เก่ยี วกับลกั ษณะประชากร สงั คมและวัฒนธรรมของทวีปอเมริกาใต้
• หากนักเรยี นเห็นดว้ ยใหก้ ้าวไปขา้ งหนา้ 1 ก้าว หากไม่เห็นดว้ ยให้ถอยหลัง 1 ก้าว
• ครูสรุปผลการปฏิบัติกิจกรรม จากลักษณะตำแหน่งการยืนของนักเรียนที่มีความหลากหลาย โดย
เช่ือมโยงกับความหลากหลายทางสังคมและวัฒนธรรมของทวีปอเมริกาเหนือ จากน้ันครูสรุปผล
กจิ กรรมและเช่ือมโยงเข้าสู่บทเรยี น
ขน้ั สอน
ขัน้ ที่ 1 การตั้งคำถามเชิงภูมศิ าสตร์
1. ครกู ระตุ้นให้นักเรียนเชือ่ มโยงระหวา่ งความหลากหลายทางความคิดที่สะท้อนผา่ นตำแหน่งการยนื
กับความหลากหลายทางสังคมและวฒั นธรรมของทวีปอเมรกิ าเหนอื จากกจิ กรรมในข้นั นำทผ่ี า่ นมา
แลว้ ตง้ั ประเดน็ คำถามต่อยอดเพมิ่ เติมเพื่อกระต้นุ และเช่ือมโยงใหน้ กั เรียนตั้งประเด็น
คำถามทางภูมิศาสตร์เกยี่ วกบั ลกั ษณะประชากร สังคมและวัฒนธรรมของทวีปอเมริกาใต้ เชน่
• ทำไมคนส่วนใหญ่ในอเมริกาใตจ้ ึงใชภ้ าษาสเปนเป็นหลัก
2. ให้นกั เรยี นร่วมกนั ต้งั ประเด็นคำถามทางภมู ิศาสตรเ์ กี่ยวกบั ลกั ษณะประชากร สังคมและวฒั นธรรมของ
ทวปี อเมริกาเหนือ เพื่อคน้ หาคำตอบ หรือใหน้ กั เรยี นดู PPT ประกอบการตงั้ คำถาม โดยครูแนะนำ
เพ่ิมเติม เช่น
1) ทำไมทวปี อเมรกิ าใตแ้ ต่ละพน้ื ทจ่ี งึ มีความหนาแนน่ ของประชากรที่แตกต่างกนั
2) ประชากรในทวปี อเมรกิ าใตม้ ีจุดเร่มิ ตน้ ของกจิ กรรมทางสงั คมที่บริเวณใด
3) ปัจจยั ทางกายภาพมผี ลต่อปัจจยั ทางสงั คมของทวปี อเมริกาใต้อยา่ งไร
4) ปัจจัยใดบ้างทส่ี ่งผลตอ่ ลกั ษณะประชากร สังคมและวัฒนธรรมของทวีปอเมรกิ าใต้
5) ในสงั คมไทยได้รับอิทธิพลของสงั คมและวฒั นธรรมจากทวปี อเมริกาใต้อะไรบ้าง
ชั่วโมงที่ 2
ขนั้ ท่ี 2 การรวบรวมขอ้ มลู
1. ครูจัดกลุ่มนักเรียนจำนวน 5 กลุ่ม จากประเด็นคำถามทางภูมิศาสตร์ท่ีนักเรียนสนใจกลุ่มละ 1
ประเดน็
โดยให้แตล่ ะกล่มุ มีจำนวนที่เท่า ๆ กนั
2. ครนู ำภาพยนตร์ทม่ี ีเรอ่ื งราวเกยี่ วกับทวีปอเมริกาใต้ มาใหน้ กั เรียนดูผ่านการทำกิจกรรม “เรยี นร้จู าก
แผ่นฟิล์ม” โดยให้นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันสืบค้นและรวบรวมข้อมูลจากการดูภาพยนตร์
ประกอบการ
ใช้หนงั สือเรยี นภูมศิ าสตร์ ม.3 หรือรวบรวมข้อมูลจากแหล่งเรยี นรู้อื่น ๆ เช่น ห้องสมดุ อินเทอร์เนต็
เพ่ิมเตมิ ตามประเด็นการศึกษาดังนี้
• ลกั ษณะและบรเิ วณการต้ังถ่นิ ฐานและการกระจายของประชากร
• การเปลยี่ นแปลงโครงสรา้ งประชากร
• ลักษณะสงั คมและวัฒนธรรม (เชื้อชาติ ภาษา ศาสนา)
• ปัจจยั ทางกายภาพและปัจจยั ทางสงั คมทสี่ ่งผลตอ่ ลกั ษณะประชากร สงั คมและวฒั นธรรม
3. ครูอาจแนะนำแหล่งขอ้ มูลสารสนเทศทีน่ า่ เช่ือถือ หรอื ให้นกั เรยี นดู PPT ทีเ่ กย่ี วขอ้ งกบั ลกั ษณะ
ประชากร สังคมและวัฒนธรรม ประกอบการศึกษาและรวบรวมขอ้ มูลเพิม่ เติม
ชัว่ โมงที่ 3
ข้ันท่ี 3 การจัดการขอ้ มลู
1. สมาชิกแต่ละคนในกลมุ่ นำขอ้ มูลที่ตนไดจ้ ากการรวบรวม มาอธบิ ายแลกเปลีย่ นความรรู้ ะหวา่ งกัน
ประกอบการใชเ้ ทคนคิ แบบเล่าเร่อื งรอบวง โดยเรียงลำดับตามจำนวนสมาชกิ ภายในกลมุ่
2. สมาชิกในกลมุ่ ช่วยกนั คัดเลอื กข้อมูลที่ถูกต้อง นา่ เชือ่ ถือ และจัดการคัดแยกข้อมูลทไ่ี ม่จำเป็นออก
ข้ันท่ี 4 การวเิ คราะห์และแปลผลข้อมูล
1. นักเรยี นแต่ละกล่มุ วิเคราะหข์ ้อมูลร่วมกนั โดยใช้แผนท่ที วีปอเมรกิ าใต้ จากนัน้ ให้แตล่ ะกลมุ่ นำเสนอ
ขอ้ มูลประกอบการระบตุ ำแหนง่ บนแผนท่ี โดยครูแนะนำเพิม่ เตมิ
2. สมาชกิ กลุม่ อ่ืนผลดั กันให้ขอ้ คดิ เห็น หรือขอ้ เสนอแนะเพิ่มเตมิ ตลอดจนอภปิ รายความรู้ร่วมกัน
3. ครใู ห้นกั เรียนแตล่ ะกลุ่มร่วมกนั ทำใบงานที่ 13.4 เรอื่ ง ลกั ษณะประชากร สงั คมและวฒั นธรรมของ
ทวปี อเมริกาใต้ โดยมขี ้ันตอนดงั นี้
1) นักเรียนแต่ละกลุ่มจับคู่กันเป็น 3 คู่ ร่วมกันกันวิเคราะห์ภาพแล้วตอบคำถาม โดยให้ คู่ที่ 1
รับผิดชอบ
ภาพท่ี 1 คูท่ ี่ 2 รบั ผิดชอบภาพที่ 2 และคทู่ ่ี 3 รับผิดชอบภาพที่ 3
2) นักเรียนแต่ละคู่ผลัดกันนำผลงานมาเลา่ สู่กันฟัง และช่วยกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ งและปรับปรุง
เพม่ิ เติม
3) ครูและนักเรียนช่วยกันเฉลยคำตอบ สมาชิกแต่ละกลุ่มร่วมกันตรวจสอบและปรับปรุงผลงานของ
กลุม่
4. ครูถามคำถามเพ่ือให้นักเรียนได้วิเคราะห์ข้อมูลเพิ่มเติมเพ่ือต่อยอดประเด็นความคิด ตลอดจนการ
นำมา
ประยุกต์ใชใ้ นชีวิตประจำวนั ในประเดน็ เชน่
1) เพราะเหตใุ ดวัฒนธรรมของทวีปอเมริกาใต้จงึ มลี ักษณะคลา้ ยคลึงกนั
(แนวตอบ เนอ่ื งจากได้รับวัฒนธรรมจากแหล่งเดยี วกัน คอื วฒั นธรรมตะวันตก และการนบั ถอื
คริสต์ศาสนานกิ ายโรมนั คอทอลกิ )
2) อะไรเป็นสาเหตุสำคญั ท่ที ำใหส้ ภาพสงั คมและวัฒนธรรมในทวปี อเมรกิ าใตไ้ ม่แตกตา่ งกันมากนัก
(แนวตอบ ศาสนา เน่ืองจากนบั ถอื คริสตศ์ าสนานกิ ายโรมันคอทอลิกเช่นเดียวกนั ซึ่งศาสนาเป็นบอ่ เกดิ
ทส่ี ำคัญของขนบธรรมเนียมประเพณศี ลิ ปวฒั นธรรม จงึ ทำใหส้ ภาพสังคมและวัฒนธรรมของประเทศ
ในทวปี อเมริกาใตไ้ ม่แตกต่างกันมากนัก)
3) นักเรียนคดิ วา่ การเปลี่ยนแปลงทางสงั คมในทวีปอเมริกาใต้ทเ่ี ห็นไดช้ ดั เจนคืออะไร
(แนวตอบ สภาพชมุ ชนชนบทท่มี ีการเปลี่ยนแปลงส่สู ภาพสงั คมเมอื งเพ่ิมมากข้ึน)
4) เพราะเหตุใดลกั ษณะทางสงั คมและวัฒนธรรมของทวีปอเมรกิ าใตจ้ งึ มีความหลากหลายมากขึ้น และ
มีวฒั นธรรมมาจากทใ่ี ดบ้าง
(แนวตอบ เนือ่ งจากสังคมของทวีปอเมริกาใตม้ ิไดป้ ดิ ก้นั ความแตกตา่ งทางวฒั นธรรมจากที่อ่ืน
ความหลากหลายจึงพรั่งพรูเขา้ มาส่ทู วีปอเมรกิ าใตต้ ลอดเวลา เชน่ วัฒนธรรมอนิ เดีย จนี เกาหลี ญีป่ ุ่น
อาหรบั )
5) ประเทศทีม่ ีความโดดเด่นในการเลน่ กีฬาฟตุ บอลมาก มปี ระเทศใดบา้ ง
(แนวตอบ ประเทศบราซลิ ประเทศอารเ์ จนตินา โดยประชาชนของทงั้ สองประเทศนี้คล่งั ไคล้กีฬา
ฟตุ บอลเป็นอยา่ งมาก ซงึ่ ทีมชาตบิ ราซลิ ไดแ้ ชมป์ฟตุ บอลโลกมากทสี่ ดุ ถงึ 5 คร้ัง สว่ นอารเ์ จนตินา
ครองแชมป์ฟตุ บอลโลกถึง 2 ครงั้ )
5. ครใู ห้นักเรยี นร่วมกันทำกจิ กรรมวิเคราะห์สถานการณอ์ กี ครง้ั เพือ่ เปน็ การแปลผลและเชือ่ มโยงข้อมลู
เก่ยี วกบั ความหลากหลายทางประชากร สังคมและวฒั นธรรมของทวปี อเมริกาใตเ้ พิ่มเติม ผา่ นตำแหนง่
การยืนของนักเรียนในช้นั เรยี นท่ีจะแตกต่างจากขน้ั นำทีผ่ า่ นมา
6. ครูมอบหมายให้นักเรียนทำแบบฝึกสมรรถนะฯ ภมู ิศาสตร์ ม.3 เรอ่ื ง ลกั ษณะประชากร สงั คมและ
วฒั นธรรมของทวปี อเมริกาใต้ เพ่อื ทบทวนความรู้ความเข้าใจ เปน็ การบา้ นส่งครใู นชว่ั โมงถัดไป
ข้นั ท่ี 5 การสรปุ เพื่อตอบคำถาม
1. นักเรียนในชั้นเรยี นร่วมกันสรุปเก่ียวกับลกั ษณะประชากร สังคมและวัฒนธรรมของทวีปอเมริกาใต้
2. ครใู ห้สมาชิกในแตล่ ะกลุ่มช่วยกนั สรปุ สาระสำคัญเพอ่ื ตอบคำถามเชงิ ภูมิศาสตร์ โดยครแู นะนำเพม่ิ เติม
3. ครอู าจถามคำถามปลายเปดิ หรอื ให้นักเรยี นดู PPT ที่แสดงขอ้ มลู เกีย่ วกับประชากร สงั คมและ
วัฒนธรรมของทวีปอเมรกิ าใต้ เพอ่ื เปน็ การสรปุ ความร้เู พิ่มเตมิ
ขน้ั สรปุ
ครูและนักเรยี นร่วมกันสรุปความร้เู กย่ี วกับลักษณะประชากร สังคมและวัฒนธรรมของทวปี อเมริกาใต้ ตลอดจน
ความสำคญั ท่ีมอี ิทธพิ ลต่อการดำเนนิ ชวี ิตประจำวนั หรอื ใช้ PPT สรปุ สาระสำคญั ของเนื้อหา
ขนั้ ประเมิน
1. ครปู ระเมนิ ผลโดยสังเกตจากการตอบคำถาม การรว่ มกันทำงาน และการนำเสนอผลงานหนา้ ชน้ั เรยี น
2. ครูตรวจสอบผลจากการทำใบงาน และแบบฝกึ สมรรถนะฯ ภูมศิ าสตร์ ม.3
9. การวัดและประเมนิ ผล วิธีวดั เครือ่ งมอื เกณฑ์การประเมนิ
รายการวดั - ตรวจใบงานที่ 12.4 - ใบงานท่ี 12.4 - รอ้ ยละ 60 ผา่ นเกณฑ์
9.1 การวดั และประเมินผล
- ประเมินการนำเสนอ - แบบประเมนิ - ระดบั คณุ ภาพ 2
ระหวา่ งการจัดกจิ กรรม
การเรียนรู้ ผลงาน การนำเสนอผลงาน ผ่านเกณฑ์
1) ใช้เครือ่ งมอื ทางภูมิศาสตร์
- สงั เกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤตกิ รรม - ระดับคณุ ภาพ 2
สืบคน้ และวิเคราะหข์ ้อมูล
เกี่ยวกับการตง้ั ถ่ินฐาน การทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล ผ่านเกณฑ์
ลกั ษณะทางสงั คมและ
วฒั นธรรมและวิเคราะห์ - สังเกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤติกรรม - ระดบั คุณภาพ 2
ปัจจยั ทางกายภาพและ
ปัจจัยทางสงั คมทส่ี ่งผลตอ่ การทำงานกลุ่ม การทำงานรายกลุ่ม ผา่ นเกณฑ์
ทำเลท่ตี ้ังของกจิ กรรมทาง
สังคมในทวีปอเมริกาใต้ - สังเกตความ - แบบประเมนิ - ระดับคุณภาพ 2
2) การนำเสนอผลงาน
ใฝ่เรยี นรู้ และม่งุ มน่ั คุณลักษณะ ผ่านเกณฑ์
3) พฤติกรรม
การทำงานรายบุคคล ในการทำงาน อนั พึงประสงค์
4) พฤติกรรม - ประเมินการใช้ - แบบประเมนิ การใช้ - ระดับคณุ ภาพ 2
การทำงานกลมุ่
5) คุณลกั ษณะ
อนั พึงประสงค์
9.2 การรเู้ รือ่ งภูมิศาสตร์
เครอื่ งมือทางภมู ิศาสตร์ เคร่ืองมือทางภูมิศาสตร์ ผา่ นเกณฑ์
10. สื่อ/แหลง่ การเรียนรู้
10.1 ส่ือการเรยี นรู้
1) หนังสือเรียนสงั คมศึกษาฯ ม.3
2) แบบฝกึ สมรรถนะฯ ภูมศิ าสตร์ ม.3
3) หนังสอื คน้ ควา้ เพิ่มเติม
โครงการตำราวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตรม์ ลู นิธิ สอวน. 2557. ภูมศิ าสตรก์ ายภาพ.
กรุงเทพมหานคร : ดา่ นสทุ ธาการพมิ พ์.
คนิ เดอร์สลยี ์, ดอร์ลงิ ก.์ 2553. แผนทีโ่ ลก ฉบับสมบรู ณแ์ ละทันสมัยทีส่ ุด. แปลโดย นุชนาฏ
เนตรประเสริฐศร.ี กรุงเทพมหานคร : นานมบี คุ๊ ส์พับลิเคช่ันส์.
ราชบณั ฑติ ยสถาน. 2549. พจนานุกรมศพั ท์ภูมิศาสตร์ ฉบบั ราชบณั ฑติ ยสถาน. พิมพ์ครงั้ ที่ 4
(แก้ไขเพ่ิมเติม). กรุงเทพมหานคร : ราชบัณฑติ ยสถาน.
สิริพร เกรยี งไกรเพชร และคณะ. 2559. ภูมิศาสตรเ์ ทคนิค. กรุงเทพมหานคร : ด่านสุทธา
การพมิ พ์.
สำนกั งานพฒั นาเทคโนโลยอี วกาศและภูมสิ ารสนเทศ (องค์การมหาชน). 2552. ตำราเทคโนโลยี
อวกาศและภูมสิ ารสนเทศ. กรงุ เทพมหานคร : อัมรินทร์พรินตง้ิ แอนด์พบั ลิชชิง่ .
5) เคร่ืองมือทางภมู ศิ าสตร์ ไดแ้ ก่ แผนที่ เขม็ ทิศ รูปถ่ายทางอากาศ และภาพจากดาวเทยี ม
6) ใบงานท่ี 13.4 เรื่อง ลักษณะประชากร สังคมและวัฒนธรรมของทวีปอเมริกาใต้
10.2 แหลง่ การเรียนรู้
1) ห้องสมุด
2) แหลง่ ขอ้ มูลสารสนเทศ
- https://www.gistda.or.th
- https://www.rtsd.mi.th/main/language/th/
- https://www.nationalgeographic.org
- https://www.prb.org
ใบงานที่ 12.4
เร่ือง ลักษณะประชากร สงั คมและวฒั นธรรมของทวปี อเมริกาใต้
คำชี้แจง : ให้นกั เรียนตอบคำถามจากภาพท่ีกำหนด
ภาพที่ 1
1. จากภาพเป็นกลุ่มเช้อื ชาติใด
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. กลุ่มเช้ือชาตใิ นภาพอาศยั อยบู่ ริเวณใดในทวีปอเมริกาใต้
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. อารยธรรมสำคัญทบี่ รรพบุรุษของกลุม่ เชอื้ ชาตใิ นภาพได้สรา้ งสรรค์ไว้ ได้แก่อะไรบ้าง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
4. “เมสตโิ ซ” มคี วามสมั พนั ธ์กับกล่มุ เชอื้ ชาติในภาพอย่างไร
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
5. ปจั จุบัน “เมสตโิ ซ” เปน็ ชนกล่มุ หลักในบรเิ วณใด
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ภาพที่ 2
1. จากภาพเปน็ กลมุ่ เชอ้ื ชาติใด
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. กลุม่ เชอ้ื ชาตใิ นภาพมีท่ีมาจากท่ใี ด
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. กลุ่มเชื้อชาติในภาพอาศยั อยู่บรเิ วณใดในทวีปอเมรกิ าใต้
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
4. บทบาทสำคัญของกลุ่มเช้ือชาติในภาพไดส้ ร้างสรรคไ์ ว้ ได้แก่อะไรบ้าง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
5. สายเลือดผสมทมี่ ีมีความเกยี่ วขอ้ งกับกลุ่มเช้อื ชาติในภาพได้แก่กลมุ่ ใด
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ภาพที่ 3
1. จากภาพเป็นกล่มุ เช้ือชาติใด
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. กลมุ่ เชื้อชาตใิ นภาพมที ีม่ าจากท่ใี ด
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. กลุม่ เชื้อชาติในภาพอาศยั อยบู่ ริเวณใดในทวปี อเมริกาใต้
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
4. กลมุ่ เชอื้ ชาตใิ นภาพมคี วามเก่ียวข้องกับ “ซัมโบ” อย่างไร
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
5. กลุ่มเช้อื ชาติในภาพมคี วามเก่ยี วข้องกับ “มลู ตั โต” อยา่ งไร
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
เฉลย
ใบงานท่ี 12.4
เรอ่ื ง ลกั ษณะประชากร สังคมและวฒั นธรรมของทวปี อเมรกิ าใต้
คำชแ้ี จง : ใหน้ ักเรยี นตอบคำถามจากภาพท่ีกำหนด
ภาพท่ี 1
1. จากภาพเปน็ กล่มุ เชอ้ื ชาติใด
…ชา…ว…อ…ินเ…ด…ียน……ห…รือ…อ…เม…ร…เิ ด…ยี …น………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. กลมุ่ เช้ือชาติในภาพอาศัยอยูบ่ ริเวณใดในทวปี อเมรกิ าใต้
…บ…ริเ…วณ……เท…ือ…ก…เข…า…แอ…น…ด…ีส…ท…่ีร…า…บส…ูง…บ…ร…าซ…ิล…ช…า…ย…ฝั่ง…ท…ะ…เล…แ…ค…ริบ…เ…บ…ียน……บ…ริเ…ว…ณ…ป…าก…แ…ม…่น…้ำแ…อ…ม…ะ…ซ…อน……แ…ละ…ท…่ีร…าบ…ล…ุ่ม…น้ำ
…ต่า…ง…ๆ…ท…า…ง…ตอ…น…ใ…ต้ข…อ…ง…ทว…ปี ……โด…ย…เฉ…พ…าะ…ใ…น…ปร…ะ…เท…ศ…เป…ร…ู ช…ิล…ี แ…ล…ะ…เอ…ก…ว…าด…อ…ร์………………………………………………………
3. อารยธรรมสำคญั ท่บี รรพบุรุษของกล่มุ เช้อื ชาติในภาพได้สร้างสรรค์ไว้ ไดแ้ ก่อะไรบ้าง
…กา…ร…เพ…า…ะ…ปล…ูก……ระ…บ…บ…ช…ลป…ร…ะ…ท…าน……สถ…า…ป…ัต…ย…กร…ร…ม…ว…ิท…ยา…ศ…า…สต…ร…์ ก…า…รแ…พ…ท…ย…แ์ …ผ…นโ…บ…ร…าณ……ศ…าส…น…า…ภ…า…ษ…า …ก…าร…จ…ัดร…ะ…บบ
…กา…ร…เม…อื …งก…า…ร…ปก…ค…ร…อ…ง ………………………………………………………………………………………………………………………………
4. “เมสตโิ ซ” มคี วามสัมพันธก์ บั กลมุ่ เชอ้ื ชาตใิ นภาพอยา่ งไร
…เป…น็ …ส…าย…เล…ือ…ด…ผ…สม…ท…เ่ี …กดิ…จ…า…กก…า…ร…แต…่ง…งา…น…ร…ะห…ว…่า…งช…า…วอ…ิน…เด…ีย…น…ก…ับ…ชา…ว…ผ…ิวข…า…ว……………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
5. ปจั จุบนั “เมสติโซ” เป็นชนกลุ่มหลกั ในบรเิ วณใด
…แถ…บ…ป…ร…ะเ…ท…ศป…า…ร…าก…ว…ยั …เ…วเ…น…ซุเ…อ…ลา…เ…อ…ก…วา…ด…อร…์ …โค…ล…อ…มเ…บ…ยี …เป…ร…ู โ…บ…ล…ิเว…ยี …แ…ละ…ช…ลิ …ี ……………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ภาพที่ 2
1. จากภาพเปน็ กล่มุ เช้อื ชาตใิ ด
…กล…่มุ …เช…อื้ …ส…า…ยช…า…วย…โุ …รป……ห…รือ…ช…า…วผ…ิว…ข…าว…………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. กลมุ่ เชอ้ื ชาตใิ นภาพมีที่มาจากทใ่ี ด
…ชา…ว…ผ…ิวข…า…ว…อพ…ย…พ…เ…ข้า…ม…า…ต้ัง…ถ…่ิน…ฐา…น…ค…ร…้ังใ…ห…ญ…่ต…ั้งแ…ต…่ต…้น…คร…ิส…ต…์ศ…ตว…ร…รษ…ท…ี่ …1…6…ส…่วน…ใ…ห…ญ…่ม…าจ…า…ก…ป…ระ…เท…ศ…ส…เป…น……โป…ร…ต…ุเกส
…อิต…า…ล…ี บ…า…งส…ว่ …น…ขอ…ง…ฝ…ร่ัง…เศ…ส…ส…ห…ร…าช…อ…า…ณ…า…จัก…ร…เ…ยอ…ร…ม…น…ี เน…เ…ธอ…ร…แ์ …ลน…ด…์ …โป…แ…ล…นด…์ ………………………………………………
2. กลุ่มเชือ้ ชาติในภาพอาศยั อยูบ่ รเิ วณใดในทวีปอเมริกาใต้
…ป…ัจจ…ุบ…ัน…เป…็น…ป…ร…ะช…า…ก…รส…่ว…น…ให…ญ…่ข…อ…ง…ปร…ะ…เท…ศ…อ…าร…์เ…จน…ต…ิน…า…แล…ะ…อ…ุรุก…ว…ัย…ร…ว…มท…ง้ั …เป…็น…ช…น…ก…ลุ่…มห…ล…ัก…ใน…ป…ร…ะ…เท…ศ…บ…รา…ซ…ิล…ชิลี
…เว…เน…ซ…ุเอ…ล…า…โค…ล…อ…ม…เบ…ยี …เ…ป…รู …แล…ะ…โ…บล…เิ …วยี………………………………………………………………………………………………………
4. บทบาทสำคัญของกลมุ่ เช้อื ชาติในภาพได้สร้างสรรคไ์ ว้ ได้แก่อะไรบ้าง
…กา…ร…พ…ัฒ…น…าท…า…งด…้า…น…ก…าร…เม…อื …ง…กา…ร…ป…กค…ร…อ…ง…ร…ะบ…บ…เศ…ร…ษ…ฐ…กิจ……สัง…ค…ม…แล…ะ…ว…ัฒ…น…ธร…ร…ม………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
5. สายเลือดผสมที่มีมคี วามเก่ียวข้องกับกลุ่มเชอื้ ชาตใิ นภาพได้แก่กลุม่ ใด
…กล…ุ่ม…เม…ส…ต…ีโซ……แล…ะ…ก…ล…่มุ …ม…ูลัต…โ…ต……………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ภาพท่ี 3
1. จากภาพเปน็ กลมุ่ เชื้อชาตใิ ด
…กล…่มุ …เช…ื้อ…ส…า…ยช…า…วแ…อ…ฟ…ร…ิกา……………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. กล่มุ เชอ้ื ชาติในภาพมีท่ีมาจากทีใ่ ด
…เป…็น…ช…า…วผ…ิว…ด…ำ…จา…ก…ท…ว…ีป…แ…อฟ…ร…ิก…า…ท…ี่ช…าว…ย…ุโร…ป…น…ำ…ม…าเ…ป…็น…แ…รง…ง…าน…ใ…น…ไร…่ข…น…า…ด…ให…ญ…่ …เห…ม…ือ…ง…แ…ร่ …รว…ม…ถ…ึง…ก…าร…ก…่อ…ส…ร้าง
…สา…ธ…าร…ณ…ปู …โ…ภ…คต…า่ …ง…ๆ…………………………………………………………………………………………………………………………………
2. กลุม่ เชื้อชาติในภาพอาศัยอยู่บรเิ วณใดในทวปี อเมรกิ าใต้
…ป…จั จ…บุ …นั …ส…่วน…ใ…ห…ญ…่อา…ศ…ัย…อย…ู่ใ…น…ป…ระ…เท…ศ…บ…ร…าซ…ลิ …โ…ค…ลอ…ม…เ…บยี……แล…ะ…ก…าย…อ…า…น…า …………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
4. กลมุ่ เชอ้ื ชาติในภาพมคี วามเก่ยี วข้องกับ “ซัมโบ” อย่างไร
…“ซ…มั …โ…บ”……เป…น็ …ส…าย…เล…อื …ด…ผ…สม…ร…ะ…ห…วา่…ง…ชา…ว…ผ…วิ ด…ำ…แล…ะ…ช…าว…อ…ิน…เด…ีย…น………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
5. กลุม่ เชอื้ ชาติในภาพมคี วามเกย่ี วขอ้ งกับ “มูลัตโต” อยา่ งไร
…“ม…ลู …ัต…โต…”…เ…ป…็น…สา…ย…เล…ือ…ด…ผส…ม…ร…ะห…ว…่า…งช…า…วผ…ิว…ด…ำแ…ล…ะ…ช…าว…ผ…วิ ข…า…ว………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
หนว่ ยการเรียนรู้ที่ 12 ทวีปอเมริกาใต้
แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 5
ลักษณะเศรษฐกจิ ของทวีปอเมรกิ าใต้
เวลา 4 ชั่วโมง
1. มาตรฐานการเรยี นร/ู้ ตัวช้วี ดั
1.1 ตัวชว้ี ดั
ส 5.2 เขา้ ใจปฏสิ มั พันธ์ระหวา่ งมนษุ ยก์ ับส่ิงแวดล้อมทางกายภาพที่กอ่ ให้เกดิ การสร้างสรรค์
วิถีการดำเนนิ ชีวิต มจี ติ สำนกึ และมีสว่ นร่วมในการจดั การทรัพยากรและส่ิงแวดล้อม
เพอ่ื การพัฒนาทีย่ ่งั ยนื
ม.3/1 สำรวจและระบุทำเลที่ตง้ั ของกจิ กรรมทางเศรษฐกจิ และสงั คมในทวีปอเมริกาเหนือ
และทวีปอเมริกาใต้
ม.3/2 วิเคราะห์ปัจจัยทางกายภาพและปัจจยั ทางสังคมทีส่ ง่ ผลตอ่ ทำเลท่ตี ั้งของกจิ กรรมทาง
เศรษฐกจิ และสงั คมในทวีปอเมรกิ าเหนือและทวปี อเมริกาใต้
2. จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้
1. อธบิ ายลกั ษณะทว่ั ไปทางเศรษฐกจิ ของทวีปอเมรกิ าใตไ้ ด้ (K)
2. สำรวจและระบุทำเลทต่ี ั้งของกจิ กรรมทางเศรษฐกิจของทวปี อเมริกาใต้ได้ (K)
3. วเิ คราะห์ปจั จยั ทางกายภาพและปัจจัยทางสงั คมทส่ี ่งผลต่อทำเลทีต่ ั้งของกจิ กรรมทางเศรษฐกิจในทวปี
อเมรกิ าใต้ได้ (K)
4. ใช้เครื่องมือทางภมู ิศาสตร์สืบคน้ เก่ียวกบั ลกั ษณะเศรษฐกจิ ของทวปี อเมริกาใตไ้ ด้ (P)
5. เห็นคณุ คา่ ของการศกึ ษาลกั ษณะเศรษฐกจิ ของทวีปอเมริกาใตเ้ พม่ิ มากขน้ึ (A)
3. สาระการเรยี นรู้ สาระการเรยี นรู้ทอ้ งถ่ิน สาระการเรียนร้จู ากส่อื
สาระการเรยี นรู้แกนกลาง (พจิ ารณาตามหลกั สูตรสถานศกึ ษา) - ลักษณะเศรษฐกิจ
- ทำเลท่ตี ั้งของกจิ กรรมทาง
เศรษฐกิจและสังคม เช่น พื้นท่ี • เกษตรกรรม
เพาะปลูกและเล้ียงสตั ว์
แหลง่ ประมง การกระจายของ • อตุ สาหกรรม
ภาษาและศาสนาในทวปี
• พาณชิ ยกรรม
อเมรกิ าเหนือและทวีปอเมริกาใต้ • การบริการและการท่องเทยี่ ว
3. สาระการเรยี นรู้ สาระการเรียนร้ทู อ้ งถน่ิ สาระการเรยี นรจู้ ากสื่อ
สาระการเรยี นรู้แกนกลาง (พจิ ารณาตามหลักสูตรสถานศึกษา) - ลักษณะเศรษฐกจิ
- ปจั จัยทางกายภาพและปัจจัยทาง
สังคมทส่ี ง่ ผลตอ่ การเปล่ียนแปลง • การคมนาคมขนสง่
โครงสรา้ งทางประชากร
สง่ิ แวดลอ้ ม เศรษฐกิจ สงั คมและ • การเปล่ียนแปลงทาง
วัฒนธรรม ในทวปี อเมรกิ าเหนอื
และทวีปอเมริกาใต้ เศรษฐกิจ
4. มโนทศั น์สำคญั (Key Concept)
1. ทำเลทต่ี ั้งของกิจกรรมทางเศรษฐกจิ ในทวีปอเมริกาใต้มีความสมั พนั ธก์ ับลกั ษณะภูมปิ ระเทศ
ภมู ิอากาศ และทรัพยากรธรรมชาติ
2. ปัจจัยทางกายภาพและปจั จัยทางสงั คมมผี ลต่อการเปลย่ี นแปลงทางเศรษฐกจิ ในทวปี อเมริกาใต้
5. คำถามหลัก (Big Question)
- ทำไมเวเนซเุ อลาจึงประสบความล้มเหลวทางเศรษฐกจิ
6. การร้เู ร่ืองภูมิศาสตร์ (Geo-Literacy)
ความสามารถทางภูมิศาสตร์ กระบวนการทางภูมศิ าสตร์ ทกั ษะทางภูมิศาสตร์
1. การสังเกต
1. ความเขา้ ใจระบบธรรมชาติ 1. การตั้งคำถามเชิงภมู ศิ าสตร์ 2. การแปลความข้อมูลทางภมู ิศาสตร์
3. การใชเ้ ทคนิคและเครอ่ื งมือ
และมนษุ ย์ 2. การรวบรวมข้อมลู
ทางภูมศิ าสตร์
2. การให้เหตุผลทางภูมิศาสตร์ 3. การจดั การข้อมูล 3. การคิดเชิงพนื้ ท่ี
4. การคิดแบบองคร์ วม
3. การตัดสนิ ใจอยา่ งเปน็ ระบบ 4. การวิเคราะหข์ ้อมลู 5. การใช้เทคโนโลยี
5. การสรปุ เพ่ือตอบคำถาม
7. สมรรถนะสำคญั ของผ้เู รียนและคณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค์
สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์
1. ความสามารถในการส่อื สาร 1. ใฝเ่ รียนรู้
2. ความสามารถในการคดิ 2. มงุ่ มั่นในการทำงาน
1) ทักษะการสำรวจค้นหา
2) ทักษะการรวบรวมข้อมูล
3) ทกั ษะการวิเคราะห์
3. ความสามารถในการใชท้ ักษะชวี ิต
4. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี
8. กจิ กรรมการเรยี นรู้
วิธีสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ (5Es Instructional Model)
ชว่ั โมงที่ 1
ขนั้ นำ
ข้ันที่ 1 กระตนุ้ ความสนใจ (Engage)
1. ครแู จ้งให้นักเรยี นทราบถงึ วิธสี อนแบบสบื เสาะหาความรู้ (5Es Instructional Model) ช่อื เรื่อง
ทจ่ี ะเรยี นรู้ จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ และผลการเรยี นรู้
2. ใช้กจิ กรรมเกม “บิงโก” เพื่อกระต้นุ ความสนใจ/กระตุ้นความคดิ เก่ียวกับลักษณะเศรษฐกจิ ของทวีป
อเมริกาใต้ เพือ่ นำเขา้ สู่การเรยี น โดยครเู ตรยี มแผน่ บงิ โกทแ่ี สดงภาพสินค้าเกย่ี วขอ้ งกบั ทวีปอเมริกาใต้
ประมาณ 10-12 รูปแบบ รูปแบบละ 9 ภาพ แล้วสุ่มภาพเพื่อให้นักเรียนกาภาพบิงโก จากน้ันครูสรุปผล
การ
ปฏบิ ัตกิ ิจกรรม
3. ครอู าจใหน้ ักเรียนรว่ มกันอภิปรายแผนท่ีแสดงพื้นท่ปี ลูกกาแฟของประเทศบราซิล จากหนงั สอื เรยี น
สงั คมศึกษาฯ ม.3 เพอ่ื กระตนุ้ ความสนใจเพ่ิมเตมิ
ขั้นสอน
ขั้นท่ี 2 สำรวจคน้ หา (Explore)
1. ครใู หน้ กั เรียนร่วมกันศกึ ษาแผนท่ีแสดงการกระจายของเกษตรกรรมในทวีปอเมรกิ าใต้ จากหนังสือเรียน
สังคมศกึ ษาฯ ม.3
2. ครจู ัดกิจกรรมกลุ่มสำรวจคน้ หาขอ้ มลู เก่ียวกบั ลกั ษณะเศรษฐกจิ ของทวปี อเมริกาใต้ ผา่ นการทำกจิ กรรม
บทบาทสมมติ โดยให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม ตามจำนวนนักเรียนที่เหมาะสม จำนวน 4 กลุ่ม เพื่อสวมบทบาท
เป็น
ผ้นู ำกจิ กรรมทางเศรษฐกิจ 4 กิจกรรม ได้แก่
• เกษตรกรรม
• อตุ สาหกรรม
• พาณิชยกรรม
• การคมนาคมขนสง่
จากนัน้ จับสลากเพอื่ สวมบทบาทเป็นผู้นำกิจกรรมทางเศรษฐกจิ ทัง้ 4 กิจกรรม โดยสำรวจคน้ หากลุ่มละ
1 กจิ กรรมทางเศรษฐกจิ ประกอบการใช้ หนงั สือเรียนสงั คมศึกษาฯ ม.3 ตลอดจนเครอ่ื งมือทางภูมศิ าสตร์
และจะต้องนำภาพทไี่ ดพ้ บเห็นจากกิจกรรม “บิงโก” เขา้ มาเก่ยี วขอ้ งในกจิ กรรมการสำรวจคน้ หาด้วย
2. ครูกำหนดภารกิจหลักใหแ้ ต่ละกลุม่ ดังน้ี
• สำรวจค้นหากจิ กรรมทางเศรษฐกิจที่สำคญั ทต่ี นเองรบั ผดิ ชอบ
• วิเคราะหถ์ ึงปจั จยั ทางกายภาพและปัจจยั ทางสังคมทส่ี ่งผลต่อท่ีตัง้ ของกิจกรรมทางเศรษฐกิจของตนเอง
3. นักเรียนแต่ละกล่มุ ร่วมกันสำรวจคน้ หาข้อมลู ในหัวขอ้ ทรี่ บั ผิดชอบ
4. ครูแนะนำแหล่งข้อมลู สารสนเทศทน่ี า่ เชอื่ ถือให้กบั นักเรยี นเพมิ่ เติม
ชัว่ โมงที่ 2
ข้นั ที่ 3 อธิบายความรู้ (Explain)
1. สมาชกิ แต่ละคนในกลุม่ นำข้อมูลทีต่ นไดจ้ ากการรวบรวมมาอธบิ ายแลกเปล่ียนความรู้ระหว่างกนั
2. สมาชกิ ในกลมุ่ ช่วยกนั คัดเลอื กข้อมลู ทน่ี ำเสนอเพ่ือใหไ้ ด้ข้อมลู ท่ีถกู ต้อง
3. ครใู ห้ตวั แทนนกั เรยี นจากกลุ่มตา่ ง ๆ ออกมานำเสนอขอ้ มลู จากการทำกจิ กรรมการสำรวจค้นหา
ประกอบการใช้ภาพจากกจิ กรรม “บิงโก” แผนที่แสดงท่ตี ั้งทางเศรษฐกจิ หรือเครอื่ งมือทางภูมศิ าสตร์
ประเภทอ่ืน โดยเร่ิมนำเสนอจากกลมุ่ ลักษณะทว่ั ไปทางเศรษฐกจิ ของทวีปอเมริกาใต้ : เกษตรกรรม
4. ครูใหน้ ักเรียนรว่ มกนั วเิ คราะหเ์ พ่ิมเติมถึงลกั ษณะท่ัวไปทางเศรษฐกจิ ของทวปี อเมริกาเหนือ :
เกษตรกรรม อันไดแ้ ก่ การเพาะปลกู การเลี้ยงสตั วแ์ ละการประมง ผ่านการตอบคำถามตามประเด็น เชน่
1) สัตว์ชนดิ ใดท่เี ล้ยี งไว้เพอ่ื ตัดขนและใช้เนือ้ เปน็ อาหาร เลย้ี งไว้ในบริเวณใดบา้ ง และประเทศใดท่เี ลย้ี ง
สัตว์ชนิดน้ีมากทสี่ ุด
(แนวตอบ แกะ เลยี้ งบรเิ วณท่รี าบสูงประเทศบราซลิ ท่ีราบสงู ปาตาโกเนยี ทางตอนใตข้ องประเทศ
อารเ์ จนตินา และเลย้ี งมากทีป่ ระเทศบราซิล)
2) เพราะเหตใุ ดประเทศเปรจู งึ เปน็ ประเทศที่จับสตั วน์ ำ้ ไดม้ ากทสี่ ุดในทวีปอเมริกาใต้
(แนวตอบ เนือ่ งจากการมีน่านนำ้ กว้างใหญ่ เป็นแหล่งทีม่ แี พลงก์ตอนจำนวนมาก ซึ่งเปน็ อาหารของปลา
ผนวกกบั ความเชยี่ วชาญในการทำประมงของชาวเปรู)
5. ครูใหต้ วั แทนนักเรียนจากกลมุ่ ที่ทำการศึกษาเรื่อง ลกั ษณะทั่วไปทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาใต้ :
อตุ สาหกรรม ออกมานำเสนอข้อมลู ที่ไดจ้ ากการศึกษาบริเวณหน้าช้ันเรียน ประกอบการใช้เครือ่ งมือ
ทางภูมศิ าสตร์
6. ครใู หน้ ักเรยี นร่วมกันยกตัวอยา่ งอุตสาหกรรมสำคัญของทวีปอเมรกิ าใต้ โดยใชแ้ ผนท่ีแสดงแหล่ง
อุตสาหกรรมและรายได้ประชาชาติต่อหัวของทวีปอเมริกาใต้ จากหนังสือเรียนสังคมศึกษาฯ ม.3 แล้วครู
ตง้ั
คำถามให้นักเรยี นวเิ คราะหแ์ ละแสดงความคิดเหน็ ในประเดน็ เชน่
- เพราะเหตุใดประเทศบราซิลจึงมคี วามเจรญิ ก้าวหน้าด้านอตุ สาหกรรมมาก ให้ยกตัวอยา่ งอุตสาหกรรม
และเมืองศนู ย์กลางอุตสาหกรรมทีส่ ำคัญ
(แนวตอบ เนอ่ื งจากมีเงินทุนและเทคโนโลยที ท่ี ันสมยั อตุ สาหกรรมท่ีสำคัญ เชน่ อุตสาหกรรมเหล็กกลา้
ปนู ซีเมนต์ การผลติ ยานยนต์ เครอ่ื งจกั รกล โดยมีเมืองเซาเปาลู รีอดู ีจาเนรู โปร์ตอู าเลกรี เปน็ ศนู ย์กลาง
ทีส่ ำคัญ)
7. ครใู หต้ วั แทนนักเรียนจากกลมุ่ ทท่ี ำการศกึ ษาเรอื่ ง ลกั ษณะทว่ั ไปทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาใต้ :
พาณิชยกรรม ออกมานำเสนอข้อมลู ท่ไี ด้จากการศกึ ษาบริเวณหนา้ ช้นั เรียน ประกอบการใชเ้ ครือ่ งมือ
ทางภมู ศิ าสตร์ จากน้นั ครูตั้งคำถามเพ่ือให้นักเรียนรว่ มกนั ตอบ เชน่
1) เพราะเหตุใดการพาณชิ ยกรรมในทวีปอเมรกิ าใต้จึงยังมปี รมิ าณไมส่ งู มาก และประเทศใดทม่ี ี
การพาณิชยกรรมท่ีสำคัญ
(แนวตอบ เนื่องจากประเทศในทวีปอเมริกาใตส้ ว่ นใหญเ่ ปน็ ประเทศเกษตรกรรม ปริมาณการค้าในทวีป
มีไมม่ ากนกั ประเทศท่มี ีการพาณิชยกรรมสำคัญ เช่น บราซิล อารเ์ จนตินา ชิลี และเวเนซเุ อลา)
2) กลมุ่ ตลาดร่วมอเมรกิ าใตต้ อนล่างหรือกลุม่ เมอร์โคซรู ์ มวี ัตถปุ ระสงคอ์ ยา่ งไร
(แนวตอบ เพ่ือสร้างความเข้มแข็งทางเศรษฐกิจ เพ่ิมอำนาจในการเจรจาต่อรองทางการค้า พัฒนา
เศรษฐกิจให้ขยายตวั มากข้ึน ส่งเสริมความร่วมมือทางเศรษฐกิจเพือ่ นำไปสกู่ ารเปดิ เสรีทางการคา้ ระหว่างประเทศใน
ทวปี อเมรกิ าใตด้ ว้ ยกัน)
ชว่ั โมงท่ี 3
8. ครใู ห้ตัวแทนนกั เรียนจากกลุม่ ทีท่ ำการศกึ ษาเร่ือง ลักษณะทวั่ ไปทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาใต้ :
การคมนาคมขนส่ง ออกมานำเสนอข้อมลู ท่ไี ด้จากการศกึ ษาบริเวณหนา้ ชนั้ เรียน ประกอบการใช้
เครื่องมอื ทางภมู ศิ าสตร์ เช่น แผนท่ี ลูกโลก ฯลฯ
9. ครูให้นักเรียนร่วมกันศึกษา Google Earth ถึงเส้นทางการคมนาคมในเมอื งใหญ่ทม่ี คี วามสำคัญทาง
เศรษฐกจิ ในทวีปอเมรกิ าใต้ แลว้ ใหน้ ักเรียนรว่ มกนั วเิ คราะห์ความทนั สมัยของเสน้ ทางการคมนาคม และ
ปัจจยั สง่ เสริมในการพฒั นาด้านการคมนาคมขนส่งและการพฒั นาด้านเศรษฐกิจ
10. ครใู หน้ กั เรยี นรว่ มกันอภปิ รายเพิม่ เตมิ ถงึ การคมนาคมทางอากาศและทางน้ำของทวีปอเมริกาใต้
ประกอบการใชแ้ ผนที่กายภาพของโลกและทวีปอเมริกาใต้ โดยส่งตัวแทนออกมาชตี้ ำแหนง่ บนแผนที่
และอภิปรายผา่ นประเด็นคำถาม เช่น
1) เพราะเหตุใดในปัจจุบันประชาชนในทวีปอเมริกาใต้จึงสามาถใช้การคมนาคมทางอากาศได้สะดวกมาก
ขนึ้
(แนวตอบ เนอ่ื งจากหลายประเทศไดส้ ง่ เสริมให้เปดิ บรกิ ารเสน้ ทางการบินเสน้ ทางใหม่ ๆ มากขึ้น และเปิด
โอกาสใหเ้ อกชนได้เขา้ มาลงทุนในสายการบนิ ตน้ ทุนต่ำเพิ่มมากข้นึ )
2) ทา่ อากาศยานที่สำคัญของทวปี อเมรกิ าใต้ ประกอบดว้ ยท่าอากาศยานอะไรบา้ ง
(แนวตอบ เชน่ ท่าอากาศยานบราซีเลียของประเทศบราซลิ ท่าอากาศยานเอลโดราโดของประเทศ
โคลอมเบยี )
3) เพราะเหตุใดการคมนาคมทางนำ้ จงึ เป็นหัวใจของระบบโลจสิ ตกิ สข์ องทวีปอเมริกาใต้
(แนวตอบ เน่อื งจากใช้เป็นเส้นทางหลกั ในการลำเลยี งผลผลติ ต่าง ๆ ออกสตู่ ลาดโลก และนำสนิ ค้าต่าง ๆ
กลบั เข้าส่ทู วปี เพราะมตี ้นทนุ ต่ำกวา่ การขนสง่ แบบอนื่ )
ชวั่ โมงท่ี 4
11. ครูและนักเรียนรว่ มกันอภปิ รายถงึ การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกจิ ของทวปี อเมริกาใต้ โดยใชข้ ่าวหรอื
บทความทางเศรษฐกจิ ท่เี ก่ียวข้องกับการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกจิ ของทวีปอเมริกาใต้มาเปน็ แนวทาง
หรอื ประเดน็ ในการอภิปราย
12. ครูอาจตัง้ ประเด็นคำถามให้นักเรียนรว่ มกนั ตอบ เชน่
1) เศรษฐกจิ ทวปี อเมรกิ าใตม้ แี นวโนม้ การเปลยี่ นแปลงอย่างไร เน่อื งจากอะไร และสง่ ผลเสยี อย่างไร
(แนวตอบ มีแนวโน้มทก่ี ารเพาะปลกู เพ่ือการยังชีพเปลี่ยนเป็นการเพาะปลกู แบบไร่และฟาร์มสมยั ใหม่ ซึ่ง
เปน็ การผลติ เพ่ือจำหน่าย เนอ่ื งจากมีพนื้ ทว่ี า่ งและพ้ืนทีป่ ่าทสี่ ามารถเพาะปลกู พืชการคา้ ไดห้ ลายชนดิ
รวมถงึ มแี รงงานที่มีความเชี่ยวชาญ แตส่ ่งผลเสียคือทำให้มกี ารใช้สารเคมีและการบุกรุกพืน้ ทป่ี า่ แอมะซอน
เพม่ิ มากข้นึ )
2) นักเรยี นมีความคดิ เห็นอยา่ งไรทโ่ี รงงานอุตสาหกรรมแปรรปู ผลผลิตตา่ ง ๆ มกี ารขยายตวั อย่างมาก
ในเกอื บทกุ ประเทศในทวีปอเมรกิ าใต้
(แนวตอบ การขยายตัวของโรงงานอุตสาหกรรมแปรรูปผลผลติ ช่วยสร้างมูลคา่ เพ่มิ ใหก้ บั วตั ถุดบิ กระจาย
สนิ คา้ ไดก้ ว้างขวางขึน้ และยังสร้างงานสรา้ งอาชีพใหก้ ับประชาชนเพ่มิ มากข้นึ ดว้ ย)
ขั้นสรปุ
ข้นั ท่ี 4 ขยายความเขา้ ใจ (Expand)
1. ครูให้นกั เรยี นรว่ มกันอภปิ รายและทบทวนความรู้ โดยรว่ มกนั สรปุ สาระสำคญั หรอื ใช้ PPT สรปุ
สาระสำคัญของเน้ือหาทไี่ ดศ้ กึ ษามา
2. ครูให้นักเรยี นทำใบงานท่ี 13.5 เรือ่ ง ลักษณะเศรษฐกจิ ของทวปี อเมรกิ าใต้ เพ่ือเป็นการขยายความเข้าใจ
เพ่มิ เตมิ
3. ครใู หน้ กั เรียนร่วมกันทำแบบฝกึ สมรรถนะฯ ภมู ศิ าสตร์ ม.3 เก่ยี วกบั เรอื่ ง ลกั ษณะเศรษฐกิจของ
ทวปี อเมริกาใต้
ขั้นประเมิน
ขั้นที่ 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครูและนกั เรยี นร่วมกันตรวจสอบผลจากการตอบคำถาม การทำใบงาน และการทำแบบฝึก
สมรรถนะฯ ภมู ิศาสตร์ ม.3 ตลอดจนการใช้เครือ่ งมอื ทางภมู ศิ าสตร์ และเคร่อื งมอื ด้านเทคโนโลยใี น
การสืบคน้ เก่ยี วกบั ลกั ษณะเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาใต้
2. ครปู ระเมินผลโดยสงั เกตจากการตอบคำถาม การร่วมกนั ทำงาน และการนำเสนอผลงานหนา้ ชั้นเรียน
9. การวดั และประเมินผล
รายการวดั วิธวี ดั เครื่องมอื เกณฑ์การประเมนิ
9.1 การวัดและประเมนิ ผล - ใบงานที่ 12.5 - ร้อยละ 60
ผ่านเกณฑ์
ระหวา่ งการจัดกจิ กรรม - แบบประเมนิ
การนำเสนอผลงาน - ระดบั คุณภาพ 2
การเรียนรู้ - แบบสังเกตพฤตกิ รรม ผ่านเกณฑ์
การทำงานรายบุคคล - ระดับคุณภาพ 2
1) อธบิ ายลกั ษณะทัว่ ไปทาง - ตรวจใบงานท่ี 12.5 - แบบสังเกตพฤตกิ รรม ผา่ นเกณฑ์
- ระดบั คณุ ภาพ 2
เศรษฐกจิ และระบุทำเลที่ตง้ั
ของกจิ กรรมทางเศรษฐกจิ
รวมถงึ วิเคราะห์การ
เปลย่ี นแปลงทางเศรษฐกิจ
ของทวปี อเมริกาใต้
ประกอบการใช้เครือ่ งมือ
ทางภูมิศาสตร์ได้
2) การนำเสนอผลงาน - ประเมนิ การนำเสนอ
ผลงาน
3) พฤติกรรม - สังเกตพฤติกรรม
การทำงานรายบคุ คล การทำงานรายบุคคล
4) พฤติกรรม - สงั เกตพฤติกรรม
การทำงานกลมุ่ การทำงานกลุ่ม การทำงานรายกลมุ่ ผ่านเกณฑ์
5) คณุ ลักษณะ
- สังเกตความมีวินยั - แบบประเมิน - ระดับคณุ ภาพ 2
อันพงึ ประสงค์
ใฝ่เรยี นรู้ และมุ่งมั่น คณุ ลักษณะ ผา่ นเกณฑ์
9.2 การรู้เรือ่ งภมู ิศาสตร์
ในการทำงาน อนั พึงประสงค์
- ประเมนิ การใช้ - แบบประเมนิ การใช้ - ระดบั คุณภาพ 2
เครอ่ื งมือทางภมู ิศาสตร์ เครอ่ื งมือทางภมู ิศาสตร์ ผา่ นเกณฑ์
10. สื่อ/แหลง่ การเรยี นรู้
10.1 สือ่ การเรยี นรู้
1) หนังสือเรียนสงั คมศึกษาฯ ม.3
2) แบบฝกึ สมรรถนะฯ ภูมศิ าสตร์ ม.3
3) หนงั สอื คน้ ควา้ เพมิ่ เติม
โครงการตำราวิทยาศาสตรแ์ ละคณิตศาสตรม์ ลู นธิ ิ สอวน. 2557. ภูมิศาสตร์กายภาพ.
กรงุ เทพมหานคร : ด่านสุทธาการพมิ พ์.
คินเดอร์สลีย์, ดอรล์ งิ ก์. 2553. แผนทโี่ ลก ฉบับสมบรู ณ์และทันสมัยทส่ี ดุ . แปลโดย นชุ นาฏ
เนตรประเสรฐิ ศรี. กรุงเทพมหานคร : นานมีบุค๊ ส์พบั ลเิ คชั่นส์.
ราชบณั ฑิตยสถาน. 2549. พจนานุกรมศพั ทภ์ มู ศิ าสตร์ ฉบบั ราชบัณฑิตยสถาน. พิมพ์ครง้ั ท่ี 4
(แก้ไขเพม่ิ เติม). กรงุ เทพมหานคร : ราชบณั ฑิตยสถาน.
สริ พิ ร เกรียงไกรเพชร และคณะ. 2559. ภูมิศาสตร์เทคนคิ . กรุงเทพมหานคร : ดา่ นสทุ ธา
การพิมพ์.
สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภมู ิสารสนเทศ (องค์การมหาชน). 2552. ตำราเทคโนโลยี
อวกาศและภมู ิสารสนเทศ. กรงุ เทพมหานคร : อัมรินทร์พรินต้งิ แอนด์พับลิชชง่ิ .
5) เคร่ืองมือทางภมู ิศาสตร์ ได้แก่ ลูกโลก แผนที่ เขม็ ทิศ รปู ถ่ายทางอากาศ และภาพจากดาวเทยี ม
6) ใบงานที่ 13.5 เร่อื ง ลักษณะเศรษฐกจิ ของทวีปอเมรกิ าใต้
10.2 แหล่งการเรียนรู้
1) หอ้ งสมดุ
2) แหล่งข้อมูลสารสนเทศ
- https://www.gistda.or.th
- https://www.rtsd.mi.th/main/language/th/
- https://www.nationalgeographic.org
ใบงานที่ 12.5
เร่ือง ลกั ษณะเศรษฐกจิ ของทวปี อเมรกิ าใต้
คำชีแ้ จง : ให้นักเรยี นวิเคราะหก์ รณีศึกษา แล้วตอบคำถามพรอ้ มแสดงเหตุผลลงในช่องว่างทก่ี ำหนด
ลำดับท่ี กรณีศกึ ษา คำถาม คำตอบพรอ้ มเหตุผล
1 บ ริ ษั ท ช า ร์ ล ต้ อ ง ก า ร ไป ล ง ทุ น ท ำ บ ริษั ท ช าร์ล ค ว รไป ตั้ ง ประเทศบราซิล เพราะมีการปลูกกาแฟ
อุตสาหกรรมแปรรูปสินค้าด้านการเกษตร โรงงานทป่ี ระเทศใด มันฝรั่ง และโกโก้มาก จึงสามารถป้อน
กาแฟสำเร็จรูป มันฝรั่งอบแห้ง และ วัตถุดิบเข้าสู่โรงงานได้ตามความต้องการ
ชอ็ กโกแลตในทวีปอเมรกิ าใต้ และสะดวกต่อการคมนาคมขนสง่
2 ในการสัมมนาทางวิชาการด้านการเกษตร ปั จ จั ย ส ำ คั ญ ท่ี ท ำ ให้ เพราะเป็นบริเวณที่ราบลุ่มน้ำ รวมถึงมี
ของประเทศในทวีปอเมริกาใต้ มีการ ก า ร เก ษ ต ร ใน บ ริ เว ณ ฝนตกชุกในบริเวณชายฝ่ังตะวันตก จึง
สรุปผลว่า แหล่งเกษตรกรรมสำคัญของ ดังกล่าวได้ผลผลิตที่ดีคือ เป็นสาเหตุสำคัญท่ี ทำให้สามารถทำ
ทวีปจะอยู่ตั้งแต่ตอนบนลงมาทางชายฝั่ง อะไร การเกษตรแล้วได้ผลผลติ ทด่ี ี
ตะวันตก จนถึงตอนกลางของเปรูและชลิ ี
3 การประชุมผู้นำกลุ่มอาชีพเลี้ยงสัตว์ใน จะมีตัวแทนจากประเทศ ตัวแทนจากประเทศท่ีเข้าร่วมประชุม คือ
ทวีปอเมริกาใต้ มีสมาชิกจากประเทศท่ี ใดเขา้ ร่วมการประชมุ บา้ ง บราซิล อาร์เจนตนิ า อุรุกวัย เวเนซเุ อลา
เล้ียงสัตว์เพื่อการส่งออกที่มีปริมาณมาก โคลอมเบีย โบลิเวีย ชิลี เปรู เพราะมีการ
เช่น โคเนื้อ โคนม สุกร สัตว์ปีก แกะ ได้ ส่งออกโคนม โคเน้ือ สุกร สัตว์ปีก แกะ
ลงความเห็นว่าจะรว่ มกันพัฒนาสินค้าออก และมีการส่งออกสินค้าผลิตภัณฑ์อาหาร
ท่ีมีการแปรรูปอาหารจากเน้ือสัตว์ต่าง ๆ จากสตั วด์ ังกล่าวในปริมาณมากเชน่ กัน
ใหม้ คี ุณภาพดมี ากยิง่ ขึ้น
4 อ ง ค์ ก า ร อ า ห า ร แ ล ะ เก ษ ต ร แ ห่ ง เพราะเหตุใดประเทศเปรู เพราะมีทำเลที่ตั้งอยู่ริมชายฝั่งมหาสมุทร
สหประชาชาติได้ให้ข้อมูลในปี ค.ศ. 2016 อุ รุ ก วั ย บ ร า ซิ ล แ ล ะ แอตแลนติกและแปซิฟิก ซึ่งมีกระแส
ว่าประเทศในทวีปอเมริกาใต้ที่จับสัตว์น้ำ อาร์เจนตินา จึงจับปลาได้ น้ำอุ่นและน้ำเย็นไหลผ่าน มีแพลงก์ตอน
ในปริมาณมาก คือ ประเทศเปรู รองลงมา เปน็ ลำดบั ต้น ๆ ของโลก ท่ีอุดมสมบรู ณ์ จงึ มปี ลาชกุ ชุม
คือ บราซลิ อาร์เจนตินา และอรุ ุกวัย
5 บ ริษั ท โตโจต้ องก ารต้ังโรงงาน ผลิ ต บริษัทโตโจควรตั้งโรงงาน ควรตั้งในประเทศบราซิล กายอานา
แอลกอฮอล์เพื่อเป็นพลังงานทดแทนโดย ในประเทศใดของทวีป อาร์เจนตินา โคลอมเบีย เพราะปลูกอ้อย
ใช้วตั ถุดิบจากพืช อเมริกาใต้ มาก สามารถนำมาเป็นวัตถุดิบในการ
ผลิตแอลกอฮอลเ์ พอื่ เป็นพลังงานทดแทน
ได้
เฉลย
ใบงานท่ี 12.5
เรอ่ื ง ลกั ษณะเศรษฐกจิ ของทวปี อเมริกาใต้
คำช้แี จง : ใหน้ ักเรียนวิเคราะหก์ รณศี ึกษา แลว้ ตอบคำถามพร้อมแสดงเหตผุ ลลงในช่องว่างท่ีกำหนด
ลำดบั ท่ี กรณศี ึกษา คำถาม คำตอบพรอ้ มเหตผุ ล
1 บ ริ ษั ท ช า ร์ ล ต้ อ ง ก า ร ไป ล ง ทุ น ท ำ บ ริษั ท ช าร์ล ค ว รไป ต้ั ง ประเทศบราซิล เพราะมีการปลูกกาแฟ
อุตสาหกรรมแปรรูปสินค้าด้านการเกษตร โรงงานทปี่ ระเทศใด มันฝร่ัง และโกโก้มาก จึงสามารถป้อน
กาแฟสำเร็จรูป มันฝรั่งอบแห้ง และ วัตถุดิบเข้าสู่โรงงานได้ตามความต้องการ
ช็อกโกแลตในทวีปอเมริกาใต้ และสะดวกตอ่ การคมนาคมขนส่ง
2 ในการสัมมนาทางวิชาการด้านการเกษตร ปั จ จั ย ส ำ คั ญ ท่ี ท ำ ให้ เพราะเป็นบริเวณท่ีราบลุ่มน้ำ รวมถึงมี
ของประเทศในทวีปอเมริกาใต้ มีการ ก า ร เก ษ ต ร ใน บ ริ เว ณ ฝนตกชุกในบริเวณชายฝ่ังตะวันตก จึง
สรุปผลว่า แหล่งเกษตรกรรมสำคัญของ ดังกล่าวได้ผลผลิตท่ีดีคือ เป็นสาเหตุสำคัญที่ ทำให้สามารถทำ
ทวีปจะอยู่ตั้งแต่ตอนบนลงมาทางชายฝ่ัง อะไร การเกษตรแล้วได้ผลผลติ ทด่ี ี
ตะวนั ตก จนถึงตอนกลางของเปรูและชลิ ี
3 การประชุมผู้นำกลุ่มอาชีพเลี้ยงสัตว์ใน จะมีตัวแทนจากประเทศ ตัวแทนจากประเทศที่เข้าร่วมประชุม คือ
ทวีปอเมริกาใต้ มีสมาชิกจากประเทศท่ี ใดเข้าร่วมการประชุมบา้ ง บราซิล อารเ์ จนตนิ า อุรุกวัย เวเนซุเอลา
เลี้ยงสัตว์เพ่ือการส่งออกที่มีปริมาณมาก โคลอมเบีย โบลิเวีย ชิลี เปรู เพราะมีการ
เช่น โคเน้ือ โคนม สุกร สัตว์ปีก แกะ ได้ ส่งออกโคนม โคเนื้อ สุกร สัตว์ปีก แกะ
ลงความเหน็ ว่าจะรว่ มกันพัฒนาสินค้าออก และมีการส่งออกสินค้าผลิตภัณฑ์อาหาร
ท่ีมีการแปรรูปอาหารจากเน้ือสัตว์ต่าง ๆ จากสัตว์ดงั กลา่ วในปริมาณมากเช่นกัน
ให้มคี ุณภาพดมี ากยิ่งขนึ้
4 อ ง ค์ ก า ร อ า ห า ร แ ล ะ เก ษ ต ร แ ห่ ง เพราะเหตุใดประเทศเปรู เพราะมีทำเลที่ต้ังอยู่ริมชายฝั่งมหาสมุทร
สหประชาชาติได้ให้ข้อมูลในปี ค.ศ. 2016 อุ รุ ก วั ย บ ร า ซิ ล แ ล ะ แอตแลนติกและแปซิฟิก ซึ่งมีกระแส
ว่าประเทศในทวีปอเมริกาใต้ที่จับสัตว์น้ำ อาร์เจนตินา จึงจับปลาได้ น้ำอุ่นและน้ำเย็นไหลผ่าน มีแพลงก์ตอน
ในปริมาณมาก คือ ประเทศเปรู รองลงมา เป็นลำดบั ต้น ๆ ของโลก ท่อี ดุ มสมบรู ณ์ จึงมีปลาชกุ ชมุ
คือ บราซลิ อาร์เจนตนิ า และอุรกุ วยั
5 บ ริษั ท โตโจต้ องก ารต้ังโรงงาน ผลิ ต บริษัทโตโจควรตั้งโรงงาน ควรตั้งในประเทศบราซิล กายอานา
แอลกอฮอล์เพ่ือเป็นพลังงานทดแทนโดย ในประเทศใดของทวีป อาร์เจนตินา โคลอมเบีย เพราะปลูกอ้อย
ใชว้ ตั ถุดบิ จากพชื อเมริกาใต้ มาก สามารถนำมาเป็นวัตถุดิบในการ
ผลิ ต แอ ล กอ ฮอ ล์เพ่ื อเป็ น พ ลังงาน
ทดแทนได้
หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี 12 ทวปี อเมริกาใต้
แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 6
ภยั พบิ ตั ิและแนวทางการจดั การในทวีปอเมรกิ าใต้
เวลา 2 ชัว่ โมง
1. มาตรฐานการเรยี นร/ู้ ตัวชีว้ ดั
1.1 ตัวช้วี ดั
ส 5.1 เขา้ ใจลกั ษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธข์ องสรรพส่ิงซ่ึงมผี ลต่อกนั ใชแ้ ผนท่ี
และเคร่อื งมือทางภมู ิศาสตร์ในการคน้ หา วเิ คราะห์ และสรุปขอ้ มูลตามกระบวนการทาง
ภูมิศาสตร์ ตลอดจนใชภ้ มู ิสารสนเทศอย่างมีประสิทธภิ าพ
ม.3/2 วเิ คราะห์สาเหตุการเกดิ ภยั พิบตั ิและผลกระทบในทวปี อเมริกาเหนอื และทวีปอเมริกาใต้
ส 5.2 เขา้ ใจปฏสิ มั พันธร์ ะหว่างมนษุ ยก์ บั ส่ิงแวดลอ้ มทางกายภาพท่ีก่อใหเ้ กิดการสร้างสรรค์
วิถีการดำเนนิ ชวี ติ มีจิตสำนกึ และมีสว่ นร่วมในการจดั การทรัพยากรและสง่ิ แวดล้อม
เพื่อการพฒั นาทีย่ ัง่ ยืน
ม.3/3 สบื ค้น อภิปรายประเด็นปัญหาจากปฏสิ มั พนั ธ์ระหวา่ งสิง่ แวดลอ้ มทางกายภาพกับมนุษย์
ท่เี กิดขนึ้ ในทวปี อเมริกาเหนือและทวีปอเมรกิ าใต้
ม.3/4 วิเคราะห์แนวทางการจดั การภัยพิบตั ิและการจดั การทรพั ยากรและสิง่ แวดล้อมในทวปี
อเมรกิ าเหนือและทวปี อเมริกาใต้ท่ียัง่ ยืน
2. จุดประสงค์การเรยี นรู้
1. วิเคราะห์ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาใต้ท่ีส่งผลต่อการเกิดภัยพบิ ตั ิได้ (K)
2. วเิ คราะห์ผลกระทบและแนวทางการจัดการภยั พิบัติของทวีปอเมริกาใต้ทย่ี ่ังยืนได้ (K)
3. ใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตรส์ ืบคน้ ขอ้ มลู เกย่ี วกับภยั พิบตั แิ ละแนวทางการจัดการของทวีปอเมริกาใต้ได้ (P)
4. เหน็ คุณคา่ ของการศกึ ษาเกี่ยวกบั ภัยพบิ ัตแิ ละแนวทางการจัดการของทวีปอเมรกิ าใต้เพิ่มมากขึน้ (A)
3. สาระการเรียนรู้ สาระการเรียนร้ทู อ้ งถ่ิน สาระการเรยี นรจู้ ากสือ่
สาระการเรยี นรู้แกนกลาง (พิจารณาตามหลักสตู รสถานศกึ ษา) - ภยั พิบตั แิ ละแนวทางการจัดการใน
- สาเหตกุ ารเกดิ ภัยพิบัติและ
ผลกระทบในทวปี อเมริกาเหนอื ทวีปอเมรกิ าใต้
และ
ทวีปอเมรกิ าใต้ • อทุ กภัย
- ประเด็นปัญหาจากปฏสิ ัมพันธ์
ระหวา่ งสงิ่ แวดลอ้ มทางกายภาพ • ไฟป่า
กับ
มนุษยท์ เ่ี กดิ ขึน้ ในทวีปอเมริกา • แผ่นดนิ ไหว
เหนอื
และทวปี อเมรกิ าใต้
- แนวทางการจดั การภัยพิบตั ิและ
การจดั การทรัพยากรและ
สิ่งแวดลอ้ มในทวปี อเมรกิ าเหนือ
และทวีปอเมริกาใต้ท่ียงั่ ยนื
4. มโนทัศน์สำคัญ (Key Concept)
1. ลกั ษณะทางกายภาพของทวปี อเมริกาใตส้ ง่ ผลต่อการเกดิ ภยั พิบตั แิ ละผลกระทบที่แตกต่างกนั
2. สิง่ แวดล้อมทางกายภาพมอี ิทธิพลตอ่ กจิ กรรมของมนุษย์ ขณะเดยี วกนั กิจกรรมของมนุษยก์ ส็ ่งผลต่อ
สิง่ แวดล้อมทางกายภาพ และก่อใหเ้ กิดปัญหาการทำลายส่งิ แวดล้อมในทวปี อเมริกาใต้
3. การจัดการภัยพิบัตใิ นทวปี อเมริกาใตจ้ ะช่วยให้มนษุ ยอ์ าศยั อยรู่ ่วมกับธรรมชาติได้อย่างยัง่ ยนื
5. คำถามหลัก (Big Question)
- ทำไมภยั พิบัติทีเ่ กิดข้นึ ในทวีปอเมริกาใต้จึงสง่ ผลกระทบมาถึงทวปี เอเชยี
6. การรเู้ รอื่ งภมู ศิ าสตร์ (Geo-Literacy)
ความสามารถทางภมู ิศาสตร์ กระบวนการทางภูมศิ าสตร์ ทกั ษะทางภมู ิศาสตร์
1. การสงั เกต
1. ความเข้าใจระบบธรรมชาติ 1. การต้ังคำถามเชงิ ภมู ศิ าสตร์ 2. การแปลความข้อมูลทางภมู ิศาสตร์
3. การใช้เทคนคิ และเครอ่ื งมือ
และมนุษย์ 2. การรวบรวมขอ้ มลู
ทางภมู ิศาสตร์
2. การใหเ้ หตผุ ลทางภูมศิ าสตร์ 3. การจดั การข้อมลู 4. การคดิ เชิงพื้นที่
3. การตัดสินใจอย่างเป็นระบบ 4. การวเิ คราะหข์ ้อมลู
5. การสรุปเพื่อตอบคำถาม
5. การคิดแบบองคร์ วม
6. การใชเ้ ทคโนโลยี
7. การใช้สถิติพ้นื ฐาน
7. สมรรถนะสำคญั ของผู้เรยี นและคณุ ลักษณะอันพึงประสงค์
สมรรถนะสำคัญของผู้เรยี น คณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค์
1. ความสามารถในการสอ่ื สาร 1. ใฝเ่ รียนรู้
2. ความสามารถในการคดิ 2. มงุ่ มั่นในการทำงาน
1) ทกั ษะการสำรวจค้นหา
2) ทกั ษะการรวบรวมข้อมูล
3) ทักษะการวเิ คราะห์
3. ความสามารถในการใช้ทักษะชวี ิต
4. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี
8. กจิ กรรมการเรยี นรู้
วธิ ีสอนแบบกระบวนการทางภมู ศิ าสตร์ (Geographic Inquiry Process)
ชั่วโมงที่ 1
ขั้นนำ
1. ครูแจ้งให้นักเรียนทราบถึงวิธีสอนแบบกระบวนการทางภูมิศาสตร์ (Geographic Inquiry Process) ช่ือ
เร่ือง
ท่ีจะเรียนรู้ จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ และผลการเรียนรู้
2. ครแู ละนกั เรียนร่วมกันทบทวนความรู้เกย่ี วกับลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาใต้ทไ่ี ด้ศกึ ษาเม่ือชว่ั โมง
ทผ่ี ่านมา
3. ครใู ชก้ ิจกรรมการทายภาพ เพ่ือกระตุน้ ความสนใจ/กระตุน้ ความคิดเก่ยี วกับภยั พบิ ัตใิ นทวปี อเมริกาใต้
และเปน็ การนำเข้าสู่การเรียน โดยครนู ำภาพเหตกุ ารณภ์ ยั พบิ ตั ทิ ่ีเกดิ ข้นึ ในทวปี อเมรกิ าใต้ในรอบ 10 ปี
4 ประเภท ซ่งึ ไดแ้ ก่ ภัยแลง้ อทุ กภัย แผน่ ดินไหว ไฟป่า มาใหน้ กั เรยี นกลมุ่ เดมิ จากชัว่ โมงที่แลว้ ดู
จำนวน 4 ภาพ แลว้ วิเคราะหว์ ่าเกย่ี วข้องกบั ภยั พิบตั ิใด ภายในระยะเวลาที่ครกู ำหนด กลุ่มใดใช้เวลาได้
นอ้ ยที่สดุ จะถอื เป็นผชู้ นะ
ข้นั สอน
ข้นั ที่ 1 การตั้งคำถามเชงิ ภูมิศาสตร์
1. ครูกระตุน้ ให้นักเรยี นเชอ่ื มโยงความสำคญั ของการศึกษาภยั พิบตั ิในทวีปอเมรกิ าใต้ จากกจิ กรรม
การทายภาพจากขน้ั นำทผ่ี ่านมา แลว้ ตงั้ ประเดน็ คำถามตอ่ ยอดเพ่ิมเติมเพ่ือกระต้นุ และเช่อื มโยง
ใหน้ กั เรียนตัง้ ประเด็นคำถามทางภมู ศิ าสตรเ์ ก่ียวกบั ภยั พิบัติในทวีปอเมริกาใต้เชน่
• บริเวณใดของทวีปอเมรกิ าใตท้ ีม่ กั เกิดอทุ กภัยบอ่ ยครง้ั และเปน็ เพราะเหตใุ ด
• ไฟปา่ ในโบลิเวียเหมอื นหรอื แตกต่างกบั ไฟปา่ ในประเทศไทย
• สึนามทิ เ่ี กิดข้ึนในญี่ปนุ่ เก่ียวข้องกับแผน่ ดินไหวทเี่ กดิ ข้นึ ในชิลหี รือไม่
2. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่มออกเป็น 6 กลุ่ม ตามภัยพิบัตใิ นทวปี อเมรกิ าใต้ ภยั ละ 2 กลุ่ม ตวั แทนนักเรยี น
รับ แผนทแี่ สดงเขตการปกครองของทวีปอเมริกาใต้ จากนั้นให้นักเรียนรว่ มกันศกึ ษาแผนที่และร่วมกันต้งั
ประเด็นคำถามทางภมู ิศาสตร์เก่ยี วกับภยั พบิ ัตใิ นทวปี อเมรกิ าใต้ เพอื่ คน้ หาคำตอบ เช่น
1) ภัยพบิ ตั ทิ ีเ่ กดิ ขน้ึ ในทวปี อเมริกาใตแ้ ต่ละประเภทมีสาเหตทุ ่ีเหมอื นหรือแตกต่างกันอยา่ งไร
2) ลักษณะภมู ิประเทศของทวีปอเมริกาใตส้ ่งผลต่อการเกิดภัยพบิ ตั ิอยา่ งไร
3) ปัจจัยใดบ้างทีท่ ำให้เกดิ ภยั พิบตั ิในทวีปอเมริกาใต้
4) แนวทางการจัดการภัยพบิ ัติทยี่ ั่งยนื สามารถทำไดอ้ ย่างไร
5) ทวปี อเมริกาใตต้ อ้ งประสบภัยพบิ ตั ิที่คล้ายคลึงกบั ประเทศไทยบา้ งหรือไม่ อยา่ งไร
ขนั้ ที่ 2 การรวบรวมข้อมูล
1. ครูใหน้ กั เรยี นแบง่ กลุม่ ออกเป็น 8 กลุ่ม (จากข้นั ที่ 1) โดยใหร้ ับผดิ ชอบรวบรวมข้อมูลภัยพิบตั ใิ นทวปี
อเมรกิ าใต้ ตลอดจนแนวทางการจัดการภัยพิบตั ิทีย่ ั่งยืน ภัยละ 2 กลุ่ม ดังน้ี
• ภยั แล้ง
• อทุ กภัย
• แผ่นดนิ ไหว
• ไฟป่า
โดยจากประเด็นคำถามทางภูมิศาสตร์ในข้ันที่ 1 ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันสืบค้นข้อมูลประกอบการ
ใช้
เครอ่ื งมอื ทางภมู ศิ าสตร์ หนงั สือเรียนสงั คมศึกษาฯ ม.3 หรอื แหลง่ เรียนรู้อ่นื ๆ และแต่ละกลมุ่ จะตอ้ งศึกษา
และตอบประเด็นคำถามทางภมู ศิ าสตร์จากขัน้ ท่ี 1 ดว้ ย
2. ครูอาจแนะนำแหล่งขอ้ มลู สารสนเทศที่น่าเชื่อถอื ข่าวทเี่ กย่ี วกบั สถานการณภ์ ัยพิบตั ิในทวีปอเมรกิ าใต้
หรืออาจใหน้ กั เรยี นศกึ ษาแผนท่แี สดงจุดศนู ย์กลางและปีท่ีเกดิ แผน่ ดินไหวในประเทศชิลี จากหนงั สือเรยี น
สงั คมศึกษาฯ ม.3 ประกอบการศึกษาและรวบรวมข้อมูลเพิ่มเติม
ชัว่ โมงท่ี 2
ขน้ั ท่ี 3 การจัดการข้อมลู
1. สมาชกิ แตล่ ะคนในกลุ่มนำข้อมูลท่ตี นไดจ้ ากการรวบรวม มาอธบิ ายแลกเปลยี่ นความรู้ระหวา่ งกนั
2. สมาชกิ ในกลมุ่ ช่วยกันคดั เลือกขอ้ มลู ที่ถกู ต้อง น่าเชอ่ื ถือ และจดั การคัดแยกขอ้ มลู ทไี่ มจ่ ำเปน็ ออก
ข้ันที่ 4 การวิเคราะหแ์ ละแปลผลข้อมลู
1. นักเรยี นแต่ละกลุ่มวิเคราะหข์ อ้ มลู ร่วมกัน จากนัน้ สมาชกิ แต่ละกลุ่มร่วมกันตรวจสอบความถกู ต้อง
ของขอ้ มูล
2. ตัวแทนกลุ่มนำเสนอขอ้ มลู หนา้ ชัน้ เรยี นทีละกล่มุ จากนน้ั สมาชิกกลุม่ อ่นื ผลดั กันใหข้ ้อคิดเห็น หรอื
ขอ้ เสนอแนะเพมิ่ เตมิ ตลอดจนอภิปรายความรรู้ ่วมกัน
3. ครถู ามคำถามเพอื่ ให้นักเรียนไดว้ ิเคราะห์ขอ้ มูลเพ่มิ เติม เชน่
1) นักเรยี นคิดวา่ ภัยธรรมชาติทเี่ กิดขน้ึ ในทวปี อเมริกาใต้มสี าเหตุมาจากอะไร
(แนวตอบ จากโครงสร้างทางธรณีวทิ ยาของทวีปอเมรกิ าใต้ที่อยู่ในเขตหนิ ใหม่ แผน่ เปลือกโลกยังมี
การเคล่ือนตัวอยู่บอ่ ยครั้ง และผลกระทบจากการเปล่ยี นแปลงของสภาพภูมิอากาศของโลก)
2) ประเทศใดในทวีปอเมริกาใต้ทม่ี กั ประสบภัยจากแผ่นดนิ ไหว และได้รบั ผลกระทบอยา่ งไร
(แนวตอบ เชน่ เอกวาดอร์ เปรู อาร์เจนตินา โยเฉพาะแผ่นดนิ ไหวในประเทศชิลี ทีท่ ำใหม้ ผี ู้บาดเจ็บ
และเสยี ชีวิต รวมทัง้ ทำใหอ้ าคารบา้ นเรอื นไดร้ ับความเสียหายจำนวนมาก)
4. นกั เรียนร่วมกันวเิ คราะหแ์ ละเชือ่ มโยงขอ้ มูลเพ่มิ เตมิ ผา่ นการทำใบงานท่ี 13.6 เรื่อง ภัยพบิ ัติและ
แนวทางการจดั การในทวปี อเมรกิ าใต้ และรว่ มกันเฉลยคำตอบ โดยครแู นะนำเพิ่มเติม
ข้นั ที่ 5 การสรปุ เพอื่ ตอบคำถาม
1. นกั เรยี นในชั้นเรียนรว่ มกนั สรุปเก่ียวกับภัยพบิ ตั ิและแนวทางการจดั การในทวปี อเมรกิ าใต้
2. ครูใหส้ มาชกิ ในแต่ละกลมุ่ ช่วยกันสรุปสาระสำคญั เพ่ือตอบคำถามเชงิ ภูมศิ าสตร์ โดยครแู นะนำเพิม่ เติม
3. นักเรียนทำแบบฝึกสมรรถนะฯ ภมู ศิ าสตร์ ม.3 เร่ือง ภยั พบิ ตั ิและแนวทางการจัดการในทวีปอเมรกิ าใต้
เพื่อทดสอบความรู้ท่ไี ดศ้ ึกษามา
ขั้นสรปุ
ครูและนกั เรียนรว่ มกนั สรุปความร้เู กี่ยวกบั ภัยพิบตั ิและแนวทางการจดั การในทวีปอเมริกาใต้ ตลอดจน
ความสำคัญที่มีอิทธพิ ลต่อการศึกษาและการดำเนินชีวิต หรอื ใช้ PPT สรปุ สาระสำคัญของเนอ้ื หา
ข้ันประเมิน
1. ครูประเมนิ ผลโดยสงั เกตจากการตอบคำถาม การร่วมกนั ทำงาน และการนำเสนอผลงานหนา้ ชัน้ เรียน
2. ครตู รวจสอบผลจากการทำใบงาน และแบบฝกึ สมรรถนะฯ ภูมิศาสตร์ ม.3
9. การวดั และประเมินผล วธิ วี ัด เคร่อื งมือ เกณฑ์การประเมิน
รายการวัด - ตรวจใบงานท่ี 12.6 - ใบงานที่ 12.6 - ร้อยละ 60 ผา่ นเกณฑ์
9.1 การวดั และประเมินผล
- ประเมินการนำเสนอ - แบบประเมนิ - ระดบั คุณภาพ 2
ระหว่างการจัดกจิ กรรม ผลงาน การนำเสนอผลงาน ผา่ นเกณฑ์
การเรียนรู้ - สังเกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤตกิ รรม - ระดับคณุ ภาพ 2
1) ใช้เครื่องมอื ทางภมู ิศาสตร์ การทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล ผา่ นเกณฑ์
- สังเกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤติกรรม - ระดับคุณภาพ 2
สืบคน้ และวิเคราะหล์ ักษณะ การทำงานกลุ่ม การทำงานรายกล่มุ ผา่ นเกณฑ์
ทางกายภาพทีส่ ง่ ผลต่อ - สังเกตการใฝเ่ รียนรู้ - แบบประเมคิ ุณลกั ษณะ - ระดับคุณภาพ 2
การเกดิ ภยั พบิ ัติ ผลกระทบ และมงุ่ มั่นในการทำงาน อันพงึ ประสงค์ ผ่านเกณฑ์
และแนวทางการจดั การของ - ประเมนิ การใช้ - แบบประเมนิ การใช้ - ระดบั คุณภาพ 2
ทวปี อเมริกาใต้ เคร่อื งมือทางภูมิศาสตร์ เครอ่ื งมือทางภูมิศาสตร์ ผ่านเกณฑ์
2) การนำเสนอผลงาน
3) พฤติกรรม
การทำงานรายบุคคล
4) พฤตกิ รรม
การทำงานกลุ่ม
5) คณุ ลักษณะ
อันพงึ ประสงค์
9.2 การรู้เร่ืองภูมิศาสตร์
10. ส่ือ/แหลง่ การเรยี นรู้
10.1 สอื่ การเรียนรู้
1) หนงั สอื เรยี นสงั คมศึกษาฯ ม.3
2) แบบฝึกสมรรถนะฯ ภูมศิ าสตร์ ม.3
3) หนงั สอื ค้นควา้ เพม่ิ เติม
โครงการตำราวทิ ยาศาสตร์และคณิตศาสตร์มูลนธิ ิ สอวน. 2557. ภูมิศาสตร์กายภาพ.
กรงุ เทพมหานคร : ดา่ นสทุ ธาการพมิ พ์.
คินเดอร์สลยี ์, ดอร์ลงิ ก.์ 2553. แผนท่ีโลก ฉบบั สมบูรณแ์ ละทันสมัยที่สุด. แปลโดย นชุ นาฏ
เนตรประเสริฐศร.ี กรงุ เทพมหานคร : นานมบี ุค๊ ส์พับลเิ คช่ันส์.
ราชบัณฑิตยสถาน. 2549. พจนานกุ รมศพั ท์ภมู ิศาสตร์ ฉบับราชบณั ฑิตยสถาน. พิมพ์คร้ังท่ี 4
(แก้ไขเพ่มิ เติม). กรงุ เทพมหานคร : ราชบัณฑิตยสถาน.
สิริพร เกรยี งไกรเพชร และคณะ. 2559. ภมู ิศาสตร์เทคนิค. กรงุ เทพมหานคร : ดา่ นสุทธา
การพมิ พ.์
สำนกั งานพฒั นาเทคโนโลยอี วกาศและภมู ิสารสนเทศ (องค์การมหาชน). 2552. ตำราเทคโนโลยี
อวกาศและภูมิสารสนเทศ. กรงุ เทพมหานคร : อมั รนิ ทร์พรินต้งิ แอนด์พับลชิ ชิ่ง.
4) เครื่องมือทางภูมศิ าสตร์ ได้แก่ แผนที่ เข็มทิศ รปู ถ่ายทางอากาศ ภาพจากดาวเทียม
และเครือ่ งมืออื่น ๆ
5) ใบงานท่ี 13.6 เร่อื ง ภัยพิบัติและแนวทางการจัดการของทวปี อเมริกาใต้
10.2 แหลง่ การเรียนรู้
1) หอ้ งสมดุ
2) แหล่งข้อมลู สารสนเทศ
- https://www.gistda.or.th
- https://www.rtsd.mi.th/main/language/th/
- https://www.nationalgeographic.org
ใบงานท่ี 12.6
เรือ่ ง ภยั พิบตั แิ ละแนวทางการจัดการของทวปี อเมรกิ าใต้
คำชแ้ี จง : ใหน้ กั เรียนวเิ คราะห์ข่าวสถานการณ์ภยั พบิ ัตใิ นทวปี อเมริกาใต้ แลว้ ตอบคำถามตามประเดน็ ท่ีกำหนด
สถานการณ์ข่าวท่ี 1 : ทวปี อเมริกาใต้ หนาวจัด-อาร์เจนฯ ตายแล้ว
ประชาชนในอาร์เจนตินาเสียชีวิต 9 คน จากคล่ืนความเย็นทวีปแอนตาร์กติกา ที่พัดปกคลุมประเทศ ด้าน
ประเทศในทวปี อเมริกาใตก้ ม็ รี ายงานผ้เู สียชีวิตจากอากาศหนาวจดั เช่นกนั แต่ไม่ระบจุ านวนทแ่ี น่ชัด
สานกั ข่าวตา่ งประเทศรายงานวา่ ประชาชนในกรุงบูเอโนส ไอเรส ประเทศอาร์เจนตินา เสียชีวิต 9 คน จากสภาวะ
อุณหภูมิร่างกายต่าเกินไป ซ่ึงผูเ้ สียชีวิตส่วนใหญ่ เป็ นคนไร้ที่อยู่อาศยั โดยในรายงานระบุว่า อากาศที่เยน็ จดั
ในช่วงน้ี พัดมาจากทวีปแอนตาร์กติกา ส่งผลให้อุณหภูมิในประเทศแถบอเมริกาใต้ลดต่าลง ด้านกรม
อุตุนิยมวิทยาอาร์เจนตินา เผยว่า คล่ืนความเย็น อาจส่งผลให้อาร์เจนตินาอากาศหนาวจดั ทัว่ ท้ังประเทศ และ
อุณหภูมิอาจลดต่าถึง -14 องศาเซลเซียส ท่ี เมืองปาตาโกเนีย ทางตอนกลางของประเทศ ส่วนทางตอนเหนืออาจ
อยรู่ ะหวา่ ง 0-3 องศาเซลเซียส
นอกจากน้ี รัฐบาลอาร์เจนตินา ยงั เพ่ิมการนาเขา้ อุปกรณ์ไฟฟ้าทาความร้อนจากบราซิล รวมถึงสั่งกาจดั การใช้
พลงั งานก๊าซธรรมชาติในวงการอุตสาหกรรม เพ่ือรองรับความตอ้ งการของประชาชนในขณะน้ี
ดา้ นประเทศปารากวยั อุรุกวยั และโบลิเวีย มีรายงานผูเ้ สียชีวิตอนั เน่ืองมาจากอากาศหนาวจดั เช่นกนั แต่ข่าวไม่
ระบจุ านวน และส่งผลกระทบถึงชิลี บราซิล เปรู
ท่ีมา : https://www.sanook.com/news/952879/
1. ข่าวน้เี ปน็ ภยั พิบตั ทิ เ่ี กดิ ข้นึ ในทวปี อเมริกาใต้ดา้ นใด
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2. ภยั พบิ ัตินม้ี ีสาเหตุเกดิ จากส่ิงใด
ตอบ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
3. ภยั พิบตั ินสี้ ง่ ผลกระทบอย่างไร
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
สถานการณ์ข่าวท่ี 2 : แผ่นดนิ ไหว 7.5 ศูนย์กลางทเ่ี อกวาดอร์ สะเทือนท่วั อเมริกาใต้
เกิดเหตุแผ่ นดินไหวขนาด 7.5 มีศู นย์กลางอยู่ที่ประเทศเอกวาดอร์ ชายแดนใกล้ กับประเทศเปรู
แรงสั่นสะเทือนรับรู้ได้ทั่วทวีปอเมริกาใต้ เบื้องต้นยังไม่มีรายงานความเสียหายขนาดใหญ่ และยังไม่มีการแจ้ง
เตือนภยั สึนามิ
เหตุการณ์แผน่ ดินไหวน้ีเกิดข้ึนช่วง 05.17 น. ตามเวลาทอ้ งถ่ินของเอกวาดอร์ หรือตรงกบั บา้ นเราช่วงหัวค่าท่ี
ผา่ นมา สถาบนั ธรณีฟิ สิกส์แห่งเอกวาดอร์ รายงานวา่ เกิดแผน่ ดินไหวขนาด 7.5 ศูนยก์ ลางอยู่ห่างจากเมืองอมั บา
โต ไปทางตะวนั ออกเฉียงใต้ราว 224 กิโลเมตร ลึกลงไปประมาณ 148 กิโลเมตร และเป็ นพ้ืนท่ีใกลช้ ายแดน
เอกวาดอร์ – เปรู แรงส่ันสะเทือนรับรู้ได้ท้ังทวีปอเมริกาใต้ รวมถึงเปรู เอกวาดอร์ และโคลอมเบีย บางจุด
ประชาชนรับรู้แรงสั่นสะเทือนนานราว 30 วนิ าที
ดา้ นสถาบนั ธรณีฟิ สิกส์ของเปรู รายงานว่า หลงั เกิดแผ่นดินไหวคร้ังแรก ก็มีรายงานการเกิดอาฟเตอร์ช็อก
ตามมาหลงั จากน้นั ประมาณคร่ึงชวั่ โมง อยา่ งนอ้ ย 2 คร้ัง ขนาด 6.1 และ 6.6
ที่มา : http://mediastudio.co.th/2019/02/22/379991/
1. ข่าวน้เี ป็นภัยพิบตั ทิ ีเ่ กิดขนึ้ ในทวีปอเมรกิ าใต้ด้านใด
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2. ภยั พบิ ัตนิ ม้ี ีสาเหตุเกดิ จากสิ่งใด
ตอบ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
3. ภัยพบิ ัตนิ ้ีสง่ ผลกระทบอยา่ งไร
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
สถานการณ์ข่าวท่ี 3 : ช็อก ไฟไหม้ป่ าแอมะซอน สุดวกิ ฤติ ภาพเตือนเกดิ ไฟป่ าแดงโร่ทั่วบราซิล
เม่ือ 23 ส.ค.62 เวบ็ ไซตเ์ ดอะซัน รายงานวา่ เผยสถานการณ์ไฟไหมป้ ่ าแอมะซอนในบราซิล ยงั สุดน่าห่วง ‘โก
ลบอล ฟอเรสต์ วอตช์’ (Global Forest Watch) แสดงให้เห็นบริเวณที่เกิดไฟไหมป้ ่ าแอมะซอน จนสีแดงโร่เกือบ
ทั่วบราซิล ขณะที่ประเทศเพ่ือนบ้านอย่างโบลิเวีย เกิดไฟไหมป้ ่ าเช่นกัน ในช่วง 13-22 ส.ค.62 เตือนให้เห็น
วิกฤตการณ์ไฟไหมป้ ่ าแอมะซอนในประเทศบราซิลรุนแรงมาก หลงั จากเกิดไฟไหมป้ ่ าคร้ังใหม่ที่ผืนป่ าแอมะ
ซอนกว่า 9,500 จุด ต้งั แต่เม่ือ 15 ส.ค.ท่ีผ่านมา ส่วนใหญ่ไฟป่ าเกิดในบริเวณท่ีเรียกว่า แอ่งแอมะซอน Amazon
Basin ซ่ึงเป็นผืนป่ าแอมะซอนบนภูมิประเทศที่มีลกั ษณะเป็นแอ่ง ตวั เลขจากสถาบนั วิจยั ดา้ นอวกาศแห่งชาติของ
บราซิลไดแ้ สดงให้เห็นว่า ในเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา ไดเ้ กิดไฟไหมป้ ่ าแอมะซอน ซ่ึงเป็ นผืนป่ าดิบช้ืนท่ีใหญ่
ที่สุดในโลก จนไดช้ ื่อวา่ เป็น ‘ปอดของโลก’ ไดส้ ูญเสียป่ าเป็นพ้นื ท่ีถึง 519 ตารางไมล์ จนถือเป็นการสูญเสียพ้ืนท่ี
ป่ าแอมะซอนมากท่ีสุดในเวลาเดือนเดียว
ท่ีมา : https://www.thairath.co.th/news/foreign/1644575
1. ขา่ วนเี้ ปน็ ภัยพบิ ัติท่เี กิดขนึ้ ในทวปี อเมริกาใตด้ ้านใด
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2. ภัยพิบัตินมี้ ีสาเหตุเกิดจากสิง่ ใด
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
3. ภัยพบิ ตั ินี้ส่งผลกระทบอย่างไร
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
เฉลย
ใบงานท่ี 12.6
เรอื่ ง ภยั พิบตั แิ ละแนวทางการจดั การของทวีปอเมริกาใต้
คำชี้แจง : ให้นกั เรียนวเิ คราะห์ขา่ วสถานการณ์ภัยพิบัติในทวีปอเมริกาใต้ แล้วตอบคำถามตามประเด็นท่ีกำหนด
สถานการณ์ข่าวที่ 1 : ทวปี อเมริกาใต้ หนาวจดั -อาร์เจนฯ ตายแล้ว
ประชาชนในอาร์เจนตินาเสียชีวิต 9 คน จากคลื่นความเย็นทวีปแอนตาร์กติกา ท่ีพัดปกคลุมประเทศ ด้าน
ประเทศในทวีปอเมริกาใตก้ ม็ รี ายงานผ้เู สียชีวติ จากอากาศหนาวจดั เช่นกนั แต่ไม่ระบจุ านวนท่ีแน่ชัด
สานกั ขา่ วตา่ งประเทศรายงานวา่ ประชาชนในกรุงบูเอโนส ไอเรส ประเทศอาร์เจนตินา เสียชีวิต 9 คน จากสภาวะ
อุณหภูมิร่างกายต่าเกินไป ซ่ึงผูเ้ สียชีวิตส่วนใหญ่ เป็ นคนไร้ที่อยู่อาศยั โดยในรายงานระบุว่า อากาศที่เย็นจดั
ในช่วงน้ี พัดมาจากทวีปแอนตาร์กติกา ส่งผลให้อุณหภูมิในประเทศแถบอเมริกาใต้ลดต่าลง ด้านกรม
อุตุนิยมวิทยาอาร์เจนตินา เผยว่า คล่ืนความเยน็ อาจส่งผลให้อาร์เจนตินาอากาศหนาวจดั ท่วั ท้ังประเทศ และ
อุณหภูมิอาจลดต่าถึง -14 องศาเซลเซียส ที่ เมืองปาตาโกเนีย ทางตอนกลางของประเทศ ส่วนทางตอนเหนืออาจ
อยรู่ ะหวา่ ง 0-3 องศาเซลเซียส
นอกจากน้ี รัฐบาลอาร์เจนตินา ยงั เพ่ิมการนาเขา้ อุปกรณ์ไฟฟ้าทาความร้อนจากบราซิล รวมถึงส่ังกาจดั การใช้
พลงั งานกา๊ ซธรรมชาติในวงการอตุ สาหกรรม เพ่ือรองรับความตอ้ งการของประชาชนในขณะน้ี
ดา้ นประเทศปารากวยั อุรุกวยั และโบลิเวีย มีรายงานผูเ้ สียชีวิตอนั เนื่องมาจากอากาศหนาวจดั เช่นกนั แต่ข่าวไม่
ระบจุ านวน และส่งผลกระทบถึงชิลี บราซิล เปรู
ที่มา : https://www.sanook.com/news/952879/
1. ขา่ วนเ้ี ปน็ ภัยพิบตั ิทเ่ี กิดขึน้ ในทวปี อเมริกาใตด้ ้านใด
ตอบ …ด…า้ น…ก…า…รเ…ป…ลยี่…น…แ…ป…ล…งส…ภ…า…พภ…ูม…อิ …า…กา…ศ…………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2. ภัยพบิ ตั นิ ้ีมีสาเหตุเกดิ จากสิ่งใด
ตอบ …เก…ดิ …จ…าก…ส…ภ…าพ…อ…า…ก…าศ…ท…่ีเย…็น…จ…ัด…พ…ดั …ม…าจ…า…ก…แถ…บ…แ…อ…น…ตา…ร…์ก…ติก…า…ส…่ง…ผล…ใ…ห…อ้ ณุ……ห…ภูม…ิข…อ…งป…ร…ะ…เท…ศ…ใน…แ…ถ…บ…อ…เม…ริก…า…ใต้
…ล…ดต…่ำ…ล…งถ…งึ …-…14…อ…ง…ศ…าเ…ซล…เ…ซีย…ส……ทีเ่…ม…ือง…ต…า…โก…เน…ยี …………………………………………………………………………………..
3. ภยั พบิ ตั ินี้สง่ ผลกระทบอย่างไร
ตอบ …ก…่อ…ให…้เ…ก…ิดผ…ล…ก…ร…ะท…บ…ต…่อ…ป…ระ…ช…า…ก…รใ…น…กร…ุง…บ…ูเอ…โน…ส…ไ…อเ…ร…ส…ป…ระ…เ…ท…ศอ…า…ร…์เจ…น…ต…ินา……ท…ี่ต้อ…ง…เส…ีย…ช…ีวิต…อ…ัน…เน…ื่อ…ง…ม…าจ…าก
…ส…ภ…า…วะ…อ…ุณ…ห…ภ…ูม…ิร่า…ง…กา…ย…ต…ำ่ เ…กิ…นไ…ป…ร…ว…มไ…ป…ถ…ึงป…ร…ะ…ชา…ก…ร…ท่ีอ…า…ศ…ัย…อย…ู่ใ…น…ปร…ะ…เท…ศ…ป…า…รา…ก…วยั……อุ…ทก…ว…ัย…แ…ล…ะ…ลิเ…วีย….ก. ็มี
รายงานขา่ วผ้เู สียชีวติ อนั เนือ่ งมาจากอากาศที่หนาวเย็นเชน่ กัน
สถานการณ์ข่าวท่ี 2 : แผ่นดนิ ไหว 7.5 ศูนย์กลางท่เี อกวาดอร์ สะเทือนท่วั อเมริกาใต้
เกิดเหตุแผ่ นดินไหวขนาด 7.5 มีศู นย์กลางอยู่ที่ประเทศเอกวาดอร์ ชายแดนใกล้ กับประเทศเปรู
แรงส่ันสะเทือนรับรู้ได้ทั่วทวีปอเมริกาใต้ เบื้องต้นยังไม่มีรายงานความเสียหายขนาดใหญ่ และยังไม่มีการแจ้ง
เตือนภยั สึนามิ
เหตุการณ์แผน่ ดินไหวน้ีเกิดข้ึนช่วง 05.17 น. ตามเวลาทอ้ งถ่ินของเอกวาดอร์ หรือตรงกบั บา้ นเราช่วงหัวค่าที่
ผา่ นมา สถาบนั ธรณีฟิ สิกส์แห่งเอกวาดอร์ รายงานวา่ เกิดแผ่นดินไหวขนาด 7.5 ศูนยก์ ลางอยู่ห่างจากเมืองอมั บา
โต ไปทางตะวนั ออกเฉียงใตร้ าว 224 กิโลเมตร ลึกลงไปประมาณ 148 กิโลเมตร และเป็ นพ้ืนที่ใกล้ชายแดน
เอกวาดอร์ – เปรู แรงส่ันสะเทือนรับรู้ได้ท้ังทวีปอเมริกาใต้ รวมถึงเปรู เอกวาดอร์ และโคลอมเบีย บางจุด
ประชาชนรับรู้แรงส่นั สะเทือนนานราว 30 วินาที
ดา้ นสถาบนั ธรณีฟิ สิกส์ของเปรู รายงานว่า หลงั เกิดแผ่นดินไหวคร้ังแรก ก็มีรายงานการเกิดอาฟเตอร์ช็อก
ตามมาหลงั จากน้นั ประมาณคร่ึงชว่ั โมง อยา่ งนอ้ ย 2 คร้ัง ขนาด 6.1 และ 6.6
ท่ีมา : http://mediastudio.co.th/2019/02/22/379991/
1. ข่าวน้เี ปน็ ภยั พบิ ตั ิทเี่ กิดข้ึนในทวปี อเมรกิ าใตด้ ้านใด
ตอบ …ด…้าน…แ…ผ…่น…ดิน…ไ…ห…ว………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2. ภัยพบิ ัตนิ ี้มสี าเหตเุ กดิ จากสิง่ ใด
ตอบ …ก…าร…เค…ล…อ่ื …น…ต…วั ข…อ…งแ…ผ…น่ …เป…ล…ือ…ก…โล…ก…ท…ร่ี ับ…ร…้แู …รง…ส…่ัน…สะ…เ…ทือ…น…ไ…ดท้…่ัว…ท…้ัง…ทว…ปี …อ…เม…ร…ิก…าใ…ต…้ ……………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
3. ภัยพิบตั นิ ้สี ง่ ผลกระทบอยา่ งไร
ตอบ …ท…ำ…ให…้พ…้ืน…ด…ิน…แ…ตก…แ…ย…ก…ภ…ูเ…ข…าไ…ฟ…ร…ะเ…บ…ิด…อ…า…คา…ร…ส…ิ่งก…่อ…ส…ร…้าง…พ…ัง…ท…ล…าย……ไฟ…ไ…ห…ม้…แ…ก…๊ส…รั่ว…ท…่อ…ร…ะ…บ…าย…น…้ำ…แ…ล…ะท…่อ
…ป…ระ…ป…า…แ…ตก……ค…ลื่น…ส…ึน…า…ม…ิ แ…ผ…่น…ดิน…ถ…ล…่ม…เ…ส…้นท…า…ง…ก…าร…ค…ม…น…าค…ม…เส…ีย…ห…า…ยแ…ล…ะ…ถ…ูกต…ัด…ข…า…ด…ถ…น…น…แล…ะ…ท…า…งร…ถ…ไฟ…บ..ิด
…เบ…ย้ี …ว…โค…้ง…งอ……เก…ดิ …โร…ค…ระ…บ…า…ด…เก…ิด…ค…วา…ม…ส…ูญ…เส…ีย…ใน…ช…วี …ิตแ…ล…ะ…ท…รัพ…ย…ส์ …ิน…ขอ…ง…ผ…ปู้ …ระ…ส…บ…ภ…ยั ………………………………..
สถานการณ์ข่าวท่ี 3 : ช็อก ไฟไหม้ป่ าแอมะซอน สุดวิกฤติ ภาพเตือนเกดิ ไฟป่ าแดงโร่ทั่วบราซิล
เม่ือ 23 ส.ค.62 เวบ็ ไซตเ์ ดอะซัน รายงานว่า เผยสถานการณ์ไฟไหมป้ ่ าแอมะซอนในบราซิล ยงั สุดน่าห่วง ‘โก
ลบอล ฟอเรสต์ วอตช์’ (Global Forest Watch) แสดงให้เห็นบริเวณท่ีเกิดไฟไหมป้ ่ าแอมะซอน จนสีแดงโร่เกือบ
ทวั่ บราซิล ขณะท่ีประเทศเพื่อนบ้านอย่างโบลิเวีย เกิดไฟไหม้ป่ าเช่นกัน ในช่วง 13-22 ส.ค.62 เตือนให้เห็น
วิกฤตการณ์ไฟไหมป้ ่ าแอมะซอนในประเทศบราซิลรุนแรงมาก หลงั จากเกิดไฟไหมป้ ่ าคร้ังใหม่ที่ผืนป่ าแอมะ
ซอนกว่า 9,500 จุด ต้งั แต่เม่ือ 15 ส.ค.ท่ีผ่านมา ส่วนใหญ่ไฟป่ าเกิดในบริเวณที่เรียกว่า แอ่งแอมะซอน Amazon
Basin ซ่ึงเป็นผืนป่ าแอมะซอนบนภูมิประเทศที่มีลกั ษณะเป็นแอ่ง ตวั เลขจากสถาบนั วิจยั ดา้ นอวกาศแห่งชาติของ
บราซิลไดแ้ สดงให้เห็นว่า ในเดือนกรกฎาคมท่ีผ่านมา ไดเ้ กิดไฟไหม้ป่ าแอมะซอน ซ่ึงเป็ นผืนป่ าดิบช้ืนที่ใหญ่
ท่ีสุดในโลก จนไดช้ ื่อวา่ เป็น ‘ปอดของโลก’ ไดส้ ูญเสียป่ าเป็นพ้นื ท่ีถึง 519 ตารางไมล์ จนถือเป็นการสูญเสียพ้ืนที่
ป่ าแอมะซอนมากท่ีสุดในเวลาเดือนเดียว
ท่ีมา : https://www.thairath.co.th/news/foreign/1644575
1. ข่าวนี้เปน็ ภยั พบิ ตั ทิ เี่ กดิ ขึ้นในทวปี อเมรกิ าใต้ด้านใด
ตอบ …ด…้าน…ไ…ฟ…ป…า่ ………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2. ภัยพิบตั นิ ม้ี ีสาเหตุเกดิ จากส่งิ ใด
ตอบ ……เ…กิ…ดข…้ึน…เ…อง…ต…า…ม…ธร…ร…ม…ชา…ต…ิ …เช…่น…ฟ…้า…ผ…่า…ก…่ิงไ…ม…้เส…ีย…ด…ส…ีกั…นใ…น…ส…ภ…าพ…อ…า…ก…า…ศแ…ห…้ง…จ…ัด…ภ…ูเข…า…ไฟ…ร…ะ…เบ…ิด……ก้…อน…ห…ิน
…ก…ระ…ท…บ…ก…ัน…แ…สง…แ…ด…ดต…ก…ก…ร…ะท…บ…ผ…ล…ึกห…ิน……ป…ฏกิ…ิร…ยิ …าเ…ค…มใี…น…ด…ิน…ปา่…พ…ร…ุ ก…า…รล…กุ …ไห…ม…้ใ…นต…ัว…เอ…ง…ข…อง…ส…ง่ิ ม…ีช…ีว…ิต…ฯ…ล…ฯ…..
……เก…ิด…จ…าก…ก…ิจ…ก…รร…ม…ข…อง…ม…น…ุษ…ย…์ เช…่น……กา…ร…เก…็บ…ห…าข…อ…ง…ป…่า …ก…าร…จ…ุดไ…ฟ…เพ…ื่อ…ใ…ห้…พื้น…ท…ี่ป…่า…โล…่ง…เ…ดิน…ส…ะ…ด…วก……ห…รือ…ใ…ห…้แส..ง
…สว…่า…งใ…น…ร…ะห…ว…่า…งก…า…รเ…ด…ิน…ทา…ง…ผ…่าน…ป…่า…ใน…เ…วล…า…ก…ลา…ง…ค…ืน…ก…าร…เ…ผา…ไ…ร่เ…พ…่ือก…ำ…จ…ัด…วัช…พ…ืช…ห…รือ…เ…ศ…ษซ…า…ก…พ…ืช…ที่เ…ห…ล…ือจ…า..ก
…กา…ร…เก…บ็ …เก…่ยี …ว…แ…ล…ะอ…า…จ…เก…ดิ …จา…ก…ค…วา…ม…ป…ระ…ม…า…ทท…ี่เ…ข…้าไ…ป…พ…ักแ…ร…ม…ใน…ป…่า…แล…ว้ …ก…่อก…อ…ง…ไฟ…ท…ิ้ง…ไว…้ …………………………..
3. ภยั พิบตั นิ ้ีสง่ ผลกระทบอยา่ งไร
ตอบ …ท…ำใ…ห…้โค…ร…ง…สร…้า…งพ…ื้น…ท…่ีป…่า…เป…ล…ี่ย…นแ…ป…ล…ง…ข…าด…ค…ว…า…มอ…ุด…ส…ม…บ…ูรณ…์…ล…ด…อัต…ร…าก…า…ร…เจ…ร…ิญ…เต…ิบ…โต…แ…ล…ะ…ลด…ค…ุณ…ภ…า…พ…เน…้ือ…ไม้
…ใน…ป…่า…ร…วม…ถ…งึ …ท…ำใ…ห…้ดนิ…เ…ส…อ่ื ม…ค…ว…าม…อ…ุด…ม…สม…บ…รู …ณ…์ อ…ัน…เ…น่อื…ง…ม…าจ…า…ก…กา…ร…ชะ…ห…น…า้ …ดิน…แ…ล…ะ…กา…ร…พ…ังท…ล…า…ยข…อ…ง…ดนิ………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 12 ทวีปอเมรกิ าใต้
แผนการจดั การเรยี นรูท้ ่ี 7
ปญั หาทรพั ยากรธรรมชาติและสิง่ แวดลอ้ มในทวปี อเมริกาใต้
เวลา 2 ช่ัวโมง
1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวช้วี ดั
1.1 ตัวช้วี ัด
ส 5.2 เข้าใจปฏิสมั พนั ธร์ ะหวา่ งมนุษยก์ ับสิ่งแวดลอ้ มทางกายภาพที่กอ่ ใหเ้ กดิ การสร้างสรรค์
วิถกี ารดำเนินชวี ติ มจี ติ สำนกึ และมสี ว่ นร่วมในการจัดการทรัพยากรและสงิ่ แวดล้อม
เพ่ือการพัฒนาทย่ี ง่ั ยืน
ม.3/3 สืบคน้ อภิปรายประเด็นปัญหาจากปฏสิ มั พนั ธร์ ะหว่างส่ิงแวดล้อมทางกายภาพกบั มนษุ ย์
ท่เี กิดขึน้ ในทวีปอเมรกิ าเหนือและทวีปอเมริกาใต้
ม.3/4 วิเคราะห์แนวทางการจัดการภัยพิบัติและการจัดการทรัพยากรและสิ่งแวดลอ้ มในทวีป
อเมรกิ าเหนือและทวปี อเมริกาใต้ทย่ี ง่ั ยนื
ม.3/5 ระบุความรว่ มมือระหวา่ งประเทศทม่ี ีผลต่อการจัดการทรัพยากรและส่ิงแวดล้อม
2. จดุ ประสงค์การเรยี นรู้
1. สบื ค้น อภิปรายประเด็นปญั หาจากปฏิสมั พันธ์ระหว่างสง่ิ แวดลอ้ มทางกายภาพกับมนุษยท์ ่เี กิดขนึ้
ในทวปี อเมรกิ าใต้ (K)
2. วิเคราะห์ผลกระทบและแนวทางการจดั การทรัพยากรและสงิ่ แวดล้อมของทวีปอเมริกาใต้ท่ีย่ังยนื ได้ (K)
3. ใช้เครือ่ งมือทางภูมิศาสตรส์ บื ค้นข้อมูลเกย่ี วกับปัญหาทรพั ยากรธรรมชาติและสิง่ แวดลอ้ มและแนวทาง
การจดั การของทวีปอเมริกาใต้ได้ (P)
4. เหน็ คุณค่าของการศกึ ษาเกี่ยวกบั ทรัพยากรและสิง่ แวดล้อมและแนวทางการจดั การของทวีปอเมริกาใต้
เพม่ิ มากข้นึ (A)
3. สาระการเรียนรู้
สาระการเรยี นรูแ้ กนกลาง สาระการเรยี นรู้ท้องถนิ่ สาระการเรียนรู้จากสอ่ื
- ประเด็นปัญหาจากปฏสิ ัมพนั ธ์ (พิจารณาตามหลกั สตู รสถานศกึ ษา) - ปญั หาทรัพยากรธรรมชาติและ
ระหว่างส่ิงแวดล้อมทางกายภาพ สิง่ แวดลอ้ มและแนวทาง
กบั การจดั การในทวปี อเมริกาใต้
ม นุ ษ ย์ ท่ี เกิ ด ขึ้ น ใ น ท วี ป อ เม ริ ก า • ปญั หาการบุกรุกพน้ื ท่ี
เหนือ ป่าแอมะซอน
และทวีปอเมรกิ าใต้
- แนวทางการจัดการภยั พิบัติและ • ปัญหาการเปล่ยี นแปลง
การจดั การทรัพยากรและ สภาพภมู ิอากาศ
ส่งิ แวดลอ้ มในทวปี อเมรกิ าเหนอื
• ปัญหาขยะและสงิ่ ปฏกิ ูล
และทวีปอเมริกาใต้ท่ยี ัง่ ยนื
- เปา้ หมายการพฒั นาทีย่ ัง่ ยนื
ของโลก
- ความร่วมมือระหว่างประเทศที่มี
ผล
ต่อการจัดการทรพั ยากรและ
สง่ิ แวดล้อม
4. มโนทัศนส์ ำคญั (Key Concept)
1. สง่ิ แวดล้อมทางกายภาพมอี ิทธพิ ลตอ่ กจิ กรรมของมนษุ ย์ ขณะเดียวกันกิจกรรมของมนุษยก์ ส็ ง่ ผลตอ่
ส่ิงแวดล้อมทางกายภาพ และกอ่ ใหเ้ กดิ ปญั หาการทำลายสง่ิ แวดล้อมในทวปี อเมริกาใต้
2. การจดั การทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดล้อมในทวีปอเมรกิ าใตจ้ ะชว่ ยใหม้ นุษย์อาศยั อยรู่ ่วมกบั ธรรมชาติ
ไดอ้ ย่างยั่งยนื
3. วกิ ฤตการณ์ทรพั ยากรและส่ิงแวดล้อมส่งผลกระทบตอ่ ภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก การจัดการทรพั ยากรและ
สิง่ แวดล้อมจึงต้องอาศัยความร่วมมือระหวา่ งประเทศเพือ่ การพัฒนาท่ียง่ั ยนื
5. คำถามหลัก (Big Question)
- หากป่าแอมะซอนหายไปจะเป็นอยา่ งไร
6. การร้เู ร่ืองภูมศิ าสตร์ (Geo-Literacy)
ความสามารถทางภูมิศาสตร์ กระบวนการทางภูมิศาสตร์ ทักษะทางภมู ศิ าสตร์
1. การสงั เกต
1. ความเขา้ ใจระบบธรรมชาติ 1. การต้งั คำถามเชิงภูมศิ าสตร์ 2. การแปลความข้อมลู ทางภมู ศิ าสตร์
3. การใชเ้ ทคนิคและเคร่ืองมือ
และมนุษย์ 2. การรวบรวมข้อมลู
ทางภมู ศิ าสตร์
2. การใหเ้ หตุผลทางภูมศิ าสตร์ 3. การจัดการข้อมูล 4. การคิดเชิงพนื้ ที่
5. การคดิ แบบองค์รวม
3. การตดั สนิ ใจอย่างเปน็ ระบบ 4. การวิเคราะหข์ ้อมูล 6. การใช้เทคโนโลยี
7. การใช้สถติ พิ น้ื ฐาน
5. การสรปุ เพอ่ื ตอบคำถาม
7. สมรรถนะสำคญั ของผเู้ รียนและคณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค์
สมรรถนะสำคัญของผ้เู รยี น คณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค์
1. ความสามารถในการสอ่ื สาร 1. ใฝ่เรยี นรู้
2. ความสามารถในการคิด 2. มุง่ ม่ันในการทำงาน
1) ทักษะการสำรวจค้นหา
2) ทักษะการรวบรวมข้อมูล
3) ทักษะการวิเคราะห์
3. ความสามารถในการใช้ทักษะชวี ติ
4. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี
8. กจิ กรรมการเรียนรู้
วิธสี อนแบบกระบวนการทางภูมศิ าสตร์ (Geographic Inquiry Process)
ชวั่ โมงที่ 1
ข้นั นำ
1. ครูแจ้งให้นักเรียนทราบถึงวิธีสอนแบบกระบวนการทางภูมิศาสตร์ (Geographic Inquiry Process) ชื่อ
เรื่อง
ทจ่ี ะเรียนรู้ จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ และผลการเรยี นรู้
2. ครแู ละนกั เรียนรว่ มกันทบทวนความรู้เก่ยี วกบั ลกั ษณะทางกายภาพและภัยพิบตั ิและแนวทางการจัดการ
ในทวปี อเมริกาใตท้ ไ่ี ด้ศกึ ษาเม่ือช่วั โมงทผ่ี า่ นมา
3. ครูให้นักเรียนรว่ มกนั อภิปรายแผนภูมิแสดงพน้ื ที่ปา่ ไม้ในแต่ละภมู ิภาค จากหนงั สอื เรียนสงั คมศึกษาฯ ม.3
แลว้ เชือ่ มโยงกับปญั หาทรัพยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดลอ้ มในทวปี อเมริกาใต้ โดยครแู นะนำเพิม่ เติม
4. ครูใชก้ ิจกรรม “หมอดูคู่หมอเดา” เพ่ือกระตนุ้ ความสนใจ/กระตุ้นความคิดเกี่ยวกบั ปญั หาทรัพยากร
ธรรมชาติและสงิ่ แวดล้อมในทวีปอเมริกาใต้ และเปน็ การนำเขา้ สูก่ ารเรยี น โดยครนู ำสถานการณป์ ัญหา
ทรัพยากรธรรมชาติและส่งิ แวดลอ้ มในปจั จุบนั มาให้นักเรยี นวเิ คราะห์และทายตวั เลขที่เก่ียวขอ้ ง โดยบอก
ว่า
"มากกว่า" หรือ "นอ้ ยกวา่ " จำนวนตวั เลขท่คี รูกำหนด เช่น จำนวนสัตว์นำ้ ในทะเลทีต่ ้องตายเพราะขยะ
พลาสตกิ ในแตล่ ะปี (100,000 ตัว) หลายทศวรรษผา่ นมาพลาสตกิ ถูกผลิตข้ึนมากเท่าใด (8,300 ลา้ นตนั )
ประเทศไทยผลิตขวดน้ำดมื่ พลาสติก ในปี พ.ศ. 2560มากเทา่ ใด (185,000 ตัน) และอภิปรายข้อมลู รว่ มกัน
ขน้ั สอน
ขน้ั ที่ 1 การตั้งคำถามเชงิ ภูมศิ าสตร์
1. ครกู ระต้นุ ให้นักเรียนเชอื่ มโยงปญั หาทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดล้อมในทวปี อเมริกาใตจ้ าก
กจิ กรรม “หมอดูคู่หมอเดา” จากขั้นนำท่ีผ่านมา แล้วตั้งประเดน็ คำถามต่อยอดเพิม่ เติมเพื่อกระตุน้
และเชอื่ มโยงใหน้ ักเรียนตั้งประเด็นคำถามทางภมู ิศาสตรเ์ ก่ียวกบั ปญั หาทรัพยากรธรรมชาตแิ ละ
สงิ่ แวดล้อมในทวปี อเมริกาใต้ เช่น
• การลดลงของพ้ืนที่ปา่ แอมะซอนกับพนื้ ทปี่ ่าในประเทศไทยมีปจั จัยสาเหตุหรอื ผลกระทบที่
เหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร
2. ครูให้นักเรยี นรว่ มกันต้ังประเดน็ คำถามทางภูมศิ าสตรเ์ ก่ยี วกบั ปญั หาทรัพยากรธรรมชาตแิ ละ
สิง่ แวดลอ้ ม
และแนวทางการจัดการในทวีปอเมรกิ าใต้ เพ่ือค้นหาคำตอบ เชน่
1) ปัญหาทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดลอ้ มในทวีปอเมรกิ าใต้แตล่ ะประเภทมีสาเหตุท่ีเหมือน
หรอื แตกต่างกันอยา่ งไร
2) ลกั ษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาใต้ สง่ ผลต่อการเกิดปัญหาทรพั ยากรธรรมชาติและ
ส่งิ แวดลอ้ มอยา่ งไร
3) แนวทางการจัดการปัญหาทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดลอ้ มท่ียง่ั ยนื สามารถทำได้อยา่ งไร
4) ความร่วมมอื ระหว่างประเทศท่มี ผี ลต่อการจัดการปญั หาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ มใน
ทวปี อเมริกาใตเ้ ป็นอยา่ งไร
3. ครอู าจให้นกั เรยี นร่วมกันอภิปรายขอ้ คำถาม Geo Question จากหนงั สอื เรยี นสังคมศึกษาฯ ม.3
เกีย่ วกับปัจจยั ท่ีทำให้เกดิ ปญั หาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ มในทวปี อเมริกาใต้ โดยครูแนะนำ
เพ่มิ เตมิ
ข้ันที่ 2 การรวบรวมข้อมูล
1. ครูแบ่งกลุ่มออกเป็น 6 กลุ่มเพื่อร่วมกันสืบค้น และเช่ือมโยงข้อมูลประกอบการใช้เครื่องมือทาง
ภมู ิศาสตร์ เก่ียวกับปัญหาทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อมในทวีปอเมริกาใต้ตลอดจนแนวทางการ
จัดการและ
ความรว่ มมือในการแก้ปัญหาทรพั ยากรธรรมชาติและส่งิ แวดล้อมในทวปี อเมริกาใต้ทย่ี ่ังยืน โดยให้
รับผดิ ชอบปัญหาละ 2 กล่มุ ดงั นี้
• ปญั หาการลดลงของพ้ืนทีป่ า่ ฝน
• ปญั หาความเสอื่ มโทรมของทรัพยากรดนิ
• ปัญหาสิ่งแวดลอ้ มเป็นพิษ
โดยจากประเด็นคำถามทางภูมิศาสตร์ในข้ันที่ 1 ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันสืบค้นข้อมูล
ประกอบการ
ใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ หนงั สือเรียนสังคมศึกษาฯ ม.3 หรือแหล่งเรยี นรู้อน่ื ๆ รวมทง้ั แตล่ ะกลมุ่
จะต้องศกึ ษาและตอบประเดน็ คำถามทางภมู ิศาสตร์จากข้ันท่ี 1 ดว้ ย
2. ครูอาจแนะนำแหล่งข้อมลู สารสนเทศทนี่ า่ เชื่อถอื ข่าวท่เี กยี่ วกบั สถานการณ์ปญั หาทรัพยากรธรรมชาติ
และสิ่งแวดล้อมในทวปี อเมรกิ าใต้ตลอดจนแนวทางการจัดการ หรือจากหนังสือเรยี นสังคมศึกษาฯ ม.3
ประกอบการศึกษาและรวบรวมขอ้ มลู เพม่ิ เติม
ช่วั โมงที่ 2
ข้นั ท่ี 3 การจัดการข้อมลู
1. สมาชกิ แต่ละคนในกลมุ่ นำขอ้ มลู ทต่ี นได้จากการรวบรวม มาอธิบายแลกเปลย่ี นความรรู้ ะหวา่ งกนั
2. สมาชกิ ในกลุ่มช่วยกันคัดเลอื กข้อมลู ทีถ่ ูกต้อง นา่ เชอื่ ถือ และจดั การคดั แยกข้อมูลท่ไี ม่จำเปน็ ออก
ขัน้ ท่ี 4 การวเิ คราะหแ์ ละแปลผลข้อมูล
1. นักเรียนแตล่ ะกลมุ่ วเิ คราะหข์ ้อมลู รว่ มกนั จากนั้นสมาชกิ แต่ละกลุ่มรว่ มกนั ตรวจสอบความถูกต้อง
ของข้อมลู
2. ครอู าจให้นักเรยี นร่วมกันวิเคราะหแ์ ละอภปิ รายข้อคำถาม Geo Question จากหนงั สอื เรียน
สังคมศึกษาฯ ม.3 เกี่ยวกับแนวทางการจดั การปัญหาทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อมในทวีป
อเมรกิ าใต้ ประกอบการวิเคราะหแ์ ละแปลผลข้อมลู เพิ่มเตมิ
3. ครใู หน้ ักเรียนแตล่ ะกล่มุ เช่ือมโยงและนำเสนอข้อมลู เป็นแผนผังประกอบบตั รภาพท่ีครูเตรยี มมา พร้อม
ทงั้ เสนอแนวทางการจัดการทยี่ งั่ ยนื เพ่ิมเตมิ และอภปิ รายรว่ มกัน โดยครแู นะนำเช่ือมโยงให้นักเรยี นเห็น
ความสำคญั ของสถานการณป์ ัญหาทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดลอ้ มทเี่ กิดขึน้ ในปัจจบุ ัน
4. ครถู ามคำถามเพื่อใหน้ กั เรียนไดว้ เิ คราะห์ขอ้ มลู เพ่มิ เตมิ เชน่
1) ปัญหาส่ิงแวดล้อมเป็นพิษในทวีปอเมริกาใต้เกิดจากสาเหตุใด และเก่ียวข้องกับมลพิษทางด้าน
ใดบ้าง
(แนวตอบ การเพม่ิ ขึ้นของประชากรและความต้องการท่ีจะพัฒนาเศรษฐกจิ ใหข้ ยายตวั มากขึน้
ซงึ่ ปญั หามลพษิ ที่สำคญั ประกอบดว้ ยมลพษิ ทางอากาศ ทางเสยี ง ทางน้ำ ขยะมูลฝอยและสิ่งปฏกิ ลู )
2) อนสุ ญั ญาว่าดว้ ยความหลากหลายทางชวี ภาพ มีวัตถปุ ระสงค์เพ่ืออะไร
(แนวตอบ เพอื่ อนรุ กั ษค์ วามหลากหลายทางชีวภาพ การใชป้ ระโยชน์ขององค์ประกอบความ
หลากหลายทางชีวภาพอย่างย่ังยนื และแบง่ ปันผลประโยชนท์ ี่ได้จากการใช้ทรพั ยากรทางพนั ธุกรรม
อย่างยุตธิ รรมและเท่าเทยี มกนั )
3) อนสุ ญั ญาบาเซลมวี ตั ถปุ ระสงคอ์ ย่างไร
(แนวตอบ เพ่อื ควบคมุ การขนสง่ สารเคมอี นั ตรายขา้ มพรมแดนและควบคุมการกำจดั กากของเสยี
อนั ตราย โดยผลักดันจากประเทศตนไปสปู่ ระเทศอื่นอยา่ งผดิ กฎหมาย)
4) เพราะเหตุใดการเปล่ียนแปลงของสิ่งแวดล้อมท่ีเกิดขึ้นในทวีปอเมรกิ าใต้จึงมีผลกับประเทศไทย ท้ัง
ทอี่ ยหู่ ่างกันคนละซีกโลก ยกตวั อย่างผลกระทบท่เี กดิ ขึ้น
(แนวตอบ เป็นผลมาจากกระแสน้ำอนุ่ ไหลยอ้ นกลบั จากบริเวณศูนยส์ ตู รทางมหาสมทุ รแปซิฟิก
ตะวนั ตกไปทางมหาสมุทรแปซิฟกิ ตะวันออก เน่ืองจากลมคา้ อ่อนกำลงั ลง ส่งผลใหเ้ กิดผลกระทบต่อ
ภูมิอากาศในประเทศไทย)
5. นักเรยี นร่วมกนั วเิ คราะห์และเช่อื มโยงขอ้ มูลเพม่ิ เติมผา่ นการทำใบงานท่ี 13.7 เรอื่ ง ปญั หาทรัพยากร
ธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดลอ้ มและแนวทางการจดั การในทวปี อเมรกิ าเหนือ และร่วมกนั เฉลยคำตอบ โดยครู
แนะนำเพิม่ เติม
6. ครูใหน้ ักเรยี นทำแบบฝกึ สมรรถนะฯ ภมู ิศาสตร์ ม.3 เรื่อง ปัญหาทรพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม
และแนวทางการจดั การในทวปี อเมรกิ าใต้ เพ่ือเป็นการบ้านนำส่งครใู นชวั่ โมงต่อไป
ข้นั ที่ 5 การสรปุ เพ่อื ตอบคำถาม
1. นักเรยี นในชนั้ เรยี นรว่ มกนั สรปุ เกี่ยวกับปญั หาทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ้ มและแนวทางการ
จดั การในทวปี อเมรกิ าใต้
2. ครใู หส้ มาชิกในแตล่ ะกลุ่มช่วยกนั สรปุ สาระสำคญั เพือ่ ตอบคำถามเชงิ ภมู ิศาสตร์ โดยครูแนะนำเพิ่มเติม
3. ครูมอบหมายให้นกั เรยี นทำชนิ้ งาน/ภาระงาน (รวบยอด) การออกแบบและนำเสนอเกย่ี วกบั
ทวปี อเมรกิ าใต้
4. ให้นักเรยี นทำแบบวดั ฯ ภมู ิศาสตร์ ม.3 เร่ือง ทวปี อเมริกาใต้ เพ่ือทดสอบความรู้ทไี่ ดศ้ กึ ษามา
ข้นั สรปุ
ครูและนักเรยี นร่วมกนั สรุปความรู้เกยี่ วกบั ปัญหาทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดล้อมและแนวทางการจดั การใน
ทวีปอเมริกาใต้ ตลอดจนความสำคัญท่ีมีอทิ ธิพลต่อการศึกษาและการดำเนนิ ชวี ิต หรือใช้ PPT สรปุ สาระสำคัญของ
เนอื้ หา
ข้ันประเมนิ
1. ครูให้นกั เรียนทำแบบทดสอบหลงั เรียนหนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 13 เร่อื ง ทวีปอเมรกิ าใต้
2. ครปู ระเมนิ ผลโดยสงั เกตจากการตอบคำถาม การรว่ มกันทำงาน และการนำเสนอผลงานหน้าช้นั เรยี น
3. ครตู รวจสอบผลจากการทำใบงาน แบบฝึกฯ และแบบวัดฯ ภูมศิ าสตร์ ม.3
9. การวัดและประเมนิ ผล
รายการวดั วิธวี ัด เคร่อื งมือ เกณฑ์การประเมิน
9.1 การวดั และประเมนิ ผล - รอ้ ยละ 60 ผา่ นเกณฑ์
ระหว่างการจัดกิจกรรม - ระดับคุณภาพ 2
ผ่านเกณฑ์
การเรียนรู้ - ระดับคุณภาพ 2
ผ่านเกณฑ์
1) ใชเ้ ครือ่ งมอื ทางภมู ิศาสตร์ - ตรวจใบงานที่ 12.7 - ใบงานท่ี 12.7 - ระดับคุณภาพ 2
ผา่ นเกณฑ์
สืบคน้ วิเคราะห์ และ - ระดับคณุ ภาพ 2
ผ่านเกณฑ์
อภิปรายประเด็นปัญหาจาก
ปฏิสมั พนั ธร์ ะหว่าง
ส่งิ แวดลอ้ มทางกายภาพกบั
มนุษยท์ ส่ี ง่ ผลต่อการเกิด
ปัญหาทรพั ยากรธรรมชาติ
และสิง่ แวดลอ้ มและแนวทาง
การจัดการในทวปี อเมริกาใต้
2) การนำเสนอผลงาน - ประเมินการนำเสนอ - แบบประเมิน
ผลงาน การนำเสนอผลงาน
3) พฤตกิ รรม - สงั เกตพฤติกรรม - แบบสงั เกตพฤติกรรม
การทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล
4) พฤตกิ รรม - สงั เกตพฤติกรรม - แบบสงั เกตพฤตกิ รรม
การทำงานกลุม่ การทำงานกลุ่ม การทำงานรายกลุ่ม
5) คุณลักษณะ - สังเกตการใฝ่เรยี นรู้ - แบบประเมคิ ุณลกั ษณะ
อันพงึ ประสงค์ และมุ่งม่นั ในการทำงาน อันพึงประสงค์
9.2 การวัดและประเมินผล - ตรวจแบบทดสอบ - แบบทดสอบก่อนเรยี น - ร้อยละ 60 ผา่ นเกณฑ์
หลงั เรียน ก่อนเรยี น
- แบบทดสอบหลงั เรยี น
หนว่ ยการเรียนรูท้ ี่ 13 - ประเมนิ การใช้ - แบบประเมินการใช้ - ระดับคณุ ภาพ 2
เร่อื ง ทวีปอเมริกาใต้
9.3 การรเู้ ร่ืองภมู ิศาสตร์
เครื่องมือทางภมู ิศาสตร์ เคร่อื งมือทางภูมิศาสตร์ ผ่านเกณฑ์
10. ส่ือ/แหลง่ การเรียนรู้
10.1 ส่อื การเรยี นรู้
1) หนงั สอื เรยี นสงั คมศึกษาฯ ม.3
2) แบบฝกึ สมรรถนะฯ ภมู ิศาสตร์ ม.3
3) แบบวดั ฯ ภูมศิ าสตร์ ม.3
4) หนังสอื ค้นควา้ เพมิ่ เติม
โครงการตำราวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์มูลนิธิ สอวน. 2557. ภมู ศิ าสตรก์ ายภาพ.
กรงุ เทพมหานคร : ด่านสทุ ธาการพมิ พ์.
คินเดอร์สลยี ์, ดอร์ลงิ ก์. 2553. แผนที่โลก ฉบบั สมบูรณแ์ ละทันสมัยท่ีสดุ . แปลโดย นชุ นาฏ
เนตรประเสรฐิ ศร.ี กรุงเทพมหานคร : นานมีบคุ๊ สพ์ ับลเิ คชั่นส์.
ราชบณั ฑิตยสถาน. 2549. พจนานกุ รมศัพทภ์ ูมิศาสตร์ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. พิมพ์ครงั้ ท่ี 4
(แก้ไขเพ่ิมเติม). กรุงเทพมหานคร : ราชบัณฑิตยสถาน.
สิริพร เกรยี งไกรเพชร และคณะ. 2559. ภูมิศาสตร์เทคนิค. กรุงเทพมหานคร : ดา่ นสทุ ธา
การพมิ พ.์
สำนกั งานพฒั นาเทคโนโลยีอวกาศและภูมสิ ารสนเทศ (องค์การมหาชน). 2552. ตำราเทคโนโลยี
อวกาศและภูมิสารสนเทศ. กรุงเทพมหานคร : อมั รนิ ทร์พรินต้ิงแอนด์พบั ลิชชิ่ง.
5) เคร่ืองมือทางภมู ศิ าสตร์ ไดแ้ ก่ แผนท่ี เข็มทิศ รปู ถา่ ยทางอากาศ ภาพจากดาวเทียม
และเครอ่ื งมืออื่น ๆ
6) ใบงานที่ 13.7 เรอ่ื ง ปัญหาทรัพยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดลอ้ มและแนวทางการจดั การในทวีป
อเมรกิ าใต้
10.2 แหล่งการเรียนรู้
1) ห้องสมุด
2) แหล่งข้อมลู สารสนเทศ
- https://www.gistda.or.th
- https://www.rtsd.mi.th/main/language/th/
- https://www.nationalgeographic.org
ใบงานที่ 12.7
เรื่อง ปัญหาทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดล้อมและแนวทางการจัดการในทวีปอเมรกิ าใต้
คำชแี้ จง : ให้นกั เรยี นสบื ค้นและวเิ คราะห์ขา่ วปญั หาทรัพยากรและส่ิงแวดล้อมในทวีปอเมริกาใต้ แล้วตอบคำถาม
ตามประเดน็ ทีก่ ำหนด
สถานการณ์ข่าว
ท่ีมา :
1. ข่าวนเ้ี ก่ยี วข้องกับปญั หาทรพั ยากรและสง่ิ แวดลอ้ มในทวปี อเมริกาใต้ในดา้ นใด
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2. ปญั หานมี้ สี าเหตุเกิดจากสิง่ ใด
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
3. ปัญหานสี้ ่งผลกระทบอย่างไร
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
4. แนวทางการจัดการหรอื ความรว่ มมอื ระหว่างประเทศในการจดั การปญั หาทรัพยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดล้อมใน
ทวปี อเมริกาใต้ตามขา่ ว ควรมีแนวทางการจัดการอย่างไร
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
เฉลย
ใบงานที่ 12.7
เรอ่ื ง ปญั หาทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ มและแนวทางการจดั การในทวีปอเมริกาใต้
คำชแ้ี จง : ให้นกั เรียนสบื คน้ และวเิ คราะห์ข่าวปญั หาทรัพยากรและสง่ิ แวดล้อมในทวีปอเมริกาใต้ แลว้ ตอบคำถาม
ตามประเด็นทก่ี ำหนด
สถานการณ์ข่าว
ท่ีมา :
1. ขา่ วน้ีเกย่ี วข้องกบั ปญั หาทรัพยากรและส่งิ แวดล้อมในทวปี อเมริกาใต้ในดา้ นใด
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2. ปัญหานม้ี สี าเหตุเกดิ จากส่ิงใด
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
3. ปัญหานี้ส่งผลกระทบอยา่ งไร
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
4. แนวทางการจดั การหรือความร่วมมอื ระหว่างประเทศในการจดั การปัญหาทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อมใน
ทวีปอเมริกาใตต้ ามขา่ ว ควรมีแนวทางการจดั การอย่างไร
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
(เฉลยคำตอบตามดุลยพินิจของผสู้ อน)
ช้นิ งาน/ภาระงานรวบยอด
กิจกรรม การออกแบบการนำเสนอเกี่ยวกับทวปี อเมริกาใต้
คำชแ้ี จง : นกั เรียนร่วมกนั ศึกษา สืบคน้ วเิ คราะห์ และอภิปรายสรุปความรู้เกย่ี วกับทวีปอเมริกาใต้ โดยใช้เครอื่ งมือ
ทางภูมศิ าสตร์ นำเสนอในรูปแบบ PowerPoint presentation ตามความคดิ สร้างสรรค์ของนักเรยี น
ให้ครอบคลุมตามประเดน็ ทกี่ ำหนด ดงั น้ี
1. ทำเลทต่ี ัง้ ขนาด อาณาเขต และลักษณะภมู ิประเทศของทวีปอเมริกาใต้
2. ลักษณะภูมิอากาศและพชื พรรณธรรมชาติของทวปี อเมรกิ าใต้
3. ลกั ษณะทรพั ยากรธรรมชาตขิ องทวีปอเมรกิ าใต้
4. ลกั ษณะประชากร สังคมและวัฒนธรรมของทวปี อเมรกิ าใต้
5. ลักษณะเศรษฐกิจของทวปี อเมริกาใต้
6. ภัยพบิ ัตแิ ละแนวทางการจัดการของทวีปอเมรกิ าใต้
7. ปัญหาทรพั ยากรธรรมชาติและส่งิ แวดลอ้ มและแนวทางการจดั การของทวีปอเมรกิ าใต้
แบบประเมินการรู้เรอื่ งภมู ิศาสตร์
กิจกรรม การออกแบบการนำเสนอเกีย่ วกับทวีปอเมริกาใต้
ส 5.1 ม.3/1 วเิ คราะห์ลกั ษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาเหนอื และทวปี อเมริกาใต้ โดยเลอื กใชแ้ ผนทีjเฉพาะเร่อื งและเครอ่ื งมือ
ทางภูมิศาสตรส์ ืบคน้ ข้อมูล
ม.3/2 วเิ คราะห์สาเหตุการเกดิ ภยั พิบตั ิและผลกระทบในทวปี อเมรกิ าเหนือและทวีปอเมรกิ าใต้
ส 5.2 ม.3/1 สำรวจและระบทุ ำเลท่ีตั้งของกิจกรรมทางเศรษฐกจิ และสงั คมในทวปี อเมริกาเหนือและทวีปอเมรกิ าใต้
ม.3/2 วเิ คราะหป์ จั จยั ทางกายภาพและปัจจยั ทางสังคมทส่ี ่งผลตอ่ ทำเลท่ีตั้งของกิจกรรมทางเศรษฐกจิ และสังคมในทวีป
อเมรกิ าเหนอื และทวีปอเมริกาใต้
ม.3/3 สบื ค้น อภิปรายประเด็นปัญหาจากปฏสิ ัมพันธ์ระหว่างส่ิงแวดล้อมทางกายภาพกับมนษุ ย์ที่เกิดข้นึ ในทวปี อเมริกาเหนอื
และทวปี อเมริกาใต้
ม.3/4 วเิ คราะห์แนวทางการจัดการภัยพิบัตแิ ละการจัดการทรัพยากรและสิง่ แวดลอ้ มในทวีปอเมรกิ าเหนอื และทวปี อเมรกิ าใต้
ทย่ี ่งั ยนื
ม.3/5 ระบคุ วามร่วมมือระหว่างประเทศท่มี ีผลต่อการจัดการทรัพยากรและสิ่งแวดลอ้ ม
รายการประเมนิ ดีมาก เกณฑ์การประเมิน ปรบั ปรงุ ระดับ
(4) ดี พอใช้ (1) คุณภาพ
(3) (2)
1. ความสามารถ การแสดงความสมั พนั ธ์ การแสดงความสมั พันธ์ การแสดงความสมั พนั ธ์ การแสดงความสมั พันธ์
ทางภูมิศาสตร์ ระหวา่ งลกั ษณะกายภาพ ระหวา่ งลกั ษณะกายภาพ ระหว่างลกั ษณะกายภาพ ระหว่างลักษณะกายภาพ ดมี าก
กับมนุษย์ของทวปี กบั มนษุ ย์ของทวีป กบั มนุษย์ของทวีป กบั มนุษย์ของทวีป
อเมริกาใตบ้ นพ้นื ฐานการ อเมริกาใต้บนพ้ืนฐานการ อเมริกาใตบ้ นพื้นฐานการ อเมรกิ าใต้บนพ้นื ฐานการ
เชือ่ มโยงอย่างมเี หตุผลได้ เช่ือมโยงอย่างมีเหตุผลได้ เช่อื มโยงอยา่ งมีเหตุผลได้ เชือ่ มโยงอยา่ งมี ดี
ถูกตอ้ งครบ ถูกตอ้ งเปน็ ส่วนใหญ่ ถกู ตอ้ งเป็นบางสว่ น เหตผุ ลได้แตไ่ มถ่ กู ต้อง
ทุกขน้ั ตอน
2. กระบวนการ ดำเนนิ การตามกระบวนการ ดำเนนิ การตามกระบวนการ ดำเนินการตามกระบวนการ ดำเนินการตาม พอใช้
ทางภมู ศิ าสตร์ ทางภูมิศาสตรไ์ ดถ้ กู ต้อง ทางภูมิศาสตรไ์ ดถ้ ูกต้อง ทางภูมศิ าสตรไ์ ดถ้ ูกต้องแต่ กระบวนการทาง
และครบทุกข้นั ตอน และเปน็ ไปตามข้นั ตอน ไมค่ รบทุกขั้นตอน ภูมิศาสตรไ์ ดถ้ กู ต้อง
ส่วนใหญ่ บางสว่ นแตไ่ ม่เปน็ ไปตาม ปรับปรงุ
ขั้นตอน
3. ทกั ษะทาง ใชเ้ คร่ืองมือทางภูมศิ าสตร์ ใช้เครอ่ื งมือทางภมู ิศาสตร์ ใชเ้ คร่ืองมือทางภมู ศิ าสตร์ ใชเ้ ครือ่ งมือทางภูมศิ าสตร์
ภูมศิ าสตร์ สืบค้นและแปลความ สืบค้นและแปลความ สบื ค้นและแปลความ สืบค้นและแปลความ
เกีย่ วกับทวีปอเมริกาใต้ เกีย่ วกับทวปี อเมรกิ าใต้ เก่ยี วกับทวีปอเมริกาใต้ เก่ยี วกับทวีป
ได้ถกู ตอ้ ง ได้ถกู ตอ้ งเป็นส่วนใหญ่ ไดถ้ ูกต้องเปน็ บางสว่ น อเมริกาใตไ้ ด้แตไ่ มถ่ กู ต้อง
เกณฑก์ ารตดั สนิ คุณภาพ
ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ
9-12 ดี
6-8 พอใช้
ตำ่ กว่า 6 ปรับปรงุ
แบบประเมินการนำเสนอผลงาน
คำชแ้ี จง : ให้ผู้สอนประเมินผลการนำเสนอผลงานของนักเรียนตามรายการ แลว้ ขีด ✓ลงในชอ่ งที่
ตรงกบั ระดบั คะแนน
ลำดับท่ี รายการประเมิน ระดบั คะแนน 1
32
1 ความถูกตอ้ งของเนอ้ื หา
2 การลำดับข้นั ตอนของเร่ือง
3 วธิ กี ารนำเสนอผลงานอยา่ งสร้างสรรค์
4 การใช้เทคโนโลยีในการนำเสนอ
5 การมีส่วนรว่ มของสมาชกิ ในกลมุ่
รวม
ลงชือ่ ...................................................ผปู้ ระเมนิ
............./................./................
เกณฑ์การใหค้ ะแนน ให้ 3 คะแนน
ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมนิ สมบูรณช์ ัดเจน ให้ 2 คะแนน
ผลงานหรือพฤตกิ รรมสอดคล้องกับรายการประเมนิ เปน็ ส่วนใหญ่ ให้ 1 คะแนน
ผลงานหรอื พฤตกิ รรมสอดคล้องกบั รายการประเมินบางส่วน
เกณฑก์ ารตดั สินคณุ ภาพ
ชว่ งคะแนน ระดับคณุ ภาพ
12-15 ดี
8-11 พอใช้
ต่ำกวา่ 8 ปรบั ปรุง
แบบสังเกตพฤตกิ รรมการทำงานรายบุคคล
คำชแ้ี จง : ให้ผู้สอนสงั เกตพฤตกิ รรมของนกั เรยี นในระหว่างเรยี นและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ✓ลงในชอ่ งท่ี
ตรงกับระดับคะแนน
ลำดบั ที่ รายการประเมนิ ระดบั คะแนน
321
1 การแสดงความคิดเห็น
2 การยอมรับฟงั ความคิดเหน็ ของผูอ้ น่ื
3 การทำงานตามหนา้ ท่ีทีไ่ ด้รับมอบหมาย
4 ความมีนำ้ ใจ
5 การตรงต่อเวลา
รวม
ลงช่อื ...................................................ผปู้ ระเมนิ
.............../.................../............
เกณฑก์ ารให้คะแนน ให้ 3 คะแนน
ปฏิบตั หิ รอื แสดงพฤติกรรมอย่างสมำ่ เสมอ ให้ 2 คะแนน
ปฏบิ ัตหิ รือแสดงพฤตกิ รรมบ่อยครง้ั ให้ 1 คะแนน
ปฏิบตั ิหรอื แสดงพฤติกรรมบางคร้ัง
เกณฑ์การตดั สนิ คณุ ภาพ
ชว่ งคะแนน ระดบั คุณภาพ
12-15 ดี
8-11 พอใช้
ต่ำกว่า 8 ปรบั ปรุง
แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการทำงานกล่มุ
คำชี้แจง : ให้ผสู้ อนสงั เกตพฤตกิ รรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรยี น แล้วขีด ✓ลงในชอ่ งท่ี
ตรงกับระดบั คะแนน
การมี
ลำดับท่ี ช่อื –สกลุ การแสดง การยอมรบั การทำงาน ความมี สว่ นร่วมใน รวม
ของนกั เรียน ความ ฟงั คนอ่ืน ตามท่ีได้รบั น้ำใจ การ 15
คิดเหน็ มอบหมาย คะแนน
ปรับปรุง
ผลงานกลุ่ม
321321321321321
เกณฑ์การใหค้ ะแนน ลงชือ่ ...................................................ผปู้ ระเมนิ
ปฏบิ ัติหรือแสดงพฤตกิ รรมอย่างสมำ่ เสมอ ................./.................../.............
ปฏิบัติหรอื แสดงพฤติกรรมบ่อยครง้ั
ปฏิบตั ิหรอื แสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ 3 คะแนน
ให้ 2 คะแนน
ให้ 1 คะแนน
เกณฑก์ ารตัดสินคณุ ภาพ
ชว่ งคะแนน ระดับคณุ ภาพ
12-15 ดี
8-11 พอใช้
ตำ่ กว่า 8 ปรบั ปรุง