หลักสูตรการจัดการศึกษาอาชีพเพื่อการมีงานทำ ชุด 1 พ.ศ.2555

97

หลักการของหลกั สูตร
การจดั การศกึ ษาเพอ่ื การพฒั นาอาชีพการแปรรูปผลติ ภณั ฑเ์ ห็ดเพื่อการมีงานทากาหนดหลกั การไว้

ดงั น้ี
1. เป็นหลกั สูตรที่เนน้ การบูรณาการใหส้ อดคลอ้ งกบั ศกั ยภาพดา้ นต่างๆ หา้ ดา้ น ไดแ้ ก่ ศกั ยภาพ

ของทรัพยากรธรรมชาติในแตล่ ะพ้นื ที่ ศกั ยภาพของพ้ืนทต่ี ามลกั ษณะภมู อิ ากาศ ศกั ยภาพภมู ิประเทศและ
ทาเลทตี่ ้งั ของแต่ละประเทศ ศกั ยภาพของศลิ ปะ วฒั นะธรรม ประเพณี และวิถีชีวติ ของแตล่ ะพ้ืนทีแ่ ละ
ศกั ยภาพของทรัพยากรมนุษยใ์ นแตล่ ะพ้ืนท่ี

2. มุ่งพฒั นาคนไทยใหไ้ ดร้ ับการศกึ ษาเพอ่ื พฒั นาอาชีพและการมีงานทาอยา่ งมีคณุ ภาพทวั่ ถงึ และ
เท่าเทียมกนั สามารถสร้างรายไดท้ ม่ี น่ั คง และเป็นบคุ คลท่ีมีวินยั เป่ี ยมไปดว้ ยคณุ ธรรม จริยธรรม มีจิตสานึก
ความรับผดิ ชอบตอ่ ตนเอง ผอู้ นื่ และสังคม

3. ส่งเสริมให้มีความร่วมมอื ในการดาเนินงานการจดั การศกึ ษาอาชีพเพ่ือการมีงานทาร่วมกบั ภาคี
เครือข่าย

4. เนน้ การฝึกปฏิบตั จิ ริงเพื่อให้ผูเ้ รียนเกิดความรู้ ความเขา้ ใจ และสามารถนาไปประกอบอาชีพได้
ใหเ้ กิดรายไดท้ ่ีมนั่ คง มงั่ คงั่ และยงั่ ยืนในอาชีพ

5. ส่งเสริมใหม้ กี ารเทยี บโอนความรู้และประสบการณ์เขา้ สู่หลกั สูตรการศกึ ษาข้นั พ้ืนฐาน
พุทธศกั ราช 2551

จุดหมายของหลกั สูตร
1. ผเู้ รียนเห็นช่องทางในการนาไปประกอบอาชีพ
2. ผเู้ รียนมีความรู้ ความสามารถและปฏบิ ตั งิ านอาชีพการแปรรูปเห็ดได้
3. ผเู้ รียนสามารถประกอบอาชีพได้

กล่มุ เป้าหมาย
กลมุ่ เป้าหมายคือประชาชนกล่มุ เป้าหมายนอกระบบโรงเรียน
1. ผทู้ ี่ไม่มีอาชีพ
2. ผทู้ มี่ ีอาชีพและตอ้ งการพฒั นาอาชีพ

ระยะเวลา จานวน 100 ชว่ั โมง

98

โครงสร้างหลักสูตร

1. ช่องการประกอบอาชีพการแปรรูปผลติ ภัณฑ์เหด็ จานวน 8 ช่ัวโมง

1.1 ความสาคญั ของประกอบอาชีพการแปรรูปผลติ ภณั ฑเ์ ห็ด

1.2 ความเป็นไปไดใ้ นการประกอบอาชีพการแปรรูปผลิตภณั ฑเ์ ห็ด

1.2.1 ความตอ้ งการของตลาด

1.2.2 การใชแ้ รงงาน

1.2.3 การจดั หาวสั ดุ อปุ กรณ์

1.2.4 การเลอื กทาเลที่ต้งั

1.3 แหล่งเรียนรู้/ภมู ิปัญญาทอ้ งถิน่

1.4 ทิศทางการประกอบอาชีพ

2. ทกั ษะอาชีพการแปรรูปผลติ ภัณฑ์เห็ด จานวน 50 ช่ัวโมง

2.1 ข้นั เตรียมการประกอบอาชีพการแปรรูปผลติ ภณั ฑเ์ ห็ด

2.1.1 สถานท่ี / พ้ืนที่ /

2.1.2 การคดั เลอื กผลิตภณั ฑเ์ ห็ดเพื่อการแปรรูป

2.1.3 ความรู้ทเ่ี ก่ียวขอ้ งในการประกอบอาชีพการแปรรูปผลิตภณั ฑเ์ ห็ด

2.2 ข้นั แปรรูปผลติ ภณั ฑเ์ ห็ด

2.2.1 การแปรรูปผลิตภณั ฑจ์ ากเห็ด

1) เห็ดสวรรค์

2) เห็ดสมนุ ไพร

3) เห็ดอบเนย

4) ขา้ วเกรียบเห็ด

5) แหนมเห็ด

6) ลูกช้ินเห็ด

7) เคร่ืองด่ืมสมุนไพรเห็ดหลนิ จือ

8) เคร่ืองด่ืมสมุนไพรเห็ดหูหนู

2.2.2 การบรรจุผลิตภณั ฑ์

2.3 ข้นั การดแู ลรกั ษาเพ่ือบริโภคหรือจาหน่าย

3. การบริหารจัดการอาชีพ จานวน 10 ชั่วโมง

3.1 การบริหารจดั การการแปรรูปผลิตภณั ฑเ์ ห็ด

3.1.1 การจดั การควบคุมคุณภาพการแปรรูปผลิตภณั ฑเ์ ห็ด

3.1.2 การลดตน้ ทนุ ในการแปรรูปผลติ ภณั ฑเ์ ห็ด

99

3.1.3 การวางแผนการผลติ
3.2 การจดั การการตลาดในการแปรรูปผลิตภณั ฑเ์ ห็ด

3.2.1 การทาฐานขอ้ มูลลกู คา้
3.2.2 การประชาสัมพนั ธ์
3.2.3 การนาสินคา้ เขา้ สู่กระบวนการมาตรฐานสินคา้ หรือการขอ อย.
3.2.4 การจาหน่ายผลิตภณั ฑแ์ ปรรูปเห็ด
3.2.5 การทาบญั ชี รายรับ – รายจ่าย
3.2.6 การวางแผนการตลาด
3.3 การจดั การความเส่ียง
3.3.1 การวิเคราะหแ์ ละควบคมุ ความเส่ียง

1) ระยะเวลาที่แปรรูปกบั การจาหน่าย
2) ราคาขาย
3) คู่แขง่ ขนั
3.3.2 การวางแผนการจดั การความเส่ียง
3.4 การวางแผนการดาเนินงาน
4. โครงการอาชีพการแปรรูปผลิตภัณฑ์เห็ด จานวน 12 ช่ัวโมง
4.1 ความสาคญั ของโครงการอาชีพการแปรรูปผลติ ภณั ฑเ์ ห็ด
4.2 ประโยชนข์ องโครงการอาชีพการแปรรูปผลิตภณั ฑเ์ ห็ด
4.3 องคป์ ระกอบในแตล่ ะองคป์ ระกอบของอาชพี การแปรรูปผลิตภณั ฑเ์ ห็ด
4.4 การเขยี นโครงการอาชีพการแปรรูปผลติ ภณั ฑเ์ ห็ด
4.5 การประเมินความเหมาะสมและสอดคลอ้ งของโครงการอาชีพการแปรรูปผลติ ภณั ฑเ์ ห็ด

การจัดกระบวนการเรียนรู้
หลกั สูตรการแปรรูปผลิตผลทางการเกษตร เป็นหลกั สูตรทีเ่ นน้ ให้ผูเ้ รียนที่ผ่านการจดั กระบวนการ

เรียนรู้จากวทิ ยากรสามารถนาไปปฏิบตั ไิ ดจ้ ริง โดยใชว้ ธิ ีการจดั กระบวนการเรียนรู้ดงั น้ี
1. การศึกษาดูงานจากสถานทจ่ี ริง
2. การฝึกปฏิบตั ิร่วมกบั วทิ ยากร
3. การบรรยายประกอบส่ือ power point , VCD
4. การสาธิต

100

การวัดและประเมนิ ผล
1. การทดสอบ
2. การสังเกตพฤตกิ รรมมสี ่วนร่วม
3. การประเมนิ ผลการปฏบิ ตั ไิ ดจ้ ริง
4. การประเมนิ ผลงานในเชิงประจกั ษ์

สื่อการเรียนรู้
1. สื่อเอกสารความรู้ดา้ นการแปรรูปผลติ ภณั ฑเ์ ห็ด
2. ส่ืออิเลก็ ทรอนิกส์ Power point , VCD
3. ผูร้ ู้ / ภมู ิปัญญา
4. วตั ถดุ ิบของจริงท่ีนามาใชใ้ นการปฏบิ ตั ิ

การวัดและประเมนิ ผล
1. การประเมินความรู้ภาคทฤษฏรี ะหว่างเรียนและจบหลกั สูตร
2. การประเมินผลงานระหวา่ งเรียนจากการปฏบิ ตั ิ ไดผ้ ลงานที่มคี ณุ ภาพสามารถสร้างรายได้ และ

จบหลกั สูตร

การจบหลักสูตร
1. มีเวลาเรียนและฝึกปฏิบตั ติ ามหลกั สูตร ไม่นอ้ ยกว่าร้อยละ 80
2. มีผลการประเมินตลอดหลกั สูตรไมน่ อ้ ยกวา่ ร้อยละ 60
3. มผี ลงานการแปรรูปผลิตภณั ฑเ์ ห็ดที่ไดม้ าตรฐานและเป็นทีพ่ งึ พอใจของลกู คา้ อยา่ งนอ้ ย 30 คน

และผ่านการทาแผนธุรกิจจึงจะไดร้ ับวุฒิบตั ร

เอกสารหลกั ฐานการศึกษา
1. หลกั ฐานการประเมินผล
2. ทะเบียนคมุ วุฒิบตั ร
3. วุฒิบตั ร ออกโดยสถานศึกษา

การเทียบโอน
ผเู้ รียนทจ่ี บหลกั สูตรน้ีสามารถนาไปเทียบโอนผลการเรียนรู้กบั หลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดบั

การศกึ ษาข้นั พ้นื ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 ในสาระการประกอบอาชีพวิชาเลอื กท่ีสถานศึกษาไดจ้ ดั ทาข้นึ

รายละเอยี ดโครงสร้างหลกั สูต

เร่ือง จดุ ประสงค์การเรียนรู้ เนื้อหา

1. ช่องทางการ 1.1 อธิบายความสาคญั ของการ 1.1 ความสาคญั ของการประกอบ
ประกอบอาชีพ ประกอบอาชีพการแปรรูป การแปรรูปผลติ ภณั ฑเ์ ห็ด
การแปรรูป ผลิตภณั ฑเ์ ห็ด 1.2 ความเป็นไปไดใ้ นการประกอ
ผลติ ภณั ฑเ์ ห็ด 1.2 อธิบายความเป็นไปไดใ้ นการ อาชีพการแปรรูปผลิตภณั ฑเ์ ห็ด

ประกอบอาชีพการแปรรูป 1.2.1 ความตอ้ งการของตลา
ผลติ ภณั ฑเ์ ห็ด ไดแ้ ก่ ความ 1.2.2 การใชแ้ รงงาน
ตอ้ งการของตลาด 1.2.3 การจดั หาวสั ดุ อปุ กรณ
แรงงาน วสั ดุ อุปกรณ์ และทาเล 1.2.4 การเลอื กทาเลท่ตี ้งั
ทตี่ ้งั 1.3 แหลง่ เรียนรู้/ภูมปิ ัญญาทอ้ งถ
1.3 บอกแหลง่ เรียนรู้และภมู ิ 1.4 ทิศทางการประกอบอาชีพ
ปัญญาทอ้ งถน่ิ
1.4 บอกทศิ ทางการประกอบ
อาชีพ

101

ตรการแปรรูปผลิตภณั ฑ์เห็ด

บอาชีพ การจัดกระบวนการเรียนรู้ ชั่วโมง
อบ ทฤษฎี ปฏบิ ัติ
าด 1.1 ศกึ ษาขอ้ มูลจากเอกสาร สื่ออเิ ลก็ ทรอนิกส์
ณ์ สถานประกอบการ ส่ือของจริง สื่อบุคคลใน 1-
ถิน่ ชุมชน เพื่อนาขอ้ มลู มาวิเคราะห์และใชใ้ นการ 1-
ประกอบอาชีพทีม่ คี วามเป็นไปไดใ้ นชุมชน
1.2 วเิ คราะหอ์ าชีพท่ีจะสามารถเลอื กประกอบ -5
อาชีพไดใ้ นชุมชนจากขอ้ มลู ตา่ งๆ 1-
1.3 ศึกษาดูงานในแหล่งเรียนรู้ต่างๆ ในอาชีพที่
ตดั สินใจเลอื ก
1.4 ครู ผเู้ รียน และผรู้ ู้ ร่วมกนั อภิปรายเกี่ยวกบั ทิศ
การประกอบอาชีพตดิ ต้งั ระบบไฟฟ้าภายใน
อาคารในรูปแบบท่เี หมาะสมกบั ตนเอง เช่น
ลูกจา้ ง เจา้ ของกิจการ ร่วมทนุ ฯลฯ โดยคานึง
ศกั ยภาพ 5 ดา้ น ไดแ้ ก่ ศกั ยภาพ
ทรัพยากรธรรมชาติในแตล่ ะพ้นื ท่ี ศกั ยภาพของ
พ้ืนท่ตี ามลกั ษณะภมู อิ ากาศ ศกั ยภาพของภมู ิ
ประเทศ และทาเลที่ต้งั ของแต่ละประเทศ

เรื่อง จดุ ประสงค์การเรียนรู้ เนื้อหา

2. ทกั ษะอาชีพ 2.1 เตรียมการประกอบอาชีพการ 2.1 ข้นั เตรียมการประกอบอาชีพ
การแปรรูป
ผลิตภณั ฑเ์ ห็ด แปรรูปผลิตภณั ฑเ์ ห็ด แปรรูปผลิตภณั ฑเ์ ห็ด

- สถานที่ / พ้ืนที่ 2.1.1 สถานที่ / พ้นื ที่

2.1.2 การคดั เลอื กผลติ ภณั ฑ์ 2.1.2 การคดั เลือกผลติ ภณั ฑ

เห็ดเพือ่ การแปรรูป เพอ่ื การแปรรูป

2.1.3 ความรู้ที่เก่ียวขอ้ งในการ 2.1.3 ความรู้ทเี่ กี่ยวขอ้ งในกา

ประกอบอาชีพการแปรรูป ประกอบอาชีพการแปรรูปผลติ ภ

ผลิตภณั ฑเ์ ห็ด เห็ด

- มีพ้ืนฐานความรู้เกี่ยวกบั

ธรรมชาตขิ องเห็ดแต่ละชนิด มี

สรรพคณุ อยา่ งไร

- สามารถทาเช้ือและกอ้ น

เห็ดได้

2.2 แปรรูปผลิตภณั ฑเ์ ห็ด 2.2 ข้นั แปรรูปผลติ ภณั ฑเ์ ห็ด

2.2.1 แปรรูปผลิตภณั ฑเ์ ห็ดจาก 2.2.1 การแปรรูปผลิตภณั ฑเ์ ห

102

พการ การจดั กระบวนการเรียนรู้ ชั่วโมง
ฑเ์ ห็ด ทฤษฎี ปฏบิ ัติ
าร ศกั ยภาพของศลิ ปะ วฒั นธรรมประเพณีและวิถี
ภณั ฑ์ ชีวิตของแต่ละพ้นื ท่ี และศกั ยภาพของทรพั ยากร 1-
มนุษยใ์ นแต่ละพ้นื ท่ี 1-
ห็ดจาก 2.1 จดั ให้ผเู้ รียนศกึ ษาเอกสารเก่ียวกบั การแปรรูป 1-
ผลิตภณั ฑเ์ ห็ด
2.2 อภปิ รายแลกเปลยี่ นเรียนรู้ 1 40
2.3 จดั ผเู้ รียนไปศึกษาดูงานในแหลง่ เรียนรู้ชุมชน
พร้อมจดบนั ทกึ
2.4 จดั ทาแผนการฝึกทกั ษะการแปรรูปผลติ ภณั ฑ์
เห็ด
2.6 จดั ให้ผเู้ รียนลงมอื ปฏบิ ตั ิการแปรรูป
ผลิตภณั ฑเ์ ห็ดตามแผนการฝึกทกั ษะ
2.5 จดบนั ทกึ ผลการเรียนรู้
2.6 ดาเนินการวดั และประเมินผลตามทหี่ ลกั สูตร
กาหนด
2.7 ฝึกปฏิบตั จิ ริง

วธิ ีการแปรรูป
1. การคดั สรรวตั ถุดิบ

เร่ือง จุดประสงค์การเรียนรู้ เนื้อหา

เห็ด ไดแ้ ก่ เห็ดสวรรค์ เห็ด เห็ด

สมุนไพร เห็ดอบเนย 1) เห็ดสวรรค์

ขา้ วเกรียบเห็ด แหนมเห็ด 2) เห็ดสมนุ ไพร

ลูกช้ินเห็ด เครื่องดื่มสมุนไพรเห็ด 3) เห็ดอบเนย

หลินจือ และเคร่ืองดื่มสมุนไพรเห็ด 4) ขา้ วเกรียบเห็ด

หูหนู 5) แหนมเห็ด

2.2.3 บรรจผุ ลิตภณั ฑ์ 6) ลูกชิ้นเห็ด

2.3 การดูแลรกั ษาเพือ่ บริโภคหรือ 7) เครื่องดื่มสมุนไพรเห

จาหน่าย หลินจือ

8) เครื่องด่ืมสมุนไพรเห็ด

2.2.2 การบรรจุผลิตภณั ฑ์

2.3 ข้นั การดแู ลรักษาเพ่อื บริโภค

จาหน่าย

3. การบริหาร 3.1 สามารถบริหารจดั การการ 3.1 การบริหารจดั การการแปรรูป
จดั การอาชีพ
แปรรูปผลิตภณั ฑเ์ ห็ดได้ ผลิตภณั ฑเ์ ห็ด

- ควบคมุ คณุ ภาพการแปรรูป 3.1.1 การจดั การควบคมุ คณุ ภ

ผลิตภณั ฑเ์ ห็ด การแปรรูปผลิตภณั ฑเ์ ห็ด

- ลดตน้ ทนุ ในการแปรรูป 3.1.2 การลดตน้ ทุนในการแป

103

การจดั กระบวนการเรียนรู้ ช่ัวโมง
ทฤษฎี ปฏิบตั ิ
2. การทาความสะอาด
3. ส่วนผสม
4. สาธิต/ปฏบิ ตั ิ
5. บรรจุหีบห่อพร้อมจาหน่าย
6. การคดิ ตน้ ทุน การต้งั ราคาขาย กาไร

ห็ด

ดหูหนู 2 2
คหรือ 2 -

ป 3.1 การบริหารจดั การการผลิต จดั ให้ผเู้ รียน 5 5
3.1.1 ศึกษาเอกสารเกี่ยวกบั การบริหาร

ภาพ จดั การ
3.1.2 ศกึ ษากาหนดและการควบคุมคณุ ภาพ

ปรรูป ผลผลิตท่ตี อ้ งการ

เร่ือง จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ เนื้อหา

ผลิตภณั ฑเ์ ห็ด ผลิตภณั ฑเ์ ห็ด

- วางแผนการผลติ 3.1.3 การวางแผนการผลิต

3.2 สามารถจดั การการตลาดใน 3.2 การจดั การการตลาดในการแ

การแปรรูปผลิตภณั ฑเ์ ห็ดได้ ผลติ ภณั ฑเ์ ห็ด

- ทาฐานขอ้ มูลลกู คา้ 3.2.1 การทาฐานขอ้ มลู ลกู คา้

- ประชาสัมพนั ธ์ 3.2.2 การประชาสัมพนั ธ์

- นาสินคา้ เขา้ สู่กระบวนการ 3.2.3 การนาสินคา้ เขา้ สู่

มาตรฐานสินคา้ หรือการขอ อย. กระบวนการมาตรฐานสินคา้ หรือ

- จาหน่ายผลติ ภณั ฑแ์ ปรรูป ขอ อย.

ทางการเกษตร 3.2.4 การจาหน่ายผลิตภณั ฑ

- ทาบญั ชี รายรบั – รายจ่าย ทางการเกษตร

- วางแผนการตลาด 3.2.5 การทาบญั ชี รายรบั – ร

3.3 สามารถจดั การความเส่ียง

- วิเคราะห์และควบคุมความ 3.2.6 การวางแผนการตลาด

เส่ียง เก่ียวกบั ระยะเวลาทแี่ ปรรูป 3.3 การจดั การความเส่ียง

กบั การจาหน่าย ราคาขาย และคู่ 3.3.1 การวิเคราะหแ์ ละควบค

แข่งขนั ความเสี่ยง

- วางแผนการจดั การความเสี่ยง 1) ระยะเวลาทแ่ี ปรรูปกบ

104

การจัดกระบวนการเรียนรู้ ชั่วโมง
ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ

3.1.3 ศกึ ษาการลดตน้ ทุนการผลติ แต่คณุ ภาพ

คงเดิม

แปรรูป 3.1.4 ศึกษา วิเคราะห์ ปัจจยั ความเส่ียงที่

คาดวา่ จะเกิดข้ึน และมแี นวทางในการจดั การ

า ความเสี่ยง

3.2 การบริหารจดั การการตลาด จดั ใหผ้ ูเ้ รียน

ศกึ ษา

อการ 3.2.1 ขอ้ มลู การตลาด และวเิ คราะห์ความ

ตอ้ งการของตลาด

ฑแ์ ปรรูป 3.2.2 กาหนดทศิ ทาง เป้าหมาย และแผนการ

จดั การการตลาดท่เี ก่ียวขอ้ งกบั การแปรรูป

รายจ่าย ผลติ ภณั ฑเ์ ห็ด

3.2.3 ดาเนินการนาสินคา้ เขา้ สู่กระบวนการ

มาตรฐานสินคา้ หรือการขอ อย.

3.3 การจดั การความเส่ียง จดั ใหผ้ เู้ รียนศกึ ษา

คุม 3.3.1 ใหผ้ เู้ รียนศึกษาเอกสารเร่ืองการจดั การ

ความเสี่ยง

บั การ 3.3.2 ฝึกการวิเคราะห์การจดั การความเสี่ยง

เร่ือง จุดประสงค์การเรยี นรู้ เนือ้ หา

3.4 สามารถวางแผนการ จาหน่าย
ดาเนินงานในแบบตารางการ 2) ราคาขาย
ปฏบิ ตั ิงาน (Gantt Chart) 3) คแู่ ขง่ ขนั

3.3.2 การวางแผนการจดั การ
เส่ียง
3.4 การวางแผนการดาเนินงานใน
ตารางการปฏบิ ตั งิ าน (Gantt Char

4. โครงการ 1. บอกความสาคญั ของโครงการ 4.1 ความสาคญั ของโครงการอาช
อาชีพการแปร อาชีพได้ แปรรูปผลิตภณั ฑเ์ ห็ด
รูปผลติ ภณั ฑ์ 2. บอกประโยชนข์ องโครงการ 4.2 ประโยชนข์ องโครงการอาชีพ
เห็ด อาชีพได้ แปรรูปผลติ ภณั ฑเ์ ห็ด
3. บอกองคป์ ระกอบของโครงการ 4.3 องคป์ ระกอบในแต่ละองคป์ ร
อาชีพได้ ของอาชีพการแปรรูปผลิตภณั ฑเ์ ห
4. อธิบายความหมายของ 4.4 การเขียนโครงการอาชีพการ
องคป์ ระกอบของโครงการอาชีพ ผลติ ภณั ฑเ์ ห็ด
ได้ 4.5 การประเมนิ ความเหมาะสมแ
5. อธิบายลกั ษณะการเขยี นทดี่ ีของ สอดคลอ้ งของโครงการอาชีพการ

105

รความ การจดั กระบวนการเรียนรู้ ช่ัวโมง
ทฤษฎี ปฏบิ ัติ
นแบบ พร้อมการวางแผนการจดั การความเส่ียง
rt) 3.4 การวางแผนการดาเนินงาน ½-
½-
ชีพการ 3.4.1 ให้ความรู้เก่ียวกบั เร่ืองการวางแผนการ 1-
ดาเนินงานในแบบตารางการปฏิบตั งิ าน (Gantt 16
พการ Chart) -3

ระกอบ 3.4.2 ฝึกปฏิบตั กิ ารทาแผนการประกอบ
ห็ด อาชีพแปรรูปผลติ ภณั ฑเ์ ห็ดตามแบบตารางการ
รแปรรูป ปฏิบตั งิ าน (Gantt Chart)
4.1 จดั ใหผ้ ูเ้ รียนศกึ ษาเน้ือหาจากใบความรู้ เรื่อง
และ ความสาคญั ของโครงการอาชีพ ประโยชนข์ อง
รแปร โครงการอาชีพ องคป์ ระกอบของโครงการอาชีพ
แลว้ จดั กิจกรรมการสนทนาแลกเปลี่ยนขอ้ มูล
ความคดิ เห็น เพอื่ สร้างแนวคิดในการดาเนิน
กิจกรรมการเรียนรู้
4.2 จดั ให้ผูเ้ รียนศึกษาสาระขอ้ มลู จากใบความรู้
เร่ือง ตวั อยา่ งการเขียนโครงการอาชีพท่ีดี
เหมาะสม และถกู ตอ้ ง พร้อมจดั การอภปิ ราย เพ่ือ
สรุ ปแนวคิดเป็ นแนวทางในการเขียนโครงการ

เร่ือง จุดประสงค์การเรียนรู้ เนือ้ หา

องคป์ ระกอบของโครงการอาชีพ รูปผลิตภณั ฑเ์ ห็ด
ได้
6. เขียนโครงการในแตล่ ะ
องคป์ ระกอบให้เหมาะสมและ
ถูกตอ้ งได้
7. ตรวจสอบความเหมาะสมและ
สอดคลอ้ งของโครงการอาชีพได้

106

การจดั กระบวนการเรียนรู้ ช่ัวโมง
ทฤษฎี ปฏบิ ัติ

อาชีพท่ีดี เหมาะสม และถูกตอ้ ง

4.3 จดั ให้ผูเ้ รียนฝึ กปฏิบตั ิ การเขยี นโครงการ

อาชีพ

4.4 กาหนดใหผ้ เู้ รียนฝึกปฏิบตั กิ ารประเมนิ ความ

เหมาะสมและสอดคลอ้ งของโครงการอาชีพ

4.5 จดั ให้ผูเ้ รียนปรับปรุงโครงการอาชีพ ให้มี

ความเหมาะสมและถูกตอ้ ง

4.6 กาหนดใหผ้ เู้ รียนเขียนโครงการอาชีพของ

ตนเอง เพอื่ เสนอขอรบั การสนบั สนุนงบประมาณ

ดาเนินงานอาชีพ และใชใ้ นการดาเนินการ

ประกอบอาชีพต่อไป

107

หลกั สูตรการประกอบอาชีพแปรรูปผลติ ภัณฑ์มะขาม
จานวน 60 ช่ัวโมง

กล่มุ อาชีพอตุ สาหกรรม

ความเป็ นมา
แผนพฒั นาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบบั ท่ี 10 (2550-2554) กาหนดกรอบการพฒั นาประเทศ

ที่มุ่งเน้นให้เกิด “การพฒั นาท่ียงั่ ยืนและการอยู่ดีมีสุขของคนไทย” และสร้างค่านิยมร่วมกนั ให้คนไทย
ตระหนักถึงความจาเป็ นและการปรับเปล่ียนกระบวนการคิด เจตคติ กระบวนการทางานโดยยึดหลัก
ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ตามพระราชดารัสพระบาทสมเด็จพระเจา้ อยู่หัว นาทางในการบริหารประเทศ
กระทรวงศึกษาธิการเห็นความสาคญั ของแนวคิดดงั กลา่ วจึงมีนโยบายเพม่ิ ศกั ยภาพและขีดความสามารถใน
การแข่งขันให้ประชาชนไดม้ ีอาชีพที่สามารถสร้างรายไดท้ ี่มั่นคง่ั และมัน่ คงโดย ได้กาหนดยุทธศาสตร์
“2555” เพ่ือพฒั นา 5 ศกั ยภาพของพ้นื ที่ใน 5 กลุ่มอาชีพใหม่ให้สามารถแข่งขนั ได้ ใน 5 ภูมิภาคหลกั ของ
โลก เพื่อเป็นการสนองนโยบายและขบั เคล่ือนยทุ ธศาสตร์ของกระทรวงศึกษาธิการ สานกั งาน กศน.ไดน้ า
นโยบายและยุทธศาสตร์ของกระทรวงศึกษา เก่ียวกบั การจัดการการศึกษาอาชีพมาสู่การปฏิบตั ิ เพื่อจดั
การศึกษาเพ่ือพัฒนาอาชีพให้กับกลุ่มเป้าหมายและประชากรให้มีรายได้และมีงานทาอย่างยง่ั ยืน มี
ความสามารถเชิงการแขง่ ขนั ท้งั ในระดบั ภมู ิภาคเอเชียและระดบั สากล และเพอื่ ให้กลุ่มเป้าหมาย ประชากร
มีรายไดแ้ ละมีงานทาอย่างยง่ั ยืน โดยยึดศกั ยภาพ 5 ศกั ยภาพ มาใช้ในการดาเนินการดงั กล่าวกอปรกับ
ปัจจุบันเกษตรกรนิยมปลูกพืชเชิงเดี่ยว ทาให้มีผลผลิตจานวนมากออกสู่ตลาดส่งผลให้ราคาผลผลผลิต
ตกต่าหรือบางส่วนไม่ได้ขนาดตามความตอ้ งการของตลาด มีปริมาณมากจนล้นตลาดทาให้เกษตรกรมี
รายไดไ้ มเ่ พียงพอกบั คา่ ใชจ้ ่าย เพ่อื เป็นการแกป้ ัญหาดงั กล่าวสานกั งาน กศน. จึงจดั ทาหลกั สูตร “การแปร
รูปผลิตภณั ฑ์มะขาม” เพ่ือเป็ นการให้ความรู้ให้กบั กลุ่มผูไ้ ม่มีอาชีพและผูต้ อ้ งการพฒั นาอาชีพในการเพ่ิม
เพม่ิ มูลค่าของผลผลิตจนสามารถนาไปประกอบเป็นอาชีพ เพื่อก่อให้เกิดรายไดใ้ หก้ บั ตนเองและครอบครัว
เป็นการสร้างอาชีพให้เกิดความมง่ั คงั่ และมน่ั คงต่อไป

หลกั การของหลักสูตร
หลกั สูตรการศกึ ษาอาชีพการแปรรูปมะขามเพื่อการมงี านทา มหี ลกั การจดั การเรียนรู้ดงั น้ี
1. เป็นการจดั ทาหลกั สูตรอุตสาหกรรมทีม่ ีความยดื หยนุ่ ดา้ นหลกั สูตร การจดั กระบวนการเรียนรู้

การวดั และการประเมนิ ผล
2. เพ่อื พฒั นาอาชีพและการมีงานทาอยา่ งมคี ณุ ภาพ สามารถสร้างรายไดท้ ี่มนั่ คง
3. ส่งเสริมให้มกี ารเทียบโอนความรู้เขา้ สู่หลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดบั การศึกษาข้นั พ้นื ฐาน

พุทธศกั ราช 2551

108

4. ส่งเสริมใหก้ ลุ่มเป้าหมายนาศกั ยภาพ 5 ดา้ นของพ้ืนทีป่ ระกอบดว้ ย ทรัพยากรธรรมชาติ
สภาพภูมิประเทศ สภาพภูมอิ ากาศ ศิลปวฒั นธรรมประเพณี และทรพั ยากรมนุษย์ มาใชป้ ระกอบการ
ตดั สินใจประกอบอาชีพ

5. มงุ่ เนน้ การฝึกปฏบิ ตั ิเพอ่ื ให้เกิดทกั ษะ สามารถนาไปประกอบอาชีพได้

จุดหมายของหลักสูตร
มงุ่ พฒั นาให้ผูเ้ รียนมีคุณภาพชีวิตท่ีดี มีศกั ยภาพในการประกอบอาชีพและการเรียนรู้อยา่ งต่อเน่ือง

จึงกาหนดจุดหมายดงั น้ี
1. ให้มีความสามารถในการประกอบสัมมาอาชีพ ให้สอดคลอ้ งกบั ความสนใจ ความถนัดและ

ตามทนั ความเปลย่ี นแปลงทางเศรษฐกิจ สงั คม และการเมอื ง
2. ให้มีความรู้ทกั ษะในการแปรรูปผลิตภณั ฑ์ อาชีพทสี่ ร้างรายไดใ้ ห้เกิดความมน่ั คง
3. ให้มีคณุ ธรรมในการประกอบอาชีพ

กล่มุ เป้าหมาย
มี 2 กลมุ่ เป้าหมาย คอื
1. ผทู้ ไี่ มม่ ีอาชีพ
2. ผทู้ ม่ี ีอาชีพและตอ้ งการพฒั นาอาชีพ

ระยะเวลา
จานวน 60 ช่วั โมง

โครงสร้างหลักสูตร จานวน 10 ชั่วโมง
จานวน 28 ชั่วโมง
1. ช่องทางการประกอบอาชีพ
1.1 ความสาคญั ของการประกอบอาชีพ
1.2 ความเป็นไปไดข้ องการประกอบอาชีพ
1.3 แหล่งเรียนรู้ / ภูมิปัญญา
1.4 ทิศทางการประกอบอาชีพ

2. ทักษะอาชีพ
2.1 ข้นั ตอนการเตรียมการประกอบอาชีพ

109

2.1.1 เตรียมคน
ความรู้ในเร่ืองของประโยชนข์ องมะขาม วธิ ีการคดั เลอื กมะขาม สาหรบั ทาวสั ดุ

มะขามดองวสั ดุ,มะขามคลกุ ,ผลติ มะขามสาหรบั ทาน้ามะขาม
2.1.2 เตรียมสถานท่ี
1) ขนาดของพ้นื ท่ี ความสะอาดของพ้ืนที่สาหรับเตรียมการผลติ
2) เตรียมพ้นื ท่ีสาหรบั จดั เก็บผลติ ภณั ฑ์
2.1.3 เตรียมวสั ดุอุปกรณ์
1) วสั ดุสาหรบั ผลิตมะขามดอง
2) วสั ดสุ าหรับผลติ มะขามคลกุ
3) วสั ดุสาหรบั ผลติ มะขามเปี ยก
2.1.4 เตรียมวตั ถุดิบ
มะขาม, เตา, น้า, น้าตาล, ขณั ฑสกร, ภาชนะสาหรับใส่มะขามแต่ละประเภท

2.2 ข้นั ตอนการฝึกทกั ษะการแปรรูป
2.2.1 คดั เลอื กมะขามสาหรบั ผลิตเป็นมะขามชนิดต่างๆ
2.2.2 แปรรูปผลิตภณั ฑม์ ะขาม
1) มะขามดอง
- การคดั เลอื กมะขามดิบขนาดพอเหมาะสาหรบั ทานามาทามะขามดอง
- ทาความสะอาด ปลอกเปลอื กมะขาม
- ใส่วตั ถุดิบต่างๆสาหรับดอง
- ใส่ภาชนะท่ใี ชด้ อง ทง้ิ ไวจ้ นมะขามเขา้ เน้ือมะขามคลกุ
- เลอื กมะขามสุกสาหรบั ทามะขามคลกุ
- ใส่วตั ถดุ ิบสาหรบั คลุกมะขาม
- บรรจุใส่ภาชนะ/บรรจุภณั ฑ์
2) มะขามเปี ยก
- การคดั เลือกมะขามเปร้ียวท่ีสุกมาทามะขามเปี ยก
- ทาความสะอาด ปลอกเปลอื กมะขาม
- นาไปน่ึง
- บรรจุใส่ภาชนะ/บรรจุภณั ฑ์

2.3 การเลอื กบรรจุภณั ฑ์
1) การเก็บรกั ษาคณุ ภาพ

110

3. การบริหารจดั การอาชีพ จานวน 10 ช่ัวโมง

3.1 ทุน

3.1.1 การหาแหล่งทุน

3.1.2 การระดมทนุ

3.2 การบริหารจดั การ

3.2.1 อุตสาหกรรมในครอบครวั

- ความหมายและความสาคญั

3.2.2 วิสาหกิจชุมชน

1) ความหมายและความสาคญั

2) ความแตกตา่ งของอตุ สาหกรรมในครอบครวั กบั วสิ าหกิจชุมชน

3.2.3 การวางแผนการผลติ

1) การเตรียมวตั ถดุ ิบ

2) การสารวจความตอ้ งการของตลาด

3) ฤดขู องผลผลิต

3.2.4 การจดั ทาบญั ชี

1) บญั ชีรายรับรายจ่าย

2) บญั ชีตน้ ทุน

3) บญั ชีกาไรขาดทุน

3.3 การตลาด

1) ลูกคา้

2) การขนส่ง , การกระจายสินคา้

3) การคดิ ตน้ ทนุ การต้งั ราคา

4) การออกแบบบรรจภุ ณั ฑ์

3.4 การประชาสมั พนั ธ์

3.5 การขอ อย.

- ข้นั ตอนการขอ อย.

4. โครงการอาชีพ จานวน 12 ชั่วโมง

4.1 ความสาคญั ของโครงการอาชีพ

4.2 ประโยชน์ของโครงการอาชีพ

4.3 องคป์ ระกอบของโครงงานอาชีพ

4.4 การเขียนโครงการอาชีพ

111

4.5 การประเมนิ ความเหมาะสมและสอดคลอ้ งของโครงการอาชีพ

การจัดกระบวนการเรียนรู้
1. วิทยากรใหค้ วามรู้โดยวิธีการบรรยาย
2. การเรียนรู้ดว้ ยตนเองจากการศึกษาเอกสาร
3. การฝึกปฏบิ ตั ิ
4. การศึกษาดงู านการบริหารจดั การ
5. การถอดบทเรียนจากการศกึ ษาดงู าน

สื่อการเรียนรู้
1. เอกสารเร่ืองการแปรรูปผลิตภณั ฑม์ ะขาม
2. ซีดีการแปรรูปผลติ ภณั ฑม์ ะขาม
3. วทิ ยากรเพ่มิ ความรู้เร่ืองการแปรรูปผลติ ภณั ฑม์ ะขาม
4. วทิ ยากรเพิ่มความรู้เร่ืองการออกแบบบรรจุภณั ฑ์
5. วิทยากรเพิ่มความรู้เรื่องการขอ อย.
6. วิทยากรเพ่ิมความรู้เร่ืองการทาบญั ชี
7. แหลง่ เรียนรู้
8. ตวั อยา่ งบรรจุภณั ฑ์

การวดั และประเมินผล
1. การประเมินความรู้ภาคทฤษฏีระหวา่ งเรียนและจบหลกั สูตร
2. การประเมินผลงานระหว่างเรียนจากการปฏิบตั ิ ไดผ้ ลงานทม่ี คี ณุ ภาพสามารถสร้างรายได้ และ

จบหลกั สูตร

การจบหลกั สูตร
1. มีเวลาเรียนและฝึกปฏบิ ตั ิตามหลกั สูตร ไม่นอ้ ยกว่าร้อยละ 80
2. มผี ลการประเมนิ ผ่านตลอดหลกั สูตรไมน่ อ้ ยกวา่ ร้อยละ 60
3. มีผลงานการแปรรูปมะขามทไี่ ดม้ าตรฐานเป็นท่ีพึงพอใจของลูกคา้ อยา่ งนอ้ ย 30 คน และผ่าน

การทาแผนธุรกิจจึงจะไดร้ ับวุฒิบตั ร

112

เอกสารหลกั ฐานการศึกษา
1. หลกั ฐานการประเมนิ ผล
2. ทะเบยี นคมุ วุฒิบตั ร
3. วฒุ ิบตั ร ออกโดยสถานศึกษา

การเทยี บโอน
ผเู้ รียนทีจ่ บหลกั สูตรน้ีสามารถนาไปเทยี บโอนผลการเรียนรู้กบั หลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดบั

การศกึ ษาข้นั พ้ืนฐาน พุทธศกั ราช 2551 ในสาระการประกอบอาชีพวชิ าเลอื กท่ีสถานศึกษาไดจ้ ดั ทาข้ึน

รายละเอยี ดโครงสร้างหลักสูตร

เร่ือง จุดประสงค์การเรยี นรู้ เนื้อหา

1. ช่องทางการ 1.1 อธิบายความสาคญั ของการ 1.1 ความสาคญั ของการประกอบ

ประกอบอาชีพ แปรรูป อาชีพ

การแปรรูป 1.2 อธิบายวิธีการเพ่ิม มูลค่า 1.2 ความเป็นไปไดข้ องการประกอบ

ผลติ ภณั ฑ์ ผลผลิตได้ อาชีพ

มะขาม 1.3 ยกตวั อยา่ งแหลง่ เรียนรู้/ 1.3 แหล่งเรียนรู้ / ภูมปิ ัญญา

ภูมิปัญญา ที่ใชศ้ กึ ษาได้ 1.4 ทิศทางการประกอบอาชีพ

1.4 คดั เลือกวตั ถดุ ิบทเี่ หมาะสม

สาหรับการแปรรูปแตล่ ะ

ประเภทได้

1.5 ทิศทางการประกอบอาชีพ

113

รการแปรรูปผลิตภณั ฑ์มะขาม

การจัดกระบวนการเรียนรู้ ช่ัวโมง
ทฤษฎี ปฏิบัติ
1.1 ศึกษาขอ้ มูลจากเอกสาร ส่ืออิเล็กทรอนิกส์ สถาน
ประกอบการ สื่อของจริง ส่ือบคุ คลในชุมชน เพ่ือนา 2-
ขอ้ มูลมาวิเคราะหแ์ ละใชใ้ นการประกอบอาชีพทม่ี คี วาม
เป็นไปไดใ้ นชุมชน 2-
1.2 วิเคราะห์อาชีพที่จะสามารถเลือกประกอบอาชีพได้
ในชุมชนจากขอ้ มลู ตา่ งๆ -5
1.3 ศกึ ษาดงู านในสถานประกอบการแปรูปผลติ ภณั ฑ์ 1-
มะขามแหล่งเรียนรู้ในชุมชน
1.4 ครู ผเู้ รียน และผรู้ ู้ ร่วมกนั อภปิ รายเก่ียวกบั ทิศการ
ประกอบอาชีพการแปรรูปผลติ ภณั ฑม์ ะขามในรูปแบบ
ทเี่ หมาะสมกบั ตนเอง เช่น ลกู จา้ ง เจา้ ของกิจการ ร่วมทนุ
ฯลฯ โดยคานึงศกั ยภาพ 5 ดา้ น ไดแ้ ก่ ศกั ยภาพ
ทรพั ยากรธรรมชาตใิ นแต่ละพ้ืนที่ ศกั ยภาพของพ้ืนท่ี
ตามลกั ษณะภูมอิ ากาศ ศกั ยภาพของภูมิประเทศ และ
ทาเลทต่ี ้งั ของแตล่ ะประเทศ ศกั ยภาพของศิลปะ
วฒั นธรรมประเพณีและวถิ ีชีวติ ของแตล่ ะพ้นื ท่ี และ

เรื่อง จุดประสงค์การเรียนรู้ เนือ้ หา

2. ทกั ษะการ 2.1 ผเู้ รียนสามารถอธิบาย 2.1 ข้นั ตอนการเตรียมการประกอบ

ประกอบอาชีพ ข้นั ตอนการเตรียมการประกอบ อาชีพ

การแปรรูป อาชีพได้ 2.1.1 เตรียมคน

ผลติ ภณั ฑ์ 2.2 ผเู้ รียนสามารถแปรรูป ความรู้ในเร่ืองของประโยชน์

มะขาม ผลผลติ ได้ ของมะขาม วธิ ีการคดั เลือกมะขาม

2.3 ผเู้ รียนสามารถเลอื กวธิ ี สาหรับทาวสั ดมุ ะขามดองวสั ด,ุ มะขาม

บรรจุภณั ฑท์ เี่ หมาะสมกบั บรรจุ คลุก,ผลิตมะขามสาหรับทาน้ามะขาม

ภณั ฑไ์ ด้ 2.1.2 เตรียมสถานท่ี

1) ขนาดของพ้นื ท่ี ความ

สะอาดของพ้นื ที่สาหรับเตรียมการ

ผลติ

2) เตรียมพ้ืนที่สาหรับจดั เกบ็

ผลิตภณั ฑ์

2.1.3 เตรียมวสั ดุอปุ กรณ์

1) วสั ดุสาหรับผลิตมะขามดอง

2) วสั ดสุ าหรบั ผลติ มะขามคลกุ

114

การจัดกระบวนการเรียนรู้ ช่ัวโมง
ศกั ยภาพของทรัพยากรมนุษยใ์ นแตล่ ะพ้นื ท่ี ทฤษฎี ปฏิบัติ

2.1 จดั ให้ผเู้ รียนศกึ ษาเอกสารเกี่ยวกบั การเตรียม 1 -
สถานท่ี คน วสั ดอุ ปุ กรณแ์ ละวตั ถดุ ิบ 1 -
2.2 อภปิ รายแลกเปลีย่ นเรียนรู้เก่ียวกบั ความรู้ทไ่ี ดจ้ าก 1 -
เอกสาร
2.3 วิทยากรให้ความรู้เพ่มิ เติมเน้ือหาเก่ียวกบั ข้นั ตอน
การเตรียมการประกอบอาชีพ
2.4 วทิ ยากรให้ความรู้เก่ียวกบั การแปรรูป การคดั เลอื ก
วตั ถดุ ิบ การทาความสะอาด
2.5 ฝึกปฏิบตั ิ
2.6 ผเู้ รียนอภปิ รายแลกเปล่ยี นการเลอื กใชบ้ รรจุภณั ฑ์
ให้เหมาะสมกบั ผลิตภณั ฑ์
2.7 วทิ ยากรให้ความรู้เพ่มิ เติมในการคดั เลอื กบรรจุ
ภณั ฑใ์ ห้เหมาะสมกบั ผลติ ภณั ฑท์ จ่ี ะทาใหส้ ามารถเก็บ
รักษาคณุ ภาพของผลติ ภณั ฑใ์ ห้ไดม้ าตรฐาน
ง
ก

เร่ือง จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ เนื้อหา

3) วสั ดุสาหรบั ผลิต
มะขามเปี ยก

2.1.4 เตรียมวตั ถดุ ิบ
มะขาม, เตา, น้า, น้าตาล,

ขณั ฑสกร, ภาชนะสาหรับใส่มะขาม
แต่ละประเภท
2.2 ข้นั ตอนการฝึกทกั ษะการแปรรูป

2.2.1 คดั เลือกมะขามสาหรบั ผลติ
เป็นมะขามชนิดตา่ งๆ

2.2.2 แปรรูปผลติ ภณั ฑม์ ะขาม

1) มะขามดอง
- การคดั เลือกมะขามดิบขนาด
พอเหมาะสาหรบั ทานามาทามะขาม
ดอง
- ทาความสะอาด ปลอก
เปลอื กมะขาม
- ใส่วตั ถดุ ิบตา่ งๆสาหรบั ดอง
- ใส่ภาชนะท่ีใชด้ อง ท้งิ ไวจ้ น

การจดั กระบวนการเรียนรู้ 115

ช่ัวโมง
ทฤษฎี ปฏิบัติ

1-

12
1 18

เรื่อง จุดประสงค์การเรยี นรู้ เนื้อหา

3. การบริหาร 3.1 ผเู้ รียนสามารถบอกแหล่ง มะขามเขา้ เน้ือมะขามคลกุ
จดั การในการ ทุน / ระดมทุนได้ - เลือกมะขามสุกสาหรับทา
ประกอบอาชีพ 3.2 ผเู้ รียนสามารถอธิบายการ
มะขามคลุก
- ใส่วตั ถุดิบสาหรบั คลกุ

มะขาม
- บรรจุใส่ภาชนะ/บรรจภุ ณั ฑ์

2) มะขามเปี ยก
- การคดั เลอื กมะขามเปร้ียวที่
สุกมาทามะขามเปี ยก
- ทาความสะอาด ปลอก
เปลือกมะขาม
- นาไปน่ึง
- บรรจใุ ส่ภาชนะ/บรรจภุ ณั ฑ์
2.3 การเลอื กบรรจุภณั ฑ์
- การเกบ็ รกั ษาคณุ ภาพ
3.1 ทุน
3.1.1 การหาแหลง่ ทุน
3.1.2 การระดมทุน

การจัดกระบวนการเรียนรู้ 116

ชั่วโมง
ทฤษฎี ปฏิบัติ

3.1 การบริหารจดั การทนุ 2 -
3.1.1 แลกเปลย่ี นเรียนรู้ในเร่ืองแหลง่ ท่ีมาของทุน 1 -

และวธิ ีการไดม้ าซ่ึงทุน

เรื่อง จุดประสงค์การเรียนรู้ เนื้อหา

การแปรรูป บริหารจดั การดาเนินงานอาชีพ 3.2 การบริหารจดั การ
ผลติ ภณั ฑ์
มะขาม ในรูปแบบครอบครัว/วสิ าหกิจ 3.2.1 อุตสาหกรรมในครอบครัว

ชุมชนได้ - ความหมายและ

3.3 ผเู้ รียนสามารถทาบญั ชี คดิ ความสาคญั

ตน้ ทุน การต้งั ราคาขายได้ 3.2.2 วิสาหกิจชุมชน

3.4 ผเู้ รียนสามารถบอกวิธีการ 1) ความหมายและ

ขนส่งผลิตภณั ฑไ์ ด้ ความสาคญั

3.5 ผเู้ รียนสามารถบอกแหลง่ 2) ความแตกตา่ งของ

จาหน่ายการกระจายสินคา้ อตุ สาหกรรมในครอบครัวกบั วสิ าหกิจ

3.6 ใหส้ ามารถบอกวิธีการ/ ชุมชน

ช่องทางการประชาสมั พนั ธ์ 3.2.3 การวางแผนการผลิต

สินคา้ ได้ 1) การเตรียมวตั ถดุ ิบ

3.7 ผเู้ รียนสามารถรู้ 2) การสารวจความตอ้ งการ

กระบวนการ ของการขอ อย. ของตลาด

3) ฤดขู องผลผลิต

3.2.4 การจดั ทาบญั ชี

1) บญั ชีรายรบั รายจ่าย

2) บญั ชีตน้ ทุน

117

การจดั กระบวนการเรียนรู้ ช่ัวโมง
ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ
3.1.2 วิทยากรสรุปและใหค้ วามรู้เพ่ิมเติม
3.2 การบริหารจดั การ 1-

3.2.1 วทิ ยากรให้ศึกษาเอกสาร อตุ สาหกรรมใน -3
ครอบครัว วสิ าหกิจชุมชน การวางแผนการผลิต การ
จดั บญั ชี

3.2.2 วิทยากรใหค้ วามรู้เพม่ิ เติม
3.2.3 ฝึกปฏิบตั ิ
3.2.4 วทิ ยากรให้คาแนะนาเพ่มิ เตมิ จากการฝึก
ปฏิบตั ิ
3.3 การบริหารจดั การการตลาด จดั ใหผ้ ูเ้ รียนศกึ ษา
3.3.1 ขอ้ มูลการตลาด และวเิ คราะห์ความตอ้ งการ
ของตลาด
3.3.2 กาหนดทิศทาง เป้าหมาย และแผนการจดั การ
ตลาดทเ่ี กี่ยวขอ้ งกบั การแปรรูปผลติ ภณั ฑม์ ะขาม
3.3.3 ฝึกปฏิบตั ิ เร่ือง การคิดตน้ ทนุ การต้งั ราคา
การออกแบบบรรจุภณั ฑ์ ฯลฯ
3.3.4 วทิ ยากรให้คาแนะนาเพิม่ เติม
3.4 วทิ ยากรใหค้ วามรู้เร่ืองการประชาสัมพนั ธ์

เร่ือง จุดประสงค์การเรียนรู้ เนื้อหา

4. โครงการ 4.1 บอกความสาคญั ของ 3) บญั ชีกาไรขาดทนุ
ประกอบอาชีพ โครงการอาชีพได้
การแปรรูป 4.2 บอกประโยชน์ของ 3.3 การตลาด
ผลิตภณั ฑ์ โครงการอาชีพได้ 1) ลูกคา้
มะขาม 4.3 บอกองคป์ ระกอบของ 2) การขนส่ง , การกระจาย

โครงการอาชีพได้ สินคา้
3) การคดิ ตน้ ทุน การต้งั

ราคา
4) การออกแบบบรรจุภณั ฑ์

3.4 การประชาสัมพนั ธ์
3.5 การขอ อย.

- ข้นั ตอนการขอ อย.
4.1 ความสาคญั ของโครงการอาชีพ
4.2 ประโยชน์ของโครงการอาชีพ
4.3 องคป์ ระกอบของโครงงานอาชีพ
4.4 การเขียนโครงการอาชีพ
4.5 การประเมินความเหมาะสมและ
สอดคลอ้ งของโครงการอาชีพ

การจัดกระบวนการเรียนรู้ 118

3.5 วิทยากรใหค้ วามรู้เร่ืองการขอ อย. ช่ัวโมง
3.6 วดั ผลและประเมินผล ทฤษฎี ปฏิบตั ิ

11

1 -
1 1

4.1 จดั ให้ผูเ้ รียนศึกษาเน้ือหาจากใบความรู้ เร่ือง ½ -
ความสาคญั ของโครงการอาชีพ ประโยชน์ของโครงการ ½ -
อาชีพ องคป์ ระกอบของโครงการอาชีพ แลว้ จดั 1 -
กิจกรรมการสนทนาแลกเปลี่ยนขอ้ มลู ความคิดเห็น เพอ่ื 1 6
สร้างแนวคิดในการดาเนินกิจกรรมการเรียนรู้ - 3
4.2 จดั ให้ผูเ้ รียนศกึ ษาสาระขอ้ มูลจากใบความรู้ เร่ือง

เร่ือง จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ เนือ้ หา

4.4 อธิบายความหมายของ
องคป์ ระกอบของโครงการ
อาชีพได้
4.5 อธิบายลกั ษณะการเขยี นที่ดี
ขององคป์ ระกอบของโครงการ
อาชีพได้
4.6 เขยี นโครงการในแตล่ ะ
องคป์ ระกอบใหเ้ หมาะสมและ
ถูกตอ้ งได้
4.7 ตรวจสอบความเหมาะสม
และสอดคลอ้ งของโครงการ
อาชีพได้

119

การจดั กระบวนการเรียนรู้ ช่ัวโมง
ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ
ตวั อยา่ งการเขียนโครงการอาชีพทด่ี ี เหมาะสม และ
ถกู ตอ้ ง พร้อมจดั การอภิปราย เพอ่ื สรุปแนวคิดเป็น
แนวทางในการเขียนโครงการอาชีพท่ดี ี เหมาะสม และ
ถกู ตอ้ ง
4.3 จัดให้ผูเ้ รียนฝึ กปฏิบัติ การเขียนโครงการอาชีพ
4.4 กาหนดให้ผเู้ รียนฝึกปฏบิ ตั ิการประเมินความ
เหมาะสมและสอดคลอ้ งของโครงการอาชีพ วิทยากร
ตรวจความถูกตอ้ งและให้คาแนะนาเพิ่มเติมในการเขยี น
โครงการประกอบอาชีพ
4.5 จดั ให้ผูเ้ รียนปรับปรุงโครงการอาชีพ ให้มีความ
เหมาะสมและถกู ตอ้ ง
4.6 กาหนดใหผ้ ูเ้ รียนเขียนโครงการอาชีพของตนเอง
เพอื่ เสนอขอรับการสนบั สนุนงบประมาณดาเนินงาน
อาชีพ และใชใ้ นการดาเนินการประกอบอาชีพตอ่ ไป

120

หลักสูตรการแปรรูปอาหารแหนมสมนุ ไพร
จานวน 60 ช่ัวโมง

กล่มุ อาชีพอุตสาหกรรม

ความเป็ นมา
แผนพฒั นาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบบั ท่ี 10 (2550-2554) กาหนดกรอบการพฒั นาประเทศ

ท่ีมุ่งเน้นให้เกิด “การพฒั นาท่ียง่ั ยืนและการอยดู่ ีมีสุขของคนไทย” และสร้างค่านิยมร่วมกนั ให้คนไทย
ตระหนักถึงความจาเป็ น และการปรับเปล่ียนกระบวนการคิด เจตคติ กระบวนการทางานโดยยึดหลัก
ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง ตามพระราชดารสั พระบาทสมเด็จพระเจา้ อยหู่ วั นาทางในการบริหารประเทศ

กระทรวงศึกษาธิการเห็นความสาคัญของแนวคิดดังกล่าว จึงมีนโยบายเพ่ิมศักยภาพและขีด
ความสามารถในการแข่งขนั ให้ประชาชนไดม้ อี าชีพที่สามารถสร้างรายไดท้ มี่ นั่ คง่ั และมนั่ คงโดย ไดก้ าหนด
ยทุ ธศาสตร์ “2555”เพ่ือพฒั นา 5 ศักยภาพของพ้ืนท่ีใน 5 กลุ่มอาชีพใหม่ให้สามารถแข่งขันได้ ใน 5
ภูมิภาคหลกั ของโลก

เพอื่ เป็นการสนองนโยบายและขบั เคลอื่ นยทุ ธศาสตร์ของกระทรวงศกึ ษาธิการ สานกั งาน กศน.ได้
นานโยบายและยทุ ธศาสตร์ของกระทรวงศึกษา เก่ียวกบั การจดั การการศึกษาอาชีพมาสู่การปฏิบตั ิ เพ่ือจดั
การศึกษาเพ่ือพัฒนาอาชีพให้กับกลุ่มเป้าหมายและประชากรให้มีรายได้และมีงานทาอย่างยงั่ ยืน มี
ความสามารถเชิงการแข่งขันท้ังในระดับภูมิภาคเอเชียและระดับสากล เพ่ือให้การจัดการศึกษาของ
สานกั งาน กศน. เป็นการศกึ ษาตลอดชีวติ อยา่ งแทจ้ ริง

ปัจจุบันเกษตรกรนิยมปลูกพืชเชิงเดี่ยว ทาให้มีผลผลิตจานวนมากออกสู่ตลาดส่งผลให้ราคาผล
ผลผลิตตกต่าหรือบางส่วนไม่ได้ขนาดตามความต้องการของตลาด มีปริมาณมากจนล้นตลาดทาให้
เกษตรกรมีรายไดไ้ ม่เพียงพอกบั ค่าใชจ้ ่าย เพื่อเป็นการแกป้ ัญหาดงั กล่าวสานกั งาน กศน. จึงจดั ทาหลกั สูตร
“การแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร” เพ่ือเป็นการให้ความรู้ให้กับกลุ่มผูไ้ ม่มีอาชีพและผูต้ ้องการพฒั นา
อาชีพในการเพิ่มมูลคา่ ของผลผลิตจนสามารถนาไปประกอบเป็ นอาชีพ เพื่อก่อให้เกิดรายไดใ้ ห้กบั ตนเอง
และครอบครวั เป็นการสร้างอาชีพให้เกิดความมง่ั คงั่ และมน่ั คงต่อไป

หลักการของหลักสูตร
หลกั สูตรการศึกษาอาชีพการแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพรเพ่ือการมีงานทา มีหลกั การจดั การ

เรียนรู้ดงั น้ี
1. เป็นการจดั ทาหลกั สูตรอุตสาหกรรมท่มี คี วามยืดหยนุ่ ดา้ นหลกั สูตร การจดั กระบวนการเรียนรู้

การวดั และการประเมินผล

121

2. มงุ่ พฒั นาคนไทยใหไ้ ดร้ บั การศกึ ษาเพื่อพฒั นาอาชีพและการมงี านทาอยา่ งมีคณุ ภาพ ทว่ั ถงึ และ
เทา่ เทยี ม สามารถสร้างรายไดท้ ี่มน่ั คง เป็นบคุ คลที่มีวนิ ยั เป่ี ยมไปดว้ ยคุณธรรม จริยธรรม มีจิตสานึกความ
รับผิดชอบต่อตนเอง ผอู้ ื่นและสังคม

3. ส่งเสริมให้มกี ารเทยี บโอนความรู้เขา้ สู่หลกั สูตรการศกึ ษาข้นั พ้นื ฐาน
4. ส่งเสริมให้กลมุ่ เป้าหมายพฒั นาตามศกั ยภาพ 5 ดา้ น ตามนโยบายของกระทรวงศกึ ษาธิการ
5. มงุ่ เนน้ การฝึกปฏบิ ตั เิ พอื่ ใหเ้ กิดทกั ษะทางอาชีพ สามารถนาไปประกอบอาชีพได้

จุดหมายหลักสูตร
หลักสูตรการแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพรมุ่งพฒั นาให้กลุ่มเป้าหมายมีให้มีศักยภาพในการ

ประกอบอาชีพ และการเรียนรู้อยา่ งตอ่ เน่ือง จึงกาหนดจดุ หมายดงั ตอ่ ไปน้ี
1. มีความสามารถในการประกอบอาชีพ สอดคลอ้ งกบั ความสนใจ ความถนดั และเหมาะสม

กบั ศกั ยภาพของตนเอง
2. มคี วามรู้ความสามารถ ทกั ษะ ในการประกอบอาชีพการแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร
3. มีคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยมท่ีดีงาม ตอ่ การประกอบอาชีพการแปรรูปอาหารแหนมสมนุ ไพร

กล่มุ เป้าหมาย
มี 2 กลมุ่ เป้าหมายคอื
1. กลมุ่ ผไู้ ม่มีอาชีพและมีความสนใจที่จะประกอบอาชีพ
2. กลุม่ ผมู้ ีอาชีพและตอ้ งการพฒั นาอาชีพ

ระยะเวลา จานวน 60 ชวั่ โมง

โครงสร้างหลกั สูตร

1. ช่องทางการแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร จานวน 8 ช่ัวโมง

1.1 ความสาคญั ของการประกอบอาชีพการแปรรูปอาหารแหนมสมนุ ไพร

1.2 ความเป็นไปไดใ้ นการประกอบอาชีพการแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร

1.2.1 ความตอ้ งการของตลาด

1.2.2 การใชแ้ รงงาน

1.2.3 การจดั หาวสั ดุ อปุ กรณ์

1.2.4 การเลอื กทาเลทีต่ ้งั

1.3 แหล่งเรียนรู้

122

1.4 ทิศทางการประกอบอาชีพแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร

2. ทกั ษะการประกอบอาชีพการแปรรูปอาหารแหนมสมนุ ไพร จานวน 32 ชั่วโมง

2.1 ข้นั เตรียมการประกอบอาชีพการแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร

2.1.1 สถานที่ / พ้นื ที่

2.1.2 การคดั เลือกวตั ถุดิบในการแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร

2.1.3 การทาความสะอาดวตั ถดุ ิบ

2.1.4 ความรู้ท่เี ก่ียวขอ้ งในการประกอบอาชีพการแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร

2.2 ข้นั ตอนแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร

2.3 ข้นั การดูแลรักษาการแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพรเพอื่ การจาหน่ายหรือบริโภค

3. การบริหารจัดการในการประกอบอาชีพการแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร จานวน 8 ชั่วโมง

3.1 การบริหารจดั การแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร

3.1.1 การจดั การควบคุมคณุ ภาพในการแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร

3.1.2 การลดตน้ ทุนในแปรรูปอาหารแหนมสมนุ ไพร

3.1.3 การวางแผนการผลติ แปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร

3.1.4 การลงบญั ชีรายรบั รายจา่ ย

3.2 การจดั การตลาดในการแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร

3.2.1 การทาฐานขอ้ มูลลกู คา้ แปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร

3.2.2 การกระจายสินคา้ การแปรรูปอาหารแหนมสมนุ ไพรไปสู่ผบู้ ริโภค

3.2.3 การวางแผนการตลาดแปรรูปอาหารแหนมสมนุ ไพร

3.3 การจดั การความเสี่ยงในการแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร

3.3.1 การวิเคราะหศ์ กั ยภาพในการแปรรูปอาหารแหนมสมนุ ไพร

1) ประเภทของแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร

2) ค่าใชจ้ ่ายในการแปรรูปอาหารแหนมสมนุ ไพร

3) ผลกาไรทีจ่ ากการแปรรูปอาหารแหนมสมนุ ไพร

4) คแู่ ข่งขนั

3.3.2 การวางแผนการจดั การความเสี่ยง

3.4 การวางแผนการดาเนินงานอาชีพ

4. โครงการประกอบอาชีพการแปรรูปอาหารแหนมสมนุ ไพร จานวน 12 ชั่วโมง

4.1 ความสาคญั ของโครงการประกอบอาชีพการแปรรูปอาหารแหนมสมนุ ไพร

4.2 ประโยชนข์ องโครงการประกอบอาชีพการแปรรูปอาหารแหนมสมนุ ไพร

4.3 องคป์ ระกอบในแต่ละองคป์ ระกอบของอาชีพการแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร

123

4.4 การเขยี นโครงการแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร
4.5 การประเมนิ แปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร

การจดั กระบวนการเรียนรู้
- ศกึ ษาดว้ ยตนเองขอ้ มูลจากเอกสาร /ภมู ิปัญญาทอ้ งถ่นิ
- การศึกษาดงู านจากแหล่งเรียนรู้แปรรูปอาหารแหนมสมนุ ไพร
- แลกเปล่ยี นเรียนรู้การแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร
- ฝึกปฏิบตั ิจริงแปรรูปอาหารแหนมสมนุ ไพร

สื่อการเรียนรู้
ในการจดั การเรียนรู้ ใชส้ ื่อการเรียนรู้ท่ีหลากหลาย ไดแ้ ก่ สื่อส่ิงพิมพ์ สื่ออเิ ลก็ ทรอนิกส์ สื่อบุคคล

ภมู ปิ ัญญา แหลง่ เรียนรู้ทีม่ ีอยใู่ นทอ้ งถิน่

การวดั และประเมินผล
1. การประเมนิ ความรู้ภาคทฤษฏีระหวา่ งเรียนและจบหลกั สูตร
2. การประเมินผลงานระหว่างเรียนจากการปฏบิ ตั ิ ไดผ้ ลงานท่ีมีคณุ ภาพสามารถสร้างรายได้ และ

จบหลกั สูตร
การจบหลกั สูตร

1. มเี วลาเรียนและฝึกปฏบิ ตั ิตามหลกั สูตร ไมน่ อ้ ยกว่าร้อยละ 80
2. มผี ลการประเมินผา่ นตลอดหลกั สูตรไมน่ อ้ ยกวา่ ร้อยละ 60
3. มีผลงานการแปรรูปอาหารแหนมสมนุ ไพรทีไ่ ดม้ าตรฐานเป็นทพ่ี ึงพอใจของลูกคา้ อยา่ งนอ้ ย
30 คน และการทาแผนธุรกิจจึงจะไดร้ บั วุฒิบตั ร

เอกสารหลักฐานการศึกษา
1. หลกั ฐานการประเมินผล
2. ทะเบยี นคมุ วฒุ ิบตั ร
3. วุฒิบตั ร ออกโดยสถานศึกษา

การเทียบโอน
ผเู้ รียนทจ่ี บหลกั สูตรน้ีสามารถนาไปเทียบโอนผลการเรียนรู้กบั หลกั สูตรการศึกษานอกระบบระดบั

การศึกษาข้นั พ้นื ฐาน พุทธศกั ราช 2551 ในสาระการประกอบอาชีพวชิ าเลอื กทีส่ ถานศึกษาไดจ้ ดั ทาข้ึน

รายละเอียดโครงสร้างหลกั สูตรก

เร่ือง จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ เนื้อหา

1. ช่องทางการ 1.1 บอกความสาคญั ของการ 1.1 ความสาคญั ของการประก
ประกอบอาชีพ ประกอบอาชีพการของการแปร การของการแปรรูปอาหารแห
การแปรรูป รูปอาหารแหนมสมุนไพร สมุนไพร
อาหารแหนม 1.2 บอกความเป็นไปไดใ้ นการ 1.2 ความเป็นไปไดใ้ นการกา
สมนุ ไพร อาชีพการของการแปรรูปอาหาร แปรรูปอาหารแหนมสมุนไพ

แหนมสมนุ ไพรไดแ้ ก่ การลงทนุ 1.2.1 ความตอ้ งการขอ
ดแู ลรกั ษา ทุน และตรวจสอบได้ 1.2.2 การใชแ้ รงงาน
1.3 บอกและหาแหล่งเรียนรู้ได้ 1.2.3 การจดั หาวสั ดุ อ
1.4 บอกทศิ ทางการประกอบ 1.2.4 การเลอื กทาเลที่ต
อาชีพแปรรูปอาหารแหนม 1.3 แหล่งเรียนรู้
สมุนไพร 1.4 ทิศทางการประกอบอาช
อาหารแหนมสมุนไพร

124

การแปรรูปอาหารแหนมสมุนไพร

การจัดกระบวนการเรียนรู้ ช่ัวโมง
ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ
กอบอาชีพ 1.1 ศึกษาขอ้ มูลจากเอกสาร ส่ืออิเล็กทรอนิกส์
หนม สถานประกอบการ ส่ือของจริง สื่อบคุ คลในชุมชน 1-

เพอ่ื นาขอ้ มลู มาวิเคราะห์และใชใ้ นการประกอบ 1-
ารของการ อาชีพที่มคี วามเป็นไปไดใ้ นชุมชน
พร 1.2 วิเคราะห์อาชีพทจ่ี ะสามารถเลือกประกอบอาชีพ -5
องตลาด ไดใ้ นชุมชนจากขอ้ มลู ต่างๆ 1-

1.3 ศึกษาดูงานในสถานประกอบการ แหล่งเรียนรู้
อปุ กรณ์ ต่างๆ ในอาชีพทีต่ ดั สินใจเลือก
ต้งั 1.4 ครู ผเู้ รียน และผรู้ ู้ ร่วมกนั อภิปรายเกี่ยวกบั ทิศ

การประกอบอาชีพการแปรรูปอาหารแหนม
ชีพแปรรูป สมุนไพรในรูปแบบทเ่ี หมาะสมกบั ตนเอง เช่น

ลูกจา้ ง เจา้ ของกิจการ ร่วมทุน พอ่ คา้ คนกลาง ฯลฯ
โดยคานึงศกั ยภาพ 5 ดา้ นไดแ้ ก่ ศกั ยภาพ
ทรัพยากรธรรมชาติในแตล่ ะพ้ืนท่ี ศกั ยภาพของ
พ้ืนทต่ี ามลกั ษณะภมู อิ ากาศ ศกั ยภาพของภมู ิ
ประเทศ และทาเลทีต่ ้งั ของแตล่ ะประเทศ ศกั ยภาพ

เร่ือง จุดประสงค์การเรียนรู้ เนื้อหา

2. ทกั ษะการ 2.1 สามารถอธิบายการเตรียมการ 2.1 ข้นั เตรียมการประกอบอ

ประกอบอาชีพ ประกอบอาชีพการแปรรูปอาหาร แปรรูปอาหารแหนมสมนุ ไพ

การแปรรูป แหนมสมุนไพรได้ 2.1.1 สถานท่ี / พ้นื ท่ี

อาหารแหนม 2.2 สามารถบอกข้นั ตอนวิธีการ 2.1.2 การคดั เลือกวตั ถุดิบ

สมุนไพร ทาแหนมสมุนไพรได้ แปรรูปอาหารแหนมสมุนไพ

2.3 มคี วามรู้เรื่องสมนุ ไพร 2.1.3การทาความสะอาดว

สรรพคุณของสมุนไพรและ 2.1.4 ความรู้ท่เี กี่ยวขอ้ งใน

สามารถเลือกสมุนไพรมาทา ประกอบอาชีพการแปรรูปอา

แหนมได้ 2.2 การเตรียมวตั ถุดิบ

2.4 สามารถนาแหนมสมนุ ไพร 2.2.1 การคดั เลอื กและวิธีก

ไปประกอบอาหารประเภท วตั ถดุ ิบส่วนผสมการแปรรูป

ต่าง ๆ ได้ สมุนไพร

2.2.2 การหาแหลง่ วตั ถดุ ิบ

2.2.3 การสารวจราคาวตั ถ

นามาคานวณตน้ ทนุ กาไรการ

125

การจดั กระบวนการเรียนรู้ ชั่วโมง
ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ

ของศิลปะ วฒั นธรรมประเพณีและวถิ ีชีวิตของแต่ละ

พ้ืนที่และศกั ยภาพของทรพั ยากรมนุษยใ์ นแต่ละ

พ้ืนท่ี

อาชีพการ 2.1 การบรรยายให้ความรู้เกี่ยวกบั การเตรียมการ 2-

พร ประกอบอาชีพ

2.2 ศกึ ษาขอ้ มลู จากเอกสาร สื่ออิเล็กทรอนิกส์ ผรู้ ู้

บในการ ภมู ปิ ัญญาทอ้ งถนิ่ เก่ียวกบั เร่ืองวิธีการทาแหนม

พร ความรู้เร่ืองสรรพคณุ ของสมุนไพร การทาบญั ชี

วตั ถดุ ิบ รายรบั รายจ่าย การเตรียมวสั ดุอุปกรณ์ การเตรียม

นการ วตั ถุดิบ การเลือกสถานประกอบการ และสถานท่ี

าหาร จาหน่าย

2.3 แลกเปลย่ี นเรียนรู้ 2-

การซ้ือ 2.4 ฝึกปฏิบตั จิ ริง

ปแหนม 1) อธิบายข้นั ตอนการทาแหนมสมนุ ไพร

2) การคานวณอตั ราส่วนเคร่ืองปรุงส่วนผสม

บสมนุ ไพร 3) ลงมือการผสมและหมกั แหนมและบรรจุภณั ฑ์

ถดุ ิบเพือ่ 4) สาธิตการนาแหนมมาปรุงอาหารแบบต่าง ๆ

รแปรรูป และปฏิบตั จิ ริง

เร่ือง จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ เนื้อหา

แหนมสมนุ ไพร
2.3 ข้นั ตอนการฝึกทกั ษะการ
สมุนไพร

2.3.1 การคดั เลือกและจดั
วตั ถุดิบ เน้ือหมู สมุนไพร เค
ส่วนผสม ใบตอง

2.3.1 ข้นั ตอนการทาแหน
1) การคานวณอตั รา
2) วิธีการปรุงและห
3) วธิ ีการบรรจุภณั ฑ
4) การนาแหนมสมนุ

ปรุงอาหารประเภทต่าง ๆ เช่น
แหนมหลนแหนม แหนมทร
ฯลฯ
2.4 ข้นั ตอนการเก็บรักษา

2.4.1 การเก็บรักษาวตั ถุด
2.4.1 การเก็บรกั ษาวสั ด
การทาแหนม

การจัดกระบวนการเรียนรู้ 126

2.5 วดั และประเมินผลตามหลกั สูตรกาหนด ชั่วโมง
รทาแหนม ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ

ดซ้ือ 4 22
คร่ืองปรุง
2-
นม
าส่วนผสม
หมกั แหนม
ฑ์
นไพรไป
น ยา
รงเคร่ือง

ดิบ
ดอุ ปุ กรณ์

เรื่อง จดุ ประสงค์การเรียนรู้ เนื้อหา

3. การบริหาร 3.1 สามารถบริหารการแปรรูป 2.4.1 การเก็บรักษาผลติ ภ
จดั การ อาหารแหนมสมนุ ไพร แหนมเพอื่ จาหน่าย
3.1 การบริหารจดั การทาการ
- ควบคมุ คุณภาพ
- ลดตน้ ทุนการแปรรูปแหนม 3.1.1 การจดั การควบคมุ
สมนุ ไพรได้ ในการทาการแปรรูป
- การลงบญั ชีรายรบั รายจ่าย
3.2 สามารถจดั การการตลาดใน 3.1.2 การลดตน้ ทุนการแ
การแปรรูปอาหารแหนม อาหารแหนมสมุนไพร
สมุนไพรได้
- สามารถทาฐานขอ้ มลู ลกู คา้ 3.1.3 การวางแผนการผล
- กระจายอาหารแหนม 3.1.4 การลงบญั ชีรายรบั ร
สมนุ ไพรไปสู่ผบู้ ริโภค 3.2 การจดั การตลาดในการแ
3.3 สามารถจดั การความ อาหารแหนมสมนุ ไพร
เสี่ยงได้ 3.2.1 การทาฐานขอ้ มลู ล
อาหารแปรรูป
3.2.2 การกระจายสินคา้
ผบู้ ริโภค
3.3 การจดั การความเสี่ยงอา
รูป
3.3.1 การวิเคราะหศ์ กั ยภาพอ

127

การจัดกระบวนการเรียนรู้ ช่ัวโมง
ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ

ภณั ฑ์

รแปรรูป 3.1 การบริหารจดั การการผลิต จดั ให้ผเู้ รียน 4 4

มคุณภาพ 3.1.1 สารวจและศึกษาแห่งวสั ดุ อปุ กรณ์ และ

การใชป้ ระโยชน์ของแหล่งทรพั ยากรธรรมชาติ และ

แปรรูป ทนุ ตา่ งๆ

3.1.2 การกาหนดและการควบคุมคุณภาพ

ลิต ผลผลิตทต่ี อ้ งการ

รายจา่ ย 3.1.3 ศึกษาการลดตน้ ทนุ การผลิตแตค่ ณุ ภาพคง

แปรรูป เดิม

3.1.4 ศกึ ษา วเิ คราะห์ ปัจจยั ความเสี่ยงทค่ี าด

ลกู คา้ ว่าจะเกิดข้นึ และมีแนวทางในการจดั การความเส่ียง

3.2 การบริหารจดั การการตลาด จดั ใหผ้ ูเ้ รียนศกึ ษา

าสู่ 3.2.1 ขอ้ มูลการตลาด และวเิ คราะห์ความ

ตอ้ งการของตลาด

าหารแปร 3.2.2 กาหนดทิศทาง เป้าหมาย และแผนการ

จดั การตลาดที่เก่ียวขอ้ งกบั อาหารแปรรูปแหนม

อาหารแปร สมนุ ไพรแบบต่างๆ

เร่ือง จดุ ประสงค์การเรียนรู้ เนือ้ หา

4. โครงการ 4.1 บอกความสาคญั ของ รูปอาหารแหนมสมุนไพร
ประกอบอาชีพ โครงการอาชีพได้ 1) ประเภทของปลาทนี่
การแปรรูป 4.2 บอกประโยชนข์ องโครงการ
อาหารแหนม อาชีพได้ การแปรรูปอาหารแหนมสมุน
สมุนไพร 4.3 บอกองคป์ ระกอบของ 2) ค่าใชจ้ า่ ยในการทาก
โครงการอาชีพได้
4.4 อธิบายความหมายของ อาหารตน้ ทนุ กาไร
องคป์ ระกอบของโครงการอาชีพ 3) ผลกาไรจากการจาห
ได้ 4) คแู่ ขง่ ขนั
4.5 อธิบายลกั ษณะการเขียนทดี่ ี
ขององคป์ ระกอบของโครงการ 4.1 ความสาคญั ของโครงการ
การแปรรูปอาหารแหนมสมนุ
4.2 ประโยชนข์ องโครงการอ
การแปรอาหารแหนมสมุนไพ
4.3 องคป์ ระกอบของโครงงา
ทาการแปรรูปอาหารแหนมส
4.4 การเขียนโครงการอาชีพอ
แหนมสมุนไพร
4.5 การประเมินความเหมาะส
สอดคลอ้ งของโครงการอาชีพ
แหนมสมนุ ไพร

128

การจดั กระบวนการเรียนรู้ ชั่วโมง
ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ

นามาใชใ้ น 3.2.3 ดาเนินการตามกระบวนการจดั การ
นไพร การตลาด เข่น การคิดตน้ ทนุ การผลติ การกาหนด
การแปร ราคาขาย การส่งเสริมการขาย การกระจายสินคา้
ฯลฯ

หน่าย

รอาชีพทา 4.1 จดั ให้ผูเ้ รียนศึกษาเน้ือหาจากใบความรู้ เร่ือง ½ -
นไพร ความสาคญั ของโครงการอาชีพ ประโยชน์ของ ½ -
อาชีพทา โครงการอาชีพ องคป์ ระกอบของโครงการอาชีพ 1 -
พร แลว้ จดั กิจ 1 6
านอาชีพ - 3
สมุนไพร 4.2 กรรมการสนทนาแลกเปลี่ยนขอ้ มูลความคดิ เห็น
อาหาร เพ่ือสร้างแนวคดิ ในการดาเนินกิจกรรมการเรียนรู้

สมและ 4.3 จดั ให้ผูเ้ รียนศึกษาสาระขอ้ มูลจากใบความรู้
พอาหาร เร่ืองตวั อยา่ งการเขียนโครงการอาชีพทดี่ ี เหมาะสม
และถกู ตอ้ ง พร้อมจดั การอภิปราย เพอ่ื สรุปแนวคิด