คณิตป.1เล่ม1

คมู่ ือครู รายวชิ าพน้ื ฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 4 | จำ�นวนนับ 11 ถงึ 20
ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ 1 เลม่ 1

2. ข้อใดแสดงจำ�นวนผเี สอื้ ได้ถกู ตอ้ ง
ก.

ข.

ค.

3. ขอ้ ใดเขยี นตัวเลขไทยและตวั เลขฮินดูอารบิกของจำ�นวนดอกไมไ้ ดถ้ ูกต้อง

ก. 13 , ๑๓ ข. ๑๓ , 13 ค. 13 , ๑๗

4. ภาพในข้อใดแสดงจ�ำ นวน สบิ หก ข. ค.
ก.

5. เขยี น 17 ในรูปกระจายไดอ้ ย่างไร

ก. 17 = 10 + 7 ข. 17 = 9 + 7 ค. 17 = 11 + 6
ค. 6 กับ 9
6. ข้อใดเปน็ สว่ นยอ่ ยของจ�ำ นวน 15

ก. 6 กบั 7 ข. 6 กับ 8

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  213

ค่มู อื ครู รายวิชาพ้ืนฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 4 | จ�ำ นวนนบั 11 ถงึ 20
ชนั้ ประถมศึกษาปที ี่ 1 เลม่ 1

7.

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

ขอ้ ใดใชเ้ ครอ่ื งหมายเปรยี บเทยี บจำ�นวนจากเสน้ จำ�นวนได้ถกู ตอ้ ง

ก. 11 > 17 ข. 14 < 11 ค. 18 > 17

สงั เกตภาพและตอบค�ำ ถาม ขอ้ 8 - 10

ร้านขายของ

ดินสอ 12 แท่ง ไม้บรรทัด 15 อัน

ยางลบ 13 กอ้ น กบเหลาดินสอ 16 อนั

8. สงิ่ ใดในร้านขายของมจี �ำ นวนน้อยทีส่ ุด

ก. ยางลบ ข. ดนิ สอ ค. ไม้บรรทดั
ค. กบเหลาดินสอ
9. สง่ิ ใดในร้านขายของมีจ�ำ นวนมากทสี่ ดุ

ก. ยางลบ ข. ไม้บรรทดั

10. ขอ้ ใดเรียงจำ�นวนสิง่ ของในร้านค้าจากนอ้ ยไปมากได้ถกู ตอ้ ง
ก. ดินสอ ยางลบ ไม้บรรทดั กบเหลาดินสอ
ข. ยางลบ ไมบ้ รรทัด ดนิ สอ กบเหลาดนิ สอ
ค. ไมบ้ รรทดั ยางลบ ดินสอ กบเหลาดนิ สอ

เฉลย

1. ค
2. ข
3. ข
4. ก
5. ก
6. ค
7. ค
8. ข
9. ค
10. ก

214  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คู่มือครู รายวชิ าพื้นฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนบั ไม่เกิน 20
ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี 1 เลม่ 1

บทท่ี 5 การบวก การลบ
จ�ำ นวนนับไมเ่ กนิ 20

จดุ ประสงค์การเรยี นร้แู ละสาระสำ�คัญ

จดุ ประสงค์การเรียนรู้ สาระส�ำ คัญ

นกั เรยี นสามารถ • การบวกจำ�นวนสองจ�ำ นวน สามารถหาผลบวก
โดยใช้การนบั ตอ่
1. หาผลบวกในประโยคสญั ลกั ษณก์ ารบวกของจำ�นวนนับ
ไมเ่ กนิ 20 และ 0 • การหาผลบวกโดยใช้การนับตอ่ ถ้านบั ตอ่ จากจ�ำ นวนท่ี
มากกว่า จะท�ำ ให้หาผลบวกได้เร็วกว่า
(เน้ือหาในหวั ขอ้ 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5)
• การบวกจำ�นวนสองจ�ำ นวน สามารถหาผลบวก
โดยใช้เส้นจำ�นวน การหาผลบวกของจ�ำ นวนสองจ�ำ นวน
อาจใช้ผลบวกของจำ�นวนเดียวกนั สองจ�ำ นวนช่วยใน
การหาผลบวก

• การหาผลบวกของจำ�นวนสองจำ�นวน อาจใชก้ ารทำ�ให้
ครบสิบ

• การบวกจำ�นวนสามจ�ำ นวนจะบวกสองจำ�นวนใดกอ่ นกไ็ ด้
แล้วบวกจ�ำ นวนทเ่ี หลือ ผลบวกเท่ากนั

• ถ้ามีสองจำ�นวนใดท่ีบวกครบสิบ ใหบ้ วกสองจำ�นวนน้ัน
กอ่ น แลว้ บวกจ�ำ นวนทเ่ี หลอื

2. หาผลลบในประโยคสัญลักษณ์การลบของจำ�นวนนับ • สามารถหาผลลบโดยใชก้ ารวาดรปู
ไมเ่ กนิ 20 และ 0
• สามารถหาผลลบ โดยใช้เสน้ จำ�นวน
(เนือ้ หาในหวั ขอ้ 5.6 5.3 5.8 5.9)
• สามารถหาผลลบโดยใช้การนับต่อ โดยนบั ตอ่ จากตัวลบ

ไปถงึ ตัวตง้ั จำ�นวนคร้ังในการนับต่อเปน็ ผลลบ

• การลบจ�ำ นวนสามจ�ำ นวน สามารถนำ�ตัวต้งั ลบด้วย

ตวั ลบ 1 หรือตัวลบ 2 กอ่ นแลว้ ลบดว้ ยตวั ลบทเี่ หลือ

3. หาค่าของตัวไม่ทราบค่าในประโยคสัญลักษณ์การบวกและ • อาจใช้การนบั ต่อ หรอื เส้นจำ�นวน หรือความสมั พันธข์ อง
ประโยคสญั ลกั ษณก์ ารลบของจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กนิ 20 และ 0
การบวกและการลบชว่ ยในการหาค่าของตัวไม่ทราบคา่
(เนอ้ื หาในหัวขอ้ 5.10) ในประโยคสญั ลกั ษณ์การบวก และประโยคสญั ลักษณ์
การลบ

4. แสดงวิธีหาคำ�ตอบของโจทย์ปัญหาการบวกและโจทย์ • การแกโ้ จทยป์ ญั หาท�ำ ไดโ้ ดย อา่ นท�ำ ความเขา้ ใจปญั หา
ปัญหาการลบของจำ�นวนนับไม่เกนิ 20 และ 0
วางแผนวธิ คี ิด ซงึ่ อาจใชก้ ารวาดรูป หาคำ�ตอบ
(เนื้อหาในหวั ขอ้ 5.11 5.12 5.13) และตรวจสอบความสมเหตุสมผล

• การสรา้ งโจทยป์ ญั หา ตอ้ งมที ง้ั สว่ นทโ่ี จทยบ์ อกและ

สว่ นทโ่ี จทยถ์ าม

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  215

คมู่ อื ครู รายวิชาพนื้ ฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจำ�นวนนับไม่เกิน 20
ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ 1 เล่ม 1

ตารางการวเิ คราะห์เนื้อหากบั ทกั ษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร์

หวั ข้อ เน้อื หา ทกั ษะและกระบวนการทางคณติ ศาสตร์

เตรียมความพร้อม jklmn
5.1 การหาผลบวกโดยใช้การนบั ต่อ
5.2 การหาผลบวกโดยใช้เสน้ จำ�นวน 
5.3 การหาผลบวกโดยใช้การบวกจ�ำ นวนเดียวกัน 
5.4 การหาผลบวกโดยการท�ำ ใหค้ รบสิบ 
5.5 การบวกจ�ำ นวนสามจ�ำ นวน 
5.6 การหาผลลบโดยใช้การวาดรปู 
5.7 การหาผลลบโดยใชเ้ สน้ จ�ำ นวน 
5.8 การหาผลลบโดยใช้การนับต่อ 
5.9 การลบจ�ำ นวนสามจ�ำ นวน 
5.10 การหาค่าของตัวไม่ทราบคา่ 
5.11 โจทย์ปัญหาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบ (1) 
5.12 โจทย์ปญั หาการบวกและโจทยป์ ญั หาการลบ (2) 
5.13 โจทย์ปัญหาการบวกและโจทย์ปัญหาการลบ (3) 
5.14 การสรา้ งโจทยป์ ญั หาจากภาพ 
5.15 การสร้างโจทย์ปัญหาจากประโยคสัญลักษณ์ 

รว่ มคดิ ร่วมทำ� 

ทกั ษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร์

j การแก้ปญั หา k การสื่อสารและการสื่อความหมายทางคณิตศาสตร์
l การเชอื่ มโยง
m การให้เหตุผล n การคดิ สรา้ งสรรค์

216  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คู่มือครู รายวิชาพ้นื ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนบั ไม่เกนิ 20
ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ 1 เลม่ 1

ค�ำ สำ�คัญ

ผลบวก ผลลบ ตัวไมท่ ราบคา่
โจทย์ปัญหาการบวก โจทยป์ ญั หาการลบ
ประโยคสัญลกั ษณก์ ารบวก
ประโยคสญั ลกั ษณก์ ารลบ โจทยถ์ าม
โจทย์บอก ความสัมพันธ์ของการบวก
และการลบ

ความร้หู รอื ทักษะพน้ื ฐาน

• การบวก
• การลบ
• การบวกการลบโดใช้ความสมั พนั ธ์
ของจ�ำ นวนแบบสว่ นยอ่ ย-สว่ นรว่ ม
• การเปรียบเทียบจ�ำ นวน
• การหาผลบวกโดยใชเ้ สน้ จ�ำ นวน
• สถานการณ์การบวก
• สถานการณก์ ารลบ
• การแก้โจทยป์ ัญหาการบวก
• การแกโ้ จทยป์ ัญหาการลบ
• จ�ำ นวนนับ 1 ถึง 20 และ 0

เวลาทใ่ี ช้จดั การเรียนรู้

17 ชั่วโมง

ส่อื และแหลง่ เรยี นรู้

1. หนังสือเรียน หน้า 198 ถงึ 261 • อุปกรณ์ต่าง ๆ เช่น กล่องลูกบาศก์ 2 ลกู
2. แบบฝึกหดั หน้า 121 ถึง 158 แผน่ เกมเบี้ยส�ำ หรบั เดนิ กลอ่ งนมจืด กล่องนม
3. เอกสาร แบบบันทึก ใบกจิ กรรม และอุปกรณต์ ่าง ๆ ชอ็ กโกแลต กลอ่ งสบิ ไมบ้ ลอ็ ก/ กล่องกระดาษ
ท่ใี ชใ้ นการทำ�กจิ กรรม ดังน้ี เส้นเชือก กระโปรงกระดาษ เสอ้ื กระดาษ กาละมงั
• สื่อของจรงิ เช่น ฝาขวดน�้ำ กระดาษสีรปู สีเ่ หลี่ยม จาน น�ำ้ สถานการณจ์ �ำ ลองการขาย ดนิ สอ ยางลบ
วงกลม โตะ๊ วางสนิ คา้ บตั รปา้ ยราคาสนิ คา้
• บัตรตวั เลข เช่น บตั รตัวเลข 1 ถึง 9 • ใบบันทึกกิจกรรม
• บัตรขอ้ ความ เช่น บตั รประโยคสญั ลักษณ์ • บตั รภาพต่าง ๆ เช่น บัตรภาพเสน้ จ�ำ นวน
บตั รค�ำ สั่ง บตั รเครือ่ งหมาย บัตรโจทย์ปญั หา บตั รภาพ บัตรตัวเลข 1 ถึง 20 และ 0 บตั รภาพ
• สือ่ ตัวนบั เช่น ตวั นบั สีต่าง ๆ รถราง บัตรภาพเดก็ ภาพสัตว์ ภาพวัว ภาพแพะ
และภาพแกะ ภาพไก่ ภาพมะม่วง ภาพฝรัง่ และ
ชมพู่ ภาพไขไ่ กก่ บั ไข่เป็ด ภาพต๊กุ ตาหมกี ับตุ๊กตาชา้ ง
ภาพสถานการณเ์ ก่ียวกบั สัตวเ์ ล้ยี ง ผลไม้
เครอื่ งเขยี น ช้ันวางหนงั สือ

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  217

คู่มือครู รายวชิ าพนื้ ฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจำ�นวนนบั ไม่เกิน 20
ชนั้ ประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1

แนวการจัดการเรยี นรู้

ใช้ขอ้ มลู ในหนงั สอื เรียนหนา้ เปิดบท จ�ำ ลองสถานการณ์วันหยุดไปเข้าค่ายวชิ าการ “ท่องแดนคณิตคิดบวกลบ”
โดยเตรียมบตั รตวั เลข บัตรการบวก บตั รการลบ หนีบไวก้ บั ราวเปน็ คแู่ ละมบี ตั รท่ยี งั ไมไ่ ด้จดั วางกองรวมกนั ครูใช้ค�ำ ถาม

• นกั เรียนสงั เกตเห็นอะไรบ้าง (บตั รตัวเลข บตั รการบวก บตั รการลบ มบี ัตรท่ีหนีบไวก้ บั ราวเปน็ คแู่ ละมบี ตั ร
อีกจ�ำ นวนหน่ึงวางกองรวมกนั อย)ู่
• นักเรียนคิดวา่ บัตรท่ีหนบี อยูบ่ นราวทำ�ไมจบั ค่กู ันไดห้ รอื จบั คู่กนั โดยใช้เกณฑ์ใด (เป็นบัตรการบวก บัตรการลบ
กับผลลัพธ์)
ใหน้ ักเรียนสำ�รวจบตั รท่อี ยู่ในกอง จะเห็นว่ามที ้งั บตั รการบวก บัตรการลบ และบัตรตวั เลข ครอู ธิบายว่าบัตรทุกบตั ร
มีคเู่ ราจะทอ่ งแดนคณติ คดิ บวกลบ โดยจบั ค่บู ตั รที่อยใู่ นกองเพื่อหนบี บนราว และถามนกั เรียน “เราจะใช้วิธีใดหาผลบวก
และผลลบ” อาจจดั กจิ กรรมนเี้ ปน็ ประสบการณจ์ ริงนอกหอ้ งเรียน ให้นกั เรียนได้เรยี นรู้จากของจริงเพ่อื น�ำ เขา้ สบู่ ทเรยี น
ซ่งึ เมื่อเรียนจบบทที่ 5 แลว้ สามารถน�ำ กจิ กรรมน้ีมาจัดกจิ กรรม จะเห็นวา่ นกั เรียนจบั ค่บู ตั รไดร้ วดเร็วขึ้น

218  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ค่มู อื ครู รายวิชาพ้ืนฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กิน 20
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เลม่ 1

แนวการจัดการเรยี นรู้

เตรียมความพรอ้ มเพ่ือตรวจสอบความรูพ้ น้ื ฐานของนกั เรยี นเรื่องจ�ำ นวน 1 ถึง 20 การบวกและการลบโดยทำ�กิจกรรม
“ถงึ ก่อน อม่ิ กอ่ น” จากหนังสือเรียนหน้า 200 เตรียมอุปกรณ์ ได้แก่ กลอ่ งลูกบาศก์ 2 ลกู ท่ีแต่ละลูกมตี วั เลขบนหนา้ แตล่ ะ
หน้าตามท่กี ำ�หนดแผ่นเกม เบ้ยี สำ�หรบั เดนิ ครแู บ่งกลมุ่ นกั เรยี นแจกอุปกรณ์กลุ่มละ 1 ชุด นักเรยี นผลดั กันเล่นโดยโยนกลอ่ ง
ลูกบาศก์ 2 ลกู พร้อมกนั แล้วเดนิ แต้มตามผลบวกท่ไี ดโ้ ดยการนบั ตอ่ ใครถึง 20 ก่อนเปน็ ผู้ชนะ

เพื่อฝกึ ฝนในเร่ืองการลบหากได้ต�ำ แหน่งทีต่ อ้ งยอ้ นถอยหลงั ใหถ้ ามว่านับถอยหลงั ไปก่แี ต้ม

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  219

คมู่ ือครู รายวชิ าพนื้ ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจำ�นวนนับไมเ่ กนิ 20
ช้นั ประถมศึกษาปที ่ี 1 เลม่ 1

5.1 การหาผลบวกโดยใช้การนับต่อ

จดุ ประสงค์

นกั เรียนสามารถหาผลบวกในประโยค
สัญลักษณก์ ารบวกของจ�ำ นวนนบั
ไมเ่ กนิ 20 และ 0 โดยใชก้ ารนับตอ่

ส่อื การเรยี นรู้
• สถานการณจ์ �ำ ลอง
• บตั รการบวก
• บตั รตวั เลข
• บตั รคำ�

แนวการจดั การเรยี นรู้

อภิปรายถงึ กิจกรรมท่นี ักเรยี นทำ�ในวนั หยดุ อาจจดั กลมุ่ เป็นกิจกรรมที่ท�ำ นอกบ้าน เชน่ ทอ่ งเทีย่ ว ซือ้ เส้ือผ้า ไปเยี่ยม
ญาติผใู้ หญ่ และกจิ กรรมทท่ี ำ�ในบ้าน เช่น จัดเกบ็ บ้านให้เป็นระเบยี บ พกั ผ่อน เพ่ือเช่อื มโยงเขา้ สกู่ ารอ่านหนงั สือซ่งึ เปน็
ตามสถานการณใ์ นหนงั สอื เรยี นหนา้ 201 ใบบวั อ่านหนงั สือตอนเชา้ ได้ 5 หนา้ ตอนบา่ ยอ่านหนังสอื ได้อกี 9 หนา้ แกว้ ตาถาม
ว่าอา่ นหนังสอื ได้ท้งั หมดกห่ี น้า โดยครูใชค้ ำ�ถาม เช่น

• นกั เรยี นจะหาค�ำ ตอบได้อย่างไร (ใชว้ ธิ ีการนบั ต่อ)
• ท�ำ ไมจึงใช้วธิ นี บั ต่อ/สถานการณท์ ีเ่ กิดขนึ้ เป็นอย่างไร (ใบบวั อา่ นหนังสอื ไปแลว้ ตอนเช้าแล้วตอนบ่ายอ่านเพิ่มอีก
ดงั นนั้ จึงเป็นสถานการณ์การบวก)
• นบั ต่อไดอ้ ยา่ งไร (เร่มิ นบั จาก 5 นับต่อไปอกี 9 เปน็ หก เจ็ด แปด เก้า สิบ สบิ เอด็ สบิ สอง สิบสาม สบิ ส)่ี
• นักเรียนคดิ ว่า 5 + 9 = 14 มวี ธิ นี ับต่อแบบอ่ืนอีกหรือไม่ (นบั ตอ่ จาก 9)
• ลองนับต่อจาก 9 ไปอกี 5 จะไดค้ ำ�ตอบเท่ากบั นับตอ่ จาก 5 ไปอกี 9 หรอื ไม่
• นักเรียนคดิ ว่าจะเลอื กนับต่อจากจำ�นวนใด เพราะเหตใุ ด
เพ่ือเป็นการทบทวนประสบการณ์เดิม ควรให้นักเรยี นได้วิเคราะหส์ ถานการณ์ที่เกดิ ขน้ึ ให้นกั เรียนได้สงั เกตและแสดง
ความคิดเหน็ สุดท้ายครคู วรใหน้ กั เรียนไดส้ รปุ ดว้ ยตนเองว่าเทคนคิ การนบั ต่อถา้ นับจากจ�ำ นวนที่มากกว่า จะไดค้ ำ�ตอบเร็วกวา่

220  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ค่มู อื ครู รายวิชาพน้ื ฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กนิ 20
ชั้นประถมศกึ ษาปที ่ี 1 เล่ม 1

แนวการจดั การเรียนรู้

ฝกึ ทักษะการนับต่อในหนังสือเรยี นหน้า 202 โดยครู ชูบัตร 8 + 4 = ใหน้ กั เรียนตอบพร้อมกนั ทงั้ ห้อง

จากน้นั ชบู ัตร 3 + 9 = ให้นักเรียน อาสาสมคั รแสดงการนบั ตอ่ และทำ�เช่นเดยี วกนั กับ 11 + 2 = และ

5 + 13 =

ในขนั้ ตอนนี้สามารถประเมนิ ผลนักเรียนไดช้ ัดเจน ครสู ามารถนำ�บัตรการบวกจากกิจกรรมทที่ �ำ ในหนา้ เปดิ มาใชไ้ ด้
หากนักเรยี นนบั ต่อถกู ตอ้ ง ครแู ละเพ่ือนในชนั้ เรยี นควรใหก้ �ำ ลังใจ ถ้านบั ไมถ่ ูกครคู วรช่วยแก้ไขใหถ้ ูกตอ้ ง

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  221

ค่มู อื ครู รายวชิ าพื้นฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจำ�นวนนับไมเ่ กิน 20
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1

9 2
สิบ สิบเอ็ด
๑๑
11

15 3
สิบหก สบิ เจด็ สิบแปด
๑๘
18

16 4

สิบเจ็ด สบิ แปด สบิ เกา ยส่ี ิบ

20 ๒๐

แนวการจดั การเรยี นรู้

ฝึกการนับตอ่ ในหนงั สือเรยี นหนา้ 203 ทำ�ตัวอยา่ ง 7 + 4 = พร้อมกนั ท้ังหอ้ งแล้วถามวา่ ะสามารถนับตอ่ อยา่ งไร
ลงมอื ทำ�พร้อมกันโดยครูอาจใชบ้ ตั รค�ำ (แปด เกา้ สบิ สบิ เอ็ด) ติดบนกระดานเพื่อช่วยนักเรียนท่ยี งั เขยี นจ�ำ นวนไม่คล่อง
เพ่อื ใหเ้ กิดความแมน่ ย�ำ ในการท�ำ ข้อ 1, 2, 3 ครูควรสรปุ วธิ ีนับต่อใหน้ ับจากจ�ำ นวนทม่ี ากกวา่ ทุกครงั้

222  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คู่มือครู รายวชิ าพน้ื ฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กิน 20
ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 1 เล่ม 1

85
เกา สิบ สิบเอด็ สบิ สอง สิบสาม

13 ๑๓

14 4
สบิ หา สบิ หก สิบเจ็ด สบิ แปด

18 ๑๘

ตรวจสอบความเข้าใจ สิ่งทไ่ี ด้เรยี นรู้

เพื่อใหส้ อดคลอ้ งกบั จดุ ประสงค์การเรียนรใู้ นช่ัวโมงนี้ • การบวกจำ�นวนสองจ�ำ นวนสามารถหาผลบวก
ตรวจสอบความเขา้ ใจของนักเรียน โดยก�ำ หนดประโยค โดยใชก้ ารนบั ต่อ
สัญลกั ษณก์ ารบวก ให้นกั เรยี นเติมค�ำ ตอบโดยการนับต่อ
ตามหนงั สือเรียนหน้า 204 ในกรณที น่ี กั เรียนเขียนคำ�ไมไ่ ด้ • การหาผลบวกโดยใชก้ ารนบั ต่อ ถ้านบั ตอ่ จาก
แตส่ ามารถเขียนตัวเลขไดถ้ ูกต้องถือว่านักเรยี นผา่ น จำ�นวนท่มี ากกวา่ จะท�ำ ใหห้ าผลบวกไดเ้ ร็วกวา่
จดุ ประสงค์ แตต่ ้องให้ความช่วยเหลือดา้ นการเขยี น
(ครอู าจตดิ บตั รค�ำ ไวท้ ก่ี ระดานเพอ่ื ชว่ ยการเขยี น จากน้ันใหน้ กั เรยี นทำ�แบบฝึกหดั 5.1 หนา้ 121-122
ของนักเรียน)

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  223

คู่มือครู รายวชิ าพ้นื ฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจำ�นวนนับไม่เกิน 20
ชั้นประถมศึกษาปที ี่ 1 เล่ม 1

5.2 การหาผลบวกโดยใชเ้ สน้ จ�ำ นวน

จุดประสงค์

นักเรียนสามารถหาผลบวก
ในประโยคสญั ลกั ษณ์การบวก
ของจ�ำ นวนนบั ไม่เกิน 20 และ 0
โดยใชเ้ ส้นจ�ำ นวน

สอ่ื การเรยี นรู้

• สถานการณ์
• เสน้ จ�ำ นวน
• บตั รการบวก
• บตั รตวั เลข

แนวการจดั การเรยี นรู้

จำ�ลองสถานการณ์ และใช้ขอ้ มูลในหนังสือเรยี นหนา้ 205 สนทนากับนกั เรยี นจ เชน่
• จากภาพนีม้ ีสถานการณใ์ ดเกิดขึ้น (แม่ของขุนมีนอ่ งไกท่ อด 4 ชิน้ ทอดเพมิ่ อีก 12 ชิ้น)
• ค�ำ ถามคืออะไร (มนี อ่ งไก่ทอดทงั้ หมดก่ีช้ิน)
• จะหาคำ�ตอบไดอ้ ยา่ งไร (4+12 = ใช้วิธกี ารนับตอ่ จาก 12 นบั ไปอกี 4)
• นอกจากการนับตอ่ แลว้ เราสามารถหาผลบวกวิธีอื่นได้หรอื ไม่
ครแู นะน�ำ การหาผลบวกโดยใชเ้ สน้ จ�ำ นวนซง่ึ เสน้ จ�ำ นวนใช้หลกั การหรือวธิ คี ิดเช่นเดียวกับการนับตอ่
โดยอาจแสดงล�ำ ดับข้ันการคิดดงั น้ี
• เขยี นสว่ นโค้งจาก 0 ถึง 4 และหวั ลกู ศรแสดงทศิ ทางเพื่อแสดงวา่ แม่มีน่องไก่ 4 ช้นิ
• เขียนส่วนโคง้ ย่อยเป็นเส้นประพร้อมกับนบั ทีละช่องไป 12 ช่อง หน่ึง...สิบสอง สิ้นสดุ ท่ี 16 แล้วเขยี นวงกลม

ล้อมรอบ แลว้ เขยี นส่วนโค้งจาก 4 ถึง 16เพือ่ แสดงเพม่ิ อกี 12 ชนิ้
• ครูนำ�สรุปว่า 4 + 12 = 16 แมม่ นี ่องไกท่ อดทั้งหมด 16 ช้ิน
• ครูถามวา่ 12 + 4 ไดค้ �ำ ตอบเทา่ กับ 4 + 12 หรอื ไม่ จากน้ันครแู สดงลำ�ดบั ข้นั การหาผลบวก 12 + 4 โดยใชเ้ สน้

จ�ำ นวน ซง่ึ จะเห็นไดว้ า่ การหาผลบวกโดยใชเ้ ส้นจ�ำ นวน 4 + 12 กับ 12 + 4 ได้ 16 เท่ากัน แต่หากเรยี งล�ำ ดบั
ตามสถานการณแ์ ลว้ 4 + 12 แสดงล�ำ ดบั ขน้ั สถานการณว์ า่ อะไรเกดิ กอ่ น-หลงั แต่ 12 + 4 สามารถใชห้ าค�ำ ตอบ
ได้รวดเร็วกว่าครอู าจแนะน�ำ การใชเ้ สน้ จ�ำ นวนในการหาผลบวก ถา้ เร่มิ ทจี่ �ำ นวนมากกว่าจะหาค�ำ ตอบไดเ้ ร็วกว่า

224  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คมู่ อื ครู รายวชิ าพน้ื ฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจำ�นวนนับไมเ่ กนิ 20
ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี 1 เล่ม 1

แนวการจดั การเรยี นรู้

ฝกึ ทักษะการหาผลบวกโดยใช้เสน้ จำ�นวนตามหนังสอื เรียนหนา้ 206

ครูรว่ มคิดร่วมท�ำ กับนักเรียนติดบตั ร 9 + 4 = และตดิ เส้นจ�ำ นวนบนกระดาน

• เริ่มจาก 0 ไป 9 (เขยี นส่วนโค้งจาก 0 ถึง 9 และหัวลูกศรแสดงทศิ ทาง)

• แล้วต่อไปอกี 3 (เขียนสว่ นโคง้ ยอ่ ยเปน็ เส้นประพร้อมทง้ั นับทีละชอ่ ง หน่งึ สอง สาม เขยี นวงกลมที่ 12

แลว้ เขียนส่วนโค้งจาก 9 ถึง 12)

• ดงั นั้น 9 + 3 = 12

ครอู าจหาอาสาสมัครนกั เรียนมาเขียนสว่ นโค้งบนเส้นจำ�นวนแล้วชว่ ยกันตรวจสอบความถูกต้อง เชอื่ มโยงใหน้ กั เรียน
เหน็ ว่า ไม้บรรทัดของนกั เรยี นเปน็ เสน้ จ�ำ นวนได้ ดงั นน้ั ในระหวา่ งกจิ กรรมนอ้ี าจใหน้ กั เรยี นทกุ คนท�ำ พรอ้ มกบั ครโู ดยใชไ้ มบ้ รรทดั
เปน็ เสน้ จ�ำ นวนสว่ นตวั

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  225

ค่มู อื ครู รายวิชาพ้นื ฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจำ�นวนนับไม่เกนิ 20
ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 1 เลม่ 1

13

๑๓

19

๑๙

17

๑๗

แนวการจดั การเรยี นรู้

ให้นักเรยี นหาผลบวกในหนังสอื เรียนหนา้ 207 โดยเขยี นส่วนโคง้ บนเส้นจำ�นวนและเตมิ ผลบวก ท�ำ ทีละขอ้ ครูเฉลย
พร้อมกนั ทีละข้อ ใหค้ รูประเมนิ ความเข้าใจของนกั เรยี น โดยสังเกตว่านกั เรยี นท�ำ ไดห้ รือไม่ มีความเข้าใจคลาดเคลอ่ื นอย่างไร
ครูให้ความชว่ ยเหลอื แกไ้ ขให้เขา้ ใจถกู ตอ้ ง

226  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คมู่ ือครู รายวิชาพนื้ ฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจำ�นวนนับไมเ่ กิน 20
ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 1 เลม่ 1

13

๑๓

18

๑๘

ตรวจสอบความเข้าใจ ส่งิ ทีไ่ ดเ้ รยี นรู้

เพ่ือใหส้ อดคลอ้ งกบั จุดประสงค์ของการเรยี น การบวกจำ�นวนสองจำ�นวนสามารถหาผลบวกโดยใช้
ในช่ัวโมงน้ีครตู รวจสอบความเขา้ ใจของนักเรยี นโดยให้ เสน้ จำ�นวน
นกั เรยี นหาผลบวกโดยใช้เส้นจำ�นวนและเตมิ ผลบวกตาม
หนังสอื เรยี นหนา้ 208 จากนนั้ ใหน้ ักเรียนท�ำ แบบฝึกหดั 5.2 หน้า 123-125

เมอ่ื นกั เรียนำ�จนคลอ่ งอาจไมต่ อ้ งเขียนส่วนโค้งประ
เพือ่ นบั ต่อทลี ะชอ่ งอาจเขยี นสว่ นโคง้ ยาว เชน่ จาก 0 ถงึ 7
และจาก 7 ถงึ 13

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  227

คู่มอื ครู รายวชิ าพื้นฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนับไม่เกนิ 20
ช้ันประถมศกึ ษาปีท่ี 1 เลม่ 1

5.3 การหาผลบวกโดยใช้
การบวกจ�ำ นวนเดยี วกนั

จุดประสงค์

นกั เรยี นสามารถหาผลบวก
ในประโยคสญั ลักษณก์ ารบวก
ของจำ�นวนนับไม่เกิน 20 และ 0
โดยใช้การบวกจ�ำ นวนเดียวกัน

ส่อื การเรียนรู้
• รปู ภาพ
• ของจริง
• กรอบสบิ

แนวการจดั การเรยี นรู้

ใชข้ องจรงิ หรอื รปู ภาพเพอ่ื ฝกึ การหาผลบวกจ�ำ นวนเดยี วกนั 5 + 5 (ถงุ มอื สองขา้ ง) 6 + 6 (สบแู่ พค็ ละครง่ึ โหล 2 แพค็ )
7 + 7 (วันในปฏทิ นิ ) 8 + 8 (แมงมมุ สองตัว) 9 + 9 (ภาพทจ่ี อดรถหนั หลังชนกนั ดา้ นละ 9 คนั ) ฝกึ ใหน้ ักเรียนหาผลบวก
จำ�นวนเดียวกนั อยา่ งรวดเร็วโดยไมต่ ้องนับ

ใช้ขอ้ มลู ในหนงั สือเรยี นหน้า 209 สนทนาเก่ยี วกับการหาผลบวก 5 + 5 และจำ�นวนใกล้เคียงกนั ได้แก่ 5 + 6, 5 + 7
โดยอาจใชค้ ำ�ถาม เชน่

• นกั เรียนสังเกตเหน็ อะไร (นมจืด 5 กลอ่ ง นมชอ็ กโกแลต 5 กลอ่ ง)
• มีนมทั้งหมดกีก่ ลอ่ ง (10 กล่อง)
• คิดไดอ้ ย่างไร (นับจากของจริงและใชก้ รอบสิบ)
• ถา้ เรารวู้ ่า 5 + 5 = 10 แล้ว 5 + 6 เท่ากับเท่าไร (ตอบอยา่ งรวดเรว็ 5 + 6 = 11)
• คดิ ไดอ้ ย่างไร (5 + 6 = 11 เพราะ 6 เพมิ่ จาก 5 อีก 1 นนั่ คือ 10 + 1 = 11)
• สรุปไดว้ า่ หาผลบวกของ 5 + 6 ได้จากการน�ำ ผลบวกของ 5 + 5 คอื 10 บวกกบั 1
ครูแนะน�ำ วา่ จาก 5 + 5 = 10 สามารถใช้ขอ้ มลู นห้ี าค�ำ ตอบการบวกสองจ�ำ นวนใดไดอ้ ีก เช่น 5 + 7 = 12 เพราะ 7
เพม่ิ จาก 5 อีก 2 นัน่ คอื 10 + 2
• หาผลบวกของ 5 + 7 ได้จาก นำ�ผลบวกของ 5 + 5 คอื 10 บวกกับ 2

228  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คมู่ ือครู รายวชิ าพ้นื ฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนับไม่เกิน 20
ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 1 เล่ม 1

แนวการจัดการเรียนรู้

ใช้ขอ้ มลู ในหนังสอื เรียนหนา้ 210 ฝึกการหาผลบวก 6 + 7 = , 6 + 8 = โดยใช้วธิ หี าผลบวกของจำ�นวน
เดียวกนั คอื 6 + 6 = 12 ดังนน้ั 6 + 7 = 13 ไดจ้ ากการน�ำ 12 บวก กับ 1 และ 6 + 8 = 14 ได้จากการน�ำ 12 บวกกบั 2

ร่วมกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ งโดยใช้กรอบสิบใช้คำ�ถามกับนักเรยี น ครจู ัดกจิ กรรมทำ�นองเดยี วกนั กบั 7 + 8 =
และ 7 + 9 =

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  229

คมู่ ือครู รายวิชาพ้ืนฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจำ�นวนนับไมเ่ กนิ 20
ช้นั ประถมศกึ ษาปีที่ 1 เลม่ 1

เพราะ 8 นอ� ยกวา� 9 อย�ู 1
9 + 8 = 18 - 1
= 17

แนวการจัดการเรียนรู้

จากนัน้ ให้นกั เรียนชว่ ยกันอภปิ รายถงึ การหาผลบวกของ 8 + 9 = โดยใช้การบวกจ�ำ นวนเดียวกนั โดยใชค้ ำ�ถาม
• นกั เรยี นคิดวา่ จะหาผลบวกของ 8 + 9 ไดอ้ ยา่ งไรโดยไมต่ อ้ งนับ (เราทราบว่า 8 + 8 = 16 ดังนน้ั 8 + 9 = 16 +1)
ครูจัดกิจกรรมทำ�นองเดยี วกันกับ 9 + 9 = โดยถามว่า
• 9 + 9 = หาผลบวกไดอ้ ยา่ งไร
(9 + 9 = 18 เป็นผลบวกจำ�นวนเดียวกันหรือหาผลบวกไดโ้ ดยใช้กรอบสบิ )
เม่อื นกั เรยี นหาผลบวกไดแ้ ล้วครูชบู ัตรการบวกที่เปน็ การบวกจ�ำ นวนเดยี วกนั และจ�ำ นวนใกลเ้ คียงใหน้ กั เรยี นบอก
ผลบวกอยา่ งรวดเร็ว

230  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คู่มือครู รายวชิ าพน้ื ฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนับไมเ่ กนิ 20
ช้นั ประถมศึกษาปีที่ 1 เลม่ 1

10 1
11
10 2
12

12 1
13
12 2
14

ตรวจสอบความเข้าใจ ส่งิ ที่ไดเ้ รียนรู้

เพอ่ื ใหส้ อดคลอ้ งกบั จดุ ประสงค์ของการเรียน การหาผลบวกของจ�ำ นวนสองจำ�นวน อาจใชผ้ ลบวก
ในช่ัวโมงน้ี ครูตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี น ของจ�ำ นวนเดียวกนั สองจำ�นวนช่วยในการหาผลบวก
โดยให้นกั เรียนหาผลบวกของจำ�นวนสองจ�ำ นวนตามหนังสือ เช่น ถ้ารู้ 5 + 5 = 10 สามารถหา 5 + 6 = 11 และ
เรยี นหนา้ 212 5 + 7 = 12

ครคู วรให้ความชว่ ยเหลือนักเรียนท่ียงั ไมเ่ ขา้ ใจหรอื จากน้นั ใหน้ ักเรยี นทำ�แบบฝึกหดั 5.3 หนา้ 126-127
มีความเขา้ ใจทค่ี ลาดเคลอื่ นโดยฝกึ ให้หาผลบวกของจำ�นวน
เดียวกันให้คล่องก่อนแล้วจงึ เพิ่มจำ�นวนทลี ะ 1

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  231

ค่มู อื ครู รายวิชาพน้ื ฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กิน 20
ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 1 เล่ม 1

5.4 การหาผลบวก
โดยการท�ำ ให้ครบสบิ

จดุ ประสงค์

นกั เรยี นสามารถหาผลบวกในประโยค
สญั ลักษณก์ ารบวกของจ�ำ นวนบบั ไมเ่ กนิ
20 และ 0 โดยการท�ำ ให้ครบสบิ

สื่อการเรยี นรู้
• บัตรกจิ กรรมหาผลบวก : ด้านหน้า

เปน็ บตั รการบวก ด้านหลังเป็นผลบวก
• ตัวนบั
• กรอบสบิ

แนวการจัดการเรยี นรู้

ท�ำ กิจกรรมหาผลบวก โดยครสู ุ่มหยบิ บตั รการบวกแลว้ ชบู ตั รให้นกั เรียนชว่ ยกันหาผลบวก และบอกว่าหาผลบวกได้
อย่างไร

อาจใชบ้ ัตรการบวกให้นกั เรียนจบั คูแ่ ข่งขันโดยจับเวลา ผลดั กนั ถามตอบ เป็นกิจกรรมอนุ่ เครอ่ื งสร้างบรรยากาศ
การเรยี นรูก้ อ่ นเรม่ิ เรียน และเป็นการฝึกทกั ษะการบวกใหแ้ มน่ ย�ำ ยิง่ ขนึ้

232  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ค่มู อื ครู รายวชิ าพืน้ ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจำ�นวนนับไมเ่ กนิ 20
ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 1 เล่ม 1

แนวการจัดการเรียนรู้

ครูนำ�เสนอการหาผลบวกโดยการทำ�ให้ครบสิบโดยติดบตั ร 5 + 8 = บนกระดาน จากน้ันแสดงการบวกโดยใช้
กรอบสบิ 2 กรอบวางตวั นบั ในกรอบสิบกรอบแรก 5 ตัวนับ แล้วหยบิ จากกอง 8 มาทลี ะ 1 ได้ 5 ตัวนับ จึงครบสบิ วางอกี
3 ตวั นบั ในกรอบสิบอกี กรอบหน่งึ ดังนนั้ 5 + 8 จะได้ 10 + 3 เปน็ 13

พรอ้ มอธิบายวา่ นน่ั คอื การแยกส่วนย่อยจากส่วนรวมโดยแยก 8 ออกเปน็ 5 กับ 3 เพื่อนำ� 5 ไปรวมกับ 5 ให้ครบสบิ
ก่อนแลว้ จงึ น�ำ 10 มารวมกบั 3 อาจเขียนแสดงได้ ดังน้ี

5 + 8 = 10 + 3

5 3 = 13

ครถู ามนกั เรยี นวา่ จะหาผลบวกจาก 8 + 5 ได้หรือไม่ เพราะเหตุใด (ได้ เนอื่ งจากสองจำ�นวนบวกกนั สามารถสลบั
ทกี่ นั ได้ ผลบวกยังคงเทา่ กนั )

ครสู าธติ 8 + 5 = โดยการท�ำ ใหค้ รบสิบ ใช้ตัวนบั และกรอบสิบ แล้วเขียนข้ันตอนบนกระดาน

จากนนั้ ร่วมกันสรุปวา่ การหาผลบวกโดยการทำ�ใหค้ รบสิบ เป็นการแยกส่วนยอ่ ยเพอ่ื บวกใหค้ รบสิบก่อนแลว้ จึงน�ำ สบิ
บวกกบั สว่ นทเ่ี หลือ ซึง่ การแยกสว่ นยอ่ ยจากส่วนรวมนั้นจะแยกจำ�นวนใดกไ็ ด้

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  233

คมู่ ือครู รายวชิ าพื้นฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจำ�นวนนับไมเ่ กนิ 20
ช้ันประถมศกึ ษาปีท่ี 1 เล่ม 1

1 + 10
11
2 + 10
12
10 + 4
14
10 + 3
13

แนวการจัดการเรยี นรู้

ฝึกการหาผลบวกโดยการท�ำ ให้ครบสบิ โดยครยู กตัวอย่าง 9 + 7 = และเขยี นแสดงวิธีการ
วิธที ี่ 1 แยก 7 เป็นส่วนยอ่ ยคอื 1 กบั 6 เพื่อน�ำ 1 ไปบวกกบั 9 ให้ครบสิบ แล้วจงึ นำ�มาบวกกับ 6 เปน็ 16
วธิ ที ่ี 2 แยก 9 เปน็ ส่วนย่อยคือ 6 กับ 3 เพอื่ น�ำ 3 ไปบวกกับ 7 ใหค้ รบสบิ แล้วจึงนำ�มาบวกกับ 6 เป็น 16
จะเหน็ ไดว้ า่ ไดผ้ ลบวกเท่ากนั จากน้ันร่วมคดิ รว่ มทำ�พรอ้ มกันทลี ะขอ้ เพอ่ื ให้นักเรียนไดเ้ ข้าใจวิธกี าร หากนกั เรยี น
สบั สนใหค้ รูย้อนกลับมาใชต้ วั นบั กบั กรอบสิบ อธบิ ายใหมช่ า้ ๆ ให้เหน็ ข้ันตอนชัดเจน หรอื อาจทำ�ข้อ 1, 2, 3 พรอ้ มกนั
แลว้ ใหน้ ักเรียนท�ำ ขอ้ 4 ดว้ ยตนเองกอ่ นที่จะรว่ มกนั เฉลย

234  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คมู่ ือครู รายวิชาพน้ื ฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจำ�นวนนับไม่เกิน 20
ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี 1 เลม่ 1

10 + 3
13

4 + 10
14

2 + 10
12

ตรวจสอบความเข้าใจ สิ่งท่ไี ดเ้ รยี นรู้

เพื่อให้สอดคลอ้ งกบั จุดประสงคก์ ารเรียนร้ใู นช่วั โมงนี้ การหาผลบวกของจำ�นวนสองจำ�นวนอาจใช้การทำ�ให้
ครตู รวจสอบความเข้าใจของนักเรียนโดยใหน้ ักเรยี นหา ครบสิบ
ผลบวกโดยการทำ�ให้ครบสบิ ขอ้ 1, 2 กำ�หนดสว่ นย่อยมา
ให้ ส�ำ หรบั ข้อ 3 ให้นกั เรียนแยกส่วนยอ่ ยดว้ ยตนเอง หาก จากนั้นใหน้ ักเรียนท�ำ แบบฝึกหดั 5.4 หน้า 128-129
นักเรยี นมคี วามเขา้ ใจคลาดเคลอื่ นครูควรใหค้ วามช่วยเหลือ
โดยใชต้ วั นับและกรอบสบิ

การหาผลบวกโดยการท�ำ ใหค้ รบสบิ มคี วามสำ�คญั มาก
นอกจากจะเป็นการนำ�เสนอการหาผลบวกอกี หนง่ึ วธิ ีแลว้
ยงั เป็นการตรวจสอบความรเู้ ดิมเกีย่ วกับเรื่องส่วนย่อย
สว่ นรวมของจ�ำ นวน 1 – 10 และ ยังเปน็ พนื้ ฐานของ
การบวกจ�ำ นวนสามจำ�นวนในล�ำ ดับต่อไป

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  235

คมู่ ือครู รายวชิ าพนื้ ฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจำ�นวนนบั ไม่เกิน 20
ช้นั ประถมศกึ ษาปีท่ี 1 เลม่ 1

5.5 การบวกจ�ำ นวนสามจ�ำ นวน

จุดประสงค์

นักเรียนสามารถหาผลบวกจ�ำ นวนสาม
จำ�นวนในประโยคสัญลักษณ์การบวก
ของจำ�นวนนับไม่เกิน 20 และ 0

สอื่ การเรียนรู้
• กิจกรรมโยนลกู ปงิ ปอง
• บัตรการบวก

แนวการจัดการเรยี นรู้

ใชข้ อ้ มลู ในหนงั สอื เรยี นหนา้ 217 หาผลบวกของจ�ำ นวนสามจ�ำ นวน 5 + 11 + 4 แสดงใหเ้ หน็ ว่าจะบวกคไู่ หนก่อนกไ็ ด้
แลว้ บวกจ�ำ นวนทเี่ หลือผลบวกจะเท่ากนั โดยครคู วรโยงเส้นจ�ำ นวนสองจ�ำ นวนที่ใช้บวกกอ่ นเพือ่ ใหน้ ักเรยี นสังเกตไดช้ ัดเจน
ขณะท�ำ กจิ กรรมถามนักเรียนว่าชอบวิธใี ด เพราะเหตุใด

ครอู าจจดั กิจกรรมให้นักเรยี นทำ�กจิ กรรมโยนลกู ปิงปองลงตะกร้าจรงิ นอกห้องเรยี นเป็นการสร้างบรรยากาศในการ
เรียนรู้

236  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คู่มอื ครู รายวชิ าพ้ืนฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กิน 20
ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 1 เลม่ 1

10 + 5 = 15
5 + 10 = 15

แนวการจดั การเรยี นรู้

ครตู ดิ บตั รการบวก 6 + 3 + 4 บนกระดาน อาสาสมคั รใหน้ กั เรยี นออกมาแสดงวธิ ีการคิดว่า คิดอย่างไรไดบ้ ้าง
โดยไมซ่ ้�ำ กนั จากน้นั ถามนักเรยี นวา่ นักเรียนจะเลอื กวิธใี ดท่ีไดค้ ำ�ตอบเรว็ ท่สี ุด ครูควรแนะน�ำ ให้นกั เรียนสังเกตไดว้ ่า
การบวกค่ทู ีค่ รบสบิ ก่อน แล้วจึงบวกจ�ำ นวนท่เี หลือ ทำ�ใหก้ ารบวกงา่ ยข้ึน หลังจากน้ันครกู �ำ หนดโจทย์ 3 + 5 + 7 และ
5 + 2 + 8 ใหน้ กั เรียนรว่ มกนั หาค�ำ ตอบโดยใช้การบวกคทู่ คี่ รบสิบกอ่ น และนำ�เสนอผลงานพรอ้ มตรวจสอบคำ�ตอบร่วมกัน

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  237

คู่มอื ครู รายวิชาพนื้ ฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจำ�นวนนบั ไม่เกิน 20
ช้นั ประถมศึกษาปที ี่ 1 เล่ม 1

10 6
16

10 9
19

13 7
20

14 6
20

แนวการจัดการเรียนรู้

ครชู บู ัตรการบวก 5 + 1 + 5 = ให้นกั เรยี นหาผลบวกอย่างรวดเรว็ แลว้ บอกวธิ ีคิด (นำ� 5 บวก 5 ได้ 10 แลว้ จึงบวก
1 เป็น 11) ให้นกั เรยี นทำ�ข้อ 1, 2 ในหนงั สอื เรยี นหนา้ 219 ครูถามวิธคี ิดและเฉลยบนกระดาน

จากน้ันยกตวั อยา่ งขอ้ 3 13 + 2 + 5 =
ใหน้ กั เรยี นสงั เกต จะเหน็ ว่าไม่มีคู่ใดท่บี วกกันได้ครบสิบ หาอาสาสมัครนักเรียนให้แสดงวธิ ีคิดท่หี ลากหลาย
วิธีท่ี 1 น�ำ 13 บวก 2 ได้ 15 แล้วบวก 5 ได้ 20
วิธีที่ 2 น�ำ 2 บวก 5 ได้ 7 แล้วบวก 13 ได้ 20
วธิ ีที่ 3 น�ำ 13 บวก 5 ได้ 18 แล้วบอก 2 ได้ 20
และถามว่านักเรยี นจะเลอื กวธิ ใี ด เพราะเหตใุ ด (ทุกวธิ เี ปน็ การบวกให้เปน็ สิบ แต่วิธีที่ 2 จะหาผลบวกไดเ้ ร็วกว่า เพราะ
2 กับ 5 เป็นสว่ นย่อยของ 7 )
จากนน้ั ใหน้ ักเรยี นลองคิดขอ้ 4 7 + 7 + 6 = พร้อมอภปิ รายแสดงเหตผุ ลวา่ นกั เรยี นจะจบั คู่ใดบวกกอ่ น (น�ำ 7
บวก 7 ได้ 14 ใช้ความรูก้ ารบวกจำ�นวนเดียวกันแล้วจงึ น�ำ มาบวกกับ 6 ได้ 20) โดยครูควรมีบทบาทในการเสนอแนะการเลือก
คูบ่ วกท่จี ะท�ำ ใหส้ ามารถหาผลบวกได้ง่ายขึน้ แกน่ กั เรยี น

238  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คมู่ ือครู รายวิชาพ้ืนฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนบั ไม่เกิน 20
ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 1 เลม่ 1

16
17

17
18

19

ตรวจสอบความเขา้ ใจ สิ่งทีไ่ ดเ้ รยี นรู้

เพื่อให้สอดคล้องกบั จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ในชั่วโมงน้ี • การบวกจ�ำ นวนสามจำ�นวนจะบวกสองจำ�นวนใด
ครตู รวจสอบความเข้าใจของนกั เรียน โดยให้นักเรียนหา ก่อนกไ็ ด้ แลว้ บวกจ�ำ นวนที่เหลือ ผลบวกเทา่ กนั
ผลบวกจ�ำ นวนสามจำ�นวนโดยจับคบู่ วกสองจ�ำ นวนใดก่อน • ถา้ มีสองจ�ำ นวนใดที่บวกครบสิบ ใหบ้ วกสองจำ�นวน
ก็ไดต้ ามหนา้ 220 ครูควรเน้นให้นกั เรยี นพจิ ารณาว่า นน้ั กอ่ น แล้วบวกจ�ำ นวนท่ีเหลือ
การจบั คู่บวกจะได้ผลบวกวอ่ งไวเม่ือบวกจำ�นวนสองจ�ำ นวน
ที่ครบสบิ กอ่ น หรือใชก้ ารบวกจำ�นวนเดียวกันเพื่อหาค�ำ ตอบ จากนัน้ ใหน้ กั เรยี นท�ำ แบบฝึกหดั 5.5 หน้า 130-132
ได้รวดเร็ว

ในกรณที ่ีนักเรยี นทหี่ าผลบวกไดช้ า้ หรอื ท�ำ ไม่ถูกตอ้ ง
ใหค้ รูช่วยเหลือโดยการใหน้ กั เรยี นใชต้ ัวนบั ช่วยในการ
หาผลบวก

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  239

คู่มอื ครู รายวชิ าพนื้ ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนับไม่เกิน 20
ช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 1 เลม่ 1

5.6 การหาผลลบโดยใชก้ ารวาดรปู

จดุ ประสงค์

นกั เรยี นสามารถหาผลลบในประโยค
สัญลักษณก์ ารลบของจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กนิ
20 และ 0 โดยใชก้ ารวาดรปู

ส่ือการเรยี นรู้
• บตั รภาพ
• บัตรตัวเลข
• ฝาขวดน�้ำ
• ประโยคสัญลกั ษณ์

แนวการจัดการเรียนรู้

ครสู ามารถใช้ภาพในหนงั สือหน้า 221 เปน็ ส่ือโดยใช้คำ�ถามดงั น้ี นักเรียนสังเกตเห็นอะไรในภาพบา้ ง นักเรียนร้จู ัก
ผงึ้ และดว้ งกวา่ งหรอื ไม่ (ครูสนทนาเกยี่ วกับผงึ้ และด้วงกว่างเพ่ือเชอื่ มโยงความรกู้ ับวชิ าอืน่ ๆ) ผ้งึ ในภาพมีจ�ำ นวนทั้งหมดเทา่ ไร
(13 ตัว) บนิ อยนู่ อกรงั กต่ี ัว (4 ตวั ) เหลือผ้ึงอยูใ่ นรงั ท้ังหมดกต่ี ัว (9 ตัว)

ครูวาดรูปแสดงการเอาออกบนกระดาน และแนะน�ำ การเขียนประโยคสัญลกั ษณ์ 13 - 4 = 9
หลงั จากนนั้ ครูใช้ค�ำ ถามรูปแบบเดียวกนั ถามเกย่ี วกบั ดว้ งกว่างวาดรปู แสดงการเอาออกและให้นกั เรยี นชว่ ยกันบอก
ลกั ษณะของการเอาออกในรูปแบบอนื่ ๆ พรอ้ มหาผลลบ

240  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คู่มือครู รายวชิ าพน้ื ฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจำ�นวนนับไมเ่ กนิ 20
ชัน้ ประถมศึกษาปที ่ี 1 เล่ม 1

11

๑๑

8

๘

10

๑๐

6

๖

แนวการจดั การเรียนรู้

การจดั กจิ กรรมเพื่อใหน้ ักเรียนเกดิ ความเขา้ ใจ การหาผลลบจากการวาดรปู นักเรยี นควรไดล้ งมอื ปฏิบัติโดยครจู ดั
สถานการณ์โดยติดบตั รตัวเลข เช่น 16 - 7 = แลว้ ให้นักเรียนวาดรปู แสดงการเอาออก

ครูใหน้ ักเรียนฝกึ หาผลลบตามหนังสือเรยี นหน้า 222 โดยครูใหค้ ำ�แนะนำ� และตรวจสอบความถูกตอ้ ง

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  241

คมู่ อื ครู รายวิชาพ้นื ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนับไมเ่ กนิ 20
ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี 1 เล่ม 1

3

๓

9

๙

8

๘

6

๖

แนวการจดั การเรียนรู้

เพือ่ ให้นักเรียนเกิดความเข้าใจเก่ียวกับการหาผลลบจากการวาดรปู ครูติดบัตรรูปวงกลมเท่ากับจำ�นวนทก่ี ำ�หนดแลว้
ให้นักเรยี นชว่ ยกันแสดงการเอาออกเพ่ือหาผลลบของ 11 - 4 = หลงั จากน้นั ใหน้ กั เรียนหาผลลบ ข้อ 1 - 4 ตามหนงั สือ
เรียนหน้า 223

242  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คู่มอื ครู รายวชิ าพื้นฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจำ�นวนนบั ไมเ่ กิน 20
ช้นั ประถมศกึ ษาปีที่ 1 เลม่ 1

ตรวจสอบความเข้าใจ สิง่ ทไี่ ดเ้ รยี นรู้

เพอ่ื ใหส้ อดคลอ้ งกบั จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรใู้ นชว่ั โมงน้ี สามารถหาผลลบโดยใชก้ ารวาดรปู
ครตู รวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี น โดยครสู นทนากบั จากน้ันให้นกั เรียนท�ำ แบบฝึกหดั 5.6 หนา้ 133-135
นกั เรยี นแล้วใหน้ ักเรยี นสังเกต ภาพประโยคสัญลักษณ์
การลบและบตั รตัวเลขทต่ี ดิ ไวบ้ นกระดานตามหนงั สอื เรยี น
หนา้ 224 วา่ มคี วามสมั พนั ธก์ นั อยา่ งไร ครใู หน้ กั เรยี นโยงเสน้
รูปภาพประโยคสัญลักษณแ์ ละผลลบท่ีสัมพนั ธ์กนั

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  243

คู่มอื ครู รายวชิ าพื้นฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจำ�นวนนบั ไม่เกิน 20
ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี 1 เลม่ 1

5.7 การหาผลลบโดยใชเ้ สน้ จ�ำ นวน

จุดประสงค์

นักเรยี นสามารถหาผลลบในประโยค
สัญลักษณก์ ารลบของจ�ำ นวนไมเ่ กนิ
20 และ 0 โดยใชเ้ ส้นจ�ำ นวน

ส่อื การเรียนรู้
• เส้นจำ�นวน
• บตั รภาพรถราง
• บตั รภาพเด็ก
• แถบประโยคสัญลกั ษณ์

แนวการจัดการเรยี นรู้

ครูสามารถใช้ภาพในหนังสือเรยี นหนา้ 225 เปน็ สอ่ื ครูอาจใช้ค�ำ ถาม เชน่ นกั เรยี นเคยไปเที่ยวสวนสนกุ ท่ไี หนบ้าง
ใครเคยนง่ั รถรางบา้ ง จากนน้ั ครูตดิ ภาพรถรางทมี่ ีเด็กน่งั 11 คน หยบิ รูปเดก็ ออกจากรถราง 2 คน และแนะนำ�วา่ จากภาพ
บนกระดานเราจะใช้เส้นจำ�นวนแทนภาพบนกระดานทแ่ี สดงการนบั ถอยหลังครูเขียนแสดงการลบโดยใช้เส้นจำ�นวนแลว้ ให้
นกั เรียนศกึ ษาข้อมูลในหนงั สือเรียนหนา้ 225

244  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คูม่ ือครู รายวชิ าพืน้ ฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนับไมเ่ กนิ 20
ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ 1 เลม่ 1

แนวการจดั การเรยี นรู้

ครูยกตัวอยา่ งโจทยต์ ามหนงั สอื เรยี นหนา้ 226 ให้นกั เรยี นหาผลบวกโดยใชเ้ สน้ จำ�นวนโดยครคู อยชว่ ยแนะน�ำ และ
ตรวจสอบความถกู ตอ้ ง

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  245

ค่มู ือครู รายวชิ าพ้นื ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนับไมเ่ กนิ 20
ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 1 เลม่ 1

12

๑๒

8

๘

7

๗

แนวการจดั การเรียนรู้

การจดั กจิ กรรมในหน้า 227 ท�ำ เช่นเดยี วกบั หนา้ 226 ครูแสดงเสน้ จ�ำ นวนบนกระดานครูให้นกั เรียนอ่านคำ�สง่ั ตามครู
แลว้ ลงมือท�ำ ดว้ ยตนเอง

246  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คู่มือครู รายวชิ าพน้ื ฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจำ�นวนนบั ไมเ่ กิน 20
ช้นั ประถมศึกษาปที ี่ 1 เล่ม 1

15

๑๕

8

๘

ตรวจสอบความเขา้ ใจ สงิ่ ทีไ่ ดเ้ รยี นรู้

เพอ่ื ใหส้ อดคลอ้ งกบั จดุ ประสงคก์ ารเรียนร้ใู นช่วั โมงนี้ สามารถหาผลลบโดยใช้เสน้ จ�ำ นวน
ครตู รวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี น โดยใหน้ กั เรียนหาผลลบ จากนั้นใหน้ ักเรียนท�ำ แบบฝกึ หัด 5.7 หน้า 136-138
โดยใชเ้ สน้ จ�ำ นวนตามหนงั สอื หนา้ 228

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  247

คู่มอื ครู รายวชิ าพืน้ ฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนบั ไม่เกิน 20
ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี 1 เล่ม 1

5.8 การหาผลลบโดยใชก้ ารนบั ตอ่

จดุ ประสงค์

นักเรียนสามารถหาผลลบใน
ประโยคสญั ลกั ษณก์ ารลบของ
จ�ำ นวนนับไม่เกิน 20 และ 0
โดยใชจ้ ากการนบั ตอ่

สอ่ื การเรียนรู้
• ไมบ้ ลอ็ ก/ กลอ่ งกระดาษ
• บัตรค�ำ ส่ัง
• บัตรประโยคสัญลักษณ์
• กระดาษสรี ปู สเ่ี หลย่ี ม วงกลม

แนวการจัดการเรยี นรู้

ครแู บง่ นกั เรยี นออกเป็นกลุ่มกลุ่มละ 4 คนแต่ละกลุ่มจะแข่งขันกันสรา้ งคอนโด ครูแจกไม้บล็อก/กล่องใหน้ กั เรียน
กลมุ่ ละ 7 อัน เพื่อสร้างคอนโดสงู 7 ชน้ั นักเรยี นทุกกลุ่มจะมีคอนโดสงู 7 ช้ันเทา่ กนั แต่ละกลุ่มสง่ ตัวแทนมาหยิบบัตรคำ�สั่ง
ให้สรา้ งเพิ่มไดส้ งู ก่ชี ้นั พร้อมทั้งมานบั ไมบ้ ลอ๊ ก/กล่องเพ่ิม เพือ่ สรา้ งคอนโดให้สงู ตามคำ�สัง่ ในบัตร (กลมุ่ ทีไ่ ด้บตั รคำ�สั่งให้สรา้ ง
สงู 11 ชน้ั กต็ อ่ นบั ไมบ้ ลอ๊ ก/กลอ่ งเพม่ิ ตอ่ จากเจด็ เปน็ แปด เกา้ สบิ สบิ เอด็ ) กลมุ่ ไหนท�ำ เสรจ็ กอ่ นจะไดล้ �ำ ดบั ทข่ี องการท�ำ เสรจ็
หลงั จากนน้ั ครูสนทนากับนกั เรยี นถงึ วธิ กี ารนับต่อใหเ้ ทา่ กบั จ�ำ นวนท่ีต้องการและสรุปจ�ำ นวนไม้บลอ็ กท่ีแต่ละกล่มุ ต่อเพิม่
จากนน้ั ครจู ดั กิจกรรมตามสถานการณ์ในหนังสือเรียนหนา้ 229 และใหน้ ักเรียนสังเกตใหไ้ ด้ว่า ถา้ นักเรยี นนับตอ่ จากตวั ลบ
ไปถึงตัวตงั้ จ�ำ นวนคร้งั ทน่ี ับต่อเป็นผลลบ

248  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ค่มู ือครู รายวชิ าพืน้ ฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนับไม่เกนิ 20
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เลม่ 1

4๔

6๖
3๓

แนวการจัดการเรยี นรู้

ในหนา้ น้ี ครใู หน้ ักเรียนแขง่ กนั หาผลลบโดยการนับตอ่ ครแู บง่ นักเรยี นออกเปน็ ทีมชายและทีมหญงิ ส่งตวั แทนออกมา
แข่งขันกนั หาผลลบโดยการนบั ต่อฝ่ายทีต่ อบได้เรว็ กวา่ เปน็ ฝ่ายชนะ ใหน้ กั เรยี นเลน่ จนครบทกุ คน เม่อื จบการแขง่ ขนั ครูสรุป
คะแนนพรอ้ มทง้ั ปรบมอื ใหฝ้ า่ ยทีช่ นะ

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  249

คมู่ ือครู รายวิชาพ้นื ฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กนิ 20
ชนั้ ประถมศึกษาปีที่ 1 เลม่ 1

5

5๕

3

3๓

4

4๔

แนวการจัดการเรียนรู้

ครทู �ำ กจิ กรรมเหมอื นหนา้ 230 แตใ่ หน้ กั เรยี นนบั ตอ่ อยา่ งรวดเรว็ พรอ้ มทง้ั บอก
นักเรียนนบั ได้กค่ี รั้ง ครทู ำ�เช่นนโ้ี ดยติดบัตรการลบประมาณ 5 ใบ แลว้ ให้นักเรยี นช่วยกันหาผลลบ หลงั จากนัน้ ให้
นักเรยี นอ่านค�ำ สงั่ ตามครูและฝึกหาผลลบในหนังสอื เรียนหนา้ 231

250  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คมู่ ือครู รายวิชาพน้ื ฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจำ�นวนนับไมเ่ กิน 20
ช้นั ประถมศกึ ษาปีที่ 1 เลม่ 1

3
3

๓

8
8

๘

ตรวจสอบความเข้าใจ สิง่ ทไ่ี ด้เรยี นรู้

เพอ่ื ใหส้ อดคลอ้ งกบั จดุ ประสงคก์ ารเรียนรใู้ นชั่วโมงนี้ สามารถหาผลลบโดยใชก้ ารนบั ตอ่ โดยนบั ตอ่ จากตวั ลบ
ครตู รวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี น โดยตดิ บัตรการลบ ไปถึงตวั ตงั้ จำ�นวนครง้ั ในการนบั ต่อเป็นผลลบ

11 - 8 = และ 14 - 6 = บนกระดาน จากน้นั ให้นกั เรียนทำ�แบบฝึกหัด 5.8 หนา้ 139-140
ให้นกั เรยี นฝกึ นบั ด้วยตนเอง หลังจากนัน้ ใหน้ กั เรยี น
เตมิ ตัวเลขแสดงจำ�นวน หน้า 232

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  251

ค่มู อื ครู รายวิชาพ้ืนฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจำ�นวนนับไมเ่ กิน 20
ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี 1 เลม่ 1

5.9 การลบจ�ำ นวนสามจ�ำ นวน

จุดประสงค์

นกั เรยี นสามารถหาผลลบของ
จ�ำ นวนสามจำ�นวน

สื่อการเรียนรู้
• ภาพสตั ว์
• บตั รตัวเลข
• บตั รเครอ่ื งหมาย

แนวการจดั การเรยี นรู้

ครสู ามารถใช้หนังสือเรยี นหน้า 233 เป็นส่อื โดยครูสนทนารว่ มกับนกั เรียน ใครเคยน่ังรถรางในสวนสัตว์บ้าง
รถรางจะจอดใหผ้ โู้ ดยสารลงตามสถานตี ่างๆ ในภาพมีเด็กนัง่ รถรางกค่ี น ครจู ัดกจิ กรรมสถานการณจ์ ำ�ลอง โดยให้นักเรยี น
11 คนเกาะเอวกันเป็นขบวนรถรางเพอื่ ชมสตั ว์ (ครูติดภาพสตั วใ์ นห้องเรียน) ขบวนรถรางแลน่ มาถึงสวนยรี าฟ มีเด็กสนใจ
ลงไปดู 6 คน เหลอื เดก็ อยกู่ ค่ี น (5 คน) รถรางแลน่ ตอ่ ไปถงึ สวนสงิ โต มเี ดก็ ลงอกี 4 คน เหลอื เดก็ อยกู่ ค่ี น (1 คน) ครใู ชค้ �ำ ถาม
เราจะใชส้ ญั ลกั ษณอ์ ยา่ งไรแสดงการเดินทางของรถราง ให้นกั เรียนหยิบบตั รตวั เลข บัตรเครอื่ งหมาย ติดบนกระดาน
(ได้ 11 – 6 – 4 = 1) ครูอ่านคำ�สงั่ ในหนังสอื เรยี นหนา้ 233 ใหน้ กั เรียนอา่ นตามและสังเกตการลบออกของกรอบสบิ
เป็นการแสดงการลบจำ�นวนสามจ�ำ นวน

252  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คมู่ อื ครู รายวชิ าพ้นื ฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนับไมเ่ กนิ 20
ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 1 เลม่ 1

7 10
11

แนวการจัดการเรียนรู้

ครูกำ�นดโจทย์ 15 - 7 - 5 = แลว้ ใช้ค�ำ ถามเพื่อยำ้�ใหน้ ักเรียนเขา้ ใจ ตัวตัง้ ตัวลบ ผลลบ ให้นักเรียนสงั เกตตัวต้ัง
ตัวลบ 1 ตัวลบ 2 และแสดงการลบตัวตัง้ ลบด้วยตัวลบ 1 ได้ผลลบก่อนและน�ำ ตัวลบ 2 มาลบอีกครงั้ จงึ ไดผ้ ลลบของการลบ
จำ�นวนสามจำ�นวน จากน้นั ครูแสดงารลบโดยน�ำ ตวั ต้ังลบดว้ ยตวั ลบ 2 แล้วนำ�ผลลบทไ่ี ดม้ าลบด้วยตัวลบ 1 จนไดผ้ ลลบ เพ่ือ
ใหน้ กั เรียนสงั เกตและสรปุ ใหไ้ ดว้ ่าการลบจ�ำ นวนสามจำ�นวนไม่ว่าจำ�น�ำ ตวั ต้งั ลบด้วยตัวลบ 1 ก่อน แล้วลบดว้ ยตวั ลบ 2 หรือ
นำ�ตัวตัง้ ลบดว้ ยตวั ลบ 2 กอ่ นแล้วลบดว้ ยตวั ลบ 1 ผลลบทไี่ ดจ้ ะเทา่ กัน
ครูให้นกั เรียนรว่ มกนั คิดหาคำ�ตอบของ 16 - 9 -6 = และตรวจสอบค�ำ ตอบ

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  253

คู่มือครู รายวชิ าพื้นฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจำ�นวนนับไมเ่ กิน 20
ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 1 เลม่ 1

88
0
10 9
1
10 2
8
10 3
7

แนวการจัดการเรียนรู้

ครใู ชค้ ำ�ถามเพ่อื ย�ำ้ ความคดิ รวบยอดของการลบจำ�นวนสามจำ�นวน หลงั จากนั้นจงึ ใหน้ กั เรยี นฝึกการลบตามโจทย์
ในหนังสอื เรยี นหน้า 235 โดยครอู าจแนะน�ำ ให้นักเรยี นใช้กรอบสิบชว่ ยในการหาผลลบ

254  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ค่มู อื ครู รายวชิ าพน้ื ฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจำ�นวนนบั ไมเ่ กนิ 20
ช้นั ประถมศกึ ษาปีท่ี 1 เล่ม 1

10 2
8

77
0

10 3
7

ตรวจสอบความเข้าใจ ส่งิ ทีไ่ ด้เรียนรู้

เพ่ือให้สอดคล้องกับจดุ ประสงคก์ ารเรียนรใู้ นชว่ั โมงนี้ การลบจำ�นวนสามจำ�นวนสามารถนำ�ตัวต้ังลบด้วย
ครตู รวจสอบความเขา้ ใจของนักเรียน ให้นกั เรียนหาผลลบ ตวั ลบ 1 หรือตัวลบ 2 กอ่ น แลว้ ลบด้วยตัวลบที่เหลอื
ตามโจทย์ในหนงั สอื เรียนหนา้ 236 ไดผ้ ลลบเท่ากัน

จากน้ันใหน้ ักเรยี นทำ�แบบฝกึ หัด 5.9 หน้า 141-142

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  255

คมู่ ือครู รายวชิ าพ้นื ฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจำ�นวนนบั ไมเ่ กิน 20
ช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 1 เล่ม 1

5.10 การหาคา่ ของตวั ไมท่ ราบคา่

จุดประสงค์

นกั เรียนสามารถหาค่าของตัว
ไม่ทราบค่าในประโยคสญั ลักษณ์
การบวก และประโยคสัญลกั ษณ์
การลบของจำ�นวนนับ
ไมเ่ กนิ 20 และ 0

สอื่ การเรยี นรู้

• สถานการณ์จ�ำ ลองการขาย
• บตั รประโยคสัญลักษณ์
• ดนิ สอ
• ยางลบ
• โต๊ะวางสินคา้
• บัตรปา้ ยราคาสนิ คา้

3

แนวการจดั การเรียนรู้

ครอู าจท�ำ สถานการณจ์ ำ�ลองจากภาพในหนงั สือเรยี นหน้า 237 โดยสุ่มนักเรยี นมาเป็นแมค่ ้า 1 คน และเป็นเด็กหญงิ
แกว้ ตา 1 คนครวู างดนิ สอและยางลบบนโตะ๊ พรอ้ มตดิ ราคาดนิ สอไว้ 9 บาท แตย่ างลบไมต่ ดิ ราคามเี พยี งกระดาษเปลา่ ตดิ เอาไว้
แกว้ ตาแสดงบทบาทสมมตุ โิ ดยซอ้ื ดนิ สอ 1 แทง่ ยางลบ 1 กอ้ น แกว้ ตาถามแมค่ า้ วา่ “ทง้ั หมดกบ่ี าท” แมค่ า้ บอก “15 บาท”
ครูสนทนากบั นกั เรียน

• มสี นิ ค้าอะไรบ้าง (ดนิ สอ ยางลบ)
• ดนิ สอราคาเทา่ ไร (9 บาท)
• ยางลบราคาเทา่ ไร (ไมท่ ราบราคา)
• ส่งิ ทีเ่ ราทราบจากสถานการณ์มีอะไรบา้ ง (ดินสอ ราคา 9 บาท แกว้ ตาจา่ ยค่ายางลบกบั ดินสอรวม 15 บาท)
ครเู ขียนประโยคสัญลกั ษณ์ 9 + = 15 พรอ้ มแนะน�ำ ให้นกั เรียนว่าเราจะเขียน แทนสิง่ ทเี่ ราไม่ทราบค่า
• เราจะมวี ธิ หี าตวั ไมท่ ราบค่าได้อย่างไร
ซ่ึงตรงน้คี รพู ยายามใหน้ กั เรียนเสนอแนวคดิ ให้ได้หลากหลายวธิ ี เช่น ใช้การนับตอ่ ใช้ความสมั พนั ธข์ องจำ�นวน
แบบสว่ นยอ่ ย-สว่ นรวม แลว้ ใหน้ กั เรยี นน�ำ เสนอวธิ คี ดิ เปน็ กลมุ่ กไ็ ด้ อกี ทง้ั ครแู นะน�ำ วธิ กี ารนบั ตอ่ และใหน้ กั เรยี นฝกึ หาค�ำ ตอบ
ด้วยวธิ ีการนบั ตอ่ ตามแบบฝกึ หดั ไดค้ ำ�ตอบเทา่ ไรให้เตมิ คำ�ตอบลงในประโยคสัญลักษณ์ และให้นักเรียนตรวจสอบค�ำ ตอบ
จากน้ันครูและนกั เรยี นรว่ มกันหาค�ำ ตอบ 17 + = 20

256  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คู่มอื ครู รายวิชาพื้นฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจำ�นวนนบั ไม่เกิน 20
ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ 1 เล่ม 1

5

แนวการจดั การเรยี นรู้

ครนู �ำ ประโยคสัญลักษณท์ มี่ ีตัวลบเป็นตวั ไมท่ ราบคา่ เช่น 15 + = 10 ตดิ บนกระดาน ให้นกั เรียนช่วยกันวเิ คราะห์
ว่า จะมวี ิธกี ารหาคา่ ของตัวไมท่ ราบค่าในประโยคสญั ลกั ษณไ์ ดอ้ ย่างไร ใหน้ ักเรียนเสนอแนวคิด และทดลองหาคำ�ตอบตาม
วธิ กี ารที่ตนเองคดิ จากนนั้ ครูให้นกั เรียนฝึกการหาค�ำ ตอบโดยใช้เสน้ จ�ำ นวน โดยฝกึ ตามแนวทางในหนังสือเรยี น แลว้ ให้
นักเรยี นชว่ ยกนั ตรวจสอบค�ำ ตอบทีเ่ ติมลงในประโยคสญั ลกั ษณ์

ครคู วรฝกึ ใหน้ กั เรยี นนบั จ�ำ นวนเสน้ โคง้ ทถ่ี อยหลงั ทลี ะชอ่ ง ใหแ้ มน่ ย�ำ กจิ กรรมเสรมิ ครอู าจท�ำ แผน่ พบั เสน้ จ�ำ นวนแลว้
ขึงบนกระดานใหน้ ักเรียนขีดเสน้ โคง้ ถอยหลังเพือ่ ให้เหน็ อย่างชดั เจน

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  257

คู่มอื ครู รายวชิ าพนื้ ฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนบั ไม่เกนิ 20
ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 1 เลม่ 1

10
10

แนวการจดั การเรยี นรู้

ครตู ดิ ประโยคสญั ลกั ษณท์ ต่ี วั ตง้ั เปน็ ตวั ไมท่ ราบคา่ เชน่ + 7 = 13 บนกระดาน ใหน้ กั เรยี นไดฝ้ กึ อา่ นประโยค
สญั ลกั ษณพ์ รอ้ มกนั “อะไรบวกเจด็ เท่ากบั 13” จากนน้ั ให้นักเรยี นเสนอวธิ ีคิดหาค�ำ ตอบดว้ ยตนเอง พยายามเปดิ โอกาสให้
นกั เรยี นไดแ้ สดงแนวคดิ และหาคำ�ตอบพรอ้ มตรวจสอบค�ำ ตอบ จากนั้นครูให้นกั เรียนพจิ ารณาวธิ ีการหาค�ำ ตอบในหนังสือเรยี น
ครใู ช้คำ�ถาม เช่น

• วธิ กี ารทใ่ี ชใ้ นการหาคา่ ของตวั ไมท่ ราบคา่ ในประโยคสญั ลกั ษณน์ ใ้ี ชว้ ธิ กี ารใด (ใชค้ วามสมั พนั ธข์ องการบวกและการลบ)
• + 7 = 13 หาคำ�ตอบใช้โดยความสัมพันธ์ของการบวกและการลบไดอ้ ยา่ งไร (เอา 13 – 7 = )

หลังจากนัน้ ให้นักเรยี นหาค�ำ ตอบของ 13 – 7 ได้ 13 – 7 = 6 ครูให้นกั เรียนนำ�ผลลบ คือ 6 เตมิ ลงในประโยค
สญั ลกั ษณท์ ีค่ รตู ดิ บนกระดานได้ 6 + 7 = 13 แลว้ ครใู ห้นักเรยี นตรวจสอบคำ�ตอบวา่ ถูกต้องหรือไม่ หลงั จากนั้นครูให้
นกั เรียนพิจารณาประโยคสัญลกั ษณ์ - 8 = 9 ซ่งึ ครูสามารถใช้ค�ำ ถาม เช่น

• ตัวไมท่ ราบค่าในขอ้ นคี้ ือการหาตวั ตัง้ ของการลบซึง่ ตวั ตัง้ ของการลบตอ้ งมคี ่ามากหรอื น้อย
• การหาตวั มีคา่ มากตอ้ งทำ�อยา่ งไร
• จำ�นวนที่นกั เรียนจะนำ�มาบวกคือจ�ำ นวนใด ในขั้นตอนน้ีครคู วรใหน้ ักเรียนนำ�จำ�นวนมาบวก

เมื่อไดค้ �ำ ตอบ ครูให้นักเรยี นรว่ มกันหาตัวไม่ทราบค่า 17 - = 7 ด้วยตนเองก่อนเฉลยร่วมกนั

258  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คมู่ อื ครู รายวชิ าพน้ื ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนับไม่เกนิ 20
ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 1 เลม่ 1

6
14

4
11

ตรวจสอบความเขา้ ใจ สิ่งทไ่ี ด้เรียนรู้

เพอ่ื ใหส้ อดคล้องกับจุดประสงคก์ ารเรยี นรูข้ อง สามารถใชก้ ารนบั ต่อ เส้นจ�ำ นวน
การเรียนในชัว่ โมงนตี้ รวจสอบความเขา้ ใจของนักเรียน หรอื ความสมั พันธข์ องการบวกและการลบชว่ ยใน
โดยครูให้นกั เรยี นหาคา่ ของตวั ไม่ทราบคา่ และเตมิ ตัวเลข การหาคา่ ของตัวไมท่ ราบค่าในประโยคสญั ลักษณ์
แสดงจ�ำ นวนตามหนงั สือเรยี นหน้า 240 หลงั จากน้นั ครู การบวก และประโยคสญั ลกั ษณ์การลบ
ควรใช้คำ�ถามว่าแตล่ ะข้อนกั เรยี นไดค้ ำ�ตอบมาไดอ้ ย่างไร
แล้วครูกบั นักเรยี นควรมกี ารสรุปร่วมกนั เกยี่ วกับวิธีการทใ่ี ช้ จากนน้ั ใหน้ กั เรยี นท�ำ แบบฝกึ หดั 5.10 หนา้ 143-145
ในการหาคา่ ของตัวไม่ทราบคา่ ในประโยคสญั ลักษณก์ ารบวก
และการลบ

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  259

ค่มู ือครู รายวชิ าพ้ืนฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนับไม่เกิน 20
ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ 1 เลม่ 1

5.11 โจทยป์ ญั หาการบวก
และโจทยป์ ญั หาการลบ (1)

จดุ ประสงค์

นักเรยี นสามารถวธิ หี าคำ�ตอบของโจทย์ปัญหา
การบวกและโจทยป์ ัญหาการลบของจ�ำ นวนนับ
ไม่เกิน 20 และ 0

ส่ือการเรียนรู้
• เสน้ เชอื ก
• กระโปรงกระดาษ
• เสอ้ื กระดาษ
• กาละมงั
• จาน
• น้ำ�
• บัตรโจทย์ปัญหา
• แถบขอ้ ความโจทย์ปัญหา
• บตั รประโยคสัญลกั ษณ์

แนวการจัดการเรยี นรู้

นกั เรยี นแสดงบทบาทสมมตุ ิ จากภาพในหนงั สอื เรยี นหนา้ 241 โดยขงึ เสน้ เชอื กเปน็ ราวตากผา้ บนกระดานสนทนากบั

นกั เรยี นเกย่ี วกบั งานบา้ นทน่ี กั เรยี นชว่ ยเหลอื พอ่ แม่ สมุ่ นกั เรยี นแสดงบทบาทสมมตุ เิ ปน็ ขนุ กบั คณุ แมซ่ ง่ึ ขนุ จะหยบิ ผา้ กระดาษ

ตดิ ท่ีราวทีละตัวจนครบ 11 ตัว คณุ แม่จะติดกระโปรงบนกระดานจนครบ 6 ตวั ครใู ช้ค�ำ ถาม

• จากสถานการณน์ ักเรยี นสามารถบอกอะไรได้บา้ ง

( ขุนตากเส้อื 11 ตวั แม่ตากกระโปรง 6 ตัว )

• จากสถานการณ์นกั เรยี นสามารถตงั้ ค�ำ ถามไดอ้ ย่างไร

( ตากเสื้อและกระโปรงท้งั หมดกตี่ วั )

• และพยายามให้นกั เรียนไดอ้ ่านออกเสยี งโจทย์ปญั หาทัง้ หมด

จากน้นั ครูใช้ค�ำ ถามเพื่อให้นักเรยี นได้รจู้ ักและสามารถแยกแยะส่วนทโ่ี จทยถ์ าม กับส่วนทโ่ี จทย์บอกได้ เชน่

• สว่ นที่โจทยถ์ ามคอื อะไร ( ตากเสอ้ื และกระโปรงท้ังหมดกต่ี ัว )

• สว่ นทโ่ี จทย์บอกคืออะไร ( ขนุ ตากเสื้อ 11 ตัว แมต่ ากกระโปรง 6 ตัว )

เม่ือนักเรียนสามารถแยกแยะสว่ นทโี่ จทยถ์ ามและส่วนที่โจทย์บอกไดแ้ ล้ว ครใู ช้คำ�ถามส�ำ คญั คอื จะหาค�ำ ตอบได้

อย่างไร เปดิ โอกาสใหน้ ักเรยี นได้แสดงแนวคดิ เพ่ือหาข้อสรปุ ร่วมกนั ว่า “หาจำ�นวนทง้ั หมดของเสือ้ และกระโปรง

ดังนน้ั จงึ น�ำ จ�ำ นวนเส้อื และจ�ำ นวนกระโปรงมาบวกกัน”

ควรให้นักเรียนช่วยกันบอกประโยคสญั ลกั ษณ์จากโจทยป์ ัญหา นั่นกค็ อื 11 + 6 =

จากนน้ั ใหน้ กั เรียนหาคำ�ตอบจากประโยคสัญลกั ษณ์ นักเรยี นอาจใช้การหาผลบวกโดยการนบั ต่อ หรือการหาผลบวก

โดยใช้เส้นจ�ำ นวนหรือความสมั พันธข์ องจ�ำ นวนแบบส่วนยอ่ ย-สว่ นรวมในการหาค�ำ ตอบและสรุปค�ำ ตอบร่วมกัน 11 + 6 = 17

สรปุ ค�ำ ตอบตากเส้ือและกระโปรงทง้ั หมด 17 ตวั พรอ้ มอธิบายวา่ ค�ำ ตอบน้ีเปน็ ค�ำ ตอบทีส่ มเหตุสมผลหรอื ไม่ (เป็นค�ำ ตอบที่

สมเหตุสมผลเพราะ 17 มากกวา่ 11)

กิจกรรมฝกึ เช่น แจกบตั รโจทย์ปญั หาให้นักเรียนแตล่ ะกลุ่มระบายสสี ่วนทีโ่ จทย์ถาม ขีดเส้นใตส้ ่วนท่โี จทยบ์ อก แล้วน�ำ

มาอภปิ รายร่วมกนั

260  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คู่มือครู รายวชิ าพน้ื ฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนับไม่เกนิ 20
ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 1 เล่ม 1

แนวการจดั การเรียนรู้

ครูจัดบทบาทสมมตเิ ป็นสถานการณก์ ารล้างจานตามหนังสือเรียนหน้า 242 สมุ่ นกั เรียนมาเปน็ ใบบวั ช่วยเหลอื
งานบ้านพ่อแมด่ ว้ ยการลา้ งจาน จากน้นั ติดแถบโจทยป์ ญั หา

หลังจากนน้ั ครูใชก้ ระบวนการในการสอนเชน่ เดียวกบั หน้าโจทย์ปญั หาการบวก แตกต่างกนั ตรงที่โจทยป์ ัญหาขอ้ น้ี
ต้องชี้ให้นักเรยี นเห็นว่ามที ั้งหมดเทา่ ไร แบง่ ออกเท่าไร และคำ�ถามเป็นการถามหาส่วนท่เี หลือ ดงั นัน้ วธิ ีการหาค�ำ ตอบ
จงึ เอาไปลบ ประโยคสญั ลกั ษณท์ ไ่ี ดค้ อื 14 – 8 = และวธิ ที ใ่ี ชใ้ นการหาค�ำ ตอบเปน็ การแบง่ ออก ครใู หน้ กั เรยี นใชภ้ าพ
และขดี ออกทลี ะอนั แลว้ ถามวา่ ที่เหลืออยูค่ อื เท่าไร จะไดค้ �ำ ตอบ คอื 6

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  261

ค่มู อื ครู รายวิชาพนื้ ฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 5 | การบวก การลบจ�ำ นวนนบั ไมเ่ กนิ 20
ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 1 เลม่ 1

15 + 4 =

๑๙

13 - 6 =

๗

แนวการจัดการเรียนรู้

เปน็ การฝกึ ฝนเกย่ี วกบั ความเขา้ ใจโจทยป์ ญั หา ครใู หน้ กั เรยี นอา่ นโจทยป์ ญั หาไปพรอ้ มกบั ครู ครคู วรใชค้ �ำ ถาม เชน่
ส่วนทโ่ี จทย์ถามคืออะไร สว่ นที่โจทย์บอกคืออะไร เพื่อให้นักเรยี นวเิ คราะห์ทำ�ความเข้าใจโจทยป์ ัญหาหนงั สือเรยี นไปด้วยกัน
ทำ�เชน่ นี้ท้ังข้อ 1 และข้อ 2 ครใู ช้ค�ำ ถามสำ�คัญ จะหาคำ�ตอบไดอ้ ยา่ งไร ให้นกั เรียนไดว้ ิเคราะห์โจทยร์ ว่ มกัน แตเ่ ขยี นประโยค
สญั ลกั ษณ์ด้วยตนเอง แลว้ หาคำ�ตอบของโจทย์ปัญหา

262  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี