แผนการจัดการเรียนรู้ รายวิชาสังคมศึกษาฯ ป.2

หนา้ | 375

ขน้ั สอน
1. ให้นักเรียนศึกษาหนังสือเรียน หน้า 188 - 189 แล้วให้นักเรยี นบอกประโยชน์ของการฝึกสตแิ ละ

สมาธิ
2. ครแู ละนกั เรยี นรว่ มกันอภปิ รายเก่ยี วกับการฝกึ สติและสมาธิ
3. ให้นกั เรยี นทำแบบฝึกเสรมิ ทักษะท่ี 4 สตแิ ละสมาธิ เสรจ็ แล้วส่งครตู รวจความถกู ตอ้ ง
4. ให้นกั เรยี นอ่านหนังสือเรียน หนา้ 190 การสวดมนตไ์ หว้พระ และแผเ่ มตตา
5. ให้นักเรียนสวดมนต์ และแผ่เมตตาพรอ้ มกนั
6. สมุ่ ถามนักเรยี นว่าขณะสวดมนต์และแผเ่ มตตามีความรสู้ ึกอย่างไร
7. ฝกึ นักเรยี นทำสมาธิเบ้ืองต้น ด้วยการ
- ฝกึ ยนื สมาธิ
- ฝึกเดนิ ดว้ ยสติ
- การน่ังสมาธิ
- การนอนกบั สติ
8. ฝึกสมาธดิ ้วยกจิ กรรมเคลอ่ื นไหวอยา่ งมีสติใหน้ ักเรียนปฏิบัติตาม จากนนั้ ใหน้ กั เรียนเป็นผปู้ ฏิบัตเิ อง
9. ใหน้ กั เรียนศกึ ษาหนังสือเรียนหน้า 195 - 196 การฝกึ ให้มสี มาธใิ นการฟงั การอ่าน การคิด การถาม

และการเขยี น แล้วใหส้ รุปเป็นผังความคดิ ลงสมุดบันทกึ ความรู้ แล้วส่งครตู รวจ
10. ใหน้ ักเรียนทำแบบฝกึ เสรมิ ทักษะท่ี 5 การฝึกสมาธิ เสรจ็ แลว้ สง่ ครูตรวจความถูกตอ้ ง
11. ครูใหน้ ักเรยี นช่วยกันตอบคำถามหลัก
คำถามหลัก : การฝกึ สตแิ ละสมาธเิ ปน็ การปฏบิ ตั ิเพื่อส่ิงใดบ้าง
12. ครูและนกั เรยี นร่วมกันสรุปมโนทศั นส์ ำคญั ของบทเรียน
มโนทัศน์สำคัญ : การบริหารจิตและเจริญปัญญา เป็นสิ่งที่สำคัญในการพัฒนาตนเองให้ดำเนินชีวิต

ไดอ้ ยา่ งมคี วามสขุ จงึ จำเป็นต้องหมนั่ ฝึกฝนอย่างสม่ำเสมอด้วยการสวดมนต์ ไหว้พระ แผ่เมตตา ฝกึ ยืน เดิน น่ัง
นอน เคลอื่ นไหวอย่างมสี ติ และฝึกให้มีสมาธใิ นการฟงั การอ่าน การคิด การถาม และการเขียน

ขน้ั สรุป
1. ครแู ละนักเรียนรว่ มกนั สรุปกิจกรรมที่ไดเ้ รียนในเรื่องนี้
2. ใหน้ ักเรียนทำกิจกรรมตรวจสอบการเรียนรทู้ ่ี 4

๑๐. สือ่ /แหล่งการเรยี นรู้
๑๐.๑ สือ่ การเรียนรู้
1) หนังสือเรียนรายวิชาพ้ืนฐาน สังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 2
2) แบบฝกึ เสรมิ ทกั ษะ
3) แบบฝึกเสรมิ ทักษะ 1, 2, 3, 4 และ 5
4) การบันทกึ และสรุปผลการจดั กจิ กรรม “สร้างสมาธิดว้ ย
5) สมดุ บนั ทึกความรู้

หน้า | 376

๑๐.๒ แหลง่ การเรยี นรู้
1) ห้องสมดุ

2) แหล่งข้อมูลสารสนเทศ
3) วิดโี อ

การประเมนิ ชนิ้ งาน/ภาระงาน (รวบยอด)

การใหค้ ะแนน/ระดับคะแนน

ปรับปรงุ (1) พอใช้ (2) ดี (3) ดมี าก (4)

ผลงานมีข้อมูลไมถ่ ูกตอ้ ง ผลงานมีขอ้ มูลแตย่ งั ไม่ ผลงานมคี วามถกู ตอ้ ง ผลงานมคี วามถูกต้อง
ตามจุดประสงคข์ อง ชัดเจนครบถ้วนสมบรู ณ์
กิจกรรมขาดความคิด ครบถว้ นสมบูรณ์ตาม สมบรู ณพ์ อสมควรตาม ตามจุดประสงค์ของ
สร้างสรรค์ ไมม่ ี กจิ กรรม ผลงานมี
ภาพประกอบ จุดประสงคข์ องกิจกรรม จุดประสงค์ของกจิ กรรม ความคดิ สร้างสรรค์
มภี าพประกอบ สวยงาม
ผลงานมีความคิด ผลงานมีความคิด สอดคลอ้ งกับข้อมูล
ชัดเจน
สร้างสรรคเ์ ลก็ นอ้ ย สร้างสรรค์
มีภาพประกอบ แต่ขาด มีภาพประกอบ สวยงาม

ความสอดคลอ้ งกบั ขอ้ มลู สอดคลอ้ งกับขอ้ มลู
ชดั เจน

หน้า | 377

แบบทดสอบก่อนเรียน

หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 8 เรื่อง มุ่งหาความดี

คำชแี้ จง จงเลือกคำตอบทีถ่ กู ต้องท่ีสุดเพยี งคำตอบเดยี ว

1. แกว้ อนั มีคา่ 3 ประการ รวมเรียกวา่ อะไร ข. พระรัตนตรยั
ก. พระไตรปฎิ ก
ค. พระตรีรตั น์ ง. พระตรเี พชร
2. ขอ้ ใดคอื ความหมายของศรทั ธาในพระรตั นตรยั
ก. ความเลอื่ มใสในพระพทุ ธ พระธรรม และพระสงฆ์
ข. ความเส่ือมใสในความเก่ง ความฉลาด และความดี
ค. ความเส่อื มใสในการกราบไหวพ้ ระดว้ ยดอกไม้ ธูป และเทียน
ง. ความเลอ่ื มใสในการทำความดี การไมท่ ำความช่วั และการทำจติ ใจให้บริสทุ ธิ์
3. ข้อใดคอื ความหมายของพระพุทธ
ก. พระพทุ ธเจ้าซึ่งเปน็ ศาสดาของพระพทุ ธศาสนา
ข. พระธรรมคำสอนของพระพุทธเจา้
ค. พระสงฆ์ซึ่งเป็นผนู้ ำหลักธรรมคำสอนของพระพทุ ธเจา้ มาเผยแผ่แก่ประชาชน
ง. ถูกต้องทุกข้อ
4. แจว๋ ปฏบิ ัติในส่งิ ทถ่ี ูกต้อง ดีงาม ตรงกับขอ้ ใด
ก. การไมท่ ำความชัว่ ข. การทำความดี
ค. การคิดในสงิ่ ท่ีดี ง. การไม่หลงผดิ
5. สมหญงิ พดู จาไพเราะออ่ นหวาน ตรงกบั ข้อใด
ก. ทาน ข. ปยิ วาจา
ค. อัตถจรยิ า ง. สมานัตตา
6. หนหู ิ่นดแู ลคุณแมท่ ปี่ ่วย แสดงว่าหนหู ิ่นมีคุณธรรมขอ้ ใด
ก. ทมะ ข. จาคะ
ค. สัจจะ ง. กตัญญู
7. เวลาเช้าก่อนเขา้ เรียนนักเรยี นสวดมนต์ไหว้พระ เพราะอะไร
ก. เพ่อื ท่องบทสวดมนตไ์ ด้ ข. เพอื่ ให้รวู้ ่านักเรยี นนับถือศาสนาพุทธ
ค. เพอ่ื ระลึกถงึ คุณพระรตั นตรยั ง. เพ่ือให้จำและนำไปทำขอ้ สอบได้
8. การกราบ 3 ครัง้ เป็นการระลึกถึงส่งิ ใด
ก. พ่อ แม่ ลกู ข. บา้ น วัด โรงเรยี น
ค. พระพทุ ธ พระธรรม พระสงฆ์ ง. ชาติ ศาสนา พระมหากษัตรยิ ์
9. การกระทำในขอ้ ใดเปน็ การทำความดี
ก. เดนิ ไปโรงเรียนเอง ข. ชว่ ยพอ่ แม่ทำงานบ้าน
ค. เดินหกล้มแตไ่ ม่ร้องไห้ ง. แตง่ ตัวไปโรงเรียนเอง
10. เราสามารถบริหารจิตและเจรญิ ปัญญาได้ด้วยวิธีใด
ก. ฝึกสมาธิ ข. สวดมนต์
ค. แผ่เมตตา ง. อ่านหนังสือ
เฉลย 1. ข 2. ก 3. ก 4. ข 5. ข 6. ง 7. ค 8. ค 9. ข 10. ก

หน้า | 378

แบบทดสอบหลังเรียน

หนว่ ยการเรยี นร้ทู ่ี 8 เรอ่ื ง มุ่งหาความดี

คำช้แี จง จงเลือกคำตอบทถ่ี กู ต้องท่ีสดุ เพยี งคำตอบเดียว

1. หนหู นิ่ ดูแลคณุ แมท่ ปี่ ว่ ย แสดงวา่ หนหู ิ่นมคี ุณธรรมข้อใด ข. จาคะ
ก. ทมะ
ค. สัจจะ ง. กตญั ญู
2. เวลาเช้าก่อนเขา้ เรยี นนักเรยี นสวดมนต์ไหวพ้ ระ เพราะอะไร
ก. เพื่อท่องบทสวดมนตไ์ ด้ ข. เพอ่ื ใหร้ วู้ า่ นกั เรียนนบั ถือศาสนาพทุ ธ
ค. เพื่อระลกึ ถึงคุณพระรัตนตรัย ง. เพื่อให้จำและนำไปทำข้อสอบได้
3. การกราบ 3 ครงั้ เป็นการระลึกถงึ สงิ่ ใด
ก. พอ่ แม่ ลูก ข. บ้าน วัด โรงเรียน
ค. พระพทุ ธ พระธรรม พระสงฆ์ ง. ชาติ ศาสนา พระมหากษัตรยิ ์
4. การกระทำในข้อใดเปน็ การทำความดี
ก. เดนิ ไปโรงเรยี นเอง ข. ช่วยพอ่ แม่ทำงานบา้ น
ค. เดนิ หกลม้ แตไ่ ม่รอ้ งไห้ ง. แตง่ ตัวไปโรงเรียนเอง
5. เราสามารถบรหิ ารจติ และเจริญปัญญาได้ดว้ ยวธิ ีใด
ก. ฝกึ สมาธิ ข. สวดมนต์
ค. แผ่เมตตา ง. อ่านหนงั สือ
6. แก้วอนั มคี ่า 3 ประการ รวมเรยี กว่าอะไร
ก. พระไตรปฎิ ก ข. พระรตั นตรยั
ค. พระตรีรัตน์ ง. พระตรเี พชร
7. ขอ้ ใดคอื ความหมายของศรทั ธาในพระรัตนตรยั
ก. ความเลื่อมใสในพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์
ข. ความเส่อื มใสในความเก่ง ความฉลาด และความดี
ค. ความเส่อื มใสในการกราบไหว้พระด้วยดอกไม้ ธูป และเทยี น
ง. ความเล่อื มใสในการทำความดี การไม่ทำความช่วั และการทำจติ ใจใหบ้ ริสุทธิ์
8. ข้อใดคอื ความหมายของพระพุทธ
ก. พระพทุ ธเจ้าซงึ่ เปน็ ศาสดาของพระพทุ ธศาสนา
ข. พระธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า
ค. พระสงฆ์ซงึ่ เป็นผนู้ ำหลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้ามาเผยแผ่แกป่ ระชาชน
ง. ถูกตอ้ งทุกข้อ
9. แจ๋วปฏิบัติในส่ิงทีถ่ ูกต้อง ดีงาม ตรงกับขอ้ ใด
ก. การไมท่ ำความช่ัว ข. การทำความดี
ค. การคิดในส่ิงที่ดี ง. การไมห่ ลงผดิ
10. สมหญงิ พดู จาไพเราะออ่ นหวาน ตรงกบั ขอ้ ใด
ก. ทาน ข. ปยิ วาจา
ค. อัตถจรยิ า ง. สมานัตตา
เฉลย 1. ง 2. ค 3. ค 4. ข 5. ก 6. ข 7. ก 8. ก 9. ข 10. ข

หน้า | 379

แผนการจัดการเรยี นรูท้ ่ี 1

หน่วยการเรยี นรูท้ ี่ 8 มุ่งหาความดี สาระพระพุทธศาสนา

กลุ่มสาระการเรียนรสู้ ังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ระดบั ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 2

เรอื่ ง พระรตั นตรัย เวลา 2 ชว่ั โมง

ชอ่ื ผสู้ อน นางสาวณัฐสดุ า ศลิ ารกั ษ์ วันท่…ี ……..เดือน……………..พ.ศ……….

มาตรฐานการเรยี นรู้
มาตรฐาน ส 1.1 รแู้ ละเขา้ ใจประวัติ ความสำคญั ศาสนา หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรือศาสนา

ที่ตนนับถือและศาสนาอน่ื มศี รัทธาท่ีถูกต้อง ยดึ มัน่ และปฏิบัตติ ามหลักธรรมเพ่ืออยรู่ ว่ มกันอย่างสนั ติสุข
ตัวชี้วัดข้อ 4 บอกความหมายความสำคัญ และเคารพพระรัตนตรัย ปฏิบัติตามหลักธรรมโอวาท ๓

ในพระพุทธศาสนา หรือหลกั ธรรมของศาสนาทต่ี นนบั ถอื ตามท่กี ำหนด
สาระสำคญั

พระรัตนตรัยเป็นสิ่งเคารพสูงสุดของชาวพุทธ ชาวพุทธทุกคนควรมีศรัทธาและควรแสดงความเคารพ

ตอ่ พระรตั นตรยั อย่างเหมาะสม

สมรรถนะสำคญั ของผู้เรยี น
1. ความสามารถในการส่ือสาร
2. ความสามารถในการคดิ
1) ทกั ษะการวิเคราะห์
2) ทักษะการเช่อื มโยง
3) ทักษะการใหเ้ หตผุ ล
3. ความสามารถในการใชท้ กั ษะชวี ติ

คุณลกั ษณะอันพึงประสงค์
1. รกั ชาติ ศาสน์ กษตั รยิ ์
2. ซื่อสตั ยส์ ุจรติ
3. มีวินัย
4. ใฝ่เรยี นรู้
5. อยู่อย่างพอเพียง
6. มุ่งมนั่ ในการทำงาน
7. รกั ความเป็นไทย
8. มีจติ สาธารณะ

จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้
1. นักเรียนสามารถบอกความหมาย ความสำคญั และการเคารพพระรัตนตรยั ได้
2. นกั เรียนมีความรู้ความเข้าในหลกั ธรรมทางพระพุทธศาสนาทเ่ี กี่ยวกบั หลกั โอวาท 3
3. นกั เรยี นมีความรู้ และความเข้าใจในพทุ ธศาสนสุภาษติ
4. นกั เรียนสามารถรู้ และเข้าใจวธิ ีการบริหารจิตและเจริญปัญญาอย่างถกู ต้อง

หน้า | 380

สาระการเรยี นรู้
พระรัตนตรัย ได้แก่ พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์

กิจกรรมการเรยี นรู้
- นักเรียนทำแบบทดสอบกอ่ นเรียน หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 8

เร่อื งท่ี 1 พระรตั นตรัย เวลา 2 ชั่วโมง

การออกแบบการจัดการเรยี นรู้แบบ Active Learning

ขน้ั นำ

1. ครูให้นกั เรียนทำแบบทดสอบก่อนเรยี น จากน้ันตรวจแล้วบอกคะแนนแกน่ กั เรยี นเพ่ือใหน้ กั เรยี นทราบ

วา่ ตนเองมพี ้นื ฐานความร้เู ร่อื งศาสนาในระดบั ใด เพอ่ื ไดว้ างแผนการเรียนได้อยา่ งเหมาะสมต่อไป

2. ให้นักเรยี นอา่ นมโนทศั นส์ ำคัญ หน้า 175 พร้อมกนั

3. ครูอธิบายคำว่าพระรัตนตรัยในทางพระพุทธศาสนา หมายถึง พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์

(หรอื แกว้ อันมีคา่ 3 ดวง) เพื่อเป็นการนำเขา้ สูบ่ ทเรยี น

ขน้ั สอน
1. ครูสนทนากับนักเรียนถึงกิจกรรม หลังนักเรียนเคารพธงชาติจะมีการสวดมนต์ไหว้พระ

ถอื เปน็ การระลึกถึงพระพทุ ธ พระธรรม พระสงฆ์
2. ให้นักเรียนศกึ ษา พระรตั นตรัย หน้า 175 ครถู ามนักเรียน พระรัตนตรยั มีความสำคญั อย่างไร
3. ใหน้ กั เรยี นสรุปถึงความหมายและความสำคญั ของพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ เปน็ แผนผงั ความคิด

ลงสมุดบนั ทึกความรู้ เสร็จแลว้ ส่งให้ครตู รวจความถกู ตอ้ ง
4. ให้นกั เรียนศกึ ษาหนงั สือเรียน หนา้ 176 ศรทั ธาในพระรตั นตรัยและรว่ มกันอภิปราย

5. ให้นกั เรยี นทำแบบฝึกเสรมิ ทักษะที่ 1 การปฏบิ ตั ติ ่อพระรตั นตรัย เสรจ็ แลว้ สง่ ครูตรวจความถูกต้อง
6. ครูให้นกั เรยี นช่วยกันตอบคำถามหลัก
คำถามหลัก : นกั เรียนสามารถแสดงความศรทั ธาตอ่ พระรัตนตรัยไดอ้ ย่างไรบ้าง

7. ครแู ละนกั เรยี นร่วมกนั สรปุ มโนทัศนส์ ำคัญของบทเรยี น
มโนทัศน์สำคัญ : พระรัตนตรัยเป็นสิ่งเคารพสูงสุดของชาวพุทธ ชาวพุทธทุกคนควรมีศรัทธาและ

ควรแสดงความเคารพต่อพระรัตนตรัยอยา่ งเหมาะสม

ขัน้ สรุป

1. ครแู ละนักเรยี นร่วมกันสรุปความรู้ทีไ่ ดเ้ รียนรใู้ นวันนี้
2. ครใู หน้ กั เรียนบนั ทึกสรุปลงในสมุดบันทกึ ความรู้
3. ให้นักเรยี นทำกจิ กรรมตรวจสอบการเรยี นรูท้ ี่ 1

สอื่ /แหล่งเรียนรู้
สอ่ื การเรยี นรู้

1) หนงั สอื เรียน สงั คมศกึ ษาศาสนา และวฒั นธรรม ป.2
2) แบบทดสอบก่อนเรยี น

3) แบบฝึกเสรมิ ทักษะท่ี 1 การปฏิบัตติ ่อพระรตั นตรยั

หนา้ | 381

แหล่งการเรียนรู้
1) ห้องสมุด
2) แหลง่ ขอ้ มูลสารสนเทศ
3) อินเทอรเ์ นต็

ภาระงาน/ช้นิ งาน
1. แบบฝึกเสรมิ ทักษะที่ 1 การปฏิบัตติ นต่อพระรัตนตรัย
2. ผลจากการทำกิจกรรมตรวจสอบการเรยี นรู้ที่ 1

การวดั ประเมนิ ผล
1. แบบทดสอบกอ่ นเรียนแบบเลือกตอบ จำนวน 10 ข้อ
2. สงั เกตพฤตกิ รรมของนักเรยี นในการเขา้ ร่วมกจิ กรรม
3. ตรวจผลงานจากภาระงาน
- สมดุ บนั ทกึ ความรู้
- จากการทำกจิ กรรมตรวจสอบการเรยี นรู้ท่ี 1
- จากการทำแบบฝึกเสรมิ ทกั ษะที่ 1 การปฏบิ ัตติ ่อพระรตั นตรัย

หน้า | 382

บันทกึ หลังการสอน
1. สงิ่ ทีพ่ บจากการสอน

ดา้ นความรู้
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ด้านทักษะ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ด้านเจตคติ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. ปญั หาอปุ สรรค
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. ข้อเสนอแนะ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชื่อ…………………………………………………….ผสู้ อน
(……………………………..…………………)

ความคิดเหน็ ของครพู ่ีเล้ียง
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ่ื …………………………………………………….
(……………………………..…………………)

ความคดิ เหน็ ของผู้บรหิ ารสถานศึกษา
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชื่อ……………………...………………………….ผูบ้ รหิ าร
(……………………………..…………………)

หน้า | 383

แบบฝกึ เสรมิ ทักษะที่ 1 การปฏิบัติตนต่อพระรัตนตรัย

คำชแ้ี จง ให้นักเรียนบอกวธิ ีการปฏบิ ตั ติ นต่อพระรัตนตรยั

การปฏิบตั ติ นต่อพระรัตนตรัย

พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์

1. เคารพบชู า 1. ระลึกถงึ พระคณุ ของพระ 1. ระลึกถงึ พระคณุ ของ
ธรรม พระสงฆแ์ ละแสดงความเคารพ

ทา่ น

2. ระลึกถงึ พระคณุ ของ 2. ศกึ ษาพระธรรมให้เขา้ ใจ 2. บำรงุ ทา่ นด้วยปัจจยั 4
พระพุทธเจา้ อยู่เสมอ
และนำไปปฏิบตั ิ เชน่ ตกั บาตรในตอนเช้า

3. ศกึ ษาพระจรยิ วตั รของ 3. ส่งเสรมิ และชกั ชวนผู้อนื่ 3. ประพฤตติ นเปน็ คนดตี าม
พระพทุ ธเจา้ และนำมาเป็น เช่น เพือ่ น ญาตใิ ห้หมัน่ คำสั่งสอนของพระสงฆ์
แบบอย่างทด่ี ใี นการปฏบิ ตั ติ น ปฏิบัตธิ รรม

ชื่อ........................................................................................................ ชัน้ .................... เลขท.่ี ..............

หน้า | 384

เฉลยแบบฝกึ เสริมทักษะท่ี 1 การปฏิบัติตนตอ่ พระรตั นตรยั

คำชแี้ จง ให้นกั เรยี นบอกวิธีการปฏิบตั ิตนต่อพระรัตนตรัย

การปฏิบตั ิตนต่อพระรัตนตรยั

พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์

1. เคารพบูชา 1. ระลึกถงึ พระคุณของพระ 1. ระลกึ ถงึ พระคณุ ของ
ธรรม พระสงฆ์และแสดงความเคารพ

ท่าน

2. ระลกึ ถงึ พระคุณของ 2. ศกึ ษาพระธรรมให้เข้าใจ 2. บำรงุ ทา่ นด้วยปัจจัย 4
พระพทุ ธเจา้ อยูเ่ สมอ
และนำไปปฏิบตั ิ เชน่ ตกั บาตรในตอนเช้า

3. ศกึ ษาพระจริยวัตรของ 3. ส่งเสริมและชกั ชวนผูอ้ น่ื 3. ประพฤตติ นเปน็ คนดตี าม
พระพุทธเจ้าและนำมาเปน็ เชน่ เพ่ือน ญาตใิ ห้หมนั่ คำส่ังสอนของพระสงฆ์
แบบอย่างที่ดีในการปฏบิ ัติตน ปฏิบัติธรรม

หน้า | 385

แบบทดสอบก่อนเรียน

หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 8 เรื่อง มุ่งหาความดี

คำชแี้ จง จงเลือกคำตอบทีถ่ กู ต้องท่ีสุดเพยี งคำตอบเดยี ว

1. แกว้ อันมีคา่ 3 ประการ รวมเรียกวา่ อะไร ข. พระรัตนตรัย
ก. พระไตรปฎิ ก
ค. พระตรีรตั น์ ง. พระตรเี พชร
2. ขอ้ ใดคอื ความหมายของศรทั ธาในพระรตั นตรยั
ก. ความเลอื่ มใสในพระพทุ ธ พระธรรม และพระสงฆ์
ข. ความเส่ือมใสในความเก่ง ความฉลาด และความดี
ค. ความเส่อื มใสในการกราบไหวพ้ ระด้วยดอกไม้ ธูป และเทียน
ง. ความเลอ่ื มใสในการทำความดี การไมท่ ำความช่วั และการทำจติ ใจให้บริสทุ ธิ์
3. ข้อใดคอื ความหมายของพระพุทธ
ก. พระพทุ ธเจ้าซึ่งเปน็ ศาสดาของพระพทุ ธศาสนา
ข. พระธรรมคำสอนของพระพทุ ธเจ้า
ค. พระสงฆ์ซึ่งเป็นผนู้ ำหลักธรรมคำสอนของพระพทุ ธเจา้ มาเผยแผ่แก่ประชาชน
ง. ถกู ตอ้ งทุกข้อ
4. แจว๋ ปฏบิ ัติในส่งิ ท่ถี ูกต้อง ดีงาม ตรงกบั ขอ้ ใด
ก. การไมท่ ำความชัว่ ข. การทำความดี
ค. การคดิ ในสงิ่ ท่ีดี ง. การไม่หลงผดิ
5. สมหญงิ พดู จาไพเราะออ่ นหวาน ตรงกบั ข้อใด
ก. ทาน ข. ปยิ วาจา
ค. อัตถจรยิ า ง. สมานัตตา
6. หนหู ิ่นดแู ลคณุ แมท่ ปี่ ่วย แสดงว่าหนูหิ่นมีคุณธรรมขอ้ ใด
ก. ทมะ ข. จาคะ
ค. สัจจะ ง. กตัญญู
7. เวลาเชา้ ก่อนเขา้ เรียนนักเรยี นสวดมนต์ไหวพ้ ระ เพราะอะไร
ก. เพื่อท่องบทสวดมนตไ์ ด้ ข. เพอื่ ให้รวู้ ่านักเรยี นนับถือศาสนาพุทธ
ค. เพ่ือระลึกถงึ คุณพระรตั นตรยั ง. เพ่ือให้จำและนำไปทำขอ้ สอบได้
8. การกราบ 3 ครัง้ เป็นการระลึกถึงสง่ิ ใด
ก. พ่อ แม่ ลกู ข. บา้ น วัด โรงเรยี น
ค. พระพทุ ธ พระธรรม พระสงฆ์ ง. ชาติ ศาสนา พระมหากษัตรยิ ์
9. การกระทำในขอ้ ใดเปน็ การทำความดี
ก. เดินไปโรงเรียนเอง ข. ชว่ ยพอ่ แม่ทำงานบ้าน
ค. เดินหกล้มแตไ่ ม่ร้องไห้ ง. แตง่ ตัวไปโรงเรียนเอง
10. เราสามารถบริหารจิตและเจรญิ ปญั ญาได้ด้วยวิธีใด
ก. ฝึกสมาธิ ข. สวดมนต์
ค. แผเ่ มตตา ง. อ่านหนังสอื
เฉลย 1. ข 2. ก 3. ก 4. ข 5. ข 6. ง 7. ค 8. ค 9. ข 10. ก

หน้า | 386

แบบประเมนิ สมดุ บันทึกความรู้

เกณฑ์การประเมนิ สมุดบนั ทกึ ความรู้

การใหค้ ะแนน/ระดับคะแนน

ปรบั ปรุง (1) พอใช้ (2) ดี (3) ดมี าก (4)
บนั ทึกข้อมูลไม่ถูกตอ้ ง
บนั ทึกมขี ้อมูลแต่ยงั ไม่ บนั ทกึ มคี วามถกู ตอ้ ง บนั ทกึ มคี วามถกู ตอ้ ง
ครบถว้ นสมบูรณ์ สมบูรณพ์ อสมควร ชดั เจนครบถว้ นสมบูรณ์

หน้า | 387

แบบประเมนิ ชิ้นงาน

เกณฑก์ ารประเมินชน้ิ งาน

การให้คะแนน/ระดบั คะแนน

ปรบั ปรุง (1) พอใช้ (2) ดี (3) ดีมาก (4)

ผลงานมีขอ้ มลู ไมถ่ กู ตอ้ ง ผลงานมีขอ้ มูลแตย่ งั ไม่ ผลงานมคี วามถูกต้อง ผลงานมคี วามถกู ต้อง
ตามจดุ ประสงคข์ อง ชัดเจนครบถว้ นสมบูรณ์
กิจกรรมขาดความคิด ครบถ้วนสมบรู ณ์ตาม สมบูรณพ์ อสมควรตาม ตามจดุ ประสงค์ของ
สรา้ งสรรค์ ไม่มี กิจกรรม ผลงาน
ภาพประกอบ จุดประสงคข์ องกจิ กรรม จดุ ประสงค์ของกิจกรรม มคี วามคิดสร้างสรรค์
มภี าพประกอบ สวยงาม
ผลงานมคี วามคิด ผลงานมคี วามคิด สอดคล้องกบั ข้อมูล
ชดั เจน
สร้างสรรคเ์ ล็กน้อย สรา้ งสรรค์

มีภาพประกอบ แต่ขาด มีภาพประกอบ สวยงาม

ความสอดคล้องกับข้อมลู สอดคล้องกบั ข้อมลู

ชัดเจน

หน้า | 388

แบบประเมินการนำเสนอผลงาน

กลุ่มท.่ี ........ เรือ่ ง..................................................... ชน้ั ......./........

คำชี้แจง : ให้ผูส้ อนประเมินการนำเสนอผลงานของนกั เรียนตามรายการที่กำหนด แล้วขีด ✓ ลงในชอ่ งทต่ี รง

กับระดับคะแนน

ลำดับท่ี รายการประเมิน ระดบั คะแนน
4321

1 ความถกู ตอ้ งของเน้อื หา
2 ความคดิ สรา้ งสรรค์
3 วิธีการนำเสนอผลงาน
4 การนำไปใช้ประโยชน์
5 การตรงตอ่ เวลา

รวม

ลงชื่อ.....................................ผู้ประเมิน
(นางสาวณัฐสุดา ศิลารกั ษ์)
................/..................../.............

เกณฑ์การใหค้ ะแนน ให้ 4 คะแนน
ผลงานหรอื พฤตกิ รรมสมบรู ณ์ชัดเจน ให้ 3 คะแนน
ผลงานหรอื พฤติกรรมมขี ้อบกพร่องบางส่วน
ให้ 2 คะแนน
ผลงานหรือพฤติกรรมมีขอ้ บกพร่องเป็นส่วนใหญ่ ให้ 1 คะแนน
ผลงานหรอื พฤตกิ รรมมขี ้อบกพรอ่ งมาก

เกณฑก์ ารตัดสินคณุ ภาพ

ชว่ งคะแนน ระดบั คุณภาพ

18 - 20 ดมี าก

14 - 17 ดี

10 - 13 พอใช้

ต่ำกว่า 10 ปรบั ปรงุ

หนา้ | 389

แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายบคุ คล
คำช้ีแจง : ใหผ้ สู้ อนสังเกตพฤติกรรมของนักเรยี นในระหวา่ งเรียนและนอกเวลาเรียน แลว้ ขดี ✓ ลงในช่องที่

ตรงกบั ระดบั คะแนน

ลำดับ ชือ่ -สกลุ ความมี ความมี การรบั ฟงั การแสดง การตรงต่อ รวม
ท่ี วนิ ยั น้ำใจ ความ ความ เวลา 20
ของผูร้ บั การ เออื้ เฟอ้ื คิดเหน็ คดิ เห็น
ประเมิน คะแนน
เสยี สละ

4321 4321 432 1 4321 4321

ลงชอ่ื .....................................ผู้ประเมิน
(นางสาวณัฐสุดา ศิลารกั ษ์)
................/..................../.............

เกณฑก์ ารให้คะแนน ให้ 4 คะแนน
ให้ 3 คะแนน
ปฏบิ ตั หิ รือแสดงพฤตกิ รรมอยา่ งสม่ำเสมอ ให้ 2 คะแนน
ปฏิบตั ิหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยคร้งั
ปฏิบตั ิหรือแสดงพฤติกรรมบางครง้ั ให้ 1 คะแนน
ปฏิบัตหิ รือแสดงพฤตกิ รรมน้อยครั้ง

เกณฑ์การตัดสนิ คณุ ภาพ

ชว่ งคะแนน ระดับคุณภาพ

18 - 20 ดีมาก

14 - 17 ดี

10 - 13 พอใช้

ต่ำกว่า 10 ปรับปรุง

หน้า | 390

แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการทำงานกลมุ่

คำชีแ้ จง : ใหผ้ ู้สอนสงั เกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหวา่ งเรยี นและนอกเวลาเรียน แล้วขดี ✓ ลงในชอ่ งท่ี

ตรงกบั ระดบั คะแนน

การแสดง การ การทำงาน ความมี การมี

ความ ยอมรับ ตามที่ นำ้ ใจ ส่วนรว่ ม

ลำดับ ช่อื -สกุล คดิ เหน็ ฟงั คนอ่ืน ไดร้ ับ ในการ รวม
มอบหมาย ปรบั ปรงุ 20
ท่ี ของผู้รับการประเมนิ ผลงาน คะแนน

กลุ่ม

4321 4321 432 1 4321 4321

เกณฑ์การให้คะแนน ลงช่ือ.....................................ผู้ประเมิน
ปฏบิ ัติหรือแสดงพฤตกิ รรมอย่างสม่ำเสมอ (นางสาวณัฐสุดา ศิลารกั ษ์)
ปฏบิ ตั หิ รอื แสดงพฤติกรรมบ่อยครัง้ ................/..................../.............

ปฏิบัตหิ รือแสดงพฤตกิ รรมบางครง้ั ให้ 4 คะแนน
ปฏบิ ตั หิ รือแสดงพฤตกิ รรมนอ้ ยคร้ังให้ ให้ 3 คะแนน
ให้ 2 คะแนน
ให้ 1 คะแนน

เกณฑก์ ารตัดสนิ คณุ ภาพ

ช่วงคะแนน ระดบั คุณภาพ

18 - 20 ดีมาก

14 - 17 ดี

10 - 13 พอใช้

ตำ่ กวา่ 10 ปรบั ปรงุ

หน้า | 391

แบบประเมนิ สมรรถนะทีส่ ำคัญของผูเ้ รียน

ช่อื ..............................................................................ชน้ั ..........................เลขที.่ ..................

คำชีแ้ จง ให้ผสู้ อนสงั เกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรยี น แล้วขีด ✓ ลงในช่องที่ตรง
กบั ระดับคะแนน

สมรรถนะที่ประเมิน ระดบั คะแนน
3 21
1. ความสามารถในการคิด
1.1 มคี วามสามารถในการคิดวเิ คราะห์ เพือ่ สร้างองค์ความรู้
1.2 มคี วามสามารถในการคดิ วางแผนการทำงานอยา่ งเปน็ ระบบ
1.3 มคี วามสามารถในการสรปุ ความรู้

2. ความสามารถในการใชท้ กั ษะชีวติ
2.1 มีความสามารถทำงานและอยูร่ ่วมกับผู้อื่นดว้ ยความสัมพันธ์อันดี
2.2 มคี วามสามารถในการปฏบิ ัตงิ าน
2.3 มีวธิ แี กไ้ ขความขดั แย้งอย่างเหมาะสม

3. ความสามารถในการส่อื สาร
3.1 มีความสามารถในการรบั -ส่งสาร
3.2 การเลือกใช้เทคโนโลยีดา้ นต่าง ๆ ในการสร้างสรรค์ชนิ้ งาน

4.ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี
4.1 ใชเ้ ทคโนโลยีในการศึกษาค้นคว้า เพือ่ การพฒั นาตนเอง และสังคม
ในดา้ นการเรยี นรู้ การสอ่ื สาร การทำงาน
4.2 การเลอื กใช้เทคโนโลยีดา้ นต่างๆ ในการสร้างสรรคช์ ิ้นงาน

เกณฑ์การให้คะแนน ลงชอื่ ...................................ผู้ประเมิน
(นางสาวณฐั สุดา ศิลารกั ษ์)
เกณฑก์ ารตัดสินคุณภาพ ............/.............../.............

ช่วงคะแนน ระดบั คุณภาพ

๑๓-๑๕ ดมี าก

๙-๑๒ ดี

๑-๘ พอใช้

๐ ปรบั ปรุง

- พฤติกรรมท่ีปฏิบตั ิชดั เจนและสมำ่ เสมอ ให้ ๓ คะแนน

- พฤตกิ รรมทปี่ ฏบิ ตั ิชัดเจนและบ่อยครั้ง ให้ ๒ คะแนน

- พฤตกิ รรมทีป่ ฏบิ ตั ิบางครง้ั ให้ ๑ คะแนน

หนา้ | 392

แบบประเมินคณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์
คำช้แี จง : ให้ ผู้สอน สังเกตพฤตกิ รรมของนกั เรียนในระหวา่ งเรยี นและนอกเวลาเรยี น แลว้ ขดี ✓ ลงในชอ่ งท่ี

ตรงกับระดบั คะแนน

คุณลักษณะ รายการประเมนิ ระดบั คะแนน
อนั พึงประสงคด์ ้าน 4321

1. รกั ชาติ ศาสน์ 1.1 ยืนตรงเม่อื ได้ยนิ เพลงชาติ รอ้ งเพลงชาตไิ ด้ และอธบิ าย

กษตั รยิ ์ ความหมายของ เพลงชาติ

1.2 ปฏบิ ตั ิตนตามสิทธแิ ละหนา้ ทขี่ องนักเรยี น

1.3 ใหค้ วามรว่ มมือ รว่ มใจ ในการทำงานกบั สมาชกิ ในชนั้ เรยี น

1.4 เข้ารว่ มกิจกรรมท่ีสรา้ งความสามัคคี ปรองดอง และเป็นประโยชน์
ต่อโรงเรยี นและชมุ ชน

1.5 เขา้ ร่วมกจิ กรรมทางศาสนาทตี่ นนับถือ ปฏบิ ัติตนตามหลกั ของ
ศาสนา

1.6 เขา้ ร่วมกจิ กรรมทเ่ี ก่ยี วกับสถาบนั พระมหากษตั รยิ ์ตามทโ่ี รงเรียน
และชุมชนจัดข้ึน

2. ซ่อื สตั ย์ สจุ ริต 2.1 ใหข้ อ้ มลู ทถี่ ูกตอ้ ง และเปน็ จริง

2.2 ปฏิบตั ใิ นสงิ่ ท่ีถูกต้อง ละอาย และเกรงกลัวท่ีจะทำความผิด ทำ
ตามสัญญาท่ีตนให้ไว้กบั เพอื่ น พ่อแมห่ รือผ้ปู กครอง และครู

2.3 ปฏิบตั ติ ่อผู้อ่ืนดว้ ยความซ่ือตรง

3. มวี ินัย 3.1 ปฏบิ ตั ิตามข้อตกลง กฎเกณฑ์ ระเบยี บ ข้อบังคบั ของครอบครัว
รบั ผดิ ชอบ และโรงเรยี น มคี วามตรงต่อเวลาในการปฏบิ ตั กิ จิ กรรมต่างๆ

ในชีวติ ประจำวัน

4. ใฝ่เรยี นรู้ 4.1 แสวงหาข้อมูลจากแหลง่ การเรยี นรู้ต่างๆ

4.2 มีการจดบนั ทึกความรอู้ ยา่ งเปน็ ระบบ

4.3 สรปุ ความรู้ได้อย่างมเี หตุผล

5. อยอู่ ย่าง 5.1 ใชท้ รัพย์สินของตนเอง เช่น ส่งิ ของ เครือ่ งใช้ ฯลฯ อย่างประหยัด
พอเพียง คุ้มค่า และเกบ็ รักษาดูแลอยา่ งดี และใชเ้ วลาอย่างเหมาะสม

5.2 ใช้ทรพั ยากรของสว่ นรวมอยา่ งประหยัด ค้มุ ค่า และเก็บรักษาดแู ล
อย่างดี

5.3 ปฏบิ ตั ิตนและตัดสนิ ใจด้วยความรอบคอบ มเี หตุผล

5.4 ไมเ่ อาเปรียบผู้อ่ืน และไมท่ ำใหผ้ ูอ้ ื่นเดือดร้อน พร้อมใหอ้ ภยั เม่อื
ผู้อน่ื กระทำผดิ พลาด

หนา้ | 393

คุณลกั ษณะ รายการประเมิน ระดบั คะแนน
อนั พงึ ประสงคด์ ้าน 4321

5.5 วางแผนการเรียน การทำงานและการใช้ชีวิตประจำวนั บนพ้ืนฐาน
ของความรู้ ขอ้ มลู ข่าวสาร

5.6 รู้เท่าทันการเปล่ียนแปลงทางสังคม และสภาพแวดล้อม ยอมรบั
และปรบั ตวั อยูร่ ว่ มกับผ้อู ่ืนไดอ้ ยา่ งมคี วามสุข

6. มุง่ มัน่ ในการ 6.1 มคี วามต้งั ใจและพยายามในการทำงานทไี่ ด้รบั มอบหมาย
ทำงาน 6.2 มีความอดทนและไม่ทอ้ แท้ตอ่ อปุ สรรคเพอื่ ใหง้ านสำเร็จ

7. รักความเปน็ ไทย 7.1 มจี ิตสำนึกในการอนุรกั ษ์วัฒนธรรมและภมู ปิ ัญญาไทย

7.2 เหน็ คณุ ค่าและปฏิบัตติ นตามวัฒนธรรมไทย

8. มีจิตสาธารณะ 8.1 ร้จู ักชว่ ยพอ่ แม่ ผปู้ กครอง และครทู ำงาน

8.2 อาสาทำงาน ช่วยคิด ช่วยทำ และแบง่ ปนั สิง่ ของให้ผู้อื่น

8.3 รู้จกั ดูแล รกั ษาทรัพยส์ มบัติและสงิ่ แวดล้อมของห้องเรยี น
โรงเรยี น ชมุ ชน

8.4 เขา้ รว่ มกจิ กรรมเพือ่ สังคมและสาธารณประโยชนข์ องโรงเรียน

ลงชื่อ.....................................ผู้ประเมิน
(นางสาวณัฐสดุ า ศิลารกั ษ์)
................/..................../.............

เกณฑ์การใหค้ ะแนน
ปฏิบตั หิ รอื แสดงพฤติกรรมอยา่ งสม่ำเสมอ ให้ 4 คะแนน

ปฏบิ ตั ิหรือแสดงพฤตกิ รรมบอ่ ยครง้ั ให้ 3 คะแนน
ปฏิบัติหรอื แสดงพฤตกิ รรมบางครง้ั ให้ 2 คะแนน
ปฏิบัตหิ รอื แสดงพฤตกิ รรมนอ้ ยครง้ั ให้ 1 คะแนน

เกณฑก์ ารตัดสนิ คณุ ภาพ

ช่วงคะแนน ระดบั คุณภาพ

191 - 108 ดมี าก

73 - 90 ดี

54 - 72 พอใช้

ตำ่ กวา่ 54 ปรับปรุง

หนา้ | 394

แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 2

หนว่ ยการเรียนร้ทู ่ี 8 มุ่งหาความดี สาระพระพทุ ธศาสนา

กลมุ่ สาระการเรยี นร้สู ังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ระดบั ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 2

เรือ่ ง โอวาท 3 เวลา 2 ช่วั โมง

ช่อื ผสู้ อน นางสาวณฐั สดุ า ศลิ ารักษ์ วันท่ี………..เดอื น……………..พ.ศ……….

มาตรฐานการเรยี นรู้

มาตรฐาน ส 1.1 รแู้ ละเขา้ ใจประวตั ิ ความสำคัญ ศาสนา หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรือศาสนา
ท่ตี นนบั ถือและศาสนาอ่นื มีศรทั ธาทถี่ กู ตอ้ ง ยดึ มั่น และปฏบิ ัติตามหลกั ธรรมเพ่ืออยูร่ ว่ มกนั อย่างสนั ตสิ ขุ

ตัวชี้วัดข้อ 4 บอกความหมายความสำคัญ และเคารพพระรัตนตรัย ปฏิบัติตามหลักธรรมโอวาท ๓

ในพระพุทธศาสนา หรือหลกั ธรรมของศาสนาที่ตนนับถือตามทีก่ ำหนด
ตัวชีว้ ัดขอ้ 5 ชน่ื ชมการทำความดีของตนเอง บุคคลในครอบครัว และในโรงเรียนตามหลักศาสนา

สาระสำคัญ
โอวาท 3 เปน็ หลกั ธรรมสำคญั ทางพระพทุ ธศาสนา การปฏบิ ัตติ ามโอวาท 3 และหลักธรรมท่ีเกี่ยวข้อง

กบั โอวาท 3 เช่น เบญจศลี เบญจธรรม จะทำใหเ้ กดิ ความสขุ ความเจรญิ และอย่รู ่วมกันไดอ้ ยา่ งมคี วามสขุ

สมรรถนะสำคัญของผูเ้ รยี น
1. ความสามารถในการส่ือสาร

2. ความสามารถในการคิด
1) ทักษะการวิเคราะห์
2) ทกั ษะการเชอื่ มโยง

3) ทกั ษะการให้เหตผุ ล
3. ความสามารถในการใช้ทกั ษะชวี ติ

คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์
1. รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์
2. ซ่อื สตั ย์สจุ ริต

3. มีวินยั
4. ใฝ่เรยี นรู้

5. อยู่อย่างพอเพียง
6. มุ่งมัน่ ในการทำงาน
7. รักความเป็นไทย

8. มจี ิตสาธารณะ
จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้

1. นกั เรียนสามารถอธิบายหลกั ธรรมโอวาท 3 ได้
2. นกั เรยี นสามารถอธบิ ายหลักธรรมท่เี กี่ยวกับโอวาท 3 ได้
3. นกั เรยี นสามารถปฏบิ ัตติ ามหลกั ธรรมที่เกีย่ วกับโอวาท 3 ได้

สาระการเรียนรู้
โอวาท 3 การทำความดี ไม่ทำชว่ั และทำใจในสงบ ปฏบิ ัติตามหลักเบญจศีล เบญจธรรม

หน้า | 395

กจิ กรรมการเรยี นรู้

เรอ่ื งท่ี 2 โอวาท 3 เวลา 2 ชว่ั โมง

การออกแบบการจดั การเรียนร้แู บบ Active Learning

ขน้ั นำ

1. ครูถามนกั เรียน ใครรู้หลักธรรมทางพระพทุ ธศาสนาบ้าง และเป็นหลักธรรมอะไร

2. ครูอธบิ ายเพิม่ เตมิ และพูดถึงหลักโอวาท 3 และพดู เช่อื มโยงเข้าส่เู น้อื หา

3. ใหน้ กั เรยี นอา่ นมโนทัศน์สำคัญ หนา้ 177 ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปราย

ข้ันสอน

1. แบ่งนักเรียนออกเป็นกลุ่ม 6 กลุ่ม ตามความเหมาะสม ให้หัวหน้ากลุ่มออกมาจับสลากหลักธรรม
ที่กลมุ่ ตนเองตอ้ งไปศกึ ษา

กลุม่ 1 เบญจศลี
กลุ่ม 2 เบญจธรรม
กลมุ่ 3 สังคหวตั ถุ 4

กลุ่ม 4 หิริโอตตปั ปะ
กลุ่ม 5 ฆราวาสธรรม 4

กลมุ่ 6 มงคล 38
2. ให้แต่ละกลุ่มศึกษาหลักธรรม โดยการยกตัวอย่างการนำหลักธรรมไปปฏิบัติในชีวิตประจำวัน
และออกมานำเสนอหนา้ ชน้ั เรยี น

3. แตล่ ะกลมุ่ ออกมานำเสนอผลงานจนครบทุกกล่มุ
4. ครแู ละนักเรยี นร่วมกนั สรุปกิจกรรมผลการนำเสนอ

5. ให้นกั เรียนทำแบบฝึกเสริมทักษะท่ี 2 หลกั ธรรมทางพระพุทธศาสนา
6. ใหน้ กั เรียนอ่านหนังสอื เรยี น หนา้ 184 การทำจิตใจให้ผอ่ งใสบรสิ ทุ ธ์ิ
7. ใหน้ ักเรยี นสรปุ การทำจิตใจให้ผอ่ งใสบริสทุ ธล์ิ งในสมดุ บันทึกความรู้

8. ครูให้นกั เรียนช่วยกันตอบคำถามหลกั
คำถามหลกั : นกั เรยี นปฏบิ ัตติ ามหลักธรรมท่ีเก่ยี วกบั โอวาท 3 ไดอ้ ย่างไรบา้ ง

9. ครแู ละนักเรยี นร่วมกนั สรุปมโนทศั น์สำคัญของบทเรยี น
มโนทัศน์สำคัญ : โอวาท 3 เป็นหลักธรรมสำคัญทางพระพุทธศาสนา การปฏิบัติตามโอวาท 3

และหลกั ธรรมท่ีเก่ยี วขอ้ งกบั โอวาท 3 จะทำใหเ้ กดิ ความสขุ ความเจรญิ และอยู่ร่วมกนั ไดอ้ ย่างมคี วามสขุ

ขัน้ สรปุ

1. ครแู ละนกั เรยี นรว่ มกันสรปุ ความรู้ที่ได้เรยี นรูใ้ นวนั นี้
2. ใหน้ กั เรยี นซกั ถามข้อสงสัยในการจดั กจิ กรรมการเรยี นการสอนในวนั นี้
3. ให้นกั เรียนทำกจิ กรรมตรวจสอบการเรียนรทู้ ่ี 2

หนา้ | 396

ส่ือ/แหลง่ เรยี นรู้
สื่อการเรียนรู้

1) หนงั สือเรยี น สงั คมศกึ ษาศาสนา และวัฒนธรรม ป.2
2) แบบฝกึ เสริมทักษะท่ี 2 หลักธรรมทางพระพทุ ธศาสนา

แหล่งการเรียนรู้
1) หอ้ งสมดุ
2) แหล่งขอ้ มลู สารสนเทศ

3) อนิ เทอร์เนต็
ภาระงาน/ช้ินงาน

1. บันทกึ ความรหู้ ลักธรรมนำความสุข
2. ผลจากการทำกจิ กรรมตรวจสอบการเรียนรทู้ ี่ 2
3. ผลการทำแบบฝึกเสรมิ ทักษะที่ 2 หลกั ธรรมทางพระพุทธศาสนา

การวัดประเมินผล
1. สงั เกตพฤตกิ รรมของนักเรยี นในการเข้าร่วมกิจกรรม

2. ตรวจผลงานจากภาระงาน
- สมุดบันทึกความรู้ เรอ่ื ง การทำจิตใจใหผ้ อ่ งใสบริสุทธ์ิ
- จากการทำกิจกรรมตรวจสอบการเรียนรทู้ ่ี 2

- จากการทำแบบฝึกเสรมิ ทักษะท่ี 2 หลักธรรมทางพระพทุ ธศาสนา

หนา้ | 397

บันทึกหลงั การสอน
1. ส่งิ ที่พบจากการสอน

ดา้ นความรู้
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ด้านทักษะ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ด้านเจตคติ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. ปัญหาอปุ สรรค
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. ขอ้ เสนอแนะ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชื่อ…………………………………………………….ผู้สอน
(……………………………..…………………)

ความคดิ เหน็ ของครูพี่เล้ียง
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชื่อ…………………………………………………….
(……………………………..…………………)

ความคดิ เห็นของผ้บู ริหารสถานศกึ ษา
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชื่อ……………………...………………………….ผูบ้ ริหาร
(……………………………..…………………)

หน้า | 398

แบบฝึกเสริมทักษะที่ 2 หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา

คำชี้แจง ใหน้ กั เรยี นเขียนขอ้ ห้ามของเบญจศลี และข้อปฏบิ ัตขิ องเบญจธรรมให้สัมพนั ธก์ ัน

เบญจศลี เบญจธรรม

ชื่อ........................................................................................................ ชั้น.................... เลขที่...............

หนา้ | 399

เฉลยแบบฝึกเสริมทักษะที่ 2 หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา

คำช้แี จง ให้นักเรยี นเขียนขอ้ ห้ามของเบญจศีล และขอ้ ปฏบิ ัติของเบญจธรรมให้สมั พนั ธก์ ัน

เบญจศลี เบญจธรรม

1. เวน้ จากการฆ่า ทำร้าย หรอื เบยี ดเบยี นคน 1. ความมีเมตตากรณุ า
และสตั ว์

2. เวน้ จากการลักขโมย การโกงกิน 2. การดำรงชพี ในทางสจุ ริต

3. ไม่ประพฤตลิ ว่ งเกนิ บตุ ร ภรรยา และ 3. ความสำรวมในกาม
สามีของผอู้ นื่ 4. ความซอ่ื สัตยแ์ ละจริงใจ

4. เว้นจากการพูดโกหกให้ผู้อนื่ ได้รับความ
เดอื ดร้อน

5. เว้นจากการดื่มของมนึ เมาและสง่ิ เสพตดิ 5. ความมีสติรอบคอบ ไมป่ ระมาทเลินเล่อ
ท้ังหลาย

หน้า | 400

แบบประเมนิ สมดุ บันทึกความรู้

เกณฑ์การประเมนิ สมุดบนั ทกึ ความรู้

การใหค้ ะแนน/ระดับคะแนน

ปรบั ปรุง (1) พอใช้ (2) ดี (3) ดมี าก (4)
บนั ทึกข้อมูลไม่ถูกตอ้ ง
บนั ทึกมขี ้อมูลแต่ยงั ไม่ บนั ทกึ มคี วามถกู ตอ้ ง บนั ทกึ มคี วามถกู ตอ้ ง
ครบถว้ นสมบูรณ์ สมบูรณพ์ อสมควร ชดั เจนครบถว้ นสมบูรณ์

หน้า | 401

แบบประเมนิ ชิ้นงาน

เกณฑก์ ารประเมินชน้ิ งาน

การให้คะแนน/ระดบั คะแนน

ปรบั ปรุง (1) พอใช้ (2) ดี (3) ดีมาก (4)

ผลงานมีขอ้ มลู ไมถ่ กู ตอ้ ง ผลงานมีขอ้ มูลแตย่ งั ไม่ ผลงานมคี วามถูกต้อง ผลงานมคี วามถกู ต้อง
ตามจดุ ประสงคข์ อง ชัดเจนครบถว้ นสมบูรณ์
กิจกรรมขาดความคิด ครบถ้วนสมบรู ณ์ตาม สมบูรณพ์ อสมควรตาม ตามจดุ ประสงค์ของ
สรา้ งสรรค์ ไม่มี กิจกรรม ผลงาน
ภาพประกอบ จุดประสงคข์ องกจิ กรรม จดุ ประสงค์ของกิจกรรม มคี วามคิดสร้างสรรค์
มภี าพประกอบ สวยงาม
ผลงานมคี วามคิด ผลงานมคี วามคิด สอดคล้องกบั ข้อมูล
ชดั เจน
สร้างสรรคเ์ ล็กน้อย สรา้ งสรรค์

มีภาพประกอบ แต่ขาด มีภาพประกอบ สวยงาม

ความสอดคล้องกับข้อมลู สอดคล้องกบั ข้อมลู

ชัดเจน

หน้า | 402

แบบประเมนิ การนำเสนอผลงาน

กลุ่มท.่ี ........ เรือ่ ง..................................................... ชนั้ ......./........

คำชี้แจง : ให้ผูส้ อนประเมินการนำเสนอผลงานของนกั เรียนตามรายการที่กำหนด แล้วขีด ✓ ลงในชอ่ งทต่ี รง

กับระดับคะแนน

ลำดับท่ี รายการประเมิน ระดบั คะแนน
4321

1 ความถกู ตอ้ งของเน้อื หา
2 ความคดิ สรา้ งสรรค์
3 วิธีการนำเสนอผลงาน
4 การนำไปใช้ประโยชน์
5 การตรงตอ่ เวลา

รวม

ลงชื่อ.....................................ผู้ประเมิน
(นางสาวณัฐสดุ า ศิลารกั ษ์)
................/..................../.............

เกณฑ์การใหค้ ะแนน ให้ 4 คะแนน
ผลงานหรอื พฤตกิ รรมสมบรู ณ์ชัดเจน ให้ 3 คะแนน
ผลงานหรอื พฤติกรรมมขี ้อบกพร่องบางส่วน
ให้ 2 คะแนน
ผลงานหรือพฤติกรรมมีขอ้ บกพร่องเป็นส่วนใหญ่ ให้ 1 คะแนน
ผลงานหรอื พฤตกิ รรมมขี ้อบกพรอ่ งมาก

เกณฑ์การตัดสินคณุ ภาพ

ชว่ งคะแนน ระดบั คุณภาพ

18 - 20 ดมี าก

14 - 17 ดี

10 - 13 พอใช้

ต่ำกว่า 10 ปรบั ปรงุ

หนา้ | 403

แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายบคุ คล
คำช้ีแจง : ใหผ้ สู้ อนสังเกตพฤติกรรมของนักเรยี นในระหวา่ งเรียนและนอกเวลาเรียน แลว้ ขดี ✓ ลงในช่องที่

ตรงกบั ระดบั คะแนน

ลำดับ ชือ่ -สกลุ ความมี ความมี การรบั ฟงั การแสดง การตรงต่อ รวม
ท่ี วนิ ยั น้ำใจ ความ ความ เวลา 20
ของผูร้ บั การ เออื้ เฟอ้ื คิดเหน็ คดิ เห็น
ประเมิน คะแนน
เสยี สละ

4321 4321 432 1 4321 4321

ลงชอ่ื .....................................ผู้ประเมิน
(นางสาวณัฐสุดา ศิลารกั ษ์)
................/..................../.............

เกณฑก์ ารให้คะแนน ให้ 4 คะแนน
ให้ 3 คะแนน
ปฏบิ ตั หิ รือแสดงพฤตกิ รรมอยา่ งสม่ำเสมอ ให้ 2 คะแนน
ปฏิบตั ิหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยคร้งั
ปฏิบตั ิหรือแสดงพฤติกรรมบางครง้ั ให้ 1 คะแนน
ปฏิบัตหิ รือแสดงพฤตกิ รรมน้อยครั้ง

เกณฑ์การตัดสนิ คณุ ภาพ

ชว่ งคะแนน ระดับคุณภาพ

18 - 20 ดีมาก

14 - 17 ดี

10 - 13 พอใช้

ต่ำกว่า 10 ปรับปรุง

หน้า | 404

แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการทำงานกลมุ่

คำชีแ้ จง : ใหผ้ ู้สอนสงั เกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหวา่ งเรยี นและนอกเวลาเรียน แล้วขดี ✓ ลงในชอ่ งท่ี

ตรงกบั ระดบั คะแนน

การแสดง การ การทำงาน ความมี การมี

ความ ยอมรับ ตามที่ นำ้ ใจ ส่วนรว่ ม

ลำดับ ช่อื -สกุล คดิ เหน็ ฟงั คนอ่ืน ไดร้ ับ ในการ รวม
มอบหมาย ปรบั ปรงุ 20
ท่ี ของผู้รับการประเมนิ ผลงาน คะแนน

กลุ่ม

4321 4321 432 1 4321 4321

เกณฑ์การให้คะแนน ลงช่ือ.....................................ผู้ประเมิน
ปฏบิ ัติหรือแสดงพฤตกิ รรมอย่างสม่ำเสมอ (นางสาวณัฐสุดา ศิลารกั ษ์)
ปฏบิ ตั หิ รอื แสดงพฤติกรรมบ่อยครัง้ ................/..................../.............

ปฏิบัตหิ รือแสดงพฤตกิ รรมบางครง้ั ให้ 4 คะแนน
ปฏบิ ตั หิ รือแสดงพฤตกิ รรมนอ้ ยคร้ังให้ ให้ 3 คะแนน
ให้ 2 คะแนน
ให้ 1 คะแนน

เกณฑก์ ารตัดสนิ คณุ ภาพ

ช่วงคะแนน ระดบั คุณภาพ

18 - 20 ดีมาก

14 - 17 ดี

10 - 13 พอใช้

ตำ่ กวา่ 10 ปรบั ปรงุ

หน้า | 405

แบบประเมนิ สมรรถนะทีส่ ำคัญของผูเ้ รียน

ช่อื ..............................................................................ชน้ั ..........................เลขที.่ ..................

คำชีแ้ จง ให้ผสู้ อนสงั เกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรยี น แล้วขีด ✓ ลงในช่องที่ตรง
กบั ระดับคะแนน

สมรรถนะที่ประเมิน ระดบั คะแนน
3 21
1. ความสามารถในการคิด
1.1 มคี วามสามารถในการคิดวเิ คราะห์ เพือ่ สร้างองค์ความรู้
1.2 มคี วามสามารถในการคดิ วางแผนการทำงานอยา่ งเปน็ ระบบ
1.3 มคี วามสามารถในการสรปุ ความรู้

2. ความสามารถในการใชท้ กั ษะชีวติ
2.1 มีความสามารถทำงานและอยูร่ ่วมกับผู้อื่นดว้ ยความสัมพันธ์อันดี
2.2 มคี วามสามารถในการปฏบิ ัตงิ าน
2.3 มีวธิ แี กไ้ ขความขดั แย้งอย่างเหมาะสม

3. ความสามารถในการส่อื สาร
3.1 มีความสามารถในการรบั -ส่งสาร
3.2 การเลือกใช้เทคโนโลยีดา้ นต่าง ๆ ในการสร้างสรรค์ชนิ้ งาน

4.ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี
4.1 ใชเ้ ทคโนโลยีในการศึกษาค้นคว้า เพือ่ การพฒั นาตนเอง และสังคม
ในดา้ นการเรยี นรู้ การสอ่ื สาร การทำงาน
4.2 การเลอื กใช้เทคโนโลยีดา้ นต่างๆ ในการสร้างสรรคช์ ิ้นงาน

เกณฑ์การให้คะแนน ลงชอื่ ...................................ผู้ประเมิน
(นางสาวณฐั สุดา ศิลารกั ษ์)
เกณฑก์ ารตัดสินคุณภาพ ............/.............../.............

ช่วงคะแนน ระดบั คุณภาพ

๑๓-๑๕ ดมี าก

๙-๑๒ ดี

๑-๘ พอใช้

๐ ปรบั ปรุง

- พฤติกรรมท่ีปฏิบตั ิชดั เจนและสมำ่ เสมอ ให้ ๓ คะแนน

- พฤตกิ รรมทปี่ ฏบิ ตั ิชัดเจนและบ่อยครั้ง ให้ ๒ คะแนน

- พฤตกิ รรมทีป่ ฏบิ ตั ิบางครง้ั ให้ ๑ คะแนน

หนา้ | 406

แบบประเมินคณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์
คำช้แี จง : ให้ ผู้สอน สังเกตพฤตกิ รรมของนกั เรียนในระหวา่ งเรยี นและนอกเวลาเรยี น แลว้ ขดี ✓ ลงในชอ่ งท่ี

ตรงกับระดบั คะแนน

คุณลักษณะ รายการประเมนิ ระดบั คะแนน
อนั พึงประสงคด์ ้าน 4321

1. รกั ชาติ ศาสน์ 1.1 ยืนตรงเม่อื ได้ยนิ เพลงชาติ รอ้ งเพลงชาตไิ ด้ และอธบิ าย

กษตั รยิ ์ ความหมายของ เพลงชาติ

1.2 ปฏบิ ตั ิตนตามสิทธแิ ละหนา้ ทขี่ องนักเรยี น

1.3 ใหค้ วามรว่ มมือ รว่ มใจ ในการทำงานกบั สมาชกิ ในชนั้ เรยี น

1.4 เข้ารว่ มกิจกรรมท่ีสรา้ งความสามัคคี ปรองดอง และเป็นประโยชน์
ต่อโรงเรยี นและชมุ ชน

1.5 เขา้ ร่วมกจิ กรรมทางศาสนาทตี่ นนับถือ ปฏบิ ัติตนตามหลกั ของ
ศาสนา

1.6 เขา้ ร่วมกจิ กรรมทเ่ี ก่ยี วกับสถาบนั พระมหากษตั รยิ ์ตามทโ่ี รงเรียน
และชุมชนจัดข้ึน

2. ซ่อื สตั ย์ สจุ ริต 2.1 ใหข้ อ้ มลู ทถี่ ูกตอ้ ง และเปน็ จริง

2.2 ปฏิบตั ใิ นสงิ่ ท่ีถูกต้อง ละอาย และเกรงกลัวท่ีจะทำความผิด ทำ
ตามสัญญาท่ีตนให้ไว้กบั เพอื่ น พ่อแมห่ รือผ้ปู กครอง และครู

2.3 ปฏิบตั ติ ่อผู้อ่ืนดว้ ยความซ่ือตรง

3. มวี ินัย 3.1 ปฏบิ ตั ิตามข้อตกลง กฎเกณฑ์ ระเบยี บ ข้อบังคบั ของครอบครัว
รบั ผดิ ชอบ และโรงเรยี น มคี วามตรงต่อเวลาในการปฏบิ ตั กิ จิ กรรมต่างๆ

ในชีวติ ประจำวัน

4. ใฝ่เรยี นรู้ 4.1 แสวงหาข้อมูลจากแหลง่ การเรยี นรู้ต่างๆ

4.2 มีการจดบนั ทึกความรอู้ ยา่ งเปน็ ระบบ

4.3 สรปุ ความรู้ได้อย่างมเี หตุผล

5. อยอู่ ย่าง 5.1 ใชท้ รัพย์สินของตนเอง เช่น ส่งิ ของ เครือ่ งใช้ ฯลฯ อย่างประหยัด
พอเพียง คุ้มค่า และเกบ็ รักษาดูแลอยา่ งดี และใชเ้ วลาอย่างเหมาะสม

5.2 ใช้ทรพั ยากรของสว่ นรวมอยา่ งประหยัด ค้มุ ค่า และเก็บรักษาดแู ล
อย่างดี

5.3 ปฏบิ ตั ิตนและตัดสนิ ใจด้วยความรอบคอบ มเี หตุผล

5.4 ไมเ่ อาเปรียบผู้อ่ืน และไมท่ ำใหผ้ ูอ้ ื่นเดือดร้อน พร้อมใหอ้ ภยั เม่อื
ผู้อน่ื กระทำผดิ พลาด

หนา้ | 407

คุณลกั ษณะ รายการประเมิน ระดบั คะแนน
อนั พงึ ประสงคด์ ้าน 4321

5.5 วางแผนการเรียน การทำงานและการใช้ชีวิตประจำวนั บนพ้ืนฐาน
ของความรู้ ขอ้ มลู ข่าวสาร

5.6 รู้เท่าทันการเปล่ียนแปลงทางสังคม และสภาพแวดล้อม ยอมรบั
และปรบั ตวั อยูร่ ว่ มกับผ้อู ่ืนไดอ้ ยา่ งมคี วามสุข

6. มุง่ มัน่ ในการ 6.1 มคี วามต้งั ใจและพยายามในการทำงานทไี่ ด้รบั มอบหมาย
ทำงาน 6.2 มีความอดทนและไม่ทอ้ แท้ตอ่ อปุ สรรคเพอื่ ใหง้ านสำเร็จ

7. รักความเปน็ ไทย 7.1 มจี ิตสำนึกในการอนุรกั ษ์วัฒนธรรมและภมู ปิ ัญญาไทย

7.2 เหน็ คณุ ค่าและปฏิบัตติ นตามวัฒนธรรมไทย

8. มีจิตสาธารณะ 8.1 ร้จู ักชว่ ยพอ่ แม่ ผปู้ กครอง และครทู ำงาน

8.2 อาสาทำงาน ช่วยคิด ช่วยทำ และแบง่ ปนั สิง่ ของให้ผู้อื่น

8.3 รู้จกั ดูแล รกั ษาทรัพยส์ มบัติและสงิ่ แวดล้อมของห้องเรยี น
โรงเรยี น ชมุ ชน

8.4 เขา้ รว่ มกจิ กรรมเพือ่ สังคมและสาธารณประโยชนข์ องโรงเรียน

ลงชื่อ.....................................ผู้ประเมิน
(นางสาวณัฐสดุ า ศิลารกั ษ์)
................/..................../.............

เกณฑ์การใหค้ ะแนน
ปฏิบตั หิ รอื แสดงพฤติกรรมอยา่ งสม่ำเสมอ ให้ 4 คะแนน

ปฏบิ ตั ิหรือแสดงพฤตกิ รรมบอ่ ยครง้ั ให้ 3 คะแนน
ปฏิบัติหรอื แสดงพฤตกิ รรมบางครง้ั ให้ 2 คะแนน
ปฏิบัตหิ รอื แสดงพฤตกิ รรมนอ้ ยครง้ั ให้ 1 คะแนน

เกณฑก์ ารตัดสนิ คณุ ภาพ

ช่วงคะแนน ระดบั คุณภาพ

191 - 108 ดมี าก

73 - 90 ดี

54 - 72 พอใช้

ตำ่ กวา่ 54 ปรับปรุง

หน้า | 408

แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 3

หน่วยการเรยี นรู้ที่ 8 มุ่งหาความดี สาระพระพุทธศาสนา

กลมุ่ สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ระดับช้นั ประถมศึกษาปที ี่ 2

เรือ่ ง พุทธศาสนสุภาษติ เวลา 2 ชั่วโมง

ช่ือผสู้ อน นางสาวณัฐสุดา ศิลารักษ์ วันท่ี………..เดือน……………..พ.ศ……….

มาตรฐานการเรยี นรู้

มาตรฐาน ส 1.1 รูแ้ ละเข้าใจประวัติ ความสำคญั ศาสนา หลกั ธรรมของพระพทุ ธศาสนาหรือศาสนา
ท่ีตนนับถือและศาสนาอนื่ มศี รัทธาท่ถี กู ตอ้ ง ยึดม่ัน และปฏิบตั ิตามหลักธรรมเพ่อื อยู่ร่วมกันอยา่ งสันติสขุ

ตัวชี้วัดข้อ 6 เห็นคุณค่าและสวดมนต์ แผ่เมตตา มีสติที่เป็นพื้นฐานของสมาธิในพระพุทธศาสนา

หรอื การพัฒนาจติ ตามแนวทางของศาสนาทีต่ นนบั ถอื ตามที่กำหนด
สาระสำคัญ

พุทธศาสนสุภาษิตเป็นขอ้ ความสั้น ๆ ของพระพทุ ธศาสนาทใี่ ห้ข้อคิดและคติสอนใจ เช่น “ความกตัญญู
กตเวทีเป็นเครื่องหมายของคนดี” “มารดาบดิ าเปน็ พรหมของบตุ ร” เป็นต้น
สมรรถนะสำคญั ของผ้เู รียน

1. ความสามารถในการสอ่ื สาร
2. ความสามารถในการคิด

1) ทักษะการวิเคราะห์
2) ทกั ษะการเชอื่ มโยง
3) ทักษะการให้เหตุผล

3. ความสามารถในการใช้ทกั ษะชวี ิต
คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์

1. รกั ชาติ ศาสน์ กษตั รยิ ์
2. ซ่ือสตั ย์สจุ รติ
3. มวี ินัย

4. ใฝเ่ รยี นรู้
5. อยู่อย่างพอเพียง

6. มุ่งม่นั ในการทำงาน
7. รกั ความเปน็ ไทย
8. มีจิตสาธารณะ

จุดประสงคก์ ารเรียนรู้
1. นักเรยี นสามารถอธบิ ายความหมายและข้อคดิ ทไ่ี ด้จากพทุ ธศาสนสุภาษิต

2. นักเรยี นสามารถอธิบายปฏิบตั ิตามพุทธศาสนสภุ าษติ ตามทศ่ี กึ ษาได้
สาระการเรยี นรู้

1. นิมติ ตฺ สํ าธุรปู านํกตญฺญูกตเวทิตา : ความกตัญญูกตเวทีเปน็ เครอื่ งหมายของคนดี

2. พรฺ หมฺ าติ มาตาปติ โร : มารดาบิดาเปน็ พรหมของบุตร

หนา้ | 409

กิจกรรมการเรียนรู้

เร่ืองที่ 3 พุทธศาสนสภุ าษติ เวลา 2 ช่วั โมง

การออกแบบการจัดการเรยี นรู้แบบ Active Learning

ขน้ั นำ

1. ครถู ามใครรู้จกั พุทธศาสนสภุ าษิตบา้ ง ครูอธบิ ายเพ่ิมเติมเกีย่ วกบั ศาสนสภุ าษติ

2. ใหน้ ักเรียนอ่านมโนทศั นส์ ำคัญในหนังสือเรียน หนา้ 187 พรอ้ มกนั

3. ครอู ธิบายเพิ่มเตมิ เพือ่ เช่อื มโยงเขา้ สู่เนื้อหาทจี่ ะเรียน

ข้นั สอน
1. ให้นักเรียนศึกษาพุทธศาสนสุภาษิต นิมิตฺตํสาธุรูปานํกตญฺญูกตเวทิตา และพฺรหฺมาติ มาตาปิตโร

ในหนังสือเรียน หน้า 187 สุ่มนักเรยี นออกมาหยิบรปู ภาพท่ีเก่ยี วกับพุทธศาสนสุภาษิตที่เรยี น ไปติดท่ีกระดาน

หนา้ ชนั้ เรยี นใหส้ อดคล้องกบั พุทธศาสนสุภาษติ นนั้ ๆ
2. ให้นักเรียนเขียนส่ิงทีน่ ักเรยี นนำพุทธศาสนสุภาษิตที่ได้ศึกษาไปใช้ในชีวิตประจำวัน ลงในสมุดบนั ทกึ

ความรู้
3. ครแู ละนกั เรียนร่วมกันอภิปรายเน้ือหา
4. ครูใหน้ กั เรยี นทำแบบฝกึ เสรมิ ทักษะที่ 3 พุทธศาสนสุภาษิต เสรจ็ แล้วสง่ ครตู รวจความถกู ต้อง

5. ครใู ห้นักเรียนชว่ ยกันตอบคำถามหลกั
คำถามหลกั : ศาสนสุภาษติ มีความสำคัญอย่างไรในการดำเนินชวี ติ

6. ครูและนกั เรียนร่วมกันสรปุ มโนทัศน์สำคัญของบทเรยี น
มโนทัศน์สำคัญ : พุทธศาสนสุภาษติ เป็นข้อความส้ัน ๆ ของพระพุทธศาสนาที่ให้ข้อคิดและคติสอนใจ

เช่น “ความกตญั ญกู ตเวทเี ป็นเครอ่ื งหมายของคนดี” “มารดาบดิ าเปน็ พรหมของบุตร” เปน็ ต้น

ขัน้ สรปุ
1. ครแู ละนักเรยี นรว่ มกนั สรปุ ความรทู้ ีไ่ ดเ้ รียนรูใ้ นวนั นี้

2. ครูใหน้ ักเรยี นบนั ทึกสรปุ ลงในสมดุ บนั ทกึ ความรู้ โดยการทำการเรียงลำดับเหตุการณ์พุทธประวัตติ ้ังแต่
ประสูตจิ นถงึ ออกผนวช เสรจ็ แล้วส่งครูตรวจความถูกต้อง

3. ให้นักเรียนทำกจิ กรรมตรวจสอบการเรยี นรทู้ ่ี 3

สือ่ /แหลง่ เรียนรู้
สอื่ การเรยี นรู้

1) หนงั สือเรยี น สังคมศกึ ษาศาสนา และวฒั นธรรม ป.2
2) แบบฝกึ เสริมทักษะที่ 3 พุทธศาสนสภุ าษิต
3) รปู ภาพทเ่ี กยี่ วกับพทุ ธศาสนสุภาษิตทเ่ี รียน

แหลง่ การเรียนรู้
1) หอ้ งสมดุ

2) แหล่งข้อมูลสารสนเทศ
3) อนิ เทอรเ์ น็ต

หนา้ | 410

ภาระงาน/ชิ้นงาน
1. แบบฝึกเสริมทกั ษะท่ี 3 พุทธศาสนสุภาษิต

2. ผลจากการทำกจิ กรรมตรวจสอบการเรียนรูท้ ี่ 3
การวัดประเมนิ ผล

1. สงั เกตพฤตกิ รรมของนกั เรียนในการเขา้ ร่วมกจิ กรรม
2. ตรวจผลงานจากภาระงาน

- สมุดบนั ทกึ ความรู้ พุทธศาสนสภุ าษติ

- แบบฝกึ เสริมทกั ษะท่ี 3 พุทธศาสนสภุ าษิต
- กิจกรรมตรวจสอบการเรยี นรทู้ ี่ 3

หนา้ | 411

บันทกึ หลังการสอน
1. สงิ่ ทีพ่ บจากการสอน

ดา้ นความรู้
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ด้านทักษะ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ด้านเจตคติ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. ปญั หาอปุ สรรค
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. ข้อเสนอแนะ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชื่อ…………………………………………………….ผู้สอน
(……………………………..…………………)

ความคิดเหน็ ของครพู ่ีเล้ียง
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ่ื …………………………………………………….
(……………………………..…………………)

ความคดิ เหน็ ของผู้บรหิ ารสถานศึกษา
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชื่อ……………………...………………………….ผูบ้ ริหาร
(……………………………..…………………)

หน้า | 412

แบบฝกึ เสริมทกั ษะท่ี 3 พุทธศาสนสุภาษิต

คำชี้แจง ให้นักเรียนวาดภาพเกีย่ วกบั พุทธศาสนสุภาษิตท่กี ำหนดให้ พรอ้ มเขียนบรรยายใต้ภาพ

ฟ นิมิตตฺ ํสาธุรปู านํกตญญฺ ูกตเวทิตา

แปลว่าความกตญั ญูกตเวทเี ปน็ เครอ่ื งหมายแห่งคนดี

...........................................................................................................................................
ชื่อ........................................................................................................ ชน้ั .................... เลขท.่ี ..............

หนา้ | 413

เฉลยแบบฝึกเสริมทกั ษะท่ี 3 พุทธศาสนสุภาษิต

คำช้แี จง ใหน้ กั เรียนวาดภาพเกี่ยวกบั พุทธศาสนสุภาษติ ที่กำหนดให้ พรอ้ มเขียนบรรยายใต้ภาพ

นมิ ิตฺตํสาธุรปู านํกตญญฺ ูกตเวทติ า

ฟ

แปลว่าความกตัญญูกตเวทีเปน็ เคร่อื งหมายแห่งคนดี

...........................................................................................................................................

เฉลยแบบฝึกเสรมิ ทกั ษะที่ 3 ขน้ึ อยกู่ ับดลุ ยพินจิ ของครผู ู้สอน

หน้า | 414

แบบประเมนิ สมดุ บันทึกความรู้

เกณฑ์การประเมนิ สมุดบนั ทกึ ความรู้

การใหค้ ะแนน/ระดับคะแนน

ปรบั ปรุง (1) พอใช้ (2) ดี (3) ดมี าก (4)
บนั ทึกข้อมูลไม่ถูกตอ้ ง
บนั ทึกมขี ้อมูลแต่ยงั ไม่ บนั ทกึ มคี วามถกู ตอ้ ง บนั ทกึ มคี วามถกู ตอ้ ง
ครบถว้ นสมบูรณ์ สมบูรณพ์ อสมควร ชดั เจนครบถว้ นสมบูรณ์

หน้า | 415

แบบประเมนิ ชิ้นงาน

เกณฑก์ ารประเมินชน้ิ งาน

การให้คะแนน/ระดบั คะแนน

ปรบั ปรุง (1) พอใช้ (2) ดี (3) ดีมาก (4)

ผลงานมีขอ้ มลู ไมถ่ กู ตอ้ ง ผลงานมีขอ้ มูลแตย่ งั ไม่ ผลงานมคี วามถูกต้อง ผลงานมคี วามถกู ต้อง
ตามจดุ ประสงคข์ อง ชัดเจนครบถว้ นสมบูรณ์
กิจกรรมขาดความคิด ครบถ้วนสมบรู ณ์ตาม สมบูรณพ์ อสมควรตาม ตามจดุ ประสงค์ของ
สรา้ งสรรค์ ไม่มี กิจกรรม ผลงาน
ภาพประกอบ จุดประสงคข์ องกจิ กรรม จดุ ประสงค์ของกิจกรรม มคี วามคิดสร้างสรรค์
มภี าพประกอบ สวยงาม
ผลงานมคี วามคิด ผลงานมคี วามคิด สอดคล้องกบั ข้อมูล
ชดั เจน
สร้างสรรคเ์ ล็กน้อย สรา้ งสรรค์

มีภาพประกอบ แต่ขาด มีภาพประกอบ สวยงาม

ความสอดคล้องกับข้อมลู สอดคล้องกบั ข้อมลู

ชัดเจน

หน้า | 416

แบบประเมินการนำเสนอผลงาน

กลุ่มท.่ี ........ เรือ่ ง..................................................... ชน้ั ......./........

คำชี้แจง : ให้ผูส้ อนประเมินการนำเสนอผลงานของนกั เรียนตามรายการที่กำหนด แล้วขีด ✓ ลงในชอ่ งทต่ี รง

กับระดับคะแนน

ลำดับท่ี รายการประเมิน ระดบั คะแนน
4321

1 ความถกู ตอ้ งของเน้อื หา
2 ความคดิ สรา้ งสรรค์
3 วิธีการนำเสนอผลงาน
4 การนำไปใช้ประโยชน์
5 การตรงตอ่ เวลา

รวม

ลงชื่อ.....................................ผู้ประเมิน
(นางสาวณัฐสุดา ศิลารกั ษ์)
................/..................../.............

เกณฑ์การใหค้ ะแนน ให้ 4 คะแนน
ผลงานหรอื พฤตกิ รรมสมบรู ณ์ชัดเจน ให้ 3 คะแนน
ผลงานหรอื พฤติกรรมมขี ้อบกพร่องบางส่วน
ให้ 2 คะแนน
ผลงานหรือพฤติกรรมมีขอ้ บกพร่องเป็นส่วนใหญ่ ให้ 1 คะแนน
ผลงานหรอื พฤตกิ รรมมขี ้อบกพรอ่ งมาก

เกณฑก์ ารตัดสินคณุ ภาพ

ชว่ งคะแนน ระดบั คุณภาพ

18 - 20 ดมี าก

14 - 17 ดี

10 - 13 พอใช้

ต่ำกว่า 10 ปรบั ปรงุ

หนา้ | 417

แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายบคุ คล
คำช้ีแจง : ใหผ้ สู้ อนสังเกตพฤติกรรมของนักเรยี นในระหวา่ งเรียนและนอกเวลาเรียน แลว้ ขดี ✓ ลงในช่องที่

ตรงกบั ระดบั คะแนน

ลำดับ ชือ่ -สกลุ ความมี ความมี การรบั ฟงั การแสดง การตรงต่อ รวม
ท่ี วนิ ยั น้ำใจ ความ ความ เวลา 20
ของผูร้ บั การ เออื้ เฟอ้ื คิดเหน็ คดิ เห็น
ประเมิน คะแนน
เสยี สละ

4321 4321 432 1 4321 4321

ลงชอ่ื .....................................ผู้ประเมิน
(นางสาวณัฐสุดา ศิลารกั ษ์)
................/..................../.............

เกณฑก์ ารให้คะแนน ให้ 4 คะแนน
ให้ 3 คะแนน
ปฏบิ ตั หิ รือแสดงพฤตกิ รรมอยา่ งสม่ำเสมอ ให้ 2 คะแนน
ปฏิบตั ิหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยคร้งั
ปฏิบตั ิหรือแสดงพฤติกรรมบางครง้ั ให้ 1 คะแนน
ปฏิบัตหิ รือแสดงพฤตกิ รรมน้อยครั้ง

เกณฑ์การตัดสนิ คณุ ภาพ

ชว่ งคะแนน ระดับคุณภาพ

18 - 20 ดีมาก

14 - 17 ดี

10 - 13 พอใช้

ต่ำกว่า 10 ปรับปรุง

หน้า | 418

แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการทำงานกลมุ่

คำชีแ้ จง : ใหผ้ ู้สอนสงั เกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหวา่ งเรยี นและนอกเวลาเรียน แล้วขดี ✓ ลงในชอ่ งท่ี

ตรงกบั ระดบั คะแนน

การแสดง การ การทำงาน ความมี การมี

ความ ยอมรับ ตามที่ นำ้ ใจ ส่วนรว่ ม

ลำดับ ช่อื -สกุล คดิ เหน็ ฟงั คนอ่ืน ไดร้ ับ ในการ รวม
มอบหมาย ปรบั ปรงุ 20
ท่ี ของผู้รับการประเมนิ ผลงาน คะแนน

กลุ่ม

4321 4321 432 1 4321 4321

เกณฑ์การให้คะแนน ลงช่ือ.....................................ผู้ประเมิน
ปฏบิ ัติหรือแสดงพฤตกิ รรมอย่างสม่ำเสมอ (นางสาวณัฐสุดา ศิลารกั ษ์)
ปฏบิ ตั หิ รอื แสดงพฤติกรรมบ่อยครัง้ ................/..................../.............

ปฏิบัตหิ รือแสดงพฤตกิ รรมบางครง้ั ให้ 4 คะแนน
ปฏบิ ตั หิ รือแสดงพฤตกิ รรมนอ้ ยคร้ังให้ ให้ 3 คะแนน
ให้ 2 คะแนน
ให้ 1 คะแนน

เกณฑก์ ารตัดสนิ คณุ ภาพ

ช่วงคะแนน ระดบั คุณภาพ

18 - 20 ดีมาก

14 - 17 ดี

10 - 13 พอใช้

ตำ่ กวา่ 10 ปรบั ปรงุ

หน้า | 419

แบบประเมนิ สมรรถนะทีส่ ำคัญของผูเ้ รียน

ช่อื ..............................................................................ชน้ั ..........................เลขที.่ ..................

คำชีแ้ จง ให้ผสู้ อนสงั เกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรยี น แล้วขีด ✓ ลงในช่องที่ตรง
กบั ระดับคะแนน

สมรรถนะที่ประเมิน ระดบั คะแนน
3 21
1. ความสามารถในการคิด
1.1 มคี วามสามารถในการคิดวเิ คราะห์ เพือ่ สร้างองค์ความรู้
1.2 มคี วามสามารถในการคดิ วางแผนการทำงานอยา่ งเปน็ ระบบ
1.3 มคี วามสามารถในการสรปุ ความรู้

2. ความสามารถในการใชท้ กั ษะชีวติ
2.1 มีความสามารถทำงานและอยูร่ ่วมกับผู้อื่นดว้ ยความสัมพันธ์อันดี
2.2 มคี วามสามารถในการปฏบิ ัตงิ าน
2.3 มีวธิ แี กไ้ ขความขดั แย้งอย่างเหมาะสม

3. ความสามารถในการส่อื สาร
3.1 มีความสามารถในการรบั -ส่งสาร
3.2 การเลือกใช้เทคโนโลยีดา้ นต่าง ๆ ในการสร้างสรรค์ชนิ้ งาน

4.ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี
4.1 ใชเ้ ทคโนโลยีในการศึกษาค้นคว้า เพือ่ การพฒั นาตนเอง และสังคม
ในดา้ นการเรยี นรู้ การสอ่ื สาร การทำงาน
4.2 การเลอื กใช้เทคโนโลยีดา้ นต่างๆ ในการสร้างสรรคช์ ิ้นงาน

เกณฑ์การให้คะแนน ลงชอื่ ...................................ผู้ประเมิน
(นางสาวณฐั สุดา ศิลารกั ษ์)
เกณฑก์ ารตัดสินคุณภาพ ............/.............../.............

ช่วงคะแนน ระดบั คุณภาพ

๑๓-๑๕ ดมี าก

๙-๑๒ ดี

๑-๘ พอใช้

๐ ปรบั ปรุง

- พฤติกรรมท่ีปฏิบตั ิชดั เจนและสมำ่ เสมอ ให้ ๓ คะแนน

- พฤตกิ รรมทปี่ ฏบิ ตั ิชัดเจนและบ่อยครั้ง ให้ ๒ คะแนน

- พฤตกิ รรมทีป่ ฏบิ ตั ิบางครง้ั ให้ ๑ คะแนน

หนา้ | 420

แบบประเมินคณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์
คำช้แี จง : ให้ ผู้สอน สังเกตพฤตกิ รรมของนกั เรียนในระหวา่ งเรยี นและนอกเวลาเรยี น แลว้ ขดี ✓ ลงในชอ่ งท่ี

ตรงกับระดบั คะแนน

คุณลักษณะ รายการประเมนิ ระดบั คะแนน
อนั พึงประสงคด์ ้าน 4321

1. รกั ชาติ ศาสน์ 1.1 ยืนตรงเม่อื ได้ยนิ เพลงชาติ รอ้ งเพลงชาตไิ ด้ และอธบิ าย

กษตั รยิ ์ ความหมายของ เพลงชาติ

1.2 ปฏบิ ตั ิตนตามสิทธแิ ละหนา้ ทขี่ องนักเรยี น

1.3 ใหค้ วามรว่ มมือ รว่ มใจ ในการทำงานกบั สมาชกิ ในชนั้ เรยี น

1.4 เข้ารว่ มกิจกรรมท่ีสรา้ งความสามัคคี ปรองดอง และเป็นประโยชน์
ต่อโรงเรยี นและชมุ ชน

1.5 เขา้ ร่วมกจิ กรรมทางศาสนาทตี่ นนับถือ ปฏบิ ัติตนตามหลกั ของ
ศาสนา

1.6 เขา้ ร่วมกจิ กรรมทเ่ี ก่ยี วกับสถาบนั พระมหากษตั รยิ ์ตามทโ่ี รงเรียน
และชุมชนจัดข้ึน

2. ซ่อื สตั ย์ สจุ ริต 2.1 ใหข้ อ้ มลู ทถี่ ูกตอ้ ง และเปน็ จริง

2.2 ปฏิบตั ใิ นสงิ่ ท่ีถูกต้อง ละอาย และเกรงกลัวท่ีจะทำความผิด ทำ
ตามสัญญาท่ีตนให้ไว้กบั เพอื่ น พ่อแมห่ รือผ้ปู กครอง และครู

2.3 ปฏิบตั ติ ่อผู้อ่ืนดว้ ยความซ่ือตรง

3. มวี ินัย 3.1 ปฏบิ ตั ิตามข้อตกลง กฎเกณฑ์ ระเบยี บ ข้อบังคบั ของครอบครัว
รบั ผดิ ชอบ และโรงเรยี น มคี วามตรงต่อเวลาในการปฏบิ ตั กิ จิ กรรมต่างๆ

ในชีวติ ประจำวัน

4. ใฝ่เรยี นรู้ 4.1 แสวงหาข้อมูลจากแหลง่ การเรยี นรู้ต่างๆ

4.2 มีการจดบนั ทึกความรอู้ ยา่ งเปน็ ระบบ

4.3 สรปุ ความรู้ได้อย่างมเี หตุผล

5. อยอู่ ย่าง 5.1 ใชท้ รัพย์สินของตนเอง เช่น ส่งิ ของ เครือ่ งใช้ ฯลฯ อย่างประหยัด
พอเพียง คุ้มค่า และเกบ็ รักษาดูแลอยา่ งดี และใชเ้ วลาอย่างเหมาะสม

5.2 ใช้ทรพั ยากรของสว่ นรวมอยา่ งประหยัด ค้มุ ค่า และเก็บรักษาดแู ล
อย่างดี

5.3 ปฏบิ ตั ิตนและตัดสนิ ใจด้วยความรอบคอบ มเี หตุผล

5.4 ไมเ่ อาเปรียบผู้อ่ืน และไมท่ ำใหผ้ ูอ้ ื่นเดือดร้อน พร้อมใหอ้ ภยั เม่อื
ผู้อน่ื กระทำผดิ พลาด

หนา้ | 421

คุณลกั ษณะ รายการประเมิน ระดบั คะแนน
อนั พงึ ประสงคด์ ้าน 4321

5.5 วางแผนการเรียน การทำงานและการใช้ชีวิตประจำวนั บนพ้ืนฐาน
ของความรู้ ขอ้ มลู ข่าวสาร

5.6 รู้เท่าทันการเปล่ียนแปลงทางสังคม และสภาพแวดล้อม ยอมรบั
และปรบั ตวั อยูร่ ว่ มกับผ้อู ่ืนไดอ้ ยา่ งมคี วามสุข

6. มุง่ มัน่ ในการ 6.1 มคี วามต้งั ใจและพยายามในการทำงานทไี่ ด้รบั มอบหมาย
ทำงาน 6.2 มีความอดทนและไม่ทอ้ แท้ตอ่ อปุ สรรคเพอื่ ใหง้ านสำเร็จ

7. รักความเปน็ ไทย 7.1 มจี ิตสำนึกในการอนุรกั ษ์วัฒนธรรมและภมู ปิ ัญญาไทย

7.2 เหน็ คณุ ค่าและปฏิบัตติ นตามวัฒนธรรมไทย

8. มีจิตสาธารณะ 8.1 ร้จู ักชว่ ยพอ่ แม่ ผปู้ กครอง และครทู ำงาน

8.2 อาสาทำงาน ช่วยคิด ช่วยทำ และแบง่ ปนั สิง่ ของให้ผู้อื่น

8.3 รู้จกั ดูแล รกั ษาทรัพยส์ มบัติและสงิ่ แวดล้อมของห้องเรยี น
โรงเรยี น ชมุ ชน

8.4 เขา้ รว่ มกจิ กรรมเพือ่ สังคมและสาธารณประโยชนข์ องโรงเรียน

ลงชื่อ.....................................ผู้ประเมิน
(นางสาวณัฐสดุ า ศิลารกั ษ์)
................/..................../.............

เกณฑ์การใหค้ ะแนน
ปฏิบตั หิ รอื แสดงพฤติกรรมอยา่ งสม่ำเสมอ ให้ 4 คะแนน

ปฏบิ ตั ิหรือแสดงพฤตกิ รรมบอ่ ยครง้ั ให้ 3 คะแนน
ปฏิบัติหรอื แสดงพฤตกิ รรมบางครง้ั ให้ 2 คะแนน
ปฏิบัตหิ รอื แสดงพฤตกิ รรมนอ้ ยครง้ั ให้ 1 คะแนน

เกณฑก์ ารตัดสนิ คณุ ภาพ

ช่วงคะแนน ระดบั คุณภาพ

191 - 108 ดมี าก

73 - 90 ดี

54 - 72 พอใช้

ตำ่ กวา่ 54 ปรับปรุง

หน้า | 422

แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 4

หนว่ ยการเรยี นร้ทู ี่ 8 มุ่งหาความดี สาระพระพทุ ธศาสนา

กลุ่มสาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ระดับช้ันประถมศึกษาปีที่ 2

เรอื่ ง การบริหารจติ และเจริญปญั ญา เวลา 3 ช่วั โมง

ช่อื ผู้สอน นางสาวณัฐสุดา ศิลารักษ์ วันที…่ ……..เดือน……………..พ.ศ……….

มาตรฐานการเรียนรู้

มาตรฐาน ส 1.1 รู้และเขา้ ใจประวตั ิ ความสำคญั ศาสนา หลกั ธรรมของพระพทุ ธศาสนาหรือศาสนา
ทตี่ นนับถอื และศาสนาอ่นื มีศรทั ธาทถี่ กู ต้อง ยึดมั่น และปฏบิ ตั ติ ามหลักธรรมเพอ่ื อยู่รว่ มกนั อยา่ งสันตสิ ุข

ตัวชี้วัดข้อ 6 เห็นคุณค่าและสวดมนต์ แผ่เมตตา มีสติที่เป็นพื้นฐานของสมาธิในพระพุทธศาสนา

หรอื การพฒั นาจิตตามแนวทางของศาสนาทต่ี นนบั ถือตามทก่ี ำหนด
สาระสำคัญ

การบริหารจิตและเจริญปัญญา เป็นสิ่งที่สำคัญในการพัฒนาตนเองให้ดำเนินชีวิตได้อย่างมีความสุข
จึงจำเป็นตอ้ งหมัน่ ฝึกฝนอย่างสม่ำเสมอดว้ ยการสวดมนต์ ไหว้พระ แผ่เมตตา ฝึกยืน เดิน นั่ง นอน เคลื่อนไหว
อย่างมีสติ และฝึกให้มีสมาธใิ นการฟัง การอา่ น การคิด การถาม และการเขยี น

สมรรถนะสำคัญของผูเ้ รียน
1. ความสามารถในการส่ือสาร

2. ความสามารถในการคดิ
1) ทกั ษะการวเิ คราะห์
2) ทกั ษะการเชอ่ื มโยง

3) ทักษะการใหเ้ หตผุ ล
3. ความสามารถในการใชท้ ักษะชวี ติ

คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์
1. รกั ชาติ ศาสน์ กษตั ริย์
2. ซือ่ สัตยส์ จุ รติ

3. มวี นิ ัย
4. ใฝ่เรียนรู้

5. อยู่อย่างพอเพียง
6. มุ่งมั่นในการทำงาน
7. รักความเปน็ ไทย

8. มจี ติ สาธารณะ
จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้

1. นกั เรยี นสามารถบอกคุณคา่ ของการสวดมนต์และแผ่เมตตาได้
2. นักเรยี นสามารถสวดมนต์และแผ่เมตตาได้
3. นักเรยี นสามารถคิดวิธกี ารพฒั นาจิตตามแนวทางของศาสนาท่ตี นนับถอื ได้

สาระการเรยี นรู้
1. การฝึกสติและสมาธิ

หนา้ | 423

กจิ กรรมการเรียนรู้

เร่อื งท่ี 4 การบริหารจิตและเจริญปญั ญา เวลา 3 ชวั่ โมง

การออกแบบการจดั การเรยี นรู้แบบ Active Learning

ขั้นนำ

1. ใหน้ ักเรยี นดวู ดี ทิ ัศน์ เรอ่ื ง การบริหารจติ และเจรญิ ปญั ญา

- https://www.youtube.com/watch?v=fAdREuLwKCQ

2. ครูถามนักเรียนวา่ การบริหารจติ และเจริญปัญญามปี ระโยชน์อยา่ งไร
3. ครอู ธิบายเพม่ิ เติมและพดู เชือ่ มโยงเข้าส่บู ทเรียน

ขั้นสอน
1. ให้นักเรียนศึกษาหนังสือเรียน หน้า 188 - 189 แล้วให้นักเรียนบอกประโยชน์ของการฝึกสตแิ ละ

สมาธิ
2. ครแู ละนักเรยี นรว่ มกันอภิปรายเก่ียวกับการฝกึ สติและสมาธิ
3. ใหน้ กั เรียนทำแบบฝกึ เสริมทกั ษะที่ 4 สติและสมาธิ เสร็จแล้วส่งครูตรวจความถูกต้อง
4. ให้นกั เรียนอา่ นหนังสอื เรยี น หน้า 190 การสวดมนต์ไหวพ้ ระ และแผ่เมตตา
5. ให้นักเรียนสวดมนต์ และแผ่เมตตาพร้อมกัน
6. สุ่มถามนกั เรียนวา่ ขณะสวดมนต์และแผ่เมตตามคี วามรูส้ กึ อยา่ งไร
7. ฝึกนกั เรียนทำสมาธเิ บอ้ื งตน้ ดว้ ยการ
- ฝกึ ยนื สมาธิ
- ฝกึ เดนิ ดว้ ยสติ
- การน่ังสมาธิ
- การนอนกบั สติ
8. ฝกึ สมาธดิ ้วยกิจกรรมเคลือ่ นไหวอย่างมีสติให้นักเรียนปฏบิ ตั ติ าม จากนน้ั ใหน้ ักเรยี นเปน็ ผปู้ ฏบิ ัติเอง
9. ใหน้ กั เรยี นศกึ ษาหนังสือเรียนหนา้ 195 - 196 การฝกึ ใหม้ ีสมาธใิ นการฟัง การอ่าน การคดิ การถาม

และการเขยี น แลว้ ใหส้ รุปเป็นผงั ความคิดลงสมดุ บันทกึ ความรู้ แลว้ สง่ ครตู รวจ
10. ใหน้ กั เรยี นทำแบบฝึกเสริมทกั ษะที่ 5 การฝกึ สมาธิ เสร็จแลว้ สง่ ครูตรวจความถูกต้อง
11. ครูใหน้ ักเรียนชว่ ยกันตอบคำถามหลัก
คำถามหลกั : การฝึกสตแิ ละสมาธิเป็นการปฏิบัติเพือ่ สง่ิ ใดบ้าง
12. ครูและนักเรยี นร่วมกันสรุปมโนทศั น์สำคญั ของบทเรียน

หนา้ | 424

มโนทัศน์สำคัญ : การบริหารจิตและเจริญปัญญา เป็นสิ่งที่สำคัญในการพัฒนาตนเองให้ดำเนินชีวิต
ได้อยา่ งมคี วามสขุ จงึ จำเป็นต้องหมัน่ ฝกึ ฝนอย่างสม่ำเสมอด้วยการสวดมนต์ ไหว้พระ แผเ่ มตตา ฝึกยืน เดิน นั่ง
นอน เคลือ่ นไหวอยา่ งมีสติ และฝึกใหม้ ีสมาธิในการฟัง การอา่ น การคิด การถาม และการเขยี น

ขัน้ สรปุ
1. ครแู ละนกั เรยี นร่วมกนั สรุปกจิ กรรมทไี่ ดเ้ รียนในเรื่องน้ี
2. ใหน้ กั เรียนทำกิจกรรมตรวจสอบการเรียนรูท้ ี่ 4

สื่อ/แหลง่ เรยี นรู้
สื่อการเรียนรู้
1) หนังสือเรียน สงั คมศกึ ษาศาสนา และวฒั นธรรม ป.2
2) แบบฝึกเสรมิ ทักษะท่ี 4 สติและสมาธิ
3) แบบฝกึ เสรมิ ทักษะท่ี 5 การฝึกสมาธิ
4) แบบทดสอบหลงั เรียนแบบเลอื กตอบ 10 ขอ้
แหลง่ การเรยี นรู้
1) หอ้ งสมดุ
2) แหล่งขอ้ มูลสารสนเทศ
3) อินเทอรเ์ น็ต

ภาระงาน/ช้นิ งาน
1. ผลจากการทำกจิ กรรม “สร้างสมาธิดว้ ยตวั เรา”
2. ผลจากการทำกจิ กรรมตรวจสอบการเรียนรู้ที่ 4
3. ผลจากการทำแบบฝึกเสรมิ ทกั ษะที่ 4 สติและสมาธิ
4. ผลจากการทำแบบฝึกเสริมทักษะที่ 5 การฝกึ สมาธิ

การวดั ประเมนิ ผล
1. ทำการทดสอบหลังเรียน 10 ข้อ
2. สังเกตพฤติกรรมของนกั เรยี นในการเข้ารว่ มกจิ กรรม
3. ตรวจผลงานจากภาระงาน
- สมุดบนั ทึกความรู้
- การทำแบบฝึกเสรมิ ทกั ษะท่ี 4 สติและสมาธิ
- การทำแบบฝึกเสริมทักษะที่ 5 การฝึกสมาธิ
- การทำกจิ กรรมตรวจสอบการเรียนรู้ที่ 4