รวมคำพิพากษาศาลอุทธรณ์คดีชำนัญพิเศษ แผนกคดีแรงงาน

คดีมีประเด็นที่ตองวินิจฉัยตามอุทธรณของโจทกประการแรกวา การที่จำเลยเลิกจาง

โจทกเปนการไมปฏิบัติตามสัญญาจางและเปนการเลิกจางไมเปนธรรมหรือไม จำเลยตองชำระ
คาเสียหายจากการเลิกจางไมเปนธรรมแกโจทกหรือไม เห็นวา การทดลองงานเปนกรณีที่นายจาง

กำหนดระยะเวลาเพื่อทดสอบความรูความสามารถ ทักษะในการปฏิบัติงาน ทัศนคติในการทำงาน

ปฏิสัมพันธกับผูรวมงานและผลการปฏิบัติงานของลูกจางกอนพิจารณาวาจะจางลูกจางตอไปหรือไม

หากผลการทดลองปฏิบัติงานของลูกจางเปนที่พอใจของนายจาง นายจางก็จะรับเขาทำงานเปน

ลูกจางประจำ หากผลงานไมเปนที่พอใจ นายจางก็มีสิทธิเลิกจางลูกจางนั้นได ทั้งนี้ เพื่อที่นายจาง
จะไดคัดเลือกเฉพาะลูกจางที่มีคุณภาพใหไดทำงานกับนายจางตอไป อันเปนปกติของการบริหาร

งานบุคคล เมื่อขอเท็จจริงรับฟงเปนยุติตามคำพิพากษาศาลแรงงานกลางแลววา โจทกละเลยไม

ตรวจสอบรายงานงบประมาณประจำป ๒๕๖๓ วาระบุรายไดจากการขายกาซ CBG ในหนาที่
แสดงกระแสเงินสด (Cash Flow) กับหนาที่แสดงงบกำไรขาดทุนไมตรงกัน ระบุรายไดจากการ

ขายกาซ CBG ในปเดียวกันใหแกบริษัทเดียวกันในเอกสารสองฉบับแตกตางกัน สรุปงบกำไร

ขาดทุนในปเดียวกันฉบับหนึ่งวากำไร อีกฉบับวาขาดทุน ทำใหเกิดความสับสน ไมสามารถเขาใจ

ไดวาบริษัทไดกำไรหรือขาดทุน โจทกไมตัดทอนขอความเรื่องการจายสวัสดิการโบนัสแกพนักงาน

ในรายงานงบประมาณประจำป ๒๕๖๓ ออกตามคำสั่งของนายธนาพณ ทำใหนายธนาพณตอง
แกไขปญหาเฉพาะหนาดวยการแจงที่ประชุมผูถือหุนของ บริษัทสากล เอนเนอยี จำกัด (มหาชน)

วา เอกสารที่เสนอในที่ประชุมทำผิดพลาด โจทกเสนอราคากาซ CBG ที่คำนวณผิดพลาดใหแก

บริษัทนอรทหรือบริษัท NER ลูกคาเพียงรายเดียวของจำเลย ทำใหจำเลยเสียภาพลักษณ ขาด
ความนาเชื่อถือ จำเลยจึงประเมินวาผลการปฏิบัติงานของโจทกต่ำกวาเกณฑมาตรฐานที่กำหนดไว

ไมสามารถปฏิบัติงานตามที่มอบหมายไดและยกเลิกการจางงานโจทก หนังสือแจงผลการ

ทดลองงานมีนายธนาพณซึ่งเปนกรรมการผูมีอำนาจของจำเลยลงลายมือชื่อไว ซึ่งตามสัญญาจาง

ในขอ ๓ ระบุวาโจทกตกลงยอมรับการประเมินผลการทำงานวาอยูในดุลพินิจของผูบริหารระดับสูง

และใหถือเปนที่สุด การประเมินดังกลาวจึงถือวาเปนไปตามเงื่อนไขในสัญญาจางแลว จำเลย
ไมจำเปนตองมีเอกสารหรือแบบฟอรมการประเมินที่กำหนดหลักเกณฑการใหคะแนนในแตละหัวขอ

งานหรือระบุรายละเอียดของงานที่ผิดพลาดไวดวย โจทกเปนผูรางใบบรรยายลักษณะงาน

(Job Description) ที่มีคำอธิบายถึงหนาที่ ความรับผิดชอบ ขอบเขตและคุณสมบัติของผูดำรงตำแหนง
ผูจัดการทั่วไป แสดงใหเห็นวาโจทกทราบดีอยูแลววาตำแหนงงานของโจทกมีหนาที่รับผิดชอบ

อะไรบาง ควรตองวางตนและประพฤติปฏิบัติตนในการทำงานอยางไรบาง พิจารณาแตละหัวขอ

โดยรวมแลวเปนอำนาจในการบริหารจัดการการดำเนินงานของจำเลย นับวาเปนตำแหนงงาน


๔๑

สำคัญ จำเลยยอมคาดหวังใหโจทกปฏิบัติงานที่ไดรับมอบหมายใหสำเร็จลุลวงไปโดยถูกตอง แต

โจทกกลับทำงานผิดพลาดหลายครั้ง แตละครั้งสรางปญหาทั้งตอผูบังคับบัญชาและเพื่อนรวมงาน
ของโจทก รวมถึงคูคาและกิจการของจำเลย การที่จำเลยประเมินผลการปฏิบัติงานของโจทกวา

ต่ำกวาเกณฑมาตรฐาน จึงเปนการพิจารณาไปตามมาตรฐานการทำงานที่พึงคาดหมายได หาใช

นำหลักเกณฑที่เพิ่งกำหนดขึ้นมาใช หรือเปนการประเมินที่ไมโปรงใสและไมเปนธรรม แมโจทก

ไมไดทำงานผิดพลาดทุกหัวขอในใบบรรยายลักษณะงาน แตก็แสดงใหเห็นแลววาโจทกขาดความ

ระมัดระวัง ไมรอบคอบ ไมมุงมั่นตั้งใจทำงาน หากจำเลยใหโจทกทำงานตอไปมีแตจะกอใหเกิด
ปญหามากขึ้น นับวามีเหตุสมควรเพียงพอที่จำเลยจะไมไววางใจใหโจทกทำงานกับจำเลยตอไป

นอกจากนี้ ที่โจทกอางวาขอผิดพลาดดังกลาวเปนเพียงการหยอนสมรรถภาพ ไมใชความผิดรายแรง

สะทอนใหเห็นวาโจทกไมสามารถวิเคราะหแยกแยะความสำคัญของงาน ไมพรอมจะยอมรับความผิด
และปรับปรุงแกไขตนเองใหดีขึ้น สมควรที่จำเลยจะเลิกจางโจทกเพื่อใหโอกาสคนที่มีสมรรถภาพ

และทัศนคติที่ดีกวาโจทกเขามาทำงานแทน ทั้งนี้ ไมมีกฎหมายใดบัญญัติวาการประเมินผลการ

ทำงานของโจทกซึ่งเปนลูกจางทดลองงานตองปรากฏวาโจทกปฏิบัติหนาที่ผิดพลาดบกพรอง

อยางไรจึงจะมีสิทธิเลิกจางโจทกได การที่จำเลยเลิกจางโจทกจึงไมถือวาเปนการเลิกจางไมเปนธรรม

ที่ศาลแรงงานกลางวินิจฉัยมานั้นชอบแลว อุทธรณของโจทกขอนี้ฟงไมขึ้น
สวนที่โจทกอุทธรณวานายปยะและนางสาวณัฐชาเปนพนักงานฝายบุคคลหรือฝาย HR

ของบริษัทสากล เอนเนอยี จำกัด (มหาชน) ไมมีสิทธิหรืออำนาจบอกเลิกจางโจทก จำเลยไมได

มีหนังสือแตงตั้งหรือมอบอำนาจใหบุคคลทั้งสองมีอำนาจหนาที่กระทำการแทนจำเลย วันที่ ๒๘
พฤศจิกายน ๒๕๖๒ เปนการบอกกลาวเลิกจางโจทกดวยวาจาจากผูไมมีอำนาจจากจำเลย ผูมี

อำนาจจากจำเลยบอกกลาวการเลิกจางและจำเลยมีหนังสือเลิกจางโจทกวันที่ ๓ ธันวาคม ๒๕๖๒

แตลงวันที่ยอนหลังเปนวันที่ ๒๘ พฤศจิกายน ๒๕๖๒ จำเลยจึงตองจายสินจางแทนการ

บอกกลาวลวงหนาถึงวันที่ ๓๑ มกราคม ๒๕๖๓ แกโจทกนั้น เห็นวา ศาลแรงงานกลางฟงขอเท็จจริง

และวินิจฉัยวา พนักงานฝาย HR ของจำเลยแจงใหโจทกทราบวา โจทกไมผานทดลองงานและมี
หนังสือเลิกจางโจทกเมื่อวันที่ ๒๘ พฤศจิกายน ๒๕๖๒ แตโจทกลงชื่อรับทราบในวันที่ ๓ ธันวาคม

๒๕๖๒ อุทธรณของโจทกดังกลาวเปนการโตเถียงดุลพินิจในการรับฟงพยานหลักฐานของศาล

แรงงานกลางเพื่อนำไปสูขอกฎหมาย อันเปนอุทธรณในขอเท็จจริง ซึ่งตองหามมิใหอุทธรณตาม
พระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง

ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมรับวินิจฉัย





๔๒

พิพากษายืน.




(ดาราวรรณ ใจคำปอ - ศุภร พิชิตวงศเลิศ - กนกรดา ไกรวิชญพงศ)



ภัทรวรรณ ทรงกำพล - ยอ

วัชรินทร ฤชุโรจน - ตรวจ

































































๔๓

คำพิพากษาศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษที่ ๘๕๘/๒๕๖๔ นายไล ชวน เช็ง โจทก

บริษัทพรินซิพเทค
อินเตอรเนชั่นแนล

จำกัด กับพวก จำเลย




ป.พ.พ. มาตรา ๕๗๗ วรรคหนึ่ง

พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑๙ วรรคหนึ่ง (๔)
พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๔๙, ๕๖ วรรคสอง

และวรรคสาม




ตามสัญญาจางระหวางจำเลยที่ ๒ กับโจทกฉบับลงวันที่ ๒ พฤษภาคม ๒๕๔๙
มีขอความระบุตามสัญญาจาง ขอ ๕ สถานที่จางงานวา ... จำเลยที่ ๒ สงวนสิทธิที่จะโยกยาย

โจทกไปยังสถานที่จางงานอื่นหรือสถานที่หรือตำแหนงงานอื่นตามที่เห็นสมควร และทาย

สัญญามีขอความระบุอีกวา โจทกผูลงลายมือชื่อขางลางนี้ยืนยันวาตกลงยอมรับการแตงตั้ง

ขางตนและตกลงผูกพันตามขอกำหนดและเงื่อนไขที่กลาวมานี้ ... นั้น ขอตกลงระหวาง
โจทกกับจำเลยที่ ๒ ดังกลาวเปนเพียงขอตกลงที่ใหสิทธิจำเลยที่ ๒ สามารถโยกยายโจทก

ไปทำงานในสถานที่ทำงานอื่นของจำเลยที่ ๒ เทานั้น มิใชมีความหมายวาจำเลยที่ ๒

มีสิทธิที่จะโยกยายโจทกไปทำงานยังประเทศมาเลเซียกับนายจางอื่นอันเปนการโอนสิทธิ

ความเปนนายจางไปใหบุคคลภายนอกได ดังนั้น เมื่อจำเลยที่ ๔ ซึ่งเปนกรรมการผูมีอำนาจ
ของจำเลยที่ ๒ มีคำสั่งโยกยายโจทกใหไปทำงานที่สำนักงานในประเทศมาเลเซียตามคำสั่ง

ยายโจทกผานโปรแกรมวอตสแอปปทางโทรศัพทเคลื่อนที่จากจำเลยที่ ๔ กรณีจึงเปนไป

ตาม ป.พ.พ. มาตรา ๕๗๗ วรรคหนึ่ง ที่บัญญัติวา “นายจางจะโอนสิทธิของตนใหแกบุคคล

ภายนอกก็ไดเมื่อลูกจางยินยอมพรอมใจดวย” เมื่อไดความวาโจทกไมยินยอมและไมไป
ทำงานตามคำสั่งจำเลยที่ ๔ โจทกจึงไมมีความผิดฐานขัดคำสั่งนายจางเปนกรณีรายแรง

แตอยางใด การออกคำสั่งของจำเลยที่ ๔ กรรมการผูมีอำนาจของจำเลยที่ ๒ ดังกลาวเปน

คำสั่งที่มิชอบดวยกฎหมาย โจทกจึงมิไดกระทำผิดระเบียบขอบังคับ แตการที่จำเลยที่ ๔

มีคำสั่งใหโจทกกลับไปทำงานที่ประเทศมาเลเซียและไมจายเงินเดือนใหแกโจทกจึงถือวา
จำเลยที่ ๒ โดยจำเลยที่ ๔ ในฐานะกรรมการผูมีอำนาจเลิกจางโจทกแลว เมื่อโจทกไมได

กระทำผิดฐานฝาฝนคำสั่งของนายจางอันชอบดวยกฎหมายและเปนธรรมกรณีที่รายแรง


๔๔

ตาม พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑๙ วรรคหนึ่ง (๔) จึงถือวาเปนการ

เลิกจางโดยโจทกไมไดกระทำผิด จำเลยที่ ๒ ตองจายคาชดเชยและสินจางแทนการบอก

กลาวลวงหนาแกโจทก และการที่จำเลยที่ ๒ เลิกจางเพราะเหตุดังกลาวเปนการเลิกจาง
ที่ไมเปนธรรม จำเลยที่ ๒ ตองชดใชคาเสียหายใหแกโจทกดวย สำหรับปญหาวาโจทก

มีสิทธิไดรับคาชดเชย สินจางแทนการบอกกลาวลวงหนา และคาเสียหายเพียงใดนั้น

ศาลแรงงานกลางไมไดฟงขอเท็จจริงเปนยุติในเรื่องอัตราคาจางวาโจทกไดรับคาจางเปนจำนวน

เทาใด วันจายคาจางคือวันใด และจายดวยวิธีใด วันที่โจทกมาทำงานใหแกจำเลยที่ ๒
จนถึงวันใดหรือวันที่ถือไดวาจำเลยที่ ๒ เลิกจางโจทกแลว รวมถึงความเสียหายตาง ๆ

ที่โจทกไดรับ เพื่อจะไดคำนวณคาชดเชย สินจางแทนการบอกกลาวลวงหนา รวมถึง

คาเสียหายจากการเลิกจางที่ไมเปนธรรมในกรณีตาง ๆ ตามที่โจทกฟอง ศาลอุทธรณ

คดีชำนัญพิเศษไมอาจรับฟงขอเท็จจริงในสวนนี้เองไดจึงตองยอนสำนวนไปใหศาลแรงงานกลาง
รับฟงขอเท็จจริงดังกลาวทั้งหมดใหเพียงพอแลววินิจฉัยความรับผิดในสวนตาง ๆ ตามที่

โจทกฟอง รวมทั้งกำหนดคาเสียหายจากการเลิกจางที่ไมเปนธรรมตาม พ.ร.บ. จัดตั้ง

ศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๔๙ ตอไป






โจทกฟอง ขอใหบังคับจำเลยทั้งสี่รวมกันหรือแทนกันจายเงินเดือนที่โจทกตองไดรับใน

เดือนตุลาคมและพฤศจิกายน ๒๕๖๒ สินจางแทนการบอกกลาวลวงหนา คาชดเชย คาขาดรายได
จากการทำงาน และคาเสียหายจากการเลิกจางที่ไมเปนธรรม รวม ๑๒,๐๑๒,๙๔๘ บาท พรอม

ดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๑๕ ตอป โดยคิดดอกเบี้ยนับแตวันที่ ๑ ธันวาคม ๒๕๖๒ อันเปนวันถัดจาก

วันครบกำหนดวันจายเงินเดือนงวดเดือนพฤศจิกายนใหแกโจทกจนถึงวันฟองรวม ๔๐ วัน เปนเงิน

๑๙๗,๔๗๓ บาท รวมเปนเงิน ๑๒,๒๑๐,๔๒๑ บาท และใหชำระดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๗.๕ ตอป

ของตนเงินดังกลาวนับแตวันถัดจากวันฟองเปนตนไปจนกวาจะชำระเสร็จแกโจทก ใหจำเลยที่ ๑
และที่ ๒ รวมกันหรือแทนกันจายเงินเดือนจากการปฏิบัติหนาที่เปนกรรมการของจำเลยที่ ๑ ใน

อัตราเดือนละ ๕๐,๐๐๐ บาท เปนเวลา ๙๓ เดือน เปนเงิน ๔,๖๕๐,๐๐๐ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรา

รอยละ ๑๕ ตอป ของตนเงินดังกลาว โดยคิดดอกเบี้ยนับแตวันที่ ๑๗ กันยายน ๒๕๖๒ อันเปน
วันที่โจทกพนจากการปฏิบัติหนาที่เปนกรรมการของจำเลยที่ ๑ จนถึงวันฟองรวม ๑๑๕ วัน เปนเงิน

๒๑๙,๗๖๐.๓๐ บาท รวมเปนเงิน ๔,๘๖๙,๗๖๐.๓๐ บาท และดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๗.๕ ตอป

ของตนเงิน ๔,๘๖๙,๗๖๐.๓๐ บาท นับแตวันถัดจากวันฟองเปนตนไปจนกวาจะชำระเสร็จแกโจทก


๔๕

จำเลยทั้งสี่ใหการ ขอใหยกฟอง

ศาลแรงงานกลาง พิพากษาใหจำเลยที่ ๒ ที่ ๓ และที่ ๔ รวมกันจายคาจางคางจาย
๒๓๕,๕๔๘ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๑๕ ตอป นับแตวันที่ ๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๒

เปนตนไปจนกวาจะชำระเสร็จแกโจทก โดยจำเลยที่ ๓ และที่ ๔ ไมตองรับผิดเปนการสวนตัว

คำขออื่นนอกจากนี้ใหยก และใหยกฟองโจทกสำหรับจำเลยที่ ๑

โจทกอุทธรณ

ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยวา ศาลแรงงานกลางฟงขอเท็จจริง
วา บริษัทในเครือของบริษัทพรินซิพเทค คอรปอเรชั่น เบอรฮัด ในประเทศมาเลเซีย มีหนังสือ

สงตัวโจทกมาทำงานเปนลูกจางจำเลยที่ ๒ ตามหนังสือการแตงตั้งใหโจทกเปนผูจัดการฝายสัญญา

ผูชวย จำเลยที่ ๒ เปนผูจายคาจางและเงินสมทบใหแกโจทก สวนจำเลยที่ ๓ และที่ ๔ เปนกรรมการ
ผูมีอำนาจกระทำการแทนจำเลยที่ ๒ ตามสัญญาจางระหวางจำเลยที่ ๒ กับโจทกฉบับลงวันที่ ๒

พฤษภาคม ๒๕๔๙ มีขอความระบุตามสัญญาจาง ขอ ๕ สถานที่จางงานวา ... จำเลยที่ ๒ สงวนสิทธิ

ที่จะโยกยายโจทกไปยังสถานที่จางงานอื่นหรือสถานที่หรือตำแหนงงานอื่นตามที่เห็นสมควร

และทายสัญญามีขอความระบุวา โจทกผูลงลายมือชื่อขางลางนี้ยืนยันวาตกลงยอมรับการแตงตั้ง

ขางตนและตกลงผูกพันตามขอกำหนดและเงื่อนไขที่กลาวมานี้ แลววินิจฉัยวา จำเลยที่ ๔ ซึ่งเปน
กรรมการผูมีอำนาจของจำเลยที่ ๒ มีคำสั่งยายโจทกไปปฏิบัติงานหรือไปทำงานยังสถานที่ทำงาน

แหงใหม ซึ่งเปนคำสั่งที่ชอบดวยกฎหมาย โจทกมีหนาที่ตองปฏิบัติตามคำสั่งนั้น การที่โจทก

กระทำการฝาฝนคำสั่งของนายจางไมไปทำงานยังสถานที่ทำงานแหงใหมตามที่ไดรับมอบหมาย
ถือวาโจทกขัดคำสั่งโดยชอบดวยกฎหมายของจำเลยที่ ๒ ซึ่งเปนนายจาง และโจทกไมมาปฏิบัติ

งานตามคำสั่งดังกลาวและขาดงานมาโดยตลอดอันเปนความผิดวินัยกรณีรายแรงตามสัญญาจาง

ขอ ๑๒ เรื่องบทลงโทษทางวินัย จำเลยที่ ๒ เลิกจางโจทกไดโดยไมตองจายคาชดเชยและสินจาง

แทนการบอกกลาวลวงหนา และถือไมไดวาเปนการเลิกจางที่ไมเปนธรรม เมื่อโจทกปฏิบัติงาน

ใหจำเลยที่ ๒ จนถึงวันที่ ๓๑ ตุลาคม ๒๕๖๒ ซึ่งเปนวันที่โจทกไดรับคำสั่งจากจำเลยที่ ๔ กรรมการ
ผูมีอำนาจของจำเลยที่ ๒ ดังกลาวและไมมาปฏิบัติงานโดยขาดงานมาโดยตลอด ดังนั้น โจทกคง

มีสิทธิเรียกรองเงินเดือนเฉพาะเดือนตุลาคม ๒๕๖๒ ที่จำเลยที่ ๒ ยังมิไดชำระคาจางสวนนี้ใหแก

โจทกเทานั้นเปนเงิน ๒๓๕,๕๔๘ บาท สวนจำเลยที่ ๑ มิใชเปนนายจางโจทกจึงไมจำตองรับผิด
สำหรับจำเลยที่ ๓ และที่ ๔ ซึ่งเปนกรรมการผูมีอำนาจกระทำการแทนจำเลยที่ ๒ ไดกระทำไป

ภายในวัตถุประสงค จำเลยที่ ๓ และที่ ๔ จึงไมตองผูกพันรับผิดเปนการสวนตัวตอโจทก สวนการ

แตงตั้งใหโจทกเปนกรรมการบริษัทในเครือบริษัทจำเลยที่ ๑ มีขอความระบุในหนังสือแตงตั้ง


๔๖

ชัดเจนวา เปนหนังสือของบริษัทพรินซิพเทค คอรปอเรชั่น เบอรฮัด ซึ่งอยูที่ประเทศมาเลเซีย

ลงนามโดย ดาโตะ ฟู กรรมการผูจัดการ แตงตั้งใหโจทกเปนกรรมการบริษัทในเครือบริษัทจำเลย
ที่ ๑ และจะชำระเงินคาตอบแทนแกโจทกในนามของจำเลยที่ ๑ และการแตงตั้งนี้และขอกำหนด

ที่เกี่ยวของทั้งหมดอยูภายใตกฎหมายมาเลเซีย หนังสือแตงตั้งโจทกดังกลาวไมไดเกี่ยวของกับ

จำเลยที่ ๒ ซึ่งเปนนายจางโจทก สวนจำเลยที่ ๑ มิใชนายจางโจทก โจทกจึงไมมีสิทธิเรียกรองเงิน

คาตอบแทนดังกลาวจากจำเลยที่ ๑ และที่ ๒

ที่โจทกอุทธรณวา โจทกเปนลูกจางจำเลยที่ ๑ ดวยนั้น เห็นวา ศาลแรงงานกลาง
ฟงขอเท็จจริงวา ตามหนังสือการแตงตั้งใหโจทกเปนผูจัดการฝายสัญญาผูชวย ผูที่รับโจทกเขาทำงาน

นั้นคือจำเลยที่ ๒ แสดงใหเห็นวาจำเลยที่ ๑ ไมใชนิติบุคคลที่ตกลงรับโจทกเขาทำงาน แมโจทก

จะนำสืบวาจำเลยที่ ๑ และที่ ๒ เปนบริษัทลูกของบริษัทแมในประเทศมาเลเซียและจดทะเบียน
จัดตั้งในวันเดียวกันและมีสำนักงานแหงใหญเดียวกันก็ตาม ก็หาทำใหจำเลยที่ ๑ เปนนายจาง

โจทก อีกทั้งปรากฏตามหนังสือการสงเงินสมทบวาจำเลยที่ ๒ เปนนายจางโจทกผูจายคาจางและ

เงินสมทบ หาใชจำเลยที่ ๑ ไม และจากขอเท็จจริงก็ไมปรากฏวาโจทกกับจำเลยที่ ๑ มีนิติสัมพันธ

เปนนายจางลูกจางตามสัญญาจางแรงงาน จำเลยที่ ๑ ไมใชนายจางโจทก อุทธรณของโจทกจึง

เปนอุทธรณโตเถียงขอเท็จจริงที่ศาลแรงงานกลางรับฟงมาดังกลาวขางตนเพื่อใหศาลอุทธรณคดี
ชำนัญพิเศษรับฟงขอเท็จจริงใหมใหเปนไปตามที่โจทกอุทธรณ จึงเปนอุทธรณโตแยงดุลพินิจใน

การรับฟงพยานหลักฐานของศาลแรงงานกลางเพื่อนำไปสูขอกฎหมายวาโจทกเปนลูกจางจำเลย

ที่ ๑ หรือไม อันเปนอุทธรณในขอเท็จจริง ซึ่งตองหามมิใหอุทธรณตามพระราชบัญญัติจัดตั้ง
ศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง สวนที่โจทกอุทธรณ

ตอไปวา โจทกมีสิทธิไดรับเงินจากจำเลยที่ ๑ และที่ ๒ กรณีที่บริษัทแมในประเทศมาเลเซียแตงตั้ง

โจทกใหเปนกรรมการผูมีอำนาจของจำเลยที่ ๑ และจะจายเงินใหในนามของจำเลยที่ ๑ เดือนละ

๕๐,๐๐๐ บาท นั้น เมื่อศาลแรงงานกลางฟงขอเท็จจริงวา หนังสือแตงตั้งใหโจทกเปนกรรมการ

บริษัทในเครือบริษัทจำเลยที่ ๑ มีขอความระบุชัดเจนวา เปนหนังสือของบริษัทพรินซิพเทค
คอรปอเรชั่น เบอรฮัด ซึ่งอยูที่ประเทศมาเลเซีย ลงนามโดย ดาโตะ ฟู กรรมการผูจัดการ แตงตั้ง

ใหโจทกเปนกรรมการบริษัทในเครือบริษัทจำเลยที่ ๑ และจะชำระเงินคาตอบแทนแกโจทกในนาม

ของจำเลยที่ ๑ และการแตงตั้งนี้และขอกำหนดที่เกี่ยวของทั้งหมดอยูภายใตกฎหมายมาเลเซีย
จะเห็นไดวา หนังสือแตงตั้งโจทกดังกลาวไมไดเกี่ยวของกับจำเลยที่ ๒ ซึ่งเปนนายจางโจทก

สวนจำเลยที่ ๑ มิใชนายจางโจทก โจทกจึงไมมีสิทธิเรียกรองเงินคาตอบแทนดังกลาวจากจำเลย

ที่ ๑ และที่ ๒ อุทธรณของโจทกในสวนนี้เปนการโตแยงดุลพินิจในการรับฟงพยานหลักฐานของ


๔๗

ศาลแรงงานกลาง อันเปนอุทธรณในขอเท็จจริง ซึ่งตองหามมิใหอุทธรณตามพระราชบัญญัติ

จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง เชนเดียวกัน
ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมรับวินิจฉัย

มีปญหาตองวินิจฉัยตามอุทธรณของโจทกวา โจทกกระทำผิดวินัยกรณีรายแรงฐานฝาฝน

คำสั่งอันชอบดวยกฎหมายของนายจางอันเปนการฝาฝนระเบียบขอบังคับของจำเลยที่ ๒ หรือไม

เห็นวา ตามสัญญาจางระหวางจำเลยที่ ๒ กับโจทกฉบับลงวันที่ ๒ พฤษภาคม ๒๕๔๙ มีขอความ

ระบุตามสัญญาจาง ขอ ๕ สถานที่จางงานวา ... จำเลยที่ ๒ สงวนสิทธิที่จะโยกยายโจทกไปยัง
สถานที่จางงานอื่นหรือสถานที่หรือตำแหนงงานอื่นตามที่เห็นสมควร และทายสัญญามีขอความ

ระบุอีกวา โจทกผูลงลายมือชื่อขางลางนี้ยืนยันวาตกลงยอมรับการแตงตั้งขางตนและตกลงผูกพัน

ตามขอกำหนดและเงื่อนไขที่กลาวมานี้ ... นั้น ขอตกลงระหวางโจทกกับจำเลยที่ ๒ ดังกลาวเปน
เพียงขอตกลงที่ใหสิทธิจำเลยที่ ๒ สามารถโยกยายโจทกไปทำงานในสถานที่ทำงานอื่นของจำเลย

ที่ ๒ เทานั้น มิใชมีความหมายวาจำเลยที่ ๒ มีสิทธิที่จะโยกยายโจทกไปทำงานยังประเทศมาเลเซีย

กับนายจางอื่นอันเปนการโอนสิทธิความเปนนายจางไปใหบุคคลภายนอกได ดังนั้น เมื่อจำเลย

ที่ ๔ ซึ่งเปนกรรมการผูมีอำนาจของจำเลยที่ ๒ มีคำสั่งโยกยายโจทกใหไปทำงานที่สำนักงานใน

ประเทศมาเลเซียตามคำสั่งยายโจทกผานโปรแกรมวอตสแอปปทางโทรศัพทเคลื่อนที่จากจำเลย
ที่ ๔ กรณีจึงเปนไปตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย มาตรา ๕๗๗ วรรคหนึ่ง ที่บัญญัติวา

“นายจางจะโอนสิทธิของตนใหแกบุคคลภายนอกก็ไดเมื่อลูกจางยินยอมพรอมใจดวย” เมื่อได

ความวาโจทกไมยินยอมและไมไปทำงานตามคำสั่งจำเลยที่ ๔ โจทกจึงไมมีความผิดฐานขัดคำสั่ง
นายจางเปนกรณีรายแรงแตอยางใด การออกคำสั่งของจำเลยที่ ๔ กรรมการผูมีอำนาจของจำเลย

ที่ ๒ ดังกลาวเปนคำสั่งที่มิชอบดวยกฎหมาย โจทกจึงมิไดกระทำผิดระเบียบขอบังคับ แตการที่

จำเลยที่ ๔ มีคำสั่งใหโจทกกลับไปทำงานที่ประเทศมาเลเซียและไมจายเงินเดือนใหแกโจทกจึง

ถือวาจำเลยที่ ๒ โดยจำเลยที่ ๔ ในฐานะกรรมการผูมีอำนาจเลิกจางโจทกแลว ที่ศาลแรงงานกลาง

วินิจฉัยวาโจทกขัดคำสั่งโดยชอบดวยกฎหมายของจำเลยที่ ๔ ในฐานะกรรมการผูมีอำนาจของ
จำเลยที่ ๒ นายจาง และโจทกไมมาปฏิบัติงานตามคำสั่งดังกลาวและขาดงานมาโดยตลอดอันเปน

ความผิดวินัยกรณีรายแรงตามสัญญาจาง จำเลยที่ ๒ เลิกจางโจทกไดโดยไมตองจายคาชดเชย

และสินจางแทนการบอกกลาวลวงหนา และถือไมไดวาเปนการเลิกจางที่ไมเปนธรรมนั้น ศาล
อุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมเห็นพองดวย อุทธรณของโจทกในขอนี้ฟงขึ้น เมื่อไดวินิจฉัยแลววา

โจทกไมไดกระทำผิดฐานฝาฝนคำสั่งของนายจางอันชอบดวยกฎหมายและเปนธรรมกรณีที่รายแรง

ตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑๙ วรรคหนึ่ง (๔) จึงถือวาเปนการ


๔๘

เลิกจางโดยโจทกไมไดกระทำผิด จำเลยที่ ๒ จึงตองจายคาชดเชยและสินจางแทนการบอกกลาว

ลวงหนาแกโจทก และการที่จำเลยที่ ๒ เลิกจางเพราะเหตุดังกลาวเปนการเลิกจางที่ไมเปนธรรม
จำเลยที่ ๒ ตองชดใชคาเสียหายใหแกโจทกดวย สำหรับปญหาวาโจทกมีสิทธิไดรับคาชดเชย

สินจางแทนการบอกกลาวลวงหนา และคาเสียหายเพียงใดนั้น เห็นวา ศาลแรงงานกลางไมไดฟง

ขอเท็จจริงเปนยุติในเรื่องอัตราคาจางวาโจทกไดรับคาจางเปนจำนวนเทาใด วันจายคาจางคือวันใด

และจายดวยวิธีใด วันที่โจทกมาทำงานใหแกจำเลยที่ ๒ จนถึงวันใดหรือวันที่ถือไดวาจำเลยที่ ๒

เลิกจางโจทกแลว รวมถึงความเสียหายตาง ๆ ที่โจทกไดรับ เพื่อจะไดคำนวณคาชดเชย สินจาง
แทนการบอกกลาวลวงหนา รวมถึงคาเสียหายจากการเลิกจางที่ไมเปนธรรมในกรณีตาง ๆ ตาม

ที่โจทกฟอง ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมอาจรับฟงขอเท็จจริงในสวนนี้เองไดจึงตองยอนสำนวน

ไปใหศาลแรงงานกลางรับฟงขอเท็จจริงดังกลาวทั้งหมดใหเพียงพอแลววินิจฉัยความรับผิดในสวน
ตาง ๆ ตามที่โจทกฟอง รวมทั้งกำหนดคาเสียหายจากการเลิกจางที่ไมเปนธรรมตามพระราชบัญญัติ

จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๔๙ ตอไป

พิพากษาแกเปนวา ใหยกคำพิพากษาของศาลแรงงานกลางในสวนที่พิพากษาวาโจทก

ขัดคำสั่งโดยชอบดวยกฎหมายของจำเลยที่ ๔ ในฐานะกรรมการผูมีอำนาจของจำเลยที่ ๒ นายจาง

และโจทกไมมาปฏิบัติงานตามคำสั่งดังกลาวและขาดงานมาโดยตลอดอันเปนความผิดวินัยกรณี
รายแรงตามสัญญาจาง จำเลยที่ ๒ เลิกจางโจทกไดโดยไมตองจายคาชดเชยและสินจางแทนการ

บอกกลาวลวงหนา และถือไมไดวาเปนการเลิกจางที่ไมเปนธรรม รวมทั้งคาจางคางจายของเดือน

ตุลาคม ๒๕๖๒ ใหยอนสำนวนไปใหศาลแรงงานกลางรับฟงขอเท็จจริงดังกลาวใหเพียงพอแกการ
วินิจฉัยแลวพิพากษาใหมตามรูปคดีตอไป ตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณา

คดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๖ วรรคสอง และวรรคสาม นอกจากที่แกใหเปนไปตาม

คำพิพากษาศาลแรงงานกลาง.




(สมเกียรติ เมาลานนท - สุรพงษ ชิดเชื้อ - นงนภา จันทรศักดิ์ ลิ่มไพบูลย)



อิศเรศ ปราโมช ณ อยุธยา - ยอ

สุโรจน จันทรพิทักษ - ตรวจ










๔๙

คำพิพากษาศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษที่ ๑๑๗๘/๒๕๖๔ นางรุงรวี จรูญรัตน โจทก

บริษัทสายการบินคูเวต

สาขาประเทศไทย จำกัด จำเลย



ป.วิ.พ. มาตรา ๑๐๔

พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๓๑, ๔๕ วรรคสอง, ๔๙



ธุรกิจของจําเลยเปนธุรกิจสายการบิน ตารางการทํางานของพนักงานที่ปฏิบัติ

หนาที่อยูที่ทาอากาศยานตาง ๆ ยอมแตกตางจากพนักงานที่ประจําอยูที่อื่น ตามขอบังคับ

เกี่ยวกับการทํางานที่กําหนดชั่วโมงการทํางานวา ข. งานภายในสํานักงานที่ทาอากาศยาน

กรุงเทพฯ วันทํางานคือ วันจันทร ถึง วันเสาร ค. งานในฝายชาง ฝายการโดยสาร ฝายขนสง

สินคา ฝายสํารองที่นั่ง เวลาทํางานตามความเหมาะสมของเที่ยวบิน และ ฉ. ตองมีการ
หมุนเวียนตารางการทํางานตามความจําเปน เมื่องานของโจทกเปนงานซึ่งกําหนดชั่วโมง

การทํางานและวันหยุดไวในขอ ข. และ ค. แมจําเลยมีคําสั่งใหโจทกทํางานตั้งแตวันจันทร

ถึงวันศุกร ไมตองมาทํางานในวันเสาร ก็ยังถือไมไดวาจําเลยมีเจตนาเปลี่ยนแปลง
สภาพการจางโดยใหวันเสารเปนวันหยุดประจําสัปดาหเพิ่มขึ้นอีก ๑ วัน โจทกยอมไมมีสิทธิ

ไดรับคาทํางานในวันหยุด

พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๔๕

วรรคสอง บัญญัติวา ในการสืบพยานไมวาจะเปนพยานที่คูความฝายใดอางหรือที่ศาล

แรงงานเรียกมาเองใหศาลแรงงานเปนผูซักถามพยาน ตัวความหรือทนายความจะซักถาม
พยานไดตอเมื่อไดรับอนุญาตจากศาลแรงงาน ตามบทบัญญัติดังกลาวกําหนดใหศาล

แรงงานเทานั้นเปนผูซักถามพยานของฝายโจทกหรือจําเลย หรือที่ศาลแรงงานเรียกมาเอง

ฝายโจทกหรือจําเลยไมมีสิทธิซักถาม เวนแตศาลแรงงานจะอนุญาตเทานั้น หากศาล
แรงงานไมอนุญาตแลว ฝายโจทกหรือจําเลยจะซักถามพยานที่ตนอางมาหรือพยานที่อีก

ฝายหนึ่งอางมาไมได ประกอบกับ ป.วิ.พ. มาตรา ๑๐๔ บัญญัติใหศาลมีอํานาจในอันที่จะ

วินิจฉัยวาพยานหลักฐานที่คูความนํามาสืบนั้นจะเกี่ยวกับประเด็นและเปนอันเพียงพอ

ใหเชื่อฟงเปนยุติไดหรือไม แลวพิพากษาไปตามนั้น ซึ่งนํามาอนุโลมใชกับคดีแรงงานดวย

ตาม พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๓๑ เมื่อ
ศาลแรงงานภาค ๑ พิจารณาแลวไมอนุญาตใหจําเลยซักถามพยานเพิ่มเติม ถือไดวา


๕๐

ศาลแรงงานภาค ๑ ใชดุลพินิจพิเคราะหพยานหลักฐานในการรับฟงขอเท็จจริงที่ชอบดวย

กฎหมายแลว

การที่นายจางเลิกจางลูกจางจะเปนการเลิกจางที่ไมเปนธรรมตาม พ.ร.บ. จัดตั้ง

ศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๔๙ หรือไมนั้น ตองพิจารณา
ถึงสาเหตุของการเลิกจางเปนสําคัญ กลาวคือนายจางมีเหตุจําเปนหรือเหตุอันสมควร

ถึงกับตองเลิกจางลูกจางหรือไม ซึ่งเหตุดังกลาวอาจเปนเหตุตามที่ระบุไวในหนังสือเลิกจาง

หรือเหตุอื่นที่จําเลยยกขึ้นอางในภายหลังเพื่อเปนขอตอสูในเรื่องการเลิกจางที่ไมเปนธรรมได
จําเลยประกอบธุรกิจสายการบินซึ่งเปนธุรกิจบริการที่มีคูแขงขันหลายรายทั่วโลก

การใหผูโดยสารเชื่อมั่นในความปลอดภัยและความสะดวกรวดเร็วในการใชบริการขึ้นอยู

กับการรักษาเวลา มาตรฐานและคุณภาพในการใหบริการของจําเลย การบริหารจัดการ

ภายในองคกรจึงเปนสิ่งสําคัญยิ่งโดยสวนสําคัญคือ พนักงานที่ทําหนาที่ติดตอโดยตรงกับ

ผูโดยสารตองมีประสิทธิภาพและรวมมือกันเปนทีม ดังปรากฏในขอบังคับเกี่ยวกับการ
ทำงานบทที่ ๗ และบทที่ ๙ ระเบียบวินัย เมื่อเหตุที่จําเลยเลิกจางโจทกเปนเพราะโจทก

ละทิ้งหนาที่ ปฏิบัติหนาที่บกพรอง และมีทัศนคติตอจําเลยผูเปนนายจางและผูรวมงาน

ในเชิงลบ แมในระหวางทํางานจําเลยก็ยังตองแสวงหาหลักฐานไวปกปองตนเองยอมเกิด
ความขัดของในการบริหารจัดการของจําเลย การดําเนินกิจการและการบริการของจําเลย

อาจขาดประสิทธิภาพหรือทําใหจําเลยไดรับความเสียหายไดเปนเหตุใหจําเลยไมไววางใจ

และขาดความเชื่อถือในการทํางานของโจทก จําเลยจึงมีเหตุผลอันสมควรและเพียงพอ

ที่จะเลิกจางโจทกได มิใชการเลิกจางที่ไมเปนธรรม






โจทกฟองและแกไขคำฟอง ขอใหบังคับจำเลยรับโจทกกลับเขาทำงานตอไปในอัตรา

คาจางที่ไดรับขณะที่เลิกจางโดยนับอายุงานตอเนื่อง ใหจำเลยจายคาเสียหายจากการเลิกจางที่
ไมเปนธรรม ๓,๐๗๘,๒๗๒ บาท สินจางแทนการบอกกลาวลวงหนา ๘,๔๒๔ บาท และคาทำงาน

ในวันหยุด ๘๔,๒๔๐ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๑๕ ตอปของตนเงินแตละจำนวนนับแต

วันเลิกจางเปนตนไปจนกวาจะชำระเสร็จแกโจทก

จำเลยใหการและแกไขคำใหการ ขอใหยกฟอง
ศาลแรงงานภาค ๑ พิพากษาใหจำเลยรับโจทกกลับเขาทำงานในตำแหนงเดิมหรือ

ตำแหนงไมต่ำกวาเดิมในอัตราคาจางที่ไดรับไมนอยกวาขณะเลิกจางและใหนับอายุงานตอเนื่อง


๕๑

และใหจำเลยใชคาเสียหายแกโจทกเดือนละ ๕๐,๕๔๔ บาท นับแตวันเลิกจาง (วันที่ ๒๘ ธันวาคม

๒๖๕๒) (ที่ถูก วันที่ ๒๘ ธันวาคม ๒๕๖๒) เปนตนไปจนกวาจำเลยจะรับโจทกกลับเขาทำงาน

คำขออื่นนอกจากนี้ใหยก
โจทกและจำเลยอุทธรณ

ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยวา ศาลแรงงานภาค ๑ ฟงขอ

เท็จจริงวา เมื่อวันที่ ๑๖ กันยายน ๒๕๔๕ โจทกเขาทำงานกับจำเลยตำแหนงพนักงานตอนรับ

ภาคพื้นดิน ฝายการโดยสาร เริ่มทำงานที่สายการบินคูเวตประจำทาอากาศยานกรุงเทพ (ดอนเมือง)
ตอมาป ๒๕๔๙ โจทกปฏิบัติหนาที่ที่สายการบินคูเวตประจำทาอากาศยานสุวรรณภูมิ จังหวัด

สมุทรปราการ ไดรับคาจางอัตราสุดทายเดือนละ ๕๐,๕๔๔ บาท กำหนดจายคาจางทุกวันที่ ๒๕

ของเดือน จำเลยมีขอบังคับเกี่ยวกับการทำงานตามขอบังคับเกี่ยวกับการทำงานสายการบินคูเวต

สาขาประเทศไทย ซึ่งกำหนดชั่วโมงการทำงานและวันหยุดในบทที่ ๒ ชั่วโมงการทำงานและ
วันหยุด ขอ ๑ ก. ข. และ ค. วา สำหรับงานภายในสำนักงานที่ทาอากาศยานกรุงเทพฯ วันทำงาน

วันจันทรถึงวันเสาร เวลาทำงานระหวางเวลา ๘ นาิกา ถึง ๑๗ นาิกา เวลาพักระหวางเวลา

๑๒ นาิกา ถึง ๑๓ นาิกา งานของโจทกเปนงานซึ่งกำหนดชั่วโมงการทำงานและวันหยุดใน

ขอ ข. และ ค. ตอมาวันที่ ๒๗ ธันวาคม ๒๕๖๒ จำเลยเลิกจางโจทกโดยไมบอกกลาวลวงหนา
ใหมีผลตั้งแตวันที่ ๒๘ ธันวาคม ๒๕๖๒ ตามหนังสือเลิกจางพรอมคำแปล กอนการเลิกจางจำเลย

มีหนังสือเตือนโจทก กรณีโจทกละทิ้งหนาที่ในวันที่ ๑๑ กุมภาพันธ ๒๕๖๒ ซึ่งโจทกรับมอบหมาย

ใหปฏิบัติงานในชวงเวลา ๖ นาิกา ถึง ๑๔ นาิกา แตไมไดมาปฏิบัติหนาที่ในชวงเวลาดังกลาว

โดยไมแจงหัวหนากะทราบลวงหนา ตามหนังสือเตือนฉบับลงวันที่ ๑๒ มีนาคม ๒๕๖๒ พรอม
คำแปล กรณีโจทกละเลยไมเก็บคาน้ำหนักสวนเกินของกระเปาสัมภาระผูโดยสารซึ่งโจทกไมมี

อำนาจและไมมีสิทธิที่จะทำได ตามหนังสือเตือนการละเวนสัมภาระสวนเกินโดยไมไดรับอนุญาต

ฉบับลงวันที่ ๕ กันยายน ๒๕๖๒ พรอมคําแปล และกรณีโจทกไมปฏิบัติตามบันทึกภายในที่มอบ

ใหกับเจาหนาที่ในวันที่ ๑๔ พฤศจิกายน ๒๕๕๙ ไมเปนไปตามกฎและขอบังคับที่บริษัทกำหนด
ตามหนังสือเตือนฉบับลงวันที่ ๑๐ ธันวาคม ๒๕๕๙ พรอมคำแปล แลววินิจฉัยวา ที่โจทกขาดงาน

ละทิ้งหนาที่ในวันที่ ๑๑ กุมภาพันธ ๒๕๖๒ โดยอางวามาทำงานผิดกะ หรือการกระทำความผิด

ดังกลาวจำเลยไมไดพิจารณาลงโทษลูกจางรายอื่นนั้น โจทกไมอาจยกเหตุดังกลาวขึ้นอางเพื่อปด

ความผิดของตนได การที่จำเลยมีหนังสือเตือนฉบับลงวันที่ ๑๒ มีนาคม ๒๕๖๒ จึงชอบแลว และ
กรณีที่จำเลยมีหนังสือเตือนโจทกที่ละเวนสัมภาระสวนเกินโดยไมไดรับอนุญาตในวันที่ ๒๙ สิงหาคม

๒๕๖๒ พยานหลักฐานของโจทกนาเชื่อวาโจทกละเวนไมเก็บคาสัมภาระของผูโดยสารรายดังกลาว


๕๒

เพิ่มเติมจริง โดยโจทกไมมีสิทธิหรือไมมีสิทธิใหลดคาน้ำหนักสัมภาระเกิน หนังสือเตือนฉบับ

ลงวันที่ ๕ กันยายน ๒๕๖๒ จึงชอบแลวเชนกัน แตการกระทำผิดของโจทกดังกลาวยังไมพอรับฟง

ไดวาจะสงผลตอเนื่องไปถึงความเสียหายในระดับที่รุนแรงดังที่จำเลยอาง การที่จำเลยเลิกจาง
โจทกจะเปนไปโดยมีเหตุอันสมควรหรือเพียงพอหรือไม ตองรับฟงประกอบเหตุอื่น ๆ ตอไปดวย

สำหรับกรณีที่โจทกเช็คอินผูโดยสารผิดเที่ยวบินเมื่อวันที่ ๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๖๒ นั้นจำเลยรับวา

สวนหนึ่งเปนเพราะความผิดของแผนกออกตั๋วโดยสารที่ไมทำการแกไขขอมูลในระบบคอมพิวเตอร

กรณีจึงจะกลาวโทษวาเปนความผิดของโจทกฝายเดียวที่ทำงานบกพรองไมใชความระมัดระวัง
หากพบขอมูลตั๋วโดยสารไมตรงกันไมได อีกทั้งยังไมปรากฏวาจำเลยพิจารณาดำเนินการลงโทษ

ทางวินัยโจทกในการกระทำผิดภายในระยะเวลาที่เหมาะสม ตามพฤติการณถือไดวาจำเลยไมติดใจ

ลงโทษโจทกแลว จำเลยจึงจะยกเหตุดังกลาวขึ้นลงโทษหรือเลิกจางโจทกอีกไมได นอกจากนี้

การที่โจทกลาปวยในป ๒๕๖๑ เปนเวลา ๒๓ วัน และในป ๒๕๖๒ เปนเวลา ๓๑ วัน โดยไดรับอนุญาต
จากจำเลยจึงเปนไปตามสิทธิ อาการเจ็บปวยของโจทกไมไดเกิดจากโรคที่รุนแรงถึงขั้นไมมีทาง

รักษาใหหายขาดได โจทกจึงไมไดมีปญหาเกี่ยวกับสุขภาพจนสงผลตอการทำงานและการที่โจทก

ฟองจำเลยเปนคดีแรงงานเปนการใชสิทธิฟองคดีโดยเขาใจโดยสุจริตโจทกไมไดรับการปฏิบัติที่

เปนธรรมถูกกลั่นแกลงในการปฏิบัติงานและจำเลยยังไมดำเนินการเลื่อนขั้นเลื่อนตำแหนงและ
ไมปรับคาตอบแทนใหแกโจทก การกระทำของโจทกยังถือไมไดวาเปนการจงใจทำใหจำเลยไดรับ

ความเสียหายหรือกระทำการเปนปฏิปกษตอนายจาง การที่จำเลยเลิกจางโจทกจึงเปนการเลิกจาง

ที่ยังไมมีเหตุสมควรหรือเพียงพอเปนการเลิกจางที่ไมเปนธรรม เมื่อโจทกประสงคจะทำงานกับ

จำเลยตอไปโดยโจทกและจำเลยยังสามารถทำงานรวมกันได จำเลยจึงตองรับโจทกกลับเขาทำงาน
ในตำแหนงหนาที่เดิมหรือตำแหนงหนาที่ไมต่ำกวาเดิมในอัตราคาจางที่ไดรับไมนอยกวาขณะที่

เลิกจางและใหนับอายุงานตอเนื่อง และใหจำเลยชดใชคาเสียหายใหโจทกอีกสวนหนึ่งจนกวาจำเลย

จะรับโจทกกลับเขาทำงาน และเมื่อศาลวินิจฉัยใหจำเลยรับโจทกกลับเขาทำงานในตำแหนงหนาที่

เดิมหรือตำแหนงหนาที่ไมต่ำกวาเดิมแลว จึงถือเสมือนวาไมเคยมีการเลิกจาง โจทกจึงมีหนาที่
ตองคืนคาชดเชยและสินจางแทนการบอกกลาวลวงหนาแกจำเลย สวนที่โจทกฟองเรียกคาทำงาน

ในวันหยุดอีก ๘๔,๒๔๐ บาทนั้น เมื่อขอเท็จจริงฟงไดวาจำเลยมีขอบังคับเกี่ยวกับการทำงาน

สายการบินคูเวตสาขาประเทศไทย โดยขอบังคับดังกลาวกำหนดชั่วโมงการทำงานและวันหยุด

ไวในบทที่ ๒ ชั่วโมงการทำงานและวันหยุด ขอ ๑ ก. ข. และ ค. วา สำหรับงานภายในสำนักงาน
ที่ทาอากาศยานกรุงเทพฯ วันทำงานวันจันทรถึงวันเสาร เวลาทำงานระหวางเวลา ๘ นาิกา ถึง

๑๗ นาิกา เวลาพักระหวางเวลา ๑๒ นาิกา ถึง ๑๓ นาิกา และงานของโจทกเปนงานซึ่ง


๕๓

กำหนดชั่วโมงการทำงานและวันหยุดในขอ ข. และ ค. แมเดิมจำเลยจะมีคำสั่งใหโจทกไมตอง

มาทำงานในวันเสารก็เปนอำนาจบริหารจัดการของนายจางที่สามารถกระทำได ไมถือวาจำเลย

เปลี่ยนแปลงสภาพการจางโดยใหวันเสารเปนวันหยุดเพิ่มอีก ๑ วัน การที่จำเลยกำหนดใหโจทก
มาปฏิบัติงานในทุกวันเสารตั้งแตวันที่ ๑ กรกฎาคม ๒๕๖๒ จนถึงวันเลิกจาง จึงเปนการสั่ง

ใหโจทกปฏิบัติงานในวันทำงานตามปกติตามระเบียบขอบังคับเกี่ยวกับการทำงาน ไมเปนการ

เปลี่ยนแปลงสภาพการจาง โจทกจึงไมมีสิทธิไดรับคาทำงานในวันหยุดพรอมดอกเบี้ยตามฟอง

คดีมีปญหาตองวินิจฉัยตามอุทธรณของโจทกวา จำเลยตองจายคาทำงานในวันหยุด
พรอมดอกเบี้ยแกโจทกหรือไม เพียงใด เห็นวา ธุรกิจของจำเลยเปนธุรกิจสายการบิน ตารางการ

ทำงานของพนักงานที่ปฏิบัติหนาที่อยูที่ทาอากาศยานตาง ๆ ยอมแตกตางจากพนักงานที่ประจำ

อยูที่อื่น ดังปรากฏตามขอบังคับเกี่ยวกับการทำงานที่กำหนดชั่วโมงการทำงานวา ก. สำหรับงาน

ภายในสำนักงานธุรกิจในเมือง คือ วันจันทร ถึง วันศุกร เปนวันทำงาน ข. งานภายในสำนักงาน
ที่ทาอากาศยานกรุงเทพฯ วันทำงานคือ วันจันทร ถึง วันเสาร ค. งานในฝายชาง ฝายการโดยสาร

ฝายขนสงสินคา ฝายสำรองที่นั่ง เวลาทำงานตามความเหมาะสมของเที่ยวบิน และ ฉ. ตองมีการ

หมุนเวียนตารางการทำงานตามความจำเปน กลาวคือ จำเลยสามารถปรับเปลี่ยนไดตามเหตุการณ

หรือความตองการของผูโดยสาร หากอยูในขอบเขตของขอบังคับเกี่ยวกับการทำงานอันถือไดวา
เปนการใชอำนาจในการบริหารจัดการตามปกติ ซึ่งจำเลยยอมมีอำนาจกระทำไดตามที่เห็นสมควร

เพื่อผลประโยชนของจำเลย เมื่องานของโจทกเปนงานซึ่งกำหนดชั่วโมงการทำงานและวันหยุด

ไวในขอ ข. และ ค. แมจำเลยมีคำสั่งใหโจทกทำงานตั้งแตวันจันทรถึงวันศุกร ไมตองมาทำงาน

ในวันเสาร ตั้งแตโจทกทำงานอยูที่ทาอากาศยานดอนเมืองก็ยังถือไมไดวาจำเลยมีเจตนาเปลี่ยน
แปลงสภาพการจางโดยใหวันเสารเปนวันหยุดประจำสัปดาหเพิ่มขึ้นอีก ๑ วัน ฉะนั้นการที่จำเลย

ใหพนักงานที่ปฏิบัติงานที่สำนักงานทาอากาศยานกรุงเทพฯ รวมถึงโจทกมาปฏิบัติงานในวันเสาร

จึงเปนการออกคำสั่งใหพนักงานปฏิบัติงานในวันทำงานตามปกติ ซึ่งพนักงานประจำทาอากาศยาน

กรุงเทพฯ ทุกคนจะตองปฏิบัติตามอยูแลวตามที่กำหนดไวในขอบังคับเกี่ยวกับการทำงานของ
จำเลย กรณีจึงไมเปนการเปลี่ยนแปลงสภาพการจางตามที่โจทกอุทธรณแตอยางใด การที่จำเลย

กำหนดใหโจทกมาทำงานในทุกวันเสารตั้งแตวันที่ ๑ กรกฎาคม ๒๕๖๒ จนถึงวันที่ถูกเลิกจาง

จึงเปนการทำงานในวันทำงานตามปกติ โจทกยอมไมมีสิทธิไดรับคาทำงานในวันหยุด ที่ศาล

แรงงานภาค ๑ วินิจฉัยปญหาดังกลาวมานั้นชอบแลว อุทธรณของโจทกขอนี้ฟงไมขึ้น
คดีมีปญหาตองวินิจฉัยตามอุทธรณของจำเลยประการแรกวา การที่ศาลแรงงานภาค ๑

มีคำสั่งไมอนุญาตใหจำเลยซักถามพยานเพิ่มเติม เปนคำสั่งที่ไมชอบดวยพระราชบัญญัติจัดตั้ง


๕๔

ศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ และประมวลกฎหมายวิธีพิจารณา

ความแพงหรือไม เห็นวา พระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒

มาตรา ๔๕ วรรคสอง บัญญัติวา ในการสืบพยานไมวาจะเปนพยานที่คูความฝายใดอางหรือที่
ศาลแรงงานเรียกมาเองใหศาลแรงงานเปนผูซักถามพยาน ตัวความหรือทนายความจะซักถาม

พยานไดตอเมื่อไดรับอนุญาตจากศาลแรงงาน ตามบทบัญญัติดังกลาวกำหนดใหศาลแรงงาน

เทานั้นเปนผูซักถามพยานของฝายโจทกหรือของฝายจำเลย หรือที่ศาลแรงงานเรียกมาเอง ฝาย

โจทกหรือจำเลยไมมีสิทธิซักถาม เวนแตศาลแรงงานจะอนุญาตเทานั้น หากศาลแรงงานไมอนุญาต
แลวฝายโจทกหรือจำเลยจะซักถามพยานที่ตนอางมาหรือพยานที่อีกฝายหนึ่งอางมาไมได ประกอบ

กับประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพง มาตรา ๑๐๔ บัญญัติใหศาลมีอำนาจในอันที่จะวินิจฉัย

วาพยานหลักฐานที่คูความนำมาสืบนั้นจะเกี่ยวกับประเด็นและเปนอันเพียงพอใหเชื่อฟงเปนยุติ

ไดหรือไม แลวพิพากษาไปตามนั้น ซึ่งนำมาอนุโลมใชกับคดีแรงงานดวยตามพระราชบัญญัติ
จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๓๑ เมื่อศาลแรงงานภาค ๑

พิจารณาแลวไมอนุญาตใหจำเลยซักถามพยานเพิ่มเติม ถือไดวาศาลแรงงานภาค ๑ ใชดุลพินิจ

พิเคราะหพยานหลักฐานในการรับฟงขอเท็จจริงที่ชอบดวยกฎหมายแลว คำสั่งของศาลแรงงาน

ภาค ๑ ดังกลาวจึงไมขัดตอพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน
พ.ศ. ๒๕๒๒ และประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพงแตอยางใด อุทธรณของจำเลยขอนี้ฟงไมขึ้น

คดีมีปญหาตองวินิจฉัยตามอุทธรณของจำเลยประการตอไปวา การที่จำเลยเลิกจาง

โจทกเปนการเลิกจางที่ไมเปนธรรมหรือไม เห็นวา การที่นายจางเลิกจางลูกจางจะเปนการเลิกจาง

ที่ไมเปนธรรมตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒
มาตรา ๔๙ หรือไมนั้น ตองพิจารณาถึงสาเหตุของการเลิกจางเปนสำคัญ กลาวคือนายจางมีเหตุ

จำเปนหรือเหตุอันสมควรถึงกับตองเลิกจางลูกจางหรือไม ซึ่งเหตุดังกลาวอาจเปนเหตุตามที่ระบุ

ไวในหนังสือเลิกจางหรือเหตุอื่นที่จำเลยยกขึ้นอางในภายหลังเพื่อเปนขอตอสูในเรื่องการเลิกจาง

ที่ไมเปนธรรมได คดีนี้ศาลแรงงานภาค ๑ รับฟงขอเท็จจริงถึงเหตุเลิกจางตามหนังสือเลิกจาง
โจทกวา นอกจากโจทกใชสิทธิลาปวยเต็มตามสิทธิแลวโจทกละทิ้งหนาที่ในวันที่ ๑๑ กุมภาพันธ

๒๕๖๒ และในการปฏิบัติหนาที่เมื่อวันที่ ๒๙ สิงหาคม ๒๕๖๒ โจทกละเลยที่จะเก็บคาน้ำหนัก

เกินกระเปาสัมภาระของผูโดยสารซึ่งโจทกไมมีอำนาจและสิทธิที่จะทำเชนนั้นได สวนการเช็คอิน

ผูโดยสารผิดเที่ยวบินเมื่อวันที่ ๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๖๒ ไมใชความผิดของโจทกฝายเดียวที่ทำงาน
บกพรองไมใชความระมัดระวังหากพบขอมูลตั๋วโดยสารไมตรงกัน สวนสาเหตุอื่นที่จำเลยยกขึ้น

อางเปนเหตุเลิกจางและนำสืบตอสูคือ โจทกทำงานไมมีประสิทธิภาพทำเกินอำนาจหนาที่ที่เช็คอิน


๕๕

ลวงหนาใหผูโดยสารที่มาสายจากการตอเครื่องบินจากสายการบินอื่นและไมแจงหัวหนางานนำ

ไปสูการการเลื่อนชั้นที่นั่งผูโดยสาร เปดเคานเตอรเช็คอินลาชา ขาดการประสานงานกับเพื่อน

รวมงาน ไมสามารถทำงานเปนทีม เขางานสายบอยครั้ง กระทำตัวเปนปฏิปกษตอการทำงาน
รวมกันกับนายจาง ขาดความตั้งใจในการทำงานไมมีสมาธิและความแข็งแรงของรางกายพรอม

ที่จะทำงานเปนกะตามตำแหนงหนาที่และความรับผิดชอบ ซึ่งขอนี้ศาลแรงงานภาค ๑ รับฟง

ขอเท็จจริงวา ผูบังคับบัญชาโจทกรายงานขอเท็จจริงวาโจทกไมเขาใจกฎระเบียบของจำเลยในการ

เช็คอินผูโดยสารซึ่งเดินทางโดยเที่ยวบินชั้นประหยัด โจทกไมสามารถเลื่อนชั้นประเภทที่นั่ง
ผูโดยสารได โจทกเขาปฏิบัติหนาที่ที่เคานเตอรเช็คอินสายกวา ๑๐ นาที ตามรายงานขอเท็จจริง

พรอมคำแปล ซึ่งแมศาลแรงงานภาค ๑ เห็นวาจำเลยไมดำเนินการทางวินัยกับโจทกสำหรับกรณี

ดังกลาว และผูบังคับบัญชาที่ทำรายงานมีอคติตอโจทกตามที่ศาลแรงงานกลางเคยวินิจฉัยไวใน

คดีหมายเลขแดงที่ สป.๗๑/๒๕๖๑ ของศาลแรงงานกลาง ทำใหตองรับฟงคำเบิกความดวยความ
ระมัดระวังก็ตาม แตยอมรับฟงไดวามีเหตุดังกลาวเกิดขึ้นจริง สวนหลังจากที่โจทกฟองจำเลยตอ

ศาลแรงงานกลางเปนคดีหมายเลขดำที่ สป.๑๕๕/๒๕๕๙ และคดีหมายเลขแดงที่ สป.๗๑/๒๕๖๑

อางวาไมไดรับการปฏิบัติที่เปนธรรม ถูกกลั่นแกลงในการปฏิบัติงานเปนผลใหโจทกไมไดรับการ

พิจารณาเลื่อนชั้นเลื่อนตำแหนงและไมไดรับคาตอบแทนเพิ่มจนศาลมีคำพิพากษาถึงที่สุดใหจำเลย
ชำระคาเสียหายใหแกโจทกนั้น เมื่อจำเลยปฏิบัติตามคำพิพากษาครบถวนแลว โจทกกลับฟอง

จำเลยเปนคดีใหมในเรื่องเดียวกันอีกตามคดีหมายเลขดำที่ ร.๙๓๙/๒๕๖๒ ของศาลแรงงานภาค ๑

แมจะฟงวาโจทกเขาใจโดยสุจริตวาสามารถฟองคดีดังกลาวไดก็ตาม แตการใชสิทธิฟองคดีตอง

ตั้งอยูบนพื้นฐานของความเขาใจเยี่ยงวิญูชน ความเขาใจของโจทกที่ฟองคดีในลักษณะดังกลาว
ยอมทำใหจำเลยผูเปนนายจางเกิดความคลางแคลงใจ อีกประการหนึ่งศาลแรงงานภาค ๑ ยังรับฟง

ขอเท็จจริงตามที่ศาลแรงงานกลางวินิจฉัยไวในคดีหมายเลขดำที่ สป.๑๕๕/๒๕๕๙ และคดี

หมายเลขแดงที่ สป.๗๑/๒๕๖๑ อีกวา หลังจากโจทกถูกกลั่นแกลงไมไดรับความเปนธรรมจาก

ผูบังคับบัญชา โจทกจึงจำเปนตองปกปองตัวเองโดยคัดถายเอกสารหรือบันทึกขอมูลที่เกี่ยวของ
ภายในสำนักงานของจำเลยอันรวมถึงการถายคลิปวิดีโอบันทึกเหตุการณตาง ๆ ไวเปนหลักฐาน

เมื่อพิจารณาขอเท็จจริงที่วา จำเลยประกอบธุรกิจสายการบินซึ่งเปนธุรกิจบริการที่มีคูแขงขัน

หลายรายทั่วโลก การใหผูโดยสารเชื่อมั่นในความปลอดภัยและความสะดวกรวดเร็วในการใชบริการ

ขึ้นอยูกับการรักษาเวลา มาตรฐานและคุณภาพในการใหบริการของจำเลย การบริหารจัดการ
ภายในองคกรจึงเปนสิ่งสำคัญยิ่งโดยสวนสำคัญคือ พนักงานที่ทำหนาที่ติดตอโดยตรงกับผูโดยสาร

ตองมีประสิทธิภาพและรวมมือกันเปนทีม ดังปรากฏในขอบังคับเกี่ยวกับการทำงานบทที่ ๗ ที่


๕๖

จำเลยจะขอใหพนักงานเขารับการฝกอบรมเพื่อใหพนักงานไดพัฒนาความรูความสามารถและนำ

ไปปฏิบัติหนาที่ และในบทที่ ๙ ระเบียบวินัย ๑. ระเบียบทั่วไป ก. กฎขอบังคับสำหรับพนักงาน

๑. พนักงานตองมีความรูและเขาใจกฎระเบียบของจำเลย ความประพฤติ ความปลอดภัยของพนักงาน
และตองปฏิบัติตามกฎระเบียบนั้น ๒. สายการบินตองดำเนินงานตอเนื่องกันและมีตารางการบิน

ที่แนนอน พนักงานทุกคนตองรักษาเวลาการมาปฏิบัติงาน มาทำงานตรงเวลาและปฏิบัติงาน

ลวงเวลาเมื่อมีความจำเปน เพื่อใหงานดำเนินไปดวยดีและมีประสิทธิภาพ ซึ่งขอเท็จจริงที่ศาล

แรงงานภาค ๑ ฟงมาแสดงวา เหตุที่จำเลยเลิกจางโจทกเปนเพราะโจทกละทิ้งหนาที่ ปฏิบัติหนาที่
บกพรอง และมีทัศนคติตอจำเลยผูเปนนายจางและผูรวมงานในเชิงลบ แมในระหวางทำงานจำเลย

ก็ยังตองแสวงหาหลักฐานไวปกปองตนเองยอมเกิดความขัดของในการบริหารจัดการของจำเลย

การดำเนินกิจการและการบริการของจำเลยอาจขาดประสิทธิภาพหรือทำใหจำเลยไดรับความ

เสียหายได เปนเหตุใหจำเลยไมไววางใจและขาดความเชื่อถือในการทำงานของโจทก จำเลยจึงมี
เหตุผลอันสมควรและเพียงพอที่จะเลิกจางโจทกได มิใชการเลิกจางที่ไมเปนธรรม ที่ศาลแรงงาน

ภาค ๑ วินิจฉัยวาการที่จำเลยเลิกจางโจทกเปนการเลิกจางที่ไมเปนธรรม และใหจำเลยรับโจทก

กลับเขาทำงานในตำแหนงเดิมหรือตำแหนงไมต่ำกวาเดิมในอัตราคาจางที่ไดรับไมนอยกวาขณะ

เลิกจางและใหนับอายุงานตอเนื่อง และใหใชคาเสียหายนับแตวันเลิกจางจนกวาจำเลยจะรับโจทก
กลับเขาทำงานนั้น ไมตองดวยความเห็นของศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษ อุทธรณของจำเลยขอนี้

ฟงขึ้น

พิพากษาแกเปนวา จำเลยไมตองรับโจทกกลับเขาทำงานและไมตองใชคาเสียหายให

โจทกนอกจากที่แกใหเปนไปตามคำพิพากษาศาลแรงงานภาค ๑.



(สุรพงษ ชิดเชื้อ - สมเกียรติ เมาลานนท - นงนภา จันทรศักดิ์ ลิ่มไพบูลย)




ฐานุตร เล็กสุภาพ - ยอ

วัชรินทร ฤชุโรจน - ตรวจ















๕๗

คำพิพากษาศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษที่ ๑๘๑๗/๒๕๖๔ นายสมควร

มนตรีเลิศรัศมี โจทก

บริษัทควอลิตี้ ซีลด
จำกัด จำเลย




ป.พ.พ. มาตรา ๕๘๓

พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๗ วรรคสี่, ๑๑๙ (๕)



โจทกเปนลูกจางจำเลยตำแหนงผูจัดการทั่วไป ทราบดีวาตนมีหนาที่ตองมา

ปฏิบัติงานที่บริษัทจำเลยในวันและเวลาทำงานปกติตามที่ไดรับมอบหมายจากจำเลย

แมโจทกจะขออนุญาตไมเขาปฏิบัติงานที่บริษัทและขอนำงานมาทำที่บานตั้งแตวันที่ ๒๗

มีนาคม ๒๕๖๓ ถึงวันที่ ๓๐ เมษายน ๒๕๖๓ โดยอางเหตุจากสถานการณการแพรระบาด
ของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ ดังที่กลาวอางในอุทธรณก็ตาม แตเมื่อจำเลยพิจารณา

คำขอของโจทกแลวในวันที่ ๒ เมษายน ๒๕๖๓ จำเลยมีหนังสือแจงไมอนุมัติและเตือน

โจทกวาหยุดงานโดยไมไดรับอนุญาตตั้งแตวันที่ ๒๗ มีนาคม ๒๕๖๓ หากยังไมมาทำงาน
ถือวาขัดตอระเบียบขอบังคับของจำเลยและละเลยตอหนาที่ หนังสือดังกลาวมีขอความ

อยูในตัวเองแลววาจำเลยผูเปนนายจางไดแสดงความผิดของโจทกใหปรากฏวาโจทก

หยุดงานโดยไมไดรับอนุญาต จึงเตือนใหโจทกมาทำงานตามระเบียบขอบังคับของจำเลย

เปนทำนองวามิใหละทิ้งหนาที่อีก อันเปนการสั่งใหโจทกมาทำงานที่บริษัทจำเลยตาม

ระเบียบแลว แตโจทกยังคงฝาฝนไมไปทำงานที่บริษัทจำเลยตอไปอีก วันที่ ๗ เมษายน
๒๕๖๓ โจทกสงจดหมายอิเล็กทรอนิกสถึงกรรมการจำเลยเพื่อขอใหจำเลยใหความรวมมือ

กับรัฐบาลโดยใหโจทกทำงานที่บาน และโจทกมิไดไปทำงานที่บริษัทจำเลยจนถึงวันที่ถูก

เลิกจาง ถือไมไดวามีความจำเปนเพียงพอที่จะรับฟงไดวาเปนกรณีที่มีเหตุอันสมควร การ
กระทำของโจทกจึงเปนการจงใจฝาฝนหรือขัดคำสั่งอันชอบดวยกฎหมายของจำเลยที่ให

โจทกปฏิบัติงานตามหนาที่ที่บริษัทจำเลย และเปนการละทิ้งหนาที่เปนเวลาสามวันทำงาน

ติดตอกันไมวาจะมีวันหยุดคั่นหรือไมก็ตามโดยไมมีเหตุอันสมควร จำเลยจึงเลิกจางโจทก

ไดโดยไมตองจายคาชดเชยใหแกโจทกตาม พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา

๑๑๙ (๕) และไมตองจายสินจางแทนการบอกกลาวลวงหนาตาม พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน
พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๗ วรรคสี่ ประกอบ ป.พ.พ. มาตรา ๕๘๓ ทั้งการที่จำเลยเลิกจางโจทก


๕๘

โดยอาศัยเหตุดังกลาวถือวามีเหตุอันสมควรเพียงพอ มิใชเปนการเลิกจางไมเปนธรรม

จำเลยจึงไมตองจายคาเสียหายจากการเลิกจางไมเปนธรรมแกโจทก






โจทกฟองและแกไขคำฟอง ขอใหบังคับจำเลยจายคาจางเดือนมีนาคม ๒๕๖๓ เปนเงิน

๒๑๘,๐๖๖ บาท คาชดเชย ๑,๓๕๒,๐๐๘.๘ บาท สินจางแทนการบอกกลาวลวงหนา ๒๑๘,๐๖๖ บาท

และคาเสียหายจากการเลิกจางไมเปนธรรม ๑,๓๐๘,๓๙๖ บาท
จำเลยใหการ ขอใหยกฟอง

ศาลแรงงานกลาง พิพากษายกฟอง

โจทกอุทธรณ

ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยวา ศาลแรงงานกลางฟงขอเท็จจริงวา
โจทกเปนลูกจางจำเลย ตำแหนงสุดทายเปนผูจัดการทั่วไป ไดรับคาจางอัตราสุดทายเดือนละ

๒๑๘,๐๖๖ บาท เมื่อวันที่ ๒๗ มีนาคม ๒๕๖๓ โจทกมีหนังสือถึงจำเลยขอทำงานที่บาน

เนื่องจากสถานการณแพรระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ แตวันที่ ๒ เมษายน ๒๕๖๓

จำเลยมีหนังสือแจงไมอนุมัติและเตือนวาโจทกหยุดงานโดยไมไดรับอนุญาตตั้งแตวันที่ ๒๗
มีนาคม ๒๕๖๓ หากยังไมมาทำงานถือวาขัดตอระเบียบขอบังคับของจำเลยและละเลยตอหนาที่

ในวันที่ ๗ เมษายน ๒๕๖๓ โจทกสงจดหมายอิเล็กทรอนิกสถึงกรรมการจำเลยเพื่อขอใหจำเลย

ใหความรวมมือกับรัฐบาลโดยใหโจทกทำงานที่บาน ตอมาวันที่ ๘ เมษายน ๒๕๖๓ จำเลยแจง

ไมอนุมัติตามความเห็นเดิม และวันที่ ๑๐ เมษายน ๒๕๖๓ จำเลยมีหนังสือเลิกจางโจทก อางเหตุ
โจทกไมปฏิบัติตามกฎระเบียบของบริษัทจำเลยและหยุดงานเกินกวาที่กฎหมายกำหนดและ

ไมแจงตอผูบังคับบัญชาโดยตรง รัฐบาลมิไดมีคำสั่งกำหนดใหประชาชนอยูแตในบาน บริษัทจำเลย

ไมอยูในพื้นที่การแพรระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ แลววินิจฉัยวา การที่จำเลยซึ่ง

เปนนายจางเห็นวาไมมีเหตุอันสมควรใหโจทกทำงานที่บาน เปนดุลพินิจของจำเลยโดยชอบที่จะ
บริหารจัดการในชวงเวลาดังกลาวตามที่เห็นวาเหมาะสม เมื่อจำเลยไมอนุญาตตามคำขอของ

โจทกถึงสองครั้ง ยอมชัดเจนแลววาจำเลยจะไมเปลี่ยนแปลงคำสั่งแนนอน ดังนั้นพฤติกรรมที่

โจทกฝาฝนไมมาทำงานตั้งแตวันที่ ๒๗ มีนาคม ๒๕๖๓ จนถึงวันที่จำเลยเลิกจางโจทก จึงเปน

ทั้งการขัดคำสั่งนายจางและละทิ้งหนาที่เปนเวลาสามวันทำงานติดตอกันโดยไมมีเหตุอันสมควร
ตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑๘ (๕) (ที่ถูกคือ มาตรา ๑๑๙ (๕))

นับเปนเหตุอันสมควรและเพียงพอที่จำเลยจะเลิกจางโจทก มิใชการเลิกจางไมเปนธรรมและไม


๕๙

จำตองบอกกลาวลวงหนา จำเลยจึงไมตองจายคาเสียหายจากการเลิกจางไมเปนธรรม สินจาง

แทนการบอกกลาวลวงหนา และคาชดเชยแกโจทก สวนคาจางสำหรับเดือนมีนาคม ๒๕๖๓ นั้น

ขอเท็จจริงรับฟงไดวาจำเลยจายใหแกโจทกแลว จำเลยจึงไมตองจายคาจางสวนนี้ใหแกโจทก
คดีมีปญหาตองวินิจฉัยตามอุทธรณของโจทกวา โจทกละทิ้งหนาที่โดยไมมีเหตุอัน

สมควรตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑๙ (๕) หรือไม และจำเลย

ตองชำระเงินตามฟองใหแกโจทกหรือไม เห็นวา คดีนี้โจทกเปนลูกจางจำเลยตำแหนงผูจัดการ

ทั่วไป ทราบดีวาตนมีหนาที่ตองมาปฏิบัติงานที่บริษัทจำเลยในวันและเวลาทำงานปกติตามที่
ไดรับมอบหมายจากจำเลย แมโจทกจะขออนุญาตไมเขาปฏิบัติงานที่บริษัทและขอนำงานมาทำ

ที่บานตั้งแตวันที่ ๒๗ มีนาคม ๒๕๖๓ ถึงวันที่ ๓๐ เมษายน ๒๕๖๓ โดยอางเหตุจากสถานการณ

การแพรระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ ดังที่กลาวอางในอุทธรณก็ตาม แตเมื่อจำเลย

พิจารณาคำขอของโจทกแลวในวันที่ ๒ เมษายน ๒๕๖๓ จำเลยมีหนังสือแจงไมอนุมัติและเตือน
โจทกวาหยุดงานโดยไมไดรับอนุญาตตั้งแตวันที่ ๒๗ มีนาคม ๒๕๖๓ หากยังไมมาทำงานถือวา

ขัดตอระเบียบขอบังคับของจำเลยและละเลยตอหนาที่ หนังสือดังกลาวมีขอความอยูในตัวเอง

แลววาจำเลยผูเปนนายจางไดแสดงความผิดของโจทกใหปรากฏวาโจทกหยุดงานโดยไมไดรับ

อนุญาต จึงเตือนใหโจทกมาทำงานตามระเบียบขอบังคับของจำเลย เปนทำนองวามิใหละทิ้ง
หนาที่อีก อันเปนการสั่งใหโจทกมาทำงานที่บริษัทจำเลยตามระเบียบแลว แตโจทกยังคงฝาฝน

ไมไปทำงานที่บริษัทจำเลยตอไปอีก วันที่ ๗ เมษายน ๒๕๖๓ โจทกสงจดหมายอิเล็กทรอนิกสถึง

กรรมการจำเลยเพื่อขอใหจำเลยใหความรวมมือกับรัฐบาลโดยใหโจทกทำงานที่บาน และโจทก

มิไดไปทำงานที่บริษัทจำเลยจนถึงวันที่ถูกเลิกจาง โดยที่ไมปรากฏขอเท็จจริงวาบริษัทจำเลย
ซึ่งเปนสถานที่ทำงานของโจทกอยูในพื้นที่ที่มีการแพรระบาดหรือมีความเสี่ยงสูงตอการ

แพรระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ หรือมีความจำเปนอยางยิ่งประการใดที่พนักงานจะ

ตองทำงานที่บาน หรือหากโจทกไปทำงานตามคำสั่งจำเลยแลวจะเปนอันตรายถึงขั้นไดรับเชื้อโรค

เขาสูรางกายและมีผลถึงขั้นเสียชีวิตดังที่โจทกมีความหวาดกลัว ประกอบกับรัฐบาลก็มิไดมีคำสั่ง
ใหประชาชนอยูแตในบาน ขอที่โจทกกลาวอางดังกลาวเปนความหวาดกลัวสวนตัวของโจทกที่

เกินกวาความเปนจริง ทั้งเปนเรื่องที่โจทกคำนึงถึงแตประโยชนสวนตนฝายเดียวโดยมิไดคำนึง

ถึงความรับผิดชอบตอหนาที่ ถือไมไดวามีความจำเปนเพียงพอที่จะรับฟงไดวาเปนกรณีที่มีเหตุ

อันสมควร การกระทำของโจทกจึงเปนการจงใจฝาฝนหรือขัดคำสั่งอันชอบดวยกฎหมายของ
จำเลยที่ใหโจทกปฏิบัติงานตามหนาที่ที่บริษัทจำเลย และเปนการละทิ้งหนาที่เปนเวลาสามวัน

ทำงานติดตอกันไมวาจะมีวันหยุดคั่นหรือไมก็ตามโดยไมมีเหตุอันสมควร จำเลยจึงเลิกจางโจทก


๖๐

ไดโดยไมตองจายคาชดเชยใหแกโจทกตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา

๑๑๙ (๕) และไมตองจายสินจางแทนการบอกกลาวลวงหนาตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน

พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๗ วรรคสี่ ประกอบประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย มาตรา ๕๘๓ ทั้ง
การที่จำเลยเลิกจางโจทกโดยอาศัยเหตุดังกลาวถือวามีเหตุอันสมควรเพียงพอ มิใชเปนการ

เลิกจางไมเปนธรรม จำเลยจึงไมตองจายคาเสียหายจากการเลิกจางไมเปนธรรมแกโจทก ที่ศาล

แรงงานกลางวินิจฉัยมานั้น ตองดวยความเห็นของศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษ อุทธรณของโจทก

ฟงไมขึ้น
พิพากษายืน.




(ผจงธรณ วรินทรเวช - โสภณ พรหมสุวรรณ - พิเชฏฐ รื่นเจริญ)




พรรณทิพย วัฒนกิจการ - ยอ

วัชรินทร ฤชุโรจน - ตรวจ













































๖๑

คำพิพากษาศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษที่ ๑๑๐๘/๒๕๖๑ นายพจน ศิริอัสสกุล โจทก

มิสซังโรมันคาทอลิก

กรุงเทพฯ จำเลย



ป.พ.พ. มาตรา ๕๗๕, ๕๘๓

พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๕, ๑๑๙

พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๔๙



โรงพยาบาลที่โจทกทำงานมีอำนาจควบคุมการทำงานของโจทกซึ่งเปนแพทย

ประจำไมวาจะเปนเรื่องเวลาทำงาน การลา การคิดคาบริการ การคัดเลือกแพทยใหม

และการตรวจสอบคุณภาพการทำงานของโจทก ดังนี้ ลักษณะการทำงานของโจทกจึงอยู

ภายใตอำนาจบังคับบัญชาของโรงพยาบาลอยางชัดเจน มิใชการทำงานเปนผูประกอบ
วิชาชีพอิสระ โจทกจึงมีฐานะเปนลูกจางของโรงพยาบาลจำเลย

เหตุที่จำเลยเลิกจางโจทกสืบเนื่องมาจาก โรงพยาบาลจะรับแพทยวิสัญญีเพิ่ม

โจทกไมเห็นดวยและรองเรียนขอความเปนธรรมเกี่ยวกับสภาพการจาง จำเลยปลดโจทก
ออกจากตำแหนงหัวหนาแพทยวิสัญญีและเปลี่ยนการทำงานของโจทกเหลือเพียง ๔ วัน

ตอสัปดาห โจทกอุทธรณ จำเลยจึงเลิกสัญญา เรื่องดังกลาวถือเปนปกติวิสัยของลูกจาง

ที่ยอมไมพอใจคำสั่งของนายจางที่มีผลกระทบตอประโยชนของตนจึงตองโตแยงคำสั่ง

เมื่อไมปรากฏวาการกระทำของโจทกกอใหเกิดความเสียหาย แมฝาฝนขอบังคับ ก็มิใชกรณี

รายแรง แตจำเลยไมไดมีหนังสือเตือนโจทกกอนเลิกจาง จึงไมเขาขอยกเวนที่ไมตองจาย
คาชดเชย จำเลยจึงตองจายคาชดเชยแกโจทก

การกระทำของโจทกเปนการขัดนโยบายการบริหารงานบุคคล และมีผลตอ

ประสิทธิภาพของการบริหารงานบุคคล การที่จำเลยเลิกจางโจทกจึงมีเหตุสมควร ไมเปน
การเลิกจางโดยไมเปนธรรม
















๖๒

โจทกฟองและแกไขคำฟอง ขอใหบังคับจำเลยจายคาจาง ๕๖๒,๑๗๒ บาท และ

คาชดเชย ๔,๑๐๐,๐๐๐ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๑๕ ตอป ของตนเงินแตละจำนวน และ

ชำระคาเสียหายจากการเลิกจางโดยไมเปนธรรม ๙,๔๓๐,๐๐๐ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ
๗.๕ ตอป ของตนเงินดังกลาว ทั้งนี้นับแตวันฟองเปนตนไปจนกวาจะชำระเสร็จแกโจทก

จำเลยใหการขอใหยกฟอง

ศาลแรงงานกลาง พิพากษายกฟอง

โจทกอุทธรณ
ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยวา ศาลแรงงานกลางเพียงฟง

ขอเท็จจริงจากขอตกลงการใชสถานที่เพื่อประกอบโรคศิลปะ เปนหลักในการวินิจฉัย โดยยังมิไดฟง

ขอเท็จจริงจากพฤติการณแหงความสัมพันธระหวางโจทกและจำเลยประกอบดวย การฟงขอเท็จจริง

ดังกลาวของศาลแรงงานกลางจึงยังไมพอแกการวินิจฉัยปญหาตามอุทธรณของโจทกวา โจทก
เปนลูกจางจำเลยหรือไม เห็นสมควรใหศาลแรงงานกลางรับฟงขอเท็จจริงเกี่ยวกับการทำงาน

ระหวางโจทกและจำเลยเพิ่มเติมดังตอไปนี้คือ ๑. โครงสรางการบริหารงานดานบุคลากรแพทย

ในโรงพยาบาลเซนตหลุยสมีขั้นตอนและแบงอำนาจหนาที่กันอยางไร ๒. ขอบังคับหรือระเบียบ

วาดวยการทำงานของแพทยในโรงพยาบาลเซนตหลุยสเปนอยางไร ๓. ขอบเขตหนาที่การงาน
ของโจทกเปนอยางไรและมีใครเปนผูกำหนดหรือไม อยางไร เชน อำนาจในการตัดสินใจเลือกรับ

หรือไมรับรักษาผูปวยของโจทก หรืออำนาจในการเลือกสถานที่ปฏิบัติงานหรือหองทำงานภายใน

โรงพยาบาลเซนตหลุยสเปนของโจทกหรือจำเลย เปนตน ๔. เวลาทำงานของโจทกที่โรงพยาบาล

เซนตหลุยสเปนแบบใดและโจทกตองปฏิบัติตามระเบียบเวลาการทำงานกับใครหรือไม อยางไร
๕. การตรวจสอบการทำงานของแพทยที่เรียกวา PEER REVIEW เปนการตรวจสอบเรื่องใด

และมีผลตอการทำงานของแพทยทุกคนหรือไม อยางไร ๖. ใครเปนผูมีอำนาจกำหนดอัตรากำลัง

แพทยในโรงพยาบาลเซนตหลุยส ๗. รายไดของโจทกจากโรงพยาบาลเซนตหลุยสมีวิธีคิดคำนวณ

จากฐานใดอยางไรและมีการหักเงินสงใหแกสำนักงานประกันสังคมหรือไม ทั้งมีการคำนวณภาษี
เงินไดเปนแบบใดเพราะอะไร ๘. มูลเหตุแหงการเปลี่ยนแปลงสัญญาระหวางโจทกและจำเลยจาก

สัญญาจางทำงานมาเปนขอตกลงการใชสถานที่เพื่อประกอบโรคศิลปะ เพราะอะไร ๙. มูลเหตุ

แหงการทำขอตกลงการใชสถานที่เพื่อประกอบโรคศิลปะฉบับใหม เพราะเหตุใด ๑๐. พฤติการณ

หรือความสัมพันธที่เปลี่ยนแปลงไประหวางโจทกและจำเลยภายหลังเปลี่ยนจากสัญญาจางงาน
มาเปนขอตกลงในการใชสถานที่เพื่อประกอบโรคศิลปะเปนอยางไร แลวพิพากษายกคำพิพากษา

ศาลแรงงานกลาง ใหศาลแรงงานกลางฟงขอเท็จจริงเพิ่มเติมดังกลาว หากศาลแรงงานกลางเห็นวา


๖๓

ขอเท็จจริงดังกลาวจะเปนผลทำใหคำพิพากษาเปลี่ยนแปลงไปก็ใหศาลแรงงานกลางพิพากษา

ใหมตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๖

วรรคสอง และวรรคสาม
ศาลแรงงานกลาง พิพากษายกฟอง

โจทกอุทธรณ

ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยวา เดิมศาลแรงงานกลางฟง

ขอเท็จจริงวา จำเลยเปนนิติบุคคลตามพระราชบัญญัติวาดวยลักษณะฐานะของวัดบาทหลวงโรมัน
คาทอลิกกรุงเทพ ร.ศ. ๑๒๘ (พ.ศ. ๒๔๕๒) ไดรับอนุญาตใหประกอบกิจการสถานพยาบาลชื่อ

โรงพยาบาลเซนตหลุยส โจทกเขาทำงานกับจำเลยเมื่อวันที่ ๑ กรกฎาคม ๒๕๓๕ ตามสัญญา

วาจางทำงาน ตอมาวันที่ ๑ มกราคม ๒๕๔๑ โจทกและจำเลยทำบันทึกขอตกลงการใชสถานที่

เพื่อประกอบโรคศิลปะซึ่งมีขอความระบุวา จำเลยตกลงใหโจทกเขามาใชสถานที่และบริการดาน
อื่น ๆ ของจำเลยในการเปดคลินิกรักษาพยาบาลผูปวย โจทกเปนผูประกอบวิชาชีพอิสระไมมี

ฐานะเปนลูกจางของจำเลย เมื่อโจทกคิดคารักษาพยาบาลผูปวยแลวจำเลยรวบรวมจายคืนให

โจทกเดือนละครั้ง โดยแบงใหโจทกรอยละ ๘๐ สวนจำเลยรอยละ ๒๐ ของคารักษาพยาบาล

หลังจากนั้นวันที่ ๑ มกราคม ๒๕๕๐ โจทกและจำเลยไดทำบันทึกขอตกลงทำนองเดียวกันอีก
ตอมาวันที่ ๓๐ ตุลาคม ๒๕๕๘ จำเลยบอกเลิกสัญญาขอตกลงการใชสถานที่เพื่อประกอบโรค

ศิลปะโดยใหมีผลตั้งแตวันที่ ๑ ธันวาคม ๒๕๕๘ เปนตนไป ตามสำเนาหนังสือของจำเลย เมื่อ

ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษยอนสำนวนใหศาลแรงงานกลางฟงขอเท็จจริงเพิ่มเติม ศาลแรงงาน

กลางฟงขอเท็จจริงเพิ่มเติมวา โรงพยาบาลเซนตหลุยสมีโครงสรางการบริหารงานดานบุคลากร
แพทย คือ ๑. ประธานกรรมการบริหารโรงพยาบาลเซนตหลุยส ๒. รองประธาน กรรมการบริหาร

โรงพยาบาลเซนตหลุยส ๓. ผูอำนวยการโรงพยาบาลเซนตหลุยส ๔. ผูจัดการฝายการแพทย

๕. คณะกรรมการบริหารองคกรแพทย ๖. แพทยหัวหนาแผนก/ศูนย/สถาบัน ๗. แพทยประจำ/

แพทยสมทบ/แพทยเวร โจทกเปนวิสัญญีแพทยมีหนาที่ดมยาสลบหรือระงับความรูสึกเจ็บปวด
ใหแกผูปวยที่จะเขารับการผาตัดหรือคลอดบุตรตลอดจนใสทอชวยหายใจเพื่อชวยชีวิตผูปวยที่

อยูในภาวะวิกฤติ เมื่อป ๒๕๕๓ จำเลยแตงตั้งโจทกเปนแพทยหัวหนาแผนกวิสัญญีแพทยมีอำนาจ

พิจารณาอัตรากำลังแพทยประจำรวมกับผูจัดการฝายการแพทย การตรวจสอบการทำงานของ

แพทยที่เรียกวา PEER REVIEW คือ การตรวจสอบการทำงานของแพทยวามีขอผิดพลาดเกิดขึ้น
แกผูปวยหรือไม เปนการนำตัวอยางผูปวยที่เสียชีวิตหรือเกิดเหตุไมพึงประสงคมาพิจารณา

ทบทวนรวมกันโดยเชิญผูเชี่ยวชาญซึ่งเปนแพทยจากราชวิทยาลัยในสาขาที่เกี่ยวของหรือแพทย


๖๔

ผูเชี่ยวชาญในสาขานั้น ๆ เขารวมใหความคิดเห็นเปนกรณีศึกษา มีวัตถุประสงคเพื่อนำมา

พิจารณาปรับปรุงและพัฒนาแนวทางการดูแลรักษาผูปวยใหอยูในธรรมภิบาลมีความเหมาะสม

มากขึ้นซึ่งจะไดกำหนดเปนแนวปฏิบัติของแพทยตอไป เปนสวนหนึ่งของระบบพัฒนาคุณภาพ
ในการดูแลผูปวย หากปรากฏวาแพทยผูใดประมาทเลินเลอทำใหเกิดความเสียหายแกผูปวยและ

โรงพยาบาลอันเปนการกระทำผิดตอกฎระเบียบขอบังคับของโรงพยาบาล แพทยจะตองถูกลงโทษ

ทางวินัยตามอำนาจและดุลพินิจของผูบังคับบัญชาตอไป ผูจัดการฝายแพทยและแพทยหัวหนา

แผนกเปนผูรวมกันพิจารณาความเหมาะสมของอัตรากำลังแพทยเมื่อเปรียบเทียบกับจำนวน
ผูปวยที่มารับบริการ ถาเห็นสมควรเพิ่มเติมแพทยก็จะกำหนดประเภท จำนวน และคุณสมบัติ

ของแพทยที่ตองการรับเพิ่ม โดยผูจัดการฝายแพทยจัดทำบันทึกแผนอัตรากำลังเสนอกรรมการ

บริหารองคกรแพทย รายไดของแพทยคิดคำนวณจากคารักษาพยาบาลที่แพทยคิดตามความ

ยากงายในการรักษาโรคของผูปวยเปนราย ๆ ไป โดยโรงพยาบาลเปนผูเรียกเก็บคารักษาพยาบาล
แทนแพทยแลวรวบรวมจายคืนใหแพทยเดือนละครั้ง โดยแพทยไดรับรายไดจากการรักษาผูปวย

ในอัตรารอยละ ๘๐ และจายเงินคารักษาพยาบาลที่เรียกเก็บใหแกโรงพยาบาลในอัตรารอยละ ๒๐

เปนคาใชสถานที่และเครื่องมือตาง ๆ โดยไมมีการหักเงินสงใหแกสำนักงานประกันสังคม มีการ

คำนวณภาษีเงินไดตามประมวลรัษฎากร มาตรา ๔๐ (๖) ประเภทเงินไดจากการประกอบอาชีพ
อิสระ มูลเหตุแหงการเปลี่ยนแปลงสัญญาระหวางโจทกและจำเลยจากสัญญาจางทำงาน มาเปน

ขอตกลงการใชสถานที่เพื่อประกอบโรคศิลปะ เพราะกรมสรรพกรมีหนังสือแจงเรื่องการซอมความ

เขาใจเกี่ยวกับเงินไดการประกอบอาชีพอิสระการประกอบโรคศิลปะวาผูไดรับอนุญาตใหประกอบ

โรคศิลปะจะเสียภาษีเงินไดบุคคลธรรมดาตามประมวลรัษฎากร มาตรา ๔๐ (๖) จะตองทำสัญญา
หรือขอตกลงพิเศษกับโรงพยาบาล แลวศาลแรงงานกลางยังคงวินิจฉัยเชนเดิมวา หลังจากการ

ทำบันทึกขอตกลงการใชสถานที่เพื่อประกอบโรคศิลปะระหวางโจทกและโรงพยาบาลเซนตหลุยส

ตั้งแตป ๒๕๔๑ เปนตนมา ความสัมพันธระหวางโจทกกับโรงพยาบาลจำเลยมิใชลูกจาง

นายจางกันตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๕ และมาตรา ๑๑๙ และ
ประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย มาตรา ๕๗๕ และมาตรา ๕๘๓ กรณีไมมีผลใหคำพิพากษา

เปลี่ยนแปลงไป

คดีมีปญหาตองวินิจฉัยตามอุทธรณของโจทกประการแรกวา โจทกเปนลูกจางของจำเลย

หรือไม เห็นวา เมื่อพิจารณาจากโครงสรางการบริหารงานดานบุคลากรแพทยของโรงพยาบาล
เซนตหลุยสวาแบงแพทยผูปฏิบัติงานออกเปน ๓ ประเภท คือ ๑. แพทยประจำ ๒. แพทยสมทบ

๓. แพทย ซึ่งเปนเอกสารคูมือปฏิบัติหนาที่สำหรับแพทย มีรายละเอียด เปนเรื่องการวางแผน


๖๕

อัตรากำลังและการสรรหาแพทย ขอ ๔.๓ ระบุวา แพทยประจำ คือแพทยที่โรงพยาบาลรับเขามา

ทำงานเปนประจำ โดยมีฐานะเปนลูกจางของโรงพยาบาลและไดรับคาตอบแทนเปนรายเดือนที่

แนนอน หรือเปนแพทยที่มาใชสถานที่ของโรงพยาบาลประกอบวิชาชีพไมนอยกวา ๔๐ ชั่วโมง
ตอสัปดาหในเวลาทำการโดยมีขอตกลงแบงผลประโยชนเปนสัดสวนระหวางแพทยกับโรงพยาบาล

ขอ ๔.๔ ระบุวา แพทยสมทบ คือแพทยเฉพาะทางสาขาตาง ๆ ที่มาใชสถานที่ของโรงพยาบาล

ตรวจรักษาผูปวยในหรือนอกเวลาทำการต่ำกวา ๔๐ ชั่วโมงตอสัปดาหและ/หรือ รับปรึกษาปญหา

ของผูปวยที่รักษาตัวในโรงพยาบาล โดยมีขอตกลงแบงผลประโยชนเปนสัดสวนระหวางแพทย
กับโรงพยาบาล และขอ ๔.๕ ระบุวา แพทยเวร คือ แพทยที่ปฏิบัติหนาที่ที่แผนกอุบัติเหตุและ

ฉุกเฉิน และดูแลผูปวยในของโรงพยาบาลระหวางเวลา ๑๗.๐๐ - ๖.๐๐ น. ของวันรุงขึ้น กรณีโจทก

เปนวิสัญญีแพทยของโรงพยาบาลเซนตหลุยสมาตั้งแตป ๒๕๓๕ และโรงพยาบาลเซนตหลุยสได

ออกบัตรประจำตัวพนักงานใหแกโจทก ซึ่งเปนตารางเวรแพทยประจำเดือนพฤศจิกายน ๒๕๕๘
วา โจทกตองเขาเวรวันจันทรถึงวันศุกรเวลา ๘ นาิกา ถึง ๑๘ นาิกา สวนวันเสารและ

วันอาทิตยเรียกโจทกไดระหวางเวลา ๖ นาิกา ถึง เวลา ๑๘ นาิกา แสดงวาโจทกทำงานเปน

แพทยประจำ มิใชเปนแพทยสมทบแตประการใด เมื่อพิจารณาตอไป มีรายละเอียดเรื่องแนวทาง

การดูแลผูปวยตามมาตรฐานวิชาชีพสำหรับแพทยโรงพยาบาลเซนตหลุยส ขอ ๒.๓.๒.๑ ระบุวา
แพทยประจำที่จะลาพักผอนประจำป ลากิจ หรือลาประชุมวิชาการ ตองแจงหรือสงใบลาใหหัวหนา

แผนกที่ตนสังกัดเพื่อขออนุมัติลวงหนาอยางนอย ๓ วัน และควรจัดหาแพทยสาขาเดียวกันมา

ปฏิบัติหนาที่แทน และขอ ๒.๔.๒.๑๓ ระบุวา แพทยจะคิดคาตอบแทนไดไมเกินอัตราที่โรงพยาบาล

กำหนด เรื่องการวางแผนอัตรากำลังและการสรรหาแพทย ขอ ๕.๑ ระบุวา คณะกรรมการบริหาร
โรงพยาบาล กำหนดปรัชญาและเปาหมาย ตลอดจนแผนยุทธศาสตร (กลยุทธ) ประจำปดานการ

บริการทางการแพทยของโรงพยาบาล และขอ ๕.๒ ระบุวา ผูจัดการฝายการแพทยและแพทย

หัวหนาแผนก/สถาบัน รวมกันพิจารณาความเหมาะสมของอัตรากำลังแพทยเมื่อเปรียบเทียบ

กับจำนวนผูปวยที่มารับบริการ และแผนการบริการทางการแพทยของคณะกรรมการบริหาร
ถาเห็นสมควรเพิ่มแพทยก็จะกำหนดประเภท จำนวน และคุณสมบัติของแพทยที่ตองการรับเพิ่ม

โดยผูจัดการฝายการแพทยจัดทำบันทึกแผนอัตรากำลังเสนอคณะกรรมการบริหารองคกรแพทย

ประกอบกับโรงพยาบาลเซนตหลุยสมีการตรวจสอบการทำงานของแพทยที่เรียกวา PEER REVIEW

หากปรากฏวาแพทยผูใดประมาทเลินเลอทำใหเกิดความเสียหายแกผูปวยและโรงพยาบาลอันเปน
การกระทำผิดตอกฎระเบียบขอบังคับของโรงพยาบาล แพทยจะตองถูกลงโทษทางวินัยตาม

อำนาจและดุลพินิจของผูบังคับบัญชาตอไป แสดงใหเห็นวาโรงพยาบาลเซนตหลุยสมีอำนาจ


๖๖

ควบคุมการทำงานของโจทกซึ่งเปนแพทยประจำไมวาจะเรื่องเวลาทำงาน การลา การคิดคา

บริการ การคัดเลือกแพทยใหม และการตรวจสอบคุณภาพการทำงาน อีกทั้งผูบริหารโรงพยาบาล

เซนตหลุยสก็เคยมีคำสั่งแตงตั้งโจทกเปนหัวหนาแพทยแผนกวิสัญญีและกรรมการบริหารองคกร
แพทยเมื่อป ๒๕๕๓ มีหนาที่เพิ่มเติมคือ ดูแลอัตรากำลังของแพทยในแผนก กำหนดเวลาทำงาน

ใหวิสัญญีแพทยในแผนก ตอมาป ๒๕๕๘ ผูบริหารโรงพยาบาลเซนตหลุยสมีคำสั่งปลดโจทก

จากตำแหนงดังกลาว แสดงวาโรงพยาบาลเซนตหลุยสสามารถใหคุณใหโทษแกโจทกได ดังนี้

ลักษณะการทำงานของโจทกจึงอยูภายใตการบังคับบัญชาของโรงพยาบาลเซนตหลุยสอยาง
ชัดเจน มิใชทำงานในลักษณะเปนผูประกอบวิชาชีพอิสระ ตามบันทึกขอตกลงการใชสถานที่เพื่อ

ประกอบโรคศิลปะ แตประการใด โจทกจึงมีฐานะเปนลูกจางโรงพยาบาลเซนตหลุยสของจำเลย

ตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๕ และประมวลกฎหมายแพงและ

พาณิชย มาตรา ๕๗๕ ที่ศาลแรงงานกลางพิพากษามานั้น ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมเห็น
พองดวย อุทธรณของโจทกขอนี้ฟงขึ้น

ปญหาที่ตองวินิจฉัยตามอุทธรณของโจทกประการตอไปมีวา จำเลยตองจายคาจาง

คางจาย คาชดเชย และคาเสียหายจากการเลิกจางโดยไมเปนธรรม พรอมดอกเบี้ยแกโจทกหรือไม

เพียงใด เห็นวา ขอเท็จจริงในสำนวนยุติเพียงพอแกการวินิจฉัยประเด็นดังกลาวแลว เพื่อใหคดีตอง
ลาชา ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษเห็นควรวินิจฉัยประเด็นดังกลาวไปโดยไมจำตองยอนสำนวน

ไปใหศาลแรงงานกลางวินิจฉัยอีก ขอเท็จจริงที่ยุติในชั้นพิจารณาของศาลแรงงานกลางปรากฏวา

สาเหตุที่โรงพยาบาลเซนตหลุยสเลิกจางโจทกสืบเนื่องมาจากโรงพยาบาลจะรับวิสัญญีแพทยเพิ่ม

อีก ๑ ตำแหนง แตโจทกไมเห็นดวยและรองเรียนขอความเปนธรรมเกี่ยวกับสภาพการจาง ประธาน
กรรมการบริหารจึงมีคำสั่งปลดโจทกออกจากการเปนหัวหนาแพทยวิสัญญีและเปลี่ยนแปลงการ

จัดลำดับการทำงานของโจทกเหลือ ๔ วัน ตอสัปดาห โจทกยื่นอุทธรณ จำเลยจึงบอกเลิกสัญญา

กับโจทกโดยใหมีผลตั้งแตวันที่ ๑ ธันวาคม ๒๕๕๘ เปนตนไป เมื่อพิจารณาถึงการกระทำของ

โจทกดังกลาววาเปนเรื่องปกติวิสัยของลูกจางโดยทั่วไปที่ยอมไมพอใจคำสั่งนายจางที่มีผลกระทบ
ตอประโยชนของตนจึงตองโตแยงคำสั่งนายจางเพื่อใหทบทวน เมื่อไมปรากฏวาการกระทำของ

โจทกดังกลาวทำใหเกิดความเสียหายแกโรงพยาบาลจำเลยแตประการใด แมการกระทำของโจทก

ดังกลาวจะฝาฝนตอขอบังคับเกี่ยวกับการทำงานของโรงพยาบาลจำเลยก็ยังไมถือวาเปนกรณี

ความผิดรายแรง เมื่อจำเลยไมไดมีหนังสือตักเตือนโจทกกอนเลิกจาง จึงเปนการเลิกจางในกรณี
ที่ไมเขาขอยกเวนที่ไมตองจายคาชดเชยตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา

๑๑๙ (๔) จำเลยจึงตองจายคาชดเชยแกโจทก เมื่อโจทกทำงานกับจำเลยติดตอกันครบสิบปขึ้นไป


๖๗

โดยไดรับคาจางคำนวณตามผลงาน ดังนั้น จำเลยตองจายคาชดเชยใหแกโจทกไมนอยกวา

คาจางของการทำงานสามรอยวันสุดทาย ตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑

มาตรา ๑๑๘ (๕) ซึ่งโจทกไดรับคาจางของการทำงานสามรอยวันสุดทายตั้งแตเดือนกุมภาพันธ
๒๕๕๘ ถึงเดือนพฤศจิกายน ๒๕๕๘ คิดเปนเงิน ๓,๕๒๓,๓๒๐ บาท ตามรายการแสดงคา

แพทยและหนังสือรับรองการหักภาษี ณ ที่จาย จำเลยจึงตองจายคาชดเชย ๓,๕๒๓,๓๒๐ บาท

แกโจทกและจำเลยยังตองเสียดอกเบี้ยใหแกโจทกในอัตรารอยละ ๑๕ ตอป นับแตวันเลิกจางคือ

วันที่ ๑ ธันวาคม ๒๕๕๘ ซึ่งถือเปนวันผิดนัดเปนตนไปจนกวาจะชำระเสร็จแกโจทกอีกดวยตาม
พระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๙ วรรคหนึ่ง อยางไรก็ตามการกระทำของ

โจทกดังกลาวเปนการขัดตอนโยบายการบริหารงานของโรงพยาบาลจำเลยและมีผลกระทบตอ

ประสิทธิภาพในการบริหารงานบุคคลของจำเลยเพื่อใหเกิดคุณภาพแกผูใชบริการตอไป การที่

จำเลยเลิกจางโจทกจึงมีเหตุอันสมควร ไมเปนการเลิกจางโดยไมเปนธรรมตามพระราชบัญญัติ
จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๔๙ จำเลยจึงไมตองจาย

คาเสียหายแกโจทก สวนที่โจทกเรียกคาจางคางจายโดยคิดจากรายไดที่ขาดไปนั้น เมื่อโจทกไดรับ

คาจางโดยคำนวณตามผลงานและจำเลยไดจายคาจางโดยคำนวณตามผลงานใหแกโจทกครบถวน

แลว การที่โจทกเรียกคาจางดังกลาวโดยคิดจากรายไดที่ขาดไปจึงเปนกรณีเรียกรองคาเสียหาย
โจทกไมมีสิทธิเรียกรองคาเสียหายสวนนี้เชนกัน อุทธรณของโจทกขอนี้ฟงขึ้นในผลเพียงบางสวน

พิพากษากลับเปนวา ใหจำเลยจายคาชดเชย ๓,๕๒๓,๓๒๐ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรา

รอยละ ๑๕ ตอป ของตนเงินดังกลาวนับแตวันที่ ๑ ธันวาคม ๒๕๕๘ เปนตนไปจนกวาจะชำระ

เสร็จแกโจทก คำขออื่นนอกจากนี้ใหยก.



(ธีระพล ศรีอุดมขจร - อนุวัตร ขุนทอง - กนกรดา ไกรวิชญพงศ)




สุรพัศ เพ็ชรคง - ยอ

สุโรจน จันทรพิทักษ - ตรวจ















๖๘

คำพิพากษาศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษที่ ๔๓๕๓/๒๕๖๑ นางสาวมณีชนก สำมณี โจทก

บริษัทบางกอก เชน

ฮอสปทอล จำเลย



ป.พ.พ. มาตรา ๕๗๕

พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๕

พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๒



โจทกเปนแพทยประจำแผนกเวชปฏิบัติทั่วไปทำงานกับจำเลยที่โรงพยาบาล ก.

มีกำหนดเวลาทำงานโดยออกตรวจผูปวยนอกประกันสังคมทุกวันจันทร เวลา ๘ ถึง

๑๗ นาิกา วันอังคาร วันพุธและวันพฤหัสบดี เวลา ๑๒ ถึง ๒๑ นาิกา และวันศุกร เวลา

๗ ถึง ๑๖ นาิกา ไดรับเงินจากการทำงานจากจำเลยทุกเดือน เดือนละ ๑๐๐,๐๐๐ บาท
ซึ่งเปนเงินที่จำเลยตกลงจายใหแกโจทกในอัตราที่แนนอน และมีกำหนดจายในวันที่

กำหนดไวทุกเดือน แมจำเลยจะเรียกเงินสวนนี้วาคาแพทยโดยจำเลยกำหนดวาเปน

วงเงินการันตีก็ตาม ก็ถือวาเปนเงินที่จำเลยจายใหแกโจทกเพื่อเปนคาตอบแทนจากการ
ทำงาน ถือเปนคาจาง ตาม พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๕

เมื่อตามบันทึกขอตกลงกำหนดใหโจทกทำหนาที่แพทยประจำแผนก (full time)

โดยมีหนาที่ตรวจรักษาผูปวยตามกำหนดวันและเวลาดังกลาว นอกจากนี้ยังมีขอตกลง

อีกวา หากโจทกจะลา โจทกตองหาผูปฏิบัติงานแทน และยื่นใบลาอยางนอย ๑ สัปดาห

โดยตองไดรับอนุญาตจากผูอำนวยการฝายการแพทย โจทกตองปฏิบัติงานตรงเวลาตาม
สัญญา และสแกนลายนิ้วมือในการเขาปฏิบัติงาน โจทกจะตองปฏิบัติตาม CPG ในการ

ใหการรักษาตามที่จำเลยกำหนด ดังนั้น ขอตกลงดังกลาวแสดงใหเห็นวาโจทกตองทำงาน

ตามที่จำเลยมอบหมายภายใตการบังคับบัญชาของจำเลยตามวันเวลาการทำงานที่จำเลย
กำหนด โจทกจะตองถูกควบคุมเวลาการทำงาน ทั้งจะตองอยูภายใตขอบังคับเกี่ยวกับ

การทำงาน จะหยุด จะลา ตองไดรับอนุญาตกอน โจทกตองปฏิบัติตามบันทึกขอตกลงและ

ขอตกลงเกี่ยวกับการปฏิบัติหนาที่ บันทึกขอตกลงระหวางโจทกกับจำเลยจึงเปนสัญญา

จางแรงงาน ตาม ป.พ.พ. มาตรา ๕๗๕ และอยูภายใตบังคับของ พ.ร.บ. คุมครองแรงงาน

พ.ศ. ๒๕๔๑




๖๙

บันทึกขอตกลงกำหนดเวลาการปฏิบัติหนาที่ของโจทกตั้งแตวันที่ ๓ ตุลาคม

๒๕๕๙ จนถึงวันที่ ๓๑ มีนาคม ๒๕๖๐ อันเปนการกำหนดระยะเวลาตามสัญญาจางไว

๖ เดือน แตมีเงื่อนไขวา จำเลยอาจจะพิจารณาตอระยะเวลาการทำงานใหโจทกครั้งละ

๖ เดือน โดยพิจารณาจากผลการปฏิบัติงานของโจทก ถือวาสัญญาจางฉบับนี้ถูกทำลาย
ความแนนอนของระยะเวลาการทำงานโดยขอความดังกลาวไปแลว เสมือนเปนการตอ

สัญญาไปเรื่อย ๆ จึงไมเปนสัญญาจางที่มีกำหนดระยะเวลาแนนอน






โจทกฟอง ขอใหบังคับจำเลยจายคาตรวจรักษาคนไขที่จายคารักษาเปนเงินสด ๒๗,๘๐๐ บาท

คาตรวจรักษาคนไขที่จายคารักษาเปนเงินสดและนอนพักรักษาในโรงพยาบาล ๕,๐๔๐ บาท

คาทำหัตถการใหคนไข ๖๓,๔๐๙.๖๐ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๗.๕ ตอป จายคาจาง
๔๖,๔๗๓.๓๔ บาท และคาชดเชย ๑๐๐,๐๐๐ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๑๕ ตอป ดอกเบี้ย

ทุกจำนวนใหนับแตวันฟองเปนตนไปจนกวาจะชำระเสร็จแกโจทก

จำเลยใหการและแกไขคำใหการ ขอใหยกฟอง

ระหวางพิจารณา ศาลแรงงานกลางเห็นวากรณีมีปญหาวาคดีระหวางโจทกกับจำเลย
อยูในอำนาจพิจารณาพิพากษาของศาลแรงงานหรือไม จึงสงสำนวนใหประธานศาลอุทธรณ

คดีชำนัญพิเศษวินิจฉัยตาม พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒

มาตรา ๙ วรรคสอง

ประธานศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษวินิจฉัยวา คดีนี้อยูในอำนาจพิจารณาพิพากษา
ของศาลแรงงาน

ศาลแรงงานกลาง พิพากษาใหจำเลยจายคาจาง ๑๓๓,๑๓๙.๙๕ บาท และคาชดเชย

๑๐๐,๐๐๐ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๑๕ ตอป ของตนเงินแตละจำนวนดังกลาวนับแตวัน

ถัดจากวันฟอง (ฟองวันที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๐) เปนตนไปจนกวาจะชำระเสร็จแกโจทก กับให
จำเลยจายคาตรวจรักษาผูปวยเงินสดเปนเงิน ๒๗,๘๐๐ บาท คาตรวจผูปวยเงินสดและนอนพัก

รักษาตัว ๕,๐๔๐ บาท และคาหัตถการ ๖๓,๔๐๙.๖๐ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๗.๕ ตอป

ของตนเงินแตละจำนวนนับแตวันถัดจากวันฟอง (ฟองวันที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๐) เปนตนไปจนกวา

จะชำระเสร็จแกโจทก คำขออื่นนอกจากนี้ใหยก







๗๐

จำเลยอุทธรณ

ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยวา ศาลแรงงานกลางฟงขอเท็จจริง
และวินิจฉัยวา จำเลยประกอบกิจการโรงพยาบาลเอกชนใชชื่อวา โรงพยาบาลเกษมราษฎร โจทก

ทำงานกับจำเลยในตำแหนงแพทยประจำแผนกเวชปฏิบัติทั่วไป โจทกจะตองทำงานตามบันทึก

ขอตกลง มีวันเวลาทำงานรวม ๔๕ ชั่วโมงตอสัปดาห โดยจำเลยกำหนดวงเงินการันตีใหแกโจทก
๑๐๐,๐๐๐ บาท ตอเดือนโดยไมนับ CASE เปนระยะเวลา ๖ เดือน ตั้งแตวันที่ ๓ ตุลาคม ๒๕๕๙

จนถึงวันที่ ๓๑ มีนาคม ๒๕๖๐ จึงเห็นไดวาจำเลยตกลงจายคาจางเปนรายเดือนใหแกโจทกกำหนด

วงเงินการันตี ๑๐๐,๐๐๐ บาท ตอเดือนทั้งโจทกตองปฏิบัติตามคำสั่งของจำเลย จำเลยมีขอบังคับ
เกี่ยวกับการใหโจทกปฏิบัติตามซึ่งเปนการใชอำนาจบังคับบัญชาในการปฏิบัติงานของจำเลย

สัญญาจางระหวางโจทกกับจำเลยจึงมีลักษณะเปนสัญญาจางแรงงาน สวนสัญญาใชคลินิกเพื่อ

ประกอบโรคศิลปะ ไมปรากฏวาโจทกจะตองจายคาใชคลินิกโดยจายเปนเงินใหแกจำเลย และ
จำเลยเปนผูคิดคาใชจายจากผูปวยโดยจำเลยเปนผูกำหนดอัตราในการทำงานของโจทก แลวโจทก

ก็จะไดสวนแบงตามที่จำเลยกำหนด สัญญาดังกลาวเปนนิติกรรมอำพรางที่ไมไดปฏิบัติตามสัญญา

และไมไดมีการใชบังคับกับโจทก บันทึกขอตกลง ที่โจทกจำเลยตกลงกันและใชบังคับกันจึงเปน
สัญญาจางแรงงาน แมจะมีกำหนดเวลาการจางตั้งแตวันที่ ๓ ตุลาคม ๒๕๕๙ จนถึงวันที่ ๓๑

มีนาคม ๒๕๖๐ แตจำเลยอาจจะพิจารณาตอใหครั้งละ ๖ เดือน โดยพิจารณาจากผลการปฏิบัติงาน

ของโจทก สัญญาจางดังกลาวไมเปนการแนนอนวาจะสิ้นสุดเมื่อใด จึงไมใชสัญญาจางที่มีกำหนด
ระยะเวลาการจางไวแนนอน สวนการที่จำเลยหักเงินกรณีที่โจทกไมมาปฏิบัติงาน ออกกอนเวลา

และมาสาย โดยในขณะยื่นฟอง โจทกเขาใจวาจำเลยมีสิทธิหักเงินจากโจทกตามกฎหมายแรงงาน

ดังนั้น โจทกเขาใจวาจำเลยหักเงินเกินกวาสิทธิที่จะหักไดเปนเงิน ๔๖,๔๗๓.๓๔ บาท เมื่อโจทก
ยืนยันวาไมเคยลงลายมือชื่อยินยอมใหจำเลยหักคาจางและจำเลยไมมีหลักฐานการยินยอมให

หักคาจางของโจทก การที่จำเลยหักเงินดังกลาวจำนวน ๑๓๓,๑๓๙.๙๕ บาท ซึ่งเปนคาจางโจทก

จึงเปนการกระทำที่ขัดตอพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๗๖ ซึ่งเปนกฎหมาย
ที่เกี่ยวกับความสงบเรียบรอยของประชาชน เห็นสมควรพิพากษาหรือสั่งเกินคำขอบังคับตาม

พระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๒ จึงใหจำเลย

ชำระเงินสวนที่หักคาจางของโจทกไวจำนวน ๑๓๓,๑๓๙.๙๕ บาท และเมื่อสัญญาที่จำเลยจางโจทก
เปนสัญญาที่มิใชสัญญาจางที่มีกำหนดระยะเวลาการจางไวแนนอน จำเลยจึงตองจายคาชดเชย

ใหแกโจทกซึ่งเปนลูกจางทำงานติดตอกันครบ ๑๒๐ วัน แตไมครบ ๑ ป ใหจายไมนอยกวาคาจาง

อัตราสุดทาย ๓๐ วัน เปนเงิน ๑๐๐,๐๐๐ บาท และเมื่อพิจารณาหนาที่ความรับผิดชอบตามสัญญาจาง
ระหวางโจทกกับจำเลยแลว จำเลยมอบหมายหนาที่รับผิดชอบใหโจทกตรวจรักษาผูปวยเหมาจาย


๗๑

ไปยังศูนยเหมาจายโดยออกตรวจผูปวยนอกประกันสังคม ซึ่งจำเลยกำหนดวงเงินการันตีใหแกโจทก

๑๐๐,๐๐๐ บาท ตอเดือน สวนเงื่อนไขการจายคาแพทยในกรณีอื่นตามขอ ๒.๑ ถึงขอ ๒.๕ เปน
การปฏิบัติหนาที่นอกเหนือจากหนาที่รับผิดชอบโดยมีการตรวจผูปวยเงินสดนอกแผนก การทำ

หัตถการ การรับแอดมิทผูปวยและตองติดตามดูผลและใหการรักษาเองกรณีที่ขาดแพทยเวรใน

วันนั้น เปนการทำหนาที่แพทยนอกเหนือจากหนาที่รับผิดชอบ ที่จำเลยตีความวารวมอยูในกำหนด
วงเงินการันตี ๑๐๐,๐๐๐ บาท ตอเดือนอยูแลว โดยจำเลยไมตองจายเพิ่มอีกนั้น เปนการตีความ

สัญญาจางแรงงานที่ไมถูกตอง จำเลยจึงตองจายเงินดังกลาวแกโจทก

มีปญหาตองวินิจฉัยตามอุทธรณจำเลยขอ ๒.๑ ประเด็นแรกวา เงินที่จำเลยจายให
แกโจทกเปนคาแพทยหรือคา DF ตามบันทึกขอตกลงเปนคาจางหรือไม โดยจำเลยอุทธรณวา

การจายคาแพทยหรือคา DF เปนการกำหนดวงเงินการันตีใหแกแพทย ๑๐๐,๐๐๐ บาท ตอเดือน

ซึ่งมิไดระบุวาเปนเงินเดือนที่จำเลยจะตองจายใหแกโจทก เปนรายเดือนประจำทุกเดือน เดือนละ
๑๐๐,๐๐๐ บาท เทากันทุกเดือนแตอยางใด แตเปนการที่จำเลยรับรองรายไดใหแกโจทกวาโจทก

จะไดรับเงินคา DF หรือคาธรรมเนียมแพทยในแตละเดือนไมต่ำกวา ๑๐๐,๐๐๐ บาท จำเลยจะจายเงิน

ของจำเลยใหแกโจทกเฉพาะกรณีที่คิดคำนวณคา DF หรือสวนแบงรายไดของโจทกดังกลาว
ไมถึง ๑๐๐,๐๐๐ บาท นั้น เห็นวา ตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๕

กำหนดความหมายไววา “คาจาง หมายถึงเงินที่นายจางและลูกจางตกลงกันจายเปนคาตอบแทน

ในการทำงานตามสัญญาจางสำหรับระยะเวลาการทำงานปกติเปนรายชั่วโมง รายวัน รายสัปดาห
รายเดือน หรือระยะเวลาอื่น หรือจายใหโดยคำนวณตามผลงานที่ลูกจางทำไดในเวลาทำงานปกติของ

วันทำงาน” ดังนั้น ไมวาจะเรียกชื่ออยางไรหากนายจางจายโดยมีวัตถุประสงคเพื่อใหเปนคาตอบแทน

ในการทำงานสำหรับระยะเวลาการทำงานปกติหรือจายใหแกลูกจางเปนประจำ มีอัตราหรือจำนวน
ที่แนนอนโดยไมปรากฏวัตถุประสงคการจายเปนประการอื่นยอมถือเปนคาจาง โจทกเปนแพทย

ประจำแผนกเวชปฏิบัติทั่วไปทำงานกับจำเลยที่โรงพยาบาลเกษมราษฎร ประชาชื่น กรุงเทพ

มหานคร มีกำหนดเวลาทำงานโดยออกตรวจผูปวยนอกประกันสังคมทุกวันจันทรเวลา ๘ - ๑๗
นาิกา วันอังคาร พุธและพฤหัสบดีเวลา ๑๒ - ๒๑ นาิกา และวันศุกรเวลา ๗ - ๑๖ นาิกา

ไดรับเงินจากการทำงานจากจำเลยทุกเดือน เดือนละไมนอยกวา ๑๐๐,๐๐๐ บาท ซึ่งเปนเงินที่

จำเลยตกลงจายใหแกโจทกในอัตราที่แนนอน มีกำหนดจายในวันที่กำหนดไวในทุกเดือน แมจำเลย
จะเรียกเงินสวนนี้วาคาแพทยโดยจำเลยกำหนดวาเปนวงเงินการันตีก็ตาม ก็ถือวาเปนเงินที่จำเลย

จายใหแกโจทกเพื่อเปนคาตอบแทนจากการทำงานในหนาที่แพทยประจำโรงพยาบาลเกษมราษฎร

ที่โจทกทำในเวลาปกติของการทำงานที่โรงพยาบาลดังกลาว ถือเปนคาจางตามพระราชบัญญัติ
คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๕ แลว อุทธรณของจำเลยในขอนี้ฟงไมขึ้น


๗๒

สวนที่จำเลยอุทธรณตอมาวา คาธรรมเนียมแพทยที่จำเลยการันตีไว ๑๐๐,๐๐๐ บาท

ตอเดือน เงินสวนนี้ก็ไมใชเงินที่จำเลยจายใหแกโจทกโดยตรงแตเปนเงินสวนแบงที่จำเลยไดรับ
จากผูปวยที่มาทำการรักษากับจำเลยโดยโจทกเปนผูตรวจรักษา ซึ่งจำเลยและโจทกตางไดรับ

สวนแบงดวยกันตามอัตราที่กำหนด เพียงแตจำเลยจะเปนผูไดรับเงินจากผูปวยหรือผูมาใชบริการ

ทั้งจำนวนและแบงสวนแบงใหแกโจทกในภายหลังทุกสิ้นเดือนตามขอตกลง เงินที่โจทกไดรับใน
แตละเดือน จึงเปนเงินที่โจทกและจำเลยไดรับมาจากผูปวยหรือผูมารับบริการกับจำเลย มิใชเงิน

ของจำเลยที่จะใหแกโจทก เงินดังกลาวจึงไมใชเงินเดือนที่จำเลยจายใหแกโจทกนั้น เห็นวา

จำเลยไมไดตอสูขออุทธรณดังกลาวเปนประเด็นไวในคำใหการ ดังนั้น อุทธรณของจำเลยในสวนนี้
จึงเปนการยกขอเท็จจริงขึ้นอางใหมในชั้นอุทธรณ ถือวาเปนขอที่ไมไดวากลาวกันมาแลวใน

ศาลแรงงานกลาง ไมชอบดวยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพง มาตรา ๒๒๕ วรรคหนึ่ง

ประกอบพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔
วรรคหนึ่ง ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมรับวินิจฉัย

ที่จำเลยอุทธรณขอ ๒.๔ วา คาธรรมเนียมแพทยอันเปนสวนแบงของโจทกซึ่งปรากฏ

เปนสวนแบงตามขอ ๒.๑ ถึงขอ ๒.๕ เปนเงินที่จำเลยคิดคำนวณใหแกโจทกและจายใหแกโจทก
แลวอันอยูในวงเงินการันตี ๑๐๐,๐๐๐ บาท จำเลยจึงไมจำตองชำระใหแกโจทกนั้น เห็นวาศาล

แรงงานกลางฟงขอเท็จจริงและวินิจฉัยแลววา เงื่อนไขการจายคาแพทยตามขอ ๒.๑ ถึงขอ ๒.๕

เปนการปฏิบัติหนาที่นอกเหนือจากหนาที่รับผิดชอบของโจทก โดยมีการตรวจผูปวยเงินสด
นอกแผนก การทำหัตถการ การรับแอดมิทผูปวยและตองติดตามดูผล ซึ่งหากการทำหนาที่ดังกลาว

รวมอยูในวงเงินการันตี ๑๐๐,๐๐๐ บาท แลว จำเลยก็ไมจำตองเขียนไวในสัญญาเปนรายละเอียด

ในขอ ๒.๑ ถึงขอ ๒.๕ อุทธรณของจำเลยในขอนี้ จึงเปนอุทธรณโตแยงดุลพินิจในการรับฟง
พยานหลักฐานของศาลแรงงานกลาง อันเปนอุทธรณในขอเท็จจริง ซึ่งตองหามมิใหอุทธรณตาม

พระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง

ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมรับวินิจฉัยเชนกัน
มีปญหาตองวินิจฉัยตามอุทธรณจำเลยขอ ๒.๑ ในประเด็นสุดทายวา บันทึกขอตกลง

เปนสัญญาจางแรงงานหรือไม โดยจำเลยอุทธรณวา จำเลยไมไดบังคับบัญชาในการปฏิบัติงาน

ของโจทกแตอยางใดนั้น เห็นวา การที่จะวินิจฉัยวาสัญญาใดเปนสัญญาจางแรงงานหรือไม ตอง
พิจารณาวานายจางมีอำนาจบังคับบัญชาลูกจางเกี่ยวกับการทำงานหรือไมเปนสำคัญ ขอเท็จจริง

ตามที่ศาลแรงงานกลางรับฟงมาปรากฏวาจำเลยประกอบกิจการโรงพยาบาลเอกชน โจทกทำงาน

กับจำเลยโดยทำหนาที่แพทย ตามบันทึกขอตกลง กำหนดวาใหโจทกทำหนาที่แพทยประจำแผนก
(full time) เวชปฏิบัติทั่วไป มีหนาที่ตรวจรักษาผูปวยเหมาจายประจำศูนยเหมาจายโดยมีเวลา


๗๓

ทำการ วันจันทร ๘ - ๑๗ นาิกา วันอังคาร พุธและพฤหัสบดี ๑๒ - ๒๑ นาิกา วันศุกร ๗ - ๑๖

นาิกา โดยในขอ ๓ กำหนดวาหากโจทกจะลา โจทกตองหาผูปฏิบัติงานแทน ยื่นใบลาอยางนอย

๑ สัปดาห และตองไดรับอนุญาตจากผูอำนวยการฝายการแพทยกอนจึงจะหยุดงานได ในขอ ๖
กำหนดใหโจทกตองปฏิบัติงานตรงเวลาตามสัญญา และแสกนลายนิ้วมือในการเขาปฏิบัติงาน

และในขอ ๗ ระบุวาโจทกจะตองปฏิบัติตาม CPG ในการใหการรักษาตามที่จำเลยกำหนด ขอตกลง

ดังกลาวแสดงใหเห็นวาโจทกตองทำงานตามที่จำเลยมอบหมายภายใตการบังคับบัญชาของจำเลย

ตามวันเวลาการทำงานที่จำเลยกำหนด โจทกจะตองถูกควบคุมเวลาการทำงาน ทั้งจะตองอยูภายใต
ขอบังคับเกี่ยวกับทำงาน จะหยุด จะลา ตองไดรับอนุญาตกอน โจทกตองปฏิบัติตามบันทึกขอตกลง

และขอตกลงกำหนดเกี่ยวกับการปฏิบัติหนาที่ โดยจำเลยกำหนดเงื่อนไขการจายคาตอบแทนแกโจทก

โดยใชชื่อวาจายคาแพทยกำหนดวงเงิน Guarantee ใหแกโจทก ๑๐๐,๐๐๐ บาทตอเดือน บันทึก

ขอตกลงระหวางโจทกกับจำเลย จึงเปนสัญญาจางแรงงานตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย
มาตรา ๕๗๕ และอยูภายใตบังคับของพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ ที่ศาลแรงงานกลาง

วินิจฉัยมานั้นชอบแลว ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษเห็นพองดวย อุทธรณของจำเลยในขอนี้ฟงไมขึ้น

มีปญหาตองวินิจฉัยตามอุทธรณจำเลยขอ ๒.๒ วา การที่ศาลแรงงานกลางพิพากษา

ใหจำเลยชำระเงินสวนที่หักคาจางของโจทกไวจำนวน ๑๓๓,๑๓๙.๙๕ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรา
รอยละ ๑๕ ตอป ของตนเงินดังกลาว ซึ่งเปนการพิพากษาเกินคำขอ ชอบดวยกฎหมายหรือไม

เห็นวา ตามที่ไดวินิจฉัยขางตนแลววาบันทึกขอตกลงระหวางโจทกกับจำเลยเปนสัญญาจางแรงงาน

และอยูภายใตบังคับของพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ และเมื่อศาลชั้นตนฟง

ขอเท็จจริงแลววาจำเลยหักเงินกรณีที่โจทกไมมาทำงาน มาสาย และออกกอนเวลาตั้งแตเดือน
ตุลาคม ๒๕๕๙ ถึงเดือนมีนาคม ๒๕๖๐ รวมเปนเงิน ๑๓๓,๑๓๙.๙๕ บาท และไดพิเคราะหพยาน

หลักฐานของโจทกและจำเลยตลอดแลวจึงวินิจฉัยวาจำเลยไมมีสิทธิหักเงินดังกลาวซึ่งเปนคาจาง

การกระทำของจำเลยที่หักคาจางของโจทกจึงเปนการขัดตอบทบัญญัติตามพระราชบัญญัติ

คุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๗๖ ซึ่งเปนกฎหมายที่เกี่ยวกับความสงบเรียบรอยของ
ประชาชน และตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒

มาตรา ๕๒ บัญญัติใหศาลแรงงานมีอำนาจพิเศษที่จะพิพากษาหรือสั่งเกินคำขอบังคับได เปนดุลพินิจ

ที่ศาลแรงงานจะกระทำไดเมื่อเห็นสมควรเพราะคดีแรงงานเปนคดีระหวางนายจางกับลูกจาง

โดยสวนมากนายจางจะเปนองคกรหรือนิติบุคคลที่มีบุคลากรรอบรูดานกฎหมายเปนผูใหคำปรึกษา
กำหนดหลักเกณฑ ตลอดทั้งจัดทำเอกสาร สัญญาหรือขอตกลงตาง ๆ ใหเปนไปตามกฎหมายและ

เปนประโยชนแกนายจางสูงสุด สวนลูกจางเปนบุคคลที่ไมมีความรูดานกฎหมายหรือแมจะเปน


๗๔

ผูมีการศึกษาสูงก็ตาม แตอาจจะไมมีความรูดานกฎหมายเพียงพอ จึงอาจจะไมเขาใจระบบกฎหมาย

ที่เกี่ยวของกับการจางแรงงาน ดังนั้น ที่ศาลแรงงานกลางวินิจฉัยวาโจทกไมทราบกฎหมายเกี่ยวกับ

สัญญาจางแรงงาน ขณะฟองจึงคิดวาจำเลยมีสิทธิหักคาจางจากเหตุที่ตนไมมาทำงาน มาสาย หรือออก
กอนเวลา แลวพิพากษาใหจำเลยชำระเงินสวนที่หักคาจางของโจทกจำนวน ๑๓๓,๑๓๙.๙๕ บาท

พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๑๕ ตอป ของตนเงินดังกลาว ถือวาศาลแรงงานกลางไดใชดุลพินิจแลว

เห็นวาเปนการสมควรเพื่อความเปนธรรมแกโจทก จึงพิพากษาเกินคำขอทายคำฟองของโจทก

เปนไปตามอำนาจของศาลแรงงานที่พระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน
พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๒ บัญญัติใหอำนาจพิเศษไวแลวโดยชอบ ที่ศาลแรงงานกลางวินิจฉัยมานั้น

ชอบแลว ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษเห็นพองดวย อุทธรณของจำเลยในขอนี้ฟงไมขึ้น

มีปญหาตองวินิจฉัยตามอุทธรณจำเลยขอ ๒.๓ เปนประการสุดทายวา สัญญาจางแรงงาน

ระหวางโจทกกับจำเลยเปนสัญญาจางที่มีกำหนดระยะเวลาการจางไวแนนอนหรือไม เห็นวา บันทึก
ขอตกลง กำหนดเวลาการปฏิบัติหนาที่ของโจทกตั้งแตวันที่ ๓ ตุลาคม ๒๕๕๙ จนถึงวันที่ ๓๑

มีนาคม ๒๕๖๐ อันเปนการกำหนดระยะเวลาตามสัญญาจางไว ๖ เดือน แตจะถือวาเปนสัญญา

จางแบบมีกำหนดระยะเวลาแนนอนหรือไมนั้น สัญญาดังกลาวตองเปนสัญญาจางที่ระบุวันที่เริ่มจาง

และวันที่เลิกจางไวอยางแนนอนโดยไมมีขอความอื่นหรือขอแมอื่น ๆ แตปรากฏวาในบันทึก
ขอตกลง มีขอความเพิ่มเติมวาจำเลยอาจจะพิจารณาตอระยะเวลาการทำงานใหโจทกครั้งละ ๖ เดือน

โดยพิจารณาจากผลการปฏิบัติงานของโจทก ถือวาสัญญาจางฉบับนี้ถูกทำลายความแนนอน

ของระยะเวลาการทำงานโดยขอความดังกลาวไปแลว เสมือนเปนการตอสัญญาไปเรื่อย ๆ จึงไม

เปนสัญญาจางที่มีกำหนดระยะเวลาแนนอน เมื่อสัญญาจางระหวางโจทกกับจำเลยไมเขาขอยกเวน
ที่มิใหใชบังคับแกลูกจางที่มีกำหนดระยะเวลาการจางไวแนนอน ที่ศาลแรงงานกลางพิพากษา

ใหจำเลยจายคาชดเชยใหแกโจทกซึ่งเปนลูกจางทำงานติดตอกันครบ ๑๒๐ วัน แตไมครบ ๑ ป

เปนเงิน ๑๐๐,๐๐๐ บาท ตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑๘ (๑) นั้น

ชอบแลว ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษเห็นพองดวย อุทธรณของจำเลยในขอนี้ฟงไมขึ้นเชนกัน
พิพากษายืน.




(นาวี สกุลวงศธนา - เริงศักดิ์ วิริยะชัยวงศ - นงนภา จันทรศักดิ์ ลิ่มไพบูลย)




อิศเรศ ปราโมช ณ อยุธยา - ยอ
สุโรจน จันทรพิทักษ - ตรวจ


๗๕

คำพิพากษาศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษที่ ๒๙๐๔/๒๕๖๒ นางพรนราช

เปลี่ยนวงษ โจทก

บริษัทโจโฮคุ
(ประเทศไทย) จำกัด จำเลย




ป.พ.พ. มาตรา ๑๔๙, ๓๕๔



สัญญาจะเกิดขึ้นไดเมื่อคําเสนอและคําสนองถูกตองตรงกันทุกประการ สัญญา

จึงเปนนิติกรรมที่เกิดจากการแสดงเจตนาของบุคคลตั้งแตสองฝายขึ้นไป ฝายหนึ่งเปน

ผูแสดงเจตนาเปนคําเสนอ อีกฝายหนึ่งเปนผูแสดงเจตนาเปนคําสนอง แมจะไดความวา

จําเลยแถลงในรายงานกระบวนพิจารณา ของศาลแรงงานกลางเมื่อวันที่ ๒๑ สิงหาคม

๒๕๕๘ วา “ในโอกาสตอไปหากบริษัทนายจางใหลูกจางทํางานลวงเวลา จะรับโจทกไว
พิจารณาโดยไมเลือกปฏิบัติและเสนอผูบริหารตอไป” ขอความดังกลาวยังไมมีความ

ชัดเจนเพียงพอที่จะเปนคําเสนออันจะกอใหเกิดสัญญาเมื่อมีคําสนอง แตเปนแคเพียง

ถอยคําใหความมั่นใจตอโจทกวาหากมีงานลวงเวลาแลวจําเลยจะรับพิจารณาใหโจทก
ไดทํางานโดยไมเลือกปฏิบัติเทานั้น ยังไมกอใหเกิดความผูกพันที่จะทําใหจําเลยตองให

โจทกทํางานลวงเวลา เนื่องจากตองผานการพิจารณาของจําเลยกอน กรณีจึงยังไมกอ

ใหเกิดสัญญาที่จําเลยตองปฏิบัติตาม จําเลยยังมีอํานาจในการใชดุลพินิจเต็มที่ในการ

พิจารณาเพื่อคัดเลือกลูกจางทํางานลวงเวลาอยู การจะใหลูกจางทํางานลวงเวลาจึงเปน

สิทธิและเปนอํานาจบริหารกิจการของนายจาง อีกทั้งไมมีบทบัญญัติกฎหมายรองรับให
ศาลออกคำสั่งบังคับใหนายจางใหลูกจางทํางานลวงเวลาได จำเลยจึงไมจำตองใช

คาเสียหายแกโจทก






โจทกฟองขอใหบังคับจำเลยจายคาเสียหาย ๒๑๐,๐๐๐ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ

๗.๕ ตอป นับแตวันฟองจนกวาจะชำระเสร็จ กับใหจำเลยใชคาเสียหายอีกเดือนละ ๗,๐๐๐ บาท

จนกวาจำเลยจะไดมีคำสั่งอนุญาตใหโจทกทำงานลวงเวลาเชนเดียวกับพนักงานรายอื่น
จำเลยใหการ ขอใหยกฟอง

ศาลแรงงานกลาง พิพากษายกฟอง


๗๖

โจทกอุทธรณ

ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยวาศาลแรงงานกลางฟงขอเท็จจริง

แลววินิจฉัยวา ตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๒๔ กำหนดหามมิให
นายจางใหลูกจางทำงานลวงเวลาโดยไมไดรับความยินยอมจากลูกจางเทานั้น ไมไดบังคับใหนาย

จางตองใหลูกจางทำงานลวงเวลา ซึ่งเปนบทบัญญัติที่ใหสิทธิแกนายจางที่จะใหลูกจางทำงาน

ลวงเวลาหรือไมก็ได แตจะบังคับใหลูกจางทำงานลวงเวลาโดยปราศจากความยินยอมของลูกจาง

ไมได เมื่อจำเลยไมใหโจทกทำงานลวงเวลาไมวาดวยสาเหตุจากการไมมีงานลวงเวลาหรือความรู
ความสามารถและความเหมาะสมของโจทกไมเหมาะที่จะทำงานลวงเวลาก็ไมทำใหการกระทำ

ดังกลาวของจำเลยเปนการละเมิดตอโจทก แมจำเลยจะเคยตกลงไวในรายงานกระบวนพิจารณา

คดีกอน ก็ไมใชขอบังคับที่จำเลยจะตองใหโจทกทำงานลวงเวลา สวนที่โจทกเรียกรองคาเสียหาย

นั้นโจทกฟองใหจำเลยรับผิดฐานละเมิดกรณีที่จำเลยไมปฏิบัติตามขอตกลงตามรายงานกระบวน
พิจารณา มีกำหนดอายุความหนึ่งปนับแตวันที่โจทกรูถึงการละเมิดและรูตัวผูจะพึงตองใชคาสินไหม

ทดแทน เมื่อโจทกรูถึงการละเมิดและรูตัวผูจะพึงตองใชคาสินไหมทดแทนตั้งแตวันที่ ๒๑ สิงหาคม

๒๕๕๘ โจทกนำคดีมาฟองเมื่อวันที่ ๒ มีนาคม ๒๕๖๑ ฟองโจทกจึงขาดอายุความ

คดีมีปญหาที่จะตองวินิจฉัยตามที่โจทกอุทธรณวา จำเลยจะตองชดใชคาเสียหายใหโจทก
ตามฟองหรือไม เห็นวา สัญญาจะเกิดขึ้นไดเมื่อคำเสนอและคำสนองถูกตองตรงกันทุกประการ

สัญญาจึงเปนนิติกรรมที่เกิดจากการแสดงเจตนาของบุคคลตั้งแตสองฝายขึ้นไป ฝายหนึ่งเปน

ผูแสดงเจตนาเปนคำเสนอ อีกฝายหนึ่งเปนผูแสดงเจตนาเปนคำสนอง แมจะไดความวาจำเลย

แถลงในรายงานกระบวนพิจารณาของศาลแรงงานกลางเมื่อวันที่ ๒๑ สิงหาคม ๒๕๕๘ วา
“ในโอกาสตอไปหากบริษัทนายจางใหลูกจางทำงานลวงเวลา จะรับโจทกไวพิจารณาโดยไมเลือก

ปฏิบัติและเสนอผูบริหารตอไป” ขอความดังกลาวยังไมมีความชัดเจนเพียงพอที่จะเปนคำเสนอ

อันจะกอใหเกิดสัญญาเมื่อมีคำสนอง แตเปนแคเพียงถอยคำใหความมั่นใจตอโจทกวาหากมีงาน

ลวงเวลาแลวจำเลยจะรับพิจารณาใหโจทกไดทำงานโดยไมเลือกปฏิบัติเทานั้น ยังไมกอใหเกิด
ความผูกพันที่จะทำใหจำเลยตองใหโจทกทำงานลวงเวลา เนื่องจากตองผานการพิจารณาของ

จำเลยกอน กรณีจึงยังไมกอใหเกิดสัญญาที่จำเลยตองปฏิบัติตาม จำเลยยังมีอำนาจในการใช

ดุลพินิจเต็มที่ในการพิจารณาเพื่อคัดเลือกลูกจางทำงานลวงเวลาอยู การจะใหลูกจางทำงาน

ลวงเวลาจึงเปนสิทธิและเปนอำนาจบริหารกิจการของนายจาง อีกทั้งไมมีบทบัญญัติกฎหมายรองรับ
ใหศาลออกคำสั่งบังคับใหนายจางใหลูกจางทำงานลวงเวลาได จำเลยจึงไมจำตองใชคาเสียหายแก

โจทกที่ศาลแรงงานกลางวินิจฉัยมานั้น ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษเห็นพองดวยในผล อุทธรณ


๗๗

โจทกฟงไมขึ้น เมื่อวินิจฉัยดังนี้แลวกรณีจึงไมจำตองวินิจฉัยอุทธรณขออื่น ๆ ของโจทกอีกตอไป

เพราะไมทำใหผลแหงคดีเปลี่ยนแปลง

พิพากษายืน.



(วิชชุพล สุขสวัสดิ์ - สุจินต เชี่ยวชาญศิลป - เกื้อวุฒิปวัฒน)




พรรณทิพย วัฒนกิจการ - ยอ

สุโรจน จันทรพิทักษ - ตรวจ



























































๗๘

คำพิพากษาศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษที่ ๑๒๕๐/๒๕๖๓ นางศิริพร ยอดกันหา โจทก

สหกรณออมทรัพยครู

ปทุมธานี จำกัด จำเลย



ป.วิ.พ. มาตรา ๒๒๕ วรรคหนึ่ง

พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง

พ.ร.บ. แรงงานสัมพันธ พ.ศ. ๒๕๑๘ มาตรา ๒๐



ศาลแรงงานภาค ๑ วินิจฉัยวา แมโจทกจะรวมประชุมกับคณะกรรมการดําเนินการ

ในการพิจารณาแกไขระเบียบและมิไดโตแยงคัดคานก็ไมอาจถือวาโจทกยอมรับระเบียบ

ที่แกไขใหม ระเบียบดังกลาวในสวนการจายเงินบําเหน็จจึงไมมีผลบังคับแกโจทก ที่จําเลย

อุทธรณวา ขณะมีการแกไขระเบียบอันเปนขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจาง โจทกทํางาน
ตําแหนงรักษาการผูจัดการของจําเลย มีหนาที่ดูแลรับผิดชอบกิจการของจําเลย จึงเปน

ผูรูเห็นการแกไขระเบียบของจําเลยมาตลอด แตไมเคยโตแยงคัดคานทั้งโจทกยังไดรับ

ประโยชนจากระเบียบที่แกไขใหม โดยไดรับการเพิ่มเงินเดือนจาก ๖๒,๕๓๐ บาท เปน
๗๐,๐๐๐ บาท ซึ่งเปนจํานวนเงินที่สมควรและสมเหตุผลแลว และที่โจทกนําจํานวน

เงินเดือนดังกลาวมาเปนฐานในการคิดคํานวณเงินฟองจําเลยอีก ยอมเทากับวาโจทกยอมรับ

การเปลี่ยนแปลงขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางดังกลาวโดยปริยาย ทั้งยังเปนการใชสิทธิ

โดยไมสุจริต เปนการกลาวอางเพื่ออุทธรณโตแยงวาโจทกไดใหความยินยอมในการแกไข

เปลี่ยนแปลงขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางดังกลาวแลวยอมเปนการโตแยงดุลพินิจใน
การรับฟงพยานหลักฐานของศาลแรงงานภาค ๑ ที่รับฟงวาจําเลยแกไขระเบียบใหม โดย

โจทกมิไดตกลงยินยอมดวย อันเปนอุทธรณในขอเท็จจริงซึ่งตองหามมิใหอุทธรณตาม

พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง
ศาลอุทธรณคดีชํานัญพิเศษไมรับวินิจฉัย

แมระเบียบที่แกไขใหมจะมีผลใหโจทกไดรับเงินเดือนเพิ่มขึ้นอันเปนคุณแกโจทก

และโจทกไดเขาถือเอาประโยชนนั้นแลวก็ตาม แตก็เปนการถือเอาซึ่งเงินคาตอบแทนที่

เปนคุณแกโจทก ที่โจทกพึงไดรับจากการทํางานของตน ที่ไมจําตองไดรับความยินยอม

จากโจทกกอน ซึ่งหามีผลให ระเบียบอันเปนขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางในเรื่องอื่นที่
ทําใหโจทกตองเสียประโยชนมีผลบังคับ โดยปริยายโดยไมตองไดรับความยินยอมจากโจทก


๗๙

เสียกอนไปดวยไม เมื่อระเบียบที่แกไขใหมทําใหสิทธิในการไดรับเงินบําเหน็จเมื่อออกจาก

การทํางานของโจทกลดนอยถอยลงไปจากระเบียบที่มีแตเดิมอันเปนการเปลี่ยนแปลง

ขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางที่มีลักษณะไมเปนคุณแกโจทก โดยมิไดมีการยื่นขอเรียกรอง

ปฏิบัติตามขั้นตอนของกฎหมาย และไมไดรับความยินยอมจากโจทก ระเบียบที่แกไขใหม
ซึ่งเปนการเปลี่ยนแปลงขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางเกี่ยวกับการจายเงินบําเหน็จ

จึงเปนการตองหามตาม พ.ร.บ. แรงงานสัมพันธ พ.ศ. ๒๕๑๘ มาตรา ๒๐ และไมมีผลบังคับ

แกโจทก กรณีตองบังคับตามระเบียบเดิม
ที่จําเลยอุทธรณในทํานองวา โจทกไมมีอํานาจฟอง เพราะมิไดดําเนินการ

ตามขั้นตอนแหง พ.ร.บ. สหกรณ พ.ศ. ๒๕๔๒ มาตรา ๔๕ ที่จะตองขอคําวินิจฉัยจาก

นายทะเบียนสหกรณกอนนําคดีมาฟองนั้น ขออุทธรณของจําเลยดังกลาว ไมปรากฏวา

จําเลยไดใหการตอสูคดีในขอนี้ไว จึงเปนขอที่ไมไดยกขึ้นวากลาวกันมาแลวโดยชอบใน

ศาลแรงงานภาค ๑ ตองหามมิใหอุทธรณตาม ป.วิ.พ. มาตรา ๒๒๕ วรรคหนึ่ง ประกอบ
พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง

ศาลอุทธรณคดีชํานัญพิเศษไมรับวินิจฉัย






โจทกฟอง ขอใหบังคับจำเลยชำระเงิน ๒,๓๔๔,๐๒๓ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ

๗.๕ ตอป ของตนเงิน ๒,๒๔๐,๐๐๐ บาท นับถัดจากวันฟองเปนตนไปจนกวาจะชำระเสร็จแกโจทก

จำเลยใหการ ขอใหยกฟอง
ศาลแรงงานภาค ๑ พิพากษาใหจำเลยชำระเงิน ๒,๒๔๐,๐๐๐ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรา

รอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงินดังกลาว นับแตวันที่ ๑ ธันวาคม ๒๕๖๐ เปนตนไปจนกวาจะชำระ

เสร็จแกโจทก ดอกเบี้ยคำนวณถึงวันฟอง (ฟองวันที่ ๑๔ สิงหาคม ๒๕๖๑) ตองไมเกิน ๑๐๔,๐๒๓ บาท

ตามที่โจทกขอ
จำเลยอุทธรณ

ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยวา ขอเท็จจริงที่ศาลแรงงานภาค ๑

ฟงเปนยุติและไมมีคูความฝายใดโตแยงกันในชั้นอุทธรณรับฟงไดวา โจทกเปนลูกจางประจำของ

จำเลยตั้งแตวันที่ ๑๘ มกราคม ๒๕๑๘ ถึงวันที่ ๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๖๐ รวมระยะเวลาทำงาน
๔๒ ป ตำแหนงสุดทายรองผูจัดการรักษาการตำแหนงผูจัดการ เงินเดือนสุดทายอัตราเดือนละ

๗๐,๐๐๐ บาท เดิมจำเลยมีระเบียบสหกรณออมทรัพยครูปทุมธานี จำกัด วาดวยเจาหนาที่และ


๘๐

ลูกจาง พ.ศ. ๒๕๕๐ ตอมาเมื่อป ๒๕๕๖ จำเลยแกไขระเบียบดังกลาวในเรื่องการจายเงินบำเหน็จ

เมื่อออกจากงาน โดยกำหนดใหพนักงานมีสิทธิรับเงินบำเหน็จเพิ่มไดเฉพาะสวนที่เกินกวาเงิน

คาชดเชย แตตองไมเกินคาชดเชยสูงสุดตามกฎหมายคุมครองแรงงาน และใหถือวาไดจายเงิน
คาชดเชยใหดวยแลว และวินิจฉัยวา ระเบียบเดิมที่ใชบังคับตั้งแตป ๒๕๕๐ กำหนดใหพนักงานมี

สิทธิไดรับเงินบำเหน็จมีจำนวนเทากับเงินเดือนเต็มครั้งสุดทาย คูณจำนวนปเต็มแหงเวลาทำงาน

เศษของปถาเกิน ๑๘๐ วัน ใหนับเปน ๑ ปเต็ม แยกตางหากจากคาชดเชยที่พนักงานพึงมีสิทธิ

ไดรับตามกฎหมาย ซึ่งเงินบำเหน็จและคาชดเชยเปนเงินคนละประเภทกัน ระเบียบที่แกไขใหมนี้
จึงเปนการเปลี่ยนแปลงขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางที่ไมเปนคุณแกโจทก และเปนเหตุใหโจทก

ไดรับเงินบำเหน็จจากการเกษียณอายุเมื่อคิดคำนวณตามระเบียบที่แกไขใหมเพียง ๗๐๐,๐๐๐ บาท

ลดนอยถอยลงกวาระเบียบที่มีอยูแตเดิมที่โจทกพึงมีสิทธิไดรับ ๒,๙๔๐,๐๐๐ บาท โจทกไมไดเปน

คณะกรรมการดำเนินการ ไมมีอำนาจออกเสียงลงมติในที่ประชุม แมโจทกจะรวมประชุมกับ
คณะกรรมการดำเนินการในการพิจารณาแกไขระเบียบและมิไดโตแยงคัดคานก็ไมอาจถือวาโจทก

ยอมรับระเบียบที่แกไขใหม ระเบียบดังกลาวในสวนการจายเงินบำเหน็จจึงไมมีผลบังคับแกโจทก

จำเลยตองปฏิบัติตามระเบียบเดิม โดยจายเงินบำเหน็จพรอมดอกเบี้ยตามคำฟองใหแกโจทก

ที่จำเลยอุทธรณวา ขณะมีการแกไขระเบียบอันเปนขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจาง โจทก
ทำงานตำแหนงรักษาการผูจัดการของจำเลย มีหนาที่ดูแลรับผิดชอบกิจการของจำเลย จึงเปนผูรูเห็น

การแกไขระเบียบของจำเลยมาตลอด แตไมเคยโตแยงคัดคาน ทั้งโจทกยังไดรับประโยชนจาก

ระเบียบที่แกไขใหม โดยไดรับการเพิ่มเงินเดือนจาก ๖๒,๕๓๐ บาท เปน ๗๐,๐๐๐ บาท ซึ่งเปน

จำนวนเงินที่สมควรและสมเหตุผลแลว และที่โจทกนำจำนวนเงินเดือนดังกลาวมาเปนฐานในการ
คิดคำนวณเงินฟองจำเลยอีก ยอมเทากับวาโจทกยอมรับการเปลี่ยนแปลงขอตกลงเกี่ยวกับสภาพ

การจางดังกลาวโดยปริยาย ทั้งยังเปนการใชสิทธิโดยไมสุจริตนั้น เห็นวา ตามพฤติการณตาง ๆ

ของโจทกที่จำเลยกลาวอางมาเพื่ออุทธรณโตแยงวาโจทกไดใหความยินยอมในการแกไขเปลี่ยน

แปลงขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางดังกลาวแลวนั้น ยอมเปนการโตแยงดุลพินิจในการรับฟง
พยานหลักฐานของศาลแรงงานภาค ๑ ที่รับฟงวา จำเลยแกไขระเบียบใหม โดยโจทกมิไดตกลง

ยินยอมดวย อันเปนอุทธรณในขอเท็จจริง ซึ่งตองหามมิใหอุทธรณตามพระราชบัญญัติจัดตั้ง

ศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง ศาลอุทธรณคดีชำนัญ

พิเศษไมรับวินิจฉัย







๘๑

มีปญหาตองวินิจฉัยตามอุทธรณของจำเลยวา การเปลี่ยนแปลงระเบียบสหกรณออมทรัพย

ครูปทุมธานี จำกัด ป ๒๕๕๖ อันถือเปนขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางมีผลใชบังคับไดหรือไม

เห็นวา แมระเบียบที่แกไขใหมจะมีผลใหโจทกไดรับเงินเดือนเพิ่มขึ้นอันเปนคุณแกโจทกและโจทก
ไดเขาถือเอาประโยชนนั้นแลวก็ตาม แตก็เปนการถือเอาซึ่งเงินคาตอบแทนที่เปนคุณแกโจทกที่

โจทกพึงไดรับจากการทำงานของตน ที่ไมจำตองไดรับความยินยอมจากโจทกกอน ซึ่งหามีผลให

ระเบียบอันเปนขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางในเรื่องอื่นที่ทำใหโจทกตองเสียประโยชนมีผลบังคับ

โดยปริยายโดยไมตองไดรับความยินยอมจากโจทกเสียกอนไปดวยไม เมื่อระเบียบที่แกไขใหมทำ
ใหสิทธิในการไดรับเงินบำเหน็จเมื่อออกจากการทำงานของโจทกลดนอยถอยลงไปจากระเบียบ

ที่มีแตเดิม อันเปนการเปลี่ยนแปลงขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางที่มีลักษณะไมเปนคุณแกโจทก

โดยมิไดมีการยื่นขอเรียกรองปฏิบัติตามขั้นตอนของกฎหมาย และไมไดรับความยินยอมจากโจทก

ระเบียบที่แกไขใหมซึ่งเปนการเปลี่ยนแปลงขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางเกี่ยวกับการจายเงิน
บำเหน็จจึงเปนการตองหามตามพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ พ.ศ. ๒๕๑๘ มาตรา ๒๐ และ

ไมมีผลบังคับแกโจทก กรณีตองบังคับตามระเบียบเดิมที่ศาลแรงงานภาค ๑ วินิจฉัยมานั้นชอบแลว

อุทธรณของจำเลยขอนี้ฟงไมขึ้น

สวนที่จำเลยอุทธรณในทำนองวา โจทกไมมีอำนาจฟอง เพราะมิไดดำเนินการตาม
ขั้นตอนแหงพระราชบัญญัติสหกรณ พ.ศ. ๒๕๔๒ มาตรา ๔๕ ที่จะตองขอคำวินิจฉัยจาก

นายทะเบียนสหกรณกอนนำคดีมาฟองนั้น เห็นวา ขออุทธรณของจำเลยดังกลาว ไมปรากฏวา

จำเลยไดใหการตอสูคดีในขอนี้ไว จึงเปนขอที่ไมไดยกขึ้นวากลาวกันมาแลวโดยชอบในศาลแรงงาน

ภาค ๑ ซึ่งตองหามมิใหอุทธรณตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพง มาตรา ๒๒๕
วรรคหนึ่ง ประกอบพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒

มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษไมรับวินิจฉัย

พิพากษายืน.



(ดณยา วีรฤทธิ์ - เฉลิมพงศ ขันตี - สมเกียรติ คูวัธนไพศาล)




อิศเรศ ปราโมช ณ อยุธยา - ยอ

สุโรจน จันทรพิทักษ - ตรวจ







๘๒

คำพิพากษาศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษที่ ๗๒๕/๒๕๖๔ นางนันทิยา

สิทธิวรรณรักษ โจทก

บริษัทวินเนอรยี่
เมดิคอล จำกัด จำเลย



ป.วิ.พ. มาตรา ๒๔๓ (๓) (ข)

พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๑ วรรคหนึ่ง, ๕๗

พ.ร.บ. แรงงานสัมพันธ พ.ศ. ๒๕๑๘ มาตรา ๕



พ.ร.บ. แรงงานสัมพันธ พ.ศ. ๒๕๑๘ มาตรา ๕ บัญญัติวา “สภาพการจาง”

หมายความวา เงื่อนไขการจางหรือการทํางาน กําหนดวันและเวลาทํางาน คาจาง สวัสดิการ
การเลิกจางหรือประโยชนอื่นของนายจางหรือลูกจางอันเกี่ยวกับการจางหรือการทํางาน

การที่จําเลยประกาศนโยบายและหลักเกณฑการพิจารณาเกี่ยวกับคานายหนาจากการ

ขายสินคากลุมธุรกิจการแพทยที่จายใหพนักงานทีมขาย ตามประกาศ บค.ที่ ๐๐๔/๒๕๖๒
โดยกําหนดใหพนักงานขายที่สามารถทํายอดขายไดตามเปาหมายมีสิทธิไดรับคานายหนา

หรือคาคอมมิชชั่นนอกเหนือจากคาจาง เพื่อจูงใจพนักงานขายใหขายสินคาไดมากขึ้น

คานายหนาหรือคาคอมมิชชั่นจึงเปนสวัสดิการอยางหนึ่งที่จําเลยจัดใหมีขึ้น อันอยูใน
ความหมายของสภาพการจางตามกฎหมาย เมื่อพฤติการณของโจทกและจําเลยตางแสดง

ออกวาตกลงจะยึดถือเอาประกาศดังกลาวมาใชเปนหลักเกณฑสําหรับเบิกจายคานายหนา

หรือคาคอมมิชชั่น ประกาศดังกลาวยอมถือไดวาเปนขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางโดย
ปริยาย

คาคอมมิชชั่นที่โจทกเรียกรองมาเปนคานายหนาจากการขายสินคากลุมธุรกิจ

การแพทยที่จําเลยตกลงจะจายใหพนักงานทีมขาย ภายใตหลักเกณฑและเงื่อนไขที่จําเลย
ประกาศกําหนด จะมากหรือนอย ขึ้นอยูกับอัตรารอยละกําไรหลังหักคาใชจายในการขาย

คาคอมมิชชั่นจึงเปนเงินที่นายจางตกลงจายใหลูกจางนอกเหนือไปจากที่กฎหมายคุมครอง

แรงงานกําหนด นายจางจะจายคาคอมมิชชั่นใหลูกจางหรือไมก็ได ถาจะจายจะมีวิธีการ
และหลักเกณฑอยางใดก็แลวแตนายจางกําหนด หรือเปนไปตามสัญญาระหวางนายจาง

กับลูกจาง หรือตามขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจาง แลวแตกรณี เพราะไมมีกฎหมายบัญญัติ

ไวโดยเฉพาะ ดังนั้น สิทธิของโจทกที่จะไดรับคาคอมมิชชั่นจากการขายสินคาตามฟอง
แตละรายการจะมีอยูอยางไรตองพิจารณาถึงขอตกลงระหวางโจทกกับจําเลยเปนสําคัญ


๘๓

การจะวินิจฉัยวาโจทกมีสิทธิไดรับคาคอมมิชชั่นจากการขายสินคาแตละรายการ

หรือไม เพียงใด ศาลแรงงานกลางจําตองฟงขอเท็จจริงใหยุติเปนที่แนนอนเสียกอนวา

ขอ ๑ พนักงานทีมขายตองมีสวนรวมในกระบวนการขายสินคาถึงขั้นตอนใดจึงจะมีสิทธิ

ไดรับสวนแบงคาคอมมิชชั่นจากการขายสินคานั้น ขอ ๒ ผูบริหารทีมขายของโจทกกําหนด
สัดสวนการจายคาคอมมิชชั่นจากการขายสินคาแตละรายการตามฟองใหโจทกอยางไร

ขอ ๓ จําเลยตกลงจายคาคอมมิชชั่นจากการขายสินคารายการที่ ๑ ใหพนักงานทีมขาย

ของโจทกในอัตรา ๕ เปอรเซ็นตหรือไม ขอ ๔ จําเลยมีเงื่อนไขการจายคาคอมมิชชั่นจาก
การขายสินคารายการที่ ๒ และที่ ๓ ใหพนักงานทีมขายของโจทกในอัตรา ๔.๕ เปอรเซ็นต

ไวอยางไร ขอ ๕ กําไรหลังหักคาใชจายในการขายที่ตองนํามาใชคํานวณอัตรารอยละกําไร

หลังหักคาใชจายในการขายเปนจํานวนเทาไร ขอ ๖ ยอดขาย (ไมรวมภาษีมูลคาเพิ่ม) ของ

สินคาตามฟองแตละรายการเปนจํานวนเทาไร ขอ ๗ จําเลยมีสิทธิหักคาคอมมิชชั่นทีมขาย

ของโจทกจากการขายสินคาแตละรายการเปนจํานวนเทาไร และขอ ๘ โจทกมีสิทธิไดรับ
คาคอมมิชชั่นจากการขายสินคาแตละรายการเปนจํานวนเทาไร แตศาลแรงงานกลาง

ยังไมไดรับฟงขอเท็จจริงและวินิจฉัยขอเท็จจริงดังกลาวมา คําพิพากษาศาลแรงงานกลาง

จึงไมชอบดวย พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๑
วรรคหนึ่ง ชอบที่ศาลอุทธรณคดีชํานัญพิเศษจะมีคําสั่งยกคําพิพากษาของศาลแรงงาน

กลางเสีย แลวยอนสํานวนใหศาลแรงงานกลางรับฟงขอเท็จจริงดังกลาวขางตนใหชัดเจน

เพียงพอแกการวินิจฉัยชี้ขาดประเด็นแหงคดีแลวพิพากษาใหมตามรูปคดี ตาม ป.วิ.พ.

มาตรา ๒๔๓ (๓) (ข) ประกอบ พ.ร.บ. จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน

พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๗ ทั้งนี้ ใหมีผลถึงการขายสินคารายการที่ ๒ ดวย เพราะการวินิจฉัย
ในสวนนี้ก็ตองอาศัยขอเท็จจริงที่ศาลแรงงานกลางจะรับฟงตอไป






โจทกฟอง ขอใหบังคับจำเลยจายคาคอมมิชชั่นรายการที่ ๑ เปนเงิน ๕๐๕,๔๑๘.๗๙ บาท

รายการที่ ๒ เปนเงิน ๒๙,๐๘๔.๑๑ บาท และรายการที่ ๓ เปนเงิน ๓๗๗,๓๓๑.๕๘ บาท

รวมเปนเงิน ๙๑๑,๘๓๔.๔๘ บาท พรอมดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๗.๕ ตอป นับแตวันฟองเปนตนไป

จนกวาจะชำระเสร็จแกโจทก







๘๔

จำเลยใหการและแกไขคำใหการ ขอใหยกฟอง

ศาลแรงงานกลาง พิพากษาใหจำเลยจายคาคอมมิชชั่นรวม ๕๗๔,๖๓๖.๘๒ บาท พรอม
ดอกเบี้ยอัตรารอยละ ๗.๕ ตอป นับแตวันฟอง (ฟองวันที่ ๒๗ มีนาคม ๒๕๖๓) เปนตนไปจนกวา

จะชำระเสร็จแกโจทก

จำเลยอุทธรณ
ศาลอุทธรณคดีชำนัญพิเศษแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยวา ขอเท็จจริงที่คูความไมไดโตเถียงกัน

และศาลแรงงานกลางรับฟงมาไดความวา จำเลยเปนนิติบุคคลประเภทบริษัทจำกัด ประกอบ

กิจการนำเขาและจำหนายเครื่องมือแพทย โจทกทำงานกับจำเลยตั้งแตวันที่ ๑๖ พฤษภาคม
๒๕๕๗ ถึงวันที่ ๓๑ สิงหาคม ๒๕๖๒ แลวลาออก ตำแหนงสุดทายเปนผูชวยรองประธานเจาหนาที่

บริหาร แผนกขายเซลลเทค (Cell Tech) ไดรับคาจางอัตราสุดทายเดือนละ ๑๗๒,๐๖๒ บาท และ

มีสิทธิไดรับคาคอมมิชชั่นจากการขายสินคา ระหวางที่โจทกทำงานกับจำเลย ทีมขายของโจทกมี
โจทกกับนายเอกพล จำเลยมีประกาศ บค.ที่ ๐๐๓/๒๕๖๒ นโยบายและหลักเกณฑการพิจารณา

เกี่ยวกับคานายหนาจากการขายสินคากลุมธุรกิจการแพทย ที่จายใหพนักงานทีมขาย ซึ่งลงวันที่

ยอนหลังเปนวันที่ ๓ กันยายน ๒๕๖๑ มีขอกำหนดดานอัตราการจายคานายหนากลุมเครื่องมือ
และอุปกรณทางการแพทยแปรผันตามอัตรากำไรหลังหักคาใชจายในการขายทุกประเภท มีเงื่อนไข

การจายคานายหนาและคาตอบแทนกลุมเครื่องมือและอุปกรณทางการแพทยในขอ ๔ ระบุวา

“ผูบริหารทีมขายตองจัดทำเอกสารการเบิกคานายหนาและคาตอบแทนใหแลวเสร็จ และจัดสงให
ฝายบัญชีภายในวันที่ ๑๐ ของเดือนถัดไป ทั้งนี้ หลังจากไดรับชำระและสงมอบสินคาแลว” และมี

เงื่อนไขรวมในขอ ๓ ระบุวา “เมื่อพนักงานพนสภาพการเปนพนักงานบริษัท จะสิ้นสุดสิทธิ์การได

คานายหนาและคาตอบแทนทุกประเภท” และมีประกาศ บค.ที่ ๐๐๔/๒๕๖๒ ลงวันที่ ๓ มกราคม
๒๕๖๒ กำหนดอัตราการจายคานายหนาจากการขายสินคาเทาเดิม แตมีเงื่อนไขรวมในขอ ๓ ให

สิทธิพนักงานที่พนสภาพการเปนพนักงานไดรับคานายหนาจากการขายตามระยะเวลาที่ทำงาน

กับบริษัทเมื่อลาออกอยางถูกตอง มีเงื่อนไขการจายในขอ ๕ ใหผูบริหารทีมขายจัดทำเอกสาร
การเบิกคานายหนาและคาตอบแทนใหแลวเสร็จ และจัดสงใหฝายบัญชีภายในวันที่ ๑๐ ของเดือนถัดไป

หลังจากไดรับชำระและสงมอบสินคาแลว เพื่อใหฝายการเงินดำเนินการจายภายใน ๓๐ วัน

นับจากวันสิ้นเดือนของเดือนที่เก็บเงินไดครบถวนและสงมอบสินคาใหลูกคาแลว กรณีไมสามารถ
เรียกชำระคาสินคาจากลูกคาไดภายใน ๑๒๐ วันนับจากวันที่เปดใบกำกับภาษีขาย บริษัทจะหัก

คานายหนาในอัตราดอกเบี้ยจายเงินเบิกเกินบัญชี (ตามประกาศธนาคารที่บริษัทใชสูงสุด) จนกวา

จะไดรับชำระคาสินคา เมื่อวันที่ ๓๑ พฤษภาคม ๒๕๖๑ โจทกเสนอขายและเปนตัวแทนจำเลย
ทำสัญญาซื้อขายชุดทำวัคซีนมะเร็งสำหรับผูปวยมะเร็งเตานมและ/หรือมะเร็งตอมลูกหมาก


๘๕

(MoDC) (CliniNACS Prodigy, Electroporator, GentleMAC Octo with heater) ราคา ๒๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท

กับมูลนิธิศูนยมะเร็งเตานม กำหนดสงมอบสินคาภายในวันที่ ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๑ เดือน

ตุลาคม ๒๕๖๑ จำเลยสงมอบสินคาดังกลาว ณ สถานที่ของลูกคา แตผลการทดสอบการใชงาน
ลมเหลว ลูกคาปฏิเสธการรับมอบสินคาและการชำระเงิน หลังจากโจทกลาออกแลวจำเลยสง

ทีมงานไปทดสอบการใชงานอีกครั้งในเดือนพฤศจิกายน ๒๕๖๒ จนผานการทดสอบและลูกคา

ชำระคาสินคาวันที่ ๒๗ ธันวาคม ๒๕๖๒ เมื่อวันที่ ๑๙ พฤศจิกายน ๒๕๖๑ โจทกเสนอขายเครื่อง

แยกเซลลจากชิ้นเนื้อพรอมระบบควบคุมอุณหภูมิ (gentleMACS OCTO with heater) ราคา
๑,๕๐๐,๐๐๐ บาท และเครื่องคัดแยกและเพาะเลี้ยงเซลลในระบบปดแบบอัตโนมัติ (CliniMACS

Prodigy, CliniMACS Electroporator, MACSQuant Analyzer ๑๐) ราคา ๑๘,๙๐๐,๐๐๐ บาท

ใหคณะแพทยศาสตร แตโจทกเปนตัวแทนจำเลยทำสัญญาซื้อขายเฉพาะเครื่องแยกเซลลจาก

ชิ้นเนื้อพรอมระบบควบคุมอุณหภูมิ (gentleMACS OCTO with heater) ในวันที่ ๒๗ ธันวาคม
๒๕๖๑ ลูกคาไดรับมอบสินคาวันที่ ๒๙ มีนาคม ๒๕๖๒ และชำระคาสินคาวันที่ ๒ สิงหาคม

๒๕๖๒ สวนเครื่องคัดแยกและเพาะเลี้ยงเซลลในระบบปดแบบอัตโนมัติ (CliniMACS Prodigy,

CliniMACS Electroporator, MACSQuant Analyzer ๑๐) นายเอกพลเปนตัวแทนจำเลยทำสัญญา

ซื้อขายในวันที่ ๙ สิงหาคม ๒๕๖๒ หลังจากโจทกลาออกจำเลยยังจายคาคอมมิชชั่นใหโจทก
๑๓๗,๗๖๔.๕๐ บาท แลววินิจฉัยวา เงินคาคอมมิชชั่นเปนเงินที่นายจางตกลงจายใหแกลูกจาง

เพื่อจูงใจการทำงานในลักษณะเปนการเสริมเพิ่มใหจากคาตอบแทนในการทำงานตามระยะเวลา

การทำงานปกติตามสัญญาจางแรงงาน จึงไมใชคาจางตามพระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน

พ.ศ. ๒๕๔๑ แตมีลักษณะเปนสวัสดิการหรือประโยชนอื่นของลูกจาง ซึ่งนายจางกับลูกจางอาจ
ตกลงกันเกี่ยวกับสภาพการจางหรือการทำงานก็ได ประกาศ บค.ที่ ๐๐๓/๒๕๖๒ หรือประกาศ บค.

ที่ ๐๐๔/๒๕๖๒ ที่จำเลยผูเปนนายจางทำขึ้นและลูกจางที่เกี่ยวของยอมรับนำมาใชปฏิบัติสืบตอกันมา

ถือเปนขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางที่ไมไดเกิดจากการแจงขอเรียกรองระหวางกัน แตเปน

สภาพการจางที่ตกลงโดยปริยาย ซึ่งมีผลผูกพันทั้งสองฝายใหตองปฏิบัติตาม การเปลี่ยนแปลง
สภาพการจางโดยอีกฝายไมตกลงยินยอมทำไมได เวนแตจะเปนคุณยิ่งกวา ประกาศ บค.

ที่ ๐๐๓/๒๕๖๒ ใหบังคับใชครอบคลุมการพิจารณาจายคานายหนาตั้งแตเดือนมกราคม ๒๕๖๑

เปนตนไป แตเมื่อมีประกาศ บค.ที่ ๐๐๔/๒๕๖๒ ระบุวันมีผลบังคับใชตั้งแตป ๒๕๖๒ ใหยกเลิก

ประกาศอัตราคานายหนากลุมธุรกิจการแพทยกอนหนาทุกฉบับและใชประกาศฉบับนี้ ประกาศ
บค.ที่ ๐๐๔/๒๕๖๒ จึงมีผลเปนการยกเลิกประกาศ บค.ที่ ๐๐๓/๒๕๖๒ ไป การจายคานายหนา

หรือคาคอมมิชชั่นที่ขอเบิกจายในป ๒๕๖๒ เปนตนไป ไมวาจำนวนคานายหนาหรือคาคอมมิชชั่น


๘๖

จะเกิดขึ้นกอนป ๒๕๖๒ หรือไม ตองใชประกาศ บค.ที่ ๐๐๔/๒๕๖๒ แทน กรณีที่ทีมขายไมสามารถ

จัดทำเอกสารการเบิกคานายหนาและคาตอบแทนสงฝายบัญชีไดตามกำหนดในประกาศ คงมีผล

เพียงใหตองไปดำเนินการในเดือนถัดไปและจะไดรับเงินลาชาเทานั้น แตไมไดตัดสิทธิทีมขายใน
การที่จะเบิกคานายหนาและคาตอบแทน และโจทกมีสิทธิไดรับคาคอมมิชชั่นโดยไมจำตองเปน

ผูตั้งขอเบิกเงินหรือทำเอกสารเพื่อเบิกจายดวยตนเอง จำเลยไมไดคำนวณดอกเบี้ยที่ตองจายให

ธนาคารและใชสิทธิขอหักเงินคาคอมมิชชั่นที่ตองจายใหโจทกจากการที่ไมสามารถเรียกชำระ

คาสินคาจากลูกคาไดภายใน ๑๒๐ วันนับจากวันที่เปดใบกำกับภาษีขาย โจทกจึงมีสิทธิไดรับคา
คอมมิชชั่นจากการขายสินคาทั้ง ๓ รายการ รายการที่ ๑ คำนวณอัตรารอยละกำไรหลังหักคาใชจาย

จาก (๑๔,๔๔๐,๕๓๖.๙๑/๑๘,๖๙๑,๕๘๘.๗๙) x ๑๐๐ เทากับ ๗๗.๒๕ เปอรเซ็นต อัตราการจาย

คาคอมมิชชั่นใหทีมขายตามประกาศ คือ ๗.๕ เปอรเซ็นต แตอัตราที่โจทกขอมา คือ ๕ เปอรเซ็นต

เห็นควรใชวิธีการคำนวณของโจทกซึ่งเปนคุณแกจำเลยมากกวา แบงเปนสวนของโจทก ๓.๕
เปอรเซ็นต เปนเงิน ๕๐๕,๔๑๘.๗๙ บาท แตโจทกลาออกกอนลูกคาตรวจรับสินคาและชำระเงิน

จึงใหลดคาคอมมิชชั่นสวนของโจทกลง ๓๐ เปอรเซ็นต คงเหลือคาคอมมิชชั่นที่จำเลยตองจาย

ใหโจทก ๓๕๓,๗๙๓.๑๕ บาท รายการที่ ๒ เอกสารการคำนวณคาคอมมิชชั่นที่โจทกจัดทำและ

สงใหจำเลยไมตรงกับที่เบิกความ ที่จำเลยคำนวณคาคอมมิชชั่นที่โจทกจะมีสิทธิไดรับอัตรา ๒
เปอรเซ็นต เปนเงิน ๑๒,๙๒๖.๒๗ บาท นาเชื่อถือมากกวา โจทกจึงมีสิทธิไดรับคาคอมมิชชั่น

๑๒,๙๒๖.๒๗ บาท รายการที่ ๓ คำนวณอัตรารอยละกำไรหลังหักคาใชจายจาก (๑๕,๓๒๗,๐๕๗.๖๓

/๑๗,๒๘๙,๗๑๙.๖๓) x ๑๐๐ เทากับ ๘๘.๖๔ เปอรเซ็นต อัตราการจายคาคอมมิชชั่นใหทีมขาย

ตามประกาศ คือ ๘.๕ เปอรเซ็นต แตอัตราที่โจทกขอมา คือ ๕ เปอรเซ็นต เปนคุณแกจำเลย
มากกวา คิดเปนคาคอมมิชชั่นที่ทีมขายของโจทกมีสิทธิไดรับเปนเงิน ๖๙๓,๐๕๘.๐๑ บาทโจทก

มีสวนรวมในการเสนอขาย มีสิทธิไดรับสวนแบงคาคอมมิชชั่น แตโจทกลาออกกอนลูกคาตรวจรับ

สินคาและชำระเงิน เห็นควรกำหนดคาคอมมิชชั่นใหโจทก ๓๐ เปอรเซ็นตของคาคอมมิชชั่น

ที่ทีมขายมีสิทธิไดรับ คิดเปน ๒๐๗,๙๑๗.๔๐ บาท
ที่จำเลยอุทธรณวา สินคารายการที่ ๑ และที่ ๓ ทำสัญญาซื้อขายในป ๒๕๖๑ ตองถือ

หลักเกณฑตามประกาศ บค.ที่ ๐๐๓/๒๕๖๒ นั้น เห็นวา ศาลแรงงานกลางฟงขอเท็จจริงและ

วินิจฉัยวา แมประกาศ บค.ที่ ๐๐๓/๒๕๖๒ ใหบังคับใชครอบคลุมการพิจารณาจายคานายหนาตั้งแต

เดือนมกราคม ๒๕๖๑ เปนตนไป แตเมื่อมีประกาศ บค.ที่ ๐๐๔/๒๕๖๒ ระบุวันมีผลบังคับใชตั้งแต
ป ๒๕๖๒ โดยใหยกเลิกประกาศอัตราคานายหนากลุมธุรกิจการแพทยกอนหนาทุกฉบับและ

ใชประกาศฉบับนี้ ประกาศ บค.ที่ ๐๐๔/๒๕๖๒ จึงมีผลเปนการยกเลิกประกาศ บค.ที่ ๐๐๓/๒๕๖๒


๘๗

ไปการจายคานายหนาหรือคาคอมมิชชั่นที่ขอเบิกจายในป ๒๕๖๒ เปนตนไป ไมวาจำนวน

คานายหนาหรือคาคอมมิชชั่นจะเกิดขึ้นกอนป ๒๕๖๒ หรือไม ตองใชประกาศ บค.ที่ ๐๐๔/๒๕๖๒

แทน อุทธรณของจำเลยดังกลาวเปนการโตแยงดุลพินิจในการรับฟงพยานหลักฐานของ
ศาลแรงงานกลาง อันเปนอุทธรณในขอเท็จจริง ซึ่งตองหามมิใหอุทธรณตามพระราชบัญญัติจัดตั้ง

ศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง ศาลอุทธรณคดีชำนัญ

พิเศษไมรับวินิจฉัย

คดีมีปญหาที่ตองวินิจฉัยตามอุทธรณของจำเลยประการแรกวา ประกาศ บค.ที่ ๐๐๔/๒๕๖๒
ถือเปนขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางหรือไม เห็นวาพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ พ.ศ. ๒๕๑๘

มาตรา ๕ บัญญัติวา “สภาพการจาง” หมายความวา เงื่อนไขการจางหรือการทำงานกำหนดวัน

และเวลาทำงาน คาจาง สวัสดิการ การเลิกจางหรือประโยชนอื่นของนายจางหรือลูกจาง

อันเกี่ยวกับการจางหรือการทำงาน การที่จำเลยประกาศนโยบายและหลักเกณฑการพิจารณา
เกี่ยวกับคานายหนาจากการขายสินคากลุมธุรกิจการแพทยที่จายใหพนักงานทีมขาย ตามประกาศ

บค.ที่ ๐๐๔/๒๕๖๒ โดยกำหนดใหพนักงานขายที่สามารถทำยอดขายไดตามเปาหมายมีสิทธิไดรับ

คานายหนาหรือคาคอมมิชชั่นนอกเหนือจากคาจาง เพื่อจูงใจพนักงานขายใหขายสินคาไดมากขึ้น

คานายหนาหรือคาคอมมิชชั่นจึงเปนสวัสดิการอยางหนึ่งที่จำเลยจัดใหมีขึ้น อันอยูในความหมาย
ของสภาพการจางตามกฎหมาย เมื่อพฤติการณของโจทกและจำเลยตางแสดงออกวาตกลงจะยึดถือ

เอาประกาศดังกลาวมาใชเปนหลักเกณฑสำหรับเบิกจายคานายหนาหรือคาคอมมิชชั่น ประกาศ

ดังกลาวยอมถือไดวาเปนขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางโดยปริยาย ที่ศาลแรงงานกลางวินิจฉัย

วาประกาศ บค.ที่ ๐๐๔/๒๕๖๒ ถือเปนขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางชอบแลว คำพิพากษา
ศาลฎีกาที่จำเลยอางมาเปนกรณีพิพาทระหวางสหภาพแรงงานรัฐวิสาหกิจและหนวยงานรัฐวิสาหกิจ

เกี่ยวกับการปรับเพิ่มเงินเดือนลูกจาง อันมีขอเท็จจริงแตกตางจากคดีนี้ ไมอาจนำมาใชเทียบเคียง

กันได อุทธรณของจำเลยขอนี้ฟงไมขึ้น

คดีมีปญหาที่ตองวินิจฉัยตามอุทธรณของจำเลยประการที่สองวา ที่ศาลแรงงานกลาง
กำหนดคาคอมมิชชั่นใหโจทกชอบดวยกฎหมายหรือไม เห็นวา คาคอมมิชชั่นที่โจทกเรียกรองมา

เปนคานายหนาจากการขายสินคากลุมธุรกิจการแพทยที่จำเลยตกลงจะจายใหพนักงานทีมขาย

ภายใตหลักเกณฑและเงื่อนไขที่จำเลยประกาศกำหนด จะมากหรือนอยขึ้นอยูกับอัตรารอยละกำไร

หลังหักคาใชจายในการขาย คาคอมมิชชั่นจึงเปนเงินที่นายจางตกลงจายใหลูกจางนอกเหนือไป
จากที่กฎหมายคุมครองแรงงานกำหนด นายจางจะจายคาคอมมิชชั่นใหลูกจางหรือไมก็ได ถาจะ

จายจะมีวิธีการและหลักเกณฑอยางใดก็แลวแตนายจางกำหนด หรือเปนไปตามสัญญาระหวาง


๘๘

นายจางกับลูกจาง หรือตามขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจาง แลวแตกรณี เพราะไมมีกฎหมาย

บัญญัติไวโดยเฉพาะ ดังนั้น สิทธิของโจทกที่จะไดรับคาคอมมิชชั่นจากการขายสินคาตามฟอง

แตละรายการจะมีอยูอยางไรตองพิจารณาถึงขอตกลงระหวางโจทกกับจำเลยเปนสำคัญ ศาล
แรงงานกลางไมอาจกำหนดหลักเกณฑและจำนวนคาคอมมิชชั่นแทนจำเลยซึ่งเปนนายจาง หรือ

นอกเหนือไปจากสัญญาจาง หรือขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางได ที่ศาลแรงงานกลางวินิจฉัย

ใหจำเลยจายคาคอมมิชชั่นตามที่ศาลเห็นสมควรวาเปนคุณแกจำเลยหรือเปนธรรมเพียงพอนั้น

ไมชอบ อุทธรณของจำเลยในขอนี้ฟงขึ้น
คดีมีปญหาที่ตองวินิจฉัยตามอุทธรณของจำเลยประการที่สามวา โจทกมีสิทธิไดรับ

คาคอมมิชชั่นจากการขายสินคาตามฟองหรือไม เพียงใด เห็นวา ขอเท็จจริงรับฟงเปนยุติตาม

คำพิพากษาศาลแรงงานกลางแลววา ประกาศ บค.ที่ ๐๐๔/๒๕๖๒ มีผลเปนการยกเลิกประกาศ

บค.ที่ ๐๐๓/๒๕๖๒ ไปแลว จึงไมอาจนำประกาศ บค.ที่ ๐๐๓/๒๕๖๒ มาใชกับการพิจารณาจาย
คาคอมมิชชั่นใหโจทกได แตโจทกฟองอางวาอัตราคาคอมมิชชั่นที่จำเลยตกลงจายใหโจทกสำหรับ

สินคารายการที่ ๑ คือ ๕ เปอรเซ็นต สินคารายการที่ ๒ และที่ ๓ คือ ๔.๕ เปอรเซ็นต จำเลยให

การตอสูและนำสืบวา จำเลยไมเคยตกลงจายคาคอมมิชชั่นจากการขายสินคารายการที่ ๑ ในอัตรา

๕ เปอรเซ็นตตามที่โจทกอาง สวนขอตกลงจายคาคอมมิชชั่นในอัตรา ๔.๕ เปอรเซ็นต จะมีผล
ตอเมื่อพนักงานทีมขายของโจทกสามารถทำยอดขายสำหรับสินคารายการที่ ๒ และที่ ๓ รวมกับ

รายการอื่นที่เสนอขออนุมัติพรอมกันเปนเงิน ๓๐.๓๓ ลานบาทในคราวเดียว แตเมื่อลูกคาซื้อแยกกัน

จึงไมเขาเงื่อนไข โจทกไมไดรับผิดชอบการขายสินคารายการที่ ๑ และที่ ๓ จนเสร็จสิ้นกระบวนการ

เมื่อลูกคาชำระเงิน และลูกคาชำระเงินเกิน ๑๒๐ วันนับจากวันที่เปดใบกำกับภาษีขาย โจทกจึง
ไมมีสิทธิไดรับคาคอมมิชชั่นจากการขายสินคาดังกลาว นอกจากนี้ เมื่อพิจารณาตามประกาศ

บค.ที่ ๐๐๔/๒๕๖๒ แลว ยังมีเงื่อนไขรวมในขอ ๒ ใหผูบริหารทีมขายกำหนดสัดสวนการจาย

คานายหนาใหผูเกี่ยวของอีก สวนที่ศาลแรงงานกลางคำนวณอัตรากำไรหลังหักคาใชจายในการ

ขายสินคารายการที่ ๑ และที่ ๓ เพื่อหาอัตราคาคอมมิชชั่นตามประกาศ บค.ที่ ๐๐๔/๒๕๖๒ แลว
เปรียบเทียบวาอัตราที่โจทกอางกับอัตราตามประกาศอยางไหนเปนคุณแกจำเลยมากกวา โดย

สินคารายการที่ ๑ ใชตัวเลขตามบันทึกถอยคำของโจทกและเอกสารหมาย จ.๖ แตสินคารายการที่ ๓

ตัวเลขตามบันทึกถอยคำของโจทกกับเอกสารหมาย จ.๖ ไมตรงกัน จึงเลือกใชตัวเลขตามเอกสาร

หมาย จ.๖ อยางเดียว ในขณะที่สินคารายการที่ ๒ ระบุวาการคำนวณของจำเลยนาเชื่อถือกวาโจทก
จึงไมแสดงการคำนวณตัวเลขที่เกี่ยวของ เชนนี้ยังไมอาจถือไดวาขอเท็จจริงในสวนตัวเลขเหลานั้น

เปนยุติแลว การจะวินิจฉัยวาโจทกมีสิทธิไดรับคาคอมมิชชั่นจากการขายสินคาแตละรายการหรือไม


๘๙

เพียงใด ศาลแรงงานกลางจำตองฟงขอเท็จจริงใหยุติเปนที่แนนอนเสียกอนวา ขอ ๑ พนักงาน

ทีมขายตองมีสวนรวมในกระบวนการขายสินคาถึงขั้นตอนใดจึงจะมีสิทธิไดรับสวนแบงคาคอมมิชชั่น

จากการขายสินคานั้น ขอ ๒ ผูบริหารทีมขายของโจทกกำหนดสัดสวนการจายคาคอมมิชชั่นจาก
การขายสินคาแตละรายการตามฟองใหโจทกอยางไร ขอ ๓ จำเลยตกลงจายคาคอมมิชชั่นจาก

การขายสินคารายการที่ ๑ ใหพนักงานทีมขายของโจทกในอัตรา ๕ เปอรเซ็นต หรือไม ขอ ๔

จำเลยมีเงื่อนไขการจายคาคอมมิชชั่นจากการขายสินคารายการที่ ๒ และที่ ๓ ใหพนักงานทีมขาย

ของโจทกในอัตรา ๔.๕ เปอรเซ็นตไวอยางไร ขอ ๕ กำไรหลังหักคาใชจายในการขายที่ตองนำมา
ใชคำนวณอัตรารอยละกำไรหลังหักคาใชจายในการขายเปนจำนวนเทาไร ขอ ๖ ยอดขาย (ไมรวม

ภาษีมูลคาเพิ่ม) ของสินคาตามฟองแตละรายการเปนจำนวนเทาไร ขอ ๗ จำเลยมีสิทธิหักคา

คอมมิชชั่นทีมขายของโจทกจากการขายสินคาแตละรายการเปนจำนวนเทาไร และขอ ๘ โจทก

มีสิทธิไดรับคาคอมมิชชั่นจากการขายสินคาแตละรายการเปนจำนวนเทาไร แตศาลแรงงานกลาง
ยังไมไดรับฟงขอเท็จจริงและวินิจฉัยขอเท็จจริงดังกลาวมา คงวินิจฉัยแตเพียงสิทธิของทีมขาย

ในการเบิกคาคอมมิชชั่น เมื่อพนวันที่ ๑๐ ของเดือนถัดจากเดือนที่เก็บเงินได และสิทธิของโจทก

ที่จะไดรับคาคอมมิชชั่นแมไมไดเปนผูตั้งเบิกหรือทำเอกสารเบิกจายดวยตนเอง โดยนำคาคอมมิชชั่น

ที่โจทกไดรับหลังลาออกที่ยังไมฟงขอเท็จจริงใหแนชัดเสียกอนวาเปนคาคอมมิชชั่นจากการขาย
สินคาใด ไดรับเพราะเหตุใด มาเปนเหตุผลแหงการวินิจฉัย ซึ่งสิทธิดังกลาวลวนแตเปนคนละ

ประเด็นกับสิทธิของโจทกในการที่จะไดรับสวนแบงคาคอมมิชชั่น แลวยังนำตัวเลขที่ยังไมไดฟง

เปนยุติมาใชประกอบการพิจารณากำหนดคาคอมมิชชั่นใหโจทกตามที่เห็นสมควรเอง โดยไมคำนึง

ถึงขอตกลงระหวางโจทกกับจำเลย คำพิพากษาศาลแรงงานกลางจึงไมชอบดวยพระราชบัญญัติ
จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๑ วรรคหนึ่ง ชอบที่ศาล

อุทธรณคดีชำนัญพิเศษจะมีคำสั่งยกคำพิพากษาของศาลแรงงานกลางเสีย แลวยอนสำนวนให

ศาลแรงงานกลางรับฟงขอเท็จจริงดังกลาวขางตนใหชัดเจนเพียงพอแกการวินิจฉัยชี้ขาดประเด็น

แหงคดีแลวพิพากษาใหมตามรูปคดี ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพง มาตรา ๒๔๓
(๓) (ข) ประกอบพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒

มาตรา ๕๗ ทั้งนี้ ใหมีผลถึงการขายสินคารายการที่ ๒ ดวย เพราะการวินิจฉัยในสวนนี้ก็ตองอาศัย

ขอเท็จจริงที่ศาลแรงงานกลางจะรับฟงตอไป เมื่อวินิจฉัยดังนี้แลว คดีไมจำตองวินิจฉัยอุทธรณ

ขออื่นของจำเลยอีก เพราะไมเปนสาระแกคดีอันควรไดรับการวินิจฉัย ตามประมวลกฎหมาย
วิธีพิจารณาความแพง มาตรา ๒๒๕ วรรคหนึ่ง ประกอบพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธี

พิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๕๔ วรรคหนึ่ง เนื่องจากไมทำใหผลของคดีเปลี่ยนแปลง


๙๐