คณิตป.1เล่ม1

คู่มอื ครู รายวิชาพ้นื ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 1 | จ�ำนวนนับ 1 ถงึ 10 และ 0
ชนั้ ประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1

แบบทดสอบบทที่ 1

เป็นตัวอย่างแบบทดสอบที่ใช้ในการประเมินเพ่ือพัฒนานักเรียนหากมีนักเรียนคนใดท่ีไม่ผ่านการทดสอบครูควร
ให้นักเรียนคนนั้นฝึกทักษะมากข้ึนโดยอาจใช้แบบฝึกเสริมจากหนังสือเสริมเพิ่มปัญญาของสสวท.หรือแบบฝึกอื่นท่ี
เหน็ วา่ สมควร ซ่ึงแบบทดสอบท้ายบทนม้ี ีจ�ำ นวน 10 ข้อ คะแนนเต็ม 10 คะแนน ใชเ้ วลาในการทำ�แบบทดสอบ 20 นาที
และวเิ คราะหเ์ ป็นรายจุดประสงค์ได้ดงั น้ี

จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ ขอ้ ท่ี
1. บอกจ�ำ นวนสิง่ ต่าง ๆ และแสดงสง่ิ ตา่ ง ๆ ตามจ�ำ นวนที่กำ�หนด 1 ถงึ 10 และ 0 1, 2, 3
2. อา่ นและเขยี นตวั เลขฮนิ ดูอารบกิ ตัวเลขไทย แสดงจ�ำ นวนนบั 1 ถงึ 10 และ 0 4, 5, 6
3. เปรยี บเทยี บและเรยี งล�ำ ดับจ�ำ นวนนบั 1 ถึง 10 และ 0 7, 8, 9, 10

เขียน × ทับตัวเลอื กท่เี ป็นค�ำ ตอบทถ่ี ูกต้องและเขียนค�ำ ตอบลงในชอ่ งว่าง

1. “อลั ปากา” เปน็ สตั วเ์ ลย้ี งลกู ดว้ ยนม ขนของอลั ปากาไดช้ อ่ื วา่ เปน็ ขนสตั วท์ น่ี มุ่ ทส่ี ดุ ในโลกจนไดร้ บั การขนานนามวา่
“เสน้ ใยจากพระเจา้ ” ขอ้ ใดแสดงจ�ำ นวนของอลั ปากาในภาพ ไดถ้ กู ต้อง



ก. ข. ค.
ค.
2. ภาพใดแสดงจ�ำ นวนไขศ่ นู ย์ฟอง ข. ค.
ก.

3. ภาพสัตว์ในข้อใดมีจำ�นวนสบิ ตวั ข.


ก.


สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  63

คมู่ ือครู รายวิชาพนื้ ฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 1 | จำ� นวนนบั 1 ถงึ 10 และ 0
ชนั้ ประถมศกึ ษาปีที่ 1 เล่ม 1

พจิ ารณาภาพใช้ตอบค�ำ ถามข้อ 4 – 5

4. ข้อใดเขยี นแสดงจ�ำ นวนช้างท่มี ีในภาพดว้ ยตัวหนงั สอื ไดถ้ ูกตอ้ ง

ก. หนึง่ ข. สอง ค. สาม

5. ขอ้ ใดเขยี นเปน็ ตัวเลขฮนิ ดูอารบิก ตวั เลขไทย และตัวหนงั สอื แสดงจ�ำ นวนสตั วท์ งั้ หมดในภาพไดถ้ กู ต้อง

ก. 9 ๙ แปด ข. 8 ๙ เก้า ค. 9 ๙ เก้า

6. ข้อใดเขยี นตัวเลขไทยของ 3 7 8 ไดถ้ กู ตอ้ ง

ก. ๕ ๗ ๖ ข. ๓ ๗ ๘ ค. ๒ ๓ ๙


พจิ ารณาภาพใชต้ อบคำ�ถามข้อ 7 - 8

ใบที่ 1 ใบท่ี 2

7. ข้อใดแสดงการเปรียบเทยี บจำ�นวนปลาทองในโหลใบท่ี 1 และจ�ำ นวนปลาทองในโหลใบท่ี 2 โดยใชแ้ ถบจ�ำ นวน
ไดถ้ ูกตอ้ ง

ก. ข.

ค.

8. ขอ้ ใดถกู ตอ้ ง
ก. ปลาทองในโหลใบท่ี 1 มจี �ำ นวนนอ้ ยกว่าปลาทองในโหลใบท่ี 2
ข. ปลาทองในโหลใบที่ 1 มีจ�ำ นวนมากกว่าปลาทองในโหลใบที่ 2
ค. ปลาทองในโหลใบท่ี 1 มีจ�ำ นวนเทา่ กบั ปลาทองในโหลใบท่ี 2

64  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คมู่ อื ครู รายวิชาพ้ืนฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 1 | จ�ำนวนนับ 1 ถึง 10 และ 0
ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี 1 เล่ม 1

ผีเสื้อ
ตกั๊ แตน
แมลงเต่าทอง

9. ข้อใดบอกช่อื สตั ว์โดยการเรยี งลำ�ดับจำ�นวนจากสตั ว์ที่มีจ�ำ นวนน้อยไปหามากได้ถกู ตอ้ ง

ก. ผเี ส้อื ตั๊กแตน แมลงเตา่ ทอง ข. ตก๊ั แตน แมลงเตา่ ทอง ผีเสือ้

ค. ตก๊ั แตน ผีเสื้อ แมลงเต่าทอง

10. ข้อใดเรียงล�ำ ดับจ�ำ นวนจากมากไปหานอ้ ยได้ถกู ต้อง

ก. 9 6 5 2 ข. 9 8 6 7 ค. 8 7 6 9

เฉลย

1. ค
2. ข
3. ก
4. ก
5. ค
6. ข
7. ก
8. ข
9. ค
10. ก

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  65

คู่มอื ครู รายวชิ าพ้นื ฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกจำ�นวนสองจ�ำ นวนที่มผี ลบวกไม่เกนิ 10
ชนั้ ประถมศกึ ษาปีที่ 1 เล่ม 1

บทที่ 2 การบวกจ�ำ นวนสองจำ�นวน
ท่ีผลบวกไมเ่ กิน 10

จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้และสาระส�ำ คญั

จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ สาระสำ�คัญ

นักเรยี นสามารถ xx จำ�นวนสองจ�ำ นวนรวมกัน หาจ�ำ นวนทง้ั หมดไดด้ ้วยการนับ
1. หาผลบวกในประโยคสญั ลักษณก์ ารบวกของจ�ำ นวนนับ เขียนเปน็ ประโยคสญั ลักษณก์ ารบวกได้ เช่น 1 + 2 = 3

ไม่เกิน 10 และ 0 xxการหาผลบวกท�ำ ได้หลายวิธี ไดแ้ ก่ การวาดรูป
(เนื้อหาในหวั ขอ้ 2.1, 2.2, 2.3, 2.4, 2.5, 2.6, 2.7, 2.8) xxจ�ำ นวนใดบวกกับ 0 ผลบวกจะเท่ากบั จ�ำ นวนน้นั
xxจำ�นวนเดยี วกนั บวกกันและมผี ลบวกไมเ่ กิน 10 ไดแ้ ก่
2. แสดงวิธหี าคำ�ตอบของโจทย์ปญั หาการบวก
ของจ�ำ นวนนับไมเ่ กนิ 10 และ 0 1+1 = 2, 2+2 = 4, 3+3 = 6, 4+4 = 8, 5+5 = 10
xxจำ�นวนสองจำ�นวนทบี่ วกกนั ได้ 10 ได้แก่ 1 กบั 9, 2 กับ
(เนอื้ หาในหัวขอ้ 2.9, 2.10, 2.11)
8, 3 กับ 7, 4 กับ 6, 5 กบั 5, 6 กบั 4, 7 กบั 3, 8
กบั 2, 9 กบั 1, 10 กับ 0, 0 กับ 10
xxจำ�นวนสองจำ�นวนทบ่ี วกกันและผลบวกเทา่ กนั อาจมไี ด้
หลายคู่ เช่น 4 = 0+4, 4= 4+0, 4 = 1+3, 4 = 3+1,
4 = 2+2
xxจำ�นวนสองจำ�นวนบวกกันเม่ือสลบั ที่กันผลบวกยังคง
เทา่ เดมิ

xxเรือ่ งราวทแ่ี สดงให้เห็นถึงการน�ำ จ�ำ นวนมารวมกัน

เป็นสถานการณ์การบวก

xxการแกโ้ จทยป์ ญั หาท�ำ ไดโ้ ดยอ่านท�ำ ความเขา้ ใจปญั หา

วางแผน วธิ คี ิด การสรา้ งโจทย์ปญั หามสี ่วนทโี่ จทย์ปัญหา
มีสว่ นท่โี จทยบ์ อกและสว่ นทีโ่ จทย์ถาม ซ่ึงอาจใช้การ
วาดภาพ หาคำ�ตอบ และตรวจสอบความสมเหตุสมผล

66  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ค่มู อื ครู รายวชิ าพน้ื ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจ�ำ นวนที่มผี ลบวกไมเ่ กนิ 10
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เลม่ 1

ตารางการวเิ คราะห์เน้อื หากับทักษะและกระบวนการทางคณติ ศาสตร์

หวั ขอ้ เนอ้ื หา ทักษะและกระบวนการทางคณติ ศาสตร์

เตรยี มความพรอ้ ม jklmn
2.1 การรวมจ�ำ นวนสองจำ�นวน
2.2 การบวกและประโยคสญั ลกั ษณ์ 
2.3 การหาผลบวกโดยการวาดรปู
2.4 ศูนยก์ บั การบวก 
2.5 การบวกจำ�นวนเดยี วกัน
2.6 การบวกทผ่ี ลบวกเปน็ 10 
2.7 ความสมั พันธ์ของจ�ำ นวนแบบสว่ นย่อย-ส่วนรวมกบั การบวก
2.8 การสลบั ทีข่ องการบวก  
2.9 สถานการณก์ ารบวก
2.10 โจทย์ปญั หาการบวก 
2.11 การสรา้ งโจทยป์ ัญหาการบวก

ร่วมคดิ ร่วมทำ�










 



ทกั ษะและกระบวนการทางคณติ ศาสตร์

j การแกป้ ญั หา kการสอ่ื สารและการส่อื ความหมายทางคณติ ศาสตร์
l การเชือ่ มโยง
mการใหเ้ หตุผล n การคิดสรา้ งสรรค์

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  67

คมู่ อื ครู รายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจำ�นวนสองจำ�นวนทีม่ ผี ลบวกไมเ่ กนิ 10
ช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี 1 เลม่ 1

คำ�สำ�คัญ

การบวกประโยคสญั ลกั ษณ์
การบวก ผลบวกของจำ�นวนเดยี วกนั
การสลบั ทีข่ องการบวก สถานการณ์
การบวก การแกป้ ัญหา โจทยป์ ญั หา

ความรหู้ รือทกั ษะพ้ืนฐาน

1. บอกจ�ำ นวนสิ่งตา่ งๆ และแสดง
สง่ิ ตา่ งๆ ตามจ�ำ นวนที่ก�ำ หนด 1
ถึง 10 และ 0

2. อ่านและเขยี นตวั เลขฮินดูอารบกิ
ตวั เลขไทย แสดงจำ�นวนนับ 1
ถึง 10 และ 0

3. เปรียบเทียบและเรยี งลำ�ดับ
จำ�นวนนับ 1 ถึง 10 และ 0

เวลาท่ใี ช้จดั การเรียนรู้

12 ช่ัวโมง

สื่อและแหล่งเรียนรู้

1. หนงั สือเรยี นหนา้ 62 ถงึ 109
2. แบบฝึกหัดหนา้ 45 ถึง 71
3. เอกสาร แบบบันทึก ใบกิจกรรม และอุปกรณ์ต่าง ๆ ท่ใี ชใ้ นการท�ำ กิจกรรม ดงั น้ี

• สือ่ ของจริง เชน่ ขวดพลาสติก กลอ่ งนม กระปอ๋ งนำ�้ อัดลม แกนกระดาษทชิ ชู
• บตั รข้อความ เช่น บตั รประโยคสญั ลักษณ์การบวก บตั รโจทยป์ ัญหา บตั รค�ำ ตอบ ป้ายนเิ ทศ
• สื่อตัวนบั เชน่ ตวั นบั สีต่าง ๆ เม็ดกระดุม ฝาขวด สติ๊กเกอรด์ าว
• อปุ กรณต์ า่ ง ๆ เช่น กระดาษสี กาว กรรไกร ลวดกำ�มะหย่ี ลกู ตาพลาสตกิ กระดาษ A4 กลอ่ งดนิ สอ
• ใบบันทกึ กจิ กรรม
• บตั รภาพตา่ ง ๆ เช่น บัตรภาพสถานการณ์ บัตรภาพประกอบ บัตรภาพจกั รยาน บัตรภาพเชิงเทยี น

บตั รภาพแมงมมุ บตั รภาพถุงมือ

68  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คมู่ อื ครู รายวิชาพ้ืนฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจำ�นวนสองจำ�นวนที่มผี ลบวกไมเ่ กนิ 10
ชัน้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 1 เล่ม 1

แนวการจดั การเรยี นรู้

เตรยี มความพร้อม : การจดั ประสบการณ์หน่วยการเรียนโรงเรยี นของเรานา่ อยู่ สามารถบูรณาการกบั สาระการเรยี นรู้
สงั คมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม เรอ่ื งสมาชกิ ทดี่ ขี องครอบครวั และโรงเรยี น ครพู านักเรียนส�ำ รวจบริเวณโรงเรยี น แนะนำ�
อาคารสถานทตี่ า่ งๆ สนทนาเกยี่ วกบั โรงเรียนทนี่ า่ อยู่โดยใช้คำ�ถาม

• นกั เรียนคดิ วา่ โรงเรียนของเรานา่ อยหู่ รือไม่ เพราะเหตุใด
• โรงเรยี นทน่ี ่าอยู่จะมีลกั ษณะของห้องเรยี นเป็นอยา่ งไร
• บรเิ วณโรงเรยี นควรเป็นอยา่ งไร
• นกั เรยี นคิดอยา่ งไร หากมีขวดน�ำ้ พลาสตกิ หรือกล่องนมท้ิงอยู่ทวั่ ไปในโรงเรยี น
• การท�ำ โรงเรยี นใหน้ ่าอยเู่ ปน็ หน้าที่ของใคร

นกั เรียนและครูร่วมกันสรุปโรงเรียนของเรานา่ อยู่เพราะทกุ คนรว่ มมอื กันรกั ษาความสะอาด จดั ส่งิ ของต่างๆ ใหเ้ ปน็
ระเบยี บ หากพบขยะหรือมขี ยะที่ไม่ใช้แล้วตอ้ งน�ำ ไปทิง้ ในถังขยะ ให้นกั เรียนสังเกตภาพในหนังสอื เรยี น หนา้ 62 แล้วถามวา่

- นักเรียนสงั เกตเห็นอะไรในภาพบา้ ง (มนี กั เรียนสองคนถือขวดคนละ 1 ใบ กำ�ลังทง้ิ ขวดใส่ถงั ขยะสีเหลือง)
- ทัง้ สองคนมีขอ้ สงสัยหรือมปี ัญหาอะไร (จะร้ไู ดอ้ ย่างไรวา่ ขวดทที่ ง้ิ ใส่ถงั ขยะรวมกนั เป็นจำ�นวนทงั้ หมดเท่าไร)
* ครูแนะน�ำ วา่ กิจกรรมในบทเรียนนีจ้ ะทำ�ใหน้ กั เรียนสามารถตอบคำ�ถามนไี้ ด้

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  69

คูม่ อื ครู รายวชิ าพนื้ ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจำ�นวนสองจำ�นวนทมี่ ผี ลบวกไมเ่ กิน 10
ช้ันประถมศกึ ษาปที ี่ 1 เล่ม 1

แนวการจัดการเรยี นรู้

กจิ กรรมรวมเปน็ เทา่ ไร เปน็ การทบทวนความรเู้ ดมิ เรอ่ื งจำ�นวนนบั ไม่เกนิ 10 และปูพน้ื ฐานเร่อื งผลรวม ครแู จกตัวนับ
ให้นักเรียนคนละ 5 อนั อธิบายวิธกี ารปฏิบัตกิ ิจกรรมซ่งึ ขณะทีน่ ักเรยี นวางตัวนับนกั เรยี นจะทราบจำ�นวนตัวนับของตนเอง
เมอ่ื วางพรอ้ มกนั บนโต๊ะ นกั เรยี นตอ้ งนบั ตอ่ กับตวั นับของเพ่อื นอย่างรวดเรว็ และบอกจ�ำ นวนทัง้ หมดที่นบั ได้ กจิ กรรมน้ี
สามารถฝกึ เล่นไดบ้ อ่ ย ๆ ทำ�ให้นกั เรยี นนบั คลอ่ งขึ้น บอกจำ�นวนทงั้ หมดได้ว่องไวขึน้

ครูอาจจบั คูน่ กั เรียนตามความสามารถเพอื่ ใหโ้ อกาสนักเรียนที่นับจ�ำ นวนไดช้ า้ ต้องนับทลี ะอนั นอกจากนีค้ รูอาจ
สง่ เสรมิ ใหน้ กั เรยี นเลน่ กจิ กรรมนใ้ี นเวลาวา่ ง โดยจดั ตวั นบั ไวท้ ่มี มุ คณติ ศาสตร์พร้อมใบบนั ทึกการเขา้ เลน่ และมเี กณฑ์
การใหร้ างวลั ผ้เู ข้าเลน่ สม�ำ่ เสมอ

70  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ค่มู ือครู รายวิชาพนื้ ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจำ�นวนสองจ�ำ นวนที่มีผลบวกไม่เกนิ 10
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1
8
2.1 การรวมจ�ำ นวนสองจำ�นวน

จดุ ประสงค์

นกั เรยี นสามารถบอกผลรวมของ
จำ�นวนสองจำ�นวนและแสดงการ
หาจ�ำ นวนทั้งหมดได้โดยการนบั

สื่อการเรยี นรู้

• ของจริง เช่น ขวดพลาสตกิ
กล่องนม กระป๋องน�ำ้ อดั ลม
• บตั รภาพ
• แถบประโยค

แนวการจดั การเรยี นรู้

ครจู ดั กจิ กรรมการรวมกันของสิง่ ของ 2 กล่มุ โดยจัดวางของจรงิ ท่เี ป็นขยะรีไซเคิลไดแ้ ก่ ขวดน้ำ� กล่องนม และ
กระปอ๋ งนำ้�อดั ลมบนโต๊ะหนา้ ชน้ั เรยี น ให้นกั เรียนสงั เกตจำ�นวนสงิ่ ของทีละกลุ่ม จากนนั้ ใหต้ ัวแทนนักเรยี น 2 คน
แสดงบทบาทสมมตุ ติ ามข้อมลู หนังสอื หนา้ 65 ทงิ้ ขวดลงในถังสเี หลือง ขณะทำ�กิจกรรมเนน้ ใหน้ ักเรียนพูดวา่ จำ�นวนใด
รวมกับจำ�นวนใดเป็นเท่าไร ทกุ ครัง้ (3 รวมกบั 1 เปน็ 4) ตรวจสอบความถูกต้องดว้ ยการนบั ตอ่ ครปู ระเมินว่านักเรียน
หาผลรวมได้ถูกต้องหรือไม่ จากน้ันเลอื กตัวแทนนักเรยี นคู่ใหม่ ถอื กลอ่ งนมทงิ้ ลงถังสีเหลอื ง นกั เรยี นทง้ั ห้องบอกข้อความ
และตรวจสอบความถูกต้องด้วยการนบั ต่อ ในสถานการณ์สุดท้ายของหน้านใ้ี ห้แต่ละคนเขียนผลรวมแล้วจึงตรวจสอบรว่ มกนั

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  71

คมู่ อื ครู รายวชิ าพ้นื ฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจำ�นวนสองจ�ำ นวนทม่ี ีผลบวกไม่เกิน 10
ชั้นประถมศกึ ษาปที ่ี 1 เล่ม 1

10

แนวการจดั การเรยี นรู้

ครูจดั สถานการณก์ ารรวมกันของส่ิงที่มีอยู่แล้วและได้มาเพิม่ มาอกี โดยเร่มิ จากแนะนำ�ให้นกั เรียนรู้จักขยะที่
เป็นอันตราย โดยใช้บัตรภาพขยะอนั ตรายทแี่ สดงในหนงั สือเรยี นหนา้ 66 และให้ความรเู้ พมิ่ เตมิ เกี่ยวกบั การแยกขยะ
อนั ตราย เช่น ขยะอันตรายมีอะไรบา้ งและต้องทิง้ ลงในถังขยะอันตรายเหลา่ นีส้ ีสม้ หรือสแี ดง จากน้ันครใู ห้นักเรยี น
สงั เกตบตั รภาพทีละใบแล้วพูดเป็นข้อความบอกผลรวม ตรวจสอบผลรวมโดยการนบั ตอ่ อาจส่มุ นักเรยี นตอบเปน็
รายบคุ คล แล้วมที ีมตรวจสอบ หากนกั เรียนตอบไม่ถูก ครคู วรใหค้ วามช่วยเหลอื โดยใหน้ ับตวั นบั ทีเ่ ปน็ ของจริง

72  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คมู่ ือครู รายวชิ าพ้นื ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจำ�นวนสองจำ�นวนทมี่ ผี ลบวกไมเ่ กิน 10
ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 1 เล่ม 1

63 9

9 1 10

แนวการจดั การเรยี นรู้

ครูจัดกจิ กรรมใหน้ ักเรยี นรว่ มกันท�ำ โดยใช้ส่อื รปู ภาพในหนังสือเรียน หนา้ 67 แทนบตั รภาพ เพ่ือให้นกั เรยี นเชอื่ มโยง
การรบั รทู้ ่เี ปน็ ลำ�ดบั ข้ันจากของจริง -> บัตรภาพ -> รปู ภาพ ใหน้ กั เรียนสงั เกตรปู ภาพแล้วพดู เป็นขอ้ ความ เชน่ 3 กับ 3
เปน็ 6 โดยทำ�ทีละขอ้ ขอ้ 2 และ ข้อ 3 ให้นักเรยี นลองท�ำ ด้วยตนเอง ตรวจสอบร่วมกันโดยการนบั ตอ่

หากมเี วลาเหลอื อาจท�ำ กจิ กรรมเพ่ิมเติมโดย ครูบอกขอ้ ความแสดงการรวมจ�ำ นวนแลว้ ให้นักเรยี นแสดงด้วยการหยบิ
ของจริง หรือใชบ้ ตั รภาพแสดงการรวมตามข้อความท่ีครกู �ำ หนด

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  73

คูม่ ือครู รายวิชาพืน้ ฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกจำ�นวนสองจำ�นวนท่มี ีผลบวกไมเ่ กนิ 10
ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 1 เลม่ 1

5
7
3

8

ตรวจสอบความเขา้ ใจ ส่ิงท่ีได้เรียนรู้

เพ่อื ใหส้ อดคลอ้ งกบั จดุ ประสงคข์ องการเรยี นในชว่ั โมงน้ี จำ�นวนสองจ�ำ นวนรวมกนั หาจ�ำ นวนท้งั หมดได้
ครตู รวจสอบความเข้าใจของนกั เรยี น โดยจ�ำ ลองสถานการณ์ โดยการนับ
การทิง้ ขยะถูกถงั เพอ่ื ใหเ้ กดิ ความสนกุ สนาน ครูอา่ น
สถานการณ์จากหนงั สอื เรยี นหน้า 68 ใหน้ ักเรียนเตมิ ตัวเลข จากนัน้ ให้นักเรยี นทำ�แบบฝกึ หดั 2.1 หนา้ 45 – 47
แสดงจ�ำ นวนทลี ะข้อและตรวจสอบความถูกตอ้ งโดยการ
นับตอ่

74  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คู่มือครู รายวิชาพืน้ ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจำ�นวนสองจำ�นวนทีม่ ีผลบวกไมเ่ กนิ 10
ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 1 เล่ม 1

2.2 การบวกและ
ประโยคสญั ลักษณก์ ารบวก

จุดประสงค์

นักเรียนสามารถเขียนประโยคสัญลักษณ์
การบวก

ส่ือการเรยี นรู้

• แถบประโยคข้อความ
• แถบประโยคสญั ลักษณ์การบวก
• ส่ือของจริง (กระติกนำ�้ 8 ใบ)

+=

แนวการจัดการเรียนรู้

ครนู �ำ สนทนาเรอื่ งระเบยี บวนิ ยั ทท่ี �ำ ใหโ้ รงเรยี นของเรานา่ อยู่จ�ำ ลองสถานการณใ์ นโรงอาหารโดยใหต้ วั แทนนกั เรยี นชาย
4 คน นักเรียนหญิง 1 คน เข้าแถวหน้าห้องเรียน ใหน้ กั เรยี นบอกสิง่ ทส่ี ังเกตได้ ( ในแถวมนี กั เรยี นชาย 4 คน นกั เรียนหญิง
1 คน มนี กั เรียนทัง้ หมด 5 คน ) ครูติดแถบประโยคขอ้ ความ

4 รวมกับ 1 เป็น 5
ครแู นะนำ�เคร่ืองหมายบวกแสดงการรวมกัน แนะน�ำ วิธีเขยี นเครอ่ื งหมายบวก จากนนั้ แนะนำ�เครอื่ งหมายเท่ากบั
แสดงการเทา่ กนั ของทง้ั สองดา้ น และวธิ เี ขยี นเครอ่ื งหมายเทา่ กบั จากประโยคขอ้ ความดงั กลา่ วสามารถเขยี นโดยใชเ้ ครอ่ื งหมายบวก
แทนค�ำ ว่า รวมกัน และเคร่ืองหมายเทา่ กบั แทนการเท่ากนั (รวมเป็น) เรยี กว่าประโยคสญั ลกั ษณ์การบวก ติดแถบประโยค
สัญลักษณก์ ารบวก
4 รวมกับ 1 เปน็ 5

4 + 1 = 5
ครเู นน้ ใหเ้ หน็ ว่าเคร่อื งหมายบวก (+) แสดงการรวมกนั ของ 4 กับ 1 เคร่อื งหมายเทา่ กับ (=) แสดงจำ�นวนผลบวก
ของ 4 กบั 5 ซ่ึงคอื จากสถานการณ์นสี้ ามารถบอกได้อีกวา่ จำ�นวนนักเรยี นหญิง 1 คน รวมกับจำ�นวนนักเรยี นชาย 4 คน
เปน็ นักเรียนทงั้ หมด 5 คน ประโยคข้อความ คือ 1 รวมกบั 4 เป็น 5 ใหน้ ักเรียนเขียนประโยคสัญลกั ษณ์ 1 + 4 = 5
เหมอื นในหนงั สอื เรยี น หน้า 69

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  75

คูม่ อื ครู รายวิชาพน้ื ฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจ�ำ นวนทีม่ ีผลบวกไม่เกิน 10
ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี 1 เล่ม 1

+=

81 9

แนวการจัดการเรยี นรู้

ครูจำ�ลองสถานการณ์ตามหนังสือเรียนหนา้ 70 โดยวางกระตกิ น�ำ้ 6 ใบ ไวบ้ นโตะ๊ ให้นกั เรียนบอกสิ่งทีไ่ ดจ้ ากการ
สังเกต จากน้นั วางกระติกน�้ำ เพมิ่ อีก 2 ใบ ถามว่าเกิดอะไรข้ึน ( มีกระติกนำ�้ วางเพมิ่ อกี 2 ใบ )

ครใู หน้ กั เรียนบอกลำ�ดบั ขน้ั ที่เกิดข้ึน โดยการใช้ค�ำ ถาม เชน่
• สังเกตเหน็ อะไรจากสถานการณ์แรก ( มกี ระตกิ นำ้�วางอยบู่ นโตะ๊ 6 ใบ )
• ต่อมามีอะไรเกิดขึน้ ( มกี ระตกิ น้�ำ เพม่ิ อีก 2 ใบ )
• สถานการณ์เหมอื นเดิมหรอื ไม่ ( ไม่ )
• ไม่เหมอื นเดิมอย่างไร ( มกี ระตกิ นำ�้ เพิ่มข้ึน รวมเป็น 8 ใบ )
• จะพูดเปน็ ประโยคขอ้ ความได้อยา่ งไร ( 6 เพม่ิ อีก 2 เปน็ 8 )
• เขยี นเปน็ ประโยคสัญลักษณก์ ารบวกได้อย่างไร ( 6 + 2 = 8 )

ครนู ำ�สนทนาเก่ยี วกบั ภาพในหนังสือเรียน หน้า 70 ด้านล่างทลี ะสถานการณ์ในท�ำ นองเดียวกันกับสถานการณ์
กระตกิ น้ำ�

76  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คู่มือครู รายวิชาพ้นื ฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกจำ�นวนสองจำ�นวนท่มี ผี ลบวกไม่เกนิ 10
ชัน้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 1 เล่ม 1

+=
5 5 10

แนวการจดั การเรยี นรู้

ครูนำ�สนทนาเกย่ี วกบั สถานการณก์ ารบวกจากภาพในหนงั สือเรยี นหนา้ 71 ท�ำ นองเดียวกบั หนา้ 70 โดยสนทนาทีละ
สถานการณ์ และให้นกั เรียนเขียนประโยคสญั ลักษณ์การบวก หากนักเรยี นมคี วามเข้าใจคลาดเคล่อื น ครูอธิบายเป็นรายบคุ คล
โดยยกตัวอย่างสถานการณใ์ กลต้ ัวเพ่ิมเติมจนนกั เรียนเข้าใจ

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  77

คูม่ ือครู รายวชิ าพื้นฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกจำ�นวนสองจ�ำ นวนท่ีมีผลบวกไมเ่ กิน 10
ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ 1 เลม่ 1

1+2=3
2+4=6
3+4=7
2+7=9
8 + 2 = 10

ตรวจสอบความเขา้ ใจ สิง่ ทไี่ ดเ้ รียนรู้

เพ่ือให้สอดคลอ้ งกบั จุดประสงค์ของการเรยี น จำ�นวนสองจำ�นวนรวมกนั แลว้ ไดผ้ ลรวมของสอง
ในชว่ั โมงนี้ ครูตรวจสอบความเขา้ ใจของนักเรียนโดยให้ จำ�นวนนั้น เขยี นเป็นประโยคสัญลกั ษณก์ ารบวกได้
นักเรียนเขยี นประโยคสัญลักษณ์การบวก จากประโยค เชน่ 1+2 = 3
ขอ้ ความที่ก�ำ หนดให้ในหนังสือเรยี นหนา้ 72 ครอู าจ
เรม่ิ จากการชแู ถบประโยคสัญลกั ษณก์ ารบวก ให้นักเรียน จากน้ันให้นกั เรียนท�ำ แบบฝกึ หัด 2.2 หนา้ 48–49
พูดเปน็ ประโยคข้อความพร้อมกัน 2-3 ตัวอยา่ ง
แลว้ จงึ ให้นกั เรียนท�ำ แบบฝึกหดั

78  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คมู่ อื ครู รายวชิ าพื้นฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกจำ�นวนสองจำ�นวนท่ีมผี ลบวกไม่เกนิ 10
ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 1 เลม่ 1

2.3 การหาผลบวกโดยการวาดรปู

จุดประสงค์

นักเรยี นสามารถหาผลบวกโดยการวาดรูป

ส่ือการเรียนรู้

• บตั รภาพ
• บตั รประโยคสญั ลกั ษณ์การบวก
• แถบข้อความ
• แถบประโยคสัญลักษณ์การบวก

แนวการจัดการเรยี นรู้

จัดกิจกรรมคิดด้วยภาพตามหนงั สอื เรียน เพื่อพัฒนาความร้คู วามเขา้ ใจของนักเรียนเกีย่ วกบั ความหมายและประโยค
สญั ลกั ษณก์ ารบวก หากพบวา่ นักเรียนมีความเข้าใจคลาดเคลือ่ น ใหค้ รูพูดประโยคขอ้ ความเพ่อื เชอ่ื มโยงระหวา่ งประโยค
สัญลักษณแ์ ละบตั รภาพ

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  79

คู่มือครู รายวิชาพนื้ ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจ�ำ นวนทมี่ ผี ลบวกไม่เกนิ 10
ชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ 1 เลม่ 1

5
5

แนวการจดั การเรยี นรู้

ใชข้ อ้ มูลจากหนงั สอื เรียนหนา้ 74 หรอื อาจจ�ำ ลองสถานการณ์ให้ตวั แทนนกั เรยี นออกมาเขียนรปู บนกระดานโดยครู
บอกสถานการณ์ จากน้ันครูใช้ค�ำ ถาม เชน่

• จากภาพธบิ ายเปน็ เรือ่ งราวไดอ้ ยา่ งไร
• เขยี นเปน็ ประโยคสญั ลกั ษณ์การบวกไดอ้ ย่างไร
• ผลทีเ่ กิดขึ้นเปน็ อย่างไร (มีปทู ั้งหมด 6 ตัว และ 6 เปน็ ผลบวกของ 5 กับ 1)
จากนน้ั ครนู �ำ สนทนาถงึ สถานการณท์ ่ี 2 ใหน้ กั เรยี นเปรยี บเทยี บรปู ทข่ี นุ วาด กบั รปู ทแ่ี กว้ ตาวาดเพอ่ื แสดงสถานการณว์ า่
รปู ไหนวาดไดถ้ กู ตอ้ ง
• ใครคดิ วา่ รปู ที่ขนุ วาดถกู ตอ้ ง เพราะเหตใุ ด
• ใครคิดวา่ รูปท่ีแก้วตาวาดถูกตอ้ ง เพราะเหตใุ ด
• แตล่ ะรปู อธบิ ายเปน็ เรอื่ งราวไดอ้ ย่างไร
• แต่ละรูปเขียนเปน็ ประโยคสญั ลกั ษณก์ ารบวกได้อย่างไร
• ข้อความและประโยคสญั ลักษณก์ ารบวกเหมอื นกนั หรือไม่
จากการให้เหตผุ ลของนกั เรียนสรปุ ไดว้ ่า เราสามารถวาดรูปเหมอื นจริงหรอื รปู อ่นื ๆ เชน่ รปู วงกลมเพอ่ื แสดงจ�ำ นวน
เพอ่ื ใช้ในการหาผลบวกได้

80  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คูม่ อื ครู รายวชิ าพื้นฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจำ�นวนสองจำ�นวนทม่ี ีผลบวกไม่เกนิ 10
ช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี 1 เล่ม 1

* รปู ทีว่ าดอาจแตกตา งจากนี้ 10
10

* รปู ที่วาดอาจแตกตา งจากน้ี 29
9
7

แนวการจัดการเรียนรู้

ใหน้ ักเรียนวาดรูปแสดงการหาผลบวกและเติมค�ำ ตอบในหนังสอื เรยี น หนา้ 75 โดยครูอ่านสถานการณห์ ากนักเรยี น
มคี วามพรอ้ มในการอา่ นให้อ่านพร้อมกนั หรอื อ่านทีละกลุม่ หรอื แบ่ง ชาย หญงิ ครูเดนิ ดผู ลงานของนักเรยี น แนะน�ำ การใช้
เวลาในการวาดรูป และจะวาดแบบไหนก็ได้ ครูกำ�หนดใหเ้ หมาะสม

* การคดิ ดว้ ยภาพ มคี วามสำ�คัญในการเรยี นรคู้ ณิตศาสตร์ ท�ำ ใหถ้ ่ายโยงสิ่งท่ีเป็นนามธรรมไปสู่รูปธรรมโดยเฉพาะ
ในการวเิ คราะหโ์ จทย์ปญั หาจะใช้การวาดรูปเพื่อแกป้ ญั หาได้

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  81

คมู่ ือครู รายวิชาพืน้ ฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจ�ำ นวนทีม่ ีผลบวกไมเ่ กนิ 10
ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี 1 เลม่ 1

7
6

ตรวจสอบความเข้าใจ สงิ่ ทไ่ี ด้เรียนรู้

เพ่อื ใหส้ อดคล้องกบั จุดประสงคข์ องการเรียนใน สามารถหาผลบวกไดโ้ ดยการวาดรปู
ชว่ั โมงนี้ ครตู รวจสอบความเขา้ ใจของนักเรียนโดยใหน้ กั เรยี น จากน้ันให้นกั เรยี นทำ�แบบฝึกหัด 2.3 หนา้ 50 – 51
หาผลบวกจากประโยคสัญลักษณ์การบวกโดยการวาดรูป
แล้วเขียนผลบวกเพอ่ื เติมประโยคสัญลกั ษณก์ ารบวก
ให้สมบรู ณใ์ นหนังสือเรยี นหน้า 76

82  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คมู่ อื ครู รายวชิ าพ้นื ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจำ�นวนสองจ�ำ นวนทีม่ ผี ลบวกไมเ่ กิน 10
ชนั้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 1 เลม่ 1

2.4 ศนู ย์กบั การบวก

จดุ ประสงค์

นักเรียนสามารถหาผลบวกของศนู ย์
กับจ�ำ นวนนับไมเ่ กนิ 10

สอื่ การเรียนรู้

• สือ่ ของจรงิ กล่อง ดินสอ
• บัตรภาพ
• บตั รแผนภาพ
• แถบข้อความ
• แถบประโยคสญั ลักษณ์

แนวการจัดการเรียนรู้

ทบทวนความหมายของศนู ย์โดยใช้คำ�ถาม เชน่ ใครไม่มีกระเปา๋ นักเรยี นบ้าง (มี 0 คน) หรอื ใหน้ กั เรยี นยกตวั อยา่ งทใี่ ช้ 0
แสดงจำ�นวน ครูพฒั นาความรู้ เรื่อง ศนู ย์กบั การบวกโดยใชข้ อ้ มูล หน้า 77 สนทนากับนกั เรยี น

• แกว้ ตาไมม่ ดี นิ สอ คอื มดี ินสอ 0 แท่ง ตน้ กลา้ ใจดมี ีนำ�้ ใจให้กว้ ตายืมดนิ สอ 1 แทง่ รวมเปน็ แกว้ ตามีดนิ สอ 1 แท่ง
• จากน้นั ให้นักเรียนเขียนประโยคสัญลักษณก์ ารบวก 1 เปน็ ผลบวกของ 0 กับ 1 ครูสนทนาสถานการณ์ที่ 2

โดยวางกลอ่ งดินสอ 2 กลอ่ ง บนโต๊ะกล่องหนึง่ ไมม่ ีดนิ สอ อกี กล่องหนึง่ มดี ินสอ 4 แท่ง ให้นักเรยี นบอก
สถานการณ์ /สงิ่ ที่ได้จากการสังเกต เขียนประโยคสัญลักษณก์ ารบวก 4 เปน็ ผลบวกของ 0 กับ 4
• ใหน้ กั เรยี นสังเกตและสรุป ศนู ยบ์ วกจ�ำ นวนใดจะไดผ้ ลบวกเทา่ กบั จ�ำ นวนนั้น

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  83

ค่มู ือครู รายวชิ าพื้นฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจำ�นวนทมี่ ผี ลบวกไมเ่ กนิ 10
ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 1 เล่ม 1

5

แนวการจัดการเรยี นรู้

ครูนำ�สนทนาเกย่ี วกับภาพใน หนา้ 78 โดยสอดแทรกการปฏบิ ตั ติ นเมือ่ นักเรยี นอ่านหนังสือแลว้ ควรเกบ็ เขา้ ท่ี
จากนั้นให้นกั เรียนพูดสถานการณจ์ ากภาพ เขยี นประโยคสญั ลกั ษณก์ ารบวก เนน้ ถามผลบวกเท่าใด ครตู ิดบตั รแผนภาพ
สถานการณ์ท่ี 2 ขนมเค้ก แล้วให้นกั เรยี นบอกสถานการณ์ เขียนประโยคสัญลักษณ์การบวก จากน้นั ใหน้ ักเรียนสงั เกต
ศนู ย์กบั การบวก แลว้ สรปุ วา่ จ�ำ นวนใดบวกกบั ศนู ยเ์ ทา่ กับจ�ำ นวนน้ันจะไดผ้ ลบวก

84  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คู่มือครู รายวิชาพนื้ ฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจำ�นวนที่มผี ลบวกไม่เกนิ 10
ชนั้ ประถมศึกษาปที ี่ 1 เลม่ 1

65
18
93
27
4 10

แนวการจัดการเรยี นรู้

ใหน้ ักเรยี นรว่ มกันหาผลบวกของศนู ยก์ ับจำ�นวนนบั ไมเ่ กนิ 10 โดยครูเขยี นโจทย์ตามหนงั สอื เรยี นหน้า 79
บนกระดาน แลว้ ให้นกั เรียนเติมตวั เลขแสดงจ�ำ นวน

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  85

คมู่ ือครู รายวชิ าพน้ื ฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกจำ�นวนสองจ�ำ นวนทม่ี ผี ลบวกไมเ่ กิน 10
ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ 1 เล่ม 1

ตรวจสอบความเขา้ ใจ สิ่งท่ไี ด้เรียนรู้

เพอ่ื ใหส้ อดคลอ้ งกบั จดุ ประสงคข์ องการเรียนใน จำ�นวนใดบวกกับ 0 หรอื 0 บวกกับจำ�นวนใด ผลบวก
ชวั่ โมงนี้ ครตู รวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี นโดยให้นกั เรียน จะเทา่ กบั จำ�นวนนน้ั
โยงเส้นจับคแู่ ละบัตรแสดงการบวกกับบัตรผลบวกใหถ้ ูกต้อง
ตามหนงั สือเรียนหน้า 80 จากน้นั ให้นกั เรียนท�ำ แบบฝึกหดั 2.4 หน้า 52 – 53

86  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คู่มือครู รายวิชาพ้นื ฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจำ�นวนสองจ�ำ นวนท่มี ีผลบวกไม่เกนิ 10
ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 1 เล่ม 1

2.5 การบวกจ�ำ นวนเดยี วกนั

จุดประสงค์

นักเรียนสามารถหาผลบวกจำ�นวนเดียวกัน
สองจำ�นวนที่มผี ลบวกไมเ่ กนิ 10

ส่อื การเรยี นรู้

• บัตรภาพจักรยาน 2 บัตร
• บตั รภาพเชิงเทียน 2 บัตร
• บตั รภาพแมงมุม 2 บัตร
• บตั รภาพถงุ มือ 1 คู่ หรือ ถงุ มือ 1 คู่
• กระดาษ A4 หน้าเดียว 5 แผ่น

แนวการจัดการเรยี นรู้

ความรแู้ ละประสบการณท์ ่ไี ด้จากการบวกจำ�นวนเดยี วกนั ทำ�ใหน้ กั เรยี นหาผลบวกไดร้ วดเร็วโดยไม่ตอ้ งนับ
เพ่ือเช่อื มโยงไปสกู่ ารหาจำ�นวนสองเท่า (Double) ในหนังสอื เรยี นหนา้ 81 กจิ กรรมสังเกตภาพเสริมทักษะการสังเกตและ
สอ่ื สารถึงการเท่ากัน เช่น จกั รยาน 2 คัน มลี อ้ คันละ 2 ล้อ ถงุ มือ 2 ขา้ ง แตล่ ะข้างมี 5 นิว้ โดยใหส้ งั เกตภาพอย่างละเอยี ด
ทีละภาพ

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  87

คมู่ ือครู รายวชิ าพืน้ ฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจำ�นวนทีม่ ีผลบวกไมเ่ กนิ 10
ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 1 เล่ม 1

448
8

แนวการจดั การเรียนรู้

หลงั จากนักเรยี นสังเกตภาพจากหนา้ 81 ครกู ระตุน้ ให้นกั เรียนวเิ คราะหป์ ระโยคสัญลกั ษณ์การบวกในหนา้ 82 และ
หาผลบวกที่ไดท้ ลี ะข้อโดยใช้คำ�ถาม เช่น เขียนประโยคสญั ลักษณ์ได้อย่างไร ผลบวกคอื เทา่ ใด เมอ่ื นกั เรียนหาคำ�ตอบครบ
4 ขอ้ แล้วครใู ช้คำ�ถาม เชน่

• ประโยคสญั ลกั ษณก์ ารบวก 4 ข้อที่ 1 มีความเหมอื นหรอื ความต่างกนั อย่างไร (จ�ำ นวนต่างกนั ผลบวกต่างกัน
แตล่ ะประโยคสัญลักษณ์เปน็ การบวกดว้ ยจำ�นวนเดียวกันเหมือนกนั )

• จากนัน้ ใหน้ ักเรียนรว่ มกันยกตัวอย่างสง่ิ ของหรอื สถานการณท์ ต่ี ้องใช้การบวกจ�ำ นวนเดยี วกัน (ฝาแฝด 1+1 = 2
รูป 2 รูปแตล่ ะรูปมี 3 ดา้ น 3+3 = 6)

88  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คมู่ ือครู รายวชิ าพืน้ ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจำ�นวนสองจำ�นวนทีม่ ผี ลบวกไมเ่ กิน 10
ช้ันประถมศึกษาปที ี่ 1 เลม่ 1

4
6
8
10

แนวการจดั การเรียนรู้

ใช้กรอบสิบเปน็ สอ่ื การบวกจ�ำ นวนเดยี วกนั เพือ่ เปลี่ยนการเรียนร้จู ากภาพที่เป็นรปู ธรรม ครยู กตัวอยา่ ง 1 + 1 = 2
จากนั้นครใู ห้นกั เรียนหาค�ำ ตอบขอ้ 1 ถงึ 4 ซึ่งการใชก้ รอบสิบเปน็ สอ่ื จะชว่ ยใหน้ ักเรยี นเห็นได้ชัดเจนวา่ การบวกจำ�นวน
เดยี วกันจะไดผ้ ลบวกเปน็ สองเทา่ (Double)

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  89

คู่มือครู รายวชิ าพนื้ ฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจ�ำ นวนท่ีมผี ลบวกไมเ่ กนิ 10
ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี 1 เล่ม 1

33

44 11 55

ตรวจสอบความเขา้ ใจ สิง่ ท่ีไดเ้ รยี นรู้

เพอ่ื ใหส้ อดคลอ้ งกบั จดุ ประสงคข์ องการเรยี น จ�ำ นวนเดยี วกนั บวกกัน และมผี ลบวกไม่เกิน 10
ในช่วั โมงนี้ ครูตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี น ได้แก่
โดยใหน้ ักเรยี นเติมตัวเลขแสดงจำ�นวนเดยี วกันท่ีมผี ลบวก 1 + 1 = 2
ตามทกี่ �ำ หนดตามหนังสอื เรียนหนา้ 84 2 + 2 = 4
3 + 3 = 6
4 + 4 = 8
5 + 5 = 10

จากนนั้ ใหน้ ักเรียนทำ�แบบฝกึ หดั 2.5 หนา้ 54-55

90  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คู่มือครู รายวิชาพนื้ ฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจำ�นวนทม่ี ผี ลบวกไม่เกนิ 10
ช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี 1 เล่ม 1

2.6 การบวกที่ผลบวกเป็น 10

จุดประสงค์

นักเรยี นสามารถหาจ�ำ นวน
สองจำ�นวนทม่ี ผี ลบวกเป็น 10

สื่อการเรียนรู้

• กจิ กรรมคูส่ ิบ
• ตวั นับ
• ใบบนั ทึก
• กรอบสบิ
• ตัวนบั ตา่ งสี สลี ะ 10 อนั

28 64
37 0 10
46 91
55 82

* คําตอบอาจแตกตางจากนี้

แนวการจดั การเรียนรู้

ครูให้นักเรยี นจับคทู่ ำ�กจิ กรรมคู่สิบ เพ่อื ใหน้ ักเรียนได้คน้ หาค�ำ ตอบ ได้แก่ จำ�นวนสองจ�ำ นวนที่มผี ลบวกเปน็ 10
โดยการกระท�ำ กับของจริง และเนน้ การพดู สอื่ ความหมาย เช่น พดู วา่ หนึง่ กับเกา้ เปน็ สิบ แลว้ บนั ทึกข้อมูลท่ีได้ และตรวจสอบ
จากนนั้ ให้นกั เรียนอภปิ รายผลงานและบนั ทึก

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  91

คู่มอื ครู รายวิชาพ้ืนฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกจำ�นวนสองจำ�นวนท่มี ผี ลบวกไมเ่ กิน 10
ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ 1 เลม่ 1

2

7

4

55

แนวการจัดการเรยี นรู้

ครจู ัดกจิ กรรมใหน้ ักเรียนรว่ มกันคิดหาจำ�นวนท่บี วกกันได้ 10 โดยใช้กรอบสบิ ชว่ ย โดยครูติดกรอบสบิ บนกระดาน
และถาม ให้นกั เรียนบอกสง่ิ ที่ได้จากการสงั เกตวงกลมสดี ำ�และสขี าวในกรอบสบิ เช่น มีอยู่ 9 ตอ้ งเพม่ิ อกี เท่าใดเปน็ 10
และสรุปไดว้ า่ 10 = 9 + 1

จากน้ันนักเรยี นเขียนตวั เลขแสดงจ�ำ นวนท่บี วกกนั ไดส้ บิ ตามหนงั สอื เรียน หนา้ 85 ครูประเมนิ ความถูกต้องหรือ
อาจใหน้ ักเรยี นช่วยตรวจสอบ

92  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คมู่ อื ครู รายวิชาพ้ืนฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจ�ำ นวนที่มผี ลบวกไม่เกิน 10
ชัน้ ประถมศึกษาปที ี่ 1 เลม่ 1

8

7

6

10 0

แนวการจดั การเรียนรู้

ครจู ัดกิจกรรม เช่นเดียวกับ หนา้ 86 โดยใหน้ กั เรยี นพิจารณากรอบสิบ และเติมตัวเลขแสดงจำ�นวนที่บวกกันได้สบิ
แล้วตรวจสอบรว่ มกัน

กิจกรรมเสริม : กิจกรรมคสู่ บิ
ครแู จกกรอบสิบ และตวั นับต่างสี ใหน้ ักเรยี นเล่นเป็นคู่ วางตัวนับตามคำ�สัง่ ครู เชน่
10 เทา่ กบั 9 รวมกับจำ�นวนใด ( 10 = 9 + 1)
10 เทา่ กับ จ�ำ นวนใดรวมกบั 8 เป็นตน้

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  93

คู่มือครู รายวชิ าพ้ืนฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจ�ำ นวนทีม่ ีผลบวกไมเ่ กนิ 10
ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1

ตรวจสอบความเขา้ ใจ สิ่งที่ไดเ้ รยี นรู้

เพอ่ื ใหส้ อดคลอ้ งกบั จดุ ประสงคข์ องการเรียนใน จำ�นวนสองจ�ำ นวนที่บวกกันได้ 10 ไดแ้ ก่

ช่ัวโมงนี้ ครตู รวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี น โดยให้นักเรียน 1 กบั 9 9 กับ 1
ระบายสีช่องทม่ี ีผลบวกเปน็ 10 ใหค้ รบทุกคูใ่ นหน้า 88

แล้วพจิ ารณาวา่ ภาพท่ไี ดจ้ ากการระบายสเี ปน็ ภาพอะไร 2 กบั 8 8 กบั 2

3 กับ 7 7 กับ 3

4 กบั 6 6 กบั 4

10 กับ 0 0 กับ 10

จากนัน้ ให้นักเรียนทำ�แบบฝกึ หดั 2.6 หนา้ 56-58

94  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คู่มอื ครู รายวิชาพืน้ ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจำ�นวนสองจำ�นวนท่มี ีผลบวกไม่เกนิ 10
ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 1 เลม่ 1

2.7 ความสมั พันธข์ องจำ�นวน
แบบส่วนยอ่ ย - ส่วนรวม
กบั การบวก

จุดประสงค์

นักเรยี นสามารถหาจ�ำ นวน
ส่วนย่อย-ส่วนรวมของจำ�นวน
ที่ไม่เกนิ 10

ส่ือการเรยี นรู้

• กจิ กรรมค่บู วก
• ตวั นับ
• ใบบนั ทึก

05 15
23 33
32 60
41 42

* คําตอบอาจแตกตา งจากนี้

แนวการจดั การเรียนรู้

นกั เรียนจบั คทู่ �ำ กจิ กรรมคบู่ วกตามหนงั สอื เรยี น หน้า 89 ซง่ึ จ�ำ นวนบนในบันทึกมีต้งั แต่ 4 ถึง 9 เมอ่ื เสร็จกิจกรรม
แลว้ น�ำ ใบบันทกึ มาตดิ บนกระดานด�ำ ตรวจสอบความถกู ตอ้ ง

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  95

คมู่ อื ครู รายวิชาพ้ืนฐาน คณติ ศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจำ�นวนท่มี ีผลบวกไม่เกนิ 10
ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 1 เล่ม 1

43
43

2 10

23 14 05

52 3
52 3

41 6
41 6

แนวการจัดการเรียนรู้

จ�ำ ลองสถานการณป์ ญั หา “คู่บวกของ 5” ในหนงั สือเรยี น หน้า 90 ขอ้ 1 โดยใช้ค�ำ ถาม

• 0 รวมกับจ�ำ นวนใด เป็น 5 ดังนน้ั 5 = 0 + 5 (0 กบั 5 เปน็ ส่วนยอ่ ย 5 เปน็ ส่วนรวม)
• 1 รวมกับจ�ำ นวนใด เป็น 5 ดังนั้น 5 = 1 + 4 (1 กับ 4 เป็นสว่ นยอ่ ย 5 เป็นสว่ นรวม)

ในขณะท�ำ กิจกรรมให้นักเรยี นตรวจสอบความถูกตอ้ งกบั ใบบันทกึ คบู่ วก 5 แนะน�ำ ส่วนย่อย-สว่ นรวมอีกครง้ั
จากนัน้ ใหน้ ักเรียนหา “คบู่ วกของ 6” ในข้อ 2 โดยใชค้ ำ�ถาม 6 รวมกบั จำ�นวนใดเป็น 6 ให้นักเรียนเขยี นส่วนยอ่ ย
ในภาพแล้วเติมประโยคสญั ลกั ษณ์การบวกใหส้ มบรู ณแ์ ล้วตรวจสอบกับใบบนั ทกึ ของจำ�นวน 6 (หน้า 89)

96  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คู่มือครู รายวิชาพ้นื ฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจำ�นวนท่ีมีผลบวกไมเ่ กนิ 10
ชั้นประถมศึกษาปที ี่ 1 เลม่ 1

4
4

792

79 2

18
18
305

36 09 54

แนวการจดั การเรียนรู้

ให้นักเรยี นใช้ตวั นบั หาส่วนย่อยของ 9 (สองจ�ำ นวนท่บี วกกันได้ 9) และใช้ค�ำ ถาม เช่น
9 เปน็ สว่ นรวมของ 3 กบั จ�ำ นวนใด (9 = 3+6)
9 เปน็ ส่วนรวมของ 5 กบั จำ�นวนใด (9 = 5+4)
ให้นกั เรยี นเติมตัวเลขแสดงจำ�นวนตามหนงั สือเรยี น หน้า 91

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  97

ค่มู ือครู รายวิชาพ้นื ฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจ�ำ นวนทมี่ ผี ลบวกไมเ่ กิน 10
ช้นั ประถมศึกษาปที ี่ 1 เล่ม 1

21 0
21 0

3 2
3 2
1 0

12 03

ตรวจสอบความเข้าใจ ส่ิงท่ไี ดเ้ รยี นรู้

เพอ่ื ใหส้ อดคลอ้ งกบั จดุ ประสงคข์ องการเรยี นใน จ�ำ นวนสองจำ�นวนทบ่ี วกกนั และผลบวกเท่ากัน มีได้
ชว่ั โมงน้ี ครตู รวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี นโดยใหน้ กั เรยี น หลายคู่ เชน่
เตมิ ตวั เลขแสดงจ�ำ นวน หนา้ 92 4=0+4
4=1+3
4=2+2
4=3+1
4=4+0
จากน้ันให้นกั เรยี นทำ�แบบฝึกหดั 2.6 หนา้ 56-58

98  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คู่มือครู รายวิชาพ้นื ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจ�ำ นวนทีม่ ผี ลบวกไมเ่ กิน 10
ช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 1 เล่ม 1

2.8 การสลบั ทข่ี องการบวก

จุดประสงค์

นกั เรียนสามารถบอกไดว้ ่าจำ�นวน
สองจำ�นวนบวกกนั สามารถสลับท่ี
กนั ได้ เนอ่ื งจากผลบวกเทา่ กนั

สอ่ื การเรยี นรู้

• กิจกรรมคณติ คิดสงั เกต
• บัตรประโยคสัญลักษณก์ ารบวกท่ีมีผล
บวกไม่เกนิ 10 ทสี่ ลบั ทเ่ี ปน็ ชดุ

แนวการจดั การเรยี นรู้

ครจู ดั กจิ กรรมคณิตคดิ สังเกตจากหนงั สือเรียน หน้า 93 โดยใหน้ กั เรยี นแตล่ ะกล่มุ ได้บัตรประโยคสญั ลักษณ์การบวก
1 ชดุ บตั รแตล่ ะชดุ ไมเ่ หมือนกนั จับคบู่ ตั รประโยคสัญลักษณก์ ารบวกทีแ่ สดงการสลับทข่ี องการบวก จากนั้นนกั เรยี นแต่ละกลมุ่
แสดงบตั รประโยคสญั ลักษณ์การบวกท่สี ลับทีก่ ัน พร้อมท้ังใหเ้ หตุผลที่จบั คู่กนั (สองจ�ำ นวนบวกกนั สลบั ท่กี นั ผลบวกเทา่ ดมิ )

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  99

ค่มู ือครู รายวชิ าพ้ืนฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจำ�นวนที่มผี ลบวกไมเ่ กิน 10
ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี 1 เลม่ 1

แนวการจดั การเรียนรู้

หลังจากการปฏิบัตกิ จิ กรรมคณติ คิดสังเกตใหน้ ักเรยี นดูหนังสือเรยี น หนา้ 94 พจิ ารณาประโยคสญั ลกั ษณท์ ลี ะคู่
จากนัน้ ใหน้ กั เรียนช่วยกนั คน้ หาว่า ยังมีบัตรประโยคสญั ลักษณ์การบวกคู่ไหนอีกบา้ งทแ่ี สดงการสลับท่กี ารบวก
โดยครูและนกั เรยี นชว่ ยกันตรวจสอบคำ�ตอบ

100  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คมู่ อื ครู รายวชิ าพ้ืนฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกจำ�นวนสองจำ�นวนที่มผี ลบวกไมเ่ กิน 10
ชั้นประถมศึกษาปที ี่ 1 เลม่ 1

99
9

10 3
3

1 7
1 7

22
22

แนวการจัดการเรยี นรู้

ครจู ัดกจิ กรรมใหน้ กั เรียนร่วมกนั คดิ เติมตวั เลขแสดงจำ�นวนที่หายไปตามหนงั สอื เรียน หน้า 95 โดยครูสนทนาตวั อย่าง
3 + 2 = 5 และ 2 + 3 = 5 ก่อนใหน้ กั เรยี นท�ำ ข้อ 1 ถงึ ข้อ 4 หากนกั เรียนมคี วามเข้าใจการสลับที่ของการบวก
ใหท้ �ำ ดว้ ยตนเองได้ แต่หากนักเรียนยงั ท�ำ ไมไ่ ด้ ครูควรช่วยงั้ คำ�ถามน�ำ ให้นกั เรยี นท�ำ ทลี ะข้อ

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  101

คูม่ อื ครู รายวิชาพน้ื ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจำ�นวนสองจำ�นวนทีม่ ีผลบวกไมเ่ กนิ 10
ช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 1 เลม่ 1

1
1
4
25

8
39

2 10
66

ตรวจสอบความเขา้ ใจ ส่งิ ท่ไี ด้เรียนรู้

เพอ่ื ใหส้ อดคลอ้ งกบั จดุ ประสงคข์ องการเรียน จ�ำ นวนสองจ�ำ นวนบวกกัน เมอ่ื สลบั ทก่ี นั ผลบวก
ในช่ัวโมงนี้ครตู รวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี น โดยให้ ยังคงเทา่ เดมิ
นักเรยี นเตมิ ตัวเลขแสดงจ�ำ นวนท่แี สดงการสลับทก่ี ารบวก
ตามหนังสอื เรยี นหนา้ 96 จากนั้นใหน้ กั เรยี นทำ�แบบฝกึ หดั 2.8 หน้า 61-62

102  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ค่มู ือครู รายวชิ าพนื้ ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจ�ำ นวนทีม่ ีผลบวกไมเ่ กนิ 10
ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 1 เลม่ 1

2.9 สถานการณ์การบวก

จดุ ประสงค์

นกั เรยี นสามารถบอกได้วา่
สถานการณท์ กี่ �ำ หนดใหส้ ถานการณ์ใด
เปน็ สถานการณ์การบวก

สือ่ การเรียนรู้

• ภาพ
• สถานการณ์

แนวการจัดการเรียนรู้

ครูสนทนาเก่ียวกบั การทำ�จิตอาสาเพื่อทำ�ใหโ้ รงเรียนของเราน่าอยู่ และใหค้ วามรูเ้ กี่ยวกับขยะรไี ซเคิล ขวดนม ขวดใส
น�ำ ไปลา้ งแลว้ ขาย ทำ�ใหม้ รี ายได้ จากน้นั จ�ำ ลองสถานการณท์ ส่ี อดคลอ้ งกับหนงั สอื เรยี นหน้า 97 เลา่ เร่อื งตน้ กล้ากบั ใบบวั
ท�ำ งานจิตอาสาบรกิ ารสงั คมชว่ ยเก็บขวดนมล้างน�้ำ แล้วใส่ลงั ซง่ึ มีอยู่สิบช่อง ตน้ กล้าเกบ็ ขวดนมได้ 5 ขวด ใบบวั เก็บได้ 4 ขวด
เก็บขวดนมรวมกันได้ท้ังหมด 9 ขวด ครูน�ำ วิเคราะห์สถานการณ์โดยใชค้ ำ�ถาม เชน่

• เกิดอะไรขน้ึ /สถานการณต์ อ่ ไปเปน็ อยา่ งไร (น�ำ ขวดมารวมกัน)
• ผลทีไ่ ดเ้ ป็นอยา่ งไร (มขี วดนมเพ่มิ ข้นึ มีทงั้ หมด 9 ขวด)

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  103

ค่มู อื ครู รายวชิ าพืน้ ฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจำ�นวนทม่ี ีผลบวกไม่เกิน 10
ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี 1 เล่ม 1

61
7

แนวการจดั การเรยี นรู้

ครเู ตรยี มสอ่ื หนา้ หอ้ งหรอื ใชห้ นังสือเรยี น หนา้ 98 ใหน้ กั เรยี นสังเกตข้อมูลจากภาพ โดยในภาพแรก ครูอาจใชค้ ำ�ถาม
เช่น

• ในภาพมอี ะไร (ตูห้ นงั สอื มีหนงั สอื อยู่บนชนั้ )
• สงั เกตเห็นอะไรในตู้หนงั สือ
• แล้วในภาพมีอะไรอีก (เดก็ ผู้หญิงก�ำ ลังถอื หนงั สือ 2 เล่ม)
• นักเรยี นคิดว่าเดก็ ผูห้ ญิงจะทำ�อะไร (น�ำ หนงั สอื จัดใส่ช้ันอกี 2 เล่ม)
• จะเกิดอะไรขนึ้ (บนชนั้ มีหนงั สือทัง้ หมด 10 เลม่ )
จากน้นั ครใู หน้ กั เรียนช่วยกนั ล�ำ ดับสถานการณ์เพือ่ เล่าเรือ่ งจากภาพ นอกจากนคี้ รอู าจสอดแทรกคุณธรรมเกี่ยวกบั
การจัดเก็บหนงั สอื ให้เปน็ ระเบียบเรียบรอ้ ยในภาพที่ 2 ครูน�ำ สนทนาในท�ำ นองเดยี วกบั ภาพแรก

104  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คู่มือครู รายวิชาพ้นื ฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจำ�นวนทม่ี ผี ลบวกไมเ่ กนิ 10
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1

* การเลาเรื่องอาจแตกตา งจากนใ้ี หอยใู นดลุ ยพินจิ ของผูสอน

ขนุ มีสมุดสีฟา� 2 เล�ม สมดุ สีแดง 6 เล�ม ขุนมีสมดุ รวมท้ังหมด 8 เล�ม

แก�วตาสะสมดาวเด็กดีได�แลว� 7 ดวง วนั นค้ี ุณครูให�เพิ่มอกี 1 ดวง แกว� ตาจงึ มดี าวเดก็ ดีเปน� 8 ดวง

ตน� กล�าไมม� ีดินสอในกลอ� งดนิ สอ ใบบัวใจดใี หด� นิ สอตน� กลา� 1 แทง� ต�นกลา� จงึ มดี นิ สอใช� 1 แทง�

แนวการจดั การเรยี นรู้

ครใู หน้ กั เรยี นเลา่ เรอ่ื งจากภาพใหเ้ ปน็ สถานการณก์ ารบวกโดยครใู หค้ วามชว่ ยเหลอื หากนกั เรยี นยงั มคี วามขดั ขอ้ ง อาจใช้
ค�ำ ถามระบสุ ถานการณจ์ ากภาพ เชน่

• มีอะไรบ้าง เป็นจ�ำ นวนเทา่ ใด เกดิ อะไรขึน้ ผลที่ได้เปน็ อย่างไร ซึ่งครูควรให้โอกาสนักเรยี นไดเ้ ล่าเร่ืองจากภาพ
อยา่ งทัว่ ถึง อาจเป็นการเล่าจากสถานการณง์ ่าย ๆ ครูใหก้ �ำ ลังใจนกั เรยี นในการแสดงออกซึง่ ความคดิ
ซ่ึงจะท�ำ ใหน้ กั เรยี นเกดิ ความมนั่ ใจและมเี จตคติที่ดีในการเรียนคณิตศาสตร์

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  105

คู่มอื ครู รายวชิ าพ้นื ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจำ�นวนสองจ�ำ นวนทมี่ ผี ลบวกไม่เกนิ 10
ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ 1 เลม่ 1

ตรวจสอบความเขา้ ใจ ส่ิงทีไ่ ด้เรียนรู้

เพอ่ื ใหส้ อดคลอ้ งกบั จดุ ประสงคข์ องการเรยี นใน เรือ่ งราวท่ีแสดงใหเ้ หน็ ถงึ การน�ำ จำ�นวนมารวมกัน
ชว่ั โมงน้ี ตรวจสอบความขา้ ใจของนกั เรยี น โดยใหน้ กั เรยี น เป็นสถานการณก์ ารบวก
ดภู าพในหนงั สอื เรยี นหนา้ 100 และอา่ นเรอ่ื งราวใหน้ กั เรยี น
ฟงั ทลี ะขอ้ แลว้ ใหน้ กั เรยี นเขยี น  ใน ทเ่ี ปน็ เรอ่ื งราว จากน้นั ใหน้ ักเรียนทำ�แบบฝกึ หัด 2.9 หน้า 63-64
แสดงการรวมจ�ำ นวนสองจ�ำ นวน

หากนกั เรยี นมคี วามเขา้ ใจคลาดเคลอ่ื น ครใู หค้ วาม
ชว่ ยเหลอื โดยวาดภาพสถานการณห์ รอื จ�ำ ลองสถานการณ์
ประกอบค�ำ อธบิ ายหากเหลอื เวลาครอู าจสรปุ ใหน้ กั เรยี นเขา้ ใจ
วา่ สถานการณก์ ารบวกเกย่ี วขอ้ งกบั การน�ำ จ�ำ นวนมารวมกนั
หรอื การหาจ�ำ นวนทง้ั หมด (สว่ นรวม) เมอ่ื ทราบจ�ำ นวนสอง
จ�ำ นวน (สว่ นยอ่ ย )แลว้

106  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คูม่ ือครู รายวชิ าพน้ื ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจ�ำ นวนทมี่ ีผลบวกไม่เกิน 10
ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 1 เลม่ 1

2.10 โจทย์ปัญหาการบวก

จุดประสงค์

นักเรียนสามารถหาคำ�ตอบของโจทย์
ปัญหาการบวกทผ่ี ลบวกเป็นจำ�นวนนับ
ไมเ่ กนิ 10 ได้

ส่ือการเรยี นรู้

• แผนภาพการบวก
• แถบประโยคสัญลกั ษณ์
• แถบค�ำ ตอบ
• แถบโจทย์ปญั หา

แนวการจัดการเรียนรู้

ครูนำ�สนทนาเกยี่ วกับสถานการณ์ท่ีเกย่ี วขอ้ งกับภาพในหนังสอื เรยี น 101 เช่น การปลูกผัก แปลงผักในโรงเรียน
จากนั้นใหน้ ักเรยี นสงั เกตภาพจากหนงั สอื เรยี นเพอ่ื เชอ่ื มโยงเขา้ สลู่ กั ษณะโจทยป์ ญั หา โดยครใู ชค้ �ำ ถาม เชน่

• จากภาพบอกเลา่ เรือ่ งราว/สถานการณ์อย่างไร (ปลกู คะนา้ ไว้ 7 ต้น ปลูกพมิ่ อีก 3 ต้น)
• นอกจากบอก/เลา่ เรือ่ งราวแลว้ ยงั มีอะไรอกี (มคี �ำ ถาม ถามวา่ ปลกู คะนา้ ท้งั หมดกต่ี ้น)
ครูใหค้ วามรูว้ ่า การเล่าเร่อื งราวทางคณิตศาสตร์แลว้ มีคำ�ถาม เรยี กว่าโจทยป์ ญั หา ซง่ึ โจทยป์ ญั หามี 2 สว่ น
คอื สว่ นทโ่ี จทยบ์ อก และสว่ นทโ่ี จทยถ์ าม
อภิปรายเกี่ยวกับโจทย์ปัญหาในภาพและรว่ มกนั ฝึกวเิ คราะห์ขนั้ ตอนการแกโ้ จทย์ปญั หาด้วยค�ำ ถาม
• โจทย์ถามอะไร โจทยบ์ อกอะไร
• จะหาคำ�ตอบได้อย่างไร (เขียนเปน็ รปู หรือแผนภาพ / คาดเดาค�ำ ตอบว่าควรจะมากขึ้น)
• เขยี นประโยคสญั ลกั ษณ์ แสดงการบวกได้อยา่ งไร
• ได้คำ�ตอบเท่าไรแลว้ ตรวจสอบความสมเหตุสมผล (10 มากกวา่ 7)

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  107

ค่มู อื ครู รายวิชาพืน้ ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจำ�นวนสองจำ�นวนทมี่ ผี ลบวกไม่เกิน 10
ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 1 เลม่ 1

2
5
2+5=

๗

แนวการจัดการเรียนรู้

ครูน�ำ วเิ คราะหโ์ จทย์ปัญหาทลี ะขอ้ โดยขอ้ 1 ตามหนังสือเรยี น หนา้ 102 ครูอาจจดั กจิ กรรม ดงั น้ี
• ครอู ่านโจทย์ปญั หา หากนักเรยี นอ่านไดใ้ หอ้ า่ นโจทย์ปญั หาพรอ้ มครู จากนนั้ ครตู ดิ ภาพผักกาดขาวตน้ ใหญ่
6 ต้น ภาพต้นผกั กาดขาวต้นเลก็ 3 ต้น ใชค้ �ำ ถามสกู่ ระบวนการแกป้ ญั หา เชน่
• โจทยบ์ อกอะไร โจทย์ถามอะไร
• จะหาคำ�ตอบได้อย่างไร (ตอ้ งหาค�ำ ตอบด้วยวิธบี วกเพราะเป็นการรวมกันของสองจ�ำ นวน)
• เขียนเปน็ ประโยคสญั ลกั ษณ์ได้อย่างไร
• จากนน้ั หาค�ำ ตอบ และตรวจสอบความสมเหตุสมผล (9 มากกวา่ 6)

ครูตดิ แถบโจทยป์ ัญหาข้อ 2 ตามหนงั สอื เรยี น หน้า 102 อา่ นโจทย์และแก้โจทย์ปญั หาตามข้นั ตอนข้อ 1 พร้อมกัน
นักเรียนเขยี นตัวเลข เขียนประโยคสัญลักษณ์ และเติมคำ�ตอบ ตรวจสอบความสมเหตุสมผล

ครเู ดนิ ดผู ลงานนกั เรยี น หากนกั เรยี นหาค�ำ ตอบไมไ่ ด้ ใหใ้ ชว้ ธิ คี ดิ ดว้ ยภาพ หรอื หาค�ำ ตอบจากตวั นบั

108  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คมู่ อื ครู รายวิชาพนื้ ฐาน คณิตศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกจำ�นวนสองจำ�นวนทม่ี ผี ลบวกไม่เกิน 10
ช้ันประถมศกึ ษาปีที่ 1 เล่ม 1

7+1=

๘

5+5=

๑๐

แนวการจดั การเรียนรู้

ครูตดิ แถบโจทยป์ ญั หาตามหนังสอื เรยี น หนา้ 103 ให้นกั เรยี นวิเคราะห์ โจทยถ์ ามอะไร โจทย์บอกอะไร
จะหาคำ�ตอบไดอ้ ยา่ งไร ร่วมกันเขียนประโยคสัญลกั ษณ์ หาคำ�ตอบ ตอบ และตรวจสอบความสมเหตสุ มผล โดยขณะครูนำ�
สนทนาวเิ คราะหโ์ จทย์ปญั หา ครคู วรใชข้ องจรงิ เปน็ สอ่ื การสอนส�ำ หรบั โจทยป์ ญั หาตวั อยา่ งและใช้บทบาทสมมตุ สิ อนโจทย์
ปญั หาข้อ 1 และ 2 เพ่ือให้นักเรียนเข้าใจโจทย์ได้ดยี ่ิงขึ้น

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  109

ค่มู อื ครู รายวิชาพ้ืนฐาน คณติ ศาสตร์ บทที่ 2 | การบวกจำ�นวนสองจำ�นวนที่มผี ลบวกไมเ่ กิน 10
ชัน้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 1 เล่ม 1

9
6
4

ร วย

ตรวจสอบความเข้าใจ สิ่งทไี่ ดเ้ รยี นรู้

เพ่ือใหส้ อดคลอ้ งกบั จุดประสงค์ของการเรยี นช่ัวโมงนี้ การแก้โจทย์ปญั หาทำ�ได้โดย อ่านทำ�ความเขา้ ใจ
ครตู รวจสอบความเขา้ ใจของนักเรยี นโดยให้นักเรยี นหา ปัญหา วางแผนวิธีคิดซึ่งอาจใชก้ ารวาดรูป หาค�ำ ตอบ
คำ�ตอบจากโจทยป์ ญั หา เขยี นคำ�ตอบแล้วพจิ ารณาวา่ ตัวเลข และตรวจสอบความสมเหตสุ มผล
ที่เปน็ ค�ำ ตอบตรงกบั ตวั อกั ษรใด แลว้ เขยี นตัวอักษรทถ่ี งั ขยะ
จากนั้นตรวจคำ�ตอบ จากน้นั ใหน้ กั เรยี นท�ำ แบบฝึกหัด 2.10 หน้า 65-67

110  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คู่มอื ครู รายวชิ าพื้นฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจำ�นวนสองจ�ำ นวนทมี่ ีผลบวกไมเ่ กิน 10
ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี 1 เล่ม 1

2.11 การสรา้ งโจทยป์ ญั หา
การบวก

จุดประสงค์

นกั เรียนสามารถ
สรา้ งโจทย์ปัญหาการบวก
จากสถานการณ์ทกี่ ำ�หนดให้

ส่อื การเรยี นรู้

• ภาพประกอบ
• ของจริง
• แถบประโยคสญั ลักษณ์

แนวการจดั การเรียนรู้

ครูน�ำ สนทนาจากภาพและโจทยป์ ญั หาในหนังสือเรยี น หนา้ 105 ทลี ะภาพเพ่ือให้นกั เรยี นมคี วามเข้าใจเกี่ยวกบั
ส่วนทโี่ จทย์บอกและสว่ นทีโ่ จทยถ์ ามซึง่ เปน็ สว่ นประกอบในโจทย์ปัญหา อาจใช้การแสดงบทบาทสมมตุ ิ หรอื ของจรงิ ชัน้ หนงั สอื
เรียนในห้องเรยี นประกอบการสนทนา

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  |  111

คูม่ อื ครู รายวชิ าพนื้ ฐาน คณิตศาสตร์ บทท่ี 2 | การบวกจ�ำ นวนสองจำ�นวนทม่ี ผี ลบวกไม่เกนิ 10
ชัน้ ประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1

ไดเ งนิ ทัง้ หมดก่บี าท

มีใบไมแ หงท้ังหมดก่ใี บ

* อาจเขยี นไดตา งจากนีใ้ หอยใู นดุลยพนิ จิ ของผูสอน

แนวการจัดการเรยี นรู้

จากภาพในหนงั สือเรียน หนา้ 106 ครนู �ำ สนทนาตวั อย่างโจทย์ปัญหาในกรอบตัวอย่าง แลว้ ถามนักเรียนวา่ ส่วนใดเปน็
สว่ นโจทย์บอก และสว่ นทโี่ จทยถ์ าม จากนัน้ ครนู �ำ สนทนาใหน้ กั เรยี นดภู าพในข้อที่ 1 และอ่านสว่ นท่ีโจทย์บอก ใหน้ ักเรยี น
รว่ มกนั คดิ ส่วนทีโ่ จทย์ถามเพ่ือสรา้ งโจทยป์ ญั หาการบวก

โดยครูอาจใชค้ �ำ ถาม เชน่
• จากภาพโจทย์บอกอะไรบ้าง
• ลองช่วยกนั เสนอความคดิ สว่ นทีโ่ จทยถ์ าม
• ท�ำ ไมโจทย์จงึ ถามเช่นนน้ั ใหเ้ หตผุ ล
• โจทย์ถามอย่างอน่ื ได้อีกหรือไม่ เพราะเหตุใด

ครสู รุปโดยอ่านโจทยป์ ัญหาท่นี กั เรยี นชว่ ยกันคดิ จากนัน้ ท�ำ กจิ กรรมทำ�นองเดียวกันกับขอ้ 2 โดยครเู ปดิ โอกาสให้
นักเรียนไดม้ เี วลาคดิ และแสดงความคิดเหน็ ร่วมกนั

112  |  สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี