ได้แก่ ปัจจัยด้านสังคมและสงิ่ แวดลอ้ ม พนั ธกุ รรม (ที่กล่าวมา) รวมทงั้ บุคลกิ ลกั ษณะนสิ ยั (91) ดงั ท่ีกล่าวมาแล้ว
ว่าการที่รา่ งกายได้รับนโิ คตนิ เปน็ ประจาติดตอ่ กัน จะสง่ ผลต่อการแสดงออกทางอารมณ์และพฤติกรรมของผู้
เสพ ซึง่ สารนิโคตนิ หรอื ทเ่ี รียกว่า ‘reward substance’ ท่ีออกฤทธท์ิ ี่สมองโดยตรงอย่างรวดเร็ว (91,92) ผทู้ ่ีเสพ
ยาสบู ที่มนี โิ คตินเปน็ องคป์ ระกอบเปน็ เวลานาน ร่างกายจะเร่มิ สามารถปรับขนาดของนโิ คตนิ ที่ตอ้ งการได้
อัตโนมตั ิเพ่อื สนองความต้องการของร่างกายหรอื ท่ีเรียกว่า ‘reward effects’ ผูท้ ี่เสพยาสูบและต้องการเลกิ
สว่ นใหญม่ ีแนวคิดทจ่ี ะเลกิ (93,94) หรืออาจลังเลใจหรือกังวลวา่ ตนเองอาจเลิกหรือไมเ่ ลกิ สบู ก็เปน็ ได้ โดยข้อมลู
ทีผ่ า่ นมาแสดงให้เห็นว่าโดยเฉล่ียผ้ทู ตี่ ้องการเลกิ เสพยาสบู ทจะทพ่ี 1ยายามเลกิ สูบด้วยตนเองประมาณ 4-5 คร้งั
ก่อนทจี่ ะเลิกได้สาเรจ็ ทั้งน้ี ปจั จยั ทมี่ ีผลตอ่ คขว้อามูลสทาเวั่ รไ็จปใเนกกยี่ าวรกเลบั กิ สเาสรพนยิโาคสตูบนิ ได้แก่
1. สภาพจิตใจและอารมณ์ (General Information of Nicotine)
2. เศรษฐกจิ และสังคม
ทCo345าใn...หsเ้eกปคกqิดาวญัuภโรารeหาแมคnวาสสแcกสวลeมั า่วะงsรพนหภณoนั าตาfต์ วธควัSิดะ์กวmสแับาาทoมครรkนสนกinโิุขซใคgกท้อต:ลนาินNช้ตงเปใiา่ิดcจง็นoแทเๆtลหi่ีหnตะตeาลเุผมพาลAมก่อืหdาหนลdโลักรiดcทว่าtยiมยีท่oในงาnใปา:หนีAคผ้ .ู้ทเRศปี่เe.สน็p1พoต9ผr8้นtล8ิตoมภfวีัณtาhฑรeส์ยSาารuสชrูบg่อื ไeม“oส่ TnาhมGeาeรHnถeeเลaralกิ tlเhส(Uพ.ไSด.้ ส่งผล
D6ep. arปtmัญeหnาtดo้าfนHสeขุ aภltาhพand Human Services (1) ได้อธบิ ายกลไกและผลกระทบต่อร่างกายเมอื่ ได้รบั สาร
นปโิ คจั ตจนิ ัยเขส้าาไคปญัแลทะนี่ผลามลพัาสธ์ขกู่ อางรขเบลวิกนเสกาพรยตาดิ สสูบารคนือโิ คปตญันิ ใหนาร่าดงา้ กนาสยขุ จภนาเปพ็นถที่มึงแาขมอจ้ งะขเ้อปสน็ รุปปัจ3จขยั อ้ ทหี่บลคุกั ลดาังกนรี้
การแพทย์สามา1ร.ถนผาลมิตภาใัณชฑ้ใน์ยากสาูบรรชวักมชทวัง้ นยาใสหบู ้ผโู้ทรงเ่ี งสาพนยรปูาสแบู บเลติก่างเสๆพทเพ่ีทอื่าใสหุข้เกภิดากพาขรตอิดงสตานรเนอโิ งคไตดนิ ้จรงิ แตเ่ มื่อถึงจุดนั้น
สขุ ภาพโดยรวม2ข.องสผาู้เรสนพิโคอตาินจไไดม้ร่อบั ยกใู่านรพรสิะจูดนบั ท์ ทาน่ีงห่าลพกั อเภใจสชั ซว่ึงิทกยาารวเา่ ลเปิกน็เสสพารยทาก่ี ส่อูบใหใน้เกชดิ ่วกงาเรวตลดิ าขดองั งกร่าลงา่ กวายอมานจุษชย่ว์ไยดผ้ ู้เสพ
ได้ไม่เต็มทม่ี ากนกั เ(ชadน่ dมicีรtiาoยnง) านว่าผู้ปว่ ยโรคกล้ามเนอื้ หวั ใจขาดเลือดเฉยี บพลนั ที่สามารถเลกิ เสพยาสูบได้ มี
รโอวกมาทสง้ั กผปลปู้ ญั ับว่ หมยาาโกรเาสค3รพ.ถตดิงุซกขลสา้ บับามอรวกโีกนนาปครโิกง่คตราพตัง้ดิรอนิกสราเงาอ้ปรรเชตยน็เสน่ดิลปพสะญักตาันหิดร5นาช0(ท9นิโค4ัว่ซดิ,ต9โอ่ึงล5นิ อ)น่ืกทัตดทๆง้ั รง้ัังทใานเานชกงนั้น่กหาลรลกเมุ่ฮเักาสผโเรรพภู้ททอส่ีลซนี่ผี ชัอ้าเู้วง(ยสhิเทังสพeยพพrสาoยบแาiาnลใมสน)ะาูบหพผรรฤปู้ถพอืตเบว่ โลิกยควิกรา่เโรคยร1มนคาศใสม(านcบูะสo3เตไcรดรaขง็ ์้จiอทเnปึงงeี่ปไน็ป)มอขร่ไดะบดชแวห้ านลกมกะราากกรยลลเคดุ่ม่อวยี นงาวเี้จกมสะนัวีย่างจะ
สามารถกเลลาิกยเเสปพ็นผไดู้เสต้ พลปอรดะไจปา (เdพaรilาyะsหmาoกkยeงั rมs)ีป(1ัจ) จในยั จการนะวตนุน้คนรอกลบมุ่ ขน้าี้งมมีเพากียงรระ้อตยนุ้ ลใะห5ผ้ ู้เทล่สี กิ าเมสาพรถกเลลกิบั เไสปพเยสาพสอูบีกไดค้ (ร2)ั้ง การ
เสพซ้ายถังงึ คแงมเ้วก่าิดไมข่ใ้ึนชท่ไดุกต้คลนอทดี่เสชพ่วผงลชิตีวภิตณั ขฑอ์ยงาคสนูบเจหะลเกา่ ดินภั้นาวอะันตเดิ ปส็นารผนลโิ มคตาจนิ าแกตฤอ่ ทุบธตั ท์ิ ิกาารงณเภ์ขสอัชงผวู้ทิทีไ่ยดาร้ ขับอกงารนวโิ ินคิจตฉินัยนว่าัน่ เอง
(95) ในกมลกี มุ่ารผตู้เิดสสพาวรนยั ิโรคนุ่ ตเินปเน็พกิม่ สลูงุ่มขเ้ึนสม่ียางกทกี่มวโี่าอสการาเสใพนตกดิ าชรนติดิดอ่ืนสาๆรน(3-ิโ5ค) ตใินชจว่างกปกี คาร.ศเ.ส1พ9ย8า8สมบู บี ทอคนั วเานมอ่ื ตงีพมมิ าพจ์ขาอกงปัจจัย
ร่วม เชน่วารภสาาพรลSักuษrgณeoะnเGพeื่อnนeฝraงู l’สsภRาeวpะoทrtาไงดอ้กาลรา่ มวถณึง์ผเลปก็นรตะ้นทบหทาากงดส้าานมกาารยถภจาพากขดัองหกราอื รตลดิดสปาัจรจนยัิโคเตหินลแ่าลนะ้ไี ด้ จะ
ทาใหก้ าหรลเักลกิกาเรสพพน้ื ยฐาาสนูบขอในงกกาลร่มุติดวสัยารรุน่ ชปนริดะดสังกบลผ่าลวสดาังเนรี้จ็ และคงอย่ตู อ่ ไปเปน็ เวลานาน ซงึ่ กท็ าไดย้ ากแต่สามารถ
คทวาาไดมถ้ราู้้สใึกใจนอสสยู้ ่วากน12เขส..อพงกบกตคาาดิแทรรณุสบลตคาะาลน้อรทผักนบพตู้ทษิโสบ่อคน่คีณยกตอดิีนานิะงรจทไแขขดะเ่ี ลฉอบไ้เะพวสงวกแผนาพาละลกตระเาติจเัดมขราภาสต้าะกัณถิดนิจกึงสงใฑสวจา(า่าย์รsเรคนสpานนeโิสพิโคกcบูคยตลiตfาินiมุ่ กcินสว็เใgบูัยปนeอไผ็นnด่ืนลoอ้งติ tรีก่าyภวยปpมัณขัจeทฑนึ้sจง้ั )์ยกัยรแาาหสวลรนบูมะทตข่งึทาทคัวอง้ั รวงี่ดรบัวาูปึงัยมค(รเrรขวe่นุ ส้าาcใจeมจกะpสรลมtปูนoีโิน่ แอใrปบจกsรใบาuหสุงแbแท้ผลtyตาทู้ะpใ่แง่ีกหeขน้คาsอว)ลนทงทังกาผเีม่ลงสล่มุีขพิตนอมภง้ี ีัณฑ์
ยาสูบมีสว่ นสาคญั เชขบ่นวกนนั กทาร่สี ต่งิดผสลาใรหน้เโิกคิดตคินทวาแ่ี มตรกสู้ตา่กึ งอกยนั าในกชเสว่ พงวยยั าตส่าูงบมๆาเกปข็นน้ึสง่ิ ทต่ีสวั าอคยัญ่าตงอ่เชก่นารใวนางกแลนุ่มวผทู้เาสงกพายราสบู ที่เปน็
กลุ่มวยั ร่นุ ทม่ี ักเสพยแกาไ้สขูบปเัญพหอ่ื าแกอ้ าการเครยี ด ต้องการผอ่ นคลาย รูส้ กึ ดี หลงั จากอัดควันยาสูบไปเพยี ง 1-2
ขอ้ มูลเชิงประจกั ษ3.์ระหกวารา่ สงสร้าางรคปวราะมกตอรบะทหานงกั เครถู้มงึ ีใพนษิยภาสัยูแบละอนั ตรายตอ่ รา่ งกายและจิตใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภี่กกา.อลงันเนัผตชิญ์ ไชกยบั กปุลญั วหฒั านา
กบั ความผดิ ปกติของอกาวรยั ตวดิะสในารรนา่ งโิ คกตายินเปน็ สง่ิ ท่ีสาคญั รวมทัง้ การเรยี นร้แู ละแนวทางการปฏิบตั ิตวั ให้หลุดพ้นจาก
ปัญหาดังกล่าว
197
ขอ้ มลู ทว่ั ไปเกย่ี วกับการเสพตดิ สารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วิทยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข
◉ 19276 ◉
คร้ัง (puffs) นอกจากน้ัน ในกรณที ีผ่ ู้เสพกาลงั อยใู่ นชว่ งทเ่ี ลิกเสพแลว้ เกิดอาการถอนนโิ คตนิ (nicotine
withdrawal) หากได้เสพยาสูบเขา้ ไป อาการเหล่านัน้ จะดีข้นึ ซงึ่ ปัจจยั ดงั กลา่ วกเ็ ป็นอกี สาเหตุทท่ี าให้การเลกิ
ยาสบู ล้มเหลวเนื่องมาจากร่างกายและจติ ใจไม่สามารถควบคมุ อาการดงั กล่าว รวมทั้งผูท้ ่ีเลกิ เสพไปสมั ผสั
ปจั จยั เสย่ี งอน่ื ๆ ทาให้ผทู้ ่ีเลกิ เสพหนั กลับไปเสพยาสบู ซ้า ปัจจัยภายนอกทีส่ ง่ ผลตอ่ พฤตกิ รรมการเสพยาสบู
คอื การทาโฆษณาแฝงของบรษิ ทั ยาสูบท่อี าศยั ชอ่ งวา่ งทางกฎหมายในการโฆษณา หรอื ทเี่ รียกว่า CSR
(corporate social responsibility) คือ ความรับผิดชอบต่อสังคมและส่ิงแวดลอ้ มขององค์กร ซงึ่ คือการ
ดาเนินกจิ การภายใต้หลกั จริยธรรมและการจัดการท่ีดี โดบยทรทับี่ ผ1ิดชอบต่อสังคมและสิง่ เเวดลอ้ มทง้ั ภายในและ
ภายนอกองค์กร เพือ่ นาไปสู่เป้าหมายสงู สุดขค้อื มกลูารทพ่ัวฒัไปนเกาท่ีย่ียว่งักยับนื สาโดรนยกิโคาตรทินา CSR เปน็ ส่วนหนึง่ ของการ
ส่ือสารทางการตลาด ซ่งึ สามารถสร้างภ(Gาพeลnกัeษraณl ์แInลfะoกrาmรปaรtiะoชnาสoัมfพNันicธo์อtงiคn์กeร)ได้อกี วิธหี นงึ่ นอกจาก CSR
แล้งยงั มกี ารประชาสมั พันธผ์ ลิตภณั ฑ์ยาสบู ทาให้คนเข้าถึงผลิตภณั ฑ์ง่ายข้ึน สง่ ผลทาให้คนท่อี ยากลองเสพ
รตกะาัดหรสเวนิส่าใพCทงจoาตผแใnูเ้ดิหลสsยเ้ะeพกาqเิดกขสuภโบัาู้บรeาถคคnจวงึแนcากผลeการละsรคอภติณoนบาภfต์ หขวSัณดิะ้านmสแงฑงึ่าทoไรท์ยรปkนากาinยโิสใซคgหังู้อบต:ค้คนไินนNดตนเปอi่า้งทcง็น่านื่oย่ี ยเๆtเหงัiกขnตไติดึน้eามผุ มข่เลAกสม้นึ หdาพรภลdณโหักาiดcยีดทรtยือiใังที่oใตกนลาnป้ใปลงั:หเัจีา่Aลคผ้ วจ.ู้ททRพศัย่ีเeจ่ี.เสบpสะ1พไo9ย่ีเดผสr8งtลใ้ พ8ทนติoมกี่มกภfโีลีวัณลtอาhาุ่ม่ฑรกeวผสย์าSาู้เโาสสรดuสเชพrยูบสgอ่ื กไทพeม“oาอี่ย่สรTnาาาชhยสมGeักนุบูาeชรH้อไnถวดeeยเนง้ลaraา่เlิกtชแlยเhสน่(นขUพะึ้น.กไSนดล.จา้ มุ่สาบง่กวผัยขอลร้อกุ่นมต่อูลซผง่ึ ล
สารวจDทeี่ผpา่ aนrtมmาeพnบtวo่าfกHลeุม่ aทltเ่ีhริ่มanเสdพHยuาmสaูบnอาSยerุนvอ้icยeใsห(1ค้ ) วไดา้อมธเบิหาน็ ยวกา่ ลเไมกอ่ืแเลสะพผลยการสะบู ทเบขต้า่อไปร่าทงกาใาหยเ้เมขื่อาไมดีสร้ ับมสาาธริในการ
ทางานนมิโาคกตขิน้ึนเขา้ลไดปคแลวะาผมลกลดัพดธนั์ขอรงสู้ขึกบวสนดกชานื่ รตแิดลสะารเพนโิ่มิ คทตักินษในะรใ่านงกกาายรแจกน้ไเปขน็ปทญั ม่ี หาขาอหงรขือ้อสถรุปาน3กขาอ้ รหณล์เักฉพดงัานะี้ หน้าทตี่ ้อง
เผชญิ (96,97) ซ1ึ่งเ.ป็นผลกติ ลภไัณกกฑาย์ ราตสอูบบรวสมนทองั้ ยงขาสอบู งโกรางงราหนลรังู่ปสแาบรบคตดั า่ หง ลๆ่ังทในที่ าสใมหอ้เกงดิหกลางัรจตาิดกสรารา่ นงกโิ คาตยนิ ได้รบั นิโคติน อยา่ งไร
ก็ตาม กลไกกา2ร.ออสการฤนทิโธคขิ์ตินอไงดน้รโิ ับคกตาินรพในิสจูสนมท์อางงทหผ่ีลปู้ักเรภะสพัชันวิทธยก์ าลว่าา่ วเปมน็ าสยางั รคทงก่ี เ่ปอใน็ หเ้เพกดิียกงาสรมตมิดตขอิฐงารน่าแงกลาะยหมลนกัษุ ฐยาไ์ ดน้ เชงิ
ประจักษท์ นี่ ักวทิ ย(าaศdาdสicตtiรoพ์ nย) ายามอธิบาย ส่วนกลไกที่แนช่ ดั ยงั คงเปน็ คาถามท่ยี ังตอ้ งการการพสิ ูจน์ต่อไป (98)
5.ปญั สขหาบารวกนนา3โิรคก.ตตาดิ กขรนิสบเบัาทมรวกาตนนาใรโิากหคตบา้เติดรกอนิกสิดลาเาปกรรสิ ตน็เามสิดปรพขสหญั ตอาลหดิรง่ังนาชนขทโินิคโอั่วดิคตโงอลตินสืน่กินทาทๆรงั้ ้งัท(แใเEานชคfงน่กทfหeลตลเ่มุฮcักิโผโtคเรsภูท้ รอสี่ลาoีนัชอมfวง(ีนhิเทNสeย(พirccาoยแaoiาnลttสe)ะiูบnหพcheรฤพือoตบMโิกlควaรา่eเmรคt1มนaiศnใb(านecสoo)3ตlcสiรaขs์ง่imอเnผปงeลน็ป))ทขระบาชวใหานกก้เรกากรดิ ลเกด่มุ าียนรวี้จกกะันระต้นุ
การทากงลาานยขเปอน็งรผะู้เสบพบปตระ่าจงาๆ(ขdaอiงlyรา่sงmกoาkยeแrsบ)บ(1อ) ใัตนโจนามนตัวนิ (คaนuกtoลุ่มnนoี้ mมเี พicยี sงyรอ้stยeลmะ 5) นทอ่สี ากมจาารกถนเลั้นิกเสในพขยบาสวูบนไกด้า(2ร) เมทา-
บอลิสมถขงึ แอมงว้นา่ ิโไคมต่ใชนิ ท่ กุ ยคงั นสท่ง่ีเผสลพทผาลใิตหภเ้ ัณกฑิดกย์ าสรูบสจังะเคเกรดิ าภะาหวส์ะตารดิ ไสกาลรนโคิโคเจตนิ แเนตอ่อื ุบงตัจิกาากรมณกี ข์ าอรงกผรู้ทะีไ่ ตด้รนุ บั ตกวั ารรับวนิทจิ ช่ี ฉื่อยั วα่า -
adrenมoกี cาeรpตtดิ oสrารทนาโิ ใคหต้กินลเพูโมิ่คสสงู ถขูกน้ึ เมปาลก่ียกนวา่ ไสปาเรปเส็นพไกติดลชโคนเิดจอนื่นแๆละ(3ส-5)ะสในมชท่วเ่ี งนป้ือี คเย.ศื่อ. 1ส9ง่ 8ผ8ลมใหีบร้ทะคดวาบั มนต้าีพติมาพลข์ กอลงโู คสใน
เลอื ดลวดาลรงสานรอSกuจrgาeกoนnน้ั Geยnังeสrง่ aผl’ลsตR่อeขpบorวtนไกด้การลส่าวลถาึงยผไลขกมระันท(บliทpาoงดly้าsนisก)ายสภ่งาผพลขใอหงม้ กวาลรตไขดิ มสาันรในนิโครา่ตงินกแาลยะลดลง
ภนแลา้าหว้วะนรดกั้สูหอ้ื ตึกลอัวักผินจกอซางึมรลูลแพ12ดินล..ืน้ ละฐ(งiกบกไาnเมนาาชทsรร่อขน่บuตคอยากl้นองiทาnนับพกกตสาบr่ออกรนeยกตาลอsีนาหิดไiงรทsกสแาขtีเ่านรลฉaบระพn้เีวชนปกานcนอา็นะeกดิรกเเา)จดเหจขราังแตา้ตาะกลถิดกจุผละึงสงน่าลสอาว้ี(หารsาพรดนpนจนบงัeโิ่ึงทโินควcทคาตี้i่าตf่ีสใินiนcินหาโิใเ้คgคนกeญั ตผิดnลนิทoิตmtสที่ yภ่งาepัณผใetหลฑasก)ผ้b์ยแาู้เรoสสละlพบูiะทcตขยบวัsอาตรyงสับว่อnูบยั กd(รตrาreนุ่ ้อoรcงmทจeกะpาeามงtรoโีาใอrนนเกsนขผาu่ืออสู้ปbงทงtว่ จอyายpใาินโหกeรซ้คsเคูล)มนเินทก่ือร่ีมลอื้เทสุ่มีรพานงั ใดี้ยหังา้เกสกลูบิดา่ ว
ได้ ทัง้ นี้ เนอ่ื งจากนตดิโคสตารนิ นเโิปค็นตินสไาดรไ้ พวแษิ ลทะามลาากยกกว่าาครนทกาลงมุ่ าวนัยขออน่ื งรเบวมตท้า้งัเซกาลรลท์ า(คว-าcมeเขll้าsใ)จสรูปง่ ผแบลบทแาลใหะแเ้ พนวิ่มทโอางกขาอสงเสี่ยง
ต่อการเป็นโรคเบาขหบววานนกตาราตมิดมสาาร(9น0ิโ,9ค9ต) ินทแ่ี ตกต่างกันในช่วงวยั ต่าง ๆ เปน็ ส่งิ ที่สาคญั ต่อการวางแนวทางการ
แกไ้ ขปญั หา
ขอ้ มลู เชงิ ประจกั 3ษ. ์ระกหาวร่าสงรส้างาครปวารมะตกรอะบหทนากั งรเคถู้ มงึ พใี นษิ ยภาัยสแูบละอนั ตรายตอ่ รา่ งกายและจิตใจขรศอ.งดผรู้ท.ภี่กกาล.องั นเผนั ชตญิ ์ ไกชบั ยปกัญุลหวฒัา นา
กบั ความผดิ ปกตขิ องกอาวรยตั วดิ ะสใานรรนา่ โิ งคกตานิ ยเป็นสิ่งที่สาคญั รวมทัง้ การเรียนรูแ้ ละแนวทางการปฏบิ ัตติ ัวให้หลุดพ้นจาก
ปญั หาดงั กล่าว
198
ขอ้ มลู ท่ัวไปเกีย่ วกบั การเสพตดิ สารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ
◉ 12968 ◉
กลไกท่วั ไปของนิโคตนิ เมอื่ เข้าสู่ร่างกายสามารถอธิบายได้พอสงั เขปดงั น้ี คอื เม่ือเสพยาสูบเข้าสู่
รา่ งกาย ควนั ยาสูบทม่ี อี นุภาคของนิโคตนิ ทาร์ และสารประกอบทางเคมีอืน่ ๆในรูปละอองฝอย (droplets)
ลอยผ่านเสน้ เลอื ดฝอยทีป่ อดเขา้ สู่ถุงลม เม่ือวัดระดบั สารนโิ คตนิ ในเลอื ดพบวา่ ปริมาณนโิ คตินทีอ่ ยู่ในหลอด
เลอื ดแดงฝอยจะสูงกว่าในหลอดเลือดดา 2-6 เท่า (100) และเมื่อสูดควันยาสูบเขา้ ไป ปรมิ าณของนิโคตนิ ท่ี
สง่ ผา่ นไปท่ีสมองใช้เวลาเพยี ง 10-20 วินาที หลังจากนัน้ นิโคตนิ จะถกู ขบั ออกทางปสั สาวะอย่างรวดเร็ว ซึ่ง
ระดับของนโิ คตนิ ในเลอื ดของการเสพยาสบู ระหว่างวันแปรผนั ตามจานวนมวนยาสบู ที่เสพ และนโิ คตนิ ใน
รา่ งกายจะมีการสะสมอย่างตอ่ เนือ่ งในชว่ งเวลาทีเ่ สพ โดยบเทฉทพี่า1ะในช่วง 6-8 ชัว่ โมงของการเสพยาสูบซา้ ไปมา
(101) ในชว่ งกลางวัน เม่ือมกี ารเสพยาสบู อยา่ ขงอ้ตมอ่ ูลเนทื่อวั่ งไจปาเกชีย่ ่วงกเบัช้าสารระนดโิบั คนติโนิ คตินในพลาสมาอยู่ท่ี 20-40
นาโนกรัมตอ่ มิลลลิ ิตร ส่วนระดับนิโคตนิ (GในeหnลeอrดalเลInอื ดfoแrดmงแaลtiะoสnมอoงfอNยiทู่ c่ีo5t0inนeา)โนกรมั ตอ่ มิลลลิ ิตร สว่ น
ในชว่ งเวลากลางคนื โดยเฉพาะตอนนอน ระดับนโิ คตนิ ในพลาสมาลดลงอยา่ งต่อเนื่องแต่ยังคงสามารถตรวจวดั
ไจชดา่ัว้นโหมวางนกตCทผลชoานู้อว่ ใnหนั้งดsเ้เชeเวกสq่วลิดพuภงโารรeยทาคะnาว่เีแcยสสกลeะูบาพะsรเหภวณoคลลาfต์ววงัาSิดาะตทmสมแ่ืนี่เาทถสoรนรี่ขพkนกอiอnโิยซนคงgาอ้ ต:ภกสนนิาาบูNตเรยปi่าใเcในงส็นoนแพเๆtเหiตวnตยตลeา่ลาผุ มาสะลAมวูบห3dานั ลd0เโกัiนดc(น1ทtยอ่ื0iา่ทีoใ1งนท,าn1จใป0ี:าห2ดีA)กค้ผงั ค.ู้ทดRนศว่ีเeงั.้ันสาpน1พมo9ร้ันผตr8่าtล8งจ้อิตoกะงมภfากเีวัณหtยาาh็นจฑรรeสะสย์ตSามาาวั รuสรีนอชrูบนgยิโ่ือไeคิโา่มค“oตง่สTตnในิาhนนิมสGeกาใง่eนรรHผnถณแeeา่ เตลaนrที alกิ่ลไtlี่ผเปhะส(ู้เUคทสพ.นพี่สไSดทม.ห้ ี่แอสลง่ตงาผตยกลลคตอนา่ ดงปกร2นั ับ4
(95) ทั้งนDe้ี ถpึงaแrtมm้วe่าnผtลoิตfภHัณeaฑlt์ยhาสanบู dทHี่วาuงmจaาnหนSeา่ rยvใicนeปsจั (1จ) ุบไดัน้อจธะิบมายีปกรลิมไกาแณลนะิโผคลตกรนิ ะทที่แบตตกอ่ ตรา่่างงกกานัยเมอ่ือยไ่าดงร้ ไับรสกา็ตราม ผู้
เสพจะเนพิโิม่คหตินรเือขล้าไดปจแาลนะวผนลลมพัวธนข์ ยอางสขูบวจนนกกาวร่าตจดิ ะสไาดรน้ฤิโทคธตท์ินาในงรเภ่างสกัชาวยทิ จยนาเปข็นอทงนมี่ าิโคขอตงนิ ขต้อาสมรุปท่ีร3า่ ขง้อกหาลยักตนดเังอนงี้ ต้องการ
โดยเฉพาะเครื่อ1ง.มือผทลใ่ีิตชภ้ชัณว่ ฑยย์ ใานสกูบารรวเมสทพั้งยาสูบบโทรง่มี งีวาานงรจูปาแหบนบต่ายา่ งในๆทท้อ่ีทงาตใหลเ้ากดดิ กจาะรทติาดใสหาร้ผนเู้ สโิ คพตไินดร้ บั ปรมิ าณนิโคติน
และสารพษิ ชนิด2.อื่นสาๆรนเขิโค้าตสินู่รไา่ ดง้รกบั ากยาไรดพง้ สิ า่ จู ยนแท์ ลาะงหมลาักกเขภน้ึสชัจวาิทกยกาาวรา่ เเสปพน็ คสาวรันทเกี่ข่อ้าใทหา้เกงิดลกมาหราตยดิ ใขจอง(รinา่ งhกaาlยaมtนioษุ nย)์ได(9้5)
ดงั นั้น การท่ีบริษทั (ยadาdสiบูctอioอnก)มาให้ข้อมูลในลักษณะทวี่ า่ ผลิตภัณฑย์ าสูบชนิดทีม่ ีสารนิโคตนิ ในปรมิ าณไม่สูง
แดลงั ปนะัญไั้นมหก่สากาง่ าผร3รพล.ตใัฒดิ หขกสนเ้บบัาการวกดิเนนาคอรโิกรคตาาอ่ืติดกรงนิกสามาเารปรรือตต็นเทสิดดิปพสี่นสญั ตาาิโหดิมครนาชาตทนโิรนิคั่วถดิ นตโอตลินนั้่นืกรทวทยๆ้งั จั้งท่อใเวานชมัดงน่กถหรลือละเุ่มฮกัไดผโดเรบัภู้ท้วอนส่ีลา่นี ชัอิโเปควง(hิเทต็นสeยินขพrาoอ้ใยแนiามnลสเ)ะลูลบู หพทือรฤพ่ีคดือตบลหโิกควารรา่เดือรค1เมโนคคศใล(าตนcสือ่ นิo3ตนcินรaจข์ใiอเาnนปงกeป็นป)ขสัขร้อะบสเชวาทานวจ็กกะจราขกรรอลิงเดงทมุ่ ียผน่ีกวู้ท้ีจลกะ่ีเ่านัสวพมา
มาก
(103)
ยาสบู จกะลชาว่ยยเปใน็นผกู้เาสรพวปินรจิะจฉายั ร(dะaดilับyขsอmงoกkาeรrsต)ดิ (1น) ใโิ นคจตานิ นไวดน้อคยน่ากงลถุ่มูกนตี้ ม้อเี งพยีแงมร่นอ้ ยยลาะร5ว่ มทก่ีสาบั มขาอ้รถมเูลลปิกเรสะพวยตั ากิสาูบรไดเส้ (2พ)
ยาสูบ (1ถ0งึ4แ) มน้วอา่ กไมจใ่ าชก่ทนุกค้นั นรทะ่ีเสดพับผนลโิิตคภตณั ินฑหย์ ราือสโบู คจตะนิเกนิ ดิ ทภ่วีาวดั ะไตดิด้จสะาชรว่นยโิ คใหตนิ้บุคแตล่อาุบกตัริกกาารรณแข์พอทงยผู้ท์สี่ไาดมร้ าบั รกถานรวานิไปิจฉพยั จิ วาา่ รณา
วางแผนมกกี ารบตดิาสบาัดรไนดโิ ค้ เตชนิ น่ เพกิม่ าสรงู เขลึ้นือมกาแกนกวว่าทสางรใเสนพกตาดิ รชชนว่ ดิยอเล่ืนิกๆบ(หุ3-5ร)ีท่ ใง้ั นแชบ่วบงปใชี ค้ย.ศา.แ1ล9ะ8ก8ามรบีปทรคบั วเาปมลต่ยี ีพนมิ พพฤข์ ตองิกรรม
หากพิจวาารรณสาารรูปSuแrบgeบoกnารGเeสnพeยraาlส’sูบRวeธิ pีอoื่นrtเไชด่นก้ ลก่าาวรถเึงคผ้ยีลกวหระรทือบพทน่ างนดิโ้าคนตกนิ ายทภาางพจขมอูกงพกาบรวต่าิดสสาารรนนิโโิ คคตตินนิ แจละะซึมผ่าน
ทางเยือ่ หบลุโักพกรางรจพมนื้ กู ฐแานลขะอชง่อกงาปรตาิดกสอายรา่ชงนรดิ วดดังกเรล็ว่าภวาดยงั ในนี้ ระยะเวลา 30 นาที จากนน้ั จะค่อย ๆลดลงในอีกหลาย
ชั่วโม6ง.ต่อโ6มร.1าคห(โ9รร212)คือ..มภะาตกบกเวาาดิทรรระสบ็งคตแาาก้นอรททับนบพตรโิสนบอ่คกนยิโกตซคอนีานิ อ้งตรทไแขนดิน่เี ลฉบไ้ทะพวว(กี่เแนาNกาละกiรดิะเcาจเจมขoราาตา้าะtกถดิกiจnกึงสงนสวeาิโ(าา่รsครคนapนตนenโิ ิโคกนิcคdตลiตfินiุม่ cนิCวใgaยันenอผnืน่cลoeิตtรyภrว)pมัณeทฑs้ัง)ย์กแาาสลรบูะทตขาคัวอรวงบัวาัยม(รเrขeุน่ า้cใจeจะpรมtูปoีโแอrบกsบาuสแbทลtyาะpใแหeน้คsว)นททกาม่ีลงุ่มีขนองี้
การที่นโิ คตขินบไวปนกการระตตดิ นุ้ สตารัวนริโับคตnนิ icทoี่แตtiกnตic่างaกcันeในtyชlว่ cงhวoัยตliา่nงeๆreเปc็นeสpิ่งtทo่ีสrาsค(ัญnตAอ่ CกhาRรวsา)งจแะนสวทง่ ผางลกตาอ่รการ
แบง่ ตัวเพมิ่ จานวนขแอกง้ไขเซปลัญลห์มาะเร็ง (105) โดยผ่านขบวนการการแลกเปลย่ี นสัญญาณทีต่ วั รบั สง่ ทีไ่ ปกระตุ้นระบบ
ขอ้ มูลเชงิ ประจกั ษ3.์ระหกวาร่าสงสร้าางรคปวราะมกตอรบะทหานงักเครถู้มึงีใพนษิยภาสยั ูแบละอนั ตรายตอ่ ร่างกายและจติ ใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภีก่ กา.อลังนเนัผตชญิ์ ไชกยับกปุลัญวหฒั านา
กบั ความผดิ ปกตขิ องอกาวรยั ตวิดะสในารรน่างโิ คกตายินเปน็ สิง่ ท่ีสาคัญ รวมทัง้ การเรียนรู้และแนวทางการปฏบิ ัติตวั ใหห้ ลดุ พ้นจาก
ปัญหาดังกลา่ ว
199
ข้อมูลทั่วไปเกีย่ วกับการเสพตดิ สารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข
◉ 19296 ◉
ภูมคิ ้มุ กนั ของรา่ งกาย ส่งผลทาให้เกิดการทาลายเยือ่ บเุ ซลล์ (epithelial cells) นอกจากนี้ นิโคตินยังเปน็ สาร
ตง้ั ตน้ ของสารไนโตรซามีน (nitrosamine) ชนิด tobacco specific nitrosamine (TSNAs) ได้แก่
N-nitrosanornicotine (NNN), N-nitrosoanabasine (NAB), N-nitroanatabine (NAT), 4-methylnitro
samino-4-(3-pyridyl)-butanal (NNA), 4-(methylnitrosamino)-1-(3-pyridyl)-1-butanone (NNK) ซงึ่
เกดิ จากขบวนการ nitrosation สารพวก secondary และ tertiary amine ท่ีพบได้ในยาสูบคอื nor-
nicotine, anabasine, anatabine และนโิ คติน (106,107) จากการศกึ ษาในสัตวท์ ดลองพบว่า nitrosamine
เหล่าน้ีสามารถทาให้เกิดมะเรง็ ท่ีปอด ตบั จมกู และหลอบดทอทา่ีห1ารได้ โดย NNN และ NNK เปน็ สารกอ่ มะเร็งที่
รนุ แรงมาก (strong carcinogens) (108,109)ขอ้นมอูลกทจวั่ากไปนเน้ั ก่ยี นวโิ กคบัตนิสยารงั นไปโิ คกรตะนิ ตุน้ การรวมตวั กนั ของสารเมทา-
โบไลต์ช่อื arachidonic acid ส่งผลทา(ใGหe้เกnดิeกraาlรแInบf่งoเซrmลลa์เtพio่ิมnมาoกfขN้ึนicทo่สี tาinคeญั )นิโคตินยงั ไปจบั ทตี่ ัวรบั Bcl-2
และกระตุ้นการทางานของ vascular endothelial growth factor และเอนไซม์ cyclo-oxygenase-2
(เแCลล้ียOะงXกเซ-าทC2รลoา)กลใnสรหเ์ sน่งะ้เeกผือ้ตqิดลง้นุuภโอทรeตาคกnาัววแใcกร(หลeบัาtะsu้เรกภณmonดิาfA์ตวกoSดิCะาrmสแh)ราทoRแทรรksนบีเ่กiกnโิง่นซคิดgตอ้ัน่ต:จัวนินเาขNอตเกปอiา่งcกง็นงo(าเ1เๆtซห1รinต0ตลเ,eาจ1ุผลม1รลA2์มมิญ-หd1ะา1ลdเเ4โตักรi)ดcิบ็งทtยนไiท่ีโoใดอตนาn้เกชใปช:หจอีAน่ ค้ผางก.ู้ทRกเศซนั่ีเeน.สลp1พี้ (oลน91ผ1r8์เโิ0tลน8ค,ิต1oอื้ต1มภf1งินวีั)ณtอาhไรฑกรปeวสย์จยมSาาาับถรuสกชงึยrบู กgื่อขง้ัไeามบก“oรส่าวTnทารนhมาGตeกงาeาราาHnยถรนeeขเสขลarอรalิกอtงlา้ เhงเสง(ซUหพβล.ไลSล-ด.อa้์ สdด(aง่เrpผลeลอืonดpeมrtgoาiscis)
โดยเฉพDาeะpเaซrtลmลe์มnะtเรoง็f HโดeaยlอthาศaยัnขdบHวuนmกaาnรปSeฏrิกviริcิยeาsโ(ฟ1) โไตดฟ้อธอิบสาโยฟกลลิเไลกแชลน่ั ะผ(pลhกรoะtทoบpตhอ่ oรsา่ pงกhาoยrเyมlอ่ื aไtดio้รบั nส)าเรปน็
ปฏิกริ ยิ นาโิ ทคต่ีอินอเกข้าซไิไปดแสล์นะผา้ ไลปลเพั ปธน็์ของอขกบซวิเนจกนาโรดตยดิ ใสชาร้พนลิโังคงตานิ นในแรส่างงกพาลยงั จงนานเปเน็คทม่ีมที าีไ่ขดอจ้ งาขก้อสกรกปุ าร3อขออ้ กหซลไิ ักดสดัง์นน้า้ี ไปเป็น
ออกซเิ จนจะน1า.ไปผสลริต้าภงัณAฑT์ยPาสซูบงึ่ รจวะมนทา้งั ไยปาใสชบู ใ้ โนรงกงาารนสรปูร้าแงบสบาตร่าองินๆททรที่ียาต์ ใอ่หไเ้ กปดิ กปาฏริกติดิรยิสาารนน้ีเิโกคิดตใินนคลอโรพลาสต์ ท้งั นี้
ขบวนการดงั ก2ล.า่ วสจาะรสนง่ โิ ผคตลินไปไดทร้ เ่ีบั อกนาไรซพมสิ ์ทูจนีช่ ์ท่ือางmหลeกัdเiภaสteชั วdทิ eยxาวtrา่ aเปc็นeสllาuรlทaกี่r่อsใiหgn้เกaิดlกrาeรgตuิดlขaอtงeรdา่ งkกiาnยaมsนeุษsยข์ไดอ้ ง
ต(กNาัวFรร-เบั kปBลปB)ย่ีญัcทlนห-มี่2แาีผกป(าล1ล31รต.5งต,อ่โ1ิดค1ขก(ขสa6รบบับ)าdงรวกกdวสนนาานiรcรโิกรคtกา้ตาศiตoงิดารึกขนิnกรสษอกา)เาปรรงาาต็นเเทรสซดิปแพ่ีผสลัญบต่าาลหนง่ดิร์ทตนาชมที่นโินัวาคว่ัขาิดตโชไออลินปใ้ีื่นงกทหสเทซๆั้งเู้่ก้ังทหลาใเานชน็ลรงน่ก์มพวหล่าะลัฒเุ่มฮนกัเรผโนิโเรง็ภู้ทคาอสี่ลตเ(ีน1ซัชอ1นิ ลว7ง(สh)ิเทลสeาย์มใพมrานoะยาแiเเาnรลซรส)ถะ็งลบู หพกตลรฤรพ่อ์ปอืตะไบกโกิปตควตรุ้นา่ใเรคินกน1มนชาศโิ ใ่วค(รานcงทสตoร3ตาินcะรงaขสย์าiอเnาะปนงeมแน็ปข)ารขรอรกะบงถชขวกาfนอaกรกงcระกาtกตราoลเนุ้รดrุ่มเขยี นปkวบaี้จลกpะวีย่ันนpนกaแาปBรลง
(earlyกsลtาaยgเeป)็นตผู้เัวสอพยปา่ รงะเจชา่น(dขaบilวyนsกmาoรkแeบrsง่ )ต(1วั ) มในะจเราน็งเวพน่ิมคขนึน้กล(ุ่มcนe้ี lมlเี พpยีroงรli้อfeยลraะti5oทnสี่) าลมดากรถาเรลทกิ าเสงพานยาขสอบู งไสดา้ (2ร)
เคลอื บถเซึงแลมลว้ ์ า่ (ไeมxใ่ tชrท่aุกcคeนllทu่ีเlสaพrผmลิตaภtrัณixฑ)ย์ ทาี่ทสูบาจหะนเก้าดิทภ่ใี นาวกะาตริดเสคาลรื่อนนิโคยต้านิ ยแรตวอ่ มุบกัตลกิ ุม่ารขณอข์งอเซงผลู้ทลีไ่์เดพ้ร่ือบั นการไปวินสิจูก่ ฉาัยรวส่าร้าง
เนื้อเย่ือมกี แาลรตะดิกสาารรเนพิโ่มิ คจตาินนเพวม่ิ นสเงูซขลึน้ ลมป์ ากกกตวิ ่าสสง่ าผรลเสทพาตใดิหช้ขนบดิ วอนน่ื กๆาร(3ต-5า่) งในๆชหว่ ยงปดุ ีชคะ.ศง.ัก1ล9ง88นอมกีบจทาคกวานมน้ั ตีพนมิ โิ พค์ขตอนิ งยงั มีผล
รบกวนวขารบสวานรกSาuรrgceoonntGaecnteirnahl’isbiRteiopnorหt ไมดา้กยลคา่ ววถาึงมผวล่ากเรมะือ่ ทเบซทลาลง์รด่าา้ งนกกาายยเภจารพิญขเอตงิบกาโรตตแดิ ลส้วาไรปนเโิ กคิดตินกแาลระชนกนั ของ
ดสเซุดงั ลนทลนั้้า์รยอหนทลบิโากัคขใกตา้หางิน้เรจกสพ21นิด..าืน้ เกมฐตกบกาาาม็ นราารทพรรพขถบตคอน้ืไัฒาน้อปงททบพกนกต่ีสาบา่อจรรนเยะกาตปอีนกาติดง็นรทนสุ้นแขเ่เีาลน้ัตฉซบระพัวลจวชกรานงึลนาะับหกม์ดิรเายจดเะขnรางัดุเตา้Aะรกกถิดจ็งลCึงาสดง่าสhราวงั(าRแรsทรดนpsบนีก่ังeิโง่ิโทนคลcคเต้ีiีป่ซ่าตfินiวลอcนิ มลดใgนา์eททผn(า1ลาo0ใติใ5หtห)yภเ้ p้ขัณกขeบดิฑบsวก)ย์วนาแานสรลกกกูบะาาตลขรรัวอแาผรงยบดิับวพ่งัยป(ตันรrกeนุ่ัวธตcขขุ์ จeดิออะpงังงมtกเoยีโซลอrนี ลกา่ sลวาuDส์ปจbNทะtกyAาเตpกใหหิขeิด้คsอยเ)นรุงดท็วกเชซ่ีมขละลมุ่ีึน้ งนลเกั ม้ีร์ ล่าือ่ งงมไกดี า้ ย
ปจั จัยเสริมอ่ืน เชน่ ตดิคสวานั รนพโิษิ คจตานิ กไดย้ไาวนแลพะามหานกกะวห่ารคือนคกวลันมุ่ วจยั าอกน่ื การรวเมผทาั้งกกอารงทไมาค้ ซวาึง่ มจเะขทา้ ใาจใรหูป้ผแู้ทบ่ีสบมัแลผะัสแปนัจวจทยั างดขังอกงลา่ วมี
โอกาสในการเกิดเซขลบลวน์ทก่ีผาิดรปติดกสตาอิรนนั ิโนคาตไินปทสแ่ี ู่กตากรตเ่ากงิดกเันซใลนชลว่ม์ งะวเัยรตง็ ่าไงดๆเ้ รว็เปก็นวสา่ ่ิงคทน่ีสทาคไ่ี ัญมไ่ตดอ่ ส้ กมัารผวสั า(ง1แ18น)วทางการ
แก้ไขปญั หา
ขอ้ มลู เชงิ ประจกั 3ษ. ์ระกหาวร่าสงรส้างาครปวารมะตกรอะบหทนากั งรเค้ถู มึงพใี นิษยภายั สแูบละอันตรายตอ่ ร่างกายและจติ ใจขรศอ.งดผรู้ท.ภี่กกาล.องั นเผนั ชตญิ ์ ไกชับยปกญั ุลหวฒัา นา
กบั ความผดิ ปกติของกอาวรยตั วิดะสใานรรนา่ ิโงคกตาินยเป็นส่ิงท่ีสาคญั รวมท้งั การเรยี นรูแ้ ละแนวทางการปฏิบัตติ วั ใหห้ ลุดพน้ จาก
ปัญหาดังกล่าว
200
ข้อมลู ทัว่ ไปเกี่ยวกบั การเสพตดิ สารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วิทยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข
◉ 22060 ◉
6.2 การเกิดมะเรง็ ทีป่ อด (Lung Cancinogenesis)
มหี ลักฐานเชิงวิทยาศาสตรท์ ่ีบ่งชี้ความสัมพันธ์ระหวา่ งการเกดิ มะเร็งทปี่ อดกบั นโิ คตนิ ตัวอย่างเช่น
การศึกษาการเกิดมะเร็งปอดกบั นิโคตินท่ีผ่านขบวนการหลากหลายทางยีนในเซลล์ CYP2B6 (119) หรอื ข้อมลู ที่
อ้างถงึ ว่าการไดร้ บั นโิ คตินอยา่ งรวดเรว็ รว่ มกับการท่ีรา่ งกายไดร้ บั ออกซเิ จนในปริมาณสูงเกินคา่ มาตรฐาน
(hyperoxia) นน้ั จะกระตุ้นใหเ้ ซลลเ์ กดิ ความผิดปกตินาไปสกู่ ารเกิดมะเรง็ ได้ อย่างไรกต็ าม การศกึ ษาดงั กล่าว
เป็นการทดลองในสตั ว์ทดลองเท่านัน้ ยงั ไม่มกี ารศกึ ษาในมนษุ ย์ (119,120) นอกจากน้นั พบวา่ สารเมทาโบไลต์
ของนิโคตนิ คือ โคตินิน (cotinine) เปน็ ตวั กระตนุ้ ทที่ าใหบ้เกทดิ ทกี่ า1รแบ่งตวั ของเซลล์ทผี่ ิดปกติในเนอ้ื ปอดได้
(tumorigenesis) โดยผ่านการยับยงั้ ขบวนกขาอ้รทมาูลลทาั่วยไเปซเลกลี่ย์ ว(aกnับtสi-าaรpนoโิpคtตoนิtic pathway) นอกจากนี้ พบว่า
การเปลยี่ นแปลงตาแหนง่ ของยีน ARB1(Gทeนี่ nวิ eเคrลalียสInเซfoลrลm์โดaยtนioิโnคตoินf ทNาicใหoเ้tกinิดeก)ารแบง่ ตัวของเซลลท์ ี่ปอด
ผดิ ปกตไิ ด้เช่นกัน ท้ังนม้ี กี ารศึกษาที่ได้ผลลัพธ์คล้ายคลึงกนั เช่น การศึกษาทีพ่ บว่านิโคตนิ ยังมีผลต่อการเจรญิ
ขโยปีนอรงตCเซีนHลทRCทลNีช่oาเ์ ใnนือ่Aหs้ือ3เ้eCกงqXิดแอuภโCลกรeาะRคnว(4แctกCuลeาH(ะsm1ร1ภRณo1oาN,fต์1วr2ASดิะ1pmส5)แrาแทooรรลรkนว่gกiะnrโิมซeคคgกอ้ ต:sนนับsินทNiตกเoปีม่i่าาcnงน็ีคoร)เๆเวtหสiแnาตตพลมeาผุ มะยไลAวมกาหdตาสาลdอ่รูบโักiดแcกยทtยพาi่อีท่oใรรนมาnเก่ใปกม:หรีAิดีโค้ผะอม.ู้ทRจศกะี่เeา.สาเpย1รพสo9ขง็ทผr8ทอtลี่จ8งีป่ติoะเมภอfซพวีัณดtลฒัาhฑลรeเนสช์ทย์ Sาาา่นผ่ี รuไสดิชปrบูมg่อืปเไeยีปมก“oนี ส่น็ตTnาโhิDมรG(emาNคeรHมnAeถeeะเtทลaraเalริกี่ไstlง็วเhtส(ทaตUพs่ีปอ่.ไiSsนอด.)้ดโิ สคผไ่งดา่ตผน้สินลตูงไกัวดวร้แา่ับก่
คนทไ่ี ม่มDeยี pนี aชrtนmดิ eดnงั tกoลf่าHวeแaลltะhหaาnกdไดH้รuับmตaวัnกSรeะrตviุ้นceภsา(ย1)นไดอ้อกธบิเชาน่ยกสลาไกรแทล่กี ะรผะลตกุ้นระเซทลบลตอ่ม์ ระา่ เงรกง็ าไยดเแ้มก่ือไ่ ดไน้รบัโตสรารซามีน
(nitrosaนmโิ คiตnินeเ)ข้าจไะปมแลโี อะกผลาลสพัเสธ่ีย์ขงอสงขูงบเชว่นเกดายีรตวดิกสนั าร(1น2โิ2ค,2ต13ิน)ใ(นตราา่ รงากงาทย่ี จ1น) เปน็ ทม่ี าของข้อสรุป 3 ข้อหลัก ดงั นี้
6.3 กา1ร. เกผิดลมิตภะเัณรฑง็ เ์ยตาา้สนูบรมวม(Bทr้ังeยาaสsบูtโCรงaงnานcรeปู rแ)บบตา่ ง ๆ ที่ทาใหเ้ กดิ การติดสารนโิ คติน
นิโคตนิ 2ท. าใสหาร้เกนดิิโคกตาินรไแดส้รับดกงาอรอพกสิ ขูจอนงท์ โาปงหรตลักีนเใภนสเัชซวลทิ ลย์ทาวี่ชา่ อื่ เปα็นส9า-รnทAี่กC่อhใหR้เ-กmดิ กeาdรiตaดิteขอdงรcา่yงcกlาinยมDน3ุษยมไ์ าดก้
มพเกีชฒั ิน่อื นไวปา่าตปสc่อง่ญัyไผcหปลlาเiทnปกาา็น3dรใ.เตหeซิดเ้pล(ขกกสaeลบับาิดdn์มรวกdกนนdาะiาcรโิกeเรคtตราinเตoิดง็รปtินnกทสลา)เาk่เี ป่ยีรรตinตน็เน้าสaิดปนแพsสญั มปตeาหไิดรลsดนาชง(ท้นิโรCค่ัวดิปูทDตโอลัง้รินKื่นนา่กท)งที้วๆ้ังซข้ังัฎทึ่งใอเาจนชมงงกั่นกเคีหซรลุณลเขมุ่ลฮักสผโอลเรภ้ทูมเ์งอยสเ่ีลบีนซ่อืัชอัตลวบง(hิเิเทลุปทสeย์เพน็ีเ่กrาตoยิดเแi้าอาnลจนสน)ะาูบมหพไกซครฤพกอืมตือบาโิก์รควCbรท่าเDรคrาe1มนKงaศใา(าsนจcนสtะo3ขตecทรอaขpา์ iงอเnงiปโtงาeปhน็ปน)eรขรไตlะบดiชaนีวก้ านlทต็กกcี่สรอ่ าeการเlมลคเlดsุม่อื่ัญียนมซวี้จ2ีกกง่ึ ะอันาชรานจิดท่ี
รวมตวั เกปลน็ าสยเาปรน็ ปผรู้เะสพกปอรบะกจับาโ(ปdaรiตlyีนsอmกี oชkนeดิ rsห) น(1)่งึ ในคจอื านcyวนclคinนกปลัจมุ่ จนบุ้ี มนั เี พพียบงรวอ้า่ ยมลีะC5DทKีส่ ถามงึ า6รถชเลนิกิดเสคพอื ยCาสDูบKไ1ด-้ (62) ส่วน
โปรตนี ถcงึ yแcมlว้in่าไนม่ใัน้ ช่ทพกุ บควน่าทม่ีเสหี พลผาลยิตชภนณั ิดฑเช์ยา่นสกูบนั จะคเกอื ดิ ภcyาวcะliตnิดAสา,รBน,ิโคCตแินลแะตอ่Dุบตั(ซกิ ่ึงาแรณบง่์ขชอนงผิดู้ทย่ีไ่อดร้ยบั อกีการ3วินชจิ นฉดิ ยั วไ่าดแ้ ก่
cyclinDม1กี ,ารDต2ิด,สแารลนะิโคDต3ิน)เพน่ิมอสูงกขจ้ึนามกานก้ีกยวงั า่ พสาบรวเสา่ พโปตริดตชนีนิดαอนื่ 9-ๆn(A3-C5)hใRน-ชmว่ งeปdี iคa.tศe.d19ม8กี8ลมไีบกททคไ่ี วปามมีผตีลพติมพอ่ ข์ขอบงวนการ
เตบิ โตขหวอา6กลงรัก.ลเส4ซกไากลารกรกลาSพ1าเ์รu.้นืนรเrฐอื้กgทกบาeงดิานาทoองมรขบnากคะอานน้Gเงทกรขพกeตาง็อาnบอ่รใรeงยกนกตสrนีาaิดรรารทlสะะร’ข่เีาsจบฉกบราพRบ่อวชยeนานมทขะpกิดะาเอoาจดเงรrงรางัtเตเ็งะกดซไดิเจลดนิกลสง่าก้ ิดอลาว(ลรsจาท์ า่ดนpหา่ผีวังeิโกถานคิดcกึงรต้ีiปfผาินicก(ลรGกตทgรaeิแาะnsลงทtoาะrบtนกoyทรpาiาnว่รeงมtดsดe)ก้าอ้ื sแนนัยtลกขาiะnาเอตยคaงัวภมlสราบีับCาพราaข(บคrอreดัcดังcกiหอenาีกpลoรt่งัดตgoท้วดิ erช่ียสnsาอ่ืue(ร1bน2sMt5iิโys,คA1p)2ตPe6ิน)sKแ)(/รลทCปู ะ่มีOภี Xาพ-2ท่ี 6)
pathway กับต2วั .รบั กชาอ่ืรตαอบ-ส7นnอAงแcลhะRกาแรลเขะ้าถβึง-สaาdรนreิโคnตeนิ rใgนicผลreติ ภceัณpฑtย์oาrสแบู ลขอะงตวัวัยตร้าุ่นนจะmมีโiอRกNาสAทsาαให-้คBนTกXลมุ่ (1น2้ี8)
นโิ คตินทเี่ ขา้ สู่หลอดตเิดลสอื าดรนจโิะคไตปนิ รไวดม้ไวกแันลกะมบั ายกีนกขวา่อคงนเนกลอื้ ุ่มเยวัยือ่ อท่ืนี่ตบัรวมแทลัง้ะกพาฒัรทนาคาตวาัวมเอเขง้าเใปจน็รูปเซแลบลบ์กและาแยนพวนั ทธางุ์ทข่อี อางจ
พัฒนาเปน็ เซลล์มะขเรบง็ วตน่อกไาปรตไดิ ้ส(1า2ร3น,1โิ 2ค9ต,1นิ30ท) แ่ี นตอกตก่าจงากกนั นในัน้ ช่วนงิโวคัยตตินา่ งยๆงั ไเปปส็นง่ สผง่ิ ลทตี่สา่อคกัญาตรอ่ทกาางราวนาขงแอนงวเอทนางไกซามรไ์ คเนส
แกไ้ ขปญั หา
ขอ้ มูลเชิงประจกั ษ3.์ระหกวาร่าสงสร้าางรคปวราะมกตอรบะทหานงกั เคร้ถูมงึ ีใพนษิยภาสัยูแบละอนั ตรายตอ่ รา่ งกายและจติ ใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภีก่ กา.อลงันเนัผตชญิ์ ไชกยับกปลุ ัญวหฒั านา
กบั ความผดิ ปกติของอกาวรยั ตวิดะสในารรนา่ งโิ คกตายินเป็นส่งิ ที่สาคัญ รวมท้งั การเรียนรูแ้ ละแนวทางการปฏิบัตติ ัวให้หลดุ พ้นจาก
ปญั หาดังกลา่ ว
201
ขอ้ มลู ทั่วไปเกยี่ วกับการเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข
◉ 20216 ◉
(kinase) ส่งผลทาใหเ้ ซลล์มะเร็งดือ้ ตอ่ ยาเคมีบาบัด (131) ทาให้ประสทิ ธผิ ลในการรกั ษามะเร็งลดลงเสี่ยงตอ่
การเสยี ชวี ติ ของผู้ปว่ ย นอกจากนัน้ นโิ คตินยงั สง่ ผลยบั ย้งั การทางานของยีนทีม่ ีโปรตีน periostin เป็น
องค์ประกอบ รวมทงั้ ตัวรับ α-7-nAChR และโปรตีน e-cadherin โดยขบวนการเหลา่ นี้เป็นผลทาให้เกิด
เซลลม์ ะเรง็ ทเี่ ยอื่ บุทางเดินอาหาร รวมทั้งการแพรก่ ระจายของเซลล์มะเร็งไปตามตาแหน่งอน่ื ๆของรา่ งกาย
(132,133) ปัจจัยเสริมอน่ื ๆ ท่สี ่งผลต่อการเกดิ มะเร็งในระบบทางเดินอาหาร ได้แก่
ตารางท่ี 1 การศกึ ษาวจิ ยั ท่เี กี่ยวขอ้ งกับบทบาบททนทโิ คี่ 1ตนิ ต่อการกระตนุ้ การเกิดมะเร็ง (124)
ขอ้ มลู ทั่วไปเก่ยี วกบั สารนโิ คตนิ
Author (General InformSGayatssiotternomionfteNsticinoatlinteu)mor growth
Chu et al.,2013
IHmeภpuาrsวocกghาoรaณen์ตtdดิ aสmlา.ร,aน2nโิ 0คe1ตc3นิkjเeปe็น,เ1ห9ต9ุผ8ลหลักท่ที าใหผ้ LLู้ทuuี่เnnสพggผลติ ภัณฑย์ าสูบไมส่ ามารถเลกิ เสพได้ ส่งผล
CทDนoโิาeคใnpหตsaเ้นิerกHMStqเิดmขheuaโ้าieรeenไiคnปnseแtcceแtลehลotะsaะfeaภผloHn.lาล,f.eว,ลe2Saะ2พัtml0แt0ธ0hทaoข์05รlkอa1.กi,nงnซข2dgอ้ บ:0นHว0Nตuน1iา่mกcงoาaรๆtniตnตดิSeาสมeAาrมvรdาiนcdโิโeiดcคstยตi(oในิ1น)nใปไน:ดีAรค้อLGTา่ .ธRงศuuaบิกe.nmsาาp1tgยยor9oกir8cจrลt8นไgoกเมrปfแoีวt็นลwาhทะรetผสม่ี hลSาารขuกaชอrรngอื่ะงedขท“o้อบTnaสตhnรGอ่eุปgรeiHา่on3งeegกขaerาa้อlnยtlหhเe(มลUsอื่กั i.sSไดด. ัง้รนับ้ีสาร
Zh1.u eผลtติ aภlัณ., ฑ2ย์0า0ส3ูบรวมทงั้ ยาสบู โรงงานรูปแบบตT่าuงmๆoทrท่ี aาnใหg้เiกoดิ gกeาnรeติsดiสsาaรนnิโdคตgินrowth
He2.usสcาhรนaโิnคdตนิ Mไดa้รnบั eกcาkรjพeิสeูจ,น1์ท9า9งห8ลักเภสัชวทิ ยLาuวn่าgเปน็ สารที่ก่อให้เกิดการติดของรา่ งกายมนษุ ย์ได้
Le M(aardcdhicatniodn)et al.,2008
Lung
ปกลญั าหยาเปกPZPา็นeeh3รผrt.aตerู้เnสิดozขกพสgsบับาeปeeรวกtรนนttาะaรโิกจaaคตlาา.llติดร,..,(นิ,กสd22าเ2าa0ปรร00i1ตl็นเ11yส0ิดป0พ2sสญั ตmาหดิรoนาชkทโินeค่ัวดิ rตโsอลนิ)ื่นก(ท1ท)ๆัง้ ้ังใทนใเานชจง่นกาหลนลเมุ่ฮวักผโนเรภู้ทคอส่ีลนนี ัชอกCGGวง(ลhIIhิเทTT่มุสeeยนพrmาo้ียแมiาonลีเสพ)rะูบeหยีพsงรฤพiรือsตบอ้ tโิกคยวaรา่ลเnรคะc1มนeศ5ใ(านcทสoส่ี3ตcารaขม์ iอเnาปงรeน็ปถ)ขรเละบกิชวเานสกกพรายกราลเดสมุ่ ูบียนวไีจ้ ดกะ้ัน(2)
ถงึ แม้วTา่ ไeมr่ใvชiท่nุกoคeนtที่เaสlพ.,ผ2ล0ิต1ภ2ัณฑ์ยาสูบจะเกิดภาวะตดิ สTารuนmโิ คoตrนิ gแroตw่อุบthัติกaาnรณd์ของผู้ท่ไี ด้รับการวนิ จิ ฉยั ว่า
มกี ารติดสารนโิ คตนิ เพิม่ สงู ขนึ้ มากกว่าสารเสพตดิ ชนดิ อืน่ cๆh(3e-5m) oในreชsว่ iงsปtีaคn.ศc.e1988 มบี ทความตีพมิ พข์ อง
วารสารหSมuาrยgeเหoตnุ GGeITne–raGl’as sRteropoinrtteไดstก้ iลn่าaวlถtึงrผaลcกtระทบทางดา้ นกายภาพของการตดิ สารนิโคตินและ
หลักการพ้ืนฐานของการติดสารชนดิ ดงั กล่าว ดงั นี้
1. การคน้ พบยีนท่ีเฉพาะเจาะจง (specific genotypes) และตวั รบั (receptor subtypes) ทมี่ ี
บทบาทตอ่ การขบวนการติดสารนิโคตนิ
2. การตอบสนองและการเข้าถึงสารนโิ คตินในผลิตภัณฑ์ยาสบู ของวัยรนุ่ จะมีโอกาสทาให้คนกลมุ่ นี้
ติดสารนิโคตินไดไ้ วและมากกวา่ คนกล่มุ วยั อื่น รวมท้งั การทาความเขา้ ใจรปู แบบและแนวทางของ
ขบวนการติดสารนิโคตนิ ทแ่ี ตกต่างกันในช่วงวัยต่าง ๆ เป็นส่ิงท่ีสาคญั ตอ่ การวางแนวทางการ
แก้ไขปญั หา
ขอ้ มูลเชงิ ประจกั 3ษ. ์ระกหาวรา่สงรสา้ งาครปวารมะตกรอะบหทนากั งรเคู้ถมงึ พใี นษิ ยภาัยสแูบละอันตรายตอ่ ร่างกายและจติ ใจขรศอ.งดผรู้ท.ภีก่ กาล.องั นเผนั ชตญิ ์ ไกชบั ยปกัญลุ หวฒัา นา
กบั ความผดิ ปกติของกอาวรยตั วิดะสใานรรน่าิโงคกตาินยเป็นส่ิงที่สาคัญ รวมท้งั การเรยี นรู้และแนวทางการปฏบิ ัตติ ัวให้หลดุ พ้นจาก
ปัญหาดงั กล่าว
202
ข้อมูลทัว่ ไปเกย่ี วกบั การเสพตดิ สารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ
◉ 22062 ◉
บทท่ี 1
ขอ้ มลู ท่ัวไปเกี่ยวกบั สารนิโคตนิ
(General Information of Nicotine)
ภาวการณ์ตดิ สารนิโคตนิ เป็นเหตุผลหลักทท่ี าใหผ้ ู้ท่ีเสพผลิตภัณฑย์ าสบู ไมส่ ามารถเลิกเสพได้ สง่ ผล
ทาให้เกิดโรคและภาวะแทรกซอ้ นต่ารงปู ๆภตาาพมมทา่ี 6โดกยใลนไปกีกคา.ศร.เก19ิด8ม8ะมเรีว็งาเรตส้าานรชม่อื (1“2T7h) e Health
Consequences of Smoking: Nicotine Addiction: A Report of the Surgeon General (U.S.
D1ep. aยrาtmยeาnลtดoไfขH้แลeaะlยthาแaกn้ปdวHดuสmว่ aนnใหSeญrv่ เicชeน่ s ย(1า) ไแดอ้อสธไบิ พายรกินลยไกาแแลกะป้ผลวกดรยะทาลบดตอ่กรา่ารงอกักายเสเมบ่ือไ(ดNร้ Sบั AสIาDรs) ยา
รักษาโรนคิโกครตะินดเขกู า้ ไแปลแะละขผอ้ ลอลักัพเธส์ขบอง(ขยบกวเนวน้กายรตาิดพสาารรานเิโซคตตานิ มในอรลา่ )งกจาะยมจฤี นทเธป์ทิ็นาทใม่ี หา้คขอวางขมอ้ ตส้ารนุปท3านขอ้ขหอลงกัเยด่ือังกนรี้ ะเพาะ
อาหารแล2ะ. สกาาไรส21เ้..ลสดพ(สผลaยาลdงาริตdสนภiูบโิcัณคtซiตฑo่งึนิ n์ยมไา)ดีสส้ราูบบัรรกนวามิโรคทพตัง้ สิ ยนิ จู าในสนท์ูบยาโารงงหสงลบู าักนจเระภปู สสแง่ชั บผวบิทลตยทา่าางวใ่าหๆเป้เทสน็ ี่ท้นสาาเใลรหทือ้เก่ีกดิด่อหกใดหาร้เรกตดั ดิ ิดตกสัวาารรกตนาดิ โิรขคไอตหงนิ ลรา่เวงกียานยขมอนงุษเยล์ไือดด้ ไป
เลี้ยงเย่อื บกุ ระเ3พ.าะขอบาวหนากรานรกอ้ ายรลตงิดสทาารนใหโิ ค้แตผินลทใงั้นทการงหะเลพกั าเภะสอัชาวหิทายราหแาลยะพชฤา้ ไตดิก้รรมศาสตร์ เป็นขบวนการเดียวกนั
3. ความเคกรบั ียกดาจระติดไปสากรรเะสพตตุ้นิดรชะนบดิ บอป่นื รๆะสเชาน่ทโเฮดโยรออนีัตโ(นhมerตั oิ iทn)าหใหรือม้ โีกคาเครนหล(c่ังoกcรaดinหeร)อื นา้ ยอ่ ยมากขน้ึ
ป4ญั .หกาากรารกตนิ ดิ อสาหรนาโิรคทตมี่ นิ รีเปสน็เผป็ดัญจหัดาทจัว่ ะโลกกอ่ ทให้ังใ้เนกกดิ ลกมุ่ าผรูท้ ร่ีละอคงาเสยพเคยือาสงบูตอ่ พเบยวือ่ า่ บ1กุ ใรนะเ3พขาอะงอปารหะาชราแกรลกะลสมุ่ านไี้จสะ้
โดยตรงกใลนาขยณเปะน็ ทผี่อู้เสาพหปารระหจมากั (dดaอilงy ชsmา oกkาeแrฟs) (จ1)ะใกนรจะานตวุ้นนใคหน้มกีกลา่มุ รนห้ี มลเี่ังพกยี รงดร้อหยรลือะน5า้ ยทอ่ ส่ี ยามมาารกถขเล้นึ กิ เสพยาสูบได้ (2)
ถึง5แ.มเ้วชา่ ื้อไโมรใ่ คชท่เฮกุ ลคโนคทแี่เสบพคผเตลิตอภรณั์ไพฑโ์ยลาไสรบู เจปะ็นเกแิดบภคาวทะีเตริดียสทาอี่ รานศิโคยั ตอินยแู่ในตก่อุบระตั ิกเพาราณะอ์ขอาหงผาู้ทรไี่หดรร้ อืับทกาารใวหนิ ้แิจผฉลัยทว่า่ีเกิด
ไแดล้ ้ว(รหปู าภยวหมาชากีลรพ้าาักสรเกทากตารี่ดิิดร7Sสพเ)ปuาืน้ รr็นฐgนาแeโินoคผขnตลอินซGงเ้ากeพบาnม่ิ รอ่eสตrยูงaดิ ขlสแ้ึน’าsลมรRาะชeกนเชpกดิ ือ่oวด่าrวงัtส่ากาไอลดร่าาเก้ สวจลพจ่าดตวะังิดถนเปึชงี้ ผน็นลิดปกอจัร่นื ะจทๆัยบเ(ส3ท-ี่ย5า)งงดทใา้นีก่ นชอ่ กว่ ใางหยปเ้ภี กคา.ิดพศโข.รอ1คง9มก8าะ8รเมตรีบดิ็งกสทารคระวนเาพิโมคาตตะีพินอมิ แาพลหข์ะาอรงตามมา
1. การค้นพบยีนที่เฉพาะเจาะจง (specific genotypes) และตัวรบั (receptor subtypes) ท่ีมี
บทบาทต่อการขบวนการตดิ สารนิโคตนิ
2. การตอบสนองและการเขา้ ถงึ สารนโิ คตนิ ในผลติ ภัณฑ์ยาสบู ของวยั รนุ่ จะมีโอกาสทาให้คนกลุ่มนี้
ติดสารนิโคตนิ ได้ไวและมากกว่าคนกลุม่ วัยอน่ื รวมทั้งการทาความเขา้ ใจรปู แบบและแนวทางของ
ขบวนการติดสารนโิ คตนิ ทแี่ ตกตา่ งกันในชว่ งวัยต่าง ๆ เป็นส่ิงท่ีสาคัญตอ่ การวางแนวทางการ
แก้ไขปญั หา
ขอ้ มลู เชิงประจกั ษ3.์ระหกวาร่าสงสรา้างรคปวราะมกตอรบะทหานงกั เครู้ถมึงีใพนษิยภาสยั ูแบละอนั ตรายตอ่ ร่างกายและจติ ใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภกี่ กา.อลังนเนัผตชญิ์ ไชกยบั กปุลัญวหฒั านา
กบั ความผดิ ปกติของอกาวรยั ตวดิะสในารรน่างโิ คกตายนิ เปน็ สิ่งที่สาคญั รวมท้ังการเรยี นรแู้ ละแนวทางการปฏบิ ตั ติ วั ใหห้ ลุดพน้ จาก
ปัญหาดังกลา่ ว
203
ข้อมลู ทวั่ ไปเกยี่ วกบั การเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ
◉ 20236 ◉
บทท่ี 1
ข้อมลู ท่ัวไปเก่ียวกับสารนโิ คติน
(General Information of Nicotine)
ภาวการณต์ ิดสารนิโคตินเป็นเหตุผลหลกั ทีท่ าใหผ้ ู้ท่ีเสพผลติ ภัณฑ์ยาสูบไมส่ ามารถเลิกเสพได้ ส่งผล
ทาใหเ้ กิดโรคและภาวะแทรกซอ้ นต่าง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 1988 มีวารสารชอ่ื “The Health
Consequences oHfeSamlthokainndgร:ปูHNuภimาcoพatnทin่ีSe7eArกvdiลcdeกicsาtiร(o1เ)nกไ:ดิดA้อมธRะบิ eเารpยง็ oกใrนลt ไรoกะfแบtลhบะeผทลSาuกงrรเgดะeทนิ oบอnตาGอ่หรeาา่nรงeก(r1าa3ยl2เ)(มUอื่ .Sได. ้รบั สาร
Department of
นโิ 6คต.5ินเกข1า้า.ไรปเผกแลลิดิตะมภผะลัณเลรฑพั ็งย์ ธใานข์ สอตูบงับรขวบอมว่อทนนั้งกยา(ารPสตูบaิดnโสรcางรrงeานนaิโครtปูตicนิแบใCนบaรตา่rา่cงงกinาๆยoทgจที่eนาnเใปหeน็ ้เsกทisดิ่มี )กาขารอตงิดขส้อาสรรนุปิโค3ตขนิ ้อหลกั ดงั น้ี
ในปจั 2จ.ุบนั สขารอ้ นมโิ ลูคตทนิ่เี กได่ียร้ วบั ขกอ้ างรกพับสิ ูจนนโิ ์ทคาตงนิ หกลรักะเภตสุ้นชั กวทิารยเากวดิ่าเมปะ็นเสราง็ รชทนี่กดิ่อแใหพ้เกร่กิดกราะรจตาดิ ยขหอรงรอื า่ ทงเ่ีกราียยกมวนาุ่ษยไ์ ด้
“metastasis’ ยงั ไ(aมd่เdพicียtงioพnอ) อยา่ งไรกต็ าม ขอ้ มลู ในหอ้ งปฏบิ ตั ิการที่ศึกษาในเซลล์ลายทเ่ี พาะขึน้ มาในห้อง
ปฏบิ ตั กิ าร (ce3l.l liขnบeวsน)กเาพรื่อกศารึกตษดิ าสการานริโเคกติดนิ มทะงั้ เทรา็งงขหอลงกั เเซภลสลชั ์ลวิทายยทาแส่ี ลัมะผพัสฤกตกิับรนรโิมคศตาสนิ ตในร์ ปเปร็นมิ ขาบณวนสกงู าตรดิ เดตียอ่ วกกันัน
นักวจิ ัยจงึ ทาการศกกึ ับษกาาโรอตกิดาสสารในเสกพาตริดเชกนิดิดมอะืน่ เรๆ็งทเชตี่ น่ บั เอฮอ่โรนอีนโด(hยeใชroเ้ ซinล) ลห์ลรือาโยคขเคอนงต(cับoอcอ่aiนnทe)ี่มรี หัสดังนี้
dCDuc1t8a/ถกปlHึงลัญcPแาeหมยAlาเ้วlFปกs่า,า)็นไมรCผโตใ่ดaู้เชสิดpย่ทพสทaกุาปnง้ัครรน1นะ2ิโทจคแาี่กเตลสล(นิพะdุม่เผaปFจลil็นGะyิตปไ/ภsดัญCัณm้รoหฑoับาl์ยokทนeา3่วัโิ rสโค5sบูล)7ตกจ(1นิ ทะเ)ปใเั้งใกนนใรนิดจรยี ภกาะบาลนดวเมุ่วทบัะผนตียคู้ทคิดบว่ีลนสาคอกามง่ขูลรเเมุ่นนสขนโิพา้มค้ีนยขมตาไน้เีนิ สปพทบู แยีกแ่ีงตบัพรต่อเบ้อุบซกยวตัลต่าลกิล่าะ1าง์เรย5กใณนือ่นัท์ขบต่สี3อทุา้ังขงมแอ่ผอาตู้นทงร่ปี่ไถ้า0ดรเดล.ร้ะ1ี บัิกช(pเกาμสกาaพMรรnวยกc,นิาลrส1จิุ่มeูบฉนaμไัย้ีจtดวiMะc้่า(2)และ 5
μM ตมัวกีชา้ีวรัดตทดิ ี่ใสชาป้รนริโะคเตมินนิ เพคม่ิือสกูงขาึ้นรแมาสกดกงวอา่ อสการขเสอพงยตดิีนชชน่ือดิ อm่นื uๆci(n3-54) ใ(นMชUว่ งCป4ี )ค.ทศ่ีจ. 1ับ9ก8ับ8โมปบี รทตคีนวสาามยตีพRมิ NพAข์ อจงากค่า
ตัวรบั วαาร7สnารASCuhrRgeroenceGpentoeraทl’ีเ่sพRิ่มeขpึ้นorทt่ีแไดต้กกลต่า่าวงถกึงผนั ลขกน้ึ รอะทยบู่กทบั าปงดริมา้ นากณาคยภวาพมขเขอม้งกขาน้ รขติดอสงานรโิ นคโิ ตคินตินทแี่สลัมะผสั ทั้งน้ี
กลไกเกหดิลขกั กนึ้ าเรมพ่อื ้นื นฐโิาคนตขนิองจกะาไรปตจิดับสากรับชนαิดด7งั กnลA่าCวhดRังนบี้ นผวิ เซลล์ จากนน้ั จะกระต้นุ JAK 2 สง่ ผลทาให้เกดิ
เชขค่วบลยวอื่ ในนนกกทาา่ีเรขรฟจ้าอไบั ปสก12ใโนั..นฟขนลกกตบอิวิเาาิดทรงเรรสชบคสคตานัาลา้นอรทยยีนบพ(ตสโิpสบD่อคขนhยกตNออีนoานิ Aงงรทsไแเขpด่เีซแลฉบไ้hะลลพววoกและานาrละ์ทเกyรพะเาาจเlมข่ือรaใาาต้าหtะไกถiปิดจo้ กงึSสงจnสวาTบั(าา่)รsAรคกนpขนTนบัeิโอิโค3กcคสงตลiตfโาทนิiมุ่ปcินย่ีอวรใgยัยนDตeอูใ่ผnีนNนนื่ ลoทAิตtรcี่อyภวypยมัทณteใู่ทoาฑนsั้งใp)์ยกหยlแาาaีนเ้สลรกsบูะทmิดSตขาTกคัวอAามรวงรับTวาีคเยัม3วพ(รเrาขeนุ่มิ่ทมา้cองั้ใจeคจงะpEงรคมtตRูปoป์ีโวัKแอrรมบ1กsะาบ/าuก2สกแbอทขลtแyบาะ้นึ pลใแขหeะนจอ้คsาวง)SนทกเทTกซาน่มีลAงลน้ัมุ่ีขTลนอจ3์ ง้ีะ(uจมpะกี าร
regulation) ของยขนี บวMนกUาCร4ติดสสาง่ รผนลโิ คใหตนิย้ ทนี ี่แMตกUตCา่ ง4กันไปในแชสว่ ดงวงยัอตอ่ากงทๆผ่ี เนปงัน็ เสซิง่ ลทลี่สไ์ าดค้ญั 2ตร่อปู กแารบวบางแดนังวนที้ างการ
แก้ไขปญั หา
ขอ้ มูลเชงิ ประจกั 3ษ. ์ระกหาวร่าสงรสา้ งาครปวารมะตกรอะบหทนากั งรเคูถ้ มึงพใี นษิ ยภายั สแูบละอนั ตรายตอ่ ร่างกายและจิตใจขรศอ.งดผรู้ท.ภกี่ กาล.องั นเผนั ชติญ์ ไกชับยปกญั ลุ หวฒัา นา
กบั ความผดิ ปกติของกอาวรยตั วิดะสใานรรน่าโิ งคกตาินยเป็นส่งิ ที่สาคญั รวมทัง้ การเรยี นรู้และแนวทางการปฏบิ ตั ิตัวใหห้ ลุดพน้ จาก
ปัญหาดังกล่าว
204
ข้อมลู ท่ัวไปเกย่ี วกบั การเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข
◉ 22064 ◉
1. แบบเจาะจง (direct pathway) ไปยบั ยั้งการรวมกันของ integrins ซง่ึ เปน็ กลุ่มโปรตีนท่ฝี ังอยู่
เนอ้ื ผวิ เปลือกเซลลท์ าหนา้ ท่ีเป็น cell adhesion molecules โดยจะจบั กบั ฐานรับหลาย
ชนดิ รวมทงั้ จับกับสารเคลอื บเซลลห์ รอื ที่เรียกวา่ extracellular matrix
2. แบบไมเ่ จาะจง (indirect pathway) โดยการไปกระตุ้น Human Epidermal Growth
Receptor 2 (HER2) ซ่งึ เปน็ โปรตีนทพี่ บได้บนพื้นผวิ เซลล์ ซ่ึงทาหน้าที่ควบคมุ อัตราการเติบโต
ของเซลล์และการแบ่งเซลล์
ผลลพั ธ์ทไี่ ด้จากทงั้ 2 กลไกจะนาไปสกู่ ารเกาะกลมุ่ ของเซบลทลท์ที่ ี่ล1ดลง และการรวมกลุ่มของเซลล์ท่ีมีความ
ผดิ ปกติหรือทรี่ ู้จกั กนั คอื เซลล์มะเรง็ ของตบั ขออ้่ มนูล(1ท5)ว่ั กไปารเกศี่ยึกวษกาับคสรั้งานรนี้ยงัิโไคมตม่ นิ ีการยืนยนั กบั มนษุ ย์เน่ืองจากยังไม่
มีการศกึ ษาทใี่ ชอ้ าสาสมัครที่เป็นมนุษย(์แGตe่อnยe่างraใดl Inดfงั oนrนั้mจaึงtอioาnจยoังfไมNย่ icืนoยtนั inผeล)ลพั ธ์ท่ีเกดิ ข้ึนในมนษุ ยไ์ ดแ้ ตใ่ ช้
เป็นขอ้ มูลเพ่ือตดิ ตามประเมนิ ผล รวมทงั้ เฝ้าระวงั อนั ตรายของนโิ คตนิ ทอ่ี าจส่งผลตอ่ การทางานของตับออ่ นใน
ทมนนดอลกษุ อจยางต์ ไกทC่อดoนาไ้ใnปั้นโหsดไเ้eกใดยqนิดผ้ uภ(กโ่ารรeาานปูคnวรแกภcกศลeลาากึะsรไพษภกณoทาากf์ตว่ีทาSิด8ะรเี่mส)แกกาทยoี่ยรรรงัkนวะกiพnขโิตซคgบอ้นุ้้อต:หงนสินกNลตาเับปi่ากัรcง็นผคoฐเลๆtาดั หiนnตขหตeาอยุผลมงืนลAง่ั มนหใยdานโิลdนั คโสกัiดวcตมทtย่าินi่ทีอนoในตางnิโใปทคอ่:หีAตกเ่ี ค้ผรินา.ู้ทRยีศรสี่เeก.สเpาจ1วพมo9รา่ ผrา8ิญtลsร8ติเtoถตrมภfeกบิวีัณtsราhโsฑะรตeสตย์nขSาานุ้eอรuสใuชงrบูหgเอื่rไซeo้เมก“oลtส่ Tดิnrลาahเท์มGnซeาี่ผeลsรHnmดิ ลถeeปเม์ iลartกaะlิกttleตเเhรส(rิUง็sพนท.ไาS(ด1ผ่ีไ.3้ปิด4ส,ส1ป่ง3ผู่ก5ล)ติในหนู
เซลลม์ ะDเeรp็งทarี่ปtmอดenแtลoะfตHบั eอa่อltนh พanบdวH่านumโิ คaตnนิ Sทeาrvใหic้เeกsดิ (1ก) าไดร้อแธพบิ ราก่ ยรกะลจไกาแยลขะอผงลเกซรละลท์มบะตเอ่ รรง็ า่ ไงปกยายังเตมาอ่ื แไหด้รนับง่ สอาื่นรของ
รา่ งกายนริโควตมินทเขงั้ ทา้ ไาปใแหล้เะกผดิ ลกลาพั รธดข์ ื้ออยงขาบgวeนmกาcรiตtaิดbสาinรนeโิ คซต่งึ นิเปในน็ รยา่ างกเคามยีบจานบเปัดน็ ผท่า่มี นากขลอไงกขอ้กสารรปุ กร3ะขตอ้ ุ้นหใลหักเ้ กดิดังนก้ีารทาลาย
เซลลน์ ัน่ เอง (ap1.opผtลoิตsภisัณ) ฑ(1์ย36า)สูบรวมทั้งยาสูบโรงงานรปู แบบตา่ ง ๆ ท่ีทาใหเ้ กิดการติดสารนโิ คติน
6.6 กา2ร. เกสิดามรนะโิ เครตง็ นิตไบั ด้ร(ับHกeารpพaสิ tจูicนท์ Cาaงหrcลiักnเoภสgชัeวnทิ eยsาiวs่า)เปน็ สารท่ีก่อให้เกิดการติดของร่างกายมนษุ ย์ได้
นโิ คตินในย(aาdสdบู ictแioอnล)กอฮอล์ และสารกอ่ มะเรง็ ท้ังในยาสบู และมลภาวะลว้ นเปน็ ปจั จัยทีเ่ พมิ่ ความ
hโเสดyยี่ยdงสrขoาอรcกปกงaลญัก่อrาbาหมยรoาเะเปกnกเาน็ร3ดิรrง็ผ.eตมเู้เชสดิcะขกพน่eสเบับราpปรวกเ็งรtบนนตาoะรนิโกับจrคต,าาโจตดิรซAา(นิกส[dCกเาเาaอปรhรวiตl]น็เิถRyสไิดปีกพ)พsสญัา(รตmา1รนหีดิ3รoเ7นาชม)k(ทนิโbทeคCั่วดิreตาโsYอลบnิน)Pื่นก(ทzอ12ท)oๆงั้ลAั้งใท[ิสนใเ6aานชจม]ง่นกาเหโpปลนดลเyุ่มฮ็นวยกั rผโนไเeรภู้ทCอคอnสี่ลนโYนีeซชัอกP,วฟง(ลhิเทBกุม่อสeยaานพรrาPรoี้์มยแมศ)iาnทลเีึกสผพ)ะม่ี ูบษ่าหยีพีบนงารฤพทรือกตตบ้อโบ่อวัิกคยวรรานา่ลเรคทบั หะ1มนสเนศอ5ใา(า้านรcคทสพลิoญัีส่3ตcไบารฮaขใมว์นiโอเnาา่ปดกงรeน็รปCถา)คขรเรYละบาเPิกมชรว1เานบ์ทสAกกอพาร2าบนยกราอถลเดส(่มุลูกaูบียนิสกrวไyีจ้มดรกlะะ้นัน(2ต)โิ คนุ้ ตไดนิ ้
ไปเปน็ สถางึ รแตมัวว้ กา่ ไลมาใ่ ชงกท่ อุ่กคมนะทเร่ีเส็งพ(ผinลtิตeภrmัณฑe์ยdาiสaบูteจะcเกaิดrcภinาวoะgตeดิ nส)ารในนโิ ตคับตนิ อแกี ตทอ่ งั้ ุบCตั กิYาPร2ณA์ข6องยผงั ู้ทสไ่ี าดม้รบัารกถารถวูกินกจิ รฉะยั ตวา่นุ้ ได้
โดย BaมPกี (า1ร38ต)ดิ สส่วานรนCโิ คYตPิน2เพAิม่1ส3งู ขเป้ึนน็มาไกอกโซวา่ฟสอารเ์มสขพอตงดิ ชCนYิดPอ2ืน่ Aๆท(3ม่ี -5ีก) าใรนแชสว่ ดงปงีอคอ.ศก.ห1ล9ัก88ที่เมยบี ่ือทบคโุวพามรงตจีพมิ กูพ์ข(1อ3ง9) และมี
บทบาทวใานรกสาารรเSมuทrgาeบoอnลGิสeมnนeโิrคalต’sนิ Rแeลpะorสtาไรดต้กวัลกา่ วลถาึงงผกล่อกมระะทเรบง็ ทเชางน่ ดเ้าดนยี กวากยบัภาพCขYอPง2กAา6รตทดิ ั้งสใานรนติโับคแตลินะแลเยะื่อบุโพรง
จมกู (14ห0)ลสักว่กนารพCื้นYฐPา2นEข1องเกปา็นรตไอิดโสซาฟรชอนรดิ ม์ ดใงั นกตลับ่าวทดี่มังบี นที้ บาทสาคญั ในการเร่งกระบวนการออกซิเดชน่ั ของสาร
ทโนมอส่ี เงูกลมจกาาุลกกเลนเ็กน้ี ย่ือ(าoงตจx12้าiา..dนกaวสบกตกtณั าiาาดิทoมรรสโบnคตราาาน้อ)ครรทนบพถไเตชรโิสบเ่อคหแ่นนยกตฟอนนีาินเงมรยี่ทอไแขดว่ีเพธลฉบ้ไนาซิะพววนากแนินารอาละกะรละ(เาจเrดมขiราfแับาตา้aะกลถิดเmจกอึงะสงสวนpา(าา่CรsiไรคcนpYซนนieโิPnมิโคกcค2)์ตลiCตfEเินiมุ่ cปนิY1วใP็นgยันยeอยผหังn่ืนาลสoลหติาtราyนภมวยpมัณงึ่าไeททรอฑsถงั้ีม่โ)ย์กซถีรแาาฟกูาสลรยูบเอะทหงตขราานควัอม์ นรวงยี่โับวาดควยัมยวน(รเrาเขeาุ่นฉมา้ไcพใดจเeจปะpา้โรดม็นะtูปoโียอพแอrเยบษิกอs่าบาuตธงสแbา่อยทลtนต่งิyาะอกpใับแหลeาแน้คsรวล()นเ1ทะหท4กา1อนม่ีล)งนัมุ่ีขีย่ นอตวงี้นรการิ ิยา
CYP3A4 ซงึ่ เป็นไอโขซบฟวนอกรา์มรทต่รีิดับสาผรดิ นชิโคอตบนิ ตท่อ่ีแกตากรตเ่ามงทกันาบในอชล่วิสงวมัยยตา่าทง าๆงคเปล็นินสกิ่งิ ทส่ีส่วานคใัญหตญอ่ ่ ก(1า4ร2ว) าแงลแะนยวทงั มางีรกาายรงานการ
แก้ไขปัญหา
ขอ้ มลู เชิงประจกั ษ3.์ระหกวารา่ สงสรา้างรคปวราะมกตอรบะทหานงักเครถู้มงึ ใี พนิษยภาสยั ูแบละอนั ตรายตอ่ ร่างกายและจติ ใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภ่กี กา.อลังนเนัผตชญิ์ ไชกยบั กปุลญั วหฒั านา
กบั ความผดิ ปกตขิ องอกาวรยั ตวิดะสในารรนา่ งโิ คกตายนิ เปน็ สิ่งท่ีสาคัญ รวมท้งั การเรยี นรแู้ ละแนวทางการปฏบิ ัตติ วั ให้หลดุ พน้ จาก
ปัญหาดังกล่าว
205
ข้อมูลทัว่ ไปเกี่ยวกบั การเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ
◉ 20256 ◉
กระตุ้นการแสดงออก CYP2A6 โดย RIF ดว้ ย (143) อกี ทงั้ RIF ยังสามารถเหน่ยี วนาการแสดงออกของไอโซ-
ฟอรม์ อนื่ ๆ เช่น CYP2B6 และ CYP2C9 อกี ด้วย (144) (รูปภาพที่ 9)
บทที่ 1
ขอ้ มลู ทวั่ ไปเกี่ยวกบั สารนิโคตนิ
(General Information of Nicotine)
ภาวการณต์ ดิ สารนิโคตนิ เปน็ เหตผุ ลหลักทที่ าใหผ้ ู้ท่ีเสพผลติ ภัณฑ์ยาสูบไมส่ ามารถเลกิ เสพได้ สง่ ผล
ทาให้เกิดโรคและภาวะแทรกซ้อนตา่ ง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 1988 มวี ารสารชื่อ “The Health
Consequences of Smokรiูปngภ:าNพicทo่ี t8inกeลAไdกdนicิโtคioตnิน:กAรRะeตpุ้นoกrtารoเfกtิดhมeะSเuรrง็ gทeoี่ตnับอG่อenนe(r1a5l) (U.S.
Department of Health and Human Services (1) ได้อธิบายกลไกและผลกระทบตอ่ ร่างกายเมอื่ ได้รับสาร
นโิ คตนิ เขา้ ไปและผลลัพธข์ องขบวนการติดสารนิโคตินในรา่ งกาย จนเปน็ ทม่ี าของข้อสรปุ 3 ข้อหลัก ดังน้ี
1. ผลิตภัณฑย์ าสูบรวมทง้ั ยาสบู โรงงานรปู แบบต่าง ๆ ทท่ี าให้เกิดการติดสารนโิ คตนิ
2. สารนิโคตินได้รับการพสิ จู นท์ างหลกั เภสชั วทิ ยาวา่ เป็นสารที่ก่อให้เกดิ การติดของร่างกายมนุษยไ์ ด้
(addiction)
3. ขบวนการการตดิ สารนโิ คตนิ ท้งั ทางหลกั เภสัชวิทยาและพฤติกรรมศาสตร์ เป็นขบวนการเดียวกัน
กบั การตดิ สารเสพติดชนดิ อน่ื ๆ เช่น เฮโรอีน (heroin) หรือโคเคน (cocaine)
ปญั หาการติดสารนิโคตนิ เปน็ ปญั หาทั่วโลกทัง้ ในกลุม่ ผู้ที่ลองเสพยาสูบ พบวา่ 1 ใน 3 ของประชากรกล่มุ นี้จะ
กลายเป็นผู้เสพประจา (daily smokers) (1) ในจานวนคนกลุ่มนี้ มีเพียงรอ้ ยละ 5 ท่ีสามารถเลกิ เสพยาสูบได้ (2)
ถึงแมว้ า่ ไมใ่ ชท่ ุกคนที่เสพผลิตภณั ฑ์ยาสบู จะเกิดภาวะตดิ สารนโิ คตนิ แตอ่ ุบตั ิการณ์ของผู้ทไ่ี ด้รบั การวินิจฉัยวา่
มกี ารติดสารนโิ คตินเพิม่ สงู ขน้ึ มากกว่าสารเสพตดิ ชนิดอนื่ ๆ (3-5) ในชว่ งปี ค.ศ. 1988 มีบทความตีพิมพข์ อง
วารสาร Surgeon General’s Report ไดก้ ลา่ วถึงผลกระทบทางดา้ นกายภาพของการติดสารนิโคตินและ
หลกั การพนื้ ฐานของการติดสารชนดิ ดงั กล่าว ดังนี้
1. การค้นพบยนี ทีเ่ ฉพาะเจาะจง (specific genotypes) และตวั รับ (receptor subtypes) ท่มี ี
บทบาทตอ่ การขบวนการตดิ สารนโิ คตนิ
2. การตอบสนองและการเข้าถึงสารนโิ คตนิ ในผลิตภัณฑ์ยาสูบของวยั รุ่น จะมโี อกาสทาให้คนกลุม่ น้ี
ติดสารนิโคตินไดไ้ วและมากกว่าคนกลุ่มวยั อ่ืน รวมทง้ั การทาความเขา้ ใจรปู แบบและแนวทางของ
ขบวนการติดสารนโิ ครตปู ินภทาแี่ พตกทตี่ า่9งกกันลใไนกชก่วงาวรัยเกตดิ่างมๆะเเรปง็ น็ ตสับง่ิ กที่สับานคโิ ญั คตต่อินกา(1ร3ว7า) งแนวทางการ
แกไ้ ขปญั หา
ขอ้ มลู เชิงประจกั 3ษ. ์ระกหาวร่าสงรส้างาครปวารมะตกรอะบหทนากั งรเค้ถู มึงพใี นิษยภาัยสแูบละอนั ตรายตอ่ ร่างกายและจติ ใจขรศอ.งดผรู้ท.ภ่ีกกาล.อังนเผนั ชติญ์ ไกชับยปกญั ลุ หวฒัา นา
กบั ความผดิ ปกตขิ องกอาวรยตั วดิ ะสใานรรน่าิโงคกตานิ ยเป็นส่งิ ท่ีสาคญั รวมท้งั การเรียนรู้และแนวทางการปฏิบัติตัวให้หลุดพน้ จาก
ปัญหาดงั กลา่ ว
206
ข้อมูลท่ัวไปเก่ยี วกับการเสพตดิ สารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข
◉ 22066 ◉
6.7 ผลกระทบของนิโคตนิ ในระบบหวั ใจและหลอดเลือด (Cardiovascular Carcinogenesis)
กลไกของนิโคตนิ ที่เกดิ ข้ึนที่อวัยวะในระบบหัวใจและหลอดเลอื ดแบบเฉียบพลับ ไดแ้ ก่ กลุ่มอาการท่ี
เรยี กว่า sympathomimetic toxidrome เป็นกลมุ่ อาการทีเ่ กดิ จากการใชย้ าหรือสารเสพติดทีม่ ผี ลกับการ
กระต้นุ ระบบประสาท sympathetic โดยเกิดการกระตุ้นไดท้ ัง้ beta และ alpha receptors ทาให้ผปู้ ่วยมี
อาการแสดงของระบบประสาท sympathetic ที่ทางานมากผดิ ปกติ เช่น hypertension, tachycardia,
hyperthermia มเี หงอ่ื ออกมาก อาการดงั กล่าวจะรุนแรงมากน้อยข้นึ อยู่กบั ปริมาณของนโิ คตนิ ทเ่ี ข้าส่รู า่ งกาย
(145) ท้งั นี้ เน่ืองจากนโิ คตนิ ไปกระตนุ้ ใหม้ ีการหลงั่ สาร caบteทcทh่ี o1lamine ท้ังแบบเฉพาะที่ (local effects) และ
ไปตามกระแสเลอื ดในร่างกาย (systemic eขffอ้eมctูลsท) ว่ัสไ่งปผเลกที่ยาวใกหบั ้หสัวาใจรเนตโิ ้นคเตริน็วขึ้น ความดันเลือดสูงขนึ้ ตามมา
อยา่ งไรกต็ าม การไหลเวยี นเลือดไปตาม(ผGวิ eหnนeงั rชa้ันl บInนfo(rcmuatatnioenouosf)Nแiลcะoหtiลnอeด)เลือดแดง (coronary
vessels) จะลดลง สว่ นเลอื ดท่ไี หลไปที่กลา้ มเน้ือลาย (skeletal muscles) จะเพิ่มมากขนึ้ ตัวอยา่ งท่เี ห็นได้
กคชัดลวา้าคมมอื ดเนผันทCอื้ลoเาลหิตใnหอืวัภsเ้eดใกัณจqเิดพขuภฑโรeา่มิ์ชาคnดขวว่ แcเกน้ึยลลeาเะsอืร(ล2ภณดo1กิ า)fไต์ยวดหSดิะา้mสาแสเกนาทูบoรไรือ่kนดกเiงnิโช้รซจคgบั่นอ้าต:นนกินหNตอิโเปมiคา่ cองน็าตoกเกๆtินหซiฝnตใตเิ eานรจุผม่ังนปลAมนหทรdาิโมิลdี่กคโกัiาดลตcทณtยา้ินiที่oใมสนาn(เูงใปชน:ตหีนA้ือค้ผิดดิห.ู้ทRตศเวั่ีเeอ่.คสใp1กย้ีพจo9นัวผถr8)tลเกู8ปิตเoสมมน็ภf่ง่ือีวัณเtผวาhใ่าฑรชลeนสย์ใ้าSานลานรuสดขาชrบู นgลนอ่ื ไeงาม“oอด่สเTnามทาhจมGอ่ืส่ีeสาeกูงร่งHnจาถผeeระเลลarเทaตlิกทtlา้นเhาสใ(Uใขหพหอ.ห้ไS้เดง.กวั ้หใิสดจัว่งภเใผตาจลว้นทะเ่ีเรร็วว็
เกินไป Dทeาpใหar้กtmารeสnง่ tเลoอืf ดHeไปalเtลhี้ยaงnสdว่ นHตu่าmงaๆnขSอeงrvรi่าceงกs า(1ย) ลไดด้อลธงิบเาชย่นกกลนัไกแสล่งะผผลลทการใะหทผ้บู้ทต่อี่เสรพ่างยกาาสยเบู มแื่อบไดบ้รเบั รส้ือารรงั มี
โอกาสเนสโิ่ียคงตติน่อเขกา้าไรปเแกลดิ ะโผรลคลรพั ะธบ์ขบอหงขัวบใวจนแกลาะรหติดลสอาดรเนลิโือคดตินแในลระ่าหงกากายผเู้จสนพเปมน็ ีปทร่ีมะาวขัตอิโงรขคอ้ หสรวั ปุใจ3แลขอ้ะหหลลกั อดดังเลนี้ือดอยแู่ ล้ว
จะทาให้โรคมีคว1.ามผรลนุ ิตแภรัณงเฑพย์ ิ่มามสูบากรวขมึ้นทั้งมยกี าสารูบศโรกึ งษงาานเรปู่ือแงบดบงั กตา่ลง่าวๆในท่ีทสาัตใวห์ทเ้ กดดิ ลกอางรตไดิ ้ผสาลรเนชโิ่นคเตดินยี วกับท่ีศึกษาใน
มนษุ ย์ เพยี งแต2ก่ .รณสสีารตั นวิโ์ทคตดนิลไอดง้รไับมกพ่ ารบพวสิ า่ จู กนรท์ ณางีขหอลงกั กเาภรสไัชหวลทิ เยวายี วนา่ เเปล็นือสดาลรทด่ีกล่องใหหร้เกอื ิดกกลาา้ รมตเดิ นขอ้ื อหงรวั ่าใงจกตายายมนแุษบยบไ์ ด้
nแfaลecะctrเooซrsลปซiลsัญึง่ ์บค(ห1ุผ4อืา6นกส)งัาา3ทหรร.ตงั้ ลธนิดรอก(ขส้ีaรดบบัยาdมเรวกงัdลชนนพาiือcารโิกบคtตตดาiตoวดิริทินา่nก(สี่เeนา)เาซปnรริโลต็นเdคสลดิปตoพ์ใสัญนิtชตาhห้สมดิรeนาชือ่ีผทlนโิสลiคaวั่ดิาตตโlอรล่อินc่นืรกโทeะทคๆง้ัlหั้งรทlใsเงวานช)ส่างน่กห(งร1ลกล4า้เมุ่ฮ7งกััน)ผโแเรนภู้ทลเอพสอ่ีละีนชัอก่อืกวง(จกhาิเทสารรeยกพะทrาoนยตาแiาnงน้ันุ้ลสา)ะใบูนนหพหรขฤิโเ้พกือคตอบโิดตกิงควกรนิกา่เรคาลย1มนร้างั ศเใมไ(จานปcเสรoนก3ติญc้อืรรaขเะ์เiตอเรnตปิบงยีeุ้น็นปบ)โขรตบfะบibรชกวิเานrาวoกรกณรbซากรlหอ่ aลเดมลมุ่sียtอแนวซดี้จgกะrมเันoลอืwแดลthะ
การเปลกยี่ ลนาไยปเปเปน็ ผ็นู้เเสซพลปลร์เะฉจพาา(ะdaรilวyมsทmงั้ oไkปeมrsีผ)ล(1ย) ับในยจ้ังากนาวรนสครน้ากงลg่มุ rนoี้ มwีเtพhยี งfรaอ้ cยtoละrs5-βท1ีส่ า(1ม4า8ร) ถผเลลิกจเสาพกยกาาสรูบกไรดะ้ (2ต) ุน้
ดงั กลา่ วถจึงะแม้วีผ่าลไมท่ใาชใท่ หุก้เคกนดิ ทก่ีเาสรพสผรลา้ ิตงภแณั ผฑน่ ย์คารสาบู บจไะขเกมดิันภทาีส่วะตสดิมสใานรหนลโิ คอตดินเลแอืตดอ่ ุบ(ตัvิกeาsรsณe์ขl อpงlผaู้ทgีไ่uดe้ร)ับ(ก14า9ร,ว15ิน0จิ) ฉแยั ลวะ่าทาให้
เซลล์กลม้ากี มาเรนต้อืิดสหาวั รในจิโหคนตินาเตพัว่มิ ขสึน้ งู ขแึ้นลมะารกะกดวับา่ สไขารมเสนั พชตนิดดิ ชตน่าิดงอื่นๆมๆีก(า3-ร5)สรใน้างชเว่ พงปิ่มีขค้ึน.ศ.ส1ง่ 9ผ8ล8ตม่อีบโอทคกวาาสมใตนีพกิมาพร์ขเกอดิงโรค
ความดันวาโรลสหาติรสSูงuแrgลeะoโnรคGรeะnบerบaหl’วัsใRจeแpลoะrtหไลดอ้กดลเา่ ลวถือึงดผไลดก้ รผะลทกบาทราศงึกดษา้ นากใานยสภนุ าขัพไขดอผ้งกลาลรัพตธิดค์สาลร้านยโิ คคตลินงึ กแลนั ะโดยพบว่า
ทสหุนาัวงใขั จาทนท่ไี ขดหาอ้รลใงบัหกั หกน้เกวัาโิ ริดใคจพ12คต..แ้ืนวินลฐาใกบกาะมนนาาทหผรรปขบลคตดิอราน้ออปงิมทบพกดกตาสาบเณอ่ตลรนยกติขือสอนีาิดองดูงรทสแงดขค่ีเากลฉบว้อืระพายวชกรนากนกาเะกาดิตารเารรจดเน้ ขรทาสงั ขต้าะกดูาถิดอจลงดงึสงง่าาสมาหวน(ารsเัวรดขขนpนใงัอeโิ้าจโินคcไงคสตี้ปiตตfนุนิiตcวันิ ขั รดิใgนับตe(6ผnน่อ7ลo,โิก1ติ คt5ันyภ1ต)pเัณินปกeฑทน็sล)ย์ไช่ีรแากะ่อื สลทยบูะnีน่ะตขiเิโัวอcวครoงลตับวtายันิinห(รrทeeุ่นนาcง่ึ จaeใหะcpสมe้เtง่ กoโีtผอrิดyลกlsคตcาuวสhอ่bาทotกมyาlาpผใinรหeิดทe้คsป)านrกงทกeาตี่มลcนุม่ิขีeขนอpอ้ีงtกงoาrร
โดยไปออกฤทธท์ิ ่ีกลตา้ิดมสาเนรนอ้ื โิเครตียินบไบดไ้รวเิ แวลณะหมาลกอกดวเา่ ลคือนดกลทุ่มาวใยั หอ้กน่ื ลร้าวมมเทน้งั ือ้ กเารรยีทบาคมวผี าิวมหเขนา้ าใจตรัวปู ขแึน้ บรบวแมลทะแัง้ กนวาทรสางรขา้ องงแผ่น
คราบไขมันภายในหขลบอวดนกเลาอืรตดดิ ส(pารlaนqิโคuตeิน)ทส่ีแ่งตผกลตต่างอ่ กภนั าใวนะชห่วงลวอัยดตา่เลงอื ๆดเอปุด็นกสงิ่ัน้ ทหี่สราอืคหญั ลตอ่ กดาเรลวอื าดงแตนีบวไทดาเ้ งชกน่ ากรัน
โดยเฉพาะอย่างยิง่ หแากกไ้ ขไปดัญ้รับหนา ิโคตนิ ตดิ ต่อเปน็ เวลานานต้งั แต่ 16 สัปดาหข์ ้ึนไป (110,152) (รปู ภาพท่ี 10)
ขอ้ มลู เชิงประจกั ษ3.์ระหกวาร่าสงสรา้างรคปวราะมกตอรบะทหานงักเครู้ถมึงีใพนิษยภาสยั ูแบละอันตรายตอ่ ร่างกายและจิตใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภีก่ กา.อลงันเนัผตชญิ์ ไชกยับกปุลัญวหฒั านา
กบั ความผดิ ปกติของอกาวรยั ตวิดะสในารรน่างโิ คกตายินเป็นสง่ิ ท่ีสาคญั รวมท้งั การเรียนรู้และแนวทางการปฏิบัติตัวให้หลุดพน้ จาก
ปญั หาดงั กล่าว
207
ขอ้ มูลท่ัวไปเกย่ี วกบั การเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข
◉ 20276 ◉
บทท่ี 1
ขอ้ มลู ทวั่ ไปเกี่ยวกบั สารนิโคตนิ
(General Information of Nicotine)
ภาวการณต์ ิดสารนิโคตินเปน็ เหตผุ ลหลกั ที่ทาให้ผู้ท่ีเสพผลิตภัณฑ์ยาสบู ไม่สามารถเลิกเสพได้ ส่งผล
ทราูปใหภเ้ กาิดพโทรค่ี แ1ล0ะภกาลวไะกแนทิโรคกตซิน้อทนต่ีไป่างกๆรตะาตมุ้นมกาาโรดหยดในตปัวี ขคอ.ศง.ห1ล9อ88ดเมลวี อื าดรสผา่ารนชอื่ sy“mThpeaHtheaelttihc pathway (98)
Consequences of Smoking: Nicotine Addiction: A Report of the Surgeon General (U.S.
De6p.a8rtผmลeกnรtะoทf บHeขaอltงhนaโิ คndตนิ HใuนmรaะnบSบeทrvาicงeเดsนิ (1)หไาดย้อใธจิบา(ยRกeลsไกpแirลaะtผoลrกyระSทyบsตt่อeรmา่ ง)กายเม่ือได้รับสาร
นโิ กคตลนิไกเขข้าอไปงแนลโิ ะคผตลินลตพั อ่ธ์ขระองบขบบทวนางกเาดรินติดหสาายรในจิโแคบตินง่ อในอรก่างเปกาน็ ย2จนทเาปงน็ คทือี่มา1ข)อผงขล้อกสรระปุ ท3บขบ้อรหิเวลณกั ทดงัส่ี นัม้ี ผัสกบั
นโิ คตินโดยตรง1.เชผน่ ลิตทภี่เนัณ้อื ฑปย์ อาสดูบแรลวะมถทงุง้ั ลยมาสผบู ่าโนรงทงาางนกรปูารแสบูดบพตา่น่ งคๆวนัทยท่ี าาใสหบู ้เกเขดิ ้ากทาราตงิดเดสนิารหนาโิ ยคตใจิน 2) ผลกระทบทเ่ี กิด
ผา่ นกลไกทางส2ม. อสงานรนโิ คโิ คตตินินทไดาร้ ใับหกเ้ การดิ พโสิรูจคนถ์ทงุ าลงมหโลปกั ่งเภพสอชั งวทิ(eยmาวp่าเhปyน็ sสeาmรทaี่ก)่อโใดหย้เกไดิปกมาีผรลตดิตขอ่ อองีลรา่างสกตานิยม(นeุษlaยs์ไดti้n)
สขว่อนงเตซา่ ลงลๆพ์ าเเซรล3งล.ไคซ์ มก(ขึง่ aบบัมาdทวกหีdนา่ปีนicรกอtา้ตาiทoดิดรnกสีช่ (า)าว่pรรยaตเสใrิดหeพสnต้ผาดิรcิวนชhหโินyรคดิmอื ตออินaนื่ วท)ัยๆ้งั โทวดเะาชยงตน่ อห่าีลลเงฮกัาโสๆเรภตอมสนีนิคี ัชเวว(ปhิาทeน็มยrยโาoปแดืinลรห)ะตยหพนี นุ่รฤทือเตหี่เโิกจคมรอเรคอื ใมนนนศสจ(าcปสุดoตเรcชริงa์ือ่ทiเnปมท่ีeน็ต)าขอ่ใบหเนว้ผน้ือิวกเเยาดรื่อ้งเกดขียลอวับงกอไนั ปวยัสวู่ ะ
สภาพเปดัญิมหโาดกยารจตะดิ พสบารในนโิบครตเิ ินวเณป็นเสป้นญั เหลาอื ทดว่ั แโลดกงทปงั้ ใอนดกลลุ่มาผไูท้สี่ล้ เอปงน็เสตพน้ ยาเสมูบ่อื พโปบรวตา่ นี 1ดใงันก3ล่าขวอถงปูกรสะรช้าางกลรดกลลง่มุ ในน้ีจผะูท้ ่ีเสพ
ยาสบู แกลละาไยดเป้ร็นบั ผนู้เสิโคพตปินระเขจาา้ ร(d่างaกilyายsmในoปkรeมิrsา)ณ(1)สใูงนจจะานทวานใหคนก้ กาลร่มุทนา้ีงมาีเนพขียองรง้อปยอลดะล5ดทลี่สงามรวารมถทเลั้งิกทเาสใพหยม้ าขีสบูอไงดเห้ (2ล) ว
ตกค้างถใงึนแถมุง้วลา่ มไมเพใ่ ช่มิทขุกึ้นคนททาี่เสใหพผ้กลาิตรภแัณลกฑเย์ ปาลสยี่บู นจะกเ๊ากซดิ ภอาอวกะซติเดจสนารลนดิโลคงตนิ นอแตก่อจุบาตักกินา้ี รนณโิ คข์ อตงนิ ผยู้ทงัี่ไไดม้รับ่กกราะรตวนุ้ิ จิ vฉaัยgวa่าl
reflexมแกี ลาระตปดิ มสปารรนะิโสคาตทินสเพ่วิ่มนสพงู ขารน้ึ ามซากมิ กพวาา่ เสทาตรเกิ สพ(pตดิaชraนsดิ yอmื่นpๆa(t3h-5)etใiนcชg่วaงnปgี คli.aศ). 1ท9า8ใ8ห้เมกบี ิดทแครวงาตม้าตนีพภิมพายข์ ใอนงชอ่ ง
ทางเดินวาหราสยารใจSนuาrgไeปoสnกู่ Gารeหneดrเaกl’รsง็ ขReอpงoหrลtอไดด้กลลม่าว(ถbึงrผoลnกcรhะoทcบoทnางsดt้าriนcกtiาoยnภ)าพตขาอมงมกาาร(1ต5ดิ 3ส) านรอนกโิ คจตาินกแนลี้ ะvagal
rผทeลาfงลleอัพxาธหกย์ดลางังัักรทกกหลาาาใร่าวหพ12ว..เ้นื้สใกจฐอิดกบกสาดนหาาทัน่ ครรขบลคตลอเาอห้นอ้องทดบพกงงตเอ่ืสาไบล่อรปนอยกอืตอกนีอาดิดงบัรทกสแคขเี่กาลฉลบตราะพาวชวัรกานยนเศาะยกติดรึกเ็นาวัจดเษขราองั ต้าคาะกยถิดใจวลา่ึงนสงา่าสงาวสม(รารsัตดรวดนpนวดนังัeิโิโ์นคทเcโครตลี้iดตfว็ินiหลcินแติอใgลนตงeะผทnา่ หลoแี่ปิตวั tลรyใภะะจpัณนเเeมตฑsา้นิน)ย์ไปแาผชสลสา้ลูบะกู่อทตขวาเี่ ัวอก่ากรงปดิาบัวรกจัย(ทราตreนุ่กาิ c(งกbจeพาะprรยaมtฉodาีโอธดีryกิสนscาuภaิโสbคrาทdtตพyาiินapใอห)eเ่ืน้คขsซ)น้าๆง่ึ ทใกแนมี่ลตสสุ่มี่อดนมไง้ีปอองอซหก่ึงนู
(154) ติดสารนิโคตินไดไ้ วและมากกว่าคนกลุ่มวัยอนื่ รวมท้งั การทาความเขา้ ใจรูปแบบและแนวทางของ
6.9 ผลกรขะบทวนบกขาอรตงดินสโิ าครตนนิ โคใตนนิ รทะแ่ีบตบกทต่าางงกเันดใินนอชา่วงหวายั รต่า(งGๆasเปtr็นoสiงิ่nทt่ีสeาsคtัญinตaอ่ lกSารyวsาtงeแmนว)ทางการ
แกไ้ ขปัญหา
ขอ้ มูลเชิงประจกั 3ษ. ์ระกหาวรา่สงรส้างาครปวารมะตกรอะบหทนาักงรเคถู้ มึงพใี นษิ ยภาัยสแูบละอนั ตรายตอ่ ร่างกายและจิตใจขรศอ.งดผรู้ท.ภีก่ กาล.องั นเผนั ชติญ์ ไกชบั ยปกญั ุลหวฒัา นา
กบั ความผดิ ปกติของกอาวรยตั วดิ ะสใานรรน่าโิ งคกตาินยเป็นส่งิ ท่ีสาคัญ รวมทง้ั การเรียนรูแ้ ละแนวทางการปฏิบตั ติ วั ให้หลุดพน้ จาก
ปญั หาดังกล่าว
208
ข้อมูลทัว่ ไปเกีย่ วกบั การเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข
◉ 22068 ◉
ท่ีผา่ นมา นโิ คตินถกู นาไปโยงกับการเกิดโรคกรดไหลย้อน (gastro esophageal reflux disorder
(GERD)) และแผลในกระเพาะอาหาร (peptic ulcer disease (PUD)) (111,112) เน่อื งจากนิโคตินมีผลไปกระตุน้
การหลั่งกรดในกระเพาะ (gastric acid) โดยไปกระตุ้นการหลง่ั เปปซโิ นเจน (pepsinogen) และเปปไทด์
ฮอรโ์ มนชื่อ ‘วาโซเปปซนิ ’ (vasopepsin) สุดท้ายจะสง่ ผลไปยงั ขบวนการคดั หล่ังเมอื กที่เคลือบกระเพาะ โดย
ไปยบั ย้ังเอนไซม์ cyclo-oxygenase ส่งผลทาใหย้ ับยง้ั การคดั หลง่ั เมอื กทก่ี ระเพาะ ทาให้เมื่อมีกรดหล่ังออกมา
จะทาให้กระเพาะอาหารเกดิ การระคายเคืองขึ้นได้ (155) ในส่วนของการเกิดกรดไหลยอ้ นน้นั นโิ คตินสง่ ผลทาให้
กล้ามเนื้อเรยี บคลายตัวโดยทาให้เกดิ การหลง่ั สารคัดหลั่งบจทากทส่ี 1มองประเภทไนตรกิ ออกไซด์ (nitric oxide)
ทาใหก้ ารเคล่อื นไหวของลาไส้และหลอดอาหขาอ้ รมสลู่วทนวั่บไนปคเลกายี่ ยวตกัวบสกาลร้านมิโเนคื้อตหนิ รู ดู บริเวณหลอดอาหารกค็ ลายตวั
เช่นกัน สง่ ผลทาใหก้ รดในกระเพาะไหล(ยGอ้ eนnขe้นึ rทalางInหfลoอrดmอaาหtioารnทoาfใหN้เiกcิดoอtiาnกeา)รกรดไหลย้อน (156) ทส่ี าคญั
เม่ือผทู้ ี่เสพยาสูบติดตอ่ กันเปน็ ระยะเวลานานจะทาใหเ้ ซลล์ที่ทาหน้าทหี่ ล่งั กรด (parietal cells) ทางานมาก
ข้นึ หลง่ัทCกoเ6าปรใn.ห1ดน็s้เ0eเทกพqิด่รีผม่ิuภโู้กลรeขาันคnกนึ้วแดcกรทลeีวาะะาsรา่ทใภณนoหบาfิโต์ ว้แขคSิดะผอตmสแลินงาทoกรนสรkนรกโิiง่ nโิะคซผคgเ้อตลต:พนินินตาNตเอ่ใะปi่านcรอง็นoะราเๆtะบหหinตบตบาeาุผบรมภลAรมภมู หุdนามูิคลdแโิคมุ้ักiดรcทุ้มกtงยi่ีทันกมoในาnนัาขใปก:อหีA(ขงค้ผImึน้ร.ู้ทRศ่า่ีแเe.สmงpล1กพoะ9uาผr8ลยtลn8ดติooโปมภfดlวีัoณรtยาhะgฑสรeสiส่ง์ยcิทSาผาaรuสธลlชrบูภิ ทg่อืSไeาามyพ“oใ่สsTหnขtาheภ้มอGeาmงูมeรยHnิคถ)าeeมุ้เลarก(a1lิกtl5ันเh7ส(ข)Uพอ.ไSงด.ร้ ส่า่งงผกลายลดลง
ผ่านกลไDกeสpว่aนrtกmลeาnงtแoลfะHสeว่ aนltปhลaาnยdทH่สี uมmอaงn(cSeenrvtircaelsa(1n) dได้อpธeบิ rาipยhกลeไrกaแlลmะผeลcกhรaะnทiบsmตอ่ sร)่างดกว้ ายยกเมาอ่ื รไขดัดร้ ับขสวาารงการ
งานของนสโิ ัญคตญนิ าเขณา้ ไสปือ่ แปลระะผลสลาพัทธท์ขจ่ี อะงขสบ่งไวปนยกาังรรตะดิ บสบารกนาิโรคทตานิ งใานนร่าขงอกงาเยมด็จนเลเปอื ็นดทข่มี าาวขอ(lงyขmอ้ สpรhุปo3idขอ้syหsลtักemดงั )นท้ี าใหก้ าร
ตอบสนองของภ1มู. ิคผุ้มลกิตนั ภรัณ่าฑงกย์ าสยูบลรดวลมงทหัง้ ยราอื สกูบาโรคงงดั าหนลรูปั่งแสบารบต(่าmงeๆdทiaี่ทtาoใหrsเ้ )กิดทก่ีจาะรไตปิดจสับารกนินโิ คหตรินือทาลายเชอื้ โรค สิ่ง
แปลกปลอมลด2ล.ง รสวารมนทิโ้ังคไตปนิ ลไดดร้ จับากนาวรนพสิแูจลนะ์ทปารงะหสลทิักเธภิภสาชั พวิทกยาารวทา่ าเปงา็นนสาขรอทงี่กเ่อมใ็ดหเ้เลกอืิดดกาขราตวิดชขนอิดงร่าTง-กlyาmยมpนhุษoย์ไcดy้ te
และ macrophage(aตdวัdอicยti่าoงnเ)ชน่ ในผู้ปว่ ยทเ่ี ปน็ วัณโรคและเสพยาสบู แบบเรอื้ รงั จะส่งผลทาให้อาการของโรค
ร(fุนibแrรoงbมปlาaัญกsหtข)านึ้ กแแาล3รละ.ตะสิดผกขาสู้ปบบัราคร่ววกนนยาัดริโกทหคตารลตดิรดุินกัง่สตใาเาปนรรัวตน็เขเสริดปบพ็วสัญวตขานหดิร้ึนนาชกทนิโ(า1ค่วัิดร5ตโ8ออล)นิ ่ืนักกรททเวๆั้งสัง้มทบใเทานชเง่นคก้งั หทลลลเุม่ฮาอ่ืักผโในเรหภูท้ อต้กสี่ลีนวััชอาไวรง(ปhิเทเสคeบยพrลราoยแ่อืิเiาวnลนสณ)ะทูบหพทแี่รฤพม่ีือลตบโีกะกิ ควากรา่เรรคา1มอนรศกัตใ(านเcอสสoบ3ตบcรสaขห์ นiอเnรปงอeือ็นป)งมขรขสีะบอชิ่งวงาแนไกปกฟราลโกรบกลเดรปุ่มียบนลวลีจ้อกะามนั สไดช้ า้
ลง นิโคกตลินายยงัเปส็น่งผผู้เลสตพอ่ ปขระบจวาน(กdาaรilสyมsmานoขkอerงsแ) ผ(1ล) ใน(hจeานaวliนnคgนpกrลoุ่มcนeี้ มssเี พ) ียโงดรอ้ยยไลปะขัด5ขทวีส่ าางมขาบรถวเนลิกกเาสรพกยาารสสบู รไา้ดง้ (2)
เนอื้ เยือ่ ถทงึ ดแแมทว้ ่านไม(่ใeชp่ทiกุ tคhนeทliี่เaสlพizผaลtิตioภnณั )ฑแ์ยลาะสกบู าจระสเกาิดนภตาอ่วะขตอดิ งสเนารื้อนเิโยค่ือตนิ (cแeตl่อl ุบaัตdิกhาeรsณioข์ nอง)ผอู้ทีก่ีไดดร้้วบั ยการวนิ ิจฉัยวา่
มกีในารสต่วดิ นสขาอรนงิโกคาตรนิ ทเพาง่มิ าสนงู ขน้ึอมงาตก่อกมวไ่ารส้ทาร่อเสhพyตpดิ oชนthดิ aอl่นื amๆ o(3--5p) itใuนiชtว่aงrปyี คa.dศr.e1n9a8l8aมxบี isทคแวลาะมรตะีพบิมบพป์ขอรงะสาท
อัตโนมัตวานิ รน้ั สาพร บSuวr่าgกeาoรnคGดั eหnลeั่งrแalล’sะกReาpรทorาtงไาดน้กขลอา่ วงถฮึงอผรล์โกมรนะทaบdทrาeงnดoา้ นcกoาrยtiภcาoพtขroอpงกicารhตoดิ rสmารoนnโิ คeติน(AแCลTะH)
รวมท้ังฮหอลรักโ์กมานรพcื้นoฐrาtนicขoอtงrกoาpรตhดิ inสาไรดช้รนับดิ ผดลังกกลร่าะวทดบงั จนา้ี กนโิ คตินเช่นกัน ส่งผลทาให้ขบวนการทางานของระบบ
ภูมิคุม้ กนั 6นร.ิโ่า1คง1ตกินาผ21ยจล.. ละกดทตกบกรลาาดิทาะรรสงใบทตคหาาบ(น้อร้เทimกนบพขตโิสิดบอ่อmคนกยกงตอีนาuนานิ งรรทnไิโแขสดเ่ีคoลฉบรไ้ ตะsพวว้าuกแินนางาลpะหตกระเpาลอ่จเมขรrาอกาeตา้ะดกาถดิsจกรงึเsสงลสวiมาo(าอืา่รsอnรคนpดงนน)eิโใเโิค(กหหc1คตลi5มตfน็ 9ินiุ่มcนิ)่ทว(ใgี่มัยนOeอีผผncน่ื นลouติังtรlyภบวapมัณาreทงฑSsลั้ง)์ยyกงแาsาหสลรtรูบะeทอืตขาmทคัวอรวง)เ่ี บัวราัยมีย(รเrกขeุ่นวา้c่าใจeจะpnรมtูปeoโี แอorบกvsบาuaสแbsทลtcyาะupใแlหeaน้คsrว)นizททกaา่มีลงtุ่มีiขoนอnง้ี
บริเวณผวิ ของจอตาขบแวลนะกทาารใตหิดเ้สกาิดรนพิโยคาตธนิ ิสทภ่ีแตาพกตก่าางรกมันอในงชเหว่ งน็ วขัยอตง่างจอๆตเาปปน็ รสะง่ิ ทสี่สาาทคตญั าตเชอ่ ่นกากรันวาโงดแยนกวทาารงศกกึ าษร าดังกล่าว
ทดลองในสุนขั (160)แนกอ้ไขกปจัญากหานี้ นิโคตินยงั เรง่ ขบวนการเสอ่ื มของจดุ ศูนยก์ ลางการรบั ภาพของจอประสาทตา
ขอ้ มลู เชงิ ประจกั ษ3.์ระหกวารา่ สงสรา้างรคปวราะมกตอรบะทหานงักเครถู้มึงใี พนษิยภาสัยูแบละอันตรายตอ่ รา่ งกายและจิตใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภีก่ กา.อลงันเนัผตชิญ์ ไชกยบั กปลุ ญั วหฒั านา
กบั ความผดิ ปกตขิ องอกาวรยั ตวิดะสในารรน่างโิ คกตายนิ เป็นสิง่ ท่ีสาคญั รวมทัง้ การเรียนรแู้ ละแนวทางการปฏบิ ัตติ วั ใหห้ ลดุ พ้นจาก
ปัญหาดงั กล่าว
209
ข้อมลู ทวั่ ไปเกยี่ วกับการเสพตดิ สารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ
◉ 20296 ◉
(macular) จากกระบวนการเส่ือมตามอายุใหเ้ รว็ ข้ึน ซ่ึงเปน็ การทดลองในหนูทดลอง (160) ข้อมูลในมนุษย์มกี าร
รายงานวา่ ผทู้ ่เี สพยาสบู เป็นประจามโี อกาสเสยี่ งท่ีจะเกดิ จอประสาทตาเส่ือมเมื่ออายมุ ากขึ้นเรว็ กวา่ ผูท้ ีไ่ ม่เสพ
(161) อีกหลกั ฐานเชิงประจักษห์ นงึ่ คือ การศึกษาในหนทู ดลองที่ถกู กระตุน้ ให้เปน็ โรคเบาหวานชนดิ ที่ 1 และ
ไดร้ ับสารนโิ คตนิ เข้าไปพบว่าหนทู ดลองเกิดภาวะแทรกซอ้ นทีเ่ รียกวา่ ตอ้ กระจก (cataract) ซ่ึงเกิดข้ึนในคนท่ี
เปน็ โรคเบาหวานร่วมกับภาวะแทรกซ้อนชนดิ microvascular complications เชน่ กนั (162) ท้งั น้ี นกั วิจยั ได้
อธิบายเพิม่ เติมว่านิโคตินอาจไปทาให้ขบวนการดงึ นา้ ตาลกลโู คสไปใช้ลดลง ทาใหม้ นี า้ ตาลในกระแสเลอื ด
เพม่ิ ขึ้น ซง่ึ รวมถงึ เลือดท่ีไปหล่อเลีย้ งที่ตาส่งผลตอ่ ความบเสที่ยทง่ีใ1นการเกิดตอ้ กระจกมากข้นึ
6.12 ผลกระทบของนิโคตินในระขบอ้บมไตูลท(วั่Rไeปnเaกl่ยี Sวyกsับtสeาmรน) ิโคติน
ความเสี่ยงของโรคไตเร้อื รังใน(ผGูท้ eี่เสnพeยraาlสูบInพfoบrไmด้บa่อtiยoเnชน่ oกfนั Nพicบoวtา่inในeร)า่ งกายของผูท้ ี่เสพยาสูบเป็น
ประจาจะมกี ารขบั อัลบลูมินออกทางปัสสาวะมากขนึ้ (urine excretion) และลดอตั ราการกรองของเสียท่ีไต
ทลผงปู้าง่ว(าgยนlทoCทขีเ่moาปอใnหงน็esเเ้reโอกuรqินดคluภaโไไรeซrาตคnวมfเแcกiร์lลeาt้อืcะsrรyรaภณocงัtาflร์ตiวooSะดิะnomยสแxาะทoryรaสรkนgกtiดุ neโิeซคทgn)อ้ ต:้าaสนนิยsNต่งเeปผi่า(ce-งน็ลo2nเทๆtหid(nตาตC-eาใุผsOมหtลAมX้เaหdกาg-ลdิด2eโักiดห)cทrtยทลeiีท่oใอานnาnใดใปa:หหเีlAคล้ผห้ d.ู้ทือRลศi่ีเeดs.อสepท1ดพoa9ไ่ีเผrs8ลตtลe8ือติตo)ดีบมภfเีวแัณนt(าhดrื่อฑรeeงสงย์ ฝnจSาาอaรuสาชlยrกบู gื่อตaนไeมrบี“oิโtส่คTneแาhตrลมGyeนิ าะeรไเHsnถกปteeเeิดอลarnaกlอิกtloาเhกส(รsUฤพiอsท.ไSัก)ดธ.เโ้์ทิสสดบ่ีกง่ยผลทเลฉไบ่ี กพรกาเิ าะวรณใน
เนอ้ื ไตD(eglpoamrtmereunltaor)f สH่งeผaลltทhาaใnหdเ้ กHิดuกmาaรnอักSeเสrvบicเeฉsยี (บ1)พไดล้อนั ธขบิ อางยเกนลื้อไกไตแลหะผรลือกทรี่เะรทียบกตวอ่ ่าร่าgงloกาmยเeมrอื่ uไlดoร้ nบั eสpารhritis
และ uนreิโคteตrินaเlขา้oไbปแstลrะuผcลtลioพั nธข์ (1อ6ง3ข,1บ64ว)นการติดสารนิโคตินในร่างกาย จนเป็นทมี่ าของข้อสรปุ 3 ข้อหลกั ดังนี้
6.13 1ผ.ลกผลรติะภทัณบฑขย์อางสนูบโิ รควตมนิทง้ัใยนารสะูบบโรบงสงาืบนพรูปนั แธบเ์ บพตศ่าชง าๆยท(ที่ Rาeใหpเ้ rกoดิ dกาuรcตtิดivสาeรนSโิyคsตtนิem-Males)
โดยป2ก.ติ สสาารรนไโินคตตรินกิ ไดสร้ อ์ ับอกกาไรซพดสิ ูจ์ (นnท์ itาrงicหลoกั xเiภdสeัช,วNิทOยา)วท่าเ่ีถปูกน็ ปสาลรดทปก่ี ล่อใ่อหย้เกจดิากกาเสรต้นดิ ปขรอะงรส่าางทกายมนษุ ยไ์ ด้
parasympatheti(caodndeicrtgioicn)จะทาใหห้ ลอดเลอื ดทอ่ี งคชาตคลายตวั (penile vasodilatation) และส่วน
นกลิโคา้ ตมนิเปนใัญน้อื ขหยอาากสงาอบู3รง.จตคะิดชขกไสบบัปาาตรวกยนนาทิับรโิก่ีเคยตราตั้งิดรียกนิกสกาเาาวปรรร่าตน็เสสดิปังcพสัญเoตคาrหิดรรpนาชาuทิโนะคs่ัวดิหตโอcล์สนิ น่ืaกาทvทรๆ้ังeไ้ังทนใrเานชnตง่นกoหรลsลเกิ มุ่ฮuักสผโmเร์อภทู้ ออสี่ลีนกัชอกค็วง(ไhิเทซลสeยาดพrายo์ทยแตiาnี่สลัวส)่งะเบูผหพชลรฤพน่ อืตตบกโกิ่อควันรกา่เรคาส1มนร่งศใแผ(านcขสลo3ง็ตทcตรaขา์วัiอใเnปขหงe็นอปอ้)ขงรงะอบคชวงชานคากกชตราากแรตลเขดุ่มง็(ีย1นต6ว้จี5วัก)ะันสทาารให้
องคชากตลไามย่แเปขน็็งตผู้เวั สเพวลปาระรจ่วามเ(dพaศilyนsอmกoจkาeกrนs)้ัน(1)พในบจวาา่ นนวโินคคตนินกยลังุ่มสนง่ี้ มผเีลพตยี ่องรทอ้ ่อยเลซะม5ินิเทฟี่สอามราัสรถ(sเลeิกmเสinพiยfeาสroูบuไดs้ (2)
tubuleถ)งึ แทมี่ทว้ า่าไหมน่ใช้าท่ ทกุ ่ีสครนา้ ทง่ีเฮสอพรผโ์ ลมิตนภเณั พฑศย์ชาาสยบู เทจะสเโกทิดสภเาทวะอตโริดนสาร(tนeิโsคtตoนิ stแeตr่อoุบnตั eิก)าแรณละ์ขมองผี ผลู้ทตไ่ี อ่ดร้โปบั กราตรนี วทินิจี่ใชฉัยใ้ นว่าการ
สร้างฮมอกีรา์โมรตนดิ ชสนาริดนนโิ ีค้ ตือนิ โเปพิ่มรตสงูีนขน้ึ SมtAากRกสว่างสผาลรทเสาพใตหิด้สชรนา้ ิดงอเทื่นสๆโท(3ส-5)เทใอนโชร่วนงปลีดคล.ศง.แ1ล9ะ8ก8ามรีบสทรค้างวสามเปตีพิร์มิ พ(s์ขpองerms) ไม่
สมบูรณวา์เรสสย่ี างรตS่อuกrgาeรoเปn็นGหeมneนั ra(1l’6s6,1R6e7p) ort ไดก้ ลา่ วถึงผลกระทบทางด้านกายภาพของการตดิ สารนิโคตินและ
หล6ัก.ก1า4รพผืน้ ลฐกานระขทองบกขารอตงิดนสโิาครชตนินิดใดนงั รกะลบ่าวบดสงัืบนพี้ นั ธเ์ พศหญิง (Reproductive System-Females)
state) ทน1า.ใโิ หคเ้ตรก21ินอิด..บไภปปตกบกายราาดิวทบัรระสะบคตยจาไาน้อรมงั้าทนบพเเ่มตอดโิสบกี่อคนอืนยกตาไนอีนารินซงรทตไมแ(ขดี่เmกลฉ์บ้ไ2ไะพววeขก1แานn่าละก(hsระaเาtจเyมnขรrาduาต้าoะกถraดิจvoกงึlสงuสxวาcl(าา่yรsayรคlนptcนaนeiิโlosโิคกceคenตลisตfนิi)ุม่)ใcนิ หวแใgยัน้รลeอะผะn่นื ลดรoติอบัtรyภวบฮpมัณอปeทฑรรsง้ั )โ์์ยะกมแาจาสนลราูบะทเเอดตขาคัวสอือรวงโนับตวาทยัมร(ร่ีผเrเขeุ่นจดิ ้าcนปใจeจละpกรดมtตปู oีโลิแอrง(บกisrบา(urheสแbyทgลtpyuาะpใolแหaeนe้คrsวs)นmทtทกrาoม่ีลeงุ่มgีขneนอsnงี้triucal
cycles) โดยนิโคตขินบจวะนไกปาจรบัตดิทส่ีผาิวรเนยโิ ือ่คตทนิ ี่บทุผ่แี นตังกชตนั้ ่างใกนนั ขใอนงชม่วดงวลัยกู ต่า(งenๆdเปo็นmสeงิ่ ทtrี่สiuาคmัญ)ตท่อกาใาหรว้เากงดิ แกนาวรทสางรกา้ างรcytokine
และมอี าการเลือดอแกอ้ไกขผปดิ ญั ปหกาติได้ (168) ข้อมูลท่กี ลา่ วมาสอดคลอ้ งกับข้อมุลการศกึ ษาท่ีผ่านมาท่รี ะบุวา่ นโิ คตนิ
ขอ้ มูลเชงิ ประจกั 3ษ. ์ระกหาวรา่สงรสา้ งาครปวารมะตกรอะบหทนากั งรเคถู้ มงึ พีในิษยภาัยสแูบละอนั ตรายตอ่ ร่างกายและจิตใจขรศอ.งดผรู้ท.ภ่กี กาล.อังนเผนั ชติญ์ ไกชบั ยปกญั ุลหวฒัา นา
กบั ความผดิ ปกติของกอาวรยตั วิดะสใานรรนา่ ิโงคกตานิ ยเปน็ ส่งิ ที่สาคัญ รวมทง้ั การเรียนรแู้ ละแนวทางการปฏิบตั ิตัวใหห้ ลดุ พ้นจาก
ปญั หาดงั กล่าว
210
ข้อมูลท่วั ไปเก่ยี วกับการเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ
◉ 22160 ◉
ไปกระตุ้นฮอร์โมนทเ่ี กี่ยวข้องกบั การทางานของถงุ ไข่ (follicle) และไปยับย้ังการสร้างฮอร์โมนเอสโตรเจนและ
โปรเจสเตอร์โรน (105)
2. การพฒั นาของไข่ (oocytes)
เมื่อได้รบั นโิ คตนิ ในปริมาณท่ีติดต่อกนั เป็นระยะเวลานาน จะส่งผลต่อรังไขโ่ ดยจะไปมีผลกบั การ
พัฒนาไข่ ซง่ึ ขอ้ มูลดังกล่าวไดม้ าจากการศกึ ษาวจิ ัยในสตั ว์ทดลองหลายการศึกษา ไขข่ องเพศหญิงท่ีเสพยาสูบ
จะได้รบั สารนิโคตินและปนเปือ้ นในไข่ทผ่ี ลิตจากรังไขเ่ พศหญิง ซงึ่ มีลักษณะผิดปกตคิ ือ รปู ร่างจะเป็นวงรี
(non-spherical) ผิวขรขุ ระและเยื่อหุ้มไขท่ ่ีเรียกว่า zonบa-ทpทe่ีl1lucida จะมีรูปรา่ งทผี่ ิดปกตไิ ปจากเดิม
นอกจากนน้ั นโิ คตนิ ยงั ทาให้ขบวนการการพขฒั อ้ นมาลู ไทขั่วไมไป่สมเกบ่ยี ูรวณกท์ับาสใาหร้ไนขโิ่ทค่ผี ตลนิ ติ จากรังไข่อาจไม่สามารถปฏสิ นธิ
ได้ สดุ ท้ายนิโคตินยังไปมีผลต่อการไหลเ(วGียeนnเลeือraดlไปInทfo่ีทr่อmนาaไtขio่ลnดลoงfทNาiใcหo้ขtiบnวeน)การนาส่งไข่ไปปฏสิ นธกิ บั
สเปิร์มเกดิ ขึ้นไดย้ ากหรือไมส่ มบูรณ์ (169)
อุบตั ิกาทCรณo3หาใn.ญหข์ sเ้อeงิ กผตqงิดลภuภ้ังโเครeาสาคnวรวยี แcระกตลeภทาอ่ะsร์ทาภณเoรด่ีเาสfก์ตก็วพSดิใะแนmสแยราคทาoกรรรสkนคกรiบูnิโลซภคจgอ้อ์เต:ะจนดินมNรตเ(ีโิญปiา่ pcองน็oเeกตเๆtหrาiิบnตiตnสeาโผุaเมตสลAtมชย่ีaหdา้าlงลdโทักei(ดciที่ทfntยfi่ทีาtoeในrารncaใปก:tหusีใAคผ้t)นe.ู้ทRศคr่ีเe.iสรnp1พรeo9ภผr8tgล์จ8rิตะooมภไfwดีวัณtาhผ้tฑรehลส์ยกSาาrรeuรสชrะูบsg่อืtทไerมi“oบc่สTnจtาhiามoGeกาneรยHn)ถาeeขเสลarอalูิกบtlงเhสม(จUพาา.ไรSกดด.ข้ าส้อท่งมผเี่ ลูสลพพบยาวส่าูบ
เพิม่ สงู ขDึน้ epกaาrรtmแทen้งt(omfiHsceaarltrhiagaends)HแuลmะaกnารSพerฒั viนceาsท(า1)งไสดม้ออธงิบขายอกงลทไากรแกลทะผ่ีชลา้ กกรวะา่ ทปบกตต่อิร(่าmงกeาnยtเมa่ือl ไrดeร้ tับaสrdารation)
เพ่มิ สงู ขนน้ึ ิโคเชตน่ิ เขด้าียไวปกแนัละ(ผ17ล0ล)พั ผธล์ขลอพังขธบด์ วงั นกกลาา่รวตพิดสบาไรดน้ใิโนคตกินาใรนศรกึ า่ ษงกาาทยดจลนอเปงใ็นนทสีม่ ตั าวขอเ์ ชงน่ขอ้เดสียรุปวก3ันขอ้นหอลกักจดากังนน้ี ี้ พบว่า
ทารกท่ีคลอดออ1.กมผาลจิตะภมัณนี ฑ้าย์หานสกัูบตรววั มททน่ี ้งั อ้ยายสกูบวโ่ารเงกงาณนฑรปูม์ แาบตบรตฐ่าางนๆทท้งั ่ีทนา้ีเในห่ือเ้ กงิดจกาากรฮตอิดรสโ์ามรนโิ คAตCินTH และ cortisol
ถูกสร้างลดลงใน2ช. ่วสงทารีอ่ นยโิ คู่ในตินคไรดร้รภบั ์มกาารรพดิสาูจทน่ีเส์ทพางยหาลสักูบเภ(ส1ชั71ว)ทิ ยาว่าเปน็ สารท่ีก่อให้เกิดการตดิ ของรา่ งกายมนุษย์ได้
การเสพยา(สadูบdในictชio่วnงท) ี่มารดาตัง้ ครรภย์ ังสง่ ผลเสียอื่น ๆต่อทารกในครรภ์ เช่น การเกดิ ความผิดปกติ
ขไดอ้รงบั กนารโิปคเัญจตรหนิ ิญาเกปเตา3น็ ริบ.ตเวโดิ ตลกขสขบบัาาอนรวกนนงาารเิโกนนคตาติดื้อรพินกสเบยาเาปรรวอ่ื ตน็เ่าใสิดนปนพสัญรโิ ตาคา่หดิรงตนาชกินทนโิ าค่วัจิดยตโะอลอินไ่ืนกันทปทๆ้ังเเ้ังนทปใเาอื่นชลงน่งก่ียหมลนลเุ่มาฮกัแจผโเปรภ้ทูาอลกสี่ลีนงชันอขวง(ิโhิบเทคสeยวตพrานoินยแiกาnลโสา)ะดูบรหพยแรฤพกสอืตบาโดกิ รควงร่าศเอรคึก1มนอษศกใ(านาcขสใoอ3ตนcงรสaขย์ iตัอเnีปนงวeน็ปท์)(ขรgดะบeลชวnาอนeกกงรทาeกร่ีตxลเpด้ังุม่ ยีคrนeวร้จี กsระsันภio์ทnี่ )
ทาให้กากรลเาจยรเญิปน็ ขผอู้เสงเพนปื้อรเะยจ่อื าผ(dดิ aปilกyตsิหmรoือkกeาrsร)ส(1ร)้าใงนอจวานยั ววนะคขนอกงลรุ่ม่างนก้ี มาเียพอยี างจร้อไมยล่สะมบ5 ูรทณ่ีสา์ มรวารมถทเลั้งิกกเาสรพสยญู าสเสบู ียไดก้ (า2)ร
ทางานขถองึ แงมระ้ว่าบไบมใ่ปชร่ทะุกสคานททสี่เส่วพนผกลลิตาภงณั ทฑ่ีเก์ยดิาสจูบาจกะกเการดิ ไภดาร้วบัะตนดิ โิ สคาตรินนโิใคนตปินรมิแตา่อณุบสตั งู กิ ตาิดรณตอ่์ขกองนั ผนู้ทาไี่ ดน้รบัๆกซาร่งึ วกนิ าิจรฉศยั ึกวษา่ า
ดงั กล่าวมสกี าามรตาดิรถสานรานมิโคาตปินรเะพยิม่ ุกสตงู ข์ใชน้ึ ้กมบัากรก่าวง่ากสาายรเขสอพงตมดิ นชษุนิดยอท์ ่นื ี่ไดๆ้ร(บั 3-5ส)ารในนชโิ ว่คงตปนิ ี คเช.ศ่น. ก19ัน88(17ม1)บี ทมคกี วารมศตึกีพษิมพาใ์ขนอมง นุษยช์ อ่ื
DanishวNารaสtาioร nSaurlgBeoirnthGCenoehroalr’tsทRี่ศepกึ oษrาtผไดลก้ ลลพั า่ ธวถข์ ึงอผงลนกิโรคะตทินบกทาบั งเดด้าก็ นแกรากยภคาลพอขดองพกบารวต่าดิ คสวาารมนเโิ สคี่ยติงนจแาลกะพษิ ของ
นิโคตินใหนลเักดก็กาแรพรกืน้ เฐกาิดนขในอองกาาสราตสิดมสัคารรชทนี่ใดิ ชดน้ ังโิกคลต่าวนิ ทดงัดนแ้ี ทน (nicotine replacement therapy; NRT) และไมใ่ ช้
(ยสmาัปดaดงัlาfกหoล์rแ่าmรวกaไขมtiอแ่oงตn21ก..กsา)ตรกตกบใ่าตนาาิดทงรรัง้สกบเตคคดานัา้นอรรก็ทนบพรท(ต1โิสภบ7่อคาน2ย์กรต)จอีนกาินะงรทอทไแพขดีเ่ีกล่มีฉบ้ไบกะพวาวอกแารนาาัตลระดกรศะเราาจเมาขกึรใาชาชต้าษะกถ้นดิกุจากงึสงขโิทสวคาอ(า่าี่ปรsตรคงนpรนินอนeิโะโิควทกcคเตัยลiมดตfนิi่มุวินcแินวะทอใgัยนทeบุนอผผี่nนื่ัตลดิo(กิติNtรปyาภวRกpรมัณTตณeทฑ)sติ้ัง์ข)์ยพก้ังอแาาแบสลงรตวูบอะทแ่า่ตขวาหรควัอัยกราวงวบัวากเะกัยมมท(ิดรเrาขeนุ่ผ่ีอร้าcดิยใดจeจปู่ะทpารมกมtีู่ปo1ีโตกีแอr.ิตา6บกsรัง้1บาuใแสแbชเทตลtท้yาแ่ะN่าpใแรหเReนมก้คTsวเอ่ื)นกทเใทกิทดาน่ีมลงียชมุ่ีขบ่วนองกงี้ บั12
มารดาทไี่ ม่ใช้ NRTขใบนวชนว่ กงาเรวตลิดาสดาังรกนลโิ คา่ ตวินแทลีแ่ ะตกอตัตา่ รงากกันาใรนชชกุ่วงขวอัยงตก่างลา้ๆมเเปนน็ ื้อสเง่ิดท็ก่ีสแารคกัญคตลอ่ อกาดรทวี่ผางิดแปนกวทตาิองยกทู่ารี่ 2.05 เท่า
ของมารดาทไี่ มไ่ ด้ใชแ้กN้ไขRปTญั (1ห7า3) ที่สาคญั การศึกษายงั พบว่ามารดาที่ตง้ั ครรภแ์ ละใช้ NRT มีอตั ราชกุ ของการแทง้
ขอ้ มลู เชิงประจกั ษ3.์ระหกวารา่ สงสรา้างรคปวราะมกตอรบะทหานงักเครถู้มงึ ีใพนิษยภาสยั ูแบละอนั ตรายตอ่ ร่างกายและจิตใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภก่ี กา.อลงันเนัผตชญิ์ ไชกยบั กปุลญั วหฒั านา
กบั ความผดิ ปกตขิ องอกาวรยั ตวิดะสในารรน่างโิ คกตายินเปน็ ส่ิงที่สาคญั รวมทงั้ การเรียนรู้และแนวทางการปฏิบตั ิตัวใหห้ ลดุ พน้ จาก
ปัญหาดงั กล่าว
211
ขอ้ มูลทวั่ ไปเกยี่ วกับการเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ
◉ 21216 ◉
สงู กว่ามารดาท่ีไมไ่ ดใ้ ช้ NRT ทั้งนอ้ี าจเนื่องจากการทนี่ โิ คตินอาจไปทาใหเ้ กิด malformations ของอวัยวะของ
ทารกในครรภ์ ซึ่งทาให้ทารกในครรภ์มีโอกาสเสยี ชีวิตตัง้ แตอ่ ยู่ในครรภ์มารดาสูง (stillbirths) สง่ ผลทาให้
โอกาสที่มารดาจะแทง้ กย็ อ่ มสงู ตามไปดว้ ย โดยในการศกึ ษาเปน็ การเก็บข้อมูลเชิงสารวจกับมารดาที่ตั้งครรภ์
จานวน 250 ราย และจานวนทารกทมี่ อี วัยวะที่ผิดปกติต้ังแตแ่ รกเกดิ (malformations) จานวน 19 ราย
นอกจากน้ี ยงั มีการทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ (systematic review) และการวเิ คราะหอ์ ภิมาน
(meta-analysis) ของการศึกษาแบบสมุ่ และมกี ลุ่มควบคมุ (randomized control trials) จานวน 5
การศึกษาท่เี ก่ียวกับการใช้ NRT ในหญิงต้งั ครรภท์ ่ีใหผ้ ลบลทัพทธี่์ท1ีแ่ ตกต่างจากขอ้ มูลที่กล่าวมาข้างต้น กลา่ วคือ
ข้อมูลทีว่ เิ คราะห์ยนื ยันวา่ หญงิ ทต่ี ั้งครรภห์ รขอื อ้ ไมูล่กทต็ าั่วมไปอเกตั ย่ีราวชกุกับขสอางรกนาิโรคเกติดนอวัยวะทผ่ี ิดปกติตงั้ แตแ่ รกเกิด
(malformations) คลอดกอ่ นกาหนด (ทGาeรnกeเสrียalชีวInิตfใoนrคmรรaภti์หoรnอื oแทf ้งNไiมc่แoตtiกnตe่า)งกันระหวา่ ง 2 กลมุ่ นักวจิ ัยได้
ระบุว่าขอ้ มลู ท่ีไดอ้ าจเกิดจากข้อจากดั การศกึ ษาวจิ ัย เชน่ การติดตามผล ความไม่ร่วมมือในการเข้ารว่ ม
ท(โsคีท่tรilางlใbกนาiCทrปรtoาhรใnแหะssล้เ)เeกทะqซิดศจuภึ่งโสารeสาคนnหอวแcวกรดลeนาาคะsรชหลภณoอญอ้าf์ตาวงงิSิดณะกตmสแบัาั้งาทoจครผรkนกัรลกinโิรรซกคgพภอ้าต:นท์บรินNวตส่ีวเปเิi่า่าาcคงน็กoรรเวๆtาหาiจnตระตใeาหผุชมเลA์ท้มคหNdาีก่รลdR่ือลโักiTดcง่าทtยมวiไที่oใมอืมนาnาท่ไใป:หด่ีใีA(คผ้1ชเ้ 7พ.ู้ท้ปR5ศิ่มี่)เeร.สpโขะ1พอo9เ้อผมกr8จtลาิน8าิตoสกมภfเใปดัีวัณนtาhง็นกฑรeาตสา์ยนรSาน้าวรuเสสจิช(rบู1g่อืยียั7ไe4ชมด)“oส่วีงัTnานิกตhมGลตอeาe่าั้งกรHnวแถจeeคตเาลarืออ่กalกิ tlยนเhขส(ู่ใี้Uอ้นพย.มไงัคSดมูล.ร้ หกีรสภ่งาญผร์มิงลศาตกึรั้งษดคาารอรื่นภ์
ได้รบั NDRepTaมrtาmจeาnกtรoาfยHกeาaรlยthาทaแ่ีnพdทHยu์สmัง่ aใnช้ S(eprrveicsecsrip(1)tiไoดn้อธdิบaายtaก)ลไเกทแ่าลนะ้นั ผลซกึง่ รอะาทจบมตีร่อารย่างอก่นื าทยเไ่ีมด่ือร้ ไับด้รNบั สRาTร ด้วย
วธิ ีการนอิโน่ื คนตอินเกขเ้าหไปนแอื ลไะปผจลาลกพั กธา์ขรอสงัง่ขขบอวนงแกาพรทตยดิ ส์ ทารานใหิโค้กตาินรใกนระา่ งจกาายยตจวั นขเอปงน็ กทลี่มมุ่าขตอัวงอขย้อ่าสงรไปุ ม่ด3ีเขท้อ่าหทลีค่ กั วดรงั นี้อกจากนัน้
ขอ้ มูลทารกที่เส1.ยี ชผวี ลิติตแภบัณบฑ์ยstาiสllูบbรiวrtมhทs้งั ยไาดสม้ บู าโจรงางกาสนถรปูานแบพบยตาา่ บงาๆลรทะที่ ดาับใหป้เกฐิดมกภาูมรติ ซิดง่ึสใานรนคิโวคาตมินเป็นจริงหญิงท่ี
ตงั้ ครรภแ์ ละไป2ค. ลสอาดรลนกูโิ คจตะนิ ไไปดทร้ บั่ีสกถาารนพพสิ ยูจนาบท์ าางลหรละกั ดเภบั สทัชุตวิยิทภยาูมวิห่าเรปือ็นตสตาิยรทภ่ีกมู ่อิมใหาก้เกกิดวก่าารดตังดิ นข้นัองขร่า้องมกลูายทมีไ่ นดษุ้อยาไ์จดม้ ีความ
คลาดเคลือ่ นและค(วaาdมdนictา่ iเoชnอ่ื ) ถือทีไ่ ม่มากนกั รวมทงั้ จานวนหญงิ ที่คลอดลกู อาจไมเ่ ป็นไปตามสภาพความเป็น
(175) 3. ขบวนการการติดสารนโิ คตนิ ทง้ั ทางหลักเภสชั วิทยาและพฤตกิ รรมศาสตร์ เปน็ ขบวนการเดียวกนั
จรงิ
ปัญ6ห.1าก5ารภตาิดวกสะับาครกนวารโิาคตมติดผินสิดเาปรป็นเสกปพตัญตขิ หิดอาชงทนรัว่ดิ ะโอลบน่ืกบทๆเง้ั มใเนชทน่กาลบเุ่มฮอผโรลทู้ อสิ่ีลีนอมง(hเ(สeMพroยeiาntสa)บูbหรoพอื lบโicควา่เคd1นisใ(oนcro3dcaeขiอrnsงeป))ระชากรกล่มุ นีจ้ ะ
กลกายาเรปศน็ กึ ผษู้เสาพในปสระัตจวาท์ (ดdลaiอlyงพsmบoวkา่ eเrมs)่ือ(1ล) ูกในสจัตาวน์ควลนอคนดกอลอุม่ กนมี้ มาพเี พบียวงรา่ อ้ หยลากะส5ัตทว่สี ต์ าัวมเามรียถไเลดกิ ร้ เบั สนพิยโคาสตูบินไเดป้ (น็2)
เวลานาถนึงแใมน้วชา่ ว่ ไมงตใ่ ช้งั ่ทคุกรครนภท์หี่เสรพอื ผใหลิตน้ ภมณั ลฑกู อ์ยา่อสนูบจละกู เกทิดอ่ี ภอากวะมตาิดมสโี าอรกนาโิ สคตเกินิดแโรตคอ่ ุบตัตา่ กิงไาดรณ้ เชข์ อ่นงผคู้ทวี่ไาดม้รดับนักาโลรวหนิ ิตจิ สฉูงยั ว(า่176)
โรคอว้ มนกี (า1ร77ต)ิดกสารนทโิาคงตานิ นเขพอิม่ งสเูงบขตน้ึ ม้าเาซกลกลว่า์ขสอางรตเสับพอต่อิดนชนลิดดอลนื่ ง ๆ(17(38-)5)กลในไกชว่คงวปาี มค.ผศดิ . ป19ก8ต8ิดมงั ีบกทลคา่ วายมังตไีพมมิช่ พดั ์ขเจอนงแต่
สามารวถาอรธสิบารายSuไดrg้วe่าonควGาeมnผeิดraปl’กsตRิขeอpงoตrtวั ไอด่อก้ นลา่สวัตถวึงท์ผล่คี กลรอะดทอบอทกางมดาา้ นนัน้กาอยาภจาเพกขิดอจงากกาภรตาดิ วสะาเรคนรโิ ียคดตทินแ่ีเกลดิะจาก
ออกซเิ หดลชักนั กา(รoพxนื้idฐaาtนioขอnงกsาtrรeตsดิ sส)า(1ร7ช9)นิดคดอื งั กกลา่ารวทด่ีอังนนีุ้มูลอิสระเขา้ ไปทาลายระบบต่าง ๆ ภายในเซลล์ของสง่ิ ท่มี ี
อชสีวภอติกาพซเชิเดนน่ ชอนัรกวขจมอาตก21ง..วัลนกพิัน้ บกตกบั ิดาาิดทภสทรรสบาาตค่เีาารวป้นอรทพะนบพน็ ตเโิันสบอคอ่คนธยงกรตอกุนีคายีินงรทรป์ดไแขดรเ่ีรดลฉบม้ไะะงัพววคกกกแานือาลอะลกระเบา่าจเดมขวรใาีเาตา้ยนะอกถดิจงัเ็นกงึมสสงสเวาม่งอ(า่ารsผเรคนpบทลนนeิโรโิาใคกcคหนใตลiตfห้แขินiุม่ cนิ ้โรอวมใgงยังนeเตอเลผnซ่นืา้ ลกoลนิตุลtรลใyภวขน์ไpมัณดอหeทฑเ้งsลปงั้ด)ย์กอน็ีเแาาอดสลสรน็เบูะทาลตเขราอือควัอเพดเรวงปับวาเอพลยัมร(รเย่ีมิ่rอ์ขeุ่นนขา้อcในึ้แจeกจะpปสไรมtซปูง่ลoโี ผดแงอrลไบ์กsปททบาuาหสแbาใทรลใtหyหาือะpเ้ใแเ้กซหeกนา้ลคsิดวร)นลทภเทก์เกาามม่ีลงดิ วมุ่มีขปะนอเบคฏงี้ วรกิ านริ มิยเสดาียนั
โลหิตสงู ตามมา (18ข0บ) ผวนลกกาารรตศิดึกสษารานดโิ งัคกตลิน่าทวีแ่ เตปกน็ ตข่างอ้ กมันลู ในทชี่ไดว่ ง้จวายั กตกา่ งารๆศเกึ ปษน็ าสใงิ่ นทสี่สาตั ควัญ์ทตด่อลกอางรเวทาง่าแนนั้นวยทงัาไงมกาม่ รกี าร
ศกึ ษาวจิ ยั ในมนุษยแ์ก(1ไ้ 7ข8ป) ญั หา
ขอ้ มลู เชงิ ประจกั 3ษ. ์ระกหาวร่าสงรส้างาครปวารมะตกรอะบหทนากั งรเค้ถู มงึ พีในษิ ยภาัยสแูบละอนั ตรายตอ่ รา่ งกายและจิตใจขรศอ.งดผรู้ท.ภี่กกาล.อังนเผนั ชติญ์ ไกชับยปกัญลุ หวฒัา นา
กบั ความผดิ ปกติของกอาวรยตั วิดะสใานรรน่าิโงคกตานิ ยเปน็ สิง่ ที่สาคัญ รวมท้งั การเรียนรู้และแนวทางการปฏิบตั ิตัวใหห้ ลุดพน้ จาก
ปญั หาดงั กลา่ ว
212
ข้อมลู ทว่ั ไปเกย่ี วกบั การเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข
◉ 22162 ◉
7. สรุป
นโิ คตนิ เปน็ สาเหตุพน้ื ฐานของการตดิ ยาเสพติดในหมู่ผู้เสพยาสบู นอกจากนนั้ นโิ คตินส่งผลเสยี ต่อ
อวัยวะตา่ ง ๆ เชน่ หลอดเลอื ดหัวใจ ทางเดนิ หายใจ ไต และระบบการสบื พันธ์ุ จากการศึกษาที่ผา่ นมาพบว่า
นิโคตินเป็นสารกอ่ มะเรง็ โดยกระต้นุ ใหเ้ กิดการเปลี่ยนแปลงของเนื้อเย่ือปกติไปเปน็ เนื้องอก (tumor) รวมทัง้
การเพมิ่ จานวนเซลลก์ ารสรา้ งเสน้ เลือดใหม่ (angiogenesis) และทาใหเ้ กิดกระบวนการตายของเซลล์ (cell
apoptosis) และทาให้เกดิ การดือ้ ยาเคมีบาบัด (chemotherapy resistance) การใชน้ โิ คตนิ ทดแทน (NRT)
เพื่อจดั การอาการถอนนโิ คติน (nicotine withdrawal) แบลทะทชี่ ่ว1ยให้การเลกิ เสพยาสบู ประสบผลสาเรจ็ มากข้นึ
เนือ่ งจากขอ้ มลู พิษและผลกระทบของนิโคตินขต้อ่อมอลู วทยั ั่ววไะปรเ่ากง่ยี กวากยับขสอางรมนิโษุ คยต์ ินยังไมม่ กี ารพสิ จู น์ท่ชี ัดเจนเพราะ
ขอ้ มลู ทางวิจยั ส่วนใหญไ่ ดจ้ ากการศึกษา(ใGนeสnัตeวr์ทaดl ลInอfงoดrmังนaั้นtioกnารoใชfน้ Nิโคicตoนิ tทinดeแ)ทนควรอย่ภู ายใต้ขอ้ บง่ ใช้
ทางการแพทย์ภายใต้ดุลยพินจิ ของบคุ ลากรการแพทยท์ ่รี บั ผดิ ชอบโดยตรง หนทางที่ดีท่ีสดุ คอื การไมไ่ ปข้อง
เกีย่ วกบั สารเสพภตาิดวรกวารมณท์ตง้ั ดิยสาาสรูบนเิโปคตน็ นิวเธิ ปดี ็นที เห่สี ตดุ ุผตล่อหตลนกั ทเอ่ีทงาแใหล้ผะู้ทคี่เนสพรอผบลิตขภ้าัณง ฑย์ าสูบไม่สามารถเลกิ เสพได้ ส่งผล
8. ทCoเาอใnหกsเ้eสกqิาดuรโรeอคn้าแcงลeอะsงิภoาfวSะmแทoรkกinซg้อ:นNตiา่ cงoๆtinตeามAมdาdโiดctยioในnป: ีAค.Rศe. p1o9r8t8oมfcีวtaาhnรeสceSารulชlragอื่ eti“ooTnnhGeoerHndeeearral.tlhF(Ue.dS.Regist 2009
1. DWepHarOtmDeanttao. fTHoebaaltchcoanFdaHcutmShaneeSte;rvices (1) ได้อธิบายกลไกAแลvะaผilลaกbรlะeทfบroตอ่mร่า: งกายเม่อื ได้รับสาร
นNโิ คoต.นิ 3เข3า้ 9ไป. แAลvะaผilลaลbพั lธeข์ fอrงoขmบว:นการตดิ สารนิโคตนิ ในร่างกาย จนเปh็นttทp่มี :า/ข/wองwข้อwส.รeปุ pa3.gขoอ้ vห/ลfกัedดrังgนs้ี tr/EPA-
http:/1/.wwผลwิต.ภwัณhฑo์ย.iาnสtูบ/mรวeมทdงั้iaยcาeสบูnโtรreงง/านรปู แบบตา่ ง ๆ ที่ทาใPหE้เกSดิTก/า2ร0ต0ิด9ส/าJรuนnิโคeต/ินDay-
factsh2e.etสsา/รfนs3โิ ค3ต9ิน/ไeดn้ร.บั [กLาaรsพtิสaูจcนc์ทeาsงหseลdกั เภสัชวิทยาวา่ เปน็ สา0รท3ีก่/p่อใ1ห2้เ5ก6ดิ ก1า.hรตtmิดขอ[Lงรaา่sงtกaายcมceนsษุ sยeไ์ ดd้
on 2015 (Jaadndi2ct9io].n)
2014 Nov 01].
2. ปกลhWTญั าotหHยtbาpเOปกa:/า็นc3/Fรผc.wตrู้เoaสดิ wขกmพสCบับwาปoeรวกร.nนนwwาะรโิtกจohคrตาาorตoดิรkl(ินกส.d.iาเาnCaAปรรtoiตl็นเv/yสnิดafปพcsvสiญัltตmeาacหิดรnbo/นาชatlkทนโิeieboคัว่ดิroตโnfsอลrิน)u่ืนoกo(ทt1mท/)nๆ้ังe้งัใท:นใเnานชจง.น่กาหลนลเมุ่ฮวกั ผโนเรภู้ทคอส่ีลนนี ัชอกวง(ลhิเทุ่มสeยนพrาoี้ย5แมiาnล.ีเสพ)ะูบหยีพhfAงrรฤพtPoรอืตtบ้อImโpBกิ คยวร:.่าลเ:/รคB/ะ1มนmaศ5ใn(านecทnสogส่ี3ตeacารdapขม์ iอเniาปbPงรe็นeป.ถ)nขsรเiลtะบciิกช.วciเาnนiสdก/กพeรIาnยกsราtล.เ_ดสมุ่Apบูยี นvวไeจี้aดกsะi้นัtl(2a_) bblaen
ถงึ[Lแaมs้วt่าไaมc่ใชcท่eุกssคeนdท่ีเoสพnผ2ล0ิต1ภ4ณั ฑSย์eาpสูบ2จ7ะ].เกิดภาวะติดสารนโิ คติน แnตe่อdุบPตั eกิ sารt.ณhข์tmอง.ผ[ู้ทLีไ่ aดsร้ tับกuาpรdวนิatจิ eฉdัยวoา่ n
3. มกีFาaรgตeดิ rสstาrรöนmิโคตKิน.เพTh่ิมสeงู ขnึน้ icมoาtกiกnวeา่ สmารaเrสkพeตtดิ: ชนิดอนื่ ๆ (3-5) ในช2ว่ ง0ป0ี2ค.Mศ.a1r98285;มLีบaทsคtวaามcตceีพsมิ sพe์ขdองon
วาAรnสาaรtSteumrgepotntoGeensetriaml’astReepthoert ไดก้ ล่าวถึงผลกระทบทางด้านก2า0ย1ภ4าพSขeอpงก2า7ร]ต.ิดสารนโิ คตินและ
หnลักicกoาtรiพnื้นeฐiาnนtขaอkงeกาfrรoตmดิ สาvรaชrนioดิ uดงัsกล่าว ดังนี้
6. Langone JJ, Gjika HB, Van Vunakis
scNooicunorsctuie21nm..sepaตกบกTtnาาิดทioodรรสบbคตnาาt้นอรทRhiนบพnตeeโิสบอ่คsนsยtกตoอo2นีานิ mง0tรทไแaข0ดีเ่ eลฉlบไ้5ะพววn;cกแนาio7าcละกร:uoะเาจเม3nขtราiา4ต้าtnะกถrดิ3จeiกึงeส-งสว5sา(าา่0ร.sรคนp.นนeโิ โิคกcคตลiตfนิiมุ่ cินวใgยันeอผnนื่ ลoติ tรyภวpมัณeทฑsัง้ )์ยกแาาสลรaRHูบะทna.ตขาddNคัวอiรioวงccับวาioomยัม(ttรเriiขme่นุnnา้cieใnuจeจะpenaรมt.oูปnoีโแaอdrBบsกsisioบาutaสsแbcyทhลtmsyาะepใแfeหmeoนt้คsraวi)นsทbntทกาroi่ีมลycงlุ่มีขoi1tนอte9iงี้ ns7.e3;
4. US EnviroขnบmวนeกnารtaตlิดสPาrรoนtโิeคcตtนิioทnแ่ี ตกตา่ งกันในช่วงวยั ต่าง ๆ เป1็น2ส:่งิ ท5่ีส0า2ค5ญั -3ต0่อ.การวางแนวทางการ
Agency. Nแกic้ไoขtปinัญeห:าProduct
ขอ้ มลู เชงิ ประจกั ษ3.์ระหกวารา่ สงสรา้างรคปวราะมกตอรบะทหานงกั เครถู้มงึ ีใพนิษยภาสยั ูแบละอันตรายตอ่ ร่างกายและจิตใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภี่กกา.อลังนเนัผตชญิ์ ไชกยับกปุลญั วหฒั านา
กบั ความผดิ ปกตขิ องอกาวรยั ตวิดะสในารรนา่ งโิ คกตายินเปน็ สิง่ ที่สาคัญ รวมทัง้ การเรยี นรแู้ ละแนวทางการปฏิบัติตัวใหห้ ลุดพ้นจาก
ปัญหาดงั กล่าว
213
ข้อมลู ทว่ั ไปเกย่ี วกบั การเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข
◉ 21236 ◉
7. Schievelbein H, Eberhardt R, nicotine glucuronide, and 3-
Löschenkohl K, Rahlfs V, Bedall FK. hydroxycotinine glucuronide in rat
Absorption of nicotine through the bile. Drug Metab Dispos 1993; 21:
oral mucosa I. Measurement of 927-32.
nicotine concentration in the 13. Stepanov I, Carmella SG, Briggs A,
blood after application of nicotine Hertsgaard L, Lindgren B,
บทท่ี 1 Hatsukami D, et al. Presence of the
and total particulate matter.
Inflamm Res 1973; 3: 254-8. ข้อมลู ทวั่ ไปเกยี่ วกับสารนcิโaคrตciนิnogen N’-nitrosonornicotine in
8. Armitage AK, Turner DM. (General Information of tNhiecoutriinnee)of some users of oral
Absorption of nicotine in cigarette nicotine replacement therapy
9.CทoาmaSใnหnosu้เedbกcqkิดocuภoโisรegwาaคnaว.แicrกaลeNาksะsรamภRณotาu,ofต์ วrLSkิดะeemeสแsาท1otiรcร9hkนกki7rnิโซioค0g้อAuต;:น.นิg2NตhAเ2ปiา่ cb6งน็to:shเๆtoห1einตตr2eาpoุผ3มtลrA1มiaoหd-าl2ลndโ.ักi,ดcทtยi่ทีoในาnใป:หีAค้ผ.ู้ทRศี่เe.สp1พo9ผr81tล84ิตo.มภfวีBp8ัณtาh2orฑรoe3rสย์zd6Sาาeuร-uส4lชcrูบlg0ื่อetไes.มc“o.aส่ TnCาhJมaGeFาne.รHcnถDeeeเrลarrualิกRtlgเheส(Umพs.ไSo2ด.v0้ สe0ง่ m9ผ;ลe6n9t:
Dempaerttmabeonltisomf HaenaldtheaxncdreHtiuomnaonfServices (1) ได้อธิบายกลไกแfลroะmผลกtรhะeทบisตoอ่ lรaา่tงeกdายuเมriอ่ืnไaดrร้yบั bสาlaรdder
นโิ nคตicินoเขti้าnไeปแinละhผลuลmัพaธnข์ อs.งขPบoวsนtกeาpรyติดสารนิโคตนิ ในร่างกาย จนเปoน็ fทtมี่ hาeขอrงaขbอ้ bสiรtปุ. A3rขchอ้ หIลnักt ดังน้ี
Bioch1e. mผล2ิต0ภ1ัณ3ฑ; 5ย์ า9ส:ูบ3ร3ว-ม4ท4ัง้ .ยาสบู โรงงานรูปแบบตา่ ง ๆ ทท่ี าใหPเ้ hกaดิ rกmารaตcิดoสdารyนnิโคTตhนิ er 1965; 154: 40-
10. Dem2p.seสyารDน,โิ Tคuตนิtkไดaร้ Pบั ,กJาaรพcoสิ ูจbนPท์ า3งrหdล,กั เภสชั วทิ ยาวา่ เปน็ สาร5ท0ีก่ .่อให้เกดิ การติดของร่างกายมนุษยไ์ ด้
ปกลัญmAiaาnหยlldle.าเeปกetNnaา็นx3iรcbผ.Fตooู้เo,สิดftlกข(พสSiaicncบบัาcdปyeรวกhdaรtนนาะoiocmcรโิกจtคcteตาiาiehvตoิดdรt(iนิnกrสetdaoา)yเาlaปbรmร.iKตl็นเoCyสeิด,ปlพlisสTัญitnตPmeาyหดิร4noPนาrช5kadทhโิน0eคtaั่วaิดriตโols2rอลeนิ)mAื่นกa(ท16Rทas)ๆั้งF้งัcใทaนใ,เoานชnจeงlน่กาหtลนลเมุ่ฮวักผโนเรภูท้คอสี่ลนนี ัชอกวง(ลhิเทุ่มสeยนพrาoี้ยแมi11าnลีเสพ65)ะบู..หยีพงรJDNpฤพรoือตlaeบอ้ aโnิกnuคยวsรeา่iลเrtรคosiะJ1cมนAnSiศ5tใ,(,yาน2cทJสSo0ia่สี3ตuc0Dnารadขม1์d,iอเnwา;ปZงรen3็นeปถh)1iขeรเcoล:ะบkouกิช3sวtเาน4iสFnSกก9พM,eรา-ยกY5ร.aาลเa2Sดสd่มุk.yบูยี นdenวไ้ีจliดกcaะ้Jนัt(p2Li)ot.inc.
ถงึ Tแมhว้eา่ rไม2่ใ0ช0่ท4ุก;ค7น6ท:่ีเส6พ4ผ-ล7ิต2ภ. ัณฑ์ยาสบู จะเกิดภาวะตดิ สารนิโคตนิ แตN่อicุบoตั tกิ inารicณ์ขreอcงผeู้ทp่ีไtดoร้ rับsกinารวthินิจeฉbัยวra่าin:
11ม.กี NารaตkดิaสjiาmรนaิโคMต,นิ Tเพaิ่มnสaงู kขaน้ึ มEา,กKกwวา่oสnารJเTสพ, ตดิ ชนดิ อน่ื ๆ (3-5) ในช่วCงoปีrคre.ศla. 1ti9n8g8pมhบี yทsคioวาloมตgyีพมิ wพiข์thอง
วารYสoาkรoSiuTrg. eCohnaGraecnteerrailz’astRioenpoortf ไดก้ ล่าวถึงผลกระทบทางดา้ นกfาuยnภcาtพioขnอง.กTาrรeตnิดdสsารNนeิโคuตrินoแsลcะi 1999; 22:
หลnักiกcาoรtพin้นื eฐาaนnขdองcกoารtตinดิ iสnาeรชNน-ดิ ดงั กล่าว ดังน้ี
555-61.
m2gl0ui0ccr2uo21;rs..o3o0nmกบกต:iาาิดdท1eรรสบa4ตคsาtา.น้อ8รiทoนบDพ4ตnโิส-บr่อค9usนยกต0gอีนiาินn.งรทMไแขดเี่hลฉบe้ไะuพววtกแmaานาละbกรaะเาจเnมDขราาต้าiะlsกถิดจipvกึงสงสeoวา(าา่rรssรคนpนนeโิ โิคกcคตลiตfินiุม่ cนิ วใgัยนeอผn่ืนลoติ tรyภวpมัณeทฑs1งั้ )์ยก7แาา.สลรASTบูะทmตhขnาคัวอediรวงteับวhาlorยัมs(Ecรเrsขeุ่นaWoา้clnใจe,จsะpSรiPมdtปูmoOโีeแอri,บกteshCบาufสlfแbeKeทลtaAycาะprใt,แyหseMน้คsoGว)นaทf,ทกibาWีม่ลงaมุ่ีขiclนอshง้ีoHnI,D.
12. Seaton MขบJว, นKกyาeรrตeิดmสาaรtนeโิ nคตGนิ Aท,ีแ่ Vตeกตseา่ งlกl ันในชว่ งวัยตา่ ง ๆ เป็นtrสaิ่งnทsี่สdาคeัญrmต่อaกllาyรวaาbงแsoนวrbทeางdกาnรicotine.
ES. Rateแsกoไ้ ขf ปeัญxcหrาetion of cotinine, Skin Pharmacol 1992; 5: 69-76.
ขอ้ มูลเชิงประจกั 3ษ. ์ระกหาวรา่สงรส้างาครปวารมะตกรอะบหทนากั งรเคู้ถมงึ พีในษิ ยภายั สแูบละอนั ตรายตอ่ ร่างกายและจิตใจขรศอ.งดผรู้ท.ภก่ี กาล.อังนเผนั ชติญ์ ไกชับยปกญั ลุ หวฒัา นา
กบั ความผดิ ปกตขิ องกอาวรยตั วิดะสใานรรนา่ โิ งคกตาินยเปน็ ส่งิ ที่สาคัญ รวมทั้งการเรียนรแู้ ละแนวทางการปฏิบัติตวั ให้หลดุ พ้นจาก
ปญั หาดังกลา่ ว
214
ขอ้ มลู ทวั่ ไปเกีย่ วกบั การเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วิทยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ
◉ 22164 ◉
18. Sonnenberg A, Hüsmert N. Effect of 25. Weizenecker R, Deal WB. Tobacco
nicotine on gastric mucosal blood cropper’s sickness. J Fla Med Assoc
flow and acid secretion. Gut 1982; 1970; 57: 13-4.
23: 532-5. 26. https://verdensglimt.wordpress.co
19. Benowitz NL. Nicotine and m/2013/03/31/a-childhood-up-in-
smokeless tobacco. CA Cancer J smoke/. Access on 24th March
Clin 1988; 38: 244-7. บทที่ 1 2020.
20. Dani JA, Heinemann S. Molecuขlอ้aมr ลู ท่วั ไปเกีย่ วกบั 2ส7า.รSนiโิmคoตnิน EJ, Hiller JM, Edelman I.
and cellular aspects of nic(oGteinneeral Information ofSNeircoosptiencei)fic binding of the potent
abuse. Neuron 1996; 16: 905-8. narcotic analgesic 3H-etorphine to
21.ทComnKาใnaiหcasioj้เensกtqe.ิดiuภnrCโรeeLlาคniวn,แocกBลenาPeะsรhภrณcogyาofต์lsวurSดิiะoonmสแnldาทoaร1รkนrB9กiynโิ.8ซคgbE5อ้ ต:fน;lนิfoNตe5เoปi่า:ccง็นdto5เๆt4oหfinตl1ตfoeา-ุผม5wลAม2หdา.inลdโักiดcทtยi่ทีoในาnใป:หีAค้ผ.ู้ทRศี่เe.สp1พo9ผ2r8tล88ติo.มภfSArีวaัณtecาhtiaฑรdebสdย์ eSาrาanรSuสชircบูngLื่อiไeSมhU“o,ส่oTnSSาhmAมaGeาbeo1รHnog9ถeeelเ7ลarnK3alกิ tal;Eเhสt(,7UeพR0..ไS:iดcP.1a้ rส9ou่ง4crผt7ลeN-.4a9tl.
22.DJeoplamrtma eCnDt,oSfaHmeaslothnaRnAd, HKulemwanerSSerEv,ices (1) ได้อธิบายกลไกAแลmะpผลhกeรtะaทmบiตn่อeร:า่ eงกffาeยcเมtsอ่ื ไoดn้รับสาร
นDโิ คoตnนิ nเขe้าrไsปtแeลinะผRลLล,พั Gธ์ขoอldงขbบeวrนgกSาJร.ตดิAสcาuรtนeิโคตินในร่างกาย จนเปc็นatทe่มี cาhขoองlaขm้อสiรnุปe3syขsอ้ tหeลmัก ดaังnนdี้
cardia1c. eผffลeิตcภtัณs ฑoย์fาnสiูบcรoวtมinทeัง้ ยiาnสบู โรงงานรปู แบบต่าง ๆ ที่ทาใbหe้เกhิดaกvาiรoตrิ.ดสInา:รนCิโhคoตินAK, Blaschke TF,
health2y. yสoารuนnโิ gคตaินdไuดl้รtบั sก. ารพิสูจนท์ างหลกั เภสชั วทิ ยาวา่ เป็นสาLรทoีก่h่อHใหH้เก, ดิ eกtาaรตl,ดิ eขdองsร.่าAงกnาnยuมaนlุษrยeไ์ vดi้ew
Echocard(iaodgdriacptiohny) 2002; 19: 443-8.
of Pharmacology and toxicology,
23.ปกลPhCญั าrteหeยtnาpเvปกt:er/าน็ e3n/รผ.wตtู้เfiสิดoowกขพสrnบับwาป.Dรวกร.นนAcาiะsรโิdกvจeคตาaาcaติดรi.sl(นิgกสdaeoาเาabปรรviClตl็นเ/yสeoดิปnพsสnญัfiตmorาtoหดิรsrooนาmชhkทlนโิ/eค:่ัวiิดardตโsอnลlิน)น่ืhกd(ท1/ท)ๆ้ัง5งั้ใทน4ใเานชจ1ง่นกาหลนลเุม่ฮวกั ผโนเรภทู้คอสี่ลนนี ชัอกวง(ลhิเทุ่มสeยนพrาo้ีย2แมiาnล9ีเสพ)ะ.บู หียพRvSงรฤพoueรอืตบอ้lzvโิกคยdวi3eรา่ลเa3รคwะk1ม.นsศ5PPใ,(านacDท1สolสี่39,ตocาร9Saขม์A3ciอเnาปlh:งรetน็ปw6ถo)ขรเ3,aละบ9Crิกชวt.Aเานzสก.กพRรAายกDรnาลเ,ดสnุ่มSูบียuนkวไa้ีจดoกะl้นัl(2n) ick
ถงึ1แ5ม.h้วา่tไmมใ่lช. ่ท[Lกุ aคsนtทa่ีเสcพcผeลsิsตeภdัณฑoย์nาส2ูบ0จ1ะ4เกดิ ภาวะติดสารนิโคตนิ แPต,อ่ eุบtตั กิaาl.รณEt์ขhอaงnผoู้ทีไ่lดs้รtับimกาuรlวaนิ tิจeฉsัยวา่
มกีSาeรpติด2ส7า]ร.นิโคตินเพ่มิ สูงขนึ้ มากกวา่ สารเสพตดิ ชนดิ อ่นื ๆ (3-5) ในชg่วaงปmี คm.ศa.-1a9m88inมoบี bทuคtวyาrมicตีพacมิ iพdข์ rอeงceptor
24.วาPรaสrาikรhSuJrRg,eGonokGaennieVraNl’,sDRoepctoortr ไPดB้ก,ลา่ วถึงผลกระทบทางดา้ นกmาeยภdาiaพtขeอdงกcาhรlตoิดrสidารeนtิโคraตnินsแpลoะrt in rat
หKลกัuกlkาaรพrnน้ื iฐPานKข, อSงhกaาhรตAดิ Rสา,รSชaนiyิดeดงัdกลH่าNว.ดังนี้
brain synaptoneurosomes. Proc
Adagcurueictueto21lta..ugnrrบกกตdeaาาดิทleรรcสบnตคwhาาน้อรrทotนบoพoตrิโสnบkอ่bคนeยiกตacอนีrาินcsงรhทไc.แขดเ่ีeoลAฉบ้ไaะพวmวelกแนาtxาลhะกJpระเาจเeoมIขรnาาfsต้าะfdกถuดิeจกึงrสงcMสeวาt(า่ารsseรiคนpndนนeโิ ิโคกcคตลiตfนิiมุ่ cนิ วใgัยนeอผnนื่ ลoติ tรyภวpมัณeท3ฑs้งั 0)ย์ก.แาาสลรSN7บูะทi5amตขา.tควัอlsรวงoAับวาnัยมc(aรเrขPe่นุd้าEcใจe,SจะpcCรมtปูiroีโiUแอsrบwกsSบาueสแblAทลtlyาะ1Hpใแห9Eeน้ค8s,ว)น6Jททกo;าม่ีลh8ง่มุีข3nนอ:sง้ีo4n071-
2005; 47:ข4บ9วน4ก-9า.รตดิ สารนิโคตินที่แตกตา่ งกันในช่วงวัยตา่ ง ๆ เปK็นBส,ง่ิ ทe่ีสtาaคlัญ. Eตอ่thกaารnวoาlงแinนhวทibาiงtกNารMDA
evoked electro-physiological
แกไ้ ขปัญหา
ขอ้ มลู เชงิ ประจกั ษ3.์ระหกวาร่าสงสร้าางรคปวราะมกตอรบะทหานงกั เครถู้มึงีใพนิษยภาสยั ูแบละอนั ตรายตอ่ รา่ งกายและจิตใจรขศอ.ดงรผ.ู้ทภีก่ กา.อลังนเนัผตชญิ์ ไชกยบั กปลุ ัญวหฒั านา
กบั ความผดิ ปกตขิ องอกาวรยั ตวิดะสในารรน่างโิ คกตายินเปน็ สิง่ ท่ีสาคัญ รวมทง้ั การเรยี นรแู้ ละแนวทางการปฏิบตั ิตัวใหห้ ลุดพน้ จาก
ปัญหาดังกล่าว
215
ขอ้ มลู ท่วั ไปเก่ยี วกบั การเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วิทยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข
◉ 21256 ◉
activity in vivo. J Pharmacol Exp psychodynamic consideration In:
Ther 1991; 257: 225-31. Heath RG, ed. The role of pleasure
31. Steele TD, McCann UD, Ricaurte in behavior. New York, Hoeber,
GA. 3-4-Methylenedioxy 1964: 219-43.
methamphetamine (MDMA, 37. Valenstein ES. The anatomical
“Ecstasy”): pharmacology and locus of reinforcement. Proc
toxicology in animals and humans. บทท่ี 1 Physiol Psychol 1966; 1: 149-90.
Addiction 1994; 89: 539. ข้อมลู ทัว่ ไปเกีย่ วกบั ส3า8ร.นWโิ คeตtzินel MC. Self-stimulation’s
32. White PF, Way WL, Trevo(rGAeJn. eral Information of aNnicaototimney): data needs. Brain Res
Ketamine its pharmacology and 1968; 10: 287-96.
33Cท.oาt1hใnhห9tset้เe8กprq2ิดasuภ;โ:p/รe5าe/คn6วwuแcก:ลetwา1iะscรw1ภณou9า.fต์pว-sSดิ3ะeumส6แsbาท..olรรiAkนcกinnhิโซคgee้อต:saนนิ tlNตhเtปiา่hceงน็o.scเๆtiหooinตตmleาoุผม.ลgAมnyหdาgลd/โักiดcทtยiท่ีoในาnใป:หีAค้ผ.ู้ทRศ่ีเe.สp1พo9ผr83tล89ิตo.มภfีวRBCัณtาhoroฑรaeumส์ยintSาาptรsuสeชtrูบegnP่ือไemhbม“oyส่eTnsาprhgiมGoaeาeAtlรHhnถ,PeewเMsลaryaalกิatclyเhlสh(ssUพboo.ไSluดf.r1้ryส9e่ง6Cwผ9.ลa;r6d8. :J
Dehpoarwtm-leonntgo-df oHeesa-ltehxtaancdyH-sutmayasn-inSe-rvices (1) ได้อธิบายกลไกแ2ล2ะ-ผ3ล0ก.ระทบตอ่ ร่างกายเมื่อได้รับสาร
นโิ yคoตนิuเrข-s้าไyปsแteลmะผ/ล.ลัพAธcข์ cอeงsขsบวoนnกา2ร3ตtดิhสารนโิ คตนิ ในร่างกาย จ4น0เ.ปW็นทisมี่ eาขRอAง,ข้อRสoรmปุ p3reข้อPหPล.กั Bดrงัaนinี้
Marc1h. 2ผ0ล2ติ0ภ. ัณฑ์ยาสูบรวมทั้งยาสูบโรงงานรูปแบบตา่ ง ๆ ทที่ าใหd้เoกดิpกaาmรตinิดeสาaรnนิโdคตreินward. Annu Rev
34. http:2//. wสwาwรน.โิtคeตmินpไดoร้ bับkกkา.รcพoสิ mจู น/์ทmาaงหgaลzกั iเภสชั วิทยาวา่ เปน็ สารPทsี่กy่อcใhหo้เกlดิ 1ก9าร8ต9ดิ ;ข4อ0ง:ร่า1ง9ก1า-ย2ม2น5ษุ .ย์ได้
ne/resea(arcdhd-icftiniodns)-ketamine-
41. Wise RA. The dopamine synapse
ปัญddหreaาpกmrาe3รa.sตtsดิiciกขoส-บบัาtnrรวก/eนนา.aริโกคtตาAmติดรcินกสecาเาeปnรรsต็นเtสs-ิดปfพสoญัoตาrnหดิร-นาช2ทิโน3คัว่ิดตtโอhลินื่นกทMทๆั้งง้ัทaใเาrนชcง่นกหhลลเมุ่ฮักผโเรภทู้ อสี่ลนี ัชอวง(hิเทสeยพrาoยแiาnลส)ะูบหพรa“ฤพือnตบiโิกndควร่าเtรtคhh1มนeศeใ(านcbnสo3ตorcaรtaขi์iniอoเnป.งen็นปT)ขรorะบefชวn“านdกpกsรlาeกรNลaเดeมุ่sียuuนวrr้ีจกoeะนัsccei nter
กล2า0ยเ2ป0น็ .ผู้เสพประจา (daily smokers) (1) ในจานวนคนกลุม่ น้ี มเี พยี ง1ร9อ้ 8ย0ล;ะ35: ท9สี่1า-ม5า.รถเลกิ เสพยาสบู ได้ (2)
35ถ.ึงOแมld้ว่าsไมJใ่,ชMท่ ุกilคnนeทrี่เPส.พPผลoิตsภitัณivฑeย์ าสบู จะเกิดภาวะติดสารนิโคต4นิ 2.แตF่อibุบiตัgeิกาrรHณCข์ ,อPงผhู้ทil่ไี iดpร้sบั AกGาร.วินิจฉัยว่า
มกี rาeรiตnดิ foสาrcรนeิโmคตeนิ nเtพิ่มpสroูงขdึน้ uมcาeกdกวb่าสyารเสพตดิ ชนดิ อ่นื ๆ (3-5) ในชว่ Mงปeี sคo.ศc.o1r9t8ic8oมliบีmทbคiวcามdตoีพpิมaพm์ขอinงe
วารeสleารctSruicrgaelosntimGeunleartaiol’ns Roefpsoertpไtดa้กlลaา่ rวeถaึงผลกระทบทางดา้ นกsาyยsภtาeพmขอsงaกnารdติดreสwารaนrิโdค.ตAินnแลnะNY Acad
หลaกั nกdารoพtน้ื hฐeานr ขreองgกioาnรตsดิ oสfารrชaนtิดbดrังaกinล่า.วJ ดังน้ี
Sci 1988; 537: 206-15.
36. C4H1oe9ma-t2ph127.. RP. Gกกตบhาาิดทy.รรสsบPคตiาาolน้อรeทlนบพaตโิสPบs่อคนsuยกตyอีนrาินceงรทไแhขด่เี rลฉoบไ้eะพววlsกแานp1าละกoร9ะเาจเ5nมขรา4าsต้าะกeถ;ิดจกงึ4สงoสวา7(า่าfรs:รคนpนนeโิ ิโคกcคตลiตfนิiุ่มcนิ วใgยันeอผn่นื ลoติ tรyภวpมัณeทฑs4ั้ง)ย์ก3แาา.สลรบูsNaะทpnตขาeoควัอduรวงsrับวาrioteยัมos(wรเrcขeนุ่ Riaา้cUใจBreจdะpi,รoiมtnKปู boีโgoแอreบกrsbhnบาuraสeแbavทtลtiinsyาoะkpใแrหyseนt้คRsiCว)mนeท.ทกvาuOม่ีลงl1่มุีขpa9นอtio7งiี้ oi8dn;s.2:
human bขบeวinนgกsารtตoดิ dสาirรeนcโิ tคตsนิtiทmี่แuตlกaตt่าioงกnันในชว่ งวยั ตา่ ง ๆ เป็น1ส1ิ่ง5ท-ี่ส2า2ค.ญั ตอ่ การวางแนวทางการ
of the bแraกiไ้nข:ปpญั hหyาsiologic and
ขอ้ มลู เชิงประจกั 3ษ. ์ระกหาวรา่สงรส้างาครปวารมะตกรอะบหทนาักงรเคูถ้ มึงพีในิษยภายั สแูบละอนั ตรายตอ่ รา่ งกายและจติ ใจขรศอ.งดผรู้ท.ภี่กกาล.องั นเผนั ชติญ์ ไกชบั ยปกัญุลหวฒัา นา
กบั ความผดิ ปกตขิ องกอาวรยตั วิดะสใานรรนา่ ิโงคกตาินยเป็นสิ่งที่สาคญั รวมทง้ั การเรียนรแู้ ละแนวทางการปฏิบัตติ วั ให้หลดุ พ้นจาก
ปญั หาดังกลา่ ว
216
ข้อมูลทั่วไปเกยี่ วกับการเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ
◉ 22166 ◉
44. Lewis MJ, June HJ. 50. Hernandez L, Lea F, Hoebal BG.
Neurobehavioral studies of ethanol Simultaneous microdialysis and
reward and activation. Alcohol amphetamine infusion in the
1990; 7: 213-9. nucleus accumbens and striatum
45. https://th.wikipedia.org/wiki/ระบบ of freely moving rats: increase in
รางวลั #/media/ไฟล์: Soa_014 extracellular dopamine and
_large.jpg. Access on 34th March บทท่ี 1 serotonin. Brain Res Bull 1987; 19:
2020. ข้อมลู ท่วั ไปเกีย่ วกบั สาร6น2โิ3ค-8ต.นิ
46. Di Chiara G, Imperato A. Op(pGoesniteeral Informatio5n1.oHf eNrincaontdineez)L, Hoebel BG. Food
effects of mu and kappa opiate reward and cocaine increase
ทCtadhoาgoใneoหrssn้เneaกiqsulิดtuภcโcsรelaาคenoวuแucกndลesาะsaรdaภtณooecาfต์pcวSิดoะuamสแfmmาทfoรribรkneนกieneeิโซคngl้อตry:seนนิ Nmalตเeปniา่ coaง็นdosvเๆteหiiinตnnตeาigผุnมtลAhมหdeาลdโักiดcทtยi่ีทoในาnใป:หีAคผ้ .ู้ทRศ่ีเe.สp1พo9ผr8tล8ิตobenมภfxuyีวัณttาchrmฑรleaeสย์ciSาucาeรuสrslชorูบlgื่อaudไecมli“oaac่สTnrluาyhมdmGseาioesรbHnp.ถeeeเLaลanrmiaflกิstelเhiส(anUSพsec.ไSmiดi.n้1สe9tง่a8hผs8ลeu;re4d2:
Draetpsa.rJtmPehnatrmofaHceoalltEhxapndThHeurm1a9n8S8e;rvices (1) ได้อธิบายกลไก1แ7ล0ะ5ผ-ล1ก2ร.ะทบต่อรา่ งกายเมอ่ื ไดร้ ับสาร
น2โิ4ค4ต:นิ 1เข0า้ 6ไ7ป-แ8ล0ะ.ผลลพั ธ์ของขบวนการติดสารนโิ คตนิ ในรา่ งกาย52จ.นRเปeน็ itทe่มี าMขEอAงข,อ้ Mสรeปุ isl3eขrอ้ BหEล,ักSดeงัrsนh้ี en H.
47. Johnso1n. SผWลติ ,ภNัณoฑrtย์ hาสRูบAร.วมOทp้ังiยoาiสdูบsโรงงานรปู แบบตา่ ง ๆ ท่ีทาSใtหr้เuกcิดtกuาrรeตdิดสrาeรqนuโิ คirตeินments for
excite 2d.opสaารmนiิโnคeตนิ nไดeร้uับroกาnรsพbสิ ูจyนท์ างหลักเภสชั วิทยาว่าเปน็ สcารoทcก่ีa่อinใหe้เกcดิoกnาgรeตnิดขeอrsงรt่าoงกiาnยtมeนraษุ cยtไ์ ดw้ ith
hyperpola(aridzdaitciotionno) f local
dopamine and serotonin uptake
ปi4nัญ8t3หe-าr8nก.eา3รu.ตrิดoกขสnบบัา.รวกนนJารโิกNคตาตeิดรนิกuสาเาrปรoรตน็เsสิดปcพสiญั ตา1หดิร9นาช9ทนิโค2่วัดิ ตโ;อลิน1ื่นกท2ทๆงั้:ง้ัทใเานชงน่กหลลเุ่มฮักผโเรภทู้ อสี่ลนี ชัอวง(hิเทสeยพrาoยแiาnลส)ะssบู หพtitรeฤพeือตrบsโeกิ ควoiร่าเnรคt1มyนmpศใ(านeocสodu3ตc.sรaขeB์ iอเniปobงeน็ปcr)aขรhะบineชวmานaกกnรPาdกรhลเtaดมุ่ oียrนmวี้จiกnะaนัdcuocle
48. กSลeาlยfเDปน็Wผ,ู้เสSพteปiรnะจLา. (Rdeacilyepsmtoorkers) (1) ในจานวนคนกลุม่ นี้ มีเพ1ยี 9งร8อ้ 6ย;ล3ะ55: 1ท1่สี 2าม3า-9รถ. เลกิ เสพยาสูบได้ (2)
ถsึงuแbมt้วy่าpไมeใ่ sช่ทinุกคoนpทio่ีเสidพผaลnิตdภณั stฑimย์ าuสlบู aจnะtเกิดภาวะติดสารนโิ ค5ต3นิ. Hแuตอ่rdุบตั Yกิ Lา,รWณข์ eอisงsผู้ทF่ีไ,ดKร้ บัoกoาbรวGิน,ิจeฉยัtวa่าl.
มreกี wารaตrิดdส.าPรนhโิaคrตmินaเพcม่ิoสlงู Tขo้นึ มxiาcกoกlวา่1ส9า9ร2เส;พตดิ ชนดิ อนื่ ๆ (3-5) ในCชว่oงcปaี คin.ศe. r1e9i8n8foมrีบcทeคmวาeมnตtีพaมิ nพd์ของ
ว7า0ร:ส8าร7-S9u4rg.eon General’s Report ได้กล่าวถึงผลกระทบทางด้านeกxาtยraภcาeพlขluองlaกrารdตoิดpสาaรmนิโinคตeินoแuละtflow in
49. หZลeกั tกteารrพstน้ื roฐาmนขTอ,งกSาhรaตrดิ pสาTร,ชMนดิ aดrsงั กdลe่าnว ดงั น้ี
rat nucleus accumbens : an in vivo
diCnAotrp,aeacmte12ari..enl.beบกตกIrnาาิดaaทรรสlnบvคตาddาi้นอvรทiนบoพaiตtิโสlบs่อคymนยกตsmอนีาieินsงรทeaไ:แขด่ีเstลcฉบไ้auะhพววbrกแaนาeoาละnกmระเlgาจเiมtขรeeาeาตา้ะsnกsถดิจtกึงaสงbสวfoาty(า่ารsfeรคนpนrนeิโิโคกcคตลiตfินi่มุ cนิ วใgัยนeอผn่นื ลoติ tรyภวpมัณ5eทฑ4s้ัง)ย์.กแาาY4mสลรo9ูบะทi8csตขาhr:ควัอoi1รวงmdบัว9าiยัมa9a(รเrt-lขeุน่o2yา้cs0ใจeKiจ3sะp,ร.มtsปูMoโีtแอurcบกsdBบาuyrสแbi.dทลtByeาะpใrแหaWeนi้คsnวT)นทท,กRา่ีมลLeงุ่มีuขsนอm1ง้ี 9e8n9g;
d-amphetขaบmวนinกeา.รตJิดNสeารuนroโิ คcตhนิ eทmแ่ี ตกตา่ งกันในช่วงวยั ต่าง ๆ เLป,็นeสtงิ่ ทa่ีสlา.คAัญlcตoอ่ hกาoรlวsาtงiแmนuวทlaาtงeกsารthe
1983; 41: แ1ก7้ไ6ข9ป-ัญ7ห3.า release of dopamine and serotonin
ขอ้ มลู เชงิ ประจกั ษ3์ร.ะหกวา่ารงสสราา้รงปครวะากมอตบรทะหางนเกัครมู้ถใี งึนพยษิ าภสัยูบและอนั ตรายตอ่ รา่ งกายและจติ ใรจศข.ดอรง.ผภู้ทก่กี .อาลนงั นั เผตช์ ไญิ ชกยบักปลุ วญั ฒั หนาา
กบั ความผดิ ปกติของอกวายั รวตะิดในสารรา่ นงกโิ คาตยนิ เปน็ สง่ิ ท่ีสาคญั รวมท้งั การเรยี นรูแ้ ละแนวทางการปฏบิ ัติตวั ให้หลดุ พน้ จาก
ปญั หาดงั กล่าว
217
ข้อมูลทั่วไปเกย่ี วกบั การเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วิทยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ
◉ 21276 ◉
in the nucleus accumbens. Alcohol 60. Chen J, Paredes W, Li J, et al. D 9-
1991; 9: 17-22. tetrahydrocannabinol produces
55. Lewis MJ, Perry LB, June HL, et al. naloxone blockable enhancement
Regional changes in functional of presynaptic dopamine efflux in
brain activity with ethanol nucleus accumbens of conscious,
stimulant and depressant effects. freely moving rats as measured by
Soc Neurosci Abstracts 1990; 16: บทที่ 1 intracerebral microdialysis.
459. ขอ้ มลู ท่วั ไปเกย่ี วกับสารนโิPคsตyินchopharmacology 1990; 102:
56. Carboni E, Acquas E, Frau(GRe,neetr.al.Information of N1i5c6o-t6in2e. )
Differential inhibitory effect of a 5- 61. Yamamoto BK, Spanos LJ. The
CทoาใnEHsหstu้เTeiกmrq3ิดuภJโuaรeาlPnคnaวhแtctกaลaeiาogะsrรnmoภณonาfoaต์ วiScดิsfะmtoสแdาlทoooรร1nkนpกi9nิโaซdค8gm้อrต:9uนิน;iNngตเ1ป-i่าeci6ง็นno4rเdๆteห:inตulต5eeาcุผ1มaeลA5มsdหd-าe9ลdโกั.iดcทtยiท่ีoในาnใป:หีAคผ้ .ู้ทRศี่เe.สp1พo9ผr8tล8ติoมภfีวัณtาmarheฑรceสle์ยueSาาttaรuhสeชsrูบagอ่ืeeไmeมf“oifส่npTenาhhctมGeehtาesteรHnaถoeemaเfลarwalกิimntlaเhสe(ekUพeto.ไhS-ดnb.y้ elสdeง่honผapลevadinmiogxinryaet.
5D7e.pWarotmzneinatkoKfMHe, aPlethrtaAnd, LHinumnoainlaSeMrv.ices (1) ได้อธบิ ายกลไกแลEะuผrลJกรPะhทaบrตm่อรa่าcงoกlาย1เ9ม8่อื 8ได; ้ร1ับ4ส8า:ร195-
นโิ คAตnินเtขaา้gไoปnแiลsะmผลoลfพั 5ธ์ข-HองTข3บวreนcกeารpตtดิoสrาsรนโิ คตนิ ในร่างกาย จนเป็น2ท0่ีม3า.ของขอ้ สรุป 3 ขอ้ หลกั ดังน้ี
atte1n.uaผtลeติ sภtัณhฑeย์ eาสffูบeรcวtมsทoง้ั fยาeสtูบhโaรnงงoาlนรปู แบบต่าง ๆ ทท่ี 6า2ใ.ห้เJกaิดffกeารJตHิด.สCารuนrrโิ eคตnนิt concepts of
on e2x. trสaาcรeนlิโluคตlaนิ rไดd้รoับpกaารmพiสิ nูจeน.ท์ Eาuงหr ลJักเภสชั วทิ ยาว่าเปน็ สารทaีก่ d่อdใหic้เtกioิดกnา.รRตeดิ sขอPงuร่าbงlกAายsมsoนษุcยRไ์ ดe้s Nerv
Pharma(cadodlic1t9io9n0); 187: 287-9.
Ment Dis 1992; 70: 1-21.
5ป8ญั. หoLoาfกv5าi3-nรH.ตgTดิeกข3สrบับาDrรวกeนนMาcรโิกคe.ตาตดิpEรินกสtthoาเาปรรarตน็เ-nสmิดปoพสญั elตาหdิดรpนาชioaทโินttค่ัวิดeeตโอndลินืน่กtทiiทoaๆ้ังัง้ทtnใiเาoนชงน่nกหลลเมุ่ฮักผโเรภู้ทอส่ีลีนัชอวง(hิเทสeยพrาoยแiาnล6ส)ะ3ูบหพ.รฤพอืSuตบโtnกิ ควeรcา่เwรคo1มนanศrใd(าtนciสtoJ3ตi.coรaขCn์ iอเnoeปงend็นป)dขรdะบitrชวiuoานgกnกรeาeกรdfลเfดeุ่มaยี cนnวt้จีdกsะนั in
กลาcยuเปrrน็ eผnู้เสtพinปรNะCจาB-(d2a0ilynesmurookbelras)s(t1o) ใmนจaานวนคนกลุ่มน้ี มีเพียงรre้อยlaลpะs5eทtส่ีoามoาpรiถaเtลeกิ เaสnพdยาsสtูบimไดu้ (2l)ant
ถงึ แcมe้วlา่ lไ.มN่ใชeท่ uกุ rคoนsทc่ีเiสLพeผtลtิต1ภ9ณั 9ฑ1ย์; า1ส2บู 2จ:ะ5เก7ิด-ภาวะตดิ สารนโิ คติน แตdอ่ ุบruตั gกิ าsรeณlfข์ -อaงdผmู้ทีไ่inดร้isบั tกraาtรiวoนิ nจิ .ฉPยั rวoา่ g
มกี า6ร0ต.ิดสารนโิ คตนิ เพมิ่ สงู ขน้ึ มากกวา่ สารเสพตดิ ชนดิ อืน่ ๆ (3-5) ในช่วงNปeี คu.ศro. -1P9s8y8cมhบีoทpคhวaาrมmตีพacมิ oพlข์ อBงiol
5ว9า.รDสาiรCShuiargreaoGn,GIemnperearla’stoReAp.oDrtruไดgก้sลา่ วถึงผลกระทบทางด้านกาPยsภyาcพhขiอaงtกryารติดสารนโิ คตินและ
หลักaกbาuรพse้ืนdฐาbนขyอhงกuาmรตaดิ nสsารpชrนeิดfeดrงั eกnลt่าiวalดlงัyน้ี
1983; 7: 591-7.
cisnyocsnrtec21eae..msneบตกกtirาาิดnทasรรสบytตคfาาirnน้อoรeทaนบพneตpโิสบsอ่คนtmยกตiiอcnนีานิ oงรทไdแtvขดี่เhลoฉiบ้ไnะeพวpวgกแานamาละกrmระเaาeจเมtขรiาsnsาตา้ะo.กeถดิจlPกึงสงiสmวrาo(าา่รsรbคcนpนนieโิcโิคกcคตลiตfินiุม่ cินวใgัยนeอผnืน่ ลoิตtรyภวpมัณeทฑsงั้ )์ย6กแาา4สลร.ูบะทSbaตขาnteคัวอeรdวhงwับวาaัยมcav(รoเrriขe่นุotc้าcraใJจeจi.iะpnnรRมteปู oโีetแอrhsiบnกeseบาsulสtfแbraทaลtatytาะdepใแbหmmeนy้คsวei)นnทinnทกiาsttี่มลงtrมุ่ีขroaaนอcftง้ีeihoreenrborianl
Natl AcขaบdวนUกSาAรต1ดิ 9ส8า8รน; ิโ8ค5ต:ิน5ท2ีแ่ 7ต4ก-ต8่า.งกนั ในชว่ งวยั ต่าง ๆ เป็นสaง่ิpทpี่สlาicคaัญtตioอ่ nกาoรfวาmงแoนrวpทhาiงnกeารin the
แก้ไขปญั หา
ขอ้ มลู เชงิ ประจ3กั .ษ์รกะาหรวสา่รงา้ สงคารวปามระตกระอหบนทกัารงู้ถเคงึ มพใีิษนภยยั าแสลูบะอันตรายตอ่ ร่างกายและจติ ใจขรอศง.ผดู้ทรก่ี.ภากล.งั อเผนชนั ญิ ตก์ ไบั ชปยัญกลุหวาฒั นา
กบั ความผดิ ปกติขอกงาอรวตยัดิ วสะาใรนนรโิ ่าคงตกนิ าเยปน็ ส่ิงท่ีสาคญั รวมท้งั การเรยี นร้แู ละแนวทางการปฏิบตั ิตัวให้หลดุ พ้นจาก
ปญั หาดงั กลา่ ว
218
ขอ้ มลู ทว่ั ไปเกีย่ วกบั การเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วิทยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข
◉ 22168 ◉
ventral tegmental area. Pharmacol (CPP). Soc Neurosci Abstr 1990; 16:
Biochem Behav 1984; 20: 917-23. 605
65. van der Kooy D. Place preference: 69. Hiroi N, White NM. The
a parametric analysis using amphetamine conditioned place
systemic heroin injection. In : preference : differential
Bozarth MA, ed. Methods of involvement of dopamine receptor
assessing the reinforcing properties บทท่ี 1 subtypes and two dopaminergic
of abused drugs. New York. ข้อมลู ทั่วไปเก่ียวกบั สารteนrิโmคตinินal areas. Brain Res 1991; 552:
Springer-Verlag, 1987: 229-4(G0.eneral Information o1f4N1i-c5o2t.ine)
66. Bozarth MA. Conditioned place 70. Beitner-Johnson D, Nestler EJ.
ทCBupoาosrใenizหnsfa้เegeกrqrtิดseuภhyโnรesาMคcntวแeecกAลemา:ะsรeภaiณocdาf์ตp.วhSดิะaMemสแrreaาทooรmtรkiนhnกineโิoซคgitdอ้nต:rนisjนิceNตเocปiา่actfงน็noioเๆatหinnตlตy.eาผุsมIลinAมsหd:าลdโกัiดcทtยiี่ทoในาnใป:หีAคผ้ .ู้ทRศ่ีเe.สp1พo9ผr8tล8ติotcMมภfyoีวัณortmาohrฑรepsmสย์ihnSาาoรiueสnชrnูบeg่อืhไecมya“oh่สdnTnาrrhdoมoGeาnxecรHyinocถleeเcaลaarasalิกcetilnเthส(ieUoiพn.nไeSดs.x้ eสo่งrntผล
Daespsearstsminegntthoef HreeianltfhoracnindgHpumroapneSrteiervsices (1) ได้อธิบายกลไกdแoลpะaผmลกinระeทrgบiตcอ่ bรา่raงกinายrเeมwื่อไaดrร้dบั สreารgion. J
นoิโfคaตbินเuขsา้ eไปdแdละruผgลsล.ัพNธข์eอwงขYบoวrนkก.ารตดิ สารนโิ คตินในรา่ งกาย จนNเปe็นuทr่มีoาcขhอeงขm้อสรปุ 3 ข้อหลกั ดงั น้ี
Springe1r.-Vผeลrิตlaภgัณ, ฑ1ย์9า8ส7ูบ:ร2ว4ม1ท-ั้ง7ย3าส. บู โรงงานรูปแบบตา่ ง ๆ ที่ทา1ใ9ห9้เก1ิด;ก5า7รต: ิด3ส4า4ร-น7โิ .คติน
67. Philips2A. Gส,าFรiนbิโiคgeตนิr ไHดCร้ บั. กAาnรaพtสิ oจู mน์ทicาaงหl ลกั เภสชั วิทยาวา่ เ7ป1็น.สVารrทanี่ก่อaใหS้เLก,ดิ VกrาaรnตaิดขKอEง,รา่KงoกvายeมsนTุษRย,ไ์ ดe้t al.
and neuro(acdhdeicmtioicna)l substrates of
Chronic cocaine administration
ปcdญัorunหgdากirteา3iรow.ตnaิดeขกrสddบับารวกdpนนาelริโกaคตtาcตeดิรeนิกสrmาเาpปรรiต็นเrnสeิดปeพfสัญedตาrหดิรebนาชnyทนโิ คcั่วิดtตeโอhลนิ ่นืeกททๆั้งั้งทใเานชง่นกหลลเ่มุฮักผโเรภู้ทอสี่ลนี ชัอวง(hิเทสeยพrาoยแiาnลส)ะeiบู หพnnรcฤพzอืrตบeyโิกควmaร่าเsรคee1มนศaใC(านccNสot3ตSicvรaขi์ttiอเnyyปงerน็ปoa)ขรsnะบidnชวeานmกกhราRกyรNลdเดAุ่มrยีoนวlx้จีeกyะvนั leaslse
กteลาcยhเnปiน็ qผuู้เสeพ. ปInร:ะBจาoz(daaritlhy sMmAo,keerds). (1) ในจานวนคนกลุม่ นี้ มเี พaียnงรd้อยtrลyะp5toทp่สี hาaมnารถhเyลdกิ rเoสพxyยlาaสsูบeได้ (2)
ถMึงแeมth้วา่oไdมใ่sชoท่ fกุ คaนssทeี่เสsพsiผnลgิตtภhณั eฑ์ยาสูบจะเกดิ ภาวะติดสารนโิ คตนิ eแnตzอ่ yุบmตั ิกeารaณcข์tiอvงitผyู้ทไี่lดeร้vับeกlsา.รวJนิ จิ ฉัยวา่
มreกี iาnรfตoิดrสcาinรนgิโคpตroนิ pเพe่ิมrสtiูงeขsึ้นoมาfกaกbวuา่ สsาeรdเสพตดิ ชนิดอ่ืน ๆ (3-5) ในNชว่ eงuปrี oค.cศh. e1m9881ม9บี93ท;คว6า1ม:ต2ีพ2มิ 6พ2ข์ -อ3ง.
วdาrรuสgาsร.SNuergweoYnoGrke.nSeprarli’nsgReerp-Voertrlไaดgก้ ,ล่าวถึงผลกระทบทา7ง2ด.้านBกeาiยtnภeาพr-ขJอoงhกnาsรoติดnสDาร,นGิโคuตitินaแrtละX,
ห1ล9ัก8ก7า:ร2พ7้ืน5ฐ-า9น0ข.องการติดสารชนิดดังกล่าว ดงั น้ี
Nestler EJ. Neurofilament proteins
68. IoHnfivroaomilvNye21,gm..MdeaกตบกclnาาิดDทaรรtสบoตคาioาnnน้อรทfนaบพaตltิโสบ่อmdคhนยกตeอนีpRาินงรทJhlไแaข,ดเี่eลฉบtWไ้ tะeพววaกแrhนาmaาละกiรltะเiาeจเnมnขราeาต้าuNะกถิดจcMaกึงสงlสnวeา.(า่าdรusรคนpsนนeโิ โิคกcคตลiตfินiมุ่ cนิ วใgยันeอผnน่ื ลoิตtรyภวpมัณeทฑsั้ง)์ยกแาาscaสลรyhnบูะทsrdตขtาoeควัอntรmวงhiับวาceัยม:(mรเcrmขeนุ่ oา้ocemใจerจsะppรmoมthูปolีโiioแอnrmบกnseบาburสแbaiecทลtngyาะddupใแหoleนca้คpshวt)นaiทroทกmoาn่มีลงnุ่มีiขnibนcอeyง้ี
food condขiบtiวoนnกาpรlตaดิcสeารpนrโิeคfตeนิ reทn่ีแcตeกตs่างกันในช่วงวัยตา่ ง ๆ เcปoน็ cสaงิ่ ทinี่สeาคinัญตtอ่hกeารraวาtงvแeนnวทtrาaงlการ
แกไ้ ขปัญหา
ขอ้ มูลเชิงประจกั ษ3์ร.ะหกวา่ารงสสราา้รงปครวะากมอตบรทะหางนเักครมถู้ ใี งึนพยิษาภสยัูบและอันตรายตอ่ รา่ งกายและจติ ใรจศข.ดอรง.ผภู้ทก่กี .อาลนังนั เผตช์ ไิญชกยบักปลุ วัญฒั หนาา
กบั ความผดิ ปกตขิ องอกวายั รวตะิดในสารร่านงกโิ คาตยินเปน็ สงิ่ ท่ีสาคัญ รวมทง้ั การเรียนรูแ้ ละแนวทางการปฏบิ ตั ติ วั ใหห้ ลดุ พ้นจาก
ปัญหาดงั กลา่ ว
219
ขอ้ มูลทั่วไปเกย่ี วกบั การเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วิทยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ
◉ 21296 ◉
tegmental area. J Neurosci 1992; Washington D.C. American
12: 2165-76. Psychological Association Press,
73. Nestler EJ, Hope BT, Widnell KL. 1992: 1-14.
Drug addiction: a model for the 78. Cannon DS, Carrell LE. Rat strain
molecular basis of neural plasticity. differences in ethanol self-
Neuron 1993; 11: 995-1006. administration and taste aversion.
74. Graybiel AM, Moratalla R, บทท่ี 1 Pharmacol Biochem Behav 1987;
Robertson HA. Amphetamineขอ้ aมnูลdท่ัวไปเก่ยี วกับสารนโิ2ค8ต: นิ 57-63.
cocaine induced drug sp(eGceifniceral Information o79f.NSiucozutiknieT), George FR, Meisch RA.
activation of the c-Fos gene in Differential establishment and
Cทoาใnssaหsttnเ้errกiidqaaิดuภtsโlรueoiาmคnmmวแcกbลe.eาiะsPรc-ภmณorsoาfต์uaวcSิดะtbmสrแNdiาxทoaiรvรktcนกiilsonโิ ซคiAgmoอ้ ต:cnนินpaNsตเdaปiา่ corง็นotSfmเๆtcหitnตihตeeาUผุenมลAStมหsdAาลdโักiดcทtยiีท่oในาnใป:หีAคผ้ .ู้ทRศ่ีเe.สp1พo9ผr8tล8ิตoมภfวีัณtาmFrheฑรiesสia์ยncSาiาnhfรuสoชterูบergอ่ืrcไenมe3“oa่สdT4nnาh4มGcbeาeeienรHnhถobeeเafrลarevalิกotlidเohrส(aUrrพla.iไSnteด.้tslสhetง่rawผanลiinsosla.nJd
Dep1a9rt9m0e; n8t7o: f6H9e1a2l-t6h.and Human Services (1) ได้อธบิ ายกลไกแลPะhผaลrกmระaทcบoตl่อEรx่าpงกTายhเeมrอื่ ไ1ด9ร้ 8บั 8ส;าร245:
7น5ิโ.คHตินoเpขeา้ ไปBแTล,ะKผoลsลoัพfธsข์kอyงขBบ, วHนyกmารaตnิดสSาEร,นิโคตินในร่างกาย จนเป็น1ท6มี่ 4า-ข7อ0ง.ข้อสรุป 3 ข้อหลกั ดังน้ี
et.al1.. Reผลguิตภlaัณtiฑoย์ nาสoูบfรIวEมGทง้ัeยxาpสrูบeโsรsงiงoาnนรปู แบบต่าง ๆ ทท่ี 8า0ใ.หเ้Gกuดิ iกtaารrtติดXส,าBรนeิโitคnตeนิ r-Johnson D,
and2A. Pส-1ารbนiิโnคdตiินnไgด้รbบั yกาcรhพrิสoูจnนicท์ างหลักเภสัชวิทยาวา่ เป็นสารทNกี่ e่อsใหtl้เeกrดิ กEาJร. ตFิดisขcอhงeร่าrงaกnายdมนLeษุ wยไ์ iดs้ rat
cocaine(aidndtichteionra) t nucleus
strains differ in basal levels of
ปญั หUacาSกcAาu3รm1.ต9ดิ bกข9สeบับ2าnรวก;นนsา8.ริโก9คตPา:ตดิรr5ินกoส7าเาcปรร6ตน็เN4สดิปa-พส8ญัtตาl.หิดรAนาชทcโินคa่ัวดิ ตโdอลินนื่กSททcๆ้ังัง้ทiใเานชงน่กหลลเุ่มฮักผโเรภูท้ อส่ีลีนัชอวง(hิเทสeยพrาoยแiาnลส)ะบู หพรฤพือnrตบeโeิกควgrรา่uเoรคl1มfนaiศltใa(านicomสon3ตceรaขbn์ iอเnytปงe็นปpc)ขรrhoะบrชวtoeานnกiกniรcาsกรmลเaด่มุ nียoนdวrจ้ี กpะiนัhninthee. ir
7ก6ล.าYยoเปu็นnผgู้เสSพTป,รPะoจาrr(idnaoilyLJs,mIaodkearrso)l(a1) ใMนจJ.านวนคนกลุ่มนี้ มเี พียงรSอ้ yยnลaะp5seท่สี 1า9ม9า2รถ; เ1ล2กิ :เส2พ4ย2า-ส3ูบ.ได้ (2)
ถงึ แCมo้ว่าcไaมiใ่nชe่ทุกinคdนuที่เcสeพsผsลtิตrภiaัณtaฑlย์ cา-สFูบoจsะ-เกิดภาวะติดสารนโิ คตนิ 81แ.ตU่อุบhัตlิกGา,รณBlข์ uอmงผู้ทKี่ไ,ดNร้ บัoกbาlรeวินEจิ,ฉeยั tวา่al.
มกี าiรmตmิดสuารnนoิโคrตeินaเcพtมิ่ivสeงู ขpนึ้ rมoาtกeกinวา่sสvาiรaเสพตดิ ชนดิ อ่นื ๆ (3-5) ในช่วงSปuี คb.sศt.a1n9c8e8 มaีบbทuคseวาvมuตีพlnมิ eพrข์aอlbงility and
วารdสาoรpSaumrgienoenrgGicenDe1rarl’escReepptoorrtsไ.ดP้กrลoา่ cวถึงผลกระทบทางดา้ นกาDย2ภาrพeขcอeงpกtาoรตr ดิ gสeาnรeนsิโค. ตTินreแnละds Neurosci
หลกั NกaาtรlพA้นื cฐาaนdขSองcกi าUรSตAิดส1าร9ช9น1ิด;ด8งั 8ก:ล่1าว29ด1งั น-5ี้ .
1993; 16: 83-8.
77. ViGnultarlnno12ted..zruaกบกตMcbาาดิทtDiรรiสlบoคตi,าtาn้นอรyPทนบพiaตtcโิสบon่อคkนยกตdeอdนีานิnงรทroไแsuขดเ่ีvลฉบgไ้ReะพววWrกaแานvาbละก.iรeะเuาจเมwขรsาาตา้eะ.กถิดจIกึง:สnงสวา(า่าร:sรคนpนนeิโโิคกcคตลiตfินiุม่ cินวใgัยนeอผn่ืนลoิตtรyภวpมัณeทฑsั้ง)์ย8กแาา2สลร.ูบะทSeDตขาutค2ัวอรaวงadบัวาrleัยม.o(รzเrLpขeุน่ ia้าBncใจemKkจะpa,รมitgnูปPoีโeแeอarบกrsdrsบาueiiสasแbcทenลteyาqะppใAแuหte,นio้คslHวi)นrbทaทกlrาmoมี่iลงaุ่มีcขpuนaอeงtี้srt(hCeL,
Glantz ขMบDว,นPกาicรkตeดิ nสาsรRนWโิ คตeินdทs่ีแ.ตกตา่ งกนั ในชว่ งวยั ตา่ ง ๆ เปน็ สD่งิ RทDี่ส2าค)ญั inตอ่ aกlาcรoวhางoแlนicวsทาaงnกdารcontrols.
Vulneraแlกbไ้ iขliปtyญั หtoา drug abuse. Genomics 1994; 19: 12-20.
ขอ้ มูลเชงิ ประจ3กั .ษ์รกะาหรวสา่รง้าสงคารวปามระตกระอหบนทกัารงถู้เคงึ มพีใิษนภยยั าแสลูบะอันตรายตอ่ ร่างกายและจติ ใจขรอศง.ผดู้ทร่กี.ภากล.ังอเผนชนั ญิ ตก์ ไบั ชปยัญกลุหวาฒั นา
กบั ความผดิ ปกตขิ อกงาอรวตยัดิ วสะาใรนนรโิ ่าคงตกินาเยป็นสง่ิ ที่สาคัญ รวมทง้ั การเรียนรแู้ ละแนวทางการปฏบิ ัตติ ัวให้หลุดพ้นจาก
ปญั หาดังกลา่ ว
220
ข้อมลู ท่ัวไปเกย่ี วกับการเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ
◉ 22260 ◉
83. Noble EP, Blum K, Khalsa ME, et.al. 89. Vezina P, McGehee DS, Green WN.
Allelic association of the D2 Exposure to nicotine and
dopamine receptor gene with sensitization of nicotine-induced
cocaine dependence. Drug Alcohol behaviors. Prog Neuropsycho -
Depend 1993; 33: 271-85. pharmacol Biol Psychiatry 2007; 31:
84. Blum K, Sheridan PJ, Wood RC. 1625-38.
Dopamine D2 receptor gene บทที่ 190. Bruin JE, Kellenberger LD, Gerstein
variants : association and linkagขe้อมลู ท่ัวไปเกยี่ วกบั สารHนCโิ ,คMตoนิ rrison KM, Holloway AC.
studies in impulsive-addicti(vGee-neral Information oFfeNtaicloatninden)eonatal nicotine
compulsive behavior. exposure and postnatal glucose
85. ทCPaBoาlhl.ใunaหRsmr้เeemกqิwดKuภaโ,aรecาคrCnoวdแcuกgลeeาldะslรneภณJoefGาfi์ตtcว,SiิดะicemBสแsnาrทoa1รcรkนv9yกineโิ9ซคsgr5้อตym:;นินnN5ตaเdปi่าn:crง็น1ooEเๆt2mหiRnต1ต,eeา-ุผม4e.ลAม1tหdา.ลdโกัiดcทtยiที่oในาnใป:หีAคผ้ .ู้ทRศี่เe.สp1พo9ผr8tล8ติo2hwมภf0oีวiัณtn0าmhฑdร7eสe์ยo;Sาาo1wรuสs9ชrบูstg4ื่อaไeo:มs“of่ส1iTnsา7e:hมG1xeIาdpe-ร8Henoถ.eenเsลartualกิiftrlเyheส(iU.nพJ.gไSด.Ec้ nสri่งdtผiocลacrlinol
DAempaSrtcmi e1n9t9o6f; H8e4a:l1th32an-4d5H. uman Services (1) ได้อธิบาย9ก1ล.ไDกแeลpะaผrลtกmรeะทnบtตoอ่ fรH่างeกaายltเhม่ือaไnดร้dับHสาuรman
86. นVิโaคnตdนิ eเขrา้bไeปrแgลhะผDลJล,ัพRธoข์ dอrงiขgบuวeนzกLารAต,ิดสารนโิ คตนิ ในรา่ งกาย จนSเปe็นrvทiมี่cาeขsอ,งPขuอ้ bสรliุปc 3Hขeอ้aหltลhักSดeงั rนv้ี ice.
Miller I1T., eผtลติaภl.ัณHฑig์ยhาส-aูบcรtวiมvทit้ังyยาสูบโรงงานรูปแบบต่าง ๆ ท่ีทาTใhหe้เกดิhกeาaรlตtิดhสาcรoนnโิ sคeตqินuences of
catech2o.l-Oสา-รmนิโeคตthนิ yไดltร้ rับaกnาsรfพerสิ aูจsนeท์ างหลักเภสัชวทิ ยาว่าเปน็ สsาmรทoกี่ k่อiใnหg้เก: ิดnกicาoรตtiดิ nขeองaรdา่ งdกicายtiมoนnุษ:ยaไ์ ด้
87. กปaGpUลญัloeSlาeหlnยyDlาeเesปกetuาน็p3i1bรsผ.aต9sู้เprสดิt9tขก(arพสma7eบบัnาdป;vรวกecdร7นaนาenะic4รlิโกจteคtต:aาาiตnoิดoรb4(นิnกสtfd3uา)เาia9Hปsnรรie-ตlน็เey4สrดิปaพs2sสัญl..ตmtาAhหดิรoนาmชkaทนโิ eคnั่วดิrJตโdsอลิน)Mน่ืก(ท1ทe)ๆงั้ ้ังdใทนใเานชจงน่กาหลนลเุ่มฮวกั ผโนเรภูท้คอสี่ลนนี ชัอกวง(ลhิเท่มุสeยนพrาoี้ยแมiาnลีเสพ)ะGD8rบู หยีพe4Hoงรฤพpร0อืvHตบo้อ6โeกิ Sคยวr.rรt่าลเnรค(ะWoC1มmนfศD5ใae(านtCcsทสnhoh)ส่ี3ตetcipารnaขPม์suigอเnrาuปtbiงรenor็นปlถ)gtinขรเceiลnะบ,aoกิชgวDtnเานiสoCOกกพgn:ราfeยกfรinาnลcเดสoุ่มeeบูยี น.r,วไaจี้81ดกlะ89้นั.(2–8) 8.
ถHึงuแmม้วa่าไnมใ่Sชeท่ rกุvคicนeทsี่เ.สMพผeลnิตtภaณัl ฑH์ยeาaสlบูthจ.ะเกิดภาวะติดสารนโิ 9คต2นิ. Bแeตn่อุoบัตwกิ itาzรณNข์ Lอ,งJผaู้ทcไี่ oดร้bับPกาIรIIว.ินจิ ฉยั ว่า
มAกี vาaรiตlaดิ bสlาeรนfโิrคoตmิน:เพ่มิ สงู ขึน้ มากกวา่ สารเสพติดชนิดอืน่ ๆ (3-5) ในPช่วhงaปrีmค.aศc. o19k8in8eมtีบicทsคaวnามdตmีพิมeพt์ขaอbงolism
วhาtรtสpา:ร//Swuwrgewo.nsaGmehnesara.lg’osvR/edpaotrat/ไ2ดkก้ 1ล2่าว/ถึงผลกระทบทางดา้ นoกfาnยiภcาoพtขinอeงกaาnรตdิดrสeาlรaนtโิ eคdตินaแlลkะaloids.
หMลHักกUาSร2พ0น้ื 1ฐ0าน/MขอHงกUาSร-ต2ดิ 0ส1า0รช.pนdิดfด.ัง[กLลa่าsวt ดงั น้ี
In: Arneric SP, Brioni JD, eds.
88. aMCceaclnleusslvsa21eer..lddaenกกบตoาาดิrทdnรรสบHตคsา2าDน้อรyท0นบพn,2ติโสบaMอ่0คนpยกตcอMีนtาินGงiรทcไaแeขดเ่ี ลrฉmบhไ้ ะพว2วeกeแนา7eาละcก]ระเ.hDาจเมขรaาSาตา้ะn.กถดิจiกsงึสงสmวา(าา่รsรsคนpนนeโิ โิคกcคตลiตfินiมุ่ cินวใgัยนeอผnนื่ ลoติ tรyภวpมัณ9eทฑ3sง้ั )์ย.กแาาFNYสลรioeoบูะทruตrขาkerคัวอ:oรวงWMบัnวายัมaCi(lรเrel,ขeุน่ yา้nBcใจ-eaiจLcะpiรoilมtsปูeotีโsyแอir,nบกs1Wiบาcu9สแbC9rทลte,9yาะcCp:ใแหeeo2น้คps1hว)นt3ทeoทก–าn่มีลrง2sมุ่ีขS.3นอJN4ง้ี,.eewt
of nicotineขบaวdนdกiาcรtตioดิ nสา.รJนNโิ คeตuนิ rทoี่แbตiกoตl่างกนั ในช่วงวัยต่าง ๆ เaปl็น.สA่งิ ทc่ีสliาnคiญัcaตlอ่ pกาraรวcาtงicแeนวgทuาiงdกeาlรine for
2002; 53: แ6ก0้ไ6ข-ป1ัญ7ห. า treating tobacco use and
ขอ้ มลู เชิงประจกั ษ3์ร.ะหกวา่ารงสสรา้ารงปครวะากมอตบรทะหางนเักครมู้ถีใึงนพยษิ าภสัยูบและอนั ตรายตอ่ ร่างกายและจิตใรจศข.ดอรง.ผภู้ทกกี่ .อาลนังนั เผตช์ ไญิ ชกยับกปุลวญั ฒั หนาา
กบั ความผดิ ปกติของอกวายั รวตะดิ ในสารร่านงกโิ คาตยินเป็นส่ิงท่ีสาคญั รวมท้ังการเรยี นรูแ้ ละแนวทางการปฏบิ ัติตวั ใหห้ ลดุ พ้นจาก
ปญั หาดังกลา่ ว
221
ข้อมลู ท่วั ไปเก่ียวกับการเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วิทยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ
◉ 22216 ◉
dependence: a US Public Health 99. Somm E, Schwitzgebel VM,
Service report. JAMA 2000; 283: Vauthay DM, Camm EJ, Chen CY,
3244–3254. Giacobino JP, et al. Prenatal
94. United States Public Health nicotine exposure alters early
Service. Treating tobacco use and pancreatic islet and adipose tissue
dependence: clinical practice development with consequences
guideline. บทที่ 1 on the control of body weight and
http://www.surgeongeneral.ข- อ้ มูลทั่วไปเกย่ี วกับสารนโิgคluตcินose metabolism later in life.
gov/tobacco/2000. (General Information of NEincodoticnrein)ology 2008; 149: 6289-99.
95. Tobacco Advisory Group, Royal 100. Gourlay SG, Benowitz NL.
CทoาใnaTCหsoเ้doeกqbldิดluภaeiโcรegcาtคneciวoแcกoลenoาะsรAfiภณnodPาf์ตvhวBSดิiะysrmสแsiotาทioarcรรykiนiaกninิโGnซ:คg้อrsaต:o.นินuNNrตเeปpiา่iccpง็นooooเๆtหitfrnตiตtnteาุผhมoeลAeมfหdาtลdhโกัiดceทtยi่ทีoในาnใป:หีAค้ผ.ู้ทRศ่ีเe.สp1พo9ผr8tล8ิตoมภfวีัณtpAาhฑรerlnสatย์ ieSาcsารurmสoiชrูบotgื่อaiไvenมe“oce่สTnnoาhaonมGenuาceรdeHsnถneedเcลartaiarlิกftatlfเheetส(Uicrพoeh.ไnSnดo.c้olสaef่งmsผลiinnes and
DepRaortymaelnCtoolfleHgeealothf aPnhdysHiucmiaanns.Services (1) ได้อธิบายกลไกและrผeลlaกรteะทdบcตa่อrรdา่ iงoกvาaยsเมc่ือuไlดa้รrบั eสfาfรects
นิโคLตoนิ nเขdา้ oไปnแ:ลRะoผลyลaัพl ธC์ขoอlงlขeบgวeนoกfารติดสารนโิ คตนิ ในรา่ งกาย จนเปน็ ทaม่ี fาtขeอrงsขmอ้ สoรkปุ in3g,ขnอ้ หicลoักtiดnังeนี้nasal
Phys1i.ciaผnลsิต,ภ2ัณ0ฑ0ย์ 0า.สูบรวมท้ังยาสบู โรงงานรปู แบบต่าง ๆ ทท่ี าให้เกsิดpกrาaรyต,ิดaสnารdนโิinคtตrินavenous nicotine.
96. Levi2n. EสDา,รCนoิโคnตnนิ eไดrsร้ บั CกKา,รพSiิสlจูvนa์ทDาง, หeลtักเภสชั วิทยาว่าเป็นสารท่ีกC่อlใiหn้เกPิดhกaาrรmตดิ aขcอoงรlา่ Tงhกาeยrม1น9ุษ9ย7์ได; ้62:
al. Tran(saddedircmtioanl)nicotine effects on
453–463.
9กป7ลญั.าหua(ยBtาeเetปกzerาน็ e3lnรผ).cตtู้เ1iสดิoJ9กขพส,nบับ9าปB.รวก8รeนนPา;ะnริโกsจ1คตoyาา4ตดิรcw0(นิกสhd:iาเาtoaปรร1zipตl็นเ3yสNดิhป5พsสaLัญ–ตmา.r1หิดรmoB4นาชkaท1โินaeคsว่ั.ดิcriตโscอoลิน)ื่นกla(ทo1ทn)ๆัง้ gงั้ใทdyนใเานชจงน่กาหลนลเ่มุฮวกั ผโนเรภูท้คอสี่ลนีนชัอกวง(ลhิเทุม่สeยนพrาoี้ยแมiาnลีเ1สพ)ะ0บู หยีพ1งรฤพร.oPือตบอ้ โhfBิกคยวaรen่าลเรคrniะm1มcนooศ5ใaw(านtcทcสioniotสี่3ตczeารkaขม์iNianอเnาปnงLeรeน็ปถ,d)tขรเiJcละบrasกิeชวcเาlนaoสaกกnพbtราedยกรPdาลเmดสุม่ IบูียIนeIว.ไี้จtดกะa้ัน(b2)olism
ถงึ แcมlว้ inา่ ไicมaใ่ ชl่ทpกุ sคyนcทh่ีเoสพpผhลaิตrmภณั aฑco์ยาloสบูgyจะoเกfิดภาวะตดิ สารนโิ คตนิ แตอ่ ุบaัตlkิกaาlรoณidข์ sอ.งผInู้ท:่ีไดA้รrnบั กeาriรcวนิSจิPฉ,ยั Bวr่าioni JD,
มกี าnรiตcดิ oสtาinรนeิโ.คCตlนิ inเพCมิ่ สhงูeขsึ้นtมMากeกdว่า1ส9า9รเ1ส;พ1ต2ดิ :ชนิดอ่นื ๆ (3-5) ในช่วงeปdี คs.ศ.N1e9u88roมnีบaทlคnวาicมoตtีพinมิ iพc์ขrอeงceptors.
วาร6สา8ร1S–u6r9g9eo. n General’s Report ได้กลา่ วถึงผลกระทบทางดา้ นกาNยeภwาพขYอoงrกkา:รWติดilสeาyร-นLโิ iคsตs,ิน1แ9ละ99: 213–
9ห8ล.กั LกeาHรพo้ืนuฐeาzนeขcองJก,าHรตaดิllสidารaชyนRดิ ,ดBงั กeลn่าoวwดiังtนz้ี
234.
NsinuLfbo, cr21emu..ttaaaตกกบtlnาาดิทi.oรรeสบAคตnาoาน้อรทlupนบoพตsโิสrwบ่อคoนnยกตcอiนีdาcนิeงรทooไแsขด่เีstsลฉบ้ไieiะnพnววกแeานgoาละกfรiiะเnmาจเมขราาต้าpะกถิดจrกึงoสงสวาv(าา่รseรคนpsนนeิโโิคกcคตลiตfนิiุม่ cินวใgยันeอผnืน่ ลoิตtรyภวpมัณeทฑs้งั )ย์11กแาา00สลร32ูบะท..PตขาrSBคัวอimรcวงeบัวาhnัยมeCo(รเrrขeaw่นุ e้าcrriใจeetจะzGpร1มt.ปูNoีโ9SแอrL9บmก.s9บาuN;oสแb2iทkลtcy6iาะonpใ:แtหgeiน6้nคsb1ว)นeทe1ทกาh–aม่ีลง6daุ่มีข3vdนอi1งี้ioc.utiron.
nonsmoขบkeวนrsก.ารPตsดิ yสcาhรoนิโpคhตaนิ rทm่แี ตaกcตo่าlงoกgันyในชว่ งวยั ตา่ ง ๆ เปน็ aสิ่งnทd่ีสาcคoัญmตpอ่ กeาnรsวaาtงiแoนnว:ทaางrกeาvรiew of the
(Berl) 19แก9้ไ4ข;ป1ัญ1ห4า: 628–634.
ขอ้ มูลเชงิ ประจ3กั .ษ์รกะาหรวส่ารงา้ สงคารวปามระตกระอหบนทกัารงู้ถเคึงมพีใิษนภยยั าแสลูบะอันตรายตอ่ ร่างกายและจติ ใจขรอศง.ผดู้ทรก่ี.ภากล.ังอเผนชนั ญิ ตก์ ไับชปยัญกุลหวาฒั นา
กบั ความผดิ ปกตขิ อกงาอรวตยัิดวสะาใรนนรโิ า่คงตกนิ าเยปน็ สิ่งท่ีสาคญั รวมทัง้ การเรยี นรแู้ ละแนวทางการปฏิบัตติ ัวให้หลุดพ้นจาก
ปญั หาดังกลา่ ว
222
ข้อมูลท่วั ไปเกี่ยวกบั การเสพตดิ สารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วิทยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ
◉ 22262 ◉
literature. Psychopharmacology nicotine replacement therapy
(Berl) 1999; 145: 1–20. products. Cancer Res 2009;69:
104. Stolerman IP. Inter-species 8236-40.
consistency in the behavioural 109. International Agency for Research
pharmacology of nicotine on Cancer. Tobacco smoke and
dependence. Behav Pharmacol involuntary smoking. IARC Monogr
1999;10: 559–580. บทท่ี 1 Eval Carcinog Risk Hum 2007; 89:
105. US Department of Health andขอ้ มูลท่วั ไปเก่ียวกบั สาร4น5โิ5ค-7ต.ิน
Human Services. Mental He(Galethn.eral Informatio1n10o.f HNeiceosctihneen) C, Jang JJ, Weis M,
Available from: Pathak A, Kaji S, Hu RS, et al.
CทaMhoาctHใntcหpsUeเ้e:กs/Sqsิด/2uภewโ0รedาwค1nวแ0cowกลe/าn.ะMsรsภณaoHาmf์ตวUSิดะhSmสแs-าทo2aรรk0.นgกi1nิโoซคg0อ้vต:.น/pินdNตdเปaiา่ cfง็นt.oaเ[ๆtห/Linต2ตaeาkผุsม1tลAม2หdา/ลdโักiดcทtยiที่oในาnใป:หีAคผ้ .ู้ทRศี่เe.สp1พo9ผr8tล8ิตoaNaมภfntiวีัณchtdาhoeฑรetสrpย์ ioSาnาrรsouสeชcrบูmg่อืlsไeeมto“oriส่mtoTneาhsมusGiesาle.taรHnuถNteeemเaลarsatlกิotlaเhMrส(nUพgeg.rไSdioดo.w้g2สet0่งhnผ0ลe1as;nisd
De2p0a1rt4mSeenpt o2f7H].ealth and Human Services (1) ได้อธิบายกลไ7กแ:8ล3ะ3ผ-ล9ก.ระทบตอ่ รา่ งกายเมื่อไดร้ บั สาร
106น. ิโIคAตRนิ CเขWา้ ไoปแrkลiะnผgลGลัพroธuข์ อpงขoบnวนthกeารตดิ สารนโิ คตนิ ในรา่ งกาย11จ1น.เปSน็ hทinีม่ าVขYอง,ขW้อสuรุปW3K,ขC้อหhลuักKดMังน, ้ี Wong
Evalua1ti.onผลoติ fภCัณaฑrc์ยiาnสoูบgรeวมnทicัง้ ยRาiสskูบsโรtงoงานรูปแบบต่าง ๆ ท่ีทาHใหPเ้,กLดิ aกmารตEิดKส,าTรนaิโiคEตKิน, et al. Nicotine
Human2s.. Tสoารbนaิโcคcตoนิ ไsดmร้ บั oกkาeรพaสิ nจู dน์ทางหลักเภสัชวิทยาวา่ เป็นสiาnรdทuี่ก่อceใหs้เกcิดyกcาloรตoิดxขyอgงeรn่างaกsาeย-ม2นaษุ nยdไ์ ด้
involuntar(yadsdmictoioknin)g. IARC Monogr
vascular endothelial growth factor
107ปก.E1ลญัv-H1าaหoย4lาเf3ปกCfm8าน็ a3ร.ผr.aตcู้เnสดิinขกพสnบับoาปรวDกgรนนาะ,RรโิกจAคตiาาsตdดิรk(ินกสadsาเาmaปรรHiตl็นเsyuสิดปพmJsสญั Dตmาหดิ.ร2oนาช0kทนิโe0ค่ัวดิr4ตโsอลิน;)่ืนก(ท81ท)ๆง้ั3งั้ใท:นใเานชจง่นกาหลนลเมุ่ฮวกั ผโนเรภทู้คอส่ีลนนี ชัอกวง(ลhิเท่มุสeยนพrาoี้ยแมiาnลีเสพ)ะartบู หียพeunงรฤพcmรgือตeบ้อiโoิกopคยวรgrา่ลเtร-คeoะa1มนnrsศ5-ใes2(านcoทsสoiic่ีส3ตsnciารaaขiม์anitอเnาปesงรegs็นdปถ)oaขรเscลiะบntiิกชวarvเiานtcสaกiกoพsรcาinยกoaราลเnnwดสุ่มcูบียaนietวไnจี้hดrก.ะd้ัน(2M) ol
ถCงึ aแrมcว้in่าไoมgใ่ eชท่nกุicคนtoทbี่เสaพcผcลoิต-ภspัณeฑcย์ ifาiสcบู Nจะ-เกดิ ภาวะติดสารนิโคตินCแaตn่อุcบeตั rิกาRรeณs์ข2อ0งผ0ู้ท5ี่ไ;ด3ร้ :ับ6กา0ร7ว-นิ1จิ5ฉ.ัยวา่
มnกี itาrรoตsดิ aสmารiนnโิeคsตินinเพsม่ิnสuงู fขfึน้ aมnาdกกiวnา่ สthารeเสพตดิ ชนดิ อื่น ๆ (3-51) 1ใ2น.ช่วNงaปtี oค.rศi .T1,9S8a8tมaบี Mทค, วWามaตshีพiมิ dพaข์ Mอง,
วsาaรlสivาaร SoufrsgenounffGdeinpeprealr’ss. RCepaonrcteไrด้กRลe่าsวถึงผลกระทบทางด้านHกirาaยtภaาพYข, อNงaกgาaรตi ดิRส, าMรนaิโkคuตuินcแhลiะM.
ห1ล9ัก8ก1า;ร4พ1นื้(1ฐ1านPขtอง1ก):าร4ต3ิด0ส5า-ร8ช.นิดดงั กล่าว ดังนี้
Nicotine enhances
108.HHSaettrestsupgkaa12ana..mordกกตบvi าาิดทDLIรรส,บ,,คตาCาLeน้อรทaนiบtพnตrิโสบamdอ่คนยlกตg.อeีนาrินงPelรทไlแขrnดaเ่ี ลeฉบไ้ ะพวSsBวกแeGนา,าละnก,ระเcาจเBมขรeาrาต้าะigกถoดิจgกงึสงfsสวาt(า่ารsAhรคนpน,eนeโิ ิโคกcคตลiตfินi่มุ cนิ วใgยันeอผnืน่ ลoิตtรyภวpมัณeทฑs้ัง)์ยกแาาtn1สลuร4eูบะทm3oตขา-vคัวอo6รaวงr.ับวาsgัยมc(rรuเroขeนุ่ lwา้caใจerจtะiphzรมtaปู.oีโtแอMriบoกsoบาnulสแbทaCลtyาnะepใแdlหelน้คsspว)นท2rทกo0ามี่ลmง0มุ่ีข3นoอ;ง้ีt1e6s:
carcinogenขบNว’น-กnาitรrตoิดsสoาnรนoโิrคnตicินoทt่แี inตกeตiา่nงกันในช่วงวยั ตา่ ง11ๆ3เ.ป็นWสoิง่ ทnี่สgาHคญัP,ตอ่YกuารLว,าLงaแmนวทEาKง,กTารai EK,
the urine แoกfไ้ sขoปmัญหeาusers of oral Wu WK, Cho CH. Nicotine
ขอ้ มลู เชงิ ประจกั ษ3์ร.ะหกวา่ารงสสราา้รงปครวะากมอตบรทะหางนเกัครม้ถู ีใึงนพยิษาภสัยูบและอนั ตรายตอ่ ร่างกายและจิตใรจศข.ดอรง.ผภู้ทกก่ี .อาลนงั นั เผตช์ ไญิ ชกยับกปลุ วัญฒั หนาา
กบั ความผดิ ปกติของอกวายั รวตะิดในสารรา่ นงกโิ คาตยินเปน็ ส่ิงที่สาคญั รวมทั้งการเรยี นรแู้ ละแนวทางการปฏิบัติตัวให้หลุดพ้นจาก
ปัญหาดังกลา่ ว
223
ขอ้ มลู ทั่วไปเก่ยี วกับการเสพตดิ สารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ
◉ 22236 ◉
promotes colon tumor growth and cardiac monoamine pathways
angiogenesis through beta- involved in perinatal adaptation
adrenergic activation. Toxicol Sci and sudden infant death
2007; 97: 279-87. syndrome: Amelioration by vitamin
114. Zhu BQ, Heeschen C, Sievers RE, C. Neurotoxicol Teratol 2011; 33:
Karliner JS, Parmley WW, Glantz SA, 431-4.
บทที่ 1 119. Wassenaar CA, Dong Q, Amos CI,
et al. Second hand smoke
stimulates tumor angiogenesขi้อs มaลูnทd่ัวไปเกย่ี วกบั สารนิโSคpตitินz MR, Tyndale RF. Pilot study
growth. Cancer Cell 2003(G;4e:n1e9ra1l-6In. formation of Noicf oCtYinP2eB)6 genetic variation to
115. Heusch WL, Maneckjee R. explore the contribution of
ทCoาใnhnSหsi้เuiegcกqmnoิดuภaโtaรeilnาnlคnวienแcกlลeguาrะseรnpภณoggaาufต์ วtclSดิhะaamสแwtnาทiooaรcรkนneyกinิโsrซคog้อciต:nfนeนิ vNตlaเolปiา่pscงlน็.oovเๆtepหinตdตteาoผุ มisลAnมiหdsาลdoโกัiดcfทtยiที่oในาnใป:หีAคผ้ .ู้ทRศี่เe.สp1พo9ผr8tล8ิตoมภfีวัณtา1cnhฑรa4eitสย์r:rcSาาo8รuiสnsช3rูบagoื่อ8ไemgม1“oe่ส-iTnn9nาh2มeGeeา.esaรHinsถcee.เtลariIvanlกิ tlatเhส(tUJiพo.ไMSnด.o้ tสol่งผSlลcuin2g013;
DepCaartrmcinenotgoefnHeesaislt1h9a9n8d; H1u9m: 5a5n1S-e6r.vices (1) ได้อธิบายกล1ไก2แ0ล. ะSผcลhกuระllทeบrตH่อMรา่ ,งกMาcยGเมaื่อvไiดnร้ บั MสDาร, Orloff
1น1โิ6ค.ตนิMเaข้าi ไHป,แMละaผyลลWพั Sธข์, อGงaขoบวFน,กJาinรตZิดส, าDรeนnิโคgตินในรา่ งกาย จนเป็นMท,่มี าRขieอcงขh้อeสrtรปุ A,3Pขo้อrหtลeกัr Bดงั.น้ี
X. A1f.unผcลtติ ioภัnณaฑl์ยrาoสlูบeรวfoมทr ง้ัnยiาcสoบู tโinรงeงาinนรูปแบบต่าง ๆ ทท่ี าใหsเ้ กimิดกuาlรtตaิดnสeาoรนuโิsคeตินxposure to nicotine
Bcl22.phสoาsรpนhิโคoตrินyไlดaร้tiบั oกnารaพnิสdูจนท์ างหลกั เภสชั วทิ ยาวา่ เปน็ สารทa่กี n่อdใหh้เกyิดpกeาrรoตxดิ iaขอcงaรา่uงsกeาsยมtuนmษุ ยoไ์ ดrs้ in
suppres(asdiodnictoiofna)poptosis. J Biol
hamsters. Lab Invest 1995; 73: 448-
1ปก1ลัญ7า.หJCย,าhTเปกGseา็นru3mรaผ.rตnuู้เสิด2vtกขพสa0iบับlาปnl0รวกeรi3นนาะJ;ริโCกจ,คต2าาAตCดิร7,(ินกสad8Zาเาsa:ปรรthi1ตl็นเilyaส8ิดlปพnosส8ัญตmgา6Sหิดร-oCSนาช9k,ท,โิน1eคG่วัBิด.rตโsriอลlินo)l่นืกs(ทg1ท)nๆั้งJง้ัใทaJนใเา,นชrจงdน่eกาหtลนลเุ่มฮวักผโนเรภ้ทูคอส่ีลนนี ัชอกวง(ลhิเทุม่สeยนพrาoี้ยแมiาnลเี 1สพ)ะ2บู หียพ1งรฤพร.อื5Gตบอ้ โ6Iaิกคยmว.รr่าลเdรคpะ1มnนrศ5oeใ(านrcgทสooPสี่3ตcาDรaMขม์ .iอเnาปRNงรe็น,ปถ)icขSรเลoะบoกิชtวliเlานnสกกLพiรcาGยกรa,าลเดสcTุ่มูบยีeนaวไtpีจ้ ดกyะp้ันl(2ce)hroAlRin,e
ถงึ แaมlว้ .า่ Tไมo่ใbชท่aุกcคcoนทcี่เoสพmผpลิoตภnณัenฑtย์ sาสsูบtiจmะเuกlิดaภteาวะติดสารนิโคติน แตrอ่ eุบcัตeกิ pาtรoณr์ขsอmงผeู้ทdี่ไดia้รtับeกาluรวnนิ gจิ ฉcยัaวnา่ cer
มกี าAรkตtิด-สdาeรpนeโิ คnตdนิ eเพn่ิมtสpงู ขroึ้นlมifาeกrกaวtา่ioสnารaเสnพdตดิ ชนดิ อนื่ ๆ (3-5) ในช่วงgปrีoคw.ศt.h1.9F8r8oมnีบtทPคhวyามsiตoีพlมิ 2พ0์ข1อ3ง; 4: 251.
วารNสาFรkSauprpgeaoBn-dGeepneenradl’esnRtespuorrvt iไvดa้กlลiา่nวถึงผลกระทบทางดา้1น2ก2า.ยLภeาพMขอaงrกcาhรaตnิดdสาLร,นDิโคeตrินbแyละKS, Murphy
หลกั lกuาnรgพนื้caฐาnนcขeอrงcกeารllตsิด.สCาaรชrcนinดิ ดoังgกeลn่าeวsดisังน้ี
SE, Hecht SS, Hatsukami D,
118.P20rSe0lno521at..;kt2ianตกกบ6lาาดิท:Tnรรสบ1ตคAiาcา1้นอร,ทo8นบพSตt2โิสบei่อคn-นยiก9ตdeอีนานิ5lงรทee.ไแขด่ีเrxลฉบ้ไpะพFววกแoJานา,ละsกระเuSาจเมขpรrาeาต้าiะnกถิดจiกdงึnสงสวeา(าา่รslรคนpนEนeโิ โิRคกcคต.ลiตfนิiมุ่ cินวใgยันeอผn่ืนลoิตtรyภวpมัณeทฑsงั้ )์ยกแาาสลรบูะทCtvตขาhaaคัวอerรrวงimับaวาCัยมne(Hรเrtขel่นุsRlา้caNใaจeจะrApSรeมtGูปolีโe,แuอrบxกenspบาutgสoแbaทcลtslyaาะe.pใnแdหSecนm้คsetว)นoทroทก-าakhมี่ลงes่มุีขigsrนอhsoง้ี ecwiraitthed
rhesus ขmบoวนnกkาeรyตsดิ cสoารmนโิpคrตoินmท่แีisตeกsตา่ งกันในชว่ งวยั ต่าง ๆ เป็นสle่งิ vทe่ีสlาsคัญoตf ่อnกicาoรวtาinงแeนeวqทาuงiกvาaรlents and
developแกm้ไขeปnญั tหoาf brainstem and a carcinogenic tobacco-specific
ขอ้ มลู เชงิ ประจ3กั .ษ์รกะาหรวสา่รงา้ สงคารวปามระตกระอหบนทกัารงู้ถเคงึ มพใีษิ นภยัยาแสลูบะอันตรายตอ่ รา่ งกายและจิตใจขรอศง.ผดู้ทรีก่.ภากล.งั อเผนชนั ิญตก์ ไบั ชปยญักลุหวาฒั นา
กบั ความผดิ ปกตขิ อกงาอรวตยัิดวสะาใรนนริโ่าคงตกนิ าเยปน็ ส่งิ ที่สาคัญ รวมท้ังการเรยี นรแู้ ละแนวทางการปฏิบตั ิตวั ให้หลุดพ้นจาก
ปญั หาดังกลา่ ว
224
ขอ้ มูลทัว่ ไปเก่ยี วกบั การเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข
◉ 22264 ◉
nitrosamine. Cancer Res 2008; 68: pathway-in-the-Prevention_
9137-40. fig1_295893574. Access on 24th
123. Zhang D, Ma QY, Hu HT, Zhang M. March 2020.
β2-adrenergic antagonists suppress 128. Jensen K, Afroze S, Munshi MK,
pancreatic cancer cell invasion by Guerrier M, Glaser SS. Mechanisms
inhibiting CREB, NFκB and AP-1. for nicotine in the development
บทท่ี 1 and progression of gastrointestinal
Cancer Biol Ther 2010; 10: 19-29.
124. Mishra A, Chaturvedi P, DattaขSอ้ , มูลทั่วไปเก่ียวกบั สารcนanโิ คcตerินs. Transl Gastrointest Cancer
Sinukumar S, Joshi P, Garg (AG. eneral Information o2f0N1i2c;o1ti:n8e1)-87.
129. Pérez-Sayáns M, Somoza-Martín
Harmful effects of nicotine. Indian J
125Cท.3Moา1Ceใn.หhds้เeeกPqnิดuภaโCรeeาคnSdวแc,กiaลeLาะtsรerภณoeOาf์ตวCnSดิะmHสcแาoท,oรlรHkนกi2nsิโซค0ige้อต:1hนนิ5Nตเ;Cปiา่ c3งD็นo6เ,ๆtห:inตHต2eาoผุ 4มลA-มหdาลdโกัiดcทtยi่ีทoในาnใป:หีAค้ผ.ู้ทRศ่ีเe.สp1พo9ผr8tล8ติoGBJมภfMeáวีัณttาnh,aฑรedBส-์ยaaaSาาdrrรuสarชrroูบgeื่อRไsenม-e“oAe่สTynาnrhgมGJgeiMาcueรHne,ถreeeiเGrลarcaaalิกetlrเFhpcส(,UíพtaDo.ไS-ดirG.zs้ aสPir่งncGผíลa, A.
DCeTp,aPrtamneMntHo,fHHuealnthg aCnSd, eHtumala.n Services (1) ได้อธบิ ายกลไcกaแลnะcผeลr:กรTะhทeบrตaอ่pรe่าuงกtiาcยเimมือ่ pไดliร้cบั aสtาioรns.
นNโิ iคcตoินtiเnขา้eไ-ปinแdละuผcลeลdพั ธhข์ uอmงขaบnวนbกrาeรaตsดิ tสารนโิ คตนิ ในรา่ งกาย จนOเปnน็ cทoม่ี lาขRอeงsขอ้2ส0ร1ปุ 0;31ข9้อ:ห4ล5ัก-5ด4งั น. ี้
cancer1c. eผllลpิตภroัณliฑfeย์ rาaสtูบioรวnมaทt้งั tยeาnสบูuโaรtงeงdานรูปแบบต่าง ๆ ท1่ีท3า0ใ.ห้เMกดิ aกjiาdรiตMิดส,าAรlน-โิWคตaินdei HA,
ปCbareญัnaygdnหugาcalcกearyาcrt23cรiio..Rnตlinิดeonกขส(สsaloาบับDาdtรTรวกfd3hนนนrาtierโิcริโกhpoคคtaตาeiตruตotิดรoินgนิnกสn2tไhา)เาeดi0ปรรciร้1dตน็เnoบัส1ิดoปstพก;ส.iัญwnาตา1Bรหiดิnรc2rพนาชe5สิทrนิโae:คจูั่วดิsตcน7โอtลeนิ3์ทืน่กpท-าท8งๆง้ัtัง้ห7oทใเล.าrนชงักน่กหเลภลเมุ่ฮสักผโัชเรภทู้วอทิส่ีลนี ัชอยวงา(hิเทวสeา่ยพrเาoปยแi็นาnลสส)ะบูาหพรNTraรฤพทedือaoต่ีกบcโkrิกn่อeควeaรg่าใเpnhรคหe1tมeaน้เnoกศrsใogr(ดิาhนcsiสกmcoi3ตาeTcisรรnacข,iต์ gihอเnSดิbปnงaecขน็eปa)nhอขtlรcงuiaะบnรelชวา่gleานeงbsกกiกrnteราาrHdtกยoรaลuมMเgด1ุม่นceยี.นeุษnวี้จdยกะไ์ันดb้ y
126ก. ลNาiยsเhปiน็oผkู้เaสพTป, รKะiจmา (HdSai,lyLusmooLkYe,rsH) u(1)aใnนgจานวนคนกล่มุ น้ี มเี พียtงhร้อeยnละico5tทin่ีสeาม-dารeถrเivลeกิ เdสพcยaาrcสiบู nไoดg้ (2e) n 4-
ถYงึ ,แGมu้ว่าoไมJใ่ ,ชCท่ hกุ คeนnทCี่เสYพ.ผSลeิตnภsณั itฑiz์ยaาtสioบู nจะoเกfิดภาวะติดสารนิโคตนิ แ(ตmอ่ ุบeตัthิกาyรlnณi์ขtrอoงsผaู้ทm่ีไดi้รnับoก)า-1รว-(ิน3จิ -ฉpยั yวr่าidyl)-
มeกี pาiรthตดิeสliาaรlนgโิ rคoตwินเtพhมิ่ fสaงู cขtน้ึ oมrากreกcวeา่ สpาtรoเสrsพติดชนิดอนื่ ๆ (3-5) ในชว่1ง-ปbี uคt.ศa.n1o9n8e8 มinบี ทhคuวmามaตnีพsมิ mพข์ aอlงl
127หว.rbbCeาลayrhร/eักnสtSnกatาccpาsiรechรtsorSพ12e:c/ut..นื้Rm/airnฐewgnกกบตaาeescwนาาดิtทoeiรร2eสขcบnwคตr0าอx-า้นอGรd.ง1pcทrนบพกeeie1oตaโิสาnบsl;่อคsgรlนeeยกu1rตตอragaนีา3นิraดิ งrmreรทl:สไoแc’Rขดเี่าshลwฉt-บ1้ไรooะพgวRว1ชtกfแaeนาhน3-pาละtpnก.ิด.รerะเoาioจดเBc.มขรrnาังmrotาต้าะeกeกถtไิดจลaoดtiกงึnสง่/าs้กtสวาfวete(าล่าiรsg-รคา่ดนpuนวนงัeิโถโินคกcคึงต้ีลiตfผนิiุ่มcินลวกใgัยนรeอผะnืน่ ทลoติบtรyภวทpมัณา1eทงฑ3sดงั้ )์ย1้ากแาน.าWsสลรกmPa2ูบะทeาi0eตขoยrาew0tควัอภkdrร7วงาioanับวา;พSysยัมg6ขA(รเWreอ7aขe.นุ่ pง:า้ncEPกใจie6dft,จาะfph8รรeYมnte6ปูตcooโี i3lิดแอtcruiasบส-กos7nาlบาuto1รiสicแsbnfน.ทeลteIโิytาRะlคopใlแ,ตoหsbeน.Fิน้คnsaวoCแ)นcทcลทraกcdาaะnีม่ลoงnมุ่ีcขJcนeอNeงี้r,rRes
mediated-ขaบ5ว-นnกาAรCตhิดRสา-AรนKโิTค-ตsินigทnีแ่ aตlกinตgา่ -งกนั ในชว่ งวยั ต่าง ๆ เtปr็นeสaิง่tทm่ีสeาคnัญt.ตPอ่ hกaารrmวาaงแcนoวtทhาeงrกaาpรy 2012;
แกไ้ ขปญั หา 32: 920-31.
ขอ้ มูลเชิงประจกั ษ3์ร.ะหกวา่ารงสสรา้ารงปครวะากมอตบรทะหางนเกัครมถู้ ใี งึนพยษิ าภสยัูบและอันตรายตอ่ ร่างกายและจติ ใรจศข.ดอรง.ผภู้ทก่กี .อาลนังนั เผตช์ ไญิ ชกยบักปุลวญั ฒั หนาา
กบั ความผดิ ปกติของอกวายั รวตะดิ ในสารรา่ นงกิโคาตยนิ เปน็ สง่ิ ที่สาคัญ รวมทงั้ การเรียนรแู้ ละแนวทางการปฏบิ ัตติ ัวใหห้ ลุดพน้ จาก
ปัญหาดังกลา่ ว
225
ขอ้ มูลทัว่ ไปเกีย่ วกับการเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วิทยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข
◉ 22256 ◉
132. Liu Y, Liu BA. Enhanced carcinogenesis. Chem Biol Interact
proliferation, invasion, and 2003; 145: 53-66.
epithelial mesenchymal transition 136. Treviño JG, Pillai S, Kunigal S,
of nicotine-promoted gastric Singh S, Fulp WJ, Centeno BA, et
cancer by periostin. World J al. Nicotine induces inhibitor of
Gastroenterol 2011; 17: 2674-80. differentiation-1 in a Srcdependent
133. Lien YC, Wang W, Kuo LJ, Liu JJ, บทที่ 1 pathway promoting metastasis and
Wei PL, Ho YS, et al. Nicotinขe้อมลู ทวั่ ไปเก่ยี วกบั สารนิโcคhตeนิmoresistance in pancreatic
promotes cell migration(tGhernouegrahl Information of Naidcoentioncea)rcinoma. Neoplasia 2012;
alpha7 nicotinic acetylcholine 14: 1102-14.
1ทC3oา4ใn.rSหseuเ้Aeกcrqlิดeg-uภWโpรeOาtคnaวonแcdกrcลeาeoะsiรniภlณoHาg2fต์ วAa0Sดิะ,sm1สแtP1าทrolรi;รcukนก1imnิโcซ8คga้อ:mต:nน2ินNceต6เeปi่าr7cง็นroH1เๆtc-หKi9enตต.eาl3ผุlมrsลAdม.หdา,Aลdโnกัiดcทntยi่ทีoในาnใป:หีAคผ้ .ู้ทRศ่ีเe.สp1พo9ผr8tล81ิตo3มภf7ีวัณt.aPาhฑรne.Zสย์ dShSาาtรuoสrpชruบูugoือ่ cไelมSt“oyuส่-TmnFาrheม,Goeา,WerรHfpnถuaeehเnnลariasgclิกtlmtเhBสi(oUพ,an.YไSn,ด.ad้rnสe่งgtgผhuLลel-aPct,iloiLnniiucaJl-
DepSacrhtmuellnetroHfMHe. aNltichoatnindeHsutmimanulSaetrevsices (1) ได้อธิบายกลไกแลsะigผnลiกfiรcะaทnบcตe่อรo่าfงกhาuยmเมa่อื nไดcร้ ับytสoาcรhrome
นโิ คpตaนิ nเขc้าrไeปaแtลicะผcลaลnัพcธeข์ rองxขeบnวoนgกrาaรfตtsิดสbาyรนโิ คตินในรา่ งกาย จนเปน็ Pท4ี่ม5า0ขอ1งAข2้อ.สรDปุ ru3gขMอ้ หeลtักabดังRนeี้ v 2010;
syst1e.mผicลิตinภcัณreฑaย์ sาeสูบinรวsมtทre้ังยsาsสบู โรงงานรูปแบบตา่ ง ๆ ทที่ าให4้เก2ดิ :ก2า6รต8ิด–ส3า5ร4น.ิโคdตoนิ i:10.3109/
neu2ro. trสaาnรsนmิโคiตttนิ eไrดs้รับaกnาdรพsสิuูจpนp์ทrาeงsหsลioักnเภสชั วิทยาวา่ เป็นสารท0ีก่ 3่อ6ใ0ห2้เก5ิด3ก0า9รต0ดิ3ข2อ8ง6ร4า่ ง7ก6า.ยมนุษย์ได้
of the i(nahddibicittoiorny) neurotransmitter
138. Hu H, Yu T, Arpiainen S, Lang MA,
1กป3ลัญ5า.หCgยaาaCเปกmrrcาน็o3รmiผnw.ตู้เoสaิดlกขeพgส-aบบัyeาปmรวก-nรWนนาะeiริโกnจesคตาาoiตbิดsรb(ินกสed2uาเาraป0รรtiCตlน็เ0yyสดิLr9ปพisส,c;ญั ตmาD3หaดิรo0vนาcชk:oทิโนiedค5ัว่rิดra.ตโ0sอลkนิ)6น่ืกo(ท1-ท)vๆงั้ 1งั้ใทaนใ1เานชจK.งน่กาห,ลนลเมุ่ฮวกั ผโนเรภทู้คอส่ีลนีนัชอกวง(ลhิเทุ่มสeยนพrาo้ียแมiาnลเี สพ)ะูบหยีพงรฤพรsHtือตบ้อhuโิกaคยวepรkา่ลเรpคksะ1มoนrteศ5rlใe(aานscทสssoJsีส่3oตc,ารraaขAม์ iอcpเnาbปtงรeru็นiปoถv)ข-รเtaBลeะบtกิaชieวnเkานdสกaกpพรrbา5ยกรAiา3lลเi.ดสุ่มrูบurยีTนeวไbuีจ้ gดกimะu้nนั(2l)oauters
ถงึ แCมrว้ oา่ ไwมlใ่ eชy่ทุกCค,นBทe่ีเสrnพsผtลeิตinภณั Hฑ,ย์ Bาeสrบู nจsะtเeกiิดnภาวะตดิ สารนโิ คติน แตoอ่ ุบxiตั dิกaาsรeณข์cอyงtoผู้ทchี่ไดrร้oับmกาeรวPนิ 4จิ 5ฉ0ยั ว2า่ A6.
มกี าCร,ตดิGสaาrรeนwโิ คaตlินHเพ, ม่ิ eสงูtขaึน้ lม.าNกiกcวoา่ tสinารeเสพติดชนิดอนื่ ๆ (3-5) ในชว่ งTปoี คx.iศc.o1l9A8p8pมlีบPทhควaาrmมตaีพcิมoพlข์ 2อ0ง15; 289:
วารiสnาcรreSuarsgeesonoxGiednaetrivael’ssRtreepsosr,taไcดt้กiลvา่aวtถeึงsผลกระทบทางด้านกา3ย0ภ–า9พ.ขอdงoกiา:1ร0ต.ิด1ส0า1ร6น/โิ คj.ตtaินaแpล.ะ2015.
หลกั amgNกepFาuno-รlκoพ21pti..Btนื้tpooฐlaxกกบตาesniนาาดิiทcsรรsdสขบ/คตtaาอxาrน้อGรneงeทนบพกRndsติโสาบsPo่อครนsยก7ตbตieอnีนา8นิดิiงndoรท,สไแขsดuเ่ีtาiลฉiบin้ไรtccะพวiวชdezกแานsนuerาละtก,ดิรscrะเาจดeเeมขรcาังssาตา้eะกsกถดิจลelกึงlสง่าssสวาว(า่ารbstรคดนopyนนงัeโิ ิโนคกacคต้ีลiตfนิiุ่มcินวใgยันeอผnนื่ ลoิตtรyภวpมัณeทฑsง้ั )์ย1กแาา3สลร9ูบะท.0aPตขาl8eKควัอ..รlวงo0Ekบัวาs2oxยัมk(p1nรเreขeนุ่.releา้canใจesจะspSรOiมt,oปู oโี,HแnอrSบกasooบาukrสfkแbrทoiลCtyาMะlYpใaแหPe,นJ้ค2sSว,)นAaทHทกrาgaีม่ลuงeุ่มnีขknนอkeeaง้ีnnsAein,neJt,
deoxycขhบoวlนatกeา:รตRดิ eสlาeรvนaโิ nคcตeนิ ทt่ีแoตcกoตา่loงกnนั ในช่วงวยั ต่าง ๆ เป็นhส่งิuทmี่สาaคnัญlตiv่อeกrารaวnางdแนeวxทtrาaงhกeารpatic
tissues. Biochem Pharmacol
แกไ้ ขปัญหา
ขอ้ มลู เชิงประจ3กั .ษ์รกะาหรวสา่รงา้ สงคารวปามระตกระอหบนทัการงถู้เคงึ มพใีิษนภยยั าแสลูบะอันตรายตอ่ รา่ งกายและจิตใจขรอศง.ผดู้ทร่กี.ภากล.งั อเผนชนั ิญตก์ ไบั ชปยัญกุลหวาฒั นา
กบั ความผดิ ปกตขิ อกงาอรวตยัดิ วสะาใรนนรโิ า่คงตกินาเยป็นสิง่ ท่ีสาคญั รวมทง้ั การเรยี นรแู้ ละแนวทางการปฏิบัตติ วั ใหห้ ลดุ พ้นจาก
ปัญหาดังกล่าว
226
ข้อมูลท่ัวไปเกี่ยวกบั การเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสุข
◉ 22266 ◉
1999; 57: 1407–13. Mediated by the Pregnane X
doi:https://doi.org/ 10.1016/S0006- Receptor with Peroxisome
2952(99)00015-5. Proliferator-Activated Receptor-γ
140. Rossini A, Simão T de A, Albano Coactivator 1α. J Pharmacol Exp
RM, Pinto LFR. CYP2A6 Ther 2006;319:693 LP-702.
polymorphisms and risk for 144. Chen Q, Xie HT, Li Y, Wang G, Xu
บทที่ 1 Z, Pu ZC, et al. Transcriptional
tobacco-related cancers.
Pharmacogenomics 2008; 9: 17ข3้อ7ม–ลู ทั่วไปเกี่ยวกบั สารRนeโิgคuตlaนิ tion of CYP3A4/2B6/2C9
52. doi:10.2217/ 14622416.(General Information oMf eNdiciaotteindev)ia Nuclear Receptor PXR
9.11.1737.
by Helicid and Its Metabolites. Evid
141Cท.TVoาhKHใn.oหesTเ้meiกthqิดpCeuภโs,รeาoRคnDวnแocกoลelาnDeะsรgภCณooา,fH์ตfวDSิดะ,CmสeแCYาทiohtPรรrkนe2iกicnิโnEซคhg1อ้ ต:YนRนิ,iNnตAเปiา่ ,cAงน็oVlเๆtcหainตosตeาiุผhlมiลAooมหdluาลdโกัiดcทtยiีท่oในาnใป:หีAค้ผ.ู้ทRศ่ีเe.สp1พo9ผr8tล8ิตod2Bมภf0aoวีัณts1าih:eฑร51eสd์ย;0Sาา.2ร1uCส0ชr1บูog1อ่ื 5ไem5ม5“o:ส่ pT/nา72hlมGe90eาem71รHn45ถeee9เ/ลanr76alกิt9.tlเh7Aส(U4พlt.9ไSeด6.r้ .nสa่งผtลMed
DMeeptaartbmoelinstmofaHnedalSthenasnidtivHituymianntSheervices (1) ได้อธบิ าย1ก4ล5ไ.กแPลoะrผcลhกeรtะทHบCต,่อBรeา่ งnกoาwยเiมtzื่อไNดร้Lบั, สSาhรeiner
นCโิ eคnตtนิ rเaขlา้ ไNปeแrลvะoผuลsลพั Sธy์ขsอteงขmบ.วนInก:าDรตeดิ yสาAร,นิโคตนิ ในร่างกาย จนLเปB็น, ทC่มี oาpขeองlaขn้อสdรปุJR3. Aข้อpหpลaกั reดnังtน้ี
editor.1C. ytผoลcิตhภrัณoฑmย์ eาสPูบ4รว5ม0ท2งั้ ยEา1สูบItโsรงงานรูปแบบต่าง ๆ ที่ทาtใoหlเ้eกrิดaกnาcรeติดtสoารtนhิโeคตaนิ cute effect of
142กป.0S4Rลัญp_7oRา8.rหlaยie.ndmาเปกgoDaา็นei23iร:pผsr1..ต.ู้เp0Nสดิ Daก(สข.พสea1rาบบัาdปtu0Vรรวกhdรน0g,นนาะeiิโ7cAริโกจMคrคtต/าilาiตtตo9aิดรehิน(ินnก7nสtdaไา)aเา8dดaปlรรb-is้รตl็นเ9Gy.;บัสิด,ป4Pพ2กsสDัญ-.าตm0าoร0หิดร1oพ0rนาช3dkิสท7นิโ,eคrจู่วั-ิดeprต5นโsอลc.นิ)8์ท่นืกh2(ท8า1ทt)3งๆง้ั1:งั้หใท5-นใเลา–นชจงกั ่นกาหเลนภลเมุ่ฮวสกั ผโนชัเรภูท้ควอิทสี่ลนีนชัอยกวงา(ลhิเทว่มุสe่ายนพrเ1าoป้ียแม4iน็าnลีเ6สสพ)ะ.npd1ูบาหยีพร9ioiPงรcsฤพทร8ือrstoตก่ีบz้อr7tโกิti่อiyคยวb;siรnา่kใลเcu8รคหlะeh1มe0tน้เกieศ5:norใ(ดิาeนm1cknทสกso4ี่ส3ตiาKucck6ารร.alขiม6ตn์tciNอเnsาิด-ปeoง7รeiขน็ticปnถn1)อioขcรtเ.งลrะบstpรaกิi.ชวnา่acเานJงสertกกtกiพClราาeefยกlยรrixาลoมnเaดสมุ่นmcบูยีIนุษneวไจ้ียดvกrะ์ไb้eัน(ด2as)้ ttes
ถHงึ eแpมว้aา่tไoมt่ใoชx่ทiกุcคitนyทR่ีเสeพlaผtลeิตdภัณtoฑ์ยาสูบจะเกดิ ภาวะติดสารนิโคตินdแyตs่อfุบuตัnกิ cาtรioณnข์ อoงfผู้ท‘sี่ไtดu้รnบั nกาeรdว’ินิจฉัยวา่
มAกี nาtรitตuดิ bสeารrนcuิโคlตoินsiเsพม่ิDสrงูuขgนึ้ sม: าMกกeวc่าhสaาnรเisสmพตsิดชนิดอื่น ๆ (3-5) ในmช่วyงปoีcคa.ศrd. i1u9m88iมnีบtทhคeวาcมaตnีพinิมeพข์ mองodel.
วaาnรdสาMร SaunragegeonmGeennte. rJalC’slinReEpxoprt ไดก้ ล่าวถึงผลกระทบทางดา้ นPกoาsยsภibาพleขอroงกleารoตดิf สfrาeรนeิโคraตdินiแcลaะls.
143ห.dH1ล2oIetัก.iop1:กhha2าttร.t0Moพ21p0l..ืน้,s12ฐ:N/.บกกตา0/aนาาิดท1dkรรสขบ3oคตaาอา;น้อijรง.ทi3omนบพกต:ิโสาrบ่อคagร3นยก/ตต7อนีM1าินิดง–รท0สไแ,ข4ด่ีเ.าลฉ1Hบ9้ไระพว0วiช.gกแนา1นaาละ6กิดรsะเา/จดเhมขรjางั.iาต้าjะกcกEถิดจลeกึง,สง่าสhวาว(า่า.รs2รคดนpน0นังeิโิโนคกcคตี้ลiตfินiุ่มcนิ วใgยันeอผnนื่ ลoติ tรyภวpมัณ1eทฑ4sั้ง)์ย7กแา.HJCาสลeรiCaบูrะทlcbslตขาiuoneควัอlnรวreงabับวาkktัยมoai(oรHเrsขe่นุEnc.้าc,hใTจe1จSะhp9Wรoมteปู9omีโ,แ4อreSบกo;sfcบาu8fgehสแby9ทceลit:ytาtะA1pใtแoห,l2eนef้Aค7sวr)นnu2ทGทก-igาc8ีม่ล,uงo1่มุีขst.นอtiinง้ีneJ,
Yoshida Rข, บNวaนgกaาtรaตดิKส, าYรaนmิโคaตzินoทeแี่ ตYก,ตeา่ tงกันในชว่ งวัยตา่ ง ๆ เoปn็นสcิ่งuทlี่สtาuคrญัedตอ่ cกeาlรlวsางoแfนvวaทsาcงuกาlaรr origin.
al. Inductiแoกn้ไขoปfญั Hหuาman CYP2A6 Is
ขอ้ มลู เชงิ ประจกั ษ3์ร.ะหกวา่ารงสสราา้รงปครวะากมอตบรทะหางนเักครมูถ้ ใี งึนพยิษาภสยัูบและอันตรายตอ่ รา่ งกายและจิตใรจศข.ดอรง.ผภู้ทกีก่ .อาลนงั นั เผตช์ ไญิ ชกยับกปุลวัญฒั หนาา
กบั ความผดิ ปกติของอกวายั รวตะิดในสารร่านงกิโคาตยินเปน็ สิ่งที่สาคัญ รวมทง้ั การเรยี นรูแ้ ละแนวทางการปฏบิ ัตติ ัวใหห้ ลุดพน้ จาก
ปญั หาดงั กล่าว
227
ขอ้ มูลทัว่ ไปเก่ยี วกับการเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วิทยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสุข
◉ 22276 ◉
Virchows Arch A Pathol Anat Nicotine dose dependence. Lung
Histopathol 1985; 407: 441-7. 1986; 164: 293-301.
148. Villablanca AC. Nicotine 154. Jaiswal SJ, Pilarski JQ, Harrison
stimulates DNA synthesis and CM, Fregosi RF. Developmental
proliferation in vascular nicotine exposure alters AMPA
endothelial cells in vitro. J Appl neurotransmission in the
Physiol. 1998; 84: 2089-98. บทที่ 1 hypoglossal motor nucleus and
149. Chalon S, Moreno H Jr, Benขoอ้ wมiลู tzทั่วไปเก่ียวกับสารนโิpคrตe-นิ Botzinger complex of neonatal
NL, Hoffman BB, Blaschk(eGTeFn.eral Information of Nraictos.tiJnNe)eurosci 2013; 33: 2616-25.
Nicotine impairs endothelium- 155. Ogle CW, Qiu BS, Cho CH.
ทCoาใnd2vหse0เ้eeกi0qpnิด0uภesโ;รenาคin6nวdแc7กeลev:าnะsiร3vภtณo9oาfdต์1ว.Sิดiะ-lCm7สaแl.าtทionaรรkนtกiPinโิoซคhgอ้nต:aนินriNตnmเปi่าcงhน็aocเuๆtหionตmตleาผุ aมTลAnมhหdาeลdโักriดcทtยiท่ีoในาnใป:หีAค้ผ.ู้ทRศี่เe.สp1พo9ผr8tล81ติo5มภf6วีัณt.าNJhฑรeKiPสcย์ ahSoาาdรuyสtชariูบsngอ่ืikไoeeมi“oalส่ TanPาShnมaGCedาre,iรHsngDถeeaเ1eลars9alกิttLl9rเhaiส(3cUพ;B.uไS8aดl.7uc้ ส:emง่ 3rผse5ล9inH-6Rs5,t.ress.
1D5e0p.aLrtemeeJn,tCoof oHkeealtJhP.anTdheHuromlaenoSfervices (1) ได้อธบิ ายกลไกแลSะhผaลfกfeระrทRบTต.อ่ Eรfา่ fงeกcาtยsเมoอื่ fไดtr้รaับnสsาdรermal
นิโคnตiินcเoขtา้ iไnปeแลinะผtลhลeัพธp์ขaอtงhขoบgวeนnกeารsตisดิ สoาfรนโิ คตนิ ในร่างกาย จนเป็นnทic่ีมoาขtiอnงeขอ้ oสnรปุ lo3wขeอ้ rหeลักsoดpงั hนa้ี geal
athe1r.osผcลleติ ภroัณsฑisย์.าAสtูบhรeวrมoทsง้ั cยlาeสrูบoโsรiงsงานรูปแบบตา่ ง ๆ ทท่ี าใหsเ้ กpดิ hกiาnรcตtิดeสrาaรnนdโิ คตeนิ sophageal motility.
20112.; 2ส1า5ร:น2โิ ค8ต1ิน-3ได.้รบั การพสิ ูจนท์ างหลักเภสชั วทิ ยาว่าเป็นสารทDีก่ i่อgใหD้เiกsิดSกcาiร1ต9ดิ ข9อ6ง;ร4า่ 1งก: า2ย1ม3น0ุษ-ย4์ไ.ด้
151. Sridha(raadndiMctiRo,nF) lowers NC, Hand
157. Endoh K, Leung FW. Effects of
ปกลัญาหvRaยacาCเปกur,iา็นot3Hรeผu.ตaู้เsสดิnnกขพสirdcบับeาปoรวกgJรนนtาWiะmiรโิกnจคต,าาeeติดรHn(ินกสedoาsเาaxปรrรipaoตl็นเyสnofดิปพsสsัญcLตmuาhหGิดรrorนาeช.okทโินenคo่วัEิดriตโnsfcอลfิน)่นืeกa(ท1cท)nๆง้ั tัง้ใทdนใเoานชจงf่นกาหลนลเุ่มฮวักผโนเรภทู้คอส่ีลนีนชัอกวง(ลhิเทมุ่สeยนพrาo้ียแมiาnลีเสพ)ะูบหยีพงรฤพรemsอืตบอ้mโxกิ คยวupร่าoลเcรคeะko1มนriiศs5nmใ(aานgcทส:eoส่ี3ตaAncารnaขtม์ridaอเneาปlงรevn็นปถe)iขieรเcvละบwoiกิชdวtเานeสoiกnกnพfรeาcยกcรeาลolเดสi.ุ่มnnบูยี นiวcไt้ีจดกahะ้นัl(e2)agnadstric
ถึงแmม้วy่าoไมc่ใaชrท่ dุกiaคlนiทnี่เfสaพrผctลิตsภizัณeฑi์ยnาtสhบู eจะdเกoดิ gภ. าวะตดิ สารนิโคตนิ แตGอ่ ุบaัตstิกrาoรeณnข์ tอeงrผoู้ทlo่ไี ดg้รyับก1า9ร9ว4นิ ;จิ 1ฉยั0ว7่า: 864-
มกี าAรตmดิ สJารCนaิโrคdตioินlเพ1ิม่ 9ส8งู 5ข้ึน; ม5า5ก:ก1ว4า่ 0ส7าร-เ1ส1พ.ตดิ ชนดิ อ่นื ๆ (3-5) ในช่วง7ป8ี ค. .ศ. 1988 มีบทความตีพมิ พข์ อง
1ว5า2ร.สาKรoSnuisrgheioHn,GWenueJra, lC’soRoekpeorJtPไ.ด้กลา่ วถึงผลกระทบทางด้า1น5ก8า.ยGภาeพnขgอYงก, าSรaตvดิ aสgาeรนSิโคMต,ินJแoลhะnson LJ,
หลกั Cกhาrรoพnื้นiฐcานeขxอpงoกsาuรตreิดสtาoรชnนicิดoดtงั iกnลe่าว ดงั น้ี
Seagrave J, Sopori ML. Effects of
153.iVmaBspec12ac..ikMrsEeกกตบcRาาดิdทhรร,สบตคo2Tาา้นอรl0aทiนบพn1yติโสบ0leอ่คoนย;rกตgอrนีา1นิ iงรทRc5ไแขดีเ่F:ลฉaบไ้,4ะพวnวLก7แานgeาละ-iกo5รeะเาจเ4gมขราLe.าตา้ะกYถnิดจก,งึeสงสวFาs(า่ารrissรคaนpน.นzeิโโิคกicคeตลiตfrินiมุ่ cนิ วใgัยนeอผnน่ื ลoติ tรyภวpมัณeทฑsง้ั )ย์กแาาสลรูบะทinIตขm.าiควัอCcรpวงohบัวาatrัยมiio(rnรเrsขneนุ่eา้ciacใจeonจะpenรtมtูปixogีโtแpอerhบกonseบาusสrแbuiemทลtrycาeะmpใeแหetpนuo้คstว)nนoทnทกerาiมี่ล-cงmrุม่ีขoeนอtesiง้ีpndoeiantseed.
DT. Broขnบcวhนoกcาoรตnดิsสtrาiรcนtiโิoคnตินaทnแ่ี dตกaตpา่ nงกeันaในช่วงวัยต่าง ๆ เปน็ สsiิ่งgทnี่สaาlคtัญraตnอ่ กsdารuวcาtงiแoนnวทinางlกyาmร phocytes.
inducedแกb้ไขyปcญั igหaาrette smoke: Toxicol Appl Pharmacol 1995; 135:
ขอ้ มลู เชิงประจ3กั .ษ์รกะาหรวสา่รงา้ สงคารวปามระตกระอหบนทัการงูถ้เคึงมพใีิษนภยัยาแสลูบะอันตรายตอ่ รา่ งกายและจติ ใจขรอศง.ผดู้ทรีก่.ภากล.ังอเผนชนั ิญตก์ ไับชปยัญกุลหวาฒั นา
กบั ความผดิ ปกตขิ อกงาอรวตยัิดวสะาใรนนริโ่าคงตกนิ าเยป็นส่ิงท่ีสาคัญ รวมทัง้ การเรยี นรแู้ ละแนวทางการปฏิบตั ิตวั ใหห้ ลุดพ้นจาก
ปญั หาดังกล่าว
228
ข้อมลู ท่ัวไปเกย่ี วกบั การเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วิทยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข
◉ 22268 ◉
268-78. 163. Jaimes EA, Tian RX, Joshi MS, Raij
159. Sopori ML, Kozak W, Savage SM, L. Nicotine augments glomerular
Geng Y, Soszynski D, Kluger MJ, et injury in a rat model of acute
al. Effect of nicotine on the nephritis. Am J Nephrol 2009;
immune system: Possible 29:319-26.
regulation of immune responses by 164. Halimi JM, Philippon C, Mimran A.
บทที่ 1 Contrasting renal effects of
central and peripheral ข้อมลู ทว่ั ไปเก่ียวกบั สารnนicิโoคtตinนิ e in smokers and non-
mechanisms.
Psychoneuroendocrinology(G1e99n8e;ral Information osfmNoickoetrisn. eN)ephrol Dial Transplant
23: 189-204. 1998; 13: 940-4.
160ทC.PMoาeSaใnruหresiñ้เenกireq-ิดaCuภrโ-รeSaIาJคnsiวm,แtcกaEลeาonsะsรnpภoณoiาnfS์ตMวSo,ิดะmEสCแs,าaทooร-HรkuนHกiensิโeซคirgnอ้inต:dsนaนิ mNตnเSปi่าdacWงน็oneเ.ๆtnzหinตตEeDาผุ มPGลAม,ห,dาลdโักiดcทtยi่ทีoในาnใป:หีAค้ผ.ู้ทRศ่ีเe.สp1พ1o9ผ6r8tล58ติo.lGมภofXoีวัณtnาhniegฑรez-ส์ยtaYSาาel,รuสerชGrmูบzgื่อไae-มCr“opbส่ aTnaาadhsมGneasาeivรvHHnถiedee,เลarNsaNlกิ tmlgเFhส(.UoCพE.,kไSfดiR.nf้eagสcjง่fotผenลrofJ,
DNeicpoarttimneenint corfeHaesaelsthsiaznedaHnudmsaenvSeerritvyices (1) ได้อธิบายกลไeกแreลcะtผiลleกรfะuทnบcตtiอ่ oรnา่ งaกnายdเมpอ่ื eไดn้รilบั eสาnรitric
นoโิ fคeตxินpเขeา้ rไiปmแeละnผtaลลl พัcธh์ขoอrงoขiบdวaนlการตดิ สารนิโคตินในรา่ งกาย จนoเปx็นidทeม่ี าsขyอnงtขh้อaสsรeุป i3nขtอ้hหeลักraดt.ังนJ้ี Urol
neovas1c. ulผaลrิตizภaัณtiฑoย์nา.สูบInรvวeมทst้งั ยาสบู โรงงานรูปแบบตา่ ง ๆ ที่ทา1ใ9ห9้เก7ดิ ;ก1า5รต7ิด: ส1า1ร2น1ิโค-6ต.นิ
Ophtha2.lmสoาlรนVิโiคsตSนิ cไiด2ร้ บั0ก0า4ร;พ4สิ 5จู :น3ท์ 1า1งห-7ล.กั เภสัชวทิ ยาวา่ เ1ป6็น6ส.ารJทaก่ีn่อaใหK้เ,กSดิ aกmารตaดิnขtaองPร่าKง,กDายeมDนุษKย. ์ได้
161. Seddon (JaMdd, iWctiiollne)tt WC, Speizer
Nicotine diminishes testicular
ปกrFseลtญัEulา,หaยdHาtเyปeกaาd็นno3รผ.kfตmู้เiสดิcnขกaพสisgบับcาปoaรวกuรnrนนาะelรaโิกจStคตrาtาEติดeรd.(นิกสdeAsาเาaปmgรรiตlpน็เeyสoิดปnrพoskสัญeตmiาsnrหิดรpaogนาชetkทนิโiaecoควั่ดิnrtnตโsอiลdvิน)น่ืกie(ทn1aท)ๆ้งั gั้งใทนeใเานชจ-งน่กาหลนลเมุ่ฮวักผโนเรภทู้คอสี่ลนนี ชัอกวง(ลhิเทมุ่สeยนพrาo้ียแมiาnลีเสพ)ะapgูบหียพanrงรฤพomรdือตบอ้tโิกeeคยวsรitt่าลเnรคeoะ1มนrgeoศ5eใx(านicndทpสoe่สี3oตrceาsรgaขมi์sesiอเnาsป,nงรeio็นsปiถ)ctขnรเeละบarกิiชวcnoเานuสiกdaกพtรeodายกรguาลเreดสleุ่มtบูnียgนวaไeuีจ้ ดกlslะb้นัai(2sit)n,oory
ถwงึ oแมm้ว่าeไnม.่ใชJท่AุกMคAนท1ี่เ9สพ96ผล; ิต2ภ7ัณ6:ฑ1์ย1าส4บู1จ-6ะ.เกดิ ภาวะตดิ สารนิโคตินrแaตt่อs:ุบPัตoิกาsรsณibข์ leองiผnู้ทfl่ไี uดร้eบัnกcาeรวoนิ nจิ ฉpัยiวtuา่ itary
162ม. กี Tาiรrgตaดิ nสาNรน, โิ Kคuตlนิ pเพG่ิมAส,งู ขGนึ้ uมpาtกaกวP่า,สารเสพตดิ ชนิดอน่ื ๆ (3-5) ในgชoว่ งnปaี dค.oศt.r1o9p8i8nsมีบaทnคdวาaมltตeีพrมิaพtiข์oอnงof
วBาoรrสeาtรsSkuyrgAe,oWn iGraesnzekraal’TsAR,eGpoordtlไeดyก้ ลBา่ ,วถึงผลกระทบทางด้านteกsายtiภcาuพlaขrองaกnาtรioตดิxสidาaรนnโิtคsตtินaแtuละs.
หeลtักaกlา.รNพiนื้ cฐoาtนinขeองeกาxรpตoดิ sสuาrรeชนิดดังกล่าว ดงั นี้
Toxicol Sci 2010; 116: 647-59.
cemaxotaadcreearlc21b.t..aEstxiกตบกepnาาิดทsรรสaDบคตdาาiน้อรtaeทyนบพbvตpิโสบeeอ่คeนยltกตoอeนีานิ1งpsรทไแขmดdีเ่Rลฉบ้ไieะพaวeวกแsbนาnาละeกt2ระเาtจเ0oมขiราc1าfตา้ะ2กถิดrจกa;งึสงสวtา(าา่รsรคนpนนeโิ ิโคกcคตลiตfินiมุ่ cินวใgยันeอผn่ืนลoิตtรyภวpมัณ1eทฑ6sั้ง)์ย7กแา.าNhสลรoOiบูะทcrตขoyาmคัวอetรวiงoynบัวาinepยัม(eรเorขae่นุs้าlcItPใiจeneจะ,pรrมmRtsปู oโี aแอmrajบกislaeบาuYสlแb,eaทลtBlyาะrbopใeแหielnpนa้คsoวrr)นoiทnทกrdาaw่ีมลงutมุ่ีขascนอ:tงี้AiTvFhe.e
2012: 349ข3บ2ว0น. การติดสารนโิ คตนิ ที่แตกตา่ งกันในช่วงวัยต่าง ๆ เrปoน็ lสe่ิงทo่ีสfาcคeญั sตsaอ่ tกiาoรnว.างJแHนวuทmางกRาeรprod Sci
2013; 6: 40-4.
แก้ไขปัญหา
ขอ้ มลู เชิงประจกั ษ3์ร.ะหกวา่ารงสสรา้ารงปครวะากมอตบรทะหางนเกัครมถู้ ใี ึงนพยษิ าภสัยูบและอันตรายตอ่ ร่างกายและจติ ใรจศข.ดอรง.ผภู้ทกกี่ .อาลนงั นั เผตช์ ไิญชกยบักปุลวัญฒั หนาา
กบั ความผดิ ปกตขิ องอกวายั รวตะดิ ในสารรา่ นงกโิ คาตยนิ เป็นสง่ิ ที่สาคัญ รวมทั้งการเรียนรูแ้ ละแนวทางการปฏิบตั ิตวั ให้หลดุ พน้ จาก
ปัญหาดงั กลา่ ว
229
ขอ้ มลู ท่วั ไปเกี่ยวกับการเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วิทยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข
◉ 22296 ◉
168. Jin Z, Roomans GM. Effects of during pregnancy and stillbirth: a
nicotine on the uterine epithelium cohort study. BJOG. 2008; 115(11):
studied by X-ray microanalysis. J 1405–10.
Submicrosc Cytol Pathol 1997; 173. Morales-Suarez-Varela MM, Bille
29:179-86. C, Christensen K, et al.: Smoking
169. Hammer RE, Mitchell JA, habits, nicotine use, and congenital
Goldman H. Effects of nicotine on บทที่ 1 malformations. Obstet Gynecol.
concept us cell proliferationขaอ้ nมdลู ท่วั ไปเก่ียวกับสารนโิ2ค0ต0ิน6; 107(1): 51–7.
oviductal/uterine blood(fGloewneinratlhIenformation 1o7f4N. icCotlienme)an T, Chamberlain C,
rat. In: Cellular and Molecular Cooper S, et al.: Efficacy and safety
1ทC7oา0ใn.ASหspเ้sCeกprqhิดienuภeโรcegnาคtneวsแcMrก;ลeoา,ะs1รfภWณ9oIาm8fต์ aว1Sดิะnpm.สแglpาทaoรT.รnkนก,4itnโิ ซaL3คg้อtiต9:aiนoิน-oN4ตnเปi2า่ cZ.งน็.oXเUๆtห,inตSตPeา:ผุ มaลAมnหdาลdXโักiLดcทtย,iที่oในาnใป:หีAค้ผ.ู้ทRศ่ีเe.สp1พo9ผr8tล8ติoมภfีวัณtosfาhoฑรyefสrs์ยnSาtาseรiuสmcชmrูบogอื่ oไetaมik“ontส่ iTninecาhมgGerrาeeecรHnvepถeeiเsleลarasawlกิactlเhetส(aiUmoพn.nไSedด.ni้ nmสtง่ ptผehลrteeag-ranpayncy:
DepFaertnmgeYnHt ,oWf HaenaglthH.anNdicHoutimnean-inSderuvciceeds (1) ได้อธิบายกลไกแลaะnผaลlกyรsะisท.บAตdอ่ dรา่icงtกiาoยnเม. อ่ื2ไ0ด1ร้ 1บั ;ส1าร06(1):
นโิ คpตrินeเขn้าaไtปaแlลoะvผeลลreัพxธp์ขoองsขuบreวนtกoารmตดิaสtาeรrนnโิaคlตนิ ในร่างกาย จนเป็น5ท2มี่ –า6ข1อ.งข้อสรปุ 3 ขอ้ หลกั ดังน้ี
gluc1o.coผrลtติicภoัณidฑย์aาnสdูบรinวมtrทa้งั uยtาeสrูบinโรeงงานรูปแบบต่าง ๆ ทที่ 1า7ใ5ห.้เกDดิ hกาaรlตwิดaสnาiรนNิโNค,ตนิSzatkowski L,
grow2t.hสrาeรtนaโิrคdตaินtไioดn้รับiกnารraพtิส.จู Eนxท์ pางหลกั เภสัชวทิ ยาวา่ เปน็ สารทC่กี o่อlใeหm้เกaิดnกาTรต, ิดeขtอaงรl.่า:งSกtาiยllมbนirษุ tยh์ไดA้ mong
Toxicol(aPdadtihctoioln2)007; 59: 245-51.
Women Prescribed Nicotine
1ปก7ลัญ1า.หDeยาxLเ,ปกpiCuา็นo3hรผ.sLตeู้เu,สดิ nกขrพสLeบับาBiปuรวก,iรnนนาะeFริโdกจค,tตาาuตKดิรac(ินกสodleาเา.uaปdรรPiตl็นเHyสraิดปeพ,sสัญnhตmZาaหyิดรhotนาpชaakทโินoenlคั่วิดtrตgโnshอลิน)i่ืนaBกc(ท1loทJ)ๆaัง้ ,ั้งtใทmนiใXเnานชจuงieน่กcาหล-นลเมุ่ฮวกั ผโนเรภู้ทคอสี่ลนนี ัชอกวง(ลhิเท่มุสeยนพrาoี้ยแมiาnลเี สพ)ะูบหียพงรฤพรPRPือตบ้อโerrิกคยวeepร่าลเggรคlะnn1มaนaaศc5ใ(nneานcทสmcco่สี3ตyycารe:aขม์CniAอเnาปotงnรe็นปhถ)Taขรเolhละบyrกิeชtวsเ.rานiสsaกNกพpรoาiยกcyรfาoลเดสai่มุntบูียiนnLวไ้จี aดeกะ้rนั(g2T)eobUK
ถงึ แpมi้วtา่uไiมta่ใชryท่ -กุ aคdนrทe่ีเnสaพlผaลิxตiภsณั-aฑs์ยsoาสcบูiaจtะeเdกดิ ภาวะติดสารนโิ คติน แตRอ่ ุบesัต.กิ 2าร0ณ1์ข9อ; ง2ผ1ู้ท(ีไ่4ด)้ร: บั 4ก0า9ร–ว1ิน5จิ ฉ. ยั ว่า
มกี าnรeติดuสroารeนnโิ dคตoนิcเrพinิ่มeสงู mขน้ึ eมtาaกbกoวl่าicสารเสพติดชนิดอ่นื ๆ (3-5) ใน17ช่ว6ง.ปXี คia.ศo. 1D9,8X8uมบีZท, คHวuามaตnีพgิมXพ,ข์ eอtง al.:
วารpสาrรogSruarmgemoneGdeanletrearla’stiRoenpoinrt ได้กล่าวถึงผลกระทบทางดา้ นกาPยrภeาnพaขtอaงlกgาeรตnิดdสeาrร-นreโิ คlaตtินeแdละnicotine
หลกั inกtาrรaพu้นื tฐeาrนinขeองgกrาoรwติดtสhารreชtนaดิ rดdังaกtลio่าวnดงั น้ี
exposure increases blood pressure
172.2o1fSf4tsrp:21a..3rni0ndบกตก7gbาาดิท-รรer1สบaคตr3าาtg้นอร.ทs-นบพ.Lติโสบaอ่คนTยrกตsอoีนานิ eงรทxไแnขiด่ีเcลฉบ้ไoKะพววกlแ,านาละTLกระเeiาจเnมขรtาgาตา้tะกgถดิจ2aกงึสง0สaวา(1าา่rรsdรค2นpนน;eิโMิโคกcคตลi,ตfนิiมุ่ cนิ วใgัยนeอผnน่ื ลoติ tรyภวpมัณeทฑsง้ั )์ยกแาาสลรบูะทroตขาef5ควัอsfร1วงspบัวาp(o4ัยมr(nร)iเrn:ขeนุ่ sา้g1ceใจ.e2จะpHt3รมotูป9yoโี แp–อarบก4ensบา7urgสtแb.ieoทลtnytาะepใsแหienนo้คssวn)นiทn.ทกา2มี่ลIงIุม่ี0ขiนอ0nงี้8a; dult
Nybo AขnบdวeนrกsาeรnตดิAสMาร,นeิโtคตaินl.ท:แี่ Uตsกeต่าoงfกันในชว่ งวัยตา่ ง ๆ1เ7ป7็น.สิ่งFทaี่สnาคJญั, Zตอ่hกaาnรgวาWงแ,นRวaทoางกYา,รet al.:
nicotineแกrไ้eขpปlญัacหeาment therapy Perinatal Nicotine Exposure
ขอ้ มลู เชงิ ประจ3กั .ษ์รกะาหรวส่ารงา้ สงคารวปามระตกระอหบนทกัารงู้ถเคงึ มพใีิษนภยยั าแสลูบะอนั ตรายตอ่ รา่ งกายและจติ ใจขรอศง.ผดู้ทรีก่.ภากล.ังอเผนชนั ิญตก์ ไับชปยญักลุหวาฒั นา
กบั ความผดิ ปกตขิ อกงาอรวตยัดิ วสะาใรนนริโา่คงตกินาเยปน็ ส่ิงที่สาคัญ รวมทั้งการเรยี นร้แู ละแนวทางการปฏิบตั ิตวั ให้หลดุ พน้ จาก
ปัญหาดงั กล่าว
230
ข้อมูลทั่วไปเกีย่ วกบั การเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ
◉ 22360 ◉
Increases Obesity Susceptibility in
Adult Male Rat Offspring by
Altering Early Adipogenesis.
Endocrinology. 2016; 157(11):
4276–86.
178. Bruin JE, Gerstein HC, Holloway บทท่ี 1
AC: Long-term consequences of
fetal and neonatal nicotine ข้อมลู ทั่วไปเกย่ี วกบั สารนิโคติน
exposure: a critical review.(TGoexniceoral l Information of Nicotine)
Sci. 2010; 116(2): 364–74.
179ทC.einoาtBcใnหrarsue้เelกi.anq:ิดsuภMโeJรeEาsaคnว,แtcoกePลeาxreะsรindภtณoaraาfeต์lวtSดิะinvMmสแiecาทAoรoรsk,นกttiLnิโirซnคeegอ้ ตe:shนินsmNeตเปii่าxncaงน็pontเoๆtหhinตMsตeueาุผAมrลAe,มหdาลdโักiดcทtยi่ีทoในาnใป:หีAค้ผ.ู้ทRศ่ีเe.สp1พo9ผr8tล8ติoมภfีวัณtาhฑรeส์ยSาารuสชrูบgื่อไeม“oส่ TnาhมGeาeรHnถeeเลaralิกtlเhส(Uพ.ไSด.้ สง่ ผล
Doeffpsaprtrminegn. tForefeHeRaaltdhicanBdioHluMmeadn.Services (1) ได้อธิบายกลไกและผลกระทบตอ่ ร่างกายเมอ่ื ไดร้ ับสาร
น2โิ0ค0ต8ิน;เข4้า4ไ(ป1แ1ล)ะ: ผ1ล9ล1พั 9ธ–์ข2อ5งข. บวนการติดสารนโิ คตินในร่างกาย จนเป็นท่ีมาของขอ้ สรุป 3 ข้อหลัก ดงั น้ี
180. Blake1.KVผ,ลGติ uภrัณriฑn์ยLาCสูบ, รEวvมaทnง้ั sยาSสFูบ,โeรงtงานรปู แบบต่าง ๆ ท่ีทาใหเ้ กดิ การติดสารนิโคตนิ
al.: Ma2t.ernสาaรlนcิโiคgตaนิ reไดttร้ eบั กsาmรพoสิ kูจinนgท์ างหลักเภสชั วิทยาวา่ เป็นสารทีก่ ่อให้เกิดการติดของร่างกายมนุษย์ได้
during pre(ganddainctcioy,n)low birth weight
ปกea2ลัญn0aา0rdหยl0าyเsปก;ucา็น53hรbผ7.ตisู้เl(สดิed2ขกพสq)hบบั:าปuoรวก1รนeนoาะ3ริโnกdจ7คตาtา.–ติดรbE4(นิกสda7lาเาaoปรร.riตl็นเloyสyิดปdพsสัญHตmาpuหดิรroนาmชekทนโิseคั่วsิดrDตโsuอลนิe)rนื่กe(ทv1ท).ๆ้ังi้งัใทnนใเานชจง่นกาหลนลเมุ่ฮวกั ผโนเรภทู้คอสี่ลนนี ชัอกวง(ลhิเทุ่มสeยนพrาoี้ยแมiาnลีเสพ)ะูบหียพงรฤพรอื ตบอ้ โกิ คยวร่าลเรคะ1มนศ5ใ(านcทสoี่ส3ตcารaขม์ iอเnาปงรeน็ปถ)ขรเละบกิชวเานสกกพรายกราลเดสมุ่ ูบียนวไจ้ี ดกะ้ัน(2)
ถงึ แมว้ า่ ไมใ่ ชท่ ุกคนท่ีเสพผลิตภณั ฑ์ยาสูบจะเกดิ ภาวะตดิ สารนิโคตนิ แตอ่ ุบตั กิ ารณข์ องผู้ท่ไี ดร้ ับการวินจิ ฉยั ว่า
มกี ารตดิ สารนิโคตนิ เพ่ิมสูงขึน้ มากกว่าสารเสพติดชนดิ อื่น ๆ (3-5) ในช่วงปี ค.ศ. 1988 มบี ทความตีพมิ พข์ อง
วารสาร Surgeon General’s Report ได้กล่าวถึงผลกระทบทางด้านกายภาพของการติดสารนโิ คตินและ
หลักการพน้ื ฐานของการตดิ สารชนดิ ดงั กล่าว ดงั น้ี
1. การคน้ พบยีนทเี่ ฉพาะเจาะจง (specific genotypes) และตัวรับ (receptor subtypes) ท่ีมี
บทบาทต่อการขบวนการตดิ สารนโิ คตนิ
2. การตอบสนองและการเข้าถึงสารนิโคตนิ ในผลติ ภัณฑ์ยาสูบของวยั รุ่น จะมีโอกาสทาให้คนกลมุ่ น้ี
ติดสารนิโคตนิ ไดไ้ วและมากกวา่ คนกลุ่มวยั อ่นื รวมท้ังการทาความเข้าใจรปู แบบและแนวทางของ
ขบวนการตดิ สารนโิ คตินทแี่ ตกต่างกนั ในชว่ งวัยตา่ ง ๆ เป็นสิง่ ที่สาคัญต่อการวางแนวทางการ
แก้ไขปญั หา
ขอ้ มูลเชิงประจกั ษ3์ร.ะหกวาา่ รงสสราา้รงปครวะากมอตบรทะหางนเักครมถู้ ีใงึนพยษิ าภสัยูบและอันตรายตอ่ ร่างกายและจิตใรจศข.ดอรง.ผภู้ทก่ีก.อาลนงั นั เผตช์ ไิญชกยับกปลุ วัญฒั หนาา
กบั ความผดิ ปกติของอกวายั รวตะดิ ในสารรา่ นงกิโคาตยินเปน็ ส่งิ ที่สาคัญ รวมทง้ั การเรียนรู้และแนวทางการปฏบิ ตั ิตวั ใหห้ ลดุ พ้นจาก
ปัญหาดังกลา่ ว
231
ข้อมลู ทว่ั ไปเก่ียวกบั การเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ
◉ 23216 ◉
บททบี่ 5ทที่ 5
สถานกาสรถณานก์ กาารรตณิด์กเชารื้อตโิดคเโชร้อื นโค่าโไรวนรา่ ัสไวกรับสั ปกับัจปจจััยจเสยั เยี่ สงยี่ กงกาารรเสเสพพยยาาสสูบบู
(The Cur(TrehnetCSuirtruenatiSointuaotfioCnoovfidCo-1v9id-r1e9larteeladtetdotoToTbobaaccccooCConssuummpptitoino)n)
1. บทนา 1. บทนา
บทารลเิ วาณยรตะับโบคทโบัง้รบททขนารอาลิเ่าวงางเณยปเคดรตน็นนิะบั1โเบคห.ทชพโบไั้งื้อารยวทขนยไราอาว่าใสัธงงเจรทิปเคสัดน่ทีน็นรนิทกาเะหชใพ่ีทบห้ือหายา้เยบไากนใวใธทหดิจรู ิ แโสัาน้เรรกทงลกคะิดเี่ทะบรดหกาะคบินนใบา้าทหูอรบ(งแาเ้Gตากคทงลหeิดเิดาะาดnกงวาขคเนิเชาeรา้้อดอเรงื้อrมนิปตาaแครูลหหlิ็นดาลว่ทาวาเIตะมnชยรัว่ เร้น้อืfใไปแoจ(ะปรc็นล(เrว่บ1เฉบomตะกม)บียทรน้-่ียไaบi(ะปวทวnc(tบพ1รกoี่iรf)o1บeสัลบั-ะไniปนัวทcnสรแรtfาo่เี eสัiะปลoรทfทcสะนน็ntสN่ีเารiโิปoท)ทนุว่คicน็nสนร่ีทแตoท)่ว้จูรนิกั้งtนี่รทงักiใลจู้nหกั้งนมกัาใeรลคนีงมือ)า2นคเีทงป2นเแเ่ีปปร็นแปลน็ียรลหระกะหะะลสวเลสเภ่าักภัตกััตททว‘วททs์ไคไ์คeดี่พดีพ่ือือv้บ้บเeเชไชrไดื้อeด้อืบ้ไวaบ้ไ่อรcว่ยอสัuรคยนtัสือeค้ีจนทะือ้จี่ี ทะ่ี
1. ไrวeรsัสpiทra่ที toาrใyหs้เyกnดิ dโrรoคmรeะบ(SบAทRSา)ง’เดทินี่คน้หพาบยใในจปเฉี พยี .บศ.พ2ล5นั46แลและะรนุ แรงหรอื ทเี่ รียกว่า ‘severe acute
respiratory syndro2.mภโรeาควร(กSะาAบรณบRต์ทSดิา)ส’งาเทดรนิี่คิโหคน้ าตพยินใบเจปใตน็ นะเหปวตนัี ผุ พอลอ.หศกล.กั 2ทลา่ีท5งา4ให6รผ้ แอืู้ททล่ีเสเ่ีะพรผยี ลกติวภา่ ัณ‘mฑ์ยidาสdบู leไมส่eาaมsาtรrถeเsลpิกiเrสaพtไoดr้yสง่sผyลndrome
2. โ(รMคEรทRะาSใบ)ห’้เบกททิดี่คโาน้รงคพเแดบลนิใะนภหปาาวี ะพยแ.ใศทจ.รตก2ะซ5อ้ว5นนั5ตอตา่ งอามๆกลตกาลมดมาบั าง(โ1หด) ยโรดใือนยทปโรี่ีเคคร.ศซยี .าก1รว9์ส่า8(8S‘มAmีวRาiSdร)สdจาlรัดeชเอ่ืปe็น“aTโsรhคteตrHิeดeตsap่อltรihrา้ aยtแoรrงyที่เsกyิดnจdากroเชm้อื e
ปรเไ(MสวะรียรบEะัสชRมาชีวดSาติื่อข)ณ’ไอSดชทงAส้ว่ โี่คRูงงรเแรปเไ้นชสวปSะคลรโ่ือยีรพบะะลรปัสcชDนCมมเาคบาอชoขoวีิโeโดาคยยิตือ่npใา้ดrขณSตนงปพsaoไออินSeAไดrชปักีnดtงqเAกัส้Rว่mพขทโ้วีau231Rงูงเร้าSพา่่ีโ.e...eสvปSไคศรมโnปn.บiลรปงเศr.tาcสขผ(แปแaคuาอใจeoาลบล2.odยรน็นรssติาดะวrfS52dมปนoกนภผเอโoHAi4(5โิวcีnรแลกัณักfSกคeRพt55ียลaาคพSiเตaอ่AฑSo.รสพัv5ดmศlินททนnย์กโRtบiธเ.rhนไดยาา)oจ่ีปเข์-ตuดใส2รพท์Ckะยานอaน็้รsาตูบ5iถnมบั่งnาิ่งพoเโดิมร4(ขวนdกูรgกเSสวVบ5บกลยี:คฮานหAมาH)วดริดทาผรอ่ทาโNนRuนพนนดดผสี่เขูป้งั้-iงง่ึmกิสcพโิCยายง่ับ้ทูทก้นึoคาวู่จมaาโิ่งพoรด่ีตtนรง่ียตสใnเiตVบ(กnนิงูแห์ทฮบู1ปดิิด)สSพeดิ)ทผลอ่าโมสเeอรผงงิขปู้้ังโยรงชAางrห่แทดทู้คักกด้ึนาvว่รงdอ้ืลาลiบษานงี่ยยตโใอcdงักจนหปโิeะปาิดาหโiสกัเcคระลภมรsผเรรอลtงิูปตเชแiคสมู่้แปัก(์ะคสoดนิ1แอ้ืชัแล)ลเซn่วอีโอบบบใภวจไปะคนะย:ักาาดบิทสาะซเAรรรในร้อเกสัชตยดมนา่์ะ่ึงสธ์วส่าียแาRางาอีคไมบบิบงิทวกeชคดรมาณารซ่าา(ยาpๆีวนทกาSดยเต่ย้ังง่ึาoิตปฑาากAทแคาไแอrน็จตจดรมลลtลงที่รรRนบสทอ่าาไกต่ะัง้รoากกาเSมกาพแสวอใปfะจรแหใง)าารฤบกtนทน็บาลนร้เhงกตจกกก่ีทสะาปะอตบeมกิใดิ่อผ่มีดักนรบนุง้งรหกลณใSาาสาอเไรบหตมขาuกปรดกามงอ้เรหฑณออ่rรสเ้กตฏศยg็นตะบดงาอยดิeลาฑ่อิวดใขทยโนิสoกบสจาา่ยสกอ้รลบใตทาnคสปวาสาจซกควตรรราปรวนซGต่อวฏ่ึง์าตนงุปเนฏ่งึใาดิรeอปงทมโิชิิดนอ่างทขnคชิต3น็าาางีวตตโาอeตาวีฮขกจ้งุรงขจนุ้งงrินง่อนบอ่างขaอ้รรรขรรยะแวะlรงา่หนุอะนุอะเนงกร(้ามลบงบUแงตกแตมกงยอ่ืกัปปาาร.่อาาร่อหSไแยขดรงรดมดดรง.ลมมะแเณรวัง้ราดแะวานเลนทิางบัเยีทะยเลิทกษุะี้ทเสยทวมศคกะิดมยายกา่เีอีศจนรไ์ิดกมกีโสนัาดานีอจตาากิโีดส้กกรดิมนีอาาจาาเากรรมชสารไา้ือกาถขสรเ้ ชถ้ือ
เชอ่ื มโยงได้วแา่ ลมะานจาาเชกือ้ แกพลทับกยไปบั ์ทยก่างั นรปตรหดิ ะนสเาทึ่งรศทเสขดี่ พอูแตงดิลตชนรนักหดิ ษรออื นื่าเผมๆู้ปอื เงช่วท่นยี่ตใเนฮนโเรมดอินณีนทฑ(าhงลeตrกoอ่ วiไnาป)งหจตรนงุ้อื กไโคดรเะ้เคดทนนิั่ง(วcทันoาทcงa่ี iม3n1eา)ฮก่อรกงกฎางคขมณพะ.ศม.อี 2า5ก46ารมไีข้
แแกลลาระะแนเขพา้าเรพชร่ ้ือักะกทบป9แกลี่โา.ลารรับด6ระว้งปมกถไไแแจแปปงึลพกีญัพาลแราารยยถหระมยรม้อิ่น่ราังงัเต้วมปมกะา่ปดิหก2าน็ื่อไบกสรมรร่อผว6นัาาอืต่ใะู้เรนันดชนสดิไนเป่ททมไพจสท้นัิโปุก่ร่ีาคปะไศจ5ยคระตดรถะนขนงันิะ้ขเกเูกโิททจอเก้อ2ครพาน่ีเกศดิตงเ6สม่ิส(ินตาฎรพdสนประเสานผงูaปอรบวขคลi่งlห็นะแึ้นมyิตามโปเนรรดมภทมsญัพืองาขะณัmศรีกพหว.ึน้เฑศoากมา่ารอย์ยk.ยวทตวือีกeา่าา2ว่ังมอ้ rสสงหบโ5าsงมบูลาท)ร4นมารรีกจอื(6ต่ี1เีกลาทะปส)ไยนาเแ้ังใมพอว่กนรงใง่เตลแนิดยาเจดคิดฝลภกะนาิน์กชา้ะ8าลนเปรนวาสถมุ่ทว,ว่ะะร0ิดผ้านียยาตอวอเทู้9คชกงดิงั่นืน่ีลน88อตสดิวี าอก,ๆาย0กิตอ่มงรลร่า9เา(ยัตุ่มไานส3งร8-ปโนยิโพ5อ่เรลค)ขี้รยะมมตกม้จแาาใบเีนิาไนสแยนพลดาชูบขแยีะดกปป้แ่วง็งตพขเงลรรรเ่อสปพึน้บะอ้ะะาุบียีกยวือ่เอกทคัตสา่ลชาจีก.กิฏง่ัียศะศ1ะีวจาว.ชววไระ5ิตใ1นัวีด่า่าณนไ9ทติกร้ดคท7ข์8ีส่3ู้ชาค้นอ877่ีารดัน้3ขง7ม4ใแมวผอพ1น4าพบี่าู้ทงรรบโโทปร่ไีรถกรารดผเ่คราคชลรยง้ระู้ปยวับิกนอ้ืกแชา่วเกมออาจไี้รฎยสดกาตตัาัตมพไารร้กกีพรดรวยหกคลคามิ้ทินาาลปมลาพนสจินัุม่ปยว่บูาข์สฉนทพเ่วยอไยยัู่คป้ีจีดยงตว.คสนะ็น้ศา่(าต2ายนโ)ย.หราตุ ตร2คยริล้อดิบั5รงยเ4อ้ ลช6ยะือ้ ลมะี
แ9ป.ลร6้ะวแจพาลรถะอ้ ิ่นเมมหอื่กรดตปวนัือดงิัรันนไกะเทวหมชล้นัเาทลอ้ื่ี่่ารไจกั5ศใวสดนกะทไา้ขกาทกรเกี่ รก้อลยรรSพ1พุ่มกิดเuงุ.น้ื สฮแrบฎรฐgนาพกบาะeผานนาทอoทูป้บครอขบnแยว่คามอยาย์น้นGดงทพยพกปeพขะตยืนาnบร่อว.้ึนราeยะศยกตบ่าอrนีเนัา.aดิตทารทกีlส2ล’ศอ้ข1เ่ีาหsฉ5ทบเงรวรพRรว4ี่ทชมายีeานือน6ายกีดะpกิดกไเนoาาจดใมอารrนราาังรtง่แตะมกเเดคไิดดฝจลลแดูแสงือก์่า้าะล้กลาวนร(าลว้ถรรsะา่มดมรนpัก้าวังอวีนeอีโิเษถนคกcงัาานึงาตี้iกคอfดิผพนิาicาลมยกยมรกgา่าาปปัยรeงบระีnว่โเพราทลoยขละบ.tใกศ้มyแนทบไ.pแลาขดาe2งะขณดsดป้5ไง็)า้ะม4ขรเแนท6่พพน้ึะลก่ีกบะก่ือผอาาตยผ้ปูาจกีลวัภู้ปศว่ะังจราว่ยเับวพไะดยเด่าขปไ(นิโrกอร้ดรeน็ทงค้ชูาc้คแกาeซรัด้นพงาpแารมวทพtรตพาo่ ส์ยดิบปrโรท์ชสรsผเ่าาี่ตuคะชรปู้วิbดเนนอ้ือทt่วเิโyชติจ้ไีศคยpด้อืาาตไไeลทภ้กกินดsีทยาแ)ลค้ทยไี่ไลทานปมันะใ่มียน่พสสีทเปอู่บคปี บรวนสน็ ะสา่ ายเโมวทหรตุนีกศครลิาโับรรงค
ประเทศไทยไพทบยผรวู้ปมว่ ทยั้งยย2งัืน.ไยมก่พนั ารบต1กอาบรรสาแนยพอรใง่รแนะลเบะดกาือดารนใเนขมชา้ นีถมุ งึาชสคนามรนโิปคีตพนิ ใ.ศนผ.ล2ิต5ภ4ัณ6ฑ์ยผาปู้สูบ่วขยอเงปวัย็นรแนุ่ พจทะมยีโอ์ชกาาวสอทติาใาหล้คนีทกี่ไลปมุ่ สนอ้ี บสวนโรค
ดตงิดั กเชล้ือา่ ใวนทก่ีกลรุ่มงุ ฮแาพนทอยย์ พปยราะบตขแเกบิดทา้ไสวลขศนาปทรเกนวญั าท่ี โิยีรหคาตดาตกิดินนสาไาารดรมไ้ดนวแโิูแแคลลลตะว้ รินมมกัทาีอแ่ีกษตกาากวกพ่าตาค่ายรนงากปกบนัลว่ ใมุ่านยวลชใยั แว่นองล่ืนขวยัะณรตไวา่ะมมงทท่พๆง้ั ก่ีบกเาาปผรลน็ ูป้ทงัสาว่เง่ิคดทยว่ีสนิโาารมทคคเขัญาซา้ งตใามจ่อรรกา์สปู าปแรทวรบ่ตีาะบงิดเแแทลเนชะศวแ้ือทไนาทภงวยกาทายไารมงใขนพ่ อปงบรวะา่ เมทกี ศาร
ไทยรวมทัง้ ยงั ไม่พบกา3ร.แพการรร่ สะรบ้างาคดวาใมนตชระุมหชนนักรู้ถงึ พษิ ภยั และอนั ตรายตอ่ รา่ งกายและจติ ใจของผู้ทก่ี าลงั เผชญิ กบั ปญั หา
สถานการณก์ ารติดกเาชร้ือตโดิคสโรานรน่าไิโวครตสั ินกเับปปน็ ัจสจิ่งยัทเี่สสาย่ี คงญัการเวสมพทย้ังากสาบู รเรียนรแู้ ละแนวทางการปฏบิรศตั .ิตดวัรใ.ภหกห้ .ลอดุนพันน้ต์จไาชกยกลุ วัฒนา
ปัญหาดงั กลา่ ว
วิทยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข
ขอ้ มูลท่ัวไปเกีย่ วกบั การเสพตดิ สารนโิ คติน 232 รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข
◉ ◉สถานการณ์การติดเชือ้ โคโรน่าไวรัสกับปัจจยั เสย่ี งการเสพยาสบู 22362
รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ
232
ส่วนโรคเมอร์ส (MERS) เกิดจากการติดเช้ือในกลุ่ม โคโรน่าไวรสั (Coronavirus: CoV) ทาให้ชอ่ื ย่อ
ของเชือ้ โรคน้ีในภาษาอังกฤษ จงึ ใช้คาวา่ MERS-CoV โคโรน่าไวรัสเป็น RNA ไวรสั ที่สามารถก่อให้เกิดโรคใน
ระบบทางเดนิ หายใจและระบบทางเดินอาหาร (ซ่ึงส่วนมากแลว้ อาการน้อยและบางคร้งั อาจรุนแรงมาก) เม่อื ปี
ค.ศ. 2002-2003 ขณะน้ันมีโรคซาร์ส โคโรนา่ ไวรสั (SARS Coronavirus; SAR-CoV) เกิดขึ้นเช่นเดียวกัน แต่
การตดิ เชอื้ โคโรนา่ ไวรสั สายพนั ธใุ์ หม่ล่าสุด พบว่ามีการรายงานคร้ังแรกเมอ่ื ปี พ.ศ. 2555 ท่ีประเทศ
ซาอดุ ีอาระเบยี ต่อมาเชอื้ ไดแ้ พร่กระจายไปยังประเทศใกล้เคียง ไดแ้ ก่ การ์ตา จอรแ์ ดน ฝร่งั เศส อิตาลี และ
ตูนิเซีย เม่ือก่อนเราเรียกไวรสั ชนดิ นว้ี ่า “โนเวล โคโรน่า ไวรบสั ท: (ทn่ี o1vel corona virus) แตใ่ นปัจจบุ ัน องคก์ าร
อนามัยโลกได้ใช้ชื่อเรียกใหม่ว่า middle eastขreอ้ sมpูลirทa่ัวtoไrปyเกsyี่ยnวdกrบัoสmาeรนcoิโคroตnนิ avirus หรอื โรค MERS-CoV
(เมอร์ส-คอฟ) ทส่ี ามารถพบการตดิ เชอ้ื ได(ใ้ Gนทeุกnกeลraมุ่ lอาInยfุ oซึง่rmส่วaนtใiหoญn่มoกั fพNบใicนoผtู้ใหinญeแ่ )ละมอี ตั ราการเสียชวี ติ อยู่
ท่ี รอ้ ยละ30 (ขอ้ มูล ณ วันที่ 24 เมษายน พ.ศ. 2557) ความสาคญั ของการพบโรคนีค้ อื นอกจากอัตราการ
เสยี ชีวติ ที่สงู แลว้ภยาังวพกบารกณาร์ตแดิ พสรา่กรนริโะคจตานิ ยเจปาน็ กเคหนตผุสลู่คหนลโักดทยท่ี เาฉใพหา้ผะู้ทบ่ีเสุคพคผลลทติ อี่ ภาัณศัยฑภ์ยาาสยูบในไมบ่ส้าานมเาดรียถวเกลกิันเนสัน่พเไอดง้ ส่งผล
อาการททีส่ าังใหเก้เกติดไดโร้คคอื แผลปู้ะภ่วยาวมะักแพทบรไกดซ้ต้อั้งนแตตา่ ่ไงมๆม่ ตอี าามกมาารจโดนยถใงึนมปอี ี คาก.ศา.ร1ร9ุน8แ8รมงแีวาลรว้ สซารึ่งชผือู่้ป่ว“ยTมheกั มHีไeขa้สlงูthมากกวา่ 38
องศาเซCลoเซnียseสqไuอeหnอcบesหoาfยSใmจลoาkบinาgก: ใNนicรoายtinทeอ่ี าAกdาdรiรctนุ ioแnร:งพAบRวeา่pผoู้ปrt่วoยจf ะthมeีอาSกuาrgรeแoยnล่ งGอeยn่าeงrรaวl ด(Uเร.S็ว.ภายใน
1 สัปดาDหe์ pทa้งั rนtmี้ ผeปู้ n่วtยoอfาHจeมaีลlักthษaณnะdขHอuงกmลaมุ่ nอSาeกrาvรicในesระ(1บ) ไบดท้อาธงบิ เาดยนิ กหลาไยกใแจลละ้มผเลหกลรวะเทฉบียตบอ่ พรลา่ งันกอายา่เมงอ่ืรุนไดแ้รรับงสคารอื
มอี าการนหโิ คอตบินเหเขน้าอื่ไปยแตลาะมผคลวลาัพมธร์ขนุ อแงรขงบขวอนงกภาารวตะิดขสาดรนอโิอคกตซนิ เิ ใจนนร่างกาย จนเปน็ ทมี่ าของขอ้ สรปุ 3 ข้อหลกั ดงั น้ี
ในส่วน1ข.องผแลนิตวภทัณางฑก์ยาารสรูบักรษวมาทเนั้งยอ่ื างสจูบาโกรโงรงคานนรเ้ี ปปู น็แบโรบคตอา่ บุงตั ๆิใหทมี่ท่ทาใาหใ้เหก้ขดิ อ้กมารลู ตกิดาสราใรชน้ยโิาคตต้านิ นไวรสั ค่อนขา้ ง
จากดั และยงั ไมม่2ีย. าตสา้ารนนไวิโครตัสินจไาดเพร้ บัากะาตรอ่ พเชิสอ้ืจู นน์ท้ใี นางกหาลรักรเกั ภษสาัชวจทิ ึงยทาาวไ่าดเเ้ปพน็ ยี สงาใรหทก้ กี่ า่อรใรหัก้เษกดิาตกาารมตอดิ าขกอางรรแ่าลงกะากยามรนรักษุ ษย์ไาด้
เแหปเมอบา้อมอื่ กบงิเมกมรปีอนัตปี รากปถสกระกงึลญัะ์าคาอแารวบัหรมยังแตั ไปากเ้วพขเิปก่าดฤร้สรา็นไะษิน3มก่รูงผค.ทต่ใรู้เฝไอชสดิะาอร่ทขก(งพงสจaั่งจบบัุกไหาาdปเปนครวกศยอdรนปนกนาสขะiบcรโิกวรทจอคtตตะา่าาหี่iเงตoิดสรกนูเเาท(ินnกสชพาdิเยซา)เศาื้อรผaปใรรอยีทถลiจตl็นเักyิือสตมี่เิดเปรเพยภวกีsสส็วัญา่อณัตmาาบมหกรรดิรฑoใคีรมนา็คชน์ยkะทวนนโิวeราคบาว่ัรดิีะrสตมอโใsาอบบูลหนิ)ดิตสน่ืกจบ(ท้ผาขา1ทะ)ทคลๆูป้ง้ัอเ้ังใทีัญกา่งวนใเโางเนดิชยอจมชงเภ่นกสดมาหาอื้ าลวนนิากลเวุ่มมฮไนวทักหะดผโนผเ่สีาตรแ้คภู้ทค้ายอุดดิ กเูปสี่ลนในีวส่ชัอจดิกเตซาพวงจ(ลปรhาิเทระมุม่นสาอeายลนากิโพดุrะคาเoด้ี-ยีอลแเมตจiนราnาลเีเนิมาซส้อพ)ระกูยูบยีะยหแียพงัแเลงตรฤพไกบลรืออ่งมตรบ้อยีะจโุบม่ิกีซคยวมนัตรกยี่าลเาหรแคกิาาะพ1มลนาารทบศร5ย์ตะ่ีใใ(ณานชเแฟาcทปส้ทoพข์ลิี่ส3จต็นอcาทิปาอรปaขงลมย์ปรiผอเกาnา์พ์แปินู้ทยงตรeด็นรปสไ่ีถเ)ิ ชด้อนข์รสเลส้รอ้ืมะบาสบักิ่วชนหแวหนเกานจ้ีไรสกาดรผก้งับพรรัฐ้้ทูเากวยดจกอร่อีนิาาา้ลังเายดสรหนจิมุ่หบูียู่ฉน้ันนรวไยั ้จีา้ับดกวทะ้นัา่(2่ี )
ใกล้ชดิ กม็ใกี หา้สรวตมดิ สหานรา้นกโิ าคกตอนิ นเพา่ิมมสัยูงแขล้ึนะมหามกกัน่ วรา่ กั สษาารคเสวพาตมิดสชะนอิดาอดืน่มอื ๆท(ัง้3-ผ5)้ปู ่วในยชเอว่ งงแปลี คะ.คศ.น1ร9อ8บ8ขม้างบี ทความตีพิมพข์ อง
2. วาโรคสโารรน่าSไuวrgรeัสo-1n9General’s Report ไดก้ ลา่ วถึงผลกระทบทางดา้ นกายภาพของการตดิ สารนิโคตินและ
หเลมักอื่ กเาดรอื พนืน้ ธฐันานวาขคอมงกพาร.ศต.ิด2สา5ร6ช2นมิดรีดาังยกลงา่านวพดบงั นผีู้้ปว่ ยโรคปอดอดั เสบ (pneumonia) ที่หาสาเหตไุ มไ่ ด้
จานวนหนึ่งในเม1ือ. งอกฮู่ารน่ั คน้มพณบฑยลนี หทเู ีเ่ปฉย่พ์ าสะาเธจาระณจงร(ัฐsปpรeะciชfiาcชgนeจnีนotตyอ่peมsา)ในแลชะ่วตงเัวดรือับน(มreกcรeาpคtมorพsu.ศb.ty2p5e6s3) มที่มี
รายงานจานวนผู้ปว่ บยโทรบคาปทอตดอ่ อกดัารเสขบวชนกิดาลรกุ ตลิดาสมารทน้งั โิ ค2ตขินา้ งหรอื ท่ีเรยี กว่า ‘bilateral interstitial
pneumonia’ ซ2่ึง. ตอ่กมาราตนอักบวสทิ นยอางศแาลสะตกรา์ไรดเขค้ ้าน้ ถพึงสบาวรา่ นเกิโคดิ ตจินาใกนไผวลริตัสภสัณายฑพย์ นัาสธบูุ์ทขี่เรอยี งกวยัวร่า่นุ อจาะรม์เอโี น็อกเอาไสวทราัสให(้คRนNกAลุ่มนี้
virus) คอื ไวรสั ทมี่ อี ตาิดรสเ์ อาร็นนเโิอคต(กินรไดดไ้ไรวโแบลนะมวิ คากลกีอวิกา่ )คเนปกน็ ลสุ่มาวรยั พอนัืน่ ธรกุ วรมรทมง้ั ทกี่ปารรทะากคอวบามดเว้ ขยา้ ใ‘จกรรูปดแนบิวบคแลลอี ะกิ แ’นโวดทยาปงขกอตงิ
ขบวนการตดิ สารนโิ คตนิ ท่แี ตกตา่ งกันในชว่ งวยั ตา่ ง ๆ เป็นสง่ิ ท่ีสาคัญตอ่ การวางแนวทางการ
สถานการณก์ ารติดเชอ้ื แโคกโไ้ รขนป่าัญไวหรัสากบั ปจั จัยเสยี่ งการเสพยาสบู รศ.ดร.ภก.อนนั ต์ ไชยกุลวัฒนา
3. การสรา้ งความตระหนักรถู้ ึงพิษภยั และอนั ตรายตอ่ ร่างกวาทิ ยยแาลลยัะแจพิตทใจยขศอางสผตู้ทร์แีก่ ลาะลกังาเผรสชาิญธการบั ณปสัญุขหา
การติดสารนโิ คตนิ เปน็ สง่ิ ท่ีสาคัญ รวมทงั้ การเรียนรู้และแนวทางการปฏบิ ตั ติ วั ให้หลุดพ้นจาก
233
ปัญหาดงั กลา่ ว
ข้อมลู ทว่ั ไปเกีย่ วกับการเสพตดิ สารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วิทยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสุข
◉ 23236 ◉
เป็นอาร์เอ็นเอสายเดยี่ ว (ssRNA) แต่กม็ ีอารเ์ อน็ เอสายคู่ (dsRNA) เช่นกัน โรคทส่ี าคัญในมนษุ ย์ทีเ่ กิดจากอาร์
เอ็นเอไวรัส ได้แก่ ซาร์ส ไขห้ วดั ใหญ่ ตบั อักเสบซี ไข้ไนล์ตะวันตก โปลิโอและหดั เป็นตน้ องคก์ ารอนามัยโลก
ได้ตั้งชื่อไวรสั สายพันธ์ดุ ังกล่าววา่ severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 หรือ SARS-COV-
2 ซง่ึ เปน็ สายพันธ์เุ ดยี วกับไวรัสทท่ี าให้เกดิ โรค SARS และ MERS ท่ีเรยี กวา่ ‘β-coronavirus cluster’ (2)
หรือทร่ี ู้จกั ทวั่ โลกในช่อื ‘โควิด-19’ หรือ “COVID-19” (รูปภาพที่ 1) (3)
บทที่ 1
ขอ้ มลู ท่ัวไปเกย่ี วกับสารนิโคติน
(General Information of Nicotine)
ภาวการณต์ ิดสารนโิ คตินเปน็ เหตผุ ลหลกั ทที่ าให้ผู้ที่เสพผลิตภัณฑ์ยาสูบไม่สามารถเลกิ เสพได้ ส่งผล
ทาให้เกิดโรคและภาวะแทรกซ้อนตร่าูปง ภๆาตพามทม่ี า1โโดคยโใรนนปา่ ี ไคว.รศัส. -119988(3)มีวารสารชอ่ื “The Health
Consequences of Smoking: Nicotine Addiction: A Report of the Surgeon General (U.S.
จากแDหeลpง่ aขr้อtmมูลeทntี่เชoื่อfถHอื eไaดlร้thะบaวุn่าdผHู้ปu่วmยโaคnวิดS-e1r9vicสe่วsน(1ใ)หไญด้อ่ไดธบิ้รับายกกาลรไวกนิ แจิ ลฉะยัผวลา่กตริดะเทชบื้อตไอ่วร่าัสงดกังากยลเม่าอ่ืวไกดอ่ ร้ นบั วสนั ารท่ี 1
มกรานคโิมคตพนิ .ศเข.า้ 2ไป56แ3ละโผดลยลจัพุดธเ์ขรอม่ิ งตขน้ บควานดกวา่ารจตะดิ เสปา็นรนบิโรคเิ วตณินใตนลรา่ ดงกคา้ายอาจหนาเปรน็สัทตี่มว์ทาขะอเลงขใน้อเสมรอืุปง3อฮู่ ขั่นอ้ หใลนักชว่ ดงงั รนะี้ ยะฟกั
ตวั ของเชื้อไวร1สั . (iผnลcติ uภbัณatฑioย์ nาสpูบeรrวiมoทdั้งsย) าจสะบู ใโชร้เงวงลาานปรูประแมบาบณตา่ 5ง.2ๆ วทันที่ าแใหละ้เกจิดะกเารรม่ิ ตแิดพสราก่ รรนะโิ คจตายนิ เชื้อทกุ ๆ 7.4 วัน
(4) น่ันบ่งบอกถ2งึ. อตัสารรานกโิาครตแนิ พไรดก่ ้รรับะกจาารยพขสิ อจู งนเท์ชาอื้ งจหาลกักคเภนสสชัคู่ วนิทย(tาrวaา่nเsปm็นสisาsรioทnี่ก่อrใaหt้eเก)ดิ ชกอ่ างรกตดิารขทอางรง่ากงากราแยพมรนก่ ุษรยะไ์ จดา้ ย
ของเช้อื ไวรสั ดงั กล(a่าdวdทiาcไtดioห้ nล) ายช่องทาง เช่น ละอองฝอยจากการพดู จาม ไอ หรอื ตะโกน รวมท้งั การสัมผัส
ละอองฝอยขอ3ง.สาขรบควดั นหกลางั่รจกาารกตรดิ่าสงการานยิโผคู้ตติดินเทชงั้้ือททาั้งงทหาลงักชเภอ่ สงปชั วาิทกยราูจแมลกูะพหฤรตือกิ เรมรอื มกศทาสีต่ ตาร์ เปน็ ขบวนการเดยี วกัน
4อแท0ลยที่ )ะ่าัง้ งไแมถปกวมอไลีแรางึลกีญัแะลกรแาาหหหสอะมต็ยร้งาาาาไตเว้าปรมกกยา่มิดๆาน็ไม่าใSสมรจอรผ(อีuาdตใ่ลตู้เงรrาชสดิrgคนาิดกyท่กeพสบ์กโิเาับุกoาชคปcาารครกnต้อืoกรรรนนาินะไอuว่ Gรโิว(ทจเมนgครตeพรา่ีเhอ้ตาดิสnสั่มิ(5)(มนิยสพeโdส)ครัยลเาrนผงูaปaอ้รวโะขลiอllลน็เิดยึน้’yิสตก1กปsล-พมภจ1s8ไญัะRาัณตmดา9.eก6หกิดใ้7ฑopก)สหาชน0ย์koวทส่วนข้นั้eา่าrนคัว่่ว้อดิtrสสโนนsใอสูบลาไอห)อจดื่นงัรกจา(ญเ1เาะ้กทะกกส)ๆกไลจ่เัง้ใพาตดกาา่นใะเรตวนิด้รวรชจเทา่ิดถับครภ่นกาอพ่ี่มิึชงดัเาลนชเผานบวดุม่จฮวกล้ือะดิ้วมไผโนกานตรดอยู้ทูกครอริด้บี้จืน่อี่ลนขะนีสคา่อาอกทอๆากกลยง(ลบรงhกเื่นาใ(ุ่มไนส3ทeนราว-ไนโิพ5าrรคสรผค)o้ีงยสัสล้มู้ตตดiทาใnัมโา้ีเนิิด้านสคพ้อ)ยผนเชบูวหแยีงชคสั กว่ดิเงตื้อรลกพสางรือ-อ่ไึงยับปียบ1้อวโุบกภีล9คยวรคสัตับา่าะลเสั .คิกมพาอศอะโ1มนาักขคา.อร5ากอจใ1วง(ณนรcง9ะาิดฝทถกoข์ร8ม-อี่ส3พ1าขอc8ีไายรa9ขของบมสมตiผอ้งnไาคาบีดิ(ู้ทหดงรefรอืสeทปไี่ถ้แว)คดาvครเดัตอัรดล้รeะวหไ่น่อับิกหชาrมร)ิโนเกมาลบ่คสอืกราตเัง่ตพ่อพไร้อรขีพขินวยยกลยอิมหนิแาลยีลงพ(สลจิว6ุ่มะผ,บูข์ะฉัด(7นตู้ร)อไยั9ท้ีจอ้ิดดงว0ะ่ัวย้เา่(ไช2ล)ป้อื ะ
3ห.ลักรกะาบราพดน้ื วฐิทานยขาอแงลกะากราตริดดสาารเนชนินิดกดาังรกตลดิ ่าเวชอ้ืดังโคนไี้ วรัสโควิด-19
จากข1อ้. มูลกอารงคคน้ ก์ พารบอยนนี าทม่เี ฉยั พโลาะกเรจะาบะจุวงา่ ก(sาpรeตcดิ ifเiชc้อื geSnAoRtSy-pCeOs)Vแ-2ละหตรวั ือรับไวร(rสัeโcคeวpิดto-1r9suนbน้ั tyกpลeาsย)เทปี่ม็นี การ
แพรร่ ะบาดอย่างรบวทดบเราว็ทตต้งั ่อแกตาเ่รดขอื บนวมนีนกาารคตมิดสพา.ศรน. โิ2ค5ต6นิ 3 ทผี่ ่านมา โดยมจี านวนผู้ปว่ ยที่ได้รบั การยนื ยัน 153,
517 รายใน 124.3 ปการระตเทอบศส(นขออ้ งมแลู ละ1ก5ารมเีนขา้ ถคึงมสาพร.นศโิ .ค2ต5นิ 6ใน3)ผล(8ิต) ผภู้ตัณิดฑเชย์ ้ือาสสูบ่วขนอใหงวญยั ่เรป่นุ น็ จชะามวโี จอนี กทาส่ีอทาาศใยัหใ้คนนปกรละุ่มเนที้ศ
สาธารณรฐั ประชาตชดิ นสจาีนรนจโิ คาตนนิวนไดไ้8ว1แ,ล0ะ4ม8ารกากยว่าอคัตนรกาลเุ่มสวยี ัยชอวี ่นืติ รรวอ้ มยทลง้ั ะกา4รท(3า,ค2ว0า4มเรขาา้ ยใ)จรถูปงึ แบมบว้ แ่าจลาะนแนวนวทผาตู้ งิดขเอชง้อื
ขบวนการติดสารนโิ คตินท่ีแตกตา่ งกันในช่วงวัยต่าง ๆ เปน็ ส่งิ ที่สาคญั ตอ่ การวางแนวทางการ
สถานการณก์ ารติดเชแื้อกโไ้ คขโปรนัญา่ หไวารัสกบั ปัจจยั เสยี่ งการเสพยาสูบ รศ.ดร.ภก.อนนั ต์ ไชยกลุ วฒั นา
3. การสร้างความตระหนกั รถู้ งึ พษิ ภัยและอนั ตรายตอ่ รา่ งกาวยิทแยลาะลจัยติ แใพจทขยอศงผาสู้ทตี่กรา์แลลังะเกผาชริญสกาธบั าปรณัญสหุขา
การติดสารนิโคตนิ เปน็ สิง่ ท่ีสาคัญ รวมทั้งการเรยี นรแู้ ละแนวทางการปฏบิ ตั ิตัวให้หลุดพ้นจาก
234
ปัญหาดังกลา่ ว
ขอ้ มูลทว่ั ไปเกีย่ วกับการเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วิทยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข
◉ 22364 ◉
และเสียชีวิตจรงิ ทัง้ หมดอาจยังไมส่ ามารถคานวณได้อย่างแม่นยาชัดเจน (9) และแมว้ า่ การระบาดของโรค
ดงั กล่าวในประเทศสาธารณรฐั ประชาชนจีนจะค่อย ๆลดลงและเรม่ิ คงที่ แต่ยอดจานวนผูเ้ สียชวี ิตนอกประเทศ
หรอื ประเทศอืน่ ๆทั่วโลกกลับเพมิ่ มากขึ้นถึง 72,469 รายท่ีมีผลตรวจยนื ยนั ชดั เจน ดงั น้ัน หากมองภาพรวมทว่ั
โลก ยอดผู้เสียชวี ิตจากไวรสั โควิด-19 อยูท่ ีร่ ้อยละ 3.5 หรือ 2,531 ราย (ขอ้ มูล 15 มนี าคม พ.ศ. 2563) (10)
ในโซนฝง่ั ยโุ รป พบว่าประเทศอติ าลีกลายเป็นประเทศท่ีมยี อดผูต้ ิดเชื้อและเสยี ชีวิตสงู สุดและเปน็
อันดบั สองรองจากประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน (ขอ้ มูล 15 มนี าคม พ.ศ. 2563) (10) กลา่ วคือมียอดผู้ตดิ
เชือ้ 24,747 ราย และยอดผเู้ สยี ชีวติ 1,809 ราย ตามมาด้วบยปทรทะ่ี เ1ทศสเปน (7,844 ราย) ประเทศเยอรมัน
ตถ(5อืดิ ,8เเปช1ื้อ็น2สปรูงราสะยดุ เ)ทคปศอื รทะ8ีม่ เ,1ทีย6อศ2ดฝจรรัง่าาเนยศวส(น10(ผ)5ตู้ถ,4ิดงึ 6แเช7มอ้ื ว้ รสา่ าขงู ย(สอ้G)ุดมตeคูลาnขือดมeอ้า้ล1rนมา3aรดูล,l9ะบัทI3บnวั่8าfสไดoปร่ววาrนเิทmยกปยีย่ ใรaานวะtขปกเiอoทรบั งnศะเสชใเนทาoอ้ื รแศfไนวถแNรบโิถัสคiบตcโตะoเคอนิววtเันiดิชnอ-ยี e1อ9)ปกรกจะะลเยาทงังศไปเมกร่เาพะหเยี ทลงศีใพตออม้ หี หียรรอา่ ือดนผู้
ถูกตอ้ ง แม่นยามากนกั แต่หน่วยงานทีร่ ับผดิ ชอบท่ัวโลกพยายามทจ่ี ะอธิบายแหลง่ ที่มา วถิ ีการดาเนินโรคของ
เชอ้ื ชนดิ น้ี รวมทภัง้ าอวธกบิ าารยณก์ตลดิ ไสกากรานริโทคาตลนิ าเปยน็อเวหยั ตวผุ ะลภหาลยักใทนท่ีร่าางใหกผ้าู้ยทขี่เสอพงผมลนติ ษุ ภยัณ์ทฑไี่ ดย์ ้ราสับบูเชไม้ือ่สไวารมสัารชถนเดิลิกนเีเ้ สขพา้ สไดูร่ ้่าสง่งกผาลย
ทัง้ น้ี ศูนทยา์คใหว้เบกคิดุมโรแคลแะลปะอ้ภงากวะนั แโทรครกแซห้อ่งนยตโุ ร่าปง ๆหตราือมม‘Eาuโrดoยpในeaปnี คC.ศe.n1t9r8e8foมrีวาDรiสsาeรaชs่อืe “PTrehveeHnetaioltnhand
ControClon(EsCeqduCe)’ncไดesร้ าoยfงSาmนวo่าkผin้ทู gีต่: ิดNเชic้ือoไtวinรeัสโAคdวdิดic-1ti9onส:ว่ AนใRหeญpo่อrาtกoาfรtไhมeร่ นุ SแuรrgงeแoลnะไGมe่มnภี eาraวlะ(แUท.Sร.กซอ้ น
เชน่ ปอDดeอpกั aเrสtmบ e(pnnt eouf mHeoanltiah)aรnว่ dมดHว้uยmปaรnะมSeาณrvicรeอ้ sย(ล1)ะได8้อ0ธิบแลายะกสลว่ ไนกใแหลญะผใ่ นลกจราะนทวบนตน่อีส้ ราา่ มงากราถยเหมาือ่ ยไไดด้รเ้บั อสงา(ร9)
สว่ นผู้ตนิดโิเคชตอ้ื นิอเกี ขรา้ ้อไปยแลละะ1ผ4ลลจพั ะธม์ขอี อางกขาบรวรนนุ กแารงตแดิ ลสะารอนกี โิ รคอ้ ตยินลใะนร6า่ งขกอางยผจตู้ นิดเเปช็น้อื ทอี่มาาจขเสอียงขช้อีวสติ รจุปาก3ภขา้อวหะลแกั ทรดกงั นซ้ีอนที่
ระบบทางเดนิ ห1า.ยใจผสลว่ติ นภลัณ่าฑง์ย(9า)สใูบนรรวามยททั้งยรี่ นุาสแบู รโงรหงรงาือนเสรูปยี ชแบวี ติบสตว่านง ใๆหทญ่ีทเ่ ปาใน็ หกเ้ กลดิ่มุ กผาูส้ รงูตอิดาสยาทุรน่มี โิี ครตคนิประจาตวั รว่ ม
ดว้ ย เช่น ความ2ด.นั โลสาหรติ นสิโคูงตเบนิ ไาดห้รวับากนารไพขมิสูจันนในท์ เาลงหือลดักสเงู ภโสรัชควติทบั ยาโวร่าคเปไต็นสเปารน็ ทตีก่ ้น่อใเหน้เอ่ื กงิดจกาากรโตรดิ คขปอรงะรจ่างากตาวั ยเมหนลษุา่ นยไ์้ี ด้
ทาใหร้ ะบบภูมิคุม้ กนั(aขdอdงicรt่าiงoกnา)ยลดลงส่งผลทาให้ติดเชอื้ แทรกซอ้ นได้ง่าย ทีส่ าคัญในกล่มุ วัยรุ่นหรอื คนอายุ
น้อยพบว่ามีอาก3า.รรขุนบแวรนงกหารรอื กเาสรียตชิดวีสิตาจรนากโิ คกตานิ รทตัง้ิดทเชางื้อหไลวรักสัเภชสนัชดิ วนิท้ีไยดา้เแชล่นะกพนั ฤตแกิ ตรต่ รวัมเศลาขสจตารน์ เวปน็นผขตู้ บิดวเนชกื้อายรังเดนยี ้อวยกนั
กวา่ กลุ่มผ้สู ูงอายุแลกะับอกาากราตริดขสอางรกเสลพมุ่ ตคิดนชอนาิดยอุนืน่ อ้ ยๆอเาชจน่ ไมเฮ่รโนุ รแอรนี ง(มhาeกroเหinม)ือหนรกอื บัโคกเลคมุ่นผ(ู้สcoงู วcยัainดeงั )นัน้ อาจสรปุ
รรแเบะะส้ือยบดงะางตดห(น้ ขs่าวหกมถปyไงาอึงลกีดลญั ดรmรแงาาักังห้วะสมเยรนกpชา่หาาตเว้ า้ันคปรื้อกt่าวิดรoนาน็ไไา่Sสพหมวmรผงใuา้ืนตรา่ในกู้เรrชsกสัฐสิดgนนชั)ท่าeพนกส่วโินขุกoาคล(ป้ไีงsข้อครดnตุ่มอรoนอนค้อนิะาวcGงิโทวยจยเัยคiกeพaราี่เา่ตุรตาสnปlม่ิง่นุา่(รนิพeแdสdฏงตหเrผนูงaปiิบaดิsรๆขลiน่llน็สtัตอืนึ้’yิตaอากปsิใคมภnรหsนม็ัญนRาณัชmcเ้โีeกอหนiปเอฑnopปกาาดิ็นกg์ยkoวทยน็ด)ไาeาา่rนุั่วทปังสtrสสจโกs้อี่ทตเูบลาไะ)สลดยรากรจช(่าีย่1เก้ทมาทะว่สว)งลบข่ไีเยั้งใพใกปา่ดนใ้กอนใตนดิวังหสจันกกิดถภนกาัมก้าดาึชงาลี้นผหาผรวีนวมุ่วรัสตลนา่ะิดผนกหจกดิตดอทู้ครารเิดรคืน่่ีลนะชะนอืสอือจ้อืกทๆวรางาลไบรนับกเวย(่มุนส3ทาผเร-ขชนโิพ5ราูต้ัสค)ออื้ี้แงยดิโมตดงไยคาใเีเินเว้านสชกพชวรนชบูื้อดิตือ้แยีัสกว่ไ-งตวัลดพาง1วร่อดยปังรบ(9อ้ ุบsลกภสัียวeคัตเงลาโา่ลทl.แคิกพา่ศfะ1่าลาววข.iรs5ิดะอๆใ1โณoนส-ง9ดกท1lกข์า8ยaนัีส่39มาอ8tอารiขงามoอามตผรอจาาnีบิดู้ถทงรจม)สทปคไ่ีถตหีดาแครวเา่รลร้รละวบกนับกิือชาะควโิเกมไารคสุมมา่กาตกั ตพคกรม่รีพษินวยวกาอี มิานิแาารลาพสมลแิจมุ่กูบข์ะฉเพนาปอไยั รร้จี ด็นงว่ะ้่า(2)
จรงิ หรอื มผี ตู้ ดิ เช1อ้ื. หกรือารสคัม้นผพสั บกยับีนผทูต้ ่ีเิฉดพเชาื้อะไเจวาระสั จดงังก(sลpา่ eวciแficละgไeมn่ทoรtyาpบeวs่า)ตแนลเะอตงัวไดรบัร้ ับ(rเeชcื้อeไpวรtoสั rหsรuือbไtมyส่pูงeถs)งึ ทรมี่้อีย
ละ 86 ทาใหข้ อ้ ปฏิบบัตทิใบนาเทรือ่ต่องกกาารรขแบยวกนตกัวา(รsตeิดlfสาisรoนlโิ aคtตioนิ n) และรกั ษาระยะหา่ งระหวา่ งกนั (social
distancing) ถูก2น.ามกาาพรตจิ อารบณสนาอเปงแน็ ลมะากตารรกเขาา้รถในงึ สกาารรนรโิ ะคงตบั ินกในารผแลพิตรภก่ัณรฑะ์ยจาาสยบู ขขอองงเชวยั้อื รไนุ่วรจสั ะนม้ใี โีนอสกถาาสนทกาใาหร้คณน์ปกัจลจมุ่ บุนัน้ี
น่ันเอง โดยมีวตั ถปุ รตะิดสสงาคร์เนพโิ ื่อคปตินอ้ ไงดกไ้ ันวแตลนะเอมงาแกกลวะ่าคคนนรกอลบมุ่ ขวา้ยั งอทื่น่ีอราวจมไดทร้งั บักาเชรทือ้ าดคังวกาลม่าเวขโ้าดใจยรไูปมแร่ บู้ตัวบแ(9ล)ะแมนาตวทรกางาขรอนง้ี
ขบวนการติดสารนโิ คตนิ ทีแ่ ตกตา่ งกนั ในชว่ งวยั ตา่ ง ๆ เปน็ สิ่งท่ีสาคญั ตอ่ การวางแนวทางการ
สถานการณก์ ารตดิ เชื้อแโคกโไ้ รขนปา่ ัญไวหรัสากบั ปจั จยั เสี่ยงการเสพยาสูบ รศ.ดร.ภก.อนนั ต์ ไชยกลุ วฒั นา
3. การสร้างความตระหนักรู้ถึงพิษภัยและอันตรายตอ่ ร่างกวาทิ ยยแาลลยัะแจพติ ทใจยขศอางสผตู้ทรแ์ี่กลาะลกังาเผรสชาิญธการบั ณปสญั ุขหา
การตดิ สารนิโคตนิ เป็นสิ่งท่ีสาคญั รวมทั้งการเรยี นร้แู ละแนวทางการปฏิบัตติ วั ใหห้ ลดุ พน้ จาก
235
ปญั หาดงั กล่าว
ข้อมลู ทว่ั ไปเกี่ยวกบั การเสพตดิ สารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข
◉ 23256 ◉
ถอื เปน็ ข้อปฏบิ ตั ิทท่ี ุกคนต้องยดึ ถอื ปฏิบตั อิ ยา่ งเครง่ ครดั เพอ่ื ช่วยลดการแพรก่ ระจายของโรคและจากัดพ้นื ที่
เสีย่ ง รวมทัง้ เพ่ิมศกั ยภาพการทางานของหน่วยงานและบคุ ลากรสาธารณสุขทีเ่ สย่ี งต่อการได้รับเช้ือไวรสั
ดงั กล่าว (10)
ถึงแม้ขอ้ มลู ระบาดเชงิ พื้นท่ีของไวรัสโควิด-19 จะยังไม่สมบูรณแ์ ละแม่นยามากนักดงั ท่กี ลา่ วไป
นกั วิทยาศาสตร์ท่ีศกึ ษาเก่ียวกับการติดเช้อื และการแพรร่ ะบาดของเชือ้ ไวรสั ดงั กล่าวยงั คงดาเนินการตอ่ ไป
ตัวอยา่ งเชน่ การศกึ ษาของ Li และคณะฯ ที่ทาการแยกกลุ่มผตู้ ิดเชื้อไวรสั โควิด-19 พบวา่ ผตู้ ดิ เชือ้ ส่วนใหญ่มี
อายใุ นชว่ ง 59 ปี (อายมุ าก) รอ้ ยละ 56 ในจานวนน้ีเปน็ เพบศทชทาี่ย1และมรี ะยะฟักตัวของโรคประมาณ 5.2 วนั
1ขก9ออ่ งนอเเวยรลทู่่ิมา่ีแข7สอ5ดงงปผอี้ตู แาดิ กลเาะชรค้ือทา่ทาเอ่ีฉงาคลยย่ีลมุมนิ าัธกิ กยก(ฐ4ว)าา่อนีกข7รอ0า(งGยปเวงีeขลานึ้nขนาไeทอ้วปrจิี่เมจรaยั ลูมิ่าlพกทแIบnเสวั่รวfดไิ่มา่oปงมคอrเอี่าmกาเากี่ยฉกaาวลาtร่ยีกiรอoมจับยnนธั สู่ทยกาo่ี ฐร1รfาะ4นนทNโิวข่งัคiันcอเสตoง(ียิน1อt1ชiา)nวียเติeุผมอ)เู้่อื สยพียทู่ ิจช่ี า1วี ริต1ณ.จ5าาคกว่านัเชเฉ้อืสลไ่ววีย่นรมตสั ธั ัวโยคเลฐวขาดิ น-
ของผตู้ ดิ เชอื้ ทอ่ี ายุน้อยกวา่ 70 ปีลงมาอยูท่ ่ี 20 วัน ซ่ึงมีความแตกต่างกนั พอสมควร (11) อกี การศึกษาของ
Huang และคภณาะวฯกาใรนณปต์ ี พิดส.ศา.รน25ิโค6ต3ินทเป่ีศ็นกึ เษหตาอผุ ลาสหาลสกั มทคั่ีทราทใหี่ตผ้ ดิ ู้ทเช่ีเสื้อพไผวลรสัติ ภโคัณวฑิดย์-1า9สูบ(SไมAส่ RาSม-าCรoถVเล2กิ)เจสาพนไดว้นสง่4ผ1ลราย
ยนื ยนั ทวา่าใเหพเ้ กศิดชโารยคทแ่ตีลิดะภเชาอ้ืวะไวแรทสั รดกังซก้อลน่าตวา่ สงูงๆถตึงารม้อมยาลโะดย7ใ3นปแีสคด.ศง.ว1่าเ9พ8ศ8ชมาีวยามรสีโอากรชาอื่สเ“สTี่ยhงeตอ่ Hกeาaรlตthิดเชื้อไวรัส
โควิดC-1o9nsมeาqกuกeวn่าcเeพsศoหfญSิงmแoลkะiใnนgก: ลN่มุ icเพoศtinชeายAดdงั dกiลctา่ ioวnส:่วAนRใหeญpo่มrคีt ่าoเfฉtลhย่ี eมSัธuยrฐgาeนoขnอGงeอnาeยrุนa้อl ย(Uก.วS่า. 49 ปี
นอกจDาeกpนa้นั rtmข้อeมnลูt วoิจfัยHสeอaดltคhลa้อnงdกับHกuาmรaศnกึ ษSeาrกvอ่ icนeหsน(1้า) นได้ที ้อ่ีพธบิ วาย่าผกตู้ลไดิ กเแชล้อื ะสผ่วลนกใรหะญท่มบโีตร่อครป่างรกะาจยาเตมัวอ่ื เไชด่น้รบักนัสาร
ไดแ้ กน่ โโิ รคคตเินบเาขหา้ ไวปาแนลคะผวลามลัพดนัธข์โลอหงขติ บสวูงนแกลาระตโริดคสราระนบโิ บคหตวัินใจนแรา่ลงะกหาลยอจดนเลเปือน็ ดทอมี่ ื่นาขๆอง(1ข2อ้) สซรงึ่ปุ ข3้อมขลู้องหาลนักวิจดัยงนท้ีงั หมด
ท่กี ลา่ วมาได้ร1ับ.กาผรลยิตนื ภยัณนั ฑผย์ลาเหสูบมรือวนมกทันัง้ กยาับสกูบาโรรศงงกึ าษนารวปู จิ แยั บขบอตง่านงักๆวิทยท่ี าศใหาส้เกตดิ รกช์ าารวตจิดนี สเาชรน่ กิโคนั ตินซ่งึ การศกึ ษา
ดงั กล่าวดาเนนิ2.กาสราในรนอโิาคสตาินสไมดคัร้ บัรทกาีต่ ริดพเชิส้ือจู นไวท์ ราัสงโหคลวักดิ เภ-1ส9ัชวจทิ ายนาววนา่ เ4ป0็น,ส0า0ร0ท่ีกรา่อยใหพ้เกบดิ วก่าาอรัตรดิ าขกอางรเา่ สงยีกชายีวมติ นหษุ รยือไ์ ด้
‘case fatality ra(taed;dCicFtRio’nร)อ้ ยละ 2.3 โดยสามารถแยกตามกล่มุ โรคประจาตัวได้ ดังนี้ (6)
1) อัต3.ราขCบFวRนกขาอรงกกาลร่มุตทิดสีม่ าีโรรนคโิคควตาินมทดั้งนั ทโาลงหหิตลกัสเูงภอสยชั ูท่ วี่ิทรยอ้ ายแลละะพ6ฤติกรรมศาสตร์ เป็นขบวนการเดียวกนั
2) อตั รากCับFกRารขตอดิ งสกาลรุ่มเสทพ่มี ตีโิดรชคนเบิดาอหนื่ วๆานเชอ่นยู่ทเฮี่ รโร้ออยนี ละ(h7e.r3oin) หรือโคเคน (cocaine)
เดกสางั ย่ี นรงจ้ันทวกปถมหาาี่องึกลกีลัญจรแาาาดัักาหส34มยรจกกพา))าตเว้มราปรกนื้่าออดิราีปาน็ไทSสตััตพยมัรจผuา่ีรรงน้ืตใ่จกู้เรrาาาชฐสิดgยันานท่าeพสCCเริโนดุกสoาคปเFFคขคงัรรnตรRRกนอมินลินะGลงโิตอื่ขขทจเคกeพ่าออ่อนา่ีเตาสวnมิ่งงคท(รนิพเedกกสวปตขี่เrผงูaลลาปaดิน็อขลiมุ่มมุ่ll็นสงท้นึ’yิตรททาปปsมี่มภนุรsมี่ม่ีญัรRาาณัชmแะอีโีeกขหนรรฑชoาpกอาิดคงยา์ยkoวทงขดรกeุมาา่rก่วัองัะtrสสราโากsบงบูลเาไก)รลสภดรบกจกว(่าีย่1เ้กาทะหาสวว)วงลเงงั้ใพา่วักะ่าดนมใกใตนดิวแ7ังจจาาิดถภนกท0ตแารึชงาล้ีนรรลเผปนวว่มุกกวะละน้ดิีขผนซาหกตอึ้นช้ทูรคอ้ รลิด่นืปว่ไี่ลนนะอสปงอ้อกทหๆาดหองงลบราเเา่ยก(มุ่นลส3ทกงู่ท-ันนือโิพ5ไาขค)ี่ดก้ีดงยอ1มตด้ราอาใง0เีนิา้นบัรสพยร.นแ2ชบูเะู่ทแียชกพ่วยงตี่พ้ือางรรระอ่ ยปไบอ้้อก่ทุบวภียวยรคารตัา่าละลง.สักิพศะจใะ1โาขน.าคร5อใ11ยกวณนง90ทขาิดก์ข8.รอ่สี3-5าอ81สางรขงม9่อืเมตผชอาสบีดิู้ทอ้ืงราสทป่ไีถไรดาวครเรลร้ระกวนับิกัสชาาโิเกมโารคสคกาตเตพฝวรรีพินวยา้ิดกิมินแราล-พส1ะลจิุม่ บู9ข์วะฉนงัอไัยี้จจดกงวะา้ล่า(2กุ่ม)
ถงึ แม1ว้. า่ ปกัจาจรคุบน้ นั พมบีนยักีนวททิีเ่ ฉยพาาศะาเสจาตะรจ์จงาก(sหpลeาcกifiหcลgาeยnปoรtyะpเทeศs)เรแง่ลศะกึตษวั ราบัวิจ(ยัreแcลeะpพtoฒั rนsuานbtวyตั pกeรsร)มทหีม่ รี อื
แนวทางการใช้วัคบซทนี บหารทอืตพ่อกฒั านรขายบาวตนวักใาหรตมิดเ่ พส่อืารนนาโิมคาตในิชร้ ักษาผู้ตดิ เชือ้ ไวรสั โควดิ -19 แตเ่ ครือ่ งมอื หรอื วิธีการ
ตรวจสอบหรอื2ว. นิ จิกฉารยั ตผอ้ปู บว่ สยนทอสี่ งงแสลยัะวกา่าตรเิดขเา้ ชถ้ือึงไสวารรัสนโิโคควติดนิ -ใ1น9ผลนิต้ันภัณยงัฑม์ยขี า้อสจบู าขกอดั งหวยั ลราุน่ ยปจะระมกโี อากราเสชทน่ าใคหว้คานมกลมุ่ นี้
นา่ เช่ือถือของผลตตริดวสจาทรานงิโหคตอ้ ินงปไดฏ้ไิบวแตั ลิกะามราเกนกอื่ วง่าจคานกกผลลมุ่ ตวัยรอวจื่นทราวงมหทอ้ งั้ งกปาฏรทบิ าตั คกิ วารมจเขะ้าถใกูจตรูป้อแงบแลบะแแลมะแ่นนยวาทในางผขูป้ อ่วงย
ขบวนการตดิ สารนโิ คตนิ ท่ีแตกตา่ งกนั ในช่วงวัยตา่ ง ๆ เปน็ สิง่ ที่สาคญั ตอ่ การวางแนวทางการ
สถานการณ์การติดเชแ้ือกโไ้ คขโปรนัญา่ หไวารสั กบั ปัจจัยเสีย่ งการเสพยาสูบ รศ.ดร.ภก.อนนั ต์ ไชยกุลวัฒนา
3. การสร้างความตระหนกั ร้ถู งึ พษิ ภยั และอนั ตรายตอ่ รา่ งกาวยิทแยลาะลจยั ิตแใพจทขยอศงผาสู้ทต่กี ราแ์ ลลังะเกผาชริญสกาธบั าปรณัญสหขุา
การติดสารนิโคตินเป็นสงิ่ ที่สาคัญ รวมทั้งการเรยี นรแู้ ละแนวทางการปฏบิ ัติตัวให้หลุดพน้ จาก
236
ปัญหาดงั กล่าว
ข้อมูลทวั่ ไปเกยี่ วกับการเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วิทยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข
◉ 22366 ◉
ทตี่ ดิ เชื้อไวรสั โควิด-19 ที่มีอาการแสดงท่ีรุนแรง (severe cases) เป็นสว่ นใหญ่ ดงั นน้ั ในกรณีทีผ่ ้สู ัมผัสเชื้อ
ไวรัสดังกลา่ วยงั ไม่มีอาการแสดงท่ีรุนแรงหรือไดร้ บั เชื้อในปริมาณน้อย การตรวจผลทางห้องปฏิบัติการอาจไม่
ถกู ต้องแม่นยาและทาให้การเฝ้าระวังการแพรร่ ะบาดของโรคทาได้ยากไม่ประสบผลสาเรจ็ สง่ ผลตอ่ การ
แพรก่ ระจายของเช้ือจากคนสูค่ นได้ (9) ดงั นั้น ขอ้ มูลเชิงระบาดวทิ ยาและการเฝา้ ระวังของหน่วยงาน
สาธารณสขุ การให้ประชาชนเขา้ ถึงข้อมลู ขา่ วสารท่ถี กู ต้องเกย่ี วกับแพรข่ องเชือ่ ไวรสั โควดิ -19 การลดปจั จยั
เส่ียงท่ที าใหเ้ กิดการแพร่ระบาดของเช้อื ไวรัสนี้ จงึ เปน็ เครอื่ งมือท่ีสาคัญในการช่วยป้องกนั ฟ้ืนฟแู ละดแู ลผู้ป่วย
และคนรอบข้างนอกเหนอื ไปจากการตรวจทางห้องปฏบิ ัติกาบรทเพทื่อี่ 1ยืนยันผลเพียงอยา่ งเดยี ว
ของเ4ช.้ือไเววพรงื่อัสจใโรหคกว้เาขดิ รา้ -แใ1จพ9วรงโ่รดจะยรบกเฉาาดพรแเากะลดิ ทะแตี่มลิดาะจตกาอ่ าก(ขรสGแอัตeพงวnเขร์หช่กeอ้ร้ือรrมือไaะวทูลจlรี่เทาIรสั nยั่วียโขfคไกoอปววrงเา่ดิ mกเช-‘ยี่1a้ือaว9nไtกวiiomรบั nัสaสโlคาorรวfeนิดsN-ิโe1คirc9vตooเินtรiriาsnจ’eาเ)เทปา่ ็นทตม่ี ้อกี งาเรขศา้ ึกใจษแาหวลิจ่งัยสะสม
พบว่าแหล่งสะสมเช้ือไวรสั โควิด-19 มาจากสัตวห์ ลายชนิด ได้แก่ งู ตัวมงิ๊ ค์ (13) อย่างไรกต็ าม ในรายงานของ
นกั วิจัย Lu และภคาณวะกฯารไณด์ตร้ ิดะสบาวุ รา่ นมโิ ีค2ตนิสเาปยน็ พเนัหตธุไ์ผุ วลรหัสลขกั อทง่ที ไวารใหสั ้ผู้ทSี่เสAพRผSล-CิตภoัVณ-ฑ2ย์ ใานสคบู ้าไงมคส่ าาวมทารี่เปถเ็นลกกิ ลเสุ่มพสไาดย้ สพ่งนั ผธล์ุ
โคโรน่าทไวารใหัสเ้ ก(ริด้อโรยคลแะล8ะ8ภ)าว(1ะ4แ) ซทง่ึรสกอซดอ้ คนลต้อา่ งงกๆับตกามารมศาึกโษดยาใขนอปงี คJ.iศแ.ล1ะ9ค8ณ8 ะมฯวี าทรสีพ่ าบรชว่าอื่ เช“อื้ThไวeรัสHสeาaยltพhนั ธ์ุ SARS-
CoV-2 Cพoบnใsนeคq้าuงeคnาcวeเsช่นofเดSียmวoกkันin(g13:) สNว่icนoไtวinรeสั โAคdโdรนicา่tiสoาnย: พAันRธe์ุอpน่ื oทrtีไ่ มoส่f าthมeารSถuรrะgeบoุแnหลG่งeทnม่ีeาraขlอ(งUก.Sา.รได้รบั
เช้อื ชนิดDนeี้pนaอrtกmจeาnกtนoี้ มfีรHาeยaงlาthนวaิทnยdาHศuาสmตaรn์ทSร่ี eะrบvวุicา่ eคsา้ (ง1ค) ไาดว้อมธงบิ กาฎุ ยเกทลาไแกดแงละหผรลือกร‘ะRทhบinตo่อlรoา่ pงกhาuยsเมaือ่ ffไiดn้รisบั ’สาร
(รูปภาพนทิโคี่ 2ต)นิ มเขีส้าาไยปพแลนั ะธผุกลรลรพัมธขข์ อองงไขวบรัสวนSกAาRรตS-ิดCสoารVน-2โิ คเตหินมใือนนร่ากงบั กสายายจพนันเปธ็นโ์ุ คทโี่มรานขา่ อไงวขร้อสั สทร่ีทุปาใ3หข้เกอ้ ดิหโลรกั คใดนงั นมี้นุษย์
เชน่ กัน (รอ้ ยละ19. 6)ผ(ล1ิต5)ภัณฑ์ยาสูบรวมทั้งยาสบู โรงงานรูปแบบตา่ ง ๆ ที่ทาให้เกิดการติดสารนิโคติน
2. สารนโิ คตนิ ได้รบั การพสิ จู นท์ างหลกั เภสชั วิทยาวา่ เปน็ สารทีก่ ่อให้เกิดการติดของร่างกายมนษุ ย์ได้
(addiction)
3. ขบวนการการติดสารนโิ คตนิ ท้ังทางหลักเภสชั วิทยาและพฤตกิ รรมศาสตร์ เป็นขบวนการเดยี วกัน
กบั การตดิ สารเสพติดชนดิ อ่นื ๆ เชน่ เฮโรอีน (heroin) หรอื โคเคน (cocaine)
ปญั หาการตดิ สารนโิ คตนิ เป็นปัญหาทั่วโลกทั้งในกลุม่ ผู้ที่ลองเสพยาสูบ พบวา่ 1 ใน 3 ของประชากรกลุ่มนี้จะ
กถงึลแามยเ้วปา่ น็ไมผ่ใู้เชส่ทพกุ ปครนะทจาี่เส(พdผaลilyิตภsัณmฑo์ยkeาrสsูบ) จ(1ะ) เใกนิดจภาานววะนตคดิ นสกาลรรูปุม่นนิโภคี้ามตพเีินพทแีย่ี งต2รอ่ ้อคุบยา้ ัตลงกิ คะาาร5วณมท์ขงี่สอกางฎุมผาเู้ททรีไ่ถาดเแลร้ ดับิกงเกสา(1พร3วย) ินาสจิ บูฉไยั ดว้่า(2)
คจาา้ กงคขาอ้ วมหมวเาูลปกีลราทักน็ สรกง้ัหาตหารลดิรมักSสพดuาเนื้ นนรrฐgนอื่่าาeโิจงนoคจะขnตามอนิกGคีงเใกeวพนาาnิม่ รรมeส่าตเrงูงปaดิ ขกlสน็ ึ้น’าาsไยมรปRขาชไeกอนดpกงิด้มoวคดา่าrา้ังกtสงกทาไคลดรีแ่า่าเ้กวหสวลมพล่าดีไตง่วงัวแดิถนรพึชง้ีสั ผนรสลเ่ดิ าชกอย้ือร่ืนพะไวทนัๆรบธัส(ุโ์3ทโ-ค5าค)โงวรดในดิ ้าน-่านช1หก่ว9ลางยปาหยภีรคชาือ.พนศSข.ดิ Aอ1อRง9ยก8Sภู่ า8-CารมตยoีบดิใVนสท-า2ค(ร1ว6นนา)ิโา่มนคจตอตะีพกินมมิจแาพาลจกข์ะาอนกงั้น
ยังมีรายงานเกีย่ 1ว.กับกแาหรคลน้ง่ เพพบายะีนเชทอื้ ีเ่ ฉไวพราัสะชเจนาดิะจนง้จี า(sกpสeตั cวif์สicาgยeพnนั oธtyุอ์ pืน่ eเsช) น่แลมะีรตาวั ยรงบั าน(rพecบeวpา่ tจoาrกsกuาbรtตypรeวsจ) ที่มี
วิเคราะห์ทางห้องปฏบิบทัตบกิาทารตส่อากยาพรขันบธวุต์ นวั กลา่มิ รต(pดิ สaาnรgนoิโlคinตsิน) ซ่ึงเป็นสัตวท์ ีม่ ลี กั ษณะคล้ายคลงึ กบั อารม์ าดลิ โลหรือ
สัตว์ทีอ่ ยู่ในอนั ด2บั . Cกinารgตuอlaบtสaนทอ่พีงแบลไะดกใ้ านรทเขวา้ ีปถองึ สเมารรกินาโิ คเหตนินใือนแผลละติ อภเัมณรฑกิ ์ยาาใสตบู ้ ขขณองะวทยั ี่ตรุ่นัวลจ่ิมะจมะโี อพกบาไสดทท้ า่ีทใหว้คีปนเอกเลชมุ่ ยี นี้
และแอฟรกิ ากเ็ ป็นพตาิดหสะาขรนอโิงคเชตื้อนิ ไวดร้ไวัสแSลAะRมSาก-Cกoว่าVค-2นกไลดุ่มเ้ ชวน่ัยอกื่นนั ร(รวปูมทภ้งัากพาทรที่ 3า)คจวามกเกขาา้ รใสจราูปรวแจบพบบแลวะ่าตแนัวลวทมิ่ ารง้อขยอง
ขบวนการตดิ สารนิโคตินทีแ่ ตกตา่ งกนั ในชว่ งวัยต่าง ๆ เปน็ ส่ิงท่ีสาคัญต่อการวางแนวทางการ
สถานการณก์ ารตดิ เชอื้ แโคกโไ้ รขนป่าญัไวหรสัากับปัจจัยเสย่ี งการเสพยาสบู รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
3. การสรา้ งความตระหนกั รูถ้ งึ พษิ ภัยและอันตรายตอ่ รา่ งกวาทิ ยยแาลลยัะแจพิตทใจยขศอางสผตู้ทรแ์ก่ี ลาะลกงั าเผรสชาิญธการับณปสัญุขหา
การตดิ สารนิโคตนิ เป็นส่ิงท่ีสาคญั รวมทั้งการเรียนร้แู ละแนวทางการปฏิบตั ติ วั ให้หลุดพน้ จาก
237
ปัญหาดงั กลา่ ว
ข้อมลู ทั่วไปเกี่ยวกบั การเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข
◉ 23276 ◉
ละ 70 มเี ชื้อไวรัสโคโรน่าอย่ภู ายในรา่ งกาย เมือ่ พิจารณาสายดีเอน็ เอพบว่ามีความสอดคล้องกับสายดีเอ็นเอ
ของเชอ้ื ไวรสั SARS-CoV-2 ทท่ี าให้เกดิ โรคระบบทางเดนิ หายใจในขณะนท้ี ั่วโลก (17) ซง่ึ ตาแหนง่ ของสายดีเอน็
เอท่ีเชอ้ื ไวรัสไปเกาะเปน็ ตาแหนง่ ทม่ี คี วามเฉพาะเจาะจงกับสายดีเอ็นเอของสัตวบ์ างสายพนั ธ์ุเท่านั้น (17)
ตัวอยา่ งเชน่ ตัวลิม่ มีสายดีเอน็ เอของเชือ้ ไวรสั SARS-CoV-2 เกาะอยทู่ ี่สายดเี อน็ เอของเซลลร์ ่างกายของตวั ล่ิม
ประมาณ ร้อยละ 85.5-92.4 (18) เป็นทนี่ า่ สงั เกตว่าโครงสร้างภายในของเชอื้ ไวรสั โคโรน่าท่ีอยู่ในตวั ลม่ิ มีความ
แตกต่างจากโครงสร้างของเชือ้ ไวรสั โคโรน่าท่ีทาให้เกิดโรคระบบทางเดินหายใจในขณะนี้ (19) ซง่ึ อาจอธิบายได้
ว่าเชื้อไวรสั ทง้ั 2 ชนิดดังกลา่ วน่าจะไมใ่ ช่สายพนั ธเุ์ ดยี วกนั บทจทงึ อี่ 1าจพอบอกได้วา่ โรคท่ีเกิดจากเช้อื ไวรัสโควดิ ไม่
นา่ จะมาจากเชื้อไวรัสทอ่ี ยใู่ นตวั ลิม่ น่ันเอง ขอ้ มลู ทั่วไปเกี่ยวกับสารนิโคติน
(General Information of Nicotine)
ภาวการณต์ ิดสารนโิ คตินเปน็ เหตุผลหลกั ที่ทาใหผ้ ู้ที่เสพผลิตภัณฑย์ าสบู ไม่สามารถเลกิ เสพได้ สง่ ผล
ทาใหเ้ กิดโรคและภาวะแทรกซ้อนตา่ ง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 1988 มีวารสารชื่อ “The Health
Consequences of Smoking: Nicotine Addiction: A Report of the Surgeon General (U.S.
Department of Health and Human Services (1) ได้อธบิ ายกลไกและผลกระทบตอ่ รา่ งกายเมื่อไดร้ ับสาร
นโิ คตนิ เข้าไปและผลลัพธ์ของขบวนการตดิ สารนโิ คตินในรา่ งกาย จนเป็นท่ีมาของขอ้ สรปุ 3 ข้อหลัก ดงั นี้
1. ผลิตภัณฑ์ยาสูบรวมทัง้ ยาสูบโรงงานรปู แบบต่าง ๆ ทที่ าให้เกดิ การติดสารนิโคติน
2. สารนิโคตนิ ได้รบั การพิสูจน์ทางหลกั เภสชั วทิ ยาวา่ เปน็ สารทก่ี ่อให้เกดิ การติดของรา่ งกายมนษุ ยไ์ ด้
(addiction)
3. ขบวนกราปู รภการพตทิด่ี ส3ารสนัตโิ วค์ทตเ่ีินปทน็ ้งั แทหางลหง่ ลเพักาเภะสเชั อื้วิทไวยราสั แวลดิ ะ-พ1ฤ9ต(กิ SรAรRมSศ-าCสoตVร-์ เ2ป)็น(1ข7)บวนการเดียวกัน
กับการตดิ สารเสพติดชนิดอื่น ๆ เช่น เฮโรอนี (heroin) หรือโคเคน (cocaine)
5ป.ัญหกาลกไากรกตาดิ รสเการิดนพิโคยตานิธเิสปภ็นาปพญั ขหอางทกว่ั าโลรตกทดิ ้ังเชใน้อื กไลวมุ่รัสผู้ทS่ีลAอRงเSส-พCยoาVสบู-2พบวา่ 1 ใน 3 ของประชากรกล่มุ นจี้ ะ
กลาแยหเปลน็ ่งผเพู้เสาพะปพรันะธจ์ขุ าอ(งdเaชilอ้ื yไวsmรสั oโkคeวrดิs)-1(19) ใหนรจือานSวAนRคSน-กCลoุม่ Vน-2้ี มทเี พ่มี ียีตงน้ร้อกยาลเนะิด5จทากี่สสามตั าวร์บถาเลงชกิ นเสิดพทย่ีกาลสูบ่าวไดไป้ (2)
ขา้ งตถ้นึงนแนั้ ม้วท่าาไมใหใ่ ชม้ ่ทนุกษุ คยน์เทร่ีเยี สนพรผู้วลา่ ิตสภาณัยพฑัน์ยธาส์ไุ วบู รจัสะดเกังิดกภลาา่ ววะไดต้มดิ สีกาารรนวิโวิ คฒั ตนนิ าแกตาอ่รุบจัตนิกมากี ราณร์ขตอิดงตผ่อู้ทจไี่ าดกร้ สับตักวารม์ วาินสิจคู่ ฉนยั ใวนา่
s1(โททSรy9สี่ี่ยAคnดุนื R(รd2ยะ0Sวมหrด,นัoบ2า)กีลัง’1รmวบากัจ)สแ่ารกะททาeตไลาเ้ังราวหดิะรน(งรMSสพ21็นเสัี้2ดuา..ื้นถไEท)รrินดึงฐgRน้ังโบกตกแ้จหาeรSิโนาาิดามท2oาคค)รรก’สขยไ้บnตรตคสวโาอในะินาร้นอารGรจงทบเนั่คยนบัสพกเeพตฉบเรพทโิสาnบมิ่ออ่คียะรทนนัั้งeยสงกตตบบอาrนีธูงา2นิaิดซพางงขคุ์รทlสไเดแ่งึ้ึน’ขสลือดด่เีาsโลทฉบมาันไ้นิรระพวSRเ่ียาวชคแหคกแAeกพานนรลยาาละpกRกะันดิะรยเะเoว-ากบจดเรธใCมา่ขรrาจิดังนุ์จุาtสาoต้าะกดตขะแกถาไิดVจลดทะมึน้รกรึงสง่าเ้กวสงีควั้งแใาสวนห(ันาล่าวลรsพ2รค่าดหรนอpาะตนวนอืมังeอิโชลิดถโินคSกทแcนกาคึชงตA้ีลiตยีเ่กตfดิผนรินi่มุRปกcินลลเยีดิ ว-กตกราใCgกอยันิดะงรา่eน่ืoวอหผจะงเnา่นื่Vทกทลารๆo-ศกนัิต‘อืบtร2s(yเภทท3ใวทeช-นpมัณ5ี่เาเ่ีอvื้อก)รeเทงeฑชาไียิดsด้ังใวศrิง)ย์กา้นจกeรโยัแานวาาชคัสสเลaรกก่า่วรอตูบะทcางเงน‘รชตขยuปาสmะไ้อืควัอภtีรซกคeรไวงiา้าdมวบั.ลูวาพงศrรdัยม์ตโeข.(คัสอรเlวัrsอ1ขee่นุโโยเpง9รค้าดcา่กeiใ8นจeโrยีงจาaรa8ะp่าไวรรนstมรเtกปูมตoชtoกา่ีโนับีดิแอrน่rr็ตy(บeสคทกเSsาดาsบาอืuคsมAรpสียyวแbRนaทinวามลtr-โิnyมaกาdะีรCคpใgtตบัาแroตหoieoียพoนไินV้คrsวmงิมวtyแ))นราeทพลทeไกนสัnาดข์ะ่ีมลโผsงอแ้คุ่มีขiลnงกวนอว-ดิ่งี้จิ1-ยั)
ขบวนการตดิ สารนโิ คตินทแี่ ตกต่างกันในชว่ งวยั ต่าง ๆ เป็นส่งิ ที่สาคัญต่อการวางแนวทางการ
สถานการณก์ ารตดิ เชแือ้ กโ้ไคขโปรนัญ่าหไวารัสกบั ปจั จยั เสี่ยงการเสพยาสบู รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
3. การสร้างความตระหนกั ร้ถู งึ พิษภยั และอันตรายตอ่ รา่ งกาวยิทแยลาะลจยั ติ แใพจทขยอศงผาสู้ทตกี่ ราแ์ ลลงั ะเกผาชรญิ สกาธบั าปรณญั สหขุา
การติดสารนโิ คตนิ เป็นส่งิ ที่สาคัญ รวมทง้ั การเรียนรูแ้ ละแนวทางการปฏบิ ัตติ ัวให้หลุดพ้นจาก
238
ปญั หาดงั กลา่ ว
ข้อมลู ท่วั ไปเกีย่ วกบั การเสพตดิ สารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข
◉ 22368 ◉
converting enzyme 2 (ACE2) (22) (รปู ภาพที่ 4) ในการจบั กันท่เี ซลล์เปา้ หมาย (target cells) (22-25) ซ่ึง
ACE2 เปน็ โปรตีนทเ่ี ปน็ องคป์ ระกอบของเอนไซมท์ เ่ี ช้อื ไวรสั จาเปน็ ตอ้ งใช้จับกับตัวรบั ชอื่ ACE2 receptor (26)
เพ่อื เข้าสู่เซลล์ของมนษุ ย์ (รูปภาพที่ 5)
บทท่ี 1
ขอ้ มลู ทั่วไปเกย่ี วกับสารนิโคตนิ
(General Information of Nicotine)
ภาวกราปู รภณา์ตพิดทส่ีา4รนเอโิ คนตไินซเมป์ ็นaเnหgตioุผtลeหnลsักinท-ที่ cาoใnหv้ผeู้ทr่ีเtสinพgผลeิตnภzัณymฑ์ยeา2สบู (ไAมC่สEา2ม)าร(2ถ2)เลิกเสพได้ ส่งผล
ทาใหเ้ กิดโรคและภาวะแทรกซอ้ นต่าง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 1988 มีวารสารชือ่ “The Health
Consequences of Smoking: Nicotine Addiction: A Report of the Surgeon General (U.S.
Department of Health and Human Services (1) ได้อธบิ ายกลไกและผลกระทบตอ่ รา่ งกายเมอื่ ไดร้ บั สาร
นโิ คตินเข้าไปและผลลพั ธ์ของขบวนการตดิ สารนิโคตนิ ในรา่ งกาย จนเปน็ ที่มาของข้อสรปุ 3 ขอ้ หลัก ดังนี้
1. ผลติ ภัณฑ์ยาสูบรวมท้งั ยาสบู โรงงานรูปแบบต่าง ๆ ที่ทาใหเ้ กิดการติดสารนโิ คตนิ
2. สารนิโคตนิ ไดร้ ับการพสิ ูจนท์ างหลกั เภสัชวทิ ยาวา่ เป็นสารท่กี ่อให้เกดิ การติดของรา่ งกายมนษุ ยไ์ ด้
(addiction)
3. ขบวนการการติดสารนิโคตนิ ทั้งทางหลักเภสชั วิทยาและพฤตกิ รรมศาสตร์ เป็นขบวนการเดยี วกัน
กบั การตดิ สารเสพตดิ ชนิดอื่น ๆ เชน่ เฮโรอีน (heroin) หรอื โคเคน (cocaine)
ปัญหาการติดสารนิโคตนิ เป็นปัญหาทัว่ โลกทง้ั ในกลุ่มผทู้ ่ีลองเสพยาสูบ พบว่า 1 ใน 3 ของประชากรกลมุ่ น้จี ะ
กลายเปน็ ผู้เสพประจา (daily smokers) (1) ในจานวนคนกล่มุ น้ี มีเพียงรอ้ ยละ 5 ทสี่ ามารถเลิกเสพยาสบู ได้ (2)
ถงึ แม้ว่าไมใ่ ช่ทกุ คนที่เสพผลิตภัณฑ์ยาสบู จะเกดิ ภาวะตดิ สารนิโคติน แตอ่ ุบตั กิ ารณ์ของผู้ท่ีไดร้ ับการวินจิ ฉยั วา่
มกี ารตดิ สารนโิ คตนิ เพม่ิ สูงขน้ึ มากกวา่ สารเสพติดชนิดอื่น ๆ (3-5) ในช่วงปี ค.ศ. 1988 มีบทความตีพิมพข์ อง
วหาลรักสกาารรSพuนื้ rฐgาeนoขnอGงกeาnรeตรrูปaิดlสภ’าsารพRชeนทpดิ่ี o5ดrังtกขไลดบ่า้กววลนา่ดกวังาถนรึงี้ แผพลกร่เรชะอื้ทไบวทราัสงโดค้าวนดิ ก-1าย9ภเาขพ้าขสอเู่ ซงกลาลร์ ต(2ดิ6)สารนิโคตินและ
1. การคน้ พบยนี ทีเ่ ฉพาะเจาะจง (specific genotypes) และตัวรบั (receptor subtypes) ที่มี
เอนไซม์ ACE2 เป็นบกลทมุ่บคาทารตบ์่อก๊อากรซข่เี บปว๊ปนซกเิ าดรสติด(cสaาrรbนoิโคxyตpินeptidase) ทมี่ สี ูตรโครงสรา้ งโมเลกุลท่ีเอากรดอะมิโน
(amino acid) ท2.เ่ี ป็นกแารขตนองบขสา้ นงอ(งsแidลeะกcาhรaเขinา้ )ถอึงสอากรจนาโิ กคตโคนิ รใงนสผรลา้ ติ งภทัณางฑเย์คามสี บู(27ข)อโงดวยยั รAุ่นCจEะ2มมีโอกี กาารสเปทลาใี่ยหน้คแนปกลงุ่มมนา้ี
จากเอนไซม์ angiotตeิดnสsาinรนIิโ(คAตnินgไIด) ้ไโวดแยลกะามราดกึงกเวอา่ าคสนากรลโมุ่ เวลยั กอุล่ืนเดรี่ยวมวแทยัง้ กาอรอทกามคาวเาพมอ่ืเขใ้าชใ้ใจนรกูปาแรบสบรแ้าลงเะอแนนไวซทมา์งAขnอgง
ขบวนการตดิ สารนโิ คตนิ ท่ีแตกตา่ งกนั ในช่วงวยั ต่าง ๆ เปน็ สิ่งท่ีสาคญั ต่อการวางแนวทางการ
สถานการณ์การติดเชอื้ แโคกโ้ไรขนปา่ ัญไวหรัสากบั ปัจจยั เสี่ยงการเสพยาสูบ รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
3. การสรา้ งความตระหนกั รถู้ ึงพิษภัยและอนั ตรายตอ่ ร่างกวาิทยยแาลลยัะแจพิตทใจยขศอางสผตู้ทรแ์ก่ี ลาะลกงั าเผรสชาิญธการับณปสัญขุ หา
การติดสารนโิ คตนิ เป็นส่ิงที่สาคัญ รวมท้งั การเรียนรแู้ ละแนวทางการปฏบิ ตั ิตวั ใหห้ ลดุ พ้นจาก
239
ปัญหาดังกลา่ ว
ขอ้ มูลท่ัวไปเกยี่ วกับการเสพตดิ สารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วิทยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข
◉ 23296 ◉
1-9 และสารโมเลกุลเดีย่ วจากเอนไซม์ angiotensin II (Ang II) เพอ่ื ใช้ในการสร้างเอนไซม์ Ang 1-7 โดยสาร
Ang I จะมีฤทธ์คิ ลายตัวของหลอดเลอื ดและยับยั้งการแบ่งเซลล์ รวมถงึ การยบั ยงั้ การสร้างพงั ผดื ซ่ึงฤทธิ์
ท้งั หมดดงั กลา่ วจะตรงข้ามกบั ของ Ang II ที่สรา้ งจากเอนไซม์ ACE (27) การศกึ ษาทีผ่ ่านมาแสดงให้เหน็ ว่า
เอนไซม์ ACE2 พบได้มากทีอ่ วัยวะบรเิ วณปากและล้นิ ซึ่งเป็นช่องทางที่เชื้อไวรัสจะเขา้ สู่ตัวโฮสต์
ในปอดของคนปกติ พบวา่ ACE2 ชนดิ ท่ี 1 และ 2 จะอยบู่ ริเวณเซลล์เยื่อบุผิวทถี่ งุ ลมของปอดกลีบ
ลา่ ง เมือ่ รา่ งกายไดร้ บั เช้ือไวรัสโควิด-19 หรือ SARS-CoV-2 ไกลโคโปรตนี ที่ผิวของเช้อื ไวรัสจะไปจับกบั ตัวรบั
ของ ACE2 ที่ผิวเยือ่ บถุ งุ ลม การจับกันจะไปกระตนุ้ การนาบสทาทรเี่ ข1้าสูเ่ ซลลโ์ ดยอาศยั แคลทรนิ เปน็ ตัวนาพาเช้อื
cจไวyะรsทสัtาeเงขinา้านeสไู่เpดซrด้ลoใีลtน์เeมภaมาsเวeบะรcคนaวtาh(มcelเpaปts็นhinกrisรnดท-dภ่เี กeาย่ีpย(Gวใeนขenเ้อdnซขงeeลอ้กnลrมับat์เลูกอleทานInรnว่ัโdแดfไoบoโปซc่งrเyมmเกซtี่ยo(ลaeวsลtniกi์ขsod)บัอnoทงสsเ้ังาoชoนรอ้ืmfีเ้นไยNวeิโื่อร)คiหcัสแตoุม้ ลนิ(เ2tะซ8in)คลeวลซา)์ข่งึ มอเอเงปนเ็นชโดือ้กโไรซวดรม-ัสดคา่ือSงAขถRอุงSนง-เ้าCอทoนี่มVไีผซ-2วิม์
เปลอื กเป็น unit membrane เกดิ จากขบวนการเก็บกินหรือขนสง่ ของเซลล์ (endocytosis) อาจเรยี กวา่
endosome-aภsาsวoกcาiaรณteต์ dิดvสeารsนicโิ lคeตsินขเปอ็นงเเชห้อืตไุผวลรหสั ลSักAทRท่ี Sา-ใCหoผ้ ู้ทVี่เ-ส2พเผมล่ือติ เชภื้อัณไฑวรย์ สัาสเขบู า้ ไสมูเ่ส่ ซาลมลา์ขรถอเงลโิกฮเสสตพ์ ไ(ดม้นสุษง่ ผยล์) เชอ้ื
จะแบทง่ าตใวัหผเ้ กา่ ิดนโขรบคแวนละกภาารวtะrแaทnรsกcซripอ้ นtiตo่าnง ขๆอตงาสมามยาดโเีดอยน็ ใเนอปขี อคง.ศเช. ้ือ19ร8ว่ 8มกมบั ีวาเซรลสาลร์เยชือ่ื่อบ“ุถTงุhลeมHขeอaงlปthอด (28) จาก
กลไกCขoอnงsเอeนquโดeโnซcมeทs ่ีกoลf ่าSวmมoาkนinกั gว: ทิ NยiาcศotาiสnตeรAไ์ dดd้นiาcไtปioวnา:งAแผRนepกoารrtรoักfษtาhกeารSตuิดrgเeชo้ือnไวGรeัสnSeAraRlS(-UC.oS.V-2 (โค
วิด-19D)eโpดaยrtมmีแeนnวtคoิดfทHจ่ี eะaนltาhยาaตn้าdนHมuาmลาaเnรียSชe่อื rvคicลeอsโ(ร1)คไวดนิ ้อธ(ิบchายloกrลoไqกแuลinะeผ)ลทกร่มี ะฤี ททบธตใิ์ อ่นรกา่ างรกเาพยมิ่ เมค่อื วไาดม้รเับปสน็ ากรรด
ของเซนลิโคลตเ์ อนิ นเขโ้าดไโปซแมลขะอผงลเลชพัอ้ื ธไวข์ รอสั งขทบาวในหกย้ าบั รตยิด้งั กสารนเจโิ รคิญตนิ แใลนะรแา่ บงกง่ าตยัวขจอนงเปเชน็ ือ้ ทไม่ีวารขสั อ(ง2ข9)้อเสพรอื่ปุ พ3ิจาขรอ้ ณหลากั ลดไงักนข้ี องยา
พบว่าเมอ่ื ยาเข1า้. สรู่ผา่ลงิตกภาัณยฑจะ์ยปาสลูบดรปวลมอ่ทย้งั โยปาสรตูบอโรนงง(าpนrรoูปtoแบnบ) ตเข่า้างสๆ่เู อทนท่ี โาดใโหซเ้ มกขิดอกางรเชตอื้ิดไสวารรัสนอโิ คยต่านิงรวดเร็ว โปรตอน
ทเี่ ป็นประจุบว2ก. จะสเาพรน่มิ โิคควตาินมไเดปร้ ็นบั กกราดรพ-ดิส่าจู งน(ท์ pาHงห) ลขกัอเงภเซสัชลวลทิ ไ์ วยราสัว่าทเปา็นใหสไ้าวรรทัสก่ี ไ่อมใ่สหา้เกมิดากราถรแตบิดง่ ขตอวั งไรด่าห้งกราอื ยไมดนน้ ุษอ้ ยยไ์ ลดง้
(29) ในเวลานี้ นักว(aิทdยdาicศtาioสnต)รก์ าลงั ทาการทดลองกบั อาสาสมัครเพื่อประเมินผลการรักษาไวรัสโควดิ -19
(SARS-CoV-23). ผา่ขนบกวนารกวาิจรัยกทาราตงิดคสลาินริกนิโ(คcตliินnทic้ังaทlาtงrหiaลlกัs)เภ(2ส9ัช) วยิทายอากี แชลนะดิ พหฤนต่งึกิ ชร่อืรม‘ศอาะสมติโรอ์ เดปาน็ โขรนบว’นการเดียวกนั
(amiodarone) เนกื่อบั งกจาารกตกดิ สลาไรกเขสอพงตยิดาชมนสี ดิ ่วอน่ืนทๆี่ไปเรชบน่ กเวฮนโรขอนั้ ีนต(อhนeกroาiรnท) าหงราือนโคขเอคงนเอ(นcoโดcaโซinมe)(endocytic
ลอpsเชyดาa้อืnจtลไhdเงวกวกหมถปwrรoเิดางึลกีลัญสสัaรแmกาาักหyมสมยรากS)าาeหตเ้วราAปรก(า่ิดตะ3ร(Rา็นไ0SสAพหิดมร)SผuาRืน้สเรต่ใ-ู้เรชrชCอืDง่ฐสิดgนื้อ่ทผาขoeพSสิโทนุกลoอาคV)ปข่ีครเตnตง-เรรนป2อนเ่อินะยีหGงโิ็นทกจเกคคกลeพา่ีเคาตวอืาสnวมิ่รว(า่รนิพedแสการตเrผ‘งูaบมปวาaดิ กขลiมรlผ่งl็นสล้นึ’yิตทตทดิาปsมุ่มภรวัsาป้งัญัRอาัณชmขงสกeกหนาาอาฑoตpกกนาดิงรย์koวขิทาขซดตeา่าrอรัว่งัอลกtrสสหโงกsงลคูบลาไร)ลาขด์รกา้จะย(่าน1เก้งทคะบสว)ใอลพเจง้ัวใพบก่าดยนใาัดลตนดิวกงัใู่จมโาิดถนภนกาบาบเึชงรสาล้ีชนกผานหวุม่ีย่อวกละิดาผน(หงกเcตยอู้ททฉคาiรดิ่นืlใ่ียลยีนาะIจสiงอขบaกททๆาเงอsลพบรด่ีเเ)(่มุงนกส3ทินล-รในโิดิพ5านัหนคะ)้ีงขยา’มถตบดึน้าใยเีงุนิหบ้านสพอใลนชบูรกจแียยมกอืว่าทงตา่พางรรทอ่งาaยปบท้อเใุบาcภฉีหยวาคใตัuายีา่ลงหเ้.กิพtกศาบะ้ก1eานขิด.พาร5อใ1กขrรณลนeง9อาททันกsข์8รงสี่3าpาอ8คอาทงรiขงง่ัมrวามตาผaอขยันาีบิดใู้ทtงอรหวขoสทปีไ่ถงะ้ผอดาrครเขyรรลปู้ร้งะวอ่านับขกิชาว่dงงิโเนกมายกiเคสsกสาตพหาตพtรรยีีพrยัดาินวยกeใยเมิโินแานลsมบใพสลsจิมุ่ชจอ่ื กบู์ขะฉนล่อไทอไัยดจี้างดงาวร้ะปบ้งา่(บั2อาา)กนด
หายใจเร็วผิดป1ก. ตกิแาลระคม้นีอพาบกยานีรทห่เีอฉบพเาหะนเจอื่ ายะจโงดย(sมpีสeาcเifหicตุมgeาnจoาtกyขpอeงsเ)หแลลวะใตนวั หรลับอ(ดreเลceอื pดtปoอr ดsuรั่วbไtหypลeเขs)้าทไปม่ี ใี นถงุ
ลมปอดแทนท่ีอากบาทศบปาทอตด่อจกงึ าทราขงบาวนนแกลากรเตปิดลสย่ี านรนอิโอคกตซนิ เิ จนกับอากาศไดน้ ้อยลงหรือไม่ไดเ้ ลย สง่ ผลใหร้ ่างกาย
และอวัยวะตา่ 2ง. ๆกเากริดตภอาบวสะนขอางดแอลอะกกาซรเิ เจขน้าถงึ สารนิโคตินในผลติ ภัณฑย์ าสูบของวยั รนุ่ จะมโี อกาสทาให้คนกล่มุ น้ี
ตดิ สารนโิ คตินได้ไวและมากกวา่ คนกลมุ่ วัยอ่ืน รวมท้งั การทาความเขา้ ใจรปู แบบและแนวทางของ
ขบวนการตดิ สารนโิ คตนิ ท่แี ตกต่างกันในชว่ งวยั ตา่ ง ๆ เป็นสิง่ ท่ีสาคญั ต่อการวางแนวทางการ
สถานการณ์การติดเชแอื้ กโไ้ คขโปรนญั า่ หไวารัสกบั ปัจจยั เสี่ยงการเสพยาสบู รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
3. การสรา้ งความตระหนกั รู้ถงึ พษิ ภยั และอันตรายตอ่ รา่ งกาวยิทแยลาะลจยั ติ แใพจทขยอศงผาสู้ทต่ีกราแ์ ลลังะเกผาชรญิ สกาธับาปรณญั สหุขา
การตดิ สารนิโคตินเป็นส่งิ ท่ีสาคญั รวมท้ังการเรยี นร้แู ละแนวทางการปฏบิ ตั ิตัวใหห้ ลดุ พน้ จาก
240
ปัญหาดังกลา่ ว
ข้อมลู ทว่ั ไปเกย่ี วกับการเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วิทยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ
◉ 22460 ◉
เนอื่ งจากการจบั กันของเอนไซม์ ACE2 ของเช้ือกบั ตวั รบั ACE2 receptor ที่ผิวเซลล์เมมเบรนของ
โฮสต์เปน็ กลไกสาคญั ในการเกดิ การติดเช้อื ไวรสั ดังกล่าว ซึ่งกลไกดงั กลา่ วเกิดขึน้ ทีผ่ วิ เซลล์เมมเบรนของโฮสต์
ระหว่าง ACE2 ทเ่ี ปลือกหมุ้ เซลล์ของเชื้อไวรสั กบั ตวั รบั ACE2 ท่ผี ิวโฮสต์นั่นเอง (31) ตาแหน่งที่จบั กันเรยี กว่า
‘precise receptor-binding domain (RBD)’ ซงึ่ ทัง้ ไวรสั SARS-CoV และไวรัส SARS-CoV2 มตี าแหน่งการ
จับตัวรับเหมือนกนั ดงั น้ัน เอนไซม์ ACE2 ของไวรัสท้ัง 2 ชนิดอาศยั เอนไซม์ชนิดเดยี วกนั ในการแบง่ ตวั และ
แพรก่ ระจายในโฮสต์นนั่ เอง (31) จากหลักฐานทางวิชาการยนื ยันว่าตัวรบั ของโปรตีนเช้ือไวรสั โควิด-19 (SARS-
CoV-2 RBD) อาจซอ่ นยีนกลายพนั ธขุ์ องเชอื้ โควดิ -19 ไวภ้ าบยใทนทซี่ 1ึ่งจะทาให้การจบั กับตวั รบั ของ ACE2 เกิดข้ึน
ตไกดิดา้งรเ่าชพย้ือฒั แทลน่ีระาะรยบวาบดททเี่มรากี็วงลเนดไกนั่นิ กอหาาารจยทเใปาจน็งไาดเหนอ้ ตเยปุผ่าน็ งลรแววบา่ ดทบ(เารG‘ไว็ จeมแาเnขลชเพeะอ้้อื rรามโaุนคะูลlเวแจทิดIรnาว่ัง-ะ1fไจo(9ป3ง1rเ)(’mกSหใAีย่ aนรRวtดือSกioา้-บั‘นCntสoaกาroVาgรร-fe2แนtN)พโิ tคจiทhcงึตยeoแินข์rtพaiอ้ nรpม่กeyูลร’)ดะไงัจปกาทลย่ตี่าแัววลรเะปบั ทน็ โาปปใรรหตะเ้ ีนกโยดิขชกอนาง์ใรน
เชอื้ (RBD) โดยตรงส่งผลต่อการจับกันระหว่างเช้ือ SARS-CoV-2 กับ ACE2 และทาใหข้ บวนการแบ่งเซลลข์ อง
เชอื้ หยดุ ชะงัก (3ภ2)ามวกีกาารรณศกึต์ ษดิ สาาลร่านสิโุดคทตี่ทินาเปกน็ าเรหตตรุผวลจหสลอกั บทคท่ี วาาใมหแ้ผตู้ทก่ีเสตพา่ ผงใลนิตกภาัณรฑแส์ยาดสงูบอไอมกส่ ขาอมงายรถีนเลAิกCเสEพ2ไขดอ้ สง่งกผลลุ่ม
ตวั อย่างททา่ีตใหิด้เเกชิดอ้ื โโรคควแดิ ล-ะ1ภ9าวทะีม่ แีขทอ้ รมกูลซอ้พนนื้ ตฐา่ างนๆ(ตdาeมmมาogโดraยpในhปicี คin.ศf.o1rm98a8tiมoวีnา)รแสตารกชตือ่ า่ ง“กTันheเชH่นeaเชlt้อืhชาติ อายุ
เพศและCปoรnะseวตัquกิ eารnเcสeพsยoาfสSูบmเoพkื่อinปgร: ะNเมicนิ oคtiวnาeมAแdตdกiตctา่ iงoขnอ: งAคRวeามpoไวrtตo่อfเชtอ้ืheCSOuVrgIDe-o1n9Gทeี่เnพeม่ิ raขl้นึ (ใUน.กS.ลมุ่
ตวั อยา่ งDทeมี่ pีคaวrtาmมeแnตtกoตf่าHงกeนัalดthา้ นaพnนื้dฐHาuนmกanารSศeกึ rvษiาcอesาศ(1ยั ) ชไดุด้อขธ้อิบมาูลยทกลรไากนแสลคะรผิปลตก์อระทตบอตม่อมริกา่ ขงกนาายดเใมหอ่ื ญได่ ร้ ับสาร
(transcนriโิpคtตoนิ mเขicา้ ไ)ป5แลชะุดผขล้อลมพั ูลธขข์ อองงเขนบื้อวเนยกื่อาปรอตดิ ปสากรตนิ โิแคลตะนิ ชใุดนขรา่อ้ งมกูลาทยรจานนเสปค็นรทิปี่มตาข์ออะงตขอ้อมสมริกุปเซ3ลขลอ้ เ์ หดลียักว ด2ังชนุดี้ ผล
การศึกษาพบว่า1ป.ัจจผัยลดิตา้ภนัณเชฑือ้ ย์ ชาสาตูบิร(วเชม่นทงั้ คยนาสเอบู เโชรียงงกาบั นครปูนแคบอบเคตเา่ ชง่ียๆน)ทอ่ีทายใหุ (เ้มกาิดกกการวตา่ ิด6ส0ารเนทโิียคบตกินบั นอ้ ยกว่า 60)
และเพศท่ีแตกต2า่ .งกสันาร(ชนาโิ คยตกนิับไหดญร้ ับิงก) าไรมพ่มิสคี ูจวนาท์มาสงัมหพลกันเธภ์ทสาัชงวสิทถยติ าิกวับา่ เกปาน็ รสแาสรดทงกี่ อ่ออใหก้เขกอดิ งกยาีนรตAิดCขEอ2งร(่า3ง3)กาใยนมทนาุษงยไ์ ด้
ตรงขา้ มการแสดงอ(อadกdขiอctงioยnีน) ACE2 จะเพิม่ มากขึ้นในกลมุ่ ตวั อยา่ งทม่ี ปี ระวัตกิ ารเสพยาสบู เทยี บกับกลมุ่
ทีไ่ มม่ ปี ระวัตกิ า3ร.เสขพบยวานสกูบารอกยาา่ รงตมดิ ีนสยัารสนาิโคคญัตนิ ททาง้ังทสาถงิตหิล(3ัก1เ)ภสดัชงั วนิท้นั ยผาแลลกะาพรฤศตกึ กิษรารคมรศั้งานสีอ้ตารจ์ เบปอ็นกขไบดว้วน่ากกาารรเดเสยี พวกัน
ยาสูบเปน็ ปัจจัยเสย่ี กงหบั นกาึง่ รทต่ที ดิ าสใาหร้คเสนพไวตตดิ ่อชนกดิารอร่ืนับๆเชเ้ือชโ่นควเฮิดโ-ร1อ9ีนม(hากerขoึ้นin) หรือโคเคน (cocaine)
คคช2า.่อศrตนe.ิcขพ2eา้0บpถปวมกหง2วานงึลกีขtลญั 0รแา่oาา้อกัอ้ หสคมยrรกทยมาาตนเว้ สาีผ่ปลูรกา่ิดผรเงู่ากาน็ไอSสพวู้มมนราผเuาจิื้นตาชใ่รมู้เรrชัยกฐสิดยีศgนาท่แาeพสตึกิโอนุกสoพาคปะษยขครดnตบวรานา่อนงนิะันวทGงคงิโทจเา่อคไกผ่ีeพวา่ีเรจตอาสา่nาม่ิกา(รนิกนพมedส็กตตเโrมผเูงaปกาaิดดหขลiามllน็สาย็นนึ้’yอิตราปsเมวชภาฉหรsญัRจา่าาณัชmพาจeกวไหนปาฑดopายกาิดะรก้ผ์ยkoวโุทดชมิรeา่าลผrว่ัังาtปrสสาลลโกsวณูบลาไแ)ัพกลจดรกจล(ขา่าธ1เนีก้ทะสะว)รอ์ทลฮเง้ัใพศชกง่แีา่ดนใั่นาึกตจนดิวังตจวิดาษถภนกญกาคนึชงาาล้ีนตอีป่ผนววคุ่มว่าลเะนุ่นดิรผนคงกต้ังอยทู้กคซเรนิดน่ืีนกี่ลันนอะส้ี อากทพยๆาAเหงลบรสชอCเ(ลุ่มนส3ก์ทน่จE-ีนิโพ5ลาะม-ค)กี้ง2ยุม่อกีมตดาาใตธเีานิrา้นรสพeิบ่ารนศชูบแียงcแากกึ่วงตeยสพาๆงษร่อpกดยปบ้อกาุบtภางียวลขoคอรตัา่าลับอr.ริกพอศะง1มะาทกข.รบกี5Yอแ่ีขใ1ณนาาaง9สอทรดก์ขn8ดงี่ส3แาขอ8โaงารสปอขงnอมมตดผอรงอาีบดิู้ทแตโงงรกคสอทปล่ไีถนี ใดาวอคระเนตรลิดร้ะวกควัคนับกิช-าขณร1นโิเกมาคอสบั9กแะาตตพงชรรฯตีพอยินวยนก่ลิมนียินแาชลิดะพสา่ลจิวุ่่มเAงูบ์ขะฉงAชนCอตไัยอื้Cจ้ี ดEงว้นะE้2่า(ป-2)ี
รนุ แรงทีเ่ กดิ ขึน้ ใ1น. ปกระารเทคศน้ แพถบบยเนี อทเี่เชฉยี พตาะะวเจันาอะอจกง (เsชpน่ ecปifรicะเgทeศnจoนีtyหpรeือsญ) แ่ปี ลุ่นะตทวั ง้ั รนบั แี้ (มre้วcา่ eปpรtมิ oาrณsuกbาtรyแpสeดs)งอทอี่มกี
ของโปรตีนตวั รับชนบิดทAบCาทE-ต2่อกreาcรeขบpวtoนrกาอราตจดิ จสะามรีสนว่ิโคนตสินนบั สนนุ ให้เกิดการตดิ เชอื้ ไดง้ า่ ย (high susceptibility)
ยังมีปัจจัยเสรมิ อ2นื่. ทก่สี า่งรผตลอตบ่อสคนวอางมแไลวะใกนากราเขรา้ตถิดงึ เสชา้ือรโนคิโวคดิ ต-นิ 1ใ9นผไดลเ้ติ ชภน่ ัณกฑนั ย์ ตาสวั บูอขยอ่างงวเชัยน่ร่นุ สจภะามพีโรอา่กงากสาทยาผใหปู้ ้ค่วนยกแลต่มุ่ลนะ้ี
รายและลักษณะพันตธดิุกสรารรมนทโิ ี่แคตินกไตด่าไ้ งวกแนั ลใะนมราะกดกบัวา่บคุคนคกลลมุ่ (3ว4ัย) อใ่นื นปรวรมะทเด้งั ็นกาขรอทงาปคัจวจาัยมเสขา้ี่ยใงจเรปู่อื แงบ‘บเพแศล’ะแนนั้นวทมาีกงาขรอง
ขบวนการตดิ สารนโิ คตนิ ทแ่ี ตกต่างกันในชว่ งวัยต่าง ๆ เปน็ ส่งิ ท่ีสาคัญต่อการวางแนวทางการ
สถานการณก์ ารตดิ เชอ้ื แโคกโไ้ รขนปา่ ญัไวหรัสากับปจั จยั เส่ยี งการเสพยาสบู รศ.ดร.ภก.อนนั ต์ ไชยกุลวฒั นา
3. การสร้างความตระหนกั ร้ถู ึงพิษภยั และอันตรายตอ่ รา่ งกวาิทยยแาลลยัะแจพิตทใจยขศอางสผตู้ทรแ์ีก่ ลาะลกังาเผรสชาญิ ธการบั ณปสัญขุ หา
การติดสารนิโคตนิ เป็นสงิ่ ที่สาคัญ รวมท้ังการเรยี นรแู้ ละแนวทางการปฏบิ ัตติ วั ใหห้ ลุดพน้ จาก
241
ปญั หาดังกล่าว
ขอ้ มูลทัว่ ไปเกีย่ วกับการเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วฒั นา
วทิ ยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ
◉ 24216 ◉
รายงานวา่ ผูช้ ายมโี อกาสติดเช้ือไวรสั 2019-nCoV มากกวา่ ผหู้ ญิง โดยรายงานของทมี นกั วิจยั จนี จากเซี่ยงไฮ้
พบว่าเซลลป์ อดชนดิ alveolar type 2 progenitor cells หรือ "AT2" มีการแสดงออกของโปรตีนตัวรับชนิด
ACE-2 receptor ทสี่ ูงมาก ทาให้เสีย่ งต่อการตดิ เชือ้ ได้งา่ ย ผู้วจิ ยั ได้ให้ขอ้ สงั เกตว่าผู้ปว่ ยโรคโควดิ -19 ท่ีเปน็
เพศชายมกั พบอาการปอดอักเสบขั้นรนุ แรง นอกจากน้ี เซลล์ AT2 ยงั มีการผลติ สารบางอย่างทีอ่ าจช่วยเสริม
ให้ไวรสั แพรเ่ ชือ้ ไดเ้ รว็ ขน้ึ และพบวา่ ยนี ของโปรตีนตัวรับชนดิ ACE-2 receptor มีการแสดงออกสูงในเซลล์
ลาไสเ้ ช่นกนั อาจเป็นเหตุผลท่ีใช้อธบิ ายไดว้ ่าผ้ปู ่วยโควดิ -19 รายแรก ๆที่ตรวจพบโรค มักพบอาการปอด
อกั เสบร่วมกบั ท้องเสียอย่างรุนแรง (21) ท่สี าคญั มีรายงานทบ่สีทอทด่ี ค1ล้องกบั การศึกษาที่กล่าวมาคือ เม่ือวิเคราะห์
เขสซออ้ ลงมลถูล์ ึงดAสงัTาก2มลเพ่าทวบ่าสว(อ3่า5ดเ)พคศลชอ้ างยกมบั ปี ขรอ้ มิ มาลู ณทกาางรระแ(Gบสดาeดงnขอวe้อทิอrมกยaขาูลlทอทI่ีรงnวั่ โาfไปยoปรงrเตาmกนนี ยี่ อaตวอtวั กiกรoับับมnชสาวนาoา่ รดิfพนNAบโิ CคผicE้ปูตo-่วิน2tยinrเพeecศ)eชpาtยoมrามกากกวกา่ วเพ่าเศพหศญหงิ ญเกิงือบ
6. อวยั วะและเน้ือเย่ือทไ่ี ดร้ บั ผลกระทบจากการติดเชอ้ื ไวรสั โควดิ -19
6.1 ระบบทางภเดาินวกหาารยณใ์ตจดิ สารนโิ คตนิ เป็นเหตผุ ลหลกั ท่ที าให้ผู้ท่ีเสพผลติ ภัณฑ์ยาสบู ไมส่ ามารถเลกิ เสพได้ ส่งผล
1ท. าใปหอเ้ กดิดโรคและภาวะแทรกซอ้ นต่าง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 1988 มวี ารสารชอ่ื “The Health
Conปsอeดqถuือeเnปcน็ eอsวoัยfวSะmสoาคkiัญngแ:ละNเiปco็นtเinปe้าหAมdาdยicหtลioกั nข: อAงRเชe้ือpไoวrรtัสoโfคtวhิดe-1S9urทgeี่เกoดิnกGาeรnทeาrลaาlย(Uเน.Sื้อ.เยื่อและ
การติดDเeชp้อื aตrtาmมมenาtทoง้ั fนH้ี เeนaื่อltงhจาaกnกdลHไuกmกาaรnทSาeงาrvนicขeอsงเ(1ช)อื้ ไดไว้อรธัสบิ ชานยกิดลนไจ้ีกะแเลขะ้าผสลเู่ ซกรละลทร์ บา่ งตกอ่ ารยา่ งไกดา้โดยเยมอ่อื าไศดัยร้ ับเอสนาไรซม์
ทมี่ ชี ่ือนวิโ่าคต‘aนิ nเขgา้ioไปteแnลsะiผnล-cลoพั nธvข์ eอrงtขinบgวนeกnาzรyตmดิ สeา2รน(โิAคCตEิน-ใ2น)ร’่าซงง่ึกพายบไจดนม้ เปากน็ ท่บีมารขเิ วอณงขถอ้ ุงสลรมุปห3รขืออ้ ‘หtลyักpeดังIIนี้
alveoli’ ทบี่ ร1ิเว. ณผปลอิตดภัณเชฑ้ือ์ยไวาสรัสูบโรคววมดิท-งั้ 1ย9าสจูบะโอรางงศาัยนไรกปู ลแโบคบโปตร่าตงีนๆทที่ชท่ีอื าวใ่าหเ้‘กสดิ ไปกาคร์’ต(ิดsสpาikรeน)โิ คเพตนิ่อื จบั กบั ACE2 ที่
ตวั รับ ACE-2 2re. ceสpารtoนrโิ คเตพนิ ือ่ ไเดขร้ ้าับสกูเ่ ซารลพลิส์ขจู อนงท์โฮาสงหตล์ (ัก31เ)ภปสรชั มิวทิาณยาควว่าาเปม็นหสนาารแทนก่ี น่อขใหอ้เงกิดAกCาEร-ต2ดิ บขอรงเิ วรณา่ งเกนาือ้ยเมยนอ่ื ษุ จยะไ์ บด่ง้
บอกถึงปริมาณเชอ้ื (aไวdรdสั icโtคioวnิด)ทีค่ าดว่าจะเขา้ สู่เซลล์ และทานายถงึ ความรนุ แรงของโรคตดิ เช้อื ท่จี ะเกดิ ตามมา
จากเช้อื ไวรสั ช3น.ิดนข้ีบดวนงั นกาน้ั รกหาารกตสิดาสมาารรนถิโคลตดินกทารั้งททาางงหาลนักขเอภงสเชัอวนิทไยซามแ์ ลAะCพEฤ-2ตกิ ลรงรไมดศจ้ าะสนตารไ์ ปเปสน็ ูก่ ขาบรวลนดกคาวราเดมียรวุนกแนั รง
ของโรคแทรกซ้อนกทบั ี่เกกิดารจตาดิกสเชาร้ือเไสวพรตัสิดโคชวนิดดิ ไอด่ืนเ้ ชๆ่นเกชัน่น (เ3ฮ2โ-3ร3อ) นี (heroin) หรอื โคเคน (cocaine)
(วปรaะิดรcบ-ะu1ชบt9หปถมกวeาหาชึงลกีลญัคาrรแนาาักเือยeหสมมยรกจใsาาตเ้วอื่ปจาpนีปรก่าดิรรลอiซา็นไrSสพ่า้มมดaร่ึงผuงาืน้ตเ่ใtอพู้เรกrหชoฐสดิgกันบา่ทลาreพสเโิยyคนกุวสoาคปไรขคเรnบdตดรฉ้ังนอนินะiหร้แยีGsงโิทจับเtรคบรกeพาr่ีเอืเตกาสenพม่ิช(รินเพsedสล้ือpมตsเrผูงaนัไnปอื่aิดขวลislel็นสเนึ้รy’yิต(ดuาปasัสnมภือรscmญัRชdาณัชmนueกนหrนoธtฑoopกดิาeิดnัน์ยmkoวทนดiวeา่าarrว่ังัี้แeาetrสสโกsคโล;sูบลาไ)ลดดpมรว้Aกจ(่าย1เก้iทะRสrว)พผลaเผง้ัDใพกปู้่าดนt.ใูป้ศSตoนดิวัง่วจว่).ิดถภนrกยาyย2ึชง(าลี้น3รผอน5ว6ุ่มfาว-ลaาะ6ดิ4ยผนก0จiต2อlู้ทแค)รuเดิื่นร่ีแลนระทrสกมิ่อตeกท่ีๆผาทงแล่โ)บร่าเร(ส่มีมุ่นรส3นทค-ดนวกีโิพ5ามแค)มงี้างยามทตอดรทาใเีนิ(รรา้นา3สพ้งั นก8ากชบูอแีย,ย4ซกาว่างต1งพราง้อก)รอ่ายปทบน้อาแุบนภีว่ัรยวทลคตัอาไหา่ละ่ีพ.ปิกพยศะา1เาบู่ทข.ชยเร5อไใ1ชื้อ่ีมใณนดจง9น่ทไณกบ้์ขว8ล่สี3าฑอร8ไา่อารขัสขงบลยมมตผ้อนาอใาไบีิดู้ทนงกรอี้อูฮ่ สทป่ไีถผเยน่ัดาฉหครเปูู้่ใรล้ระยีวนรสนว่ับิกชาบือตายิโเกมาอคพสธรทกาตตพาาะลรรี่ตีพรจินกวยกันดิณมิรินแาลูลกเนุพสลิจเชมุ่รไ็ดูบแ์ขะฉัฐอ้ืนดียอรไัยโ้จ้ี ดวงงวคะ้เก่า(ป2บั)็น
เชื้อไวรสั ทท่ี าใ1ห.้เกกดิ าโรรคค้น‘พกบลยุ่มนี อทาเ่ีกฉาพราทะาเจงาเดะินจงหา(sยpใeจcเiฉfiยีcบgพenลoนั tรyุนpแeรs)ง’แลหะรตอื ัวรaบัcu(rteecreepstpoirrastuobrtyypsyens)dทroี่มmี e
(SARS) ดังนนั้ การบเทปบลายี่ ทนตแ่อปกลางรทขาบงวพนยกาาธรติสิดภสาาพรขนอโิ คงผตู้ปนิ ว่ ยทัง้ 2 โรคมีความคล้ายคลงึ กัน หากพจิ ารณา
ลักษณะทางพ2ย.าธิสกภาราตพอขบอสงนผอู้ปงว่แยลโะคกวาิดรเ-ข1า้9ถพึงสบาวร่านมโิ คกี ตานิรเใปนลผล่ยี ิตนภแัณปลฑงย์ ดางัสนูบี้ข(รอปูงวภยั ารพุ่นทจี่ ะ6ม-9ีโอ) ก(4า2ส-4ท5)าให้คนกล่มุ นี้
1. มจี ดุ เตลดิ อื สดาอรอนกิโคแตลินะไเดน้ไือ้วตแลายะมเฉาพกกาะวา่ทคี่ น(lกoลcุ่มalวiัยzeอนื่d รhวaมeทm้งั กoาrรrhทaาgคeวาaมnเขd้าใnจeรcปู rแoบsบisแ) ล(4ะ6)แนวทางของ
ขบวนการติดสารนโิ คตินท่แี ตกต่างกันในช่วงวยั ต่าง ๆ เป็นสง่ิ ท่ีสาคัญต่อการวางแนวทางการ
สถานการณ์การตดิ เชแอื้ กโคไ้ ขโรปนญั า่ ไหวารัสกับปจั จยั เสย่ี งการเสพยาสบู รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
3. การสร้างความตระหนักรูถ้ ึงพิษภยั และอนั ตรายตอ่ ร่างกาวยิทแยลาะลจยั ติแพใจทขยอศงาผสู้ทตกี่รแ์าลลงัะเกผาชรญิสากธบั ารปณัญสหุขา
การติดสารนโิ คตินเป็นสง่ิ ที่สาคัญ รวมทง้ั การเรียนรแู้ ละแนวทางการปฏิบัตติ ัวให้หลดุ พ้นจาก
242
ปญั หาดังกลา่ ว
ขอ้ มลู ท่ัวไปเกย่ี วกบั การเสพตดิ สารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วิทยาลยั แพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ
◉ 22462 ◉
2. ผนังถงุ ลมหนาขน้ึ (pulmonary alveolitis) (46)
3. หลอดลมอกั เสบ (bronchitis) (46)
4. การหลดุ ลอกของผนังเย่ือหุม้ ถุงลม (desquamation of alveolar epithelial cells) (46)
นอกจากนี้ มีโอกาสพบการคั่งของของเหลวในถุงลม (alveolar edema) ร่วมกับเยือ่ บุถงุ ลมอกั เสบ
(inflammatory injury of epithelial cells) หรืออาจพบโรคพงั ผืดสะสมท่ีปอด (pulmonary interstitial
fibrosis) ผนงั หลอดเลอื ดหนาตัวขน้ึ (vascular wall thickening) หลอดเลอื ดตีบ (lumen stenosis) สง่ ผล
ทาให้ผ้ปู ว่ ยเกดิ ภาวะระบบหายใจลม้ เหลวเฉียบพลนั (acuteบทreทs่ีp1iratory failure) เมอ่ื ส่องกลอ้ งจุลทรรศนด์ ู
ภทา่ีเนวอื้ะปแทอรดกพซบอ้ วน่าทม่ที ีเนาใอ่ื หเ้ผยปู้อื่ ปว่ ยอเดสทีย่ีเชปีว็นิตจแ้าลเะล(รอืGอดeยอnขโอรeอ้กคrมแขaลูลอlะทงInตเ่ัวชาfไอ้ื ยoปไกrวเmรกระย่ีสั aจโวtคากiยวoบัอิดnสย-1บู่าo9รรfนิเทวNโิ่ีทณคicากตใoลหินtีบ้เiกnปิดeอเ)ดปขน็ วแาผลซบ่ึงบริเง่ วบณอเกนถื้อึงปสอาเดหตุ
ภาวการณ์ตดิ สารนโิ คตินเป็นเหตุผลหลกั ที่ทาใหผ้ ู้ที่เสพผลติ ภัณฑ์ยาสูบไม่สามารถเลกิ เสพได้ สง่ ผล
ทาใหเ้ กิดโรคและภาวะแทรกซ้อนตา่ ง ๆตามมา โดยในปี ค.ศ. 1988 มีวารสารชอ่ื “The Health
Consequences of Smoking: Nicotine Addiction: A Report of the Surgeon General (U.S.
Department of Health and Human Services (1) ได้อธบิ ายกลไกและผลกระทบต่อร่างกายเมอื่ ไดร้ ับสาร
นิโคตนิ เขา้ ไปและรผปู ลภลาพั พธท์ขอ่ี 6งขลบักวษนณกาะรทตาดิ งสพารยนาิโธคสิ ตภนิ าใพนขรา่องงกชา้ินยเนจน้อื เปปอน็ ดที่ม1าข(4อ2)งขอ้ สรุป 3 ข้อหลกั ดังน้ี
1. ผลติ ภัณฑ์ยาสูบรวมท้งั ยาสูบโรงงานรูปแบบตา่ ง ๆ ท่ีทาให้เกิดการติดสารนิโคติน
2. สารนิโคตินได้รบั การพิสูจนท์ างหลักเภสัชวิทยาว่าเปน็ สารทกี่ ่อให้เกิดการติดของรา่ งกายมนษุ ยไ์ ด้
(addiction)
3. ขบวนการการติดสารนิโคตนิ ทงั้ ทางหลกั เภสชั วิทยาและพฤตกิ รรมศาสตร์ เปน็ ขบวนการเดยี วกัน
กับการติดสารเสพตดิ ชนิดอนื่ ๆ เชน่ เฮโรอนี (heroin) หรือโคเคน (cocaine)
ปัญหาการติดสารนิโคตินเปน็ ปัญหาท่ัวโลกทัง้ ในกลุ่มผู้ที่ลองเสพยาสูบ พบวา่ 1 ใน 3 ของประชากรกลุ่มนี้จะ
กลายเป็นผู้เสพปรปูระภจาาพ(dทa่ี 7ilyลsกั mษoณkะeทrsา)ง(1พ) ยในาจธาสิ นภวานพคขนอกงลชุ่ม้นิ นเ้ีนมือ้ ีเพปียองดรอ้ 2ย(ล4ะ3) 5 ทีส่ ามารถเลิกเสพยาสบู ได้ (2)
ถึงแมว้ า่ ไม่ใช่ทกุ คนท่ีเสพผลิตภณั ฑ์ยาสบู จะเกดิ ภาวะตดิ สารนิโคตนิ แต่อุบัติการณข์ องผู้ทไี่ ดร้ ับการวินจิ ฉยั ว่า
มกี ารติดสารนโิ คตินเพม่ิ สูงข้ึนมากกวา่ สารเสพตดิ ชนดิ อ่นื ๆ (3-5) ในช่วงปี ค.ศ. 1988 มบี ทความตีพมิ พ์ของ
วารสาร Surgeon General’s Report ได้กล่าวถึงผลกระทบทางด้านกายภาพของการตดิ สารนโิ คตินและ
หลกั การพ้นื ฐานของการติดสารชนิดดังกล่าว ดังน้ี
1. การคน้ พบยนี ท่เี ฉพาะเจาะจง (specific genotypes) และตัวรบั (receptor subtypes) ทม่ี ี
บทบาทต่อการขบวนการตดิ สารนิโคตนิ
2. การรูปตภอาบพสทนอ่ี 8งแลลักะษกาณระเขทา้ าถงึงพสยารานธโิิสคภตานิ พในขอผลงชติ น้ิภเัณนฑอ้ื ์ยปาอสดบู ข3อง(4ว4ัย) รุ่น จะมโี อกาสทาให้คนกลมุ่ นี้
ตดิ สารนิโคตนิ ไดไ้ วและมากกว่าคนกล่มุ วัยอนื่ รวมท้ังการทาความเข้าใจรปู แบบและแนวทางของ
ขบวนการตดิ สารนิโคตนิ ทีแ่ ตกต่างกนั ในช่วงวัยตา่ ง ๆ เปน็ ส่ิงที่สาคัญต่อการวางแนวทางการ
สถานการณ์การตดิ เช้ือแโคกโ้ไรขนปา่ ญัไวหรสัากับปจั จยั เสย่ี งการเสพยาสูบ รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
3. การสร้างความตระหนกั รูถ้ ึงพิษภยั และอันตรายตอ่ รา่ งกวาิทยยแาลลัยะแจพติ ทใจยขศอางสผตู้ทร์แก่ี ลาะลกงั าเผรสชาญิ ธการบั ณปสัญขุ หา
การติดสารนโิ คตินเปน็ ส่ิงท่ีสาคัญ รวมท้ังการเรยี นรแู้ ละแนวทางการปฏิบตั ิตวั ให้หลดุ พ้นจาก
243
ปญั หาดังกล่าว
ขอ้ มลู ทัว่ ไปเก่ียวกับการเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกลุ วัฒนา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข
◉ 24236 ◉
รปู ภาพท่ี 9 ลักษณะทางพยาธสิ ภาพของชิน้ เนื้อปอด 4 (45)
บทท่ี 1
ดังนน้ั พยาธสิ ภาพทผ่ี ดิ ปกติทงั้ หมดท่กี ล่าวมขา้อสมง่ ผูลลทตว่ั อ่ ไกปาเรกเสย่ี ยีวชกีวับติ สขาอรงนผิโปู้ คว่ ตยินในท่ีสุด (33) มีการศกึ ษาที่พยายาม
ทดลองใช้หนูทดลองทไี่ ด้รับยา bleomy(Gciennทeี่ทrาaใlหI้เnกfิดoแrผmลaทt่ีเนio้ือnปอoดf หNลicงั oจาtiกnนeั้น)ให้วติ ามินบี 3 (niacin หรือ
nicotinamide) กบั หนูทดลอง พบวา่ สามารถช่วยบรรเทาและป้องกนั ปอดที่ถูกทาลายจากยาดงั กลา่ ว (47)
ลดดงั นก้ันารจทงึ าเลกาดิ ยทภเนฤาษ้อืวกปฎาอบี รดาณงจต์อาดิยกส่าเชางรทอ้ื นไี่อวโิ าครจตสั นินดาเังปวกิต็นลาเา่หมวตินุผอดลยังหา่กลงลไกั ่ารทวกีท่มต็ าาาใใมหชผ้้เทสู้ทฤร่ีเิมษสพรฎว่ผดี มลงั กติกบัภลักณา่ วาฑรยย์รงั าักไสมษบู ม่ าไกีดมา้ว่สรยาศยมกึ าาษรในถาเผทลู้ปาิกง่วเสวยชิพโคาไดกว้ดิาสร-่ง1รผ9อลงเรพับ่ือ
เแเชพตน่ยี ่อกง6ยแทนDCนั .่า2ตoิโาeงคไใnp่รในอหดตดาsaว้เแ้อนิeยใrกtนยักกqเงิดmขาว่ขu21จโ้าไนe..ะรณeาตไคnกอผปnะแหtผสถ้ปูcนื่แนลeาลงุลoัว่ว้ีระsลๆิตะใยfนจภมภผoทHโิาลัใณfแคมี่eวนลSตaลกีฑะปพัmlินะแา์ยtอธรhไกทาo์ขดดรสรรkอa้ราแกะูบinบังnยลซเรขdgพกง้ววอ้ บ:าาามนHนวกระทNตuนพามอัง้iา่mกริสcาายงแoาจูสหaารๆtสนสว่nาiตnตดท์นบูริดSeางาโใสมe(อรหง2Aางrหม7อญvร)งdาลกiานcd่เซกันขกโิโei่งึดเcคอริดภsอtยูปตงพiสา(oใิน1ยแนจัชย)nีนบใวสปไาน:ดบโทิธง่ีAรปค้อตผิสยา่ ร.ธ่าลาภRงศตบิงวกทeา.นีา่าาpพๆา1ยเยขoใป9ทกทหอr8็นจ่ีปลtที่้ผง8นสไอoา้ไูกาเAมดใดปfรแหCีว้รtทน็ลาทเ้hบัEกีก่ทะรe2งั้เิด่อผสีม่ชนกลใSาาย้อื้ีหรขาuกมังไช้เรอrรสวกีรgต่ือะงาราิดeิดขทมสัย“oกสอ้บโางTาnาสคราตรhรรวนถGตอ่eนปุิดพดิผรeิโH-า่ขnคปู้บ31งeอeตว่ไก9ขaงดrินยาa้อรlป้บทยtlา่หhเ่วร่ีตง(มลUิเกยดิวอื่ักาไ.เSณไดยชดด.ม้เ้ืออัง้รชนนวไบั น่ วษุยัี้สกรวยาสัันะร์ไดอ้ ืน่
โควดิ -19 วา่ มีอาก(าaรdไdตicวtาioยnเฉ)ียบพลนั การทางานหัวใจลม้ เหลว หรอื ปวดทอ้ งรนุ แรงร่วมดว้ ยนอกเหนอื จาก
อาการปอดอัก3เ.สบขบดวงั นนกนั้ ารกกาารรเตกดิ็บสราวรบนริโวคมตขิน้อทม้ังทลู าแงลหะลปกั รเภะมสชัววลิทผยลาจแงึ ลเปะพ็นฤสติ่งสิกรารคมญั ศาณสตเรว์ลเปาน็นขี้ (บ33ว,4น8)กาจราเกดทยี วฤกษนั ฎี
แลว้ เชื้อไวรัสโควดิ ก-บั1ก9าอรตาจดิ อสาารศเยัสอพวตยั ิดวชะนเดิหอลนื่ า่ นๆี้ในเชกน่ ารเฮแโบร่งอตนี วั (ใhนeเrซoลinล)์รห่างรกือาโคยเขคอนงโ(cฮoสcตa์ iแnลeะ) ทาลายอวัยวะและ
ทาใหปก้ ัญารหทาากงาารนตขิดอสางรอนวิโยั ควตะนิ เหเปล็น่าปนญั ี้เสหยี าไทปวั่ โซล่ึงกจทาั้งเใปน็นกตลอ้มุ่ งผอู้ทาี่ลศอัยงกเสาพรยศาึกสษบู าวพจิ บยั วา่รา1ยใงนาน3สขถอางนปกราะรชณาก์ แรกลละมุ่ น้จี ะ
ประสกบลกาายรเปณ็น์ใผนู้เกสาพรปบรระิหจาร(จdัดaกilyารsกmับoเชkeอื้ rไsว)ร(1ัส)โใคนวจิดา-น1ว9นคตน่อกไปลุ่มนี้ มเี พียงร้อยละ 5 ทส่ี ามารถเลกิ เสพยาสบู ได้ (2)
ถึงแ6ม.้ว2่า.ไ1ม่ใไชตท่ กุ คนท่ีเสพผลิตภณั ฑย์ าสูบจะเกิดภาวะตดิ สารนิโคตนิ แตอ่ ุบตั กิ ารณ์ของผู้ท่ไี ด้รับการวินจิ ฉยั วา่
มกี าเรนตอ่ื ิดงสจาารกนเโิชคือ้ ตไนิ วเรพสั ม่ิ ดสงั ูงกขลน้ึ ่ามวาเกรกิ่มวรา่ะสบาารดเสทพั่วตโลดิ กชนชิด่วงอปื่นลๆาย(3ป-5ี)คใ.ศน.ช2่วง0ป1ี9ค.ทศ.ผ่ี 1่า9น8ม8ามนีบักทวคทิ วยาามศตาีพสมิ ตพรข์แ์ อลงะ
บคุ ลาวการรกสาารรแSพuทrgยe์สo่วnนGใหenญe่ยraงั lไ’มs่คRนุ้ eเpคoยrกtบั ไดเช้ก้อื ลดา่ วงั ถกึงลผ่าลวกตระัวทอบย่าทงาเงชดน่ า้ นกมาีรยาภยางพานขทอง่ีกกลา่ารวตถดิ งึ สกาารรนแิโคสตดินงอแอละกของ
ยีนโปหรลตักนี กขาอรงพืน้AฐCาEน-ข2อทงกไ่ี ตารซตงึ่ดิ กสาารรแชสนดิดงดองั กอลก่าขวอดงยงั นนี ี้ดงั กล่าวคอ่ นขา้ งมากและชดั เจนโดยเฉพาะเซลล์บริเวณ
pเสฉอrยีoดบxคiพmลล้อaนั งlกรtุนบัuแร12bาร..uยงlทงaกกบตาr่ไีาาดิทมนรรแสบ่ทตคปาตาน้อรรีไ่ทคนบาพมต.บโิส่พบศ่อคนสย.บกตาอนี2าในิ เงนรท0หไแขด0เเ่ีตลฉซบ้ไ3มุะพวลวกีภแทานลาละา์บ่ีพกระเวารจเบมะขรเิาวาวไตา้ะต่ากถณดิจรกวึงสง้อสาวgา(ยยา่าlรsรoคลเนpฉนนmะeโิ ยีิโคกcคe6บตลiตfrพินiุ่มuขcินวลอlใgัยaนนังeอrผผรnนื่eลว่้ปูonมติ่วtรydภดยวpมoัณว้ทeทยtีต่ฑhs้ังดิ)ย์(eกaเแาlาชcสiลรau้ือบูะทltตขาeSแควัอAลรkวงRะบัiวาdSัยมmn(-รเrCขeeุ่นeoา้cysใจeVaจiะpnรnหมtjูปguoีโรiแอrraอื yบกlsโ;บารu(2สAคแb7ทKท)ลtyาIขะา)pใแ้องห(e4เนม้คด9sว)ลู)นนิ ทซดทกหาึ่งงัมี่ลงาเกมุ่ีปขยลนอน็ใ่าจง้ี ว
ขบวนการตดิ สารนโิ คตนิ ทแ่ี ตกต่างกันในช่วงวัยต่าง ๆ เป็นสิ่งที่สาคัญตอ่ การวางแนวทางการ
สถานการณ์การติดเชแ้ือกโ้ไคขโปรนญั า่ หไวารสั กับปจั จัยเส่ียงการเสพยาสูบ รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
3. การสร้างความตระหนักรู้ถึงพษิ ภัยและอันตรายตอ่ ร่างกาวยทิ แยลาะลจยั ิตแใพจทขยอศงผาสู้ทต่ีกรา์แลลังะเกผาชริญสกาธับาปรณัญสหุขา
การติดสารนโิ คตินเปน็ สิ่งท่ีสาคญั รวมทง้ั การเรยี นรู้และแนวทางการปฏิบตั ติ วั ให้หลุดพ้นจาก
244
ปญั หาดังกลา่ ว
ข้อมูลท่ัวไปเกย่ี วกบั การเสพตดิ สารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสุข
◉ 22464 ◉
ภาวะแทรกซอ้ นท่ีทาใหผ้ ู้ปว่ ยโรค SARS เสียชีวติ (รอ้ ยละ 92) ขอ้ มลู ดงั กลา่ วไดถ้ กู นามาศึกษาวิจัย โดยนกั วจิ ัย
ช่ือ Lai และคณะฯ ทาการศกึ ษาชิน้ เน้ือไตทไ่ี ดจ้ ากผู้ป่วย SARS ทีม่ ี AKI ร่วมด้วย โดยทาการตรวจหาอนภุ าค
ของเชอื้ SARS-CoV ด้วยวิธกี ารส่องกลอ้ งแบบ electron transmission ปรากฏว่าไม่สามารถค้นหาอนภุ าค
ของ SARS-CoV ได้ ดงั น้นั นักวจิ ยั จงึ สรุปวา่ ภาวะ AKI ท่ีเกิดข้นึ ในผู้ปว่ ย SARS-CoV นั้นน่าจะเกดิ จากการ
ทางานของอวัยวะอนื่ ในรา่ งกายท่ลี ม้ เหลว (49) และอาจเกดิ จากภาวะท่ีเรียกว่า cytokine release syndrome
มากกวา่ ที่จะเกดิ จากเชื้อไวรสั ทแ่ี บง่ ตวั บริเวณไต (50) เนอ่ื งจากการติดเชื้อไวรัส SARS-CoV บรเิ วณถุงลมในปอด
จะส่งผลต่อการทางานของระบบภมู ิคุ้มกนั รา่ งกายทีจ่ ะมีการบสทรทา้ งี่ 1cytokine จานวนมาก โดยเฉพาะอย่างยงิ่
iน(5n1อt)eกกrจลfeาไกrกoนกnี้าก-รgลเaกไmกิดดกmังากaรอ-ลrัก่าeวเlสaยบtงั eพจdาบกcในสyาtผoรปู้ คkว่ iัดnยหeโรล(สคGั่งง่อecผน่ื nyขลteเก้อoชrรมkน่aะiลูnlทกทeIบรnั่วณทเfไปาoปผี น็ใrู้ปหเทmก่ว้ก่รีีย่ยaากู้ วมรtนั กะทioดเบัารีใnงนสง็ าทกาoนใี่รลfขชนมุ่ อย้Nแโิ งาคiพอcใตนวทoินยักยtวลi์ผnะ่มุ เู้ eตชi)ย่ี่าmงวmชๆาใuญนnรดeา่า้ -งนcกhโารeยคcลไkต้มpเoหiลnวt
inhibitors ท่อี อกฤทธิโ์ ดยการยบั ยง้ั ระบบควบคมุ และสง่ั การใหม้ กี ารทาลายเซลล์แปลกปลอมหรือหยดุ การ
ทาลายเซลล์ของภราา่ วงกกาารยณ(ต์imิดสmารuนnโิeคตcินhเeปc็นkเpหoตiผุnลtห) ลเพกั รทา่ที ะาบใหาง้ผกู้ทรี่เสณพีเซผลลติลภ์มัณะเฑรง็์ยจาะสบูอาไมศ่สยั ารมะาบรบถเนลี้ใกิ นเสกพารได“้ สซง่่อผนล
ตวั ” จาทกากใาหรเ้ กถิดูกโทราคลแาลยะโภดายวระะแบทบรกภซูม้อิคนุม้ ตก่าันงขๆอตงารม่ามงากโาดยยยในาปกีลคมุ่ .ศน.จ้ี 1งึ 9ไ8ด8้รบั มกีวาารรสพาฒั รชน่ือาข“ึ้นTมhาeเพH่อืeaกlรtะhตุ้นให้ระบบ
ภูมคิ ุ้มกCนั oตnรsวeจqจuบั eเnซcลeลsม์ oะfเSรmง็ ไดo้ดkiขีnึน้g: (5N2)icรoวtมinทe้ังกAรdณdiีทctผ่ี ioปู้ n่ว:ยAตอ้Rงeปpoลrูกtถo่าfยtไhตeแลSะuตrg้อeงoไnด้รGับeกnาeรraรlกั (ษUา.ดS.ว้ ยยา
thymoDgelopbaurtlmineกn็เtกoดิ fกHลeไaกlกthารaกnรdะตHนุ้uกmาaรnอักSeเสrvบicจeาsกส(1า) รไดค้อัดธหบิ ลาัง่ยกcลyไtกoแkลinะeผลไกดร้เชะ่นทบกันต่อ(ร53า่ )งกายเมอ่ื ได้รบั สาร
นจโิ คาตกนิ รเาขย้างไาปนแเลกะีย่ ผวลกลบั พั เธชข์ ้ืออไงวขรบัสวโคนวกิดาร-1ต9ดิ สพาบรนวิโ่าคไตนิเปใน็ รอ่าวงยักวาะยเปจนา้ หเปมน็ าทยม่ี ขาอขงอเงชข้ือ้อไสวรปุัส 3SAขRอ้ Sห-ลCกั oVด2งั นี้
(โควดิ -19) เชน่ ก1นั. สผ่งลผิตลภทัณาฑใหย์ ้เากสดิูบกราวรมตทดิั้งยเชา้อืสทบู โี่อรวงัยงาวนะรดปู ังแกบลบา่ วตไ่าดงน้ ๆอทก่ีทเหานใหือ้เจกาดิ กการาตริดตสิดาเชรนอ้ื โิทค่ีปตอนิ ด (54) จาก
การศกึ ษาของ D2i.aoสแารลนะิโคคณตนิะไฯด้รทบั ตี่ กราวรจพสสิ อจู บนห์ทาโงปหรลตักีนเภขสอัชงวไิทวยราสั วชา่ นเปิด็นnสuารcทle่กี o่อcใaหp้เกsดิidกาจราตกดิ กขาอรงชรนั่างสกูตารยศมพนุษยไ์ ด้
ผเู้ สยี ชวี ติ จากมณฑล(aอdูฮ่ dนั่ icสtioาธnา)รณรฐั ประชาชนจีน พบแอนตเิ จนของเชอื้ ไวรสั โควิด-19 (SARS-CoV-2
antigens) ทท่ี อ่ 3ไ.ตขขอบงวผนู้เสกยีารชกวี าติ รตซิดงึ่ สบาง่ รบนอโิ กคตไดนิ ว้ ท่าง้ั บทราเิงวหณลไักตเภเปสน็ัชวอิทวยัยาวแะลเปะพ้าหฤมตกิายรรอมีกศแาหส่งตขรอ์ เงปเน็ชข้ือบไววรนัสกนา้ีรโเดดยียวเชกอื้ัน
ไวรัสโควดิ -19 จะทากใับหกเ้ การดิ ตภดิ าสวาะรไเตสพวาตยดิ เชฉนยี ิดบอพืน่ ลๆนั เ(ชaน่cuเฮteโรkอiีนdn(heeyroininju) rหyร;อื AโKคIเ)คแนล(ะcoเปcน็aiแnหe)ลง่ เพาะเช้ือท่จี ะ
กนเหมชราั่นา่ือะกยเดอจกใจังางวกเยา่วกมหปถฉแลไเางึลกีลญัียลชป่ารแาาักบะ้อืวหสสมยรกกเพาาว่ตเ้วชSาปร็ทกนา่ลดิร้ือAา็นไาันSสอพไมRรลผuวาน่ืรนื้ตใ่Sู้เรารrชา้ขฐสิดgนยสัย่ทเาeพอสนไิโทแนกุoาคตงปื่องั้รขครรnตเรงงนชอา่นนิะ2จหGงงิโน่ทจเาคกกeรพชกาี่เกตาือาสnนิ่มนัเ(รนิยพทedชสดิตตเrผี่เองูaื้ออปaิดร่อขลiยไlาl็นสยี ไน้ึ’yวิตา่ศาปsกปรมภงรยัsัญวัสRไาัณชmไ5า่รeโกห4ตนคกฑo,pก5“าเิดว็ต5ป์ยkoวทซด)ดิeาาา่r็นวั่าังtrสมส-นโกรแs1บูลาไ)์”ลอห9คดรกจ(่าก1เก้ลวทะ(สว)สSจาลง่เ้ังใพากAมพาา่ดนใมตนดิวกRเังจกั สิดาถภนกเSาตชรียึชงาล้ี)นวัถผ้ือหนวุ่มซวเลจโะดิาพผน่งึคกับตยอู้ทเค่อืวรปิดกทืน่่ีลนแิดะสบัน็เี่อกทพ-ๆกาไต1งลบรริดวเ9วั(มุ่นส3ก่ทรขร-นิโพ5สัราแน้ึบัค)้ีงะสยลมทตขดจาาใว้เีิน่ีไอา้นสยาพตนงเชยูบพแียชขก่วไงตAันือ้อพปางรอ่Cธยปไงบ้อตุวบเุ์EภียวาชSรคัต-าา่มลื้2Aอสั.กิพศะอ1ทไRาขไ.ววSร5ดีท่อใ1รัยณ-น้ดาง9สัCทวกใข์แี8โoะ่สี3หาคอ8ลาอVรเ้ขงวะมกน่ืมตผอิดมเาิดีบิดู้ทดง-รๆาโส1ทปยีไี่ถกรขดา9ครเวคกรอล้ระวกรนจวบัิกงชาบัะ่าะรโิเกมาคสบเเา่สกาตชชตพงบร่งรีพื้อ้ือกินวยผกทิมโาินแาลลSคาพยสลจิุ่มAงวบูข์ะฉนเดิ(R3ดอไยั ้จี1S-ดินงว1)ะ้า่(92)
นอกจากนี้ ยังม1ีรา. ยงกาานรควน้่าผพปู้ บ่วยยนี ตทดิ ีเ่ ฉเชพ้อื าโะคเจวาดิ ะ-จ1ง9(มspีภeาcวifะicโปgรeตnีนoรty่ัวpทeี่ไsต) แ(pลrะoตtวัeรinบั u(rrieac)eแpลtะoปr sัสuสbาtวyะpมeีเsล)อื ทดม่ี ปี น
(haematuria) ซ่งึ พบบทรบอ้ ายทลตะอ่ 4ก0ารขขอบงวผนปู้ กว่ายรตทิดี่เขสา้ารรนับโิกคาตรนิ รกั ษาตัวทโี่ รงพยาบาล (56) และเมอื่ พจิ ารณาภาพรงั สี
ปอดจากการตร2ว.จวกินาจิ รฉตยั อโบรสคนดอว้ งยแเคละรก่อื างรเอเขก้าซถเงึ รสยาค์ รอนมิโคพตวิ ินเใตนอผรล์หติ รภือัณทฑเี่ ร์ยยี ากสวบู ่าขอCงTวัยsรcุ่นanจะพมบีโอวา่กไาตสมทกีาใาหร้คอนกั กเสลบมุ่ น้ี
และมีของเหลวคงั่ ในตเิดนสอื้ าไรตนิโสคง่ ตผินลไใดห้ไ้ไวตแทลาะงมาานกลกดวา่ลคงนหกรลอื ุม่ อวายั จอเขนื่ า้ รสว่ภู มาทวง้ั ะกไาตรวทาายคไวดา้ ม(5เ7ข)้ารใาจยรงูปาแนบเบพแมิ่ ลเะตแิมนวว่าทพาบงวขา่อง
ขบวนการติดสารนโิ คตนิ ท่ีแตกต่างกนั ในช่วงวยั ตา่ ง ๆ เป็นส่ิงที่สาคญั ต่อการวางแนวทางการ
สถานการณก์ ารตดิ เช้อื แโคกโ้ไรขนปา่ ัญไวหรัสากับปจั จัยเสยี่ งการเสพยาสบู รศ.ดร.ภก.อนนั ต์ ไชยกุลวัฒนา
3. การสร้างความตระหนกั ร้ถู งึ พษิ ภยั และอันตรายตอ่ รา่ งกวาทิ ยยแาลลยัะแจพิตทใจยขศอางสผตู้ทร์แีก่ ลาะลกงั าเผรสชาญิ ธการับณปสญั ขุ หา
การติดสารนโิ คตนิ เป็นสง่ิ ท่ีสาคัญ รวมทัง้ การเรียนรแู้ ละแนวทางการปฏิบัตติ วั ให้หลดุ พน้ จาก
245
ปญั หาดังกล่าว
ขอ้ มูลท่ัวไปเก่ียวกบั การเสพติดสารนิโคติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
วทิ ยาลัยแพทยศาสตรแ์ ละการสาธารณสขุ
◉ 24256 ◉
ผู้ป่วยทต่ี ดิ เช้ือไวรสั โควิด-19 (SARS-CoV-2) มโี อกาสทจ่ี ะเกดิ ภาวะไตวายเฉียบพลนั (AKI) มากกว่าผ้ปู ่วยที่ติด
เชอ้ื ไวรสั SARS-CoV (56) ส่วนการศกึ ษาของ Yao และคณะฯ ยืนยนั วา่ การติดเชอ้ื ไวรัสโควดิ -19 (SARS-CoV-
2) ส่วนใหญพ่ บท่ีปอดแตย่ งั สามารถพบไดท้ ่อี วัยวะอื่น ๆ ได้เช่นกัน ตัวอย่างเช่น หลอดเลอื ด ไต และทอ่ี ่นื ๆ
และยังพบลม่ิ เลือดใส (hyaline thrombi) ในหลอดเลือดขนาดเล็กท่ตี าแหน่งอวยั วะต่าง ๆ ร่วมดว้ ย ถงึ แม้จะ
มขี อ้ มลู เชิงวิชาการท่ีกลา่ วไปแล้ว ณ ปจั จุบัน อาการไม่พงึ ประสงค์ท่ีเกดิ จากการใชย้ าท่ีกระตุ้นการทางานของ
เซลล์ในระบบภูมคิ มุ้ กันไมว่ า่ จะเปน็ ลิมโฟไซต์ (B-cel ls, T-cells และ/หรอื natural killer cells) หรอื ท่ี
เรียกว่า cytokine release syndrome (CRS) ที่สมั พนั ธบ์กับทกทา่ี ร1เกิด AKI จากการติดเชอื้ ไวรสั โควิด-19 น้ัน ยงั
ใไแนมลม่กะาขียร้อารปมกั ูลรษะพาเสิทผจู ้ปูศนส่วช์ยหดัตรเดิัฐจอเนชเใมื้อนรไสวิกรว่าสันในโขคกอวางดิ รย-ใา1ชท9้รีม่(ักไGีกษดeล้า(ไn5โขก8รe้อ)ยคrมับขเaชูล้อยl่นทอ้งั Iสnักั่วยาfเาไสรoปคบTrเดัmoรกหูมcยี่ aiาลlวtiตง่ัzกiอouiับnยnmสtดeaาo์ r(bรfrlehนซNueโิ ึ่งคukiไcimดตnoร้ิน-ta6ับitnกo(IeาiLdร)-6รaับ)rtอรhอาrจงitจอisาา)กศซอยั งึ่งกใคลนก์ ไเากวรลดอางั านกหลไ้ี าด่ารม้วี
การนายาดังกลา่ วมาทดลองศึกษาวจิ ยั แบบส่มุ และมีกล่มุ ควบคมุ (randomized, controlled trial)
(ChiCTR2000ภ0า2ว9ก7า6ร5ณ)ต์ กิดบัสผารปู้ น่วิโยคชตานิ วเจปีน็นจเหาตนผุ วลนหล1กั8ท8ท่ี ราาใยหทผ้ ่ีตู้ทิดี่เสเชพือ้ผไลวิตรภัสัณโคฑว์ยดิ า-ส1บู 9ไม(5ส่8)ามซา่ึงรกถาเลลิกังเอสยพ่ใู ไนดข้ ส้ันง่ ตผอลน
การศทกึ าษใาหวเ้ กจิ ิดยั โใรนคขแณละะภนา้ี วอะยแ่าทงไรรกกซต็้อานมต่ามงีปๆรตะาเมดมน็ าทโ่ีนดกั ยวใจินัยปไี ดค.ใ้ ศห.้ข1อ้ 9ค8ิด8เหมวี็นาเรกสี่ยาวรกชบัื่อโ“อTกhาeสเHสeย่ี aงlใtนhการเกิด
ภาวะCแoทnรsกeซqอ้ uนeทnc่รี eะsบoบfหSวั mใจoแkลinะgห: ลNอiดcเoลtอืinดe รAวdมdทicงั้ tกioาnร:เจAริ RญeเpตoิบrโtตoขfอtงhเeซลSลu์ทrgีผ่ eิดoปnกGตeิอnันeนraาlไป(Uส.ู่Sก.ารเกดิ
เซลลม์Deะpเรaง็ rไtดm้ e(5n9)t of Health and Human Services (1) ได้อธิบายกลไกและผลกระทบต่อรา่ งกายเมอื่ ได้รบั สาร
นิโค6ต.นิ 2เ.ข2า้ ไหปัวแใลจะผลลพั ธข์ องขบวนการตดิ สารนโิ คตนิ ในรา่ งกาย จนเป็นท่มี าของขอ้ สรุป 3 ข้อหลัก ดงั น้ี
เอนไ1ซ.ม์ ผAลCติ Eภ-2ัณสฑาย์ มาาสรูบถรตวมรวทจงั้ พยาบสทบู ี่เโซรลงงลาผ์ นนรังูปหแลบอบดตเา่ ลงือๆดที่ไทปาเใลห้ยีเกงิดหกวั าใรจต(ิดcสaาrรdนiaโิ cคตeนิ ndothelial
cells) กล้ามเ2น.ือ้ เรสยีารบนบโิ รคิเตวินณไดห้รลับอกดาเรลพอื ิสดจู ทนี่ก์ทลา้างมหเลนกั ้อืเภหสัวัชใจวิทรวยมาวท่าง้ั เกปลน็ า้สมาเรนท้อืีก่ ห่อใวั หใจ้เก(ดิ 60ก)ามรตีขดิ้อขมอลู งยรนื่างยกันาทยีผ่ม่านนุษมยาไ์ ด้
เกี่ยวกบั โมเลกลุ อา(aรdเ์ อdน็icเtอion(R)NA) ของยนี เชอ้ื ไวรัสโควิด-19 (SARS-CoV viral RNA) ว่าสามารถตรวจพบ
โมเลกุลอาร์เอ3น็ .เอขในบวรน่างกผาู้เรสกยี าชรตวี ดิิตสจาารกนโริโคคตSนิ AทR้ังทSาถงหึงรลอ้กั ยเภลสะัช3วิ5ทยใานแชล้นิ ะเพนฤ้อื ตหิกัวรใรจมขศอางสมตนร์ษุ เปยน็ท์ ข่ีปบ่ววยนดก้วายรโเรดคยี วSกAันRS
(61) นอกจากน้ี เชื้อกไับวกราัสรซตาดิ รส์ า(SรAเสRพSต-CิดชoนVิด) อยืน่ ังสๆามเชาน่ รถเฮกโรระอตีน้นุ (กhลeไroกiกnา)รหอรกั ือเโสคบเคทน่ีกล(cา้ oมcเaนinอ้ื eห)ัวใจและทางาน
ขพ(รกSะออ่ิจAบงใาRหไบรวSหถวกมปเ้ณกกรา-งึลกีลัญCารัสแาดิาาักหรสoวมโยรพกทคาาา่ตVเ้วายปรกไวา่าดิ-รวาาน็2งไดิSสพรมธรา)ผ-uา้นืสัตสิน่ใ1ู้เรขrชฐสโิดภ9gขน้อค่ทาeพสาอิโมนจวุกoาคพปงดิบัขลูครnตเรทนอ-อกนกนิะ1Gตี่งิโนาทับจเ9คกeาพรา่ีเไตตาแสnแซม่ิมัว(รินพหeบมdสีโรตเrผนคงูaง่์ปบัaดิ Aขลตiร่งllน็สไึน้’yCิตงขัวดาปsกมแภEอร้ดsัญRา2าลัณชmงีกรeกหหนะวฑเoสpกาแสัวิดา่ ย์kรoวทใพดยีเeา้า่าจชr่วัังหรtงrสสขโอ้ืกsก่กาูบลาไ)อไลดยรรากจว(ง่า1เก้ะรทะรสผว)ซทลจเสั้ังใพู้ปึง่ก่าดนาาใซสตว่นิดวยังงจาิด่งถยภนกาเารผชึชงโนาลี้น์รผลอ้ืนวจ่มุควคลตะบิดึงผนลกตออ่อร้ทูSา้คริดาิเร่นืยAี่ลนะวจสะคอRกทณๆสาบงลSลบรันหเบ(ึงมุ่นส3ทนนัวก-กนโิพ5าในั่คิษ)บัา้ีงยจมตรเดฐไาใยอทีเวนิาา้นสพังงรนนาชบูไแยีัสงกม(ไ่ว6งตาซดพาง1่มร่อน)ายปว้บอ้ขีุบรขภ่าียวใ้อค์ตัเอานา่ล(ชม.ิกพSงศะสอื้1ลูาAกข.ว่ไรเ5ลRอใ1วนพณน้าSง9รทขยีกมข์-8สั ี่ส3อCงาอ8เโาพนงรoคขงมเมตอผื้อVอวชาีบิดู้ทหิดง)ร้อื อสทป่ไีถ-วัแไยดา1ครวเใตรลร้า่9จะรวน่เบักิงชาทสัออไิโเกมาโี่เนครสากคสาตกตพไจรรียวีพซต็ินวยสกิดไิมมานิแาป่งล-พม์สผล1จิมุ่แAบูข์ะฉล9นลหCอไยั จี้ะดาEงวะก้-า่(22)
กระทบทหี่ วั ใจ1เ.ช่นกเาดรียควน้ กพบั บเชยนีอ้ื ทไวเี่ ฉรสัพซาะาเรจ์ า(6ะ2จ) ง (specific genotypes) และตัวรับ (receptor subtypes) ที่มี
6.2.3 กรบะทเพบาาทะอต่อาหกาารรข/บลวานไสก้ารตดิ สารนโิ คติน
เอนไ2ซ.ม์ กAาCรEต-อ2บยสงั นสอางมแาลระถกตารรวเขจ้าพถบึงสไดารท้ น่ีเโิซคลตลิน์เใอนน็ ผเลทิตโภรไัณซฑต์ยห์ ารสอื บู eขnองteวยัroรc่นุ yจteะsมีโซอึ่งกคาือสเทซาลใหล้ค์ทน่ีกกอ่ ลต่มุ ัวนเป้ี ็น
เยื่อบุลาไส้ บรเิ วณตนดิ ถี้สอืารเปนิโ็นคตตานิ แไหดนไ้ วง่ แเลกะดิ มขาบกวกนวกา่ คานรกาลรมุ่ อวกัยเอสนื่ บรจวามกทสัง้ากราครดั ทหาลควั่งกามลเุ่มขา้ iใnจtรeูปrlแeบuบkแinละแแลนะวทcyางtoขอkiงne
ขบวนการตดิ สารนโิ คตนิ ทีแ่ ตกต่างกันในชว่ งวยั ตา่ ง ๆ เป็นสงิ่ ที่สาคัญตอ่ การวางแนวทางการ
สถานการณก์ ารติดเชแือ้ กโไ้ คขโปรนญั ่าหไวารสั กับปจั จยั เสี่ยงการเสพยาสบู รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวัฒนา
3. การสร้างความตระหนกั รถู้ งึ พิษภัยและอันตรายตอ่ ร่างกาวยทิ แยลาะลจัยิตแใพจทขยอศงผาสู้ทตก่ี ราแ์ ลลงั ะเกผาชรญิ สกาธบั าปรณญั สหขุา
การติดสารนิโคตินเป็นส่ิงท่ีสาคัญ รวมทง้ั การเรียนรู้และแนวทางการปฏิบัติตัวใหห้ ลดุ พน้ จาก
246
ปญั หาดงั กล่าว
ข้อมูลทวั่ ไปเกี่ยวกับการเสพติดสารนโิ คติน รศ.ดร.ภก.อนันต์ ไชยกุลวฒั นา
วิทยาลยั แพทยศาสตร์และการสาธารณสขุ
◉ 22466 ◉