมีฐานะดี
ข. เจมส์เลอื กคบคนเพื่อใกล้บ้าน
ค. เบริ ด์ เลอื กคบคนท่ีมีรูปรา่ งดี
ง. เจษฎาพรเลือกคบคนดีมีใจเมตตากรุณา
๓๖. ขอ้ ใดไม่ใชข่ ้อธรรมในสัมปรายิกตั ถะ ๔
ก. สทั ธาสมั ปทา
ข. สลี สัมปทา
ค. ปัญญาสัมปทา
ง. อารักขสมั ปทา

๓๒๖

.ตารางท่ี ก- ๒ (ตอ่ ) ระดับความคิดเหน็ ข้อเสนอแนะ
+๑ ๐ -๑
แบบทดสอบ

๓๗. เพือ่ นรักชวนกนั ไปเที่ยวแหล่งม่ัวสมุ จัดเปน็ มิตร
ประเภทใด
ก. มติ รรว่ มสุขรว่ มทกุ ข์
ข. มติ รชกั ชวนใหฉ้ ิบหาย
ค. มิตรชกั ชวนกันม่ัวสุม
ง. มติ รรกั ใคร่
๓๘. คนเทียมมิตรเช่นไรที่ควรหลกี เลีย่ งใหไ้ กลที่สุด
ก. มติ รชักชวนในทางฉบิ หาย
ข. มิตรหวั ประจบ
ค. มติ รดีแต่พูด
ง. มติ รปอกลอก
๓๙. คนที่เป็นนักสังคมสงเคราะห์ควรปฏิบัติธรรมข้อใด
ให้มาก
ก. อธษิ ฐานธรรม ๔
ข. สงั คหวตั ถุ ๔
ค. ฆราวาสธรรม ๔
ง. พลธรรม ๔
๔๐. โอบอ้อมอารี วจไี พเราะ สงเคราะหช์ ุมชน วางตน
เหมาะสม ตรงกับธรรมข้อใด
ก. สปั ปรุ ิสธรรม
ข. พรหมวหิ าร
ค. ฆราวาสธรรม
ง. สงั คหวตั ถธุ รรม
๔๑. ความดีงามของลักษณะนิสยั หรอื พฤติกรรมที่
กระทำจนเกดิ ความเคยชิน
ก. คุณธรรม
ข. จรยิ ธรรม
ค. คา่ นยิ ม
ง. วฒั นธรรม

๓๒๗

ตารางที่ ก- ๒ (ตอ่ ) ระดบั ความคดิ เหน็ ขอ้ เสนอแนะ
+๑ ๐ -๑
แบบทดสอบ

๔๒. คณุ ธรรมทเ่ี ป็นการประพฤติหรือกระทำที่เป็นปกติ
วิสัย
ก. ศรทั ธา
ข. ศีล
ค. จาคะ
ง. วริ ยิ ะ
๔๓. จรงิ ใจ ฝึกฝน ทนได้ ให้ปนั ตรงกับธรรมหมวดใด ?
ก. ฆราวาสธรรม ๔
ข. อธิษฐานธรรม ๔
ค. จักร ๔
ง. สังคหวตั ถุ ๔
๔๔. ธรรมทีเ่ ป็นเครอื่ งยดึ เหน่ียวจติ ใจให้สะอาดสดใสคอื
ข้อใด
ก. สงั คหวัตถุ ๔
ข. ฆราวาสธรรม ๔
ค. พรหมวหิ าร ๔
ง. อรยิ สัจ ๔
๔๕. ธรรมขอ้ ใดหมายถึงการให้
ก. ทาน
ข. ปยิ วาจา
ค. อัตถจริยา
ง. สมานตั ตตา
๔๖. ฆราวาสธรรม ๔ เปน็ ธรรมสำหรบั การครองเรือน
ขอ้ ใดคือการข่มใจ ปรบั ปรุงตัว ฝกึ ฝนใหต้ ดิ เป็นนิสยั
ก. สจั จะ
ข. ทมะ
ค. ขนั ติ
ง. จาคะ

๓๒๘

ตารางท่ี ก- ๒ (ต่อ)

แบบทดสอบ ระดับความคดิ เหน็ ขอ้ เสนอแนะ
+๑ ๐ -๑

๔๗. หัวใจเศรษฐี ในทฏิ ฐธมั มิกัตถประโยชน์ คอื ข้อใด

ก. อุ อา กะ สะ

ข. จิ เจ รุ นิ

ค. ทุ สะ นิ มะ

ง. สุ จิ ปุ ลิ

๔๘. ข้อใดเป็นคุณธรรมของไทยท่พี ึงประสงค์

ก. มคี วามตั้งใจจรงิ

ข. มคี วามขยนั หมน่ั เพียร

ค. มคี วามสามัคคี

ง. ถูกทกุ ข้อ

๔๙. มูลเหตุทต่ี อ้ งปลกู ฝังคณุ ธรรมในตัว

ก. เพือ่ ขัดเกลาจิตใจให้ยดึ มัน่ ในส่งิ ทด่ี ีงาม

ข. เพ่อื ประพฤตติ นอยใู่ นความดี

ค. เพือ่ ดำรงตนเป็นแบบอยา่ ง

ง. ถูกทุกข้อ

๕๐. หลักธรรมขอ้ ใด สง่ เสรมิ ให้คนรู้จกั หนา้ ที่ อันจะพงึ

ปฏิบตั ติ อ่ กัน

ก. ทิศ ๖

ข. พลธรรม ๕

ค. อิทธิบาท ๔

ง. ฆราวาสธรรม ๔

.

๓๒๙

เฉลยแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน
เร่ือง การพัฒนาจติ สำนึกความเปน็ พลเมืองของนักเรยี นในจงั หวดั ขอนแกน่ ตามหลักพทุ ธธรรม

จำนวน 50 ข้อ

1. ค 16. ง 31. ข 46. ข
2. ข 17. ก 32. ค 47. ง
3. ข 18. ข 33. ง 48. ง
4. ก 19. ข 34. ก 49. ง
5. ก 20. ก 35. ง 50. ก
6. ง 21. ข 36. ก
7. ง 22. ค 37. ค
8. ก 23. ค 38. ก
9. ค 24. ข 39. ข
10. ง 25. ง 40. ง
11. ก 26. ก 41. ข
12. ง 27. ค 42. ข
13. ค 28. ข 43. ก
14. ง 29. ข 44. ง
15. ง 30. ข 45. ก

๓๐๖

แผนการจัดการเรยี นรู้

กลมุ่ สาระการเรียนรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม วชิ าสังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ชั้นมธั ยมศกึ ษาศกึ ษาปีท่ี ๓ ภาคเรยี นท่ี ๒ ปีการศึกษา ๒๕๖๐

แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี ๕ เรอ่ื ง ฆราวาสธรรม ๔ เวลาเรยี น ๒ ช่วั โมง

ผู้สอน ผู้ชว่ ยศาสตราจารย์อนุสรณ์ นางทะราช โรงเรียนซำสูงพทิ ยาคม

สอนวันท.่ี ........................................... เวลา..............................................

*******************************************************************************************

มาตรฐานการเรียนร้/ู ตวั ชวี้ ดั

สาระที่ ๑ ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม

มาตรฐานการเรยี นรู้

มาตรฐาน ส ๑.๑ รแู้ ละเขา้ ใจประวตั ิ ความสาํ คัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรือ

ศาสนาทตี่ นนบั ถือและศาสนาอื่น มีศรัทธาท่ีถูกตอ้ ง ยดึ ม่นั และปฏิบัติตามหลกั ธรรมเพ่อื อยรู่ ่วมกนั อย่าง

สนั ติสุข มาตรฐาน

ตัวชวี้ ัด

ส ๑.๑ ม.๓/๖ อธิบายสังฆคุณ และข้อธรรมสำคัญในกรอบอริยสัจ ๔ หรือหลักธรรมของ

ศาสนาท่ตี นนบั ถอื ตามทก่ี ำหนด

๒. สาระสำคญั
การท่ีบุคคลผู้ครองเรือนจะดําเนินชีวิตในสังคมร่วมกับผู้อ่ืนย่อมมีความสุข ประสบ

ความสําเร็จและความเจริญก้าวหน้าในชีวิตได้น้ัน ผู้ปฏิบัติจะต้องปฏิบัติตนเป็นคนที่มีความ จริงใจ
ฝึกฝนตนเองให้รู้จักข่มใจ ฝึกความอดทน มีความเสียสละ ซึ่งหลักการปฏิบัติดังกล่าว น้ันจัดเป็น
หลักธรรมของฆราวาสธรรม

๒. จุดประสงค์การเรยี นรสู้ ู่ตัวชีว้ ัด

K (พุทธพิ ิสัย) P (ทกั ษะ/กระบวนการ) A (จิตพสิ ยั )
๑. รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์
๑. บอกความหมายของฆราวาส ๑. ทักษะในการส่ือสาร ๒. ซ่ือสตั ย์สุจรติ
๓. มวี ินัย
ธรรมได้ ๒. ทกั ษะการคิด ๔. ใฝ่เรยี นรู้
๕. อยู่อย่างพอพียง
๒. วเิ คราะหผ์ ลทไี่ ด้รบั จากการ ๓. ทักษะการแกป้ ัญหา ๖. มุ่งมั่นในการทำงาน
๗. รักความเป็นไทย
ปฏิบัตติ นตามหลกั ฆราวาสธรรมได้ ๔. ทกั ษะการใช้ชวี ติ ๘. มจี ติ สาธารณะ

๓. บอกผลการปฏิบัติตนตามหลกั ๕. ทักษะการใชเ้ ทคโนโลยี

ฆราวาสธรรมได้

๓๐๗

๓. สาระการเรยี นรู้
พุทธพิ ิสยั (K)

๑. ความหมายของฆราวาสธรรม
๒. ผลทไี่ ด้รบั จากการปฏบิ ัติตนตามหลกั ฆราวาสธรรม
๓. ผลการปฏิบตั ติ นตามหลักฆราวาสธรรม
ทกั ษะ/กระบวนการ (P)
๑. ทักษะในการส่อื สาร
๒. ทักษะการคิด
๓. ทกั ษะการแก้ปัญหา
๔. ทักษะการใชช้ วี ิต
๕. ทกั ษะการใช้เทคโนโลยี
จติ พสิ ัย (A)
๑. รกั ชาติ ศาสน์ กษัตรยิ ์
๒. ซอ่ื สัตย์สุจรติ
๓. มีวินยั
๔. ใฝ่เรียนรู้
๕. อยู่อย่างพอพียง
๖. มุ่งมนั่ ในการทำงาน
๗. รักความเป็นไทย
๘. มีจิตสาธารณะ

๔. การจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้ เรอื่ ง ฆราวาสธรรม ๔ (๒ ช่ัวโมง)
๑. ข้ันนำ
๑.๑ ครูสร้างบรรยากาศและส่ิงแวดล้อมในการเรียนรู้ เพ่ือให้นักเรียนเกิดความเล่ือมใส

ศรัทธาในพระรัตนตรัย โดยให้นักเรยี นสวดมนต์ไหวพ้ ระ และนง่ั สมาธิก่อนการเรียนประมาณ ๕ นาที
๑.๒ ครแู จ้งจุดประสงค์การเรยี นรู้ใหน้ กั เรยี นทราบ

๒. ขนั้ สอน
๒.๑ ข้ันกําหนดปัญหา (ขน้ั ทุกข์)
๑) ให้นกั เรียนอา่ นใบความรเู้ รือ่ งฆราวาสธรรม ๔ และช่วยกนั สรปุ ความหมาย
๒) แบ่งนักเรียนออกเป็นกลุ่มละ ๕-๖ คน ให้เลือกข่าวจากหนังสือพิมพ์ท่ีมี การกระทํา

ของบุคคลทปี่ ฏบิ ตั ิตามหลกั ฆราวาสธรรม ๔ และบุคคลท่ีไม่ปฏบิ ตั ิตามหลกั ฆราวาสธรรม ๔
๒.๒ ขั้นต้ังสมมตฐิ าน (ขน้ั สมทุ ัย)

๓๐๘

๑) ให้นักเรยี นกลมุ่ เดิมร่วมกันวเิ คราะห์ตามหวั ข้อในใบงานทกี่ ําหนดให้
๒) ให้ตัวแทนกลมุ่ นาํ เสนอผลงานตามใบงานที่ ๑
๒.๓ ขั้นการทดลองและเก็บขอ้ มลู (ชน้ั นโิ รธ)
๑) ให้นักเรียนกลุ่มเดิมร่วมกันคิดหาวิธีการปฏิบัติตนตามหลักฆราวาสธรรม ๔ อย่าง
เหมาะสมกับสภาพของนกั เรยี น และบันทึกลงในแบบบันทกึ การปฏบิ ัติตน
๒.๔ ขนั้ วิเคราะห์ขอ้ มลู และสรปุ ผล (ขั้นมรรค)
๑) ให้นักเรียนปฏิบัติตามแบบบันทึกการปฏิบัติตนเป็นเวลา ๑ สัปดาห์ และ รายงานผล
เพื่อพฒั นา
๓. ข้ันสรปุ
๓.๑ ใหต้ ัวแทนของนกั เรยี นแต่ละกลุ่มออกมานำเสนอผลงานการทำกิจกรรมตามใบงาน หน้า
ชน้ั เรียน
๓.๒ ครแู ละนกั เรียนชว่ ยกันสรุปสรปุ ผลของการปฏบิ ัตติ นตามหลกั ฆราวาสธรรม

๕. สอ่ื การเรียนรู้/แหลง่ การเรียนรู้
๕.๑ ใบความรู้
๕.๒ ใบงาน
๕.๓ แบบทดสอบก่อนเรยี น - หลงั เรยี น

๓๐๙

๖. การวัดและประเมนิ ผลของผู้เรียน

จดุ ประสงค์ วธิ ีวัด เครอ่ื งมือ เกณฑ์การผา่ น
- แบบทดสอบ ร้อยละ ๘๐
พทุ ธิพสิ ยั (K) - ใช้ ก่อนเรยี น
- แบบทดสอบ รอ้ ยละ ๘๐
๑. บอกความหมายของฆราวาสธรรม แบบทดสอบ หลังเรียน
(10 คะแนน) ร้อยละ ๘๐
ได้

๒. วเิ คราะหผ์ ลท่ีได้รับจากการ

ปฏิบัติตนตามหลกั ฆราวาสธรรมได้

๓. บอกผลการปฏิบัติตนตามหลัก

ฆราวาสธรรมได้

ทกั ษะพิสยั (P) - ใชแ้ บบ - แบบสังเกต
๑. ทักษะในการสื่อสาร สงั เกต
๒. ทักษะการคิด
๓. ทกั ษะการแกป้ ญั หา
๔. ทกั ษะการใช้ชวี ิต
๕. ทกั ษะการใชเ้ ทคโนโลยี

จติ พสิ ัย(A) -ใชแ้ บบสังเกต -แบบประเมนิ
๑. รักชาติ ศาสน์ กษตั รยิ ์ คุณลกั ษณะอนั พงึ่
๒. ซื่อสตั ยส์ ุจริต ประสงค์
๓. มีวินัย
๔. ใฝเ่ รยี นรู้
๕. อยู่อย่างพอพียง
๖. มุ่งม่นั ในการทำงาน
๗. รกั ความเป็นไทย
๘. มีจิตสาธารณะ

๓๑๐

แบบประเมินสมรรถนะผ้เู รียน ๕ ด้าน

ชื่อ..............................................................................................................................................

คำช้ีแจง :ใหส้ ังเกตพฤติกรรมของนกั เรยี นในระหว่างเรยี นและนอกเวลาเรียน แล้วขดี ✓ ลงในช่อง

ที่ตรงกบั ระดบั คะแนน

สมรรถนะทป่ี ระเมนิ ระดบั คะแนน
๓๒๑

๑. ความสามารถในการสื่อสาร

๑.๑ มีความสามารถในการรับ – ส่งสาร

๑.๒ มีความสามารถในการถา่ ยทอดความรู้ โดยใช้ภาษาอยา่ งเหมาะสม

๑.๓ ใชว้ ธิ กี ารสื่อสารท่เี หมาะสม

๒. ความสามารถในการคดิ

๒.๑มคี วามสามารถในการคิดวเิ คราะห์ เพอ่ื การสรา้ งองค์ความรู้

๒.๒ มคี วามสามารถในการคดิ เปน็ ระบบ เพือ่ การสรา้ งองคค์ วามรู้

๓. ความสามารถในการแก้ปัญหา

๓.๑ แก้ปัญหาโดยใช้เหตผุ ล

๓.๒ แสวงหาความรู้มาใช้ในการแก้ปัญหา

๓.๓ ตัดสินใจโดยคำนึงถงึ ผลกระทบต่อตนเองและผู้อนื่

๔. ความสามารถในการใชท้ ักษะชวี ติ

๔.๑ ทำงานและอยรู่ ว่ มกบั ผูอ้ ่ืนด้วยความสมั พันธอ์ ันดี

๔.๒ มวี ิธแี กไ้ ขความขดั แยง้ อยา่ งเหมาะสม

๕. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี

๕.๑ เลอื กใช้ข้อมูลในการพฒั นาตนเองอยา่ งเหมาะสม

๕.๒ เลือกใช้ข้อมลู ในการทำงานและอยู่รว่ มกับผอู้ ่นื อย่างเหมาะสม

รวม

ลงชือ่ .................................................. ผ้ปู ระเมิน
.............../................./................

เกณฑ์การใหค้ ะแนน - พฤติกรรมทีป่ ฏิบัติชดั เจนและสม่ำเสมอ ให้ ๓ คะแนน
- พฤติกรรมทป่ี ฏิบตั ิชัดเจนและบอ่ ยครั้ง ให้ ๒ คะแนน
- พฤติกรรมที่ปฏบิ ตั ิบางครั้ง ให้ ๑ คะแนน

๓๑๑

แบบประเมินพฤติกรรมการทำงานกลุ่ม

ชอื่ กลุ่ม..............................................................................................................................................

สมาชิกในกลุ่ม 1. .................................................................................................................

2. .................................................................................................................

3. .................................................................................................................

4. .................................................................................................................

5. .................................................................................................................

คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสงั เกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด  ลงใน

ช่องที่ตรงกับความเป็นจริง

รายการประเมิน ระดบั คะแนน
๓๒๑

๑. มสี ว่ นร่วมในการแสดงความคิดเห็น

๒. ความรับผิดชอบในงานที่ได้รับมอบหมาย

๓. กระตือรอื รน้ ในการทำงาน

๔. มีข้นั ตอนในการทำงานอยา่ งเป็นระบบ

๕. ใช้เวลาในการทำงานอย่างเหมาะสม

รวม

เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน ลงชื่อ...................................................ผปู้ ระเมนิ
ปฏบิ ัติหรือแสดงพฤติกรรมอยา่ งสมำ่ เสมอ ............../.................../...............
ปฏบิ ตั ิหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง
ปฏิบตั ิหรอื แสดงพฤติกรรมบางครง้ั ให้ ๓ คะแนน
ให้ ๒ คะแนน
ให้ ๑ คะแนน

๓๑๒

แบบประเมินคณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค์

ช่อื ..............................................................................................................................................

คำชแ้ี จง :ให้สงั เกตพฤติกรรมของนักเรยี นในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขดี ✓ ลงในช่อง

ที่ตรงกับระดบั คะแนน

พฤติกรรมที่คาดหวัง ระดบั คะแนน
๓๓๑

๑. รักชาติ ศาสน์ กษัตรยิ ์

๒. ซื่อสตั ยส์ จุ ริต

๓. มวี นิ ยั

๔. ใฝ่เรียนรู้

๕. อย่อู ย่างพอเพยี ง

๖. มุ่งมน่ั ในการทำงาน

๗. รักความเปน็ ไทย

๘. มีจติ สาธารณะ

รวม

ลงช่อื .................................................. ผู้ประเมิน
.............../................./................

เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน ให้ ๓ คะแนน
- พฤตกิ รรมท่ีปฏบิ ตั ิชัดเจนและสม่ำเสมอ ให้ ๒ คะแนน
- พฤติกรรมที่ปฏบิ ตั ิชดั เจนและบ่อยครัง้ ให้ ๑ คะแนน
- พฤตกิ รรมทป่ี ฏิบัติบางครั้ง

๓๑๓

แบบบนั ทกึ ผลหลังการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้

กล่มุ สาระการเรยี นรสู้ ังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม วิชาสังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม

ชั้นมัธยมศกึ ษาศึกษาปีท่ี ๓ ภาคเรยี นที่ ๒ ปกี ารศึกษา ๒๕๖๐

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๕ เรอื่ ง ฆราวาสธรรม ๔ เวลาเรียน ๒ ชัว่ โมง

ผ้สู อน ผู้ชว่ ยศาสตราจารย์อนุสรณ์ นางทะราช โรงเรียนซำสูงพทิ ยาคม

สอนวนั ท่ี............................................ เวลา..............................................

๑. ระดับชั้นมธั ยมศกึ ษาปีท่ี ๓ จำนวน...................คน ลา...................คน มา...................คน

๒. ผลการสอน

๒.๑ ความเหมาะสมของระยะเวลา ดมี าก ดี พอใช้ ปรบั ปรงุ

๒.๒ ความเหมาะสมของเน้อื หา ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรุง

๒.๓ ความเหมาสมของกจิ กรรมการเรียนรู้ ดมี าก ดี พอใช้ ปรบั ปรงุ

๒.๔ ความเหมาะสมของสื่อการเรยี นรู้ ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรงุ

๒.๕ การมีสว่ นร่วมของนักเรียน ดีมาก ดี พอใช้ ปรบั ปรุง

๓. การสะท้อนผลหลงั การจดั การเรียนรู้

๓.๑ ดา้ นครูผสู้ อน

.....................................................................................................................................................

๓.๒ ดา้ นผ้เู รยี น

.....................................................................................................................................................

๓.๓ ดา้ นการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้

.....................................................................................................................................................

๓.๔ ดา้ นผลการจัดการเรียนรู้

.....................................................................................................................................................

๓.๕ ดา้ นพฤติกรรมของนักเรยี นท่ีจะต้องได้รับการชว่ ยเหลือเพม่ิ เตมิ

.....................................................................................................................................................

๓.๖ ดา้ นปัญหาและอุปสรรค

.....................................................................................................................................................

๓.๗ ข้อเสนอแนะ/แนวทางแกไ้ ข

.....................................................................................................................................................

ลงชอื่ .........................................................

(ผู้ช่วยศาสตราจารย์อนุสรณ์ นางทะราช)

ครูผู้สอน

๓๑๔

ใบงานท่ี ๑ เรือ่ ง ฆราวาสธรรม ๔

ตอนท่ี ๑

คาํ สั่ง ให้นักเรยี นเลือกขา่ ว ๒ ขา่ วมาวเิ คราะห์ท้งั หวั ขอ้ ตอ่ ไปนี้
ข่าวที่ ๑
๑. บุคคลในข่าวที่ปฏบิ ัติตามหลักฆราวาสธรรมคือใคร
๒. ยกตัวอย่างการกระทาํ ท่ีแสดงวา่ มีคณุ สมบัติครบถว้ นตามหลกั ฆราวาสธรรม
๓. เขาได้รับผลจากการกระทําอย่างไร
ขา่ วที่ ๒
๑. บุคคลทีไ่ มป่ ฏบิ ตั ิตามหลกั ฆราวาสธรรมคอื ใคร
๒. ยกตวั อยา่ งการกระทําท่แี สดงวา่ เขาขาดหลักฆราวาสธรรม
๓. เขาได้รับผลจากการกระทําอยา่ งไร
ตอนท่ี ๒
จงเปรียบเทียบการกระทาํ ของบุคคลในขา่ วท่ี ๑ และข่าวที่ ๒ ว่าควรปฏบิ ตั ติ นตาม
แบบอย่างของใคร บอกเหตุผล
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๓๑๕

แบบบนั ทึกการปฏบิ ตั ิตนตามหลกั ฆราวาสธรรม

ชื่อ.................................................................................................ช้ัน....................เลขท.่ี .............

ช่ือหลกั ธรรม ตวั อยา่ งการการทำ ผลการปฏิบตั ิ

ดมี าก ปานกลาง ปรับปรงุ

สัจจะ
ทมะ

ขันติ

จาคะ

สรุป ผลที่ได้จากการปฏบิ ตั ิ
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………

๓๑๖

แบบทดสอบก่อนเรียน เร่อื ง ฆราวาสธรรม ๔

๑. ความดีงามของลักษณะนสิ ัยหรอื พฤติกรรมท่ี ๖. ฆราวาสธรรม ๔ เป็นธรรมสำหรับการครอง

กระทำจนเกดิ ความเคยชิน เรือน ข้อใดคอื การข่มใจ ปรับปรงุ ตวั ฝกึ ฝนให้ตดิ

ก. คุณธรรม เปน็ นิสยั

ข. จรยิ ธรรม ก. สัจจะ
ค. คา่ นิยม ข. ทมะ

ง. วัฒนธรรม ค. ขันติ

ง. จาคะ

๒. คุณธรรมทเ่ี ปน็ การประพฤติหรือกระทำท่เี ปน็ ๗. หัวใจเศรษฐี ในทิฏฐธมั มิกัตถประโยชน์ คือข้อ

ปกติวสิ ยั ใด

ก. ศรัทธา ก. อุ อา กะ สะ

ข. ศลี ข. จิ เจ รุ นิ
ค. จาคะ ค. ทุ สะ นิ มะ

ง. วริ ยิ ะ ง. สุ จิ ปุ ลิ

๓. จริงใจ ฝกึ ฝน ทนได้ ให้ปนั ตรงกบั ธรรมหมวด ๘. ข้อใดเปน็ คุณธรรมของไทยทพี่ ึงประสงค์

ใด ? ก. มคี วามต้ังใจจรงิ

ก. ฆราวาสธรรม ๔ ข. มีความขยันหมัน่ เพยี ร

ข. อธษิ ฐานธรรม ๔ ค. มคี วามสามคั คี

ค. จกั ร ๔ ง. ถกู ทุกข้อ

ง. สงั คหวตั ถุ ๔

๔. ธรรมท่ีเป็นเครอ่ื งยึดเหนีย่ วจิตใจใหส้ ะอาด ๙. มลู เหตทุ ต่ี ้องปลูกฝังคุณธรรมในตวั

สดใสคือข้อใด ก. เพื่อขัดเกลาจิตใจให้ยดึ มั่นในสงิ่ ท่ดี ีงาม
ก. สังคหวตั ถุ ๔ ข. เพือ่ ประพฤติตนอย่ใู นความดี
ข. ฆราวาสธรรม ๔ ค. เพอื่ ดำรงตนเป็นแบบอยา่ ง
ค. พรหมวิหาร ๔ ง. ถูกทกุ ข้อ
ง. อรยิ สัจ ๔

๕. ธรรมขอ้ ใดหมายถึงการให้ ๑๐. หลกั ธรรมขอ้ ใด ส่งเสริมให้คนร้จู กั หน้าท่ี

ก. ทาน อันจะพึงปฏิบัตติ อ่ กัน

ข. ปิยวาจา ก. ทิศ ๖

ค. อตั ถจริยา ข. พลธรรม ๕

ง. สมานตั ตตา ค. อิทธิบาท ๔

ง. ฆราวาสธรรม ๔

๓๑๗

เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน
เรอื่ ง ฆราวาสธรรม ๔

๑. ข ๖. ข
๒. ข ๗. ง
๓. ก ๘. ง
๔. ง ๙. ง
๕. ก ๑๐. ก

แบบทดสอบหลงั เรียน

เร่ือง ฆราวาสธรรม ๔

๑. ธรรมข้อใดหมายถึงการให้ ๕. หลักธรรมขอ้ ใด ส่งเสริมให้คนรจู้ กั หนา้ ที่ อนั

ก. ทาน จะพึงปฏบิ ตั ติ อ่ กนั

ข. ปิยวาจา ก. ทศิ ๖

ค. อตั ถจริยา ข. พลธรรม ๕

ง. สมานัตตตา ค. อิทธบิ าท ๔

ง. ฆราวาสธรรม ๔

๒. มลู เหตทุ ี่ต้องปลกู ฝงั คณุ ธรรมในตวั ๖. ธรรมท่เี ป็นเครอ่ื งยดึ เหนีย่ วจิตใจให้สะอาด

ก. เพ่อื ขดั เกลาจิตใจให้ยึดม่ันในสิ่งทด่ี ีงาม สดใสคอื ขอ้ ใด

ข. เพอ่ื ประพฤตติ นอย่ใู นความดี ก. สงั คหวัตถุ ๔ ง. อริยสัจ ๔
ค. เพ่อื ดำรงตนเปน็ แบบอยา่ ง ข. ฆราวาสธรรม ๔
ง. ถกู ทกุ ข้อ ค. พรหมวิหาร ๔

๓. ข้อใดเปน็ คุณธรรมของไทยทพี่ งึ ประสงค์ ๗. จรงิ ใจ ฝกึ ฝน ทนได้ ให้ปัน ตรงกบั ธรรมหมวด

ก. มีความตั้งใจจรงิ ใด ?

ข. มคี วามขยันหม่นั เพยี ร ก. ฆราวาสธรรม ๔

ค. มคี วามสามัคคี ข. อธิษฐานธรรม ๔

ง. ถกู ทุกข้อ ค. จกั ร ๔ ง. สังคหวัตถุ ๔

๔. ความดงี ามของลักษณะนิสัยหรอื พฤตกิ รรมที่ ๘. หัวใจเศรษฐี ในทิฏฐธัมมิกัตถประโยชน์ คือ

กระทำจนเกิดความเคยชิน ขอ้ ใด

ก. คุณธรรม ก. อุ อา กะ สะ

ข. จริยธรรม ข. จิ เจ รุ นิ

ค. คา่ นิยม ค. ทุ สะ นิ มะ

ง. วฒั นธรรม ง. สุ จิ ปุ ลิ

๓๑๘

.แบบทดสอบลงั เรยี น (ตอ่ )

๙. ฆราวาสธรรม ๔ เปน็ ธรรมสำหรับการครอง ๑๐. คุณธรรมที่เปน็ การประพฤติหรอื กระทำท่ี

เรือน ขอ้ ใดคือการขม่ ใจ ปรับปรงุ ตัว ฝึกฝนให้ติด เปน็ ปกติวิสยั

เป็นนสิ ยั ก. ศรทั ธา

ก. สจั จะ ข. ศีล

ข. ทมะ ค. จาคะ

ค. ขนั ติ ง. วริ ยิ ะ

ง. จาคะ

เฉลยแบบทดสอบหลงั เรยี น
เร่อื ง ฆราวาสธรรม ๔

๑. ก ๖. ง
๒. ง ๗. ก
๓. ง ๘. ง
๔. ข ๙. ข
๕. ก ๑๐. ข

๒๙๒

แผนการจัดการเรียนรู้

กลุ่มสาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม วชิ าสังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม

ชนั้ มธั ยมศกึ ษาศกึ ษาปีที่ ๓ ภาคเรยี นที่ ๒ ปกี ารศึกษา ๒๕๖๐

แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๔ เรือ่ งสงั คหวตั ถุ ๔ เวลาเรยี น ๒ ชั่วโมง

ผสู้ อน ผู้ชว่ ยศาสตราจารย์อนสุ รณ์ นางทะราช โรงเรยี นซำสงู พิทยาคม

สอนวันที.่ ........................................... เวลา..............................................

*******************************************************************************************

มาตรฐานการเรยี นร/ู้ ตวั ชว้ี ดั

สาระท่ี ๑ ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม

มาตรฐานการเรยี นรู้

มาตรฐาน ส ๑.๑ รู้และเขา้ ใจประวตั ิ ความสาํ คัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรือ

ศาสนาที่ตนนบั ถอื และศาสนาอน่ื มีศรัทธาทถ่ี ูกต้อง ยึดมั่นและปฏบิ ตั ิตามหลักธรรมเพ่ืออยรู่ ่วมกันอยา่ ง

สนั ตสิ ุข มาตรฐาน

ตัวช้ีวัด

ส ๑.๑ ม.๓/๖ อธิบายสังฆคุณ และข้อธรรมสำคัญในกรอบอริยสัจ ๔ หรือหลักธรรมของ

ศาสนาท่ีตนนับถอื ตามทีก่ ำหนด

๒. สาระสำคัญ
มนษุ ย์ในสังคมจะสามารถอยรู่ ่วมกันได้อยา่ งสงบสุขและช่วยเหลอื กนั ได้ด้วย ดงั นั้นจะตอ้ งนำ

หลักธรรมสังคหวัตถุ ๔ เป็นเครื่องยึดเหย่ียวจิตใจคนแต่ละคนให้มีความรัก ความผูกพันกันและ
ช่วยเหลือเกื้อกูลกนั ตามความเหมาะสม

๒. จุดประสงค์การเรียนรู้สู่ตัวช้วี ัด

K (พุทธพิ สิ ยั ) P (ทักษะ/กระบวนการ) A (จิตพสิ ัย)
๑. รักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์
๑. บอกความหมายของสงั คหวตั ถุ ๑. ทกั ษะในการสือ่ สาร ๒. ซือ่ สตั ยส์ จุ ริต
๓. มีวินยั
๔ ได้ ๒. ทักษะการคดิ ๔. ใฝเ่ รียนรู้
๕. อยู่อย่างพอพียง
๒. วเิ คราะห์ผลที่ได้รบั จากการ ๓. ทกั ษะการแกป้ ัญหา ๖. มุ่งมน่ั ในการทำงาน
๗. รักความเป็นไทย
ปฏิบัตติ นตามหลกั สังคหวตั ถุ ๔ ๔. ทักษะการใช้ชวี ติ ๘. มีจติ สาธารณะ

ได้ ๕. ทักษะการใชเ้ ทคโนโลยี

๓. สำรวจและประเมินพฤตกิ รรม

ของตนทป่ี ฏิบตั ติ ามหลกั สังคหวัตถุ

๔ ได้

๒๙๓

๓. สาระการเรยี นรู้
พุทธิพิสยั (K)

๑. ความหมายของสังคหวัตถุ ๔
๒. ผลทีไ่ ด้รบั จากการปฏิบัติตนตามหลกั สงั คหวัตถุ ๔
๓. พฤตกิ รรมของตนท่ีปฏิบัตติ ามหลักสังคหวัตถุ ๔
ทกั ษะ/กระบวนการ (P)
๑. ทักษะในการส่ือสาร
๒. ทกั ษะการคดิ
๓. ทักษะการแก้ปญั หา
๔. ทกั ษะการใชช้ ีวิต
๕. ทกั ษะการใชเ้ ทคโนโลยี
จิตพสิ ยั (A)
๑. รักชาติ ศาสน์ กษตั รยิ ์
๒. ซ่ือสัตยส์ ุจรติ
๓. มวี นิ ยั
๔. ใฝเ่ รียนรู้
๕. อยู่อย่างพอพียง
๖. มุง่ มัน่ ในการทำงาน
๗. รักความเป็นไทย
๘. มีจิตสาธารณะ

๔. การจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ เร่อื ง สังคหวัตถุ ๔ (๒ ชว่ั โมง)
๑. ขนั้ นำ
๑.๑ ครูสร้างบรรยากาศและส่ิงแวดล้อมในการเรียนรู้ เพ่ือให้นักเรียนเกิดความเลื่อมใส

ศรัทธาในพระรัตนตรยั โดยใหน้ ักเรียนสวดมนตไ์ หวพ้ ระ และน่ังสมาธกิ ่อนการเรียนประมาณ ๕ นาที
๑.๒ ครูแจง้ จดุ ประสงค์การเรียนรใู้ ห้นกั เรยี นทราบ

๒. ข้นั สอน
๒.๑ ขัน้ กําหนดปญั หา (ขนั้ ทุกข์)
๑) ใหน้ กั เรยี นอ่านใบความรู้เรือ่ ง สงั คหวัตถุ ๔ และชว่ ยกนั สรุปความหมาย
๒) ใหน้ ักเรยี นรวบรวมข่าวสาร ข้อมลู เกีย่ วกับสภาพความเป็นอยูข่ อง สังคมท่สี งบสขุ

มีความเจริญ โดยมีบุคคลซึ่งเป็นผนู้ าํ หรอื ผูท้ ่ีเป็นท่ีรกั ของกลุ่มคนในสังคม นั้น ๆ โดยหามาลว่ งหน้าแบ่ง
นักเรียนออกเป็นกลุม่ ละ ๔ คน

๒๙๔

๓ ) ให้สมาชิกแต่ละกลุ่มเล่าเรื่องบุคคลท่ีนักเรียนเลือกมาน้ัน ว่ ามีคุณ สมบัติ
ตามหลักสังคหวัตถุ ๔ อย่างไร

๒.๒ ขัน้ ตั้งสมมตฐิ าน (ขั้นสมทุ ัย)
๑) แบ่งนักเรียนออกเป็นกลุ่มละ ๕ คน ให้ช่วยกันวิเคราะห์พฤติกรรมของ บุคคลท่ี

นกั เรียนเลอื กสรรมาว่าบุคคลใดมีพฤติกรรมสอดคลอ้ งกับหลกั สังคหวตั ถุ ๔ และ ร่วมกนั ทาํ ใบงานท่ี ๑
๒) ให้สมาชิกในกลุ่มเปรียบเทียบผลของการกระทําของบุคคลดังกลา่ วว่า มีผลประโยชน์

ต่อบคุ คลและสงั คมแตกตา่ งกนั อยา่ งไร และบุคคลใดมีประโยชน์ต่อสงั คมมาก
๓) ใหส้ มาชกิ ทุกคนนาํ วิธคี ดิ แบบรู้เท่าทันธรรมดามาใช้ในการคิดในใบ งานที่ ๑
๔) ให้ตัวแทนกลุ่มนําเสนอผลงานต่อช้ันเรียน

๒.๓ ข้ันการทดลองและเกบ็ ขอ้ มลู (ช้ันนโิ รธ)
๑) ใหส้ มาชิกแต่ละกลมุ่ ยกตวั อย่างการกระทําตามหลักคณุ ธรรมสงั คหวัตถุ ๔ แต่ละหวั ข้อ

ที่นกั เรยี นสามารถปฏบิ ตั ิได้ โดยเขียนรายละเอียดไว้ในใบงานที่ ๒
๒) ให้นักเรียนแต่ละคนตัดสินใจเลือกการกระทําที่ตนเองสามารถปฏิบัติ ตามหลักธรรม

สงั คหวตั ถุ ๔ ได้และนําไปปฏบิ ตั ิ
๒.๔ ขน้ั วเิ คราะหข์ อ้ มลู และสรุปผล (ข้ันมรรค)
๑) ให้สมาชกิ แตล่ ะคนปฏบิ ตั ติ นตามหลกั ธรรมสังคหวัตถุ ๔ เปน็ ระยะเวลา สมำ่ เสมอตาม

สมควร
๒) ให้นกั เรยี นรายงานผลการปฏิบัตติ อ่ สมาชิกในกลมุ่

๓. ขน้ั สรปุ
๓.๑ ให้ตัวแทนของนักเรยี นแต่ละกล่มุ ออกมานำเสนอผลงานการทำกิจกรรมตามใบงาน หน้า

ชั้นเรียน
๓.๒ ครแู ละนักเรยี นชว่ ยกนั สรุปความสำคัญของสงั คหวตั ถุ ๔

๕. ส่อื การเรียนรู้/แหลง่ การเรยี นรู้
๕.๑ ใบความรู้
๕.๒ ใบงาน
๕.๓ แบบทดสอบกอ่ นเรียน - หลงั เรียน