ภาวะการติดนิโคติน (Nicotine Addiction)

ประสิทธิภาพ

มกี ารศึกษาของ Covey และคณะฯ ในปี ค.ศ. 1991 (142) ท่ีวิเคราะห์แบบอภิมาน (meta-analysis)

จากผลการศกึ ษา 9 เร่ืองที่เกย่ี วข้องกบั การใชย้ าโคลนิดนี เพื่อช่วยเลิกยาสบู ผลการศึกษาท้งั หมดยืนยันวา่ การ

ใช้ยาโคลนดิ ีนสามารถชว่ ยให้คนเลกิ เสพยาสูบไดด้ ีกวา่ กล่มุ ทไ่ี ด้ยาหลอก (placebo) (ค่า OR = 2.36)

นอกจากนน้ั พบวา่ 5 ใน 9 การศึกษาประเมนิ ผลลัพธ์หลังจากหยุดใช้ยาโคลนิดีนระบวุ ่า มกี ารเพยี งหนง่ึ

การศกึ ษาของ Glassman และคณะฯ ค.ศ. 1988 (143) ทแ่ี สดงใหเ้ ห็นวาคนทเ่ี ลิกใช้ยาโคลนดิ ีนไปแล้วไม่กลบั ไป

เสพยาสูบซ้า ดังนนั้ การใช้ยาโคลนิดนี ส่วนใหญจ่ ะไมใ่ ช้เปน็ ยบาทเดท่ยี ่ี ว1 แต่จะใช้คกู่ ับยาตวั อ่ืน เช่น นิโคตนิ ทดแทน
หรตบัารมือปลกราะาดรทปบัารน) บั นพเอปบกลวจย่ี ่าานรกปูพนแฤ้ี บยตังบิกมรแีกรผามน่ รรแปว่ ปมระะดใส้วหทิยผ้ ธจลิผงึ ลจล(ัพGะรธเะeหด์หnข็นกีวeอ้ผวา่ rมลงา่aยรลลู lุปาัพทIโแnธคั่วบท์fลไoบปช่ีนrรัดเิดmกบัเนี จ่ียปaรนวรtปู มกiะoแาับทบnกาสบกนาoวแรf่า(ผนOใ่นNชิโRแค้ยicป=าตoเะนิดt3กi่ีย.nบั2วe,ยๆ)2าโ.2ค(ลOตนRาดิม=ีนลาแ4ดบ.2บับ,)1แ.7ละยา

โคลนิดีนจะใชไ้ ดผ้ ลดกี บั เพศหญงิ มากกวา่ เพศชาย (OR= 11, 0.9 ตามลาดับ) อยา่ งไรกต็ าม ไม่มีคาอธิบายท่ี

ระบุเหตุผลดังกลภ่าวาวการณต์ ิดสารนิโคตนิ เปน็ เหตผุ ลหลกั ท่ีทาใหผ้ ู้ท่ีเสพผลติ ภัณฑย์ าสบู ไมส่ ามารถเลกิ เสพได้ ส่งผล
ทอาาใกหา้เกริดขโ้ารงคเแคลยี ะงภขาอวงะยแาทรกซ้อนต่าง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 1988 มวี ารสารชือ่ “The Health
Cจoากnsกeาqรuศeกึ nษcาeขsอoงf GSmouorklianyg:แNละicคoณtinะeฯใAนdปdคีic.tศio.n1:9A94Reพpบoวrt่าoรอ้f ยthลeะS2u5rgขeอoงnผG้ทู e่ใี nชe้ยrาaโlค(ลUน.Sดิ . นี
จาเป็นต้อDงeหpยaดุrtยmาeโดntยมofีสHาเeหaตltุมhาaจnาdกอHาuกmารaขnา้ Sงeเคrvียicงeขsอง(1ย) ไาดไ้อดธแ้ิบกาย่ ปกลากไกแแหลง้ ะผเมลก่ือรยะทไมบม่ ตีแ่อรรงา่ งแกลายะเวมงิ ่อื เไวดยี ้รนับศสรีาษร ะ
(142) นอกนจิโคากตนนิ เี้ ขอา้าไจปพแบละผผ่ืนลตลาัพมธล์ขาอตงวัขหบรวนอื ผกาิวรหตนิดงั สาโรดนยิโอคาตกินาใรนขรา้่างงกเคายียงจจนะเขปนึ้ น็ อทยีม่ ูก่ าขับอขงนขาอ้ ดสขรอุปง3ยาขท้อไ่ีหดล้รักับด(งั1น44ี้)
ดขยผา้ปูองั นโงว่ คเน้ัยรลกือ่ นหังงดิปวกนาีนลัญกลา้ เลเหไหรกกงอ่ืนาิดทกกงกั อีลาานต321ราระ้า...ัวทตกนหทดิาาอ้นสขกผ(รเ่ีสงaยพาลบบัขักาาdรตินรวก่ิมา้ตdนนนภงาขขวัiเโิcรเโิกัณพทอนึ้คคคtตาiตงฑหี่เื่อียตoดิรพยนิ ปินงnย์ลกสาิม่ไขาา)เางั้อดโปขสรรนึ้หคงร้ต็นเูบ้ึนกยลบัสดิปรถนัุดพนกยสวญัา้ยไาตดิมาาไมรหาิดรโนีทมพ่ใโคนาช้งัร่หคิสทลนโิเยนุลชค้รูจวั่นาิดแา่ตนอ่ืนโสอดิลงรนิว์ทดิูบื่นกนีกง่าทาีนโาทสกเรงๆ้งั กยาง้ังหถ็ทไงดิใเมเมลอืากนชาจางักม่วน่นิดกหราเ่าขีรลภภถกลเยปูอ้มุ่ฮสารฤักังแมผโวชัักเทสรบภ้ทูลูะวษอาธบิทสกคี่ลมีนาทิ์ ัชตอยาวอา่ชีวรา่งาา(ราhว่งิเทศวมถกสeย่ายึกดๆใพาrเใาชษoันปรนยทแ้ไiข็นาเาnกลดี่ทลย้าสส)ะา้ใาืองืนูบานหรพใเดรหยคครเฤพทเวนัอื้เวียพตกกี่บลโบทงกิิม่ดิ่อควาดรค่ชีกา่ใขนเรังคหมุดัาึ้นี้1มกน้เรอเกอศลจตใา(ดิยานา่นิดcกสก่าวoสใา3ตางแนาcรรรรรลaขเถต์ววนiะอเnอดิดลปโิคงeนขคเาน็ป่อร)อตนขรว็ย(งินี้aะบนรดชmว่าั่นๆงัานงนลเeกกกอน้ัดlราางiกยoขรหลมเrนดaุ่มนาใาียtกนนษุดiวnี้จสยขกgะ์ไ่วอันดนง้
withdraกwลaาlยdเปis็นcผoู้เสmพfปoรrtะ)จขาอ(dงaสiาlyรเsสmพoตkิดeรrวs)ม(ท1)ั้งในนโิจคาตนินวน(ค25น,1ก4ล5)่มุ อนย้ี มา่ งีเพไรียกงร็ต้อายมลขะ้อ5มทูลี่สดาังมกาลร่าถวเลไดิกม้เสาพจยาากสกบู าไรด้ (2)
ศกึ ษาวจิ ถัยึงทแยี่ มัง้วมา่ จีไมา่ในชวท่ นุกไคมนม่ ทา่ีเกสนพผักลจิตาภเัณป็นฑตย์ า้อสงบูมจีกะาเรกศดิ ึกภษาวาะเพติดิ่มสเตารมิ นมิโาคกตขนิ น้ึ แเพต่อ่ือุบใหัตไ้ิกดา้ขรณอ้ ม์ขอูลงทผ่ีนู้ท่า่ไี เดช้รื่อับถกือารนวนิอิจกฉจัยาวกา่ น้ี
ยงั พบกามรกีศากึ รษตาดิ ขสอารงนPิโคroตcินhเพazิม่ kสaูงขแึ้นลมะาคกณกวะ่าฯสาใรนเสปพี คต.ดิ ศช.น1ิด9อ9ืน่ 2ๆ(14(36-)5)ท่ีมในีกชาว่รงอปอี คก.แศบ. บ19ก8า8รศมึกบี ษทาคทวาี่ดมีทตาีพกมิ าพรเ์ขกอ็บง

ข้อมลู แบวบารmสาuรltSiucergnetoenrsGแeลnะerมaจี l’าsนRวeนpกoลrt่มุ ไตดวั ก้ อลย่า่าวงถทึงผีค่ ล่อกนรขะา้ทงบมทาากงดได้านร้ กะาบยวุ ภา่ ากพลขไอกงขกอางรยตาดิ โสคาลรนิโดคีนตทินช่ีแ่วลยะ
ควบคมุ อหาลกักากราถรอพน้นื นฐิโาคนตขินอแงกลาะรทตาดิ ใสหาเ้รลชกิ นเดิ สดพงั ยกาลส่าวูบไดดังน้ ้ันี อาจมีกลไกอ่นื รว่ มด้วยไมใ่ ช่เพยี งกลไกน้ีอยา่ งเดียว
3.11.7 1ย. านกาอรรค์ทน้ รพปิ บไยทนี ลทีนี่เฉ(พnาoะrเtจrาiะpจtงyl(isnpee)cific genotypes) และตัวรบั (receptor subtypes) ทมี่ ี
ยานอร์ทรปิ ไบททลบีนาเทปตน็ ่อยกาากรขลบมุ่ ว‘นtกriาcรyตcดิ liสcารaนnิโtคidตeินpressant’ รักษาโรคซึมเศร้า ยาออกฤทธ์ิโดยการไป
ดยับังกยล้ัง่ากวาใรชดใ้ ดูนกกลาบัร2รข.ักอษงกตขสาบาิดผารสวรู้ตทนานอรมี่กนบอภีาโิสรราคอ์ตนวติดพิอะินสงซิเไแนาดมึ รลฟไ้เนะวศริโกแรินคาล้าตระ(นิเตnมขทอ่oา้าแี่กถมreตกงึาสpกวมา่าตiีกnรค่าาeนนงรกpิโกคนนัhลตาใrุม่ ินนยinวใชายัeนดว่ อ)ผงงั ่นื วลแกยัติลลรตภะว่าา่มัณซวงทมโีฑรๆง้ัา์ยโกใตเาชาปสนร้ช็นูบทนิว่ สขายง่ิ คอ(เทsวลงe่ีสวาิกrาัยมoยครเtาขญั่นุ oสา้ ตnใจูบจอ่ iะnรกกมูป)าีโลแรอทไวบกก่ีสาบามกงสแแาอทลนรงาะอวใใแทอหนนาก้คองวนฤกดททกาตีาลรธงยุ่มข์ิขานออง้ีง

การจดั การภาวะตดิ 3ส.ารนแกกิโาครไ้ ตขสนิปรา้ัญงคหวาามตระหนักรถู้ ึงพษิ ภัยและอ ันตรายตอ่ ร่างกายและจิตใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภก่ีกา.อลนังันเผตช์ ไิญชกยบักุลปวัญฒั หนาา
การติดสารนิโคตินเป็นสง่ิ ท่ีสาคัญ รว3ม4ท้ัง7การเรยี นรูแ้ ละแนวทางการปฏบิ ัตติ ัวใหห้ ลุดพ้นจาก
ปญั หาดังกล่าว

ข้อมลู ทัว่ ไปเกีย่ วกับการเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วิทยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ

◉ 34276 ◉

ยานอรท์ ริปไทลีนในการชว่ ยเลกิ ยาสูบยังไม่ทราบแน่ชัด แมว้ ่ามที ฤษฎีทีค่ าดว่าผลของการชว่ ยเลิกยาสบู เกิด
จากฤทธ์แิ กซ้ มึ เศรา้ ของยา (เช่น อาการถอนนิโคติน อาการซึมเศร้าทเ่ี กิดขึ้นในชว่ งท่เี ลกิ เสพยาสบู ) แตย่ ังไม่มี
การศกึ ษาทางคลินิกท่ีสนับสนนุ ทฤษฎีดังกล่าว โดยพิสูจน์ไดจ้ ากการศกึ ษาในยาแกซ้ ึมเศร้าอ่ืน ๆ ท่ีนอกเหนอื
ไปจากยาบูโพรพิออนและยานอรท์ รปิ ไทลนี ซงึ่ ไมม่ ีประสทิ ธิผลในการช่วยเลกิ ยาสบู (147, 148) (รูปภาพที่ 21)

บทที่ 1
ขอ้ มูลทว่ั ไปเกี่ยวกบั สารนโิ คติน
(General Information of Nicotine)

ภาวการณ์ตดิ สารนิโคตินเป็นเหตุผลหลักท่ีทาให้ผู้ท่ีเสพผลติ ภัณฑย์ าสูบไม่สามารถเลิกเสพได้ ส่งผล

ทาให้เกิดโรคและภาวะแทรกซ้อนตา่ ง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 1988 มวี ารสารชอ่ื “The Health

Consequences of Smoking: NรicูปoภtinาeพทAd่ี 2d1ictยioาnน:อAร์ทRรeปิpไoทrtลoีนf (t1h49e) Surgeon General (U.S.

Department of Health and Human Services (1) ได้อธบิ ายกลไกและผลกระทบต่อร่างกายเม่ือได้รับสาร

นโิ ปคตรินะสเขิท้าไธปิภแาลพะผลลัพธ์ของขบวนการติดสารนโิ คตนิ ในรา่ งกาย จนเปน็ ท่มี าของข้อสรุป 3 ขอ้ หลกั ดังนี้

มกี ารศ1กึ. ษผาลิต2ภัณเรฑื่อย์ งาทสูบีป่ รวะมเมทิน้งั ยปารสะูบสโรทิ งธงผิานลรขูปอแงบยบานตา่องร์ทๆรทิปท่ี ไาทใลหนีเ้ กใดินกกาารรตชิดว่ สยาเรลนิกโิ ยคตาสินูบ การศกึ ษาแรก
เปน็ ของ Hall 2แ.ละสคาณรนะโิ ฯคตใินนไปดีร้ คับ.กศา.ร1พ9สิ 9จู 8น์ทโาดงยหกลาักรเเภปสรชั ยี วบทิ เยทาียวบา่ เปร็นะสสาริททธีก่ภิ ่อาใพหก้เกาิดรกชา่วรยตเิดลขกิ อยงารส่าูบงกราะยหมวนา่ ุษงยกไ์ลดมุ่ ้ ท่ี
ใช้ยานอรท์ ริปไทลีน(aกdบั dกicลtiุ่มoทnี่ใ)ช้ยาหลอก พบว่ากลุ่มท่ใี ชน้ านอรท์ รปิ ไทลนี มีอัตราความสาเร็จในการชว่ ยเลกิ
ยาสูบ รอ้ ยละ 32.4 เขมบอ่ื วเนทกียาบรกกาบั รอตกีดิ กสลารมุ่ น(โิ รคอ้ตยินลทะ้ังท1า2งห) ลซักง่ึ เคภลสา้ ัชยวกิทับยกาแารลศะพึกฤษตาิกขรอรงมศPาroสตchร์aเปzkน็ aขบแวลนะกคาณรเะดฯยี วใกนันปี
แคไเมทต.ศื่อยก.เมตท1ีกา่ียมปถก9างึงลกีบัญ9ขรแาา8กศหอมยรบักึางตเ้ว(1ปกอกษา่ดิ5า็นไ0ัตลสาม)รผารุม่ขต่ใทู้เราชอทสิดนคีพ่่ทกงพใี่สิโววชบักุบาคปาศย้ครกวตรมนินนาาา่ินะสรหโิกทจเคตจาพลลา่ีเตเิดริส่ิมอมุ่ร(นิิศสพdส็จกคเาาผงูaขปนรนขลi(อl็นเรท้ึนyติสตงปอ้ ใ่ีพมภ์กsชยญัใาณัตmนาย้ลกหดิรฑปoาะกาเชนย์kีลวทนพ3eา่ากิอวั่ิด)rสส.ยโรศsอูบลาเ)์ทาม.ืน่รกจส(ร1เ2อื่ทะส)ูบๆิป5พเั้งใพกรไ5นใเจิตทนดิชะ5จาดิภ่นลหการช(ีนาลนว1ณเนว5่มุฮา่วม1ะดิางผโน)ีอตรถกอูท้เคตัอดิกงึนื่ลี่ลนีนรตส่ยีุ่มอกาๆาัววคง(ลครhแกเ(นุ่มนวส3eปบั-นาิโพท5rรค)กoม้ียมี่ดมตาiสาใnแีา้ีเินรนสาพ)ลนศชเบู หแยีะรปกึว่ งตรจ็ไพงษรรมือ่อขปะบ้อาโุบ่มอีวคยวปคัตีปงตั่าลเร.คิกกรศะิโะ1นาระา.สร5ครวใ1(ณิทนเซตัc9ทลธoข์8ึมโิ ่ีส3ิกิผรอc8เายคaศลขงมมาiผซรอรnาบีสู้ทา้ะมึงรeูบทปหี่ไถเ)พดศครอเวล้รบะรวยา่ ับิกช้าาวงู่ทเกมาย่าสี่กาตไใราพรรมนีพอ้ วยก2่มปิมยินาลีคพรลสชจิ่มุ วะบู์ขะนฉนาเอไยัิดที้จม1ดงวคะศ4้า่(2ือ)
วาเรนคิวาลรินสแารละSนurอgรe์ทoรnิปGไทenลeีนrใaนl’กsาRรeเลpิกorยtาไสดูบก้ รละ่าวยถะึงสผ้ันลสการหะทรบับผท้ปูาง่วดย้าในนกาผยลภกาาพรขศอกึ งษกาารพตบิดวสา่ าอรัตนริโคาตกินาแรเลละกิ ยาสูบ
ตลอดห1ลสกั กัปาดราพหน้ื ก์ ฐอ่ านนขวอันงปกราะรเตมดิ นิ สผารลชในนดิยดางัวกาลเร่านวิคดลงั นิน้ีและในกลมุ่ นอรท์ รปิ ไทลนี ไมม่ ผี ลแตกต่างทางสถติ ิ ผทู้ ่รี ับ
ยาวาเรนคิ ลนิ ม1อี .ากกาารคล้นน่ืพไบสย้ นี(2ท/ี่เ2ฉ5พ)าะปเวจดาะศจรี งษ(ะsp(e3c/2ifi5c)gแeตnไ่oมtyม่ pีอeาsก)าแรลผะิดตปวั กรับติใ(นreกcาeรpนtoอrนsหuลbบั tyใpนeกsา)รทศ่มี กึ ี ษา
คร้ังน้ี สาหรบั ผทู้ ่ไี ดบร้ ทับบยาาทนตออ่ รกท์ ารขิปบไทวนลกีนามรีเตพิดยี สงาแรนคโิอ่ คาตกนิ ารปากแหง้ (2/26) ค่าใช้จา่ ยในการใชย้ าวาเรนคิ ลิน คดิ
เป็น 10,800 แ2ล.ะ ก1า3ร5ตอบบาสทนตอ่องกแาลระรกักาษรเาข้า1ถ2งึ สสาัปรนดโิาคหต์ ินสใรนปุ ผผลลติ กภาัณรรฑกั ์ยษาสาบู ยขาอนงวอยัรรท์ ุน่ รปิจะไทมลีโอีนกมาีปสทระาใสหทิ ้คธนิผกลลใ่มุ นนกี้ าร
รกั ษาภาวะตดิ ยาสตบู ิดสสาาหรรนับโิ คผตูป้ ินว่ ไยดใไ้ นวแไมล่แะมตากกตก่าวง่ากคบั นยกาลวมุ่ าวเัยรอนนื่ คิ ลรินวมแทลัง้ะกมาีผรทลขาคา้ วงาเคมยีเขงา้ ขใอจรงปูยแาเบลบก็ แนล้อะยแนดวงั ทนา้ันงขยอาง
นอรท์ รปิ ไทลนี เปน็ ขยบาวทนีม่ กีคาวราตมดิ คสาุม้ รคนา่ ิโทคต้ังดนิ ้าทน่ีแปตกระตส่างทิ กธนั ิผใลนแชลว่ งะวรยั าตค่าาง ๆ เปน็ ส่งิ ท่ีสาคญั ต่อการวางแนวทางการ
การจดั การภาวะต3ดิ. สาแกรกานร้ไิโขสคปรต้าญั ินงคหวาามตระหนักรถู้ งึ พิษภัยและอนั ต รายตอ่ ร่างกายและจิตใจขอรศงผ.ดู้ทรกี่.ภากล.ังอเนผันชติญ์ กไชบั ยปกัญลุ วหฒั านา
การติดสารนิโคตินเปน็ สงิ่ ท่ีสาคญั รวมท3ัง้ 4ก8ารเรียนร้แู ละแนวทางการปฏิบัติตวั ให้หลดุ พน้ จาก
ปัญหาดังกล่าว

ข้อมูลทั่วไปเกยี่ วกับการเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ

◉ 32468 ◉

อาการขา้ งเคยี งของยา
ยากลุ่มไตรไซคลกิ ทใี่ ช้รกั ษาโรคซึมเศร้า ส่วนใหญจ่ ะแสดงอาการขา้ งเคยี งท่ไี ม่รุนแรงได้แก่ งว่ ง (รอ้ ย
ละ 16) ปากแหง้ คอแห้ง (ร้อยละ 64-67) มือสน่ั (รอ้ ยละ 23) ใจสนั่ (รอ้ ยละ 20) ตาพรา่ (ร้อยละ 16) (150,

152)

3.11.8 ยารักษาโรคซึมเศร้าและยาคลายกงั วลกลุม่ อนื่ ๆ

เน่อื งจากภาวะซึมเศร้าเปน็ ปัจจัยหน่งึ ทีเ่ ก่ียวข้องกบั พฤตกิ รรมการเสพยาสบู ในกลมุ่ คนทต่ี อ้ งบรรเทา

ความเครียด ความกังวล และอารมณ์ทแ่ี ปรปรวน ซ่ึงผปู้ ว่ ยสบ่วทนใทหี่ ญ1่ไดร้ ับยาเพ่ือรักษาภาวะซึมเศรา้ (anti-
depressants) ดงั นน้ั ภาวะซึมเศร้าด้วยยาอาจขส้อง่ มผลลู ตทอ่ ่ัวกไาปรเเกสยี่ พวยกาบัสูบสไาดร้เนชโิน่ คกตนั นิ (153, 154) ผลการศกึ ษาแสดงให้
เปหรน็ ะววา่ตั คโิ รนคทซ่มี มึ ีปเรศะรว้าตั เเินปื่อ็นงโจราคกซเึมมเ่ือศเรสา้พจยะามสโี ูบอ(Gกราe่าสงnกกeลาrยับaจเlสะIพหnยลfoา่ังสสrmูบารซaค้าtัดหioหลnลังจ่ังoกากลfเุ่มNลโิกiดcเปสoาพtมiยnีนาeส()dบู oเมpื่อaเmทียinบeก)ับแคลนะทซโี่ีไรมโ่มตี

นนิ (serotonin) ซึ่งเปน็ สารสร้างความสุขใหก้ บั ผู้เสพในชว่ งระยะเวลาส้ัน เม่ือหยุดเสพอาการของภาวะ

ซึมเศรา้ กลบั แย่ลภง าหวรกือาผรณ้ปู ว่ต์ ยิดไสดา้รับนโิผคลตกนิ รเะปท็นบเหจตาผุ กลสห่งิ ลเรกั ้าทอที่ น่ื าใๆห้ผทู้ทา่ีเใสหพภ้ผาลวติ ะภซัณมึ ฑเศ์ยารสา้ ูบแยไมล่ ส่ งาแมลาะรกถเันลไิกปเสบพรไรดเท้ สาง่ ผล
อาการซึมทเาศใหรา้เกจิดาโกรสคาแรลเะสภพาตวิดะแเทชร่นกซย้อานสตูบ่าซงงึ่ ๆเปตน็ามสมาารเโสดพยตในดิ ปที ่ีหค.าศไ.ด1้ง9า่ 8ย8(1ม4วี2,า1ร4ส3,า1ร5ช5่ือ) “The Health

Cภoาnวsะeวqติ uกeกnงั cวeลs (oafnSxmieotyki)nทg:ี่จาNเiปcoน็ tตin้อeงไAดdร้ dับicยtาioรnัก:ษAาหRรeอืpทorีเ่ tรียoกf วthา่ e‘aSnuxrgioeolyntiGceangeernalts(’U.ยSา.กล่มุ
ดังกลา่ วมDฤีeทpaธrใิ์ tนmกeาnรtลoดfอHากeาaรltถhอaนnไdดเ้Hชuน่ mเดaยี nวSกeบั rยviาcนesอร(1ท์) ไรดปิ ้อไธทิบลาีนยก(ลnไoกrแtrลiะpผtyลlกinระeท) บ(1ต45่อ,ร1า่56ง)กโาดยยเมมือ่ ีกไาดร้รศบั ึกสษารา
ทเี่ ปรียบเนทิโคียตบนิ ปเรขะ้าไสปิทแธลิผะลผขลอลงัพกธา์ขรอชงว่ขยบเวลนกิ กยาารสตบูิดสราะรหนวโิ า่คงตยินาใกนลร่าุ่มงไกตารยไซจคนลเปกิ น็ (ทaีม่nาtขidอeงpขอ้reสsรsปุ an3tขs)้อหกลบั ักยาดคงั ลนา้ี ย
2กใชงั กช่วล่วล4ยมุ่ .(เaล(1nปจสกิ5x7ญัารย,iกปุo1าห5ขสlปา8y้อูกบ)รtมาiะ312cรูลเ...ใตดaกนิดน็gาขผสก(สสaeรสาลบับ่วาdnศราิตรวกนdนtึกคนนภาขsiโิcษรโิญักัณ)คอคtตาาiตพฑงขตoดิรจหนิ บนิn์ยกอสาไมาา)เาวนงดปสรรากา่ ว้รตน็เูบกปาับสนดิปรฝรรพกมสวญัรชะาตมาา่ังสรว่หิดรกทนพทิยนาชทง้ัิโสิทเธนโิยคี่ยลคจู่วัภิาิดตืนติกนโสาอลินนิยยท์บูพ่ืนกนันทาาโใทรงๆ้นัสั้งปนง้ังหทบูรกงใเลานชาะโาปงกันน่ดกสรหเรรลยชภิทละเูปุ่มฮ่วกสธกัสแผโยชัาภิเิทรบภู้ทบวราอธบทิส่ีลใรพนีภิชชัตอยรขาว่าย้งา(เhอทพงิเทวาสeงา่ายขๆพหrเอาอoปยมทแางiน็าnลก่ีทายสส)ะกาาาูบาหพรใฝจรหถรฤรพะทือเ้อตั่งขกีก่บโนนกิดิึน้่อควริโนก่าใเอครคหาิโย1มตนค้เร่กูกศตินตใ(ดิับานิดcแนิ สกกoสลไ3ตาาcามะรรรaรขแ่ตน์นiปอเnดิตปโิิโงรeคขคกน็ปับ)อตตตขรเงนินิ่าะบปรงแชวลา่ กานผงย่ี กนักน่กนราราแพกยะรปลมเฤหดะุ่มนตวียนุษิก่าเวพี้จยงรกะยไ์่อืรันดาม้
ร่วมด้วยกลหาายกเผปู้ท็นี่ตผู้เ้อสงพกปารระเลจากิ ม(dรี aะilดyับsกmาoรตkeิดrนs)โิ ค(1ต) ใินนคจ่อานนวขนา้ คงสนงูกลหุม่ นม้ีามกีเฝพรียั่งงนร้อโิ คยตละินท5ีใ่ ทช่ีสค้ าวมรามรขีถนเลาิกดเสพ4ยามสิลูบลไิกดร้ (2ัม)
ส่วนนิโคตถงึินแแมผว้ น่า่ ไแมป่ใชะ่ทนกุัน้ คนทป่ีเสระพสผิทลิตธภิผลณั ขฑอย์ งายสาูบอจาะจเกไมดิ เ่ภกาี่ยววะขตอ้ิดงสการับนกโิ าครตปนิ รแบั ตเป่อุบลัต่ยี กินาพรฤณต์ขกิ อรงรผมู้ทม่ีไดา้รกบั นกกั าแรตวนิ่จิจะฉขัยึ้นวอา่ ยู่
กบั จานวมนกี คารรง้ั ตขดิ อสงากรานรโิ คใหตค้นิ าเพป่ิมรสึกงู ษขาึ้นแมลาะกกาวรา่ สตาิดรตเสาพมตผดิลชรน่วมดิ อกน่ืบั กๆา(ร3-ใ5ช) ย้ ใานชส่วางหปรี คับ.ศน.ิโค19ต8นิ 8แมบบีบทสคเปวารมยต์พีพ่นมิ จพมข์ ูกอแงละ

นโิ คตนิ สวูดาลรมสหารายSใuจrgมeีปoรnะGสิทenธeิภrาaพl’ใsนRกeาpรoชr่วtยไเดลก้ กิ ลยา่ าวสถึงบู ผเลชก่นรกะันทบทาถงงึ ดแา้ มน้วก่าากยลภไากพขขอองผกลาริตตภิดัณสาฑร์อนาิโคจตยินังไแมล่ชะดั เจน
ประเด็นอหาลกั ากราขรพ้างื้นเฐคาียนงขขอองงกนาโิรคตตดิ ินสาทรกุ ชรนปู ิดแดบงั กบลส่า่ววนดใังหนญ้ี ่ไม่ใชอ่ าการทรี่ ุนแรงถึงขน้ั ต้องหยุดใช้ยา นโิ คตินแบบ
สเปรย์พ่นจมูกมัก1พ. บกปารระคเ้นดพน็ บปยัญีนหทาเ่ี ฉกพาาระใชเจ้ไามะ่ถจกูงว(ธิspีมeาcกifทicสี่ ุดgeในnoจtาyนpวeนs)ผแลลติ ะภตณั วั รฑบั น์ (โิ rคeตceินpทtดorแทsuนbทty้ังpหeมsด) ท่มี ี
ในเรื่องของนบา้ทหบนาทกั ตตอ่ัวกทา่ีเพรข่มิ บขวึน้ นหกลารงั ตหดิ ยสุดายรานโิ หคมตาินกฝรัง่ นิโคตนิ และนิโคตนิ แผน่ แปะคอ่ นขา้ งปลอดภยั

อแลาจะมไมีอท่ากาใาหรน้ข้าา้ งหเ2นค.กัยี ตงขตกเัวบลาิดเรสก็วพตนานิ่มอรกอ้ขนบายึ้นิโสรคทตนตน่ีสดิอนิอสางไมแากดรลาจไ้นะรวาิโกถแกคาลเนตกระ้ันินเดิมขทขาา้ผแ่ีกึน้ถลตกึงไติ สกดวภาา่ต้ รแคัณา่ นนงลฑกโิกะคันน์ลยตใมุ่ิโังนินคไวใชมตัยนว่ม่อนิ ผงนื่รีทวลายัิตดรยตภวแงา่มัณทางทนนฑๆง้ักท์ยกาเาุกาปรสรชน็เูบทสนสขาียดิง่ิ คอชทไวงมีวี่สวาติา่มัยมคจรเีขขัญุ่นา้อา้กตหใจกจ่อา้ะรากมมปูราีโใใแรอชชวบกก้ ้ผาบาบังลสแแคติทลนนภาะวใทัณแทห่ัวนา้คฑไงวนป์นกทกาิโาแลครงตมุ่ขตน่อินง้ี

การจัดการภาวะตดิ 3ส.ารนแกกโิาครไ้ ตขสนิปร้าัญงคหวาามตระหนกั รถู้ ึงพษิ ภัยและอ ันตรายตอ่ ร่างกายและจิตใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภกี่กา.อลนังันเผตช์ ไญิ ชกยับกุลปวัญฒั หนาา
การติดสารนิโคตนิ เปน็ สิ่งที่สาคญั รว3ม4ทั้ง9การเรยี นรู้และแนวทางการปฏบิ ัติตัวให้หลดุ พน้ จาก
ปัญหาดงั กล่าว

ขอ้ มูลท่ัวไปเก่ียวกับการเสพตดิ สารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ

◉ 34296 ◉

ทดแทนทีก่ ลา่ วไป ในด้านประสิทธิภาพของการบาบัดอาการถอนนโิ คตนิ ข้นึ กับลักษณะส่วนบุคคลของผูใ้ ช้

จานวนมวนยาสูบท่สี ูบ ความรนุ แรงของการตดิ นโิ คติน โรคประจาตวั ซง่ึ รปู แบบการบาบดั ด้วยยาแตล่ ะ

ประเภทใหผ้ ลลัพธแ์ ตกต่างกันตามปัจจัยทีก่ ลา่ วไป

ส่วนยารับประทานเช่น ยาบโู พรพิออน ถอื เป็นยาทมี่ ีหลักฐานเชงิ วทิ ยาศาสตร์และงานวจิ ัยรองรับมาก

ท่สี ุด ผลการศกึ ษาเหล่านนั้ ยืนยนั ประสทิ ธผิ ลของยาบูโรพิออนทช่ี ว่ ยเลิกเสพยาสบู ได้ นอกจากน้นั ยังปลอดภยั

เมอ่ื ใชร้ ่วมกบั นิโคตนิ ทดแทนโดยเฉพาะใชร้ ่วมกบั นโิ คตนิ แผน่ แปะทม่ี ีรายงานผลการศกึ ษาท่กี ล่าวถึง

ประสิทธิผลในการชว่ ยเลกิ ยาสูบไดด้ ีกวา่ นิโคตินรูปแบบอื่นบทๆทยี่ า1ชนดิ นี้ยังช่วยควบคุมนา้ หนักของผใู้ ชห้ ลังเลิก
อยใชงัอไ้ไกดมฤอ้ช่ ทีกดั ธดเจใ์ิ ว้ นนยกยาไรงั มคชท่งว่ จยาาใลหเดป้นภ็นา้ าทหวีต่นะอ้ซกั งึมกมเลศกี บั รามา้ราหศเกึลพษัง(มิ่ จGาอาวeยกจิ nข่าเัยลeง้อเรกิพrมวaย่ิมูลดlาเทเสตIรnบูว่ัิมว็ fไไเoปกดจrยี่้แเmกาวลกีย่กว้aขวบั tอ้ กiกoมสบัลnูล่วไสกหนาoกลกรfากัลนรNฐไโิอกาคiอcนกตoกาทนิ ฤรt่ผี iททn่าาธนeงิข์ ม)าอานงพหยบลาวโักด่าใยยนาเกฉบาพโูรพาชะร่วทพยส่ีเอิ ลมอิกอนยงไามสไ่ ูบด้

ต่อไปเพ่ือให้แนใ่ จวา่ ยาดังกล่าวมีประสทิ ธภิ าพและปลอดภัยสาหรบั ผู้ใช้ในระยะยาว

ยาโคภลนาวิดกีนาเรปณ็นต์ ยดิ าสอากี รชนนโิ คิดตทินี่สเปาม็นาเหรตถผุชลว่ หยลในกั กทา่ีทราเใลหิกผ้ ยู้ทาี่เสสพูบผไดลติ้ ภโัณดยฑต์ยามสูบทไฤมษ่สฎามแี าลร้วถกเลลิกไกเสกพาไรดท้ สาง่ ผาลนของ
ยาอาจทจาะใเหกเ้ ยี่กวิดขโร้อคงแกลับะกภาารวละดแทอรากซา้อรถนอตา่นงนๆิโคตตามนิ มทาี่แโสดดยงในออปกี คใ.นศร. ปู19ข8อ8งใมจวี สานั่รสมารือชสื่อนั่ “อTาhรeมHณeแ์ aปltรhปรวน หงุดหงิด

เป็นต้นConถsึงeแqมu้จeะnมceีกsารoรfาSยmงาoนkiถnึงgป: รNะiสcิทotธinิผeลขAอdงdยicาtโiคonล:นAดิ นีReทpีช่ o่วrยtลoดfอthากeาSรuถrอgeนoนnิโคGตeินnหerลaังlจ(าUก.Sเ.ลกิ รักษาไป
แลว้ Dแeตp่ขaอ้rtมmลู eอnาtจoไมf ่เHพeียaงltพhอaแnลdะผHลuกmรaะnทSบeเรrvื่อicงeนs้าห(1)นไกัดต้อธัวบิหาลยงั กเสลรไก็จแสลนิ้ ะกผาลรกบราะบทัดบดต่อ้วยร่ายงากดาังยกเมลอ่ื ่าไวดกร้ ไ็ับมสช่ าัดรเจน
เช่นกนั นใิโนคตเรนิ ือ่ เขงขา้ ไอปงแอลาะกผาลรลขพั า้ ธง์ขเคอยีงขงขบอวนงยกาารสตาดิมสาารรถนเกิโคดิ ตไนิดใ้แนตรไ่่ามงถ่กางึ ยขนั้ จรนนุ เปแ็นรทงจ่มี นาขตออ้ งงขหอ้ ยสดุรุปยา3หรขอื้อหทลาใักหดเ้ สังนีย้ีชวี ิต
นสนาาอ้ มมยา5ารเใ.ชปชถ่น้ชญัสสกว่รหป่วิจยุปานกาลกอกยรดาอแ213รารอก...รมหตาเักรดิง้ปกขผสก(ษณสaาน็คลาบบัาาdรรรอขติรวกภdถนงนนภ้นัแาาiอคิโcริโหกัณตวคนคt์คตาะอ้งiตฑตoดินวรซนินินnย์เกสบโิชึมไกาคา)เาดคปน่เสรราตศ้รุมตน็เูบรินบัสรยดิบกปรพ้าไกาสวาญัาดทานตมาบร้รหถ่ีดิรอทบแพดั นาูกชร้งัลรดสิทโินนยท์ ะิโคูจงัวั่าิดภารเนตนโสปอมิปลคิน์ท้ีบูื่น็นาก(ไยทาแโทใทยรางๆงั้ชผลงั้งหาทส้บนงใเทีนลาบูนชาาภงักีป่นน่กใบสหูมเนลรลภัดาลเิทปูอมุ่กฮสหอกั ี่แดผโลัชเร1ารบภูท้ภวมุ่ับกอ)บทิสี่ลยัเาีนร(1สัชตอยรเปู5นวา่งย่ีา(ถ8hแงิเท)วอ่ืงอสeบา่ยขๆงพนrเบาจoปนยนทแากiน็าาnลิโท่ีกาสสดค)ะาขรูบาตใหพใบนรหหินรฤพทาาอื้เญตถกบกี่บดโิกอืดิ่อ่ควขัดรเก่าใเอเปรคหพาง1มน็น้เรือ่ยกศตยใาช(ดิานิดcาตสว่กoสอ3่ายตาาcีกรรเรaขอลตป์นiอเnากิดิปริโงกeขบคะ็นปา)อตเุหขรรภงนิ ะบรขรทชี่ใว่าา้ นหานงงกกปนเกคราาร่งึ กยียระทลมเงเ่ีสดุ่มททนายี นษุศัว่ มว้จีไไยกาปทะ์ไันรดยถ้

กลราปูยเแปบน็ บผกู้เสาพรบปราะบจัดาแ(ลdะaรilกัyษsmาผoู้ทkต่ีeอ้rsง)ก(1า)รใเนลจิกาเนสวพนยคานสกบู ลจุม่ านก้ี มอเีดพีตยี ถงึงรปอ้ ยจั ลจะุบนั5มทีกส่ี าารมเาปรลถย่ีเลนกิ แเสปพลยงาไสปูบมไาดก้ (2)
จากเดิมถึงกแามร้วบา่ าไบมใ่ัดชรท่ กั กุ ษคานจทะี่เทสพาเผฉลพิตาภะัณในฑส์ยถาสาบูนจพะยเกาดิบภาลาวโดะตยดิบสุคาลรานกโิ ครตกนิารแแตพอ่ ทุบยตั ์เกิ ทา่ารนณัน้ ์ขอมงผาู้ถทงึีไ่ ดป้รจั ับจกุบาันรวทนิ เี่ ทิจฉคยั โวน่าโลยี
มกี ารพมัฒกี านราตกดิ า้ สวาหรนิโ้าคไตปินมเาพกมิ่ สทงู าขใ้นึ หม้กาากรกเวขา่ า้ สถาึงรขเสอ้ พมตูลดิ ขช่านวิดสอา่ืนรขๆอง(3ค-5น) ทในาไชด่ว้สงปะีดคว.ศก.ร1ว9ด8เร8ว็ มแบี ลทะคงว่าายมขตน้ึ ีพมิดพงั น์ขอั้นง การ

ควบคมุ วยาราสสาบู รจSาuเปrg็นeตo้อnงGมeกี nาeรrปalร’บัsเRปeลpีย่ oนrtใหไดท้ ก้ นั ลก่าับวถสึงถผาลนกกระารทณบท์โลางกดใา้นนปกัจาจยุบภันาพเชขน่อกงกันารตดิ สง่าผรนลิโใคหตม้ ินีกแาลระรวมการ
บาบัดรหว่ ลมกั กกับารกพา้นืรเฐฝา้านรขะอวงังกแาลรตะดิปสอ้ างรกชนั นกดิ าดรังเกขล้า่าถวึงผดงัลนติ ี้ ภณั ฑย์ าสบู การได้รบั ความรคู้ วามเขา้ ใจที่ถกู ต้องเกี่ยวกับ
พษิ ภัยยาสบู ก1า.รรก้เู ทาร่าคทน้ นั พสบ่ือยีนแทลเ่ีะฉกพาาระปเจราะะชจางส(ัมspพeันcธif์ทicแ่ี gอeบnแoฝtyงpกeาsร)ขแาลยะผตลัวิตรบัภัณ(reฑc์ยeาpสtบูorจsาuกbโรtyงpงาeนs)หทร่มีือี บรษิ ัท
ข้ามชาติ สิง่ ตา่ ง ๆเบหทลบ่าานทจ้ี ตา่อเปกาน็ รตข้อบงวไนดกร้ าับรกตาดิ รสเาผรยนแิโคพตริน่ใหก้ ับคนในพื้นท่ีรวมท้งั กล่มุ เสยี่ ง เชน่ เด็ก วัยรุน่ เพื่อให้
รปูเ้ ฏทบิ า่ กตั นังิ าธนุรขกอิจงย2บา.สุคูบลขตกาบาิด(ก1รสว2รต,นา4สอร8กา)นบาหโิโสรดครตนยตับิดอินจคสงาไแานดเรลปท้ไนะวน็่ีกิโกแคาตาลตลร้อะนิเงังมขอทอา้ายีแ่กาถใู่ตศกงึ นสกวัยขา่าตสรคบ่าื่อนนงวรกโิกนคปู ันลกตแใมุ่ ินานบวรใชบยันเ่วลอตผงิก่นื า่วลเัยงิตสรตภวๆพา่มัณมยงทฑาาๆ้ังชสย์กว่เูบาาปยสรไ็นูบดใทนสป้ขางิ่กคอฏทาวงิบี่สวราายััตมเผครเอิ ขยญัุน่ ยา้แตา่ใจพจอ่งะรถกรมปูู่กาโี เแรอตชวบกอ้น่ าบางงสแคแท(ลน่มูsาะeวอื ใแทlหมfนา-้คาhงวนตกทeกราาlฐลpรงาุ่มขนนอกงี้ าร

การจดั การภาวะต3ิด. สาแกรกานรไ้ ิโขสคปรต้าัญนิ งคหวาามตระหนกั ร้ถู ึงพิษภัยและอันต รายตอ่ ร่างกายและจิตใจขอรศงผ.ดู้ทรี่ก.ภากล.งัอเนผันชตญิ ์ กไชับยปกญัลุ วหฒั านา
การตดิ สารนโิ คตินเปน็ สง่ิ ที่สาคัญ รวมท3ง้ั 5ก0ารเรียนรแู้ ละแนวทางการปฏบิ ตั ิตวั ให้หลุดพ้นจาก
ปญั หาดังกลา่ ว

ข้อมลู ทว่ั ไปเกยี่ วกบั การเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วิทยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ

◉ 32560 ◉

บทท่ี 1
ข้อมลู ทั่วไปเกี่ยวกบั สารนโิ คติน
(General Information of Nicotine)

ภาวการณต์ ดิ สารนโิ คตินเปน็ เหตผุ ลหลักท่ที าให้ผู้ท่ีเสพผลิตภัณฑย์ าสบู ไม่สามารถเลกิ เสพได้ สง่ ผล รศ.ดร.ภก.อ ันน ์ต ไชยกุล ัวฒนา

แผนภู ิมท่ี 1 แนวทางการบาบัด ู้ผ ี่ท ้ตองการเ ิลกยา ูสบในประเทศไทย (158)ทาให้เกิดโรคและภาวะแทรกซอ้ นต่าง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 1988 มวี ารสารชือ่ “The Health
Consequences of Smoking: Nicotine Addiction: A Report of the Surgeon General (U.S.
Department of Health and Human Services (1) ได้อธิบายกลไกและผลกระทบตอ่ ร่างกายเมอื่ ได้รบั สาร 351
นโิ คตินเข้าไปและผลลพั ธข์ องขบวนการติดสารนิโคตินในร่างกาย จนเปน็ ทม่ี าของข้อสรุป 3 ข้อหลกั ดงั น้ี
การจัดการภาวะ ิตดสาร ินโค ิตน
1. ผลิตภัณฑ์ยาสูบรวมท้ังยาสูบโรงงานรปู แบบต่าง ๆ ที่ทาใหเ้ กดิ การติดสารนโิ คตนิ
2. สารนโิ คตนิ ได้รับการพิสูจนท์ างหลักเภสัชวทิ ยาวา่ เปน็ สารทก่ี ่อให้เกิดการตดิ ของรา่ งกายมนุษย์ได้

(addiction)
3. ขบวนการการติดสารนโิ คตินทงั้ ทางหลกั เภสัชวิทยาและพฤติกรรมศาสตร์ เปน็ ขบวนการเดียวกนั

กับการติดสารเสพตดิ ชนดิ อ่ืน ๆ เชน่ เฮโรอีน (heroin) หรือโคเคน (cocaine)
ปญั หาการตดิ สารนโิ คตินเป็นปญั หาทว่ั โลกท้ังในกลุ่มผทู้ ี่ลองเสพยาสูบ พบว่า 1 ใน 3 ของประชากรกลุ่มน้จี ะ
กลายเปน็ ผู้เสพประจา (daily smokers) (1) ในจานวนคนกลมุ่ น้ี มีเพียงรอ้ ยละ 5 ทส่ี ามารถเลกิ เสพยาสบู ได้ (2)
ถงึ แมว้ ่าไมใ่ ชท่ ุกคนท่ีเสพผลิตภัณฑ์ยาสูบจะเกิดภาวะตดิ สารนโิ คติน แต่อุบตั ิการณข์ องผู้ทไี่ ด้รบั การวนิ ิจฉยั ว่า
มกี ารติดสารนิโคตินเพ่ิมสูงขึ้นมากกวา่ สารเสพตดิ ชนดิ อน่ื ๆ (3-5) ในชว่ งปี ค.ศ. 1988 มีบทความตีพมิ พ์ของ
วารสาร Surgeon General’s Report ได้กล่าวถึงผลกระทบทางดา้ นกายภาพของการตดิ สารนิโคตินและ
หลักการพื้นฐานของการติดสารชนดิ ดังกล่าว ดังน้ี

1. การคน้ พบยนี ทเ่ี ฉพาะเจาะจง (specific genotypes) และตัวรับ (receptor subtypes) ที่มี
บทบาทตอ่ การขบวนการตดิ สารนโิ คตนิ

2. การตอบสนองและการเข้าถงึ สารนิโคตินในผลติ ภัณฑ์ยาสบู ของวยั รุ่น จะมีโอกาสทาให้คนกล่มุ น้ี
ตดิ สารนโิ คตินได้ไวและมากกวา่ คนกลุ่มวัยอื่น รวมท้ังการทาความเข้าใจรูปแบบและแนวทางของ
ขบวนการติดสารนิโคตนิ ทแ่ี ตกตา่ งกนั ในชว่ งวัยตา่ ง ๆ เป็นส่ิงที่สาคัญตอ่ การวางแนวทางการ
แก้ไขปญั หา

3. การสร้างความตระหนกั รถู้ ึงพิษภยั และอันตรายตอ่ ร่างกายและจติ ใจของผู้ทกี่ าลังเผชญิ กบั ปญั หา
การติดสารนิโคตนิ เปน็ ส่ิงที่สาคัญ รวมทัง้ การเรยี นร้แู ละแนวทางการปฏิบตั ิตัวให้หลดุ พ้นจาก
ปญั หาดังกลา่ ว

ข้อมูลทั่วไปเกย่ี วกบั การเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสุข

◉ 35216 ◉

manual) การจัดกิจกรรมต่าง ๆในพ้นื ท่เี สยี่ งและกล่มุ เส่ียง (community programs) ตลอดจนคนทไ่ี มเ่ สพ

ยาสูบได้ตระหนกั ถึงพษิ ภัยของยาสบู และทราบวา่ ต้องปฏบิ ัตติ วั อย่างไร รวมทั้งสื่อประเภทต่าง ๆและมาตรการ

ป้องและควบคมุ การบริโภคยาสูบโดยอาศัยชมุ ชนเป็นฐาน (community-based interventions) หรอื การ

รณรงค์ในที่ทางาน (worksite programs) เป็นต้น (159,160) รูปแบบการเผยแพร่และการจัดกิจกรรมเหลา่ นจ้ี ะ

สามารถรองรบั คนทตี่ ้องการเลกิ เสพยาสูบไดม้ ากกวา่ การไปบาบัดที่สถานพยาบาล เนือ่ งดว้ ยขอ้ จากดั เรือ่ งของ

ภาระงาน คา่ ใช้จา่ ยในการเดินทาง และจานวนบุคลากรการแพทย์นน่ั เอง นอกจากนน้ั การช่วยเหลือให้คนเลิก

เสพยาสบู ยังเปน็ การมปี ฏิสัมพันธ์ผ่านกิจกรรมต่าง ๆ (facบeทtทo่ี 1face assistance) ซง่ึ จะช่วยเพิ่มความร่วมมอื
ความตั้งใจความมุง่ มน่ั ในการเลิกยาสูบ ทาใหขผ้ อ้ลมกาลู รทบ่วั าไบปัดเปกรีย่ ะวสกบับผสลาสรานเรโิ จ็คมตานิ กข้นึ (18) และสรา้ งความสขุ ความ
ตเพอ้ ลงิดกเาพรลเลนิ ิกใเหสก้ พบั ไมค่รนู้สทึกี่ตผอ้ ิดงการแเลละกิ เเมสื่อพผทู้ (ี่ตGก้อeิจงnกกรeารrรมaเลทl ิก่จีInเดั สfคพoวยrบmาคสaู่กบู tับมioกาnารรบั รoกักfาษรNาบiจcาะบoตัดtอ้iรnงกั eไษม)า่นจ่าาเบก่ือเจ้าหทนา้าใทหี่ท้ผี่ร้ทู บั ่เี ผสิดพชแอลบะ

งานใหค้ าปรึกษาเพื่อเลิกยาสบู ควรมกี ารสรา้ งบรรยากาศความเป็นมติ รท่ีดีต่อกัน (161) ตอ่ ไปนจ้ี ะกลา่ ว

รายละเอยี ดขอภงกาจิวการรรณมต์กดิาสรคารวนบโิ คมุตินปเอ้ ปงน็ กเันหตกุผารลบหลรโิกั ภทคที่ ยาาใหสผู้บู้ทที่เ่ีลสะพปผลระติ เภภัณทฑ์ยาสบู ไม่สามารถเลิกเสพได้ สง่ ผล
5ท.1าใหก้เจิกกิดรโรรคมแผล่าะนภสาวื่อะแ(mทรeกdซiอ้ aน-ตbา่aงseๆdตามpมroาgโrดaยmในsป)ี ค.ศ. 1988 มวี ารสารชอ่ื “The Health
Coสnอ่ื sทeqี่นuยิ eมnนcาeมsาoใfชS้ในmกoาkรinเผg:ยแNพicรo่คtวinาeมรAู้แdลdะicกtiจิoกnร: รAมRทeีต่ p้อoงrกt าoรfชtกัhชeวSนuใrหgeค้ oนnปGฏeิบnัตeิตraาlม(Uเช.Sน่ . โทรทัศน์
โทรศพั Dทe์ pหaนrtังmสือenนtติ oยfสHาeรalแtลhะaจnดdหHมuาmย/anอเี Sมeลrลvi์cรeปู sแ(1บ) บไดก้อาธรบิ นาายเกสลนไอกแเลนะือ้ ผหลากรเทะทคบนติคอ่ ตร่า่างงกๆาจยะเมสือ่ัมไพดัน้รับธสก์ าบั ร
ความสนาโิเครตจ็ นิขเอขงา้ สไป่ือแนล้ันะผๆลใลนพั กธาข์ รอชง่วขยบเวลนิกกยาารสตดิูบสตาัวรอนยโิ คา่ งตเินชใ่นนรก่าางรกศายกึ ษจานขเปอ็นงทG่มี rาitขzองแขล้อะสครณุปะ3ฯขใอ้ นหปลีักค.ดศัง.น1้ี 992
เจผเ(1คลด4ูร้ กิร)ับหือทยบมขาีป่ ราสป่าริกยยูบัญะาจงทเหระามสี่เานถนิพกถกูวปศาาจิ132สรรหน...ัย่งตะญพไดิสผปผส(ขกยสิงaิทลยาลบับทาาdรธกิตังรวบก่ีสdนิผกนนภาาามiโิลcรรลิโกัณลคคัคtตศข่มุาiตฑรตoิดรตึกอตินใินnย์กสษ่องวัจไาา)เากมดอามปสรราพร้ายตา็นเูบรบัสเร่าบดิปรมใพกับงสหววัญอ่ืเาตมาคา่้รพรมหดิรทาาพศนณีกาชปยั้งสิทหโินายลรคจูั่วร1ญาดิ ึกะตนโสสอลเษงิินเท์่งูบอน่ืดกทจาทาโยีอืท่ีเรแงดๆ้ังสดงนั้งหทลหพงใกเลแาะนชามายงักรนเน่การหลาเกรลยภชลสกิเไูปมุ่ฮซสกักัมูบยแผโัช้าชเม่ารแบภู้ทกววอสผีลบิทส่ีลลนีนบูรู้ะัชตอยับแบัมว่างา(เไลhงิบเทมรีวปสeะ่าายอ่ืรๆอพrเเยิกาเoปนีกยททแชาi็นอื้ารnลือ่ียท่ีรสสอห)ะเบขาูบาพบหพาใอกรหพศรใฤพทงับนอื้เหติษผกกี่บกโชิกญู้มดิภ่อควล่วรก่าใาเัยิงงุม่รคหราทย1มนเ้เรบั3พากไ่ีศตใบดส(ดิาศนเิดcด้รูบสรกหoสบั3ิกอืตาผาcญรารนจรa่าขต์ริงนดนiแอเnดิททปโิหรทงeขคี่็นสไ่ีปกม)าอมตถขรงางนิไ่พะบาจยรดนชบวดา่เ้ราดนงพวหับกกนิกา่ยมจราามทากยาดรีกบายลมเหดงลาุม่นมมโีย่มุลนษุดาวาที้จยยยกขะี่เไ์นัอปดน็้

(14,161-1ก6ล8)ายเป็นผู้เสพประจา (daily smokers) (1) ในจานวนคนกลุ่มน้ี มีเพยี งรอ้ ยละ 5 ที่สามารถเลิกเสพยาสบู ได้ (2)

ถึงอแมกี ้วหา่ นไม่งึ ต่ใชัวท่ อกุ ยคา่ นงทก่ีเาสรพศผกึ ลษิตาภทณั ีเ่ ปฑรย์ ยี าบสบูเทจียะบเกปิดรภะาสวะิทตธิดิภสาาพรขนอโิ คงตกนิ ารแชต่วอ่ ยุบเลัตกิิกายราณสข์ูบอรงะผหู้ทวไี่ า่ดงร้ กับากราไรดว้รนิ ับิจฉัยว่า
คาปรกึ มษกี าาเรพตือ่ ดิ เสลากิ รยนาโิ คสตบู ินผเ่าพนิ่มทสาูงขงโนึ้ ทมราศกพักวทา่ ์ ส(าteรเlสeพpตhิดoชnนeดิ อc่ืนouๆn(s3-e5)linในg)ชว่กงับปผี ค่า.นศท. 1า9งค88ู่มอืมมีบาทตครวฐาามนตกีพาิมรพป์ขฏอิบงตั ติ วั

เพ่ือเลกิวายราสสาูบร (Ssuerlgfe-hoenlpGemnearnaul’asl)Reผpลoปrรtาไกดฏก้ ลว่าวหถลึงงั ผจลากกรใะหท้สบือ่ ททา้ังด2้านปกราะยเภาทพไขปอปงรกะามรตาณิดส1าร6นเิโดคอืตนิ แพลบะว่ากล่มุ
ทไ่ี ด้รับหคลาักปกรากึ รษพาืน้ เฐพาื่อนเขลอกิ งยกาสรตูบดิ ผส่าานรทชนางดิ โดทังรกศลัพ่าวทด์มงัีอนัต้ี ราการเลกิ ยาสบู (abstinence rate) เทา่ กับร้อยละ 23
ในขณะท่กี ลุม่ ท1ีไ่ .ม่ไกดา้ครมู่คอืน้ มพาบตยรีนฐทา่เี นฉกพาาระปเจฏาะิบจัตงิต(ัวsเpพe่อืciเfลicกิ gยeาnสoูบtมypอี eัตsร)าแกลาะรตเลัวรกิ บั ยา(rสeูบcepto(rabsusbtitnyepnecs)eที่มี rate)
เท่ากบั ร้อยละ 15.2บตทบามาทลตาดอ่ กบั า(ร3ข3)บวสนอื่ กราณรรตงดิ คส์ทารี่คน่อโิ นคตขนิ้างครอบคลุมกล่มุ เปา้ หมายได้จานวนมาก ได้แก่ โทรทัศน์
เ(1ส6ยี2)งซไว่งึ ้สซ่วนึ่งสให่ือญป2.ร่เปะเกขต็นภบาดิสทรสว่อื ตนนารอรกเี้ณนบหาโิสรรมคตนงาตคดิอะิน์สงกเไแาชบัดรล่นไ้ทนะวกุิโกแหคกาลนตระลงัินเม่มุขสทาา้วัน้ ี่แกถยั ตกึงโสกฆวสา่าตษว่รคา่ ณนนนงกโิใกาคหันลตคญใุ่มนินลว่จใชิปยันะว่ อบผเงื่นนทวลยั้นิตสรตภกวัม่ามัณาภงรทฑาๆส้ังษ์ยกรเณา้าาปสรง์็นบูทคหสขาวร่งิ คอาือทวงมเี่สวาหตายัมตรครเะขุกญั่นุ หา้าตใจรนจ่อะณักรกมปูใ์จาโี หแรอรวบ้กิงกาทับบางส่ถีแคแทูกลนนาะบวทใแทหนั เี่ นปา้คทงวน็นึกกทกกาภาลรลงา่มุขุ่มพนอเแสงี้ ลย่ี ะง

การจดั การภาวะต3ดิ. สาแกรกานร้ไิโขสคปรต้าัญินงคหวาามตระหนักรถู้ ึงพษิ ภยั และอันต รายตอ่ รา่ งกายและจิตใจขอรศงผ.ดู้ทรีก่.ภากล.งัอเนผันชติญ์ กไชบั ยปกญัุลวหัฒานา
การติดสารนิโคตินเป็นส่งิ ที่สาคัญ รวมท3้ัง5กา2รเรียนรแู้ ละแนวทางการปฏบิ ัตติ ัวให้หลดุ พน้ จาก
ปัญหาดังกลา่ ว

ข้อมูลท่วั ไปเกี่ยวกบั การเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วิทยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข

◉ 32562 ◉

โดยการนาเสนอซ้า ๆผา่ นหน้าจอโทรทศั น์ มรี ายงานวา่ การใช้สอื่ โทรทัศนม์ กั ใชค้ วบคู่กับสอ่ื ประเภทอืน่ เช่น

การให้คาปรกึ ษาทางโทรศพั ท์เพราะมภี าพเสยี งท่ีผู้รบั ชมสามารถสร้างปฏิสัมพนั ธ์และเข้าถึงเน้อื หาท่นี าเสนอ

ได้ นอกจากนน้ั การพูดคยุ ทางโทรศัพทอ์ าจนา่ เบื่อเมื่อเวลาผา่ นไปนานขึน้ ดังนน้ั ผใู้ ห้การบาบัดจาเปน็ ตอ้ ง

เรียนร้วู ิธกี ารสร้างแรงจงู ใจและควาตระหนกั ให้กบั กลมุ่ เส่ียงและผู้ท่ตี ้องการเลกิ เสพยาสูบให้มีความสนใจท่ี

อยากเลิกยาสูบ (33) อยา่ งไรก็ตาม หากพจิ ารณาถึงประสทิ ธิผลของส่ือประเภทนี้กับผลลพั ธ์ของอัตราการเลกิ

ยาสูบ พบวา่ ขอ้ มูลท่มี ีการออกแบบเพือ่ ประเมินประสทิ ธผิ ลของสื่อดังกล่าวทาได้ค่อนขา้ งยาก เนอ่ื งจากปจั จัย

หลายประการ เชน่ ความเขม้ ข้นและความเหมาะสมของเนื้อบหทาทท่ีตี่ 1อ้ งการสื่อหรือประชาสมั พันธก์ ับการรบั รู้
ขคหอนลงาทคยไ่ี นดคแ้รรับ้งัตทชล่ ่พีมะบคนนวา่ จ่าไมผะเ่้ชูเหขม้ามไใมอื จนเ่แขแลา้ ละใจะสอไนมยใเ่จา่ ทงใา่นทกเ่ีผนนั ทู้ ้ือาดห(ตังGาอ้นeง้นัแกnขตาeเอ้เ่ นรมrมนa้ืออื่ ลูาlหนเทาIสาn่ัวบอนfไาออoปงกrสเหฉmก่วรา่ยีนือaยวผเtอมกiทู้ าoื่อบัาจnรสพสับอ่ื าบoชผรวfม่าน่าNนแเิโนลทคicอื้้วาตoกหงินtโัลาiทnขบรอeมทงเี)ัศสสนยีือ่ ง์คทวดิอ่ี ิพวอา่ากกดทษี าเ์วขงิจโ้าาทใรจรณงทา่ ์ัศยนแน์ลัน้ะ

ตามมา ดังนั้น การอาศัยสอ่ื ชนิดนี้เพอื่ ประเมนิ การเลกิ ยาสบู จงึ ไม่นยิ มทาแต่มกั ใช้ส่อื โทรทัศนใ์ นการเผยแพร่

ประชาสัมพันธ์รณภรางวคก์ าเชรณิญ์ตชิดวสนาใรหนค้ ิโคนตหนิ นั เมปน็าสเหนตใุผจลในหเลนักือ้ ทขี่ทอางใหสผ้่ือู้ทมี่เาสกพกผวล่าติ (ภ15ัณ9)ฑแ์ยลาะสเบู มไ่ือมมส่ คีามนาใรหถค้ เลวกิาเมสสพนไดใจ้ สม่งาผกลขน้ึ
ก็อาจทาทสอ่ืาใใหห้เมกิข่ดโน้ึ รมคาแเลพะ่อื ภโานวม้ะแนทา้ รวกใหซอ้คนตเห่างล่าๆนตนั้ามหมนั ามโาดเยปใลนยี่ปนี คแ.ปศ.ล1ง9พ8ฤ8ตมกิ วีรารรมสหารชอื อื่สา“มTาhรeถHชeกั aชlวthนให้คนที่

ต้องการหCรoือnกseาqลuังลenังเcลeวs่าoจfะSเลmกิ oยkาinสgูบ:หNนั iไcปoพtinง่ึ eกาAรdบdาiบctดัioหnร:อื AกRาeรใpหo้คrtาoปfรtกึ hษeาSเพuือ่rgชeว่oยnเลGิกeยnาeสraูบlอ(Uาจ.Sเ.ปน็ ไปได้
ทางใดทาDงeหpนaึ่งrtm(รeูปnภtาoพfทHี่ 2e2al)th and Human Services (1) ได้อธบิ ายกลไกและผลกระทบต่อร่างกายเมอื่ ได้รับสาร

นโิ คตนิ เขา้ ไปและผลลัพธข์ องขบวนการตดิ สารนิโคตินในรา่ งกาย จนเปน็ ที่มาของข้อสรุป 3 ข้อหลัก ดงั น้ี

1. ผลติ ภัณฑย์ าสูบรวมทั้งยาสบู โรงงานรปู แบบตา่ ง ๆ ท่ีทาให้เกิดการติดสารนโิ คติน

2. สารนิโคตนิ ได้รับการพสิ ูจน์ทางหลักเภสชั วิทยาวา่ เปน็ สารทก่ี ่อให้เกิดการติดของรา่ งกายมนุษย์ได้

(addiction)

3. ขบวนการการติดสารนโิ คตนิ ทง้ั ทางหลักเภสชั วิทยาและพฤติกรรมศาสตร์ เป็นขบวนการเดียวกัน

กบั การติดสารเสพติดชนิดอืน่ ๆ เชน่ เฮโรอนี (heroin) หรอื โคเคน (cocaine)

ปัญหาการติดสารนิโคตินเปน็ ปัญหาทั่วโลกทง้ั ในกลุม่ ผู้ที่ลองเสพยาสบู พบวา่ 1 ใน 3 ของประชากรกลุม่ น้ีจะ

กลายเป็นผู้เสพประจา (daily smokers) (1) ในจานวนคนกลุ่มนี้ มเี พียงร้อยละ 5 ทสี่ ามารถเลิกเสพยาสบู ได้ (2)

ถงึ แมว้ า่ ไม่ใชท่ ุกคนท่ีเสพผลิตภัณฑย์ าสบู จะเกิดภาวะติดสารนโิ คตนิ แต่อุบตั ิการณข์ องผู้ท่ไี ดร้ บั การวินจิ ฉยั ว่า

มกี ารตดิ สารนโิ คตนิ เพ่ิมสูงขนึ้ มากกว่าสารเสพตดิ ชนิดอ่ืน ๆ (3-5) ในช่วงปี ค.ศ. 1988 มบี ทความตีพมิ พข์ อง

วารสาร Surgeon General’s Report ได้กลา่ วถึงผลกระทบทางด้านกายภาพของการตดิ สารนโิ คตินและ

หลักการพืน้ ฐานของการติดสารชนดิ ดรงั ปูกลภ่าาวพดทัง่ีน2้ี 2 กิจกรรมผา่ นส่อื (173)

5.ส2ถากนิจทก่ีท21รร..างมากบกทนาาที่ทรรถบาตคือางน้อเทาปบพตน็นสบ่อนทย(กอwีนที่างรทo่ีเแขห่เีrลฉบมkะพวsากนาiะtาะกeใรเนาจเขรpกาต้าะrาถดิoจรึงสงรgสาณr(ารasรนpรmนงeิโโิคคcsคตi์ใ)ตfหนิicินค้ ใgนนeผหnลมoิตtู่มyภาpัณกeทฑs)ีท่์ยแาาสลงูบาะนตขัวอในรงับวสยั ถ(รrาeุ่นนcทจeะp่ีเดมtoียโี อrวกsกาuันสbทtใyาหpใค้หeว้คsา)นมทกมี่ลุ่มี น้ี
รว่ มมือและปฏิบัติตาตมดิมสตาิเรสนยี ิโงคสต่วินนไดให้ไวญแ่หละรมือาแกนกววนา่ คโยนบกาลย่มุ ขวอยั องสืน่ ถราวนมททีท่ง้ั กาางราทนานค้ันวาๆมเตขวัา้ ใอจยราู่ปงแเบชบน่ แแลนะแวนทวาทงกางาขรอในง
การสวมหน้ากากและขตบรววนจกวาัดรอตณุดิ สหาภรนมู ิโิกคอ่ตนินเทข่แี า้ ตทกีท่ ตา่างงากนันใในนชส่วถงาวนัยกตาา่ รงณๆก์ เาปร็นรสะ่งิ บทา่ีสดาขคัญองตเ่อชกอ้ื าไรววราัสงวแดิน-ว1ท9างหกราอืร

การจัดการภาวะตดิ 3ส.ารนกแกิโาคร้ไตขสนิปร้าญั งคหวาามตระหนกั รถู้ ึงพษิ ภยั และอ นั ตรายตอ่ ร่างกายและจิตใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภ่ีกกา.อลนังันเผตช์ ไิญชกยับกลุปวัญัฒหนาา
การติดสารนโิ คตนิ เปน็ สง่ิ ท่ีสาคญั รว3มท5ั้ง3การเรยี นร้แู ละแนวทางการปฏิบัตติ วั ใหห้ ลุดพ้นจาก
ปัญหาดังกล่าว

ขอ้ มูลท่ัวไปเกย่ี วกบั การเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วิทยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ

◉ 35236 ◉

ขอ้ ตกลงรว่ มกนั ในการลงชื่อมาปฏิบตั ิงาน หากมกี ารมาปฏิบตั งิ านช้ากว่าเวลาที่กาหนดไว้ บุคคลน้ันอาจไมไ่ ด้
รับเงินโบนัสหรอื ไดร้ ับน้อยกวา่ คนทมี่ าทางานตรงเวลา หรอื แม้แตก่ ารพจิ ารณาขึน้ ขนั้ เงินเดือน เป็นต้น (169-172)
ในสว่ นของการรณรงค์ไม่เสพยาสบู นน้ั เนื่องจากกฎหมายระบุชดั เจนวา่ สถานทที่ างานท่มี ีคนจานวนมากอยู่
ร่วมกนั เป็นสถานท่ปี ลอดยาสบู คือ ห้ามจาหน่าย ซอ้ื ขาย หรอื เสพยาสูบ (รปู ภาพที่ 23) (173) เนื่องจากเป็น
อนั ตรายกบั บุคคลรอบขา้ ง (environmental tobacco smoke (ETS)) และผิดกฎหมาย (160) ดังนน้ั ผ้ทู ีม่ ี
พฤติกรรมการเสพยาสูบจาเปน็ ต้องหาทางเลิกเสพยาสบู หรอื อาจไปหาสถานที่อนื่ เพือ่ เสพยาสูบเมือ่ ต้องการ
อย่างไรกต็ าม การเสพยาสบู คอ่ นขา้ งลาบากเน่อื งจากเป็นเบวทลาทปี่ 1ฏิบตั งิ านทาให้ไม่สามารถหลบงานไปเสพ
ยาสูบได้ ดงั นั้น คนกลมุ่ น้จี าเปน็ ต้องเลอื กแนขวทอ้ มางลู กทาั่วรเไลปิกเเกสีย่ พวยกาบั สสูบาในรนท่ีสโิ คุดต(นิ169,174) ซ่งึ จากผลการศกึ ษาวจิ ยั ที่
ผได่าจ้นะมชา่วสยอลดดคจลาอ้ นงวกนบั มขวอ้ นมยูลาดสงั ูบกตล่อา่ ววนั โลดงยไม(ดGีข้เชe้อน่ nมกูลeนั เrพa(ิ่ม1l7เI0ตn, 1ิมf7oว5-่าr1mอ79ย)aา่ tงiนo้อnยoหfากNคiนcทoไี่tมinส่ eา)มารถเสพยาสูบในที่ทางาน

ภาวการณ์ตดิ สารนโิ คตินเป็นเหตุผลหลกั ทีท่ าใหผ้ ู้ที่เสพผลติ ภัณฑ์ยาสบู ไม่สามารถเลกิ เสพได้ สง่ ผล

ทาให้เกิดโรคและภาวะแทรกซอ้ นตา่ ง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 1988 มวี ารสารชื่อ “The Health

Consequences of Smoking: Nicotine Addiction: A Report of the Surgeon General (U.S.

Department of Health and Human Services (1) ได้อธบิ ายกลไกและผลกระทบต่อร่างกายเมอ่ื ได้รบั สาร

นิโคตินเขา้ ไปและผลลพั ธ์ของขบวนการติดสารนิโคตนิ ในร่างกาย จนเป็นท่มี าของข้อสรปุ 3 ขอ้ หลัก ดังน้ี

1. ผลติ ภัณฑ์ยาสูบรวมทั้งยาสูบโรงงานรปู แบบตา่ ง ๆ ทที่ าให้เกดิ การติดสารนโิ คตนิ

2. สารนิโคตนิ ได้รับการพสิ จู นท์ างหลกั เภสชั วิทยาว่าเปน็ สารทก่ี ่อให้เกดิ การตดิ ของรา่ งกายมนษุ ยไ์ ด้

(addiction)

3. ขบวนการการติดสารรนปู โิ คภตานิ พททงั้ ่ีท2า3งหกลิจักกเภรสรมัชวทิท่ีทยาางแาลนะพ(1ฤ83ต)กิ รรมศาสตร์ เป็นขบวนการเดยี วกัน

กับการตดิ สารเสพตดิ ชนิดอืน่ ๆ เชน่ เฮโรอีน (heroin) หรอื โคเคน (cocaine)

กมจทะลบีาทง่มุาางานนกใี้จปกถมวหาะาสึงลกีัญ้ครรแเ่งาาศสนหสมยผรกึพาาเตเ้วลหปรกษา่ยดิใลา็นไหาSสามร่าผทuสา้เต่ในมู้เรrบูร่ีชสดิgน้นัอ่ืะท่ใeพสิโนอบเุกoาคปสอปครวุnตรพนก่านรินะGนกิโจมิทจเคeพอาาา่ีเาตสnรก่มิกณ(ินพมedสทสทเrีกผงูaถปที่aข่ีสลiาาllน็าึ้น’yิรตูงนงปsเบมภาsทพญัRาังณัmนี่ท่ือeกคหคฑoชpกาับานย์kงoวดทใeากา่าrชเั่วtนrสสชลโ้รsบูลาไยม)่มุะดรกจชา(เน1เ้กบทะกสว่)้ีจลเงั้งใพียขกะ่านใเบ้ึตนนิดววมจิดถหภลกาีอเึชงาารลนนาผนวทอืมุ่วกือ่ละดิกผนไ่ีางกตมอทู้ฎครจรดิืน่ไ่่ีถลนาหะดสอกอกทมๆาเ้ งลสอนบราเ(มุ่นพาส3นทย-กนโิพ5มราิโค)าคี้งะยามตดรตหาคใีเินถา้นสพินววนอชูบบแีย่าแก่วนงงตลคพางวรน่อะยปุมบ้อันุบิโตภีกยวคคตัอ้(าา่าล1ต.ิกพ8งศระ1นิ0ากขห.-ร51ทอาใ1า้8ณนร่ีเง92มทก)กเ์ข8เสี่3สดิาสอ8นาพรขขงพมอมตผยึ้นอายกีบิดู้ทางรราสจทปย่ีไถะสดาาคราเหูบรลกร้ะสวนวับกิใชนาูบ่านโิเกมาี้คสงกสยาตเชตพมรรถงัีพินว่วยกม่ือามิงินแาลนไอี เพสลิจดมุ่วกีทูบ์ขะฉ้เลนสีท่อไยั าี้จดพงวาทะ้า่ง(ค2่ี า)นน
การศกึ หษลากั ทก่มี าชีรพ่ือืน้วา่ฐา‘นTขaอkงeกาHรeตaดิ rสtาPรชroนgิดrดaงัmกล’่าทวเ่ี ปดงั็นนง้ี านวจิ ยั แบบ multiple site ทง้ั หมด 26 แหง่ มผี ู้
ประเมินผลรปู แ1บ. บกกาิจรกครน้ รพมบงย่าีนยทแี่เลฉะพไามะส่ เจนิ้ าเะปจลงอื (งsคp่าeใcชif้จic่ายgeเnปo็นtyกpาeรsส)มุ่ แกลละุม่ตตวั รัวบัอย(rา่ eงcแeบpบtoไrมs่เฉuพbtาyะpเeจsา)ะทจี่มงี
(random samplinบgท)บผาลทกตา่อรกศารึกขษบาวพนบกวาา่รตกิดาสราเรลนิกิโเคสตพินยาสบู ของกลมุ่ ตวั อย่างในท่ที างานทั้งหมดไม่ค่อยมี

ประสทิ ธิภาพ (217.2) กทาง้ั รนต้ี อผบวู้ สจิ นัยอไดงแ้อลธะิบกาายรเพข้า่มิ ถเงึตสิมาวร่านปิโคัจตจนิ ยั ใทนี่สผง่ลผติ ลภทัณาฑให์ยาผ้ สลบู ลขพั อธง์อวัยอรกนุ่ มจาไะม่เโี ปอน็กาไสปทตาาใมหส้คมนมกตุลมุ่ตนิฐา้ี น
ตดิ สารนิโคตินได้ไวและมากกวา่ คนกลมุ่ วยั อ่นื รวมทง้ั การทาความเขา้ ใจรปู แบบและแนวทางของ
ทีต่ ั้งไวค้ ือ
ขบวนการตดิ สารนิโคตนิ ทแ่ี ตกตา่ งกนั ในชว่ งวัยต่าง ๆ เปน็ สิ่งที่สาคญั ต่อการวางแนวทางการ

การจัดการภาวะต3ิด. สาแกรกานร้ไิโขสคปรต้าญั ินงคหวาามตระหนักรู้ถงึ พิษภัยและอนั ต รายตอ่ รา่ งกายและจิตใจขอรศงผ.ดู้ทร่กี.ภากล.งัอเนผันชตญิ ์ กไชบั ยปกญัลุ วหัฒานา
การติดสารนโิ คตินเปน็ สง่ิ ที่สาคัญ รวมท3ัง้ 5กา4รเรยี นรแู้ ละแนวทางการปฏบิ ัตติ วั ให้หลดุ พน้ จาก
ปัญหาดงั กลา่ ว

ข้อมลู ท่ัวไปเกี่ยวกับการเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วิทยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข

◉ 32564 ◉

1. ระเบยี บขน้ั ตอนวธิ ีวิจัยยงั ไม่เหมาะสม

2. ข้อจากดั ด้านความหลากหลายของสถานท่ีทเ่ี ป็นพ้นื ท่ีตัวอยา่ ง

3. กิจกรรมหรอื สิ่งกระตุ้น (intervention) ไม่เหมาะสมกบั กลมุ่ ตัวอย่าง

4. กลุม่ ตัวอยา่ งมีประวตั กิ ารเลิกเสพยาและกลับมาเสพซา้ หลายครง้ั

5. กิจกรรมหรือส่ิงกระตุ้นไม่ตอบสนองความตอ้ งการของกลมุ่ ตวั อย่าง

ประเดน็ ทก่ี ล่าวมาทงั้ หมดจงึ สง่ ผลทาใหไ้ มส่ ามารถประเมนิ ประสิทธิผลได้อยา่ งถกู ต้อง ชดั เจน

อยา่ งไรก็ตาม มาตรการการควบคุมและปอ้ งกนั การเสพยาสูบบใทนทส่ี ถ1านท่ีทางานยงั มีความจาเป็น เพราะเปน็
ยสขถาอสางสนูบถทในาที่ นอ่ีมาทีคค่ีแนาลหระสมสถู่มงิ่ าทานกี่จทอา่ีนยเปันู้ร่ น็ว่ ๆมตก้อหันงามเกปีเพเน็จอ่ื ร้าใะขหยอ้เะงปสเ(น็วGถลไาeปานnนตขทาeาอ้ ี่จนมrมะaเหกูลจlลณทัดIาnบวั่ฑยfรไช์ทoปเิ ัว่วี่กrเโณmรกมะ่ยีใงaทหวtรเ้ดกiสoวงัับพงnนสสยนั้ าาoาธรสfจานูบารNเโิจณปคiาc็นสตเoปขุตินtน็กอ้inตางคeห้อว)งนบพดคจิไวุมา้รไซณมึ่งใ่ าสหรา้มามกียาาลรระถเเทสอาพยี ไดด้ไม่

จาเป็นตอ้ งปลอดยาสูบแบบรอ้ ยเปอรเ์ ซ็นตก์ ไ็ ด้ ในประเทศไทยสถานที่ทางานสว่ นใหญ่เกือบท้ังหมดเปน็ เขต

ปลอดยาสบู (รอ้ ยภลาะวก9า8ร)ณท์ตัง้ ดิ ขสอางรหนนโิ ค่วตยนิ งเาปนน็ รเหาชตกผุ าลรหลวักิสทา่ีทหากใจิหผ้ หู้ทรี่เือสแพมผแ้ลิตภ่ ัณาคฑเ์ยอากสชบู นไมใส่ นาสมว่ านรถขเอลงกิ สเสถพาไนดท้ ส่ที ่งาผงลาน
ทีม่ เี ขตพทน้ื าทให่ใี หเ้ ก้คิดนโเรสคพแยละาภสบูาวะ(รแอ้ ทยรลกะซ้อ5น)ตอ่าางจๆยตกาตมัวมอายโา่ดงยไใดนด้ปงั ี คน.ี้ศ. 1988 มีวารสารชอ่ื “The Health

C1o. nsปeรqะuกeาnศcกesระoทf รSวmงสoาkiธnาgร:ณNสicขุ oพtin.ศe. A2d5d6i1ctiขo้อn:5AจRะeรpะoบrtุใหoส้ fถthานeศSึกuษrgาeรoะnดGับeอnุดeมrศalกึ (ษUา.Sเป. ็น
Depaสrถtmานeทntส่ี าoธfาHรeณaะltทh่ีใaหn้มdีกHารuคmุ้มaคnรอSeงสrvขุ icภeาsพ(1ข) อไดง้อผธู้ไมบิ ่เาสยพกลยไากสแูบละแผลละกสราะมทาบรตถ่อจรดั า่ งใหกา้มยีเเขมตื่อเไสดพ้รบัยาสสารบู
นโิ คตเินปเ็นขก้าไาปรแเฉลพะผาละลไดัพ้ใธน์ขพองื้นขทบีน่ วนอกกาอราตคดิ าสรารจนึงิโมคสี ตถินาในนบรา่ นั งกกาายรศจึกนษเปาน็บทางี่มแาขหอ่งงเชข่นอ้ สมรปุหา3วิทขอ้ยหาลลกััยมดหงั นดิ ้ีลที่

รจะดั บโ12ซา..นยอเ(ผสสaาาลพdกริตdยนาภiาศโิcัณคสtไiตดฑูบoิน้ดnย์ใหไีแา)ดส้กลร้ ูบะบัับรมนกวีทากัมร่ีทศทพิ้งึกัง้ สิกยษูจาน้ านสยแท์บู าลาโสะรงบูงหบงพลุคาักรนลเ้อราภปูมกสแอรชั บา่วโงบิทดลตยยา้่าาใงงชวมา่พ้ๆอืเปน้ื ท็น(ทร่ีทสี่ทปูาาใไี่ภรหมทา้เม่ พกก่ี ีคดิ่อทนกใี่หาพ2้เร4ลกต,ิดกุ2ิดกพ5สา)าลรรา่ตนนิดโิ ขคมอตีรงินว้ัรรา่ งอกบาขยอมบนชษุ ิดย์ได้

3. ขบวนการการตดิ สารนิโคตนิ ทงั้ ทางหลักเภสัชวิทยาและพฤติกรรมศาสตร์ เปน็ ขบวนการเดยี วกนั

กับการติดสารเสพตดิ ชนดิ อ่นื ๆ เชน่ เฮโรอีน (heroin) หรือโคเคน (cocaine)

ปัญหาการติดสารนิโคตินเปน็ ปัญหาท่วั โลกทัง้ ในกล่มุ ผู้ที่ลองเสพยาสบู พบวา่ 1 ใน 3 ของประชากรกลุ่มนจ้ี ะ

กลายเปน็ ผู้เสพประจา (daily smokers) (1) ในจานวนคนกลมุ่ นี้ มีเพยี งร้อยละ 5 ที่สามารถเลิกเสพยาสูบได้ (2)

ถงึ แมว้ ่าไม่ใชท่ ุกคนท่ีเสพผลิตภัณฑ์ยาสูบจะเกิดภาวะติดสารนโิ คติน แต่อุบตั กิ ารณ์ของผู้ท่ีไดร้ บั การวนิ ิจฉัยว่า

มกี ารตดิ สารนิโคตนิ เพมิ่ สูงข้ึนมากกวา่ สารเสพติดชนิดอ่ืน ๆ (3-5) ในช่วงปี ค.ศ. 1988 มบี ทความตีพิมพ์ของ

วารสาร Surgeon General’s Report ได้กล่าวถึงผลกระทบทางด้านกายภาพของการตดิ สารนิโคตินและ

หลกั การพ้ืนฐานของการตดิ สารชนดิ ดงั กล่าว ดงั น้ี

1. การคน้ พบยนี ทเ่ี ฉพาะเจาะจรงูป(ภspาeพcทif่ีic24ge-2n5otกyิจpกesร)รแมลทะี่ทตาวั งราับน(r(e18c3e) ptor subtypes) ที่มี

บทบาทตอ่ การขบวนการตดิ สารนโิ คตนิ

2. สาน2ัก. งากนาบรตรอิหบาสรนจอดั งกแาลระทกราัพรเยขาา้ กถรงึ ทสารงนทโิ ะคเตลนิ แใลนะผชลาติ ยภฝัณ่งั ฑทย์่ี 5าส(ูบสขรุ อาษงวฎยั รธ์นุ่ าจนะี)มโีโดอยกนาาสยทวาษิใหณ้คุนแกจล้งุม่ ในจี้
ผู้อานวยตกิดาสราสรนว่ นโิ คสตง่ นิ เสไดร้ไิมวกแาลระมสีากว่ กนวรา่ ่วคมนพกรลอ้ ุ่มมวัยดอ้ว่ืนยหรวั หมทนั้งากสาถราทนาีฯคว1า2มเหขา้ัวใหจนรูปา้ แสบถบานแลี ระ่วแมนกวบัทางของ

เจ้าหนา้ ขทบ่ีสวถนากนาฯีรตทดิ ี่ 1สา2รเนจโิ ้าคหตนิ ท้าทแ่ี ต่ีสกถตา่านงีฯกัน1ใ3นชแว่ ลงะวเยั จต้าา่ หงนๆา้ ทเปี่ส็นถสาิ่งนทีฯ่สา4ค3ญั รตว่อมกการับวปางลแดั นเทวทศาบงากลาร
การจดั การภาวะติด3ส.ารนแกกิโาคร้ไตขสินปร้าญั งคหวาามตระหนกั รถู้ ึงพิษภยั และอ ันตรายตอ่ ร่างกายและจติ ใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภี่กกา.อลนงั ันเผตช์ ไิญชกยบักลุปวญั ฒั หนาา
การตดิ สารนิโคตินเป็นส่ิงท่ีสาคัญ รว3มท5ั้ง5การเรยี นร้แู ละแนวทางการปฏบิ ตั ติ ัวให้หลุดพน้ จาก
ปัญหาดงั กล่าว

ข้อมลู ท่วั ไปเกยี่ วกับการเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วิทยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ

◉ 35256 ◉

ตาบลหาดทรายรี ลงพ้ืนทีป่ ระชาสมั พนั ธ์โครงการชายหาดปลอดยาสูบสร้างความเข้าใจแก่
นักทอ่ งเทย่ี วและผู้ประกอบการ ณ บรเิ วณหาดทรายรี อาเภอเมือง จงั หวดั ชมุ พร ทง้ั นี้ได้กาหนด
จุดสบู ยาสบู เพอ่ื ปอ้ งกัน การทิง้ กน้ ยาสบู ลงชายหาดบรเิ วณชายหาดทรายรี จานวน 6 จุด และ
ไดร้ ับการสนบั สนนุ จุดเสพยาสูบจากผูป้ ระกอบการร้านอาหารบริเวณหาดทรายรเี พิม่ อีก 1 จุด
(รูปภาพท่ี 26,27)

บทท่ี 1
ข้อมูลทัว่ ไปเกยี่ วกบั สารนโิ คติน
(General Information of Nicotine)

ภาวการณ์ติดสารนิโคตนิ เป็นเหตุผลหลกั ที่ทาให้ผู้ที่เสพผลติ ภัณฑย์ าสบู ไม่สามารถเลกิ เสพได้ สง่ ผล

ทาใหเ้ กิดโรคและภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 1988 มวี ารสารชือ่ “The Health

Consequences of Smoking: Nicotine Addiction: A Report of the Surgeon General (U.S.

Department of Health and Human Services (1) ได้อธิบายกลไกและผลกระทบต่อรา่ งกายเม่อื ไดร้ บั สาร

นโิ คตนิ เข1า้ .ไปผแลลติะภผลัณลฑัพ์ยธา์ขสอูบงรขวบรมวูปทนภัง้ กยาาาพรสตทูบิด่ีโส2ราง6รงานโคนโิ ครรูปตงกินแาบในรบชรตา่า่างยงกหาๆายดทจปท่ี นลาเใปอห็นดเ้ กทยดิามี่ กสาขาูบรอต(ง1ิดข84ส้อ)าสรรนุปิโค3ตขินอ้ หลัก ดังน้ี

2. สารนโิ คตินได้รบั การพสิ จู นท์ างหลกั เภสัชวทิ ยาวา่ เปน็ สารที่ก่อให้เกิดการตดิ ของรา่ งกายมนุษยไ์ ด้

(addiction)

3. ขบวนการการตดิ สารนโิ คตินทั้งทางหลกั เภสชั วิทยาและพฤติกรรมศาสตร์ เปน็ ขบวนการเดียวกนั

กับการติดสารเสพติดชนดิ อ่ืน ๆ เช่น เฮโรอีน (heroin) หรอื โคเคน (cocaine)

ปญั หาการติดสารนโิ คตนิ เปน็ ปัญหาทวั่ โลกทั้งในกลมุ่ ผ้ทู ่ีลองเสพยาสบู พบวา่ 1 ใน 3 ของประชากรกลมุ่ น้ีจะ

กลายเปน็ ผู้เสพประจา (daily smokers) (1) ในจานวนคนกล่มุ นี้ มีเพยี งรอ้ ยละ 5 ทส่ี ามารถเลกิ เสพยาสบู ได้ (2)

ถงึ แม้วา่ ไม่ใช่ทุกคนท่ีเสพผลิตภัณฑย์ าสูบจะเกิดภาวะตดิ สารนโิ คตนิ แตอ่ ุบัตกิ ารณข์ องผู้ทีไ่ ด้รับการวนิ จิ ฉยั ว่า

มกี ารติดสารนโิ คตนิ เพิม่ สูงขึน้ มากกวา่ สารเสพติดชนดิ อน่ื ๆ (3-5) ในชว่ งปี ค.ศ. 1988 มบี ทความตีพมิ พ์ของ

วารสาร Surgeon General’s Report ได้กลา่ วถึงผลกระทบทางดา้ นกายภาพของการติดสารนิโคตินและ

หลกั การพนื้ ฐานของการตดิ สารชนดิ ดงั กล่าว ดังน้ี

1. การค้นพบยีนท่เี ฉพาะเจาะจง (specific genotypes) และตัวรบั (receptor subtypes) ทมี่ ี

บทบาทต่อการขบรวปู นภกาารพตทดิ ี่ส2า7รนโโิคครตงินการชายหาดปลอดยาสูบ (184)

2. การตอบสนองและการเข้าถึงสารนิโคตินในผลิตภัณฑย์ าสบู ของวัยรุ่น จะมโี อกาสทาให้คนกลุ่มนี้

ตดิ สารนโิ คตินได้ไวและมากกว่าคนกล่มุ วยั อืน่ รวมทัง้ การทาความเข้าใจรูปแบบและแนวทางของ

ขบวนการติดสารนิโคตินทแี่ ตกต่างกันในชว่ งวัยต่าง ๆ เป็นสิง่ ที่สาคัญตอ่ การวางแนวทางการ

การจัดการภาวะต3ิด. สาแกรกานรไ้ โิขสคปรตา้ญั นิ งคหวาามตระหนักรถู้ งึ พิษภัยและอนั ต รายตอ่ รา่ งกายและจิตใจขอรศงผ.ดู้ทร่ีก.ภากล.ังอเนผันชติญ์ กไชับยปกญัุลวหัฒานา
การตดิ สารนโิ คตินเป็นสิง่ ที่สาคญั รวมท3ั้ง5กา6รเรียนรู้และแนวทางการปฏบิ ตั ิตัวให้หลดุ พ้นจาก
ปัญหาดงั กลา่ ว

ขอ้ มลู ท่ัวไปเกย่ี วกับการเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วิทยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสุข

◉ 32566 ◉

5.3 กจิ กรรมสร้างเสริมการป้องกันการเสพยาสูบในชุมชน (community programs)

ในตา่ งประเทศมกี ารศกึ ษาวิจัยทีเ่ ก่ยี วข้องกับกจิ กรรมสร้างเสริมสุขภาพท่เี ก่ียวขอ้ งกบั การเลิกเสพ

ยาสูบในชมุ ชน โดยการศึกษาเหล่านี้จะมีการนาเอาสอ่ื ตา่ ง ๆเข้ามาในโปรแกรมการจัดอบรมใหค้ วามรู้เพ่อื ชว่ ย

ใหเ้ ลิกเสพยาสูบ ตัวอย่างเชน่ โครงการ Stanford Five-City Project (185) โครงการ Minnesota Heart

Health Program (186) และโครงการ the Pawtucket Heart Health Program (187,188) ทั้ง 3 โครงการไดม้ ี

การนาเอาเรือ่ งยาสูบมาประยกุ ตใ์ ช้ในการให้ความรู้ความเข้าใจรว่ มกับโรคระบบหัวใจและหลอดเลอื ด

(cardiovascular disease) บทท่ี 1

สหง่นผงั ลสกอื รพะโมิ คทพรบง์แตกล่อาะกรวาาSรรtเสaกnาิดรfโoตรrคา่ dงแลFๆะiมvคาeวป-CารมiะtรyยุนุกPแตr(รo์ใGงชjขee้ โอcnขดtงeอ้ยโเrรมเกaนคูลี่ยl้ือรวทะIหขn่ัวบาอ้fไใบoงปนกหrเสmับกัว่อื ใกี่ยเaจหาวแtรลกiลoน่าับะnานหสส้ีจาoลื่อะรอหfบนดลNริโเารลคiยcจอืตปoเุ ดรนิ รtื่อiะกnงเลปภe่มุ ัจ)ทตจเัวยั ชอเน่สยี่ยา่ โงงทดจร้าะทนเัศขย้านาใ์สชวูบส้ทิ ทือ่ยซ่ีุ ่งึ มี

ทง้ั หมด 500 บท ตลอดช่วงระยะเวลา 5 ปขี องการศึกษา ผลการศึกษาพบว่าอบุ ตั กิ ารณ์การเสพยาสูบลดลง

รอ้ ยละ 13 เมือ่ เทภียาบวกาบั รกณลต์ ่มุ ิดคสวาบรนคโิุมคต(1นิ85เ,ป18็น9เ)หใตนุผสล่วหนลขกั อทงี่ทโคาใรหง้ผกู้ทาี่เรสพThผลeิตMภัณinฑnย์eาsสoูบtaไมH่สาeมaาrรtถHเลeิกaเlสthพไPดr้ oสง่gผraลm
ผลการศึกทษาใาหไเ้มก่คิด่อโรยคเแปล็นะทภนี่าว่าะพแอทใรจก(ซ1อ้90น) ตส่าวงนๆโคตรามงกมารโสดดุยทในา้ ปยีคคือ.ศT. 1h9e88Paมwีวาtuรสcาkรeชtอื่ H“eTahret Healthh Program

น้นั ผลลพัCoธn์รsะeบqุวuา่ eมnจี cาeนsวoนfผS้ทู m่ีผoา่ kนinกgา:รใNชiส้co่อื tดinงั eกลA่าdวdแicลtว้ioเลnิก: AเสRพeยpาoสrูบt ไoดf้ t1h1eรSาuยrgโeดoยnกGลe่มุ nตeวั rอaยl ่า(Uงท.Sัง้. 11
รายไม่เคDยeเลpกิ aเrสtmพeยnาtสบูofมHากea่อlนth(fairnsdt HatutmemanpSt)e(r1v8i7c,e19s1)(1ซ) ง่ึไดภ้อาธพบิ ราวยมกทลงั้ไก3แลโะคผรลงกกราะรทอบาจตใอ่ หร้ผา่ งลกลาัพยเธม์ไ่อืมไ่เดป้ร็นบั ไสปาร
ตามเป้าปนริโคะตสินงคเข์ทา้ ี่ตไป้ังไแวล้ ะ(1ผ8ล8)ลัพธ์ของขบวนการติดสารนิโคตนิ ในร่างกาย จนเป็นที่มาของขอ้ สรุป 3 ข้อหลัก ดงั น้ี
เNชชรมุมุaยี ชชtกiนนoวnา่ โโaดด‘ปอlCยยญัีกCเใOนหนหaMน้นปาnกไMc่ึงี ปาคeโ231Iรค.ทTr...ศตรีก่I.ิดn(งก(ผสขcาส1กasรoาลบับา9dtารเิตรวimกร8dลtนนนภาuท6iิกิโmcรโิกัณtคเี่เคtตeปสาสiตฑuตoิดรถ็นพนิn(ินn์ยกสNากไยาiา)เาบtดปCสารราyร้ันตร็นเูสบI)บัสศiิดว’ปูบรnพกสกึวจิัญกไtาตมาัยษดeับรหดิรทดr้เพานนาชvรั้ง้าวิสท่ิมนโิeยโนจิคูจยว่ัาโnิดยัมตนโคบสอtลทนิะ์ทรiบูา่ืนoกเทม่ีงายโรทnรกงๆ้ังขีส็งง้งัหทานแาtงใเลราrนชธาาหiดงกัaน่นากดหง่เงัlรรลภใชลกเณูปหf่มุฮสากัoลแญผโตชัะเา่รrบภ้ทูวิขแ่อวsเบทิสี่ลอพซนีลmัชตอยงึง่ะือ่ วา่งา(ปoเมhลงิเทปวรสkeีจ่าดย็นๆะiพrเnาอาoปโเยนทแgทคุบiน็าnลว่ีทรศัตcสส)ะนงาสeูบิกาหพกใกรหsาหรฤาพทลsรรอื้เรตaกุม่ีก่บณัฐโวิกtดิ่อคตวอiิจ์ขรoกา่ใเัวเรแัคหอมาnอ1มบน้เรงิร)ยกศ’ตกบใก(ดิา่านิดาcซาสงสกรoสหึง่คุ่ม3ตาเาcดสรอ่รตรรaขาตอื์พนัวนiอเnเดิทปอนิโยขงeขคน็่เียปาา้นิ)รอตสงขา่รกยีงินมงะบูบรกาไชาวา่ขรมวกานงใอา่เ่กกนกฉงมรา‘าพพคกยีชTรนืน้าลมเอ่ืhดะุ่มใทนeยีนนษุี่ วจ้ียกะไ์ันด้
เจาะจง (กraลnายdเoปm็นผizู้เสeพdปtรrะiaจlา) (ทd่ใีaหilญy ท่smีส่ ุดoใkนeโrsล)ก(1)รใูปนแจบานบวกนาครนวิจกลัย่มุเปน็น้ี มกเี าพรียคงัดรอ้เลยือลกะพ5ืน้ ทท่สี ่ีชาุมมาชรนถแเลบิกบเสสพุ่มยไมาส่เจูบาไะดจ้ (2ง)
จานวน 1ถ1ึงแคมู่ ้วพ่านื้ไมทใ่ ช่ีช่ทุมกุชคนน1ท0่ีเสคพ่แูผรลกิตมภาณั จฑา์ยกาพส้นื ูบทจ่ีใะนเกปดิ รภะาเวทะศตสิดหสรารัฐนอโิเคมตรนิกิ าแตอ่อีกุบ1ตั กิ คาู่มราณจข์ าอกงปผรู้ทะ่ีไดเท้รศบั แกาครนวนินาจิ ดฉาัยวา่
พนื้ ทแ่ี ตล่ มะกี คาู่จรตะิดถสกู าเรลนอื ิโกคแตบินบเพส่มิ ่มุ สโูงดขย้นึ มมีทากงั้ กวลาุ่มสตาวัรอเสยพ่าตงิดทชเี่ ปนดิ็นอปืน่ ระๆช(า3-ช5)นทในวั่ ชไปว่ งแปลี ะคเ.ศจ.้า1ห9น8า้ 8ทมี่ในบี พทคื้นวทาีท่มี่ถตีูกพเิมลพอื ข์ กอเงขา้

มาอยูใ่ นโวปารสแากรรมSuดrังgกeลo่าnวGทeงั้ne2raกl’ลsุ่มRจeะpตoอ้ rtงเไขด้าก้ รลว่ า่ มวกถิจึงผกลรกรรมะททั้งบสทน้ิ าง5ด8้านกกิจากยรภรามพใขนอชงว่กงาระตยิดะสเาวรลนาโิ ตคตั้งแินตแป่ละี ค.ศ.
1988 – ห1ล9ัก9ก2า(ร5พ้ืนปฐ)ี าผนลขกอางรกศารึกตษิดาสพาบรชวนา่ ิดอดัตงกรลาก่าวารดเังลนกิ ้ี เสพยาสูบในกลุ่มตัวอยา่ งที่เป็น heavy smokers ของ
พ้นื ท่ีชุมชนท่ไี ด้รับ1.กากราเขรค้าร้น่วพมบกยจิ ีนกทรี่เฉรมพา(ะinเจtาeะrvจeง n(stpioenci)fiเcทgา่ eกnับot0y.p1e8s0) แเมลอื่ะเตทัวียรบับก(rับeกceลp่มุ tตoวัrอsยu่าbงtyจpาeกsพ)้ืนทที่มี่ี
ชมุ ชนทไี่ มไ่ ด้รับการเขบ้าทรบว่ ามทกตจิ อ่ กกรารรมขบผวลนกกาารรศตดิึกสษาารไนมิโม่คคีตวินามแตกต่างกันทางสถติ ิ (p = .68), 90%CI = -0.031,
s0m.0o19keตrsามพลาบดอบั ัต2)ร. าใกนขกตาบาดิกรรสวลเตนาลมุ่ อรกิกตนบาเวัโิสสรคอตนพตยิดอยิน่าสงาไงแาดสทรล้ไบูนะี่เวสเโิกแทคพาลตา่รยะกินเมาขบัทสา้าีแ่กถูบ0ตกึงใ.สกวน3าา่ต0รรคา่6ะนนงดกโิแกคับนั ลลตตใุ่มะินน่าวใชถ0ัยน่วงึ.อผ2งป่ืนวล7าัยิต5รนตภวกอา่มัณงลยทฑา่าๆง้ั ง์ยวกเมาาปหสนีรน็รูบทัยอืสขาสง่ิเคอรทาวงียค่ีสวากาัญัยมวครเทขา่ัญนุ่ าา้ ตlใงจiจ่อgสะรhกถมปู าtีโิต-แรอtิวบกo(าpบา-งmสแแ=ทลนo.า0ะวdใแ0ทหeน4า้คrงว;aนกท9tกาาe0ลรง%มุ่ขนอCงี้ I

การจัดการภาวะติด3ส.ารนแกกโิาคร้ไตขสนิปร้าัญงคหวาามตระหนกั รถู้ งึ พษิ ภัยและอ นั ตรายตอ่ ร่างกายและจติ ใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภีก่กา.อลนงั ันเผตช์ ไญิ ชกยบักุลปวญั ัฒหนาา
การติดสารนโิ คตนิ เปน็ สิ่งท่ีสาคญั รว3มท5้ัง7การเรียนรู้และแนวทางการปฏบิ ตั ติ ัวให้หลุดพ้นจาก
ปญั หาดังกลา่ ว

ขอ้ มลู ทัว่ ไปเก่ยี วกับการเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วิทยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสุข

◉ 35276 ◉

= 0.014, 0.047 ตามลาดบั ) สรุปว่ารปู แบบการทากิจกรรมเพอื่ ช่วยเลกิ เสพยาสูบในพนื้ ที่ชุมชนเหมาะกบั กลุม่

คนท่เี สพยาสบู ในระดับต่าถงึ ปานกลาง (light to moderate smokers) มากกว่ากลมุ่ ท่เี สพยาสบู ในระดับสูง

(heavy smokers) (192)

ในประเทศไทย มกี ารศึกษาในประเด็นการดาเนนิ กจิ กรรมในพื้นที่ชมุ ชนเก่ยี วกับการควบคมุ ยาสูบ

มากมาย ขอยกตวั อย่าง 1-2 เรอ่ื งเพือ่ ให้เห็นผลลัพธท์ ไ่ี ด้ ตวั อยา่ งเชน่ การศกึ ษาของภานิสา ระยา และ

คณะฯ ในปี พ.ศ. 2558 (193) โดยผู้วจิ ยั จัดกจิ กรรมชว่ ยเลกิ เสพยาสบู ที่สอดคล้องกบั ความตั้งใจในการเลิกเสพ

ยาสูบเป็นปัจจัยสาคัญที่จะช่วยใหผ้ ู้เสพยาสูบสามารถเลิกเบสทพทยาี่ 1สูบได้สาเรจ็ การวิจัยก่งึ ทดลองครงั้ น้ีมี
เตวปัตัวลอถย่ีปุยนา่รแงะเปสปงลน็ คงปพ์เพรฤะือ่ ตชศิกากึ รกษรรมาทผม่ีเลสาขจพอายแงาโนสปกูบรบใแนุคกตคราลมบแส(Gลล่งเะeวสจnังขรัดวิมeอ้ กนกrมจิaาอูลกlราทรเIเลnรว่ัภกิมfไอoเปตสกrาเพนัmกมตยีย่รaาังะวtสดกจiบูoับงัับnหขโสดวน้ั าoดัยตรfตปอนรNรนิโงัะคiกcยทตาoกุ ร่ีมนิ tตเคีiปnแ์ ณุ ลบe่ยีสบ)นมจแบาปลัตลอิตงงาพขม้นัฤเกตตณิกอรฑนรก์จมาารนกวลนุ่ม 32

คน ไดร้ ับโปรแกรมกจิ กรรมนาน 8 สปั ดาห์ ซึง่ ประกอบด้วยการให้ความรู้ การอภิปรายกลุ่ม การทาสัญญา

และการสรา้ งแภรงาสวนกาับรสณน์ตุนดิ ทสางรสนงัิโคตมนิ เกปบ็นขเห้อตมผุ ูลลหกล่อักนทกท่ี าารใทหดผ้ ู้ทลอี่เสงพแผลละติ หภลัณงั กฑา์ยราทสบูดไลมอ่สงาใมนาสรปัถเดลาิกหเส์ทพ่ี 4ไดแ้ สล่งะผล8
ด้วยแบทบาสใหอ้เบกิดถโารมคแวลเิ คะรภาะวะหแข์ ท้อรมกลู ซด้อว้นยตสา่ ถงิตๆเิ ตชาิงมพมรารโณดนยใานแปลี ะคท.ศด.ส1อ9บ88ควมาวี มารแสตากรตช่าือง“ดTว้ hยeสถHิตeิapltahired samples

t-testCแoลnะsereqpuenactesdomf Semasoukriensg:ANiOcoVtAineผลAกdาdรicทtดioลnอ: งAพRบeวp่าoหrtลoงั fกtาhรeทSดuลrอgeงใoนnสGปั eดnาeหr์aทlี่ 4(Uแ.Sล.ะ 8 กลมุ่
ตัวอยา่ Dงeมpกี aาrรtmเปeลn่ยี tนoแfปHลeงaสlมthดุaลnขdองHกuาmรตaดัnสSินeใrจviเcลeกิ sเส(1)พไยดา้อสธบูบิ ากยากรลรไกับแรลู้คะวผาลมกสราะมทาบรตถ่อตรน่าเงอกงาใยนเมก่ือาไรดเลร้ ับิกสเสารพ
ยาสบู แนลโิ ะคพตินฤเตขิกา้ ไรปรแมลกะาผรลปลฏัพบิ ธตัข์ ติองวั ขในบวกนากรเาลริกตเดิ สสพารยนาิโสคบู ตดนิ ีขในึน้ รกา่ วง่ากกาย่อนจกนาเปร็นททดี่มลาอขงอองยขา่ อ้ งสมรีนุปยั 3สาขค้อญัหลทักางดสังถนติ้ี ิ (p<
เเป0รลตะ.ฏ0ิกรดิบ5ยีเบัส)ตัมพแิปต‘รลยลัญวั ้องัาะปหยเสมฏลาลบู ขีใกบิะจไน้ัาัตด321’ร7ติ...้ต1รร1อิด้ออ้.2นกขสผ(9สaยยาลบับกาdคลลใรติรวกานdนนะะนนภราiสโิcรเโิกัณคค32ปคัปtตาiต7ิด5ฑตoลิดดรนิ..เินnย์กสีย่50าปไาา)เานหดป็นสเใรรแ์ทมร้นต็นเูบบัสรปื่อี่สดิปร4พ้อกกลสวปัญั าตยม่อางจดรหิดลรพทนาพานาชะกั้งฤหกสิทิโนยนตคา3ท์ูจ่ัวาิดรกิัน้ตนโ7สี่อลท8รนิ์ท.บูนื่5กกรดทาโนทมลรงลๆ้งัสองั้งหุม่ททอรงใเกลตาเ่ีุนปชงาปงกัจเัวน่นกไหปลเาอดรลภลกเน็ย่ีูปย้วมุ่ฮสกันนรา่แ่าผโัชเระโ้ีงบแภู้ทวปหอสดปบิทส่ีลีนรล่วับัชตอลยแงันเว่างา(งกตกhใงิเทวไสหารeรป่ายๆพรยีมrเญจาoปทยมสทแา่อi็นาดnตง่ลกที่ ยสสเ)ละัวราสู่ใบูาหพอปใะนรรหรงฤดฏพทิมขอื้เใตบักี่กบบิก้นันโกิิด่อทควาัตลสรกา่ใรเี่ิงัปรคห‘ราเม1มลไนด้เรอ้ มกอืศิกตาใย(ิดส่ปานหิดเcลสกสนฏoส์ทะ3ตาพาcใิบี่รรจรaขย28ตัต์น’iอเ8าnดิิปกโิสงร.รeขค1็นปลอ้้อูบ)อตขุม่รยยแนงินะบตลรลล้ีชว่าสัวะะะานงอารกกก17มยะราา85า่าดกยร..รงล8มับ0เถสดมุ่นลแยีแานุษงมวลล้ีจมยกาะะะไ์อืันรขดถั้น้
ปรับเปกลลีย่ านยพเปฤน็ ตผกิ ู้เสรพรมปกระาจราเล(ิกdเaสilพyยsาmสoูบkไeดr้sด) งั(1น) ใน้ั นจจาึงนคววนรคนนากไปลปุ่มนระ้ี มยีเุกพตยี ์ใงชร้อ้ในยสละถา5นทบสี่รากิ มาารรโถดเยลเกิ รเมิ่สพต้นยาดสว้ บู ยไกดา้ (2ร)
จัดให้มถบี งึ รแกิมาว้ ร่าชไม่วใ่ยชเท่ ลุกิกคเสนพที่เยสาพสผบู ลติตาภมัณคฑวย์ามาสตบู ั้งจใจะเกแิดลภะาจวดั ะกตจิ ิดกสรารรมนโิใคหตส้ นิ อดแคตลอ่ ุบ้องัตกกิ บัารคณวข์าอมงพผรู้ทอ้ ไี่ มด้รในบั กกาารรวเลินิกิจฉเสัยพวา่
ยาสบู พมรกี ้อามรตๆิดสกาับรนกิโาครตจินัดเใพหิ่มม้ สกี งู าขรึ้นสมนากบั กสวน่าุนสาทราเงสสพังตคดิ มชอนยดิ ่าองนื่ สมๆ่า(3เ-ส5)มอในแชล่วะงตปอ่ ี คเน.ศอ่ื .ง1988 มีบทความตีพมิ พ์ของ

วาอรสกี าหรนS่ึงuโrคgรeงoกnารGทeี่เnปe็นraคl’วsามReภpมู oใิ rจtขไอดงก้ ปลร่าวะถชึงาผชลนกชราะวทไบททยาคงือด้าโนคกรางยกภาารพคขวอบงคกมุารยตาดิสสูบาโรดนยิโใคชต้ชินมุ แชลนะเป็น
ฐาน’ ปหพี ล.กั ศก.า2ร5พ5้นื 5ฐ-า2น5ข5อ9งกภาารยตดิใตสโ้าครรชงนกดิ าดรังก3ลล่าวา้ นดงั 3น้ีปี เลกิ ยาสูบท่วั ไทย เทดิ ไท้องค์ราชนั ย์ ของสานกั งาน
กองทุนสรา้ งเส1ร.ิมสกุขาภราคพน้ พ(สบสยีนสท.)ี่เทฉพมี่ าวี ะัตเถจาุปะรจะงส(งsคp์มecุง่ iเfนicน้ gกeาnรoปtyรpับeเปs)ลแ่ียลนะพตฤวั รตับิกร(rรeมcสeขุpภtoาrพsจuาbกtyกpาeรsค)วทบ่มี คี ุม
ปัจจัยขัดขวางตา่ งๆบทแบลาะทสต่ง่อเสกราิมรขปบจั วจนัยกสานรับตดิสสนานุ รแนลิโคะตสนิ ร้างระบบทเ่ี ออื้ ตอ่ การมสี ขุ ภาวะทดี่ ี ปัจจบุ นั ปีพ.ศ.
2559 มชี มุ ชนเ2ข.้ารตกว่ าิดมรสกตาวอร่านบิโส2คน0ต0อนิ งไตแดาล้ไบะวกแลาลแระลเมขะาา้ปกถรกงึ ะสวสา่ารบคนนคิโกวคลาตุ่มมนิ วสใยันาอเผรืน่ ลจ็ ติ รแภวลมัณ้วทกฑงั้ ว์ยก่าาาสร8ูบท0ขาคอตวงาวาบยัมลรเข่นุ โ้าดใจจยะรใมปูนโี แอปบกีพบา.สศแทล. าะ2ใแ5หน5้คว8นทกมาลงีผมุ่ขูท้ นอี่ งี้

ขบวนการติดสารนโิ คตินท่ีแตกต่างกันในช่วงวยั ต่าง ๆ เปน็ สง่ิ ท่ีสาคัญตอ่ การวางแนวทางการ

การจัดการภาวะต3ดิ. สากแรกานรไ้ ิโขสคปรต้าญั นิ งคหวาามตระหนักรถู้ งึ พิษภัยและอันต รายตอ่ รา่ งกายและจติ ใจขอรศงผ.ดู้ทร่กี.ภากล.ังอเนผันชติญ์ กไชบั ยปกญัลุ วหฒั านา
การติดสารนโิ คตินเป็นสง่ิ ที่สาคญั รวมท3้งั 5กา8รเรียนรู้และแนวทางการปฏิบตั ิตัวให้หลดุ พน้ จาก
ปัญหาดงั กล่าว

ขอ้ มลู ทัว่ ไปเกย่ี วกับการเสพตดิ สารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วิทยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสุข

◉ 32568 ◉

สามารถลดเลกิ ยาสบู ได้กว่า 20,000 คน (เลกิ ไดเ้ กือบ 5,000 คน) ซง่ึ ดาเนนิ งานโดยเนน้ กระบวนการควบคมุ

การใชย้ าสูบในชุมชน ตั้งแต่ (194)

1) สรา้ งมาตรการชุมชน กติกา กฎระเบยี บของชุมชน

2) สรา้ งสิง่ แวดล้อมทเี่ ออื้ ต่อสุขภาพ/ไมเ่ อ้อื ต่อการเสพยาสูบ

3) เสริมสร้างความเขม้ แขง็ ของชุมชน

4) ปรบั เปลยี่ นระบบบรกิ ารสขุ ภาพจากเชิงรบั เปน็ เชิงรกุ และ

5) พฒั นาศกั ยภาพบุคคลเพ่ือปรับเปลยี่ นพฤตกิ รรมบสทกู่ าทร่ี ล1ด ละ เลกิ ยาสบู ได้ โดยใช้หลกั การตาม
(ศทาาสอตยร่าพ์ งรรเปะะดรน็ าบัรชะบาบคุ“บคเขแล้าลใใะจหท้ผ(กุ รู้เฝสู้จ่าพรยิงม)รีค่วเวขมา้ามมถอื รงึ )ู้ค”(ทวเาา(ปมGงน็ าเeขกนn้าขลเใชeอ้ไจิกงrมแรaสูลลุกlาะทคคInมรว่ััญทีอfไโoปบักดrษเคยmกละมีย่ ุมใaุ่งวนเรtนกiกอo้นับาบnรเสดพหา้าoอื่ลนรfใกีน)หNเแโิลเ้ กคiลยี่cิดตะงoกพนิพtาiฤฒั nรตปนeิกร)ารบัใรหเมป้เกเลสดิ ยี่พกนยาใารนสเปูบ2ลหรยี่ ระนือดแมบั ปีคลวคงาอื ม

ตั้งใจในการเลกิ ยาสบู ให้คนไม่เสพชว่ ยสนบั สนุนใหค้ นเสพเลกิ เสพ ให้แกนนาไดร้ ับการพฒั นาศกั ยภาพ

ระดับสงิ่ ภแาววดกลาร้อณมต์ ทดิ งั้สทารี่เปน็นโิ คสติง่ ินแเวปด็นลเห้อตมุผทลาหงลกกั าทยีท่ภาาใพหผ้ ไู้ทด่ีเ้แสกพ่ ผกลาิตรภจัณดสฑถย์ านสทูบไีป่ มล่สอาดมายราถสเบูลิกเพเสอ่ื พสไรด้า้ สง่งผล
สิ่งแวดล้อทมาใทหี่ดเ้ กีไมิดโเ่ อรคอ้ื แตล่อะกภาารวเะสแพทยรากสซูบอ้ นแลต่าะงส่งิๆแตวาดมมลาอ้ มโดทยาใงนสปังี คม.ศ.ได1้แ98ก8่ คมนวี ใานรคสารรอชบอ่ื ค“รTวั hแeละHชeมุ aชltนhและภาคี

เครือข่ายCทo่ีสnง่ sผeลqตue่อnกcาeรsสรo้าfงSสmงิ่ แoวkiดnลg:อ้ มNใiนcoชtมุ inชeนAตd่อdไicปtนioเี้ nป:็นAตRวั eอpยo่าrงtกoิจfกtรhรeมSทuี่ทrgาeแoลnว้ ไGดeผ้ nลeจrาaกl โ(Uค.รSง.การ
(รปู ภาพทDี่e2p8a)rt(1m95e)nt of Health and Human Services (1) ได้อธิบายกลไกและผลกระทบตอ่ รา่ งกายเม่ือได้รับสาร

นโิ คตนิ เขา้ ไปและผลลพั ธข์ องขบวนการตดิ สารนิโคตนิ ในรา่ งกาย จนเปน็ ท่มี าของขอ้ สรุป 3 ข้อหลัก ดังนี้

1. ผลิตภัณฑย์ าสูบรวมทงั้ ยาสูบโรงงานรูปแบบตา่ ง ๆ ท่ีทาให้เกดิ การติดสารนิโคติน

2. สารนิโคตนิ ได้รบั การพิสูจน์ทางหลกั เภสชั วิทยาว่าเปน็ สารที่ก่อให้เกดิ การติดของร่างกายมนุษย์ได้

(addiction)

3. ขบวนการการติดสารนิโคตนิ ท้งั ทางหลักเภสชั วิทยาและพฤตกิ รรมศาสตร์ เปน็ ขบวนการเดียวกนั

กับการติดสารเสพตดิ ชนดิ อน่ื ๆ เช่น เฮโรอีน (heroin) หรือโคเคน (cocaine)

ปัญหาการตดิ สารนโิ คตนิ เปน็ ปญั หาทัว่ โลกทั้งในกลุ่มผ้ทู ่ีลองเสพยาสบู พบวา่ 1 ใน 3 ของประชากรกลุ่มนจ้ี ะ

กลายเป็นผู้เสพประจา (daily smokers) (1) ในจานวนคนกลุ่มน้ี มเี พียงร้อยละ 5 ที่สามารถเลกิ เสพยาสบู ได้ (2)

ถึงแม้วา่ ไมใ่ ช่ทุกคนที่เสพผลิตภณั ฑ์ยาสูบจะเกิดภาวะติดสารนิโคติน แตอ่ ุบัตกิ ารณข์ องผู้ทีไ่ ด้รับการวินิจฉยั วา่

มกี ารติดสารนโิ คตนิ เพิม่ สูงขึ้นมากกวา่ สารเสพติดชนิดอนื่ ๆ (3-5) ในชว่ งปี ค.ศ. 1988 มบี ทความตีพมิ พข์ อง

วารสาร Surgeon General’s Report ไดก้ ล่าวถึงผลกระทบทางด้านกายภาพของการตดิ สารนิโคตินและ

หลกั การพน้ื ฐานของการตดิ สารชนิดดงั กล่าว ดงั นี้

1. การค้นพบยนี ท่ีเฉพาะเจาะจง (specific genotypes) และตัวรับ (receptor subtypes) ท่มี ี

บทบาทต่อการขบวนการตดิ สารนิโคติน

2. การตอบสนองและการเข้าถึงสารนิโคตนิ ในผลิตภัณฑย์ าสบู ของวยั รนุ่ จะมโี อกาสทาให้คนกล่มุ นี้

ติดสารนโิ คตนิ ไดไ้ วและมากกวา่ คนกลมุ่ วยั อ่ืน รวมทั้งการทาความเข้าใจรปู แบบและแนวทางของ

ขบวนการติดสารนโิ คตินทแ่ี ตกตา่ งกนั ในชว่ งวัยตา่ ง ๆ เปน็ สง่ิ ท่ีสาคัญต่อการวางแนวทางการ

การจดั การภาวะติด3ส.ารนกแกิโาคร้ไตขสนิปร้าญั งคหวาามตระหนกั รูถ้ ึงพิษภัยและอ นั ตรายตอ่ รา่ งกายและจติ ใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภกี่กา.อลนงั ันเผตช์ ไญิ ชกยับกลุปวญั ฒั หนาา
การตดิ สารนโิ คตินเปน็ ส่งิ ที่สาคัญ รว3มท5งั้ 9การเรียนรู้และแนวทางการปฏบิ ตั ิตวั ให้หลุดพน้ จาก
ปัญหาดงั กลา่ ว

ขอ้ มลู ท่ัวไปเกยี่ วกับการเสพตดิ สารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ

◉ 35296 ◉

บทที่ 1
ข้อมูลท่ัวไปเกี่ยวกับสารนโิ คติน
(General Information of Nicotine)

ภาวการณต์ ิดสารนิโคตนิ เป็นเหตุผลหลักทีท่ าให้ผู้ที่เสพผลติ ภัณฑย์ าสบู ไม่สามารถเลกิ เสพได้ ส่งผล

ทาใหเ้ กิดโรคและภาวะแทรกซ้อนตา่ ง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 1988 มวี ารสารช่อื “The Health

Consequences of Smoking: Nicotine Addiction: A Report of the Surgeon General (U.S.

Department of Health and Human Services (1) ได้อธิบายกลไกและผลกระทบตอ่ รา่ งกายเม่ือได้รบั สาร

นิโคตินเขา้ ไปและผลลัพธข์ องขบวนการติดสารนิโคตนิ ในรา่ งกาย จนเป็นทม่ี าของขอ้ สรปุ 3 ข้อหลกั ดังนี้

1. ผลิตภัณฑ์ยาสูบรวมทั้งยาสูบโรงงานรปู แบบตา่ ง ๆ ทที่ าใหเ้ กดิ การติดสารนโิ คติน

2. สารนโิ คตนิ ไดร้ ับการพสิ จู นท์ างหลกั เภสัชวทิ ยาว่าเปน็ สารท่กี ่อให้เกิดการติดของรา่ งกายมนุษยไ์ ด้

(addiction)

3. ขบวนการการตดิ สารนโิ คตินทงั้ ทางหลักเภสชั วิทยาและพฤตกิ รรมศาสตร์ เป็นขบวนการเดยี วกัน

กบั การตดิ สารเสพตดิ ชนดิ อืน่ ๆ เช่น เฮโรอนี (heroin) หรือโคเคน (cocaine)

ปัญหาการติดสารนิโคตนิ เปน็ ปญั หาทวั่ โลกท้งั ในกลมุ่ ผทู้ ี่ลองเสพยาสบู พบว่า 1 ใน 3 ของประชากรกล่มุ นจี้ ะ

กลายเป็นผู้เสพประจา (daily smokers) (1) ในจานวนคนกลุ่มนี้ มีเพียงร้อยละ 5 ทส่ี ามารถเลกิ เสพยาสูบได้ (2)

ถึงแมว้ า่ ไมใ่ ช่ทุกคนท่ีเสพผลิตภณั ฑย์ าสูบจะเกิดภาวะตดิ สารนโิ คติน แตอ่ ุบัตกิ ารณข์ องผู้ทไี่ ดร้ ับการวินจิ ฉยั ว่า

มกี ารตดิ สารนิโคตนิ เพ่ิมสูงขน้ึ มากกวา่ สารเสพตดิ ชนิดอนื่ ๆ (3-5) ในช่วงปี ค.ศ. 1988 มบี ทความตีพมิ พ์ของ

วารสาร Surgeon General’s Report ไดก้ ลา่ วถึงผลกระทบทางด้านกายภาพของการติดสารนโิ คตินและ

หลักการพืน้ ฐานของการตดิ สารชนดิ ดังกล่าว ดงั น้ี

1. การค้นพบยนี ทเี่ ฉพาะเจาะจง (specific genotypes) และตัวรบั (receptor subtypes) ทมี่ ี

บทบาทต่อการขบวนการตดิ สารนิโคตนิ

2. การตอบสนองและการเขา้ ถงึ สารนโิ คตนิ ในผลติ ภัณฑย์ าสูบของวัยร่นุ จะมีโอกาสทาให้คนกลุ่มนี้

ตดิ สารนโิ คตนิ ไดไ้ วและมากกว่าคนกล่มุ วยั อื่น รวมทงั้ การทาความเขา้ ใจรูปแบบและแนวทางของ

ขบวนการติดสารนโิ คตนิ ที่แตกตา่ งกันในชว่ งวัยต่าง ๆ เปน็ ส่งิ ท่ีสาคญั ต่อการวางแนวทางการ

การจดั การภาวะต3ดิ. สาแกรกานรไ้ ิโขสคปรตา้ญั ินงคหวาามตระหนกั รถู้ ึงพษิ ภัยและอันต รายตอ่ ร่างกายและจิตใจขอรศงผ.ดู้ทร่กี.ภากล.งัอเนผันชติญ์ กไชบั ยปกัญลุ วหฒั านา
การตดิ สารนิโคตนิ เปน็ ส่ิงที่สาคญั รวมท3ัง้ 6กา0รเรียนรู้และแนวทางการปฏิบัตติ วั ให้หลดุ พน้ จาก
ปญั หาดังกล่าว

ข้อมูลท่วั ไปเกยี่ วกับการเสพตดิ สารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วิทยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข

◉ 32660 ◉

บทท่ี 1
ข้อมลู ทวั่ ไปเกีย่ วกับสารนโิ คติน
(General Information of Nicotine)

ภาวการณ์ติดสารนิโคตินเป็นเหตผุ ลหลกั ที่ทาใหผ้ ู้ท่ีเสพผลิตภัณฑย์ าสูบไม่สามารถเลกิ เสพได้ สง่ ผล

ทาให้เกิดโรคและภาวะแทรกซอ้ นต่าง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 1988 มีวารสารช่อื “The Health

Consequences of Smoking: Nicotine Addiction: A Report of the Surgeon General (U.S.
การจัดการDภeาpวะaตrtิดmสeารnนtโิ oคfตHินealth and Human Services (1) ได้อธบิ ายกลไกและผลกระทรศบ.ตดอ่รร.ภา่ กงก.อานยันเมตื่อ์ ไไชดย้รกับลุ สวาฒั รนา

นโิ คตินเขา้ ไปและรผปู ลภลาพั พธทข์ อ่ี 2งข8บกวานรกปารบัตดิเปสลารย่ี นนิโพคตฤินต ใิกนรรรา่ มงกสาู่กยารจลนดเปเลน็ ิกทย่ีมาาสขบูอง(ข19้อ5ส) รปุ 3 ขอ้ หลกั ดงั นี้

1. ผลิตภัณฑย์ าสูบรวมทงั้ ยาสบู โรงงานร3ูป6แบ0บตา่ ง ๆ ที่ทาใหเ้ กิดการติดสารนิโคตนิ
ผลการดาเนนิ งาน2ท. ั้งส5ารดนา้ โิ นคตทนิ่กี ไลดา่ ร้ วบั ไกปานรนั้พสิ คูจณน์ทะาสงาหธลาักรเณภสัชขุ วศิทายสาตวร่า์เมปหน็ าสวารทิ ทยก่ี า่อลใยั หม้เกหิดิดกลารไตดดิ ้รขวอบงรรว่ามงกวาิเคยมรานะุษหย์ผไดล้
โครงการเป็นภาพใหญ(a่ขdอdงicปtiรoะnเ)ทศ พบวา่ ตลอดช่วงระยะเวลา 3 ปี ตง้ั แต่ พ.ศ. 2555-2558 มี 7 จังหวดั 85
ตาบลทว่ั ประเทศ3ท.ีเ่ ขขา้ บรวว่ นมกโคารรกงการาตรดิเกสดิารกนาโิรคสตรินา้ ทงงั้แทกานงนหลาชักุมเภชสนชั ชว่วิทยยเาลแิกลยะาพสฤูบติกจรารนมวศนาส8ต,ร6์ 4เป9น็ คขบนวมนีจกาานรเวดนยี วผกูท้ ันี่
สนใจสมัครเข้ารว่ มโคกรบั งกกาารรตเพิดสื่อาเรลเกิสยพาตสดิ ูบชนจดิ าอน่นื วนๆ 3เช9่น,9เ4ฮ4โรอรนีาย(hใeนrจoาinน)วหนรนือี้สโคาเมคานรถ(cลoดcลaะinยeา)สูบไดเ้ ท่ากบั
1แต3ลน้ ,ะแ6รบ7า้5บ7น.ใ4ครมปวถกนาางึลกีา้ัญนกรแยทาาหาสโมยรร่ียรเาาตเ้วล้กูปรลบกา่ดิ ิกฎดา็นไาSสมไรหผลยuาดต่ใู้เรมะrภช้อสิดgนเาท่าeพยสลิโยคกุoาคา่ปกิ ครรงnตจรยนตนัฐนิะาาGิโ่อทจนเสค(eพาเ่ีเsวูบตนสn่ิมtน(นิพe่ือadสจเrผtูงงaป3aาeขลiนl,lน็จ1น้ึ’ywิตปวsา2มภisนนัญdR4าณัmวeกeห1ฑแนopกา,หย์pk3oวท5eาา่ง่0rr่ัวt,rสสo9โ1s(บูลาไรg)2ดรรกจูปr(01เ้กาaทะส)ภลยmเัง้รใพกาา่นใาตเพนดิวsจยกดิถภ)กทาดิ ึชงราลน่ีสผนวว2ุ่มวลถะมิด9ผนกตาอท)ู้ทครนิด่ืน(ี่ลง้ัน1ะสท9สอกทๆ5าีป่้ินง)ลบรเ(ลเมุ่นส3ทก-อนโิพ5าือค)ดี้งยมบตดยาใเีนิา้นสาพ2นชบูสแีย0กวู่บงต,พาง0ร่อตยปบอ้0ุบาภียว0คมัตาา่ล.กกิพรศะ1าฎาข.ร5ยอให1ณนง9ทมนกข์8ีส่3าอาอ8ายรกขงมมตผอจจาบีิดู้ทงาราสทปก่ไีถนดาครเนวรล้ระวนี้นับกิชายโิเกมาังค2สกาตเตพ,กรร7ีพินวยกิด6ิมนิแาลบ5พสลจิุ่มุคูบ์ขะฉแนคอไยัหีจ้ ดลงวะ่ง้่า(2)

หในลตกั กา่ งาปรพรนื้ะเฐทานศขเชอ่นงกสาหรตริดฐั สอาเรมชรนกิ ิดาดนังกโยลบ่าวายดกังนารี้ ควบคมุ การบริโภคยาสบู จะบรรจกุ ิจกรรมการชว่ ยเลิก
ยาสูบอยู่ในแผนน1โ.ยบกาายรคข้นอพงหบนยนี่วยทงี่เฉาพนาภะาเคจาระฐั จเงพ(ือ่spใหecผ้ i้วูfiา่cกgาeรnแoตty่ลpะeรsฐั )นแาลนะโตยวั บราับย(ดreงั cกeลpา่ tวoไrปsปuฏbบิtyตั pิใeหs้เ)กทิดี่มเีปน็
รปู ธรรมตอ่ ไป ตวั อยา่บงทเบชาน่ ทรตฐั่อมกินารโิ ขซบตวา้ นถกือาเปรตน็ ดิ รสัฐาแรรนกิโคทต่ีปนิ ระกาศนโยบายควบคุมยาสบู เพอื่ ลดปรมิ าณการเสพ

ยาสูบของคนในร2ัฐ.ดงั กกาลร่าตวอบรสัฐนแอคงลแฟิละอกรา์เรนเยีขเ้าปถน็งึ สอากี รรนัฐโิ คทตี่ปนิ รใะนกผาลศติ ใภชัณน้ ฑโย์ยบาสายบู คขวอบงวคยั มุ รย่นุ าจสะบู มทีโอไ่ี ดก้ผาสลทคา่อใหน้คขน้างกลุ่มนี้
ชัดเจน นอกจากน้ี รัฐตแดิ มสสารซนาิโชคเู ตซินตไสด์ปไ้ วรแะลกะามศากกากรวขา่ ึ้นคนเพกดลามุ่ นวัยภอาน่ืษียราวมสทบู ง้ั (กราปู รภทาคพวทาี่ม3เ0ข)้าใ(จ19ร8ูป) แบลบะแเพลิ่มะแกนาวรทางของ
เผยแพรพ่ ิษภยั ยาสบู ผขบ่านวนทกาางรสตือ่ ิดตส่าางรนๆโิ คมตกี นิ จิ ทกีแ่ รตรกมตรา่ ณงกรนังคใน์ (ชร่วูปงภวยัาตพ่าทงี่ 3ๆ1เ)ป(็น19ส9งิ่ )ทแี่สนาวคนญั โตยอ่ บกาายรแวลางะแบนรวกิ ทาารงชก่วายรเลิก
การจัดการภาวะติด3ส.ารนแกกโิาคร้ไตขสนิปรา้ัญงคหวาามตระหนกั รถู้ ึงพษิ ภยั และอ ันตรายตอ่ ร่างกายและจติ ใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภี่กกา.อลนงั ันเผตช์ ไิญชกยบักุลปวัญฒั หนาา
การติดสารนิโคตนิ เปน็ สิง่ ที่สาคญั รว3มท6้งั 1การเรยี นรู้และแนวทางการปฏบิ ตั ิตวั ให้หลดุ พน้ จาก
ปญั หาดงั กลา่ ว

ข้อมูลทวั่ ไปเกย่ี วกับการเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วิทยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ

◉ 36216 ◉

บทท่ี 1
ขอ้ มลู ทัว่ ไปเกี่ยวกบั สารนิโคติน
(General Information of Nicotine)

ภาวการณ์ติดสารนโิ คตนิ เป็นเหตผุ ลหลกั ท่ที าให้ผู้ที่เสพผลติ ภัณฑย์ าสบู ไม่สามารถเลิกเสพได้ สง่ ผล

ทาใหเ้ กิดโรคและภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 1988 มวี ารสารชื่อ “The Health

Consequences of Smoking: Nicotine Addiction: A Report of the Surgeon General (U.S.

Department of Health and Human Services (1) ได้อธิบายกลไกและผลกระทบตอ่ ร่างกายเมือ่ ไดร้ ับสาร

นโิ คตนิ เขา้ ไปและผลลัพธข์ องขบวนการตดิ สารนโิ คตินในร่างกาย จนเปน็ ที่มาของขอ้ สรุป 3 ข้อหลัก ดงั น้ี

1. ผลิตภัณฑ์ยาสูบรวมท้ังยาสูบโรงงานรูปแบบต่าง ๆ ทที่ าใหเ้ กดิ การติดสารนโิ คตนิ

2. สารนิโคตนิ ได้รับการพิสูจน์ทางหลกั เภสชั วิทยาวา่ เปน็ สารทกี่ ่อให้เกิดการติดของรา่ งกายมนุษยไ์ ด้

(addiction)

3. ขบวนการการตดิ สารนโิ คตนิ ท้งั ทางหลักเภสชั วิทยาและพฤตกิ รรมศาสตร์ เปน็ ขบวนการเดียวกนั

กับการติดสารเสพติดชนดิ อ่ืน ๆ เชน่ เฮโรอีน (heroin) หรอื โคเคน (cocaine)

ปญั หาการตดิ สารนโิ คตินเปน็ ปญั หาทว่ั โลกทั้งในกลุม่ ผทู้ ่ีลองเสพยาสบู พบวา่ 1 ใน 3 ของประชากรกลมุ่ น้จี ะ

กลายเป็นผู้เสพประจา (daily smokers) (1) ในจานวนคนกล่มุ น้ี มเี พียงรอ้ ยละ 5 ทีส่ ามารถเลิกเสพยาสบู ได้ (2)

ถงึ แมว้ ่าไมใ่ ชท่ กุ คนที่เสพผลิตภณั ฑ์ยาสูบจะเกิดภาวะตดิ สารนิโคติน แตอ่ ุบตั ิการณข์ องผู้ที่ไดร้ บั การวินิจฉยั วา่

มกี ารติดสารนโิ คตนิ เพิ่มสูงขึ้นมากกว่าสารเสพติดชนดิ อนื่ ๆ (3-5) ในชว่ งปี ค.ศ. 1988 มบี ทความตีพิมพข์ อง

วารสาร Surgeon General’s Report ได้กลา่ วถึงผลกระทบทางด้านกายภาพของการตดิ สารนโิ คตินและ

หลกั การพ้ืนฐานของการติดสารชนดิ ดังกล่าว ดังน้ี

1. การคน้ พบยีนที่เฉพาะเจาะจง (specific genotypes) และตวั รบั (receptor subtypes) ทีม่ ี

บทบาทต่อการขบวนการติดสารนิโคติน

2. ตกาิดรสตาอรนบิโสคนตอินงไแรดลปู ไ้ ะวภกแาาลพระเทมขาา้่ี ก2ถก9งึ สวผา่ารคลนนกโิกาคลรตมุ่ดนิ วาใยัเนนอผนิน่ื ลงติ ราภวนมัณท3ฑงั้ ์ยลกา้าาสรนบูทข3าคอปวงวาี (ัยม19รเ5ขุ่น)้าใจจะรมูปโี แอบกบาสแทลาะใแหน้ควนทกาลง่มุขนองี้

ขบวนการตดิ สารนโิ คตินทแี่ ตกตา่ งกนั ในช่วงวยั ต่าง ๆ เป็นสิง่ ท่ีสาคญั ต่อการวางแนวทางการ

การจดั การภาวะต3ิด. สาแกรกานร้ไโิขสคปรต้าญั ินงคหวาามตระหนักรถู้ ึงพษิ ภยั และอันต รายตอ่ รา่ งกายและจติ ใจขอรศงผ.ดู้ทรี่ก.ภากล.ังอเนผันชติญ์ กไชบั ยปกัญลุ วหฒั านา
การตดิ สารนิโคตินเปน็ สิ่งที่สาคัญ รวมท3งั้ 6กา2รเรียนรแู้ ละแนวทางการปฏิบตั ติ วั ให้หลดุ พ้นจาก
ปญั หาดังกล่าว

ข้อมูลท่ัวไปเกยี่ วกบั การเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วิทยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ

◉ 32662 ◉

บทท่ี 1
ขอ้ มูลท่ัวไปเกี่ยวกบั สารนิโคติน
(General Information of Nicotine)

ภาวการณ์ตดิ สารนโิ คตินเป็นเหตผุ ลหลักท่ที าให้ผู้ที่เสพผลิตภัณฑ์ยาสบู ไม่สามารถเลกิ เสพได้ ส่งผล

ทาใหเ้ กิดโรคและภาวะแทรกซ้อนรูปตา่ภงาๆพตทาี่ม3ม0า กโดายรใขนึน้ ปเีพคด.ศา.น1ภ9า8ษ8ียมาวี สาูบรส(า19ร8ช)อ่ื “The Health

Consequences of Smoking: Nicotine Addiction: A Report of the Surgeon General (U.S.

Department of Health and Human Services (1) ได้อธบิ ายกลไกและผลกระทบต่อร่างกายเมอ่ื ไดร้ บั สาร

นโิ คตนิ เข้าไปและผลลัพธข์ องขบวนการตดิ สารนิโคตนิ ในรา่ งกาย จนเป็นทีม่ าของข้อสรุป 3 ข้อหลกั ดงั นี้

1. ผลติ ภัณฑย์ าสูบรวมทง้ั ยาสูบโรงงานรปู แบบตา่ ง ๆ ท่ีทาให้เกดิ การติดสารนโิ คตนิ

2. สารนโิ คตินได้รบั การพสิ จู น์ทางหลักเภสัชวิทยาวา่ เปน็ สารท่กี ่อให้เกิดการตดิ ของร่างกายมนุษยไ์ ด้

(addiction)

3. ขบวนการการตดิ สารนโิ คตินทั้งทางหลักเภสชั วิทยาและพฤตกิ รรมศาสตร์ เป็นขบวนการเดียวกนั

กบั การตดิ สารเสพติดชนดิ อน่ื ๆ เชน่ เฮโรอนี (heroin) หรอื โคเคน (cocaine)

ปัญหาการตดิ สารนิโคตนิ เป็นปญั หาท่ัวโลกทงั้ ในกลุ่มผทู้ ่ีลองเสพยาสบู พบว่า 1 ใน 3 ของประชากรกล่มุ นจ้ี ะ

กลายเปน็ ผู้เสพประจา (daily smokers) (1) ในจานวนคนกลุ่มนี้ มเี พยี งรอ้ ยละ 5 ทส่ี ามารถเลิกเสพยาสบู ได้ (2)

ถึงแมว้ า่ ไมใ่ ช่ทุกคนที่เสพผลิตภัณฑย์ าสบู จะเกดิ ภาวะติดสารนิโคตนิ แต่อุบตั ิการณข์ องผู้ท่ีไดร้ ับการวินจิ ฉยั วา่

มกี ารตดิ สารนิโคตนิ เพมิ่ สูงข้ึนมากกวา่ สารเสพตดิ ชนดิ อื่น ๆ (3-5) ในช่วงปี ค.ศ. 1988 มีบทความตีพิมพข์ อง

วารสาร Surgeon General’s Report ไดก้ ลา่ วถึงผลกระทบทางดา้ นกายภาพของการติดสารนโิ คตินและ

หลกั การพื้นฐานของการตดิ สารชนดิ ดังกล่าว ดังน้ี

1. การคน้ พบยนี ทเ่ี ฉพาะเจาะจง (specific genotypes) และตัวรบั (receptor subtypes) ท่มี ี

บทบาทตอ่ การขบวนการติดสารนิโคตนิ

2. การตอบสนองและการเข้าถงึ สารนโิ คตนิ ในผลิตภัณฑ์ยาสบู ของวัยร่นุ จะมโี อกาสทาให้คนกลมุ่ นี้

รตปู ิดภสาารพนทโิ คี่ 3ต1นิ ไเดผไ้ ยวแแพละรมพ่ าษิ กภกวัย่ายคานสกูบลผุม่ ่าวนัยทอืน่างรสวื่อมตท่า้ังงกาๆรทมาีกคจิ วการมรเขมา้ รใณจรรปู งแคบ์ 1บ99แ)ละแนวทางของ

ขบวนการติดสารนิโคตินทแี่ ตกต่างกนั ในช่วงวัยตา่ ง ๆ เป็นสิง่ ท่ีสาคัญตอ่ การวางแนวทางการ

การจดั การภาวะติด3ส.ารนกแกิโาครไ้ ตขสนิปร้าัญงคหวาามตระหนักร้ถู ึงพิษภัยและอ นั ตรายตอ่ ร่างกายและจติ ใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภกี่กา.อลนงั ันเผตช์ ไญิ ชกยับกุลปวญั ัฒหนาา
การติดสารนิโคตินเปน็ ส่ิงที่สาคัญ รว3มท6้งั 3การเรียนรู้และแนวทางการปฏบิ ัตติ วั ใหห้ ลุดพ้นจาก
ปัญหาดังกล่าว

ขอ้ มลู ทัว่ ไปเก่ียวกับการเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข

◉ 36236 ◉

ยาสบู ในสถานพยาบาลคอ่ นขา้ งชัดเจน (รปู ภาพท่ี 32) (200) ผลที่คาดหวังคือ หากมีการเคลอ่ื นไหวจาก

หนว่ ยงานภาครัฐอย่างเป็นรูปธรรมจะชว่ ยใหก้ ารขับเคล่อื นการควบคุมการบริโภคยาสูบทาไดอ้ ยา่ งมี

ประสทิ ธิภาพมากขนึ้ และประเทศสหรฐั อเมริกาคาดหวังว่าเมื่อถึงปี ค.ศ. 2010 อตั ราการเสพยาสูบของคนใน

ประเทศควรลดลง ร้อยละ 12 (196) ซงึ่ จากข้อมูลล่าสุดของศนู ย์ควบคมุ โรคตดิ ตอ่ (Centers for Disease

Control and Prevention) ประเทศสหรฐั อเมริกาพบว่าประชากรในประเทศทมี่ อี ายุตง้ั แต่ 18 ปีขึ้นไป มี

อตั ราการเสพยาสูบอยูท่ ี่ รอ้ ยละ 13.7 (ขอ้ มูลปี ค.ศ. 2018) และประชากรประมาณ 16 ล้านคนทมี่ ีโรค

ประจาตวั ทเี่ ก่ียวข้องกบั การเสพยาสบู (197) จากตัวเลขจะเบหท็นวทา่ ่ี ร1้อยละทีป่ ระมาณการณไ์ วจ้ ากปี ค.ศ. 2010
กบั 2018 จะเห็นวา่ ประเทศสหรัฐอเมรกิ ายงั ขไม้อ่สมาลู มทารั่วถไปบรเกรลีย่ ุตวากมับเสปา้ารหนมโิาคยตทนิก่ี าหนดไว้ได้ ทัง้ น้ี เนื่องจาก
สโรหงรงัฐาอนเแมลระกิ บารเปิษ็นัทปยราะสเบู ทชศนทาีม่ ดปี ใหระญชต่ างั้กอรยจ(ู่ใาGนนeปวnรนะeมเrทาaกศlแสIลnหะfรoแฐั ตrอmล่เมะaิรรtกฐั iาoมnกีดฎงั oนหfั้นมNาถยiงึcลแoูกมtเiห้ปnนน็ eว่ข)ยองงาตนนภเอางครปัฐรจะะกวอาบงกับ

แนวนโยบายหรือมาตรการควบคมุ ยาสูบ แต่จากปัจจยั ท่ีกล่าวมาทาใหก้ ารควบคมุ การรณรงคป์ อ้ งกนั ทาได้ไม่

เต็มประสิทธภิ าภพาวสก่งาผรลณตต์ อ่ ิดภสาพรนริโวคมตกินาเรปค็นวเหบตคผุุมลยหาลสกั ูบทใี่ทนารใะหด้ผับู้ทป่ีเสรพะผเทลศติ ภัณฑ์ยาสบู ไม่สามารถเลิกเสพได้ ส่งผล

ทาใหเ้ กิดโรคและภาวะแทรกซ้อนตา่ ง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 1988 มวี ารสารชื่อ “The Health

Consequences of Smoking: Nicotine Addiction: A Report of the Surgeon General (U.S.

Department of Health and Human Services (1) ได้อธบิ ายกลไกและผลกระทบตอ่ รา่ งกายเมื่อไดร้ ับสาร

นโิ คตินเขา้ ไปและผลลัพธข์ องขบวนการตดิ สารนโิ คตินในรา่ งกาย จนเปน็ ท่มี าของข้อสรปุ 3 ข้อหลัก ดังนี้

1. ผลติ ภัณฑ์ยาสูบรวมทง้ั ยาสบู โรงงานรปู แบบต่าง ๆ ทที่ าใหเ้ กิดการติดสารนโิ คตนิ

2. สารนโิ คตินไดร้ ับการพสิ จู น์ทางหลักเภสชั วิทยาว่าเป็นสารท่กี ่อให้เกดิ การติดของรา่ งกายมนษุ ย์ได้

(addiction)

3. ขบวนการการติดสารนิโคตนิ ทั้งทางหลกั เภสัชวิทยาและพฤติกรรมศาสตร์ เป็นขบวนการเดยี วกนั

กับการติดสารเสพติดชนิดอ่นื ๆ เชน่ เฮโรอีน (heroin) หรอื โคเคน (cocaine)

ปกลัญาหยาเปกา็นรผตู้เสิดรพสูปาปภรรนาะิโพจคาทต(นิ่ี d3เaป2il็นyปแsญันmหวoนาkทโeยัว่ rโบsล)าก(ย1ท)แ้งัใลนในะจกบาลนรมุ่วกิ ผนาูท้ครชี่ลนอว่กยงลเเุม่สลนพิก้ียยมาาีเสพสบู ียบู งพใรนบ้อสยวถา่ลาะ1น5ใพนทยสี่3าาบขมาอาลงรปถ(2รเ0ละ0กิช) เาสกพรยกาลสมุ่ บู นไี้จดะ้ (2)

ถึงแมว้ ่าไมใ่ ช่ทกุ คนท่ีเสพผลิตภณั ฑย์ าสูบจะเกดิ ภาวะตดิ สารนิโคตนิ แตอ่ ุบัติการณ์ของผู้ที่ไดร้ บั การวินจิ ฉยั วา่

มกี สาารหติดรบัสาปรรนะโิ เคทตศินไเทพยิม่ สกูงาขรน้ึ เมสาพกยกาวสา่ สบู าขรอเสงพปตริดะชชนากิดรอไืน่ ทๆยท(3่ีม-5อี) าใยนุ ช1ว่ 5งปปี ขีค้นึ.ศไ.ป19ป8ลี 8่ามสบีุดทพค.วศา.ม2ต5ีพ5ิม8พ์ขพอบงวา่
ประชาวการทสามี่ รีอSาuยrุ g1e5oปnขี Gน้ึ eไnปeมraผี lู้เ’สsพRยepาสoูบrtจไาดน้กวลนา่ ว1ถ0ึงผ.9ลกลร้าะนทคบนทาคงิดเ้าปนน็ กราย้อภยาลพะข1อ9งก.9ารภตาิดพสราวรนมิโพคบตวิน่าแใลนะช่วงปี
10 ปที ห่ผี ล่าักนกมาารพ(พื้น.ฐศา.น2ข5อ4งก7า–ร2ต5ิด5ส7า)รชอนัติดรดากังกาลร่าเสวพดยังานสี้ บู มีแนวโนม้ ลดลงเล็กน้อยจากรอ้ ยละ 23.0 เป็น 20.7

และลา่ สุดในปี1พ. .ศก. า2ร5ค5น้ 8พบอยัตีนรทาก่ีเฉาพราบะรเิโจภาะคจยงาส(sบู pคecดิ iเfปicน็ geรnอ้ oยtลyะpe1s9) .แ9ลซะตึ่งเัวมรือ่บั เท(reยี cบeกpบั toกrารsuสbาtรyวpจeคsร)ง้ั ทท่ีมผี่ ี า่ นมา
(พ.ศ. 2557) พบว่าบททบง้ั เาพทศตชอ่ ากยาแรขลบะวหนญกงิามรตีอดิ ัตสราารกนาโิ รคเตสินพยาสูบลดลง ทง้ั น้ี อตั ราการเสพยาสบู ของเพศชาย
ยงั คงสูงกว่าเพศ2.หญกงิาปรตรอะบมสานณอง2แ0ลเะทก่าารเเมข่ือ้าถพึงจิ สาารรณนโิ าครตานิ ยใกนลผุม่ ลอติ าภยัณุพฑบย์ วา่สาบู อขัตอรงาวกัยารรุน่ บจระโิ ภมโีคอยกาาสสบูทใานใหก้คลน่มุ กวลยั ่มุ นี้
ทางานอายุระหวา่ งตขบ2ดิ 5สวนา-5รกน9าโิรปคตตีดิ มนิ สกี ไาดาร้ไรนวเิโแสคลพตะยินมาทาสแ่ีกูบตกสกวา่งูตคท่านงี่สกกดุ นั ลใโ่มุ นดวชยยั ่วกองลน่ื วุ่มยั รตอวา่ามงยทุๆ้ัง2ก5เาป-ร5น็ ท9สาง่ิ คปทวี่ีสาแามลคเะขัญา้ ต6ใจอ่0รกปูปาแรขี วบึน้ าบมงแแแี ลนนะววแทโนนางว้มกทอาาตัรงขรอาง

การจัดการภาวะต3ิด. สากแรกานร้ไิโขสคปรตา้ญั ินงคหวาามตระหนกั รู้ถึงพษิ ภยั และอนั ต รายตอ่ ร่างกายและจติ ใจขอรศงผ.ดู้ทรกี่.ภากล.ังอเนผันชตญิ ์ กไชับยปกญัุลวหฒั านา
การติดสารนิโคตนิ เปน็ ส่งิ ที่สาคัญ รวมท3ง้ั 6กา4รเรียนรู้และแนวทางการปฏิบตั ิตัวใหห้ ลดุ พ้นจาก
ปัญหาดังกลา่ ว

ขอ้ มูลทัว่ ไปเกยี่ วกบั การเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ

◉ 32664 ◉

การเสพยาสูบทีส่ งู ข้นึ จากร้อยละ 22.79 และรอ้ ยละ 14.25 เป็นรอ้ ยละ 23.54 และรอ้ ยละ 16.63 ตามลาดบั

อีกทั้งมอี ตั ราการปว่ ยและตายจากโรคที่เกยี่ วข้องกับยาสูบเพม่ิ ข้ึน (201)

จากเปา้ หมายขององคก์ ารอนามยั โลกในเรอ่ื งโรคไมต่ ิดต่อเรื้อรังระดบั โลก (Voluntary Global NCD

targets for ค.ศ. 2010 - 2025) ท่ตี ้องการให้ในปี พ.ศ. 2568 ลดการบรโิ ภคยาสบู ลงไมน่ อ้ ยกว่า รอ้ ยละ 30

จากข้อมลู ปี พ.ศ. 2553 (ค.ศ. 2010) อตั ราการบรโิ ภคยาสบู ในประชากรไทยอายุ 15 ปีขนึ้ ไปต้องไมเ่ กนิ รอ้ ย

ละ 14.7 ในปี พ.ศ. 2568 สานักควบคมุ การบรโิ ภคยาสบู จึงได้กาหนดเปา้ หมายรายปี ซ่งึ ลดทอนมาจาก

เปา้ หมายระดับโลก ดงั นี้ บทท่ี 1

2564 ลด21ล))งอลจดตัาอกราัตปกรี พาารก.ศเาส.รพ2เสย5พา5สย7บูา(สใรนูบ้อกปยลลจั ่มุ ะจวุบ2ยั นั 0ร(ข.ุ่นG7ออ)eงาตnปขยาeร้อุ ม1ะrมเa5ชปลู lา้า–ทกIหnร่วั1มfไไ8ทoาปยยrปเmขกอี ไอ่ยีามaงยวt่เอุกกi1oงินับ5คnส์กรปาาo้อขี รรยfึน้อนลNไนิโะปคiาc8มตไoมยันิใtโ่เนiกลnปนิกeี รพ)ร้อ.อ้ ศยย.ลล2ะะ5163640ใสนาปหี รพับ.ศก.าร

เสพยาสูบในวยั รุ่นนัน้ เนอื่ งจากปี พ.ศ. 2544–2557 มีแนวโน้มทส่ี ูงข้ึนโดยในปี พ.ศ. 2557 อยู่ที่ ร้อยละ 8.25

ซึง่ มแี นวโนม้ เพ่มิ ภขน้ึ าวเฉกลารีย่ ณร้อต์ ยดิ ลสะาร5นโิ จคงึตกินาเปห็นนเดหคตา่ผุ เลปหา้ ลหักมทาีท่ ยาดใหังก้ผลู้ทา่ีเสวพผลติ ภัณฑย์ าสูบไม่สามารถเลิกเสพได้ สง่ ผล
ท3า)ใลหดเ้ กอิดัตโราคกแาลระไภดา้รวับะแคทวนัรกยซาอ้สนูบตม่าอื งสๆอตงาขมอมงาปโรดะยชในาชปนี คล.ศด.ล1ง9ร8อ้8ยมลีวะาร3ส5ารใชนอื่ ป“ี พTh.ศe. H2e5a6l4thจากปี พ.ศ.

2557 อตั Cรoาnกsาeรqไuดe้รnบั cคeวsันoบfหุ Sรmมี่ oอื kสinอgง:ขอNงicปoรtiะnชeาAชdนdทi่ีcมtแี ioนnว:โAนม้Rสepูงขoึ้นrt ซoงึ่fเtปhา้eหSมuาrยgeขoอnงแGผeนnยeุทraธlศ(Uาส.Sต.รก์ าร
ควบคมุ ยDาeสpบู aแrหtmง่ ชeาnตt ฉิoบf บัHทeaสี่ lอthง aพn.ศd.H2u5m59an–S2e5rv6ic2eกs า(1ห) นไดด้อเธปิบา้ าหยมกาลยไกอแตั ลระาผกลากรรไะดท้รบับตค่อวรนั า่ ยงากสายบู เขมอือ่ งไดร้ ับสาร
ประชาชนนิโลคดตลนิ งเขร้าอ้ ไปยลและะ2ผ5ลลจัพาธกข์ ปอี งพข.บศว.น2ก5า5ร7ติดภสาายรในนโิ คปตี พนิ .ใศน.ร่า2ง5ก6า2ย เจฉนลเ่ียปล็นดทลี่มงารข้ออยงขลอ้ ะส5รุปต3อ่ ปขีอ้ หลกั ดังน้ี
สเรลปูอ่ื กิ แตยบ6่าาง.บสกๆูบปบใาเสนพัญรทางมือ่หสเารสีชานรจ็ก่ววุ่ปคนายใ132ภวรในร...บตาห่วสิดพค้ผม่ว(กสผขสaุมทู้รขนลาบับาdปวรอ่ีตติรวกขdนมอ้นนภง้อาอiโิชcงริโกัณงงคคtกตมุกาสiตฑตoดินัรชาถนิ ินn์ยกสรแนาไาา)เาหดลนมปสรรรร้ะกตาน็เูบบัสือรใดิาปรชพลกณรสวัญ้ใาตงัณมารนรเหดิรทลงพใ์กนาชคนง้ัทสิทานโิยก์ตคจ่ีูจรวั่าิดาา่ตวนะโสอรลงานิเท์ูบืน่บลปกงทาโแทกิรรรงๆัง้ โิผงเ้งัะหทสภงใเนเลานชาทพคงกักนน่กศหยยเารลภทาาลเรูปมุ่ฮสสสกัคก่ี แผโัชููบบเรวลบภทู้วอนบ่าบิทส่ีลสีนวั้นคัชตอยาไมุว่างา(มปสhงิเทวกาสาe่ายเารๆพมrชเราถoปยาน่ทแบตiน็ราnล่ีทรดัสถสป)ะิโาบูสาอหภรพใรินหาะรฤคพทศือ้เใเตยก่กีบทจยัโิกาดิ่อควแศทรสกา่ใเนสรคห้งัูบา1ม่วหกน้เรกแศาตรอใ(ิดนานรัฐิดยcสกทอ่ใoส่า3ตนาาาเcงรมรรกงaไขต์รนารiาอเnิดปกนกิิโรงeขค็น็ตาเปใ)ขอตนมขารงา้นิมพะบีกรสชวาน้ืา่ ู่ขผานรงท้นักลกนก่ีชรากตาากยมุราอเลอมเชรนดุ่มนาศนกียนุษกึแวา้ีจยษกลระ์ไนัาะด้
ท่กี ลา่ วไปกขลา้ายงตเป้น็นนผัน้ ู้เสสพว่ ปนรใะหจญา่อ(dาaจiยlyังไsมm่คoุ้มkคeา่ rsห)ร(1อื )ยในังไจมาช่นัดวนเจคนนเกพลยี มุ่ งนพี้ อมีเพสง่ยี ผงรลอ้ ทยาลใะหก้5าทร่สีปารมับาเรปถลเล่ียิกนเสพพฤยตากิ สรูบรไมด้ (2)
การบริโภถคึงแยมาส้ว่าบู ไใมน่ใชกท่ลุกมุ่ คคนนทอ่ีเเสมพรผกิ ลันิตอภาัณจฑย์ยังไามสสู่บาจเะรเ็จกเดิ ทภา่ าทวคี่ะตวรดิ เสมาือ่รนเทิโคียตบนิ กบัแตป่อรุบะัตเทิกศารอณนื่ ข์รอวงมผถู้ทึงไ่ีปดร้ระับเกทาศรไวทนิ ยิจฉใัยนว่า
ส่วนของกมกีารารนตาดิมสาาตรรนกิโคารตหนิ รเพอื ม่ินสโูงยขบนึ้ ามยากกากรวค่าวสบารคเุมสพกตาริดบชรนโิดภอคนื่ ยๆาส(3บู -5ม) าใในชช้ในว่ งสปถี าคน.ศท. ี่ท19า8งา8นมีบผทลคกวาารมศตึกีพษมิ าพสข์่วอนง

ใหญ่ระบววุ า่ารผสลาลรพั Sธuใ์rนgeดo้าnนกGาeรnชe่วraยlเ’ลsกิ Rยeาpสoูบrtยไงั ดไ้กมล่ชา่ ดั วเถจึงนผลใกนรทะาทงบตทรางงขดา้ ้ามนแกนาวยนภาโยพบขอายงกภาารคตริดัฐสาเชรน่นิโคกตาินรแขลึ้นะภาษี
ยาสบู สามหาลรักถกชารว่ พยื้นลฐดาปนรขมิ อางณกากราตรดิ เสาพรยชานสิดบูดลังกงลได่าว้ เชดน่งั นแี้ นวนโยบายภาครฐั ของรฐั แคลฟิ อรเ์ นยี และ
แมสซาชูเซตส์ (ด1งั .ทก่ี กลา่ารวคไน้ ปพ)บนยอนี กทจเี่ ฉาพกานะน้ั เจกาะาจรนง า(sเpงนิecภifาicษมีgeาnปoรtะyยpุกeตs)์ใชแ้ใลนะกติจัวรกับรร(มreกcาeรpคtoวบr sคuมุ bกtาypรบesร)ิโภทีม่คี
ยาสูบเป็นอีกทางหนึ่งบทท่ีสบาามทาตรอ่ ถกชา่วรยขลบดวนคก่าใาชรต้จิดา่ ยสาแรลนะิโลคดตินภาระของหน่วยงานภาครัฐได้
ปอาัจกจายั รทเ2ส่สี .พ่งผตขกตลิดบาดิ ตรนสวอ่ตนาโิ อปรคกนบตราิโสระนิ คตนสติดอทิ ินสงธไแาดิภรลไ้นาะวพโิกแคาลกตระาินเมขรทาา้บ่ีแกถาตกงึ บสกวาดั่าตรคา่เนพนงกโิกอ่ืคันลเตใล่มุ นินกิวใชัยยนว่ อาผงื่นสวลัยติูบรตภว่ามัณงทฑๆัง้ ย์กเาาปสรน็ บูทสขาิง่ คอทวง่ีสวาายัมครเขญันุ่ า้ ตใจจอ่ ะรกมปู าีโแรอวบกาบางสแแทลนาะวใแทหนา้คงวนกทกาาลรงมุ่ขนอง้ี
7.
7.1

การจัดการภาวะติด3ส.ารนแกกโิาครไ้ ตขสนิปร้าญั งคหวาามตระหนกั รูถ้ ึงพิษภยั และอ ันตรายตอ่ รา่ งกายและจิตใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภกี่กา.อลนงั ันเผตช์ ไญิ ชกยบักุลปวัญฒั หนาา
การติดสารนโิ คตนิ เป็นสิ่งที่สาคัญ รว3มท6ัง้ 5การเรยี นรแู้ ละแนวทางการปฏบิ ัตติ ัวให้หลดุ พน้ จาก
ปญั หาดังกลา่ ว

ข้อมลู ทั่วไปเกี่ยวกบั การเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วิทยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ

◉ 36256 ◉

อาการเสพตดิ นโิ คติน (nicotine dependence) หมายถึง พฤตกิ รรมการตอบสนองตอ่ ความต้องการ

สารนิโคตนิ ในสมอง (93) เมอื่ มีการเสพสารนิโคตินในระยะเวลาหนงึ่ สมองจะมกี ารปรบั ตัวดวยการลดการหล่ัง

สารเคมนี น้ั ลง เมอ่ื หมดฤทธิ์ของสารนิโคตินจึงทาให้รางกายมีอาการขาดสารโดปามีน (dopamine) เปนผล

ทาใหมอี าการหงดุ หงิดหรือซึมเศรา (รปู ภาพที่ 33) เปนผลทาใหผเู สพยาสูบพยายามแสวงหาสารนิโคตนิ มาเสพ

ซา้ ในขณะเดียวกันเมอ่ื มกี ารเสพนิโคตินบอย ๆ จะทาใหสมองสวนท่ีแสดงความคิด (cerebral cortex) ถกู

ทาลาย ส่งผลทาให้การทางานของสมองในสว่ นของการคดิ ทเี่ ปนเหตุเปนผลเกิดความเสียหาย จนทาใหสมอง

สวนท่ีทาหน้าที่ตอบสนองความอยาก (limbic system) มบอี ทานทาี่ 1จอยู่เหนือสมองสวนทแี่ สดงความคิด
(cerebral cortex) ทาใหบุคคลมพี ฤตกิ รรมตขา้อมมใจลู ตทน่วั เไอปงเตกาย่ีมวอการบั มสณารมนากโิ คกตวาินที่จะใช้เหตุผล (93) ซง่ึ หากแตล่ ะ
คในนปมรรี มิ ะาดณับเขทอ่างกกันาหรเรสือพใกตลดิ ้เนคโิ ยี คงตกนิ ันทกีแ่ ต็ ตากมต((G่า10งe7ก,n2นั 0e2ยr-2aอ่0l6ม)Iแทnส้งัfดนoงี้rอหmอาaกกtผทi้เูoาสงnพพยoฤาตfสกิ Nูบรiเรcปมo็นมtบาinากงeนค)้อรย้ังแไมต่บก่อตย่างนกกั นั อถาึงกแามร้จเะสเพสพ

ติดนิโคตินอาจไมเ่ กดิ หรอื เกดิ น้อยมากและการแสดงออกทางพฤติกรรมอาจมองจากภายนอกไม่เหน็ (207)

ขอ้ มลู ดงั กล่าวจภะานวากไาปรปณร์ตะดิ ยสกุ าตรนใ์ ชิโค้ในตนิกเาปรน็บเาหบตดัผุ ดลแูหลกัผทู้ ี่ทตา้อใงหกผ้ าู้ทรี่เเสลพกิ ผเสลติพภยัณาสฑบู ย์ ตาส่อบูไปไม่สในามการรถคเัดลกิ เรสอพงไผดู้ท้ สีต่ ง่ ้อผงลการ
เลกิ ยาสทูบาใอหาเ้ กจิดมโีเรคครแอ่ื ลงะมภอื าทวะ่ใี ชแ้ใทนรกาซร้อปนรตะา่ เงมๆนิ ตกาามรมตาดิ โนดิโยคใตนนิปที ค่ีเ.รศยี . ก1ว9า่88‘Fมaวี gาeรสrsาtรrชöือ่m“qThuesHteioanltnhaire’ (รปู ภาพ

34) ซงึ่ Cเปon็นsขe้อqคuาeถnาcมeทs ี่ใoหf้ผSตู้mอoบkปinรgะ: เมNินicตoาtiมnคeวAาdมdเปicน็ tiจoรnิง: เAพ่ือReนpาoมrาtใoชf้ในthกeารSวuาrงgแeoผnนกGาeรnรeักrษalา(ตU่อ.Sไป. (208)
ดังทกี่ ลDา่ eวpไaปrขtmา้ งeตnน้ tวo่าfมHขี eอ้ aมltลู hเกaี่ยnวdกHับuผmลิตanภัณSeฑrv์ยiาcทesนี่ (า1ม) ไาดใ้อชธบ้ บิ าาบยัดกเลพไกื่อแชลว่ ะยผเลลกิกรยะาทสบูบตโ่อดรย่างมกหี าลยกัเมฐือ่ าไนดงร้ าับนสวาริจัยท่ี
ยืนยันถนงึิโปคตรนิะเสขทิ า้ ธไปิภแาลพะขผอลงลผพั ลธิต์ขภองณั ขฑบว์แนลกะายราตแิดตส่ลาะรนชิโนคิดตทิน่ีกในลรา่ า่ วงไกปาตยอจนนตเปน้ ็น(ท98ม่ี ,1า1ข4,อ11ง6ข, ้อ20ส5ร,2ปุ06,320ข8,อ้ 2ห09ล) ักนอดกงั นจ้ีากค่า
HFเทMคaาecรgงaKอื่ eสveงrงัiมsnnปคtือneัญมröทseคหsml่เี่อาlก’oกน่าsแาfขแ213รลoS...า้กตว้cmง่อิดยcดสผขก(ีกสoaaังีาลบบัาปdแมskรติรวกidiตรนีเonนนภาคะiม่โิcnรgโิกัณรคเคtีตขาภ่อืiตฑIfตoดิ้อรnoทงนิ ินn์ยกสจdมrหไาา)เาาดeอืปสsรรนก้รxmตอ็นเูบ่ึงัดับสิดนื่ปรทแพoใกสวญันต่เีาตkๆมารรค่เหiิดรทียnรพวทนาชอื่กัง้gิสทาิโนถ่ียงวคมจูs่วัาิดกูขา่ ตcนโแสอนอลaิน์ทHูบมน่ืกงาlทาโน่oeคมทรงๆั้งsrยวางั้งหทnงใาาใเลเานช-าชมแนงWักน่นก้ใลถหอื้เนรลภaะูกลหเูปกุ่มฮiสคกัตnาแผโาัชเวอ้ทรgบรภูท้วาอrงี่เปบทิสี่ลoมกแนี ชัตรอยwนี่ยละวา่งา(วะ่าhงิเทเวRสขเมคe่ายชๆeพ้อrนิวเาือ่oปaยงาทแรถi็นsกมาnะลท่ี oือสสบั)นะดาอบูnาหพกใา่บั ราsหรเาฤพทกชจือเ้รตfก่ีกบาม่อืoโปิกรดิ่อควถขีrรรเก่าใเือ้อสระSคหา1มพขจmนเ้เรมกศาอตตใ(oิดนิกานิงดcิดสกkเทัดoสขค3ตiาหาcาnอรรรรaงขgลตื่อง์นiจอเnานิดงปSโิิตงยeขมคโิ็นcปว)คปอตอืaขทิรตงนิรlะบยรe(ะนิ2ชว่าา1กานงแ1แเากก,ชกลล2รรา่นา1ะะกย2ร(พ2)ลมเค1ด่มุนฤ0า่ ยี )นษุตดวจ้ีกิยัชกะไ์รนันดรี ้ ม

กล7า.ย2เปก็นาผรู้เปสพรบัปรเปะจลาี่ย(นdวaถิilyชี วีsmติ o(ksetarsg)e(1s) ใoนfจาcนhวaนnคgนeก)ลุม่ น้ี มเี พยี งรอ้ ยละ 5 ที่สามารถเลิกเสพยาสูบได้ (2)
ถงึ กแมาร้วป่าไรมบั ่ใชเป่ทลกุ ่ียคนนวทิถี่เสชี พวี ผิตลไิตมภว่ า่ัณจฑะ์ยเปาสน็ บู กจาะรเลกดดิ ภนาา้ วหะนตกัดิ สกาารรนอโิ คอตกินกาแลตงั ่อกุบาตั ยกิ การาณรปข์ อรบังผนู้ทสิ ไี่ ยัดกร้ บัารกราบัรวปนิ รจิ ะฉทัยาวนา่
อาหารมกี ารตปิดรสบั าเรปนลโิ ีย่คนตนิพเฤพตม่ิ ิกสรงู รขมึน้ เมสาีย่ กงกสวขุ่าสภาารพเสเชพ่นติดกชานริดเลอิกน่ื ดๆ่ืมแ(3-อ5)ลกในอชฮ่วองลป์ ี กคา.ศร.เล1กิ98เส8พมยบี าทสคูบวาลม้วตนีพเปมิ พ็น์ขเรอ่อื งงท่ี

ควรทาวาอรยสา่ างรไรSกuต็rgาeมonเปGน็ eกnาeรrยalา’กsทRี่จeะpปorลtกุ ไพดก้ลลังใ่าจวถใหึงผ้พลยการยะาทมบไทดาต้ ง่อดเา้ นน่ือกงาโยดภยาเพฉขพอางะกอายรา่ตงิดยสงิ่าสรานหิโครตบั ินคแนลทะี่
พยายาหมลแักลก้วาไรมพ่ส้ืนาฐเารนจ็ ขหอรงือกสาารเตริดจ็ สแาลร้วชกนลดิ ับดังลก้มลเ่าหวลดวงัใหนี้ม่ ซ่งึ ดร.โพรแชสก้า และดร.เวลเิ ซอร์ จากมหาวิทยาลัย
โรดไอส์แลนด์ไ1ด.้เฝ้ากสารงั คเก้นตพพบฤยตนี ิกทร่เี ฉรพมาขะอเงจคาะนจเงลิก(sเpสeพcยifาicสบูgenโดoยtyวpิเคeรs)าะแหละ์ปตรวั ะรกบั อ(บreกcบั eทpฤtoษrฎsีทubางtyจpติ eบsา) บทัดี่มหี ลาย
ทฤษฏี ท่านสรปุ ออบกทมบาาเทปต็น่อทกฤาษรขฎบีขวัน้ นตกอานรตกดิ าสราเปรนลโิ่ียคนตแินปลงหรอื ที่เรยี กว่า Transtheoretical หรือ Stage of
Change Mod2e.l (2กต1าิด6)รสตอาอรอนบกิโสมคนาตอเนิผงไยแดลแ้ไะวพกแราล่ รซะเมงึ่ขไา้าดกถ้รกงึ บัสวาา่กรคานนริโกยคลอตุ่มมนิ วรใัยนับอผแ่ืนลลติ ระภวนมัณาทไฑัง้ปย์กปาาสรรูบะทยขาคอกุ วงตวา์ใยัมชรเ้ใข่นุนา้ กใจจาะรรมูปปโี แอรบกบั บาเสปแทลลาะ่ยี ใแนหนพ้ควนฤทกตาลกิงมุ่ขรนอรงี้ม

ขบวนการติดสารนิโคตนิ ที่แตกตา่ งกนั ในช่วงวัยต่าง ๆ เป็นสิ่งท่ีสาคัญตอ่ การวางแนวทางการ

การจัดการภาวะต3ิด. สาแกรกานร้ไโิขสคปรต้าัญินงคหวาามตระหนักรถู้ ึงพษิ ภยั และอนั ต รายตอ่ รา่ งกายและจิตใจขอรศงผ.ดู้ทรีก่.ภากล.ังอเนผันชตญิ ์ กไชับยปกญัุลวหัฒานา
การตดิ สารนิโคตินเปน็ สิ่งที่สาคญั รวมท3งั้ 6กา6รเรียนรแู้ ละแนวทางการปฏิบตั ติ ัวให้หลุดพน้ จาก
ปญั หาดังกลา่ ว

ขอ้ มลู ทวั่ ไปเกีย่ วกับการเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วิทยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ

◉ 32666 ◉

ทางดา้ นสุขภาพอย่างกวา้ งขวาง ทฤษฎนี ม้ี ีสาระสาคัญเกี่ยวกับการปรับเปลยี่ นพฤติกรรมทจ่ี าเปน็ ต้องผ่าน
ขัน้ ตอน 6 ขัน้ ดังนี้

บทที่ 1
ข้อมูลทัว่ ไปเกย่ี วกับสารนิโคตนิ
รปู ภาพท่ี 33 อาการหงุดหงิดหรือซ(ึมGเeศnราe(r2a14l) Information of Nicotine)

ภาวการณ์ตดิ สารนิโคตนิ เปน็ เหตผุ ลหลกั ทท่ี าให้ผู้ที่เสพผลิตภัณฑย์ าสบู ไม่สามารถเลกิ เสพได้ สง่ ผล

ทาให้เกิดโรคและภาวะแทรกซ้อนตา่ ง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 1988 มวี ารสารชอื่ “The Health

Consequences of Smoking: Nicotine Addiction: A Report of the Surgeon General (U.S.

Department of Health and Human Services (1) ได้อธิบายกลไกและผลกระทบต่อรา่ งกายเม่อื ได้รบั สาร

นิโคตนิ เขา้ ไปและผลลัพธ์ของขบวนการตดิ สารนิโคตินในร่างกาย จนเป็นทีม่ าของขอ้ สรุป 3 ขอ้ หลัก ดงั น้ี

1. ผลิตภัณฑย์ าสูบรวมทงั้ ยาสูบโรงงานรปู แบบต่าง ๆ ท่ีทาใหเ้ กดิ การติดสารนิโคตนิ

2. สารนิโคตินได้รับการพสิ จู น์ทางหลักเภสัชวทิ ยาวา่ เปน็ สารที่ก่อให้เกดิ การตดิ ของร่างกายมนุษยไ์ ด้

(addiction)

3. กขบับวกนารกตาิดรกสาารรตเสดิ พสตาดิรนชนิโคดิ ตอนิ น่ื ทๆั้งทเาชงน่ หลเฮักโเรภอสีนัชว(hิทeยrาoรแiปูnล)ภะหพารพฤือตทโิกค่ี ร3เรค4มนศแ(าบcสoบตcปรa์รiเnปะeเ็น)มขนิ บกวานรกเาสรพเดนยี โิ วคกตนั นิ (215)

(1) ขนั้ ยังถกป7ไงึลัญ.ม2แาห่สม.ย1นาเ้วปก่าใหาน็จไมรลทผตใ่ักู้เ่ีจชสิดขะท่ พสนั้ทกุาปตครารนนอะ(ิโทPจนคาr่ีเกตeส(านิพ-dcรเผaปoเลiปl็นnyิตลปtภesี่ยญั ัณmmนหฑoแาp์ยkทปleาa่ัวลrสtโsงeบูล)ก)จ((1ทะs) tเั้งใกaนในดิgจภกeาาลนoวมุ่วะfผนตทู้คcิด่ีลนhสอกaางลรnเุ่มนสgนโิพeคี้ย)มตาเีแินสพบบู แยี ่งงตพอร่ออบอ้ ุบยกวตั ่าลเิกปะ1าน็ ร5ใณน6ท์ข่สี3ขอาั้นขงมผอตาู้ทงอรปี่ไถนดรเลร้ะคบักิชอื เกาสกาพรรวยกินาลสิจ่มุ ูบฉนไัย้ีจดวะ้า่(2)
มกี าร•ตดิ สมารอนงโิยคังตไินงกเพย็ ม่ิงั สไมูงข่เห้นึ ็นมาทกากงวทา่ ีจ่ สะาไรปเสสพู่คตวิดาชมนสิดาอเรืน่ จ็ ๆใน(ก3-5า)รเใลนกิ ชเ่วสงพปยี คา.สศูบ. 1แ9ล88ะยมังีบไมทคม่ วีคาวมาตมีพคมิ ดิ พท์ขีจ่ อะง

วารสาร SเuลrิกgeเสoพnใGนeชnว่ eงra6l’เsดRอื eนpนo้ีแrtนไ่นดอ้กนลา่ ควถนึงมผักลจกะรตะทิดบอทยา่ทู งี่ขดัน้ ้านก้ีเปายน็ ภวานพใขหอญงก่ เาพรรตาดิ ะสไาดรร้นบั โิ คขต้อินมแูลลไะม่
หลกั การพค้นื รฐบานถว้ขนองถก่อางรแตทิดอ้สาีกรสชว่ นนิดหดนังกึง่ ลเป่าว็นเดพงั รนา้ี ะเคยลองมาแล้วไม่สาเรจ็ เลยไมเ่ ชอ่ื วา่ ตนเองจะทาได้
1เ.รยี กกาวรา่ คน้‘มพวี บิกยฤีนตทคิ เ่ี ฉวพามาะเชเจอ่ื าถะอืจงตน(sเpอeงc’ifจicงึ ใgชeว้nิธoหี tyันpหeลs)งั ใแหล้ะไตมัวส่ รนับใจ(reไcมe่ปpฎtoิบrัตsิ ubtypes) ทม่ี ี

(2) ขั้นสนใจแต่ยงั ลงั เบลท(บCาoทnตtอ่ eกmารpขlบaวteน)การติดสารนิโคตนิ
(3) ขั้นตดั สินใ•จล2งส.มนือขตกใจ(บาิดPทรสวrต่ีจนาeอระกpนบทาaโิสราrคตนaแตดิอtลินiสงo้วไแาnดแรล้ไ)ตนะว่ยิโกแคังาลตรระินงั้เมขรทาา้อ่แีกถอตกงึ ยสกวบู่าา่ตรคา่า้ นนงงกโิปกคันลรตใมุ่ะินนมวใชยันาว่ อณผง่นื วลวยัิต่ารตภใวา่นมัณงหทฑๆง้ัก์ยกเเาดาปสรอืน็ ูบทนสขา่ิงขคอท้าวง่ีสงวาหาัยมครนเขัญนุ่ ้า้านตใจจ่อ้ีคะรกมงปู าจโี แรอะวบกไาดบางสล้แแทลงนามะวใแือทหนทา้คงวานกทแกาานลรงุ่ม่ขนอง้ี

การจัดการภาวะตดิ 3ส.ารนกแกิโาครไ้ ตขสินปรา้ญั งคหวาามตระหนกั รู้ถงึ พิษภัยและอ นั ตรายตอ่ รา่ งกายและจิตใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภี่กกา.อลนงั ันเผตช์ ไญิ ชกยับกลุปวญั ัฒหนาา
การติดสารนิโคตนิ เป็นสิง่ ท่ีสาคญั รว3มท6ง้ั 7การเรียนรแู้ ละแนวทางการปฏบิ ตั ติ ัวใหห้ ลดุ พน้ จาก
ปัญหาดังกลา่ ว

ข้อมลู ทวั่ ไปเกี่ยวกบั การเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ

◉ 36276 ◉

• ต้ังใจเอาจริงแน่นอน วางแผนเรยี บรอ้ ยแล้วประมาณวา่ ไม่เกนิ หนง่ึ เดือนขา้ งหน้าท่คี งไดล้ งมอื

ทาจรงิ

(4) ขั้นลงมอื ทา (Action)

• ลงมอื ทาไปแลว้ แต่ยังตอ่ เนือ่ งมาได้ไมเ่ กนิ หกเดือน

(5) ขน้ั ทาอยา่ งต่อเนื่อง (Maintenance)

• ทาไดแ้ ล้วต่อเน่ืองเกิน 6 เดือน แต่ยงั ไม่เกิน 5 ปี ยงั พยายามทาและควบคุมทั้งรา่ งกายและ
จิตใจตนเอง อยา่ งไรกต็ าม ยังคงมีความเบสทยี่ งทจี่ ะ1กลับไปเสพยาสูบไดอ้ ีกครง้ั หากจิตใจไม่
เข้มแขง็ เพยี งพอ ดงั นน้ั ในขขน้ั อ้ ตมอลู นทน่วั ้ี ไกปาเลกงั ่ียใจวจกาับกสคานรรนอิโบคขต้าินงเป็นส่งิ สาคญั ท่ีจะชว่ ยใหค้ นท่ี

เลกิ เสพไดแ้ ล้วยังคงไม(่เGสพeหnรeือraไมlเ่ Iขn้าfไoปrเmก่ียaวtขioอ้ nงกoับfยาNสiูบcoหรtiือnสeา)รเสพติดอื่นๆ ในอนาคต
ข้างหน้า

(6) ขน้ั สา7เ.ร2็จ.แ2นภห่นาลอวักกนการร(Tณะeบ์ตrดิวmสนiาnกรaานtริโiชคoตว่nินย) เเปป็นลเี่ยหนตุผแลปหลลงักท(pที่ rาoใหcผ้eู้ทss่ีเสoพfผลcิตhภaัณnฑge์ย)าสูบไม่สามารถเลกิ เสพได้ ส่งผล

กรนDทCะoิโeาบคใnpหวตsaเ้นินerกtq1เกิดmขu1.าโา้ e.รรeไคnชปnเเปปชแtผว่cแลน่ลeลยลลoูกะsิตเีย่ะfจปกภภผนoHติาลาลัณfแeรวสีย่ลSปaฑใะานัพmหlแลนย์tแธก้hทงาoกึข์ปพสารkอaลรกูบ(iฤnงncศซงรขตdgoทึกว้อบ:กิnมนีท่ษHวรsทNตuฤนารcั้งi่าmษมกciยคงooาทฏaาาuรๆtสn่ีนีสอiตsnตูบ่งธีแ้ิดSeาrผโบินสมeaรลAาางriมะsvกรงdยนาiiานnรcdานโกะโิegiดไcครา)ทsวtยปูตรiมเ้บ(oใิน1ปตแนี)ตnบใีคน็1ปไน:่อดบ0วกีAรสค้อาตาา่วขุม.ธ่าRรงศธิบิภงกหใe.ีชาาาpดมๆ1ย้วยพoงั9ากิธทนrต8ยจลีtตท่ี8้ีในนไ่าoหากเเมงใปfอฟ้แหีวt็นๆงลงัาเ้hกทะทรแeบดิผสีม่ีอ่ลอกลSาาธะรขาuกกิบผชรอrรใgาตล่ือหะงeยิดขดท้ร“oใส้อีบขู้ตหTnาสอตรh้รรรGง่องeนู้ถปุ กรeๆึงโิ Hา่าnค3ผหงรeeตลกขรเarินปเาaือ้อlสยtlลหกhยีเ(ีย่มลาUขนรอ่ืกั อ.รSไพงดดณ.กฤังร้ รนาตับงร้ีิกสคไราม์ผรร่่ามน
2. สส่ือาตร่านงิโคๆตนิ ได้รบั การพิสูจนท์ างหลักเภสัชวทิ ยาวา่ เปน็ สารท่ีก่อให้เกดิ การตดิ ของร่างกายมนุษยไ์ ด้
2. ใช(a้กdาdรicเลtiน่oลn)ะคร (dramatic relief) เพ่ือกระตุ้นหรือผลักดนั จติ ใจอารมณ์ให้เกิดความอยาก
3. เปขบลี่ยวนกแาปรลกงารเตชิดน่ สากรานรโิ ใคหต้ลนิ อทง้งั เทลา่นงเหปล็นักคเภนสอัชื่นวดิทู ย(rาoแlลeะพpฤlaตyิก)รใรหมส้ศาสมตีแรล์ ะเปภน็ รขรบยวานลกอางรเลเด่นียลวะกคนั ร
สกลับบั กบาทรตบดิ าสทากรนัเสพเพตื่อดิ สชนะทดิ อ้อ่นืนคๆวเาชมน่ คเวฮาโมรอรนีูส้ ึก(hตe่อrพoiฤnต) กิหรรอื มโคเสเค่ียนงต(cอ่ oสcขุ aภinาeพ)ของกนั และกัน การ

ปัญหาการตใิดชสต้ าัวรนลโิะคคตรนิ โเฆปษ็นณปัญาแหสาดทง่วั คโลวกาทม้ังรใู้สนกึ กผลดิุ่มหผูท้รอื่ีลเอสงียเสใพจทยา่ีไสมูบ่ไดพเ้ ปบลวา่ียน1พในฤต3กิ ขรอรมงปเรปะ็นชาตก้นรกลุม่ นจ้ี ะ
กลายเป3็น.ผู้เกสพารปใรคะรจ่คาร(วdญaiผlyลsตmอ่ ตoนkeเอrsง) ((1s)eในlfจ-rาeนeวvนaคlนuกaลti่มุoนnี้)มเีเชพน่ ยี งจรนิอ้ ยตลนะาก5าทร่ีสวา่ามถา้ารเถอเาลแกิ ตเสน่ พอยนาโสซูบฟไาด้ (ด2)ู
ถงึ แม้ว่าไม่ใชท่ทีวุกีภคานพทขี่เอสพงตผนลิตเอภงัณตฑ่อ์ยไปาสจูบะจเปะ็นเกอิดยภ่าางวไะรตถดิ ส้าขารยนันโิ ขคันตนิแขแ็งตออ่ อุบกตั กิกาาลรงัณก์ขาอยงทผกุู้ทวี่ไดนั ร้ ภบั ากพาขรวอินงิจตฉนยั จวะา่
หวมากีลราักสรกาตารดิ54รSสพ21.. uา..้ืนรrแงเกกฐgนปบกกาาeอาาิโนน็นาาทoรรคลรรขปใวอบnตกตคคอิจยินาลอน้อGรงยัทา่ดเฮบพก่คeพบงตปอสารnบไ่มิ่อ่งรลนรลวeยสชกตญ่อ์มอrีนงูาว้ีaิดยงขารท่าผlสแกึ้น’ตขี่เลาsลถฉบตมนรตะพ้าRาวอ่ชเ่อกคอeกานนไาสะpนกปงกดิรเงัoวเาลจดเ(ครา่ขรrsูกางัtาสมตeา้ะกเมถาไดิรlรจลดfรีทงึอาสง-่าเ้กสlจาาสบวi(าลbรงะsพขรา่ดนpเeเตนา้ลวปังeิโrิดงถโินอืคacน็คึชงตี้กti(ตอfผนsiนิiสocินลoยดิ อnกใ่าcgอนง)รงie่นืaทผะไคnlรทาลๆoอื rงติบเteจ(ปyภก3ทe-ะp็นัณ5าาv)มeรงตฑasดีคพใ้นl)์ย้านวuยแานาชaาสลกมว่tยูบะาiงมoาตขยปมงุ่nวัอภีมใคร)งาหน่ับั.วพเศ้มชัยมข.(น่รทีrาอ1eุน่กาง9cคงกก8จeดิเาว8ะลpตร่ามอืtมตอ่มoีโกบีดิอไทีrใปสทกsานาาวuคงกรส่าวbเนลาทถาtรโิyือมา้าคเpใกตตปตหeีพทนิลน้คsมิาเ่ียแ)นองพลนทกงเ์ขะดม่ีลแดอยีุ่มีปม่ื งนวลี้งถ้า

มตที ิดาสงาเรลนือโิกคสตานิ มไดท้ไาวงแจละะมมมี ากงุ่ มกั่นว่ามคานกกกลวุ่ม่าวมัยที อา่นื งเรลวือมกทส้งั กอางรททาางควยากมตเขัวอา้ ใยจา่รงูปเแชบ่นบถแา้ลจะะแเนลวิกทยาางสขอูบงก็

ขบวนการติดสารนิโคตนิ ทแี่ ตกต่างกันในช่วงวยั ตา่ ง ๆ เป็นส่ิงท่ีสาคญั ตอ่ การวางแนวทางการ

การจดั การภาวะต3ิด. สาแกรกานรไ้ โิขสคปรตา้ญั นิ งคหวาามตระหนักร้ถู ึงพษิ ภยั และอันต รายตอ่ ร่างกายและจิตใจขอรศงผ.ดู้ทรี่ก.ภากล.ังอเนผันชติญ์ กไชับยปกัญลุ วหัฒานา
การติดสารนิโคตนิ เปน็ ส่งิ ท่ีสาคญั รวมท3้ัง6กา8รเรยี นรูแ้ ละแนวทางการปฏบิ ัตติ ัวใหห้ ลุดพน้ จาก
ปัญหาดงั กลา่ ว

ขอ้ มลู ท่ัวไปเกยี่ วกับการเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วิทยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ

◉ 32668 ◉

ใหเ้ ลือกไดส้ ามทางจะเลกิ แบบหักดิบกไ็ ด้ แบบกินนิโคตินทดแทนกไ็ ดห้ รอื เลิกแบบคอ่ ย ๆ

ลดลงกไ็ ด้ เป็นต้น

6. การปลดปลอ่ ยสังคม (social liberation) คอื อาศยั ความรูส้ ึกว่าเปน็ การปลดปลอ่ ยจากการ

ถกู กดขีเ่ อาเปรียบทางสงั คมมาเป็นตวั สรา้ งความมุ่งมน่ั ในการเปลี่ยนพฤตกิ รรมสขุ ภาพ เชน่

โครงการส่งเสรมิ สุขภาพชนกลมุ่ นอ้ ย เปน็ ตน้

7. ใหเ้ รียนรู้สิ่งตรงกันข้าม (counter condition) เช่น ใหเ้ รยี นรูก้ ารสนองตอบแบบผ่อนคลาย

เพอ่ื แก้ปัญหาเครยี ด ใหเ้ รียนรู้การเป็นคนกบลท้าทพีู่ด1กลา้ แสดงออกเพอ่ื แก้ปญั หาการทนแรง
8. บกบดังังคคดับบัันใใจหหาต้ท้ก้อาเพสงเือ่่ิงดทนินี่ดชีกวตนวิดา่ไตทมัง้ ไ่างด(งาGอ้นเeอ้ปศมnน็ขลิ eปต้อ(sr้นกมatรiลู mlรทIมunวั่ ไlfวไuoปข้ sr้าเmกcงoบย่ี anนัวttกไiroดoับnเlพส) าอ่ืoเชรชfน่นักNโิจสคiงูcรตใoา้หนิ งt้ขทin้นึ ี่จeลอ)งดบรนั ถไใดห้หเปา่ น็งทต่ที้นางาน เพื่อ

9. จงใจใช้แผนกระตุ้น (contingency management) เช่น การตกรางวัลถ้าทาสิ่งทด่ี กี ว่า การ

ภชา่นื วชกมารผณลงต์ าิดนสหารรนือิโแคมตก้ินรเปะน็ทเง่ัหกตาผุ รลลหงลโทักทษีท่ถา้ ใไหมผ้ ่เลู้ทกิี่เสสพ่ิงผทล่ีไติมภด่ ัณี ฑย์ าสูบไมส่ ามารถเลกิ เสพได้ ส่งผล
ทาให1้เก0ิด. โกรัลคแยลาะณภมาิตวะรแ(ทhรeกlpซ้อinนgตr่าeงlๆatตiาoมnมsาhiโpด)ยเใชน่นปี กค.าศร.เ1ป9็น8ท8่ีปมรวี กึ าษรสาาทราชงอ่ื โท“รTศhัพeทHใ์ eหa้ lกthารมีคหู่ ู

Consequ(ebnucdedsyo)fคSอmยoสkนinับgส: นNนุ icแoลtะinใeหก้Aาdลdังicใจtioมnีร:าAยงRาeนpทorี่พtบoวfา่ tแhตe่ลSะuขrgนั้ eตoอnนGขeอnงeกrาaรlเ(ปUล.S่ีย.นแปลง
DepartmคeนntเรoาfจHะeตa้อlงthกาaรnวdธิ ชีH่วuยmทa่แี nตSกeตrา่vงicกeันs ก(1)ลไ่าดว้อคธอื ิบใานยรกะลยไกะแทลีย่ ะงั ผไลมก่สรนะใทจบทตี่จ่อะรเา่ปงลกยี่ายนเแมป่ือลไดง้รวบั ิธสทีาร่ี
นิโคตนิ เข้าชไ่วปยแไลดะค้ ผือลกลาพั รธปข์ ลอูกงขจบิตวสนากนากึ รตใดิหส้ขา้อรมนิโูลคตชินักใจนงู รใา่หงเ้ กกาิดยอจานรมเปณ็นอ์ทยม่ี าากขอทงาขด้อว้ สยรวุปธิ ตี3า่ ขงอ้ ๆหลใักนรดะังยนะี้ ท่ี
ป7ัญ.2ห.3ากหา321รลสชขแ...ตกันว่ลัน้ ิดดยะข(ผสกตใสaจลุไกลาบบัดัาdดแรกติารวกสd้คนตรนนภาานิiอืโิมc่ยรรโิกัณคใคtตงักีตาจiตกฑตoไดิรัลัดทนิมานิn์ยกสยสารไ่ตาา)เาดาปใินสรรดัสชณ้รต็นเูบใสง่ิับส้แจดิปมรทินพกผสวัญติ ่ีชใ(าตนมาจรdรห่วิดรทกแพeยนาชวัง้รลิสทไcนโิยิธะคดะจู่ัวiาดิทีตsตนกโ้คสอiช่ีลุน้นิo์ทาอืูบนื่ก่วรทnาโกยทกรใงๆั้งaาชไง้ังหทาlดรงใก้เรลานชาบ้คbัลปงักนน่กงัือหยเaลรลภคลเาlดูปมุ่ฮกaสับกัณปแผโาชัnเใรบภู้ทมรลหวcอบใทิสี่่อติล้ทeีนคชัตอยยรา)รว่างา(ใทส่คhหงิเทวส่งิาeร่ายถ้ๆทงพวrเาูกoเป่ีดยญลทแตiน็าnีกลือ่ีทผ้อสส)วะกาลูบางหา่พใใรตหทหรฤพท่ออื้เาตต้กกี่บตโงิกัวดิ่อควอนรเกา่ใเออ้เรคหาอ1มงมน้เรงกศตใพแ(กิดานิดcลอสกาoส3ะตรมาาcรทตรารaขต์่ออนาiอเnิดปสสยิโงeขค็นิง่ปงั่ใู )อตนตคขรงนิรขะบมรงชั้นว่าขพานงลกา้กอกงมราามมกยทรอืาลมเ่ดีอดทมุ่นีกยียานุษววู่ใสจี้ยนา่กง่ิะ์ไนัทด้ี่
หกลลากั ยขเปอ้ น็นผมี้ ู้เวี สา่ พแปตรล่ ะะจคาน(dจaะilเyปลsm่ยี นoแkeปrลs)งอ(1ะ) ใไนรจกา็ตนอ้ วงนตค้งั นตกน้ ลดมุ่ ว้ นย้ี กมาีเพรชยี งง่ั รนอ้ า้ ยหลนะกั 5ขอ้ทด่ีสาขี ม้อาเรสถยี เลเิกหเตสุผพลยทาส่คี ูบวไรด้ (2)
หรือไมค่ วถรงึ แเปมล้ว่าี่ยไนมแ่ใชปท่ ลุกงคพนฤทต่ีเกิสรพรผมลติตนภเณั อฑง์ยกาาสรบู หจาะเเหกตดิ ภผุ ลาวมะาตสดิ นสับารสนนโิ ุนคกตนิารแเปตอ่ลุบ่ียนัตกิแาปรลณง์ขใหอง้ไผดู้ท้มีไ่าดก้รทับ่ีสกุดารจวะนิ ทิจาฉใยัหว้ า่
การตดั สนิมกีใจารเปตลดิ ี่ยสานรแนปโิ คลตงินเกเพิด่ิมขสึน้ งู ไขดึน้ ง้ ม่ายากทกี่สวุด่าสารเสพติดชนิดอืน่ ๆ (3-5) ในชว่ งปี ค.ศ. 1988 มบี ทความตีพมิ พข์ อง

ว7า.ร2ส.4ารหSลuักrgคeวoาnมGยeืนnหeยraัดlแ’sลRะeสpิ่งoเยrtา้ ไยดว้กนล่า(วsถeึงlผf-ลeกfรfะicทaบcทyาง&ด้าtนeกmายpภtาaพtขioอnงก)ารติดสารนิโคตินและ
หคลวักากมายรนื พหน้ื ยฐัดาน(ขsอeงlfก-าeรfตficดิ aสcารyช) นหิดมดางั ยกถลึง่าวคดวาังนมี้มน่ั คงในทศิ ทางที่ตง้ั ใจไวแ้ มใ้ นสถานะการณท์ ี่ส่นั คลอน
ซง่ึ ต้องตอ่ ส้กู ับสงิ่ 1เ.ย้ายกาวรนคน้(tพeบmยpีนtทa่ีเtฉioพnาะ) เอจาาะจจหงม(าsยpถeึงcifคicวาgeมnแoรtงyขpอeงsส)ิง่ แทลีม่ะาตชัวกัรบัจูง(ใreหc้ใeจpอtอ่ oนr หsuันbเหtyกpลeบัs)ไปท่ีมสีูว่ ถิ ี
เดิม ๆก่อนการเปลีย่ นบแทปบลาทงตกอ่ ากราจระขเบปวลนยี่ กนาแรตปิดลสงาใรหนส้ ิโาคเตรนิจ็ ตอ้ งคอยเสรมิ สรา้ งความยนื หยัดใหห้ นักแนน่ ขนึ้ ทกุ
วนั และลดทอนส2่ิง.เยตก้ายาิดรสวตานอรในบหโิสเ้ คหนตอลินงือไแนดลไ้้อะวยกแทาลรสี่ะเมุดขาา้ทกถุกกงึ คสวนา่ารคทนน่ีจิโกคะลตปมุ่ นิรวใับัยนเอผปนื่ ลลติ ร่ียภวนมัณวทฑถิ ง้ั ีช์ยกวีาาสิตรูบทตขานคอเวงอวางยัมตรเข่นุอ้ า้ งใจหจะรดัมูปเีโอแอบากทบาสฤแทษลาะฎใแหีนน้ค้ีไวปนทกใาชลงกุ้ม่ขับนอง้ี

ขบวนการติดสารนโิ คตินที่แตกตา่ งกันในชว่ งวัยตา่ ง ๆ เป็นส่ิงท่ีสาคญั ตอ่ การวางแนวทางการ

การจัดการภาวะตดิ 3ส.ารนกแกโิาครไ้ ตขสินปรา้ญั งคหวาามตระหนักรู้ถงึ พิษภัยและอ ันตรายตอ่ รา่ งกายและจิตใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภกี่กา.อลนงั ันเผตช์ ไิญชกยับกลุปวัญฒั หนาา
การตดิ สารนิโคตินเปน็ สงิ่ ที่สาคญั รว3มท6ัง้ 9การเรียนรแู้ ละแนวทางการปฏิบตั ิตวั ใหห้ ลุดพ้นจาก
ปญั หาดังกล่าว

ขอ้ มูลท่ัวไปเกีย่ วกบั การเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วิทยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสุข

◉ 36296 ◉

ตัวเอง ใช้ตัวเองเปน็ พ่ีเล้ียงให้ตนเอง กอ่ นอ่นื ตอ้ งถามตวั เองก่อนวา่ อยู่ ณ ขัน้ ไหนของการปรับเปล่ียน ติดอยู่ที่

ตรงไหนและจะแกไ้ ขอย่างไร อยา่ งเช่น

“ถ้าตดิ อย่ใู นขนั้ ท่ี 1 คอื ยังไม่อยากทาก็ตอ้ งหาความบันดาลใจกอ่ น หาเหตผุ ลที่คุณควรจะทา

คุณภาพชวี ติ ที่จะดีข้ึนและชีวิตที่จะยนื ยาวขน้ึ เป็นตน้ ”

“ถ้าไม่อยากจะทาเพราะลึก ๆแลว้ ไม่เชอื่ ว่าตัวเองจะทาได้สาเร็จ ก็ควรไปทาอะไรกบั ศรัทธาหรือความ

เช่ือของตัวเองเสยี ก่อน เราตอ้ งเชอื่ ก่อนว่าเราทาได้ มฉิ ะนั้นกจ็ ะผ่านข้ันหนง่ึ น้ีไปไมไ่ ด้”

บางครงั้ ความล้มเหลวเกดิ จากการใจร้อนข้ามขน้ั บเชท่นทค่ี 1ณุ ลงมือลดนา้ หนักไปแล้ว (action) แต่ไปไม่
จรอาเดปเนพ็ ตราอ้ ถะง้าคมเุณปเี ปน็ ไา้มกหไ่ามดรจ้าอยดัอททก่เีากปแา็นผลรนังปูกคธาือรยรไกมมา่ผแรา่ลวนะ(าขสGง้นัมแeจผnขpรนeอ้rงิ วerมา่aมpูลlกีa“ทrรIจanอว่ัะtfบไiเooปดเnrวินเmกลใซาหีย่ a่งึชวม้ เtัดปกาioเกน็ับจnขขนสึ้นน้ัาoเ”ตรชfนัด่นอNใิโยจคiา่cเตองoนินาtจ้ถีinรือeงิวแ)า่ ลเปะ็นทวาธิแกีผานรแแลผะนเทปี่ดา้ หี มายท่ี

ไมช่ ดั ตอ้ งใหช้ ัดแบบวา่ “ตัง้ แต่วนั ที่ 1 ธันวาคม พ.ศ. 2552 เป็นต้นไป จะเดนิ ให้ไดว้ ันละ 5 กโิ ลเมตรทกุ วนั ”

แนวทภางากวากราแรณก้ไต์ ขดิ ปสญั ารหนาิโทคต่ีกินลเา่ ปว็นมเาหทต้งัผุ หลมหดลักจทึงี่ทจาะใถหือผ้ วู้ท่าีเสเปพน็ ผแลผิตภนัณที่เฑปย์ ็นารสปูบธไมรส่รมามราะรหถวเลา่ ิกงทเสาพแไมดม้ สีค่งวผาลม
คืบหน้าทเาลใ็กหน้เกอ้ ิดยโรกค็อแลยะ่าภลามื วใะหแร้ ทารงกวซลั ้อตนวั ตเอา่ งเๆสตยี าหมนมอ่ ายโดปยฏในิบปัตีิตค่อ.ศต.น1เ9อ8ง8เหมมวี ือารนสตา่อรชเดื่อ็ก“ทT่เี hชeอ่ื ฟHังeผa้ใูltหhญ่ดว้ ยดี เช่น

เดินไดท้Coกุ nวsนั eคqรuบeหnนce่ึงsสัปofดSาmห์แoลk้วinอgย: ่าNงนic้กีo็คtinวeรไAดd้รdางicวtัลionป:รAะเRมeนิ pแoลrtะถoาfมthตeัวเSอuงrเgปeน็ oรnะGยeะnวe่าra“lส(าUเ.รSจ็ .ไหม” ถา้
ไม่สาเรD็จeกp็ปaรrtะmเมeินnสt าoเfหHตeุวaา่ lทthาไaมnเdป้าHนu้นั mมaันnสSูงeเกrvินicไeปsห(ร1)ือไเดป้อลธา่ ิบหารยอืกมลไอี กะแไลระมผาลขกัดรใะหทค้ บณุ ตเ่อสรียา่ จงกงั าหยวเะม่อื ปไดระร้ บัเมสนิารแลว้
ก็วางแนผโินคแตกินไ้ เขขแา้ ไลปว้ แทลาะใผหลมลอ่พั กี ธคข์ รอั้งงขถบ้าวสนากเารรจ็ ตกิดใ็ สหา้เรกนาิโะคตติดินอในยา่รา่งงจกราิงยจังจไนปเเปร็น่ือทย่ีมๆาขจอนงขก้อลสารยปุ เป3น็ ขว้อิถหชี ลีวกัติ ใดหังมน่ข้ี องเรา
ลนปบั่นระจหวะมตั7ใปาชิโ.ย2ญัร้ทกคค.หา5าวซนารามึกกตามเาายอ231ศวรรกบ...่ารตตากสา้ดิ อรผกสข(านสa(กบาลบับรdาdอลริตปสรวกedงนับนนภานรดpiิโcริโกมัณบัคอา้rคtตาeาเiนตฑงตoิดปรเsนิดลินสn์ยกสsลไา้บาพา)เาiด่ยีoปสนรรอย้รนnต็นเูบลาับสาวิด)ปรจบพสกถิสวจัญสูบาตมาชีะ(่งรหดิรซทีวnไผพนาช้ามติง้ัeลิสทิโนขย่คสคgจูต่วัาดิอ่อาaตนโ่อสองเลยินtท์บูรปผ่นืกiปทv็จาโรู้ททรงๆรe้ังแะเี่ง้ังหทะลลสงใเaลาสนช้าวิกิทงกัfบน่นกเfหธเสรผeลภิภลเูปพุ่มฮลcสักาแผโยtสชัพเรบ)ภู้ทาวาอกบสิทสี่เลีนราัชตบูอย็จรวา่งา(ไเใhงิเทดวลนสeา่ย้แิกๆพกrเาลoปยยาทแ้วiา็นราnลที่ สเสส)ะ(ลา5ูบูบาหพ3ใิกร,หร1ฤพทย(32อืเ้ตก7ีก่1บาโ,7ิกสดิ2่อคว-1ร2กบู่าใเ81รคหา)9เ1มน)้มเรจกศตเใื่อา(นิดานิดcกเสกื่อทoสเ3ตานงาcียรรจรaขือ้บต์นiาอเหnิดกปกโิงeาขคับ็นปก)ทอตคขรางิน่กี ะบรนรลชตวา่ทา่านงอีไ่กวกกบมมราา่มสกยารนโีลมเครด่มุอนนคยี นงุษทวด้ีจยกม่ี า้ะ์ไนัีดน้
ดงั กลา่ กวล(า1ย43เ,ป1น็55ผ)ู้เนสพอกปจระาจกาน(น้ั daคilนyทsม่ีmีปoรkะeวrsตั )ิโ(ร1)คใซนึมจเาศนรว้านหคลนงั กเลลมุ่ิกนเสี้ มพเี ยพาียสงูบร้อหยาลกะไม5่ไทดี่สร้ ับามกาารรถรเักลิกษเาสโพรยคาซสมึ ูบเไศดร้ (า้ 2)
อย่างถถูกงึ วแิธมี จ้ว่าะไมมโี ใ่ อชกท่ าุกสคทน่แีทสี่เสดพงผอลาิตกภาัณรรฑนุ ์ยแารสงบู มจาะกเกขดิน้ึ ภกาววา่ ะเตดดิมิ ส(า1ร42น, ิโ2ค19ต)ินข้อแมตูล่อดุบังตั กิกลาร่าณวม์ขสีอ่วงผนู้ทสไ่ีาดค้รญั บั กสาารหวรินบั ิจบฉัยุควล่าากร
การแพมทกี ยา์ทรตใี่ หดิ สก้ าารรนบิโาคบตัดินเผพู้ทิม่ ต่ี ส้องู งขก้ึนามราเกลกกิ วยา่ าสสารูบเแสลพะตมิดชีปนรดิะอวืน่ตั กิ ๆาร(3เ-จ5)บ็ ใปนว่ ชยว่ ดง้วปยี คโร.ศค.ซ1มึ 9เ8ศ8รมา้ บี (2ท18ค,2ว1า9ม,2ต20ีพ) ิมพข์ อง

วาจรสาากรกSารuศrgึกeษoาnทGี่ผeา่ nนeมraาlม’sีขอ้Rเeสpนoอrtแไนดะก้ เลก่าีย่ ววถกึงผับลปกรระะเทดบ็นทดางั งกดล้า่านวกคาอืยภาพหขาอกงจกาเรปตน็ดิ ตสาอ้ รงนบิโาคบตัดินผแู้ทละตี่ อ้ งการ
เลิกยาสหูบลักทกม่ี าีปรพระื้นวฐตัานโิ รขคอซงึมกาเศรตริด้าสมาีราชยนงดิ าดนังยกืนล่ายวันดวงัา่ นคี้วรใหผ้ ู้ปว่ ยทาการบาบดั โรคซมึ เศร้าไปพร้อม ๆกัน เช่น
ยาต้านซมึ เศร้า1ห.รอื กยาารคคลน้ าพยบเยคีนรทียเ่ีดฉรพว่ ามะดเจ้วายะจจึงงจ(ะspชe่วcยiใfiหcก้ gาeรnเoลtิกyยpาeสsบู) แปลระะตสัวบรผับล(สreาcเeรจ็ptorแsลuะbชtyว่ pยeยsืด)รทะม่ี ยี ะเวลา
ของการเลกิ เสพยาสบูบทบใหาน้ทตาน่อกขา้นึ รข(lบoวnนgกาteรตrmดิ สาaรbนsโิtคinตeนิ nce) (136,221)

8. ปจั จยั 2เ.รอ่ื กตงเาิดพรสตศาอรนบ(sโิสeคนxตอ-ินงsไแpดลe้ไะวcกแifาลiระcเมขdา้ากถifกงึfสวeา่าrรคeนนnิโกcคลeต่มุ sนิ ว)ใยันอผืน่ ลติ รภวมัณทฑั้งย์กาาสรบูทขาคอวงวายัมรเข่นุ า้ ใจจะรมูปีโแอบกบาสแทลาะใแหน้ควนทกาลงมุ่ขนองี้

ขบวนการตดิ สารนิโคตนิ ที่แตกต่างกันในชว่ งวัยตา่ ง ๆ เป็นสงิ่ ท่ีสาคญั ตอ่ การวางแนวทางการ

การจดั การภาวะต3ิด. สาแกรกานรไ้ โิขสคปรตา้ญั ินงคหวาามตระหนกั รู้ถงึ พิษภยั และอนั ต รายตอ่ ร่างกายและจิตใจขอรศงผ.ดู้ทรี่ก.ภากล.ังอเนผันชติญ์ กไชบั ยปกัญุลวหัฒานา
การติดสารนโิ คตินเปน็ สงิ่ ท่ีสาคัญ รวมท3ั้ง7กา0รเรยี นรู้และแนวทางการปฏบิ ัตติ ัวใหห้ ลดุ พน้ จาก
ปัญหาดังกล่าว

ขอ้ มลู ท่วั ไปเกี่ยวกบั การเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ

◉ 32760 ◉

มหี ลายการศกึ ษาทีพ่ บว่าเพศหญิงจะประสบความสาเร็จในการเลกิ เสพยาสูบน้อยกว่าเพศชาย (222-227)

อยา่ งไรก็ตาม ในชว่ งหลงั มีการศึกษาหลายเรือ่ งที่พบวา่ สัดส่วนของเพศหญงิ ทีส่ ามารถเลิกเสพยาสูบจาก

จานวนผูท้ เี่ สพยาสูบทงั้ หมด มีค่าเพิม่ ขึน้ ในเพศหญงิ อยา่ งเห็นได้ชัด (228-230) ทั้งนี้ อาจมีปัจจยั ทีส่ ง่ ผลต่อ

การศึกษาดงั กลา่ ว เชน่ ปจั จยั ด้านจิตวิทยาและกายภาพทีส่ ง่ ผลตอ่ จิตใจและพฤติกรรมการเสพหรอื เลิกเสพ

ยาสบู ในเพศหญิง (231) นอกจากนี้ ยังมขี ้อมลู ระบุว่าระดับความรนุ แรงและการตอบสนองตอ่ อาการถอนนิโคติน

ระหวา่ งเพศหญงิ และชายแตกต่างเชน่ กัน ซ่ึงนักวจิ ยั ใหเ้ หตุผลว่าอาจมาจากปัจจยั ทางกายภาพ เช่น การมี

ประจาเดอื น สภาพร่างกายและฮอรโ์ มน (231, 232) ทีส่ าคญั มขี บอ้ ทสทงั เี่ก1ตท่ีมีการรายงานวา่ ในข้นั ตอนการบาบัด
เพอ่ื เลิกยาสูบ โดยการใช้นิโคตินทดแทน (nicoขtiอ้nมeูลreทpัว่ lไaปcเeกmี่ยeวnกtบั tสhาeรrนapโิ คyต; Nนิ RT) พบวา่ ยา NRT ออกฤทธิ์
ไดด้ กี ับเพศชายมากกว่าเพศหญิง (17,81,233)(Gข้อeมnูลeดrังaกlลIn่าวfจoาrเmปน็aตti้อoงnมกีoาfรNค้นicหoาtคinาอeธ)บิ ายกบั ปรากฎการณ์
ดงั กลา่ วต่อไป (79,234)

นอกจากนี้ การศึกษาของนกั วิจัยไทยก็ได้ผลลพั ธ์ไมแ่ ตกตา่ งจากผลการศกึ ษาวิจัยในต่างประเทศ

ตัวอย่างเชน่ การภศึกาวษกาาปรัจณจต์ ัยดิ ทสี่มารีคนวโิาคมตสินมั เปพน็ ันเธห์กตับผุ ลพหฤลตกั ิกทร่ที รามใกหา้ผรู้ทเี่เลสิกพเผสลพิตยภาัณสูบฑใ์ยนาสผบู้ปไว่ มยส่ หาลมงัาผรถา่ เตลัดิกทเสาพทไาดง้ เสบง่ ยี่ผลง
หลอดเลอืทดาใหหัวเ้ กใจิดขโรอคงแคลุณะภชานวิดะาแทรรากขซว้อัญนแตลา่ ะงคๆณตาะมฯมปาี โพด.ยศใ.น2ป5ี ค5.9ศ.(21091)8พ8 บมวี า่ รเพสาศรชระ่ือด“บั TกhาeรHตeิดaนltิโhคตินและการ

รับรู้ประโCยoชnนseข์ qอuงeกnาcรeเลsกิ oเfสSพmยoาสkiบู nมg:คี วNาicมoสtัมinพeันAธdก์ dบั icพtiฤoตnกิ: รAรRมeกpาoรrเtลoกิ fเสtพheยาSสuูบrgหeลoงัnผG่าeตnัดeCraAlB(UG.S.
นอกจากDนe้นั paยrงั tมmีกeาnรtศoึกfษHาeขaอltงhคณุanสdุวิมHลumโรaจnนSาeวrีแvลicะeคsณ(1)ะไฯด้อปธี บิพา.ศยก. ล2ไ5ก6แ2ละ(2ผ3ล5)กทระี่ศทกึ บษตาอ่ เกรา่ีย่ งวกกาบัยเผมลอื่ ขไดอร้งบั สาร
บรกิ ารเสนพิโคยตาสนิ ูบเขข้าอไปงแศลูนะยผ์บลรลกิ พั าธร์ขเอลงิกขยบาวสนูบกทาราตงโดิ ทสราศรนัพโิ ทคแ์ตหินใ่งนชราา่ ตงิ:กกายารจวนิเคเปร็นาทะหม่ี า์แขยอกงเขพ้อศสพรปุบว3า่ ขคอ้ ่าหเลฉักล่ยี ดคงั นะี้แนน
คยเ2กพ.าวา2ศสรา2ตมชบู ,าดิจขpยานอแเปิโ=งปคลศัญ.น็0ตะูนหต2เินยพา7อ้ ใบ์กศ)นงารอห312อกริก...อญตยลากิดา่มุ่ริงผขส(กงสแaตเไาลบับไลามบdัวรรติรวกิกแ่dบอนกนนภายiตยิโห็ตcริโกัณคากคt่าตาราสiตฑงตoตมิดอืรบูินเินn์ยกา่สพพไอทงาา)เาดัฒปศสกรรตัาร้ตห็นเูบนังรนบัสดิปโราญอพากทสวกญับยางิตมาราร่าสหรดิรศทรพงิกูงนาชเัพงั้มกสิทลานโิยทคีนจูวรกิัว่าิดตนทแ์โา่ัยสเอลสินก์ทหูบสีเ่นื่กฉพลทาาโ่งทพรงๆุ่มง้ัคชยง้งัหทาตาัญางใเละาตนสชาัวทงักเนน่ิมบูอกจหเารลปียภทาลงเปูุ่มฮ่าะสร่รีสกั แงผโะชัจะถเรบเภูท้วสงยพอติ บทิสกี่ลทิะนีิศชัตอยบัสเธชววา่งา(รเิผhางิลเทพวปุสลeยา่ายศๆพผเrเอาหoป-ลยทแยเ7iม็นปกาnล่ีท่าสาส)าว็นะงาะบูารันหมพใตรสศหรีนฤ้นพทม-ึกือ้เตยั3กก่ีบทโษนิกส0ดิ่อคว้งัราอาก่าใเเวรคคหคกาพ1มันนร้เรัญจศกศัง้ตใา-(ดิชาทนนิดc3กสกาาo้ีชสน3ตายเงาcใ้ี ดรี้รสหแรaขยต์อืนถiลเ้อเnงัดิปหนิโติะงมeขค็น็นปเิท)บีอตแพขรวร่ีงนิทละบศ่าะระคชบวหา่ดานวงรญ-บักกา6กิกริงามาา.กยเ0รตรจดลมเ5เพีดงึือุ่มลนไยีิพ(นนกิษุมtวมจ้ีเยม่ก=ทสะ์ท์ไีัน-พั้งด่ี ้
ให้ผลลัพกธล์สาอยดเปค็นลผอ้ ู้เงสกพับปบรทะจคาวา(dมaทil่กีyลsา่mวoไปkeเชrsน่ )ก(1นั ) ใน(2จ36า,น23ว7น, 2ค3น8,ก23ล9ุ่ม) น้ี มีเพยี งรอ้ ยละ 5 ทสี่ ามารถเลกิ เสพยาสูบได้ (2)

9. ถอึงาแกมาว้ ร่าถไมอใ่ นชนท่ ุกโิ คคตนนิท่ีเส(wพผitลhิตdภrณัawฑ์ยaาlสsูบyจmะเpกtดิ oภmาวsะ)ติดสารนโิ คติน แต่อุบตั ิการณข์ องผู้ทไี่ ด้รับการวนิ จิ ฉัยว่า
มสกีิง่ าทรเี่ ตกิดดสขาึน้ รในนิโครตะนิหเวพ่าม่ิ งสขงูบขวึ้นนมกาากรกเวลา่ ิกสยาารเสสบู พหตรดิ ือชหนลดิ ังอเ่นื ลิกๆเส(3พ-5)ไปใแนลช่ว้ งคปอืี ค.อศา.ก1า9ร8ถ8อมนีบนทโิ ควตานิ มต(nีพiมิcพo์ขtiอnงe

withdraวwาaรสl)าทร ่ีจSะuแrgสeดoงnอGอeกnมeาrใaหl’้เsหน็Reทpาoงrกtาไยดภ้กาลพ่าวคถอื ึงผปลฏกกิระิรทิยบาตทอางบดสา้ นอกงาขยภอางพรา่ขงอกงากยาร(ต93ิด,2ส4า0ร,2น41โิ )คแตติน่ลแะลคะนจะ
มีระดับกหาลรถกั กอานรนพโิ นื้ คฐตานิ ทขอแ่ี งตกกาตรต่างดิ กสนัารถชงึ นแดิ มด้วัง่ากจละ่าเวสพดังยนาี้สูบในปริมาณท่ีเท่ากันกต็ าม (124,207,208) อาการถอน
นโิ คตนิ เปน็ อุปสร1ร.คสกาาครญัค้นสพาบหยรีนบั ทผเ่ีทู้ ฉ่ีตพ้อาะงเกจาาระหจรงือ(sกpาeลcังifอicยูใ่gนenขoบtวyนpกeาs)รเแลลิกะยตาัวสรบับู (ทreอ่ี cาeจpทtoาใrหsuก้ bารtyเลpิeกsเส) พทมี่ยีาสูบ
ลม้ เหลวและกลบั ไปเบสพทบซา้าท(ต24อ่ 1ก,2า42ร)ขรบววมนทกัง้ารระตดดิ บัสาครวนาิโมครตนุินแรงของอาการถอนนิโคตนิ เปน็ อกี ตัวชีว้ ดั หน่ึงท่ีใช้
ผซู้ทึ่งท่กี าผ่ี ล2่า.งันเมสตกขาพบาิดหรผสวตนลารอรือกกนบเาาลโิสรรคิกตนศตเิดอกึ สินสงษพไแาดารลหไ้หนะวรโิลกแือคาาลตตรยะดัินเเมขรสทาา้่อืนิี่แกถงตใกงึ ทจสกวทีร่าา่ตะรคจ่ี่านบนงะกโิกุปเคลนั ลรติกใมุ่ะินนอวเใชดัยานว่ จน็อผงกน่ืดวลลัยงัติ รกับตภวา่ลมมัณงา่ทาฑวๆเง้ั ส์ยแกเพาลาปสระซ็นูบทผ้าสขาหลิ่งคอลทรวงือัพ่ีสวาตายัมธคัดรท์เขญันุ่ส่ีส้าตนิอใจจอ่ใะดรจกมคปูไาีโลมแรออ้วเ่บกลางบางิกกสแแเนัทลสนาะพวใแทหยนา้คางวสนกทบูกาาลรงุม่ขนอง้ี
ทานายวา่

(124,207,243)

การจัดการภาวะติด3ส.ารนแกกิโาครไ้ ตขสนิปรา้ญั งคหวาามตระหนกั รถู้ ึงพิษภยั และอ ันตรายตอ่ ร่างกายและจิตใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภ่ีกกา.อลนังันเผตช์ ไญิ ชกยบักุลปวญั ัฒหนาา
การตดิ สารนิโคตนิ เป็นสง่ิ ท่ีสาคญั รว3มท7ง้ั 1การเรยี นรู้และแนวทางการปฏิบัตติ ัวใหห้ ลุดพน้ จาก
ปัญหาดงั กลา่ ว

ข้อมลู ทวั่ ไปเกี่ยวกบั การเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วิทยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ

◉ 37216 ◉

(155,221,244,245) อย่างไรกต็ าม มอี กี หลายการศกึ ษาที่ให้ผลลพั ธ์ตรงข้ามกันกล่าวคือ ความรนุ แรงของอาการถอน

นิโคตินกบั การกลับมาเสพซา้ ไม่สมั พนั ธท์ างสถิตนิ ั่นเอง (115,124,146,243,246, 247,248,249) ท้ังนี้ เนือ่ งจากการศึกษาแต่

ละเรอ่ื งอาจใช้เครอื่ งมอื ในการวัดอาการและความรุนแรงของอาการถอนนิโคตินท่แี ตกตา่ งกนั บางการศกึ ษา

อาศัยเครื่องมือทไี่ ด้รบั การพสิ ูจนแ์ ลว้ บางการศึกษาอาศัยการสงั เกตอาการถอนนโิ คตินแล้วทาการบนั ทึก

รายละเอียดของผปู้ ว่ ยแต่ละราย หรือบางการศกึ ษารายงานอาการถอนนโิ คตินเปน็ ภาพรวมตามค่าคะแนนของ

การประเมนิ อาการทแ่ี สดงออกในผปู้ ว่ ยรายนน้ั ๆ ทาให้การแปรผลของการศึกษาแต่ละเรอื่ งอาจมคี วาม

แตกต่างกันในเชงิ การเปรียบเทยี บทงั้ เชิงปรมิ าณและคณุ ภบาพทขทอี่ 1งขอ้ มลู ที่เกบ็ รวบรวมมา ตลอดจนการวัดการ
รกคะลรยง้ัับะมเใาวนเลขสาณพในซะก้าทกาี่บรอ็ าปางจรกะแาเตรมกศินตกึ เ่าษปงาน็ กนชันบัว่ งจเชาๆน่นวหบนราคือ(งGรบก้ังeาาทรงnขกศ่กี e้อาลึกrมรบัษaศูลมlาึกทนาIษnเัว่ับสาfไจพoใปาหซrเน้คmกา้ วาแยี่ นaนตวtคยิไ่กiมรoาบัง้ัมร่nขสวขอมาoองรคงfกนกรNาัง้าโิ รกครiกcกอ่ตoลลนินับtับหiมnมนาeา้าเเ)สทสพ่ผีพา่ยซนา้าสมแูบาตอกเีกนตค่ือ่ารงงัง้จจโาาดกกยแนยบั กทชุกว่ ง

การศึกษาอ่นื ทาให้การประเมินแตกต่างและสง่ ผลต่อผลลัพธท์ ไ่ี ด้ ดังนน้ั การทาการวิเคราะหเ์ ชิงอภิมานโดย

แยกรายละเอียภดขาวอกงารระณเบต์ ียิดบสาวริธนวี โิจคยั ตขินอเปงแน็ ตเหล่ ตะผุ กลาหรลศักกึ ทษ่ีทาาใแหลผ้ ว้ ู้ทที่เาสกพาผรลแติ ยภกัณเปฑน็ย์ ากสลูบุ่มไยม่อสยามเพารอ่ื ถวเิเลคกิ รเาสะพหได์ผ้ ลสลง่ ผัพลธ์แต่
ละกลมุ่ ทอาาใหจ้เชกว่ ิดยโใรหค้เแหลน็ะภาวพะรแวทมรทก่ถีซกูอ้ นตตอ้ า่งงนๆา่ เตชา่อื มถมือามโาดกยขในึน้ ปหี ครือ.ศท. ่ีเ1ร9ีย8ก8วมา่ วี กาารรสวาริเคชรอ่ื า“ะTหhแ์ eบHบeเปalน็ thระบบ

(systeCmoantsiecqauneanlcyessiso) f(2S45m) oking: Nicotine Addiction: A Report of the Surgeon General (U.S.
10D.eภpาaวrtะmนeา้ nหtนoกั fตHัวeเaกlนิth(awnedigHhutmgaaninS)ervices (1) ได้อธบิ ายกลไกและผลกระทบตอ่ ร่างกายเมือ่ ได้รบั สาร
นิโสคง่ิตทนิ ส่ีเขา้าคไปัญแทล่ีผะ้ทูผีก่ลลาพัลงัธอข์ อยง่ใู นขบขวน้ั นตกอานรตกดิาสรเาลรกินยโิ คาตสินูบใตน้อรา่งงทกราายบจจนากเปผ็นู้ใทหม่ี้คาาขปอรงกึขษ้อสารเพุปอื่ 3ชว่ขย้อเหลลิกกั ยดาสังนบู ี้ คือ

เนเไกดสมิโา้ พอืล่ถหนกกูยนรแาวักปัมสธิรตญัีบูกไทดัวหไหทา้ดลาแใีเ่้เกหังพตชาหน้่เน่312่มิรปย...า้กตขน็ุดหิดันน้ึ เสผสข(กนสaหสลาบับัด(าdัก7พลรติรวกส7dตนัง,ยนนภา8่วiัวหิโc2ราิโกัณนค,ไคtต2สยามiตทฑ5ตoดิรูบดุ1ิน่ลี่พนิnย์กส)เแไงสาา)เาหบดตปอสรรพรไร้่อตน็เาูบดยือบัสจิดาปร้ไพาแกจหสวมญัสามตมพานัม่รบูหดิร้แทบพกานาชตั้งก(วลสิท2ิโนย่ผ่าค5จูบัว่ัาดิ้ทู(0ใต7นโสไ)อน7ล่ีสินป์ทูบโ,ืน่7กบาดทเา8โทสมาร)งยๆั้งง้ังงหพาปททงใรเรลายรนชา่ัวาถงักะนา่นกไยหเเปสเรลลภหดลเูปบูนุม่ฮกิสลกั็นแเผโ้าัชเเังพนรสบภหทู้วหออ้ีรพบิทส่ีลนยนีาาัชตอยยักุดะจวา่งา(าตเสhนงิเทวสสสัวeังา่ายูบๆพพจเrเไากoปไะยยปทแดตiน็าเnาสลที่พ้ตสสส)ะตกู่าูบ่ิมานูบหพใ่อารหขเรรฤมพทอนือเ้้นึกตากี่กบง้าโปลิกนดิว่อควหรบัรา่กา่้าใเนรคหะหไา1มเปนกัม้เรมนกศตตเาใ่ือ(กัิดสานิดณcัวชสกตพoสอ3ต่วาวัาcซ2ารงรเรaขา้จ-ตพท์นi5อเหnเิดปยีม่ิ่โิพงeรขคกน็งัขป่ิม)อือตเโิข้นึรสขลลงนิ ะบแรพ้นึก้มชวา่ลรปยเานงหะัมกากรกหลสรใะาานกวายูบมรทใลมชเนานดมุ่น่วาณา้ยีกนงงุษหวแาี้จย11กนรกะ์ไ0-นัเกัดไ้2ล-ข้2กิ
ไม่ไดเ้ พกิ่มลขายึ้นเอปย็นา่ผงู้เสชพัดปเจรนะจโาดย(dไaมilท่ yรsาmบกokลeไrกsข) อ(1ง) รในา่ จงกานายวนวา่คนนโิกคลตมุ่ ินนส้ี มง่ เีผพลียองยร้อ่ายงไลระเ5หตทุใสี่ ดานมา้ารหถนเลักกิ ตเวัสขพอยงาผสทูู้บไเ่ี สด้พ(2)
ยาสบู จถงึ ึงไแมมเ่ ว้พ่าม่ิ ไมขใ่ึ้นชแ่ทลกุ ะคผนลทเ่ีเสสียพทผเี่ลกิตดิ ภตณั ่อฑร์ย่างากสบูายจโะดเกยิดรภวามวขะอตงิดยสาาสรบูนิโเมคตือ่ นิเทแียตบ่อกุบบั ัตปกิ ญัารหณา์ขเอลงก็ ผนู้ท้อไ่ี ยดเ้รกับยี่ กวากรวับินนิจา้ ฉหัยนว่าักตวั
ทเ่ี พ่ิมขมึน้ กี า(2ร5ต2,ดิ 2ส5า3)รนอิโยคา่ ตงินไรเพกิ่ม็ตสาูงมขึ้นบมางากการวศ่าสกึ าษราเสพพบตวดิ ่าชปนริดะอเนื่ด็นๆเร(3่อื -5ง)ขใอนงชนว่ า้ งหปนี คกั .ศอ.า1จ9ไม88เ่ กมี่ยีบวทขคอ้ วงากมบั ตคีพวิมาพม์ขสอางเรจ็

ในการวเลาิกรสเสารพยSuาrสgูบeo(2n51G,2e54n)eral’s Report ได้กลา่ วถึงผลกระทบทางด้านกายภาพของการตดิ สารนิโคตินและ
หลแักนกวาทรพาน้ืงกฐานรปขอฎงบิ กตั าิตรตัวิดทสไี่ ามรย่ ชุ่งนยดิ าดกงั กซลบั ่าซว้อดนังนท้ี ่สี ามารถใหแป็นข้อแนะนากับผทู้ ่ีกาลังเลิกหรอื เลิกเสพ
ยาสูบไปแลว้ แล1ะ. กงักวาลรคกน้บั พนบา้ ยหนี นทกั ี่เตฉพวั ทาะี่อเาจจาะเพจ่มิง ข(sนึ้ peดcังifนic้ี genotypes) และตวั รบั (receptor subtypes) ท่มี ี
เมอื่ หยุดเสบพทยบาาสทูบต่อผกูร้ าบั รขบบรวกิ นากรจาราตเปิดน็สาตร้อนงโิ ทคตรานิ บส่ิงที่จะเกิดข้ึนทนั ทหี ลังเลกิ เสพยาสูบ คอื

ใชอ้ าหารปทรร่ี ะับกป2ารร.ะททตขก่ี 1าบาิดนรสวกตนเาาขอรกร้านบาเไิโสผรปคตนาตไิดผอดินสลงด้ ไแาาดขีรลญไ้้นึนะวอิโกแคาาลตหระนิเามขทรา้าข่แีกถตอกึงสกวงารา่ตรคา่า่ นงนงกกโิกคนัาลตยใมุ่ ินนจวใชะยันว่ทอผงนื่าวลงยัติ ราตภวนา่มัณมงทฑปี ๆ้งั ย์รกเาะาปสรส็นูบทิทสขาธ่งิ คอิทภวง่ีสาวาาพยัมครเขขญัุ่นนึ้ า้ ตใจจหอ่ ะรกมมูปาาีโแรอยวบกคาบาวงสแแาทลนมาะววใแท่หานรา้คงว่านกทงกกาาลรงา่มุขยนอจง้ีะ

การจดั การภาวะต3ิด. สากแรกานร้ไิโขสคปรต้าัญนิ งคหวาามตระหนกั รู้ถึงพิษภัยและอนั ต รายตอ่ รา่ งกายและจติ ใจขอรศงผ.ดู้ทรก่ี.ภากล.งัอเนผันชติญ์ กไชับยปกัญุลวหัฒานา
การติดสารนโิ คตนิ เปน็ สงิ่ ที่สาคัญ รวมท3ั้ง7กา2รเรียนรู้และแนวทางการปฏบิ ตั ติ วั ให้หลุดพ้นจาก
ปัญหาดงั กล่าว

ข้อมูลท่ัวไปเกยี่ วกบั การเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ

◉ 32762 ◉

ประการที่ 2 ผูท้ ี่เลกิ เสพยาสูบจะรบั รู้รสชาติอาหารไดด้ ีข้ึน ประสาทรบั รสจะทางานไวข้ึนหลังจากไมม่ ี

นโิ คตนิ ในร่างกาย ดังน้ัน จะสง่ ผลทาให้ผู้ทเ่ี ลกิ เสพยาสบู ทานอหารไดเ้ พมิ่ มากขึน้ สง่ ผลทาใหม้ ีโอกาสทน่ี ้าหนกั

ตวั จะเพิม่ ขึน้ อย่างรวดเรว็ ในชว่ ง 2- 4 สัปดาห์แรกหลงั จากเลิกเสพยาสูบ นอกจากน้ี การทพี่ ฤติกรรมการ

รบั ประทานอาหารเปล่ยี นแปลงไปในลักษณะดงั กล่าว จะสังเกตได้ว่าคนทีก่ าลังเลิกหรอื เลิกสายาสูบจะมี

พฤติกรรมการรบั ประทานของว่าง ขนมขบเคี้ยว นา้ หวานบอ่ ยขนึ้ ตามมาเนื่องจากกลไกดังทกี่ ลา่ วไป ทาให้

รูปแบบการรบั ประทานอาหารเปล่ยี นไป การทาความเขา้ ใจขอ้ เท็จจริงดังกลา่ ว จะชว่ ยทาให้ผู้น้ันสามารถเลือก

สรา้ งนิสัยในแนวใหมท่ ่จี ะนาไปสูก่ ารมสี ขุ ภาพดียิ่งขึน้ และมอี บาทยุยทืนี่ 1ยาวข้นึ
2ข1..อ้ รไเตมบั อื่รปบันรปใะจรทะ9าทนขาอ้อนาเอหกาายี่ หรวเากชรับ้าวทส่าุขงี่ถภกู ตาพ้อง(ปGรeะnขกeอ้อrมบaูลดl้วทIยnวั่ fไoปrเmก่ยี aวtกioับnสาoรfนNิโคicตoนิ tine)

3. จากัดจานวนแคลอรี่ในอาหารที่ไมท่ าให้เกดิ ประโยชน์

ก. ภกาาวจกดั าหรณรอื ์ตลิดดสไาขรมนันโิ คทตี่เนิ หเ็นป็นชดัเหทตุกุผชลนหิดลกัลทงท่ี (เาชให่นผ้ คู้ทรี่เสิ พโคผลมติ าภโซัณลฑาย์ าอสอูบยไลม์ส่ มาามกาารรถีนเลกินเา้สสพลไัด้ปสกง่ ผตลิ)
ทาให้เขก.ิดโกราคจแัดละหภราอื วละดแปทรมิกซาณ้อนนต้าา่ ตงาๆลตทา่ีใมชม้โาดยโดไมย่จในาปกีดั คล.ศง.เช1่น98ข8องมหวี าวราสนาทร่ัวชไอื่ ป“(TไhอeสกHรeีมalลthูกกวาด เค้ก

Consequพeาnยce) sแยofมSหmรoือkเiยnลg:ลี่ Nขiา้cวoตtiา่nงeๆAdหdรiือctนioา้ nต:าAลใRนeขpา้ oวrสt าoเfรจ็thรeูปทSu่ีใชrgเ้ eปo็นnอGาหenาeรเrชal้า(U(ใ.ชSล้. ูกเกด
Departmหenรอืt อoงfนุ่ Hแeหal้งtแhทaนn)dเคHรuื่อmงaดnมื่ Sหeรrvือiนceา้ sผล(1)ไมไดอ้ ้อดั ธลิบมาย(กอลาไจกใแชล่นะา้ ผผลลกไรมะ้คท้นั บแตท่อนร่า)งรกบัายปเรมะือ่ ทไดาร้นับผสลาไรม้
นโิ คตนิ เขา้สไดปแแทละนผผลลลไัพมธก้ ์ขรอะงปข๋อบงวนการตดิ สารนิโคตินในร่างกาย จนเป็นท่มี าของข้อสรุป 3 ข้อหลัก ดงั นี้
ป4ัญ. ลหดางคกป..ารไ321ใรมสขิมช...ต่ดาาา้พิดเวณมื่สข(ผกืชรสaทลาบเบัจ็าปไdครีเ่ิตขรวกรสdรนรนนภมาูปะรi่ือิโcริโกัณนัคชมิเคงtตภาiตนสฑดคตoิดรทนิตัิดืม่ณุินn์ยกสขไวาแา)ทเาดคป้าสท์รรหีม่้ร่าวตน็เูบี่รบั้งสีแเทดิปรับขพกอสวีย่ญั้าปาตลมาังไรหรดิรกทไปพะนามชอง้ัภิสททนิโย่ไฮคาจูด่วัาาิดอยตนโสป้นอลลหนิท์ูบ่ืนรลก์ทลาโุงงทรงๆั้งแงัใงงั้หทหตงใตเลานช้มา่งม้งักน่นกาหขเอรกลภลเ้าาปูุม่ทฮสกัวหแผโชั่สีแเราบภ้ทูวุดดอรบิทส่ีลนีงปชัตอยแรวา่งา(ทhะงิเทวสeนเา่ยๆภพrเขาoปทยทแา้ iน็าnขวลี่ทสส)ขา้ะาูบาวหพาใรหเวรฤพทปอื้เตกี่กบข็นโิกดิ่อควนอรก่าใเมารคหา1หมปน้เรกศาตงัใ(ดิารนิดcขสกเoสช3้าตาาc้าวรรรaขแตส์นiอเnทดิาปิโงeลขคน็นป)อีตแขปรงนิทะบรรช้แวะ่าานทงเกภกกนราทาขกยรขนลมเ้าดุ่มนมวียนุษปวจ้ียงักะ์ไันด้
กลายเกป.็นไผมู้เร่สับพปปรระะทจาาน(dเaนiอื้lyสsตั mว์o(อkeาrจsย) ก(1)เวใน้นจปาลนาว)นคนกลมุ่ นี้ มีเพียงรอ้ ยละ 5 ท่ีสามารถเลกิ เสพยาสบู ได้ (2)
ถงึ แมว้ขา่.ไงมด่ใชไขท่ มกุ ันคนจทากี่เสนพมผวลัวิตสภดณั (ฑใช์ย้หาสาบูงนจะมเหกรดิ ือภบาวตั ะเตตดิอสรา์มริลนคโิ คแ์ ตทนิ นนแตมอ่ธุบรรัตมิกชาราณติข์ ไอมงใ่ ผชู้ทเ้ นไ่ี ดย้รแบั ขก็งาทร่ีทวนิ าจิขฉ้นึ ัยเวอา่ ง)
มกี ารตคิด. สเาลรอืนกโิ คสตง่ิ ินทเ่เีพหิม่ มสาูงะขส้ึนามหารกบักทว่าาสหานรเ้าสขพนตมดิ ปชังนิดแอล่นื ะใๆชแ้(3ต-5)เ่ พใยีนงชจว่ างนปวี คน.ศน.อ้ 1ย98ๆ8ใมชบีแ้ ทยคมวผาลมไตมีพบ้ ิม้าพงข์ มอางกา

วารสาร SรuีนrgชeนoิดnพGเิ eศnษerหaรl’อื sพRนี eตัpบorตั tเไตดอ้กรล์แ่าทวถนึงเผนลยกเหระลทวบหทราืองมดา้ กนากราีนยภธราพรมขดองาการติดสารนโิ คตินและ
หลกั กงา.รรพะื้นวฐงั าอนาขหอางรกปารรตะิดเภสาทรเชขน้าดิเตดาังอกบล่าทวุกดชงันนิดี้ ส่วนใหญม่ ไี ขมันและหรอื นา้ ตาลเป็นปรมิ าณมาก
จ. 1ร.ับปกราะรทคาน้ นพไบขยส่ ีนัปทด่ีเฉาหพล์าะะเเจพาียะงจง3(sฟpอeงcหifiรcอื gนe้อnยoกtyวp่าeนsั้น) และตัวรบั (receptor subtypes) ทีม่ ี
5. รบั ประทาบนทอบาาหทาตรอ่ เกบาารขๆบเวปน็นกอาราตหิดาสราเรยนน็ ิโๆคตซินึง่ ประกอบด้วยผลไม้เป็นสว่ นใหญ่ หรอื ไมร่ ับประทาน
6. อเลอยกก2า. ลงักตขกบาิดารสวยตนาอพรกนบอาโิสรคคตนวตดิอรนิ สงแไแาลดรละ้ไนะวสิโกแคมาลตา่ระินเเมขสทาา้มแี่กถอตกงึ สกวาา่ตรคา่ นนงกโิกคนั ลตใมุ่ ินนวใชยัน่วอผงนื่ วลยัิตรตภว่ามัณงทฑๆัง้ ย์กเาาปสร็นูบทสขา่งิ คอทวงี่สวาาัยมครเขญัุ่นา้ ตใจจ่อะรกมปู าีโแรอวบกาบางสแแทลนาะวใแทหนา้คงวนกทกาาลรงุม่ขนอง้ี

การจดั การภาวะติด3ส.ารนแกกิโาครไ้ ตขสนิปร้าญั งคหวาามตระหนักร้ถู ึงพิษภยั และอ นั ตรายตอ่ รา่ งกายและจิตใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภ่กีกา.อลนงั ันเผตช์ ไญิ ชกยับกลุปวญั ัฒหนาา
การติดสารนโิ คตินเปน็ สิง่ ที่สาคญั รว3มท7้ัง3การเรยี นรแู้ ละแนวทางการปฏิบตั ติ วั ใหห้ ลุดพน้ จาก
ปญั หาดงั กล่าว

ข้อมูลท่วั ไปเกยี่ วกบั การเสพตดิ สารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วิทยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ

◉ 37236 ◉

7. พกั ผ่อนให้พอ รบั อากาศบริสทุ ธ์ิ แสงแดดและดม่ื นา้ สะอาด

8. ไปรับการตรวจสุขภาพเป็นประจาสม่าเสมอ

9. ไม่วิตกกังวล

11. การกลับไปเสพยาสูบซ้าในชว่ งแรกของการเลกิ ยาสูบ (early relapse)

สามในสี่ของการศึกษางานวิจยั ทางคลนิ ิก (clinical trials) เก่ยี วกับการใชน้ โิ คตินแผ่นแปะพบวา่ หาก

ผูท้ ใ่ี ช้นิโคตนิ แผ่นแปะและเสพยาสูบร่วมดว้ ยในช่วง 1-2 สัปดาห์แรกของการใช้แผน่ แปะ มีโอกาสสูงมากทีจ่ ะ

กลับไปเสพซา้ ในอนาคตอันใกล้ (209,255,256) ซ่ึงมกี ารระบุวบ่าพทฤทต่ี กิ1รรมท่ีเกดิ ข้ึนดงั กล่าวใช้เปน็ ตัวช้ีวัดความ
สาเรจ็ หรอื ความล้มเหลวของการเลิกยาสบู ในขร้อะยมะูลยทา่ัววไขปอเงกผย่ี ปู้ วว่ กยบัราสยานรน้ันไโิ ดค้ตตนิัวอย่างเช่น การศกึ ษาของ
ขKeนnาดfoใrหdญแ่ (ลระ้อคยณละะฯ97ใน.1ปแี คล.ะศ.8139.394ตา(2ม(0G9ล)eาทดnที่ับeา)rกaกาlารรIวnศเิ คfึกoรษrาาmะทหa้ัง์ขt2อ้ioมเnรูลอื่ จoงาเfกกกNย่ี าวicรกศoับึกtกiษnาารeป)2รเะรเ่อืมงินทก่ีมากีรลก่มุลบัตัวไปอเยส่าพง

ยาสูบซา้ ในคนที่ใชน้ ิโคตินแผน่ แปะ ผลการศกึ ษาท้ัง 2 เรอื่ งพบวา่ กล่มุ ตวั อย่างทใี่ ช้นิโคตินแผ่นแปะและเสพ

ยาสบู รว่ มดว้ ยใภนาชวว่ กงาร1ณ-2ต์ ิดสสปั าดรานหิโคแ์ ตรนิกเขปอ็นงเกหาตรุผเลรหิ่มลใชกั ้แทผีท่ น่าใแหปผ้ ะู้ทจี่เสะพกผลลับติ ไภปัณเสฑพย์ ยาาสสบู ูบไมซ่สา้ าในมาขร่วถงเล6ิกเสดพือไนดข้ สอ่งงผกลาร
บาบดั ทดางั ในห้ันเกิดกโารรคศแกึ ลษะาภจางึวสะแรทปุ รวกา่ ซกอ้านรกตล่างบั ๆไปตเาสมพมยาาโสดูบยใซน้าปในี คช.ศว่ .ง1แ9ร8ก8ขอมงีวการาสราบราชบ่ือัด“จTะhสeง่ ผHลeใaหlt้เhกดิ ความ

ลม้ เหลCวoในnsกeาqรuบeาnบcดั eใsนoรfะSยmะยoาkวinไgด:้ ไNมiว่cา่oผtiนู้nั้นeจAะdเdลiือctกioวnิธีก: AารRบeาpบoัดrtเพoือ่ fเtลhิกeยSาuสrบูgeแoบnบGใดeกn็ตeาraมl (เUน.ือ่Sง. จากเมอื่
รา่ งกายDไeดpร้ aับrtสmาeรnนtโิ คoตf ินHแeลalะtสhาaรnอdื่นHทuอ่ี mยใู่ aนnยSาeสrูบvจicะeเsก(ดิ1)กไาดร้อตธอบิ บายสกนลอไกงทแล้ังใะนผเลชกงิ รกะาทยบภตาอ่ พรแา่ งลกะาพยฤเมตื่อิกไรดรร้ มบั สาร
โดยเฉพนาิโคะตในินชเขว่ า้ งไป1แ-ล2ะสผปัลลดพัาหธ์ขแ์ อรงกขขบอวงนกกาารรรตบั ิดกสาารรนบิโาคบตดั นิ เใพน่อื รเา่ ลงกิกายยาสจูบนจเปงึ ็นจทาเมี่ ปา็นขตอง้อขงอ้ ใหสร้คุปาแ3นขะ้อนหาลสักาหดรังนบั ี้ผู้ที่
ลยตม้า้อสเงหบูก1ลาแ2ปวรม.ญัเสมแ้ลคูงหตีรกิ วาา่มเกาสยวามพง213นราส...ยตเนัมดาิดกผกสข(สยีพสaาลาบบับูวาdันรริตรวกอdนเศธนนภาพยiิโร์กึcรโิกัณค่ารคะtตษาiงตาฑหตoดิราเะนิ ินn์ยกคสวทโไาา)เารา่อดย่ีปสรรง่งกร้ืนต็นเูบคปบัสาดิยปรรพรสกสวันัดัญมิาทตมาววรหาดิร่ีจทา่า่พนณาชะ้ังผใสิทิโนนยสลยคจูวั่าิดชาลตานโสอมว่ลัพชินท์บู่ืนงากท่วธาโรทรง1์ใๆัง้ยถงง้ันหท-เเงใ2เลลกาลนชางักิกานิก่นกสหเรยรเลภปั ลสเเปูาุ่มฮลสดกัพสแผโกิัชาเรไบบูภู้ทวหเอดสบทิสี่ลกีนแ์้ใพัชตอยนับรว่างา(ยกรผhงิเทวาะสขeล่ายสๆพยอrเลาoบูปะยงทแพัi็นขยากnลท่ี สธส้นึา)าะาบู์ทาวรหอพใรคเหไี่รยฤพขทด่ออืเู้่กตา้ก่ีกบ้นโกิับบิด(่อควขdรกป่าาใเรคหา้oบาร1มงน้เรsมิัดกยศตใeเา(ดิาานิดพc-ณสกกroส่อื3ตาeแาขcเรรsรaลขอลต์pนiะอเกิnงดิปิโoมงยeยขคน็ปnาีโ)าอตขอรชสsงินะบกว่eรบู ชว่ายา)ไานงสเมกกลกส่คราิกาูงกยวรยทลมรเาดจี่เ่มุนสสยีะนุษูบพวี้จยกแะ์ไนัลดะ้
รูปแบบกกลาายรบเปา็นบผัดู้เสทพ่ีเขปม้ ระขจน้ า((idnateilynssimveokinetrse)rv(1e) ใnนtจioาnน)วน(5ค,1น2,3ก1ล) ุ่มอนย้ีา่ มงีเไพรยีกง็ตราอ้ มยลมะีอ5กี หทลีส่ าายมการาถรเศลึกกิ ษเสาพทย่ใี าหส้ผูบลไดล้พั(2)ธ์
ตรงขา้ ถมึงกแนั มว้ โา่ดไยมก่ใชา่ทรศุกคึกนษทาี่เเสหพลผา่ ลนิตนั้ ภรัณะบฑุว์ย่าาคสูบวาจมะเสกาดิ เภร็จาวในะตกดิาสราเลริกนโิเคสตพินยาแสตบู อ่ ไุบมัตไ่ ิกดาข้ รนึ้ณอข์ ยอู่กงผับู้ทปี่ไรดิม้ราับณกาขรอวงนิ ยิจาฉแัยลวะ่า
รปู แบบมหกี ารรือตคิดวสาามรเนขโิ ม้คขตน้ิ เขพอม่ิ งสกูงาขรึน้ บมาาบกดักเวพา่ สียางรอเยสา่พงตเดิ ชียนวิดแอตน่ื จ่ ๆะข(3นึ้ -5อ) ยใูก่นบัช่วปงัจปจี คัย.อศืน่ . 1ๆ9ร8ว่8มมดีบ้วทยคเวชา่นมตีพิมพข์ อง

วา1รส) ารระSยuะrเgวeลoาnในGกeาnรeบraาบl’sดั Report ไดก้ ล่าวถึงผลกระทบทางดา้ นกายภาพของการติดสารนโิ คตินและ
หล2ัก)กราะรดพบั้นื ฐขาอนงขกอางรกตาดิ รนติดโคสตารินชนดิ ดังกล่าว ดงั น้ี
3) จาน1.วนกคารร้งั คขน้ อพงบกยานีรบทาเี่ ฉบพดั าะเจาะจง (specific genotypes) และตวั รบั (receptor subtypes) ทีม่ ี
4) จานวนบคทรบง้ั ขาทอตงกอ่ ากรากรขลบับวไนปกเสารพตยดิ าสสาูบรนซโิ้าคติน
5) รกวาม2รท.บ้งัาตขกรบูปบาิดดั รสวแแตนาบบอรกบนบบากโิสรตคาตนวัตริดอตินบสง่อไแาาดตรบลไ้นวัะวัดิโกแรเคปาลว่ตระ็นมนิเมขตทเาา้ ้นชี่แกถน่ตกึงสกวกา่าตราค่านรนงใกิโกหคันลต้คใุ่มินนาวใปชัยนว่รอผงึกืน่ วลษยัติ ราตภวท่ามัณงาทฑงๆ้งั โ์ยกทเาาปรสรน็ศบูทสพัขา่งิ คอททวง์่ีสวากาัยมาครเรขญัุ่นใา้ หตใจจอ่ค้ ะรกามูปาปโี แรอรวบกกึ าบาษงสแแาทลนแาะวบใแทหบนา้คกงวนกทลกาุ่มาลรงมุ่ขหนอรงี้ือ

การจดั การภาวะต3ดิ. สากแรกานรไ้ ิโขสคปรต้าญั ินงคหวาามตระหนักรถู้ ึงพิษภยั และอนั ต รายตอ่ รา่ งกายและจิตใจขอรศงผ.ดู้ทรก่ี.ภากล.ังอเนผันชตญิ ์ กไชบั ยปกญัุลวหฒั านา
การติดสารนโิ คตินเป็นสิ่งที่สาคัญ รวมท3ั้ง7กา4รเรยี นรแู้ ละแนวทางการปฏิบตั ิตัวใหห้ ลุดพน้ จาก
ปัญหาดังกล่าว

ขอ้ มูลทว่ั ไปเกีย่ วกับการเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วิทยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ

◉ 32764 ◉

ดังนั้น เกณฑม์ าตรฐานในการบาบัดผ้ทู ต่ี อ้ งการเลิกยาสบู แนะนาวา่ จาเปน็ ต้องมีการผสมผสานรปู แบบ

การบาบดั เพ่ือชว่ ยเลกิ ยาสูบของผู้ปว่ ยแต่ละรายให้เหมาะสมและเกดิ ประสทิ ธิภาพสูงสุด โดยอาศยั ข้อมลู ผปู้ ่วย

ประวัตกิ ารเสพยาสูบ ปัญหาและอุปสรรคที่อาจขัดขวางขบวนการเลิกยาสูบของผู้ปว่ ยรายน้ัน ๆ รวมท้ังปจั จัย

แวดลอ้ มมรอบข้าง เช่น ครอบครวั เพ่ือนฝูง งานประจา โรคประจาตัว เพอ่ื ให้เกดิ ความสาเร็จในการบาบดั

13. รปู แบบการบาบัด (treatment components)

ผลการศึกษาท้ังในไทยและตา่ งประเทศจานวนมากยนื ยนั ประสทิ ธภิ าพผลของรูปแบบการบาบัดเพ่ือ

เลกิ ยาสูบไม่วา่ จะเปน็ การให้คาปรึกษาเพอื่ เลิกยาสบู ตัวอย่าบงเทชทน่ ่ี 1การศึกษาของ Petra Hagens และคณะฯ
ในปี ค.ศ. 2017 (257) เกย่ี วกบั การประเมนิ ประสขทิ้อธมผิ ูลลทขัว่ อไงปกเากรย่ีใหว้คกาบั ปสรากึ รษนาิโรคว่ ตมินกับการใชน้ ิโคตินทดแทนเพอื่
ใชช่วน้ยโิเคลติกนิยาทสดูบแใทนนผสู้ปา่วมยาโรรถคชป่วอยดใอหดุ ้ผกู้ปนั้ ว่ เยรโ้ือรรค(งั ปGผอeลดnกอeาุดrรกaศ้ันlกึ เIษรn้อืาfพรoงับrเmลว่ากิ aโเปtสiรoพแnยการoสมูบfใไNหดค้i้เcปาoปน็ tรรinกึะษยeะา)เชวอื่ ลาRE6DเUดอืQนรหว่ ลมงั กเขับา้ การ

บาบัด นอกจากน้นั ยงั มีอีกหลายการศกึ ษาทใ่ี ห้ผลลพั ธ์สอดคล้องกนั (258, 259,260,261) รวมทั้งรายงานหลกั ฐาน

ยืนยนั เกย่ี วกบั กาภรปาวรกะาสรทิ ณธ์ตภิ ิดาสพาขรนอโิงคยตานิ ทเีน่ปา็นมเหาตใชุผ้เลพหื่อลชัก่วทย่ที เาลใกิหย้ผาู้ทสี่เสูบพทผล้ังนิตภ้ี รัณปู ฑแย์บาบสกบู าไรมรส่ กัามษาารเถพเอ่ืลเิกลเสิกพยไาดส้ บูสง่ดผ้วลย
ยาจะข้ึนทอายใกู่ หับ้เกคิดวโารมคพแลระอ้ ภมาแวละะแปทจัรกจซัยอ้ขนอตง่าผงู้ทๆ่ีตตอ้ างมกมาารเโลดิกยเใสนพปียคา.สศ.บู 1เป98็น8สมาคีวาัญรสเาชร่นช่ือนโิ“คTตhนิeทHดeแaทltนhแบบตา่ ง ๆ

เชน่ แผ่นCแoปnะseหqมuาeฝnรcง่ัesยoาfอSมmสoเปkiรnยg:พ์ น่Nicหoรtอื inยeาสAดูdทdiาcงtลioมnห: AายRใeจpเoปr็นt ตoน้f th(ดeังทSuีก่ rลgeา่ วoไnปGในenบeทrกalอ่ (นUห.Sน.้าน้ี)
นอกจากDนeี้ ยpงัaมrtยีmาeตnวั tใหoมf ่ถHกูeaพlฒัthนaาnขdึน้ Hมuาใmชa้ เnช่นSeบrvลicโู eพsรพ(1)อิ ไอดน้อธ(ิบbาuยpกrลoไpกแioลnะ)ผโลดกยรยะทาแบตตล่่อะรา่ตงวั กจาะยอเมอ่ือกไฤดทร้ ับธสผ์ิ า่ารน
กลไกของนริโ่าคงตกินาเขย้าทไ่ีแปตแกละตผา่ ลงกลพัันธทข์ อาใงหขบป้ วรนะกสาิทรธติผดิ ลสการานรโิรคักตษินาใแนตรกา่ งตก่าางยกนัจนไปเปน็ททีส่ มี่าคาขัญอกงขารอ้ ปสรรปุบั เ3ปลขอ้ย่ี หนลพักฤตดงักิ นรี้รมมี
ปปจทคาวั้งลฏเใากูิบปนมจัต็นเจติชิตาขสงิ อ้เปอ้กาปงญันาคน็เยขวกึหแภร้าใาลหใรกาะจะพา้ค123เแวรปนแ...ลตงั ลน็หิดะกะผส(กขปนัสปaาเลาบบัาัจมdศฏรริตรวกจdารนจบินนภาดยัiษิโดัcรตัิโกัณคูสแคtฐตกติาiตฑาลตoกิดราวันิคสินn์ยกสิรจใไญัาุขา)กเาหรดปสรรภวับ้ถทร้ต็นเูบมับสาอูก่ชีดิปรพถพกาต่วสวัญงึกาตตย้อมาสรหาดิรนใงทพขุหรนาชเง้ั (ภสิทถอนิโ้2คยค6ูจอั่วงาาดิน2ตนโมพสน)อลเินท์ูบาลข่นืนกทกาิกโอโิทรงๆง้ัขคเงงั้งหทสึ้นตคงใเลาพนชานินงักหนน่กยหเใเรปนลาภนลเปูสุม่ฮ็น่ึงสปกั แบูผใโัชสเรรนบภทู้วไ่ิงะอปดบทิสี่ลทเนี ทน้ชัตจัอยีจ่ วา่งจา(ศาาhงิเทวนยัเสe่าบปยทๆขพrเาคุน็oปึ้นี่นยทแลiท็นาnาลี่ทเาสสไผี่)นะากปบูาู้ทหพใอ่ื รรสหรี่กฤงพทกกู่อืเ้จตากีก่บาาโลกิาิดร่อควรกังรแก่าใเเอรคหปกพา1มยน้เริดรทกศตใู่ะใโ(ิดนยานริดcสสก์จคขoสทิ3ตาาบไาcธรรดเรaขวตปภิ์น้คiอเนnดิน็ปาิโืองeกขคพ็นตป)อตายขแ้อรรงินาะบลงรเสชกลวะา่ ูาบนงกิรคกกะกยวรซาาตาากยงึ่รมุ้นสลมขเบูคดแุ่มนัน้ ีย้มุลนุษตวทะี้จยอกะุนไ์ันนด้

กในลายยุคเศปต็นวผรู้เสรพษปทร่ี ะ2จ1าจ(dาเaปilน็yตsอ้mงoมkกี eาrsร)ป(1ร)ับในรปูจาแนบวบนใคหน้ยกาลใมุ่หน้เหี้ มมีเพาะียสงรม้อตยาลมะล5ักษทณ่สี าะมขาอรถงปเลรกิ ะเชสพากยราใสนบู แไดต้่(2)
ละพื้นที่รถว่ ึงมแกมับ้ว่ากไามร่ใเชร่ทยี กุ นครน้วู ทฒั ี่เสนพธผรลริตมภกณัารฑด์ยาารสงูบชจีวะิตเกเิดพภอื่ านวาะมตาดิ ใสชา้ใรนนกโิ คารตวินาแงแตผอ่ ุบนัตกิกาารรเลณิกข์ ยอางสผูบู้ทใี่ไดห้รเ้ หับกมาาระวสินมิจฉยั วา่
รวมทั้งกามรกี ราู้เรทตา่ ดิ ทสันารบนรโิ ิษคตทั ินหเรพือิ่มโสรูงขงึ้นานมายกากสวูบ่าทส่ีมารีกเลสพเมต็ดดิ ใชนนกดิ าอรนื่ ผลๆิต(3ผ-5ล)ติ ใภนณั ช่วฑงย์ปาี คส.ูบศร. ปู19แ8บ8บมใหบี มทอ่ควอากมมตาีพจมิ าพห์ขนอ่างย

และสรา้ งวขาร้อสมาูลรใหSu้เกrgิดeคoวnาGมeสnบั eสrนalก’sบั ผRe้บู pรoิโภrtคไดซ้ก่งึ ลสา่ ่ววนถใึงหผญลกโ่ ระงทงาบนทยาางดสา้บู นจกะามยุง่ภไาปพทขก่ี อลงกมุ่ าวรยั ตริดุ่นสทาร่ีเชนอ่ืโิ คในตินส่อืแลทะ่ี
เผยแพร่ใหนลปักจักจาุบรพนั ้ืนงฐ่าายนทขอาใงหกา้เกรตดิ ิดคสวาารมชเนขิดา้ ดใจงั กทล่ีไม่าว่ถูกดตังน้อ้ีงส่งผลทาใหค้ นกลุม่ น้หี ันไปเสพยาสูบเพ่ิมขึ้น เนอ่ื งจาก
ความเข้าใจที่คลา1ด. เคกลา่อื รนคน้เกพ่ยี บวยกีนับทพ่ีเฉิษพภาัยะขเจอางะยจางส(ูบspนeนั่ cเifอicง gใeนnสoว่ tนypขeอsง)ภแาลคะรตฐั วั ทรีอ่ับอ(กreมcาeตpรtกorารsทubาtงyกpฎeหs)มทายม่ี ไี ม่
ว่าจะเปน็ การขึ้นเพดาบนทภบาาษทตียอ่ากสาบู รขกบาวรนเขก้าาถรตงึ ผิดลสิตารภนัณิโคฑต์ยินาสูบ สถานท่ีปลอดยาสูบและการใหบ้ รกิ ารคลินิกเลิก
ยาสูบท่ัวประเทศ2.เชน่ กตาิดครสลตาินอรนบกิ โิสฟคน้าตอในิ สงไแดเลพ้ไะว่อืกแชาลร่วะเยมขคา้ากถวกงึบสวคาา่ ุมรคนกนโิากครลตบ่มุ ินรวใิโัยนภอผคืน่ ลยิตราภวสมัณบู ทฑข้งั ย์อกางาสครูบทนขาใคอนวงปวารยัมะรเข่นุเท้าใจศจะนรมปูน้ั โี แอๆบกบา(2สแ6ทล3)าะใแหน้ควนทกาลง่มุขนอง้ี

ขบวนการติดสารนโิ คตินท่แี ตกต่างกนั ในช่วงวัยตา่ ง ๆ เปน็ สิ่งที่สาคัญต่อการวางแนวทางการ

การจัดการภาวะติด3ส.ารนแกกโิาคร้ไตขสินปรา้ญั งคหวาามตระหนกั รถู้ งึ พษิ ภัยและอ ันตรายตอ่ รา่ งกายและจติ ใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภีก่กา.อลนังันเผตช์ ไิญชกยบักุลปวัญฒั หนาา
การติดสารนิโคตินเปน็ สง่ิ ท่ีสาคัญ รว3มท7ัง้ 5การเรยี นรแู้ ละแนวทางการปฏิบัติตัวให้หลุดพ้นจาก
ปัญหาดงั กล่าว

ข้อมูลทวั่ ไปเก่ยี วกบั การเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข

◉ 37256 ◉

จากประสบการณ์การทางานดา้ นการควบคมุ การบรโิ ภคยาสบู มีกจะมีการถามว่า ‘ทาไมไ่ ม่ปิดโรงงาน
ยาสบู ’ ซ่ึงคาถามน้ปี ระชาชนในแต่ละประเทศต้องการคาตอบจากหน่วยงานภาครัฐเหมือน ๆกนั คาตอบท่ี
นา่ จะเป็นไปได้และทาให้คนทัว่ ไปเข้าใจคอื รายไดข้ องประเทศอาจมหี ลายช่องทาง เช่น การสง่ ออกสินคา้ และ
ผลิตภัณฑใ์ นประเทศ การสรา้ งนวัตกรรมสนิ ค้นการเกษตรและแปรรูป ซ่ึงก็รวมถงึ ภาษีของเหล้าและยาสบู ก็
เป็นรายไดห้ ลกั อนั หน่งึ ทีน่ ามาพฒั นาประเทศในดา้ นต่าง ๆ ดังน้นั จึงปฏเิ สธไมไ่ ดว้ า่ หากทาการปิดโรงงาน
ยาสูบหรอื โรงงานผลติ สุรา รายได้ภาครัฐยอ่ มหายไปจานวนไมน่ อ้ ยส่งผลตอ่ การพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ
อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ดังนัน้ ทางออกทดี่ ีคอื ยงั คงให้มกี ารผลบติ ทแทลี่ ะ1จาหน่ายแต่อยูภ่ ายใตก้ ฎหมายท่ีคุ้มครอง
ผูบ้ ริโภค ในขณะเดยี วกนั ก็ยังคงเปน็ แหล่งรายขไอ้ ดม้ใหลู ก้ทบัวั่ ภไปาคเกร่ียัฐตวอ่กไับปสา(รรปู นภิโาคพตทนิ ่ี 35-37)

(General Information of Nicotine)

ภาวการณ์ติดสารนโิ คตนิ เป็นเหตุผลหลักท่ีทาใหผ้ ู้ท่ีเสพผลิตภัณฑ์ยาสบู ไม่สามารถเลิกเสพได้ ส่งผล

ทาให้เกิดโรคและภาวะแทรกซอ้ นตา่ ง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 1988 มีวารสารช่อื “The Health

Consequences of Smoking: Nicotine Addiction: A Report of the Surgeon General (U.S.

Department of Health and Human Services (1) ได้อธิบายกลไกและผลกระทบตอ่ รา่ งกายเมอ่ื ได้รบั สาร

นิโคตินเข้าไปและผลลัพธข์ องขบวนการติดสารนโิ คตินในร่างกาย จนเปน็ ทม่ี าของข้อสรุป 3 ขอ้ หลกั ดังนี้

1. ผลิตภัณฑย์ าสูบรวมท้งั ยาสูบโรงงานรูปแบบต่าง ๆ ทที่ าใหเ้ กิดการติดสารนโิ คติน

2. สารนิโคตนิ ได้รบั การพสิรูจปนภ์ทาาพงหทล่ี ัก3เ5ภสแัชหวลทิ ่งยราาวย่าไเดปใ้น็ หส้กาบัรทภก่ี า่อคใรหฐั ้เก(2ิด6ก4)ารตดิ ของรา่ งกายมนุษย์ได้

(addiction)

3. ขบวนการการตดิ สารนโิ คตินทัง้ ทางหลกั เภสชั วิทยาและพฤตกิ รรมศาสตร์ เปน็ ขบวนการเดยี วกัน

กับการติดสารเสพติดชนิดอ่ืน ๆ เชน่ เฮโรอนี (heroin) หรือโคเคน (cocaine)

ปัญหาการตดิ สารนโิ คตนิ เปน็ ปัญหาทวั่ โลกท้ังในกลมุ่ ผ้ทู ่ีลองเสพยาสบู พบวา่ 1 ใน 3 ของประชากรกลมุ่ นี้จะ

กลายเป็นผู้เสพประจา (daily smokers) (1) ในจานวนคนกลมุ่ นี้ มีเพียงรอ้ ยละ 5 ท่สี ามารถเลิกเสพยาสูบได้ (2)

ถงึ แม้ว่าไม่ใชท่ กุ คนท่ีเสพผลิตภณั ฑ์ยาสบู จะเกดิ ภาวะตดิ สารนิโคตนิ แตอ่ ุบตั กิ ารณข์ องผู้ท่ไี ด้รบั การวนิ จิ ฉยั ว่า

มกี ารตดิ สารนิโคตนิ เพิม่ สูงข้ึนมากกวา่ สารเสพตดิ ชนิดอ่ืน ๆ (3-5) ในชว่ งปี ค.ศ. 1988 มีบทความตีพิมพข์ อง

วารสาร Surgeon General’s Report ไดก้ ล่าวถึงผลกระทบทางดา้ นกายภาพของการติดสารนิโคตินและ

หลกั การพื้นฐานของการติดสารชนดิ ดงั กล่าว ดังนี้

1. การค้นพบยีนท่ีเฉพาะเจาะจง (specific genotypes) และตวั รับ (receptor subtypes) ท่ีมี

บทบาทตอ่ การขบวนการติดรสปู าภรนาโิพคทตนิ่ี 36 ทรัพยากรบุคคล (265)

2. การตอบสนองและการเข้าถึงสารนิโคตินในผลติ ภัณฑ์ยาสูบของวยั รุ่น จะมโี อกาสทาให้คนกลมุ่ นี้

ติดสารนิโคตินไดไ้ วและมากกว่าคนกลมุ่ วัยอื่น รวมทง้ั การทาความเข้าใจรูปแบบและแนวทางของ

ขบวนการตดิ สารนโิ คตนิ ท่ีแตกต่างกันในช่วงวัยตา่ ง ๆ เป็นสงิ่ ท่ีสาคัญตอ่ การวางแนวทางการ

การจดั การภาวะต3ิด. สาแกรกานรไ้ โิขสคปรตา้ญั นิ งคหวาามตระหนกั รถู้ งึ พษิ ภัยและอันต รายตอ่ รา่ งกายและจิตใจขอรศงผ.ดู้ทร่ีก.ภากล.งัอเนผันชติญ์ กไชับยปกญัุลวหัฒานา
การตดิ สารนโิ คตนิ เปน็ สิ่งท่ีสาคัญ รวมท3้ัง7กา6รเรยี นร้แู ละแนวทางการปฏบิ ัตติ วั ใหห้ ลดุ พน้ จาก
ปัญหาดังกลา่ ว

ขอ้ มลู ทัว่ ไปเก่ียวกบั การเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ

◉ 32766 ◉

บทที่ 1
ขอ้ มูลทั่วไปเกยี่ วกับสารนิโคตนิ
(General Information of Nicotine)

รูปภาพท่ี 37 งานดูแลด้านสาธารณสุข (266)

เเสหพมตือ1ิดน4ปป. DCนทรบบtรhะoโิาeาททคใกเnpeหบภบตsาa้เินาทecารrกtทqlเทดติดmขiuภ1หn่าา่หโ้าe.รeนงiนไนาcคnปnแว้าๆiา้แtผcแaกรททลeลลonกาทขี่ะsติี่ขะรfท)้งัอภณภผอoHนี่สงาลัณfงต์eบาี้วลบสSิดaฑมะุคัพmlถสุคแา์ยtลธาาhทรลาoา์ขรบถสราkกอaนกูบันปiกnรงnโิ ซรกอ้ครขกdgว้อกบตา:งามนHกรานิวรทNตศuรนนัแเปงั้i่าแmึกกพcหยง็นoพษาทรaาเรๆtาสือnหทยiตnตจบูชตต์ยดิSeาาโุผ่วอ่ต์สมeรเยลAปางงr่อมvหใรงdา็นางหiานนลcdาตนโ้ผิโeกัiคนดcค้อรู้ปsทวtยคปูตงiว่่ีทบ(oใมิน1วแนย)าnคบบใีเใปไลนน:ุมหดบคดีAร้ือกค้อ้ผตุม่าปห.ธู้ทา่าRงศยัจิบรงากี่เe.าสจบหาาpๆ1สพยัยยรลo9ูบกผเทิโักr8สจภลtล่ีทส8น่ียไติค(oาตูกเdงมภยใปfแรไหีวiัณามtน็sหลาเ้hสsกทว่ะฑรรeeูบดิา่ผสมี่ือย์ mจมกลSาาาระรขาuกีคสาiชรเอrรnบูยวปgต่อืะงาวไaeิน็ดขทมมชิt“oสอ้เ่สบiสาTnรoาสาตทาh่ือรnรมG่อคeี่สนงุปารeัญสอิโรaHา่nค3ุรถนงมneeตาเกใขาลadrนิ/หาaก้อlกิ ยtlบ้ยหเhtเแส(าุมคลhUพลสอ่ืกัคe.ะบูไSไลดดดเ./ทrป้ัง้รoสสน่ีจ็นับง่lา้ีะสeผรไาลปรof

ทาหนา้ ท่ดี ้านสาธ2า.รณสาสรุขนรโิ บัครตู้แินลไดะ้รเขบั ้ากใาจรบพทิสจูบนาท์ทางหหนลา้ ักทเภ่ี ตสลัชอวิทดยจานวคา่ วเปาน็มสราู้ ทรทกั ่ีกษ่อะใใหน้เกกดิากรใาหรตค้ ดิ าขปอรงึกรษ่างากแาลยะมบนาุษบยัด์ไดผู้้
ท่ปี ระวัตเิ สพยาสูบแล(aะdมdโี iรcคtiปonระ) จาตวั (33,263,267) เมื่อนกั ศกึ ษาจบการศึกษาไปประกอบอาชพี ด้านสุขภาพ เช่น
แพทย์ พยาบาล 3เภ. สขัชบกวรนทกันารตกแาพรตทดิ ยส์ าหรรนอื ิโนคตักนิวทิชัง้าทกางรหสลากัธเาภรสณชั สวิทุขยกา็ตแาลมะพคฤนตเหกิ รลร่ามนศีจ้ าะสสตารม์ เาปร็นถขนบาวอนงกคา์ครเวดาียมวรกู้ นั

ทักษะและจิตสานกึ ตก่อับหกนา้ารทตดิ่ีแสลาะรคเสวพามตรดิ บัชนผดิ อชนื่อบๆในเชก่นารเฮดโแูรอลีนผู้ป(h่วeยrแoลinะ)ปห้อรงือกโันคเปคัจนจ(ัยcเoสcี่ยaงinตeา่ )ง ๆทจ่ี ะมารบกวน
หรือทารป้ายัญสหขุ าภกาพรตขิดอสงาครนใิโคนตสินงั คเปม็นปดญังนหั้นาทเว่ัมโอื่ลบกทุค้งัลใานกกรลกุม่ าผร้ทู แี่ลพอทงยเสป์ พฏยบิาสัตูบงิ าพนบเวข่าา1สาในมา3รถขทองาปกราะรชคาัดกกรรกอลงุม่ น้ีจะ
เบอื้ งตน้ เกพลอ่ื าคยเน้ ปหน็ าผปู้เสจั พจปยั รเสะจย่ี างด(d้าaนiสlyุขsภmาพokเeชrs่น) (ก1)าใรนคจกั ารนอวงนกคานรกเสลุ่มพนยี้ามสีเพบู ยีองารจอ้ ใยชล้แะบ5บซทักส่ี ปามราะรวถัตเลิรกิ่วมเสกพบั ยอาปุสูบกไรดณ้ (2์ )
หรอื เคร่อื ถงึงมแือมใว้ นา่ ไกมา่ใรชวท่ ินุกิจคฉนยัทห่ีเสรพือผยลืนิตยภนั ัณผฑลย์ไดาส้ (ูบ17จ,2ะ6เ)กิดภาวะติดสารนิโคติน แต่อุบัตกิ ารณ์ของผู้ที่ไดร้ บั การวินิจฉยั วา่
มสบุรธัุคายลมาเปกศ็นรกึ มหวกนตษากีลาน้อารารักหกสรแกดาจรตพาังรอืาดิรททกอSสพ1่ีกยนuาดุ.ื้นลร์ทrน้ัมฐgน่าบกจ่ีาศeวิโบนาะทoึกคไรทขอบปnตษคอุทบินาาน้Gงกทศิาเกพกeพาตทตต็าnบร่ิม่อขัวราeสยสกตใอมrอนีูงนาaิดงจขดรทlกสบะึ้น’ขแ่ีเาาsุคชฉบมรทรพลว่Rาวชครยeกานานดักะกpใกกดิ กเหเoวรานจดร้า่คกรrางั้อืtอสตนาะกหางไิดรจลเดรแาหแสง่าเ้กแลาสพลว(ลรละsพ่าทา่ดนpะในตวยงัหeโิกิดถ้มีนค์อcค้าึชงตคีี้iีการfผนินiวปปฝcลิดาึกกรรgอมึกะปรeื่นเะกษขnฏทๆาoา้าบิ บรใtเตั(จyพห3ท-pงิแ5ือ่นาา)eลงช่ึงนsดะใคกั)ใ้านตือชนแนชรวลชกว่ะคนะ่วางหวตยปงใานหทวัภี มครกัค้าี่กตบั.พเนศาหงั้ ขล.ม(ใ็นrอ1จังeาคศง9แเcกล8วึกeลาิก8าpษะรมเtเามตสoหสไบีดิพrมน็าสทยคs่วคาuคาัญา่รววbสจนาขาtบูะมิโyมอคเหpสตปงตeราีพกน็ินsอืคามิ ชแ)เญัรพลลทั้นลข์ขะกิ่ีมดออดี งงืม่
ปัจจยั เส่ยี งเหลา่ น2ี้.เพกอื่ าใรหต้ผอ้ปู บ่วสยนหอรงือแลกะลกุ่มาเรสเยี่ข้างถลงึดสโาอรกนาโิ สคใตนนิ กในารผเลกติ ิดภโัณรคฑใ์ยนาอสนบู าขคอตงวลยั งรไุน่ด้ จซะ่ึงมภีโาอคกราัฐสเทอางใจหา้คเนปก็นลตมุ่ อ้ นง้ี
มวี ธิ กี ารทจี่ ะดึงดูดใหตบ้ ิดุคสลาารกนรโิ คกตานิรแไดพ้ไทวแยล์ทะามงาากนกใวน่าสค่วนนกนลุ่มอี้ วยัย่าอง่นืต่อรเวนม่ือทงง้ั กเชาร่นทคาคา่ วตาอมบเขแา้ ทใจนรเูปพแิม่ บเตบมิแลกะาแลนังวคทนางของ
อุปกรณ์ทีใ่ ช้ประเมินรขะบดวบันกคาวราตมดิ รสนุ าแรรนงโิ คขตอินงกทาแ่ี รตตกิดตน่างิโกคนัตในิ นชเปว่ ง็นวตยั น้ต่า(ง23ๆ2,2เ6ป8)็นสง่ิ ที่สาคญั ตอ่ การวางแนวทางการ

การจดั การภาวะติด3ส.ารนกแกโิาคร้ไตขสินปรา้ญั งคหวาามตระหนักรถู้ งึ พษิ ภัยและอ ันตรายตอ่ ร่างกายและจิตใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภ่ีกกา.อลนงั ันเผตช์ ไิญชกยับกลุปวญั ัฒหนาา
การติดสารนิโคตินเป็นสง่ิ ที่สาคญั รว3มท7ง้ั 7การเรียนรแู้ ละแนวทางการปฏบิ ัตติ ัวใหห้ ลุดพ้นจาก
ปัญหาดังกล่าว

ขอ้ มลู ท่ัวไปเก่ยี วกบั การเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข

◉ 37276 ◉

15. ความคมุ้ ทนุ (cost-effectiveness)

เนื่องจากการบาบดั เพอื่ ช่วยเลกิ เสพยาสบู จาเปน็ ตอ้ งมคี ่าใช้จ่ายโดยเฉพาะหากจาเป็นตอ้ งใช้ยา (drug

treatments) ดังน้นั หากพจิ ารณตามสถานพยาบาลท่ีใหบ้ รกิ ารด้านประกนั สุขภาพ อาจบอกไดว้ า่ หากเป็น

บรษิ ทั เอกชน รูปแบบของประกนั สขุ ภาพในส่วนของคา่ เบดิ จ่ายรกั ษาหรือบาบัดด้วยยาเพอื่ ช่วยเลกิ ยาสูบจะ

ข้ึนอยูก่ บั ประเภทของประเภทของประกันสุขภาพทผ่ี ้รู ับบริการจ่าย หากครอบคลุมเรื่องยาบาบัดเลิกยาสูบ

ผู้รับบรกิ ารสามารถเบิกจา่ ยได้ตามสิทธิ์ (269) หากเป็นองค์กรภาครฐั ถา้ ผู้รบั บรกิ ารจาเป็นต้องไดร้ บั ยาเพื่อบาบดั

ช่วยเลิกยาสบู จะมหี น่วยงานทีร่ ับผิดชอบทีต่ ้องวิเคราะห์คา่บใทช้จทา่่ี ย1และผลลพั ธ์ เพือ่ ประเมินความคุ้มทุน รวมทงั้
ใตดห้อังญนงคน้ั่ถาือหนหนึงลถ่วกั ึงยปปงราระนะกเภภันาทสคขุขรอัฐภงจาปาพเรปทะน็ที่กตานั กอ้สับงุขแหภบนากพว่ ร(ยขGับงอาภeงนnาผขภรู้รe้อะัาบrมเคaบรูลรl่ือรฐัทิกIงnว่ัคาfเไรา่ oชปใเช่นชrเmน่จ้กา่เีย่ ปaดยวรtยีโกiะดวoบักยกnนัเสับฉสาoอพรังงfาคนคะNมก์โิ เคiรรc่ือเตบoองนิ ตัtกยiรชnาทนทeอ่ีใ)ชงร้ เกั สนษทิื่อาธงโขิจรา้าคกรแาผลชู้ระกับอาบารรกกิ าเารปรน็ สต่วน้น

ต่าง ๆ จึงเปน็ ภาระของหน่วยงานภาครฐั มาก หากไม่มกี ารบริหารจัดการท่ดี ีหรือไมไ่ ด้คานึงถงึ ความคุม้ ทนุ อาจ

ทาให้งบประมาภณาควกา่ ใาชรจ้ณ่า์ตยิดใสนาสร่วนนโิ คขตอินงเยปาน็ เพเหมิ่ ตสผุ ูงลขหึน้ ลักทีท่ าใสห่ง้ผผู้ทล่ีเตส่อพสผภลติาภพัณคลฑ่อ์ยงาทสบูางไมกส่ราะมทารรวถงเลกกิาเรสคพลไังดข้ สอ่งงผรลัฐบาล
เชน่ กันท(า2ใ6ห9)้เหกิดลโักรกคาแรลดะังภกาลวะ่าแวทถูกรกนซาอ้ มนาตใช่าง้กบัๆตกามรมบาาบโดดั ยเใพนือ่ ปเีลคิก.ศย.า1ส9บู 8ด8ว้ มยีวาาเรชส่นาเรดชียอื่ วก“TันhกeลH่าeวaคlือthหากจาเปน็ ต้อง

ใหย้ ากC็อoาnจsเลeqอื uกeตnาcรeับsยoาfทSม่ี mีตน้okทinุนgค:่าNใชic้จo่าtยinตe่าAเชd่นdicยtาioคnล:าAยกReงั วpลoหrtรoือfยtาhคeลSาuยrเgคeรoียnดGเeนnื่อeงrจaาlก(Uรา.Sค.าต้นทุนถูก
และปรDะeหpยaดัrtคm่าeใชnจ้t า่oยfขHอeงaหltนh่วaยnงdานHภuาmคaรnฐั Sนeอrvกicจeาsกน(1)น้ั ไดห้อนธิบว่ ยายงกานลไภกาแคลระัฐผลเกชร่นะทสบถตาอ่นรพ่ายงกาาบยาเลมจ่ือะไดมร้ ีมับาสตารรการ
ในการนสิโ่ังคจต่าินยเยขา้าเไพปื่อแชละว่ ผยลเลลกิัพยธา์ขสอูบงขโบดวยนพกจิ าารรตณิดสาจารานกิโบคญัตินชใยี นารห่าลงกักาใยนโจรนงเพปยน็ าทบี่มาาลขอหงขาอ้ กสจราปุ เป3็นขตอ้ ้อหงลใชกั ้ยดาังนนอ้ี กบญั ชี
ยเจแบดาานายีเหงวปวรลทก็นาักาปยันตงเัญผ้อปปรู้งสหฎลับใาาิบหีย่ บมกนัต้ยาาร213จิาใรริก...จบตาถาทกดิาตรส(ขกผสจ่ีหบaอรลาบบัาะdวนดัาริตรวกไdจจนเว่นนภมาพiตสยิโcรโิกัณเ่คอื่อ้อคtงลตาiตฑเาตoบงิดิกรลินนเนิnย์กสแหสิกไาภา)เาลดรยีปเสรราสือะ้รคตน็เูบคบัสพปล่าดิปรรพกังยรใสวัญฐัชเาตะามาลทรห้จดิสรเทใพมี่จน่าาชูบนัง้ ิสทินยัดิโนยถกคจูั่วเทปาิดอือาตนโสอราลรวงินท์บูขะ่นืเก่าทซาขโสึ้นสทรงๆั้ง้างึ่ิทเาง้ังหทเรพงใคธเปลา่วนชาือ่ผิัญงัก็นมนน่กใหลเขอรชลภลเปูอ้ันมุ่เ้ฮสกัรปแจผโเัชเวรนน็บภาทู้วมอก่ือบแิทส่ีลนีเถดังชันตอพยงึมวอ่างา(วือ่คhงิเทาวยทสใวe่าจยหา่ๆาพาrเาางoปงก้มยกทแหใiน็าาคnหลขท่ีนรสส)ุ้มะ้อก้าปึ่งบูาหพทใจบัทรฎหรฤนุพาทบี่ทอืเ้บิตกกกี่บขุคาโัติกัดดิ่ออควใลรใิหดกา่ใเงนารคหากัง้ผ1มกนเ้เรการู้ทกศรตใลรอื่(ิดกม่ีานิดcบา่งสกาาoสวกา3ตารราcบารรแับรaขตร์ดันพiกอเnสดิปดโิทงาeขงั่ค็นน้วปร)ยจอตยขบรอ่า์สงินะบยกายราชวาบา่จเหานไปงาัดรดกกก็นกเบัร้าาพนไกยกรเปือ่พน้ัลมเรดใเมุ่นื่ณอนลยี นษุสกิทวที ้ีจยะกยศิี่ะ์ไทนัคาทดส้อมู่้าบูนือง
ผลการกดลาาเยนเนิปงน็ าผนู้เสดพ้าปนรกะาจราบ(าdบaดัilรyกั sษmาoใหkeก้ rบัs)ห(1น) วในยจงาานนวทนีร่ คับนผกิดลชมุ่ อนบ้ี มนเี พพยีไปงรใอ้ชยใ้ นลกะา5รวทาีส่ งาแมผานรถงเาลนกิ คเสวพบยคาุมสกบู าไรด้ (2)
บรโิ ภคถยงึ าแสมูบ้วใ่านไมปใ่ ีตช่ท่อกุไปคนท่ีเสพผลิตภณั ฑ์ยาสูบจะเกิดภาวะติดสารนิโคตนิ แต่อุบัตกิ ารณข์ องผู้ท่ีไดร้ บั การวินิจฉยั ว่า
มกี ใานรบตดิางสคารน้งั ิโควตาินมเพค่มิมุ้ สทงู ุนขอึน้ ามจากพกิจวาา่ รสณาราเจสาพกตคดิ ่าชในชิด้จอ่าื่นยใๆนก(3า-5ร) รใักนษชาว่ โงรปคี ทค.่ีมศีป. 1ัจ9จ8ยั 8เสมี่ยีบงทมคาวจาามกตยีพาิมสพบู ข์ ซอง่ึ เป็น

การวเิ ควราราสะาหร์ทS่มี uาrตgeรoฐnานGกeาnรeพraจิ lา’ณs Rาถepงึ คoวrtาไมดคก้ มุ้ ลทา่ วุนถขึงอผงลคกา่รใะชทจ้ บ่าทยาใงนดกา้ านรกบายาบภาัดพเพขอ่ื งชกว่ ายรเตลดิ กิ สยาารสนบูโิ คใตนินตแ่าลงะประเทศ
(270) ท่ผีห่าลนักมการมพรี ้ืนายฐางนานขอกงากราศรกึ ตษิดาสถารึงชคนวดิามดงัคกมุ้ ลท่านุวขดอังนงกี้ ารบาบดั เพ่ือเลกิ ยาสูบดว้ ยยาหลายการศกึ ษา เช่น
การศึกษาของ 1E.lixกhาaรuคs้นeพrบแยลีนะทค่ีเณฉพะาฯะเปจาี คะจ.ศง. (1sp9e9c0ifi(c47)geรnายoงtyาpนeขsอ)งแลCะDตCัวรบัปี(คre.ศce.1p9to9r2s(u27b1t)yแpลeะs)ขท้อีม่มีูล
การศกึ ษาของ Tseบvทatบาแทลตะ่อคกณาระขฯบปวนี คก.าศร.ต1ดิ 9ส9าร2น(โิ2ค72ต)ินท่รี ะบถุ งึ ความคมุ้ ทนุ (cost effectiveness) ของการ
ใสหาบ้มารริกถาเรลคกิ าเปสรพ2กึ .ยษาาตกขสเบาิดบูพรสวแ่ือตนาลเอรกละนบาิกลโิสรคยดตนตาคิดอสินสวงบูไแาาดรมลท้ไนะเว่ีคสโิกแุม้คี่ยาลตครงะินา่เใมขนกทาา้ กับ่ีแกถาตกคึงรสกวา่ เา่าตใกรชคา่ ิดนน้งจโกโิา่กรคันยลคตใขมุ่ ในินนอวใชัยงนอว่ อบผนงื่นคุวลายัติลครตภาวตา่กมัณงนรทฑๆทองั้ ์ยกีใ่กเาหาปจสร้คน็าูบทากสขาป่งินคอทร้ีวงยี่สกึวาาังัยมษคมรเาขญั่นุกี กา้ าตับใจรจอ่ ะผศรกมลูปึกาีโลแรษอัพวบกาาธบาขงสท์แอแทผ่ีลนงาะูร้วใCแบัทหuนบา้คmงวนรกทกิกmาาาลรงรiมุ่ขnนอgงี้s

การจัดการภาวะต3ดิ. สาแกรกานร้ไโิขสคปรตา้ญั นิ งคหวาามตระหนกั รูถ้ งึ พษิ ภัยและอนั ต รายตอ่ รา่ งกายและจิตใจขอรศงผ.ดู้ทร่ีก.ภากล.ังอเนผันชตญิ ์ กไชบั ยปกญัุลวหัฒานา
การตดิ สารนิโคตนิ เป็นส่ิงที่สาคญั รวมท3ัง้ 7กา8รเรียนรู้และแนวทางการปฏิบตั ิตวั ให้หลดุ พ้นจาก
ปญั หาดงั กล่าว

ข้อมูลท่ัวไปเกี่ยวกับการเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วิทยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสุข

◉ 32768 ◉

และคณะฯ (1989c) (273) ที่คานวณความคุ้มทนุ ของการให้คาปรกึ ษาแบบส้ัน (brief counseling) เพื่อให้เลิก

ยาสบู พบวา่ สามารถลดคา่ ใชจ้ ่ายในการรกั ษาโรคอื่น ๆทีม่ ยี าสบู เปน็ ปัจจยั เสยี่ ง สว่ นในเพศชายสามารถ

ประหยัดไดป้ ระมาณ 70 – 988 ดอลล่าร์ต่อคนต่อปี เพศหญงิ อย่ทู ่ีประมาณ 1,204 – 2,058 ดอลลา่ รต์ ่อคน

ต่อปี นอกจากนัน้ ยังมกี ารคานวณความค้มุ ทุนของยานโิ คตนิ ทดแทนประเภทหมากฝร่งั (nicotine gum)

ร่วมกับการใหค้ าปรกึ ษาแบบสัน้ พบวา่ สามารถลดค่าใช้จ่ายในการรกั ษาโรคอน่ื ๆที่มียาสูบเป็นปัจจยั เสยี่ ง

ขอ้ มูลในเพศชายพบวา่ สามารถประหยัดได้ประมาณ 4,113-6,465 ดอลล่ารต์ อ่ คนตอ่ ปี ส่วนเพศหญงิ อยูท่ ่ี

ประมาณ 6,880-9,473 ดอลล่าร์ต่อคนต่อปี บทท่ี 1

Oster และคณะฯ ปีค.ศ. 1986 (274) ยขงั อ้มมีกาูลรทศัว่ กึ ไษปาเทก่ีส่ยี นวใกจับดสตู า้นรทนนุ โิ ทค่ีใตชนิ ใ้ นขั้นตอนการบาบัดเพ่อื เลิก
ดยาอสลบูลา่ เรช์ต่นอ่ คค่านใทชสี่้จา่ามยาขรอถงเสลอ่ื กิ ปยราะสเูบภไทดเ้ อนกอสกา(จGราทeก่ีแnนจeัน้ กrใaยหlงั ผ้มIn้สู ีผนfลoใงจrาmเนลขกิaอtเสiงoพAnยltาomสfูบaNคnิดicแเoปลtะ็นiคnจณาeน)ะวฯนปเงีคนิ .เศท.1่าก98บั 72(227-51) ท44ี่

รายงานว่าคา่ ใชจ้ ่ายในการทากลุ่มบาบัดเพ่ือเลิกยาสูบอย่ทู ่ี 235-399 ดอลล่ารต์ อ่ คนทเ่ี ลกิ ยาสูบได้ อกี ตวั อยา่ ง

คอื การศึกษาโปรภแการวกมากราณรชต์ ดิว่ ยสาใหรน้ผโิปู้ คว่ตยนิ ทเป่ีมน็ โี รเหคตกุผลล้าหมลเกันทือ้ ีท่หาัวใใหจ้ผขู้ทาี่เดสเพลผือลดติ ภ(mัณyฑo์ยcาaสrบู dไiมa่สlาinมาfaรrถcเtลiิกoเnส)พพไดบ้ สว่างผมลี
ความคมุ้ ทาุนใรหะเ้ กหิดวโา่รงคคแา่ลใะชภจ้ า่าวยะใแนทกรากรซใอ้ หนค้ ตา่าปงรๆกึ ตษาามแมลาะโยดายเใมน่ือปเีทคีย.ศบ. ก1ับ98ค8ุณมภีวาาพรสชาวี รติ ชแ่อื ล“ะTกhาeรกHลeบั aมltาhป่วยซ้าลดลง

KrumhoClotznsaenqduecnoclleesaogfuSems o(1k9in9g3: ) N(2i7c6o) tine Addiction: A Report of the Surgeon General (U.S.
Dนeอpกaจrtาmกนen้นั tยoงั fมHีกeาaรlวthิเคaรnาdะหH์คuวmาaมnค้มุSeทrุนvขicอeงsก(1า)รไนด้อาเธอิบาานยโกยลบไกาแยลแะลผะลมการตะรทกบาตร่อดรา้ า่ นงกกาายรเใมห่อื บ้ ไดริกร้ ับารสเาพร่ือ
ชว่ ยเลิกยนาิโสคูบตินพเขบ้าวไป่าคแลา่ ใะชผจ้ล่าลยัพตธอ่์ขคองนขทบ่ีชว่วนยกใาหรค้ตนิดสทา่ีเรลนกิ โิ ยคาตสนิ ูบในมรคี า่ ณุงกภาายพจชนีวเิตปทน็ ี่ทด่ีมขี าน้ึ ขออยงทู่ข้อี่ 1ส,ร1ุป083-4ข,อ้ 5ห4ล2ักดดอังลนล้ี ่าร์
คทเตชิด่อ่ี งิ6เคเป1ศน,น็ร7ตษ4อ่2ปฐ4Sป3ศญัc,ีด3hาเหมอส3aาลอื่5ตuกลเรfาทด123fา่ข์รl...อยีeรตอ์ตบลrิดงกข(ผสลอ่สกกแaาลบบัา่าคdบัาลรติรวกรรdนะนคนนภาต์บiตโิา่cริโกัณอ่Pคาคใt่อตาiaคตบชฑตoดิปรrินน้จัดนิn์ยกสkี ่าไตเาหา)เาiดnพปยสรร่อรร้sต็นเใูบ่อื อืปบัสนoดิปเรคพีกลnกสวญั ่าาตกิ(มาา2รใ(หิดรร7ทย1ชพ7นาชทา้ัง9้)จสิทนิโยสา9า่คจู่วัาิดแูบ3ยตนโสอมล)ในิ์ทูบโื่นนมก(ทดา2โกทโ6รงๆยง้ั ม9ง้งัหาท)องใแรเลานชายคไกงกันน่กดูบ่หดัรเรลภช้นมลกเปูุม่ฮใ้ีสักพรหแผโ(ัชเอรmื้นบภ้ทู้เวองหบฐทิส่ีลaผนี ็นาัชตอยm้ทู นววา่งา(hีม่งิเทา่ขวmสeภีา่มยอๆพrเoรีาางoปยทแgาวปiน็าnrยละ่ีทรaสส)ะงคาะmูบาหาพใวชรหนรฤาพ)ทาอื้เขมตกกใีก่บโน้อกิดดิร่อควรมผันศก่าใเรคหลู้หูาึกโ1มนล้เรทษญกศตหใเ่ี(ดิาานิงิดกcิตแสกอoสีย่ ส3ตลาาาcวรูงระยรaขขตอ์นผiรุอเn้อดิยปะลโิงeงขคู่ใ็นหปล)กนอตขรัพวบังินชะบ่ารธก่วชงว่าท์ งาานง4ีแ่กรกก40วตราา0-ิเกยล่ร4ค-ลมเะ49รดมุ่นก5ายี นษุปาะวปีจ้รยีอหกะี์ไยนั์ดู่ ้
ศกึ ษาต้งั กเปลา้าไยวเป้ทน็อ่ี ผาู้เจสแพตปกรตะ่าจงาก(ันdaอiอlyกsไmป oจkาeกrผs)ล(ก1)าใรนสจาารนววจนขคอนงกลSุ่มcนh้ีaมuีเfพflยี eงrรอ้แยลละะค5ณทะส่ีฯาปมาีคร.ถศเ.ล1กิ 9เส9พ3ย(า26ส9บู ) ได้ (2)
พบว่าปรถะึงมแามณ้ว่ารไ้อมย่ใชล่ทะุก2ค0นทขี่เอสงพบผรลิษิตัทภเณั อฑก์ยชานสทูบ่ีใจหะ้พเกนดิ กั ภงาาวนะสตาิดมสาารรนถิโรคับตกินารแบตาอ่ บุบดััตเกิ พารอื่ ณเล์ขิกอยงาผสู้ทบู ไ่ี ดซร้ ง่ึ บั อกยาู่ใรนวแินผจิ นฉัยว่า
หลกั ประมกกี ันาสรุขตดิภสาาพรขนอโิ คงพตินนเกัพงิม่ าสนูงขอึ้นงมบากรกิษวัทา่ สซาง่ึ รผเสลพกตาิดรสชนารดิ วอจืน่ พๆบว(3่า-5พ) นในกั ชงาว่ นงปที ่เีคล.ศกิ .ย1า9ส8บู 8ไดมจ้บี ะทมคอีวุบามตั ติกีพามิรพณข์ ์ขอองง

การเข้ารวักาษราสตารวั ทSโ๋ีuรrงgeพoยnาบGาeลnดeว้raยlโ’รsคRตeา่pงorๆt ไลดด้กลลงา่ ใวนถชึง่วผงลก1ร-ะ2ทปบีทหาลงดังเ้าลนิกกยาายสภบูาพไดข้ซอึ่งกโราครตทิดเี่ กสยี่ารวนขิโ้อคงตทินพ่ี แบละคอื
โรคถงุ ลมหโลปกั ง่ กพาอรงพื้น(eฐmานpขhอyงกseารmตaิด)สารชนดิ ดังกล่าว ดงั นี้
ในบางค1ร.ัง้ บกคุ าลราคกน้ รพกบายรีนแทพ่ีเทฉยพอ์าะาเจจใาชะ้ศจัพง ท(s์เpทeคcนifiคิ cทgีแ่eตnoกtตy่าpงeกsนั ) แเลชะน่ ตวัคราับว่า(กreาcรeเpลtกิ oเrสsพuยbาtสypบู e‘ss)mทoีม่ kี ing
cessation’ หรือกบั คบาทวบา่ ากทาตรอ่รกกั าษราขภบาววนะกกาารรตติดิดสานรโิ นคโิตคินตนิ ‘treatment of nicotine dependence’ โดยศพั ท์
คบาาหบลัดงัเพมกัอื่ ถเลกู ิกใยชา้มส2า.ูบกขโขตกึน้ดบาิดใยรสวนตเนานปอรกน้นบัจาไโิจสรคปตนบุ ตทดิอันินสีก่งไแาเาดนรลรไ้น่ือะจวิโกงแดั คจาลกตราะานิเกมขรทกา้ากี่แกถาบั ตกรึงอสกรวาา่ากัตรกคา่ษนนงาากโิรกภคันถลตาอใ่มุ วนินนวะใชยันนก่วอผิโงา่ืนควลรัยติตตรตนิภิดวา่มัณนงแทโิฑลๆคัง้ ์ยะกตเากาปินสรา็นูบจทรสะขาปิ่งคคอฏทวงรี่สิบวาอาัยมตับครเิตขคญันุ่ วั้าลตขใจมุ จอ่อะเรกมงรปู าคโีื่อแรอนงวบกขทาบาองก่ีสแแงทาลนกลาะวาใังแทรหเนใลา้คหงวกินกทก้ ยกาาาาลรงรสุ่มขูบนองี้

การจดั การภาวะติด3ส.ารนแกกโิาครไ้ ตขสนิปร้าัญงคหวาามตระหนักรูถ้ งึ พิษภยั และอ ันตรายตอ่ รา่ งกายและจติ ใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภ่กีกา.อลนังันเผตช์ ไญิ ชกยบักลุปวัญัฒหนาา
การตดิ สารนโิ คตินเปน็ สง่ิ ที่สาคญั รว3มท7ั้ง9การเรยี นรแู้ ละแนวทางการปฏบิ ตั ติ วั ใหห้ ลุดพ้นจาก
ปญั หาดงั กล่าว

ขอ้ มูลท่วั ไปเก่ยี วกับการเสพตดิ สารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วิทยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ

◉ 37296 ◉

ให้สามารถผา่ นพ้นช่วงท่ีเกิดอาการถอนนิโคตนิ โดยไม่กลบั ไปเสพยาสบู ซ้า คาศัพทด์ ังกลา่ วยังดูสภุ าพและไม่

กระทบจิตใจท้ังผู้ทร่ี ับการบาบดั ผใู้ หก้ ารบาบดั และผู้เกยี่ วข้องอื่น ๆ ดังน้ัน ในปจั จบุ นั อาจเหน็ คาวา่ ‘การ

รกั ษาภาวะการตดิ นิโคตนิ ’ (treatment of nicotine dependence) มากขน้ึ ส่วนคาวา่ ‘การเลกิ เสพยาสบู ’

ยังมใี ชใ้ นกรณีการสื่อสารระหวา่ งผู้ให้กบั ผู้รบั บริการเพ่อื เลกิ ยาสูบใหเ้ ข้าใจงา่ ยข้ึน

16. บทสรปุ (conclusions)

1. ภาวะการติดนโิ คตนิ ถือเปน็ โรคเรอื้ รังชนดิ หนง่ึ ทม่ี โี อกาสหาย (remission) และกลับมาเสพซ้าได้

(relapse) ตลอดเวลา ถงึ แมว้ า่ รปู แบบการชว่ ยบาบัดเบพทอ่ื ทเล่ี ิก1ยาสูบจะมหี ลากหลายและระดับความเขม้ ขน้
ใสทหงู่แี มทต่ต่จีก้ังะตแกา่ ตลง่ขกบั ัน้นัไปตหเอสานพกแยปราัจกสจูบทยั ซาเสใ้าหรแมิ้เลสทะียที่อเวาาลจให(เาGสแผ้ พeู้ทลมnะกี่ขาอeาอ้ กาลrมกจaังูลเลวlลท่า้มIกิnเัว่เดหหfไิมoรลปอืrวเหmกเซลาีย่า้กaิกวเเtไปนกiดo็นอื่บัแ้ nงเลสชจ้วาo่นาเรขfกนนา้ขนั้Nไิโาจปคiดcาสตแoเัมปินรtผงiน็ nจัสตeงู อ้จใ)จงะททที่จ่จีาะะใหตช้อ้ผ่วยนู้งเใน้ัขหม้า้เรลีโอบั ิกกกเสาาสพรเบยสาา่ยี บสงูบัด

นอกจากนั้น ถงึ แมเ้ ราจะมผี ลติ ภณั ฑ์ยาท่ใี ชเ้ พอื่ บาบัดให้เลิกยาสูบ ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของยาบางชนดิ ก็ยัง

ไมช่ ัดเจน รภวามวทกง้ัาผรณลข์ต้าดิ งสเาครียนงโิ ขคอตินงยเปา็นบเาหงตชุผนลิดหกลท็ กั าทน่ที ายใหได้ผยู้ทาี่เสกพซผ่ึงลเปิต็นภปัณัจฑจ์ยยั าหสบูนไึ่งมท่สท่ี าามใาหร้กถเาลรกิ เลเสิกพเสไดพ้ สยง่าผสลบู
ล้มทเาหใลหวเ้ กในิดโทร่ีสคุดและภาวะแทรกซอ้ นตา่ ง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 1988 มีวารสารช่ือ “The Health

2. ในCสo่วnนsขeอqงuคe่มูnอืceมsาตoรf กSาmรoปkฏinิบgัต: ติ Nวั iใcนoรtiะnหeวA่าdงdเขic้าtสioู่กnร:ะAบวRนepกoาrรtเลoกิf ยthาeสูบSถurอื gเeปo็นnเคGรeื่อnงeมraอื lท(่ีUป.รSะ.หยดั มี
ปรDะeสpทิ aธrtภิ mาeพnใtนoรfะดHับeaหlนthงึ่ แaลnะdสHาuมmารaถnกSรeะrจvาicยeไsป(ย1)ังไกดล้อุ่มธเิบสา่ยี ยงกหลรไกอื แผลรู้ ะบั ผบลรกกิ ราะรทไบดต้อ่อยร่า่างงกกวาา้ยงเมขอ่ืวไาดงร้ ซบั ึ่งสาร
เปนา้ ิโหคมตานิ ยเขส้าาไคปัญแลคะอื ผกลลารพั ใธห์ขค้อนงขเขบา้วถนงึกขาอ้รตมิดลู สขาา่ รวนสิโาครตเนิ พใ่ือนชรา่่วงยกใานยกจานรตเปัด็นสทินี่มใาจขเลอิกงขย้อาสสรบู ปุ ร3วมขอ้ทหัง้ ลสักร้าดงงัคนวี้ าม
ตชรปรปูะ่วรัจปยยะแจัญะหใบัยหหเนสบวค้าาักลกกนคใาาาหหัญ123ขรร...้กนัใอตทหับิดมงีช่ผกข(ส้คกสกาa่วลาบบัาาาเdลยรลติปรวกรdุม่นในนภกิใารiหเหิโcริโกัยณึกสคคt้กตค้าาษี่ยiตฑตoิดาราสงินาินnย์รกสปูบเแไใาา)เปารดหมปนสรรน็กึร้ตน็เาู้บคะบัสษหกดิปรานพกาลสขวปัญาาตมาักึน้รเเรหิดรพทนกึพนาชั้งอื่อ่ืษิสทโินยเงคูจาั่วาลิดจตนแโสอกิลานิ์ทลูบ่ืนยกกทะาโาทเรงๆั้งแปสงั้งหทนน็งใูบเลานชาะกไงกัน่นกนมหาเรลภว่ารลเปูมุ่ฮสเา่เักพแตผโจชัเรบภือทู้ื่อวะอบทิสนี่ลเเนีลปัชตอยสิก็นวา่งา(ตhงิยเทวแขิสeา่ายๆบพอrเสาoปบยงทแูบiน็ผาnสลที่คสสูท้)้นัะาอืูบาหอี่พใรห(รยฤคพbทอื้เาตวกีก่บrโกiิกาิด่eอควหรมก่าใเfรคห)ถรา1มน้ือเรห่ีใกศนตกใร(ดิานิดกcือาสกoสลาแ3ตาาcรงับรรรaขใอต์นบหiอเnยดิปิโเ้คงeูใ่ขคขน็ปนา)อตม้ขรปขงนิขะบรรัน้ ชน้ว่าึกตานงษกอ(กก5ารานาAแกยรก)ลลมเาดุ่มมนะรยี นสีษุเวล้จี่วยกกิะนไ์นั ด้
3.
4.

ยากสลูบาใยหเปป้ น็ ฏผบิ ู้เสัตพิตปัวรอะยจา่ างถ(dูกaวilธิ yีเพsm่อื ใoหk้สeาrsม)า(1ร)ถใเนลจิกายนาวสนูบคไนดกอ้ ลยุม่ ่านงี้ ตมอ่เี พเนียงื่อรง้อยละ 5 ท่สี ามารถเลกิ เสพยาสูบได้ (2)
5. จาถกึงรแามยว้ ง่าาไนมใ่กชาท่ รุกศคึกนษทาี่เทสพ่กี ลผล่าวิตไภปัณยฑนื์ยายสนั ูบวจ่าะผเลกิตดิ ภภาณั วฑะต์ยดิ าสทาี่นรานมิโคาตใชนิ ้ชแ่วตย่อเลุบกิัตยิกาารสณูบ์ขไอดง้แผกู้ท่ไี่ นดโิ้รคับตกนิารทวดินแิจทฉัยนวา่
(NมRกีTา)รยตาดิ บสลารูโนพโิรคพติอนอเพนม่ิ (สbูงuขpึ้นมroาpกกioวnา่ )สาสราเมสพารตถดิ ชช่วนยิดใอหน่ื ้จดัๆก(3า-5ร)กบัในอชา่วกงาปรี ถค.อศน. น19ิโค88ตินมแบี ลทะคชวว่ามยตใหีพไ้ ิมมพก่ ข์ ลอับงไป

เสวพายราสสารบู ซSu้าrสge่วoนnยาGคeลnอeนraดิ l’ีนs R(celpoonritdไinดe้กล) า่แวลถะึงยผลานกรอะรทท์ บรทปิ าไงทดล้านี ก(าnยoภrาtrพipขtอyงlกinารeต)ิดอสาาจรในหิโใ้คนตกินรแณละีท่ีสบู ไม่
มาหกลหกั รกอื ามรพรี ะ้ืนดฐาับนกขาอรงตกดิ าตรติโคดิ ตสินารไชมน่มิดาดกังนกักล่า(วmดilงั dน้ีlevel) เพื่อควบคมุ อาการถอนนิโคตนิ ถงึ แม้วา่ ยาท้งั สอง
ชนิดยังไม่ไ1ด.้รบั กกาารครร้นบัพรบอยงีนจทาี่เกฉอพงาคะก์เจาาระอจางห(าspรeแcบifะicยาgขenอoงสtyหpรeัฐsอ) เแมลระกิ ตาวั ใรนบั ข(้อreบcง่ eใชptเ้ พorื่อsชu่วbยtเyลpกิ eยs)าสทูบี่มกี ต็ าม

บทบาทต่อการขบวนการตดิ สารนิโคติน

2. การตอบสนองและการเข้าถึงสารนิโคตินในผลิตภัณฑย์ าสูบของวัยรุ่น จะมโี อกาสทาให้คนกล่มุ น้ี

ตดิ สารนโิ คตนิ ได้ไวและมากกว่าคนกลุ่มวัยอ่ืน รวมทงั้ การทาความเข้าใจรปู แบบและแนวทางของ

ขบวนการตดิ สารนโิ คตินทีแ่ ตกต่างกันในช่วงวัยตา่ ง ๆ เป็นสงิ่ ที่สาคัญต่อการวางแนวทางการ

การจดั การภาวะต3ดิ. สากแรกานร้ไโิขสคปรต้าัญินงคหวาามตระหนักรูถ้ ึงพษิ ภัยและอันต รายตอ่ ร่างกายและจิตใจขอรศงผ.ดู้ทรี่ก.ภากล.งัอเนผันชตญิ ์ กไชับยปกญัลุ วหัฒานา
การติดสารนิโคตนิ เป็นสงิ่ ท่ีสาคญั รวมท3ั้ง8กา0รเรียนร้แู ละแนวทางการปฏบิ ตั ติ วั ใหห้ ลดุ พน้ จาก
ปัญหาดังกลา่ ว

ขอ้ มลู ท่ัวไปเก่ียวกบั การเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข

◉ 32860 ◉

17. เอกสารอ้างองิ

1. Peto RL, Lopez AD. The future Prevention and Health Promotion,

worldwide health effects of current Office on Smoking and Health,

smoking patterns. In: Koop CE, 1989. DHHS Publication No. (CDC)

Pearson CE, Schwarz MR, eds. 89-8411.

Critical issues in global health. San 5. Fiore MC, Smith SS, Jorenby DE,

Francisco: Jossey-Bass, 2000. บทที่ 1 Baker TB. The effectiveness of the

2. aCTodobldlaeiccgtceioonoAfindPvhBiysrositiracyiianGn:rsao.uNrepicp,ooRtroitn(yGoeaefl ntขhe้อerมaลู lทInั่วfไoปrเmกีย่ aวtกioับnสconeาoifcsรftosนhtaNeiโิ tnคiicoeAตonmินpt:iaeantrceimch)aenftoaMr-asemndaioclykasilnisg. Journal

Tobacco Advisory Group of the Association 1994c; 271 (24):1940–7.
Royal Cภoาlวleกgารeณoต์ fดิ Pสhารyนsiิโcคiตaนิnเsป.น็ เหตุผลหลักทที่ าใหผ้ ู้ท6ี่เส.พผZลhิตuภัณS-ฑHย์ ,าMสูบeไlมcส่eาrมTา,รถSเuลnิกเJส,พRไoด้sสb่งrผoลok
ทLาoใnหdเ้ กoิดnโ:รคRแoลyะaภlาCวoะแllทeรgกeซoอ้ fนตา่ ง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 19B88, PมiวีeาrรcสeารJPช.่ือS“mThoekiHnegacltehssation

CPohnyseicqiaunens,ce2s00o0f .Smoking: Nicotine Addiction: A Reporwt iothf tahnedSuwrigtehoonutGeansseirsatla(nUc.eS.: a
3. DCeepnatretrmsefnotr oDfisHeeaaslethCaonndtrHoulmanandServices (1) ได้อธิบายกpลoไกpแuลlะaผtiลoกnร-ะbทaบseตdอ่ รa่างnกaาlยyเsมis่อื .ไดร้ บั สาร
นPิโrคeตvินeเnขt้าioไปnแ.ลPะhผyลsลicัพiธaข์nอaงขnบdวนoกthาeรตrิดสารนิโคตินในร่างกาย Aจนmเปe็นricทa่มี nาขJอoงuขr้อnสaรlุปo3f ขP้อrหevลeกั nดtงัivนe้ี
ป1Wo7hัญ9.efe9aหse1mlาtk.กhloMาy-132kรc...oReตaerrิดrbseสกผข(pสaiลาบบัาtddopรoิตรวกdirนrtนนภาtoiyqิโcรโิกัณค1fคtตueาaiต9ฑตoิดรisntิน9นิn์ยกสs—dไ3าา)iเาดoปสaรรUM้รnต็นเูบ;บัสnaิดป4รoพกlสวi2ัญrtาตมtาce(รหaดิ4รทodพนาlช4ง้ัuiสิทtนโิ)ยSn:คyูจ่ัวาดิtตs8นโaสอลeิน5์ทtูบ่นืกel4ทาโiทnsรง–ๆั้ง,งง้ัหgทงใเลานชางกัน่นกหเรลภลเปูมุ่ฮสกั แผโัชเรบภทู้วอบทิส่ีลีนัชตอยว่างา(hงิเทว7สeา่ย.ๆพrเาoปยทแadtCMi็นาnลhี่ทdaiสส)rะeeาrdeูบาหพdใmรciหtรcฤiพทrtcอืเ้otตeiกีก่บioiโndoกิaิด่อควneรyntก่าใเsmรคห:า.T21มน้เรceก0PJศตใuon(ิด0.านิดcruสกt0Proส3eตrา;roาcnรeรn1รaขfตa์vนti8อเnnดิleปิโ(งieขiค4snน็oปc)sอต)toขfร:uงiินะบntP3รeiชวgn่า0ssานงye5rกกaกce–ราnhาl1กยaรdo1ลมเpaด.ุม่นfsียucนุษeวttี้จยiuกviะn์ไันreดe้

4. กUลSายDเeปpน็ aผrู้เสtmพปeรnะtจoาf(dHaeilayltshmaonkedrs) (1) ในจานวนคนกลุ่มนี้ มDเี rพuียgงsรอ้1ย9ล9ะ2;52ท4ี่ส(2าม):า1รถ3เ1ล–ิก5เส8พ. ยาสบู ได้ (2)
ถHงึ uแmม้วa่าnไมS่ใชe่ทrvกุ iคceนsท.ี่เสRพeผdลuิตcภinณั gฑtย์hาeสูบจะเกดิ ภาวะติดสาร8น.โิ คตCินohแeตn่อุบSตั ,กิ Lาiรcณhtข์ eอnงผstู้ทeีไ่ iดn้รับE,กPารrวoินcจิhฉaยั sวkา่a
มHกี eาaรlตtดิhสCารoนnิโsคeตqนิ uเพeิม่nสcูงeขs้ึนoมfากSกmวา่oสkาinรเgส:พติดชนดิ อ่ืน ๆ (3-5) JใOนช, ว่Rงoปsี sคi.ศJS. ,1G98ri8tzมEบี Rท,คCวาaมrrตีพCRมิ ,พ์ของ

ว2า5รสYาeรaSrusrogefoPnroGgerenessra. lA’sRReepport ไoดfก้ ล่าวถึงผลกระทบทางดO้าrนleกaาnยsภาCพTข,อSงcกhารoตeดิ nสbาaรcนhโิ คVตJิน,แBลiะener
หthลeกั กSาuรrพg้ืนeฐoาnนขGอeงnกeารraตlิด.สAาtรlชaนnดิ tดa:งั กUลS่าว ดังน้ี
L, Abrams D, DiClemente C, Curry
Departm1. enกtารoคfน้ Hพeบaยlีนthที่เaฉnพdาะHเจuาmะจaงn(specific genotypesS), แMลaะrตlวัaรtบัt G(rAe,ceCputmormsuinbgtsypKeMs),ทม่ี ี
Services, PบuทbบliาcทHต่อeกaาltรhขบSวeนrvกiาcรeต,ิดสารนโิ คติน
Emont SL, Giovino G, Ossip-Klein D.
NCeantiotenras2l.foCขตกreบาิดnDรสวtiตนsาeอeรกrนบaาfโิสsoรคeตนrติดอCCินสงhoไแาดrรnลoไ้นะtวnrโิกแoคiาลclตร,ะินเDมขทiาา้sีแ่กถeตกึงaสกวsาา่ตeรค่านนงกโิกคันลตใุ่มนินวใชยันว่ อผงื่นวลัยติ รตภวา่มัณงทฑDqๆ้งั ย์กueเาาปibสtรน็tuบูทinสnขาง่ิgkคอท:iวงnี่สeวาgายัมvครเimdขญัุ่น้าeyตใจntจ่อะhcรกมseปู าโี แรaอfวบbrกoาบาoงmสแuแทลนtา1ะวsใ0แทหeนาl้คfงวน-กทกาาลรงุม่ขนองี้

การจดั การภาวะตดิ 3ส.ารนแกกิโาคร้ไตขสินปรา้ญั งคหวาามตระหนักรูถ้ งึ พษิ ภัยและอ นั ตรายตอ่ ร่างกายและจติ ใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภก่ีกา.อลนงั ันเผตช์ ไญิ ชกยบักลุปวัญัฒหนาา
การตดิ สารนโิ คตินเปน็ สิง่ ท่ีสาคัญ รว3มท8ง้ั 1การเรยี นรู้และแนวทางการปฏิบัติตวั ให้หลุดพ้นจาก
ปัญหาดงั กล่าว

ข้อมลู ท่วั ไปเกย่ี วกับการเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วิทยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ

◉ 38216 ◉

prospective studies of persons who 13. Lando HA. Formal quit smoking

attempt to quit smoking by treatments. In: Orleans CT, Slade J,

themselves. American Psychologist editors. Nicotine Addiction:

1989a; 44(11): 1355–65. Principles and Management. New

9. Glynn TJ, Boyd GM, Gruman JC. York: Oxford University Press, 1993:

Essential elements of self- 221–44.

help/minimal intervention บทที่ 114. Gritz ER, Berman BA, Bastani R, Wu

1Hst7er(aa3tl)et:hg3ie2Es9d–ufo4cr5a.stmionokQinugacrteesrsl(ayGti1eo9nnข9e.้อ0rมaa;ูลlทIn่ัวfไoปrเmก่ยี aวtกioบั nสาosnMรfmoน.NnoAโิ vคikcoriตnaolนิnugtidncnoteeems)esriaztfeieodmntarinilaetleporvofepanustlieaoltnfio-hinne:lap

10. Curry SJ. Self-help interventions for testing the limits of the public
smokภinาgวกceารsณsa์ตtดิioสnาร. นJoิโคuตrินnเaปlน็ oเหfตผุ ลหลกั ท่ที าให้ผู้ท่ีเสพผลhติ ภeัaณlฑth์ยาmสบูoไdมe่สlา.มHาeรถaเlลtกิhเสPพsyไดc้hสoง่ ผloลgy
ทาCใหoเ้nกsิดuโรltคinแgละaภnาdวะCแlทinรกicซaอ้ lนPตsา่ yงcๆhตoาlมoมgาy โดยในปี ค.ศ. 19881ม9ีว9า2ร;ส1า1ร(ช5่ือ):“2T8h0e–H9e. alth

Co1n9s9e3q;u6e1nc(5e)s: o7f90Sm–8o0k3in.g: Nicotine Addiction: A Rep1o5r.t Poef tehreseSnurLge, oHnanGdeneel rJa,lK(Uo.tSc.h J,
11D.eSpcahrtwmaertnzt JoLf.HReeavltiehwanadnHduman Services (1) ได้อธิบายกลไPกoแdลeะdผลwกoรrะnทyบTต,อ่ Rรา่oงsกeาnยเAมอื่. ไSดmร้ บั oสkาinรg
นิโEคvตaินlเuข้าaไtปioแnละoผfลSลmพั ธoข์ kอiงnขgบCวนesกsาaรตtiิดoสnารนโิ คตินในร่างกาย จนreเปd็นuทc่ีมtiาoขnองdขuอ้ rสinรปุg p3rขeอ้gหnลaกัncดyงั นbี้ y a
ปญั CSMa(MหneaeาrDdntvกh)aiาH:c312odรUeu...ตda,mSดิs,Nขกผส(ส:aD1aาลบับaาTdn9รeติรวกthdน7iนpนภาoSieิโ8cรโิaกัณnคeคt–ตrาUiตarฑtตoิด1รvmนิlnนิn์ยกส9icไIiาา)เา8tneดปeสรรe5nsร้sต็นเูบd.tบัสt,ดิปiรพBtกPสวSoญัueาตมuาtftรหtดิaรทebพhHนาชts้ังleิสทeeiิโนยcคoจูssวั่aาิดdตนโfสlHอaลtนิa์ทบู่ืนheกnทาโaทdรงๆัง้ lง้ังหทtงใเhลานชางักนน่กหเรลภลเูปมุ่ฮสักแผโชัเรบภทู้วอบิทสี่ลีนัชตอยว่างา(hงิเทวสe่ายๆพ1rเาoป6ยทแi็นา.nลท่ี สส)GJp1sะาบูาMuห9พrใoรoหp9รฤ,mพทgอืเ้p2ตOก่กีบrโe;oกิaดิ่อควwl7รrmก่าใเtรคหe9Mา.1มน(n้เรoO6ก,ศตใf()ิดOาNนbิดc:สกsos.สl93eตdาtาcW2eรรleรaขf4ต์tนoi-nอเnr–ดิhปิโirbงec3ขคke็นปus)อ0-ตlขรsprง.ิน&ะบgiรtชวeaา่ BGานงn,กกyกdSรnาากยieรcmลมเlcดiุ่มนpnoยี นุษsilวcooีจ้ยกaะgn์ไนัlดy้
กลHายeเaปlน็thผ,ู้เสNพaปtiรoะnจaาl(dCaainlycesmr Ionksetritsu) t(1e) ,ในจานวนคนกลุม่ นี้ มีเพcaยี rงdรอ้ioยvลaะsc5uทla่ีสrามriาsรkถrเeลิกdเuสcพtยioาnส:ูบaได้ (2)
ถึงDแมiv้วis่าiไoมnใ่ ชo่ทfุกคCนaทn่ีเcสeพrผPลrิตeภvณัenฑtย์ ioาสnบู aจnะเdกิดภาวะติดสารนิโคตินraแnตdอ่ oุบmัติกizารeณdข์ tอriงaผlู้ทoไี่ fดร้hับeกaาlรthวนิ rจิisฉkัยว่า
มกี Cาoรตnิดtrสoาlร,น1โิ 9ค8ตนิ7.เพNมิ่ IHสูงขPึน้uมbาliกcกaวtา่ioสnารNเสoพ.ตดิ ชนิดอื่น ๆ (3-5) ในaชs่วsงeปsีsคm.ศe.n1t9,8e8dมuีบcทaคtiวoาnม,ตcีพoิมuพn์ขsอeงling,

วา8รส7า-2ร9S4u0rg.eon General’s Report ไดก้ ลา่ วถึงผลกระทบทางดา้ aนnกdายinภcาพenขอtiงvกeาsร.ตAิดmสาeรrนicิโคaตnินJแoลuะrnal
12ห.ลLกั icกhารteพnนื้ sฐtาeนiขnอEง,กGารlตaดิsgสoารwชนRดิ Eด.ังกล่าว ดงั นี้
of Public Health 1993; 83(9): 1231–
Smok1in. gกcาeรsคsน้ aพtiบoยnีน:ทw่ีเฉhพaาtะhเจaาvะeจงw(especific genotypes) 8แ.ละตัวรับ (receptor subtypes) ท่ีมี
learned oบvทeบrาทthตeอ่ กpาaรsขtบdวนeกcาaรdตeิด?สารนโิ คตนิ
17. Fiore MC, Bailey WC, Cohen SJ,
PJosyucrnh2ao.llooกตขgfบาดิ yรสวCตน1าoอร9กnนบ9าsิโสร2uคตน;ตlิดอt6นิiสงn0ไแาgด(รล4ไ้นะa)ว:โิกแnค5าลdต1ระินเ8มCขท–า้าlีแ่iก2ถnตก7ึงicสกว.aาา่ตรคlา่ นนงกโิกคันลตใมุ่ นินวใชยันว่ อผงื่นวลัยิตรตภว่ามัณงทฑๆ้งั ย์กEDเาาปRสoรน็,บูทrสfHขาmิง่ คอeทวaงyี่สวาnmาัยมครSเaขญันุ่Fnา้ ,ตใจRจGอ่ ะBรกoมูป,าlีโแรdอJวaบกsาétบางeสnแแiทnลนCาะวRMใแทห,นGา้คKงว,นกoทGกาtาลtรrงikุม่ขtezนอง้ีTE,

การจดั การภาวะต3ิด. สาแกรกานร้ไิโขสคปรต้าญั นิ งคหวาามตระหนักรถู้ ึงพิษภยั และอนั ต รายตอ่ ร่างกายและจติ ใจขอรศงผ.ดู้ทรก่ี.ภากล.งัอเนผันชติญ์ กไชบั ยปกญัุลวหฒั านา
การติดสารนโิ คตนิ เป็นสิง่ ที่สาคญั รวมท3ัง้ 8กา2รเรียนรูแ้ ละแนวทางการปฏบิ ัติตวั ให้หลดุ พน้ จาก
ปัญหาดังกลา่ ว

ข้อมูลทัว่ ไปเกีย่ วกับการเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ

◉ 32862 ◉

Lando HA, Mecklenburg RE, Mullen 21. Fiore MC, Novotny TE, Pierce JP,

PD, Nett LM, Robinson L, Stitzer Giovino GA, Hatziandreu EJ,

ML, Tommasello AC, Villejo L, Newcomb PA, Surawicz TS, Davis

Wewers ME. Treating Tobacco Use RM. Methods used to quit smoking

and Dependence. Clinical Practice in the United States: do cessation

Guideline. Rockville (MD): US programs help? Journal of the

Department of Health and Human บทที่ 1 American Medical Association

18. Services, Public PHieearcltehJSPe, rvi(cGee, nขe้อrมaูลlทIn่ัวfไoปrเmก่ยี aวt2กi2oบั .nสSW1cา9oahร9fgนo0nN:eิโeคi2ncrต6boE3นิatH(ci2n,h0Qe)V:)uJ2a,7dO6er0lDe–5a, n.SsalCmTo, n MAP,
2000.
Hatziandreu EJ,

Lefkopoulou M, Fiore MC, Mills SL, Porter CQ. Characteristics of
NovotnภyาTวEก,ารGณio์ตvิดiสnาoรนGิโAค,ตDินaเปv็นisเหRตMผุ .ลหลักทท่ี าให้ผู้ที่เสพผsลmติ oภัkณeฑrsย์ าwสบูhไoมส่eาnมroารllถเaลnิกdเสqพuไดit้ สinง่ ผล
ทQาuใหit้เtกinิดgโรsคmแลoะkภinาgวะinแทtรhกeซ้อUนnตit่าeงdๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 19s8e8lfม-วีhาeรlสpารpชr่อืog“rTahmesH. eHaelathlth

CSotantseesquinen1c9e8s6o. fJoSmuronkainlgo: fNthiceotine Addiction: A ReporEtdoufctahteioSnurRgeosenaGrcehne1ra9l9(2U;.S7.(3):
DNeaptaiortnmaelnCtaonfcHeeraIlntshtiatnudteH1u9m9a0n; Services (1) ได้อธบิ ายก3ล6ไ9ก–แล8ะ0ผลกระทบต่อรา่ งกายเม่อื ไดร้ ับสาร
น8โิ2ค(ต1ิน7)เ:ขา้1ไ4ป0แ2ล–ะ6ผ.ลลัพธข์ องขบวนการติดสารนิโคตนิ ในร่างก2า3ย. Oจนcเkปeน็ nทeีม่ JาKข,อHงขoอ้ sสmรปุ er3DขWอ้ ห, ลWกั ilดliังaนm้ี s
19. ป1oChPญั9refee9anหsv1mltาete.กhnorMา-s231tkรci...oeตoaforrิดrnbseผกสข(rสa.iลาบับาtDddPpรoติรวกdiiนhrtนนภsาoiyqิโyecริโกัณคfคtsตuaeาaiตฑiตoดิsรicsntินeนิn์ยกสis—adไาา)iเาดonCปสรรUMร้nตน็เoูบaับสnaดิปnรonพกlสวiญัtrtdาตมrtาceรoหaิดรทodพoนlาlช้งัuitสิทtนโิaยShnคyจูั่วnาดิteตsนโaสอdลerนิ์ทtูบน่ืกelทาโiทnsรงๆั้ง,งง้ัหgทงใเลานชางักนน่กหเรลภลเูป่มุฮสักแผโชัเรบภทู้วอบทิส่ีลนี ชัตอยวา่งา(hงิเทวสeา่ยๆพrเาoปยทแcoJBriน็าnลe่ีทWhifสส)lะlาiaบูาaao,หพใrรtหdGuรaฤพทioือเ้vcตroกกี่บiiโntsิกclดิ่อควedsรeกา่ใเTrhbรคหiา,s1มtiนe้เรptoDกศตriใc(ิดgาaนoิดcssสกltoสfRe3ตoาtาcJpnรoรpรa,ขตa์นiอเOJnpดิtsปิโEงiemขคhec็นป.)อkตnyขรToeงนิstะบhรkinชcว่าieeniานงaกgกกnI.รSาากย,Jรdoลมเeดุ่มuนlยี นirุษvวn้ีจยeกaะ์ไrนั ดly้
กWลeายeเkปlyน็ ผRู้เeสพpปoรrtะจ1า99(d3aail;y4s2m(4o4k)e: r8s)54(1)–ในจานวนคนกลมุ่ น้ี มoีเfพGยี งeรnอ้ eยrลaะl 5Inทteสี่ rาnมaาlรถMเลeกิ dเiสcพinยeาส1บู 9ไ8ด7้ (2;)
ถ7ึง.แม้วา่ ไมใ่ ชท่ กุ คนที่เสพผลิตภณั ฑ์ยาสบู จะเกดิ ภาวะตดิ สารนโิ คต2ิน(5แ):ต3อ่ 3ุบ7ตั –กิ 4า0รณ. ข์ องผู้ที่ได้รับการวินจิ ฉัยว่า
20. มCกีeาnรtตeิดrสsาfรoนrโิ คDตisินeเaพsมิ่ eสูงCขoึน้ nมtาrกoกlวaา่ nสdารเสพตดิ ชนิดอ่นื ๆ 2(34-5). Tในoชmว่ aงปr ีSคL.ศ, .H1u9s8t8enมีบCทGค,วMามaตnีพleิมyพ์ขMอWง .

วPาrรeสvาeรnStuiornge.oSnmGoekninegracl’essRseaptiornt ได้กลา่ วถึงผลกระทบทางดDา้oนกdาeยnภtาisพtsขอaงnกdารpตhิดyสsาiรcนiaโิ คnตsินaแdลvะise
หdลuักriกnาgรพp้ืนreฐvานioขuอsงกyาeรaตrิดaสmารoชnนgิดดงั กล่าว ดงั นี้
tobacco users to quit? Journal of
adults—1.Uกnาitรeคd้นพSบtaยtนีeทs,่เี ฉ1พ9า9ะ0เจaาnะจdง (specific genotypesth) แeลAะmตัวeรrบั ic(arenceDpetnotrasluAbtsyspoecsia) tทio่มี nี
1991. Morbบiทdบitาyทaตn่อกdาMรขoบrวtนaกliาtyรตดิ สารนิโคติน
1996; 127(2): 259–65.
6W.eekly2.Reกตขpบาดิ oรสวrตนาtอรก1นบา9ิโสรค9ตนต3ิดอินbสงไ;แาดรล4้ไนะ2วิโกแ(ค2าลต6ระนิเ)มข:ทาา้5ี่แกถ0ตกึง4สกว–าา่ตรคา่ นนงกโิกคันลตใมุ่ นินวใชยัน่วอผงื่นวลยัิตร2ตภว5่ามัณง.ทฑRFๆ้งั ย์raกaเาnาปnสรd็นบูkทoสsขาิ่งmคอPทวง,iี่สวzาHาัยมeคaรเdขัญนุ่r,p้าตcใจจอ่oJะร,กnมปู าBโีtแรอreoวบกlาllบาlงสeBแแทd.ลนาะวใtแทหrนiาa้คงวlนกทกoาาลรfงุ่มขนองี้

การจัดการภาวะติด3ส.ารนกแกโิาครไ้ ตขสินปรา้ญั งคหวาามตระหนักรูถ้ งึ พษิ ภัยและอ ันตรายตอ่ ร่างกายและจติ ใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภ่ีกกา.อลนังันเผตช์ ไญิ ชกยบักุลปวญั ฒั หนาา
การตดิ สารนโิ คตนิ เปน็ ส่งิ ที่สาคญั รว3มท8ง้ั 3การเรยี นรู้และแนวทางการปฏบิ ัติตัวใหห้ ลุดพ้นจาก
ปญั หาดงั กลา่ ว

ข้อมูลท่ัวไปเก่ยี วกับการเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วิทยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ

◉ 38236 ◉

clonidine for smoking cessation in Stop Smoking. Chicago: American

a primary care setting. Journal of Medical Association, 1994.

the American Medical Association 30. Fiore MC, Bailey WC, Cohen SJ, et

1989; 262(21): 3011–3. al Treating Tobacco Use and

26. Glynn TJ, Manley MW. How to Help Dependence. Clinical Practice

Your Patients Stop Smoking: A Guideline. Rockville, MD: US

National Cancer Institute Manual บทท่ี 1 Department of Health and Human

SDfoeerrpvPaihcretymss,icePinautnbsol.ifcBHHeeteahaleltthshdaaSne(dMr(vGHDiceu)e:mnข,Ueอ้aSrมnaลู lทIn่วั fไoปrเmก่ยี aวtกio3ับn1ส.าoK2Sรfe0oน0rtNvโิt0คkiicc.eตeoินsTt.iEnP,euB)baltitcisHtaeaRlNth, DSeeFrvriiecsee GH,

National Institutes of Health, Brekke ML. Attributes of successful
NatioภnaาlวกCาaรnณc์ตeดิ rสInารsนtiโิtคuตtนิe,เป1็น9เ9ห3ต.ผุ NลหIHลกั ท่ที าใหผ้ ู้ที่เสพผลsิตmภัณoฑkiย์nาgสcูบeไมss่สaาtมioารnถเinลกิteเสrvพeไดn้tสio่งผnลs in
ทาPใหuเ้bกlิดicโaรคtiแoลnะภNาoว.ะ9แ3ท-ร3ก0ซ6อ้ 4น.ตา่ ง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 1988mมeีวdารicสaาlรชpอ่ื ra“cTtihcee:Haeamltehta-analysis

27C.oMnsaenqlueeynMce,sEopfpSsmRoPk,inHgu:stNeicnoCtin, e Addiction: A Report of 3th9ecSounrgtreoolnleGdetnreiaralsl.(UJo.Su.rnal of
DeGplayrntmneTn,tSohfoHpelaalnthd aDn.dCHlinumicaaln Services (1) ได้อธิบายกลไtกhแeลAะผmลeกrรiะcaทบnตMอ่ รeา่ dงiกcาaยlเมAอ่ื sไsดo้รcบั iaสtาiรon
นโิ iคnตtนิeเrขv้าeไnปtแioลnะผsลinลัพtธoข์ bอaงcขcบoวนcกoาnรtตrดิoสl:ารaนโิ คตินในรา่ งกาย จน1เ9ป8็น8ท;มี่ 2า5ข9อ(ง1ข9้อ)ส: ร2ปุ 8832ข–้อ9ห. ลกั ดังน้ี
28ป.ญั NO1pthห9raroeาl9teกgi1oAarา;231anmรn...2mตas6eดิlCผ(ขสก6rสfaCiลาบับoT(cาd2aริตรวaก,rdนn2นนภาSnpi)โิccริโกัณl:คhคetaตMา3iตฑตyordิดร1นิesนิnย์กสeI7niไdาา)เาcดป2sสJรรiic้รat,–ตน็เูบiับสante3ดิปรพuกlsdส.วัญ.าtตมAาieรtหJิดรทsoพoนาชstง้ั rสิทuorโินยsaคูจวั่r.cาดิ niตนโสniอลaนิaท์ูบiน่ืกntทlาโiทogรงๆ้งัoง้งัหทnfงใเลานชางกันน่กหเรลภลเูปมุ่ฮสกั แผโชัเรบภ้ทูวอบิทสี่ลีนชัตอยว่างา(hงิเทวสeา่ยๆพ3rเาoป2ยทแiน็า.nลท่ี สส)WBfsSะาaูบาmหiพeใnรmiหlรsฤพทgosือ้เtตieกoก่ีบklโิกyJrดิ่อinควnAรกา่ใเJpgร,คหD.า1มhนL้เรMAcกศyตiใen(ดิาsน,ิดrcsdสiaกTocสs3ตsnาiaaาcaaรรdรatyขnตy์iนiolอเonิดoปโิEงmineขคnrน็ปA).อตtiขDร,zeJงนิ ะบeoWรWrชวv่าduาน,งielrกกlGtกnnmรrาาatiiกยlaรibsolลมเlดenoมุ่นDoยีrนfษุGtffวจ้ีotยก,aJhะไ์rRันดe,้
กลNายicเoปtน็ inผู้เeสพAปdรdะicจtาio(dna:ilPyrisnmciopkleerss)a(1n) dในจานวนคนกลมุ่ นี้ มเี พAียmงรeอ้ riยcลaะn5Mทeี่สdาiมcาaรlถAเลsกิ sเoสcพiaยtาiสoบู nได้ (2)
ถงึ Mแมa้วn่าaไมgใ่ eชmท่ ุกeคnนtท. ่ีเNสeพwผลYิตoภrัณk:ฑOย์ าxสfoูบrจdะเกิดภาวะตดิ สารนโิ คตนิ 1แ9ต8่อ8ุบ; ัต2กิ6า0ร(ณ11ข์ )อ: ง1ผ5ู้ท7่ไี 0ด–้ร4บั .การวนิ ิจฉัยว่า
มกี UารnตivิดeสrาsรitนyิโคPตrินeเsพs,ม่ิ 1สงู9ข9ึน้ 3ม. ากกวา่ สารเสพติดชนิดอืน่ ๆ (3-53)3.ในOชrว่ lงeปaีnคs.ศC. T1,98S8chมoีบeทnคbวaามchตีพVิมJพ, ข์ อง

29ว.าHรสoาuรsStourngeToPn, GEreiknseeranl’Ms PRe, pFoiortreไดM้กล, า่ วถึงผลกระทบทางดา้ WนกaาgยnภeาrพEขHอ,งกQาuรaตdิดeสาDรน, โิSคaตlินmแoลnะ MA,
หลJกั aกffาeรพRื้นDฐ,าMนขaอnงlกeาyรตMดิ ,สSาlรaชdนeิดดJงั. กล่าว ดังนี้
Pearson DC, Fiedler J, Porter CQ,
Guide1l.ineกsารfคo้นrพDบiaยgนี nทoีเ่ ฉsพisาaะเnจdาะจง (specific genotypes) KแaลpะตlaัวnรับBH(re. cSeeplft-ohreslupbtqyupietss)mทม่ีoีking
Treatmeบnทt บoาfทNตiอ่cกoาtรinขeบวนการติดสารนโิ คตนิ
interventions: effects of self-help
Depe2n.deตขกnบาิดcรสวeตนา:อรกนบHาิโสรoคตนwติดอนิ สงtไแาoดรลไ้นHะวโิกแeคาลlตรpะนิเมขPทา้าaแ่ีกถตtกึงiสกวeา่าตnรคา่tนนงsกโิกคันลตใมุ่ ินนวใชัยน่วอผง่ืนวลยัิตรตภวา่มัณงทฑๆ้ังย์กimเาnาปสรsaน็ ูบทttสrขeาu่งิ คอrทciวงat่ีสวาiloายัมsค,nรเขญันุ่ss้าo,ตใจcaจ่อะinรกaมปูdาlโี แรอstวบกueาบาplงสeแแpทpลนoาะhวrใแทtoหนาn้คงวนeกทกาาลรงุ่มขนอง้ี

การจดั การภาวะต3ิด. สากแรกานร้ไิโขสคปรต้าญั ินงคหวาามตระหนักรถู้ ึงพิษภัยและอันต รายตอ่ รา่ งกายและจิตใจขอรศงผ.ดู้ทร่กี.ภากล.งัอเนผันชติญ์ กไชับยปกญัลุ วหฒั านา
การตดิ สารนิโคตินเปน็ ส่ิงท่ีสาคญั รวมท3ัง้ 8กา4รเรยี นรแู้ ละแนวทางการปฏบิ ัตติ วั ให้หลุดพน้ จาก
ปัญหาดังกลา่ ว

ข้อมูลท่ัวไปเกีย่ วกับการเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วิทยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ

◉ 32864 ◉

counseling. Journal of Consulting 39. Severson HH, Andrews JA,

and Clinical Psychology 1991; Lichtenstein E, Gordon JS, Barckley

59(3): 439–48. MF. Using the hygiene visit to

34. Available at. deliver a tobacco cessation

https://www.drcomfort.com/blog/5 program: results of a randomized

-questions-to-ask-your-doctor/. clinical trial. Journal of the

Accessed on June 2nd 2020. บทท่ี 1 American Dental Association 1998;

35. Available at. ขอ้ มูลท่ัวไปเกี่ยวกับส1า2ร9น(7โิ )ค: ต99นิ 3–9.

hadttvpisse:/-/rwefwerw/..teAcccc.oersgs/epdroodnuJc(uGt/neaenske-ral Informat4i0o.nGMoeafesoNLu,icrCeohdteiisnsnCeeM)y, Hilton JF, Grady D,
M, Hengl L, Ernster

2nd 2020. V, Walsh MM. A spit tobacco
36. Availabภleาวaกtา.รณต์ ดิ สารนิโคตินเป็นเหตผุ ลหลักท่ที าให้ผู้ท่ีเสพผcลeติ sภsaัณtฑioย์ nาสinบู tไeมrส่ vาeมnาtรiถoเnลิกfเoสrพcไoด้lสleง่ gผeล
ทhาtใtหpเ้sก:/ิด/โwรคwแwละ.iภnาnวoะvแiทtaรrกeซs้อeนaตrcา่ hง.ๆcoตาmม/มา โดยในปี ค.ศ. 19a88thมleีวาteรสs:ารthช่ือre“eT-mheoHnethaltrhesults.

C2o0n1s9e/q0u7e/n1c9e/ms oofrSem-coaknicneg:r-pNaictoietnintes-Addiction: A ReporAtdovfatnhceeSsuirngeDoennGteanl eRreasl e(Ua.rSc.h 1997;
Dgeept-ahretmlpe-ntot -oqfuHite-samlthoaknindg/H.uman Services (1) ได้อธบิ ายก1ล1ไ(ก3แ)ล: ะ3ผ5ล4ก–ร9ะ.ทบตอ่ ร่างกายเม่อื ได้รับสาร
นAิโcคcตeนิ sเsขe้าdไปoแnละJผuลnลeัพธ2์ขnอdง2ข0บ2ว0น.การตดิ สารนิโคตนิ ในร่างก4า1ย. Rจuนsเปse็นlทlีม่ MาขAอHง,ขW้อสilรsปุ on3 ขC้อ,หTลaกั ylดoังrนC้ี ,
37. ปhAJ_cueัญstvttnsaหpaseiาltsaaiก:st2/bาit/no123iรldwc...enตs2w/ิด/aขผ(กสi0sสnawtาลบับg2าd.dริตr.รวก0dc/นeนนภา.2dixโิcรโิกัณค0c.คtตhาiต2ฑ.ตoิดรgtิน0นิnย์กสmoไ-าา)เาvsดปสlรรm/.้รตน็เูบtับสoดิปoรAพกสวbัญkcาตมาiacรnหดิรทcพeนgาชั้งcsิสท-นิโยosคจูั่วาดิe/ตนโสอddลนิท์บูืน่กaทาโotทรงๆ้งัanงง้ัหทงใเลานชางักนน่กหเรลภลเูปุ่มฮสกั แผโัชเรบภ้ทูวอบิทส่ีลนี ชัตอยว่างา(hงิเทว4สeา่ย2ๆพrเา.oปยทแFp1sBiน็าnล่ีทmo9arสส)ะaาk7lบูาหพoใsceร9หoรktฤพทr;iือเ้imตtกnก่ีบ2Ciโิกoิด่อgคว(Dร4n.กAา่ใเร.คห)าBeR:1มนE้เรrr,ก2ศตfisใtGf(ิด3าน’ิดicesสกr1oสachi3ตาm–าctdรรร5aMขvตo์mนi.อเniดิปefcโิงeขคed็นgปR)อตeขiHรcaงินnะบaรgชJeว่าalrานงr.iJกanกกSolราsาtuกยtรoลมrเpnด่มุนียaนษุ วlจี้ยกะ์ไันด้
38. กHลeาnยnเปinน็ gผfู้เieสพldปรJะEจ, าS(mdaiitlhy sTmT,okers) (1) ในจานวนคนกล่มุ น้ี มsีเmพียoงkรinอ้ gยลaะd5vicทe่ีสาbมyารpถhเลyิกsเiสciพaยnาsส: บู aได้ (2)
ถKงึlแeมyว้k่าaไmม่ใpช่ทBุกAค,นFทaี่เnสtพRผลVิต, ภDณั oฑnn์ยาyสEบู Cจ.ะเกดิ ภาวะติดสารนิโคตfeินaแsตibอ่ lุบeตั aิกpาpรณro์ขaอcงhผ?ู้ทีไ่Aดm้รับeกriาcรaวnินิจฉัยว่า
มNกี icาoรตtiิดnสeารsนeิโlคf-ตaนิdเmพ่ิมinสiูงsขtrน้ึ aมtiาoกnกว่าสารเสพติดชนดิ อน่ื ๆ (3-5) Jใoนuชrว่ nงaปlี คo.ศf.P1u9b8l8icมHบี eทaควltาhมต1ีพ9ิม8พ7;์ของ

วreารsสeาaรrcShu:rgtehoenleGgeanceyraol’fsSRtepvoernt ไRด.ก้ ล่าวถึงผลกระทบทางด7้า7น(7ก)า:ย8ภ4า9พ–ข5อ0ง.การติดสารนิโคตินและ
หGลoักldกาbรeพrนื้gฐaาnนdขอimงกpารliตcดิaสtiาoรnชsนดิfoดrงั กล่าว ดังน้ี
43. Cummings SR, Richard RJ, Duncan
regulat1io. n,กhารeคa้นltพhบpยนีoทlicเ่ี ฉyพ, าaะnเจdาะจง (specific genotypesC)Lแ,ลHะaตnัวsรeบั n(rBec, eVpatnodr esur bMtyaprteins) Rท,่มี ี
research. บPทsyบcาhทoตpอ่ กhาaรrขmบaวcนoกlาoรgตyิดสารนโิ คตนิ
Gerbert B, Coates TJ. Training
220. 16ตขกบาดิ Dรสวตeนาอcรกนบ;าโิ2สรคตน3ตดิ3อนิ ส(ง2ไแาด3รลไ้น-ะว2ิโกแ4คาลต)ระ:ินเม3ขทาา้8่ีแกถ2ตกงึ 9สกว–าา่ตรคา่ นนงกิโกคนั ลตใ่มุ ินนวใชยัน่วอผง่ืนวลัยิตรตภว่ามัณงทฑpcๆ้งั ย์eกhเาsาปyสsรsน็ บูaทicสtขาiiิ่งoคaอทวnงn่ีสวาs:าัยมaคaรเขัญุ่นbc้าooตใจจu่อnะรกttมปูrาีโsoแรอmlวบกlาeoบางสdkแแทiลนntาะrวgใiแทaหนlา้คงวiนnกทกาาลรงุ่มขนองี้
(Berl).
3848.

การจัดการภาวะตดิ 3ส.ารนกแกโิาคร้ไตขสนิปร้าัญงคหวาามตระหนกั รู้ถึงพิษภัยและอ นั ตรายตอ่ ร่างกายและจิตใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภก่ีกา.อลนงั ันเผตช์ ไิญชกยับกลุปวัญฒั หนาา
การตดิ สารนิโคตินเปน็ สิ่งท่ีสาคัญ รว3มท8ง้ั 5การเรยี นร้แู ละแนวทางการปฏบิ ตั ิตัวให้หลดุ พน้ จาก
ปัญหาดงั กล่าว

ข้อมลู ทวั่ ไปเกยี่ วกับการเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วิทยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ

◉ 38256 ◉

private practices. Journal of 48. Lichtenstein E, Glasgow RE.

General Internal Medicine 1989b; Smoking cessation: what have we

4(6): 482–9. learned over the past decade?

44. Strecher VJ, O’Malley MS, Villagra Journal of Consulting and Clinical

VG, Campbell EE, Gonzalez JJ, Irons Psychology 1992; 60(4): 518–27.

TG, Kenney RD, Turner RC, Rogers 49. Lando HA. Effects of preparation,

CS, Lyles MF, White ST, Sanchez บทท่ี 1 experimenter contact, and a

CJ, Stritter FT, Fletcher SscmoWu(o.GnkCseianenขngle?อ้ rมaลู lทIn่ัวfไoปrเmก่ียaวtกioับnสาoemoรflnนiamNiิโanคiicntbตaoariนิotntiinaendgde-s)srmepdeoucktcirntuigom.nApadrldoteigcrrtnaivametivfoer
residents be trained to
patients about quitting

Results from a randomized trial. Behaviors 1981; 6(2): 123–33.
JournภaาlวoกfารGณe์ตnดิeสraารlนInิโคteตrนิ nเปa็นl เหตผุ ลหลักท่ีทาใหผ้ ู้ท่ีเส5พ0ผ.ลDิตภeัณckฑeย์ rาBสDูบ,ไมEส่ vาaมnาsรถRเGลิก. เEสfพficไดa้cสy่งผoลf a
ทาMใหe้เกdิดicโiรnคeแล1ะ9ภ9า1ว;ะ6แ(ท1ร):ก9ซ–้อน17ต.า่ ง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 1988mมiีวnาimรสaาlรชcอ่ืon“tTahcet Hvearsltiohn of a

45C.oOncsekqeunenJcKe,sKorfisStmelolekrinJg,: GNoilcdobtienregARd,diction: A Report mofutlhteimSoudrgaelosnmGoekninergalce(Us.sSa.tion
DeApmaritcmkeTnLt,oPfeHkeoawlthPSa,ndHoHsummearnDS,ervices (1) ได้อธบิ ายกลไpกrแoลgะraผmลก.รAะdทdบiตcอ่ tiรv่าeงกBาeยhเมaอื่ vไiดoร้ rบัsส1า9ร89;
นิโQคตuินirเkข้าMไป, แKลaะlผaลnลKพั .ธIข์ nอcงrขeบaวsนinกgารthตeิดสารนโิ คตนิ ในร่างกาย จน1เ4ป(น็5ท):ม่ี 4า8ข7อ–งข9้อ1ส. รปุ 3 ข้อหลัก ดงั น้ี
ปญั Gsr6eamห(fe1nfาino)cdก:eakาo1213rciรnma...–ตygl8ดิiozกผขส(.Iสiannefาลบบัาdtรtdติรวกpedeนนนภาhrircิโcรnิโกัณvคylคtตาiaeiตsฑnตoดิรinlินciินn์ยกสctMไiาา)เาaaiดปoสรรnle้รตน็เูบnบัส-dtดิปsdรrพกii:สวcัญeaาตมาaillรnหิดร.ทiพveนาชJงั้eสิทoิโนย1คrจู่ัวาดิue9ตนโสอrdล9ิน์ทnูบ่นืก1ทาaโทร;งๆัง้lงง้ัหทงoใเลานชาfงกัน่นกหเรลภลเูปมุ่ฮสักแผโชัเรบภู้ทวอบทิส่ีลนี ัชตอยวา่งา(hงิเทวสeา่ยๆพ5rเาoป1ยทแi็นา.nลท่ี สส)MSARGะาบูาหtพeduใaรrหรlฤadiพทralอื้เlตftiกีก่บacpoโeิกิด่อควttrsgรtiก่าใdเeviรคหeาGe1มน้เรPPsกAศตrใBr(ดิiา,eนeิดnceสกGsvoสh3ตาsteาcoahร,รรanขrต์1evนidอเtnดิปi9iิโooงoeTขค8น็ปnr)nrอต5sขรeง:นิ..ะบJaรMRNชวา่t,านงmeaกกeกwiรenาdากยnรtiYteลมเtooดุม่nนoียrrนaุษskวf.้จีn:ยกะไ์cนั ดe้
46ก.ลCาhยเaปpน็ mผู้เaสnพปSร. ะSจtาop(d-asmilyoskminogkecrlsin) i(c1)sใ:นaจานวนคนกลมุ่ น5้ี2ม.ีเพCยีuงrรry้อยSลJะ, M5 cทB่ีสrาidมาeรถCเMลกิ . เRสeพlยaาpสsบู eได้ (2)
ถงึ cแaมsว้ e่าไfมoใ่ rชท่thุกeคiนrทaี่เbสaพnผdลoิตภnัณmฑeย์nาtส. บู จะเกดิ ภาวะติดสารนิโคตนิ pแreตvอ่ eุบnตั tกิ ioารnณfข์oอrงsผmู้ทไี่oดkร้ iับnกgาcรeวินssิจaฉtยัioวnา่ :
มกี Lาaรตnดิcสeาtร9น8โิ ค5ต;1นิ (เ8พ4่ิม3ส4ูง)ข:9ึน้ 1ม8า–ก2ก0ว.่าสารเสพติดชนิดอนื่ ๆ (3-5) ในreช่วvงieปwี ค.aศn. d19e8v8aมluีบaทtคioวnามoตfีพcมิ oพnข์ cอeงpts

47ว.าEรสliาxรhaSursgeeroAn. GTehneercaol’sstsReopfosrmt ไoดk้กinล่าgวถึงผลกระทบทางด้าaนnกdายinภtาeพrขvอeงnกtาioรตnดิ sส. าAรnนnโิ คuตaินlแRลeะview
หลaักnกdารtพhืน้ eฐcานoขstองeกfาfeรตctดิ iสvาeรnชeนsิดsดoังกf ล่าว ดังน้ี
of Public Health 1994; 15: 345–66.
smok1in. g-กcาeรsคsน้ aพtiบoยnีนpทrเ่ี oฉgพrาaะmเจsา.ะจง (specific genotyp5e3s.)Sแhลiะffตmัวรaับn(Sre.cReepltaoprsseubfotylploews)inทgม่ี ี
Journal oบfทPบuาทbตliอ่cกHารeขaบltวhนกPาoรlตicดิ yสารนโิ คติน
smoking cessation: a situational
1990;21. 1ตก(2าดิ )รส:ตา2อร1นบ8ิโส–คน3ตอ7นิ ง.ไแดล้ไะวกแาลระเมขาา้ กถกงึ สวา่ารคนนโิกคลตมุ่ นิ วใยันอผ่นื ลิตรภวมัณทฑง้ั ์ยกaาาnสรaบูทlขาyคอsวงisวา.ยัมJรเoขนุ่ ้าuใจrจnะรมaปู ีโlแอoบกfบาสCแทลoาะnใแหsนu้ควlนtทiกnาลงgุ่มขaนอnงี้ d

ขบวนการติดสารนโิ คตนิ ที่แตกตา่ งกนั ในชว่ งวัยตา่ ง ๆ เปน็ ส่ิงท่ีสาคญั ตอ่ การวางแนวทางการ

การจัดการภาวะต3ิด. สากแรกานร้ไโิขสคปรตา้ัญินงคหวาามตระหนักรถู้ ึงพิษภัยและอนั ต รายตอ่ รา่ งกายและจติ ใจขอรศงผ.ดู้ทรกี่.ภากล.งัอเนผันชติญ์ กไชับยปกัญุลวหัฒานา
การตดิ สารนิโคตินเป็นสง่ิ ที่สาคัญ รวมท3ง้ั 8กา6รเรยี นร้แู ละแนวทางการปฏิบัติตัวใหห้ ลุดพน้ จาก
ปัญหาดงั กลา่ ว

ขอ้ มูลทว่ั ไปเกย่ี วกบั การเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข

◉ 32866 ◉

Clinical Psychology 1982; 50(1): and safety of rapid smoking

71–86. therapy in patients with cardiac

54. Baer JS, Lichtenstein E. and pulmonary disease. Journal of

Classification and prediction of Consulting and Clinical Psychology

smoking relapse episodes: an 1984a; 52(4): 574–81.

exploration of individual 60. Available at.

differences. Journal of Consulting บทที่ 1 https://slideplayer.com/slide/6195

and Clinical Psychology 1988; ข้อมูลท่วั ไปเกยี่ วกบั ส1า4ร6น/.ิโคAตcนิcessed on June 3rd 2020.
56(1): 104–10. Informat6i1o.nRAooRh,fAsNebinrcaoomwtisnDeDJ),BN, MiauornatiRPSM, C. hCiulderess
55. Brandon TH, Tiffany ST, Obre(Gmesnkieral

KM, Baker TB. Postcessation reactivity in addictive behaviors:
cigarettภeาuวกseาร: ณthต์ eิดสpาrรoนcิโeคsตsนิ oเปfน็ เหตุผลหลักทท่ี าให้ผู้ที่เสพผtลhิตeภoัณreฑtย์icาaสlบู aไnม่สdาtมrาeรaถtเmลกิ eเnสพt ได้ สง่ ผล
ทreาlใaหp้เกsิดeโ.รAคdแลdะicภtาivวeะแBทeรhกaซvอ้ iนoตrsา่ ง1ๆ9ต9า0ม;มา โดยในปี ค.ศ. 19i8m8pมlวี icาaรสtiาoรnชsอ่ื . “InTtheernHaetaioltnhal Journal

C1o5n(2s)e:q1u0e5n–c1e4s.of Smoking: Nicotine Addiction: A ReporotfotfhteheAdSudrigcetioonnsGe1n9e9r0a–l 9(U1.;S2.5(7A
56. DAevpaailratbmleenatto. f Health and Human Services (1) ได้อธบิ ายกaลnไกdแ8ลAะ)ผ:ล9ก5ร7ะ–ท9บ3ต.่อร่างกายเมอื่ ได้รบั สาร
นhโิtคtpตsนิ :เ/ข/้าwไปwแwล.ะpผoลsลtพัtoธ์ขdอaงyข.cบoวmนก/าliรfตeดิ/hสาeรนโิ คตินในรา่ งก6า2ย. Bจrนaเnปd็นoทnีม่ าTขHอง,ขPอ้ iaสsรeุปc3kiขT้อMหล, ักQuดงัinนn้ี EP,

57. ปHRLa2ัญlinaontdphหrba2iyาden0ก/r62าgsJ231ร1m0J...Sต8,.Eoดิ1Hผกส(ข,สka9aาลบบัSiาd1nรcิตรวกtd.นgkoนนภาi:eโิcรnิโกัณAคaคttตาeiตtcฑตoิดรccินGินnย์กCสaeไาา)เา,Iดusป,สรรNsร้tตL็นเูบeiบัสiouดิปcรพdกสnวhkัญาตมาaaooรหดิรทsrlพnนาyชkaง้ั สิทiนิโยsJnคูจว่ัHาิดuWตoนโสอCnลนิtท์บูน่ืC.eกeทาโ,ท.รงๆั้งงง้ัหทงใเลานชางักนน่กหเรลภลเปูุ่มฮสักแผโัชเรบภทู้วอบทิส่ีลนี ชัตอยวา่งา(hงิเทวสe่ายๆพrเาoปยทแSBDiBi็นาnnลี่ท,eaสrส)ะาukRnูบhาหพใmeรeiaหรcฤพทrmvอืเ้omตกกี่บTiโิกtoiิด่อควBnoiรnuกา่ใเ.gnรคหeาrt1มC:dน้เรoกศduตCใn(ิดDานิดeeucสกCoสpBe3ตาeาc,e,รรxรaEขTneต์นpixอเniิดddปfิโpoงefขคei็นaปtso)อตnoขnuรsงินcrะบyruรseeชว่าr.Seา.นงtATกกIrกnTde,ราา:กhยadGรลมteเilดcmaมุ่นotียuนษุireวvyt้จียกneiะe์ไันtดr้
กJoลาuยrnเปa็นlผoู้เสfพCปoรnะsจuาlt(dinagilyansmdoCkleinrsic) a(1)l ในจานวนคนกลุ่มน้ี มaีเnพdยี งPรr้อaยcลtะic5e.ทNส่ี าeมwารYถoเลrkกิ :เสJพohยาnสูบWไiดle้ (2y)
ถPงึsแyมc้วhา่ oไมloใ่ ชgyท่ กุ 1ค9น7ท7่ีเ;ส4พ5ผ(ล3ิต):ภ3ัณ4ฑ1ย์–า3ส.ูบจะเกิดภาวะติดสารนโิ คต&ินSแoตnอ่ sุบ, ตั 1ิก9า9ร5ณ:์ข2อ1ง1ผ–ู้ท2ี่ไ8ดร้. บั การวินิจฉยั วา่
58. มLกีicาhรtตeดิ nสsาtรeนinโิ คEต,ินGเพlaิ่มsสgงู oขึน้wมRากEก. วR่าaสpาiรdเสพตดิ ชนดิ อืน่ ๆ 6(3-35). Aในvaชiว่ lงaปbี lคe.ศa.t1. 988 มบี ทความตีพิมพ์ของ

วsาmรสoาkรinSgu:rsgiedoeneGfefencetrsala’sndReport ไดก้ ล่าวถึงผลกระทบทางดh้าttนpกsา:ย//ภinาพteขrอaงcกtาivรeตmิดสeาdรนiaิโiคnตsินtiแtuลtะe.co
หsaลfกั eกgาuรaพrน้ืdฐsา.นJขoอuงrกnาaรlตoิดสf าCรoชnนsดิ uดlังtกinลg่าว ดังนี้
m/wordpress/helping-teens-curb-
and Cli1n.icaกlารPคsน้ yพchบoยนีloทgี่เyฉพ1า9ะ7เจ7า;ะจง (specific genotypesth) แeล-dะeตsวั iรrับe-(troe-csemptookres-uwbittyhp-veisr)tuทaม่ี lี -
45(5): 815–บ2ท1บ.าทตอ่ การขบวนการติดสารนิโคติน
reality/. Accessed on June 4th
59. HBeanlloRwG2it,.zSaNขตกcLบาดิ hร.สวsตนาTอรDกwนบาPoิโสรLค-ตนy,ตดิอeินHสงaไaแาดrรlล้ไlนeะวSโิกfแคfMาลiตcระ,aนิเมขcทา้าy่แีกถตกึงสกวาา่ตรคา่ นนงกิโกคนั ลตใุ่มนินวใชยันว่ อผงืน่ วลัยติ รตภวา่มัณงทฑ2ๆ้ังย์0กเาา2ปสร0น็ บูท.สขา่ิงคอทวงี่สวาาัยมครเขัญ่นุ า้ ตใจจอ่ ะรกมูปาีโแรอวบกาบางสแแทลนาะวใแทหนา้คงวนกทกาาลรงุ่มขนองี้

การจดั การภาวะติด3ส.ารนแกกิโาคร้ไตขสินปรา้ญั งคหวาามตระหนักรู้ถึงพษิ ภัยและอ นั ตรายตอ่ ร่างกายและจติ ใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภี่กกา.อลนังันเผตช์ ไิญชกยบักลุปวัญัฒหนาา
การตดิ สารนโิ คตินเปน็ สง่ิ ที่สาคญั รว3มท8งั้ 7การเรยี นรู้และแนวทางการปฏิบัติตวั ใหห้ ลุดพน้ จาก
ปัญหาดงั กล่าว

ขอ้ มูลท่ัวไปเก่ยี วกบั การเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข

◉ 38276 ◉

64. Foxx RM, Brown RA. Nicotine fading punishment in smoking reduction:

and self-monitoring for cigarette Implications for broad-spectrum

abstinence or controlled smoking. behavioral approaches. Addictive

Journal of Applied Behavior Behaviors 1981; 6(1), 63–

Analysis 1979; 12(1): 111–25. 67. https://doi.org/10.1016/S0306-

65. McGovern PG, Lando HA. Reduced 4603(81)80011-1

nicotine exposure and abstinence บทที่ 171. Tiffany ST, Martin EM, Baker TB.
1mo9ue9ttc1ho;om1d6es(.1iAn–2dt)dw:i1cot1in–vie2c0oB.teinheavfa(ioGdriesnnขge้อrมaูลlทInวั่ fไoปrเmกย่ี aวtกioบั nสาooTaรfnrfนeNaeaิโvคitvcemตaorlนิseutiionannttesio)afnonrdocfcitgohauernecstteoelninstrmgibouktiinogn:s

66. Available at. procedures. Behaviour Research
httpsภ://าgวuกiาdรeณt์ตoิดvสaาpรiนnิโgค.cตoินmเป/็น2เ0ห1ต7ุผ/ล0ห7ลักทีท่ าให้ผู้ท่ีเสพผลaิตภnัณdฑTย์hาeสrูบaไpมy่สา1ม9า8ร6ถ;เล2ิก4เ(ส4พ):ได4้ 3ส7ง่ ผ–ล52.
ทา/ใ1ห9เ้ ก/ิดnโeรwคแ-dลaะภtaา-วsะhแoทwรกs-ซcอ้ igนaตrา่eงttๆeต-ามมา โดยในปี ค.ศ. 17928.8SมtiวีtzาeรสrาMรชL่ือ, B“iTgheeloHweaGltEh. Contingent

Comnsaerqkeuet-nfacedsinogf-aSwmaoyk-inbgy:-2N0i2co1/ti.ne Addiction: A Report roefinthfoercSeumrgeeonnt Gfoernereradlu(cUe.Sd. breath
DeApcacrtemsseendt oofnHJeuanlteh 4atnhd2H02u0m.an Services (1) ได้อธิบายกลไcกaแrbละoผnลกmรoะทnบoตxi่อdรeา่ งlกeาvยeเมls่ือ:ไtดaร้ rบัgeสtา-ร
67น.ิโPคaตxนิ tเoขา้nไปRแ. ลPะrผoลloลnัพgธiข์ nอgงขthบeวนeกfาfeรตcิดtsสาoรfนโิ คตนิ ในร่างกาย จนsเpปe็นcทifม่ี icาขeอfงfeขc้อtสsรปุon3 cขiอ้gหarลeกั ttดeงั นี้
68ป.ญั hAd1Bห9etvetา8ahppกi3aolsาa;312v:sร/b...2iiต/tol1wิดeucขส(กผ(สa4worลาบับaาd)รnติRรวwก:tdน.นtนภeา4i.rิโcรpโิกัณsa2คคtตeาic5iตฑnตoิดรat–ินtนิnย์กsสre3ไาา)cเาดwป3rสรรheร้.ต็นเูบiบัสstaดิปรhtพกสว.nญั cาตมาsdoรหดิรmทพmนาชTั้งสิทoิโนยh/คูจั่วkาดิpeตนโeสอลriนิท์nrบูa่นืกsทา/โp.ทรง2ๆัง้ yงงั้หท9งใเลา0นชางักน่นกหเรลภลเูปุม่ฮสกั แผโัชเรบภู้ทวอบทิส่ีลีนัชตอยว่างา(hงิเทวสeา่ยๆพ7rเาoป3ยทแi็นา.nลที่ สส)CEm1sะาูบาmหvพ0uใรoหa(รฤrพทo4trอืเ้lตกyี่กบui)kvโ:ิกดิ่อiคaวanSร3กา่ใเttJgรคห4iาio,1มo.น้5เรnกWศAnต–ใ(ดิานdิดc9oaiสกonสd.gf3ตาาctniรรiceรaขneต์tนirอเntiดิrvปvโิrงeขคeiEe็นปn)อตnHขรsBงินtะบi,รcieoชวGา่ hาaนnงrกaกnoกsราvdาtwกยhiรoลมเeaiดtrมุ่นxushยี นtษุsวr1จ้ีaยiกLn9ะไ์นัC8sดi5.้c;

กล7า6ย3เป7็น1ผ9ู้เ6ส6พ8ป6ร2ะ1จ0า1(d2a/.ilyAscmceoskseersd) (o1)nในจานวนคนกลุ่มน้ี มีเพseียlงfร-อ้hยeลlpะ 5smทoสี่ าkมinาgรถcเeลsกิ sเสaพtioยาnสบู ได้ (2)
ถงึ Jแuมn้วeา่ ไม4่ใthช่ท2กุ0ค2น0ท. ี่เสพผลิตภัณฑย์ าสูบจะเกดิ ภาวะติดสารนิโคตินpแroตg่อrุบaตัmกิ .ารJณouข์ rอnงaผlู้ทo่ีไดfร้ Cับoกnารsวuินltิจiฉnยัgวa่าnd
69ม.กี LาaรnติดdสoารHนAโิ .คAตินfเaพcิ่มtoสูงriขaน้ึ lมaาnกaกlวyา่ sสisารoเสf พติดชนดิ อื่น ๆ (3-5) ในCชlว่inงiปcีaคl.ศP.s1y9c8h8oมloีบgทyค1วา9ม9ต1ีพ; ิม5พ9์ข(2อ)ง:

วาpรสreารpaSruartgieoonn, aGveenresriaoln’s, aRnepdort ไดก้ ลา่ วถึงผลกระทบทางดา้ 3น1ก8า–ย2ภ4าพ. ของการติดสารนโิ คตินและ
หลmกั กaาinรพteื้นnฐaาnนcขeองiกnารthตeิดสeาlรiชmนiิดnดaังtiกoลn่าวoดf ังน้ี
74. Available at.
smok1in. g.กAารdคdน้ icพtบivยeีนทBี่เeฉhพaาvะiเoจrาsะจ1ง9(8s2p;ecific genotypes) hแtลtะpตsวั:/ร/ับw(wrewce.ppitnotresruebstt.ycpoems)/ทpีม่ inี /290
7(2): 143บ–ท54บ.าทตอ่ การขบวนการติดสารนิโคติน
763719668621012/. Accessed on
70. oMfusreral2fy.-,reRขกตi.nบาิดรGfสวoตนา.,rอรกc&นบาeิโสรmคHตนตoดิอeนิ สbงnไแาbtดรลsไ้นaะว,nโิกแSคdาล.ตระAินsเมขe.ทา้าlE่แีกถff-ตกึงfสeกวาา่cตรคtา่ นsนงกิโกคนั ลตใมุ่ ินนวใชัยนว่ อผงนื่ วลัยติ รตภวา่มัณงทฑๆ้งั ์ยกJเาาปuสรน็nบูทสeขาง่ิ คอ5ทวงt่ีสวาhาัยม2ครเข0ญัุ่นา้2ตใจ0จอ่ ะ.รกมปู าีโแรอวบกาบางสแแทลนาะวใแทหนา้คงวนกทกาาลรง่มุขนองี้

การจดั การภาวะต3ิด. สากแรกานรไ้ โิขสคปรต้าัญนิ งคหวาามตระหนกั รู้ถึงพษิ ภัยและอันต รายตอ่ รา่ งกายและจติ ใจขอรศงผ.ดู้ทร่ีก.ภากล.งัอเนผันชตญิ ์ กไชบั ยปกญัลุ วหัฒานา
การติดสารนิโคตินเป็นสิ่งท่ีสาคญั รวมท3ั้ง8กา8รเรียนรแู้ ละแนวทางการปฏิบัตติ วั ให้หลดุ พน้ จาก
ปญั หาดงั กล่าว

ข้อมูลทัว่ ไปเก่ียวกบั การเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ

◉ 32868 ◉

75. Hajek P, Belcher M, Stapleton J. 80. Schwid SR, Hirvonen MD, Keesey

Enhancing the impact of groups: an RE. Nicotine effects on body

evaluation of two group formats weight: a regulatory perspective.

for smokers. British Journal of American Journal of Clinical

Clinical Psychology 1985; 24(4): Nutrition 1992; 55(4): 878–84.

289–94. 81. Perkins KA. Weight gain following

76. Available at. https://www.people- บทท่ี 1 smoking cessation. Journal of

bokay.com/joko-on-est-tous- ขอ้ มลู ทวั่ ไปเก่ยี วกบั สCาoรnนsuโิ คltตinินg and Clinical Psychology
blancs-sans-le-savoir/. Acce(sGseedneral Informat8i2o.nG19ori9tfz3N;Ei6Rc1,o(K5til)ne: se7g)6e8s–R7C7., Meyers
on June 2nd 2020. AW.

77. Klesges RC, Meyers AW, Klesges The smoking and body weight
LM, LaภVาaวsกqาuรeณ์ตMดิ Eส.าSรmนิโoคตkiนิ nเgป,็นbเหoตdุผyลหลกั ทที่ าให้ผู้ที่เสพผrลeิตlaภtัณioฑnย์sาhสipูบ:ไมimส่ าpมlาicรaถtเiลoกิ nเsสพfoไดr้ ส่งผล
ทwาeใหigเ้ hกtิด,โaรคnแdลtะhภeาiวrะeแfทfeรกcซtsอ้ นoตnา่ ง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 19i8n8teมrีวvาeรnสtาiรoชn่ือa“nTdhepHoestaclethssation

CsmonoskeiqnugebnecehsavoifoSrm: aoking: Nicotine Addiction: A Reporwt eoifghthtecSounrtgreool.nAGnennaelrsalo(fU.S.
DcoepmaprtrmehenetnosifvHeeraelvthieawndofHtuhmean Services (1) ได้อธบิ ายกBลeไกhแaลvะioผrลaกlรMะทeบdตicอ่ iรnา่ eงก1า9ย8เม9่ือ;ไ1ด1ร้ (ับ4ส):าร
นliโิtคeตraนิ tเuขr้าeไป. แPลsyะcผhลลoัพloธg์ขiอcงaขlบBวuนlกleารtiตnดิ สารนโิ คตินในรา่ งกาย 1จ4น4เป–็น5ท3่มี. าของข้อสรปุ 3 ขอ้ หลกั ดงั นี้
78. ปwKWS1ัญm9leeil8หiliogn9iาahk;mกmitn1า231aรgg0s...nตao6cดิin(nJeสผข(ก2สaCลาบับs)าDdi:ร,nsิตรวกdFนa2Gนนภา,iatโิ0cรโิกัณiiคoMคtoต4าniตฑvตoดิ–nรaaนิiินn์ยกส3ndtไaาา)เา0ioดaปoสnรร.ร้nต็นเnูบdGบัสsิดปaรพAกsสวlัญJาต,eมา,cรหดิรBvทAoพนาชeyง้ัnhิสทนิโeยrdคoiจูวั่าtดิrตนaโysrสอลtิน์ทูบ.น่ืTRoกทาโ.Fทfรงๆัง้ ,ง้ังหทงใเลานชางกัน่นกหเรลภลเูปุ่มฮสกั แผโัชเรบภทู้วอบทิสี่ลีนัชตอยวา่งา(hงิเทว8สeา่ย3ๆพrเา.oปยทแhAotwi็นาnล-่ีทtvnสสl)eะtาeaูบาpหพiใJgsรiหlรsuฤshพทa:ือเ้oตn/tกีก่บbโ-/ิกneิด่อควlcwรesก่าใเo5รค-หwาsn1มatน้เรhtwกttศตrใr.(e2ิดานoิด.cvสก0soสles3ตา-2าc2-รrร0รamขy8ต์น.iอเwn2ดิปaิโงe5ขคenน็ป)อ1ตlaขรlงิน1gะบmร9eชว่าi.mานงnกกกdAeราา.cกnยcรcลมoเtดe-่มุนmaยีsนุษnวs/ี้จยedกqะ์ไันd-uด้i
กNลeาwยเปEน็nผglู้เสaพnปdรJะoจuาr(ndaalilyofsmMoekdeircsi)n(e1) ในจานวนคนกล8มุ่ 4น.้ี มSเีcพhยี wงรaอ้ rยtzละJL5. ทEv่ีสaามluาaรถtiเoลnกิ เoสพf ยาสูบได้ (2)
ถ1งึ9แ9ม1้ว;่า3ไม2ใ่4ช(่ท1กุ1ค):น7ท3ี่เ9สพ–4ผ5ล.ิตภณั ฑ์ยาสูบจะเกิดภาวะติดสารนิโคตaนิcuแpตu่อnุบcตั tิกuาrรeณaข์ sองaผtู้ทrไ่ีeดa้รtับmกeารnวtินfจิoฉrยั วา่
79. มFกีaาnรtตRิด,สEารvนeิโrคsoตินnเพDิ่ม, สDงู aขyนึ้ tมoาnกกGว,่าสารเสพตดิ ชนดิ อ่นื ๆ (3-5) sใmนชoว่ kงiปnีgค..ศA.m19e8ri8caมnบี ทJoควuาrมnตaีพl ิมoพf ข์ อง

วPาicรkสwารoSrtuhrgWeoBn, GHeennenrainl’gsfiReeldpoJrEt.ได้กลา่ วถึงผลกระทบทางดAา้cนuกpาuยnภcาtพuขrอeง1ก9าร8ต8ดิ ;ส1า6ร(น2โิ )ค: ต1ิน3แ5ล–ะ42.
หNลicกั oกtาiรnพe้นื dฐeานpขeอnงdกeาnรตcดิeสiาnรชwนoดิ mดงั eกnล.่าว ดงั น้ี
85. Simon MJ, Salzberg HC. Hypnosis
Journa1l .ofกtาhรeค้นAพmบeยrนี icทaเ่ี ฉnพMาะeเจdาicะaจงl (specific genotypesa)nแdละreตlวั aรtับed(rebceehpatovriosruabltayppepsr)oทaี่มchี es
Womens Aบsทsoบcาทiaตt่อioกnาร1ข9บ9ว6น;ก5า1รต(1ดิ –สารนิโคตนิ
in the treatment of addictive
2):19–220., 2กตข2บาิด–รสว4ตนา,อรกนบ2าโิ8สรคตน.ติดอินสงไแาดรล้ไนะวิโกแคาลตระินเมขทาา้ ่แีกถตกงึ สกวา่าตรคา่ นนงกิโกคันลตใุ่มินนวใชัยน่วอผงน่ื วลัยิตรตภวา่มัณงทฑMbๆ้ังย์กeiเาlาปhlสรe็นaูบทrvสขาiP่งิ oคอทMวงr่ีสsวา,.าัยมeคIรเnขัญd่นุ :า้ iตtใHจoจ่อะeรrกมsrปู าsโี.แรอePวบกnrาบาoงสMแแgทลนr,eาะวEใsแทหissนา้คlงวieนnกทrกาาRลรงุ่มMขนอ,ง้ี

การจัดการภาวะติด3ส.ารนกแกิโาครไ้ ตขสนิปรา้ญั งคหวาามตระหนกั รู้ถึงพิษภัยและอ ันตรายตอ่ รา่ งกายและจติ ใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภี่กกา.อลนงั ันเผตช์ ไิญชกยับกลุปวัญัฒหนาา
การติดสารนิโคตนิ เป็นสงิ่ ท่ีสาคญั รว3มท8งั้ 9การเรยี นรูแ้ ละแนวทางการปฏบิ ัตติ วั ใหห้ ลุดพน้ จาก
ปัญหาดงั กลา่ ว

ขอ้ มูลทัว่ ไปเกี่ยวกับการเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ

◉ 38296 ◉

Behavior Modification. Vol. 132. Collaborative Research Program:

New York: Academic Press, 1982: general effectiveness of

51–78. treatments. Archives of General

86. Available at. Psychiatry 1989; 46(11): 971–82.

https://www.hourdetroit.com/healt 91. Lucchesi BR, Schuster CR, Emley

h/i-tried-to-stop-smoking-through- GS. The role of nicotine as a

hypnosis/. Accessed on May 30th บทท่ี 1 determinant of cigarette smoking

2020. ข้อมูลท่วั ไปเกย่ี วกับสาfรreนqโิ uคeตnนิ cy in man with
87. hAtvtapilsa:/b/lwewawt..kissunclinics.c(oGmen/qeuriat-l Information ocofabrNsdeiiocrvovaattisinoceun)lsaor fecffeercttasinassociated

smoking-acupuncture/. Accessed with the tobacco alkaloid. Clinical
on Juภnาeว5กาthรณ20์ต2ดิ 0ส.ารนโิ คตินเป็นเหตุผลหลกั ท่ที าให้ผู้ที่เสพผลPติ ภhaัณrฑm์ยaาสcบูoไlมoส่gyามaารnถdเลTิกhเสeพraไดp้eสuง่ ผtiลcs
88ท.าFใหioเ้ rกeิดโMรคCแ,ลJะoภreาวnะbแyทรDกEซ,้อBนaตkา่ eงrๆTตBา.มมา โดยในปี ค.ศ. 19881ม9วี6า7ร;ส8า(ร6ช)ื่อ: 7“8T9h–e9H6e. alth

CoTnrseeaqtuinegncneicsootfinSemdoekipneg:ndNeicnoctein:e Addiction: A Rep9o2r.t Boef nthoewSituzrgNeLo.nNGiceonteinrael (rUe.pSl.acement
DecplainrticmaelngtuoidfeHleinaeltshfaonrdthHeum19a9n0Sse. rvices (1) ได้อธบิ ายกลไtกhแeลraะpผลyก: รwะhทaบtตhอ่ aร่าsงbกาeยeเnมื่อไดร้ ับสาร
นิโJคoตuนิ rเnขa้าไlปoแfละSผmลoลัพkiธnข์ gอ-Rงขeบlaวtนeกdารตดิ สารนิโคตนิ ในรา่ งกาย จนaเcปcน็ oทmม่ี าpขliอsงhขeอ้ dส—รุปc3anข้อwหeลักdoดังbนeี้ tter?
89ป.ัญ6LpCDหu1osisาy.bmoกcorาhpd132rรosa...eตktrrดิyahsขก(ผสสateลาบบัLi1าdvrรติ,รวก9adeนนนภSา9piโิcรโิกัณis4คinคtตetาiaตฑgตouิดsร;ินeนิnย์.กdส5ไrาา)เIาiดseป(สรรBSร้sตน็เูบi,uบัสtิดปรoLพpกtสวญัfurาตpมาuรหbดิรlทeพนาoช1ั้งิสทโินยrt)คจูsh:ว่ัาดิ kตนโส1aอลyิน์ทบูt5่นืกทา7โLทรงๆง้ั.–งงั้หทงใเลานชางักน่นกหเรลภลเปูมุ่ฮสักแผโชัเรบภูท้วอบิทส่ีลีนชัตอยว่างา(hงิเทวสeา่ยๆพ9rเาoป3ยทแiน็า.nลที่ สส)HUNCDะาบูาหพoใriuSรcuหรฤnmพทoDgือ้เตsกีก่บtsโaeeิกiิด่อควnnpร1qกา่ใเeรคห9auาS1มน9้rเรeAeกtศต3ใnmdr(ดิานิด;cvcสdกoสei4e3cตาiาcnc5seรรรaขtt(ต์sนii2oอเnoดิ.ปoิโ)fงen:ขคT็นfป)Sอต1.hขรHmงนิ5Aeะบรe7ชวo่าaRH–านงkleก7eกtกinphร0าaากgยo.รla:tลมเrhดnt่มุนยีdนษุoวี้จยfกะ์ไtันดh้ e
กล“าEยvเปe็นryผoู้เสnพeปhระaจsาw(doanilyansmd oakllerms)u(1s)tในจานวนคนกลมุ่ น้ี มเี พSยีuงrgรe้อยoลnะG5eทn่สีeาrมaาl.รถRเoลcกิ kเสvพillยeาส(MูบไDด)้ (:2)
ถึงhแมavว้ า่eไมpใ่ rชizท่ eุกsค”น?ทAี่เสrcพhผiลvิตeภsัณoฑf ์ยGาeสnูบeจrะaเlกิดภาวะตดิ สารนโิ คตนิ UแSตD่อุบeตัpกิaาrtรmณ์ขeอnงtผoู้ทfไ่ี ดHร้ eับaกlาtรhวินanิจฉdัยวา่
มกี Pาsรyตcิดhสiาaรtนryโิ ค1ต9ิน7เพ5มิ่; ส3ูง2ข(8้ึน)ม:า9ก9ก5ว–า่ ส1า0ร0เ8ส.พติดชนดิ อนื่ ๆ (3-5) ในHชu่วmงปaี คn.ศS.e1r9v8ic8esม,ีบPทuคbวlาiมcตHีพeิมaพlข์thอง

90ว.าEรสlkาiรnSI,uSrgheeoan MGeTn,eWraal’tskiRnespJoTr,tIไmด้กbลeา่ rวถึงผลกระทบทางดา้ Sนeกrาvยicภeา,พCขeอnงกteารrsตดิ foสาrรDนiโิsคeตaินsแeละ
หลSักDก,าSรพo้นืtsฐkาyนขSอMง,กCารoตlดิliสnาsรJชFน,ิดGดlังaกsลs่าวDRด,งั นี้
Control, Center for Health
Pilkon1i.s PกAาร,คLน้ eพbบeยrนี WทR่เี ฉ,พDาoะเcจhาeะrจtงy(JsPp,ecific genotypes)Pแrลoะmตวั oรtับio(nreacenpdtoErdsuucbattyiopens,)Oทf่มี fiี ce
Fiester SบJ,ทPบaาrทloตf่อfกMารBข.บNวaนtกioารnตaดิ lสารนิโคตนิ
on Smoking and Health, 1988.
TInrsetaittu2mt.eenตกขoบาิดtfรสวoMตนาfอรกeนDบาnิโสeรtคตนpaตดิอlrินeสงHไแาsดeรsล้ไiนaะoวlิโกแntคาลhตระนิเมขทาา้ ี่แกถตกึงสกวาา่ตรคา่ นนงกโิกคันลตใุ่มินนวใชัยนว่ อผงน่ื วลัยิตรตภวา่มัณงทฑๆั้งย์ก8Dเาาป4สHรน็0บูทHส6ขาS่ิง.คอทวงPี่สวาuาัยมbครเขlัญุ่นiา้cตใจaจอ่ ะtรกiมoปู าีโnแรอวบกNาบางoสแแท.ลนา(ะวCใแทหDนา้คCงวนก)ทกา8าลรง8ุ่มข-นองี้

การจัดการภาวะต3ิด. สาแกรกานร้ไิโขสคปรต้าัญินงคหวาามตระหนกั รู้ถงึ พิษภยั และอนั ต รายตอ่ ร่างกายและจิตใจขอรศงผ.ดู้ทร่กี.ภากล.งัอเนผันชตญิ ์ กไชบั ยปกัญุลวหฒั านา
การติดสารนิโคตนิ เป็นสง่ิ ที่สาคญั รวมท3้ัง9กา0รเรยี นรู้และแนวทางการปฏบิ ัติตวั ใหห้ ลุดพน้ จาก
ปัญหาดงั กล่าว

ข้อมลู ทั่วไปเกี่ยวกบั การเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วิทยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ

◉ 32960 ◉

94. Available at. Journal of Behavioral Medicine

https://channel.mahidol.ac.th/?pag 1982; 5(3): 343–51.

e=view&id=1545. Accessed on 100. Fagerström K-O. Effects of

June 4th 2020. nicotine chewing gum and follow-

95. Lam W, Sze PC, Sacks HS, Chalmers up appointments in physician-

TC. Meta-analysis of randomised based smoking cessation.

controlled trials of nicotine บทที่ 1 Preventive Medicine 1984; 13(5):

96. C2ch(e8ep5we4di9na)g:--B2ge7un–m3it.0oL. Aa.nMceetta1-9a8n7a;l(yGticeanขle้อrมaูลlทIn่ัวfไoปrเmกี่ยaวt1กi0oับ1nส.o51าofJaร7farน–dvN2ิโdikคi7icc.ตMotินitEoi,nnSeac)nhdneeidffeerctNivGe.nDeesgsreoef

review of the efficacy of nicotine nicotine gum therapy for smoking.
chewinภg าgวuกmารณin์ตsดิ mสาoรkนiโิnคgตินtrเeปa็นtเmหตeผุ nลtหลักทีท่ าใหผ้ ู้ที่เสพผAลmติ ภeัณricฑaย์ nาสJูบoไuมrส่ nาaมlารoถfเลPิกsyเสcพhไiดa้tสryง่ ผล
ทpาroใหg้เrกaิดmโรsค.แJลoะuภrnาวaะlแoทfรกCซoอ้ nนsตu่าlงtinๆgตามมา โดยในปี ค.ศ. 1918898ม4ีว;า1รส4า1ร(ช6ื่อ): “7T9h0e–1H.ealth

CaonndseCqliuneicnacel sPosyfcShmoolokignyg:19N9ic3o;tine Addiction: A R1e0p2o.rtAorfetehcehSounrgWeo, nPuGnenoertaolk(UJ.SS.moking
D6e1p(5a)r:tm82e2n–t3o0f.Health and Human Services (1) ได้อธบิ ายกcลeไsกsแaลtะioผnลกtรhะrทoบuตghอ่ รt่าhงeกาuยsเมeอ่ื oไดf้รับสาร
97. นSโิilคaตgนิyเขCา้ ,ไMปแaลnะtผDลล, ัพFoธ์ขwอlงeขrบGวน, Lกoารdตgดิ eสารนโิ คตินในรา่ งกาย nจiนcเoปtน็ inทeีม่ าcขhอeงwข้อinสgรปุ gu3mข:้อaหลdักoดuังbนl้ีe-

ปCMcr1eeญั9u.ps9rหTslr4aาeah;กcn3teาie:to312Dรme...nCตof.ดิelfciก(สขผeสOnnauลาบบัcาditnmรcติtรวกdนilatนนภvาieihโิncรlโิeกัณคneคtตeาnTiตฑtrตoิดรreaนิJนิnย์กสiNaposไาา)เาsดoปliuสรรes้ร.ตน็เูroบ,sบัสn1ดิปรfJพกai1สวaญัnnาตlมา3nรiหิดรcsท.oพนาmช1oั้งfิสทนิโ4ยtคoจูi่วัา,ดิnตนโkสอลeินiท์ูบ่ืนnกทาโgทรงๆง้ั งง้ัหทงใเลานชางักน่นกหเรลภลเปูมุ่ฮสกั แผโชัเรบภทู้วอบทิส่ีลนี ัชตอยวา่งา(hงิเทว1สe่าย0ๆพrเา3oปยทแ.FpTbi็นาnล่ีทehllHสส)ะaiาnnบูeาuหพใcรwdrหgรeฤพaทhอื้เibตtกpcี่กบโerิกokดิ่อคeวisaรก่าใเuJรglคหาJWt1มuนR้iเรinกcศmต,,ใs(ิดานิดcGHTสกoส1ihue3nตาาc9asรaรรaข8gtตi์lนliอเe8neดิaปSิโง;eynnขคW็นป)1eอตdMขร,0งrนิ.ะบaร(LKชC2วา่l.eานง)lmN:ieกกnก1รnาiาeiccกย8aรdoaลม3เnดtiุ่มlนc–iยีnRนaุษ6วeMlี้จ.ยกะ์ไนั,vดs้
98. กTลaาnยgเปJน็Lผ, ู้เLสaพwปรMะจ, าW(adladilyNs.mHookwers) (1) ในจานวนคนกลุ่มนี้ มpเี rพaยีcงtรic้อeย.ลJะo5urทnส่ี aาlมoารfถtเhลeิกเAสพmยeาrสicบู aไดn้ (2)

ถeึงfแfeมc้วt่าivไมe่ใชisท่ กุnคicนoทtี่เinสeพผrลeิตpภlaัณcฑeย์mาeสบูnจtะเกิดภาวะติดสารนโิ คตMินeแdตicอ่ aุบlตั Aกิ sาsรoณcข์ iaอtงiผoู้ทnี่ได1้ร9บั 8ก9าbร;วิน2ิจ6ฉ1ยั(9ว)่า:
มthกี eารraตpิดyสาiรnนhโิ คeตlpินเinพgิม่ สpงู eขo้นึ pมlาeกกtoวา่ sสtาoรpเสพตดิ ชนิดอ่ืน ๆ (3-5) 1ใ3น0ช0่วง–ป5ี .ค.ศ. 1988 มีบทความตีพิมพข์ อง

วsาmรสoาkรinSgu?rgBeroitnishGeMnerdailc’aslRJeopuornt aไดlก้ ลา่ วถึงผลกระทบ1ท0า4ง.ด้าJนeกnาsยeภnาEพJข,อSงcกhารmตiิดdสtาEรน, โิPคeตdินeแrลsะen B,
ห1ล9กั9ก4า;ร3พ0ื้น8ฐ(า6น9ข2อ0ง):กา2ร1ต–ิด6ส.ารชนดิ ดงั กล่าว ดงั น้ี
Dahl R. Effect of nicotine, silver
99. Fagerst1rö. mกาKร-คOน้ .พAบยcีนoทmี่เฉpพaาriะsเoจnาะoจงf (specific genotypesa)cแeลtaะtตeวั ,รับan(drecoerpdtinoar rsyubcthyepwesin) gท่มี gีum
psychologiบcทaบl าaทnตdอ่ pกาhรaขrบmวaนcกoาlรoตgดิ iสcaารlนโิ คติน
in combination with group
treatme2.ntกตขinบาิดรสวsตนาmอรกนบาoโิสรkคตนiตnดิอินgสงไแาcดรลe้ไนะวsิโกแsคาลaตระtนิเiมoขทาา้n่ีแกถ.ตกงึ สกวาา่ตรคา่ นนงกิโกคนั ลตใุ่มนินวใชัยน่วอผง่ืนวลัยติ รตภวา่มัณงทฑTcๆ้งั ย์ohกเาuาoปสรnrน็ ูบทasสขาxeงิ่ คอlท1lวงiี่สว9าnาัยม9gครเ0ขัญุน่o;้าnต4ใจจ่อ5ะsรก(มmูป1าโี 1แรอoวบ)กk:าบาiง8nสแแ3gทลน1าะcว–ใแeทห4นsา้ค.sงวนaกทกtาาiลรoงุ่มขnนอ.ง้ี

การจัดการภาวะตดิ 3ส.ารนกแกโิาคร้ไตขสนิปร้าัญงคหวาามตระหนักรู้ถงึ พิษภัยและอ ันตรายตอ่ รา่ งกายและจติ ใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภ่ีกกา.อลนงั ันเผตช์ ไญิ ชกยับกลุปวญั ฒั หนาา
การตดิ สารนิโคตนิ เป็นสงิ่ ท่ีสาคัญ รว3มท9ัง้ 1การเรยี นร้แู ละแนวทางการปฏิบตั ิตวั ใหห้ ลดุ พ้นจาก
ปญั หาดังกลา่ ว

ขอ้ มูลทว่ั ไปเกีย่ วกับการเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข

◉ 39216 ◉

105. Gross J, Stitzer ML, Maldonado J. 110. Mulligan SC, Masterson JG,

Nicotine replacement: effects on Devane JG, Kelly JG. Clinical and

postcessation weight gain. Journal pharmacokinetic properties of a

of Consulting and Clinical transdermal nicotine patch. Clinical

Psychology 1989; 57(1): 87–92. Pharmacology Therapeutics 1990;

106. Emont SL, Cummings KM. Weight 47(3): 331–7.

gain following smoking cessation: a บทที่ 1111. Available at.
possible role for nicotine ขอ้ มลู ทวั่ ไปเกี่ยวกับสาhรtนtpโิ คs:ต//ินwww.elec2rak.com/th/แผ่น
replacement in weight oJแufปnNะeนicโิ4oคthตtiนิ2n0/e62)701. .html. Accessed on
management. Addictive Be(hGaevnioerrsal Information

1987; 12(2): 151–5. 112. Daughton DM, Heatley SA,
107. FageภrsาtวrกöาmรณKต์ -ิดOส.าRรนeิโdคuตcนิ inเปgน็ tเhหeตผุ ลหลกั ท่ีทาให้ผู้ที่เสพผลPติ ภreัณnฑd์ยeาrสgaบู sไมt ส่JJา,มCารaถuเsลeกิ yเสDพ,ไดK้ nสo่งผwลles
ทาwใหeเ้ iกgิดhโtรคgaแiลnะภaาftวeะrแsทtรoกpซpอ้ iนnตgา่ sงmๆตoาkมinมgา. โดยในปี ค.ศ. 1988Mม,ีวRาoรสlfารCชNือ่ , “CThheenHeeyaRltAh, Hatlelid K,

CoAndsedqicuteivneceBseohfaSvmioorskin1g9:87N;ic1o2t(in1e): Addiction: A Report Tohf othmepSsuorgneAonB,GReennenraalrd(US.SI. Effect of
De9p1a–rt3m. ent of Health and Human Services (1) ได้อธิบายกลไtกraแnลsะdผeลrกmระaทlบnตicอ่ oรา่tiงnกeายdเมeือ่liไvดeร้ rับyสaาsร an
10น8โิ .คตKนิillเขeา้nไปJDแล, ะFผoลrลtmัพธa์ขnอnงขSบPว,นNกeารwตmดิ สaาnรนโิ คตินในร่างกาย จนaเdปjน็uทn่ีมcาtขtอoงขloอ้ wสร-ุปint3eขrvอ้ eหnลtกั ioดnังนี้

ปัญpBmBpห.eraieาnrWhtกviaimeาce123vรinip...gaiตothalดิiroผสขก(ntsสcanลาบบัtoาcd1รsติรวกhndนt9นนภาiratinิโ9cรiโิกัณaaคnคt0ตาcilaตgฑตoaดิ.รteนิ ินn์ยก;สlAsไaาา)เา1admดปrสรร5mg้รdตน็เูบo(eับสiดิ4ปรockพกส)วญัstni:าตnมiาavรgห3ดิรgทmeพน2าชงั้ rสิท3pโินยeคูจว่ั–าิดllตนeโaส3อลนิ์ทบูp2นื่กทาโs.ทรงๆeงั้ ง้ังหทงใเลานชางกัน่นกหเรลภลเูปมุ่ฮสกั แผโัชเรบภทู้วอบิทส่ีลีนชัตอยวา่งา(hงิเทวสe่ายๆพrเาoปยทแiน็าnลท่ี สส)7Irsdะาnaูบาmหพ4oใรtnหร9ฤeuพทodอืเ้–ตrbกีก่บkonโ5ิกดิ่อliควnmae2รกา่ใเรglคห-.าib1มzน้Mเรcกlศeตใei(ดิenานdิดcsสกddo,สs3ตาiaาcpcรsรรatขiltต์niนaiอuเonดิปeโิcงdneขคน็eป)yอ1ตขbtร.ง9นิhะบoรA9eชว่า-r1cาrนงcaก;oกกhpร1าnาiกยyv5รtลม:eเr1ดoมุ่นas(ีย4lนษุ loว)eจ้ีย:กfdะไ์ันด, ้
10ก9ล.าNยเiปd็นeผsู้เMสพ,ปRรaะnจdา (Cd,aDilyolscmeoJk,eMrs)u(r1r)aใyนจานวนคนกลุ่มน1้ี1ม3เี พ. ยีJoงรr้อeยnลbะy5DทEส่ี, าHมaาtรsถuเkลaกิ mเสพi DยาKส,บู Sไmด้ i(2t)h

ถงึ Rแ,มOว้ า่ ’ไHมaใ่ ชraท่ ุกPค,นVทo่ีเeสพlkผeลrิตHภ,ัณCฑo์ยnาnสeบู tจtะJเก. ดิ ภาวะตดิ สารนโิ คตินSแSต, ่อFุบioตั rกิeาMรณC์ข,อAงlผleู้ทnไ่ี ดSร้ บั, กJeารnวsินeิจnฉJยั ,วา่
มกี Wารeตiิดghสาtรgนaโิ iคnตaินsเพaมิ่ สfuงู nขึ้นctมioากnกoว่าfสารเสพตดิ ชนดิ อน่ื ๆ (3-5) ในBชa่วkงeปrี คT.Bศ. 1C9h8a8raมcีบteทrคizวaามtiตoีพnมิ oพfข์ อง

วาsรmสาoรkSinurggecoenssGaetinoenraaln’sdR2e-pmorgt ไดก้ ล่าวถึงผลกระทบทางด้าtนoกbาaยcภcาoพขwอiงthกาdรrตaดิwสaาlรนsyโิ คmตpินtแoลmะ s:
หลnกั iกcoารtพinื้นeฐาgนuขmองuกsาeรตaดิ mสาoรnชgนิดmดiงั dกdลl่าeว-ดังน้ี
transdermal nicotine reduces
aged1s.mกoาkรeคrน้s พwบitยhนี ทmี่เฉilพdาlะuเจnาgะจง (specific genotypes) hแuลnะตgวัeรrับan(rdecwepetioghr tsugbatiynp. es) ที่มี
impairmeบnทtบiาnทตth่อeกาfรirขsบt ว2นกyeารaตrsิดสoาfรนิโคตนิ
Psychopharmacology 1996; 128(2):
tPhseycLh2uo.nlogกขตgHบาดิ yรสวeตน1าaอร9กlนบt9าhิโสร4คตน;Sตดิอ1tินสuง3ไแาdด(รล4y้ไนะ)ว.:โิกแคH3าลต5eระินเ4aมขท–lา้าt่แี6กถhตก1งึ สกว. าา่ตรคา่ นนงกโิกคนั ลตใมุ่ นินวใชยันว่ อผง่ืนวลัยิตรตภวา่มัณงทฑๆั้งย์ก1เาาป3สรน็0ูบทส–ขา่ิง8คอท.วง่ีสวาาัยมครเขัญุ่นา้ ตใจจอ่ ะรกมูปาีโแรอวบกาบางสแแทลนาะวใแทหนา้คงวนกทกาาลรงมุ่ขนองี้

การจดั การภาวะต3ิด. สากแรกานร้ไิโขสคปรตา้ญั ินงคหวาามตระหนกั ร้ถู งึ พษิ ภัยและอันต รายตอ่ รา่ งกายและจติ ใจขอรศงผ.ดู้ทรกี่.ภากล.งัอเนผันชติญ์ กไชบั ยปกัญลุ วหฒั านา
การติดสารนิโคตินเป็นสงิ่ ที่สาคัญ รวมท3้งั 9กา2รเรยี นรูแ้ ละแนวทางการปฏิบัติตวั ให้หลุดพ้นจาก
ปญั หาดงั กล่าว

ขอ้ มลู ท่วั ไปเก่ียวกบั การเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ

◉ 32962 ◉

114. Abelin T, Buehler A, Müller P, Clinical Pharmacology &

Vesanen K, Imhof PR. Controlled Therapeutics 1990; 47(3): 323–30.

trial of transdermal nicotine patch 119. Sachs DPL, Säwe U, Leischow SJ.

in tobacco withdrawal. Lancet Effectiveness of a 16-hour

1989; 1(8628): 7–10. transdermal nicotine patch in a

115. Tønnesen P, Nørregaard J, medical practice setting, without

Simonsen K, Säwe U. A double- บทท่ี 1 intensive group counseling.

cnbeilcisnosdtaitntiroeianpl.aoNtfceahw1inE6n-shgmloaounkrdintrJgaonusr(dnGeaerlmnขoe้อafrlมaูลlทInวั่ fไoปrเmกยี่ aวt1กi2oับ0nส.A15าorWcร3fheน(1Nisvิโ6tคiemc)ตs:oa1ินotn8ifn8EIen1C–)t,e9Lr0ne.avilnMEeDd,icRionsee1J9E9. 3;

Medicine 1991;325(5):311–5. The nicotine patch in smoking
116. TransภdeาrวmกาaรlณNต์ icิดoสาtiรnนeิโคSตtนิuเdปyน็ เหตุผลหลักท่ที าให้ผู้ที่เสพผcลeิตsภsaัณtฑio์ยnา:สaูบไrมa่สnาdมoาmรถiเzลeกิ dเสtพriไaดl้ สw่งiผtลh
ทGาrใoหu้เกpิด. โTรrคaแnลsะdภeาrวmะแaทl รnกicซo้อtนinตe่างfๆoตr ามมา โดยในปี ค.ศ. 19t8e8leมpวี าhรoสnาeรชcอื่ o“uTnhseelHinega.ltAhrchives of

CsmonoskeiqnugecnecsesaotifoSnm: osikxi-nmg:onNtichotine Addiction: A ReporInt toefrnthael SMuergdeiocinneGe1n9e9ra3l;1(U53.S.(16):
Dreespualrttsmferonmt oftwHoeamlthulatnicdenHtuemr an Services (1) ได้อธิบายก1ล9ไ1ก7แล–ะ2ผ3ล. กระทบตอ่ ร่างกายเม่อื ไดร้ ับสาร
นcoิโคnตtินroเขllา้ eไปdแcลlะinผiลcลaพัl ธt์ขriอaงlsข.บJวoนuกrาnรaตlดิ oสาfรนโิ คตนิ ในรา่ งก1า2ย1.จนFiเoปr็นeทMี่มาCข,อKงขe้อnสfoรปุrd3SขL้อ,หJoลักreดnงั bนyี้ DE,
117ป.HN1thัญ9Mu.e9Tหbe1rาAera;กzrmn2า123TPsร6e...,dต-6rGWดิie(c(ผสขก,2สraaoาลบับm2Kาdnรติoรวก)edนa:นนภาdlMilิโ3clรโิกัณcคeคtต1neาoiตฑrตoดิ3รid-cนิcินn์ยกSส3iokไcาา)tเา–ดปatสaรรB8i้รตn็นเูnบlG.ับสิดiปeรAsพ,กสวัญlsาตRaiมาnsรหดิiรwทeoพนาชsั้งtscสิทนโิmยbkiคจูัว่aาิดirตนoโสotอBลนิiท์kูบcoืน่,กทiาkโnnทรงๆั้งgงั้งหทงใเลานชางักน่นกหเรลภลเูป่มุฮสกั แผโชัเรบภู้ทวอบิทส่ีลีนัชตอยว่างา(hงิเทวสe่ายๆพrเาoปยทแTWwteiน็าnลrี่ทfwสสe)iะfeาtูบeาaหhoพใtรcหttรฤพทmetdsือเ้ตiกีก่บtrviโกิeufิด่อควefDรndeก่าใเnรWคหtrาie1มeseน้เร,ก.sศsnตใs(SิดCานิดtcoสmกhooสfc3ตาeาcfoitรรtรaขshtตhu์นitอhเneิดnปโิงeS1eขคsน็ปcS)9อตeขnlร,9งินilะบniiรB4cnชวiา่ obacgานงkat;กกกieln1ราาrกย0eรลมTเ5ดpมุ่นB(ยี2aนษุ.ว)tจ้ี:ยกcะ์ไันhด้
กcลeาsยsaเปtน็ioผnู้เสaพnปdระinจvาo(dlvaeilmy semntokoefrsn)o(1n) -ในจานวนคนกลุ่มน้ี ม5ีเ2พ4ีย–ง3รอ้3ย. ละ 5 ทีส่ ามารถเลกิ เสพยาสูบได้ (2)
ถspงึ แeมc้วifา่ icไมiใ่nชf่ทluกุ eคnนcทe่ีเสsพ. Iผnลtิตeภrnัณaฑtย์ioาnสaูบlจะเกดิ ภาวะตดิ สาร1น2ิโค2ต. นิ Leแvตi่อnุบEตั Dิก,ารWณe์ขsอtงmผู้aทnไ่ี ดEร้ ับCก, าSรtวeินinิจฉRัยMวา่,
มJoกี uารrตnดิaสlาoรfนCโิ คlตinนิ icเพaมิ่lสPงู hขaนึ้ rมmากaกcวo่าlสoาgรyเส, พติดชนิดอ่นื ๆ (3-5) Cในarชnว่ aงปhีaคn.ศE.,1S9a8n8cมhีบeทzคMวา,มHตeีพrิมmพa์ขnองS,

วTาhรeสrาaรpSyuragneodnTGoexniceoralol’gsyR1e9p9o3rt; ได้กลา่ วถึงผลกระทบทางดBา้eนhกmายFภMาพ, ขRอoงsกeารJตEิด. สNาiรcนoโิtคinตeินแsลkะin
ห3ล1กั(1ก0า)ร:พ4น้ื 7ฐ6า–น8ข2อ.งการติดสารชนิดดงั กล่าว ดังนี้
patch treatment increases
118. Rose 1JE. , Lกeารvคinน้ พEบDย, ีนBทeเ่ีhฉmพาะFเMจา,ะAจdงi(vsipecific genotypesa)bแsลtiะnตeวั nรcับe(,redceecprteoarsseusbwtyiptheds)raทwีม่ ีal
C, Schur Cบ. Tทrบaาnทsตd่อeกrาmรขaบl วnนicกoารtiตnิดeสารนโิ คติน
symptoms, and attenuates
facilitat2e.s sกขตmบาิดรสวoตนาkอรกiนบnาโิสรgคตนตcิดอนิeสงsไแาดsรลa้ไนะวtิโกแiคoาลตnระนิเ.มขทาา้ ่ีแกถตกงึ สกวา่าตรคา่ นนงกิโกคนั ลตใุ่มินนวใชยัน่วอผงืน่ วลัยติ รตภว่ามัณงทฑJrๆั้งeoย์กwเาuาปสรra็นnูบทrสadขา่งิ คอliทnวงoี่สgวาfาัยมeคCรเfขัญนุ่lfา้ienตใจcจอ่iะctรกsมaูปาีโloแรอวfบกาบsางmสแแทลนoาะวkใแทหinนา้คgงวนก.ทกาาลรง่มุขนอง้ี

การจัดการภาวะติด3ส.ารนแกกิโาครไ้ ตขสนิปร้าัญงคหวาามตระหนกั ร้ถู งึ พิษภัยและอ ันตรายตอ่ รา่ งกายและจิตใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภีก่กา.อลนังันเผตช์ ไิญชกยบักลุปวญั ฒั หนาา
การติดสารนิโคตนิ เปน็ ส่ิงที่สาคัญ รว3มท9ัง้ 3การเรียนรแู้ ละแนวทางการปฏบิ ัติตวั ใหห้ ลุดพน้ จาก
ปญั หาดังกล่าว

ขอ้ มลู ทัว่ ไปเก่ยี วกบั การเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วิทยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข

◉ 39236 ◉

Psychopharmacology 1994; 14(1): 128. Hjalmarson A, Franzon M, Westin

41–9. A, Wiklund O. Effect of nicotine

123. Palmer KJ, Buckley MM, Faulds D. nasal spray on smoking cessation: a

Transdermal nicotine: a review of randomized, placebo-controlled,

its pharmacodynamic and double-blind study. Archives of

pharmacokinetic properties, and Internal Medicine 1994; 154(22):

therapeutic efficacy as an aid to บทที่ 1 2567–72.

124.s1m9H9uo2gk;hi4ne4gs(3cJ)e:R4s,9sGa8t–liao5sn2e9.r.DMru. gTsra(nGsdeenขre้อmrมaaลู llทInว่ั fไoปrเmกี่ยaวtกio1บั n2ส9าo.SFรfVtSนe,cNiิโhnDคicnboตoeeaินtirndgineKCer,.)NFErGfaf,incOzaolcmnysoMtef,aaJdanrRvici,okMtMinoEed,y

nicotine for smoking cessation. nasal spray in smoking cessation: a
HealtภhาVวกaาluรณes์ติด1ส9า9ร3น;โิ1ค7ต(2นิ )เ:ป2น็ 5เห–ต3ุผ1ล. หลกั ทท่ี าให้ผู้ที่เสพผลpิตภlaัณcฑebย์ าoส-cูบoไมnส่ tาroมlาlรeถdเล, ิกdเoสuพbไดle้ ส-b่งผliลnd
12ท5า.ใหA้เmกิดeโrรiคcaแnละMภาeวdะiแcทalรกAซs้อsนoตciา่ aงtiๆoตnามมา โดยในปี ค.ศ. 1988trมiaีวlา.รAสdารdชicอื่ ti“oTnhe19H9e5a;lt9h0(12): 1671–

Co(nAsMeqAu).eDnrcuegs oEvf aSmluoaktinogn:sNAicnontuinael Addiction: A Report 8o2f.the Surgeon General (U.S.
De1p9a9rt4m. eCnhticoafgHoe: aAlmthearnicdanHuMmeadnicSaelrvices (1) ได้อธิบา1ย3ก0ล.ไกBแlลöะnผdลaกlรTะท, บFrตaอ่ nรz่าoงกnายMเม, อื่Wไดeร้sบัtiสnารA. A
นโิ Aคตssนิ oเขcา้iaไปtioแลnะ,ผ1ล9ล9ัพ3ธ.์ของขบวนการตดิ สารนโิ คตนิ ในร่างกาย จนdเoปuน็ bทlมี่ eา-ขbอliงnขdอ้ สrรaปุnd3oขmอ้ หizลeักdดtังrนiaี้ l of
12ป6ัญ.nRRBหuaeaSาnsluscกasdthาelh231oรelen...mlตrriิดcMlMiก(สผขaสosaลาบAับneา,dtรติรวiกHdddFnนนนภา,eieโิcGรcโิกัณคJyคtตoา,asiตeฑตoดิรnprSินrนิnย์กvสtatrไาiา)เาraasดbปoสรรypร้eตน็เูบlMlบัสlniดิปeรenพJกสdวtญัd,าตoมาsHรหิดCรmทntพนาarช.ง้ัiิสทoJjaโินยeคAูจ่ัวklาิดkตนโ,iสอonลนิท์บูP่ืนfgกทาโ,ทรงๆั้งงง้ัหทงใเลานชางกัน่นกหเรลภลเปูุม่ฮสักแผโัชเรบภทู้วอบทิสี่ลีนชัตอยว่างา(hงิเทวสe่ายๆพ1rเาoป3ยทแiน็า1nลที่ สส.)1nsRะาบูาmหพ0eiใGcรห(รsฤพทloo7อืเ้poตก่กีบt)kโvi:ิกiดิr่อiคว1nneaรก่าใเ5eรgrคหtา81oมน้เรEnc5กศrตDใeay–(ดิานิดcss.ส9กoJสasT3ต0าoaาclรhร.รautขsต์eiนiอเropnิดปnโิงnernขค็นaปa).อตiขcylรEงนิ oะบ1รuaชวtา่9sriานงno9กกaกe7pราnา;eกยรvaลมเaaดุ่มนnipdยี นษุ oวี้จiยกrnะiไ์ันzดe้ r,
กลcาeยsเปsa็นtผioู้เสnพ.ปLรaะnจcาe(tda1i9ly92sm; 3o4k0e(r8s)8(11)5ใ)น: จานวนคนกลมุ่ นี้ มเี พnียicงoรt้อiยnลeะn5asทa่ีสlามspารraถyเล,ิกcเoสmพยbาiสnบูaไtดio้ (n2)
ถึง3แ2ม4้วา่–ไ9ม.่ใช่ทุกคนที่เสพผลิตภณั ฑย์ าสบู จะเกดิ ภาวะติดสารนโิ คตินthแeตrอ่ aุบpตั yิก,าaรnณdข์ อthงผeู้ทf่ีไuดtร้ uบั rกeารoวfนิ Nจิ RฉTยั ว: า่a
12ม7กี .าAรตvดิaสilาaรbนlโิeคตaนิt.เพ่มิ สูงข้ึนมากกว่าสารเสพติดชนิดอน่ื ๆ (3-5) ในdชisว่ cงuปsี คs.ioศ.n1. 9H8e8aมltีบhทคVวaาlมuตeีพsิม1พ9ข์9อ3งa;

วาhรสttาpรsS:/u/rwgewown .Gmeanyeoracll’isniRce.oprogr/thไeดa้กlลt่าhวถึงผลกระทบทางด้า1น8ก(า3ย):ภ2าพ2–ข8อง. การติดสารนโิ คตินและ
หลyกั -กliาfeรพstื้นyฐleาน/qขuองitก-ารติดสารชนิดดังกล่าว ดงั น้ี
132. Schneider NG. Nicotine nasal
smok1in. g/กmารuคl้นtiพmบeยdนี iทa/ี่เฉnพiาcะoเtจiาnะeจ-ง (specific genotypes) sแpลrะaตyัว.รHับe(areltchepVtaorluseusbtypes) ทม่ี ี
nasal-sprบaทyบ/iาmทgต-่อ2ก0า0ร0ข8บ7ว3น2ก.ารติดสารนโิ คติน
1993;18(3):10–4.
Acces2s.edขตกบาดิ oรสวnตนาอรกMนบาaโิสรคyตนตดิอ3นิ สง0ไแาดtรลhไ้นะว2โิกแค0าลต2ระนิ0เมข.ทาา้ แี่กถตกงึ สกวาา่ตรคา่ นนงกิโกคนั ลตใมุ่ นินวใชัยน่วอผง่นื วลัยติ รตภวา่มัณ1งท3ฑๆัง้3์ยก.hเาาปtสAรtน็ บูทvpสขaาsิ่งคอi:lท/วaง/ี่สวาbwายัมlคoรeเขญันุ่rา้laตdใจtจอ่.hะรกมiปูsาโี tแรอoวบกrาบาyงสpแแทลrนoาะวใjแทeหนาc้คงวtนก.ทoกาาrลรงgมุ่ข/นอ1งี้99

การจัดการภาวะต3ิด. สากแรกานร้ไโิขสคปรต้าญั ินงคหวาามตระหนกั รูถ้ ึงพิษภยั และอนั ต รายตอ่ ร่างกายและจิตใจขอรศงผ.ดู้ทรกี่.ภากล.งัอเนผันชตญิ ์ กไชับยปกัญลุ วหฒั านา
การติดสารนิโคตนิ เปน็ สง่ิ ท่ีสาคญั รวมท3้ัง9กา4รเรียนรู้และแนวทางการปฏิบัตติ ัวใหห้ ลดุ พน้ จาก
ปญั หาดงั กลา่ ว

ขอ้ มูลทว่ั ไปเกยี่ วกบั การเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วิทยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ

◉ 32964 ◉

7/5/2/fda-approves-pharmacia-and- 138. Available at.

upjohns-nicotrol-inhaler. Accessed https://www.solcohealthcare.com/

on June 4th 2020. product/bupropion-sr-tablets/.

134. Schneider NG, Olmstead R, Accessed on June2nd 2020.

Nilsson F, Mody FV, Franzon M, 139. Hurt RD, Sachs DP, Glover ED,

Doan K. Efficacy of a nicotine Offord KP, Johnston JA, Dale LC,

inhaler in smoking cessation: a บทที่ 1 Khayrallah MA, Schroeder DR,

t1dr3oia0ul6.b.Aled-dbilcintido,np1la9c9e6b; o9-1c(o9n):t1r(o2Gl9lee3nข–de้อrมaูลlทIn่วั fไoปrเmก่ียaวtกioับnสGSsuuาolosรlfltvนiavNeโิianrคicnePตodNPนิ t-M,irneS.elueA)lalcisvoeamnbpuCapRrr,iosCoprnioognohfaanndIT,

135. Ascher JA, Cole JO, Colin J-N, placebo for smoking cessation.
FeighneภrาJวPก,าFรณerต์ riดิ sสRารMน,ิโคFตibินigเปeน็r เHหCตุผ, ลหลักที่ทาให้ผู้ท่ีเสพผNลeิตwภัณEฑnย์gาlaสnูบdไม่สJoามuาrnรถaเlลoิกเfสMพไeดd้ สicง่ iผnลe
ทGาoใlหdเ้ กeิดnโรRคNแ,ลMะภaาrtวiะnแPท,รกPซoอ้ tนteตrา่ งWๆZต,ามมา โดยในปี ค.ศ. 1918899ม7วี ;า3ร3ส7า(ร1ช7ื่อ):“1T1h9e5H–e1a2l0th2.

CRoicnhselqsuoenncEe, sSouflsSemr oFk. iBngu:prNoicpoiotine: aAddiction: A R1e4p0o.rtJoofrethnebySuDrgEe,oLneiGsechneorwalS(UJ,.SN. ides
DreevpiaerwtmoefnittsofmHeecahltahnaisnmd Houf man Services (1) ได้อธบิ ายกMลไAก,แRลeะnผลnกaรrdะทSบI,ตJ่อoรh่างnกsาoยnเมJือ่ Aไ,ดร้ บั สาร
นaโิnคtตidนิ eเขp้าrไeปsแsลaะnผtลaลcพั tiธv์ขitอyง.ขJบoวuนrกnาaรlตoิดสf ารนโิ คตนิ ในร่างกาย Hจนuเgปh็นeทsี่มAาขRอ, งSขmอ้ สitรhปุ S3S,ขMอ้ หuลrักamดังoนtี้o
136ป.iC3Cnญั9olHci5ngหrae–nilาcla4กiatsS0าil123veรM1...ePตs.,-sดิ abกขส(ผyMสabeาลบับcาduรshิตhรวกdนtñนนภaiาiainิโcoรvโิกัณคtคtตeizาrioตฑตoิดnyรินrRินnย์กสca1ไFาา)เาelดปส9ร,ร้รiตน็เูบ9rRnับสaิดป5รetพกteสว;ญัueาตมาr5ssรหvิดรท6พeนาชVf้ัง(oสิทnนโิ9ยIค.ูจrัว่tา)ิด:ตนiโสอoลินท์บูน่ืnกทาโทรงๆ้ังงัง้หทงใเลานชางักน่นกหเรลภลเปูุม่ฮสกั แผโชัเรบภู้ทวอบิทสี่ลนี ัชตอยว่างา(hงิเทวสe่ายๆพrเาoปยทแnMMcsiน็าnลี่ทueiสส)cะLCาssูบาoหพ,ใ,tsรหatรaDฤBพทiอืเ้itnตnaaกี่กบiโกิoeukeิด่อควรengกdา่ใเpรคหrh.า-1มaนr้เรtTNกeศtoตใBce(ดิlานิดnceh.สwกoสa3A,ตาDาcsรรoEรaMขecต์นnirอเnoดิ,ปโิgbงbeขnคD็นlปu)oaอตtขoรprtงnนิ ะบoahรrdชoวln่าlาfนงpeJoกกKกoidroรา,าuกยnsรFtrลมmเr,niดio่มุนaaaยีorนlษุ eวlkี้จยoกioะnไ์fันดfg้
กdลeาpยrเeปs็นsผivู้เสeพ-hปisรtะoจrาy(dsmailoyksemrso.kJeorsu)r(n1)aใlนจานวนคนกลุ่มน้ี มMีเพeยีdงicรอ้inยeละ1959ท9่ีส; า3ม4า0ร(ถ9เ)ล:ิก6เส8พ5–ย9าส1บู. ได้ (2)
ถoงึ fแCมoว้ า่nไsมu่ใlชtท่inกุ gคนaทnี่เdสพCผliลnิตicภaัณlฑย์ าสบู จะเกิดภาวะติดสาร1น4ิโค1ต. ินAvแaตi่อlaุบbัตlกิ eารaณt.ข์ องผู้ท่ไี ดร้ บั การวนิ ิจฉัยวา่
มPกีsyารcตhิดoสloารgนyิโค1ต9นิ9เ4พ;่มิ 6ส2งู (ข1น้ึ ):ม1าก4ก1ว–่า6ส.3ารเสพตดิ ชนิดอน่ื ๆ (3-5) hในttชp่วsง:ป//ี wค.wศ.w1.9v8e8trมxีบdทireควcาt.มcตoีพmมิ /พpข์ rอoงdu

137ว. าPรiสaาsรecSkuirgTeMo,nKGeennfeorradl’sSLR,eSpmoritthไดS้กSล,่าวถึงผลกระทบทางดct้า/นvกieายwภ/าcพloขnอiงdกiาnรeต-ดิtaสbารleนtโิ sค-ตfoินrแ-ลdะogs-
หFลioักrกeารMพC้นื ,ฐBานakขeอrงกTาBร.ตLิดiสsาteรชnนinิดgดังtกoล่าว ดงั น้ี
and-cats-rx. Accessed on June1st
nicotin1e.: nกeาgรaคtน้ivพeบaยfีนfeทc่เี ฉtพaาnะdเจาthะจeง (specific genotypes2)0แ2ล0ะ.ตัวรบั (receptor subtypes) ท่ีมี
smoking wบitทhบdาrทawตอ่ aกlาcรoขnบuวนnกdาrรuตmดิ .สารนิโคติน 142. Covey LS, Glassman AH. A meta-
1P8sy4c–h9o.2lo. giกขตcบาดิaรสวlตนาSอรกcนบาiโิสeรคตนnตดิอcนิ สงeไแาดร1ลไ้นะ9วิโกแ9คาล7ตระ;นิเมข8ทา้า(แี่3กถต)กึง:สกวา่าตรคา่ นนงกโิกคนั ลตใุ่มนินวใชยันว่ อผงื่นวลยัิตรตภว่ามัณงทฑcaๆ้ัง์ยonกเาnาaปสรlt็นบูyทrสosขาิง่ilคอslทวeงo่ีสวาdาัยfมครเtdขญัrุ่นoi้าaตใuจlจ่อsะbรกมloูปาeโี fแรอ-วบbกcาบlาlงoiสnแแnทdลนiาะdวใpแทหinlนา้คaeงวcนกทefกาoาbลรงrมุ่oขนอ- ง้ี

การจดั การภาวะตดิ 3ส.ารนกแกิโาคร้ไตขสนิปรา้ญั งคหวาามตระหนกั รถู้ ึงพิษภัยและอ นั ตรายตอ่ รา่ งกายและจิตใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภ่กีกา.อลนังันเผตช์ ไญิ ชกยบักุลปวญั ฒั หนาา
การตดิ สารนโิ คตินเปน็ สิง่ ที่สาคญั รว3มท9ง้ั 5การเรียนรแู้ ละแนวทางการปฏบิ ัติตวั ใหห้ ลดุ พ้นจาก
ปัญหาดงั กลา่ ว

ข้อมลู ทว่ั ไปเกี่ยวกับการเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข

◉ 39256 ◉

smoking cessation. British Journal Systematic Reviews. 2007, Issue 1.

of Addiction 1991; 86(8): 991–8. Art. No.;CD000031.

143. Glassman AH, Stetner F, Walsh DOI:10.1002/14651858.CD000031.p

BT, Raizman PS, Fleiss JL, Cooper ub3

TB, Covey LS. Heavy smokers, 148. Nides M. Update on

smoking cessation, and clonidine: pharmacologic options for smoking

results of a double-blind, บทท่ี 1 cessation treatment. Am J Med.

Ar1a9mn8de8or;icm2a5inz9e(M1d9et)d:riia2cl8a.6lJ3oA–us6sr.noacilaot(iGfotenhnขee้อrมaลู lทIn่ัวfไoปrเmก่ียaวtกio1บั n4ส9าo.2hรf0tAนt0Nvpิโ8aคsic;i:lต/o1a/นิ b2twi1lnwe(e4waA)t.)i.:nSd2ia0m-Sa3r1t..com/prodde

144. Gourlay S. The pros and cons of tail/pregabalin-with-nortriptyline-
transdภeาrวmกาaรlณnต์ icดิ oสtาiรnนeิโคthตนิerเปap็นyเห.ตุผลหลกั ทที่ าให้ผู้ที่เสพผลtิตaภbัณleฑt์ย-1าส6ูบ4ไ6ม4ส่ 5า0ม7า7รถ4เ8ล.ิกhเtสmพlไ.ด้ ส่งผล
ทาMใหe้เกdิดicโaรคl แJลoะuภrnาวaะlแoทfรกAซuอ้ sนtrตaา่ lงiaๆ1ต9าม9ม4า; โดยในปี ค.ศ. 1988Aมcวีcาeรsสsาeรdชือ่on“TMheayH3ea1lstth2020.

Co1n6s0e(q3u):en1c5e2s–9o.f Smoking: Nicotine Addiction: A Rep1o5r0t.oPf rtohcehSauzrkgaeoAnVG, eWnearavle(rUM.S.J, Keller
14D5e.pGalratmssemntanofAHHe,aJltahckasnodnHWumK,aWn Saelsrhvices (1) ได้อธิบายกลไRกTแ,ลFะrผyลeกrรGะEท,บLตiอ่cรa่าrงi กPาAย,เมLอ่ืoไfดaร้sับoสDาร. A
นโิ BคTติน, Rเขo้าoไปsแeลSะPผ,ลRลพัoธseข์ อnงfeขlบdวนBก. ารตดิ สารนโิ คตนิ ในร่างกาย จนraเปnน็ dทoมี่ mาขizอeงdข้อtสriรaุปl o3fขnอ้ oหrลtกัripดtังyนliี้ ne for

14ป6ัญ.Cw1Sหi9iPligtาv8rahกoe4rdาcre;321sรrht...2aตtGa2weดิ zผสข(กW6สaakcลาบบั(าdla4,รrติรวก,daน6SนนภาAavi7ิโacรโิกัณnVคiคt6cตnาidต,ฑตoh)ิดรg:นิPนิnย์ก,sสc8ไeาา)เาslดDป6สoรรtm้รt4Pต็นเูบnyับสo–ดิLปรiพกdส6,วkTัญาตiมiา.RLnnรหิดรทe,พegนาชง้ัNn.ิสทโินยnคeจูS่ัวาดิ ตนaโctสอลtนิriท์ูบื่นedกทLาโnทรง,ๆ้งัScงัง้หทIeงใเ,ลานชางกัน่นกหเรลภลเูป่มุฮสักแผโชัเรบภทู้วอบทิส่ีลีนัชตอยวา่งา(hงิเทวสeา่ยๆพ1rเาoป5ยทแi็นา1nลท่ี สส.)2Isระาnูบาmะหพ0ใวรtหห3รศฤeพทoอื้เ5วตินrกกี่บknโ่า–ิกดิ่อiควnaงจ9รก่าใเรgิรlคห.าV1มศิน้Mเรcaกศาตใer(ิดeานนิeดcsสกdoตสns3ตาiaาc.์icรcรรatขกiต์lniนiอเoinาดิnปeโิงneรขคeน็ปศ).อ1ตขรกึแAง9ินะบรษล9rชวา่cะ8าานงhปก;กกiรv1ารากยeะ5รลมเsส8ดุม่น(ิทoีย1นษุ ธวf8้จียิก)ะผไ์:นั ดล้
กลDายaเuปgน็ hผtู้เoสnพปDรMะจ, าG(rdimaimly sRmHoJkre,rHs)e(1im) ในจานวนคนกลมุ่ น้ี มีเพNยี oงrรtอ้riยpลtyะli5neที่สใานมกาารรถเเลลกิิกเบสุหพรยรี่ าะสยูบะไดส้้ัน(2)
ถึงCแม. ้วT่าrไaมn่ใsชd่ทeุกrคmนaทlี่เสcพloผnลิตidภinณั eฑr์ยeาdสuูบcจeะเdกดิ ภาวะตดิ สารนิโคตนิ สแาตห่อรุบับัตผิกู้ปาว่ รยณใข์นอ.งAผvู้ทa่ีไiดlaร้ bับlกeารaวtนิ จิ ฉยั ว่า
มกี sาoรmตดิ eสาwรนithิโคdตrินaเwพaมิ่ lสsูงyขmน้ึ มpาtกoกmว่าsสาbรuเสtพตดิ ชนดิ อนื่ ๆ (3-5) ในhชt่วtpงป:/ี /คc.ศu.ir1.c9a8r8.cมhีบuทlaค.วaาcม.tตhีพ/ิมhพaข์nอdงle/1

วาdรสidารnSoutrginecorneaGseenesrmalo’skiRnegpcoertssไดa้กtiลo่าnว.ถึงผลกระทบทางด้า2น3ก4า5ย6ภ7าพ89ข/อ4ง4ก7าร5ต6ดิ .สาAรcนcโิeคsตsินeแdลoะn
หลAักrกcาhรiพveน้ื sฐาoนfขIอnงtกeาrรnตaดิ lสMารeชdนicดิ iดnงั eกล1่า9ว9ด2ัง;น้ี
May10th 2020.
152(110.): ก2า0ร6ค5น้ –พ9บ. ยีนที่เฉพาะเจาะจง (specific genotyp1e5s2).แHละaตllวั รSบัM(,reRceeupstoVrI,sMubutñypoezs)RทF,่ีมีSees
147. HughesบJทRบ,าSทtตeอ่aกdาLรขFบ, วLนaกnาcรaตsดิ teสrารTน.ิโคติน
KL, Humfleet G, Hartz DT, Frederick
Acenstsida2et.ipornขตกe.บาิดsCรsสวตaoนาอnรcกนบthาsิโสรrคaตนfตonดิอนิrสeงไแาsดDรmลไ้นะaวoโิกtแคakาลตbiระnนิเaมขgทsา้าeีแ่กถตกึงoสกวfาา่ตรค่านนงกิโกคันลตใุ่มินนวใชยันว่ อผงน่ื วลัยิตรตภวา่มัณงทฑๆงั้ ์ยกScเาาปo,สร็นgTบูทสnrขาiง่ิifคอtทfiวงlv่ีสeวาeายัมm-ครเbขaัญ่นุ eา้nตใhจจอ่ ะEaรกม.vปู าโีNioแรอoวบกraาrบางtlสแrแitทลpนhาะtวeใyแทหrlนaา้คinงวpนกeทyกาาลaรiงnุ่มnขนอdtงh้ี e

การจัดการภาวะต3ดิ. สาแกรกานร้ไโิขสคปรตา้ญั นิ งคหวาามตระหนกั รูถ้ งึ พษิ ภัยและอนั ต รายตอ่ รา่ งกายและจิตใจขอรศงผ.ดู้ทรกี่.ภากล.ังอเนผันชตญิ ์ กไชบั ยปกญัุลวหัฒานา
การตดิ สารนิโคตินเป็นส่ิงท่ีสาคญั รวมท3ง้ั 9กา6รเรยี นรู้และแนวทางการปฏบิ ตั ติ ัวใหห้ ลดุ พน้ จาก
ปัญหาดังกล่าว

ข้อมูลทั่วไปเก่ียวกบั การเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วิทยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ

◉ 32966 ◉