เอกสารประกอบชุดการสอนวิชาการตลาดเบื้องต้น

172 3.1.4 ผลิตภัณฑ์ไม่แสวงซื้อ (Unsought Product) เป็นผลิตภัณฑ์ผู้บริโภคอาจ รู้จักหรือไม่รู้จักแต่ไม่ต้องการซื้อ และไม่พยายามแสวงซื้อ ผลิตภัณฑ์ไม่แสวงซื้อเป็นผลิตภัณฑ์ที่นักการ ตลาดดำเนินกิจกรรมทางการตลาดเพื่อกระตุ้นความต้องการและความสนใจซื้อของผู้บริโภคได้ยาก ผู้นำเสนอขายต้องใช้ความสามารถและความพยายามเป็นพิเศษ เช่น ประกันภัย ประกันชีวิต คอมพิวเตอร์ที่ฟังคำสั่งจากภาษาพูด เป็นต้น ภาพที่ 4.7 แสดงผลิตภัณฑ์ไม่แสวงซื้อ (ไทยประกันชีวิต) ที่มา : นันทนา บำรุงชาติ, 2565. 3.2 ผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (Industrial Product) คือ ผลิตภัณฑ์ที่ผู้ซื้อซื้อไปโดยมี วัตถุประสงค์เพื่อใช้ในการประกอบธุรกิจในลักษณะต่าง ๆ เช่น การผลิต การแปรรูป การจำหน่ายต่อ หรือใช้ในธุรกิจ ซึ่งผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมสามารถแบ่งเป็น 6 ประเภท ตามลักษณะของผลิตภัณฑ์ ดังนี้ 3.2.1 วัตถุดิบ (Raw Materials) เป็นสินค้าที่เกิดขึ้นจากการเกษตรหรือเกิดขึ้นเอง ตามธรรมชาติและยังไม่มีการแปรรูป ผู้ซื้อซื้อเพื่อนำไปใช้เป็นส่วนผสมหลักหรือส่วนประกอบหลักใน การผลิตผลิตภัณฑ์อื่นต่อไป เช่น แร่ธาตุ ที่ดิน ผัก ผลไม้ สัตว์เลี้ยง เป็นต้น

173 ภาพที่ 4.8 แสดงวัตถุดิบ (สัปปะรด) ที่มา : นันทนา บำรุงชาติ, 2565. 3.2.2 วัสดุและชิ้นส่วน (Fabricating Materials and Parts) เป็นวัตถุดิบที่ผ่าน การแปรรูปให้อยู่ในรูปของชิ้นส่วนหรือวัสดุสำเร็จรูป เช่น ไมโครโปรเซสเซอร์เป็นชิ้นส่วนที่สำคัญของ คอมพิวเตอร์ หรือน็อตและตะปู เป็นวัสดุประกอบของอุตสาหกรรมเฟอร์นิเจอร์ เป็นต้น ภาพที่ 4.9 แสดงชิ้นส่วนและวัสดุประกอบ (น็อต) ที่มา : นันทนา บำรุงชาติ, 2565.

174 3.2.3 สิ่งติดตั้ง (Installations) เป็นสินค้าประเภททุนที่มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อ กระบวนการผลิต มีอายุการใช้งานที่นาน ราคาสูง สินค้ามีขนาดใหญ่เคลื่อนย้ายได้ยาก เช่น เครื่องจักร อาคาร อุปกรณ์หลักในการผลิต เป็นต้น ภาพที่ 4.10 แสดงเครื่องจักรและสิ่งติดตั้ง (เครื่องจักรทอผ้า) ที่มา : https://www.thailandtechshow.com/view_techno.php?id=351 3.2.4 อุปกรณ์ประกอบ (Accessory Equipment) เป็นเครื่องมือที่ใช้ประกอบใน การผลิตโดยไม่ได้เกี่ยวข้องกับกระบวนการผลิตโดยตรง แต่ทำให้กระบวนการผลิตมีความสะดวก รวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากขึ้น เช่น คอมพิวเตอร์ เครื่องถ่ายเอกสาร เครื่องคิดเลข เป็นต้น ภาพที่ 4.11 แสดงอุปกรณ์ประกอบ (เครื่องถ่ายเอกสาร) ที่มา : นันทนา บำรุงชาติ, 2565.

175 3.2.5 วัสดุสิ้นเปลือง (Operating Supplies) เป็นสินค้าที่ใช้ดำเนินงานของกิจการ เพื่ออำนวยความสะดวกในการผลิตหรือการปฏิบัติงานในด้านต่าง ๆ มีอายุการใช้งานสั้น ราคาต่ำ เช่น ปากกา กระดาษ หมึกพิมพ์ หลอดไฟฟ้า เป็นต้น ภาพที่ 4.12 แสดงวัสดุสิ้นเปลือง (กระดาษถ่ายเอกสาร) ที่มา : นันทนา บำรุงชาติ, 2565. 3.2.6 บริการ (Service) เป็นธุรกิจที่อำนวยความสะดวกด้านการผลิต ไม่มีตัวตน แต่สามารถทำให้การดำเนินงานของกิจการมีประสิทธิภาพมากขึ้น เช่น การบริการด้านขนส่งสินค้า การบริการด้านกฎหมาย การบริการด้านการเงิน เป็นต้น ภาพที่ 4.13 แสดงการบริการ (การขนส่งสินค้าของ flash) ที่มา : นันทนา บำรุงชาติ, 2566

176 ส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์ทุกชนิดจะมีลักษณะที่คล้ายคลึงกัน โดยผลิตภัณฑ์ในชิ้นหนึ่ง ๆ ต้องประกอบด้วย ตราสินค้า ชื่อตราสินค้า เครื่องหมายการค้า โลโก้ ป้ายฉลาก เป็นต้น 4.1 ตราสินค้า 4.1.1 องค์ประกอบของตราสินค้า ตราสินค้าหนึ่ง ๆ จะประกอบด้วยองค์ประกอบ ต่าง ๆ ที่สำคัญ ดังนี้ 4.1.1.1 ตราสินค้า (Brand) หมายถึง ชื่อ (Name) คำ (Term) สัญลักษณ์ (Symbol) การออกแบบ (Design) หรือส่วนประสมของสิ่งดังกล่าวรวมกัน ซึ่งผู้ผลิตหรือธุรกิจได้สร้าง ขึ้นมาใช้กับผลิตภัณฑ์ของตนเอง เพื่อแสดงถึงความแตกต่างระหว่างผลิตภัณฑ์ของผู้ผลิตและผลิตภัณฑ์ ของคู่แข่งขัน ทำให้ผู้บริโภคสามารถจดจำสินค้าได้เป็นอย่างดี เช่น ตราสินค้าของบริษัทแม่รวย จำกัด ได้แก่ ตราโก๋แก่ หรือ ตราสินค้าของบริษัท หยั่น หว่อ หยุ่น จำกัด ได้แก่ ตราเด็กสมบูรณ์ เป็นต้น ภาพที่ 4.14 แสดงตราสินค้า (ตราโก๋แก่) ที่มา : https://www.kohkae.com/about 4.1.1.2 ชื่อตรา (Brand Name) หมายถึง ส่วนของตราสินค้าที่เป็นตัวอักษร คำพูด หรือข้อความที่สามารถออกเสียงได้ เพื่อใช้เรียกชื่อสินค้า เช่น เบบี้มายด์ แม่ครัว โก๋แก่ ซัมซุง โซนี่ เป็นต้น 4. ส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์

177 ภาพที่ 4.15 แสดงชื่อตราสินค้า (ตราสินค้าโก๋แก่) ที่มา : http://logosociety.blogspot.com/2016/05/40.html 4.1.1.3 เครื่องหมายตราสินค้า (Brand Mark) หมายถึง ส่วนหนึ่งของตรา สินค้าที่ปรากฏในรูปของสัญลักษณ์ การออกแบบ สี หรือตัวอักษร ที่สามารถมองเห็นได้แต่ไม่สามารถ ออกเสียงได้ เช่น เปลวเพลิงของปั๊มน้ำมันปตท. มงกุฎของนาฬิกาโรเล็กซ์เป็นต้น ภาพที่ 4.16 แสดงเครื่องหมายตราสินค้า (เครื่องหมายตราสินค้าของปั๊มน้ำมัน ปตท.) ที่มา : นันทนา บำรุงชาติ, 2565.

178 4.1.1.4 เครื่องหมายการค้า (Trade Mark) หมายถึง ตราสินค้าของผู้ผลิต ที่นำไปจดทะเบียนและได้รับความคุ้มครองตามกฎหมาย เพื่อป้องกันการลอกเลียนแบบและคุ้มครอง สิทธิ์ความเป็นเจ้าของเครื่องหมายการค้านั้น ภาพที่ 4.17 แสดงเครื่องหมายการค้า (เครื่องหมายของสายการบินไทย และนกแอร์) ที่มา : https://www.prosoftibiz.com/Article/Detail/109277 4.1.1.5 โลโก้ (Logo) หมายถึง เครื่องหมายหรือสัญลักษณ์ที่ใช้สื่อสารให้ ลูกค้าได้รับรู้ โลโก้เป็นส่วนหนึ่งตราสินค้าหรือเครื่องหมายการค้า หรือทั้งหมดรวมกัน โลโก้สร้างความ แตกต่างและสร้างเอกลักษณ์ของธุรกิจที่สะท้อนถึงบุคลิกภาพของตราสินค้าที่น่าเชื่อถือให้กับธุรกิจ ภาพที่ 4.18 แสดงโลโก้(โลโก้ของตราสินค้าต่าง ๆ) ที่มา : https://www.fastboxs.com

179 4.1.2 ความสำคัญของตราสินค้า มีดังนี้ 4.1.2.1 ส่งเสริมให้เกิดการซื้อผลิตภัณฑ์ ตราสินค้าทำให้ผู้บริโภคตัดสินใจซื้อ สินค้าได้ง่าย เนื่องจากตราสินค้าทำให้เกิดการรับรู้และจดจำผลิตภัณฑ์ ผู้บริโภคมีการเชื่อมโยง ตราสินค้ากับคุณค่าหรือลักษณะบางประการของผลิตภัณฑ์ที่ผู้บริโภคคุ้นเคย 4.1.2.2 สร้างความจงรักภักดีในผลิตภัณฑ์ ตราสินค้าทำให้ผู้บริโภคเกิด ความจงรักภักดีในตัวสินค้าของธุรกิจ เกิดความไว้วางใจในตัวสินค้า 4.1.2.3 ตราสินค้าสามารถป้องกันธุรกิจจากการแข่งขันทางด้านราคาที่ เกิดขึ้นในตลาด เนื่องจากผู้บริโภคมีการเชื่อมโยงตราสินค้ากับคุณลักษณะเฉพาะบางประการของ ผลิตภัณฑ์ของธุรกิจออกจากผลิตภัณฑ์ของคู่แข่งขันในตลาด 4.1.2.4 ลดค่าใช้จ่ายทางการตลาด เนื่องจากความคุ้นเคยของผู้บริโภคที่มี ต่อตราสินค้า โดยธุรกิจไม่จำเป็นต้องใช้การโฆษณาเพื่อสื่อสารเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์หรือธุรกิจ 4.1.2.5 ตราสินค้าเป็นทรัพย์สินของธุรกิจ โดยการจดทะเบียนเครื่องหมาย การค้า ลิขสิทธิ์ และสิทธิบัตรต่าง ๆ ที่คุ้มครองสิทธิประโยชน์ของธุรกิจที่เป็นเจ้าของตราสินค้าโดยไม่ อนุญาตให้คู่แข่งขันลอกเลียนแบบและปลอมแปลงในตัวสินค้า 4.1.2.6 สร้างคุณค่าทางการตลาด ตราสินค้าที่ประสบความสำเร็จในตลาด ส่งผลโดยตรงต่อผลการดำเนินงานและกำไรของธุรกิจ 4.1.3 ลักษณะของตราสินค้าที่ดี 4.1.3.1 ง่ายต่อการสะกดออกเสียงและจดจำ เช่น สบู่ลักส์ ผงซักฟอกบรีส น้ำผลไม้มาลี เป็นต้น 4.1.3.2 สามารถนำไปจดทะเบียนเพื่อให้ได้รับการคุ้มครองตามกฎหมาย 4.1.3.3 มีเอกลักษณ์เฉพาะ สามารถสร้างความแตกต่างให้กับผลิตภัณฑ์ 4.1.3.3 สามารถปรับใช้กับผลิตภัณฑ์ใหม่ที่จะปรับเข้าไปในสายผลิตภัณฑ์ 4.1.3.4 มีความหมายที่เหมาะสมเมื่อนำผลิตภัณฑ์ไปผลิตและจำหน่ายใน วัฒนธรรมที่แตกต่างกัน 4.1.3.5 บ่งบอกถึงคุณสมบัติของผลิตภัณฑ์และประโยชน์ของผลิตภัณฑ์ เช่น แคร์ และเบบี้มายด์ เป็นผลิตภัณฑ์สำหรับเด็ก แอทแทค เป็นผลิตภัณฑ์ผงซักฟอก คอนเน่ เป็นผลิตภัณฑ์ข้าวโพดอบกรอบ เป็นต้น

180 4.2 บรรจุภัณฑ์ (Packaging) หมายถึง สิ่งที่ห่อหุ้มผลิตภัณฑ์เพื่อทำหน้าที่ป้องกันหรือรักษา ผลิตภัณฑ์จากความเสียหายต่าง ๆ อำนวยความสะดวกในการขนส่ง การเก็บรักษาคุณภาพของ ผลิตภัณฑ์เพื่อกระตุ้นการซื้อขาย และแจ้งรายละเอียดของผลิตภัณฑ์แก่ผู้บริโภค โดยมีสาระสำคัญ ดังนี้ 4.2.1 ประเภทของบรรจุภัณฑ์แบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ 4.2.1.1 บรรจุภัณฑ์ชั้นแรก (Primary Packaging) เป็นบรรจุภัณฑ์ที่ห่อหุ้ม หรือสัมผัสอยู่กับผลิตภัณฑ์ชั้นในสุด ทำหน้าที่ห่อหุ้มตัวผลิตภัณฑ์เพื่อป้องกันความเสียหายอำนวย ความสะดวกให้กับผู้บริโภคในการใช้งาน การพกพา และการรักษาผลิตภัณฑ์ เช่น หลอดยาสีฟัน ขวดยา กระป๋อง หรือหลอดบรรจุนมข้นหวาน เป็นต้น 4.2.1.2 บรรจุภัณฑ์ชั้นที่สอง (Secondary Packaging) เป็นบรรจุภัณฑ์ส่วน ที่ห่อหุ้มบรรจุภัณฑ์ชั้นแรก ทำหน้าที่ป้องกันรักษาผลิตภัณฑ์จากความชื้น ความร้อน แสงแดด แรงกระทบกระเทือน และอำนวยความสะดวกแก่การขายปลีก ซึ่งบรรจุภัณฑ์ชั้นที่สองนี้ให้ประโยชน์ กับผู้ค้าปลีกในการจัดแสดงสินค้าและขายผลิตภัณฑ์ ผู้ผลิตสามารถใช้บรรจุภัณฑ์ชั้นที่สองในการสร้าง ภาพลักษณ์ให้กับผลิตภัณฑ์และการวางตำแหน่งผลิตภัณฑ์ในตลาด เช่น กล่องกระดาษที่ห่อหุ้มหลอด ยาสีพัน เป็นต้น 4.2.1.3 บรรจุภัณฑ์เพื่อการขนส่ง (Shipping Packages) เป็นบรรจุภัณฑ์ที่ ห่อหุ้มบรรจุภัณฑ์ชั้นที่สอง เพื่อประโยชน์ในการขนส่งและการเก็บรักษาผลิตภัณฑ์ทำให้เกิด ประสิทธิภาพด้านค่าใช้จ่ายในการขนส่ง ได้แก่ หีบไม้ ลัง กล่องกระดาษขนาดใหญ่ เป็นต้น 4.2.2 หน้าที่ของบรรจุภัณฑ์มีดังนี้ 4.2.2.1 หน้าที่ปกป้องคุ้มครองผลิตภัณฑ์ เพื่อไม่ให้ผลิตภัณฑ์เกิด การเสียหาย ชำรุด หรือเสื่อมสภาพ 4.2.2.2 หน้าที่อำนวยความสะดวก ทำให้ผู้บริโภคใช้งานได้ง่ายและสะดวก ในการนำไปจัดจำหน่ายของร้านค้า 4.2.2.3 หน้าที่สื่อสารทางการตลาด โดยสื่อความหมายและรายละเอียด ต่าง ๆ ของผลิตภัณฑ์ให้ผู้บริโภคทราบถึงคุณลักษณะของผลิตภัณฑ์ วิธีการใช้งาน ส่วนประกอบและ แหล่งผลิต 4.2.2.4 หน้าที่ส่งเสริมการขาย โดยการออกแบบบรรจุภัณฑ์ให้มีความแปลก ใหม่ทันสมัย เพื่อสร้างความแตกต่างให้กับผลิตภัณฑ์ 4.2.5.5 หน้าที่เพิ่มคุณค่า ทำให้ผลิตภัณฑ์มีมูลค่าสูงขึ้น

181 4.3 ป้ายฉลาก (Label) หมายถึง ส่วนหนึ่งของผลิตภัณฑ์หรือบรรจุภัณฑ์ที่แสดงข้อมูลและ รายละเอียดต่าง ๆ เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์และผู้ผลิตเพื่อให้ผู้บริโภคตัดสินใจซื้อ ซึ่งป้ายฉลากอาจอยู่ในรูป ของแผ่นป้ายติดอยู่กับตัวผลิตภัณฑ์ หรือรวมเข้ากับส่วนหนึ่งของบรรจุภัณฑ์ 4.3.1 หน้าที่ของป้ายฉลาก มี 2 ประการ คือ 4.3.1.1 การให้ข้อมูลข่าวสาร ป้ายฉลากทำหน้าที่ให้ข้อมูลข่าวสารโดยให้ ข้อมูลเกี่ยวกับชื่อตราสินค้า โลโก้ ชื่อและที่อยู่ของผู้ผลิตหรือผู้จัดจำหน่าย ข้อมูลเกี่ยวกับส่วนประกอบ ของผลิตภัณฑ์ ขนาด และการแนะนำวิธีการใช้ผลิตภัณฑ์ 4.3.1.2 การส่งเสริมการตลาด ป้ายฉลากทำหน้าที่ส่งเสริมการตลาดเพื่อ ดึงดูดความสนใจของผู้บริโภค และส่งเสริมให้เกิดการซื้อผลิตภัณฑ์ 4.3.2 ประเภทของป้ายฉลาก แบ่งได้ ดังนี้ 4.3.2.1 ป้ายฉลากแสดงตราสินค้า (Brand Label) เป็นป้ายฉลากที่ติดอยู่ กับตัวผลิตภัณฑ์หรือบรรจุภัณฑ์ที่แสดงข้อมูลเกี่ยวกับตราสินค้า 4.3.2.2 ป้ายฉลากแสดงคุณภาพ (Grade Label) เป็นป้ายฉลากที่แสดงถึง คุณภาพ ตัวอักษร หรือตัวเลข เช่น น้ำมันองุ่นใช้ป้ายฉลากระบุว่าเป็นน้ำมันพืชที่สกัดจากถั่วเหลือง 100 % ไม่เป็นไข ใสสะอาด น้ำปลาตราหอยหลอดเป็นน้ำปลาที่ทำมาจากปลาไส้ตัน เป็นต้น 4.3.2.3 ป้ายฉลากแสดงรายละเอียดเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ (Descriptive Label) เป็นป้ายฉลากที่ให้ข้อมูลของสินค้าเกี่ยวกับการทำงาน คุณประโยชน์ หรือลักษณะอื่น ๆ ของ ผลิตภัณฑ์ เช่น ป้ายฉลากยาหม่องตราเสือ Tiger Balm ที่บ่งบอกถึงสรรพคุณและวิธีการใช้ ภาพที่ 4.19 แสดงป้ายแสดงรายละเอียดของผลิตภัณฑ์ (ยาหม่องตราเสือ) ที่มา : นันทนา บำรุงชาติ, 2565.

182 วงจรชีวิตผลิตภัณฑ์(Product Life Cycle) เป็นความเปลี่ยนแปลงของผลิตภัณฑ์ที่มี การหมุนเวียนไปตามจังหวะเวลาจากผลกระทบของสภาพแวดล้อมทางการตลาดในด้านต่าง ๆ โดย วงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ประกอบไปด้วยขั้นตอนที่สำคัญ 4 ขั้นตอน ดังนี้ 5.1 ขั้นแนะนำ (Introduction) เป็นขั้นนำผลิตภัณฑ์ใหม่ออกสู่ตลาด ในขั้นนี้นักการตลาด พยายามแนะนำผลิตภัณฑ์ให้เป็นที่รู้จักแก่ผู้บริโภค โดยใช้กิจกรรมการส่งเสริมการตลาดประเภทต่าง ๆ เพื่อต้องการให้ผู้บริโภคยอมรับผลิตภัณฑ์ใหม่ เช่น การโฆษณา การแจกของตัวอย่าง การใช้พนักงาน แนะนำผลิตภัณฑ์ค่าใช้จ่ายในการขายขั้นนี้จะสูงสำหรับผู้ผลิตที่เป็นผู้บุกเบิกตลาดมีความเสี่ยงสูงมาก ยอดขายต่ำ การจัดจำหน่ายอยู่ในขอบเขตที่จำกัด กลยุทธ์ที่ใช้จะมุ่งเน้นการส่งเสริมการตลาดและ การสื่อสารเพื่อให้ข้อมูลสินค้าผ่านสื่อโฆษณาต่าง ๆ ที่สามารถเข้าถึงกลุ่มเป้าหมาย มีวัตถุประสงค์เพื่อ กระตุ้นให้ผู้บริโภคเกิดการทดลองใช้ผลิตภัณฑ์ 5.2 ขั้นเจริญเติบโต (Growth) เป็นขั้นที่ผู้บริโภครู้จักและยอมรับในตัวผลิตภัณฑ์ ซึ่งในขั้นนี้ ความต้องการเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วส่งผลให้ยอดขายเพิ่มสูงขึ้น ทำให้ธุรกิจได้รับผลกำไรเนื่องจากไม่มี คู่แข่งขัน แต่ได้ผลตอบแทนในลักษณะได้ไม่นาน เพราะคู่แข่งขันทางการตลาดเริ่มเข้ามามีส่วนแบ่งทาง การตลาดเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ทำให้นักการตลาดต้องปรับเปลี่ยนกิจกรรมการส่งเสริมการตลาดโดยเน้น การสร้างตราสินค้า การโฆษณา เพื่อสร้างความทรงจำของแก่ผู้บริโภคให้เจาะจงซื้อผลิตภัณฑ์ ของกิจการ ทำให้ผลิตภัณฑ์มีความแตกต่างจากคู่แข่งขันในด้านคุณภาพ ช่องทางการจัดจำหน่าย ราคา เพื่อเพิ่มส่วนแบ่งทางการตลาด และสร้างภาพลักษณ์ที่ดีต่อกิจการ 5.3 ขั้นเติบโตเต็มที่หรืออิ่มตัว (Maturity) เป็นขั้นที่ผู้บริโภครู้จักผลิตภัณฑ์อย่างกว้างทั่วถึง นักการตลาดต้องการรักษาความได้เปรียบที่อยู่เหนือคู่แข่ง ยอดขายของธุรกิจมีลักษณะคงที่หรือ เพิ่มขึ้นในอัตราที่ลดลง คู่แข่งขันมีจำนวนเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ทำให้ผู้บริโภคมีโอกาสซื้อผลิตภัณฑ์ของ คู่แข่งขันส่งผลให้ส่วนแบ่งของตลาดของผู้ผลิตแต่ละรายได้รับน้อยลง ยอดขายและกำไรลดลง ธุรกิจสามารถนำกลยุทธ์ด้านส่วนประสมทางการตลาดมาใช้ในขั้นนี้เช่น การลดราคาสินค้า การสร้าง จุดเด่นให้กับผลิตภัณฑ์ การพัฒนาผลิตภัณฑ์ หรือการส่งเสริมการตลาดในรูปแบบต่าง ๆ มาใช้เป็น เครื่องมือ เพื่อรักษาตลาดอยู่ในระยะนี้ให้นานที่สุด และเพื่อพยุงยอดขายของกิจการไม่ให้ตกต่ำ 5.4 ขั้นตกต่ำหรือถดถอย (Decline) เป็นขั้นที่ผลิตภัณฑ์มียอดขายลดลงเรื่อย ๆ เนื่องจากมี ผลิตภัณฑ์ใหม่ออกมาแทนที่ทำให้ส่วนแบ่งตลาดของธุรกิจลดลงไปด้วย ผู้ผลิตที่มีฐานะการเงินที่มั่นคง มีส่วนแบ่งตลาดมากกว่าสามารถอยู่ในตลาดเพื่อเก็บเกี่ยวผลประโยชน์ต่อไป แต่ผู้ผลิตรายเล็ก ๆ ที่มี เงินทุนน้อยจะถอนตัวออกจากตลาดเพราะรับภาระขาดทุนของกิจการไม่ได้ 5. วงจรชีวิตผลิตภัณฑ์

183 ภาพที่ 4.20 แสดงวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ ที่มา : https://sites.google.com/site/lakkantalad/wngcr-chiwit-phlitphanth

184 ผลิตภัณฑ์ (Product) หมายถึง สิ่งที่นำเสนอขายโดยธุรกิจเพื่อสนองความต้องการของ ผู้บริโภคให้ได้รับความพึงพอใจ ผลิตภัณฑ์ที่เสนอขายอาจมีตัวตนหรือไม่มีตัวตน ซึ่งประกอบด้วย สินค้า บริการ ความคิด สถานที่ บุคคล หรือองค์กร สิ่งที่ควรรู้เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ได้แก่ ประวัติของ ผลิตภัณฑ์ส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์ กรรมวิธีการผลิตหรือกระบวนการผลิต รูปร่างของผลิตภัณฑ์ คุณภาพผลิตภัณฑ์วิธีการใช้และการบำรุงรักษาผลิตภัณฑ์ประโยชน์ของผลิตภัณฑ์และการบริการ องค์ประกอบของผลิตภัณฑ์เป็นการพิจารณาคุณสมบัติและคุณลักษณะด้านต่าง ๆ ของผลิตภัณฑ์ โดยทั่วไปองค์ประกอบของผลิตภัณฑ์แบ่งออกเป็น 5 ระดับ ดังนี้ผลิตภัณฑ์หลัก รูปลักษณ์ผลิตภัณฑ์ ผลิตภัณฑ์ที่คาดหวัง ผลิตภัณฑ์ส่วนเพิ่ม และศักยภาพสำหรับผลิตภัณฑ์ ผลิตภัณฑ์ออกเป็นกลุ่มต่าง ๆ เพื่อความสะดวกในการจัดการและการบริหารผลิตภัณฑ์ โดยแบ่งผลิตภัณฑ์ออกเป็น 2 ประเภท คือ ผลิตภัณฑ์บริโภคและผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมเพื่อให้ สอดคล้องกับส่วนประสมผลิตภัณฑ์ของกิจการที่มีอยู่เพื่อนำเสนอขายต่อผู้บริโภค ซึ่งส่วนประกอบของ ผลิตภัณฑ์ทุกชนิดจะมีลักษณะที่คล้ายคลึงกัน โดยสินค้าในชิ้นหนึ่ง ๆ ต้องประกอบด้วย ตราสินค้า ชื่อตราสินค้า เครื่องหมายการค้า โลโก้ ป้ายฉลาก โดยนักการตลาดต้องมีการศึกษาและติดตาม การเปลี่ยนแปลงของตลาด คู่แข่งขัน และสภาพแวดล้อมทางการตลาดอื่น ๆ เพื่อนำข้อมูลมาพัฒนา แนวความคิดใช้ในการพัฒนาหรือปรับปรุงผลิตภัณฑ์ให้มีวงจรผลิตภัณฑ์ที่ยาวนาน สรุปสาระสำคัญของชุดการสอนหน่วยที่ 4

185 คำศัพท์ คำแปล 1. Product ผลิตภัณฑ์ 2. Core Product ผลิตภัณฑ์หลัก 3. Tangible Product รูปลักษณ์ผลิตภัณฑ์ 4. Expected Product ผลิตภัณฑ์ที่คาดหวัง 5. Augmented Product ผลิตภัณฑ์ควบ 6. Potential Product ศักยภาพสำหรับผลิตภัณฑ์ 7. Consumer Products ผลิตภัณฑ์บริโภค 8. Convenience Goods ผลิตภัณฑ์สะดวกซื้อ 9. Shopping Goods ผลิตภัณฑ์เลือกซื้อ 10. Specialty Goods ผลิตภัณฑ์เจาะจงซื้อ 11. Unsought Goods ผลิตภัณฑ์ไม่แสวงซื้อ 12. Industrial Products ผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม 13. Raw Materials วัตถุดิบ 14. Fabricating Materials and Parts วัสดุและชิ้นส่วน 15. Installations สิ่งติดตั้ง 16. Accessory Equipment อุปกรณ์ประกอบ 17. Operating Supplies วัสดุสิ้นเปลือง 18. Service บริการ 19. Brand ตราสินค้า 20. Brand Name ชื่อตราสินค้า 21. Brand Mark เครื่องหมายตราสินค้า 22. Trade Mark เครื่องหมายการค้า 23. Packaging บรรจุภัณฑ์ 24. Primary Packaging บรรจุภัณฑ์ชั้นแรก 25. Secondary Packaging บรรจุภัณฑ์ชั้นที่สอง 26. Shipping Packages บรรจุภัณฑ์เพื่อการขนส่ง 27. Label ป้ายฉลาก คำศัพท์ที่ควรรู้ ชุดการสอนหน่วยที่ 4

186 คำศัพท์ คำแปล 28. Product Life Cycle วงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ 29. Introduction ขั้นแนะนำผลิตภัณฑ์ 30. Growth ขั้นเจริญเติบโต 31. Maturity ขั้นอิ่มตัว 32. Decline ขั้นตกต่ำหรือถดถอย คำศัพท์ที่ควรรู้ ชุดการสอนหน่วยที่ 4 (ต่อ)

187 เรื่อง การวิเคราะห์องค์ประกอบของผลิตภัณฑ์ จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. บอกความหมายและสิ่งที่ควรรู้เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ได้ 2. บอกองค์ประกอบของผลิตภัณฑ์ได้ 3. จำแนกประเภทของผลิตภัณฑ์ได้ เครื่องมือ/วัสดุ/อุปกรณ์ 1. ดินสอ 2. ปากกา 3. ยางลบ 4. แบบฟอร์มการเขียนใบงาน ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1. ให้นักเรียนแต่ละคนค้นหารูปภาพผลิตภัณฑ์ที่นักเรียนสนใจ คนละ 1 ภาพ โดยมี รายละเอียดของผลิตภัณฑ์แล้วนำมาติดบนแบบฟอร์มที่ครูผู้สอนกำหนดให้ 2. ให้นักเรียนศึกษาเกี่ยวกับองค์ประกอบของผลิตภัณฑ์ โดยพิจารณาคุณสมบัติและลักษณะ ของผลิตภัณฑ์ที่นักเรียนเลือก แล้วให้อธิบายถึงองค์ประกอบของผลิตภัณฑ์โดยเขียนลงในแบบฟอร์มที่ นักเรียนได้ติดรูปไว้ 3. ให้นักเรียนรวบรวมผลงานส่งครูผู้สอนเพื่อตรวจประเมินผลงาน ข้อเสนอแนะ ควรมีการทบทวนสาระการเรียนรู้เกี่ยวกับความหมายของการตลาด ความสำคัญของ การตลาดและหน้าที่ของการตลาดในชุดการสอนหน่วยที่ 4 เรื่องความรู้ด้านผลิตภัณฑ์เพื่อให้ผลงาน ออกมาถูกต้องที่สุด การวัดและประเมินผล ประเมินผลงานรายบุคคล ใบงานที่ 4.1 ชุดการสอนหน่วยที่ 4 เรื่อง ความรู้ด้านผลิตภัณฑ์

188 เกณฑ์การประเมิน รายการประเมิน ระดับคุณภาพ ดีมาก (4) ดี (3) พอใช้ (2) ปรับปรุง (1) 1. ผลงานตรง ตามวัตถุประสงค์ ที่ได้กำหนด ผลงานสอดคล้อง ตามจุดประสงค์ทุก ประเด็น ผลงานสอดคล้อง ตามจุดประสงค์ เป็นส่วนใหญ่ ผลงานสอดคล้อง ตามจุดประสงค์ บางประเด็น ผลงานไม่สอดคล้อง ตามจุดประสงค์ 2. ผลงานมีความ ถูกต้อง สมบูรณ์ ครบถ้วน เนื้อหาสาระของ ผลงานมีความ ถูกต้อง สมบูรณ์ ครบถ้วน เนื้อหาสาระของ ผลงานมีความ ถูกต้อง สมบูรณ์ เป็นส่วนใหญ่ เนื้อหาสาระของ ผลงานมีความ ถูกต้อง ในบาง ประเด็น เนื้อหาสาระของ ผลงานไม่ถูกต้อง ไม่ครบถ้วน 3. ผลงานมีความ คิดสร้างสรรค์ ผลงานมีความคิด สร้างสรรค์และมี แนวคิดแปลกใหม่ ผลงานมีความคิด สร้างสรรค์ แต่ไม่ มีแนวคิดแปลก ใหม่ ผลงานมีความ น่าสนใจ แต่ไม่มี แนวคิดแปลกใหม่ ผลงานไม่แสดงถึง แนวคิดแปลกใหม่ 4. ผลงานมีความ เป็นระเบียบ ผลงานมีความเป็น ระเบียบและมีการ แสดงออกถึงความ ประณีต ผลงานส่วนใหญ่มี ความเป็นระเบียบ แต่มีข้อบกพร่อง เล็กน้อย ผลงานมีความ เป็นระเบียบแต่มี ข้อบกพร่องใน บางส่วน ผลงานส่วนใหญ่ไม่ เป็นระเบียบและมี ข้อบกพร่อง 5. ผลงานเสร็จ ตรงตามเวลาที่ กำหนด ส่งผลงานก่อนเวลา ที่กำหนด ส่งผลงานตาม เวลาที่กำหนด ส่งงานช้ากว่า เวลาที่กำหนด 1 วัน ส่งงานช้ากว่าเวลา ที่กำหนด 2 วัน

189 เรื่อง การวิเคราะห์องค์ประกอบของผลิตภัณฑ์ ชื่อ-สกุล ……………..….……..…..สาขาวิชา………………………….ระดับชั้น…………………….…………. ที่ รายการประเมิน ระดับคุณภาพ 4 3 2 1 1 ผลงานตรงตามวัตถุประสงค์ได้ที่กำหนด 2 ผลงานมีความถูกต้อง สมบูรณ์ครบถ้วน 3 ผลงานมีความคิดสร้างสรรค์ 4 ผลงานมีความเป็นระเบียบ 5 ผลงานเสร็จตรงตามเวลาที่กำหนด รวม เกณฑ์การประเมินคุณภาพ 18-20 คะแนน หมายถึง ดีมาก 15-17 คะแนน หมายถึง ดี 12-14 คะแนน หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า 12 คะแนน หมายถึง ปรับปรุง เกณฑ์การผ่าน ตั้งแต่ระดับคุณภาพพอใช้ขึ้นไป ลงชื่อ……………………………….ผู้ประเมิน .........../........................./............... ใบประเมินใบงานที่ 4.1

190 คำชี้แจง : ให้นักเรียนค้นหารูปภาพผลิตภัณฑ์ที่นักเรียนสนใจ คนละ 1 รูป โดยให้พิจารณา คุณสมบัติ ลักษณะของผลิตภัณฑ์แล้วให้อธิบายองค์ประกอบของผลิตภัณฑ์ พร้อมติดรูปและเขียนลงใน แบบฟอร์มที่ได้กำหนดไว้ 1. ผลิตภัณฑ์หลัก ............................................................................................................................. ......................................... ...................................................................................................................................................................... 2. รูปลักษณ์ผลิตภัณฑ์ ............................................................................................................................. ......................................... ...................................................................................................................................................................... 3. ผลิตภัณฑ์ที่คาดหวัง ............................................................................................................................. ......................................... ...................................................................................................................................................................... 4. ผลิตภัณฑ์ควบ ............................................................................................................................. ......................................... ...................................................................................................................................................................... 5. ศักยภาพเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ ............................................................................................................................. ......................................... ...................................................................................................................................................................... เรื่อง การวิเคราะห์องค์ประกอบของผลิตภัณฑ์ แบบฟอร์มใบงานที่ 4.1

191 เรื่อง การออกแบบส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์และวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์ได้ 2. อธิบายวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ได้ เครื่องมือ/วัสดุ/อุปกรณ์ 1. ดินสอ 2. ปากกา 3. ยางลบ 4. กระดาษวาดเขียนขนาด 15 22 นิ้ว 5. สีไม้และสีเมจิก ขั้นตอนการปฏิบัติงาน 1. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มตามความสมัครใจ กลุ่มละ 3 คน โดยคละนักเรียนในกลุ่มให้แตกต่าง กันในด้านสติปัญญาและความถนัด 2. ให้แต่ละกลุ่มเลือกหัวหน้ากลุ่ม ๆ ละ 1 คน เพื่อเป็นผู้ควบคุมและดำเนินกิจกรรมและ กำหนดบทบาทหน้าที่ของสมาชิกภายในกลุ่ม ฝึกทักษะปฏิบัติกิจกรรมกลุ่มตามใบงานด้วยตนเอง 3. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มคิดค้นนวัตกรรมด้านผลิตภัณฑ์ที่นักเรียนสนใจมากลุ่มละ 1 ผลิตภัณฑ์เพื่อวางแผนในการออกแบบผลิตภัณฑ์ของกลุ่มตนเอง โดยการนำวัตถุดิบหรือภูมิปัญญาที่มี ในท้องถิ่นมาเพิ่มมูลค่า หรือสร้างความแปลกใหม่ในด้านนวัตกรรมให้กับผลิตภัณฑ์ของกลุ่มตนเอง ดังนี้ 3.1 ออกแบบผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์ พร้อมทั้งระบุเหตุผลในการจัดทำผลิตภัณฑ์และ การเลือกใช้บรรจุภัณฑ์ประเภทนั้น ๆ ลงบนกระดาษวาดเขียนขนาด 15 22 นิ้ว 3.2 ออกแบบเครื่องหมายตราสินค้าหรือโลโก้ผลิตภัณฑ์ของกลุ่มตนเอง 3.3 กำหนดสโลแกนของผลิตภัณฑ์ 3.4 กำหนดวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ 4. ให้เวลาในการจัดทำใบงานกลุ่มละ 10 นาที 5. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมานำเสนอผลงานของกลุ่มตนเอง โดยใช้เวลาใน นำเสนอกลุ่มละ 5 นาทีและเปิดโอกาสให้นักเรียนกลุ่มอื่น ๆ ได้เสนอแนะแนวทางหรือข้อคิดเห็น พร้อมนำส่งผลงานให้ครูเพื่อตรวจประเมินผลงาน ใบงานที่ 4.2 ชุดการสอนหน่วยที่ 4 เรื่อง ความรู้ด้านผลิตภัณฑ์

192 ข้อเสนอแนะ 1. ในการปฏิบัติงานควรมีการระดมสมองของสมาชิกในกลุ่มเพื่อให้มีแนวความคิดและข้อมูลที่ ดีที่สุด 2. ควรมีการทบทวนสาระการเรียนรู้เกี่ยวกับส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์และวงจรชีวิต ผลิตภัณฑ์ในชุดการสอนหน่วยที่ 4 เรื่องความรู้ด้านผลิตภัณฑ์เพื่อให้ผลงานออกมาถูกต้องที่สุด การวัดและประเมินผล ประเมินกระบวนการทำงานกลุ่มและการนำเสนอผลงานกลุ่ม

193 เกณฑ์การประเมิน รายการประเมิน ระดับคุณภาพ ดีมาก (4) ดี (3) พอใช้ (2) ปรับปรุง (1) 1. ผลงานมีความ ถูกต้อง สมบูรณ์ ครบถ้วน เนื้อหามีความ ถูกต้องครบถ้วน ครอบคลุมชัดเจน ตามวัตถุประสงค์ เนื้อหามีความ ถูกต้องครบถ้วน แต่ไม่ครอบคลุม ชัดเจนตาม วัตถุประสงค์ เนื้อหามีความ ถูกต้องแต่ไม่ ครบถ้วนหรือไม่ ครอบคลุมตาม วัตถุประสงค์ เนื้อหาไม่ถูกต้อง ไม่ครบถ้วนและ ไม่ตรงตาม วัตถุประสงค์ 2. ผลงานมีความ สอดคล้องเชื่อมโยง และเป็นไปได้ใน ในทางธุรกิจ ผลงานมีความ สอดคล้อง เชื่อมโยงและ เป็นไปได้ในทาง ธุรกิจดีมาก ผลงานมีความ สอดคล้อง เชื่อมโยงและ เป็นไปได้ในทาง ธุรกิจปานกลาง ผลงานมีความ สอดคล้อง เชื่อมโยงและ เป็นไปได้ในทาง ธุรกิจน้อย ผลงานขาดความ สอดคล้อง เชื่อมโยงและไม่ สามารถเป็นไปได้ ในทางธุรกิจ 3. ความร่วมมือใน การทำงาน มีการแบ่งหน้าที่ ของสมาชิกใน กลุ่มอย่างชัดเจน มีการปฏิบัติตาม หน้าที่ที่ได้รับ มอบหมายดีมาก มีการแบ่งหน้าที่ ของสมาชิกใน กลุ่มอย่างชัดเจน แต่ไม่ได้ปฏิบัติ ตามหน้าที่ที่ได้รับ มอบหมาย มีการแบ่งหน้าที่ ของสมาชิกใน กลุ่ม แต่ไม่ชัดเจน หรือสมาชิกใน กลุ่มไม่ได้ปฏิบัติ ตามหน้าที่ที่ได้รับ มอบหมาย ไม่มีการแบ่ง หน้าที่ของสมาชิก ในกลุ่มอย่าง ชัดเจนและ สมาชิกส่วนใหญ่ ไม่ปฏิบัติงาน 4. การนำเสนอหน้า ชั้นเรียน การนำเสนอมี ความเหมาะสม น่าสนใจ และสบ สายตากับผู้ฟังอยู่ ตลอด การนำเสนอมี ความเหมาะสม น่าสนใจ แต่ไม่สบ สายตากับผู้ฟัง การนำเสนอมี ความเหมาะสม แต่ไม่น่าสนใจ หรือไม่สบสายตา กับผู้ฟัง การนำเสนอไม่ เหมาะสม ไม่น่าสนใจและ ไม่สบสายตากับ ผู้ฟัง 5. การตรงต่อเวลา การจัดทำใบงาน และการนำเสนอ อยู่ภายในเวลาที่ กำหนด การจัดทำใบงาน และการนำเสนอ เกินเวลาที่กำหนด เล็กน้อย การจัดทำใบงาน และการนำเสนอ เกินเวลาที่กำหนด 1 นาที การจัดทำใบงาน และการนำเสนอ เกินเวลาที่กำหนด 2 นาที

194 เรื่อง การออกแบบส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์และวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ ชื่อ-สกุล ……………….……..…..สาขาวิชา………………………….ระดับชั้น………………………………. ชื่อ-สกุล ……………….……..…..สาขาวิชา………………………….ระดับชั้น………………………………. ชื่อ-สกุล ……………….……..…..สาขาวิชา………………………….ระดับชั้น………………………………. เกณฑ์การประเมินคุณภาพ 18-20 คะแนน หมายถึง ดีมาก 15-17 คะแนน หมายถึง ดี 12-14 คะแนน หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า 12 คะแนน หมายถึง ปรับปรุง เกณฑ์การผ่าน ตั้งแต่ระดับคุณภาพพอใช้ขึ้นไป ลงชื่อ……………………………….ผู้ประเมิน .........../........................./............... แบบประเมินใบงานที่ 4.2 ที่ รายการประเมิน ระดับคุณภาพ 4 3 2 1 1 ผลงานมีความถูกต้อง สมบูรณ์ ครบถ้วน 2 ผลงานมีความสอดคล้องเชื่อมโยงและ เป็นไปได้ในในทางธุรกิจ 3 ความร่วมมือในการทำงาน 4 การนำเสนอหน้าชั้นเรียน 5 การตรงต่อเวลา รวม

195 คำชี้แจง : 1. แบบฝึกหัดมีจำนวน 3 ข้อ คะแนน 20 คะแนน 2. ให้นักเรียนใช้เวลาในการทำแบบฝึกหัด 20 นาที 1. จงพิจารณาคำศัพท์ต่อไปนี้แล้วนำตัวเลือกด้านขวามือมาใส่หน้าข้อคำถามด้านซ้ายมือให้ถูกต้อง (10 คะแนน) …………… 1. ผลิตภัณฑ์สะดวกซื้อ ก. Core Product …………… 2. ผลิตภัณฑ์หลัก ข. Shopping Product …………… 3. บริการ ค. Tangible Product …………… 4. ศักยภาพสำหรับผลิตภัณฑ์ ง. Product Length …………… 5. ผลิตภัณฑ์เจาะจงซื้อ จ. Convenience Product …………… 6. วัตถุดิบ ฉ. Specialty Product …………… 7. ผลิตภัณฑ์เลือกซื้อ ช. Potential Product …………… 8. สิ่งติดตั้ง ซ. Accessory Equipment …………… 9. รูปลักษณ์ผลิตภัณฑ์ ฌ.Service …………… 10. เครื่องมือประกอบ ญ. Installations ฎ. Unsought Goods ฏ. Raw Materials แบบฝึกหัดที่ 4.1 ชุดการสอนหน่วยที่ 4 เรื่อง ความรู้ด้านผลิตภัณฑ์

196 2. จงทำเครื่องหมาย หน้าข้อความที่ถูกต้อง และทำเครื่องหมาย × หน้าข้อความที่ผิด (6 คะแนน) ..................1. ผลิตภัณฑ์ หมายถึง สิ่งที่นำเสนอขายโดยธุรกิจเพื่อสนองความต้องการของ ผู้บริโภคให้ได้รับความพึงพอใจ ผลิตภัณฑ์ที่เสนอขายอาจมีตัวตนหรือไม่มี ตัวตน ซึ่งประกอบด้วย สินค้า ความคิด สถานที่ บุคคล หรือองค์กร ..................2. ส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์ ทำให้ผู้บริโภคเกิดความเชื่อมั่นและไว้วางใจใน ตัวผลิตภัณฑ์มากขึ้น ..................3. Augmented Product เป็นบริการหรือประโยชน์เพิ่มเติมที่ผู้บริโภคจะได้รับ จากการซื้อผลิตภัณฑ์ เช่น การรับประกัน การติดตั้ง การจัดส่ง เป็นต้น ..................4. เฟอร์นิเจอร์ โทรทัศน์ ตู้เย็น โทรศัพท์ คอมพิวเตอร์ เป็นผลิตภัณฑ์สะดวกซื้อ ...................5. ผงซักฟอก ยาสีฟัน แปรงสีฟัน น้ำยาล้างจาน เป็นผลิตภัณฑ์เลือกซื้อ ...................6. วัสดุและชิ้นส่วน เป็นวัตถุดิบที่ผ่านการแปรรูปให้อยู่ในรูปของชิ้นส่วนหรือ วัสดุสำเร็จรูป 3. จงตอบคำถามต่อไปนี้ให้ถูกต้อง (4 คะแนน) 1. จงบอกความหมายของผลิตภัณฑ์ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………..………………………………………………………………………………………………….……… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. นักการตลาดควรมีความรู้เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ในเรื่องใดบ้าง ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………..………………………………………………………………………………………………….……… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. จงบอกองค์ประกอบของผลิตภัณฑ์ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………..………………………………………………………………………………………………….……… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

197 4. ผลิตภัณฑ์มีกี่ประเภท ได้แก่อะไรบ้าง ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………..………………………………………………………………………………………………….……… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

198 คำชี้แจง : 1. แบบฝึกหัดมีจำนวน 3 ข้อ คะแนน 20 คะแนน 2. ให้นักเรียนใช้เวลาในการทำแบบฝึกหัด 20 นาที 1. จงพิจารณาคำศัพท์ต่อไปนี้แล้วนำตัวเลือกด้านขวามือมาใส่หน้าข้อคำถามด้านซ้ายมือให้ถูกต้อง (10 คะแนน) ………........1. ตราสินค้า ก. Primary Packaging ………........2. เครื่องหมายการค้า ข. Shipping Packages ………........3. เครื่องหมายตราสินค้า ค. Maturity ………........4. บรรจุภัณฑ์ชั้นแรก ง. Brand ………........5. บรรจุภัณฑ์เพื่อการขนส่ง จ. Decline ………........6. ป้ายฉลาก ฉ. Label ………........7. วงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ ช. Brand Mark ………........8. ขั้นแนะนำผลิตภัณฑ์ ซ. Introduction ………........9. ขั้นอิ่มตัว ฌ.Product Life Cycle ………........10. ขั้นตกต่ำหรือถดถอย ญ. Trade Mark ฎ. Brand Name ฏ. Packaging แบบฝึกหัดที่ 4.2 ชุดการสอนหน่วยที่ 4 เรื่อง ความรู้ด้านผลิตภัณฑ์

199 2. จงทำเครื่องหมาย หน้าข้อความที่ถูกต้อง และทำเครื่องหมาย × หน้าข้อความที่ผิด (8 คะแนน) ..................1. ตราสินค้า (Brand) หมายถึง ส่วนของตราสินค้าที่เป็นตัวอักษร คำพูด หรือ ข้อความที่สามารถออกเสียงเพื่อใช้เรียกชื่อสินค้า ..................2. ลักษณะของตราสินค้าที่ดีต้องง่ายต่อการสะกดออกเสียงและจดจำ มีเอกลักษณ์เฉพาะสามารถสร้างความแตกต่างให้กับผลิตภัณฑ์ ..................3. บรรจุภัณฑ์เพื่อการขนส่งเป็นบรรจุภัณฑ์ในส่วนที่ห่อหุ้มบรรจุภัณฑ์ชั้นแรก ทำหน้าที่ป้องกันรักษาผลิตภัณฑ์จากความชื้น ความร้อน แสงแดด ..................4. ป้ายฉลากทำหน้าที่ให้ข้อมูลข่าวสาร และส่งเสริมการตลาด โดยดึงดูดความ สนใจของผู้บริโภค และส่งเสริมให้เกิดการซื้อผลิตภัณฑ์ ..................5. ในขั้นแนะนำผลิตภัณฑ์จะมีค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับการส่งเสริมการตลาดสูงเพื่อให้ ข้อมูลเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ไปยังผู้บริโภคในตลาดให้กว้างที่สุด ..................6. ยอดขายของผลิตภัณฑ์จะเติบโตอย่างรวดเร็วในช่วงระยะการเจริญเติบโต ..................7. หน้าที่และประโยชน์ของบรรจุภัณฑ์เพื่อรองรับสินค้าให้มีสะดวกต่อการใช้งาน และมีความสะดวกในการนำไปใช้งาน ..................8. ป้ายฉลากแสดงคุณภาพผลิตภัณฑ์เป็นป้ายฉลากที่ให้ข้อมูลเกี่ยวกับวิธีการใช้ ผลิตภัณฑ์ ขนาดส่วนประกอบ การทำงานของผลิตภัณฑ์ 3. จงตอบคำถามต่อไปนี้ให้ถูกต้อง (2 คะแนน) 1. จงอธิบายส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………..………………………………………………………………………………………………….……… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. จงอธิบายวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………..………………………………………………………………………………………………….……… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

200 คำชี้แจง : 1. จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียวแล้วทำเครื่องหมาย X ลงในกระดาษคำตอบ 2. แบบทดสอบมีจำนวน 10 ข้อ คะแนนเต็ม 10 คะแนน ใช้เวลาในการทำแบบทดสอบ 10 นาที *************************************************************************** 1. ข้อใดไม่ใช่สิ่งที่ควรรู้เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ ก. เรื่องเล่าทางประวัติศาสตร์ ข. ประโยชน์ของผลิตภัณฑ์ ค. ประวัติของผลิตภัณฑ์ ง. คุณภาพผลิตภัณฑ์ 2. ข้อใดเป็นส่วนที่บอกรายละเอียดคุณภาพของผลิตภัณฑ์เพื่อให้ผู้บริโภคเกิดความเชื่อถือตัวผลิตภัณฑ์ ก. ส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์ ข. ประโยชน์ของผลิตภัณฑ์ ค. รูปร่างของผลิตภัณฑ์ ง. คุณภาพผลิตภัณฑ์ 3. ข้อใดเป็นองค์ประกอบของผลิตภัณฑ์ที่เป็นประโยชน์หลักที่ผู้บริโภคต้องการได้รับจากการซื้อสินค้า หรือบริการโดยตรง ก. ศักยภาพสำหรับผลิตภัณฑ์ ข. ผลิตภัณฑ์ที่คาดหวัง ค. ผลิตภัณฑ์ส่วนเพิ่ม ง. ผลิตภัณฑ์หลัก 4. ข้อใดเป็นผลิตภัณฑ์สะดวกซื้อ ก. เครื่องใช้ไฟฟ้า โทรศัพท์ เครื่องซักผ้า ข. น้ำยาล้างจาน น้ำยาซักผ้า ยาสีฟัน ค. เสื้อผ้า กระเป๋า รองเท้า ง. สบู่ น้ำตาล กระเป๋า แบบทดสอบหลังเรียน ชุดการสอนหน่วยที่ 4 เรื่อง ความรู้ด้านผลิตภัณฑ์

201 5. ข้อใดเป็นผลิตภัณฑ์ไม่แสวงซื้อ ก. เครื่องคอมพิวเตอร์ โทรศัพท์มือถือ ข. อุปกรณ์กีฬา เครื่องใช้ไฟฟ้า ค. ประกันภัย ประกันชีวิต ง. ข้าวสาร น้ำมัน น้ำปลา 6. ข้อใดคือผลิตภัณฑ์ซื้อไปเพื่อใช้ไปใช้ส่วนตัวหรือใช้ในครัวเรือน ก. Consumer Product ข. Industrial Product ค. Physical Product ง. Core Product 7. ข้อใดเป็นวัสดุสิ้นเปลือง ก. เครื่องถ่ายเอกสาร เครื่องพิมพ์ โทรสาร ข. กระดาษ หมึกพิมพ์ ปากกา ค. เครื่องจักร อาคาร ที่ดิน ง. ผัก ผลไม้ เนื้อสัตว์ 8.ข้อใดคือสิ่งที่ห่อหุ้มตัวผลิตภัณฑ์เพื่อป้องกันความเสียหายและสะดวกต่อการใช้งาน ก. เครื่องหมายการค้า ข. บรรจุภัณฑ์ ค. ป้ายฉลาก ง. ตราสินค้า 9. วงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ในขั้นใดที่เน้นการส่งเสริมการตลาดเพื่อติดต่อสื่อสารกับผู้บริโภคมากที่สุด ก. ขั้นเจริญเติบโต ข. ขั้นถดถอย ค. ขั้นแนะนำ ง. ขั้นอิ่มตัว 10. วงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ในขั้นใดจะได้รับผลกำไรค่อนข้างสูง ก. ขั้นเจริญเติบโต ข. ขั้นถดถอย ค. ขั้นแนะนำ ง. ขั้นอิ่มตัว

202 สื่อประกอบการจัดการเรียนรู้เป็นสื่อนำเสนอ PowerPoint ใช้กับโปรแกรม Microsoft PowerPoint สื่อประกอบการจัดการเรียนรู้ ชุดการสอนหน่วยที่ 4 เรื่อง ความรู้ด้านผลิตภัณฑ์

203 สื่อประกอบการจัดการเรียนรู้เป็นสื่อนำเสนอ PowerPoint ใช้กับโปรแกรม Microsoft PowerPoint สื่อประกอบการจัดการเรียนรู้ ชุดการสอนหน่วยที่ 4 เรื่อง ความรู้ด้านผลิตภัณฑ์

204 สื่อประกอบการจัดการเรียนรู้เป็นสื่อนำเสนอ PowerPoint ใช้กับโปรแกรม Microsoft PowerPoint สื่อประกอบการจัดการเรียนรู้ ชุดการสอนหน่วยที่ 4 เรื่อง ความรู้ด้านผลิตภัณฑ์

205 สื่อประกอบการจัดการเรียนรู้เป็นสื่อนำเสนอ PowerPoint ใช้กับโปรแกรม Microsoft PowerPoint สื่อประกอบการจัดการเรียนรู้ ชุดการสอนหน่วยที่ 4 เรื่อง ความรู้ด้านผลิตภัณฑ์

206 ก่อเกียรติ วิริยะกิจพัฒนา. การตลาดเบื้องต้น. กรุงเทพฯ : วังอักษร, 2563. นธกฤต วันต๊ะเมล์. การตลาดเพื่อความยั่งยืน. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2561. พรรณพิมล ก้านกนก. หลักการตลาด. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยรามคำแหง, 2551. เพ็ญศรี เขมะสุวรรณ และภควดี เลิศกาญจนวัติ. หลักการตลาด. กรุงเทพฯ : ศูนย์ส่งเสริมวิชาการ, 2558. วิทวัส รุ่งเรืองผล. หลักการตลาด. พิมพ์ครั้งที่ 9. ปทุมธานี : โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2558. วิภาวรรณ ร่วมชาติ. การตลาดเบื้องต้น. กรุงเทพฯ : จิตรวัฒน์, 2562. ศุภชาต เอี่ยมรัตนกูล. หลักการตลาด. กรุงเทพฯ : แสงดาว, 2557. ศิริวรรณ เสรีรัตน์ และคณะ. หลักการตลาด. นนทบุรี: ธรรมสาร, 2562. สิฐฏากร ชูทรัพย์ และลักษิกา เหล่าบัวดี. การตลาดเบื้องต้น. นนทบุรี: เอมพันธ์, 2562. สุคนธจรินทร์ ไกรศรวัชร. การตลาดเบื้องต้น. นนทบุรี : ศูนย์หนังสือเมืองไทย, 2562. สุดาพร กุณฑลบุตร. หลักการตลาดสมัยใหม่. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2552. แสดงกรรมวิธี (ผลิตภัณฑ์ออริซามินที่มีการคัดสรรวัตถุดิบจากธรรมชาติ) (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก https://www.successm (สืบค้นข้อมูลเมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2565) แสดงเครื่องหมายการค้า (เครื่องหมายของสายการบินไทยและนกแอร์) (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก https://www.prosoftibiz.com/Article/Detail/109277 (สืบค้นข้อมูลเมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2565) แสดงตราสินค้า (ตราโก๋แก่) (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก https://www.kohkae.com/about (สืบค้นข้อมูลเมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2565) แสดงผลิตภัณฑ์เจาะจงซื้อ (น้ำหอมชาแนล) ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก https://women.trueid.net/detail/R5Xnpla6Dl71 (สืบค้นข้อมูลเมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2565) แสดงรูปร่างของผลิตภัณฑ์ (โต๊ะพับอเนกประสงค์) (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก https://www.lazada.co.th/products/-i1603688065-s4376816229.html สืบค้นข้อมูลเมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2565) บรรณานุกรม

207 แสดงวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์(ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก https://sites.google.com/site/lakkantalad/wngcr-chiwit-phlitphanth สืบค้นข้อมูลเมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2565) แสดงสิ่งติดตั้ง (เครื่องจักรทอผ้า) (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก https://www.thailandtechshow.com/view_techno.php?id=351 (สืบค้นข้อมูลเมื่อ วันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2565) บรรณานุกรม (ต่อ)

208 ชื่อวิชา การตลาดเบื้องต้น รหัสวิชา 20200-2001 สอนครั้งที่ 7-8 ชุดการสอนหน่วยที่ 4 เรื่องความรู้ด้านผลิตภัณฑ์ จำนวน 8 ชั่วโมง *************************************************************************** รหัส ประจำตัว ชื่อ - สกุล พฤติกรรมการเข้าเรียน หมาย เหตุ มา ปกติ มา สาย ขาด เรียน ลา กิจ ลา ป่วย รวม (คน) รวมทั้งสิ้น (คน) หมายเหตุครูผู้สอนทำเครื่องหมาย ✓ ในช่องที่ตรงกับพฤติกรรมการเข้าเรียน สรุป จำนวนนักเรียนทั้งสิ้น.........คน มาปกติ................................คน มาสาย...............................คน ขาดเรียน.............................คน ลากิจ.................................คน ลาป่วย................................คน (นางนันทนา บำรุงชาติ) ครูผู้สอน ใบบันทึกเวลาเรียน

209 ใบงานที่............. เรื่อง.................................................... ชื่อผู้รับการประเมิน......................................... คำชี้แจง : ให้ทำเครื่องหมาย ลงในช่องพฤติกรรมของนักเรียนตามความเป็นจริง ที่ คุณลักษณะ/พฤติกรรมบ่งชี้ ระดับพฤติกรรม คะแนนที่ได้ ใช้ได้ = 1 ปรับปรุง = 0 1. ความมีวินัย 1.1 ตรงต่อเวลา 1.2 แต่งกายตามถูกต้องตามระเบียบ 2. ความรับผิดชอบ 2.1 มีความตั้งใจในการเรียนรู้ 2.2 ปฏิบัติงานที่ได้รับมอบหมายภายในเวลา ที่กำหนด 3. ความสนใจใฝ่รู้ 3.1 มีความกระตือรือร้นในการใฝ่หาความรู้ 3.2 ศึกษาค้นคว้าหาความรู้ด้วยตนเอง 4. ความมีมนุษย์สัมพันธ์ 4.1 ยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น 4.2 ให้ความร่วมมือกับผู้อื่นในการเรียนรู้ 5. ความคิดสร้างสรรค์ 5.1 มีความคิดสร้างสรรค์ในการปฏิบัติงาน 5.2 ปฏิบัติงานถูกต้องและเหมาะสม รวมคะแนน เกณฑ์การประเมินคุณภาพ ระดับ 1 หมายถึง ปฏิบัติเป็นประจำ ระดับ 0 หมายถึง ไม่เคยปฏิบัติ ลงชื่อ……………………………….ผู้ประเมิน (นางนันทนา บำรุงชาติ) ใบประเมินคุณธรรม จริยธรรม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์

210 ระดับชั้น...........................แผนกวิชา..............................................วัน/เดือน/ปี...................................... ที่ ชื่อ – สกุล ความมีวินัย ความรับผิดชอบ ความสนใจใฝ่รู้ ความมีมนุษย์สัมพันธ์ ความคิดสร้างสรรค์ รวมคะแนน 2 2 2 2 2 10 เกณฑ์การประเมินคุณภาพ 9-10 คะแนน หมายถึง ดีมาก 7-8 คะแนน หมายถึง ดี 5-6 คะแนน หมายถึง พอใช้ ต่ำกว่า 5 คะแนน หมายถึง ปรับปรุง เกณฑ์การผ่าน ตั้งแต่ระดับคุณภาพพอใช้ขึ้นไป ลงชื่อ……………………………….ผู้ประเมิน (นางนันทนา บำรุงชาติ) ใบสรุปประเมินคุณธรรม จริยธรรม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ชุดการสอนหน่วยที่ 4 เรื่อง ความรู้ด้านผลิตภัณฑ์

211 ชื่อ……………….………..สกุล………………………ระดับชั้น…………………………รหัส………………….... คำชี้แจง : 1. ให้นักเรียนประเมินตนเองตามแบบประเมินที่กำหนดให้ 2. นำคะแนนเฉลี่ยที่ได้ประเมินผลตนเองตามเกณฑ์การประเมินว่าอยู่ในระดับใด รายการประเมิน คะแนน เต็ม คะแนนที่ได้ หมายเหตุ 1. การทดสอบก่อนเรียน 10 …………….. คะแนนของทดสอบ ก่อนเรียนไม่นำมา รวมกับคะแนนของ กิจกรรมอื่น ๆ ใช้ สำหรับประเมินผล การพัฒนาการเรียน ของนักเรียนเท่านั้น 2. การประเมินผลขณะเรียน 2.1 ใบงานที่ 4.1 2.2 ใบงานที่ 4.2 2.3 แบบฝึกหัดที่ 4.1 2.4 แบบฝึกหัดที่ 4.2 2.5 ใบประเมินคุณธรรมจริยธรรมและ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 20 20 20 20 10 …………….. …………….. …………….. …………….. …………….. หมายเหตุคะแนนประเมินผลขณะเรียน = คะแนนรวม (ข้อ 2.1 ถึงข้อ 2.5) ÷ 2 45 …………….. 3. การทดสอบหลังเรียน 10 …………….. คะแนนรวม (ข้อ 2 ถึงข้อ 3) 55 …………….. เกณฑ์การประเมินคุณภาพ ผ่าน ดีมาก (48-55 คะแนน) ดี (40-47 คะแนน) พอใช้ (32-39 คะแนน) ไม่ผ่าน ปรับปรุง (ต่ำกว่า 32 คะแนน) ลงชื่อ……………………………….ผู้ประเมิน ………………/……………/………………. แบบสรุปผลคะแนนการเรียนรู้ (รายบุคคล) ชุดการสอนหน่วยที่ 4 เรื่อง ความรู้ด้านผลิตภัณฑ์

เอกสารประกอบชุดการสอน วิชาการตลาดเบื้องต้น (Basic Marketing) รหัสวิชา 20202-2001 หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) พุทธศักราช 2562 ประเภทวิชาพาณิชยกรรม หน่วยที่ 5 เรื่อง การกำหนดราคา นางนันทนา บำรุงชาติ วิทยาลัยการอาชีพท้ายเหมือง สำนักงานคณะกรรรมการการอาชีวศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ

213 ลำดับขั้นตอนการเรียนรู้ด้วยชุดการสอนหน่วยที่ 5 เรื่อง การกำหนดราคา แผนภูมิแสดงลำดับขั้นตอนการเรียนรู้ด้วยชุดการสอน เริ่ม ศึกษาคำแนะนำ สำหรับนักเรียน ทดสอบก่อนเรียน กิจกรรมการเรียนรู้ ทดสอบหลังเรียน ศึกษาชุดการสอนต่อไป จบ สอนซ่อมเสริม ไม่ผ่านเกณฑ์ ผ่านเกณฑ์

214 ชื่อวิชา การตลาดเบื้องต้น รหัสวิชา 20200-2001 สอนครั้งที่ 9-10 ชุดการสอนหน่วยที่ 5 เรื่อง การกำหนดราคา จำนวน 8 ชั่วโมง **************************************************************************** 1. ให้นักเรียนศึกษาคำแนะนำสำหรับการเรียนรู้ชุดการสอนหน่วยที่ 5 เรื่องการกำหนดราคา ประกอบด้วย 1.1 จุดประสงค์การเรียนรู้ 1.2 เนื้อหาสาระการเรียนรู้ 2. ให้นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียนชุดการสอนหน่วยที่ 5 เรื่องการกำหนดราคา จำนวน 10 ข้อ เวลา 10 นาที คะแนน 10 คะแนน 3. ให้นักเรียนศึกษาใบเนื้อหาชุดการสอนหน่วยที่ 5 ประกอบด้วย 3.1 ความหมายและความสำคัญของราคา 3.2 วัตถุประสงค์ของการกำหนดราคา 3.3 ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการกำหนดราคา 3.4 ขั้นตอนในการกำหนดราคา 3.5 นโยบายและกลยุทธ์การตั้งราคา 4. ให้นักเรียนทำกิจกรรมใบงานชุดการสอนหน่วยที่ 5 เรื่องการกำหนดราคา 5. ให้นักเรียนทำแบบฝึกหัดชุดการสอนหน่วยที่ 5 เรื่องการกำหนดราคา 6. ให้นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียนชุดการสอนหน่วยที่ 5 เรื่องการกำหนดราคา จำนวน 10 ข้อ เวลา 10 นาที คะแนน 10 คะแนน 7. ให้นักเรียนประเมินตนเองตามใบสรุปคะแนนการเรียนรู้ (รายบุคคล) ของชุดการสอนหน่วยที่ 5 8. สำหรับนักเรียนที่ไม่ผ่านเกณฑ์การประเมินผลจะจัดกิจกรรมการสอนซ่อมเสริม เพื่อเติมเต็มและทำ การทดสอบใหม่ คำแนะนำสำหรับนักเรียน

215 ชื่อวิชา การตลาดเบื้องต้น รหัสวิชา 20202-2001 สอนครั้งที่ 9-10 ชุดการสอนหน่วยที่ 5 เรื่องการกำหนดราคา จำนวน 8 ชั่วโมง **************************************************************************** จุดประสงค์การเรียนรู้ ด้านความรู้นักเรียนสามารถ 1. บอกความหมายและความสำคัญของราคาได้ 2. บอกวัตถุประสงค์ของการกำหนดราคาได้ 3. บอกปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการกำหนดราคาได้ 4. อธิบายขั้นตอนในการกำหนดราคาได้ 5. กำหนดราคาได้ 6. อธิบายนโยบายและกลยุทธ์การตั้งราคาได้ ด้านทักษะ กำหนดราคาสินค้าหรือบริการได้ ด้านคุณลักษณะที่พึงประสงค์ นักเรียนปฏิบัติตนด้วยความมีวินัย มีความรับผิดชอบ มีความสนใจใฝ่รู้ มีมนุษย์สัมพันธ์และ ปฏิบัติงานด้วยความคิดสร้างสรรค์โดยใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เนื้อหาสาระการเรียนรู้ 1. ความหมายและความสำคัญของราคา 1.1 ความหมายของราคา 1.2 ความสำคัญของราคา 2. วัตถุประสงค์ของการกำหนดราคา 2.1 การกำหนดราคามุ่งรายได้จากการขาย 2.2 การกำหนดราคามุ่งกำไร 2.3 การกำหนดราคามุ่งยอดขาย 2.4 การกำหนดราคามุ่งการแข่งขัน 2.5 การกำหนดราคาเพื่อสังคม 3. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการกำหนดราคา 3.1 ปัจจัยภายในที่มีอิทธิพลต่อการกำหนดราคา 3.2 ปัจจัยภายนอกที่มีอิทธิพลต่อการกำหนดราคา รายการจุดประสงค์การเรียนรู้และเนื้อหาสาระการเรียนรู้

216 4. ขั้นตอนในการกำหนดราคา 4.1 ศึกษาตลาดเป้าหมาย 4.2 ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณความต้องการกับราคา 4.3 พิจารณาการกำหนดราคาของคู่แข่งขัน 4.4 ศึกษาต้นทุนในการผลิตสินค้าและต้นทุนทางการตลาด 4.5 การกำหนดระดับราคาที่เหมาะสม 5. วิธีการกำหนดราคา 5.1 กำหนดราคาจากต้นทุน 5.2 กำหนดราคาจากอุปสงค์ 6. นโยบายและกลยุทธ์ราคา 6.1 นโยบายระดับความยืนหยุ่นของราคา 6.2 กลยุทธ์การตั้งราคา

217 คำชี้แจง : 1. จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียวแล้วทำเครื่องหมาย X ลงในกระดาษคำตอบ 2. แบบทดสอบมีจำนวน 10 ข้อ คะแนนเต็ม 10 คะแนน ใช้เวลาในการทำแบบทดสอบ 10 นาที *************************************************************************** 1. ข้อใดไม่ใช่ความหมายของราคา ก. ดึงดูดให้ลูกค้าซื้อสินค้า ข. แสดงมูลค่าของผลิตภัณฑ์ ค. เป็นส่วนประสมของผลิตภัณฑ์ ง. เป็นสิ่งที่กำหนดการแลกเปลี่ยนเปลี่ยนสินค้า 2. ข้อใดเป็นความสำคัญของราคาที่มีต่อระบบเศรษฐกิจ ก. การส่งเสริมการตลาด ข. การกำหนดต้นทุนค่าใช้จ่าย ค. การจัดช่องทางการจัดจำหน่าย ง. การจัดสรรทรัพยากรในการผลิต 3. ข้อใดเป็นวัตถุประสงค์ในการกำหนดราคาโดยมุ่งการแข่งขัน ก. เพื่อกำไรสูงสุด ข. เพื่อตัดราคาคู่แข่งขัน ค. เพื่อเพิ่มเงินหมุนเวียน ง. เพื่อรักษาส่วนครองตลาด 4. ข้อใดเป็นวัตถุประสงค์ในการกำหนดราคาโดยมุ่งยอดขาย ก. เพื่อเพิ่มส่วนครองตลาด ข. เพื่อเพิ่มเงินสดหมุนเวียน ค. เพื่อเพิ่มรายได้จากการขาย ง. เพื่อให้ได้ผลตอบแทนจากการลงทุน 5. ข้อใดเป็นปัจจัยภายในที่มีอิทธิพลต่อการกำหนดราคา ก. สภาพเศรษฐกิจ ข. ผู้จำหน่ายวัตถุดิบ ค. นโยบายของกิจการ ง. ผู้จำหน่ายต่อหรือคนกลาง แบบทดสอบก่อนเรียน ชุดการสอนหน่วยที่ 5 เรื่อง การกำหนดราคา

218 6. ข้อใดเป็นขั้นตอนแรกของการกำหนดราคา ก. ศึกษาตลาดเป้าหมาย ข. พิจารณาการกำหนดราคาของคู่แข่งขัน ค. ศึกษาต้นทุนในการผลิตสินค้าและต้นทุนทางการตลาด ง. ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณความต้องการกับราคา 7. ข้อใดเป็นการกำหนดราคาของกิจการที่ไม่สามารถคาดการณ์ต้นทุนของผลิตภัณฑ์ล่วงหน้าได้ ก. การตั้งราคาบวกจากต้นทุน (Cost plus Pricing) ข. การกำหนดราคาจากอุปสงค์ (Demand Based Pricing) ค. การกำหนดราคาจากการขายสินค้า (Mark up on Selling Pricing) ง. การกำหนดราคาเพื่อให้ได้ผลตอบแทนตามเป้าหมาย (Target Pricing) 8. กิจการสามสหายซื้อกระเป๋ามาในราคาต้นทุน 210 บาท โดยต้องการกำไร 30% ของราคาขาย ดังนั้นควรกำหนดราคาขายเป็นเท่าใด ก. 500 บาท ข. 300 บาท ค. 273 บาท ง. 250 บาท 9. การกำหนดราคาขายราคาเดียวสำหรับผู้ซื้อที่มีเงื่อนไขและปริมาณซื้อระดับเดียวกัน เป็นนโยบาย การกำหนดราคาแบบข้อใด ก. นโยบายราคาเดียว ข. นโยบายราคาแบบยืดหยุ่น ค. นโยบายราคาตามคู่แข่งขัน ง. นโยบายราคาตามความต้องการของลูกค้า 10. การกำหนดราคาสินค้าต่ำกว่าปกติหรือต่ำกว่าคู่แข่งเพื่อจูงใจให้ลูกค้าเข้ามาที่ร้าน เป็นการกำหนด ราคาแบบข้อใด ก. กลยุทธ์ราคาล่อใจ ข. กลยุทธ์ราคาเหยื่อล่อ ค. กลยุทธ์แนวระดับราคา ง. กลยุทธ์การกำหนดราคาเลขคี่

219 การก าหนดราคา 1. ความหมาย และความส าคัญ ของราคา 2. วัตถุประสงค์ ของการก าหนด ราคา 3. ปัจจัยที่มี อิทธิพลต่อการ ก าหนดราคา 4. ขั้นตอนใน การก าหนดราคา 5. วิธีการ ก าหนดราคา 6. นโยบายและ กลยุทธ์ราคา ผังมโนทัศน์ (Concept Mapping) ชุดการสอนหน่วยที่ 5 เรื่อง การกำหนดราคา

220 ชื่อวิชา การตลาดเบื้องต้น รหัสวิชา 20200-2001 สอนครั้งที่ 9-10 ชุดการสอนหน่วยที่ 5 เรื่อง การกำหนดราคา จำนวน 8 ชั่วโมง *************************************************************************** สาระสำคัญ การกำหนดราคาของผลิตภัณฑ์เป็นสิ่งที่ธุรกิจต้องนำมาพิจารณา เพื่อให้การดำเนินงานของ ธุรกิจมีผลกำไรและทำให้ผู้บริโภคได้รับความพึงพอใจ ซึ่งการกำหนดราคาของธุรกิจมีวัตถุประสงค์และ นโยบายหรือกลยุทธ์ที่แตกต่างกัน ดังนั้นการกำหนราคาเป็นสิ่งที่ต้องพิจารณาอย่างละเอียดและ รอบคอบก่อนการตัดสินใจ โดยมีปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการกำหนดราคาเข้ามาเกี่ยวข้อง ทั้งนี้กิจการต้อง คำนึงถึงหลักการกำหนดราคาและวิธีการกำหนดราคาที่เหมาะสม เพื่อนำไปวิเคราะห์กลยุทธ์ใน การตั้งราคาผลิตภัณฑ์ของกิจการต่อไป 1. ความหมายและความสำคัญของราคา 1.1 ความหมายของราคา มีนักวิชาการให้ความหมายของราคาไว้ ดังนี้ ศุภชาต เอี่ยมรัตนกูล (2557 : 140) ได้ให้ความหมายของราคา หมายถึง จำนวนเงินที่ ผู้ซื้อจ่ายสำหรับสินค้าและบริการ โดยราคาถูกกำหนดจากมูลค่าของสินค้านั้น เมื่อผู้ซื้อและผู้ขาย กำหนดมูลค่าของสินค้าใกล้เคียงกัน การซื้อขายจะเกิดขึ้นราคาเป็นตัวกลางที่ทำให้เกิด การเปลี่ยนแปลงความเป็นเจ้าของทำให้กิจการเกิดรายได้ และทำให้ผู้ซื้อได้รับอรรถประโยชน์จาก ความเป็นเจ้าของสินค้าและบริการนั้น สายชล วิสุทธิ์สมุทร และปนัดดา ภู่อารีย์ (2562 : 119) ได้ให้ความหมายของราคา หมายถึง สิ่งที่กำหนดมูลค่าของผลิตภัณฑ์ในรูปแบบของตัวเงินหรือจำนวนที่ผู้ซื้อเต็มใจจ่ายเพื่อแลกกับ กรรมสิทธิ์ของผลิตภัณฑ์นั้น และผู้ขายเต็มใจขายในจำนวนเงินเดียวกันภายในช่วงระยะเวลาหนึ่ง ศิริวรรณ เสรีรัตน์และคณะ (2562 : 124) ได้ให้ความหมายของราคา หมายถึง จำนวน เงินที่บุคคลจ่ายเพื่อซื้อสินค้าหรือบริการ ซึ่งแสดเป็นมูลค่า (Value) ที่ผู้บริโภคจ่ายเพื่อแลกเปลี่ยนกับ ผลประโยชน์ที่ได้รับจากการมีหรือการใช้สินค้าหรือบริการนั้น จากความหมายของราคาที่กล่าวมาข้างต้น สรุปได้ว่า ราคา (Price) หมายถึงสิ่งที่แสดง มูลค่าของผลิตภัณฑ์หรือบริการที่เป็นที่ยอมรับในการแลกเปลี่ยนระหว่างผู้ซื้อกับผู้ขาย ราคาเป็นปัจจัย ในการตัดสินใจซื้อของผู้ซื้อและเป็นสิ่งที่สร้างรายได้ให้กับกิจการ ใบเนื้อหา

221 ภาพที่ 5.1 แสดงราคาของผลิตภัณฑ์(น้ำมันพืช) ที่มา : นางนันทนา บำรุงชาติ, 2565. 1.2 ความสำคัญของราคา การกำหนดราคาสินค้าหรือบริการเป็นส่วนหนึ่งของเครื่องมือทาง การตลาดที่มีความสำคัญต่อการบริหารจัดการของธุรกิจ และต่อระบบเศรษฐกิจโดยรวมของประเทศ ดังนี้ 1.2.1 ความสำคัญของราคาที่มีต่อธุรกิจ 1.2.1.1 ทำให้กิจการอยู่รอด เนื่องจากราคาเป็นสิ่งกำหนดปริมาณความ ต้องการซื้อสินค้าของผู้บริโภค การกำหนดราคาที่เหมาะสมสามารถขายสินค้าได้ตามเป้าหมายที่กิจการ กำหนดและทำให้กิจการอยู่รอด 1.2.1.2 ทำให้เกิดรายได้ โดยรายได้และผลกำไรเป็นจุดมุ่งหมายหลักของ การดำเนินธุรกิจ การกำหนดราคาเกิดจากต้นทุนบวกด้วยกำไร เมื่อสินค้าขายได้และหักต้นทุนที่เหลือ คือ กำไร ซึ่งเป็นรายได้ของกิจการ 1.2.1.3 ราคามีผลกระทบต่อส่วนประสมทางการตลาด ดังนี้ 1) คุณภาพของผลิตภัณฑ์ ต้องมีความสัมพันธ์กับราคาของ ผลิตภัณฑ์ที่ทำให้ผู้บริโภคยอมรับในระดับราคานั้นได้ 2) ช่องทางการจัดจำหน่าย เป็นส่วนหนึ่งของการกำหนดราคา เนื่องจากการกำหนดราคาต้องคำนึงถึงค่าใช้จ่ายในการกระจายสินค้า 3) การส่งเสริมการตลาด ในการกำหนดราคาต้องคำนึงถึงค่าใช้จ่าย ในการส่งเสริมการตลาด ซึ่งมีผลกระทบต่อราคาสินค้า