ประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่3

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 40 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 Abstract Artemia sp. is a zooplankton that is commonly used as nursery food for young aquatic animals in coastal aquatic hatcheries, both as hatchery and as adults. The objective of this research was to compare types of feed for Artemia culture. The experimental sets were divided into 4 sets with 3 repetitions each: Nannochloropsis sp., Chaetoceros sp., Nannochloropsis sp. + Chaetoceros sp. (1:1) and baker's yeast. The culture was carried out for a period of 14 days. The results showed that Artemia raised with Nannochloropsis sp. + Chaeroceros sp. (1:1) had the highest significant difference (P<0.05) survival rate (42.67 ± 4.62 percent), with the other group followed by those raised with Chaetoceros sp. (34.67 ± 4.62 percent), baker's yeast (16.00 ± 8.00 percent) and Nannochloropsis sp. (0.00 ± 0.00 percent), respectively. In addition, it was found that the stage changes of Artemia in the experimental fed with Chaeroceros sp. and Nannochloropsis sp. + Chaeroceros sp. (1:1) had completed and best stage change within a period of 14 days. Therefore, using both phytoplankton Chaetoceros sp. and Nannochloropsis sp. together is one option for cultivating Artemia to have a good survival rate and phase change to be useful as a living organism food for nursery and further raising of coastal aquatic animals. Keywords: Artemia, Survival rate, Culture, Phytoplankton 1. บทนำ อารทีเมีย (Artemia sp.) หรือไรน้ำเค็ม เปนสัตวน้ำเค็มที่จัดอยูในจําพวกครัสเตเซียน (crustacean) เชนเดียวกับพวกกุง กั้ง และปู แตอารทีเมียไมมีเปลือกแข็งหุมตัว มีขนาดเล็ก และมีคุณคาทางอาหารสูงที่ลูกสัตวน้ำ ตองการ จึงเหมาะแกการเปน อาหารมีชีวิตของสัตวน้ำหลายชนิด โดยเฉพาะมีกรดไขมันโอเมกา 3 แรธาตุ รวมถึง วิตามินอื่นๆ อีกมาก (ธีรภัทร แซเตียว, 2552) อารทีเมียที่นำไปใชอนุบาลสัตวน้ำวัยออนควรเปนอารทีเมียที่เพิ่งฟก (Instar I) เพราะเปนระยะที่มีคุณคาทางอาหารสูงกวาตัวออนที่มีอายุหลายวัน ตัวออนระยะนี้มีอายุประมาณ 6-10 ชั่วโมงหลังฟกแลวจะมีการเจริญเติบโตและเปลี่ยนแปลงรูปรางโดยการลอกคราบอีกประมาณ 15 ครั้ง ใชระยะเวลา ประมาณ 7-15 วัน จึงเจริญเติบโตเปนตัวเต็มวัย (adult) ความยาวประมาณ 7-15 มิลลิเมตร และเริ่มมีการสืบพันธุ อยางไรก็ตามหลังจากอารทีเมียฟกเปนตัวแลวประมาณครึ่งวันถึง 1 วัน ถาไมไดกินอาหารจะมีน้ำหนักและไขมันลดลง อยางละประมาณ 25 เปอรเซ็นต ทำใหมีคุณคาทางอาหารลดลง เมื่อนําไปอนุบาลสัตวน้ำวัยออน มักจะพบการตายสูง หลังจากอนุบาลไปได1-2 สัปดาหสาเหตุสําคัญมาจากอารทีเมียมีกรดไขมันที่จำเปน (ω3 HUFA) บางตัวอยูในระดับ ต่ำกวาความตองการของลูกสัตวน้ำ ผูเพาะเลี้ยงสัตวน้ำบางรายแกไขปญหานี้ดวยการนำตัวอารทีเมียไปเลี้ยงใน สารละลายไขมันจำเปนที่เตรียมไว เพื่อใหอารทีเมียกินอาหารดังกลาวเขาไปในตัวเรียกวาเทคนิค Bioencapsulation (ลัดดา วงศรัตน, 2543) นอกจากนี้ปจจุบันยังมีการเลี้ยงอารทีเมียใหเปนตัวเต็มวัยเพื่อผลิตอารทีเมียมีชีวิตใชเลี้ยงสัตวน้ำหรือ จำหนายใหกับกิจการเพาะเลี้ยงสัตวน้ำรวมทั้งปลาสวยงามน้ำเค็ม และยังมีการนำอารทีเมียไปทําผลิตภัณฑอารทีเมีย ในรูปแบบตางๆ เชน อารทีเมียแชแข็ง อารทีเมียอบแหง เปนตน ทั้งนี้การจะประสบความสำเร็จในการเลี้ยงอารทีเมีย

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 41 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 มีหลายๆ ปจจัยที่เกี่ยวของ เชน การเลือกสถานที่ การเตรียมบอ การเตรียมน้ำ อัตราการปลอย การเปลี่ยนถายน้ำ รวมถึงอาหารทั้งอัตราการใหและชนิดของอาหารที่ใชก็เปนอีกปจจัยหนึ่งที่มีความสำคัญ โดยปกติอารทีเมียกินอาหาร โดยการกรอง (Filter feeding) พวกสารอินทรียขนาดเล็กทุกชนิดที่มีขนาดไมเกิน 50 ไมครอน เนื่องจากอารทีเมียมี ขนาดปากประมาณ 20-60ไมครอน จึงไมสามารถคัดเลือกอาหารได อาหารจึงมีทั้งมีชีวิตและไมมีชีวิต ประเภทมีชีวิต ไดแก ไดอะตอม (Diatom) สาหรายสีเขียว (Green algae) แบคทีเรีย (Bacteria) ยีสต (Yeast) และพวกสัตวหนาดิน (Benthos) ที่มีขนาดเล็ก อาหารประเภทไมมีชีวิต ไดแก มูลสัตวชนิดตางๆ รำ กากถั่ว ปลาปน เลือดสัตว นม และ ซากพืชหรือสัตวที่เนาเปอยสลายจนมีขนาดเล็กกวาขนาดปากของอารทีเมีย (ลัดดา วงศรัตน, 2543) การเลือกชนิด ของอาหารมาเลี้ยงอารทีเมียมีความจำเปนและสำคัญ เนื่องจากอาหารแตละชนิดมีคุณคาทางอาหารแตกตางกัน ชนิด ของแพลงกตอนพืชที่จัดวามีคุณคาทางอาหารสูง ไดแก Chaetoceros calcitrans, C. muelleri, Pavlova lutheri และ Tetraselmis suecica เปนตน ในขณะเดียวกันยีสตขนมปง (Saccharomyces cerevisiae) ก็เปนอีกหนึ่งชนิด อาหารที่นิยมนำมาใชเลี้ยงอารทีเมียทดแทนการใชแพลงกตอนพืชชนิดตางๆ ที่มีการจัดการคอนขางยากทั้งการ เพาะเลี้ยงและการเก็บเกี่ยว เหตุผลที่นำยีสตมาใชคือ มีขนาดเซลลที่เหมาะสม มีปริมาณโปรตีนสูง หาซื้อไดงายและมี ราคาถูก (พิศมัย สมสืบ และคณะ, 2566) จากขอมูลขางตนจะเห็นไดวาการคัดเลือกชนิดของอาหารที่จะนำมาใชมี ความสำคัญตอการสงเสริมการเจริญเติบโต อัตรารอด และชวยเสริมคุณคาทางอาหารแกสัตวน้ำ (มะลิวัลยคุตะโค และคณะ, 2561) การทราบถึงชนิดของอาหารที่เหมาะสมในการเลี้ยงอารทีเมียจึงมีความจำเปน เนื่องจากเปนปจจัย หลักที่จะสงผลตออัตรารอด การเจริญเติบโต และเปลี่ยนแปลงรูปรางของอารทีเมีย ทั้งนี้การศึกษาเกี่ยวกับชนิดของ อาหารสำหรับเลี้ยงอารทีเมียยังมีขอมูลคอนขางจำกัด ดังนั้นวัตถุประสงคของงานวิจัยนี้เพื่อศึกษาผลของชนิดอาหาร ตออัตรารอดและการเปลี่ยนแปลงระยะของอารทีเมีย เพื่อใหทราบถึงชนิดอาหารที่เหมาะสมที่ทำใหอารทีเมียมีอัตรา รอดตาย มีการเจริญเติบโตที่ดีที่สุด และใหผลผลิตสูง ซึ่งผลจากการวิจัยนี้อาจจะเปนทางเลือกใหมสำหรับการ พิจารณาเลือกชนิดอาหารสำหรับการเพาะเลี้ยงอารทีเมียตอไป 2. อุปกรณและวิธีการ 2.1 การเตรียมถังทดลอง ทำการทดลอง ณ ฐานเรียนรูการเพาะเลี้ยงสัตวน้ำชายฝง มหาวิทยาลัยแมโจ-ชุมพร การทดลองในครั้งนี้ใช ถังพลาสติกขนาด 6 ลิตร ในการเพาะฟกไขอารทีเมีย การเลี้ยงอารทีเมียใชถังพลาสติกขนาด 10 ลิตร จำนวน 12 ถัง มีการทำความสะอาดถังกอนการเติมน้ำ เตรียมระบบใหอากาศกอนปลอยอารทีเมียโดยการตอทอพีวีซีกับเครื่องปม อากาศเพื่อเดินทอมายังถังน้ำ หลังจากนั้นเจาะรูที่ทอพีวีซีใหตรงกับถังแลวใชสายออกซิเจนตอเพื่อใหอากาศเขาสูถัง เลี้ยงอยางสม่ำเสมอ 2.2 การเตรียมน้ำ ใชน้ำในบอพักน้ำที่ฐานเรียนรูการเพาะเลี้ยงสัตวน้ำชายฝง มหาวิทยาลัยแมโจ-ชุมพร ซึ่งผานการฆาเชื้อแลว โดยสูบน้ำใสถังเลี้ยงอารทีเมีย จำนวน 12 ถัง ถังละ 4 ลิตร ใหอากาศดวยทอออกซิเจน โดยกำหนดคุณภาพน้ำเริ่มตน ดังนี้ - DO อยูระหวาง 4.2 – 8.3 มิลลิกรัมตอลิตร - คา pH อยูระหวาง 7.9 – 8.1

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 42 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 - คาอุณหภูมิอยูระหวาง 28 – 30 องศาเซลเซียส - คาความเค็มเทากับ 30 ppt 2.3 การวางแผนการทดลอง วางแผนการทดลองแบบสุมตลอด (Completely Randomized Design, CRD) โดยแบงชุดการทดลอง ออกเปน 4 ชุดการทดลอง ชุดการทดลองละ 3 ซ้ำ ดังนี้ ชุดการทดลองที่ 1 เลี้ยงอารทีเมียดวย Nannochloropsis sp. ชุดการทดลองที่ 2 เลี้ยงอารทีเมียดวย Chaetoceros sp. ชุดการทดลองที่ 3 เลี้ยงอารทีเมียดวย Nannochloropsis sp. + Chaetoceros sp. (1:1) ชุดการทดลองที่ 4 เลี้ยงอารทีเมียดวย ยีสต เลี้ยงอารทีเมียแตละชุดการทดลองโดยใหอาหารวันละ 1 ครั้งตลอดระยะเวลาการทดลอง โดยทุกๆ 4 วัน จะ ทำการดูดตะกอนและดูดน้ำออกผานผากรองขนาด 100 ไมครอน แลวเติมอาหารโดยทุกชุดการทดลองจะควบคุม จำนวนเซลลของแพลงกตอนและยีสตมีใหความหนาแนนเซลลอยูที่ 1x105 เซลลตอมิลลิลิตร ตรวจคุณภาพน้ำทั่วไป ทุกๆ 3 วัน เชน pH, อุณหภูมิ, ความเค็ม และปริมาณแอมโมเนีย ดำเนินการเลี้ยงเปนระยะเวลา 14 วัน 2.4 การเตรียมอาหารทดลอง 2.4.1 การเตรียม Nannochloropsis sp. ทำการเพาะเลี้ยง Nannochloropsis sp. ในหองปฏิบัติการดวยปุยเพาะเลี้ยงเเพลงกตอนพืชสีเขียว Go Green (ปุยเกรดการคา) ที่ความหนาแนนเซลลเริ่มตน 1x106 เซลล/มิลลิลิตร ความเค็ม 25 ppt อุณหภูมิ 25 °C ความเปนกรด-ดาง 7.5 ความเขมแสง 3,000 ลักซ และใหอากาศตลอดเวลา โดยทำการเตรียมอาหารกอนเริ่มการ ทดลอง 96 ชั่วโมง และกอนการใหอาหารในครั้งถัดไปทุกๆ 96 ชั่วโมง 2.4.2 การเตรียม Chaetoceros sp. ทำการเพาะเลี้ยง Chaetoceros sp. ในหองปฏิบัติการดวยอาหารสูตรทางการคา (ยี่หอคีโตเบส) ที่ ความหนาแนนเซลลเริ่มตน 1x105 เซลล/มิลลิลิตร ความเค็ม 25 ppt อุณหภูมิ 25 °C ใหแสงสวางดวยหลอดไฟฟลูออ เรสเซนส แสงสีขาวที่ระดับความเขมแสง 3,000 ลักซ ตอเนื่องตลอด 24 ชั่วโมง และใหอากาศตลอดเวลา เมื่อ Chaetoceros sp. มี การเจริญเขาสูระยะเอกซโพเนนเชียล (exponential phase) ทำการขยายปริมาตรการ เพาะเลี้ยงเพื่อ นำไปใชเปนหัวเชื้อในการทดลอง โดยทำการเตรียมอาหารกอนเริ่มการทดลอง 72 ชั่วโมง และกอนการ ใหอาหารในครั้งถัดไปทุกๆ 72 ชั่วโมง 2.4.3 การเตรียม Yeast เพาะเลี้ยงยีสตขนมปง (Saccharomyces cerevisiae) เพื่อเปนอาหารของอารทีเมียตามวิธีการของ ศิริกัลยา แดงโชติ(2566) ขั้นตอนดังนี้นำขวดน้ำดื่มขนาด 1,500 มิลลิลิตร มาลางน้ำใหสะอาดเตรียมอาหารที่ใชเลี้ยง ไดแกยีสต 0.5 กรัม น้ำตาลทราย 5 กรัม และแปงขาวเจา 1.5 กรัม เติมน้ำสะอาดปริมาตร 500 มิลลิลิตร ลงในขวด หลังจากนั้นเติมน้ำตาลและแปงขาวเจาเขยาใหน้ำตาลละลายหมด นำเชื้อยีสตใสลงในแกวเติมน้ำ จากนั้นคนเพื่อ กระตุนใหยีสตทำงานเปนเวลา 30 นาที แลวนำไปเทใสในขวดปรับปริมาตรใหได 1 ลิตร ปดฝาใหแนนแลวเขยาขวด แรงๆใหผสมเปนเนื้อเดียวกัน แลวคลายเกลียวฝาขวดใหปดพอหลวมๆ วางขวดไวในที่รม หมั่นเขยาขวดวันละ 4 – 5 ครั้ง เมื่อครบ 3 วัน ยีสตจะเพิ่มจำนวนขึ้น (สังเกตผานการนับจำนวนภายใตกลองจุลทรรศน) และสามารถนำน้ำใน ขวดไปเทเลี้ยงอารทีเมียได

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 43 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 2.5 การเตรียมสัตวทดลอง การทดลองในครั้งนี้จะใชอารทีเมียที่ความหนาแนนเริ่มตนประมาณ 50,000 ตัว จากการเพาะเลี้ยงโดย กำหนดคุณภาพน้ำในการเพาะฟกดังนี้ คาความเค็ม 30 ppt คา pH อยูระหวาง 8.0 – 8.2 คาอุณหภูมิ อยูระหวาง 28 – 30 องศาเซลเซียส เมื่อครบกำหนด 24 ชั่วโมง อารทีเมียจะฟกออกมาจากไข ทำการกรองเปลือกไขดวยสวิง ขนาด 200 ไมครอน และกรองอารทีเมียดวยสวิงขนาด 110 ไมครอน จากนั้นนำไปแยกใสถังพลาสติก ดูดเพื่อสุมนับ จำนวนอารทีเมีย คำนวณปริมาณเพื่อแยกใสถังทดลอง โดยจะใสอารทีเมียเลี้ยงในน้ำทะเลปริมาตร 4 ลิตร ในถัง พลาสติกที่เตรียมไวทั้ง 4 ชุดการทดลอง 2.6 การเก็บขอมูลและบันทึกผล ระหวางการทดลองติดตามการเติบโตของอารทีเมียโดยการสุมอารทีเมียไปสองภายใตกลองจุลทรรศนเพื่อ บันทึกภาพและศึกษาการเปลี่ยนแปลงระยะของอารทีเมียทุกๆ 24 ชั่วโมง เพื่อตรวจสอบการเจริญเติบโตดานจำนวน ความหนาแนน และความสมบูรณของอารทีเมียที่เลี้ยงดวยอาหารตางกัน จดบันทึกขอมูลอัตราการรอดทุกๆ 3 วัน ตรวจวัดและบันทึกคุณภาพน้ำทั่วไปทุกๆ 3 วัน คือ pH, อุณหภูมิ, ความเค็ม และปริมาณแอมโมเนีย 2.7 การวิเคราะหขอมูลทางสถิติ ขอมูลที่ไดนำมาวิเคราะหคาความแปรปรวนทางสถิติโดยวิธี Analysis of Variance (ANOVA) และ เปรียบเทียบความแตกตางระหวางคาเฉลี่ยแตละชุดการทดลองดวยวิธี Duncan’s Multiple Range Test (DMRT) ที่ระดับความเชื่อมั่นที่ 95 เปอรเซ็นต ดวยโปรแกรมสำเร็จรูป 3. ผลการวิจัย 3.1 การเจริญเติบโตดานจำนวนความหนาแนนของอารทีเมียที่เพาะเลี้ยงดวยอาหารตางกัน จากการทดลองเพาะเลี้ยงอารทีเมียดวยอาหารตางกัน 4 ชนิด คือ Nannochloropsis sp., Chaetoceros sp., Nannochloropsis sp. + Chaetoceros sp. (1:1) และชุดการทดลองที่ใชยีสตโดยใชความหนาแนนอารทีเมีย เริ่มตนที่ 50,000 ตัวตอน้ำ 4 ลิตร พบวา ชนิดของอาหารที่ใชเลี้ยงมีผลตอจำนวนอารทีเมียอยางมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) อารทีเมียมีการเจริญเติบโตมีความหนาแนนสูงที่สุดคือ ชุดการทดลองที่ใช Nannochloropsis sp. + Chaetoceros sp. (1:1) รองลงมาคือ ชุดการทดลองที่ใช Chaetoceros sp., ยีสตและ Nannochloropsis sp. ตามลำดับ ซึ่งเริ่มเห็นผลไดชัดในวันที่ 6 ของการเพาะเลี้ยง (ตารางที่ 1) ตารางที่1 การเจริญเติบโตดานจำนวนความหนาแนนของอารทีเมีย (ตัว/4 ลิตร) ที่เพาะเลี้ยงดวยอาหารตางกัน Time (days) Nannochloropsis sp. Chaetoceros sp. Nannochloropsis + Chaetoceros (1:1) Yeast 0 50,000 ± 0.00a 50,000 ± 0.00a 50,000 ± 0.00a 50,000 ± 0.00a 3 8,000 ± 0.00a 21,333 ± 2309.40b 34,667 ± 6110.10c 45,333 ± 2309.40d 6 4,000 ± 0.00a 21,333 ± 2309.40b 22,667 ± 2309.40b 22,667 ± 2309.40b 9 0.00 ± 0.00a 21,333 ± 2309.40bc 22,667 ± 2309.40c 18,667 ± 2309.40b 14 0.00 ± 0.00a 17,333 ± 2309.40c 21,333 ± 2309.40c 8,000 ± 4000.00b Note: * Means followed by different letters in the same horizontal were significantly different, according to Duncan’s multiple range test at P < 0.05.

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 44 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 3.2 อัตราการรอดตายของอารทีเมียที่เพาะเลี้ยงดวยอาหารตางกัน อัตรารอดตายของอารทีเมียจากการทดลองเพาะเลี้ยงดวยอาหารตางกัน 4 ชนิด คือ Nannochloropsis sp., Chaetoceros sp., Nannochloropsis sp. + Chaetoceros sp. (1:1) และชุดการทดลองที่ใชยีสต พบวา ชนิดของอาหารที่ใชเลี้ยงมีผลตออัตรารอดของอารทีเมียอยางมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) (ตารางที่2) ชนิดอาหาร ที่ทำใหอารทีเมียมีอัตรารอดสูงที่สุดเมื่อสิ้นสุดการทดลองคือ ชุดการทดลองที่ใช Nannochloropsis sp. + Chaetoceros sp. (1:1) (42.67 ± 4.62 เปอรเซ็นต) รองลงมาคือ ชุดที่ใช Chaetoceros sp. (34.67 ± 4.62 เปอรเซ็นต) และยีสตตามลำดับ ขณะที่อารทีเมียชุดที่เลี้ยงดวย Nannochloropsis sp. เปนเวลา 14 วัน ไมพบการ รอดตายของอารทีเมีย (0.0%) ชุดการทดลองที่ใช Nannochloropsis sp. มีอัตรารอดตายต่ำอยางตอเนื่องซึ่งเริ่มเห็น ผลไดชัดเจนตั้งแตวันที่ 3 ของการเพาะเลี้ยง (ตารางที่ 2) ตารางที่2 อัตรารอดตาย (%) ของอารทีเมียที่เพาะเลี้ยงดวยอาหารตางกัน Treatment Time (days) 0 3 6 9 14 Nannochloropsis sp. 100 ± 0.00a 16.00 ± 0.00a 5.33 ± 4.62a 0.00 ±0.00a 0.00 ± 0.00a Chaetoceros sp. 100 ± 0.00a 42.67 ± 4.62b 42.67 ± 4.62b 42.67 ± 4.62bc 34.67 ± 4.62c Nannochloropsis + Chaetoceros (1:1) 100 ± 0.00a 69.33 ± 12.22c 45.33 ± 4.62b 45.33 ± 4.62c 42.67 ± 4.62c Yeast 100 ± 0.00a 90.67 ± 4.62d 45.33 ± 4.62b 37.33 ± 4.62b 16.00 ± 8.00b Note: * Means followed by different letters in the same vertical were significantly different, according to Duncan’s multiple range test at P < 0.05. เมื่อพิจารณาคุณภาพน้ำในระหวางการเพาะเลี้ยงอารทีเมียดวยอาหารตางกันพบวา พีเอช ความเค็ม และ อุณหภูมิในทุกชุดการทดลองมีคาใกลเคียงกัน ดังนี้ พีเอชอยูในชวง 7.8-8.3 ความเค็มอยูในชวง 30-36 ppt และ อุณหภูมิอยูในชวง 27-32 องศาเซลเซียส สิ่งที่แตกตางกันอยางเห็นไดชัดคือปริมาณแอมโมเนีย โดยในชุดการทดลองที่ ใช Nannochloropsis sp. มีคาแอมโมเนียสูงที่สุด (0.29±0.02 mg/L) ในวันที่ 3 ของการทดลอง ขณะที่ชุดที่เลี้ยง ดวย Chaetoceros sp. ปริมาณแอมโมเนียในวันที่ 6 (0.68±0.05 mg/L) และ 9 (0.62±0.07 mg/L) มีคาสูงกวาชุด อื่นๆ อยางมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) จึงนาจะเปนสาเหตุที่ทำใหอัตราการรอดตายของอารทีเมียที่เพาะเลี้ยงดวย อาหาร Chaetoceros sp. มีคาต่ำกวาชุดที่ใช Nannochloropsis sp. + Chaetoceros sp. (1:1) เมื่อสิ้นสุดการ ทดลอง และปริมาณแอมโมเนียต่ำสุดพบ ในชุดการทดลองที่ใชยีสตเปนอาหาร (ปริมาณแอมโมเนียอยูในชวง 0.15- 0.44 mg/L) 3.3 การศึกษาการเปลี่ยนแปลงระยะของอารทีเมียที่เพาะเลี้ยงดวยอาหารตางกัน อารทีเมียเปนสัตวน้ำเค็มที่จัดอยูในจําพวกครัสเตเซียนจึงมีการเจริญเติบโตและเปลี่ยนแปลงรูปรางผานการ ลอกคราบใชระยะเวลาประมาณ 7-15 วัน จึงเจริญเติบโตเปนตัวเต็มวัย (adult) ที่มีความยาวประมาณ 7 - 15 มิลลิเมตร จากการศึกษาครั้งนี้พบวา เมื่อเพาะเลี้ยงอารทีเมียดวยอาหารตางชนิดกัน คือ ชุดการทดลองที่ใช Nannochloropsis sp., Chaetoceros sp., Nannochloropsis sp. + Chaetoceros sp. (1:1) และชุดการทดลอง ที่ใชยีสตพบวา ชนิดของอาหารมีผลตอการเปลี่ยนแปลงรูปรางและความสมบูรณของอารทีเมีย โดยอารทีเมียที่เลี้ยง

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 45 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 ดวย Nannochloropsis sp. + Chaetoceros sp. (1:1) สามารถลอกคราบเปลี่ยนแปลงรูปรางเปนตัวเต็มวัยที่ สมบูรณเมื่อเลี้ยงเปนระยะเวลา 14 วัน เชนเดียวกับชุดการทดลองที่เลี้ยงดวย Chaetoceros sp. ขณะที่ชุดที่เลี้ยง ดวยยีสตจะมีการเจริญเติบโตและเปลี่ยนแปลงรูปรางได9 วัน และชุดที่เลี้ยงดวย Nannochloropsis sp. อารทีเมียมี การเจริญเติบโตและเปลี่ยนแปลงรูปรางไดเพียง 4 วัน ดังแสดงในตารางที่ 3 ตารางที่ 3 การเปลี่ยนแปลงระยะของอารทีเมียที่เพาะเลี้ยงดวยอาหารตางกันเปนระยะเวลา 14 วัน Time (day) Nannochloropsis sp. Chaetoceros sp. Nannochloropsis sp. + Chaetoceros sp. Yeast 1 2 3 4 5 6

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 46 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 ตารางที่ 3 การเปลี่ยนแปลงระยะของอารทีเมียที่เพาะเลี้ยงดวยอาหารตางกันเปนระยะเวลา 14 วัน (ตอ) Time (day) Nannochloropsis sp. Chaetoceros sp. Nannochloropsis sp. + Chaetoceros sp. Yeast 7 8 9 10 11 12 13 14

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 47 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 4. วิจารณผลการวิจัย หนึ่งในปญหาที่สำคัญที่สุดในการเพาะเลี้ยงแพลงกตอนสัตวใหไดอยางยั่งยืน คือ ชนิดและปริมาณของอาหาร ที่ตองการสำหรับการเจริญเติบโตที่เหมาะสม (Matias-Peralta et al., 2012) ผลการศึกษาครั้งนี้ชี้ใหเห็นวาอารทีเมีย สามารถกินอาหารที่เลือกมาใชทดลองคือ แพลงกตอนพืช ไดแก Nannochloropsis sp., Chaetoceros sp. และ ยีสต (S. cerevisiae) ไดเนื่องจากปกติอารทีเมียกินอาหารโดยการกรอง (Filter feeding) พวกสารอินทรียขนาดเล็ก ทุกชนิดที่มีขนาดไมเกิน 50 ไมครอน และไมสามารถคัดเลือกอาหารได อาหารจึงมีทั้งมีชีวิตและไมมีชีวิต ซึ่งอาหารทุก ชนิดที่เลือกใชทดลองในครั้งนี้ก็มีขนาดไมเกิน 50 ไมครอน แสดงวาผลการทดลองที่เกิดขึ้นนาจะเกี่ยวของกับคุณคา ทางอาหารภายในเซลลของอาหารแตละชนิด ซึ่งสอดคลองกับผลการทดลองของ Hernández and AlvarezLajonchere (2003) ที่ไดทำการศึกษาการเพาะเลี้ยงโคพีพอดในรูปแบบการเพาะเลี้ยงตางๆ เพื่อนำไปอนุบาลลูกปลา ทะเลพบวา โคพีพอดที่เลี้ยงดวยสาหราย 5 ชนิด (Chaetoceros ceratosphorum, Tetraselmis tetrathele, Chlorella spp., Dunaliella tertiolecta และ Nannochloropsis oculata) พบวา C. ceratosphorum มีความ หนาแนนของโคพีพอดมากที่สุด รองลงมาคือชุดที่ใชT.tetrathele และจากรายงานของ ศิวพล แกวนาเคียน และ คณะ (2565) ศึกษาเปรียบเทียบชนิดอาหารสำหรับการเพาะเลี้ยงโคพีพอด (Apocyclops royi) พบวา ชนิดของ อาหารที่ตางกันทำใหโคพีพอดมีการเจริญเติบโตและใหผลผลิตจากการเพาะเลี้ยงแตกตางกัน โดยอาหารที่ทำใหโคพี พอดมีการเจริญเติบโตดานจำนวนความหนาแนน ผลผลิต และน้ำหนักแหงดีที่สุดคือ ชุดการทดลองที่ใช Chaetoceros sp. รองลงมาชุดการทดลองที่ใช Tetraselmis sp., เนื้อปลาสดผสมอามิ อามิ (กากผงชูรส) และเนื้อ ปลาสดผสมกากน้ำตาล ตามลำดับ จากการศึกษาครั้งนี้เปนที่สังเกตวา ชุดการทดลองที่มีการใช Chaetoceros sp. เปนอาหารจะสงผลที่ดีตออารทีเมียทั้งดานอัตรารอดตาย และการเปลี่ยนแปลงระยะจากการลอกคราบ (ตารางที่3) เนื่องจาก ไดอะตอมชนิดนี้มีคุณคาทางโภชนาการสูง ยอยงาย และมีขนาดเหมาะสมตอการเปนอาหารของลูกสัตวน้ำ วัยออน อีกทั้งยังมีกรดไขมันไมอิ่มตัว (polyunsaturated fatty acids: PUFA) เชน EPA (eicosapentaenoic acid, C20:5n-3) ARA (arachidonic acid, C20:4n-6) และ DHA (docosahexaenoic acid, C22:6n-3) ซึ่งเปนกรดไขมัน ที่มีบทบาทสำคัญตอการเจริญเติบโต การพัฒนาการ และอัตราการรอดตายของลูกสัตวน้ำ (พรพิมล พิมลรัตนและ คณะ, 2553) ทั้งนี้ทางดานอาหารสัตวน้ำถือวากรดไขมันที่จำเปนแกรางกาย (essential fatty acid) ของสัตวน้ำมี5 ชนิด ไดแก กรดไลโนเลอิค (18:2n-6) กรดไลโนเลนิก (18:3n-3) EPA ARA และ DHA ซึ่งกรดไขมันเหลานี้มีบทบาทตอ การเติบโต การพัฒนาการ และอัตราการรอดของลูกสัตวน้ำ เนื่องจากสัตวน้ำไมสามารถสังเคราะหกรดไขมันเหลานี้ได เองจำเปนตองไดรับจากอาหารเทานั้น สัตวน้ำที่ไมไดรับกรดไขมันเหลานี้จากอาหารจะมีการเติบโตชา เบื่ออาหาร (พร พิมล พิมลรัตนและคณะ, 2553) และจากการศึกษาพบวา ไดอะตอมในสกุล Chaetoceros มีการสะสมกรดไขมันไม อิ่มตัวดังกลาวในปริมาณที่สูงกวาสาหรายเซลลเดียวชนิดอื่นๆ เชน S. costatum, Isochrysis sp. และ Thalassiosira sp. (พรพิมล พิมลรัตนและคณะ, 2553) นอกจากนี้ไดอะตอมในสกุล Chaetoceros ยังยอยงาย และมีขนาดเหมาะสมตอการเปนอาหารลูกกุง เมื่อยังไมถูกกินจะเจริญเติบโตตอไป ชวยลดปญหาน้ำเนาเสียภายในบอ อนุบาลได (ลัดดา วงศรัตน, 2543) จึงนาจะเปนเหตุผลที่ทำใหอารทีเมียทุกชุดที่ให Chaetoceros sp. สามารถลอก คราบเปลี่ยนแปลงรูปรางเปนตัวเต็มวัยที่สมบูรณเมื่อเลี้ยงเปนระยะเวลาประมาณ 14 วัน

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 48 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 5. สรุปผลการวิจัย ชนิดของอาหารที่ตางกันทำใหอารทีเมียมีการเจริญเติบโตและใหผลผลิตจากการเพาะเลี้ยงแตกตางกัน โดย อาหารที่ทำใหอารทีเมียมีการเจริญเติบโตดานจำนวนความหนาแนน ผลผลิต และอัตรารอดดีที่สุดคือ ชุดการทดลองที่ ใช Nannochloropsis sp. + Chaetoceros sp. (1:1) รองลงมาชุดการทดลองที่ใช Chaetoceros sp. และชุดที่ใช ยีสต (S. cerevisiae) ตามลำดับ ขณะที่การใช Nannochloropsis sp. เพียงชนิดเดียวไมเหมาะสมสำหรับนำมาเลี้ยง อารทีเมียเนื่องจากสงผลใหอารทีเมียมีอัตรารอดและผลผลิตต่ำเมื่อเทียบกับชุดการทดลองอื่นๆ ดังนั้นการพิจารณา เลือกใชแพลงกตอนพืชทั้ง Chaetoceros sp. และ Nannochloropsis sp. รวมกันจึงเปนตัวเลือกหนึ่งสำหรับการ เพาะเลี้ยงอารทีเมียใหมีอัตราการรอดและมีการเปลี่ยนแปลงระยะไดดีเพื่อนำไปใชประโยชนตอการเปนอาหารอนุบาล และเลี้ยงสัตวน้ำชายฝงตอไป กิตติกรรมประกาศ งานวิจัยเรื่อง “นวัตกรรมการเพาะเลี้ยงสาหราย Nannochloropsis sp. ความหนาแนนเซลลและคุณคา ทางอาหารสูงดวยระบบปดเพื่อใชสำหรับอนุบาลลูกปูมาดวยเทคนิคไบโอเอ็นแคปซูเลชั่นภายใตสภาวะการ เปลี่ยนแปลงสภาพอากาศ” โดยมหาวิทยาลัยแมโจ ไดรับการสนับสนุนจากสำนักงานคณะกรรมการสงเสริม วิทยาศาสตร วิจัยและนวัตกรรม ที่ไดสนับสนุนทุนวิจัยงานมูลฐาน (Fundamental Fund) ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2566 ขอขอบคุณ ฐานปฏิบัติการเพาะเลี้ยงสัตวน้ำชายฝง มหาวิทยาลัยแมโจ-ชุมพร และคณาจารยในสาขาวิชา นวัตกรรมการเพาะเลี้ยงสัตวน้ำชายฝง คณะมหาวิทยาลัยแมโจ-ชุมพรที่เอื้อเฟอสถานที่และสนับสนุนความรูตางๆ ใน การจัดทํางานวิจัยครั้งนี้ เอกสารอางอิง Hernández Molejón's, O.G. and Alvarez-Lajonchere, A. (2003). Culture experiments with Oithona oculata Farran, 1913 (Copepoda: Cyclopoida), and its advantages as food for marine fish larvae. Aquaculture, 219 (1-4) :471-483. Matias-Peralta, H.M., Fatimah, Md. Yusoff, M.S.f and Mohamed, S. (2012). Reproductive performance, growth and development time of a tropical harpacticoid copepod, Nitocra affinis californica Lang, 1965 fed with different microalgal diets. Aquaculture, 344–349: 168-173. ธีรภัทร แซเตียว. (2552). การเปรียบเทียบอัตราการเพาะฟกอารทีเมียในระดับคลอรีนที่แตกตางกันเพื่อเปนอาหาร ใหกับลูกกุงขาวแวนาไม. (ปญหาพิเศษ หลักสูตรวิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาการประมง ไมไดตีพิมพ). มหาวิทยาลัยแมโจ-ชุมพร, ชุมพร. พิศมัย สมสืบ จิรวิช จุลบุษปะ และสาวิตรี วงศสุวรรณ. (2566). การเลี้ยงอารทีเมียดวยอาหารชนิดตางๆ เพื่อเปน อาหารสําหรับลูกปลาวัยออน. [ออนไลน] คนเมื่อ 15 ธันวาคม 2566, จาก https://www4.fisheries.go.th /local/file_document/20161129154856_file.pdf

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 49 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 พรพิมล พิมลรัตนสถาพร ดิเรกบุษราคม จารุรัตน ชินาจริยวงศ และสรวิศ เผาทองศุข. (2553). ผลของอาหาร เพาะเลี้ยงตอการเติบโตและองคประกอบทางชีวเคมีของ Chaetoceros gracilis สำหรับใชอนุบาลลูกกุง กุลาดำ (Penaeus monodon). ใน เอกสาร ประกอบการประชุมวิชาการกุงทะเลแหงชาติ ครั้งที่ 7 ระหวางวันที่ 7 - 8 กันยายน 2553 ณ โรงแรมทวินโลตัส จังหวัดนครศรีธรรมราช. มะลิวัลย คุตะโค ปวีณา ตปนียวรวงศสรวิศ เผาทองศุข และนภาพร เลียดประถม. (2561). การเพิ่มคุณคาทาง โภชนาการและผลผลิตโคพีพอดเพื่อใชอนุบาลลูกกุงขาววัยออน. รายงานวิจัยฉบับสมบูรณประจำป2561. มหาวิทยาลัยบูรพา. 96 หนา. ลัดดา วงศรัตน. (2543). คูมือการเลี้ยงแพลงกตอน. ภาควิชาชีววิทยาประมง คณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร: กรุงเทพมหานคร. ศิริกัลยา แดงโชติ. (2566). วิธีเลี้ยงยีสต. [ออนไลน] คนเมื่อ 15 ธันวาคม 2566, จาก https://sirikenya2565wp. wordpress.com/%e0%b8%a2%e0%b8%b5%e0%b8%aa%e0%b8%95%e0%b9%8c/%e0% b8%a7%e0%b8%b4%e0%b8%98%e0%b8%b5%e0%b9%80%e0%b8%a5%e0%b8%b5%e 0%b9%89%e0%b8%a2%e0%b8%87%e0%b8%a2%e0%b8%b5%e0%b8%aa%e0%b8%95 %e0%b9%8c/ ศิวพล แกวนาเคียน สมพิศ แยมเกษม วัฒนา ฉิมแกว และพรพิมล พิมลรัตน. (2565). การเปรียบเทียบชนิดอาหาร สำหรับการเพาะเลี้ยงโคพีพอด (Apocyclops royi). ใน เอกสารรายงานประชุมวิชาการระดับชาติดาน ทรัพยากรธรรมชาติและวิทยาศาสตรสุขภาพ ครั้งที่ 1 ณ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขต สกลนคร: 194-200.

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 50 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 ประสิทธิภาพของสารแทนนินจากใบกลวยหอมทองตอการลดแอมโมเนียในน้ำเลี้ยงปลากะพงขาว Efficiency of Tannins Extract from Gros Michel Leaves (Musa paradisiacal) on Ammonia Reducing in Water of Giant Perch (Lates calcarifer) Culture พรพิมล พิมลรัตน1 พีระพงศ แนนหนา1 สุนิตา คงเล็ก1 พิมพรรณ พิมลรัตน2 สุพันธณี สุวรรณภักดี3 และพัชราวลัย ศรียะศักดิ์3* Pornpimol Pimolrat 1 , Phiraphong Naenna1 , Sunita Konglek1 , Pimpan Pimonrat2 , Supannee Suwanpakdee3 and Patcharawalai Sriyasak3* 1 สาขาวิชานวัตกรรมการเพาะเลี้ยงสัตวน้ำชายฝง มหาวิทยาลัยแมโจ-ชุมพร 2 สาขาการผลิตพืช คณะเทคโนโลยีการเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี 3 สาขาประมง คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร 1 Department of Innovative Coastal Aquaculture, Faculty of Maejo University at Chumphon, Chumphon, 86170 2 Crop Production Division, Faculty of Agricultural Technology, Rajamangala University of Technology Thanyaburi 3 Fisheries Department, Faculty of Natural Resources, Rajamangala University of Technology Isan, Sakon Nakhon *Corresponding author: [email protected] บทคัดยอ งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงคเพื่อศึกษาประสิทธิภาพของสารสกัดแทนนินจากใบกลวยหอมทองตอการลด แอมโมเนียในน้ำเลี้ยงปลากะพงขาว โดยแบงการศึกษาออกเปน 2 การทดลอง ไดแก การศึกษาผลของสกัดสารแทน นินจากใบกลวยหอมทองตอประสิทธิภาพการลดปริมาณแอมโมเนีย และการประยุกตใชสารแทนนินจากใบกลวยหอม ทองในการเลี้ยงปลากะพงขาว ผลการศึกษาพบวา ชุดการทดลองที่เติมความเขมขนของสารแทนนิน 10 มิลลิกรัมตอ ลิตร ปริมาณแอมโมเนียมีแนวโนมลดลงแตกตางอยางมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) กับชุดการทดลองอื่นๆ เมื่อนำ สารแทนนินจากใบกลวยหอมทองแกที่ความเขมขน 10 มิลลิกรัมตอลิตร ไปเลี้ยงปลากะพงขาวขนาดความยาวเริ่มตน ที่ประมาณ 4.49±0.01 เซนติเมตร เปนระยะเวลา 14 วัน พบวา ในชุดควบคุม (0 มิลลิกรัมตอลิตร) ปลากะพงขาวมี อัตราการรอด 100 เปอรเซ็นต ขณะที่ชุดความเขมขนของสารสกัดแทนนิน 10 มิลลิกรัมตอลิตร พบอัตราการรอดของ ปลาต่ำที่สุด (00.00±0.00 เปอรเซ็นต) คำสำคัญ: แทนนิน, ใบกลวยหอมทอง, ปลากะพงขาว, แอมโมเนีย, อัตรารอดตาย Abstract The objective of this research was to study the efficiency of Gros Michel (Musa paradisiacal) leaves extract on the amount of ammonia reduction in Giant Perch (Lates calcarifer) culture. The experiments were divided into two parts: the study of the effect of extracting tannins from Gros Michel leaves extract on the efficiency of reducing ammonia content and the application of tannins in raising Giant Perch culture. The results found that at a tannin concentration of 10 mg/L in the treatment, the amount of ammonia tends to decrease, which is significantly different (P<0.05) from

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 51 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 the other sets of experiments. When using tannin extract from Gros Michel leaves at a concentration of 10 mg/L, raised sea bass Giant Perch with an initial length of approximately 4.49±0.01 centimeters for a period of 14 days. It was found that the giant perch fish cultured in 0 mg/L of extracted tannin had a significantly higher survival rate (100 percent) (P<0.05) compared to the other experiments, while the lowest fish survival rate was found (00.00±0.00 percent) in the tannin extract concentration set at 10 mg/L. Keywords: Tannin, Gros Michel leaves, Lates calcarifer, Ammonia, Survival rate 1. บทนำ ปจจุบันปลากะพงขาว (Lates calcarifer) เปนปลาน้ำกรอยอีกชนิดหนึ่งที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจ เนื่องจากสามารถหาพันธุไดงาย เลี้ยงงาย โตเร็ว เนื้อมีรสชาติดี และราคาคอนขางสูง การเลี้ยงแบบหนาแนนสงผลให เกิดของเสียขึ้นจำนวนมากภายในบอ โดยเฉพาะสารแอมโมเนียซึ่งเปนสารประกอบไนโตรเจนเกิดจากการขับถายของ สัตวน้ำเปนหลัก (Ip et al., 2001) บอเลี้ยงสัตวน้ำจะมีปริมาณแอมโมเนียสูงขึ้นตามระยะเวลาของการเลี้ยง เพราะมา จากการขับถายของเสีย และปริมาณอาหารที่เหลือ เมื่อความเขมขนของแอมโมเนียในน้ำสูงขึ้นความสามารถในการ ขับถายแอมโมเนียของสัตวน้ำจะลดลง ทำใหระดับแอมโมเนียในกระแสเลือดและเนื้อเยื่อสูงขึ้น คาความเปนกรด-เบส ของเลือดจึงสูงขึ้น อีกทั้งแอมโมเนียในน้ำที่มากขึ้นจะสงผลเสียทำใหสัตวน้ำ กินอาหารลดลง ลดการเจริญเติบโต หรือ ลดความสามารถดานภูมิคุมกันของสัตวน้ำ (Hargreaves, 1998) ทำใหปลาเครียด และตายได โดยเฉพาะลูกปลา ดังนั้นในระบบจัดการน้ำควรมีคาแอมโมเนียที่ปลอดภัยตอสัตวน้ำที่ 0.05 มิลลิกรัมตอลิตร (MacIntyre et al., 2008) โดยทั่วไปวิธีการบำบัดคุณภาพน้ำและลดแอมโมเนียมีอยูหลายวิธีดวยกัน เชน การเติมสารเคมี การใชเทคโนโลยี หรือ อุปกรณตางๆ เพื่อชวยลดปริมาณแอมโมเนียในน้ำ ซึ่งวิธีการเหลานี้ใชตนทุนสูง อีกทั้งยังมีขั้นตอนที่ยุงยากในการ จัดการ ดังนั้นวิธีการลดแอมโมเนียในน้ำดวยชีวภาพบำบัด เชนการนำของเสียหรือวัสดุที่เหลือใชจากธรรมชาติมาใชให เกิดประโยชน ไดผลที่ดี ไมทำใหเกิดสารเคมีตกคางในแหลงน้ำ และสามารถลดตนทุนในการเพาะเลี้ยงสัตวน้ำ จึงเปน อีกทางเลือกหนึ่งที่นาสนใจ จากการรายงานการวิจัยกอนหนานี้พบวาสารแทนนินจากพืชหลายๆ ชนิดสามารถลด ปริมาณแอมโมเนียในบอเลี้ยงสัตวน้ำไดโดย พรพิมล พิมลรัตนและคณะ (2561) พบวา สารสกัดแทนนินที่ความ เขมขน 200 มิลลิกรัมตอลิตร สามารถลดปริมาณแอมโมเนียไดมากที่สุด (56 เปอรเซ็นต, P<0.05) ภายในเวลา 10 นาที โดยไมมีผลตออุณหภูมิของน้ำ และคา pH ลดลงตามความความเขมขนที่เพิ่มขึ้นของสารสกัดแทนนิน นอกจากนี้ สารสกัดแทนนินจากเคี่ยมก็สามารถลดแอมโมเนียไดที่ความเขมขน 20 มิลลิกรัมตอลิตร ลดปริมาณแอมโมเนียไดสูง ที่สุด (P<0.05) เมื่อเทียบกับชุดทดลองอื่น ๆ ที่ระยะเวลา 60 นาที คิดเปน 41.85 เปอรเซ็นต (สุเทพ ประเสริฐศรี และคณะ, 2564) กลวยหอมทองเปนพืชเศรษฐกิจในพื้นที่ของอำเภอละแม (กลุมสารสนเทศการเกษตร สำนักงานเกษตรและ สหกรณจังหวัดชุมพร, 2566) พบวา ในเปลือกกลวยดิบมีสารแทนนินซึ่งสามารถนำมาบำบัดน้ำเสียไดพรพิมล พิมล รัตนและคณะ (2566) พบวาวิธีการสกัดมีผลตอปริมาณสารแทนนินในสวนตางๆ ของกลวยหอมทอง โดยปริมาณสาร แทนนินที่พบในลำตน เปลือก และใบของกลวยหอมทองที่สกัดดวยวิธีการแชระยะเวลาตางๆ ตัวอยางเปลือกกลวยสุก น้ำหนัก 30 กรัมตอลิตร มีปริมาณสารแทนนินสูงที่สุด 812.06 ± 0.65 มิลลิกรัมตอลิตร รองลงมาคือ เปลือกกลวยสุก

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 52 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 น้ำหนัก 20 กรัมตอลิตร และชุดที่ใชใบแก 30 กรัมตอลิตร แชเปนระยะเวลา 28 วัน มีความเขมขนของแทนนิน 666.37 ± 1.30 มิลลิกรัมตอลิตร และ 471.61± 1.30 มิลลิกรัมตอลิตร ตามลำดับ ซึ่งจากขอมูลที่ไดเปนที่สังเกตวา ปริมาณแทนนินในใบแกมีปริมาณคอนขางสูงแตขอมูลการนำสารแทนนินจากใบกลวยหอมทองมาใชลดแอมโมเนียใน ระหวางการเลี้ยงปลากะพงยังมีอยูอยางจำกัด ดังนั้นผูวิจัยจึงสนใจทำการศึกษาการใชสารสกัดแทนนินจากใบกลวย หอมทองตอคุณภาพน้ำในระหวางการเลี้ยงปลากระพงขาว เพื่อนำผลการศึกษาที่ไดไปใชประโยชนในการเพาะเลี้ยง สัตวน้ำชายฝงตอไปในอนาคต 2. อุปกรณและวิธีการ 2.1 การศึกษาผลของสกัดสารแทนนินจากใบกลวยหอมทองตอประสิทธิภาพการลดปริมาณแอมโมเนีย ในน้ำ 2.1.1 การวางแผนการทดลอง วางแผนการทดลองแบบสุมตลอด (Completely Randomized Design, CRD) แบงการทดลองเปน 4 ชุดการทดลอง (Treatment) ชุดทดลองละ 3 ซ้ำ (Replication) ดังนี้ ชุดการทดลองที่ 1 ไมเติม ความเขมขนแทนนิน 0 มิลลิกรัมตอลิตร (ชุดควบคุม) ชุดการทดลองที่ 2 ความเขมขนของสารแทนนิน 10 มิลลิกรัมตอลิตร ชุดการทดลองที่ 3 ความเขมขนของสารแทนนิน 20 มิลลิกรัมตอลิตร ชุดการทดลองที่ 4 ความเขมขนของสารแทนนิน 40 มิลลิกรัมตอลิตร ทำการทดลอง ณ ฐานเรียนรูการเพาะเลี้ยงสัตวน้ำชายฝง มหาวิทยาลัยแมโจ-ชุมพร สารสกัดแทนนินผสมกับ น้ำจืดใหไดความเขมขน โดยใชแอมโมเนียมคลอไรดความเขมขน 1 mg –N /L เปนแหลงแอมโมเนีย ในระหวางการ ทดลองมีการตรวจสอบ pH อุณหภูมิ ความเขมขนของแทนนิน และแอมโมเนียที่เวลา 0, 10, 30, 60, 180 และ 360 นาที 2.1.2 การเตรียมสารแทนนินจากใบกลวยหอมทอง สกัดสารแทนนินจากใบกลวยหอมทอง โดยชั่งใบกลวยหอมทองแกอบแหงน้ำหนัก 20 กรัม นำมาสกัด ดวยสาร อะซีโตนความเขมขน 70 เปอรเซนต ดวยวิธี Soxhlet สกัดตัวอยางประมาณ 6 รอบ หรือจนกระทั่งใสไมมีสี นำสารสกัดมากรองดวยกระดาษกรองเพื่อกำจัดตะกอน แลวนำไประเหยแหงดวยเครื่อง Rotary evaporator (BUCHI, Rotavapor R-3, BUCHI Labortechnix AG, Switzerland) ที่อุณหภูมิ 50 องศาเซลเซียส จนกระทั่งตัวทำ ละลายระเหยออกจนหมด แลวสุมเก็บตัวอยาง มาตรวจสอบปริมาณแทนนินดัดแปลงตามวิธีของ AOAC (1990) โดย ใชสาร tannic acid เปนสารละลายมาตรฐาน ไดความเขมเขมขนเริ่มตนของสารแทนนินจากสารสกัดใบกลวยหอม ทองอยูที่ 1,026.67±0.65 มิลลิกรัมตอลิตร แลวจึงนำสารที่ไดไปเจือจางใหไดความเขมขนตามแผนการทดลอง 2.2 การประยุกตใชสารแทนนินจากใบกลวยหอมทองเลี้ยงปลากะพงขาว 2.2.1 การวางแผนการทดลอง วางแผนการทดลองแบบ Independent Samples T-Test แบงการทดลองเปน 2 ชุดการทดลอง (Treatment) ชุดทดลองละ 3 ซ้ำ (Replication) ดังนี้

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 53 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 ชุดการทดลองที่ 1 เลี้ยงปลากะพงขาวโดยมีการเปลี่ยนถายน้ำปกติ (ชุดควบคุม) ชุดการทดลองที่ 2 เลี้ยงปลากะพงขาวดวยสารสกัดแทนนิน 10 มิลลิกรัมตอลิตร เลี้ยงโดยไมเปลี่ยนถายน้ำ ตลอดการทดลอง 2.2.2 การเตรียมหนวยทดลอง เตรียมถังพลาสติกสำหรับเลี้ยงปลาจำนวน 6 ถัง ปริมาตร 100 ลิตร และถังขนาด 500 ลิตร สำหรับพัก น้ำจำนวน 1 ถัง พักน้ำไว 1 คืนกอนนำมาใชเลี้ยงปลา พรอมทั้งมีการใหอากาศตลอดเวลา น้ำที่นำมาเลี้ยงเปนน้ำทะเล ความเค็ม 31-33 กรัมตอลิตร 2.2.3 การเตรียมสัตวทดลอง เตรียมลูกปลากะพงขาวขนาด 3 เซนติเมตร จากศูนยวิจัยและพัฒนาพันธุกรรมสัตวน้ำชายฝงชุมพร กอนทำการทดลองไดพักปลาเพื่อปรับสภาพเปนเวลา 14 วัน ใหอาหารวันละ 2 ครั้ง (เวลา 08.00 และ 16.00 น.) ชุด การทดลองที่ 1 เปลี่ยนถายน้ำทุก 3 วัน ชุดการทดลองที่ 2 ไมมีการเปลี่ยนถายน้ำตลอดการทดลอง 2.2.4 การเก็บขอมูลและบันทึกผล อัตราการรอด (Survival rate) % อัตราการรอด = จำนวนปลาที่เหลือเมื่อสิ้นสุดการทดลอง จำนวนปลาที่ปลอยเมื่อเริ่มการทดลอง ×100 2.2.5 คุณภาพน้ำ ตรวจวัดคุณภาพน้ำของทุกชุดการทดลองไดแก อุณหภูมิน้ำ คาความเปนกรด–ดาง ปริมาณแอมโมเนีย และปริมาณแทนนิน ตามรายละเอียดดังนี้ - การวัดคาอุณหภูมิดวยเทอรโมมิเตอร - การวัดคาความเปนกรด-ดางของน้ำดวยเครื่อง pH meter (ยี่หอ SmartSensor/ รุ่น PH818) - การวัดคาแอมโมเนียในน้ำ ใชวิธี Koroleff's Indophenol Blue Method (APHA, 1992) - การวัดคาแทนนิน ใชวิธี AOAC (Association of Official Analytical Chemists , 1990) 2.3 การวิเคราะหขอมูลทางสถิติ ขอมูลที่ไดนำมาวิเคราะหคาความแปรปรวนทางสถิติโดยวิธี Analysis of Variance (ANOVA) และ เปรียบเทียบความแตกตางระหวางคาเฉลี่ยแตละชุดการทดลองดวยวิธี Duncan’s Multiple Range Test (DMRT) (1) และวิธี Independent Samples T-Test (2) ที่ระดับความเชื่อมั่นที่ 95 เปอรเซ็นต ดวยโปรแกรมสำเร็จรูป 3. ผลการวิจัย 3.1 ประสิทธิภาพการลดปริมาณแอมโมเนียของสารสกัดแทนนินจากใบกลวยหอมทองแก จากการทดลองเปรียบเทียบความเขมขนของแอมโมเนียในน้ำที่สารแทนนินที่กันพบวา ทุกชุดการทดลองที่มี การเติมสารแทนนินจากใบกลวยหอมทองแกจะมีปริมาณแอมโมเนียรวมเพิ่มขึ้น โดยที่ปริมาณแอมโมเนียมีคาสูงตาม ปริมาณความเขมขนที่สูงขึ้น (P<0.05) ทั้งนี้เมื่อระยะเวลาผานไปที่ 180-360 นาทีพบวาชุดการทดลองที่เติมความ เขมขนของสารแทนนิน 10 มิลลิกรัมตอลิตร ปริมาณแอมโมเนียมีแนวโนมลดลง (P<0.05) เมื่อเปรียบเทียบกับชุดการ ทดลองอื่นๆ (ตารางที่ 1, ภาพที่ 1 (a)) สัมพันธกับการลดลงของปริมาณแทนนิน ภาพที่ 1 (b) ที่ชวงระยะเวลา 60-

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 54 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 360 นาที ซึ่งอาจเกิดจากการทำปฏิกิริยาของสารแทนนินกับปริมาณแอมโมเนียในน้ำ จึงเลือกสารสกัดจากใบกลวย หอมทองแกที่ความเขมขนนี้ไปศึกษาการประยุกตใชสารแทนนินจากใบกลวยหอมทองเลี้ยงปลากะพงขาวตอไป ตารางที่1 ปริมาณแอมโมเนียรวมในชุดการทดลองที่ใชสารสกัดแทนนินจากใบกลวยหอมทองที่ความเขมขนแตกตางกัน Note: * Means followed by different letters in the same column were significantly different (P < 0.05). ภาพที่1 ปริมาณแอมโมเนียรวม (mg-N/L) (a), ปริมาณแทนนินจากใบกลวยหอมทอง (b), คาความเปนกรด-ดาง (pH) (c) และอุณหภูมิ(d) ในชุดการทดลองที่ใชความเขมขนของสารสกัดแทนนินแตกตางกัน 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 0 30 60 180 360 Total ammonia concentration (mg L-1) Time (min) tannin 0 ppm tannin 10 ppm tannin 20 ppm tannin 40 ppm 0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0 30.0 35.0 40.0 45.0 0 30 60 180 360 Tannin concentration (mgL-1) Time (min) tannin 0 ppm tannin 10 ppm tannin 20 ppm tannin 40 ppm 7.00 7.20 7.40 7.60 7.80 8.00 8.20 8.40 8.60 8.80 9.00 0 30 60 180 360 pH Time (min) tannin 0 ppm tannin 10 ppm tannin 20 ppm tannin 40 ppm 25.0 25.5 26.0 26.5 27.0 27.5 28.0 28.5 29.0 0 30 60 180 360 Temperature (°C) Time (min) tannin 0 ppm tannin 10 ppm tannin 20 ppm tannin 40 ppm Treatment Time (mins) 0 30 60 180 360 Tannin 0 ppm 1.60±0.07a 1.52±0.02a 1.67±0.05a 1.57±0.04a 1.19±0.09a Tannin 10 ppm 1.60±0.07a 1.88±0.03b 1.90±0.02b 1.83±0.04b 1.53±0.01b Tannin 20 ppm 1.60±0.07a 1.97±0.01c 1.94±0.01bc 1.93±0.01c 1.80±0.04c Tannin 40 ppm 1.60±0.07a 2.00±0.01d 1.97±0.01c 1.96±0.01c 1.95±0.01d a c d b

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 55 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 3.2 การประยุกตใชสารแทนนินจากใบกลวยหอมทองเลี้ยงปลากะพงขาว 3.2.1 น้ำหนัก ความยาว และอัตราการรอดตายของปลากะพงขาวเมื่อสิ้นสุดการทดลอง จากผลการนำสารแทนนินจากใบกลวยหอมทองแกมาใชเลี้ยงปลากะพงขาวขนาดความยาวเริ่มตนที่ 4.49±0.01 เซนติเมตร และมีน้ำหนักเริ่มตน 0.97 กรัม เพื่อตรวจสอบการลดแอมโมเนียเปนระยะเวลา 14 วัน (ตาราง ที่ 2) พบวา ในชุดควบคุม (0 มิลลิกรัมตอลิตร) ปลากะพงขาวมีอัตราการรอด 100 เปอรเซ็นต ขณะที่ชุดที่ใชความ เขมขนของสารสกัดแทนนิน 10 มิลลิกรัมตอลิตร พบอัตราการรอดของปลาต่ำที่สุด (00.00±0.00 เปอรเซ็นต) ตารางที่2 อัตรารอดตาย (%) ของปลากะพงขาวที่เลี้ยงในสารสกัดแทนนินจากใบกลวยหอมทองที่ความเขมขน แตกตางกัน Treatment Initial weight (g) Final weight (g) Initial length (cm.) Final length (cm.) Survival rate (%) Tannin 0 ppm 0.97±0.60a 1.82±0.86a 4.48±0.78a 4.58±0.97a 100.00±0.00b Tannin 10 ppm 0.93±0.39a 0.00±0.00b 4.50±0.45a 0.00±0.00b 00.00±0.00a Note: * Means followed by different letters in the same column were significantly different (P < 0.05). 3.2.2 คุณภาพน้ำในระหวางการเลี้ยงปลากะพงขาว จากการศึกษาการใชสารแทนนินในการลดแอมโมเนียในการเลี้ยงปลากะพงขาว พบวา คาของอุณหภูมิ น้ำในทุกชุดการทดลองอยูในชวง 25-28 องศาเซลเซียส (P>0.05) (ภาพที่ 2d) ออกซิเจนที่ละลายน้ำมีคาอยูในชวง 5.38–5.96 มิลลิกรัมตอลิตร (P>0.05) ความเค็มตลอดการทดลองมีคาอยูในชวง 31–33 กรัมตอลิตร ปริมาณแอมโมเนียในการเลี้ยงปลากะพงขาวที่ความเขมขน 0 และ 10 มิลลิกรัมตอลิตร มีความแตกตาง อยางมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) พบคาแอมโมเนียรวมสูงที่สุดในวันที่ 3 ของชุดการทดลอง 10 มิลลิกรัมตอลิตร (1.94 ±0.02 mg-N/L) (ภาพที่ 2a) ขณะที่ปริมาณแทนนินมีคาลดลงอยางตอเนื่องตลอดระยะเวลาทดลอง คาความเปนกรด–ดางจากการศึกษาครั้งนี้มีคาเพิ่มสูงขึ้นในชวงวันที่ 6-9 โดยชุดควบคุม (0 มิลลิกรัมตอ ลิตร) มีคาความเปนกรดดางสูงที่สุด (ภาพที่ 2c) 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 0 3 6 9 12 Ammonia concentration (mg L-1 ) Time (day) tannin 0 ppm tannin 10 ppm 0.0 2.0 4.0 6.0 8.0 10.0 12.0 0 3 6 9 12 Tannin concentration (mgL-1 ) Time (day) tannin 0 ppm tannin 10 ppm a b

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 56 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 ภาพที่2 ปริมาณแอมโมเนียรวม (mg-N/L) (a), ปริมาณแทนนินจากใบกลวยหอมทอง (b), คาความเปนกรด-ดาง (pH) (c) และอุณหภูมิ (d) ในชุดการทดลองที่ใชความเขมขนของสารสกัดแทนนินแตกตางกัน 4. วิจารณผลการวิจัย จากการศึกษาครั้งนี้พบวาอัตราการรอดตายของปลากะพงขาวในชวงตั้งแตวันที่ 3 ของการทดลองปลาจะ เริ่มมีการตายสูง (ตารางที่ 2) ซึ่งสอดคลองกับการศึกษาของ พรพิมล พิมลรัตนและคณะ (2565) พบวา ปลากะพง ขาวที่เลี้ยงในสารสกัดแทนนินความเขมขน 0 มิลลิกรัมตอลิตร มีอัตราการรอดตายสูงที่สุด (100 เปอรเซ็นต) (P<0.05) ขณะที่ชุดการทดลองที่ความเขมขน 10 และ 50 มิลลิกรัมตอลิตร พบวาปลาเริ่มทยอยตายในวันที่ 8 ของการทดลอง และตายหมดเมื่อสิ้นสุดการทดลอง สาเหตุการตายของปลากะพงขาวอยางตอเนื่องในชุดการทดลองที่ใชสารสกัดแทน นินจากใบกลวยหอมทองโดยไมมีการเปลี่ยนถายน้ำในระหวางการเลี้ยงนั้น เมื่อนำชิ้นสวนเหงือกของปลาที่ตายมาสอง ภายใตกลองจุลทรรศนพบวามีสารแขวนลอยที่เกิดจากเศษอาหารและของเสียจากการขับถายของปลาเกาะอยูที่ บริเวณเหงือกเปนจำนวนมาก จึงสรุปไดวาการตายของปลานาจะเกิดจาก 2 สาเหตุหลัก คือ ปริมาณแอมโมเนียและ แอมโมเนียเปนพิษที่เพิ่มขึ้น เนื่องจากไมไดมีการเปลี่ยนถายน้ำ ประกอบกับความเขมขนของสารสกัดแทนนินที่ใช ทดลองเลี้ยงนั้นไมสามารถลดปริมาณแอมโมเนียได ประกอบกับแทนนินที่เติมลงไปจับกับแอมโมเนียอิสระและสาร แขวนลอยตางๆ ในน้ำ ทำใหโมเลกุลมีขนาดใหญขึ้นเหนี่ยวนำใหตกตะกอนสูเบื้องลาง ของถังทดลอง และสาร แขวนลอยบางสวนไปเกาะอยูที่บริเวณเหงือกปลาเปนจำนวนมาก ทำใหความสามารถในการแลกเปลี่ยนออกซิเจนของ ปลาลดนอยลงและทยอยตายในที่สุด (พรพิมล พิมลรัตนและคณะ, 2565) ทั้งนี้การเพาะเลี้ยงปลากะพงขาวใหยั่งยืนนั้นการจัดการคุณภาพน้ำพารามิเตอรตางๆ ใหอยูในระดับที่ เหมาะสม จากการศึกษาครั้งนี้พบวาคาของคุณภาพน้ำ ทั้งอุณหภูมิ ออกซิเจนที่ละลายน้ำ และความเค็มยังอยูในชวงที่ เหมาะสมตอการเลี้ยงปลากะพงขาว ทั้งนี้ปริมาณออกซิเจนที่ละลายน้ำและอุณหภูมิของน้ำที่ไมแตกตางกัน เนื่องจาก มีการเติมออกซิเจนตลอดเวลาการเลี้ยงและทดลองเลี้ยงในอาคารบริเวณเดียวกัน จึงทำใหอุณหภูมิของน้ำไมตางกัน ความเขมขนของแทนนินที่ใชในการทดลองสอดคลองกับความเขมขนของแทนนินในแตละชุดการทดลองที่ไดกำหนด ไวตั้งแตเริ่มตนการทดลองจนสิ้นสุดการทดลอง คาความเปนกรดหรือดางของน้ำนอกจากจะมีผลตอสัตวน้ำโดยตรง แลวยังมีผลทางออมคือ ทำใหความเปนพิษของแอมโมเนียเพิ่มมากขึ้นซึ่งเปนอันตรายตอสัตวน้ำ (มั่นสิน ตัณฑุลเวศม และไพพรรณ พรประภา, 2539) โดยแอมโมเนียในน้ำที่เพิ่มขึ้นจะไปลดปริมาณแอมโมเนียที่ปลาขับถายออกมาทำให 7.00 7.20 7.40 7.60 7.80 8.00 8.20 8.40 8.60 0 3 6 9 12 pH Time (day) tannin 0 ppm tannin 10 ppm 20.0 21.0 22.0 23.0 24.0 25.0 26.0 27.0 28.0 0 3 6 9 12 Temperature (°C) Time (day) tannin 0 ppm tannin 10 ppm c d

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 57 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 เลือดและเนื้อเยื่อปลามีแอมโมเนียเพิ่มขึ้น สงผลใหคาความเปนกรด–ดางในเลือดปลาเพิ่มขึ้น กอใหเกิดผลกระทบตอ การทำงานของเอนไซมและความคงตัวของเนื้อเยื่อในตัวปลา (ธรรมรักษละอองนวล, 2541) ในระบบจัดการน้ำจึง ควรมีการควบคุมคาแอมโมเนียที่เปนพิษไมใหมีปริมาณสูงเกินกวาคาที่ปลอดภัยตอสัตวน้ำคือ นอยกวา 0.05 มิลลิกรัม ตอลิตร (MacIntyre et al., 2008) 5. สรุปผลการวิจัย จากการศึกษาการใชสารสกัดแทนนินจากใบกลวยหอมทองแกตอการลดแอมโมเนียและอัตรารอดตายของ ปลากะพงขาวพบวา ชุดการทดลองที่เติมสารสกัดแทนนินจากใบกลวยหอมทองที่ความเขมขนของสารแทนนิน 10 มิลลิกรัมตอลิตร ปริมาณแอมโมเนียมีแนวโนมลดลงแตกตางอยางมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) กับชุดการทดลอง อื่นๆ แตสารสกัดแทนนินที่ใชในการทดลองครั้งนี้ไมสามารถลดปริมาณแอมโมเนียไดอีกทั้งยังมีผลไปเพิ่มปริมาณ แอมโมเนียในระบบการเลี้ยงสงผลทำใหปลากะพงขาวมีอัตราการรอดตายต่ำ โดยปลาในชุดการทดลองที่ใชสารสกัด แทนนินเขมขน 10 มิลลิกรัมตอลิตร มีการตาย 100 เปอรเซ็นต (อัตราการรอดตาย 0 เปอรเซ็นต) กิตติกรรมประกาศ งานวิจัยเรื่อง “การพัฒนาผลิตภัณฑแทนนินจากเปลือกกลวยหอมทองดิบเพื่อใชประโยชนในการบำบัดน้ำ เสียเชิงพานิชยตามแนวทางเศรษฐกิจหมุนเวียน” โดยมหาวิทยาลัยแมโจ ไดรับการสนับสนุนจากสำนักงาน คณะกรรมการสงเสริมวิทยาศาสตร วิจัยและนวัตกรรม ที่ไดสนับสนุนทุนวิจัยงานมูลฐาน (Fundamental Fund) ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2567 ขอขอบคุณฐานปฏิบัติการเพาะเลี้ยงสัตวน้ำชายฝง แมโจ-ชุมพร และคณาจารยใน สาขาวิชานวัตกรรมการเพาะเลี้ยงสัตวน้ำชายฝง คณะมหาวิทยาลัยแมโจ-ชุมพรที่เอื้อเฟอสถานที่ และสนับสนุน ความรูตางๆ ในการจัดทํางานวิจัยครั้งนี้ เอกสารอางอิง APHA. (1992) . Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater. 1 8th Edition, American Public Health Association (APHA), American Water Works Association (AWWA) and Water Pollution Control Federation (WPCF), Washington DC. Association of Official Analytical Chemists (AOAC). (1990). Official methods of analysis. 15th Edition. Association of Official Analytical Chemist, Washington. DC. p.66-68. Hargreaves, J.A. (1998). Nitrogen biogeochemistry of aquaculture ponds. Aquaculture. 166:181-212. Ip, Y.K., Chew, S.F. and Randall, D.J. (2001). Ammonia toxicity, tolerance, and excretion. In : Wright, P.A., Anderson, P.M. (Eds.) Fish physiology, nitrogen excretion. 20:109-148. MacIntyre, C.M., Ellis,T., North, B.P. and Turnbull, J.F. (2008). The Influences of Water Quality on The Welfare of Farmed Rainbow Trout: a review; In Fish welfare. Blackwell Publishing Ltd, Singapore. pp. 150-159.

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 58 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 กลุมสารสนเทศการเกษตร สำนักงานเกษตรและสหกรณจังหวัดชุมพร. (2566). กลวยหอมทองละแม ป 2566. [ออนไลน] คนเมื่อ 15 ธันวาคม 2566, จากhttps://www.opsmoac.go.th/chumphon-performancefiles-451591791870. ธรรมรักษ ละอองนวล. (2541). การวิเคราะหคุณภาพน้ำเพื่อการเพาะเลี้ยงสัตวน้ำ. อุบลราชธานี : คณะเกษตรและ อุตสาหกรรม สถาบันราชภัฎอุบลราชธานี. พรพิมล พิมลรัตนนิวุฒิ หวังชัย สุพันธณี สุวรรณภักดีและพัชราวลัย ศรียะศักดิ์. (2561). วิธีการสกัดและ ประสิทธิภาพของสารสกัดจากใบหูกวางตอการลดปริมาณแอมโมเนียในน้ำ. ใน เอกสารประกอบการ ประชุมวิชาการระดับชาติ IAMBEST ครั้งที่ 3 ระหวางวันที่ 24-25 พฤษภาคม 2561 ณ โรงแรมLoft mania Boutique Hotel อ.เมือง จ.ชุมพร. พรพิมล พิมลรัตนชานนท สุภรักษและ นิรุทธ หวัดสนิท. (2565). การใชสารสกัดแทนนินจากใบหูกวางตออัตรารอด ของปลากะพงขาว. ใน เอกสารประกอบงานประชุมวิชาการนวัตกรรมการเกษตรและทรัพยากรธรรมชาติ ครั้งที่ 1 ระหวางวันที่ 18-19 สิงหาคม 2565 ณ คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร. พรพิมล พิมลรัตนปณิดา กันถาด และ ชลดรงค ทองสง. (2566). ฐานขอมูลสารแทนนิน จากลำตน ใบและเปลือก กลวยหอมทอง. [ออนไลน] คนเมื่อ 12 มกราคม 2567, จาก https://chumphon.mju.ac.th/ wtms_webpageDetail.aspx?wID=2464 มั่นสิน ตัณฑุลเวศม และไพพรรณ พรประภา. (2539). การจัดการคุณภาพน้ำและการบำบัดน้ำเสียในบอเลี้ยงปลาและ สัตวน้ำอื่น ๆ เลม 1 การจัดการคุณภาพน้ำ. กรุงเทพฯ : โรงพิมพจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. สุเทพ ประเสริฐศรีวิชชุดา เอื้ออารีวีรชัย เพชรสุทธิ์นาตาลี อาร ใจเย็น และ พรพิมล พิมลรัตน. (2564). ประสิทธิภาพของสารสกัดแทนนินจากเคี่ยม (Cotylelobium lanceolatum) ตอการลดปริมาณ แอมโมเนียในน้ำทิ้งจากการเลี้ยงกุงทะเล. ใน เอกสารประกอบการประชุมวิชาการระดับชาติ IAMBEST ครั้งที่ 6 ระหวางวันที่ 27-28 พฤษภาคม 2564 ณ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง วิทยาเขตชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ จังหวัดชุมพร.

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 59 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 ศึกษาการเจริญเติบโตและอัตราการรอดตายของลูกกุงขาวสายพันธุสิชล 1 ในระยะโพสตลารวา 13 - 40 ที่อนุบาลดวยอาหารเสริมสาหรายสไปรูลินา, แอสตาแซนทินและโปรตีนยีสต Study of the Growth and Survival rates of White Shrimp, Sichon 1 strain, in the Stages Post Larva 13 - 40 which were nursed with Spirulina, Astaxanthin and Yeast Protein Supplements ณัฐกาญจน อินตัน และวีรชัย เพชรสุทธิ์* Natthakan Intan and Weerachai phetsut* 1 สาขาวิชานวัตกรรมการเพาะเลี้ยงสัตวน้ำชายฝง มหาวิทยาลัยแมโจ-ชุมพร ชุมพร 86170 1 Department of Innovative Coastal Aquaculture, Faculty of Maejo University at Chumphon, Chumphon, 86170 *Corresponding author: [email protected] บทคัดยอ มีวัตถุประสงคเพื่อศึกษาการเจริญเติบโตและอัตราการรอดตายของลูกกุงขาวสายพันธุสิชล 1 ในระยะโพสต ลารวา 13–40 ที่อนุบาลดวยอาหารเสริมสาหรายสไปรูลินา,แอสตาแซนทินและโปรตีนยีสต วางแผนการทดลองแบบ สุมตลอด (Completely Randomized Design) โดยแบงเปน 4 ชุดการทดลอง ในแตละชุดการทดลองมี 3 ซ้ำ ประกอบไปดวย ชุดการทดลองที่ 1 ใหอาหารเม็ดสำเร็จรูป (สำหรับอนุบาลลูกกุงวัยออน โปรตีน 40 %) ใชเปนกลุม ควบคุม (control), ชุดการทดลองที่ 2 ใหอาหารเม็ดสำเร็จรูป (สำหรับอนุบาลลูกกุงวัยออน) ที่เสริมดวยสาหรายสไปรู ลินา อัตราสวน 10 กรัม ตออาหาร 1 กิโลกรัม, ชุดการทดลองที่ 3 ใหอาหารเม็ดสำเร็จรูป (สำหรับอนุบาลลูกกุงวัย ออน) ที่เสริมดวยแอสตาแซนทิน อัตราสวน 12 กรัม ตออาหาร 1 กิโลกรัม และชุดการทดลองที่ 4 ใหอาหารเม็ด สำเร็จรูป (สำหรับอนุบาลลูกกุงวัยออน) ที่เสริมดวยโปรตีนยีสต อัตราสวน 10 กรัม ตออาหาร 1 กิโลกรัม โดยใชลูกกุง ขาวสายพันธุสิชล 1 ที่มีน้ำหนักเฉลี่ยเทากับ 0.02 ± 0.00 กรัม และความยาวลำตัวเฉลี่ยเทากับ 0.64 ± 0.03 เซนติเมตร จำนวน 14,400 ตัว ทำการทดลองเปนระยะเวลา 28 วัน (4 สัปดาห) จากผลการศึกษาพบวา ชุดการทดลอง ที่ 3 มีการเจริญเติบโตทางดานน้ำหนักและความยาวสูงที่สุด เทากับ 0.78 ± 0.04 กรัม และ 4.30 ± 0.25 เซนติเมตร ตามลำดับ ซึ่งสูงกวาทุกชุดการทดลองอยางมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) โดยชุดการทดลองที่ 4, 2 และ 1 มีการ เจริญเติบโตทางดานน้ำหนักและความยาวเฉลี่ยเทากับ 0.60 ± 0.11 กรัม, 4.00 ± 0.30 เซนติเมตร, 0.45 ± 0.13กรัม , 3.80 ± 0.33 เซนติเมตร และ 0.37 ± 0.04 กรัม, 3.60 ± 0.11 ตามลำดับ สวนอัตราการรอดตายเฉลี่ย พบวา ชุด การทดลองที่ 1 มีอัตราการอดตายสูงสุดเฉลี่ยเทากับ 92.28 ± 1.13 % มีความแตกตางอยางมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) กับชุดการทดลองอื่น โดยชุดการทดลองที่ 2, 4 และ 3 มีอัตราการรอดตายเฉลี่ยเทากับ 90.39 ± 7.11, 86.78 ± 5.33 และ 83.05 ± 7.11 % ตามลำดับ สวนอัตราการเจริญเติบโตตอวัน พบวา ชุดการทดลองที่ 3 มีอัตรา การเจริญเติบโตตอวันสูงสุดเฉลี่ยเทากับ 0.03 ± 0.00 กรัมตอวัน มีความแตกตางอยางมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) กับชุดการทดลองอื่น โดยชุดการทดลองที่ 4, 2 และ 1 มีอัตราการเจริญเติบโตตอวันเฉลี่ยเทากับ 0.02 ± 0.00, 0.01 ± 0.00 และ 0.01 ± 0.00 กรัมตอวัน ตามลำดับ สวนอัตราการเปลี่ยนอาหารเปนเนื้อ พบวามชุดการทดลองที่ 3 มี อัตราการเปลี่ยนอาหารเปนเนื้อดีที่สุดเฉลี่ยเทากับ 1.14 ± 0.05 แตไมมีความแตกตางอยางมีนัยสำคัญทางสถิติ (P>

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 60 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 0.05) กับชุดการทดลองอื่น โดยชุดการทดลองที่ 2, 4 และ 1 มีอัตราการเปลี่ยนอาหารเปนเนื้อเฉลี่ยเทากับ 1.24 ± 0.11, 1.25 ± 0.11 และ 1.26 ± 0.12 ตามลำดับ และ อัตราการเจริญเติบโตจำเพาะ พบวา ชุดการทดลองที่ 3 มี อัตราการเจริญเติบโตจำเพาะสูงที่สุดเฉลี่ยเทากับ 9.57 ± 0.62 % ตอวัน มีความแตกตางอยางมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) กับชุดการทดลองอื่น โดยชุดการทดลองที่ 4, 2 และ 1 อัตราการเจริญเติบโตจำเพาะสูงที่สุดเฉลี่ยเทากับ 6.87 ± 1.23, 5.03 ± 0.59 และ 5.01 ± 0.48 % ตอวัน ตามลำดับ คำสำคัญ : การเจริญเติบโต, อัตราการรอดตาย, กุงขาวสายพันธุสิชล 1, โพสตลารวา, อาหารเสริม Abstract The objective of this study was to investigate the growth, survival rate of Sichon 1 strain white shrimp during the Post Larva 13 - 40 stages, nursed with supplementary feed containing Spirulina, Astaxanthin, and Yeast Protein.The experimental design followed a Completely Randomized Design, with 4 treatment sets. Each treatment set included 3 replications. The experimental groups consisted of : Treatment 1, providing commercial pellet feed (with 40 % protein) as a control group; Treatment 2, providing commercial pellet feed (for early-stage shrimp larvae) supplemented with Spirulina at a ratio of 10 grams per kilogram of feed; Treatment 3, providing commercial pellet feed (for early-stage shrimp larvae) supplemented with Astaxanthin at a ratio of 12 grams per kilogram of feed; and Treatment 4, providing commercial pellet feed (for early-stage shrimp larvae) supplemented with Yeast Protein at a ratio of 10 grams per kilogram of feed. Using Sichon 1 strain white shrimp with an average weight of 0.02 ± 0.00 grams and an average body length of 0.64 ± 0.03 centimeters, totaling 14,400 individuals, the experiment spanned 28 days (4 weeks). Results revealed that Experiment Set 3 exhibited the highest growth in weight and length, with values of 0.78 ± 0.04 grams and 4.3 ± 0.25 centimeters, respectively. These values were significantly higher than all other experimental sets (P<0.05). Experiment Sets 4, 2, and 1 showed growth in weight and length, with values of 0.60 ± 0.11 grams, 4.0 ± 0.30 centimeters, 0.45 ± 0.13 grams, 3.8 ± 0.33 centimeters, 0.37 ± 0.04 grams, and 3.6 ± 0.11 centimeters, respectively. In terms of average survival rate, Experiment Set 1 had the highest rate at 92.28 ± 1.13 %. significant difference (P>0.05) between Experiment Sets 2, 4, and 3, with survival rates of 90.39 ± 7.11 %, 86.78 ± 5.33 %, and 83.05 ± 7.11 %, respectively. Regarding average daily growth rate, Experiment Set 3 demonstrated the highest value at 0.03 ± 0.00 grams per day, significantly differing from Sets 4, 2, and 1 (P>0.05), which had average daily growth rate values of 0.02 ± 0.00, 0.01 ± 0.00, and 0.01 ± 0.00 grams per day, respectively. Experiment Set 3 also exhibited the best feed conversion rate at 1.14 ± 0.05, with no significant difference (P<0.05) from Sets 2, 4, and 1, which had feed conversion rate values of 1.24 ± 0.11, 1.25 ± 0.11, and 1.26 ± 0.12, respectively. Specific growth rate was highest in Experiment Set 3 at 9.57 ± 0.62 % per day, significantly differing

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 61 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 (P>0.05) from Sets 4, 2, and 1, with Specific growth rate values of 6.87 ± 1.23 %, 5.03 ± 0.59 %, and 5.01 ± 0.48 % per day, respectively. Keywords: Growth, Survival rate, Sichon 1 white shrimp, Post Larva, Dietary supplements,

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 62 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 ผลของวัสดุผสมมูลวัวอัดเม็ดตอการเพิ่มผลผลิตและคุณภาพของมะเขือเทศเชอรี่สีทองที่ปลูก แบบแนวตั้งในโรงเรือนพลาสติก Effects of Cow Manure Pellet mixture on increasing Yield and Quality of Golden Cherry Tomato Grown Vertically in Plastic Greenhouse พิมพรรณ พิมลรัตน1 และพรพิมล พิมลรัตน2* Pimpan Pimonrat1 and Pornpimol Pimolrat2* 1สาขาการผลิตพืช คณะเทคโนโลยีการเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี12130 2สาขาวิชานวัตกรรมการเพาะเลี้ยงสัตวน้ำชายฝง มหาวิทยาลัยแมโจ-ชุมพร ชุมพร 86170 1 Crop Production Division, Faculty of Agricultural Technology, Rajamangala University of Technology Thanyaburi, 12130 2 Department of Innovative Coastal Aquaculture, Faculty of Maejo University at Chumphon, Chumphon, 86170 *Corresponding author: [email protected] บทคัดยอ มะเขือเทศเชอรี่สีเหลืองหรือสีทองเปนกลุมของมะเขือเทศที่นิยมปลูกเพื่อรับประทานเปนผักสีสันสวยงาม และมีคุณคาทางโภชนาการสูงอีกชนิดหนึ่งในจานสลัด แตผลผลิตของมะเขือเทศเชอรี่สีทองมีปริมาณผลผลิตตอตน นอย ดังนั้นจึงมีวัตถุประสงคเพื่อศึกษาผลของวัสดุผสมมูลวัวอัดเม็ดตอการเพิ่มผลผลิตและคุณภาพของมะเขือเทศเชอ รี่สีทองที่ปลูกแบบแนวตั้งในโรงเรือนพลาสติก ทำการทดลองโดยปลูกมะเขือเทศเชอรี่สีทองดวยกรรมวิธีการทดลอง จำนวน 5 กรรมวิธี ประกอบดวย กรรมวิธีที่ 1 ปุยเคมี (กรรมวิธีควบคุม) กรรมวิธีที่ 2 ปุยหมักมูลวัวอัดเม็ด กรรมวิธีที่ 3 ปุยหมักมูลวัวผสมปุยเคมีอัดเม็ด กรรมวิธีที่ 4 ปุยหมักมูลวัวผสมเปลือกปูปนอัดเม็ด และกรรมวิธีที่ 5 ปุยหมักมูลวัว ผสมปุยเคมีผสมเปลือกปูปนอัดเม็ด โดยใสวัสดุผสมมูลวัวอัดเม็ดอัตรา 20 กรัม ตอตน โดยวางแผนการทดลองแบบสุม สมบูรณ (Completely randomized design, CRD) ทำการวิเคราะหความสูงตน คาความเขียวใบ จำนวนผลรวม น้ำหนักผลรวม คาความแนนเนื้อ ปริมาณของแข็งทั้งหมดที่ละลายน้ำได (TSS) และคาสี พบวา ปุยหมักมูลวัวผสม ปุยเคมีอัดเม็ดสงเสริมการเจริญเติบโตของมะเขือเทศเชอรี่สีทองไดดีที่สุดไดแกความสูงตน ความเขียวใบ จำนวน ผลรวม และน้ำหนักผลรวมสูงที่สุด คาเฉลี่ยเทากับ 117.02 เซนติเมตร, 56.64 SPAD unit, 32.00 ผล และ 157.20 กรัม ตามลำดับ สวนคุณภาพของผล พบวา ปุยหมักมูลวัวอัดเม็ดสงเสริมความแนนเนื้อไดดีที่สุด คาเฉลี่ยเทากับ 29.95 N/มิลลิเมตร และปุยหมักมูลวัวผสมปุยเคมีผสมเปลือกปูปนอัดเม็ดสงเสริมคุณภาพสีผลไดดีที่สุด จึงสามารถ สรุปไดวาวัสดุผสมมูลวัวอัดเม็ดสามารถใชสงเสริมการเจริญเติบโต ผลผลิต และคุณภาพของมะเขือเทสเชอรี่สีทองได ปุยหมักมูลวัวผสมปุยเคมีอัดเม็ดชวยเพิ่มผลผลิต และปุยหมักมูลวัวผสมปุยเคมีผสมเปลือกปูปนอัดเม็ดสงเสริม คุณภาพสีผล คำสำคัญ: มะเขือเทศเชอรี่สีทอง, เปลือกปูปน, ปุยหมักมูลวัว, ปุยอัดเม็ด, วัสดุผสม

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 63 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 Abstract Yellow or golden cherry tomato is a group of tomato that is commonly grown for their colorful and nutritious salads. But yield per plant of golden cherry tomato is low. The objective of this experiment was to study effects of cow manure pellet mixture on increasing yield and quality of golden cherry tomato grown vertically in plastic greenhouse. The experiment was conducted by growing golden cherry tomato using 5 experimental methods, consisting of method 1: chemical fertilizer (control), method 2: cow manure compost pellets, method 3: cow manure compost pellets mixed with chemical fertilizer, method 4: cow manure compost pellets mixed with blue crab shell power (BCSP), and method 5: cow manure compost pellets mixed with chemical fertilizer and BCSP. Adding cow manure compost pellets with mixed materials for 20 g/plant with a completely randomized design (CRD). Plant height, leaf greeness, total number of fruit, weight of total fruit, texture, total soluble solid (TSS) and fruit color were analyzed. It was found that cow manure compost pellets mixed with chemical fertilizer promoted the best growth and yield of golden cherry tomato, showing the highest plant height, leaf greeness, total fruit number and total fruit weight. The average values were 117.02 cm., 56.64 SPAD unit, 32.00 fruits and 157.20 g, respectively. As for the fruit quality, cow manure compost pellets promoted the best firmness. The average value was 29.95 N/mm and cow manure comost pellets mixed with chemical fertilizer and BCSP promoted the best fruit color quality. Therefore, it can be concluded that pelletized cow manure mixture can be used promote growth, yield and quality of golden cherry tomato. Cow manure compost pellets mixed with chemical fertilizer increases yield and cow manure comost pellets mixed with chemical fertilizer and BCSP promotes fruit color quality. Keywords: Golden cherry tomato, Blue crab shell poder; BCSP, cow dung compost, fertilizer pellet, mixed material 1. บทนำ มะเขือเทศเชอรี่ (Cherry tomato) เปนพืชในสกุล Solanaceae เปนมะเขือเทศรับประทานสด ผลมีขนาด เล็ก เสนผานศูนยกลางผลประมาณ 1.5-3.5 เซนติเมตร รูปรางผลมีทั้งผลกลมและกลมรีผลมักมีสีแดง ซึ่งในปจจุบัน มะเขือเทศเชอรี่มีกระแสความนิยมเพิ่มมากขึ้นใชเพื่อประดับตกแตงจานอาหาร และมีคุณคาทางโภชนาการสูงอีกชนิด หนึ่งในจานสลัด จึงเปนสาเหตุใหมีการปรับปรุงพันธุ และคัดเลือกพันธุมะเขือเทศเชอรี่สีเหลืองหรือสีทองเพื่อนำมา บริโภคอยางแพรหลาย มะเขือเทศเชอรี่นอกจากใชเพื่อเพิ่มสีสันใหกับอาหารแลว ยังอุดมไปดวยสารตานอนุมูลอิสระที่ มีคุณสมบัติในการปองกันการกอโรครายแรงหลายชนิด เชน วิตามินเอ วิตามินซี กรดแอสคอบิก ไลโคปน เบตาแคโร ทีน แคโรทีนอยด และแรธาตุสำคัญตอรางกายชนิดตางๆ (Alenazi and Khandaker, 2024; Saha and Rashid, 2020)

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 64 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 สินคาทางการเกษตรในปจจุบันมีการยกระดับการผลิตตามมาตรฐานการผลิตพืชทางการเกษตรมากขึ้น นอกจากนี้ผูบริโภคยังใหความสำคัญกับกระบวนการผลิต ทำใหการผลิตดวยระบบปลอดภัยหรือระบบอินทรียไดรับ ความนิยม จึงมีการศึกษาการใชมูลสัตวหรือวัสดุชนิดอื่นผสมกับมูลสัตว พบวาการปลูกผักบุงโดยการใชปุยเคมีรวมกับ มูลวัวในอัตรา 2,000 กิโลกรัมตอไร ใหผลผลิตสูงที่สุดเมื่อเปรียบเทียบกับการปลูกดวยปุยเคมีเพียงอยางเดียวหรือการ ปลูกดวยวัสดุสูตรอื่นๆ (สายชล พรมีอยู และคณะ, 2555) และการศึกษาของ จุฑามาศ หานุ (2556) พบวาแตงกวา ญี่ปุนพันธุ เพรตตี้ สวอโล 279 ที่ปลูกดวยมูลไกผสมมูลวัวผสมปุยเคมี ใหผลผลิตสูงที่สุดเมื่อเปรียบเทียบกับการปลูก ดวยวัสดุชนิดอื่นๆ หรือการใชเปลือกปูมาปนเปนวัสดุผสมสำหรับสงเสริมการสรางความเขียวของใบพืช เชน การใช เปลือกปูปนเปนวัสดุเพาะกลาเมลอน พบวา ตนกลาเมลอนมีความเขียวใบมากกวาวัสดุที่ไมผสมเปลือกปูปน (Pimonrat et al., 2022) ดังนั้นงานวิจัยนี้จึงทำการศึกษาผลของวัสดุผสมชนิดตางๆ ตอการเจริญเติบโต ผลผลิต และ คุณภาพของมะเขือเทศเชอรี่สีทอง 2. อุปกรณและวิธีการ 2.1 การเตรียมพันธุ ทำการเพาะเมล็ดมะเขือเทศเชอรี่สีทอง โดยนำเมล็ดที่สมบูรณมาแชน้ำสะอาดที่อุณหภูมิ 40 องศาเซลเซียส เปนเวลา 4 ชั่วโมง เมื่อครบกำหนดเวลาทำการคัดเลือกเฉพาะเมล็ดที่จมน้ำไปบมในสภาพไมมีแสงเปนเวลา 24 ชั่วโมง แลวคัดเลือกเมล็ดที่มีรากแรกเกิดงอกออกมา มาเพาะในถาดเพาะเมล็ดขนาด 104 หลุม ที่บรรจุพีทมอสที่ผานการฆา เชื้อแลวเปนวัสดุเพาะ ใชเวลาในการเพาะเลี้ยงตนกลา 14 วัน แลวเตรียมเปนตนกลาสำหรับการยายปลูก 2.2 การปลูกมะเขือเทศในโรงเรือนทดลอง ยายตนกลาอายุ 14 วัน ลงปลูกในวัสดุผสมที่ประกอบดวย กาบมะพราวสับ ขุยมะพราว และแกลบเผา อัตราสวน 1 : 1 : 1 ที่บรรจุอยูในกระถางพลาสติกสีดำโดยบรรจุวัสดุผสมกระถางละ 2.3 กิโลกรัม แลวทำการรดน้ำ ลางวัสดุปลูกเปนเวลา 5 วันๆ ละ 1 ครั้ง จากนั้นขุดหลุมปลูก กวางและลึก 5*5 เซนติเมตร รองกนหลุมดวยไดโนทีฟู แรน อัตรา 4.5 กรัมตอหลุม จากนั้นยายตนกลาลงปลูกจำนวนกระถางละ 1 ตน ทำการทดลอง ณ โรงเรือนทดลอง คณะเทคโนโลยีการเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี ฉีดพนไทอะมีโทแซม อัตรา 5 กรัม ตอน้ำ 20 ลิตร เพื่อปองกันศัตรูพืช ทำการโยงตนเมื่อมะเขือเทศมีอายุ 1 เดือน โดยขึงคานรับน้ำหนักแลวพันลำตนขึ้นในแนวดิ่งดวย เชือกแขวนตนที่มีคลิปล็อคตนล็อคตนจากบริเวณโคนตน 2.3 วิธีการทดลอง การทดลองโดยใหปุยสูตรตางๆ แกตนมะเขือเทศเชอรี่สีทองอายุ 1 สัปดาห หลังยายปลูก ตามกรรมวิธีดังนี้ กรรมวิธีที่ 1 ปุยเคมี (กรรมวิธีควบคุม) กรรมวิธีที่ 2 ปุยหมักมูลวัวอัดเม็ด อัตรา 20 กรัม ตอตน กรรมวิธีที่ 3 ปุยหมัก มูลวัวผสมปุยเคมีอัดเม็ด อัตรา 20 กรัม ตอตน กรรมวิธีที่ 4 ปุยหมักมูลวัวผสมเปลือกปูปนอัดเม็ด อัตรา 20 กรัม ตอ ตน และกรรมวิธีที่ 5 ปุยหมักมูลวัวผสมปุยเคมีผสมเปลือกปูปนอัดเม็ด อัตรา 20 กรัม ตอตน กรรมวิธีละ 5 ซ้ำๆ ละ 1 ตน วางแผนการทดลองแบบสุมสมบูรณ (Completely randomized design, CRD) วิคราะหความแปรปรวนดวยวิธี Analysis of variance และเปรียบเทียบความแตกตางดวยวิธี Duncan’s multiple range test ที่ระดับความเชื่อมั่น 95 เปอรเซ็นต โดยใชโปรแกรม IBM SPSS Statistics 25

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 65 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 2.4 การวิเคราะหขอมูลการเจริญเติบโต การวิเคราะหการเจริญเติบโตโดยการวัดความสูงตน และคาความเขียวใบ วัดความสูงตนมะเขือเทศอายุ 8 สัปดาห โดยวัดจากใบเลี้ยงไปจนถึงปลายยอด และจดบันทึกคาความสูงตนมีหนวยเปนเซนติเมตร และบันทึกคาความ เขียวใบดวยเครื่อง SPAD meter โดยวัดคาความเขียวใบตนมะเขือเทศอายุ 4 สัปดาห วัดจากตำแหนงใบจำนวน 3 ตำแหนง 2.5 ผลผลิตและคุณภาพของผลมะเขือเทศ วิเคราะหผลผลิตโดยการนับจำนวนผลรวมและชั่งน้ำหนักผลรวม นับจำนวนผลรวมโดยเก็บเกี่ยวผลสัปดาห ละ 1 ครั้ง ทุกสัปดาห เปนเวลา 7 สัปดาห และชั่งน้ำหนักผลรวมหลังจากการนับจำนวนผลรวม 2.6 การวิเคราะหคุณภาพของผล การวิเคราะหคุณภาพของผลโดยการหาคาความแนนเนื้อ และปริมาณของแข็งทั้งหมดที่ละลายน้ำได (Total soluble solid, TSS) วิเคราะหความแนนเนื้อดวยเครื่องวิเคราะหเนื้อสัมผัส (Texture analyzer) ซึ่งมีหัวกดขนาด เสนผานศูนยกลาง 6 มิลลิเมตร กำหนดจุดวัดคาบนผิวมะเขือเทศใชความเร็วในการกด 1 มิลลิเมตรตอวินาที และลึก 5 เซนติเมตร ทำการสุมผลแบบหยิบสุม และวิเคราะหคา TSS ดวยเครื่อง Digital refractrometer รุน PAL-1 ยี่หอ ATAGO คาที่ไดมีหนวยเปนองศาบริกซ ( o Brix) 2.7 การวิเคราะหคาสี การวิเคราะหคาสีดวยเครื่องวัดสี (Colorimeter) ในระบบ CIE แบบ L * a * b* 3. ผลการวิจัย จากการทดลองใชปุยหมักมูลวัวอัดเม็ดผสมกับวัสดุตางชนิดกันเพื่อเพิ่มการเจริญเติบโตของมะเขือเทศเชอรี่สี ทอง พบวา กรรมวิธีที่ใชปุยหมักมูลวัวผสมปุยเคมีอัดเม็ด และกรรมวิธีที่ใชปุยหมักมูลวัวผสมปุยเคมีผสมเปลือกปูปน อัดเม็ดมีความสูงที่สุด มีคาเทากับ 118.33 และ 117.02 เซนติเมตร ตามลำดับ เมื่อเทียบกับกรรมวิธีอื่น และมีความ แตกตางกันอยางมีนัยสำคัญทางสถิติ ดังแสดงในตารางที่ 1 ปุยหมักมูลวัวผสมเปลือกปูปนอัดเม็ดสงเสริมการ เจริญเติบโตดานความสูงตนนอยที่สุด ใหคาความสูงเฉลี่ยเทากับ 71.51 เซนติเมตร คาความเขียวใบ พบวา ผลของคาความเขียวใบมีแนวโนมไปในทางเดียวกันกับความสูงตน คือ ปุยหมักมูล วัวผสมปุยเคมีอัดเม็ดสงเสริมความเขียวใบมะเขือเทศเชอรี่สีทองไดดีที่สุด ใหคาเฉลี่ยความเขียวใบเทากับ 56.64 SPAD unit ดังแสดงในตารางที่ 1 กรรมวิธีควบคุมและปุยหมักมูลวัวอัดเม็ดสงเสริมความเขียวใบนอยที่สุด ใหคาเฉลี่ย ความเขียวใบเทากับ 31.84 และ 31.48 SPAD unit ตามลำดับ

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 66 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 ตารางที่1 ความสูงตนและความเขียวใบของตนมะเขือเทศเชอรี่สีทองที่ปลูกดวยปุยหมักมูลวัวอัดเม็ดผสมกับวัสดุตาง ชนิดกัน Process height (cm) Leaf greenness value (SPAD unit) Control method 83.03±21.88b 31.84±9.53b Composted cow manure pellets 77.80±16.29b 31.48±3.43b Cow manure pellet mixed with chemical fertilizer pellets 117.02±38.72a 56.64±5.84a Cow manure pellet mixed with ground crab shell pellets 71.51±7.45b 33.22±3.42b Cow manure pellet mixed with chemical fertilizer mixed with crushed crab shell pellets 118.33±22.49a 51.76±4.22a F-test * * CV. (%) 25.32 14.04 หมายเหตุ: * คือ แสดงความแตกตางกันอยางมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับความเชื่อมั่น 95% a, b คือ คาเฉลี่ยตามดวยตัวอักษรที่เหมือนกันในแนวตั้งไมมีความแตกตางทางสถิติจากการวิเคราะหดวย Duncan’s multiple range test (DMRT) มะเขือเทศเชอรี่สีทองตอบสนองกับการปลูกดวยปุยหมักมูลวัวผสมปุยเคมีอัดเม็ด โดยพบจำนวนผลรวมสูง ที่สุดแตกตางอยางมีนัยสำคัญทางสถิติเมื่อปลูกมะเขือเทศเชอรี่สีทองดวยปุยหมักมูลวัวผสมปุยเคมีอัดเม็ด จำนวน ผลรวมเฉลี่ยเทากับ 32.00 ผล ดังแสดงในตารางที่ 2 เชนเดียวกับน้ำหนักผลรวมที่พบวาปุยหมักมูลวัวผสมปุยเคมี อัดเม็ดสงเสริมการเพิ่มน้ำหนักผลของมะเขือเทศเชอรี่สีทอง ใหคาเฉลี่ยน้ำหนักผลรวมเทากับ 157.20 กรัม ดังแสดง ในตารางที่ 2 แตกตางอยางมีนัยสำคัญทางสถิติกับการปลูกดวยวัสดุผสมชนิดอื่น และพบวากรรมวิธีควบคุมใหจำนวน ผลรวมและน้ำหนักผลรวมนอยที่สุด ใหจำนวนผลรวมนอยกวากรรมวิธีที่ใสปุยหมักมูลวัวผสมปุยเคมีอัดเม็ดถึง 5 เทา และใหน้ำหนักผลรวมนอยกวาการปลูกดวยปุยหมักมูลวัวผสมปุยเคมีอัดเม็ด 4.22 เทา

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 67 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 ตารางที่2 จำนวนผลรวมและน้ำหนักผลรวมของมะเขือเทศเชอรี่สีทองที่ปลูกดวยปุยหมักมูลวัวอัดเม็ดผสมกับวัสดุ ตางชนิดกัน Process Total number (result) Total weight (gram) Control method 7.00±6.12b 37.20±30.34b Composted cow manure pellets 12.00±12.2ab 71.00±61.8ab Cow manure pellet mixed with chemical fertilizer pellets 32.00±25.28a 157.20±50.44a Cow manure pellet mixed with ground crab shell pellets 18.40±20.30ab 99.80±106.63ab Cow manure pellet mixed with chemical fertilizer mixed with crushed crab shell pellets 18.80±7.81ab 102.00±62.14ab F-test * * CV. (%) 92.27 95.13 หมายเหตุ: * คือ แสดงความแตกตางกันอยางมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับความเชื่อมั่น 95% a, b คือ คาเฉลี่ยตามดวยตัวอักษรที่เหมือนกันในแนวตั้งไมมีความแตกตางทางสถิติจากการวิเคราะหดวย Duncan’s multiple range test (DMRT) และพบวาคาความแนนเนื้อ และปริมาณของแข็งทั้งหมดที่ละลายน้ำได (TSS) ไมมีความแตกตางกันอยางมี นัยสำคัญทางสถิติ (P≤0.05) ในทุกกรรมวิธี ดังแสดงในตารางที่ 3 แตคาความแนนเนื้อของผลมะเขือเทศเชอรี่สีทองมี แนวโนมมากที่สุดในกรรมวิธีที่ใสปุยหมักมูลวัวอัดเม็ด และพบวาคา TSS ในทุกกรรมวิธีที่ใสวัสดุมีปริมาณของ TSS สูง กวากรรมวิธีควบคุม (ไมใสวัสดุ) คา TSS ของมะเขือเทศเชอรี่สีทองที่ปลูกดวยปุยหมักมูลวัวอัดเม็ดผสมกับวัสดุทุกชนิดอยูระหวาง 7.16-8.66 o Brix ดังแสดงในตารางที่ 3 มะเขือเทศเชอรี่สีทองที่ปลูกดวยปุยหมักมูลวัวผสมเปลือกปูปนอัดเม็ดใหคา TSS สูงที่สุด คาเฉลี่ยเทากับ 8.66 o Brix และมะเขือเทศเชอรี่สีทองที่ปลูกแบบควบคุมใหคา TSS ต่ำที่สุด คาเฉลี่ยเทากับ 7.16 o Brix

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 68 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 ตารางที่ 3 ความแนนเนื้อและปริมาณของแข็งทั้งหมดที่ละลายน้ำได (TSS) ของมะเขือเทศเชอรี่สีทองที่ปลูกดวยปุย หมักมูลวัวอัดเม็ดผสมกับวัสดุตางชนิดกัน Process firmness (N/mm) TSS ( o Brix) Control method 19.16±11.80 7.16±1.09 Composted cow manure pellets 29.95±6.66 8.43±1.05 Cow manure pellet mixed with chemical fertilizer pellets 20.75±7.27 8.40±0.72 Cow manure pellet mixed with ground crab shell pellets 18.55±2.81 8.66±0.89 Cow manure pellet mixed with chemical fertilizer mixed with crushed crab shell pellets 20.71±3.17 8.03±1.09 F-test ns ns CV. (%) 32.69 12.10 หมายเหตุ: ns คือ แสดงความไมแตกตางกันอยางมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับความเชื่อมั่น 95% ดานคุณภาพของสีผล พบวา มะเขือเทศเชอรี่สีทองที่ปลูกดวยปุยหมักมูลวัวผสมปุยเคมีผสมเปลือกปูปน อัดเม็ดมีความแตกตางกันอยางมีนัยสำคัญทางสถิติ(p≤0.05) โดยมีคาเฉลี่ยของคา L* เทากับ 49.13 ดังแสดงใน ตารางที่ 4 คา L* รองลงมาคือมะเขือเทศเชอรี่สีทองที่ปลูกดวยปุยหมักมูลวัวอัดเม็ด มีคาเฉลี่ยคา L* เทากับ 47.74 และมะเขือเทศเชอรี่สีทองที่ปลูกดวยปุยหมักมูลวัวผสมเปลือกปูปนอัดเม็ดมีคา L* นอยที่สุด โดยมีคาเฉลี่ยคา L* เทากับ 43.15 คา a* ของผลมะเขือเทศเชอรี่สีทองที่ปลูกดวยปุยหมักมูลวัวอัดเม็ดผสมกับวัสดุทุกชนิด พบวาไมมีความ แตกตางกันอยางมีนัยสำคัญทางสถิติ(P≤0.05) ดังแสดงในตารางที่ 4 นอกจากนี้พบวามะเขือเทศเชอรี่สีทองที่ปลูก ดวยปุยหมักมูลวัวผสมปุยเคมีผสมเปลือกปูปนอัดเม็ดใหคา a* ต่ำที่สุด คาเฉลี่ยเทากับ 12.75 คา b* ของมะเขือเทศเชอรี่สีทองที่ปลูกดวยปุยหมักมูลวัวอัดเม็ดผสมกับวัสดุทุกชนิดมีความแตกตางกันทาง สถิติมะเขือเทศเชอรี่สีทองที่ปลูกดวยปุยหมักมูลวัวผสมปุยเคมีผสมเปลือกปูปนอัดเม็ดใหคา b* สูงที่สุด คาเฉลี่ย เทากับ 46.55 (ตารางที่ 4) และมะเขือเทศเชอรี่สีทองที่ปลูกดวยปุยหมักมูลวัวอัดเม็ดใหคา b* ต่ำที่สุด คาเฉลี่ยเทากับ 13.41

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 69 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 ตารางที่ 4 คาความสวาง (L*), คาความเปนสีแดงหรือเขียว (a*) และคาความเปนสีเหลืองหรือน้ำเงิน (b*) ของมะเขือ เทศเชอรี่สีทองที่ปลูกดวยปุยหมักมูลวัวอัดเม็ดผสมกับวัสดุตางชนิดกัน Process Brightness value (L*) Value of red or green (a*) Value of yellow or blue (b*) Control method 46.92±3.54ab 12.95±3.82 41.35±8.03a Composted cow manure pellets 47.74±4.24a 25.38±18.78 13.41±6.84c Cow manure pellet mixed with chemical fertilizer pellets 44.44±1.28ab 13.36±1.62 39.61±4.3b Cow manure pellet mixed with ground crab shell pellets 43.15±4.03b 14.08±2.03 39.55±5.21b Cow manure pellet mixed with chemical fertilizer mixed with crushed crab shell pellets 49.13±2.98a 12.75±3.82 46.55±5.22a F-test * ns * CV. (%) 7.21 57.27 14.43 หมายเหตุ: * คือ แสดงความแตกตางกันอยางมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับความเชื่อมั่น 95% ns คือ แสดงความไมแตกตางกันอยางมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับความเชื่อมั่น 95% a, b, c คือ คาเฉลี่ยตามดวยตัวอักษรที่เหมือนกันในแนวตั้งไมมีความแตกตางทางสถิติจากการวิเคราะหดวย Duncan’s multiple range test (DMRT) 4. วิจารณผลการวิจัย มะเขือเทศเชอรี่สีทองมีความสูงตนเพิ่มขึ้นเมื่อปลูกดวยปุยหมักมูลวัวผสมปุยเคมีอัดเม็ด ความสูงตนที่ เพิ่มขึ้นอาจเกิดเนื่องจากการมีคาความเขียวใบมากที่สงผลตอการเพิ่มขึ้นของอัตราการสังเคราะหแสง มะเขือเทศเชอรี่ สีทองที่มีอัตราการสังเคราะหแสงมากกวาจะมีปริมาณอาหารสะสมในตนมาก และเมื่ออาหารเคลื่อนยายไปสูจุดเจริญ จึงสามารถเจริญเติบโตดานความสูงตนไดมากกวา เชนเดียวกับการรายงานของ Saha and Rashid, 2020 ที่พบวา ตนสตรอเบอรี่มีการเจริญเติบโตดีที่สุดเมื่อปลูกดวยการเติมปุยคอกรวมกับปุยเคมี จำนวนผลรวมและน้ำหนักผลรวม (ผลผลิต) ที่เพิ่มขึ้นอาจเนื่องจากตนมะเขือเทศเชอรี่สีทองมีการเจริญเติบโตอยางตอเนื่องจากปริมาณปุยที่สะสมอยูในรู พรุนของมูลวัวและสามารถปลอยใหมะเขือเทศเชอรี่สีทองดูดใชไดตามความตองการ มะเขือเทศเชอรี่สีทองจึงเขาสู ระยะสืบพันธุไดเร็ว การผสมพันธุเกิดขึ้นไดดี และมีอาหารเพียงพอในการเคลื่อนยายไปสะสมในผล จึงทำใหจำนวน ผลรวมและน้ำหนักผลรวมมีคามากที่สุด เชนเดียวกับการรายงานของ Khan and Rashid (2021) ที่พบวาน้ำหนักผล ของมะเขือเทศมีคามากที่สุดเมื่อปลูกดวยวัสดุผสมปุยคอก

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 70 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 5. สรุปผลการวิจัย วัสดุผสมมูลวัวอัดเม็ดสามารถใชสงเสริมการเจริญเติบโต ผลผลิต และคุณภาพของมะเขือเทสเชอรี่สีทองได ปุยหมักมูลวัวผสมปุยเคมีอัดเม็ดชวยเพิ่มผลผลิต และปุยหมักมูลวัวผสมปุยเคมีผสมเปลือกปูปนอัดเม็ดสงเสริม คุณภาพสีผล เอกสารอางอิง จุฑามาศ หานุ. (2556). ศึกษาปุยเคมีและปุยคอก (มูลไกและมูลสุกร) ในอัตราที่แตกตางกันตอการเจริญเติบโตของ แตงกวาญี่ปุนพันธุ เพรตตี้ สวอโล 279. ปญหาพิเศษ วิทยาศาตรบัณฑิต. มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค, นครสวรรค. สายชล พรมีอยู อัจฉรา จิตตลดากร และหฤษฎี ภัทรดิลก. (2555). ผลของการใชปุยมูลวัว ปุยหมักและปุยเคมีตอการ ผลิตผักบุงจีน. ใน การประชุมเสนอผลงานวิจัยระดับบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ครั้งที่ 2. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, นนทบุรี. Alenazi, M. M. and Khandaker, M. M. (2024). Responses of tomato hybrid cultivars to soil application of humic acid under greenhouse conditions. Brazilian Journal of Biology, 84, 1-11. Khan, M, J, A. and Rashid, M, H, A. (2021). Growth and yield of cherry tomato (Solanum lycopersicum L. var. cerasiforme) as influenced by different types of staking and inorganic fertilizers. Fundamental and Applied Agriculture, 6(3), 245-256. Pimonrat, P., Watcharinrat, D., Chanchula, N. and Pimolrat, P. (2022). Impact of using blue crab shell powder (BCSP) on alteration of EC, pH, leaf greeness, and growth of Cucumis melo var Hamigua TA215 seedlings. Asean Journal of Scientific and Technological Reports, 25(4), 79- 85. Saha, R. and Rashid, M. H. A. (2020). Effects of variety and organic manures on growth, yield and quality of cherry tomato under vertical farming. Journal of Bangladesh Agricultural University, 18(4), 982-992.

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 71 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 ผลของระยะเวลาหลังเจาะเก็บเลือดตอระดับความเขมขนของน้ำตาลกลูโคสในเลือดโค Effect of Time Post Blood Collection on Glucose Concentration in Beef Cattle วรารัตน พันธคำ1 กันยาวีร ไกรวิริยะ1 พวงพกา ทองสะอาด1 กมลวรรณ สะอาด1 รัชกาล ทองสวัสดิ์1 จุฬาสินี แมนสถิตย1 นิคม ศรีกะชา1 อนัญญา พรมโคตร2 และ ชำนาญวิทย พรมโคตร1* Wararat Pankum1 , Kanyawi Kaiwiriya1 , Puangphaka Thongsaard1 , Kamonwan Saart1 , Ratchakarl Thongsawat1 Julasinee Maensathit1 , Nikom Srikacha1 , Ananya Promkot2 , Chamnanwit Promkot1* 1 โปรแกรมวิชาเทคนิคการสัตวแพทสาขาสัตวศาสตร คณะทรัพยากรธรรชาติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร 2สาขาแพทยแผนไทย คณะทรัพยากรธรรชาติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร 1 Division of veterinary technology, Department of Animal Science, Faculty of Natural Resources, Rajamangala University of Technology Isan, Sakon Nakhon Campus 2 Department of Thai Traditional Medicine, Faculty of Natural Resources, Rajamangala University of Technology Isan, Sakon Nakhon Campus *Corresponding author: [email protected] บทคัดยอ งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงคเพื่อทดลองผลของระยะเวลาหลังเจาะเก็บเลือดจากตัวสัตวที่ไมไดปนแยกน้ำ เลือดออกจากเซลลเม็ดเลือดตอระดับความเขมขนของน้ำตาลในเลือดโคเนื้อ โดยใชโคเนื้อพันธุผสมอะเมริกันบารมัน พื้นเมือง เพศเมีอายุ1-2 ป น้ำหนัก 300-350 กิโลกรัม จำนวน 10 ตัว ทำการเก็บเจาะเก็บเลือดจากโคจากหลอดเลือด ดำจูกูลา (jugular vien) บรรจุลงในหลอดเก็บเลือดที่มีสารกันเลือดแข็งตัว ลิเทียม เฮปาริน (lithium heparin) และ ทำการตรวจวัดระดับน้ำตาลกลูโคสในเลือดโดยใช ชุดทดสอบ (Test Kit) สำหรับตรวจน้ำตาลในเลือด (Accu-Chek Instant S Blood Glucose Glucometer Kit) โดยในแตละตัวทำการตรวจที่เวลาตาง ๆ หลังจากเจาะเก็บเลือดจาก ตัวสัตวแลว ดังนี้ 0 (ตรวจทันที่หลังจากเจาะเลือด, ไมเกิน 2 นาที) 10, 20, 30 60 และ 90 นาทีหลังจากเจาะเก็บ เลือด (โดยไมไดปนแยกน้ำเลือดออกจากเซลลเม็ดเลือด) และทำการเปรียบเทียบระดับน้ำตาลกลูโคส ณ เวลาตาง ๆ กับ ณ เวลา 0 นาที โดยใชสถิติการจับคู ทีเทส (paired simple T-Test) ผลการทดลองพบวา ระดับน้ำตาลในเลือด โคมีมีแนวโนมลดลงตามเวลาที่เพิ่มขึ้นหลังจากเจาะเก็บเลือดจากตัวสัตวแตเมื่อเปรียบเทียบ ณ เวลาตาง ๆ กับ ณ เวลา 0 นาที ระดับความเขมขนของน้ำตาลในเลือดไมแตกตางกันทางสถิติ จากผลการทดลองสามารถสรุปไดวาระยะ หลังเจาะเก็บเลือดจากตัวสัตวโดยไมไดปนแยกเม็ดออกจากน้ำเลือด นาน 90 นาที หรือนอยกวาไมมีผลตอระดับความ เขมขนของน้ำตาลในเลือด คำสำคัญ: น้ำตาลในเลือดโค, เวลา, แยกน้ำเลือด .

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 72 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 Abstract The objective of this research was to test the effect of the period after blood collection from animals that had not been centrifuged to separate blood fluid from blood cells on the blood sugar concentration level of beef cattle. Animals wer 10 beef cattle, crossed breed ( Thai-native+ American Barhmanh). Males 1 to 2 years old, weight 300-350 kilograms. Blood was collected from cattle from the jugular vien, packed into blood collection tubes containing the anticoagulant lithium heparin. Blood glucose were measured using a test kit (Accu-Chek Instant S Blood Glucose Glucometer Kit) for checking blood sugar , each of which was tested at different times after blood was drawn from the animal as follows: 0 (test immediately after blood collection, no more than 2 minutes) 10, 20, 30, 60, and 90 minutes after blood collection (without centrifuging the blood to separate plasma from the blood cells). The comparing the glucose levels at various times with that at 0 minutes were done by paired simple T Test. The results found that Blood sugar levels in cattle tended to decrease with increasing time after blood was collected from the animals. But when comparing at different times with at 0 minutes, blood sugar concentration levels were not statistically different. From the results of the experiment, it can be concluded that after collecting blood from the animals without centrifuging to separeted plasma from blood cells for 90 minutes or less, there was no effect on the concentration of sugar in the blood. . Keywords: Blood sugar in beef cattle., Time, Blood cell and plasma separation 1. บทนำ น้ำตาลกลูโคสในเลือด เปนคาเคมีในน้ำเลือดที่สำคัญคาหนึ่งในการตรวจวินิจฉัยโรคสัตวทางหองปฏิบัติการ ดังนั้นการตรวจวัดน้ำตาลในเลือดสัตวเพื่อใหไดคาที่ถูกตองแมนยำจึงเปนสิ่งสำคัญในการวินิจฉัยโรคไดถูกตอง หลังจากเจาะเก็บเลือดจากตัวสัตว ใสในหลอดเก็บเลือดแลว ระดับของน้ำตาลกลูโคสในน้ำเลือดจะลดลงตาม ระยะเวลาที่นานขึ้นหลังเจาะเก็บเลือดจากตัวสัตว เนื่องจากเซลลเม็ดเลือดแดง เซลลเม็ดเลือดขาว และเกร็ดเลือดใน น้ำเลือดมีการดึงเอาน้ำตาลกลูโคสในน้ำเลือดเขาเซลลเพื่อนำเขาสูกระบวนการไกลโคไลซีส (glycolysis) เพื่อเปน แหลงพลังงานของเซลล (O’Neill, 2000) ดังนั้นในทางปฏิบัติ หลังเจาะเก็บเลือดจากตัวสัตวแลวตองตรวจวัดน้ำตาล ทันทีหรือปนแยกเม็ดเลือดกับน้ำเลือดหรือพลาสมา (plasma) ทันที แตอยางไรก็ตามในบางกรณีไมสามารถแยกเม็ด เลือดกับน้ำเลือดไดทันที เชน ฟารมสัตวอยูหางไกลจากหองปฏิบัติการ หรือขอจำกัดอื่น ๆ ที่เปนเหตุใหไมสามารถ ตรวจวัดกลูโคสหรือแยกเซลลเม็ดเลือดออกจากน้ำเลือดไดทันทีดังนั้นกรณีเชนนี้อาจทำใหระดับน้ำตาลในเลือดของ สัตวต่ำกวาคาที่ควรจะเปน แตอยางไรก็ตามในสัตวเคี้ยวเอื้อง เชน โคนม โคเนื้อมีอัตราการใชน้ำตาลโดยเซลลเม็ด เลือดแดงต่ำกวาสัตวกระเพาะเดี่ยว (Leng and Annison, 1962) เงื่อนไขการจัดการตัวอยางเลือดเพื่อสงตรวจระดับ น้ำตาลอาจแตกตางจากสัตวทั่วไป ดังนั้นการวิจัยเพื่อหาระยะเวลาที่เหมาะสมในการแยกน้ำเลือดออกจากเม็ดเลือด เพื่อสงตรวจหาระดับความเขมขนของน้ำตาลในเลือดทางหองปฏิบัติการที่ไมสงผลใหระดับน้ำตาลในเลือดต่ำกวาคาที่ เปนจริงจึงเปนสิ่งที่นาสนใจ

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 73 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 ดังนั้นในงานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงคเพื่อทดสอบผลของระยะเวลาหลังเจาะเก็บเลือดตอระดับความเขมขน ของน้ำตาลในน้ำเลือด ซึ่งขอมูลจากผลการทดลองจะสามารถนำมาใชเปนขอมูลที่ควรคำนึงเมื่อไมสามารถตรวจวัด ระดับน้ำตาลในเลือดไดทันทีหลังเจาะเก็บเลือด 2. อุปกรณและวิธีการ 2.1 สัตวทดลอง: โคเนื้อพันธุผสมอะเมริกันบารมันพื้นเมือง เพศเมีอายุ1-2 ป น้ำหนัก 300-350 กิโลกรัม จำนวน 10 ตัว โคถูกเลี้ยงโดยการปลอยลงแปลงหญา และเสริมฟางขาวใหกินตอนกลางคืนในคอกสัตว 2.2 การเก็บตัวอยางเลือด: ทำการเก็บเจาะเก็บเลือดจากโค โดยการเจาะเลือดที่หลอดเลือดดำจูกูลา (jugular vien) จำนวน 10 มิลลิลิตร บรรจุลงในหลอดเก็บเลือดที่มีสารกันเลือดแข็งตัว ลิเทียม เฮปาริน (lithium heparin) 2.3 การตรวจวัดระดับน้ำตาลในเลือด: ทำการตรวจวัดระดับน้ำตาลในเลือดโดยใชชุดทดสอบ (Test Kit) สำหรับตรวจน้ำตาลในเลือด (Accu-Chek Instant S Blood Glucose Glucometer Kit) โดยในแตละตัวทำการ ตรวจที่เวลาตาง ๆ หลังจากเจาะเก็บเลือดจากตัวสัตวแลว ดังนี้ 0 (ตรวจทันที่หลังจากเจาะเลือด) 10, 20, 30 60 และ 90 นาทีหลังจากเจาะเก็บเลือด (โดยไมไดปนแยกน้ำเลือดออกจากเซลลเม็ดเลือด) 2.4 สถิติ: ทำการเปรียบเทียบคาระดับความเขมขนของน้ำตาลในเลือด ณ เวลาตาง ๆ กับ ณ เวลา 0 นาที โดยวิธีจับคู (paired simple T-test) ที่ระดับนัยสำคัญ P<0.05. . 3. ผลการวิจัย ระดับความเขมขนของน้ำตาลกลูโคสในเลือดโคเนื้อ ณ เวลาตาง ๆ หลังจากเจาะเก็บเลือด แสดงดังภาพที่ 1 โดยพบวา ระดับน้ำตาลในเลือดโคมีมีแนวโนมลดลงตามเวลาที่เพิ่มขึ้นหลังจากเจาะเก็บเลือดจากตัวสัตว ภาพที่1 กราฟแสดงความสัมพันธระหวางระดับน้ำตาลกลูโคสในเลือดกับระยะเวลาหลังเจาะเก็บเลือดจากตัวสัตว

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 74 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 ความเขมขนของน้ำตาลในเลือดโคหลังจากเจาะเลือด 10 20 30 60 และ 90 นาทีเปรียบเทียบกับ ณ เวลา 0 นาที แสดงตารางที่ 1 ตารางที่ 1 แสดงระดับน้ำตาลในน้ำเลือด ณ เวลาหลังจากเจาะเก็บเลือด (10 20 30 60 และ 90 นาที) เปรียบเทียบ กับระดับน้ำตาลในเลือด ณ เวลา 0 นาที ระยะเวลาหลังเจาะ เก็บเลือด (นาที) ระดับความเขมขนของน้ำตาลใน เลือด (mg/dL) ความเขมขนของน้ำตาลในเลือด ณ เวลา 0 นาที(mg/dL) P value 10 57.0 ± 8.7 57.7 ± 9.3 0.363 20 57.2 ± 9.1 57.7 ± 9.3 0.415 30 57.3 ± 9.2 57.7 ± 9.3 0.721 60 56.0 ± 9.1 57.7 ± 9.3 0.080 90 56.0 ± 8.1 57.7 ± 9.3 0.099 จากตารางที่ 1 ระดับความเขมขนของน้ำตาลในเลือดหลังเจาะเก็บเลือด ณ เวลา 10 20 30 60 และ 90 นาที ไมแตกตางกับระดับน้ำตาลในเลือด ณ เวลา 0 นาที แตเมื่อเวลาผานไป 60 หรือ 90 นาที ระดับน้ำตาลในเลือด โคมีแนวโนม ต่ำกวา (P<0.1) . 4. วิจารณผลการวิจัย การที่ระดับความเขมขนของน้ำตาลในเลือดลดลงเมื่อเวลานานขึ้น เกิดจากน้ำตาลในน้ำเลือดถูกใชโดยเซลล เม็ดเลือดแดง (Christopher and O’Neill. 2000) เนื่องจากเซลลเม็ดเลือดแดงตองการพลังงาน และแหลงพลังงาน หลักไดจากน้ำตาลกลูโคสในเลือด (Suzuki et al., 1984) น้ำตาลกลูโคสในเลือดโคปกติมีระดับที่ต่ำกวาสัตวกระเพาะ เดี่ยว ประกอบกับการใชกลูโคสโดยเซลลเม็ดเลือดแดงเกิดขึ้นในอัตราที่ต่ำกวาสัตวชนิดอื่น (Leng and Annison, 1962) จึงสงผลใหเมื่อเวลาผานไป 90 นาที ความเขมขนของน้ำตาลในเลือดไมลดลงหรือลดลงเล็กนอยไมแตกตางกับ ณ เวลา 0 นาที ซึ่งสอดคลองกับงานวิจัยของ Drackley (2023) ที่พบวาระดับน้ำตาลในเลือดของโคนมไมแตกตางกัน ระหวางตัวอยางเลือดที่นำมาปนแยกน้ำเลือดทันที (เวลานอยกวา 30 นาที) กับตัวอยางเลือดที่ตั้งทิ้งไว ณ อุณภูมิหอง เปนเวลา 150 นาที 5. สรุปผลการวิจัย จากผลการทดลองสามารถสรุปไดวาระยะหลังเจาะเก็บเลือดจากตัวสัตวโดยไมไดปนแยกเม็ดออกจากน้ำ เลือด นาน 90 นาที หรือนอยกวาไมมีผลตอระดับความเขมขนของน้ำตาลกลูโคสในเลือด กิตติกรรมประกาศ ขอบคุณสาขาสัตวศาสตรโปรแกรมวิชาเทคนิคการสัตวแพทย คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัย เทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร ที่ อำนวยความสะดวกและสนับสนุนสัตวทดลอง และหองปฏิบัติการ ทำใหงานวิจัยในครั้งนี้ประสบผลสำเร็จ

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 75 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 เอกสารอางอิง Christopher, M. M. & O'Neill, S. (2000). Effect of specimen collection and storage on blood glucose and lactate concentrations in healthy, hyperthyroid and diabetic cats. Veterinary clinical pathology, 29(1), 22–28. https://doi.org/10.1111/j.1939-165x.2000.tb00393.x Drackley, J.K. (2003). Effects of blood sample collection and preparation methods on oncentrations of glucose and nonesterified fatty acids in dairy cattle. JDS Communications, 4(6), 454-457. Leng, R.A., & Annison, E.F. (1962). Metabolic activities of sheep erythrocytes. II. Formate metabolism. Crop & Pasture Science, 13, 45-51. Suzuki, T., Agar, N. S., & Suzuki, M. (1984). Red cell metabolism: a comparative study of some mammalian species. Comparative biochemistry and physiology. B, Comparative biochemistry, 79(4), 515–520. https://doi.org/10.1016/0305-0491(84)90358-4

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 76 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 การพัฒนาพริกแกงเผ็ดชนิดกอน Development of Dried Curry Cube อมรรัตน บัวกมล* สุภากาญจน พรหมขันธอโนทัย วิงสระนอย สุเธียร นามวงศ และราตรี พระนคร Amonrat BuaKamol * , Supakan PromKhon , Anothai Wingsranoi Suthain Namwong and Ratree Pranakhon โปรแกรมวิชานวัตกรรมเกษตรอินทรีย สาขาพืชศาสตร คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร Division of Organic Agricultural Innovation, Department of Plant Science, Faculty of Natural Resources, Rajamangala University of Technology Isan, Sakon Nakhon Campus *Corresponding author: [email protected] บทคัดยอ เพื่อเปนการยกระดับผลิตภัณฑแกงเผ็ดของชุมชนสูพริกแกงเผ็ดชนิดกอน โดยศึกษาความตองการรูปแบบ การพัฒนาสูตรที่เหมาะสมและศึกษาสารยึดเกาะที่เหมาะสมในการทำพริกแกงเผ็ดชนิดกอน จากการศึกษาพบวาการ พัฒนาพริกแกงเผ็ดชนิดกอน เปนผลิตภัณฑที่นาสนใจและเปนที่ยอมรับของผูทดสอบ และจากการทดสอบสูตร 2 สูตร พบวาผูทดสอบมีความพึงพอใจสูตรพริกแกงเผ็ดสูตรที่ 2 มากที่สุด หลังจากนำสูตร 2 ไปพัฒนาเปนพริกแกงกอน โดย ใชกลีเซอรีนเปนตัวยึดเกาะ และเปรียบเทียบระดับกลีเซอรีนที่แตกตางกัน 5 ระดับ คือ รอยละ 0, 5, 10, 15 และ 20 โดยน้ำหนัก แลวนำไปขึ้นรูปเปนกอนสี่เหลี่ยมอบที่อุณหภูมิ 70 องศาเซลเซียส นาน 8 ชั่วโมง วัดคา %yield ความชื้น ปริมาณน้ำอิสระ และ สี พบวาระดับกลีเซอรีนที่แตกตางกันมีผลใหทุกปจจัยมีความแตกตางกันทางสถิติ (p≤0.05) โดยสูตรที่มี กลีเซอรีนสูงมีผลตอ %yield ความชื้น ปริมาณน้ำอิสระสูง แตในที่นี้คาความชื้น และคาน้ำอิสระ (aw) ของทุกสิ่งทดลอง ผานเกณฑมาตรฐาน มผช.734/2566 ยกเวนสูตรที่มีกลีเซอรีรอยละ 20 มีคาน้ำอิสระ (aw) สูงกวา เกณฑมาตรฐาน และ มีสีคล้ำกวาสูตรอื่น ๆ และเมื่อนำพริกแกงทั้ง 5 กรรมวิธีไปทดสอบความพึงพอใจของผูบริโภค ตอคุณลักษณะของพริกแกงชนิดกอน พบวาสูตรที่มีกลีเซอรีนรอยละ 5 และ 10 ผูบริโภคชอบมากที่สุด และนำสูตรที่ ใชกลีเซอรีนรอยละ 5 ไปทดสอบการยอมรับตอผลิตภัณฑพริกแกงกอนแบบ Home Use Test ในผูบริโภค 45 ราย โดยประเมิน รูปราง/ขนาดและสี การละลายในน้ำ/กะทิ กลิ่นรส และ รสชาติ และความชอบโดยรวม พบวา ผูบริโภค ใหคะแนนความชอบทุกลักษณะในระดับชอบมากที่สุด และสนใจซื้อเมื่อผลิตภัณฑวางตลาด คำสำคัญ: การพัฒนา, พริกแกงเผ็ด, พริกแกงกอน

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 77 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 Abstract To upgrade the community's curry products to lumpy curry paste, the study of the need for a suitable recipe development model and the study of suitable binders for making lumpy curry paste. The study found that the development of curry paste cubes was an interesting and acceptable product for the testers, and from the testing of the 2 recipes, it was found that the testers were most satisfied with the 2nd spicy curry paste recipe. After using recipe 2 to develop curry cubes using glycerin as a binder and comparing 5 different glycerin levels of 0, 5, 10, 15 and 20 percent by weight, and forming them into baked squares at 70 degrees Celsius. For 8 hours, measure the moisture %yield. It was found that different glycerin levels resulted in statistically different factors. Formulations with high glycerin content affect moisture yield %yield. The amount of free water is high, but in this place, the moisture value, and the free water value (AW) of all experimental things are passed the standard of MHA 734/2023, except that the formula has 20% glycerine, has a free water value (AW) higher than the benchmark and is darker than other recipes. It was found that formulations containing 5% and 10% glycerin were most preferred by consumers, and formulations containing 5% glycerin were tested for acceptance of curry paste products on a Home Use Test in 45 consumers, assessing shape/size and color. Solubility in water/coconut milk It was found that consumers rated all characteristics as the most favorable and interested in buying when the product was marketed. Keywords: Development, spicy curry paste, curry paste cubes

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 78 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 การตรวจวัดระดับโปรตีนในพลาสมาของโคโดยวิธีการหักเหของแสง และวิธีไบยูเรต Determination of Total Protein Beef Cattle Plasma by Refractometric and Biurets Methods จักรี สุนันท1 ชัยวัฒน พาเสนห1 ธันยชนก แมนพยัคฆ1 นัจรินทร ศรีผา1 วิจิตรา ธรรมรักษา1 เมธาพร สิริเจริญทรัพย1 จุฬาสินี แมนสถิตย1 นิคม ศรีกะชา1อนัญญา พรมโคตร2 และ ชำนาญวิทยพรมโคตร1* Chakkri Sunan1 , Chaiwat Phasane1 , Tanyachanok Manpayak1 , Nutcharin Sripha1 , Wijittra Tamraksa1 , Meataphorn Sirijharansub1 , Julasinee Maensathit1 , Nikom Srikacha1 , Ananya Promkot2 Chamnanwit Promkot1* 1 โปรแกรมวิชาเทคนิคการสัตวแพทสาขาสัตวศาสตรคณะทรัพยากรธรรชาติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร 2 สาขาแพทยแผนไทย คณะทรัพยากรธรรชาติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร 1 Division of veterinary technology, Department of Animal Science, Faculty of Natural Resources, Rajamangala University of Technology Isan, Sakon Nakhon Campus 2 Department of Thai Traditional Medicine, Faculty of Natural Resources, Rajamangala University of Technology Isan, Sakon Nakhon Campus *Corresponding author: [email protected] บทคัดยอ งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงคเพื่อเปรียบเที่ยบคาระดับความเขมขนโปรตีนทั้งหมดในน้ำเลือด หรือ พลาสมา (plasma) โคเนื้อที่วัดโดยวิธีหักเหของแสงโดยใชเครื่องรีเฟรคโตมิเตอร(refractometer) กับวิธีไบยูเรต (biuret) โดย ใชเครื่องสะเปคโตโฟโตมิเตอร(spectrophotometer) โดยใชตัวอยางเลือดจากโคเนื้อพันธุผสมไทยพื้นเมือง บารมัน 10 ตัว ผลการทดลองพบวา ระดับโปรตีนทั้งหมดในพลาสมาของโคเนื้อที่วัดโดยการหักเหของแสงโดยใชเครื่อง รี แฟรคโตมิเตอรและวัดโดยวิธีไบยูเรตโดยใชเครื่องสะเปคโตโฟโตมิเตอรไมมีความแตกตางกัน (P>0.05) และระดับ โปรตีนที่วัดโดย 2 วิธีมีความสัมพันธกันเชิงบวกอยางมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) คา R2 =0.824 จากผลการทดลอง สามารถสรุปไดวาไมมีความแตกตางที่มีนัยสำคัญทางสถิติระหวางการอานคาโปรตีนในพลาสมาจากรีเฟรคโตมิเตอร และวิธีการไบยูเรต ดังนั้นประสิทธิภาพของเครื่องรีเฟรคโตมิเตอรภายใตการศึกษานี้มีความแมนยำเพียงพอสำหรับ การตรวจวัดโปรตีนทั้งหมดในพลาสมาความเขมขนในโคเนื้อ ดังนั้นในบริบททางคลินิก สามารถหาปริมาณโปรตีนใน พลาสมาทั้งหมดไดอยางรวดเร็ว งาย สะดวก และราคาไมแพงดวยเครื่องรีเฟรคโตมิเตอรเมื่อเทียบกับปฏิกิริยาไบ ยูเรต คำสำคัญ: โปรตีนในเลือดโค, รีแฟรคโตมิเตอร, สเปคโตโฟโตมิเตอร .

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 79 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 Abstract The objective of this research was to compare the total protein concentration levels in the blood of beef cattle measured by the refractometer with the biuret method using a machine spectrophotometer. Blood samples were taken from 10 Thai native-Brahman beef cattle. The results showed that total protein concentration in the blood of beef cattle were measured by refractometry and biuret method were no difference (P>0.05) and the protein levels measured by the 2 methods were positively correlated with statistical significance (P<0.05) (R2=0.824). From the experimental results it can be concluded that there is no statistically significant difference between plasma protein readings from the refractometer and the biuret method. Therefore, the efficiency of the machine refractometer under this study, it was accurate enough for measuring total protein in plasma concentrations in beef cattle. So in a clinical context Total plasma protein can be determined quickly, easily, conveniently, and inexpensively with the instrument. refractometer Compared to the biuret reaction. . Keywords: Total protein in beef cattle, Refractometer, Spectrophotometer 1. บทนำ โปรตีนในพลาสมาเปนตัวบงชี้ภาวะสุขภาพ เพราะโปรตีนในพลาสมามีบทบาทสำคัญทางสรีระวิทยาของ สัตว(Filipović et al., 2007) ปริมาณการเปลี่ยนแปลงความเขมขนของโปรตีนในพลาสมาเกิดขึ้นไดจากหลายปจจัย เชน การติดเชื้อ สภาวะการอักเสบ สถานภาพการไดรับอาหาร สถานะทางสรีระวิทยาตาง ๆ ดังนั้นการวัดปริมาณของ โปรตีนในพลาสมาจึงเปนตัวชี้วัดสุขภาพในสัตวได (Nozaki et al.,1998) วิธีการทดสอบที่ใชมากที่สุดสำหรับการตรวจ โปรตีนทั้งหมด (total protein) ในพลาสมา คือการหักเหของแสง (Refractometric) และ วิธีที่ปฏิบัติใน หองปฏิบัติการคือการใชเครื่องอานคาการดูดกลืนแสง โดยใชเครื่องสะเปคโตโฟโตมิเตอรเรียกวา วิธีไบยูเรต (biuret method) เปนวิธีการที่ใชตรวจสอบพันธะเพปไทดซึ่งเกี่ยวของกับปฏิกิริยารีดักชั่นของไอออนทองแดง Cu++ ไปเปน Cu+ ที่จะไปเกิดสารเชิงซอนกับไนโตรเจนของพันธะเปปไทดในสารละลายที่เปนดาง ไดสารสีมวง แลวนำสารสีไปวัด คาการดูดกลืนแสงดวยเครื่อง สะเปคโตโฟโตมิเตอรนอกจากนี้ยังมีวิธีการตรวจวัดระดับโปรตีนรวมในพลาสมาโดยใช เครื่อง รีเฟรคโตมิเตอร ซึ่งสวนใหญขึ้นอยูกับความเขมขนของโปรตีนทั้งหมดในพลาสมา (Rubini and Wolf, 1957) การตรวจโดยใชเครื่องรีเฟรคโตมิเตอรมีขอไดเปรียบที่สามารถทำไดในเวลาอันสั้นมาก และไมจำเปนตองใชสารละลาย หรือสารเคมีใดๆ ในขณะที่วิธีไบยูเรตนั้นตองใชสารเคมี และตองทำในหองปฏิบัติการ มีราคาแพงกวา โดยหลักการ ของการวัดโดยเครื่อง รีเฟรคโตมิเตอรคือ ลักษณะทางกายภาพของสารละลายที่วัด ระดับที่แสงจะโคงงอขณะที่แสง ผานจุดเชื่อมตอระหวางสารสองชนิดที่มีความหนาแนนตางกัน มุมของการหักเหจะถูกแปลงเปนหนวยที่มีประโยชน ทางคลินิกโดยใชตารางการแปลง อยางไรก็ตาม ความเขมขนของพลาสมานอกจากปจจัยหลักคือโปรตีนในเลือดแลว แตก็มีสวนประกอบอื่นที่มีผลตอความเขมขนของพลาสมา เชน น้ำตาล ฮอรโมน สารเกลื่อแร ตาง ๆ (George, 2001) ดังนั้น คาที่ไดจากการใชเครื่องรีเฟรคโตมิเตอรอาจไดคาที่ไมถูกตองที่สุด ดังนั้นงานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงคเพื่อ

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 80 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 เปรียบเทียบวิธีการวัดโปรตีนในเลือดโคโดยใชเครื่อง รีแฟรคโตมิเตอรกับวิธีใชเครื่อง spectrophotometer โดย วิธีไบยูเรต 2. อุปกรณและวิธีการ เก็บตัวอยางเลือดจากโคเนื้อเพศผู อายุ 1-2 ป น้ำหนักตัว 300-350 กิโลกรัม จำนวน 10 ตัว โดยเจาะเก็บ เลือดจากหลอดเลือดดำจูกูลา (Jugular vein) จำนวน 10 มิลลิลิตรใสในหลอดเก็บเลือดที่มีสารกันเลือดแข็งตัวคือ ลิเทียมเฮปาริน ((lithium heparin) และนำเลือดไปแยกพลาสมาจากเม็ดเลือดโดยนำไปการปนเหวี่ยงที่ 5000 รอบ ตอนาทีเปนเวลา 10 นาที โดยเครื่องปนเหวี่ยง และทำการแยกเอาพลาสมาหรือ พลาสมา (plasma) ออกจากเซลล เม็ดเลือด นำพลาสมาไปตรวจวัดปริมาณโปรตีนทั้งหมด (TP) โดย วิธีไบยูเรต โดยใชเครื่องสเปกโตรโฟโตมิเตอร และ โดยการหักเหของแสงโดยใชเครื่อง รีแฟรคโตมิเตอรนำผลลัพธความเขมขนของโปรตีนทั้งหมดที่ไดรับจากทั้งสองวิธี เปรียบเทียบโดยใชสถิติ วิธีจับคู (paired simple T-test) ที่ระดับนัยสำคัญ P< 0.05 และวิเคราะหการถดถอยเชิง เสน . 3. ผลการวิจัย ระดับโปรตีนทั้งหมดในพลาสมาโคที่วัดโดยวิธีไบยูเรตโดยใชเครื่องสเปกโตรโฟโตมิเตอร และโดยการหักเห ของแสงโดยใชเครื่องรีแฟรคโตมิเตอร แสดงดังตารางที่ 1 พบวา ระดับโปรตีนทั้งหมดในพลาสมาของโคเนื้อที่วัดโดย การหักเหของแสงโดยใชเครื่อง รีแฟรคโตมิเตอรและวัดโดยวิธีไบยูเรตโดยใชเครื่อง specttrophotometer ไมมี ความแตกตางกัน (P>0.05) กราฟแสดงความสัมพันธระหวางระดับความเขมขนของโปรตีนทั้งหมดที่วัดวัดโดยวิธีไบ ยูเรตโดยใชเครื่องสเปกโตรโฟโตมิเตอร และโดยการหักเหของแสงโดยใชเครื่องรีแฟรคโตมิเตอรแสดงดังภาพที่ 1 โดย พบวา ระดับโปรตีนที่วัดโดย 2 วิธีมีความสัมพันธกันเชิงบวกอยางมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) คา R2 =0.824 ตารางที่ 1 แสดงระดับความเขมขนของโปรตีนทั้งหมดในพลาสมาโคเนื้อ ที่วัดโดยวิธีไบยูเรตและการหักเหของแสง หมายเลขโค ระดับโปรตีนทั้งหมดในพลาสมา (total protein, g/dL) คา P value เปรียบเทียบโดย วิธีไบยูเรต (biuret methods) วิธี Pair T test ใช spectrophotometer วิธีการหักเหของแสง ใช refracometer 1 7.0 6.4 2 6.0 6.8 3 7.2 7.0 4 7.2 7.0 5 6.6 7.2 6 7.1 7.4 7 7.7 7.8 8 8.5 7.8 9 7.57 8.0 10 8.3 8.6 รวม 7.3 ± 0.7 7.40 ± 0.7 0.598

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 81 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 ภาพที่ 1 แสดงระดับโปรตีนทั้งหมด (Total Protein, TP) ในพลาสมาโคที่วัดโดยวิธีไบยูเรต และเครื่อง รีแฟรคโตมิเตอร 4. วิจารณผลการวิจัย ระดับโปรตีนทั้งหมดในพลาสมาโคเมื่อวัดโดยใชเครื่อง รีแฟรคโตมิเตอรมีคาไมแตกตางกันกับเมื่อวัด โดยวิธี ไบยูเรต ซึ่งสอดคลองกับงานวิจัยที่ผานที่ทดลองในโคเนื้อและแกะ (Mesa and Megerss, 2023) และ ในมา (Arfuso et al., 2018) การใชเคื่อง รีแฟรคโตมิเตอรเพื่อวัดระดับโปรตีนทั้งหมดในพลาสมามีการใชในสัตว เปรียบเทียบกับวิธีไบยูเรตในสัตวหลายชนิดพบวาใหผลทั้งคาที่สูงกวา และต่ำกวา คาที่วัดโดยไบยูเรต ทั้งนี้ขึ้นอยูกับ ชนิดสัตว(George, 2001) ในงานวิจัยคาที่วัดโดยเครื่อง รีแฟรคโตมิเตอรสูงกวา คาที่ไดจากการวัดโดยวิธีไบ ยูเรต เล็กนอยเกิดจาก พลาสมามีองคประกอบอื่น ๆ เชน น้ำตาล หรือของแข็งที่ไมใชโปรตีน ที่มีผลตอการหัก เหของแสง (George, 2001) ระดับโปรตีนทั้งหมดในเลือดที่วัดโดยใช รีแฟรคโตมิเตอรและ วิธีไบยูเรต มีความสัมพันธกันเชิงบวก อยางมีนัยสำคัญทางสถิติ ซึ่งสอดคลองกับงานวิจัยที่ผานมา (Katsoulos et al.,2017; Mesa and Megerss, 2023) 5. สรุปผลการวิจัย จากผลการทดลองสามารถสรุปไดวาไมมีความแตกตางที่มีนัยสำคัญทางสถิติระหวางการอานคาโปรตีนใน พลาสมาจากรีแฟรคโตมิเตอรและวิธีการไบยูเรต ดังนั้นประสิทธิภาพของเครื่อง รีแฟรคโตมิเตอรภายใตการศึกษานี้มี ความแมนยำเพียงพอสำหรับการตรวจวัดโปรตีนทั้งหมดในพลาสมาความเขมขนในโคเนื้อ ดังนั้นในบริบททางคลินิก สามารถหาปริมาณโปรตีนในพลาสมาทั้งหมดไดอยางรวดเร็ว งาย สะดวก และราคาไมแพงดวยเครื่อง รีแฟรคโต มิเตอรเมื่อเทียบกับปฏิกิริยาไบยูเรต

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 82 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 กิตติกรรมประกาศ ขอบคุณสาขาสัตวศาสตรโปรแกรมวิชาเทคนิคการสัตวแพทย คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัย เทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร ที่ อำนวยความสะดวกและสนับสนุนสัตวทดลอง และหองปฏิบัติการ ทำใหงานวิจัยในครั้งนี้ประสบผลสำเร็จ เอกสารอางอิง Arfuso, F., Giannetto, C., Rizzo, M., Giudice, E., Fazio, F. and Piccione, G. (2018): Comparison of refractometric and biuretic methods for the assay of total protein in horse serum and plasma under various storage conditions. Journal of Equine Veterinary Science, 61: pp.58- 64. Filipović, N., Stojević, Z., Milinković-Tur, S., Beer Ljubić, B., and Zdelar-Tuk, M., Changes in concentration and fractions of blood serum proteins of chickens during fattening, Veterinarski Arhiv, 2007, 77, 319-326 George, J. W., The usefulness and limitations of hand-held refractometers in veterinary laboratory medicine: an historical and technical review, Veterinary Clinical Pathology, 2001, 30, 201- 210. Katsoulos, P.D., Athanasiou, L.V., Karatzia, M.A., Giadinis, N., Karatzias, H., Boscos, C. and Polizopoulou, Z.S. (2017): Comparison of biuret and refractometry methods for the serum total proteins measurement in ruminants. Veterinary Clinical Pathology, 46(4): pp.620-624. Mesa, S. M & Megerssa, Y. C. (2023). Comparison of Biuret and Refractometry Method for Serum Total Protein Measurement in Cattle and Goat, 19 September 2023, PREPRINT (Version 1) available at Research Square [https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-3346330/v1] Nozaki, H., Nohara, Y., Ashitomi, I., Zukeran, R., Inafuku, T., Akisaka, M., and Suzuki, M., Serum globulin levels and activities of daily living in centenarians, Nippon Ronen Igakkai Zasshi, 1998, 35, 680–685. Rubini, M. E., and Wolf, A. V., Refractometric determination of total solids and water in serum and urine, Journal of Biological Chemistry, 1957, 225, 869-876.

ภาคบรรยาย กลุมที่ 2 วิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 84 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 การออกแบบระบบชองรับฝากสิ่งของควบคุมผานสมารทโฟน Designing a System for Controlling Storage Compartments through a Smartphone ชุติพล มหาวีระ1* ดนัย กัลยาฤทธิ์1 มาวิน พันธุโคตร1 อดิเทพ วะราวัง1 กอบกุล นงนุช2 และพิมพนิภา รัตนจันทร3 Chutiphon Mahaveers1*, Danai Kunlayarit1 , Mawin Panthukhot1 , Adithep Warawung1 , Khopkul Nongnutch2 and Phimnipha Ruttanajan3 1สาขาวิศวกรรมไฟฟา คณะอุตสาหกรรมและเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร 2สาขาวิทยาศาสตรและคณิตศาสตร คณะอุตสาหกรรมและเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร 3สาขาวิชาการตลาด คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน ศูนยกลาง นครราชสีมา 1 Department of Electrical Engineering, Faculty of Industry and Technology, Rajamangala University of Technology Isan Sakon Nakhon Campus 2 Department of Science and Mathematics, Faculty of Industry and Technology, Rajamangala University of Technology Isan Sakon Nakhon Campus 3 Department of Marketing, Faculty of Business Administration, Rajamangala University of Technology Isan Center Nakhon Ratchasima *Corresponding author: [email protected] บทคัดยอ บทความนี้นำเสนอการออกแบบระบบการควบคุมชองรับฝากสิ่งของผานสมารทโฟน ระบบตูรับฝากสิ่งของที่ ถูกออกแบบมีขนาดใหญพอเหมาะที่จะรองรับสิ่งของ 9 ชอง โดยใชสมารทโฟนเปนอุปกรณควบคุมหลัก ซึ่งเชื่อมตอ กับอินเทอรเน็ตเพื่อการควบคุมและติดตามขอมูลในเวลาจริง ระบบฐานขอมูลถูกนำเขามาเพื่อบันทึกขอมูลการทำ รายการและการจัดเก็บของ การควบคุมระบบดวยไมโครคอนโทรลเลอรทำใหสามารถจัดการกับการทำงานภายในตูได อยางมีประสิทธิภาพ และระบบล็อคโซลินอยดถูกนำมาใชเพื่อเพิ่มความปลอดภัยขณะที่สิ่งของถูกฝากไวในตู ดวย นวัตกรรมที่ทันสมัยนี้ การออกแบบระบบตูรับฝากสิ่งของควบคุมผานสมารทโฟนนี้นาจะเปนทางเลือกที่สมบูรณแบบ สำหรับการจัดการและรักษาสิ่งของในที่สาธารณะหรือธุรกิจตางๆ ที่ตองการระบบที่มีประสิทธิภาพและปลอดภัยใน การรับฝากสิ่งของที่ทันสมัย คำสำคัญ: ชองรับฝากสิ่งของ, สมารทโฟน, อินเทอรเน็ต, ฐานขอมูล, ไมโครคอนโทรลเลอร

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 85 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 Abstract This article presents the designing a system for controlling storage compartments through a smartphone. The storage unit is designed to be sufficiently large to accommodate items in 9 compartments, with a smartphone serving as the primary control device. It connects to the internet for real-time control and monitoring of data. A database system is integrated to record transactional and storage information. Microcontrollers are employed to efficiently manage operations within the unit. Additionally, a solenoid lock system is implemented to enhance security while items are deposited in the unit. With this contemporary approach, designing a smartphone-controlled system for item storage appears to be a comprehensive solution for efficiently managing and safeguarding items in public spaces or various businesses that require an efficient and secure storage system. Keywords: Storage Compartments, Smartphone, Internet, Database, Microcontroller 1. บทนำ สืบเนื่องของการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีที่ไดผลักดันใหระบบการจัดเก็บและรักษาสิ่งของเริ่มมีการพัฒนา และเปลี่ยนแปลงไปอยางรวดเร็วในปจจุบัน บริการตูรับฝากสิ่งของสาธารณะอัตโนมัติมีลักษณะการใหบริการและ ลูกคาที่หลากหลาย (ณิชากร ทองเปลว และคณะ, 2565) ระบบเชาตูล็อคเกอรอัตโนมัติที่ใชการชี้เฉพาะดวยคลื่นวิทยุ (ภาณุวัฒน วาสุและสาโรช พูลเทพ, 2552) ตูลอกเกอรอัจฉริยะควบคุมผานแอพพิลเคชั่น (พัชรณัฎฐ ปทมานุรักษ และคณะ, 2563) และล็อคเกอรเก็บของอัตโนมัติ(MGR Online, 2548) เปนเพียงตัวอยางเดียวที่แสดงใหเห็นถึงการ ใชเทคโนโลยีในการพัฒนาบริการนี้ เพื่อตอบสนองความตองการและความสะดวกสบายของผูใชบริการ พวกเราไดพัฒนาตูรับฝากสิ่งของที่มี ขนาดใหญเพียงพอที่จะรองรับสิ่งของใน 9 ชอง โดยการใชสมารทโฟนเปนอุปกรณควบคุมหลัก ทำใหผูใชสามารถทำ รายการรับ-ฝากสิ่งของไดสะดวกและรวดเร็ว การเชื่อมตอกับอินเทอรเน็ตเปนสวนสำคัญที่ชวยใหสามารถควบคุมและ ติดตามขอมูลในเวลาจริงไดอยางมีประสิทธิภาพ ระบบฐานขอมูลถูกนำเขามาเพื่อบันทึกขอมูลการทำรายการและการจัดเก็บของอยางปลอดภัย การควบคุม ระบบดวยไมโครคอนโทรลเลอรชวยใหสามารถจัดการกับการทำงานภายในตูไดอยางมีประสิทธิภาพ เพื่อเพิ่มระดับ ความปลอดภัยในขณะที่สิ่งของถูกฝากไวในตู ดวยนวัตกรรมที่ทันสมัยนี้การออกแบบระบบตูรับฝากสิ่งของควบคุม ผานสมารทโฟนนี้เปนทางเลือกที่ครอบคลุมและมีประสิทธิภาพสำหรับการจัดการและรักษาสิ่งของในที่สาธารณะหรือ ธุรกิจที่ตองการระบบที่มีประสิทธิภาพและปลอดภัยในการรับฝากสิ่งของที่ทันสมัย 2. อุปกรณและวิธีการ ขั้นตอนในการออกแบบและการสรางระบบชองรับฝากสิ่งของควบคุมผานสมารทโฟน เปนการนำเทคโนโลยี การควบคุมผานแอปพลิเคชั่นในสมารทโฟน มาประยุกตใชเพื่อออกแบบระบบชองรับฝากสิ่งของควบคุมผานสมารท โฟนใหมีความปลอดภัยมากกวาการพกกุญแจเพียงดอกเดียว โดยลักษณะการออกแบบของชองรับฝากสิ่งของและ หนาเว็บไซตเขาใชงานดังภาพที่ 1

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 86 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 ภาพที่ 1 แบบตัวอยางชองรับฝากสิ่งของและหนาเว็บไซตใชงานของระบบควบคุมผานสมารทโฟน ภาพที่ 2 หลักการทำงานผานอุปกรณตางๆ ของชองรับฝากสิ่งของควบคุมผานสมารทโฟน สมารทโฟน MariaDB Data Base Node MCU Relay Module ล็อคโซลินอยด ตูเก็บของ อินเทอรเน็ต อินเทอรเน็ต

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 87 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 ภาพที่ 3 Flowchart ภาพที่ 4 ผังแสดงวงจรไฟฟา การพัฒนาระบบชองรับฝากสิ่งของที่สอดคลองกับแนวคิดทันสมัยเปนหนึ่งในการปรับตัวของเทคโนโลยี สารสนเทศและการสื่อสารในปจจุบัน ภาพที่ 1 สาธิตถึงรูปแบบของชองรับฝากสิ่งของที่ถูกออกแบบอยางทันสมัยและ ใชงานผานหนาเว็บไซตที่สามารถเขาถึงไดผานสมารทโฟน ทำใหผูใชสามารถทำรายการรับ-ฝากสิ่งของไดอยางสะดวก และรวดเร็ว ดวยการใชสมารทโฟนเปนอุปกรณควบคุมหลัก นอกจากนี้การเชื่อมตอกับอินเทอรเน็ตชวยใหสามารถ ควบคุมและติดตามขอมูลการทำรายการในเวลาจริงได ภาพที่ 2 แสดงการทำงานของระบบผานอุปกรณตาง ๆ ของชองรับฝากสิ่งของที่ควบคุมผานสมารทโฟน โดย ที่สมารทโฟนนี้เปนจุดประสงคหลักที่เชื่อมโยงกับระบบทั้งหมด ผูใชสามารถควบคุมและจัดการกับสิ่งของผานทาง อุปกรณที่พกพาไดตลอดเวลา ทำใหกระบวนการฝาก-ถอนสิ่งของเปนไปอยางรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ ภาพที่ 3 นำเสนอ Flowchart การทำงานของระบบอยางละเอียด ชวยใหเขาใจการกระทำของระบบไดอยาง ชัดเจน การทำงานแตละขั้นตอนถูกแสดงในลักษณะของกระบวนการที่มีความเกี่ยวของกัน ซึ่งชวยใหผูที่ใชและผูดูแล ระบบสามารถติดตามและเขาใจกระบวนการทำงานไดอยางรวดเร็ว ภาพที่ 4 มีการแสดงผังแสดงวงจรไฟฟาของระบบ ที่ชวยใหเห็นการเชื่อมตอระหวางสวนตาง ๆ ของระบบ ทำใหงายตอการวิเคราะหและการปรับปรุงในกรณีที่จำเปน โดยทั้งสี่ภาพนี้รวมกันเสร็จสมบูรณและสงเสริมใหเกิด ความเขาใจที่ถูกตองเกี่ยวกับระบบการควบคุมชองรับฝากสิ่งของผานสมารทโฟนที่ไดรับการออกแบบทันสมัยนี้ ลงทะเบียน แสดงผลผาน สมารทโฟน เริ่ม จบ ผูใชใหม ผูใชเดิม / คืนตู ตรวจสอบขอมูล เขาระบบใช ชองรับฝากสิ่งของ

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 88 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 3. ผลการวิจัย ลำดับการทดสอบการทำงานและสังเกตความผิดพลาดในการใชงานจริงของระบบตูรับฝากสิ่งของควบคุม ผานสมารทโฟน ทดสอบการเขาเว็บใชงานตูล็อคเกอรและทดสอบการเปดตูล็อคเกอรผานเว็บใชงานตามภาพที่ 5-8 ภาพที่ 5 คิวอารโคด ภาพที่ 6 สมัครเขาใชงาน ภาพที่ 7 ลงทะเบียนใหม ภาพที่ 8 เขาระบบใขงาน

The 3rd National Conference on Natural Resources and Health Science: NACON-NARAHS 2024 Faculty of Natural Resource | Rajamangala University of Technology Isan Sakonnakhon Campus 89 “นวัตกรรมงานวิจัยสรางสรรค สูการพัฒนาทรัพยากรอยางยั่งยืน” 14 กุมภาพันธ 2567 ภาพที่ 9 เลือกชองใชงานและใสรหัส จากภาพที่ 5-9 เปนลำดับขั้นตอนการเขาใชงานโปรแกรมที่ใชสำหรับควบคุมการใชงานชองรับฝากสิ่งของ ผานสมารทโฟน โดยในการออกแบบระบบชองรับฝากสิ่งของจะใชตูเก็บของขนาด 9 ชองที่มีจำหนายทั่วไป และนำมา ติดตั้งอุปกรณเพื่อใชงานมีลำดับขั้นตอนการทดสอบดังนี้ ตารางที่ 1 การทดสอบระบบตูรับฝากสิ่งของควบคุมผานสมารทโฟน No. Test Sample Test result % Error value 1 Log in with your smart phone 10 10 0 2 Log in with the web page 10 10 0 หมายเหตุ: การทดสอบเขาระบบการใชงานของตูรับฝากสิ่งของแบงออกเปน 2 แบบ แบบที่ 1 เขาระบบดวยสมารทโฟน แบบที่ 2 เขาระบบผาน เว็บไซต 4. วิจารณผลการวิจัย จากการทดลองใชงานจะเห็นไดวาเมื่อมีผูใชงานเขาระบบผานสมารโฟนและจองชองเก็บของหมายเลข 1 จะ มีจุดสีเขียวแสดงสถานะที่สมารทโฟนเครื่องที่ 1 และถามีผูเขามาใชงานโดยใชสมารทโฟนเปนเครื่องที่ 2 หนาจอจะ แสดงเฉพาะชองใชงานที่ยังไมไดถูกการจอง และถาผูใชงานเขาระบบผานสมารโฟนและจองชองเก็บของหมายเลข 2 จะมีจุดสีเขียวแสดงสถานะที่สมารทโฟนเครื่องที่ 1 และถามีผูเขามาใชงานโดยใชสมารทโฟนเปนเครื่องที่ 2 หนาจอจะ แสดงเฉพาะชองใชงานที่ยังไมไดถูกการจอง โดยการทดลองนี้จะแสดงในตารางที่ 2