เศรษฐศาสตร์ในชีวิตประจำวัน

• รายการในดุลการชาระเงิน ประกอบด้วย รายการเกี่ยวกับการซ้ือขาย
สินค้าและบริการ เงินโอน การลงทุน และการกู้ยืม การเปล่ียนแปลง
ความเป็นเจา้ ของทรัพยส์ ิน และบริการทางเศรษฐกจิ
• การบันทึกรายการ
o รายการที่ประเทศต้องจ่ายเงินตราต่างประเทศหรือหลักทรัพย์ให้กับ
ต่างประเทศ => ลงรายการทางดา้ นรายจ่าย (ติดลบ)

เช่น การนาเข้า การเดนิ ทางไปเทยี่ วต่างประเทศของคนไทย

o รายการที่ทาให้ได้รับเงินตราต่างประเทศหรือหลักทรัพย์อ่ืนเข้ามาใน
ประเทศ => ลงรายการด้านรายรับ (เปน็ บวก)

เชน่ การสง่ ออก ต่างชาติเขา้ มาลงทุนในไทย

34

• สว่ นประกอบของดุลการชาระเงนิ
แบ่งเปน็ 3 บัญชีด้วยกนั คือ
1. ดุลบญั ชีเดนิ สะพดั (Current Account)

1.1 ดลุ การคา้ (Balance of Trade)
1.2 ดลุ บริการ (Balance of Service)
1.3 รายไดป้ ฐมภมู ิ (Primary Income)
1.4 รายไดท้ ุติยภูมิ (Secondary Income)
2. ดลุ บญั ชเี งินทุนและเงนิ ทนุ เคล่อื นยา้ ย (Capital and Financial
Account)
3. บญั ชีทุนสารองระหวา่ งประเทศ (International Reserve Account)

35

1. ดลุ บัญชีเดนิ สะพดั (Current Account)

1.1 ดุลการคา้ (Balance of Trade)
เป็นผลตา่ งระหว่างมูลคา่ สนิ ค้าออก (FOB: ราคาท่ีไม่รวมคา่

ระวางและประกันภยั สนิ ค้า) กบั มูลค่าสนิ คา้ นาเขา้ (CIF : ราคาทรี่ วม
คา่ ระวางและประกันภัยสินค้า) ในช่วงเวลาใดเวลาหน่งึ (1ปี)

มูลคา่ สินคา้ ส่งออก > มูลคา่ สนิ คา้ นาเข้า ดุลการคา้ เกินดลุ
มลู คา่ สินค้านาเขา้ > มูลค่าสินค้าส่งออก ดลุ การคา้ ขาดดลุ

36

1.2 ดุลบริการ (Balance of Service)
เป็นผลต่างระหว่างรายรับกับรายจ่ายจากการซ้ือขายบริการกับ

ต่างประเทศ ประกอบดว้ ย
- คา่ ขนสง่ (ค่าโดยสาร ค่าบรกิ ารทา่ เรอื ค่าระวางเรอื )
- คา่ ท่องเท่ยี ว (ค่าคนนาเทยี่ ว ค่าที่พกั ค่าอาหาร ฯลฯ)
- การธนาคารและการประกนั ภยั
- คา่ สือ่ สารโทรคมนาคม (คา่ โทรศพั ท์ โทรสาร ดาวเทยี ม)
- ค่าลิขสทิ ธิ์ สิทธิบตั รและเครือ่ งหมายการค้า เป็นตน้

มลู ค่าบรกิ ารส่งออก > มลู ค่าบรกิ ารนาเข้า ดุลบรกิ ารเกินดลุ
มูลคา่ บริการนาเขา้ > มลู ค่าบรกิ ารส่งออก ดลุ บรกิ ารขาดดลุ

37

1.3 รายไดป้ ฐมภมู ิ (Primary Income)
ประกอบด้วย 2 ส่วน คือ 1) ผลตอบแทนจากการจ้างงาน ซง่ึ รวมท้งั
เงนิ ทเ่ี ปน็ ตวั เงนิ และไมเ่ ปน็ ตวั เงิน และ 2) รายได้จากการลงทนุ ทง้ั
จากการลงทนุ โดยตรง การลงทนุ ในหลักทรัพยแ์ ละการลงทนุ อืน่ ๆ
ซง่ึ ไดแ้ ก่ กาไร เงนิ ปันผล และดอกเบีย้

1.4 รายได้ทุติยภูมิ (Secondary Income)
เป็นรายการเก่ียวกับเงินโอนหรอื เงนิ บรจิ าคต่างๆ ทผี่ มู้ ีถิ่นฐานใน
ประเทศไดร้ บั จากผู้มีถน่ิ ฐานนอกประเทศ

38

2. ดลุ บัญชีเงนิ ทนุ และเงนิ ทนุ เคลอื่ นยา้ ย (Capital and
Financial Account)

เป็นการบันทึกการเคล่ือนย้ายเงินทุนระหว่างประเทศทั้งในระยะส้ันและ
ระยะยาว ประกอบด้วย 2 ส่วน
2.1 บัญชีทนุ (Capital Account)

เงินทุนที่รัฐบาลและรัฐวิสาหกิจนาเข้าและส่งออก เช่น เงินกู้ยืมจาก
ต่างประเทศ เงินชาระหน้ีคืนต่างประเทศ และการยกหนี้ให้ (Debt forgiveness)

39

**ข้อสังเกตุ

กรณีการซื้อขายที่ดินโดยสถานทูตถือเป็นข้อยกเว้นพิเศษ เน่ืองจาก
เป็นการโอนความเป็นเจ้าของระหว่างระบบเศรษฐกิจ จึงให้ถือเป็นธุรกรรมใน
บัญชที นุ แตก่ ารซ้อื ขายทดี่ นิ โดยทั่วไประหว่างผู้มีถ่ินฐานในประเทศและผู้มีถิ่น
ฐานในต่างประเทศ ให้บันทึกกรณีน้ีเป็นการลงทุนโดยตรง มิใช่บัญชีทุน
(รายละเอียดอย่ใู นขอ้ ถัดไป)

40

2.2 บัญชีการเงนิ (Financial Account)
หมายถึงธุรกรรมท่ีก่อให้เกิดการเปล่ียนแปลงในสินทรัพย์และหน้ีสิน

ทางการเงินระหว่างประเทศ หรือก็คือ การลงทุนต่างๆของเอกชน ซึ่ง
ครอบคลุมถึงการลงทนุ ดงั นี้
o การลงทุนโดยตรง (Direct Investment)
o การลงทุนในหลักทรัพย์ (Portfolio Investment) เชน่ ตราสารทนุ ตราสาร
หน้ี ทั้งในรปู ของ พนั ธบตั ร และตว๋ั เงิน และการลงทุนในอนพุ นั ธท์ างการเงิน
ตา่ ง ๆ
o การลงทุนอื่นๆ (Other Investment) เช่น เงินกู้ สินเชื่อการค้า เงนิ ฝาก
และบญั ชลี กู หนแ้ี ละเจา้ หนี้อื่นๆ

41

3. บญั ชที ุนสารองระหว่างประเทศ (International Reserve
Account)

เป็นรายการที่ปรับหรือชดเชยความแตกต่างระหว่างยอดรวมทางด้านรายรับ
และรายจ่ายเงินตราต่างประเทศและหลักทรัพย์ต่างประเทศใน 2 บัญชีแรก คือ ดุล
บญั ชีเดนิ สะพดั และดุลบญั ชเี งินทุนและเงนิ ทนุ เคลอ่ื นยา้ ย
- ถา้ หาก 2 บญั ชแี รกมรี ายรบั > รายจ่าย ดุลการชาระเงินเกนิ ดุล ทนุ สารอง
ระหว่างประเทศเพิม่ ขึ้น โดยเวลาบันทกึ จะบนั ทึกใหบ้ ัญชีทุนสารองระหว่าง
ประเทศติดลบเทา่ กับสว่ นที่เกนิ ดลุ นนั้
- ถา้ หาก 2 บัญชีแรกมรี ายรบั < รายจ่าย ดุลการชาระเงินขาดดลุ ทนุ สารอง
ระหวา่ งประเทศลดลง โดยเวลาบนั ทกึ จะบันทึกใหบ้ ัญชที ุนสารองระหว่าง
ประเทศเป็นบวกเทา่ กับส่วนที่เกินดุลนนั้

42

เน่อื งจาก ประเทศไทยใชร้ ะบบการบนั ทึกแบบ Double Entry โดย
รายการใดเปน็ ผลทาให้ประเทศตอ้ งจา่ ยเงิน กล็ งทางด้านเดบิต (ค่าติดลบ)

ใน 2 บัญชแี รก แล้วลงทางดา้ นเครดติ (ค่าเป็นบวก) ในบญั ชีที่ 3 ไปพรอ้ มๆ กัน
รายการใดเป็นผลทาให้ประเทศได้รับเงิน ลงทางด้านเครดิต (ค่าเป็นบวก)

ใน 2 บัญชแี รก แลว้ ลงทางด้านเดบิต (คา่ เปน็ ลบ) ในบัญชีท่ี 3 ไปพรอ้ ม ๆ กนั

เชน่ ไทยสง่ ออกข้าวไปประเทศ A = 1,000 บาท ดังนั้น
จะบนั ทกึ ในดลุ การคา้ + 1,000 บาท และบนั ทึกในบัญชที ุนสารองระหวา่ ง
ประเทศ – 1,000 บาท

43

ตัวอย่าง รายการรายรับรายจ่ายในแต่ละบัญชี

รายรบั รายจา่ ย บนั ทกึ ในบญั ชี...
มลู คา่ สินคา้ ออก นาเขา้ สินคา้ จากต่างประเทศ
44
รายไดจ้ ากนักท่องเที่ยว รายจา่ ยของคนไทยที่ไปท่องเท่ียว
ต่างชาติในไทย ต่างประเทศ

รายไดจ้ ากการขนส่ง รายจา่ ยในการขนส่งสินคา้ ทาง
ผูโ้ ดยสารในไทย ทะเลที่คนไทยไปจา้ งเรือต่างชาติ

เงินรบั บริจาคจาก เงินท่ีคนไทยบรจิ าคให้
ต่างประเทศ ต่างประเทศ
เงนิ กยู้ มื จากต่างประเทศ
เงินที่รฐั บาลไทยให้ ตปท. กยู้ มื
เงนิ ลงทุนสรา้ งโรงงานของ
ชาวต่างชาติในไทย คนไทยลงทุนเปิ ดรา้ นอาหารใน
ต่างประเทศ

• การแก้ปัญหาการขาดดุลบัญชีเดินสะพัด

1. การสง่ เสรมิ การสง่ ออก
2. การลดการนาเขา้
3. การลดคา่ ของเงนิ (Devaluation)
เช่น

จาก 30 บาท: 1$ => 35 บาท: 1$ เรียกวา่ เงนิ บาทอ่อนค่า (Depreciation)
จาก 30 บาท:1$ => 25 บาท: 1$ เรยี กว่า เงนิ บาทแข็งคา่ (Appreciation)

45

4. มาตรการอน่ื ๆ เสรมิ ในการแกป้ ญั หาการขาดดลุ บญั ชเี ดนิ สะพัด เชน่
•การควบคมุ การขยายตวั ของสินเชื่อของสถาบันการเงิน โดยเฉพาะสนิ เชือ่ เพ่ือ
การอปุ โภคบริโภคสนิ ค้าฟุ่มเฟอื ย
•ปรับภาษนี าเขา้ สินค้าฟ่มุ เฟอื ย เพือ่ ลดการนาเข้า
•สง่ เสรมิ การทอ่ งเทย่ี ว
เป็นตน้

46

• ความหมายของอัตราแลกเปลี่ยนเงินตรา
ต่างประเทศ

อตั ราแลกเปล่ียนเงินตราต่างประเทศ หมายถึง ราคาของเงินตรา
สกุลหน่ึงเมื่อเทียบกับเงินตราอีกสกุลหน่ึง เช่น อัตราแลกเปล่ียนระหว่าง
เงนิ ดอลลา่ ร์สหรัฐฯกับเงินบาท คือ 1 ดอลลา่ รเ์ ทา่ กับ 30 บาท เป็นต้น ซ่ึง
ก็คอื ราคาของเงินดอลลารเ์ มื่อเทียบกับเงินบาทไทย

ผูท้ ีเ่ กย่ี วข้องการตลาดเงินตราต่างประเทศ ได้แก่ ผ้สู ่งออก
ผนู้ าเขา้ ผกู้ เู้ งินจากต่างประเทศ นกั ลงทนุ ตา่ งประเทศ ธนาคารพาณชิ ย์
และธนาคารกลาง

47

• ระบบอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศ

1. ระบบอัตราแลกเปลย่ี นคงท่หี รอื ตายตัว (Fixed Exchange Rate)
- ระบบท่อี ิงค่าเงินไว้กับเงินสกุลเดียว (Single Peg System)
- ระบบทีผ่ กู ค่าเงินไว้กบั ตะกร้าเงนิ (Multiple Peg System)

2. ระบบอัตราแลกเปล่ียนเสรี (Freely Fluctuating Exchange Rate)
- ระบบอัตราแลกเปลี่ยนลอยตัวเสรี (Independent Float System)
- ระบบอัตราแลกเปลย่ี นลอยตวั แบบมีการจดั การ (Managed Float
System)

48

QUIZ

1. ภายใต้นโยบายการคา้ เสรี (Free Trade Policy)
นกั ศกึ ษาคดิ วา่ รฐั บาลสามารถเก็บภาษนี าเข้าสง่ ออกได้
หรือไม่ เพราะอะไร
2. ประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ทั้ง 10 ประเทศ ใน
ปจั จบุ ันมีการรวมกลุ่มในระดบั ใด มลี กั ษณะสาคัญอย่างไร

49

บทที่ 10

การพฒั นาเศรษฐกจิ

ความหมายของการพฒั นาเศรษฐกิจ
การวดั การพัฒนาเศรษฐกจิ
แผนพัฒนาเศรษฐกจิ และสงั คมของประเทศไทย

1

• ความหมายของการพัฒนาเศรษฐกิจ

การพัฒนาเศรษฐกจิ (Economic Development) หมายถึง
การเพมิ่ ขึน้ ของระดับรายได้ทแ่ี ทจ้ รงิ เฉลย่ี ต่อบุคคลรวมทงั้ การเปลย่ี นแปลง
และปรับปรงุ โครงสร้างและสถาบนั ทางสังคม การเมอื ง และเศรษฐกิจท่ี
สง่ ผลทาให้สวสั ดกิ ารของประชาชนดขี ึ้น
ปัจจัยสาคัญ คือ การที่ประชาชนมีสว่ นร่วมในกระบวนการพัฒนาด้วย เพ่ือ
ประชาชนจะไดร้ บั ประโยชน์จากการพัฒนาอย่างท่วั ถงึ

2

• การวัดการพัฒนาเศรษฐกิจ

พจิ ารณาได้จากดชั นีหรือหลกั เกณฑต์ ่อไปนี้ คือ
1. การวัดความเจริญเตบิ โตทางเศรษฐกิจ
ตัวเลขทีใ่ ช้ในการวัด คอื ระดบั รายได้ท่ีแท้จรงิ เฉลย่ี ต่อบุคคล ซึ่งมีวธิ ีการวัดดังน้ี

1) การวดั ระดับความเจรญิ เติบโตทางเศรษฐกิจ เพือ่ ทาการเปรียบเทียบ
ในเวลาต่างกัน หรือเปรียบเทียบระหว่างประเทศต่างๆ ในเวลาเดียวกัน อาจใช้
Real GDP per capita (แต่หากทาการเปรียบเทียบระหว่างประเทศต้องปรับ
สกลุ เงินก่อน)

Real GDPt
Real GDP per capitat =

จานวนประชากรt

3

2) การวัดอัตราความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ เป็นการวัดอัตราการ
เปล่ยี นแปลงของผลิตภณั ฑท์ ี่แทจ้ รงิ เฉลย่ี ตอ่ บุคคลในชว่ งเวลาหนึง่ ๆ

RGDPct- RGDPct-1
Growth of Real GDP per capitat =100 x

RGDPct-1

โดยที่ RGDPc คอื Real GDP Per Capita

Gross domestic product per capita, current prices (U.S. dollars)

Country 2013 2014 2015 Country 2013 2014 2015 Country 2013 2014 2015
1 Luxembourg 114,551.09 119,487.93 103,186.99 41 Estonia 19,630.85 20,090.02 17,425.30 81 Belarus 7,723.76 8,041.75 6,583.39
2 Switzerland 85,230.55 86,468.36 82,177.60 42 Czech Republic 19,810.38 19,526.40 17,330.08 82 Bulgaria 7,531.72 7,751.07 6,581.91
3 Qatar 98,709.95 93,990.41 78,829.24 43 Uruguay 16,956.90 16,882.46 16,091.91 83 Montenegro 7,093.37 7,291.57 6,372.60
4 Norway 102,495.75 96,930.49 76,266.46 44 Barbados 15,374.20 15,602.77 15,912.10 84 Botswana 7,260.95 7,233.06 6,149.67
5 United States 52,607.92 54,369.83 55,904.30 45 Slovak Republic 18,064.45 18,435.15 15,892.55 85 Ecuador 5,988.86 6,273.18 6,076.93
6 Singapore 55,979.76 56,286.55 53,224.27 46 Oman 21,423.86 20,927.00 15,672.37 86 Namibia 5,955.25 6,188.12 5,787.15
7 Australia 64,271.09 61,066.15 51,641.63 47 St. Kitts and Nevis 13,462.58 14,286.85 14,618.46 87 South Africa 6,889.70 6,482.75 5,783.50
8 Denmark 59,950.00 60,947.38 51,423.61 48 Palau 13,022.31 14,066.42 14,600.10 88 Colombia 8,065.22 7,928.06 5,687.48
9 Iceland 47,774.62 52,315.10 51,068.20 49 Seychelles 15,186.99 15,140.75 14,466.16 89 Peru 6,523.65 6,448.53 5,637.84
10 San Marino 57,314.94 56,820.02 49,139.01 50 Antigua and Barbuda 13,555.73 14,126.16 14,390.64 90 Jordan 5,151.76 5,374.68 5,599.56
11 Sweden 60,086.49 58,538.06 48,965.95 51 Lithuania 15,693.90 16,467.13 14,318.08 91 Thailand 6,152.06 5,896.36 5,426.30
12 Ireland 51,873.46 54,411.14 48,939.68 52 Latvia 15,126.48 15,729.69 13,729.09 92 Serbia 6,353.83 6,123.06 5,102.45
13 Netherlands 51,442.48 52,224.64 44,333.15 53 Argentina 14,739.60 12,735.20 13,428.32 93 Fiji 4,578.45 4,843.93 5,086.20
14 United Kingdom 41,792.86 45,729.27 44,117.80 54 Chile 15,691.13 14,479.83 13,330.87 94 Islamic Republic of Iran 4,941.00 5,353.35 5,047.84
15 Canada 52,392.73 50,304.03 43,934.81 55 Poland 13,825.65 14,411.50 12,662.21 95 Jamaica 5,096.83 4,898.01 4,912.29
16 Austria 50,738.02 51,433.00 43,546.60 56 Equatorial Guinea 22,635.76 19,959.53 12,540.99 96 FYR Macedonia 5,215.39 5,481.00 4,867.22
17 Finland 49,620.50 50,015.70 42,159.31 57 Hungary 13,464.92 13,869.54 12,020.63 97 Belize 4,644.45 4,760.28 4,841.74
18 Hong Kong SAR 38,181.98 40,032.53 42,096.88 58 Lebanon 10,654.63 11,091.94 11,945.35 98 Libya 10,765.88 6,670.84 4,753.60
19 Germany 46,386.11 47,773.58 41,267.31 59 Panama 10,488.61 11,145.53 11,849.66 99 Iraq 6,957.36 6,520.38 4,694.26
20 Belgium 47,030.98 47,682.13 40,456.32 60 Croatia 13,569.16 13,473.33 11,551.37 100 Samoa 4,171.48 4,307.81 4,481.25
21 France 44,163.99 44,331.60 37,728.41 61 Kazakhstan 13,508.67 12,400.28 11,028.07 101 Algeria 5,533.06 5,405.53 4,345.43
22 New Zealand 41,280.08 43,363.23 36,963.50 62 Costa Rica 10,446.63 10,378.22 10,671.55 102 Tonga 4,334.45 4,279.71 4,311.03
23 Israel 36,297.19 37,222.38 35,702.07 63 Malaysia 10,796.94 11,049.28 10,073.17 103 Venezuela 7,284.71 6,771.92 4,262.54
24 United Arab Emirates 42,874.60 42,943.78 35,392.17 64 Mexico 10,657.85 10,784.46 9,592.12 104 Albania 4,633.23 4,786.56 4,200.03
25 Japan 38,633.16 36,221.81 32,480.66 65 Turkey 10,821.44 10,381.03 9,290.43 105 Mongolia 4,365.39 4,114.54 4,179.09
26 Kuwait 45,202.08 43,167.92 29,982.63 66 Mauritius 9,476.52 9,999.33 9,186.51 106 Paraguay 4,175.51 4,379.27 4,141.82
27 Italy 35,814.81 35,334.82 29,847.38 67 Suriname 9,374.62 9,426.80 9,051.56 107 Angola 5,245.36 5,303.87 4,061.78
28 Brunei Darussalam 44,540.15 41,460.17 27,759.05 68 Grenada 7,955.29 8,578.10 8,970.92 108 Bosnia and Herzegovina 4,601.24 4,692.68 4,029.85
29 Korea 25,997.88 27,970.49 27,512.89 69 Romania 9,570.27 9,980.94 8,807.33 109 El Salvador 3,849.73 3,961.79 4,022.55
30 Spain 29,907.26 30,271.52 26,326.87 70 Brazil 11,893.71 11,572.70 8,802.17 110 Guyana 3,729.70 3,825.83 3,993.18
31 The Bahamas 23,671.47 23,628.68 24,394.47 71 Maldives 8,023.12 8,432.91 8,713.74 111 Tunisia 4,316.80 4,422.07 3,984.82
32 Bahrain 26,454.50 26,701.32 23,898.98 72 Gabon 11,258.11 11,483.71 8,580.73 112 Guatemala 3,478.20 3,700.68 3,886.48
33 Taiwan Province of China 21,874.29 22,599.77 22,082.79 73 Russia 14,467.79 12,717.69 8,447.42 113 Swaziland 4,178.00 3,994.22 3,847.66
34 Malta 23,666.36 24,716.31 21,539.91 74 St. Lucia 7,903.37 8,266.16 8,409.87 114 Sri Lanka 3,239.41 3,573.89 3,767.58
35 Cyprus 27,300.46 26,109.13 21,531.02 75 China 6,974.87 7,571.54 8,280.09 115 Georgia 4,266.59 4,433.80 3,719.98
36 Slovenia 23,164.11 24,050.46 20,712.01 76 Dominica 7,161.47 7,410.15 7,601.78 116 Armenia 3,732.04 3,900.70 3,546.95
37 Trinidad and Tobago 20,278.82 21,374.85 20,380.24 77 Turkmenistan 7,189.93 8,270.54 7,534.02 117 Marshall Islands 3,571.65 3,538.55 3,527.28

38 Saudi Arabia 24,815.93 24,252.17 20,138.83 St. Vincent and the 6,564.59 6,636.96 6,959.24 118 Indonesia 3,667.35 3,524.08 3,415.83
39 Portugal 21,514.43 22,122.98 18,983.78 78 Grenadines 7,934.40 7,936.47 6,794.43 119 Timor-Leste 4,691.38 4,037.46 3,330.27
40 Greece 21,903.39 21,648.20 17,656.92 79 Azerbaijan 6,264.14 6,481.31 6,663.87 120 Tuvalu 3,575.28 3,478.84 3,130.34
80 Dominican Republic

ที่มา: กองทุนการเงินระหวา่ งประเทศ

2. การพิจารณาสวสั ดกิ ารและระดับการกินดอี ยดู่ ีของประชาชน

คือ อายุขัยเฉลี่ยของประชากร อัตราการเพ่ิมของประชากร (อัตราการเกิด -
อัตราการตาย) อัตราการรู้หนังสือของประชากร อัตราการกระจุกตัวของรายได้
อัตราส่วนของประชากรต่อแพทย์ 1 คน อัตราส่วนของประชากรต่อเตียงคนไข้ 1 เตียง
อัตราส่วนของประชากรต่อทันตแพทย์ 1 คน อัตราการเพ่ิมขึ้นของคุณค่าอาหารด้าน
โภชนาการเฉลี่ยต่อบุคคล อัตราส่วนของเคร่ืองคอมพิวเตอร์ต่อจานวนประชากร อัตรา
การเพม่ิ ขน้ึ ของสถาบนั การศึกษา อัตราการเพม่ิ ของที่อยู่อาศยั อัตราการเพิ่มของระบบ
การสือ่ สารและคมนาคม เชน่ การใชอ้ ินเตอรเ์ นต็ เปน็ ตน้

อายคุ าดเฉล่ยี เมอื่ แรกเกดิ ปี พ.ศ. 2508 - 2573

ปี พ.ศ. อายคุ าดเฉลีย่ เม่ือแรกเกดิ
ชาย หญิง

2507-2508 55.23 61.82

2517-2519 58 63.8

2528-2529 63.8 68.9

2532 65.6 70.9

2534 67.7 72.4

2538-2539 69.97 74.99

2548-2549 69.9 77.6

2548-2553 70.59 77.54

2553-2558 71.93 78.82

2558-2563 73.28 80.1

2563-2568 74.62 81.38

2568-2573 75.96 82.66

ท่มี า: สานักงานสถิติแหง่ ชาติ
หมายเหตุ : อายุคาดเฉลีย่ เมอื่ แรกเกิด เป็นเคร่ืองชวี้ ัดความยนื ยาวของชีวิตของประชากร

เสน้ ความยากจน สัดสว่ นคนจน จานวนคนจน (ดา้ นรายจา่ ย)
จาแนกตามภาคและจงั หวัด ปี พ.ศ. 2543 - 2553

เส้นความยากจน (บาท/คน/เดอื น) สัดสว่ นคนจน (ร้อยละ) จานวนคนจน (พนั คน)

2543 1135 20.98 12555.4

2545 1190 14.93 9135.4

2547 1242 11.16 7018.6

2549 1386 9.55 6056.7
2550 1443 8.48 5421.7
2551 1579 8.95 5771.9

2552 1586 8.12 5278.8
2553 1678 7.75 5076.7

ท่มี า: สานกั งานสถิตแิ ห่งชาติ

หมายเหตุ : สดั ส่วนคนจน คานวณจากจานวนประชากรที่มรี ายจ่ายเพือ่ การบริโภคตา่ กว่าเสน้ ความยากจน หารด้วย จานวนประชากร
ท้งั หมด คณู ดว้ ย 100

สัดส่วนรายไดข้ องประชากร จาแนกตามกลมุ่ ประชากรตามระดับรายได้
(Quintile by income) ปี 2556

กลุ่ม 20% ท่ี 1 กลมุ่ 20% ท่ี 2
(จนทส่ี ดุ )
9%
4%
กลมุ่ 20% ท่ี 3
กลุ่ม 20% ท่ี 5
(รวยทส่ี ดุ ) 13%

53%

กลุ่ม 20% ท่ี 4

21%

ทม่ี า: สานักงานสถิตแิ หง่ ชาติ

สดั ส่วนรายได้ของประชากร จาแนกตามกล่มุ ประชากรตามระดับรายได้
(Quintile by income) ปี 2560

10

อัตราการอ่านออกเขยี นได้ของประชากรอายุ 6 ปีขน้ึ ไป ปี พ.ศ. 2543 , 2548 และ 2553

ผทู้ อ่ี ่านออกเขียนได้ อัตราการอา่ นออกเขียนได้ (รอ้ ยละ)
2543 2548 2553
- ชาย 90.8 93.1 96.4
- หญิง 92.6 94.7 96.3
89.2 91.4 96.4

ที่มา : สานกั งานสถิติแห่งชาติ กระทรวงเทคโนโลยสี ารสนเทศและการส่ือสาร

จานวนประชากรตอ่ เจ้าหน้าท่ที างการแพทย์ 1 คน ปี 2557

ประชากรต่อ ประชากรต่อ
พยาบาล 1 คน, 433 พยาบาลเทคนคิ 1

คน, 7,425

ประชากรต่อเภสัชกร
1 คน, 5,462

ประชากรต่อแพทย์ ประชากรต่อทนั ต
1 คน, 2,125 แพทย์ 1 คน, 9,876

2,000 4,000 6,000 8,000 10,000
ที่มา: สานักงานสถิติแหง่ ชาติ

• แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม

แผนพัฒนาเศรษฐกจิ ฯ หมายถึง เอกสารท่ีรัฐบาลได้จัดทาข้นึ ลว่ งหนา้ เพ่ือแสดง
แผนการดาเนนิ นโยบาย มาตรการตา่ งๆ และข้นั ตอนในการดาเนนิ งานของรฐั บาลใน
ช่วงเวลาหนง่ึ ๆ เพือ่ ให้บรรลุเป้าหมายและวตั ถปุ ระสงค์ในการพฒั นาประเทศ โดยท่ี

เปา้ หมายและวตั ถปุ ระสงคใ์ นการพฒั นาประเทศ มีดังนี้ คอื
๑. เพือ่ เรง่ การขยายตวั ทางเศรษฐกิจของประเทศ
๒. เพ่อื ให้มีการจ้างงานเต็มที่
๓. เพือ่ รกั ษาเสถียรภาพทางดา้ นเศรษฐกิจระหว่างประเทศ
๔. เพ่อื สรา้ งและรักษาเสถยี รภาพในระดับราคาสินคา้ ท่ัวไป
๕. เพื่อใหม้ ีการกระจายรายไดอ้ ยา่ งเสมอภาคและยตุ ิธรรม

13

แผนพัฒนาเศรษฐกจิ และสังคมของประเทศไทย

ในปี 2502 ไดต้ ้ังสภาพัฒนาการเศรษฐกิจแห่งชาติข้ึนเพื่อวางแผนพัฒนาเศรษฐกิจ
ของประเทศ ซึ่งได้เปล่ียนช่ือเป็น สานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคม
แห่งชาติ ต้ังแต่ปี 2539 จนถงึ ปัจจุบัน

o แผนพัฒนาเศรษฐกจิ แห่งชาติฉบบั ที่ 1 (พ.ศ. 2504 – 2509)
o แผนพฒั นาเศรษฐกิจแหง่ ชาตฉิ บบั ที่ 2 (พ.ศ. 2510 – 2514)
o แผนพฒั นาเศรษฐกจิ แหง่ ชาตฉิ บบั ที่ 3 (พ.ศ. 2515 – 2519)
o แผนพัฒนาเศรษฐกจิ แหง่ ชาตฉิ บับที่ 4 (พ.ศ. 2520 – 2524)
o แผนพฒั นาเศรษฐกจิ แห่งชาติฉบับที่ 5 (พ.ศ. 2525 – 2529)
o แผนพฒั นาเศรษฐกจิ แหง่ ชาตฉิ บบั ที่ 6 (พ.ศ. 2530 – 2534)
o แผนพัฒนาเศรษฐกจิ แหง่ ชาตฉิ บบั ท่ี 7 (พ.ศ. 2535 – 2539)
o แผนพัฒนาเศรษฐกจิ แหง่ ชาติฉบบั ที่ 8 (พ.ศ. 2540 – 2544)
o แผนพัฒนาเศรษฐกิจแหง่ ชาติฉบบั ที่ 9 (พ.ศ. 2545 – 2549)
o แผนพัฒนาเศรษฐกิจแหง่ ชาติฉบบั ท่ี 10 (พ.ศ. 2550 – 2554)
o แผนพฒั นาเศรษฐกิจแห่งชาติฉบับท่ี 11 (พ.ศ. 2555 – 2559)
o แผนพฒั นาเศรษฐกจิ แหง่ ชาติฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560 – 2564)

แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสงั คมแห่งชาตฉิ บับที่ 12
พ.ศ. 2560 – 2564

ไดจ้ ดั ทาบนพื้นฐานของยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี (พ.ศ. 2560 –
2579) ซ่ึงเปน็ แผนแม่บทหลกั ของการพฒั นาประเทศ และเป้าหมาย
การพฒั นาท่ยี ง่ั ยืน (Sustainable Development Goals: SDGs)
รวมท้งั การปรบั โครงสร้างประเทศไทยไปสู่ประเทศไทย 4.0

วสิ ัยทศั นใ์ นแผนพฒั นาฯ ฉบับที่ 12 คือ “ประเทศไทยมี
ความม่ันคง ม่ังค่งั ย่ังยนื เปน็ ประเทศพัฒนาแลว้ ดว้ ยการพัฒนา
ตามหลักปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี ง”

15

ท่มี า http://tools-article.sumipol.com/advancing-thai-industry-technology-towards-4-0/

Thailand 2.0 คอื ยุคอุตสาหกรรมเบา ประเทศ
เรม่ิ มศี ักยภาพมากขึ้น ในยคุ น้มี กี ารใชเ้ ครอ่ื งมอื
เข้ามาชว่ ยในการผลิตสนิ คา้ เชน่ เสือ้ ผา้ กระเป๋า
เครอ่ื งดมื่ เครื่องเขียน และเครื่องประดับ

Thailand 1.0 คอื ยคุ เกษตรกรรม
คนไทยปลูกขา้ ว พืชสวน พืชไร่ เลี้ยงหมู
เปด็ ไก่ นาผลผลติ ไปขายสรา้ งรายได้

Thailand 3.0 (ปจั จุบัน) คอื ยคุ อุตสาหกรรมหนกั ประเทศผลติ และ
ขายสง่ ออกเหล็กกล้า รถยนต์ กา๊ ซธรรมชาติ ปูนซเี มน เปน็ ตน้
โดยใชเ้ ทคโนโลยีจากต่างประเทศเพอ่ื เน้นการส่งออก

THAILAND 4.0

Thailand 4.0 เนน้ การขับเคลอื่ นเศรษฐกิจด้วยนวตั กรรม เน้นการพัฒนา

เปลยี่ นแปลงใช้เทคโนโลยใี หม่ ๆ หรือ New S-Curve เข้ามาพฒั นาสินคา้ ทมี่ ีอยแู่ ล้วให้ดี
ยง่ิ ขน้ึ เช่น เปลย่ี นจากการทาเกษตรแบบธรรมดาเป็นเกษตรสมัยใหม่ (Smart Farming)

เพ่ือขับเคลื่อนการเติบโตทางเศรษฐกิจชุดใหม่ให้ประเทศไทยมีโอกาสกลายเป็นกลุ่ม
ประเทศท่ีมีรายไดส้ ูงด้วยการทาน้อยแต่ได้มาก ลดการพ่ึงพาต่างชาติ ลดความเหลื่อมล้า
ตา่ งๆ สร้างความสมดุลทางเศรษฐกจิ และสังคม

กรอบยทุ ธศาสตร์ชาติระยะ 20 ปี
(พ.ศ.2560-2579)

ความเชื่อมโยงระหว่างอนาคต
ประเทศไทย 20 ปี
กับแผนพัฒนาฯ ฉบับท่ี 12

การพัฒนาประเทศด้วยแผนพัฒนาฯ ฉบับท่ี 12
นับเป็นจุดเปลี่ยนครั้งสาคัญ เพราะได้เชื่อมต่อ
กับภาพอนาคตประเทศไทยใน 20 ปีข้างหน้า
กาหนดแผนงานหรือโครงการสาคัญท่ีต้อง
ดาเนินการให้เห็นผลเป็นรูปธรรมในช่วง 5 ปี
แรก (พ.ศ.2560-2564) ของการขับเคลื่อนภาพ
อนาคตเพื่อวางรากฐานการพัฒนาในระยาวสู่
ประเทศพัฒนาแล้วและรองรับการเปล่ียนแปลง
ในอนาคตไดอ้ ย่างเหมาะสม

5 ปแี รกของแนวทางการพัฒนาเพ่อื ม่งุ สู่เป้าหมายระยะยาว

หลักการสาคญั ของแผนฯ ฉบับที่ 12

1. หลกั เศรษฐกิจพอเพียง
2. เน้นคนเป็นศนู ยก์ ลางการพัฒนา
3. วิสัยทัศน์ภายใตย้ ทุ ธศาสตร์ชาติ 20 ปี
4. เปา้ หมายอนาคตประเทศไทยปี 2579
5. หลักการเจรญิ เติบโตทางเศรษฐกิจท่ลี ดความเหลอ่ื มลา้ และขบั เคล่ือน

การเจริญเติบโตจากการเพม่ิ ผลติ ภาพการผลติ บนพ้ืนฐานของการใช้ภูมิ
ปญั ญาและนวัตกรรม
6. หลักการนาไปสกู่ ารปฏบิ ัตใิ ห้เกดิ ผลสมั ฤทธอิ์ ย่างจริงจงั ใน 5 ปีทต่ี อ่ ยอด
ไปส่เู ปา้ หมายระยะยาว

วัตถปุ ระสงค์ของแผนฯ ฉบับที่ 12

1. เพอ่ื วางรากฐานใหค้ นไทยเปน็ คนทสี่ มบูรณ์
2. เพ่อื ให้คนไทยมคี วามมั่นคงทางเศรษฐกิจและสงั คม
3. เพอ่ื ใหเ้ ศรษฐกิจเขม้ แขง็ แขง่ ขันได้ มเี สถียรภาพ และมีความย่ังยืน
4. เพ่ือผลักดนั ให้ประเทศไทยมีความเชอื่ มโยงกบั ประเทศตา่ ง ๆ ให้

เกิดผลทางการพัฒนา
5. เพอ่ื ให้มกี ารกระจายความเจริญไปสู่ภมู ิภาค
6. เพอื่ ใหก้ ารบริหารราชการแผน่ ดินมปี ระสทิ ธภิ าพ โปร่งใส ทันสมยั
7. เพ่อื รักษาและฟื้นฟูทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละคณุ ภาพสง่ิ แวดล้อม

อนาคตประเทศไทยในแผนพัฒนาฯ ฉบับท่ี 12

เ ศ ร ษ ฐ กิ จ เ ข้ ม แ ข็ ง แ ข่ ง ขั น ไ ด้ : ค น ไ ท ย มี ศั ก ย ภ า พ :
ประเทศมีรายได้สูง ใช้นวัตกรรม/ คนดี ทัศนคติท่ีดี มีวินัย มี
เ ท ค โ น โ ล ยี ดิ จิ ทั ล สั ง ค ม ความรู้ สุขภาวะท่ดี ี
ผู้ประกอบการผลิตได้ขายเป็น
อันดับความสามารถในการแข่งขัน ทรพั ยากรธรรมชาตสิ มดุล:
ดขี ึ้น และเช่อื มโยงโลจสิ ตกิ ส์ เปน็ มิตรกบั ส่งิ แวดล้อม
พืน้ ทป่ี า่ เพิม่ ขน้ึ และขยะ
ลดลง

สงั คมเปน็ ธรรม: ภาครัฐมีประสทิ ธิภาพ:
เศรษฐกจิ รากฐานเขม้ แข็ง บริการทาง คอร์รับปชั่นลดลง ประชาชนมีส่วนร่วม
สงั คมมคี ุณภาพ/ทัว่ ถึง ระบบคมุ ครองทาง ระบบงบประมาณทม่ี ปี ระสิทธิภาพ และรฐั บาลดจิ ทิ ัล
สังคมครอบคลุม และลดความเหล่อื มลา้