Hoa Kỳ 5-2023 NGUYỄN LÝ TƯỞNG THƯƠNG VỀ QUẢNG TRỊ THƠ, TOÀN TẬP
2 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng THƯƠNG VỀ QUẢNG TRỊ Thơ Nguyễn Lý Tưởng (toàn tập) Tái bản lần thứ nhất tại California, Hoa Kỳ, tháng 5-2023 Hình bìa trước: Thương Về Quảng Trị (Họa Sĩ Phi Lộc) Hình bìa sau: Theo Dấu Chân Chim (Họa Sĩ Vũ Hối) Hán văn thủ bút: Cụ Hoàng Văn Úy Trình bày: Nguyễn Phan Nhật Nam Liên lạc: Nguyen Ly Tuong 8952 Champion Ave., Westminster, CA 92683 U.S.A Email: [email protected] Bản quyền của tác giả và gia đình.
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 3 Ngước mặt nhìn Trường Sơn, Tựa lưng ra Đông Hải, Núi cao vời vợi, Biển rộng bao la… Người ta thường nói: Miền Trung quê nghèo, đất cày lên sỏi đá, mùa Đông thiếu áo, mùa Hè thiếu cơm, thiên tai bão lụt, chiến tranh tàn khốc) Chính là nơi tôi sinh ra: làng Dương Lộc, xã Triệu Thuận, Phủ Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. Tôi lớn lên trong tiếng hát ca dao của mẹ hiền, nơi tôi có bà con nội ngoại hằng thương yêu ấp ủ, nơi tôi cùng bạn bè vui đùa chuỗi thời thơ ấu… Những hình ảnh bình minh trên cánh đồng, chiều tà trên đỉnh núi, tiếng ve da diết vào buổi trưa Hè oi nắng, gió Tây Nam làm cho tôi say giấc. Ngày mùa với những tiếng hò giã gạo, trâu đạp lúa trên sân, tát nước đêm trăng… đã đi vào tâm hồn tôi… Tôi không thể nào quên được những hình ảnh quê hương đó. Tuy là quê nghèo, nhưng nơi đó đã cho tôi nhiều tình cảm gắn bó, đi xa thì nhớ, thì thương. Ngoài tuổi 80, tôi góp nhặt những bài thơ đã làm trong vòng mười mấy năm qua in vào thi tập có tên “Thương về Quảng Trị” xem như đó là những tình cảm của một người con đang lưu lạc tha phương nhớ về quê hương yêu dấu ngày xưa mình đã từng sống và lớn lên ở đó. Xin đốt lên một nén hương lòng tưởng nhớ đến những thân nhân, bạn hữu đã khuất, đến những người đang lưu lạc, xa cách mấy chục năm trời chưa gặp mặt… còn hay mất, xin nhớ đến nhau. California, Hoa Kỳ, tháng 10/2022 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng ĐÔI LỜI TÂM SỰ
4 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng BÌNH MINH (Sau cơn đau nặng, cận tử nhất sinh, tôi đã được bình phục nhờ niềm tin và lời cầu nguyện. Một buổi sáng nghe tiếng họa mi hót... ) Ánh hồng lên phía chân trời, Họa mi thánh thót những lời reo vui. Bình minh đẩy bóng tối lui, Tan đi sương giá chôn vùi núi xanh. Biết bao nhiêu lớp mây thành, Mùa thu u tối vây quanh cuộc đời. Ngày hôm nay, thấy mặt trời, Cao xanh chiếu ấm, nụ cười hoa khoe. Phòng khuê cuốn bức rèm the, Trăng rằm tuổi ngọc, tóc thề hương xưa. Nắng thêu chỉ gấm thành thơ, Giao-Tiên (1) gói trọn ước mơ ban đầu. Nghe bầu nhiệt huyết tuôn mau, Con tim lai láng một màu tinh anh. Vạch mây mù, thấy trời thanh, Núi cao cao ngất, gió lành biển xa. Kỷ niệm 13 tháng 12, 1986 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng 1. Giao-Tiên: bức tranh thêu bài thơ đẹp.
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 5 SẤM XUÂN (Nghe tin tình hình chính trị thế giới thay đổi thuận lợi như tiếng sấm mùa Xuân báo tin cơn mưa ấm đến, cây cỏ vươn lên) Vui như chim hót, suối reo, Triều dâng, gió lộng, lưng đèo bóng im. Gặp nhau chẳng phải đi tìm, Sấm Xuân vang dậy, niềm tin dâng tràn. Bao nhiêu những bãi đất hoang, Mầm cây khô héo, hàng hàng vươn lên. Gương anh hùng của tổ tiên, Nghe bầu nhiệt huyết triền miên tuôn trào. Người xưa áo vải, cờ đào, Một phen Bắc tiến, lật nhào quân Thanh. Đứng lên, hỡi đám nông dân, Đứng lên, hỡi đám công nhân thợ thuyền. Trai anh hùng, gái thuyền quyên, Cùng nhau chung một lời nguyền trừ gian. Ra tay diệt lũ bạo tàn, Cứu nguy đất nước lầm than, đọa đày. Trăm bàn tay, vạn bàn tay, Chúng ta chờ đợi một ngày vinh quang. Hàng hàng, lớp lớp, hàng hàng, Tự do độc lập, hát vang câu thề. Ở đâu cũng nhớ trở về, Ra đi, xin chớ bỏ quê hương mình. 30 tháng 8, 1990 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
6 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng TÂM HỒN TÔI RẠO RỰC TÌNH YÊU. (Ra khỏi cửa nhà giam 3C Bến Bạch Đằng Sài Gòn) Như trinh nữ cầm đèn đợi tân lang, Trong đêm dài u tối, Tôi trông đợi Ngài ! Tôi cất tiếng kêu cầu danh Ngài, Khi bình minh chưa ló dạng, Khi gà chưa gáy sáng, Khi họa mi chưa rộn rã reo vui... Linh hồn tôi phấn khởi, Tôi hát vang lời ca ngợi: “Ngài là ánh sáng đời tôi, Nỗi vui mừng và niềm hy vọng, Mạng sống tôi ở trong tay Ngài !” Từ nơi u tối, Tôi nhìn thấy ánh sáng, Tôi nhìn thấy thánh nhan Ngài. Ngài đang đến, Ngài đang hiện diện nơi tôi, Khi tôi cầu nguyện... Ngài biết tôi đang đau khổ, Tôi khát khao CÔNG LÝ và TỰ DO. Ngài đã chúc phúc, Cho những ai bị áp bức... Vì không có CÔNG LÝ, Thì không có HÒA BÌNH. Nên con người phải đấu tranh ! Kẻ thù đang âm mưu lừa dối, Bằng những thủ đoạn đê hèn. Chúng cướp mất của tôi, Cả tương lai và hạnh phúc.
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 7 Tôi không còn nhà cửa ruộng vườn, Hình ảnh đẹp chốn quê hương. Tôi không còn mái ấm gia đình, Tình yêu chồng vợ, Tình cha con, Tình bè bạn ! Như Salomon (1), Tôi xin Ngài sự khôn ngoan. Xin Ngài cho tôi chìa khóa, Để mở cửa thành trì. Ngài dẫn tôi đi, Trước mặt kẻ thù gian ác. Ngài gởi đến cho tôi tiền bạc, Với bao của ngon, vật lạ... Ngài ban cho tôi tất cả, Những gì tôi thiếu thốn ! “Đấng Chí Thánh, Đấng cầm chìa khóa Đa-Vít (2). Ngài đóng thì không ai mở được, Ngài mở thì không ai đóng được.” Tôi đi giữa bầu trời cao rộng, Sóng triều dâng, lồng lộng gió chiều, Tâm hồn tôi rạo rực tình yêu ! Kỷ niệm 8 tháng 11, 1993 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng 1,2: Các vì vua của dân Do Thái
8 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng DẤU CHÂN TRÊN CÁT (Bài này tiên đoán những biến cố đen tối sắp xẩy ra và sau đó tôi bị Cộng Sản bắt lại lần thứ hai ngày 4/6/92) Hoang vắng nghìn xưa trăng nửa đêm, Mênh mông sóng bạc ướt vai mềm. Nghe như tiếng hát người trinh nữ, Mộng ước tan tành lỡ kiếp duyên. Dấu chân trên cát, sóng lân tinh, Vật vã từng cơn, đá chuyển mình. Khối lửa nghìn đời đang trỗi dậy, Chảy tràn qua vạn vật điêu linh. Sương lạnh giao mùa, đêm xuống sâu, Con tim nhức nhối một niềm đau. Triều dâng, gió lộng, trời man mác, Mộng ước không thành, đợi kiếp sau. Một thoáng chim bay qua biển rộng, Lạc vào mây, lạnh cả trăng rằm. Khúc hát nghìn xưa còn vọng lại, Tầm Dương lỗi hẹn với tri âm. 27 tháng 4, 1992 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 9 HOANG SƠ (Trong phòng biệt giam của lao xá Chí Hòa) Lá rụng bên thềm, đêm xuống nhanh, Hắt hiu gió lạnh, thoáng qua mành. Âm u tám hướng, thu về muộn, Nhạn lạc vào mây, trống điểm canh. Người đi không biết về phương nào, Uất hận trào dâng chí khí cao. Gởi mối sầu thương vào dĩ vãng, Cho niềm tin tới cõi trăng sao. Cửa nhà hoang vắng tự bao giờ, Sách vở chất chồng, chết ý thơ. Kinh sử chìm vào trong ký ức, Tay buồn không động đến cung tơ. Con tim sắt đá lạnh như băng, Trăn trở từng đêm với chiếu chăn. Tiếng thét lạc loài trong tĩnh mịch, Hoang sơ nghe rợn đến cung Hằng. 16 tháng 5, 1993 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
10 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng ÉP ĐÊM SAY Gió hát lời thơ, mưa điểm trống, Nách tường lá rụng, bóng vờn nhau. Điện đường tỉnh mắt, đêm khiêu vũ, Muôn vạn nàng tiên sa rất mau... Mưa rơi hạt cám, đèn tung gió, Sông nước im lìm, lỡ kiếp hoa. Lạnh lắm khi đêm sầu trỗi nhạc, Cô đơn hò hẹn với hồn ma.. Từng sợi sao rơi, như dáng xưa, Quay cuồng trong ánh đèn đêm mưa. Tâm tình từng mảnh đang tan nát, Kỷ niệm ngày qua vãi gió mùa. A ! đời nghẹn ngào giữa đêm khuya, Chỉ một mình ta biết nói gì ? Đi một mình trên hè phố vắng, Nghe lòng than thở: đời đang si ! Ánh đèn không phải là ban ngày, Vắng lặng, cho hồn giấc ngủ say. Hơi thở chìm vào trong tĩnh mịch, Nghe như khắc khoải cơn mơ này. 1958 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 11 LỜI THANH SỬ Lạc bến giang hồ, rượu một bầu, Dòng sông, bãi cát, mướt ngàn dâu. Đàn chim về núi, chiều không đợi, Muốn hỏi, người xa chẳng biết đâu ! Năm tháng dần qua, nặng hai vai, Cô đơn lê bước quãng đường dài. Một nguồn thi tứ chưa trao gởi, Tri kỷ, giờ đây được mấy người ? Mùa thu chưa đến, gió chờ mây, Bể thẳm, trời cao, lớp sóng dầy. Men rượu không phai tình cố cựu, Nắng hồng, nhưng vẫn lạnh đôi tay. Thuyền ai đỗ bến đêm khuya đó, Tiếng nhạc ly hương bỗng não nề. Tráng sĩ qua Tần chưa trở lại, Gót giày phiêu bạt chốn sơn khê. Tháng chín Ca-li trời nắng đẹp, Mùa thu bên đó giọng ai buồn ? Ở đây sao vắng lời tâm sự, Nước lũ tràn dâng, động suối nguồn...
12 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng Sài gòn đêm xuống vẫn mưa bay, Tháng Chín về trong ánh mắt đầy: Những hạt sao rơi đèn hứng gió, Cuộc đời đen bạc lắm chua cay. Thu trước cùng nhau ngồi uống rượu, Bao nhiêu tâm sự thuở ban đầu. Quanh co lối cũ chưa tìm được, Một bức hoa tiên dệt gấm châu. Người đi mang mộng ước nghìn sau, Mãi mãi trời xanh, nước một màu. Hy vọng vươn lên cùng sức sống, Ngày về xin nhớ gọi tên nhau. Rượu uống mình ta, hồ chưa cạn, Nghe trong huyết quản đã dâng trào. Một dòng tranh đấu từ thanh sử, Dội ngược về tim lửa bốc cao. 8 tháng 9, 1995 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 13 CHIỀU Xôn xao gà nước buồn kêu, Đồng xanh cất tiếng, cuối chiều tìm đôi. Ta với mình quá xa xôi, Bao năm xa cách nhạt phai ân tình. Trẻ con trông lớn thật nhanh, Mẹ già cao tuổi, cây xanh kín vườn. Gió thu, nghe thoảng hơi sương, Con thơ cắp sách đến trường: nhớ xưa Ta theo bè bạn nô đùa, Dạt dào bông lúa, vụ mùa Thu Đông. Ngời lên ánh lửa chờ mong, Bát cơm gạo mới ấm lòng mẹ cha. Trăng bao nhiêu tuổi, trăng già, Núi bao nhiêu tuổi, mới là núi non. Đá mòn, nhưng dạ chẳng mòn, Công lao đèn sách, nay hoàn trắng tay. Đố ai, biết lúa mấy cây, Biết sông mấy khúc, biết mây mấy tầng ? Chiều buồn, theo sóng triều dâng, Em ơi ! Có biết, nỗi lòng ta chăng ? Ngày đi, trúc chửa mọc măng, Ngày về, trúc đã cao bằng ngọn tre. Ngày đi, xanh thẳm hàng me, Giữa mùa phượng vĩ, tiếng ve gợi sầu. Qua cầu, ngửa nón trông cầu,
14 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng Cầu bao nhiêu nhịp, anh sầu bấy nhiêu. Đầy trời những tiếng quạ kêu, Quê hương khuất bóng, lưng đèo mây che. Bao năm mong đợi chồng về, Hòn Vọng Phu đó, lời thề thủy chung. Đôi ta tình nghĩa vợ chồng, Mặn mà như nước biển Đông dạt dào. Dù cho gian khổ thế nào, Vẫn tin rằng có Trời cao công bằng. Dù cho xa cách bao năm, Tình ta đẹp mãi trăng rằm đêm thu. 31 tháng 12, 1981 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 15 THEO DẤU CHÂN CHIM Não bạt, thanh la, chuông đổ rền, Lần theo hương khói tỏa bay lên. Tơ đồng cao vút nghe thanh thoát, Một thoáng bơ vơ lạc cõi tiên. Tám hướng mây bay, trời trở lạnh, Giang tay đón lá rụng bên thềm. Ấp ủ tình đầu vào cõi mộng, Một thời lưu lạc, dấu chân chim. Phố vắng không đèn, cỏ ngậm sương, Hồng hoang trỗi nhạc, khóc đêm trường. Người đâu lạc lối, vào tình hận, Một bước ra đi, mấy dặm đường. Bạch mai trắng bạch, hồng liên hồng, Xuân đến rồi đây, thoáng nhớ mong. Dưới gốc hoa đào, vui nắng mới, Một đàn bướm trắng lượn qua song. Đêm qua nằm ngủ nghe ai gọi, Như tiếng người quen mấy chục năm. Nhớ thương về với bao mong đợi, Tuổi ngọc yêu đương mấy độ rằm.
16 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng Ngày dài qua hết lại đêm thâu, Từ thuở tóc xanh đến bạc đầu. Số kiếp phong trần đeo đẳng mãi, Ngọt ngào sao chẳng có bên nhau ? Tiếng pháo đầu Xuân, xác pháo hồng, Nhà ai pháo nổ, nhà mình không ! Tha hương nào biết đâu ngày Tết, Xin gởi mẹ cha một tấm lòng. 22 tháng 01, 1995 (22 tháng Chạp Giáp Tuất) Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 17 LỬA HẠ Cơn nóng mùa hè nát cỏ cây, Bụi vàng lớp lớp phủ lên dầy. Đồng hoang bốc cháy, người khô héo, Một lũ chim di xơ xác bay. Ngọn gió Tây Nam động suối nguồn, Mưa Trường Sơn, gợi nỗi cô đơn. Đêm đêm ngước mắt nhìn lên núi, Lửa cháy từ xa trông rất buồn. Nơi đây tăm tối, trời không trăng, Gió lạnh về đêm, lạnh chiếu nằm. Đưa tiễn người đi không trở lại, Rượu kề môi, tê cóng như băng ! Dấu vết người đi từ Bản Phường, Loạn ly còn nặng nợ quê hương. Tới đây biên giới, đường phân thủy, Sông chảy về Tây, xa cố hương. Mưa từ Lao Bảo đến Tchépône, Làng bản chiều nay rộn tiếng cồng. Rừng núi Trường Sơn cùng xuất phát, Bài ca bộ lạc giữa non sông. Chớp bể mưa nguồn khắp đó đây, Mưa qua bên ấy chẳng bên này. Nước sông nghe mặn, hồ khô cạn, Cỏ mọc xanh rừng núi phía Tây. 27 tháng 4, 1992 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
18 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng BÓNG THỜI GIAN Trời Sài gòn, chiều nay nắng quá, Tôi bước đi trong gió Xuân về. Chợ hoa Nguyễn Huệ bên kia, Trăm hồng nghìn tía đang khoe sắc màu. Ôi ! xứ Huế, qua cầu mấy nhịp, Chiều cuối đông, mờ mịt khói sương. Vườn xưa, sắc thắm hải đường, Nụ hồng hàm tiếu, còn nhường lão mai. Nghe tiếng pháo nhà ai đoàn tụ, Nhớ một thời ấp ủ tuổi thơ. Con ơi ! Để mẹ mong chờ, Trúc xanh soi bóng bên bờ Hương Giang. Chiều gió lộng hàng hàng sóng vỗ, Đàn chim quyên về tổ muộn màng. Cõi lòng nghe tiếng thời gian, Bước đi chầm chậm qua làn tơ vương. Tiếng nhạc trỗi, niềm thương nỗi nhớ, Tay ngọc ngà, một thuở yêu đương. Thơ ngây, mắt đẹp, môi hường, Xinh xinh tà áo, dịu dàng bước chân. Hoa khế rụng, trước sân nhà cũ, Tường rêu phong, mưa gió mùa Đông. Suốt đêm quanh ngọn lửa hồng, Canh nồi bánh Tết, chờ mong Xuân về.
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 19 Ngày xưa đó, nhớ ghê rứa đó, Bóng thời gian, cửa sổ vó câu. Tìm đâu, ôi ! Biết tìm đâu, Hoang sơ tím ngắt, một màu tiếc thương. 31 tháng 01, 1992 (27 tháng Chạp, Tân Mùi) Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng TÌNH MẸ Ai yêu tôi cả một đời, Nhờ ai tôi đã nên người lớn khôn. Canh khuya, tiếng hát ai buồn, Thiu thiu giấc ngủ, nắng luồn qua song. Tươi lên những cánh hoa hồng, Mến thương bốc cháy, đượm nồng đôi môi. Trăng sao lấp lánh bầu trời, Trông lên bỗng thấy sáng ngời niềm tin. Nắng chiều tắt, ánh bình minh, Tháng ngày tô thắm tâm tình biển đông. Đất với trời, xe chữ đồng, Ngọt ngào sữa ấm, đôi dòng chắt chiu. 1975 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
20 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng HÒA BÌNH TRÊN QUÊ HƯƠNG TÔI Đêm qua anh nằm ngủ, Thấy chim câu hòa bình. Sáng nay vừa thức dậy, Nước nhà thôi đao binh ! Em gái nhỏ Triệu Phong ơi ! Hãy làm thơ, Ca tụng mùa Xuân mới. Một mùa Xuân phơi phới, Mùa Xuân này, Ta ca ngợi tình thương. Mùa Xuân này, Ta về lại với quê hương. Quê hương miền Triệu Phong, Lúa Triệu Phong tắm dòng Thạch Hãn. Nước xuôi về Giã Độ, Hiếu Giang. Sông Hiếu Giang vòng qua Mai Xá, Đò Giã Độ về ngã Việt Yên. Gio Linh đó, động Cồn Tiên, Rừng Xuân Mai Lĩnh ngập tràn mai hoa. Quê hương ta đó, Một thuở thanh bình ! Có Mẹ La Vang, Có Chùa Sắc Tứ, Có những bước chân Đi trên con đường “Ngài Ngự” Hái lộc non mỗi độ Xuân về...
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 21 Em gái quê hương ơi ! Mùa Xuân này ta mở hội. Ta kết hoa đăng, Ta chưng áo mới. Gót nhịp hài tiên, Ta đốt pháo Thanh Bình. Tiếng pháo Điện Quang, Tiếng của reo mừng. Máu thù hận, Từ nay, Ngừng chảy ! Anh sẽ về quê xưa, Thăm lại ngôi nhà tổ phụ. Nơi ngày xưa đó, Mẹ cho con bú, Ngày xưa, Tiếng mẹ ru hời... Anh sẽ tìm lại, Những hoành phi, câu đối, Những lư trầm, Quyện khói tôn thờ... Những nét đẹp xưa, Nơi những tủ bàn chạm cẩn. Và khu vườn đào mận đơm bông. Một giàn trầu không, Bên bức tường cũ. Đôi gốc tùng xanh, Hàng mẫu đơn màu đỏ... Nơi ngày xưa, công cha mẹ vun trồng.
22 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng Anh sẽ đi thăm, Dòng sông Dương tiếng sóng dạt dào. Bóng cà cưỡng bay cao, Khi nắng chiều đã tắt. Tiếng chuông vang vọng trên tháp thánh đường. Và trên cánh đồng làng, Bầy chim chiền chiện vút lên nhanh. Hàng tre xanh, Ôi ! Hàng tre xanh ngày xưa làm chiến lũy, Ngăn bước quân thù. Giờ đây tường xiêu ngói đổ, Con đường làng cây cỏ cháy ra tro. Cánh đồng xanh, Ôi ! Cánh đồng xanh loang lổ, Vết bom đạn căm hờn. Ánh hỏa châu đêm đêm soi sáng chập chờn. Tiếng đại bác nổ ran từng trận. Anh về lại giữa mùa Xuân, Nghe hòa bình đến, tưởng còn trong mơ ! 27 tháng 3, 1973 (Xuân Quý Sửu, chờ đón hòa bình) Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 23 ĐƯỜNG TÔI ĐI Đêm qua có trận cuồng phong, Hàng cây trút lá cho lòng ra đi. Ước mơ... nào ước mơ gì ? Rong chơi một chuyến kinh kỳ cho vui. Bút nghiên, thôi đã chán rồi, Đèn sách, giờ đã đứng ngồi không yên. Đường nào lên tới cõi tiên ? Nơi nào không chuộng bạc tiền, tôi theo. Đừng chê tôi khó, tôi nghèo, Túi tôi còn chứa được nhiều vần thơ. Đừng chê tôi: đứa dại khờ, Đừng chê tôi: kẻ bơ vơ lạc loài. Bên trời lấp lánh sao mai, Nửa vành trăng khuyết, ngày mai tới rồi. Đường tôi đi, vẫn còn dài, Tôi đi, đi mãi, đi hoài, vẫn đi. 17 tháng 3, 1994 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
24 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng CHUYỆN CŨ Phòng lạnh, gió đêm, tỉnh giấc Xuân, Nằm nghe hoa rụng đã hai lần. Cành mai hôm trước còn xanh tốt, Duyên dáng phai tàn hương cố nhân. Gió sịch bức mành bóng dáng ai, Mùi hương ngây ngất chuyện Liêu Trai. Ngỡ là son phấn người yêu cũ, Ân ái mười năm, mộng lỡ rồi. Lửng thửng một mình đi với bóng, Lầu vàng lạc lối tìm ai đây ? Tâm sự ngày xưa: hồ nổi sóng, Lệ hồng thấm ướt hai bàn tay... Mùa Xuân cô gái về quê ngoại, Gặp gỡ nhau rồi thương mến nhau. Tình Xuân như nắng mùa Xuân mới, Đượm lá trầu xanh, ấm quả cau... Tháng giêng là tháng ăn chơi ấy, Mà có mình tôi không đỏ đen. Rủ em trốn mẹ đi tìm bướm, Con bướm vàng đôi cánh hạt huyền... Say đóa hồng tươi óng ánh sương, Giàn hoa thiên lý thoảng bên thềm. Nắng vàng rơi đọng trên tà áo, Như bướm mùa Xuân đến với nàng.
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 25 Tôi hẹn với nàng qua Tết sau, Tôi về xin mẹ sắm trầu cau ! Mơ màng soi bóng bên hồ nước, Nàng bảo: kìa anh vội thế sao ? Chỉ ngại đường dài chưa tới đích, Chúng mình còn mãi sống xa nhau. Mai mốt em về, Xuân lỡ hội, Chuyện đời ai tính được mai sau. Mùa mới bắt đầu khắp nẻo quê, Mẹ em khăn gói vội ra về. Buổi chiều hôm ấy em không nói, Hai đứa nhìn nhau buồn tái tê. Một thuở quê hương lửa dậy thành, Nước nhà bỗng xảy cảnh đao binh. Mùa Xuân quê ngoại: bờ bên ấy, Đất nước qua phân, vỡ mộng lành. Chuyện cũ mười năm giở lại bàn, Dòng sông còn đợi chuyến đò ngang. Màu hoa còn đượm, hương còn thắm, Thấp thoáng vườn ai bướm trắng vàng. 1962 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
26 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng TÌNH NÀNG NGHỆ THUẬT Tặng đoàn Văn Nghệ thôn Dương Ai lên, bắc một nhịp cầu, Cho trăng xuống ngủ trên đầu em tôi. Quế cung tận chốn xa vời, Từ nay đành xóa vạn lời tình chung. Máu đường tim, chảy ngập ngừng, Đàn lòng lạc phiếm, tơ chùng vì ai ? Bài thơ tôi dệt trọn đời, Bao nhiêu tâm sự, vạn lời thủy chung. Thêu bài thơ trên lụa hồng, Ngâm bài thơ, vọng bóng nàng Ly Tao. Một đêm nao, nhớ đêm nao, Theo Nàng Nghệ Thuật, lạc vào Thiên Thai. Thiên tiên gặp gỡ phút này, Mơ hồ trong cánh áo quay tít vời. Tiếng vàng theo sáo chơi vơi, Mắt tiên huyền hoặc cho người đắm say. Trận cười chỉ một đêm nay, Mà sầu thương vẫn vạn ngày nước non. Kể từ đêm ấy tôi buồn, Ưa tìm cảnh vắng, cho hồn phiêu diêu. Tôi ưa nhìn núi xế chiều, Ưa trăng sáng, cảnh tịch liêu mơ mòng. Và ưa thơ thẩn bên sông, Nhìn con buồm trắng xuôi dòng về đâu. Màn buông, tắt ánh đèn màu, Chàng Lưu ra khỏi động đào từ đây. Mịt mù gió cuốn mưa bay, Tiên về cõi thọ, bặt giây nghê thường. Canh dài, cánh hạc kêu sương, Đàn lòng trăm mối tơ vương rối bời. Nghìn năm vẫn ánh trăng chơi, Tình yêu nghệ thuật muôn đời không phai. 1958 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 27 GỞI GIÓ MƯỜI PHƯƠNG Hoa quỳnh nở rộ đêm qua, Đêm qua trăng sáng, em ra đầu đình. Tuổi mười lăm, học sinh áo trắng, Ngắm trăng tròn, vành vạnh trên cao. Nhớ em, nhớ tự thuở nào, Tóc thề buông xõa, má đào hây hây. Thư phòng vắng, đọc Tây Sương Ký, Dạo cung đàn, điệu lý tang tình. Hoa kia nở rộ bao lần, Anh nghe lá rụng đầy sân, sương mù. Mùa Xuân đến, mùa Thu lại đến, Mùa tựu trường cũng đến rất mau. Mỗi ngày hai buổi qua cầu, Thời gian như nước qua cầu chảy nhanh. Em nhỏ bé, nay thành cô gái, Muốn chào em, ái ngại làm sao ! Thân em như tấm lụa đào, Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai ? Chí tang bồng, hai vai gánh nặng, Anh đi làm cách mạng, xa em. Từng đêm, trăng sáng từng đêm, Bao nhiêu kỷ niệm êm đềm ngày xưa...
28 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng Đường tranh đấu, nắng mưa sá kể, Nỗi phong trần, lắm vẻ bi thương. Bao nhiêu nhà cửa ruộng vườn, Bao nhiêu hình ảnh quê hương xóa nhòa. Ngôi thánh đường, một tòa đổ nát, Đám con chiên phiêu bạt đó đây. Trăng mờ, đỉnh núi mây bay, Cú kêu, ma bắt... cánh tay rã rời. Một linh hồn xa nơi trần thế, Xin ghi vào huyết lệ sử xanh. Đêm nay trăng sáng đầu đình, Hồn anh về lại quê mình tìm em. Em nhỏ bé khi tình chưa ngỏ, Em thơ ngây, má đỏ môi hường. Lòng anh như hoa hướng dương, Tuổi thơ, xin gởi mười phương gió đùa. 19 tháng 8, 1990 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 29 TRĂNG Trăng của lòng ta, trăng mới xinh, Hôm nao trăng sáng giãi lên mình. Trăng rằm tuổi ngọc mười lăm đó, Hàm tiếu thẹn thùng gái tiết trinh. Trăng sáng đầu ghềnh, trăng mới ló, Trúc xanh xao xác, áng mây đùa. Bao la biển rộng, trời man mác, Lộng ngọc, xuy tiêu, tiếng nhạc khua. Một thuở ra đi, lòng bịn rịn, Trăng treo đầu núi, kẻ sang Tần. Tang thương khắp lối mờ sương khói, Sự nghiệp trên vai chỉ một thân. Trăng của lòng ta, trăng nhớ mong, Đường xa nghìn dặm, chí tang bồng. Quê hương còn đó, trăng còn sáng, Hẹn với non sông quyết một lòng. Sấm dậy trời Đông, cơn gió Tây, Mưa Xuân tuôn xuống trận mưa này. Mạ xanh phơi phới, lòng phơi phới, Mở mắt ta nhìn khắp đó đây. 24 tháng 01, 1991 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
30 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng NGÀY XƯA Ngày xưa, trong chốn quê tôi ở, Có một nàng tên gọi Bé Vân. Mỗi năm vào độ hoa đào nở, Thường đến nhà tôi để chúc Xuân. Tôi vừa lên sáu, nàng lên năm, Đôi mắt ngời lên tựa ánh rằm. Chân bước theo cha từng bước nhỏ, Tóc dài trang điểm chiếc hoàng trâm. Cha mẹ tôi cười khen cháu đẹp, Đồng tiền năm mới, giấy màu hồng. Lì xì cho cháu, mừng thêm tuổi, Khôn lớn cho mau để lấy chồng. Nàng vui Tết đến, vui tiền mới, Tay nắm tay nhau bước xuống sân. Hàng xóm, trẻ con cùng xúm lại, Bày trò ca múa buổi đầu Xuân. Trong nhà, chủ khách cùng nâng chén, Cầu chúc năm nay được ấm no. Ông Giáo, cha Vân, vui cuộc rượu, Nhìn ra bọn trẻ đang nô đùa:
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 31 - Con tôi, mai mốt thành dâu bác, Rượu chuốc nghìn chung, chẳng biết say. Mẹ tôi âu yếm hôn lên má, Hôn cả tóc Vân, hạnh phúc thay ! Từ đó quê hương bùng khói lửa, Cha tôi bỏ xác chốn lao tù. Tôi nơi thành phố bao gian khổ, Mẹ ở quê nhà những sợ lo... Tôi đi, theo tiếng gọi quê hương, Trải mấy mươi năm, chốn đoạn trường. Nước mất, nhà tan, đầy tủi hận, Một đời, đeo đẳng kiếp phong sương. Hôm nay lại nhớ Tết quê nhà, Nhắc chuyện ngày xưa bỗng xót xa ! Ông Giáo nhà Vân, ngồi dạy học, Con bướm vàng, theo đóa hoàng hoa. 26 tháng 12, 1995 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
32 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng MÂY BAY Nhà cụ Thượng, tường cao cổng kín, Đường Hàng Me, nhớ chuyện ngày xưa. Quả na mở mắt ngây thơ, Có hai cô gái tuổi vừa tròn trăng. Nhà bên cạnh, có chàng thi sĩ, Suốt ngày đêm, chăm chỉ văn chương. Mỗi lần cắp sách đến trường, Hai cô hàng xóm, tìm đường làm quen. Chàng thi sĩ, phận hèn đâu dám, Chỉ xin làm tình bạn học trò. Miếng cơm, ăn chẳng đủ no, Còn mơ chi đến những cô sang giàu. Chàng thi sĩ, trước sau như một, Lòng như lòng, của ngọt không thèm. Một cô chị, một cô em, Thương chàng thi sĩ, đêm đêm chong đèn. Chàng làm thơ, gởi lên bà Nguyệt, Hỏi ông Tơ, có thiệt duyên may ? Mùa thu, lá rụng, mây bay, Hai cô con gái, mỗi ngày một xinh. Bỗng một hôm, rập rình xe ngựa, Có khách sang, đến cửa nhà cô. Trầu cau, sính lễ đưa vô... Trần gian mấy kẻ chẳng mơ sang giàu !
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 33 Nhưng cô chị, chau mày từ chối, Bảo rằng: em chưa vội lấy chồng. Bạn bè cô, kể cũng đông, Bao trang tuấn tú, những ông, những thầy... Cô vẫn sống, đêm ngày cô độc, Tưởng rằng cô, muốn học thành tài. Tưởng rằng cô chẳng yêu ai, Ai ngờ cô nhớ... chàng trai cạnh nhà ! Chàng trai đó, mẹ cha không có, Kiếp giang hồ, duyên nợ gió trăng. Con tim rung động, gieo vần, Câu thơ Đỗ Phủ, cung đàn Ly Tao. Thả hồn đến trăng sao, mây nước, Tìm cho ra Thủy nhược, non Bồng. Mùa Thu cho chí mùa Đông, Tuyết tan trên núi, suối trong tràn trề. Sen nở thắm, mùa hè gió lộng, Bước chân đi qua cổng nhà cô. Bốn bề vắng lặng như tờ, Hai cô con gái, bây giờ ở mô ? Kìa cô gái, ở mô chẳng thấy ? Chẳng thấy cô, những bấy lâu nay. Trời cao, gió lộng, mây bay, Hạc vàng về núi, non Tây bóng tà ! 25 tháng 8,1990 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
34 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng XUÂN KỶ MÙI Sáng mai thức dậy Chúa Xuân sang, Thấp thoáng hoa đào dưới nắng vàng. Vui Tết xa nhà trên đất Bắc, Mơ ngày sum họp cõi trời Nam. Hương giang trăng tỏ, thuyền về bến, Mai lĩnh hoa tươi, chim gọi đàn. Mai mốt ta về, Xuân mở hội, Giấy màu, ta sẽ kết hoa đăng. 1979 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng XUÂN NHÂM TUẤT Tám mươi tư tuổi, mẹ bình an, Năm mới, chúc mừng Xuân mới sang. Chiếc bánh chưng xanh, tràng pháo đỏ, Nụ hoa hồng thắm, đóa mai vàng. Trông con xa cách trời phương Bắc, Nhìn cháu sum vầy đất cõi Nam. Nhâm Tuất năm này, con gặp mẹ, Tương lai, tổ quốc ta huy hoàng. 1982 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 35 XUÂN NHỚ HUẾ Hoa bưởi vườn ai, tỏa ngát hương, Mùa Xuân, bướm trắng rộn trên đường. Bến đò Thừa Phủ, người đông quá, Chiếc nón bài thơ, em đến trường. Gió Xuân dịu nhẹ, nắng Xuân nồng, Áo trắng như lòng, thoáng nhớ mong. Tuổi ngọc mười lăm sao đẹp quá, Tình Xuân e ấp gái Kim Long. Xuân đã qua rồi, qua đã lâu, Hương sen còn đượm nước trà Tàu. Tường vi mấy đóa còn tươi thắm, Một thuở qua đò, trông thấy nhau. Mặt nước sông Hương vẫn lặng lờ, Nhưng lòng nổi sóng, đàn lên tơ. Tình ta hé nụ hoa hàm tiếu, Ôm mộng cho hồn vương ý thơ. Kỷ niệm 23 tháng 1, 1980 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
36 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng LỜI CA DAO Rung rinh, nước chảy qua đèo, Ngựa đua dưới biển, thuyền chèo trên non. Bâng khuâng một áng mây hồng, Chiều Xuân, qua chuyến đò đông chật người. Không duyên, không nợ, thì thôi, Gặp nhau, nói nói, cười cười với nhau. Một mâm trầu, một buồng cau, Trầu không giữa chợ, người đâu ? chốn nào ? Hạc vàng, bay vút lên cao, Lầu vàng gió lộng, tiên nào còn đây ? Qua sông, phải lụy đò đầy, Sang ngang một chuyến, dạn dày cho vui. Đường về, gánh nặng hai vai, Đường đi, đi mãi, dặm dài tha hương. Nhớ xưa, cùng học một trường, Cùng đi một lối, cùng thương một người. Anh đây vốn học trò lười, Đi thi không đậu, học đòi làm thơ. Suốt đời cứ mộng, cứ mơ, Một bầu thi tứ, một tờ giao tiên. Thấy em, má lúm đồng tiền, Tóc thề buông xõa, có duyên nhất đời. Một rằng thôi, hai rằng thôi, Đi theo em mãi, lỡ đời của em. Những ai lắm bạc nhiều tiền, Công danh, chức phận, thì duyên sánh vì. Buồn mà chi, nhớ mà chi, Đường anh, anh cứ bước đi cho rồi.
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 37 Đời anh là quãng đường dài, Anh đi, đi mãi, đi hoài, vẫn đi. Anh về học để đi thi, Mai kia đỗ Trạng, vinh quy về làng. Ngự viên, công chúa áo vàng, Hân hoan ra đón ngựa chàng thám hoa. Phố phường vang vọng tiếng loa, Dân gian nô nức, kéo ra đầy đường. Xướng danh, đệ nhất khoa trường, Công lao đèn sách, rỡ ràng mẹ cha. Hôm nay, hồng thắm nở hoa, Sen vàng hé nụ, bướm là đà bay. Tỉnh giấc mơ, vẫn trắng tay, Bao năm tranh đấu, giờ này còn chi ! Đi đi, kẻo lỡ xuân thì, Làm chi có chuyện vinh quy về làng. Làm chi có chuyện một nàng, Quần the, áo gấm, đầu đàng trông quan. Chiều nay, gió lộng, mây ngàn, Cánh chim bay vút, qua hàng cây xanh. 15 tháng 9, 1990 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
38 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng Ý XUÂN Không gian lạnh, tiếng lòng đang thổn thức, Tứ thơ reo, trong khói pháo giao thừa. Gió lướt thướt, theo thời gian ngờ vực, Đêm nay buồn trong ánh mắt năm xưa. Ôi ! Đa Vít, thánh vương, ngài đã khóc, Tiếng thời gian như hương khói bay đi. Nghe vi vu, huyền ảo, phút sinh ly, Nghe dồn dập, như muôn binh chiến thắng. Ta đứng lặng, tiễn đưa chiều năm cũ, Giang đôi tay và mở rộng tâm tư. Cho hồn ta, đến tận chốn hoang vu, Nơi hò hẹn của muôn vàn thi tứ. Lưu luyến quá, cả một thời quá khứ, Ta bước đi, trong phiêu bạt giang hồ. Biết bao người, đã vào cõi hư vô, Không trở lại cùng ta vui đoàn tụ ! Xuân trở về, Xuân đi qua nơi đó, Lá trên cành, xào xạc tiếng chim ca. Nơi vườn xưa, hoàng mai đã nở hoa, Bao cánh bướm là đà bay theo gió.
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 39 Hỡi nàng thơ của ta thời bé nhỏ, Ta yêu em, nhưng chưa hò hẹn một lần. Như dòng sông, cuồn cuộn nước triều dâng Tình ta đó, đến với em, lời chưa ngỏ. Ta vẫn yêu, yêu em từ muôn thuở, Hỡi nàng thơ muôn thuở ở trong ta. Em đã cho ta muôn vạn lời ca. Ta là kẻ mộng mơ thời trẻ dại ! Mùa Xuân đến, tuyết tan trên đỉnh núi, Ánh thiều quang, chói lọi, huy hoàng. Cho muôn cây, nhựa sống căng tràn, Lá non tươi, Đổi lót áo cho rừng già cằn cỗi. Hỡi nàng Thủy Tiên đứng bên bờ suối, Đang soi mình qua mặt nước trong xanh. Ta đang tìm một tuyệt thế giai nhân, Xin đợi đó, bước chân ta đang tới. Mùa Xuân ! Ôi ! mùa Xuân cao vời vợi, Ta vẫn còn mãi mãi yêu em. 10 tháng 3, 1994 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
40 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng HỒNG THẮM Hồng thắm, như tình ta gắn bó, Ánh thiều quang, theo gió Xuân về. Rộn ràng khúc nhạc đồng quê, Nghiêng nghiêng vành nón, tóc thề hương xưa. Duyên học trò, tuổi vừa mới lớn, Tay ngọc ngà, chờ đón yêu thương. Đơn sơ, mắt đẹp, môi hường, Tim reo khúc nhạc, du dương sáo diều. Tuổi dậy thì, dập dìu áo trắng, Hoa ti-gôn, quãng vắng sân trường. Dịu dàng, thiên lý ngát hương, Ước mơ tràn ngập, nẻo đường em đi. Lưu luyến quá, làn mi cong vút, Mái tóc thề, đượm nét thơ ngây. Trời cao, gió nhẹ, mây bay, Nụ hoa hàm tiếu, trên tay đợi chờ. Tình gắn bó, lời thơ chưa ngỏ, Má ửng hồng, một thuở biết yêu. Xuyên qua ánh mắt muôn chiều, Nụ hoa hồng thắm, những điều trao nhau. 19 tháng 01, 1994 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 41 MÙA XUÂN CHO EM Kỷ niệm ngày sinh của H Tường vi vừa độ nở hoa, Trường xưa nắng ấm, chan hòa lòng anh. Đường về, em bước đi nhanh, Tình yêu em đó, cho mình em thôi. Tình yêu đã đến thật rồi, Nhưng lòng em vẫn bồi hồi sợ lo... Anh mơ xã hội ấm no, Mơ dân hạnh phúc, tự do, thanh bình... Đời anh như thể cánh chim, Chim bay đi mất, biết tìm nơi đâu ? Nhưng rồi ta lại gặp nhau, Mùa Xuân nắng ấm, bên cầu nước xanh. Đôi chim ríu rít trên cành, Niềm tin cao vút, bình minh cuộc đời. Tuổi em vừa tuổi đôi mươi, Em xin trao hết cho người em thương. Bút nghiên trả lại học đường, Tuổi thơ trả lại con đường em đi. Nhà anh, em cứ em về, Từ nay em mãi sống kề bên anh. Cùng nhau ta xây mộng lành, Cùng nhau ta đắp một cành hướng dương.
42 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng Mười phương góp lại một phương, Khi bình minh, nắng lên hường đó em... Mùa Xuân đến thật êm đềm, Mùa Xuân Tết đến, em sinh ra đời. Đã ba mươi bốn Xuân rồi, Kể ba lăm tuổi cho trời đất ghen. Chúc em được tiếng vợ hiền, Được nên dâu thảo, là tiên giáng trần. Mùa Xuân, rày lại mùa Xuân, Chốn bồng lai vẫn dành phần cho em. 23 tháng 1, 1983 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 43 NGÔ TRÂN AM (Kỷ niệm một chuyến đi Seoul, Korea) Gió thu hiu hắt Nhạn Môn Quan, Đêm lạnh về khuya, lạnh tím gan. Rượu ấm kề môi, mời khách uống, Bàn tay ngọc nữ, trỗi cung đàn. Tiếng địch lầu vàng, nghe réo rắt, “Ngô trân am” đón khách phong trần. Điệu múa ngàn xưa, giờ trở lại, Một thời sử lệ, với giai nhân. Bạch dương thẳng tắp, đồi hiu quạnh, Sông Hán mây mưa, chảy xuống Tần. Hạng Vũ đi vào nơi tuyệt lộ, Ngu Cơ trọn tiết với quân ân. Em là thục nữ đất Triều Tiên, Đôi mắt long lanh tợ hạt huyền. Áo lụa thướt tha và kín đáo, Nụ cười thêm đẹp ý lương duyên. Tôi là lữ khách, bước nhàn du, Bằng hữu tân giao, không hẹn hò. Lạc bước dừng chân nơi xứ lạ, Trời cao mây nước một màu thu. 17 tháng 10, 1991 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
44 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng VỊNH HOA QUỲNH (Đêm 7 tháng 7 Ất Sửu tức 22/8/85, được xem hoa quỳnh nở trong nhà tù cải tạo Ham Hà) Màu trắng trinh nguyên, điểm nhụy vàng, Rung rinh trước gió, vẻ cao sang. Hương thơm ngào ngạt, mùi vương giả, Phẩm hạnh khiêm cung, tiếng thế gian. Thấp thoáng thuyền rồng nơi thạch cốc, Nhởn nhơ tiên nữ chốn đài trang. Niềm riêng xin gởi người quân tử, Dưới bóng trăng thanh với chị Hằng. 22 tháng 8, 1985 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng VÀO THU Huế nay trời đã vào thu, Bao nhiêu sương lạnh giăng mù đế đô. Bao nhiêu xác lá vàng khô, Trải con đường vắng, lối vô nội thành. Có cô con gái nhà lành, Áo riêng màu tím, sau mành nghiêng nghiêng. Có chàng thi sĩ thiếu niên, Qua đường, tưởng lạc vườn tiên đứng nhìn. 1958 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng (Làm chung với Hương Thu Nguyễn Ngọc Thanh, trong Dòng Dư Lệ)
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 45 DẶM DÀI Dặm dài, anh bước ra đi, Giang sơn một gánh, ngại chi nhân tình. Gót mềm trên bãi cỏ xanh, Trăng treo đầu núi, trường thành trống khua. Lá rơi, để mặc gió đùa, Suối tuôn đỉnh núi, sương mờ rừng hoang. Tiếng thu, nhạc trỗi mây ngàn, Từng không cánh nhạn một đàn bay qua. Cú kêu như gọi hồn ma, Niềm đau xa cách mẹ già, con thơ. Đèn khuya, gối chiếc đợi chờ, Thương người vợ trẻ giấc mơ Chương Đài. Liễu xanh còn nhớ tới người, Quan san còn nhớ những lời thề xưa. Lệ nhòa ngọc nữ Ngu Cơ, Vó câu Hạng Vũ bên bờ Hán giang. Ra đi, nước mất nhà tan, Khăn tang cùng với hàng hàng cờ bay. Tay dài, xin nắm lấy tay, Ra đi, xin nhớ lấy ngày ra đi. Ra đi, hẹn một ngày về, Quê hương còn đó, lời thề khắc ghi. 15 tháng 10, 1990 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
46 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng HỒNG NHẠN Cánh hồng ra khỏi Nhạn Môn Quan, Trăng chiếu đồi hoang, bãi cát vàng. Gió rét biên thùy, sông nước lạnh, Người đi, đâu sá chuyện gian nan. Trời cao, thấp thoáng áng mây hồng, Ruỗi cánh chim ngàn, vượt biển đông. Trong gió chan hòa cùng nắng ấm, Thiều quang rực chiếu, tuyết mông lung. Qua lớp mây mưa đến chốn nào, Chín tầng lồng lộng cõi trăng sao. Trí khôn ngây ngất, lòng thanh thản, Rồng vượt lên cao, niềm tự hào. Thế giới đang chìm dưới vực sâu, Vũ trụ bao la, ôi ! Nhiệm mầu. Xem mây, cũng có khi tan, hợp, Công danh, phú quý tợ chiêm bao ! Cá chậu, chim lồng, đã bấy lâu, Bao năm khắc khoải một niềm đau. Ngày mai, phỉ sức chim rong ruỗi, Đất rộng, trời cao, sẽ gặp nhau. 14 tháng 5, 1994 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 47 CON MÃI LÀ CON CỦA MẸ Ngày xuân, mẹ trẫy hội La Vang (1), Khăn gói cùng đi với xóm làng. Khấn nguyện, xin Bà nhiều phép lạ, Tuổi già, cho mẹ cậu con ngoan. Mấy lần sinh, chẳng được nuôi con, Cha mẹ ngày đêm những mỏi mòn. Sốt sắng thi hành điều bác ái, Một lòng chạy đến Mẹ muôn ơn. Đêm cuối thu, trời chuyển tiết đông, Sinh con, mẹ đặt vào nôi hồng. Cái năm Kỷ Mão xa xưa ấy, Đã mấy năm rồi, mẹ nhớ không ? Bao năm xa Mẹ, kiếp lầm than, Tội lỗi, thân con đã ngút ngàn. Con biết, con là con của Mẹ, Là con của Mẹ, Mẹ La Vang. Hôm nay, con trở về bên Mẹ, Mẹ của lòng con, Mẹ dấu yêu. Từ nay, con mãi là con Mẹ, Lần hạt siêng năng mỗi sớm chiều. 8 tháng 11, 1975 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng 1. La Vang: nơi tương truyền Đức Mẹ hiện ra vào năm 1798, thời Tây Sơn, hiện nay có đền thờ tại vùng núi Hải Lăng, Quảng Trị, được Vatican tôn lên bậc Vương Cung Thánh Đường.
48 - Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng MỘT THOÁNG HƯƠNG TRẦM (Nhớ ngày 25 tháng 11, giỗ cha) Trời cao, đất thẳm, Khói tỏa mịt mù. Hương Khê, Hà Tĩnh, Núi rừng âm u ! Kể từ cách mạng mùa thu, Tấm thân trải chốn lao tù, xác xơ. Từ Quảng Trị đến Ba Tơ, Trại Đưng này nữa, cũng vừa ba nơi. Làm chi nên tội, hỡi Trời ! Làm chi nên tội với người lương dân. Đất bằng, bỗng nổi phong trần, Hà Thành lửa dậy, Sài Thành sấm ran. Nửa đêm, tỉnh giấc bàng hoàng, Cha con phút chốc, đôi đàng cách xa. Một tay xây dựng cửa nhà, Ruộng vườn xanh tốt, ông cha nối đời. Chưa đầy hai tuổi, mồ côi ! Ngoài hai mươi tuổi, ra đời lập thân. Ngày đêm, lao động chuyên cần, Tháng ngày bao quản tấm thân nhọc nhằn. Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra. Hai lăm, mười một, giỗ cha, Con dâng lời nguyện lên tòa cao sang. Xe mây về tới thiên đàng, Cho cha thoát kiếp lầm than, đọa đày. 25 tháng 11, 1975 Triệu Dương Nguyễn Lý Tưởng
Thương về Quảng Trị - Nguyễn Lý Tưởng - 49 CÂY MÍT Cây mít cha trồng, Cho con ăn quả. Gỗ mít làm nhà. Trái mít mùa Đông, Mỗi đồng mỗi múi. Ngày xưa mẹ nói, Con vẫn nhớ hoài. Cồn Tiên, Cam lộ, Bái Trời, Quê ta, mít mọc khắp nơi thật nhiều. Ca rằng: mít chín quạ kêu, Mụ gia thương rể, mỗi điều mỗi thương. Cây mít cha ươm, Nay thành đại thọ. Ngôi nhà cha xây, Tường vôi, ngói đỏ. Những đường chạm trổ, Người thợ Cát Sơn, Tiếng đồn khắp xứ. Thuở con biết nói, Thuở con biết cười, Nhìn về tương lai, Cha già, con muộn... Thương con, lên tận suối nguồn, Mua cây gỗ mít cho con làm nhà.