Hải Sử Tuyển Tập

Khoùa 25: Ñeä Tam Döông-Cöu veà ñoùng quaân taïi Caên-Cöù Haûi-Quaân Caùt-Laùi, hai
tuaàn sau di-chuyeån veà Sôû Thuù Saøi-Goøn, traùch-
· Só-soá: 186 sinh-vieân ngaønh chæ-huy. nhieäm phoøng-thuû thaønh-phoá cho ñeán ngaøy 30
· Thôøi-gian thuï-huaán: 2 naêm. Nhaäp tröôøng ngaøy thaùng 4 naêm 1975.

15 thaùng 11 naêm 1972. Maõn-khoùa ngaøy 3 thaùng Vaøi Neùt
9 naêm 1974 vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy. Veà Caùc Khoùa OCS, IOCS Vaø
· Thuû-khoa: Nguyeãn-chí-Thaønh.
Caùc Khoùa
Khoùa 26: Ñeä Tam Kim-Ngöu Só-Quan Ñaëc-Bieät

· Só-soá: 182 sinh-vieân ngaønh chæ-huy. Cuoái naêm 1968 taïi Hoa-Kyø, Toång-Thoáng
· Thôøi-gian thuï-huaán: 2 naêm. Nhaäp tröôøng thaùng Richard Nixon ban-haønh keá-hoaïch Vieät-Nam-hoùa
chieán-tranh. Ñeå chuaån-bò tieáp-nhaän vaø thay theá
8 naêm 1973. Thaùng 10 naêm 1974 thi maõn giai- quaân-ñoäi Myõ, chính-phuû Vieâät-Nam Coäng-Hoøa ñaõ ra
ñoaïn 1 mang caáp-baäc Sinh-Vieân Chuaån-UÙy. Döï- leänh toång-ñoäng-vieân toaøn-dieän thanh-nieân ñeán tuoåi
tính seõ thi maõn-khoùa vaøo thaùng 8 naêm 1975. töø 18 trôû leân baét buoäc phaûi thi-haønh nghóa-vuï quaân-
Tuy-nhieân vì hoaøn-caûnh ñaát nöôùc ñaõ ñeán luùc söï. Thaønh-phaàn coù vaên-baèng tuù-taøi I vaø II trôû leân
soâi-ñoäng, vieäc thu-nhaän sinh-vieân khoùa 27 bò ñöôïc öu-tieân thu-nhaän vaøo caùc quaân-tröôøng ñaøo-
ñình-treä, do ñoù khoùa 26 vaãn chöa coù theâm khoùa taïo só-quan nhö Lieân-Tröôøng Voõ-Khoa Thuû-Ñöùc,
ñaøn em theo nhö truyeàn-thoáng töø tröôùc. Ñaàu tröôøng Voõ-Bò Quoác-Gia Ñaø-Laït, tröôøng Sinh-Vieân
thaùng 3 naêm 1975, HQ Trung-Taù Nguyeãn-vaên- Só-Quan Khoâng-Quaân Nha-Trang, tröôøng Sinh-Vieân
Nhöït, Chæ-Huy-Phoù Trung-Taâm Huaán-Luyeän Só-Quan Haûi-Quaân Nha-Trang, tröôøng Haï-Só-Quan
Haûi-Quaân Nha-Trang ñöôïc thuyeân-chuyeån veà Ñoàng-Ñeá, tröôøng Duïc-Myõ, v.v.
Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân, HQ Trung-taù Nguyeãn-
nam-Thanh (khoùa 7 Haûi-Quaân Nha-Trang) Rieâng veà Haûi-Quaân, tröôùc nhu-caàu gia-taêng
thay theá. Cuoái thaùng 3 naêm 1975, Phoù-Ñeà-Ñoác maø TTHL/HQ/NT khoâng theå cung-öùng noãi, chöông-
Nguyeãn-thanh-Chaâu nhaän ñöôïc leänh chuaån-bò trình huaán-luyeän bình thöôøng ñaõ ruùt töø 2 naêm
di-taûn toaøn boä Trung-Taâm. Ngaøy 2 thaùng 4, xuoáng coøn 18 thaùng vaø ñaõ ñöôïc aùp-duïng töø khoùa
Haûi-vaän-haïm Haäu-Giang HQ 406 do HQ Trung- 11 cho ñeán khoùa 18. Nay baét ñaàu töø khoùa 19 ñuùng
Taù Nguyeãn-quoác-Trò (khoùa 10 Haûi-Quaân Nha- vaøo luùc Vieät-Nam vaø Hoa-kyø thöïc-thi chöông-trình
Trang) laø Haïm-Tröôûng, vaøo vònh Nha-Trang ñeå ACTOV neân soá sinh-vieân ñaõ gia-taêng gaàn gaáp ba
ñoùn. Trong caûnh xoân-xao naùo-loaïn töø moïi phía laàn so vôùi khoùa 18, thôøi-gian thuï-huaán taïi tröôøng
nhö daân-chuùng vaø giôùi quaân-nhaân, chieán-haïm Só-Quan chæ coøn 12 thaùng hoïc lyù-thuyeát haûi-nghieäp.
khoâng theå naøo giöõ ñöôïc an-ninh ñeå uûi baõi tröôùc Sau khi ra tröôøng thì phaûi qua moät naêm thöïc-taäp goïi
coâng-vieân Traàn-höng-Ñaïo maø phaûi ñaùnh laïc laø “OJT” môùi ñöôïc mang caáp-baäc Thieáu-UÙy tröø-bò.
höôùng ñaùm ñoâng. HQ 406 vaøo vònh Caàu-Ñaù ñeå Nhôø chöông-trình ruùt ngaén neân quaân-tröôøng môùi
töø ñoù lieân-laïc maùy truyeàn-tin vôùi Trung-Taâm coù choã nhaän theâm khoùa keá tieáp. Töø ñaàu naêm 1969,
Huaán-Luyeän. Khoaûng chöøng treân 400 sinh- BTL/HQ vaø BTL/KQ coù keá-hoaïch baønh-tröôùng, neân
vieân, khoùa-sinh Chuyeân-Nghieäp cuøng Ñaïi-Ñoäi moãi quaân-chuûng coù tieâu-chuaån rieâng, ñöôïc öu-tieân
2 cuûa Trung-Taâm chaïy boä xuoáng Caàu-Ñaù. Taïi tuyeån-duïng aøo-aït trong taøi-nguyeân thanh-nieân öu-
ñaây ngöôøi chen laán ñoâng-ñuùc vaø daãm böøa leân tuù töø ngoaøi daân-söï cuõng nhö taïi Trung-Taâm Huaán-
nhau, coù ngöôøi bò cheát. Moät soá leân ñöôïc taøu, Luyeän Quang-Trung vaø tröôøng Boä-Binh Thuû-Ñöùc.
moät soá phaûi ñi quaù-giang ghe duyeân-ñoaøn ñeå Quaân-chuûng Haûi-Quaân ñöôïc gia-taêng quaân-soá toaøn
vaøo ñeán Cam-Ranh môùi leân ñöôïc chieán-haïm. boä leân ñeán treân 40.000 ngöôøi tröôùc 31 thaùng 12
Phoù-Ñeà-Ñoác Nguyeãn-thanh-Chaâu ñöôïc di-taûn naêm 1972. Ñoù laø thôøi ñieåm hoaøn-taát chöông-trình
baèng phi-cô. Cuoái cuøng thì toaøn boä Trung-Taâm

51 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

ACTOV cuûa toaøn-theå Quaân-Löïc VNCH. Tröôùc caùc cuõng neám ñuû muøi cuoäc chieán vaø bieån caû ñeå goùp
khoù-khaên veà huaán-luyeän ñeå ñaøo-taïo thaønh-phaàn só- coâng xöông maùu cho queâ-höông Vieät-Nam chuùng
quan coù ñuû khaû-naêng vöøa phuïc-vuï cho haûi-nghieäp ta. Roài vaän nöôùc ñaõ ñeán, Hieäp-Ñònh Paris ñaõ kyù ngaøy
vaø nhu-caàu chieán-tröôøng soâng raïch mieàn Nam do 27 thaùng 1 naêm 1973, Coäng-Saûn boäi öôùc ñem quaân
Haûi-Quaân Hoa-Kyø chuyeån giao, Hoa-Kyø ñaõ trôï giuùp cöôõng-chieám toaøn boä mieàn Nam Töï-Do. Keå töø ngaøy
huaán-luyeän theâm caùc khoùa OCS. Töø ñoù chöông- 30 thaùng 4 naêm 1975, Vieät-Nam Coäng-Hoøa ñaõ maát,
trình tuyeån-choïn sinh-vieân du-hoïc coù ñieàu-kieän moät cuoäc di-cö vó-ñaïi cuûa daân-toäc Vieät-Nam cuõng
nhö trong phaàn ñaàu ñaõ noùi. xuaát-phaùt töø ñoù. Só-quan Haûi-Quaân duø xuaát-thaân
töø nguoàn goác naøo thì cuõng laø cuøng maøu aùo, cuøng
Caùc khoùa Ñaëc-Bieät Só-Quan cuõng ñöôïc môû anh em trong moät ñaïi gia-ñình coù truyeàn-thoáng
sau ñoù töø cuoái naêm 1971 taïi TTHL/HQ Nha-Trang, neàn-neáp toát ñeïp nhaát.
bao goàm thaønh-phaàn só-quan ñaõ toát-nghieäp töø caùc
quaân-tröôøng Boä-Binh ñöôïc BTL/HQ tuyeån-duïng Toång-Keát
theo nhu-caàu hoaëc xin taêng-phaùi töø caùc naêm tröôùc.
Trong soá ñoù coù ngöôøi ñaõ laøm vieäc laâu naêm taïi caùc Khoùa 1 : 9 sinh-vieân
ñôn-vò bôø Haûi-Quaân vaø thaêng ñeán caáp Thieáu-Taù Khoùa 2 : 13 sinh-vieân
Chieán-Binh tính ñeán ngaøy nhaäp hoïc khoùa III SQ/ Khoùa 3 : 23 sinh-vieân
Ñaëc-Bieät. Taøi-nguyeân môùi tröïc-thuoäc BTL/HQ ñaõ Khoùa 4 : 15 sinh-vieân
tuyeån SVSQ/HQ nhöng chöa thuï-huaán haûi-nghieäp Khoùa 5 : 23 sinh-vieân
taïi caùc quaân-tröôøng HQ, thì cuõng ñöôïc laàn-löôït Khoùa 6 : 21 sinh-vieân
ñöôïc gôûi ñi hoïc tröôùc caên-baûn quaân-söï. Moät soá Khoùa 7 : 46 sinh-vieân
ñoâng ñaõ hoaøn-taát 12 tuaàn-leã hoïc-taäp taïi Trung- Khoùa 8 : 50 sinh-vieân
Taâm Huaán-Luyeän Quang-Trung, moät soá khaùc cuõng Khoùa 9 : 38 sinh-vieân
toát-nghieäp tröôøng Boä-Binh Thuû-Ñöùc mang caáp baäc Khoùa 10 : 55 sinh-vieân
Chuaån-UÙy Chieán-Binh vaø trôû veà laïi Haûi-Quaân. Ñeå Khoùa 11 : 81 sinh-vieân
giaûi-quyeát tình-traïng chung luùc baáy giôø, caùc khoùa Khoùa 12 : 103 sinh-vieân
Só-Quan Ñaëc-Bieät 6 thaùng hoïc lyù-thuyeát haûi-nghieäp Khoùa 13 : 87 sinh-vieân
ñöôïc khai-giaûng. Ngoaøi ra moät soá só-quan Caûnh-Saùt Khoùa 14 : 96 sinh-vieân
thuoäc Löïc-Löôïng Giang-Caûnh cuõng ñöôïc huaán- Khoùa 15 : 108 sinh-vieân
luyeän ñeå cung-öùng cho nhu-caàu kieåm-soaùt an-ninh Khoùa 16 : 134 sinh-vieân
treân soâng Saøi-Goøn. Khoùa 17 : 136 sinh-vieân
Khoùa 18 : 100 sinh-vieân
Vieäc thöïc-thi chöông-trình ACTOV ñaõ aûnh- Khoùa 19 : 272 sinh-vieân
höôûng ñeán truyeàn-thoáng ñaøo-taïo caùc só-quan Khoùa 20 : 261 sinh-vieân
Haûi-Quaân chuùng ta. Sinh-vieân ñöôïc tuyeån-moä töø Khoùa 21 : 269 sinh-vieân
naêm 1970 phaûi chôø ñôïi qua nhieàu giai-ñoaïn môùi Khoùa 22 : 248 sinh-vieân
nhaäp-tröôøng chính-thöùc hoïc haûi-nghieäp, coù ngöôøi Khoùa 23 : 282 sinh-vieân
traûi qua vaøi laàn huaán-nhuïc môùi ñöôïc trôû thaønh ñaøn Khoùa 24 : 279 sinh-vieân
anh. Trong khi ñoù sinh-vieân ñaõ ñöôïc thaâu nhaän theo Khoùa 25 : 186 sinh-vieân
caáp-soá thì BTL/ HQ phaûi baûo-veä taøi-nguyeân cuûa Khoùa 26 : 182 sinh-vieân
mình tuy coù gaëp khoù-khaên veà vieäc huaán-luyeän. Moät 4 Khoùa Brest : ( 7+11+12+5 = 35 ) 35 sinh-
soá sinh-vieân tình-nguyeän vaøo Haûi-Quaân nhöng laïi vieân
ñöôïc ñöa ñi hoïc Chieán-Löôïc, Chieán-Thuaät Boä-Binh 12 Khoùa OCS: 750 sinh-vieân(1)
taïi Thuû-Ñöùc, vieäc naøy ñaõ khieán cho sinh-vieân töôûng 1 Khoùa IOCS : 22 sinh-vieân
nhö bò thaát höùa vôùi thoâng-caùo tuyeån-moä. Moät ñieàu 2 Khoùa OCS taïi UÙc: 10 sinh-vieân
maø chöa bao giôø xaûy ra cho caùc khoùa ñaøn anh. Cuoái
cuøng thì ai cuõng ñaõ trôû thaønh só-quan Haûi-Quaân,

52 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

5 Khoùa SQÑB: 219 sinh-vieân

Toång-Coäng : 4.153 sinh-vienâ

Ñính-Keøm Ngayø ñauà quanâ truônø g cuûa khoùa 18 SVSQ/HQ/Nha-Trang
10 thaùng 9 namê 1967
1 ) Phuï baûn A: Phoùng ñoà TTHL/HQ/NT.
2 ) Phuï baûn B: Sô-ñoà Toå-Chöùc TTHL/HQ/NT.
3 ) Phuï baûn C: Phoùng ñoà Caùc Khu-Vöïc Phuï Ñoái-

Dieän Quaân Tröôøng.
4 ) Phuï baûn D: Sô ñoà Toå-Chöùc Heä-thoáng Töï-

Chæ-Huy cuûa Lieân-Ñoaøn Sinh-Vieân Só-Quan.

(1) Boå tuùc cuûa Ban Bieân Taäp

Tham Khaûo:
1.- Vuõ-höõu-San, Löôïc-Söû Haûi-Quaân VNCH, caùc trang
557-570. 2008.
2.- Phoûng-vaán caùc cöïu só-quan caùn-boä vaø sinh vieân
só-quan caùc khoùa OCS. Thaùng 6 naêm 2018.

53 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Phuï Baûn A
Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang

54 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Phuï Baûn B
Sô Ñoà Toå-Chöùc Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang

55 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Phuï Baûn C
Caùc Khu-Vöïc Phuï

56 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Phuï Baûn D
Heä-Thoáng Töï Chæ-Huy

57 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Só-quan Haiû -Quanâ Vietä -Nam trong quanâ -phucï giao muaø
58 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

HUAÁN-LUYEÄN HAÛI-QUAÂN

Buøi-höõu-Thö

N aêm 1956 sau khi toát-nghieäp kyõ neân khoâng coøn ñöôïc khöû töø ñeå thi-haønh loaïi
Tröôøng Só-Quan Haûi-Quaân Phaùp, coâng-taùc naøy.
toâi veà trình-dieän Tö-Leänh Haûi-
Moãi buoåi saùng ñuùng 8 giôø haïm-tröôûng thaû
Quaân luùc baáy giôø laø Thieáu-Taù Leâ- daây muõi coät phao vaø tieán ra ngoaøi vònh Nha-Trang,
chaïy theo moät haûi-trình ñaõ veõ saün treân haûi-ñoà laø
quang-Myõø. Toâi ñöôïc chæ-ñònh ra Nha-Trang laøm Só- boïc quanh Hoøn Tre, vaø trôû veà Caàu-Ñaù luùc 12 giôø
tröa. Maáy chieác GMC chôû sinh-vieân luùc ñoù laø khoùa
Quan Ñeä Tam treân Truïc-Loâi-Haïm Chöông-Döông 7 Nha-Trang xuoáng chieán-haïm. Trong thôøi-gian
phuïc-vuï treân chieác HQ 112 naøy, chuùng toâi ñaõ cuøng
(YMS) HQ 112, luùc ñoù ñang laøm huaán-luyeän-haïm vôùi HQ 111 vaø HQ 113 chôû sinh-vieân só-quan khoùa
7 ñi thöïc-taäp ra Ñaø-Naüng, vaø töø ñoù cho hoï ra Hueá
cho Trung-Taâm Huaán-Luyeän (TTHL) Haûi-Quaân. chôi baèng xe GMC. Taïi caàu Tröôøng-Tieàn, khi xe ñaäu
laïi ñeå nghæ, caùc sinh-vieân só-quan ñaõ coù dòp ngaém
Haïm-tröôûng chieác Chöông-Döông luùc ñoù laø Haûi- caùc nöõ sinh Ñoàng-Khaùnh maëc aùo traéng che noùn laù
thöôùt-tha ñi qua tröôùc maët tröôùc khi hoï qua caàu.
Quaân Trung-UÙy Traàn-bình-Sang. Ngoaøi chieác
Naêm 1965 toâi ñöôïc thuyeân-chuyeån veà Trung-
Chöông-Döông ra coøn hai chieác Truïc-Loâi-Haïm Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang trong

khaùc: HQ 111 Haøm-Töû vaø HQ 113 Baïch-Ñaèng. Ba

chieác naøy ñöôïc bieät-phaùi ra Nha-Trang ñeå huaán-

luyeän sinh-vieân só-quan vaø thuûy-thuû veà haûi-haønh,

vaän-chuyeån, troïng-phaùo, phoøng-tai, cô-khí ... Caùc

taøu naøy laøm baèng caây ñöôïc ñoùng ñeå thöïc-hieän

coâng-taùc raø mìn caän-duyeân. Tuy-nhieân vì quaù cuõ

59 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

chöùc-vuï chæ-huy-phoù. Luùc ñoù vò chæ-huy-tröôûng laø laø Ñaïi-UÙy Leâ-Phuïng, chi nhaùnh tröôøng Anh ngöõ
Trung-Taù Vöông-höõu-Thieàu vaø giaùm-ñoác Quaân- Quaân-Ñoäi laø Ñaïi-UÙy Giang. Vò Quyeàn Tö-Leänh Haûi-
Huaán laø Thieáu-Taù Dö-trí-Huøng. Vò chæ-huy-tröôûng Quaân luùc baáy giôø laø Ñaïi-Taù Traàn-vaên-Phaán. Trong
keá tieáp laø Trung-Taù Nguyeãn-ñöùc-Vaân. Sau khi oâng hai thaùng ñaàu sau khi toâi nhaäm chöùc, Tö-Leänh
ñöôïc thuyeân-chuyeån veà Saøi-Goøn thì toâi ñöôïc boå- Haûi-Quaân ñaõ ra vieáng thaêm Trung-Taâm boán laàn.
nhieäm laøm quyeàn chæ-huy-tröôûng, vì luùc ñoù toâi chæ Tö-Leänh ñaõ duyeät quaân, ñaõ thanh-tra caùc phoøng
mang caáp böïc thieáu-taù. oác lôùp hoïc, nhaø aên, beänh-xaù, caâu-laïc-boä. Nhaân dòp
naøy ñang coù caùc cuoäc thöïc-taäp haønh-quaân thuûy-boä
Trong thôøi-gian naøy quaân-löïc Myõ ñoå veà Nha- cho sinh-vieân só-quan. Sinh-vieân só-quan hai khoùa
Trang khaù ñoâng. Caên-cöù Luïc-Quaân McDermott ñaõ ñöôïc ñoå boä leân Hoøn Tre baèng caùc tieåu-vaän-ñónh
naèm ngay sau löng haøng raøo cuûa Trung-Taâm Huaán- LCVP vaø baèng phi-cô tröïc-thaêng HU 34 do Khoâng-
Luyeän Nha-Trang. Luùc naøy xaûy ra vuï tranh-chaáp Ñoaøn 62 cho möôïn. Söï giao haûo giöõa TTHL/HQ
ñaát ñai giöõa Myõ vaø Vieät-Nam, moät khoaûng ñaát coù Nha-Trang vaø caùc quaân-tröôøng baïn taïi Nha-Trang
leõ khoâng quaù 100 thöôùc vuoâng naèm gaàn saân taäp cuõng raát toát ñeïp, caùc vò chæ-huy-tröôûng ñeàu ñöôïc
Phoøng-Tai Cöùu-Hoûa. Ngöôøi Myõ ñaõ ñem xe uûi ñaát môøi tham-döï caùc leã maõn-khoùa cuûa quaân-tröôøng
laøm ñöôøng voøng ñai vaø ñaõ laán ñaát cuûa mình. Toâi baïn. Taïi vuøng Khaùnh-Hoøa coù caùc Trung-Taâm Huaán-
ñaõ phaûi sang noùi chuyeän vôùi oâng chæ-huy-tröôûng luyeän sau ñaây: Haûi-Quaân, Khoâng-Quaân, Phaùo-Binh
caên-cöù ñeå khieáu-naïi vaø daøn-xeáp vì ñaõ coù luùc tröôùc (Duïc-Myõ), Haï-Só-Quan (Ñoàng-Ñeá). Ngoaøi ra taïi ñaây
thuûy-thuû cuûa mình ñaõ mang suùng ra ñeå ngaên khoâng coøn coù caên-cöù Khoâng-Quaân cuûa Khoâng-Ñoaøn 62 vaø
cho xe uûi ñaát laøm vieäc. Chuû quyeàn ñaát nöôùc maø! Boä Chæ-Huy Tieáp-Vaän 5.
Ruùt cuïc moïi vieäc ñaõ oån-thoûa. Cuõng trong thôøi-
gian naøy Trung-Taâm Huaán-Luyeän Cam-Ranh coøn Trong thôøi-gian toâi phuïc-vuï taïi Nha-Trang,
tröïc-thuoäc quyeàn cuûa Chæ-huy-tröôûng Trung-Taâm caùc khoùa só-quan Haûi-Quaân coù thôøi-gian huaán-luyeän
Huaán-Luyeän Nha-Trang. Chuùng toâi ñaõ phaûi thöôøng hai naêm. Sau vaøi thaùng ñaàu caùc sinh-vieân ñöôïc ñeo
xuyeân laùi xe xuoáng Cam-Ranh ñeå tham-döï caùc leã phuø-hieäu alpha, cuoái naêm thöù nhaát ñöôïc mang caáp
maõn-khoùa Sô-Ñaúng Chuyeân-Nghieäp vaø theo doõi söï böïc chuaån-uùy, vaø cuoái naêm thöù hai, khi ra tröôøng
xaây caát cuûa Trung-Taâm Huaán-Luyeän môùi do nhaø ñöôïc mang caáp böïc thieáu-uùy. Ñaïi-UÙy Leâ-Phuïng laø
thaàu RMK phuï-traùch song-song vôùi vieäc xaây caát cöïu sinh-vieân tröôøng Haûi-Quaân Brest Phaùp, neân
quaân-caûng, saân bay vaø caên-cöù Hoa-Kyø treân baùn- oâng cuõng cho caùc sinh-vieân aùp-duïng moät soá caùc
ñaûo Thuûy-Trieàu. Vò chæ-huy-tröôûng Trung-Taâm hình-thöùc ñaõ coù töø laâu taïi quaân-tröôøng Phaùp nhö
Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Cam-Ranh luùc baáy giôø laø nhöõng truyeàn-thoáng, trong ñoù coù vieäc huaán-nhuïc.
Trung-Taù Ñoã-Quyù-Hôïp. Beân caïnh TTHL/Cam-Ranh Caùc sinh-vieân khoùa ñaøn anh coù quyeàn taäp cho khoùa
laø Trung-Taâm Huaán-Luyeän Ngöôøi Nhaùi. Nhöõng caên ñaøn em ñöùc tính nhaãn-nhuïc chòu ñöïng vaø vaâng lôøi
nhaø ñoà soä ñöôïc xaây caát ñeïp-ñeõ, caùc saân troïng-phaùo, caáp treân trong caùc thaùng ñaàu khi ñeo caàu vai ñen
phoøng-tai ñöôïc thieát-laäp. khoâng coù daáu hieäu. Caùc hình-thöùc huaán-nhuïc goàm
coù chaïy voøng quanh saân vaän-ñoäng, hít ñaát, nhaûy
Taïi Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân, toâi loø coø, aên caùc thöùc aên bò pha troän, khoùc nhö coù cha
nhaän thaáy sinh-vieân só-quan vaø ñoaøn-vieân aên uoáng meï cheát, hoïc vaø ñoïc thuoäc loøng moät taøi-lieäu do ñaøn
quaù khoå sôû neân ñaõ coù vaøi bieän-phaùp ñeå caûi-tieán vieäc anh chæ-thò, ñoïc thöïc-ñôn thaønh lôøi ca, bò döïng daäy
aåm thöïc. Cuõng trong thôøi-gian naøy caùc coá-vaán Hoa- nöûa ñeâm vaø taäp hôïp ngoaøi saân ñeå thao-dieãn caên-baûn
Kyø baét ñaàu thieát-keá vieäc thaønh-laäp tröôøng Ñieän-Töû quaân-söï... Sau naøy moät vaøi ñaøn anh ñaõ laøm quaù trôùn,
taïi Nha-Trang. Caâu-Laïc-Boä Sinh-Vieân Só-Quan nhö baét naèm phôi naéng treân væ saét. Nhöõng hình
cuõng ñöôïc xaây caát trong dòp naøy. Hai khoùa 14 vaø 15 phaït nguy-hieåm cho söùc khoûe vaø tính-maïng cuûa
ñang thuï-huaán. Vò chæ-huy-phoù Trung-Taâm Huaán- ñaøn em ñaõ laøm cho maát yù-nghóa cuûa vieäc huaán-nhuïc
Luyeän Nha-Trang luùc ñoù laø Thieáu-Taù Vuõ-troïng-Ñeä, vaø gaây neân nhöõng moái caêm-thuø giöõa moät soá sinh-
giaùm-ñoác Quaân-Huaán laø Thieáu-Taù Buøi-tieán-Ruõng vieân. Sau thôøi-gian huaán-nhuïc caùc sinh-vieân ñöôïc
vaø tieåu-ñoaøn-tröôûng Tieåu-ñoaøn sinh-vieân só-quan

60 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

mang phuø-hieäu alpha, vaø ñöôïc ñi bôø ra Nha-Trang Motä thuyû -thuû vôiù thuûy-thuû conâ g
hay xuoáng Chuït, Caàu-Ñaù laàn ñaàu tieân. Vaø töø ñoù ñaøn
anh trôû thaønh nhöõng ngöôøi baïn toát, daãn daét chæ baûo huaán-luyeän 27.000 só-quan vaø nhaân-vieân ñeå nhaän
cho ñaøn em thaønh-coâng taïi quaân-tröôøng. Khoaûng laõnh heát moïi chieán-haïm, chieán-ñónh, vaø caên-cöù do
cuoái naêm 1966, Trung-Taù Ñinh-maïnh-Huøng toát- Hoa-Kyø chuyeån giao. Vò töôùng Haûi-Quaân Hoa-Kyø
nghieäp khoùa chæ-huy Tham-Möu cao caáp taïi Naval chæ-huy caùc löïc-löôïng Haûi-Quaân Hoa-Kyø taïi Vieät-
War College, Newport, Rhode Island, Myõ, veà nöôùc. Nam luùc ñoù laø Ñoâ-Ñoác Elmo Zumwalt, moät ngöôøi
OÂng ñaõ ñöôïc boå-nhieäm veà quaân-tröôøng Nha-Trang laõnh-ñaïo raát thöông lính vaø coù nhieàu caûi-tieán cho
laøm chæ-huy-tröôûng. Coøn toâi ñöôïc goïi veà trình-dieän quaân-chuûng naøy. Ñeà-Ñoác Chôn cuõng laøm vieäc raát
Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân. Trung-Taù AÙnh luùc ñoù laøm aên khôùp vôùi oâng ta.
tham-möu-tröôûng coù cho toâi bieát laø toâi ñöôïc chæ-
ñònh laõnh chieác Nhaät-Leä, moät thöông-thuyeàn tòch Ñeå coù ñuû quaân-soá cho vieäc huaán-luyeän vaø
thu cuûa cheá-ñoä cuõ, ñang ñöôïc trang-bò laøm taøu chôû trang-bò, phoøng tuyeån-moä ñaõ phaûi sang boä-binh ñeå
ñaïn tieáp-teá cho hai Vuøng Chieán-Thuaät I vaø II. kieám ngöôøi. Caùc khoùa só-quan Thuû-Ñöùc coù ngöôøi
qua Haûi-Quaân raát nhieàu mieãn laø coù baèng tuù-taøi II,
Cuoái naêm 1969 toâi gaëp oâng Dö-trí-Huøng, nhaát laø toaùn. Cuõng caàn nhôù raèng ñeå ñöôïc thuï-huaán
oâng baûo toâi: “Caäu trôû veà Haûi-Quaân ñi, ñi taøu buoân khoùa Só-Quan Tröø-Bò Thuû-Ñöùc, ñieàu-kieän chæ ñoøi hoûi
nhö vaäy ñuû roài.” Toâi veà trình-dieän Tö-Leänh Haûi- öùng vieân coù baèng tuù-taøi I.
Quaân luùc ñoù laø Ñaïi-Taù Traàn-vaên-Chôn. Tröôûng
Phoøng Quaân-Huaán luùc ñoù laø Thieáu-Taù Nguyeãn- Veà phaàn ñoaøn-vieân, quaân-tröôøng Cam-Ranh
Ngoïc-Quyønh ñöôïc boå-nhieäm laøm chæ-huy-tröôûng luùc ñoù ñaõ nhaän huaán-luyeän taát caû caùc khoùa caên-baûn
Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Saøi-Goøn, caàn
ngöôøi thay theá.

Toâi ñöôïc veà giöõ chöùc tröôûng phoøng Quaân-
Huaán Haûi-Quaân. Phoøng Quaân-Huaán luùc baáy giôø
coøn tröïc-thuoäc Khoái Nhaân-Vieân vôùi Tham-Möu-Phoù
Nhaân-Vieân laø Trung-Taù Nguyeãn-xuaân-Sôn. Khoái
Nhaân-Vieân luùc aáy coù Phoøng Toång Quaûn-Trò do oâng
Phan-vaên-Coån laøm Tröôûng Phoøng, Phoøng Nhaát
do oâng Nguyeãn-Vaên-Nhöït vaø Phoøng Quaân-Huaán.

Toâi veà Quaân-Huaán ñuùng luùc coù söï baønh-tröôùng
Quaân-Löïc vaø Vieät-Nam-hoùa chieán-tranh. Keá-hoaïch
ACTOV (Accelerated Turn Over to Vietnam) ñaõ
ñöôïc khôûi söï vôùi söï chuyeån giao caùc PBR cho Haûi-
Quaân Vieät-Nam. Vaên-phoøng cuûa Tham-Möu-Phoù
Nhaân-Vieân treo ñaày nhöõng sô ñoà toå-chöùc vaø trang-bò
nhaân-vieân. Vieäc tuyeån-moä phaûi ñöôïc taêng-cöôøng
song-song vôùi vieäc huaán-luyeän. Khi toâi nhaän phoøng
Quaân-Huaán, quaân-soá khoâng quaù 36 nhaân-vieân, goàm
coù ban Ñieàu-Huaán vaø ban Du-Hoïc. Ngay sau ñoù coù
theå noùi laø chuùng toâi vaø Trung-Taù Sôn phaûi hoïp lieân-
mieân vôùi nhaân-vieân cuûa vaên-phoøng coá-vaán tröôûng.
Thieáu-Taù Anderson ñöôïc boå-nhieäm laøm coá-vaán cuûa
toâi, vaø coá-vaán tröôûng laø moät Ñaïi-Taù vaø cuoái cuøng
vaøo naêm 1971-72 thì naâng leân caáp töôùng, ñoù laø
Admiral Rauch. Trong hai naêm röôõi chuùng toâi phaûi

61 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

quaân-söï vaø sô-ñaúng chuyeân-nghieäp. Trung-Taâm luyeän veà Haûi-Thuyeàn. Ñaây laø thôøi-gian baønh-tröôùng
Huaán-Luyeän Nha-Trang chæ ñaøo-taïo só-quan vaø caùc caên-cöù Haûi-Thuyeàn, caùc ghe ferro ciment ñöôïc
haï-só-quan. Daàn daàn khaû-naêng huaán-luyeän caên-baûn ñoùng taïi Haûi-Quaân Coâng-Xöôûng vaø sau ñoù laø caùc
quaân-söï cuûa Cam-Ranh cuõng khoâng cung-öùng noåi ghe Yabuta, ghe chuû-löïc. Taïi ñaây cuõng coù caùc khoùa
cho vieäc ñaøo-taïo thuûy-thuû vaø só-quan. Caùc ngöôøi huaán-luyeän ngöôøi nhaùi vì coù beå saâu, coù kính chòu
bò ñoäng-vieân caùc lôùp sau phaûi ñöôïc göûi ñi TTHL aùp-suaát ñeå daïy veà scuba.
Quang-Trung ñeå huaán-luyeän quaân-söï, do ñoù môùi
naûy ra danh-töø “Caùc Khoùa Löu-Ñaøy” laø caùc khoùa Vì Tröôøng Sinh-Ngöõ Quaân-Ñoäi khoâng ñaùp-
Haûi-Quaân do boä-binh ñaøo-taïo caên-baûn quaân-söï. öùng kòp thôøi cho nhu-caàu ñaøo-taïo öùng vieân du-hoïc
Tröôøng Haï-Só-Quan taïi Nha-Trang ñöôïc thaønh-laäp, cho Haûi-Quaân, vôùi söï taøi-trôï cuûa Haûi-Quaân Myõ,
caùc haï-só-nhaát ñöôïc göûi ñi hoïc ñeå ra tröôøng vôùi caáp chuùng ta ñaõ thaønh-laäp rieâng bieät tröôøng Anh ngöõ
baäc trung-só. Tröôøng naøy cuõng ñaøo-taïo caùc só-quan Haûi-Quaân taïi ñöôøng Traàn-taán-Phaùt. Taïi ñaây caùc
ñoaøn-vieân voán laø caùc thöôïng-só ñeå trôû thaønh caùc giaùo-sö Myõ ñaõ ñaøo-taïo moãi 6 thaùng moät khoùa Anh
chuaån-uùy ñoaøn-vieân. ngöõ du-hoïc. Caùc khoùa-sinh Haûi-Quaân thöôøng chæ
trong voøng 6 thaùng laø thi ñuû ñieåm ñeå du-hoïc. Luùc
Taïi Saøi-Goøn, beân trong voøng thaønh Haûi-Quaân ñoù haøng naêm Quaân-Huaán Haûi-Quaân göûi ñi Hoa-Kyø
Coâng-Xöôûng, Trung-Taâm Huaán-Luyeän Boå-Tuùc khoaûng 3.000 ngöôøi. Ngoaøi moät soá só-quan hoïc caùc
ñöôïc thaønh-laäp. Luùc ñaàu trung-taâm naøy ñaûm traùch khoùa Chæ-Huy Tham-Möu Cao-Caáp taïi Newport,
vieäc huaán-luyeän boå-tuùc cho caùc chieán-haïm sau khi Rhode Island, caùc khoùa Line Officer, Engineering,
ñaïi-kyø vaø huaán-luyeän ngoaøi-khôi vôùi söï hôïp-taùc cuûa Management, Operation Analysis taïi Monterey,
caùc toaùn UDT (Underway Training Teams) cuûa California, coøn coù moät ngöôøi hoïc taïi tröôøng Haûi-
Hoa-Kyø. Naêm 1969 TTHL/BT ñöôïc ñoåi thaønh TTHL/ Quaân Hoa-Kyø Annapolis laø anh Traàn-vaên-Tröïc, con
HQ/Saøi-Goøn vôùi nhieäm-vuï chính laø huaán-luyeän caùc Ñoâ-Ñoác Traàn-vaên-Chôn.
haï-só-quan vaø só-quan ñoaøn-vieân. Sau naøy Tröôøng
Chæ-Huy Tham-Möu Haûi-Quaân ñöôïc thaønh-laäp vaø Ngoaøi ra ñeå cung-öùng caáp-toác cho ñuû só-quan
cuõng ñöôïc ñaët tröïc-thuoäc Trung-Taâm naøy. trang-bò cho caùc taøu beø môùi, caùc khoùa só-quan
Officer Candidate School (OCS) ñöôïc thaønh-hình
Taïi Caùt-Laùi, Trung-Taâm Huaán-Luyeän Caùt-Laùi sau khi toâi vaø phaùi-ñoaøn Haûi-Quaân ñi coâng-du naêm
ñuôïc thaønh-laäp. Trung-taâm naøy ñaëc-traùch huaán- 1969. Phaùi-ñoaøn coù Trung-Taù Khöông-höõu-Baù,
coá Thieáu-Taù Haø-ngoïc-Löông, sau khi ñi thaêm caùc
Thuûy-thu-û ñoanø HQ 604 vôiù Haïm-tröôûng, HQ Ñaïi-UyÙ Nguyenã -vieát-Tieán quaân-tröôøng Hoa-Kyø ñaõ veà Newport, Rhode Island
ñeå soaïn-thaûo chöông-trình huaán-luyeän caùc só-quan
taïi tröôøng Officer Candidate School trong thôøi-gian
saùu thaùng. Sau khi toát-nghieäp ôû ñaây, caùc só-quan
ñöôïc göûi ñi hoïc veà chieán-tranh soâng ngoøi (Brown
Water Navy Operation) taïi Oakland, California.
Caùc chieán-ñónh soâng ngoøi ñöôïc ñoùng ra môùi nhaát
ñaõ ñöôïc mang ra thöû-nghieäm taïi ñaây vaø caùc nhaân-
vieân Vieät-Nam ñaõ ñöôïc laøm quen vôùi caùc taøu naøy
töø nhöõng Command, Monitor, ñeán LCVP, LCM,
PBR, vaø caû caùc chieán-ñónh ngoaøi bieån nhö PCF,
cuõng ñöôïc huaán-luyeän taïi ñaây. Treân 750 só-quan
ñaõ toát-nghieäp caùc khoùa OCS cuûa Myõ.

Veà phaàn ñoaøn-vieân, hoï ñöôïc göûi ñi thuï-huaán
taïi caùc trung-taâm huaán-luyeän Hoa-Kyø ôû Great
Lakes, Michigan, vaø San Diego, California veà caùc
lôùp B1 vaø B2 caùc ngaønh phoøng-tai, troïng-phaùo,

62 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

thaùm-xuaát, giaùm-loä, cô-khí, v.v... hoïc trong nöôùc vaø ngoaøi nöôùc. Ñeå coù theå göûi ñi Myõ
Ñeå nhaän laõnh caùc chieán-haïm môùi, caùc só- caû 3.000 khoùa-sinh moät naêm, ban Du-Hoïc ñaõ laøm
vieäc raát vaát-vaû trong vieäc kieám ngöôøi coù ñuû voán Anh
quan vaø ñoaøn-vieân ñöôïc göûi ñi hoïc tröôùc khi hoï ñöôïc ngöõ vaø laøm thuû-tuïc xuaát ngoaïi cho hoï, trong ñoù coù
ñöa veà San Diego hay Norfolk ñeå laõnh taøu. Thôøi- caû vaán-ñeà ITO (Individual Travel Order), khaùm söùc
gian huaán-luyeän thay ñoåi tuøy theo chuyeân-nghieäp, khoûe, may quaàn aùo vaø ñoåi tieàn.
töø vaøi thaùng ñeán moät naêm. Vieäc chuaån-bò laõnh taøu
coù theå chieám tôùi hai naêm trôøi töø khi nhaân-vieân Phoøng Nghieân-Huaán lo vieäc nghieân-cöùu caùc
ñöôïc göûi ñi cho ñeán khi taøu veà caëp beán Saøi-Goøn. khoùa-hoïc môùi (Chæ-Huy Tham-Möu Haûi-Quaân,
Laõnh-Ñaïo Chæ-Huy), caùc taøi-lieäu huaán-luyeän môùi,
Ngoaøi haøng ngaøn chieán-ñónh ñuû loaïi, chuùng vaø caùc chöông-trình huaán-luyeän cho ñuùng tieâu-
ta nhaän laõnh raát nhieàu chieán-haïm môùi vaø caùc chieác chuaån cuûa moãi ngaønh. Phoøng cuõng ñeà-nghò caùc
cuoái laø caùc tuaàn-döông-haïm WHEC cuûa Löïc-Löôïng cô-caáu toå-chöùc caùc quaân-tröôøng Haûi-Quaân. Phoøng
Duyeân-Phoøng Hoa-Kyø. Chuùng ta ñaõ boû ra caû hai Trôï-Huaán lo vieäc aán-haønh Ñaëc-San Quaân-Huaán
naêm ñeå huaán-luyeän caùc DER HQ 1 nhö ñaõ noùi ôû vaø dòch thuaät caùc taøi-lieäu chieán-thuaät, kyõ-thuaät vaø
treân veà thôøi-gian huaán-luyeän taïi bôø cuûa só-quan huaán-luyeän caàn-thieát cho caùc chieán-haïm, chieán-
vaø thuûy-thuû-ñoaøn tröôùc khi laõnh taøu. Vì nhu-caàu ñónh, vaø caên-cöù. Trong 3 naêm 1970-1973, treân
trang-bò khaån tröông, chuùng ta ñaõ baét buoäc phaûi 600 taøi-lieäu khoaûng 22 trieäu chöõ ñaõ ñöôïc moät ban
huaán-luyeän theo phöông-phaùp thöïc-taäp taïi choã phieân-dòch chuyeån ngöõ sang tieáng Vieät. Taát caû caùc
(OJT: on-the-job training). Chuùng toâi ñaõ theo hai taøi-lieäu naøy ñaõ ñöôïc phoøng Trôï-Huaán aán-loaùt vaø
chieác WHEC sang vuøng bieån Phi-Luaät-Taân ñeå phaùt-haønh. Coâng-taùc naøy sôû-dó coù theå thöïc-hieän
huaán-luyeän haûi-phaùo taùc-xaï bôø. Theo chöông-trình ñöôïc vì khi Haûi-Quaân Hoa-Kyø ruùt ra, chuùng ta ñaõ
chuyeån giao, caùc thaønh-phaàn noøng coát nhaát cuûa vaän-ñoäng ñeå ñöôïc chuyeån giao taát caû phöông-tieän
moät chieán-haïm ñöôïc ñöa xuoáng taøu ñaàu tieân, nhö aán-loaùt, phim aûnh cuûa hoï ñeå laïi. Hai chieác Taïm Truù
haïm-tröôûng, haïm-phoù, giaùm-loä, quaûn-noäi-tröôûng, Haïm APL ñaäu taïi caàu C, moät chieác ñaõ ñöôïc trang-bò
só-quan haûi-phaùo v.v... Moãi khi nhaân-vieân Vieät-Nam thaønh Trung-Taâm Trôï-Huaán vôùi ñaày-ñuû duïng cuï
ñaõ thoâng-thaïo phaàn vuï cuûa mình thì nhaân-vieân Myõ toái-taân veà aán-loaùt offset, phoøng toái v.v...
ñöôïc thuyeân-chuyeån ñi nôi khaùc. Vaø cöù tuaàn-töï nhö
tieán cho ñeán khi toaøn-theå thuûy-thuû-ñoaøn khoâng Chæ trong moät naêm, quaân-soá cuûa Khoái Quaân-
coøn ngöôøi Myõ naøo heát. Dó-nhieân chuùng ta cuõng Huaán taêng gaáp ba. Con soá coá-vaán Myõ boå-nhieäm cho
trang-bò thaønh-phaàn noøng coát baèng caùc só-quan, Khoái cuõng gia-taêng. Vò coá-vaán ñaàu tieân laø Trung-
haï-só-quan vaø thuûy-thuû coù kinh-nghieäm, ñaõ ñöôïc
huaán-luyeän veà ngaønh cuûa mình vaø nhaát laø thaïo Haiû -Quaân Vieät-Nam dienã -hanø h
Anh ngöõ ñeå giuùp cho vieäc huaán-luyeän ñöôïc xuùc-
tieán nhanh choùng. Do ñoù vaøo nhöõng naêm 1971 vaø
1972, chuùng ta ñaõ huaán-luyeän caùc thuûy-thuû-ñoaøn
caùc chieán-haïm lôùn trong voøng 2 ñeán 5 thaùng. Ñaây
thaät laø moät kyû-luïc khieán cho ngöôøi Myõ phaûi thaùn
phuïc taøi hoïc nhanh cuûa ngöôøi Vieät-Nam.

Ñeå ñaûm-baûo cho vieäc ñieàu-haønh huaán-luyeän
ñöôïc hieäu quaû, Phoøng Quaân-Huaán ñöôïc naâng leân
thaønh Khoái Quaân-Huaán vaø taùch rôøi ra khoûi Khoái
Nhaân-Vieân vaøo naêm 1970. Tröôûng Phoøng Quaân-
Huaán trôû thaønh Tham-Möu-Phoù Quaân-Huaán Haûi-
Quaân. Khoái Quaân-Huaán ñöôïc toå-chöùc laïi thaønh ba
phoøng: Ñieàu-Huaán, Nghieân-Huaán, vaø Trôï-Huaán.

Phoøng Ñieàu-Huaán, baän roän nhaát vôùi caùc khoùa-

63 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Taù Anderson, vaø keá tieáp laø Trung-Taù Arthur Ward. ñi hoïc theo ñeà-nghò cuûa Ñoâ-Ñoác Zumwalt?
Trong thôøi-gian huaán-luyeän taïi choã treân caùc PBR Toâi ñaõ thöa ngay vaø khoâng caàn suy-nghó laø
vaø PCF, ñaëc-bieät laø taïi caùc caên-cöù, söï xoâ-xaùt giöõa
Myõ Vieät ñaõ leân tôùi cao ñoä. Coù choã thuûy-thuû Myõ ñaõ toâi muoán ñi hoïc.
neùm thuûy-thuû Vieät-Nam nhö bao caùt chuyeån tay. Töôûng cuõng neân noùi theâm laø ngay töø naêm
Toâi ñaõ thuyeát-trình veà tình-traïng naøy cho Ñoâ-Ñoác
Zumwalt luùc ñoù laø Tö-Leänh caùc Löïc-Löôïng Haûi- 1971, chuùng toâi ñaõ ñeà-nghò vaø ñaõ ñöôïc chaáp-
Quaân taïi Vieät-Nam (ComNavForV: Commander thuaän nghieân-cöùu döï-aùn 10 naêm thaønh-laäp Vieän
Naval Forces Vietnam) tröôùc söï hieän-dieän cuûa Ñaïi-Hoïc Haûi-Döông taïi Cam-Ranh. Döï-aùn naøy ñaõ
Ñoâ-Ñoác Traàn-Vaên-Chôn, Tö-Leänh Haûi-Quaân Vieät- ñöôïc söï chaáp-thuaän cuûa Trung-Töôùng Phan-troïng-
Nam. Sau khi nghe baøi thuyeát-trình cuûa toâi, Ñoâ-Ñoác Chinh, Toång-Cuïc-Tröôûng Cuïc Quaân-Huaán, Boä
Zumwalt ñaõ yeâu-caàu Ñaïi-Taù Nghieâm-Vaên-Phuù luùc Quoác-Phoøng, Boä Quoác-Gia Giaùo-Duïc vaø Haûi-Quaân
ñoù laø Tö-Leänh Löïc-Löôïng Tuaàn-Thaùm vaø toâi cuøng Hoa-Kyø, giôùi taøi-trôï ngaân-khoaûn. Vieän Ñaïi-Hoïc
vôùi caùc só-quan Hoa-Kyø thöïc-hieän moät cuoán phim Haûi-Döông seõ goàm coù nhieàu tröôøng hay phaân-
huaán-luyeän cho taát caû só-quan vaø ñoaøn-vieân Hoa- khoa: tröôøng Só-Quan Haûi-Quaân, tröôøng Haøng-Haûi
Kyø phaûi xem tröôùc khi qua laøm vieäc vôùi Vieät-Nam. Thöông-Thuyeàn, tröôøng Ngö Nghieäp, tröôøng Kieán-
Cuoán phim naøy ñöôïc thöïc-hieän taïi tö-gia cuûa oâng truùc Taøu Beø, vaø vieän Haûi-Döông Hoïc. Caû naêm phaân-
giaùm-ñoác haõng Shell ôû Saøi-Goøn. Cuoán phim nhaán khoa naøy seõ cuøng söû-duïng chung moät thö-vieän vaø
maïnh ñeán pheùp xöû-theá vaø giôùi-thieäu truyeàn-thoáng caùc phoøng thí-nghieäm veà bieån. Ñaïi-Hoïc Haûi-Döông
vaên-hoùa cuûa Vieät-Nam. seõ laø ñaïi-hoïc lôùn nhaát Ñoâng-Nam-AÙ veà caùc ngaønh
lieân-quan ñeán bieån. Tröôùc ñoù veà Haûi-Hoïc chæ coù
Trong thôøi-gian laøm vieäc chung vôùi Hoa-Kyø, taïi Phi-Luaät-Taân môùi coù cô-sôû daïy moân Marine
toâi ñaõ coù caùi may-maén laø ñöôïc hoï tin-töôûng tuyeät- Biology. Do ñoù toâi ñaõ xin ñi hoïc tieán-só veà Quaûn-Trò
ñoái. Keá-hoaïch huaán-luyeän ACTOV ñaõ ñöôïc ngöôøi Giaùo-Duïc ñeå trôû veà ñieàu-haønh ñaïi-hoïc naøy. Cuøng
Hoa-Kyø taùn-ñoàng nhaát laø giai-ñoaïn huaán-luyeän OJT. ñi du-hoïc vôùi toâi vaøo ñaàu naêm 1973 coù 20 só-quan
Coá-vaán tröôûng Haûi-Quaân, Ñeà-Ñoác Rauch, luùc ñoù ñaõ caáp uùy tuyeån löïa trong caùc thuû-khoa caùc khoùa OCS.
buoäc boä tham-möu cuûa oâng ñöa toâi thoâng-qua caùc Hoï ñöôïc göûi ñi hoïc ôû South Carolina ñeå laáy caùc
vaên-thö cuûa oâng tröôùc khi oâng kyù. Chöõ kyù taét cuûa baèng BS vaø MA. Caùc só-quan naøy ñaõ chieám haøng
toâi ñaõ coù treân raát nhieàu coâng-vaên cuûa Haûi-Quaân ñaàu trong caùc sinh-vieân taïi ñaïi-hoïc naøy. Tröôùc ñoù
Hoa-Kyø. Luùc ñoù gaàn nhö toâi xin gì cuõng ñöôïc. Caùc chæ coù ngöôøi Trung-Hoa hoïc ñöôïc straight A. Khi
khoùa-hoïc OCS, vieäc chuyeån giao vaät-lieäu aán-loaùt coù caùc só-quan Haûi-Quaân Vieät-Nam qua thì hoï ñöùng
cho chuùng ta thay vì cho Trung-Taâm AÁn-Loaùt cuûa ñaàu lôùp. Ña-soá chæ hoïc 28 thaùng laø xong baèng BS,
Toång-Tham-Möu, vaø nhaát laø ngaân-khoaûn huaán- vaø hai naêm sau hoï ñeàu coù baèng Masters.
luyeän vaøo naêm choùt, naêm 1972 caû maáy chuïc trieäu
Myõ-kim. Cuoái naêm 1972 sau khi toå-chöùc huaán- Khi toâi ñi hoïc Hoa-Kyø vaøo ñaàu naêm 1973,
luyeän 27.000 só-quan vaø thuûy-thuû ñeå nhaän laõnh khoái Quaân-Huaán ñöôïc trao laïi cho Ñaïi-Taù Trònh-
taát caû taøu beø vaø caên-cöù cho Haûi-Quaân Hoa-Kyø trao xuaân-Phong. Trong bieán-coá 1975, chuùng ta töï
laïi, toâi ñaõ ñöôïc goïi leân trình-dieän Ñoâ-Ñoác Tö-Leänh haøo laø Haïm-Ñoäi Vieät-Nam ñaõ traät-töï ra ñi. Taát caû
Haûi-Quaân. Khi vaøo vaên-phoøng cuûa Tö-Leänh toâi ñaõ taøu beø khieån-duïng ñeàu ñaõ leân ñöôøng chôû theo caû
thaáy coù Ñoâ-Ñoác Zumwalt hieän-dieän. Tö-Leänh Chôn 40.000 ñoàng-baøo tò-naïn. Taát caû ñoaøn taøu ngoaïi tröø
ñaõ baûo toâi: chieác Lam-Giang HQ 402 do ta baén chìm ngoaøi
khôi Coân-Sôn, ñaõ caëp beán Subic Bay vaø ñaõ ñöôïc
- OÂng ñaõ thi-haønh myõ-maõn nhieäm-vuï giao- trao veà cho chuû cuõ laø Haûi-Quaân Hoa-Kyø. Toâi ñang
phoù. Nhôø oâng maø Haûi-Quaân Hoa-Kyø ñaõ coù theå ruùt ôû Myõ luùc ñoù neân khoâng phaûi chöùng-kieán caûnh ñau
ra khoûi Vieät-Nam tröôùc kyø haïn. Vieäc Vieät-Nam-hoùa loøng khi toaøn-theå nhaân-vieân Haûi-Quaân Vieät-Nam
chieán-tranh phía Haûi-Quaân ñaõ xong tröôùc Khoâng- ñaõ thaùo boû huy-hieäu vöùt xuoáng bieån vaø haï quoác-kyø
Quaân vaø Luïc-Quaân. Ñeå töôûng-thöôûng cho oâng, laàn cuoái treân nhöõng con kình ngö moät thôøi ngang
Ñaïi-Taù Thö, oâng muoán ñöôïc thaêng caáp hay muoán doïc treân toaøn laõnh-haûi Vieät-Nam .

64 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Tö-Leänh Haûi-Quaân ñaàu tieân
HAÛI-QUAÂN ÑAÏI-TAÙ LEÂ-QUANG-MYÕ

S inh ngaøy 27 thaùng 2 naêm 1926. Ñieäp-myõ-Linh thu-thaäp

- 1950: OÂng toát-nghieäp khoùa II (khoùa Quang-Trung) naêm naøy oâng ñöôïc thuyeân-chuyeån trôû laïi
Tröôøng Voõ-Bò taïi Hueá, caáp baäc thieáu-uùy Boä- chieán-haïm Savorgnan de Brazza. Chæ moät
Binh, cuøng vôùi caùc vò sau naøy trôû thaønh töôùng thôøi-gian ngaén, oâng ñöôïc boå-nhieäm veà Myõ-Tho,
laõnh Quaân-Löïc Vieät-Nam Coäng-Hoøa (QL/ nhaän laõnh Haûi-Ñoaøn 21, vôùi chöùc-vuï Haûi-Ñoaøn
VNCH): Hoaøng-vaên-Laïc, Huyønh-vaên-Cao, Ngoâ Tröôûng, OÂng Traàn-vaên-Chôn, sau naøy trôû thaønh
Du, Nguyeãn-vaên-Maïnh, v. v... OÂng nhaän ñôn-vò Ñeà-Ñoác Tö-Leänh Haûi-Quaân, laø Chæ-Huy-Phoù.
ñaàu tieân taïi Soùc-Traêng.
- 1955: OÂng chæ-huy caùc ñôn-vò Haûi-Quaân cuøng
- 1951: OÂng xin vaø ñöôïc chaáp-thuaän chuyeån sang vôùi caùc ñôn-vò cuûa oâng Döông-vaên-Minh, sau
Haûi-Quaân, toøng söï treân chieán-haïm Jeanne d’ naøy trôû thaønh vò Toång-Thoáng cuoái cuøng cuûa
Arc vaø Savorgnan de Brazza. mieàn Nam-Vieät-Nam, tham-gia caùc chieán-dòch
Ñinh-tieân-Hoaøng, Hoaøng-Dieäu vaø Nguyeãn-Hueä
- 1952: OÂng gia-nhaäp khoùa I Só-Quan Haûi-Quaân ñeå ñaùnh deïp caùc giaùo-phaùi. Cuõng naêm naøy, vôùi
Nha-Trang, toát-nghieäp vôùi caáp baäc trung-uùy, caáp baäc Thieáu-Taù Haûi-Quaân, oâng Leâ-quang-Myõ
caáp baäc cao nhaát cuûa só-quan Haûi-Quaân Vieät- ñöôïc ñieàu-ñoäng veà Saøi-Goøn nhaän chöùc-vuï Phuï-
Nam luùc baáy giôø. taù Toång-Tham-Möu-Tröôûng - Töôùng Leâ-vaên-Tî
- ñaëc-traùch veà Haûi-Quaân.
- 1953: OÂng ñöôïc chæ-ñònh veà Caàn-Thô, phuïc-vuï
trong moät ñôn-vò Haûi-Quaân cuûa Phaùp. Cuõng Ngaøy 20 thaùng 8 naêm 1955, Haûi-Quaân
Trung-Taù Leâ-quang-Myõ ñöôïc Thuû-Töôùng Ngoâ-
ñình-Dieäm chính-thöùc boå-nhieäm vaøo chöùc-vuï

65 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Tö-Leänh Haûi-Quaân kieâm Tö-Leänh Thuûy-Quaân Baø Le-â quang-Myõ
Luïc-Chieán QL/VNCH. Ngaøy 21 thaùng 12, Tö-
Leänh Haûi-Quaân Vieät-Nam, Haûi-Quaân Trung- (1) “Hai tuaàn tröôùc khi OÂng laâm chung, toâi ñaõ tröïc tieáp
Taù Leâ-quang-Myõ, coâng-boá söï hình-thaønh cuûa noùi chuyeän vôùi Ñaïi-Taù Myõ. Thôøi-gian naøy, Ñaïi-Taù Myõ beänh raát
Thuûy-Quaân Luïc-Chieán QL/VNCH. naëng, nhöng vaãn traû lôøi cho Ñieäp-myõ-Linh”.

- 1957: Heát nhieäm-kyø Tö-Leänh Haûi-Quaân.

- 1959: OÂng ñöôïc bieät-phaùi veà Boä Toång-Tham-Möu,
giöõ chöùc-vuï thanh-tra. Sau ñoù oâng Leâ-quang-
Myõ ñöôïc tu-nghieäp taïi Naval Postgraduate
School taïi Monterey, California, Hoa-Kyø.

- 1964: OÂng ñöôïc boå-nhieäm vaøo chöùc-vuï Thò-
Tröôûng Ñaø-Naüng. Chæ hôn nöûa naêm sau, OÂng
xin trôû veà Haûi-Quaân nhöng Töôùng Nguyeãn-
Khaùnh khoâng chaáp-thuaän. OÂng toû ra raát baát-
maõn. Cuoái naêm 1964 OÂng ñöôïc ñieàu-ñoäng veà
laïi Boä Toång-Tham-Möu, chöùc-vuï thanh-tra.

- 1965 – 1966: OÂng bò tình-nghi coù lieân-quan ñeán
cuoäc chænh-lyù Töôùng Nguyeãn-Khaùnh neân OÂng
phaûi soáng aån daät.

- 1967: OÂng bò an-ninh quaân-ñoäi giöõ moät tuaàn, sau
ñoù ñöôïc giaûi nguõ.

- 1990: OÂng töø-traàn taïi Houston, Texas, Hoa-Kyø(1).

66 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Haiû -Quaân Thieuá -Taù Le-â quang-Myõ
Tö-Leänh ñaàu tienâ cuûa Haiû -Quaân Vieät-Nam Conä g-Hoaø

67 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Tuaàn-duyeân-haïm Keo-Ngöaï HQ 604
68 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

PHOÛNG-VAÁN

ÑEÀÂ-ÑOÁC TRAÀN-VAÊN-CHÔN

Ban Bieân-Taäp

thaùng 8 naêm 1999

N haèm ghi laïi nhöõng sinh-hoaït daønh cho chuùng toâi moät cuoäc maïn ñaøm laâu, vaø thaät
cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng- chaân-tình. Chuùng toâi ghi laïi, nhö moät moùn quaø
Hoøa döôùi nhieàu khía caïnh, hieám quyù ñeå mai naøy, caùc söû-gia tuøy nghi coù theå
tìm ñöôïc nhöõng döõ-kieän, nhöõng yù tình qua cuoäc
chuùng toâi ñaàu tieân ñaõ nhaèm maïn ñaøm naøy.

tôùi caùc vò nieân-tröôûng Khoaù I Haûi-Quaân (HQ) Nha- Ban Bieân-Taäp (BBT): - Thöa Ñoâ-Ñoác, noùi ñeán
Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán, ngöôøi ta nhaéc ñeán Trung-
Trang. Caùc vò aáy laø nhöõng ngöôøi tieân-phong. Caùc Töôùng Leâ-nguyeân-Khang. Noùi tôùi Khoâng-Quaân,
ngöôøi ta nhaéc ñeán Thieáu-Töôùng Nguyeãn-cao-Kyø,
vò aáy laàn-löôït, laâu hay mau ñaõ naém giöõ chöùc-vuï vaø noùi ñeán Haûi-Quaân, ngöôøi ta nhaéc ñeán Ñoâ-Ñoác.

Tö-Leänh Haûi-Quaân, hoaëc caùc chöùc-vuï quan-troïng Ñoâ-Ñoác Chôn cöôøi, buoâng caùi muoãng xuoáng
beân ly traø, vaø hoûi :
ñaàu naõo khaùc. Khi tieáp-xuùc vôùi Ñoâ-Ñoác Chung-taán-
- Taïi sao ?
Cang, oâng ñaõ traû lôøi: BBT: - Daï thöa, Ñoâ-Ñoác laø vò ñaøn anh lôùn,
xuaát thaân töø khoùa I, vaø ñaõ hai laàn laøm Tö-Leänh Haûi-
“Vôùi tuoåi treân 70, trí nhôù toâi khoâng coøn trung- Quaân, töø nhöõng ngaøy Haûi-Quaân coøn non treû, roài
suoát hai nhieäm kyø, toång-coäng leân tôùi treân 10 naêm,
thöïc, ngoaøi ra vôùi maét ñau yeáu, toâi khoâng ñoïc ñöôïc Haûi-Quaân Vieät-Nam ñaõ tröôûng thaønh vaø quaân-soá
treân 40.000 só-quan, haï-só-quan vaø ñoaøn-vieân. Ñeå
nhieàu vaø cuõng khoâng vieát nhieàu ñöôïc. Vì caùc leõ môû ñaàu, xin Ñoâ-Ñoác cho chuùng toâi ghi laïi ñoâi ñieàu
veà tieåu-söû cuûa Ñoâ-Ñoác.
naøy, toâi raát tieác khoâng ñaùp-öùng yeâu-caàu cuûa ban TVC: - OÀ! toâi chæ laø moät tieåu töôùng, chöa laøm
ñöôïc ñieàu gì lôùn ñeå vang danh. Nhaéc ñeán teân hoï
soaïn-thaûo ñöôïc”. cuûa toâi coù ích-lôïi gì. Tuy-nhieân anh ñaõ hoûi thì toâi

Moät soá caùc vò khaùc, vì lyù-do naøy, lyù-do khaùc,

cuõng ñaõ khoâng coù nhöõng hoài ñaùp thuaän-lôïi. Maø

ngaøy thaùng nhö thoi ñöa, caùc vò ñaøn anh thaáp-

thoaùng ñaõ laëng-leõ ra ñi.

Vì theá, nhaân-dòp Ñoâ-Ñoác Traàn-vaên-Chôn

(TVC) xuoáng thaêm vieáng mieàn Nam California,

chuùng toâi ñaõ khoâng boû lôõ cô-hoäi, tìm gaëp oâng.

Nhìn thaáy oâng toùc traéng nhö moät vò ñaïo-siõ, tieáng

noùi vaãn eâm-ñeàm, chaäm raõi ñaày caân nhaéc. OÂng ñaõ

69 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Chanâ -dung Haiû -Quaân Thieuá -UÙy Tranà -vaên-Chôn
70 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

phaûi traû lôøi. Toâi sinh ngaøy 24 thaùng 9 naêm 1920, BBT: - Ra tröôøng ñoåi ñi ...
taïi Vuõng-Taøu, tính theo tuoåi ta thì naêm möôi naêm TVC(OÂng cöôøi lôùn): Luùc hoïc thì ôû treân taøu
tröôùc, toâi môùi coù 30 tuoåi ñaàu, tuoåi Canh-Thaân. Tröôùc lôùn nhaát cuûa Haûi-Quaân Phaùp taïi Ñoâng-Döông. Ra
khi gia-nhaäp Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa, toâi ñaõ tröôøng roài thì buoàn cöôøi laém, toâi vaø oâng Cang môùi
laø só-quan Haøng-Haûi Thöông-Thuyeàn töø naêm 1943. ñi thöïc-taäp treân caùc Haûi-Ñoaøn Xung-Phong. Haønh-
Toâi ñaõ toát-nghieäp caùc tröôøng Só-Quan Cô-Khí, Só- quaân gaàn moät naêm, toâi vaø oâng Cang môùi laõnh moãi
Quan Voâ-Tuyeán-Ñieän vaø Thuyeàn-Tröôûng. ngöôøi moät ñoäi giang-ñónh goàm boán chieác LCVP
raø mìn, thöôïng côø Vieät-Nam laø chuùng toâi möøng
BBT: - Nhö theá Ñoâ-Ñoác bieát heát moïi ngaønh quaù roài.
treân thöông-thuyeàn. Xin Ñoâ-Ñoác cho bieát yeáu-toá BBT: - Luùc aáy Haûi-Quaân mình baét ñaàu nhö
naøo khieán Ñoâ-Ñoác gia-nhaäp Haûi-Quaân Vieät-Nam theá naøo?
Coäng-Hoøa? TVC: - Phaûi noùi ngay laø nhöõng caùn-boä ñaàu
tieân cuûa Haûi-Quaân mình luùc aáy laø maáy oâng só-quan
TVC: - Naêm 1952 Quaân-Ñoäi Quoác-Gia vöøa môùi ñoaøn-vieân vaø caùc haï-só-quan töø Haûi-Quaân Phaùp
ñöôïc thaønh-hình, caàn göûi sinh-vieân ñi hoïc tröôøng chuyeån qua, nhö oâng Baûo, oâng Nhaãn. Chính caùc vò
Só-Quan Haûi-Quaân Phaùp. Toâi ñi taøu buoân laâu quaù naøy phaùt quaàn aùo, phaùt löông cho chuùng toâi.
cuõng chaùn roài neân thöû ñoåi ngheà ñeå xem sao? Toâi BBT: - Tröôùc khi vaøo Haûi-Quaân, coù luùc naøo
cuõng bieát raèng: “Ñaù laên hoaøi thì khoâng ñoùng rong”, Ñoâ-Ñoác nghó mình seõ laø moät vò Tö-Leänh Haûi-Quaân
nhöng tính mình hay thay ñoåi thì ñaønh vaäy thoâi. sau naøy khoâng?
Maëc duø luùc aáy toâi ñöông ñi taøu buoân, löông moãi TVC: - Ñaâu coù. Luùc aáy ôû ngoaøi daân-söï, toâi chæ
thaùng hôn 4.000 ñoàng. Toâi vaøo Haûi-Quaân coøn phaûi ao-öôùc ñeán luùc naøo ñoù, khi ñuû thaâm-nieân, kinh-
ñi hoïc, chæ laõnh löông khoaûng 1.700 ñoàng maø thoâi. nghieäm laøm ñöôïc quan taøu (thuyeàn-tröôûng), laùi
con taøu ngaøn taán töø Saøi-Goøn ñi Haûi-Phoøng roài trôû
BBT: - Vaäy khoùa I coù nhöõng ai vaø hoaøn-caûnh laïi thoâi. Naøo ngôø thôøi cuoäc ñöa ñaåy.
huaán-luyeän luùc aáy nhö theá naøo? BBT: - Ai laø Tö-Leänh Haûi-Quaân ñaàu tieân? Vaäy
nhieäm kyø ñaàu tieân trong chöùc-vuï Tö-Leänh Haûi-
TVC: - Veà ngaønh chæ-huy chuùng toâi coù saùu Quaân cuûa Ñoâ-Ñoác töø thôøi-gian naøo vaø Haûi-Quaân
ngöôøi, moät thieáu-uùy Boä-Binh vaø naêm só-quan Vieät-Nam luùc aáy ra sao?
haøng-haûi coù baèng thuyeàn-tröôûng. Veà cô-khí coù TVC: - Nhö chuùng ta ñaõ bieát, vò Tö-Leänh ñaàu
ba ngöôøi coù baèng só-quan cô-khí. Luùc aáy Trung- tieân laø oâng Leâ-quang-Myõ. Ra tröôøng tuïi chuùng toâi
Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân môùi baét ñaàu xaây caát. ñeo lon Thieáu-UÙy, thì oâng aáy ñeo theâm moät gaïch
Chuùng toâi ñöôïc ñöa xuoáng chieác Haøng-Khoâng laø Trung-UÙy. Roài nhu-caàu ñoøi hoûi, sau cuoäc haønh-
Maãu-Haïm Arromanches ñeå huaán-luyeän. Duøng taøu quaân taïi Röøng Saùt deïp Bình-Xuyeân, Haûi-Quaân
Arromanches laøm nôi taïm truù vaø lôùp hoïc. Töø ñoù Vieät-Nam ñöôïc Phaùp trao laïi hoaøn-toaøn, Thuû-Töôùng
chuùng toâi môùi nhaûy qua caùc chieán-haïm khaùc ñeå Ngoâ-ñình-Dieäm ñeà cöû Thieáu-Taù Leâ-quang-Myõ
hoïc chuyeân-nghieäp. Ñeán chieán-haïm naøo thì coù só- laøm Tö-Leänh Haûi-Quaân. OÂng Myõ ôû chöùc-vuï naøy
quan caùc ngaønh chuyeân-moân cuûa taøu ñoù giaûng baøi trong 2 naêm, töø 1955 ñeán 1957. Trong thôøi-gian
vaø daïy thöïc-taäp. Chuùng toâi cuõng thöôøng bay leân naøy Haûi-Quaân coù moät laàn ñem taøu ñi vieáng thaêm
vaø ñaùp xuoáng saân bay cuûa haøng-khoâng maãu-haïm, thieän chí maáy nöôùc laùng-gieàng. Luùc aáy coù leõ laø
nhöng chæ hoïc laùi maùy bay coù vaøi laàn. Chuùng toâi naêm 1956, tröôûng phaùi-ñoaøn laø Haûi-Quaân Trung-
cuõng coù thöïc-taäp ñoå boä tieåu-ñoäi thaùm-thính trong Taù Leâ-quang-Myõ. Ñoaøn taøu coù 3 chieác, 1 LSM vaø 2
vuøng ñòch. OÂng Leâ-quang-Myõ töø Boä-Binh qua, ñaõ PC do toâi (Traàn-vaên-Chôn) laøm chæ-huy Haûi-Ñoäi,
ñeo lon Thieáu-UÙy, ñöôïc coi nhö tröôûng traøng. Khi caùc haïm-tröôûng coù oâng Thieàu, vaø ai nöõa, laâu quaù
ra tröôøng, theo thöù-töï thì toâi laø thuû-khoa, vaø tieáp queân maát. Phaùi-ñoaøn ñi Phi-Luaät-Taân, luùc aáy döôùi
ñoù laø caùc oâng Chung-taán-Cang, Laâm-nguôn-Taùnh, thôøi Toång-Thoáng Magsaysay. ÔÛ Phi maáy ngaøy,
Leâ-quang-Myõ, Traàn-vaên-Phaán, Hoà-taán-Quyeàn. Ba
só-quan ngaønh cô-khí xeáp theo thöù-töï sau ñaây:
oâng Ñoaøn-ngoïc-Bích, Nguyeãn-vaên-Lòch vaø Löông-
thanh-Tuøng.

71 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

tieäc-tuøng, thaêm vieáng, roài ñi Singapore, treân kyø naêm 1966, toâi nhaän chöùc Tö-Leänh Haûi-Quaân nhieäm
ñaøi coù keùo côø Tö-Leänh Haûi-Quaân, vì oâng Myõ ôû treân kyø 2, thay oâng Cang. Roài laàn-löôït naêm 1969 ñeo moät
ñoù. Nhöng ñaëc-bieät maáy giôø nöõa moät Haûi-Ñoäi cuûa sao. Naêm 1970 ñeo hai sao, cho ñeán naêm 1972 caùc
Haûi-Quaân Hoaøng Gia Thaùi-Lan cuõng seõ gheù beán töôùng cuøng leân moät löôït vôùi toâi töø caáp Ñaïi-Taù nhö
Singapore, maø vò chæ-huy Haûi-Ñoäi naøy laø moät vò oâng Minh, Khoâng-Quaân, oâng Khuyeân, Tieáp-Vaän,
Ñaïi-Taù. OÂng Myõ laø Tö-Leänh Haûi-Quaân Vieät-Nam ñeàu leân 3 sao. Qua naêm 1974, toâi cuõng khoâng leân
Coäng-Hoøa, nhöng môùi coù lon Trung-Taù. Vaäy ai theâm moät sao nöõa vaø ñaùo haïn tuoåi hoài-höu vaø giaûi
chaøo ai? Khoù quaù. Chaúng nheõ Tö-Leänh Haûi-Quaân nguõ ñuùng ngaøy Quoác-Khaùnh. Neáu leân moät sao nöõa
moät quoác-gia laïi chaøo moät vò chæ-huy moät Haûi-Ñoäi thì ôû laïi theâm vaøi naêm nöõa. Moãi ngöôøi ñeàu coù soá,
quoác-gia baïn. Nhöng lon cuûa hoï to hôn lon mình toát hay xaáu do mình töï suy-nghó laáy.
(cöôøi). Roài toâi ñeà-nghò vôùi oâng Myõ: “Thì oâng leân bôø
ñi chôi ñi”. OÂng Myõ leân bôø. Leänh kyø tö-leänh ñöôïc BBT: - Nhö theá laø Ñoâ-Ñoác rôøi chöùc-vuï Tö-
keùo xuoáng. Luùc ñoù toâi cuõng môùi coù lon Thieáu-Taù, Leänh Haûi-Quaân naêm 1974, vì ñaùo haïn tuoåi?
Chæ-Huy-Tröôûng Haûi-Ñoäi, chaøo vò Ñaïi-Taù Haûi-Quaân
baïn laø hôïp lyù quaù roài. OÂng cöôøi vaø noùi:
- Ñuùng vaäy. Thay toâi laø Ñeà-Ñoác Laâm-nguôn-
BBT: - Nhieäm kyø Tö-Leänh ñaàu tieân cuûa Ñoâ-
Ñoác? Taùnh.
BBT: - Daï, töø naêm 1966 ñeán 1974 laø taùm naêm.
TVC: - OÂng Myõ ñöôïc cöû ñi Myõ hoïc, tính theo
thaâm-nieân caáp baäc, toâi leân thay oâng Myõ töø naêm Coäng caû nhieäm kyø ñaàu hai naêm, toång-coäng Ñoâ-Ñoác
1957 ñeán naêm 1959. Sau ñoù toâi cuõng ñöôïc goïi ñi Myõ ñaõ ôû chöùc-vuï Tö-Leänh Haûi-Quaân taát caû laø 10 naêm.
hoïc moät naêm, töø 1959 naêm 1960. Veà, luùc aáy Ñaïi-Taù Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa töø moät quaân-soá nhoû
Hoà-taán-Quyeàn ñang laøm Tö-Leänh Haûi-Quaân. Toâi beù vaøi ngaøn ngöôøi, baønh-tröôùng thaønh moät quaân-
ñöôïc ñoåi ñi moät vaøi chöùc-vuï ôû Boä Toång-Tham-Möu, chuûng coù treân 40.000 ngöôøi, haøng traêm chieán-haïm
coù luùc laøm Phuï-taù Vaên-phoøng Phaùt-Trieån Khaû-Naêng vaø haøng ngaøn chieán-ñónh. Ñieàu aáy ai cuõng ñaõ bieát
Taùc-Chieán. Roài môùi ñöôïc ñöa qua laøm Chæ-Huy- heát. Rieâng veà caùc vuøng Naêm-Caên, nôi maø Haûi-Quaân
Tröôûng Lieân-Ñoaøn Tuaàn-Giang (oâng laïi cöôøi, khua ñaõ haønh-quaân ñeå chieám laïi töø giöõa vuøng ñòch, sau
khua caùi muoãng vaøo ly caø-pheâ). Ñaây laø thôøi-gian yeân ñoù chính Haûi-Quaân ñaõ giöõ vai-troø bình-ñònh vuøng
thaân nhaát. Vaø luùc aáy, nhö caùc anh cuõng bieát, ñaát naøy. Xin Ñoâ-Ñoác nhôù laïi vaø cho moät vaøi nhaän-xeùt
nöôùc mình baét ñaàu coù nhöõng xaùo troän. Haûi-Quaân veà caùc coâng-taùc cuûa Haûi-Quaân taïi ñaây.
cuõng vaäy. Thaáy maø ngaùn quaù.
TVC: -Naêm 1963, Haûi-Quaân thöïc-hieän chieán-
BBT: - Luùc aáy, Ñoâ-Ñoác ñeo caáp baäc ...? dòch “Soùng Tình Thöông”, do Ñaïi-Taù Quyeàn chæ-
TVC: - Trung-Taù... Roài moät hoâm toâi ñöôïc huy, taùi chieám vaø bình-ñònh vuøng Naêm-Caên. Nhöng
Trung-Töôùng Cao-vaên-Vieân, Toång-Tham-Möu sau ñoù, vì khoâng ñuû quaân ñeå traán giöõ, neân Coäng-Saûn
Tröôûng goïi toâi, baûo “Anh veà Haûi-Quaân”. Toâi hoûi oâng chieám laïi vuøng naøy ñeå döôõng quaân vaø huaán-luyeän.
“Veà laøm gì Trung-Töôùng?” vì toâi vaø oâng cuõng coù Khi cuoäc chieán theâm khoác-lieät, Haûi-Quaân Myõ coù
quen bieát nhau nhieàu. Luùc tröôùc toâi laøm Tö-Leänh maët taïi chaâu-thoå soâng Cöûu-Long. Haûi-Quaân Vieät
Haûi-Quaân thì oâng laøm Chæ-Huy-Tröôûng beân Nhaûy Myõ ñaõ môû cuoäc haønh-quaân Sea Float, duøng xaø-lan
Duø. Thaân laém, neân toâi cöôøi vaø baûo oâng: “Thoâi, toâi gheùp laïi thaønh caên-cöù noåi laøm ñieåm xuaát phaùt,
khoâng veà Haûi-Quaân ñaâu”. Trung-Töôùng Vieân noùi: duøng ngöôøi nhaùi laøm ñôn-vò ñoå boä ñaùnh chieám
“Anh Chôn, ñaây laø leänh. Toâi cho anh moät phuùt. Naêm-Caên. Roài môû cuoäc haønh-quaân “Solid Anchor”
Nghó ñi, Anh coù nhaän chöùc-vuï Tö-Leänh Haûi-Quaân môû roäng ñiaï-baøn bình-ñònh moât vuøng roäng lôùn taïo
khoâng”. Toâi khöïng laïi moät chuùt, roài thöa: “Thöa thaønh Naêm-Caên, bieán thaønh moät quaän quan-troïng.
Trung-Töôùng, neáu laø leänh thì toâi xin tuaân leänh”. Veà quaân-söï, ta coù Boä Tö-Leänh Vuøng V Duyeân-Haûi,
OÂng Vieân cöôøi vaø noùi: “Anh ñi mua lon Ñaïi-Taù ñi. caên-cöù Haûi-Quaân Naêm-Caên. Veà haønh-chaùnh, Haûi-
Mai döï leã Quoác-Khaùnh”. Nhö theá keå töø 1 thaùng 11 Quaân ñaõ haønh-quaân vaø hoã-trôï Boä-Binh taùi laäp quaäân
Naêm-Caên. Chuùng ta ñaõ giuùp daân qui tuï treân 40.000
ngöôøi. Caát nhaø thieác doïc theo soâng. Hoï laøm aên phaùt

72 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

ñaït, laäp loø than, ñoán cuûi ñöôùc, ñaùnh caù, baét toâm, nguy-hieåm. Moät ngöôøi baïn cuûa anh ta ñaõ cheát treân
v.v... Bieán Naêm-Caên thaønh moät quaän truø-phuù. chieác chieán-ñónh naøy. Haûi-Quaân chuùng ta cuõng
ñaõ ñaùnh chìm haøng chuïc chieác taøu tieáp-vaän cuûa
BBT: - Thöa Ñoâ-Ñoác, sao mình khoâng töø ñieåm Coäng-Saûn doïc theo duyeân-haûi.
naøy baønh-tröôùng, bình-ñònh theâm?
BBT: - Thöa Ñoâ-Ñoác, cho ñeán ngaøy 30 thaùng 4
TVC: - Toâi coù noùi chuyeän naøy vôùi Tö-Leänh naêm 1975, Haûi-Quaân chuùng ta coù 11 vò Ñoâ-Ñoác, vaø
Quaân-Ñoaøn ñeå tuøy nghi quyeát-ñònh. Haûi-Quaân treân 40.000 só-quan vaø ñoaøn-vieân. Chuùng ta ñuùng
khoâng coù nhieäm-vuï laõnh-thoå. Mình chæ yeåm-trôï laø caùi phao raát höõu-hieäu trong vieäc tieáp cöùu caùc
thoâi. ñôn-vò baïn, cuõng nhö tieáp cöùu ñoàng-baøo töø Vuøng
I, Vuøng II vaøo Nam. Luùc phaûi ra ñi, chuùng ta ñaõ ra
BBT: -Thöa Ñoâ-Ñoác, qua moät soá taøi-lieäu cuûa ñi raát nghieâm-chænh, vaø ñem ñi haàu nhö taát caû caùc
Hoa-Kyø, cuõng nhö treân thöïc-teá chuùng ta ñöôïc bieát, chieán-haïm khieån-duïng vaø chôû theo khoaûng 40.000
Ñoâ-Ñoác Zumwalt, sau khi hoaøn-taát vieäc chuyeån giao thaân-nhaân vaø ñoàng-baøo. Moät caâu hoûi ñöôïc ñaët ra,
caùc löïc-löôïng Haûi-Quaân Myõ taïi Vieät-Nam cho Haûi- taïi sao Ñoâ-Ñoác vaø gia-ñình khoâng di-taûn?
Quaân Vieät-Nam, trong voøng coù 18 thaùng oâng ñaõ töø
ba sao, thaêng leân boán sao, vaø ñaëc-bieät oâng ñaõ vöôït TVC: -Ñaïi-Taù Haûi-Quaân Hoa-Kyø, tröôûng
qua 130 vò Ñoâ-Ñoác khaùc cuûa Haûi-Quaân Hoa-Kyø, trôû phoøng D.A.O. coù ñeán cho toâi hay raèng Ñoâ-Ñoác
thaønh vò Tö-Leänh Haûi-Quaân Hoa-Kyø, moät chöùc-vuï Zumwalt coù can-thieäp nhôø D.A.O. lo di-chuyeån ñöa
maø chính Ñoâ-Ñoác Zumwalt cuõng khoâng ngôø ñaõ ñeán gia-ñình toâi qua Myõ. Toâi veà Vuõng-Taøu röôùc ba maù toâi
vôùi oâng mau nhö theá. Ñoù laø moät söï vieäc laï-luøng. Vaäy vaø gia-ñình anh chò toâi leân Saøi-Goøn ñeå cuøng ñi vôùi
ngöôøi trao laø Ñoâ-Ñoác Zumwalt, ngöôøi nhaän chính chuùng toâi. Khi ñeán Saøi-Goøn ba maù toâi buoàn daøo-daøo,
laø Ñoâ-Ñoác. Xin Ñoâ-Ñoác cho bieát yù-kieán veà vieäc naøy. coù yù khoâng muoán rôøi queâ-höông, maëc duø khoâng
noùi ra lôøi. Ngoaøi ra Saøi-Goøn trôû thaønh naùo-loaïn.
Ñoâ-Ñoác Chôn cöôøi nheï-nhaøng, roài noùi: Ngöôøi ta giaønh nhau ñeå leân phi-tröôøng hoaëc vaøo
- Treân thöïc-teá chuùng ta ñeàu noã-löïc cuøng laøm. söù-quaùn Myõ ñeå xin giaáy di-taûn. Thaáy caûnh aáy, thaät
Neáu khoâng coù caùc anh em töø só-quan ñeán caùc ñoaøn- ñau loøng. Baø con, baïn-beø tin-töôûng vaøo söï giuùp ñôõ
vieân coá-gaéng thi-haønh thì mình toâi laøm gì ñöôïc. cuûa toâi, maø toâi ñaâu coù khaû-naêng lo cho taát caû. Vaäy
Noùi veà thaønh-tích cuûa Ñoâ-Ñoác Zumwalt thì khoâng
phaûi chæ noùi vieäc thi-haønh mau choùng vaø toát ñeïp Tö-Leänh Haiû -Quaân caté banê g khaùnh-thanø h phonø g trieån-laõm
chöông-trình ACTOV (Accelerated Turn Over) maø
coøn phaûi noùi ñeán uy-tín vaø ñaûm-löôïc cuûa oâng ta.
Ñaïi-töôùng Creighton Abrams, Tö-Leänh Quaân-Löïc
Hoa-Kyø taïi Vieät-Nam raát neå troïng oâng. Nhö chuùng
ta ñaõ bieát, bôø bieån Vieät-Nam ñaõ ñöôïc ñan kín baèng
chieán-dòch Market Times. Vieät-Coäng chæ coøn coù
theå chuyeån ñoà tieáp-vaän qua ñöôøng boä Tröôøng-
Sôn roài xaâm-nhaäp vaøo soâng laïch ñoàng-baèng soâng
Cöûu-Long. Ñeå ñoái-phoù vôùi vieäc naøy, chính Ñoâ-Ñoác
Zumwalt laø ngöôøi ñaõ toå-chöùc caùc cuoäc haønh-quaân
ngaên chaän doïc theo bieân-giôùi Vieät-Mieân vaø treân
soâng Vaøm-Coû. Treân kinh Vónh-Teá, Boä-Binh khoâng
ñuû ñoàn boùt chaän giöõ, oâng ñaõ coù moät löïc-löôïng
Haûi-Quaân trong soâng huøng maïnh taïi ñaây, cöù moät
daëm, coù moät con taøu nhoû tuaàn-tieãu. Vaø chính con
trai oâng, Haûi-Quaân Trung-uùy Elmo Zumwalt laø moät
thuyeàn-tröôûng Swift Boat thi-haønh keá-hoaïch naøy
treân con kinh Vónh-Teá. Chieác Swift Boat naøy ñaõ
nhieàu laàn chaïm ñòch, qua caùc cuoäc phuïc-kích raát

73 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Trienå -lamõ Ngaøy Haûi-Quaân 1972 kyõ-sö, tieán-só caû. Toâi coøn bieát gì maø chæ baûo caùc
anh (cöôøi). Toâi ñi sau, baây giôø toâi môùi tieáp-tuïc hoïc.
phaûi giuùp ai? Vaû laïi söï ra ñi laø ñieàu “vaïn baát-ñaéc-dó”. Hoïc ñieàu naøo, hay ñieàu naáy. Ñi hoïc ñeå coù khaû-naêng
Coøn nöôùc coøn taùt. Ñeán nöôùc cuøng roài seõ hay. Sau tieáp-nhaän caùc yù-kieán cuûa caùc anh. Vaû laïi, neáu Haûi-
khi hoài-höu, toâi ñöôïc caùc vò chöùc saéc thieân phong Quaân mình coøn, thì ngaøy nay caùc anh cuõng ñaõ laø
cao caáp höôùng-daãn toâi nhaäp moân ñaïo Cao-Ñaøi. Vaø nhöõng vò Ñoâ-Ñoác caû roài, vaø toâi cuõng coù dòp ñeå vui
ñeán giôø phuùt laâm nguy, toâi höôùng veà Ñaáng Chí-Toân möøng laéng nghe “caâu chuyeän döôùi côø” cuûa caùc
ñeå quyeát-ñònh vaän-maïng cuûa mình. Hoïa hay phöôùc anh. Nhìn laïi thôøi-gian hoaït-ñoäng cuõ, ta thaáy raèng
ñeàu do taâm-linh saùng-suoát cuûa mình ñònh-ñoaït. maët ñaát laø chieán-tröôøng cuûa Luïc-Quaân. Vuøng trôøi
Cho neân giôø phuùt naøy, côn bæ-cöïc ñaõ qua, toâi vaãn laø chieán-tröôøng cuûa Khoâng-Quaân. Soâng, bieån laø
bình-thaûn, an-nhieân, töï-taïi. traùch-nhieäm cuûa chuùng ta. Trong cuoäc chieán, duø
ñòch coù leùn-luùt xuaát hieän, nhöng Haûi-Quaân chuùng
BBT: - Xin ña-taï Ñoâ-Ñoác. Ñoâ-Ñoác ñaõ heù môû ta ñaõ laøm chuû ñöôïc chieán-tröôøng. Maët bieån ñaõ ñöôïc
cho chuùng toâi nhieàu döõ-kieän quí-baùu veà Haûi-Quaân, ñan kín baèng nhöõng chieán-haïm lôùn nhoû. Treân
cuõng nhö veà hoaøn-caûnh cuûa ñaát nöôùc trong thôøi- caùc soâng raïch mieàn Nam, vuøng ñaát truø-phuù nhaát
gian qua. Sau choùt, laø moät vò ñaøn anh cuûa Haûi-Quaân, cuûa ñaát nöôùc, caùc chieán-ñónh cuûa chuùng ta luoân
Ñoâ-Ñoác coù thaáy caàn nhaén gôûi ñieàu gì vôùi anh em luoân laø noãi khieáp-haõi cuûa ñòch, ñoàng thôøi laø söï tin
Haûi-Quaân boán phöông khoâng? caäy maïnh-meõ cuûa caùc ñôn-vò baïn trong caùc cuoäc
haønh-quaân tuaàn-tieãu ñôn phöông hay haønh-quaân
TVC: - Nhö coù laàn toâi ñaõ noùi, toâi ôû laïi trong dieät ñòch hoãn-hôïp. Khi nguy-hieåm nhaát, löïc-löôïng
lao tuø cuûa Coäng-saûn, cuõng hoïc ñöôïc nhieàu ñieàu chuùng ta vaãn coøn toaøn veïn vaø ñeán luùc tan haøng,
cay ñaéng. Caùc anh em ra ñi, töø nhöõng khoù-khaên chuùng ta toå-chöùc ra ñi thaät hoaøn-haûo vaø kyû-luaät.
luùc ñaàu, giôø ña-soá cuõng ñaõ oån-ñònh, con caùi khoân Ra tôùi haûi ngoaïi, ña-soá caùc anh em ñaõ xaây-döïng laïi
lôùn, thaønh taøi. ÔÛ ñaâu toâi cuõng gaëp caùc vò baùc-só, gia-ñình, nuoâi daïy caùc con ñöôïc thaønh taøi. Trong
luùc ñoù, anh em Haûi-Quaân, döôùi nhieàu hình-thöùc
ñaõ coù nhöõng chöông-trình cöu-mang, gaén-boù, giuùp
ñôõ laãn nhau. Chính anh em Haûi-Quaân ñaõ laø nhöõng
taøi coâng ñöa ñoàng-baøo vöôït bieån, vaø cuõng chính
anh em Haûi-Quaân ñaõ coù maët trong caùc coâng-taùc
cöùu vôùt thuyeàn nhaân. Chuùng ta raát haõnh-dieän. Toâi
haõnh-dieän vì söï ñoùng goùp toát ñeïp cuûa taát caû anh em
thuoäc moïi caáp baäc. Laø moät ngöôøi coù caùi may-maén
ñöôïc höôùng-daãn caùc anh em trong moät thôøi-gian
daøi, toâi thaønh-thaät caûm ôn taát caû anh em ñaõ giuùp
toâi hoaøn-thaønh nhieäm-vuï vaø caàu chuùc taát caû anh
em vaø quyù quyeán luoân luoân an vui vaø thaønh ñaït
trong moïi coâng-taùc, vaø chuùc taát caû anh em vaø gia-
ñình luoân ñaït ñöôïc nhöõng thaønh-coâng vaø an vui.

BBT: -Xin ña-taï Ñoâ-Ñoác.

74 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

ÑAØO LUYEÄN
SÓ-QUAN ÑOAØN-VIEÂN

TRONG

HAÛI-QUAÂN VIEÄT-NAM

Nguyeãn-ngoïc-Quyønh

Phuï chuù cuûa ngöôøi vieát: Baøi naøy ñöôïc vieát vôùi söï ñoùng goùp yù-kieán vaø taøi-lieäu cuûa caùc baïn: Phan-Vaên-
Coån, Ñaëng-Dieäm, Vuõ-Höõu-San, Nguyeãn-Vaên-San, Vuõ-Kim-Thanh, Nguyeãn-Vaên-Hieàn,… vaø vôùi trí nhôù keùm
coûi cuûa ngöôøi vieát, coøn laïi sau khi ñaõ phuïc-vuï taïi Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân/Khoái Quaân-Huaán vaø taïi Trung-Taâm
Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Saøi-Goøn caùch ñaây treân 30 naêm.

N gaønh Só-Quan Ñoaøn-vieân Chaúng haïn nhö moät thöôïng-só Troïng-Phaùo khi
(SQÑV) goàm caùc só-quan xuaát thaêng caáp SQÑV seõ tieáp-tuïc phuïc-vuï trong ngaønh
thaân töø caáp haï-só-quan. Ngaønh Troïng-Phaùo. Vôùi kieán-thöùc vaø kinh-nghieäâm doài-daøo
veà chuyeân-nghieäp, caùc vò naøy thöôøng laø caùc huaán-
naøy ñöôïc toå-chöùc phoûng theo luyeän-vieân xuaát-saéc trong ngaønh vaø ñöôïc coi nhö
nhöõng “coá-vaán chuyeân-moân” veà chuyeân-nghieäp
Haûi-Quaân Phaùp (vôùi teân Officiers des EÙquipages). cho caáp chæ-huy. Trong moät ñôn-vò, SQÑV thöôøng
laø gaïch noái raát thích-hôïp giöõa caáp chæ-huy vaø caùc
Haûi-Quaân Myõ cuõng coù ngaønh töông-ñöông (vôùi ñoaøn-vieân.

teân Warrant Officers). Ngay töø khi thaønh-laäp, Haûi- Caùc SQÑV thöôøng ñöôïc choïn löïa ñeå ñöôïc
thaêng caáp trong soá caùc Thöôïng-Só-Nhaát hoaëc
Quaân Vieät-Nam ñaõ coù caùc SQÑV, trong ñoù phaûi Thöôïng-Só coù khaû-naêng chuyeân-nghieäp vaø trình-ñoä
vaên-hoùa cao, haïnh-kieåm toát. Vieäc thaêng caáp naøy
keå Trung-taù Phaïm-vaên-Baûo laø vò só-quan coù coâng

lôùn trong coâng-taùc tuyeån-moä cuûa Haûi-Quaân trong

thôøi-kyø thaønh-laäp.

Caùc SQÑV thöôøng tieáp-tuïc phuïc-vuï trong

chuyeân-nghieäp mình ñaõ phuïc-vuï ôû caáp haï-só-quan.

75 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

khoâng ñoøi hoûi moät khoùa huaán-luyeän ñaëc-bieät naøo. SQÑV khoâng coù giôùi-haïn. Trong Haûi-Quaân Phaùp,
Tuy-nhieân, trong khoaûng ñaàu thaäp nieân 1960, Boä ngaønh SQ naøy ñöôïc giôùi-haïn ôû caáp Trung-Taù.
Toång-Tham-Möu aán-ñònh laïi qui cheá thaêng caáp Trong Haûi-Quaân Myõ, caáp baäc cao nhaát cuûa SQÑV
cho toaøn-theå Quaân-Löïc VNCH, vaø quyeát-ñònh raèng laø Thieáu-Taù (Chief Warrant Officer, töông-ñöông
muoán mang caáp baäc só-quan (SQ), nhaân-vieân phaûi vôùi Thieáu-Taù).
qua moät khoùa ñaøo-taïo só-quan. Do ñoù vieäc thaêng caáp
SQÑV cuûa Haûi-Quaân khoâng ñöôïc chaáp-thuaän nöõa. Caùc SQÑV toát-nghieäp thöôøng ñöôïc boå-nhieäm
Ñieàu naøy ñaõ laøm naûn loøng nhieàu haï-só-quan öu-tuù ñeán caùc ñôn-vò tuøy theo nhu-caàu chuyeân-nghieäp
vaø coù oùc caàu tieán cuûa Haûi-Quaân. Tröôùc tình-traïng cuûa caùc ñôn-vò. Thí-duï SQÑV caùc ngaønh cô-khí
“khoâng coù loái thoaùt” naøy, moät soá coù ñuû ñieàu-kieän ñaõ hoaëc ñieän-khí thöôøng ñöôïc thuyeân-chuyeån ñeán caùc
xin nhaäp hoïc caùc khoùa só-quan ñaëc-bieät taïi Tröôøng thuûy-xöôûng hoaëc Haûi-Quaân Coâng-Xöôûng. Raát nhieàu
Boä-Binh Thuû-Ñöùc. Sau khi maõn-khoùa vôùi caáp baäc SQÑV ñöôïc boå-nhieäm laøm huaán-luyeän-vieân taïi
chuaån-uùy, hoï seõ phuïc-vuï trong Luïc-Quaân. caùc Trung-Taâm Huaán-Luyeän (TTHL) ñeå cung-öùng
nhu-caàu huaán-luyeän raát cao cuûa Haûi-Quaân luùc ñoù.
Vì thaáy ñaây laø moät thaát thoaùt nhaân-löïc ñaùng
keå, Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân (BTL/HQ) ñaõ trình Boä Tính tôùi thaùng 4 naêm 1975, caáp baäc cao nhaát
Toång-Tham-Möu vaø ñöôïc chaáp-thuaän cho Haûi- cuûa caùc vò SQÑV naøy laø Ñaïi-UÙy. Caùc khoùa ñaøo luyeän
Quaân toå-chöùc caùc khoùa Só-Quan Ñoaøn-Vieân. Muïc- SQÑV naøy toû ra raát höõu ích cho Haûi-Quaân vì ít nhaát
ñích cuûa caùc khoùa naøy laø huaán-luyeän ñeå caùc hoïc vieân ñaõ ñaùp-öùng ñöôïc caùc nhu-caàu quan-troïng sau ñaây:
coù ñuû khaû-naêng caên-baûn cuûa moät só-quan Haûi-Quaân,
keå caû vieäc ñöông phieân haûi-haønh treân caùc chieán- 1. Baûo-toaøn nhaân-löïc cho HQ nhôø giöõ ñöôïc
haïm. Boán khoùa ñaõ ñöôïc ñaøo luyeän trong khoaûng caùc nhaân-vieân coù khaû-naêng cao, giaøu kinh-nghieäm
töø naêm 1968 ñeán 1972, vôùi caùc chi-tieát sau ñaây: vaø coù haïnh-kieåm toát.

- Thôøi-gian huaán-luyeän moãi khoùa: 6 thaùng. 2. Thoûa maõn ñöôïc nhu-caàu tieán thaân cuûa
- Ñòa ñieåm huaán-luyeän: Trung-Taâm Huaán- caùc nhaân-vieân toát, nhôø ñoù naâng cao tinh-thaàn cuûa
toaøn-theå nhaân-vieân.
Luyeän Haûi-Quaân, Saøi-Goøn.
- Ñieàu kieän nhaäp hoïc: caáp baäc töø Trung-Só-Nhaát Ngoaøi phöông thöùc ñaøo luyeän treân ñaây, töôûng
cuõng caàn theâm raèng ñaõ coù moät soá ñoaøn-vieân coù
trôû leân, coù baèng Trung-hoïc Ñeä Nhaát Caáp, trình-ñoä vaên-hoùa cao hôn (töø Tuù-Taøi I trôû leân) ñaõ
rieâng caùc Thöôïng-Só-Nhaát neáu coù baèng ñöôïc nhaäp hoïc Tröôøng Só-Quan HQ taïi Trung-Taâm
Cao-ñaúng Chuyeân-nghieäp coù theå ñöôïc Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang. Vôùi phöông
mieãn baèng Trung-Hoïc Ñeä Nhöùt Caáp. thöùc naøy, Haûi-Quaân cuõng baûo-toaøn ñöôïc nhaân-löïc
- Só-soá moãi khoùa: 60 vaø laïi ñaøo luyeän ñöôïc caùc só-quan ngaønh chæ-huy vaø
- Caùc moân hoïc chính: laõnh-ñaïo chæ-huy, toå- cô-khí coù theâm kinh-nghieäm veà chuyeân-nghieäp.
chöùc Haûi-Quaân, haøng-haûi, vaän-chuyeån,
truyeàn-tin, troïng-phaùo, cô-khí, ñieän-khí,
phoøng-tai.

Sau khi toát-nghieäp, caùc hoïc vieân ñöôïc mang
caáp baäc Chuaån-UÙy Ñoaøn-Vieân keøm vôùi teân cuûa
chuyeân-nghieäp. Thí-duï: Chuaån-UÙy Ñoaøn-Vieân
Cô-Khí. Vì tieâu-chuaån choïn löïa ñeå nhaäp hoïc khaù
cao, veà khaû-naêng cuõng nhö veà haïnh-kieåm, neân tyû
soá toát-nghieäp ñöôïc coi laø raát cao. Chæ coù moät vaøi
hoïc vieân boû dôû khoùa-hoïc vì lyù-do söùc khoûe hay vì
lyù-do naøo khaùc.

Treân nguyeân-taéc, trong HQVN caáp baäc cuûa

76 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

SÖÛ LIEÂÄU

HAÛI-QUAÂN VIEÄT-NAM

Ñinh-maïnh-Huøng

V aøo thaùng 4 naêm 1951, Ñoâ-Ñoác chæ-huy vaø 3 só-quan ngaønh cô-khí.
Ortoli (Haûi-Quaân Phaùp) ñeà-nghò • Ngaøy 1 thaùng 11 naêm 1952, khai giaûng khoùa 2
cung-caáp cho Haûi-Quaân Vieät-Nam
Só-Quan Haûi-Quaân taïi Trung-Taâm Huaán-Luyeän
(HQVN): Haûi-Quaân Nha-Trang goàm 12 só-quan ngaønh
chæ-huy vaø 4 só-quan ngaønh cô-khí (khoùa naøy
- Hai giang-ñoaøn Xung- maõn-khoùa khoaûng thaùng 5 naêm 1953 vaø toâi,
Ñinh-maïnh-Huøng, thuoäc khoùa naøy).
Phong vaøo naêm 1951. • Ngaøy 12 thaùng 7 naêm 1952, Trung-Taâm Huaán-
Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang baét ñaàu hoaït-ñoäng
- Trung-Taâm Huaán-Luyeän Thuûy-Thuû vaøo vôùi khoùa 1 chuyeân-nghieäp goàm 150 khoùa-sinh
vaø khoùa 1 haï-só-quan vôùi 25 khoùa-sinh.
naêm 1952. • Ngaøy 13 thaùng 10 naêm 1954, Toång-Thoáng Ngoâ-
ñình-Dieäm kyù nghò-ñònh thaønh-laäp Thuûy-
- Nhieàu giang-ñoaøn Tuaàn-Giang vaøo naêm Quaân-Luïc-Chieán Vieät-Nam.
• Ngaøy 10 thaùng 4 naêm 1953, thaønh-laäp Giang-ñoaøn
1953. 25 Xung-Phong taïi Caàn-Thô, vaø sau ñoù caùc
giang-ñoaøn tieáp theo ñöôïc thaønh-laäp:
- Boán truïc-loâi-haïm vaøo naêm 1954. - Giang-ñoaøn 21 taïi Myõ-Tho.
- Giang-ñoaøn 22 taïi Nam-Ñònh (Baéc-Vieät).
- Moät phi-ñoäi thuûy-phi-cô vaøo naêm 1955. - Giang-ñoaøn 23 taïi Vónh-Long.
- Giang-ñoaøn 24 taïi Nam-Ñònh döï-truø ñoùng taïi
- Hai hoä-toáng-haïm.
Höng-Yeân.
- Moät tuaàn-duyeân-haïm.

• Thaùng 11 naêm 1951, khôûi coâng xaây caát Trung-
Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang.

• Ngaøy 6 thaùng 3 naêm 1952, Quoác-Tröôûng Baûo-Ñaïi
kyù Duï soá 2 thaønh-laäp Haûi-Quaân Vieät-Nam.

• Ngaøy 1 thaùng 10 naêm 1952, khoùa 1 Só-Quan Haûi-
Quaân maõn-khoùa. Khoùa naøy ñöôïc huaán-luyeän

treân chieán-haïm Phaùp, goàm coù 6 só-quan ngaønh

77 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

• Ngaøy 20 thaùng 7 naêm 1954, Hieäp-Ñònh Geneøve 2
ñöôïc kyù-keát.
* ÔÛ ngoaøi Baéc: Thaùng 5 naêm 1955, Phaùp trao quyeàn chæ-huy
+ 80 ngaøy sau khi kyù-keát, ta ruùt khoûi Haø- boán haûi-ñoaøn (sau goïi laø giang-ñoaøn) cho Vieät-Nam.
Noäi. Toâi nhaän Haûi-Ñoaøn 25 taïi Caàn-Thô.
+ 100 ngaøy sau khi kyù-keát, ta ruùt khoûi • Töø ngaøy 5 thaùng 6 naêm 1955 ñeán ngaøy19 thaùng
Haûi-Döông.
+ 300 ngaøy sau khi kyù-keát, ruùt khoûi Haûi- 6 naêm 1955, haønh-quaân Ñinh-tieân-Hoaøng
Phoøng. deïp löïc-löôïng voõ-trang Hoøa-Haûo taïi mieàn Taây.
* Trong Nam: Vieät-Coäng cuõng aùp-duïng moät Giang-ñoaøn 25 ñoå quaân aùn ngöõ, chieám Caùi-Voàn,
lòch trình töông-töï ñeå ruùt khoûi mieàn Nam. Caàn-Thô.
• Töø ngaøy 21 thaùng 9 naêm 1955, tham-gia chieán-
1 dòch Hoaøng-Dieäu deïp löïc-löôïng voõ-trang Bình-
Xuyeân taïi Röøng Saùt. Giang-ñoaøn 25 tuaàn-tieãu
Sau khi ra tröôøng ít laâu, toâi ñöôïc thuyeân- vaø aùn ngöõ. Caû boán Giang-ñoaøn 21, 22, 23, 24
chuyeån veà Giang-ñoaøn 24 Xung-Phong taïi Nam- Xung-Phong cuøng tham-döï chieán-dòch naøy.
Ñònh. Giang-ñoaøn naøy ñöôïc döï-truø ñoùng ôû Höng- • Khi chieán-dòch Nguyeãn-Hueä deïp Ba Cuït taïi mieàn
Yeân, nhöng vì Höng-Yeân chöa saün-saøng, neân ñoùng Long-Xuyeân khai-dieãn vaøo thaùng 12 naêm 1955,
taïi Nam-Ñònh cho ñeán khi coù Hieäp-Ñònh Geneøve. toâi ñaõ ñöôïc thuyeân-chuyeån sang laõnh nhieäm-
Ñaây laø moät giang-ñoaøn naëng, goàm coù: moät giang- vuï Haïm-Tröôûng Trôï-chieán-haïm Noû Thaàn, HQ
phaùo-haïm (LSIL) chæ-huy vaø hai phaân-ñoäi, moãi 225. Ñang hoaït-ñoäng taïi vònh Thaùi-Lan thì toâi
phaân-ñoäi goàm 1 tieàn-phong-ñónh, 3 LCM, 4 LCVP, ñöôïc tin Trung-UÙy Nguyeãn-vaên-Truï (ñoàng khoùa
vaø 2 Stcan. Maëc duø caùc chieán-haïm, chieán-ñónh vôùi toâi) töû traän taïi Long-Xuyeân, trong cuoäc
tröông côø quoác-gia Vieät-Nam (côø vaøng ba soïc ñoû), haønh-quaân naøy vaøo khoaûng tröôùc Giaùng-Sinh.
nhöng ñôn-vò-tröôûng vaãn laø ngöôøi Phaùp. Só-quan
Vieät-Nam môùi ñaàu chæ-huy caùc phaân-ñoäi vaø sau 3
ñoù ñaûm-nhaän chöùc-vuï haïm-phoù giang-phaùo-haïm
(tröôøng-hôïp cuûa toâi). Thuûy-thuû-ñoaøn hoãn-hôïp Haønh-Quaân
Phaùp, Vieät. Soùng Tình Thöông

Trong thôøi-gian ôû Nam-Ñònh, coâng-taùc cuûa Khai-dieãn ngaøy 3 thaùng 1 naêm 1963, ngaãu-
Giang-ñoaøn laø giöõ an-ninh thuûy-loä soâng Hoàng-Haø nhieân truùng vaøo ngaøy sinh-nhaät cuûa Toång-Thoáng
töø cöûa bieån ñeán Nam-Ñònh vaø phoái-hôïp haønh-quaân Dieäm.
môû roäng vuøng kieåm-soaùt leân tôùi Höng-Yeân. Coâng- a. Muïc-ñích:
taùc haøng ngaøy laø tuaàn-tieãu, raø mìn töø Nam-Ñònh Taùi chieám vaø bình-ñònh khu-vöïc Naêm-Caên.
ñeán cöûa Ba-Laït, laâu laâu ñuïng ñoä nheï. Sau khi kyù b. Thaønh-phaàn tham-döï:
Hieäp-Ñònh Geneøve, Giang-ñoaøn ñaûm-nhaän coâng-
taùc di-taûn daân-chuùng töø Phaùt-Dieäm ra taøu lôùn ngoaøi - Haûi-Quaân:
bieån. Sau ñoù, Giang-ñoaøn ñöôïc di-chuyeån vaøo Nam 1 Döông-vaän-haïm (LST)
vaø taïm truù taïi Myõ-Tho. Trong Nam, Giang-ñoaøn 4 Haûi-vaän-haïm (LSM)
tham-gia coâng-taùc chuyeån-vaän taäp-trung caùn-boä 2 Giang-phaùo-haïm (LSIL)
taäp keát Coäng-Saûn ôû vuøng Tieàn-Giang vaøo Ñoàng- 1 Trôï-chieán-haïm (LSSL)
Thaùp-Möôøi. 1 Giang-ñoaøn Xung-Phong
2 Duyeân-ñoaøn

78 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

- Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán (TQLC): + Haønh-quaân môû roäng vuøng bình-ñònh.
2 Tieåu-ñoaøn + 1 Boä Chæ-Huy Lieân-Ñoaøn - Sau Giai-Ñoaïn II:
c. Chæ-huy:
- Chæ-Huy-Tröôûng Haønh-Quaân: Haûi-Quaân Ñaïi- + Coâng-taùc bình-ñònh do laõnh-thoå thi-
haønh.
Taù Hoà-taán-Quyeàn.
- Chæ-Huy-Tröôûng Löïc-Löôïng Ñoå Boä: Trung-Taù 4. Nhaän xeùt veà giaù-trò vaø khaû-naêng Giang-
Löïc trong giai-ñoaïn naøy:
Leâ-nguyeân-Khang.
- Tham-Möu-Tröôûng: Haûi-Quaân Thieáu-Taù Treân caû hai phöông-dieän bình-ñònh laãn haønh-
quaân, caùc giang-ñoaøn raát höõu duïng taïi mieàn Nam-
Ñinh-maïnh-Huøng, (luùc ñoù toâi ñang chæ-huy Vieät-Nam vì hoûa-löïc maïnh, di-ñoäng nhanh choùng
Haûi-Löïc, nhöng Ñaïi-Taù Quyeàn ñöa toâi sang vaø deã-daøng, phaân taùn moûng ñöôïc.
thieát-keá cuoäc haønh-quaân).
d. Toång-Quaùt Quan-Nieäm Haønh-Quaân nhö sau: Veà Haønh-Quaân: Ñaïi-Töôùng Leâ-vaên-Tî ñaõ
- Giai-Ñoaïn I: (khoaûng 1 thaùng) coù nhaän-xeùt nhö sau: Mieàn Nam-Vieät-Nam nhieàu
+ Löïc-löôïng TQLC ñoå boä töø moûm Caø- soâng laïch, caùc cuoäc haønh-quaân Ñinh-tieân-Hoaøng,
Hoaøng-Dieäu, vaø Nguyeãn-Hueä ñaõ khoâng theå naøo
Mau (Xoùm Môùi), haønh-quaân truy luøng thaønh-coâng ñöôïc neáu khoâng coù söï yeåm-trôï cuûa
vaø tieâu-dieät ñòch taïi phía Nam soâng Haûi-Quaân.
Cöûa Lôùn; sau ñoù caùc chieán-haïm vaø
haûi-thuyeàn cuøng TQLC vaøo taùi chieám Veà Bình-Ñònh: Caùc giang-ñónh bieät-phaùi
Naêm-Caên. Bieät-phaùi moät giang-ñoaøn cho caùc tænh raát höõu-hieäu trong coâng-taùc yeåm-trôï
khai thoâng thuûy-loä töø Ñaàm-Dôi xuoáng hoûa-löïc, chuyeån-vaän haønh-quaân vaø baûo-veä caùc ñoàn
Naêm-Caên . boùt khi bò Vieät-Coäng ñe-doïa.
- Giai-Ñoaïn II: (khoaûng 1 thaùng) Haûi-Quaân
Thieáu-Taù Nghieâm-vaên-Phuù chæ-huy. Noùi chung, cho ñeán naêm 1965, caùc giang-
+ Xaây döïng caên-cöù Naêm-Caên. Taùi laäp quaän ñoaøn Xung-Phong hoaït-ñoäng taïi caùc Vuøng Chieán-
Naêm-Caên. Thuaät coù traùch-nhieäm yeåm-trôï tröïc-tieáp cho caùc
Boä Tö-Leänh Vuøng Chieán-Thuaät. Tuøy theo nhu-caàu
Ghe H ûai-Thuy àen vaø chæ-thò cuûa caùc Boä Tö-Leänh Vuøng Chieán-Thuaät,
giang-ñoaøn taêng-phaùi giang-ñónh cho caùc tieåu-khu
hoaëc tham-gia caùc cuoäc haønh-quaân quan-troïng. Keát
quaû hoaït-ñoäng höõu-hieäu.

Taøi-lieäu tham-khaûo:

1. Hooper, Edwin Bickford , Dean C. Allard,
Oscar P. Fitzgerald, The United States Navy and
The Vietnam Conflict, Volume 1, The Setting of the
Stage to 1959. Naval History Division, Department
of the Navy. 1976.

2. Marolda, Edward J. , Oscar P. Fitzgerald.
The United States Navy and the Vietnam Conflict,
Volume 2, From Military Assistance to Combat
1959-1965. Naval Historical Center, Department
of the Navy. 1986.

79 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Motä leã manõ -khoaù Só-Quan Haiû -Quanâ

Trung-só Cô-Khí Nguyenã -haoø -Cöônø g
vôùi phuø-hieäu vaø capá baäc

luùc Haûi-Quanâ môiù thanø h-lapä
80 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

QUAÂN-Y HAÛI-QUAÂN

Baùc-Só Traàn-ngöôn-Phieâu

T heo caùc quy-öôùc kyù ngaøy 30-12- Ngoâ-ñình-Dieäm chæ-ñònh leøo laùi quaân-chuûng Haûi-
1949 taïi Paris giöõa Pignon vaø Quaân laø Thieáu-Taù Leâ-quang-Myõ.

Quoác-Tröôûng Baûo-Ñaïi vaø nhaát laø Khi ñöôïc Haûi-Quaân Phaùp chuyeån giao, luùc
khôûi ñaàu, Boä Tham-Möu Haûi-Quaân Vieät-Nam ñoùng
sau hieäp-ñònh Geneøve 20 thaùng 7 caên-cöù ôû Traïi Cöûu-Long, Thò-Ngheø. Sau khi Phaùp
giao laïi caên-cöù Haûi-Quaân, Caserne Francis Garnier,
naêm 1954, chaùnh-phuû Phaùp môùi baét ñaàu thaät söï ôû bôø soâng Saøi-Goøn, Boä Tham-Möu ñöôïc chaùnh-thöùc
naâng caáp thaønh Boä Tö-Lònh Haûi-Quaân ñaët taïi traïi
trao traû chuû-quyeàn cho Vieät-Nam. Quaân-löïc Vieät- Baïch-Ñaèng nhö ñöôïc bieát veà sau naøy.

Nam luùc ñoù ñöôïc chaùnh-thöùc thaønh-laäp. Thaät ra söï Nha Quaân-Y Quaân-Löïc Vieät-Nam Coäng-Hoøa
ñaõ chaáp-thuaän boå-nhieäm Y-Só Thieáu-Taù Phaïm-
trao traû naøy cuõng ñaõ phaûi traûi qua nhieàu giai-ñoaïn taán-Töôùc vaøo chöùc-vuï y-só-tröôûng Haûi-Quaân. Vaøo
luùc ñoù, quaân-soá Haûi-Quaân keå caû Thuûy-Quaân-Luïc-
nhieâu kheâ vì ngöôøi Phaùp ôû Ñoâng-Döông vaãn nuoái Chieán (TQLC) ñöôïc vaøo khoaûng treân 5.000 ngöôøi.
Boä Chæ-Huy TQLC cuõng cuøng ñoùng chung ôû traïi
tieác thôøi vaøng son cuûa hoï. Chaùnh-phuû Ngoâ-ñình- Baïch-Ñaèng vaø Y-Só Thieáu-Taù Phaïm-taán-Töôùc cuõng
phuï-traùch phaàn quaân-y cho TQLC.
Dieäm ñaõ phaûi ñöông ñaàu vôùi nhieàu thuû-ñoaïn,
Binh-chuûng TQLC ñöôïc thaønh-laäp ngaøy 13
aâm-möu cuûa caùc theá löïc thöïc-daân cuõ coøn hoái tieác thaùng 10 naêm 1954, trong thôøi quaân-ñoäi Phaùp coøn

muoán tìm caùch duy-trì aûnh-höôûng cuûa Phaùp ñeå coù

theå moät ngaøy naøo ñoù, phuïc hoaït ñöôïc moät phaàn

naøo theá löïc chaùnh-trò hay kinh-teá.

Quaân-löïc Vieät-Nam ñaõ ñöôïc thaønh-hình trong

boái-caûnh ñoù vaø Haûi-Quaân cuõng ñaõ thaät söï ñöôïc

toå-chöùc khi quaân-ñoäi Phaùp baét ñaàu ruùt lui khoûi

Ñoâng-Döông. Ngöôøi ñaàu tieân ñöôïc Toång-Thoáng

81 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

hieän-dieän, vôùi ñôn-vò ñaàu tieân laø Tieåu-ñoaøn 1 Boä- Nguyeãn-vaên-Hieàn, toát-nghieäp ôû Phaùp vaø döôïc-só
Binh Haûi-Quaân BIM (1er Bataillon de l’Infanterie phuï-traùch Trung-taâm Tieáp-lieäâu Y-Döôïc laø Döôïc-
Marine). Ñaùng lyù ra thì danh xöng theo HQ Phaùp Só Ñaïi-UÙy Thaùi-höõu-Ñöùc, toát-nghieäp ñaïi-hoïc
phaûi laø Bataillon de Fusiliers Marins, nhöng coù leõ Toulouse, Phaùp.
Phaùp ñaõ gaùn cho danh-hieäu BIM ñeå traùnh söï nhaàm
laãn vôùi ñôn-vò cuûa HQ Phaùp? Caùc quaân-y-só Haûi-Quaân vaøo luùc khôûi ñaàu
thaønh-laäp nhö vaäy laø goàm toaøn y-só tröø-bò, ñöôïc
Cuõng gioáng nhö HQ Phaùp vaø Myõ, trong giai- ñoäng-vieân vaø do Nha Quaân-Y thôøi baáy giôø phaân-
ñoaïn ñaàu, TQLC tröïc-thuoäc HQ nhöng vaøo thôøi ñoù phoái cho quaân-chuûng Haûi-Quaân.
coù söï truïc-traëc trong vieäc chæ-huy vì ngöôøi chæ-huy
TQLC ñaàu tieân laø Trung-Taù Leâ-quang-Troïng trong Coù moät söï kieän ñaëc-bieät laø vaøo cuoái naêm
khi Chæ-Huy-Tröôûng HQ laïi laø Thieáu-Taù Leâ-quang- 1949, khi Quaân-Ñoäi Vieät-Nam môùi baét ñaàu thaønh-
Myõ! Vieäc trôû-ngaïi trong heä-thoáng chæ-huy ñaõ ñöôïc laäp, ngaønh Quaân-Y ñöôïc giao-phoù cho moät só-quan
giaûi-quyeát khi Trung-Taù Troïng ñöôïc thuyeân-chuyeån Quaân-Y Phaùp laø Ñaïi-Taù Quaân-Y Pageøs (ngöôøi vieát
khoûi TQLC vaø Thieáu-Taù Phaïm-vaên-Lieãu leân thay baøi khoâng nhôù troïn teân). Nhö haàu heát caùc quaân-y-só
theá. Phaùp phuïc-vuï ôû Vieät-Nam cuõng nhö caùc bònh-vieän
lôùn nhö Bònh-Vieän Grall ôû Saøi-Goøn, caùc quaân-y-só
Moät cô-sôû Haûi-Quaân lôùn khaùc ñöôïc chuyeån hieän-dòch Phaùp ñeàu xuaát thaân töø tröôøng Quaân-Y
giao laø Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha- Bordeaux. ÔÛ Phaùp coù hai tröôøng Quaân-Y, moät
Trang. Tröôùc khi ñöôïc chuyeån giao thì Trung-Taâm laø tröôøng Quaân-Y Lyon ñeå ñaøo-taïo quaân-y-só cho
naøy cuõng nhö Trung-Taâm Huaán-Luyeän Khoâng- quaân-ñoäi ñoùng ôû Phaùp (Meùtropole) vaø tröôøng thöù
Quaân ñeàu do ngöôøi Phaùp ñieàu-khieån. Y-Só Ñaïi-UÙy hai laø tröôøng Bordeaux, goïi laø tröôøng Quaân-Y Haûi-
Nguyeãn-gia-Quyùnh ñöôïc Baùc-Só Phaïm-taán-Töôùc Quaân vaø caùc Thuoäc-Ñòa (EÙcole de Santeù Navale et
boå-nhieäm ñeå lo phaàn yeåm-trôï quaân-y cho Trung- Coloniale). Sôû dó coù söï phaân chia ñoù vì tröôøng Lyon
Taâm coù nhieàu khoùa-sinh naøy. Bònh-xaù naøy nguyeân chuyeân veà chuaån-bò cho chieán-tröôøng AÂu-Chaâu
laø moät bònh-vieän tö cuûa moät y-só Phaùp thaønh-laäp vaø tröôøng Bordeaux chuyeân veà y-khoa nhieät-ñôùi.
vaø ñöôïc HQ Phaùp mua laïi khi xaây caát Trung-Taâm Ñaïi-Taù Pageøs, ngöôøi ñaàu tieân ñöôïc bieät-phaùi giuùp
Huaán-Luyeän. Vì vaäy bònh-xaù phoøng oác raát tieän-nghi; thaønh-laäp Quaân-Y Vieät-Nam voán toát-nghieäp tröôøng
töø vaên-phoøng y-só-tröôûng nhìn ra seõ thaáy moät phaàn Quaân-Y Bordeaux. OÂng coù moät con trai hoïc tröôøng
raát ñeïp cuûa baõi bieån Nha-Trang. Chasseloup Laubat vaø sau theo hoïc Chöùng-Chæ Döï-
Bò Y-Khoa (P.C.B) cuûa ñaïi-hoïc Saøi-Goøn vöøa môùi
Cô sôû Quaân-Y Haûi-Quaân ñaàu tieân do Y-Só ñöôïc thaønh-laäp khoâng quaù hai naêm.
Thieáu-Taù Phaïm-taán-Töôùc traùch-nhieäm ñöôïc ñaët
teân laø Bònh-Xaù Baïch-Ñaèng. Teân goïi cuõ cuûa Phaùp Ñaïi-Taù Pageøs thöôøng ñeán giao thieäp vôùi sinh-
laø Infirmerie Francis Garnier, goàm cô-sôû hai vieân, nhaát laø caùc baïn hoïc cuûa con oâng ñeå thuyeát-
taàng laàu veà phía Ñoâng cuûa Traïi Baïch-Ñaèng, ngoù phuïc sinh-vieân Vieät-Nam tình-nguyeän gia-nhaäp
ra Coâng-Tröôøng Meâ-Linh, sau naøy ñöôïc ñoåi teân laø ngaønh quaân-y. Sau khi ñöôïc chaùnh-phuû Phaùp chaáp-
Coâng-Tröôøng Traàn-Höng-Ñaïo. thuaän, möôøi sinh-vieân ñaõ ñöôïc caáp hoïc-boång sang
Phaùp hoïc tröôøng Quaân-Y Bordeaux (5 thuoäc Ñaïi-
Bònh-Xaù Baïch-Ñaèng laø moät bònh-xaù coù taàm hoïc Saøi-Goøn vaø 5 thuoäc Ñaïi-hoïc Haø-Noäi). Tröôùc khi
voùc, coù phoøng Quang-Tuyeán, phoøng Nha-Khoa, ñi, chuùng toâi ñaõ ñöôïc ñöa trình-dieän Toång-Tröôûng
phoøng Döôïc, phoøng Thí-Nghieäm, ... Taàng hai laø traïi Quoác-Phoøng laø OÂng Traàn-quang-Vinh, moät nhaân-só
bònh coù 40 giöôøng vaø taàng ba daønh cho y-só tröïc gaùc Cao-Ñaøi tham-chaùnh. OÂng Traàn-quang-Vinh ñaõ coù
vaø nhaân-vieân y-taù. Töø phoøng y-só tröïc coù theå nhìn nhöõng lôøi nhaén-nhuû raát caûm-ñoäng.
ñöôïc sinh-hoaït daân-chuùng, giai-nhaân taøi-töû ñi daïo
maùt ôû beán Baïch-Ñaèng vaø coâng-tröôøng Meâ-Linh vì Ñaây laø laàn ñaàu tieân tröôøng Quaân-Y Bordeaux
thôøi ñoù coøn töông-ñoái thanh-bình, ñöôøng tröôùc Boä nhaän sinh-vieân nöôùc ngoaøi, neân khoâng coù nhöõng
Tö-Lònh HQ khoâng coù chaén keõm gai nhö veà sau naøy. bieät leä gì cho möôøi sinh-vieân Vieät-Nam. Hai naêm
ñaàu ôû tröôøng ñöôïc coi nhö hai naêm ñi quaân-dòch vaø
Nha-só Haûi-Quaân ñaàu tieân laø Nha-Só Ñaïi-UÙy

82 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

caáp böïc laø thuûy-thuû khoâng chuyeân-nghieäp (matelot Khi khôûi ñaàu khoùa hoïc ñöôïc hôn moät naêm thì
de seconde classe, sans speùcialiteù). Moãi thaùng ñöôïc coù anh Leâ-huy-Nam bò bònh thaän raát naëng neân anh
caáp 180 quan cuõ, 15 goùi thuoác laù vaø 10 con tem ñeå ñaõ ñöôïc cho xuaát nguõ vaø sau vaøi naêm chöõa trò ñaõ
göûi thö. Chæ sau hai naêm môùi ñöôïc coi laø chuaån-uùy theo hoïc Ñaïi-Hoïc Vaên-Khoa. Moät khoùa-sinh khaùc
vaø laõnh löông só-quan. laø anh Traàn-hieäp-Cöông trong thôøi-gian thöïc-taäp
ôû moät bònh-vieän veà bònh lao ñaõ bò nhieãm bònh vaø
Sinh-vieân soáng noäi-truù trong doanh-traïi vaø ñöôïc gôûi chöõa trò ôû caùc Sanatorium. Anh vöøa ñöôïc
y-khoa thì phaûi theo hoïc ôû tröôøng Y-Khoa Ñaïi-Hoïc chöõa bònh vaø vöøa tieáp-tuïc hoïc cho ñeán ngaøy trình
Bordeaux. Tröôøng quaân-y coù theâm chöông-trình luaän-aùn. Anh veà nöôùc sau chuùng toâi hôn ba naêm
rieâng veà quaân-söï vaø kieåm-soaùt söï hieän-dieän cuûa vaø ñöôïc Cuïc Quaân-Y cho phuïc-vuï ôû Vieän Baøi Lao
khoùa-sinh raát chaëêt-cheõ ôû tröôøng y-khoa cuõng nhö Ngoâ-Quyeàn ôû Thuû-Ñöùc.
khi thöïc-taäp ôû caùc bònh-vieän. Moãi naêm, khi caùc
sinh-vieân tröôøng ñaïi-hoïc coù ñöôïc ba thaùng nghæ Y-só trôû veà ñaàu tieân laø Baùc-Só Phaïm-Vaän. Baùc-
heø thì khoùa-sinh quaân-y chæ coù ñöôïc moät thaùng; Só Döông-hoàng-Moâ vaø toâi veà sau moät tuaàn. Caû ba
hai thaùng kia ñöôïc göûi ñi thöïc-taäp ôû caùc quaân-y- anh em ñaõ ñöôïc Y-Só Thieáu-Taù Phaïm-taán-Töôùc
vieän hay caùc ñôn-vò Haûi-Quaân, hoaëc ñöôïc ñi hoïc vaø boå-nhieäm phuïc-vuï ôû Bònh-Xaù Baïch-Ñaèng. Toâi ñöôïc
thöïc-taäp ñieàu-khieån thuyeàn buoàm ôû Socoa (Saint laøm phuï-taù cho Baùc-Só Töôùc; Baùc-Só Phaïm-Vaän
Jean de Luz), vònh Gascogne cuûa Phaùp. Khoùa-sinh ñöôïc boå-nhieäm laøm y-só-tröôûng ñaàu tieân cuûa Bònh-
Vieät-Nam tham-döï caùc chöông-trình huaán-luyeän xaù Haûi-Quaân Coâng-Xöôûng; Baùc-Só Ñaëng-taát-Khieâm
quaân-söï nhö caùc ñoàng ñoäi Phaùp, chæ tröø caùc chöông- phuï-traùch bònh-xaù caên-cöù thuûy-phi-cô Caùt-Laùi vaø
trình goïi laø X,Y,Z thì khoâng cho hoïc vì lieân-quan Baùc-Só Nguyeãn-sanh-Nghóa ñöôïc chuyeån ñeán Bònh-
ñeán chieán-tranh hoùa-hoïc, vi-truøng vaø nguyeân-töû. xaù Trung-taâm Huaán-luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang.
Baùc-Só Döông-hoàng-Moâ raát gioûi veà y-khoa thöû-
Ñeán khoaûng cuoái naêm 1956 thì caùc khoùa-sinh nghieäm sau ñöôïc Cuïc Quaân-Y bieät-phaùi veà Toång
quaân-y Vieät-Nam baét ñaàu trình luaän-aùn toát-nghieäp ôû Y-Vieän Coäng-Hoøa cuõng nhö Baùc-Só Haø-vaên-Nghóa.
tröôøng Y-Khoa Ñaïi-Hoïc Bordeaux. Vaøo thôøi buoåi ñoù Baùc-Só Nghóa ñöôïc cho veà Toång Y-Vieän Coäng-Hoøa
ôû Vieät-Nam coù xaûy ra vuï Thuû-Töôùng Ngoâ-ñình-Dieäm sau lôùp thöïc-taäp giaûi-phaãu ôû Myõ.
truaát pheá Quoác-Tröôûng Baûo-Ñaïi. Phoù Giaùm-Ñoác
Tröôøng Quaân-Y Bordeaux luùc ñoù ñaõ baùn chaùnh-thöùc Rieâng baùc-só Nguyeån-phuùc-Queá ñöôïc chæ-
tieáp-xuùc rieâng töøng khoùa-sinh Vieät-Nam vaø cho ñònh laøm y-só-tröôûng Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán vaø
bieát laø sau khi toát-nghieäp, caùc sinh-vieân coù theå ôû cuøng vôùi Ñaïi-UÙy Leâ-nguyeân-Khang tieáp-nhaän caên-
laïi Phaùp, khoâng nhaát thieát phaûi trôû veà Vieät-Nam vì cöù Cam-Ranh. Bònh-xaù ñaàu tieân cuûa TQLC ñöôïc
chaùnh-theå ñaõ ñoåi. Moät vaøi ñoàn-ñieàn lôùn cuûa Bæ ñaõ Baùc-Só Queá thaønh-laäp tröôùc ôû Cam-Ranh vaø sau
bieát tin vaø tieáp-xuùc vôùi vaøi sinh-vieân ñeå xin ñoàng yù theâm moät ôû Bình-Ba. Ñaëc-bieät bònh-xaù Cam-Ranh
kyù giao-keøo laøm vieäc ôû caùc thuoäc-ñòa Congo Belge raát lôùn, coù theâm moät phaàn ñaøo döôùi ñaát. Nhaéc ñeán
cuûa hoï ôû Phi-Chaâu. Caùc anh em ñaõ baøn vôùi nhau ñaây, khoâng theå queân ñöôïc caâu noùi ñaàu tieân cuûa Baùc-
vaø ñaõ traû lôøi cho tröôøng laø caùc anh em ñaõ ñi hoïc Só Queá khi veà Saøi-Goøn phuùc trình vôùi coá Thieáu-Taù
vôùi hoïc-boång tuy laø cuûa Phaùp nhöng laø tieàn cuûa Phaïm-taán-Töôùc: “Toâi ñaõ bôùi phaàn döôùi bònh-xaù töø
daân-chuùng Vieät-Nam neân ñaõ löïa choïn laø phaûi veà moät ñoáng raùc vó ñaïi!” Sôû dó coù vieäc ñoù vì Baùc-Só
phuïc-vuï laïi daân-chuùng Vieät-Nam. Ngöôøi vieát baøi Queá muoán thieát-laäp laïi caùc heä-thoáng ñieän nöôùc neân
khoâng queân ñöôïc giaây phuùt caûm-ñoäng khi Y-Só ñaõ ñi tìm anh baïn hoïc cuøng tröôøng Bordeaux teân
Ñaïi-Taù Phoù Giaùm-Ñoác tröôøng teân Ñaïi-Taù Simon, Longet, xin cho kyø ñöôïc sô ñoà xaây caát; luùc ñoù môùi
trong vaên-phoøng rieâng cuûa oâng, sau khi nghe toâi vôõ leõ laø heä-thoáng ñöôïc xaây döôùi ñaát!
giaõi baøy, ñaõ töø töø ñöùng leân, nghieâm-nghò tuyeân-boá:
“Anh hieän nay toát-nghieäp mang caáp hieäu Trung-UÙy, Theo thoâng leä thôøi baáy giôø, sau khi toát-nghieäp
toâi mang caáp böïc Ñaïi-Taù nhöng toâi xin ñöùng leân ôû ngoaïi-quoác, só-quan ñöôïc cho nghæ pheùp moät thôøi-
cung kính chaøo loøng thöông nöôùc cuûa caùc anh”. gian ñeå saép xeáp vieäc sinh soáng, nhöng haàu heát caùc
quaân-y-só Haûi-Quaân khi veà laø ñeàu ñeán trình-dieän Boä

83 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Tö-Lònh vaø ñaõ ñöôïc caáp ngay phöông-tieän nhaø cöûa Baïch-Ñaèng coù phoøng moå, phoøng ñieän-tuyeán ...
ñeå nhaän coâng-taùc ngay trong ngaøy ñoù, vì quaân-y-só nhöng xin boå sung vaät-lieäu thì khoâng ñöôïc chaáp-
chæ ñoäc coù moät mình Thieáu-Taù Töôùc! thuaän vì chæ laø bònh-xaù, caáp soá khoâng cho pheùp.
Sau moät laàn kieåm-keâ cuûa Nha, caùc duïng cuï phoøng
Caùc coâng-taùc ñaàu tieân thôøi baáy giôø laø vieäc moå vaø nhaát laø phoøng khaùm maét phaûi gôûi veà Nha
di-taûn Vieät-kieàu töø Cam-Boát veà Vieät-Nam vaø vieäc vì quaù sang-troïng ñoái vôùi moät bònh-xaù. Söï thieáu
chuyeån-vaän ñònh cö ñoàng-baøo mieàn Trung vaøo thoâng-caûm vì khoâng thaáu-ñaùo caùc truyeàn-thoáng
Cam-Ranh hoaëc Phuù-Quoác theo caùc chöông-trình toå-chöùc quaân-chuûng ñaõ laøm naûn loøng moät soá y-só
cuûa Toång-Thoáng Ngoâ-ñình-Dieäm. Coù moät baän HQ. Vì lyù-do ñoù vaø vì khoâng ñoàng yù vôùi taùnh caùch
coâng-taùc di daân ñaùnh caù mieàn Trung vaøo An-Thôùi, gia-ñình trò cuûa Toång-Thoáng Dieäm, moät y-só coù vôï
Phuù-Quoác, moät gia-ñình ngö phuû ñöôïc ñöa leân taøu laø ngöôøi Phaùp ñaõ cuøng vôï boû veà Phaùp nhaân ngaøy
nhöng khoùc söôùt möôùt vì phaûi boû ghe laïi cho ngöôøi Teát Nguyeân-Ñaùn.
khaùc trong laøng. Haïm-tröôûng laø Ñaïi-UÙy Traàn-bình-
Sang hoûi: “Coù muoán ñem ghe ñi theo khoâng?”. Theo truyeàn-thoáng, caùc thuûy-thuû khi ñöôïc
Theá laø Ñaïi-UÙy Sang cho lònh caâu ghe leân chieác boå-nhieäm leân caùc chieán-haïm, ñeàu ñöôïc cho löông
Hoùa-Giang. Luùc ñeán An-Thôùi, ghe vöøa haï xuoáng phuï troäi (prime de mer) vì phaûi xa gia-ñình vaø soùng
bieån laø caû gia-ñình ñaõ boå löôùi ngay vaø taëng caù vöøa gioù thöôøng laøm suy giaûm söùc khoûe so vôùi caùc ñôn-vò
kieám ñöôïc cho thuûy-thuû-ñoaøn! bôø, nhöng Toång-Thoáng Dieäm ñaõ nghe lôøi baøn cuûa
moät vaøi só-quan coá-vaán luïc-quaân vaø khoâng cho traû
Trong caùc coâng-taùc chuyeån-vaän naøy caùc anh phaàn löông phuï troäi ñoù! Sau nhieàu naêm tranh-ñaáu
em y-só ñaõ raát nhieàu laàn ñôõ ñeû cho nhieàu thieáu trình-baøy veà caùc vaàn ñeà y-teá, cuoái cuøng HQ ñöôïc
phuï vì caùc gia-ñình ñöôïc di-chuyeån toaøn boä theo thuaän cho caáp laïi nhöng chæ cho caùc ngaøy ñi bieån
töøng laøng hay xöù ñaïo, khoâng coù söï löïa choïn nhöõng maø thoâi, nhöõng ngaøy caëp beán laø nhöõng ngaøy caàn
tröôøng-hôïp ngöôøi ñang coù bònh hay ñang mang boài döôõng thì laïi bò cuùp!
thai gaàn ngaøy sinh. Khi ra bieån, soùng noåi leân laø
coù tröôøng-hôïp noân möûa vaø chuyeån buïng. Theo Rieâng phaàn Quaân-Y cuõng vaäy. Caùc quaân-y-só
truyeàn-thoáng Haûi-Quaân, caùc haïm-tröôûng laø só-quan hieän-dòch khoâng ñöôïc höôûng phaàn chuyeân-moân,
hoä-tòch vaø caùc baø thöôøng ñoàng yù laáy teân chieán-haïm luùc ñoù vaøo khoaûng 2.000 ñoàng. Cuøng vôùi söï thoûa-
ñeå ñaët teân con. ÔÛ Vieät-Nam hieän taïi chaéc haún raát thuaän vôùi caùc quaân-y-só hieän-dòch Luïc-Quaân vaø
coù nhieàu ngöôøi mang teân caùc Haûi-vaän-haïm Hoùa- Khoâng-Quaân, chuùng toâi ñaõ vieát töøng ñôn rieâng,
Giang, Haùt-Giang, Haøn-Giang, ... traùnh vieäc laøm traùi pheùp laø vieát ñôn taäp-theå, ñeå xin
ñöôïc höôûng phaàn chuyeân-moân ñoù. Keát quaû laø töøng
Vì quaân-y Haûi-Quaân coù nhöõng saéc thaùi rieâng ngöôøi ñaõ phaûi trình-dieän Cuïc An-Ninh cuûa Ñaïi-Taù
bieät cuõng nhö quaân-y Khoâng-Quaân v...v... neân veà Ñoã-Maäu ñeå ñöôïc ñieàu-tra bieát ai laø chuû möu!
hoaït-ñoäng vaãn theo nhöõng truyeàn-thoáng rieâng
vaø khoâng theå traùnh khoûi nhöõng va chaïm vôùi Nha Vôùi ñaø lôùn maïnh cuûa Quaân-Löïc Vieät-Nam
Quaân-Y (vaøo thôøi ñoù toå-chöùc quaân-y chæ vaøo caáp Coäng-Hoøa, quaân-soá HQ ñaõ gia-taêng vaøo khoaûng
Nha, chöa laø Cuïc nhö veà sau). Bònh-xaù Baïch-Ñaèng hôn 40 ngaøn, vôùi toå-chöùc Haûi-Löïc, Giang-Löïc,
coù xe cöùu thöông hieäu Peugeot sôn maøu traéng coù Duyeân-Löïc ...
chöõ thaäp ñoû nhö xe cuûa bònh-vieän Grall (Phaùp).
Chôû bònh ñeán Quaân-Y-Vieän Coäng-Hoøa troâng raát Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán ñöôïc chính-thöùc
le-loùi nhöng khoâng gioáng ai! Khi xe hö thì Quaân- thaønh-laäp ngaøy 13 thaùng 10 naêm 1954 do nghò-ñònh
Cuï töø choái söûa chöõa vì khoâng phaûi loaïi quaân-xa 991/NÑ (vaøi taøi-lieäu ñeà ngaøy TQLC thaønh-laäp laø 1
thoâng thöôøng, nhöng cuõng may laø coù Haûi-Quaân thaùng 10 naêm 1954, nhöng caên-cöù treân vaên-kieän
Coâng-Xöôûng söûa hoä. Y-taù ñöôïc huaán-luyeän rieâng haønh-chaùnh, ngaøy 13 thaùng 10 naêm 1954 laø söû lieäu
ôû Nha-Trang theo moät chöông-trình cuûa HQ Phaùp. chaùnh-thöùc). Ñeán naêm 1963, löïc-löôïng TQLC ñöôïc
Nha Quaân-Y khoâng chaáp-thuaän vaø baét phaûi theo hoïc taùch rôøi ra khoûi söï yeåm-trôï cuûa Boä Tö-lònh HQ vaø
chöông-trình y-taù quaân-ñoäi CC1, CC2 ... Bònh-Xaù tröïc-thuoäc thaúng Boä Toång-Tham-Möu veà chæ-huy,
ñieàu-ñoäng taùc-chieán vaø tieáp-vaän.

84 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Vaøo luùc naøy Y-Só Thieáu-Taù Phaïm-taán-Töôùc ñaõ thaúng Boä Toång-Tham-Möu veà taùc-chieán vaø tieáp-
ñöôïc giaûi nguõ, vaø caùc chöùc-vuï ñieàu-khieån Quaân-Y vaän. Caùc anh em y-só TQLC ñaõ gaày döïng moät ngaønh
HQ ñöôïc giao cho caùc y-só hieän-dòch toát-nghieäp quaân-y rieâng bieät vôùi caáp soá tieåu-ñoaøn Quaân-Y vaø
tröôøng Quaân-Y HQ Bordeaux. Vôùi chöùc-vuï Y- Bònh-Vieän Leâ-Höõu-Sanh coù ñeán 250 giöôøng taïi khu
Só-Tröôûng HQ, ngöôøi vieát baøi ñaõ ñaûm-nhaän luoân Röøng Caám, Thuû-Ñöùc.
chöùc-vuï só-quan hoä-tòch cho TQLC cho ñeán ngaøy
30 thaùng 12 naêm 1964 töùc laø ngaøy xaûy ra chieán- Nhaän ñònh thaáy Bònh-Xaù Baïch-Ñaèng coù moät
cuoäc Bình-Giaû: Tieåu-ñoaøn 4 TQLC ñöôïc chæ-ñònh vò-trí laøm trôû-ngaïi vieäc phoøng-thuû Traïi Baïch-Ñaèng,
veà Bình-Giaû tieáp öùng giaûi vaây cho Tieåu-ñoaøn 30 vaø maëc daàu cöûa vaøo bònh-vieän loái Coâng-Tröôøng Meâ-
38 Bieät-Ñoäng-Quaân ñang bò moät trung-ñoaøn taân laäp Linh ñaõ ñöôïc khoùa laïi vaø bònh-nhaân phaûi ra vaøo
ñòch coâ laäp. Giaùo daân aáp chieán-löôïc Bình-Giaû ñaõ baùo do coång chaùnh cuûa traïi, sau nhieàu laàn trình-baøy,
caùo veà quaân-soá to lôùn caáp trung-ñoaøn veà Quaân-Ñoaøn Boäâ Tö-Lònh HQ ñaõ chaáp-thuaän cho hoaùn chuyeån
III nhöng Ñaïi-Taù Ñaëc-Khu-Tröôûng Long-Leã khoâng bònh-vieän veà Trung-Taâm Haønh-Chaùnh HQ ñöôøng
tin, cho raèng ñòch chæ coù vaøi ñaïi-ñoäi bieät laäp vaø cha Cöôøng-Ñeå, tröôùc Haûi-Quaân Coâng-Xöôûng. Ñaây laø
xöù ñaõ ñöa tin sai ñeå deã xin tieáp vieän! Tieåu-ñoaøn 4 moät cô-sôû bieät laäp, thích-hôïp vôùi vò-trí moät cô-quan
TQLC ñaõ bò thieät-haïi naëng trong chieán traän naøy. quaân-y vaø coù khaû-naêng phaùt-trieån. Quaân-ñoäi Myõ
Tieåu-Ñoaøn-Tröôûng, Thieáu-Taù Nguyeãn-vaên-Nho, luùc naøy ñaõ tham-chieán vaøo chieán-tröôøng Vieät-Nam
Tieåu-Ñoaøn-Phoù, Ñaïi-UÙy Hoaùn, Y-Só-Tröôûng Tröông- neân sau nhieàu buoåi thaûo-luaän, HQ Myõ ôû Vieät-Nam
baù-Haân ... ñaõ thieät maïng trong traän chieán. Caùc ñaõ chaáp-thuaän giuùp khueách-tröông bònh-xaù, lo vieäc
anh em thöông binh ñaõ khoùc khi chuùng toâi vieáng xaây caát phoøng oác vaø xaây theâm moät nhaø baûo-sanh
thaêm vaø cho bieát trung-ñoaøn Coäng-Saûn ñaõ ñöôïc cho gia-ñình binh-só HQ.
Nga-Soâ yeåm-trôï AK 47, xuaát hieän daøn haøng ngang
taán-coâng, trong khi anh em vaãn coøn phaûi söû-duïng Ngoaøi coâng-taùc yeåm-trôï quaân-y cho caùc
Garant M1 baén töøng phaùt moät! Traïi gia-binh cuûa chieán-haïm, caùc giang-ñoaøn, duyeân-ñoaøn, caùc y-só
Tieåu-ñoaøn, sau moät ñeâm, saùng daäy thaáy moät soá HQ thöôøng tham-gia caùc coâng-taùc daân-söï-vuï cho
ñoâng thieáu phuï mang khaên soâ traéng! Vì khoâng coøn ñoàng-baøo caùc ñaûo vaø caùc mieàn duyeân-haûi. Ñeå coù
kham noåi traùch-vuï neân ngöôøi vieát baøi ñaõ trình xin khaû-naêng giuùp ñôõ höõu-hieäu, Boä Tö-Lònh HQ ñaõ
ñeå TQLC lo haún phaàn vuï hoä-tòch. chaáp-thuaän cho thaønh-laäp moät taøu bònh-vieän.
Quaân-Y HQ ñöôïc lònh phoái-hôïp vôùi HQ Coâng-Xöôûng
Sau ngaøy 1 thaùng 11 naêm 1963, Baùc-Só ñeå thieát-laäp sô ñoà bieán-caûi Haûi-vaän-haïm Haùt-Giang
Nguyeãn-phuùc-Queá nguyeân laø y-só-tröôûng TQLC baét HQ 400 thaønh moät bònh-vieän löu ñoäng vôùi ñaày-ñuû
ñaàu tham-chaùnh vì ñaõ ñoùng goùp tích-cöïc vaøo vieäc trang-bò. Vaøo luùc naøy moät boä phaän Quaân-Y HQ Myõ
ñaûo chaùnh Toång-Thoáng Ngoâ-ñình-Dieäm. Khi ñöôïc ñöôïc bieät-phaùi laøm coá-vaán cho ngaønh Quaân-Y Haûi-
tin Baùc-Só Tröông-Baù-Haân töû traän, Baùc-Só Queá ñaõ Quaân. Y-Só Thieáu-Taù Pye laø vieân coá-vaán ñaàu tieân.
thöông tieác cho toâi hay: “Luùc tröôùc toâi ñaõ nghó laø
Tieåu-ñoaøn 4 TQLC ñang trong thôøi-kyø huaán-luyeän Khi nhaän vieän-trôï caùc chieán-haïm Myõ, HQ
maø laïi ôû Vuõng-Taøu gaàn Saøi-Goøn neân ñaõ phaùi Baùc-Só Vieät-Nam ñaõ nhaän ñieàu-kieän khoâng ñöôïc bieán-caûi
Haân vöøa ra tröôøng cho quen sinh-hoaït vôùi ñôn-vò. taùnh caùch caùc chieán-haïm. Caùc chieán-haïm ñöôïc coi
Thaät khoâng ngôø soá maïng laïi an-baøi nhö vaäy”. Baùc-Só nhö cho HQ Vieät-Nam möôïn söû-duïng trong thôøi
Laâm-xuaân-Quang luùc aáy ñang thay theá Baùc-Só Queá chieán neân Thieáu-Taù Pye ñaõ giuùp yù-kieán duøng caùc
laøm y-só-tröôûng TQLC ñaõ xin ñöôïc Cuïc Quaân-Y caáp- quaân-xa chôû haøng côõ lôùn cuûa quaân-ñoäi Myõ coù tieän-
toác chuyeån Y-Só Trung-UÙy Nguyeãn-Vaên-Theá ñeán nghi maùy laïnh ñeå trang-bò thaønh caùc phoøng khaùm
thay theá Baùc-Só Tröông-Baù-Haân laøm y-só-tröôûng bònh, phoøng giaûi-phaãu, phoøng thí-nghieäm, phoøng
Tieåu-ñoaøn 4. Veà sau Baùc-Só Theá laø Trung-Taù Y-Só- quang-tuyeán ... Caùc xe naøy ñöôïc raøng buoäc trong
Tröôûng TQLC. Keå töø naêm 1963, binh-chuûng TQLC loøng taøu vì HQ 400 laø loaïi taøu ñoå boä côõ trung-bình
ñöôïc taùch rôøi khoûi Boä Tö-lònh HQ vaø tröïc-thuoäc LSM (Landing Ship, Medium) neân vieäc thöïc-hieän
raát deã-daøng vaø mau choùng. Nhaân-vieân y-taù Vieät-
Nam ñaõ ñöôïc gôûi tu-nghieäp ôû Myõ. Hai y-só Myõ veà

85 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Benä h-vienä -haïm Hatù -Giang HQ 400

noäi-thöông vaø giaûi-phaãu cuøng toaùn y-taù thí-nghieäm, haïm-tröôûng luùc ñoù laø HQ Ñaïi-UÙy Nguyeãn-ngoïc-
phoøng moå cuõng ñöôïc bieät-phaùi cho chieán-haïm beân Quyønh vaø chieác HQ 500 ñöôïc söû-duïng nhö soaùi-
caïnh y-só vaø y-taù Vieät-Nam. haïm.

Coâng-taùc daân-söï-vuï cuûa Beänh-vieän-haïm HQ Chieán-dòch Soùng Tình Thöông laø chieán-dòch
400 ñaõ ñem ñeán cho daân-chuùng caùc ñaûo vaø caùc qui-moâ ñaàu tieân do Haûi-Quaân vaø Thuûy-Quaân-Luïc-
mieàn duyeân-haûi moät trôï giuùp y-teá höõu-hieäu. Moät Chieán phoái-hôïp hoaït-ñoäng. Vuøng muõi Caø-Mau laø
taøu beänh-vieän thöù hai, chieác Haøn-Giang HQ 401, moät vuøng do ñòch coøn chieám giöõ töø laâu, keå nhö chöa
ñaõ ñöôïc thaønh-laäp tieáp theo sau thaønh-quaû toát ñeïp heà ñöôïc xaâm-phaïm, ngoaïi tröø Tieåu-Khu Caø-Mau
cuûa Beänh-vieän-haïm HQ 400. vaø Bieät-Khu Haûi-Yeán do Linh-Muïc Nguyeãn-laïc-
Hoùa veà ñaây xaây-döïng khu truø-maät quaän Caùi-Nöôùc.
Khi HQ Vieät-Nam nhaän laõnh ñöôïc Döông-vaän- Tieåu-ñoaøn 2 TQLC ñöôïc taêng-phaùi cho Tieåu-Khu
haïm Cam-Ranh HQ 500 laø loaïi lôùn LST (Landing Caø-Mau ñeå yeåm-trôï an-ninh cho caùc khu truø-maät
Ship, Tank) ñöôïc söû-duïng ñeå môû ñaàu chieán-dòch ñang ñöôïc xaây-döïng.
“Soùng Tình Thöông” ñoå boä vaøo muõi Caø-Mau, caùc
y-só HQ raát noâ-nöùc vì loaïi LST coù phoøng y-teá trang- TQLC ñaõ ñoå boä vaøo muõi Caø-Mau vaøo saùng tinh
bò ñeå giaûi-phaãu, coù caû baõi ñaùp tröïc-thaêng ngay treân söông, sau khi toaùn thaùm-saùt Ngöôøi Nhaùi ñaõ leân doïn
saân taøu. Sau ñoù HQ Vieät-Nam laïi coù theâm caû hai baõi tröôùc trong ñeâm. Ñòa-theá toaøn khu-vöïc laø loaïi
bònh-vieän-haïm. Ñaây thaät laø moät böôùc tieán daøi cuûa röøng traøm ngaäp nöôùc. Haønh-quaân loäi buøn thaät laø
ngaønh Quaân-Y HQ. moät söï di-chuyeån heát söùc khoù-khaên. Maëc daàøu ñaõ
töøng ñöôïc huaán-luyeän kham-khoå, nhieàu anh em ñaõ
Khi chuaån-bò chieán-dòch Soùng Tình Thöông, phaûi ngaõ laên vì khaùt vaø kieät söùc. Trieäu-chöùng kieät
hai Beänh-vieän-haïm HQ 400 vaø HQ 401 chöa ñöôïc löïc maø caùc quaân-y-só ñaõ töøng ñöôïc giaûng daïy trong
thöïc-hieän. Döông-vaän-haïm HQ 500 LST laø chieán- saùch vôû quaân-y nay thaät söï ñaõ xaûy ra ñeå thaùch-thöùc
haïm lôùn ñaàu tieân ñöôïc chuyeån cho HQ Vieät-Nam.

86 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

söï chöõa trò. Raïch OÂng-Phieâu, ñaõ ra chæ-thò laø caám caùc ñôn-vò
Trong khu-vöïc muõi Baõi-Buøn Caø-Mau, daân- khoâng cho baùc-só Phieâu ñöôïc tham-döï haønh-quaân
treân raïch ñoù, chaéc sôï xuùi quaåy bò boû maïng chaêng!
chuùng phaûi di-chuyeån treân moät loaïi caàu nhoû ñöôïc
keát baèng caây ñöôùc laø loaïi caây cuûa toaøn khu, gioáng Trong giai-ñoaïn baønh-tröôùng HQ Vieät-Nam,
nhö ôû Myõ vuøng Louisiana, xa loä Myõ ñöôïc xaây tieáp vieäc ñaøo luyeän nhaân-vieân chuyeân-nghieäp ñaõ ñöôïc
noái treân caùc ñaàm nöôùc. Nhaø cöûa, tröôøng hoïc ... cuõng xuùc-tieán maïnh-meõ theo keá-hoaïch ACTOV (Acceler-
ñöôïc thöïc-hieän theo kieán-truùc nhaø saøn baèng caây ated Turn Over to Vietnam) vaø HQ Vieät-Nam ñaõ
traøm keát laïi. Trong khi haønh-quaân, chuùng toâi ñaõ ñi tieáp-nhaän theâm nhieàu chieán-haïm môùi. Trong soá y-
qua moät tröôøng nhö theá vaø treân baûng ñen, khoâng taù ñöôïc cho tu-nghieäp theâm ôû Myõ, coù moät Thöôïng-
hieåu laø giaùo-vieân hay caùc hoïc sinh ñaõ vieát moät caâu: Só teân Höùa-vaên-Vöông ñöôïc gôûi ñeå veà phuïc-vuï cho
“Xin ñöøng ñoát phaù tröôøng chuùng em”. Chuùng toâi Beänh-vieän-haïm HQ 400. Anh ngöôøi löïc-löôõng, coù
traùi laïi, ñaõ thoâng-tin veà caùc chieán-haïm xin taäp vôû, raâu quai noùn nhö ngöôøi ngoaïi-quoác. Sau thaùng Tö
giaáy vieát ... ñeå saép xeáp treân töøng baøn taëng laïi caùc hoïc 1975, anh ñaõ len-loûi laøm vieäc ôû thöông-caûng Saøi-
sinh. Vaøi anh em HQ coøn keùo nöôùc röûa saøn lôùp hoïc Goøn vaø nhôø boä raâu vaø noùi tieáng Anh gioûi, anh ñaõ
vì buøn laày cuûa giaøy haønh-quaân. Moät anh ñaõ vieát laïi troán ñöôïc leân taøu xuaát ngoaïi!.
lôøi chuùc: “Xin taëng caùc em vaø chuùc caùc em ngoan
hoïc”. Cuoäc haønh-quaân naøy ñaõ ñöôïc Ñaïi-Töôùng Leâ- Ngöôøi vieát baøi coù cô-hoäi ñöôïc gôûi ñi Myõ ñeå
vaên-Tî ñeán thò-saùt vaø caùc anh em TQLC ñaõ trình tieáp-nhaän Hoä-toáng-haïm HQ 10 töùc chieác Nhöït-Taûo.
Ñaïi-Töôùng moät chieán-lôïi-phaåm ñaëc-bieät laø moät con Haïm-tröôûng luùc ñoù laø HQ Thieáu-Taù Nguyeãn-vaên-
heo khaù to. Ñaïi-Töôùng Tî ñaõ caên daën: “Phaûi coät traû AÙnh. Thuûy-thuû-ñoaøn raát haõnh-dieän vì treân HQ 10 coù
heo vaøo vò-trí cuõ, khoâng ñöôïc gieát. Ñoù laø moät quaân baùc-só neân treân kyø ñaøi luùc naøo cuõng keùo côø hieäu chöõ
lònh”. Baùo haïi caùc anh phaûi raùng ñi tìm daân-chuùng M laø moät bieåu hieäu quoác-teá cho bieát treân taøu coù y-só
ñeå nhôø lo nuoâi aên hoä chôù anh em haønh-quaân laøm hieän-dieän. Haïm-tröôûng vaø anh em thuûy-thuû naøo coù
sao lo cho heo! bieát laø baùc-só cuûa taøu thì laïi lo soát voù vì traùch-nhieäm
ñoái vôùi caùc taøu khaùc ñang di-chuyeån treân bieån, neân
Cuoäc haønh-quaân ñaõ traûi qua caùc vuøng soâng ngaøy naøo cuõng laät quyeån I.C.D. (International Cod-
OÂng Ñoác, Cöûa Boà-Ñeà, Soâng Cöûa Lôùn, soâng Baûy-Haïp, ing Diagnosis) ra oân laïi, gioáng nhö caùc linh-muïc
xoùm OÂng Trang, Ñaàm-Dôi, Naêm-Caên ... Nöôùc ngoït luùc naøo cuõng coù quyeån thaùnh-kinh beân caïnh. Ngaøy
laø moät caûn-trôû lôùn maëïc daàu HQ coù caùc taøu lôùn chôû nay treân ñaát Myõ caùc baùc-só Vieät-Nam ñeàu bieát raønh
nöôùc. Veà sau, khi thieát-laäp caên-cöù Naêm-Caên, gieáng veà quyeån saùch naøy vì phaûi bieát roõ ñeå keâ khai cho
nöôùc ngoït loaïi Layne ñaõ ñöôïc ñoùng saâu ñeå thöïc- truùng bònh haàu coù theå ñoøi tieàn caùc haõng baûo-hieåm!
hieän vaø giuùp cho söï sinh-hoaït cuûa vuøng. Tröôùc ñoù Vì chieác HQ 10 ñöôïc laõnh töø caên-cöù HQ Norfolk neân
daân-chuùng phaûi söû-duïng caùc loaïi ghe ñeå chôû nöôùc ñaõ di-chuyeån töø bôø Ñaïi-Taây-Döông xuyeân qua Thaùi-
laáy töø Hoøn Khoai hay caùc ñieåm nöôùc ngoït xa ôû Bình-Döông neân thuûy-thuû-ñoaøn thöôøng töï haøo laø
vuøng Caø-Mau. hoï ñaõ cuøng nhau ñöa quoác-kyø Vieät-Nam phaát-phôùi
xuyeân hai ñaïi-döông.
Trong luùc thi-haønh caùc coâng-taùc chöõa bònh
cho daân-chuùng, nhaát laø ôû vuøng cöûa Boà-Ñeà, soâng Khi taøu coøn leânh-ñeânh treân bieån, chöa ñeán
OÂng Ñoác, Naêm-Caên, nhieàu gia-ñình ñaõ ñem trình Hawaii, moät thuûy-thuû ñaõ tình-côø baét ñöôïc ñaøi Saøi-
caùc hoà-sô bònh lyù cuûa caùc bònh-vieän lôùn nhö Grall, Goøn treân maùy voâ-tuyeán nhoû hieäu Standard cuûa
Chôï Raãy, Bình-Daân ... Chuùng toâi môùi vôõ leõ laø vuøng Nhaät, trong khi Thieáu-Taù AÙnh coù maùy maïnh loaïi
naøy raát truø-phuù, maëc daàu phaûi ñoùng goùp cho Coäng- Zeùnith Transoceùanic vôùi daây aêng-ten cao laïi khoâng
Saûn nhöng hoï vaãn tìm caùch baùn caùc ñaëc saûn vaø ñi baéùt ñöôïc. Ñi bao nhieâu ngaøy xa xöù, boãng nhieân nghe
chöõa trò khi coù bònh ôû Saøi-Goøn. laïi tieáng haùt Leä-Thu, maëïc daàu khoâng ñöôïc roõ nhöng
tinh-thaàn thuûy-thuû-ñoaøn ñaõ raát noâ-nöùc. Vieäc “choïc
Moät kyû-nieäm nhoû cuûa ngöôøi vieát baøi naøy laø queâ” veà maùy voâ-tuyeán cuûa haïm-tröôûng laø chuyeän
vieäc Tö-Lònh Haønh-Quaân, khi ñoïc baûn-ñoà, thaáy vui haàu nhö ñöôïc nhaéc ñeán haèng ngaøy cho ñeán luùc
gaàn Ngaõ Ba Hoùc-Naêng coù moät raïch nhoû coù teân laø

87 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

maùy Thieáu-Taù AÙnh baét ñöôïc laøn soùng ñaøi Saøi-Goøn. bieån eâm-aû Ñòa-Trung-Haûi ôû vònh Toulon (Phaùp), hay
Ngaøy 19 thaùng 1 naêm 1974, ngöôøi vieát baøi ñaõ löôùt soùng bieån thô moäng cuûa Trung-Taâm Huaán-
Luyeän Thuyeàn Buoàm Socoa, laàn ñaàu tieân ñöôïc trôû
qua moät côn xuùc-ñoäng maïnh khi ñöôïc tin trong traän veà phuïc-vuï Haûi-Quaân Vieät-Nam, nhìn nöôùc bieån
haûi-chieán lòch-söû ôû Hoaøng-Sa vôùi HQ Trung-Coäng, moät maøu xanh bieác ôû beán Caàu-Ñaù Nha-Trang, taâm-
Hoä-toáng-haïm Nhöït-Taûo HQ 10 ñaõ ñaùnh chìm taøu hoàn ngöôøi y-só treû ñaõ caûm thaáy moät nieàm phaán-khôûi
ñòch mang soá 396, laøm truùng thöông chieác 271, vaø haõnh-dieän voâ bieân .
nhöng sau ñoù ñaõ bò thieät-haïi naëng. Haïm-Tröôûng
HQ Thieáu-Taù Nguïy-vaên-Thaø ñaõ phaûi ra lònh cho Quaû thaät: “Choán queâ-höông luoân ñeïp hôn caû”.
nhaân-vieân ñaøo-thoaùt. Sau khi thuûy-thuû-ñoaøn di- Ñaàu muøa Thu 1998, Texas
chuyeån an-toaøn xuoáng beø, Haïm-tröôûng Thaø ñaõ vaãy
tay töø bieät, chæ chaáp-thuaän cho Haï-Só-Nhaát Ñinh- Taøi-lieäu tham-khaûo:
hoaøng-Mai cuøng ôû laïi cheát theo chieán-haïm, theo 1. Chính Ñaïo: Vieät-Nam Nieân Bieåu 1939-
truyeàn-thoáng haøo-huøng cuûa caùc lieät-só Haûi-Quaân. 1975. Vaên-Hoùa, Houston.
2. Murphy, R.P.W. and Black, F. Edwin. “The
Söï hieän-dieän cuûa phaùi boä coá-vaán Quaân-Y South Vietnamese Navy”: U.S. Naval Institute
Myõ beân caïnh Quaân-Y Haûi-Quaân Vieät-Nam ñaõ giuùp Proceeding, February 1973, Washington,D.C.:
raát nhieàu veà sinh-hoaït vaø huaán-luyeän cho ngaønh. Department of the Navy.
Söï thoâng hieåu saéc thaùi ñaëc-thuø cuûa Quaân-Y Haûi- 3. Vaên-Khoá Haûi-Quaân (SHM), Chateau de
Quaân ñaõ ñöôïc Cuïc Quaân-Y Vieät-Nam thaáu-ñaùo Vincennes.
chaáp-thuaän. Vieäc di-chuyeån thöông binh treân
chieán-haïm qua caùc caàu thang döïng ñöùng vaø chaät Trung-Só Trôï-Taù Traàn-Thò-Bích-Duyeân
heïp hay töø chieán-haïm naøy qua chieán-haïm khaùc,
khoâng theå duøng caùc loaïi caùng thöôøng maø phaûi caàn
buoäc thöông binh trong caùng thuùng (basket litter);
vieäc ñaøo-thoaùt vaø soáng coøn treân bieån caû caàn phaûi
coù nhöõng phöông thöùc huaán-luyeän rieâng; kho y
döôïc HQ phaûi coù keá-hoaïch yeåm-trôï ñaëc-bieät cho
caùc chieán-haïm nhö caùc bònh-xaù bieät laäp, khoâng theå
chæ coù ñöôïc caáp soá nhö moät ñaïi-ñoäi Luïc-Quaân ...
Ñoù laø nhöõng söï vieäc maø anh em y-só trong ngaønh
ñaõ phaûi ñöông ñaàu trong luùc phoâi-thai, chuaån-bò
cho söï gia-nhaäp ñoâng-ñaûo veà sau cuûa caùc y-só toát-
nghieäp ôû Vieät-Nam.

Giôø ñaây chieán-cuoäc ñaõ taøn phai, nhieàu anh em
y-só Haûi-Quaân ñaõ trôû veà trong loøng ñaát laïnh. Caùc anh
em khaùc nay ñaõ taûn-maùc khaép trôøi AÂu, ñaát Myõ, chæ
thænh-thoaûng môùi gaëp laïi nhau nhaân caùc ngaøy hoäi
lôùn. Rieâng caùc y-só toát-nghieäp tröôøng Quaân-Y HQ
Bordeaux ñoâi khi môùi coù cô-hoäi hoïp maët nhaân caùc
ngaøy leã maõn-khoùa caùc ñaøn em quaân-y tröôøng cuõ,
moät tröôøng vôùi khaåu-hieäu khaéc treân Ñaøi Kyû-Nieäm:
“ÔÛ bôø bieån naøy vaø beân kia caùc ñaïi-döông, luùc naøo
cuõng phuïng-söï nhaân-loaïi” (Mari Transve Mare,
Hominibus Semper Prodesse).

Hoài töôûng laïi buoåi thieáu thôøi, sau khi ñaõ neám
muøi bieån ñoäng cuûa Ñaïi-Taây-Döông vuøng Brest, hoaëc

88 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

PHOÛNG-VAÁN Ngöôøi phoûng-vaán
vaø ghi nhaän:
PHOÙ-ÑEÂÀ-ÑOÂÁC
ÑAËNG-CAO-THAÊNG Phan-laïc-Tieáp

CHUÛ-TÒCH HOÄI-ÑOÀNG HAÛI-SÖÛ naêm 2000 vaø 2001



- Caùc töôùng laõnh ñaûo chaùnh ngaøy 1-11-1963 ñaõ taïo neân tình-traïng baát oån trong Haûi-Quaân.
- Haûi-Quaân Thieáu-Taù Tröông-ngoïc-Löïc ñaõ haï saùt HQ Ñaïi-Taù Hoà-taán-Quyeàn.
- Chuyeän ñaõ xöa quaù roài. Chuùng ta ñaõ maát heát, chæ coøn tình chieán-höõu thoâi.

N haèm muïc-ñích ghi laïi nhöõng Qua nhöõng taøi-lieäu ñaõ ñöôïc phoå-bieán, chuùng
kinh-nghieäm cuûa Haûi-Quaân ta bieát raèng luùc sô khôûi, Haûi-Quaân Vieät-Nam ñöôïc
(HQ) töø nhöõng ngaøy sô khôûi, ngöôøi Phaùp huaán-luyeän. Khoùa 1 Só-Quan Haûi-Quaân,
ñöôïc tuyeån choïn töø caùc só-quan Haøng-Haûi Thöông-
chuùng toâi ñaõ coù cô may ñöôïc Thuyeàn. Nhöng cuøng luùc ñoù, moät soá sinh-vieân só-
quan ñöôïc tuyeån choïn töø daân chính, hoaëc choïn loïc
tieáp-xuùc vôùi nhöõng vò nieân-tröôûng, nhöõng töôùng töø caùc só-quan tröø-bò, ñeå göûi ñi thuï-huaán taïi Brest,
tröôøng Haûi-Quaân danh-tieáng cuûa Phaùp. Veà vaán-ñeà
laõnh, töøng giöõ caùc chöùc-vuï chæ-huy noøng coát, nhö naøy, Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng cho bieát:

Phoù-Ñoâ-Ñoác Chung-taán-Cang, nhö Ñeà-Ñoác Traàn- “Ñi hoïc Brest vôùi toâi khoùa 1952-1954, roài
thöïc-taäp treân chieác Tuaàn-döông-haïm Jeanne d’
vaên-Chôn ... vaø raát nhieàu laàn, qua troø chuyeän, baøn Arc moät naêm töø 1954 ñeán 1955, chuùng toâi ôû khoùa
naøy coù caùc oâng Nguyeãn-ñöùc-Vaân (hoïc pont: ngaønh
thaûo vôùi Phoù-Ñeà-Ñoác Ñaëng-cao-Thaêng. Qua nhöõng chæ-huy), oâng Nguyeãn-Vaân (hoïc pont), oâng Vöông-

cuoäc gaëp-gôõ, nhaát laø qua nhöõng caâu hoûi döôïc traû

lôøi treân giaáy, hoâm nay chuùng toâi xin ruùt ra nhöõng

söï kieän caên-baûn, ñuùc keát thaønh moät baøi noùi veà con

ngöôøi cuõng nhö nhöõng hoaït-ñoäng cuûa Phoù-Ñeà-Ñoác

Ñaëng-cao-Thaêng.

89 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

höõu-Thieàu (hoïc pont), oâng Nguyeãn-gia-Ñònh (hoïc Chæ-Huy-Tröôûng Vuøng IV Duyeân-Haûi (luùc naøy chöa
maùy). Ngoaøi ra coøn coù 2 ngöôøi nöõa laø oâng Nguyeãn- goïi laø Tö-Leänh Haûi-Quaân Vuøng), roài ñi hoïc. Sau ñoù
vaên-Duyeân (hoïc pont), oâng Nguyeãn-Taân (hoïc pont), veà coi Löïc-Löôïng Trung-Öông kieâm Tö-Leïânh Löïc-
con cuûa oâng Nguyeãn-Ñeä, Ñoång-Lyù Vaên-Phoøng cuûa Löôïng Ñaëc-Nhieäm 213. Sau ñoù sang laøm Tö-Leänh
Quoác-Tröôûng Baûo-Ñaïi. Hai oâng naøy khoâng phaûi nhö Vuøng IV Soâng-Ngoøi, kieâm Tö-Leänh Haïm-Ñoäi Ñaëc-
chuùng toâi töø só-quan tröø-bò qua, maø hoï ôû saün beân Nhieäm 21, goàm caùc ñôn-vò Haûi-Quaân hoaït-ñoäng
Phaùp, vaøo thaúng ...” trong Vuøng IV Chieán-Thuaät cho ñeán 1975”.

Vaãn lôøi Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng: Laø moät ngöôøi töøng giöõ chöùc-vuï Giaùm-Ñoác
“Toâi nghe noùi coù maáy ngöôøi hoïc khoùa tröôùc, Quaân-Huaán roài leân laøm Chæ-Huy-Tröôûng Trung-
nhöng boû cuoäc vì chòu cöïc khoâng noåi, vì vaäy khoùa Taâm Huaán-Luyeän Nha-Trang, Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng
toâi coi nhö khoùa ñaàu cuûa sinh-vieân só-quan hoïc ôû ñaõ coù nhöõng kyû-nieäm gì, nhöõng nhaän-xeùt gì trong
Brest. Sau toâi coøn coù 3 khoùa nöõa. Nhö khoùa 2 coù caùc chöùc-vuï naøy, Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng ñaùp:
caùc oâng Ñaïi-Taù Nguyeãn-ngoïc-Quyønh, Ñaïi-Taù Dö-
trí-Huøng, ... khoùa 3 coù caùc oâng Ñaïi-Taù Ñoã-Kieåm, “Trung-Taâm Huaán-Luyeän Nha-Trang ñöôïc
Ñaïi-Taù Buøi-höõu-Thö, ... khoùa 4 coù caùc oâng Leâ-trieäu- thaønh-laäp khoaûng naêm 1952, hay ít nhaát baét
Ñaåu, Nguyeãn-tieán-Ích, Traàn-vaên-Sôn, ... Sau ñoù thì ñaàu xaây caát naêm ñoù. Sau khi ngöôøi Phaùp ra ñi, vò
chöông-trình göûi sinh-vieân ñi hoïc Phaùp khoâng coøn chæ-huy-tröôûng ñaàu tieân cuûa Trung-Taâm naøy laø
nöõa. Toång coäng nhöõng só-quan Haûi-Quaân Vieät-Nam Trung-Taù Chung-taán-Cang, (sau laø Phoù-Ñoâ-Ñoác), töø
ñöôïc ñaøo-taïo taïi Phaùp coù khoaûng 35 ngöôøi.” naêm 1956-1958. Sau toâi thay oâng aáy töø naêm 1958-
1960. Thay toâi laø Ñaïi-Taù Vöông-höõu-Thieàu. Hoài toâi
Ñöôïc hoûi, sau khi töø Phaùp veà Phoù-Ñeà-Ñoác laøm Giaùm-Ñoác Quaân-Huaán, thì Trung-Taâm naøy
Thaêng ñaõ laàn-löôït giöõ caùc chöùc-vuï gì. Phoù-Ñeà-Ñoác coù khoaûng 400 khoùa-sinh, goàm Tröôøng Sô-Ñaúng
Thaêng ñaùp: Chuyeân-Nghieäp, hình nhö huaán-luyeän taát caû caùc
ngheà, tröø y-taù huaán-luyeän taïi Beänh-Vieän Haûi-Quaân.
“... Khi ôû Phaùp veà toâi taäp söï treân chieán-haïm Luùc baáy giôø coù lôùp Trung-Ñaúng Chuyeân-Nghieäp,
Baïch-Ñaèng, do moät só-quan Phaùp laøm haïm-tröôûng. chöù chöa coù lôùp Haï-Só-Quan, coù leõ Trung-Ñaúng
Sau ñoù toâi nhaïân quyeàn chæ-huy chieán-haïm Chöông- Chuyeân-Nghieäp Huaán-Luyeän taïi Saøi-Goøn.”
Döông, roài HQ 327. Khoaûng 3, 4 thaùng cho moãi
chöùc-vuï. Vì Haûi-Quaân mình hoài ñoù phaûi tieáp-nhaän Noùi rieâng veà vieäc huaán-luyeän só-quan, Phoù-
nhieàu chieán-haïm cuûa Phaùp chuyeån giao, neân vieäc Ñeà-Ñoác Thaêng cho bieát:
thuyeân-chuyeån caùc só-quan raát nhanh. Sau ñoù
toâi laøm Giaùm-Ñoác Quaân-Huaán thuoäc Trung-Taâm “Khi toâi laøm Giaùm-Ñoác Quaân-Huaán thì khoùa
Huaán-Luyeän Nha-Trang, roài leân laøm Chæ-Huy- 7 môùi maõn-khoùa, toâi coù chaám thi khoùa 7, tuy-nhieân
Tröôûng Trung-Taâm naøy (1958-1960). Sau ñoù veà khoâng coù huaán-luyeän. Toâi laø Chaùnh-Chuû-Khaûo
laøm Chæ-Huy-Phoù Haûi-Traán cho Thieáu-Taù Laâm- Tuyeån-Moä khoùa 8 (ôû Saøi-Goøn vaø Hueá). Luùc baáy giôø
nguôn-Taùnh. (Sau naøy oâng Taùnh thaêng Ñeà-Ñoác). Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân quyeát-ñònh keùo daøi chöông-
Luùc aáy Haûi-Traán, treân giaáy tôø laø moät ñôn-vò raát lôùn, trình hoïc ra hai naêm. Caùc huaán-luyeän-vieân nhieàu
bao goàm caùc caên-cöù vaø Trung-Taâm Huaán-Luyeän ngöôøi hoïc ôû Brest veà neân chuùng toâi ñeà-nghò vaø
Haûi-Quaân. Sau khi ñi hoïc Ñaïi-Hoïc Haûi-Chieán ñöôïc chaáp-thuaän laø söû döïng chöông-trình ôû Brest.
(Hoa-Kyø) veà, toâi laøm Tham-Möu-Tröôûng cho Ñaïi-Taù Chöông-trình ñoøi hoûi kieán-thöùc toaùn vaø khoa-hoïc
Hoà-taán-Quyeàn khoaûng 15, 16 thaùng. Sau khi ñaûo khaù naëng-neà, tuy-nhieân noùi chung thì caùc só-quan
chaùnh Toång-Thoáng Ngoâ-ñình-Dieäm, naêm 1963, toâi khoùa 8 cuõng theo ñöôïc, coù moät soá gioûi, tuy ñaäu
sang laøm Giaùm-Ñoác Haûi-Quaân Coâng-Xöôûng, roài veà tuù-taøi 2 Toaùn, nhöng raát xuaát-saéc. Khi ñoù khoùa 9
laøm Tö-Leänh-Phoù Haûi-Quaân cho Ñaïi-Taù Traàn-vaên- môùi vaøo, toâi ôû laïi maáy thaùng nöõa, neân khoâng bieát
Phaán, roài ñi laøm Tuøy-Vieân Quaân-Löïc toøa Ñaïi-Söù nhieàu veà khoùa naøy.”
Vieät-Nam taïi Haùn-Thaønh. Töø Ñaïi-Haøn veà, toâi laøm
Laø moät vò só-quan xuaát thaân töø moät tröôøng

90 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Haûi-Quaân danh-tieáng cuûa Phaùp, tröôøng Brest, roài laïi ngaøy ñeâm tuaàn-tieãu baûo-veä laõnh-haûi. Nhöng
giöõ caùc chöùc-vuï noøng coát trong vieäc huaán-luyeän só- ñoái vôùi Haûi-Quaân Vieät-Nam thì khoâng phaûi chæ
quan taïi Nha-Trang, Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng coù nhöõng coù Haûi-Löïc, maø vai-troø cuûa Giang-Löïc ñeå baûo-veä
nhaän-xeùt, so-saùnh gì giöõa hai chöông-trình cuûa hai vuøng ñoàng-baèng soâng Cöûu-Long cuõng voâ cuøng
tröôøng naøy. Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng cho bieát: quan-troïng. Khi laõnh-haûi Vieät-Nam Coäng-Hoøa ñaõ
ñöôïc tuaàn-tieãu khaù chaët-cheõ bôûi nhieàu ñôït taøu beø,
“Noùi chung thì chöông-trình Brest coù leõ töø caùc chieán-haïm, chieán-ñónh, caùc duyeân-ñoaøn,
khoâng thích-hôïp maáy vôùi Haûi-Quaân Vieät-Nam. Vì ... thì ñöôøng xaâm-nhaäp chính cuûa ñòch laø ñöôøng
Haûi-Quaân Phaùp luùc ñoù vaø tröôùc Ñeä Nhò Theá-Chieán, moøn Hoà-chí-Minh, vaøo ñeán taän ñaát Mieân, roài töø ñoù
hoaït-ñoäng khaép nôi treân theá-giôùi, caàn coù nhieàu qua caùc nhaùnh soâng Vaøm-Coû Ñoâng, Vaøm-Coû Taây,
chieán-haïm côõ naëng, nhö haøng-khoâng maãu-haïm, vaø chaèng-chòt caùc maïng löôùi soâng raïch, chuùng
thieát-giaùp-haïm, tieàm-thuûy-ñónh, v. v, neân caàn coù xaâm-nhaäp ngöôøi vaø vuõ-khí vaøo mieàn Nam. Cho
nhöõng kieán-thöùc veà haøng-haûi, veà troïng-phaùo, veà ñeán nhöõng ngaøy cuoäc chieán saép taøn, caùc löïc-löôïng
cô-khí phöùc-taïp. Tuy-nhieân toâi nhaän thaáy khi chæ- soâng ngoøi cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam vaãn laø nieàm tin
huy caùc ñôn-vò sau naøy, caùc só-quan hoaøn-thaønh cho caùc ñôn-vò baïn trong vuøng. Vöïa luùa mieàn Nam
nhieäm-vuï moät caùch ñaày-ñuû. Coù leõ veà sau, nhôø vaãn ñöôïc baûo-veä an-toaøn.
huaán-luyeän theo Hoa-Ky thöïc-teá hôn, ñi gaàn vôùi
hoaït-ñoäng haøng ngaøy hôn, neân caùc só-quan Haûi- Laø moät vò Ñoâ-Ñoác chæ-huy Haïm-Ñoäi 21, bao
Quaân Vieät-Nam coù theå noùi laø ñaày-ñuû khaû-naêng”. goàm nhöõng ñôn-vò trong soâng, “xin Ñoâ-Ñoác cho bieát
roõ hôn veà toå-chöùc cuûa Haïm-Ñoäi 21 naøy”.
Xin ñöôïc cho moät vaøi nhaän-xeùt veà kinh-
nghieäm trong quaù-khöù trong vieäc huaán-luyeän, Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng ñaõ noùi:
Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng noùi: “Haïm-Ñoäi Ñaëc-Nhieäm 21 bao goàm 3 Löïc-
Löôïng Ñaëc-Nhieäm 211, 212, vaø 213. Moät caùch chi-
“Nhìn laïi nhöõng vò huaán-luyeän-vieân cuûa tieát thì Haïm-Ñoäi naøy goàm 6 Giang-ñoaøn Thuûy-Boä,
tröôøng Sinh-Vieân Só-Quan, toâi thaáy coù leõ lyù-thuyeát 8 Giang-ñoaøn Tuaàn-Thaùm, 6 Giang-ñoaøn Ngaên-
thì khaù, nhöng kinh-nghieäm ngheà vaø kinh-nghieäm Chaën, 6 Giang-ñoaøn Xung-Phong, toång-coäng ñoä
ñôøi coøn ít oûi. Laáy ví duï nhö toâi (Ñeà-Ñoác Thaêng), naêm 500 chieán-ñónh vaø 10 caên-cöù ôû Ñoàng-Taâm, Bình-
1958 môùi 29 tuoåi, laøm Chæ-Huy-Tröôûng moät Quaân Thuûy, Beán-Löùc, Tuyeân-Nhôn, Phuù-Xuyeân, ... moät
Tröôøng khaù lôùn thì theá naøo cuõng coù thieáu soùt. Hôn soá caên-cöù Yeåm-Trôï Tieáp-Vaän vaø moät caên-cöù noåi.
nöõa khoùa 8 laø khoùa ñaàu tieân huaán-luyeän baèng Vieät Toång coäng quaân-soá tôùi treân 10 ngaøn ngöôøi.”
ngöõ, neân cuõng coù luùng-tuùng. Ñeå huaán-luyeän baèng - “Xin Ñoâ-Ñoác nhôù laïi vaø ñôn cöû moät soá
tieáng Vieät, chuùng toâi ñaõ söû-duïng caùc töï-ñieån, so- hoaït-ñoäng tieâu-bieåu cuûa caùc ñôn-vò Haûi-Quaân trong
saùnh vaø ñaët ra nhöõng danh-töø, vì danh-töø haøng-haûi soâng”.
coøn quaù thieáu. Noùi veà khaû-naêng ñoaøn-vieân cuõng vaäy. Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng ñaõ noùi:
Huaán-luyeän-vieân töông-ñoái coøn môùi meû, tuy-nhieân “Toâi nghó laø caùc ñôn-vò hoaït-ñoäng trong soâng
caùc ñoaøn-vieân coù trình-ñoä hoïc vaán toát, neân sau naøy thuoäc Vuøng IV Chieán-Thuaät coù moät nhieäm-vuï toái
qua caùc lôùp boå-tuùc, huaán-luyeän laõnh taøu ..., toâi thaáy quan-troïng laø yeåm-trôï caùc ñôn-vò baïn ôû ven soâng
hoï coù ñaày-ñuû kieán-thöùc ñeå laøm vieäc. Noùi chung veà raïch. Vì caùc ñôn-vò baïn, moät caùch toång-quaùt ñöôïc
vaán-ñeà huaán-luyeän, coù leõ kieán-thöùc laõnh hoäi töø nhaø tieáp-teá raát thieáu-thoán, nhaát laø caùc ñôn-vò dieän-ñòa,
tröôøng khoâng quan-troïng baèng kieán-thöùc thu-thaäp thieáu an-ninh, neân vieäc yeåm-trôï Haûi-Löïc vaø Giang-
ñöôïc khi ôû ñôn-vò. Luùc ñaàu coù theå khoâng toát laém, Löïc coù tính-caùch quyeát-ñònh. Vai troø cuûa Giang-Löïc
nhöng ít naêm sau thì raát khaù, vì coù theå noùi, ít coù ôû Vuøng IV Chieán-Thuaät coù leõ khoâng noåi ñình ñaùm,
Haûi-Quaân naøo maø thuûy-thuû-ñoaøn ñöôïc hình-thaønh nhöng kieân-trì, aâm-thaàm vaø laø moät yeáu-toá giöõ vöõng
mau choùng nhö Haûi-Quaân Vieät-Nam.” tinh-thaàn cho caùc ñôn-vò dieän-ñòa. Coù theå noùi raèng
caùc ñôn-vò Giang-Löïc coù raát nhieàu nguy-hieåm, vì
Noùi ñeán Haûi-Quaân, noùi chung ngöôøi ta nghó hoï hoaït-ñoäng ngay trong maät-khu cuûa ñòch, nhö
ngay ñeán Haûi-Löïc, vôùi nhöõng chieán-haïm to lôùn

91 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Ñoàng-Thaùp, U-Minh, Caø-Mau. Ñòch ñaõ söû-duïng caùc Tuyeân-Nhôn ñaõ choáng traû nhöõng cuoäc taán-coâng
phöông-tieän khoâng lôùn, nhöng chuùng ta raát khoù ñeà- raát aùc-lieät cuûa ñòch. Nhö traän phuïc-kích treân soâng
phoøng, nhö phaùo kích, phuïc-kích, ñaùnh mìn. Ñòch Tieàn-Giang, trong ñoù Thieáu-Taù Nguyeãn-maïnh-Ñöùc
ñaàu tieân söû-duïng mìn ñaët, roài mìn töø do ñaëc-coâng (Ñoaøn-Vieân), khi bò phuïc-kích ñaõ phaûn-coâng vaø
ñaët. Toâi coøn nhôù Vieät-Coäng ñöôïc vieän-trôï mìn aùp höôùng-daãn nhaân-vieân ñoå boä leân bôø, ñaõ thaâu ñöôïc
löïc, mìn chæ noå khi taøu beø ñi qua. Trong khi ñòch khaåu 75 ly khoâng giöït. Ñieàu khaù ñaëc-bieät laø oâng
coù haàm hoá kieân-coá, neân tröôùc söï phaûn-coâng cuûa ta, Ñöùc chæ coù ba, boán giang-ñónh, khoâng coù ñôn-vò
chöa chaéc chuùng ñaõ thieät-haïi nhieàu. Chuùng ta coù boä-binh thaùp tuøng. Chæ coù möôøi tay suùng maø daùm
theå töôûng-töôïng, treân con soâng ñoäc ñaïo, hai beân xoâng vaøo oå phuïc-kích, ñaùnh ñuoåi ñòch vaø laáy ñöôïc
bôø luoân luoân coù ñòch rình-raäp ñeå phuïc-kích. Ta chæ khaåu suùng nhö theá ...”
bieát coù ñòch khi ñaõ laõnh moät quaû B40, B41. Phöông-
tieän choáng traû laø hoûa-löïc. Nhöõng vuï ñaùnh mìn ôû Ñeå coù moät nhaän-ñònh veà vai-troø cuûa Haûi-Quaân
trong soâng nhö theá naøo,
Caø-Mau thì xaûy ra haøng ñeâm. Raø mìn raát maát coâng, Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng ñaõ noùi:
maø khoâng chaéc coù raø heát ñöôïc. Hôn nöõa Coäng-Saûn “Moät öôùc tính giaùn-
thöôøng traø-troän trong khu daân cö ñeå taán-coâng tieáp cho chuùng ta thaáy
chuùng ta, neân söï phaûn-coâng cuûa chuùng ta cuõng raát raèng, khi ñòch taán-coâng
khoù vì phaûi thaän-troïng ñeå traùnh thieät-haïi cho daân. naêm 1975, Vuøng IV Chieán-
Thuaät coù theå göûi moät sö-
Ñaëc-bieät nhöõng ñôn-vò hoaït-ñoäng ôû caùc ñöôøng ñoaøn leân yeåm-trôï cho Vuøng
xaâm-nhaäp cuûa Coäng-Saûn töø Cam-Pu-Chia qua, nhö III maø ñòch khoâng gaây baát
caùc ñôn-vò Tuaàn-Thaùm vaø Ngaên-Chaën ôû Tuyeân- oån nhieàu cho laõnh-thoå
Nhôn, Phuù-Xuyeân, Taân-Chaâu, Chaâu-Ñoác, kinh Vuøng IV. Toâi nghó raèng,
Vónh-Teá. Toâi raát haõnh-dieän ñöôïc chæ-huy bieát bao moät phaàn khoâng nhoû laø
anh-huøng voâ danh, ngaøy ñeâm ñoái ñaàu vôùi nhöõng nhôø caùc ñôn-vò Giang-Löïc
thöû-thaùch, hieåm-nguy maø hoï vaãn khoâng chuøn böôùc. Haûi-Quaân ñaõ thöôøng xuyeân
Tröôøng-hôïp Haûi-Quaân Thieáu-Taù Leâ-anh-Tuaán ôû giöõ vöõng caùc thuûy-trình
huyeát maïch, töø ñoù giöõ
nieàm tin cho caùc ñôn-vò
laõnh-thoå. Moät caùch cuï-theå
hôn, (vaãn lôøi Phoù-Ñeà-Ñoác
Thaêng), vieäc tieáp-teá luùa

gaïo cho Saøi-Goøn, vaø caùc phaåm vaät töø Saøi-Goøn cho
Luïc-Tænh, maø caùc ñôn-vò Giang-Löïc Haûi-Quaân ñaõ
ñoùng moät vai-troø raát ñaëc-bieät. Cuõng nhö vieäc tieáp-
teá cho Cam-Pu-Chia, vaø moät caùch gaàn guõi, vieäc
baûo-veä Ñaëc-Khu Röøng Saùt, thuûy-trình huyeát maïch
laø soâng Loøng-Taûo vaø soâng Soaøi-Raïp, neáu khoâng coù
Haûi-Quaân ngaøy ñeâm kieåm-soaùt, chæ moät chieác taøu
bò ñaùnh chìm laø thuûy-loä naøy taét ngheõn ngay, Saøi-
Goøn ruùng ñoäng ngay.”

Veà hoaøn-caûnh chieán-ñaáu khi Myõ ñaõ ruùt ñi,
Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng cho bieát:

“... Chuùng ta cuõng phaûi chòu nhöõng thieáu-

92 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

thoán veà phöông-tieän ñaïn döôïc vaø cô phaän thay theá, Quyeàn chaïy vaøo cho bieát laø Thieáu-Taù Löïc ñöa moät
trong khi aùp-duïng loái chieán-ñaáu cuûa con nhaø giaøu toaùn Boä-Binh vaøo kieåm-soaùt Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân.
cuûa Myõ. Chuùng ta phaûi thöïc-hieän moät chieán-löôïc OÂng Löïc chaïy leân laàu, vaøo phoøng cuûa toâi vaø noùi laø
traûi quaân moûng ñeå giöõ ñaát, trong khi dòch deã-daøng caùch-maïng ñeán kieåm-soaùt Haûi-Quaân. Toâi nhìn thaáy
taäp-trung quaân ñeå ñaùnh phaù ta. Haûi-Quaân ñaõ goùp maët oâng taùi xanh, tay oâng aáy bò baêng, thì toâi bieát
moät phaàn khoâng nhoû vaøo coâng-vieäc yeåm-trôï cho coù chuyeän chaúng hay ñeán cho Ñaïi-Taù Quyeàn. OÂng
caùc ñôn-vò laõnh-thoå, nhö Ñòa-Phöông-Quaân, Nghóa- Löïc kyù moät coâng-ñieän cho caùc ñôn-vò Haûi-Quaân,
Quaân. Coøn ñieàu nöõa coù leõ ñuùng cho gaàn heát caùc töï xöng laø Tö-Leänh Haûi-Quaân. Khi ñoù caùc maùy bay
ñôn-vò Quaân-Löïc Vieät-Nam Coäng-Hoøa, laø ñôøi soáng cuûa Khoâng-Quaân ñeán bay xung-quanh khu bôø soâng,
cuûa chuùng ta caøng ngaøy caøng cô cöïc vì naïn laïm phaùt bò caùc chieán-haïm baén leân döõ-doäi. Cuøng moät luùc
vaø vì haäu quaû cuûa chieán-tranh phaù hoaïi kinh-teá cuûa coù ñoaøn giang-ñónh treân coù Trung-Taù Chung-taán-
ñòch. Nhieàu khi nghó laïi môùi thaáy söï hy-sinh lôùn lao Cang, luùc ñoù laø Chæ-Huy-Tröôûng Giang-Löïc, chaïy
cuûa ngöôøi quaân-nhaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa, ñoái vôùi ñeán Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân. Boä Toång-Tham-Möu
ñoäc-giaû, nhaát laø ñoäc-giaû ôû theá-heä sau, chuùng ta caàn hình nhö thaáy oâng Löïc khoâng laøm xong vieäc neân
neâu leân ñöôïc söï anh-duõng trong coâng-cuoäc chieán- chæ-ñònh Trung-Taù Cang thay. (Hoâm sau oâng Löïc
ñaáu vôùi ñòch trong nhöõng hoaøn-caûnh thieáu-thoán thaêng Trung-Taù vaø oâng Cang leân Ñaïi-Taù).”
traàm-troïng trong ñôøi soáng cuûa chính baûn thaân vaø
nhaát laø cuûa gia-ñình hoï.” Ñoù laø nhöõng söï vieäc coù lieân-heä ñeán ñaát nöôùc,
ñeán bieán-coá ngaøy 1 thaùng 11 naêm 1963. Trôû laïi
Laø moät vò só-quan cao caáp, coù maët trong nhöõng vôùi Haûi-Quaân nhöõng ngaøy sau ñoù, lieân-heä ñeán söï
giôø phuùt lòch-söû cuûa thôøi cuoäc, can döï vaøo nhöõng baát oån cuûa Haûi-Quaân, Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng cho bieát:
maâu-thuaãn trong noäi-boä Haûi-Quaân, ñöôïc hoûi, Phoù-
Ñeà-Ñoác Thaêng raát ngaàn-ngaïi maø noùi: “Coøn vieäc ‘laät ñoå oâng Cang’, nhoùm ñöùng ñaàu
goàm boán ngöôøi, laø Trung-Taù Nghieâm-vaên-Phuù,
“Toâi muoán noùi qua thoâi, vì nhaéc laïi khoâng chæ-huy-tröôûng Haûi-Löïc, Trung-Taù Ñoã-quyù-Hôïp,
ích-lôïi gì maø chæ laøm toån thöông tình ñoaøn-keát chæ-huy-tröôûng Giang-Löïc, Trung-Taù Khöông-höõu-
cuûa Ñaïi Gia-Ñình Haûi-Quaân maø thoâi. Veà caùi cheát Baù, chæ-huy-tröôûng Duyeân-Löïc vaø toâi (Ñaëng-cao-
cuûa Ñaïi-Taù Hoà-taán-Quyeàn, luùc ñoù toâi laø Trung-Taù, Thaêng), giaùm-ñoác Haûi-Quaân Coâng-Xöôûng. Chöøng
Tham-Möu-Tröôûng Haûi-Quaân. Saùng ngaøy 1 thaùng ba ngaøy sau khi khôûi ñoäng, oâng Cang, tö-leänh vaø
11 naêm 1963, khi Ñaïi-Taù Quyeàn, Thieáu-Taù Thoaïi oâng Taùnh, tö-leänh phoù vaø boán chuùng toâi bò ngöng
(luùc ñoù laøm Tröôûng Phoøng Nhaân-Vieân), toâi vaø moät chöùc. OÂng Phuù, oâng Baù vaø toâi trôû laïi chöùc-vuï cuõ,
ngöôøi nöõa maø toâi khoâng nhôù teân, ñang chôi tennis chæ coù oâng Hôïp khoâng veà laïi chöùc-vuï cuõ. Sau ñoù
treân saân quaàn vôït Haûi-Quaân, caïnh Beänh-Xaù Baïch- toâi ñöôïc chæ-ñònh laøm Tö-Leänh-Phoù cho Ñaïi-Taù
Ñaèng. Vì hoâm ñoù laø ngaøy nghæ, coù leõ nghæ nöûa ngaøy, Traàn-vaên-Phaán.”
ñang ñaùnh thì coù oâng Thieáu-Taù Tröông-ngoïc-Löïc,
ñang taïm truù taïi Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân, ñeán naên-næ Nhaän ñònh veà bieán-coá noùi treân, chính Phoù-
Ñaïi-Taù Quyeàn leân Thuû-Ñöùc aên tieäc, vì hoâm ñoù laø Ñeà-Ñoác Ñaëng-cao-Thaêng cho raèng:
ngaøy sinh-nhaät thöù 36 cuûa Ñaïi-Taù Quyeàn. Ñaïi-Taù
Quyeàn cöù tieáp-tuïc ñaùnh vaø Thieáu-Taù Löïc cöù naên-næ “Haûi-Quaân traûi qua moät thôøi-gian luïc-ñuïc khaù
hoaøi. OÂng Quyeàn noùi laø buoåi tröa coù buoåi hoïp quan- laâu. Haûi-Quaân yeân tònh daàn daàn trôû laïi khi Ñaïi-Taù
troïng taïi Boä Toång-Tham-Möu (veà sau môùi bieát laø Traàn-vaên-Chôn trôû laïi laøm Tö-Leänh Haûi-Quaân. Vaø
buoåi hoïp ñeå tuyeân-boá ñaûo chaùnh), neân khoâng ñi aên oâng Phuù, oâng Baù, oâng Hôïp rôøi khoûi Haûi-Quaân, ñi
ñöôïc. Sau ñoù khoâng hieåu oâng Löïc noùi caùch naøo, maø hoïc hay thuyeân-chuyeån, toâi khoâng nhôù (lôøi Phoù-
Ñaïi-Taù Quyeàn veà nhaø taém röûa, thay quaàn aùo ñeå ñi. Ñeà-Ñoác Thaêng). Toâi sang Ñaïi-Haøn laøm Tuøy-Vieân
Luùc 1 giôø 15 phuùt tröa toâi ñang ôû trong phoøng laøm Quaân-Löïc. Ñaïi-Taù Chôn coù coâng raát lôùn laøm yeân
vieäc, thì Thieáu-UÙy Löu, khoùa 9, tuøy-vieân cuûa Ñaïi-Taù tònh trôû laïi cho Haûi-Quaân.”

Vaãn lôøi Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng tieát-loä:
“Cuõng neân noùi theâm laø oâng Nguyeãn-ñöùc-Vaân
(Trung-Taù), ñöôïc chæ-ñònh laøm Tö-Leänh Haûi-Quaân

93 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

tröôùc Ñaïi-Taù Chôn, nhöng oâng Vaân khoâng nhaän vaø bò tai bieán maïch maùu naõo, oâng coá-gaéng noùi, nhöng
bò 15 ngaøy troïng caám.” gioïng cuûa oâng nhieàu luùc ñöùt quaõng vì meät, vì xuùc-
ñoäng, ngöôøi vieát thaáy nhöõng hình-aûnh cuûa moät thôøi
Tröôùc nhöõng bieán-coá quan-troïng cuûa Haûi- ngang doïc treân soâng nöôùc boãng môø nhoøa nhö moät
Quaân maø trong ñoù Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng ñaõ chöùng- giaác mô. Toâi ñaõ nhieàu laàn nghe oâng nhaéc:
kieán, hoaëc tröïc-tieáp tham-döï, ñöôïc hoûi : “ Ñoâ-Ñoác
coù nghó gì”, thì Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng ñaõ traû lôøi raèng: “Chuùng ta phaûi vieát laïi nhöõng hoaït-ñoäng cuûa
chuùng ta. Chuùng ta coù ñuû kieán-thöùc vaø tö-caùch ñeå
“Toâi nghó laø caùc töôùng laõnh ñaûo chaùnh ngaøy vieát veà nhöõng söï vieäc maø chuùng ta ñaõ laøm. Chuùng
1 thaùng 11 naêm 1963 ñaõ taïo neân tình-traïng baát oån ta phaûi laøm ngay, nhö toâi, vaø baïn-beø toâi, chuùng ta
trong Haûi-Quaân khi ñaõ söû-duïng moät só-quan Haûi- khoâng coøn nhieàu thì-giôø ñaâu. Chuùng ta phaûi vieát,
Quaân ñeå haï saùt Ñaïi-Taù Hoà-taán-Quyeàn.” vieát ngay. Nhöõng ñieàu chuùng ta noùi ra seõ laø nhöõng
döõ-kieän cuï-theå, tieân khôûi ñeå cho caùc söû-gia sau
Vaãn lôøi Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng, oâng noùi: naøy caên-cöù vaøo ñoù ñeå chöùng-minh cho leõ phaûi, cho
“Toâi thaáy coù leõ toâi ñaõ khoâng laøm neáu bieát laø coâng-baèng maø theá-heä chuùng ta ñaõ ñoùng goùp vaøo
Haûi-Quaân ñaõ xaùo troän nhö theá. Toâi coù tieác gì khoâng? coâng-cuoäc baûo-veä mieàn Nam. Khoâng phaûi chuùng
Caâu traû lôøi laø khoâng, vì chuùng toâi nghó laø coù lyù-do ta chæ vieát cho chuùng ta, maø coøn vieát cho con caùi
ñeå laøm, vaø phaûi ñaët Haûi-Quaân vaøo boái-caûnh 1964, chuùng ta nöõa ...”
1965, khi quaân-ñoäi coù ñaûo chính lieân-mieân. Coøn toâi
coù gì nhaén göûi anh em Haûi-Quaân khoâng? Toâi nghó laø OÂng noùi quyeát-lieät, nhö sôï neáu khoâng noùi ngay
cuõng khoâng. Chuyeän ñaõ xöa quaù roài. Keát cuïc chuùng thì seõ khoâng coù cô-hoäi ñeå noùi nöõa. Lôøi noùi cuûa oâng
ta cuõng maát heát, chæ coøn tình chieán-höõu maø thoâi”. vì theá coù moät söï thuyeát-phuïc maïnh-meõ chen laãn
Ñeán ñaây, nhìn nhöõng doøng chöõ vieát tay chi- nhöõng ngaäm-nguøi. Cuõng chính vì nhöõng lôøi noùi cuûa
chít, boãng nhôù laïi nhöõng laàn Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng oâng, thaùi-ñoä cuûa oâng maø ngöôøi vieát baøi naøy, cuõng
choáng caây gaäy ñeán sinh-hoaït vôùi anh em. Vì oâng nhö nhöõng baèng-höõu quanh oâng, ñaõ khoâng quaûn
khoù-khaên, khoâng ngaïi taøi sô, chí thieån, khoâng ngaïi
caû nhöõng lôøi deøm pha ... Chuùng toâi vaãn ngaøy ñeâm
laøm vieäc. Töø trong ñoå naùt, chia lìa, chuùng toâi ñaõ thu
nhaët laïi, chaép noái laïi ñeå vieát neân nhöõng hoaït-ñoäng
maø moät thôøi, chuùng ta, nhöõng ngöôøi lính Haûi-Quaân
ñaõ ngaøy ñeâm ñoái ñaàu vôùi gian-lao, nguy-hieåm trong
vai-troø baûo-veä laõnh-haûi vaø ñoàng ruoäng mieàn Nam.
OÂng, Phoù-Ñeà-Ñoác Ñaëng-cao-Thaêng, oâng laø ngöôøi
ñöùng muõi chòu saøo trong vai-troø Chuû-tòch Hoäi-Ñoàng
Haûi-Söû.

94 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

CUOÄC BINH BIEÁN

1 THAÙNG 11 NAÊM 1963

&

CAÙI CHEÁT CUÛA
HQ ÑAÏI-TAÙ HOÀ-TAÁN-QUYEÀN,

TÖ-LEÄNH HAÛI-QUAÂN

Phan-laïc-Tieáp

B ieán-coá ngaøy 1 thaùng 11 naêm 1963 Phoù-Ñoâ-Ñoác Chung-taán-Cang, Phoù-Ñeà-Ñoác Ñaëng-
coù nhieàu teân goïi: Ngaøy Ñaûo Chaùnh, cao-Thaêng, Ñaïi-Taù Nguyeãn-kim-Höông-Giang, vaø
Cuoäc Caùch-Maïng, v.v... Nhöng moät soá taøi-lieäu lieân-heä laáy trong cuoán “Vieät-Nam
Nhaân-Chöùng” cuûa coá Trung-Töôùng Traàn-vaên-Ñoân.
rieâng vôùi Haûi-Quaân Vieät-Nam thì
Vaøi haøng veà
ñaây laø moät bieán-coá quan-troïng, khoù HQ Ñaïi-Taù Hoà-taán-Quyeàn

queân, ñöa ñeán caùi cheát ñoät-ngoät cuûa Haûi-Quaân Ñaïi- Ñaïi-Taù Quyeàn goác ngöôøi Hueá, sinh naêm 1927
taïi Ñaø-Naüng, xuaát thaân khoùa 1 Só-Quan Haûi-Quaân
Taù Hoà-taán-Quyeàn, Tö-Leänh Haûi-Quaân. Ñoù laø moät (SQHQ) Nha-Trang. Khoùa naøy coù 6 só-quan ngaønh
Chæ-Huy vaø 3 só-quan ngaønh Cô-Khí. Ngöôøi ñoã ñaàu
ngaøy buoàn, khôûi ñaàu cho nhöõng ngaøy daøi vôùi nhieàu khi ra tröôøng ngaønh Chæ-Huy laø oâng Traàn-vaên-
Chôn. Ngöôøi ñöùng thöù saùu laø oâng Hoà-taán-Quyeàn.
xaùo troän trong Haûi-Quaân. Bieán-coá aáy ñuùng hay sai Nhö taát caû nhöõng ngöôøi cuøng khoùa, tröôùc khi theo
hoïc khoùa 1 SQHQ Nha-Trang, oâng Quyeàn cuõng ñaõ
laø nhaän-ñònh cuûa caùc söû-gia sau naøy. Bieán-coá aáy

lieân-heä xa gaàn ñeán nhieàu ngöôøi, nhieàu ngöôøi bieát,

neân khoâng theå khoâng noùi ñeán; caøng khoâng theå ñôn-

giaûn ñöùng veà moät phía naøo. Nhaát laø theá-heä nhöõng

ngöôøi trong cuoäc ñaõ böôùc vaøo tuoåi giaø, muoán thaùo

gôõ nhöõng bí-aån traû laïi cho lòch-söû. Caùc söï vieäc caàn

ñöôïc noùi ra cho heát, roài thoâi. Trong tinh-thaàn aáy, baøi

vieát naøy laø söï phoái-hôïp nhöõng döõ-kieän cung-caáp bôûi

95 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Haiû -Quaân Ñaiï -Taù Hoà-taná -Quyenà
Tö-Leänh Haiû -Quaân Vietä -Nam Conä g-Hoaø

96 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

theo hoïc ngaønh Haøng-Haûi. Taát caû 6 só-quan ngaønh nhöõng ghe xuoàng chuùng ta coù theå ñoùng laáy ñöôïc vaø
Chæ-Huy khoùa naøy, ñeàu laàn-löôït thay nhau laøm tuyeån duïng nhöõng daân chaøi ñòa-phöông, traø-troän
Tö-Leänh Haûi-Quaân töø khi ngöôøi Phaùp trao quyeàn vôùi ngö daân ñeå phaùt-giaùc vaø ngaên chaën töø trong
chæ-huy Haûi-Quaân cho só-quan Vieät-Nam vaøo ngaøy tröùng nöôùc söï xaâm-nhaäp ngöôøi vaø vuõ-khí töø Baéc
20 thaùng 8 naêm 1955, cho ñeán khi Haïm-Ñoäi Vieät- vaøo Nam baèng ñöôøng bieån. Caùc ñôn-vò Haûi-Thuyeàn,
Nam Coäng-Hoøa laøm leã haï kyø treân Bieån Ñoâng, hoài sau ñöôïc bieán-caûi thaønh caùc duyeân-ñoaøn, ñaõ chöùng-
12 giôø tröa ngaøy 7 thaùng 5 naêm 1975. OÂng Quyeàn toû raát höõu-hieäu, taïo ñöôïc nhieàu chieán-coâng trong
laø vò tö-leänh thöù ba, töø ngaøy 6 thaùng 8 naêm 1959, vieäc ñoái ñaàu vôùi nhöõng ghe taøu xaâm-nhaäp töø Baéc
ñeán ngaøy 1 thaùng 11 naêm 1963, laø ngaøy oâng bò haï vaøo Nam. (Xin xem theâm baøi phoûng-vaán Ñaïi-Taù
saùt. Ñaïi-Taù Leâ-quang-Myõ laø vò tö-leänh ñaàu tieân. Keá Nguyeãn-vaên-Thoâng veà Löïc-Löôïng Haûi-Thuyeàn).
ñeán laø Trung-Taù Traàn-vaên-Chôn ôû nhieäm kyø ñaàu.
Tröôùc khi ñöôïc chæ-ñònh laøm tö-leänh, oâng Quyeàn Caùi Cheát
laøm Tham-Möu-Tröôûng Haûi-Quaân cho oâng Chôn. cuûa Ñaïi-Taù Quyeàn

Trong chöùc-vuï Tö-Leänh Haûi-Quaân, oâng Naêm 1963, Mieàn Nam moãi luùc moãi coù nhöõng
Quyeàn ñaõ chöùng-toû laø ngöôøi coù khaû-naêng vaø tuyeät- khoù-khaên. Ngoaøi thì Coäng-Saûn môû roäng nhöõng
ñoái trung-thaønh vôùi Toång-Thoáng Ngoâ-ñình-Dieäm. traän ñaùnh. Ngöôøi Myõ vì nhieàu lyù-do khoâng muoán
Ñoàng thôøi oâng cuõng laø ngöôøi coù nhieät taâm vaø vieãn uûng-hoä chính-quyeàn cuûa Toång-Thoáng Dieäm nöõa.
kieán saéc beùn trong vieäc xaây-döïng Haûi-Quaân. Trong thì coù nhöõng maâu-thuaãn ñaûng-phaùi, toân-
giaùo, do ñoù Quaân-Ñoäi cuõng coù nhieàu phaân hoùa.
Trong laàn ñaûo chaùnh ngaøy 11 thaùng 11 naêm Toång-Thoáng Dieäm chæ coøn tin-töôûng vaøo moät soá raát
1960, do Ñaïi-Taù Nguyeãn-chaùnh-Thi caàm ñaàu, Ñaïi- ít ñôn-vò trung-thaønh vôùi oâng, nhö Thieáu-Töôùng
Taù Quyeàn laø ngöôøi ñaõ ñích-thaân ñem 2 ñaïi-ñoäi cuûa Huyønh-vaên-Cao, Tö-Leänh Vuøng IV Chieán-Thuaät;
Tieåu-ñoaøn 2 Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán (TQLC) vaøo Ñaïi-Taù Leâ-quang-Tung, Tö-Leänh Löïc-Löôïng Ñaëc-
dinh Ñoäc-Laäp, hôïp söùc cuøng vôùi löïc-löôïng phoøng- Bieät; vaø Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Hoà-taán-Quyeàn, Tö-Leänh
thuû trong dinh, ngaên chaën ñöôïc phe ñaûo chaùnh. Ñoù Haûi-Quaân. Vì theá tröôùc khi khôûi söï, caáp chæ-huy ñaûo
laø moät chieán-coâng raát cuï-theå cuûa oâng Quyeàn vôùi chaùnh muoán phaûi laøm sao hoùa giaûi ñöôïc nhöõng
Toång-Thoáng Dieäm. (Hai ñaïi-ñoäi tröôùc cuûa tieåu-ñoaøn trôû-ngaïi noùi treân. Ñeå laøm vieäc naøy trong Haûi-Quaân,
naøy ñaõ do Ñaïi-UÙy Nguyeãn-kieân-Huøng, Tieåu-Ñoaøn- caáp chæ-huy ñaûo chaùnh, ñöùng ñaàu laø Trung-Töôùng
Tröôûng daãn ñi theo phe ñaûo chaùnh. Vì khoâng ñuû Döông-vaên-Minh, ñaõ “xaây-döïng” (moùc noái) vôùi boán
xe, neân môùi coøn 2 ñaïi-ñoäi ñôïi xe ôû traïi Cöûu-Long. ngöôøi laø HQ Trung-Taù Chung-taán-Cang, Chæ-Huy-
Luùc aáy Ñaïi-Taù Quyeàn leo qua caàu Avalanche ñieàu- Tröôûng Giang-Löïc; HQ Thieáu-Taù Khöông-höõu-Baù,
ñoäng 2 ñaïi-ñoäi coøn laïi naøy vaøo dinh choáng laïi phe Chæ-Huy-Tröôûng Duyeân-Löïc; HQ Thieáu-Taù Tröông-
ñaûo chaùnh). ngoïc-Löïc, Chæ-Huy-Tröôûng Vuøng III Soâng-Ngoøi;
vaø moät só-quan goác Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán, Ñaïi-
Vaø ngaøy 27 thaùng 2 naêm 1962, phi-coâng UÙy Nguyeãn-kim-Höông-Giang, Chæ-Huy-Tröôûng
Nguyeãn-vaên-Cöû vaø Phaïm-phuù-Quoác duøng maùy Giang-ñoaøn 24 Xung-Phong, kieâm Chæ-Huy-Tröôûng
bay oanh-taïc dinh Ñoäc-Laäp, chính caùc chieán-haïm Ñoaøn Giang-Vaän. Rieâng veà oâng Tröông-ngoïc-Löïc,
Haûi-Quaân, do oâng Quyeàn laøm Tö-Leänh, ñaõ baén leân, xuaát thaân khoùa 2 Só-Quan Nha-Trang, vôùi nhieàu
ñaïn bay ñan kín vuøng trôøi, baûo-veä an-toaøn dinh thôøi-gian hoaït-ñoäng trong soâng vaø kheùt tieáng laø
Toång-Thoáng. Moät maùy bay ñaõ bò Haûi-Quaân baén haï. moät tay hieáu saùt.

Trong vieäc xaây-döïng Haûi-Quaân, ngay töø ngaøy 
cuoäc chieán boät phaùt, naêm 1960, Ñaïi-Taù Quyeàn laø
ngöôøi ñaõ nhìn thaáy söï quan-troïng trong vieäc baûo-
veä laõnh-haûi Vieät-Nam baèng chính nhöõng phöông-
tieän ñôn-giaûn cuûa Vieät-Nam. OÂng laø ngöôøi ñaõ coù
saùng-kieán thaønh-laäp Löïc-Löôïng Haûi-Thuyeàn, duøng

97 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Thi-Haønh Löïc vaø anh taøi-xeá beâ xaùc oâng Quyeàn boû vaøo thuøng
xe daân-söï naøy. Caû ba leân xe naøy chaïy veà Saøi-Goøn.
Coâng-taùc naøy dieãn tieán nhö sau:
Tröôùc heát laø trung hoøa caùc ngöôøi coù theå laøm Trong moät cuoäc phoûng-vaán cuûa ñaøi VNCR taïi
trôû-ngaïi vieäc ñaûo chaùnh trong Haûi-Quaân. Do söï Orange County, California, ñöôïc thu laïi baèng video
chæ-ñònh cuûa caáp chæ-huy ñaûo chaùnh, Thieáu-Taù vaø phoå-bieán treân “YouTube” ngaøy 24 thaùng 10 naêm
Tröông-ngoïc-Löïc vaø Ñaïi-UÙy Nguyeãn-kim-Höông- 2011, Baø Hoà-taán-Quyeàn cho bieát sau khi nhaän xaùc
Giang, hai ngöôøi phaûi laøm sao loaïi tröø cho ñöôïc söï vaø xem thi theå Ñaïi-Taù Quyeàn, Baø thaáy Ñaïi-Taù Quyeàn
hieän-dieän cuûa Ñaïi-Taù Quyeàn trong vai-troø Tö-Leänh bò baén ba vieân ñaïn, moät vieân ôû tay traùi, moät vieân
Haûi-Quaân, öu-tieân laø baét giöõ oâng Quyeàn ñem noäp treân vai vaø moät vieân ngay tim.
cho hoï. OÂng Giang nhôù laïi lôøi oâng Löïc noùi raèng:
- “OÂng Quyeàn trung-thaønh vôùi oâng Dieäm laém, 
khoâng caùch naøo thuyeát-phuïc oâng ta theo phe caùch-
maïng ñöôïc ñaâu, maø coù khi coøn nguy cho tính-maïng Chieám Boä Tö-Leänh
vaø ñaïi cuoäc. OÂng Löïc ñöôïc oâng Minh (Döông-vaên- Haûi-Quaân
Minh) cho bieát laø giöõa Toång-Thoáng Dieäm vaø oâng
Quyeàn coù moät keá-hoaïch di-taûn bí-maät baèng taøu OÂng Löïc vaø oâng Giang caáp-toác trôû laïi Saøi-Goøn,
Haûi-Quaân khi coù bieán, laùnh naïn khi coù ñaûo chaùnh. thay quaàn aùo taùc-chieán Haûi-Quaân, coù maët taïi ngaõ
Chi tieát theá naøo thì khoâng ñöôïc bieát, chæ nghe oâng ba Baïch-Ñaèng - Nguyeãn-Hueä, luùc 1 giôø tröa, ñeå ñoùn
Löïc noùi laïi maø thoâi.” 2 ñaïi-ñoäi khoùa-sinh töø Trung-Taâm Huaán-Luyeän
Ñeå thi-haønh coâng-taùc naøy, khoaûng 10 giôø saùng Quang-Trung leân, do Ñaïi-Taù Ñoã-kieán-Nhieãu ñích-
hoâm 1 thaùng 11 naêm 1963, buoåi saùng ñöôïc nghæ thaân trao laïi. Ñuùng nhö döï-truø, oâng Löïc vaø oâng
leã, oâng Quyeàn ñang ñaùnh tennis vôùi oâng Thaêng Giang höôùng-daãn ñoaøn xe chôû 2 ñaïi-ñoäi naøy chaïy
(xin xem theâm baøi phoûng-vaán Phoù-Ñeà-Ñoác Ñaëng- aøo vaøo chieám Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân. Quaân-nhaân
cao-Thaêng) thì oâng Löïc ñeán naên-næ oâng Quyeàn raát Haûi-Quaân thaáy só-quan Haûi-Quaân höôùng-daãn ñoaøn
laâu, môøi ñi Thuû-Ñöùc aên tröa, laáy côù hoâm aáy laø ngaøy xe, neân khoâng choáng cöï, vì theá vieäc chieám-cöù Boä
sinh-nhaät thöù 36 cuûa oâng Quyeàn. OÂng Quyeàn khoâng Tö-Leänh Haûi-Quaân khoâng gaëp moät trôû-ngaïi naøo.
muoán ñi, vì “buoåi tröa coøn phaûi leân Boä Toång-Tham- Trong khi oâng Giang phaân chia lính Boä-Binh töôùc
Möu hoïp”. Sau oâng Löïc naên-næ maõi, oâng Quyeàn veà khí-giôùi vaø canh gaùc Boä Tö-Leänh, thì oâng Löïc chaïy
nhaø thay quaàn aùo, laùi xe Citroen ñen ñi. OÂng Quyeàn thaúng leân vaên-phoøng Tö-Leänh Haûi-Quaân, noùi vôùi
caàm tay laùi. OÂng Löïc ngoài ôû gheá treân, oâng Giang Trung-Taù Ñaëng-cao-Thaêng, Tham-Möu-Tröôûng
ngoài gheá sau. Khi töø xa loä Bieân-Hoøa reõ vaøo ñöôøng Haûi-Quaân, raèng:
ñi Thuû-Ñöùc, xe nghieâng, oâng Löïc ngaõ vaøo oâng
Quyeàn, cuõng laø luùc oâng Löïc ruùt dao gaêm ra ñaâm “Caùch-Maïng ñem quaân tôùi chieám Boä Tö-Leänh
oâng Quyeàn. OÂng Quyeàn nhanh tay ñôõ vaø daèn ñöôïc Haûi-Quaân.”
dao gaêm, ñaâm vaøo tay oâng Löïc. Maùu baén tung toeù.
Hai ngöôøi vaät nhau, xe uûi xuoáng leà ñöôøng. Trong Theo söï nhôù laïi cuûa oâng Thaêng, thì:
phuùt nguy-nan ñoù, oâng Giang ngoài ôû gheá sau choàm “Toâi thaáy oâng Löïc maët maøy xanh ngaét, tay
leân dí suùng vaøo vai phaûi oâng Quyeàn, noå suùng, “ñaâu bò baêng, thì toâi bieát laø coù chuyeän chaúng laønh cho
moät hay hai phaùt gì ñoù.” OÂng Quyeàn buoâng lôi con Ñaïi-Taù Quyeàn roài. OÂng Löïc luøa toâi vaø caùc só-quan
dao dính ñaày maùu xuoáng tröôùc maët, guïc ngaõ treân tham-möu vaøo vaên-phoøng Ñaïi-Taù Quyeàn. Khi ñoù coù
baùnh laùi. Söï vieäc xaûy ra trong chôùp maét, töï-nhieân 2 maùy bay cuûa Khoâng-Quaân bay raát thaáp quanh Boä
nhö moät phaûn-xaï, khoâng suy-nghó, oâng Giang ñöùng Tö-Leänh Haûi-Quaân, coù leõ ñeå uy-hieáp Haûi-Quaân. Caùc
baát ñoäng, kinh-hoaøng. Vöøa luùc aáy, moät chieác xe chieán-haïm lieàn noå suùng daøy ñaëc baàu trôøi. Ñaëc-bieät
daân-söï do taøi-xeá cuûa oâng Löïc chaïy sau, trôø tôùi. OÂng chieán-haïm HQ 06 ñaäu taïi caàu A, vò-trí 1, do Ñaïi-UÙy

98 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

Ñoã-Kieåm laøm haïm-tröôûng, baén leân raát döõ-doäi. OÂng vaø noùi raèng:
Löïc yeâu-caàu toâi ra coät côø tröôùc Boä Tö-Leänh ra leänh - “May maø toâi ñaõ ñeán kòp, traùnh ñöôïc nhöõng
cho caùc chieán-haïm ngöng baén. Ngöôøi tröïc-tieáp
aùp-taûi toâi ra saân côø laø Trung-UÙy Thaùi-quang-Chöùc.” ñieàu ñaùng tieác xaûy ra cho Haûi-Quaân.”
(OÂng Chöùc laø em Trung-Töôùng Thaùi-quang-Hoaøng, Traät-töï taïi Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân ñöôïc vaõn
moät só-quan thuoäc ñôn-vò cuûa oâng Giang).
hoài. Hoâm sau, 2 thaùng 11 naêm 1963, oâng Cang
Tröôùc ñoù, theo keá-hoaïch ñaõ ñònh, Trung-Taù ñöôïc thaêng Ñaïi-Taù, oâng Löïc thaêng Trung-Taù vaø
Cang ra leänh cho moät soá chieán-ñónh cuûa Giang- oâng Nguyeãn-kim-Höông-Giang thaêng Thieáu-Taù.
ñoaøn 24 Xung-Phong æm quaân ôû beân kia caàu Saøi-
Goøn. Vì neáu ôû beân naøy caàu, quaù 1 giôø tröa nöôùc Vaøo khoaûng 1 giôø 15 chieàu ngaøy 1 thaùng 11
lôùn, taøu khoâng chui qua gaàm caàu ñöôïc. Ñuùng giôø naêm 1963, khi bieán-coá ñaûo chaùnh ñaõ xaûy ra roài, oâng
aán-ñònh, 1 giôø 30, Trung-Taù Cang ñem ñoaøn chieán- Thaêng nhôù laïi, noùi raèng:
ñónh sang chieám Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân. Treân chieác
Monitor Combat (Tieàn-Phong-Ñónh) do Trung-Só - “Toång-Thoáng Dieäm coù goïi tôùi, heát söùc bình-
Thaïch-Sôn, ngöôøi Vieät lai Mieân laøm thuyeàn-tröôûng, tónh, oâng hoûi Haûi-Quaân ra sao, anh Quyeàn ñaâu. OÂng
oâng Cang ñöùng treân chieác Monitor naøy, caëp vaøo caàu chæ-thò cho toâi phaûi ñaåy quaân cuûa oâng Löïc ra. Luùc
taøu Tö-Leänh. OÂng Cang leân vaên-phoøng Tö-Leänh ñoù Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân ñaõ bò töôùc khí-giôùi roài,
ñaûm-nhieäm vai-troø Tö-Leänh Haûi-Quaân. Nhôù laïi toâi khoâng laøm noåi”.
bieán-coá naøy, Phoù-Ñoâ-Ñoác Chung-taán-Cang cöôøi
Nhìn laïi bieán-coá naøy, oâng Thaêng coù nhaän-xeùt
raèng:

- “Toâi thaáy vuï gieát oâng Quyeàn coù theå coù döï
möu, vì taïi sao phaûi môøi oâng Quyeàn leân Thuû-Ñöùc,

HQ Trung-Taù Ho-à taán-Quyenà vaø Pho-ù Ñeà-Ñoác Alfred G. Ward treân chiená -haïm Toledo
ngayø 27 thanù g 10 namê 1959

99 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP

vaø coâng-vieäc naøy laïi giao cho moät só-quan noåi tieáng Nhìn xa hôn chuùt nöõa, trong cuoán “Vieät-Nam
hieáu saùt trong Haûi-Quaân. Vaû chaêng oâng Ñaïi-Taù Nhaân-Chöùng”, Trung-Töôùng Traàn-vaên-Ñoân ñaõ keå
Leâ-quang-Tung, Tö-Leänh Löïc-Löôïng Ñaëc-Bieät vaø laïi nhieàu chi-tieát cho thaáy raèng ngöôøi Myõ ñaõ chuû
em oâng, Thieáu-Taù Trieäu bò baét vaø bò baén cheát trong ñoäng, theo doõi raát saùt bieán-coá ngaøy 1 thaùng 11 naêm
Boä Toång-Tham-Möu. Chaéc hoï cuõng daønh cho oâng 1963. Trong trang 227 vaø 228 saùch ñaõ daãn, oâng Ñoân
Quyeàn cuøng moät soá phaän. OÂng Giang, theo toâi, chæ ñaõ ñöa ra nhöõng chi-tieát veà vieäc ngöôøi Myõ muoán
laø ngöôøi phuï-thuoäc, khoâng coù möu-ñoà naøo. OÂng baét vaø gieát cho ñöôïc Toång-Thoáng Ngoâ-ñình-Dieäm
baén oâng Quyeàn chæ vì trong hoát-hoaûng, quaù sôï haõi.” vaø oâng Ngoâ-ñình-Nhu. Khi ñoùn tieáp caùc vò töôùng
laõnh cuûa nhoùm ñaûo chaùnh tôùi thaêm toøa Ñaïi-Söù
Sau ñoù, theo lôøi keå laïi cuûa anh Traàn-vaên-Hoa- Myõ, hoài 4 giôø chieàu ngaøy 2 thaùng 11 naêm 1963,
Em, khi aáy coøn laø Thieáu-UÙy, thì: khi anh em Toång-Thoáng Dieäm ñaõ bò gieát roài, oâng
Cabot Lodge, Ñaïi-Söù Hoa-Kyø ra taän leà ñöôøng ñoùn
- “Sau ngaøy ñaûo chaùnh, oâng Löïc coù luùc xuoáng caùc vò töôùng ñaïi-dieän phe ñaûo chaùnh, oâng Lodge ñaõ
naán-naù ôû taøu toâi (HQ 501) ñaäu ôû caàu C, do Ñaïi-UÙy vui-veû thoát leân baèng tieáng Phaùp: “C‘est formidable!
Buøi-cöûu-Vieân laøm haïm-tröôûng. OÂng Löïc toû ra deø- C’est formidable!” (Thaät laø tuyeät dieäu. Tuyeät dieäu).
daët vaø sôï haõi, roài laëng-leõ ñi ñaâu khoâng bieát”.
Thaùi ñoä aáy, lôøi noùi aáy töôûng ñaõ quaù ñuû ñeå thaáy
Coøn oâng Giang thì cho hay: thaân-phaän cuûa nhöõng ai maø ngöôøi Myõ muoán loaïi
- “Trung-Taù Laâm-nguôn-Taùnh, luùc aáy laø tröø trong bieán-coá 1 thaùng 11 naêm 1963.
Tham-Möu-Tröôûng, moät hoâm keùo toâi ra keø xi-maêng
ôû bôø soâng tröôùc caàu C, noùi vôùi toâi raèng, ‘tuïi baây lieäu
ñöôøng ñi ñaâu thì ñi xa ñi. Tuïi noù döï-truø gieát maøy vaø
thaèng Löïc ñoù’. Neân khoâng bao laâu Trung-Taù Löïc
ñöôïc ñoåi ñi laøm Tuøy-Vieân Quaân-Löïc taïi Haùn-Thaønh.
Coøn toâi (Giang) ñöôïc ñoåi ra Phuù-Quoác, laøm coá-vaán
cho vò chæ-huy Haûi-Quaân taïi ñaây.”

100 * HAÛI-SÖÛ TUYEÅN-TAÄP