รวมเล่ม-แผนการสอนสังคมศึกษา ม.3

นาธาน รชิ าร์ต แมนด้า ซารา่ และโจอ้ี เป็นนักศึกษาทต่ี ้องการศึกษาเกย่ี วกบั พชื พรรณธรรมชาติของ
ทวีปอเมริกาเหนือ ตามเขตภูมิอากาศที่แตกต่างกัน โดยพวกเขาต้องคัดเลือกแผนท่ีและรูปภาพ เพ่ือแบ่งกันศึกษา
ลกั ษณะภมู ิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติ ตามข้อความดงั นี้

นาธาน ศึกษาลักษณะภูมิอากาศท่ีได้รับความชื้นจากอิทธิพลของมวลอากาศภาคพื้นสมุทร มีอากาศ
หนาวเย็น จนทำให้นำ้ ใตด้ นิ ในระดับต้ืนกลายเปน็ น้ำแขง็ มพี ชื พรรณธรรมชาติ เช่น มอสส์ ไลเคน และหญ้าบางชนดิ
แ ส ด งว่ า น าธ า น ได้ ศึ ก ษ าลั ก ษ ณ ะ ภู มิ อ า ก าศ แ บ บ ………ท…ุน…ด…ร…า …………………… เข า จึ งค ว ร ใช้ แ ผ น ที่
หมายเลข…………3…….. และใช้รูปภาพหมายเลข………2………..

ริชาร์ต ศึกษาลักษณะภูมิอากาศที่มีปริมาณฝนรายปีต่ำกว่า 250 มิลลิเมตร โดยพบในเขตร้อนใน
ประเทศเม็กซิโกและดินแดนบางส่วนของสหรัฐอเมริกา ซ่ึงมีพืชท่ีสามารถเจริญเติบโตได้น้อย และไม่พบพืชยืนต้น
ขนาดใหญ่ แสดงว่าริชาร์ตได้ศึกษาลักษณะภูมิอากาศแบบ………………ท…ะ…เล…ท…รา…ย…………….… เขาจึงควรใช้แผนท่ี
หมายเลข…………2 …….. และใช้รปู ภาพหมายเลข…………3……..

แมนด้า ศึกษาลักษณะภูมิอากาศที่มีปริมาณฝนสูง เฉลี่ยเกิน 60 มิลลิเมตรต่อเดือน จากฝนท่ีเกิดจาก
การพาความร้อนและฝนภูเขาจากลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ โดยเป็นเขตที่พืชพรรณธรรมชาติสามารถ
เจ ริ ญ เติ บ โ ต ได้ ดี ซึ่ ง มี ท้ั ง แ บ บ ใบ เขี ย ว แ ล ะ ไม่ ผ ลั ด ใบ แ ส ด ง ว่ า แ ม น ด้ า ได้ ศึ ก ษ า ลั ก ษ ณ ะ
ภู มิ อ าก าศ ……แ…ถ…บ…ศ.นู.…ย…์สตู…ร………………….… เธ อ จึ งค ว ร ใช้ แ ผ น ที่ ห ม าย เล ข …………1 …….. แ ล ะ ใช้ รู ป ภ า พ
หมายเลข………4………..

ซาร่า ศึกษาลักษณะภูมิอากาศที่มีอากาศแห้งในช่วงฤดูร้อน และมีฝนตกหนักในช่วงฤดูหนาว บริเวณ
ชายฝั่งตะวันตกของรัฐออริกอน และรัฐแคลิฟอร์เนียของสหรัฐอเมริกา โดยส่วนมากพบพันธุ์ไม้เป็นพืชใบหนาและ
ผิวมัน เช่น ส้ม มะกอก ไม้หนาม แสดงว่าซาร่าได้ศึกษาลักษณะภูมิอากาศแบบ…………เ…ม.ด.…เิ ต…อ…ร…์เร…เน…ยี …น……….… เธอ
จงึ ควรใชแ้ ผนทห่ี มายเลข……5………….. และใชร้ ปู ภาพหมายเลข………4………..

โจอี้ ศึกษาลักษณะภูมิอากาศบริเวณท่ีมีอุณหภูมิแตกต่างกันมาก และมีอากาศหนาวจัดบนภูเขาสูง
รวมถึงมีหิมะปกคลุม พบพืชพรรณธรรมชาติเป็นไม้ใหญ่ เช่น เมเปิ้ล โอ๊ก สปรูซ แสดงว่าโจอ้ีได้ศึกษาลักษณะ
ภูมิอากาศ……………หน..…าว…ภ…าค…พ…ืน้ …ท…ว…ปี …แบ…บ…ท…ส่ี .…ูง .…….… เขาจึงควรใช้แผนท่ีหมายเลข…………1…….. และใช้รูปภาพ
หมายเลข………5………..

หนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ 11 ทวีปอเมรกิ าเหนือ

แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 3

ลกั ษณะทลกัรัพษยณาะกทรว่ัธไรปรมขชองาทตขิวีปองเอทเวชีปยี อ(เ1ม)รกิ าเหนอื เวลเาวล4าช2ว่ั โชมั่วงโมง

1. มาตรฐานการเรยี นร/ู้ ตวั ชว้ี ดั

1.1 ตัวชี้วดั
ส 5.1 เขา้ ใจลกั ษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธ์ของสรรพส่ิงซึ่งมีผลตอ่ กนั ใช้แผนที่
และเครื่องมอื ทางภมู ศิ าสตรใ์ นการคน้ หา วิเคราะห์ และสรปุ ขอ้ มูลตามกระบวนการทาง
ภมู ิศาสตร์ ตลอดจนใชภ้ ูมสิ ารสนเทศอยา่ งมีประสิทธภิ าพ
ม.3/1 วเิ คราะหล์ ักษณะทางกายภาพของทวปี อเมรกิ าเหนือและทวีปอเมริกาใต้ โดยเลือกใช้แผน

ที่
เฉพาะเรอื่ งและเคร่ืองมือทางภูมศิ าสตร์สบื คน้ ข้อมลู

2. จุดประสงคก์ ารเรียนรู้

1. วิเคราะห์ลักษณะทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาเหนอื ได้ (K)
2. ใช้เครือ่ งมือทางภมู ิศาสตร์สบื คน้ ข้อมลู เกีย่ วกบั ลักษณะทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมรกิ าเหนือได้ (P)
3. เห็นคณุ ค่าของการศึกษาเก่ยี วกบั ลักษณะทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาเหนอื เพ่ิมมากขน้ึ (A)

3. สาระการเรยี นรู้ สาระการเรียนร้ทู อ้ งถ่นิ สาระการเรียนร้จู ากสอ่ื
(พจิ ารณาตามหลกั สูตร - ลักษณะทางกายภาพของ
สาระการเรียนรแู้ กนกลาง
- ทีต่ งั้ ขนาด และอาณาเขตของ สถานศกึ ษา) ทวปี อเมรกิ าเหนือ
• ลักษณะทรัพยากรธรรมชาติ
ทวีปอเมรกิ าเหนือและทวีป
อเมริกาใต้ •
- การเลอื กใช้แผนที่เฉพาะเรื่องและ
เคร่ืองมือทางภมู ิศาสตร์ สบื คน้
ข้อมลู ลกั ษณะทางกายภาพของ
ทวีปอเมริกาเหนือและทวีป
อเมริกาใต้

4. มโนทัศน์สำคญั (Key Concept)

- เคร่อื งมอื ทางภูมิศาสตรส์ ามารถนำไปใช้ในการสืบค้นข้อมูล เพื่อวเิ คราะห์ถงึ ลกั ษณะทรัพยากรธรรมชาติ
ของทวีปอเมรกิ าเหนือ

5. คำถามหลัก (Big Question)

- ทรพั ยากรธรรมชาติส่งผลตอ่ การพัฒนาของทวปี อเมรกิ าเหนืออยา่ งไร

6. การรู้เรื่องภมู ิศาสตร์ (Geo-Literacy)

ความสามารถทางภมู ิศาสตร์ กระบวนการทางภูมศิ าสตร์ ทักษะทางภมู ศิ าสตร์
1. การสงั เกต
- การให้เหตผุ ลทางภมู ศิ าสตร์ 1. การตง้ั คำถามเชงิ ภูมศิ าสตร์ 2. การแปลความข้อมูลทางภมู ศิ าสตร์
3. การคิดเชงิ พนื้ ท่ี
2. การรวบรวมข้อมูล 4. การคิดแบบองคร์ วม
5. การใช้เทคโนโลยี
3. การจดั การข้อมูล

4. การวิเคราะห์ข้อมลู

5. การสรุปเพื่อตอบคำถาม

7. สมรรถนะสำคญั ของผู้เรยี นและคณุ ลักษณะอันพึงประสงค์

สมรรถนะสำคัญของผู้เรยี น คณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค์

1. ความสามารถในการสอื่ สาร 1. ใฝ่เรยี นรู้

2. ความสามารถในการคดิ 2. มุ่งม่นั ในการทำงาน

1) ทกั ษะการสำรวจค้นหา

2) ทักษะการรวบรวมข้อมูล

3) ทักษะการวิเคราะห์

3. ความสามารถในการใช้ทักษะชวี ิต

4. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี

8. กจิ กรรมการเรยี นรู้

 วิธีสอนแบบกระบวนการทางภมู ศิ าสตร์ (Geographic Inquiry Process)

ช่ัวโมงที่ 1

ข้ันนำ

1. ครูแจ้งให้นักเรียนทราบถึงวิธีสอนแบบกระบวนการทางภูมิศาสตร์ (Geographic Inquiry Process) ชื่อ
เร่ืองทจี่ ะเรียนรู้ จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ และผลการเรยี นรู้

2. ครแู ละนกั เรยี นร่วมกันทบทวนความร้เู กี่ยวกบั ลกั ษณะภมู อิ ากาศและพชื พรรณธรรมชาติของทวปี
อเมรกิ าเหนอื ท่ไี ดศ้ กึ ษาเม่อื ช่ัวโมงทีผ่ ่านมา

3. ครูใชก้ จิ กรรม “ตอ่ ความยาวสาวความยืด” เพอื่ กระตนุ้ ความสนใจ/กระตุ้นความคดิ เก่ยี วกบั ลกั ษณะ
ทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมรกิ าเหนอื เพื่อนำเขา้ สูก่ ารเรยี น โดยครูนำภาพสินคา้ ทมี่ าจากทวปี
อเมริกาเหนือ (เช่น ช็อกโกแลต ชีส เนยถ่ัว กาแฟ ต้นเมเปิล ฯลฯ) แล้วให้นักเรียนกลุ่มเดิม (จากชั่วโมง
ที่แล้ว) ร่วมกันอภิปรายว่าสินค้าดังกล่าวมีความเกี่ยวข้องกับทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาเหนือ
ใดบ้าง โดยกลุ่มใดที่เช่ือมโยงทรัพยากรธรรมชาติได้มากท่ีสุด จะเป็นผู้ชนะ จากนั้นครูสรุปผลกิจกรรมและ
เชื่อมโยงเขา้ ส่บู ทเรียน

ข้นั สอน

ข้นั ที่ 1 การตั้งคำถามเชิงภูมิศาสตร์
1. ครกู ระตุ้นใหน้ ักเรยี นเชื่อมโยงลักษณะทรัพยากรธรรมชาตขิ องทวปี อเมริกาเหนอื จากกิจกรรม
“ตอ่ ความยาวสาวความยืด” จากขั้นนำที่ผ่านมา แลว้ ตั้งประเดน็ คำถามต่อยอดเพิ่มเติมเพ่ือกระต้นุ และ
เชอื่ มโยงให้นักเรยี นตง้ั ประเดน็ คำถามทางภูมิศาสตรเ์ กีย่ วกบั ลกั ษณะทรพั ยากรธรรมชาติของทวีป
อเมริกาเหนือ ประกอบการใชเ้ ครือ่ งมือทางภูมศิ าสตร์ เช่น แผนท่ีแสดงระบบแมน่ ้ำของทวีปอเมริกา

เหนือจากหนงั สือเรยี นสงั คมศึกษาฯ ม.3 ตัวอย่างคำถามเช่น
• แม่น้ำแต่ละสายของทวปี อเมริกาเหนือมคี วามสมั พันธ์กนั หรือไม่
• ทำไมไอโฟนต้องใช้แร่เอิร์ท

2. ครใู ชเ้ ทคนิคการแบ่งกลมุ่ ตามความสนใจ โดยใหน้ ักเรยี น แต่ละคนเลือกภาพตวั อยา่ งท่ีเกย่ี วข้องกบั
ทรัพยากรธรรมชาติทวีปอเมรกิ าเหนอื ทค่ี รูเตรียมไว้ จำนวน 1 ใน 4 ภาพ เพ่อื แบ่งกลมุ่ ตามหัวขอ้
ทรัพยากรธรรมชาติทั้ง 4 ประเภท ซ่ึงได้แก่ (ครูดำเนินการเพ่ิมเติมเพื่อให้แต่ละกลุ่มมีจำนวนเท่า ๆ

กัน)
• แหล่งน้ำ
• แร่
• ดนิ
• ปา่ ไมแ้ ละสตั วป์ ่า

3. ใหน้ ักเรยี นแตล่ ะกลุม่ ร่วมกนั ตงั้ ประเดน็ คำถามทางภมู ิศาสตร์เกีย่ วกบั ลักษณะทรพั ยากรธรรมชาติของ
ทวีปอเมรกิ าเหนอื เพ่ือค้นหาคำตอบโดยครแู นะนำเพิ่มเติมเช่น
1) ลักษณะทรพั ยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาเหนอื มคี วามสมั พันธ์กับลกั ษณะภูมปิ ระเทศอย่างไร
2) ปัจจยั ใดบา้ งทีท่ ำให้ลักษณะทรพั ยากรธรรมชาติของทวปี อเมริกาเหนือแตล่ ะพ้นื ท่ีแตกตา่ งกัน
3) ทวปี อเมรกิ าเหนอื มลี กั ษณะทรัพยากรธรรมชาตทิ โี่ ดดเดน่ แตกตา่ งจากทวปี อื่นอยา่ งไร

4. ครอู าจใหน้ ักเรียนรว่ มกนั วเิ คราะหค์ ำถาม Geo Question จากหนังสือเรียนสงั คมศึกษาฯ ม.3
ประกอบการตง้ั คำถามทางภมู ศิ าสตรเ์ พ่ิมเตมิ

ขัน้ ที่ 2 การรวบรวมข้อมูล
1. ครใู ห้นกั เรยี นแตล่ ะกลมุ่ ร่วมกนั สืบค้นขอ้ มูลประกอบ การใชเ้ คร่ืองมือทางภูมศิ าสตรเ์ ก่ยี วกบั ลกั ษณะ
ทรพั ยากรธรรมชาตขิ องทวปี อเมรกิ าเหนอื โดยให้รับผิดชอบกลมุ่ ละ 1 ประเภทตามภาพ ไดแ้ ก่

• แหลง่ นำ้

• แร่

• ดนิ

• ป่าไมแ้ ละสัตว์ปา่
จากหนังสือเรยี นสังคมศึกษาฯ ม.3 หรอื แหล่งเรยี นรอู้ ืน่ ๆ เช่น หอ้ งสมดุ อนิ เทอรเ์ น็ต โดยขอ้ มูลของ
แต่ละกลุ่มจะต้องสามารถตอบคำถามทางภูมิศาสตร์และเช่ือมโยงได้วา่ เก่ียวขอ้ งกับภาพท่ีตนเลอื ก
อย่างไร
2. ครูอาจแนะนำแหลง่ ข้อมูลสารสนเทศที่นา่ เชือ่ ถือ ประกอบการศึกษาและรวบรวมข้อมลู เพม่ิ เติม

ช่วั โมงท่ี 2

ขั้นที่ 3 การจัดการขอ้ มูล
1. สมาชิกแตล่ ะคนในกลุ่มนำขอ้ มลู ทตี่ นไดจ้ ากการรวบรวม มาอธบิ ายแลกเปล่ียนความรู้ระหวา่ งกัน
2. สมาชกิ ในกล่มุ ช่วยกนั คัดเลือกขอ้ มลู ทีถ่ ูกต้อง นา่ เชื่อถือ และจัดการคดั แยกข้อมลู ท่ไี ม่จำเปน็ ออก

ขัน้ ที่ 4 การวเิ คราะห์และแปลผลขอ้ มูล
1. นกั เรยี นแตล่ ะกลมุ่ วเิ คราะห์และแปลผลข้อมลู รว่ มกนั จากนัน้ ครเู ตรียมแผนท่ีโครงร่างของทวปี
อเมริกาเหนือ หรือถ่ายเอกสารแผนที่จากหนังสือเรียนสังคมศึกษาฯ ม.3 เพื่อให้แต่ละกลุ่มนำเสนอ

ข้อมลู ทรพั ยากรธรรมชาติทกี่ ลุ่มตนเองรับผดิ ชอบประกอบการใชแ้ ผนที่
2. แต่ละกล่มุ นำแผนท่ีของตนเองมาจดั แสดงในรปู แบบ art gallary ทวั่ ทงั้ ห้องเรยี น และสง่ ตัวแทนหรอื
หมนุ เวียนกนั เพ่ือนำเสนอข้อมลู
3. สมาชกิ กลุม่ อนื่ ผลดั กันใหข้ อ้ คดิ เหน็ หรือข้อเสนอแนะเพ่มิ เติม ตลอดจนอภิปรายความรรู้ ว่ มกนั
4. ครูให้นกั เรียนแต่ละกลุ่มรว่ มกนั ทำใบงานท่ี 12.3 เรอ่ื ง ลกั ษณะทรัพยากรธรรมชาติของทวปี
อเมริกาเหนอื จากน้ันเฉลย วเิ คราะหแ์ ละแปลผลข้อมลู รว่ มกัน

5. ครูถามคำถามเพ่ือให้นักเรียนได้วิเคราะห์ข้อมูลเพ่ิมเติมเพ่ือต่อยอดประเด็นความคิด ตลอดจนการ
นำมาประยุกตใ์ ชใ้ นชีวิตประจำวัน ในประเดน็ เช่น

- เพราะเหตใุ ดทวปี อเมรกิ าเหนือแต่ละพน้ื ทจ่ี งึ มที รัพยากรไมเ่ หมือนกัน
(แนวตอบ เนื่องจากทวปี อเมริกาเหนือมขี นาดพื้นท่ีกว้างใหญ่ มีลักษณะภูมิประเทศและความ
หลากหลายทางชวี ภาพสูง ส่งผลใหท้ รพั ยากรธรรมชาตแิ ต่ละบรเิ วณมคี วามแตกต่างกันออกไป
ตามลักษณะภมู ปิ ระเทศและลกั ษณะภูมิอากาศ เชน่ บรเิ วณภูเขาไฟ มีหนิ และแร่จากภูเขาไฟ
จำนวนมาก เม่ือสลายตัวจึงกลายเปน็ ดนิ ทีอ่ ุดมสมบูรณ์)
6. ครมู อบหมายให้นกั เรยี นทำแบบฝกึ สมรรถนะฯ ภมู ิศาสตร์ ม.3 เรอื่ ง ลักษณะทรพั ยากรธรรมชาติ
ของทวีปอเมริกาเหนอื เพ่อื ทบทวนความรู้ความเขา้ ใจ เป็นการบ้านสง่ ครูในช่ัวโมงถดั ไป
ขัน้ ท่ี 5 การสรุปเพอ่ื ตอบคำถาม
1. นักเรยี นในช้ันเรียนร่วมกนั สรุปเกี่ยวกับลกั ษณะทรัพยากรธรรมชาตขิ องทวปี อเมริกาเหนอื
2. ครใู หส้ มาชิกในแตล่ ะกลุม่ ช่วยกันสรปุ สาระสำคญั เพ่อื ตอบคำถามเชงิ ภูมิศาสตร์ โดยครูแนะนำเพม่ิ เติม
3. ครูอาจถามคำถามปลายเปดิ หรอื ใหน้ กั เรียนดู PPT ทีแ่ สดงขอ้ มลู เกีย่ วกับลักษณะทรัพยากรธรรมชาติ
ของทวปี อเมรกิ าเหนือ เพื่อเป็นการสรปุ ความรู้เพ่มิ เตมิ

ขนั้ สรปุ

ครูและนักเรยี นร่วมกนั สรุปความร้เู ก่ยี วกับลักษณะทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาเหนือ ตลอดจน
ความสำคัญท่ีมอี ิทธิพลต่อการดำเนินชวี ิตประจำวัน หรือใช้ PPT สรุปสาระสำคัญของเนื้อหา

ขน้ั ประเมิน

1. ครปู ระเมินผลโดยสงั เกตจากการตอบคำถาม การรว่ มกันทำงาน และการนำเสนอผลงานหนา้ ชัน้ เรยี น
2. ครูตรวจสอบผลจากการทำใบงาน และแบบฝึกสมรรถนะฯ ภมู ศิ าสตร์ ม.3

9. การวัดและประเมินผล

รายการวัด วธิ ีวดั เครื่องมอื เกณฑก์ ารประเมิน

9.1 การวัดและประเมินผล

ระหว่างการจดั กจิ กรรม

การเรยี นรู้

1) ใชเ้ ครื่องมือทางภูมิศาสตร์ - ตรวจใบงานท่ี 11.3 - ใบงานที่ 11.3 - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์

สบื ค้นและวเิ คราะห์ข้อมลู

เก่ยี วกับลกั ษณะทรัพยากร

ธรรมชาติของทวปี

อเมรกิ าเหนือได้

2) การนำเสนอผลงาน - ประเมนิ การนำเสนอ - แบบประเมนิ - ระดบั คุณภาพ 2

ผลงาน การนำเสนอผลงาน ผ่านเกณฑ์

3) พฤติกรรม - สงั เกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤตกิ รรม - ระดบั คณุ ภาพ 2

การทำงานรายบคุ คล การทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล ผา่ นเกณฑ์

4) พฤติกรรม - สังเกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤตกิ รรม - ระดบั คุณภาพ 2

การทำงานกลุม่ การทำงานกลุ่ม การทำงานรายกลมุ่ ผา่ นเกณฑ์

5) คณุ ลกั ษณะ - สงั เกตความ - แบบประเมนิ - ระดับคุณภาพ 2

อันพึงประสงค์ ใฝ่เรยี นรู้ และมงุ่ มัน่ คณุ ลักษณะ ผ่านเกณฑ์

ในการทำงาน อนั พึงประสงค์

9.2 การรเู้ รื่องภูมิศาสตร์ - ประเมินการใช้ - แบบประเมินการใช้ - ระดบั คณุ ภาพ 2

เคร่ืองมือทางภมู ิศาสตร์ เคร่อื งมือทางภมู ิศาสตร์ ผ่านเกณฑ์

10. ส่ือ/แหลง่ การเรยี นรู้

10.1 สอ่ื การเรียนรู้

1) หนงั สอื เรียนสงั คมศึกษาฯ ม.3

2) แบบฝึกสมรรถนะฯ ภูมิศาสตร์ ม.3

3) หนังสือคน้ คว้าเพ่มิ เติม

โครงการตำราวทิ ยาศาสตรแ์ ละคณิตศาสตรม์ ลู นธิ ิ สอวน. 2557. ภมู ศิ าสตร์กายภาพ.

กรงุ เทพมหานคร : ดา่ นสุทธาการพมิ พ์.

คินเดอร์สลยี ์, ดอร์ลิงก.์ 2553. แผนทโี่ ลก ฉบับสมบูรณแ์ ละทันสมัยที่สดุ . แปลโดย นุชนาฏ

เนตรประเสริฐศรี. กรงุ เทพมหานคร : นานมบี คุ๊ สพ์ ับลเิ คช่ันส์.

ราชบณั ฑติ ยสถาน. 2549. พจนานุกรมศพั ทภ์ ูมศิ าสตร์ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. พิมพ์คร้ังที่ 4

(แก้ไขเพ่ิมเติม). กรุงเทพมหานคร : ราชบัณฑิตยสถาน.

สิรพิ ร เกรยี งไกรเพชร และคณะ. 2559. ภูมิศาสตรเ์ ทคนคิ . กรุงเทพมหานคร : ดา่ นสทุ ธา

การพมิ พ.์

สำนกั งานพฒั นาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน). 2552. ตำราเทคโนโลยี

อวกาศและภูมิสารสนเทศ. กรงุ เทพมหานคร : อัมรนิ ทร์พรินต้งิ แอนด์พบั ลชิ ชง่ิ .

4) เครื่องมือทางภูมศิ าสตร์ ไดแ้ ก่ แผนที่ เขม็ ทิศ รปู ถา่ ยทางอากาศ และภาพจากดาวเทยี ม
5) ใบงานที่ 12.3 เรื่อง ลักษณะทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาเหนือ
10.2 แหลง่ การเรียนรู้
1) ห้องสมุด
2) แหล่งขอ้ มูลสารสนเทศ

- https://www.gistda.or.th
- https://www.rtsd.mi.th/main/language/th/
- https://www.nationalgeographic.org
- https://repositorio.cepal.org

ใบงานท่ี 11.3

เรือ่ ง ลักษณะทรัพยากรธรรมชาติของทวปี อเมรกิ าเหนือ

คำชีแ้ จง : ใหน้ กั เรียนอา่ นสถานการณ์ วเิ คราะหแ์ ละแสดงความคดิ เหน็ จากสถานการณ์ท่ีกำหนดใหต้ ามรูปแบบ
ความคดิ สร้างสรรค์ของนกั เรยี น
หากนักเรียนเป็นผู้นำในทวีปอเมริกาเหนือและมีนโยบายต้องการนำเสนอทรัพยากรธรรมชาติท่ี

อุดมสมบูรณ์ของทวีป จะสามารถอธิบายเก่ียวกับลักษณะทรัพยากรธรรมชาติทมี่ ีความโดดเด่นในแต่ละประเภท
ของทวปี อเมรกิ าเหนอื ได้อย่างไร

เฉลย

ใบงานท่ี 11.3

เรื่อง ลักษณะทรพั ยากรธรรมชาติของทวปี อเมริกาเหนอื

คำชแ้ี จง : ใหน้ กั เรียนอ่านสถานการณ์ วิเคราะห์และแสดงความคิดเหน็ จากสถานการณ์ทกี่ ำหนดใหต้ ามรูปแบบ
ความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียน (ตัวอย่าง)
หากนักเรียนเป็นผู้นำในทวีปอเมริกาเหนือและมีนโยบายต้องการนำเสนอทรัพยากรธรรมชาติที่

อุดมสมบูรณ์ของทวีป จะสามารถอธิบายเกี่ยวกับลักษณะทรัพยากรธรรมชาติท่ีมีความโดดเด่นในแต่ละประเภท
ของทวีปอเมริกาเหนือไดอ้ ยา่ งไร

ดนิ ท่อี ุดมสมบูรณ์ของทวีป ได้แก่ ดินเชอรโ์ นเซม ทรัพยากรน้ำที่โดดเด่นในทวีป ได้แก่ เกรตเลกส์
บริเวณตอนกลางของสหรัฐอเมริกาและแคนาดา ประกอบด้วยทะเลสาบทั้ง 5 คือ สุพีเรีย มิชิแกน
มีลักษณะเป็นดินร่วนสีดำ เป็นแหล่งเพาะปลูก ฮรู อน อริ ี และออนแทรีโอ และมีแมน่ ้ำสายสำคัญ
ข้าวสาลมากแห่งหน่ึงของโลก และมีดินตะกอน เช่น แม่น้ำมิสซิสซิปปี ซึ่งเป็นแม่น้ำท่ียาวท่ีสุด
น้ำพา บริเวณลุ่มแม่น้ำมิสซูรี มิสซิสซิปปี มี ในทวปี
ลักษณะเป็นดินร่วน เน้ือค่อนข้างละเอียด เป็น
แหล่งเพาะปลกู ขา้ วแหลง่ ใหญข่ องสหรัฐอเมรกิ า

มีพ้ืนที่ป่าไม้ท่ีใหญ่ที่สุดบริเวณมลรัฐอะแลสกา
และตอนบนของประเทศแคนาดา

มีสัตว์ป่าสำคัญ เช่น หมีขั้วโลก หมีสีน้ำตาล
หมีกริซลี กวางเรนเดียร์ แกะบ๊ิกฮอร์น ควายไบ
ซัน สุนัขจก้ิ จอกไคโยตี แรคคูน ฯลฯ

มีแร่และแร่พลังงานสำคัญ เช่น เหล็ก ทองแดง
เงิน ทองคำ นิกเกิล สังกะสี น้ำมันและแก๊ส
ธรรมชาติ ฯลฯ

หนว่ ยการเรียนรู้ที่ 11 ทวปี อเมริกา

แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ 4

ลักษณะประชาลกักรษณสงั ะคทมวั่ แไลปะขวอฒั งทนวธปีรรเอมเขชอียงท(1ว)ปี อเมริกาเหนอื เวลา 3 ชั่วโมง

1. มาตรฐานการเรยี นรู/้ ตัวช้ีวดั

1.1 ตัวชีว้ ดั
ส 5.2 เข้าใจปฏสิ ัมพันธ์ระหวา่ งมนษุ ย์กบั ส่งิ แวลอ้ มทางกายภาพท่ีก่อให้เกิดการสรา้ งสรรค์
วิถกี ารดำเนนิ ชวี ิต มีจิตสำนกึ และมสี ว่ นร่วมในการจดั การทรัพยากรและสง่ิ แวดลอ้ ม
เพอ่ื การพัฒนาทย่ี ่ังยนื
ม.3/1 สำรวจและระบทุ ำเลทตี่ ั้งของกจิ กรรมทางเศรษฐกจิ และสงั คมในทวปี อเมริกาเหนอื
และทวปี อเมริกาใต้
ม.3/2 วเิ คราะห์ปจั จัยทางกายภาพและปจั จัยทางสงั คมทส่ี ง่ ผลต่อทำเลทีต่ ั้งของกจิ กรรมทาง
เศรษฐกิจและสงั คมในทวปี อเมรกิ าเหนือและทวปี อเมริกาใต้

2. จดุ ประสงค์การเรียนรู้

1. อธบิ ายการตัง้ ถ่นิ ฐาน การกระจายและการเปลย่ี นแปลงประชากรในทวีปอเมริกาเหนือได้ (K)
2. อธบิ ายลักษณะทางสังคมและวัฒนธรรมของประชากรในทวปี อเมริกาเหนอื ได้ (K)
3. สำรวจและระบุทำเลทตี่ ้ังของกจิ กรรมทางสงั คมในทวปี อเมริกาเหนือได้ (K)
4. วิเคราะห์ปัจจยั ทางกายภาพและปจั จยั ทางสังคมท่ีส่งผลตอ่ ทำเลทต่ี ้ังของกิจกรรมทางสงั คมในทวปี

อเมรกิ าเหนอื ได้ (K)
5. ใชเ้ คร่อื งมือทางภูมิศาสตรส์ บื ค้นเกีย่ วกบั ลักษณะประชากร สังคมและวฒั นธรรมของทวปี อเมริกาเหนอื ได(้ P)
6. เหน็ คณุ ค่าของการศึกษาลักษณะประชากร สงั คมและวฒั นธรรมของทวปี อเมริกาเหนือเพ่ิมมากขน้ึ (A)

3. สาระการเรยี นรู้ สาระการเรียนรูท้ อ้ งถนิ่ สาระการเรียนรจู้ ากสื่อ

สาระการเรยี นรู้แกนกลาง (พิจารณาตามหลกั สตู รสถานศกึ ษา) - ลกั ษณะประชากร
- ทำเลท่ตี ้ังของกิจกรรมทาง
เศรษฐกจิ และสังคม เช่น พื้นที่ • การตง้ั ถน่ิ ฐานและ
เพาะปลกู และเลยี้ งสัตว์
แหล่งประมง การกระจายของ การกระจายของประชากร
ภาษาและศาสนาในทวปี
อเมรกิ าเหนือและทวปี อเมรกิ าใต้ • การเปลย่ี นแปลงโครงสรา้ ง

ทางประชากร

•

3. สาระการเรยี นรู้ สาระการเรียนรทู้ ้องถนิ่ สาระการเรยี นรจู้ ากส่ือ

สาระการเรียนรแู้ กนกลาง (พจิ ารณาตามหลกั สตู รสถานศกึ ษา) - ลกั ษณะสงั คมและวัฒนธรรม
- ปัจจยั ทางกายภาพและปัจจยั ทาง
สงั คมที่สง่ ผลตอ่ การเปลยี่ นแปลง • เชอ้ื ชาติ
โครงสรา้ งทางประชากร
สง่ิ แวดลอ้ ม เศรษฐกิจ สงั คมและ • ภาษา
วัฒนธรรม ในทวีปอเมรกิ าเหนอื
และทวีปอเมริกาใต้ • ศาสนา

• การเปลยี่ นแปลงทางสังคม

และวัฒนธรรม

•

4. มโนทศั น์สำคญั (Key Concept)

1. ทำเลทต่ี ั้งของกิจกรรมทางสงั คมในทวปี อเมริกาเหนือมีความสัมพนั ธก์ บั ลกั ษณะภูมิประเทศ ภูมอิ ากาศ
และทรัพยากรธรรมชาติ

2. ปจั จยั ทางกายภาพและปจั จยั ทางสงั คมมผี ลต่อการเปลี่ยนแปลงทางประชากร สงั คมและวัฒนธรรมในทวีป
อเมรกิ าเหนือ

5. คำถามหลกั (Big Question)

- เพราะเหตใุ ดทวีปอเมริกาเหนอื จงึ มีความหลากหลายทางประชากร สงั คม และวัฒนธรรม

6. การรู้เรือ่ งภูมศิ าสตร์ (Geo-Literacy)

ความสามารถทางภมู ิศาสตร์ กระบวนการทางภูมิศาสตร์ ทักษะทางภมู ศิ าสตร์
1. การสงั เกต
1. ความเขา้ ใจระบบธรรมชาติ 1. การตง้ั คำถามเชิงภูมิศาสตร์ 2. การแปลความข้อมูลทางภมู ศิ าสตร์
3. การใช้เทคนคิ และเครอ่ื งมือ
และมนุษย์ 2. การรวบรวมขอ้ มูล
ทางภมู ศิ าสตร์
2. การให้เหตผุ ลทางภูมศิ าสตร์ 3. การจัดการข้อมลู 3. การคิดเชิงพืน้ ที่
4. การคดิ แบบองค์รวม
3. การตดั สินใจอย่างเป็นระบบ 4. การวเิ คราะห์ข้อมลู 5. การใช้เทคโนโลยี

5. การสรปุ เพอื่ ตอบคำถาม

7. สมรรถนะสำคัญของผู้เรยี นและคณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค์

สมรรถนะสำคญั ของผ้เู รยี น คุณลักษณะอันพึงประสงค์

1. ความสามารถในการส่ือสาร 1. ใฝเ่ รยี นรู้

2. ความสามารถในการคิด 2. มุ่งม่นั ในการทำงาน

1) ทกั ษะการสำรวจคน้ หา

2) ทักษะการรวบรวมข้อมูล

3) ทักษะการวิเคราะห์

3. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวติ

4. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี

8. กจิ กรรมการเรียนรู้

 วิธสี อนแบบกระบวนการทางภูมศิ าสตร์ (Geographic Inquiry Process)

ชั่วโมงที่ 1

ขนั้ นำ

1. ครูแจ้งให้นักเรียนทราบถึงวิธีสอนแบบกระบวนการทางภูมิศาสตร์ (Geographic Inquiry Process) ชื่อ
เรือ่ งท่จี ะเรียนรู้ จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ และผลการเรยี นรู้

2. ครูและนักเรียนร่วมกันทบทวนความรู้เก่ียวกับลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาเหนือ ซึ่งได้แก่ ทำเล
ทต่ี ้งั ขนาด อาณาเขต ลักษณะภูมิประเทศ ลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติ และลักษณะทรัพยากร ท่ีได้
ศกึ ษาเมอื่ ชั่วโมงทผ่ี า่ นมา

3. ครใู หน้ ักเรียนดแู ผนทีแ่ สดงการกระจายของประชากรในทวปี อเมริกาเหนือ จากหนงั สอื เรยี นสงั คมศึกษาฯ
ม.3 แลว้ รว่ มกันอภปิ รายโดยเบื้องต้นเกีย่ วกับการตง้ั ถิน่ ฐานและการกระจายของประชากรในทวปี
เพ่อื กระตุ้นความสนใจ/กระตุ้นความคดิ

4. ครูต้งั ประเด็นคำถามเกย่ี วกบั ประชากร สังคมและวฒั นธรรมของทวีปอเมริกา เพ่ือทำกจิ กรรมวิเคราะห์
คำถาม “สติมาขาไป” เพ่ือกระตุ้นความสนใจ/กระตุ้นความคิดเพิ่มเติมเก่ียวกับลักษณะประชากร สังคม

และวฒั นธรรมของทวีปอเมริกาเหนอื และเพ่อื เปน็ การนำเขา้ สู่การเรยี น โดยมขี น้ั ตอนการจดั กจิ กรรม ดงั นี้

• ครจู ดั สถานที่แบ่งโซนห้องเรยี นออกเปน็ สองส่วน คือสว่ นหนา้ และส่วนทา้ ย

• ครตู ง้ั คำถามเพ่ือสอบถามความคิดเหน็ ในประเด็น “เหน็ ด้วย” หรอื “ไมเ่ ห็นด้วย”เกย่ี วกบั ลักษณะ
ประชากร สงั คมและวัฒนธรรมของทวีปอเมริกาเหนือ

• หากนักเรียนเหน็ ดว้ ยให้ก้าวไปขา้ งหนา้ 1 กา้ ว หากไมเ่ หน็ ด้วยให้ถอยหลัง 1 ก้าว

• ครูสรุปผลการปฏิบัติกิจกรรม จากลักษณะตำแหน่งการยืนของนักเรียนที่มีความหลากหลาย โดย
เช่ือมโยงกับความหลากหลายทางสังคมและวัฒนธรรมของทวีปอเมริกาเหนือ จากน้ันครูสรุปผล
กิจกรรมและเชื่อมโยงเขา้ สู่บทเรียน

ขน้ั สอน

ขั้นท่ี 1 การต้ังคำถามเชงิ ภูมศิ าสตร์
1. ครกู ระตุ้นใหน้ ักเรียนเชื่อมโยงระหวา่ งความหลากหลายทางความคิดทส่ี ะท้อนผา่ นตำแหนง่ การยืน
กับความหลากหลายทางสงั คมและวัฒนธรรมของทวปี อเมริกาเหนือจากกจิ กรรม “สติมาขาไป”
จากขัน้ นำทีผ่ ่านมา ประกอบการศกึ ษา Geo Knoeledge เรอ่ื ง รฐั ทีม่ ีจำนวนประชากรมาก-น้อยทีส่ ดุ

ใน
สหรัฐอเมริกา จากหนังสอื เรียนสังคมศึกษาฯ ม.3 แลว้ ต้งั ประเดน็ คำถามต่อยอดเพ่ิมเติมเพื่อกระตุ้นและ
เช่ือมโยงให้นักเรยี นตัง้ ประเดน็ คำถามทางภมู ิศาสตร์เกย่ี วกับลกั ษณะประชากร สังคมและวฒั นธรรม

ของทวปี อเมริกาเหนือ เชน่
• ทำไมฝาแฝดอิน-จนั จงึ ไปอยู่ท่สี หรัฐอเมริกา
• ทำไมเทพเี สรภี าพจงึ ตอ้ งชูคบไฟและหันหนา้ ออกสู่ทะเล

2. ให้นกั เรยี นรว่ มกันตงั้ ประเด็นคำถามทางภมู ิศาสตรเ์ ก่ียวกับลักษณะประชากร สังคมและวัฒนธรรมของ
ทวปี อเมรกิ าเหนือ เพอื่ คน้ หาคำตอบ หรือใหน้ กั เรยี นดู PPT ประกอบการตง้ั คำถาม โดยครแู นะนำ
เพ่มิ เติม เชน่
1) ทำไมทวปี อเมริกาเหนอื แต่ละพ้ืนทจี่ ึงมีความหนาแน่นของประชากรท่แี ตกตา่ งกัน
2) ประชากรในทวีปอเมรกิ าเหนือมีจดุ เริ่มตน้ ของกิจกรรมทางสังคมที่บรเิ วณใด
3) ปัจจยั ทางกายภาพมผี ลต่อปจั จัยทางสงั คมของทวีปอเมริกาเหนอื อย่างไร
4) ปจั จัยใดบ้างทสี่ ่งผลตอ่ ลกั ษณะประชากร สังคมและวฒั นธรรมของทวปี อเมรกิ าเหนือ
5) ในสังคมไทยได้รบั อทิ ธิพลของสังคมและวฒั นธรรมจากทวีปอเมริกาเหนืออะไรบ้าง

ชว่ั โมงที่ 2

ขน้ั ที่ 2 การรวบรวมขอ้ มูล
1. ครูจัดกลุ่มนักเรียนจำนวน 5 กลุ่ม จากประเด็นคำถามทางภูมิศาสตร์ที่นักเรียนสนใจกลุ่มละ 1
ประเดน็ โดยใหแ้ ตล่ ะกลมุ่ มจี ำนวนที่เท่า ๆ กนั
2. ครูนำภาพยนตร์เรื่อง “the lone ranger” ซ่ึงมีเร่ืองราวเกี่ยวกับการผจญภัยของหนุ่มนักรบท่ีฟื้นคืน

ชีพชาวอินเดียนแดงกบั ชายผผู้ ดุงกฎหมาย ในการตอ่ สกู้ บั ชนผิวขาวที่เขา้ มาสู่ทวปี อเมรกิ าเหนือ มาให้
นักเรยี นดูผ่านการทำกจิ กรรม “เรียนรจู้ ากแผ่นฟิล์ม” โดยให้นกั เรยี นแต่ละกลุ่มร่วมกันสืบค้นและ
รวบรวมข้อมูลจากการดภู าพยนตร์ ประกอบการใช้หนงั สือเรียนสงั คมศึกษาฯ ม.3 หรอื รวบรวมขอ้ มูล

จากแหลง่ เรยี นรู้อ่นื ๆ เชน่ หอ้ งสมุด อินเทอรเ์ นต็ เพมิ่ เตมิ ตามประเดน็ การศกึ ษาดงั น้ี
• ลกั ษณะและบริเวณการต้งั ถ่นิ ฐานและการกระจายของประชากร
• การเปล่ียนแปลงโครงสรา้ งประชากร
• ลักษณะสังคมและวัฒนธรรม (เชอ้ื ชาติ ภาษา ศาสนา)
• ปจั จยั ทางกายภาพและปจั จัยทางสังคมทส่ี ง่ ผลต่อลกั ษณะประชากร สังคมและวัฒนธรรม
3. ครูอาจแนะนำแหลง่ ข้อมลู สารสนเทศท่ีน่าเชอ่ื ถือ ประกอบการศึกษาและรวบรวมข้อมูลเพ่มิ เติม

ช่วั โมงที่ 3

ข้ันท่ี 3 การจัดการข้อมลู
1. สมาชิกแตล่ ะคนในกลมุ่ นำข้อมลู ท่ตี นไดจ้ ากการรวบรวม มาอธิบายแลกเปล่ยี นความรู้ระหว่างกัน
ประกอบการใชเ้ ทคนิคแบบเล่าเร่ืองรอบวง โดยเรยี งลำดบั ตามจำนวนสมาชกิ ภายในกล่มุ
2. สมาชิกในกลมุ่ ชว่ ยกนั คัดเลอื กข้อมูลท่ถี ูกต้อง น่าเช่อื ถือ และจัดการคัดแยกขอ้ มลู ที่ไมจ่ ำเปน็ ออก

ขัน้ ท่ี 4 การวิเคราะหแ์ ละแปลผลข้อมลู
1. นักเรยี นแตล่ ะกล่มุ วเิ คราะห์ข้อมลู ร่วมกัน โดยใช้แผนที่ทวปี อเมริกาเหนอื จากนน้ั ใหแ้ ต่ละกลุ่มนำเสนอ
ข้อมลู ประกอบการระบุตำแหนง่ บนแผนท่ี โดยครแู นะนำเพมิ่ เติม
2. สมาชิกกลมุ่ อืน่ ผลัดกันใหข้ อ้ คิดเห็น หรอื ขอ้ เสนอแนะเพิ่มเติม ตลอดจนอภิปรายความรู้ร่วมกนั
3. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันทำใบงานท่ี 12.4 เรื่อง ลักษณะประชากร สังคมและวัฒนธรรมของ

ทวปี อเมรกิ าเหนือ เฉลย และอภปิ รายความรู้รว่ มกัน
4. ครูถามคำถามเพื่อให้นักเรียนได้วิเคราะห์ข้อมูลเพ่ิมเติมเพื่อต่อยอดประเด็นความคิด ตลอดจนการ

นำมาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวนั ในประเด็นเชน่
- นักเรียนคิดว่าในอนาคตสงั คมไทยจะได้รบั อทิ ธิพลจากวฒั นธรรมในทวปี อเมริกาเหนือเพ่ิมมากขนึ้
ในด้านใด เพราะเหตุใด
(แนวตอบ สังคมไทยในอนาคตมีโอกาสรับอิทธพิ ลจากวฒั นธรรมในทวปี อเมริกาเหนอื ในหลาย ๆ ดา้ น
เพิ่มมากข้ึน โดยเฉพาะอย่างยง่ิ ในดา้ นภาษา การศกึ ษา และเทคโนโลยี เนื่องจากการก้าวเขา้ สูส่ ังคม
Thailand 4.0และการพฒั นาเพอ่ื เข้าสสู่ งั คมโลก 5.0 ซง่ึ มคี วามโดดเดน่ ในการพัฒนาระบบและการนำ
เทคโนโลยีในอำนวยความสะดวกในการดำรงชีวติ เพ่มิ มากขนึ้ ทง้ั ในดา้ นวิถชี วี ติ ความเปน็ อยู่ เศรษฐกิจ
การศึกษา การแพทยแ์ ละการสาธารณสขุ ตลอดจนการสรา้ งโลกแห่งการสอ่ื สารทไ่ี ร้พรมแดน ดังนั้น
ในอนาคตสงั คมไทยจงึ มีโอกาสรับอทิ ธพิ ลจากวัฒนธรรมในทวีปอเมรกิ าเหนือ และก่อใหเ้ กดิ ความ
หลากหลายทางสงั คมและวฒั นธรรมในด้านตา่ ง ๆ เพ่ิมมากข้ึน)

4. ครใู หน้ ักเรียนรว่ มกนั ทำกิจกรรมวิเคราะห์คำถาม “สตมิ าขาไป” อีกคร้งั เพื่อเปน็ การแปลผลและ
เชื่อมโยงข้อมูลเกยี่ วกับความหลากหลายทางประชากร สงั คมและวัฒนธรรมของทวีปอเมรกิ าเหนือ

เพิม่ เตมิ ผา่ นตำแหน่งการยนื ของนักเรยี นในช้นั เรยี นทจี่ ะแตกตา่ งจากขัน้ นำทผ่ี า่ นมา
5. ครูมอบหมายให้นกั เรยี นทำแบบฝึกสมรรถนะฯ ภมู ศิ าสตร์ ม.3 เร่ือง ลักษณะประชากร สังคมและ

วัฒนธรรมของทวปี อเมริกาเหนือ เพอ่ื ทบทวนความรู้ความเข้าใจ เป็นการบ้านสง่ ครูในชัว่ โมงถดั ไป
ขั้นที่ 5 การสรปุ เพอื่ ตอบคำถาม

1. นกั เรียนในชนั้ เรยี นร่วมกันสรปุ เกีย่ วกบั ลักษณะประชากร สงั คมและวัฒนธรรมของทวีปอเมรกิ าเหนือ
2. ครูใหส้ มาชกิ ในแตล่ ะกล่มุ ช่วยกันสรปุ สาระสำคัญเพ่ือตอบคำถามเชงิ ภมู ิศาสตร์ โดยครูแนะนำเพ่มิ เติม
3. ครูอาจถามคำถามปลายเปิด หรือใหน้ กั เรยี นดู PPT ทีแ่ สดงขอ้ มูลเก่ยี วกบั ประชากร สงั คมและ

วัฒนธรรมของทวปี อเมรกิ าเหนอื เพอื่ เป็นการสรปุ ความรู้เพิ่มเติม

ขนั้ สรปุ

ครูและนกั เรียนร่วมกันสรุปความรูเ้ กย่ี วกับลักษณะประชากร สงั คมและวฒั นธรรมของทวปี อเมริกาเหนือ
ตลอดจนความสำคัญที่มีอิทธิพลต่อการดำเนินชวี ิตประจำวัน หรือใช้ PPT สรปุ สาระสำคัญของเน้ือหา

ขนั้ ประเมิน

1. ครปู ระเมนิ ผลโดยสังเกตจากการตอบคำถาม การร่วมกนั ทำงาน และการนำเสนอผลงานหน้าช้นั เรยี น
2. ครูตรวจสอบผลจากการทำใบงาน และแบบฝกึ สมรรถนะฯ ภมู ศิ าสตร์ ม.3

9. การวัดและประเมนิ ผล วิธวี ัด เคร่ืองมือ เกณฑ์การประเมนิ
- ตรวจใบงานท่ี 11.4 - ใบงานที่ 11.4 - ร้อยละ 60 ผา่ นเกณฑ์
รายการวดั
9.1 การวัดและประเมินผล

ระหว่างการจัดกิจกรรม
การเรยี นรู้
1) ใช้เครื่องมอื ทางภูมิศาสตร์

สืบค้นและวิเคราะห์ข้อมูล
เก่ยี วกับการตัง้ ถน่ิ ฐาน
ลักษณะทางสงั คมและ
วฒั นธรรมและวเิ คราะห์
ปจั จยั ทางกายภาพและ
ปัจจัยทางสงั คมที่สง่ ผลตอ่
ทำเลท่ีต้ังของกิจกรรมทาง
สังคมในทวีปอเมริกาเหนือ

2) การนำเสนอผลงาน - ประเมินการนำเสนอ - แบบประเมนิ - ระดบั คุณภาพ 2

3) พฤตกิ รรม ผลงาน การนำเสนอผลงาน ผ่านเกณฑ์
การทำงานรายบุคคล
- สงั เกตพฤติกรรม - แบบสงั เกตพฤตกิ รรม - ระดับคณุ ภาพ 2
4) พฤตกิ รรม
การทำงานกลมุ่ การทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล ผา่ นเกณฑ์

5) คณุ ลกั ษณะ - สังเกตพฤติกรรม - แบบสงั เกตพฤตกิ รรม - ระดบั คณุ ภาพ 2
อนั พึงประสงค์
การทำงานกลุ่ม การทำงานรายกล่มุ ผา่ นเกณฑ์
9.2 การร้เู ร่ืองภมู ิศาสตร์
- สงั เกตความ - แบบประเมนิ - ระดับคุณภาพ 2

ใฝเ่ รียนรู้ และมุ่งมัน่ คณุ ลักษณะ ผา่ นเกณฑ์

ในการทำงาน อนั พึงประสงค์

- ประเมนิ การใช้ - แบบประเมินการใช้ - ระดับคณุ ภาพ 2

เคร่อื งมือทางภูมิศาสตร์ เคร่อื งมือทางภมู ิศาสตร์ ผ่านเกณฑ์

10. ส่ือ/แหล่งการเรยี นรู้
10.1 สื่อการเรียนรู้
1) หนังสอื เรียนสังคมศึกษาฯ ม.3
2) แบบฝึกสมรรถนะฯ ภมู ิศาสตร์ ม.3
3) หนังสอื คน้ ควา้ เพ่มิ เติม
โครงการตำราวทิ ยาศาสตร์และคณิตศาสตร์มูลนิธิ สอวน. 2557. ภมู ิศาสตร์กายภาพ.
กรุงเทพมหานคร : ด่านสุทธาการพมิ พ์.
คนิ เดอร์สลีย์, ดอร์ลงิ ก์. 2553. แผนทโ่ี ลก ฉบับสมบูรณแ์ ละทนั สมัยที่สุด. แปลโดย นุชนาฏ
เนตรประเสริฐศร.ี กรุงเทพมหานคร : นานมีบุ๊คสพ์ ับลเิ คชั่นส.์
ราชบัณฑิตยสถาน. 2549. พจนานุกรมศัพท์ภูมศิ าสตร์ ฉบบั ราชบณั ฑติ ยสถาน. พิมพ์ครั้งท่ี 4
(แก้ไขเพ่มิ เติม). กรงุ เทพมหานคร : ราชบัณฑิตยสถาน.
สริ พิ ร เกรียงไกรเพชร และคณะ. 2559. ภูมิศาสตร์เทคนิค. กรุงเทพมหานคร : ดา่ นสทุ ธา

การพิมพ์.

สำนกั งานพฒั นาเทคโนโลยอี วกาศและภมู ิสารสนเทศ (องค์การมหาชน). 2552. ตำราเทคโนโลยี

อวกาศและภมู ิสารสนเทศ. กรุงเทพมหานคร : อัมรนิ ทร์พรินต้งิ แอนด์พบั ลิชชิง่ .

5) เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ ไดแ้ ก่ แผนที่ เข็มทิศ รูปถ่ายทางอากาศ และภาพจากดาวเทียม
6) ใบงานที่ 12.4 เรอ่ื ง ลักษณะประชากร สงั คมและวัฒนธรรมของทวีปอเมริกาเหนือ
10.2 แหลง่ การเรียนรู้
1) หอ้ งสมดุ
2) แหลง่ ขอ้ มูลสารสนเทศ

- https://www.gistda.or.th
- https://www.rtsd.mi.th/main/language/th/
- https://www.nationalgeographic.org
- https://www.prb.org
- https://repositorio.cepal.org

ใบงานท่ี 11.4

เรื่อง ลักษณะประชากร สังคมและวัฒนธรรมของทวปี อเมรกิ าเหนอื

คำชแี้ จง :
ตอนท่ี 1 : ให้นักเรยี นวเิ คราะหล์ ักษณะการตง้ั ถนิ่ ฐานและการกระจายของประชากรจากแผนที่แสดงการกระจาย
ของ

ประชากรในทวปี อเมรกิ าเหนือ ตามประเด็นที่กำหนด

ภมู ภิ าค เขตประชากรหนาแนน่ เขตประชากรเบาบาง
อเมรกิ าเหนือ

อเมรกิ ากลาง

แคริบเบียน

ปจั จัยทางกายภาพและปัจจัยทางสังคมท่ีสง่ ผลต่อลกั ษณะการต้ังถน่ิ ฐาน เช่น
………………………………………………….......…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………
ตอนที่ 2 : ใหน้ ักเรยี นสืบค้นข้อมูลกลุ่มเช้ือชาตใิ นทวีปอเมริกาเหนือตามภาพ แลว้ บนั ทึกข้อมูลตามประเด็นท่ี
กำหนด

ใหส้ ัมพนั ธก์ นั
กลุ่ม…………………………… กลมุ่ …………………………… กล่มุ …………………………… กลุ่ม……………………………

.................................... .................................... .................................... ....................................
.................................... .................................... .................................... ....................................
.................................... .................................... .................................... ....................................
.................................... .................................... .................................... ....................................
.................................... .................................... .................................... ....................................
.................................... .................................... .................................... ....................................
.................................... .................................... .................................... ....................................
.................................... .................................... .................................... ....................................
.................................... .................................... .................................... ....................................
.................................... .................................... .................................... ....................................
.................................... .................................... .................................... ....................................
.................................... .......................ก...า..ร..ผ..ส..ม..ผสานทา.ง..ช..า..ต..พิ...ัน...ธ..ุ์ ................... ....................................

กลมุ่ …………………………… กลุ่ม…………………………… กลุ่ม……………………………

ปจั จยั ที่สง่ ผลต่อการเปลีย่ นแปลงทางสงั คมและวฒั นธรรม เช่น …………………………..…………………………………….......

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

เฉลย

ใบงานท่ี 11.4

เรอ่ื ง ลกั ษณะประชากร สงั คมและวฒั นธรรมของทวีปอเมริกาเหนอื

คำชี้แจง :
ตอนท่ี 1 : ใหน้ กั เรียนวเิ คราะห์ลักษระการตัง้ ถน่ิ ฐานและการกระจายของประชากรจากแผนทีแ่ สดงการกระจายของ

ประชากรในทวปี อเมริกาเหนอื ตามประเดน็ ที่กำหนด

ภูมิภาค เขตประชากรหนาแน่น เขตประชากรเบาบาง
อเมริกาเหนอื
พ้ืนทีช่ ายฝั่งด้านตะวนั ออกและตะวันตก บริเวณรัฐอะแลสกาของสหรฐั อเมรกิ า
อเมริกากลาง
ของทวีป ทางเหนือของแคนาดา และเกาะกรนี แลนด์
แคริบเบยี น
ตอนกลางของประเทศเม็กซิโกและเมือง ตอนบนของประเทศเมก็ ซโิ ก

สำคญั ในประเทศตา่ ง ๆ

ในเขตเมืองหลวงและเมืองสำคัญตา่ ง ๆ เช่น เมืองและเกาะขนาดเล็ก

ฮาวานา ประเทศคิวบา

ปัจจยั ทางกายภาพและปัจจยั ทางสงั คมท่สี ง่ ผลตอ่ ลกั ษณะการตั้งถิน่ ฐาน เช่น
………พก………าืช………รพค………ร้า………รณอ………ุตธ………สร………ารห………มชก………าร………ตร………มิ ค………ฯว………าลมฯ………อ………ดุ ………ม………สม………บ.…….รู..……ณ...……ข์ ……อง……ท……ร……ัพ……ยา……ก……ร……ร……ะบ……บ……ก……า……รค……ม……น……าค……ม……ข……น……ส……่งลัก……คษว……ณา……มะ……เภจ……รูมญิ……ิป……กระ้า……เวท……หศ……นา้……ลทกั……าษ……งณเ……ศะ……รภษ……มู ฐ……อิกา……ิจกาศ

ตอนท่ี 2 : ให้นักเรียนสบื คน้ ข้อมูลกลุ่มเชื้อชาติในทวปี อเมริกาเหนือตามภาพ แล้วบนั ทึกขอ้ มูลตามประเดน็ ท่ี
กำหนด

ใหส้ ัมพันธ์กัน
กล่มุ ……ค…น…พ…้นื …เม…ือ…ง……… กลมุ่ ………ชา…ว…ย…ุโร…ป………… กลมุ่ ……ช…า…วเ…อ…เช…ยี ………… กลุ่ม……ชา…ว…แ…อฟ…ร…ิก…า………

.ส..ั.น...น..ิ.ษ...ฐ...า..น...ว..่.า..อ...พ...ย...พ. เ..ป...็ .น...ช...า...ว...ผ..ิ.ว...ข...า...ว...ท...่ี เ..ป..็.น...ช...า..ว...ผ..ิ.ว..เ..ห...ล..ื.อ..ง...ท..ี่ .เ.ป...็น..ช...า..ว..ผ..ิว...ด..ำ..จ..า..ก...ท..ว...ีป.
.ข..้.า..ม..ช...่อ...ง..แ..ค...บ...เ.บ...ร..ิ.ง..ม..า. อ...พ....ย...พ....ม...า..จ...า...ก...ท...ว...ี ป.. อ...พ....ย..พ....ไ..ป...ต..้ั.ง..ถ..่ิ.น...ฐ...า..น.. .แ...อ..ฟ....ร..ิ ก...า..ท...ี่ ช...า..ว...ย..ุ .โ.ร...ป.
.จ..า...ก..ท...ว..ี.ป...เ.อ...เ.ช..ี.ย..ต...้ัง..แ...ต. ่ ย...ุ .โ..ร...ป......เ..ม..ื่.อ....ป....ล....า..ย.. โ..ด...ย...ส..่.ว...น...ใ..ห...ญ....่ อ...ย...ู่ใ..น.. .น...ำ..ม..า..เ.ป...็น...แ..ร...ง.ง..า..น...ท...า..ส.
.ย..ุ.ค...น..้ .ำ..แ...ข..็.ง...ท...ี่ บ....ร..ิ เ..ว..ณ.. ค...ร..ิส...ต...์ศ...ต...ว...ร..ร..ษ....ท..่ี..1..5.. ส...ห....ร..ัฐ...อ...เ..ม...ร..ิ.ก...า..แ....ล...ะ. .ใ..น...ย..ุ .ค...ล..่ า...อ...า..ณ....า...น..ิ.ค...ม.
.ด..ั.ง..ก...ล...่ .า..ว...ย..ั.ง..เ..ป..็.น....ผ..ื.น. ต...่อ...ม...า..ม..ี.ช..า...ว..ต...ะ..ว..ั.น...ต..ก.. แ...ค..น...า..ด...า..ต...ั้ง..แ..ต...่ช..่.ว..ง..ย..ุค.. .เ..พ...่ื ..อ....ท.....ำ....ง...า...น.....ใ...น.
.แ..ผ...่น...ด..ิ.น..เ..ด..ีย...ว..ก...ัน....แ...ล..้ว. ช...า..ต..ติ..่า..ง....ๆ...ไ..ด..้เ..ข..า้..ม...า..ต..ั้ง. ต...่ืน...ท...อ..ง...แ...ล...ะ..ม..ี.จ..ำ..น...ว..น.. .ส...ห...ร..ั.ฐ...อ...เ.ม....ร..ิ ก...า...แ...ล...ะ.
.ก...ร..ะ..จ...า..ย...ไ.ป...ย...ัง..บ...ร..ิเ..ว..ณ.. ถ...ิ่ น....ฐ...า...น...แ...ล....ะ...ค...ร...อ...ง. เ..พ..่ิ.ม...ม...า..ก...ข..ึ้น....ห...ล..ัง..จ...า..ก.. .อ..เ..ม..ร..ิก...า..ก..ล...า..ง...ป...ัจ..จ...ุบ...ัน.
.พ...้ืน...ท..ี่.ต..่า...ง...ๆ....ข...อ..ง..ท...ว...ีป. ด...ิ .น....แ...ด....น....ข...อ....ง..ช....า...ว. ส...ง..ค...ร..า...ม..โ..ล...ก...ค..ร..้ั.ง..ท...่ี ..2. .อ...า...ศ..ั.ย....อ...ย..ู่.ท...ั่ .ว...ไ..ป....ใ..น.
.ม..ี..2...ก..ล...ุ่ม...ย..่อ..ย....ค...ือ....ช..า..ว. อ...ิน...เ.ด..ีย...น....ส...่ว..น...ใ.ห...ญ...่.อ..ย..ู่ เ..ช..่.น....ช...า..ว...จ..ีน.....อ...ิน...เ..ด..ีย.. .ส..ห...ร..ัฐ..อ...เ.ม...ร..ิก..า....ภ..ูม...ิภ...า..ค.
.เ..อ...ส...ก...ิ โ...ม.....แ...ล...ะ...ช....า..ว. ใ..น...ส...ห...ร..ัฐ..อ...เ.ม...ร..ิก...า..แ...ล...ะ. ญ....ี่ป..ุ่น....เ..ก..า..ห...ล..ี.ไ..ท...ย...ล...า..ว. .อ...เ.ม....ร..ิ ก...า...ก...ล...า..ง....แ...ล...ะ.
.อ..นิ...เ.ด...ีย..น........................ แ...ค..น...า..ด..า........................ เ..ว..ีย..ด..น...า..ม....ก..ัม...พ..ชู...า......... .ห..ม...ู่เ.ก...า..ะ..เ.ว..ส..ต...์อ..ิน...ด..ีส.......

.................................... .................................... .................................... ....................................
การผสมผสานทางชาตพิ ันธุ์

กลมุ่ ………เม…ส…ต…ิโซ…………… กลมุ่ ………ม…ูแ…ล…ต…โต………… กลุ่ม………ซ…ัม…โ…บ……………

ปจั จยั ทีส่ ง่ ผลตอ่ การเปลย่ี นแปลงทางสงั คมและวฒั นธรรม เช่น …ค…ว…าม…เ…จร…ญิ …ก…า้ …วห…น..า้…ท…า…งเ…ศร…ษ…ฐ…ก…ิจ…เท…ค…โน…โ…ล…ยีแ..ล...ะ..

การสือ่ สาร การศกึ ษา อาชีพ การแพทยแ์ ละการสาธารณสุข ตลอดจนความหลากหลายและการผสมผสานทางสงั คม

และวฒั นธรรม

หน่วยการเรียนร้ทู ี่ 11 ทวีปอเมริกาเหนอื

แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 5

ลกั ษณะเศรษฐกิจของทวปี อเมรกิ าเหนอื

เวลา 4 ชวั่ โมง

1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตวั ช้วี ัด

1.1 ตัวช้วี ัด
ส 5.2 เข้าใจปฏิสมั พันธ์ระหว่างมนษุ ยก์ ับส่งิ แวล้อมทางกายภาพท่ีกอ่ ให้เกดิ การสร้างสรรค์
วิถกี ารดำเนินชีวติ มีจติ สำนกึ และมสี ่วนร่วมในการจัดการทรพั ยากรและสงิ่ แวดล้อม
เพอื่ การพัฒนาท่ยี ่ังยืน
ม.3/1 สำรวจและระบทุ ำเลท่ตี ัง้ ของกิจกรรมทางเศรษฐกิจและสังคมในทวีปอเมริกาเหนือ
และทวปี อเมริกาใต้
ม.3/2 วเิ คราะหป์ จั จัยทางกายภาพและปจั จยั ทางสังคมท่สี ่งผลตอ่ ทำเลท่ีตง้ั ของกิจกรรมทาง
เศรษฐกจิ และสังคมในทวีปอเมรกิ าเหนอื และทวีปอเมริกาใต้

2. จดุ ประสงค์การเรยี นรู้

1. อธบิ ายลักษณะทว่ั ไปทางเศรษฐกิจของทวปี อเมริกาเหนอื ได้ (K)
2. สำรวจและระบุทำเลท่ีตัง้ ของกิจกรรมทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาเหนือได้ (K)
3. วิเคราะห์ปจั จัยทางกายภาพและปจั จัยทางสังคมทสี่ ่งผลตอ่ ทำเลทตี่ ้ังของกจิ กรรมทางเศรษฐกจิ ในทวปี

อเมริกาเหนอื ได้ (K)
4. ใชเ้ คร่ืองมือทางภมู ิศาสตรส์ ืบคน้ เก่ยี วกับลักษณะเศรษฐกิจของทวปี อเมรกิ าเหนือได้ (P)
5. เหน็ คุณคา่ ของการศกึ ษาลักษณะเศรษฐกจิ ของทวปี อเมรกิ าเหนือเพิ่มมากข้ึน (A)

3. สาระการเรยี นรู้ สาระการเรียนรทู้ อ้ งถ่นิ สาระการเรยี นร้จู ากสอ่ื

สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง (พจิ ารณาตามหลกั สูตรสถานศึกษา) - ลักษณะเศรษฐกิจ
- ทำเลทตี่ ัง้ ของกิจกรรมทาง
เศรษฐกิจและสงั คม เช่น พื้นท่ี • เกษตรกรรม
เพาะปลูกและเลย้ี งสัตว์
แหลง่ ประมง การกระจายของ • อุตสาหกรรม
ภาษาและศาสนาในทวปี
อเมรกิ าเหนือและทวีปอเมริกาใต้ • พาณชิ ยกรรม

• การบรกิ ารและการท่องเทีย่ ว

• การคมนาคมขนสง่

3. สาระการเรยี นรู้ สาระการเรยี นรทู้ อ้ งถ่นิ สาระการเรียนรจู้ ากสอ่ื
(พิจารณาตามหลกั สตู รสถานศึกษา)
สาระการเรยี นรู้แกนกลาง • การเปลี่ยนแปลงทาง
- ปจั จัยทางกายภาพและปัจจัยทาง เศรษฐกิจ
สงั คมที่สง่ ผลต่อการเปลยี่ นแปลง
โครงสรา้ งทางประชากร
ส่ิงแวดลอ้ ม เศรษฐกจิ สังคมและ
วัฒนธรรม ในทวีปอเมริกาเหนอื
และทวีปอเมริกาใต้

4. มโนทศั น์สำคัญ (Key Concept)

1. ทำเลท่ตี งั้ ของกิจกรรมทางเศรษฐกิจในทวปี อเมริกาเหนือมคี วามสัมพันธก์ ับลกั ษณะภูมปิ ระเทศ
ภูมอิ ากาศ และทรพั ยากรธรรมชาติ

2. ปัจจัยทางกายภาพและปจั จัยทางสงั คมมผี ลต่อการเปล่ยี นแปลงทางเศรษฐกจิ ในทวีปอเมริกาเหนือ

5. คำถามหลกั (Big Question)

- ทำไมสหรฐั อเมรกิ าจึงกา้ วเข้ามาเป็นมหาอำนาจด้านเศรษฐกิจของโลก

6. การรู้เรือ่ งภมู ิศาสตร์ (Geo-Literacy)

ความสามารถทางภูมศิ าสตร์ กระบวนการทางภูมิศาสตร์ ทักษะทางภูมิศาสตร์
1. การสังเกต
1. ความเข้าใจระบบธรรมชาติ 1. การต้ังคำถามเชิงภมู ิศาสตร์ 2. การแปลความข้อมูลทางภูมิศาสตร์
3. การใช้เทคนคิ และเครื่องมือ
และมนุษย์ 2. การรวบรวมข้อมลู
ทางภมู ศิ าสตร์
2. การให้เหตุผลทางภูมิศาสตร์ 3. การจัดการข้อมลู 3. การคิดเชิงพืน้ ที่
4. การคดิ แบบองค์รวม
3. การตดั สินใจอยา่ งเป็นระบบ 4. การวิเคราะห์ข้อมูล 5. การใชเ้ ทคโนโลยี

5. การสรปุ เพ่อื ตอบคำถาม

7. สมรรถนะสำคัญของผ้เู รยี นและคุณลักษณะอันพงึ ประสงค์

สมรรถนะสำคญั ของผเู้ รียน คุณลักษณะอันพึงประสงค์

1. ความสามารถในการสอื่ สาร 1. ใฝเ่ รียนรู้

2. ความสามารถในการคดิ 2. มงุ่ ม่นั ในการทำงาน

1) ทักษะการสำรวจคน้ หา

2) ทกั ษะการรวบรวมข้อมูล

3) ทักษะการวเิ คราะห์

3. ความสามารถในการใชท้ ักษะชวี ิต

4. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี

8. กจิ กรรมการเรียนรู้

 วิธสี อนแบบสบื เสาะหาความรู้ (5Es Instructional Model)

ช่วั โมงท่ี 1

ขน้ั นำ

ขนั้ ที่ 1 กระตุ้นความสนใจ (Engage)
1. ครแู จ้งใหน้ กั เรียนทราบถึงวธิ สี อนแบบสืบเสาะหาความรู้ (5Es Instructional Model) ชื่อเรื่อง

ท่จี ะเรียนรู้ จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ และผลการเรียนรู้
2. ใชก้ ิจกรรมเกม “บิงโก” เพื่อกระต้นุ ความสนใจ/กระต้นุ ความคิดเก่ียวกบั ลักษณะเศรษฐกิจของทวีป

อเมรกิ าเหนอื เพือ่ นำเข้าส่กู ารเรียน โดยครเู ตรียมแผ่นบงิ โกท่แี สดงภาพสินค้าทีม่ าจากทวปี อเมริกาเหนือ
ประมาณ 10-12 รูปแบบ (เช่น ภาพกล้วยหอม รองเท้าย่ีห้อไนก้ี ปูอะแลสกา โทรศัพท์ไอโฟน กุ้งลอบส์
เตอร์
ข้าวโพด กาแฟ) รปู แบบละ 9 ภาพ แลว้ สุ่มภาพเพอ่ื ให้นักเรยี นกาภาพบิงโก จากน้นั ครูสรปุ ผลการปฏิบตั ิ
กจิ กรรม

ขนั้ สอน

ข้ันท่ี 2 สำรวจคน้ หา (Explore)
1. ครจู ดั กจิ กรรมกลุ่มสำรวจค้นหาขอ้ มลู เกยี่ วกับลกั ษณะเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาเหนือ ผ่านการทำกจิ กรรม
บทบาทสมมติ โดยให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม ตามจำนวนนักเรียนที่เหมาะสม จำนวน 5 กลุ่ม เพื่อสวมบทบาท

เป็น

ผู้นำกิจกรรมทางเศรษฐกิจ 5 กิจกรรม ไดแ้ ก่

• เกษตรกรรม

• อตุ สาหกรรม

• พาณิชยกรรม

• การบริการและการท่องเทย่ี ว

• การคมนาคมขนส่ง
ในพื้นที่บริเวณ 3 ภูมิภาค คือ อเมริกาเหนือ อเมริกากลาง และแคริบเบียน จากน้ันจับสลากเพ่ือสวม
บทบาท
เป็นผู้นำกจิ กรรมทางเศรษฐกจิ ท้ัง 5 กิจกรรม โดยสำรวจค้นหากลุ่มละ 1 กจิ กรรมทางเศรษฐกิจ
ประกอบการใช้ หนังสือเรียนสังคมศึกษาฯ ม.3 เคร่ืองมือทางภูมิศาสตร์ และจะต้องนำภาพท่ีได้พบเห็น
จาก
กจิ กรรม “บิงโก” เข้ามาเก่ียวขอ้ งในกจิ กรรมการสำรวจค้นหาด้วย
2. ครูกำหนดภารกจิ หลักใหแ้ ตล่ ะกลุม่ ดงั น้ี

• สำรวจค้นหากิจกรรมทางเศรษฐกจิ ท่สี ำคญั ในแต่ละภูมภิ าคท่ตี นเองรบั ผดิ ชอบ

• วเิ คราะหถ์ งึ ปจั จยั ทางกายภาพและปจั จัยทางสังคมท่ีส่งผลต่อที่ตงั้ ของกิจกรรมทางเศรษฐกิจของตนเอง
3. นกั เรยี นแตล่ ะกลุ่มร่วมกนั สำรวจคน้ หาขอ้ มูลในหวั ข้อท่ีรบั ผดิ ชอบ
4. ครแู นะนำแหล่งขอ้ มลู สารสนเทศทีน่ า่ เชื่อถือให้กบั นักเรยี น หรืออาจใหน้ ักเรียนศกึ ษาแผนที่แสดงการ

เพาะปลูกข้าวโพดในแต่ละรัฐของสหรัฐอเมริกา จากหนังสือเรียนสังคมศึกษาฯ ม.3 ประกอบการสำรวจ
ค้นหาเพ่ิมเตมิ

ชัว่ โมงท่ี 2

ข้ันท่ี 3 อธิบายความรู้ (Explain)
1. สมาชกิ แต่ละคนในกลุม่ นำขอ้ มลู ทีต่ นไดจ้ ากการรวบรวมมาอธบิ ายแลกเปล่ียนความร้รู ะหวา่ งกัน
2. สมาชิกในกลุ่มชว่ ยกันคดั เลอื กข้อมลู ที่นำเสนอเพ่ือใหไ้ ดข้ ้อมลู ที่ถกู ต้อง
3. ครูใหต้ วั แทนนักเรียนจากกลุ่มต่าง ๆ ออกมานำเสนอข้อมูลจากการทำกิจกรรมการสำรวจคน้ หา
ประกอบการใชภ้ าพจากกิจกรรม “บงิ โก” แผนท่แี สดงท่ตี ั้งทางเศรษฐกจิ หรอื เครอื่ งมือทางภมู ศิ าสตร์
ประเภทอ่ืน โดยเร่ิมนำเสนอจากกลมุ่ ลกั ษณะท่วั ไปทางเศรษฐกิจของทวปี อเมรกิ าเหนือ : เกษตรกรรม
4. ครูให้นักเรยี นรว่ มกันวเิ คราะหเ์ พมิ่ เติมถงึ ลกั ษณะทั่วไปทางเศรษฐกิจของทวปี อเมริกาเหนือ :
เกษตรกรรม อนั ไดแ้ ก่ การเพาะปลกู การเลย้ี งสตั วแ์ ละการประมง ผา่ นการตอบคำถามตามประเดน็ เชน่
1) ปญั หาสำคญั ในการเพาะปลกู ของประเทศแถบอเมรกิ ากลางและหมเู่ กาะแครบิ เบียนคืออะไร
(แนวตอบ พื้นทร่ี าบมีน้อย มกี ารใช้ทด่ี นิ ตดิ ตอ่ กนั มายาวนาน ขาดการบำรงุ ดนิ ใชเ้ ทคโนโลยสี มยั ใหมน่ ้อย
ใช้แรงงานคนเป็นหลกั ปลูกพืชชนิดเดียวกัน และราคาผลผลติ ไม่แนน่ อน)

2) การเพาะปลูกของสหรฐั อเมริกาและแคนาดามีลกั ษณะอยา่ งไร
(แนวตอบ มกี ารเพาะปลกู เป็นไร่ขนาดใหญ่ ใช้แรงงานคนนอ้ ย แตใ่ ชอ้ ุปกรณ์เทคโนโลยแี ละความรทู้ าง
วิชาการสมัยใหม่เข้าช่วยมาก มีการบำรุงดูแลพืชและที่ดิน มีการวางแผนการเก็บเก่ียวผลผลิตและ
การตลาดลว่ งหนา้ ทำใหไ้ ดผ้ ลผลติ ตอ่ ไร่สงู ความเสยี หายมนี ้อยและได้ราคาดี)
3) พืชชนิดใดที่ประเทศในแบอเมริกากลางและหมู่เกาะในทะเลแคริบเบียนมีการปลูกเพิ่มมากขึ้น เพื่อ
นำมาผลติ เชื้อเพลิงแทนนำ้ มนั
(แนวตอบ ปาล์มนำ้ มัน)
5. ครูใหต้ ัวแทนนกั เรียนจากกลมุ่ ที่ทำการศกึ ษาเรือ่ ง ลกั ษณะทั่วไปทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาเหนือ :
อุตสาหกรรม ออกมานำเสนอข้อมูลที่ไดจ้ ากการศึกษาบรเิ วณหน้าช้ันเรียน ประกอบการใชเ้ คร่อื งมอื
ทางภูมิศาสตร์
6. ครใู ห้นกั เรียนร่วมกันยกตัวอยา่ งอตุ สาหกรรมสำคญั ของทวปี อเมรกิ าเหนือ โดยใช้แผนที่แสดงแหล่ง
อุตสาหกรรมและรายไดป้ ระชาชาตติ อ่ หัวของทวปี อเมรกิ าเหนือ จากหนงั สอื เรยี นสงั คมศึกษาฯ ม.3
แลว้ ครูตั้งคำถามให้นักเรยี นวิเคราะห์และแสดงความคิดเหน็ ในประเด็น เช่น
1) แหล่งอตุ สาหกรรมทีส่ ำคัญของทวีปอเมรกิ าเหนอื อยูบ่ ริเวณใด
(แนวตอบ แถบชายฝ่ังทางตะวันออกเฉียงเหนือไปจนถึงบริเวณทะเลสาบทั้ง 5 ตอนกลางและทาง
ตะวันตกของทวปี )
2) สาเหตุใดทท่ี ำให้สหรฐั อเมริกาตอ้ งย้ายฐานการผลติ สินค้าบางชนิดไปยงั ตา่ งประเทศ
(แนวตอบ เพ่อื ลดต้นทนุ การผลิต)
3) อุตสาหกรรมสำคัญของสหรฐั อเมริกาไดแ้ กอ่ ุตสาหกรรมอะไร
(แนวตอบ ยานยนต์ เคร่อื งจักรกล อากาศยาน เหลก็ อิเลก็ ทรอนกิ ส์)
4) เพราะเหตุใดประเทศต่าง ๆ จงึ เขา้ ไปตง้ั ฐานการผลติ สินคา้ ทป่ี ระเทศเม็กซโิ ก
(แนวตอบ เน่ืองจากคา่ แรงมรี าคาถูกและจะได้สง่ สินคา้ เขา้ ไปขายในสหรัฐอเมริกาได้ง่าย เพราะ
สหรัฐอเมรกิ า เมก็ ซิโก และแคนาดา ไดจ้ ัดต้งั เขตการเสรอี เมริกาเหนอื รว่ มกนั )
5) ปัญหาสำคญั ของการพฒั นาอตุ สาหกรรมในแถบอเมริกากลางและหมูเ่ กาะในทะเลแครบิ เบียนคืออะไร
(แนวตอบ การขาดแคลนเงินทุนและเทคโนโลยีในการผลิตยังไม่ก้าวหน้า รวมถึงมีปัญหาเรื่องต้นทุนการ
ผลิตและตลาดส่งออก)
6) เพราะเหตุใดอตุ สาหกรรมในประเทศเมก็ ซโิ กจงึ เจริญเตบิ โตอย่างรวดเร็ว และมอี ุตสาหกรรมทส่ี ำคัญ

อะไรบ้าง
(แนวตอบ เพราะได้รับประโยชน์จากต่างประเทศที่เข้ามาลงทุนเพื่อใช้เม็กซิโกเป็นฐานการผลิตเพ่ือส่ง
สนิ คา้ ไปยงั สหรัฐอเมริกา โดยมีอุตสาหกรรมมทีส่ ำคัญ เชน่ การผลิตรถยนต์ เครือ่ งจกั รกลทางการเกษตร
เคมีภัณฑ์ ส่ิงทอ รองเทา้ เครือ่ งนุง่ หม่ )
7. ครูใหต้ ัวแทนนักเรยี นจากกลุ่มท่ที ำการศกึ ษาเร่ือง ลักษณะท่วั ไปทางเศรษฐกจิ ของทวปี อเมรกิ าเหนอื :
พาณิชยกรรม ออกมานำเสนอขอ้ มลู ทีไ่ ดจ้ ากการศกึ ษาบรเิ วณหน้าชน้ั เรยี น ประกอบการใช้เครอื่ งมือ

ทางภมู ศิ าสตร์ จากนน้ั ครตู ัง้ คำถามเพอ่ื ให้นักเรยี นรว่ มกนั ตอบ เช่น
1) เพราะเหตใุ ดการพาณิชยกรรมจงึ มีมากในสหรัฐอเมรกิ า แคนาดา และเม็กซโิ ก
(แนวตอบ เนอ่ื งจากเปน็ ตลาดผู้บริโภคขนาดใหญ่ มีกำลงั ซื้อสูง และมปี ริมาณสินค้าที่หลากหลาย)
2) สนิ คา้ เข้าชนิดใดที่ทำให้ประเทศในแถบอเมรกิ ากลางและหมเู่ กาะในทะเลแครบิ เบียนประสบปญั หา

ขาดดลุ ทางการคา้
(แนวตอบ น้ำมันทมี่ ีราคาเพมิ่ สูงข้นึ )

ชวั่ โมงท่ี 3

8. ครูให้ตัวแทนนกั เรยี นจากกลมุ่ ทที่ ำการศึกษาเรื่อง ลกั ษณะทว่ั ไปทางเศรษฐกจิ ของทวปี อเมรกิ าเหนือ :
การคมนาคมขนส่ง ออกมานำเสนอข้อมลู ทไ่ี ดจ้ ากการศึกษาบรเิ วณหน้าช้นั เรียน ประกอบการใช้
เครอื่ งมอื ทางภมู ิศาสตร์ เช่น แผนที่ ลูกโลก ฯลฯ

9. ครูให้นักเรียนรว่ มกันศกึ ษา Google Earth ถึงเส้นทางการคมนาคมในเมืองใหญท่ ่ีมีความสำคัญทาง
เศรษฐกิจในทวีปอเมริกาเหนือ แล้วให้นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์ความทันสมัยของเส้นทางการคมนาคม

และปัจจัยสง่ เสริมในการพฒั นาดา้ นการคมนาคมขนส่งและการพฒั นาดา้ นเศรษฐกิจ ประกอบการเช่อื มโยงจาก
แผนทแี่ สดงการคมนาคมของทวีปอเมริกาเหนอื จากหนงั สือเรียนสังคมศึกษาฯ ม.3 เพิ่มเติม

10. ครใู หน้ ักเรียนรว่ มกันอภปิ รายเพ่มิ เตมิ ถึงการคมนาคมทางอากาศและทางนำ้ ของทวีปอเมริกาเหนอื
ประกอบการใช้แผนทก่ี ายภาพของโลกและทวปี อเมริกาเหนือ โดยสง่ ตวั แทนออกมาชต้ี ำแหน่งบนแผนท่ี
และอภิปรายผา่ นประเด็นคำถาม เช่น
1) ปัจจัยใดท่สี ่งเสริมใหส้ หรัฐอเมรกิ ากลายเป็นประเทศที่มจี ำนวนผูโ้ ดยสารทางอากาศมากทส่ี ุดของทวปี
และของโลก
(แนวตอบ เนอ่ื งจากประชากรมีฐานะทางเศรษฐกิจดี มีกำลงั ซ้ือสูง มีความกวา้ งใหญ่ของพื้นท่ี และมี
ทา่ อากาศยานท่ีดอี ย่างท่วั ถงึ )
2) นักเรียนคดิ วา่ คลองปานามาช่วยย่นระยะทางได้อย่างไร
(แนวตอบ เนอื่ งจากคลองปานามามคี วามยาว 77 กิโลเมตร สามารถช่วยยน่ ระยะทางระหวา่ งมหาสมทุ ร
แอตแลนตกิ กบั มหาสมทุ รแปซิฟกิ ได้มาก โดยไม่ตอ้ งแล่นเรอื ออ้ มปลายแหลมฮอร์นในทวีปอเมริกาใต้)

ชั่วโมงที่ 4

12. ครูและนกั เรยี นรว่ มกนั อภปิ รายถงึ การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกจิ ของทวีปอเมริกาเหนือ โดยใชข้ ่าวหรือ
บทความทางเศรษฐกิจท่เี กย่ี วข้องกบั การเปลย่ี นแปลงทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาเหนือมาเปน็ แนวทาง
หรอื ประเด็นในการอภปิ ราย

13. ครูอาจตงั้ ประเด็นคำถามให้นกั เรียนรว่ มกนั ตอบ เชน่
- สหรัฐอเมรกิ า แคนาดา และเม็กซโิ ก มีขอ้ ไดเ้ ปรียบในการผลิตสนิ คา้ เกษตรกรรมอยา่ งไรจึงทำให้มี

สว่ นแบง่ ในตลาดโลกสงู
(แนวตอบ เน่อื งจากมีการผลติ เป็นจำนวนมากและใช้เทคโนโลยีการผลิตสมยั ใหม่ สง่ ผลใหม้ ตี ้นทุน
ในการผลติ ต่ำ)

ขนั้ สรปุ

ขน้ั ที่ 4 ขยายความเข้าใจ (Expand)
1. ครใู หน้ กั เรยี นร่วมกนั อภปิ รายและทบทวนความรู้ โดยร่วมกันสรปุ สาระสำคัญหรอื ใช้ PPT สรุป

สาระสำคัญของเนอ้ื หาท่ไี ด้ศกึ ษามา
2. ครูให้นักเรียนทำใบงานท่ี 12.5 เรอื่ ง ลกั ษณะเศรษฐกจิ ของทวปี อเมรกิ าเหนือ เพื่อเปน็ การขยาย

ความเข้าใจเพ่มิ เติม
3. ครูใหน้ กั เรยี นร่วมกันทำแบบฝกึ สมรรถนะฯ ภมู ศิ าสตร์ ม.3 เก่ียวกับเรื่อง ลกั ษณะเศรษฐกจิ ของ

ทวปี อเมรกิ าเหนือ
ข้ันประเมนิ

ขัน้ ท่ี 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
1. ครูและนักเรยี นร่วมกนั ตรวจสอบผลจากการตอบคำถาม การทำใบงาน และการทำแบบฝึก

สมรรถนะฯ ภูมศิ าสตร์ ม.3 ตลอดจนการใชเ้ ครือ่ งมือทางภมู ศิ าสตร์ และเครื่องมอื ดา้ นเทคโนโลยีใน
การสบื ค้นเกยี่ วกบั ลกั ษณะเศรษฐกจิ ของทวปี อเมริกาเหนอื
2. ครูประเมนิ ผลโดยสงั เกตจากการตอบคำถาม การรว่ มกันทำงาน และการนำเสนอผลงานหน้าช้นั เรียน

9. การวดั และประเมนิ ผล

รายการวัด วิธวี ดั เครือ่ งมือ เกณฑก์ ารประเมนิ
- ใบงานที่ 11.5
9.1 การวัดและประเมนิ ผล - ร้อยละ 60
ผ่านเกณฑ์
ระหวา่ งการจดั กิจกรรม

การเรยี นรู้

1) อธบิ ายลักษณะท่วั ไปทาง - ตรวจใบงานท่ี 11.5

เศรษฐกิจและระบุทำเลที่ตัง้

ของกิจกรรมทางเศรษฐกิจ

รวมถงึ วิเคราะห์การ

เปลยี่ นแปลงทางเศรษฐกิจ

ของทวปี อเมริกาเหนือ

ประกอบการใช้เคร่อื งมอื

ทางภูมิศาสตร์ได้

2) การนำเสนอผลงาน - ประเมนิ การนำเสนอ - แบบประเมนิ - ระดับคณุ ภาพ 2

3) พฤตกิ รรม ผลงาน การนำเสนอผลงาน ผ่านเกณฑ์
การทำงานรายบคุ คล
- สังเกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤตกิ รรม - ระดับคุณภาพ 2
4) พฤติกรรม
การทำงานกลุม่ การทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล ผา่ นเกณฑ์

5) คณุ ลักษณะ - สังเกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤตกิ รรม - ระดบั คณุ ภาพ 2
อันพึงประสงค์
การทำงานกลุ่ม การทำงานรายกลมุ่ ผ่านเกณฑ์
9.3 การรูเ้ รอ่ื งภมู ิศาสตร์
- สงั เกตความมีวนิ ัย - แบบประเมนิ - ระดบั คุณภาพ 2

ใฝ่เรยี นรู้ และมงุ่ มน่ั คุณลักษณะ ผา่ นเกณฑ์

ในการทำงาน อันพงึ ประสงค์

- ประเมนิ การใช้ - แบบประเมินการใช้ - ระดบั คณุ ภาพ 2

เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ เคร่ืองมือทางภูมิศาสตร์ ผ่านเกณฑ์

10. สื่อ/แหลง่ การเรียนรู้
10.1 สือ่ การเรียนรู้
1) หนงั สอื เรยี นสังคมศึกษาฯ ม.3
2) แบบฝกึ สมรรถนะฯ ภูมิศาสตร์ ม.3
3) หนงั สือค้นควา้ เพ่มิ เติม
โครงการตำราวิทยาศาสตรแ์ ละคณิตศาสตรม์ ูลนิธิ สอวน. 2557. ภูมิศาสตรก์ ายภาพ.
กรุงเทพมหานคร : ดา่ นสุทธาการพิมพ์.
คินเดอร์สลีย์, ดอรล์ ิงก.์ 2553. แผนท่ีโลก ฉบับสมบรู ณแ์ ละทันสมัยทีส่ ดุ . แปลโดย นุชนาฏ
เนตรประเสรฐิ ศร.ี กรงุ เทพมหานคร : นานมีบคุ๊ ส์พับลิเคชั่นส.์
ราชบณั ฑิตยสถาน. 2549. พจนานุกรมศัพท์ภูมศิ าสตร์ ฉบับราชบณั ฑิตยสถาน. พมิ พ์ครง้ั ที่ 4
(แก้ไขเพิ่มเติม). กรุงเทพมหานคร : ราชบัณฑติ ยสถาน.
สริ ิพร เกรยี งไกรเพชร และคณะ. 2559. ภูมิศาสตร์เทคนคิ . กรุงเทพมหานคร : ด่านสทุ ธา

การพิมพ์.

สำนกั งานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภมู สิ ารสนเทศ (องค์การมหาชน). 2552. ตำราเทคโนโลยี

อวกาศและภูมิสารสนเทศ. กรงุ เทพมหานคร : อมั รนิ ทร์พรินติ้งแอนด์พับลชิ ชิ่ง.

4) เคร่อื งมือทางภูมิศาสตร์ ได้แก่ ลูกโลก แผนที่ เข็มทิศ รปู ถ่ายทางอากาศ และภาพจากดาวเทยี ม
5) ใบงานที่ 12.5 เรอ่ื ง ลักษณะเศรษฐกิจของทวปี อเมริกาเหนอื
10.2 แหลง่ การเรียนรู้
1) ห้องสมดุ

2) แหลง่ ข้อมลู สารสนเทศ
- https://www.gistda.or.th
- https://www.rtsd.mi.th/main/language/th/
- https://www.nationalgeographic.org
- https://www.prb.org
- https://repositorio.cepal.org

ใบงานที่ 11.5

เรอ่ื ง ลักษณะเศรษฐกจิ ของทวปี อเมริกาเหนอื

คำชแี้ จง : ใหน้ กั เรยี นวเิ คราะห์ข่าวเศรษฐกิจท่ีกำหนด แล้วตอบคำถาม
นกั เศรษฐศาสตรเ์ ตือน สงครามการค้าอาจทำเศรษฐกจิ สหรฐั ถดถอย

นกั เศรษฐศาสตร์สหรฐั เตือนว่า นโยบายการค้าของสหรัฐนั้นไม่มีทิศทาง และเสยี่ งทีจ่ ะทำให้เกิดภาวะเศรษฐกิจถดถอยซึ่ง
รัฐบาลสหรัฐกลัวที่สุด วินเซนต์ สมิธ อาจารย์ต่างชาติเต็มเวลาท่ีสำนักวิจัยของสถาบันวิสาหกิจแห่งอเมริกา (AEI) กล่าวถึงสงคราม
การค้าระหว่างสหรัฐกับจีนที่ยืดเยื้อวา่ “เป็นความโง่เขลาทางเศรษฐกิจ”นายสมิธ กล่าวกับสำนักข่าวซินหัวว่า "การกระทำดังกล่าว
เป็นนโยบายการค้าที่ไม่มที ิศทาง และสงครามการค้าทีไ่ ม่มีผู้ชนะ” สำนกั ข่าวซินหวั รายงานว่า ความขัดแยง้ ทางการค้าระหว่างสหรัฐ
กับจีนยังคงสร้างความสับสนวุ่นวายอย่างต่อเนื่อง โดยล่าสุดสหรัฐได้ย่ัวยุจีนในระหว่างการประชุมสุดยอด G7 ท่ีฝรั่งเศส เม่ือ
ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ แห่งสหรัฐถูกถามว่า เสียใจหรือไม่ท่ีทำสงครามการค้ากับจีน ซึ่งประธานาธิบดีทรัมป์ตอบว่า ตนคิด
ทบทวนในทกุ ๆเรื่อง ทำใหห้ ลายฝ่ายเชอื่ ว่าเปน็ การสง่ สญั ญาณผ่อนคลายความตงึ เครยี ดระหวา่ งสองประเทศ

อย่างไรก็ตาม เพียงไม่กี่ชั่วโมงต่อมาทำเนียบขาวก็ได้ออกแถลงการณ์ว่า ความหมายของคำว่า “คิดทบทวน” ของ
ประธานาธบิ ดีทรมั ป์หมายความว่า ประธานาธิบดีทรมั ปเ์ สยี ใจทไ่ี มข่ น้ึ ภาษใี ห้สูงกวา่ นี้

นอกจากนี้ ระหว่างการประชมุ ประธานาธบิ ดีทรัมป์ไดก้ ล่าวว่า ผนู้ ำประเทศ G7 รายอ่ืน ๆ เคารพสงครามการค้า อย่างไร
กต็ าม นายบอรสิ จอหน์ สัน นายกรัฐมนตรีอังกฤษ ซงึ่ เชอ่ื กันว่าเป็นพนั ธมิตรทใี่ กล้ชดิ ท่ีสุดของทรัมป์ในกลุ่ม G7 กลา่ ววา่ “เราไม่ชอบ
การเรียกเกบ็ ภาษี และองั กฤษชอบการค้าทสี่ งบเรยี บร้อยมากกว่า”

ทมี่ า : สำนกั ขา่ วอนิ โฟเควสท์ (IQ) -- จนั ทรท์ ี่ 26 สิงหาคม 2562 14:04:52 น.

1. สถานการณ์เศรษฐกจิ ระหว่างสหรฐั อเมรกิ ากบั จีนเปน็ อยา่ งไร
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. ความขดั แยง้ ทางการค้าระหวา่ งสหรัฐอเมรกิ ากับจีนส่งผลกระทบอยา่ งไร
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. เพราะเหตใุ ดจึงมผี กู้ ลา่ วว่า สงครามการคา้ ระหว่างสหรฐั อเมรกิ ากบั จนี ทีย่ ดื เยือ้ จงึ ถือเปน็ ความโง่เขลาทาง
เศรษฐกิจ
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. การรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจ G 7 ประกอบดว้ ยประเทศใดบ้าง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. เพราะเหตใุ ด นายบอรสิ จอหน์ สนั จึงกลา่ ววา่ “เราไมช่ อบการเรียกเกบ็ ภาษี และองั กฤษชอบการค้าท่สี งบ
เรียบร้อยมากกว่า”
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

เฉลย

ใบงานที่ 11.5

เรือ่ ง ลักษณะเศรษฐกิจของทวปี อเมรกิ าเหนือ

คำชแ้ี จง : ให้นกั เรยี นวิเคราะห์ข่าวเศรษฐกิจท่ีกำหนด แลว้ ตอบคำถาม

นักเศรษฐศาสตรเ์ ตือน สงครามการคา้ อาจทำเศรษฐกิจสหรฐั ถดถอย

นักเศรษฐศาสตร์สหรฐั เตือนว่า นโยบายการค้าของสหรัฐนั้นไม่มีทิศทาง และเสยี่ งทจ่ี ะทำให้เกิดภาวะเศรษฐกิจถดถอยซึ่ง
รฐั บาลสหรัฐกลัวท่ีสุด วินเซนต์ สมิธ อาจารย์ต่างชาติเต็มเวลาท่ีสำนักวิจัยของสถาบันวิสาหกิจแห่งอเมริกา (AEI) กล่าวถึงสงคราม
การค้าระหว่างสหรัฐกับจีนที่ยืดเย้ือว่า “เป็นความโง่เขลาทางเศรษฐกิจ”นายสมิธ กล่าวกับสำนักข่าวซินหัวว่า "การกระทำดังกล่าว
เป็นนโยบายการคา้ ท่ีไม่มที ิศทาง และสงครามการคา้ ทไ่ี มม่ ีผชู้ นะ” สำนักข่าวซินหวั รายงานว่า ความขัดแย้งทางการคา้ ระหว่างสหรัฐ
กับจีนยังคงสร้างความสับสนวุ่นวายอย่างต่อเน่ือง โดยล่าสุดสหรัฐได้ยั่วยุจีนในระหว่างการประชุมสุดยอด G7 ที่ฝรั่งเศส เมื่อ
ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ แห่งสหรัฐถูกถามว่า เสียใจหรือไม่ที่ทำสงครามการค้ากับจีน ซึ่งประธานาธิบดีทรัมป์ตอบว่า ตนคิด
ทบทวนในทุกๆเร่ือง ทำให้หลายฝา่ ยเช่ือวา่ เป็นการสง่ สญั ญาณผ่อนคลายความตึงเครยี ดระหวา่ งสองประเทศ

อย่างไรก็ตาม เพียงไม่กี่ช่ัวโมงต่อมาทำเนียบขาวก็ได้ออกแถลงการณ์ว่า ความหมายของคำว่า “คิดทบทวน” ของ
ประธานาธบิ ดีทรัมป์หมายความว่า ประธานาธิบดีทรัมป์เสียใจท่ีไม่ขึน้ ภาษใี ห้สงู กว่านี้

นอกจากน้ี ระหว่างการประชมุ ประธานาธิบดีทรัมป์ได้กล่าวว่า ผนู้ ำประเทศ G7 รายอ่ืน ๆ เคารพสงครามการค้า อย่างไร
กต็ าม นายบอรสิ จอหน์ สัน นายกรฐั มนตรีอังกฤษ ซึง่ เช่อื กันว่าเป็นพนั ธมิตรที่ใกลช้ ิดทส่ี ดุ ของทรัมป์ในกลุ่ม G7 กลา่ วว่า “เราไม่ชอบ
การเรียกเก็บภาษี และองั กฤษชอบการค้าทสี่ งบเรียบรอ้ ยมากกวา่ ”

ท่มี า : สำนกั ข่าวอนิ โฟเควสท์ (IQ) -- จนั ทรท์ ี่ 26 สิงหาคม 2562 14:04:52 น.

1. สถานการณ์เศรษฐกจิ ระหวา่ งสหรัฐอเมรกิ ากบั จนี เป็นอย่างไร
มแี นวโนม้ จะมีความรนุ แรงเพิ่มมากขึน้

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. ความขัดแยง้ ทางการค้าระหว่างสหรัฐอเมริกากับจีนส่งผลกระทบอยา่ งไร

…ส…่งผ…ล…ก…ระ…ท…บ…ต…่อเ…ศ…รษ…ฐ…ก…ิจ…ทัง้…ข…อ…งส…ห…ร…ฐั อ…เ…มร…ิก…าแ…ล…ะ…จ…นี …แ…ละ…ย…งั …ส่ง…ผ…ล…กร…ะ…ท…บ…ต่อ…เ…ศร…ษ…ฐ…ก…จิ โ…ล…กด…้ว…ย…โ…ด…ยเ…ฉพ…า…ะ…ต…่อ…
……ก…าร…ล…งท…นุ …ใ…นด…า้ …น…ต…า่ ง…ๆ………………………………………………………………………………………………………………………………
3. เพราะเหตุใดจึงมีผู้กล่าววา่ สงครามการคา้ ระหว่างสหรฐั อเมริกากับจนี ท่ยี ดื เยอื้ จึงถือเป็นความโงเ่ ขลาทาง
เศรษฐกจิ
……เพ…ร…าะ…ค…ว…าม…ย…ืด…เย…ื้อ…ขอ…ง…ส…งค…ร…าม…ก…า…รค…้า…เ…ป…น็ …นโ…ย…บ…าย…ก…าร…ค…้า…ท…ีไ่ ม…่ม…ีท…ศิ ท…า…ง…แ…ล…ะเ…ป…น็ …สง…ค…รา…ม…ก…าร…ค…า้ …ท่ไี…ม…ม่ …ผี ู้ช…น…ะ…ม…แี …ตจ่ ะ
……ท…ำใ…ห…้เก…ดิ …คว…า…ม…ขัด…แ…ย…ง้ ท…า…ง…กา…ร…ค…้าเ…พ…่มิ ม…า…ก…ขน้ึ…………………………………………………………………………………………………
4. การรวมกลมุ่ ทางเศรษฐกิจ G 7 ประกอบดว้ ยประเทศใดบา้ ง
…แ…ค…น…าด…า…ฝ…ร…ัง่ เ…ศ…ส…เย…อ…ร…มน…ี …อ…ิตา…ล…ี ญ…ป่ี…นุ่ ……สห…ร…า…ชอ…า…ณ…า…จัก…ร…แ…ล…ะ…สห…ร…ัฐ…อเ…ม…รกิ…า…………………………………………………
5. เพราะเหตใุ ด นายบอริส จอห์นสนั จงึ กล่าววา่ “เราไม่ชอบการเรยี กเก็บภาษี และองั กฤษชอบการค้าท่ีสงบ
เรยี บรอ้ ยมากกวา่ ”
…เ…พ…รา…ะ…กา…ร…ข…น้ึ ภ…า…ษ…ีก…าร…ค…้า…ยอ่…ม…เก…ดิ …ผ…ล…เส…ีย…มา…ก…ก…วา่…ผ…ล…ดี…อ…าจ…ท…ำ…ให…ก้ …า…รค…า้ …ระ…ห…ว…่าง…ป…ร…ะเ…ท…ศห…ย…ดุ …ช…ะง…กั …เ…ป…น็ ก…า…ร…ฉดุ…ร…ัง้

การขยายตัวทางเศรษฐกจิ ในตลาดเกดิ ใหม่และตลาดประเทศพัฒนาแล้วก็เป็นไปได้

หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 11 ทวปี อเมรกิ า

แผนการจัดการเรยี นรทู้ ี่ 6

ภยั พิบตั แิ ละแนวทางการจดั การในทวีปอเมรกิ าเหนอื

เวลา 2 ชว่ั โมง

1. มาตรฐานการเรียนร/ู้ ตวั ชวี้ ัด

1.1 ตัวช้วี ดั
ส 5.1 เขา้ ใจลักษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธ์ของสรรพส่งิ ซึ่งมีผลตอ่ กนั ใชแ้ ผนท่ี
และเครื่องมือทางภูมศิ าสตรใ์ นการคน้ หา วิเคราะห์ และสรุปขอ้ มูลตามกระบวนการทาง
ภูมิศาสตร์ ตลอดจนใชภ้ มู สิ ารสนเทศอยา่ งมีประสทิ ธิภาพ
ม.3/2 วิเคราะห์สาเหตกุ ารเกดิ ภยั พบิ ตั ิและผลกระทบในทวปี อเมริกาเหนือและทวปี อเมริกาใต้

ส 5.2 เขา้ ใจปฏสิ ัมพนั ธ์ระหวา่ งมนษุ ยก์ ับสิ่งแวดลอ้ มทางกายภาพท่ีก่อใหเ้ กดิ การสรา้ งสรรค์
วถิ กี ารดำเนนิ ชวี ติ มจี ติ สำนึกและมสี ว่ นร่วมในการจัดการทรัพยากรและสิ่งแวดลอ้ ม
เพอื่ การพฒั นาท่ียง่ั ยนื

ม.3/3 สืบคน้ อภปิ รายประเดน็ ปญั หาจากปฏิสมั พนั ธ์ระหว่างส่ิงแวดลอ้ มทางกายภาพกบั มนุษย์
ทเ่ี กดิ ขนึ้ ในทวีปอเมรกิ าเหนือและทวีปอเมรกิ าใต้

ม.3/4 วเิ คราะห์แนวทางการจดั การภยั พบิ ตั แิ ละการจัดการทรัพยากรและสง่ิ แวดลอ้ มในทวีป
อเมรกิ าเหนือและทวีปอเมรกิ าใต้ทย่ี ัง่ ยนื

2. จดุ ประสงค์การเรียนรู้

1. วเิ คราะห์ลักษณะทางกายภาพของทวปี อเมริกาเหนือท่ีส่งผลต่อการเกิดภัยพิบัติได้ (K)
2. วเิ คราะห์ผลกระทบและแนวทางการจดั การภัยพิบัติของทวีปอเมริกาเหนือที่ย่งั ยืนได้ (K)
3. ใชเ้ คร่อื งมือทางภมู ิศาสตรส์ บื คน้ ขอ้ มูลเก่ยี วกบั ภยั พิบตั ิและแนวทางการจดั การของทวีปอเมรกิ าเหนือได้ (P)
4. เห็นคุณคา่ ของการศึกษาเกยี่ วกบั ภัยพบิ ัตแิ ละแนวทางการจัดการของทวปี อเมรกิ าเหนอื เพ่ิมมากขึ้น (A)

3. สาระการเรียนรู้ สาระการเรยี นรู้ท้องถ่ิน สาระการเรียนรู้จากสื่อ

สาระการเรยี นรู้แกนกลาง (พิจารณาตามหลักสูตรสถานศกึ ษา) - ภยั พบิ ตั ิและแนวทางการจัดการ
- สาเหตุการเกิดภัยพบิ ตั ิและ
ผลกระทบในทวปี อเมรกิ าเหนือ ใน
และ
ทวีปอเมริกาใต้ ทวีปอเมรกิ าเหนือ
- ประเดน็ ปัญหาจากปฏิสัมพันธ์
ระหวา่ งสง่ิ แวดล้อมทางกายภาพ • อุทกภัย
กับ
มนษุ ยท์ ี่เกิดขึ้นในทวปี อเมริกา • วาตภยั
เหนอื
และทวีปอเมรกิ าใต้ • ไฟปา่
- แนวทางการจดั การภัยพบิ ตั ิและ
การจดั การทรัพยากรและ
ส่ิงแวดล้อมในทวปี อเมริกาเหนือ
และทวีปอเมริกาใต้ท่ียั่งยนื

4. มโนทัศนส์ ำคญั (Key Concept)

1. ลกั ษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาเหนอื ส่งผลต่อการเกดิ ภัยพบิ ตั ิและผลกระทบทีแ่ ตกตา่ งกนั
2. สง่ิ แวดลอ้ มทางกายภาพมอี ทิ ธิพลต่อกจิ กรรมของมนษุ ย์ ขณะเดยี วกันกิจกรรมของมนษุ ยก์ ส็ ่งผลตอ่

สง่ิ แวดลอ้ มทางกายภาพ และก่อให้เกิดปัญหาการทำลายสิ่งแวดล้อมในทวปี อเมริกาเหนอื
3. การจดั การภัยพิบตั ใิ นทวีปอเมรกิ าเหนอื จะชว่ ยให้มนุษยอ์ าศัยอย่รู ว่ มกบั ธรรมชาติได้อย่างย่ังยืน

5. คำถามหลัก (Big Question)

- ทำไมทวีปอเมรกิ าเหนือจงึ ตอ้ งประสบวาตภัยอย่บู ่อยคร้ัง

6. การรูเ้ รื่องภูมิศาสตร์ (Geo-Literacy)

ความสามารถทางภมู ศิ าสตร์ กระบวนการทางภูมิศาสตร์ ทักษะทางภมู ิศาสตร์
1. การสังเกต
1. ความเข้าใจระบบธรรมชาติ 1. การตัง้ คำถามเชงิ ภูมศิ าสตร์ 2. การแปลความข้อมลู ทางภมู ศิ าสตร์
3. การใชเ้ ทคนิคและเครื่องมือ
และมนษุ ย์ 2. การรวบรวมข้อมลู
ทางภมู ศิ าสตร์
2. การใหเ้ หตผุ ลทางภมู ิศาสตร์ 3. การจดั การข้อมูล 4. การคดิ เชงิ พน้ื ท่ี

3. การตัดสนิ ใจอยา่ งเปน็ ระบบ 4. การวิเคราะห์ข้อมลู

5. การสรปุ เพ่ือตอบคำถาม

5. การคิดแบบองค์รวม
6. การใช้เทคโนโลยี
7. การใช้สถิตพิ ืน้ ฐาน

7. สมรรถนะสำคญั ของผเู้ รยี นและคณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค์

สมรรถนะสำคญั ของผู้เรียน คณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค์

1. ความสามารถในการสอื่ สาร 1. ใฝเ่ รยี นรู้

2. ความสามารถในการคิด 2. มงุ่ มัน่ ในการทำงาน

1) ทกั ษะการสำรวจค้นหา

2) ทกั ษะการรวบรวมข้อมูล

3) ทกั ษะการวิเคราะห์

3. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวติ

4. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี

8. กจิ กรรมการเรยี นรู้

 วิธสี อนแบบกระบวนการทางภมู ศิ าสตร์ (Geographic Inquiry Process)

ชั่วโมงท่ี 1

ขัน้ นำ

1. ครูแจ้งให้นักเรียนทราบถึงวิธีสอนแบบกระบวนการทางภูมิศาสตร์ (Geographic Inquiry Process) ช่ือ
เร่อื ง

ท่จี ะเรยี นรู้ จดุ ประสงค์การเรียนรู้ และผลการเรยี นรู้
2. ครใู หแ้ ละนกั เรียนรว่ มกนั ทบทงวนความรเู้ ก่ยี วกบั ลกั ษณะทางกายภาพของทวีปอเมรกิ าเหนือที่ได้

ทำการศึกษาเม่อื ชว่ั โมงทีผ่ า่ นมา
3. ครใู ช้กจิ กรรมเกม “ทอยตอ่ แตม้ ” เพ่ือกระตนุ้ ความสนใจ/กระตุน้ ความคดิ เกีย่ วกับภัยพบิ ัตใิ นทวปี

อเมรกิ าเหนอื และเป็นการนำเขา้ ส่กู ารเรียน โดยใหน้ ักเรียนจับกลมุ่ ทอยลกู เต๋า แล้วเดินตามจำนวนทีท่ อย
ได้ บนตาราง หากเดนิ ไปหยุดตรงจุดทเ่ี ปน็ ภาพปริศนา ให้นักเรยี นดแู ลว้ บอกว่าเปน็ ภาพภยั พิบตั ิใด หากตอบ
ถูก จะได้ทอยลูกเต๋าและเดินตอ่ แต่หากตอบผิดจะต้องกลับไปยังจุดเร่มิ ตน้ กลุ่มใดถึงเส้นชยั ก่อนในเวลา 3
นาที จะเป็นผู้ชนะ

ขน้ั สอน

ขัน้ ที่ 1 การตั้งคำถามเชงิ ภูมศิ าสตร์
1. ครกู ระต้นุ ให้นักเรยี นเชือ่ มโยงความสำคญั ของการศึกษาภยั พิบัติในทวีปอเมรกิ าเหนือ จากกิจกรรม
“ทอยต่อแต้ม” จากขนั้ นำท่ีผ่านมา แล้วตงั้ ประเดน็ คำถามต่อยอดเพิ่มเติมเพอ่ื กระตุน้ และเชื่อมโยง
ใหน้ กั เรียนตง้ั ประเด็นคำถามทางภมู ศิ าสตร์เกีย่ วกับภัยพบิ ัตใิ นทวปี อเมริกาเหนือเช่น

• ลักษณะทางกายภาพใดบ้างทเ่ี ป็นปจั จยั ทำใหเ้ กดิ วาตภัยในทวปี อเมรกิ าเหนือ

• วาตภยั ในทวีปอเมรกิ าเหนือจะเหมอื นกับวาตภยั ในทวปี แอฟริกาหรอื ไม่
2. ครูให้นักเรียนใช้สมาร์ทโฟนส่องดู QR Code เรื่อง ทอร์นาโดภัยพิบัติทำลายทุกสรรพส่ิง จากหนังสือ
เรยี น

สงั คมศึกษาฯ ม. 3 จากนนั้ ใหน้ กั เรยี นร่วมกนั ตง้ั ประเด็นคำถามทางภมู ศิ าสตร์เกย่ี วกับภัยพิบตั ใิ นทวีป
อเมรกิ าเหนือ เพื่อค้นหาคำตอบ เชน่

1) ภยั พิบัติทเ่ี กิดขึ้นในทวปี อเมรกิ าเหนอื แต่ละประเภทมีสาเหตุทเ่ี หมือนหรอื แตกตา่ งกันอย่างไร
2) ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศของทวปี อเมริกาเหนือส่งผลตอ่ การเกิดภัยพิบัติอย่างไร
3) ปจั จัยใดบ้างทที่ ำใหเ้ กดิ ภัยพิบตั ิในทวปี อเมรกิ าเหนอื
4) แนวทางการจดั การภัยพิบตั ิท่ยี ง่ั ยนื สามารถทำได้อย่างไร
5) ทวปี อเมรกิ าเหนือตอ้ งประสบภัยพบิ ัตทิ ี่คล้ายคลงึ กบั ประเทศไทยบ้างหรือไม่ อย่างไร

ขั้นท่ี 2 การรวบรวมข้อมูล
1. ครใู ห้นักเรียนแบง่ กล่มุ ออกเป็น 6 กลมุ่ โดยให้รับผิดชอบรวบรวมข้อมูลภยั พิบตั ิในทวีปอเมริกาเหนือ
ตลอดจน

แนวทางการจดั การภัยพบิ ตั ิที่ยัง่ ยนื ภัยละ 2 กล่มุ ดังนี้

• อทุ กภัย

• วาตภัย

• ไฟป่า
โดยจากประเด็นคำถามทางภูมิศาสตร์ในข้ันท่ี 1 ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันสืบค้นข้อมูลประกอบการ
ใช้
เครอ่ื งมือทางภมู ศิ าสตร์ หนังสอื เรียนสังคมศึกษาฯ ม.3 หรือแหล่งเรยี นรู้อืน่ ๆ รวมทงั้ แตล่ ะกลุ่มจะต้อง
ศกึ ษาและตอบประเด็นคำถามทางภมู ิศาสตร์จากข้นั ท่ี 1 ด้วย
2. ครูอาจแนะนำแหล่งข้อมลู สารสนเทศท่นี า่ เช่อื ถอื ข่าวที่เก่ียวกบั สถานการณภ์ ัยพบิ ตั ใิ นทวปี อเมรกิ าเหนือ
หรอื อาจใหน้ กั เรยี นศกึ ษาขอ้ มูลเกยี่ วกบั พายเุ ฮอร์รเิ คนในทวีปอเมริกาเหนือ จากหนังสอื เรยี น
สังคมศกึ ษาฯ ม.3 ประกอบการศึกษาและรวบรวมข้อมลู เพ่มิ เติม

ช่ัวโมงที่ 2

ขัน้ ท่ี 3 การจัดการข้อมลู
1. สมาชิกแต่ละคนในกลุ่มนำข้อมูลท่ีตนได้จากการรวบรวม มาอธิบายแลกเปล่ียนความรู้ระหว่างกัน โดย

ใช้เทคนิคเล่าเร่อื งรอบวง ให้สมาชกิ เลา่ ขอ้ มลู ทต่ี นได้จากการรวบรวมทลี ะคน จนครบท้งั กลมุ่
2. สมาชิกในกลุ่มชว่ ยกันคดั เลือกข้อมลู ท่ีถูกต้อง น่าเชือ่ ถอื และจัดการคัดแยกขอ้ มูลที่ไมจ่ ำเป็นออก

ขน้ั ที่ 4 การวิเคราะหแ์ ละแปลผลขอ้ มลู
1. นกั เรยี นแต่ละกลุ่มวิเคราะหข์ ้อมลู รว่ มกัน จากนั้นสมาชิกแตล่ ะกลุ่มรว่ มกันตรวจสอบความถูกตอ้ ง
ของข้อมูล
2. ตัวแทนกลมุ่ นำเสนอข้อมลู หนา้ ช้นั เรยี นทีละกลุ่ม จากนนั้ สมาชกิ กล่มุ อื่นผลัดกันให้ข้อคดิ เห็น หรอื
ขอ้ เสนอแนะเพิ่มเติม ตลอดจนอภปิ รายความรูร้ ่วมกนั
3. ครูถามคำถามเพือ่ ให้นกั เรยี นได้วเิ คราะห์ขอ้ มูลเพม่ิ เตมิ เชน่
1) ปัญหาการขาดแคลนน้ำในทวีปอเมรกิ าเหนือเกดิ จากอะไรและพบได้บรเิ วณใด
(แนวตอบ เน่ืองจากมีปริมาณฝนตกน้อย การกักเก็บน้ำตามธรรมชาติมีน้อย และมีการผสมของ

นำ้ เค็มจะพบไดใ้ นเขตทะเลทรายของเม็กซิโก และหมเู่ กาะในทะเลแครบิ เบยี น)
2) สาเหตุและปัจจยั ใดบ้างท่ที ำให้เกดิ ไฟปา่ ในทวปี อเมริกาเหนอื
(แนวตอบ อุณหภมู ิของอากาศ การเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศ การกระทำของมนุษย์ ฯลฯ)

4. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์และเชอื่ มโยงขอ้ มลู เพมิ่ เติมผา่ นการทำใบงานที่ 4.1 เร่อื ง ภัยพิบตั ิและ
แนวทางการจัดการในทวปี อเมริกาเหนือ และร่วมกันเฉลยคำตอบ โดยครูแนะนำเพ่ิมเตมิ

ขัน้ ที่ 5 การสรปุ เพื่อตอบคำถาม
1. นักเรียนในชน้ั เรยี นรว่ มกันสรุปเกย่ี วกบั ภัยพบิ ัติและแนวทางการจัดการในทวีปอเมริกาเหนอื
2. ครูใหส้ มาชิกในแต่ละกล่มุ ชว่ ยกนั สรุปสาระสำคัญเพอ่ื ตอบคำถามเชงิ ภูมิศาสตร์ โดยครแู นะนำเพิม่ เติม
3. นักเรียนทำแบบฝึกสมรรถนะฯ ภูมิศาสตร์ ม.3 เร่ือง ภัยพิบัติและแนวทางการจัดการในทวีปอเมริกา

เหนือเพ่ือทดสอบความร้ทู ี่ได้ศกึ ษามา

ข้ันสรุป

ครแู ละนักเรยี นรว่ มกนั สรุปความรู้เก่ยี วกับภัยพิบัตแิ ละแนวทางการจัดการในทวปี อเมรกิ าเหนอื ตลอดจน
ความสำคัญท่ีมอี ิทธพิ ลต่อการศึกษาและการดำเนนิ ชวี ิต หรอื ใช้ PPT สรปุ สาระสำคัญของเนอ้ื หา

ขั้นประเมนิ

1. ครปู ระเมินผลโดยสงั เกตจากการตอบคำถาม การร่วมกันทำงาน และการนำเสนอผลงานหน้าชั้นเรียน

2. ครูตรวจสอบผลจากการทำใบงาน และแบบฝึกสมรรถนะฯ ภูมศิ าสตร์ ม.3

9. การวดั และประเมนิ ผล วิธีวัด เครือ่ งมอื เกณฑ์การประเมนิ

รายการวดั - ตรวจใบงานท่ี 11.6 - ใบงานท่ี 11.6 - รอ้ ยละ 60 ผา่ นเกณฑ์
9.1 การวัดและประเมนิ ผล
- ประเมินการนำเสนอ - แบบประเมิน - ระดบั คุณภาพ 2
ระหวา่ งการจัดกิจกรรม ผลงาน การนำเสนอผลงาน ผา่ นเกณฑ์
การเรยี นรู้ - สังเกตพฤติกรรม - แบบสงั เกตพฤติกรรม - ระดบั คณุ ภาพ 2
1) ใชเ้ ครอ่ื งมอื ทางภมู ิศาสตร์ การทำงานรายบุคคล การทำงานรายบุคคล ผา่ นเกณฑ์
- สังเกตพฤติกรรม - แบบสงั เกตพฤติกรรม - ระดบั คุณภาพ 2
สบื ค้นและวิเคราะหล์ ักษณะ การทำงานกลุ่ม การทำงานรายกลุม่ ผ่านเกณฑ์
ทางกายภาพท่ีส่งผลต่อ - สงั เกตการใฝ่เรยี นรู้ - แบบประเมคิ ุณลกั ษณะ - ระดบั คุณภาพ 2
การเกิดภยั พิบัติ ผลกระทบ และม่งุ ม่นั ในการทำงาน อันพงึ ประสงค์ ผา่ นเกณฑ์
และแนวทางการจัดการของ - ประเมนิ การใช้ - แบบประเมนิ การใช้ - ระดับคุณภาพ 2
ทวีปอเมรกิ าเหนือ เคร่อื งมือทางภมู ิศาสตร์ เคร่ืองมือทางภูมิศาสตร์ ผ่านเกณฑ์
2) การนำเสนอผลงาน

3) พฤตกิ รรม
การทำงานรายบุคคล

4) พฤตกิ รรม
การทำงานกลุ่ม

5) คณุ ลักษณะ
อันพงึ ประสงค์

9.2 การรู้เร่อื งภูมิศาสตร์

10. ส่ือ/แหลง่ การเรยี นรู้
10.1 ส่อื การเรยี นรู้
1) หนงั สือเรยี นสงั คมศึกษาฯ ม.3
2) แบบฝึกสมรรถนะฯ ภมู ศิ าสตร์ ม.3
3) หนังสอื ค้นคว้าเพิม่ เติม
โครงการตำราวิทยาศาสตรแ์ ละคณิตศาสตร์มลู นธิ ิ สอวน. 2557. ภูมิศาสตรก์ ายภาพ.
กรุงเทพมหานคร : ด่านสทุ ธาการพมิ พ์.
คนิ เดอร์สลยี ์, ดอรล์ ิงก์. 2553. แผนทีโ่ ลก ฉบบั สมบูรณ์และทนั สมัยท่สี ุด. แปลโดย นุชนาฏ
เนตรประเสริฐศรี. กรุงเทพมหานคร : นานมีบุ๊คสพ์ ับลเิ คชั่นส์.

ราชบัณฑติ ยสถาน. 2549. พจนานกุ รมศัพท์ภูมศิ าสตร์ ฉบับราชบณั ฑิตยสถาน. พมิ พ์ครัง้ ท่ี 4
(แก้ไขเพ่มิ เติม). กรงุ เทพมหานคร : ราชบัณฑิตยสถาน.

สริ ิพร เกรียงไกรเพชร และคณะ. 2559. ภมู ิศาสตรเ์ ทคนคิ . กรงุ เทพมหานคร : ดา่ นสทุ ธา

การพิมพ.์

สำนักงานพฒั นาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน). 2552. ตำราเทคโนโลยี

อวกาศและภมู ิสารสนเทศ. กรงุ เทพมหานคร : อมั รินทร์พรินตง้ิ แอนด์พับลชิ ชง่ิ .

4) เคร่ืองมือทางภมู ิศาสตร์ ไดแ้ ก่ แผนท่ี เขม็ ทิศ รปู ถา่ ยทางอากาศ ภาพจากดาวเทียม
และเคร่ืองมอื อืน่ ๆ

5) ใบงานที่ 12.6 เรอื่ ง ภัยพิบัตแิ ละแนวทางการจดั การของทวปี อเมริกาเหนือ
10.2 แหล่งการเรยี นรู้

1) หอ้ งสมดุ
2) แหลง่ ขอ้ มลู สารสนเทศ

- https://www.gistda.or.th
- https://www.rtsd.mi.th/main/language/th/
- https://www.nationalgeographic.org

ใบงานท่ี 11.6

เร่ือง ภัยพบิ ตั แิ ละแนวทางการจัดการของทวีปอเมริกาเหนือ

คำชีแ้ จง

ตอนที่ 1 : ให้นักเรียนนำหมายเลขหน้าขอ้ ความ ใสล่ งในช่องคำตอบสถานการณ์ภัยพบิ ัตใิ นทวปี อเมริกาเหนือ

ท่ีความสัมพันธ์กัน

1. ทอรน์ าโด 2. อทุ กภัย 3. ไฟปา่ 4. ภยั แลง้ 5. เฮอรเิ คน

สถานการณ์ภยั พิบตั ิ ชอ่ งคำตอบ
1. ภัยพิบัติที่เกิดบริเวณฝั่งตะวันตกของมหาสมุทรแอตแลนติกพัดเข้าสู่ฝั่งตะวันออกของ
มหาสมทุ ร

แปซิฟิก มคึ วามเร็วใกล้จุดศูนย์กลางมากกวา่ 118 กิโลเมตรตอ่ ช่วั โมง ทำให้บริเวณชายฝัง่
ประเทศเมก็ ซโิ กไดร้ ับผลกระทบรนุ แรง
2. เกิดจากปรากฏการณ์ลานญี าท่ีกระแสน้ำเยน็ เปรทู ไี่ หลจากทวปี อเมริกาใต้ขน้ึ มามีความรนุ แรง
มากกว่าปกติ ส่งผลให้อุณหภูมิผิวน้ำทะเลต่ำกว่าปกติ ทำให้พื้นที่ในแถบน้ีมีฝนตกน้อยกว่า
ปกติ
3. การเปลย่ี นแปลงสภาพภูมอิ ากาศทแ่ี หง้ และรอ้ นมากข้ึน ทำให้เกิดภัยพบิ ัตทิ างฝ่งั ตะวนั ตกของ
สหรัฐอเมริกา
4. ระบบอากาศหมุนวนที่เรียกวา่ เมโซไซโคลน ทม่ี คี วามเร็วของการหมนุ ทำให้เกดิ กรวยเมฆหมุน
ออกจากผนังเมฆควิ มูโลนิมบัสลงมาแตะพืน้ ดิน
5. ภัยธรรมชาตทิ ี่เป็นผลกระทบจากการเปล่ียนแปลงสภาพภมู ิอากาศและความเร็วของระบบ
อากาศหมนุ วน และความเร็วของลมใกล้จดุ ศูนย์กลางมากกว่า 118 กิโลเมตรตอ่ ชัว่ โมง

ตอนที่ 2 : ให้นกั เรียนตอบคำถามต่อไปนี้
1. เพราะเหตุใดพายทุ อร์นาโดจงึ เกิดขนึ้ บอ่ ยครงั้ ในบรเิ วณท่รี าบทางตอนกลางของสหรัฐอเมริกา เช่น รัฐเทกซัส

แคนซัส โคโลราโด
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2. การเกิดภัยแลง้ ส่งผลกระทบตอ่ แหล่งน้ำและสตั วท์ ะเลอย่างไร
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

3. ไฟปา่ ท่ีเกดิ ขน้ึ ในทวปี อเมรกิ าเนอื มีสาเหตแุ ละผลกระทบต่อชีวิตมนุษยแ์ ละปจั จัยแวดลอ้ มอย่างไร
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

4. ถา้ คณุ แม่และนักเรยี นกำลงั ทอ่ งเที่ยวที่เมืองลอสแองเจลิส รัฐแคลฟิ อรเ์ นีย สหรัฐอเมรกิ า และได้ฟังขา่ วพยากรณ์
อากาศว่าจะเกดิ พายทุ อรน์ าโดท่มี คี วามรุนแรงระดับ EP 2-3 นกั เรยี นจะบอกคุณแม่ถึงแนวทางปฏบิ ัตติ น
เพือ่ ปอ้ งกันภยั พบิ ัตินั้น ๆ อย่างไร
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

เฉลย

ใบงานที่ 11.6

เร่อื ง ภัยพบิ ตั ิและแนวทางการจัดการของทวีปอเมริกาเหนือ

คำชี้แจง

ตอนที่ 1 : ให้นักเรียนนำหมายเลขหน้าข้อความ ใส่ลงในช่องคำตอบสถานการณ์ภัยพิบัติในทวีปอเมริกาเหนือ

ทค่ี วามสมั พันธ์กนั

1. ทอรน์ าโด 2. อทุ กภัย 3. ไฟป่า 4. ภัยแลง้ 5. เฮอรเิ คน

สถานการณ์ภัยพิบัติ ชอ่ งคำตอบ
1. ภัยพิบัติท่ีเกิดบริเวณฝั่งตะวันตกของมหาสมุทรแอตแลนติกพัดเข้าสู่ฝั่งตะวันออกของ 5.
มหาสมทุ ร
4.
แปซฟิ ิก มึความเรว็ ใกลจ้ ุดศูนย์กลางมากกว่า 118 กิโลเมตรต่อชวั่ โมง ทำให้บรเิ วณชายฝ่งั
ประเทศเมก็ ซิโกไดร้ ับผลกระทบรนุ แรง 3.
2. เกิดจากปรากฏการณล์ านญี าทีก่ ระแสนำ้ เยน็ เปรูทีไ่ หลจากทวีปอเมริกาใตข้ นึ้ มามีความรุนแรง 1.
มากกว่าปกติ ส่งผลให้อุณหภูมิผิวน้ำทะเลต่ำกว่าปกติ ทำให้พื้นท่ีในแถบน้ีมีฝนตกน้อยกว่า 2.
ปกติ
3. การเปล่ียนแปลงสภาพภมู ิอากาศท่แี หง้ และร้อนมากขึน้ ทำให้เกิดภยั พบิ ัตทิ างฝ่ังตะวนั ตกของ
สหรัฐอเมรกิ า
4. ระบบอากาศหมุนวนทีเ่ รยี กวา่ เมโซไซโคลน ทม่ี ีความเรว็ ของการหมนุ ทำให้เกิดกรวยเมฆหมนุ
ออกจากผนังเมฆคิวมูโลนมิ บสั ลงมาแตะพนื้ ดิน
5. ภยั ธรรมชาตทิ ่ีเป็นผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภมู อิ ากาศและความเรว็ ของระบบ
อากาศหมนุ วน และความเรว็ ของลมใกล้จดุ ศนู ย์กลางมากกวา่ 118 กิโลเมตรตอ่ ช่วั โมง

ตอนที่ 2 : ใหน้ ักเรยี นตอบคำถามต่อไปน้ี
1. เพราะเหตใุ ดพายุทอรน์ าโดจงึ เกดิ ข้นึ บ่อยครัง้ ในบริเวณทร่ี าบทางตอนกลางของสหรัฐอเมรกิ า เชน่ รัฐเทกซัส

แคนซสั โคโลราโด
ตอบ เนือ่ งจากสภาพภูมิประเทศของสหรัฐอเมรกิ าเปน็ ทีร่ าบกวา้ งใหญ่ ไม่มเี ทือกเขาขวางกนั้ ทำใหอ้ ากาศ
………………ห…นา…ว…เย…็น…จ…าก…แ…ถ…บ…ขวั้…โ…ลก…เ…ห…นอื…พ…ัด…ม…าป…ะ…ท…ะ…กับ…อ…า…ก…าศ…ร…อ้ …นช…้ืน…จ…า…กอ…่า…ว…เม…็ก…ซิโ…ก…แ…ล…้ว…กอ่…ต…วั …เป…น็ …พ…าย…ฝุ …น

ฟา้ คะนองแบบซเู ปอรเ์ ซลล์

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2. การเกิดภัยแลง้ ส่งผลกระทบตอ่ แหลง่ น้ำและสตั วท์ ะเลอย่างไร
ตอบ การเกดิ ภยั แลง้ สง่ ผลกระทบต่อแหลง่ น้ำและสตั วท์ ะเลโดยทำให้แหล่งน้ำขนาดใหญ่ต้นื เขินและแลง้

………………ม…ีผล…ก…ร…ะท…บ…ต…อ่ …ส…ตั ว…น์ …้ำ…ทีไ่…ม…ส่ …าม…า…รถ…เ…ข้า…ม…า…วา…ง…ไข…ไ่ ด…้ ……………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

3. ไฟปา่ ทเี่ กดิ ขึ้นในทวปี อเมรกิ าเนอื มีสาเหตแุ ละผลกระทบตอ่ ชีวติ มนุษยแ์ ละปจั จัยแวดล้อมอยา่ งไร
ตอบ สาเหตกุ ารเกดิ ไฟป่า มดี งั น้ี

………………1.…ส…ภ…า…พ…อา…ก…า…ศท…รี่…้อ…น…แล…ะ…แ…ห…ง้ แ…ล…้งท…ำ…ให…เ้…ก…ิดฟ…า้…ค…ะ…นอ…ง…แ…ละ…ฟ…า้ …ผ…่า …ก…ลา…ย…เป…น็ …ช…น…วน…เ…พ…ลิง…ล…กุ …ลา…ม…ได…้ร…วดเรว็
2. การเปลย่ี นแปลงสภาพภูมอิ ากาศที่แหง้ และร้อนมากข้นึ ในสหรัฐอเมริกา

………………3…. ก…า…ร…กร…ะ…ท…ำข…อ…งม…น…ษุ …ย…์ เ…ช…น่ …ก…าร…เผ…า…ป…่า…ก…าร…จ…ดุ …ไฟ…เพ…่อื…ห…งุ …ห…าอ…า…ห…าร…แ…ล…้ว…ไม…ม่ …ีก…าร…ด…ับ…ไฟ…ก…อ่ …น…ออ…ก…จ.า. กพนื้ ท่ี
ผลกระทบ

………………1…. …สร…้า…งค…ว…าม…เ…สีย…ห…า…ย…ต่อ…ช…ีว…ิต…คว…า…ม…เป…็น…อ…ยู่แ…ล…ะ…สุข…ภ…า…พ…ขอ…ง…ป…ระ…ช…า…ชน…………………………………………..
2. เกิดความสูญเสยี ของระบบนิเวศและความหลากหลายทางชวี ภาพ

………………3…. …เก…ิด…คว…า…ม…เส…ยี …ห…าย…ท…า…งเ…ศร…ษ…ฐ…กิจ……เช…่น…ก…า…รใ…ช…ง้ บ…ป…ร…ะม…า…ณ…ใ…นก…า…ร…ดับ…ไ…ฟ…ป…่า …ผ…ลผ…ล…ิต…ท…าง…ก…าร…เก…ษ…ต…ร.ล. ดลง
รวมถึงสนิ คา้ ทางการเกษตรมรี าคาสูงข้นึ

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

4. ถ้าคุณแม่และนกั เรียนกำลงั ท่องเที่ยวทีเ่ มืองลอสแองเจลิส รัฐแคลิฟอรเ์ นีย สหรฐั อเมริกา และได้ฟังขา่ วพยากรณ์
อากาศว่าจะเกิดพายทุ อรน์ าโดท่ีมีความรุนแรงระดับ EP 2-3 นกั เรียนจะบอกคณุ แม่ถึงแนวทางปฏิบัตติ น
เพือ่ ปอ้ งกนั ภัยพิบัตนิ ั้น ๆ อย่างไร
ตอบ 1. ตดิ ตามข่าวการพยากรณอ์ ากาศอย่างต่อเน่ืองและเตรยี มการอพยพทันทที ี่ไดร้ ับการแจง้ เตือน

………………2….…จัด…เ…ก็บ…ส…ัม…ภ…า…ระ…แ…ล…ะส…ิ่ง…ขอ…ง…ให…เ้ …รีย…บ…ร…้อย……เพ…ื่อ…ป…้อ…งก…ัน…ก…าร…พ…ัด…ป…ลิว……ตก…ใ…ส…่ ห…ร…อื ก…ร…ะ…แท…ก…จ…น…ได…้ร…บั …บ…าดเจ็บ
หรือเสยี หาย

………………3…. …ขณ…ะ…เ…กิด…เ…ห…ตตุ…้อ…ง…หล…บ…อ…ย…่ใู น…ท…ก่ี …ำบ…ัง…ท…่มี …ัน่ …คง…แ…ข…ง็ แ…ร…งจ…น…ก…วา่…พ…า…ยจุ…ะ…ส…งบ……………………………………..
4. งดใช้อปุ กรณไ์ ฟฟ้า โทรศัพท์เคล่ือนที่

………………5….…ไ…ม่อ…อ…ก…เร…ือ…ไป…เ…ท่ยี…ว…ต…าม…ช…า…ยฝ…่ัง…ท…ะเ…ล…ห…รอื …อ…อ…กไ…ป…ใน…ท…ีโ่ …ลง่…แ…จ…ง้ ………………………………………………..

หน่วยการเรียนร้ทู ่ี 11 ทวีปอเมริกาเหนือ

แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ี 7

ปัญหาทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดล้อมในทวปี อเมรกิ าเหนอื

เวลา 2 ช่ัวโมง

1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวช้วี ัด

1.1 ตัวชวี้ ัด

ส 5.2 เขา้ ใจปฏิสัมพันธ์ระหวา่ งมนุษย์กับสิ่งแวดลอ้ มทางกายภาพที่กอ่ ให้เกิดการสร้างสรรค์
วิถีการดำเนินชีวิต มจี ิตสำนึกและมสี ่วนร่วมในการจดั การทรัพยากรและสง่ิ แวดลอ้ ม
เพื่อการพัฒนาทยี่ ่ังยนื

ม.3/3 สืบค้น อภิปรายประเด็นปัญหาจากปฏิสมั พนั ธ์ระหวา่ งส่ิงแวดลอ้ มทางกายภาพกับมนษุ ย์
ทเ่ี กิดขึ้นในทวปี อเมรกิ าเหนอื และทวีปอเมริกาใต้

ม.3/4 วเิ คราะห์แนวทางการจดั การภัยพบิ ัตแิ ละการจัดการทรัพยากรและส่งิ แวดล้อมในทวปี
อเมริกาเหนอื และทวปี อเมริกาใต้ทีย่ ั่งยนื

ม.3/5 ระบคุ วามร่วมมอื ระหวา่ งประเทศทีม่ ีผลต่อการจัดการทรัพยากรและสิง่ แวดล้อม

2. จดุ ประสงค์การเรยี นรู้

1. สบื คน้ อภิปรายประเดน็ ปัญหาจากปฏิสมั พนั ธ์ระหว่างส่ิงแวดลอ้ มทางกายภาพกบั มนุษย์ท่เี กิดขน้ึ
ในทวีปอเมรกิ าเหนือ (K)

2. วิเคราะห์ผลกระทบและแนวทางการจดั การทรัพยากรและสง่ิ แวดล้อมของทวีปอเมริกาเหนือท่ยี ั่งยนื ได้ (K)
3. ใชเ้ ครือ่ งมือทางภมู ิศาสตร์สบื ค้นขอ้ มูลเกยี่ วกับปญั หาทรพั ยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดล้อมและแนวทาง

การจดั การของทวีปอเมริกาเหนือได้ (P)
4. เห็นคุณค่าของการศึกษาเกยี่ วกบั ทรพั ยากรและสงิ่ แวดลอ้ มและแนวทางการจดั การของทวีปอเมริกาเหนือ

เพิ่มมากขน้ึ (A)

3. สาระการเรียนรู้

สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถ่นิ สาระการเรยี นรู้จากส่ือ

- ประเดน็ ปัญหาจากปฏิสัมพันธ์ (พิจารณาตามหลักสูตรสถานศึกษา) - ปญั หาทรพั ยากรธรรมชาติและ

ระหว่างสิ่งแวดล้อมทางกายภาพ สงิ่ แวดลอ้ มและแนวทาง

กับ การจดั การในทวีปอเมริกาเหนือ

ม นุ ษ ย์ ท่ี เกิ ด ขึ้ น ใ น ท วี ป อ เม ริ ก า • ปญั หาทรัพยากรดิน
เหนอื • ปญั หามลพิษทางอากาศ
และทวีปอเมรกิ าใต้ • ปญั หาทรัพยากรน้ำ
- แนวทางการจดั การภัยพิบัติและ • ปญั หาขยะและสิ่งปฏิกลู
การจัดการทรัพยากรและ • ปัญหาทรัพยากรปา่ ไม้
สง่ิ แวดลอ้ มในทวปี อเมริกาเหนอื

และทวีปอเมริกาใต้ท่ียัง่ ยนื

- เป้าหมายการพัฒนาทยี่ ัง่ ยืน

ของโลก

- ความร่วมมือระหว่างประเทศที่มี

ผล

ต่อการจัดการทรพั ยากรและ

ส่งิ แวดลอ้ ม

4. มโนทัศนส์ ำคญั (Key Concept)

1. สง่ิ แวดลอ้ มทางกายภาพมีอิทธพิ ลต่อกจิ กรรมของมนษุ ย์ ขณะเดยี วกนั กจิ กรรมของมนุษย์ก็ส่งผลตอ่
สิง่ แวดลอ้ มทางกายภาพ และก่อใหเ้ กิดปญั หาการทำลายสิง่ แวดล้อมในทวปี อเมริกาเหนือ

2. การจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริกาเหนือจะช่วยให้มนุษย์อาศัยอยู่ร่วมกับ
ธรรมชาติ

ไดอ้ ยา่ งยงั่ ยืน
3. วกิ ฤตการณท์ รพั ยากรและส่ิงแวดลอ้ มส่งผลกระทบต่อภูมภิ าคตา่ ง ๆ ของโลก การจัดการทรัพยากรและ

ส่ิงแวดล้อมจงึ ตอ้ งอาศัยความรว่ มมือระหว่างประเทศเพ่อื การพัฒนาท่ยี ่ังยืน

5. คำถามหลัก (Big Question)

- หากอะแลสกาไม่มนี ำ้ แข็งจะเปน็ อยา่ งไร

6. การร้เู รือ่ งภูมศิ าสตร์ (Geo-Literacy)

ความสามารถทางภมู ิศาสตร์ กระบวนการทางภูมศิ าสตร์ ทกั ษะทางภมู ิศาสตร์
1. การสงั เกต
1. ความเข้าใจระบบธรรมชาติ 1. การตง้ั คำถามเชิงภมู ิศาสตร์ 2. การแปลความข้อมลู ทางภมู ิศาสตร์
3. การใช้เทคนิคและเครอ่ื งมือ
และมนษุ ย์ 2. การรวบรวมขอ้ มูล
ทางภูมิศาสตร์
2. การให้เหตผุ ลทางภมู ศิ าสตร์ 3. การจดั การข้อมลู 4. การคดิ เชงิ พืน้ ท่ี
5. การคิดแบบองคร์ วม
3. การตัดสนิ ใจอยา่ งเป็นระบบ 4. การวิเคราะห์ข้อมลู 6. การใชเ้ ทคโนโลยี
7. การใช้สถติ พิ ้นื ฐาน
5. การสรปุ เพอ่ื ตอบคำถาม

7. สมรรถนะสำคญั ของผู้เรียนและคุณลกั ษณะอันพึงประสงค์

สมรรถนะสำคัญของผู้เรยี น คณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์

1. ความสามารถในการสื่อสาร 1. ใฝ่เรยี นรู้

2. ความสามารถในการคดิ 2. มงุ่ มัน่ ในการทำงาน

1) ทักษะการสำรวจคน้ หา

2) ทกั ษะการรวบรวมข้อมูล

3) ทักษะการวิเคราะห์

3. ความสามารถในการใช้ทักษะชวี ติ

4. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี

8. กจิ กรรมการเรียนรู้

 วธิ สี อนแบบกระบวนการทางภมู ิศาสตร์ (Geographic Inquiry Process)

ชวั่ โมงท่ี 1

ข้ันนำ

1. ครูแจ้งให้นักเรียนทราบถึงวิธีสอนแบบกระบวนการทางภูมิศาสตร์ (Geographic Inquiry Process) ชื่อ
เรอื่ ง

ท่จี ะเรียนรู้ จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ และผลการเรียนรู้
2. ครแู ละนกั เรยี นร่วมกนั ทบทวนความรู้เกย่ี วกบั ภยั พบิ ัติและแนวทางการจดั การในทวีปอเมรกิ าเหนอื

ท่ไี ดศ้ กึ ษาเมื่อชัว่ โมงทผ่ี า่ นมา

3. ครใู หน้ ักเรียนร่วมกันทำกจิ กรรม Geo Activity จากหนังสอื เรียนสังคมศึกษาฯ ม.3 เกี่ยวกับปัญหา
ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ้ มในทวีปอเมริกาเหนือ โดยครูแนะนำเพิ่มเตมิ

4. ครใู ช้กจิ กรรม “ชักชวนดหู นังรกั (ษ์)” เพ่อื กระตุน้ ความสนใจ/กระตนุ้ ความคิดเกี่ยวกับปัญหาทรัพยากร
ธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดลอ้ มในทวปี อเมริกาเหนือ และเปน็ การนำเข้าสกู่ ารเรียน โดยครนู ำภาพยนตร์ตวั อย่าง

ท่ี
เกีย่ วขอ้ งกับปัญหาทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอ้ มและการอนุรักษม์ าให้นักเรยี นดู จำนวน 3 เร่อื ง
โดยใช้เวลาเรื่องละไม่เกนิ 3 นาที จากนัน้ ครใู ห้นักเรียนเขยี นถงึ ปัญหาทรัพยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดล้อม
ที่พบจากการดหู นังรัก(ษ)์ และอภปิ รายข้อมลู รว่ มกันเชน่

• WallE (เรื่องราวเกย่ี วกับความรกั ของหนุ่ ยนตท์ ่ีมีหนา้ ท่เี ก็บขยะของมนษุ ยโ์ ลกที่ทิง้ ไวเ้ ป็นเวลากว่า
700 ปี และอฟี หุน่ ยนตส์ ำรวจค้นหาตน้ ไม้บนโลกและด้วยความใสซื่อของวอลล์-อี ทนี่ อกจากจะ
ชนะใจอีฟแลว้ ยงั ทำให้เหลา่ มนษุ ย์ทท่ี ิ้งโลกทต่ี นทำให้สกปรก เสียหาย และเตม็ ไปด้วยเศษขยะ
จากความไม่ใส่ใจของพวกตน ได้ตระหนักถงึ ความสำคญั ของแผ่นดินเกิด โดยไมห่ วังพึ่งพาแต่
หุ่นยนต์เหมอื นเชน่ ทผี่ า่ นมา)

• A Plastic Ocean (เรือ่ งราวมที ม่ี าจากขา่ วรา้ ยเก่ียวกับสถานการณ์พลาสตกิ ในมหาสมทุ ร ทำให้
Craig Leeson นักขา่ วและโปรดิวเซอรภ์ าพยนตร์ ชาวออสเตรเลยี ผโู้ ต้คลืน่ เปน็ งานอดเิ รกมาทัง้
ชีวติ ตดั สนิ ใจเดนิ ทางไปทว่ั โลกกบั Tanya Streeter นกั ดำนำ้ ช่อื ดังระดับโลก เพื่อค้นหาสาเหตทุ ี่
ทำให้ขยะพลาสติกจำนวนมหาศาลไหลสู่มหาสมุทร โดยพวกเขาพบวา่ หากพวกเราไม่เปลีย่ น
พฤติกรรม สดุ ทา้ ยแลว้ ในปี 2050 มหาสมทุ รจะมีพลาสติกมากกวา่ ปลา)

• Riverblue (เร่ืองราวมที ี่มาจากบอื้ งหลงั แฟช่ันเทรนด์ล่าสุด คอื โรงงานผลิตเครื่องแต่งกายที่ก่อ
ปัญหาส่งิ แวดลอ้ มใหญห่ ลวง เพราะการกำจัดของเสียลงแม่นำ้ ลำคลองอย่างขาดจติ สำนกึ
กลายเปน็ มลพิษท่ีกระทบวิถีชีวิตผู้คนทีต่ อ้ งพึ่งพาอาศัยแหล่งน้ำเหลา่ น้ี)

ข้นั สอน

ขั้นที่ 1 การต้ังคำถามเชงิ ภูมิศาสตร์
1. ครกู ระตุ้นให้นักเรยี นเช่ือมโยงปัญหาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริกาเหนอื จาก

กจิ กรรม “ชกั ชวนดูหนังรัก(ษ์)” จากขน้ั นำท่ผี ่านมา แล้วตั้งประเด็นคำถามต่อยอดเพ่ิมเตมิ เพ่อื กระตุ้น

และเชือ่ มโยงให้นักเรียนตั้งประเดน็ คำถามทางภมู ิศาสตรเ์ กีย่ วกบั ปัญหาทรัพยากรธรรมชาติและ
ส่ิงแวดล้อมในทวปี อเมริกาเหนือ ประกอบการวเิ คราะห์คำถามจาก Geo Question จากหนงั สอื เรียน
สังคมศึกษาฯ ม.3 โดยมปี ระเด็นคำถามเช่น

• ทำไมสหรฐั อเมริกาจงึ ไม่ร่วมลงนามในสนธสิ ญั ญาความตกลงลดโลกรอ้ น

• ทำไมประเทศไทยจึงกลายเป็นหนงึ่ ในประเทศผทู้ ีท่ ้ิงขยะพลาสติกลงสู่ทะเลมากทสี่ ดุ ในโลก

• แนวทางหรอื ปัจจยั ใดบา้ งทสี่ ามารถนำมาแก้ปญั หาขยะอเิ ล็กทรอนิกส์ของทวปี อเมรกิ าเหนอื

ได้อยา่ งยงั่ ยนื
2. ครใู ห้นกั เรยี นรว่ มกันต้ังประเดน็ คำถามทางภูมศิ าสตร์เก่ียวกับปญั หาทรัพยากรธรรมชาตแิ ละ
สิง่ แวดลอ้ มและแนวทางการจัดการในทวปี อเมรกิ าเหนอื เพ่ือคน้ หาคำตอบ เช่น

1) ปัญหาทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดล้อมในทวปี อเมริกาเหนือแตล่ ะประเภทมีสาเหตุท่ีเหมือน
หรอื แตกตา่ งกนั อยา่ งไร

2) ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมรกิ าเหนือ สง่ ผลตอ่ การเกิดปญั หาทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละ
สง่ิ แวดลอ้ มอยา่ งไร

3) แนวทางการจัดการปัญหาทรพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อมทีย่ ่ังยืนสามารถทำได้อย่างไร
4) ความรว่ มมือระหว่างประเทศที่มผี ลต่อการจดั การปญั หาทรัพยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดล้อมใน

ทวปี อเมริกาเหนือเป็นอยา่ งไร

ข้ันท่ี 2 การรวบรวมข้อมูล
1. ครแู บ่งกลุ่มออกเป็น 6 กลุม่ โดยให้นักเรียนแต่ละคนเลือกหนัง(รกั ษ)์ จากขั้นนำทงั้ 3 เร่อื งตามความ
ช่นื ชอบสว่ นบุคคล จากน้ันครูช่วยเหลือเพ่มิ เติมเพ่อื ให้ได้จำนวนสมาชกิ ในแต่ละกลุม่ เท่า ๆ กนั
เพื่อร่วมกนั สบื คน้ และเช่ือมโยงข้อมูลประกอบการใชเ้ ครอื่ งมือทางภูมิศาสตรเ์ กี่ยวกบั หนังรัก(ษ์) และ
ปัญหาทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ มในทวีปอเมรกิ าเหนอื ตลอดจนแนวทางการจดั การและ
ความรว่ มมือในการแก้ปัญหาทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดล้อมในทวปี อเมริกาเหนือทีย่ ง่ั ยนื ดังนี้

• ปัญหาทรัพยากรดิน

• ปญั หามลพิษทางอากาศ

• ปัญหาทรัพยากรนำ้

• ปัญหาขยะและสง่ิ ปฏกิ ลู

• ปญั หาทรพั ยากรป่าไม้
โดยจากประเด็นคำถามทางภูมิศาสตร์ในขั้นที่ 1 ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันสืบค้นข้อมูล
ประกอบการ ใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ หนังสือเรียนสังคมศึกษาฯ ม.3 หรือแหล่งเรียนรู้อ่ืน ๆ รวมทั้ง
แต่ละกล่มุ จะตอ้ งศึกษาและตอบประเดน็ คำถามทางภูมิศาสตร์จากขั้นที่ 1 ด้วย
2. ครูอาจแนะนำแหล่งขอ้ มลู สารสนเทศทน่ี ่าเชื่อถือ ขา่ วท่เี กย่ี วกับสถานการณ์ปญั หาทรัพยากรธรรมชาติ
และส่งิ แวดล้อมในทวีปอเมริกาเหนอื ตลอดจนแนวทางการจัดการ หรอื จากหนงั สอื เรียนสงั คมศกึ ษาฯ
ม.3 ประกอบการศึกษาและรวบรวมข้อมูลเพมิ่ เติม

ช่ัวโมงที่ 2

ขัน้ ท่ี 3 การจดั การขอ้ มลู
1. สมาชิกแตล่ ะคนในกลมุ่ นำขอ้ มูลทต่ี นได้จากการรวบรวม มาอธิบายแลกเปลีย่ นความรู้ระหวา่ งกัน
2. สมาชิกในกลมุ่ ชว่ ยกนั คัดเลือกขอ้ มูลทถ่ี กู ต้อง น่าเชือ่ ถือ และจัดการคดั แยกข้อมลู ที่ไม่จำเป็นออก

ข้ันที่ 4 การวิเคราะห์และแปลผลข้อมลู
1. นักเรยี นแต่ละกลุม่ วเิ คราะหข์ อ้ มูลรว่ มกัน จากนนั้ สมาชิกแต่ละกลมุ่ รว่ มกนั ตรวจสอบความถูกตอ้ ง
ของข้อมูล
2. ครใู หน้ กั เรยี นแตล่ ะกลุม่ เช่ือมโยงและนำเสนอข้อมลู เป็นแผนผงั ประกอบบตั รภาพที่ครเู ตรียมมา พร้อม

ท้งั เสนอแนวทางการจดั การทย่ี ่งั ยนื เพิ่มเตมิ และอภปิ รายร่วมกนั โดยครแู นะนำเชื่อมโยงใหน้ ักเรียนเหน็
ความสำคัญของสถานการณ์ปญั หาทรัพยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดลอ้ มทเ่ี กิดขน้ึ ในปัจจบุ ัน

3. ครูถามคำถามเพ่ือใหน้ ักเรยี นไดว้ ิเคราะห์ขอ้ มูลเพิ่มเติม เช่น
1) ปัจจัยใดทีส่ ่งผลใหเ้ กดิ ปญั หาส่ิงแวดลอ้ มในทวปี อเมริกาเหนอื
(แนวตอบ การเจรญิ เตบิ โตทางเศรษฐกิจอย่างรวดเร็ว เชน่ การขยายพืน้ ท่ีการเพาะปลูก เลย้ี งสัตว์
สร้างโรงงานอตุ สาหกรรม ทอี่ ยู่อาศัย การขยายเส้นทางคมนาคม การทำเหมอื งแร่ และการเพิ่มของ
ประชากรเปน็ จำนวนมาก)
2) ปัญหาใดทที่ ำใหป้ ระเทศส่วนใหญ่ในทวีปอเมรกิ าเหนือยงั ไม่ใหค้ วามสำคญั เกีย่ วกับการอนรุ ักษ์
ทรพั ยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดล้อม
(แนวตอบ ภาวะเศรษฐกจิ ของประชาชน เนือ่ งจากประชาชนส่วนใหญย่ งั ยากจน จงึ ต้องทำทกุ อยา่ ง
เพอื่ ความอยรู่ อดของตนเองและครอบครัว)
3) แนวทางใดบ้างทสี่ ามารถอนุรักษท์ รพั ยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อมของทวปี อเมรกิ าเหนือได้
(แนวตอบ การปลกู ฝังจติ สำนึกให้กับประชาชน การประสานความร่วมมือในการแก้ปญั หา การใช้
มาตรการดา้ นสง่ิ แวดลอ้ ม การสง่ เสริมองค์กรเอกชนดา้ นสิง่ แวดล้อม และการร่วมมือกบั องค์กร
นานาชาติ)

4. นักเรียนรว่ มกันวิเคราะหแ์ ละเชื่อมโยงขอ้ มูลเพิม่ เติมผา่ นการทำใบงานท่ี 12.7 เรอ่ื ง ปัญหาทรพั ยากร
ธรรมชาติและสิง่ แวดลอ้ มและแนวทางการจดั การในทวีปอเมรกิ าเหนือ และรว่ มกนั เฉลยคำตอบ โดยครู
แนะนำเพมิ่ เตมิ

ขน้ั ที่ 5 การสรุปเพ่อื ตอบคำถาม
1. นักเรียนในช้นั เรียนร่วมกนั สรปุ เกย่ี วกับปัญหาทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อมและแนวทางการ
จัดการในทวปี อเมรกิ าเหนือ
2. ครูให้สมาชิกในแต่ละกล่มุ ชว่ ยกันสรุปสาระสำคญั เพอื่ ตอบคำถามเชงิ ภูมศิ าสตร์ โดยครูแนะนำเพิ่มเติม
3. ครูมอบหมายให้นักเรียนทำชนิ้ งาน/ภาระงาน (รวบยอด) หนงั สอื เล่มเล็กเก่ยี วกบั ทวีปอเมริกาเหนือ
4. ใหน้ ักเรียนทำแบบวัดฯ ภมู ิศาสตร์ ม.3 เรอื่ ง ทวปี อเมริกาเหนือ เพือ่ ทดสอบความร้ทู ี่ได้ศกึ ษามา