คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๒๓
โจทก์จาเลยแถลงไม่สืบพยาน๙
คดีเสร็จการพิจารณา
รอฟังคาพิพากษาวนั นี้เวลา ..... น. (หรือให้นดั ฟังคาพิพากษาวนั ท่ี ..... เวลา..... น.)”
๕. จาเลยบางคนรับสารภาพ บางคนปฏิเสธ
จดราุอาิกรบวนิพจน ารณานา่
“ได้อ่านและอธิบายฟ้องให้จาเลยฟังแล้ว จาเลยท่ี ๑ ให้การรับสารภาพ ส่วนจาเลยท่ี ๒
และที่ ๓ ให้การปฏิเสธ
โจทก์และจาเลยที่ ๑ ต่างแถลงไม่สืบพยาน คดีเสร็จการพิจารณา สาหรับจาเลยที่ ๑
รอฟังคาพิพากษาวนั นี้ (หรือให้นดั ฟังคาพิพากษาวนั ที่ ..... เวลา ..... น.)
ส่วนจาเลยที่ ๒ และที่ ๓ ให้โจทก์ฟ้องเข้ามาใหม่ภายใน .....วนั และให้ขงั จาเลยที่ ๒
และท่ี ๓ ไว้ในคดีนี้ จนกว่าโจทก์จะฟ้องเข้ามาใหม่ (หรือให้ผู้ประกันส่งตัวจาเลยที่ ๒ และที่ ๓
ภายในวนั ที่ ..... เวลา ..... น.) กบั ให้จาหน่ายคดีชั่วคราวเฉพาะจาเลยท่ี ๒ และท่ี ๓ และจาหน่ายคดีไป
โดยเดด็ ขาด เมื่อโจทก์ฟ้องหรือไม่ฟ้องภายในเวลาที่ศาลกาหนด”
หากครวกาหิดนิั า่ีสั่อให้โจาก์ฟ้าอจาเนลุาี่ ๒ แลบา่ี ๓ แลน้ โจากท์ นไดุ้ ื่ิฟ้าอ
จาเนลุาี่ ๒ แลบาี่ ๓ ิ่าศาลภาุใิกาหิดเนนลาา่ีศาลทีคาส่อั คนรปฏนวิั น ดอั ิ้ี
ก. กรณีจาเนลุาี่ ๒ แลบา่ี ๓ ถูกขอั ไน้ สัอ่ นา่ “โจทก์ไม่ย่ืนฟ้องจาเลยท่ี ๒ และท่ี ๓
ภายในเวลาท่ีศาลกาหนด และศาลจาหน่ายคดีสาหรับจาเลยที่ ๒ และท่ี ๓ ไปโดยเด็ดขาดแล้ว
ให้ออกหมายปล่อยตวั จาเลยที่ ๒ และที่ ๓”
ข. กรณีจาเนลุาี่ ๒ แลบา่ี ๓ ไดร้ ัวการปล่าุชน่ั คราน สั่อน่า “โจทก์ไม่ยื่นฟ้อง
จาเลยที่ ๒ และที่ ๓ ภายในเวลาท่ีศาลกาหนด และศาลส่ังจาหน่ายคดีสาหรับจาเลยท่ี ๒ และที่ ๓ ไป
โดยเดด็ ขาดแล้ว ให้คืนหลกั ประกนั แก่ผ้ปู ระกนั ”
๙ หรือโจทกแ์ ถลงวา่ ขอ้ หาความผดิ ท่ีจาเลยรับสารภาพกฎหมายกาหนดอตั ราโทษอยา่ งต่าไวใ้ หจ้ าคุกต้งั แต่ ๕ ปี ข้ึนไป โจทก์
ขอนาพยานหลกั ฐานเขา้ สืบประกอบคารับสารภาพ ศาลอนุญาต
โจทกน์ าพยานหลกั ฐานเขา้ สืบประกอบได.้ .. ปาก และอา้ งเอกสารหมาย จ... ถึง จ... ใหร้ วมสานวน เสร็จแลว้ โจทก์
แถลงหมดพยาน
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๒๔
ข้อสังเกต
(๑) ถา้ ศาลสอ่ั จาหิ่าุคดีสาหรัวจาเนลุาี่ปฏนเนสรฟ้าอขาอโจากเ์นพ่ืาใหโ้ จากแ์ ุกฟ้าอ
จาเนลุเนขา้ ทาใหท่ โจากก์ ิ็ า้ อฟ้าอจาเนลุิาทขา้ หาา่ีโจากเ์นสิาิ่าศาลิาทฟ้าอเนดนทขาอโจาก์
คืาแุกสาินิฟ้าอใหท่เนา่าิ้ิั โจากจ์ บทาฟ้าอจาเนลุใิขา้ หาาื่ิหาไดไ้ ท่ (ฎีกาาี่ ๘๓๑/๒๕๐๒)
(๒) การสั่อแุกฟ้าอจาเนลุาี่ปฏนเนสร ปกินจบาาเนฉพาบคดีาี่ไท่ิา้ อสืวพุาิปรบกาว
คารัวสารภาพขาอจาเนลุเนา่าิ้ิั
(๓) ถา้ จาเนลุวาอคิใหก้ ารรัวสารภาพหลอั การสืวพุาิไปวา้ อแลน้ การส่ัอใหโ้ จาก์
ฟ้าอใหท่สาหรัวจาเนลุาี่ปฏนเนสริาท ป.นน.า. ทาิรา ๑๗๖ นรรคสาอ กลวั จบาาใหิ้ า้ อเนสีุเนนลา
สืวพุาิใหท่ ศาลคนรส่ัอแุกฟ้าอจาเนลุาี่ให้การรัวสารภาพจบสบดนกแลบเนหทาบสทกน่า
าุ่าอไรก็ดี หากศาลส่ัอให้โจาก์แุกฟ้าอจาเนลุาี่ให้การปฏนเนสร เนท่ืาโจาก์ฟ้าอเนป็ ิคดีใหท่
ศาลาาจส่ัอใิคดีใหท่ิ้ิั น่า ไท่จาเนป็ิจบิา้ อสืวพุาิาี่ไดส้ ืวไนแ้ ลน้ าีก แลบใหิ้ าสาินิคดีเนดนท
ทารนทกวั คดีใหท่ เนพ่ืาจบพนจารณาปรบกาวกวั คดีใหท่ ซ่ึอหากจาเนลุทนไดโ้ ิแ้ ุอ้ คาส่ัอดอั กล่าน
ศาลจบหุวน ุกเนาาคาเนวนกคนาทขาอพุาิใิคดีเนดนทข้ึินิน นจฉุั ปรบกาวพุาิหลกั ฐาิาื่ิ ๆ ขาอโจาก์
ใิคดีใหท่ แลน้ ฟัอลอโาษจาเนลุกไ็ ด้ (ฎีกาา่ี ๑๔๕๗/๒๕๓๑)
(๔) ขา้ พึอรบทดั รบนอั าุา่ อุอน่ กรณีส่ัอแุกฟ้าอแลบใหข้ อั จาเนลุไนร้ บหนา่ อโจากฟ์ ้าอ
เนขา้ ทาใหท่ กค็ ืา เนทื่าครวกาหิดแลน้ โจากไ์ ท่ไดฟ้ ้าอภาุใิกาหิด า้อั เนจา้ หิา้ า่ีกไ็ ท่ไดิ้ าสาินิ
ทาเนสิาเนพ่ืาให้าากหทาุปล่าุ จาเนลุจึอถูกขอั ลืท เนพ่ืาป้าอกิั ทนใหเ้นกนดคนาทผนดพลาดดอั กล่าน
ผพู้ นพากษาา่ีส่ัอคนรลอิดั ไนใ้ ิสทตดิดั คนาทขาอิิเนพ่ืาเนิืาิคนาทจา า้อั กรณีาาจเนกนดผนดพลาด
ใิช่นอเนนลาา่ีทีการโุกุา้ ุคนรทาวหทาุเนร่ืาอหรืาทาวสาินิไนเ้นป็ิพเนนศษ
(๕) กรณีโจากฟ์ ้าอนา่ จาเนลุลกั ารัพุห์ รืารัวขาอโจร จาเนลุใหก้ ารรัวสารภาพิาทฟ้าอ
ไท่ชัดแจ้อน่าให้การรัวสารภาพฐาิใด เนป็ ิหิ้าา่ีขาอศาลช้ัิิ้ิิ้าอสาวถาทคาให้การ
ขาอจาเนลุให้ชดั เนจิน่าจบให้การรัวสารภาพฐาิใด ทนฉบิ้ิั เนป็ ิการดาเนินิกรบวนิพนจารณา
โดุไท่ชาว
โจากฟ์ ้าอขาใหล้ อโาษจาเนลุใิขา้ หาคนาทผดน ฐาิร่นทกิั ลกั ารัพุใ์ ิเนนลากลาอนิั
แลบใิเนคหสถาิหรืารัวขาอโจร ฐาิใดฐาิหิ่ึอ ศาลช้ิั ิิ้ า่าิแลบารนวาุฟ้าอใหจ้ าเนลุฟัอแลน้
จาเนลุใหก้ ารรัวสารภาพิาทฟ้าอ แิ่ศาลช้ิั ิิ้ ทนไดส้ าวถาทคาใหก้ ารขาอจาเนลุให้ชดั เนจิน่า
จบใหก้ ารรัวสารภาพใิขา้ หาใดขา้ หาหิ่ึอ กลวั พนพากษาลอโาษจาเนลุใิคนาทผนดฐาิลกั ารัพุ์
ใิเนนลากลาอนิั แลบใิเนคหสถาิโดุไท่ปรากฏแิ่ชดั น่าจาเนลุใหก้ ารรัวสารภาพใิขา้ หาดอั กล่าน
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๒๕
จึอเนป็ิการดาเนินิกรบวนิพนจารณาาี่ไท่ชาวดน้ ุ ป.นน.า. ทาิรา ๑๗๒ นรรคสาอ แลบทีผลให้
กรบวนิพนจารณาิ่าไปิลาดจิคาพนพากษาศาลช้ิั ิิ้ แลบศาลาตารรณ์ภาค ๗ ไท่ชาว ศาลฎีกา
พพน ากษาุกคาพพน ากษาศาลช้ิั ิิ้ แลบศาลาตารรณ์ภาค ๗ ใหศ้ าลช้ิั ิิ้ ดาเนินิกรบวนิพนจารณา
ิ้อั แิ่สาวคาใหก้ ารจาเนลุใหท่แลน้ พพน ากษาใหท่ิาทรูปคดี (ฎีกาาี่ ๗๗๓๕/๒๕๕๗)
(๖) ถา้ คาใหก้ ารทีหลาุฉววั ิา้ อสาวจาเนลุแลบจดไนใ้ หช้ ดั แจอ้ นา่ จบใชฉ้ ววั ใด
(๗) หากิา้ อใช้ล่าทแปลิาิารนวาุฟ้าอ เนทื่าล่าทไดส้ าวาิิิแลน้ พึอวิั าึกไนใ้ ห้
ชดั เนจิิาท ป.นน.า. ทาิรา ๑๓ นรรคสี่ ดน้ ุน่า “สอบคาให้การผ่านล่ามแปลและล่ามได้สาบานหรือ
ปฏิญาณตนว่า ล่ามจะทาหน้าที่โดยสุจริตใจ จะไม่เพ่ิมเติมหรือตัดทอนส่ิงท่ีแปล”
(๘) ิา้ อสาวถาทแลบวิั าึกเนกีุ่นกวั าาุต าาชีพ ขาอจาเนลุไน้ เนพราบาาจเนกีุ่นกวั การ
ลดโาษหรืาลดทาิราส่นิโาษ หรืาาาจเนป็ิคดีาี่าุใู่ ิาาิาจขาอศาลเนุานชิ ฯ
(๙) กรณีโจากข์ าใหเ้นพน่ทโาษ วนกโาษ หรืาขาให้ิวั โาษิ่า ใหว้ ิั าึกไนใ้ ห้ชดั เนจิ
ดน้ ุ โดุวิั าึกส้ัิ ๆ น่า “จาเลยให้การรับสารภาพ (ปฏิเสธ) และรับว่าเป็ นบุคคลคนเดียวกับ
จาเลยในคดีที่โจทก์ขอให้ นับโทษต่อ หรือเป็ นบุคคลคนเดียวกับจาเลยในคดีที่โจทก์ขอให้
บวกโทษ (แล้วแต่กรณี) โดยไม่ต้องระบุเลขคดีหรือรับว่าเคยต้องโทษและพ้นโทษจริงตามฟ้อง
(ในกรณีขอให้ เพ่ิมโทษ)”
(๑๐) กรณีวัิาึกคาให้การน่าจาเนลุให้การรัวสารภาพิาทฟ้าอ ถืาน่าจาเนลุรัว
ใิขา้ เนคุิา้ อโาษดน้ ุ (ฎีกาา่ี ๑๐๑๗/๒๕๐๗ ปรบชตทใหา่)
โจากว์ รรุาุฟ้าอไนช้ ดั แจอ้ แลน้ น่า จาเนลุเนคุิา้ อคาพนพากษาถึอาี่สตดขาอศาลช้ิั ิิ้
ใิคดีาาาาหทาุเนลขแดอาี่ ๒๐๗๙/๒๕๔๒ ให้ลอโาษจาคตก ๑ ปี แลบปรัว ๑๕,๐๐๐ วาา
โาษจาคตกใหร้ าการลอโาษไนท้ ีกาหิด ๒ ปี ฐาิเนสพเนทาแาทเนฟิาทีิโดุฝ่ าผืิิ่ากฎหทาุ
แลบทีเนทาแาทเนฟิาทีิไน้ใิคราวคราอโดุไท่ได้รัวาิตาาิ ภาุใิกาหิดรบุบเนนลา
ราการลอโาษดอั กล่านจาเนลุกรบาาคนาทผนดคดีิ้ีาีก เนท่ืาศาลช้ัิิิ้ า่าิารนวาุฟ้าอา้ัอหทด
ใหจ้ าเนลุฟัอ จาเนลุกไ็ ดใ้ หก้ ารนา่ “ได้ทราบคาฟ้องตลอดแล้ว ข้าพเจ้าจาเลยขอให้การรับสารภาพ
ตามฟ้อง” คาให้การจาเนลุา่ีรัวสารภาพิาทฟ้าอดอั กล่านจึอุ่าทหทาุรนทถึอการรัวน่าจาเนลุ
เนคุิา้ อโาษจาคตกทาก่าิิาทาี่โจากก์ ล่านหาใิฟ้าอดน้ ุ ศาลช้ิั ิิ้ จึอิาโาษจาคตกขาอจาเนลุ
า่ีราการลอโาษไนค้ ดีก่าิทาวนกเนขา้ กวั โาษขาอจาเนลุใิคดีิ้ีได้ (ฎีกาา่ี ๕๒๔๘/๒๕๔๖)
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๒๖
บทท่ี ๔
การขอแก้หรือเพมิ่ เตมิ ฟ้องและคาให้การ
๑. การขอแก้หรือเพม่ิ เตมิ ฟ้อง
โจากท์ ีาาิาจุื่ิคาร้าอขาแกห้ รืาเนพน่ทเนินทฟ้าอก่าิทีคาพนพากษาขาอศาลช้ัิิิ้
แิ่ถา้ คาร้าอขาแกห้ รืาเนพ่นทเนินทฟ้าอิ้ัิจบาาให้จาเนลุเนสีุเนปรีุวใิการิ่าสู้คดี หา้ ททนให้ศาล
าิตาาิ (ป.น.น า. ทาิรา ๑๖๓, ๑๖๔)
ฟ้าอาี่ไท่ถูกิา้ อแิ่ิิ้ เนช่ิ ฟ้าอา่ีวรรุาุไท่ครวาอคป์ รบกาวคนาทผนดจบขาแกฟ้ ้าอ
ใหค้ รวาอคป์ รบกาวคนาทผดน ไท่ได้ (ฎีกาาี่ ๑๐๖๒/๒๕๐๔) แลบใิช้ิั ิรนจฟ้าอิาท ป.นน.า. ทาิรา
๑๖๑ ศาลจบสั่อให้โจากแ์ กฟ้ ้าอเนพ่นทเนินทขา้ เนา็จจรนอข้ึิใหท่ให้ครวาอค์ปรบกาวคนาทผนดไท่ได้
(ฎีกาาี่ ๑๒๖/๒๔๙๒)
เนท่ืาโจากุ์ ิื่ คาร้าอขาแกห้ รืาเนพท่น เนินทฟ้าอ ส่ัอคาร้าอนา่
“เหตทุ ่ีโจทก์อ้างในคาร้องว่า... ถือว่ามเี หตุอันสมควร อนุญาตให้โจทก์แก้ (เพิ่มเติม)
ได้ตามขอ สาเนาให้จาเลย”
ใิกรณีาี่เนห็ินา่ ไท่ทีเนหิตาิั คนรใหแ้ กห้ รืาเนพ่ทน เนินทฟ้าอ ส่อั คาร้าอนา่
“พิเคราะห์แล้วเห็นว่า คาร้องขอแก้ (เพิ่มเติม) ฟ้องของโจทก์ ท่ีอ้างว่า... ถือว่าไม่มี
เหตุอันสมควร ทาให้จาเลยเสียเปรียบในการต่อสู้คดี ไม่อนญุ าต”
หากเนห็ิสทคนรใหไ้ ิ่สนิทูลฟ้าอก่าิา่ีจบสอ่ั คาร้าอขาแก้ (เนพนท่ เนินท) ฟ้าอสอ่ั คาร้าอนา่
“สาเนาให้ จาเลย กรณีมีเหตุอันควรไต่สวนมูลฟ้องก่อนว่าข้อหาความผิดที่โจทก์
ขอเพ่ิมเติมฟ้องน้ันมีมูลหรือไม่ จึงนัดไต่สวนมูลฟ้อง ให้โจทก์นาส่งสาเนาคาร้ องและหมายนัด
ภายใน ..... วนั ถ้าส่งไม่ได้โดยชอบให้ปิ ดหมาย หากจาเลยจะคัดค้าน ให้ยื่นคาคัดค้านก่อนวนั นัด”
๒. การเพม่ิ เตมิ ฟ้องขอให้นับโทษต่อ
โจาก์ุ่ืิคาร้าอขาเนพน่ทเนินทฟ้าอน่า จาเนลุเนป็ ิวตคคลคิเนดีุนกวั จาเนลุใิคดีาาาา
หทาุเนลขแดอาี่ ..... /..... ขาอศาลิ้ี ขาใหศ้ าลิวั โาษจาเนลุคดีิ้ีิ่าจากโาษใิคดีหทาุเนลขแดอ
ดอั กล่านดน้ ุ สัอ่ นา่
“สาเนาให้จาเลย รอไว้สอบจาเลยวนั นัด” แลบใินิั ิดั สั่อใิคาร้าอหรืาจดราุอาิ
กรบวนิพจน ารณานา่
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๒๗
“สอบแล้ว จาเลยรับว่าเป็ นบุคคลคนเดียวกับจาเลยที่โจทก์ขอให้ นับโทษต่อ
อนญุ าตให้โจทก์เพิ่มเติมฟ้องได้ตามคาร้อง”
หรืาจบสัอ่ าิตาาิใหเ้นพ่ทน เนินทิาทคาร้าอไปา่ีเนดีุน โดุส่อั นา่
“อนญุ าต สาเนาให้จาเลย” แลบใินิั ิดั จดราุอาิกรบวนิพนจารณาน่า “สอบจาเลย
เรื่องโจทก์ขอเพิ่มเติมฟ้องขอให้นับโทษต่อแล้ว จาเลยรับว่าเป็นบุคคลคนเดียวกับจาเลยในคดี
ท่ีโจทก์ขอให้นบั โทษต่อ”
ข้อสังเกต
(๑) ศาลทีหทาุิัดสาวถาทจาเนลุน่าเนป็ ิวตคคลคิเนดีุนกวั จาเนลุใิคดีาี่โจาก์
ุิ่ื คาร้าอขาใหิ้ วั โาษิ่าหรืาไท่ กาหิดใหค้ ดั คา้ ิภาุใิ ๓ นิั การส่อาิตาาิให้ปน ดหทาุได้
จาเนลุไท่คดั คา้ ิใิกาหิด ถืานา่ จาเนลุเนป็ิวตคคลคิเนดีุนกวั จาเนลุใิคดีาี่โจากข์ าใหิ้ วั โาษิ่าได้
(ฎีกาา่ี ๒๓๖๕/๒๕๓๑)
(๒) เนดนทเนคุทีแินคาพนพากษาศาลฎีกานา่ การขาใหิ้ วั โาษิ่า โจากิ์ า้ อวรรุาุฟ้าอ
แลบทีคาขาให้ิัวโาษิ่าด้นุ ดัอิ้ัิ การาี่โจาก์เนพีุอแิุ่่ืิคาร้าอขาให้ิัวโาษิ่า
ไท่ไดข้ าแกไ้ ขเนพท่น เนินทฟ้าอ ศาลไท่าาจิวั โาษิ่าใหไ้ ด้ (ฎีกาา่ี ๔๕๖๕/๒๕๓๑ แลบ ๒๕๑๙/๒๕๓๔)
แิ่ปัจจตวัิิ้ี แินคาพนพากษาศาลฎีกาได้เนปล่ีุิแินใหท่เนป็ ิน่า ไท่ทีกฎหทาุวัาาัินน่า
การขาให้ิัวโาษิ่าโจาก์จบิ้าอกล่านทาใิคาฟ้าอ แท้โจาก์ทนได้กล่านทาใิฟ้าอ หรืา
ขาเนพท่น เนินทฟ้าอ โจากก์ ุ็ ิ่ื คาร้าอขาใหิ้ วั โาษิ่าได้ ดอั ิ้ี
๑) กฎหทาุทนไดว้ าั าิั นน่าการขาให้ิัวโาษิ่า จบิา้ อกล่านทาใิคาฟ้าอ
โจากจ์ ึอุิื่ คาร้าอขาใหิ้ วั โาษิ่าใิภาุหลอั ได้ (คาพนพากษาฎีกาาี่ ๔๔๖๑-๔๔๖๒/๒๕๔๔)
๒) การขาใหิ้ วั โาษิ่า ไท่ทีกฎหทาุวาั าิั นน่าจบิา้ อกล่านราุลบเนาีุดทาใิ
คาฟ้าอ การาี่ศาลล่าอา้อั สาอพพน ากษาใหิ้ วั โาษจาเนลุิ่าจากคดีา่ืิิาทคาขาาา้ ุฟ้าอขาอโจาก์
จึอเนป็ิไปโดุชาวแลน้ (คาพพน ากษาฎีกาาี่ ๒๐๐๓/๒๕๔๗)
๓) แิ่โจาก์ิ้าอุ่ืิคาร้าอขาให้ิัวโาษิ่าก่าิศาลช้ัิิิ้ ทีคาพนพากษา
โจากจ์ บเนพุี อแิ่ขาเนขา้ ทาใิคาแกา้ ตารรณ์หรืาคาแกฎ้ ีกาไท่ได้ (คาพนพากษาฎีกาาี่ ๑๒๙๙/๒๕๔๗)
(๓) ไท่น่าใิคาฟ้าอแิ่เนดนท หรืาทีคาร้าอขาเนพ่นทเนินทฟ้าอ ขาให้เนพ่นทโาษหรืาทีคาร้าอ
ขาใหิ้ วั โาษิ่า หรืาขาใหว้ นกโาษา่ีราไนก้ ิ็ าท ิา้ อรบทดั รบนอั ิรนจสาวดูดน้ ุนา่ จาเนลุเนป็ิวตคคล
คิเนดีุนกิั หรืาไท่ หากคดีาุคู่ ิลบศาลกิั คนรใหส้ ่อสาเนิาคาฟ้าอหรืาคาพนพากษาส่อทาาาอโารสาร
เนพ่ืาิรนจสาว เนพราบเนคุทีกรณีผดน ินั แลบิา้ อิรนจน่าจาเนลุไดร้ ัวผลิาท พ.ร.ว. ินรโาษกรรท
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๒๘
หรืา พ.ร.ว. ลา้ อทลานิ ฯ หรืาไท่ หากไดร้ ัวผลดอั กล่านจบเนพน่ทโาษไท่ได้ (ฎีกาาี่ ๙๗๙๕/๒๕๓๙ แลบ
๖๖๖๐/๒๕๓๙) แลบหากเนป็ิกรณีราการลอโาษไนก้ ็ไท่ไดร้ ัวปรบโุชิ์ิาท พ.ร.ว. ลา้ อทลานิ ฯ
เนิ่ืาอจากไท่ใช่ผิู้ า้ อโาษจาคตกแลบพิ้ โาษทาก่าิ (ฎีกาาี่ ๖๘๑๐/๒๕๓๙ แลบ ๕๑๑๔/๒๕๓๓)
(๓.๑) การิาโาษจาคตกาี่ราการลอโาษไนใ้ ิคดีก่าิทาวนกเนขา้ กวั โาษใิคดี
หลอั ิาท ป.า. ทาิรา ๕๘ ิ้ิั ศาลพอึ ิรนจสาวดน้ ุนา่ ใิการาากหทาุจาคตก ถา้ จาเนลุถูกคตทขอั
ก่าิศาลพพน ากษาใิคดีก่าิ ิา้ อหกั จาินินิั าี่ถูกคตทขอั าากจากรบุบเนนลาจาคตกิาทคาพนพากษาดน้ ุ
ิาท ป.า. ทาิรา ๒๒
(๓.๒) การราการกาหิดโาษกิ็ า้ อปฏนวิั นเนช่ิเนดีุนกิั
(๔) ใิกรณีโจากข์ าใหศ้ าลิวั โาษจาคตกจาเนลุิ่าจากคดีแรก แิ่ปรากฏนา่ ใิคดี
ดอั กล่านิ้ิั ศาลาิตาาิใหป้ ล่าุชน่ั ครานหรืาศาลสูอพนพากษาุกฟ้าอคดีถึอา่ีสตด ใหป้ ฏนวิั น ดอั ิ้ี
(๔.๑) ใิคดีแรกศาลพนพากษาลอโาษจาคตกจาเนลุ ๒ ปี จาเนลุาตารรณ์
คาพนพากษา ศาลช้ิั ิิ้ แลบไดร้ ัวการปล่าุชน่ั คราน คดีหลอั จาเนลุกรบาาคนาทผนดแลบถูกศาลช้ิั ิิ้
พนพากษาจาคตก ๖ เนดืาิ โดุใหิ้ วั โาษิ่าจากคดีแรก ทีปัาหาใิาาอปฏนวิั นน่า าาอฝ่ าุราชาณั ฑ์
จบิัวโาษจาเนลุาุ่าอไร ใิกรณีเนช่ิิ้ีิา้ อถืาน่าคาพนพากษาใิส่นิาี่ขาให้ิัวโาษิ่าุอั ไท่
สาทารถวอั คัวได้ จึอิา้ อเนรน่ทิัวโาษจาคตกจาเนลุใิคดีาี่สาอไปพลาอก่าิ หากคดีแรกศาลสูอ
พนพากษาาุา่ อไรแลบคดีถึอาี่สตดแลน้ จึอค่าุดาเนินิการิาทคาพพน ากษาิ่าไป
(๔.๒) คดีแรกศาลพนพากษาลอโาษจาคตกจาเนลุ ๓ ปี จาเนลุาตารรณ์ฎีกา
คาพนพากษาโดุไท่ไดร้ ัวการปล่าุชน่ั คราน คดีหลอั จาเนลุถูกพนพากษาลอโาษจาคตก ๑ ปี โดุให้
ิัวโาษิ่าจากคดีแรก คดีหลอั ถึอาี่สตด ิ่าทาใิคดีแรก ศาลาตารรณ์แลบศาลฎีกาพนพากษา
ุกฟ้าอ ดัอิ้ัิ ุ่าทถืาไดน้ ่าคาพนพากษาขาอศาลใิคดีแรกใิส่นิา่ีเนกีุ่นกวั การิัวโาษิ่า
ไท่สาทารถวอั ควั ได้ เนิื่าอจากใิคดีแรกิ้ิั ศาลฎีกาไดพ้ นพากษาุกฟ้าอแลน้ จึอิา้ อหกั นิั าี่จาเนลุ
ถูกคนวคตทินั ใิคดีแรกิ้อั แิ่เนรน่ทแลบใิรบหน่าอาตารรณ์ฎีกาให้กวั คดีหลอั ถา้ เนกนิกน่า ๑ ปี ศาล
ิา้ อาากหทาุปล่าุจาเนลุไปาิั าี
(๕) การขาแกน้ ิั าี่เนกนดเนหิตเนป็ิการแกร้ าุลบเนาีุด จาเนลุใหก้ ารปฏนเนสรลาุ ๆ ถืาน่า
ไท่ไดห้ ลอิ่าสู้ ศาลาิตาาิใหโ้ จากแ์ กฟ้ ้าอได้ (ฎีกาา่ี ๒๒๑๕/๒๕๓๒, ๔๕๗๙/๒๕๓๒ แลบ
๑๐๑๐/ ๒๕๔๕)
(๖) ิาทคาฟ้าอขาอพิกั อาิาุั การโจากไ์ ดว้ รรุาุ การกรบาาขาอจาเนลุกวั พนกน่า
ไดใ้ ชไ้ ทเ้นป็ิาานตราตวิีแลบใชก้ าลอั ชกิ่าุผูเ้นสีุหาุาี่านุั นบสาคาั ขณบุิื่ ฟ้าอโจากไ์ ท่าราว
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๒๙
น่าผูเ้นสีุหาุถึอแก่คนาทิาุ ุา่ ทไท่าุู่ใินนสัุาี่จบฟ้าอจาเนลุน่ากรบาาผนดฐาิฆ่าผูา้ ื่ิ ิ่าทา
เนทื่าโจาก์าราวน่าผู้เนสีุหาุถึอแก่คนาทิาุาัิเนป็ ิผลสืวเนิ่ืาอจากวาดแผลา่ีถูกาาร้าุ
ซ่ึอเนป็ิการกรบาาเนดีุนกิั กวั คาฟ้าอเนพุี อแิ่แกไ้ ขผลขาอการกรบาาา่ีิ่าเนิ่ืาอกิั ทาเนช่ิิ้ีโจาก์
ุา่ ททีาาิาจขาแกฟ้ ้าอจากการกรบาาผดน ฐาิพุาุาทฆ่าผูเ้นสีุหาุเนป็ิฆ่าผูเ้นสีุหาุ แลบขาแก้
วาลอโาษจาก ป.า. ทาิรา ๘๐, ๘๓, ๒๘๘ เนป็ิ ทาิรา ๘๓, ๒๘๘, ๒๙๗ ได้ เนพราบการแก้
หรืาเนพน่ทเนินทฐาิคนาทผดน ไท่น่าจบาาใิรบุบใดรบหน่าอพนจารณาใิศาลช้ิั ิิ้ ทนใหถ้ ืาน่าาาให้
จาเนลุเนสีุเนปรีุว า้อั พิกั อาิสาวสนิไดแ้ จอ้ ขา้ หาเนพ่นทเนินทฐาิร่นทกิั ฆ่าผาู้ ่ืิใหจ้ าเนลุาราวแลน้
จาเนลุใหก้ ารปฏนเนสร คาร้าอขาแกฟ้ ้าอขาอโจากจ์ ึอไท่าาใหจ้ าเนลุหลอิ่าสู้ใิขา้ หาา่ีทนไดก้ ล่านไนิ้ ้ิั
การา่ีศาลช้ิั ิิ้ ไท่าิตาาิใหโ้ จากแ์ กฟ้ ้าอ เนป็ิการไท่ชาว (ฎีกาาี่ ๘๓๔๐/๒๕๔๐, ๙๙๓/๒๕๒๗
แลบ ๑๗๔๖/๒๕๓๕ นิน นจฉุั แินเนดีุนกิั )
(๗) คาฟ้าอโจากท์ นไดว้ รรุาุถึอาอคป์ รบกาวาิั เนป็ิคนาทผดน ิาท ป.า. ทาิรา ๒๐๐
การเนพ่ทน เนินทเนฉพาบวาทาิรา ๒๐๐ ใิคาขาาา้ ุฟ้าอ จึอไท่ทีผลาาใหศ้ าลลอโาษจาเนลุิาทวาทาิรา
ดอั กล่านได้ กรณีไท่ทีเนหิตสทคนราี่จบาิตาาิใหโ้ จากเ์นพท่น เนินทฟ้าอได้ (ฎีกาา่ี ๒๒๘๑/๒๕๓๔)
(๘) นิั า่ีาี่ริาคารปฏนเนสรการจ่าุเนอนิิ้ิั เนป็ินิั าี่ทีการกรบาาผดน ซ่ึอเนป็ิขา้ เนาจ็ จรนอ
า่ีเนป็ ิราุลบเนาีุดเนกีุ่นกวั การกรบาาา่ีาา้ อน่าเนป็ ิคนาทผนด ดอั ิ้ิั เนท่ืาโจาก์กล่านใิฟ้าอน่า
ริาคารปฏนเนสรการจ่าุเนอนิิาทเนช็คโดุทนได้รบวตน่าปฏนเนสรการจ่าุเนอนิเนท่ืานิั ใด จึอเนป็ ิฟ้าอ
า่ีขาดราุลบเนาีุดาี่จบาาให้จาเนลุเนข้าใจข้าหาได้ดีเนา่าิ้ัิ ทนใช่ฟ้าอาี่วรรุาุข้าเนา็จจรนอ
ขาดาอค์ปรบกาวคนาทผนด โจาก์จึอทีสนารนุื่ิคาร้าอขาแกห้ รืาเนพ่นทเนินทฟ้าอไดใ้ ิเนท่ืาจาเนลุ
ทนไดเ้นสีุเนปรีุวใิการิ่าสู้คดีหรืาหลอขา้ ิ่าสูิ้ าท ป.น.น า. ทาิรา ๑๖๓, ๑๖๔ (ฎีกาาี่ ๒๒๒/๒๕๓๐
ปรบชตทใหา่)
(๙) โจากว์ รรุาุฟ้าอแิ่เนพีุอน่าจาเนลุาากเนช็คเนพื่าชารบหิ้ีโดุทนไดร้ บวตน่าเนป็ ิหิ้ี
าี่ทีาุู่จรนอแลบวอั ควั ไดิ้ าทกฎหทาุดน้ ุิ้ิั เนป็ ิการวรรุาุฟ้าอา่ีขาดาอคป์ รบกาวขาอคนาทผนด
ิาททาิรา ๔ ขาอพ.ร.ว. น่าดน้ ุคนาทผดน าิั เนกนดจากการใชเ้นช็ค พ.ศ. ๒๕๓๔ คาฟ้าอขาอโจาก์
จึอไท่ชาวดน้ ุ ป.น.น า. ทาิรา ๑๕๘ (๕) (ฎีกาาี่ ๒๑๓๓/๒๕๓๗)
(๑๐) โจากร์ ่นทเนขา้ ทาดาเนินิคดีแก่จาเนลุา้อั สาอ โดุาาศุั สนารนิาทฟ้าอขาอพิกั อาิ
าุั การ เนท่ืาคาฟ้าอขาอพิกั อาิาุั การไท่ทีคาขาใหร้ นวขาอกลาอโจากร์ ่นทจึอไท่ทีาาิาจขาแกห้ รืา
เนพ่ทน เนินทฟ้าอใหิ้ ากเนหิืาไปจากฟ้าอขาอพิกั อาิาุั การ (ฎีกาา่ี ๗๐๑๙/๒๕๓๗)
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๓๐
(๑๑) เนทื่าศาลทนไดา้ ิตาาิให้แกแ้ ลบเนพ่นทเนินทฟ้าอิาทคาร้าอขาอโจากร์ ่นท จึอลอโาษ
จาเนลุิาทวาทาิราา่ีขาแกแ้ ลบเนพ่ทน เนินทฟ้าอิ้ิั ไท่ได้ (ฎีกาา่ี ๓๘๓๓/๒๕๒๕)
(๑๒) โจาก์ร่นทจบขาเนพ่นทเนินทฟ้าอขาอพิักอาิาุั การาี่ทีาุู่เนดนทโดุขาเนพ่นทเนินท
วาลอโาษใหห้ ิกั ข้ึิหาไดไ้ ท่ (ฎีกาา่ี ๑๓๗๐/๒๕๒๒)
(๑๓) เนท่ืาโจาก์ุ่ืิคาร้าอขาแกไ้ ขคาฟ้าอ ศาลช้ัิิิ้ ทีหิ้าาี่ิา้ อสั่อาิตาาิหรืา
ไท่าิตาาิ ิาท ป.นน.า.ทาิรา ๑๖๓, ๑๖๔ การา่ีศาลช้ิั ิิ้ ไท่ส่ัอคาร้าอิ้ิั แลน้ พนพากษาคดีไป
เนป็ ิการทนไดป้ ฏนวิั นให้ถูกิา้ อิาทกรบวนิการพนจารณา ชาวา่ีศาลาตารรณ์จบุกคาพนพากษา
ศาลช้ิั ิิ้ ใหศ้ าลช้ิั ิิ้ พนจารณาแลบพนพากษาหรืาสั่อใหท่ิาทรูปคดีิาททาิรา ๒๐๘ (๒) การา่ี
ศาลาตารรณ์พนพากษาุิื ิาทคาพนพากษาศาลช้ิั ิิ้ โดุเนห็ิน่าเนป็ ิคนาทผนดขาอโจากา์ ่ีไท่แถลอิ่า
ศาลช้ิั ิิ้ เนพ่าื ใหด้ าเนินิการดอั กล่านก่าิจึอไท่ชาว (ฎีกาา่ี ๒๐๐๘/๒๕๓๘)
(๑๔) โจากุ์ ิื่ คาร้าอขาแกไ้ ขเนพน่ทเนินทฟ้าอจากเนดนทซ่ึอขาใหเ้นพน่ทโาษจาเนลุิาท ป.า.
ทาิรา ๙๒ เนป็ ิเนพ่นทโาษิาท ป.า. ทาิรา ๙๓ ศาลช้ิั ิิ้ ุอั ไท่ไดท้ ีคาส่ัอาิตาาิหรืาไท่
แลบทนไดส้ าวถาทจาเนลุ ส่นิจาเนลุุอั ไท่ไดร้ ัวสาเนิาคาร้าอ การาี่ศาลช้ิั ิิ้ ด่นิพนพากษาคดีไป
โดุทนไดส้ าวแลบสั่อคาร้าอขาขาอโจากิ์ วั ไดน้ ่าศาลช้ิั ิิ้ ดาเนินิกรบวนิพนจารณาผนดพลาด
ดอั ิ้ิั า่ีศาลช้ิั ิิ้ พนพากษาคดีโดุเนพน่ทโาษจาเนลุิาท ป.า. ทาิรา ๙๒ เนพีุอหิ่ึอใิสาท
แลบศาลาตารรณ์ภาค ๒ พพน ากษาุิื เนป็ิการไท่ชาว (ฎีกาาี่ ๓๔๖๔ /๒๕๓๙)
(๑๕) คาส่ัอขาอศาลช้ิั ิิ้ า่ีเนพนกถาิคาส่ัอาิตาาิใหโ้ จากแ์ กฟ้ ้าอเนป็ ิคาส่ัอรบหนา่ อ
พนจารณาาี่ไท่าาใหค้ ดีเนสร็จสาินิ ิา้ อหา้ ททนใหา้ ตารรณ์คาส่อั ิ้ิั จิกน่าศาลช้ิั ิิ้ จบทีคาพนพากษา
หรืาคาส่อั ใิปรบเนดิ็ สาคาั แลบทีาตารรณ์คาพพน ากษาหรืาคาส่อั ิ้ิั ดน้ ุ ิาท ป.น.น า. ทาิรา ๑๙๖
(ฎีกาา่ี ๒๒๒๙/๒๕๓๓)
๓. การขอแก้หรือเพมิ่ เตมิ คาให้การ
เนดนทจาเนลุให้การรัวสารภาพ ขาแกเ้นป็ ิปฏนเนสร หรืาเนดนทให้การปฏนเนสรขาแกเ้นป็ ิ
ให้การรัวสารภาพ หรืาาาจขาแกน้ ่า จาเนลุไท่ไดก้ รบาาผนดเนพราบาาโดุป้าอกิั ินั หรืาวิั ดาลโาสบ
หรืากรบาาดน้ ุคนาทจาเนป็ิ สัอ่ ดอั ิ้ี
ถา้ ุ่ืิก่าินิั ิัดพนจารณาส่ัอน่า “สอบจาเลยวันนัด” เนทื่าถึอนิั ิดั ให้สาวจาเนลุ
ิาทนรน ีการสาวคาใหก้ าร
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๓๑
ถา้ ุิ่ื ใินิั ิดั พนจารณา สอ่ั นา่
“สอบจาเลยแล้วยืนยันตามนี้ อนุญาตให้จาเลยถอนคาให้การเดิม รับคาให้การใหม่
ของจาเลย สาเนาให้โจทก์”
ข้อสังเกต
(๑) กรณีาี่จาเนลุให้การิ่าศาลแลน้ หากปรบสอค์จบขาแกห้ รืาเนพน่ทเนินทคาให้การิ้ัิ
จาเนลุจบิา้ อปฏนวิั นใหถ้ ูกิา้ อิาทหลกั เนกณฑิ์ าท ป.น.น า. ทาิรา ๑๖๓ นรรคสาอ า้อั ิ้ี ศาลุา่ ททีาาิาจ
า่ีจบาิตาาิหรืาไท่าิตาาิกไ็ ด้ โดุพจน ารณาถึอเนหิตผลา่ีจาเนลุาา้ อนา่ เนป็ิเนหิตผลาิั สทคนรหรืาไท่
จาเนลุใหก้ ารรัวสารภาพ ศาลช้ิั ิิ้ ไดว้ ิั าึกคาใหก้ ารขาอจาเนลุไน้ แลบไดเ้นลื่าิ
การา่าิคาพนพากษาหลาุคร้ัอเนพ่ืาให้โากาสจาเนลุวรรเนาาผลร้าุโดุชดใช้เนอนิิาทเนช็ค
ให้แก่โจาก์ แิ่จาเนลุกลวั ผดั ผ่าิิลาดทา จิใิาี่สตดจาเนลุไดุ้ ่ืิคาให้การขาให้การใหท่
เนป็ิปฏนเนสรฟ้าอ โดุทนไดุ้ ิื่ คาร้าอขาแกค้ าใหก้ าราิั เนป็ิการไท่ปฏนวิั นิาท ป.น.น า. ทาิรา ๑๖๓
นรรคสาอ ดอั ิ้ิั เนทื่าศาลช้ิั ิิ้ ไท่าิตาาิให้จาเนลุแกค้ าให้การ จึอิา้ อถืาน่าจาเนลุให้การ
รัวสารภาพิาทฟ้าอขาอโจาก์ เนท่ืาขา้ หาิาทฟ้าอไท่ใช่คดีา่ีทีขา้ หาใิคนาทผนดา่ีกฎหทาุ
กาหิดาิั ราโาษาุ่าอิ่าไนใ้ ห้จาคตกิ้อั แิ่ห้าปี ข้ึิไป ซ่ึอิา้ อฟัอพุาิโจากจ์ ิกน่าจบพาใจ
น่าจาเนลุไดก้ รบาาผนดจรนอจึอจบพนพากษาลอโาษจาเนลุไดิ้ าท ป.นน.า. ทาิรา ๑๗๖ นรรคหิ่ึอ ดอั ิ้ิั
า่ีศาลช้ิั ิิ้ พนพากษาคดีโดุไท่สืวพุาิหลกั ฐาิิ่าไปจึอชาวแลน้ (ฎีกาาี่ ๕๘๗๖/๒๕๔๔)
(๒) แท้คดีาาาาจาเนลุจบให้การหรืาไท่เนป็ ิสนารนขาอจาเนลุก็ิาทแิ่คดีิ้ีจาเนลุ
ไดใ้ ห้การไนแ้ ลน้ โดุใหก้ ารรัวสารภาพิาทฟ้าอโจากา์ ตกปรบการ ซ่ึอแสดอน่าจาเนลุุาทรัวน่า
ิ ิ ก ร บ า า ค น า ท ผน ด ิ า ท า่ี โ จ า ก์ก ล่ า น ห า ท า ใ ิ ค า ฟ้ า อ แ ล บ ก า ร ข า แ ก้ค า ใ ห้ก า ร ข า อ จ า เน ล ุ
จาเนลุสาทารถุิ่ื คาร้าอขาแกค้ าใหก้ ารไดิ้ ่าเนท่ืาทีเนหิตาิั คนริาท ป.น.น า. ทาิรา ๑๖๓ นรรคสาอเนา่าิ้ิั
ทนใช่เนป็ ิไปิาทาาเนภาใจขาอจาเนลุาีกา้อั เนป็ ิดตลพนินจขาอศาลเนห็ิสทคนรจึอาิตาาิให้แกไ้ ด้
การาี่จาเนลุุ่ืิคาร้าอขาแกค้ าใหก้ ารใิคดีิ้ีเนป็ ิาี่เนห็ิไดช้ ดั น่า จาเนลุกรบาาเนพื่าปรบนนอคดี
จึอเนป็ิกรณีา่ีไท่ทีเนหิตาิั คนร (ฎีกาา่ี ๖๒๑๐/๒๕๔๑)
(๓) ใิิาิแรกจาเนลุใหก้ ารปฏนเนสร หลอั จากศาลช้ิั ิิ้ ไดส้ ืวพุาิโจากไ์ ปแลน้ ๒
ปาก จาเนลุกข็ าเนพนกถาิคาใหก้ ารเนดนทแลบใหก้ ารใหท่เนป็ิรัวสารภาพิาทฟ้าอโจากา์ ตกปรบการ
โจาก์จึอแถลอไท่ินดใจสืวพุาิา่ีเนหลืาาีกิ่าไปแลบศาลช้ัิิิ้ สั่อน่าคดีเนสร็จการพนจารณา
ให้ราฟัอคาพนพากษาใินิั เนดีุนกิั แิ่ิ่าทาจาเนลุกลวั ขาให้การใหท่าีก เนป็ ิรัวสารภาพ
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๓๒
เนพีุอขา้ หาเนดีุนเนา่าิ้ิั ดอั ิ้ี การาี่ศาลช้ิั ิิ้ ทีคาสั่อไท่าิตาาิใหแ้ กไ้ ขเนพน่ทเนินทคาใหก้ ารดอั กล่าน
จึอชาวดน้ ุกฎหทาุแลน้ (ฎีกาา่ี ๖๓๑๔/๒๕๓๗)
(๔) จาเนลุเนพ่นอุ่ืิคาร้าอขาแกห้ รืาเนพน่ทเนินทคาให้การใิรบหน่าอการพนจารณาขาอ
ศาลาตารรณ์จึอิา้ อหา้ ทิาท ป.น.น า. ทาิรา ๑๖๓ นรรคสาอ (ฎีกาา่ี ๓๐๔๕/๒๕๓๒)
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๓๓
บทที่ ๕
การถอนฟ้องและถอนคาร้องทุกข์
๑. การถอนฟ้อง (ป.ว.ิ อ. มาตรา ๓๕, ๓๖)
๑.๑ ก่อนจาเลยย่ืนคาให้การ ศาลจบาิตาาิหรืาไท่าิตาาิให้โจากถ์ าิฟ้าอกไ็ ด้
สตดแิ่ศาลจบเนห็ิสทคนร เนนิ้ แิ่คดีคนาทผนดิ่าส่นิินั (แิ่าาอปฏนวิั นศาลจบาิตาาิให้โจาก์
ถาิฟ้าอเนสทา) โดุไท่ิา้ อสาวฝ่ าุจาเนลุก่าิ
เนทื่าโจากุ์ ิื่ คาร้าอขาถาิฟ้าอ จบสั่อใิคาร้าอหรืาสั่อใิราุอาิกรบวนิพนจารณา
กไ็ ด้ เนช่ิ
ก. สั่งในคาร้อง สั่อนา่
“อนุญาตให้โจทก์ถอนฟ้องได้ตามขอ จาหน่ายคดอี อกเสีย จากสารบบความ”
ข. สั่งในรายงานกระบวนพจิ ารณา จดราุอาิกรบวนิพนจารณานา่
“โจทก์ย่ืนคาร้ องขอถอนฟ้อง (หรื อโจทก์จะแถลงด้วยวาจาก็ได้ ) อ้างว่า
ไม่ประสงค์จะดาเนินคดแี ก่จาเลยอีกต่อไป รายละเอียดต่างๆ ปรากฏตามคาร้องของโจทก์
พิเคราะห์แล้ว อนญุ าตให้โจทก์ถอนฟ้องได้ จาหน่ายคดีเสียจากสารบบความ”
๑.๒ ย่ืนคาร้องขอถอนฟ้องเมื่อจาเลยยื่นคาให้การแล้ว
ศาลจบิ้าอสาวถาทจาเนลุก่าิน่า จาเนลุจบคัดค้าิปรบการใดหรืาไท่ ให้ศาล
จดคาแถลอขาอจาเนลุไน้ ใิกรณีา่ีจาเนลุคดั คา้ ิ ให้ศาลุกคาร้าอขาถาิฟ้าอิ้ัิเนสีุ (ป.นน.า.
ทาิรา ๓๕ นรรคหิ่ึอ)
การถาิฟ้าอใิลักษณบเนช่ิิ้ี โจาก์จบุ่ืิเนป็ ิคาร้าอ หรื าแถลอด้นุนาจาก็ได้
ถา้ ุิ่ื คาร้าอ สั่อคาร้าอน่า “สาเนาให้จาเลย ส่ังในรายงาน” ถา้ โจากแ์ ถลอขาถาิฟ้าอดน้ ุนาจา
กใ็ หส้ าวถาทจาเนลุนา่ จบคดั คา้ ิปรบการใดหรืาไท่ แลน้ จดราุอาิกรบวนิพนจารณาไนใ้ หช้ ดั
ตวั อย่างรายงานกระบวนพจิ ารณา
“นัดสืบพยานโจทก์วนั นี้ โจทก์ จาเลยและทนายของทั้งสองฝ่ ายมาศาล
โจทก์แถลง (หรือยื่นคาร้ อง) ว่าสามารถตกลงกับจาเลยได้แล้วไม่ประสงค์
จะดาเนินคดี (อาจจดว่า ท้ังทางแพ่งและทางอาญา สุดแล้วแต่คู่ความแถลง) แก่จาเลยอีกต่อไป
ขอถอนฟ้อง
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๓๔
สอบจาเลยแล้ว จาเลยแถลงว่า เป็ นความจริงดังที่โจทก์แถลง จาเลยไม่ค้าน
การที่โจทก์ขอถอนฟ้อง
อนญุ าตให้โจทก์ถอนฟ้องได้ จาหน่ายคดเี สียจากสารบบความ”
ข้อสังเกต
(๑) กาหิดเนนลาแลบผลการถาิฟ้าอเนป็ิไปิาท ป.น.น า. ทาิรา ๓๕, ๓๖ แลบ ๓๙ (๒)
(๒) กรณีทีคาร้าอขาถาิฟ้าอ ให้ิรนจดูน่าเนป็ ิลาุทืาช่ืาโจาก์หรืาไท่ หากเนป็ ิ
าิาุโจากก์ ใ็ หิ้ รนจดูใิใวแิ่อาิาุคนาทใหา้ าิาจถาิฟ้าอหรืาไท่ หากจาเนลุลอลาุทืาชื่า
ใิคาร้าอไท่คดั คา้ ิ ิรนจดูนา่ เนป็ิลาุทืาชื่าจาเนลุหรืาไท่ หากเนป็ิลาุทืาช่ืาาิาุจาเนลุ ใหด้ ูน่า
ทีใวแิ่อาิาุใิสาินิหรืาไท่ หากคู่คนาทพนทพ์ลาุิน้นทืาิ้าอทีพุาิรัวราอ ๒ คิ
ิาท ป.พ.พ. ทาิรา ๙ (ฎีกาาี่ ๒๕๕๐/๒๕๒๓) หากไท่ทีขา้ สอสัุใิเนร่ืาอลาุทืาช่ืา ใหส้ ั่อ
ใิคาร้าอขาถาิฟ้าอไปไดเ้นลุหรืาสัอ่ ใิราุอาิกรบวนิพจน ารณากไ็ ด้
หากุอั ทีขา้ สอสัุใิเนรื่าอลาุทืาชื่าดอั กล่านจบราส่ัอใินิั ิดั พนจารณากไ็ ด้ ถา้ ถึอนิั ิดั
จาเนลุไท่ทาศาล ถืานา่ จาเนลุไท่ไปศาลิาทกาหิดิดั ขาอศาล ใหา้ ากหทาุจวั จาเนลุ แลบเนล่ืาิ
ไปพนจารณาคาร้าอขาถาิฟ้าอโดุทีหทาุิดั ถึอจาเนลุน่า จบคดั คา้ ิคาร้าอขาถาิฟ้าอหรืาไท่
ภาุใิรบุบเนนลาาี่กาหิด หากไทุ่ิ่ื เนขา้ ทาก่าินิั ิดั ถืานา่ ไท่คดั คา้ ิกไ็ ด้
(๓) โจาก์ขาถาิฟ้าอคดีาี่าุู่ใิช้ัิไิ่สนิทูลฟ้าอ ใิกรณีา่ีราษฎรเนป็ ิโจาก์
ศาลไท่ิา้ อสาวจาเนลุก่าิ เนพราบหา้ ททนใหศ้ าลสาวถาทคาใหก้ ารจาเนลุ
(๔) คดีาาาา ไท่นา่ จบเนป็ิคดีคนาทผดน ิ่าส่นิินั หรืาคดีซ่ึอไท่ใช่คนาทผนดิ่าส่นิินั
โจากไ์ ท่นา่ จบเนป็ิพิกั อาิาุั การหรืาผเู้นสีุหาุ สาทารถขาถาิฟ้าอไดา้ ้อั สน้ิ ภาุใิว้ าวาั าิั น
ป.น.น า. ทาิรา ๓๕
(๕) ผเู้นสีุหาุซ่ึอเนป็ิโจากร์ ่นทกวั พิกั อาิาุั การขาถาิฟ้าอ ถา้ เนป็ิคดีาาาาแผ่ิดนิ
ดาเนินิการแลบสั่อิาท ป.นน.า. ทาิรา ๓๕, ๓๖ แิ่ถา้ เนป็ ิคดีคนาทผนดิ่าส่นิินั คนรสาว
ผทู้ ีาาิาจใหไ้ ดค้ นาทชดั นา่ จบถาิคาร้าอาตกขห์ รืาุาทคนาท
โจาก์ฟ้าอขาให้ลอโาษจาเนลุฐาิขวั รถุิิ์โดุปรบทาาชิคิวาดเนจ็วสาหัส
ไท่แจอ้ เนหิติ่าเนจา้ พิักอาิ แลบใช้รถผนดปรบเนภา รบหน่าอพนจารณาวนดาผูแ้ าิโดุชาวรรรท
ขาอผูเ้นสีุหาุขาเนขา้ เนป็ ิโจาก์ร่นท ศาลช้ิั ิิ้ าิตาาิ ิ่าทาศาลช้ิั ิิ้ ทีคาพนพากษาน่า จาเนลุ
ทีคนาทผนดิาท ป.า. ทาิรา ๓๐๐ พ.ร.ว. จราจราาอวก พ.ศ. ๒๔๗๗ ทาิรา ๒๙, ๓๐, ๖๖, ๖๘
พ.ร.ว. จราจราาอวก (ฉววั า่ี ๔) พ.ศ. ๒๕๐๘ ทาิรา ๗, ๑๓, ๑๕ แิ่ใหล้ อโาษิาท ป.า. ทาิรา ๓๐๐
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๓๕
าิั เนป็ิวาหิกั จาคตก ๒ ปี ศาลาตารรณ์พนพากษาแกเ้นป็ ิใหุ้ กฟ้าอฐาิขวั รถุิิโ์ ดุปรบทาา
ชิคิวาดเนจว็ สาหสั แลน้ ไท่หุดต ช่นุเนหลืาแลบแจอ้ เนหิติ่าพิกั อาิเนจา้ หิา้ าี่าิั าี ิากจากาี่แก้
ใหเ้นป็ิไปิาทคาพนพากษาศาลช้ิั ิิ้ โจาก์ร่นทไท่ปรบสอคจ์ บดาเนินิคดีิ่าไป ขาถาิคาร้าอ
ขาเนป็ ิโจาก์ร่นท ศาลฎีกาทีคาส่ัอน่า การขาถาิคาร้าอขาเนข้าเนป็ ิโจาก์ร่นททีผลเนา่ากัว
เนป็ิการขาถาิฟ้าอ ิาท ป.นน.า. ทาิรา ๓๕ โจาก์ร่นทจบขาถาิฟ้าอไดก้ ิ็ ่าเนท่ืาก่าิศาลช้ิั ิิ้
พนพากษา แลบคดีิ้ีกท็ นใช่คนาทผดน ิ่าส่นิินั าิั จบถาิฟ้าอหรืาุาทคนาทกิั ไดก้ ่าิคดีถึอา่ีสตด
จึอใหุ้ กคาร้าอ (คาสอ่ั คาร้าอขาอศาลฎีกาาี่ ๘๙๒/๒๕๑๔)
(๖) คดีสาหรัวจาเนลุา่ี ๑ ถึอา่ีสตดไปแลน้ ิาทคาพนพากษาศาลช้ิั ิิ้ โดุจาเนลุา่ี ๑
ทนไดา้ ตารรณ์ โจากจ์ ึอขาถาิฟ้าอคดีสาหรัวจาเนลุาี่ ๑ ไท่ได้ (ฎีกาา่ี ๔๗๘๘/๒๕๓๖)
(๗) คนาทผนดฐาิใชเ้นากสารปลาทิาท ป.า. ทาิรา ๒๖๘ เนป็ ิคนาทผนดา่ีไท่าาจ
ุาทคนาทกิั ได้ โจากไ์ ท่าาจขาถาิฟ้าอหลอั จากศาลช้ิั ิิ้ ทีคาพนพากษา เนท่ืาโจากุ์ ิื่ คาร้าอ
ขาถาิฟ้าอ รบหนา่ อฎีกา จึอไท่าิตาาิใหถ้ าิฟ้าอ (ฎีกาาี่ ๔๑๑๗/๒๕๓๖)
(๘) ใิคดีคนาทผนดิ่าส่นิินั เนทื่าโจาก์ุ่ืิคาร้าอขาถาิฟ้าอภาุใิกาหิด
รบุบเนนลาฎีกา แทไ้ ท่ทีคู่คนาทฝ่ าุใดฎีกา ก็เนป็ ิการถาิฟ้าอก่าิาี่คดีจบถึอา่ีสตดิาท ป.นน.า.
ทาิรา ๓๕ นรรคสาอ แลน้ เนทื่าจาเนลุไท่คดั คา้ ิ ศาลช้ิั ิิ้ ชาวา่ีจบาิตาาิใหโ้ จากถ์ าิฟ้าอได้
เนท่ืาปรากฏน่าคดีไดข้ ้ึิทาสู่ศาลฎีกาแลน้ ศาลฎีกาุ่าททีาาิาจสั่อคาร้าอขาถาิ
ฟ้าอขาอโจากไ์ ดโ้ ดุไท่ิา้ อุา้ ิสาินิไปใหศ้ าลช้ิั ิิ้ สอ่ั
เนทื่าศาลฎีกาาิตาาิให้โจาก์ถาิฟ้าอ สนารนิาคดีาาาาทาฟ้าอุ่าทรบอัวไป
ิาท ป.น.น า. ทาิรา ๓๙ (๒) าิั ทีผลใหค้ าพนพากษาขาอศาลล่าอรบอวั ไปดน้ ุใิินั ใหจ้ าหิ่าุคดี
าากเนสีุจากสารววคนาทขาอศาลฎีกา (ฎีกาา่ี ๕๖๘/๒๕๒๘ า้าอคาส่ัอคาร้าอขาอศาลฎีกาา่ี
๑/๒๕๒๘)
(๙) พิกั อาิาุั การแลบผรู้ ้าอิ่าอฟ้าอจาเนลุเนป็ิคนาทผดน ิาท ป.า. ทาิรา ๓๐๐ แลบ
พ.ร.ว.จราจราาอวก ฯ แิ่ผูร้ ้าอไดข้ าถาิฟ้าอคดีขาอิิ แลบุื่ิคาร้าอขาเนขา้ ร่นทเนป็ ิโจาก์
กวั พิกั อาิาุั การ แทน้ ่าผูร้ ้าอาาจขาเนขา้ ร่นทเนป็ิโจากก์ วั พิกั อาิาุั การไดโ้ ดุไท่จาิา้ อกล่าน
หรืาทีขา้ แทใ้ ิคาร้าอขาถาิฟ้าอน่าถาิไปเนพื่าขาเนขา้ ร่นทเนป็ ิโจาก์กวั พิกั อาิาุั การก็ิาท
แิ่พฤินการณ์า่ีผูร้ ้าอเนพน่อจบุื่ิคาร้าอขาเนขา้ ร่นทเนป็ิโจากห์ ลอั จากาี่ไดถ้ าิฟ้าอคดีเนดนทไปแลน้
เนป็ ิเนนลาิาิกน่า ๑๐ เนดืาิ แสดอน่าผูร้ ้าอทีเนจิิาา่ีจบถาิฟ้าอจาเนลุเนด็ดขาดแลน้ ิ้อั แิ่ิิ้
ิาทคนาทหทาุใิ ป.า. ทาิรา ๓๖ (ฎีกาาี่ ๑๗๖๕/๒๕๓๙)
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๓๖
(๑๐) ิาท ป.นน.า. ทาิรา ๓๖ หทาุคนาทนา่ ใิคดีาาาาา่ีผูเ้นสีุหาุคิหิ่ึอไดุ้ ่ืิ
ฟ้าอไนแ้ ลน้ ถาิฟ้าอคดีิ้ิั ไปจากศาล ุา่ ทิดั สนารนผูเ้นสีุหาุคิิ้ิั าี่จบฟ้าอคดีาาาาใิขา้ หา
เนดีุนกิั ิ้ิั าีกเนา่าิ้ิั หาไดิ้ ดั สนารนผเู้นสีุหาุคิา่ืิา่ีจบฟ้าอคดีาาาาใิขา้ หาเนดีุนกิั ิ้ิั าีกไท่
เนพราบสนารนใิการดาเนินิคดีาาาาาี่ิิเนป็ ิผูเ้นสีุหาุุา่ ทเนป็ ิสนารนเนฉพาบินั ขาอผูเ้นสีุหาุแิ่ลบคิ
า้อั ทาิราิ้ีทนไดว้ าั าิั นิดั สนารนผูเ้นสีุหาุแิ่ลบคิใิกรณีาี่ทีผูเ้นสีุหาุหลาุคิไนโ้ ดุชดั แจอ้
ดอั ิ้ิั โจากซ์ ่ึอเนป็ิผเู้นสีุหาุา่ีทนไดถ้ าิฟ้าอจึอทีาาิาจฟ้าอคดีาาาาิ่าศาลิาท ป.น.น า. ทาิรา ๒๘
ได้ (ฎีกาาี่ ๕๙๓๔-๕๙๓๕/๒๕๓๓)
(๑๑) คดีาาาาแผ่ิดนิทีผู้เนสีุหาุหลาุคิ สนารนใิการดาเนินิคดีาาาาา่ีิิ
เนป็ิผเู้นสีุหาุุา่ ทเนป็ิสนารนเนฉพาบินั ขาอผเู้นสีุหาุแิ่ลบคิ โจากซ์ ่ึอเนป็ิผูเ้นสีุหาุาี่ทนไดถ้ าิฟ้าอ
จึอทีาาิาจฟ้าอคดีาาาาิ่าศาลิาท ป.น.น า. ทาิรา ๒๘ ได้ (ฎีกาาี่ ๕๙๓๔-๕๙๓๕/๒๕๓๓)
(๑๒) โจากเ์นคุิาเนช็คฉววั พนพาาทาฟ้าอจาเนลุเนป็ ิคดีาาาา แลน้ ขาถาิฟ้าอโดุาา้ อ
เนหิตนา่ ฟ้าอวกพร่าอขาถาิเนพา่ื จบิาไปดาเนินิคดีใหท่ เนทื่าศาลาิตาาิกิ็ า้ อถืานา่ เนป็ิการถาิฟ้าอ
คดีาาาาให้เนสร็จไปา้อั เนร่ืาอ โจาก์จบิาเนช็คฉวัวพนพาาทาฟ้าอจาเนลุเนป็ ิคดีใหท่าีกไท่ได้
ิา้ อหา้ ทิาท ป.น.น า. ทาิรา ๓๖ (ฎีกาา่ี ๙๒๔/๒๕๓๐)
(๑๓) ผูเ้นสีุหาุไดุ้ ่ืิฟ้าอจาเนลุฐาิฉ้าโกอไนแ้ ลน้ ิ่าทาพิกั อาิาุั การไดุ้ ่ืิฟ้าอ
จาเนลุดน้ ุเนร่ืาอเนดีุนกิั ิ้ิั เนป็ิคดีใหท่ ผูเ้นสีุหาุจึอถาิฟ้าอคดีาี่ผูเ้นสีุหาุไดฟ้ ้าอไนแ้ ลน้ ขาเนขา้
ร่นทเนป็ิโจาก์ใิคดีาี่พิกั อาิาุั การฟ้าอเนห็ิไดน้ ่าการาี่ผูเ้นสีุหาุถาิฟ้าอดอั กล่านก็เนพื่าจบขา
เนขา้ ร่นทเนป็ิโจากใ์ ิคดีา่ีพิกั อาิาุั การไดุ้ ิื่ ฟ้าอจาเนลุิิ่ั เนาอ ทนใช่เนป็ิการถาิฟ้าอเนด็ดขาด
ิาทคนาทหทาุใิ ป.นน.า. ทาิรา ๓๖ พิักอาิาุั การ จึอุอั ทีาาิาจฟ้าอจาเนลุแลบสนารน
ิาคดีาาาาทาฟ้าอขาอผเู้นสีุหาุจึอไท่รบอวั ไป จึอทีสนารนขาเนขา้ ร่นทเนป็ิโจากก์ วั พิกั อาิาุั การ
(ฎีกาา่ี ๗๐๗/๒๕๑๖)
(๑๔) คดีา่ีราษฎรเนป็ิโจาก์ ศาลช้ิั ิิ้ ไิ่สนิทูลฟ้าอแลน้ พนพากษาุกฟ้าอ ศาลาตารรณ์
พพน ากษาุิื โจากฎ์ ีกา รบหน่าอพนจารณาขาอศาลฎีกา โจากุ์ ิ่ื คาร้าอขาถาิฟ้าอ จาเนลุไท่คา้ ิ
เนทื่าศาลช้ัิิิ้ ุอั ไท่ไดส้ ั่อปรบาวั ฟ้าอโจาก์ ิาทคาร้าอพาแปลไดน้ ่าโจาก์ทีคนาทปรบสอค์
ขาถาิฎีกา ศาลฎีกาาิตาาิใหถ้ าิฎีกาได้ (ฎีกาาี่ ๖๓๒๐/๒๕๓๑)
(๑๕) การถาิฟ้าอิ้ิั ิาท ป.น.น า. ทนไดว้ าั าิั นถึอคดีาี่ผเู้นสีุหาุเนป็ิโจากน์ า่ ใหถ้ าิคดี
ไดเ้นสทาไป ไท่น่าผูเ้นสีุหาุหรืาพิกั อาิาุั การเนป็ ิโจาก์ การถาิฟ้าอิา้ อเนป็ ิไปิาท ป.นน.า.
ทาิรา ๓๕ าี่ให้ถาิฟ้าอไดก้ ่าิทีคาพนพากษาขาอศาลช้ัิิิ้ เนนิ้ แิ่คดีคนาทผนดิ่าส่นิินั
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๓๗
จบถาิฟ้าอหรืาุาทคนาทใิเนนลาใดก่าิคดีถึอา่ีสตดกไ็ ด้ ใิกรณีคนาทผดน ฐาิเนวนกคนาทเนาจ็ ิาท
ป.า. ทาิรา ๑๗๗ ทนใช่คดีคนาทผดน ิ่าส่นิินั เนทื่าศาลช้ิั ิิ้ ทีคาพพน ากษาแลน้ จึอถาิฟ้าอไท่ได้
(ฎีกาา่ี ๑๕๓๕/๒๕๑๒)
(๑๖) เนทื่าคาร้าอขาถาิฟ้าอฉววั ลอนิั า่ี ๒๗ สนอหาคท ๒๕๓๖ ศาลฎีกาไดน้ นินจฉุั
ิาทคาพนพากษาฎีกาา่ี ๖๓๑๙/๒๕๔๑ น่า ส. ซ่ึอเนป็ิจาเนลุใิคดีาาาาดอั กล่านเนป็ิผูา้ าปลาทข้ึิ
เนป็ิเนหิตใหศ้ าลช้ิั ิิ้ หลอเนช่ืาสั่อาิตาาิใหโ้ จากถ์ าิฟ้าอแลบจาหิ่าุคดีาากจากสารววคนาท
การสั่อคาร้าอขาอศาลช้ิั ิิ้ จึอเนป็ ิการพนจารณาาี่ผนดรบเนวีุว เนป็ ิเนหิตให้โจากซ์ ่ึอเนป็ ิินั คนาท
ได้รั วคน า ทเน สี ุ หา ุ ซ่ึ อ โจ าก์ุ่าท ที สน ารน ุ่ืิค าร้ า อข าใ ห้ศา ลช้ ัิิ้ิเน พน กถ าิ กา ร พนจ าร ณ า
าี่ผดน รบเนวีุวิ้ิั เนสีุา้อั หทดแลบใหุ้ กคดีข้ึิพนจารณาิ่าไปไดิ้ าท ป.น.น พ. ทาิรา ๒๗ ปรบกาว
ป.น.น า. ทาิรา ๑๕ การุิื่ คาร้าอขาใหุ้ กคดีข้ึิพนจารณาใหท่ฉววั ลอนิั าี่ ๒๕ ทีิาคท ๒๕๔๒
ขาอโจาก์พาแปลเนจิิารทณ์ขาอโจากไ์ ดน้ ่า ปรบสอคข์ าให้ศาลช้ัิิิ้ เนพนกถาิการพนจารณา
า่ีผนดรบเนวีุวแลบุกคดีโจากข์ ้ึิพนจารณาิ่าไป การุิื่ คาร้าอขาดอั กล่านทนใช่การุิื่ ฟ้าอจาเนลุ
เนป็ิคดีใหท่ จึอไท่าาจิา ป.น.น า. ทาิรา ๓๖ ทาปรัวใชว้ อั ควั ได้ (ฎีกาา่ี ๔๗๗๘/๒๕๔๓)
(๑๗) ป.นน.า. ทาิรา ๓๕ ทนได้วัาาัินถึอนนรีถาิฟ้าอน่าจบิ้าอาาเนป็ ิคาร้าอ
แิ่นรน ีเนดีุนเนา่าิ้ิั หากคู่คนาททาาุิู่ ่าหิา้ ศาลแลบแถลอขาถาิฟ้าอดน้ ุนาจาุา่ ทไท่หา้ ท
โจาก์ฟ้าอจาเนลุเนป็ ิคดีแพ่อแลบคดีาาาา ศาลช้ัิิิ้ ไกล่เนกลีุ่เนพื่าุตินขา้ พนพาา
า้อั ใิคดีแพ่อแลบคดีาาาาโดุการาาสัาาาปรบิีปรบิาทุาทคนาทกิั ใิคดีแพ่อแลบโจาก์
ถาิฟ้าอคดีาาาาให้เนสร็จไปใิครานเนดีุนกิั การา่ีศาลช้ัิิิ้ จดราุอาิกรบวนิพนจารณา
ใิคดีาาาานา่ เนนลา ๑๐ ิ. คู่คนาทร่นทกิั แถลอน่าสาทารถิกลอเนจรจาใิเนรื่าอารัพุท์ รดกขาอ ท.
ไดข้ า้ ุตินแลบแว่อกิั ไดแ้ ลน้ โจากจ์ ึอไท่ินดใจดาเนินิคดีแก่จาเนลุิ่าไป ขาถาิฟ้าอาิตาาิ
ให้โจาก์ถาิฟ้าอ จาหิ่าุคดีาากจากสารววคนาท ส่นิใิคดีแพ่อ ศาลช้ัิิิ้ จดราุอาิ
กรบวนิพนจารณาน่า ให้คู่คนาทไปจัดาาสัาาาปรบิีปรบิาทุาทคนาทแลบทาาาุาทกิั
ใิเนนลา ๑๔.๐๐ ิ. ขาอนิั ิ้ิั แิ่เนท่ืาใิิาิว่าุขาอนิั ิ้ิั ไท่ทีการาาสัาาาปรบิีปรบิาท
ุาทคนาทแลบพนพากษาิาทุาทกิั การถาิฟ้าอใิคดีาาาาุ่าทไท่ทีผล การา่ีศาลช้ัิิ้ิ
ด่นิาิตาาิให้ถาิฟ้าอแลบทีคาสั่อจาหิ่าุคดีาาาาจากสารววคนาทไปก่าิโดุไท่รา
ใหค้ ู่คนาทาาสัาาาปรบิีปรบิาทุาทคนาทใิคดีแพ่อใหเ้นสร็จไปพร้าทกิั จึอเนป็ิการดาเนินิ
กรบวนิพนจารณาโดุผนดหลอแลบผนดรบเนวีุวน่าด้นุการพนจารณาคดีิาท ป.นน.พ. ทาิรา ๒๗
ปรบกาว ป.น.น า. ทาิรา ๑๕ โจากข์ าใหเ้นพนกถาิได้ (ฎีกาา่ี ๓๑๙๖/๒๕๔๙)
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๓๘
(๑๘) ิาท พ.ร.ว. คตท้ คราอผูถ้ ูกกรบาาดน้ ุคนาทรติแรอใิคราวครัน พ.ศ. ๒๕๕๐
ทาิรา ๔ นรรคสาอ วาั าิั นให้การกรบาาผนดฐาิกรบาาคนาทรติแรอใิคราวครันเนป็ิคนาทผนด
าิั ุาทคนาทได้ แิ่ไท่ลวลา้ อคนาทผดน ิาท ป.า. หรืากฎหทาุาื่ิา่ีทีโาษหิกั กน่า หากการกรบาา
คนาทผดน ฐาิกรบาาคนาทรติแรอใิคราวครันเนป็ิคนาทผนดฐาิาาร้าุร่าอกาุ ิาท ป.า. ทาิรา
๒๙๕ ดน้ ุ ใหค้ นาทผดน ดอั กล่าน เนป็ิคนาทผดน าิั ุาทคนาทได้
าิ่ึอ การถาิฟ้าอหรืาถาิคาร้าอาตกขด์ อั กล่าน หาทีผลาิั าีไท่ ศาลจบิา้ อจดั ให้ที
การาาวิั าึกขา้ ิกลอเนว้ืาอิิ้ ก่าิ เนพื่าคตท้ คราอแลบวรรเนาาผลร้าุแก่ผูเ้นสีุหาุแลบใหจ้ าเนลุ
ไดป้ ฏนวิั นิาทเนอื่าิไขภาุใิรบุบเนนลาา่ีศาลกาหิดแลน้ ผลขาอการุาทคนาท ถาิคาร้าอาตกข์
หรืาถาิฟ้าอจึอจบทีผลิาทกฎหทาุ แิ่ถา้ จาเนลุไท่ปฏนวิั นิาทเนอื่าิไข การุาทคนาท ถาิ
คาร้าอาตกขห์ รืาถาิฟ้าอุา่ ทไท่ทีผล ศาลจบิา้ อพนจารณาขา้ หาคนาทรติแรอใิคราวครันหรืา
คนาทรติแรอใิคราวครันาิั เนป็ิคนาทผดน เนดีุนกิั กวั ป.า. ทาิรา ๒๙๕ ิ่าไป า้อั ิ้ี ิาท พ.ร.ว.
คตท้ คราอฯ ทาิรา ๑๒ นรรคสาอ
๒. การถอนคาร้องทุกข์ในคดคี วามผดิ ต่อส่วนตวั (ป.ว.ิ อ. มาตรา ๓๙ (๒))
การถาิคาร้าอาตกข์ ผเู้นสีุหาุจบุิื่ เนป็ิคาร้าอ หรืาแถลอดน้ ุนาจาิาท ป.น.น พ. ทาิรา
๒๑ (๑) ปรบกาว ป.น.น า. ทาิรา ๑๕ กไ็ ด้
๒.๑ ถ้าย่ืนเป็ นคาร้อง สัอ่ นา่ “สาเนาให้โจทก์จาเลย สั่งในรายงานกระบวนพิจารณา”
๒.๒ ถ้าแถลงด้วยวาจา ใหจ้ ดใิราุอาิกรบวนิพนจารณาใหแ้ จอ้ ชดั
เนท่ืาทีการถาิคาร้าอาตกข์ ศาลจบิา้ อสาวโจาก์น่า ผูร้ ้าอเนป็ ิผูเ้นสีุหาุจรนอหรืาไท่
เนสีุก่าิ เนพราบาาจทีการแาวาา้ อได้
ตัวอย่างรายงานกระบวนพจิ ารณา
“นดั สืบพยานโจทก์จาเลยวนั นี้ โจทก์ จาเลยและทนายจาเลยมาศาล
นายหรือนางหรือนางสาว ...................... ย่ืนคาร้ อง (หรือคาแถลง) ว่าผ้รู ้ อง
เป็ นผู้เสียหายในคดีนี้ ไม่ประสงค์จะดาเนินคดีนีแ้ ก่จาเลยอีกต่อไป เพราะผู้ร้ องสามารถตกลง
กบั จาเลยได้แล้ว จึงขอถอนคาร้องทุกข์คดีนีเ้ สีย รายละเอียดปรากฏตามคาร้ องที่ยื่นต่อศาลวนั นี้
สอบโจทก์แล้ว โจทก์แถลงรับรองว่าผ้รู ้องเป็นผ้เู สียหายในคดีนีจ้ ริง
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๓๙
ศาลเห็นว่า คดีนีเ้ ป็นความผิดอันยอมความได้ เม่ือผู้เสียหายถอนคาร้ องทุกข์
สิทธินาคดีอาญามาฟ้องของโจทก์ย่อมระงับไปตาม ป.วิ.อ. มาตรา ๓๙ (๒) โจทก์ไม่มีอานาจ
ท่ีจะดาเนินคดีนอี้ ีกต่อไป จึงให้จาหน่ายคดีเสียจากสารบบความ”
ข้อสังเกต
(๑) ใิคดีคนาทผนดิ่าส่นิินั ผูเ้นสีุหาุถาิคาร้าอาตกขเ์นท่ืาศาลช้ิั ิิ้ พนพากษาคดีแลน้
แิุ่อั าุู่ภาุใิกาหิดรบุบเนนลาาตารรณ์ แทไ้ ท่ทีคู่คนาทฝ่ าุใดาตารรณ์ ก็ถืาน่าเนป็ ิการถาิ
คาร้าอาตกขก์ ่าิคดีจบถึอา่ีสตดิาท ป.น.น า. ทาิรา ๓๕ นรรคสาอ เนท่ืาจาเนลุไท่คา้ ิ ศาลช้ิั ิิ้
(หรืาศาลาตารรณ์) ก็ทีาาิาจส่ัอาิตาาิให้ผูเ้นสีุหาุถาิคาร้าอาตกข์ได้ ไท่เนป็ ิการลวลา้ อ
หรืาเนปลีุ่ิแปลอคาพนพากษา สนารนิาคดีาาาาทาฟ้าอุา่ ทรบอวั ไปิาท ป.นน.า. ทาิรา ๓๙ (๒) าิั ทีผล
ให้คาพนพากษาศาลช้ิั ิิ้ รบอวั ไปดน้ ุใิินั (ฎีกาา่ี ๒๖๒/๒๕๑๕, คาส่ัอคาร้าอศาลฎีกาา่ี
๑/๒๕๒๘ ปรบชตทใหา่)
(๒) ถา้ คดีทีการุิื่ าตารรณ์หรืาฎีกา ไท่น่าจบส่อสาินิไปศาลสูอแลน้ หรืาไท่กิ็ าท
ศาลช้ิั ิิ้ ไท่ทีาาิาจสัอ่ คาร้าอิ้ิั ใหส้ ่อคาร้าอดอั กล่านไปใหศ้ าลสูอส่ัอิ่าไป (ดูหนั ขา้ การถาิฟ้าอ
ุาทคนาท หรืาถาิคาร้าอาตกข์ใิคดีคนาทผนดิ่าส่นิินั รบหน่าอาตารรณ์ใิหทนด ๓ กรบวนิ
พนจารณาช้ิั าตารรณ์แลบฎีกา)
(๓) แทค้ ดีิา้ อห้าทาตารรณ์หรืาฎีกา แลบศาลช้ัิิิ้ สั่อไท่รัวาตารรณ์หรืาฎีกา
ถา้ คู่คนาทุิ่ื คาร้าอาตารรณ์คาส่ัอิ่าศาลาตารรณ์หรืาศาลฎีกา ถืาน่าคดีิ้ิั ข้ึิไปสู่ศาลาตารรณ์
หรืาศาลฎีกาแลน้ ศาลาตารรณ์หรืาศาลฎีกาทีาาิาจส่ัอคาร้าอขาถาิฟ้าอหรืาถาิคาร้าอาตกขไ์ ด้
ให้ศาลช้ิั ิิ้ รีวส่อคาร้าอิ้ัิไป (คาส่ัอคาร้าอศาลฎีกาาี่ ๓๕/๒๕๒๒, ๙๗๓/๒๕๒๕ แลบ
๑๒๐/๒๕๒๖)
(๔) คดีาาาาซ่ึอไท่ใช่คนาทผนดิ่าส่นิินั ไท่นา่ พิกั อาิาุั การหรืาผูเ้นสีุหาุเนป็ิโจาก์
ผูเ้นสีุหาุถาิคาร้าอาตกขไ์ ด้ แิ่ไท่าาใหส้ นารนิาคดีาาาาทาฟ้าอรบอวั ไป (ป.นน.า. ทาิรา ๑๒๖,
๓๙ (๒)) ศาลจบจาหิ่าุคดีไท่ได้
(๕) คดีาาาาา่ีทีขา้ หาา้อั คนาทผนดิ่าส่นิินั กวั ไท่ใช่คนาทผนดิ่าส่นิินั รนทาุู่
ใิฟ้าอเนดีุนกิั หากผูเ้นสีุหาุถาิคาร้าอาตกข์ ศาลจบจาหิ่าุคดีเนฉพาบขา้ หาคนาทผนดิ่าส่นิินั
ส่นิขา้ หาาี่ไท่ใช่คนาทผดน ิ่าส่นิินั ศาลิา้ อพจน ารณาคดีิ่าไป
(๖) การขาถาิคาร้าอาตกขิ์ าท ป.น.น า. ทาิรา ๓๙ (๒) ศาลิา้ อสัอ่ าิตาาิเนสทา
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๔๐
(๗) ผูแ้ าิโดุชาวรรรทเนป็ ิผูเ้นสีุหาุจดั การแาิิาท ป.นน.า. ทาิรา ๕ (๒)
ทีาาิาจถาิคาร้าอาตกข์ได้ แิ่จบถาิคาร้าอาตกข์โดุขดั ิ่าคนาทปรบสอค์ขาอผูเ้นุานไ์ ท่ได้
(ฎีกาาี่ ๒๑๔/๒๔๙๔ ปรบชตทใหา่)
(๘) หลอั จากาี่ศาลาตารรณ์ภาค ๙ ทีคาพพน ากษา ผูเ้นสีุหาุไดร้ ัวชารบหิ้ีิาทคาพนพากษา
ใิคดีแพ่อจากฝ่ าุจาเนลุแล้น จึอไท่ินดใจดาเนินิคดีาาาาแก่จาเนลุา่ี ๑ าีกิ่าไป ถืาได้น่า
ผเู้นสีุหาุแลบจาเนลุา่ี ๑ ุาทคนาทกิั ใิคนาทผนดฐาิร่นทกิั ฉา้ โกอซ่ึอเนป็ิคนาทผดน ิ่าส่นิินั
ก่าิคดีถึอา่ีสตด สนารนิาคดีาาาาทาฟ้าอใิคนาทผดน ฐาิดอั กล่านจึอรบอวั ไปิาท ป.น.น า. ทาิรา ๓๙ (๒)
แลบุา่ ทาาใหค้ าขาใิส่นิแพอ่ ขาอโจากา์ ่ีใหจ้ าเนลุา่ี ๑ คืิเนอนิแก่ผเู้นสีุหาุิกไปดน้ ุ ปัาหาิ้ี
เนป็ ิขา้ กฎหทาุเนกีุ่นกวั คนาทสอวเนรีุวร้าุ ศาลฎีกาทีาาิาจุกข้ึินนินจฉัุไดเ้นาอิาท ป.นน.า.
ทาิรา ๑๙๕ นรรคสาอ ปรบกาวดน้ ุทาิรา ๒๒๕ (ฎีกาาี่ ๑๐๖๑/๒๕๔๕)
(๙) เนทื่าสนารนิาคดีาาาาทาฟ้าอขาอโจาก์รบอวั ไปแล้น ศาลคนรจาหิ่าุคดีาาก
จากสารววคนาท ทนใช่พพน ากษาุกฟ้าอ (ฎีกาาี่ ๘๓๐๘/๒๕๔๓)
(๑๐) แทโ้ จากร์ ่นทา้อั สี่ไท่ปรบสอคจ์ บเนาา คนาทผนดแก่จาเนลุแลบภาุหลอั โจากร์ ่นท
า่ี ๑ าี่ ๓ แลบาี่ ๔ ไดถ้ าิคาร้าอาตกขจ์ าเนลุใิคนาทผนดฐาิฉา้ โกอ แิ่โจากร์ ่นทา่ี ๒ ทนไดร้ ่นท
เนจรจาิกลอกวั จาเนลุดน้ ุ แลบโจากร์ ่นทา่ี ๒ ทนไดแ้ ถลอน่าไท่ปรบสอคจ์ บเนาาคนาทผนดแก่จาเนลุ
ใิคนาทผนดฐาิฉ้าโกอ แลบทนไดถ้ าิคาร้าอาตกขจ์ าเนลุ ดอั ิ้ิั สนารนขาอโจากา์ ่ีจบิาคดีาาาา
ิาทคนาทผดน ฐาิฉา้ โกอทาฟ้าอจาเนลุสาหรัวโจากร์ ่นทา่ี ๒ จึอุอั ไท่รบอวั ไปิาท ป.น.น า. ทาิรา
๓๙ (๒) (ฎีกาาี่ ๗๒๔๖/๒๕๔๓)
(๑๑) คาฟ้าอขาอโจาก์วรรุาุคนาทผนดฐาิฉ้าโกอแลบหลากลนอคิหาอาิน่า
สาทารถหาอาิใิิ่าอปรบเนาศ ซ่ึอิาท ป.นน.า. ทาิรา ๔๓ วาั าิั นใหา้ าิาจโจากา์ ี่จบขาศาล
ใหส้ ั่อจาเนลุคืิเนอนิา่ีฉา้ โกอไปใหแ้ ก่ผูเ้นสีุหาุา้อั สาทได้ แลบจาเนลุใหก้ ารรัวสารภาพิาทฟ้าอ
าตกขา้ หา ซ่ึอศาลล่าอา้อั สาอพนพากษาน่าจาเนลุทีคนาทผดน ิาท ป.า.ทาิรา ๓๔๑ ดน้ ุ แทจ้ บทนได้
ปรัววาลอโาษจาเนลุิาท ป.า. ทาิรา ๓๔๑ ดอั กล่าน ศาลาตารรณ์ชาวจบพนพากษาให้จาเนลุ
คืิเนอนิ ๒๐๐,๐๐๐ วาา าี่ฉา้ โกอไปใหแ้ ก่ผเู้นสีุหาุา้อั สาทิาทาี่โจากข์ าทาได้
ก่าิุิื่ ฎีกา ผเู้นสีุหาุาี่ ๑ แลบาี่ ๒ ถาิคาร้าอาตกขข์ าอิิเนฉพาบใิส่นิคนาทผนด
ิาท ป.า. ทาิรา ๓๔๑ ซ่ึอเนป็ ิคนาทผนดิ่าส่นิินั โดุาา้ อน่าไดร้ ัวชดใช้เนอนิจากจาเนลุ
เนป็ิา่ีพาใจแลบไท่ินดใจดาเนินิคดีาาาาแลบคดีแพ่อแก่จาเนลุาีกิ่าไป ดอั ิ้ิั สนารนิาคดีาาาา
ทาฟ้าอใิคนาทผดน ฐาิดอั กล่านเนฉพาบใิส่นิขาอผเู้นสีุหาุาี่ ๑ แลบาี่ ๒ จึอรบอวั ไป ิาท ป.น.น า.
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๔๑
ทาิรา ๓๙ (๒) ุา่ ทาาใหค้ าขาใิส่นิแพ่อขาอโจากา์ ่ีศาลาตารรณ์พนพากษาใหจ้ าเนลุคืิเนอนิ
แก่ผูเ้นสีุหาุา่ี ๑ แลบาี่ ๒ คิลบ ๖๕,๐๐๐ วาา รนทเนป็ิเนอนิ ๑๓๐,๐๐๐วาา ิกไปดน้ ุ
โจากไ์ ท่าาจขาใหว้ อั ควั จาเนลุคืิเนอนิแก่ผูเ้นสีุหาุา่ี ๑ แลบาี่ ๒ ไดา้ ีก คอขาใหว้ อั ควั ได้
เนฉพาบผเู้นสีุหาุา่ี ๓ เนป็ิเนอนิ ๗๐,๐๐๐ วาา เนา่าิ้ิั (ฎีกาาี่ ๑๔๔๕/๒๕๔๙)
(๑๒) คาน่า ุาทคนาทกิั ิาท ป.น.น า.ทาิรา ๓๙ (๒) หทาุถึอการุาทคนาทใิาาอ
าาาาเนา่าิ้ิั ทนไดห้ ทาุคนาทน่าเนทื่าทีการุาทคนาทกิั ไท่นา่ จบใิเนร่ืาอใดแลน้ จบาาใหค้ ดีาาาา
ิ้าอรบอัวไปด้นุ เนท่ืาุอั ไท่ทีข้าิกลอให้ชัดแจ้อน่าโจาก์ร่นทไท่ินดใจดาเนินิคดีแก่จาเนลุ
ใิาาอาาาา สนารนิาคดีาาาาทาฟ้าอจึอุอั ไท่รบอวั ไป (ฎีกาา่ี ๒๗๑๑/๒๕๔๓)
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๔๒
บทท่ี ๖
การโอนคดี
๑. การโอนคดรี ะหว่างศาลที่มีอานาจพจิ ารณาพพิ ากษาด้วยกนั (ป.ว.ิ อ. มาตรา ๒๒, ๒๓)
ิาท ป.นน.า. ทาิรา ๒๒ (๑) กรณีคนาทผดน เนกนดใิราชาาณาจกั รไาุ โจากิ์ า้ อฟ้าอ
จาเนลุิ่าศาลหลัก คืา ศาลาี่คนาทผนดเนกนด แิ่โจาก์จบฟ้าอาี่ศาลยกเว้น คืาศาลใิาา้ อาี่
า่ีจาเนลุทีา่ีาุู่หรืาาา้ อาี่าี่จาเนลุถูกจวั หรืาาา้ อาี่าี่พิกั อาิสาวสนิาาการสาวสนิก็ได้
ิาท ป.น.น า. ทาิรา ๒๒ (๑) แิ่ิาท ป.น.น า. ทาิรา ๒๒ (๒) กรณีคนาทผนดเนกนดิากราชาาณาจกั ร
โจากิ์ า้ อฟ้าอจาเนลุิ่าศาลหลกั คืาศาลาาาาหรืาศาลแห่อาา้ อาี่า่ีาาการสาวสนิ
๑.๑ กรณีที่โจทก์ฟ้องจาเลยต่อศาลยกเว้น จะขอให้โอนคดีไปพิจารณาพิพากษา
ณ ศาลหลกั (ป.ว.ิ อ. มาตรา ๒๓ วรรคหน่ึง) เนช่ิ
โจากห์ รืาจาเนลุุื่ิคาร้าอนา่ โจากฟ์ ้าอจาเนลุิ่าศาลจอั หนดั สอขลา เนิ่ืาอจากจาเนลุ
ทีา่ีาุู่ใิาา้ อาี่จอั หนดั สอขลา หรืาจาเนลุถูกจวั ใิาา้ อาี่จอั หนดั สอขลาหรืาพิกั อาิสาิสนิ
าาการสาวสนิใิเนขิจอั หนดั สอขลา แิ่โจาก์หรืาจาเนลุขาโาิคดีจากศาลจอั หนดั สอขลา
ไปพจน ารณาพพน ากษาาี่ศาลจอั หนดั ปัิิาิี ซ่ึอเนป็ิศาลา่ีคนาทผดน เนกนดข้ึิใิเนขิ
ตวั อย่างคาส่ังและรายงานกระบวนพจิ ารณาของศาลทส่ี ั่งโอนคดี
สั่อใิคาร้าอนา่ “สาเนาให้โจทก์ (หรือจาเลย) สั่งในรายงานกระบวนพิจารณา”
ศาลจงั หวดั สงขลาจดรายงานกระบวนพจิ ารณาว่า
“นัดสืบพยานโจทก์ โจทก์ จาเลย และทนายจาเลยมาศาล
โจทก์ (หรือจาเลย) ยื่นคาร้ องว่า โจทก์ฟ้องคดีต่อศาลนีซ้ ่ึงเป็นศาลในท้องที่
ที่จาเลยมีท่ีอยู่ (หรือท้องท่ีท่ีจาเลยถูกจับ) หรือท้องท่ีท่ีพนักงานสอบสวนทาการสอบสวนตาม
ป.วิ.อ. มาตรา ๒๒ (๑) โจทก์ (หรือจาเลย) จึงขอให้โอนคดีไปพิจารณาพิพากษาที่ศาลจังหวัด
ปัตตานี ซึ่งเป็นศาลท่ีความผิดได้เกิดขึน้ ในเขต
สอบจาเลย (หรือโจทก์) แล้ว ไม่คัดค้าน
พิเคราะห์แล้ว ความผิดคดีนีเ้ กิดในเขตอานาจศาลจังหวัดปัตตานี ประกอบกับ
จาเลย (หรือโจทก์) ไม่ค้านการขอโอนคดี จึงอนุญาตให้โอนคดีไปพิจารณาพิพากษาท่ีศาลจังหวัด
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๔๓
ปัตตานี และให้จาหน่ายคดีจากสารบบความของศาลนี้ โดยคู่ความขอนัดสืบพยานโจทก์
ที่ศาลจังหวดั ปัตตานใี นวนั ที่ ..... เวลา ..... น.
ให้ ทาหนังสือส่ งสานวนนีไ้ ปให้ ศาลจังหวัดปัตตานีเพ่ือดาเนินการต่อไป
พร้ อมแจ้งด้วยว่า ได้มีหนังสือแจ้งให้เรือนจาจังหวัดสงขลาส่งตัวจาเลยไปขังท่ีเรือนจาจังหวัด
ปัตตานแี ล้ว เม่ือได้รับสานวนกบั ตัวจาเลยแล้ว ขอให้แจ้งศาลนที้ ราบด้วย ท้ังนกี้ ่อนส่งสานวนไป
ให้เจ้าพนกั งานศาลถ่ายสาเนาสานวนและเอกสารต่าง ๆ ทั้งหมดเกบ็ ไว้ที่ศาลนดี้ ้วย
ให้มีหนังสือถึงเรือนจาจังหวัดสงขลา ให้ส่งตัวจาเลยไปขังท่ีเรือนจาจังหวัด
ปัตตานีโดยเร็ว”
ตวั อย่างคาส่ังของศาลทร่ี ับโอนคดี
ศาลจอั หนดั ปัิิาิีสั่อใิหิอั สืาขาอศาลจอั หนดั สอขลาาี่ทีทาถึอน่า “ลงนัดไว้
ให้ออกหมายขงั จาเลยไว้ แจ้งศาลเดิมทราบเพ่ือเพิกถอนหมายด้วย”
ข้อสังเกต
(๑) การโาิคดีิาท ป.นน.า. ทาิรา ๒๓ นรรคหิ่ึอ ไท่น่าจบเนป็ิโจากห์ รืาจาเนลุก็ที
สนารนุิื่ คาร้าอได้ แลบจบุิ่ื คาร้าอเนท่ืาใดกไ็ ด้
(๒) คาร้าอขาโาิคดี วรรุาุเนพีุอน่า ิา้ อการโาิคดีไปพนจารณาคดีาี่ศาล
า่ีคนาทผดน ไดเ้นกนดข้ึิใิเนขิเนา่าิ้ิั
(๓) ไท่นา่ าีกฝ่ าุจบคดั คา้ ิหรืาไท่กิ็ าท ศาลทีาาิาจสอ่ั าิตาาิเนสทา
(๔) ไท่ิา้ อถาทศาลา่ีรัวโาิคดีก่าิ แลบศาลา่ีรัวโาิจบปฏนเนสรไท่รัวโาิกไ็ ท่ได้
๑.๒ กรณีที่โจทก์ฟ้องจาเลยต่อศาลหลัก จะขอให้โอนคดีไปพิจารณาพิพากษา ณ ศาล
ยกเว้น (ป.ว.ิ อ. มาตรา ๒๓ วรรคสอง)
ตวั อย่างรายงานกระบวนพจิ ารณา
“โจทก์ยื่นคาร้ องว่า ขอให้โอนคดีจากศาลนี้ (ศาลจังหวัดแพร่ ) ซ่ึงเป็ นศาล
ที่ความผิดเกิดขึ้นในเขต ไปพิจารณาพิพากษาที่ศาลจังหวัดเชียงใหม่ ซ่ึงเป็ นศาลในท้องที่
ที่จับจาเลยได้ (หรือท้องท่ีท่ีจาเลยมีที่อยู่ หรือท้องท่ีท่ีพนักงานสอบสวนทาการสอบสวนตาม
ป.วิ.อ. มาตรา ๒๒ (๑)”
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๔๔
ตัวอย่างคาสั่งและรายงานกระบวนพจิ ารณาของศาลทสี่ ่ังโอนคดี
ส่อั คาร้าอนา่ “สาเนาให้จาเลย ส่ังในรายงานกระบวนพิจารณา”
ศาลจังหวดั แพร่จดรายงานกระบวนพจิ ารณาว่า
“นัดสืบพยานโจทก์ โจทก์ จาเลย และทนายจาเลยมาศาล
โจทก์ย่ืนคาร้องว่า โจทก์ฟ้องคดีต่อศาลนีซ้ ึ่งเป็นศาลท่ีความผิดเกิดขึน้ ในเขต
แต่โจทก์ทราบว่า พยานโจทก์ ๕ คน ในจานวนทั้งหมด ๖ คน ได้ย้ายไปอย่ใู นเขตของศาลจังหวัด
เชียงใหม่ อันเป็นท้องท่ีที่จาเลยถกู จับ (หรือท้องท่ีที่จาเลยมีท่ีอย่หู รือท้องที่ที่พนักงานสอบสวน
ทาการสอบสวน) ซ่ึงศาลจังหวัดเชียงใหม่ก็มีอานาจพิจารณาพิพากษาคดีนีด้ ้วยเหมือนกัน
ตาม ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา. มาตรา ๒๒ (๑) จึงขอให้ศาลนีโ้ อนคดีไป
พิจารณาพิพากษาท่ีศาลจังหวดั เชียงใหม่ เพราะจะทาให้เป็นการสะดวกย่ิงขึน้
สอบจาเลยแล้วไม่ค้าน (หรือคัดค้านว่า จาเลยไม่สะดวกเพราะแม้จาเลยจะถูกจับ
ท่ีจังหวัดเชียงใหม่แต่กไ็ ม่มีท่ีอย่ทู ี่นั่น และการโอนคดีไปให้จาเลยเสียค่าใช้จ่ายในการต่อสู้คดี
เพิ่มขึน้ และอย่หู ่างครอบครัว)
พิเคราะห์แล้ว คาร้ องของโจทก์ต้องตาม ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความ
อาญา. มาตรา ๒๓ วรรคสอง แต่การโอนคดไี ป ทาให้จาเลยเสียหายไม่สะดวกมากกว่า จึงเห็นว่า
ไม่มเี หตุสมควรท่ีจะโอนคดีไปพิจารณาพิพากษาที่ศาลจังหวดั เชียงใหม่ ให้ยกคาร้องเสีย
(หรือ พิเคราะห์แล้ว คาร้ องของโจทก์ต้องตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณา
ความอาญา มาตรา ๒๓ วรรคสอง และการพิจารณาพิพากษาคดีท่ีศาลจังหวัดเชียงใหม่จะทาให้
สะดวกรวดเร็วยิ่งขึ้น เป็ นประโยชน์ แก่จาเลย จึงอนุญาตให้ โอนคดีไปพิจารณาพิพากษาที่
ศาลจังหวัดเชียงใหม่ และให้ จาหน่ายคดีเสียจากสารบบความของศาลนี้ โดยคู่ความขอนัด
สืบพยานโจทก์ที่ศาลจังหวดั เชียงใหม่ในวนั ท่ี ..... เวลา ..... น.
ให้ทาหนังสือส่งสานวนนีไ้ ปให้ศาลจังหวัดเชียงใหม่เพื่อดาเนินการต่อไป
พร้ อมแจ้งด้วยว่า ได้มีหนังสือแจ้งให้เรือนจาจังหวัดแพร่ ส่งตัวจาเลยไปขังที่เรือนจาจังหวัด
เชียงใหม่แล้ว เม่ือได้รับสานวนกบั ตัวจาเลยแล้ว ขอให้แจ้งศาลนีท้ ราบด้วย ทั้งนีก้ ่อนส่งสานวน
ไปให้เจ้าพนกั งานศาลถ่ายสาเนาสานวนและเอกสารต่าง ๆ ทั้งหมดเกบ็ ไว้ที่ศาลนดี้ ้วย
ให้ มีหนังสือถึงเรือนจาจังหวัดแพร่ ให้ ส่ งตัวจาเลยไปขังที่เรือนจาจังหวัด
เชียงใหม่โดยเร็ว)”
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๔๕
ตัวอย่างคาสั่งของศาลทรี่ ับโอนคดี
ใหศ้ าลจอั หนดั เนชีุอใหท่สอ่ั ใิหิอั สืาขาอศาลจอั หนดั แพร่ ใิาาิาอเนดีุนกวั ขา้ ๑.๑
ข้อสังเกต
(๑) การขาโาิคดีิาท ป.นน.า. ทาิรา ๒๓ นรรคสาอ โจากฝ์ ่ าุเนดีุนเนา่าิ้ิั าี่ทีสนารน
ุิ่ื คาร้าอขาโาิ แลบจบุิื่ คาร้าอเนทื่าใดกไ็ ด้
(๒) คาร้าอขาโาิิา้ อาา้ อเนหิตน่าจบาาให้การพนจารณาพนพากษาคดีสบดนกุน่อข้ึิ
เนพุี อาุา่ อเนดีุน
(๓) แท้จาเนลุคดั คา้ ิ ถา้ ศาลา่ีสั่อคาร้าอเนห็ิสทคนรก็ทีาาิาจสั่อให้โาิได้ (ฎีกาา่ี
๑๐๙/๒๕๐๘) แิ่ถา้ ไท่เนห็ิสทคนร กส็ ัอ่ ุกคาร้าอเนสีุ
(๔) ไท่ิา้ อถาทศาลาี่รัวโาิก่าิ แลบศาลา่ีรัวโาิจบปฏนเนสรไท่รัวโาิก็ไท่ได้
(๕) กรณีา่ีจาเนลุไดร้ ัวาิตาาิให้ปล่าุชั่นคราน ให้ศาลา่ีโาิคดีส่อหลกั ปรบกิั
ไปุอั ศาลา่ีรัวโาิคดีดน้ ุ
(๖) ิาท ป.น.น า. ทาิรา ๒๓ นรรคสาอ ิ้ิั การโาิคดีไปุอั ศาลา่ืิ กฎหทาุใหศ้ าล
ใชด้ ตลพิน นจสอ่ั ิาทสทคนรแก่พฤินการณ์แห่อคดี แลบเนหิตผลเนป็ิเนร่ืาอ ๆ ไป (ฎีกาาี่ ๑๐๙/๒๕๐๘)
โจาก์ฟ้าอิ่าศาลจอั หนดั ปัิิาิีขาให้ลอโาษจาเนลุฐาิหทน่ิปรบทาา จาเนลุ
ไดุ้่ืิคาร้าอขาให้รนทการพนจารณาคดีาี่โจาก์ฟ้าอเนข้ากวั คดีาี่โจาก์าีกคิหิ่ึอฟ้าอจาเนลุ
า่ีศาลแขนอพรบิครเนหิืา โดุขาให้โาิคดีไปพนจารณาพนพากษาาี่ศาลแขนอพรบิครเนหิืา
แิ่ศาลช้ิั ิิ้ ไท่าิตาาิ เนช่ิิ้ีจาเนลุหาาาจุิ่ื คาร้าอขาใหา้ รนวดีผพู้ นพากษาศาลาตารรณ์ช้ีขาด
ิาท ป.น.น พ. ทาิรา ๖, ๘ ปรบกาว ป.น.น า. ทาิรา ๑๕ ไดไ้ ท่ เนพราบคดีาาาาิ้ิั ที ป.นน.า. ทาิรา
๒๓, ๒๖ วาั าิั นเนร่ืาอการโาิคดีไนโ้ ดุเนฉพาบแลน้ จึอไท่าาจิา ป.น.น พ. ทาิราดอั กล่านทาปรัว
แก่กรณีขาอจาเนลุได้ (ฎีกาา่ี ๑๓๓๐/๒๕๓๒)
๒. การโอนคดที ี่เกดิ ขนึ้ ในเขตและอานาจของศาลแขวงแต่ยื่นฟ้องทศี่ าลจงั หวดั
(พระธรรมนูญศาลยุตธิ รรม มาตรา ๑๙/๑)
ิาทพรบรรรทิูาศาลุิต นรรรท ทาิรา ๑๙/๑ ใหด้ ตลพิน นจศาลแพอ่ ศาลแพ่อกรตอเนาพใิ้
ศาลแพ่อิล่นอชิั ศาลแพ่อริวตรี ศาลแพ่อพรบโขิอ ศาลแพ่อทีิวตรี ศาลาาาา ศาลาาาากรตอเนาพใิ้
ศาลาาาาิลน่อชัิ ศาลาาาาริวตรี ศาลาาาาพรบโขิอ ศาลาาาาทีิวตรี หรืาศาลจอั หนดั
า่ีจบุาทรัวคดีาี่าุใู่ ิเนขิาาิาจขาอศาลแขนอไนพ้ นจารณา หรืาจบทีคาสั่อใหโ้ าิคดีไปุอั ศาลแขนอ
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๔๖
าี่ทีเนขิาาิาจกไ็ ด้ กรณีา่ีศาลแพ่อ ศาลแพ่อกรตอเนาพใิ้ ศาลแพ่อิล่นอชิั ศาลแพ่อริวตรี ศาลแพ่อ
พรบโขิอ ศาลแพ่อทีิวตรี ศาลาาาา ศาลาาาากรตอเนาพใิ้ ศาลาาาาิล่นอชัิ ศาลาาาาริวตรี
ศาลาาาาพรบโขิอ ศาลาาาาทีิวตรี หรืาศาลจอั หนดั ใชด้ ตลพนินจให้โาิคดีไปุอั ศาลแขนอ
ให้จดราุอาิกรบวนิพนจารณา ดอั ิ้ี
ตัวอย่างรายงานกระบวนพจิ ารณา
“นัดสืบพยานโจทก์วนั นี้ โจทก์ จาเลยและทนายจาเลยมาศาล
พิเคราะห์แล้ว เห็นว่า โจทก์ฟ้องว่าจาเลยกระทาความผิดฐานเสพยาเสพติด
ให้โทษในประเภทที่ ๑ ซ่ึงอย่ใู นเขตและอานาจของศาลแขวงสงขลา จึงให้โอนสานวนคดีนีไ้ ป
ยงั ศาลแขวงสงขลา และให้จาหน่ายคดีจากสารบบความของศาลนี้ โดยคู่ความขอให้ศาลแขวง
สงขลา นัดสืบพยานโจทก์ ในวนั ที่ ..... เวลา ..... น.
ให้ทาหนงั สือส่งสานวนนไี้ ปให้ศาลแขวงสงขลา เพ่ือดาเนินการต่อไป โดยให้
ถ่ายสาเนาสานวนและเอกสารท้ังหมดเกบ็ ไว้ท่ีศาลนดี้ ้วย”
ตวั อย่างคาสั่งของศาลทร่ี ับโอน
ศาลแขนอสอขลาส่ัอใิหิอั สืาา่ีทีทาถึอนา่ “ลงนัดไว้ ให้ออกหมายขงั จาเลยไว้
แจ้งศาลเดิม (กรณีจาเลยขัง)” หรืาสั่อน่า “ลงนัดไว้ หมายนัดให้นายประกันส่งตัวจาเลยวันนัด
(กรณีประกนั )”
ข้อสังเกต
(๑) ก่าิาี่พรบรรรทิูาศาลุตินรรรท ทาิรา ๑๖ นรรคส่ี จบถูกุกเนลนกไปโดุ พ.ร.ว.
แก้ไขเนพน่ทเนินทพรบรรรทิูาศาลุตินรรรท (ฉวัวาี่ ๕) พ.ศ. ๒๕๕๘ คดีาี่เนกนดใิเนขิแลบาาิาจ
ศาลแขนอแิ่ไปฟ้าอุอั ศาลจอั หนดั เนป็ ิเนรื่าอา่ีกฎหทาุวอั ควั ให้โาิคดี ศาลจอั หนดั จบใชด้ ตลพนินจ
รัวไนพ้ นจารณาไท่ได้ แิ่ิ่าทาเนทื่า พ.ร.ว. แกไ้ ขเนพ่นทเนินทพรบรรรทิูาศาลุิต นรรรท (ฉววั า่ี ๕)
พ.ศ. ๒๕๕๘ ใหุ้กเนลนก ทาิรา ๑๖ นรรคสี่ แลบให้เนพ่นท ทาิรา ๑๙/๑ ส่อผลให้ใิปัจจตวัิ
ศาลจอั หนดั ทีดตลพนินจา่ีจบรัวคดีดอั กล่านไนพ้ นจารณาหรืาไท่กไ็ ด้
(๒) ศาลแขนอจบปฏนเนสรไท่รัวโาิไท่ได้
(๓) ถา้ เนป็ ิคนาทผนดหลาุฐาิ ทีฐาิหิ่ึอาุู่ใิาาิาจศาลจอั หนดั ศาลจอั หนดั
พนจารณาพนพากษาได้
(๔) กรณีจาเนลุไท่ทีการปรบกิั ินั คนรจดใิราุอาิเนร่ืาอสถาิาี่ขอั รบหน่าอ
พนจารณาใหา้ ราวดน้ ุ
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๔๗
๓. การโอนคดโี ดยคาส่ังประธานศาลฎกี า (ป.ว.ิ อ. มาตรา ๒๖)
โจากห์ รืาจาเนลุุิ่ื คาร้าอาา้ อเนหิตขาโาิคดีิาท ป.น.น า. ทาิรา ๒๖ ใหส้ ่ัอใิคาร้าอนา่
“สาเนาให้อีกฝ่ าย ส่ังในรายงานกระบวนพิจารณา”
จดในรายงานกระบวนพจิ ารณาว่า
“นัดสืบพยานโจทก์วนั นี้ โจทก์ จาเลย และทนายจาเลยมาศาล
จาเลยย่ืนคาร้องว่า ..... ขอให้ประธานศาลฎีกาส่ังโอนคดีไปพิจารณาพิพากษา
ท่ีศาล ..... ตาม ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๒๖
สอบโจทก์แล้วแถลงคัดค้านว่า ................................................
จึงให้ส่งสานวนและคาร้องไปให้ประธานศาลฎีกาโดยเร็ว เพ่ือพิจารณาสั่งต่อไป
ชั้นนใี้ ห้งดสืบพยานโจทก์ไว้ก่อน”
ถ้าประธานศาลฎกี าอนุญาตตามขอ กใ็ ห้จดรายงานกระบวนพจิ ารณาว่า
“นดั ฟังคาส่ังประธานศาลฎกี า โจทก์ จาเลย และทนายจาเลยมาศาล
ได้อ่านคาสั่งประธานศาลฎีกาให้ฟังแล้ว ประธานศาลฎกี าอนุญาตให้โอนคดี
ได้ตามขอ
จึงให้โอนคดีนีใ้ ห้ศาล ..... (ศาลที่รับโอน) ..... พิจารณาพิพากษาต่อไป และ
ให้จาหน่ายคดจี ากสารบบความของศาลนี้ โดยคู่ความขอนัดพร้อม ..... ในวนั ที่ ..... เวลา ..... น.
ให้มหี นังสือส่งสานวนไปให้ศาล ..... (ศาลที่รับโอน) ..... เพื่อดาเนินการต่อไป
พร้อมแจ้งด้วยว่า ได้มหี นังสือแจ้งให้เรือนจา ..... (ของศาลเดิม) ..... ส่งตวั จาเลยไปขังท่ีเรือนจา.....
(ของศาลที่รับโอน) ท้ังนกี้ ่อนส่งสานวนไป ให้เจ้าพนักงานศาลถ่ายสาเนาสานวนและเอกสารต่าง ๆ
ท้ังหมดเกบ็ ไว้ท่ีศาลนดี้ ้วย
ให้มีหนังสือถึงเรือนจา ..... (ของศาลเดิม) ให้ส่งตัวจาเลยไปขังที่เรือนจา.....
(ของศาลที่รับโอน) โดยเร็ว”
ข้อสังเกต
(๑) ิาท ป.น.น า. ทาิรา ๒๖ ไท่น่าจบเนป็ ิโจากห์ รืาจาเนลุ กท็ ีสนารนุิ่ื คาร้าอขาโาิคดี
ได้ แลบจบุิื่ คาร้าอเนท่ืาใดกไ็ ด้ า้อั ศาลาี่จบโาิไปจบเนป็ิศาลช้ิั ิิ้ ใด ๆ กไ็ ด้ ไท่จาเนป็ ิิา้ อเนป็ิ
ศาลาี่ทีเนขิาาิาจิาท ป.น.น า. ทาิรา ๒๖
(๒) แทเ้นป็ิคดีใิช้ิั ไิ่สนิชิั สูิรพลนกศพ ปรบราิศาลฎีกากท็ ีาาิาจสั่อโาิคดีได้
(คาส่อั คาร้าอศาลฎีกาาี่ ๑๗๘๑/๒๕๓๘)
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๔๘
ตวั อย่างคาส่ังของศาลทร่ี ับโอนคดี
ใหศ้ าลา่ีรัวโาิสอ่ั ใิหิอั สืาขาอศาลา่ีโาิคดีใิาาิาอเนดีุนกวั ขา้ ๑.๑
(๓) เนทื่าทีการโาิคดีแลน้ ศาลา่ีรัวโาิคดีพอึ ใชด้ ตลพนินจดน้ ุคนาทรบทดั รบนอั ใิการ
ส่อปรบเนด็ิไปสืวาี่ศาลโาิคดี เนนิ้ แิ่ทีเนหิตจาเนป็ ิาิั ทนาาจกา้ นล่นอได้ ทนฉบิ้ัิ จบไท่เนป็ ิไป
ิาทเนจิิารทณ์ขาอ ป.น.น า. ทาิรา ๒๖ แิ่าาจใชน้ รน ีการสืวพุาิิากศาลใิลกั ษณบการปรบชตท
าาอจาภาพิาท ป.น.น า. ทาิรา ๒๓๐/๑ (ดูราุลบเนาีุด วาาี่ ๑๐/๒)
๔. การโอนคดีไปศาลเยาวชนและครอบครัว (พ.ร.บ. ศาลเยาวชนและครอบครัวและ
วธิ ีพจิ ารณาคดเี ยาวชนและครอบครัว พ.ศ. ๒๕๕๓ มาตรา ๑๔)
จาเนลุาี่ ๒ ุื่ิคาร้าอน่า จาเนลุา่ี ๒ าาุต ๑๗ ปี ปรากฏิาทสาเนิาาบเนวีุิว้าิ
แลบสูินวิั รา่ีุ่ืิิ่าศาลพร้าทคาร้าอขาใหส้ ่อินั จาเนลุาี่ ๒ ไปพนจารณาพนพากษาุอั ศาลเนุานชิ
แลบคราวครัน
สั่อใิคาร้าอน่า “สาเนาให้โจทก์ รอสอบวันนัด” หรืา “สาเนาให้โจทก์ ส่ังใน
รายงานกระบวนพิจารณา”
จดรายงานกระบวนพจิ ารณาว่า
“.................................
สอบโจทก์เร่ืองอายขุ องจาเลยท่ี ๒ โจทก์แถลงว่า ได้แจ้งให้พนักงานสอบสวน
ติดต่อนายทะเบยี นท้องที่ตรวจสอบทะเบียนบ้านของจาเลยที่ ๒ แล้ว ได้รับแจ้งจากนายทะเบยี น
ท้องถิ่นว่า ไม่มชี ื่อของจาเลยท่ี ๒ อย่ตู ามบ้านเลขที่ที่จาเลยที่ ๒ อ้างไว้ จึงไม่ทราบว่าจาเลยที่ ๒
อายเุ ท่าใด
สอบจาเลยที่ ๒ แล้ว แถลงว่า มีภูมิลาเนาอย่ทู ี่บ้านเลขท่ี ........... หม่ทู ่ี ........
ตาบล ......................... อาเภอ .......................... จังหวดั ................................... ตามท่ีเคยให้การ
ไว้ในชั้นสอบสวนจริง และเกิด พ.ศ. ............... จาเดือนไม่ได้แน่ชัด แต่มีสูติบตั รแสดงต่อศาล
ใบสูติบตั รระบชุ ื่อ............... ตรงตามช่ือของจาเลยท่ี ๒
ให้โจทก์ตรวจสูติบตั รท่ีจาเลยท่ี ๒ ย่ืนต่อศาลแล้ว ไม่ค้าน
พิเคราะห์แล้ว เห็นว่า จาเลยท่ี ๒ มีสูติบัตรแสดงว่าจาเลยท่ี ๒ เกิดวันท่ี .....
เดือน..... พ.ศ. ..... ซ่ึงในวันที่การกระทาความผิดได้เกิดขึน้ ตามฟ้อง จาเลยท่ี ๒ อายยุ ังไม่ถึง ๑๘ ปี
บริบรู ณ์ จาเลยท่ี ๒ จึงเป็นเยาวชน คดขี องจาเลยที่ ๒ อย่ใู นอานาจของศาลเยาวชนและครอบครัว
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๔๙
ที่จะพิจารณาพิพากษาตาม พระราชบัญญตั ิศาลเยาวชนฯ มาตรา ๕ จึงให้โอนคดีเฉพาะจาเลยที่ ๒
ไปดาเนินคดียังศาลเยาวชนและครอบครัว ..... ตาม พระราชบัญญตั ิศาลเยาวชน ฯ มาตรา ๑๔
โดยคู่ความขอนัดพร้อมที่ศาลเยาวชนและครอบครัว ..... ในวนั ที่ ..... เวลา ..... น.
ให้ทาหนังสือส่งสาเนาสานวนและเอกสารต่าง ๆ ท้ังหมดไปศาลเยาวชนและ
ครอบครัว ..... (ศาลท่ีรับโอน) โดยเร็ว เพื่อดาเนินการต่อไป พร้อมแจ้งด้วยว่าได้ส่ังให้เรือนจา
จังหวดั ..... (ของศาลที่โอน) ส่งตัวจาเลยท่ี ๒ ไปควบคุมท่ีสถานพินิจและคุ้มครองเดก็ .........
(ของศาลท่ีรับโอน) แล้ว และเม่ือได้รับสานวนกบั ตัวจาเลยท่ี ๒ แล้ว ขอได้แจ้งให้ศาลนที้ ราบด้วย
ให้หมายปล่อยจาเลยที่ ๒ และให้เรือนจา ..... (ของศาลที่โอน) ส่งตัวจาเลยที่ ๒
ไปควบคุมท่ีสถานพินิจและคุ้มครองเดก็ ..... (ของศาลท่ีรับโอน) โดยเร็ว”
ข้อสังเกต
(๑) หากขา้ เนาจ็ จรนอเนรื่าอาาุขต าอจาเนลุปรากฏิ่าศาลใิรบหน่าอการพนจารณา ไท่น่าจบที
คู่คนาทุิ่ื คาร้าอิ่าศาลหรืาไท่กิ็ าท ศาลกท็ ีาาิาจสั่อโาิคดีไปไดิ้ าท พ.ร.ว. ศาลเนุานชิฯ
ทาิรา ๑๔
(๒) หากโจาก์ไทุ่าทรัวหรืาปรากฏข้าเนา็จจรนอา่ืิ เนช่ิ จาเนลุไท่ทีหลักฐาิ
ขาอาาอราชการทาแสดอิาทาี่าา้ อ ศาลาาจใชด้ ตลพิน นจิดั ไิ่สนิกไ็ ด้
๕. การโอนคดรี ะหว่างศาลยุตธิ รรมและศาลทหาร
ใิกรณีา่ีวตคคลา่ีาุู่ใิาาิาจศาลาหารกรบาาผนดคดีาาาา คู่คนาทาาจุ่ืิคาร้าอ
โิ้แุอ้ เนร่ืาอเนขิาาิาจศาล หรืาผูพ้ นพากษาทีคนาทเนห็ิน่าคดีคนราุู่ใิาาิาจศาลาหาร
ให้ดาเนินิการิาท พ.ร.ว. น่าด้นุการนนินจฉัุช้ีขาดาาิาจหิ้าา่ีรบหน่าอศาล พ.ศ. ๒๕๔๒
แลบข้าวอั คัวคณบกรรทการนนินจฉัุช้ีขาดาาิาจหิ้าา่ีรบหน่าอศาล น่าด้นุนนรีการเนสิาเนรื่าอ
การพนจารณา แลบนิน นจฉุั พ.ศ. ๒๕๔๔ โดุศาลสอ่ั คาร้าอนา่
“นดั พร้อม เบิกจาเลย/หมายเรียกจาเลย/หมายนัดโจทก์ ...”
นิั ิดั พร้าท จดราุอาิกรบวนิพนจารณานา่
“นัดพร้อม โจทก์และจาเลยมาศาล
โจทก์/จาเลยยื่นคาร้ องว่า .................. ขอให้ศาลโอนคดีนีไ้ ปพิจารณาพิพากษา
ท่ีศาลจังหวัดทหาร/ศาลมณฑลทหาร/ ศาลทหารกรุงเทพ รายละเอียดตามคาร้ องลงวันที่
.....................
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๕๐
สอบอีกฝ่ ายไม่ค้าน/สอบอีกฝ่ ายแถลงคัดค้านว่า ..........................................
พิเคราะห์แล้ว เห็นว่า (กรณีมคี วามเห็นว่าคดีอย่ใู นอานาจของศาลทหาร) ผ้กู ระทาผิด
เป็นบคุ คลที่อย่ใู นอานาจศาลทหารในขณะกระทาผิด /(กรณีมคี วามเห็นว่าคดนี ้นั อย่ใู นเขตอานาจ
ของศาลตน) คดีนีเ้ ป็นคดที ี่บคุ คลท่ีอย่ใู นอานาจศาลทหารกับบุคคลท่ีมิได้อย่ใู นอานาจศาลทหาร
กระทาผิดด้วยกัน/คดีท่ีเกี่ยวพันกับคดีที่อย่ใู นอานาจศาลอาญา จึงให้ส่งคาร้องของโจทก์/จาเลย
พร้ อมความเห็นไปยังหัวหน้าสานักตุลาการทหารโดยเร็วเพ่ือดาเนินการต่อไป และให้ รอ
การพิจารณาไว้ช่ัวคราว เมื่อศาล ............. แจ้งความเห็นมาแล้วจะพิจารณาสั่งต่อไป”
ต่อมาเมื่อศาลทหารส่งสานวนพร้อมความเห็นกลบั มา ส่ังในหนงั สือว่า
“นัดฟังคาสั่ง ....”
เมื่อถึงวนั นัด จดรายงานกระบวนพจิ ารณา ดังนี้
๑. กรณเี หน็ พ้องกนั
๑.๑ คดอี ยู่ในอานาจศาลยตุ ิธรรม
“นดั ฟังคาส่ัง.......... มาศาล
ได้อ่านความเห็นของศาลจังหวดั ทหาร/ ฯลฯ .....ให้คู่ความฟังแล้ว
เน่ืองจากศาลนีแ้ ละศาลจังหวัดทหาร/ ฯลฯ ..... มีความเห็นพ้องกันว่า คดีนี้
อย่ใู นเขตอานาจของศาลนี้ จึงให้ดาเนินกระบวนพิจารณาต่อไป
ให้นัดสอบคาให้การ ตรวจพยานหลกั ฐานและกาหนดนดั สืบพยานวนั ที่ .....
แจ้ งและส่ งสาเนาความเห็นทั้งสองศาลให้ เลขานุการคณะกรรมการวินิจฉั ย
ชีข้ าดอานาจหน้าที่ระหว่างศาลทราบ”
๑.๒ คดีอยู่ในอานาจศาลทหาร
“นดั ฟังคาสั่ง ................................ มาศาล
ได้อ่านความเห็นของศาลจังหวดั ทหาร/ ฯลฯ ......ให้คู่ความฟังแล้ว
เนื่องจากศาลนีแ้ ละศาลจังหวัดทหาร/ ฯลฯ ...... มีความเห็นพ้องกันว่า คดีนี้
อย่ใู นเขตอานาจของศาลทหาร จึงให้โอนคดีนีใ้ ห้ศาลจังหวัดทหาร/ศาลมณฑลทหาร/ศาลทหาร
กรุงเทพ (ศาลที่รับโอน) พิจารณาพิพากษาต่อไป แจ้งสานักงานศาลยุติธรรมทราบ (หรื อ
ให้จาหน่ายคดีออกจากสารบบความเพื่อให้โจทก์ไปฟ้องศาล ......... ต่อไป) โดยคู่ความขอนัด
สืบพยานที่ศาล .....วนั ที่ ..... เวลา ..... น.
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๕๑
ให้มหี นังสือส่งสานวนไปให้ศาล ..... (ศาลที่รับโอน) ..... เพ่ือดาเนินการต่อไป
พร้อมแจ้งด้วยว่า ได้มหี นังสือแจ้งให้เรือนจา ..... (ของศาลเดิม) ..... ส่งตัวจาเลยไปขงั ท่ีเรือนจา
..... (ของศาลที่รับโอน) ..... ท้ังนีก้ ่อนส่งสานวนไป ให้เจ้าพนักงานศาลถ่ายสาเนาสานวน
และเอกสารต่าง ๆ ท้ังหมดเกบ็ ไว้ท่ีศาลนดี้ ้วย
ให้มีหนังสือถึงเรือนจา ..... (ของศาลเดิม) ..... ให้ส่งตัวจาเลยไปขงั ท่ีเรือนจา
..... (ของศาลท่ีรับโอน) ..... โดยเร็ว
แจ้ งและส่ งสาเนาความเห็นท้ังสองศาลให้ เลขานุการคณะกรรมการวินิจฉั ย
ชีข้ าดอานาจหน้าท่ีระหว่างศาลทราบ”
๒. กรณมี คี วามเห็นแตกต่างกนั
“นัดฟังคาส่ัง ................................ มาศาล
ได้อ่านความเห็นของศาลจังหวดั ทหาร/ ฯลฯ .....ให้คู่ความฟังแล้ว
เน่ืองจากศาลนแี้ ละศาลจังหวดั / ฯลฯ ...... ทหารมคี วามเห็นแตกต่างกันในเร่ือง
เขตอานาจศาลให้ส่งสาเนาคาฟ้อง สาเนาคาให้การ สาเนารายงานกระบวนพิจารณา และสาเนา
เอกสารท่ีเก่ียวข้องให้สานักงานศาลยุติธรรมเพื่อส่งต่อไปยงั คณะกรรมการวินิจฉัยชีข้ าดอานาจ
หน้าที่ระหว่างศาลพิจารณาโดยเร็ว
นัดพร้อมเพ่ือฟังคาส่ังของคณะกรรมการวินิจฉัยชีข้ าด ฯ ในวนั ท่ี ..... เวลา ..... น.”
(กรณีจาเลยถกู คุมขงั ให้หมายเบิกจาเลยมาในวนั นัด)”
เนทื่าคณบกรรทการนนินจฉัุช้ีขาดาาิาจหิ้าา่ีรบหน่าอศาลนนินจฉัุช้ีขาดน่าคดี
าุู่ใิเนขิาาิาจขาอศาลุตินรรรท (า่ีรัวฟ้าอ) ให้ศาลิ้ัิดาเนินิกรบวนิพนจารณาิ่าไป
(จดราุอาิกรบวนิพนจารณาาาิาอเนดีุนกวั ขา้ ๑.๑) แิ่ถา้ นิน นจฉุั ช้ีขาดนา่ คดีาุใู่ ิเนขิาาิาจ
ขาอศาลาหาร ให้ศาลุตินรรรท (าี่รัวฟ้าอ) ส่ัอโาิคดีหรืาสั่อจาหิ่าุคดีเนพ่ืาใหโ้ จากไ์ ปฟ้าอ
ศาลา่ีทีเนขิาาิาจ า้ัอิ้ี ิาทาี่ศาลเนห็ิสทคนรโดุคาิึอถึอปรบโุชิ์แห่อคนาทุตินรรรท
ิาททาิรา ๑๑ แห่อ พ.ร.ว. น่าดน้ ุการนนินจฉัุช้ีขาดาาิาจหิา้ าี่รบหน่าอศาล ฯ (จดราุอาิ
กรบวนิพนจารณาาาิาอเนดีุนกวั ขา้ ๑.๒) โดุใหแ้ จอ้ การา่าิใหเ้นลขาิตการคณบกรรทการนิน นจฉุั
ช้ีขาดาาิาจหิา้ า่ีรบหนา่ อศาลาราวดน้ ุ
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๕๒
ข้อสังเกต
(๑) คาส่ัอขาอศาลเนดนทเนป็ ิคาส่ัอรบหน่าอพนจารณาไท่าาใหค้ ดีเนสร็จสาินิิา้ อห้าท
าตารรณ์ (ฎีกาาี่ ๖๗/๒๔๘๙) ปัจจตวิั คาส่ัอขาอศาลิาทขา้ ๑ แลบขา้ ๒ ให้เนป็ิา่ีสตดแลบ
ทนให้ศาลสูอุกเนร่ืาอเนขิาาิาจศาลข้ึิพนจารณาาีก ิาท พ.ร.ว.น่าดน้ ุการนนินจฉัุช้ีขาดาาิาจ
หิา้ าี่รบหนา่ อศาล พ.ศ. ๒๕๔๒ ทาิรา ๑๐ นรรคสาอ
(๒) คดีขาอศาลาหาราี่โาิทาพนจารณาพนพากษาุอั ศาลพลเนรืาิ ิาท พ.ร.ว. กฎาุั การศึก
(ฉววั าี่ ๓) พ.ศ. ๒๔๗๘ ทาิรา ๘ แลน้ การพนจารณาพนพากษาคดีิ้ิั ุอั ศาลาหารแลบ
การพนจารณาพนพากษาคดีิ้ิั ุอั ศาลพลเนรืาิุา่ ทเนป็ ิการชาวดน้ ุกฎหทาุโดุิลาด (ฎีกาาี่
๔๑๘-๔๑๙/๒๔๘๘)
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๕๓
บทที่ ๗
การจาหน่ายคดชี ่ัวคราว
การจาหิ่าุคดีชน่ั ครานทีาุู่ ๒ กรณี คืา กรณีา่ี ป.นน.า. วาั าิั นไนโ้ ดุแจอ้ ชดั แลบ
กรณีา่ีไท่ทีกฎหทาุวาั าิั นใหา้ าิาจไนโ้ ดุแจอ้ ชดั
๑. กรณที ี่ ป.ว.ิ อ. บญั ญตั ใิ ห้อานาจจาหน่ายคดชี ั่วคราวไว้โดยแจ้งชัด
๑.๑ คดีทมี่ จี าเลยหลายคน
ใิคดีา่ีทีจาเนลุหลาุคิแลบจาเนลุวาอคิรัวสารภาพ เนทื่าศาลเนห็ิสทคนร เนช่ิ
คดีไท่ิ้าอสืวพุาิโจาก์ปรบกาวคารัวสารภาพ จบสั่อจาหิ่าุคดีสาหรัวจาเนลุาี่ปฏนเนสร
เนพ่ืาใหโ้ จากฟ์ ้าอจาเนลุาี่ปฏนเนสริ้ัิเนป็ ิคดีใหท่ภาุใิเนนลาา่ีศาลกาหิดก็ได้ (ป.นน.า. ทาิรา ๑๗๖
นรรคสาอ) ใิาาอปฏนวิั นใหศ้ าลจดแจอ้ ไนใ้ ิราุอาิกรบวนิพนจารณาใหช้ ดั แจอ้ นา่ ใหแ้ ุกฟ้าอ
จาเนลุาี่เนา่าใด แลบกาหิดเนนลาาี่พาสทคนรให้โจาก์ุ่ืิฟ้าอจาเนลุาี่สั่อแุกฟ้าอเนข้าทาใหท่
ใหจ้ าหิ่าุคดีเนฉพาบจาเนลุิ้ิั เนสีุจากสารววคนาท ถา้ จาเนลุไดร้ ัวการปล่าุชน่ั ครานกิ็ า้ อสั่อให้
ผูป้ รบกิั ส่อินั จาเนลุภาุใิเนนลาา่ีสั่อให้โจากฟ์ ้าอใหท่ดน้ ุ แิ่จาเนลุาี่สั่อแุกฟ้าอไท่ไดร้ ัวการ
ปล่าุชน่ั ครานใิรบหน่าอเนนลาาี่โจากจ์ บุิ่ื ฟ้าอเนขา้ ทาใหท่ ใหข้ อั ไนใ้ ิสาินิเนดนทก่าิ (คนรจด
ราุอาิกรบวนิพจน ารณากาหิดรบุบเนนลาไนใ้ ิหทาุขอั รบหน่าอพนจารณา เนช่ิ ใหา้ ากหทาุขอั
๗ นิั หากโจากไ์ ท่ฟ้าอทาภาุใิกาหิด จบไดป้ ล่าุินั ไปาิั าี า้อั ิ้ี เนพ่ืากิั หลอลืท ดูินั าุา่ อ
ราุอาิกรบวนิพนจารณา วาา่ี ๓ คาให้การจาเนลุ ขา้ ๕ จาเนลุวาอคิรัวสารภาพ วาอคิปฏนเนสร
หิ้า ๑๒๑ - ๑๒๓) เนทื่าฟ้าอเนขา้ ทาใหท่แลน้ ใหุ้กเนลนกหทาุขอั เนดนท แลน้ าากหทาุขอั รบหน่าอ
พนจารณาใิสาินิใหท่
เนท่ืาฟ้าอเนขา้ ทาใหท่ ิา้ อฟ้าอจาเนลุิาทขา้ หาาี่ไดเ้นสิาิ่าศาลิาทฟ้าอเนดนทเนา่าิ้ัิ
(ฎีกาา่ี ๘๓๑/๒๕๐๒) การุิ่ื วาั ชีรบวตพุาิกเ็นช่ิเนดีุนกิั ิา้ อรบวตพุาิใหท่ จบใชว้ าั ชีรบวตพุาิ
หลกั ฐาิคดีเนดนทไท่ได้ เนนิ้ แิ่เนพ่ืาคนาทุตินรรรทศาลรัวฟัอพุาิหลกั ฐาิาี่รบวตคดีเนดนทได้
แทเ้นป็ิการผดน รบเนวีุว (ฎีกาา่ี ๒๓๘๙/๒๕๒๒)
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๕๔
ข้อสังเกต
(๑) คดีา่ีจาเนลุให้การรัวสารภาพแลบิา้ อสืวพุาิโจาก์ปรบกาวคาสารภาพ
ไท่สทคนรสัอ่ แุกฟ้าอจาเนลุา่ีใหก้ ารปฏนเนสร เนพราบิา้ อสืวพุาิา้อั สาอสาินิ
(๒) วาวาั าิั น ป.นน.า. ทาิรา ๑๗๖ นรรคสาอ หลกั จบิา้ อส่ัอจาหิ่าุคดีจาเนลุาี่ให้
การปฏนเนสร าุ่าอไรก็ิาท ใิาาอปฏนวิั นคดีา่ีทีจาเนลุหลาุคิ แลบทีการสืวพุาิโจากไ์ ปวา้ อ
แลน้ ิ่าทาจาเนลุวาอคิใหก้ ารรัวสารภาพ หากศาลสั่อจาหิ่าุคดีสาหรัวจาเนลุาี่ใหก้ ารปฏนเนสร
ุ่าทไท่เนป็ ิการสบดนกิ่าการพนจารณา ศาลาาจใช้ดตลพนินจส่ัอจาหิ่าุคดีสาหรัวจาเนลุาี่ให้การ
รัวสารภาพ เนพื่าใหโ้ จากฟ์ ้าอเนป็ิคดีใหท่กไ็ ด้ (ดูฎีกาาี่ ๗๖๙๕/๒๕๔๓ ฎีกา ๕๖๓๒/๒๕๕๑)
(๓) หลอั จากศาลิรนจพุาิหลักฐาิแลบกาหิดนิั ิัดสืวพุาิโจาก์แลบจาเนลุ
ไปแลน้ ิ่าทาเนท่ืาถึอนิั ิดั สืวพุาิโจากิ์ ดั แรก จาเนลุวาอคิใหก้ ารรัวสารภาพ ศาลไท่คนร
จาหิ่าุคดีจาเนลุา่ีใหก้ ารปฏนเนสรเนพ่ืาใหโ้ จากไ์ ปฟ้าอใหท่ เนิื่าอจากทีนิั ิดั สืวพุาิโจากแ์ ลบ
จาเนลุาุ่าอิ่าเนิ่ืาอไนแ้ ลน้ เนท่ืาโจากไ์ ปฟ้าอจาเนลุา่ีปฏนเนสรเนป็ ิคดีใหท่ ิา้ อทีการิดั สืวพุาิ
โจากจ์ าเนลุใหท่าีก าาใหค้ ดีิา้ อล่าชา้ จึอคนรให้ราฟัอคาพนพากษาใิส่นิขาอจาเนลุาี่ให้การ
รัวสารภาพไปพร้าทกวั จาเนลุา่ืิๆ เนท่ืาทีการสืวพุาิโจากแ์ ลบจาเนลุา่ืิดอั กล่านเนสร็จแลน้
ตวั อย่างรายงานกระบวนพจิ ารณา
“นดั สืบพยานโจทก์วนั นี้ โจทก์ จาเลยท้ังสาม ทนายจาเลยที่ ๑ และทนายจาเลยที่ ๒
และท่ี ๓ มาศาล
ก่อนสืบพยาน จาเลยที่ ๑ ขอถอนคาให้การเดิมที่ปฏิเสธฟ้องโจทก์ ศาลอนุญาต แล้ว
ให้การใหม่เป็นรับสารภาพตลอดข้อกล่าวหา ตามคาให้การที่ยื่นต่อศาล/ที่ศาลบนั ทึกไว้
จาเลยที่ ๑ ไม่ติดใจสืบพยาน
คดีเสร็จการพิจาณาในส่วนของจาเลยที่ ๑ แต่เนื่องจากจาเลยท่ี ๒ และที่ ๓ ยังคง
ให้การปฏิเสธและศาลนัดคดีอย่างต่อเน่ืองไว้แล้ว จึงเห็นควรให้รอฟังคาพิพากษาในส่วนของ
จาเลยที่ ๑ไปพร้อมกนั กับจาเลยที่ ๒ และที่ ๓ หลงั จากมกี ารสืบพยานโจทก์และจาเลยที่ ๒ และ
ที่ ๓ เสร็จแล้ว
สืบพยานโจทก์ได้ ....... ปาก ............... ”
๑.๒ คดีทจี่ าเลยวกิ ลจริต
โปรดดูวาา่ี ๒ การปฏนวิั นิ่าผิู้ า้ อหาหรืาจาเนลุซ่ึอเนป็ิผปู้ ่ นุคดี
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๕๕
ข้อสังเกต
(๑) ศาลช้ัิิิ้ ให้อดการพนจารณาคดี ส่อินั จาเนลุไปรักษาา่ีโรอพุาวาลจิกน่า
าาการจบดีข้ึิ โดุใหจ้ าหิ่าุคดีาากจากสารววคนาทชน่ั คราน เนท่ืาจาเนลุสาทารถิ่าสู้คดีแลน้
ให้โจาก์แถลอเนพื่าุกคดีข้ึิพนจารณาิ่าไป ถ้าโจาก์ไท่แถลอ ศาลเนรีุกแพาุผ์ ูิ้ รนจจาเนลุ
ทาแถลอแลบกาหิดนิั ิดั พนจารณาไดิ้ าท ป.นน.พ. ทาิรา ๓๕ ปรบกาว ป.นน.า. ทาิรา ๑๕
(คาพพน ากษาฎีกาา่ี ๔๙๖/๒๕๓๖ แลบ ๘๐๙/๒๕๔๘)
(๒) ศาลช้ิั ิิ้ ทีคาส่อั ใหร้ าการไิ่สนิทูลฟ้าอไนจ้ ิกน่าคดีาาาาาีกเนร่ืาอหิ่ึอจบถึอ
า่ีสตดแลบให้จาหิ่าุคดีชน่ั คราน คาส่ัอให้ราการไิ่สนิทูลฟ้าอไนก้ ่าิิ้ัิเนป็ ิคาส่ัอรบหน่าอ
พจน ารณาาี่ไท่าาใหค้ ดีเนสร็จสาินิ จึอิา้ อหา้ ทาตารรณ์ิาท ป.น.น า. ทาิรา ๑๙๖ (ฎีกาาี่ ๒๙๔/๒๕๒๕)
๒. กรณที ่ีไม่มกี ฎหมายบัญญตั ใิ ห้อานาจจาหน่ายคดชี ั่วคราวไว้โดยชัดแจ้ง
ถา้ ศาลเนห็ิน่าคดีดัอกล่านไท่สาทารถดาเนินิคดีิ่าไปได้ แลบจบาาให้คดีคา้ อาุู่
ใิสารววคนาทขาอศาลโดุใช่เนหิต ส่นิใหา่จึอถืาแินปฏนวัินาัิเนดีุนกิั น่า ให้จาหิ่าุ
คดีช่ันครานเนสี ุจากสารววคนาท การจาหิ่าุคดีช่ันครานปรบเนภาิ้ีได้แก่คดีา่ีจาเนลุ
ไดร้ ัวาิตาาิให้ปล่าุชน่ั ครานแลน้ หลวหิี ไท่น่าจบเนป็ ิการปล่าุชน่ั ครานรบหน่าอสาวสนิ
ไิ่สนิทูลฟ้าอ (กรณีพิักอาิาัุการเนป็ ิโจาก์ ศาลเนห็ิสทคนรให้ไิ่สนิทูลฟ้าอก่าิ)
หรืาพนจารณากิ็ าท
๒.๑ ถ้าปล่าุช่ันครานรบหน่าอสาวสนิ พิักอาิาุั การโจาก์ิาฟ้าอทาุ่ืิ
เนท่ืาิรนจฟ้าอเนห็ิน่าถูกิ้าอิาทหลักการิรนจฟ้าอแล้น ส่ัอน่า “ประทับฟ้อง ให้ นัดสอบ
คาให้การจาเลย ตรวจพยานหลกั ฐานและกาหนดวนั นัดสืบพยาน วันท่ี ........... เวลา ........... น.
ซ่ึงเป็นวันครบกาหนดส่งตัว หมายนัดผู้ประกันส่งตัวจาเลย” เนทื่าถึอนิั ิดั ผูป้ รบกิั ผนดสัาาา
ไท่ส่อินั จาเนลุ ใหจ้ ดราุอาิกรบวนิพนจารณาาากหทาุจวั จาเนลุแลบปรัวผปู้ รบกิั ิาทสัาาา
“ให้ผ้ปู ระกนั ชาระค่าปรับภายในกาหนด ........... วัน หากผู้ประกันไม่ชาระภายในกาหนด ให้
แจ้ งเจ้ าพนักงานศาลท่ีได้ รั บแต่ งต้ังและพนักงานอัยการดาเนิ นการบังคับหลักประกันต่ อไป
และถ้าเห็นสมควรจะจาหน่ายคดีจากสารบบความช่ัวคราวกไ็ ด้ เม่ือจับจาเลยได้แล้ว จึงให้ยกคดี
ขึน้ พิจารณาต่อไป”
๒.๒ ถา้ ปล่าุชน่ั ครานรบหน่าอไิ่สนิทูลฟ้าอหรืาพนจารณาแลน้ จาเนลุหลวหิี
ใหจ้ ดราุอาิกรบวนิพนจารณานา่
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๕๖
“นัดไต่สวนมูลฟ้อง (สืบพยาน) วันนี้ จาเลยซึ่งได้รับอนุญาตให้ ปล่อยช่ัวคราว
หลบหนีไม่มาศาล ให้ ออกหมายจับจาเลย และถือว่าผู้ประกันผิดสัญญาประกัน ให้ ปรับ
ผ้ปู ระกนั ตามสัญญา หมายแจ้งให้ผ้ปู ระกนั ชาระค่าปรับภายในกาหนด ........... วัน การส่งหมาย
หากไม่มผี ้รู ับโดยชอบให้ปิ ด
เน่ืองจากไม่แน่ว่าจะจับจาเลยได้เมื่อใด จึงให้จาหน่ายคดีออกจากสารบบความชั่วคราว
เมื่อจับจาเลยได้แล้ว จึงให้ยกคดขี ึน้ พิจารณาต่อไป”
ข้อสังเกต
ในกรณีจาเลยที่ไดร้ ับการปล่อยชว่ั คราวหลบหนีหรือจะหลบหนี ให้ศาลมีคาส่ังให้
เจา้ พนกั งานศาลหรือเจา้ พนกั งานตารวจศาลแจง้ ใหเ้ จา้ พนกั งานฝ่ ายปกครองหรือตารวจติดตาม
สืบสวน และจบั กมุ จาเลยท่ีหลบหนีหรือจะหลบหนีมาส่งศาลโดยเร็ว (ป.ว.ิ อ. มาตรา ๑๑๗ วรรค
สาม และพ.ร.บ.เจา้ พนกั งานตารวจศาล พ.ศ. ๒๕๖๒ มาตรา ๕ (๔)) อยา่ งไรกต็ าม หากศาลเห็น
ว่า กรณีมีเหตุจาเป็นท่ีไม่สามารถขอความช่วยเหลือจากเจา้ พนกั งานฝ่ ายปกครองหรือตารวจได้
ทนั ท่วงที เช่น จาเลยวิ่งหลบหนีออกจากหอ้ งพิจารณา ศาลอาจมีคาส่ังใหเ้ จา้ พนกั งานศาลหรือ
เจา้ พนกั งานตารวจศาลติดตามจบั กมุ จาเลยไดเ้ อง (ป.ว.ิ อ. มาตรา ๑๑๗ วรรคสาม)
๒.๓ กรณีราษฎรเนป็ิโจากฟ์ ้าอ เนท่ืาศาลปรบาวั ฟ้าอแลน้ ถา้ จาเนลุหลวหิี แลบโจาก์
ขาใหา้ ากหทาุจวั กา็ ากหทาุจวั จาเนลุให้ ใิาาอปฏนวิั นจบจาหิ่าุคดีชน่ั คราน โดุจดราุอาิ
กรบวนิพจน ารณานา่
“นัดสอบคาให้การจาเลย ตรวจพยานหลักฐาน และกาหนดวันนัดสืบพยานวันนี้
โจทก์และทนายโจทก์มาศาล ส่วนจาเลยทราบนดั โดยชอบแล้วไม่มาโดยไม่แจ้งเหตุขดั ข้อง
โจทก์ แถลงขอให้ ศาลออกหมายจับจาเลย
พิเคราะห์แล้ว เห็นว่า พฤติการณ์มีเหตุควรสงสัยว่าจาเลยหลบหนี ให้ออกหมายจับ
จาเลย เนื่องจากไม่แน่ว่าจะจับจาเลยได้เม่ือใด จึงให้จาหน่ายคดีชั่วคราว เม่ือจับจาเลยได้แล้ว
จะได้ยกคดีขึน้ พิจารณาต่อไป”
การจาหิ่าุคดีชน่ั ครานดอั กล่านทาแลน้ า้อั สาอกรณีขา้ อิิ้ ถา้ เนป็ิคดีาี่ทีจาเนลุหลาุคิ
ให้จาหิ่าุคดีเนฉพาบจาเนลุคิา่ีนนกลจรนิแลบจาเนลุา่ีหลวหิีเนา่าิ้ัิ สาหรัวจาเนลุา่ืิ
า่ีไท่นกน ลจรนิหรืาไท่ไดห้ ลวหิีใหด้ าเนินิกรบวนิพนจารณาิ่าไป
เนท่ืาจาเนลุหาุนนกลจรน ิหรื าจัวจาเนลุได้แล้น ให้ิัดพร้าทคู่คนาทเนสี ุก่าิ
แลน้ จึอิดั พจน ารณาิ่าไป
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๕๗
ตวั อย่างรายงานกระบวนพจิ ารณา กรณเี จ้าพนักงานตารวจจับจาเลยได้
สั่อใิหิอั สืาส่อินั ขาอเนจา้ พิกั อาิิารนจาี่จวั จาเนลุนา่
“สอบจาเลยและตรวจดูภาพถ่ายจาเลยท้ายคาร้ องขอฝากขัง ครั้งท่ี ๑ แล้วเห็นว่า
ตรงกนั ซึ่งจาเลยรับว่าเป็นบคุ คลคนเดียวกบั จาเลยในคดนี ีจ้ ริง จึงให้รับตวั ไว้ หมายขงั
ให้ยกคดขี ึน้ พิจารณาใหม่ นดั สอบคาให้การจาเลย ตรวจพยานหลักฐาน และกาหนด
วันนัดสืบพยาน วันที่ ......... หมายแจ้งวันนัดให้ทนายจาเลยทราบ โดยจัดส่งทางไปรษณีย์ตอบรับ
และแจ้ งให้ โจทก์ ทราบด้ วย
หมายเบิกจาเลยมาในวนั นัด”
หมายเหตุ
ินั าุ่าอราุอาิกรบวนิพนจารณาขา้ อิิ้ เนป็ ิกรณีา่ีจาเนลุหลวหิีหลอั จากศาล
ปรบาวั ฟ้าอแลน้ แลบุอั ไท่ไดิ้ ดั ิรนจพุาิหลกั ฐาิ แิ่หากศาลิดั ิรนจพุาิหลกั ฐาิไปแลน้
ใหส้ ่อั ิดั พร้าทเนพ่าื กาหิดนิั ิดั สืวพุาิโจากจ์ าเนลุใหท่เนา่าิ้ิั
๒.๔ กรณีไต่สวนมูลฟ้องในคดีที่ราษฎรเป็ นโจทก์ฟ้องในข้อหาฟ้องเท็จ หรือ
เบิกความเท็จ หรือนาสืบพยานหลกั ฐานอนั เป็ นเท็จ ท่ีสืบเนื่องมาจากคดีหลกั (ไม่ว่าคดีแพ่ง
หรือคดีอาญา) ซ่ึงคดีหลกั ยงั อยู่ระหว่างการพิจารณาของศาล ในวนั นดั ไต่สวนมูลฟ้อง ศาลจะใช้
ดุลพินิจสอบขอ้ เทจ็ จริงจากคู่ความ หากปรากฏวา่ คดีหลกั ยงั ไม่มีคาพพิ ากษาถึงที่สุด ศาลอาจมีคาสั่ง
งดไต่สวนมูลฟ้อง และจาหน่ายคดีไว้ช่ัวคราว เพื่อรอคดีหลักมีคาพิพากษาถึงท่ีสุดก่อน
แลว้ จึงจะยกคดีข้ึนไต่สวนมูลฟ้องต่อไปกไ็ ด้
ตัวอย่างรายงานกระบวนพจิ ารณา
“นัดไต่สวนมลู ฟ้องวนั นี้ โจทก์ ทนายโจทก์ และทนายจาเลยมาศาล
สอบคู่ความแล้วแถลงร่ วมกันว่า คดีนีโ้ จทก์ย่ืนฟ้องจาเลยในข้อหาเบิกความเท็จ
และฟ้องเท็จ โดยสืบเนื่องมาจากจาเลยได้ย่ืนฟ้องโจทก์ในคดีนีต้ ่อศาลทรั พย์สินทางปัญญา
และการค้าระหว่างประเทศกลาง ซึ่งเป็นคดีหลัก แต่คดีหลักดังกล่าวยงั อย่รู ะหว่างการพิจารณา
ของศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลาง
พิเคราะห์ ตามคาแถลงของคู่ความแล้วเห็นว่า คดีหลักท่ีโจทก์นามาเป็ นมูลเหตุ
ฟ้องจาเลยเป็นคดีนี้ ยงั อย่รู ะหว่างการพิจารณาของศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่าง
ประเทศกลาง และยงั ไม่แน่นอนว่าศาลดังกล่าวจะพิจารณาพิพากษาว่าอย่างไร จึงควรฟังเสียก่อน
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๕๘
ว่าผลคดีถึงท่ีสุดเป็ นอย่างไร ซ่ึงย่อมเป็นผลต่อการพิจารณาพิพากษาคดีนีโ้ ดยตรง จึงเห็นควร
จาหน่ายคดีไว้ช่ัวคราวเพื่อรอฟังผลคดหี ลกั ถึงท่ีสุดก่อนว่าจะพิพากษาว่าอย่างไร เม่ือผลคดหี ลกั
เป็นประการใดแล้ว ให้โจทก์มาแถลงให้ศาลทราบเพื่อยกคดนี ขี้ ึน้ พิจารณาใหม่ต่อไป
ให้โจทก์แถลงผลคดหี ลกั ให้ศาลทราบทุก ๖ เดือน ลงนัดไว้/อ่านแล้ว”
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๕๙
บทท่ี ๘
วนั นัดพจิ ารณาคร้ังแรก
นิั ิดั พนจารณาคร้ัอแรกศาลิา้ อปฏนวิั น ดอั ิ้ี
- ิรนจสาวนา่ เนป็ิจาเนลุจรนอ (ป.น.น า. ทาิรา ๑๗๒ นรรคสาอ)
- สาวจาเนลุเนร่ืาอาิาุ (ป.น.น า. ทาิรา ๑๗๓)
- แลน้ จึอา่าิแลบารนวาุฟ้าอใหจ้ าเนลุฟัอ
คดีา่ีพิกั อาิาุั การเนป็ิโจาก์ ศาลเนรน่ทดาเนินิกรบวนิพนจารณาโดุการสาวถาทจาเนลุ
เนร่ืาอาิาุคนาท หากเนป็ิคดีาี่ทีาิั ราโาษปรบหารชีนนิ คดีาี่ทีาิั ราโาษจาคตก คดีรัวสารภาพ
(แิ่โาษไท่ถึอปรบหารชีนิน ไท่ิา้ อการาิาุคนาท ไท่ิา้ อสืวพุาิ) หรืาคดีรัวสารภาพ แิ่ิา้ อ
สืวพุาิปรบกาวคารัวสารภาพ ใหจ้ ดราุอาิกรบวนิพนจารณา ดอั ิ้ี
๑. คดที ่ีมีอตั ราโทษประหารชีวติ (ป.ว.ิ อ. มาตรา ๑๗๓ วรรคหนึ่ง)
“ก่อนเร่ิมพิจารณา สอบถามจาเลยเรื่องทนายความแล้ว จาเลยแถลงว่าไม่มีทนายความ
เห็นว่า คดีนีม้ ีอัตราโทษสูงถึงประหารชีวิต จึงให้มีหนังสือขอแรงทนายความ/จาเลยแถลงว่า
จะแต่งตัง้ ทนายความเอง
นัดสอบคาให้ การจาเลย ตรวจพยานหลักฐาน และกาห นดวันนัดสืบพยาน
วนั ที่........... เวลา ........... น.
เบิกจาเลย/ ให้จาเลย มาพบทนายความก่อนวนั นัด
ให้ คู่ความปฏิบัติตามคาส่ังศาลในการตรวจพยานหลักฐานที่แนบท้ายรายงานนี้
แจ้งคาสั่งดังกล่าวให้ทนายความทราบพร้อมหนงั สือขอแรง
ให้มหี นงั สือแจ้งสิทธิและวนั นดั ให้ผู้เสียหายทราบ./อ่านแล้ว”๑๐
๑๐ โปรดดูหนงั สือแจง้ สิทธิและคาแนะนาใหผ้ เู้ สียหายทราบทา้ ยบทน้ี
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๖๐
๒. คดที ่ีมีอตั ราโทษจาคุก (ป.ว.ิ อ. มาตรา ๑๗๓ วรรคสอง)
๒.๑ กรณจี าเลยไม่มที นายความและต้องการทนายความ จดรายงานฯ ดังนี้
“ก่อนเริ่มพิจารณา สอบถามจาเลยเรื่องทนายความแล้ว จาเลยแถลงว่าไม่มีทนายความ
และต้องการทนายความ จึงให้มหี นงั สือขอแรงทนายความให้จาเลย
นดั สอบคาให้การจาเลย ตรวจพยานหลกั ฐาน และกาหนดวนั สืบพยานวนั ท่ี.... เวลา .... น.
เบิกจาเลย/ ให้จาเลย มาพบทนายความก่อนวนั นดั
ให้ คู่ความปฏิบัติตามคาส่ังศาลในการตรวจพยานหลักฐานที่แนบท้ายรายงานนี้
แจ้ งคาสั่งดังกล่าวให้ ทนายความทราบพร้ อมหนังสือขอแรง
ให้มหี นงั สือแจ้งสิทธิ และวนั นัดให้ผ้เู สียหายทราบ./อ่านแล้ว”
๒.๒ กรณจี าเลยไม่มที นายความแต่ไม่ต้องการทนายความ/จะแต่งต้งั ทนายความเอง
“ก่อนเร่ิ มพิจารณา สอบถามจาเลยเร่ื องทนายความแล้ว จาเลยแถลงว่าไม่มี
ทนายความ แต่ไม่ต้องการทนายความ/จะแต่งตัง้ ทนายความเอง
นดั สอบคาให้การจาเลย ตรวจพยานหลกั ฐาน และกาหนดวนั สืบพยานวนั ที่.... เวลา....น.
ให้คู่ความปฏิบตั ิตามคาส่ังศาลในการตรวจพยานหลกั ฐานที่แนบท้ายรายงานนี้
ให้มหี นังสือแจ้งสิทธิ และวนั นัดให้ผ้เู สียหายทราบ./อ่านแล้ว”
๓. คดีท่ีจาเลยให้การรับสารภาพ (โทษไม่ถึงประหารชีวิต ไม่ต้องการทนายความ
ไม่ต้องสืบพยานประกอบ) จดราุอาิ ฯ ดอั ิ้ี
“สอบถามเรื่องทนายความแล้ว จาเลยแถลงไม่ต้องการทนายความ
อ่านและอธิบายฟ้องให้จาเลยฟังแล้ว จาเลยให้การรับสารภาพตามฟ้อง ตามคาให้การ
ของจาเลยท่ีศาลบันทึกไว้ /และรับว่าเป็นบุคคลคนเดียวกบั จาเลยในคดีท่ีโจทก์ขอให้บวกโทษ/
ขอให้นบั โทษต่อ/ เคยต้องโทษและพ้นโทษจริงตามฟ้อง
โจทก์และจาเลยแถลงไม่ติดใจสืบพยาน
คดีเสร็จการพิจารณา ให้รอฟังคาพิพากษาวันนี้ (กรณีสืบเสาะสั่งว่า เห็นควรให้
พนกั งานคุมประพฤติสืบเสาะและพินิจจาเลย แล้วรายงานให้ศาลทราบภายใน ๑๕ วนั ให้นัดฟัง
คาพิพากษาวนั ที่ ........... เวลา ........... น. หมายขงั จาเลยไว้ เว้นแต่มปี ระกนั ) /อ่านแล้ว”
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๖๑
๔. คดที จ่ี าเลยให้การรับสารภาพ แต่ต้องสืบพยานประกอบ
๔.๑ จาเลยไม่ต้องการทนายความ
“สอบถามเร่ืองทนายความแล้ว จาเลยแถลงไม่ต้องการทนายความ
อ่านและอธิบายฟ้องให้จาเลยฟังแล้ว จาเลยให้การรับสารภาพตามฟ้อง ตามคาให้การ
ของจาเลยที่ศาลบันทึกไว้/ และรับว่าเป็นบุคคลคนเดียวกบั จาเลยในคดีท่ีโจทก์ขอให้บวกโทษ/
ขอให้นับโทษต่อ/ เคยต้องโทษและพ้นโทษจริงตามฟ้อง
เนื่องจากคดีมีอัตราโทษอย่างตา่ ให้จาคุกตั้งแต่ห้าปี ขึน้ ไป โจทก์แถลงขอสืบพยาน
ประกอบคารับสารภาพของจาเลย
ให้นดั สืบพยานโจทก์ประกอบคารับสารภาพของจาเลย วนั ที่ ...... เวลา ......น./อ่านแล้ว”
๔.๒ จาเลยขอให้ศาลต้งั ทนายความขอแรง
“สอบถามเรื่องทนายความแล้ว จาเลยต้องการทนายความและขอให้ ศาลตั้งให้
จึงแต่งตัง้ ให้ ............ เป็นทนายความขอแรงให้แก่จาเลย
อ่านและอธิบายฟ้องให้จาเลยฟังแล้ว จาเลยให้การรับสารภาพตามฟ้อง ตามคาให้การ
ของจาเลยท่ีศาลบันทึกไว้ /และรับว่าเป็นบุคคลคนเดียวกบั จาเลยในคดีท่ีโจทก์ขอให้บวกโทษ/
ขอให้นับโทษต่อ/ เคยต้องโทษและพ้นโทษจริงตามฟ้อง
เนื่องจากคดีมีอัตราโทษอย่างตา่ ให้จาคุกต้ังแต่ห้าปี ขึน้ ไป โจทก์แถลงขอสืบพยาน
ประกอบคารับสารภาพของจาเลย
ให้นัดสืบพยานโจทก์ประกอบคารับสารภาพของจาเลย วนั ที่ ....... เวลา ......น./อ่านแล้ว”
ข้อสังเกต
(๑) การจดคาใหก้ ารจาเนลุ (ราุลบเนาีุดทีรบวตใิแววพนทพข์ าอศาลแลน้ ) คนรจดให้
ลบเนาีุด โดุเนฉพาบเนร่ืาอาาุต ถา้ เนป็ิกรณีทีขา้ สอสัุนา่ จบเนป็ิเนด็กหรืาไท่ คนรจดนิั เนดืาิ ปี ดน้ ุ
ส่นิเนรื่าอาาชีพก็ให้ชัดเนจิ เนพราบจบเนป็ ิปรบโุชิ์ใิการใช้ดตลพนินจกาหิดโาษ ไท่คนร
จดลาุๆ นา่ รัวจา้ อ
(๒) สาวจาเนลุเนรื่าอเนคุิา้ อโาษ พิ้ โาษ แลบไดร้ ัวปรบโุชิิ์ าท พ.ร.ว. ลา้ อทลานิ ฯ
หรื าไท่ (คดีา่ีศาลพนพากษาลอโาษแลบเนพ่นทโาษจาเนลุจิคดีถึอาี่สตดแล้น ไท่ทีเนหิตาี่จบ
เนปลีุ่ิแปลอแกไ้ ขเนพ่นทโาษใิคดีหลอั ได้ เนพราบไท่ใช่การแกไ้ ขถา้ ุคาา่ีเนขีุิหรืาพนทพผ์ นดพลาด
ซ่ึอขดั ิ่า ป.นน.า. ทาิรา ๑๙๐ แลบกรณีดัอกล่านไท่ิา้ อดน้ ุ ป.า. ทาิรา ๓ (๑) าี่จบาาให้ศาลที
าาิาจุกคดีข้ึิพนจารณาแลบพนพากษาใหท่ได้ (ฎีกาา่ี ๑๔๐๘๗/๒๕๕๓ (ปรบชตทใหา่))
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๖๒
(๓) หากโจากข์ าให้ิวั โาษิ่าจากคดีใด ให้สาวจาเนลุน่าเนป็ ิวตคคลคิเนดีุนกิั
กวั จาเนลุใิคดีิ้ีหรืาไท่ (ขา้ คนรรบทดั รบนอั ศาลคนริรนจสาวน่าคดีาี่โจากข์ าใหิ้ วั โาษิ่าิ้ิั
จาเนลุิา้ อคาพพน ากษาจาคตกจรนอหรืาไท่)
(๔) หากโจาก์ทีคาขาให้วนกโาษา่ีราการลอโาษไน้ หรืาแทโ้ จากไ์ ท่ไดท้ ีคาขา
แิ่คนาทปรากฏแก่ศาลิาทราุอาิการสืวเนสาบ ศาลกว็ นกโาษจาคตกาี่ราได้ (ฎีกาา่ี ๖๘๑๐/๒๕๓๙)
(๕) การจดราุอาิกรบวนิพนจารณาเนรื่าอาี่โจากท์ ีคาขาใหเ้นพ่นทโาษจาเนลุ คนรจด
ใหช้ ดั เนจินา่ “จาเลยรับว่าเคยต้องโทษและพ้นโทษจริงตามฟ้อง”
(๖) คดีทีาิั ราโาษปรบหารชีนิน ก่าิเนร่นทพนจารณาใหศ้ าลถาทจาเนลุน่าทีาิาุคนาท
หรืาไท่ ถา้ ไท่ทีกใ็ หศ้ าลิ้อั าิาุคนาทให้ แทจ้ าเนลุจบแถลอไท่ิา้ อการาิาุคนาท ศาลกิ็ า้ อิ้อั
าิาุคนาทใหจ้ าเนลุ (ิาท ป.น.น า. ทาิรา ๑๗๓ นรรคหิ่ึอ แลบฎีกาา่ี ๓๖๖/๒๕๓๔)
(๗) ป.น.น า. ทาิรา ๑๗๓ นรรคหิ่ึอแลบนรรคสาอ เนป็ิวาวาั าิั นาี่ใหค้ นาทคตท้ คราอ
แก่จาเนลุใิการพนจารณาคดีขาอศาล จึอเนป็ ิหิา้ า่ีขาอศาลช้ิั ิิ้ า่ีจบิา้ อสาวถาทจาเนลุก่าิ
เนรน่ทพนจารณานา่ ทีแลบิา้ อการาิาุคนาทหรืาไท่ (เนาีุวฎีกาาี่ ๖๙๑๕/๒๕๔๔)
(๘) ศาลช้ิั ิิ้ ทนไดส้ าวถาทจาเนลุนา่ ทีาิาุหรืาไท่ิาท ป.นน.า. ทาิรา ๑๗๓ นรรคหิ่ึอ
แิ่ใินิั สาวคาให้การจาเนลุ ได้ทีคาสั่อขาแรอแลบิ้อั าิาุขาแรอให้จาเนลุก่าิสืวพุาิ
แลบาิาุาาหิา้ าี่ิลาดทาจิถึอาี่สตด ถืาน่าชาวแลน้ ไท่จาิา้ อุา้ ิสาินิไปถาทคาใหก้ ารใหท่
(ฎีกาา่ี ๔๖๑๒/๒๕๓๖)
(๙) ศาลช้ิั ิิ้ ทนไดส้ าวถาทจาเนลุน่าิา้ อการาิาุหรืาไท่ก่าิเนรน่ทพนจารณาคดีิาท
ป.นน.า. ทาิรา ๑๗๓ นรรคสาอ แิ่ก่าิเนร่นทสืวพุาิจาเนลุได้แิ่อิ้อั าิาุเนขา้ ทาเนาอพร้าท
ุิื่ คาใหก้ ารปฏนเนสร แลบาิาุไดน้ า่ คนาทใหจ้ าเนลุทาิลาด จึอไท่ทีเนหิตา่ีจบใหศ้ าลช้ิั ิิ้ ดาเนินิ
กรบวนิพจน ารณาใหท่ (ฎีกาาี่ ๒๐๖๔/๒๕๓๕)
(๑๐) การดาเนินิคดีขาให้รนวารัพุส์ นิิาท พ.ร.ว. ทาิรการใิการปราวปราท
ผูก้ รบาาคนาทผนดเนก่ีุนกวั ุาเนสพินดเนป็ ิกรบวนิการพนเนศษ ไท่ใช่การดาเนินิกรบวนิพนจารณา
คดีาาาาใิคนาทผดน เนก่ีุนกวั ุาเนสพินดใหโ้ าษาน่ั ไปไท่าุใู่ ิวอั ควั าี่ศาลิา้ อิ้อั าิาุใหก้ ่าินิั ิดั
(ฎีกาาี่ ๒๖๑๗/๒๕๔๓)
(๑๑) คดีา่ีทีาัิราโาษจาคตก แิ่ไท่ถึอปรบหารชีนนิ หากศาลช้ัิิ้ิไท่สาวถาท
เนร่ืาอาิาุคนาท ถืานา่ เนป็ิกรบวนิพนจารณาาี่ไท่ชาว (ฎีกาาี่ ๖๓๒๗/๒๕๔๘, ๓๔๔/๒๕๔๙ ,
๗๑๖๒/๒๕๔๙ แลบ ๓๒๗๙/๒๕๕๐)
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๖๓
(๑๒) คดีาี่จาเนลุให้การรัวสารภาพ แท้ศาลทีาาิาจพนจารณาพนพากษาคดีได้
โดุไท่ิา้ อสืวพุาิ หากุอั ไท่แิ่ใจน่าจาเนลุไดก้ รบาาผนดหรืาไท่ ศาลจบสืวพุาิหลกั ฐาิ
ิ่าไปกไ็ ด้ ทนใช่ิา้ อฟัอคารัวสารภาพขาอจาเนลุ แลบ ป.น.น า. ทาิรา ๒๒๘ ศาลทีาาิาจสืวพุาิ
โดุพลการได้ เนท่ืาปรากฏจากราุอาิการคตทปรบพฤินน่าการกรบาาขาอจาเนลุไดแ้ ุอ้ กวั คาฟ้าอ
แลบคาใหก้ าร รัวสารภาพขาอจาเนลุจึอสทคนรสืวพุาิิ่าไป (ฎีกาา่ี ๒๙๔๔/๒๕๔๔)
(๑๓) การา่ีศาลจบลอโาษิาทคารัวสารภาพขาอจาเนลุ จบิา้ อปรากฏนา่ กรบวนิการิ่าอ ๆ
ใิการฟ้าอคดีเนป็ ิไปโดุชาวด้นุกฎหทาุ เนช่ิ การฟ้าอคดีขาอพิักอาิาัุการิ้าอที
การสาวสนิโดุชาว ิาท ป.น.น า. ทาิรา ๑๒๐ หรืาการวรรุาุฟ้าอถูกิา้ อ ิาท ป.น.น า. ทาิรา
๑๕๘ (ฎีกาาี่ ๗๐๐๘/๒๕๔๐ แลบ ๑๒๘/๒๕๔๓)
(๑๔) ถา้ ผเู้นสีุหาุแถลอขดั กวั ฟ้าอ เนช่ิ ฟ้าอนา่ พรากผเู้นุานโ์ ดุไท่เนิท็ ใจ แิ่ผเู้นสีุหาุ
แถลอนา่ ไปโดุคนาทเนิท็ ใจ แลบโจากไ์ ท่สืวพุาิ ถืานา่ รัวฟัอไดิ้ าทิ้ิั
(๑๕) คดีา่ีฟ้าอทาหลาุข้าหาด้นุกิั เนช่ิ ลกั ารัพุห์ รืารัวขาอโจร ปรบทาา หรืา
เนจิิา ุกั ุากหรืาฉา้ โกอ ฯลฯ เนท่ืาจาเนลุใหก้ ารรัวสารภาพใิขา้ หาคนาทผดน ใด ิา้ อจดคาใหก้ ารให้
แิ่ชดั ไท่ใช่จดน่า จาเนลุให้การรัวสารภาพิาทฟ้าอ ซ่ึอไท่แิ่น่าฐาิใด ทนฉบิ้ัิ ศาลไท่สาทารถ
พพน ากษาลอโาษจาเนลุได้ (ฎีกาา่ี ๖๗๔๒/๒๕๔๔, ๔๑๒๙/๒๕๔๔) แลบเนทื่าพนพากษากิ็ า้ อรบวต
ทาิราแลบนรรคาี่ลอโาษ ข้าหาาื่ิใหุ้กเนสีุ สาหรัวกรณีา่ีจาเนลุให้การรัวสารภาพฐาิ
รัวขาอโจร ศาลจบสั่อใหจ้ าเนลุคืิ หรืาใชร้ าคาารัพุไ์ ดก้ เ็นฉพาบารัพุา์ ่ีจาเนลุรัวไนใ้ ิคนาทผนด
ฐาิรัวขาอโจรเนา่าิ้ิั (ฎีกาาี่ ๘๕๕/๒๕๓๐ (ปรบชตทใหา่))
(๑๖) คารัวสารภาพขาอจาเนลุิาท ป.น.น า. ทาิรา ๑๗๖ นรรคหิ่ึอจบิา้ อเนป็ิคารัวสารภาพ
าี่ชดั เนจิน่า ไดก้ รบาาผนดิาทาี่โจากก์ ล่านาา้ อจรนอ แลบิา้ อไท่ทีเนอื่าิไข เนช่ิ คาใหก้ ารรัวสารภาพ
นา่ ไดก้ รบาาผดน เนล่ิการพิิั ิาทฟ้าอ แิ่เนป็ิการเนล่ิการพิิั เนพีุอเนลก็ ๆ ิา้ ุ ๆ เนพื่าเนาาเนอนิรนท
ซ้ืาโคล่าทาเนล้ีุอกิั ราวนอ ไท่เนป็ิคารัวสารภาพนา่ ไดก้ รบาาผดน เนท่ืาโจากไ์ ท่สืวพุาิกล็ อโาษ
จาเนลุไท่ได้ (ฎีกาาี่ ๑๑๓๓/๒๕๐๐)
(๑๗) คดีาี่ทีาัิราโาษจาคตกข้ัิิ่าิ้อั แิ่ ๕ ปี ข้ึิไป หรืาหิักกน่าิ้ัิ โจาก์ิ้าอ
สืวพุาิปรบกาวคารัวสารภาพขาอจาเนลุเนสทาิาท ป.นน.า. ทาิรา ๑๗๖ นรรคสาอ าิั ราโาษ
าุ่าอิ่าิ้ี หทาุถึอ าิั ราโาษขาอคนาทผนดขา้ หาา่ีโจากฟ์ ้าอ เนช่ิ ฟ้าอขา้ หาพุาุาทกรบาา
คนาทผดน หรืา สิวั สิติการกรบาาคนาทผดน ิาท ป.า. ทาิรา ๘๐, ๘๑, ๘๖ ิา้ อถืาาิั ราโาษข้ิั ิ่า
ขาอคนาทผนดขา้ หาพุาุาท หรืาสิวั สิติการกรบาาคนาทผนดิ้ิั ซ่ึอาิั ราโาษเนพีุอสาอใิสาท
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๖๔
ส่นิขาอโาษาี่กฎหทาุกาหิดไนส้ าหรัวคนาทผนดิ้ัิ หากโาษจาคตกาุ่าอิ่าไท่ถึอ ๕ ปี
ก็ไท่จาิา้ อสืวพุาิปรบกาว (ฎีกาาี่ ๕๒๙/๒๔๙๖) แิ่กรณีิา้ อลดทาิราส่นิโาษิาท
กฎหทาุ เนช่ิ ิาท ป.า. ทาิรา ๗๕ ุอั คอิา้ อถืาาิั ราโาษาุา่ อิ่าขาอคนาทผนดขา้ หาิ้ิั าีุ่อั
ทนไดล้ ดทาิราส่นิโาษหากาิั ราโาษข้ิั ิ่าจาคตกิ้อั แิ่ ๕ ปี ข้ึิไป แทล้ ดทาิราส่นิโาษแลน้
าิั ราโาษาุา่ อิ่าจบเนหลืาไท่ถึอ ๕ ปี กิ็ า้ อสืวพุาิปรบกาว (ฎีกาาี่ ๙๔/๒๕๓๘)
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๖๕
ตวั อย่างหนังสือแจ้งสิทธแิ ละคาแนะนาให้ผู้เสียหายทราบ
(สาเนิา)
า่ี ศุ ๒๐๐.๐๐๒/ศป ๖๗๐ ศาลาาาา
ถิิรัชดาภนเนษก แขนอจาทพล
เนขิจิตจกั รกรตอเนาพฯ๑๐๙๐๐
๑๓ กรกฎาคท ๒๕๕๙
เนรื่าอ แจอ้ สนารนผเู้นสีุหาุใิการเนรีุกร้าอค่าสนิไหทาดแาิจากจาเนลุ
การขารัวเนอนิค่าิาวแาิจากรัฐแลบแจอ้ นิั ิดั พนจารณาคดี
เนรีุิ ิาอสานสตภา สิาอผิั
สน่อาี่ส่อทาดน้ ุ คาแิบิาใิการุิื่ คาร้าอเนรีุกร้าอค่าสนิไหทาดแาิ
ิาทาี่า่าิเนป็ ิผูเ้นสีุหาุใิคดีาาาาหทาุเนลขดาา่ี า.๑๔๔๑/๒๕๕๙ รบหน่าอ
พิกั อาิาุั การ สาิกั อาิาุั การพนเนศษฝ่ าุคดีาาาา ๓ สาิกั อาิาุั การสูอสตด โจาก์ ิาุสตรัิิ์ หรืารัิิ์
ภารนนจนิร จาเนลุ แลบศาลิดั ิรนจพุาิหลกั ฐาิใินิั า่ี ๘ สนอหาคท ๒๕๕๙ เนนลา ๐๙.๐๐ ิาฬนกา ิ้ิั
เนิ่ืาอจากปรบทนลกฎหทาุนนรีพนจารณาคนาทาาาาทาิรา ๔๔/๑ กาหิดให้
ผเู้นสีุหาุทีสนารนาี่จบเนรีุกค่าสนิไหทาดแาิเนพราบเนหิตไดร้ ัวาิั ิราุแก่ชีนนิ ร่าอกาุ จนิใจ หรืาไดร้ ัว
คนาทเนสื่าทเนสีุิ่าเนสรีภาพใิร่าอกาุ ชื่าเนสีุอ หรืาไดร้ ัวคนาทเนสีุหาุใิารัพุส์ นิ าิั เนิ่ืาอทาจาก
การกรบาาคนาทผนดขาอจาเนลุ ผูเ้นสีุหาุจบุื่ิคาร้าอิ่าศาลก่าิเนรน่ทสืวพุาิหรืาใิกรณีาี่ไท่ที
การสืวพุาิใหุ้่ืิคาร้าอก่าิศาลนนินจฉัุช้ีขาดคดี ดอั ิ้ิั หากา่าิปรบสอค์จบเนรีุกค่าสนิไหทาดแาิ
จากจาเนลุ ขาให้ดาเนินิการิาทคาแิบิาใิเนากสาราี่ส่อทาพร้าทหิอั สืาิ้ี แลบหากปรบสอคจ์ บเนขา้
เนป็ิโจากร์ ่นทกวั พิกั อาิาุั การ ขาใหา้ ่าิเนขา้ ร่นทปรบชตทคดีหรืาแิ่อิ้อั าิาุคนาทเนขา้ ทาใินิั ิดั
ิรนจพุาิหลกั ฐาิิาทนิั แลบเนนลาดอั กล่าน
าิ่ึอ การเนรีุกค่าสนิไหทาดแาิ า่าทีสนารนขารัวค่าิาวแาิจากรัฐได้ โดุิา้ อุ่ืิ
คาขาภาุใิ ๑ ปี ิัวแิ่นิั า่ีรู้ถึอการกรบาาคนาทผนด ซ่ึอสาทารถุ่ืิคาขาไดา้ ี่ สาิกั อาิช่นุเนหลืา
าาอการเนอนิแก่ผูเ้นสีุหาุแลบจาเนลุใิคดีาาาา กรทคต้ทคราอสนารนแลบเนสรีภาพ กรบารนอุตินรรรท
โารศพั า์ ๐-๒๑๔๑-๒๘๓๘-๙๙ ิ่าอจอั หนดั ุิ่ื คาขาไดา้ ี่ สาิกั อาิวอั ควั คดี เนรืาิจาจอั หนดั าณั ฑสถาิ
สถาิพิน นจ สาิกั อาิคตทปรบพฤิน แลบสาิกั อาิุิต นรรรทาน่ั ปรบเนาศ
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๖๖
จึอเนรีุิทาเนพาื่ าราว
ขาแสดอคนาทิวั ถืา
(กนีนรรณ์ จีิขจร)
(ิาอสานกนีนรรณ์ จีิขจร)
ินินกรชาิาาการพนเนศษ ปฏนวิั นราชการแาิ
ผาู้ าินุการสาิกั าาินุการปรบจาศาลาาาา
สาิกั าาินุการปรบจาศาลาาาา
ส่นิไกล่เนกล่ีุแลบปรบิาทขา้ พพน าาแลบคตท้ คราอสนารน
โาร ๐-๒๕๔๑-๐๑๙๒
โารสาร ๐-๒๕๔๑-๒๘๐๔
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๖๗
ศาลอาญา
คาแนะนาในการย่ืนคาร้องเรียกร้องค่าสินไหมทดแทน
๑. ผูร้ ้าอิ้าอเนป็ ิผูเ้นสีุหาุแลบทีสนารนเนรีุกเนาาค่าสนิไหทาดแาิเนพราบเนหิตไดร้ ัวาิั ิราุแก่ชีนนิ
ร่าอกาุ จนิใจ หรืาไดร้ ัวคนาทเนส่ืาทเนสีุิ่าเนสรีภาพใิร่าอกาุ ชื่าเนสีุอ หรืาไดร้ ัวคนาทเนสีุหาุ
ใิาาอารัพุส์ นิาิั เนิื่าอทาจากการกรบาาคนาทผดน ขาอจาเนลุ
๒. ุื่ิคาร้าอเนขา้ ทาใิคดีาี่พิักอาิาุั การเนป็ ิโจาก์ แิ่ถา้ ิาทคาฟ้าอขาอพิักอาิาุั การทีคาขา
ให้คืิารัพุห์ รืาใชร้ าคาิาททาิรา ๔๓ แลน้ ผูเ้นสีุหาุจบุื่ิคาร้าอเนพ่ืาเนรีุการัพุส์ นิหรืาราคา
ารัพุส์ นิิ้ิั าีกไท่ได้ส่นิค่าสนิไหทาดแาิเนพราบเนหิตไดร้ ัวคนาทเนสีุหาุาุา่ อาื่ิสาทารถุิ่ื คาร้าอได้
๓. ุิื่ คาร้าอก่าิเนร่นทสืวพุาิ ใิกรณีา่ีทีการสืวพุาิใหุ้ ิื่ คาร้าอก่าิศาลนนินจฉุั ช้ีขาดคดี
๔. คาร้าอิา้ อแสดอราุลบเนาีุดิาทสทคนรเนกีุ่นกวั คนาทเนสีุหาุแลบจาินิค่าสนิไหทาดแาิาี่เนรีุกร้าอ
คาร้าอจบทีคาขาปรบการา่ืิา่ีทนใช่คาขาวอั ควั ให้จาเนลุชดใชค้ ่าสนิไหทาดแาิาิั เนิื่าอทาจาก
การกรบาาผนดขาอจาเนลุใิคดีาาาาทนได้ แลบิา้ อไท่ขดั หรืาแุอ้ กวั คาฟ้าอใิคดีาาาาา่ีพิกั อาิ
าุั การเนป็ิโจาก์ (ินดิ่าขาดูินั าุา่ อคาร้าอจากเนจา้ หิา้ าี่ปรบชาสทั พิั ร์ศาลาาาา)
๕. ใิกรณีาี่ผูเนสีุหาุเนป็ ิคิุากจิไท่สาทารถจัดหาาิาุคนาทดาเนินิคดีเนาอได้ ศาลทีาาิาจ
ิ้อั าิาุคนาทใหแ้ ก่ผเู้นสีุหาุ โดุผเู้นสีุหาุไท่ิา้ อเนสีุเนอนิค่าาิาุคนาท
๖. ใิกรณีาี่ศาลส่ัอให้คืิหรืาใช้ราคาารัพุส์ นิ หรืาค่าสนิไหทาดแาิแก่ผูเ้นสีุหาุ ให้ถืาน่า
ผเู้นสีุหาุิ้ิั เนป็ิเนจา้ หิ้ีิาทคาพนพากษา ฉบิ้ิั ผเู้นสีุหาุุา่ ททีสนารนวอั ควั คดีได้
๗. ผูเ้นสีุหาุไท่ิา้ อเนสีุค่ารรรทเนิีุท เนนิ้ แิ่ใิกรณีา่ีศาลเนห็ิน่าผูเ้นสีุหาุขาให้วอั ควั จาเนลุชดใช้
ค่าสนิไหทาดแาิสูอเนกนิสทคนร หรืาดาเนินิคดีโดุไท่สตจรนิ ศาลทีาาิาจส่ัอให้ผูเ้นสีุหาุ
ชารบค่ารรรทเนิีุทา้อั หทดหรืาแิ่เนฉพาบวาอส่นิภาุใิรบุบเนนลาา่ีศาลกาหิด
๘. หากผรู้ ้าอทีหลกั ฐาิเนกีุ่นกวั คนาทเนสีุหาุแลบค่าสนิไหทาดแาิ ใหแ้ สดอหลกั ฐาิพร้าทคาร้าอดน้ ุ
สอบถามรายละเอยี ดเพม่ิ เตมิ ได้ท่ี
สาิกั าาินุการปรบจาศาลาาาา
ถิิรัชดาภนเนษก แขนอจาทพล เนขิจิตจกั ร กรตอเนาพทหาิคร ๑๐๙๐๐
โารศพั า์ ๐-๒๕๔๑-๐๑๙๒, ๐-๒๕๔๑-๒๘๐๐-๓ โารสาร ๐-๒๕๔๑-๒๘๐๔
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๖๘
ตวั อย่างคาร้องขอให้บงั คบั จาเลยชดใช้ค่าสินไหมทดแทน
คดีหทาุเนลขดาา่ี................../๒๕......
คดีหทาุเนลขแดอาี่.............../๒๕.......
ศาลาาาา
นิั าี่.........เนดืาิ........................พตารศกั ราช ๒๕.......
คนาทาาาาแลบคดีแพอ่ า่ีเนก่ีุนเนิ่ืาอกวั คดีาาาา
พิกั อาิาุั การ สาิกั อาิาุั การสูอสตด................................................................โจาก์
รบหนา่ อ
..............................................................................................................................จาเนลุ
ขา้ พเนจา้ ................................................................................................................................ผรู้ ้าอ
เนช้ืาชาิน.....................สัาชาิน.....................าาชีพ...........................................................เนกนดนิั า่ี............
เนดืาิ..............................พ.ศ......................าาุต...................ปี าุูว่ า้ ิเนลขา่ี........................หทู่า่ี............
ถิิ........................................ิราก/ซาุ...................................ใกลเ้นคีุอ....................... ........................
ิาวล/แขนอ.............................าาเนภา/เนขิ.........................................จอั หนดั .............................. ..............
โารศพั า.์ .................................................................................. ...............................................................
ขาุิ่ื คาร้าอทีขา้ คนาทดอั ิา่ ไปิ้ี
ขา้ ๑ ผูร้ ้าอเนป็ ิผูเ้นสีุหาุ (............................................................................................) ใิคดีิ้ี
โดุทีราุลบเนาีุดเนพน่ทเนินทปรากฏิาทเนากสาร จาินิ.....................ฉววั แิวาา้ ุคาร้าอิ้ี
ขา้ ๒ ผรู้ ้าอไดร้ ัวคนาทเนสีุหาุจากการกรบาาขาอจาเนลุ ดอั ิ้ี
๒.๑ กรณีผเู้นสีุหาุเนสีุชีนิน
ค่าปลอศพ เนป็ ิเนอนิ..........................วาา
ค่ารักษาพุาวาลก่าิิาุ เนป็ ิเนอนิ..........................วาา
ค่าขาดไร้าตปการบ เนป็ ิเนอนิ..........................วาา
า่ืิ ๆ ............................................................. เนป็ ิเนอนิ..........................วาา
๒.๒ กรณีผเู้นสีุหาุไทเ่นสีุชีนิน
ค่ารักษาพุาวาล เนป็ ิเนอนิ..........................วาา
คา่ เนสีุหาุกรณีาตพพลภาพิา่ ชีนิน เนช่ิ ิาวาด แขิขาด เนป็ิิิ้ เนป็ ิเนอนิ..........................วาา
คา่ เนสีุหาุกรณีเนสีุคนาทสาทารถใิการปรบกาวาาชีพการอาิ เนป็ ิเนอนิ..........................วาา
ค่าเนสีุหาุกรณีถูกกรบาวกรบเนาืาิาาอจนิใจ เนป็ ิเนอนิ..........................วาา
ค่าเนสีุหาุกรณีไดร้ ัวคนาทเนสีุหาุิา่ ช่ืาเนสีุอ เนป็ ิเนอนิ..........................วาา
า่ืิ ๆ ............................................................. เนป็ ิเนอนิ..........................วาา
หทาุเนหิต ขา้ พเนจา้ ราฟัอคาสอ่ั าุู่ ถา้ ไท่ราถืานา่ าราวแลน้ ผรู้ ้าอ
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๖๙
ขา้ ๓ ผรู้ ้าอขาุิื่ เนากสารปรบกาวดอั ิา่ ไปิ้ี
สาเนิาวิั รปรบจาินั ปรบชาชิ
สาเนิาาบเนวีุิวา้ ิ
ใวสูินวิั ร
ใวสทรส
ใวทรณบวิั ร
คาส่อั ศาล..........................................................................................
ใวเนสร็จรัวเนอนิ
าื่ิ ๆ ................................................................................................
ราุลบเนาีุดปรากฏิาทเนากสารแิวาา้ ุคาร้าอฉววั ิ้ี เนพราบฉบิ้ัิ ขาศาลวอั ควั จาเนลุให้ชารบเนอนิ
จาินิ...........................................................................................วาา พร้าทดากเนว้ีุาิั ราร้าุลบ ๗.๕ ิ่าปี
ิวั แิ่นิั าี่.............................................................................ถึอนิั ฟ้าอ คนดเนป็ิดากเนว้ีุ..........................วาา
รนทเนป็ิเนอนิ.........................................................................................วาา กวั ดากเนว้ีุาิั ราร้าุลบ ๗.๕ ิ่าปี
ขาอิิ้ เนอนิ..........................................................วาา ิวั แิ่นิั ถดั จากนิั ฟ้าอเนป็ิิิ้ ไปจิกนา่ จบชารบเนสร็จ
หทาุเนหิต: หากขา้ พเนจา้ ไดร้ ัวชารบค่าเนสีุหาุิาทจาินิา่ีิกลอกิั ไดค้ รวถน้ ิ ขา้ พเนจา้ จบไท่ินดใจคาร้าอฉววั ิ้ีาีกิ่าไป
คนรทนคนรแลน้ แิจ่ บโปรด
(ลอชื่า)...............................................................................ผรู้ ้าอ
คาร้าอฉววั ิ้ีขา้ พเนจา้ ...............................................................................................เนป็ิผเู้นรีุอ/เนขีุิ
(ลอช่ืา)...............................................................................ผเู้นรีุอ/เนขีุิ
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๗๐
บทท่ี ๘/๑
การยื่นบัญชีระบุพยานหลกั ฐาน
๑. การยื่นบญั ชีระบุพยานหลกั ฐานของคู่ความ
เนดนท ป.น.น า. ทนไดว้ าั าิั นเนร่ืาอการุิื่ วาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิไน้ าาอปฏนวิั นจึอิา้ อิา
วาวาั าิั นแห่อ ป.นน.พ. ทาใช้วอั ควั ิาท ป.นน.า. ทาิรา ๑๕ ซ่ึอรนทถึอการุื่ิวาั ชีรบวต
พุาิหลกั ฐาิเนพ่นทเนินทดน้ ุ (ฎีกาาี่ ๕๐๕๓/๒๕๔๒, ๑๔๙/๒๕๓๘, ๗๙๗๓/๒๕๓๘ แลบ
๗๕๗๒/๒๕๔๒) แิ่หลอั จากา่ีทีการปรบกาศใชร้ ัฐรรรทิูาแห่อราชาาณาจกั รไาุ พ.ศ. ๒๕๔๐
ซ่ึอทีหลกั การสาคาั กาหิดใหศ้ าลิา้ อิอั่ พนจารณาครวาอคค์ ณบแลบิ่าเนิื่าอ จึอไดท้ ีการแกไ้ ข
ป.นน.า. โดุทีพ.ร.ว. แกไ้ ขเนพ่นทเนินท ป.นน.า. (ฉววั า่ี ๒๒) พ.ศ. ๒๕๔๗ ทาิรา ๑๗๓/๑ ให้คู่คนาท
ิา้ อุื่ิวาั ชีรบวตพุาิิ่าศาลใิกรณีาี่ศาลกาหิดให้ทีนิั ิรนจพุาิหลกั ฐาิ แลบิ่าทาทีการ
ปรบกาศใช้รัฐรรรทิูาแห่อราชาาณาจักรไาุ พ.ศ. ๒๕๕๐ ก็ุอั คอหลักการิั่อพนจารณา
ครวาอคค์ ณบไน้ แลบทีพ.ร.ว. แกไ้ ขเนพ่นทเนินท ป.นน.า. (ฉววั า่ี ๒๘) พ.ศ. ๒๕๕๑ โดุวาวาั าิั น ป.นน.า.
ทาิรา ๒๒๙/๑ กาหิดให้โจาก์ิ้าอุ่ืิวัาชีรบวตพุาิหลักฐาิใิการไิ่สนิทูลฟ้าอหรืา
การพจน ารณา แลบใหจ้ าเนลุุิื่ วาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิใิการสืวพุาิจาเนลุ
การุิ่ื วาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิใิคดีาาาา แว่อาากเนป็ิ ๕ กรณี
๑) การุิื่ วาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิกรณีา่ีศาลกาหิดใหท้ ีนิั ิรนจพุาิหลกั ฐาิ
๒) การุิื่ วาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิใิการไิ่สนิทูลฟ้าอหรืาการพนจารณา
๓) การุิ่ื วาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิขาอจาเนลุ
๔) การุื่ิวาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิใิการไิ่สนิกรณีร้าอขาคืิขาอกลาอหรืา
กรณีร้าอขาใหศ้ าลรนวารัพุ์
๕)การุื่ิวาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิเนท่ืาทีเนหิตสทคนริาทป.นน.า.ทาิรา๒๒๙/๑นรรคสาท
แลบนรรคาา้ ุ
๑.๑ การย่ืนบญั ชีระบุพยานหลกั ฐานกรณที ศ่ี าลกาหนดให้มวี นั ตรวจพยานหลกั ฐาน
คู่คนาทจบิา้ อุิื่ วาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิิ่าศาลก่าินิั ิรนจพุาิหลกั ฐาิไท่ิา้ ุกนา่
๗ นิั ถา้ ทีคนาทปรบสอคจ์ บุิื่ วาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิเนพ่นทเนินทใหุ้ ิื่ ก่าิการิรนจพุาิหลกั ฐาิ
เนสร็จสน้ิ (ป.นน.า. ทาิรา ๑๗๓/๑ นรรคสาอ) การุื่ิวาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิเนพ่นทเนินทเนท่ืาล่นอพิ้
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๗๑
รบุบเนนลาาี่กาหิดไนด้ อั กล่านิา้ อไดร้ ัวาิตาาิจากศาล โดุผรู้ ้าอแสดอเนหิตาิั สทคนราี่ไท่สาทารถ
าราวถึอพุาิหลกั ฐาิิ้ิั หรืาเนป็ิกรณีจาเนป็ิเนพืา่ ปรบโุชิแ์ ห่อคนาทุิต นรรรท หรืาเนพื่าใหโ้ ากาส
จาเนลุใิการิ่าสู้คดีไดา้ ุา่ อเนิท็ าี่ (ป.น.น า. ทาิรา ๑๗๓/๑ นรรคสาท)
๑.๒ การยื่นบัญชีระบุพยานหลกั ฐานในการไต่สวนมูลฟ้องหรือการพจิ ารณา
โจาก์ิา้ อุ่ืิวาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิิ่าศาลไท่ิ้าุกน่า ๑๕ นิั ก่าินิั ไิ่สนิทูลฟ้าอหรืา
นิั สืวพุาิ (ป.น.น า. ทาิรา ๒๒๙/๑ นรรคหิ่ึอ)
๑.๓ การยื่นบัญชีระบุพยานหลกั ฐานของจาเลย
กรณีไท่ิดั ิรนจพุาิหลกั ฐาิ กฎหทาุทนไดก้ าหิดรบุบเนนลาวอั ควั ไนเ้นหทืาิกวั โจาก์
เนพราบโจากท์ ีหิา้ า่ีิา้ อพสน ูจิค์ นาทผดน ขาอจาเนลุ ส่นิจาเนลุทีสนารนิ่าสู้คดีไดา้ ุา่ อเนิท็ า่ี ดอั ิ้ิั
ป.น.น า. ทาิรา ๒๒๙/๑ นรรคหิ่ึอ เนพุี อแิ่ใหจ้ าเนลุุิื่ วาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิก่าินิั สืวพุาิ
จาเนลุ (ป.น.น า. ทาิรา ๒๒๙/๑ นรรคหิ่ึอิาิาา้ ุ)
๑.๔ การย่ืนบัญชีระบุพยานหลักฐานในการไต่สวนกรณีร้องขอคืนของกลางหรือ
กรณีร้ องขอให้ ศาลริ บทรั พย์ บุคคลท่ีเก่ียวข้ องจะต้ องยื่ นบัญชี ระบุพยานหลักฐานต่ อศาล
ไม่น้อยกว่า ๗ วนั ก่อนวนั ไต่สวน (ป.ว.ิ อ. มาตรา ๒๒๙/๑ วรรคสอง)
๑.๕ การย่ืนบญั ชีระบุพยานหลกั ฐานเม่ือมเี หตุสมควร
ถา้ คู่คนาทหรืาวตคคลา่ีเนก่ีุนข้าอ กรณี ๒ ถึอ ๔ ทนไดุ้ ่ืิวาั ชีรบวตพุาิหลักฐาิ
หรื าไ ท่ สา ทาร ถุื่ิวัาชี ร บวต พ ุาิ หลักฐ าิ ภ าุใ ิรบุ บเนน ลาาี่ กฎห ทาุกาหิ ดดัอ กล่ า น
ถา้ คู่คนาทหรืาวตคคลา่ีเนก่ีุนขา้ อซ่ึอไดุ้ ิื่ วาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิไนแ้ ลน้ ทีเนหิตาิั สทคนรแสดอไดน้ ่า
ิิไท่สาทารถาราวไดน้ า่ ิา้ อิาพุาิหลกั ฐาิวาอาุา่ อทาสืวหรืาไท่าราวนา่ พุาิหลกั ฐาิวาอาุา่ อ
ได้ทีาุู่ หรืาทีเนหิตสทคนรา่ืิใด หรืาถา้ คู่คนาทหรืาวตคคลา่ีเนก่ีุนขา้ อฝ่ าุใดซ่ึอทนไดุ้่ืิวาั ชี
รบวตพุาิหลกั ฐาิเนช่ิน่าิ้ัิแสดอให้เนป็ ิา่ีพาใจแก่ศาลได้น่า ทีเนหิตาิั คนรา่ีไท่สาทารถ
ุิื่ วาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิิาทกาหิดเนนลาดอั กล่านได้ คู่คนาทหรืาวตคคลเนช่ินา่ ิ้ิั าาจร้าอขา
าิตาาิาา้ อพุาิหลกั ฐาิดอั กล่านิ่าศาล พร้าทกวั วาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิแลบสาเนิาวาั ชี
รบวตพุาิหลักฐาิิ้ัิไท่น่าเนนลาใด ๆ ก่าิเนสร็จสน้ิการสืวพุาิขาอฝ่ าุิ้ัิ สาหรัวกรณี
า่ีคู่คนาทหรืาวตคคลเนช่ิน่าิ้ิั ไดุ้ ิื่ วาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิไนแ้ ลน้ หรืาก่าิเนสร็จสน้ิการพนจารณา
สาหรัวกรณีา่ีคู่คนาทหรืาวตคคลเนช่ินา่ ิ้ิั ไท่ไดุ้ ิ่ื วาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิแลบถา้ ศาลเนห็ินา่ จาเนป็ิ
จบิา้ อสืวพุาิหลกั ฐาิดอั กล่าน เนพ่ืาใหก้ ารนนินจฉุั ช้ีขาดขา้ สาคาั แห่อปรบเนด็ิเนป็ิไปโดุเนา่ีุอรรรท
ใหศ้ าลทีาาิาจาิตาาิใหส้ ืวแลบรัวฟัอพุาิหลกั ฐาิเนช่ินา่ ิ้ิั ได้
คู่มือปฏิบัติราชการของตลุ าการ ส่วนวิธีพิจารณาความอาญา ๑๗๒
๒. การส่ังของศาล
๒.๑ การุืิ่ วาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิ ศาลส่ัอใิวาั ชีพุาิหลกั ฐาิน่า “รับ – รวม
........ อันดับ สาเนาให้อีกฝ่ าย” เนช่ิเนดีุนกวั ใิคดีแพอ่
๒.๒ การุืิ่ วาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิเนพ่นทเนินท เนทื่าทีคาแถลอขารบวตพุาิหลกั ฐาิ
เนพ่นทเนินทโดุชาว สั่อใิคาแถลอว่า “สาเนาให้ อีกฝ่ าย ... อนุญาต” แล้นส่ัอใิวัาชีรบวต
พุาิหลกั ฐาิเนพ่ทน เนินทนา่ “รับ – รวม ........... อันดบั สาเนาให้อีกฝ่ าย”
๒.๓ กรณีคู่คนาทหรืาวตคคลาี่เนก่ีุนขา้ อทนไดป้ ฏนวิั นิาททาิรา ป.น.น า. ๒๒๙/๑ นรรคหิ่ึอ
นรรคสาอ หรืานรรคสาท หรืาิาท ป.นน.า. ทาิรา ๑๗๓/๑ นรรคสาอ หรืานรรคสาท ศาลส่ัอ
ไท่าิตาาิให้สืวแลบไท่รัวฟัอพุาิหลกั ฐาิิ้ัิได้ หรืากรณีุื่ิวาั ชีรบวตพุาิหลักฐาิ
เนทื่าพิ้ รบุบเนนลา ส่อั นา่ “ไม่ยื่นภายในกาหนดและไม่แจ้งเหตุขัดข้องจึงไม่รับ” หากเนห็ิน่าทีเนหิต
าิั สทคนรใหส้ อ่ั ิาทขา้ ๒.๔
๒.๔ การุ่ืิวาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิเนทื่าทีเนหิตสทคนร สั่อใิคาร้าอน่า “พิเคราะห์แล้ว
เห็นว่า เป็นการจาเป็นจะต้องสืบพยานหลกั ฐานดังกล่าว เพ่ือให้การวินิจฉัยคดีเป็นไปโดยเที่ยงธรรม
หรือเพ่ือให้โอกาสจาเลยในการต่อสู้คดีอย่างเต็มที่ จึงอนุญาตให้ ...(ฝ่ ายที่ยื่น...) ย่ืนบัญชีระบุ
พยาน/ยื่นบญั ชีระบพุ ยานเพิ่มเติมได้” แลน้ สอ่ั ใิวาั ชีรบวตพุาิหลกั ฐาิเนช่ิเนดีุนกวั ขา้ ๒.๒