หลักสูตรสถานศึกษาโรงเรียนบุรุษบูรพาวิทยาลัย

244

คำอธิบายรายวิชา

วิชา ส22103 สังคมศกึ ษา 4 กลุม่ สาระการเรียนรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม
ชน้ั มธั ยมศึกษาปีท่ี 2 ภาคเรียนท่ี 2 เวลาเรยี น 60 ชั่วโมง จำนวน 1.5 หน่วยกติ

ความรู้ความสำคัญการเผยแผ่พระพุทธศาสนา เข้าสู่ประเทศเพื่อนบ้าน ความสำคัญของ
พระพุทธศาสนาที่เป็นรากฐานวัฒนธรรม เอกลักษณ์และมรดกของชาติ ความสำคัญของ
พระพุทธศาสนากับการพัฒนาชุมชน และการจัดระเบียบสังคม เนื้อหาสาระโดยสังเขปของ
พระไตรปิฎก หรือคัมภีร์ของศาสนาที่ตนนับถือตามที่กำหนด ความสำคัญของการปฏิบัติตนอย่าง
เหมาะสมต่อบุคคลต่าง ๆ มีมารยาทตามความเป็นศาสนิกชนที่ดีคุณค่าของศาสนพิธี วันสำคัญทาง
ศาสนา และปฏบิ ัติตนได้อย่างถูกต้อง รู้ธรรมคุณและข้อธรรมสำคัญในกรอบอริยสัจ 4 หรือหลักธรรม
ของศาสนาที่ตนนบั ถือดว้ ยวธิ คี ิดแบบโยนิโสมนสกิ าร ตามทีก่ ำหนด ปัจจยั ท่ีมีผลต่อการลงทุนและการ
ออม การผลิตสินค้าและบริการ แนวทางการพัฒนาการผลิตในท้องถิ่นตามปรัชญาของเศรษฐกิจ
พอเพียง ระบบเศรษฐกิจแบบต่าง ๆ แนวทางการคุ้มครองสิทธิของตนเองในฐานะผู้บริโภค
การแข่งขันทางการค้าในประเทศ และต่างประเทศที่ส่งผลต่อคุณภาพสินค้า ปริมาณการผลิตและ
ราคาสนิ คา้ รวมโดยใช้กระบวนการคดิ กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการทางสังคม กระบวนการ
เผชิญสถานการณ์และแก้ปัญหา กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการกลุ่ม สามารถสื่อสารที่และ
แลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกัน มีความสามารถในการใช้เทคโนโลยี ในการสืบค้นข้อมูลเพื่อให้มี
ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการออมและการลงทุน การผลิตสินค้า และบริการ มี
คณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค์ อยู่อยา่ งพอเพยี ง มีมนิ ยั ในการใช้จ่าย ม่งุ ม่ันในการทำงาน มคี วามสามารถ
ในการแกป้ ัญหา และการใชท้ ักษะชีวติ อยใู่ นสงั คมไทยและในโลกอย่างมีความสขุ

ตัวชี้วัด
ส 1.1 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4, ม.2/5, ม.2/6, ม.2/7, ม.2/8, ม.2/9,
ม.2/10, ม.2/11
ส 1.2 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4, ม.2/5
ส 3.1 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4
ส 3.2 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4

รวม 24 ตวั ชีว้ ัด

245

คำอธิบายรายวิชา

วิชา ส22104 ประวัติศาสตร์ 4 กลุ่มสาระการเรยี นรูส้ ังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 2 ภาคเรียนท่ี 2 เวลาเรียน 20 ชวั่ โมง จำนวน 0.5 หน่วยกิต

ศึกษาวิเคราะห์การสถาปนาอยุธยา ปัจจัยที่ส่งผลต่อความเจริญรุ่งเรืองอยุธยา และ
พัฒนาการของอาณาจักรอยุธยาในด้านการเมือง การปกครอง สังคม เศรษฐกิจ และความสัมพันธ์
ระหว่างประเทศ การเสียกรุงศรีอยุธยาคร้ังที่ 1 การเสียกรุงศรีอยธุ ยาคร้ังที่ 2 การกู้เอกราช และการ
สถาปนาอาณาจักรธนบุรี โดยใช้กระบวนการคิดวิเคราะห์ สืบค้นข้อมูลอภิปรายนำเสนอ เพื่อความ
เข้าใจในความสำคัญของการศึกษาภูมิปัญญาและวัฒนธรรมไทยสมัยอยุธยา สมัยธนบุรี เช่น
การควบคุมกำลังคน และศิลปวัฒนธรรม วีรกรรมของบรรพบุรุษไทยผลงานของบุคคลสำคญั ของไทย
ที่มีส่วนสร้างสรรค์ชาติไทย เช่น สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2 ,พระสุริโยทัย , พระนเรศวรมหาราช ,
พระนารายณ์มหาราช , สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช , พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก
มหาราช , สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาถ (บุญมาก) สามารถเลือกสรรการใช้ภูมิปัญญา
ผลงานของบุคคลสำคัญ เป็นแนวทางหรือแบบอย่างในการดำรงชีวิตได้อย่างเหมาะสมเข้าใจความ
เป็นมาของชาติไทย วัฒนธรรม ภูมิปัญญาไทย มีความรักความภูมิใจ การดำรงความเป็นไทยเพื่อให้
ตระหนักถึงคุณค่าของมรดกทางวัฒนธรรมของไทยและความสำคัญของวีรกรรมของบรรพบุรุษไทย
รวมทง้ั ผลงานสำคัญของบคุ คลท่ีมสี ่วนสร้างสรรค์ชาตไิ ทยใหเ้ จริญรงุ่ เรืองจนถึงปัจจบุ นั

ตวั ชว้ี ัด
ส 4.3 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3

รวม 3 ตวั ช้วี ดั

246

คำอธิบายรายวชิ า

วชิ า ส23101 สงั คมศึกษา 5 กล่มุ สาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ชน้ั มธั ยมศึกษาปีท่ี 3 ภาคเรียนที่ 1 เวลาเรียน 60 ชัว่ โมง จำนวน 1.5 หนว่ ยกติ

วิเคราะห์ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้ โดยเลือกใช้แผนที่
เฉพาะเรื่องและเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการสืบค้นข้อมูล วิเคราะห์การเกิดภัยพิบัติ ทำเลที่ต้ัง
กจิ กรรมทางเศรษฐกจิ กายภาพและสงั คมทีม่ ผี ลตอ่ ทำเล ที่ตั้ง ของกิจกรรมทางเศรษฐกิจและสงั คมใน
ทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้ และการจัดการทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน และความ
ร่วมมือระหว่างประเทศ ที่มีผลต่อการจัดการทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริกาเหนือและ
อเมริกาใต้ ศกึ ษาวเิ คราะหค์ วามแตกต่างของการกระทำความผิด ของคดอี าญาและคดีแพง่ การมีส่วน
ร่วมคุ้มครองผู้อื่นตามหลักสิทธิมนุษยชน ภายใต้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย โดยใช้
กระบวนการการตัง้ คำถามเชงิ ภูมิศาสตร์ การรวบรวมข้อมลู การจดั การขอ้ มลู การวเิ คราะห์ขอ้ มูลการ
สรุปเพื่อตอบคำถามในการจัด การเรียนรู้ เพื่อให้เกิดความสามารถในการคิด ทักษะการคิดแบบเชิง
ภูมิสัมพันธ์ความสามารถการสื่อสาร การสังเกต การคิดแบบองค์รวม ความสามารถในการใช้
เทคโนโลยี การใช้เทคนิคและเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ การใช้สถิติพื้นฐาน การแปลความข้อมูลทาง
ภูมิศาสตร์ ความสามารถการใช้ทักษะชีวิต การใช้เหตุผลทางภูมิศาสตร์ ความเข้าใจระบบธรรมชาติ
และมนุษย์ ความสามารถในการแกป้ ญั หา

เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ สามารถนำไปปฏิบัติในการดำเนินชีวิต และให้มีคุณธรรม
จริยธรรม มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในด้าน รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้
รักความเปน็ ไทย มจี ติ สาธารณะ สามารถดำเนนิ ชวี ติ อย่างสันตสิ ุขในสงั คมไทยและสงั คมโลก

ตัวช้ีวดั
ส 5.1 ม.3/1, ม.3/2
ส 5.2 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4, ม.3/5
ส 2.1 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4, ม.3/5
ส 2.2 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4

รวม 16 ตัวชีว้ ัด

247

คำอธบิ ายรายวชิ า

วชิ า ส23102 ประวัติศาสตร์ กลมุ่ สาระการเรยี นรูส้ งั คมศึกษา ศาสนา ละวัฒนธรรม
ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 3 ภาคเรียนท่ี 1 เวลาเรยี น 20 ชั่วโมง จำนวน 0.5 หนว่ ยกิต

ศึกษาและใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์ ในการศึกษาวิเคราะห์เรื่องราวเหตุการณ์สำคัญทาง
ประวัติศาสตร์ได้อย่างมีเหตุผล และศึกษาเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับตนเอง ครอบครัว และท้องถิ่นของ
ตนตามความสนใจ โดยจัดทำโครงงานทางประวัติศาสตร์ โดยใช้ทักษะการสังเกต การสืบค้น
การสำรวจ การวิพากษ์ข้อมูล การวิเคราะห์ การสังเคราะห์ การสร้างความรู้ใหม่ การให้เหตุผล ทั้งน้ี
เพื่อฝึกฝนทักษะการใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์สืบค้นเรื่องราวต่าง ๆ อย่างเป็นระบบ การศึกษา
วิเคราะห์พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ของไทยในสมัยรัตนโกสินทร์ในด้านต่าง ๆ เกี่ยวกับการ
สถาปนากรุงเทพมหานครเป็นราชธานีไทย ปัจจัยที่ส่งผลต่อความมั่นคงและความเจริญรุ่งเรือง และ
ความมั่นคงของชาติ พัฒนาการทางด้านการเมืองการปกครอง สังคม เศรษฐกิจ และความสัมพันธ์
ระหว่างประเทศ ศึกษาวิเคราะห์สาเหตุปัจจัยและผลเหตุการณ์สำคัญที่มีต่อการพัฒนาชาติไทย เช่น
สนธิสัญญาเบาวร์ ิงในรัชกาลที่ 4 การปฎิรูปประเทศในสมัยรัชกาลที่ 5 การเข้าร่วมสงครามโลกครัง้ ที่
1 และครั้งที่ 2 ศึกษาวิเคราะห์บทบาทของไทยในสังคมโลกตั้งแต่เปลี่ยนแปลงการปกครองจนถึง
ปัจจุบัน รวมทั้งวีรกรรมของบรรพบุรุษไทยและวิเคราะห์ภูมิปัญญาและวัฒนธรรมไทยสมัย
รัตนโกสินทร์ทีม่ ีอิทธิพลตอ่ การพัฒนาและสรา้ งสรรคช์ าติไทย วิเคราะห์ภูมปิ ัญญาและวัฒนธรรมไทย
สมัยรัตนโกสินทร์ และอิทธิพลต่อการพัฒนาของชาติไทย โดยใช้ทักษะการรวบรวมข้อมูล การสืบคน้
การเชื่อมโยง การวิเคราะห์ การสังเคราะห์ การอธิบาย การสรุปความ ทั้งนี้เพื่อให้เข้าใจความเป็นมา
ของชาวไทย เกิดความรักและความความภาคภูมิใจในวัฒนธรรมไทย ภูมิปัญญาไทย ตระหนักและ
เหน็ ความสำคัญในบรรพบรุ ุษไทยทไี่ ด้ปกปอ้ งและสร้างสรรค์ความเจรญิ ให้ประเทศชาตจิ นถงึ ทุกวนั นี้

ตวั ชี้วัด
ส. 4.1 ม.3/1, ม.3/2
ส. 4.2 ม.3/1, ม.3/2

รวม 4 ตัวช้วี ัด

248

คำอธบิ ายรายวิชา

วิชา ส 23103 สงั คมศกึ ษา 6 กลุ่มสาระการเรียนรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ี่ 3 ภาคเรยี นที่ 2 เวลาเรียน 60 ช่วั โมง จำนวน 1.5 หน่วยกติ

ศึกษากลไกราคาในระบบเศรษฐกิจ อธิบายการมีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาและพัฒนา
ท้องถน่ิ ตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงวิเคราะห์ความสัมพนั ธ์ระหว่างแนวคิดเศรษฐกจิ พอเพียงกับ
สหกรณ์ อธิบายบทบาทหน้าที่ของรัฐบาลในระบบเศรษฐกิจ แสดงความคิดเห็นต่อนโยบายและ
กิจกรรมทางเศรษฐกิจของรัฐที่มีต่อบุคคลกลุ่มคนและประเทศชาติ อภิปรายผลกระทบที่เกิดจาก
ภาวะเงินเฟ้อ เงินฝืด วิเคราะห์ผลเสียจากการว่างงานและแนวทางแก้ไข วิเคราะห์สาเหตุและวิธีการ
กีดกนั ทางการค้าในการค้าระหวา่ งประเทศ อธิบายบทบาทความสำคัญของการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจ
ระหว่างประเทศ วิเคราะห์พุทธประวัติจากพระพุทธรูปปางต่าง ๆ วิเคราะห์และประพฤติตนตาม
แบบอย่างการดำเนินชีวิตและข้อคิดจากประวัติสาวกชาดก เรื่องเล่า และศาสนิกชนตัวอย่าง ตามที่
กำหนด อธิบายการเผยแผ่พระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือวิเคราะห์ความสำคัญของ
พระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือในฐานะที่ช่วยสร้างสรรค์อารยธรรมและความสงบสุขแก่โลก
วิเคราะห์พุทธประวัติจากพระพุทธรปู ปางต่าง ๆ วิเคราะห์และประพฤติตนตามแบบอย่างการดำเนิน
ชวี ติ และขอ้ คดิ จากประวัติสาวกชาดกเรื่องเลา่ และศาสนิกชนตัวอย่างตามท่ีกำหนด เพ่ือให้เกิดความรู้
ความเข้าใจ สามารถนำไปปฏิบัติในการดำเนินชีวิต ให้มีคุณธรรม จริยธรรม มีคุณลักษณะอันพึง
ประสงคใ์ นด้าน รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสตั ยส์ จุ รติ มวี นิ ยั ใฝเ่ รยี นรู้ รักความเป็นไทย มจี ิตสาธารณะ
สามารถดำเนนิ ชีวิตอย่างสันตสิ ขุ ในสงั คมไทยและสังคมโลก

ตวั ชว้ี ัด
ส 3.1 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3
ส 3.2 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4, ม.3/5, ม.3/6
ส 1.1 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4, ม3/5, ม.3/6, ม.3/7, ม.3/8, ม.3/9, ม.3/10
ส 1.2 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4, ม3/5, ม.3/6, ม.3/7

รวม 26 ตวั ชีว้ ดั

249

คำอธิบายรายวิชา

วิชา ส23104 ประวัติศาสตร์ 6 กลุ่มสาระการเรียนรสู้ ังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม
ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 3 ภาคเรียนท่ี 2 เวลาเรียน 20 ชั่วโมง จำนวน 0.5 หนว่ ยกติ

อธิบายพฒั นาการทางสังคม เศรษฐกจิ และการเมืองของภมู ิภาคตา่ ง ๆ ในโลก และวเิ คราะห์
ที่ตั้งและสภาพทางภูมิศาสตร์ ที่มีผลต่อพัฒนาการทางประวตั ิศาสตร์ในภูมภิ าคต่าง ๆ ของโลกศึกษา
วิเคราะห์ เรื่องราวภูมิภาคต่าง ๆ ของโลกมีประวัติความเป็นมาและพัฒนาการที่แตกต่างกันไป ทั้งน้ี
ขึ้นอยู่กับเงื่อนไขทางภูมิศาสตร์ ตลอดจนพัฒนาการด้านต่าง ๆ ทั้งด้านการเมืองการปกครอง
เศรษฐกิจ สังคม และศิลปวัฒนธรรมในแต่ละแห่ง การเรียนรู้หลงั และพัฒนาการด้านต่าง ๆ ในแต่ละ
ภูมิภาคของโลก จะทำให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ ในความสืบเนื่องของอารยธรรมจากอดีตถึงปัจจุบัน
ได้กระจ่างชัดมากขึ้นในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 20 โลกเกิดสงครามครั้งยิ่งใหญ่ถึงสองครั้ง คือ
สงครามโลกครั้งที่ 1 และสงครามโลกครั้งที่ 2 ทำให้มนุษย์ต้องสูญเสียชีวิตและทรัพย์สินเป็นจำนวน
มหาศาล ความพินาศหายนะจากสงคราม ทำให้มนุษย์ได้บทเรียนจากความขัดแย้งต่าง ๆ และ
พยายามแสวงหาสันติภาพโดยมีความร่วมมือและประสานประโยชน์กัน เพื่อให้โลกเกิดความมั่นคง
และความสงบสขุ

ตัวชวี้ ดั
ส 4.3 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4

รวม 4 ตวั ช้ีวัด

250

คำอธบิ ายรายวิชา

วิชา ส31101 สังคมศกึ ษา 1 กลุม่ สาระการเรยี นรสู้ ังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม
ชน้ั มัธยมศึกษาปีที่ 4 ภาคเรยี นที่ 1 เวลาเรยี น 40 ชัว่ โมง จำนวน 1.0 หน่วยกิต

ศึกษา วิเคราะห์ ความสำคัญของโครงสร้างทางสังคม การขัดเกลาทางสังคมและการ
เปลี่ยนแปลงทางสังคม การแก้ปัญหาและแนวทางการพัฒนาทางสังคม การปฏิบัติตนและสนับสนุน
ให้ผู้อื่นประพฤติปฏิบัติตนเป็นพลเมืองดีของประเทศชาติและสังคมโลก วัฒนธรรมไทยที่ส ำคัญ
การปรับปรุงเปลี่ยนแปลงและอนุรักษ์วัฒนธรรมไทย และเลือกรับวัฒนธรรมสากล สถานการณ์สิทธิ
มนุษยชนในประเทศไทยและแนวทางการพัฒนา โดยใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์ กระบวนการคิด
กระบวนการสืบค้นขอ้ มูล กระบวนการทางสงั คม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชญิ สถานการณ์
และแก้ปัญหา กระบวนการกลุ่มเพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ สามารถนำไปประยุกต์ปฏิบัติในการ
ดำเนินชีวิต มีคุณธรรมจริยธรรม มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ มีวินัย
ใฝเ่ รียนรู้ รักความเปน็ ไทย มจี ติ สาธารณะ สามารถดำเนนิ ชีวติ อย่างสนั ติสขุ ในสงั คมไทยและสงั คมโลก

ตวั ชวี้ ดั
ส.2.1 ม.4/6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/5
ส 2.2 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3

รวม 8 ตัวช้ีวดั

251

คำอธิบายรายวชิ า

วชิ า ส31102 ศาสนาและวฒั นธรรม 1 กล่มุ สาระการเรียนรู้สังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม

ช้ันมัธยมศึกษาปที ่ี 4 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลาเรียน 20 ชวั่ โมง จำนวน 0.5 หนว่ ยกติ

ศึกษา วิเคราะห์ ลักษณะของสังคมชมพูทวีปและคติความเชื่อทางศาสนาสมัยก่อน
พระพุทธเจ้า พระพุทธศาสนามีทฤษฎีและวิธีการที่เป็นสากลและมีข้อปฏิบัติที่ยึดสายกลาง
การพัฒนาศรัทธาและปัญญาที่ถูกต้องในพระพุทธศาสนา พระพุทธเจ้าในฐานะเป็นมนุษย์ผู้ฝึกตนได้
อย่างสูงสุดในการตรัสรู้ การก่อตั้ง วิธีการสอนและการเผยแผ่พระพุทธศาสนา พุทธประวัติด้าน
การบริหารและการธำรงรักษาศาสนา ข้อคิดและแบบอย่างการดำเนินชีวิตจากประวัติพุทธสาวก
พุทธสาวิกา (พระอัสสชิ พระกีสาโคตมีเถรี พระนางมัลลิกา หมอชีวกโกมารภัจจ์) พุทธศาสนิกชน
ตวั อยา่ ง (พระนาคเสน-พระยามลิ นิ ท์ สมเด็จพระวนั รตั (เฮง เขมจาร)ี พระอาจารยม์ ่ัน ภรู ทิ ัตโต สุชีพ
ปุญญานุภาพ) ชาดก (เวสสันดรชาดก) วิเคราะห์และปฏิบัติตนตามหลักธรรมของพระพุทธศาสนา
พระรัตนตรัย หลักธรรมในกรอบอริยสัจ 4 ประกอบด้วย ทุกข์ (ขันธ์ 5) สมุทัย (หลักกรรม ในเรื่อง
นิยาม 5 และวติ ก 3) นิโรธ (ภาวนา 4) มรรค (พระสัทธรรม 3 ปัญญาวุฒธิ รรม 4 พละ 5 อบุ าสกธรรม
5) มงคล (สงเคราะห์บุตร สงเคราะห์ภรรยาหรือสามี สันโดษ) พุทธศาสนสุภาษิตในเรื่อง จิตที่ฝึกดี
แล้วนำสุขมาให้บัณฑิตย่อมไม่แสดงอาการขึ้น ๆ ลง ๆ คนที่ไม่ถูกนินทาไม่มีในโลก ฆ่าความโกรธได้
ย่อมอยู่เป็นโดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการทางสังคม กระบวนการ
ปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์และแก้ปญั หา กระบวนการกลุ่ม เพื่อให้เกิดความรู้ความเขา้ ใจ
สามารถนำไปปฏบิ ัติในการดำเนนิ ชีวติ นำไปแก้ปัญหาของตนเองและครอบครวั มคี ุณลักษณะอันพึง
ประสงค์ในด้านรกั ชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์ สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการ
ทำงาน รกั ความเปน็ ไทย มีจติ สาธารณะ สามารถอย่รู ว่ มกนั ไดอ้ ย่างสนั ตสิ ุข

ตัวชี้วัด
ส 1.1 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/5, ม.4-6/11, ม.4-6/13

รวม 7 ชว้ี ดั

252

คำอธิบายรายวชิ า

วชิ า ส31103 ประวตั ศิ าสตร์ 1 กลุม่ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม
ชั้นมธั ยมศึกษาปีที่ 4 ภาคเรียนที่ 2 เวลาเรียน 40 ชวั่ โมง จำนวน 1.0 หนว่ ยกติ

ศึกษา วิเคราะห์ ความสำคัญของเวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ที่แสดงถึงการ
เปลี่ยนแปลงของมนุษยชาติ ขั้นตอนของวิธีการทางประวัติศาสตร์ คุณค่าและประโยชน์ของวิธีการ
ทางประวัติศาสตร์ที่มีต่อการศึกษาทางประวัติศาสตร์ ประเด็นสำคัญทางประวัติศาสตร์ตั้งแต่ความ
เป็นมาของชาติไทยสมัยก่อนอาณาจักรสุโขทัยจนถึงการเปลี่ยนแปลงการปกครอง ความสำคัญของ
สถาบันพระมหากษัตริย์ต่อชาติไทย ปัจจัยที่ส่งเสริมการสร้างสรรค์ภูมิปัญญาไทยและวัฒนธรรมไทย
ซึ่งมีผลต่อสังคมไทยในยุคปัจจุบัน บทบาทของสถาบันพระมหากษัตริย์ในการพัฒนาชาติไทยในด้าน
ตา่ ง ๆ อิทธพิ ลของวัฒนธรรมตะวันตกและตะวันออกทม่ี ีต่อสังคมไทย ผลงานของบคุ คลสำคัญทั้งชาว
ไทยและต่างประเทศที่มีส่วนสร้างสรรค์วัฒนธรรมไทยและประวัติศาสตร์ไทย ปัจจัยและบุคคลท่ี
สง่ เสรมิ สรา้ งสรรคภ์ ูมิปัญญาไทย และวฒั นธรรมไทยทมี่ ผี ลตอ่ สงั คมไทยในปจั จุบัน สภาพแวดล้อมท่ีมี
ผลต่อการสร้างสรรค์ภมู ิปัญญาและวัฒนธรรมไทย การกำหนดแนวทางและการมีส่วนร่วมอนรุ ักษ์ภูมิ
ปัญญาไทยและวัฒนธรรมไทยโดยใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์ กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้น
ข้อมูล กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการทางสังคม กระบวนการเผชิญสถานการณ์ กระบวนการ
แก้ปัญหา กระบวนการกลุ่มเพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจตระหนักในความสำคัญของการศึกษา
ประวัติศาสตร์ชาติไทย เกิดความรักความภาคภูมิใจและธำรงความเป็นไทย มีคุณลักษณะที่พึง
ประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ รักความเป็นไทย มุ่งมั่นในการ
ทำงาน

ตวั ชีว้ ดั
ส 4.1 ม. 4-6/1, ม. 4-6/2
ส 4.3 ม. 4-6/1, ม. 4-6/4

รวม 4 ตัวช้ีวดั

253

คำอธบิ ายรายวชิ า

วิชา ส31104 ศาสนาและวัฒนธรรม 2 กล่มุ สาระการเรยี นร้สู งั คมศกึ ษา ศานาและวฒั นธรรม

ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 4 ภาคเรียนท่ี 2 เวลาเรยี น 20 ชว่ั โมง จำนวน 0.5 หนว่ ยกิต

ศกึ ษาหนา้ ท่ชี าวพทุ ธเข้าใจกิจของสงฆ์ คุณสมบตั ขิ องทายกและปฏคิ าหก การรกั ษาศีล 8 ทิศ
ทั้ง 6 การเข้าร่วมกิจกรรมชาวพุทธ การเข้าค่ายธรรมะ การแสดงตนเป็นพุทธมามกะ มารยาทชาว
พุทธ การปฏิบัติตนต่อพระภิกษุ การปฏิสันถารต่อพระสงฆ์ในโอกาสต่าง ๆ การสวดมนต์แปล
แผ่เมตตา และการบริหารจิตและเจริญปัญญาตามหลักสติปัฏฐาน 4 การพัฒนาการเรียนรู้ด้วยวิธีคิด
แบบโยนิโสมนสิการ (คิดแบบรู้เท่าทันธรรมดา คิดแบบเป็นอยู่ในขณะปัจจุบัน) วันสำคัญทาง
พระพทุ ธศาสนา วันธรรมสวนะ การปฏบิ ัติตนในวันสำคัญ ศาสนพิธี ศึกษาเศรษฐกิจพอเพยี งตามแนว
พระราชดำริ หลักแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง ที่สอดคล้องกับ มัชฌิมาปฏิปทา การสัมมนาและเสนอ
แนวทางในการศึกษาที่สมบูรณ์ วิธีปฏิบัติทางพุทธศาสนา มรรคมีองค์ 8 โดยใช้กระบวนการคิด
กระบวนการสบื ค้นขอ้ มูล กระบวนการทางสงั คม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์
และแก้ปัญหา กระบวนการกลุ่มเพื่อให้เกิดความรูค้ วามเข้าใจ สามารถนำไปปฏิบัติในการดำเนินชีวติ
นำไปแก้ปัญหาของตนเองและครอบครัว มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์
ซ่ือสัตย์ สุจรติ มีวินยั ใฝเ่ รียนรู้ อยอู่ ยา่ งพอเพยี ง มุ่งมัน่ ในการทำงาน รกั ความเป็นไทย มีจติ สาธารณะ
สามารถอยรู่ ่วมกนั ไดอ้ ยา่ งสนั ตสิ ุข

ตวั ชีว้ ดั
ส.1.1 ม.4-6/14, ม.4-6/15, ม.4-6/16, ม.4-6/19, ม.4-6/20
ส.1.2 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3

รวม 8 ตัวชี้วัด

254

คำอธบิ ายรายวชิ า

วิชา ส32101 สงั คมศึกษา 2 กลุ่มสาระการเรยี นรสู้ งั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 5 ภาคเรยี นที่ 1 เวลาเรยี น 40 ช่ัวโมง จำนวน 1.0 หนว่ ยกิต

ศึกษาใช้แผนที่และเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นคว้า วิเคราะห์ และสรุปข้อมูลตาม
กระบวนการทางภูมิศาสตร์ และนำภูมิสารสนเทศมาใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน การเปลี่ยนแปลง
ทางกายภาพของพื้นที่ซึ่งได้รับอิทธิพลจากปัจจัยทางภูมิศาสตร์ ลักษณะกายภาพซึ่งทำให้เกิดปัญหา
หรือภัยพิบัติทางธรรมชาติ และปฏิสัมพันธร์ ะหว่างสิ่งแวดล้อมทางกายภาพกับกิจกรรมของมนุษย์ใน
การสร้างสรรค์วิถีการดำเนินชีวิตของท้องถิ่นทั้งในประเทศไทยและภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก
ความสำคัญของสิ่งแวดล้อมที่มีผลต่อการดำเนินชีวิตของมนุษย์ สถานการณ์ สาเหตุ และผลกระทบ
ของการเปลี่ยนแปลงด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมของประเทศไทย และภูมิภาคต่าง ๆ
ของโลก ระบุมาตรการการปอ้ งกันและแก้ไขปญั หากฎหมายและนโยบายดา้ นทรัพยากรธรรมชาติและ
สิ่งแวดล้อม บทบาทขององค์การที่เกี่ยวข้อง การประสานความร่วมมือทั้งในประเทศและระหว่าง
ประเทศ วิเคราะห์แนวทางและมีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเพื่อการ
พัฒนาที่ยั่งยืนโดยใช้ทักษะทางภูมิศาสตร์ด้านการสังเกต การคิดวิเคราะห์ การแปลความข้อมูลทาง
ภูมิศาสตร์ การใช้เทคนิคและเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ การคิดเชิงพื้นที่ การคิดแบบองค์รวม การใช้
เทคโนโลยีสารสนเทศ การใชส้ ถติ พิ ื้นฐาน ใช้แผนท่แี ละเครอื่ งมอื ทางภมู ศิ าสตร์ในการสืบคน้ วเิ คราะห์
และสรุปข้อมลู ตามกระบวนการทางภูมิศาสตร์ กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ รวมถึงดา้ นการส่ือสาร
และรู้เท่าทันสื่อเพื่อให้เกิดคุณลักษณะด้านจิตสาธารณะ มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นในการทำงาน มีส่วน
รว่ มในการจัดการพฒั นา ทรัพยากรธรรมชาติและส่งิ แวดลอ้ มอย่างยั่งยนื

ตวั ชีว้ ัด
ส 5.1 ม4-6/1, ม4-6/2, ม4-6/3
ส 5.2 ม4-6/1, ม4-6/2, ม4-6/3, ม4-6/4
รวม 7 ตัวชว้ี ัด

255

คำอธบิ ายรายวิชา

วิชา ส32102 ศาสนาและวัฒนธรรม 3 กลมุ่ สาระการเรียนรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม

ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 5 ภาคเรียนท่ี 1 เวลาเรียน 20 ชวั่ โมง จำนวน 0.5 หนว่ ยกิต

ศึกษาวิเคราะห์ หลักการของพระพุทธศาสนากับหลักวิทยาศาสตร์ การคิดตามวินัย
แห่งพระพุทธศาสนาและการคิดแบบวิทยาศาสตร์ พระพุทธศาสนาเป็นศาสตร์แห่งการศึกษา
เน้นความสัมพันธ์ของ เหตุปัจจัยและวิธีแก้ปัญหาฝึกตนไม่ให้ประมาทมุ่งประโยชน์สุข และสันติภาพ
แก่บุคคล สังคม และโลกวิเคราะห์พระพุทธศาสนากับปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงและการพัฒนา
ประเทศแบบยั่งยืนวิเคราะห์ ความสำคัญของพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับการศึกษาที่สมบูรณ์ การเมือง
และสันติภาพหรือแนวคิดของศาสนาที่ตนนับถือศึกษาพุทธสาวก พุทธสาวิกา พระธัมมทินนา เถรี
จิตตคหบดี พระอานนท์ พระปฏาจาเถรี จูฬสุภัททา สมุทมาลาการ ชาดก–มโหสถชาดก มหาชนก
ชาดก ศาสนิกชนตัวอย่าง พระพรหม มังคราจารย์ (ปัญญานันภิกขุ) ดร.เอ็มเบดการ์ พระบาทสมเด็จ
พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระโพธิญาณเถร(ชา สุภทฺโท) พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตโต)
อนาคริกธรรมปาละ ศึกษา วิเคราะห์ วิธีการศึกษา ค้นคว้าพระไตรปิฎกและคัมภีร์ของศาสนาอื่น ๆ
การสังคายนาและการเผยแพร่พระไตรปิฎก เพื่อให้เห็นคุณค่าและความสำคัญของการสังคายนา
พระไตรปิฎก

ตวั ช้ีวัด
ส 1.1 ม.4-6/7, ม.4-6/8, ม.4-6/9, ม.4-6/10, ม.4-6/11
ส 1.1 ม.4-6/12, ม.4-6/14, ม.4-6/15

รวม 8 ตวั ชว้ี ดั

256

คำอธิบายรายวิชา

วิชา ส32103 สงั คมศกึ ษา 3 กลมุ่ สาระการเรยี นร้สู งั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ี่ 5 ภาคเรยี นที่ 2 เวลาเรียน 40 ชวั่ โมง จำนวน 1.0 หน่วยกติ

รู้ เข้าใจความหมาย ระบบเศรษฐกจิ แบบตา่ ง ๆ ตลาดและประเภทของตลาด ข้อดขี อ้ เสยี ของ
ตลาดแต่ละประเภท การกำหนดราคาตาม อุปสงค์ อุปทาน การกำหนดราคาเชิงกลยุทธ์ การกำหนด
อัตราค่าจ้าง กฎหมายแรงงาน บทบาทของรัฐในการควบคุมราคา เพื่อแจกจ่าย และจัดสรรในทาง
เศรษฐกิจ ตระหนักถึงความสำคัญของแผนพัฒนาเศรษฐกิจ และสังคมของประเทศไทย วิเคราะห์
ปัญหาเศรษฐกิจชุมชนด้วยการนำความสำเร็จของสหกรณ์บางแห่ง มาเป็นแนวทางในการพัฒนา
ชุมชน และประเทศชาติ อภิปรายบทบาทของรัฐบาลในการแก้ไขปัญหาเงินเฟ้อ เงินฝืด การว่างงาน
ด้วยนโยบายการเงิน และ การคลัง วิเคราะห์ผลกระทบของการเปิดเสรีทางเศรษฐกิจในยุค
โลกาภิวัฒน์ที่มีผลต่อสังคมไทย และวิเคราะห์ผลดีผลเสียของความร่วมมือทางเศรษฐกิจระหว่าง
ประเทศในรูปแบบตา่ ง ๆ

โดยใช้กระบวนการกลุ่ม ศึกษาสืบค้น วิเคราะห์ข้อมูลที่ได้จากข่าวสารทางหนังสือพิมพ์
สื่อโทรทศั น์ อินเตอร์เน็ต การสัมภาษณ์ เพื่อมาเป็นกรณีศกึ ษา หาความจรงิ และความน่าจะเปน็ เหน็
คุณค่า และความสำคัญของเศรษฐศาสตร์ที่มีผลต่อการดำเนินชีวิตประจำวันและตระหนักในคุณค่า
ของหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี งเพ่ือความสุขของครอบครัว

ตวั ชว้ี ดั
ส 3.1 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3

รวม 7 ตัวชว้ี ดั

257

คำอธบิ ายรายวิชา

วชิ า ส32104 ศาสนาและวัฒนธรรม 4 กลมุ่ สาระการเรยี นรูส้ ังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

ชนั้ มัธยมศึกษาปที ่ี 5 ภาคเรียนที่ 2 เวลาเรียน 20 ชัว่ โมง จ านวน 0.5 หน่วยกติ

ศึกษาวิเคราะห์ผลที่เกิดขึ้นจากการทำความดี ความชั่ว โยนิโสมมนสิการ ด้วยวิธีคิดแบบ
อรยิ สจั ประวัตพิ ระพทุ ธเจา้ มุหมดั พระเยซู อธบิ ายคณุ คา่ และความสำคัญของค่านิยม และจรยิ ธรรม
การขจดั ความขัดแย้ง เพื่ออยู่รว่ มกนั อย่างสนั ติสุข และพฒั นาการเรยี นรดู้ ้วยวิธีคิดแบบยนิโสมนสิการ
10 วิธี (เน้นวิธีคิดแบบแยกแยะส่วนประกอบแบบสามัญลักษณะ แบบเป็นอยู่ในขณะปัจจุบัน และ
แบบวิภัชวาท) สามารถสวดมนต์แปล และแผ่เมตตารู้และเข้าใจวิธีปฏิบัติ และประโยชน์ของการ
บรหิ ารจติ และเจริญภาวนา

ศกึ ษาการบริหารจิตและการเจริญปัญญาตามหลกั สติปัฏฐาน นำวิธีการบริหารจิตและเจริญ
ปัญญาไปใช้ในการพัฒนาการเรียนรู้คุณภาพชีวิตและสังคมเพื่อการอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข
ศึกษาหลักธรรมในพุทธศาสนา เช่น สาราณียธรรม 6 อธิปไตย 3 มิจฉาววณิชา 5 อริวัตาฒิ 5 โภค
อาทิยะ 5 คริสต์ศาสนา ได้แก่ บัญญัติ 10 ประการ (เฉพาะที่เกี่ยวข้อง) ศาสนาอิสลาม ได้แก่ หลัก
จรยิ ธรรม (เฉพาะทีเ่ กยี่ วข้อง) สภาพปญั ญาในชมุ ชนและสงั คม

ศึกษาหลักธรรม คติธรรม การปฏิบัติตนที่ถูกต้องในวันสำคัญและเทศกาลที่สำคัญทาง
พระพุทธศาสนา หรือศาสนาอื่นรวมถึงการปกป้องคุ้มครอง ดำรงรักษาพระพุทธศาสนาของพระพุทธ
บริษัท ในสังคมไทยปลุกจิตสำนึกและการมีส่วนร่วมในสังคมพุทธเพื่อการพัฒนาตน พัฒนาชาติ
และโลก

ตัวชีว้ ดั
ส 1.1 ม.4-6/16, ม.4-6/17, ม.4-6/18, ม.4-6/19, ม.4-6/20, ม.4-6/21, ม.4-6/22
ส 1.2 ม.4-6/4, ม.4-6/5

รวม 9 ตัวช้ีวดั

258

คำอธิบายรายวิชา

วิชา ส33101 ประวัติศาสตร์ 2 กล่มุ สาระการเรียนรูส้ ังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม
ช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 6 ภาคเรียนที่ 1 เวลาเรยี น 40 ชั่วโมง จำนวน 1.0 หนว่ ยกติ

ศึกษาวิเคราะห์อิทธิพลของอารยธรรมโบราณและการติดต่อระหว่างโลกตะวันออกกับโลก
ตะวันตก ที่มีผลกระทบต่อการพัฒนาการและการเปลี่ยนแปลงของโลก เหตุการณ์สำคัญต่าง ๆ ที่
ส่งผลต่อการเปลย่ี นแปลงทางสงั คม เศรษฐกจิ และการเมอื งเขา้ สโู่ ลกสมยั ปัจจบุ ัน ผลกระทบของการ
ขยายอิทธิพลของประเทศในยุโรปไปยังทวีปอเมริกา แอฟริกาและเอเชีย สถานการณ์ของโลกใน
คริสต์ศตวรรษที่21 โดยใช้ทักษะการสืบค้น การตรวจสอบ การวิพากษ์ การเปรียบเทียบ
การใหเ้ หตผุ ล การวเิ คราะห์ การสงั เคราะห์

เพื่อให้เข้าใจพัฒนาการของมนุษยชาติที่มีความเปลี่ยนแปลงจากอดีตจนถึงปัจจุบันอย่าง
ตอ่ เน่อื ง เขา้ ใจและยอมรบั ในความหลากหลายทางวัฒนธรรม รวมท้งั เข้าใจปัญหาท่ีเกิดข้ึนในภูมิภาค
ต่าง ๆ ของโลก ทั้งด้านการเมือง เศรษฐกิจ และสังคม สามารถวิเคราะห์ถึงสาเหตุ ปัจจัย และ
ผลกระทบทเี่ กิดขึ้น ตระหนักถึงความสำคญั และความจำเปน็ ของการรว่ มมือกนั สร้างสนั ตสิ ุข สามารถ
ปรับตัวใหด้ ำรงชวี ติ อยใู่ นโลกาภวิ ัตนไ์ ด้อยา่ งมีประสทิ ธภิ าพ

ตัวชีว้ ดั
ส 4.2 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4
ส 4.3 ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/5

รวม 7 ตัวชี้วัด

259

คำอธิบายรายวิชา

วชิ า ส33102 สงั คมศกึ ษา 4 กลุม่ สาระการเรียนรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 6 ภาคเรยี นท่ี 2 เวลาเรยี น 40 ชัว่ โมง จำนวน 1.0 หน่วยกิต

ศกึ ษาและวิเคราะห์ปัญหาการเมืองท่ีสำคัญในประเทศจากแหล่งข้อมลู ตา่ ง ๆ พร้อมทั้งเสนอ
แนวทางแก้ไข ความสำคัญและความจำเป็นที่ต้องธำรงรักษาไว้ซึ่งการปกครองระบอบประชาธิปไตย
อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ผลดีผลเสียของความร่วมมือทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศใน
รูปแบบต่าง ๆ เสนอแนวทางทางการเมืองการปกครอง ที่นำไปสู่ความเข้าใจและการประสาน
ประโยชน์ร่วมกันระหว่างประเทศ เสนอแนวทางและมีส่วนร่วมในการตรวจสอบการใช้อำนาจรัฐ
ตระหนักถึงความสำคญั ของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี งในการดำเนินชวี ิตของตนเอง และครอบครัวโดย
ใช้ทักษะการสืบค้น การตรวจสอบ การวิพากษ์ การเปรียบเทียบ การให้เหตุผล การวิเคราะห์ การ
สงั เคราะห์เพื่อให้เกิดความรู้ ความเขา้ ใจ คดิ วิเคราะห์ มคี วาม รกั ชาติ ศาสน์ กษตั รยิ ์ สามารถสื่อสาร
สิ่งที่เรียนรู้ มีความสามารถในการตัดสินใจ เห็นคุณค่าของการนำความรู้ไปใช้ประโยชน์ใน
ชีวติ ประจำวนั มคี ุณธรรมจรยิ ธรรมและคา่ นยิ มท่เี หมาะสม

ตวั ชี้วัด
ส 2.2 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4
ส 3.1 ม.4-6/2
ส 3.2 ม.4-6/3

รวม 6 ตัวชีว้ ัด

260

คำอธบิ ายรายวชิ าเพิม่ เติม
ระดับช้ันมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย

261

คำอธิบายรายวชิ า

วชิ า ส31201 อาเซียนศกึ ษา 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม
ช้นั มัธยมศึกษาปที ี่ 4 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลาเรียน 20 ช่ัวโมง จำนวน 0.5 หนว่ ยกติ

ความรู้เกี่ยวกับประวัติความเป็นมา กำเนิดสมาคมอาสา พัฒนาการของอาเซียนตั้งแต่อดีต
จนถึงปัจจุบันการก่อตั้ง เป้าหมาย และวัตถุประสงค์ของการก่อตั้งอาเซียน ข้อมูลพื้นฐานของกลุ่ม
ประเทศสมาชิก ลกั ษณะของธงชาติ สัญลกั ษณข์ องประเทศ สภาพทางภูมิศาสตร์ ประวัติความเป็นมา
ระบบการเมอื งการปกครอง ระบบเศรษฐกจิ และสงั คมวัฒนธรรมของประเทศต่าง ๆ ในอาเซียนได้

โดยใช้กระบวนการศึกษา การคิด การวิเคราะห์ การสร้างความรู้ ความเข้าใจ กระบวนการ
กลุ่มกระบวนการสำรวจ การสืบค้น กระบวนการนำเสนอข้อมูล กระบวนการสร้างความตระหนัก
กระบวนการแก้ปัญหา กระบวนการลงมือปฏิบัติ และการใช้เทคโนโลยีเพื่อการสื่อสาร ทักษะการ
เรยี นรูใ้ นศตวรรษท่ี 21

เพื่อให้ผู้เรียนมีทักษะในการทำงานและอยู่ร่วมกับผู้อื่น มีทักษะในการเป็นผู้นำ การใช้
เทคโนโลยสี ารสนเทศอยา่ งสร้างสรรค์ มองเหน็ ปัญหาสงั คม ตระหนักถงึ ปัญหาสงั คม และสามารถช่วย
แก้ไขปัญหาสงั คมได้ การมสี ่วนร่วมในการแสดงความคดิ เหน็ และแลกเปลยี่ นความรู้ มคี วามสามารถใน
การคดิ วเิ คราะห์อย่างมเี หตุผล มีวธิ คี ิดอยา่ งถกู ตอ้ ง มีความตระหนักในความเปน็ อาเซียน มีความภูมิใจ
ในความเปน็ ไทยและความเป็นอาเซยี น มสี ่วนร่วมรับผดิ ชอบต่อประชาคมอาเซยี นในฐานะพลเมืองของ
ประชาคมอาเซยี น

ผลการเรยี นรู้
1. อธบิ ายความเปน็ มา เปา้ หมาย และวัตถุประสงค์ของการกอ่ ตั้งอาเซียนได้
2. อธิบายข้อมูลพื้นฐานของประเทศสมาชิก เช่น ธงชาติและประจำแผ่นดิน สภาพทาง

ภมู ิศาสตร์ ประวัติความเป็นมา การเมืองการปกครอง และเศรษฐกิจได้
3. อธิบายเกยี่ วกับของขอ้ มูลด้านสงั คมและวัฒนธรรมของประเทศสมาชกิ อาเซียนได้

รวม 3 ผลการเรียนรู้

262

คำอธบิ ายรายวิชา

วชิ า ส31202 อาเซียนศึกษา 2 กลมุ่ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ี่ 4 ภาคเรียนที่ 2 เวลาเรยี น 20 ช่ัวโมง จำนวน 0.5 หนว่ ยกติ

ความรู้เกี่ยวกับประชาคมอาเซียนในเรื่องการจัดตั้งประชาคมอาเซียน ประชาคมอาเซียน 3
เสาหลักประชาคมอาเซียน ระบบเศรษฐกิจในประเทศสมาชิกอาเซียน เศรษฐกิจและสิ่งที่มีผลกระทบ
ต่อความมั่นคงทางด้านเศรษฐกิจของประชาคมอาเซียน การรวมกลุ่มเศรษฐกิจอาเซียน บทบาทของ
กลุ่มเศรษฐกิจอาเซียนบทบาทของกลุ่มเศรษฐกิจอาเซียนต่อประเทศไทยและประเทศสมาชิกอาเซียน
ความสัมพันธ์ภายนอกอาเซียน เช่น อาเซียนบวกสาม ความร่วมมือในเวทีการประชุมสุดยอดเอเชีย
ตะวันออก อาเซียนกับประเทศคู่เจรจา อาเซียนกับสหภาพยุโรป อาเซียนกับสหประชาชาติบทบาท
ของอาเซยี นในสงั คมโลกในดา้ นต่าง ๆ เช่น การเมือง เศรษฐกจิ ปญั หาของอาเซยี นและแนวทางแก้ไข

โดยใช้กระบวนการคิด การวิเคราะห์ การสร้างองค์ความรู้ ความเข้าใจ กระบวนการกลุ่ม
กระบวนการสำรวจ กระบวนการนำเสนอข้อมูล กระบวนการสร้างความตระหนัก กระบวนการ
แก้ปัญหา และการใชเ้ ทคโนโลยีเพอ่ื การสื่อสาร ทักษะการส่ือสารในศตวรรษที่ 21

เพื่อให้ผู้เรียนมีทักษะในการทำงานและอยู่ร่วมกับผู้อื่น มีทักษะในการเป็นผู้นำ การใช้
เทคโนโลยีสารสนเทศอย่างสร้างสรรค์ ตระหนักถึงปัญหาสังคม และสามารถช่วยแก้ไขปัญหาสังคมได้
การมีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็นและแลกเปลี่ยนความรู้ มีความสามารถในการคิดวิเคราะห์
อย่างมีเหตุผล มีความภูมิใจในความเป็นไทยและความเป็นอาเซียน มีสว่ นร่วมรับผิดชอบต่อประชาคม
อาเซียนในฐานะพลเมอื งของประชาคมอาเซียน

ผลการเรยี นรู้
1. อธบิ ายเกี่ยวกบั ประชาคมอาเซยี นในเรือ่ งการจัดตัง้ ประชาคมอาเซยี นได้
2. อธิบายเกย่ี วกบั ประชาคมอาเซยี น 3 เสาหลกั ประชาคมอาเซียนได้
3. วิเคราะหเ์ ก่ียวกบั ระบบเศรษฐกจิ ในประเทศสมาชกิ อาเซียนได้
4. วิเคราะห์อาเซียนในด้านเศรษฐกิจ และสิ่งที่มีผลกระทบต่อความมั่นคงทางด้านเศรษฐกิจ

ของประชาคม
5. อธิบายการรวมกลุ่มเศรษฐกิจอาเซยี น และความสมั พันธ์ภายนอกอาเซียน
6. วเิ คราะหบ์ ทบาทของอาเซยี นในสังคมโลกในด้านตา่ ง ๆ ได้
7. วเิ คราะห์ปัญหาของอาเซยี นและแนวทางแก้ไขปัญหาได้

รวม 7 ผลการเรียนรู้

263

คำอธิบายรายวิชา

วชิ า ส30221 กฎหมายทปี่ ระชาชนควรรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

ชั้นมัธยมศึกษาปที ี่ 4 ภาคเรียนที่ 1 เวลาเรยี น 40 ชั่วโมง จำนวน 1.5 หน่วยกติ

ศึกษา วิเคราะห์ ความสำคัญ ลักษณะของกฎหมาย ประเภทและศักดิ์ของกฎหมาย
กระบวนการตรากฎหมาย รัฐธรรมนูญ ในเรื่องของสิทธิ เสรีภาพ และหน้าที่ของปวงชนชาวไทย การ
ใช้อำนาจอธิปไตย องค์กรอิสระตามกฎหมายรัฐธรรมนูญ กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ที่เกี่ยวกับบุคคล
นิติกรรม สัญญา หนี้ ละเมิด ทรัพย์ ครอบครัว มรดก กฎหมายอาญาเกี่ยวกับลักษณะของกฎหมาย
อาญา กฎหมายอื่นที่ควรรู้ประกอบด้วย กฎหมายปกครอง กฎหมายภาษีอากร กฎหมายแรงงาน
กฎหมายการรับราชการ กฎหมายการคุ้มครองผูบ้ ริโภค และกฎหมายเกยี่ วกบั เดก็

โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการทางสังคม
และกระบวนการเผชิญสถานการณ์และแก้ไขปัญหา เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ สามารถนำไประ
ยุกต์ปฏิบัติในการดำเนินชีวิต มีคุณธรรมจริยธรรม มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสน์
กษัตริย์ ซอ่ื สตั ยส์ จุ ริต มรี ะเบยี บวินัยใฝ่เรียนรู้ มจี ติ สาธารณะ และสามารถดำเนนิ ชีวิตอย่างปกติสุขใน
สังคมไดท้ ุกระดบั

ผลการเรยี นรู้
1. อธิบายและวิเคราะห์ความสำคัญ ลักษณะของกฎหมาย ประเภทและศักดิ์ของกฎหมาย

กระบวนการตรากฎหมายทสี่ ำคัญของประเทศ
2. วิเคราะห์การปฏิบัตินตามกฎหมายแพง่ และพาณิชย์ท่ีเก่ียวกับบุคคล นิติกรรม สัญญา หน้ี

ละเมิดทรัพย์ ครอบครวั มรดก
3. วิเคราะหก์ ารกระทำความผดิ ตามประมวลกฎหมายอาญา เกี่ยวกบั ชวี ิต ร่างกาย ทรพั ย์
4. วิเคราะหก์ ารปฏบิ ตั ติ นของประชาชนตามบทบญั ญัติของรัฐธรรมนญู แหง่ ราชอาณาจักรไทย
5. วิเคราะห์ความสำคัญของการปฏิบัติตนตามกฎหมายปกครอง กฎหมายภาษีอากร

กฎหมาย แรงงานกฎหมายการรบั ราชการ กฎหมายการคมุ้ ครองผบู้ รโิ ภค และกฎหมายเกีย่ วกบั เด็ก
6. อธบิ ายกระบวนการยุตธิ รรมทางแพง่ และอาญา ปญั หาการใช้กฎหมาย และแนวทางในการ

ปอ้ งกนั แก้ไข

รวม 6 ผลการเรียนรู้

264

คำอธิบายรายวชิ า

วชิ า ส30241 การเงนิ การธนาคารการคลัง กลมุ่ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

ชัน้ มัธยมศึกษาปที ่ี 4 ภาคเรยี นท่ี 2 เวลาเรียน 40 ชั่วโมง จำนวน 1.5 หน่วยกติ

ศึกษาความรู้เบื้องตันเกี่ยวกับการเงินในเรื่องความหมายความสำคัญหน้าที่ สถาบันการเงิน
บทบาทและหน้าที่ของธนาคารกลางและธนาคารพาณิชย์ และนโยบายการเงิน รายรับรายจ่ายของ
รัฐบาล และนโยบายการคลงั สัมพันธ์ระหว่างนโยบายการเงินและการคลัง ปญั หาและการแก้ไขปัญหา
ดา้ นการเงนิ และการคลังของประเทศ

โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบคันข้อมูล กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการทางสังคม
และกระบวนการเผชิญสถานการณ์และแก้ไขปัญหา เพื่อให้มีความเข้าใจระบบการเงิน การธนาคาร
และการคลัง เห็นแนวทางในการนำความรู้ไปใชป้ ระโยชนใ์ นชวี ิตประจำวันได้

ผลการเรียนรู้
1. มคี วามรู้ความเข้าใจการใชว้ ัตถุต่าง ๆ เปน็ เงนิ เพ่อื การแลกเปลยี่ นสง่ิ ของ
2. มีความรคู้ วามเขา้ ใจบทบาทหนา้ ท่ีของสถาบันการเงนิ
3. มคี วามรู้ความเขา้ ใจระบบธนาคารพาณิชย์
4. มีความรู้ความเข้าใจประวัติความเป็นมาและอำนาจหน้าท่ีของธนาคารแห่งประเทศไทยใน

ฐานะธนาคารกลางของประเทศ
5. มคี วามรู้ความเขา้ ใจระบบการคลงั ของรฐั บาลและระบบงบประมาณแผ่นดิน
6. มคี วามรู้ความเขา้ ใจเรอื่ งรายได้ รายรบั รายจา่ ย ของรัฐบาล
7. มีความรคู้ วามเขา้ ใจเกี่ยวกับนโยบายการเงินและนโยบายการคลงั
8. มคี วามรูค้ วามเขา้ ใจบทบาทสถาบนั การเงินที่มีต่อชวี ติ ประจำวัน

รวม 8 ผลการเรยี นรู้

265

คำอธบิ ายรายวิชา

วชิ า ส30241 ทกั ษะชีวิตและสังคม กลมุ่ สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ช้ันมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 5/10 - 11 ภาคเรียนที่ 1 เวลาเรียน 40 ช่ัวโมง จำนวน 1.5 หน่วยกติ

ศึกษา สืบค้น วิเคราะห์ความสำคัญและที่มาของการศึกษาทักษะชีวิตในสังคม องค์ประกอบ
และการพัฒนาทักษะชีวิตในสังคม มนุษย์กับสังคม ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียง
หลักธรรมในการดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง กรณีศึกษาการดำเนินชีวิตตาม
หลักปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี ง ความสำคัญของมนุษยสมั พันธ์ องค์ประกอบพ้ืนฐานของมนุษยสัมพันธ์
มนุษยสัมพันธ์ในการทำงาน มรรยาทไทย มรรยาททางสังคม การพัฒนาคุณภาพชีวิตและแผนพัฒนา
เศรษฐกจิ และสงั คมแหง่ ชาติ

โดยใช้ทักษะกระบวนการแสวงหาความรู้ ทักษะกระบวนการฝึกปฏิบัติ ทักษะการดำรงชีวิต
ทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ทักษะการคิดสร้างสรรค์ ทักษะกระบวนการแก้ปัญหา ทักษะ
กระบวนการกลุม่ ทักษะการส่ือสาร และทักษะการใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศ

เพื่อให้มีความรู้ ความเข้าใจหลักการดำเนินชีวิตในสังคมภายใต้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจ
พอเพียง มีมนุษยสัมพันธ์ในการทำงาน มีมรรยาทไทยและมรรยาทสังคม สามารถพัฒนาคุณภาพชีวติ
ตามกรอบแนวคิดของแผนพฒั นาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ มีทักษะสำคัญและจำเปน็ ของผู้เรียนใน
ศตวรรษที่ 21 รวมถึงมีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียนในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ มีวินัย ใฝ่
เรยี นรู้ อยอู่ ย่างพอเพียง มุ่งมัน่ ในการทำงานและมีจิตสาธารณะ

ผลการเรยี นรู้
1. วิเคราะหค์ วามสำคญั ของทักษะชีวติ ในสังคมและนำไปประยกุ ต์ใช้ในชวี ติ ประจำวันได้
2. เห็นคุณค่าและประยกุ ใชห้ ลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี งในการดำรงชีวิตได้
3. วเิ คราะห์ความสำคัญของมนษุ ยสมั พนั ธแ์ ละปฏิบตั ติ นเปน็ ผูม้ ีมนุษยสัมพนั ธใ์ นการทำงานได้
4. เห็นความสำคัญและแสดงออกถงึ การมีมรรยาทไทยและมรรยาทสงั คมได้
5. เสนอแนวทางการพฒั นาคุณภาพชีวิตตามกรอบแนวคิดของแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม

แหง่ ชาติและสามารถนำไปประยุกต์ใชไ้ ด้
รวม 5 ผลการเรียนรู้

266

คำอธิบายรายวิชา

วชิ า ส30241 เหตุการณ์ปจั จบุ ัน กลุ่มสาระการเรียนรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 5 ภาคเรียนที่ 2 เวลาเรียน 40 ชั่วโมง จำนวน 1.5 หนว่ ยกติ

ศึกษาพื้นฐานการเมืองระหว่างประเทศที่เก่ียวกับเหตุการณ์ปัจจุบันของโลก หลัก
ความสมั พนั ธ์และความขัดแย้ง ทฤษฎลี ัทธิการเมอื งและวิกฤติการณ์ต่าง ๆ ท่เี กดิ ขึน้ ในภูมิภาคของโลก
การจัดตั้งองค์การระหว่างประเทศเพื่อรักษาสันติภาพและความมั่นคงศึกษาสภาพและ ข้อมูลเหตุของ
ความขัดแย้งในรูปแบบต่างๆ ที่ส่งผลกระทบต่อภูมิภาคต่างๆ ของโลก การก่อการร้ายในสาเหตุ
ขบวนการ วัตถปุ ระสงค์และการเคลอื่ นไหว ในภมู ภิ าคต่าง ๆ รวมทั้งแนวทางแกป้ ญั หาของกลุ่มก่อการ
รา้ ยตา่ ง ๆ ปัญหาสงครามเยน็ สงครามโลกครั้งที่ 1 สงครามโลกคร้งั ที่ 2 ปัญหาตะวันออกกลาง ปญั หา
พลังงาน ปัญหา เงินและการว่างงาน ปัญหาประชากรและความยากจน ปัญหาสิ่งแวดล้อมเป็นพิษ
ปัญหาทางวัฒนธรรมจติ ใจรวมท้ังความพยายามในการสรา้ งสันตภิ าพในโลก

โดยใช้กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ การสืบคันข้อมูลปฏิบัติจริง สรุป รายงาน เพื่อพัฒนา
ทักษะ/กระบวนการ ในกรคิดวิเคราะห์ การแก้ปัญหา การให้เหตุผล การสื่อ ความหมายทางสังคม
และนำประสบการณ์ด้านความรู้ ความคิด ทักษะกระบวนการที่ได้ไป ใช้ในการเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ และ
นำไปใช้ในชีวติ ประจำวนั อยา่ งสรา้ งสรรค์

เพื่อตระหนักถึงความสำคัญ เห็นคุณค่าและมีเจตคติที่ดีต่อประวัติศาสตร์ มีคุณธรรม
จรยิ ธรรมเป็นหลักในการดำเนนิ ชีวิต สามารถทำงานอยา่ งเปน็ ระบบระเบียบ มคี วาม รอบคอบ มคี วาม
รบั ผดิ ชอบ มวี ิจารณญาณและความเชอื่ มน่ั ในตนเอง

ผลการเรยี นรู้
1. รู้และเข้าใจถึงสภาพการเมืองระหว่างประเทศภายหลังสงครามโลกครัง้ ท่ี 2 ท้งั ในดา้ นความ

ขัดแยง้ ระหวา่ งประเทศและความร่วมมอื ระหว่างประเทศ
2. รแู้ ละเขา้ ใจองค์การระหวา่ งประเทศ ความสำคัญ องคก์ ารระหวา่ งประเทศระดับภมู ภิ าค
3. วิเคราะห์สถานการณ์และเหตุการณ์สำคัญต่างๆที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงทางสังคม

เศรษฐกจิ และการเมอื ง เข้าสู่โลกสมยั ปัจจบุ ัน
4. วเิ คราะหป์ ญั หาสิง่ แวดลอ้ มไทยและสิง่ แวดล้อมโลก
5. เรียนรู้และเขา้ ใจวกิ ฤตเศรษฐกิจไทย เศรษฐกจิ โลก
6. วิเคราะห์ปญั หาและแนวทางการแกไ้ ขปญั หาความขัดแย้งในสังคมโลกปัจจุบนั

รวม 6 ผลการเรยี นรู้

267

คำอธิบายรายวชิ า

วชิ า ส30241 ภูมิศาสตร์การทอ่ งเท่ียว กล่มุ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

ชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ 5/10 ภาคเรียนท่ี 2 เวลาเรียน 40 ช่ัวโมง จำนวน 1.5 หน่วยกติ

ศึกษา วิเคราะห์ ความสำคัญและองค์ประกอบของการท่องเที่ยว ปัจจัยทางภูมิศาสตร์ที่มีผล
ต่อการท่องเที่ยว รูปแบบการท่องเที่ยว โครงสร้างอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว แนวทางการพัฒนา
อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวไทย ความสำคัญและบทบาทหน้าที่ของมัคคุเทศก์ ธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับ
มัคคุเทศก์ การวางแผนการจัดนำเที่ยว การท่องเที่ยวเชิงธรรมชาติ การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม การ
ทอ่ งเที่ยวรว่ มสมยั ปญั หาและผลกระทบจากการท่องเที่ยว แนวทางการแกไ้ ขและการจดั การท่องเที่ยว
อยา่ งย่งั ยนื

โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้น กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการมีส่วนร่วม
กระบวนการทางสงั คม กระบวนการเผชญิ สถานการณ์ และกระบวนการแกป้ ญั หา

เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ ตระหนักถึงความสำคัญของการท่องเที่ยวเชิงธรรมชาติ
การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม การท่องเที่ยวร่วมสมัย บทบาทสำคัญของมัคคุเทศก์กับการท่องเที่ยว นำ
หลักคุณธรรม จริยธรรม ไปเป็นแนวทางการปฏิบัติตนในการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์แหล่งท่องเที่ยว
เชงิ ธรรมชาติ เชิงวัฒนธรรม และแหลง่ ทอ่ งเที่ยวร่วมสมัย การจัดการการท่องเท่ียวอยา่ งยงั่ ยืน

ผลการเรยี นรู้
1. อธบิ ายความสำคัญ องค์ประกอบ และปจั จัยทางภูมศิ าสตรท์ ่ีมผี ลตอ่ การท่องเท่ยี วได้
2. อธบิ ายรูปแบบและอุตสาหกรรมการทอ่ งเท่ยี วได้
3. วิเคราะห์ความสำคญั บทบาทหน้าท่ี และธรุ กจิ ที่เกย่ี วกับมัคคเุ ทศก็ได้
4. นำความรูฟ้ น้ื ฐานของมคั คุเทศกไ็ ปวางแผนการจัดนำเทย่ี วในชุมชนได้
5. อธิบายลกั ษณะสำคัญของการทอ่ งเทย่ี วเชงิ ธรรมชาติได้
6. เปรยี บทียบความแตกต่างระหว่างการทอ่ งเที่ยวทางธรรมชาติ และแหลง่ ท่องเท่ียวเชิงนเิ วศได้
7. เสนอแนวทางการอนุรกั ษ์แหลง่ ท่องเท่ียวทางธรรมชาติ และจดั การท่องเทย่ี วเชงิ ธรรมชาตไิ ด้
8. วิเคราะห์ความสำคญั และหลกั การจดั การท่องเท่ียวอย่างย่ังยืนได้
9. วางแผนจัดการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม และเสนอแนวทางการอนุรักษ์แหล่งท่องเท่ียวทาง

วฒั นธรรมได้
10. บอกความสำคญั ของการทอ่ งเทีย่ วรว่ มสมัยได้

268

11. อธิบายลักษณะการท่องเที่ยวร่วมสมัย และเสนอรูปแบบการท่องเที่ยวที่เหมาะสมกับ
ทอ้ งถนิ่ ของตนเอง

12. วิเคราะห์ความสำคญั และหลักการจัดการทอ่ งเทยี่ วอย่างยง่ั ยืนได้
13. มสี ว่ นร่วมในการจดั การท่องเทีย่ วอยา่ งย่งั ยนื
รวม 13 ผลการเรยี นรู้

269

คำอธบิ ายรายวิชา

วิชา ส30241 ท้องถ่นิ ของเรา กล่มุ สาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ่ี 6 ภาคเรียนท่ี 2 เวลาเรยี น 40 ช่ัวโมง จำนวน 1.5 หน่วยกติ

ศึกษาการเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดล้อมทางกายภาพ และปัญหาสิ่งแวดล้อมในท้องถิ่น
ศึกษาประวัติการตั้งถิ่นฐาน เหตุการณ์สำคัญ หลักฐานทางประวัติศาสตร์ ที่มีผลทางกายภาพของชุม
ชนที่ส่งผลต่อการดำเนินชีวิตของคนในกรุงเทพมหานคร ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างประชากรกับ
สิ่งแวดล้อม ศิลปหัตถกรรมและงานช่าง ภาษาและวรรณกรรม ความเชื่อ พิธีกรรม ขนบธรรมเนียม
ประเพณีในกรงุ เทพมหานคร ศึกษาภูมิปัญญาชาวบ้านและเทคโนโลยีด้านการทำมาหากิน การจัดการ
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ศึกษาเอกลักษณ์ทางธรรมชาติและวัฒนธรรมที่สำคัญใน
กรุงเทพมหานคร ศึกษาบุคคลสำคัญทางด้านศาสนา ประวัติศาสตร์ ศิลปินแห่งชาติและผู้ที่สร้าง
ชอ่ื เสยี งใหก้ ับกรงุ เทพมหานคร ศกึ ษาพระราชกรณยี กิจของพระมหากษัตริย์ที่มตี ่อการพัฒนาท้องถิน่

โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบบูรณาการ กระบวนการสร้างความรู้ กระบวนการคิด
กระบวนการทางสังคม กระบวนการเผชิญสถานการณ์ กระบวนการแกป้ ัญหา กระบวนการเรียนรู้จาก
ประสบการณ์จริง กระบวนการปฏิบัติจริง กระบวนการเรียนรู้ด้วยตนเอง และกระบวนการพัฒนา
คณุ ลกั ษณะนิสยั

เพื่อมุ่งพัฒนาผู้เรียนให้เป็นคนดี มีคุณธรรม จริยธรรมตามหลักศาสนา และค่านิยมที่พึง
ประสงค์ เห็นคุณค่าของตนเองและท้องถ่ิน มีวินัย ปฏบิ ตั ิตนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มี
ความรู้ความภาคภูมิใจ และดำเนินชีวิตตามขนบธรรมเนียมประเพณีอันดีงามของท้องถิ่นตนเอง มี
จิตสำนึกรักแผ่นดินถิ่นเกิด เป็นพลเมืองที่ดีของชุมชน และของชาติ มีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ ศิลปะ
ประเพณี วัฒนธรรม ภูมิปัญญาชาวบ้าน ยึดมั่นในวิถีชีวิตและการปกครองตามระบอบประชาธิปไตย
อันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข มีจิตสำนึกในการอนุรักษ์วัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถ่ิน
การอนุรักษ์และพัฒนาสิ่งแวดล้อม มีจิตสาธารณะ ที่มุ่งทำประโยชน์ สร้างสิ่งที่ดีให้กับชุมชน และอยู่
รว่ มกนั อย่างมคี วามสุข

ผลการเรยี นรู้
1. นักเรยี นสืบค้นประวัตคิ วามเป็นมาของกรุงเทพมหานครโดยใช้หลกั ฐานที่หลากหลาย
2. นักเรียนอธิบายสภาพแวดล้อมของชุมชนที่ส่งผลต่อการดำเนินชีวิตของคนใน

กรงุ เทพมหานคร

270

3. นักเรียนอธิบายเหตุการณ์ที่สำคัญ ๆ ของท้องถิ่นที่ส่งผลต่อการดำเนินชีวิตของคนใน
กรุงเทพมหานคร

4. นักเรยี นอธิบายภมู ิปัญญาของคนกรุงเทพมหานครที่สง่ ผลต่อการดำเนนิ ชวี ิตในปัจจบุ ัน
5. นักเรียนประยุกต์ใช้แนวคิดของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในการตั้งถิ่นฐานกิจกรรมต่าง ๆ
ในทอ้ งถิ่น
6. นกั เรยี นมีสว่ นร่วมในการแก้ไขปัญหาและพัฒนาทอ้ งถ่ินตามปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียง
7. นักเรียนอธิบายถงึ ขนบธรรมเนยี ม ประเพณีที่เปน็ เอกลักษณข์ องทอ้ งถน่ิ
8. นักเรยี นสรุปลกั ษณะทีส่ ำคญั ของขนบธรรมเนยี ม ประเพณีและวัฒนธรรมของชมุ ชน
รวม 8 ผลการเรยี นรู้



272

รายวชิ าท่ีเปิดสอน

ระดบั ช้นั มธั ยมศกึ ษาตอนตน้ รายวิชาพ้ืนฐาน

ช้นั ภาคเรยี น รหสั วิชา ช่อื วิชา จำนวน ชั่วโมงต่อ
หน่วยกติ สัปดาห์
1 พ21101 สุขศึกษา 1
พ21105 สุขศกึ ษา 1 0.5 1
ม.1 0.5 1
พ21102 สขุ ศกึ ษา 2 0.5 1
2 พ21106 สขุ ศกึ ษา 2 0.5 1
0.5 1
1 พ21101 สุขศกึ ษา 3 0.5 1
พ21105 สุขศึกษา 3 0.5 1
ม.2 0.5 1
พ21102 สุขศึกษา 4 0.5 1
2 พ21104 สุขศกึ ษา 4 0.5 1
0.5 1
1 พ21101 สขุ ศกึ ษา 5 0.5 1
พ21103 สุขศึกษา 5
ม.3
พ21102 สขุ ศกึ ษา 6
2 พ21104 สุขศกึ ษา 6

ระดบั ช้นั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย รายวิชาพ้ืนฐาน

ชนั้ ภาคเรียน รหัสวิชา ชื่อวิชา จำนวน ช่วั โมงต่อ
หน่วยกติ สัปดาห์
ม.4 1 พ31101 สุขศึกษาและพละศกึ ษา 1
2 พ31102 สขุ ศึกษาและพละศกึ ษา 2 0.5 1
0.5 1
ม.5 1 พ31101 สขุ ศกึ ษาและพละศกึ ษา 3 0.5 1
2 พ31102 สขุ ศึกษาและพละศกึ ษา 4 0.5 1
0.5 1
ม.6 1 พ31101 สุขศกึ ษาและพละศกึ ษา 5 0.5 1
2 พ31102 สุขศกึ ษาและพละศึกษา 6

273

รายวชิ าเพิม่ เติม ชอื่ วิชา จำนวน ชั่วโมงต่อ
ชั้น ภาคเรยี น รหสั วิชา หนว่ ยกิต สัปดาห์

ม.4 1 พ31201 พัฒนาทักษะทางกีฬา 1 1.5 3
2 พ31202 พฒั นาทักษะทางกีฬา 2 1.0 2

274

คำอธบิ ายรายวชิ าพืน้ ฐาน
ระดบั ชัน้ มธั ยมศกึ ษาตอนต้น
ระดับชน้ั มธั ยมศึกษาตอนปลาย

275

คำอธิบายรายวิชา

วชิ า พ21101 สขุ ศึกษา 1 กลุม่ สาระการเรยี นร้สู ขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา
ชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 1 ภาคเรียนท่ี 1 เวลาเรยี น 20 ชั่วโมง จำนวน 0.5 หน่วยกิต

ศึกษาความสำคัญและวิเคราะห์ระบบประสาท และระบบต่อมไร้ ท่อที่มีผลต่อสุขภาพ
การเจริญเติบโต และพัฒนาการของวัยรุ่น วิธีดูแลรักษา ระบบประสาท และระบบต่อมไร้ท่อให้
ทำงานตามปกติ ภาวะการเจริญเติบโต ทางร่างกายของตนเองกับเกณฑ์มาตรฐาน แนวทางใน
พัฒนาการตนเองให้เจริญเติบโตสมวยั การปรับตัวต่อการเปลีย่ นแปลงทางคำอธบิ ายรายวิชาร่างกาย
จิตใจ อารมณ์และพัฒนา การทางเพศอยา่ งเหมาะสม ทักษะ การปฏเิ สธเพือ่ ป้องกนั ตนเองจากการถูก
ล่วงละเมดิ ทางเพศ

โดยใช้วิธีการการให้ความรู้ และการอภิปรายเพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด ความเข้าใจ
สามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ มีความสามารถในการตัดสินใจ เสนอแนวทางในการปฏิบัติและวิเคราะห์
อย่างเปน็ ระบบ

เพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด ความเข้าใจ และเห็นคุณค่าความสำคัญของการนำความรู้ไปใช้
ประโยชนใ์ นชวี ิตประจำวัน มีคุณธรรม จรยิ ธรรมและคา่ นยิ มทเ่ี หมาะสมในการเสริมสรา้ งคุณภาพและ
ชีวิตทย่ี ั่งยืน

ตวั ช้ีวดั
พ 1.1 ม.1/1, ม.1/2, ม.1/3, ม.1/4
พ 2.1 ม.1/1, ม.1/2

รวม 6 ตวั ช้ีวดั

276

คำอธิบายรายวิชา

วิชา พ21102 สุขศกึ ษา 2 กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา
ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 1 ภาคเรยี นที่ 2 เวลาเรยี น 20 ช่ัวโมง จำนวน 0.5 หนว่ ยกิต

ศกึ ษาความสำคัญและวิเคราะห์หลักการเลือกอาหารทีเ่ หมาะสมกับวัย ปญั หาทเี่ กิดจากภาวะ
โภชนาการที่มีผลกระทบต่อสุขภาพ การควบคุมน้ำหนักของตนเองให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน วิธีปฐม
พยาบาลและเคลื่อนย้ายผู้ป่วยอย่างปลอดภัย อาการของผู้ติดสารเสพติดและการป้องกันการติดสาร
เสพติด ความสมั พนั ธ์ของการใช้ สารเสพตดิ กับการเกดิ โรคและอบุ ัติเหตุ วธิ ีการชักชวนผ้อู ่นื ให้ลด ละ
เลกิ สารเสพติดโดยใช้ทักษะต่าง ๆ

โดยใช้วิธีการการให้ความรู้ และการอภิปรายเพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด ความเข้าใจ
สามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ มีความสามารถในการตัดสินใจ เสนอแนวทางในการปฏิบัติและวิเคราะห์
อย่างเปน็ ระบบ

เพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด ความเข้าใจ และเห็นคุณค่าความสำคัญของการนำความรู้ไปใช้
ประโยชนใ์ นชีวติ ประจำวัน มคี ณุ ธรรม จริยธรรมและค่านยิ มที่เหมาะสมในการเสริมสรา้ งคุณภาพและ
ชวี ติ ท่ยี งั่ ยืน

ตวั ชวี้ ัด

พ 4.1 ม.1/1, ม.1/2, ม.1/3, ม.1/4
พ 5.1 ม.1/1, ม.1/2, ม.1/3, ม.1/4
รวม 8 ตวั ช้วี ดั

277

คำอธบิ ายรายวิชา

วิชา พ22101 สุขศึกษา 3 กลมุ่ สาระการเรยี นรู้สุขศกึ ษาและพลศกึ ษา
ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 2 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลาเรยี น 20 ช่วั โมง จำนวน 0.5 หนว่ ยกติ

ศึกษาความสำคัญและวิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคม และ
สติปัญญาในวัยรุน่ ปัจจัยที่มีผลกระทบตอ่ การเจริญเติบโตและพัฒนาการด้านรา่ งกาย จิตใจ อารมณ์
สังคม และสติปัญญาในวัยรุ่น เช่น พันธุกรรม สิ่งแวดล้อม การอบรมเลี้ยงดู ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อเจต
คติในเรื่องเพศ ได้แก่ ครอบครัว วัฒนธรรม เพื่อน สื่อ ปัญหาและผลกระทบที่เกิดจากการมี
เพศสัมพันธ์ในวัยเรียน วิธีป้องกันตนเองและหลีกเลี่ยงจากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เอดส์ และการ
ตั้งครรภ์โดยไม่พึงประสงค์ ความสำคัญของความเสมอภาคทางเพศและวางตัวได้อย่างเหมาะสม
ความสัมพันธ์ของสมดลุ ระหว่างสุขภาพกายและจติ ใจพัฒนาสมรรถภาพทางกายตนเองให้เป็นไปตาม
เกณฑท์ ี่กำหนด

โดยใชว้ ิธีการการให้ความรู้ การอภปิ ราย การเรยี นรแู้ บบรว่ มมือ คดิ วิเคราะห์ สงั เคราะห์ การ
สืบคน้ ขอ้ มลู การทำกิจกรรมกลุ่ม และการตงั้ คำถาม

เพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด ความเข้าใจ สามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ มีความสามารถในการ
ตดั สินใจ เสนอแนวทางในการปฏิบัตแิ ละวเิ คราะห์อยา่ งเปน็ ระบบ เห็นคุณคา่ และความสำคญั ของการ
นำความรไู้ ปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน มีคณุ ธรรม จรยิ ธรรมและค่านิยมท่ีถูกต้องเหมาะสมในการ
เสรมิ สร้างสขุ ภาพและพฒั นาคุณภาพชีวิตอย่างยั่งยืน

ตวั ชี้วัด
พ 1.1 ม.2/1, ม.2/2
พ 2.1 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4
พ 4.1 ม.2/4, ม.2/7

รวม 8 ตวั ช้วี ัด

278

คำอธบิ ายรายวิชา

วิชา พ22102 สขุ ศึกษา 4 กลุ่มสาระการเรียนรสู้ ุขศึกษาและพลศกึ ษา
ช้นั มธั ยมศึกษาปที ี่ 2 ภาคเรียนที่ 2 เวลาเรยี น 20 ชัว่ โมง จำนวน 0.5 หนว่ ยกติ

ศึกษาความสำคัญ วิเคราะห์ อธิบายลักษณะอาการเบื้องต้นของผู้มีปัญหาสุขภาพจิต วิธี
ปฏิบัติตนเพ่ือจัดการกบั อารมณ์และความเครยี ดเลือกใชบ้ ริการทางสุขภาพอย่างมเี หตุผล ผลของการ
ใช้เทคโนโลยีที่มีต่อสุขภาพความเจริญก้าวหน้าทางการแพทย์ที่มีผลต่อสุขภาพ วิธีการ ปัจจัย และ
แหลง่ ทช่ี ่วยเหลือฟ้ืนฟผู ้ตู ิดสารเสพติด วธิ ีการหลกี เลีย่ งพฤติกรรมเส่ียงและสถานการณเ์ ส่ยี ง ใช้ทักษะ
ชีวิตในการป้องกนั ตนเองและหลกี เลย่ี งสถานการณค์ บั ขนั ท่ีอาจนำไปสู่อนั ตราย

โดยใช้วธิ ีการการใหค้ วามรู้ การอภิปราย การเรียนร้แู บบร่วมมอื คิดวเิ คราะห์ สงั เคราะห์ การ
สบื ค้นขอ้ มูล การทำกจิ กรรมกลุม่ และการต้งั คำถาม

เพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด ความเข้าใจ สามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ มีความสามารถในการ
ตัดสินใจ เสนอแนวทางในการปฏบิ ัตแิ ละวิเคราะหอ์ ยา่ งเปน็ ระบบ เหน็ คุณค่าและความสำคัญของการ
นำความรู้ไปใชป้ ระโยชน์ในชวี ิตประจำวนั มีคุณธรรม จริยธรรมและค่านิยมท่ีถูกต้องเหมาะสมในการ
เสรมิ สร้างสุขภาพและพัฒนาคุณภาพชวี ิตอย่างย่งั ยนื

ตวั ชว้ี ัด
พ 4.1 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3, ม.2/5, ม.2/6
พ 5.1 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3

รวม 8 ตัวชวี้ ัด

279

คำอธิบายรายวิชา

วชิ า พ23101 สุขศกึ ษา 5 กลุ่มสาระการเรยี นรสู้ ขุ ศกึ ษาและพลศึกษา
ช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ 3 ภาคเรยี นที่ 1 เวลาเรียน 20 ช่ัวโมง จำนวน 0.5 หนว่ ยกติ

ศึกษาความสำคัญ วเิ คราะห์ เปรยี บเทียบการเปลี่ยนแปลงด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคม
และสติปัญญาแต่ละช่วงของชีวิต อิทธิพลและความคาดหวังของสังคมต่อการเปลี่ยนแปลงของวัยรุ่น
สื่อโฆษณาที่มีอิทธิพลต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการของวัยรุ่น เช่น โทรทัศน์ วิทยุ สื่อสิ่งพิมพ์
อินเทอร์เน็ต อนามัยแม่และเด็ก และการวางแผนครอบครัวและวิธีการปฏิบัตติ นทีเ่ หมาะสม ปัจจัยท่ี
มีผลกระทบต่อการตั้งครรภ์ สาเหตุและแนวทางป้องกัน แก้ไขความขัดแย้งในครอบครัว กำหนด
รายการอาหารที่เหมาะสมกบั วยั ต่าง ๆ โดยคำนงึ ถงึ ความประหยดั และคณุ คา่ ทางโภชนาการ

โดยใชว้ ธิ ีการการให้ความรู้ การอภปิ ราย การเรยี นรแู้ บบรว่ มมือ คิดวเิ คราะห์ สังเคราะห์ การ
สืบคน้ ขอ้ มูล การทำกิจกรรมกล่มุ การตงั้ คำถาม การเผชญิ สถานการณแ์ ละการแกป้ ญั หา

เพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด ความเข้าใจ สามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ มีความสามารถในการ
ตดั สินใจ เสนอแนวทางในการปฏบิ ัตแิ ละวิเคราะห์อยา่ งเปน็ ระบบ เหน็ คุณคา่ และความสำคญั ของการ
นำความรู้ไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน มคี ณุ ธรรม จรยิ ธรรมและค่านิยมท่ีถูกต้องเหมาะสมในการ
เสริมสร้างสขุ ภาพและพฒั นาคณุ ภาพชีวติ อยา่ งย่ังยนื

ตัวชีว้ ดั
พ 1.1 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3
พ 2.1 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3
พ 4.1 ม.3/1

รวม 7 ตัวชว้ี ัด

280

คำอธิบายรายวชิ า

วิชา พ23102 สขุ ศกึ ษา 6 กลุ่มสาระการเรยี นรู้สขุ ศึกษาและพลศึกษา
ช้ันมธั ยมศึกษาปที ี่ 3 ภาคเรยี นที่ 2 เวลาเรียน 20 ชัว่ โมง จำนวน 0.5 หนว่ ยกติ

ศึกษาความสำคัญ วิเคราะห์อธิบาย เสนอแนวทางป้องกันโรคที่เป็นสาเหตุของการเจ็บป่วย
และการตายของคนไทย รวบรวมข้อมลู และเสนอแนวทางไขปัญหาสุขภาพในชุมชน การวางแผนและ
จดั เวลาในการออกกำลังกาย การพักผ่อน และการสร้างเสรมิ สมรรถภาพทางกาย ทดสอบสมรรถภาพ
ทางกายแลพฒั นาไดต้ ามความแตกต่างระหวา่ งบุคคล ปัจจยั เส่ยี งและพฤตกิ รรมเสีย่ งที่มีผลตอ่ สุขภาพ
และแนวทางป้องกันการใช้ความรุนแรงและชักชวนเพื่อนให้หลีกเลี่ยงการใช้ความรุนแรงในการ
แกป้ ญั หา อิทธิพลของส่ือต่อพฤติกรรมสุขภาพและความรนุ แรง ความสัมพนั ธข์ องการดม่ื เครื่องด่ืมท่ีมี
แอลกอฮอลต์ อ่ สขุ ภาพและการเกิดอุบัติเหตุการช่วยฟ้ืนคนื ชีพอยา่ งถูกวิธี

โดยใชว้ ธิ ีการการให้ความรู้ การอภิปราย การเรยี นรู้แบบรว่ มมือ คิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ การ
สืบค้นข้อมูล การทำกิจกรรมกลุ่ม การตั้งคำถาม การฝึกปฏิบัติ การเผชิญสถานการณ์และการ
แก้ปญั หา

เพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด ความเข้าใจ สามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ มีความสามารถในการ
ตดั สินใจ เสนอแนวทางในการปฏิบตั แิ ละวเิ คราะห์อย่างเปน็ ระบบ เหน็ คณุ ค่าและความสำคัญของการ
นำความรูไ้ ปใชป้ ระโยชน์ในชีวิตประจำวนั มีคณุ ธรรม จริยธรรมและค่านิยมที่ถูกต้องเหมาะสมในการ
เสริมสรา้ งสขุ ภาพและพัฒนาคณุ ภาพชีวิตอย่างยง่ั ยนื

ตวั ช้วี ัด
พ 4.1 ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4, ม.3/5
พ 5.1 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4, ม.3/5

รวม 9 ตวั ชีว้ ดั

281

คำอธบิ ายรายวชิ า

วิชา พ31101 สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา 1 กลุ่มสาระการเรยี นรูส้ ุขศึกษาและพลศึกษา
ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลาเรยี น 20 ชัว่ โมง จำนวน 0.5 หน่วยกิต

ศึกษา วิเคราะห์ และอธิบายกระบวนการสร้างเสริมและดำรงประสิทธิภาพการทำงานของ
ระบบอวัยวะต่าง ๆ วางแผนดูแลสุขภาพตามภาวะการเจริญเติบโตและพัฒนาการของตนเองและ
บุคคลในครอบครัววิเคราะห์อิทธิพลของครอบครัว เพื่อน สังคม และวัฒนธรรมที่มีผลต่อการ
เจริญเติบโตทางเพศและการดำเนินชีวิต ค่านิยมในเรื่องเพศตามวัฒนธรรมไทยและวัฒนธรรมอื่น ๆ
วิเคราะห์สาเหตุและผลของความขัดแย้งที่อาจเกิดขึ้นระหว่างนักเรียนและเยาวชนในชุมชน เพื่อหา
แนวทางและเลือกใชท้ ักษะที่เหมาะสมในการป้องกันและลดความขดั แย้งของนักเรียนหรือเยาวชนใน
ชุมชน การวางแผนและปฏิบัติตามแผนการพัฒนาสุขภาพของตนเองและครอบครัว วิเคราะห์
ผลกระทบทเี่ กดิ จากการครอบครอง การใช้ การจำหนา่ ย และโทษทางกฎหมายของสารเสพตดิ มสี ว่ น
ร่วมในการจัดกิจกรรมป้องกันความเสี่ยงต่อการใช้ยา การใช้สารเสพติดและความรุนแรง เพื่อสุขภาพ
ของตนเอง ครอบครัว และสังคม สามารถใช้ทักษะการตัดสินใจแก้ไขปัญหาในสถานการณ์ที่เสี่ยงต่อ
สุขภาพและความรนุ แรง และสามารถแสดง
วธิ กี ารช่วยฟ้ืนคืนชีพอยา่ งถกู วธิ ี

โดยใช้กระบวนการคิด การนำไปใช้ การวิเคราะห์ การสังเคราะห์ การประเมินค่า
กระบวนการสร้างความตระหนัก กระบวนการคดิ อย่างมวี ิจารณญาณ กระบวนการกลุ่ม การอภิปราย
และการมีสว่ นรว่ ม

เพื่อใหม้ คี วามรู้ความเข้าใจ นำหลกั การ แนวคดิ ไปปรับปรุงและนำไปปฏิบตั ิในการดูแลรักษา
เพอ่ื พฒั นาคณุ ภาพชวี ติ ของตนเองครอบครวั

ตัวชวี้ ัด
พ 1.1 ม.4-6/1, ม.4-6/2
พ 2.1 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/4
พ 4.1 ม.4-6/5
พ 5.1 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/6, ม.4-6/7

รวม 10 ตวั ชว้ี ัด

282

คำอธบิ ายรายวชิ า

วชิ า พ31102 สขุ ศึกษาและพลศึกษา 2 กลุ่มสาระการเรยี นรู้สุขศึกษาและพลศึกษา
ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 4 ภาคเรยี นท่ี 2 เวลาเรียน 20 ชัว่ โมง จำนวน 0.5 หนว่ ยกติ

ศึกษาประวัติความเป็นมากีฬาแบดมินตัน ปฏิบัติทักษะการเคลื่อนไหวเบื้องต้น การตีและ
การรบั ลกู โดง่ การตแี ละรบั ลูกหยอด การตีและรับลกู ดาด การตีแลรับลูกตบ การสง่ ลกู ยาว การส่งลูก
สั้น รู้และเข้าใจกติกาเบื้องต้นของการแข่งขันแบดมินตันประเภทเดี่ยว ประเภทคู่ ประเภทคู่ผสม มี
มารยาทในการดูแลการเล่น มีน้ำใจนักกีฬาและรู้จักการรักษาอุปกรณ์การเล่น สามารถนำทักษะการ
เล่นแบดมนิ ตันไปใชใ้ นการพัฒนาสมรรถภาพทางกายของตนเองได้

โดยใช้กระบวนการทักษะปฏิบัติ การเรียนรู้ ความเข้าใจ กระบวนการกลุ่ม และการมีส่วน
ร่วม เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ มีความซื่อสัตย์ สุจริต มุ่งมั่นในการท ำงาน รัก
ความเปน็ ไทย อยู่อยา่ งพอเพยี ง และมีจติ สาธารณะ

ตัวชีว้ ัด
พ 3.1 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/5
พ 3.2 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4

รวม 9 ตวั ชี้วดั

283

คำอธบิ ายรายวิชา

วิชา พ32101 สุขศึกษาและพลศกึ ษา 3 กลุ่มสาระการเรยี นรูส้ ุขศึกษาและพลศึกษา
ชนั้ มธั ยมศึกษาปีที่ 5 ภาคเรยี นที่ 1 เวลาเรยี น 20 ชวั่ โมง จำนวน 0.5 หนว่ ยกิต

ศึกษา วิเคราะห์ และอธิบายกระบวนการสร้างเสริมและดำรงประสิทธิภาพการทำงานของ
ระบบอวัยวะ ต่าง ๆ วางแผนดูแลสุขภาพตามภาวะการเจริญเติบโตและพัฒนาการของตนเองและ
บุคคลในครอบครัว เลือกใช้ทักษะที่เหมาะสมในการป้องกัน ลดความขัดแย้งและแก้ปัญหาเรื่องเพศ
และครอบครัว ปฏิบัติตนตามสิทธิพื้นฐานของผู้บริโภคและกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการคุ้มครอง
ผบู้ ริโภควเิ คราะหส์ าเหตุการเจบ็ ปว่ ยและการตายของคนไทย ปัจจัยทม่ี ผี ลตอ่ สุขภาพหรือความรนุ แรง
ของคนไทยและเสนอแนวทางปอ้ งกนั

โดยการใช้กระบวนการคิด การนำไปใช้ การวิเคราะห์ กระบวนการเรียนรู้แบบร่วมมือ
กระบวนการสบื คน้ ขอ้ มูล กระบวนการปฏิบตั ิ กระบวนการกลมุ่ การอภิปรายและการมีสว่ นร่วม

เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ นำหลักการ แนวคิดไปปรับปรุง ปฏิบัติในการดูแลรักษาและ
พฒั นาคุณภาพชีวติ ของตนเองและครอบครัว

ตัวชี้วดั
พ 1.1 ม.4-6/1, ม.4-6/2
พ 2.1 ม.4-6/3
พ 4.1 ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/7
พ 5.1 ม.4-6/3

รวม 7 ตวั ช้วี ัด

284

คำอธิบายรายวิชา

วิชา พ32102 สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา 4 กลุ่มสาระการเรยี นรูส้ ุขศึกษาและพลศึกษา
ช้นั มธั ยมศึกษาปีท่ี 5 ภาคเรยี นท่ี 2 เวลาเรยี น 20 ชั่วโมง จำนวน 0.5 หน่วยกติ

ศึกษาเพื่อให้มีความรู้ ความเข้าใจเรื่องเกี่ยวกับการเคลื่อนไหวร่างกาย หลักการออกกำลัง
กาย ทักษะเบื้องต้นของกีฬาเทนนิส การเล่นเป็นทีม การเคลื่อนไหว กฎ กติกาในการเล่น วิธีการรุก
และการป้องกันในการแข่งขัน การมีน้ำใจนักกีฬา การทำงานเป็นทีม การพัฒนาสุขภาพของตนเองท่ี
เกดิ จากการออกกำลังกายและเลน่ กีฬาเปน็ ประจำทดสอบสมรรถภาพทางกายและพฒั นาได้ตามความ
แตกต่างระหวา่ งบคุ คล และมที กั ษะกลไกในไปใชใ้ นชวี ิตประจำวนั

โดยใช้วิธีการ การให้ความรู้ ฝึกทักษะ การสืบค้นข้อมูลจากหนังสือต่าง ๆ ข่าวสารและการ
อภิปราย เพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด ความเข้าใจ และสามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ สามารถตัดสินใจ
เสนอแนวทางในการปฏิบัติและวิเคราะห์อย่างเป็นระบบ เห็นคุณค่าและความสำคัญของการนำ
ความรู้และทกั ษะไปใชป้ ระโยชนใ์ นชวี ิตประจำวนั มคี ณุ ธรรม จริยธรรมและค่านิยมทเี่ หมาะสม

ตัวช้วี ดั
พ 3.1 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/5

รวม 5 ตวั ชว้ี ัด

285

คำอธบิ ายรายวชิ า

วชิ า พ33101 สขุ ศึกษาและพลศึกษา 5 กลุ่มสาระการเรยี นรู้สุขศึกษาและพลศึกษา
ช้นั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 6 ภาคเรยี นท่ี 1 เวลาเรียน 20 ช่ัวโมง จำนวน 0.5 หนว่ ยกติ

ศึกษา วิเคราะห์และอธิบายกระบวนการสร้างเสริมและดำรงประสิทธิภาพการทำงานของ
ระบบอวัยวะต่าง ๆ บทบาทความรับผิดชอบของบุคคล ที่มีต่อการสร้างเสริมสุขภาพและการป้องกัน
โรคในชมุ ชน วเิ คราะห์อทิ ธิพลของส่อื โฆษณาเก่ียวกบั สุขภาพและแนวทางการเลอื กบริโภคอย่างฉลาด
และปลอดภัย ปฏิบัติตนตามสิทธิพื้นฐานของผู้บริโภคและกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการคุ้มครอง
ผู้บริโภค วิเคราะห์ผลกระทบและโทษทางกฎหมายของสารเสพติด ที่เกิดจากการครอบครอง การใช้
และการจำหน่าย ท้ังต่อตนเอง ครอบครัว เศรษฐกิจและสังคม มีการวางแผน กำหนดแนวทางลด
อุบัติเหตุและสร้างเสริมความปลอดภัยในชุมขน มีส่วนร่วมในการส่งเสริมและพัฒนาสุขภาพและจัด
กจิ กรรมสร้างเสรมิ ความปลอดภยั ในของบคุ คลในชุมชน

โดยการใช้กระบวนการเรีนรรู้ คิดวิเคราะห์ ทักษะการปฏิบัติ กระบวนการสร้างความ
ตระหนกั กระบวนการทำงานเปน็ กลุ่ม การอภปิ รายและการมสี ่วนรว่ ม

เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ สามารถนำแนวคิดไปปรับปรุง ปฏิบัติในการดูแลรักษาและ
พัฒนาคุณภาพชวี ติ ของตนและครอบครวั

ตวั ชวี้ ัด
พ 1.1 ม.4-6/1
พ 4.1 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/6
พ 5.1 ม.4-6/2, ม.4-6/4, ม.4-6/5

รวม 8 ตัวชว้ี ัด

286

คำอธิบายรายวชิ า

วชิ า พ33102 สุขศกึ ษาและพลศกึ ษา 6 กลุ่มสาระการเรยี นรู้สุขศึกษาและพลศึกษา
ชัน้ มธั ยมศึกษาปที ี่ 6 เวลาเรียน 20 ชัว่ โมง จำนวน 0.5 หนว่ ยกิต

ศึกษาเพื่อให้มีความรู้ ความเข้าใจเรื่องเกี่ยวกับการเคลื่อนไหวร่างกาย หลักการออกกำลัง
กาย ทักษะเบื้องต้นของกีฬาเทนนิส การเล่นเป็นทีม การเคลื่อนไหว กฎ กติกาในการเล่น วิธีการรุก
และการป้องกันในการแข่งขัน การมีน้ำใจนักกีฬา การทำงานเป็นทีม การพัฒนาสุขภาพของตนเองที่
เกดิ จากการออกกำลังกายและเล่นกีฬาเปน็ ประจำทดสอบสมรรถภาพทางกายและพฒั นาได้ตามความ
แตกต่างระหวา่ งบคุ คล และมีทกั ษะกลไกในไปใช้ในชวี ิตประจำวัน

โดยใช้วิธีการ การให้ความรู้ ฝึกทักษะ การสืบค้นข้อมูลจากหนังสือต่าง ๆ ข่าวสารและการ
อภิปราย เพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด ความเข้าใจ และสามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ สามารถตัดสินใจ
เสนอแนวทางในการปฏิบัติและวิเคราะห์อย่างเป็นระบบ เห็นคุณค่าและความสำคัญของการนำ
ความรูแ้ ละทกั ษะไปใช้ประโยชน์ในชีวติ ประจำวนั มีคณุ ธรรม จริยธรรมและคา่ นิยมทเ่ี หมาะสม

ตวั ช้ีวัด
พ 3.2 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4

รวม 4 ตวั ช้ีวดั

287

คำอธบิ ายรายวชิ าเพิม่ เติม
ระดับช้ันมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย

288

คำอธิบายรายวิชา

วชิ า พ31201 พฒั นาทักษะทางกฬี า1 (เทเบลิ เทนนิส) กลุ่มสาระการเรียนรสู้ ุขศึกษาและพลศึกษา

ชั้นมธั ยมศึกษาปที ่ี 4/11 ภาคเรียนท่ี 1 เวลาเรียน 60 ชัว่ โมง จำนวน 1.5 หนว่ ยกติ

ศึกษาความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับประวัติ และประโยชน์ของกีฬาเทเบิลเทนนิส การส่งเสริม
รา่ งกายในการเล่นกีฬาเทเบิลเทนนิส ทกั ษะเบอ้ื งตน้ ในการเลน่ เทเบิลเทนนิส การตลี กู การส่งลูก การ
ตบลูก การตีลูกหยอด การตีลูก พร้อมกติกาการแข่งขันการเล่นเทเบิลเทนนิส เพื่อการแข่งขัน และ
การทดสอบสมรรถภาพทางกาย

โดยใช้กระบวนการทักษะปฏิบัติในการเล่นกีฬาเทเบิลเทนนิส ทั้งทักษะพื้นฐานในการเล่น
กีฬาเทเบิลเทนนิส ทักษะการส่งเสริมร่างกายในการเล่นกีฬาเทเบลิ เทนนิส ทักษะเบื้องต้นในการเลน่
เทเบิลเทนนิส ทักษะการตีลูก ทักษะการส่งลูก ทักษะการตบลูก ทักษะการตีลูกหยอด ทักษะการตี
ลูกพร้อมกติกาการแข่งขัน ทักษะการเล่นเทเบิลเทนนิส เพื่อการแข่งขัน และการทดสอบสมรรถภาพ
ทางกาย

เพื่อให้เกิดความรู้ มีเจตคติที่ดีเก่ียวกับกีฬาเทเบิลเทนนิส เห็นความสำคญั ของการออกกำลัง
กายตามความถนัด และความสนใจ และนำทักษะกีฬาเทเบิลเทนนิสไปใช้ในการออกกำลังกาย เพ่ือ
พัฒนาบุคลกิ ภาพ และสมรรถภาพตอ่ ไป

ตัวช้วี ดั
พ 3.1 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/5
พ 3.2 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4

รวม 9 ตวั ชว้ี ัด

289

คำอธิบายรายวชิ า

วชิ า พ31202 พัฒนาทกั ษะทางกีฬา2 (เทเบลิ เทนนสิ ) กลมุ่ สาระการเรียนรสู้ ขุ ศึกษาและพลศึกษา

ชนั้ มัธยมศึกษาปีที่ 4/11 ภาคเรยี นที่ 2 เวลาเรยี น 60 ช่วั โมง จำนวน 1.5 หน่วยกติ

ศกึ ษาความรู้เกีย่ วกบั กฎ กติกา มารยาทของกีฬาเทเบิลเทนนิส การจดั โปรแกรมการแข่งขัน
การเป็นผู้ ตดั สิน การเลน่ เทเบิลเทนนสิ เพ่ือการแขง่ ขนั และการทดสอบสมรรถภาพทางกาย

โดยใช้กระบวนการทักษะปฏิบัตใิ นการเล่นกีฬาเทเบลิ เทนนิสตามกฎ กติกา มารยาท ทักษะ
การส่งเสริมร่างกายใน การเล่นกีฬาเทเบิลเทนนิส มีทักษะในการจัดโปรแกรมการแข่งขันเทเบิล
เทนนิส ทักษะในการเป็นกรรมการตัดสิน กีฬาเทเบิลเทนนิสกติกาการแข่งขัน ทักษะการเล่นเทเบิล
เทนนิส เพื่อการแข่งขันมีทักษะในการจัดการแข่งขันเทเบิลเทนนิส และการทดสอบสมรรถภาพ
ทางกาย

เพื่อให้เกิดความรู้ มีเจตคติที่ดีเก่ียวกบั กีฬาเทเบิลเทนนิส เห็นความสำคญั ของการออกกำลงั
กาย ตามความถนัด ความสนใจ และนำทักษะกีฬาเทเบิลเทนนิสไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการออก
กำลังกาย เพอื่ พฒั นาบคุ ลกิ ภาพ และสมรรถภาพตอ่ ไป

ตัวชวี้ ัด
พ 3.1 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/5
พ 3.2 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4

รวม 9 ตวั ช้วี ัด



291

รายวชิ าทเ่ี ปิดสอน

ระดบั มธั ยมศึกษาตอนต้น รายวิชาพ้นื ฐาน

ชน้ั ภาคเรียน รหัสวิชา ชือ่ วิชา จำนวน ชั่วโมงต่อ
หน่วยกิต สปั ดาห์
ม.1 1 ศ21101 ศลิ ปะ 1
2 ศ21102 ศิลปะ 2 1.0 2
1.0 2
ม.2 1 ศ21101 ศิลปะ 3 1.0 2
2 ศ21102 ศลิ ปะ 4 1.0 2
1.0 2
ม.3 1 ศ21101 ศลิ ปะ 5 1.0 2
2 ศ21102 ศลิ ปะ 6

ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย รายวิชาพื้นฐาน

ชน้ั ภาคเรยี น รหัสวชิ า ชือ่ วิชา จำนวน ชว่ั โมงต่อ
หนว่ ยกติ สปั ดาห์
ม.4 1 ศ31101 ศิลปะ 1
2 ศ31102 ศิลปะ 2 1.0 2
1.0 2
ม.5 1 ศ31101 ศิลปะ 3 1.0 2
2 ศ31102 ศลิ ปะ 4 1.0 2
1.0 2
ม.6 1 ศ31101 ศิลปะ 5 1.0 2
2 ศ31102 ศลิ ปะ 6

292

รายวชิ าเพม่ิ เติม

ชั้น ภาคเรียน รหสั วิชา ชื่อวิชา จำนวน ชว่ั โมงต่อ
หน่วยกติ สัปดาห์
1 ศ30205 ปฏิบตั ดิ นตรีตามความถนัด 1
0.5 1
ม.4 2 ศ30206 ปฏบิ ตั ิดนตรตี ามความถนดั 2 0.5 1
1 ศ30207 นาฏศลิ ปร์ ว่ มสมัย 1 1.5 3
1.5 3
2 ศ30208 นาฏศลิ ปร์ ่วมสมยั 2 0.5 1
0.5 1
1 ศ30225 ความถนัดดนตรีสากล 1 1.5 3
1.5 3
ม.5 2 ศ30226 ความถนัดดนตรีสากล 2 0.5 1
1 ศ30239 การออกแบบผลติ ภณั ฑ์ 1 0.5 1
1.0 2
2 ศ30240 การออกแบบผลิตภัณฑ์ 2 1.0 2
1.5 3
1 ศ30229 การละคร 1 1.5 3

2 ศ30230 การละคร 2

ม.6 1 ศ30223 วาดภาพลายเส้น 1
2 ศ30224 วาดภาพลายเสน้ 2

1 ศ30235 จินตนาการ 1

2 ศ30236 จนิ ตนาการ 2

293

คำอธบิ ายรายวิชาพื้นฐาน
ระดบั ชั้นมธั ยมศกึ ษาตอนต้น
ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย