ผลงานการวิจัยทางการศึกษาที่ได้รับการตีพิมพ์

การประชมุ วชิ าการระดับชาติ ครั้งท่ี 18 มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกําแพงแสน วนั ท่ี 8-9 ธันวาคม 2564

การศึกษาการสกดั สารสจี ากข้าวไรซเ์ บอรร์ ี ข้าวเหนียวดา และขา้ วหอมนิล
สาหรับการยอ้ มสีเนือ้ เยื่อพชื

Dye Extraction from Rice Berry, Black Sticky Rice and Hom Nil Rice for Staining Plant Tissue

ธรี ารัตน์ แชม่ ชัยพร1* นธิ ิพร ใจเอีย่ ม1 และ เนตพิ ร ใจเอ่ียม1
Teerarat Chaemchaiyaporn1*, Nitiporn Jai-iam1 and Netiporn Jai-iam1

บทคัดย่อ
งานวิจยั นีม้ ีวตั ถปุ ระสงคเ์ พ่ือศกึ ษาสารสกัดสีจากขา้ วไรซเ์ บอรร์ ี ขา้ วเหนียวดา และขา้ วหอมนิล เพ่ือนามาใช้
ในการยอ้ มเนือ้ เย่ือพืช ทดแทนสีสงั เคราะหท์ ่ีมีราคาสูง และเป็นพิษต่อส่ิงแวดลอ้ ม และเพ่ือศึกษาตัวทาละลายท่ี
เหมาะสมในการสกดั สจี ากขา้ วไรซเ์ บอรร์ ี ขา้ วเหนียวดา และขา้ วหอมนลิ โดยใชต้ วั ทาละลาย 4 ชนดิ ไดแ้ ก่ นา้ กล่นั เม
ทานอล เอทานอล 95% และกรดอะซิติก 95% ในอัตราส่วน 1:2 (นา้ หนัก(กรมั ) : ปริมาตรสารละลาย (มิลลิลิตร))
นาไปทดสอบประสทิ ธิภาพการติดสีของเนอื้ เย่ือลาตน้ หญา้ ขน จากผลการทดสอบพบว่า สารสกัดจากขา้ วเหนียวดาท่ี
สกัดดว้ ยตวั ทาละลายกรดอะซิติก สามารถยอ้ มติดสีเนือ้ เย่ือลาตน้ หญา้ ขนไดอ้ ย่างชัดเจน โดยมีค่าความพึงพอใจ
เฉลี่ย เท่ากับ 4.04 เมื่อนาสารสกัดสีจากขา้ วเหนียวดาดว้ ยตัวทาละลายกรดอะซิติก ในอตั ราส่วน 1:2 ผสมกับ
โซเดียมคารบ์ อเนต (Na2CO3) เพ่ือนาไปคงสภาพสีดว้ ยการทาใหแ้ หง้ โดยใชค้ วามรอ้ น จะไดส้ ีของขา้ วเหนียวดาท่เี ป็น
ผงสามารถละลายนา้ ได้ และเม่ือเปรียบเทียบประสิทธิภาพของสียอ้ มในการยอ้ มเนือ้ เย่ือลาตน้ หญ้าขนพบว่ายงั คง
สามารถยอ้ มตดิ สีเนือ้ เย่อื ลาตน้ หญา้ ขนไดด้ ี

คาสาคญั : แอนโทไซยานิน, สียอ้ มธรรมชาติ, เนอื้ เยอื่ พชื

ABSTRACT
The aim of this study was to determine the suitable solvents for extracting dye from rice berry, black
sticky rice and hom nil rice for using in plant tissue staining to replace the chemical dyes which are expensive
and can be environmental pollution. Four solvents were distilled water, methanol, 95% ethanol and acetic
acid 95% with the ratio of 1:2 (weight/volume). The results revealed that black sticky rice extracted with
acetic acid was the most effective in para grass stem tissue staining and satisfaction value was 4.04a±0.09.
The extract of black sticky rice with acetic acid in the ratio of 1:2 was mixed with sodium carbonate (Na2CO3)
to maintain the color and dried by heat. The extract became powder and water soluble. And when comparing
the efficiency of dyeing the para grass stem tissue, the research result showed that it was still able to stain
the plant tissue well.

Key words: anthocyanin, natural dyes, plant tissue
*E-mail address: [email protected]
___________________________
1 สาขาวิชาชวี วิทยา คณะวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี มหาวิทยาลยั ราชภฏั นครปฐม 73000
Program Study of Biology, Faculty of Science and Technology. Nakhon Pathom Rajabhat University, 73000

386

การประชุมวชิ าการระดับชาติ ครัง้ ที่ 18 มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาํ แพงแสน วันที่ 8-9 ธันวาคม 2564

ผลของการใส่ป๋ ุยอินทรียต์ ่อการเจริญเตบิ โตของบวั บกทป่ี ลูกในชุดดินกาแพงแสน
Effect of Organic Fertilizer on Asiatic Pennywort Growth planting in Kamphaeng Sean

Soil Series

รชต เลศิ วงหตั ถ1์ บษุ บา รูน้ อ้ ม2 นทั ฐา ทกั ษ์รตั นศรณั ย3์ และ พกั ตรเ์ พ็ญ ภมู ิพนั ธ1์ *
Rachata Lerdvonghutt1, Busaba Runom2, Natta Takrattanasarun3 and Phakpen Poomipan1*

บทคัดยอ่
การศกึ ษาผลของการใสป่ ๋ ยุ อินทรยี ต์ ่อการเจรญิ เตบิ โตของบวั บกท่ปี ลกู ในชดุ ดินกาแพงแสน จงั หวดั นครปฐม
โดยป๋ ยุ อนิ ทรยี ท์ ่ใี ชเ้ ป็นป๋ ยุ หมกั กากถ่วั เหลอื งผสมหนิ ฟอสเฟตและมลู ไก่ วางแผนการทดลองแบบสมุ่ สมบรู ณ์ จานวน 3
ซา้ ประกอบดว้ ย 4 ตารบั การทดลอง ไดแ้ ก่ (1) ไมใ่ สป่ ๋ ยุ (2) ใสป่ ๋ ยุ เคมเี พยี งอย่างเดียว (16-8-8 กิโลกรมั N-P2O5-K2O
ต่อไร)่ (3) ใสป่ ๋ ยุ อินทรยี ์ 200 กิโลกรมั ตอ่ ไร่ รว่ มกบั ป๋ ยุ เคมี 8-4-4 กโิ ลกรมั N-P2O5-K2O ตอ่ ไร่ (4) ใสป่ ๋ ยุ อนิ ทรยี เ์ พียง
อยา่ งเดียว อตั รา 200 กิโลกรมั ตอ่ ไร่ ผลการทดลองพบว่า จานวนใบ จานวนไหล และจานวนตน้ ตอ่ ไหลของบวั บกท่ี
ไดร้ บั ป๋ ยุ ตามตารบั การทดลองต่าง ๆ ไมม่ ีความแตกต่างกนั ทางสถติ ิ แต่การใสป่ ๋ ยุ อินทรยี เ์ พียงอย่างเดยี ว มีผลทาให้
ความยาวไหลสงู ท่ีสดุ อย่างไรกต็ าม การใสป่ ๋ ยุ อนิ ทรยี ร์ ว่ มกบั ป๋ ยุ เคมี มผี ลทาใหบ้ วั บกมนี า้ หนกั สดและแหง้ มากท่สี ดุ
เทา่ กบั 38.13 และ 5.35 กรมั ตอ่ ตน้ ตามลาดบั ซง่ึ มากกวา่ การใสป่ ๋ ยุ เคมเี พยี งอยา่ งเดียว ประมาณ 40 เปอรเ์ ซ็นต์ และ
มากกว่าการใสป่ ๋ ยุ อินทรียเ์ พยี งอยา่ งเดียว ประมาณ 20 เปอรเ์ ซน็ ต์ นอกจากนี้ การใสป่ ๋ ยุ อินทรยี ร์ ว่ มกบั ป๋ ยุ เคมยี งั มีผล
ทาใหบ้ วั บกมกี ารดดู ซบั ธาตอุ าหารมากท่ีสดุ

คาสาคญั : ชดุ ดนิ กาแพงแสน บวั บก การใส่ป๋ ยุ

Abstract
The effect of organic fertilizer on growth of Asiatic pennywort planting in Kamphaeng Sean soil
series, Nakornpathom was studied. The organic fertilizer was made from soybean meal, rock phosphate
and chicken manure. The experimental design was undertaken in CRD with 3 replications. There were 4
treatments, (1) no fertilizer, (2) chemical fertilizer (16-8-8 kg N-P2O5-K2O /rai), (3) 200 kg/rai of organic
fertilizer and chemical fertilizer 8-4-4 kg N-P2O5-K2O /rai and (4) 200 kg of organic fertilizer. The result had
shown that the number of leave, stolon and node did not significant difference between fertilization
treatments. The highest stolon length was found in Asiatic pennywort that received 200 kg of organic
fertilizer. However, the combination of organic and chemical fertilization gave the highest fresh and dry
weight (38.13 and 5.35 g/plant, respectively). There was higher than applied chemical fertilizer alone and
organic fertilizer alone by 40 and 20 %, respectively. Moreover, these also had resulted in highest nutrient
uptake in Asiatic pennywort.

Keyword: Kamphaeng Sean soil series, Asiatic pennyworth, fertilization
*Corresponding author; email address: [email protected]

1 สาขาวชิ าเทคโนโลยีการเกษตร คณะวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ศนู ยร์ งั สิต จ.ปทมุ ธานี 12120
Department of Agricultural Technology, Faculty of Science and Technology, Thammasat University, Rangsit center, 12120
2 สานกั งานพฒั นาที่ดนิ เขต 10 กรมพฒั นาที่ดนิ จ.ราชบรุ ี
Land Development Regional Office 10, Land Development Department, Ratchaburi, 70000
3 สานกั งานพฒั นาท่ดี นิ เขต 1 กรมพฒั นาที่ดนิ จ.ปทมุ ธานี
Land Development Regional Office 1, Land Development Department, Pathumthani, 12110

387

การประชุมวชิ าการระดับชาติ ครัง้ ท่ี 18 มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาํ แพงแสน วนั ที่ 8-9 ธนั วาคม 2564

ประสทิ ธิภาพของสารกาจัดวัชพชื ทใ่ี ชแ้ บบหลงั งอกระยะแรกในการควบคมุ วัชพืชในออ้ ยตอ
Efficacy of early post–emergence herbicides on weed control in sugarcane ratoon

สรณัฐ สกลั ณฐั วัฒน1์ จาเนียร ชมภ1ู และ ทศพล พรพรหม¹
Soranat Sakunnattawat¹, Jamnian Chompoo¹ and Tosapon Pornprom¹

บทคดั ยอ่
วัชพืชจะกาจดั ไดง้ ่ายเม่ือเป็นตน้ กลา้ เล็ก สารกาจดั วชั พืชท่ีใชแ้ บบหลงั งอกระยะแรก สามารถช่วยควบคมุ
วชั พืชเพ่ือไม่ใหเ้ ติบโตและแข่งขนั กับพืชปลูกในช่วงแรกของการเจริญเติบโตได้ การศกึ ษานีม้ ีวัตถปุ ระสงคเ์ พ่ือศึกษา
ประสิทธิภาพของการใชส้ ารกาจดั วชั พืชแบบหลงั งอกระยะแรกในการควบคมุ วชั พืชในออ้ ยตอ พนั ธุข์ อนแก่น 3 ตงั้ แต่
เดือนกรกฎาคม 2564 – เดือนตลุ าคม 2564 ทาการทดลองท่ีไรข่ องบรษิ ทั บากา้ จากดั ต.ศรีเทพ อ.ศรเี ทพ จ.เพชรบรู ณ์
วางแผนการทดลองแบบ RCBD มี 4 ซา้ จานวน 11 กรรมวิธี พบว่า การใชส้ าร indaziflam + amicarbazone อัตรา
62.5 + 546.88 กรมั สารออกฤทธิ์ต่อเฮกตาร์ มีประสิทธิภาพในการควบคมุ วชั พืชไดด้ ีท่สี ดุ รองลงมา ไดแ้ ก่ การใชส้ าร
indaziflam + hezaxinone/diuron อตั รา 62.5 + 1,500 กรมั สารออกฤทธิ์ต่อเฮกตาร์ และ indaziflam + diclosulam
อตั รา 62.5 + 78.75 กรมั สารออกฤทธิ์ต่อเฮกตาร์ ตามลาดบั สามารถควบคุมวัชพืชทงั้ ใบกวา้ ง ใบแคบ และพวกกก
บางชนดิ ไดด้ ี ไมม่ ผี ลกระทบต่อการเจรญิ เตบิ โตของออ้ ย

คาสาคญั : สารอนิ ดาซแิ ฟลม การควบคมุ วชั พืชในออ้ ย สารกาจดั วชั พชื ค่ผู สม

Abstract
Weeds are easier to kill when they are small seedlings. Early post–emergence herbicide can be
applied to control the weeds from growing, and competition to the crop in the early stages of growth. A field
experiment was conducted to study the effect of different early post–emergence herbicides on weeds in
sugarcane ratoon varieties Khon Kaen 3 at BAKA Company Research Station, Sri Thep Sub-district, Sri Thep
District, Phetchabun Province. During the period from July 2021 – October 2021. The experiment was
performed in RCBD with four replicates 11 treatments. Indaziflam + amicarbazone 62.5 + 546.88 g a.i./ha
was the most effective to control the important weeds without any toxic effect on sugarcane, followed by
indaziflam + hezaxinone/diuron 62.5 + 1,500 g ai/ha, and indaziflam + diclosulam 62.5 + 78.75 g ai/ha,
respectively. These herbicides provide efficient control of broad-leaved weeds, grasses and some sedge
with no injury to the sugarcane.

Keyword: Indaziflam, Weed control in sugarcane, Tank-mixed herbicides
*Corresponding author; E–mail address: [email protected]

1 ภาควิชาพชื ไรน่ า คณะเกษตร กาแพงแสน มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาแพงแสน จ.นครปฐม 73140
Department of Agronomy, Faculty of Agriculture at Kamphaeng Saen, Kasetsart University, Kamphaeng Saen Campus, Nakhon
Pathom 73140, Thailand

388

การประชุมวชิ าการระดบั ชาติ ครั้งที่ 18 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกําแพงแสน วันที่ 8-9 ธันวาคม 2564

การเกิดความตา้ นทานสารกาจัดวัชพชื หลายกลุม่ ในประชากรหญ้าดอกขาว
ต้านทานสารบีสไพริแบค-โซเดยี มในนาขา้ ว

Occurrence of Herbicide Multiple-Resistance in a Population of Sprangletop
(Leptochloa chinensis (L.) Nees.) Resistant to Bispyribac-sodium in Paddy Fields

จิราพร อินครุฑ1 ทศพล พรพรหม1
Jiraphon Inkhrut1, Tosapon Pornprom1

บทคัดย่อ
ในปัจจุบนั เกษตรกรหลายพืน้ ท่ีใน จ.สพุ รรณบรุ ี เร่มิ สงั เกตเห็นว่าการใชส้ ารบีสไพริแบค-โซเดียม เป็นสารท่ี
ยบั ยงั้ การทางานของเอนไซม์ acetolactate synthase (ALS) ไม่สามารถควบคมุ หญา้ ดอกขาวไดอ้ ยา่ งสมบรู ณ์ ซง่ึ กอ่ น
หนา้ นีม้ ีประสิทธิภาพในการควบคุมไดด้ ี การศึกษาในครงั้ นี้มีวตั ถุประสงคเ์ พ่ือพิสจู นใ์ หแ้ น่ชดั ว่าประชากรของหญา้
ดอกขาวมีการพฒั นาเกิดความตา้ นทานต่อสารบีสไพรแิ บค-โซเดียมในนาขา้ วหรือไม่ เก็บตวั อย่างเมล็ดหญา้ ดอกขาว
จากแปลงเกษตรกร นาไปศึกษาการตอบสนองทางสรีรวิทยาของหญา้ ดอกขาวท่ีมีต่อสารบีสไพริแบค-โซเดียม เม่ือ
พิจารณาค่า I50 จากความเป็นพิษ และค่า GR50 จากความสูงและนา้ หนกั สด พบว่า ไบโอไทป์ ตา้ นทานสารมีค่าดชั นี
ของความตา้ นทานสารสงู กว่าไบโอไทป์ ท่อี ่อนแอ 18.01-65.91 เทา่ จากนนั้ ศกึ ษาความตา้ นทานสารกาจดั วชั พชื หลาย
กล่มุ ของหญา้ ดอกขาวไบโอไทป์ ตา้ นทานไปยงั สารในกลมุ่ อ่ืนๆ ท่ีมีตาแหน่งการเกิดปฏิกิริยาในการยบั ยงั้ ภายในพชื ท่ี
แตกต่างกัน พบว่า การเปลี่ยนสารท่ีมีตาแหน่งการเกิดปฏิกิริยาในการยับยงั้ ในพืชท่ีแตกต่างกัน ไดแ้ ก่ oxadiazon,
metamifop, profoxydim และ propanil เป็นตน้ สามารถนามาใชใ้ นการควบคมุ หญา้ ดอกขาวไบโอไทป์ ตา้ นทานสาร
บสี ไพรแิ บค-โซเดยี มได้ ตามอตั ราแนะนาของสารในแต่ละชนิด

คาสาคญั : ความตา้ นทานสารหลายกลมุ่ สารท่ียบั ยง้ั การทางานเอนไซม์ ALS สารบสี ไพริแบค-โซเดียม หญา้ ดอกขาวไบโอไทป์ ตา้ นทานสาร

ABSTRACT
Currently, failures in controlling Sprangletop by bispyribac-sodium, acetolactate synthase (ALS)
inhibitor have been reported by farmers in several fields across Suphan Buri, after several years of
successful control. This study was conducted to determine whether sprangletop populations have
developed resistance to bispyribac-sodium in paddy fields. Weed seeds were collected from farmer’s fields
to determine the physiological response to bispyribac-sodium. Both the resistant and susceptible biotypes
were investigated for I50 based on its visual injury and GR50 based on plant height and fresh weight. The
resistance index of the resistant biotype was 18.01-65.91 folds higher than that of the susceptible biotype.
Additionally, multiple-resistance of bispyribac-sodium-resistant biotype was defined across mode of action
of herbicides which is a different herbicide site of action. The results indicate that the alternative a different
herbicide site of action used to control bispyribac-sodium-resistant biotype were controlled by oxadiazon,
metamifop, profoxydim and propanil at the recommended rate for each herbicide.

Key words: multiple-resistance, ALS-inhibitors, bispyribac-sodium, bispyribac-sodium-resistant sprangletop biotype

1ภาควิชาพืชไรน่ า คณะเกษตร กาแพงแสน มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาแพงแสน จ. นครปฐม 73140
Department of Agronomy, Faculty of Agriculture at Kamphaeng Saen, Kasetsart University, Kamphaeng Saen Campus, Nakhon
Pathom 73140, Thailand

389

การประชมุ วิชาการระดับชาติ คร้งั ท่ี 18 มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกําแพงแสน วันท่ี 8-9 ธันวาคม 2564

การประเมนิ คณุ ภาพผล และปริมาณสารแคโรทนี อยดใ์ นมะม่วงเศรษฐกิจของไทย
Evaluation of Fruit Quality and Carotenoid Contents in Mango Economy of Thailand

ดรุณี ถาวรเจริญ1 กลั ยาณี สวุ ทิ วสั 1 ขวญั หทยั ทนงจติ ร1 พมิ พน์ ิภา เพ็งชา่ ง1
Darunee Thawornchareon1, Kunlayanee Suvittawat1, Kwanhathai Tanongjid1 and Pimnipa Phengchang 1

บทคดั ยอ่
การประเมนิ คณุ ภาพผลมะมว่ งเศรษฐกิจท่ปี ลกู ในประเทศไทย 10 พนั ธุ์ ไดแ้ ก่ มะม่วงพนั ธแุ์ กว้ แกว้ ขมนิ้
นา้ ดอกไมส้ ีทอง นา้ ดอกไมเ้ บอร์ 4 อกรอ่ งทอง มหาชนก โชคอนนั ต์ อารท์ อู ีทู จนิ หวง และยเู หวิน ณ แปลงรวบรวม
พนั ธุม์ ะมว่ ง สถานวี จิ ยั ปากช่อง พฤษภาคม-กรกฎาคม พ.ศ. 2564 โดยมวี ตั ถปุ ระสงคใ์ หไ้ ดข้ อ้ มลู คณุ ภาพผล และ
สารแคโรทนี อยด์ ในมะม่วงบรโิ ภคผลสกุ พนั ธเุ์ ศรษฐกิจท่ปี ลกู ในประเทศไทย เพ่อื เป็นฐานขอ้ มลู ในงานปรบั ปรุง
พนั ธมุ์ ะมว่ งสาหรบั บรโิ ภคผลสกุ และแปรรูป การประเมนิ คณุ ภาพผล ประกอบดว้ ย นา้ หนกั ผล ความหนาเมลด็
ความหนาเนือ้ ความหนาเปลือก สีเนอื้ ความแน่นเนอื้ ปรมิ าณของแข็งท่ีละลายนา้ ได้ ปรมิ าณกรด ปรมิ าณวิตามนิ
ซี และปรมิ าณเบตา้ แคโรทีน พบว่ามคี วามแตกต่างระหว่างสายพนั ธุ์ (P<0.01) โดยเฉพาะมะมว่ งพนั ธุแ์ กว้ มี
ลกั ษณะดีเดน่ ทงั้ ปรมิ าณวิตามินซี และปรมิ าณสารเบตา้ แคโรทนี มคี า่ มากถงึ 70.16 มลิ ลกิ รมั /100 กรมั และ 8.61
มลิ ลกิ รมั /100 กรมั นา้ หนกั สด ตามลาดบั ทงั้ ยงั พบว่าอารท์ อู ีทู มปี รมิ าณเบตา้ แคโรทนี มากท่สี ดุ (9.37 มลิ ลกิ รมั /
100 กรมั นา้ หนกั สด) โดยขอ้ มลู นจี้ ะเป็นประโยชนต์ ่องานปรบั ปรุงพนั ธุใ์ นการคดั เลอื กพ่อแมพ่ นั ธุ์ เพ่อื ใชส้ รา้ ง
ลกู ผสมมะมว่ ง สาหรบั บรโิ ภคผลสกุ และแปรรูป ท่มี คี ณุ ภาพผลตรงความตอ้ งการของผบู้ รโิ ภค และมีปรมิ าณสาร
แคโรทีนอยดส์ งู เป็นมะมว่ งสายพนั ธุใ์ หม่ท่มี ศี กั ยภาพในอนาคตต่อไปได้

คาสาคญั : คณุ ค่าทางโภชนาการ ปรมิ าณวิตามินซี เบตา้ แคโรทีน

Abstract
Fruit quality evaluation of 10 economic mango cultivars were planted in Thailand consisting of
Kaeo, Kaeo Kamin, Namdokmai Sithong, Namdokmai No.4, Okrongthong, Mahacharnok, Chok Anan,
R2E2, Jinhong and Yuwen. The objective of this study was to collect the data of fruit qualities and beta-
carotene content at ripe stage. Ten mango cultivars were evaluated for fruit weight, seed thickness,
flesh thickness, peel thickness, flesh color, flesh firmness, total soluble solids, titratable acidity, ascorbic
acid content and beta-carotene content in May – July 2021 at Pak Chong Research Station. The results
showed that all fruit quality assessments of 10 mango cultivars were significantly difference (P<0.01).
Especially, Kaeo has outstanding high ascorbic acid content and beta-carotene content up to 70.16
and 8.61 mg/100 g FW, respectively. R2E2 has the highest beta-carotene content (9.37 mg/100 g FW).
This data will be useful in the further project for parent line selecting to create a potentially hybrid plant
for ripe consumption and food processing and high carotene content that consistent with consumer
needs.

Keyword :, Nutritional value, Ascorbic acid content, ß-carotene
E-mail address : [email protected]

1ภาควิชาพืชสวน สถานวี จิ ยั ปากชอ่ ง คณะเกษตร มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์
Department of Horticulture, Pak Chong Research Station, Faculty of Agriculture, Kasetsart University

390

การประชมุ วชิ าการระดบั ชาติ ครงั้ ท่ี 18 มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกําแพงแสน วันที่ 8-9 ธนั วาคม 2564

ผลของระยะเวลาการเร่งอายุและสารเคมเี คลือบเมล็ดทม่ี ตี ่อความงอก
และการเจริญเติบโตของต้นกล้าขา้ วโพดเลยี้ งสัตว์

Effects of Accelerated Aging Time and Chemical Seed Coating on Germination
and Seedling Growth of Field Corn

กวนิ นาฏ หอ้ งนาค1 จฑุ ามาศ รม่ แกว้ 1* กนกวรรณ เท่ยี งธรรม1 และ ชยั สิทธิ์ ทองจ2ู
Kawinnart Hongnark1 Jutamas Romkaew1* Kanokwan Tiengthum1 and Chaisit Thongjoo2

บทคดั ยอ่
การเคลือบเมล็ดพนั ธุด์ ว้ ยสารเคมีปอ้ งกนั หนอนกระทขู้ า้ วโพดลายจุดในขา้ วโพดเลีย้ งสตั ว์ เป็นวิธีการท่ี
สามารถลดจานวนครงั้ ในการฉีดพ่นสารเคมคี วบคมุ หนอนกระทขู้ า้ วโพดลายจดุ ได้ แตไ่ ม่มขี อ้ มลู การใชส้ ารเคลือบ
เมล็ดพนั ธุม์ ีผลต่อความงอกและความแข็งแรงของตน้ กลา้ ดังนั้น จึงไดศ้ ึกษาผลของระยะเวลาการเร่งอายแุ ละ
สารเคมีเคลือบเมล็ดท่ีมีต่อความงอกและการเจริญเติบโตของตน้ กล้าข้าวโพดเลีย้ งสตั ว์ สุวรรณ 5731 วาง
แผนการทดลองแบบ split plot in CRD จานวน 4 ซา้ main plot คือ ระยะเวลาการเร่งอายุท่ี 0, 24, 48, 72, 96
และ 120 ช่วั โมง sub plot คือ ชนิดของสารเคมีท่ีเคลือบและไม่เคลือบสารเคมี 5 กรรมวิธี ผลการทดลองพบว่า
เมล็ดพนั ธุข์ า้ วโพดเลีย้ งสตั ว์ สวุ รรณ 5731 ท่ีเคลือบดว้ ยสารแคปแทน 50% WP อตั รา 0.5 กรมั + เมทาแลกซิล-
เอม็ 35% ES อตั รา 0.5 มลิ ลลิ ิตร + ไซแอนทรานิลิโพรลรว่ มกบั ไทอะมีโทแซม 35% FS อตั รา 7 มลิ ลลิ ิตร และสาร
แคปแทน 50% WP อตั รา 0.5 กรมั + เมทาแลกซิล-เอ็ม 35% ES อตั รา 0.5 มิลลิลิตร + คลอแรนทรานิลิโพรล
62.5% FS อตั รา 7 มลิ ลลิ ติ รตอ่ เมลด็ พนั ธุ์ 1 กิโลกรมั เม่อื เรง่ อายทุ ่อี ณุ หภมู ิ 42 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 72 ช่วั โมง
ไม่มีผลทาใหค้ วามงอกหลงั การเร่งอายุ ความยาวยอดและรากลดลง เม่ือเปรียบเทียบกบั การไม่เคลือบสารเคมี
ปอ้ งกนั กาจดั หนอนกระทขู้ า้ วโพดลายจดุ

คาสาคญั : ขา้ วโพดเลยี้ งสตั ว์ คลอแรนทรานิลิโพรล ไซแอนทรานิลโิ พรล การเรง่ อายเุ มล็ดพนั ธุ์

Abstract
Seed coating with insecticides for against fall armyworm (FAW) in field corn is the method that
can be reduced spray application times of FAW insecticide. Whereas, no information of FAW insecticide
as seed coating affect germination and seedling vigor. Therefore, the effects of accelerated aging times
of seed coating with fall armyworm insecticide on germination and seedling growth of field corn 5731
were conducted. The experimental design was split-plot in CRD with four replications. Six AA test; 0,
24, 48, 72, 96 and 120 hours as main plot and five seed coated as sub plot. The results showed that
field corn seed coated with Captan 50%WP 0.5 g + Metalaxyl-M 35% ES 0.5 ml + Cyantraniliprole plus
thiamethoxam 35% FS 7 ml. and Captan 50%WP 0.5 g + Metalaxyl-M 35% ES 0.5 ml +
Chlorantraniliprole 62.5% FS 7 ml per 1 kg seed when aging at 42◦C for 72 hours did not significantly
different in germination, shoot and root length as compared to non-coated seed.

Keyword: field corn, chlorantraniliprole, cyantraniliprole, accelerated aging
* Corresponding author; e-mail address: [email protected]

1 ภาควชิ าพืชไรน่ า คณะเกษตร กาแพงแสน มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาแพงแสน นครปฐม 73140
Department of Agronomy, Faculty of Agriculture at Kamphaeng Saen, Kasetsart University, Kamphaeng Saen Campus,
Nakhon Pathom 73140
2 ภาควิชาปฐพีวิทยา คณะเกษตร กาแพงแสน มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาแพงแสน นครปฐม 73140
Department of Soil Science, Faculty of Agriculture at Kamphaeng Saen, Kasetsart University, Kamphaeng Saen Campus, Nakhon
Pathom 73140

391

การประชมุ วชิ าการระดับชาติ ครัง้ ที่ 18 มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกําแพงแสน วนั ที่ 8-9 ธนั วาคม 2564

ผลของการใสป่ ๋ ยุ เคมีและป๋ ุยอินทรยี ต์ ่อการผลิตบวั บกในชุดดินบางเลน
Effects of Chemical and Organic Fertilizer Application on Asiatic Pennyworth Production in

Bang Len Soil Series

รตช เลศิ วงหตั ถ1์ ธญั รตั น์ ศิร1ิ และ พกั ตรเ์ พญ็ ภมู พิ นั ธ์ 1*
Rachata Lerdvonghutt 1 Thanyarat Siri 1 and Phakpen Poomipan1*

บทคดั ยอ่
การศกึ ษาผลของการใสป่ ๋ ยุ เคมแี ละป๋ ยุ อนิ ทรียต์ ่อการเจรญิ เติบโตและผลผลติ ของบวั บก มีวตั ถปุ ระสงค์
เพ่อื ประเมนิ ผลของการใสป่ ๋ ยุ อนินทรยี แ์ ละป๋ ยุ อนิ ทรยี ต์ อ่ การเจรญิ เตบิ โต ผลผลิต และปรมิ าณสารสาคญั ในบวั บก
วางแผนการทดลองแบบสมุ่ สมบรู ณ์ (CRD) จานวน 3 ซา้ ประกอบดว้ ย 3 ตารบั ทดลอง ไดแ้ ก่ (1) ไม่ใสป่ ๋ ยุ (2) ใส่
ป๋ ุยเคมี อัตรา 8-4-4 กิโลกรัม N-P2O5-K2O ต่อไร่ (8 %N) และ (3) ใส่ป๋ ุยอินทรีย์ อัตรา 250 กิโลกรัมต่อไร่
(8.05%N) ปลกู บวั บกในพืน้ ท่ีโครงการเกษตรแปลงใหญ่บัวบกนิลเพชร จังหวดั นครปฐม ผลการทดลองพบว่า
การใสป่ ๋ ยุ อินทรยี ม์ ีผลทาใหบ้ วั บกมีจานวนใบ พนื้ ท่ใี บ จานวนไหล ความยาวไหล นา้ หนกั สดทงั้ หมด และ นา้ หนกั
แหง้ ทงั้ หมดมากกว่าการใสป่ ๋ ยุ ป๋ ยุ เคมี และการไมใ่ สป่ ๋ ยุ อยา่ งมีนยั สาคญั ทางสถิติ นอกจากนกี้ ารใสป่ ๋ ยุ อนิ ทรียย์ งั มี
ผลทาใหบ้ วั บกมีผลผลิตมากท่ีสดุ 1,815 กิโลกรมั /ไร่ และมีปริมาณสารสาคญั ทงั้ หมดสงู ท่ีสดุ 11.7 มิลลิกรมั /ตน้
ผลการทดลองชีใ้ หเ้ หน็ ว่า การใส่ป๋ ยุ อินทรยี ท์ าใหบ้ วั บกท่ีปลกู ในชุดดินบางเลนมีการเจรญิ เติบโต ปริมาณผลผลติ
และคณุ ภาพผลผลิตมากกวา่ การใสป่ ๋ ยุ เคมี อย่างมีนยั สาคญั ทางสถิติ

คาสาคัญ: บวั บก, ป๋ ยุ เคมี, ป๋ ยุ อนิ ทรยี ์

Abstract
This studied aim to compare effect of chemical and organic fertilizer application on growth and
yield of asiatic pennyworth. The experiments was undertaken in CRD with 3 replication which consisting
of 3 treatments, namely, (1) no fertilizers, (2) apply chemical fertilizers at the rate of 8-4-4 kg N-P2O5-K2O
/ rai (8 %N) and (3) apply organic fertilizers at the rate of 250 kg per rai (8.05 %N). There was planted
in plot which is belonged to Ninpetch collaborative Farm, Nakhon Pathom Province. The results had
shown that organic fertilizers increased number of leaves, leaf area, number of stolon, stolon length,
total fresh weight and total dry weight than those in inorganic and no fertilizer treatment. Organic fertilizer
gave the highest fresh yield and total active compound content by 1,815 kg/rai, and 11.7 mg/plant,
respectively. Therefore, these results suggested that organic fertilization gave significant higher growth
and yield of Asiatic pennyworth than chemical fertilizer.

Keywords: Asiatic Pennyworth, chemical fertilizers, organic fertilizers
*Corresponding author; email address: [email protected]

1 สาขาวิชาเทคโนโลยีการเกษตร คณะวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ศนู ยร์ งั สิต จ. ปทมุ ธานี 12120
Department of Agricultural Technology, Faculty of Science and Technology, Thammasat University, Rangsit Centre, Pathum Thani, 12120

392

การประชมุ วชิ าการระดับชาติ ครั้งที่ 18 มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาํ แพงแสน วันที่ 8-9 ธันวาคม 2564

ผลของชนิดป๋ ยุ อนิ ทรยี ต์ อ่ การเจริญเตบิ โตและผลผลติ ของบวั บกทป่ี ลูกในชุดดินบางเลน
Effect of Organic Fertilizer Type on Growth and Yield of Asiatic Pennyworth Grown in

Bang Len Soil Series

รชต เลิศวงหตั ถ1์ ปวณี า วรษา1 และ พกั ตรเ์ พ็ญ ภมู ิพนั ธ์ 1*
Rachata Lerdvonghutt1, Phaweena Worasa 1 and Phakpen Poomipan1*

บทคัดยอ่
งานวิจยั นีม้ ีวตั ถุประสงคเ์ พ่ือเปรียบเทียบป๋ ยุ อินทรีย์ 2 ชนิด ต่อการเจรญิ เติบโตและผลผลิตของบวั บกท่ี
ปลูกในชุดดินบางเลน โดยวางแผนการทดลองแบบสมุ่ สมบรู ณ์ จานวน 3 ซา้ ประกอบดว้ ย 3 ตารบั การทดลอง
ไดแ้ ก่ (1) ไม่ใสป่ ๋ ยุ (2) ใส่ป๋ ยุ หมกั ฟางขา้ ว อตั รา 200 กิโลกรมั ต่อไร่ (3.2 % N) และ (3) ใสป่ ๋ ยุ หมกั กากถ่วั เหลือง
อัตรา 100 กิโลกรมั ต่อไร่ (3.2 % N) ผลการทดลองพบว่า บัวบกท่ีใส่ป๋ ุยหมักกากถ่ัวเหลืองมีการเจริญเติบโต
มากกว่าบวั บกท่ีใสป่ ๋ ยุ หมกั ฟางขา้ วและไม่ใสป่ ๋ ยุ อย่างมีนยั สาคญั ทางสถิติ โดยมีความยาวไหล จานวนตน้ ต่อไหล
นา้ หนักสดทั้งหมด และ นา้ หนักแหง้ ทั้งหมดมากท่ีสุด และการใส่ป๋ ุยหมักกากถ่ัวเหลืองยังมีผลทาใหบ้ ัวบกมี
ปริมาณผลผลติ สดต่อไรส่ งู ท่สี ดุ 1,597 กิโลกรมั ต่อไร่ ในขณะท่ีการใสป่ ๋ ยุ หมกั ฟางขา้ วและการไม่ใสป่ ๋ ยุ ใหผ้ ลผลติ
สดต่อไร่ 1,335 และ 914 กิโลกรัมต่อไร่ ตามลาดับ นอกจากนี้ บัวบกท่ีไดร้ ับป๋ ุยหมักกากถ่ัวเหลืองมีปริมาณ
ไนโตรเจนท่ดี ดู ซบั ได้ และปรมิ าณสารสาคญั ทงั้ หมดเพ่มิ ขนึ้ อย่างมีนยั สาคญั ทางสถติ ิ ดงั นนั้ การใสป่ ๋ ยุ หมกั กากถ่วั
เหลอื งมผี ลทาใหก้ ารเจรญิ เตบิ โตและผลผลิตของบวั บกท่ปี ลกู ในชดุ ดนิ บางเลนเพม่ิ ขนึ้ อย่างมนี ยั สาคญั ทางสถติ ิ

คาสาคัญ: บวั บก ,ชดุ ดนิ บางเลน, ป๋ ยุ หมกั กากถ่วั เหลอื ง

Abstract
The objective was aimed to compare 2 types of organic fertilizer on growth and yield of asiatic
pennyworth growing in Bang Len soil series. Experiment was undertaken in CRD with 3 replications.
There were 3 treatments, namely; (1) no fertilizer, (2) 200 kg/rai of rice straw compost (3.2 %N) and (3)
100 kg/rai of soybean meal compost (3.2 %N). The results had shown that application of soybean meal
compost significantly increased growth in term of stolen length, node number and total fresh-dry weight
than those in rice straw compost and no fertilizer treatment. Soybean meal compost gave the highest
yield of 1,597 kg/rai. Whereas, application of rice straw compost and no fertilizer gave the lower yield
of 1,335 and 914 kg/rai, respectively. Nitrogen and bioactive compound contents were also increased
in application of soybean meal compost treatment. Therefore, application of soybean meal compost had
resulted in the highest growth and yield of asiatic pennyworth growing in Bang Len soil series.

Keywords: Asiatic pennyworth, Bang Len soil series, soybean meal compost
*Corresponding author; email address: [email protected]

1 สาขาวชิ าเทคโนโลยีการเกษตร คณะวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ศนู ยร์ งั สติ จ. ปทมุ ธานี 12120
Department of Agricultural Technology, Faculty of Science and Technology, Thammasat University, Rangsit Centre, Pathum Thani, 12120

393

การประชมุ วชิ าการระดับชาติ ครัง้ ที่ 18 มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาํ แพงแสน วันท่ี 8-9 ธันวาคม 2564

การใชร้ าอารบ์ สั คลู ารไ์ มคอรไ์ รซาในดนิ หลังน้าทว่ มขัง
Application of Arbuscular Mycorrhizal Fungi in Waterlogged Soil

ขวัญภชิ า สงั ขส์ าราญ1 นทั ฐา ทกั ษร์ ตั นศรณั ย2์ และ พกั ตรเ์ พ็ญ ภมู ิพนั ธ1์ *
Khwanpicha Sungsamran1, Natta Takrattanasaran2 and Phakpen Poomipan1*

บทคดั ยอ่
การศกึ ษานีม้ ีวตั ถปุ ระสงคเ์ พ่ือประเมินผลของการใชร้ าอารบ์ สั คลู ารไ์ มคอรไ์ รซาต่อการเจริญเติบโตและ
ผลผลิตของข้าวโพดเลีย้ งสัตวท์ ่ีปลูกในดินหลงั การขังนา้ โดยวางแผนการทดลองแบบ 2x2 Factorial in CRD
จานวน 5 ซา้ ประกอบดว้ ย 2 ปัจจยั ไดแ้ ก่ ปัจจยั ท่ี 1 คือ สภาพของดนิ กอ่ นการปลกู ขา้ วโพดเลีย้ งสตั ว์ (ดนิ ปลกู พชื
และดินขังนา้ ) ปัจจัยท่ี 2 คือ การปลูกข้าวโพดเลีย้ งสตั ว์ร่วมกันการไม่ใส่และใส่ราอารบ์ ัสคูลารไ์ มคอรไ์ รซา
Glomus sp. ผลการทดลองพบว่า ขา้ วโพดเลีย้ งสตั วท์ ่ีปลกู ในดินหลงั การขงั นา้ มีการเจรญิ เติบโตต่ากว่าขา้ วโพด
เลีย้ งสตั วท์ ่ีปลกู ในดินปลกู พืชอย่างมีนยั สาคญั ทางสถิติ และมีผลผลิตลดลง 50 เปอรเ์ ซ็นต์ อย่างไรก็ตาม การใส่
ราอารบ์ สั คลู ารไ์ มคอรไ์ รซาในดนิ หลงั การขงั นา้ ทาใหข้ า้ วโพดเลีย้ งสตั วม์ ีการดดู ใชไ้ นโตรเจนและฟอสฟอรสั เพิ่มขึน้
ได้ จึงเป็นผลทาใหม้ ีการเจริญเติบโตและผลผลิตเพิ่มขึน้ อย่างมีนัยสาคญั ทางสถิติ โดยสามารถเพิ่มผลผลิตได้
ประมาณ 25 เปอรเ์ ซ็นต์ เม่ือเทียบกบั ขา้ วโพดเลีย้ งสตั วท์ ่ปี ลกู ในดินหลงั การขงั นา้ โดยไม่ใสร่ าอารบ์ สั คลู ารไ์ มคอร์
ไรซา ดงั นน้ั การใสร่ าอารบ์ สั คลู ารไ์ มคอรไ์ รซาจงึ เพม่ิ การเจรญิ เติบโตและผลผลติ ของขา้ วโพดเลีย้ งสตั วท์ ่ปี ลกู หลงั
การทว่ มขงั นา้ ไดอ้ ย่างมนี ยั สาคญั

คาสาคัญ: ราอารบ์ สั คลู ารไ์ มคอรไ์ รซา, ดินขงั นา้ , ขา้ วโพดเลยี้ งสตั ว์

Abstract
The aim of this study was to evaluate the effect of Arbuscular Mycorrhizal (AM) fungal
application on growth and yield of field corn planting after waterlogged soil. An experimental design
was 2x2 factorial in CRD with 5 replications. The first factor was the soil condition before field corn
plantation (cultivated soil and waterlogged soil) and the second factor was without/with AM inoculation
(Glomus sp.). The results showed that field corn growth in soil after waterlogged had significantly lower
growth than those in cultivated soil. The yield of field corn grown in soil after waterlogged was reduced
by 50%, approximately. However, application of AM fungi to soil after waterlogged enhanced nitrogen
and phosphorus uptake. AM inoculation also significantly increased field corn growth and yield by
approximately 25% compared to without AM inoculation. Therefore, these results indicated that
application of AM fungi significantly increased growth and yield of field corn planting after waterlogged
soil.

Keywords: arbuscular mycorrhizal fungi, field corn, waterlogged soil
*Corresponding author; email address: [email protected]

1 สาขาวชิ าเทคโนโลยีการเกษตร คณะวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ศนู ยร์ งั สิต จ. ปทมุ ธานี 12120
Department of Agricultural Technology, Faculty of Science and Technology, Thammasat University, Rangsit Centre, Pathum Thani, 12120
2 สานกั งานพฒั นาที่ดนิ เขต 1 อาเภอธญั บรุ ี จ. ปทมุ ธานี 12110
Land Development Regional 1, Thanya Buri, Pathum Thani, 12110

394

การประชมุ วชิ าการระดับชาติ คร้งั ท่ี 18 มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาํ แพงแสน วนั ท่ี 8-9 ธันวาคม 2564

ผลของป๋ ยุ อินทรียค์ ณุ ภาพสงู ตอ่ การผลิตขา้ วพนั ธุห์ อมนิล
Effect of High Quality Organic Fertilizer on Rice Var. Hom Nin Production

ขวัญภชิ า สงั ขส์ าราญ1 นทั ฐา ทกั ษ์รตั นศรณั ย2์ และ พกั ตรเ์ พ็ญ ภมู ิพนั ธ1์ *
Khwanpicha Sungsamran1, Natta Takrattanasaran2 and Phakpen Poomipan1*

บทคดั ย่อ
การศึกษาผลของป๋ ุยอินทรียค์ ุณภาพสูงต่อการผลิตข้าวพนั ธุห์ อมนิล โดยวางแผนการทดลองแบบสุ่ม
สมบูรณ์ จานวน 10 ซา้ และ 4 ทรีตเมนต์ ไดแ้ ก่ การใส่ป๋ ยุ อินทรียค์ ณุ ภาพสงู อตั รา 0, 12.5, 25 และ 50 กก.N/ไร่
โดยท่อี ตั รา 12.5 กก.N/ไร่ เป็นปรมิ าณไนโตรเจนท่แี นะนาตามคา่ วิเคราะหด์ นิ ผลการทดลองพบวา่ ขา้ วท่ไี ดร้ บั ป๋ ยุ
อินทรียค์ ณุ ภาพสงู อตั รา 50 กก.N/ไร่ มีการเจริญเติบโตมากท่ีสดุ และมีผลทาใหป้ รมิ าณผลผลิตขา้ วเปลือกมาก
ท่สี ดุ ดว้ ยเชน่ กนั แต่ไมม่ คี วามแตกต่างทางสถิติเม่ือเปรียบเทียบกบั ขา้ วท่ไี ดร้ บั ป๋ ยุ อนิ ทรียค์ ณุ ภาพสงู อตั รา 25 กก.
N/ไร่ และพบว่า ปริมาณแอนโทไซยานินในเมล็ดขา้ วจะเพ่ิมขึน้ ตามอัตราป๋ ยุ ท่ีเพิ่มขึน้ อย่างไรก็ตามการดูดใช้
ไนโตรเจนและประสิทธิภาพการใชไ้ นโตรเจนของป๋ ุยอินทรียค์ ุณภาพสงู อัตรา 25 และ 50 กก.N/ไร่ ไม่มีความ
แตกต่างกันทางสถิติ ดังนั้น ผลการทดลองนีจ้ ึงชีใ้ หเ้ ห็นว่าการใส่ป๋ ุยอินทรียค์ ุณภาพสูง อัตรา 25 กก.N/ไร่ มี
ประสิทธิภาพในการผลติ ขา้ วพนั ธุห์ อมนิลไดด้ ที ่ีสดุ

คาสาคญั : ป๋ ยุ อินทรยี ,์ ขา้ วหอมนลิ , ไนโตรเจน

Abstract
The study on effect of high quality organic fertilizer on production of rice var. Hom Nin was
undertaken in CRD with 10 replications and 4 rates of high quality organic fertilizer; 0, 12.5, 25 and 50
kg-N/rai. The rate of 12.5 kg-N/rai was the N recommended rate according to soil analysis. The results
showed that the growth and paddy yield were increased by application of high quality organic fertilizer
at the rate of 50 kg-N/rai. However, there was no significant difference when compared to application of
high quality organic fertilizer at the rate of 25 kg-N/rai. Anthocyanin content in rice grain was increased
by increasing the rate of fertilization. Moreover, efficiency of N uptake and N use efficiency were no
significant difference between application at 25 and 50 kg-N/rai. Therefore, the results indicated that
application of high quality organic fertilizer at the rate of 25 kg-N/rai gave the most efficiency on rice
var. Hom Nin production.

Keywords: organic fertilizer, rice var. Hom Nin, nitrogen
*Corresponding author; email address: [email protected]

1 สาขาวิชาเทคโนโลยีการเกษตร คณะวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ศนู ยร์ งั สติ จ. ปทมุ ธานี 12120
Department of Agricultural Technology, Faculty of Science and Technology, Thammasat University, Rangsit Centre, Pathum Thani, 12120

2 สานกั งานพฒั นาทดี่ ินเขต 1 อาเภอธญั บรุ ี จ. ปทมุ ธานี 12110
Land Development Regional 1, Thanya Buri, Pathum Thani, 12110

395

การประชมุ วชิ าการระดับชาติ ครงั้ ที่ 18 มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาํ แพงแสน วนั ที่ 8-9 ธนั วาคม 2564

เสถยี รภาพการใหผ้ ลผลิตของขา้ วโพดเลยี้ งสัตวล์ กู ผสมพันธุด์ เี ดน่ ของกรมวิชาการเกษตร
Yield Stability of DOA’s Promising Hybrids Maize

ปรญิ ญา การสมเจตน1์ ทศั นีย์ บตุ รทอง1 และ สรุ พิ ฒั น์ ไทยเทศ2
Parinya Kansomjet1, Thadsanee Budthong1 and Suriphat Thaitad2

บทคดั ยอ่
การทดสอบผลผลิตในหลายสภาพแวดลอ้ มเป็นขนั้ ตอนสาคัญในการคัดเลือกพนั ธุ์ ดงั น้นั งานวิจัยนีม้ ี
วตั ถปุ ระสงคเ์ พ่อื ประเมินเสถียรภาพการใหผ้ ลผลติ ของขา้ วโพดเลีย้ งสตั วล์ กู ผสมพนั ธดุ์ เี ด่นของกรมวชิ าการเกษตร
ปลกู ทดสอบ 10 สภาพแวดลอ้ ม ปี 2563 ประกอบดว้ ยพนั ธุ์ขา้ วโพดเลีย้ งสตั ว์ลูกผสมจานวน 10 พนั ธุ์ รวมพนั ธุ์
CP888Newและนครสวรรค์ 3 เป็นพันธุ์ตรวจสอบ วางแผนการทดลองแบบ RCB จานวน 3 ซา้ ผลการทดลอง
พบว่า มีความแตกต่างระหว่างพนั ธุ์ สภาพแวดลอ้ ม และปฏิสมั พนั ธร์ ะหว่างพนั ธุก์ ับสภาพแวดลอ้ มในลกั ษณะ
ผลผลิต ข้าวโพดเลีย้ งสัตว์ลูกผสมพันธุ์ CP888 New และ NSX152067 ให้ผลผลิตเฉลี่ย 1,335 และ 1,270
กโิ ลกรมั ต่อไร่ ตามลาดบั สงู กวา่ พนั ธุน์ ครสวรรค์ 3 (1,111 กโิ ลกรมั ตอ่ ไร)่ ท่รี ะดบั ความเช่ือม่นั รอ้ ยละ 95 และเม่ือ
พิจารณาเสถียรภาพผลผลิตของพันธุ์ พบว่า ทั้ง 2 พันธุ์จัดเป็นพันธุ์ท่ีมีเสถียรภาพผลผลิตสูง ปรับตัว และ
ตอบสนองต่อหลาย ๆ สภาพแวดลอ้ มไดด้ ี ทงั้ นีไ้ ดเ้ ตรียมเสนอขอรบั รองพนั ธุ์ NSX152067 เป็นขา้ วโพดเลีย้ งสตั ว์
ลกู ผสมพนั ธใุ์ หม่เพ่ือแนะนาสเู่ กษตรกรตอ่ ไป

คาสาคญั : Zea mays L. ขา้ วโพดเลยี้ งสตั ว์ เสถยี รภาพผลผลติ การคดั เลอื กพนั ธุ์ การทดสอบในหลายสภาพแวดลอ้ ม

Abstract
The multi-environmental yield trials is an important step in selection of variety. The objective of
this research was to evaluate the yield potential and yield stability of promising hybrids maize from
Department of Agriculture (DOA), Thailand. The experiment was conducted in 10 environments in 2020.
The experiment consisted of 10 hybrid maize varieties, CP888 New and NS 3 were used as check
varieties, and RCB with 3 replications was used in this study. The results showed that there were
significant differences (p<0.05)among maize genotypes, environments, and their interactions on yield.
CP888 New and NSX152067 showed 1,335 and 1,270 kg.rai-1, respectively. There gave a higher yield
than NS 3 (1,111 kg.rai-1) at p<0.05. For the yield stability, CP888 New and NSX152067 showed high
stability and good adaptability in multi-environmental trials. NSX152067 will be proposed as a new variety
release and recommended to the farmer in the future.

Keyword: Zea mays L., Maize, Yield Stability, Screening Variety, Multi-environmental Trials.
E-mail address: [email protected]

1 ศนู ยว์ ิจยั พชื ไรน่ ครสวรรค์
Nakhon Sawan Field Crops Research Center

2 สถาบนั วจิ ยั พชื ไรแ่ ละพืชทดแทนพลงั งาน
Field and Renewable Energy Crops Research Institute

396

การประชุมวชิ าการระดบั ชาติ คร้ังท่ี 18 มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาํ แพงแสน วนั ที่ 8-9 ธันวาคม 2564

ประสทิ ธิภาพของสารป้องกนั กาจัดเชือ้ ราในการควบคมุ โรคแอนแทรคโนสของถ่ัวเหลอื งฝักสด
สาเหตุจากเชอื้ Colletotrichum truncatum

The Efficacy of Different Fungicides in controlling Vegetable Soybean Anthracnose Disease
Caused by Colletotrichum truncatum

สุมนา จาปา1 วราลกั ษณ์ บญุ มาชยั 1 ชนนั ทวฒั น์ ศภุ สทุ ธิรางกลู 1 และนภิ าภรณ์ พรรณรา1
Sumana Jumpa1, Waraluk Boonmachai1, Chanantawat Suphasutthirangkun1 and Nipaporn Punnara1

บทคัดย่อ
Colletotrichum truncatum เป็นเชือ้ ราสาเหตโุ รคแอนแทรคโนสในถ่วั เหลืองฝักสดท่ีมีความสาคัญทาง
เศรษฐกิจมากและทาความเสียหายรุนแรงใหก้ ับการผลิตถ่ัวเหลืองในเขตรอ้ น การศกึ ษานีม้ ีวตั ถุประสงคเ์ พ่ือหา
ประสทิ ธิภาพสารปอ้ งกนั กาจดั เชอื้ ราและระยะการเจรญิ เติบโตดา้ นสบื พนั ธุข์ องถ่วั เหลืองฝักสดท่ีเหมาะสมต่อการ
ฉีดพ่นสารป้องกันกาจดั เชือ้ รา พบว่าเชือ้ รา C. truncatum ไอโซเลต PL-01 สามารถก่อโรคกับฝักถ่วั เหลืองฝักสด
ไดส้ งู สดุ เม่ือนาเชือ้ ราไปทดสอบกบั สารปอ้ งกนั กาจดั เชือ้ รา 7 ชนิดในหอ้ งปฏบิ ตั ิการ พบสารป้องกันกาจดั เชือ้ รา
4 ชนิดสามารถยบั ยงั้ การเจรญิ เติบโตของเสน้ ใยได้ 100% จากนนั้ เลอื กสารปอ้ งกนั กาจดั เชือ้ รา mancozeb 80%
WP และ azoxystrobin 20% + difenoconazole 12.5% w/v SC ทดสอบประสิทธิภาพในแปลงผลิตเมล็ดพนั ธุ์
ถ่ัวเหลืองฝักสดในระยะสืบพนั ธุ์พบว่า การฉีดพ่น mancozeb 80% WP อตั รา 40 กรมั ต่อนา้ 20 ลิตร ท่ีระยะถ่วั
เหลืองเร่มิ ออกดอก (R1) และระยะติดเมล็ด (R3) สามารถป้องกันโรคแอนแทรคโนสในถ่วั เหลืองฝักสดไดด้ ที ่ีสดุ
จากการศึกษานีส้ รุปว่าสารป้องกันกาจัดเชือ้ รา mancozeb 80% WP สามารถลดการเกิดโรคแอนแทรคโนสได้
นอกจากนีส้ ามารถทดแทนสาร carbendazim ไดแ้ ละลดตน้ ทนุ การผลติ

คาสาคัญ : เมล็ดพนั ธุถ์ ่วั เหลอื งฝักสด, Colletotrichum truncatum, สารปอ้ งกนั กาจดั เชอื้ รา

ABSTRACT
Colletotrichum truncatum is an economically important anthracnose causative agent of
soybean pods and caused serious problem in soybean production in tropical regions. The objective of
this study was to determine the efficacy of different fungicides in controlling anthracnose disease on
different reproductive growth stages of vegetable soybean. This study found that C. truncatum isolate
PL- 01 was the most virulent pathogenic strain in soybean pods. Seven fungicides were tested for
inhibiting ability to the fungal strain in laboratory. Four fungicides inhibited mycelial growth completely.
Then, fungicides mancozeb 80% WP and azoxystrobin 20% + difenoconazole 12.5% w/v SC were
tested for control ability in different reproductive growth stage of soybean. The results revealed that
spraying with mancozeb 80% WP at the rate of 40 grams/ 20 liters of water in the early flower (R1) and
early pod set (R3) stages can suppress the anthracnose disease. This study concluded that mancozeb
80% WP can reduce the occurrence of anthracnose disease. Moreover, it can be used as a substitute
for carbendazim and reduce the cost of production.

Key words: vegetable soybean seed, Colletotrichum truncatum, Fungicides
E-mail address: [email protected]

1 ศนู ยว์ ิจยั และพฒั นาเมลด็ พนั ธุพ์ ืชเชียงใหม่ อ.สนั ทราย จ.เชยี งใหม่ 50290
Chiang Mai Seed Research and Development Center, Sansai district, Chiang Mai province 50290

397

การประชุมวชิ าการระดับชาติ คร้ังที่ 18 มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกําแพงแสน วนั ที่ 8-9 ธนั วาคม 2564

การประเมนิ ความทนแล้งของสายพนั ธุพ์ ริกกะเหรย่ี งโดยวธิ ี Membrane Thermal Stability
Assessment of drought tolerance of Karen chili by Membrane Thermal Stability method

ณัฐกานต์ สุขเจริญ1 บญุ ประทปี นเิ วศประเสรฐิ 1 อญั มณี อาวชุ านนท1์ และ ปิยะณฎั ฐ์ ผกามาศ1*
Natthakran Sukcharoen1, Bunpathip Nivesprasert1, Anyamanee Auvuchanon1 and Piyanath Pagamas1*

บทคดั ย่อ
การประเมนิ ความทนแลง้ ของพรกิ กะเหรย่ี งโดยการปลกู ทดสอบตอ้ งใชเ้ วลานาน และมคี า่ ใชจ้ า่ ยสงู การ
ทดลองนีท้ าการทดสอบประสทิ ธิภาพของเทคนคิ Membrane Thermal Stability (MTS) เพ่อื ประเมินความทนแลง้
ของพรกิ กะเหร่ียง 20 สายพนั ธุ์ วางแผนการทดลองแบบ CRD ปลกู พรกิ กะเหรยี่ งในกระถางขนาด 10 นวิ้ โดยมี
วสั ดปุ ลกู คือ ดินรว่ น ขยุ มะพรา้ ว แกลบ และ ป๋ ยุ คอก (1:1:1:1) หลงั ยา้ ยกลา้ สปั ดาหท์ ่ี 1-8 ใหน้ า้ ท่รี ะดบั 100%
ของ FC (field capacity) ในสปั ดาหท์ ่ี 9 ใหน้ า้ ท่รี ะดบั 75% ของ FC ในสปั ดาหท์ ่ี 10 ใหน้ า้ ท่รี ะดบั 50% ของ FC
และในสปั ดาหท์ ่ี 11-14 ใหน้ า้ ท่รี ะดบั 25% ของ FC เปรียบเทียบกบั ชดุ ควบคมุ ท่ีใหน้ า้ 100% ตลอดการทดลอง วิธี
ประเมินความทนแลง้ ในสปั ดาหท์ ่ี 14 หลงั ยา้ ยกลา้ โดยการใหค้ ะแนน 1-5 จากออ่ นแอถึงทนทาน และประเมินค่า
เปอรเ์ ซน็ ต์ MTS ท่อี ณุ หภมู ิ 50 และ 55◦C เป็นเวลา 30 นาที ผลการทดลองพบวา่ จากคะแนนความทนแลง้ สามารถ
แยกพรกิ กะเหรี่ยงเป็น 4 กลมุ่ คอื กลมุ่ ทนทาน (7 สายพนั ธุ)์ กลมุ่ ค่อนขา้ งทนทาน (7 สายพนั ธุ)์ กลมุ่ ค่อนขา้ ง
ออ่ นแอ (4 สายพนั ธุ)์ และกลมุ่ ออ่ นแอ (2 สายพนั ธุ)์ และพบว่าคา่ สมั ประสิทธิก์ ารกาหนด (R-square) ระหวา่ ง
คะแนนความทนแลง้ และคา่ เปอรเ์ ซ็นต์ MTS ท่ีอณุ หภมู ิ 50◦C เป็นเวลา 30 นาที มีค่าเท่ากบั 0.7897 ซง่ึ มี
ความสมั พนั ธส์ งู จงึ สามารถใชป้ ระเมินความทนแลง้ ของพรกิ กะเหรย่ี งได้

คาสาคัญ: Membrane Thermal Stability การประเมินพนั ธุ์ การลดการใหน้ า้

Abstract
Assessing the drought tolerance of Karen chili by growing test is time consuming and
expensive. This study evaluated the effectiveness of the Membrane Thermal Stability (MTS) technique
to assess the drought tolerance of 20 accessions of Karen chili. The experiment design was CRD.
Seedlings were transplanted into 10-inch pots with the planting material of loam soil, coconut coir, rice
husk, and manure (1:1:1:1). At the 1-8 weeks after transplanting (WAT), water was applied at 100% of
field capacity (FC). At the 9th WAT water was applied at 75% of FC. At the 10th WAT water was applied
at 50% of FC and at 11-14 WAT water was applied at 25% of FC. Compared to the control that provided
water at 100% of FC throughout the experiment. Drought tolerance was evaluated at 14 weeks after
transplanting by scoring 1-5 point from sensitive to drought tolerant. The MTS (%) was evaluated at 50
and 55◦C for 30 min. The results showed that tolerance the Karen chili could be divided into 4 groups
by the drought tolerance score as followed; the tolerance group(7 accessions), the moderate tolerance
group (7 accessions) the moderate weak group (4 accessions) and the sensitive group (2 accessions).
The high relationship between the drought tolerance score and MTS (%) at 50°C for 30 min was showed
with R-square 0.7897 that can be used to for drought tolerance of Karen chili evaluation.

Key words: Membrane Thermal Stability, species assessment, water reduction
*Corresponding author; email address: [email protected]

1 ภาควชิ าพชื สวน คณะเกษตร กาแพงแสน มหาวิทยาเกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาแพงแสน จงั หวดั นครปฐม 73140
Department of Horticulture, Faculty of Agriculture at Kamphaeng Saen, Kasetsart University, Kamphaeng Saen Campus,
Nakhon Pathom, 73140

398

การประชมุ วิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 18 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาํ แพงแสน วนั ที่ 8-9 ธันวาคม 2564

ฝ้ายพันธุต์ ากฟ้า 8 : เส้นใยสนี ้าตาล ทนทานเพลยี้ จกั จ่นั อายุเกบ็ เกี่ยวสน้ั
Cotton cv. Tak Fa8 : Brown Cotton Fiber, Jassid Tolerance and Early Maturity

พยุดา จันทรเ์ กอื้ 1 ปรญิ ญา สบี ญุ เรอื ง1 ศวิ ไิ ล ลาภบรรจบ1 สรุ พิ ฒั น์ ไทยเทศ1 สมคิด พนั ธด์ ี1
การติ า จงเจือกลาง1 สามคั คี จงฐิตินนท1์ ชยั วฒั น์ นนั ทโชติ1

Payuda Jankua1, Parinya Sebunruang1, Siwilai Lapbunjob1, Suriphat Thaitad1, Somkid Pandee1,
Karita Chongchuaklang1, Samakkee jongthitinon1 and Chaiyawat Nantachot1

บทคัดย่อ
ฝ้ายพนั ธุต์ ากฟ้า 8 ดาเนินการพฒั นาพันธุต์ งั้ แต่ปี 2549 ท่ีศูนยว์ ิจยั พืชไร่นครสวรรค์ ดว้ ยการนาพันธุ์
AKH4 ท่ีใชเ้ ป็นพนั ธุแ์ ม่ ซ่งึ มีเสน้ ใยสีขาว ผลผลิตสงู และอายกุ ารเก็บเก่ียวสน้ั ไปผสมขา้ มกบั พนั ธุพ์ ่อ คือ ตากฟ้า 3
ซ่งึ มีเสน้ ใยสน้ั สีนา้ ตาล และตา้ นทานต่อโรคใบหงิก แลว้ ทาการปลกู และคดั เลือกหมู่ (mass selection) ในช่วั รุ่น
ท่ี 2-5 (F2-F5) และคดั เลือกตน้ ท่ดี ี (single plant selection) ในช่วั รุน่ ท่ี 6 (F6) และประเมินผลผลิตในปี 2556-2562
จนไดส้ ายพนั ธุด์ ีเด่น AKH4-E17 ท่ีมีเสน้ ใยสนั้ สีนา้ ตาล ใหผ้ ลผลิตสงู ตา้ นทานต่อโรคใบหงิก ทนทานต่อการเขา้
ทาลายของเพลีย้ จักจ่นั ฝ้าย และอายุการเก็บเก่ียวสนั้ ในสภาพการปลกู แบบปลอดการใชส้ ารเคมีป้องกันกาจดั
แมลงศตั รูฝา้ ย ไดร้ บั การรบั รองพนั ธุ์ ในช่ือ ฝา้ ยพนั ธตุ์ ากฟ้า 8 ในปี 2564

คาหลัก: ฝา้ ย เสน้ ใยสีนา้ ตาล เพลีย้ จกั จ่นั โรคใบหงกิ อายเุ ก็บเก่ยี วสน้ั

Abstract
Tak Fa8 has been developed since 2006 at Nakhon Sawan Field Crops Research Center. It was
derived from AKH4, white cotton fiber, high yield potential and early maturity, as female parent and Tak
Fa3, short staple, brown cotton fiber and leaf roll disease resistant, as male parent. Thereafter, plants
were selected using mass selection in F2 – F5 generations, followed by single plant selection in F6
generations. Yield evaluations were carried out during 2013-2019. AKH4-E17 showed short staple,
brown cotton fiber, high yield potential, leaf roll disease resistant, jassid tolerance and early maturity
under non-systemic-insecticide application, and was released namely Tak Fa8 variety in 2021.

Keywords: cotton, brown cotton fiber, jassid, leaf roll disease, early maturity

1 ศนู ยว์ จิ ยั พชื ไรน่ ครสวรรค์
Nakhon Sawan Field Crops Research Center

399

การประชมุ วชิ าการระดับชาติ ครง้ั ที่ 18 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาํ แพงแสน วนั ท่ี 8-9 ธันวาคม 2564

ผลของอัตราประชากรต่อการเจริญเตบิ โตและผลผลติ ของขา้ วโพดเลยี้ งสตั วล์ ูกผสมพนั ธุน์ ครสวรรค์ 5
Effect of population rate on growth and yield of Nakhon Sawan 5 hybrid maize

สามคั คี จงฐติ นิ นท1์ ศิวิไล ลาภบรรจบ1 และการติ า จงเจือกลาง1
Samakkee Jongthitinon1, Siwilai Lapbanjob1, and Karita Chongchuaklang1

บทคัดยอ่
การผลิตขา้ วโพดเลีย้ งสตั วใ์ หไ้ ดผ้ ลผลิตสงู สดุ ตอ้ งมีการจดั การดา้ นเขตกรรมอย่างเหมาะสม ระยะปลกู หรอื
อตั ราประชากรมีความสาคญั เป็นอยา่ งมากตอ่ ผลผลิตขา้ วโพด ดงั นน้ั จงึ ไดท้ าการศกึ ษาอตั ราประชากรท่เี หมาะสมต่อ
การเจรญิ เติบโตและผลผลติ ของขา้ วโพดเลีย้ งสตั วล์ กู ผสมพนั ธนุ์ ครสวรรค์ 5 การทดลองนดี้ าเนนิ การปลกู ในตน้ ฤดฝู น
ปี พ.ศ.2564 วางแผนการทดลองแบบ Randomized complete block จานวน 4 ซา้ ประกอบดว้ ยระยะปลกู 6 ระยะ
โดยจะมีระยะแถวปลกู 70 และ 75 เซนติเมตร ระยะปลกู ระหวา่ งตน้ 15 20 และ 25 เซนติเมตร (15,238 14,222 11,429
10,667 9,143 และ 8,533 ตน้ ต่อไร)่ ผลการทดสอบพบวา่ การเพิ่มอตั ราประชากรในการปลกู ขา้ วโพดเลีย้ งสตั วล์ กู ผสม
พนั ธนุ์ ครสวรรค์ 5 ทาใหไ้ ดผ้ ลผลิตขา้ วโพดเลีย้ งสตั วเ์ พิม่ ขนึ้ 24.13 เปอรเ์ ซน็ ต์ โดยเฉพาะอตั ราประชากรท่ี 15,238 ตน้
ต่อไร่ ใหผ้ ลผลติ ถึง 1,703 กิโลกรมั ตอ่ ไร่ ซ่งึ สงู กว่าอตั ราประชากรท่เี ป็นคาแนะนาของกรมวชิ าเกษตร 10,667 ตน้ ต่อไร่
ท่ีใหผ้ ลผลิต 1,501 กิโลกรมั ต่อไร่ หรือคิดเป็น 13.46 เปอรเ์ ซ็นต์ ดังน้ันอัตราประชากรท่ีเหมาะสมสาหรบั แนะนา
เกษตรกรใหป้ ลกู ขา้ วโพดเลีย้ งสตั วล์ กู ผสมพนั ธุน์ ครสวรรค์ 5 คอื อตั ราประชากร 14,222 หรือ 15,238 ตน้ ต่อไร่

คาสาคญั : อตั ราประชากร ขา้ วโพดเลยี้ งสตั วล์ กู ผสม

Abstract
Maximizing yield for maize production needs the proper agricultural management. Plant spacing or
population rate is important factor that, contribute maize yield. Therefore, this study aimed to find an optimum
population rate for Nakhon Sawan 5 hybrid maize. This experiment had started on early rainy season. The
experiment was conducted in a randomized complete block design with 4 replications. It consisted of 6 plant
spacing, with row spacing of 70 and 75 centimeters, plant spacing of 15, 20 and 25 centimeters (15,238,
14,222, 11,429, 10,667, 9,143 and 8,533 plants rai-1). The results showed that grain yield of Nakhon Sawan
5 hybrid maize increased along with the increasing of population rate. The population rate of 15,238 plants
rai-1, yielded 1,703 kg rai-1 which was higher than the recommended population rate of the Department of
Agriculture (10,667 plants rai-1 with the grain 1,501 kg rai-1). Therefore, we recommend the optimum
population rate for Nakhon Sawan 5 hybrid maize was 14,222 and 15,238 plants rai-1.

Keyword: Population rate, Maize hybrid
E-mail address : [email protected]

1 ศนู ยว์ ิจยั พชื ไรน่ ครสวรรค์ สถาบนั วจิ ยั พชื ไรแ่ ละพชื ทดแทนพลงั งาน กรมวชิ าการเกษตร
Nakhon Sawan Field Crops Research Center, Field and Renewable Energy Crops Research Institute, Department of
Agriculture

400

การประชุมวชิ าการระดับชาติ ครงั้ ที่ 18 มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาํ แพงแสน วนั ท่ี 8-9 ธันวาคม 2564

ลักษณะประจาพันธุข์ องผลน้อยหน่าพนั ธุฝ์ ้ายเขียวลกู ผสม 4 พันธุ์
Fruit characteristics of 4 Annona Hybrids cv. Fai Khiew

เรอื งศักดิ์ กมขนุ ทด1 ดรุณี ถาวรเจรญิ 1 และ พนิ จิ กรนิ ทธ์ ญั ญกจิ 1
Ruangsak Komkhuntod1, Darunee Thawornchareon1 and Pinit Karintanyakit1

บทคัดย่อ
โครงการปรบั ปรุงพนั ธุน์ อ้ ยหน่าพนั ธุฝ์ า้ ยเขียว ณ สถานีวิจยั ปากช่อง จงั หวดั นครราชสีมา ระหว่างเดือน
ตลุ าคม พ.ศ. 2555 ถึงเดือนกันยายน พ.ศ. 2564 เพ่ือใหไ้ ดพ้ นั ธุใ์ หม่ท่ีมีปรมิ าณและคณุ ภาพดีกว่านอ้ ยหน่าฝ้าย
เขียวซ่ึงเป็นพันธุ์พืน้ เมืองเดิม สามารถคัดเลือกต้นท่ีมีลักษณะผลดีได้ 4 ต้น (สายพันธุ์) จึงได้ทาการศึกษา
เปรียบเทยี บลกั ษณะของผล 8 ลกั ษณะ พบว่า มีความแตกต่างกนั ทางสถิติอย่างมีนยั สาคญั ในทกุ ลกั ษณะ และมี
สายพนั ธุด์ ีเด่นท่ีสดุ คือ FPNS 4 ซ่งึ มีลกั ษณะดีเด่น 7 ลกั ษณะคือ มีนา้ หนกั ผลดิบมาก นา้ หนกั ผลสกุ มาก ความ
กวา้ งผลมาก ความยาวผลมาก จานวนเมล็ดนอ้ ย ปริมาณเนือ้ ท่ีรบั ประทานไดม้ าก และอายกุ ารสกุ หลงั เก็บเกี่ยว
ยาวนาน รองลงมาคอื สายพนั ธุ์ FPNS 2 ซ่งึ มลี กั ษณะดีเดน่ 6 ลกั ษณะคือ มนี า้ หนกั ผลดบิ มาก นา้ หนกั ผลสกุ มาก
ความกวา้ งผลมาก ความยาวผลมาก ปริมาณเนือ้ ท่ีรบั ประทานไดม้ าก และอายุการสุกหลงั เก็บเกี่ยวยาวนาน
และสายพนั ธุ์ FPNS 1 มีลกั ษณะดีเด่น 5 ลกั ษณะคือ มีนา้ หนกั ผลดิบมาก นา้ หนกั ผลสกุ มาก ความกวา้ งผลมาก
อายกุ ารสกุ ยาวนาน และปรมิ าณเนอื้ ท่รี บั ประทานไดม้ าก ตามลาดบั

คาสาคญั : ลกั ษณะประจาพนั ธุ์ คณุ ภาพผล นอ้ ยหน่าลกู ผสม พนั ธุฝ์ า้ ยเขยี ว

Abstract
Annona Breeding Program of Kasetsart University were done at Pakchong Research Station,
Nakhon Ratchasima province during October, 2012 to September, 2021. To select new culitivar of high
yield and high quality better than the local cultivar “Fai Khiew cv”. Four plants of Annona Hybrids were
selected from all Annona Hybrids. In order to compare some characteristics of fruit, flesh and seed of 4
cultivars (plants), eight internal and external fruit traits were evaluated. It revealed the highly significantly
different in all traits. Three promising cultivars were selected as FPNS 4, FPNS 2 and FPNS 1. The FPNS
4 cultivar was excellent in flesh fruit weight, ripen fruit weight, fruit width, fruit length, low seed number,
recovery and long shelf life. The FPNS 2 was great in flesh fruit weight, ripen fruit weight, fruit width, fruit
length, recovery and long shelf life. The FPNS 1 was great in flesh fruit weight, ripen fruit, fruit width,
recovery and long shelf life, respectively.

Keyword: characteristic, fruit quality, Annona Hybrids, Fai Khiew cv.
*Corresponding author: [email protected]

1 สถานวี จิ ยั ปากช่อง ภาควิชาพืชสวน คณะเกษตร มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์
Pakchong Research Station, Department of Horticulture, Faculty of Agriculture, Kasetsart University

401

การประชมุ วชิ าการระดับชาติ ครงั้ ท่ี 18 มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาํ แพงแสน วนั ท่ี 8-9 ธนั วาคม 2564

ผลของการฉีดพ่นสารละลายแคลเซยี ม-โบรอนทางใบต่อการเจริญเตบิ โต
และคุณภาพผลเมลอนพันธุค์ ิโมจิ

Effect of Calcium-Boron Foliar Spray on Growth and Fruit Qualities of Melon
(Cucumis melon L.) cv. Kimoji

พนั ทพิ า ลิม้ สงวน1* ศภุ กฤต พนั ธป์ ระทมุ 1 นยิ ม บวั บาน1 และ ธรี ยทุ ธ คลา้ ช่ืน1
Pantipa Limsanguan1*, Supakit Panpatum1, Niyom Buaban1 and Teerayut Klumchaun1

บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพ่ือศึกษาผลของการพ่นสารละลายแคลเซียม -โบรอน (Ca-B) ต่อการ
เจริญเติบโตและคณุ ภาพผลเมลอนพนั ธุค์ ิโมจิ โดยพ่นสารละลาย Ca-B ความเขม้ ขน้ 0 (ชุดควบคมุ ), 250, 500,
750 และ 1,000 ppm วางแผนการทดลองแบบส่มุ สมบูรณ์ completely randomized design (CRD) พบว่าการ
พ่นสารละลาย Ca-B ทกุ ระดบั ความเขม้ ขน้ ในช่วง 4 สปั ดาหแ์ รก ไม่มผี ลต่อการเจรญิ เติบโตของเมลอน ยกเวน้ ใน
สปั ดาหท์ ่ี 5 การฉีดพ่น Ca-B ความเขม้ ขน้ 1,000 ppm ทาใหต้ น้ มีความสูงมากท่ีสุด และการพ่น Ca-B ความ
เขม้ ขน้ 750 ppm ใหจ้ านวนใบเฉลยี่ สงู ท่ีสดุ โดยการพ่น Ca-B ทกุ ทรีทเมนตไ์ มท่ าใหน้ า้ หนกั ผลสด ความกวา้ งผล
และความยาวผลแตกต่างกนั แต่สง่ ผลใหค้ วามแน่นเนือ้ และความหวานของเมลอนแตกต่างกนั อย่างมีนยั สาคญั
ทางสถิติ โดยท่ีความแน่นเนือ้ ไม่แตกต่างกันระหว่างทรีทเมนต์ ยกเวน้ เม่ือฉีดพ่น Ca-B ความเขม้ ขน้ 1,000 ppm
ผลเมลอนมีความแน่นเนือ้ ต่าท่ีสุด การพ่นสารละลาย Ca-B ทุกระดับความเขม้ ขน้ ทาใหผ้ ลเมลอนมีปริมาณ
ของแข็งทงั้ หมดท่ีละลายนา้ ไดม้ ากกว่าชุดควบคุม จึงสรุปไดว้ ่าการฉีดพ่นสารละลาย Ca-B ทาใหผ้ ลเมลอนมี
ปรมิ าณ TSS เพ่ิมขนึ้ แต่มีผลตอ่ การเจรญิ เตบิ โตของเมลอนเพียงเล็กนอ้ ย

คาสาคัญ: แคลเซยี ม-โบรอน เมล่อน การเจรญิ เติบโต

Abstract
This study aimed to investigate the effect of calcium-boron foliar spray on the growth and fruit
qualities of melon (cv. Kimoji) by spraying 0, 250, 500, 750 and 1,000 ppm of calcium-boron. The
experimental design was CRD with five treatments (10 trees/ treatment). The study revealed that Ca-B
was sprayed at all concentrations at 1-4 weeks. It does not affect the growth of melon. Except at the fifth
week, 1,000 ppm Ca-B gave the highest average height. Furthermore, 750 ppm calcium-boron gave the
highest leaves number. Ca-B spraying at all concentrations, the yield of fresh weight, width
circumference and length circumference were not significant. However, there was a significantly
different effect on firmness and sweetness. The firmness was not different between treatments. Except,
The lowest of firmness was obtained from Ca-B at a concentration 1,000 ppm. Ca-B Spraying at all
concentrations resulted in TSS more than the control. It was concluded that Ca-B increased the amount
of TSS but Ca-B was a little effect on the growth of melon.

Keywords: Calcium-boron, Melon, Growth
*Corresponding author; email address: [email protected]

1 สาขาเทคโนโลยีการผลติ พืช คณะเทคโนโลยกี ารเกษตร มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลธัญบรุ ี อ.ธัญบรุ ี จ. ปทมุ ธานี 12130
Program in Crop Production Technology, Faculty of Agricultural Technology, Rajamangala University of Technology
Thanyaburi, Thanyaburi, Pathum Thani 12130, Thailand

402

การประชุมวชิ าการระดับชาติ คร้ังท่ี 18 มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกําแพงแสน วันท่ี 8-9 ธันวาคม 2564

การวิเคราะหเ์ สถียรภาพในออ้ ยตอของพนั ธุก์ าแพงแสน ชุดปี 2007 และ 2008
ในภาคตะวันออกเฉยี งเหนือ ด้วยวิธี GGE Biplot

Stability Analysis of Kamphaeng Saen Sugarcane Varieties in Ratoon Cane Series 2007 and
2008 in Northeastern Region Using GGE Biplot Method

ณภทั ร อ่อนมา1* เรวตั เลศิ ฤทยั โยธิน1,2
Napat Ornma1*, Rewat Lersrutaiyotin1,2

บทคัดยอ่
ในขนั้ ตอนการปรบั ปรุงพนั ธจุ์ าเป็นตอ้ งทดสอบพนั ธุอ์ อ้ ยโดยเฉพาะออ้ ยตอกอ่ นนาไปสง่ เสรมิ แก่เกษตรกร
โดยงานวิจัยนีม้ ีวัตถุประสงคเ์ พ่ือทดสอบเสถียรภาพในอ้อยตอของพันธุ์อ้อยจากอิทธิพลของพันธุกรรมและ
ปฏิสมั พันธ์ระหว่างพันธุกรรมกับส่ิงแวดลอ้ ม (GGE) เพ่ือประเมินผลผลิตและลักษณะคุณภาพของอ้อยพันธุ์
กาแพงแสน โดยทดสอบออ้ ยตอจานวน 12 พนั ธุ์ ประกอบดว้ ยออ้ ยพนั ธุก์ าแพงแสน 11 พนั ธุ์ รว่ มกบั พนั ธุข์ อนแกน่
3 เป็นพนั ธุ์ตรวจสอบ ทดสอบ 6 สถานท่ีในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย พบว่าพนั ธุ์ท่ีทดสอบใน
หลายสภาพแวดลอ้ มไดร้ บั อทิ ธิพลจากปฏิสมั พนั ธร์ ะหว่างพนั ธกุ รรมกบั สง่ิ แวดลอ้ มมากกวา่ อิทธิพลของพนั ธุกรรม
จากการวิเคราะห์ GGE biplot พบว่าพนั ธุท์ ่มี คี า่ GE scores ท่เี ป็นบวกแสดงวา่ เป็นพนั ธใุ์ หค้ ่าสงู ในสภาพแวดลอ้ ม
นน้ั ซ่งึ พบว่าในลกั ษณะผลผลิตออ้ ย CCS และผลผลิตนา้ ตาลของออ้ ยตอ คือพนั ธุข์ อนแก่น 3 ในสถานท่ีทดสอบ
สว่ นใหญ่ ออ้ ยพนั ธุก์ าแพงแสนท่มี ีศกั ยภาพและมีเสถียรภาพท่ดี ี คือ พนั ธุก์ าแพงแสน 07-6-2 ในลกั ษณะผลผลิต
ออ้ ย และพนั ธุก์ าแพงแสน 08-1-26 ในลกั ษณะ CCS แปลงทดสอบท่ีมีความสามารถในการทดสอบเสถียรภาพ
ของพนั ธุอ์ อ้ ยตอไดด้ ีในลกั ษณะผลผลิตออ้ ยและผลิตผลนา้ ตาล ไดแ้ ก่ แปลงกมุ ภวาปี และสาหรบั ลกั ษณะ CCS
ไดแ้ ก่ แปลงพมิ าย

คาสาคญั : ออ้ ยตอ, อิทธิพลของพนั ธุกรรมและปฏิสมั พนั ธร์ ะหวา่ งพนั ธุกรรมกบั ส่ิงแวดลอ้ ม (GGE), เสถยี รภาพของพนั ธุ์

Abstract
In the breeding process, it is necessary to test varieties especially in ratoon cane before
introducing to farmers. This research aims to test the stability of ratoon cane based on the main effect
of genotype plus genotype by environment (GGE) to assess the yield and quality characteristics in 12
varieties being composed of 11 Kamphaeng Saen sugarcane varieties and Khon Kaen 3 as checked
varieties. Data from 6 locations in northeastern Thailand were collected. It was found that the tested
varieties in multiple environments were influenced by the interaction between genetics and environment
more than genetic. From the GGE biplot analysis, it was found that sugarcane cultivars with positive GE
scores indicated cultivars with higher values in that environment. It was found that the sugarcane
varieties with the highest GE scores in cane yield, sugar yield and CCS of ratoon cane were Khon Kaen
3 in most test locations. Kamphaeng Saen sugarcane varieties that had the outstanding and good
stability were Kamphaeng Saen 07-6-2 in cane yield and Kamphaeng Saen 08-1-26 in CCS. The test
locations suitable for discrimination sugar cane varieties in ratoon cane was Kumphawapi in cane yield
and sugar yield and Phimai in CCS.

Keywords: Ratoon cane, Genotype plus genotype by environment (GGE), Varietal stability
1 ภาควชิ าพชื ไร่ คณะเกษตรกาแพงแสน มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาแพงแสน จ. นครปฐม 73140
Department of Agronomy, Faculty of Agriculture at Kamphaeng Saen, Kasetsart University, Kamphaeng Saen Campus, Nakhon
Pathom 73140, Thailand.
2 ศนู ยว์ จิ ยั และพฒั นาออ้ ยและนา้ ตาล คณะเกษตร กาแพงแสน มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาแพงแสน จ. นครปฐม 73140
Cane and Sugar Research and Development Center, Faculty of Agriculture at Kamphaeng Saen, Kasetsart University,
Kamphaeng Saen Campus, Nakhon Pathom 73140, Thailand.

403

การประชมุ วิชาการระดบั ชาติ ครัง้ ท่ี 18 มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกําแพงแสน วันท่ี 8-9 ธันวาคม 2564

การวเิ คราะหเ์ สถยี รภาพของอ้อยตอพนั ธุก์ าแพงแสน ชุดปี 2007 และ 2008 ในภาคกลาง
ดว้ ยวธิ ี GGE Biplot

Stability Analysis of Kamphaeng Saen Sugarcane Varieties in Ratoon Cane Series 2007 and
2008 in Central Region Using GGE Biplot Method

กานตธ์ ดิ า บัวคลี1่ * และ เรวตั เลศิ ฤทยั โยธิน1,2
Kantida Buaklee1* and Rewat Lersrutaiyotin1,2

บทคดั ยอ่
พันธุ์ออ้ ยมีศกั ยภาพในการปรบั ตวั ท่ีต่างกันตามสภาพแวดลอ้ ม จึงไดท้ าการวิเคราะหเ์ สถียรภาพของ
ผลผลิตออ้ ย ซีซีเอส และผลผลิตนา้ ตาลของออ้ ยตอพนั ธุก์ าแพงแสนชดุ ปี 2007 และ 2008 จาก 6 แปลงทดสอบ
ในภาคกลางของประเทศไทยโดยวิธี GGE biplot แต่ละการทดลองมีออ้ ยพันธุ์กาแพงแสน 11 พันธุ์ ร่วมกับ
ขอนแก่น 3 เป็นพันธุ์ตรวจสอบ ผลการทดลองพบว่า ปัจจัยด้านสภาพแวดลอ้ มในภาคกลางมีผลต่อความ
แปรปรวนสงู ในลกั ษณะท่ีศึกษาสว่ นใหญ่ และปัจจยั ทางพนั ธุกรรมมีผลต่อความแปรปรวนต่าในทุกลกั ษณะ ผล
การวิเคราะหด์ ว้ ยวิธี GGE biplot พบว่าพนั ธุข์ อนแก่น 3 แสดงความดีเด่นมากในลกั ษณะผลผลิตนา้ ตาล ผลผลติ
ออ้ ย และซีซีเอส ในแปลงทดสอบส่วนใหญ่ ในส่วนของพันธุ์กาแพงแสน 08-2-33 และ กาแพงแสน 07-6-2 มี
ประสทิ ธิภาพปานกลางและมีเสถียรภาพท่ดี ีในผลผลิตออ้ ยและซีซีเอสในบางพนื้ ท่ที ดสอบ

คาสาคัญ: จีจีอี ไบพลอท ออ้ ย เสถียรภาพของพนั ธุ์

Abstract
Sugarcane varieties have different potential to adapt in various environments. Therefore, the
stability in cane yield, CCS and sugar yield in ratoon cane of Kamphang Saen sugarcane varieties series
2007 and 2008 from 6 locations in the central region of Thailand was evaluated by GGE biplot method.
Each trial had 11 Kamphaeng Saen sugarcane varieties and Khon Kaen 3 as checked variety. The
results revealed that factor of environment had the highest effect in variation of every characters and
factor of genetic by environment interaction had higher than genetic factors in all characters. The results
of GGE biplot evaluation showed that Khon Kaen 3 was the outstanding variety in sugar yield of most
locations and cane yield and CCS in most locations. The moderate performance with good stability
sugarcane varieties in cane yield and sugar yield was Kamphaeng Saen 08-2-33 and Kamphaeng Saen
07-6-2 was outstanding in the CCS in some trails.

Keyword: GGE biplot, Sugar cane, Varietal stability

1 ภาควชิ าพืชไรน่ า คณะเกษตรกาแพงแสน มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาแพงแสน จ.นครปฐม 73140
Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Kasetsart University, Kamphaeng Saen Campus, Nakhon Pathom 73140,
Thailand
2 ศนู ยว์ จิ ยั และพฒั นาออ้ ยและนา้ ตาล คณะเกษตร กาแพงแสน มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาแพงแสน จ. นครปฐม 73140
Cane and Sugar Research and Development Center, Faculty of Agriculture at Kamphaeng Saen, Kasetsart University,
Kamphaeng Saen Campus, Nakhon Pathom 73140, Thailand.

404

การประชุมวชิ าการระดบั ชาติ ครง้ั ที่ 18 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาํ แพงแสน วนั ท่ี 8-9 ธันวาคม 2564

การประเมนิ ประชากรฟักทองช่ัวที่ 5 และ 6 เพอ่ื พัฒนาสายพนั ธุผ์ สมเปิ ดในฤดรู ้อน
Evaluation of F5 and F6 pumpkin populations for open pollinated varieties in summer season

กติ ตวิ ฒั น์ เศวตสทุ ธิพนั ธ1์ วริศรา แสนมี1 รชั ชานนท์ ทองแผน่ 1 อญั มณี อาวชุ านนท1์ *
Kittiwat sawetsuttipan1, Warisara Saenmee1, Ratchanon Thongpan1 and Anyamanee Auvuchanon1*

บทคัดย่อ
ประเมินประชากรฟักทองช่วั ท่ี 5 และ 6 จากการปรบั ปรุงประชากรแบบผสมขา้ มระหว่างประชากร และ
คัดเลือกฟักทองได้ 30 สายพันธุ์มาทดลองปลูกในสภาพแปลง ระหว่างเดือนมีนาคม-มิถุนายน 2564 ผลการ
ทดสอบ พบว่า ในช่วงฤดูรอ้ นน้นั ฟักทองแสดงอาการโรคจากเชือ้ โรคไวรสั จานวนมาก จากการประเมินความ
เสียหายของโรคหลงั ยา้ ยปลกู 1 เดือน เกณฑก์ ารประเมินอย่ใู นช่วงคะแนน 0-5 โดยคะแนน 0 คือ ไม่แสดงอาการ
โรค ขณะท่ีคะแนน 5 หมายถึง แสดงอาการโรค 100% ของตน้ ผลการประเมินพบว่า พบโรคในทุกสายพันธุ์ท่ี
ทดสอบ คะแนนความรุนแรงของการเกิดโรคท่ีต่ากว่า 2.50 คะแนน พบในฟักทองจานวน 3 สายพนั ธุ์ ไดแ้ ก่ F6-
Pach13-1S-3/6-3/6, F7-CH-SA-1-6-13/3-2/3-2S และ RT8-2/10 อย่างไรก็ตามสายพนั ธุเ์ หลา่ นีไ้ ม่ติดผลในชว่ ง
ฤดรู อ้ น ขณะท่ีสายพนั ธทุ์ ่มี ีความรุนแรงของโรคในระดบั ปานกลาง (2.50-3.99 คะแนน) พบในฟักทอง 8 สายพนั ธุ์
และคะแนนความรุนแรงของการเกิดโรคมากท่ีสุดคือ 4-5 คะแนน มีจานวน 19 สายพนั ธุ์ ฟักทอง 4 สายพนั ธุ์ท่ี
สามารถติดผลได้ คือ F5-Pach10-3S-8S, F5-Pach10-4S-8S และพนั ธุก์ ารคา้ MKD35 และ KT573 ซ่งึ มีคะแนน
การเกิดโรค 2.63, 3.13, 5 และ 4.5 ตามลาดับ เม่ือประเมินปริมาณสาร Beta-carotene ของฟักทองใน 4 สาย
พันธุ์ดังกล่าว พบว่าฟักทองมีปริมาณ Beta-carotene เท่ากับ 0.23, 0.20, 0.54 และ 0.24 mg/ 100 g FW
ตามลาดบั มีค่าของแข็งท่ีละลายนา้ ได้ คือ 9.49, 9.63, 8.50, 8.73 oBrix ตามลาดบั ทุกสายพันธุ์มีเนือ้ สีเหลือง
เน่ืองจากมีค่าสี Hue อย่รู ะหว่าง 83.06-85.99 จากผลการประเมินดงั กลา่ ว ฟักทองสายพนั ธุ์ F5-Pach10-3S-8S
และ F5-Pach10-4S-8S ถูกคดั เพ่ือใชเ้ ป็นสายพนั ธุ์สาหรบั ผลิตในช่วงฤดรู อ้ นต่อไป นอกจากนีส้ ายพนั ธุด์ งั กล่าว
ยงั มคี ณุ สมบตั ิในการทนทานต่อโรคอีกดว้ ย จึงเหมาะนาไปใชเ้ พ่อื พฒั นาเป็นสายพนั ธผุ์ สมเปิดตอ่ ไป

คาสาคญั : ปรบั ปรุงพนั ธุฟ์ ักทอง, สายพนั ธุผ์ สมเปิด, การปรบั ปรุงประชากร

Abstract
popThuelatFio5nasnwd eFr6e pumpkin populations were evaluated for open pollinated variety improvement.
Both derived from interpopulation improvement. Thirty selected lines were planted
during March and June 2021 under field condition. The pumpkins grown in summer season were
infected by virus and disease symptom was evaluated after one month of transplanting. The symptom
was scored ranging from score 0 to 5 as non-disease and 100% disease symptom of whole plant,
respectively. There were three pumpkin lines that has disease symptom score less than 2.50 as F6-
Pach13-1S-3/6-3/6, F7-CH-SA-1-6-13/3-2/3-2S and RT8-2/10 but they could not set fruit in summer
season. There were eight pumpkin lines had score 2.5-3.99 and nineteen lines had score 4.0-5.0 as
susceptible lines. In summer season, four lines could set fruit that were F5-Pach10-3S-8S, F5-Pach10-
4S-8S and commercial lines were MKD35 and KT573 with disease score 2.63, 3.13, 5 and 4.5,
respectively. The pumpkin fruits from four pumpkin lines were evaluated beta-carotene and they were
0.23, 0.20, 0.54 and 0.24 mg/ 100 g FW, respectively. Total soluble solid were 9.49, 9.63, 8.50, 8.73
oBrix, respectively and all lines were yellow flesh color due to hue angle between 83.06 and 85.99. The
pumpkin lines F5-Pach10-3S-8S and F5-Pach10-4S-8S that were tolerate to virus were selected for
pollinated varieties growing in summer season.

Keyword: plant breeding, open pollinated variety, population improvement

*Corresponding author; E-mail address: [email protected]

1 ภาควชิ าพืชสวน คณะเกษตร กาแพงแสน มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาแพงแสน จ.นครปฐม 73140
Department of Horticulture, Faculty of Agriculture, Kasetsart University, Kampheng Saen Campus, Nakhon Pathom 73140,
Thailand

405

การประชมุ วชิ าการระดับชาติ คร้ังท่ี 18 มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาํ แพงแสน วันที่ 8-9 ธนั วาคม 2564

ผลของสารละลายปักแจกันตอ่ คุณภาพและอายปุ ักแจกันชอ่ ผลกระเจ๊ยี บแดง
Effect of Vase Solution on Quality and Vase Life of Cut Fruiting Branches of Roselle

วชิรญา อิม่ สบาย1 พชั รดิ า ซ่ือตรง1 ปนสั ยา กสุ ลางกรู วฒั น1์ ลพ ภวภตู านนท1์ และ อทุ ยั วรรณ ดว้ งเงนิ 2
Wachiraya Imsabai1, Pacharida Suetrong1, Panatsaya Kutsarangkunwat1, Lop Phavaphutanon1 and

Uthaiwan Doung-ngern2

บทคดั ย่อ
กระเจ๊ียบแดงเป็นพืชสมนุ ไพรท่ีมีการนาไปใชป้ ระโยชนอ์ ย่างกวา้ งขวาง โดยเฉพาะในส่วนของกลีบเลีย้ ง
ของฝักกระเจีย๊ บแดงท่ีมีสีสนั สวยงาม มีขนาดและรูปทรงท่ีหลากหลาย นอกจากนีก้ ลีบเลีย้ งค่อนขา้ งคงทนไม่เห่ยี ว
ง่าย จึงมีการนาช่อผลกระเจี๊ยบแดงซ่งึ เป็นสว่ นของลาตน้ ท่ีมีฝักและกลีบเลีย้ งติดอย่มู าใชเ้ ป็นไมต้ ดั ดอกปักแจกัน
อย่างไรก็ตามการศึกษาเกี่ยวกับสารละลายยืดอายุปักแจกันยังมีไม่มากนัก ดังน้ันจึงได้ศึกษาสารละลายท่ี
เหมาะสมในการยืดอายุปักแจกันช่อผลกระเจี๊ยบแดง โดยทดสอบปักแจกันช่อผลกระเจ๊ียบแดงพนั ธุบ์ างภาษี ขาว
จมั โบก้ าแพงแสน ชมพจู มั โบก้ ลีบบานกาแพงแสน และแดงจมั โบก้ ลบี หบุ กาแพงแสน ในนา้ reverse osmosis (RO)
เปรียบเทียบกับการปักแจกนั ในสารละลาย 8-hydroxyquinoline sulfate (8-HQS) ความเขม้ ขน้ 200 mg/L ร่วมกับ
gibberellic acid (GA3) ความเขม้ ขน้ 50 mg/L จานวน 10 ช่อต่อทรีทเมนต์ พบว่าการปักแจกนั ช่อผลกระเจยี๊ บแดง
ทัง้ สี่พนั ธุ์ในสารละลาย 8-HQS+GA3 ส่งเสริมใหม้ ีอัตราการดดู นา้ เพ่ิมขึน้ ชะลอการเปล่ียนแปลงนา้ หนกั สด และ
ชะลอการเสอื่ มสภาพของกลบี เลีย้ งและฝักได้ โดยกระเจ๊ยี บทงั้ สพี่ นั ธุท์ ่ปี ักแจกนั ในสารละลาย 8-HQS รว่ มกบั GA3
สามารถยืดอายปุ ักแจกนั ไดน้ านขนึ้ 1-4 วนั

คาสาคัญ : อตั ราการดดู น้ า, 8-HQS, กรดจิบเบอเรลลกิ

Abstract
Roselle is an important medicinal plant and widely used, especially the pods which has colorful
calyxes, different in sizes and shapes. Calyxes are quite durable and not easy to wither. Fruiting branches
of roselle was introduced to use as cut flowers. However, few studies have been done on the vase solution
for prolonging a vase life. Therefore, the appropriate vase solution for extending the vase life of roselle
fruiting branches was studied. The roselle fruiting branches, ‘Bang Phasi’, ‘White Jumbo Kamphaeng
Saen’, ‘Open-calyx Pink Jumbo Kamphaeng Saen’ and ‘Close-calyx Red Jumbo Kamphaeng Saen’ were
held in reverse osmosis (RO) water comparing with holding in vase solution; 8-hydroxyquinoline sulfate (8-
HQS) at a concentration of 200 mg/L together with gibberellic acid (GA3) at 50 mg/L. The result showed
that holding cut fruiting branches of roselle in 8-HQS + GA3 solution promoted better water uptake, delayed
fresh weight change and delayed senescence of calyxes and pods. Therefore, four cultivars of roselles
holding in 8-HQS + GA3 solution extended the vase life for 1-4 days.

Keyword : water up take, 8-hydroxyquinoline sulfate (HQS), gibberellic acid
E-mail address : [email protected]

1 ภาควชิ าพชื สวน คณะเกษตร กาแพงแสน มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาแพงแสน
Department of Horticulture, Faculty of Agriculture at Kamphaeng Saen, Kasetsart University, Kamphaeng Saen Campus
2 ศนู ยว์ ิจยั และพฒั นาพชื ผกั เขตรอ้ น ภาควชิ าพืชสวน คณะเกษตร กาแพงแสน มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาแพงแสน
Tropical Vegetable Research Center, Department of Horticulture, Faculty of Agriculture at Kamphaeng Saen, Kasetsart
University, Kamphaeng Saen Campus

406

การประชมุ วิชาการระดับชาติ ครง้ั ที่ 18 มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาํ แพงแสน วนั ที่ 8-9 ธนั วาคม 2564

อทิ ธิพลของชวี ภัณฑเ์ ชอื้ ราไตรโคเดอรม์ าและแบคทเี รยี บาซลิ ลัสต่อการดดู น้า การอิ่มตวั
การงอก และการเจรญิ เติบโตของเมลด็ ทานตะวัน

Effects of Trichoderma and Bacillus Bio-Products on the Water Imbibition, Water Uptake,
Germination and Growth of Sunflower Seeds

พราวมาส เจริญรักษ1์ พมิ พรรณ พิมลรตั น1์ พเยาว์ เสียงสมใจ1 เบญจรตั น์ ทา้ วแกว้ 1 และ อรวรรยา น่มุ ดี1
Phraomas Charoenrak1, Pimpan Pimonrat1, Payao Seangsomjai1, Benjarat Thaokaew1,
and Orawanya Numdee1

บทคดั ยอ่
ศกึ ษาการดดู นา้ และการอิ่มตวั ของเมล็ดทานตะวนั เพ่ือทดสอบจานวนช่วั โมงท่ีเหมาะสมต่อการแชเ่ มล็ด
ทานตะวนั ในสปอรแ์ ละเซลลแ์ ขวนลอยของชีวภณั ฑเ์ ชือ้ รา Trichoderma asperellum CB-Pin-01 ชนิดสด และ
แบคทีเรีย Bacillus amyloliquefaciens BB 165 ชนิดเกล็ดในอตั ราท่ีแตกต่างกันเป็นเวลา 10 ช่วั โมง พบว่าการ
แช่เมล็ดทานตะวันท่ี 8 ช่ัวโมงมีความเหมาะสมท่ีสุด โดยการแช่เมล็ดพันธุ์ในชีวภัณฑ์แบคทีเรีย B.
amyloliquefaciens อัตรา 20 มิลลิลิตร ต่อน้า 1 ลิตร มีการดูดนา้ และการอ่ิมตัวของเมล็ดทานตะวันสูงท่ีสุด
ในขณะท่กี ารแช่เมล็ดดว้ ยแบคทีเรยี B. amyloliquefaciens อตั รา 10 มิลลลิ ิตร ต่อนา้ 1 ลติ ร มีเปอรเ์ ซ็นตก์ ารงอก
ของเมลด็ ทานตะวนั สงู ท่ีสดุ เทยี บเท่ากบั การแช่เมล็ดดว้ ยเชือ้ รา T. asperellum อตั รา 2 กรมั ตอ่ นา้ 1 ลิตร โดยทกุ
กรรมวิธีท่แี ชเ่ มลด็ ดว้ ยชีวภณั ฑจ์ ลุ นิ ทรยี ป์ ฏปิ ักษม์ นี า้ หนกั สดและนา้ หนกั แหง้ ของตน้ กลา้ สงู กว่ากรรมวธิ ีควบคมุ

คาสาคญั : จลุ นิ ทรียป์ ฏิปักษ์ เมล็ดงอก ไมโครกรีน

Abstract
The water absorption and the water uptake of seeds were studied to test the optimum hours
for soaking sunflower seeds in the spore and cell suspension prepared from Trichoderma asperellum
CB-Pin-01 fresh culture and Bacillus amyloliquefaciens BB165 granule formulation at different periods
for 10 hours. The results showed that soaking the sunflower seeds for 8 hours was the most optimum
period. Sunflower seeds soaked in B. amyloliquefaciens suspension (20 ml /1 L of water) had the highest
water absorption and the water uptake of sunflower seeds. While soaking seeds with B.
amyloliquefaciens (10 ml / 1 L of water) provided the highest percentage of seed germination which was
comparable to a treatment of seed soaked with T. asperellum (2 g per 1 L of water). All seed soaking
treatments with antagonistic microorganisms promoted the higher seedling fresh weights and dry
weights than the control treatment.

Keyword : antagonistic microorganism, seed priming, microgreen
E-mail address : [email protected]

1 สาขาการผลติ พชื คณะเทคโนโลยกี ารเกษตร มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลธัญบรุ ี อ.ธัญบรุ ี จ.ปทมุ ธานี 12130
Division of Crop Production, Faculty of Agricultural Technology, Rajamangala University of Technology Thanyaburi,
Thanyaburi, Pathum Tani 12130

407

การประชุมวชิ าการระดับชาติ ครงั้ ที่ 18 มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาํ แพงแสน วนั ที่ 8-9 ธันวาคม 2564

อิทธพิ ลของสตู รป๋ ยุ ทมี่ ีผลตอ่ การเจริญเติบโตของอะโวคาโดพันธุบ์ ัคคาเนีย
Effects of fertilizer formula on growth of Buccaneer avocado.

ขวัญหทยั ทนงจติ ร1 พมิ พน์ ิภา เพ็งชา่ ง1 กลั ยาณี สวุ ทิ วสั 1 และดรุณี ถาวรเจรญิ 1
Kwanhatai Tanongjid1, Pimnipa Phengchang1, Kunlayanee Suvittawat1 and Darunee Thawornchareon1

บทคัดยอ่
ศกึ ษาอิทธิพลของป๋ ยุ 4 ชนิดท่ีมีผลตอ่ ความสงู ตน้ ความกวา้ งทรงพ่มุ และเสน้ ผา่ ศนู ยก์ ลางตน้ ของอะโว
คาโดพันธุ์บัคคาเนียวางแผนการทดลองแบบสุ่มบล็อกสมบูรณ์ (Randomized Complete Block Design ;
RCBD) แบ่งออกเป็น 5 กรรมวิธี 4 ซา้ ไม่ใสป่ ๋ ยุ (control), ป๋ ยุ ยเู รีย (46-0-0) 200 กรมั ต่อตน้ , ป๋ ยุ 15-15-15, ป๋ ยุ
46-0-0 + 15-15-15 และ ป๋ ยุ อินทรียอ์ ดั เม็ด โดยใสป่ ๋ ยุ ทกุ 3 เดือน ณ สถานีวจิ ยั ปากช่อง ต.ปากชอ่ ง อ.ปากชอ่ ง
จ.นครราชสีมา ระหว่างเดือนมิถุนายน 2563 ถึงเดือนมิถนุ ายน 2564 จากการทดลองพบว่าค่าเฉลี่ยความสงู ตน้
ในเดือนท่ี 3, 6 และ 9 ไม่พบความแตกต่างทางสถิติยกเวน้ เดือนท่ี 12 มีความแตกต่างทางสถิติอย่างมีนยั สาคัญ
โดยป๋ ุยสูตร 15-15-15 มีความสูงตน้ มากท่ีสุดรองลงมาคือป๋ ุยอินทรียอ์ ัดเม็ดมีความสูงเท่ากับ 140 ซม. และ
116.25 ซม. ตามลาดบั ความกวา้ งทรงพ่มุ และเสน้ ผ่าศนู ยก์ ลางลาตน้ พบวา่ ไมม่ คี วามแตกต่างทางสถิติในเดือน
ท่ี3, 6, 9 และ 12 เน่ืองจากดินมีธาตอุ าหารสงู ป๋ ยุ จะไม่ส่งผลในระยะแรก(เดือนท่ี 3 และ 6) อย่างไรก็ตามป๋ ยุ สตู ร
15-15-15 ในระยะหลงั (เดือนท่ี 9 และ12) สง่ ผลทาใหค้ วามกวา้ งทรงพมุ่ และเสน้ ผ่าศนู ยก์ ลางตน้ มีแนวโนม้ สงู ขนึ้
เทา่ กบั 101.25 ซม., 105 ซม. และ24.9 มม., 31.9 มม. ตามลาดบั

คาสาคัญ : ป๋ ยุ , อะโวคาโด, บคั คาเนยี

Abstract
The experiment on the effect of five fertilizer treatments on height, canopy width and diameter
of buccaneer avocado was conducted by using randomized complete block design (RCBD) with 4
replications. The treatments consisted of control, 200 grams/plant of urea (46-0-0), 15-15-15 formula,
urea + 15-15-15 formular and organic fertilizer every 3 months. The study was done at Pak Chong
Research Station during June 2020 to June 2021. The results showed average height at 3, 6 and 9
months were not significantly differences but 12 months were statistical difference. The 15-15-15 formula
had the highest plant height, followed by pellet organic fertilizer with average height of 140 cm and
116.25 cm, respectively. Canopy width and diameter were not statistically different at 3, 6, 9 and 12
months because soil is high in nutrients, fertilizer will not have an effect in the first stage. (3 and 6
months). However, the formula 15-15-15 in the later stage (9 and 12 months) resulted in canopy width
and diameter tended to increase as 101.25 cm., 105 cm. and 24.9 mm., 31.9 mm., respectively.

Keyword: fertilizer, avocado, buccaneer
*E-mail address: [email protected]

1 สถานวี จิ ยั ปากชอ่ ง คณะเกษตร มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ อ.ปากช่อง จ.นครราชสมี า 30130
Pakchong Research Station, Faculty of Agriculture, Kasetsart University, Pakchong, Nakhon Ratchasima 30130

(บทความฉบบั เต็มของงานวิจยั นไี้ ดต้ พี ิมพใ์ นวารสารวทิ ยาศาสตรเ์ กษตรและการจดั การ ปีท่ี 5 ฉบบั ท่ี 1 พ.ศ.2565)

408

การประชมุ วชิ าการระดับชาติ ครั้งที่ 18 มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาํ แพงแสน วันท่ี 8-9 ธนั วาคม 2564

ผลของพาโคลบิวทราโซลตอ่ การเจริญเตบิ โตของหน่อตามกลว้ ยหอมทอง
Effect of Paclobutrazol on Pseudostem Sucker Growth of Musa (AAA group)

‘Kluai Hom Thong’

พมิ พน์ ิภา เพง็ ชา่ ง1* กลั ยาณี สวุ ทิ วสั 1 ขวญั หทยั ทนงจติ ร1 ดรุณี ถาวรเจรญิ 1 และภาสนั ต์ ศารทลู ทตั 2
Pimnipa Phengchang1*, Kunlayanee Suvittawat1, Kwanhatai Tanongjid1,
Darunee Thawornchareon1 and Pason Saradhuldhat 2

บทคดั ยอ่
ศกึ ษาผลของสารพาโคลบิวทราโซลท่ีความเขม้ ขน้ ต่างกนั ต่อการเจริญเติบโตของหน่อตามในกลว้ ยหอม
ทอง โดยใหส้ ารพาโคลบิวทราโซลท่ีความเขม้ ข้น 125 250 500 1,000 มก. a.i./ตน้ กับหน่อตามอายุ 2 เดือน
ของตน้ กลว้ ยหอมทองเปรียบเทียบกับหน่อตามท่ีไม่ไดร้ ับสาร (ชุดควบคุม) วางแผนการทดลองแบบ RCBD
(Randomized Completely Block Design) มี 5 ทรีตเมนต์ แต่ละทรีตเมนต์มี 10 ซ้า จากการศึกษาพบว่า
ความสงู ของลาตน้ เทียมลดลงตามความเขม้ ขน้ ของสารพาโคลบิวทราโซลท่เี พมิ่ ขึน้ การเปล่ียนแปลงความสงู ของ
ลาตน้ เทียมเร่มิ แตกต่างตงั้ แต่เดือนท่ี 6 หลงั ไดร้ บั สารเปรียบเทียบกบั ตน้ ท่ไี ม่ไดร้ บั สาร ดงั นี้ 229.0, 221.5, 211.9,
205.8 และ 189.0 ซม. ตามลาดบั นอกจากนีย้ งั สง่ ผลใหข้ นาดเสน้ รอบวงของลาตน้ เทยี ม ระยะหา่ งระหว่างกาบ
ใบแคบลงและความยาวกา้ นใบสน้ั ลงตามความเขม้ ขน้ ของสารท่ีเพิ่มขึน้ โดยความเขม้ ขน้ ของสารพาโคลบิวทรา
โซลท่เี หมาะสม คือ 125 มก.a.i/ตน้ และการใชค้ วามเขม้ ขน้ ของสารพาโคลบิวทราโซลในปรมิ าณท่ีสงู เกนิ ไปส่งผล
ใหเ้ กิดลกั ษณะท่ผี ดิ ปกตกิ บั ลาตน้ เทยี ม

คาสาคัญ : กลว้ ยหอมทอง, การเจริญเติบโต, ความสงู ตน้ กลว้ ย, พาโคลบวิ ทราโซล

Abstract
The effect of paclobutrazol at different concentrations on sucker growth of Musa (AAA group)
“Kluai Hom Thong” was studied. Paclobutrazol at the concentrations of 125 250 500 1000 mg a.i./plant
compared to the control (water) was applied to two-month-old sucker. The experiment was conducted
in RCBD (Randomized Completely Block Design) for five treatments and 10 replications. The results
showed that pseudostem height decreased as concentrations of paclobutrazol increased. Six months
after chemical application, height of control and paclobutrazol treated pseudostem were 229.0, 221.5,
211.9, 205.8 and 189.0 cm., respectively. In addition the results showed that a significant decrease of
pseudostem circumference, leaf blade spacing and petioles length occurred as paclobutrazol
concentration increased. The suitable concentration of paclobutrazol for this purpose was 125 mg
a.i/plant. Higher concentrations of paclobutrazol resulted in abnormal growth of pseudostem.

Keyword : Banana‘Kluai Hom Thong’, Growth, Pseudostem height, Paclobutrazol
*Corresponding author; email address : [email protected]

1 สถานวี จิ ยั ปากชอ่ ง ภาควชิ าพชื สวน คณะเกษตร มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ นครราชสมี า 30130
Pakchong Research Station, Dept. of Horticulture, Fac. of Agriculture, Kasetsart University, Nakhon Ratchasima 30130
2 ภาควิชาพืชสวน คณะเกษตร กาแพงแสน มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ นครปฐม 73140
Dept. of Horticulture, Fac. of Agriculture at Kamphaeng Saen, Kasetsart University, Nakon Pathom 73140

(บทความฉบบั เต็มของงานวิจยั นไี้ ดต้ ีพิมพใ์ นวารสารวทิ ยาศาสตรเ์ กษตรและการจดั การ ปีท่ี 5 ฉบบั ท่ี 1 พ.ศ.2565)

409

การประชุมวิชาการระดับชาติ ครงั้ ที่ 18 มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาํ แพงแสน วนั ที่ 8-9 ธันวาคม 2564

การทดสอบประสิทธภิ าพสารป้องกันกาจัดเชือ้ ราในการควบคมุ โรคเมล็ดสีมว่ งในถ่วั เหลอื ง
The Efficiency of Fungicides for Controlling Soybean Purple Seed Stain

วราลกั ษณ์ บุญมาชยั 1 นิภาภรณ์ พรรณรา 1 สมุ นา จาปา1 และ ศิรากานต์ ขยนั การ1
Waraluk Boonmachai1 Nipaporn Punara1 Sumana Jumpa1 and Sirakan Khayankarn1

บทคดั ยอ่
การทดสอบประสิทธิภาพสารป้องกันกาจดั โรคเมล็ดสีม่วงถ่ัวเหลือง พันธุ์เชียงใหม่ 60 ในสภาพเรือน
ทดลองและสภาพแปลงทดลอง ในปี 2562 – 2563 ณ ศนู ยว์ ิจยั และพฒั นาเมล็ดพนั ธุพ์ ืชเชียงใหม่ พบว่า สภาพ
เรอื นทดลอง ปี 2562 การคลกุ เมล็ดก่อนปลกู ดว้ ย captan (50% WP) อตั รา 3 กรมั /เมล็ดพนั ธุ์ 1 กิโลกรมั และพน่
propiconazole+difenoconazole (15%+15% EC) อตั รา 10 ซีซี/นา้ 20 ลิตร พบการเกิดโรคเมลด็ สีม่วงต่าท่สี ดุ
คื อ 0 . 3 3 % ส่ ว น ใ น ส ภ า พ แ ป ล ง ท ด ล อ ง ซ่ึ ง ด า เ นิ น ก า ร ใ น ฤ ดู ฝ น ปี 2562 พ บ ว่ า ก า ร พ่ น
propiconazole+difenoconazole (15%+15% EC) อตั รา 10 ซีซี/นา้ 20 ลิตร มีการเกิดโรคเมล็ดสีม่วงต่าท่ีสดุ
คือ 4.75% ส่วนกรรมวิธีควบคุม พบการเกิดโรคเมล็ดสีม่วง ถึง 26.25% ดังนั้นจึงแนะนาให้เลือกใช้การพ่น
propiconazole+difenoconazole (15%+15% EC) อตั รา 10 ซีซี/นา้ 20 ลติ ร ท่รี ะยะ R2 และ R6 ทดแทนการใช้
สาร carbendazim ในการป้องกันกาจดั โรคเมล็ดสีม่วง วิธีการนีจ้ ะช่วยลดการเกิดโรคเมล็ดสีม่วงในถ่ัวเหลือง
ปลอดภยั ตอ่ มนษุ ย์ และส่งิ แวดลอ้ ม

คาสาคัญ: ถ่วั เหลอื ง พนั ธุเ์ ชยี งใหม่ 60 โรคเมล็ดสมี ว่ ง Cercospora kikuchii

ABSTRACT
The efficiency of fungicides to control purple seed strain disease in soybeans varieties
Chiangmai 60 was conducted under greenhouse and field conditions during 2019 to 2020 at Chiang
Mai Seed Research and Development Center. The results from the experiment under greenhouse
condition in 2019 revealed that seed treated before planting with 50% WP captan at 3 g / 1 kg of seeds
and plant spraying with propiconazole + difenoconazole (15% + 15% EC) at 10 cc / 20 L of water had
the lowest of purple seed strain disease with 0.33 %. While the experiment in the field that was performed
during rainy season in 2019 showed that propiconazole + difenoconazole (15% + 15% EC) spraying at
10 cc per 20 L of water provided the lowest percentage of purple seed strain disease with 4.75 %. While
the purple seed strain disease was 2 6 . 2 5 % in the control treatment. Therefore, the spray of
propiconazole + difenoconazole (15% + 15% EC) at 10 cc / 20 L of water at R2 and R6 stages was
recommended to replace the use of carbendazim to control the purple seed strain disease. This
procedure help reduce soybean purple seed strain disease; is safe for human and the environments.

Key words: Soybean Chiangmai 60 variety, Purple seed disease, Cercospora kikuchii

1 ศนู ยว์ ิจยั และพฒั นาเมล็ดพนั ธุพ์ ชื เชยี งใหม่ 80 หมู่ 12 ต.หนองหาร อ. สนั ทราย จ.เชียงใหม่ 50290
Chiang Mai Plant seed Research & Development Center 80 M.12 T. Nonghan A. Sansai Chiangmai province 50290

(บทความฉบบั เตม็ ของงานวจิ ยั นไี้ ดต้ พี ิมพใ์ นวารสารวิทยาศาสตรเ์ กษตรและการจดั การ ปีท่ี 5 ฉบบั ท่ี 1 พ.ศ.2565)

410

การประชุมวชิ าการระดบั ชาติ ครงั้ ที่ 18 มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาํ แพงแสน วันท่ี 8-9 ธันวาคม 2564

สมบตั ิทางเคมีและปริมาณธาตุอาหารพชื ในของเสียจากฟารม์ เลยี้ งสัตว์
เพอ่ื ใช้ในระบบผลิตพชื อินทรีย์

Chemical Property and Plant Nutrient Content in Animal Farm Waste
for Organic Production System.

ปฏมิ า อู๋สูงเนนิ 11 และวรพจน์ ศตเดชากลุ 2
Patima Usungnoen1 and Worapot Satadaechakul2

บทคดั ยอ่
การศกึ ษาสมบตั ทิ างเคมีและปรมิ าณธาตอุ าหารพชื ในของเสยี จากฟารม์ เลยี้ งสตั วเ์ พ่อื ใชใ้ นระบบผลิตพืช
อินทรีย์ กระทาโดยการเก็บตัวอย่างมูลโคหมัก นา้ หมักมูลสุกร และน้าเสียจากฟารม์ กระบือ จากฟารม์ ของ
ภาควิชาสตั วบาล คณะเกษตร กาแพงแสน ม.เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาแพงแสน จ.นครปฐม จานวน 3 ครงั้
ระยะเวลาห่างกันครงั้ ละ 4 เดือน ผลการศึกษาพบว่า มูลโคหมัก มีปริมาณธาตุอาหาร N, P2O5, K2O เท่ากับ
1.30%, 1.99% และ 2.35% เป็นไปตามเกณฑม์ าตรฐานป๋ ยุ หมกั เกรด 2 โดยกรมพฒั นาท่ีดิน ส่วนนา้ หมักมลู
สกุ รและนา้ เสียจากฟารม์ กระบือมปี รมิ าณธาตอุ าหารไม่เป็นไปตามมาตรฐานป๋ ยุ อินทรยี เ์ หลวของกรมพฒั นาท่ีดิน
ถึงแมว้ ่านา้ หมกั มลู สกุ รและนา้ เสียจากฟารม์ กระบือจะมีปริมาณธาตุอาหารหลกั ในปรมิ าณไม่มากนกั แต่มีธาตุ
อาหารรอง จลุ ธาตแุ ละธาตเุ สรมิ ประโยชน์ รวมอยา่ งนอ้ ย 13 ธาตุ ซ่งึ สามารถนามาใชเ้ ป็นธาตอุ าหารเสรมิ สาหรบั
พืชในรูปของเหลวโดยการใหท้ างดินและทางใบได้

คาสาคัญ: มลู โคหมกั , นา้ หมกั มลู สกุ ร, นา้ เสยี จากฟารม์ กระบือ, ของเสยี จากฟารม์ เลยี้ งสตั ว,์ ธาตอุ าหารพืช

ABSTRACT
Composted cow manure, pig manure tea and wastewater of buffalo farm samples from farms at
Department of Animal Science, Faculty of Agriculture at Kamphaeng Saen, Kasetsart University,
Nakhonpathom province, were collected 3 times at 4 months interval, and were studied for organic
fertilizer properties and plant nutrients content. Results of the study indicated that composted cow
manure contained the macro nutrients as 1.30% N, 1 . 9 9 % P2O5 and 2.35% K2O, comply with the
compost standard grade 2 by Land Development Department. Pig manure tea and wastewater of
buffalo farm did not comply with the standards of liquid organic fertilizer of Land Development
Department. Although pig manure tea and wastewater of buffalo farms contained a less of major
nutrients, but there were containing the minor nutrients, micronutrient elements and beneficial mineral
elements total at least 13 types, which could be used as a liquid fertilizer for soil and foliar application.

Key words: composted cow manure, pig manure tea, wastewater of buffalo farm, animal farm waste, plant nutrient
*Corresponding author; email address: [email protected]

1 ภาควชิ าสตั วบาล คณะเกษตร กาแพงแสน มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาแพงแสน จงั หวดั นครปฐม.
Department of Animal Science, Faculty of Agriculture at Kamphaeng Saen, Kasetsart University, Nakhonpathom..
2 ภาควชิ าวศิ วกรรมเคร่ืองกล คณะวศิ วกรรมศาสตร์ กาแพงแสน มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาแพงแสน จงั หวดั นครปฐม.
Department of Mechanical Engineering, Faculty of Agriculture at Kamphaeng Saen, Kasetsart University, Nakhonpathom.

(บทความฉบบั เตม็ ของงานวิจยั นไี้ ดต้ ีพมิ พใ์ นวารสารวทิ ยาศาสตรเ์ กษตรและการจดั การ ปีท่ี 5 ฉบบั ท่ี 1 พ.ศ.2565)

411

การประชมุ วิชาการระดับชาติ ครง้ั ท่ี 18 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาํ แพงแสน วนั ที่ 8-9 ธันวาคม 2564

ธาตุอาหารในใบ เนือ้ และเปลือกทเุ รยี นหมอนทองทปี่ ลูกในชุดดินคลองซาก
Nutrient in Leave, Flesh and Peel of Monthong Durian Planting on Khlong Chak Series

วิภาวรรณ ทา้ ยเมือง1* จริ วฒั น์ บญุ จนั ทร1์ และษมาภร สงิ หพนั ธุ2์
Wipawan Thaymuang1*, Jirawat Boonjan1, and Samabhorn Sinhabandhu2

บทคดั ย่อ
ศกึ ษาปรมิ าณธาตอุ าหารในใบ เนือ้ และเปลอื กทเุ รียน ท่ปี ลกู ในชดุ ดินคลอกซาก อาเภอเมอื ง จงั หวดั
ตราด ตน้ ทเุ รยี นอายุ 4 ปี รศั มที รงพมุ่ 5 ม. ใสป่ ๋ ยุ อตั รา 5 กก. N/ตน้ /ปี 1.2 กก. P2O5/ตน้ /ปี 5 กก. K2O/ตน้ /ปี 1.5
กก. CaO/ตน้ /ปี 2.5 กก. MgO/ตน้ /ปี และ 1.3 กก.S/ตน้ /ปี สมุ่ เก็บตวั อย่างดนิ และใบ 6 สปั ดาหห์ ลงั ตดิ ผล และสมุ่
เกบ็ ผลผลติ ทเุ รยี นตน้ ละ 1 ลกู จานวน 7 ตน้ พบวา่ ธาตอุ าหารในดินอย่ใู นระดบั ปานกลางถงึ สงู มาก ธาตอุ าหาร
เสรมิ อยใู่ นระดบั ต่ามากถึงสงู ผลทเุ รียนมขี นาด 1.69-2.17 กก./ลกู นา้ หนกั เนอื้ 0.48-0.77 กก./ลกู นา้ หนกั แหง้
>35% และความหวาน 22.5-29.5%brix ปรมิ าณไนโตรเจน ฟอสฟอรสั โพแทสเซียม แมกนเี ซยี ม เหลก็ แมงกานีส
ในใบอยใู่ นระดบั ท่เี พียงพอ แตแ่ คลเซยี ม ทองแดง และสงั กะสีอย่ใู นระดบั ท่ตี ่ากว่าเกณฑ์ สว่ นในเนือ้ ทเุ รยี นสดจะ
พบไนโตรเจนและโพแทสเซียมในปรมิ าณสงู กวา่ ธาตอุ ่นื และในเปลอื กทเุ รยี นจะมีธาตโุ พแทสเซียมสงู และความ
หวานทเุ รยี นมีความสมั พนั ธเ์ ชิงบวกกบั ปรมิ าณแคลเซยี มในใบ สว่ นความหนาเปลอื กทเุ รียนมีความสมั พนั ธเ์ ชิง
บวกกบั ปรมิ าณฟอสฟอรสั และกามะถนั ในใบ แต่มีความสมั พนั ธเ์ ชงิ ลบกบั แคลเซียม

คาสาคญั : ทเุ รียน ความเขม้ ขน้ ธาตอุ าหาร ความอดุ มสมบูรณข์ องดนิ

Abstract
The study on nutrient content in durian leave, flesh and peel that grown on Khlong Chak series
at Muang district, Trat Province was carried out. Seven durian plants of 4 years and 5 meters of canopy
diameter were selected as tested plants. Fertilizers were applied at the rate of 5 kg N, 1.2 kg P2O5, 5 kg
K2O, 1.5 kg CaO, 2.5 kg MgO, 1.3 kg S per tree per year. Soil samples and durian leave were collected
by 6 weeks after fruit setting and 1 fruit/tree was sampled from each of 7 trees at harvesting times. The
results showed that available nutrients in soil were medium to very high, but trace elements arranged
from very low to high level. Fruit weight were found between 1.69-2.17 kg/fruit, flesh yield were 0.48-
0.77 kg/fruit, dry weight were >35% of total weight and sweetness was 22.5-29.5%brix. N, P, K, Mg, Fe,
and Mn in durian leave ranged within optimum levels, but Ca, Cu and Zn were below critical levels. N
and K were more concentrated than other elements in flesh of durian and K was the highest nutrient in
durian peel. The data suggested that the sweetness of flesh yield was positively correlated with calcium,
whereas peel thickness was positively correlated with P and S but negatively correlated with Ca.

Keyword: Durian, Nutrient Concentration, Soil Fertility
E-mail address: [email protected]

1 ภาควชิ าปฐพีวทิ ยา คณะเกษตร กาแพงแสน มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์
Department of Soil Science, Faculty of Agriculture at Kamphaeng Saen, Kasetsart University
2 ภาควิชาโรคพชื คณะเกษตร กาแพงแสน มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์
Department of Plant Pathology, Faculty of Agriculture at Kamphaeng Saen, Kasetsart University

(บทความฉบบั เตม็ ของงานวิจยั นไี้ ดต้ พี ิมพใ์ นวารสารวทิ ยาศาสตรเ์ กษตรและการจดั การ ปีท่ี 5 ฉบบั ท่ี 1 พ.ศ.2565)

412

การประชมุ วชิ าการระดบั ชาติ ครัง้ ท่ี 18 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาํ แพงแสน วันที่ 8-9 ธันวาคม 2564

รูปแบบของการใหน้ ้าทม่ี ผี ลต่อการก่อโรคและการขยายพนั ธุข์ องไสเ้ ดือนฝอยรากปมข้าว
Meloidogyne graminicola ในขา้ วพันธุส์ ุรินทร์ 1

Effect of Water Regime on the Pathogenicity and Reproduction of Rice Root-knot Nematode
Meloidogyne graminicola in Rice (Oryza sativa L.) cv. Surin 1

รัชฎาภรณ์ ศรีใจ1 และ พรทพิ ย์ เรอื นปานันท1์
Rutchadaporn Srijai1 and Pornthip Ruanpanun1

บทคัดย่อ
ขา้ ว (Oryza sativa L.) เป็นพืชเศรษฐกิจสาคญั ของประเทศไทย ปัญหาสาคญั ในพืน้ ท่ีท่ีมีการเพาะปลกู
เกิดจากโรครากปมท่ีมีสาเหตุจากไสเ้ ดือนฝอยรากปม Meloidogyne graminicola งานวิจัยนีไ้ ดท้ าการศึกษา
รูปแบบการใหน้ า้ ท่มี ผี ลต่อการกอ่ โรคและการขยายพนั ธุข์ องไสเ้ ดือนฝอยรากปมขา้ วในขา้ วไทยพนั ธสุ์ รุ ินทร์ 1 ใน
สภาพเรือนทดลอง ทาการทดสอบแบบของการใหน้ า้ 4 กรรมวิธี ไดแ้ ก่ การใหน้ า้ แบบทว่ มขงั แบบเปียกสลบั แหง้
1 สปั ดาห์ แบบเปียกสลบั แหง้ 2 สปั ดาห์ และแบบสภาพดินแหง้ ผลการทดลองพบว่าไสเ้ ดือนฝอยรากปมขา้ วลด
การเจริญและปริมาณผลผลิตของข้าวพันธุด์ ังกล่าวในทุกรูปแบบการใหน้ า้ โดยมีดัชนีการเกิดปมและผลผลิต
ลดลงมากท่ีสดุ ในขา้ วท่ีปลูกในสภาพดินแหง้ ในขณะท่ีจานวนประชากรของไสเ้ ดือนฝอยในรากขา้ ว ณ วันเก็บ
เกี่ยว พบมากท่ีสดุ ในกรรมวิธีการใหน้ า้ แบบเปียกสลบั แหง้ 2 สปั ดาห์ ผลการวิจยั นีแ้ สดงใหเ้ ห็นว่ารูปแบบการให้
นา้ ท่ีแตกต่างกันมีผลใหก้ ารขยายพันธุ์และการก่อโรคของไสเ้ ดือนฝอยรากปมรวมถึงผลผลิตของข้าวอย่างมี
นยั สาคญั

คาสาคัญ : ขา้ ว โรครากปม รูปแบบแบบใหน้ า้ การกอ่ โรค การขยายพนั ธุข์ องไสเ้ ดอื ยฝอย

Abstract
Rice (Oryza sativa L.) is an economically important crop in Thailand, where root knot disease
caused by Meloidogyne graminicola (RKN) is a major constraint to rice production. The effects of
different water regimes (continuous flooding, 1-week-intermittent flooding, 2-week-intermittent flooding
and no flooding) on the pathogenicity and reproduction of RKN on the nematode susceptible Thai rice
cv. Surin 1 were evaluated in greenhouse experiment. RKN reduced growth and yield of the rice under
all water regimes. Galling index and percentage of yield loss were found the most under no flooding
condition. Meanwhile, the most nematode population density in rice root at the day of harvesting was
detected under 2-week intermittent flooding. The results indicated that different water regimes influence
to reproduction and pathogenicity of RKN and rice yield significantly.

Keywords : rice, root knot disease, water regime, pathogenicity, nematode reproduction
E-mail address : [email protected]

1 ภาควชิ าโรคพืช คณะเกษตร กาแพงแสน มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาแพงแสน จ.นครปฐม 73140
Department of Plant Pathology, Faculty of Agriculture at Kamphaeng Saen, Kasetsart University, Kamphaeng Saen Campus,
Nakhon Pathom 73140, Thailand

(บทความฉบบั เตม็ ของงานวิจยั นไี้ ดต้ พี มิ พใ์ นวารสารวิทยาศาสตรเ์ กษตรและการจดั การ ปีท่ี 5 ฉบบั ท่ี 1 พ.ศ.2565)

413

การประชุมวชิ าการระดบั ชาติ ครั้งท่ี 18 มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกําแพงแสน วนั ท่ี 8-9 ธันวาคม 2564

ความหลากชนิดของเชือ้ ราสนิมสาเหตโุ รคพชื ป่ าไม้ในกลุม่ ป่ าดงพญาเย็น-เขาใหญ่
Diversity of Rust Fungi of Forest Plants in Dong Phayayen - Khao Yai Forest Complex

จันจริ า อายะวงศ1์ วนิ นั ทด์ า หิมะมาน1 บารมี สกลรกั ษ์1 กติ ตมิ า ดว้ งแค1 ปานรดา แจง้ สนั เทยี ะ1
จนิ ตนา อนั อาตมง์ าม2 ชยั วฒั น์ โตอนนั ต3์

Chanjira Ayawong1, Winanda Himaman1, Baramee Sakolrak1, Kittima Duengkae1, Panrada Jangsantear1,
Jintana Unartngam2 and Chaiwat To-anun3

บทคดั ยอ่
การศกึ ษาความหลากหลายของเชือ้ ราสนิมสาเหตขุ องโรคพืชป่าไมใ้ นพืน้ ท่ีกลมุ่ ป่ าดงพญาเย็น-เขาใหญ่
โดยสารวจและเก็บตวั อย่างระหว่างเดือนตลุ าคม 2561 – สิงหาคม 2563 พบตวั อย่างโรคพืชท่เี กิดจากเชือ้ ราสนิม
จาก 4 พนื้ ท่ี ไดแ้ ก่ อทุ ยานแห่งชาตเิ ขาใหญ่ อทุ ยานแห่งชาติทบั ลาน อุทยานแห่งชาติปางสดี า และเขตรกั ษาพนั ธุ์
สตั วป์ ่าดงใหญ่ พบราสนิมทงั้ หมด 84 ตวั อย่าง สามารถจาแนกชนดิ ของเชือ้ ราสนมิ จากลกั ษณะทางสณั ฐานวิทยา
ไดจ้ านวน 56 ชนิด และบางชนิดจาแนกโดยการวิเคราะหท์ าง phylogenetic tree พบเชือ้ ราเขา้ ทาลายพืชอาศยั
ทงั้ หมดมากกว่า 30 ชนิด โดยพบราสนมิ บนพชื อาศยั ท่ไี ม่สามารถระบชุ นดิ ได้ จานวน 12 วงศ์ ผลการศกึ ษาครงั้ นี้
สามารถนาไปสกู่ ารพฒั นาฐานขอ้ มลู องคค์ วามรูเ้ ก่ียวกบั ความหลากหลายทางชีวภาพของเชือ้ ราสาเหตโุ รคชนิดท่ี
เป็น obligate plant parasites ซ่งึ อาจมีความเช่ือมโยงไปถึงราสนมิ ท่ีมีพชื อาศยั ท่ีเป็นพืชเกษตรและใชเ้ ป็นขอ้ มลู
ในการควบคมุ โรคได้

คาสาคญั : ราสนิม พชื ป่าไม้ ดงพญาเยน็ -เขาใหญ่

Abstract
The study of rust fungi diversity on forest plants were surveyed in Dong Phayayen-Khao Yai
Forest Complex during October 2019-August 2020. The samples of rust disease were collected from
four protected areas: Khao Yai, Tablan and Pang Sida National Parks, and Dong Yai Wildlife Sanctuary.
A total of 84 collected samples were classified to 56 species of rust fungi based on morphological
characteristics and some were identified by phylogenetic tree analysis. There are more than 30 host
plant species infected by rust fungi. Some rust fungi were found on 12 unidentified plant families. This
report will supports the development of biodiversity database of obligate plant pathogens which may be
related to rust diseases on agricultural host plants. The database information will be useful for rust
disease control.

Keyword: rust fungi, forest plants, Dong Phayayen - Khao Yai
E-mail address: [email protected]

1 กลมุ่ งานวิจยั กีฏวทิ ยาและจลุ ชวี วทิ ยาป่าไม้ สานกั วจิ ยั การอนรุ กั ษป์ ่าไมแ้ ละพนั ธุพ์ ืช กรมอทุ ยานแหง่ ชาติ สตั วป์ ่า และพนั ธุพ์ ืช
Forest and Plant Conservation Research Office, Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation
2 ภาควชิ าโรคพชื คณะเกษตรกาแพงแสน มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาแพงแสน
Department of Plant Pathology, Faculty of Agriculture at Kampheang Sean, Kasetsart University, Kampheang Sean Campus
3 ภาควิชากีฏวิทยาและโรคพืช คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลยั เชียงใหม่
Department of Plant Pathology, Faculty of Agriculture, Chiang Mai University

(บทความฉบบั เตม็ ของงานวจิ ยั นไี้ ดต้ ีพิมพใ์ นวารสารวทิ ยาศาสตรเ์ กษตรและการจดั การ ปีท่ี 5 ฉบบั ท่ี 1 พ.ศ.2565)

414

การประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งท่ี 18 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกําแพงแสน วนั ที่ 8-9 ธนั วาคม 2564

ผลของแสงเทยี มจากหลอดแอลอดี ีร่วมกับการควบคุมอณุ หภูมิต่อผลผลติ
และปรมิ าณน้ามันในใบกะเพราและโหระพา

Effect of artificial-lighting source from LEDs and temperature control on yield
and leaf oil of holy basil and sweet basil

ศริ ิวรรณ ทพิ รักษ1์ นติ ิรงค์ พงษ์พานชิ 2 ภคพร สาทลาลยั 1 วฒุ ิชยั ทองดอนแอ1
ลภสั รดา รุง่ อรุณขจรเดช3 ศศวิ มิ ล จนั ทรส์ เุ ทพ1 และ กลั ยา พลู ทรพั ย1์

Siriwan Tipparak1, Nitirong Pongpanich2, Pakaporn Sathalalai1, Wutichai Tongdonae1,
Lapusrada Rungarunkhajorndetch3, Sasiwimol Chansuthep1, and Kanlaya Polsap1

บทคัดยอ่
การศกึ ษาผลของแสงเทียมจากหลอด LEDs รว่ มกบั การควบคมุ อณุ หภมู ิตอ่ ผลผลติ และปรมิ าณนา้ มนั ใน
ใบกะเพราและโหระพา โดยวางแผนการทดลองแบบ Completely Randomized Design (CRD) จานวน 4 ซา้ 6
กรรมวิธี และทาการทดลองในโรงเรอื นควบคมุ อณุ หภมู ิ 25 oซ พบวา่ การใชแ้ สงธรรมชาติทาใหก้ ะเพราและ
โหระพามีนา้ หนกั ใบและนา้ หนกั ผลผลิตมากท่สี ดุ การปลกู กะเพราภายใตแ้ สงสขี าว แดง นา้ เงนิ และสีแดง : สีนา้
เงิน อตั ราสว่ น 1 : 1 ทาใหก้ ะเพรามีนา้ หนกั ผลผลติ เท่ากบั 3,564.44 3,488.89 3,333.33 และ 3,306.67 กรมั
ต่อไร่ ตามลาดบั ซ่งึ แตกตา่ งทางสถติ กิ บั การปลกู กะเพรานอกโรงเรือนซ่งึ มีนา้ หนกั ผลผลิตนอ้ ยท่ีสดุ คือ 2,608.89
กรมั ตอ่ ไร่ หลอด LEDs แสงสแี ดงทาใหโ้ หระพามีจานวนใบและจานวนใบท่เี พิ่มขนึ้ มากท่สี ดุ อยา่ งมีนยั สาคญั ทาง
สถติ ิ และการใชแ้ สง LEDs ทกุ กรรมวิธีทาใหใ้ บกะเพรามปี รมิ าณนา้ มนั 8.94 - 11.37 % และใบโหระพามปี รมิ าณ
นา้ มนั 7.92 - 8.75 % ซ่งึ มากกวา่ และแตกต่างทางสถติ กิ บั แสงธรรมชาตแิ ละการปลกู นอกโรงเรือน

คาสาคญั : หลอดไฟLEDs กะเพรา โหระพา นา้ มนั หอมระเหย

Abstract
The application of light emitting diode (LEDs) on yield and leaf oil of holy basil and sweet basil
was investigated in Completely Randomized Design (CRD) with 4 replications and 6 treatments, at 25oC.
The result showed that holy basil and sweet basil in controlled greenhouse with sun light yielded the
highest leaves fresh weight and yield. The yields in the condition of white, red, blue and red:blue (ratio
1:1) light LEDs were significantly different, at 3,564.44 3,488.89 3,333.33 and 3,306.67 grams per rai
respectively. They were significantly different from the holy basil grown outside the greenhouse that had
the least yield of 2,608.89 grams per rai. Red light LEDs significantly increased the number of leaves
and the increased number of leaves of sweet basil. All of LEDs treatment significantly increased leaf oil
of holy basil and sweet basil. Holy basil contained 8.94 - 11.37 % of leaf oil and sweet basil contained
7.92 - 8.75 % of leaf oil which were higher and significantly different than those of the outside grown with
natural light.

Keyword : light emitting diode, holy basil, sweet basil, Essential oil
E-mail address : [email protected]

1 ศนู ยป์ ฏิบตั กิ ารวิจยั และเรือนปลกู พืชทดลอง ศนู ยว์ ิจยั และบริการวชิ าการ คณะเกษตร กาแพงแสน มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขต
กาแพงแสน นครปฐม 73140
Central Laboratory and Greenhouse Complex, Research and Academic Service Center, Faculty of Agriculture at Kamphaeng
Saen, Kasetsart University, Kamphaeng Saen Campus, Nakhon Pathom, 73140, Thailand
2 ฝ่ายเครือ่ งจกั รกลการเกษตรแหง่ ชาติ มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาแพงแสน นครปฐม 73140
National Agricultural Machinery, Kasetsart University, Kamphaeng Saen Campus, Nakhon Pathom, 73140, Thailand
3 แขนงวชิ าการจดั การการผลิตพืช สาขาวิชาเกษตรศาสตรแ์ ละสหกรณ์ มหาวิทยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธิราช นนทบรุ ี 11120
Agricultural Management, School of Agriculture and cooperative, Sukhothai Thammathirat Open University, Nonthaburi, 11120

(บทความฉบบั เต็มของงานวิจยั นไี้ ดต้ ีพมิ พใ์ นวารสารวิทยาศาสตรเ์ กษตรและการจดั การ ปีท่ี 5 ฉบบั ท่ี 1 พ.ศ.2565)

415

การประชุมวิชาการระดับชาติ คร้ังท่ี 18 มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกําแพงแสน วันท่ี 8-9 ธันวาคม 2564

การพบเชือ้ ซัลโมเนลลาในไกเ่ นือ้ ทเี่ ลยี้ งเสรมิ ดว้ ยโปรไบโอติคชนิด Clostridium butyricum
Salmonella bacteria in broiler chickens raised with Clostridium butyricum probiotic
supplementation

นายกิ า ปิ่ นเนียม1 ชลาลยั เรอื งหิรญั 1* ศรีสมยั วิรยิ ารมั ภะ1 นงเยาว์ ดอนสมไพร2 สาหรา่ ย พลู เพิม่ 2 สทิ ธิพร โพธิธีรบตุ ร2
อนรุ กั ษ์ ตบิ๊ บ3ู้

Nayika Pinniam1, Chalalai Rueanghiran1*, Srisamai Viriyarampa1, Nongyao Donsomphai2, Sarai Poolperm2,
Sitthiporn Phothitheerabut2, and Anurak Tibboo3

บทคัดยอ่
การเลีย้ งไก่เนือ้ มีการนาโปรไบโอติคมาใช้ในการเลีย้ งเพ่ือทดแทนการใช้ยาฆ่าเชื้อในการยับยั้ง
เชือ้ จุลินทรยี ก์ อ่ โรค วตั ถปุ ระสงค์ เพ่ือศึกษาผลการเสรมิ การใชโ้ ปรไบโอติกชนิด Clostridium butyricum ต่อการ
พบเชอื้ ซลั โมเนลลาในมลู ไก่เนือ้ วิธีการทดลองควบคมุ ของการพบเชือ้ ซลั โมเนลลาในมลู ไก่ โดยแบ่งกลมุ่ การศกึ ษา
ออกเป็น 4 กลมุ่ โดยมีปัจจยั ท่ศี กึ ษาคือ การเสรมิ โปรไบโอติก (เสรมิ และไม่เสรมิ ) และ 2. รูปแบบการเสรมิ สารโปร
ไบโอติก (ใหท้ ุกวัน และใหว้ ันเวน้ วัน) ผลการศึกษาพบว่า การพบเชือ้ ซัลโมเนลลาไม่มีความแตกต่างอย่างมี
นยั สาคญั ระหวา่ งกลมุ่ การทดลอง

คาสาคญั : ซลั โมเนลลา; การเลยี้ งไกเ่ นอื้ ; โปรไบโอตคิ ; คลอสตริเดียมบวิ ตริ ิคมั

Abstract
The use of probiotics in poultry is considered as an alternative that could reduce pathogenic
infection rate in broiler chickens. Objective, the effects of the use of probiotic (Clostridium butyricum)
toward Salmonella occurrence. The study methods for Salmonella control in broiler feces had 4 study
groups in order to determine factors that were supplementation (with and without supplementation) and
frequency of supplementation (everyday and skip a day supplementation). Results found that no
significant difference of Salmonella positive in feces among experimental groups.

Keywords: Salmonella; broiler chickens; probiotic; Clostridium butyricum
E-mail address: [email protected]

----------------------------------------------------

* ผปู้ ระพนั ธบ์ รรณกิจ (Corresponding author: [email protected])
1 ภาควชิ าสตั วแพทยสาธารณสขุ ศาสตร์ คณะสตั วแพทยศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์
Department of Veterinary Public Health, Faculty of Veterinary medicine, Kasetsart University, Thailand
2 หนว่ ยงานชนั สตู รโรคสตั ว์ กาแพงแสน คณะสตั วแพทยศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์

Kamphaeng Saen Veterinary Diagnostic Center, Faculty of Veterinary medicine, Kasetsart University, Thailand

3 บริษทั ฮเู ว่ฟารม์ า (ประเทศไทย) จากดั
Huvepharma Thailand Ltd., Bangkok, Thailand

416

การประชุมวิชาการระดบั ชาติ ครงั้ ท่ี 18 มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาํ แพงแสน วนั ที่ 8-9 ธนั วาคม 2564

ผลของระดับโปรตีนตอ่ สมรรถนะการเจริญเติบโตของเป็ดเน้อื ช่วงอายุ 1 ถงึ 14 วัน
Effect of Dietary Protein Levels on Growth Performance of Meat Type Duck
During 1 to 14 days of age

ชัยพฤกษ์ หงษล์ ัดดาพร1, สว่าง กุลวงษ์1, สุธาสนิ ี ครฑุ ธกะ1, ศรตุ ิวงศ์ บุญคง1, แกว้ กมล แก่นโชติกลุ 1,
จิรัฐตกิ านต์ พรมหนองออ้ 1, พิมพม์ ณี นามรัตน์1, ศศิธร เพ็งวงษา1, และ สุดารัตน์ ไสยวงษา1

Chaiyapruek Hongladdaporn1, Sawang Kullawong1, Suthasinee Kruttaga1, Saruttiwong Boonkong1, Kaewkamol
Kaenchotikul1, Jirattikan Promnongor1, Pimmanee Namrat1, Sasithon Phengwongsa1 and Sudarat Saiwongsa1

บทคดั ยอ่
การศึกษาครั้งน้ีมีวัตถุประสงค์ เพ่ือศึกษาผลของระดับโปรตีนต่อสมรรถนะการเจริญเติบโตของเป็ดเน้ือ
ช่วงอายุ 1 ถึง 14 วนั ใชเ้ ป็ดเนื้อ สายพนั ธ์ุเชอรร์ ว่ี ลั เลย์ อายุ 1 วัน จานวน 200 ตัว สุ่มเป็ดออกเป็น 5 กลุ่ม (ระดับ
โปรตีนในอาหาร 5 ระดับ; ร้อยละ 20, 21, 22, 23 และ 24) ตามแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ (Completely
Randomized Design; CRD) ปัจจัยละ 4 ซ้า ซ้าละ 10 ตัว ให้เป็ดได้รับอาหารและน้าอย่างเต็มท่ี จนกระท่ังอายุ
14 วัน จากผลการศึกษา พบว่าเป็ดท่ีได้รับอาหารโปรตีนร้อยละ 20, 21, 22, 23 และ 24 มีสมรรถนะการ
เจริญเติบโตใกล้เคียงกัน ไม่มีความแตกต่างทางสถิติ (P>0.05) และพบว่าเป็ดที่ได้รับโปรตีนร้อยละ 20 มี
ประสิทธภิ าพการใช้โปรตนี สูงสุด แตกตา่ งอยา่ งมีนัยสาคัญยิ่งทางสถิติ (P<0.01) จากการศึกษาครั้งน้ี ช้ีให้เห็นว่า
ระดบั โปรตนี ในอาหารรอ้ ยละ 20 เป็นระดบั โปรตนี ที่เหมาะสมสาหรบั เป็ดเน้ือ ช่วงอายุ 1 ถึง 14 วัน

คาสาคัญ: ระดบั โปรตีน, สมรรถนะการเจรญิ เติบโต, เป็ดเนอื้

Abstract
The objective of this study was to determine the effect of dietary protein levels on growth
performance of meat type duck Cherry Valley during starter phase at 1 to 14 days of age. Two
hundred of one day old Cherry Valley obtained from a commercial hatchery were divided into 5 groups
(dietary protein levels; 20, 21, 22, 23 and 24%) and 4 replications with 10 ducks/each. The completely
randomized design (CRD) was used in this study. Ducks received feed and water freely available at all
time (ad libitum) until 14 days of experimental periods. The results showed that ducks fed the diet with
20, 21, 22, 23 and 24% protein not showed that significant on growth performance (P>0.05). Furthermore,
the results showed that ducks fed the diet with 20% protein showed highly protein efficiency ratio than
other dietary protein levels (P<0.01). In conclusion, this study indicated that the optimum dietary protein
levels for Cherry Valley during 1 to 14 days of age were 20%.

Keywords: Protein levels, Growth performance, Meat type duck
E-mail: [email protected]

1 สาขาวชิ าสัตวศาสตร์ คณะวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั เลย อ.เมอื ง จ.เลย
1 Animal Science Program, Faculty of Science and Technology, Loei Rajabhat University, Muang Loei, Loei

417

การประชมุ วิชาการระดบั ชาติ ครั้งท่ี 18 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกําแพงแสน วันท่ี 8-9 ธันวาคม 2564

ความชุกการตดิ พยาธิภายในทางเดินอาหารของแพะ พนื้ ทีอ่ าเภอหนองหญ้าปล้อง
จังหวัดเพชรบุรี

Prevalence of Gastrointestinal Parasitic Infestation of Goats in Nong Ya Plong District,
Phetchaburi Province

กรรณิการ์ สวนสะอาด1 วชิรญาณ์ บญุ รตั น1์ และ มหิศร ประภาสะโนบล2
Kannika suansa-ard1, Wachiraya Bunyarat1 and Mahisorn Prapasanobol2

บทคัดย่อ
พยาธิภายในระบบทางเดินอาหารจัดว่าเป็นปัญหาสาํ คญั ปัญหาหน่ึง ท่ีส่งผลกระทบต่อสุขภาพและ
ผลผลิตของแพะ อาจส่งผลทาํ ใหแ้ พะตาย ผลผลิตลดลง และก่อใหเ้ กิดการสญู เสียทางเศรษฐกิจ วตั ถุประสงค์
ของงานวจิ ยั นีเ้ พ่ือศกึ ษาความชกุ ของการตดิ พยาธิภายในระบบทางเดินอาหารแพะ โดยเก็บตวั อย่างมลู แพะพืน้ ท่ี
อาํ เภอหนองหญา้ ปลอ้ ง จงั หวดั เพชรบุรี จาํ นวน 10 ฟารม์ สมุ่ เก็บมลู แพะ 117 ตวั อย่าง นาํ ไปตรวจหาพยาธิดว้ ย
วิธีการลอยตวั ในสารละลายนา้ํ เกลอื อ่มิ ตวั และวิธีการตกตะกอนอย่างง่าย ผลพบว่าภาพรวมความชุกของการติด
พยาธิภายในระบบทางเดินอาหารแพะเฉล่ียรอ้ ยละ 79.45 การตรวจดว้ ยวิธีการลอยตวั พบความชุกเฉล่ียรอ้ ยละ
86.30 โดยพบพยาธิทริโคสตรองไจลสั มากท่ีสุด รอ้ ยละ 75.24 พยาธฮีมอนคุส รอ้ ยละ 69.20 เชือ้ บิด รอ้ ยละ
21.78 พยาธิเมด็ ตมุ่ รอ้ ยละ 16.83 พยาธิตืด รอ้ ยละ 7.92 พยาธิเสน้ ดา้ ย รอ้ ยละ 6.93 และพยาธิใบไมใ้ นเลือด
รอ้ ยละ 0.99 ตามลาํ ดบั สว่ นวิธีการตกตะกอนอย่างง่ายพบความชุกเฉล่ียรอ้ ยละ 72.60 โดยพบเชือ้ บิดมากท่ีสดุ
คดิ เป็นรอ้ ยละ 33.66 พยาธิใบไมเ้ ลือด รอ้ ยละ 6.93 พยาธิใบไมใ้ นกระเพาะ รอ้ ยละ 6.93 พยาธิฮีมอนคสุ รอ้ ย
ละ 3.69 พยาธิแสม้ า้ รอ้ ยละ 2.97 พยาธิใบไมต้ บั รอ้ ยละ 1.98 พยาธิตดื รอ้ ยละ 0.99 และพยาธิเม็ดตมุ่ รอ้ ยละ
0.99 ตามลาํ ดบั ผลการศกึ ษานีช้ ีใ้ หเ้ หน็ วา่ เกษตรกรเลยี้ งแพะในพืน้ ท่ี ควรใหค้ วามสาํ คญั การจดั การสขุ ภาพของ
แพะ โดยเฉพาะอย่างย่ิงโปรแกรมการถ่ายพยาธิในแพะ เพ่ือให้แพะมีสุขภาพท่ี ดี สมบูรณ์แข็งแรงและมี
สมรรถภาพการผลิตท่ีดี

คาสาคญั : ความชกุ พยาธิในระบบทางเดนิ อาหาร มลู แพะ

ABSTRACT
Gastrointestinal parasites is one of major problems affecting the health and productivity
of goats. This problem may result in goat mortality, reduced productivity and causing economic
losses. The objective of this research was to determine the prevalence of gastrointestinal

1 สาขาวชิ าสตั วศาสตร์ คณะเทคโนโลยีการเกษตร มหาวิทยาลยั ราชภฏั เพชรบรุ ี จ.เพชรบรุ ี 76000
Program in Animal Science, Faculty of Agricultural Technology, Phetchaburi Rajabhat University, Phetchaburi 76000, Thailand

418

การประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 18 มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาํ แพงแสน วนั ที่ 8-9 ธันวาคม 2564
parasitic infestations in goats at Nong Ya Plong district, Phetchaburi province. 117 fecal
samples of goat were collected from 10 Farms. Parasite contamination were determined through
simple sedimentation and floating methods in saturated saline solution. The results showed that
overall prevalence of gastrointestinal parasitic infestations in goats was 79.45 percent. Floating
test showed an average prevalence of 86.30 percent. In addition many different type of
gastrointestinal parasites were found as Tricostronggyrus (75.24%), Haemonchus (69.20%),
Coccidia (21.78%), Oesophagostomum (16.83%), tapeworm (7.92%), threadworm (6.93%) and
blood fluke (0.99%). Simple sedimentation method showed an average prevalence of 72.60 %,
with various of parasite as Coccidia the most (33.66%), Blood fluke (6.93%), Paramphistoum
cervi (6.93%), and Haemonchus (3.69%), Whipworm (2.97%), Liver fluke (1.98%), Tapeworm
(0.99%), and Oesophagostomum (0.99%).

The results of this study indicated that goat farmers in the area should emphasize on
herd health management, especially deworming program to better goat health and productive
performance.

Keywords: Prevalence, Gastrointestinal Parasite, Goat feces
*Corresponding author; email address: [email protected]

419

การประชมุ วิชาการระดบั ชาติ ครง้ั ที่ 18 มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกําแพงแสน วันท่ี 8-9 ธันวาคม 2564

การประมาณระยะเวลาการตายหนูแรท จากอุณหภูมิและการแขง็ ตัวของซากในหอ้ งเลยี้ งสัตวท์ ดลอง
Estimation of the postmortem interval of rats from Algor mortis and Rigor mortis in the animal room

มาศสุภา เจตะวัฒนะ1 และ พนดิ า บตุ รรตั น์ 1*
Masupa Jatavattana1 and Panida Butrat1*

บทคัดยอ่
การประมาณระยะเวลาการตาย เป็นประโยชนใ์ นการช่วยวินิจฉัยและหาสาเหตุการตายได้ งานวิจัยนีจ้ ึง
ศกึ ษาเพ่ือประมาณระยะเวลาการตายของหนแู รทภายใตส้ ภาพแวดลอ้ มหอ้ งเลีย้ งสตั ว์ โดยใชห้ นแู รทสายพนั ธุ์ Wistar
ซ่ึงควบคุมอุณหภูมิท่ี 22±3 องศาเซลเซียส ความชืน้ สัมพัทธ์ 30 - 70 เปอรเ์ ซ็นต์ การุณยฆาตดว้ ยยาสลบชนิดฉีด
Thiopental sodium ศกึ ษาการเปล่ียนแปลงอณุ หภูมิของซาก และการแข็งตวั ของกลา้ มเนือ้ ภายหลงั การตาย ในช่วง
เวลา 48 ช่ัวโมง โดยพบว่ามีการลดลงของอุณหภูมิชา้ ในช่วงเร่ิมตน้ และลดลงเร็วขึน้ ช่วงตงั้ แต่ช่ัวโมงท่ี 2 ไปจน
เทียบเท่าอณุ หภมู ิหอ้ ง และหยดุ น่ิงท่ีช่วั โมงท่ี 6 สว่ นการแข็งตวั ของกลา้ มเนือ้ เร่ิมพบตงั้ แต่ช่วั โมงท่ี 1.5 - 6 ของการ
ตาย และคงอยู่จนกระท่ังช่ัวโมงท่ี 18 จึงพบกลา้ มเนือ้ มีการอ่อนตัวลง ผลการศึกษานีส้ ามารถใชเ้ ป็นขอ้ มูลช่วย
ประกอบการประมาณระยะเวลาการตายของหนแู รทในหอ้ งเลีย้ งสตั วไ์ ด้

คาสาคญั : การประมาณระยะเวลาการตาย การเปลยี่ นแปลงอณุ หภมู ิของซาก การแข็งตวั ของกลา้ มเนือ้ ภายหลงั การตาย

ABSTRACT
The postmortem interval (PMI), which could be useful for studying and diagnosing the cause of
death of rats at the animal housing conditions. Wistar rats were used for the study, which were housed at
22±3 °c and 30-70% relative humidity. The rats were euthanized with an overdose of thiopental sodium.
Postmortem criteria were algor mortis and rigor mortis. This study showed that algor mortis decreased
slightly at the beginning and then decreased significantly at 2 h postmortem until it settled to room
temperature at 6 h postmortem, after which it did not change. Rigor mortis occurred at 1.5-6 h, lasted until
18 h, and then rigor mortis began to resolve and muscles softened. In this study, the postmortem changes
were presented in different time periods, which are useful for estimating the time of death of the rats and for
diagnosis.

Key words: Postmortem interval, Algor mortis, Rigor mortis
*corresponding author; email address: [email protected]

1 ศนู ยส์ ตั วท์ ดลองแหง่ ชาติ มหาวิทยาลยั มหิดล ศาลายา พทุ ธมณฑล จ.นครปฐม 73170
National Laboratory Animal Center, Mahidol University, Salaya, Phutthamonthon, Nakhon Pathom 73170, Thailand

420

การประชุมวิชาการระดบั ชาติ ครั้งที่ 18 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกําแพงแสน วันท่ี 8-9 ธันวาคม 2564

โลจสิ ตกิ ส์ขาออกข้าวโพดเลีย้ งสตั ว์ของเกษตรกรในจงั หวดั ลพบุรีและสระบุรี
Maize Outbound Logistics of Farmers in Lopburi and Saraburi Provinces

จิตติมา กันตนามัลลกลุ 1 อจั ฉรา โพธ์ิดี1 และ บดนิ ทร์ วงศพ์ รหม1
Chittima Kantanamalakul1, Ajchara Pothidee1, and Bodin Wongpom1

บทคดั ย่อ
การวิจัยนีเ้ ป็นการวิจัยเชิงสารวจ มีวตั ถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) กิจกรรมโลจิสติกส์ขาออกข้าวโพดเลีย้ งสตั ว์
2) ต้นทุนกิจกรรมโลจิสติกส์ขาออกข้าวโพดเลีย้ งสตั ว์ และ 3) ปัญหาในกิจกรรมโลจิสติกส์ขาออกข้าวโพดเลีย้ งสตั ว์ของ
เกษตรกรในจังหวัดลพบุรีและสระบุรี เก็บรวบรวมข้อมูลจากเกษตรกรจานวน 200 ราย โดยใช้แบบสอบถาม
ผลการวิจยั พบว่า 1) กิจกรรมโลจสิ ติกส์ขาออกข้าวโพดเลีย้ งสตั ว์มี 5 กิจกรรม ได้แก่ กระบวนการสงั่ ซือ้ การตดิ ต่อสอ่ื สาร
ด้านโลจิสติกส์ การเคลื่อนย้ายวสั ดุ การขนส่ง และการจดั การของเสีย 2) ต้นทุนกิจกรรมโลจิสติกส์ขาออกข้าวโพดเลีย้ ง
สตั ว์เฉล่ยี 1.3312บาทต่อกโิ ลกรัม และ 3) ปัญหาในกิจกรรมโลจิสติกส์ขาออกข้าวโพดเลีย้ งสตั ว์พบเกือบทกุ กจิ กรรม ยกเว้น
การติดต่อสือ่ สารด้านโลจสิ ติกส์

คาสาคัญ: ข้าวโพดเลยี ้ งสตั ว์ โลจสิ ติกส์ขาออก จงั หวดั ลพบรุ ี จงั หวดั สระบรุ ี

Abstract
This was survey research. The objectives were to study 1) maize outbound logistics activities 2)
maize outbound logistics costs and 3) maize outbound logistics problems of farmers in Lopburi and Saraburi
provinces. Data were collected from 200 farmers by using questionnaire. The results informed that 1) there
were 5 activities in maize outbound logistics which consisted of order processing, logistics communication,
material handling, transportation and disposal management. 2) Average maize outbound logistics costs were
1.3312 baht/kilogram. And 3) maize outbound logistics problems were found in almost activities except
logistics communication.

Keywords: Maize, Outbound logistics, Lopburi province, Saraburi province
E-mail address: [email protected]

----------------------------------------------------
1 สาขาวิชาเกษตรศาสตร์และสหกรณ์ มหาวทิ ยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธิราช ตาบลบางพดู อาเภอปากเกร็ด จงั หวดั นนทบรุ ี 11120
School of Agriculture and Cooperatives, Sukhothai Thammathirat Open University, Bangpood, Pakkret, Nonthaburi, 11120

421

การประชุมวชิ าการระดับชาติ ครั้งที่ 18 มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกําแพงแสน วันท่ี 8-9 ธันวาคม 2564

ประสทิ ธิภาพของสตู รอาหารตา่ งชนิดต่อผลผลติ ของ Chlorella ellipsoidea
Efficiency of different media formula on Chlorella ellipsoidea yield

เกตุนภสั ศรีไพโรจน์1 พิชาศิษฐ์ แสงเมฆ1 สิทธิชยั ฮะทะโชติ1 กนั ทรากร รตั นร์ องใต1้ ฉตั รมงคล ศรีจนั ทร1์
1
และ ดวงกมล แสนสวาท1

Kednapat Sriphairoj1 Pichasit Sangmek1 Sittichai Hatachote1 Kantaragorn Ratrongtai1 Chatmongkhon Srichan1
1
and Duangkamol Sansawat1

บทคัดยอ่
การศึกษาสูตรอาหารท่ีมีความเหมาะสมกับการเพิ่มจานวนของ Chlorella ellipsoidea ในการเลีย้ ง
กลางแจง้ วางแผนการทดลองแบบ CRD โดยมีการทดลองทงั้ หมด 4 ชดุ ไดแ้ ก่ อาหารสตู ร A ใชป้ ๋ ยุ ยเู รยี (46-0-0) ป๋ ยุ
นา (15-15-15) ป๋ ยุ ไดแอมโมเนียมฟอสเฟต (18-46-0) ราละเอยี ด ปลาป่น ปนู โดโลไมท์ และกากนา้ ตาล อาหารสตู ร B
ใช้ป๋ ยุ ยูเรีย ป๋ ยุ สูตร 8-24-24 ราละเอียด ปูนโดโลไมท์ และกากนา้ ตาล อาหารสตู ร C และ D ใชป้ ๋ ยุ ยูเรีย ป๋ ยุ นา รา
ละเอียด ปูนโดโลไมท์ และกากนา้ ตาล เปรียบเทียบผลผลิตคลอเรลลาจากการนับจานวนเซลล์ และวิเคราะห์
คลอโรฟิลล์ เอ ผลการศกึ ษาพบว่า คลอเรลลาทีเ่ ลยี้ งดว้ ยอาหารสตู ร A B และ C มีจานวนเซลลส์ งู ท่ีสดุ ในวนั ที่ 7 ของ
การทดลอง โดยมจี านวนเซลลเ์ ฉลยี่ 711.33±8.67×104662.68±23.03×104 และ 490.58±6.67×104เซลลต์ อ่ มลิ ลลิ ติ ร
ตามลาดับ คลอเรลลาที่เลยี้ งดว้ ยอาหารสตู ร D มีจานวนเซลล์ สงู ที่สดุ ในวันท่ี 4 ของการทดลอง โดยมีจานวนเซลล์
เฉลีย่ 230.25±25.69×104 เซลลต์ ่อมิลลลิ ิตร ซ่ึงจานวนเซลล์ C. ellipsoidea ของทงั้ 4 ชดุ การทดลอง มีความแตกต่าง
กนั อยา่ งมนี ยั สาคญั ทางสถิติ (P<0.05) สว่ นปริมาณคลอโรฟิลลม์ คี วามสอดคลอ้ งกบั จานวนเซลล์ โดยชดุ การทดลอง
A มีปรมิ าณคลอโรฟิลล์ เอ มากที่สดุ ตลอดการทดลองเมอ่ื เปรยี บเทียบกบั สตู รอืน่ (P<0.05)

คาสาคัญ: คลอเรลลา สูตรอาหาร

Abstract
The efficiency of different media formula for Chlorella ellipsoidea outdoor culturing was
investigated. Completely Randomized Design was used for the experiment. Four treatments comprised of
Media A: urea (46-0-0), N-P-K rice field fertilizer (15-15-15), diammonium phosphate fertilizer (18-46-0), rice
bran, fish meal, dolomite and molasses, Media B: urea, fertilizer 8-24-24, rice bran, dolomite and molasses,
Media C and D: urea, N-P-K rice field fertilizer, rice bran, dolomite and molasses. The cell number of C.

1 ภาควชิ าเกษตรและทรพั ยากร คณะทรพั ยากรธรรมชาติและอตุ สาหกรรมเกษตร มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตเฉลมิ พระเกียรติ จังหวดั
สกลนคร
Department of Agriculture and Natural resources, Faculty of Natural resources and Agro-industry, Kasetsart University
Chalermphrakiat Sakon Nakhon Province Campus, Sakon Nakhon

422

การประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 18 มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาํ แพงแสน วนั ท่ี 8-9 ธันวาคม 2564
ellipsoidea and chlorophyll a content was examined. The results showed that amount of C. ellipsoidea of
Media A B and C was highest on 7th day. Average cell number of C. ellipsoidea of Media A B and C were
711.33±8.67×104, 662.68 ±23.03×104 and 490.58±6.67×104 cells/ml, respectively. Amount of C. ellipsoidea
cell in Media D was highest on 4th day and average cell number was 230.25 ± 25.69×104 cells/ml. Amount
of C. ellipsoidea in Media A was highest and Media D was lowest throughout the experiment (P<0.05). The
Chlorophyll a content was conformed to average cell number. The Chlorophyll a content of Media A was
highest (P<0.05) in whole experimental duration.

Keywords: Chlorella ellipsoidea, Culture media
E-mail address : [email protected]

423

การประชมุ วิชาการระดบั ชาติ ครง้ั ที่ 18 มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาํ แพงแสน วันท่ี 8-9 ธันวาคม 2564

การพฒั นา double quenched probe RT-qPCR ในการตรวจหาไวรัสพอี ารอ์ ารเ์ อสไทป์ สอง
Development of Double Quenched Probe RT-qPCR to detect Porcine Reproductive and

Respiratory Syndrome Virus Type II

สกุณา พัฒนกุลอนันต1์ ยาจิต วรพรภชิ ยั 1 ปรีดา เลศิ วชั ระสารกลุ 2
Sakuna Phatthanakunanun1, Yajit Worapohnphichai1 Preeda Lertwatcharasarakul2

บทคัดยอ่

โรคพีอาร์อาร์เอสมีสาเหตุจากไวรัสพีอาร์อาร์เอส เป็นโรคท่ีมีความสาคัญทาความเสียหายใน
อตุ สาหกรรมการเลยี้ งสกุ รท่วั โลก ประเทศไทยมีรายงานพบการระบาดทงั้ สองจีโนไทป์ แตพ่ บไวรสั ไทป์ 2 มากกวา่
ไทป์ 1 การศกึ ษาครงั้ นีจ้ งึ ไดพ้ ฒั นาเทคนิค double quenched probe RT-qPCR ในการตรวจหาไวรสั ไทป์ 2 และ
ทาการเปรียบเทียบผลการตรวจกับเทคนิค RT-PCR และ RT-qPCR ท่ีจาหน่ายในทางการคา้ จากผลการศึกษา
พบว่าอุณหภูมิ 55.9 องศาเซลเซียสเหมาะสมในการทาปฏิกิริยาในขนั้ ตอนของ annealing/extension สามารถ
ตรวจสอบพบไวรสั ไดถ้ ึง 10 copies ต่อไมโครลิตร ไพรเมอรแ์ ละโพรบมีความจาเพาะโดยไม่จบั กบั สารพนั ธุกรรม
ของไวรัสพีอารอ์ ารเ์ อสไทป์ 1 เซอรโ์ คไวรัสสุกร ไทป์ 2 ไวรัสโรคอหิวาตส์ ุกร แบคทีเรีย APP Actinobacillus
pleuropneumoniae (APP) และ M. hyopheumoniae ผลการทดสอบพบว่าเทคนิค double quenched probe
RT-qPCR มีความไวในการตรวจสอบมากกว่าเทคนิค RT-PCR และมีความสอดคลอ้ งกับผลการตรวจของชุด
ตรวจทางการคา้

คาสาคญั : double quenched probe RT-qPCR โรคพีอารอ์ ารเ์ อส ไวรสั พีอารอ์ ารเ์ อส จีโนไทป์ สอง สายพนั ธุอ์ เมรกิ า

–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
1งานชนั สตู รโรคสตั ว์ กาแพงแสน คณะสตั วแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ จงั หวดั นครปฐม
1Kamphaeng Saen Veterinary diagnostic center, Faculty of Veterinary Medicine, Kasetsart University, Nakhon Pathom
2ภาควิชาพยาธิวทิ ยา คณะสตั วแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ จงั หวดั นครปฐม
2Department of Pathology, Faculty of Veterinary Medicine, Kasetsart University, Nakhon Pathom

424

การประชมุ วชิ าการระดับชาติ คร้งั ที่ 18 มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกําแพงแสน วันที่ 8-9 ธนั วาคม 2564

Abstract

Porcine reproductive and respiratory syndrome (PRRS) disease caused by the PRRS virus is
an important pathogen that affects substantial economic losses in the swine industry worldwide. In
Thailand, viruses have emerged in both type 1 and 2 but type 2 is the main to spread in the country. In
this study was a development of the double quenched probe RT-qPCR technique for detection of PRRS
type 2 and validated by comparing with conventional RT-PCR and RT-qPCR commercial test kit. The
results showed that optimal temperature in the annealing/extension step was 55.9C and the limit of
detection was 10 plasmid copies/ul. The primers and probe were specified with the PRRS type 2 while
unbound with nucleotide sequences of PRRSV type 1, PCV type 2, CSFV, APP and M.hyopheumoniae.
In this study found that double quenched probe RT-qPCR technique had more sensitivity than
conventional RT-PCR and related to the result of the commercial test kit.

Keyword: Double quenched probe RTqPCR, Porcine reproductive and respiratory syndrome, Porcine reproductive and
respiratory syndrome virus, Type II, US strain
E-mail address [email protected]

425

การประชมุ วิชาการระดับชาติ คร้ังท่ี 18 มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกําแพงแสน วันท่ี 8-9 ธันวาคม 2564

เทคนิคง่ายและรวดเร็วในการพมิ พ์ลายเส้นขนสัตว์
Easy and quick imprint technique to prepare cuticle scale pattern of animal hair

รวีวรรณ พลอยพนั ธ์1 ปรีดา เลศิ วชั ระสารกลุ 1 จนั ทร์จิรา ภวภตู านนท์2 ชตุ มิ า สมมาก1 ภทั ราวธุ แสงนวล3
Raveewan Ploypan1, Preeda Lertwatcharasarakul1, Janjira Phavaphutanon2, Chutima Sommak1,

Pattrawut Saengnual3

บทคัดย่อ
ลายเส้นขนเป็นข้อมลู หน่งึ ท่ีสามารถนามาประยกุ ต์ใช้ในการระบุสายพนั ธ์ุ หรือชนิดสตั ว์ในงานทางด้าน
นิติวิทยาศาสตร์ และการศกึ ษาทางนิเวศวิทยา เทคนิคการพิมพ์ลายเส้นขนท่ีสะดวก รวดเร็ว และได้ลายพิมพ์ท่ี
ชดั เจนเป็นสว่ นสง่ เสริมความคลอ่ งตวั ในการปฏิบตั ิงาน และสามารถระบุชนิดสตั ว์ได้ถกู ต้องแมน่ ยา การศกึ ษานี ้
ได้ทดสอบเปรียบเทียบสารจานวน 4 ชนิดในการพิมพ์ลายขนสนุ ขั ได้แก่ 10% เจลลาตนิ กล่มุ นา้ ยาทาเลบ็ แบบใส
กาวนา้ และนา้ ยา permount จากการทดสอบพบว่าสารทกุ ชนิดสามารถใช้เตรียมลายเส้นขนได้ชดั เจน แต่กล่มุ
นา้ ยาทาเลบ็ แบบใสให้ลกั ษณะแผ่นฟิ ล์มที่ตดิ แน่น งา่ ยและสะดวกในการใช้งาน และเม่ือนามาเจือจางกบั อะซโิ ตน
ในอตั ราสว่ น 2:1 ร่วมกบั การใช้เทคนิค cross slide ทาให้ลายขนมีความชดั เจนมากขนึ ้ ไม่มีขอบหนาทึบ และแห้ง
ภายใน 1 นาที ซงึ่ เหมาะสมในการใช้เตรียมลายพิมพ์เส้นขนสาหรับการระบชุ นิดสตั ว์

คาสาคัญ : การพิมพ์ลายเส้นขน ขนสตั ว์ กลมุ่ นา้ ยาทาเล็บแบบใส

–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

1ภาควิชาพยาธิวทิ ยา คณะสตั วแพทยศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ จงั หวดั นครปฐม
1Department of Pathology, Faculty of Veterinary Medicine, Kasetsart University, Nakhon Pathom
2ภาควชิ าเวชศาสตร์คลินิกสตั ว์เลยี ้ ง คณะสตั วแพทยศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ จงั หวดั นครปฐม
2Department of Companion Animals Clinical Sciences, Faculty of Veterinary Medicine, Kasetsart University, Nakhon Pathom
3งานชนั สตู รโรคสตั ว์ กาแพงแสน คณะสตั วแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ จงั หวดั นครปฐม
3Kamphaeng Saen Veterinary Diagnostic Center, Faculty of Veterinary Medicine, Kasetsart University, Nakhon Pathom

426

การประชุมวิชาการระดบั ชาติ ครั้งท่ี 18 มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาํ แพงแสน วันที่ 8-9 ธนั วาคม 2564
Abstract

The pattern of hair cuticle scale is one of the information that applies to identify animal breeds
and species in forensic sciences and ecological studies. The easy, fast, and clear pattern technique
encourages contribution to the flexibility of operation and can identify the animal species accurately.
The study compared four chemicals used in dog hair imprint, including 10% gelatin, clear nail polish,
water-based glue, and permount solution. The results showed that all chemicals can be used but the
clear nail polish was strong adherence and easier and convenient operation. Nail polish diluted with
acetone at a ratio of 2:1 combined with the cross slide technique made the clear scale pattern imprint
without thick margin and dries within 1 minute. Therefore this is the suitable technique for preparing
cuticle scale patterns applying for animal identification.

Keyword: Cuticle scale imprint, Animal hair, Clear nail polish
E-mail address: [email protected]

427

การประชุมวิชาการระดบั ชาติ คร้งั ที่ 18 มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาํ แพงแสน วันท่ี 8-9 ธนั วาคม 2564

ระบบตรวจจับการเกดิ ไฟไหม้ดว้ ยกล้องตรวจจับวัตถุ
Fire detection system with object detection camera

ปรมัตถ์ จันทรโคตร01 ธนวฒั น์ ฉลาดสกลุ 1 และ ป่ินอนงค์ ธนกิ กลุ 2
Paramust Juntarakod1, Tanawat Chalardsakul 1 and Pinanong Tanikkul

บทคัดยอ่
งานวิจัยนีม้ ีจุดประสงคเ์ พ่ือการพัฒนาวิธีการตรวจจับวตั ถุดว้ ยกลอ้ ง ให้ประสิทธิภาพการตรวจจับท่ี
แม่นยาํ และถูกตอ้ ง โดยใชเ้ ทคนิคเทรนภาพแบบ YOLO Training แบบ Real-Time ผ่านโปรแกรม MATLAB
สาํ หรบั ตรวจจบั เปลวไฟและควนั ไฟ นาํ ไปติดตงั้ กับบอรด์ Raspberry Pi 4B สาํ หรบั การประมวลผลการทาํ งาน
โดยมี Camera Module ของ Raspberry Pi ท่ีตอ่ ผ่านเลนสม์ มุ กวา้ ง Nikon และเลนส์ Tele zoom ระบบจะทาํ การ
ตรวจจบั เม่ือเจอเปลวไฟหรอื ควนั ไฟ โดยจะทาํ การวาดกรอบรอบเปลวไฟหรอื ควนั ไฟท่ีตรวจจบั ได้ จากนนั้ ระบบจะ
ทาํ การแจง้ เตือนภาพไฟท่ีถกู ตรวจจบั ขนึ้ บนแอปพรเิ คชนั ลายแบบอตั โนมตั ิ ท่ีระยะ 5-500 เมตร การทดสอบระบบ
สามารถการตรวจจบั ไฟและควนั ได้ ระบบสามารถนาํ ไปใชใ้ นการแจง้ เตือนภยั ได้

คาํ สาํ คัญ : ตรวจจบั ไฟ ตรวจจบั ควนั บอรด์ ราสเบอรร์ พี่ าย และแอปพรเิ คชนั แจง้ เตอื นบนลาย

Abstract
This research aimed to develop a method of detection objection by camera, to search for
precise and accurate detection efficiency. The image processing techniques using YOLO Training for
fire and smoke real time detection and training by MATLAB with Raspberry Pi 4 B board. The
Raspberry Pi Camera Module connected via wide Nikon and Telephoto Zoom lenses, and pointed it to
the desired direction to detect a flame and smoke. Then, the code would detect when it encountered
flames or smoke by drawing the box around a flame or smoke. After that, the system would notify the
fire-detected image automatically to LINE Application, 5-500 meters. System testing can detect fire
and smoke. The system can be used to alert the alarm.

Keyword : fire detector, smoke detector, Raspberry Pi 4B and LINE Notify
E-mail address : [email protected]

1 สาขาวชิ าวศิ วกรรมเมคคาทรอนิกส์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตขอนแกน่
Mechatronic Engineering, Faculty of Engineering, Rajamangala University of Technology Isan, KhonKaen campus

2 สาขาสาขาวิชาวทิ ยาศาสตรส์ ิง่ แวดลอ้ ม คณะวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลรตั นโกสนิ ทร์ วทิ ยาเขตศาลายา
Department of Environmental Science, Faculty of Science and Technology, Rajamangala University of Technology
Rattanakosin, Salaya Campus

428

การประชมุ วิชาการระดับชาติ ครงั้ ที่ 18 มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกําแพงแสน วันที่ 8-9 ธนั วาคม 2564

การเตรยี มเมด็ บดี สค์ อมโพสติ อัลจิเนตและแบคทเี รียเซลลูโลส
สาํ หรับกักเก็บแอลฟา-โทโคฟี ริลอะซเี ตท

Preparation of alginate-bacterial cellulose composite beads
for encapsulated alpha-tocopheryl acetate

วริศรา ไพศาลธรรม01, ชตุ มิ ณฑน์ สถิรพพิ ฒั นก์ ลุ 1, ดษุ ฎี ชาญวาณิช2

Warissara Phaisantham1, Chutimon Satirapipathkul1, Dusadee Charnvanich2

บทคัดยอ่
งานวิจยั นีม้ ีวตั ถุประสงคเ์ พ่ือเตรียมเม็ดบีดสอ์ ลั จิเนต/แบคทีเรียลเซลลโู ลสท่ีบรรจุแอลฟา-โทโคฟี ริลอะซีเตท โดย
การใชแ้ บคทีเรียลเซลลโู ลสท่ีถกู ปรบั สภาพเบือ้ งตน้ จากผิววนุ้ มะพรา้ ว ผลของการปรบั สภาพเชิงกลเบือ้ งตน้ ของ
แบคทีเรียลเซลลโู ลสตอ่ โครงสรา้ ง ลกั ษณะ และการดดู ซบั นาํ้ ไดถ้ กู ศกึ ษา ขนาดเฉล่ียของผงแบคทีเรียลเซลลโู ลส
หลังการปรับสภาพเบื้องต้นมีค่าเล็กกว่า 40 ไมโครเมตรเม่ือเทียบกับค่าตั้งต้น (160-190 ไมโครเมตร)
ประสิทธิภาพการดดู ซบั นา้ํ ของแบคทีเรียลเซลลโู ลสท่ีปรบั สภาพมีคา่ ลดลงเป็น 95.47 เปอรเ์ ซน็ ต์ ทาํ การประเมิน
อทิ ธิผลของตวั แปรสตู รและกระบวนการทาํ แหง้ ท่ีแตกตา่ งตอ่ คณุ สมบตั เิ มด็ บีดส์ ประสิทธิภาพการกกั เก็บสงู สดุ มี
คา่ 76.36 เปอรเ์ ซน็ ตท์ ่ีอตั ราสว่ นอลั จิเนตตอ่ แบคทีเรยี ลเซลลโู ลส 100:20 การทาํ แหง้ ทาํ ใหเ้ ปล่ียนแปลงอตั ราสว่ น
การขยายตวั ของเมด็ บีดสใ์ นตวั กลางท่ีเป็นนาํ้ และไฮโดรเจล

คาํ สาํ คัญ: แบคทเี รยี ลเซลลโู ลส อลั จิเนต เมด็ บดี ส์ แอลฟา-โทโคฟีรลิ อะซีเตท

Abstract
The objective of this work was to prepare alginate/bacterial cellulose (ALG/BC) beads containing
alpha-tocopheryl acetate by using pretreated BC from NATA DE COCO. The results of pretreatments
of BC on structure, morphology and water absorption were studied. The mean sizes of the BC
powders after the pretreatment were smaller than 40 μm compared to the original value (160-190 μm).
The water absorption efficiency by treated BC was decreased to 95.47%. The effect of different
formulation and drying process variables was evaluated on bead properties. The maximum
encapsulation efficiency was 76.36% at a ratio ALG/BC 100:20. Drying process changed the swelling
ratio of beads in water and hydrogel medium.

Keyword: bacterial cellulose, alginate, beads, alpha-tocopheryl acetate
*Corresponding author; email address: [email protected]

1 ภาควิชาวิศวกรรมเคมี คณะวิศวกรรมศาสตร์ จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั
Department of Chemical Engineering, Faculty of Engineering, Chulalongkorn University.
2ภาคภาคเภสชั กรรมและเภสชั อตุ สาหกรรม คณะเภสชั ศาสตร์ จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั
Department of Pharmaceutics and Industrial Pharmacy, Faculty of Pharmaceutical Sciences, Chulalongkorn University.

429

การประชมุ วิชาการระดับชาติ คร้ังท่ี 18 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกําแพงแสน วันที่ 8-9 ธนั วาคม 2564

การปรับสภาพแบคทเี รยี ลเซลลูโลสสาํ หรับประยกุ ตใ์ ช้ในทางเครื่องสาํ อาง
Pretreatment of Bacterial Cellulose for Application in Cosmetics

อาทติ ยา มาลาทพิ ย0์1 ชตุ มิ ณฑน์ สถิรพพิ ฒั นก์ ลุ 1 และ ดษุ ฎี ชาญวาณิช12
Arthitaya Malathip1, Chutimon Satirapipathkul1 and Dusadee Charnvanich2

บทคัดยอ่
งานวิจัยนีม้ ีวตั ถปุ ระสงคท์ ่ีจะเตรียมผงแบคทีเรียลเซลลโู ลสจากแบคทีเรียลเซลลโู ลสของ Acetobacter
xylinum โดยผงแบคทีเรยี ลเซลลโู ลสถกู ปรบั สภาพดว้ ยวิธีเชิงกล ทาํ แหง้ ดว้ ยกระบวนการทาํ แหง้ แบบแช่เยือกแข็ง
และป่ันดว้ ยเคร่ืองบอลมิลท่ีความเรว็ รอบ 200 รอบตอ่ นาที จนกระท่ังไดผ้ งละเอียด ลกั ษณะของผงแบคทีเรียล
เซลลโู ลสท่ีไดม้ ีความบริสุทธิ์มากขนึ้ มีขนาดอนุภาคอยู่ในช่วง 31.1 - 69.9 ไมโครเมตร เม่ือวิเคราะหด์ ว้ ยเทคนิค
FTIR พบว่ามีหมู่ฟังกช์ ันท่ีตาํ แหน่ง 3440, 2926, 1440, 1300, 1163 และ 1040 ซม.-1 ผลของเคร่ือง XRD ระบุ
ความเป็นผลึกท่ีรอ้ ยละ 74.99 และมีความสามารถในการอุม้ นํ้าสูงถึง 17.06 1.57 เท่าของนํ้าหนักแห้ง
แบคทีเรยี ลเซลลโู ลสท่ีไดม้ คี วามเหมาะสมตอ่ การนาํ ไปประยกุ ตใ์ ชใ้ นทางเคร่ืองสาํ อาง

คาํ สาํ คัญ: แบคทเี รยี ลเซลลโู ลส, Acetobacter xylinum, การปรบั สภาพดว้ ยวิธีเชงิ กล, กระบวนการทาํ แหง้ แบบแชเ่ ยอื กแข็ง

Abstract
The purpose of this research was to prepare bacterial cellulose powder (BCP) from bacterial
cellulose (BC) of Acetobacter xylinum. The BCP was prepared by mechanical method, drying with
freeze-drying process and ball mill at 200 rpm until fine powder was obtained. Characteristics of BCP
were found to be of higher purity. The range of particle sizes were 31.1 - 69.9 microns. The FTIR
spectra of BC from nata de coco showed distinguish peaks of 3440, 2926, 1440, 1300, 1163 and 1040
cm-1. The XRD results indicated that the crystallinity index was 74.99% and water holding capacity was
17.06 1.57-fold. The obtained bacterial cellulose was suitable for using in cosmetics application.

Keyword: Bacterial cellulose, Acetobacter xylinum, Mechanical method, Freeze-drying process
E-mail address: [email protected]

1 ภาควิชาวิศวกรรมเคมี คณะวิศวกรรมศาสตร์ จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั กรุงเทพมหานคร 10330
Chemical Engineering, Faculty of Engineering, Chulalongkorn University, Phayathai Road, Wang Mai Patumwan Bangkok,
10330, Thailand
2 ภาควชิ าวิทยาการเภสชั กรรมและเภสชั อตุ สาหกรรม คณะเภสชั ศาสตร์ จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั กรุงเทพมหานคร 10330
Pharmaceutics and Industrial Pharmacy, Faculty of Pharmaceutical Sciences, Chulalongkorn University, Phayathai Road,
Wang Mai Patumwan Bangkok, 10330, Thailand

430

การประชมุ วิชาการระดับชาติ ครัง้ ที่ 18 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกําแพงแสน วนั ที่ 8-9 ธันวาคม 2564

การทดสอบเครอ่ื งเคลือบเมล็ดพนั ธุแ์ บบพ่นสารเคลือบภายในภาชนะก่ึงปิ ด
Testing of seed coating machine by using polymer spraying under a semi-closed system

นิติรงค์ พงษพ์ านิช01 ศริ วิ รรณ ทพิ รกั ษ์12 เอนก สขุ เจรญิ 1
Nitirong pongpanich1, Siriwan Tipparak 2, and Anek Sukcharoer 1

บทคัดยอ่
งานวิจัยนีเ้ ป็นการทดสอบเคร่ืองเคลือบเมล็ดพันธุท์ ่ีประกอบดว้ ย 3 ส่วน คือ ส่วนป้อนเมล็ดพันธุ์มี
ความเร็วรอบ 0.38 รอบต่อวินาที ส่วนฉีดพ่นสารเคลือบใชป้ ๊ัมแรงดนั 9.0 บาร์ ร่วมกบั หวั ฉีด 6 หัว มีระยะห่าง
ระหว่างหวั ฉีดในแนวตัง้ เท่ากับ 2.5 เซนติเมตร และส่วนสายพานลาํ เลียงท่ีมีความเร็ว เท่ากับ 0.078 เมตรต่อ
วนิ าที ทาํ การทดสอบ 4 ครงั้ โดยใชเ้ มลด็ ขา้ วโพด 1 กิโลกรมั ตอ่ ครงั้ ผลการทดสอบ การสญู เสียของเมลด็ ขา้ วโพด
ระหว่างกระบวนการทาํ งานของเคร่ืองเคลือบเฉล่ียอยู่ท่ี 0.054 กิโลกรมั ระยะเวลาในการเคลือบเมล็ดขา้ วโพด
เฉล่ีย เท่ากับ 52.12 วินาทีต่อกิโลกรมั ปริมาณสารเคลือบท่ีใชเ้ ฉล่ีย 151.75 กรมั และการใชห้ วั ฉีด 6 หัว พ่น 2
รอบ มีผลระดบั การตดิ สารเคลือบดที ่ีสดุ ทงั้ ดา้ นหนา้ และหลงั เท่ากบั 83.7 และ 86.3 ตามลาํ ดบั

คาํ สาํ คญั : การเคลือบเมลด็ พนั ธ,ุ์ เครอ่ื งเคลอื บเมลด็ พนั ธุ,์ การทดสอบเครอ่ื งเคลือบ

Abstract
In this research was tested the seed coating machine. There are 3 components as the seed
feeder, polymer spraying and conveyor etc. The seed feeder has a max speed equal to 0.38 rev/s.
The polymer spraying using a 9.0 bar pump with 6 nozzles. Which distance of each nozzle is 10.5 cm.
in vertical. The conveyor belt has max speed 0.078 m/s. From results by 4 times testing with the corn
seed 1 kg. Average loss of corn seed in coating process was 0.054 kg. Average total time in coating
process was 52.12 sec. The amount of polymer was equal to 151.75 g. in average. And evaluated
results when used 6 nozzles with spayed 2 rounds were equal to 83.7 and 86.3 percent of front and
back sides.

Keyword: seed coating, seed coating machine, seed coat machine testing
Email address: [email protected]

1 ฝ่ ายเครอื่ งจกั รกลการเกษตรแหง่ ชาติ สาํ นกั งานวทิ ยาเขตกาํ แพงแสน มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ กาํ แพงแสน นครปฐม 73140
National Agricultural Machinery Center, Official of Kamphaeng Sean, Kasetsart University, Kamphaeng Sean Campus,
Nakhom Pathom, 73140. Thailand
2 ศนู ยป์ ฏิบตั ิการวิจยั และเรือนปลกู พืชทดลอง ศนู ยว์ ิจยั และบรกิ ารวิชาการ คณะเกษตร กาํ แพงแสน มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ วิทยาเขต
กาํ แพงแสน นครปฐม 73140
Central Laboratory and Greenhouse Complex, Research and Academic Service Center, Faculty of Agriculture at Kamphaeng
Saen, Kasetsart University, Kamphaeng Saen Campus, Nakhon Pathom, 73140, Thailand

431

การประชุมวชิ าการระดบั ชาติ ครงั้ ท่ี 18 มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกําแพงแสน วนั ท่ี 8-9 ธันวาคม 2564

การพัฒนาส่ือวดี ิทัศนก์ ีฬายิมนาสติก ทกั ษะหกสูงและสปริงมอื ตัว
สาหรับนักศึกษามหาวทิ ยาลัยการกฬี าแหง่ ชาติ

The Development of Gymnastics’ Video on Handstand and Handspring
for National Sports University Student

อนุชติ ร แท้สูงเนิน1 และนภากร บญุ เสง็ 2
Anuchit Thaesungnern 1 , Napakorn Boonseng 2

บทคัดย่อ
การศึกษานีเ้ ป็นการวิจยั เชิงปรมิ าณมีวตั ถปุ ระสงค์ (1) เพ่ือสรา้ งสื่อวีดิทศั นก์ ีฬายิมนาสติก ทกั ษะหกสงู และ
สปริงมือสาหรบั นกั ศกึ ษามหาวิทยาลยั การกีฬาแห่งชาติและ (2) เพ่ือหาประสิทธิภาพส่ือส่ือวีดิทศั นท์ กั ษะหกสูงและ
สปริงมือ การศึกษานีเ้ ป็นการวิจยั เชิงปริมาณ กล่มุ ตวั อย่างเป็นนักศึกษามหาวิทยาลยั การกีฬาแห่งชาติเลือกแบบ
เจาะจง จานวน 30 คน เคร่ืองมือท่ีใชใ้ นการวิจยั ไดแ้ ก่ ส่ือวีดิทัศนก์ ีฬายิมนาสติก ทกั ษะหกสงู และสปริงมีค่าความ
เท่ียงตรงเชิงเนือ้ หา (CVI) เท่ากับ 1 แบบประเมินทักษะหกสงู และสปริงมือ มีค่าความเท่ียงตรงเชิงเนือ้ หา (CVI)
อย่รู ะหว่าง 0.80-1.00 คา่ ความเช่ือม่นั ระหวา่ ง 0.82-0.93 ผลการวจิ ยั พบว่า ประสทิ ธิภาพส่ือวีดิทศั นก์ ีฬายิมนาสติก
ทักษะหกสูงและสปริงมือสาหรบั นักศึกษามหาวิทยาลยั การกีฬาแห่งชาติ มีค่า E1/E2 เท่ากับ 79.22/80.24 และ
79.34/78.33 ซ่งึ สงู กวา่ เกณฑท์ ่กี าหนดไว้ 75/75

คาสาคญั : ส่ือวดี ิทศั น์ ยมิ นาสติก

Abstract
This research is a quantitative research. The purposes of this study are (1) to create a video of
handstand skills and hands spring for National Sports University students and (2) to find out the efficiency
of handstand skills and hand spring video media. This study is a quantitative research. The sample group
is a group of 30 students selected by specific method. The research instruments are the Gymnastics’ video
media on handstand and handspring skills having content validity index (CVI) of 1 and the handstand skills
and handspring skills assessment having content validity index (CVI) between 0.80-1.00 and reliability value
between 0.82-0.93.The result shows the Gymnastics’ video media on handstand and handspring skills
efficiency that the E1/E2 values is 79.22/80.24 and 79.34/78.33, which is higher than the specified criteria
of 75/75.

Keyword: Video media, Gymnastics
E-mail address: [email protected]

1 สาขาพลศกึ ษา คณะศกึ ษาศาสตร์ มหาวิทยาลยั การกีฬาแห่งชาติ วทิ ยาเขตสพุ รรณบรุ ี จงั หวดั สพุ รรณบรุ ี 72000
Physical Education Faculty of Education Thailand National Sports University Suphan Buri Campus. Suphan Buri 72000

432

การประชุมวชิ าการระดับชาติ ครัง้ ที่ 18 มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกาํ แพงแสน วนั ท่ี 8-9 ธนั วาคม 2564

สมรรถภาพภาพทางกายของนักกีฬามหาวทิ ยาลัยการกีฬาแห่งชาติ วิทยาเขตเชยี งใหม่
ทเี่ ข้าร่วมการแข่งขันกฬี านักเรยี น นักศกึ ษา มหาวทิ ยาลัยการกีฬาแห่งชาติ กลุ่มภาคเหนือ

ประจาํ ปี การศึกษา 2563
Athletes’ Physical Fitness of Thailand National Sports University Chiang Mai Campus
participated in Student Sport Games for the Northern group of Thailand National Sports

University Academic Year 2020

ศิริพร สัตยานุรกั ษ1์ ธนั วา พิศดาร2 วชั ระ บญุ มาก3 และปรชี าเวช สขุ เกิน4
Siriporn Statayanuruk1 Tunwa Pitsadarn2 Watchara Boonmak3 and Preechawech Sukkoen4

บทคัดย่อ
การวิจัยครงั้ นีม้ ีวตั ถุประสงคเ์ พ่ือประเมินสมรรถภาพภาพทางกายของนักกีฬา มหาวิทยาลยั การกีฬา
แห่งชาติ วิทยาเขตเชียงใหม่ ท่ีเขา้ ร่วมการแข่งขันกีฬานักเรียน นักศกึ ษา มหาวิทยาลยั การกีฬาแห่งชาติ กลุ่ม
ภาคเหนือ ประจาํ ปีการศกึ ษา 2563
ประชากรท่ีใชใ้ นการวิจยั เป็นนักกีฬาของมหาวิทยาลยั การกีฬาแห่งชาติ วิทยาเขตเชียงใหม่ ท่ีเขา้ ร่วม
การแข่งขันกีฬานักเรียน นักศึกษา มหาวิทยาลยั การกีฬาแห่งชาติ กลุ่มภาคเหนือ ประจาํ ปีการศึกษา 2563
ใน 3 ชนิดกีฬา ไดแ้ ก่ กีฬาเซปักตะกรอ้ กีฬาฟุตซอล และกีฬากรีฑา จาํ นวน 36 คน เคร่ืองมือท่ีใชใ้ นการวิจัย
เป็นแบบทดสอบสมรรถภาพทางกายนักกีฬามหาวิทยาลัยแห่งประเทศไทย ของสาํ นักงานคณะกรรมการ
การอดุ มศกึ ษา วิทยาลยั วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยีการกีฬามหาวิทยาลยั มหิดล (2558) สถิติท่ีใชใ้ นการวิเคราะห์
ขอ้ มลู คือ ค่าความถ่ี ค่ารอ้ ยละ ค่าเฉล่ีย ส่วนเบ่ียงเบนมาตรฐาน ผลการวิจยั พบว่า นักกีฬาของมหาวิทยาลัย
การกีฬาแห่งชาติ วิทยาเขตเชียงใหม่ ท่ีเขา้ ร่วมการแข่งขนั เป็นนกั กีฬาชาย รอ้ ยละ 86.11 นกั กีฬาหญิง รอ้ ยละ
13.89 เป็นนกั กีฬาเซปักตะกรอ้ ชาย รอ้ ยละ 33.33 นกั กีฬาฟตุ ซอลชาย รอ้ ยละ 19.45 และเป็นนกั กีฬากรีฑาชาย
และหญิง รอ้ ยละ 47.22
สมรรถภาพท่ัวไป นักกีฬาชายอายุเฉล่ีย 20.13 ปี นา้ํ หนักเฉล่ีย 69.57 กิโลกรัม ส่วนสูงเฉล่ีย 173.22
เซนตเิ มตร ดชั นีมวลกายอยใู่ นระดบั สมสว่ น สว่ นนกั กีฬาหญิง อายเุ ฉล่ีย 20.80 ปี นาํ้ หนกั เฉล่ยี 53.08 กิโลกรมั 01

1คณะศกึ ษาศาสตร์ มหาวิทยาลยั การกีฬาแหง่ ชาติ วิทยาเขตเชยี งใหม่
Faculty of Education Thailand National Sports University Chiang Mai Campus
2คณะวทิ ยาศาสตรก์ ารกีฬาและสขุ ภาพ มหาวิทยาลยั การกีฬาแหง่ ชาติ วทิ ยาเขตเชียงใหม่
Faculty of Sports and Health Sciences Thailand National Sports University Chiang Mai Campus
3กลมุ่ กิจการนกั ศกึ ษาและกิจการพิเศษ มหาวทิ ยาลยั การกีฬาแหง่ ชาติ วทิ ยาเขตเชียงใหม่
Student Affairs and Special Affairs Group Thailand National Sports University Chiang Mai Campus
4กลมุ่ สง่ เสรมิ วชิ าการ มหาวทิ ยาลยั การกีฬาแหง่ ชาติ วทิ ยาเขตเชยี งใหม่
Academic Promotion Group Thailand National Sports University Chiang Mai Campus

433

การประชมุ วิชาการระดบั ชาติ ครงั้ ที่ 18 มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกําแพงแสน วันท่ี 8-9 ธันวาคม 2564

สว่ นสงู เฉล่ยี 157.60 เซนตเิ มตร ดชั นีมวลกายอยใู่ นระดบั สมสว่ น ชีพจรขณะพกั และความดนั โลหิตตวั บนและตวั
ลา่ งทงั้ ชายและหญิงอยใู่ นระดบั ปกต1ิ2

ผลการทดสอบสมรรถภาพทางกาย เปอรเ์ ซ็นตไ์ ขมันของนักกีฬาชายและหญิงอยู่ในเกณฑป์ านกลาง
ความแข็งแรงของกลา้ มเนือ้ อยู่ในเกณฑต์ ่าํ มาก ดา้ นความอ่อนตัวนักกีฬาเซปักตะกรอ้ อยู่ในเกณฑป์ านกลาง
นกั กีฬาฟตุ ซอล อยใู่ นเกณฑต์ ่าํ มาก นกั กรีฑาชายอยใู่ นเกณฑต์ ่าํ สว่ นนกั กรฑี าหญิง อย่ใู นเกณฑด์ ี ดา้ นพลงั กลา้ มเนือ้
ขา นักกีฬาเซปักตะกรอ้ อยู่ในเกณฑด์ ี นกั กีฬาฟตุ ซอล อยู่ในเกณฑต์ ่าํ นกั กรีฑาชายและหญิงอยู่ในเกณฑต์ ่าํ มาก
ดา้ นความคล่องแคลว่ ว่องไว นกั กีฬาเซปักตะกรอ้ อยู่ในเกณฑป์ านกลาง นกั กีฬาฟุตซอล อยู่ในเกณฑต์ ่าํ การใช้
พลงั งานแบบใชอ้ อกซเิ จนนกั กีฬาชายอยใู่ นเกณฑต์ ่าํ นกั กีฬาหญิง(กรีฑา)อย่ใู นเกณฑป์ านกลาง

คาํ สาํ คัญ: สมรรถภาพภาพทางกาย นกั กีฬา มหาวทิ ยาลยั การกีฬาแหง่ ชาติ วทิ ยาเขตเชยี งใหม่

Abstract
The purposes of research were to assess athletes’ Physical Fitness of Thailand National Sports
University Chiang Mai Campus participated in student sport games for the Northern group of Thailand
National Sports University academic year of 2020.
The population were 36 male and female of Chang Mai Campus athletes from Sepak Takraw,
Futsal and Track & Field. The research tools were the Physical Fitness test of Thai University Athletes,
College of Sports Science and Technology, Mahidol University, Thailand (2558). The statistics for data
analysis were Frequency, Percentage, Mean, Standard Deviation. Findings were as following The
athletes of Thailand National Sports University Chiang Mai Campus participated in student sport games
for the Northern group of Thailand National Sports University academic year of 2020 were male 86.11%
and female 13.89%, male for Sepak Takraw were 33.33%, male for Futsal were 19.45% and male-female
for Track & field were 47.22%.
The Physical Fitness of male athletes of Chiang Mai campus were 20.13 years of average, 69.57
kg. of weight and BMI (Body Mass Index) were normal. The Physical Fitness of female athletes of Chiang
Mai campus were 20.80 years of average, 53.08 kg. of weight and BMI (Body Mass Index) were normal.
Astatic and diastolic blood pressure, resting heart rate of male and female were normal.
The finding was found that the percentage of body fat of male and female were moderate,
Muscle Strength were very low, Flexibility: male for Sepak Takraw were moderate, male for Futsal were
very low, male for Track & field were low, female for Track & field were good. Muscle Power: male for Sepak
Takraw were good, male for Futsal were low, male and female for Track & field were very low. Agility: male

434

การประชุมวชิ าการระดบั ชาติ คร้ังที่ 18 มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์ วทิ ยาเขตกําแพงแสน วนั ท่ี 8-9 ธนั วาคม 2564
for Sepak Takraw were moderate, male for Futsal were low. Oxygen Consumption VO2: male for Track &
field were low and female Track & field were moderate.

Key words: Physical fitness, Athletes, Thailand National Sports University Chiang Mai Campus
E-mail address: [email protected]

435