คู่มือปฏิบัติงานคลินิกจิตสังคม ศจ.ธัญบุรี

คมู่ อื ปฏบิ ตั งิ านคลนิ กิ ใหค้ ำปรกึ ษาดา้ นจติ สงั คมในศาลจงั หวดั ธญั บรุ ี

คำนำ

คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมในศาลจังหวัดธัญบุรี เริ่มจัดต้ังเมื่อวันที่ ๑ เมษายน
๒๕๖๕ ตามนโยบายของท่านอภิรดี โพธิ์พร้อม อธิบดผี ู้พิพากษาภาค ๑ ซึ่งมีดำริใหศ้ าลในสังกัด
สำนักงานอธบิ ดีผู้พิพากษาภาค ๑ ดำเนินการจัดตั้งคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมในระบบศาล
เพ่ือให้การปฏิบัติงานมีมาตรฐานเป็นไปด้วยความเรียบร้อย ผู้ปฏิบัติงานเข้าใจบริบทการทำงาน
ร่วมกันวา่ ควรปฏบิ ัติงานอย่างไรให้เกดิ ประสทิ ธภิ าพสงู สดุ

คณ ะกรรม ก ารบ ริหารงานคลินิกให้คำป รึกษ าด้านจิตสังคม ในศาลจังหวั ดธัญ บุรี
จงึ เห็นควรจัดทำคมู่ ือการปฏิบตั ิงานคลินิก สำหรับเป็นแนวทางในการปฏบิ ัติงานของผู้ที่เก่ียวข้อง
ทุกฝ่ายแบ่งเป็น ๙ ส่วน การจดั ทำคู่มือในส่วนที่ ๖ ไดร้ ับความร่วมแรงรว่ มใจจากผู้ให้คำปรึกษา
ประจำคลนิ กิ รุ่นที่ ๑ ซึง่ เปน็ ผปู้ ฏิบตั งิ านจรงิ ชว่ ยระดมความคิดกนั อย่างรอบด้าน คณะกรรมการ
บรหิ ารงานคลินิกฯ ขอขอบคุณมา ณ โอกาสนี้ สำหรับส่วนท่ี ๗ หวั ข้อตัวอย่างการให้คำปรึกษาใน
ระบบศาลและบันทึกข้อมูลในแบบการรายงานท่ีเก่ียวข้องได้ดัดแปลงข้อเท็จจริงจากปฏิบัติหน้าท่ี
ของผู้ให้คำปรึกษา ซ่ึงนำมาจดั ทำเป็นกรณีศึกษาเพอ่ื เป็นตวั อย่างแสดงวิธกี ารให้คำปรกึ ษาและวิธี
บนั ทกึ ข้อมูลลงในแบบฟอร์มทเ่ี ก่ยี วขอ้ งใหเ้ หน็ เป็นรูปธรรม

อย่างไรก็ ตาม เพ่ื อป ระโยชน์ในก ารส่งเส ริม และพั ฒ น างานของค ลินิก ให้ คำป รึกษ า
ด้านจิตสังคมอย่างต่อเนื่องและมีประสิทธิภาพ อาจต้องมีการปรับปรุงและพัฒนาคู่มือ
ใหท้ นั สถานการณ์ ในโอกาสต่อไป

คณะกรรมการบรหิ ารงานคลนิ กิ ใหค้ ำปรกึ ษาดา้ นจติ สงั คมในศาลจงั หวดั ธญั บรุ ี
ธนั วาคม ๒๕๖๕

คมู่ อื ปฏบิ ตั งิ านคลนิ กิ ใหค้ ำปรกึ ษาดา้ นจติ สงั คมในศาลจงั หวดั ธญั บรุ ี หนา้

สารบญั ๑
๑
คำนำ ๒
สว่ นที่ ๑ บททวั่ ไป ๒
๓
วตั ถุประสงค์ของการจัดทำคู่มอื ๓
ขอบเขต ๔
คำจำกัดความ ๕
ความเป็นมาของคลนิ ิก ๕
๖
จุดเรมิ่ ตน้ การจดั ตั้งคลนิ ิก ๙
หน้าที่ของคลินกิ
โครงสรา้ งคลินกิ ๑๒
การนำคดีเขา้ สคู่ ลนิ กิ ๑๒
การจัดทำสำนวนคลนิ ิก ๑๒
ส่วนงานทีเ่ กี่ยวข้องกับการบรกิ ารใหค้ ำปรกึ ษาในคลนิ กิ ๑๓

สว่ นที่ ๒ คมู่ อื การปฏบิ ตั หิ น้าทผ่ี พู้ พิ ากษาประจำคลนิ กิ ๑๖
การปฏิบัติหนา้ ทผ่ี ู้พิพากษาประจำคลนิ กิ ๑๖
หนา้ ท่ีความรบั ผิดชอบ ๑๖
ขนั้ ตอนการปฏิบัติหนา้ ที่ ๑๗

สว่ นท่ี ๓ คมู่ อื การปฏบิ ตั หิ นา้ ทเ่ี จา้ หนา้ ทป่ี ระจำคลนิ กิ ๒๙
คณุ สมบตั เิ จา้ หน้าทีป่ ระจำคลนิ ิก ๒๙
หน้าทค่ี วามรับผิดชอบ ๒๙
ขนั้ ตอนและวธิ กี ารปฏิบตั ิหนา้ ที่
๓๒
สว่ นท่ี ๔ คมู่ อื การปฏบิ ตั หิ นา้ ทผ่ี รู้ บั ผิดชอบงานบรกิ ารคลนิ กิ ๓๒
บทบาทหน้าที่ความรับผิดชอบ ๓๓
ลักษณะงานทต่ี ้องปฏบิ ตั ิ ๓๓
๓๕
สว่ นที่ ๕ คมู่ อื การปฏบิ ตั หิ นา้ ท่ผี ใู้ หค้ ำปรกึ ษาประจำคลินกิ ๔๕
คณุ สมบตั ผิ ้ใู ห้คำปรึกษา
หนา้ ทีค่ วามรับผดิ ชอบ
หน้าท่ที างธรุ การ
หนา้ ทใี่ หค้ ำปรกึ ษา
ตัวอยา่ งการพูดคยุ กระบวนการใหค้ ำปรกึ ษา ๕ ขัน้ ตอน

คมู่ อื ปฏบิ ตั งิ านคลนิ กิ ใหค้ ำปรกึ ษาดา้ นจติ สงั คมในศาลจงั หวดั ธัญบรุ ี ๔๙

สว่ นท่ี ๖ แบบรายงานการใหค้ ำปรกึ ษา ๔๙
การสงั เคราะหจ์ ุดประสงค์ข้อคำถามรายข้อ
แบบฟอรม์ การคัดกรองผู้รับคำปรกึ ษา ๕๑
สว่ นท่ี 1 ข้อมลู สว่ นตวั
สว่ นที่ 2 ประเมินสาเหตกุ ารกระทำความผิด ๕๑
สว่ นท่ี ๓ แบบประเมินสภาพร่างกายและจิตใจของผู้รับคำปรึกษา
แบบการรายงานตัวเพ่อื รับคำปรกึ ษาครง้ั ที่ ๑ ๕๗
แบบการรายงานตัวเพอ่ื รับคำปรกึ ษาคร้งั ถดั ไป
แบบสรุปผลการใหค้ ำปรึกษาตามระเบียบ ๖๐

สว่ นท่ี ๗ การสมั ภาษณเ์ พอ่ื สรา้ งแรงจงู ใจ : ตวั อยา่ งการใหค้ ำปรกึ ษาในระบบศาล ๖๕
การใหค้ ำปรกึ ษาชน้ั สอบสวน
กระบวนการให้คำปรกึ ษาครง้ั ท่ี ๑ ๗๘
ตวั อย่างบันทกึ ข้อมูลแบบการรายงานตวั ครั้งที่ ๑
กระบวนการให้คำปรกึ ษาคร้งั ท่ี ๒ ๘๔
ตัวอยา่ งบันทกึ ข้อมูลแบบการรายงานตัวครง้ั ท่ี ๒
กระบวนการใหค้ ำปรึกษาครง้ั ท่ี ๓ ๘๙
ตัวอย่างบันทึกข้อมลู แบบการรายงานตวั คร้งั ท่ี ๓
สรุปผลการให้คำปรกึ ษาตามระเบียบ ๙๐
การใหค้ ำปรกึ ษาชั้นพจิ ารณา
กระบวนการให้คำปรกึ ษาครง้ั ที่ ๑ ๙๒
ตวั อย่างบันทกึ ข้อมลู แบบการรายงานตวั ครั้งที่ ๑
กระบวนการใหค้ ำปรกึ ษาครงั้ ที่ ๒ ๑๑๓
ตัวอยา่ งบันทกึ ข้อมูลแบบการรายงานตวั ครั้งที่ ๒
กระบวนการใหค้ ำปรึกษาครัง้ ท่ี ๓ ๑๑๙
ตวั อย่างบันทึกข้อมลู แบบการรายงานตัวครง้ั ท่ี ๓ ๑๓๓
สรุปผลการให้คำปรกึ ษาตามระเบียบ ๑๓๘
การใหค้ ำปรกึ ษาชน้ั พิพากษา ๑๔๕
กระบวนการใหค้ ำปรกึ ษาครั้งที่ ๑ ๑๔๙
ตวั อยา่ งบันทึกขอ้ มลู แบบการรายงานตัวคร้ังที่ ๑ ๑๕๒
กระบวนการใหค้ ำปรึกษาคร้งั ที่ ๒
ตัวอย่างบันทึกขอ้ มลู แบบการรายงานตัวครง้ั ท่ี ๒ ๑๕๕
กระบวนการให้คำปรกึ ษาครั้งท่ี ๓ ๑๗๒
ตัวอย่างบันทกึ ข้อมูลแบบการรายงานตวั ครั้งท่ี ๓ ๑๗๘
สรปุ ผลการให้คำปรกึ ษาตามระเบยี บ ๒๐๓
การใหค้ ำปรกึ ษาชน้ั หลงั พพิ ากษา ๒๐๗
กระบวนการให้คำปรึกษาครั้งที่ ๑ ๒๑๔
ตวั อยา่ งบันทกึ ขอ้ มูลแบบการรายงานตัวครัง้ ที่ ๑ ๒๑๙

๒๒๒

๒๒๔
๒๔๑
๒๔๗
๒๕๕
๒๖๐

๒๖๘
๒๗๓
๒๗๖

๒๗๘

๒๘๙

คมู่ อื ปฏบิ ตั งิ านคลนิ กิ ใหค้ ำปรกึ ษาดา้ นจติ สงั คมในศาลจงั หวดั ธญั บรุ ี

สว่ นท่ี ๘ คำถามคา ใจกบั คลนิ กิ ใหค้ ำปรกึ ษาด้านจติ สงั คม ๒๙๔

สว่ นที่ ๙ เทคนคิ การใหค้ ำปรกึ ษา (Techniques in Counseling) ๒๙๘
การสัมภาษณเ์ พ่ือเสริมสร้างแรงจงู ใจ Motivational Interviewing (MI) ๓๐๐
การสมั ภาษณเ์ พอ่ื เสริมสร้างแรงจูงใจ (Motivational Interviewing หรือ MI) ๓๑๒
ทักษะเบือ้ งตน้ ของการปรึกษาเชิงจิตวทิ ยา ๓๓๕
การฝกึ ปฏบิ ตั เิ ทคนคิ การใหค้ ำปรกึ ษา (Techniques in Counseling) ๓๖๗

ภาคผนวก ๔๓๘
1. ระเบยี บศาลจงั หวดั ธัญบุรีวา่ ด้วยการให้บรกิ ารคลนิ ิกให้คำปรกึ ษาดา้ นจิตสังคม ๔๓๙
ในศาลจังหวัดธัญบุรี
2. รายช่ือคณะกรรมบริหารงานคลินกิ ให้คำปรกึ ษาด้านจติ สงั คมในศาลจังหวัดธัญบุรี
3. รายชื่อนกั จติ วทิ ยาคลนิ ิกให้คำปรกึ ษาด้านจติ สังคมศาลจงั หวดั ธัญบรุ ี
4. รายช่ือผใู้ หค้ ำปรึกษาด้านจิตสงั คมศาลจังหวัดธัญบุรี
5. เอกสารโครงการจัดทำคมู่ อื ปฏิบัติงานคลินิกให้คำปรึกษาดา้ นจติ สงั คม
ในศาลจงั หวดั ธัญบุรี



๑

คู่มือปฏิบัติงานคลินิกใหค้ ำปรึกษาดา้ นจิตสังคมในศาลจังหวัดธัญบุรี

๑
บทท่วั ไป

➢ วตั ถุประสงค์การจดั ทำคูม่ อื

๑. เพื่อให้คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมในศาลจังหวัดธัญบุรี มีคู่มือการ
ปฏิบัติงานเป็นลายลักษณ์อักษรท่ีชัดเจน แสดงถึงรายละเอียดข้ันตอน กระบวนงาน
ต่าง ๆ สำหรับใช้เป็นมาตรฐานในการปฏิบัติงานที่สร้างความเข้าใจตรงกัน และ
บุคลากรหรอื เจ้าหนา้ ที่สามารถปฏบิ ัติงานแทนกันได้

๒. เพื่อเป็นหลักพ้ืนฐานสำหรับแสดงวิธีการทำงานท่ีสามารถถ่ายทอดให้แก่ผู้
เข้ามาปฏิบัติงานใหม่ ไม่ให้เกิดความสับสน นำไปปฏิบัติได้อย่างเข้าใจถูกต้องและ
รวดเร็ว ช่วยลดเวลาการสอนงาน ลดข้อผิดพลาดจากการปฏิบัติงานที่ไม่เป็นระบบ
ลดความขัดแย้งท่ีอาจเกิดข้ึนในการทำงาน ลดการตอบคำถาม และช่วยให้การ
ปฏบิ ัติงานเปน็ มอื อาชีพ

๓. เพ่ือใชเ้ ปน็ แนวทางแก่ผู้ทต่ี ้องการศึกษาดว้ ยตนเอง สำหรับเสริมสร้างความ
มั่นใจในการปฏิบัติงาน และสร้างมาตรฐานการปฏิบัติงานท่ีมุ่งไปสู่การปฏิบัติท่ีมี
คุณภาพ และเกิดผลงานที่ได้มาตรฐานเป็นไปตามเป้าหมาย ได้ผลิตผลหรือการ
บรกิ ารที่มีคุณภาพบรรลุวตั ถปุ ระสงค์ในการจัดตง้ั คลินกิ

๔. เพ่ือใช้เป็นแนวทางสำหรับเผยแพร่แก่บุคคลภายนอกหรือผู้รับบริการ
ให้ได้รับความรู้ ความเข้าใจและใช้ประโยชน์จากกระบวนงานท่ีมีอยู่ ในการขอเข้ารับ
บริการช่วยเหลอื อยา่ งครอบคลุมตรงประเด็นและมปี ระสิทธิภาพ

๕. สามารถใช้ประกอบการประเมนิ ผลการปฏิบตั ิงานของบุคลากรได้

๑ บทท่ัวไป

๒

คมู่ อื ปฏิบัติงานคลนิ ิกใหค้ ำปรึกษาดา้ นจิตสงั คมในศาลจงั หวดั ธัญบุรี

➢ ขอบเขต

คู่มือฉบับนี้ เป็นคู่มือฉบับเร่ิมต้น จัดทำขึ้นโดยอาศัยระเบียบศาลจังหวัด
ธญั บุรีว่าดว้ ยการใหบ้ ริการ “คลินิกใหค้ ำปรกึ ษาด้านจิตสังคม” ในศาลจงั หวัดธญั บรุ ี
ฉบับลงวนั ที่ ๑๘ มนี าคม ๒๕๖๕ และแก้ไขเพิม่ เติมฉบับลงวนั ท่ี ๗ ตลุ าคม ๒๕๖๕
ซง่ึ ในอนาคตอาจต้องปรบั ปรงุ เปล่ียนแปลงใหด้ แี ละมปี ระสิทธิภาพย่ิงข้นึ

➢ คำจำกดั ความ

“ผู้พพิ ากษาหวั หนา้ ศาล” หมายความว่า ผพู้ ิพากษาหัวหน้าศาลจงั หวดั ธัญบรุ ี

“ผู้ให้คำปรึกษา” หมายความว่า ผู้ที่ขึ้นทะเบียนเป็นผู้ให้คำปรึกษาด้านจิต
สังคมประจำคลนิ ิกให้คำปรกึ ษาดา้ นจิตสงั คมในศาลจงั หวัดธัญบุรี

“ผู้รับคำปรึกษา” หมายความว่า ผู้ท่ีสมัครใจหรือผู้ต้องหาหรือจำเลยท่ีศาลมี
คำสัง่ หรือ มีคำพพิ ากษาใหเ้ ข้ารับคำปรึกษาดา้ นจิตสังคมทค่ี ลินกิ ให้คำปรึกษาด้านจิต
สังคมในศาลจงั หวดั ธญั บุรี

“เจ้าหนา้ ท”ี่ หมายความวา่ ขา้ ราชการหรือลูกจ้างซึ่งได้รบั มอบหมายให้ปฏบิ ัติ
หนา้ ทป่ี ระจำคลนิ ิกให้คำปรกึ ษาดา้ นจิตสงั คมในศาลจงั หวัดธัญบุรี

“คลนิ กิ ” หมายความวา่ คลินกิ ให้คำปรึกษาด้านจติ สังคมในศาลจงั หวัดธัญบรุ ี

“ผู้กำกับดูแล” หมายความว่า ผู้กำกับดูแลผู้ถูกปล่อยตัวช่ัวคราวท่ีมีหน้าที่ให้
คำปรึกษา ตามพระราชบัญญัติมาตรการกำกับและติดตามจับกุมผู้หลบหนีการปล่อย
ช่วั คราวโดยศาล พ.ศ. ๒๕๖๐ ตามมาตรา ๔ และระเบียบคณะกรรมการบริหารศาล
ยุติธรรม (ก.บ.ศ.) ว่าด้วยคุณสมบัติ ลักษณะต้องห้าม การแต่งต้ัง และการปฏิบัติ
หน้าท่ีของผู้กำกับดูแลผู้ถูกปล่อยช่ัวคราว การจ่ายค่าตอบแทนและค่าใช้จ่ายของผู้
กำกับดูแลผู้ถูกปลอ่ ยชัว่ คราว คา่ พาหนะแก่ผู้ถูกปลอ่ ยชั่วคราวท่ียากไร้ เงนิ สนิ บนแก่
ผู้แจ้งความนำจับ และเงินรางวัลแก่เจ้าหน้าท่ีผู้จับ ผู้ถูกปล่อยชั่วคราวโดยศาลที่

๑ บททั่วไป

๓

คูม่ อื ปฏิบัติงานคลินิกให้คำปรึกษาดา้ นจติ สังคมในศาลจังหวัดธัญบุรี

หลบหนี พ.ศ. ๒๕๖๑ และท่ีแก้ไขเพ่ิมเติม (ฉบับที่ ๒)ข้อ ๕, ข้อ ๗, ข้อ ๘ (๓) และ
ข้อ ๙ วรรคท้าย

“ระเบียบ” หมายความว่า ระเบียบศาลจังหวัดธัญบุรีว่าด้วยการให้บริการ
“คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม” ในศาลจังหวัดธัญบุรี ฉบับลงวันที่ ๑๘ มีนาคม
๒๕๖๕ และแกไ้ ขเพม่ิ เตมิ ฉบบั ลงวนั ท่ี ๗ ตลุ าคม ๒๕๖๕

➢ ความเป็นมาของคลินกิ

จุดเรม่ิ ตน้ การจดั ตัง้ คลินกิ

คดีอาญาเป็นเร่ืองที่กระทบต่อสิทธิและเสรีภาพของบุคคล เม่ือบุคคลต้องเข้า
สู่กระบวนการยุติธรรมทางอาญา ไม่ว่าจะตกเป็นผู้เสียหาย ผู้ต้องหา หรือจำเลย
ลว้ นมคี วามทุกข์ใจ มีความวิตกกังวลด้วยกันทุกฝ่าย เพราะไม่ทราบผลของคดีความ
ว่าจะเป็นเช่นไร และในระหว่างดำเนินคดีอาจมีปัญหาต่างๆ เกิดขึ้นมากมาย ที่ส่งผล
กระทบต่อบุคคลและครอบครัว เช่น ปัญหาเก่ียวกับค่าครองชีพ ความเครียด
ความวิตกกังวล ความกลวั ถกู ข่มขู่ หรือเกรงกลวั อิทธพิ ลของอกี ฝ่าย เป็นตน้

เม่ือปี ๒๕๕๒ ท่านวัชรินทร์ ปัจเจกวิญญูสกุล ซึ่งขณะน้ันดำรงตำแหน่ง
อธิบดีผู้พิพากษาศาลอาญาธนบุรี ได้นำแนวคิดเร่ืองการให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม
เข้ามาใช้ในระบบศาล เพื่อช่วยเหลือฟื้นฟูจิตใจผู้ท่ีตกเป็นผู้ต้องหาและจำเลยใน
คดีอาญา ซ่ึงต้องเผชิญกับปัญหานานัปการ ให้มีจิตใจที่เข้มแข็ง เตรียมรับมือหรือ
เผ ชิญ กั บ ปั ญ ห าต่ าง ๆ ท่ี อ าจจ ะเกิ ด ข้ึน ด้ วย กร ะบ ว น ก ารส ร้างแรงจู งใจ
และปรบั เปลยี่ นพฤติกรรมเพอื่ ปอ้ งกันการหลบหนแี ละการกระทำความผดิ ซำ้

นับแต่นั้นมาคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมในระบบศาล จึงถูกจัดต้ังขึ้นท่ี
ศาลอาญาธนบุรี เป็นศาลแรกในประเทศไทย ด้วยความร่วมมือของผู้พิพากษา
เจา้ หนา้ ที่ และจติ อาสา เขา้ มาทำหนา้ ที่ให้คำปรึกษา โดยไม่มีงบประมาณจากแหล่งใด
สนบั สนุน ต่อมาประมาณปี ๒๕๕๗ สำนกั งานคณะกรรมการป้องกันและปราบปราม
ยาเสพติด (ป.ป.ส.) ได้เข้ามาสนับสนุนงบประมาณผ่านข้อตกลงว่าด้วยความร่วมมือ

๑ บทท่วั ไป

๔

คู่มอื ปฏิบัติงานคลินิกใหค้ ำปรึกษาด้านจิตสังคมในศาลจังหวัดธัญบุรี

หรือ MOU จนถึงปัจจุบัน โดยทำงานร่วมกันแบบบูรณาการความร่วมมือสำหรับ ๕
หน่วยงานหลัก คือ สำนักงานศาลยุติธรรม สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและ
ปราบปรามยาเสพติด (ป.ป.ส.) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ
(ส.ส.ส.) สํานักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข และสำนักงานปลัดกระทรวงยุติธรรม
มี เป้ าห ม าย ร่ วม กั น ใน ก าร ด ำเนิ น งาน ค ลิ นิ ก ให้ ค ำป รึ ก ษ าด้ าน จิ ต สั งค ม
ในระบบศาล เพื่อฟนื้ ฟแู ละสรา้ งความเข้มแขง็ ทางจิตใจแกผ่ ตู้ ดิ ยาเสพติดหรือคดอี ่นื ที่
มโี ทษไม่รา้ ยแรงทเ่ี ขา้ สู่กระบวนการยุตธิ รรม

คร้ันเมื่อวันที่ ๑ เมษายน ๒๕๖๕ ท่านอภิรดี โพธ์ิพร้อม อธิบดีผู้พิพากษา
ภาค ๑ มีดำริให้ศาลในสังกัดสำนักงานอธิบดีผู้พิพากษาภาค ๑ ดำเนินการจัดตั้ง
คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมในระบบศาล เพื่อบริการให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม
แก่ผู้ต้องหาและจำเลยในคดียาเสพติดหรือคดีอาญาที่มีโทษไม่ร้ายแรง ท่ีได้รับการ
ปล่อยตัวชั่วคราวระหวา่ งสอบสวนหรือระหว่างพิจารณา หรือจำเลยท่ีศาลพิพากษา
ว่ามีความผิดแต่รอการกำหนดโทษหรือกำหนดโทษแต่รอการลงโทษไว้ เพ่ือเปิด
โอกาสให้ผู้ต้องหาหรือจำเลยได้แสวงหาทางเลือกในการแก้ปัญหาด้วยตนเอง ศาล
จั ง ห วั ด ธั ญ บุ รี จึ ง ไ ด้ จั ด ตั้ ง ค ลิ นิ ก ใ ห้ ค ำ ป รึ ก ษ า ด้ า น จิ ต สั ง ค ม ข้ึ น
และได้ขับเคล่ือนงานคลินิกให้คำปรึกษาในระบบศาล ให้เป็นไปตามนโยบายของ
อธิบดีผพู้ ิพากษาภาค ๑ ตลอดมา ซ่ึงจะได้ดำเนินการเพื่อประโยชน์และความสุขของ
ประชาชนทม่ี อี รรถคดีต่อไป

หน้าทีข่ องคลนิ ิก

คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมมีหน้าท่ี ให้คำปรึกษาแก่ผู้รับคำปรึกษา
ดว้ ยกระบวนการดแู ล ชว่ ยเหลือ(Helping Process) ให้ผรู้ ับคำปรกึ ษามคี วามรู้สกึ ว่า
ตนเองไม่โดดเดย่ี วเม่อื เกิดปัญหา ได้สำรวจตนเอง (Self-exploration) จนเกดิ ความ
เข้าใจตนเองอย่างถูกต้อง (Better understanding) รู้จักใช้ความคิด ใช้สติปัญญาใน
การตัดสินใจแก้ปัญหา มองเห็นหนทางในการแก้ปัญหา สามารถปรับตนเองเข้ากับ
สภาพแวดล้อม รู้จักอดทน เสียสละ ยอมรับต่อสภาพการณ์ที่แท้จริง และลงมือ

๑ บททว่ั ไป

๕

คูม่ อื ปฏิบัตงิ านคลนิ ิกใหค้ ำปรึกษาดา้ นจิตสงั คมในศาลจงั หวดั ธญั บุรี

ปฏิบัติอย่างเหมาะสม จนนำไปสู่การพัฒนาตนเอง ให้เป็นผู้ท่ีมีความเจริญงอกงาม
ส่วนบุคคล (Personal growth) โดยเน้นการปรับเปล่ียนวิกฤติให้เป็นโอกาสในการ
เปลี่ยนแปลงตนเองเปน็ สำคัญ (ระเบยี บข้อ ๖)

โครงสร้างคลนิ ิกใหค้ ำปรกึ ษาดา้ นจติ สงั คมในศาลจังหวดั ธัญบุรี

สว่ นงานบรกิ ารประชาชน
คลินิก และประชาสมั พันธด์ ูแล

รับผิดชอบ

เจา้ หน้าท่ีประจา คณะกรรมการ ผใู้ ห้คาปรึกษา
คลินกิ บริหารงานคลนิ กิ

อานาจ/หนา้ ทตี่ าม
ระเบียบข้อ ๘

➢ การนำคดีเขา้ สคู่ ลนิ กิ

ประเภทคดที ่ีสามารถเขา้ รับการปรกึ ษาในคลินกิ มดี งั ต่อไปน้ี

(๑) คดีเก่ยี วกบั ยาเสพตดิ ให้โทษ
(๒) คดเี กี่ยวกับความรนุ แรงในครอบครัว
(๓) คดีความผดิ เก่ยี วกับเพศ
(๔) คดีอาญาท่ัวไปทีไ่ ม่รา้ ยแรง

(๕) คดีอ่ืน ๆ ที่ผู้พิพากษาหัวหน้าศาลหรือผู้พิพากษาเจ้าของสำนวน
เหน็ สมควรให้เขา้ รบั คำปรึกษาในคลินิกจิตสงั คม (ระเบยี บข้อ ๑๐)

๑ บททว่ั ไป

๖

คู่มอื ปฏิบัติงานคลนิ ิกใหค้ ำปรึกษาด้านจิตสังคมในศาลจงั หวัดธัญบุรี

ชว่ งเวลาการเข้ารับบรกิ ารและบุคคลทีข่ อรับบรกิ ารในคลนิ กิ

ผู้เข้ารับบริการสามารถเขา้ รับบริการในคลินิกได้ทุกช่วงเวลาต้ังแต่ก่อนฟ้อง
จนถงึ มีคำพพิ ากษาแลว้ ดงั น้ี

ศาลอาจมีคำสั่งหรือคำพิพากษาให้ผู้ต้องหา จำเลย หรือผู้เสียหายเข้ารับ
คำปรกึ ษาในคลนิ ิก (ระเบียบข้อ ๑๑)

(๑) ผตู้ ้องหาท่อี ยู่ระหวา่ งการสอบสวน หรือจำเลยทีอ่ ยู่ระหวา่ งการพิจารณา
คดีทีศ่ าลมคี ำส่ังอนุญาตให้ปล่อยชัว่ คราว โดยกำหนดเงื่อนไขใหเ้ ข้ารับคำปรึกษาจาก
คลินิก ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๐๘ วรรคสาม ตาม
พระราชบัญญัติมาตรการกำกับและติดตามจับกุมผู้หลบหนีการปล่อยช่ัวคราวโดย
ศาล พ.ศ. ๒๕๖๐ มาตรา ๔

(๒) จำเลยท่ีศาลพิพากษาว่ามีความผิดและรอการกำหนดโทษ หรือลงโทษ
จำคุกและรอการลงโทษไว้ โดยกำหนดเงื่อนไขให้เข้ารับคำปรึกษาจากคลินิกตาม
ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๕๖ วรรคสอง (๑๐)

(๓) จำเลยที่ผิดเง่ือนไขคมุ ความประพฤติ

(๔) บคุ คลท่สี มคั รใจขอเขา้ รับคำปรกึ ษาตามที่ศาลเหน็ สมควร

➢ การจดั ทำสำนวนคลินิก

ระเบียบข้อ ๑๓ และเพ่ิมเติมกรณีอนุญาตให้ปล่อยช่ัวคราวชั้นพิจารณา
ซึ่งในระเบียบไม่ไดร้ ะบไุ ว้

การจัดทำสำนวนคลินิก ให้เจ้าหน้าท่ีจัดทำสำนวนแยกต่างหากจากสำนวน
หลกั หรอื สำนวนคดีของศาล การจดั ทำสำนวนมี ๒ ช่วงเวลา คอื ก่อนมีคำพพิ ากษา
และหลังมคี ำพิพากษา

๑ บทท่ัวไป

๗

คู่มอื ปฏิบัตงิ านคลนิ ิกใหค้ ำปรึกษาด้านจิตสงั คมในศาลจังหวดั ธญั บุรี

ช้นั กอ่ นมคี ำพิพากษา มี ๒ กรณี คอื ปลอ่ ยชัว่ คราวชัน้ สอบสวน

และปลอ่ ยชวั่ คราวชน้ั พจิ ารณาคดี ดงั นี้

o กรณีปล่อยช่ัวคราวชัน้ สอบสวน

ต้ังสำนวนปกสขี าว (ชัน้ สอบสวน) ในสำนวนใหป้ รากฏเอกสารดังตอ่ ไปน้ี

✓ สำเนาคำรอ้ งขอฝากขังครงั้ แรก
✓ สำเนาคำร้องขอปลอ่ ยชว่ั คราวและคำส่ังศาล
✓ แบบขอ้ มูลส่วนตวั /แบบประเมนิ สาเหตกุ ารกระทำความผดิ /แบบ

ประเมินสขุ ภาพจติ

o กรณีปลอ่ ยชัว่ คราวระหวา่ งพจิ ารณาคดี

ตงั้ สำนวนปกสีขาว (ช้นั พิจารณา) ในสำนวนใหป้ รากฏเอกสารดงั ตอ่ ไปนี้

✓ สำเนาคำฟอ้ ง
✓ สำเนาคำร้องขอปลอ่ ยชั่วคราวและคำสงั่ ศาล
✓ แบบขอ้ มลู สว่ นตวั /แบบประเมินสาเหตุการกระทำความผิด/แบบ

ประเมินสุขภาพจิต

ช้ันหลงั มีคำพพิ ากษาแล้ว มี ๔ กรณี

๑. เมอื่ ศาลพพิ ากษาว่าจำเลยมคี วามผดิ และรอการกำหนดโทษหรอื
ลงโทษจำคุกและรอการลงโทษไวโ้ ดยกำหนดเง่ือนไขใหเ้ ขา้ รับคำปรึกษาในคลนิ ิก
ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๕๖ วรรคสอง (๑๐)

ตัง้ สำนวนปกสชี มพู ในสำนวนให้ปรากฏเอกสารดังต่อไปนี้
✓สำเนาคำฟ้อง
✓สำเนาคำพพิ ากษา
✓แบบข้อมูลสว่ นตัว/แบบประเมนิ สาเหตกุ ระทำความผดิ /แบบประเมนิ

๑ บททั่วไป

๘

ค่มู อื ปฏิบัติงานคลินิกใหค้ ำปรึกษาดา้ นจติ สงั คมในศาลจังหวัดธญั บุรี

สขุ ภาพจติ

๒. กรณีจำเลยผดิ เง่ือนไขคุมความประพฤติ
เม่ือศาลมีคำสั่งให้จำเลยท่ีผิดเงื่อนไขคุมความประพฤติ เข้ารับคำปรึกษาใน

คลนิ ิก
ต้ังสำนวนปกสแี ดง ในสำนวนให้ปรากฏ เอกสารดงั ต่อไปน้ี
✓ สำเนาคำฟ้อง
✓ สำเนาคำพพิ ากษา
✓ สำเนารายงานคมุ ความประพฤติ
✓ รายงานกระบวนพิจารณา คำสงั่ ศาลให้รบั คำปรึกษาทคี่ ลินกิ

✓ แบบขอ้ มลู สว่ นตวั /แบบประเมนิ สาเหตกุ ระทำความผดิ /แบบประเมิน
สุขภาพจติ

๓. ชน้ั อทุ ธรณ์/ฎีกา
o กรณีมคี ำสัง่ อนญุ าตใหป้ ลอ่ ยช่วั คราวในศาลสูง โดยกำหนด

เงอื่ นไขให้จำเลยเขา้ รับคำปรึกษาในคลนิ ิก
ตง้ั สำนวนปกสนี ำ้ เงิน ในสำนวนใหป้ รากฏ เอกสารดงั ตอ่ ไปนี้
✓ สำเนาคำฟ้อง
✓ สำเนาคำพิพากษา
✓ สำเนาภาพถ่ายคำรอ้ งขอปล่อยชั่วคราวและคำส่ังศาล
✓ แบบข้อมลู ส่วนตวั /แบบประเมนิ สาเหตกุ ระทำความผิด/แบบประเมิน

สขุ ภาพจติ
o กรณีศาลสงู พิพากษาและกำหนดเงอ่ื นไขใหจ้ ำเลยเข้ารบั

คำปรกึ ษาในคลินกิ ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๕๖ วรรคสอง (๑๐)

๑ บททวั่ ไป

๙

คู่มือปฏิบัตงิ านคลินิกใหค้ ำปรึกษาด้านจิตสงั คมในศาลจังหวัดธญั บุรี

ตงั้ สำนวนปกสนี ำ้ เงิน ในสำนวนให้ปรากฏ เอกสารดงั ตอ่ ไปนี้
✓สำเนาคำฟอ้ ง
✓สำเนาคำพพิ ากษา
✓แบบข้อมลู สว่ นตัว/แบบประเมนิ สาเหตุกระทำความผิด/แบบประเมิน

สุขภาพจติ

๔. กรณีบคุ คลสมัครใจขอเข้ารบั คำปรึกษาและศาลเหน็ สมควร

ตั้งสำนวนปกสสี ้ม ในสำนวนใหป้ รากฏ เอกสารดังต่อไปน้ี

✓ คำร้องขอเข้ารับคำปรึกษา
✓ แบบขอ้ มลู สว่ นตวั /แบบประเมนิ สาเหตุกระทำความผดิ (ถ้ามี)/แบบ

ประเมนิ สขุ ภาพจติ

➢ สว่ นงานที่เกี่ยวขอ้ งกบั การบริการให้คำปรกึ ษาในคลินกิ

การนำผรู้ ับคำปรกึ ษาพบเจา้ หนา้ ทคี่ ลินิก และนำเอกสารท่ีเกี่ยวข้องเข้าสสู่ ำนวน
คลินิก ยึดแนวทางตามระเบียบข้อ ๑๕ แต่ได้ปรับรูปแบบไปตามความพร้อมและ
สถานการณ์ ดังน้ี

o งานบรกิ ารประชาชนและประชาสัมพนั ธ์

๑. กรณีศาลสั่งอนุญาตใหป้ ลอ่ ยช่ัวคราวในช้นั สอบสวนหรอื ช้ันรบั ฟ้อง

๒. กรณีศาลพิพากษาแล้ว และมคี ำสงั่ ปลอ่ ยชว่ั คราวในศาลสูง กำหนดเงือ่ นไข
ให้จำเลยเขา้ รับคำปรึกษาในคลินกิ

๓. กรณีศาลสูงพิพากษาและมีคำส่ังกำหนดเง่ือนไขให้จำเลยเข้ารับคำปรึกษา
ในคลินิก

ให้เจ้าหน้าที่งานบริการประชาชนและประชาสัมพันธ์ ถ่ายสำเนาคำร้องฝากขัง
สำเนาคำร้องขอปล่อยช่ัวคราวและคำส่ังศาล หรือสำเนาคำฟ้อง หรือสำเนา

๑ บททวั่ ไป

๑๐

คมู่ อื ปฏิบัตงิ านคลนิ ิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมในศาลจังหวัดธัญบุรี

คำพิพากษา (แล้วแต่กรณี) ส่งให้คลินิกพร้อมส่งตัวผู้ต้องหาหรือจำเลยพบ
นักจิตวิทยาในวันเดียวกัน เพื่อทำแบบคัดกรองผู้รับคำปรึกษา เว้นแต่ศาลมีคำส่ัง
อนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวใกล้หมดเวลาราชการ นักจิตวิทยาจะนัดวันเพ่ือทำแบบ
คดั กรองและให้ผรู้ ับคำปรึกษาพบผูร้ ับคำปรึกษาครง้ั แรกในวันทำการถัดไป

o งานรบั ฟอ้ ง (ระเบียบข้อ ๑๗)

ระหว่างให้คำปรกึ ษา หากพนักงานอัยการย่ืนฟ้องผู้ต้องหาซง่ึ รับคำปรึกษา
ให้งานรับฟ้อง ประทับข้อความ “ให้คำปรึกษา” ท่ีปกสำนวน และเม่ือศาลมี
คำพพิ ากษาแล้วให้เจา้ หน้าทีง่ านเวรชี้ แจง้ ผลคำพิพากษามาทีค่ ลนิ ิกใหค้ ำปรึกษาด้าน

จติ สงั คม

กรณีจำเลยให้การรับสารภาพ ผู้พิพากษาเจ้าของสำนวนอาจเรียก
สำนวนการใหค้ ำปรกึ ษามาเพอ่ื ประกอบการพจิ ารณาพพิ ากษาได้

o งานหนา้ บัลลงั ก์

๑. กรณีท่ีศาลมีคำสั่งให้จำเลยเข้ารับบริการในคลินิก ในช้ันพิจารณา/ช้ัน
พพิ ากษา

๒. กรณีที่ศาลมีคำสั่งให้จำเลยเข้ารับบริการในคลินิก กรณีจำเลยผิดเง่ือนไข
คมุ ประพฤติ

๓. กรณที ศี่ าลเห็นสมควรใหผ้ ้สู มคั รใจเข้ารบั คำปรกึ ษาในคลนิ กิ

ให้เจ้าหน้าท่ีหน้าบัลลังก์ถ่ายสำเนาคำฟ้อง สำเนาคำร้องขอปล่อยตัวชั่วคราว
และคำส่ัง หรือรายงานกระบวนพิจารณา พร้อมส่งตัวผู้ต้องหาหรือจำเลย พบ
นักจิตวิทยาในวันเดียวกัน เพื่อทำแบบคัดกรองผู้รับคำปรึกษา เว้นแต่ศาลมีคำสั่ง
อนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวใกล้หมดเวลาราชการ นักจิตวิทยาจะนัดวันเพ่ือทำแบบคัด
กรองและใหผ้ ู้รบั คำปรึกษาพบผูร้ ับคำปรกึ ษาครงั้ แรกในวันทำการถดั ไป

๑ บทท่วั ไป

๑๑

คมู่ อื ปฏิบัตงิ านคลินิกใหค้ ำปรึกษาด้านจิตสังคมในศาลจงั หวดั ธัญบุรี

o ส่วนงานอื่น

กรณีผู้สมัครใจย่ืนคำร้องขอรับบริการเขา้ มาในส่วนงานใด และศาลมีคำส่ัง
ให้ผูส้ มคั รใจเข้ารับบรกิ ารในคลินกิ

ให้เจ้าหน้าท่ีส่วนงานที่ผู้สมัครใจย่ืนคำร้องขอรับบริการ คัดถ่ายสำเนา
คำร้อง คำฟ้องและคำพิพากษา (แล้วแตก่ รณี) ส่งให้เจ้าหน้าทขี่ องคลินิก พรอ้ มส่งตัว
ผู้ต้องหาหรือจำเลยพบนักจิตวิทยาในวันเดียวกัน เพ่ือทำแบบคัดกรองผู้รับ
คำปรึกษา เว้นแต่ศาลมีคำสั่งอนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวใกล้หมดเวลาราชการ
นักจิตวิทยาจะนัดเพื่อทำแบบคัดกรองและให้ผู้รับคำปรึกษาพบผู้รับคำปรึกษาคร้ัง
แรกในวนั ทำการถดั ไป

หมายเหตุ ขณะจัดทำคู่มือ เจา้ หน้าทป่ี ระจำคลินิก(นกั จิตวทิ ยา) เป็นผปู้ ระสานและ
คัดถ่ายเอกสารต่าง ๆ เพ่อื จัดทำสำนวนคลินกิ เนอ่ื งจากเจ้าหน้าท่ีแต่ละงานมปี ริมาณ
งานของจำนวนมาก

๑ บททั่วไป

คู่มือปฏิบัตงิ านคลนิ กิ ให้คำปรึกษาด้านจติ สงั คมในศาลจังหวดั ธญั บรุ ี ๑๒

๒
คมู่ ือการปฏิบตั หิ นา้ ที่ผูพ้ ิพากษาประจำคลินิก

นางขวญั หล้า เพชรทอง
ผพู้ ิพากษาประจำคลินิกใหค้ ำปรกึ ษาด้านจติ สังคม รวบรวม

➢ การปฏิบัตหิ นา้ ท่ีผพู้ ิพากษาประจำคลนิ ิก

ขณะจัดทำคู่มือฉบับน้ี องค์คณะผู้พิพากษาประจำศูนย์คุ้มครองสิทธิจำเลย
ผู้เสียหาย พยานในคดีอาญา ได้รับคำสั่งแต่งต้ังเป็นคณะกรรมการบรหิ ารงานคลินิกให้
คำปรึกษาด้านจิตสังคมในศาลจงั หวดั ธัญบุรี และมอบหมายให้ทำหน้าท่ีเป็นผู้พิพากษา
ประจำคลินิก

➢ หน้าทค่ี วามรบั ผดิ ชอบของผู้พพิ ากษาประจำคลนิ กิ

เพอื่ ให้การดำเนินงานคลนิ กิ เป็นไปด้วยความเรียบรอ้ ยตามระเบียบ ผู้พพิ ากษา
ประจำคลนิ ิก มหี น้าที่รบั ผดิ ชอบดงั นี้

o จดั เวรปฏิบัตหิ น้าท่ีผู้ใหค้ ำปรกึ ษา จา่ ยสำนวนคลินิก ตามทีผ่ พู้ ิพากษา
หัวหน้าศาลมอบหมาย

o ตรวจสำนวนคลินิก
o เป็นท่ปี รึกษาให้แก่ผ้รู บั ผิดชอบงานบริการคลนิ กิ เจ้าหนา้ ท่ีประจำคลนิ ิก
(นักจิตวิทยา) และผู้ใหค้ ำปรกึ ษาประจำคลินกิ

๒ คู่มอื การปฏบิ ัตหิ นา้ ท่ีผู้พิพากษาประจำคลินกิ

คู่มอื ปฏบิ ตั ิงานคลินิกใหค้ ำปรึกษาดา้ นจิตสงั คมในศาลจงั หวัดธญั บรุ ี ๑๓

➢ ขั้นตอนการปฏิบตั ิหนา้ ที่

ข้ันตอนการปฏิบัตงิ าน รายละเอยี ดวธิ ีปฏบิ ตั งิ าน

การจดั ทำบญั ชีเวร o เจา้ หน้าทป่ี ระจำคลินิกเสนอ
ปฏบิ ตั ิหน้าท่ีของ
ผู้ให้คำปรกึ ษา ✓ บัญชีเวรปฏิบตั หิ นา้ ที่ของผู้ให้คำปรกึ ษา
และการจา่ ยสำนวน ✓ สถติ จิ ำนวนสำนวนคลินิกท่ีอยูร่ ะหวา่ งให้

คำปรึกษาและที่สิ้นสดุ ให้คำปรกึ ษาของ
ผู้ใหค้ ำปรึกษาแต่ละราย
✓ สำนวนใหค้ ำปรึกษารบั ใหมห่ รือท่ตี ้อง
จ่ายใหม่(ถ้าม)ี เสนอกอ่ นถงึ วนั นัดอย่างนอ้ ย
๒ สัปดาห์

o ผู้พิพากษาประจำคลินิกตรวจสอบขอ้ มูล
ร่วมกับเจ้าหนา้ ที่คลินิก เพือ่ พิจารณาจา่ ยสำนวน
โดยมีหลักเกณฑ์ ดงั น้ี

✓ พจิ ารณาขอ้ มลู ลกั ษณะคดีจากคำรอ้ งขอ
ฝากขังครัง้ แรกหรือคำฟ้อง กบั ความรูค้ วาม
เชย่ี วชาญของผูใ้ หค้ ำปรึกษาจากประวตั ิที่ให้ไว้ใน
ทะเบียนประวตั ขิ องผใู้ ห้คำปรกึ ษา

✓ วันว่างของผู้ใหค้ ำปรึกษาและสำนวนคดี
ท่ผี ู้ให้คำปรึกษาไดร้ ับจ่ายไว้แล้ว โดยตรวจดวู า่
วันนัดนั้น ผู้ให้คำปรกึ ษานัดสำนวนไว้แลว้
หรือไม่

✓ จ่ายสำนวนวันละไม่เกิน ๒ สำนวน
ระเบียบการเบิกจา่ ยค่าตอบแทนได้วันไมเ่ กนิ
๑,๒๐๐ บาท เพอ่ื เบิกค่าตอบแทนให้แก่ผูใ้ ห้
คำปรึกษาไดค้ รบทกุ คน

๒ คู่มือการปฏบิ ัตหิ นา้ ท่ีผูพ้ ิพากษาประจำคลินกิ

คู่มอื ปฏิบตั งิ านคลินิกใหค้ ำปรกึ ษาดา้ นจิตสังคมในศาลจงั หวัดธัญบรุ ี ๑๔

ตรวจสำนวนคลินิก ✓ ชว่ ยดูความเรยี บรอ้ ยของสำนวนว่าได้นำ
เอกสารเข้าสำนวนครบถว้ นตามระเบียบหรอื ไม่

✓ ชว่ ยดขู อ้ มลู ในแบบรายงานการให้
คำปรกึ ษาว่า แนวทางทีผ่ ใู้ ห้คำปรกึ ษาให้
คำปรึกษาน้นั เปน็ ไปตามระเบยี บหรือไม่

✓ ชว่ ยดกู ำหนดวันนัดว่าอยู่ในกรอบ
ระยะเวลาตามคำส่ังศาลหรอื ไม่

a) ชน้ั สอบสวนต้องไม่เกนิ ระยะเวลาฝากขงั
b) ชัน้ ระหวา่ งพิจารณาตอ้ งไมเ่ กินกำหนด
วันนดั ฟงั คำพพิ ากษา
c) ชั้นพิพากษาต้องกำหนดให้เปน็ ไปตาม
คำพิพากษา
ทั้งน้ี สำหรบั ในชน้ั สอบสวน การนดั คร้ัง
สดุ ท้ายควรนดั กอ่ นครบกำหนดประมาณ ๑
สปั ดาห์ และช้ันพิจารณาการนดั คร้ังสดุ ท้าย
ควรนดั กอ่ นวันนดั ฟังคำพิพากษาประมาณ ๑
สปั ดาห์ เพื่อให้มีเวลานำสรปุ รายงานการให้
คำปรึกษาเข้าสำนวนหลกั

✓ ช่วยดูสภาพปัญหาของผรู้ บั คำปรึกษาว่า
สามารถชว่ ยเหลอื หรอื ส่งต่อ หรอื สมควรให้
ขอ้ มลู เพ่ิมเตมิ แก่ผูร้ บั คำปรึกษาในเรอ่ื งใดบา้ ง
เปน็ ต้น

✓ กรณผี ูเ้ ขา้ รับคำปรึกษาไมม่ าตามกำหนด
นัด ออกหนังสอื แจง้ เตอื น หมายเรียก หมายจบั
หรอื มคี ำส่งั ใหย้ ุตกิ ารให้คำปรึกษา

๒ คูม่ ือการปฏิบัตหิ นา้ ที่ผพู้ พิ ากษาประจำคลินิก

คู่มือปฏบิ ัติงานคลนิ ิกใหค้ ำปรึกษาดา้ นจิตสังคมในศาลจังหวดั ธัญบรุ ี ๑๕

เป็นที่ปรกึ ษาให้แก่ ✓ แจง้ ผู้เกีย่ วข้องทุกฝ่าย หากต้องการ
ปรกึ ษา สามารถเขา้ พบหรอื สง่ ขอ้ ความในไลน์
o เจา้ หนา้ ทป่ี ระจำคลนิ ิก สว่ นตวั หรอื ไลนก์ ลมุ่
(นกั จิตวิทยา) “ผใู้ หค้ ำปรกึ ษาดา้ นจิตสงั คม(ศจ.ธญั บรุ ี)”
o ผ้รู บั ผิดชอบคลินิก
o ผใู้ หค้ ำปรึกษา ✓ จดั ประชุมผใู้ ห้คำปรึกษาทกุ ๔ เดือน
ต่อคร้งั (พฤหสั บดที ี่ ๓ ของเดือน) เพอ่ื

a) เปิดโอกาสแกผ่ ู้ใหค้ ำปรึกษาหารือขอ้
ขดั ขอ้ งในการปฏิบัตงิ าน

b) นำเสนอปัญหาหรือข้อขัดขอ้ งในการให้
คำปรึกษา โดยนำเสนอที่ประชุมเพ่ือช่วยกัน
วิเคราะห์หาทางออก

(มตทิ ป่ี ระชมุ ๑๙ ตลุ าคม ๒๕๖๕)

๒ คมู่ ือการปฏิบัติหนา้ ท่ีผู้พพิ ากษาประจำคลินกิ

ค่มู อื ปฏบิ ตั งิ านคลินกิ ใหค้ าปรกึ ษาดา้ นจติ สงั คมในศาลจงั หวัดธัญบุรี ๑๖

๓
คู่มอื การปฏิบัตหิ นา้ ที่เจา้ หน้าท่ปี ระจาคลนิ ิก

นางสาวรัชนกี ร โพธไ์ิ ทรย์
นายกิตติภณ พรมโชติ

นกั จติ วิทยาประจาคลินิกใหค้ าปรึกษา รวบรวม

 คุณสมบัติเจา้ หนา้ ทป่ี ระจาคลินิก
เจา้ หนา้ ทีป่ ระจาคลินิก ตอ้ งจบการศกึ ษาดา้ นจติ วิทยาและดา้ นสงั คมสงเคราะห์

และไดร้ ับเงนิ เดือนจากงบประมาณของสานักงาน ป.ป.ส. ซงึ่ จดั จ้างปตี ่อปี จึงเป็น
เจา้ หน้าที่เฉพาะกิจ

 หนา้ ท่ีและความรับผิดชอบของเจา้ หนา้ ท่ปี ระจาคลนิ กิ (ระเบียบข้อ ๑๒ และ

๒๒) (๑) จัดทาบัญชีรายช่อื ผูใ้ ห้คาปรกึ ษา และจดั ทาบัญชเี วรปฏิบัตหิ น้าท่ีของผู้ให้
คาปรึกษาแล้วแจ้งใหผ้ ้ใู ห้คาปรกึ ษาทราบ (ผใู้ ห้คาปรกึ ษาท่ไี ม่อาจมาปฏิบตั ิหน้าท่ีใน
วนั ท่ีกาหนดได้ ใหแ้ จง้ ต่อเจา้ หน้าทล่ี ่วงหน้าไม่นอ้ ยกว่า ๒ วันทาการ เพ่ือจัดผใู้ ห้
คาปรึกษาอืน่ มาปฏิบตั หิ น้าท่ีแทน)

(๒) ติดต่อประสานงานไปยังผู้ให้คาปรึกษา คู่ความ บุคคลภายนอก
ตลอดจนหน่วยงาน หรือองค์กร เพื่อขอความรว่ มมอื ช่วยเหลอื ในการให้คาปรึกษา

(๓) จัดเตรยี มเอกสาร สานวนความต่าง ๆ จัดทาบัญชีคุมวันนัด ตลอดจนทา
สารบบความเพ่ือสะดวกในการตรวจสอบ

(๔) อานวยความสะดวกแก่ผู้ให้คาปรึกษาและผู้รับคาปรึกษาในการมาปฏิบัติ
หน้าท่แี ละรบั คาปรกึ ษา

(๕) เกบ็ รวบรวมข้อมูล สถิติคดีท่ีมีการให้คาปรึกษา เสนอรายงานต่อผู้พิพากษา
หวั หนา้ ศาลเปน็ รายเดือน

๓ คู่มอื การปฏิบตั หิ น้าที่เจา้ หนา้ ทป่ี ระจาคลนิ กิ

คู่มอื ปฏบิ ตั งิ านคลินกิ ใหค้ าปรกึ ษาดา้ นจติ สงั คมในศาลจังหวดั ธัญบุรี ๑๗

(๖) ส่งรายงานสรุปผลให้คาปรึกษาให้งานฝากขงั หรืองานหนา้ บลั ลงั ก์
เขา้ สานวนก่อนศาลมคี าพพิ ากษา

(๗) ปฏิบัติหน้าที่อื่นตามที่ผู้พิพากษาในคณะกรรมการบริหารคลินิกหรือผู้
พพิ ากษาหวั หน้าศาลมอบหมาย

(๘) ทารายงานเสนอผพู้ พิ ากษาซงึ่ เป็นคณะกรรมการบรหิ ารงานคลนิ กิ หรือผู้
พิพากษาเจา้ ของสานวน เพอื่ ออกหนงั สอื แจ้งเตือน หมายเรียก หมายจับ กาหนด
บทลงโทษ หรอื มีคาสั่งให้ยตุ ิการใหค้ าปรึกษา กรณีผู้เขา้ รบั คาปรกึ ษาไม่มาตามกาหนด
นดั หรอื มาไมค่ รบตามกาหนดนัดโดยจงใจหรอื ตดิ ตอ่ ไม่ได้

 ขัน้ ตอนและวธิ กี ารปฏิบตั ิหนา้ ทข่ี องเจ้าหน้าทปี่ ระจาคลนิ กิ

เจา้ หน้าทป่ี ระจาคลนิ กิ เปน็ อกี หน่ึงบุคคลสาคญั ในการขบั เคลื่อนงานการให้
คาปรกึ ษาด้านจติ สงั คมในระบบศาล ให้เป็นไปอยา่ งตอ่ เน่ืองและมปี ระสิทธภิ าพ จงึ
ต้องปฏิบัติงานหลายด้าน ท้ังงานธุรการและงานสานวนความ รวมทั้งต้องติดต่อ
ประสานงานกบั ผู้เกีย่ วขอ้ งทุกฝ่าย ซึ่งมขี ัน้ ตอนและรายละเอียดในการปฏิบัติงาน ดังนี้

ข้ันตอนปฏบิ ัติงาน รายละเอยี ดวิธีปฏิบตั ิงาน

๑. จดั ทาบญั ชรี ายช่ือผูใ้ ห้ - ขอวนั วา่ งผูใ้ ห้คาปรกึ ษาล่วงหนา้ ๒ เดอื น ภายใน 2
คาปรกึ ษาและบญั ชเี วรปฏบิ ัติ สปั ดาห์แรกของเดือนท่ีจัดเวร

หนา้ ที่ของผู้ใหค้ าปรกึ ษา เสนอผู้ - จัดทาตารางเวรประจาวันตามวนั วา่ งของผใู้ ห้คาปรึกษา
พิพากษาประจาคลินิกเพื่อจัด โดยจะจัดทาล่วงหน้าคร้งั ละ 2 เดือน

เวรปฏบิ ัติหน้าที่ประจาวนั -เม่ือผู้พิพากษาประจาคลนิ ิกมคี าสง่ั แตง่ ตั้งแลว้ เจา้ หน้าที่

จะแจ้งคาสัง่ และตารางการปฏิบัติหน้าที่ไว้ในไลนก์ ลุ่ม

“ผใู้ หค้ ำปรึกษำด้ำนจิตสังคม(ศจ.ธัญบุรี)”

๓ คูม่ อื การปฏิบัติหนา้ ทเ่ี จา้ หนา้ ท่ีประจาคลินิก

คมู่ อื ปฏบิ ัติงานคลนิ กิ ใหค้ าปรึกษาดา้ นจิตสงั คมในศาลจงั หวดั ธญั บุรี ๑๘

๒. งานตง้ั สานวนคลินกิ และ ๑. เมือ่ เจา้ หนา้ ที่รับตวั ผู้รบั คาปรกึ ษาแล้ว

การนัดผู้รบั คาปรกึ ษาพบผใู้ ห้  ให้แจ้งวัตถุประสงคข์ องการเขา้ รบั บริการใน

คาปรกึ ษาครง้ั แรก คลินิก” ๑.ชว่ ยเหลอื ฟืน้ ฟูจิตใจและอารมณ์ของผรู้ ับ
คาปรึกษาให้เข้มแข็ง เปลี่ยนแปลงในทางท่ีดขี น้ึ สามารถอยู่

-ศาลมคี าสั่งให้ปลอ่ ยตัวผู้ตอ้ งหา ร่วมกับผูอ้ น่ื ในสังคมไดเ้ ป็นปกตสิ ขุ

ช่ัวคราวในชั้นสอบสวนหรือชั้น ๒. ใหผ้ ้รู บั คาปรึกษามีความร้สู ึกว่าตนเองไมโ่ ดดเดยี่ วเม่อื

พิจารณาโดยมีเงอ่ื นไขใหเ้ ข้ารับคา เกิดปญั หา

ปรกึ ษาฯ หรือ ๓. ให้ผู้รับคาปรึกษาไดส้ ารวจตนเอง จนเกดิ ความเขา้ ใจ

-ศาลมคี าพิพากษาให้เข้ารับคา ตนเองอยา่ งถกู ต้อง รู้จกั ใชค้ วามคดิ ใชส้ ติปญั ญาในการ
ปรึกษาฯทค่ี ลินกิ ตัดสินใจแก้ปญั หา มองเห็นล่ทู างในการแกป้ ัญหา สามารถ
ปรบั ตนเองเขา้ กับสภาพแวดลอ้ มได้
เจ้าหน้าทศี่ าลพามาติดตอ่ งาน ๔. ให้ผู้รับคาปรึกษารจู้ กั อดทน เสยี สละ ยอมรบั ตอ่
คลนิ ิก สภาพการณ์ทแี่ ทจ้ ริง และลงมือปฏิบัติอย่างเหมาะสมจน
นาไปสกู่ ารพฒั นาตนเองใหเ้ ปน็ ผู้ทีม่ คี วามเจริญงอกงาม
นายประกนั /ญาตจิ าเลย/จาเลย สว่ นบคุ คล (อรัมภบทในระเบียบ)
มาติดต่องานคลินกิ โดยแจง้ ผา่ น
งานประชาสัมพันธ์  แจง้ เงือ่ นไขที่ผรู้ ับคาปรึกษาต้องปฏบิ ตั ติ ามคาสั่ง

ทาการคัดกรอง ศาลใหผ้ ูร้ ับคาปรกึ ษาทราบอกี ครงั้ จนเขา้ ใจดี
 ขอข้อมูลชอ่ งทางติดต่อไว้หลายๆ ช่องทาง เช่น

นดั หมาย หมายเลขโทรศพั ท์ของบคุ คลทีต่ ดิ ตอ่ ไดเ้ พ่มิ เตมิ ไลน์
จดั ตงั้ สานวนคลนิ ิก เฟซบุ๊ก ฯลฯ

แจ้งด้วยว่าเหตทุ ่ีขอหลายชอ่ งทางเน่ืองจาก เพอ่ื ช่วย
ไมใ่ หเ้ ขาหลงลมื วันนัด เพราะถา้ ผิดเงือ่ นไขของศาลเขาอาจ
ถูกเพกิ ถอนประกันตวั ถูกออกหมายจบั หรอื ถกู บังคบั โทษ
ได้

๒. สัมภาษณ์คัดกรองข้อมูลเบอื้ งต้น ๓ ส่วน ตาม
แบบฟอร์มการคดั กรองผู้รับคาปรกึ ษา

 ใหผ้ ู้รับคาปรกึ ษากรอกข้อมูลสว่ นตวั ในสว่ นที่ ๑
ของแบบคัดกรองฯ

๓ คู่มือการปฏบิ ตั ิหน้าท่ีเจา้ หนา้ ทป่ี ระจาคลินกิ

ค่มู อื ปฏบิ ตั ิงานคลินกิ ใหค้ าปรกึ ษาดา้ นจติ สังคมในศาลจังหวัดธัญบุรี ๑๙

 ให้เจ้าหน้าที่(นกั จติ วทิ ยา) ตรวจสอบความ

เรียบร้อยของข้อมูล ทาการสัมภาษณ์ ทบทวน ทาความ
เข้าใจ และสอบถามข้อมูลเพม่ิ เตมิ รวมทง้ั สอบถามเพือ่ ให้
ได้ขอ้ มูลท้ังสามสว่ นอย่างมีคณุ ภาพจนครบถ้วน

๓. การกาหนดวันนัดผู้รับคาปรึกษาพบผู้ให้คาปรึกษา
มหี ลักเกณฑก์ าหนดนดั ดังน้ี
o สอบถามวันวา่ งจากผ้รู ับคาปรกึ ษา และตรวจสอบวัน
นดั ในแฟ้มทะเบยี นคุมคดีคลินิกฯ ดปู รมิ าณคดีไม่ควรนดั
เกนิ วนั ละ๒ คดี (เนือ่ งจากเบกิ คา่ ตอบแทนได้ไมเ่ กนิ ๒ คน)

o วันนัดครงั้ แรกใหน้ ดั ภายใน ๗ วันทาการทกุ ชัน้ คดี

o การกาหนดวันนดั ในครัง้ ถดั ไปจนสนิ้ สดุ คดี
ชน้ั สอบสวน การให้คาปรกึ ษาควรนัดอย่างนอ้ ย ๓

คร้งั และให้เสรจ็ กอ่ น ๗ วนั ท่ีเจ้าหนา้ ท่ีงานประชาสัมพันธ์
นดั ผูร้ บั คาปรกึ ษา

ชน้ั ระหวา่ งพิจารณา การใหค้ าปรกึ ษาควรนัดอย่าง
น้อย ๓ ครงั้ และใหเ้ สรจ็ ส้นิ กอ่ นวนั นัดฟังคาพิพากษา ๗
วัน (กรณีใหก้ ารรับสารภาพ) หรอื ๗ วันก่อนนัดสืบพยาน
คร้ังแรก(กรณใี หก้ ารปฏเิ สธ)

ท้งั นี้ เพ่ือนาสรปุ ผลการใหค้ าปรึกษาเขา้ สานวนหลกั
เป็นข้อมลู สาหรบั ผ้พู พิ ากษาเจา้ ของสานวน อาจนาไป
ประกอบการพิจารณาพิพากษาคดี

ชน้ั หลังคาพพิ ากษา กาหนดนัดใหเ้ ป็นไปตาม
คาพพิ ากษา โดยต้องนัดให้ครบถว้ นภายระยะเวลาคุมความ
ประพฤติ เว้นแต่ผู้ให้คาปรึกษาเห็นวา่ ควรลดหรือขยาย
จานวนคร้งั ต้องให้เหตุผลในแบบรบั คาปรึกษา เพ่อื ให้
ผู้พิพากษาเจา้ ของสานวนพิจารณากอ่ นดาเนนิ การ

o กรอกข้อมลู วันครบกาหนดแตล่ ะชนั้ คดี
ลงในแบบรายงานตัวของผ้ตู ้องหาหรอื จาเลย ซ่ึงอยู่ใน
สานวน และแจง้ ผใู้ ห้คาปรึกษาทราบ โดยเน้นยา้ ทุกครง้ั
เพ่ือปอ้ งกนั กาหนดวนั นัดเกินเวลา )

๓ คูม่ ือการปฏบิ ัติหน้าท่ีเจา้ หนา้ ทปี่ ระจาคลินิก

ค่มู ือปฏบิ ตั งิ านคลนิ กิ ใหค้ าปรกึ ษาดา้ นจติ สงั คมในศาลจังหวัดธัญบุรี ๒๐

๔. กรอกข้อมูลวนั และเวลานดั ลงในสมดุ ประจาตัว
ติดตอ่ ราชการ คลนิ กิ ให้คาปรกึ ษาด้านจติ สงั คม
มอบให้ผรู้ ับคาปรึกษา (ผู้ตอ้ งหา/จาเลย)

 แจ้งผ้รู ับคาปรึกษาให้เก็บสมุดนดั ไว้อย่างดี
เนือ่ งจากต้องใชต้ ิดตอ่ งานคลินิก และสง่ คืนเมื่อเสรจ็ ส้นิ
การให้คาปรกึ ษา

 แจง้ วนั เวลานดั ตามที่ลงในสมดุ ข้างต้นแก่ผรู้ ับ
คาปรกึ ษาอกี ครั้งหน่งึ เพอื่ ให้มาตรงตามกาหนดนัดในคร้ัง
ถดั ไป

 เน้นยา้ ผรู้ บั คาปรกึ ษาใหม้ าตามวันเวลานดั หากไม่
สามารถมาไดต้ ้องโทรศพั ท์แจง้ เหตขุ ดั ข้องก่อนถึงวันนดั
๓ วัน เว้นแต่มีเหตุฉุกเฉินใหร้ ีบแจง้ ทันที มิเชน่ นัน้ ศาล
อาจเพกิ ถอนประกัน ออกหมายจับ หรือนาโทษจาคุกทรี่ อ
การลงโทษไว้มาลงโทษได้

 แจ้งสถานทต่ี ิดต่อในวันนัดคร้ังถดั ไปดว้ ยวา่ เมื่อมา
ถึงศาลวันนดั ใหย้ ื่นสมุดนัดรายงานตวั ต่อเจ้าหน้าทง่ี าน
บริการประชาชนและประชาสัมพันธ์ เพอื่ เข้าคลนิ ิกจติ สังคม

๕ ลงวนั นดั ในระบบ CIMS ของศาล
โปรแกรมสารสนเทศสานวนคดศี าลจังหวดั ธัญบุรี

๖. จัดตง้ั สานวนคลนิ กิ (สานวน คปจ.) (ระเบยี บขอ้ ๑๓)

กรอกข้อมูลรายละเอียดคดีหน้าปกสานวน ลงวันเวลา
นัด ลงข้อมูลในสมุดสารบบคลินิกของแต่ละชั้น และบันทึก
ขอ้ มลู คดคี ลนิ ิกลงในสารบบคอมพิวเตอร์

o ชน้ั สอบสวน สานวนปกสีขาว
เอกสารประกอบด้วย

a) สาเนาคารอ้ งฝากขงั ครงั้ ที่ ๑

๓ คู่มอื การปฏิบัติหนา้ ทเ่ี จา้ หนา้ ท่ีประจาคลินกิ

ค่มู ือปฏบิ ตั งิ านคลนิ กิ ใหค้ าปรกึ ษาดา้ นจิตสงั คมในศาลจังหวัดธญั บุรี ๒๑

b) สาเนาคารอ้ งขอปล่อยชัว่ คราวซึ่งศาลมคี าส่งั
อนุญาตและใหเ้ ขา้ คลนิ กิ

o ชนั้ พจิ ารณา สานวนปกสีขาว
เอกสารประกอบดว้ ย

a) สาเนาคาฟอ้ ง
b) สาเนาคาร้องขอปล่อยช่วั คราวซึ่งศาลมีคาส่งั
อนุญาตและให้เข้าคลินิก หรือรายงานกระบวนพิจารณา
หรือเอกสารอ่ืนท่ีมีคาสัง่ ศาลให้เข้ารับบริการในคลนิ กิ

o ช้นั คาพิพากษา ใช้ปกสานวนสีชมพู
เอกสารประกอบดว้ ย

a) สาเนาคาฟ้อง
b) สาเนาคาพิพากษา

๗. เสนอสานวนคลนิ ิกต่อผ้พู ิพากษาประจาคลินิก
เพื่อจ่ายสานวน โดยเสนอ

a) แฟ้มคาสง่ั เวรประจาวันผใู้ ห้คาปรกึ ษา
b) สานวนคลนิ ก
c) วันวา่ งของผใู้ หค้ าปรึกษาประจาวันนดั น้นั

๘. เมื่อผู้พิพากษาฯ จ่ายสานวนแล้ว ให้แจ้งผู้ให้
คาปรึกษาทราบผา่ นไลน์สว่ นตัว

๙. ก่อนถึงวันนัด ให้เจ้าหน้าท่ีแจ้งเตือนผู้รับคาปรึกษา
ตามช่องทางติดตอ่ ทใ่ี หไ้ วห้ ลากหลายช่องทาง

ก่อนถึงวันนัดโทรแจ้งผู้รับคาปรึกษาภายใน ๓ วัน
เพอ่ื เนน้ ย้าใหเ้ ข้ารบั คาปรึกษา
๑๐. ก่อนถึงวันนัดทุกวัน เวลาประมาณ ๑๖ นาฬิกา
เจ้าหน้าที่จะแจ้งในไลน์กลุ่ม “ผู้ให้คาปรึกษาด้านจิตสังคม
(ศจ.ธัญบรุ ี)” ว่า ในวันรุง่ ขึ้นผู้ใหค้ าปรกึ ษาเวรประจาวันน้ัน
มีคดที ่ีตอ้ งให้คาปรกึ ษาหรอื ไม่

(ท้ังคดรี บั ใหม่และคดีทรี่ บั ไวด้ าเนินการต่อเนือ่ ง)

๓ คู่มือการปฏิบัตหิ นา้ ท่เี จ้าหน้าที่ประจาคลนิ ิก

คมู่ อื ปฏบิ ตั งิ านคลนิ กิ ใหค้ าปรกึ ษาดา้ นจติ สงั คมในศาลจังหวัดธญั บุรี ๒๒

๓. งานวนั นัด ผรู้ ับคาปรกึ ษามาตามกาหนดนดั
ผ้รู บั คาปรึกษาพบ
๑. เม่อื ผู้ให้คาปรึกษามาถึงศาล ใหส้ ง่ มอบ

ผ้ใู ห้คาปรึกษาคร้งั แรก a) แบบฟอรม์ รายงานการให้คาปรึกษาคร้ังท่ี ๑
b) สานวนคลนิ กิ

พิมพ์ตารางลงช่ือการปฏิบตั งิ าน แก่ผู้ใหค้ าปรึกษาเพื่อศึกษาขอ้ มูล

ของผใู้ หค้ าปรึกษาใส่แฟ้มลงชื่อ

ของผ้ใู หค้ าปรึกษา ๒. เมอื่ ผรู้ ับคาปรกึ ษามาถึงศาล จะยน่ื สมดุ นัดรายงานตวั
ตอ่ เจา้ หนา้ ทส่ี ่วนงานบรกิ ารประชาชนและประชาสัมพันธ์
พิมพบ์ ญั ชีนดั คดีคลนิ ิกในแต่ละ

วันแล้วนาไปติดไว้ที่บอร์ดหน้า ๓. เจ้าหนา้ ทคี่ ลินิก ตรวจสอบ
หอ้ งงานคลินิก
a) เลขคดคี ลนิ ิกในสมดุ นดั รายงานตัวขา้ งตน้ ให้ตรงกับ

สานวนคลนิ ิก และ

b) ขอตรวจบตั รประจาตวั ประชาชน เพ่อื ยนื ยันตัวตน

๔. แจง้ ผใู้ หค้ าปรกึ ษาทราบวา่ ผู้รับคาปรึกษามาถงึ แลว้ และ
พาผู้รับคาปรกึ ษาไปห้องใหค้ าปรึกษา

๕. เม่อื ผู้ให้คาปรกึ ษาดาเนนิ กระบวนการใหค้ าปรึกษาเสร็จ
แล้ว จะติดต่อเจ้าหน้าทีค่ ลินกิ ทางแอปพลิเคช่ัน Line
“จติ สงั คม ศจ.ธัญบุรี” หรอื เดนิ มาแจง้ เจ้าหน้าท่คี ลินิก
ทโี่ ตะ๊ ทางานซง่ึ อยภู่ ายในส่วนงานบริการประชาชน ให้
เจ้าหนา้ ที่ดาเนนิ การ ดงั นี้

a) เข้าไปพบผู้รับคาปรึกษาที่หอ้ งใหค้ าปรึกษา
b) ให้ผรู้ บั คาปรกึ ษาเขยี นสิง่ ที่ไดร้ ับจากการให้

คาปรึกษาลงในแบบสอบถามทกุ ครง้ั และเก็บเข้าสานวน
คลินกิ ประกอบรายงานการให้คาปรึกษาของผู้ใหค้ าปรึกษา
แต่ละครง้ั

๓ คมู่ ือการปฏบิ ัติหน้าท่เี จ้าหนา้ ที่ประจาคลินิก

ค่มู ือปฏบิ ตั งิ านคลนิ กิ ใหค้ าปรกึ ษาดา้ นจติ สงั คมในศาลจังหวดั ธัญบุรี ๒๓

c) ตรวจแบบรายงานตัวฯ ในสานวนว่าผู้รบั

คาปรึกษาและผใู้ หค้ าปรกึ ษาลงชือ่ และลงวันนดั แล้ว
หรอื ไม่ หากพบความบกพรอ่ งดาเนนิ ใหเ้ รียบรอ้ ย และ
เนน้ ย้าฝ่ายที่หลงลืมใหท้ ราบว่าตอ้ งดาเนินการให้
ครบถว้ น

d) ให้เจา้ หนา้ ที่ตรวจสอบความถูกตอ้ งวันและเวลานัด
กบั ผู้รบั คาปรกึ ษาและผู้ใหค้ าปรึกษาอกี ครงั้ หนง่ึ
เพอื่ ปอ้ งกนั ขอ้ ผดิ พลาด

e) ตรวจสมุดนัดของผู้รับคาปรกึ ษาวา่ ลงวัน/เวลานัด
ถูกต้องหรือไม่ และเน้นย้าผู้รับคาปรึกษาให้มาตรงกาหนด
นัด มิเช่นนั้นศาลอาจเพิกถอนประกัน อาจถูกออกหมายจับ
หรอื นาโทษจาคุกที่รอการลงโทษไว้มาลงโทษได้

f) ตรวจดูและระมัดระวงั ลงวนั /เวลานัดครัง้ ต่อไปที่
หน้าปกสานวนคลินิก แฟ้มทะเบียนคุมคดีคลินิก และสมุด
นัดของผู้รับคาปรึกษาใหต้ รงกัน

g) เม่ือผู้ให้คาปรกึ ษาเขียนรายงานการให้คาปรกึ ษา
เสร็จแล้ว จัดเข้าสานวนให้เรียบร้อย เพ่ือเสนอผู้พิพากษา
ประจาคลนิ ิกตรวจสานวนประจาวัน

ผู้รับคาปรกึ ษาไม่มาตามกาหนดนัด
o ผรู้ ับคาปรกึ ษาแจง้ เหตุขัดขอ้ งขอเลือ่ นนดั
a) แจ้งผู้ใหค้ าปรกึ ษาเจา้ ของสานวนทราบ
b) กาหนดวนั นัดใหมใ่ หต้ รงกับเวรปฏิบตั ิหน้าที่ของ

ผู้ใหค้ าปรกึ ษาเจา้ ของสานวน หรือตามทผ่ี ู้รับคาปรกึ ษาและ
ผู้ใหค้ าปรึกษามวี ันว่างตรงกัน

o ไม่วา่ ผรู้ ับคาปรกึ ษาแจ้งเหตุขดั ข้องหรอื ไม่

ให้ทารายงานเจ้าหน้าทเี่ สนอผ้พู ิพากษาประจาคลนิ กิ
พรอ้ มสานวน เพือ่ พจิ ารณาอนญุ าต หรือออกหมาย หรือมี
คาส่ังอยา่ งใด และใหป้ ฏบิ ัตติ ามคาส่ังนน้ั

๓ คู่มือการปฏบิ ัติหน้าท่เี จา้ หนา้ ที่ประจาคลินิก

คู่มอื ปฏบิ ัติงานคลนิ ิกใหค้ าปรกึ ษาดา้ นจติ สังคมในศาลจงั หวดั ธัญบุรี ๒๔

o การยุติให้คาปรึกษา

เมื่อมีเหตุตามระเบียบขอ้ ๒๓ ให้เจา้ หน้าทเี่ สนอรายงานต่อ
พิพากษาประจาคลนิ กิ เพ่ือพจิ ารณา

๔. งานวนั ผใู้ ห้คาปรึกษา ๑. เมือ่ ผูใ้ ห้คาปรกึ ษามาถึงศาล
นัดพบผรู้ ับคาปรึกษาครง้ั a) มอบแบบฟอรม์ รายงานการให้คาปรกึ ษาครั้งถัดไป
ถัดไป
(แบบฟอรม์ รายงานต้งั แต่ครัง้ ท่ี ๒ ใช้แบบเดียวกันจน
สิน้ สุดการใหค้ าปรกึ ษา) และ

b) สานวนคลินิกแก่ผู้ใหค้ าปรกึ ษา เพอ่ื ศึกษาขอ้ มูล
ทบทวนส่งิ ทไ่ี ดใ้ หค้ าปรึกษาในครั้งท่ี ๑
๒. ดาเนนิ การเชน่ เดียวกับขอ้ ๒ ถึงขอ้ สุดทา้ ย ของงานวนั
นัดผใู้ ห้คาปรกึ ษาพบผ้รู บั คาปรึกษาครงั้ แรก

๕. งานวนั ผู้ใหค้ าปรกึ ษา ๑. เมอื่ ผใู้ หค้ าปรกึ ษามาถงึ ศาล
นัดพบผรู้ บั คาปรกึ ษาครงั้ a) มอบแบบฟอร์มรายงานการให้คาปรึกษาคร้ังถัดไป
สุดท้าย b) แบบฟอร์มสรุปผลการใหค้ าปรกึ ษาตามระเบยี บ
c) สานวนคลินกิ แก่ผู้ให้คาปรึกษาเพ่ือศกึ ษาข้อมูล

ทบทวนส่ิงท่ไี ดใ้ หค้ าปรึกษาในคร้งั ท่ผี า่ นมา

๒. ดาเนนิ การเชน่ เดยี วกบั ข้อ ๒ ถึงขอ้ สดุ ทา้ ย(ตามกรณี)
ของงานวนั ผู้ใหค้ าปรึกษานัดพบผู้รบั คาปรกึ ษาครง้ั แรก

๓. เกบ็ สมุดนดั ของผรู้ บั คาปรกึ ษาเขา้ สานวน

๔. ขอความร่วมมือผ้รู ับคาปรกึ ษาในการติดตาม
ประเมนิ ผลการให้คาปรึกษาตอ่ ไปอกี ๑ ปี หรือภายใน
ระยะเวลารอการลงโทษ

๓ คมู่ อื การปฏบิ ัติหนา้ ที่เจา้ หนา้ ทีป่ ระจาคลินิก

ค่มู อื ปฏบิ ตั งิ านคลนิ ิกใหค้ าปรกึ ษาดา้ นจติ สงั คมในศาลจังหวดั ธัญบรุ ี ๒๕

อธบิ ายเหตุผลในการขอติดตามดูแลความเปน็ อยขู่ อง
ผู้รับคาปรกึ ษาวา่ ต้องการทราบว่าภายหลังจากสน้ิ สุดการ
ให้คาปรึกษาแล้ว ผูร้ บั คาปรกึ ษามีความเปล่ียนแปลงไป
อย่างไรบ้าง เพื่อพัฒนาระบบการให้คาปรกึ ษาของคลนิ กิ
เทา่ นั้น โดยผใู้ ห้คาปรกึ ษาจะตดิ ต่อสอบถามผา่ นชอ่ งทาง
ทผี่ ู้รบั คาปรกึ ษาสะดวก ซึ่งให้ไวห้ ลากหลายช่องทาง เชน่
โทรศพั ท์, Line, Application, Zoom Meeting,
Google Meet หรือ Facebook Application เป็นตน้
หรือผรู้ บั คาปรึกษาสามารถตดิ ต่อคลนิ กิ ผา่ นช่องทาง
ดังกล่าวไดเ้ ชน่ เดยี วกนั ประมาณ ๓-๔ เดือน/คร้ัง หรอื
ทตี่ กลงกัน

๕. เมอื่ ผู้ให้คาปรึกษาเขียนรายงานการให้คาปรึกษา
และสรปุ ผลการใหค้ าปรกึ ษาเสร็จแลว้ ดาเนนิ การดงั นี้

 ถ่ายสาเนาสรปุ ผลการให้คาปรึกษา ๑ ชุด

 นาสรปุ ผลการให้คาปรึกษาเข้าสานวนหลัก
สาหรับผพู้ ิพากษาเจา้ ของสานวน อาจนาไปประกอบ
การพจิ ารณาพพิ ากษาคดี

 นารายงานการใหค้ าปรกึ ษาคร้ังสุดท้ายและสาเนา
สรปุ ผลการใหค้ าปรกึ ษา เข้าสานวนคลนิ ิก เสนอ
ผ้พู พิ ากษาประจาคลินิกตรวจสานวนประจาวัน

๖. ออกเลขสานวนคดีส้ินสดุ (คดหี มายเลขแดงที่ คปจ...)
ลงเลขในปกสานวนคลนิ กิ ลงขอ้ มลู ในสมุดสารบบคลินกิ
ของแตล่ ะช้นั และบนั ทกึ ขอ้ มูลคดคี ลินกิ ลงในสารบบ
คอมพวิ เตอร์ ระบบ CIMS โดยบันทกึ ลงบนแฟ้มสารบบดา
และสารบบแดง

๓ คู่มือการปฏิบตั ิหนา้ ท่เี จ้าหนา้ ทป่ี ระจาคลนิ กิ

คู่มอื ปฏบิ ัติงานคลินิกใหค้ าปรึกษาดา้ นจิตสังคมในศาลจงั หวดั ธญั บรุ ี ๒๖

๑. การให้คาปรึกษาในรูปแบบออนไลน์สามารถใช้ได้
การขอรับคาปรึกษาผ่านระบบ หลากหลายรูปแบบตามความสะดวกและความเหมาะสม

Online ของผ้รู บั คาปรึกษา ดงั น้ี

หลกั เกณฑก์ ารพิจารณา o Line Application
 ผ่านการรับคาปรึกษาครง้ั o Zoom Meeting
แรกในระบบปกตแิ ลว้ o Google Meet
 มีความจาเป็นทไ่ี มส่ ามารถ o Facebook Application
o อนื่ ๆ

เดินทางมาศาลได้ เชน่ เจ็บป่วย เจ้าหนา้ ทีต่ ้องบนั ทึกภาพการใหค้ าปรึกษาระหว่าง ผู้ให้
เดินทางยากลาบาก เป็นต้น คาปรึกษากบั ผู้รับคาปรกึ ษาไว้เปน็ หลักฐานประกอบการ
เบกิ จา่ ย โดยมีผู้อานวยการประจาศาลลงนามในหนงั สอื
 มีปัจจัยเสี่ยงในการกระทา รับรองการให้คาปรกึ ษาด้านจิตสงั คม โดยวิธี
ตดิ ต่อสื่อสารดว้ ยเทคโนโลยที ่สี ามารถถ่ายทอดเสียงหรอื
ความผดิ ตา่ (ดูข้อหาตามฟอ้ ง ภาพและเสยี งไดอ้ ย่างต่อเน่อื ง
ประวัตสิ ่วนตวั มีประวัตเิ คยการ

กระทาความผิดมาก่อนหรือไม่ ๒. วิธีการให้คาปรึกษาผ่าน Line Application ดาเนินการ
และผลการรบั คาปรกึ ษาครั้งแรก ดงั น้ี
ประกอบ เป็นตน้
-แอดไลน์กับผรู้ ับคาปรกึ ษา แจ้งวันเวลาในการเขา้ รับ
 การรบั คาปรกึ ษาครั้งแรก คาปรกึ ษา เมอื่ ถงึ เวลาสอบถามความพรอ้ ม และดาเนนิ การ
เขา้ รับคาปรกึ ษาผา่ นวิดโี อคอล และบันทึกภาพผู้ให้
และครง้ั สุดท้าย ผูร้ บั คาปรกึ ษา คาปรึกษากบั ผู้รบั คาปรึกษาโดยใหผ้ รู้ บั คาปรึกษาถือบัตร
ประจาตวั ประชาชนช่วงอกใหเ้ หน็ ใบหนา้ เพอื่ ยืนยันตัวตน

ต้องเดนิ ทางมาศาล เวน้ แตม่ ี
๓.วิธกี ารใหค้ าปรึกษาผ่าน Zoom Meeting ดาเนินการดงั นี้

ความจาเปน็ อย่างยง่ิ จงึ อนญุ าต a) ลงทะเบียนเข้าใช้งาน Zoom Meeting ด้วย Gmail,

ได้ โดยให้อยู่ในความดแู ลของ Facebook เพื่อสร้าง Personal Meeting ID

ผอู้ านวยการประจาศาล b) เม่ือต้องสร้าง Meeting เข้าไปต้ังเวลาล่วงหน้า และ
ใส่คาอธิบายการประชุม

c) สร้าง Personal Meeting ID, รหัสผ่าน และลิงก์เข้า

ร่วมประชุม

d) เม่ือใกล้ถึงเวลา ควรแจ้งเตือนผู้ที่เกี่ยวข้องให้เข้าร่วม

๓ คู่มือการปฏบิ ัตหิ น้าที่เจา้ หน้าท่ีประจาคลนิ ิก

ค่มู ือปฏบิ ัติงานคลินิกใหค้ าปรึกษาดา้ นจติ สังคมในศาลจงั หวดั ธญั บรุ ี ๒๗

อีกครั้ง เพื่อไม่พลาดการเข้ารับคาปรึกษา

๔.วิธกี ารใหค้ าปรกึ ษาผา่ น Google Meet ดาเนนิ การดังน้ี

a) สร้าง Meeting เพื่อนัดหมายวัน เวลา กับผู้เข้ารับ
คาปรึกษา

b) ส่ง Link เพื่อเข้าสู่หน้า แจ้งเตือนไปยังทีม ผ่านทาง
E-mail

c) กด “เข้าร่วม” เพ่ือเข้าสู่การประชุมออนไลน์
d) กดเปิดกล้องและไมโครโฟน เพ่ือร่วมการสนทนา
e) กดปิด เมื่อเสร็จส้ินการประชุมออนไลน์

๕. วธิ ีการให้คาปรกึ ษาผา่ น Facebook Application
ดาเนินการดังนี้
-เพิม่ เพ่อื น แจง้ วันและเวลาในการเขา้ รับคาปรึกษา
สอบถามความพรอ้ มและเข้ารับคาปรึกษาผา่ นวิดีโอคอล

งานธุรการอน่ื ๑. การจดั เกบ็ สานวน
เม่ือเสนอสานวนเสร็จแลว้ ใหเ้ กบ็ รายงานประจาวันเข้าแฟ้ม
และนาสานวนเกบ็ ตามประเภทหรือตามวนั นัด

๒. การบนั ทกึ ขอ้ มลู ลงในระบบคอมพิวเตอร์
บนั ทกึ นดั หมายลงระบบ CIMS

๓.จัดทาสถิติประจาเดือนทุกสิ้นเดือน เสนอผู้พิพากษา

ประจาคลินิกและผู้พิพากษาหัวหน้าศาล ภายในวันท่ี ๕
ของทกุ เดือน

โดยตรวจสอบสถิตคิ ดตี ัง้ แต่วนั เริม่ ต้นถึงวันสุดท้ายของ
เดือนนั้นๆ จากข้อมูลสมุดสารบบและท่ีบันทึกในระบบ
คอมพิวเตอร์ และรายงานส่งสานักงานอธิบดีผู้พิพากษา
ภาค ๑

๓ คูม่ อื การปฏบิ ตั ิหนา้ ท่ีเจ้าหน้าท่ีประจาคลินิก

ค่มู ือปฏบิ ตั งิ านคลนิ กิ ใหค้ าปรกึ ษาดา้ นจติ สงั คมในศาลจงั หวดั ธัญบรุ ี ๒๘

๔. การประเมินความเส่ียง ผู้ยื่นคาร้องขอปล่อยตัว
ชวั่ คราว

สอบถามข้อมูลผู้ต้องหาหรือจาเลยท่ีศาลมีคาสั่งให้
ประเมินความเส่ียง แล้วบันทึกลงในแบบประเมินความ
เสี่ยง ผ่านระบบคอมพิวเตอร์ใช้เวลา 30 นาที/คน และ
พิมพ์ผลสรปุ สง่ เจา้ หนา้ ท่ีสว่ นงานประชาสัมพนั ธ์

๔. การทาเรอ่ื งเบกิ จา่ ยค่าตอบแทน

สืบคน้ หมายเลขคดี คปจ. ในวันใหค้ าปรกึ ษาในระบบ
CIMS ของศาล และกรอกข้อมลู รายละเอียดการให้
คาปรึกษา และพมิ พ์รายการ เพือ่ ให้ผู้ให้คาปรึกษา หัวหน้า
สว่ นงานประชาสัมพนั ธ์ท่ดี ูแลคลนิ ิก ผอู้ านวยการ และ
ผพู้ ิพากษาหัวหนา้ ศาล ลงลายมอื ช่ือ ส่งให้การเงิน
ดาเนินการเบกิ จา่ ย

๓ คมู่ อื การปฏิบัตหิ น้าที่เจ้าหนา้ ทป่ี ระจาคลนิ ิก

คมู่ ือปฏิบตั ิงานคลนิ ิกให้คำปรึกษาดา้ นจิตสงั คมในศาลจงั หวัดธญั บุรี ๒๙

๔.
คู่มอื การปฏิบัติหนา้ ทผี่ รู้ ับผิดชอบงานบรกิ ารคลนิ ิก

นางสาวรชั นี พนู นารถ นติ กิ รชำนาญการพเิ ศษ
หวั หนา้ สว่ นงานบรกิ ารประชาชนและประชาสมั พันธ์ รวบรวม

คลินกิ ใหค้ ำปรึกษาด้านจติ สังคม อยูใ่ นความรบั ผดิ ชอบของสว่ นงานบริการ

ประชาชนและประชาสมั พนั ธศ์ าลจงั หวดั ธัญบุรี (ระเบยี บข้อ ๗)
ดว้ ยงานบริการประชาชนและประชาสมั พันธ์ เป็นด่านหน้าในการดูแลและบรกิ าร

ประชาชน สอดคลอ้ งกบั งานของคลนิ กิ ใหค้ ำปรึกษาด้านจิตสงั คม หวั หนา้ สว่ นงานบรกิ าร
ประชาชนและประชาสมั พันธ์ จงึ เปน็ ผรู้ บั ผดิ ชอบดูแลงานคลนิ กิ ใหค้ ำปรึกษาดา้ นจติ สังคมใน
สว่ นงานธุรการโดยภาพรวม

บทบาทหน้าท่ีความรบั ผิดชอบ

ปฏิบัติงานรับผิดชอบในการวางแผน บริหารงาน บริหารทรัพยากรบุคคล

และบริหารทรัพยากรอื่น ๆ โดยกำกับควบคุม งบประมาณ รับผิดชอบตรวจสอบ แนะนำ

ปรบั ปรงุ พัฒนา แก้ไข ตัดสนิ ใจ รวมไปถงึ รบั ผิดชอบในการปฏิบตั หิ นา้ ทตี่ ามตำแหน่งท่ีได้รับ

แต่งตง้ั และปฏบิ ัติงานอ่ืน ๆ ตามทไี่ ดร้ ับมอบหมาย ๑.ด้านการ
ปฏบิ ตั ิการ
ลกั ษณะงานท่ตี อ้ งปฏบิ ัติ

ปฏิบตั ิงานตามนโยบายของผบู้ รหิ าร ๒. ด้านการ
วางแผน
ส่วนงาน ซ่ึงตอ้ งใชร้ ้คู วามสามารถทาง หัวหน้างานบริการ ๓ ดา้ นการ
วชิ าการ ด้านบริหารจัดการ ด้านการ ประชาชนและ ประสานงาน
วางแผน การจัดระบบงาน อำนวยการ ประชาสัมพันธ์

การสัง่ งาน การมอบหมายงานและกำกับ

แนะนำเกย่ี วกบั งานท่ีรบั ผดิ ชอบให้สำเรจ็ บรรลุตาม ๔.ด้านการ
วตั ถปุ ระสงคข์ องงาน โดยมีลักษณะงานทป่ี ฏิบตั ดิ งั น้ี บริหาร

๔. ค่มู อื การปฏิบัตหิ นา้ ที่ผู้รับผิดชอบงานบริการคลินิก

คมู่ ือปฏิบัติงานคลินิกใหค้ ำปรึกษาดา้ นจิตสังคมในศาลจังหวัดธัญบุรี ๓๐

๑. .ดา้ นการปฏิบัตกิ าร
๑.๑ รวบรวม วิเคราะห์และประมวลผลตามยุทธศาสตร์สำนักงานศาลยุตธิ รรม

และนโยบายประธานศาลฎีกา เพื่อนำมาสรุปประกอบกับกำหนดนโยบายและเป้าหมายของ
คลนิ ิก

๑.๒ รวบรวมขอ้ มลู และศึกษา วเิ คราะหเ์ บื้องต้นเกี่ยวกับภารกิจหลักของงาน
คลนิ ิกให้คำปรึกษาดา้ นจิตสังคม เพอื่ วางแผนใหส้ ามารถบรรลภุ ารกิจหลักทีก่ ำหนดไว้

๑.๓ ตรวจสอบแผนงาน โครงการ และเสนอข้อคิดเห็น เพื่อช่วยจัดทำแผน
ปฏบิ ตั ิการ แผนงาน รวมไปถงึ โครงการและกิจกรรมตามวตั ถุประสงค์

๑.๔ ติดตามประเมินผลตามกรอบงบประมาณที่ได้รับจัดสรรและการใช้จ่าย
งบประมาณของคลินิกให้คำปรึกษาด้านจติ สงั คม

๑.๕ รายงานผลการปฏิบัติงานของคลนิ ิกประจำปงี บประมาณ
๑.๖ เผยแพรแ่ ละประชาสมั พันธเ์ ก่ียวกบั งานคลินิก เชน่ แผน่ พบั ไวนลิ หรือ
วิดที ศั น์

๒. ด้านการวางแผน
๒.๑ กำหนดแผนการดำเนินงานพร้อมทั้งเป้าหมายและตัวชี้วัดให้เชื่อมโยงกับ

นโยบายเพื่อใหก้ ารดำเนนิ งานเปน็ ไปตามเป้าหมายและวัตถุประสงคข์ องงานทก่ี ำหนด
๒.๒ เสนอรายชื่อคณะกรรมการบริหารงานคลินิกต่อผู้พิพากษาหัวหน้าศาล

เพอ่ื แต่งตงั้ ตามระเบียบ
๒.๓ ดำเนินการสรรหาและคดั เลือกเจา้ หน้าทปี่ ระจำคลนิ กิ และจัดทำสญั ญาจา้ ง

ตามรูปแบบทส่ี ำนักงานศาลยุตธิ รรมกำหนด

๔. คมู่ ือการปฏิบตั หิ นา้ ท่ีผู้รับผิดชอบงานบริการคลินิก

คมู่ ือปฏิบตั งิ านคลนิ ิกให้คำปรึกษาดา้ นจิตสังคมในศาลจงั หวัดธัญบุรี ๓๑

๓. ดา้ นการประสานงาน
๓.๑ ประสานงานกลุ่มงานภายในหนว่ ยงาน เพื่อสรา้ งความเข้าใจและความร่วมมือ

ระหวา่ งเจ้าหน้าที่ในแต่ละกลุ่มงานทีเ่ ก่ยี วขอ้ งกบั งานคลินกิ
๓.๒ ประสานงานและดูแลความเรยี บร้อยรวมถึงใหค้ วามสะดวกแกผ่ ู้ใหค้ ำปรกึ ษาท่ี

ปฏิบตั ิหนา้ ท่ีในหนว่ ยงาน
๓.๓ ประสานงานกับหน่วยงานภายนอก เพื่อให้เกดิ ร่วมมอื ระหวา่ งหน่วยงาน
๓.๔ ชี้แจงรายละเอียดเกี่ยวกับข้อมูล ข้อเท็จจริง แก่บุคคลหรือหน่วยงาน

ที่เก่ยี วข้องเพอื่ สร้างความเขา้ ใจไนการดำเนนิ งานคลนิ กิ ตามท่ีไดร้ บั มอบหมาย

๔. ดา้ นการบรหิ าร
๔.๑ แนะนำ ให้คำปรึกษา ตักเตือน และกำกับดูแลการทำงานของเจ้าหน้าท่ปี ระจำ

คลินกิ
๔.๒ ดูแลรายงานสถติ ขิ องการดำเนินงานประจำคลนิ ิก เชน่ คดีเข้าคลนิ ิกใหม่ ชนั้ ของ

คดีส้ินสดุ ใหค้ ำปรกึ ษาหรอื ยุติการใหค้ ำปรึกษา และรายงานผล
๔.๓ รวบรวมข้อมูลเพื่อเผยแพร่และถ่ายทอดองค์ความรู้เกี่ยวกับแผนงานหรือ

โครงการของคลนิ ิก และแนวปฏบิ ัตติ ่าง ๆ

๔. คู่มือการปฏิบตั ิหนา้ ที่ผู้รับผิดชอบงานบริการคลินกิ

คู่มอื ปฏิบตั งิ านคลินิกใหค้ ำปรึกษาด้านจิตสังคมในศาลจังหวดั ธญั บุรี ๓๒

๕
คมู่ ือการปฏบิ ัติหนา้ ทผี่ ใู้ ห้คำปรกึ ษาประจำคลินิก

ผูพ้ พิ ากษาและนกั จติ วทิ ยา
ประจำคลินกิ ใหค้ ำปรกึ ษาด้านจติ สังคม รวบรวม

ผู้ใหค้ ำปรึกษาประจำคลนิ กิ ถอื เปน็ บคุ คลที่มีจติ สาธารณะ ปฏบิ ตั งิ านโดย
ไม่ได้หวงั ค่าตอบแทนเปน็ หลกั แต่มีความภาคภมู ิใจทไ่ี ด้ตอบแทนคุณแผ่นดนิ และได้
ชว่ ยเหลอื เพื่อนมนษุ ยซ์ ึ่งกำลังตกอยใู่ นวังวนของความทุกข์ ผรู้ บั คำปรกึ ษาบางคนอาจ
อยู่ในภาวะเครียดจัดและขาดทีพ่ ึ่ง ผูใ้ ห้คำปรึกษาจงึ เป็นเสมือนผู้ทม่ี าช่วยฟนื้ ฟูสภาพ
จติ ใจใหแ้ ก่ผู้รบั คำปรกึ ษา ไดม้ โี อกาสคิดทบทวนเรอ่ื งราวทีผ่ ่านมา และเขา้ ใจ
สถานการณ์ปัจจบุ ัน มกี ำลงั ใจกลบั ไปแก้ไขหรือเปล่ียนแปลงตนเองให้สามารถยนื หยดั
ในสังคมด้วยความเข้มแขง็ อกี ครัง้

➢ คุณสมบตั ิของผู้ให้คำปรกึ ษา (ระเบียบข้อ ๒๘, ๓๐, ๓๑ และ ๓๗)
ผใู้ หค้ ำปรกึ ษานอกจากต้องมีคุณสมบัติทั่วไปตามระเบียบขอ้ ๒๘ แล้วยงั ตอ้ งมี

คณุ สมบัตเิ ฉพาะตามข้อ ๓๐ อกี ด้วย คอื ต้องผ่านการอบรมหวั ขอ้ เจตนารมณ์การให้
คำปรึกษาด้านจติ สงั คม (Overview of Socio-Psycho Clinic) ทกั ษะการให้คำปรกึ ษา
เบือ้ งต้น (Basic Counseling Skill) ทกั ษะการใหค้ ำปรกึ ษาและสมั ภาษณเ์ พ่ือสร้าง
แรงจูงใจ (Motivation Interviewing) การประเมนิ ปจั จยั ทางจติ สังคม (Psycho-
Socio Assessment) และการหาวิธแี กไ้ ขฟน้ื ฟหู รอื การส่งตอ่ ไปยงั สถานบำบดั ที่
เหมาะสม (Finding Optimized Sitting) หรือหลกั สตู รอื่น ทีเ่ กี่ยวขอ้ ง ซึ่งได้การ
รบั รองจากสำนักงานศาลยตุ ธิ รรม และต้องผ่านการฝึกปฏิบัตติ ามระยะเวลาหรือ
จำนวนการใหค้ ำปรึกษาตามทีผ่ ู้ใหก้ ารฝกึ อบรมเห็นสมควรกำหนด จึงจะมสี ทิ ธิ
ข้ึนทะเบยี นเป็นผู้ใหค้ ำปรกึ ษา

๕ ค่มู ือการปฏบิ ัติหน้าที่ผใู้ ห้คำปรึกษาประจำคลินกิ

คมู่ อื ปฏิบัตงิ านคลนิ ิกให้คำปรึกษาดา้ นจิตสังคมในศาลจังหวดั ธญั บุรี ๓๓

ทะเบยี นผ้ใู หค้ ำปรึกษาส้ินผลลงทกุ ๒ ปี นบั แตว่ ันจดั ทำทะเบยี น โดยไม่คำนึง
ว่าผู้มีชื่อในทะเบียนไดร้ ับการขึ้นทะเบียนเมื่อใด เมื่อผู้ให้คำปรึกษาปฏบิ ัติหน้าที่ครบ
วาระแล้ว ให้คงปฏิบัติหน้าที่ต่อไปจนกว่าผู้พิพากษาหัวหน้าศาลจะแต่งตั้งผู้ให้
คำปรกึ ษาชดุ ใหม่

หากผใู้ ห้คำปรึกษาขาดการปฏบิ ัตหิ นา้ ท่ี ๓ ครัง้ ติดตอ่ กนั โดยไมม่ ีเหตุอัน
สมควร หรือกระทาํ ผิด หรือฝา่ ฝืนต่อจรยิ ธรรมของผใู้ หค้ ำปรึกษาอยา่ งรา้ ยแรง
ผพู้ พิ ากษาหวั หนา้ ศาลมีอำนาจจาํ หน่ายชอ่ื ผู้ให้คำปรึกษาออกจากทะเบียน
ผู้ให้คำปรกึ ษาได้

➢ ผ้ใู ห้คำปรกึ ษามีหน้าท่ีและความรับผดิ ชอบ ดังนี้

๑. ผู้ให้คำปรกึ ษาต้องแจง้ วนั วา่ งลว่ งหน้า ๒ เดือน ภายใน
๒ สปั ดาห์แรกกอ่ นจัดเวรปฏบิ ัติหนา้ ที่

เพือ่ เจ้าหนา้ ท่จี ะได้จัดทำบญั ชีเวรปฏบิ ัติหน้าท่ีเสนอ
ผู้พพิ ากษาประจำคลนิ ิกแตง่ ต้งั ผใู้ ห้คำปรกึ ษาปฏิบตั หิ น้าทเี่ วร
ให้คำปรกึ ษาราย ๒ เดอื น

หน้าท่ี ๒. ปฏิบตั หิ น้าที่ตามบัญชีเวรผู้ให้คำปรึกษา
ทางธรุ การ
๓. กรณีไมส่ ามารถมาปฏิบตั หิ นา้ ท่ีเวรในวันที่กำหนดได้
ให้ดำเนนิ การ ดงั นี้
✓ แจง้ เจ้าหนา้ ทลี่ ่วงหนา้ อยา่ งช้า ๑ วันทำการก่อนถึงวนั
ปฏบิ ัติหนา้ ที่เวรให้คำปรกึ ษา

✓ ระบผุ ใู้ หค้ ำปรึกษาทม่ี าปฏิบตั หิ นา้ ท่ีแทน และให้
ดำเนินการทางเอกสารใบเปลย่ี นเวร เพอ่ื เจา้ หนา้ ที่จดั ทำ
รายงานเสนอผู้พิพากษาประจำคลินกิ มีคำสงั่ เปลีย่ นเวรผใู้ ห้
คำปรึกษา

๕ ค่มู ือการปฏิบัติหน้าที่ผใู้ ห้คำปรกึ ษาประจำคลินิก

ค่มู อื ปฏิบตั งิ านคลนิ ิกให้คำปรึกษาด้านจิตสงั คมในศาลจงั หวดั ธญั บุรี ๓๔

✓ เวน้ แต่มเี หตจุ ำเปน็ เรง่ ด่วน เมอื่ แจง้ ใหเ้ จา้ หนา้ ทีท่ ราบ
แลว้ ใหด้ ำเนินการทางเอกสารใหแ้ ลว้ เสรจ็ โดยเร็วท่สี ดุ อยา่ ง
ชา้ ภายใน ๑ สปั ดาห์ เพ่ือประกอบหลกั ฐานการเบิกจา่ ย

✓ ผูใ้ ห้คำปรกึ ษาทร่ี ับเปลี่ยนเวรต้องแจ้งผรู้ ับคำปรึกษาให้
ทราบถึงความจำเป็นที่ต้องเปลี่ยนผู้ให้คำปรึกษากลางคัน
เพราะผลสำเร็จในการให้คำปรึกษาต้องอาศัยความไว้วางใจ
กันเปน็ หลกั

✓ การแลกเปล่ยี นเวรพึงกระทำให้นอ้ ยที่สุด
ทงั้ น้ี การเปลยี่ นผใู้ หค้ ำปรกึ ษากลางคัน ทำใหผ้ ู้รบั คำปรึกษา
ต้องปรบั ตวั เรือ่ งการไวว้ างใจ อาจสง่ ผลตอ่ ความสำเรจ็
ของการใหค้ ำปรกึ ษาโดยเฉพาะเม่อื ให้คำปรกึ ษาไปแลว้
ควรต่อเน่อื งใหเ้ สร็จ เว้นแตม่ ีเหตจุ ำเปน็ อยา่ งยงิ่

✓ เม่อื เปล่ียนเวรแล้ว ผรู้ บั เปล่ียนจะเป็นผูใ้ หค้ ำปรกึ ษา
สำนวนคดีนั้นต่อไปจนสิ้นสุดให้คำปรึกษาและเป็นเจ้าของ
ผลงาน

(มติที่ประชุมผ้ใู หค้ ำปรกึ ษาวนั ท่ี ๑๙ ตุลาคม ๒๕๖๕)

๔. เขา้ ร่วมประชมุ ผใู้ หค้ ำปรกึ ษาทกุ วนั พฤหสั บดที ่ี ๓
ของทกุ ๔ เดอื นต่อครั้ง เพ่ือ

✓หารือข้อขัดขอ้ งในการปฏิบัตงิ าน

✓นำ Case ทร่ี สู้ ึกวา่ จดั การไดย้ ากเขา้ ปรึกษากัน หรืออาจ
เชิญนักจิตวิทยาเชี่ยวชาญ/จิตแพทย์เข้ามาช่วยแสดงความ
คดิ เห็น เพือ่ สรา้ งความเชย่ี ววชาญแกผ่ ู้ให้คำปรึกษา

✓ ผู้ใหค้ ำปรกึ ษาจะส่งขอ้ มูลเน้อื หาการประชุม ใหแ้ ก่
เจ้าหนา้ ท่ีอยา่ งชา้ ก่อนวันประชมุ ๒ สัปดาห์

(มตทิ ป่ี ระชุมผใู้ หค้ ำปรกึ ษาวันที่ ๑๙ ตลุ าคม ๒๕๖๕)

๕ ค่มู ือการปฏบิ ัติหน้าที่ผู้ให้คำปรกึ ษาประจำคลินกิ

คมู่ อื ปฏิบตั งิ านคลนิ ิกใหค้ ำปรึกษาดา้ นจิตสังคมในศาลจงั หวดั ธัญบุรี ๓๕

หน้าทีใ่ ห้คำปรึกษา

๑. เมื่อไดร้ ับมอบสำนวนแลว้ ให้ดำเนนิ การ ดงั น้ี

๑ o ตรวจสำนวนคลนิ ิกที่ได้รบั ว่าเปน็ การใหค้ ำปรกึ ษา

ในชั้นใด และดูวนั ครบกำหนดในแตล่ ะชั้นคดีจากแบบ

การตรวจ รายงานตัวของผู้ตอ้ งหาหรือจำเลย (เอกสารแผน่ ที่ ๓ ใน
สำนวนคลินิกและ สำนวน) ซง่ึ เจ้าหน้าท่ีได้กรอกข้อมลู ไว้ให้แล้ว
เอกสารในสำนวน
หากเจา้ หนา้ ท่ีหลงลืมไมก่ รอกขอ้ มลู ใหแ้ จง้ เจา้ หนา้ ท่ี

ดำเนนิ การ และสามารถตรวจสอบจากเอกสารท่เี กีย่ วขอ้ งใน

สำนวนได้ด้วย ซง่ึ แต่ละชั้นคดี มีกำหนดระยะเวลา และ

ความถใี่ นการนดั จดุ ประสงคก์ ารให้คำปรกึ ษาแตกตา่ งกัน

เพื่อติดตามผล ✓ ช้ันสอบสวน การใหค้ ำปรกึ ษาครงั้ สุดท้ายต้องนดั
ให้พิจารณา ดงั น้ี ก่อนครบกำหนดระยะเวลาที่เจา้ หน้าทปี่ ระชาสมั พันธก์ ำหนด
นดั ผูใ้ หค้ ำปรึกษารายงานตวั ประมาณ ๑ สัปดาห์ เพอื่ ให้

เจ้าหน้าที่มีเวลานำสรปุ ผลการใหค้ ำปรึกษาเข้าสำนวนหลกั

๑. ความเสีย่ งทจี่ ะหลบหนี

หรือความเส่ยี งกลับไป ✓ ชน้ั พจิ ารณา ระยะเวลาการให้คำปรกึ ษา

กระทำความผดิ ซำ้ หรือ กรณีให้การรบั สาภาพตอ้ งไมเ่ กนิ กำหนดวันนัดฟัง

๒. ระยะเวลาท่ีมผี ลตอ่ คำพิพากษา
ความเปลย่ี นแปลง กรณีให้การปฏเิ สธต้องไม่เกินกำหนดวันนดั สบื พยาน
พฤตกิ รรม
๓. ไมจ่ ำเป็นตอ้ งนดั ทกุ นัดแรก
เดอื นแล้วแตค่ วาม การนัดใหค้ ำปรึกษาครง้ั สุดท้ายตอ้ งนัดกอ่ นครบ

กำหนดนดั ข้างตน้ ประมาณ ๑ สปั ดาห์ เพื่อใหเ้ จ้าหน้าที่มีเวลา
นำสรุปรายงานเขา้ สำนวนหลกั

เหมาะสมของ ✓ ชั้นพพิ ากษา ระยะเวลาการให้คำปรึกษาเปน็ ไป
ผรู้ ับคำปรกึ ษาเฉพาะราย ตามคำพิพากษา

ทั้งนี้ต้องตอ้ งอยูภ่ ายใน กรณีพบวา่ ผู้รบั คำปรกึ ษามเี หตุต้องเข้าคลนิ กิ น้อย
กำหนดระยะเวลาแตล่ ะช้ัน กวา่ หรือมากกว่าตามทรี่ ะบใุ นคำพพิ ากษา ผใู้ หค้ ำปรกึ ษา

คดี ตอ้ งประเมินกอ่ นครบกำหนดครงั้ สุดทา้ ยเพอ่ื ขอลดหรือ

ขยายระยะเวลา โดยระบเุ หตผุ ลทชี่ ดั แจ้งในแบบรายงานการ

ให้คำปรกึ ษา

๕ คูม่ อื การปฏิบัตหิ น้าที่ผ้ใู ห้คำปรึกษาประจำคลินิก

ค่มู อื ปฏิบตั งิ านคลนิ ิกให้คำปรึกษาด้านจิตสงั คมในศาลจงั หวัดธัญบุรี ๓๖

ทงั้ นยี้ งั คงต้องนัดผ้รู ับคำปรกึ ษาในครงั้ ถัดไปไวก้ อ่ น
เม่ือเจา้ หนา้ ทีเ่ สนอผูพ้ ิพากษาประจำคลินิกหรือผพู้ พิ ากษา
เจ้าของสำนวนพจิ ารณาสั่งอยา่ งไรแลว้ ให้ผใู้ หค้ ำปรกึ ษา
ตรวจดูคำส่ังศาลท่มี ุมซ้ายของรายงาน และแจง้ ผรู้ ับคำปรกึ ษา
ทราบในวนั นดั

o ตรวจดูเอกสารในสำนวนว่าครบถว้ นหรอื ไม่

ถ้าไม่ครบแจ้งเจา้ หนา้ ทใี่ หน้ ำเอกสารใส่สำนวนให้
ครบถว้ น เพอ่ื วางแผนกำหนดวนั นัดและใหค้ ำปรกึ ษาภายใน
ระยะเวลาท่ีเหมาะสม

✓ ชน้ั สอบสวน สำนวนปกสขี าว
เอกสารประกอบดว้ ย

a) สำเนาคำร้องฝากขงั คร้งั ท่ี ๑
b) สำเนาคำร้องขอปลอ่ ยชว่ั คราวซงึ่ ศาลมีคำสง่ั อนญุ าต
และใหเ้ ข้าคลินกิ

✓ ชน้ั พิจารณา สำนวนปกสขี าว
เอกสารประกอบด้วย

a) สำเนาคำฟอ้ ง
b) สำเนาคำร้องขอปลอ่ ยชัว่ คราวซง่ึ ศาลมีคำส่ังอนญุ าต
และให้เข้าคลินิก หรือรายงานกระบวนพิจารณา หรือเอกสาร
อ่ืนทมี่ ีคำสงั่ ศาลใหเ้ ขา้ รับบรกิ ารในคลนิ กิ

✓ ช้นั คำพิพากษา สำนวนปกสชี มพู
เอกสารประกอบดว้ ย

a) สำเนาคำฟ้อง
b) สำเนาคำพิพากษา

๕ คูม่ อื การปฏบิ ัตหิ นา้ ท่ีผู้ให้คำปรึกษาประจำคลินกิ

ค่มู อื ปฏิบัตงิ านคลินิกให้คำปรึกษาดา้ นจิตสงั คมในศาลจังหวดั ธัญบุรี ๓๗

๒. วันนดั พบผรู้ ับคำปรกึ ษาครง้ั ที่ ๑ ผใู้ หค้ ำปรกึ ษาจะไดร้ บั

เอกสาร ดงั น้ี

๒ a) แบบฟอร์มรายงานการใหค้ ำปรกึ ษาคร้ังท่ี ๑
b) สำนวนคลนิ กิ
เอกสารท่ี ควรศึกษาขอ้ มลู ของผรู้ ับคำปรกึ ษาอย่างละเอยี ด เพือ่ วาง

ผู้ให้คำปรึกษาจะได้รบั แผนการใหค้ ำปรกึ ษาอยา่ งมเี ปา้ หมาย และสรา้ งความไวว้ างใจ

เพื่อสรา้ งแรงจงู ใจให้ผู้รับคำปรกึ ษาเข้ารับคำปรึกษาอยา่ ง

ในวนั นดั ครัง้ ท่ี ๑ ตอ่ เนอ่ื ง

จนถึงครง้ั สุดทา้ ย

๓. วันนัดพบผรู้ ับคำปรกึ ษาครงั้ ที่ ๒ จนถงึ ก่อนนดั คร้ัง
สุดทา้ ย ผใู้ หค้ ำปรกึ ษาจะได้รับเอกสาร ดังน้ี

a) แบบฟอรม์ รายงานการให้คำปรกึ ษาครง้ั ท่.ี ...

b) สำนวนคลนิ กิ

ควรศกึ ษาขอ้ มลู ทบทวนส่งิ ทไี่ ด้ใหค้ ำปรึกษาในครั้งท่ี
ผ่านมา และงานทม่ี อบหมายใหผ้ ู้รับคำปรึกษานำไปปฏบิ ัติ
เพื่อวางแผนการใหค้ ำปรึกษาตอ่

๔. วันนัดพบผรู้ ับคำปรกึ ษาครง้ั สดุ ท้าย

a) แบบฟอร์มรายงานการให้คำปรกึ ษาคร้งั ที่...
b) แบบฟอรม์ สรุปผลการให้คำปรกึ ษาตามระเบยี บ
c) คำมน่ั สัญญาของผูร้ ับคำปรกึ ษา
d) สำนวนคลนิ กิ

ผใู้ ห้คำปรกึ ษาควรศึกษาทบทวนสิง่ ที่ได้ใหค้ ำปรกึ ษา
ในครง้ั ที่ผ่านๆ มา และท่มี อบหมายใหผ้ รู้ บั คำปรกึ ษานำไป
ปฏิบตั ิเพ่ือวางแผนว่าสมควรสนิ้ สุดคดหี รือไม่

๕. การใหค้ ำปรกึ ษาใชก้ ระบวนการสมั ภาษณเ์ พอื่ สรา้ ง
แรงจงู ใจ (Motivation Interviewing)

✓ ภายใต้บรรยากาศท่ีเปน็ มิตรและเคารพในศักด์ศิ รี
ความเปน็ มนุษย์ เน้นการใหก้ ำลังใจทจี่ ะฝา่ ฟันอปุ สรรค
แสวงหาทางออกที่ถกู ต้องเหมาะสมรว่ มกนั

๕ คูม่ ือการปฏบิ ัติหนา้ ที่ผู้ให้คำปรึกษาประจำคลินิก

ค่มู ือปฏิบัตงิ านคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมในศาลจังหวัดธญั บุรี ๓๘

๓ ✓ ลดภาวะความเครยี ดทัง้ ทางด้านอารมณ์และจิตใจ
ทผ่ี รู้ บั คำปรึกษากำลังเผชญิ กบั ปัญหาต่าง ๆ สามารถ
กระบวนการให้ ปรับเปล่ียนพฤตกิ รรมใหด้ ำรงชวี ิตในสงั คมต่อไปอยา่ งปกติสขุ
คำปรกึ ษา
✓ เพื่อหลกี เลยี่ งมิใหผ้ ้ตู ้องหาหรือจำเลยกระทำความ
ผิดซำ้ หรือกระทำผิดอน่ื

๖. การเริ่มต้นกระบวนการให้คำปรึกษามีขั้นตอนดังน้ี
(ระเบยี บขอ้ ๒๑, ๒๓ และ ๒๔)

a) พูดคุยแนะนำตัว สร้างสัมพันธภาพและบรรยากาศแบบ
เป็นกนั เองและมีเมตตาเพือ่ ให้ผู้รับคำปรึกษาไวว้ างใจ

b) แจ้งวัตถุประสงค์ในการเข้าสู่กระบวนการให้คำปรึกษา
เพื่อสร้างความเข้าใจโดยเน้นให้เห็นถึงประโยชน์ที่ผู้รับ
คำปรึกษาทจี่ ะไดร้ บั เปน็ สำคญั

c) ค้นหาสาเหตุของปัญหาที่แท้จริงที่ทำให้ผู้รับคำปรึกษา
กระทำผดิ หรือถูกกล่าวหาวา่ กระทำผดิ

d) สะท้อนปญั หาท่ีเกิดข้นึ และผลลพั ธ์เพอ่ื ให้ผรู้ ับคำปรกึ ษา
เขา้ ใจดว้ ยตนเองและพร้อมทจี่ ะแก้ไขเปลี่ยนแปลง

e) แนะวธิ ีแก้ไขดว้ ยกระบวนการทางความคดิ ใหร้ ูจ้ ักตนเอง
และครอบครัว รู้จักรับผิดชอบต่อสังคม ด้วยการฟื้นฟูสภาพ
ร่างกายและจิตใจตลอดจนวางแผนชวี ติ พัฒนาอาชพี และไม่คดิ
กระทำผดิ ซำ้

f) ผู้ให้คำปรึกษาต้องเปน็ ผู้ฟังที่ดี บันทึกข้อเท็จจริงที่ได้
จากผู้รับคำปรึกษาอย่างเป็นรูปธรรม และควรให้บุคคลใน
ครอบครัวหรือบุคคลท่ีผู้รับคำปรึกษาอยูอ่ าศัยดว้ ยมาพูดคยุ
เพื่อทราบปัญหาทีแ่ ทจ้ ริงและสรา้ งสมั พันธภาพทีด่ ตี อ่ กัน

g) กรณีให้คำปรึกษาในฐานะผู้กำกับดูแลผู้ถูกปล่อย
ชั่วคราว ควรให้คำปรึกษาในเรื่องการป้องกันการหลบหนี
หรือภัยอันตรายหรือความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นในระหว่างที่
ไดร้ ับการปลอ่ ยชว่ั คราวด้วย

๕ คู่มอื การปฏิบัตหิ น้าที่ผ้ใู ห้คำปรึกษาประจำคลินกิ

ค่มู อื ปฏิบัติงานคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมในศาลจงั หวัดธญั บุรี ๓๙

๔ ๗. ศึกษาข้อมูลจากเอกสารในสำนวนคลนิ กิ อย่างละเอยี ด
การเตรียม
ความพรอ้ ม เพ่อื เป็นแนวทางในการให้คำปรึกษา ดงั นี้
✓ ขอ้ มูลจากสำเนาคำร้องขอฝากขงั ครัง้ ที่ ๑

สำเนาคำฟอ้ ง และสำเนาคำพพิ ากษา
เป็นขอ้ เท็จจรงิ เก่ียวกบั เร่อื งผ้ใู ห้คำปรกึ ษาต้องหาว่า

กระทำความผิด ศกึ ษาเป็นข้อมลู เท่านั้น
(หน้าทข่ี องผู้ให้คำปรึกษาคือ คลายความวิตกกังวล ป้องกัน
การหลบหนแี ละปอ้ งกนั การกระทำผดิ ซำ้ ไมแ่ สดงความ
คิดเหน็ หรือแนะนำเร่ืองคดี)

✓ ขอ้ มูลจากแบบฟอร์มการคดั กรองผู้รับคำปรกึ ษา
๓ สว่ น

สว่ นที่ ๑ ข้อมลู ส่วนตวั
เป็นข้อมูลเกยี่ วกับประวตั ขิ องผู้รับคำปรกึ ษาเกย่ี วกับ
ช่ือ อายุ ทอ่ี ยู่ อาชีพ สถานภาพการสมรส สภาพร่างกาย
สภาพจิตใจ การใชส้ ารเสพตดิ ตา่ งๆ และสภาพแวดล้อมทั้งปวง
ของผู้รับคำปรกึ ษาและญาตใิ กลช้ ิด
สว่ นที่ ๒ ประเมนิ สาเหตกุ ารกระทำความผดิ
เป็นขอ้ มลู เบื้องต้นเก่ียวกับมลู เหตจุ ูงใจในการกระทำผดิ
และการใช้สารเสพติด
ส่วนที่ ๓ แบบประเมนิ สภาพรา่ งกายและจติ ใจ
เป็นข้อมูลพนื้ ฐานบง่ บอกบุคลภิ าพ การใชส้ ารเสพติด
ความเสี่ยงภาวะความความเครียดและภาวะซึมเศร้า
✓ ผใู้ หค้ ำปรกึ ษาตอ้ งศกึ ษาอยา่ งละเอยี ด เพอ่ื นำมา
วเิ คราะห์ แนวทางใช้คำถามท่เี หมาะสม มีเปา้ หมายและตรง
ประเดน็ ในการสรา้ งแรงจูงใจแก่ผรู้ บั คำปรกึ ษาแตล่ ะรายให้
ปรบั เปล่ยี นพฤตกิ รรม

๕ คมู่ อื การปฏบิ ัติหนา้ ที่ผใู้ ห้คำปรึกษาประจำคลินิก

คู่มือปฏิบตั งิ านคลนิ ิกใหค้ ำปรึกษาด้านจิตสงั คมในศาลจังหวดั ธญั บุรี ๔๐

๕ ๘. เมื่อเสร็จสิ้นการให้คำปรึกษา(ก่อนครั้งสุดท้าย)
ผใู้ ห้คำปรึกษาตอ้ งดำเนินการ ดังน้ี
สิง่ ท่ตี อ้ งปฏบิ ัติเม่อื
เสร็จสิ้นการให้ ✓ ให้ผรู้ บั คำปรกึ ษาเขียน “สง่ิ ทไี่ ดร้ บั จากการให้
คำปรกึ ษาทุกครัง้
และ คำปรึกษา” เก็บรวมไว้ในสำนวน เพื่อดูพัฒนาการของผู้รับ
คำปรกึ ษา
การใหค้ ำปรึกษาคร้ัง
สุดทา้ ย ✓ ใหง้ านหรอื คำแนะนำ (การบ้าน) ทีเ่ ปน็ รปู ธรรม

แก่ผู้รบั คำปรกึ ษานำกลบั ไปปฏิบตั ิทุกครั้ง และตดิ ตามผลเพื่อ
ดคู วามเปลย่ี นแปลงในคร้ังถัดไป

หมายเหตุ ให้ผู้รับคำปรึกษาเขียนงานหรือคำแนะนำที่ได้รบั
ลงในปกหลงั สมุดประจำตวั ติดต่อราชการฯ หวั ขอ้

“สง่ิ ทน่ี ำกลับไปปฏบิ ัติและกลบั มาพูดคยุ กันในคร้ังถัดไป”

✓ เน้นยำ้ ผู้รับคำปรกึ ษาใหม้ าพบตามกำหนดนัดครั้ง
ตอ่ ไป เพอื่ จะไดไ้ มผ่ ิดเงอ่ื นไขของศาล ซึ่งอาจถูกถอนประกัน
ออกหมายจบั และนำโทษจำคกุ ทร่ี อไวม้ าลงโทษได้

✓ ให้ผูใ้ หค้ ำปรกึ ษาลงช่อื และวนั เวลานัดคร้ังตอ่ ไปใน
แบบรายงานตัวผู้ต้องหาหรือจำเลย (ในสำนวนแผ่นที่ ๓)
และให้ผู้รบั คำปรึกษาลงชอื่ ดว้ ย

✓ ตรวจสอบวันเวลานัดกับผู้รบั คำปรกึ ษาเพื่อปอ้ งกนั
ความผดิ พลาดคลาดเคล่ือน

✓ การให้คำปรึกษาแตล่ ะครง้ั ต้องสรปุ พฤตกิ รรมของ
ผู้รับคำปรกึ ษาวา่

a). ควรจะให้มีการได้รับคำปรึกษาต่อไปหรือไม่และ
ตอ้ งการตดิ ตามพฤตกิ ารณใ์ นเร่อื งใด

b). ควรสง่ ต่อเพ่อื บำบดั ยังสถานบำบัดทเ่ี ป็นเครอื ข่าย
โดยไม่มคี ่าใช้จา่ ย

c). ส้นิ สดุ การใหค้ ำปรึกษา

๕ คูม่ อื การปฏิบัติหน้าท่ีผู้ให้คำปรึกษาประจำคลินกิ

คมู่ ือปฏิบตั งิ านคลนิ ิกใหค้ ำปรึกษาด้านจิตสงั คมในศาลจังหวัดธญั บุรี ๔๑

✓ หากพบวา่ การให้คำปรกึ ษาครง้ั ใดไมม่ ีความก้าวหนา้

หรือผู้ถกู ปลอ่ ยชั่วคราวมีแนวโน้มจะหลบหนี กระทำผดิ
หรอื กอ่ เหตุรา้ ย ใหร้ ายงานใหผ้ พู้ พิ ากษาหวั หน้าศาลทราบ
โดยเรว็

✓ บนั ทกึ ข้อมูลการใหค้ ำปรกึ ษาตามแบบรายงานทกุ คร้งั
และในครัง้ สุดทา้ ยทำบนั ทกึ สรปุ ผลการใหค้ ำปรกึ ษา
เพอื่ นำเข้าสำนวนคดหี ลกั สำหรบั ศาลอาจใชป้ ระกอบดุลพินจิ
ในการพจิ ารณาพพิ ากษาคดี

กรอกขอ้ มูลในช่องว่างให้ครบถว้ นตั้งแตเ่ ลขคดี หาก
สงสัยใหถ้ ามเจา้ หน้าท่ี
(ดสู ่วนท่ี ๖ และส่วนท่ี ๗ หวั ขอ้ ตัวอย่างการให้คำปรึกษา

ในระบบศาลและบันทกึ แบบรายงานการใหค้ ำปรกึ ษา)

๖ ๙. ภายหลงั จากเจ้าหนา้ ที่เสนอสำนวนและรายงานผลการ
ตรวจดูคำสัง่ ศาล ใหค้ ำปรกึ ษาตอ่ ผ้พู พิ ากษาประจำคลนิ กิ ตรวจแลว้
ในแบบรายงาน
การให้คำปรึกษา กอ่ นให้คำปรกึ ษาครง้ั ถดั ไป ให้ตรวจดูคำส่ังศาลที่
มมุ ซ้ายของแบบรายงานผลฯ (แผ่นแรก) ครัง้ ทผี่ า่ นมาวา่
๗ มคี ำสง่ั เพม่ิ เตมิ ที่ตอ้ งนำไปดำเนนิ การหรอื ไม่ เมื่อดำเนนิ การ
การยุติ แล้วหรือมเี หตขุ ัดขอ้ งไมส่ ามารถดำเนนิ การได้ ใหบ้ นั ทกึ ลงใน
การให้คำปรกึ ษา แบบรายงาน

๑๐. กรณตี อ่ ไปน้ีใหย้ ตุ กิ ารให้คำปรกึ ษาและใหจ้ ำหนา่ ยคดี
ออกจากคลนิ กิ (ระเบยี บ ขอ้ ๒๓)

a) ศาลมีคำสัง่ ยกเลกิ เงอื่ นไขให้ผ้ตู ้องหาหรือจำเลยเข้ารับ
คำปรึกษา

b) ผ้รู บั คำปรกึ ษาไม่ใหค้ วามรว่ มมือในการรบั คำปรกึ ษา

c) ศาลมคี ำพพิ ากษาลงโทษจำคุกผู้รับคำปรกึ ษาในคดอี ่นื
ซึง่ กระทำผิดหลังเข้ารบั คำปรกึ ษา

d) ผู้พิพากษาหัวหน้าศาลหรือผู้พิพากษาเจ้าของสำนวน
เห็นสมควรให้ยตุ ิการให้คำปรกึ ษา

๕ ค่มู อื การปฏบิ ัตหิ นา้ ที่ผ้ใู ห้คำปรกึ ษาประจำคลินิก

คมู่ อื ปฏิบัติงานคลนิ ิกให้คำปรึกษาดา้ นจิตสังคมในศาลจงั หวัดธัญบุรี ๔๒

๘ ๑๑. กรณีต่อไปน้ีใหถ้ ือว่าการใหค้ ำปรกึ ษาสน้ิ สดุ ลง

การส้ินสุด ✓ การใหค้ ำปรกึ ษาเปน็ ท่นี า่ พึงพอใจ
ให้คำปรึกษา ✓ ผรู้ บั คำปรกึ ษาเขา้ รบั คำปรกึ ษาตามกำหนดนดั

ครบถ้วนตามคำสั่งหรอื คำพพิ ากษาของศาล

✓ ผ้รู ับคำปรึกษาเขา้ รับคำปรกึ ษาตามกำหนดนัด แต่ผใู้ ห้

คำปรึกษาเห็นว่า ผู้รับคำปรึกษามีอาการถึงขนาดต้องส่งให้
แพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญบำบัดฟื้นฟู รักษาอาการต่อและ
ผ้พู พิ ากษาหวั หน้าศาลหรอื เจ้าของสำนวนเหน็ สมควร

๙ ๑๒. เมื่อเสรจ็ สิน้ การใหค้ ำปรึกษาคร้งั สดุ ทา้ ย ให้
ดำเนนิ การ ดงั น้ี
การติดตามผล
การให้คำปรกึ ษา ✓ ขอความร่วมมือผ้รู บั คำปรกึ ษาในการตดิ ตาม
ประเมนิ ผลการให้คำปรกึ ษาตอ่ ไปอกี ๑ ปี หรอื ภายใน
ระยะเวลารอการลงโทษ

✓ อธิบายเหตุผลในการขอตดิ ตามความเปน็ อยขู่ องผู้รบั
คำปรึกษาเนอ่ื งจาก

“ต้องการทราบว่าภายหลงั จากส้ินสุดการให้คำปรกึ ษาแลว้
ผู้รับคำปรึกษามคี วามเปลี่ยนแปลงไปอย่างไรบ้าง เพอ่ื พฒั นา
ระบบการให้คำปรกึ ษาของคลินกิ เทา่ นน้ั ”

✓ ผู้ใหค้ ำปรกึ ษาจะติดต่อสอบถามผา่ นช่องทาง
หลากหลายท่ีผู้รับคำปรกึ ษาใหไ้ ว้ เชน่ โทรศัพท,์ Line,
Application, Zoom Meeting, Google Meet หรอื
Facebook Application เปน็ ต้น
หมายเหตุ

การติดต่อสอบถามให้ใชโ้ ทรศพั ท์สว่ นกลางประจำคลินิก
โดยผใู้ ห้คำปรกึ ษาจะมอบหมายใหเ้ จา้ หน้าท่ปี ระจำคลินิก
ติดตอ่ ผู้รบั คำปรกึ ษาหรือจะติดตามเองก็ได้

๕ คู่มอื การปฏิบัตหิ น้าที่ผใู้ ห้คำปรึกษาประจำคลินิก

คมู่ ือปฏิบัติงานคลินิกให้คำปรึกษาดา้ นจิตสังคมในศาลจงั หวัดธญั บุรี ๔๓

✓ ผูร้ ับคำปรึกษาสามารถตดิ ตอ่ คลินกิ ผ่านชอ่ งทาง
ดงั กล่าวได้เช่นเดียวกนั ประมาณ ๓-๔ เดอื น/ครง้ั
หรอื ตามทตี่ กลงกนั

๑๓. การขอรบั คำปรกึ ษาผ่านระบบ Online

๑๐ ✓ หลกั เกณฑ์การพิจารณา อนญุ าตได้ โดยใหอ้ ยใู่ นความ

ดแู ลของผู้อำนวยการประจำศาล

การใหค้ ำปรกึ ษาผา่ น✓ ✓ ผา่ นการรบั คำปรกึ ษาครง้ั แรกในระบบปกตแิ ลว้

ระบบ Online

✓ มีความจำเป็นทไี่ ม่สามารถเดนิ ทางมาศาลได้ เชน่

การรบั คำปรึกษาครั้งแรก เดนิ ทางยากลำบาก หรือเหตอุ ่นื ทสี่ มควรพจิ ารณาเปน็ ราย
และครั้งสุดทา้ ย กรณี

ผ้รู บั คำปรกึ ษาตอ้ งเดินทาง (ผใู้ หค้ ำปรกึ ษาควรสอบถามความยากลำบากหรอื ความจำเป็น
มาศาล เว้นแตม่ คี วาม ของผรู้ บั คำปรกึ ษาตง้ั แตค่ รั้งแรกเพอ่ื เป็นข้อมูลและขออนุญาต
จำเป็นอยา่ งยงิ่ โดยเขียนเหตุผลในรายงาน)

✓มปี จั จัยเสี่ยงในการกระทำความผิดซ้ำต่ำ

ดูข้อหาตามฟอ้ ง ประวตั ิสว่ นตวั มปี ระวัติเคยการ
กระทำผิดมาก่อนหรือไม่ และผลการรบั คำปรึกษาครั้งท่ี
ผ่านมา ประกอบ เปน็ ต้น

๑๑ ๑๔. ขอ้ ทีผ่ ู้ใหค้ ำปรกึ ษาพงึ ระมดั ระวงั

ข้อพึงระวัง ✓ ไมใ่ ห้คำปรึกษาเกี่ยวกบั ขอ้ กฎหมายหรอื ทำหน้าทท่ี ำนอง
(จรรยาบรรณของ เดียวกับทนายความ
ผใู้ หค้ ำปรึกษา)
✓ ไม่กล่าวถ้อยคำตำหนเิ กีย่ วกับพฤติกรรม ความประพฤติ
หรือพฤติการณ์แห่งคดีของผู้รับคำปรึกษา ไม่ว่าในทางใด ๆ
หรือคาดการณ์ผลของคดี ไม่ใช้ถ้อยคำที่มีลักษณะเป็นการ
อบรมสั่งสอนไม่วา่ ในทางใด ๆ

๕ คมู่ ือการปฏิบัตหิ น้าที่ผใู้ ห้คำปรกึ ษาประจำคลินกิ

ค่มู ือปฏิบัตงิ านคลนิ ิกใหค้ ำปรึกษาดา้ นจิตสงั คมในศาลจงั หวัดธัญบุรี ๔๔

✓ ไมน่ ำขอ้ มลู เกีย่ วกับประวัตแิ ละพฤติการณต์ ่าง ๆ
ของผ้รู บั คำปรกึ ษาหรอื บคุ คลในครอบครวั ของผรู้ ับ
คำปรึกษาทตี่ นลว่ งรจู้ ากการปฏบิ ตั ิหนา้ ทใี่ หค้ ำปรึกษาไป
วิจารณ์หรอื เผยแพร่ อนั อาจทำใหผ้ ู้รับคำปรกึ ษาหรือ
ครอบครัวของผ้รู ับคำปรกึ ษาไดร้ ับความเสยี หาย เวน้ แต่ เพอ่ื
การศกึ ษาหรือเพื่อประโยชน์เก่ียวกบั การให้คำปรึกษา ทัง้ น้ี
จะตอ้ งไมใ่ หป้ รากฏชือ่ ตัวและช่อื สกลุ ของบุคคลดงั กลา่ ว

✓ ห้ามมใิ ห้ผ้ใู ห้คำปรึกษาหรอื เจา้ หน้าทีโ่ ฆษณา เผยแพร่
ภาพ เร่อื งราว หรือขอ้ มูลใด ๆ ของผู้รับคำปรกึ ษา

✓ สำนวนการรับคำปรึกษาในคลนิ กิ ใหถ้ อื เป็นความลบั
การคดั ถา่ ยสำเนาเอกสารต่าง ๆ ในสำนวนจะกระทำมไิ ด้
เว้นแต่ได้รบั อนญุ าตจากศาล

๕ คมู่ ือการปฏิบัตหิ น้าที่ผู้ให้คำปรกึ ษาประจำคลินกิ