แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาชีววิทยา 2 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4

179

180

ใบงานที่ 8
เรือ่ ง การเขยี นจีโนไทป์และฟโี นไทปจ์ ากสถานการณท์ ก่ี ำหนดให้

คำชี้แจง : ให้นักเรียนตอบคำถามตอ่ ไปน้ี พรอ้ มแสดงวิธที ำ

1. มะเขือเทศผลสีแดงเป็นลักษณะเด่น (R) ผลสีเหลืองเป็นลักษณะด้อย (r) และต้นสูงเป็นลักษณะ
เด่น (T) ต้นเตี้ยเป็นลักษณะด้อย (t) เมื่อผสมพันธุม์ ะเขือเทศต้นหนึ่งมจี ีโนไทป์ RrTT กับต้นที่มีจีโน
ไทป์ rrTt จงหาอตั ราสว่ นฟีโนไทป์และจีโนไทปข์ องรนุ่ ลูก
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
2. กระต่ายขนสีดำเป็นลักษณะเด่น (B) ขนสีน้ำตาลเป็นลักษณะด้อย (b) และขนสั้นเป็น
ลักษณะเด่น (S) ขนยาวเป็นลักษณะด้อย (s) ในการผสมพันธุ์ระหว่างกระต่ายฮอมอไซกัส
ขนสีดำยาวและฮอมอไซกัสขนสีน้ำตาลสั้น จงคำนวณอัตราส่วนของฟีโนไทป์ต่าง ๆ ในรุ่น F1 และ
อตั ราสว่ นของฟโี นไทป์ตา่ ง ๆ ในร่นุ F2
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

ช่ือ....................................................................................................เลขที่...................ห้อง.....................

181

เฉลยใบงานที่ 8
เร่อื ง การเขยี นจีโนไทปแ์ ละฟีโนไทป์จากสถานการณท์ ก่ี ำหนดให้
คำชีแ้ จง : ให้นักเรียนตอบคำถามตอ่ ไปนี้ พร้อมแสดงวิธีทำ
1. มะเขือเทศผลสีแดงเป็นลักษณะเด่น (R) ผลสีเหลืองเป็นลักษณะด้อย (r) และต้นสูงเป็นลักษณะ
เด่น (T) ต้นเตี้ยเป็นลักษณะดอ้ ย (t) เมื่อผสมพันธุ์มะเขือเทศต้นหนึ่งมีจีโนไทป์ RrTT กับต้นที่มีจีโน
ไทป์ rrTt จงหาอัตราสว่ นฟีโนไทปแ์ ละจโี นไทป์ของร่นุ ลูก
 รุ่นลูกที่มลี ักษณะผลสีแดง ต้นสูง : ผลสีเหลือง ต้นสูง ในอัตราส่วน 1 : 1 และได้ลูกที่มีจีโนไทป์
RrTT : RrTt : rrTT : rrTt ในอตั ราส่วน 1 : 1 : 1 : 1

2. กระต่ายขนสีดำเป็นลักษณะเด่น (B) ขนสีน้ำตาลเป็นลักษณะด้อย (b) และขนสั้นเป็น
ลักษณะเด่น (S) ขนยาวเป็นลักษณะด้อย (s) ในการผสมพันธุ์ระหว่างกระต่ายฮอมอไซกัส
ขนสีดำยาวและฮอมอไซกัสขนสีน้ำตาลสั้น จงคำนวณอัตราส่วนของฟีโนไทป์ต่าง ๆ ในรุ่น F1 และ
อตั ราสว่ นของฟีโนไทปต์ ่าง ๆ ในรนุ่ F2
 ฟีโนไทป์ของรุ่น F1 มีเฉพาะกระต่ายขนสีดำสั้น (BbSs) และฟีโนไทป์ของ รุ่น F2 คือ
ขนสดี ำสน้ั : ขนสีดำยาว : ขนสนี ำ้ ตาลสัน้ : ขนสนี ำ้ ตาลยาว ในอตั ราสว่ น 9 : 3 : 3 : 1

182

183

ใบกจิ กรรม เรื่อง ความน่าจะเป็นกบั การถ่ายทอดลักษณะทางพันธกุ รรม

ชื่อกลมุ่ ............................................................................................................ชนั้ ..................................
รายชอ่ื สมาชิก 1. .........................................................................................เลขท.่ี .................................

2. .........................................................................................เลขท่…ี …............................
3. .........................................................................................เลขที่……….........................
4. .........................................................................................เลขท่…ี …….........................
5. .........................................................................................เลขที่……............................
6. .........................................................................................เลขท.ี่ .................................
คำชแี้ จง ใหน้ กั เรยี นเตรียมอุปกรณ์ตามทกี่ ำหนดให้ และศึกษาวธิ ีทำ จากนน้ั ใหว้ าดภาพหรือตดิ ภาพ
ผลการทดลอง และสรปุ ผลของกจิ กรรมการทดลอง
กิจกรรม เรื่อง ความนา่ จะเปน็ กบั การถ่ายทอดลกั ษณะทางพนั ธกุ รรม
จุดประสงค์
นำกฎการแยก กฎการรวมกลุ่มอย่างอิสระ และหลักการความน่าจะเป็นมาใช้ในการหา
โอกาสการเกดิ ลกั ษณะของลกู ทเ่ี กดิ จากพ่อแมท่ ่กี ำหนด
วสั ดุและอปุ กรณ์

วิธีการทำกิจกรรม
กิจกรรมแบ่งเป็น 2 ตอน ตอนที่ 1 เป็นการจำลองการผสมลักษณะเดียว และตอนที่ 2 เป็นการ
จำลองการผสมสองลักษณะ เริ่มจากการสร้างเซลล์สืบพันธุ์ จากนั้นศึกษาจีโนไทป์ของรุ่นลูกที่ได้
จากการผสมระหวา่ งตน้ พอ่ และต้นแม่

กำหนดให้ พชื ชนดิ หนึ่งมยี นี ควบคุมลกั ษณะสีดอกและขอบใบ ดังน้ี
แอลลีล A แทนด้วยลกู ปัดสแี ดง ควบคุมลกั ษณะดอกสแี ดง
แอลลลี a แทนดว้ ยลูกปัดสชี มพู ควบคุมลักษณะดอกสีชมพู
แอลลีล B แทนดว้ ยลกู ปัดสนี ำ้ เงิน ควบคมุ ลกั ษณะขอบใบเรยี บ

184

แอลลลี b แทนดว้ ยลกู ปดั สีฟา้ ควบคมุ ลกั ษณะขอบใบหยกั

ตอนที่ 1 การผสมลักษณะเดยี ว ตอนท่ี 2 การผสมสองลกั ษณะ

1.3 นำลูกปดั สีแดงและสชี มพูอย่างละ 10 เม็ด 2.1 นำลูกปัดสีแดงและสีชมพูอย่างละ 20 เม็ด

ใสล่ งในถงุ ใบที่ 1 สุ่มหยบิ ลกู ปัดคร้งั 1 เม็ด ออก ใส่ลงในถุงใบที่ 1 นำลูกปัดสีน้ำเงินและสีฟ้า

จากถุงจำนวน 30 ครงั้ และหลังจากหยบิ ทุกครง้ั อย่างละ 20 เม็ด ใส่ลงในถุงผ้าใบที่ 2 จากน้ัน

ใส่ลูกปัดคืนกลับลงในถุง บันทึกผลหาค่าเฉลี่ย สุ่มหยิบลูกปัดมาจากถุงผ้าใบที่ 1 และ 2พร้อม

และอตั ราส่วนของการไดล้ ูกปดั สแี ดงต่อลูกปัดสี กนั ครงั้ ละ 1 เม็ด จำนวน 50 คร้ัง และหลังการ

ชมพู หยิบทุกครั้งใส่ลูกปัดคืนกลับลงในถุงผ้า บันทึก

1.4 นำลกู ปัดสแี ดงและสชี มพูอย่างละ 10 เมด็ ผล หาค่าเฉลีย่ และอัตราสว่ นของการได้สีลูกปัด

ใส่ลงในถุงผ้าใบที่ 2 สุ่มหยิบลูกปัดมาจากถุง ท้ัง 4 กลุ่ม ดงั น้ี ก) แดง-น้ำเงนิ ข) แดง-ฟา้

ผา้ ใบท่ี 1 (แทนตน้ แม)่ และใบท่ี 2 (แทนตน้ พ่อ) ค) ชมพู-นำ้ เงิน ง) ชมพู-ฟ้า

พร้อมกัน ครั้งละ 1 เม็ด จำนวน 50 ครั้ง โดย 2.2 จัดลูกปัดตามคู่สีที่ได้จากตอนที่ 2.1 ใส่ลง

หลงั การหยิบทกุ ครั้งให้ใส่ลกู ปดั คืนกลับลงในถุง ในถุงพลาสติกใสแบบซิป ถุงละ 1 คู่สี ปิดปาก

บันทึกผล หาอัตราส่วนของการได้สีลูกปดั ทั้ง 3 ถุงในสนิท จะได้ชุดละ 4 แบบ ทำถุงลูกปัด

กลุม่ ดงั นี้ ก) แดง-แดง จำนวน 6 ชุด จากน้นั นำ 3 ชดุ ใส่ลงในถุงผ้าใบ

ข) แดง-ชมพู หรอื ชมพู-แดง ค) ชมพู-ชมพู ที่ 3 และนำอีก 3 ชุด ใส่ในถุงผ้าใบที่ 4 ใช้มือ

สองข้างสุ่มหยิบถุงพลาสติกลูกปัดมาจากถุง

ผา้ ใบท่ี 3 (แทนต้นแม่) และใบที่ 4 (แทนตน้ พ่อ)

พร้อมกัน ครั้งละ 1 ถุง จำนวน 50 ครั้ง และ

หลงั การหยบิ ทกุ คร้งั ใส่ถุงลกู ปดั คืนกลับลงในถุง

ผา้ บันทกึ ผล หาค่าเฉล่ยี และอัตราส่วนของการ

ผสมที่ได้

บนั ทึกผลการทดลอง

สรุปผลการทดลอง
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

185

ตัวอย่างใบกจิ กรรม เร่ือง ความน่าจะเปน็ กับการถ่ายทอดลกั ษณะทางพนั ธุกรรม

ช่ือกลุ่ม............................................................................................................ช้นั ..................................
รายช่ือสมาชกิ 1. .........................................................................................เลขที่..................................

2. .........................................................................................เลขที่……............................
3. .........................................................................................เลขที่……….........................
4. .........................................................................................เลขที่……….........................
5. .........................................................................................เลขที่……............................
6. .........................................................................................เลขที่..................................
คำช้ีแจง ให้นักเรยี นเตรยี มอปุ กรณต์ ามทีก่ ำหนดให้ และศึกษาวธิ ที ำ จากนั้นใหว้ าดภาพหรือตดิ ภาพ
ผลการทดลอง และสรุปผลของกจิ กรรมการทดลอง
กิจกรรม เรื่อง ความน่าจะเป็นกบั การถา่ ยทอดลกั ษณะทางพันธกุ รรม
จดุ ประสงค์
นำกฎการแยก กฎการรวมกลุ่มอย่างอิสระ และหลักการความน่าจะเป็นมาใช้ในการหา
โอกาสการเกิดลกั ษณะของลกู ทเ่ี กิดจากพ่อแม่ทกี่ ำหนด
วสั ดแุ ละอปุ กรณ์

วธิ ีการทำกิจกรรม
กิจกรรมแบ่งเป็น 2 ตอน ตอนที่ 1 เป็นการจำลองการผสมลักษณะเดียว และตอนที่ 2 เป็นการ
จำลองการผสมสองลักษณะ เริ่มจากการสร้างเซลล์สืบพันธุ์ จากนั้นศึกษาจีโนไทป์ของรุ่นลูกที่ได้
จากการผสมระหวา่ งตน้ พอ่ และต้นแม่

กำหนดให้ พชื ชนดิ หน่งึ มียนี ควบคุมลักษณะสดี อกและขอบใบ ดงั น้ี
แอลลีล A แทนดว้ ยลูกปัดสีแดง ควบคมุ ลักษณะดอกสีแดง
แอลลลี a แทนด้วยลกู ปัดสีชมพู ควบคุมลักษณะดอกสชี มพู
แอลลลี B แทนดว้ ยลูกปดั สีน้ำเงนิ ควบคมุ ลักษณะขอบใบเรียบ

186

แอลลีล b แทนดว้ ยลูกปดั สฟี า้ ควบคมุ ลกั ษณะขอบใบหยัก

ตอนที่ 1 การผสมลกั ษณะเดยี ว ตอนท่ี 2 การผสมสองลกั ษณะ

1.5 นำลูกปัดสีแดงและสชี มพูอย่างละ 10 เมด็ 2.1 นำลูกปัดสีแดงและสีชมพูอย่างละ 20 เม็ด

ใส่ลงในถงุ ใบที่ 1 สุ่มหยบิ ลูกปัดครั้ง 1 เมด็ ออก ใส่ลงในถุงใบที่ 1 นำลูกปัดสีน้ำเงินและสีฟ้า

จากถงุ จำนวน 30 ครง้ั และหลังจากหยิบทุกคร้ัง อย่างละ 20 เม็ด ใส่ลงในถุงผ้าใบที่ 2 จากน้ัน

ใส่ลูกปัดคืนกลับลงในถุง บันทึกผลหาค่าเฉล่ีย สุ่มหยิบลูกปัดมาจากถุงผ้าใบที่ 1 และ 2พร้อม

และอัตราสว่ นของการไดล้ กู ปดั สแี ดงต่อลูกปัดสี กันคร้ังละ 1 เมด็ จำนวน 50 คร้ัง และหลังการ

ชมพู หยิบทุกครั้งใส่ลูกปัดคืนกลับลงในถุงผ้า บันทึก

1.6 นำลกู ปดั สีแดงและสีชมพูอย่างละ 10 เม็ด ผล หาคา่ เฉลีย่ และอัตราส่วนของการได้สีลูกปัด

ใส่ลงในถุงผ้าใบที่ 2 สุ่มหยิบลูกปัดมาจากถุง ทั้ง 4 กลมุ่ ดงั น้ี ก) แดง-นำ้ เงิน ข) แดง-ฟ้า

ผา้ ใบที่ 1 (แทนตน้ แม)่ และใบท่ี 2 (แทนตน้ พ่อ) ค) ชมพู-นำ้ เงนิ ง) ชมพู-ฟ้า

พร้อมกัน ครั้งละ 1 เม็ด จำนวน 50 ครั้ง โดย 2.2 จัดลูกปัดตามคู่สีที่ได้จากตอนที่ 2.1 ใส่ลง

หลงั การหยิบทกุ คร้ังให้ใส่ลกู ปดั คนื กลับลงในถุง ในถุงพลาสติกใสแบบซิป ถุงละ 1 คู่สี ปิดปาก

บันทึกผล หาอัตราส่วนของการได้สีลูกปัดทั้ง 3 ถุงในสนิท จะได้ชุดละ 4 แบบ ทำถุงลูกปัด

กลมุ่ ดงั นี้ ก) แดง-แดง จำนวน 6 ชุด จากน้ันนำ 3 ชุด ใส่ลงในถุงผ้าใบ

ข) แดง-ชมพู หรือ ชมพู-แดง ค) ชมพู-ชมพู ที่ 3 และนำอีก 3 ชุด ใส่ในถุงผ้าใบที่ 4 ใช้มือ

สองข้างสุ่มหยิบถุงพลาสติกลูกปัดมาจากถุง

ผา้ ใบที่ 3 (แทนตน้ แม่) และใบท่ี 4 (แทนตน้ พอ่ )

พร้อมกัน ครั้งละ 1 ถุง จำนวน 50 ครั้ง และ

หลงั การหยบิ ทุกครง้ั ใส่ถงุ ลกู ปดั คนื กลับลงในถุง

ผา้ บนั ทกึ ผล หาคา่ เฉล่ียและอัตราส่วนของการ

ผสมท่ไี ด้

บันทกึ ผลการทดลอง

1) ผลการทำกิจกรรมที่ 1

187

2) ผลการทำกจิ กรรมที่ 2

สรุปผลการทดลอง
การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมเป็นเรื่องของโอกาส ขึ้นอยู่กับว่าขณะเกิดกระบวนการสร้าง
เซลล์สืบพันธุ์ แต่ละเซลล์สืบพันธุ์ที่ได้จะได้รับแอลลีลใดบ้าง และเซลล์สืบพันธุ์ใดจะมีโอกาส
เกดิ การปฏสิ นธิกนั เช่น ถ้าพ่อแม่มีจีโนไทป์ Aa เมื่อสร้างเซลลส์ ืบพันธ์แุ อลลลี จะแยกออกจากกันตาม
กฎการแยกของเมนเดลให้เซลล์สืบพันธุ์ที่มีแอลลีลต่างกัน 2 แบบ คือ A และ a โดยมีโอกาสเกิด
เท่ากับ 1/2 และถ้า Aa ผสมพันธุ์กับ Aa โอกาสจะได้ลูกจีโนไทป์ต่าง ๆ จะเท่ากับผลคูณ
ของโอกาสการเกิดยีนในเซลล์สืบพันธุ์ของพ่อและแม่ เช่น โอกาสที่ลูกจะมีจีโนไ ทป์เป็น AA
เท่ากบั 1/2 × 1/2 เทา่ กับ ¼

188

แบบทดสอบก่อนเรยี น เรอ่ื ง กฏของเมนเดลและเขียนจโี นไทปแ์ ละฟโี นไทป์จากสถานการณ์ที่
กำหนดให้

ภาคเรยี นท่ี 2 ปีการศกึ ษา 2564 ช้นั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 4
รายวชิ าชีววิทยา 2 รหัสวชิ า ว31242 เวลาสอบ 10 นาที
คำช้ีแจง: แบบทดสอบทง้ั หมดประกอบดว้ ย ขอ้ สอบปรนยั 4 ตัวเลือก จำนวน 10 ข้อ
1. ขอ้ ใดตอ่ ไปนีก้ ลา่ วไมถ่ ูกต้องเกีย่ วกบั กฎของเมนเดล
ก. กฎข้อท่ี 1 คอื กฎการรวมกล่มุ อย่างอสิ ระ
ข. กฎแหง่ การแยก คือ กฎข้อท่ี 1
ค. low of segregation คือ กฎแหง่ การแยก
ง.low of independent assortment คือ กฎการรวมกลุ่มอย่างอสิ ระ
2. ในแมลงหวี่ กำหนดให้ L เป็นยนี ควบคุมลกั ษณะปีกยาว และ l เป็นยนี ควบคมุ ลักษณะปีกส้ัน เม่ือ
ผสมพนั ธ์แุ มลงหว่ปี ีกยาวและแมลงหว่ีปกี สัน้ จะได้ลูกท่มี ีปีกยาวและลูกท่ีมปี ีกส้ันในอัตราส่วน 1 : 1
จงหาจโี นไทปข์ องพ่อ แม่ และลกู
ก. พอ่ (Ll), แม่ (ll), ลูก (Ll, ll)
ข. พอ่ (Ll), แม่ (ll), ลูก (LL, ll)
ค. พอ่ (Ll), แม่ (Ll), ลูก (Ll, ll)
ง. พ่อ (LL), แม่ (Ll), ลูก (Ll, ll)
3. พชื ท่ีมีจีโนไทป์เปน็ AABbCcDD จะสรา้ งเซลล์สบื พันธทุ์ ีม่ ีลกั ษณะแตกต่างกนั ไดก้ แ่ี บบ
ก. 1
ข. 4
ค. 6
ง. 16
4. ถา้ AaBbDD x aaBbDd ข้อใดไมใ่ ช่ลูกที่เกิดจากพอ่ แม่คู่นี้
ก. aaBBdd
ข. AabbDD
ค. AaBbDd
ง. aabbDd

189

5. มะเขือเทศผลสีแดงเป็นลักษณะเด่น (R) ผลสีเหลืองเป็นลักษณะด้อย (r) และต้นสูงเป็นลักษณะ
เดน่ (T) ต้นเตยี้ เป็นลักษณะดอ้ ย (t) เม่อื นำมะเขือเทศต้นหน่งึ มจี ีโนไทป์ RrTT ผสมกับตน้ ท่ีมจี ีโนไทป์
rrTt ขอ้ ใดต่อไปน้ีไมถ่ ูกต้อง

ก. จีโนไทป์ของลกู มีท้งั หมด 4 แบบ
ข. ฟโี นไทป์ของลูกมีทัง้ หมด 4 แบบ
ค. จโี นไทป์ท่ไี ดค้ ือ RrTT, rrTT, RrTt, rrTt
ง. อตั ราส่วนของฟีโนไทปค์ อื 1 : 1
6. ผสมถวั ฝักสีเขียว (YY) กบั ฝกั สีเหลือง (yy) ลูกท่ไี ดใ้ นรุ่นท่ี 1 (F1) จะมลี กั ษณะอย่างไร
ก. ไดถ้ ั่วฝกั สเี ขยี ว : ฝกั สีเหลอื ง = 1 : 1
ข. ได้ถั่วฝักสีเขียว : ฝกั สเี หลอื ง = 2 : 1
ค. ได้ถั่วฝักสเี ขียวทง้ั หมด
ง. ไดถ้ ่ัวฝักสีเหลืองท้งั หมด
7. ถ้าทำการผสมถว่ั ลันเตาต้นสงู พันธแ์ุ ท้กบั ถวั่ ลันเตาต้นเตยี้ พนั ธุ์แทจ้ ะไดอ้ ัตราสว่ นของ Genotype
ในลูกรนุ่ F2 เท่ากบั เท่าใด
ก. 1 : 2 : 1
ข. 1 : 1
ค. 3 : 1
ง. 1 : 0
8. ทกี่ ลา่ ววา่ “ลักษณะท่อี ยกู่ ันเปน็ คู่ ๆ น้ัน จะแยกออกจากกนั ไปรวมกนั ใหมก่ ับอีกลักษณะหน่งึ ” คำ
กล่าวนเ้ี ป็นกฎขอ้ ใด
ก.กฎการแยกกลุม่ อยา่ งอสิ ระ
ข.กฎการผ่าเหล่า
ค.กฎแหง่ การถ่ายทอด
ง.กฎแห่งลกั ษณะ

190

9. เมือ่ นำถวั่ ลันเตาตน้ สูง (เป็นเฮเทอโรไซกัส) ทำการผสมตวั เอง แล้วนำเมล็ดไปเพาะเกิดตน้ ใหม่
จำนวน 100 ต้น จะมตี น้ เตีย้ ประมาณก่ตี น้

ก. 75 ต้น
ข. 25 ตน้
ค. 50 ตน้
ง. 12 ตน้

10. กำหนดใหย้ นี T แทนตน้ สงู (ลกั ษณะเด่น) t แทนตน้ เตีย้ (ลักษณะดอ้ ย) นำตน้ สูง(TT) ผสมกับต้น
เต้ีย(tt) รนุ่ ลูก (F1) จะมจี โี นไทป์และฟไี ทป์ เปน็ อยา่ งไร(ตามกฎเมนเดล)

ก.TT , ตน้ สูง
ข. Tt , ต้นสูง
ค.Tt , ต้นเตี้ย
ง. tt , ต้นเตี้ย

191

เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรียน เรอ่ื ง กฏของเมนเดลและเขยี นจีโนไทปแ์ ละฟีโนไทป์จากสถานการณ์
ทกี่ ำหนดให้

ภาคเรยี นท่ี 2 ปีการศกึ ษา 2564 ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4
รายวิชาชีววิทยา 2 รหสั วิชา ว31242 เวลาสอบ 10 นาที
คำช้ีแจง: แบบทดสอบทงั้ หมดประกอบดว้ ย ข้อสอบปรนัย 4 ตวั เลอื ก จำนวน 10 ขอ้
1. ข้อใดตอ่ ไปนกี้ ล่าวไมถ่ กู ต้องเก่ยี วกบั กฎของเมนเดล
ก. กฎขอ้ ที่ 1 คือ กฎการรวมกล่มุ อย่างอิสระ
ข. กฎแห่งการแยก คือ กฎข้อที่ 1
ค. low of segregation คือ กฎแห่งการแยก
ง.low of independent assortment คอื กฎการรวมกลุ่มอย่างอิสระ
2. ในแมลงหวี่ กำหนดให้ L เป็นยีนควบคุมลักษณะปกี ยาว และ l เปน็ ยีนควบคุมลักษณะปีกสั้น เม่ือ
ผสมพันธุ์แมลงหวปี่ ีกยาวและแมลงหวี่ปกี สัน้ จะได้ลกู ทมี่ ีปีกยาวและลกู ที่มีปีกสั้นในอัตราส่วน 1 : 1
จงหาจีโนไทป์ของพอ่ แม่ และลูก
ก. พ่อ (Ll), แม่ (ll), ลูก (Ll, ll)
ข. พ่อ (Ll), แม่ (ll), ลกู (LL, ll)
ค. พอ่ (Ll), แม่ (Ll), ลูก (Ll, ll)
ง. พ่อ (LL), แม่ (Ll), ลกู (Ll, ll)
3. พชื ทมี่ จี ีโนไทปเ์ ปน็ AABbCcDD จะสรา้ งเซลล์สืบพนั ธุ์ท่ีมลี กั ษณะแตกต่างกนั ได้ก่ีแบบ
ก. 1
ข. 4
ค. 6
ง. 16
4. ถา้ AaBbDD x aaBbDd ขอ้ ใดไม่ใช่ลูกทีเ่ กิดจากพอ่ แมค่ ่นู ้ี
ก. aaBBdd
ข. AabbDD
ค. AaBbDd
ง. aabbDd

192

5. มะเขือเทศผลสีแดงเป็นลักษณะเด่น (R) ผลสีเหลืองเป็นลักษณะด้อย (r) และต้นสูงเป็นลักษณะ
เดน่ (T) ต้นเตยี้ เป็นลักษณะดอ้ ย (t) เม่อื นำมะเขือเทศต้นหน่งึ มจี ีโนไทป์ RrTT ผสมกับตน้ ท่ีมจี ีโนไทป์
rrTt ขอ้ ใดต่อไปน้ีไมถ่ ูกต้อง

ก. จีโนไทป์ของลกู มีท้งั หมด 4 แบบ
ข. ฟโี นไทป์ของลูกมีทัง้ หมด 4 แบบ
ค. จโี นไทป์ท่ไี ดค้ ือ RrTT, rrTT, RrTt, rrTt
ง. อตั ราสว่ นของฟีโนไทปค์ อื 1 : 1
6. ผสมถวั ฝักสีเขียว (YY) กบั ฝกั สีเหลือง (yy) ลูกท่ไี ดใ้ นรุ่นท่ี 1 (F1) จะมลี กั ษณะอย่างไร
ก. ไดถ้ ั่วฝกั สเี ขยี ว : ฝกั สีเหลอื ง = 1 : 1
ข. ได้ถั่วฝักสีเขียว : ฝกั สเี หลอื ง = 2 : 1
ค. ได้ถั่วฝักสเี ขียวทง้ั หมด
ง. ไดถ้ ่ัวฝักสีเหลืองท้งั หมด
7. ถ้าทำการผสมถว่ั ลันเตาต้นสงู พันธแ์ุ ท้กบั ถวั่ ลันเตาต้นเตยี้ พนั ธุ์แทจ้ ะไดอ้ ัตราสว่ นของ Genotype
ในลูกรนุ่ F2 เท่ากบั เท่าใด
ก. 1 : 2 : 1
ข. 1 : 1
ค. 3 : 1
ง. 1 : 0
8. ทกี่ ลา่ ววา่ “ลักษณะท่อี ยกู่ ันเปน็ คู่ ๆ น้ัน จะแยกออกจากกนั ไปรวมกนั ใหมก่ ับอีกลักษณะหน่งึ ” คำ
กล่าวนเ้ี ป็นกฎขอ้ ใด
ก.กฎการแยกกลุม่ อยา่ งอสิ ระ
ข.กฎการผ่าเหล่า
ค.กฎแหง่ การถ่ายทอด
ง.กฎแห่งลกั ษณะ

193

9. เมือ่ นำถัว่ ลันเตาตน้ สงู (เป็นเฮเทอโรไซกัส) ทำการผสมตวั เอง แล้วนำเมล็ดไปเพาะเกิดตน้ ใหม่
จำนวน 100 ตน้ จะมีต้นเต้ยี ประมาณก่ตี น้

ก. 75 ต้น
ข. 25 ต้น
ค. 50 ต้น
ง. 12 ตน้

10. กำหนดให้ยนี T แทนตน้ สงู (ลกั ษณะเด่น) t แทนตน้ เตีย้ (ลักษณะดอ้ ย) นำตน้ สูง(TT) ผสมกับต้น
เตย้ี (tt) รนุ่ ลูก (F1) จะมีจีโนไทป์และฟไี ทป์ เปน็ อยา่ งไร(ตามกฎเมนเดล)

ก.TT , ตน้ สูง
ข. Tt , ต้นสูง
ค.Tt , ต้นเต้ีย
ง. tt , ตน้ เต้ยี

194

แบบทดสอบหลังเรยี น เรอื่ ง กฏของเมนเดลและเขียนจโี นไทปแ์ ละฟีโนไทปจ์ ากสถานการณ์ท่ี
กำหนดให้

ภาคเรยี นที่ 2 ปกี ารศกึ ษา 2564 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
รายวชิ าชีววทิ ยา 2 รหัสวชิ า ว31242 เวลาสอบ 10 นาที
คำชี้แจง: แบบทดสอบทั้งหมดประกอบดว้ ย ขอ้ สอบปรนัย 4 ตวั เลอื ก จำนวน 10 ขอ้
1. มะเขือเทศผลสีแดงเป็นลักษณะเด่น (R) ผลสีเหลืองเป็นลักษณะด้อย (r) และต้นสูงเป็นลักษณะ
เด่น (T) ต้นเต้ยี เปน็ ลักษณะด้อย (t) เมอ่ื นำมะเขือเทศต้นหน่งึ มจี ีโนไทป์ RrTT ผสมกบั ต้นท่ีมจี ีโนไทป์
rrTt ขอ้ ใดต่อไปนีไ้ ม่ถูกตอ้ ง
ก. จีโนไทปข์ องลกู มีทัง้ หมด 4 แบบ
ข. ฟโี นไทป์ของลกู มีทัง้ หมด 4 แบบ
ค. จโี นไทปท์ ่ีได้คือ RrTT, rrTT, RrTt, rrTt
ง. อัตราส่วนของฟีโนไทป์คอื 1 : 1
2. เมื่อนำถั่วลนั เตาต้นสูง (เป็นเฮเทอโรไซกัส) ทำการผสมตัวเอง แล้วนำเมล็ดไปเพาะ เกิดตน้ ใหม่
จำนวน 100 ต้น จะมตี น้ เตี้ยประมาณกต่ี ้น
ก. 75 ตน้
ข. 25 ต้น
ค. 50 ต้น
ง. 12 ตน้
3. ถ้า AaBbDD x aaBbDd ขอ้ ใดไม่ใช่ลกู ทีเ่ กดิ จากพอ่ แม่ค่นู ้ี
ก. aaBBdd
ข. AabbDD
ค. AaBbDd
ง. aabbDd

195

4. ในแมลงหว่ี กำหนดให้ L เป็นยีนควบคมุ ลกั ษณะปีกยาว และ l เปน็ ยนี ควบคมุ ลกั ษณะปกี สั้น เมื่อ
ผสมพนั ธ์ุแมลงหว่ปี ีกยาวและแมลงหวี่ปกี ส้นั จะได้ลกู ท่ีมปี กี ยาวและลูกท่ีมีปีกส้นั ในอัตราส่วน 1 : 1
จงหาจโี นไทป์ของพ่อ แม่ และลกู

ก. พอ่ (Ll), แม่ (ll), ลูก (Ll, ll)
ข. พ่อ (Ll), แม่ (ll), ลูก (LL, ll)
ค. พอ่ (Ll), แม่ (Ll), ลูก (Ll, ll)
ง. พอ่ (LL), แม่ (Ll), ลูก (Ll, ll)
5. กำหนดใหย้ นี T แทนต้นสูง(ลกั ษณะเดน่ ) t แทนต้นเตย้ี (ลักษณะด้อย) นำตน้ สงู (TT) ผสมกบั ตน้
เตีย้ (tt) ร่นุ ลูก (F1) จะมีจีโนไทปแ์ ละฟไี ทป์ เปน็ อยา่ งไร(ตามกฎเมนเดล)
ก.TT , ตน้ สงู
ข. Tt , ต้นสูง
ค.Tt , ตน้ เต้ยี
ง. tt , ตน้ เตยี้
6. ถา้ ทำการผสมถั่วลันเตาตน้ สงู พันธแุ์ ท้กับถ่ัวลันเตาตน้ เตยี้ พันธ์แุ ทจ้ ะได้อตั ราส่วนของ Genotype
ในลูกรุ่น F2 เทา่ กบั เท่าใด
ก. 1 : 2 : 1
ข. 1 : 1
ค. 3 : 1
ง. 1 : 0
7. ผสมถัวฝักสีเขียว (YY) กบั ฝักสีเหลือง (yy) ลูกที่ได้ในรุ่นที่ 1 (F1) จะมีลักษณะอย่างไร
ก. ได้ถั่วฝกั สีเขยี ว : ฝักสีเหลือง = 1 : 1
ข. ได้ถวั่ ฝกั สเี ขียว : ฝกั สีเหลือง = 2 : 1
ค. ได้ถั่วฝกั สเี ขยี วทั้งหมด
ง. ได้ถัว่ ฝกั สีเหลืองท้ังหมด

196

8. ที่กล่าววา่ “ลกั ษณะท่ีอยูก่ นั เป็นคู่ ๆ น้นั จะแยกออกจากกันไปรวมกนั ใหม่กบั อกี ลกั ษณะหน่งึ ” คำ
กลา่ วนี้เปน็ กฎข้อใด

ก.กฎการแยกกลุม่ อยา่ งอิสระ
ข.กฎการผ่าเหล่า
ค.กฎแหง่ การถ่ายทอด
ง.กฎแหง่ ลักษณะ
9. ขอ้ ใดตอ่ ไปน้ีกลา่ วไม่ถกู ต้องเก่ียวกับกฎของเมนเดล
ก. กฎข้อที่ 1 คอื กฎการรวมกลุม่ อย่างอสิ ระ
ข. กฎแห่งการแยก คือ กฎข้อที่ 1
ค. low of segregation คอื กฎแหง่ การแยก
ง.low of independent assortment คือ กฎการรวมกลุม่ อย่างอิสระ
10. พืชทมี่ จี ีโนไทปเ์ ป็น AABbCcDD จะสร้างเซลล์สืบพันธุ์ทีม่ ีลักษณะแตกตา่ งกันไดก้ ี่แบบ
ก. 1
ข. 4
ค. 6
ง. 16

197

เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียน เรื่อง กฏของเมนเดลและเขียนจีโนไทปแ์ ละฟีโนไทป์จากสถานการณ์
ท่กี ำหนดให้

ภาคเรยี นที่ 2 ปีการศกึ ษา 2564 ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
รายวชิ าชีววทิ ยา 2 รหัสวชิ า ว31242 เวลาสอบ 10 นาที
คำชี้แจง: แบบทดสอบท้ังหมดประกอบดว้ ย ข้อสอบปรนัย 4 ตวั เลือก จำนวน 10 ข้อ
1. มะเขือเทศผลสีแดงเป็นลักษณะเด่น (R) ผลสีเหลืองเป็นลักษณะด้อย (r) และต้นสูงเป็นลักษณะ
เด่น (T) ตน้ เตี้ยเปน็ ลักษณะดอ้ ย (t) เมอื่ นำมะเขอื เทศตน้ หน่ึงมีจโี นไทป์ RrTT ผสมกับตน้ ท่ีมีจีโนไทป์
rrTt ขอ้ ใดตอ่ ไปนไี้ มถ่ กู ต้อง
ก. จโี นไทป์ของลกู มที ง้ั หมด 4 แบบ
ข. ฟีโนไทป์ของลกู มีทัง้ หมด 4 แบบ
ค. จีโนไทปท์ ไ่ี ด้คือ RrTT, rrTT, RrTt, rrTt
ง. อตั ราสว่ นของฟโี นไทป์คือ 1 : 1
2. เมื่อนำถั่วลันเตาต้นสูง (เป็นเฮเทอโรไซกัส) ทำการผสมตัวเอง แล้วนำเมล็ดไปเพาะเกิดต้นใหม่
จำนวน 100 ต้น จะมตี ้นเต้ียประมาณกี่ต้น
ก. 75 ต้น
ข. 25 ต้น
ค. 50 ต้น
ง. 12 ตน้
3. ถา้ AaBbDD x aaBbDd ขอ้ ใดไมใ่ ช่ลูกที่เกิดจากพ่อแมค่ ู่น้ี
ก. aaBBdd
ข. AabbDD
ค. AaBbDd
ง. aabbDd

198

4. ในแมลงหว่ี กำหนดให้ L เป็นยีนควบคมุ ลกั ษณะปีกยาว และ l เปน็ ยนี ควบคมุ ลกั ษณะปกี สั้น เมื่อ
ผสมพนั ธ์ุแมลงหว่ปี ีกยาวและแมลงหวี่ปกี ส้นั จะได้ลกู ท่ีมปี กี ยาวและลูกท่ีมีปีกส้นั ในอัตราส่วน 1 : 1
จงหาจโี นไทป์ของพ่อ แม่ และลกู

ก. พอ่ (Ll), แม่ (ll), ลูก (Ll, ll)
ข. พ่อ (Ll), แม่ (ll), ลูก (LL, ll)
ค. พอ่ (Ll), แม่ (Ll), ลูก (Ll, ll)
ง. พอ่ (LL), แม่ (Ll), ลูก (Ll, ll)
5. กำหนดใหย้ นี T แทนต้นสูง(ลกั ษณะเดน่ ) t แทนต้นเตย้ี (ลักษณะด้อย) นำตน้ สงู (TT) ผสมกบั ตน้
เตีย้ (tt) ร่นุ ลูก (F1) จะมีจีโนไทปแ์ ละฟไี ทป์ เปน็ อยา่ งไร(ตามกฎเมนเดล)
ก.TT , ตน้ สงู
ข. Tt , ต้นสูง
ค.Tt , ตน้ เต้ยี
ง. tt , ตน้ เตยี้
6. ถา้ ทำการผสมถั่วลันเตาตน้ สงู พันธแุ์ ท้กับถ่ัวลันเตาตน้ เตยี้ พันธ์แุ ทจ้ ะได้อตั ราส่วนของ Genotype
ในลูกรุ่น F2 เทา่ กบั เท่าใด
ก. 1 : 2 : 1
ข. 1 : 1
ค. 3 : 1
ง. 1 : 0
7. ผสมถัวฝกั สีเขียว (YY) กบั ฝักสีเหลือง (yy) ลูกที่ได้ในรุ่นที่ 1 (F1) จะมีลักษณะอย่างไร
ก. ได้ถั่วฝกั สีเขยี ว : ฝักสีเหลือง = 1 : 1
ข. ได้ถวั่ ฝกั สเี ขียว : ฝกั สีเหลือง = 2 : 1
ค. ได้ถั่วฝักสเี ขยี วทั้งหมด
ง. ได้ถัว่ ฝกั สีเหลืองท้ังหมด

199

8. ที่กล่าววา่ “ลกั ษณะท่ีอยูก่ นั เป็นคู่ ๆ น้นั จะแยกออกจากกันไปรวมกนั ใหม่กบั อกี ลกั ษณะหน่งึ ” คำ
กลา่ วนี้เปน็ กฎข้อใด

ก.กฎการแยกกลุม่ อยา่ งอิสระ
ข.กฎการผ่าเหล่า
ค.กฎแหง่ การถ่ายทอด
ง.กฎแหง่ ลักษณะ
9. ขอ้ ใดตอ่ ไปน้ีกลา่ วไม่ถกู ต้องเก่ียวกับกฎของเมนเดล
ก. กฎข้อที่ 1 คอื กฎการรวมกลุม่ อย่างอสิ ระ
ข. กฎแห่งการแยก คือ กฎข้อที่ 1
ค. low of segregation คอื กฎแหง่ การแยก
ง.low of independent assortment คือ กฎการรวมกลุม่ อย่างอิสระ
10. พืชทมี่ จี ีโนไทปเ์ ป็น AABbCcDD จะสร้างเซลล์สืบพันธุ์ทีม่ ีลักษณะแตกตา่ งกันไดก้ ี่แบบ
ก. 1
ข. 4
ค. 6
ง. 16

200

แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 9

กลมุ่ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ช้นั มธั ยมศึกษาปีที่ 4

หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 5 เรอ่ื ง การถา่ ยทอดลักษณะทางพันธกุ รรม 15 ช่วั โมง

เรื่อง ลกั ษณะทางพนั ธุกรรมท่ีเปน็ สว่ นขยายของพนั ธุศาสตร์เมนเดล 1 3 ชั่วโมง

ครูผู้สอน นางสาวสุภาวิณี เพม่ิ ทอง ภาคเรยี นท่ี 2/2564

ผลการเรียนรแู้ ละสาระการเรยี นรู้เพิม่ เติม

สาระชีววิทยา 2. เข้าใจการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม การถ่ายทอดยีนบนโครโมโซม สมบัติ

และหน้าที่ของสารพันธุกรรม การเกิดมิวเทชัน เทคโนโลยีทางดีเอ็นเอ หลักฐาน ข้อมูล และแนวคิด

เกี่ยวกับวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต ภาวะสมดุลของฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก การเกิดสปีชีส์ใหม่ ความ

หลากหลายทางชีวภาพ กำเนิดของสง่ิ มีชีวติ ความหลากหลายของสงิ่ มีชวี ติ และอนุกรมวธิ าน รวมท้ัง

นำความรไู้ ปใชป้ ระโยชน์

ชัน้ ผลการเรยี นรู้ สาระการเรยี นรู้เพ่ิมเตมิ

ม.4 สืบค้นข้อมลู วิเคราะห์ อธิบาย และ  การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมบางลักษณะให้

สรุปเกี่ยวกับการถ่ายทอดลักษณะ อตั ราสว่ นทแ่ี ตกตา่ งจากผลการศึกษาของเมนเดล เรยี ก

ทางพันธุกรรมที่เป็นส่วนขยายของ ลักษณะเหล่านี้ว่า ลักษณะทางพันธุกรรมที่เป็นส่วน

พนั ธุศาสตรเ์ มนเดล ขยายของพันธุศาสตร์เมนเดล เช่น การข่มไม่สมบูรณ์

การข่มร่วมกัน มัลติเปิลแอลลีล ยีนบนโครโมโซมเพศ

สืบค้น ข้อมูล ว ิเคร าะ ห์ และ และพอลยิ ีน

เปรียบเทียบลักษณะทางพันธุกรรม  ลักษณะพันธุกรรมบางลักษณะมีความแตกต่างกัน

ที่มีการแปรผันไม่ต่อเนื่องและ ชดั เจน เชน่ การมีติ่งหูหรอื ไม่มตี ง่ิ หู ซึง่ เป็นลกั ษณะทาง

ลักษณะทางพันธุกรรมที่มี การแปร พนั ธกุ รรมท่ีมกี ารแปรผันไม่ตอ่ เนือ่ ง

ผนั ตอ่ เน่อื ง  ลักษณะทางพันธุกรรมบางลักษณะมีความแตกต่าง

กันเล็กน้อยและลดหลั่นกันไป เช่น ความสูงและสีผิว

ของมนุษยถ์ ูกควบคุมโดยยนี หลายคูซ่ ่ึงเป็นลักษณะทาง

พันธุกรรมที่มีการแปรผันตอ่ เนื่อง และสิ่งแวดล้อมอาจ

มีผลตอ่ การแสดงลกั ษณะนั้น

201

1. กำหนดเปา้ หมายของการจัดการเรียนรู้

1.1 สาระการเรยี นรู้/เนอื้ หาการเรยี นรู้

เร่อื ง ลักษณะทางพันธกุ รรมที่เป็นส่วนขยายของพันธุศาสตร์เมนเดล 1

1) ความเดน่ ไมส่ มบูรณ์

2) ความเด่นรว่ ม

3) มัลตเิ พิลแอลลีล

1.2 สาระสำคญั /ความคิดรวบยอดของเรอ่ื งทีเ่ ขียน

การถ่ายทอดลักษณะพันธุกรรมของเมนเดลเป็นการถ่ายทอดลักษณะทีค่ วบคุมดว้ ยยีนเพยี ง

ยีนเดียวหรือสองแอลลีลเท่านั้น ซึ่งแอลลีลเด่นจะข่มแอลลีลด้อยอย่างสมบูรณ์ แต่การถ่ายทอด

ลักษณะทางพันธกุ รรมบางลกั ษณะไม่ได้ถูกควบคุมการแสดงออกตามกฎของเมนเดล ดังน้ี

การข่มไมส่ มบรู ณ์ (incomplete dominant) เปน็ ลักษณะทางพนั ธกุ รรมทถี่ กู ควบคมุ ด้วยยนี

เดียว แต่แอลลีลไม่ได้มีลักษณะเด่นหรอื ด้อยอย่างสมบูรณ์ เช่น สีดอกของต้นลิน้ มงั กร ลักษณะของ

เส้นผม

ความเด่นร่วม (codominant) เปน็ ลกั ษณะทางพนั ธกุ รรมทีถ่ ูกควบคุมด้วยยนี เดียวแต่แอล-

ลีลสองแอลลีล ไม่ข่มซึ่งกันแหละกัน แต่แสดงลักษณะเด่นออกมาเท่ากัน เช่น หมู่เลือด AB ในระบบ

ABO

มลั ตเิ พลิ แอลลีล (multiple allele) เป็นลักษณะทางพันธุกรรมทีถ่ กู ควบคุมด้วยแอลลีล

มากกว่า 2 แอลลีล เชน่ หมู่เลือดระบบ ABO ประกอบด้วยแอลลีล IA IB และ i

พอลิยีน (polygene) เป็นลักษณะทางพันธุกรรมที่ถูกควบคุมด้วยยีนหลายยีน และมี

สงิ่ แวดล้อมมาเกีย่ วขอ้ ง เช่น สผี ิว สีตา

1.3 จุดประสงค์การเรียนรู้: เมอ่ื ผเู้ รยี นจบกจิ กรรมการเรียนรู้ ผูเ้ รียนสามารถ

ดา้ นความรู้ (K: Knowledge) อธิบายและสรุปการถ่ายทอดลักษณะทาง

พันธุกรรมแบบความเด่นไม่สมบูรณ์ ความเด่น

ร่วม มัลติเพิลแอลลีล และลักษณะควบคุมด้วย

ยนี หลายคู่

เปรียบเทียบลักษณะทางพันธุกรรมที่มีการ

แปรผันไมต่ ่อเน่ืองและลักษณะทางพันธกุ รรมท่ี

มีการแปรผันต่อเน่ือง

202

ด้านทักษะกระบวนการ (P: Process) นำความรู้ไปใช้ในการหาโอกาสเกิดลักษณะท่ี
ถา่ ยทอดทางพนั ธกุ รรมที่เป็นสว่ นขยายของพันธุ
ดา้ นคุณลักษณะอนั พึงประสงค์ (A: Attribute) ศาสตรเ์ มนเดล
เขียนการถ่ายทอดลักษณะพันธุกรรมลักษณะ
ดา้ นทกั ษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ตา่ ง ๆ เปน็ ส่วนขยายของพนั ธศุ าสตร์เมนเดลได้
(Sc.P: Science Process Skill) ทำงานรว่ มกับผูอ้ นื่ , รบั ผิดชอบตอ่ การทำงาน,
 การสงั เกต แสดงคงามคิดเห็น, นำเสนอผลงานหนา้ ชน้ั เรยี น
 การวัด ได้
 การคำนวณ/การใช้ตวั เลข
 การจำแนกประเภท  การลงความเห็นจากขอ้ มลู
 การจดั กระทำและสอ่ื ความหมายขอ้ มูล  การกำหนดและควบคุมตวั แปร
 การหาความสัมพนั ธ์ระหว่างสเปสกับสเปส  การกำหนดนยิ ามเชิงปฏบิ ัติการ
และสเปสกบั เวลา  การตง้ั สมมติฐาน
 การพยากรณ์/การทำนาย  การทดลอง
 การตีความหมายขอ้ มูลและลงขอ้ สรปุ
 การสร้างแบบจำลอง

2. การจดั กิจกรรมการเรยี นรู้แบบ 5E ร่วมกบั STAD

2.1 ข้ันสรา้ งความสนใจ (Engagement)

2.1.1 ครใู ห้นักเรยี นทำแบบฝึกหัดก่อนเรยี นเร่ือง ลักษณะทางพันธุกรรมที่เป็นส่วนขยายของ
พันธศุ าสตรเ์ มนเดล จำนวน 10 ข้อ

2.1.2 ครูนำเข้าสู่บทเรียนหัวข้อลักษณะทางพันธุกรรมที่เป็นส่วนขยายของพันธุศาสตร์เมน
เดล โดยยกตวั อย่างลกั ษณะทางพันธุกรรมในธรรมชาตทิ ไ่ี มไ่ ดเ้ ปน็ ไปตามผลการทดลองของเมนเดล

ต้นลนิ้ มังกร หม่เู ลอื ด

203

2.1.3 ครูนำเข้าสู่บทเรียนโดยแสดงรูป 5.11 ในหนังสือเรียน ซึ่งแสดงต้นลิ้นมังกรที่มีดอกสี
แดงผสมกับต้นที่มีดอกสีขาว และได้รุ่นลูกที่มีดอกสีชมพู โดยครูอาจใช้คำถามให้นักเรียนอภิปราย
ดังนี้

 การถ่ายทอดลักษณะสีดอกของตน้ ลน้ิ มงั กรเปน็ ไปตามผลการทดลองของเมนเดลหรือ
ไม่อย่างไร (แนวคำตอบ: รุ่น F1 ทุกต้นมีดอกสีชมพู มีลักษณะแตกต่างจากรุ่นพ่อแม่ การถ่ายทอด
ลักษณะสีดอกของตน้ ล้ินมังกรไมเ่ ป็นไปตามผลการทดลองของเมนเดล คอื ลกั ษณะสีดอกล้นิ มงั กรมี 3
ลักษณะ คือ แดง ขาว และชมพู ซึ่งแตกต่างจากลักษณะของถั่วลันเตาที่เมนเดลนำเสนอที่มี 2
ลกั ษณะ เชน่ ลกั ษณะสีกลบี ดอกถ่ัวลันเตา มี 2 ลกั ษณะ คอื กลีบดอกสมี ว่ งและกลีบดอกสีขาว)

 ถ้าการถ่ายทอดลกั ษณะสีดอกของตน้ ลิ้นมงั กรเปน็ ไปตามผลการทดลองของเมนเดล
รุ่น F1 จะมีลักษณะอย่างไร (แนวคำตอบ: ถ้าผลการทดลองในการผสมพันธุ์ต้นลิ้นมังกรเป็นไปตาม
การทดลองของเมนเดล รุน่ F1 ท่ีไดจ้ ะมีดอกสีแดงทง้ั หมดถ้าแอลลีลเด่นควบคมุ ดอกสีแดงหรือดอกสี
ขาวทัง้ หมดถา้ แอลลลี เดน่ ควบคุมดอกสขี าว ซง่ึ รนุ่ ลกู จะมีลกั ษณะสีดอกเหมอื นพอ่ หรือแม่เสมอ)

2.1.4 ครูตั้งประเด็นคำถามเพื่อให้นักเรียนอภิปรายเกี่ยวกับการถ่ายทอดลักษณะทาง
พันธุกรรมของหมู่เลือดระบบ ABO

 เลอื ดแตล่ ะหมู่เลือดถูกควบคมุ ด้วยแอลลีลกแ่ี อลลีล และหมู่เลือดระบบ ABO มจี โี น
ไทป์กี่แบบ และฟีโนไทป์ของหมู่เลือดระบบ ABO มีกี่แบบ อะไรบ้าง (แนวคำตอบ: แต่ละคนจะมี 2
แอลลลี โดยเลอื ดหมู่ Aและเลอื ดหมู่ B มีจีโนไทปไ์ ด้ 2 แบบ คือ IAIA IAi และ IBIB IBi ตามลำดบั
ส่วนเลือดหมู่ AB และเลือดหมู่ O มีจีโนไทป์ได้แบบเดยี วคือ IAIB และ ii ตามลำดับ ดังนั้นหมู่เลอื ด
ระบบ ABO มี 4 ฟีโนไทป์คอื เลือดหมู่ A เลือดหมู่ B เลอื ดหมู่ AB และเลอื ดหมู่ O)

2.2 ขัน้ สำรวจและค้นหา (Exploration)
2.2.1 แบ่งนกั เรียนออกเปน็ กลมุ่ กลมุ่ ละ 5-6 คน คละความสามารถ เก่ง ปานกลาง ออ่ น

204

2.2.2 ให้นกั เรยี นแตล่ ะกลมุ่ ทำกิจกรรม เร่ือง การแกโ้ จทยป์ ัญหา เร่อื ง ความเด่นไม่สมบูรณ์
ความเดน่ รว่ ม และมัลติเพลิ แอลลีล

กจิ กรรม เร่อื ง การแกโ้ จทยป์ ญั หา
เรอ่ื ง ความเด่นไม่สมบูรณ์ ความเดน่ รว่ ม และมัลตเิ พลิ แอลลลี
จุดประสงค์
อธิบายการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมแบบความเด่นไม่สมบูรณ์ ความเด่นร่วม และ
มัลตเิ พิลแอลลลี และนำหลกั การไปใช้ในการวเิ คราะห์โจทยป์ ัญหา
วิธกี ารทำกจิ กรรม
ตอบคำถามจากโจทย์ปญั หาต่อไปน้ี
1. ลักษณะเส้นผมในมนุษย์มีจีโนไทป์ 3 รูปแบบ ดังนี้ จีโนไทป์ HCHC แสดงลักษณะผมหยิก
H H แสดงลักษณะผมเหยยี ดตรง และ HCH แสดงลักษณะผมเป็นลอนหรือหยักศก
1.1 ถ้าพ่อมีผมเหยียดตรงและแม่มีผมหยิก ลูกที่เกิดมาจะมีจีโนไทป์และฟีโนไทป์เป็น
อย่างไร จงเขยี นแผนภาพแสดงการถา่ ยทอดลักษณะดงั กลา่ ว

1.2 นักเรยี นคิดวา่ เสน้ ผมในมนษุ ย์มีการถ่ายทอดลกั ษณะทางพนั ธุกรรมแบบใด จงอธบิ าย

2. เมื่อผสมพันธุ์ระหว่างงูเหลือมพันธุ์แท้มีลายทางกับงูหลือมพันธุ์แท้มีลายจุด จะได้รุ่น F1
เป็นงูหลือมที่มีลายทางผสมกับลายจุด เมื่อให้รุ่น F1 ผสมกันเอง จงหาโอกาสของรุ่น F2
ทม่ี ีลกั ษณะเหมอื นรนุ่ F1

3. จงใชเ้ หตุผลทางพันธศุ าสตร์มาอธิบายความเป็นไปได้ของขอ้ ความต่อไปนี้
3.1 แม่และลกู มเี ลอื ดหมู่ O แตช่ ายทอ่ี า้ งวา่ เป็นพอ่ มีเลือดหมู่ AB
3.2 หญงิ คนหนง่ึ มีเลอื ดหมู่ AB ยืนยนั วา่ ลูกที่มีเลอื ดหมู่ A เป็นลกู ของชายทมี่ เี ลอื ดหมู่ O

205

4. ถ้าพ่อมีเลือดหมู่ในระบบ ABO และระบบ MN เป็น A และ M ส่วนแม่มีเลือดหมู่เป็น B
และ N ตามลำาดบั ลกู จะมโี อกาสมีฟีโนไทป์ไดก้ ี่แบบ อะไรบา้ ง

2.2.3 ให้นกั เรยี นแตล่ ะกลุ่มศึกษาและรว่ มกนั อภิปรายภายในกลมุ่ เร่ือง ความเด่นไม่สมบูรณ์
ความเดน่ รว่ ม และมัลติเพลิ แอลลีล ในหนงั สอื เรียนชีววทิ ยา 2 หนา้ 82 – 89 ให้เชื่อมโยงกับกจิ กรรม

2.2.4 ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานำเสนอผลของกิจกรรมและองค์ความรู้ที่สรุปได้จาก
การศกึ ษาในหนงั สอื เรียนชวี วทิ ยา 2

2.3 ขนั้ อธิบายและลงขอ้ สรุป (Explanation)
2.3.1 ใหน้ กั เรยี นแตล่ ะกล่มุ ออกมานำเสนอผลของกิจกรรมและองค์ความรู้ท่ีสรปุ ได้ หน้าชั้น

เรยี น
2.3.2 ครูและนกั เรียนรว่ มกนั อภปิ รายผลของกจิ กรรม และนำสรุปองค์ความรู้ ดังนี้

1. ความเด่นไมส่ มบูรณ์
ความหมายของความเด่นไม่สมบูรณ์ โดยสรุปได้ว่าความเด่นไม่สมบูรณ์เป็นการถ่ายทอด

ลักษณะทางพันธุกรรมที่แอลลีลหนึ่งไม่สามารถข่มอีกแอลลีลหนึ่งได้อย่างสมบูรณ์ ทำให้สิ่งมีชีวิตท่ี
เป็นเฮเทอโรไซกัสแสดงฟโี นไทป์ท่อี ยู่ระหว่างฟีโนไทป์ของสิ่งมชี ีวิตที่เป็น ฮอมอไซกสั

206

2. ความเด่นรวม
ความหมายของความเด่นรว่ มว่าเปน็ การถ่ายทอดลกั ษณะทางพนั ธกุ รรมทีแ่ อลลีลทั้งสองแอล

ลีลบนคู่ฮอมอโลกัสโครโมโซมสามารถแสดงออกได้เท่า ๆ กัน ทำให้สิ่งมีชีวิตที่เป็นเฮเทอโรไซกัส
แสดงฟโี นไทปข์ องท้งั สองแอลลลี รว่ มกนั

ระบบหมเู่ ลอื ดของมนุษย์นั้นมหี ลายระบบ เชน่ ระบบ ABO ระบบ MN และระบบ Rh
เป็นต้น หมู่เลือดระบบ MN ของมนุษย์ จำแนกตามชนิดของไกลโคโปรตีนบนเยื่อหุ้มเซลล์เม็ดเลือด
แดง ซึ่งมีแอลลีล 2 รูปแบบ คือ แอลลีล LM ควบคุมการสร้างไกลโคโปรตีนชนิด M และแอลลีล LN
ควบคุมการสรา้ งไกลโคโปรตนี ชนดิ N หม่เู ลือดระบบ MN มจี โี นไทป์และฟโี นไทป์ ดงั ตาราง

3. มลั ติเพิลแอลลีล
ปกติบนโลคัสของฮอโมโลกัสโครโมโซมจะพบแอลลีล 2 แอลลีลที่ควบคุมการแสดงออกของ

ลกั ษณะตา่ ง ๆ แตพ่ บว่าบางยีนทถ่ี กู ควบคุมดว้ ยแอลลีลมากกว่า 2 แอลลลี เชน่ กนั เรียกลักษณะแบบ
นีว้ ่า มลั ติเพิลแอลลีล เช่น หมเู่ ลอื ดระบบ ABO ถกู ควบคมุ ด้วยแอลลีล 3 แอลลีล ซง่ึ มีผลต่อการสร้าง
แอนติเจนของเซลล์เม็ดเลือดแดง โดยแอลลีล IA ควบคุมการสร้างแอนติเจน A แอลลีล I ควบคุม
การสร้างแอนติเจน B และแอลลลี I ไมค่ วบคุมการสร้างทั้งแอนตเิ จน A และแอนตเิ จน B

207

2.4 ขน้ั ขยายความรู้ (Elaboration)

2.4.1 ครูขยายความร้เู รื่องของศัพทพ์ ันธศุ าสตร์

คำศพั ท์ภาษาองั กฤษ คำศพั ท์ภาษาไทย ความหมาย

codominance ความเด่นร่วม การขม่ รว่ มกนั การท่ีคู่ของแอลลีลแสดงลักษณะเด่น

เทา่ กนั ทำใหจ้ ีโนไทป์แบบเฮเทอโรไซกสั

แสดงฟโี นไทป์ของทง้ั 2 แอลลีลรว่ มกนั

complete ความเดน่ สมบรู ณ์ การขม่ สมบูรณ์ การทแี่ อลลีลเด่นข่มแอลลีลด้อยได้อยา่ ง

dominance สมบรู ณ์ ทำให้จโี นไทป์แบบเฮเทอโรไซกัส

และฮอโมไซกสั แบบเดน่ มลี กั ษณะ

เหมือนกัน

incomplete ความเด่น การข่มไมส่ มบูรณ์ การที่แอลลีลเดน่ ไมส่ ามารถข่มแอลลีล

dominance ไมส่ มบรู ณ์ ด้อยได้อย่างสมบูรณ์ ทำให้จโี นไทป์แบบ

เฮเทอโรไซกสั แสดงฟโี นไทปอ์ ย่รู ะหว่าง

ลักษณะเดน่ กบั ลักษณะดอ้ ย

multiple allele มลั ติเพลิ แอลลีล มัลตเิ ปิลแอลลลี รปู แบบของยนี ท่ตี ำแหนง่ ใด ๆ มีตงั้ แต่ 3

รปู แบบข้ึนไป

polygene ยนี หลายคู่ พอลยิ นี กลุ่มของยนี ท่ีควบคมุ ลักษณะเชงิ ปรมิ าณ

2.4.2 ครูได้อธิบายเกี่ยวกับหมู่เลือด โดยยกตัวอย่างคนที่มีเลือดหมู่โอบอมเบย์ (O-Bombay
หรือ hh-antigen blood group) ว่าเลือดหมู่โอบอมเบย์แตกต่างจากเลือดหมู่ O อย่างไร (เลือดหมู่
O และ O-Bombay มีลักษณะที่แตกต่างกันที่ชนิดของแอนติเจน H ซึ่งเป็นแอนติเจน
ที่พบที่เยื่อหุ้มเซลล์เม็ดเลือดแดง และเป็นสารต้นกำเนิดของแอนติเจน A และแอนติเจน B
โดยที่เอนไซม์ transferase A จะเปลี่ยนแอนติเจน H ให้เป็นแอนติเจน A และเอนไซม์
transferase B จะเปลี่ยนแอนติเจน H ให้เป็นแอนติเจน B ดังนั้นที่เยื่อหุ้มเซลล์เม็ดเลือดแดง
ของเลอื ดหม่ตู ่างๆ จะมแี อนตเิ จน ดงั ตาราง)

208

2.5 ขัน้ ประเมนิ (Evaluation)
2.5.1 ครใู ห้นกั เรียนทำใบงานท่ี 9 การถ่ายทอดลักษณะทางพันธกุ รรม
2.5.2 สำหรับแบบทดสอบหลังเรียน จะได้ทำในชั่วโมงต่อไป ซึ่งเป็นส่วนของลักษณะทาง

พันธกุ รรมที่เปน็ สว่ นขยายของพนั ธศุ าสตร์เมนเดล ในหัวขอ้ ถดั ไป
3. สื่อ/อุปกรณ์/แหล่งการเรียนรู้

3.1 หนังสือเรียนรายวชิ าเพม่ิ เติม ชีววทิ ยา 2 ม.4
3.2 PowerPoint เร่ือง ลกั ษณะทางพันธกุ รรมท่เี ป็นสว่ นขยายของพนั ธศุ าสตรเ์ มนเดล
3.3 ใบกิจกรรม เรื่อง การแก้โจทย์ปัญหา เรื่อง ความเด่นไม่สมบูรณ์ ความเด่นร่วม และมัลติเพิล
แอลลลี
3.4 แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน เร่อื ง กฏลักษณะทางพนั ธกุ รรมท่เี ป็นส่วนขยายของพันธุ
ศาสตร์เมนเดล
3.5 ใบงานท่ี 9 การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม

209

4. การวดั และประเมินผลการเรียนรู้

จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ วธิ กี ารวัดผลการเรยี นรู้ เกณฑ์การประเมินผล

ดา้ นความรู้ (K: Knowledge) การนำเสนอผลงาน ผ่านเกณฑไ์ ม่นอ้ ยกว่า

อธ ิบายและ สรุปก ารถ่ายทอด การถามตอบ รอ้ ยละ 75

ลักษณะทางพันธุกรรมแบบความเด่น การทำแบบทดสอบ

ไม่สมบูรณ์ ความเด่นร่วม มัลติเพิล สงั เกตพฤตกิ รรมในการทำงาน

แอลลีล และลักษณะควบคุมด้วยยีน

หลายคู่

เปรยี บเทียบลกั ษณะทางพันธุกรรมท่ี

มีการแปรผันไม่ต่อเนื่องและลักษณะ

ทางพันธกุ รรมท่มี กี ารแปรผนั ตอ่ เนอ่ื ง

นำความรไู้ ปใช้ในการหาโอกาสเกิด

ลักษณะท่ีถ่ายทอดทางพันธุกรรมที่

เปน็ สว่ นขยายของพันธุศาสตรเ์ มนเดล

ด้านทกั ษะกระบวนการ (P: Process) การทำแบบทดสอบ ผ่านเกณฑ์ไมน่ ้อยกว่า

เขยี นการถา่ ยทอดลกั ษณะพันธุกรรม การตรวจแบบฝกึ หดั รอ้ ยละ 75

ลักษณะตา่ ง ๆ เปน็ ส่วนขยายของพันธุ

ศาสตรเ์ มนเดลได้

ด้านคุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ (A: สงั เกตพฤติกรรมในการทำงาน ผา่ นเกณฑ์ไมน่ ้อยกวา่

Attribute) รอ้ ยละ 75

ทำงานร่วมกบั ผอู้ นื่ , รบั ผิดชอบตอ่

การทำงาน, แสดงความคดิ เหน็ ,

นำเสนอผลงานหนา้ ชัน้ เรียนได้

ดา้ นทักษะกระบวนการทาง สงั เกตพฤติกรรมในการทำงาน ผา่ นเกณฑไ์ ม่นอ้ ยกว่า

วิทยาศาสตร์ ร้อยละ 75

(Sc.P: Science Process Skill)

 การคำนวณ/การใช้ตัวเลข

 การพยากรณ์/การทำนาย

 การลงความเหน็ จากขอ้ มลู

210

แบบสังเกตพฤติกรรม

เรอ่ื ง ลักษณะทางพันธุกรรมที่เปน็ ส่วนขยายของพันธศุ าสตร์เมนเดล 1

คำชี้แจง จงทำเครื่องหมาย  ลงในช่องที่ตรงกับพฤติกรรมที่ผู้เรียนแสดงออก โดยจำแนกระดับ

พฤตกิ รรมการแสดงออกไวเ้ ปน็ 3 คะแนน ดงั น้ี

3 คะแนน หมายถงึ ผเู้ รียนมพี ฤติกรรมในระดับดี

2 คะแนน หมายถึง ผูเ้ รียนมพี ฤตกิ รรมในระดับปานกลาง

1 คะแนน หมายถึง ผู้เรียนมพี ฤติกรรมในระดับปรับปรงุ

ช่อื -สกลุ รายการประเมนิ คะแนน รอ้ ย สรุปผลการ

ความใสใ่ จ การเสนอ ความ การยอมรบั รวม ละ ประเมนิ

เลขท่ี ในการ ความ รว่ มมอื ใน ฟงั คนอน่ื

ทำงาน คดิ เห็น การทำงาน

3 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1 12 100 ผา่ น ไม่
ผา่ น

1 นายณัฐนนทส์ ุธรรมฤทธิ์

2 นายระพธี าดา วงศค์ ลุ ี

3 นายจกั รกฤษ สีลาแดง

4 นายจกั รภทั ร จนั ทร์แกว้

5 นายนรภทั ร ศรที อง

6 นายปรัชญา ใจบญุ

7 นายประสิทธิชยั อามาตย์

สมบตั ิ

8 นายจกั รภทั ร สุขณรงค์

9 นายฉัตรดนยั สุภา

10 นายณัฐพล จันทฤาชา

11 นายณัฐวศั พนมธรี -
เกยี รติ

12 นายถริ ะวฒั น์ แตงเอ่ยี ม

13 นายทัธดนยั สแตนลยี ์

14 นายธีรตั เดช นอ้ ยมนตรี

15 นายนันทวฒุ ิ สุขเกิด

211

ชื่อ-สกลุ รายการประเมิน คะแนน ร้อย สรปุ ผลการ
การยอมรบั รวม ละ ประเมนิ
เลขท่ี ความใส่ใจ การเสนอ ความ ฟังคนอ่ืน
ในการ ความ ร่วมมือใน
ทำงาน คิดเห็น การทำงาน

3 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1 12 100 ผา่ น ไม่
ผ่าน

16 นายนันทศร หไู ธสง

17 นายวชริ วิชญ์ พันพินิจ

18 นายวีรภัทร ครศู รี

19 นายสริ วิชญ์ สมั ฤทธ์ิ

20 น.ส.ปยิ ธิดา อม้ วชิ า

21 น.ส.จรี ะนนั ท์ เเหลย้ ัง

22 น.ส.ปนดั ดา คนดี

23 น.ส.จฑุ ารัตน์ คำเดช

24 น.ส.ชยธิดา สงวนพร

25 น.ส.ณฐั กฤตา หาญโก-
กรวด

26 น.ส.ตติยา อปุ ระโคตร

27 น.ส.ธิดารตั น์ ตอ้ นโสกี

28 น.ส.นครินทร์ สารโี ท

29 น.ส.นภัสสร สำราญบุญ

30 น.ส.ปนดั ดา วรรณบูลย์

31 น.ส.ปิน่ ภทั รา ชินคำ

32 น.ส.ปุณยาพร ทองไชย

33 น.ส.พิชญน์ าฏ ขนั ธวิชัย

34 น.ส.พมิ พร ละดาดาษ

35 น.ส.ภัทรภรณ์ สายสุข

36 น.ส.มณฑาทิพย์ ใจสุข

212

ชอื่ -สกุล รายการประเมนิ คะแนน รอ้ ย สรุปผลการ
การยอมรบั รวม ละ ประเมิน
เลขท่ี ความใสใ่ จ การเสนอ ความ ฟงั คนอื่น
ในการ ความ รว่ มมือใน
ทำงาน คิดเหน็ การทำงาน

3 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1 12 100 ผ่าน ไม่
ผ่าน

37 น.ส.ณัฏฐธดิ า อุปะทะ

38 น.ส.รจุ ี บุตรนนท์

39 น.ส.วภิ วานี แสนโสภา

40 น.ส.สริ ิกญั ญา บตุ รน้อย

41 น.ส.สกุ ฤตา บรรเรอื ง-
ทอง

42 น.ส.นันทิพร โอนากุล

เกณฑก์ ารประเมิน
รอ้ ยละ 75 ข้ึนไป ( 9 - 12 คะแนน) ผ่านเกณฑ์
น้อยกว่ารอ้ ยละ 75 ( 0 – 8 คะแนน ) ไม่ผา่ นเกณฑ์

ลงชื่อ ........................................................ ผูส้ อน
(นางสาวสุภาวิณี เพิ่มทอง)

วันท่ี ............ เดือน ........................ พ.ศ..............

213

เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน

ประเด็นทป่ี ระเมนิ เกณฑ์การให้คะแนน

321

ความใสใ่ จในการ เมื่อเกิดปัญหาหรือไม่ ส่ว น ใหญ ่เมื่อเกิด เมื่อเกิดปัญหาหรือไม่

ทำงาน เข้าใจบทเรียนทุกคร้ัง ปัญหาหรือไม่เข้าใจ เข้าใจบทเรียนทุกคร้ัง

มักซักถามและมีความ บทเรียนทุกครั้งมัก มักซักถามและมีความ

พยายามในการค้นหา ซักถามและมีความ พยายามในการค้นหา

คำตอบอยู่เสมอ พยายามในการค้นหา คำตอบเปน็ บางคร้ัง

คำตอบ

การเสนอความคดิ เหน็ ส ่ ว น ใ ห ญ ่ เ ส น อ เสนอความคิดเห็น ไม่เสนอความคิดเห็น

ความคิดเห็น กล้า กล้าแสดงออกที่จะพูด กล้าแสดงออกที่จะพูด

แสดงออกที่จะพูดใน ใน สิ่ง ที่ถูก หร ือ ดี ในสิง่ ที่ถกู หรอื ดี

ส่งิ ทีถ่ ูกหรอื ดี บางครั้ง

ความรว่ มมือในการ ใหค้ วามร่วมมอื ในการ ส่วนใหญ่ให้ค ว าม ใหค้ วามร่วมมอื ในการ

ทำงาน ทำงานกลมุ่ และ ร่วมมือในการทำงาน ทำงานกลุ่มและ

ปฏบิ ัตงิ านทีส่ มาชิกใน กลุ่มและปฏิบัติงานที่ ปฏิบตั งิ านที่สมาชิกใน

กลมุ่ มอบหมายดว้ ย ส ม า ช ิ ก ใ น ก ลุ่ ม กลุ่มมอบหมายได้เป็น

ความเต็มใจทกุ ครั้ง มอบหมายได้ บางคร้ัง

การยอมรับฟังคนอ่นื ย อ ม ร ั บ ฟ ั ง ค ว า ม ย อ ม ร ั บ ฟ ั ง ค ว า ม ไม่ยอมรับฟังความ

คิดเห็น ที่ดีและ มี คิดเห็น ที่ดีและ มี คิดเห็น ที่ดีและ มี

เหตุผลของผู้อื่นทุก เหตุผลของผู้อื่นบ้าง เหตุผลของผู้อื่น มัก

ค ร ั ้ ง ไ ม ่ ย ึ ด ค ว า ม แต่บาง คร ั้ง จะ ยึ ด ยึดความคิดเห็นของ

คิดเห็นของตนแต่ฝ่าย ความคิดเห็นของตน ตนแต่ฝ่ายเดียว

เดียว

214

แบบประเมนิ การนำเสนอผลงาน

ชื่อกลุม่ ...............................................................................................................ช้ัน............................

รายชือ่ สมาชิก 1. .............................................................................................เลขที.่ ..........................

2. .............................................................................................เลขท.่ี ..........................

3. .............................................................................................เลขที่...........................

4. .............................................................................................เลขที่...........................

5. .............................................................................................เลขที่...........................

6. .............................................................................................เลขที.่ ..........................

คำชแ้ี จง จงทำเครือ่ งหมาย  ลงในชอ่ งทตี่ รงกบั พฤติกรรมท่ผี ู้เรียนแสดงออก โดยจำแนกระดับ

พฤติกรรมการแสดงออกไวเ้ ปน็ 3 คะแนน ดงั น้ี

3 คะแนน หมายถึง ผู้เรียนมพี ฤตกิ รรมการแสดงออกอยา่ งสมำ่ เสมอ

2 คะแนน หมายถึง ผู้เรยี นมีพฤติกรรมการแสดงออกเปน็ ครง้ั คราว

1 คะแนน หมายถงึ ผูเ้ รียนมพี ฤตกิ รรมการแสดงออกนอ้ ยครัง้

ท่ี รายการประเมนิ คะแนน ขอ้ คิดเหน็

32 1

1 การเตรยี มความพร้อม

2 เนื้อหาสาระครอบคลมุ ชัดเจน

3 ความถกู ต้องของเนื้อหา

4 การมสี ่วนร่วมของสมาชิกใน

กลมุ่

5 รูปแบบการนำเสนอ

รวม

เกณฑ์การประเมิน
รอ้ ยละ 75 ข้ึนไป ( 11 - 15 คะแนน) ผ่านเกณฑ์
น้อยกว่าร้อยละ 75 ( 0 – 10 คะแนน ) ไม่ผ่านเกณฑ์

ลงช่อื ........................................................ ผูส้ อน
(นางสาวสภุ าวณิ ี เพิม่ ทอง)

วันท่ี ............ เดือน ........................ พ.ศ..............

215

เกณฑก์ ารให้คะแนน

ประเด็นทีป่ ระเมนิ เกณฑ์การใหค้ ะแนน

321

การเตรียมความพร้อม ดำเนินการตามแผนท่ี ดำเนินการตามแผนท่ี ไม่สามารถดำเนินการ

วางไว้ ใช้อุปกรณ์และ วางไว้ ใช้อุปกรณ์และ ตามแผนที่วางไว้

สื่อประกอบได้ถูกต้อง สื่อประกอบได้ถูกต้อง

คล่องแคล่ว และเสร็จ แต่ไมค่ ล่องแคล่ว

ทันเวลา

เนือ้ หาสาระ เน ื้อหาถูก ต้อง มี เน ื้อ หาถูก ต้อง มี เนื้อหาถูกต้องแต่ให้

ครอบคลุมชัดเจน สาระสำคัญครบถ้วน สาระสำคัญ แต่ยังไม่ สาระสำคัญน้อยมาก

และระบุแหล่งที่มา ครบถ้วน มีการระบุ และไม่ระบุแหล่งที่มา

ของความรู้ชดั เจน แหล่งทมี่ าของความรู้ ของความรู้

ความถูกต้องของ เนื้อหาสาระถกู ตอ้ ง ส่วนใหญ่เนื้อหาสาระ เน้ือหาสาระไม่ถกู ต้อง
เนื้อหา
ครบถว้ น ถูกต้อง
การมสี ว่ นรว่ มของ
สมาชิกในกลุ่ม มีส่วนร่วมสมำ่ เสมอ มีส่วนร่วมบางครั้ง มีส่วนร่วมน้อยครั้ง/

รปู แบบการนำเสนอ ขาดการมสี ่วนร่วม

มีรูปแบบน่าสนใจ มี ร ู ป แ บ บ มี ไม่มีรูปแบบน่าสนใจ

ค ว า ม ส ั ม พ ั น ธ ์ กั บ ค ว า ม ส ั ม พ ั น ธ ์ กั บ มีความสัมพันธ์กับ

ห ั ว ข ้ อ ท ี ่ ก ำ ห น ด หัวข้อที่กำหนด แต่ไม่ หัวข้อที่กำหนดน้อย

ระบายสีไดส้ วยงาม ดึงดูดความสนใจ มาก

216

217

218

ใบงานท่ี 9
การถา่ ยทอดลกั ษณะทางพันธกุ รรม

คำช้แี จง : ให้นักเรียนตอบคำถามตอ่ ไปนี้ พร้อมแสดงวิธที ำ
1. พ่อมเี ลอื ดหมู่ A แบบฮอมอไซกสั กบั แม่มเี ลือดหมู่ B แบบเฮเทอโรไซกสั
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
2. พ่อผมตรงกับแมผ่ มหยกิ
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

ช่ือ....................................................................................................เลขที.่ ..................หอ้ ง.....................

219

เฉลยใบงานท่ี 9
การถ่ายทอดลักษณะทางพันธกุ รรม

คำชแี้ จง : ให้นกั เรยี นตอบคำถามต่อไปน้ี พรอ้ มแสดงวธิ ีทำ
1. พ่อมีเลอื ดหมู่ A แบบฮอมอไซกสั กบั แมม่ ีเลือดหมู่ B แบบเฮเทอโรไซกสั

วิธีทำ P หมู่เลือด A (ฮอมอไซกัส) x หมเู่ ลอื ด B (เฮอเทอโรไซกัส)

จีโนไทป์ IAIA x IBi

เซลล์สืบพันธุ์ IA x ½ IB, ½ i

F1 ½ IAIB ½ IAi

ฟีโนไทป์ หมู่เลอื ด AB หมู่เลือด A

ดังนน้ั ลูกทเี่ กิดมามีโอกาสมีหมเู่ ลือด A และ AB ร้อยละ 50 เทา่ กัน

2. พ่อผมตรงกับแมผ่ มหยกิ

กำหนดให้ C1 ควบคุมผมหยกิ และ C2 ควบคุมผมตรง

วิธีทำ P พ่อผมตรง x แม่ผมหยกิ

จีโนไทป์ C2C2 x C1C1

เซลลส์ ืบพันธ์ุ C2 x C1

F1 C1C2 (ผมหยกั ศก)

ดังนนั้ ลกู ทุกคนมผี มหยกั ศก

ชอื่ ....................................................................................................เลขท่.ี ..................ห้อง.....................

220

ใบกจิ กรรม เร่อื ง การแก้โจทยป์ ญั หา
เรอ่ื ง ความเดน่ ไมส่ มบรู ณ์ ความเดน่ ร่วม และมัลติเพิลแอลลีล

ชื่อกลุ่ม............................................................................................................ชนั้ ..................................
รายช่อื สมาชกิ 1. .........................................................................................เลขที.่ .................................

2. .........................................................................................เลขที่……............................
3. .........................................................................................เลขท…ี่ …….........................
4. .........................................................................................เลขที่……….........................
5. .........................................................................................เลขที…่ …............................
6. .........................................................................................เลขท.ี่ .................................
คำช้ีแจง ให้นักเรยี นเตรียมอุปกรณต์ ามทีก่ ำหนดให้ และศกึ ษาวิธีทำ จากนั้นใหว้ าดภาพหรอื ติดภาพ
ผลการทดลอง และสรุปผลของกจิ กรรมการทดลอง

กจิ กรรม เร่ือง การแกโ้ จทย์ปญั หา
เรอ่ื ง ความเดน่ ไมส่ มบูรณ์ ความเดน่ ร่วม และมัลติเพิลแอลลลี
จุดประสงค์
อธิบายการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมแบบความเด่นไม่สมบูรณ์ ความเด่นร่วม และ
มลั ตเิ พลิ แอลลีล และนำหลกั การไปใชใ้ นการวิเคราะหโ์ จทยป์ ัญหา
วธิ กี ารทำกจิ กรรม
ตอบคำถามจากโจทยป์ ัญหาตอ่ ไปนี้
1. ลักษณะเส้นผมในมนุษย์มีจีโนไทป์ 3 รูปแบบ ดังนี้ จีโนไทป์ HCHC แสดงลักษณะผมหยิก
H H แสดงลกั ษณะผมเหยยี ดตรง และ HCH แสดงลักษณะผมเปน็ ลอนหรือหยักศก
1.1 ถ้าพ่อมีผมเหยียดตรงและแม่มีผมหยิก ลูกที่เกิดมาจะมีจีโนไทป์และฟีโนไทป์เป็น
อยา่ งไร จงเขียนแผนภาพแสดงการถ่ายทอดลกั ษณะดังกลา่ ว

1.2 นกั เรยี นคดิ ว่าเส้นผมในมนษุ ย์มกี ารถา่ ยทอดลักษณะทางพนั ธกุ รรมแบบใด จงอธิบาย

221

2. เมื่อผสมพันธุ์ระหว่างงูเหลือมพันธุ์แท้มีลายทางกับงูหลือมพันธุ์แท้มีลายจุด จะได้รุ่น F1
เป็นงูหลือมที่มีลายทางผสมกับลายจุด เมื่อให้รุ่น F1 ผสมกันเอง จงหาโอกาสของรุ่น F2
ท่มี ีลกั ษณะเหมอื นรนุ่ F1

3. จงใช้เหตผุ ลทางพันธุศาสตรม์ าอธิบายความเป็นไปไดข้ องขอ้ ความต่อไปน้ี
3.1 แม่และลกู มเี ลือดหมู่ O แต่ชายทอ่ี ้างวา่ เปน็ พอ่ มีเลือดหมู่ AB
3.2 หญิงคนหน่งึ มีเลือดหมู่ AB ยืนยนั ว่าลกู ท่ีมเี ลอื ดหมู่ A เปน็ ลูกของชายที่มเี ลือดหมู่ O

4. ถ้าพ่อมีเลือดหมู่ในระบบ ABO และระบบ MN เป็น A และ M ส่วนแม่มีเลือดหมู่เป็น B
และ N ตามลำาดับ ลูกจะมโี อกาสมีฟีโนไทป์ไดก้ แี่ บบ อะไรบา้ ง

222

ใบกิจกรรม เรือ่ ง การแก้โจทยป์ ญั หา
เรื่อง ความเด่นไมส่ มบรู ณ์ ความเด่นร่วม และมัลตเิ พลิ แอลลีล

ชือ่ กลมุ่ ............................................................................................................ชน้ั ..................................
รายชอ่ื สมาชิก 1. .........................................................................................เลขที่..................................

2. .........................................................................................เลขท่…ี …............................
3. .........................................................................................เลขที…่ …….........................
4. .........................................................................................เลขท่…ี …….........................
5. .........................................................................................เลขที่……............................
6. .........................................................................................เลขที.่ .................................
คำช้ีแจง ให้นักเรยี นเตรยี มอปุ กรณ์ตามทกี่ ำหนดให้ และศึกษาวธิ ีทำ จากนัน้ ใหว้ าดภาพหรือตดิ ภาพ
ผลการทดลอง และสรปุ ผลของกจิ กรรมการทดลอง

กจิ กรรม เร่ือง การแก้โจทย์ปัญหา
เร่ือง ความเดน่ ไมส่ มบูรณ์ ความเด่นร่วม และมัลติเพลิ แอลลลี
จดุ ประสงค์
อธิบายการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมแบบความเด่นไม่สมบูรณ์ ความเด่นร่วม และ
มัลตเิ พลิ แอลลลี และนำหลักการไปใช้ในการวิเคราะห์โจทยป์ ัญหา
วิธกี ารทำกจิ กรรม
ตอบคำถามจากโจทย์ปัญหาต่อไปนี้
1. ลักษณะเส้นผมในมนุษย์มีจีโนไทป์ 3 รูปแบบ ดังนี้ จีโนไทป์ HCHC แสดงลักษณะผมหยิก
H H แสดงลักษณะผมเหยยี ดตรง และ HCH แสดงลกั ษณะผมเป็นลอนหรอื หยกั ศก
1.1 ถ้าพ่อมีผมเหยียดตรงและแม่มีผมหยิก ลูกที่เกิดมาจะมีจีโนไทป์และฟีโนไทป์เป็น
อยา่ งไร จงเขียนแผนภาพแสดงการถ่ายทอดลักษณะดังกล่าว
ลกู ท่ีเกิดมาจะมีเสน้ ผมหยกั ศก และมกี ารถา่ ยทอดลักษณะเส้นผมดังแผนภาพ

223

1.2 นักเรียนคิดว่าเส้นผมในมนษุ ยม์ ีการถ่ายทอดลกั ษณะทางพันธุกรรมแบบใด จงอธบิ าย
เส้นผมในมนุษย์มีการถ่ายทอดแบบเด่นไม่สมบูรณ์ โดยมีฟีโนไทป์ของเส้นผม
3 รูปแบบ ฟีโนไทป์ของลูกที่เกิดจากพ่อผมเหยียดตรงและแม่ผมหยิกจะเกิดมาแตกต่าง
จ า ก พ ่ อ แ ม ่ แ ล ะ แ ส ด ง ล ั ก ษ ณ ะ ท ี ่ อ ย ู ่ ร ะ ห ว ่ า ง ฟ ี โ น ไ ท ป ์ ข อ ง พ ่ อ แ ม ่ ท ี ่ เ ป ็ น ฮ อ ม อ ไ ซ ก ั ส ท้ั ง
สองแบบ คือแสดงลกั ษณะผมหยักศก
2. เมื่อผสมพันธุ์ระหว่างงูเหลือมพันธุ์แท้มีลายทางกับงูหลือมพันธุ์แท้มีลายจุด จะได้รุ่น F1
เป็นงูหลือมที่มีลายทางผสมกับลายจุด เมื่อให้รุ่น F1 ผสมกันเอง จงหาโอกาสของรุ่น F2
ทม่ี ีลักษณะเหมอื นรนุ่ F1
จากโจทย์นี้แสดงว่าลักษณะลายของงูเป็นลักษณะแบบเด่นร่วม ดังนั้นงูในรุ่น F2 มีลักษณะ
ลายทางผสมกบั ลายจดุ เหมอื นพอ่ แม่เทา่ กับ หรอื ½
แนวการคดิ กำหนดให้ R แทนแอลลลี ควบคมุ ลกั ษณะลายทาง R′ แทนแอลลลี ควบคุมลักษณะลาย
จดุ แสดงการถ่ายทอดได้ดงั น้ี

3. จงใชเ้ หตผุ ลทางพนั ธศุ าสตร์มาอธบิ ายความเปน็ ไปได้ของขอ้ ความต่อไปน้ี
3.1 แม่และลูกมีเลือดหมู่ O แตช่ ายท่ีอา้ งว่าเป็นพอ่ มเี ลือดหมู่ AB

จะเห็นได้ว่าแม่มีเลือดหมู่ O ชายที่อ้างว่าเป็นพ่อมีเลือดหมู่ AB ถ้าเป็นพ่อจริง จะได้
ลูกที่มีเลือดหมู่ A หรือเลือดหมู่ B เท่านั้น ดังนั้นชายที่อ้างว่าเป็นพ่อ จึงไม่ใช่พ่อของ
เด็กเลือดหมู่ O

224

3.2 หญิงคนหนึ่งมีเลอื ดหมู่ AB ยืนยันว่าลกู ทีม่ เี ลือดหมู่ A เปน็ ลกู ของชายทีม่ เี ลอื ดหมู่ O
กรณีนี้การที่ลูกมีเลือดหมู่ A อาจจะมีจีโนไทป์เป็น IAIA หรือ IAi และเมื่อแม่มีเลือดหมู่
AB นนั้ ดังนัน้ ลกู ทม่ี เี ลือดหมู่ A อาจเปน็ ลูกของชายคนนตี้ ามทก่ี ล่าวอ้าง

4. ถ้าพ่อมีเลือดหมู่ในระบบ ABO และระบบ MN เป็น A และ M ส่วนแม่มีเลือดหมู่เป็น B
และ N ตามลำาดบั ลกู จะมีโอกาสมีฟโี นไทป์ไดก้ ี่แบบ อะไรบา้ ง
ในระบบ ABO ลูกมีโอกาสมีฟีโนไทป์ได้ 4 แบบ คือ A B AB หรือ O และในระบบ MN มี
โอกาสมฟี โี นไทปไ์ ด้ 1 แบบ คอื MN
แนวการคิด ในระบบ ABO พ่อมีเลือดหมู่ A แสดงว่าอาจมีจโี นไทป์เป็น IAIA หรือ IAi ส่วนแม่มี
เลือดหมู่ B แสดงว่าอาจมีจีโนไทป์เป็น IBIB หรือ IBi รุ่นลูกจึงมีโอกาสมีฟีโนไทป์เป็น A B AB
หรือ O ก็ได้ ในระบบ MN พ่อมีเลือดหมู่ M แสดงว่ามีจีโนไทป์เป็น LMLMส่วนแม่มีเลือดหมู่ N
แสดงว่ามจี โี นไทป์เป็น LNLNลกู จึงมีโอกาสมฟี ีโนไทปเ์ ปน็ MN

225

แบบทดสอบก่อนเรียน เรอ่ื ง ลักษณะทางพันธุกรรมที่เปน็ ส่วนขยายของพนั ธุศาสตรเ์ มนเดล
ภาคเรียนที่ 2 ปกี ารศกึ ษา 2564 ชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 4

รายวิชาชวี วิทยา 2 รหัสวชิ า ว31242 เวลาสอบ 10 นาที
คำชี้แจง: แบบทดสอบทัง้ หมดประกอบดว้ ย ข้อสอบปรนัย 4 ตวั เลอื ก จำนวน 10 ข้อ
1. เหตุใดการถ่ายทอดลักษณะของเส้นผมในคนจงึ เป็นการขม่ ไมส่ มบรู ณ์

ก. เพราะแอลลีลท่คี วบคุมลกั ษณะเส้นผมในคนมมี ากกวา่ 2 แอลลีลใน 1 ลกั ษณะ
ข. เพราะแอลลีลของผมตรง ผมหยกิ และผมหยกั ศก ต่างเป็น แอลลีลด้อยท้งั หมด
ค. เพราะแอลลีลที่ควบคมุ ลักษณะผมต่างกแ็ สดงลกั ษณะเท่าๆ กัน
ง. เพราะแอลลลี แต่ละแอลลีลเปน็ ลกั ษณะเดน่ ไมส่ มบรู ณ์
2. ชายคนหน่ึงมเี ลอื ดหมู่ A แตง่ งานกับหญงิ มเี ลือดหมู่ B มีบุตรคนแรกเป็นเลือดหมู่ O จงหา
genotype ของพ่อและแม่ และสามี ภรรยาคู่นี้โอกาสมีบตุ รเลอื ดหมู่ใดได้อีกบ้าง
ก. พอ่ IAIA, แม่ IBi, ลกู AB และ A
ข. พ่อ IAi, แม่ IBIB, ลูก A และ B
ค. พอ่ IAi, แม่ IBi, ลกู A, B และ O
ง. พอ่ IAi, แม่ IBi, ลูก AB, A, B และ O
3. ชายทีม่ ีหมู่เลือด AB แตง่ งานกับหญิงทม่ี ีหม่เู ลอื ด AB จะมโี อกาสไดล้ กู คนแรกมีหมู่เลอื ด AB ร้อย
ละ
ก.25
ข.50
ค.75
ง. 100
4. ลักษณะทีไ่ มไ่ ดเ้ ปน็ sex – linkage คอื
ก. โรคเลอื ดไม่หยุด
ข. ตาบอดสี
ค. หมู่เลือด
ง. สีตาแมลงหว่ี
5. เมล็ดข้าวสาลถี ูกควบคุมดว้ ยพอลยี ีน นกั เรยี นคดิ ว่าสาเหตุใดทสี่ ง่ ผลต่อความเขม้ ของเมล็ดข้าวสาลี

226

ก. จำนวนแอลลีลในจีโนไทป์
ข. อุณหภมู ิของสภาพแวดลอ้ ม
ค. จำนวนแอลลลี ท่คี วบคมุ ลักษณะของสี
ง. จำนวนแอลลีลเด่นในจีโนไทป์
6. โรคทางพนั ธุกรรมที่เกิดจากยีนเดน่ บนโครโมโซม X ข้อใดถกู ต้อง
ก. โรคตาบอดสี
ข. โรคภาวะพร่องเอนไซม์ G-6-PD
ค. โรคฮีโมฟเิ ลยี
ง. มนุษย์หมาป่า
7. ขอ้ ใดตอ่ ไปนจี้ ัดเป็นการแปรผนั แบบตอ่ เน่อื ง
ก. ความสูง, การมีลกั ยิ้ม
ข. นำ้ หนกั , สีผวิ ของคน
ค. การมีต่งิ ห,ู การงอน้วิ
ง. การห่อล้นิ , สติปญั ญา
8. ขอ้ ใดต่อไปนีก้ ลา่ วถูกต้อง
ก. B′B′ จะแสดงอาการศีรษะล้านทง้ั ในเพศหญิงและเพศชาย
ข. BB จะแสดงอาการศีรษะลา้ นเฉพาะในเพศชายเท่าน้นั
ค. BB′ จะไมแ่ สดงอาการศีรษะลา้ นในเพศหญงิ
ง. BB′ จะไมแ่ สดงอาการศรี ษะล้านในเพศชาย
9. ชายผวิ เผือกมลี ักษณะผวิ เผอื กแท้ แต่งงานกับหญงิ ผวิ ปกติมีลกั ษณะผวิ ปกตแิ ท้ ลูกทีอ่ อกมาจะมีผิว
เผอื กก่เี ปอรเ์ ซ็นต์
ก. 0
ข. 25
ค. 50
ง. 75
10. การถ่ายทอดโรคทางพันธุกรรมชนดิ หนึ่งทค่ี วบคุมโดยยีนเพยี งยนี เดยี ว พบว่า ถา้ พ่อและแม่เป็น
พาหะของโรคโอกาสทลี่ ูก 1 ใน 4 เป็นโรคนี้ด้วย โดยทเี่ พศหญงิ และชายมโี อกาสเกิดโรคเท่า ๆ กัน
โรคพนั ธกุ รรมนี้มกี ารถา่ ยทอดแบบใด
ก.ยนี เดน่ บนออโตโซม

227

ข.ยนี ด้อย บนออโตโซม
ค.ยีนเดน่ บนโครโมโซม X
ง.ยนี ด้อย บนโครโมโซม x

228

เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรียน เร่ือง ลกั ษณะทางพนั ธกุ รรมท่เี ป็นสว่ นขยายของพันธุศาสตรเ์ มนเดล
ภาคเรยี นท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2564 ชน้ั มัธยมศึกษาปีท่ี 4

รายวิชาชีววทิ ยา 2 รหัสวชิ า ว31242 เวลาสอบ 10 นาที
คำชี้แจง: แบบทดสอบทั้งหมดประกอบด้วย ขอ้ สอบปรนัย 4 ตัวเลือก จำนวน 10 ขอ้
1. เหตุใดการถา่ ยทอดลักษณะของเสน้ ผมในคนจึงเปน็ การข่มไม่สมบูรณ์

ก. เพราะแอลลีลทีค่ วบคมุ ลกั ษณะเสน้ ผมในคนมีมากกว่า 2 แอลลีลใน 1 ลักษณะ
ข. เพราะแอลลีลของผมตรง ผมหยกิ และผมหยักศก ตา่ งเป็น แอลลีลดอ้ ยท้งั หมด
ค. เพราะแอลลีลท่ีควบคมุ ลกั ษณะผมต่างกแ็ สดงลกั ษณะเท่าๆ กัน
ง. เพราะแอลลลี แต่ละแอลลลี เปน็ ลักษณะเดน่ ไมส่ มบรู ณ์
2. ชายคนหน่งึ มีเลือดหมู่ A แตง่ งานกบั หญิงมีเลือดหมู่ B มีบุตรคนแรกเป็นเลือดหมู่ O จงหา
genotype ของพ่อและแม่ และสามี ภรรยาค่นู โ้ี อกาสมบี ุตรเลอื ดหมใู่ ดไดอ้ ีกบ้าง
ก. พ่อ IAIA, แม่ IBi, ลูก AB และ A
ข. พ่อ IAi, แม่ IBIB, ลูก A และ B
ค. พอ่ IAi, แม่ IBi, ลกู A, B และ O
ง. พ่อ IAi, แม่ IBi, ลกู AB, A, B และ O
3. ชายทม่ี ีหมู่เลอื ด AB แตง่ งานกับหญงิ ทีม่ ีหม่เู ลอื ด AB จะมีโอกาสไดล้ กู คนแรกมีหมเู่ ลอื ด AB รอ้ ย
ละ
ก.25
ข.50
ค.75
ง. 100
4. ลักษณะทไี่ มไ่ ด้เป็น sex – linkage คือ
ก. โรคเลอื ดไม่หยดุ
ข. ตาบอดสี
ค. หมเู่ ลือด
ง. สีตาแมลงหว่ี
5. เมลด็ ข้าวสาลถี กู ควบคมุ ดว้ ยพอลยี ีน นักเรียนคดิ วา่ สาเหตุใดทส่ี ่งผลตอ่ ความเขม้ ของเมล็ดข้าวสาลี