487
บทที่ 3
1.8 จากรปู ท่ี 3.1 คานยาว a+b สงู h และหนา B มีโมดลู ัสของความยดื หยุนเทากบั E1 และอัตราสว นปว ซง ν1 ถา
ในชว งความยาว b ของคานถกู เชอื่ มตดิ อยกู บั วตั ถุขนาดไมจ าํ กดั จงหาคา J-อนิ ทิกรัลตามเสน ทาง HGF
สมมตุ วิ า เสนทาง Γ และ BC อยูไกลบริเวณเริม่ เชอื่ มตดิ มากจนกระทง่ั σ ij = 0 และ Ti เทา กบั ศนู ย และ
สถานะความเคน เปนแบบความเครียดระนาบ
รปู ท่ี 3.1
2.8 จากรปู ที่ 3.2 แผนแบนกวา ง a+b หนว ย สูง h1+h2 หนว ย มรี อยราวยาว a จากขอบดา นหนงึ่ ของแผน แบน ถา
ขอบบนของแผนแบนถกู ดึงจนมีระยะเคล่ือนตัวเทา กบั v กอ นจะยึดแนน (สภาวะควบคมุ ระยะเคลื่อนตัว) แลว
จงคาํ นวณคาของ J-อนิ ทกิ รัล สมมตุ วิ า a และ b มีคามากพอที่จะละเลยผลของรอยราวตอการเสียรูปทข่ี อบ
อสิ ระได สมบัตขิ องวัสดุซกี บนคอื E1, ν1 และซีกลางคอื E2 และ ν2
รูปที่ 3.2
8 Gdoutos, E.E. Fracture mechanics : An Introduction. Kluwer Academic Publisher, 1993, p.186.
488
3. จงหา Jpl ของช้ินงานโคงรปู ตวั ซใี นรปู ท่ี 3.3 ดว ยวิธี ของ Zahoor
กาํ หนดให
1. δ LL = P A ⎞⎟3
BE D⋅
⎜⎛ C + a
⎝ W⎠
โดย B คือ ความหนาชิ้นงาน และ A,C,D คือ คาคงตวั
2. ผลเฉลย K คอื K = P f (a W ) โดย
B W 3
⎜⎛1 −
a ⎞⎟ 2
⎝ W⎠
f ⎜⎛ a ⎟⎞ = ⎛⎜ 3X + 1.9 + 1.1 a ⎠⎟⎞⎜⎛⎜⎝1 0.25⎜⎛1 a ⎞⎟ 2 ⎛⎝⎜⎜1 R1 ⎠⎟⎟⎞ ⎟⎞
⎝W ⎠ ⎝W W ⎝ W ⎠ R2 ⎠⎟
+ − − ⋅
a ⎝⎜⎜⎛ 3.74 − 6.30 a + 6.32⎜⎛ a ⎟⎞2 − 2.43⎜⎛ a ⎟⎞3 ⎟⎞
W W ⎝W ⎠ ⎝W ⎠ ⎠⎟
รูปท่ี 3.3
4.9 จงหา Jpl ของเพลาหนาตดั กลมรบั ภาระ P ดังรูป
ที่ 3.4 ดวยวิธขี อง Zahoor
กาํ หนดให 10
1. K = PL f (α ) ; α =a D
(1 − α )2
5
D2
2. δ LL = P g(α ) รูปที่ 3.4
ED
(1 − α )5
2
9 Qizhi, W. An analytical study of J-integral estimation formula for a straight-through cracked three-point bend round
beam specimen. Eng. Fracture Mech., Vol. 50, No. 2, 1995, pp.143-148.
( )10 สาํ หรับกรณี L/D = 3.33 จะได f (α ) = α 3.75 −11.98α + 24.40α 2 − 25.69α 3 + 10.02α 4 และ
5 ⋅ 4⎜⎛ L ⎞⎟ 2 α
2
∫g(α ) = (1 − α ) α 3 2 (1 − α )7 2 f 2 dα
⎝D⎠ 0
489
5. ถารูปฟง กชนั นัลของความสมั พันธร ะหวา งภาระ P กบั มติ ิช้นิ งาน มติ ริ อยราว และ δ pl ของชน้ิ งานโคงรูปตวั ซี
LL
11 b2 g⎜⎛ a ⎞⎟ ⎜⎜⎝⎛ δ pl ⎟⎞⎠⎟ 1 ⎛⎝⎜⎜ 2 b g′ ⎠⎟⎞⎟ δ pl
W ⎝W ⎠ LL bB W g LL
จงพสิ จู นว า
∫(รูปที่3.3)คือP = ⋅ ⋅ H W J pl = − ⋅ Pdδ pl
LL
0
โดย W คือ ความกวา งชิน้ งาน และ b คือ ลกิ กาเมนตท ไี่ มม ีรอยราว ( b = W – a)
6. คานหนา ตดั สเ่ี หล่ยี มผนื ผาหนา B มีรอยรา วยาว a จากขอบบน ถาคานน้ถี กู โมเมนตด ดั M กระทํา ดังรูปที่ 3.5
ถารูปฟง กช นั นลั ของความสมั พนั ธร ะหวางโมเมนต M กับมิติชิ้นงาน มติ ิรอยรา ว และองคประกอบพลาสตกิ ของ
Ω pl
ระยะเคล่อื นตัวเชงิ มุม Ω pl ( )คือ M = Bb2 ⋅ H Ω pl จงพิสจู นว า J pl = ∫ ( )2b ⋅ H Ω pl dΩ pl และหาคา J-
0
อนิ ทกิ รัล สําหรบั รอยราวเติบโต
M a M
Ω2 b Ω2
รปู ที่ 3.5
7. แผน แบนขนาดจํากดั กวาง W มรี อยราวผวิ รปู คร่งึ วงรี ยาว 2c ลกึ a รับแรงดงึ P ซง่ึ กอ ใหเกิดความเคน ดงึ
สม่าํ เสมอ σ ตงั้ ฉากกับระนาบรอยราว (รูปท่ี 3.6) จงประยุกตวธิ ีความเคนอา งอิงเพื่อหาอัตราสว น J-อนิ ทิกรลั
(J/Jel) ในเทอมของ P สาํ หรบั กรณี t = 10 มม., c W = 0.25 , a t = 0.2 , a c = 0.2 และ φ = 90o
กาํ หนดให
1. ภาระขดี จาํ กดั คือ PL = 2Wtσ Y ⎛⎜1− a ⋅ c ⎞⎟2 + 2⎜⎛ a ⋅ c ⎞⎟⎛⎜ a − a ⋅ c ⎞⎟
a⋅ c + ⎝ t W ⎠ ⎝ t W ⎠⎝ t t W ⎠
tW ⎜⎛ a ⋅ c ⎞⎟2 + ⎢⎡⎛⎜1 − a ⋅ c ⎟⎞2 + 2⎜⎛ a ⋅ c ⎟⎞⎛⎜ a − a ⋅ c ⎞⎟⎥⎤
⎝ t W ⎠ ⎢⎣⎝ t W ⎠ ⎝ t W ⎠⎝ t t W ⎠⎦⎥
2. ความสมั พนั ธร ะหวางความเคน -ความเครยี ดคอื ε =σ + α ⎜⎛⎝⎜ σ ⎞⎠⎟⎟n
εY σY σY
ในท่ีน้กี ําหนดคา n = 5 , α =1, E = 200GPa , σY = 400MPa
11 Junnan, C. The elastic-plastic parameters of the C-shaped specimen. Eng. Fracture Mech., Vol. 37, No. 1, p. 123.
490
รูปที่ 3.6
บทที่ 4
1. ถา นําเพลา [รูปท่ี 4.1(ก)] มาสวมอดั กบั ปลอก
[รูปท่ี 4.1(ข)] โดยมี interference แนวรศั มี
เทากบั δ แลว ความเคนสงู สดุ ท่ผี วิ ดานใน
ของรูเจาะจะมคี า เทา กับ
σ max = 1 E⎜⎛⎝⎜ δ ⎟⎠⎟⎞⎢⎢⎣⎡⎝⎜⎛⎜ Ri ⎠⎟⎟⎞2 ⎤
2 Ri Ro + 1⎥
⎦⎥
ถาผิวในของปลอกมรี อยรา วแนวรศั มคี วาม (ก) เพลา (ข) ปลอก (ค) ปลอกที่มรี อยราว
รปู ท่ี 4.1 แนวรัศมี
ยาว a (รปู ที่ 1(ค) แลวจงหาขนาดของ δ ที่
ยอมรบั ได สมมตุ ใิ หรอยราวมีขนาดเลก็
2. ทอผนงั หนามีอุณหภมู ิทผ่ี วิ นอกและผวิ ในตา งกนั ∆T จะมคี วามเคนแนวเสน รอบวงท่ผี วิ ดา นในของทอเทากบั
σ max = αE∆T ⎡ 2 − 1 ⎤
⎢
2(1 − ν ) ⎢⎣1 − (Ri )Ro 2 ln(Ro Ri )⎥⎦⎥
ถา ผนงั ดานในของทอ มีรอยราวตามแนวรศั มยี าว a แลว ความแตกตา งอณุ หภูมสิ งู สดุ ท่ีทอสามารถรับไดเ ทา
กบั เทาใด สมมุติวา รอยราวมีขนาดเลก็
491
3. เมอ่ื โรเตอรข องกงั หนั ไอน้าํ หมุน จะเกดิ ความเคนตามแนวเสนรอบ
วงทขี่ อบในของจานหมุน เทากบั
3 +ν ⎡ 1−ν ⎝⎛⎜⎜ Ri ⎟⎠⎟⎞ 2 ⎤
4 3 +ν Ro ⎥
σ max = ρω 2 2 ⎢1 + ⎥⎦
⎣⎢
Ro
โดย ω คือ ความเร็วเชงิ มมุ ; ω = 2πN 60 และ
N คือ ความเรว็ รอบ (rpm)
ρ คือ ความหนาแนนของวสั ดุทที่ ําจานหมุน
ถาจานหมุนมีรอยราวตามแนวรัศมยี าว a จงหาความเรว็ รอบวิกฤติ
Nc สมมตุ ิวารอยราวมขี นาดเลก็
รปู ที่ 4.2
4.12 จากประสบการณท ราบวา Bracket หนา 0.25 นิว้ มแี นวโนม P
ท่ีจะเกิดรอยรา วลาบริเวณฟลเลต็ เม่อื รบั แรง P ที่กระทําใน v
แนวระดบั ดงั แสดงในรูปที่ 4.3 หลังจากทําการทดลองหา a
คอมพลายแอนซของชิ้นงานที่ความยาวรอยราวตาง ๆ ได
ความสมั พันธต อ ไปน้ี
v = ⎛⎜100 + 20sin πa ⎟⎞ ×10−6 in
P⎝ 4 ⎠ lb
รูปที่ 4.3
4.1 จงหาผลเฉลย K (สมมตวิ า สถานะความเคนเปน แบบความเคนระนาบ)
4.2 ถาการตรวจสอบหารอยรา วดว ยตาเปลา สามารถตรวจหารอยรา วท่มี คี วามยาว 0.2 นิว้ ได และ bracket น้ีจะ
ถูกใชทภ่ี าระ P สูงสดุ ที่ 2000 ปอนด เหลก็ กลา (E = 30x106 psi) ควรมี Kc เทา กับเทาไร หากใชต วั ประกอบ
ความปลอดภยั สาํ หรับการแตกหักเทากับ 2
12 Sanford, R.J. Principles of fracture mechanics. Prentice Hall, 2003.
แรง (ปอนด)492
5.12 การทดสอบหาความตานทานการแตกหกั ในสถานะความเครยี ดระนาบโดยใชชิ้นงานทดสอบ C(T) หนา 1 นว้ิ
ทาํ จากเหลก็ กลา (σY = 57ksi ) การทดสอบทําตามมาตรฐาน ASTM E399 ขอมูลภาระและระยะเคล่ือนตวั ที่
ปากรอยรา วแสดงอยใู นรปู ท่ี 4.4 หลังจากการทดสอบสิน้ สดุ ความยาวรอยรา วที่ตาํ แหนงกึ่งกลางความหนา
คอื 1.10 น้ิว และทต่ี าํ แหนง วดั จากผิวเขา ไป 1/4 ของความหนาคือ 1.06 และ 1.07 นว้ิ จงคํานวณ KQ และ
ตรวจสอบวาผา นเกณฑการเปน ความตานทานการแตกหกั ในสถานะความเครยี ดระนาบ หรือไม
5000
4000
4250 ปอนด
3000
2000
1000
00 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5
ระยะเคลื่อนตวั (นิ้ว)
รปู ท่ี 4.4
493
6.12 การทดสอบหาความตานทานการแตกหักโดยใชช ้นิ งานทดสอบ C(T) หนา 1.052 นิว้ กวาง 2.066 นว้ิ ทาํ จาก
อะลูมิเนียมผสม (σY = 65ksi ) การทดสอบทําตามมาตรฐาน ASTM E399 การทดสอบใชเวลาทง้ั ส้ิน 105
วินาที ขอ มลู ภาระและระยะเคล่ือนตวั ทีป่ ากรอยรา ว และขอมลู ความยาวรอยรา วหลงั การทดสอบสิ้นสดุ อยใู น
รูปที่ 4.5
6.1 จงหา P5, PQ และ Pmax จากกราฟ
6.2 คาํ นวณ KQ และตรวจสอบวา เปน ความตา นทานการแตกหกั ในสถานะความเครียดระนาบ หรือไม
6210 ปอนด 6630 ปอนด
5840 ปอนด 6140 ปอนด
แรง (ปอนด) 6100 ปอนด
95% slope
ตําแหนง ความยาวรอยรา ว
ความยาว (นว้ิ )
ผวิ 1.000
1/4 ของความหนา 1.031
1/2 ของความหนา 1.032
3/4 ของความหนา 1.029
ผิว 0.994
ระยะเคล่ือนตวั (นิ้ว)
รูปที่ 4.5 [12]
494 ∆a J
7.13 การทดสอบหา JIc ใชชิน้ งานทดสอบ SE(B) ผลการวิเคราะห
(มม.) (kJ/m2)
ขอมลู การทดสอบแสดงอยูในตาราง จงคํานวณหา JQ 0.163 155.692
กาํ หนดให 0.214 197.103
1. วัสดุทีท่ าํ ชิ้นงานทดสอบมี σY = 854.5MPa 0.302 242.571
2. Jmax = 560 kJ/m2 0.380 278.185
0.533 321.909
8.14 จากขอมูลภาระ และความยาวรอยรา วทเี่ พิม่ ข้ึน ∆a ของ 0.606 351.614
ชนิ้ งานทดสอบ C(T) หนา B = 0.7 นว้ิ กวา ง W = 6 น้ิว มรี อยรา ว 0.756 387.471
เรม่ิ ตน ยาว 0.4W ชิ้นงานทดสอบทําจากอะลมู ิเนยี มผสม 2324 0.925 452.850
T39 มี σ Y = 66ksi จงสรา งเสน โคง Keff-∆aeff
ภาระ ∆a
(กโิ ลปอนด) (น้วิ )
0.00 0.0000
11.33 0.0165
12.95 0.0640
13.45 0.1100
14.43 0.2085
14.53 0.2330
14.73 0.3215
14.80 0.3955
14.85 0.4445
14.60 0.5025
14.50 0.5865
14.18 0.6530
13.98 0.6985
13.95 0.7490
13.53 0.7940
13.30 0.8415
13 Han, L.-H, Deng, Y.-C, and Liu, C.-D . The determination of JIc for polyethylene pipe using non-standard arc-shaped
specimen. Int. J. of Pressure Vessels and Piping, Vol. 76, 1999, p.649.
14 Johnston, W.M. Fracture Test results of 2324-T39 Aluminum. NASA CR-2001-210833.
495
9.15 จากขอ มูลภาระ และระยะเคลือ่ นตวั ตามแนวภาระของจุดทภ่ี าระกระทาํ δ LL ของช้ินงานทดสอบ SE(B) หนา
B = 25.4 มม. กวา ง W = 50.8 มม. ระยะหา งระหวา งจุดรองรับ S = 4W และทํารอ งตวั วีทีผ่ วิ ขาง ดานละ 10
เปอรเซน็ ต ของความหนา ชิน้ งานทําจากวัสดุ A533B มี σY = 443MPa, E = 207GPa, และ ν = 0.3
ความยาวรอยรา วเร่มิ ตนและสิน้ สุดที่วดั จากผวิ แตกหกั เทากบั 1.2254 และ 1.4346 นิว้ ตามลาํ ดบั
จงสรางเสน โคง J-∆a ดว ยวธิ ีนอรม ัลไลซ
หมายเหตุ คา δ LL ทีใ่ ชใ นการวเิ คราะห เทา กับคาในคอลมั นท ่ี 1 คณู ดวยคาในคอลมั นท่ี 3 (คาปรบั แก)
δ LL ภาระ คา ปรับแก δ LL ภาระ คาปรับแก
(ปอนด) (ปอนด)
(น้ิว) 1965 δ LL (นว้ิ ) 6244 δ LL
3411 6157
0.0064 4821 0.9898 0.1163 6061 0.9669
0.0117 5378 0.9872 0.1218 6027 0.9626
0.0193 5627 0.9883 0.1272 5965 0.9611
0.0251 5770 0.9831 0.1329 5972 0.9628
0.0300 5884 0.9819 0.1383 5940 0.9584
0.0343 5982 0.9806 0.1440 5859 0.9570
0.0390 6049 0.9791 0.1505 5744 0.9550
0.0440 6147 0.9792 0.1574 5620 0.9506
0.0482 6187 0.9768 0.1652 5413 0.9508
0.0540 6266 0.9822 0.1716 5272 0.9484
0.0596 6292 0.9785 0.1794 5170 0.9504
0.0656 6357 0.9752 0.1860 5006 0.9493
0.0710 6370 0.9732 0.1929 4914 0.9520
0.0769 6395 0.9750 0.2003 4817 0.9474
0.0823 6402 0.9698 0.2077 4695 0.9460
0.0882 6379 0.9698 0.2144 4568 0.9420
0.0937 6388 0.9654 0.2217 4386 0.9400
0.0995 6336 0.9672 0.2291 4199 0.9367
0.1047 0.9664 0.2361 0.9420
0.1106 0.9673 0.2433 0.9333
15 Joyce, J.A. and Link, R.E. The effect of electric discharge machined notches on the fracture toughness of several
structural alloys. Naval Surface Warfare Center, Report No. CRDKNSWC/SSM-61-93/01, April, 1993, p. A.14.
496
บทท่ี 5 aN aN
1.16 ตารางตอไปนแี้ สดงขอ มลู ความยาวรอยรา วและจาํ นวนรอบ (มม.) (รอบ) (มม.) (รอบ)
ของ Hard tool steel การทดสอบใชช ้นิ งานทดสอบ C(T)
กวา ง 50.8 มม. หนา 6.35 มม. ความถภ่ี าระที่ใชคอื 30 19.86 0 27.43 1122
เฮิรท ซ ภาระสงู สดุ -ตา่ํ สุดคือ 1379 นิวตนั และ 44.5 นวิ ตนั 21.13 300 27.89 1148
ตามลําดับ ความยาวรอยราวในตารางวัดจากกงึ่ กลางรูท่ี 22.15 508 28.32 1167
ภาระกระทํา 22.94 658 29.08 1191
1.1 จงคํานวณหา da/dN และ ∆K และพล็อตกราฟ 23.80 792 29.85 1221
1.2 คาํ นวณคา C, m ในสมการของปารีส 24.61 892 30.71 1241
25.37 976 31.01 1251
26.54 1070 31.29 1259
2.16 แผนแบนทาํ ดว ยเหลก็ กลา AISI 4340 มีรอยรา วทีข่ อบดังรปู ท่ี 5.1 แผน
แบนมคี วามกวา ง W = 250 มม. และความหนา t = 25 มม. ถา แผนแบน
รบั ภาระลาแอมพลิจูดคงที่ Pmin = 1700 kN และ Pmax = 3400 kN แลว
2.1 จงประมาณจํานวนรอบทร่ี อยราวตอ งการเพ่อื เตบิ โตจากความยาว
นอยทีส่ ดุ ทต่ี รวจพบได ad = 1.3 มม. จนถงึ ความยาววิกฤติ
2.2 ถา อายใุ ชง านทตี่ อ งการคือ 60,000 รอบ และตัวประกอบความ
ปลอดภัยเทา กบั 3 แลว การออกแบบขางตน เพยี งพอหรอื ไม
2.3 ถาไมเพียงพอ ตอ งปรับปรุงวธิ ตี รวจหารอยราวใหส ามารถตรวจพบ
รอยรา วขนาดเลก็ สดุ ad เปนเทาใด
รูปที่ 5.1
3. ภาชนะความดนั รปู ทรงกลม มรี ศั มภี ายใน 0.6 เมตร และผนังหนา t เทากบั 50 มม. ทาํ จากเหล็กกลา ไรสนิม ซง่ึ
มคี วามตานทานการแตกหกั 200 MPa m การตรวจสอบแบบไมทาํ ลายพบวา ผนงั ดา นในของภาชนะมีรอย
รา วรปู ครึง่ วงรี ความลกึ a เทากับ 2 มม. และความยาว 2c เทา กบั 8 มม. จงตอบคาํ ถามตอไปน้ี
ก) ภาชนะความดนั สามารถรบั ความดัน 20 MPa สลบั กบั ไมมคี วามดันไดก คี่ รัง้ กอ นเสยี หาย
ข) ความเสยี หายเปน แบบใดระหวา ง การรวั่ และการแตกหักเพราะรอยราวเตบิ โตอยา งไรเ สถยี รภาพ
16 Dowling, N.E. Mechanical behavior of engineering materials : Engineering methods for deformation, fracture and
fatigue. Prentice Hall International Inc, New Jersey, 1993.
497
ค) ถา ภาชนะถกู ออกแบบใหใ ชง าน 20 ป โดยแตล ะวันรับความดนั สลับกับไมม คี วามดัน 5 ครง้ั จงคํานวณตัว
ประกอบความปลอดภยั ในรปู ของอายใุ ชงาน
ง) จงคาํ นวณตวั ประกอบความปลอดภยั ในรูปของการแตกหกั หลงั ใชงานไป 20 ป
หมายเหตุ เพ่ือใหก ารวิเคราะหงายขึน้ ใหสมมตุ วิ า อตั ราสว น a/c คงท่ตี ลอดเวลาที่รอยรา วเตบิ โต
กําหนดให
1. อตั ราการเติบโตของรอยราว คือ da = 5.61×10−9 ∆K 3.25 สําหรับ R = 0 โดย ∆K มหี นวยเปน MPa m
dN
และ da/dN มหี นว ยเปน มม./รอบ
2. ผลเฉลย K ณ จุดท่ีลกึ ท่ีสดุ คอื K = σ πa ⎡ 0.731⎛⎜ a ⎟⎞ 2 0.370⎜⎛ a ⎞⎟ 4 ⎤
⎢1.085 ⎥
1 + 1.464(a )c 1.65 ⋅ + −
⎣⎢ ⎝ t ⎠ ⎝ t ⎠ ⎥⎦
3. ผลเฉลย K ทผี่ ิวรอยราวใหประมาณดว ยสมการ K = σ πc
4. กาํ หนดประวัติความเคนตอ ไปนี้ จงนบั รอบดวยวธิ ี Rainflow
ลาํ ดบั ความเคน ลาํ ดับ ความเคน ลาํ ดบั ความเคน ลําดบั ความเคน
(ksi) (ksi) (ksi) (ksi)
1 -50.5 8 45.3 15 -4.2 22 8.4
2 51.6 9 -20.0 16 32.6 23 -6.3
3 -3.2 10 -15.8 17 11.6 24 4.2
4 30.5 11 -22.1 18 18.9 25 -25.3
5 -35.8 12 49.5 19 -15.8 26 -20.0
6 5.3 13 -4.9 20 -8.4 27 -50.5
7 -46.3 14 11.6 21 -10.5
5. ช้ินงานมีรอยราวอยภู ายใตภาระลา ซึ่งมี ∆K คงที่ เทา กับ 9 MPa m และอัตราสวนภาระ R เทากบั ศูนย
ขณะที่ชิ้นงานมีรอยรา วยาว 10 มม. มีภาระเกินพกิ ดั 60 เปอรเซน็ ต (KOL = 1.6Kmax) กระทําหนึ่งรอบ จงใช
แบบจาํ ลองของ Wheeler คํานวณจํานวนรอบหลงั จากรบั ภาระเกนิ พิกัด จนถงึ ขณะท่กี ารเติบโตของรอยราวเรม่ิ
ไมไ ดรับผลของภาระเกินพิกัด
กาํ หนดให 1. อัตราการเตบิ โตของรอยรา วลา คือ da = 3 ×10−9 (1 − ∆K 3.22 เมตร/รอบ
dN
R)Kc − ∆K
2. วัสดุที่ทาํ ชิน้ งานทดสอบมคี วามเคน คราก σY เทากบั 345 MPa
3. ความตานทานการแตกหกั Kc เทากบั 77 MPa m
4. เลขชกี้ ําลังในสมการสําหรบั คาํ นวณพารามิเตอรการชะลอ m = 1.2
498
6. จงแกปญหาขอที่ 5 โดยใชแบบจาํ ลองของ Willenborg
7.17 แผน แบนกวา ง W =50.8 มม. มรี อยรา วทะลคุ วามหนาตรงกลางยาว 2a รับความเคน กระจายสมํา่ เสมอท่ี
ขอบบน ถาความเคน ทก่ี ระทาํ กับแผนแบนมแี อมพลิจดู ไมค งที่ โดยแสดงในรปู ของเปอรเ ซ็นตของความเคน
(ตารางท่ี 1) และกําหนดให 100 เปอรเ ซน็ ต เทากับความเคน 137.9 MPa แลว จงคาํ นวณอายกุ ารเติบโต
ของรอยราวลาจากความยาว 8.12 มม. ถงึ 26.0 มม. โดยวธิ ี RMS
กาํ หนดให 1. K = σ πasec⎜⎛ πa ⎞⎟
⎝W ⎠
2. da = 3.38 ×10−9 ∆K 4.77 เมตร/รอบ ; Kc = 77MPa m
dN
(1 − R)Kc − ∆K
ตารางที่ 1
ลาํ ดับ เปอรเซน็ ต ลําดบั เปอรเ ซ็นต
1 -5.0 17 8.6
2 70.0 18 29.4
3 16.1 19 17.8
4 54.1 20 52.4
5 20.1 21 17.5
6 45.5 22 29.5
7 25.0 23 10.2
8 52.3 24 79.9
9 36.0 25 18.8
10 58.7 26 50.6
11 28.2 27 32.5
12 44.5 28 53.7
13 18.6 29 17.3
14 48.6 30 65.7
15 24.5 31 50.6
16 81.9 32 63.5
17 ขอมลู บางสว นจาก Chang, J.B. Round-Robin crack growth prediction on center cracked tension specimens under
random spectrum loading. Methods and models for predicting fatigue crack growth under random loading, ASTM STP
748, J.B. Chang and C.M.Hudson, eds, American Society for Testing and Materials, 1981, p.17.
499
บทท่ี 6
1. 18 ทอ ตรงทําดว ยวสั ดุ P91 มีเสน ผา นศูนยก ลางนอก 2Ro = 225 มม. และเสน ผา นศนู ยก ลางใน 2Ri = 185 มม.
รับความดันคงท่ี p ขนาด 15 MPa ผิวนอกของทอพบรอยรา วรูปครึ่งวงรี วางตวั ตามแนวแกนของทอ ดังรูปที่
6.1 ถารอยราวมคี วามลึกเรมิ่ ตน a = 8 มม. และความยาวเรม่ิ ตน 2c = 40 มม. จงคาํ นวณเวลาที่รอยรา ว
ตอ งการเพ่อื เตบิ โตจนมีความลึก 10 มม.
กําหนดให
1. อตั ราความเครยี ดคบื ε&c = Aσ n ; ε&c มีหนว ยเปน ชวั่ โมง-1, σ มีหนว ยเปน MPa และ A = 1.38×10−22 ,
n = 8.38
2. อตั ราการเติบโตของรอยรา วคบื ( )da dt = D C* φ ; da dt มหี นว ยเปน มม./ช่ัวโมง, C* มหี นว ยเปน
MPa-m/hr และ D = 1.44 , φ = 0.6
3. ผลเฉลย K ทจี่ ุดลกึ ทีส่ ดุ คือ Kd = σ h πt ⋅ F และท่ีผวิ คอื Ks = σ h πt ⋅ Fs
โดย t = Ro − Ri
σh = 2 pRi2
Ro2 − Ri2
F = 0.25 + 0.42α + 0.21α 2
⎜⎛ 0.11 Ri − 0.1⎞⎟0.16
⎝t ⎠
α = ⎛⎜ a ⎞⎟⎜⎛ a ⎞⎟−0.58
⎝ t ⎠⎝ c ⎠
⎡ 0.33⎛⎜ a ⎟⎞ 2 ⎛⎜ a ⎞⎟ 0.47 ⎤
⎢1 ⎥
Fs = F + รูปท่ี 6.1
⎢⎣ ⎝ t ⎠ ⎝ c ⎠ ⎦⎥
4. ผลเฉลยความเคน อา งอิง σ ref = p
a + ln⎝⎛⎜⎜ Ro − a ⎟⎟⎠⎞
Ri
(Ro − a) 1 + 1.61 c 2
a )
a(Ro −
18 Wasmer, K., Nibkin, K.M., and Webster, G.A. Creep crack initiation and growth in thick section steel pipes under
internal pressure. Int. J. of Pressure Vessels and Piping, Vol. 80 (2003), pp. 489-498.
500
บทที่ 7
1.19 จงประยกุ ตค วามสมั พันธร ะหวาง CTOD กบั พารามิเตอร J-อินทิกรัล และวิธคี ํานวณ J-อินทกิ รัลของ EPRI
เพ่อื พสิ ูจนว า องคป ระกอบยดื หยุน และองคป ระกอบพลาสติกของ CTOD ไรห นว ย ซง่ึ นิยามวา Φ el = δ el
2πaε Y
และ Φ pl = δ pl ตามลําดับ ของแผนแบนขนาดไมจาํ กดั มีรอยรา วทะลคุ วามหนายาว 2a เขียนไดใ นรูปของ
2πaε Y
⎧ ⎡ −2 ⎤ −1 ⎫⎬⎪⎪⎭⎜⎜⎛⎝ ⎟⎞⎠⎟2
⎢1 ⎥
Φ el = dn E ⎪⎨1 + 1 n − 1 ⎣⎢ + ⎜⎜⎛⎝ P ⎟⎞⎠⎟ ⎦⎥ P
2 E′ ⎩⎪ β n + 1 PL PL
และ Φ pl = dn α ⋅ h1 ⋅ ⎝⎜⎛⎜ P ⎟⎞⎟⎠n+1
2π PL
กําหนดให ความสมั พนั ธระหวา งความเคน-ความเครยี ดคอื ε =σ + α ⎝⎜⎜⎛ σ ⎞⎠⎟⎟n
εY σY σY
2.20 ทอมีรอยราวผวิ รูปวงรี ตามแนวเสน รอบวง ทีผ่ ิวใน (รปู ท่ี 7.1) จงสรางแผนภาพประเมนิ ความเสยี หายชนิดท่ี 2
สําหรบั กรณี a t = 0.5 , θ = 30o
รูปที่ 7.1
19 Xue, H. and Shi, Y. CTOD design curve in consideration of material strain hardening. Int. J. of Pressure Vessels and
Piping, Vol. 75, 1998, p. 568.
20 Kamaya, M., and Machida, H. Reference stress method for evaluation of failure assessment curve of cracked pipes in
nuclear power plants Int. J. of Pressure Vessels and Piping, 2009, p. 1-8.
501
กําหนดให
1. ผลเฉลยโมเมนตขีดจํากดั ML คอื ML = 4 σY ⎢⎡⎣cos⎜⎝⎛ a ⋅θ ⎞⎟ − a sinθ ⎤
π t 2 ⎠ 2t ⎦⎥
2. ความสมั พนั ธระหวางความเคน -ความเครยี ดคอื ε =σ + α ⎜⎛⎝⎜ σ ⎠⎞⎟⎟n
εY σY σY
โดย σ Y = 353 MPa , E = 176 GPa , α = 2.15 , n = 12.97
3. ทอความดัน มีรศั มภี ายนอก Ro และภายใน Ri เทากับ 330 มม. และ 305 มม. ตามลาํ ดับ รบั ความดัน p
ภายใน 10 MPa ทีอ่ ุณหภมู ิ 20 องศาเซลเซียส ทอ ถกู ตรวจพบวามรี อยรา วผิวรปู ครึ่งวงรที ผ่ี นังดา นใน โดยรอย
รา ววางตัวตามแนวแกนของทอ ดงั รปู ท่ี 7.2 ถารอยราวที่พบมขี นาด 2c = 50 มม. และ a = 5.08 มม. จงใช
แผนภาพประเมนิ ความเสียหายชนิดท่ี 1 และ 2 ของระเบยี บวิธี R6 ประเมนิ วาทอ น้ียังคงสภาพอยไู ดห รือไม
และหาตวั ประกอบสาํ รองของภาระ
รปู ท่ี 7.1
กาํ หนดให
1. วสั ดทุ อ คอื SA106Gr.C มสี มบตั ดิ ังนี้ E = 200.3 GPa, σY = 268.7 MPa และ σu = 413.7 MPa
2. ความตานทานการแตกหกั ประมาณจากสมการ
[ ( )]KIc = 36.5 + 3.084exp 0.036 T − Tref + 56 MPa m
โดย T คอื อุณหภมู ใิ ชง าน และ Tref เทากบั 20oC
3. ความดนั ขดี จํากดั pL คือ pL = σY ⎝⎜⎜⎛ t ⎟⎟⎠⎞ ⋅ 1− 1−a t
R0 at
1 + 1.61c2 Rmt
โดย Rm คือ รัศมเี ฉล่ีย และ t คอื ความหนาผนงั ทอ
502
4. ผลเฉลย K คอื K = pRm F1 โดย
t
( )1.12 + 0.053α1 + 0.0055α12 + 1 + 0.02α1 + 0.0131α12 (2 − 0.1Rm t )2
F1 = 1 + 1.464(a )c 1.65 14
α1 = 2c t
4.21 ทอมีรอยราวผิวความลกึ คงที่ วางตัวตามแนวเสน รอบวง ทีผ่ นังดา นใน และรับโมเมนตด ัด M เน่ืองภาระดัด 4
จุด ดงั รปู ท่ี 7.2 ทอ ทําจากวสั ดุ SA333 Gr.6 มขี นาดเสนผา นศนู ยก ลางภายนอก 2Rο เทา กบั 256.2 มม.
ความหนาทอ 17.3 มม. สมบัติแรงดงึ ของวัสดุท่ีทําทอ คอื E = 190.8 GPa , σY = 239 MPa และ
σ u = 526 MPa สมบตั กิ ารแตกหักของวสั ดอุ ยใู นรูปของเสนโคง JR ; J R (∆c) = Jc + C(∆a)m โดย Jc คอื
คา J-อินทิกรลั ขณะที่รอยรา วเร่ิมเตบิ โต มคี า เทา กับ 155 kJ/m2, สมั ประสทิ ธ์ิ C และ m มีคา เทากบั 250 (มี
หนวยเปน kJ/m2) และ 0.53 ตามลําดบั และ ∆a คือ ความลกึ ของรอยรา วท่เี พิ่มขึน้ ระหวางการเตบิ โตอยางมี
เสถยี รภาพ มีหนวยเปน มิลลิเมตร ถา ทอ มรี อยรา วขนาด θ = 0.42π และลกึ 12.11 มม. แลว จงใชแผนภาพ
ประเมนิ ความเสยี หาย ชนดิ ท่ี 2 คํานวณโมเมนตดดั สูงสดุ ทท่ี อ รบั ไดภายใตเ กณฑก ารเตบิ โตอยา งไรเสถยี ร
ภาพ
P P t Ro
Ri
รอยรา ว 2θ a
รอยราว
รูปท่ี 7.2
กําหนดให
1. ผลเฉลย K ทข่ี อบดานลกึ คือ K = M πa ⋅ F
πRm2 t
และ F = ⎡ A ⋅ ⎜⎛ a ⎟⎞ + ⎤ θ + C ⋅ ⎜⎛ a ⎞⎟ + D
⎢ ⎝ t ⎠ B⎥ π ⎝t⎠
⎣
⎦
21 Kim, Y.J., Shim, D.J., Huh, N.S., and Kim, Y.J. Elastic-plastic fracture mechanics assessment of test data for
circumferential cracked pipes. Engineering Fracture Mechanics, Vol.71, 2004, pp. 173-191.
503
A = 0.005⎜⎛ Rm ⎞⎟2 − 0.192⎜⎛ Rm ⎞⎟ + 3.809
⎝t⎠ ⎝t⎠
B = −0.006⎛⎜ Rm ⎞⎟2 + 0.193⎜⎛ Rm ⎟⎞ − 2.277
⎝t⎠ ⎝t⎠
C = −0.005⎛⎜ Rm ⎟⎞2 + 0.286⎜⎛ Rm ⎞⎟ −1.480
⎝t⎠ ⎝t⎠
D = 0.0015⎛⎜ Rm ⎞⎟2 − 0.084⎜⎛ Rm ⎞⎟ +1.828
⎝t⎠ ⎝t⎠
โดย Rm คือ รศั มเี ฉลยี่ ของทอ , t คอื ความหนาทอ , a คอื ความลึกของรอยราว และ θ คือ ครึง่ หน่งึ ของมมุ
รอยรา ว
2. โมเมนตขดี จาํ กดั (limiting moment) คอื ML = 4Rm2 tσ Y ⎣⎢⎡cos⎛⎜⎝ a ⋅θ ⎟⎞ − a ⋅ sin θ ⎤
t 2 ⎠ t 2 ⎦⎥
3. สมการสาํ หรบั ประมาณคา สมั ประสทิ ธิ์ α และ n ในความสมั พนั ธ Ramberg-Osgood กรณที ีท่ ราบ
เฉพาะความเคนคราก และความตา นแรงดึงสงู สดุ คือ
α = 0.002E
σY
และ 1 = 0.324 − 0.666⎜⎛⎝⎜ σ Y ⎟⎞⎟⎠ + 0.660⎛⎜⎝⎜ σ Y ⎠⎟⎟⎞ 2 − 0.318⎜⎛⎝⎜ σ Y ⎞⎟⎠⎟3
n σ u σ u σ u
4. ความสมั พันธร ะหวาง Kmat กบั JR(∆a) คือ Kmat = EJ R (∆a)
1−ν 2