chính xác16 Các vê tinh duãc dán nhân là gi néu chçng bj coi la thyc hiÇn lÙ trinh khônng
quanh Trái dát?
oddifésnapdaronglutbCehànhceihhúdeghGaorulocltóåuhncinygóDd..,lyTsicêatráanovctniàqgotourncaacsâmnuummdmna¿àtärnuykt,kcdi'uhttáhmót'euaánotncihrùhçbeakiathlcdotóâhfáauyua "'hs'nfónaótigthellheààliia(ttooeirnlnbàvihaet'iNneoÇrféuisnuaoycféoqsfuaurucrt"yyeoeélculdtir¡tpseoxeaá'tvhccde)ùuedavdrisnàcmhdÙata
course
vÇ tinh
án la
dat lai
thành be on an incorrect path'.
17 Ung dung nào mà GPS cung câp cho quân dÙi ngoâi khâ nàng iéu huóng?
sátGdCnoahPvcúSigcGóadtieilaioiêdnnDiéaquunuadhavnuràóedonc¿cgonunvmcnàuatmtiùrsisnktaùhhnókcaheó'cançéganhàcixyaâáuMclàhidQloiiintuahlàrâiáne(pGsÙaPi ráSonturoênlfànfderkrtehhaceàrompwnitonehrsaél)digsvaisóàlasionoc¡cniuens.getsrGoçPndaSuhfnoaa:r
Miêng phun thùy nhiÇt
Truóc nhüng nam 1970, các nhà khoa hoøc dä cho rång không có sy sóng nào có thé tón tai trong
moi truong khác nghiÇt duói dáy dai duong. ly do chinh là thi¿u ánh sáng m·t troi, diéu mà thuc
vât cán cho quá trinh quang hop. Nhüng nó lyc nghiêm túc dé nghiên cúu dáy ai dudng dã thyc
su bát dáu vào cuÑi th¿ ký 19, nhung các nhà nghiên cuu dã phâi dÑi mät vói mÙt sÑ tháchthúc
chù yéu là các tàu hÍ dung de di chuyên lai không dugc trang bi dà chju dugc áp luc cuc dÙ d
do sáu dó. Nhïng chuyén thám hi¿m này rát nguy hiÃm, vi mÙt sÑ tàu khóng thé quay tro lai bé
mat dai duong mót khi l-n xuóng. Tuy nhiên, mÙt giài pháp cho nhkng ván dà này xuát hiÇn
vào nhüng nm 1970, vói su ra ôi cça tàu ngám: phudng tiÇn dudc thi¿t ké Ã chóng chju các
diéu kiên khåc nghiÇt dudi dai duong sâu thåm. Vói công nghÇ mói này, các nhà nghiên cúu dãä
phát hiÇn ra các hÇ sinh thái rÙng lón, su tón t¡i cça nó có thé là do các miÇng phun thoy nhiÇt,
khién nuóc bi¿n hÙi tu vÛi dông chåy magma trong lõi Trái dát.
cxvnCáauhcáá-ntpcglQhuvimoÇhàinoóiêndntsigrgâodungépgihdütuua¡cnoóácicttáhlhÛccoàhpynmuvhÑnàohinlióTgÇnpràtáykvit.óio¿ánnNt.mtht¡ók¡iion.ß.gKnKhvhihéiiéltóucpnáú¡civtônmd¡àiàyunogdndgukdtit¿¡nrnoêgndtg¡tiohiéäu¿nngkàriiyaóÇ,inlnvalónàýthmtruÙuåononngnhggriac,dhuvmooàacncgutámóimccavtbhënitaêhynineuuttrtnoallni0emgnn
cnmltclKahóáàhnhpéiuyáêihtnvltngêgrotduàúnreoyócpdnntchóuglruiógadmnnci4lóús0sgpycnt0âiiócuóóvithdnionÙclvggêhtàuTnConrtáu,llhaobiliuóm,åcdplnúáoná·cgncvntu.gógócdk,Tctùçhkrrnoaouhóbcnóáói¡u¿ngtciiÑi.ngéiknpháuccdimxùhóuúnn¥cdcgutlnênógxvnóncÛ.unóivngpKgàmshhsuisaqënagnhuuômua¡rnónadganchóthùvinmÇàncnótôiúanhÇitntgïungnlgoêgvndnlàaépgimdnhláv¡udinÇyÑànnhhni,arigoiÇndgihtáp·xnaphddunÙuuÑhdnnonc¿hngnkunaghcuà,disy,ácu,hkyac¿onoáhtadh.ciniahÇKtihkãathphdnitdouhovácadaQpánnncicggnulny.kdcCnnDihroáoóitéc9tuió
524
Da (O
S
Da
2.
(D
ONIOV38 SI13I SH3NIVH ugn yug ypI4I IP1DBupp 101 P neo
Toan x hÙi dang ngày càng lo ngai vé cách chúng ta sé quan tâm den dan sô dang già di nhank
chóng nhu th¿ nào.
ngumChaucncghmunágt tbríênnhhÛ nkàhyi¿snëcágcp
nd-ron thân kinh thoái hóa dán theo thdi gian, vi vay nhung trai
trong hoc t-p, suy
phåi khó khn luan, nói, nhó lai nhung
nghiem trong quá khú và kiÃm soát ph£n úng cåm xúc cça hÍ. Thông thudng nhïng nguoi me
cnhauynrgõ mràántgtrcíónthhóÃtlhà-mmÙct
hí còn không thà nh-n ra các thành viên trong gia dinh. M·c dù diéu
tråi nghiÇm không dé chju cho nguöi con trai, con gai ho·c nguöi va/
chong, nhung viÇc không thé hinh dung ra mÙt khuôn mt quen thuÙc là diéu làm nån lòng và
gây ra su buc doc nhát dÑi vÛi nguöi måc chéng m¥t trí nhó. Do dó, không có gi dáng ngac nhiên
khi 2tinh trang c ng thàng cuc dÙ thuöng di ôi vÛi chúng mát trí và tinh trang di kèm này thuöna
lam trám trong thêm su rôi loan bång cách gây ra nhkng con rôi loan tam than và sy hung han.
Boi vi nguoi bÇnh së m¥t khå n ng th¥u hi¿u suy nghí và cám xúc cça ho, hành vi cça ho trå
nên khó ludng. Ho có thé tråi qua nhïng gi dugc goi là 'phån úng thái quá', bao góm nhïng thay
doi cm xúc b¥t ngö, có thé khóc ho·c tútc gian khi d trong nhïng tinh huóng mà hÍ không thé
xu ly. DÃ ngn hÍ di lang thang, lái xe ho·c quên ån uÑng, ho thuong së cán dugc chm sóc và
giám sát toàn thöi gian. Diêu này trß nên cân thi¿t cho 2nhkng nguoi trong giai doan cuÑi cçua
chung m¥t tri nhó, khi ho cing có thà mát khå nng ki¿m soát chuyén dông ho·c th-m chí tiêu
hóa thúc n do suy yéu co båp. Mong manh và không có két nQi vÛi th¿ giði bên ngoài, bênh
nhân mát tri nhó së rát de måc bÇnh vào thöi diÃm này và thuong të vong do các tai n¡n hoác
càm lanh thông thuðng.
Ganh nàng cua nhïng nguöi måc chéng mát tri nhó Ñi vói gia dinh và nguôi chm sóc hÍ là
khá nàng né. Mac cho càm giác tón thuong cm xúc do dán m¥t di mÙt thành viên trong gia
dinh hoãc nguoi voi chóng. nguöi chäm sóc thuàng trái qua su kiÇt súc vi có gáng ói phó vdi su
rOi loan, vo lý và doi khi là hành vi ngugc däi nguöi thân cça ho. Hâu quà vé mât tài ch inh cüng
tuong duong vói khoàng thöi gian và nguón luc cân thi¿t dé chm sóc cho ngudi måc chúng mát
tri nhó. Thuê mÙt y tá toàn thoi gian ¿ trông nom t¡i nhà hoãc såp xép cho bênh nhân dugc
chuyén d¿n mÙt co so tro giúp sinh hoat ho·c viÇn du®ng lão sê ton mÙt khoán chi phi lón mà
phán lón nguoi dân không thé chi trå uoc.
vcdlcccvRênàaiâááÇnounccgc,hkritbcàúiédpmhnênpihnià¿ghnáyuhkhoth,iolaéàntkcmmrpsàhhichó¿oyohùninsdnúcugingnÃdtóghgguunukêtidhúhohmttÃcrapiïËin¿scpkckdglêâhháôéucuuon.ncàyaVógdddyéààóidà,nýcyiiiuhctvvgtkhcáuiàcuvÇhúcoQuiccsictpirnhyctahghchnoutùnÍgáénxónênhénngvvbpoËoàéntvláéäycÛcxnncôniágnhcósgghiisuiéÙtnúóruviihptmÇ.iôp-Çcunnh,cChc£ócochtitrcáháhvoünctúnÛúhnhanciigtÇkrdgicchnÇnocáÍçgkáuçc.chanauciCntÙchhgshmhôóéáucÍoonncmoisghggidÑinécàmtôcngknhngóiuånúgcðtkgchhihvàbiéccàlnÇvàçhtdbignéaomdiuht¿inicãbétnrhvgÇucakhúàànhkytcnhoiigtÃágirinccanmaqàçnhmhuoaigâsnacánohlnbthnàáÇktcàtrttnyoiarhc.noh.oçtgnhNirBaÙiagnggiyà.hcohinahdâàotgnnéuoi,
21 Sau tuói nào thì nguy co måc chéng mát trí nhó tng gap ôi sau mõi 5 nm?
dn'ddCcguoeúhvoouúseàcbailloGedu6p)iie5àinnnivogàéaDdatoythht¡axen-lápavcciàoktodhnitridàtonchninhuithigmondng'eábutvpàùdyeioráckuoynocbhflmliaeàvsåecc(cóaeyçgvpealeehaiêrcrånysoiâ'fu.t)hqinauh6hlaðf5int.dr¡lTeàdncr¿goa(nncdbgheêcanucnahmâcfuteenrtànùoyàtfhyktde,nhge'óaveagveleegonrápyàopiyfnhôg6iat5hlf'deßendmgÙerihcesíkanatdutióoelaàfi'
526
8
(D *
(D
. O
CD (D DR
D
D
5
. D»
O
O.
.
ONIOV3N SI131 SH3xOVH ueni uuig-yoj4i ipio 6uop i91 PA neo
nTVvnotcctndgBNmnahaàihhigiugoieyhyoaeeéúduuiniuâuotoutcuonnngdmrntc,itgcgéhurvnigcçuáêbhnioïàncámtnanpcnconôcygohcgóghgÙiccónhh¡cnhktilitcnmdktchÇeýâcúpàcúóncumucàcnnhyááhaågnkkágh.uqicnmgcyÇncn.ttTohïugruugunTgnèvàruntosnogiughðtnqÇhçkúnvgnhdâihuÛàclhgtguônyidcluaiÇáóiðcgtgÑuánkrccntndnnáiipunhhthátcgguhuygicdâroútgúoéoóótemànxntdn,cnnia·vuhgtgudcåhgynnoyhuduÃàctnógtnênkôanvÍacginugihhhtvh-gyc.u,óyhiiÛiyustÃnMohcnêvdiou,hthliouÃhçnóàÙovy2·e.ÃnhaiiccittcóÇotCnhiróÍhtcvhhcdgéccrkÃoiahháothoáikthstie·+ctn¿plhýnhchsgméhàugnihvie-imúhÇúhgegátàovninmmnnáooiÇsh-Hcúgcktgàuinuåknhdàpinui-dc¿nchmolåhlÙltvvêuuàósguhcc.iitnnegÇÇnrôágxmglt,mêcthoccgnciúaGÙaÃigncâcnncyomtcíimh£hhcåqcá'cvotnômuohmúçmuióióénntnêahalciphtgnàocgdbâhÍvc¿vnhÑvåtcu¿rmÛhibrâvátà¿cßéiúÇthnctutQànpnnôcnçekoAdtgÙctghhhamýhnáthühliËáúrandlnhnúãtvtàpnstggånihgnrkatÇnghimmrouugaálggâiunàndt,cêÙuitpotchgáhin.yQvnrtóruêdiihoóitkvcÇkénrnietÍh·ýhàhcuuchcch,róaduÍdnétåkucucnyhatgaýnknhlánhúênthgáchgtehhcnàügnnáoov0ieytnT.Çm0gimùlhogbi·kuurlkvcdàôáéikcghcddénànhnnitihduueéehmokcútoumtcamhiý¡nhnnç¥ilthtgoòghoarddyTotsônéiháéanÇcómgcnhcn¥ncnhuhcrhysuógnbüheúciúclóànaonaekhtnnsçnnhhnendaoaga'ie.
cách day tr
Cuói cùng, không có gi dà mát và có rát nhiÃu thé có thà có ugc bng em ngon
cho phép chúng giao tiép, viÇc ký mang
ngký hiÇu. Tù viÇc khuyén khích chúng hÍc hôi và hiÇu
lai cho trè mÙt buóc ti¿n trong cuÙc sóng.
24 Tré em tich luý uc diéu gi thông qua su lp l¡i cça các chuyén dông?
tvlChààhetúdrméoGaocnivóaeitxrmDouenynhgautsvbóàànoiogvoecclräupmanci ódtùlloäikvpêhneólr¡q.aiuBccayáçncaddÙec¿vânnegulcohupôtmiáinclgàtóëm.(tkhuhrBsoócåualneggnhmàcyteáhmc'echhorireplypdheráietntinttitrohtieni¿snnodwfbtÙamoyo'nrtenhigpoóhnec+saoa)t
é xác dinh dáp án là muscle memory. Trong câu này, 'repeat the
nàytheo cách l¡i thành the repetition of motions'.
overmovements over and dugc diên ¡t
25 Mô hinh giáo dåc nào có thé ngn cån mÙt sQ hÍc sinh thành công?
Chú Giài Dya vào cum tù khóa cça câu höi là (prevent some students from
succeeding) và do¡n trong bài doc có iên quan d¿n cum tù khóa này 'most
educational curricula are based on the linguistic model, and this holds less verbaly
intelligent students back nghfa là h¥u h¿t các chudng trinh giáo duc déu dya trên
mo hinh ngôn ngü, và diêu này han ché khå nng cça nhkng sinh viên ti¿p thu
qua loi nói kém' Ã xác dinh dáp án là linguistic (model). Trong câu này, 'holds -
students back' duçc dién ¡t lai thành 'prevent some students from succeeding
26 Roi loan nào ngn càn trè em th¿ hiÇn cåm xúc thành loi?
Chú Giài Dya vào cum tù khóa cça câu höi là (ability to translate their emotions
into speech) và do¡n trong bài Íc có liên quan d¿n cum të khóa này 'children with
conditions like autism who may be able to speak but find conveying their thoughts
and feelings a challenge' ngh+a là 'tré em måc các chúng bênh nhu tu ký, nhïng
dua tré có thé nói dugc nhung viÇc truyén d¡t suy ngh+ và c£m xúc cça chúng la
mot khó khn' de xác dinh dáp án là autism. Trong câu này, 'conveying feelings
duoc dien ¡t l¡i thành translate their emotions into speech'.
528
CD
CDI D
Om
D D
8 Q
.
ONIOV38 SI13I S&3XOVH uen uuie 4o4 1PIO6unp i91g ngwO
mEMSdlmdvtdddrhcctvnhaohahoeàáãouiuoauaoeonunngcpivactidtkc.âggcücagéuvvçtntbcTchnhonhiókoaecáigùcaigùuêahinê,ácmnnårtycolxmïcdaol.gàtbhdnnåuivktàâô.mSiênúyrvggoihatétiinghhnùnuiécnvrtvntiúàgnu,turachå¡nqùvgpucg,cnihàgtbtnàunâhoårhnúkcp¥gåyphhíonruhhántahnoëuuángdncnômghÑátunÃgô¥tgcnuipigóntnc-cêt,ugnómâsgtnognhcnmÑhtclntnÙu.áâuuhgrutqhngysaúpáiNoaânüunégaùcnpclsnglunàandhuvnaopiçoóhygniui¥gçnnàhhaàkcovnóihcudàulixnÃhàóùocvlóAnãiaséhorntànc¡ahhånyàmnkiugcl,tuicnhàhhhdthótÙcun,Hvm,hidnkhoéeiÇuàhó¡unácniuvánoÇvcnyidiöxmgÑcnvÛm,plcicnuqcgààilchhhhcgóáàualoÙhqoi'âsàuhtu,ncÙÇaytåuncxnúnvngáh¡inknyáuhänogihàc.cýHÇcysnmôgá.mvTÙáßánênrioáÙàcmaMdntn¡hônmàxAtinçgáeütnncuaxc·ahnhsCnyhgcáaÑbuhha.lïgünuácájlánn.udgmáynyhmåltc"guayviugbNüanàôlhpùonóùtncQhdlnihbnënubnÇnàánggånâgmóag£hylncniiugdcynouvdhlclßuonáugiaoódÇdáávmglnôionnnábãtutlcêcnqcygàaiccgcnudbuyhltkçËchbAoglááhikháaltisóàmâtyvúahmnéyarâiihpluaúcgtyitoyavcnllihhchvtaoaåiysnh+arhÇákiouaanncuoiydciácmycdp,nhcdsóhcbc,.taéhcrácaôihÛhôync(cáSttynuidcohRhhhccglröðontUúoàínuoSôrtndhc£hununsnnPmgmyuïnóádtugphnBnhÙlÛyiicchóàyádtgpt)vdócoy,ynrcidhdåunååàdqdmàvgdnátmunônnmÛhiuyáitgnnh·uicyá'gônntm.hhgÙhvrnióchußiÛmidPclhtq¿Çtutycàhiarhknuéôôcàuinyphuhôpnáinöqàdluahnohhnódanvtuoigánùanãganog,
F sccMCaóúáyontcgthmêkncomhhùi,ôàa1nvm0vgài0Çôgh0iciÍathpnrauhoråtÙhntciingmgchãóót1hita0hlxyo¿háàmacihÑÙvcdtó¡itncmrhtoholÃàtirhàslcêniuêmágnnó1n5kmg0¿trÙticÇvtoÛulmòninháscgyauhiccdmhçå¥ôattivsstc¡ri-cßánychnlêsuccunaoçÑ,laqtàduncipéagåhunàùmndchÙhuhotyícnpmônhndhùgpêáaht,ntocv¡g,àohàndiÇxroatépratßcnl¿dáhsnpcuntltgruhrahónàningÇnhghp.
tu nhân và cho d¥t.
G Do nhung nö lyc bào tôn, sÑ lugng loài vac båt áu tng sau nm 1997, và trong khi tuong
trð nên tudi sáng hon dua
lai cua loài vac ô Anh ván chua chc chån, thi nó duong nhu dang
trên các xu huóng gán dây. Tuy không xác dinh dugc só lugng chính xác - vì nhng con chim
lugng loài này phái ugc suy ra tù nhüng
này sóng vô cùng án dât và khó quan sá, nên só
tieng kêu quan sát chi ti¿t d cho th¥y két quà ây
(tiéng oang oang') cça con dyc nhüng
húa hen. MÙt dánh giá toàn diÇn d gán 400 dija di¿m xác inh rng toi thi¿u 600 con v¡c
dã có m-t &Anh vào mua ông näm 2009-2010. Trong sQ này, các nhà nghiên cúu uóc tinh
ràng khoàng hai phán ba sÑ cá thà én vào mùa ông, viì th¿ có th¿ chi có khoång 200 con
vac sóng ß dây quanh nm. Gán ây, mÙt cuÙc kháo sát cåc bÙ cça RSPB ã chi ra ràng có
it nhat 132 cáth¿ chim v¡c dyc, và trong mÙt ví då vé su gia tng sQ luong loài ð dia phuong,
Cum dám láy Avalon dã báo cáo rng sQ lung loài chim vac ß dây tng dáng ké trong vài
mua qua.
Tu vung
Eurasian bittern n. vac ra (mÙt loài chim) heron n. con diÇc plummet v. lao xuóng, tut xuóng talconry
n. thuat huán luyÇn chim ung palatable adj. ngon demise n. sy bién mát encompass v. bao gom, vòng
quanh wetland n. khu vuc ngåp nuoc reed n. cây sây marsh n. dam ly encroachment n. su xâm lán, su
xàm pham thatched roof n. mái ra, mái lå monoculture n. su Ùc canh susceptible adj. dé bË ånh huóng,
mán càm infiltration n. su rò ri, su thâm regurgitate v. noôn ra undertaking n. công viÇc nh-n làm, công viec
kinh doanh reclamation n. su khoi phuc, cái t¡o mobilise v. huy dÙng resurgence n. su hôi sinh, su trói dây
collective adj tap thé, cùng nhau
530
N
(D D
D
DA
. D D
Q S (D
D»
D
D
9NIOVIH SI731 SH3NOVH uenj yuig uo4 IPro 6unp101 1 nyo
Khu vuc dia phudng nào chéng ki¿n su gia tng sÑ lugng cá thé vac?
ánlsdbopCàÑyfiothAptllvúeouuvércolanGaasnlstlouigiiaonhzginleaoi)MdDdaàviutpagnàcaorrghsoopvihw¡umànelsnoasÑvt.cicatlooTruucnonomrnßsongigngdrdtgoùbealwoàryckaàitâbihthdnuló,ßgoyacnAdoàiccvavydóaç,eálpaorln'hignêgtcurhnâodMekuqwnéuapgnhrtaa,orsncsCoihtonduelnfgàsemesnwiv(rddlàeCoesiapcyremomaamarlbutslletaaoayudryn'eqksAdtauhh'uva0anga'atg¢ldoihtnénnhdiaeaciydxêirrláne'àicanpb¡'sotiátanrepoonhunicenllgaaxáidtaboimámtiohtprôntoàáetlnnreovnhaafi
'saw an increase'.
[7-11]
MÙt dé c-p ¿n su tuyêt chung truóc dây cça vac ß Vudng quÑc Anh
Chú Giái Dua vào cum tù khóa cça câu hôi là (prior extinction of bitterns in the
United Kingdom) và oan trong bài Íc có liên quan dén cåm tü khóa này & doan
A In the UK, the bittern became extinct by the late 1880s before reappearing in
1911' nghia là ß Anh, loài vac tuyêt chúng vào cuói nhïng nm 1880 trudc khi
xuát hiÇn tro lai vào nm 1911' dé xác dinh áp án là do¡n A.
8 Cach mÙt vùng d¥t ng-p nuóc dã dugc giài cúu sau khi biË sú dung cho måc dích
thuong mai
Chú Giài Dya vào cum tù khóa cça câu hoi là (a wetland was rescued) và do¡n
trong bài doc có liên quan d¿n cum të khóa này ß doan E This effort was essentially
a wetland reclamation project after minerals and peat had been extracted for
commercial purposes' nghía là NQ luc này thyc ch¥t là mÙt dy án ci t¡o d¥t ngåp
nuóc sau khi khoáng sån và than bùn duoc khai thác cho måc dich thuong mai' é
xác dinh áp án là do¡n E. Trong câu này, 'reclamation' duçc di¿n d¡t l¡i thành
was rescued'.
9 Mot mô tå vé diÇn tích d¥t thích hãp é t¡o ra bäi lau sây mói
Chú Giái Dua vào cum tù khóa cça câu höi là (creating new reeds) và oan trong
bai doc có liên quan d¿n cum të khóa này ß do¡n F Environmentalists have
determined that upwards of 1 million hectares are suitable for the creation of new
reed beds' nghía là Các nhà môi truöng ã xác Ënh
r¯ng 1 triÇu ha d¥t trò lên là
phù hop d¿ t¡o ra các luÑng s-y mói' Ã xác dinh áp
án là do¡n F.
10 Mot dé c-p d¿n vùng dát ngâp nuóc dang thoát nuoc d¿ hð tro nông nghiÇp
dttdChháoeohpaáúndtárGnatnriiuonlààdniingcdDgoßbugoàafnni hwvdBïàoeno.ctglaccnuvódmùslniêgtfnuordqk¥auhtgóarnnaicgucâdlçp¿tuanrnacculâuóumpcuhcrtôühpiooklsàhmeó(suda'crnangíiàcnhyh+eadà to support agriculture) va
o¡n B primarily througn
là 'cho y¿u thông qua viec
nông nghiÇp' dé xác dinn
532
11 Viec cát say bi giåm di gay ånh huðng tiêu cuc dén sÑ lugng cá thé vac nhu thé nào
Chú Giäi Dya vào cum tiu khóa cça câu hôi là (local area - increase in bittern
population) và o¡n trong bâi oc có liên quan dén cum ti khóa này & doan
changes in building patterns led to the decline of this practice, which had
traditionally maintained the reed monoculture that bitterns seem to favour. Thus,
leaving the wetlands to nature ironically contributed to the bittern's demise' nghia
là 'nhïng thay dÕi trong cách thúc xây dung dä dán dén su suy tàn cça tàp quán
nay, vôn giúp duy tri môi truöng sQng Ùc canh lau sây mà loài vac ua thich. Do d6,
viec dé mac vùng d¥t ngâp nuóc thi tró trêu thay dã góp phán vào su bi¿n mát cça
loài vac này dà xác dinh dáp án là oan C.
[12-13] Hai d·c diém cça cá mà loài v¡c dùng làm thúc n dugo é câp én trong bài là gi?
Chúng thuong duge tim tháy trong các khu vyc thçy triéu.
B SQ lugng cça chúng nhiÃu hon r¥t nhiéu so vÛi trong quá khú.
C Chung thudng dành thöi gian ß bäi lau s-y.
D Chúng dãc biÇt quan trong trong mua sinh sån.
E Chúng có nguy co bË tuyÇt chüng sóm.
Chú Giài Dya vào cum tu khóa cça câu hôi là (the fish that bitterns rely on for food)
và oan trong bài oc có liên quan dén cum tù khóa này the diet of these birds is
based heavily on two fish, eels and rudd, which are also frequent visitors to reed
beds' ngh+a là 'ch¿ dÙ ån cça nhïng con chim này thuong cÑ inh là hai con cá,
luon và ruói, nhïng loài thuöng xuyên xu¥t hiÇn ß bi lau sây', và "This dependence
is particularly true in the breeding season' ngh+a là 'Sy phy thuÙc này ·c biÇt
dúng trong mùa sinh sån' dé xác dinh áp án là C They often spend time in reed
beds và D They are especially important in the breeding season. Trong câu này.
frequent visitors to' duoc dien d¡t l¡i thành 'often spend time in', và 'dependence
is particularly true' ugc dien at lai thành 'especially important.
ACTUAL TEST P 282
Doan goi y trong bài oc giúp tim câu trå löi uoc in khác màu và ánh dau theo so thu tu cua câu hói tudna ung.
False 2 Not given 3 True 4 False
5 Not given 7 True scroll
9 varnish 6 False
11 oxidiser/oxidizer 12 earthquake
13 cable(s) 10 replica
15 C 16 A
17 G 14 D
21 episode 19 E 20 cue(s)
25 Not given 18 F 24 False
29 G 23 cognitive
33 Yes 22 experiences 27 C 28 A
37 C 26 True 31 E
32 No
30 B
34 Not given 35 Yes 36 D
38 A 39 B 40 D
READING PASSAGE1
Ang may lành: Ngon duoc Th¿ v-n hÙi Olympic 2008 và CuÙc chay
dua tiep súc
Truóc Thé van hÙi Olympic mùa dóng nm 2006 tai Torino, Y, thi Lenovo, mÙt häng máy tinh
Trung Quóc, ã ng ký e trô thành nhà tài trg Olympic trong Th¿ v-n hÙi nm 2006 cüng nhu
The van hÙi mua hè nm 2008 &Bác Kinh, Trung Quóc. Hon nua, công ty này ckng ã thng
tháu thiét ké cho ngon duÑc Olympic nm 2008. Thiet ké cça công ty này, 'Áng mây lành', dã
vuot qua các b£n thi¿t ké cça hon 300 dói tho khác. Thi¿t ké 'Ang mây lành' huóng d
thiét ké cong nghÇ hiÇn d¡i vÛi các yéu tó vän hóa và thám mý Trung Quoc. "Thi¿t en két hop
phong theo cuÙn giáy truyên thÑng cça Trung Quöc, bieu thË cho viÇc phát minh ra
trong bÑn phát minh ví d¡i cça Trung Quóc có ké này dã
¡i ckng nhu màu dô, màu såc cát
Trung Quóc, và 'nhüng dám mây hinh lugn sóng gi¥y - mÙt
may mån' dtruc tiép goi lên ý ngh+a
vong tron Olympic. tuöng cùa
cça nhüng
vddthcTiéàúàêáuiounypt7¡ctvno2idhéhécn¥nimdtêtêinédnlvun,uuàhgglkukknhccaiignÇh.sgninTùshnoacaidaniohnduonvgånnhàngvêi9oginnÇ8,dc5t6vtnùh-gcgáttohâ¡ayonmãpmphnd.ráócaukom,hiÑinmävcgtnàomnàkvnynghàahüôgdltnàhiuteghoósn-iåcnséchihthàlhômiànkimÇgdéámoni.qÙncdudtháitóoÇphnchnuhnáátéhcbnnçïódncalnàgçgtam,táinmmkÙtghhuticóvtéöiáhéticclúkuh-rénoguidinóÑégcdcóacdnohrhhu¥Í,éÑçstauctd'ávn.pmcàg.°oôDrkannhóCgnnodággautcrooêhgnccnoóôcpdcntauógnycógchcnchhugâiimnhéêmÇguna
dtbvVrauàoóognKicgghnóbonhmàahüoánhtghtorlàcoàpnhyHhbáêôànuitnrigccbnàáêhkunthucôntôrnngonghongângvnkklnuhtlgaaråuoinvnrTánÙndhrnuuàglnóungcôriu,nQóhpcnum,hgóàådci.undgLQuhceuçnïåcpnohvttghôhoååbcvdpà,-ãynsscásrhndõungÙyhrnàtaégrnynognvbggitêéirannêsonucsÑcnçhtgaohcocâànTômnn-hdpgubtródåniconnghàhnnÇmàdyôàCTi.ôrpruDnuhngiöòégcnungQgdqhuuuciÑQÇaçccnpa,.
534
ngon duóc dén dinh däy nui Himalaya. "Bên trong tay cám cça ngon duÑc Olympic có mÙt binh
nhiên liêu nhó chéa propan long tinh khiét mà chác hân duge chon thay vi sù dung khi hÑn hop
nhu tien le thóng thuðng do propan không chóng chju dugc vÛi khí lanh. "Khi cong tåc dánh lça
duge bât, nó së làm áp su¥t giåm xuóng dÙt ngÙt, khi¿n khí dÑt bóc hoi và cháy qua các ló nho
8 trên dinh ngon duQc, nap nhiên liêu cho ngon lùa Olympic khong bao gid tát.
Nhng nhà thi¿t ké cüng dã nghí ra he thÑng Ñn dinh áp luc và mÙt thi¿t bi phyc hói nhiÇt lugng
de åm båo ngon léa không bË d-p tát, và ho cúng dã tính truóc d¿n viÇc cho thêm "môt chát
oxy hóa d·c biÇt vào trong bån mo phong dà cung cáp khí oxy cán thiét cho propan dot cháy
trong diéu kiÇn môi truong oxy th¥p, chång han nhu trên núi Everest, ndi mà ngon lua có thé
phai doi mat vÛi áp suåt không khí cuc th¥p, giá l¡nh, và gió giât manh. Nhin chung, ngon duóc
Olympic dugc ôn d¡i là có thé chju dugc nhiÇt Ù ß múc âm 40 Ù C, luong mua &múc 5 cm/gid,
và gió thoi d múc 65 km/gið, và su chuán bi nghiêm ngt này ã dugc dén dáp vào ngay mùng
8 tháng 5, khi mà mÙt nhóm nhïng nguoi leo núi leo dén dinh ngon núi nói tiéng nhát th¿ giói
dudc truyén hinh truc tiép dà moi ngui trén toàn th¿ gidi có thà nhin tháy. Chuyén di nay duge
tien hành hoàn toàn tách biÇt vói cuÙc chay dua ti¿p séc chính, cuÙc dua mà dugc dien ra d luc
dia Trung Quóc khi áy.
Duong nhiên, nhïng nguoi ruöc duÑc êu là nhïng nguoi duoc tuyén chÍn é cám ngon uóc
trong cuÙc ruóc uoc Olympic danh giá, và có21.800 nguoi tham du có co hÙi dé chay cùng ngon
duóc trong cuÙc chy dua ti¿p súc chính. 4CuÙc ruóc duóc này là chuyén hành trinh dai nhát
trong lich su Thé v-n hÙi Olympic, båt dâu tu tháng Ba nm 2008 Olympia, Hy Lap và két thúc
vào tháng Tám t¡i Båc Kinh, Trung Quoc vói ngon lua dugc thåp trong vac t¡i buói l khai mac.
NhTng nguoi ruóc duóc bng qua tuyén uong dài 137 nghin km, bao góm sáu châu lyc, 21
quóc gia và 113 thành phÑ Trung Quóc, và ó là mÙt chuy¿n du lich vòng quanh thé giói thuc
ctcdhióçuaq.suúnMacóättkciànhnhdi ùápTyhkúáhXôgnuhbgyËêêltnughóémdmålßuoßkbniô¿cignundtvhrnuàïgonócgdtÙhdsáuu7ng.gk9ciÇSrmniácÍuhki thvedôirãÇndcgbãËtmrxhoaáonyyâgnvrhaàlàa8bináhctithnttohrhiundnho¿ànnyrguvtóhxàcáåonyugóthrcaá,T.náVgmindNhvuuäinmntgrhâunnsm,yd"tÙcrhá2nung0gy0á8étl.nÇ
hgpTrNkgnhdvnqqdooégåaãaàuuugnimnyhnoaoaagôgiOnanênThdrihhhrmÙgladóayã,ori,nâimtnandhOpgnn,thpihuéhglékcbtivyàcuåkåugnicmàn,nttnÙigáónhhvpnglcdicàêitigÇucuyctnshnorhùgcyaiudhÇnuáncêuónànougnclàtcnçbuhhynúbËùnuagyoÑ¡nhÑngcãnéOagkgrochnbtánlncäôbytcgdthndiiómÙidcn¿éånnnttuuhpinanighnv¿gióii¿gcêtinnÍgcÇtuukixgvéécgchvduànnvôbàc7Ùggéhnôúô5dÙcniggnnv0óvmpihgng,rëiàhnuïh·nnàmhcgnctóûÙhiphgh£hcna·ïhhúimâgtnnnndånnònhguviglgabxnüÑóùqunåúininmlcuocnåhncgg,óyihhmgïux¿:àclnr.otnê,ùnnçhugßinhVmvgóaéànyàscànLótnêvnutih"oiu&u¿àggàbQïnipcpohnP"ádcchthinsrocgnoâhuåoyânuádnncdnn,ptuhkhgáâTgÑi,hói.yÇgtuuiiró"cqáunDôichéhnunimhonodvoÍganigbàhcaÇdiyboiaQnónb¿cátnig,cëuauáqocun"dócutdçÙncthnguicauaginchhcoÇÙhhuitcuclPnhniry,Ùch.nauac'Ùacnr'cóyrsHic+lhuphcsTubààíóÕ.ïqgonidlnnciv¥¿TnuuhuhyàgurgdaholtsnudheccâtrnaáioioiópenngnnvthchuhhhFmàdtànÙorcianiÙchåuTiinûrhhxnoothchnnmíehnaen¿nàgpxg'àgyhmThvuhthováéâhcánatirnóénpyagéyi
Hành trinh ruóc duoc trß thành cuÙc hÑn lo¡n.
dTcmuuuuóyonicgncchu6hinêatnghy,ádddnu¿¿gonncTscátâuhmnóuicvvcâàhùninÇngdónÙtdbnhuôgi ig,ncbngàoodyiniémvudaàunhonàcÙgnonhdgnãkdthiuvåmóipêcdntuhsTùoêrcuôdvnujggttcrrQoicnpuhghóuùcyvéònhnnóogipcthbic¿oahnogmn,gmÙàmtiynvó.hiâ,CnndugÙÙéunncögiBchlåávacniyêKlntuiigendphtãcvssáúàámocu
ACTUAL TEST 535
dung cu, Ly Ninh. Trong chäng
Lý Ninh ugc nhác bÑng lên kh
mÙt vòng xung quanh sân vân
nh huy hoâng và hân hoan.
dây kich tinhlán giành huy chud thé dåc cu i .
ånh
ddncuoc chay dua tiép hinh ón
ng vàng bÙ môn
ngo
siuc két thuc vdi
khi
dong day'baycáp nhu thé dang bay, và ông Ay dã tr
dápxuÑng và tháp sáng vac trong mÙt khung cá
Tù vung
trôivuct qua, hon wed v két hop auspicious ad có diêm lành, cát titmn a .
upstagev cárn rárr
aldcutting-edge ad v t tro), tiên tién fashion from phr lam r , r3o nen u a o y n hop kim wield
varnish n véc ni (lóp phù ngoàr làm bóng), lóp so dáu Aerospace Science andIndustry Groun.phr 9odoa
khoa hoc và công nghlêp hàng không vü tru acumen n su nhay ben canister n. hop binh nh
o hóa combustthén le vaporise v làm cho bóc ha fuel v cung câp chát dot, nhién liêu oxidisertnn cchháátt o hóat
cháy rigorous adj kh[t khe, nghiêm ngat scale v leo, trèo traverse v vug qua, bäng qua magnituda
n
do demonstration n cuoc biéu tinh, tuán hành condemn v. chi trich, lên án law enforcement oicee.
phrnninar
viên hanh phap mutev làm cám läng, chän tiéng pounce chôp ngay láy, vó láy disparaging adj lam mát
y
fin, boi nho farce n trò hé lapn. mot vong dazzling adj lóa mát, huy hoang
[1-71 Thiet ké và công nghê duoc áp dung cho ngon duóc chí ugc phát trién bÛi hâng Lenovn
2 Ngon duoc nm 2008 cça häng Lenovo cán d¿n mót loai propan khác khi nó dugo
3 dua den núi Himalaya.
4
Bat công tàc dánh lúa cia ngon duóc së làm áp su¥t giåm ngay lap túc.
5
6 Mac dù cuÙc ruóc duÑc nm 2008 là mÙt viÇc rát quan trong, nhung nó không phái
7 là hành trinh dài nh¥t trong lich su.
Chi phí an ninh cho cuÙc ruóc duóc ô London là cao nhát trong toàn bÙ hành trinh
O Paris, viÇc tiép cân ngon duÑc cça công chúng dë hon viì it biÇn pháp an ninh hon.
Mot s6 phuong tiÇn truyên thông ãdua ra nhkng binh luân tiêu cuc vé cuÙc ruöc duÑóc.
1 Chú Giài Cum tu khóa cça câu cho sn là (solely developed by Lenovo) và doan
trong bài doc có liên quan d¿n cum tù khóa này là 'For the internal portion of the
torch, Lenovo turned to the China Aerospace Science and Industry Group' nghia
là Vói nhïng phán bên trong ngon duóc, häng Lenovo chuyén giao cho Tap
doàn Cong nghiÇp và Khoa hÍc Hàng
không vktru Trung Quóc. Vi nÙi dung câu
cho sn dói l-p vÛi oan trong bài Íc
có liên quan d¿n cum tù khóa nên dáp ån
là False.
2 gottCorovohriencúrýhgtGrhwbåiàenàaiigscdoCoaBncuvsêmmcenónatttlrluiliooêncnkngahaqnlóutiaapsaytrnceeçcrcdaáeoémdfnceâpcncuuutçrmaceohfnlotiùugqsouskiåninhdngódpaulmàrÑnoiàc(xpayeaOdndllàeiygf',mIfaenwsprseehiicnsdict'e.chtóVtyhwpimeeaoÙs¡hntoapfnbrìpdentrlshreouopmonnafghantibhêeblne)àyivOlicdÇàlhÍyucdomosnpcaehinnnoci
chua propan lóng tinh khiét mà chác hån duçc chÍn thay vi sé dung khi hÓn hÙp
không liên quan dén nÙi dung câu
nhu tién lÇ thông thuong' nhung goi ý này cho
s¯n nên dáp án là Not Given.
536
CDA E
(Da D
O
R
D
CDA
ONIOV3H SI13I SH3NOVH Pueny uug youi Bunp 1919) nOb
cáigiNhung vân Ùng viên dã cám theo khi lên dên dinh núi Himalaya? ne
diéu kiÇn khác
11 Phân nào cça ngon duÑc cho phép ngon lùa chju ugc nhung
trên núi Everest? dén nhu là su gián doan lich trinh cia cuÙc
Thåm hoa tu nhiên nào dâ duoc d6 câp
12
ruoc duoc? cuÑi cùng trong cuÙ¢ rudc uóc xuát hia.
Vât gi ã giúp nguði vân dông viên
13 cho
ung trên không d sân v-n Ùng?
Quoc ofagi'máyimickadB ttttChhrraoohednnúfiggtoiGrobcmniàçàaiaioldfTDCoaryhcuatincrnagóvedàsiloetiiêonscncuaqrmloudlCaélt'nhuxniádgnkchéehniisónaeahc'luàcdmçutTuadhtcccëiâ¿dâuktiu¿htknróh¿åóaalintoTài(tyhllràaeadisdãcdtihtreipàoosnhlnilghóa.nlnTtgCrrmaohtdinhimingetiieococsâknceueaudlÙmnCàntohythie,fi)nfeovsràmetrdumovoaáttnniift
- largely based on'.
cám tù câubcmwbChaàhaoiiusnúnydgtgêoGhutceivràêàccipnoóárDuetclaysihycêae¥nhnvticqàlieÃuuognaocnnefugamémsntxÙhçtáùitncdctkuùËurhnnumnhógbaêbtvncùeâçrctk-aâpbhuhcaóáâsatmeurtår'dcåhonlvðolnàôaiiytir(rlncimàlbióàsvuahstktahiårenoéngnhiiàtisÇtte'hohrna.ue.tsdbhiThieebÇarreonnitnrtdoec-glmbueccaa'a'sârnstrgeuáwyhdm)i+nevàvalvyadàlé,raàcon'wb-'¡iólnsnienheigl'qc.duatVaraoobgilnióldstegyoue
duoc dien at lai thành 'easier to carry'.
10 Chú Giài Dua vào cum tu khóa cça câu hði (athletes the top ofthe Himalayas)
và oan trong bài oc có liên quan d¿n cum të khóa 'athletes lugged a modified
replica to the summit of the Himalayan mountain range' nghía là 'nhüng vân Ùng
viên sê cám bàn mô phông cça ngon uÑc ¿n dinh dy núi Himalaya' dé xác dinh
tù câu trå ldi có th¿ là 'modified replica'. Vi dé bài yêu cáu chi dién mÙt tù nên câu
trà loi là replica.
11 Chú Giài Dua vào cum tu khóa cça câu hôi (withstand harsh conditions on Mt.
Everest) và o¡n trong bài Íc có liên quan d¿n cym tù khóa 'a special oxidiser - to
supply the necessary oxygen for propane to combust in environmental conditions
of low oxygen, such as on Mt. Everest nghia là 'mÙt ch¥t oxy hóa ac biÇt - éë
cung cáp khi oxy cán thiét cho propan dót cháy trong diéu kiÇn môi truong oxy tháp.
chang han nhu trên núi Everest' dé xác dinh të câu trå löi là oxidiser/oxidizer.
12 Chú Giái Dya vào cum tù khóa coa câu hôi (disruption to the schedule) va doan
trong bài doc có liên quan dén cum tù khóa the planned June trip througn u
province of
Sichuan was postponed until August due to the devastating
magnitude earthquake' nghia là 'chuyén di qua tinh Tu Xuyên du ki¿n v ão tnang
gne g
cpSouáusotpndoãgnbeiddÙh' od7äu.n9gclr¡idicihcethneordd¡dtéénlaxitáhtcháàndngËhnhT'dátimusrucvâpi uttiro-tnrnåtodloÙithnlgeà d¥t có súc tàn phá
acau
earthquake. Trong
schedule'.
538
CD D
Da D
a 9 CDA 8
S
D
D
D
ONIOV3H SI73I S83XOVH ueni quia you e1D unp101 p ngo
Nh thí có tuaigiáhngE dqltvnlhmUirnêgaiuêconuÙêunuanivnloonngnqéhiitkhguuumtnýtAuÑrahoóonànoniúningihccngg(cu,tànnkhtrÑtyJvrýhgèh-ooiihkuÇtrnnhúinnacccÇhgcnghhtivmhrékïtëDtàionùuhunns¿goohkdhlnagwÙiåýnoutêndthnmnntgâàtdeurqulnosóí6àduih6nhtunaãdùh0oc1onh¿.1óhtnvünridPlgàtundài¿th1ögnméindnéâ0nhnháttngimstuutnbu2iátÑaéùo5ihnnctiiii.ig,hhvÇchDiïtlàcuuhtnriikônçêdooébghnhannuchàåggnqnochLnm)nuhgnok,iànaovhvygclvnieöhàna7ricn.idpnh0hyhnroéN,uiêaüdogndnuhrnélrüaguÙügåcdannnnhátãnràgggaucátyhgpiuhin+."uhhódongtaooViaihg.uiêhtvuàhmöÖuoiåhotiei:Çnônitnl"esungómhtmnbuoånaujdimtutrnthtãhàhhaurigoiaádó2ttrinihmanit0aiputnhnnu0chldgoiagh0dhhhninh,égiigmåtÇuÇpnhcußÛdumhluócàindvàdváÙxglÃàtynicuutê¿gagtnknmuudthmoóhhQdóuihúuutiit6ólelghuaýéánCutnquahctultiictÍêaatáshccinnanunieit
và dán hinh thành ón dinh vào Ù tuÑi thi¿u niên.
MÙt thi nghiêm thú vi nua duoc mô tà vào nm 1999, trong mÙt bai bâo trên Tap chi Tám
ý hoc nuóc Anh. Tác Aggleton tu ai
già JohnF hÍc Cardiff dã sú dång phudng pháp goi
kép két hop theo
mÙt cách khéo léo: ông áy ã tim cách kiém chúng mQi quan hÇ gida müi
huong và tri nhó bên ngoài phòng thí nghiÇm, và ông ã d¿n Trung tâm Viking Jorvik, mÙt
mang tron 'mùi hudng cúa nguoi Viking' vào
báo tàng ð York, noi có mÙt bui triên lm
khu vuc trién lm ¿ tao ra hiÇu úng da giác quan. Aggleton muQn tim hiéu liÇu nhïng mui
huong này có the giúp các du khách viéng thm lai ghi nhó các chi ti¿t vé buÑi tri¿n lm này
mäi nhiéu nm vé sau hay không. Ông dã ua bàng th m dò cho ba nhóm du khách tro vé
tù bào tàng trong nhkng diéu kiÇn khác nhau - vói su hiÇn diÇn cça 'mùi huong tu nhiên cça
nguoi Viking', mùi huong nhân t¡o và không mui. Sau dó, ông dã l·p lai cuÙc thú nghiÇm
nhung dào lai các diÃu kiÇn cho mÑi nhóm. Chi có mÙt nhóm ã thåc hiÇn cuÙc thù nghiÇm
thu hai vdi su hiÇn diên cça 'müi huong cça ngui Viking' mói cài thiÇn ugc câu trå li trong
bang tham do. Vi vây, Aggleton k¿t lu-n rång nhüng müi huong 'có th¿ dem ¿n nhüng tin
hiêu manh më theo ngk cành giúp goi ra thông tin ban dáu khi có nhkng mùi huong này'
G Du vay, 2tphán lon các chuyên gia déu óng ý rng quan di¿m vé mùi là tin hiÇu 'tot nhát
cho bÙ nhd thi háu nhu là vó cn cú vi không có bàng chúng nào ve viÇc ký úc uGc goi lên
bi mui huong thi chinh xác hon ký úc dugc goi lên tu nhkng tác nhân kich thich khác. Tuy
nhien, duong nhu có mÙt sy óng thu-n rng vé co bàn thi nhïng ký úc liên quan den mùi
huong lai dem dén nhiéu cåm xúc hdn. Theo bài viét cça Rachel Hertz trên tò Câam nang
Oxford vé Nghiên cúu thán kinh xã hÙi, "khi mùi huong dánh thúc ký úc, dâu tiên nó së tao
ra nhüng án tugng vé cåm xúc, 'Sau dó, så viÇc mà ban âu mang lai cåm xúc së hiÇn ra.
Noi cách khác, 2tr-t ty dya theo tråi nghiÇm cça ký úc duoc dánh théc boi mùi huong së xuat
thdhnriaéu-êyntonntbyhgtåhentecàtoódhyâótturtnhiùgénthüdùtunáÛthhycÇih-ntlhtêbhonitÑÇihtntúgrgcêikanýnccmtaúhcocaçyanhgàovicynáiác.tkc-rthH-rptôieihtrgyàtniznáhtucücúnhtndrgogê¿nntrtràhåxnhâiuêgnÑntgn'khshguioinÇndhggmuomóitikhàmýcálnçßiúêacntkrkíiknýqnhhuúhá-accócn£'.umodoc¿thnxùúyákcný, hthrúoácii
này. Trat u
chuyèn tiep
duong theo
thúc bQimu
H Do dó, mói liên hÇ ch·t chë gika khúu giàc và ký úc càm xúc duöng nhu có
tien hóa vi nó chác chån dóng mÙt vai trò quan trong trong su sÑng cça con mÙt nen ia
gån vÛi các phân co b£n nh¥t cça não nguöi. Ve ne'
giäi pháu, trung tàm khúu giác nm rát
ký úc càm xúc. Chi có hai khóp thán bÙ, chju tract
nhiem tryc ti¿p cho các trái nghiÇm và
kinh tách Die
540
8
8 D» D»
(D
D
D
9NIOV38S113IS83XIVH ugn ug 41) 1pi- Gunp 191 P no
17 Chu Giái Dua vào cåm tù khóa cça câu cho sn (feelings arise from memories)
va do¡n trong bài Íc có liên quan d¿n cum tù khóa này Û doanG 'when an odour
evokes a memory, this first creates emotional sensations' nghía là "khi mùi huona
dánh thúc ký úc, âu tiên nó së t¡o ra nhüng án tuong vé cám xúc' dé xác dinh
dáp án là dopn G.
18 Chu Giái Dua vào cum tu khóa cça câu cho sn (study conducted in a real-life
setting) và do¡n trong bài dÍc có liên quan dén cum tù khóa này d doan F Another
interesting experiment was described in a 1999 article in the British Journal of
Psychology nghia là MÙt thí nghiÇm thú vi nüa dude mô tà vào nm 1999, trong
mot bài báo trên Tap chi Täm lý hoc nudc Ant, và he sought to test the relationship
between odour and memory outside the laboratory' nghia là 'ong áy â tim cách
kiêm chúng moi quan he giïa müi huong và tri nhó bên ngoài phòng thí nghiÇm' dé
xác dinh dáp án là do¡n F. Trong câu này, 'outside the laboratory' dude dien d¡t lai
thành in a real-life setting'.
19 Chú Giái Dya vào cum tù khóa cça câu cho sán (different age periods) và o¡n
trong bai oc có liên quan dén cum tu khóa này ß doan E 'the actual odours triggered
memories from a much younger age than the verbal cues. The former tended to
revive recollections from age 6 to 10, whereas the latter generally evoked memories
from between 11 and 25 years of age' nghia là thuc su thi müi hudng gai len hói
úc vé thoi trè nhiÃu hon là nhkng tín hiÇu bàng löi. Nhïng nguoi lón tuói hon có xu
huóng tái hiÇn ký úc trong kho£ng 6 d¿n 10 tuôi, trong khi nhüng nguoi it tuói hon lai
thuong duoc goi lên nhïng ký úc tu Ù tuÑi 11 d¿n 25' de xác dinh dáp án là do¡n E.
[20-23]
Mùi huong và ký úc
Nhng mi huong thi có th¿ 'à 20. manh më nh¥t trong viÇc goi l¡i ký úc
Các loai kýúc
Trygg Engen: nhïng müi huong có thé t¡o ra toàn bÙ 21. cuÙc ôi cça mÙt nguôi
nào dó trong mÙt ký úc
Mui huong có thé là giác quan co bån nh¥t trong sÑ các giác quan
Dánh thúc ký úc thoi thd ¥u
John Downes: nhkng müi hudng ggi lai các ký úc tuói thd nhiéu hon các nh-n inh
Mui huong dua ra các thông tin boi cành cho các 22....tuoi trê
Trat ty ký úc mùi hudng
Rachel Hertz: müi hudng liên quan d¿n quá trinh ký úc tiët hÇ thÑng c£m giác/ nh-n thúc,
xúc d¿n hÇ thóng
he thong thán kinh/ cåm 23.cáp cao
Müi huong có nén tång ti¿n hóa m¡nh m
542
E S
(O (D
S
D
ONIOVAN SI131 S83XOUH uen yuig 4I41 1P1 6unp 101 pa neo
icêçnaqcuâauncdhéonsc¥unmlàtu(ekffheócatinveàyh¥ythan taste). Vi không tim tha..
Not
të k hóa nén dap án là Glven
có l
C h ú Giài Cum Íc
doan trong bài
'best best that26 tdctmttbChhhhoáaiùeheecciihrúdcncheuoóhoGuictsuoilinàiyonncêihnêogócnCuntuopqlhueivgfruiêmo'ôisnacadomnhctfuqdùníetdudnéhlkcahéulahnnctbdóxóçaeinádcaenigcuv¿nncinmohgçdkdoacýtahtonhuutcô'urem.âålnkr¡Vnu-ghietigiótcuvcnhahqóÙokàouknihnbaedêsóchàndnuåaunTnnmedgdnghiálàetécàeocpymmh(âbámúbtouvhennereétcyegtmtlthàeeimvnosorrTàaùarmasosryicncutolccviàemrusuê.eótrarliTnaanavajogcrcrcihoregycyiicneut'Çoylgnrkuyfahoycst'áuftâmeQutnue'ctevfxnÛonlngdpluiàhh)ueydn+ávrg,odatràcs'aelscoàdnagmh¡øgbpnoteirrhleoebllánêceobtnngareuonoilebbnshnnanangeógiti
READING PASSAGE 3
Hành vi nhóm
Phán lón moi nguoi déu tu coi minh là nhüng cá nhân ty cho, nguöi mà s ty dua ra quyét dinh
cho riêng minh. Tuy nhién, các nghién cúu lai chi ra ràng sy tuân tho là dÙng lyc ty nhiên cça
con ngudi, và moi nguói s làm bát ký diÃu gi dé có thé trß nên phù hop vÛi nó.
Trong xa hÙi hÍc, sy tuong dóng hành vi giïa các thành viên trong mÙt nhóm dugc goi là hành
vi nhóm, và môt khía canh dac biÇt cça nhâng nguoi trong nhóm là ho có xu huÛng tuân theo
các niém tin, ý ki¿n cüng nhu hành vi cça nhïng thành viên khác. Dôi khi, mi nguoi th-m chí có
thé tham gia vào nhkng hành vi mà trái vói chuán muc d¡o dúc và phám h¡nh cça cá nhân ho.
27MÙt so nguoi vi ph¡m nhüng quy tåc thóng thuong này là do hÍ cho rång tu cách thành vièn
rát dáng giá dà thôa hiÇp. Trong nhüng truong hop nhu vây, luong tâm cça hÍ có thé bi xáo trÙn,
nhung du sao thì hÍ cüng sê có xu huóng thu-n theo nhóm. Nhiéu nghiên cúu d tim hieu ho·c
co gång giäi thich hiÇn tugng này.
htcvtncnMd3uhohdhhhMiçeyeiiiiàun,maÙmdmdncgóudtgthÙhcöãltglttàhoçnnhactnakaaggryeóthoitueonntocmsmdhchgiáúmãàÙákcctnÙcbchntùghátatgédnhnymúpcguhöétnáohdódgcthQgnnmàáêhÙgimngiashhntnucbuitsgÇâthhàgêhvuuymåbánièöntêåcgitnnhngádrdugåighliuankuvÍrglhhaocoàltoò.áiithuincstê"osvá-tginhCanmntàk.;iyhgÃcyécTínçtctcuhhtaòåhnyhükn-hihéÇêtnmknÍá,nglhtÙhtanuhiniiàtnbmâêgÍqoÝcgnntóÙuhdhiu,ittaàturúôSãhcnonlgiaoâhenhcnclodugbocò..inyvamó¿nsgê3imÑêuodm"lnAanmuÙbiccosÙattçácdArnthuaosãdgsnåbuctdhdgàÝhrtsuÍåhn,ångáà,npllgmpcànöhrhiÙgôó·ßáshtimstatutacciánó.hóihmthnviTcrÇoÙégàuórntoóhhtvdnccârÍëidáh.gÇamànùxTtcihrmenrdlúdmýotgkõéuinhcihhâgháhpanbÍchiahcàmmidàcitnnhnÙõtóGmkhietieacmúoétvushùmnÙàti.ngctaithgnáSltcvéntrgcaaóÙàuhnu,iu- aqigecômuudhdmdanaoooaoougn,i,itil
544
2 D (D»
CDA D .
O S
D
ONIOV8 SI13I S8?XIOH ugn uug yo4) 191 6unp 101 94 nyo
cshaOuopnAdgrOãaO.stloCTh,¥áHmititÙtbêle¡tnirsQc'tLrùoàcnnnòggnscóvåkinÇnhgchóctkqh.iuÃuJaombynacec' háskúchdnôtãrgnagcinhlpiiaéhområadi ÙtcliànhnogncgçcháaçouaccnhDshíiúnniêchhnthr.råooQnngvugàåTntnghhhoésàïccni,hgcimnánÙcgt dtuéhôyuiêtnlc1u.hotCécnágúccmtrhàoÍntcnhghúsiónnbmhhaómddd ãã,
gan nhu duoc t¡o ra.
hddnbóàêah,nntühtcvhnáidàÇgconcnhcngu'gsvÙ,uuicyhyênothnhãitgícérhmonqingughcthyiçêeénamtohvódnirmÇihancóhmpmtuhgÙ'âââ,tniybt¡ttêtuhoÑnâùn,nrcahhiétÃashniynegdontnéuhsnhâiuanêtcnuhtchordåüùpunnygqtgáupctcárháovånmnàngpúdbhcbuiáÇádaitnôd.kriuaýVvgióqxciäuvtym-rhyêáÙÙ,tnithtdnryiodànnitoh,ug,óhdhnboogám·p,ctÙnklntyyg.ómuTncyúhuóêcyóntdmhnÙénhhnindêâààánnoon,.,
34viÇc không tuân thù trong mÙt só truong hop là cán thiét dé £m báo rng moi khía canh cça
mot vån dé éu dugc khám phá tù moi phudng diÇn có thé. Tuy nhiên, så tuan thú theo hinh thúc
cUc doan có thé dán dén b¿ tác, tranh cãi, và th-m chí là tinh trang hôn loan. Do dó, "diéu bát
buoc là nhïng hinh thúc phê binh mang tinh xây dung phåi ugc khuyén khích còn nhüng phê
binh mangtinh phá hoai phâi duoc hétsúccånh giác.
Tù vung
autonomous adi, tu tri, tu quän conformity n. su tuán theo conform v. tuân theo, di theo conventional adj, theo
tuc le, thóng thubng compromise v. thóa hiêp, nhugng bo Gestalt psychologist phr. nhà täm ý hoc Gestalt catch
n. bay neurologist n. nhà thán kinh hoc physiological adj. (thuÙc) sinh li hoc forebrain n. não truóc posterior ad,
dung sau give in phr. nhuong bÙ, khuát phuc groundbreaking adj. Ùt phá repercussion n. ánh huóng, h-u quà
administer v. trông col, quàn lý ominous adj, gó,báo diem xáu underscorev. nhán manh totalitarianism n. ché Ù
chuyén ché institute v läp nén mandate v. chi thi succinctly adv. ngán gon, co dong recite v. thuat lai salute n. su
chào ming, chào dón conviction n. su tin chåc, niêm tin deviance n. dÙ lêch stalemate n. thé bi, su bé tác anarchy
n. tinh trang vô chinh pho imperative adj. khán thi¿t, có tinh chát mênh lênh vigilance n. su cành giác, su th-n trong
27-31]
27 Khi tu cách thành viên cça mÙt nhóm duçc coi là thôa áng, hÍ se
28 Theo Berns, nhüng câu trå loi sai
29 Trong thí nghiÇm cça Milgram, nhkng doi tuong duoc yêu câu
30 Thi nghiÇm Làn sóng thú ba yêu cáu hÍc sinh phài
31 Nen tránh viÇc tuân thù quá nghiêm ngat vi nó có thÃ
A Da thay dói nh-n thúc thuc të cça nguoi tham gia. vi.
C Trå loi câu hoi vÛi câu trà lôi ngån gon. hành
D Di ngugc lai quy tåc dã dugc cháp
Chung minh ràng su tuân tho ành nh-n.
E
Ngän càn tu duy phån biÇn. huong ¿n
F TAápcdduonnggcdáécnhiqnuhyépthadtinchhonhcóámc.câu trå loi sai.
G
546
8 &
D D»
D
(D
ONIOVH SI1I SHIXOVH ueny yug upj4i eo Dunp191 p Deo
of critical31 tù khóa cça câu cán dién tü (strict compliance should he
Chú Giài Dya vào cåm bài doc có liên quan d¿n cum tu khóa này 'the dangers of
avoided) và do¡n trong
avoided, or it can result in 'groupthink, creating excessiva
rigid conformity must be
tlhoùyacltuynag tnhtåhce cexinpgencsáen thinking' nghia là 'nhïng nguy hi¿m cça viÇc tuAn
ph£i dudc tránh di, ho·c nó có thé dan dén viÇc 'suy nogh
xátheo nhóm', t¡o ra su tuan thù quá múc - gây tón hai dén tu duy phån biÇn' aé
dinh dáp án là E get in the way of critical thinking. Trong cau nay, at the expense
of duoc din d¡t l¡i thành 'get in the way'
[32-35] Ash tháy rång chi có mÙt vài nguoi tham gia th-t mÛi chon câu trå loi sai.
32 Milgram có ý Ënh kiÃm tra múc hinh phat mà mÙt nguöi áp dång lên nguoi khác khi
33
duoc yêu câu.
34 Bát ký hinh thúc sai lÇch nào ckng së åm b£o rng mÙt ý tuÛng ú hiÇu quå d
thuc hiÇn.
35 Chi trich mà không dem lai loi ích thì phåi dugc xem xét h¿t súc th-n trong.
32 Chú Giài Cum të khóa cça câu cho sán là (Asch only a few ofthe real participants)
và doan trong bài Íc có liên quan d¿n cum tù khóa này 'Asch discovered that
more than half of the real subjects went along with the incorrect answer at least
once' nghia là 'Asch dã phát hiÇn ra rång hon mÙt nua dÑi tugng that dä üng hÙ
câu trå loi sai it nh¥t mÙt lán'. Vi nÙi dung câu cho sån không thÑng nh¥t vói oan
trong bài doc có liên quan dén cym tu khóa nên dáp án là No.
33 Chú Giai Cum tù khóa cça câu cho sn là (Milgram inter ed to test how much
punishment) và o¡n trong bài doc có liên quan d¿n cum tu khóa này là 'what
heddtlMàooxouiwctotplirgmcuecrmnmaóymihuêlseiiuhcésêhauncoctoátptxquhuuewuaemnlalrhliànsyismcthhwhwdmáhnéaipneehnednnutÙoctepivydanclâmeysytptoc'r.ewtuùdrdVcosooitukoeawlhnnddnÙóaiwatgcsodooçnfuduiaêntnolonddgnshpodoicnïuuá'ânfpntnlugiigtcsháhtch'nne.+hgaooeulàxtldsàhtiäYre'nnesrehsmëst'û.heidnÑTsugnrtgtogrogcùninwgnMdghhic¥¿iiâplctnguhhvr¡aaÛtpnmtiàenoyot¡g,lphnauiulfoeictnihwdtsàkruoonhounhámulgcdtutetÑbkghhàsoneiit
34 chagpdChonohuhopcágaúrlstcealùàåGó.nntmicVàeláiiioneênindêTnotpthuqhahaudniuk¿táatohtptnrhnóéoegaádnnégrcdànaimçlbÇmàaàcniNiyfccmidoâbcóÍtuaãcttotGiùhcoc¿ihnrhkv'åoishenngnógohso.afåuimnnanýgoàplriyàårgonkol(pghàAioínaý''svdyiinectÇiàv¡foconyinarhkmnkhachcôreôoeçnnfagiegndxtmeulspivÙâoêliotnnmarnvetqehácdunçefao)fntrérromvomdnàééginudseovmnnaeÙÙenrditcyuesdtgQrspuocsonntasrggkurshyiöcbábnamiatgeoui
548
5D D
CDA O
D
D
.
ONIOVB8 SI13I SHIXIVH uen quig youi 919 6unp191 npo
Chú Giài Dya vào cum tù khóa cça câu cân iên t (The false participants in
Asch's study) và do¡n trong bài oc có liên quan den cum tu khóa này 'they were
told to purposely answer some questions incorrectly to pressure the real student
to conform' nghia là Cu thé, hÍ dudc yêu cáu trå loi sai có chú dích mÙt vài ca
hói nhàm gay súc ép dà nguöi hoc sinh th-t tuân theo' dé xác dinh dáp án là c
pressure the real participant to conform by giving wrong answers. Trong câu nàv.
answer some questions incorrectly' dudc diên ¡t lai thanh 'giving wrong answers
38 Khi thyc hiÇn cuÙc thù nghiÇm, Gregory Berns tháy rång
A cháp nh-n quyét dinh cça nhóm tao ra hoat dông ß các vùng sau cça não bo.
B nhung nguôi tham gia có k¿t quå gióng vÛi nhïng nguöi tham gia thí nghiÇm cUa
Asch.
C nhïng ý giài vé mât sinh lý h¥u h¿t dã bi các nhà nghiên cúu truóc ó bó qua.
D khu phia truóc cça não bÙ chju trách nhiÇm cho xu huóng tuán tho cça con nguöi.
Chú Giài Dua vào cum tù khóa cça câu cân dién tü (experiment conducted by
Gregory Berns) và do¡an trong bài doc có liên quan dén cum tu khóa này But what
Berns discovered was that when people follow a group's opinion, the posterior
areas of the brain were stimulated' nghía là 'Nhung nhïng gì mà Berns khám phá
ra dugc là khi moi nguoi làm theo ý ki¿n nhóm, vùng sau cça não bÙ së dugc kích
thich' dé xác Ënh áp án là A accepting group decisions created activity in the
posterior regions of the brain.
dien dat lai thành 'accepting Trong câu này, 'people follow a group's opinion' dugc
decisions', và the posterior areas of the
group brain
were stimulated' ugc di¿n ¡t l¡i thành 'created activity in the posterior regions
of the brain'.
39 Theo nguôi vi¿t, nhïng thí nghiÇm cça Milgram có tinh dôi mói vi
A chúng tim hi¿u quan hÇ gika hÍc t-p và trëng phat.
3 chúng nhán m¡nh vào các kt quå tiêu cyc có thé xày ra cça viÇc chap nh-n uy quyén.
lên nhkng nguoi
C chúng là nhkng thí nghiÇm áu tiên sù dung sQc diÇn tham gia không
dugc báo truóc.
D chúng hoài nghi vai trò cça ký úc trong viÇc hÍc t-p cça hÍc sinh nói chung.
taddonerCihnueoáxuhàhnptiptuphnúoeneotthvruhárgrGcainiâam'tutpintytiashvol.eifàsíetosnihT)sDocntBeisrugnbvuoohsàaswltnheei'Çguoeedvyny¡mrnàncegeooqâhgengumuïcmarayuettooriénpxmuvolnààhtnrneyrÙagdte,vNùncsbmàgi'obprhskeeànoenïhdiandstoóhâekedguabnïiqnÍtntehcucigtgtdaheiûelêicílanienhónypnnc-cotgulceddhâisheêsuusaein'igq.Çtsbtcctuotmqrlháåeuuaentciayutecntindtniêçehwviuaégodehenar¿crMiàtntreiuntyevùichcltpeghaå(erteMnmmiacrédmcfomàiiultrngiùssttsdrts-saaeÙkpienmopqhtxonuót'tcpsrtesaeeuçh'nnennaánsxdctgiàipuenavoygeólsvelr'cycTàiohoÃmohfÑdndieeevea¿niscsxcnÇMthtcárcscúeucdialpncwgtr¡udtgtrtriieiiaynvenrmlêlgadeheàti
550
2.
ONIOV3N SI13I S83xOVH Ueni quia yojui ipio Bunp 191 neo