2. ทำซ้ำข้อ 1. โดยกลับขัว้ ของออดไฟฟ้า จากนน้ั กดสวติ ชล์ ง สงั เกตผลและบันทึกผล
3. ต่อวงจรไฟฟา้ โดยประกอบด้วยแบตเตอร่ี สวิตช์ ตัวต้านทานท่ีมีความตา้ นทาน 100 โอหม์ และ 330 โอห์ม
ออดไฟฟ้า และทรานซสิ เตอร์ ดังภาพ (ข) จากน้นั กดสวิตช์ลง สังเกตผลและบันทึกผ
4. ทำซ้ำขอ้ 3. แต่เปลยี่ นตวั ตา้ นทานจาก 330 โอหม์ เป็น 500 โอหม์ จากน้ันกดสวิตชล์ ง สังเกตและบนั ทกึ
ตารางบันทึกกิจกรรม
กิจกรรม ผลการทำกิจกรรม
ต่อวงจรไฟฟา้ ตามขั้นตอนที่ 1
ตอ่ วงจรไฟฟ้าตามขั้นตอนท่ี 1 แตก่ ลบั ขัว้ ของออดไฟฟ้า
ต่อวงจรไฟฟา้ ตามขัน้ ตอนที่ 3
ต่อวงจรไฟฟา้ ตามขั้นตอนท่ี 3 แต่เปล่ียนตวั ตา้ นทานจาก
330 Ω เปน็ 500 Ω
อภิปรายผลกจิ กรรม
............................................................................................................................. .................................................
.................................................................................. ............................................................................................
..................................................................................................... ............................................................... ..........
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
คำถามทา้ ยกจิ กรรม
1. การตอ่ ออดไฟฟ้าในวงจรต้องต่ออย่างไรให้ถูกต้อง
............................................................................................................................. ...........................................
........................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ...........................................
3. ทรานซสิ เตอร์ทำหนา้ ทอี่ ะไรในวงจร และควบคมุ ใหอ้ อดไฟฟา้ ทำงานอยา่ งไร
............................................................................................................................. ...........................................
...................................................................................................................................................... ..................
................................................................................................................. .......................................................
............................................................................................................................. ...........................................
............................................................................................................................................................ ............
....................................................................................................................... .................................................
ใบกจิ กรรม เ ลย
เรอื่ ง การตอ่ วงจรทรานซสิ เตอร์
กล่มุ ที่ ....................................
รายชือ่ สมาชกิ
1. ...........................................................................ชนั้ ......................เลขท.่ี ............ห้อง...........
2. ...........................................................................ชั้น......................เลขท.่ี ............หอ้ ง...........
3. ...........................................................................ช้นั ......................เลขท่ี.............ห้อง...........
4. ...........................................................................ช้นั ......................เลขที่.............ห้อง...........
5. ...........................................................................ชน้ั ......................เลขที่.............หอ้ ง...........
จุดประสงค์ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
• การสังเกต
ทดลองและอธบิ ายต่อวงจรอิเลก็ ทรอนิกสท์ มี่ ีทรานซสิ เตอร์ได้ • การจำแนกประเภท
วัสดุอุปกรณ์ • การลงความเหน็ จากขอ้ มลู
1. สวิตช์ 5. ทรานซสิ เตอร์ รหัส C458 จติ วิทยาศาสตร์
2. สายไฟฟ้า 6. แบตเตอรี่ขนาด 1.5 โวลต์ 2 ก้อน พร้อมกระบะ • ความสนใจใฝร่ ู้
3. ออดไฟฟ้า • ความรบั ผดิ ชอบ
4. ตัวต้านทาน 100 โอหม์ 330 โอหม์ และ 500 โอห์ม • การทำงานร่วมกับผอู้ ื่นไดอ้ ยา่ ง
สร้างสรรค์
วิธีปฏบิ ตั ิ
1. ต่อวงจรไฟฟ้า ซึ่งประกอบด้วยแบตเตอรี่ สวิตช์ ตัวต้านทานที่มีความต้านทาน 100 โอห์ม และออดไฟฟ้า
ดังภาพ (ก) จากน้นั สวติ ช์ลง แลว้ สงั เกตผล
2. ทำซ้ำขอ้ 1. โดยกลับขวั้ ของออดไฟฟา้ จากนนั้ กดสวติ ช์ลง สงั เกตผลและบนั ทึกผล
3. ต่อวงจรไฟฟ้า โดยประกอบด้วยแบตเตอรี่ สวิตช์ ตวั ตา้ นทานท่ีมคี วามตา้ นทาน 100 โอหม์ และ 330 โอหม์
ออดไฟฟ้า และทรานซิสเตอร์ ดังภาพ (ข) จากนั้นกดสวติ ช์ลง สังเกตผลและบนั ทกึ ผล
4. ทำซ้ำข้อ 3. แตเ่ ปลย่ี นตัวตา้ นทานจาก 330 โอหม์ เปน็ 500 โอห์ม จากน้ันกดสวติ ชล์ ง สงั เกตและบนั ทึกผ
ตารางบันทกึ กจิ กรรม
กิจกรรม ผลการทำกิจกรรม
ตอ่ วงจรไฟฟา้ ตามขัน้ ตอนที่ 1
ต่อวงจรไฟฟา้ ตามขน้ั ตอนท่ี 1 แต่กลับขัว้ ของออดไฟฟา้ ออดไฟฟา้ ดัง
ตอ่ วงจรไฟฟา้ ตามขน้ั ตอนท่ี 3 ออดไฟฟา้ ไมด่ ัง
ต่อวงจรไฟฟา้ ตามขั้นตอนที่ 3 แต่เปลย่ี นตัวต้านทานจาก ออดไฟฟ้าดัง
330 Ω เป็น 500 Ω ออดไฟฟา้ ดัง
อภิปรายผลกจิ กรรม
............................................................................................................................. .................................................
...ก...า..ร..ต..อ่...ท..ร..า..น...ซ..สิ...เ.ต..อ...ร..์เ.ข..า้..ไ..ป..ใ..น..ว..ง..จ..ร..จ...ะ..ต..อ้...ง.ต...่อ..ข...า..ข..อ..ง..ท...ร..า..น..ซ...ิส..เ.ต...อ..ร..ท์...ง้ั ...3....ข..า...ใ..ห..ถ้...กู ..ต...้อ..ง...โ..ด..ย..เ..ป..ล...ีย่ ..น...ต..วั..ต...้า.น...ท...า..น.
...ใ..น..ว...ง.จ...ร..ไ.ฟ...ฟ...า้ ..เ.พ...อ่ื ..ใ..ห..้ก...ร..ะ..แ..ส...ไ.ฟ...ฟ...้า..เ.ข..า้..ท...ข่ี ..า..ข..อ...ง..ท..ร..า..น...ซ..ิส...เ.ต..อ...ร..เ์ .ห...ม..า..ะ..ส..ม...แ..ล..ะ...ถ..ูก..ต...้อ..ง...ท...ร..า..น..ซ...ิส..เ.ต...อ..ร..์จ..งึ..จ...ะ..ท..ำ..ง..า..น....
...ไ..ด..้..แ..ล..ะ...ท..ำ..ใ..ห..อ้...อ..ด...ไ.ฟ...ฟ...า้ ..ด..งั...จ..ึง..ก...ล..า่..ว..ไ..ด..้ว..่า...ท...ร..า..น...ซ..ิส..เ..ต..อ..ร..์ส...า..ม..า..ร..ถ...ท..ำ..ห...น..า้..ท...่ีเ.ป...็น...ส.ว..ิต...ช..์ป...ิด..ห...ร..ือ..เ..ป..ดิ...ว..ง..จ..ร..ไ.ฟ...ฟ...้า.......
..................................................................................................................................................................... .........
คำถามท้ายกิจกรรม
1. การตอ่ ออดไฟฟ้าในวงจรต้องต่ออยา่ งไรให้ถกู ต้อง
...............ขก......้วัา......รบ......ต...ว...่อ...ก......อข......ออ.........ดง......แไ......ฟห......ฟ...ล......้า่ง......กใ......นำ......วเ...น...ง......จิด......ร...ไ...ฟต.........้อฟ......ง...า้ ...ต......แ่อ......ล...ใ...ห...ะ......ต้ถ......อู่ก.........ขข......ั้ว้ัว......ลจ......ึงบ......จ...ข...ะ...อ......ท...ง...ำ...อ...ใ...อ...ห...ด...้อ......ไ..อ.ฟ......ด...ฟ.....ไ...้า.ฟ.....ก....ฟ...ับ.....้า...ข...ม....ัว้...เี...ลส........บยี.......งข........อ.โ.....ด.ง.....แ.ย......หต........ล่อ.......่งข....ก..ัว้......ำบ......เ...วน......ก...ดิ ...ข...ไ.....อ.ฟ......ง.ฟ.....อ...า้...อ........ด.......ไ....ฟ........ฟ.........า้......ก.......ับ....................
3. ทรานซสิ เตอร์ทำหน้าทอ่ี ะไรในวงจร และควบคุมให้ออดไฟฟา้ ทำงานอย่างไร
....ท..ร..า..น...ซ...ิส..เ.ต...อ..ร..์.ท..ำ..ห...น...้า..ท...ี่เ.ป...็น..ส...ว..ิต...ช..์ป...ิด..ห...ร..ือ...เ.ป...ิด..ว..ง..จ...ร..ไ.ฟ...ฟ...้า..แ..ล...ะ..ค...ว..บ...ค..ุม...ป..ร..ิ.ม..า..ณ....ก..ร..ะ..แ...ส..ไ..ฟ..ฟ...้า..ใ.น...ว..ง..จ..ร..........
....เ.ม..่อื...ป..ร..บั...ต..ัว...ต..้า..น...ท..า..น...ใ.ห...้ก..ร..ะ...แ..ส..ไ..ฟ...ฟ..้.า.เ..ป..ิด...ส..ว..ติ...ช..์..(.ว..ง..จ..ร..ป...ดิ ..)...ก..ร..ะ..แ...ส..ไ.ฟ...ฟ...้า..จ..ะ..ไ..ห..ล...ม..า..ย...ัง.ข...า..เ.บ...ส..แ...ล..ะ..ไ..ป...ย..ัง.........
....ข..า..อ..มี...ติ ..เ.ต...อ..ร..์..ถ..ึง..แ..ม...ว้ ..า่ ..จ..ะ..ม...ปี ..ร..ิม...า..ณ...ก...ร..ะ..แ..ส...ไ.ฟ...ฟ...้า..เ.พ...ีย..ง..เ.ล...ก็ ..น...้อ..ย....ท...ร..า..น..ซ..ิส...เ.ต...อ..ร..ก์..็จ..ะ..ท...ำ..ง..า..น..ท...นั...ท..ี..โ.ด...ย..จ...ะ.........
....ข..ย...า..ย..ส...ัญ...ญ...า..ณ....ใ.น...ว..ง..จ...ร...ท...ำ..ใ..ห...้ก..ร..ะ...แ..ส...ไ.ฟ...ฟ...้า..ใ..น...ข..า..อ...ีม..ิเ..ต..อ...ร..์แ...ล..ะ...ข..า..ค...อ..ล...เ.ล...็ก..เ..ต..อ...ร..์เ.ป...ล...ี่ย..น...แ...ป. .ล..ง...แ...ล..้ว..........
....ส..่ง..ผ..่.า..น..ก...ร..ะ..แ..ส...ไ..ฟ..ฟ...้า..ไ..ป...ย..ัง..อ..ุ.ป..ก...ร..ณ...์ท...ี่ต...่อ..จ...า..ก..ข..า..ค...อ..ล...เ.ล...็ก..เ.ต...อ..ร..์.ซ..ึ่ง..ก..็.ค..ือ. ..อ...อ..ด...ไ.ฟ...ฟ...้า...จ...ึง..ท...ำ..ใ.ห...้อ..อ...ด..ไ..ฟ...ฟ...้า.........
....ท..ำ..ง..า..น................................................................................................................. ...........................................
แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 5
กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ระดบั ช้ันมธั ยมศึกษาปที ่ี 3
หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 ไฟฟ้าและอเิ ล็กทรอนกิ ส์ เวลา 19 ช่ัวโมง
เร่ือง พลังงานไฟฟา้ กำลงั ไฟฟ้า และการคำนวณคา่ ไฟฟ้า เวลา 3 ชัว่ โมง
ภาคเรยี นท่ี 2 วนั ทีส่ อน.............................................. ครูผ้สู อน นางสาวกนกวรรณ รักพรม
มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวช้วี ัด/สาระการเรยี นรู้
สาระที่ มาตรฐานการเรยี นรู้ ตวั ช้ีวัด สาระการเรยี นรู้
- เครื่องใช้ไฟฟ้าจะมคี า่ กำลงั ไฟฟ้า
สาระที่ 2 มาตรฐาน ว 2.3 เข้าใจความหมาย 8. อธิบายและคำนวณ และความตา่ งศักย์ กำกับไว้
กำลงั ไฟฟ้ามหี น่วยเปน็ วตั ตค์ วามต่าง
วิทยาศาสตร์ ของพลังงาน การเปลี่ยนแปลงและ พลังงานไฟฟา้ โดยใช้ ศกั ย์ มหี นว่ ยเป็นโวลตค์ ่าไฟฟ้าส่วน
ใหญค่ ดิ จาก พลงั งานไฟฟ้าที่ใช้
กายภาพ ถ่ายโอนพลังงานปฏิสัมพันธ์ สมการ W = Pt ทัง้ หมด ซ่งึ หาไดจ้ ากผลคูณ ของ
กำลังไฟฟ้า ในหนว่ ยกิโลวตั ต์กบั เวลา
ร ะ ห ว ่ า ง ส ส า ร แ ล ะ พ ล ั ง ง า น รวมทงั้ คำนวณคา่ ใน หน่วยชัว่ โมง พลังงานไฟฟ้ามี
หน่วยเป็น กโิ ลวตั ตช์ ัว่ โมง หรือหนว่ ย
พ ล ั ง ง า น ใ น ช ี ว ิ ต ป ร ะ จ ำ วั น ไฟฟ้าของเครอ่ื งใช้
ธรรมชาติของคลื่น ปรากฏการณ์ท่ี ไฟฟา้ ในบ้าน
เกี่ยวข้องกับเสียง แสง และคลื่น
แม่เหล็กไฟฟ้า รวมทั้งนำความรู้ไป
ใชป้ ระโยชน์
1. การกำหนดเปา้ หมายการจัดกระบวนการเรยี นรู้
1.1 สาระสำคญั /Concept
เครอื่ งใช้ไฟฟ้าจะมีคา่ กำลังไฟฟ้าและความต่างศักย์ กำกบั ไว้กำลังไฟฟ้ามหี น่วยเป็นวตั ตค์ วามตา่ งศักย์
มีหน่วยเปน็ โวลต์ค่าไฟฟ้าส่วนใหญ่คดิ จาก พลังงานไฟฟ้าท่ีใช้ทัง้ หมด ซ่ึงหาไดจ้ ากผลคูณ ของกำลังไฟฟ้า ใน
หนว่ ยกิโลวัตตก์ ับเวลาใน หนว่ ยช่วั โมง พลังงานไฟฟ้ามีหน่วยเป็น กิโลวตั ตช์ ั่วโมง หรือหน่วย
1.2 สาระการเรยี นรู้/เนือ้ หา/Contents
1.2.1 พลงั งานไฟฟา้
1.2.2 กำลงั ไฟฟ้า
1.2.3 การคำนวณค่าไฟฟ้า
1.3 จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้
1.3.1 อธิบายความหมายของพลงั งานไฟฟ้าและกำลังไฟฟ้าได้ (K)
1.3.2 คำนวณหาปริมาณต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกบั พลงั งานไฟฟา้ กำลังไฟฟ้า และค่าไฟฟา้ ของ
เคร่ืองใช้ไฟฟ้าในบ้านได้ (P)
1.3.3 มวี นิ ยั ใฝเ่ รียนรแู้ ละม่งุ ม่ันในการทำงาน (A)
2. การจดั กจิ กรรมการเรียนรู้
การจดั กิจกรรมการเรยี นรู้โดยใช้รูปแบบ 5E
ชั่วโมงที่ 1-2
ขนั้ ที่ 1 ขั้นสรา้ งความสนใจ (Engagement)
1.1 ครูถามคำถามเพอื่ สร้างความสนใจ ดงั น้ี
- นักเรียนรหู้ รือไมว่ า่ คา่ ไฟที่เราจ่ายทุกๆเดือนนั้นคำนวณมาจากอะไร
(แนวคำตอบ หลากหลายข้นึ อยกู่ ับคำตอบของผเู้ รยี น)
- ในใบแจ้งคา่ ไฟ บอกรายละเอยี ดอะไรบา้ ง
(แนวคำตอบ ข้อมลู ทัว่ ไป ข้อมลู การใช้ไฟฟ้า และคา่ ไฟฟ้าที่เรยี กเก็บ)
ขัน้ ที่ 2 สำรวจและคน้ หา (Exploration)
2.1 นักเรยี นแต่ละคนศึกษาเร่ือง พลงั งานไฟฟ้า กำลงั ไฟฟ้า และการคำนวณค่าไฟฟ้า ในหนังสือเรียน
รายวิชาพืน้ ฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2
2.2 ครูอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับตัวอย่างการคำนวณหาพลังงานไฟฟ้าที่เครื่องใช้ไฟฟ้าใช้ได้
จากตัวอย่างที่ 5.10, 5.11 และอธิบายเกี่ยวกับกำลังไฟฟฟ้า จากตัวอย่างที่ 5.12, 5.13 ในหนังสือเรียน
รายวิชาพนื้ ฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2
2.3 นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4-5 คน จากนั้นแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมารับใบแจ้งค่าไฟจำนวน 2
ใบ กระดาษชารต์ และปากกาสี เพ่อื ทำกิจกรรมการคำนวณคา่ ไฟ
2.4 ครูคำนวณค่าไฟจากใบแจ้งค่าไฟ 1 ใบ ให้นักเรียนดูเป็นตัวอย่าง จากนั้นให้นักเรียนอธิบาย
เกี่ยวกับการคำนวณค่าไฟลงในกระดาษชาร์ตที่กำหนดโดยใช้ปากกาสีตกแต่งให้สวยงาม จากนั้นส่งตัวแทน
ออกมานำเสนอหนา้ ชนั้ เรียน
ขั้นท่ี 3 อธิบายและลงข้อสรุป (Explanation)
3.1 ครูและนกั เรยี นร่วมกันสรุปเกย่ี วกับการคำนวณคา่ ไฟฟา้ ดังนี้
“ค่าไฟฟ้าในแต่ละเดือนคำนวณ จากผลรวมของค่าไฟฟ้าฐาน ค่าบริการรายเดือน ค่าไฟฟ้าผัน
แปร และภาษีมูลค่าเพิ่ม โดยค่าไฟฟ้าฐานเป็นพลังงาน ไฟฟ้าทั้งหมดที่เครื่องใช้ไฟฟ้าใช้โดยคิดในราคาต่อ
หน่วย ค่าบริการรายเดือนเป็นค่าบริการที่การไฟฟ้าเปน็ ผู้เรียกเกบ็ จากผู้ใช้บริการตามปริมาณการใช้พลังงาน
ไฟฟ้า คา่ ไฟฟ้าผนั แปรเป็นค่าใชจ้ ่ายท่ีการไฟฟ้าไมส่ ามารถควบคุมได้ เชน่ คา่ เช้อื เพลงิ ในการผลิตกระแสไฟฟ้า
ตน้ ทนุ ในการก่อสร้างโรงไฟฟ้าและระบบสายส่งไฟฟ้า และภาษีมลู ค่าเพม่ิ เปน็ ภาษีทผ่ี ู้ใชต้ ้องจ่ายตามกฎหมาย
กำหนด”
3.2 ครูเปิดโอกาสให้นักเรียนซักถามเนื้อหาเกี่ยวกับพลังงานไฟฟ้า และให้ความรู้เพิ่มเติมจากคำถาม
ของนกั เรียน โดยใช้ PowerPoint เรอื่ ง พลังงานไฟฟ้า ในการอธบิ ายเพิ่มเตมิ
3.3 นักเรียนแต่ละคนทำแบบฝึกหัดที่ 3.1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์
เรือ่ ง พลงั งานไฟฟ้าและเคร่ืองใช้ไฟฟา้ ภายในบา้ น ในหนังสอื แบบฝึกหดั เรียนรายวชิ าพ้ืนฐานวิทยาศาสตร์และ
เทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2
ช่วั โมงท่ี 3
ข้ันท่ี 4 ขยายความรู้ (Elaboration)
4.1 ครูให้นักเรียนแต่ละคนสำรวจเครื่องใช้ไฟฟ้าภายในบ้านของตนเอง จากนั้นบันทึกข้อมูล
กำลังไฟฟ้าจากป้ายกำกับของเครื่องใช้ไฟฟ้าแต่ละชิ้น แล้วนำมาคำนวณหาค่าพลังงานไฟฟ้าที่ใช่โดยแสดง
วิธกี ารคำนวณหาผลลัพธอ์ ย่างละเอียดลงในกระดาษ A4
ข้ันท่ี 5 ประเมนิ (Evaluation)
5.1 ครูประเมินนักเรียนโดยฉายภาพ กาน้ำร้อนไฟฟ้า พัดลม หลอดไฟ บนจอโปรเจคเตอร์ จากนั้น
ถามคำถามดังนี้
- เครือ่ งใชไ้ ฟฟ้าเหล่านี้ให้พลังงานอะไรบ้าง
(แนวคำตอบ พลังงานความรอ้ น พลงั งานกล และพลังงานแสง)
- เหตใุ ดเคร่อื งใชไ้ ฟฟ้าสว่ นใหญ่ภายในบา้ น ใชพ้ ลังงานไฟฟ้า
(แนวคำตอบ พลังงานไฟฟ้าเปลี่ยนรูปแบบเป็นพลังงานอื่นได้งา่ ย และผู้ผลิตนิยมผลิตเครื่องใช้
ภายในบา้ นไฟฟเภายในบา้ นให้ใชพ้ ลงั งานไฟฟา้ เป็นส่วนใหญ่)
3. ส่อื การเรยี นการสอน และแหลง่ การเรียนรู้
3.1 หนังสือเรยี นรายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ม.3 เล่ม 1
3.2 หนงั สือแบบฝกึ หัดรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ม.3 เลม่ 1
3.3 สือ่ PowerPoint เรอ่ื ง พลังงานไฟฟา้ ในการอธบิ ายเพ่ิมเติม
3.4 ภาพ กานำ้ ร้อนไฟฟ้า พัดลม หลอดไฟ บนจอโปรเจคเตอร์
3.5 ใบแจง้ คา่ ไฟ 2 ใบ กระดาษชารต์ และปากกาสี
4. วิธีการวดั และประเมนิ ผล การวัด/เครอื่ งมือการวัด ภาระงาน/ชิน้ งาน เกณฑ์การ
จดุ ประสงค์ ประเมนิ ผล
- การตอบคำถาม ผา่ นเกณฑ์ระดับดี
- อธิบายความหมายของ - แบบประเมนิ การตอบคำถาม - แบบฝกึ หดั
เรื่อง พลังงานไฟฟ้าและ
พ ล ั ง ง า น ไ ฟ ฟ ้ า แ ล ะ - ตรวจแบบฝกึ หัด เรอ่ื ง เครื่องใช้ไฟฟ้าภายใน
บ้าน
กำลังไฟฟ้าได้ (K) พลงั งานไฟฟ้าและ
เครอ่ื งใช้ไฟฟา้ ภายในบา้ น
- คำนวณหาปริมาณตา่ งๆ - แบบประเมินกิจกรรม - การนำเสนอการ ผ่านเกณฑ์ระดบั ดี
ผา่ นเกณฑร์ ะดบั ดี
ท่ีเกยี่ วข้องกับพลงั งาน - แบบประเมินการนำเสนอ คำนวณค่าไฟในใบแจง้ คา่
ไฟฟา้ กำลังไฟฟา้ และค่า ไฟที่กำหนดให้
ไฟฟา้ ของเคร่อื งใช้ไฟฟ้า
ในบ้านได้
(P)
- มีวินัยใฝ่เรียนรู้และ - แบบประเมินคุณลักษณะ - มวี ินัย
ม่งุ มั่นในการทำงาน (A) อันพงึ ประสงค์ - ใฝเ่ รยี นรู้
- ม่งุ มัน่ ในการทำงาน
แบบฝกึ หัด เรอ่ื ง พลงั งานไฟฟ้าและเครอ่ื งใช้ไฟฟ้าในบา้ น
แบบฝกึ หดั ท่ี 3.1 คำนวณหาผลลพั ธ์จากโจทย์ทีก่ ำหนดให้
1. หลอดไฟดวงหนึง่ มกี ำลงั ไฟฟา้ 70 วตั ต์ เม่ือนำมาต่อกับความตา่ งศักย์ 220 โวลต์ เปน็ เวลา 2 ชวั่ โมง จงหา
พลงั งานไฟฟา้ ทีใ่ ช้ไป
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
.................................................................................................................................... ..........................................
..............................................................................................................................................................................
2. กระติกนำ้ ร้อนเคร่ืองหน่ึงมีฉลากตดิ ขา้ งกล่อง 220 V 1000 W กระตกิ นำ้ ร้อนเครื่องนี้จะมคี วามต้านทาน
เทา่ ใด
......................................................................................................................................................................... .....
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................................................... ...............
.................................................................................................................... ..........................................................
3. เคร่ืองใช้ไฟฟ้าชนดิ หนึง่ ระบขุ ้างกล่อง 220 V 110 W เมื่อนำมาใชข้ ณะที่ไฟตกเหลอื 180 โวลต์
เครือ่ งใช้ไฟฟ้าชนดิ นีจ้ ะใช้กำลงั ไฟฟ้าเท่าใด และมีกระแสไฟฟ้าไหลผ่านก่ีแอมแปร์
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
.................................................................................................................................................................... ..........
........................................................................................................................ ......................................................
............................................................................................................................. .................................................
......................................................................................................................................................... .....................
4. บา้ นของเรณูใชเ้ คร่ืองใช้ไฟฟ้า ดงั น้ี
1. หมอ้ หงุ ข้าว 220 โวลต์ 900 วัตต์ จำนวน 1 เคร่อื ง วนั ละ 1 ช่ัวโมง
2. ต้เู ยน็ 220 โวลต์ ใช้กระแสไฟฟ้า 1.0 แอมแปร์ จำนวน 1 เครือ่ ง วนั ละ 24 ชั่วโมง
3. หลอดไฟ 40 วตั ต์ จำนวน 5 ดวง วนั ละ 5 ชว่ั โมง
4. โทรทัศน์ 100 วตั ต์ จำนวน 1 เคร่ือง วนั ละ 4 ชั่วโมง
ถา้ เรณใู ชพ้ ลังงานไฟฟา้ เทา่ กนั ทุกวัน ในรอบเดือนสงิ หาคม เรณูจะต้องจา่ ยเงนิ ค่าไฟฟา้ เท่าใด เม่ือคิดค่า
ไฟฟา้ ในอตั ราคา่ ไฟฟา้ ดังน้ี
จำนวนพลงั งานไฟฟ้า หนว่ ยที่ คา่ พลังงานไฟฟ้า (บาทต่อหน่วย)
150 หนว่ ยแรก 1-150 3.2484
250 หนว่ ยตอ่ ไป 151-400 4.2218
เกนิ กว่า 400 หนว่ ย 401 เป็นต้นไป 4.4217
(กำหนดให้ค่า F1 เทา่ กับ -11.60 สตางค์ตอ่ หน่วย และคา่ บริการเทา่ กบั 38.22 บาท)
............................................................................................................................. .................................................
.................................................................................................................................. ............................................
....................................................................................... .......................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
.................................................................................................................................... ..........................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
.................................................................................. ............................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................... ..........................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
................................................................................................................................................................... ...........
5. บ้านของนาดามเี คร่ืองซักผ้า 1 เครอ่ื ง ตู้เยน็ 1 เครือ่ ง ถ้าภายใน 1วนั นาดาซักผ้าด้วยเครื่องซักผา้ 1 คร้ัง
(ครงั้ ละ 1.5 ช่ัวโมง) อยากทราบวา่ ระหวา่ งเครือ่ งซกั ผา้ กบั ตู้เย็น เครือ่ งใช้ไฟฟ้าชนดิ ใดใช้พลังงานไฟฟา้
มากกว่า และมากกวา่ กจ่ี ลู แลว้ เครื่องซักผา้ และต้เู ยน็ มคี วามตา้ นทานกโี่ อห์ม โดยเครื่องใช้ไฟฟา้ 2 ชนดิ มี
ฉลากติด ดังน้ี
เคร่อื งซักผ้า LA รุ่น WT-T415xxx ตู้เย็น LA รนุ่ GR-L207xx
แรงดันไฟฟา้ และความถี่ 220 V, 50 Hz อัตราแรงดันและความถี่ 220 V, 50 Hz
กระแสไฟฟ้า 2.0 A พกิ ดั กระแสไฟฟา้ 0.65 A
ความจมุ าตรฐานของการซกั 12.0 kg น้ำหนัก 9.5 kg
กำลงั ไฟฟา้ 460 W กำลังไฟฟ้าเขา้ 160 W
............................................................................................................................. .................................................
.................................................................................. ............................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
6. จงเปรียบเทยี บพลังงานไฟฟ้าทสี่ ูญเสยี ไปเปน็ พลงั งานความร้อน เนอ่ื งจากความตา้ นทานของสายไฟฟา้ เม่ือ
ป้อนความตา่ งศักย์จากแหล่งกำเนดิ ไฟฟ้า 200 โวลต์ และ 115,00 โวลต์ ในระยะเวลาที่เทา่ กัน
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
.................................................................................................................................... ..........................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................................................................. .
แบบฝึกหดั เร่อื ง พลังงานไฟฟ้าและเครอ่ื งใช้ไฟฟ้าในบา้ น เ ลย
แบบฝึกหัดท่ี 3.1 คำนวณหาผลลพั ธจ์ ากโจทย์ที่กำหนดให้
1. หลอดไฟดวงหนง่ึ มกี ำลังไฟฟา้ 70 วัตต์ เม่ือนำมาต่อกับความตา่ งศักย์ 220 โวลต์ เปน็ เวลา 2 ชวั่ โมง จงหา
พลงั งานไฟฟ้าทีใ่ ช้ไป
...............................................................ว......ิธ......ที ......ำ..................จ.........า......ก......ส......ม.........ก......า......ร.................................................................................................................7.P.....0....=...=.........W...t2........x.......6...W..0.......x........6....0......................................................................................................................................................................................................
............................................................................................=....5.0..4..,0..0..0..J.................. .................................................
...........................................................................................=....5..0.4...k..J.......................................................................
..................................ด..ัง..น...น้ั ....พ...ล..ัง..ง..า.น...ไ..ฟ..ฟ...้า..ท...ีใ่ .ช...้ไ.ป...เ.ท...่า..ก..ับ....5..0...4...ก...ิโ.ล..จ...ูล...................................................................
2. กระตกิ น้ำร้อนเคร่ืองหน่ึงมีฉลากตดิ ขา้ งกล่อง 220 V 1000 W กระติกนำ้ ร้อนเครื่องนี้จะมคี วามตา้ นทาน
...เ...ท......า่......ใ......ด.................................ว......ธิ ......ที .........ำ..................จ......า......ก......ส.........ม......ก.........า......ร.....................................................................................................................R.........===...........1.4V2...P..,82.20......00.4...20.....Ω............................................................................................................................................................................................................................
................................ด...ัง..น..ัน้....ก...ร..ะ..ต..ิก...น..ำ้..ร..อ้..น...เ.ค...ร..ือ่ ..ง..น...จ้ี ..ะ..ม...ีค..ว..า..ม...ต..้า..น...ท..า..น...เ.ท...่า..ก..ับ....4..8....4...โ..อ..ห...์ม......................................
..............................................................................................................................................................................
3. เครอ่ื งใชไ้ ฟฟ้าชนิดหนึง่ ระบุข้างกล่อง 220 V 110 W เมอ่ื นำมาใช้ขณะท่ีไฟตกเหลือ 180 โวลต์
เครอื่ งใช้ไฟฟา้ ชนิดนีจ้ ะใชก้ ำลงั ไฟฟา้ เทา่ ใด และมกี ระแสไฟฟา้ ไหลผา่ นกแ่ี อมแปร์
............................ว..............ธิ ..............ที .....................ำ..........................................จหจ..............า.......าา.......ก.......กก.......ส.......สำ..............มลม..............ก.......ังก.......ไ......า.า.......ฟ.....ร..ร..............ฟ..............้.....า.........ข.....................ณ.....................ะ..............ท.....................่ีไ.............ฟ...............ต.....................ก..............เ.......ห.....................ล..............ือ............................1.......I.......R8.......==..............==0=..............P7V.......V11.....4..V32.....P..8,4.2.....2..06.......0000.......4......2.0......Ω......................=............................0.....................4........1.............................................................จ..ห..............า.......า.......ก.......ก.......ส.......ำ............ม..ล..............ก.....ัง..............ไา.........ฟ....ร...............ฟ.....................้า...........ข...............ณ.........................ะ..............ท..............P......ี่.ไ........ฟ......=.=.............ต..............V1.ก.R.....4..28.....4.......เ0.......0ห.......2..............ล..............ือ.......=.....................1.......7.......8.......3.......0........6..............4.......V..............W........................................................
..................ด...ัง..น..ัน้....ข...ณ...ะ..ท...ีไ่ .ฟ...ต..ก...เ.ค..ร..ื่อ...ง..ใ.ช...้ไ.ฟ...ฟ...า้ ..ช..น...ิด..น...้ีจ..ะ..ใ..ช..้ก..ำ..ล...ัง..ไ.ฟ...ฟ...า้ ..เ.ท..่า..ก...ับ....7..3...6..4....ว..ตั ..ต..์.....................................
.............................แ...ล..ะ..ม...กี ..ร..ะ..แ...ส..ไ..ฟ..ฟ...า้..ไ..ห..ล...า่ .น...เ.ท...า่..ก..ับ....0....4..1...แ...อ..ม...แ..ป...ร..์ ....................................................................
4. บา้ นของเรณูใชเ้ ครอ่ื งใช้ไฟฟา้ ดงั นี้
1. หมอ้ หุงขา้ ว 220 โวลต์ 900 วตั ต์ จำนวน 1 เคร่อื ง วันละ 1 ชวั่ โมง
2. ตู้เยน็ 220 โวลต์ ใช้กระแสไฟฟ้า 1.0 แอมแปร์ จำนวน 1 เครือ่ ง วันละ 24 ช่วั โมง
3. หลอดไฟ 40 วัตต์ จำนวน 5 ดวง วนั ละ 5 ช่ัวโมง
4. โทรทัศน์ 100 วัตต์ จำนวน 1 เคร่อื ง วันละ 4 ชั่วโมง
ถา้ เรณูใช้พลงั งานไฟฟ้าเท่ากันทุกวนั ในรอบเดือนสิงหาคม เรณูจะต้องจ่ายเงินค่าไฟฟา้ เทา่ ใด เม่ือคิดค่า
ไฟฟ้าในอัตราค่าไฟฟา้ ดังนี้
จำนวนพลังงานไฟฟ้า หนว่ ยท่ี คา่ พลงั งานไฟฟา้ (บาทต่อหน่วย)
150 หน่วยแรก 1-150 3.2484
250 หน่วยต่อไป 151-400 4.2218
เกินกวา่ 400 หนว่ ย 401 เป็นตน้ ไป 4.4217
ว.(...กธิ....ำที....ห..ำ....น....ด....จ..ใค..หา..ำ..ก..้คน....สา่..ว..ม..ณ..Fก....1ห..า....ารเ..ท..จ....า่ำ..W..กน....ับว....=..น..-..พP..1....t1ล.....ัง..แ6..ง..ล0..า..ะ..น..ส....ไPต..ฟ....า=..ฟ..ง..ค..้าI..V..ข์ต....ออ่....ง..ห..ห..น....ม..ว่ ..้อ..ย...ห....แ.ุง....ลข....้าะ....ว.ค.....่า....บW.....ร....ิก.=....า....ร1....เ..ท.x.....่า..1..ก9..,..0ับ.0...0.0...03.....8.x......2..1...2....=..บ......0า....ท..9...)....k....W..........h...............................................................
..........................................คค......ำำ......นน.........วว......ณณ.........หห.........าา......จจ......ำำ......นน......วว.........นน......พพ.........ลล......ังัง......งง......าา......นน........ไไ....ฟฟ.........ฟฟ........า้้า......ขข.......ออ......งง......ตห.......เู้.ม...ย....้อ...น็ .....ห.......ุง......ข......า้......ว..............W.W..............=.=...........1.5.........x..x.........1.1...1...,.4..x0,...0..0.0...20...0...20......0x.........x..5.........2.=.....4.......1...=......k......5W..........2......h8............k......W...............h........................................................................
..........................................ฉคด......ะงัำ......นนน......้นั...วัน้ ......ณ...จ...จ...ห...ำำ......นาน......จว...ว...ำน...น...น...พพ...ว......ลล...น...ังัง...พ...งง......าลา......นนงั......งไ...ไ...ฟาฟ......น...ฟฟ.....ไ.า้..า้.ฟ...เ..ท...ทฟ....่ใี...่า..้าช....ก..ข.ใ้.....นับ.อ......รง.....0.หอ.........บม9.......เ้อ...+ด.....ห....ือ...งุ5...น...ข......2.ส้า.....8.ิงว......ห...+.....า.W.....ค.1......ม...=...+..เ....ท...1..0...า่.....ก..x.4......บั...1..=.1...,...70..0...7.0...0.5....0...58......8x......x.....k4....3..W....=1.........h...0=..........4.2........3.k.....4.W..........9......h8...........ห.........น.......ว่......ย..............................................................
..............ค..ำ..น...ว..ณ....ห..า...ค..า่ ..ไ..ฟ...ฟ...้า..ฐ..า..น........................................................................... .................................................
..............ห..น...่ว..ย..ท...ี่.1....-...1..5..0.............................=....1..5..0....x...3....2...4..8..4....=....4..8..7....2...6...บ...า..ท................................................. .......
..............ห..น...ว่..ย..ท...ี่.1...5..0...–....2..3..4.....9..8..................=....8..4.....9..8....x...4....2..2...1..8...=....3...5..8....7..7....บ..า..ท... ..................................................
..............ร..ว..ม..เ.ป...็น...ค..่า..พ...ล..งั..ง..า..น..ไ..ฟ...ฟ..้า..เ..ท..า่..ก...บั ....4..8..7...2...6...+....3..5...8...7..7....=....8..4..6...0...3...บ...า..ท.......................................................
..............น..ั่น...ค..ือ....ค..า่..ไ..ฟ...ฟ..า้..ฐ..า..น....=....ค...า่ ..พ..ล...งั ..ง.า..น...ไ.ฟ...ฟ...า้...+....ค...า่ ..บ..ร..ิก...า..ร...=....8..4..6....0..3...+...3..8...2...2...=....8..8...4...2..5....บ..า..ท.... ..................
.............ค..ำ..น...ว..ณ....ห...า..ค..่า..ไ..ฟ...ฟ...้า..ผ...ัน..แ...ป...ร......................................................... .............................................................
............ค...่า..ไ.ฟ...ฟ...้า..ผ..ัน...แ..ป...ร...=....ค..่า..พ...ล..ัง..ง..า..น...ไ.ฟ...ฟ...้า...x...F...1...=....2..3..4...9...8...x....-.1..1...6...0...=....-.2...7..2..5...7..6..8....ส..ต...า..ง.ค...์ .=....-.2...7...2..6....บ..า..ท.....
.............ค..ำ..น...ว..ณ....ห...า..ค..า่..ภ...า..ษ...ีม..ูล...เ.พ...่มิ................................................................................ ..........................................
.............ค..า่ ..ภ...า..ษ..ีม...ลู ..ค...่า..เ.พ...ิ่ม....=....ค..า่ ..ไ.ฟ...ฟ...า้ ..ฐ..า..น....+....ค..่า..ไ..ฟ...ฟ..นั้...แ..ป. .ร....x...1..70.0...=....8...8..4...2..5....+....-..2...7...2..6....x...1..70.0...=....5..9....9..9...บ...า..ท.......
............ด...ัง..น..้ัน....ใ..น..ร..อ...บ..เ.ด...อื..น...ส..งิ..ห...า..ค..ม...เ.ร..ณ...จู...ะ..ต..อ้...ง.จ...่า..ย..เ.ง..ิน...ค..่า..ไ..ฟ..ฟ...้า..เ.ท...่า..ก..บั....8...8..4...2..5...+....-..2..7...2..6....+..5...9...9..9....=....9..1..6...9...8...บ. าท
5. บ้านของนาดามเี คร่ืองซักผ้า 1 เครอ่ื ง ตเู้ ยน็ 1 เคร่อื ง ถ้าภายใน 1วนั นาดาซกั ผา้ ดว้ ยเครือ่ งซักผ้า 1 ครั้ง
(คร้ังละ 1.5 ช่วั โมง) อยากทราบวา่ ระหว่างเครือ่ งซกั ผา้ กบั ตู้เย็น เครอื่ งใช้ไฟฟา้ ชนดิ ใดใชพ้ ลังงานไฟฟา้
มากกว่า และมากกว่ากจ่ี ลู แล้วเคร่ืองซกั ผ้าและต้เู ย็นมีความตา้ นทานกีโ่ อห์ม โดยเครื่องใช้ไฟฟา้ 2 ชนดิ มี
ฉลากตดิ ดังน้ี
เคร่ืองซักผา้ LA ร่นุ WT-T415xxx ตเู้ ยน็ LA รนุ่ GR-L207xx
แรงดนั ไฟฟ้าและความถี่ 220 V, 50 Hz อตั ราแรงดันและความถี่ 220 V, 50 Hz
กระแสไฟฟา้ 2.0 A พกิ ัดกระแสไฟฟ้า 0.65 A
ความจมุ าตรฐานของการซกั 12.0 kg น้ำหนัก 9.5 kg
กำลังไฟฟ้า 460 W กำลงั ไฟฟา้ เข้า 160 W
....ว..ธิ..ีท...ำ......ห..า..พ...ล..ัง..ง..า..น...ไ.ฟ...ฟ...า้ ..ม..ีก...ำ..ล..ัง..ไ.ฟ...ฟ...า้ ..เ.ท...่า..ก..ับ....P....=....I.V...=....I.2..R...............................................................................
................เ.ค...ร..ื่อ..ง..ซ..ัก...้า....:...W.....=....4..6..0....1....5...x....3..,.6..0...0...=....2..,.4...8..4..,.0..0..0....J.......................... .................................................
................ต..ู้เ..ย..น็ .............:...W.....=....1..6..0....2..4. ..x...3...,.6..0..0....=....1..3..,.8..2...4..,.0..0..0....J..........................................................................
................................ห......า....ค....ว....า....ม......ต....้า....น.....ท.....า....น........จ....า....4ก....6..ส..0..ม......ก....า....ร......R........=..........I..P2........................................................................................................................................................................................................
................................................เต...ค...้เู......ยร......ื่อน็ ......ง......ซ......กั.........ผ......้า......:.........:R......R...=.........=.........0...1......626......52..0....2............=...=.........1...3.....1.7......58..........Ω...7.........Ω............................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................ด..ัง..น...้ัน....ภ..า..ย...ใ.น....1....ว..ัน....ต..เู้.ย...น็ ..ใ..ช..้ไ.ฟ...ฟ...า้..ม..า..ก...ก..ว..่า..เ..ท..่า..ก...บั ....1..3..,.8..2...4..,.0..0..0....–....2..,.4..8..4..,.0...0..0....=...1...1..,.3..4..0...,.0..0. .0...จ..ูล........
...........................เ.ค..ร..่อื...ง..ซ..กั..ผ...้า..ม..คี...ว..า..ม..ต...า้ ..น..ท...า..น..เ..ท..่า..ก...บั ....1..1..5....โ.อ...ห..์ม....แ..ล...ะ..ต..เู้..ย..็น..ม..ีค...ว..า..ม..ต...า้ ..น..ท...า..น...เ.ท...่า..ก..บั....3..7..8.....7...โ..อ..ห...ม์ .
6. จงเปรยี บเทียบพลงั งานไฟฟ้าทีส่ ูญเสยี ไปเป็นพลงั งานความรอ้ น เน่อื งจากความต้านทานของสายไฟฟา้ เมื่อ
.ป..้อว..ธิ.น..ีทค..ำ.ว..า..ม.ใ.ต.ห.่า.แ้.ง..หศ..ล.ัก..ง่ย..ก์จ..ำ.า.เ.กน..แ.ดิ .ห.ไ..ฟล..ง่ฟ..ก.า้..ำม..เ.กีน..ำิด..ล.ไ.ังฟ..ไ.ฟ.ฟ..้าฟ...้า2..เ0.ท..0.่า..กโ..วับ.ล...ตP..์..แ=..ล..Iะ.V...1=..1..I5.2..,R.0..0...โ..ว..ล..ต...์ .ใ..น..ร..ะ..ย...ะ..เ.ว..ล...า..ท..่ีเ..ท..า่..ก..ัน...........................
...............พ...ล...งั .ง..า..น...ไ.ฟ...ฟ...า้ ..ท..ส่ี...ูญ...เ.ส...ีย..เ.ท...่า..ก..บั....W.....=....P...t..=....(.I.2..R...).t....................................................................................
..............................กก......ำำ....หห....นน......ดด......ใใ..หห......้้ ..yx......คค......ือือ......แ..แ....หห....ล..ล....่ง่ง....กก....ำำ....เเ..นน......ิดดิ....ไไ....ฟฟ......ฟฟ....้า้า....จจ.....า่่า....ยย.....ไไ..ฟฟ........2.1....01.....05....,..0.v....0...จ.0...ะ....V.ส.....ูญ......เ..ส.....ีย.....พ.....ล.....งั....ง...า....น.....ไ...ฟ.....ฟ......า้....เ..ท......า่....ก....บั........(...PV.....)...2...R....t.....=........2...P0...20...2.........(..1.....)..
.........น.........ำ......ส......ม.........ก......า......ร...........((.21......))......จ......ะ.........ไ...ด.........้ ......yx.........=.........จ...1......ะ1...25...ส0...,...00ญู...0...2...0เ...2...ส......ยี......พ.........ล......ัง......ง......า......น........ไ....ฟ.........ฟ........้า......เ....ท........า่.....ก........บั............(...PV.........)...2......R.....t.......=............1.....1....5...P...,..0.2...0......0....2.......................................................................................................................................................................
....................................X...=....3...3..0..,.6..2...5..y................................................................... .................................................
...ด...งั ..น..้นั....เ.ม...ือ่..แ...ห..ล...่ง.ก...ำ..เ.น...ิด..ไ..ฟ..ฟ...า้..จ..่า..ย...ไ.ฟ....2...0..0...โ..ว..ล..ต...์ .จ..ะ...ส..ูญ...เ.ส...ีย..พ...ล..ัง..ง..า..น..ไ..ฟ...ฟ..้า..เ..ป..็น....3..3..0..,.6...2..5...เ..ท..า่..ข...อ..ง..แ..ห...ล..ง่..ก..ำ..เ..น..ิด...ไ.ฟฟ้า
...จ..า่ .ย..ไ.ฟ...1..1..5..,.0.0..0...โ.ว..ล..ต..์ ...........................................................................................................
แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 6
กลุ่มสาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ระดับชั้นมัธยมศกึ ษาปที ่ี 3
หน่วยการเรยี นร้ทู ี่ 5 ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ เวลา 19 ช่ัวโมง
เรือ่ ง วงจรไฟฟ้า เคร่อื งใช้ไฟฟ้าในบา้ น และการใช้ไฟฟ้าอยา่ งปลอดภยั เวลา 3 ช่ัวโมง
ภาคเรยี นท่ี 2 วนั ท่ีสอน.............................................. ครูผู้สอน นางสาวกนกวรรณ รักพรม
มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวช้วี ัด/สาระการเรยี นรู้
สาระที่ มาตรฐานการเรียนรู้ ตัวช้ีวดั สาระการเรยี นรู้
สาระท่ี 2 มาตรฐาน ว 2.3 เข้าใจความหมาย 9. ตระหนักในคุณค่า - วงจรไฟฟ้าในบา้ นมีการตอ่
วิทยาศาสตร์ ของพลังงาน การเปลี่ยนแปลงและ ของการเลอื กใช้ เครื่องใช้ไฟฟา้ แบบ ขนานเพ่ือใหค้ วาม
กายภาพ ถ่ายโอนพลังงานปฏิสัมพันธ์ เครอ่ื งใช้ไฟฟ้า โดย ตา่ งศกั ย์เท่ากนั การใชเ้ คร่ืองใช้ ไฟฟา้
ร ะ ห ว ่ า ง ส ส า ร แ ล ะ พ ล ั ง ง า น นำเสนอวธิ ีการใช้ ในชวี ติ ประจำวันต้องเลือกใช้
พ ล ั ง ง า น ใ น ช ี ว ิ ต ป ร ะ จ ำ วั น เคร่อื งใช้ไฟฟา้ อย่าง เคร่อื งใช้ไฟฟา้ ทม่ี ีความต่างศักย์และ
ธรรมชาติของคลื่น ปรากฏการณ์ท่ี ประหยัดและปลอดภยั กำลงั ไฟฟา้ ให้เหมาะกับ การใช้งาน
เกี่ยวข้องกับเสียง แสง และคล่ืน และการใช้เครื่องใชไ้ ฟฟ้าและอปุ กรณ์
แม่เหล็กไฟฟ้า รวมทั้งนำความรู้ไป ไฟฟ้าต้องใช้อย่างถูกตอ้ ง ปลอดภัย
ใช้ประโยชน์ และประหยดั
1. การกำหนดเป้าหมายการจัดกระบวนการเรยี นรู้
1.1 สาระสำคญั /Concept
วงจรไฟฟา้ ในบา้ นมีการต่อเครอื่ งใช้ไฟฟ้าแบบ ขนานเพือ่ ใหค้ วามต่างศักยเ์ ทา่ กัน การใชเ้ ครอื่ งใช้ ไฟฟ้า
ในชวี ิตประจำวันต้องเลอื กใชเ้ คร่ืองใชไ้ ฟฟ้า ท่มี ีความตา่ งศกั ย์และกำลงั ไฟฟา้ ให้เหมาะกบั การใชง้ าน และการ
ใช้เครอื่ งใช้ไฟฟ้าและอปุ กรณ์ ไฟฟา้ ต้องใชอ้ ย่างถกู ตอ้ ง ปลอดภยั และประหยดั
1.2 สาระการเรียนรู้/เนือ้ หา/Contents
วงจรไฟฟา้ เคร่ืองใชไ้ ฟฟ้าในบ้าน และการใชไ้ ฟฟ้าอยา่ งปลอดภัย
1.3 จดุ ประสงค์การเรยี นรู้
1.3.1 อธิบายหลักการจ่ายกระแสไฟฟา้ จากโรงผลติ ไฟฟา้ สู่บ้านเรอื นได้ (K)
1.3.2 อธบิ ายและยกตวั อยา่ งการเลอื กใช้วัสดุอุปกรณ์สำหรับวงจรไฟฟ้าในบ้านได้ (K)
1.3.3 สืบค้นขอ้ มลู เกีย่ วกบั วงจรไฟฟ้า และเคร่ืองใช้ไฟฟ้าในบา้ นได้ถูกต้อง (P)
1.3.4 มวี ินยั ใฝ่เรยี นรแู้ ละมุ่งมั่นในการทำงาน (A)
2. การจดั กิจกรรมการเรยี นรู้
การจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้โดยใช้รูปแบบ 5E
ช่วั โมงที่ 1-2
ขั้นท่ี 1 ข้ันสร้างความสนใจ (Engagement)
1.1 ครูให้นักเรียนแต่ละคนยกตัวอย่างเครื่องใช้ไฟฟ้าที่นักเรียนรู้จักคนละ 1 เครื่อง โดยห้าม
ซ้ำกนั ภายในห้องเรียน จากนัน้ ครูเขยี นคำตอบของนกั เรียนบนกระดาน
1.2 ครูให้นกั เรียนพจิ ารณาเคร่ืองใช้ไฟฟ้าที่ยกตัวอย่างมาว่ามีความแตกต่างหรือเหมือนกันอย่างไร
(แนวคำตอบ เครื่องใช้ไฟฟ้ามีความเหมือนกัน คือ ใช้ไฟฟ้าในการในการทำงานหรือขับเคลื่อน
สว่ นลกั ษณะพลังงานของเครอ่ื งใชไ้ ฟฟา้ แตล่ ะชนิดจะมคี วามแตกตา่ งกนั )
ขน้ั ที่ 2 สำรวจและคน้ หา (Exploration)
2.1 นักเรียนแต่ละคนศึกษาเรื่อง วงจรไฟฟ้า เครื่องใช้ไฟฟ้าในบ้าน และการใช้ไฟฟ้าอย่างปลอดภัย
ในหนังสอื เรยี นรายวชิ าพน้ื ฐานวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ม.3 เลม่ 2
2.2 นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 2-3 คน ทำกิจกรรมการศึกษาค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับการใช้ไฟฟ้าอย่าง
ประหยดั และปลอดภัย จากหนงั สอื เรยี นหรือแหล่งการเรียนรตู้ า่ งๆ เชน่ อนิ เตอร์เนต็ เปน็ ตน้
2.3 นำข้อมูลท่ีศกึ ษาค้นควา้ ไดเ้ ขียนลงในกระดาษ A4 จากนน้ั ตกแตง่ ให้สวยงาม
ขั้นท่ี 3 อธิบายและลงข้อสรุป (Explanation)
3.1 ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายจนได้ข้อสรุปว่า “การใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าควรใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าให้
ถูกต้องและปลอดภัย โดยการ เลือกใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าต้องเลอื กใช้ให้ตรงกับค่าความต่างศักย์ไฟฟ้าที่ระบุไว้บน
เครื่องใชไ้ ฟฟา้ ซึ่งเปน็ ค่าความต่าง ศกั ยไ์ ฟฟ้าทีเ่ หมาะสมกบั การใชง้ านและต้องใช้เคร่ืองใช้ไฟฟ้าใหถ้ ูกวิธีรวมทั้ง
ตอ้ งเลอื กใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าที่มี กำลงั ไฟฟา้ ใหเ้ หมาะสมกับการใช้งานเพื่อความประหยดั ”
3.2 ครูตั้งประเด็นคำถามกระตุ้นความคิดนักเรียนโดยให้นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันอภิปรายแสดง
ความคดิ เหน็ เพ่อื หาคำตอบ ดงั น้ี
- สายไฟฟา้ ท่ตี ่อเขา้ บา้ นเรอื นมีก่สี าย อะไรบา้ ง
(แนวคำตอบ มี 2 สาย คือ สายมีศักย์หรือสาย L เป็นสายไฟฟ้าที่ทีม่ ีพลังงานศักย์ไฟฟ้า 220 โวลต์
และสายกลางหรอื สาย N เปน็ สายไฟฟ้าท่มี ีพลังงานศักย์ไฟฟ้าเปน็ ศนุ ย์เมื่อเทยี บกับพืน้ ดิน)
- หลังจากกระแสไฟฟา้ ผ่านมาตรไฟฟ้าแลว้ จะต้องทำการต่ออุปกรณใ์ ดก่อนที่กระแสไฟฟ้าจะเดินทาง
ไปถงึ เคร่อื งใชไ้ ฟฟา้ ในบา้ น
(แนวคำตอบ แผงควบคมุ ไฟฟ้า)
- แผงควบคมุ ไฟฟา้ ในปจั จุบันประกอบด้วยอะไรบา้ ง
(แนวคำตอบ ตัวตดั วงจรและตัวตัดวงจรยอ่ ย)
ชว่ั โมงที่ 3
ข้นั ที่ 4 ขยายความรู้ (Elaboration)
4.1 ครูอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับประเภทเครื่องใช้ไฟฟ้าว่า เครื่องใช้ไฟฟ้าประเภทที่ต้องมีสายดิน คือ
เครื่องใช้ไฟฟ้าที่มีโครงเหล็กหรือเปลือกหุ้มเป็นโลหะที่สามารถสัมผัสได้โดยตรง เช่น ตู้เย็น เครื่องซักผ้า
เครื่องปรับอากาศ เครื่องทำน้ำอุ่น ซึ่งเรียกเครื่องใช้ไฟฟ้าเหล่านี้ว่า เครื่องใช้ไฟฟ้าประเภท 1 และ
เครื่องใช้ไฟฟ้าประเภทที่ต้องมีสายดิน เป็นกลุ่มเครื่องใช้ไฟฟ้าที่มีฉนวนหุ้ม 2 ชั้น เช่น พัดลม วิทยุ โทรทัศน์
ซ่งึ เรยี กเคร่ืองใช้ไฟฟ้าประเภทนี้วา่ เคร่ืองใชไ้ ฟฟ้าประเภท 2 นอกจากนี้ ยังมีเครอื่ งใช้ไฟฟ้าอีกหนึ่งประเภทที่
ไม่จำเป็นต้องมีสายดิน ซึ่งเป็นเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ใช้แรงดันไฟฟ้าไม่เกิน 50 โวลต์ โดยต่อจากหม้อแปลงชนิด
พิเศษที่ได้ออกแบบไว้เพื่อความปลอดภัย เช่น เครื่องโกนหนวด โทรศัพท์มือถือ ซึ่งจะเรียก เครื่องใช้ไฟฟ้า
เหลา่ นี้ว่า เครื่องใช้ไฟฟ้าประเภท 3
ขั้นท่ี 5 ประเมิน (Evaluation)
5.1 ครูประเมินความรู้ความเข้าใจของนักเรียนโดยให้นักเรียนทำแบบฝึกหัดที่ 3.2
หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ เรื่อง พลังงานไฟฟ้าและเครื่องใช้ไฟฟ้าภายในบ้าน ในหนังสือ
แบบฝึกหัด รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2
5.2 ครูประเมินนักเรียนโดยการทำแบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 ไฟฟา้ เบื้องต้น
3. สื่อการเรียนการสอน และแหล่งการเรียนรู้
3.1 หนงั สอื เรียนรายวิชาพืน้ ฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เลม่ 1
3.2 หนงั สอื แบบฝึกหดั รายวิชาพื้นฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เลม่ 1
3.3 แบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 1 ไฟฟ้าเบ้อื งต้น
4. วธิ กี ารวัดและประเมินผล
จดุ ประสงค์ การวดั /เครื่องมอื การวดั ภาระงาน/ช้นิ งาน เกณฑ์การ
ประเมนิ ผล
- อธิบายหลักการจ่าย - แบบประเมนิ การตอบคำถาม - การตอบคำถาม ผ่านเกณฑร์ ะดบั ดี
กระแสไฟฟ้าจากโรงผลิต - ตรวจแบบฝกึ หดั เร่ือง - แบบฝึกหดั
ไฟฟา้ สู่บ้านเรอื นได้ (K) พลงั งานไฟฟา้ และ เรื่อง พลังงานไฟฟ้าและ ผ่านเกณฑร์ ะดบั ดี
- อธิบายและยกตัวอย่าง เครื่องใช้ไฟฟา้ ภายในบา้ น เครื่องใช้ไฟฟ้าภายใน
การเลือกใช้วัสดุอุปกรณ์ บ้าน เกณฑ์การ
สำหรับวงจรไฟฟ้าใน ประเมินผล
บา้ นได้ (K) - กิจกรรม การศึกษา ผ่านเกณฑ์ระดับดี
- สืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับ - แบบประเมนิ กจิ กรรม คน้ คว้าข้อมลู เกี่ยวกับ
วงจรไฟฟ้า และ การใช้ไฟฟ้าอย่าง
เครื่องใช้ไฟฟ้าในบ้านได้ ประหยดั และปลอดภยั
ถูกต้อง (P) ภาระงาน/ชิ้นงาน
จุดประสงค์ การวัด/เครอื่ งมือการวดั
- มีวินัยใฝ่เรียนรู้และ - แบบประเมินคุณลักษณะ - มวี ินยั
มงุ่ ม่นั ในการทำงาน (A) อันพึงประสงค์ - ใฝ่เรียนรู้
- มุ่งม่ันในการทำงาน
แบบฝึกหดั เรอ่ื ง พลงั งานไฟฟา้ และเครือ่ งใชไ้ ฟฟ้าในบ้าน
แบบฝกึ หดั ท่ี 3.2 ปฏิบัติกิจกรรมต่อไปน้ี
1. บอกหลกั การเลือกซ้อื และการใชง้ านเคร่ืองใช้ไฟฟ้า
............................................................................................................................. .................................................
.................................................................................. ............................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
2. ยกตัวอยา่ งวธิ ีการใชเ้ ครื่องใช้ไฟฟา้ ต่อไปน้ีอยา่ งประหยัดและปลอดภัย
1) ..................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
2) ..................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
3) ..................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
4) ..................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
................................................................................................ ...................
แบบฝกึ หดั เรอ่ื ง พลังงานไฟฟา้ และเครื่องใชไ้ ฟฟ้าในบา้ น เ ลย
แบบฝกึ หดั ที่ 3.2 ปฏบิ ัติกิจกรรมตอ่ ไปนี้
1. บอกหลกั การเลือกซอ้ื และการใช้งานเคร่ืองใช้ไฟฟ้า
............................................................................................................................. .................................................
.........-...เ.ล...ือ..ก..ข...น..า..ด...ใ.ห...เ้ .ห...ม..า..ะ..ส...ม..ก...ับ..ก...า..ร..ใ.ช..้ง..า..น..........................................................................................................
.........-...เ.ล...ือ..ก..ซ...ือ้ ..ล..ิต...ภ..ัณ....ฑ...์ท..ต่ี...ิด..ฉ...ล..า..ก..ป...ร..ะ..ห...ย..ดั...ไ.ฟ...เ.บ...อ..ร..์.5...........................................................................................
.........-...ใ.ช...้ง..า..น..เ.ค...ร..ื่อ..ง..ใ..ช..้ไ.ฟ...ฟ...า้ ..ใ.ห...้ถ..ูก...ว..ิธ..แี ..ล...ะ..บ...ำ.ร..งุ..ร..ัก...ษ..า..อ...ย..า่ ..ง..เ.ห...ม..า..ะ..ส...ม..................... .................................................
..............................................................................................................................................................................
2. ยกตวั อย่างวิธีการใชเ้ คร่ืองใชไ้ ฟฟา้ ต่อไปน้ีอยา่ งประหยัดและปลอดภยั
1) ....1.....ป...ดิ ..เ.ค...ร..่อื..ง..ป...ร..บั ..อ...า..ก..า..ศ...ท..ุก...ค..ร..้ัง..เ.ม...อ่ื ..ไ..ม..่ม..ีค...น...อ..ย..ู่.......................................
....2.....ต...้ัง..อ..ุณ...ห...ภ...มู ..ิไ..ม..่ต...่ำ..ก..ว..า่...2...6...อ...ง.ศ...า..เ.ซ..ล...เ.ซ..ีย...ส..............................................
....3.....ป...ิด...ป..ร..ะ..ต...ูห..น...า้..ต..่า..ง..ใ..ห..้ม...ิด..ช...ิด..แ..ล...ะ..ใ.ช...ผ้ ..่า..ม...่า..น..ก...ับ..ค...ว..า..ม..ร..้อ...น..จ..า..ก...ภ..า..ย...น..อ...ก...
....ห..ร..อื...ค..ว..ร..บ...ุผ..น...ัง..ห..้อ...ง..แ..ล..ะ..ห...ล..ัง..ค...า..ด..ว้..ย...ฉ..น..ว...น..ก...ับ..ค...ว..า..ม..ร..้อ...น............................
....4.....ค...ว..ร..ห...ม..ั่น...ท..ำ..ค...ว..า..ม..ส...ะ..อ..า..ด...แ..ผ..่น...ก..ร..อ...ง..อ..า..ก..า..ศ...แ..ล..ะ...แ..ผ..ง..ร..ะ..บ...า..ย..ค...ว..า..ม..ร..้อ...น..
....5.....ง..ด...เ.ป...ิด..เ.ค...ร..อ่ื ..ง..ป...ร..ับ..อ...า..ก..า..ศ..ใ..น..ฤ...ด..ูห...น..า..ว....................................................
2) ....................................13254.............................งปตปห............ด......่อรฏา...........ใ.กบัส.....ิบ.ช......ม.....าอ.ตั.....เ้......ย.คีรุณ......ิต......ลอร......า....ห..อ่ืงย......ม......ดภ.....รง......ค.ท....ิน.ั่ว.ูม......ำ.....ค.ใำิใ......แ.....นห.นว......น......จรเ้.....้ำ.....ห..ะรดุ....อ........นีบม......ทนุ่...........า.ำท...จ่ี.ใ.......ท.ะน...ำ...ัด......ก่แี...ก..ฤ.ไ......ับ.....น.วาด............รใ้รบ...ูร...ห......แา่...อ้...ม......งข้ก......น...า...กง....้ไ..ก......ขาเ......ค......บัยท............ร..เ....นั....ค..่ือ..........ท..รง............ท่ือี...............ง.ำ........ท....น..............ำ้ำ............นอ...............้ำ.นุ่...........อ...............ุ่น...................................................................................................................................................................................
3) ..1.....ไ.ม...่น..ำ..ข..อ...ง..ร..อ้ ..น...เ.ข..้า..ต...ู้เ.ย..น็..........................................................................
..2.....ป...ดิ ..ต..ูเ้..ย..น็...ท..ัน...ท..ีเ..ม..่ือ...น..ำ..ข...อ..ง..เ.ข..้า..ห...ร..ือ..อ...อ..ก...จ..า..ก..ต...ูเ้ .ย..น็....แ..ล...ะ..ป...ดิ ..ใ..ห..้ส...น..ทิ............
..3.....ค..ว..ร..ต...้งั ..ต..้เู.ย...น็ ..ใ..ห..ห้...่า..ง..จ..า..ก..แ...ห..ล...่ง..ค..ว..า..ม...ร..อ้ ..น....แ..ล...ะ..ใ.ห...้ห...ล..งั..ต..เู้ .ย..็น...ห...า่ ..ง.จ...า..ก........
..ผ...น..ัง..เ.ก...นิ ....1..5...เ..ซ..น...ต..เิ.ม...ต..ร....เ.พ...ื่อ..ร..ะ..บ...า..ย..ค...ว..า..ม..ร..้อ...น..ไ..ด..ส้...ะ..ด..ว..ก............................
..4.....ถ..า้..ย...า.ง..ต...ร..ง..ข..อ..บ...ป...ร..ะ..ต..รู..่วั..ใ..ห..้ร..ับ...แ..ก...ไ้ .ข........................................................
..5.....ค..ว..ร..ห...ม...ั่น..ท...ำ..ค..ว..า..ม...ส..ะ..อ...า.ด...แ..ผ...ง.ร..ะ...บ..า..ย...ค..ว..า..ม..ร..้.อ..น......................................
4) .....1......ค..ว..ร..ร..ีด...ผ..า้..ค...ร..ง้ั .ล...ะ..ม..า..ก...ๆ.......................................................................
......2.....อ...ย..่า..พ...ร..ม..น...้ำ..จ..น..เ..ป..ีย...ก..แ..ฉ...ะ...ใ..ห...้พ..ร..ม...น..ำ้..พ...อ..ป...ร..ะ..ม...า..ณ................................
......3.....ด...ึง.เ..ต..า้..เ.ส...ยี ..บ...อ..ก...ก..อ่..น...ร..ีด..เ..ส..ร..็จ..ป...ร..ะ..ม...า.ณ.....2..-..3...น...า..ท...ี .แ..ล...ว้ ..ร..ีด..ต...่อ..จ..น...เ.ส...ร..จ็ ...
......4.....ข...ณ...ะ..ท...่เี .ต..า..ร..ดี...ย..งั..ไ..ม..ร่ ..้อ..น....ค...ว..ร..ร..ดี ..ผ...้า.บ...า..ง..ๆ..ก...่อ..น.......................................
......5.....เ..ล..อื ..ก...ซ..้ือ..เ..ส..้ือ..ผ...้า..เ.บ...อ..ร..์.5....เ.พ...ร..า..ะ..ส...า.ม...า..ร..ถ..ซ...ัก..แ..ล...ว้ ..ใ.ส...่ไ.ด...เ้ .ล..ย....ไ.ม...่ต..อ้...ง..ร..ดี .....
แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 7
กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ระดบั ช้นั มธั ยมศึกษาปที ี่ 3
หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 6 คลืน่ เวลา 7 ช่ัวโมง
เรอื่ ง คลื่นกล เวลา 3 ช่ัวโมง
ภาคเรยี นที่ 2 วนั ท่ีสอน.............................................. ครูผสู้ อน นางสาวกนกวรรณ รักพรม
มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชวี้ ดั /สาระการเรียนรู้
สาระท่ี มาตรฐานการเรยี นรู้ ตวั ช้วี ดั สาระการเรยี นรู้
สาระที่ 2 มาตรฐาน ว 2.3 เข้าใจความหมาย 10. สร้างแบบจำลองที่ - คลืน่ เกิดจากการส่งผา่ นพลงั งานโดย
วิทยาศาสตร์ ของพลังงาน การเปลี่ยนแปลงและ อธบิ ายการเกดิ คลนื่ อาศัยตวั กลาง และไม่อาศัยตัวกลาง
กายภาพ ถ่ายโอนพลังงานปฏิสัมพันธ์ และบรรยาย ในคลน่ื กล พลังงานจะถูก ถ่ายโอน
ร ะ ห ว ่ า ง ส ส า ร แ ล ะ พ ล ั ง ง า น ส่วนประกอบของคลื่น ผา่ นตวั กลางโดยอนภุ าคของตัวกลาง
พ ล ั ง ง า น ใ น ช ี ว ิ ต ป ร ะ จ ำ วั น ไม่เคล่ือนท่ีไปกบั คล่นื คล่ืนท่ีแผ่
ธรรมชาติของคลื่น ปรากฏการณ์ที่ ออกมาจาก แหล่งกำเนิดคล่ืนอย่าง
เกี่ยวข้องกับเสียง แสง และคล่ืน ต่อเนอื่ งและมีรูปแบบท่ี ซ้ำกัน
แม่เหล็กไฟฟ้า รวมทั้งนำความรู้ไป บรรยายได้ดว้ ยความยาวคลนื่ ความถ่ี
ใช้ประโยชน์ แอมพลจิ ดู
1. การกำหนดเปา้ หมายการจัดกระบวนการเรียนรู้
1.1 สาระสำคญั /Concept
คลนื่ เกิดจากการสง่ ผา่ นพลงั งานโดยอาศยั ตวั กลาง และไมอ่ าศยั ตัวกลาง ในคลน่ื กล พลงั งานจะถูก
ถา่ ยโอนผ่านตัวกลางโดยอนภุ าคของตวั กลาง ไมเ่ คล่ือนท่ีไปกบั คล่นื คล่นื ที่แผ่ออกมาจาก แหล่งกำเนดิ คล่ืน
อย่างต่อเน่อื งและมรี ปู แบบท่ี ซ้ำกนั บรรยายได้ดว้ ยความยาวคลื่น ความถ่ี แอมพลิจูด
1.2 สาระการเรียนรู้/เน้อื หา/Contents
1.2.1 เคร่อื งใช้ไฟฟา้ ในบา้ น
1.2.2 การใชไ้ ฟฟา้ อย่างปลอดภัย
1.3 จุดประสงค์การเรียนรู้
1.3.1 อธิบายการเลอื กใชเ้ ครอ่ื งใช้ไฟฟ้าในชวี ิตประจำวนั อย่างถกู ต้องและปลอดภยั ได้ (K)
1.3.2 เสนอแนวทางวธิ ีการใชเ้ ครื่องใช้ไฟฟา้ อยา่ งประหยดั และปลอดภัยได้ (P)
1.3.3 มีวนิ ยั ใฝ่เรยี นรู้และมงุ่ มน่ั ในการทำงาน (A)
2. การจดั กจิ กรรมการเรียนรู้
การจัดกจิ กรรมการเรียนรู้โดยใช้รปู แบบ 5E
ชวั่ โมงท่ี 1-2
ขนั้ ท่ี 1 ขนั้ สร้างความสนใจ (Engagement)
1.1 ตรวจสอบความรู้พื้นฐานของนกั เรียนเก่ยี วกบั ไฟฟา้ โดยการให้นักเรยี นทำแบบทดสอบก่อนเรียน
หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 คลน่ื
1.2 ครถู ามคำถามนกั เรยี นเพ่อื กระตนุ้ ความสนใจ ดงั น้ี
- คล่ืนนำ้ ในทะเล คลน่ื โทรศัพท์ คลน่ื ไมโครเวฟตา่ งกนั อย่างไร
(แนวคำตอบ คลื่นน้ำในทะเลเป็นคลื่นกล ส่วนคลื่นโทรศัพท์และคลื่นไมโครเวฟเป็นคล่ืน
แมเ่ หลก็ ไฟฟา้ )
- คลืน่ กลและคล่ืนแมเ่ หล็กไฟฟ้าตา่ งกนั อย่างไร
(แนวคำตอบ 1. คล่ืนกล (mechanical wave) คอื คลน่ื ท่ตี ้องอาศยั ตัวกลางในการเคลอ่ื นที่
สามารถถา่ ยทอดและโมเมนตัมโดยอาศยั ความยืดหยุ่นของตวั กลาง
2. คลน่ื แมเ่ หลก็ ไฟฟา้ (electromagnetic wave) คือ คลนื่ ท่ีไม่ต้องอาศัยตัวกลาง
ในการเคลื่อนท่ี เช่น แสง คลื่นวิทยุ คล่ืนโทรทัศน)์
- ยกตวั อยา่ งคล่ืนกลและคลื่นแมเ่ หล็กไฟฟ้าอย่างน้อย 3 อย่าง
(แนวคำตอบ 1. คลนื่ กล เช่น คลืน่ เสยี ง คลื่นนำ้ คลื่นในเสน้ เชอื ก
2. คลื่นแมเ่ หล็กไฟฟ้า เชน่ แสง คล่นื วิทยุ คลื่นโทรทศั น์)
ขั้นที่ 2 สำรวจและค้นหา (Exploration)
2.1 นักเรียนแต่ละคนศึกษาเรื่อง คลื่นกล ในหนังสอื เรยี นรายวชิ าพื้นฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ม.3 เล่ม 2
2.2 นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4-5 คน จากนั้นมารับอุปกรณ์การทำกิจกรรมเรื่อง คลื่นในลวดสปริง
อ่านวัตถุประสงคใ์ นการทำกจิ กรรม ตรวจสอบวัสดอุ ุปกรณก์ ารทำกจิ กรรม และวิธีปฏิบัตใิ ห้เรยี บร้อย
2.3 นักเรียนแต่ละกลุ่มลงมือทำกิจกรรม จากนั้นบันทึกข้อมูลที่ได้ลงในใบกิจกรรมเรื่อง คลื่นในลวด
สปรงิ
2.4 เมื่อได้ขอ้ มูลท่ีครบถว้ นแล้ว แตล่ ะกลุม่ อภปิ รายผลกิจกรรม ตอบคำถามทา้ ยกจิ กรรมใหถ้ กู ต้อง
ชวั่ โมงที่ 3
ขั้นที่ 3 อธิบายและลงขอ้ สรปุ (Explanation)
3.1 ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายผลกิจกรรมจนได้ข้อสรุปว่า คลื่นในสปริงเกิดขึ้นเมื่อเราออกแรง
สะบัดปลายของสปริง โดยคล่นื จะเคลื่อนท่จี ากปลายด้านหน่ึงไปอีกด้าน และขณะทค่ี ล่ืนเคล่ือนท่ีไปน้ันริบบิ้น
ไม่เคลื่อนที่ไปตามคลื่นแต่จะเคลื่อนที่แบบสั่นกลับไปมา ถ้าพิจารณา ทิศทางการเคลื่อนที่ของริบบิ้นกับทิศ
ทางการเคลื่อนที่ของคลื่นในสปริงจะสามารถแบ่งออกเป็น 2 ลักษณะ คือ การ เคลื่อนที่ของริบบิ้นที่มีทิศทาง
ตั้งฉากกับทิศทางการเคลื่อนที่ของคลื่นกับการเคลื่อนที่ของริบบิ้นที่มีทิศทางอยู่ในแนว เดียวกับทิศทางการ
เคลือ่ นทข่ี องคล่นื
3.2 ครูสรปุ ความร้เู พมิ่ เตมิ จากการทำกจิ กรรม ดังนี้
- คลื่นกล คือ ปรากฏการณ์การส่งผ่านพลังงานกลจากบริเวณหนึ่งไปยังอีกบริเวณหนึ่งโดย
อนุภาคตัวกลางไมไ่ ด้ เคลือ่ นทไ่ี ปด้วย
- คลื่นตามขวาง คือ คลื่นที่อนุภาคของตัวกลางเคลื่อนที่ในแนวตั้งฉากกับทิศทางการเคลื่อนที่
ของคลนื่
- คลื่นตามยาว คือ คลื่นที่อนุภาคของตัวกลางเคลื่อนที่กลับไปกลับมาในแนวเดียวกับทิศทาง
การเคลอื่ นท่ขี องคลนื่
ขัน้ ที่ 4 ขยายความรู้ (Elaboration)
4.1 นักเรียนแต่ละคนศึกษาค้นคว้าข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับส่วนประกอบของคลื่น อัตราเร็วของคล่ืน
และตัวอย่างการคำนวณหาความสัมพันธ์ระหว่างอัตราเร็วของคล่ืน ความยาวคลืน่ และความถี่ จากตัวอย่างท่ี
6.1 6.2 ในหนงั สือเรยี นรายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ม.3 เล่ม 2
ขน้ั ที่ 5 ประเมนิ (Evaluation)
5.1 ครูประเมินความรู้ความเข้าใจของนักเรียนโดยให้นักเรียนทำแบบฝึกหัดที่ 1.1 1.2 1.3 และ 1.4
หน่วยการเรียนรู้ที่ 6 คลื่น เรื่อง คลื่นกล ในหนังสือแบบฝึกหัด รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ม.3 เล่ม 2
3. สื่อการเรยี นการสอน และแหล่งการเรียนรู้
3.1 หนังสอื เรียนรายวชิ าพ้ืนฐานวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ม.3 เลม่ 1
3.2 หนังสือแบบฝึกหดั รายวิชาพนื้ ฐานวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ม.3 เลม่ 1
3.3 แบบทดสอบก่อนเรยี น หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 2 คลนื่