การตลาดอิเล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 1 หลักการตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์

6.9 การตลาดอิเล็กทรอนิกส์ท่ีมีต้นทุนต่า เพราะใช้บุคลากรน้อย การส่ือสารการตลาดทาได้
รวดเร็ว และเปลี่ยนแปลงได้ง่าย ซ่ึงถือเป็นการตลาดแบบด้ังเดิม การจัดทาแค็ตตาล็อกหรืองาน
โฆษณาจะต้องใช้เวลานานและใช้งบประมาณสูง แต่ในระบบอิเล็กทรอนิกส์ผู้ขายสามารถจัดทาได้
รวดเร็วและราคาถูก เพราะตดิ ตอ่ กับลกู ค้าบนจอคอมพวิ เตอร์เทา่ น้ัน

6.10 การตลาดอิเลก็ ทรอนิกสท์ ่จี ัดส่งสินค้าใหก้ บั ผู้บรโิ ภคได้รวดเร็ว ทาใหผ้ ้บู รโิ ภคไดร้ ับการ
ตอบสนองความต้องการในทันทที ่ตี อ้ งการสินค้า เช่น การดาวนโ์ หลดเพลง หรอื โปรแกรมคอมพวิ เตอร์
เปน็ ตน้

7. ประเภทของสินคา้ และบริการในตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์

สนิ คา้ และบรกิ ารท่นี าเสนอขายทางตลอดอเิ ล็กทรอนิกส์ สามารถแบ่งตามการขนส่งออกเปน็
3 ประเภท ได้แก่

7.1 สินค้าท่ีจับต้องได้ (Hard Goods) เป็นสินค้าท่ีผู้ขายต้องจัดส่งไปให้ผู้ซ้ือ ผู้ขายสินค้า
ต้องจัดหาบริษัทขนส่งสินค้า โดยศึกษารายละเอียดและเง่ือนไขการจัดส่งของแต่ละบริษัท เช่น
คานวณค่าขนส่ง ประเภทสินค้าที่ขนส่ง ปริมาณการขนส่ง เป็นต้น เพราะบางบริษัทอาจไม่รับขนส่ง
สินค้าที่เสียหายได้ง่าย ซ่ึงบริษัทต้องจัดการเกี่ยวกับคลังสินค้า เพราะต้องเก็บรักษาสินค้าไว้เพื่อขาย
เชน่ อเมซอน เป็นรา้ นหนังสือบนเว็บไซต์ท่ีรู้จกั กันแพร่หลาย ไดน้ าเสนอจดุ ขายคือการจัดส่งที่รวดเร็ว
ทาให้บริษัทต้องสารองหนังสือไว้ในคลังสินค้าจานวนมากการจัดส่งให้ลูกค้าได้รวดเร็วเป็นจุดขายที่ ดี
แต่ก็จะมีปญั หาเร่ืองคา่ ใชจ้ ่ายในการเกบ็ รกั ษา

7.2 สินค้าที่จับต้องไม่ได้ (Soft Goods) เป็นสินคา้ ที่ผู้ขายไม่จาเป็นต้องจัดส่งให้ผู้ซ้อื เพราะผู้
ซ้ือสามารถดาวน์โหลดจากเครื่องคอมพิวเตอร์ของผู้ขายมาเข้าเคร่ืองคอมพิวเตอร์ของผู้ซื้อ ได้แก่
โปรแกรมคอมพิวเตอร์ ข้อมูลประเภทต่างๆ และเพลง เป็นต้น การขายสินค้าประเภทใช้เงินทุนต่า
เพราะประหยัดค่าใช้จ่าย เชน่ ค่าเช่าอาคาร ค่าเก็บรักษาสินค้า และค่าจัดส่งสินค้า เป็นต้น แต่ผู้ขาย
สินค้าจะต้องลงทุนด้านด้านเทคโนโลยี บางคร้ังจะต้องให้ผู้ซ้ือดาวน์โหลดโปรแกรมบางโปรแกรมจึง
สามารถใช้บรกิ ารของผู้ขายได้

7.3 บริการ (Service) เป็นบริการท่ีผู้ขายจัดข้ึนเพ่ือให้บริการแก่ผู้ที่เข้ามาเย่ียมชมเว็บไซต์
โดยไม่ได้ขายสินค้าหรือบริการ เช่น บริการของอินเทอร์เน็ตเซอร์วิสโพรไวเดอร์ (Internet Service
provider-ISP) ซึ่งเป็นบริษัทที่ให้บริการกับเจ้าของร้านค้าหรือบุคคลท่ัวไปในการจองเนื้อที่ของ
เว็บไซต์เพ่ือดาเนินตามวัตถุประสงค์ หรือไม่เก่ียวข้องกับอินเทอร์เน็ต เช่น เวบ็ ไซต์ที่เป็นศูนย์รวมของ

23

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 1 หลักการตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์

ข้อมูลข่าวสารเรียกว่า พอร์ทอล ไซต์ (portal site) ซึ่งให้บริการค้นหาข้อมูล เรียกว่า เสิร์ชเอนจ้ิน
(Search engine) ผู้ตอ้ งการข้อมูลสามารถค้นหาไดโ้ ดยพิมพ์คาที่มีความหมายถึงประเภทของข้อมูลท่ี
ต้องการ ก็จะได้ตามทตี่ ้องการ

8. ประโยชนข์ องการตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์

การตลาดแบบอิเล็กทรอนิกส์ เป็นประโยชน์ต่อผู้ซื้อและผู้ขายทาให้ธุรกิจดาเนินไปอย่าง
รวดเร็วด้วยตน้ ทนุ ท่ตี า่ ขอ้ ดกี ารตลาดแบบนี้พอสรปุ ได้ดังนี้

8.1 ประโยชน์สาหรับผปู้ ระกอบการ
8.1.1 ประหยัดเงิน เพราะเอกสารประกอบการขายเช่น แค็ตตาล็อก โบรชัวร์ และ

เอกสารประกอบการขายอ่ืน ๆ ไม่ต้องพิมพ์ในกระดาษทาให้ผลิตเอกสารได้รวดเร็ว สวยงาม
นอกจากน้ียังสามารถปรับเปลี่ยนเอกสารเหลา่ นี้ได้โดยไมต่ ้องพิมพ์ใหม่ การจดั ส่งก็ทาได้รวดเรว็ และ
ไม่เสียคา่ ใช้จ่ายในการจดั สง่ เอกสาร เหตุผลเหล่านี้ทาใหต้ น้ ทนุ ในการสอ่ื สารตา่ ลง

8.1.2 ประหยัดเวลาและลดขั้นตอนทางการตลาด เนอ่ื งจากไม่ต้องใช้เวลาในการผลิตส่ือ
ทั้งทางด้านการประสานงานกับบริษัทโฆษณาและการผลิตเอกสาร ลดข้ันตอนการใช้พนักงานขายใน

การเข้าพบลูกค้า ผู้ประกอบการสามารถเสนอข้อมูลให้ลูกค้าได้อย่างรวดเร็วและถูกต้อง และเม่ือ
ลูกค้าตอ้ งการข้อมลู เพมิ่ เตมิ หรือเฉพาะเจาะจงผ้ปู ระกอบการก็สามารถจดั ทาได้อย่างรวดเร็ว ซ่ึงทาให้
การซอ้ื ขายสะดวกขนึ้

8.1.3 ผขู้ ายสามารถกาหนดขบวนการการซ้ือได้ เพราะการขายบนเว็บผู้ขายสามารถจัด
ขั้นตอนการจัดซ้ือให้ลูกค้าดาเนินตามขั้นตอนท่ีกาหนดด้วยการอานวยความสะดวกในเรื่องของ
แบบฟอร์มและการกรอก เพียงลูกค้าคลิกเมาส์เท่านั้น ขบวนการในการซ้ือก็จบลง ซึ่งเป็นการ
ตอบสนองความต้องการของลกู คา้ ได้อยา่ งรวดเร็ว และตรงกับความต้องการของลูกค้ามากทสี่ ดุ

8.1.4 ผู้ขายสามารถให้ข้อมูลแก่ลูกค้าได้มากเท่าที่ลูกค้าต้องการและข้อมูลจะเป็น
มาตรฐาน ซ่ึงถา้ เปรียบเทียบกบั การตลาดแบบดงั้ เดมิ ท่ีใชพ้ นักงานเป็นผู้ใหข้ ้อมูล มาตรฐานของข้อมูล
จะขน้ึ อยูก่ บั ความเหน่ือยและอารมณ์ของพนักงาน

8.1.5 ตลาดกว้างใหญ่ไพศาล เพราะสามารถขายใหก้ บั ลูกค้าท่วั โลก ดงั น้ันระยะทางและ
เวลาจะไมเ่ ป็นอุปสรรคสาหรบั การขาย

8.1.6 กาจัดอุปสรรคในการขายสินค้าในบางประเทศเพราะสามารถขายให้กับทุกคนที่มี
เครือ่ งคอมพิวเตอร์ กฎ ระเบียบ และข้อจากัดต่าง ๆ ทางการค้าซึ่งเคยเป็นอุปสรรคในการตลาดแบบ
ด้งั เดิมจะไม่เปน็ อปุ สรรคอีกต่อไป โดยเฉพาะย่งิ สินค้าทซี่ อ้ื ขายด้วยวิธีดาวน์โหลด

24

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หน่วยท่ี 1 หลกั การตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์

8.1.7 สามารถขายและสอ่ื สารได้ตลอดเวลาด้วยมาตรฐานเดียวกันตลอด 365 วัน และ
24 ช่ัวโมง ซงึ่ ทาให้สามารถขายได้ตลอดเวลา

8.1.8 การโฆษณาและประชาสัมพันธ์ทาได้กว้างขวาง เพราะสามารถเช่ือมโยงกับเว็บ
ต่างๆได้ ผสู้ นใจสามารถค้นหาข้อมลู จากเวบ็ อืน่ ได้ ทาให้เข้าถึงผูซ้ ้อื ไดม้ าก

8.1.9 ข้อมูลจากผู้ซ้ือทาให้นักการตลาดปรับแผนและกลยุทธ์การตลาดได้อย่างรวดเร็ว
ขอ้ เสนอแนะหรอื ขอ้ คิดเห็นของผู้ซ้ือจะเป็นประโยชน์ในการปรับปรุงสินค้า ราคา เงื่อนไขและกลยุทธ์
การตลาดต่าง ๆ ได้

8.1.10 ผู้ประกอบการสามารถสืบหาข้อมูลเก่ียวกับกลยุทธ์การตลาดของคู่แข่งขันได้
โดยการเข้าไปในเว็บของคู่แข่งขันก็จะทราบกลยุทธ์การตลาด ทาให้สามารถปรับแผนการตลาดได้
อยา่ งรวดเรว็

8.2 ประโยชน์สาหรบั ลูกค้า
8.2.1 ลูกคา้ สามารถเลอื กสนิ คา้ และบรกิ ารได้ทั่วโลกทาให้ไดร้ บั สง่ิ ท่ีดีท่ีสดุ
8.2.2 ผู้ซ้ือจ่ายเงินซื้อสินค้าน้อยลง เพราะผู้ขายไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายทางด้านคนกลาง

นอกจากน้ีผู้ขายมักจะขายในราคาใกล้เคียงกับคู่แข่งขันเพราะผู้ซ้ือสามารถเปรียบเทียบราคาได้อย่าง
สะดวกและรวดเร็ว

8.2.3 ผู้ซ้ือประหยัดเวลาในการเลือกซ้ือ เพราะสามารถหาข้อมูลได้อย่างรวดเร็วและ
ใกล้เคียงกับความเป็นจริง ในการตลาดแบบดั้งเดิมผู้ซื้อต้องเดินทางหลายแห่ง หรือต้องเดินทางออก
จากบ้านเพ่ือไปยังสถานท่ีขายสินค้า แม้ว่าถึงสถานท่ีขายก็อาจมีสินค้าให้เปรียบเทียบได้ไม่ครบ แต่
การเลือกซื้อบนเว็บสามารถเปรียบเทยี บสินคา้ ได้ครบและด้วยเทคโนโลยีสามารถทาให้สินคา้ ใกล้เคียง
ความจริงมากท่ีสุด เชน่ www.folksvagen.com เปน็ เว็บที่ลูกค้าทีเ่ ข้าไปดูสามารถเห็นรถยนต์ได้ ทุก
มมุ แมก้ ระทัง่ ภายในรถยนต์

25

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 1 หลกั การตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์

9. สาเหตุท่ีการตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ สไ์ มป่ ระสบความสาเรจ็

แม้วา่ จะมผี ู้ประกอบการใช้เวบ็ ไซต์เป็นเครื่องมือทางการค้าเพ่ิมข้ึนอย่างมากมายและรวดเร็ว
จานวนผู้ประสบความสาเร็จกลับมีเป็นจานวนน้อย สาเหตุหลักท่ีทาให้ธุรกิจออนไลน์ไม่ประสบ
ความสาเรจ็ มดี งั นี้

9.1 ใช้ส่ือออนไลน์ส่ือเดียวในการติดต่อสื่อสารกับกลุ่มเป้าหมาย เช่นใช้โฆษณาหรือ
ประชาสัมพันธ์ในเว็บของตนเอง และผ่านเว็บอื่นเท่าน้ัน ซ่ึงเป็นการสื่อสารเฉพาะกลุ่มที่รู้จัก
อินเตอร์เน็ตเท่าน้ัน การท่ีไม่ใช้สื่อที่มิใช่อิเล็กทรอนิกส์ (Offline media) จะทาให้ไม่สามารถเข้าถึง
ลูกค้ากลุ่มใหม่ ๆ ได้

9.2 ไม่ใช้เว็บไซตอ์ ย่างจริงจัง บางธุรกจิ เปิดเว็บไซต์ตามแฟชัน่ ตัวอย่างที่ดคี ือ Toys “R” Us
ซึ่งเป็นบริษัทค้าปลีกของเล่นท่ีใหญ่ที่สุด และเป็นท่ีรู้จักกันมากท่ีสุด ในระบบค้าปลีก แต่ในระบบอี
คอมเมิร์ซกลับพ่ายแพ้อย่างไม่เป็นท่าเม่ือเปรียบเทียบกับ E-toys เพราะในตอนเร่ิมต้น บริษัทเปิด
เว็บไซต์ โดยมีวัตถุประสงค์เพียงเพื่อให้เป็นแค็ตตาล็อกออนไลน์เท่าน้ัน จึงจัดสรรงบประมาณและ
บุคลากรจานวนนอ้ ยมาก ซึ่งผดิ กับ E-toys ซ่งึ เอาจริงเอาจงั ในเร่อื งนี้

9.3 ดาเนินงานโดยขาดความเป็นมืออาชีพ บุคลากรด้านต่างๆไม่สันทัดงานด้านอีคอมเมิร์ซ
ขณะเดียวกันตอ้ งรบั ผดิ ชอบงานในระบบการค้าแบบดัง้ เดมิ ดว้ ย ทาใหข้ าดทักษะและความชานาญ

9.4 ไม่ปรับหรือปรับกลยุทธ์ช้าเกินไป การตลาดในระบบอีคอมเมิร์ซจะต้องเป็นกลยุทธ์
การตลาดเชิงรุก เพราะการแข่งขันและเทคโนโลยีท่ีจะสนับสนุนกลยุทธ์การตลาดเปล่ียนแปลงอย่าง
รวดเร็ว ทาให้กลยุทธ์การตลาดบนเว็บล้าสมัยเร็วมาก ถ้าไม่หมั่นตรวจสอบประสิทธิผลของกลยุทธ์
อาจทาให้กลยุทธ์เดิมล้าสมยั และสูญเสยี ลกู ค้าในทีส่ ดุ

9.5 ยึดติดกับเทคโนโลยีจนลืมความสาคัญทางการตลาด มักจะเป็นท่ีเข้าใจผิดว่าการสร้าง
เว็บจะต้องเพียบพร้อมด้วยเทคโนโลยีท้ังภาพเคลื่อนไหว เสียง และเทคนิคต่าง ๆ เพื่อเรียกร้องความ
สนใจจากผู้เข้ามาเย่ียมชม เว็บที่มากด้วยเทคโนโลยที าให้การเข้าเย่ียมชมเว็บใช้เวลานานมาก ในการ
ที่จะเรียกแต่ละหน้ามาดู จึงเป็นสาเหตุให้ลูกค้าเปล่ียนใจไปเว็บอื่น เช่นเดียวกับรายการทีวีหรือ
โฆษณาทางทีวีท่ีไม่น่าสนใจ ผู้ชมมักจะกดรีโมทคอนโทรลเพื่อเปลี่ยนช่องไปดูรายการที่ช่องอ่ืน
นอกจากนต้ี อ้ งไมล่ มื ว่า ขอ้ มลู เป็นส่ิงท่ลี กู คา้ สนใจมากกว่าเทคโนโลยี

26

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอิเล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 1 หลกั การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์

9.6 ใช้การตลาดแบบเหว่ียงแห (Mass marketing) แทนที่จะใช้การตลาดเฉพาะกลุ่ม
(Segment หรือ Niche Marketing) หลายบริษัทเมื่อเปิดเว็บไซต์ข้ึนมา มักจะเริ่มต้นด้วยความ
พยายามที่จะทาให้มีจานวนผู้คนเข้ามาเยี่ยมชมให้มากท่ีสุด จึงบรรจุทุกสิ่งทุกอย่างไว้ในเว็บของตน
จนทาให้ไม่มีกลุ่มเป้าหมายท่แี น่ชดั ดังนั้นจึงควรที่จะเลอื กกลุ่มเป้าหมายให้แนช่ ัด แล้วนาเสนอสินค้า
หรือบริการในแนวลึก ซ่ึงตรงตามหลักการตลาดเฉพาะกลุ่ม ตัวอย่างเช่น www.timezone.com
เสนอขายเฉพาะนาฬิกาข้อมือระดับหรู เพื่อขายกลุ่มเป้าหมายระดับสูง ซ่ึงเป็นเว็บหน่ึงที่ประสบ
ความสาเร็จในยอดขาย แม้ว่าจะมีผู้เย่ียมชมไม่มาก แต่ทุกคนท่ีเข้ามาคือ กลุ่มเป้าหมายที่แท้จริงทาง
การตลาด

9.7 การจัดเก็บข้อมูลท่ีมากเกินไป แต่ข้อมูลส่วนใหญ่ไม่จาเป็นสาหรับลูกค้า เป็นข้อมูลท่ีไม่
ทากาไรหรือก่อให้เกิดผลประโยชน์ใด ๆ ต่อบริษัท อีกทั้งยังทาให้เกิดต้นทุน บางเว็บบรรจุผังองค์กร
(Organization chart) และรายละเอียดทุกอย่างของบริษัท เปรียบเสมือนกาลังทารายงานประจาปี
หรอื โบรชัวร์ของบรษิ ทั

27

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 1 หลกั การตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์

สรุปเน้ือหา หน่วยท่ี 1

เทคโนโลยีสารสนเทศในปัจจบุ ันมีการเปล่ียนแปลงไปอยา่ งรวดเร็วทาใหเ้ กิดการตน่ื ตัวในเรอ่ื ง
ของการใช้งานอินเทอร์เน็ตของผู้ใช้งานท่ัวโลกท่ีสูงข้ึน และอัตราการใช้งานยิ่งเพ่ิมข้ึนต่อเน่ืองไปใน
อนาคต ทาให้เกิดรูปแบบการซื้อขายผ่านทางระบบเครือขา่ ยเทคโนโลยสี ารสนเทศท่ีเรียกว่า พาณิชย์
อิเล็กทรอนิกส์ ซ่ึงมีการเตบิ โตตามกระแสการใช้งานที่มากข้นึ ด้วยเช่นกัน ทาใหม้ ีการนาเอาการตลาด
อิเล็กทรอนิกส์เข้ามาใช้ เพื่อดาเนินกิจกรรมทางการตลาดที่ใช้เคร่ืองมือส่ือสารอิเล็กทรอนิกส์ที่
ทันสมัย สะดวก และรวดเร็ว เพื่อให้เข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้ สาหรับความแตกต่างระหว่างการตลาด
อิเล็กทรอนิกส์กับการตลาดแบบดั้งเดิมน้ัน จะเห็นได้ว่าการตลาดอิเล็กทรอนิกส์สามารถที่จะเจาะ
เข้าถึงกลุ่มเป้าหมาย ได้มากกว่าการตลาดแบบด้ังเดิม รวมไปถึงในเรื่องของการบริหารจัดการด้าน
อน่ื ๆ

หลักการตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ ประกอบด้วย
1. ผลิตภัณฑแ์ ละบรรจภุ ัณฑ์ (Product and Packaging)
2. การตดั สนิ ใจตง้ั ราคาสินค้า (Price)
3. สถานที่จาหน่ายสนิ คา้ และวธิ ีการจัดจาหนา่ ย (Place and Distribution Channel)
4. การประชาสัมพนั ธ์เว็บไซต์ (Promotion)
5. สามารถให้บริการแบบเฉพาะเจาะจง (Personalization)
6. การรกั ษาความเป็นส่วนตวั (Privacy)

28

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 1 หลกั การตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์

คาศัพท์หน่วยที่ 1

E-Commerce พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
E- Marketing การตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์
Private Network ระบบเครือข่ายแบบปดิ
Database ฐานขอ้ มลู
Mobile Phone โทรศพั ท์มอื ถอื
Design ออกแบบ
Development การพฒั นา
Advertising การโฆษณา
Digital Thing Feature ข้อมลู ดิจติ อล
Marginal Cost ต้นทนุ หนว่ ยสุดทา้ ย
Content Provider เนอื้ หาสาระ
Consulting การใหค้ าปรึกษา
Uniqueness เอกลกั ษณ์
On Demand ตรงกบั ความต้องการ
Privacy ความเปน็ สว่ นตัว
Personalization แบบเฉพาะเจาะจง
Push Strategy กลยทุ ธผ์ ลัก
Pull Strategy กลยุทธด์ งึ
Niche Market ตลาดเฉพาะส่วน
Communication การส่อื สาร
Service บริการ
Internet Service Provider (ISP) ผูใ้ หบ้ รกิ ารอนิ เทอร์เน็ต

29

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอิเล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยท่ี 1 หลักการตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์

แบบฝกึ หดั หนว่ ยที่ 1
เรอ่ื ง หลกั การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์

คาส่งั จงเติมขอ้ ความให้ถูกตอ้ งและสมบรู ณ์
จดุ ประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม :

1. บอกความเปน็ มาและความหมายของพาณิชยอ์ ิเลก็ ทรอนกิ ส์ได้
2. บอกความเป็นมา ความหมาย และความสาคญั ของการตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ได้
3. อธบิ ายหลักของการตลาดอิเลก็ ทรอนิกสไ์ ด้
4. อธิบายความแตกต่างระหว่างการตลาดอิเล็กทรอนิกส์ กับการตลาดแบบ

ดั้งเดิมได้
5. บอกประเภทของการตลาดอเิ ล็กทรอนกิ สไ์ ด้
6. อธิบายลกั ษณะของการค้าตลาดอิเล็กทรอนิกส์ได้
7. บอกประเภทของสินค้าและบริการได้
8. บอกประโยชนข์ องการตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์ได้
9. บอกสาเหตทุ ที่ าให้การตลาดอิเลก็ ทรอนิกสท์ ี่ไม่ประสบความสาเรจ็

คาชแ้ี จง : แบบฝกึ หดั แบบอัตนัย จานวน 10 ข้อ ใชเ้ วลาในการทาแบบฝกึ หัด 30 นาที

1. จงบอกความเป็นมาและความหมายของพาณชิ ย์อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ (E-Commerce)
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. จงบอกความเปน็ มา ความหมายและความสาคัญของการตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ (E-Marketing)
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

30

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หน่วยท่ี 1 หลักการตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์

3. จงอธบิ ายหลักของการตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (Principle of E-Marketing)
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
4. ใหอ้ ธบิ ายความแตกต่างระหวา่ งการตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์ กับการตลาดแบบดัง้ เดิม
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
5. จงบอกประเภทของการตลาดอิเล็กทรอนิกส์ พร้อมยกตัวอย่างประกอบใหช้ ัดเจน
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
6. จงอธบิ ายลกั ษณะของการตลาดอิเล็กทรอนิกส์
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
7. ประเภทสินค้าและบรกิ ารในตลาดอิเลก็ ทรอนกิ สม์ อี ะไรบ้าง พรอ้ มยกตวั อยา่ งประกอบ
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
8. การตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์มีประโยชนอ์ ย่างไรต่อธุรกจิ ของผู้ประกอบการบ้าง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

31

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอิเล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 1 หลกั การตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์

9. สาเหตุของการตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ไมป่ ระสบผลสาเร็จ มอี ะไรบ้าง จงอธิบาย
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
10. จงอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างการตลาดอิเล็กทรอนิกส์ ( E-Marketing) กับพาณิชย์
อิเลก็ ทรอนกิ ส์ (E-Commerce)
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

32

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอิเล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 1 หลกั การตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์

เรือ่ ง หลักการตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์
ใบงานที่ 1.1

ผลการเรยี นรู้ท่คี าดหวัง
1. บอกความเปน็ มาและความหมายของพาณิชย์อิเล็กทรอนิกสไ์ ด้
2. บอกความเป็นมา ความหมายและความสาคัญของการตลาดอิเล็กทรอนิกส์ได้
3. อธบิ ายหลักการตลาดอิเลก็ ทรอนิกสไ์ ด้
4. อธบิ ายความแตกตา่ งระหว่างการตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ กับการตลาดแบบด้งั เดิมได้
5. อธบิ ายลักษณะของการตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ได้
6. บอกประโยชน์ของการตลาดอิเลก็ ทรอนิกสไ์ ด้

ข้นั ตอนในการปฏิบตั ิกิจกรรม
ครมู อบหมายใหผ้ ู้เรียนรว่ มกนั ปฏิบตั งิ านโดยใช้กระบวนการกล่มุ ตามข้ันตอนตอ่ ไปนี้
1. ให้นักศึกษาจบั กลุ่มจานวน 3 - 4 คน แตล่ ะกลุ่มสง่ ตวั แทนกลุ่มละ 1 คนเพื่อเปน็

ผู้สังเกตการณ์และประเมินผลงานรว่ มกบั ครู
2. รว่ มกนั คน้ คว้าหาข้อมูล จากส่อื สิง่ พิมพ์ ส่อื ออนไลน์ ในหัวข้อท่ีกาหนด ได้แก่
2.1) ความเป็นมาและความหมายของพาณชิ ย์อเิ ล็กทรอนิกส์
2.2) ความเปน็ มาและความหมายของการตลาดอิเล็กทรอนิกส์
2.3) หลักการตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์
2.4) ความแตกต่างระหว่างการตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์ กบั การตลาดแบบดง้ั เดิม
2.5) ลกั ษณะของการตลาดอิเล็กทรอนิกส์
2.6) ประโยชนข์ องการตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์
3. สมาชิกในกลมุ่ ร่วมกนั อภิปรายเกย่ี วกบั หัวขอ้ ทีไ่ ด้กาหนดไว้กลุม่ ละ 10 นาที
4. จัดทาผลงานเพื่อนาเสนอโดยใช้โปรแกรมสาเร็จรูป Microsoft PowerPoint กาหนด

กล่มุ ละไม่เกิน 5 สไลด์
5. ให้แต่ละกลุ่มนาเสนอผลงานหน้าชั้นเรียนด้วยไฟล์นาเสนอท่ีได้จัดทาไว้ โดยกาหนดกลุ่ม

ละไม่เกนิ 5 นาที
6. ครูและเพอื่ น ๆ รว่ มกันประเมนิ ผลงาน
7. ครูและผเู้ รยี นรว่ มกนั สรุปและตอบข้อซักถาม

33

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 1 หลกั การตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์

แบบประเมินการนาเสนอผลงาน

(สาหรบั ครแู ละนกั ศึกษา)

ใบงานที่ 1.1

เร่อื ง หลักการตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์

กลุม่ ที่..............................

ระดับชน้ั ................สาขางาน.............................. วนั /เดอื น/ป.ี ................

ที่ รายการประเมนิ คะแนน เกณฑ์การประเมิน

1. เนื้อหา (4 คะแนน) คะแนน 4 : มคี รบทกุ ข้อ

1. องค์ประกอบครบถ้วนสมบรู ณ์ คะแนน 3: มี 3 ข้อ ขาด 1 ข้อ

2. เนื้อหาถกู ตอ้ ง คะแนน 2: มี 2 ขอ้ ขาด 2 ขอ้

3. เนื้อหาตอ่ เนอ่ื ง คะแนน 1: มี 1 ขอ้ ขาด 3 ขอ้

4. มกี ารค้นคว้าเพิม่ เติม

2. กระบวนการทางาน (2 คะแนน) คะแนน 2 : มคี รบทุกขอ้

1. มกี ารวางแผนอยา่ งเปน็ ระบบ คะแนน 1: มไี มค่ รบ 4 ขอ้

2. การปฏิบัติตามแผน คะแนน 0: ไม่ปรากฏกระบวนการ

3. ตดิ ตามประเมนิ ผล ทางานทช่ี ดั เจน

4. การปรับปรงุ พฒั นางาน

3. การนาเสนอ (2 คะแนน) คะแนน 2 : มีครบทุกขอ้

1. การใช้สานวนภาษาดถี กู ตอ้ ง คะแนน 1.5: มี 3 ข้อ ขาด 1 ขอ้

2. การสะกดคาและไวยากรณถ์ ูกต้อง คะแนน 1 : มี 2 ข้อ ขาด 2 ข้อ

3. รูปแบบนา่ สนใจ คะแนน 0.5: มี 1 ขอ้ ขาด 3 ข้อ

4. ตรงตามกาหนดเวลา

4. คณุ ธรรม (2 คะแนน) คะแนน 2 : มคี รบทุกข้อ

1. กระตือรือรน้ คะแนน 1.5: มี 3 ข้อ ขาด 1 ขอ้

2. ความมีน้าใจ คะแนน 1 : มี 2 ขอ้ ขาด 2 ขอ้

3. ความซ่อื สตั ย์ คะแนน 0.5: มี 1 ขอ้ ขาด 3 ขอ้

4. ความรับผดิ ชอบ

(ลงชือ่ ).............................................ผูป้ ระเมนิ

(.............................................)
............./................./.............

34

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 1 หลักการตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์

แบบสงั เกตพฤติกรรมการเข้าร่วมกิจกรรมกลุ่ม
(สาหรบั คร)ู
ใบงานที่ 1.1

หน่วยท่ี 1 หลักการตลาดอิเล็กทรอนิกส์
เร่ือง หลกั การตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์
กลมุ่ ที.่ .................

ระดับช้นั ................สาขางาน.............................. วนั /เดอื น/ปี.................
คาช้ีแจง

1. ครผู ูส้ อนสงั เกตพฤติกรรมการทางานกลุ่มของนักศกึ ษาแต่ละคนทุกคร้ังทม่ี ีการปฏบิ ตั ิ

กจิ กรรมกลมุ่ และทาเคร่ืองหมาย  ในช่องท่ีตรงกับพฤติกรรมของนักศึกษาตามเกณฑ์การประเมนิ

2. นาผลการสังเกตไปเปน็ ส่วนหน่งึ ของการประเมินคุณธรรม จริยธรรมและคณุ ลักษณะ

อนั พึงประสงค์ของนกั ศึกษา

ลาดบั ท่ี รายการประเมนิ ผลลัพธ์ รวม
ปฏบิ ัติ ไม่ปฏบิ ตั ิ

1 ความรว่ มมอื ในการทางาน
2 การแสดงความคิดเห็น
3 การรับฟังความคิดเหน็
4 ความตงั้ ใจในการทางาน
5 การมสี ว่ นรว่ มในการวางแผน / อภิปราย

(ลงชอ่ื ).............................................ผู้สงั เกต
(.............................................)
............./................./.............

เกณฑก์ ารให้คะแนน = 1
ปฏบิ ัติ = 0
ไมป่ ฏิบตั ิ

35

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอิเล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 1 หลักการตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์

เรอ่ื ง หลักการตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์
ใบงานท่ี 1.2

ผลการเรยี นรู้ทีค่ าดหวัง
1. บอกประเภทของการตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ได้
2. บอกประเภทของสินค้าและบรกิ ารได้
3. บอกสาเหตทุ ่ที าให้การตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ท่ีไมป่ ระสบความสาเรจ็

ขั้นตอนในการปฏิบัตกิ จิ กรรม
ครมู อบหมายใหผ้ ูเ้ รยี นร่วมกนั ปฏิบัติงานโดยใชก้ ระบวนการกลุ่ม ตามขน้ั ตอนตอ่ ไปน้ี
1. ให้นักศึกษาจับกลมุ่ จานวน 3 - 4 คน แต่ละกลมุ่ ส่งตวั แทนกลุ่มละ 1 คนเพ่ือ

เปน็ ผู้สังเกตการณ์และประเมินผลงานร่วมกับครู
2. ให้หาตวั อย่างเว็บไซต์ที่เกย่ี วข้องกับประเภทของการตลาดอิเล็กทรอนิกส์
3. รว่ มกันอภปิ รายข้อมลู จากตวั อย่างเว็บไซต์ทีห่ ามาได้ ในหัวข้อที่กาหนด ได้แก่
2.1) บอกประเภทของการตลาดอิเล็กทรอนิกสไ์ ด้
2.2) บอกประเภทของสินค้าและบริการได้
2.3) บอกสาเหตุทที่ าให้การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ท่ไี มป่ ระสบความสาเรจ็
4. จัดทาผลงานเพือ่ นาเสนอโดยใช้โปรแกรมสาเร็จรูป Microsoft PowerPoint
5. ให้แต่ละกลุ่มนาเสนอผลงานหน้าชั้นเรียนด้วยไฟล์นาเสนอท่ีได้จัดทาไว้ โดย

กาหนดกลุ่มละไมเ่ กิน 5 นาที
6. ครูและเพ่อื น ๆ ร่วมกันประเมินผลงาน
7. ครูและผเู้ รียนร่วมกนั สรุปและตอบข้อซกั ถาม

36

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 1 หลกั การตลาดอิเล็กทรอนิกส์

แบบประเมินการนาเสนอผลงาน

(สาหรบั ครูและนกั ศึกษา)

ใบงานท่ี 1.2

เรอื่ ง ประเภทการตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์

กลมุ่ ที่..............................

ระดบั ชน้ั ................สาขางาน.............................. วนั /เดอื น/ปี.................

ที่ รายการประเมิน คะแนน เกณฑ์การประเมนิ

1. เนื้อหา (4 คะแนน) คะแนน 4 : มีครบทกุ ข้อ

1. องค์ประกอบครบถว้ นสมบูรณ์ คะแนน 3: มี 3 ขอ้ ขาด 1 ข้อ

2. เนื้อหาถูกตอ้ ง คะแนน 2: มี 2 ขอ้ ขาด 2 ข้อ

3. เน้ือหาต่อเนอ่ื ง คะแนน 1: มี 1 ข้อ ขาด 3 ข้อ

4. มกี ารค้นควา้ เพ่ิมเติม

2. กระบวนการทางาน (2 คะแนน) คะแนน 2 : มีครบทุกข้อ

1. มกี ารวางแผนอยา่ งเปน็ ระบบ คะแนน 1: มีไม่ครบ 4 ขอ้

2. การปฏบิ ัติตามแผน คะแนน 0: ไม่ปรากฏกระบวนการ

3. ตดิ ตามประเมนิ ผล ทางานที่ชดั เจน

4. การปรบั ปรงุ พฒั นางาน

3. การนาเสนอ (2 คะแนน) คะแนน 2 : มีครบทกุ ขอ้

1. การใช้สานวนภาษาดถี กู ตอ้ ง คะแนน 1.5: มี 3 ข้อ ขาด 1 ขอ้

2. การสะกดคาและไวยากรณถ์ กู ตอ้ ง คะแนน 1 : มี 2 ขอ้ ขาด 2 ขอ้

3. รปู แบบนา่ สนใจ คะแนน 0.5: มี 1 ขอ้ ขาด 3 ข้อ

4. ตรงตามกาหนดเวลา

4. คณุ ธรรม (2 คะแนน) คะแนน 2 : มีครบทุกข้อ

1. กระตือรอื รน้ คะแนน 1.5: มี 3 ข้อ ขาด 1 ข้อ

2. ความมนี ้าใจ คะแนน 1 : มี 2 ข้อ ขาด 2 ขอ้

3. ความซื่อสตั ย์ คะแนน 0.5: มี 1 ข้อ ขาด 3 ขอ้

4. ความรับผิดชอบ

(ลงชือ่ ).............................................ผปู้ ระเมิน

(.............................................)
............./................./.............

37

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 1 หลกั การตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์

แบบสงั เกตพฤติกรรมการเข้ารว่ มกจิ กรรมกลมุ่
(สาหรับคร)ู
ใบงานท่ี 1.2

หนว่ ยท่ี 1 หลักการตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์
เรือ่ ง ประเภทการตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์

กลุ่มที.่ .................
ระดบั ช้ัน................สาขางาน.............................. วนั /เดอื น/ป.ี ................
คาช้ีแจง
1. ครูผสู้ อนสงั เกตพฤติกรรมการทางานกลุม่ ของนกั ศึกษาแต่ละคนทุกครง้ั ที่มกี ารปฏบิ ตั ิ

กิจกรรมกลุ่มและทาเครื่องหมาย  ในช่องทีต่ รงกบั พฤตกิ รรมของนักศึกษาตามเกณฑ์การประเมนิ

2. นาผลการสงั เกตไปเป็นส่วนหน่งึ ของการประเมินคุณธรรม จรยิ ธรรมและคณุ ลักษณะ

อนั พึงประสงค์ของนักศกึ ษา

ลาดบั ท่ี รายการประเมิน ผลลัพธ์ รวม
ปฏบิ ัติ ไมป่ ฏิบัติ

1 ความรว่ มมือในการทางาน
2 การแสดงความคดิ เหน็
3 การรบั ฟังความคิดเห็น
4 ความต้ังใจในการทางาน
5 การมีส่วนรว่ มในการวางแผน / อภิปราย

(ลงชอื่ ).............................................ผูส้ งั เกต
(.............................................)
............./................./.............

เกณฑ์การให้คะแนน = 1
ปฏบิ ตั ิ = 0
ไมป่ ฏบิ ตั ิ

38

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 1 หลักการตลาดอิเล็กทรอนิกส์

แบบประเมินผลหลังการเรียนรหู้ น่วยที่ 1

คาช้ีแจง 1. จงทาเคร่อื งหมายกากบาท (X) ทบั ตัวอักษรหนา้ ข้อความทถ่ี ูกทส่ี ดุ เพยี งข้อเดยี ว
2. เวลาทาแบบทดสอบ 10 นาที
3. แบบทดสอบมีจานวน 10 ขอ้ คะแนน 10 คะแนน

1. ข้อใดต่อไปน้ีกล่าว ไม่ถูกต้อง ในความแตกต่างระหว่างการตลาดอิเล็กทรอนิกส์กับการตลาดแบบ
ดั้งเดิม

ก. การตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์ครอบคลุมเขตการขายได้มากกว่าการตลาดแบบด้ังเดิม
ข. การตลาดอิเล็กทรอนิกส์สามารถเกบ็ ข้อมูลลกู คา้ ไว้สาหรบั การทา CRM
ค. การกาหนดราคาสินค้าในการตลาดแบบดัง้ เดิมจะถูกกาหนดโดยบรษิ ัท
ง. ชอ่ งทางการจดั จาหน่ายของการตลาดอิเล็กทรอนิกส์เป็นการขายตรงไปยังผซู้ ้ือ
จ. เกณฑพ์ ฤตกิ รรมศาสตร์เปน็ การแบง่ สว่ นตลาดของการตลาดแบบดั้งเดมิ
2. ข้อใดกล่าวถึงความหมายของการตลาดอิเล็กทรอนิกส์ได้ถูกต้อง
ก. กิจกรรมทางการตลาดท่ีมีการใช้เครื่องมืออิเล็กทรอนิกส์ บนพ้ืนฐานเครือข่ายเทคโนโลยี

สารสนเทศ
ข. การสอ่ื สารทางการตลาดทีม่ ีการนาเคร่ืองมอื ส่ือสารทุกรูปแบบมาใช้
ค. การสรา้ งเวบ็ ไซต์เพื่อเป็นชอ่ งทางสาหรับการขายสินค้า
ง. การทาธุรกรรมต่าง ๆ ผา่ นเครือ่ งมอื อเิ ล็กทรอนิกส์
จ. กิจกรรมทางการตลาดท่ีมีการทาธุรกรรมด้วยเคร่ืองมืออิเล็กทรอนิกส์ บนพื้นฐานเครือข่าย

เทคโนโลยสี ารสนเทศ
3. ขอ้ ใดกลา่ วถึงสาเหตุทีท่ าให้การตลาดอเิ ล็กทรอนิกสไ์ มป่ ระสบผลสาเรจ็

ก. มกี ารใชเ้ วบ็ ไซต์อย่างจรงิ จงั ในการทาการตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์
ข. ใช้การตลาดแบบเฉพาะกลมุ่ เพือ่ ใหต้ รงกบั กลุ่มเป้าหมาย
ค. มกี ารใชเ้ คร่อื งมือส่อื สารอิเลก็ ทรอนิกส์ท่ีทนั สมัยตามการเปลย่ี นแปลง
ง. ขอ้ มูลทีม่ ีให้ลูกคา้ น้ันตรงกับความจาเป็นและความต้องการของลูกค้า
จ. การดาเนนิ งานโดยขาดความเป็นมืออาชีพ

39

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หน่วยท่ี 1 หลกั การตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์

4. เวบ็ ไซตม์ ีการเกบ็ ขอ้ มลู และพฤติกรรมของลกู คา้ เกีย่ วขอ้ งกบั หลกั การตลาดอเิ ล็กทรอนกิ สใ์ นขอ้ ใด
ก. การประชาสมั พนั ธ์เวบ็ ไซต์ (Promotion)
ข. การตดั สนิ ใจตง้ั ราคาสินคา้ (Price)
ค. ผลติ ภณั ฑ์และบรรจุภณั ฑ์ (Product and Packaging)
ง. การรกั ษาความเป็นสว่ นตวั (Privacy)
จ. สามารถใหบ้ ริการแบบเฉพาะเจาะจง (Personalization)

5. เพลงทมี่ กี ารให้ดาวน์โหลดในอินเทอร์เน็ตจดั เป็นสินคา้ และบริการประเภทใด
ก. สินคา้ ทีจ่ บั ต้องได้
ข. สินคา้ เฉพาะเจาะจง
ค. สินค้าทจ่ี ับตอ้ งไม่ได้
ง. สินคา้ ทีม่ ลี ิขสทิ ธิ์ไมส่ ามารถดดั แปลงได้
จ. เป็นบรกิ ารเสรมิ ในการใช้งานอนิ เทอรเ์ นต็

6. ขอ้ ใด ไม่ใช่ ส่วนหน่ึงของพาณชิ ย์อเิ ล็กทรอนกิ ส์
ก. ความสาคญั ของทาเลทตี่ ั้ง อาคารสถานท่ี
ข. การทาธรุ กรรมเชิงพาณิชย์
ค. การใช้สอ่ื อเิ ล็กทรอนิกส์
ง. การทาธรุ กจิ ผา่ นส่ืออิเล็กทรอนิกส์
จ. การโอนเงนิ ทางอิเล็กทรอนิกส์

7. เวบ็ ไซต์ thaisecondhand.com เป็นลกั ษณะของการตลาดอเิ ล็กทรอนิกสป์ ระเภทใด
ก. C2C
ข. G2G
ค. C2B
ง. G2C
จ. B2B

8. ในการทาการตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ส่งิ ที่สาคัญตอ่ องค์กรและผู้ประกอบการคือข้อใด
ก. องค์กรมีเว็บไซตส์ าหรบั การขายสินค้า
ข. กลุ่มลกู คา้ เป็นไปตามเปา้ หมายทต่ี ้องการ
ค. บรรลจุ ุดมงุ่ หมายขององค์กร
ง. ไดร้ ับผลกาไรจากการขาย
จ. ฐานขอ้ มลู ลูกค้าในระบบอเิ ล็กทรอนิกส์

40

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 1 หลักการตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์

9. ข้อใดกล่าวถึงลักษณะของการค้าตลาดอเิ ล็กทรอนิกสไ์ ด้ถกู ต้อง
ก. การตลาดอิเล็กทรอนิกสท์ ่มี กี ารกระจายอยู่ในแต่ละภูมิภาค
ข. สามารถประกอบธุรกจิ ได้โดยมีการกาหนดเวลาเปิด ปิด ร้านทชี่ ดั เจน
ค. การแบ่งสว่ นตลาดโดยใช้เกณฑภ์ มู ศิ าสตร์
ง. การท่ีผบู้ รโิ ภคสามารถกาหนดรูปแบบของสนิ ค้าไดต้ ามต้องการ
จ. การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์มตี น้ ทุนในการใช้งานท่สี ูง

10. ข้อใดตอ่ ไปน้เี ป็นประโยชน์ของการตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ต่อผปู้ ระกอบการ
ก. สามารถหาข้อมูลได้อยา่ งรวดเร็ว
ข. สามารถเลือกสินคา้ และบริการไดท้ ่ัวโลก
ค. สามารถเปรยี บเทียบราคาสนิ คา้ ได้
ง. สามารถประหยัดเวลาและลดข้ันตอนทางการตลาดได้
จ. สามารถทจ่ี ะส่ือสารได้ตลอดเวลาที่ต้องการซื้อสนิ ค้า

41

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 1 หลกั การตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์

เอกสารอ้างองิ

กรมการค้าพัฒนาธุรกิจ. “จดทะเบียนพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์.” [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก :
www.trustmarkthai.com,30 ตุลาคม 2559.

ดนุวศิน เจริญ. ความเล่อื มล้าในการเขา้ ถึงข้อมลู . สบื คน้ จาก http://mba.nida.ac.th/cec
/images/stories/cecpic/magazine/02/13_digital_03%20 case5.pdf,30 ตุลาคม
2560.

ภาวุธ พงษ์วิทยภานุ. “E-Marketing คืออะไร.” [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก : http://www.pawoot.com/
e-marketing, 30 ตุลาคม 2559.

ไตรเลศิ ครุฑเวโชและคณะ. “การตลาดอิเล็กทรอนิกส.์ ” นนทบรุ ี : สานักพิมพ์เอมพันธ,์ 2558.
ทชั มยั ฤกษะสตุ . “องคก์ ารค้าโลก”. กรุงเทพมหานคร : สานักพิมพ์นิติธรรม, 2543.
พนิตตา ตันธเนศและคณะ. “การขายออนไลน.์ ” กรุงเทพฯ : สานักพิมพ์พฒั นาวชิ าการ,2559.
พันจันทร์ ธนวฒั นเสถียร. “เปิดรา้ นออนไลน์ Open Your Online Shop.” กรงุ เทพฯ : รีไววา่ จากัด

,2559.
รจนา ล้าเลศิ . “การศึกษาและกาหนดแนวทางการจดั การข้อมลู อเิ ล็กทรอนิกส์ สาหรับธรุ กิจพาณิชย์

อิเล็กทรอนิกส์”. มหาวิทยาลยั วลยั ลกั ษณ์ : 2554.
วลั ลภา สรรเสริญ และคณะ. “การขายออนไลน์.” กรุงเทพฯ : จติ รวัฒน์, 2557.
สพุ ล พรหมมาพันธ์.ุ “ระบบสารสนเทศเพ่ือการจัดการธรุ กจิ ”. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยศรีปทุม, 2552.
อทิ ธิวฒั น์ รัตนพองสบ่.ู “E-Marketing การตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส.์ ” กรุงเทพฯ : สานักพมิ พ์ วิตต้ีกร้ปุ ,

2550.
Judy Strauss, and RaymondFrost. “E-Marketing.”6th ed. United States of America :

Permission Department, 2012.
Wikipedia. “การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์” [ออนไลน์] เขา้ ถงึ ไดจ้ าก : http://th.wikipedia.org/wiki/

การตลาดอิเล็กทรอนิกส์, 31 ตลุ าคม 2559.

42

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 2 การวเิ คราะห์สภาพแวดลอ้ มทางการตลาดและพฤติกรรมผู้บรโิ ภค

2หน่วยท่ี
การวิเคราะหส์ ภาพแวดล้อมทางการตลาด

และพฤตกิ รรมผู้บริโภค

สาระสาคญั

เม่ืออินเทอร์เน็ตสามารถกระจายเข้าสู่ผู้บริโภคได้อย่างรวดเร็ว ประกอบกับมีเทคโนโลยีใหม่
เข้ามาช่วยทาให้การใช้อินเทอร์เน็ตมีความเร็วและความสะดวกมากข้ึน จึงทาให้จานวนผู้ใช้
อินเทอร์เน็ตเพิ่มขึ้นเร่ือย ๆ ทาให้เกิดการยกระดับธุรกจิ ขายออนไลน์ให้เตบิ โตอย่างก้าวกระโดด การ
ท่ีธุรกิจขายออนไลน์มีการเติบโต เพราะมีต้นทุนที่ต่ากว่าการขายหน้าร้านปกติท่ัวไป มีความยืดหยุ่น
และรวดเร็วในการเปลี่ยนข้อความ หรือวิธีการส่ือสารกับกลุ่มเป้าหมาย ทาให้สามารถตอบสนอง
ผู้บริโภคได้ดีกว่าการขายช่องทางปกติ ความต้องการของผู้บริโภคหรือกลุ่มลูกค้าเป้าหมายจึงถือเป็น
ข้อมูลสาคญั ท่ีใชใ้ นการกาหนดความต้องการของลกู ค้าเป้าหมายให้เกดิ กับสินคา้ หรอื บรกิ ารตัวหน่ึงตัว
ใดได้ นักการตลาดต้องมีการศึกษาถึงความต้องการของตลาดเป้าหมายก่อนทาการผลิตสินค้าหรือ
สร้างบริการข้ึนมาสนองตอบต่อความต้องการของลูกค้าเป้าหมาย ซ่ึงถือว่าเป็นแนวทางการศึกษา
ตลาดกอ่ นทาการผลิต

สาระการเรียนรู้

1. ตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์
2. ธุรกิจหรือหน่วยงานท่ีเกยี่ วข้องกับการตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์
3. ปัจจยั ที่มตี อ่ การตัดสินใจซื้อสินคา้ ออนไลน์
4. ความตอ้ งการของตลาดเปา้ หมาย
5. การวเิ คราะห์พฤติกรรมผบู้ ริโภคในตลาดเป้าหมาย
6. การวเิ คราะห์สิ่งแวดล้อมทางการตลาดของธรุ กจิ
7. การวิเคราะห์สง่ิ แวดลอ้ มทางการตลาดของคู่แข่งขัน
8. พฤติกรรมการซอื้ ของผู้บรโิ ภคในตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์

43

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 2 การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมทางการตลาดและพฤติกรรมผ้บู ริโภค

จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้

จดุ ประสงค์ท่ัวไป
1. เพอื่ ให้ผเู้ รยี นไดท้ ราบถึงรปู แบบของตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์
2. เพื่อใหผ้ เู้ รยี นไดท้ ราบถึงธุรกจิ หรือหน่วยงานทเี่ กีย่ วข้องกับการตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์
3. เพอื่ ใหผ้ เู้ รียนไดเ้ ข้าใจถึงปัจจัยที่มีตอ่ การตดั สนิ ใจซ้ือสนิ ค้าออนไลน์
4. เพื่อใหผ้ ู้เรยี นได้ทราบถึงความตอ้ งการของตลาดเปา้ หมาย
5. เพื่อให้ผู้เรยี นทราบถงึ การวเิ คราะห์พฤติกรรมผบู้ ริโภคในตลาดเป้าหมาย
6. เพือ่ ใหผ้ ู้เรยี นได้ทราบถงึ การวิเคราะหส์ ิง่ แวดล้อมทางการตลาดของธรุ กจิ
7. เพื่อให้ผู้เรยี นไดท้ ราบถงึ การวเิ คราะหส์ ่งิ แวดล้อมทางการตลาดของคู่แข่งขัน
8. เพอ่ื ใหผ้ เู้ รียนได้ทราบถงึ พฤติกรรมการซื้อของผู้บรโิ ภคในตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์
9. เพื่อให้มีกิจนิสัยท่ีดีในการทางานรับผิดชอบ ประณีต รอบคอบ ตรงต่อเวลา สะอาด และ

ทางานร่วมกบั ผอู้ ่ืนได้
10. นอ้ มนาหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียงไปใชใ้ นการเรียน การวเิ คราะห์สภาพแวดล้อมทาง

การตลาดและพฤติกรรมผู้บรโิ ภค

จดุ ประสงคเ์ ชงิ พฤติกรรม
1. อธิบายรปู แบบของตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ได้
2. บอกธุรกิจหรือหน่วยงานทเ่ี กี่ยวข้องกับการตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์ได้
3. บอกปัจจยั ที่มีต่อการตดั สนิ ใจซ้ือสนิ คา้ ออนไลน์ได้
4. อธิบายความต้องการของตลาดเป้าหมายได้
5. อธบิ ายการวิเคราะหพ์ ฤติกรรมตลาดเปา้ หมายและผบู้ ริโภค
6. อธิบายการวเิ คราะห์สิ่งแวดล้อมทางการตลาดของธรุ กิจ
7. อธบิ ายการวเิ คราะหส์ ิ่งแวดล้อมทางการตลาดของคู่แข่งขนั
8. อธิบายพฤติกรรมการซื้อของผ้บู ริโภคในตลาดอิเล็กทรอนิกส์
9. ผู้เรียน มีมนุษยสัมพันธ์ วินัย ความรับผิดชอบ ความเช่ือม่ันในตนเอง ความสนใจใฝ่รู้

ความรักสามคั คี และความกตัญญกู ตเวที
10. ประยุกต์หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไปใช้ในการเรียนเรื่อง การวิเคราะห์

สภาพแวดล้อมทางการตลาดและพฤติกรรมผู้บรโิ ภค

44

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หน่วยท่ี 2 การวเิ คราะห์สภาพแวดล้อมทางการตลาดและพฤติกรรมผบู้ ริโภค

กิจกรรมการเรียนรู้

1. ครูบอกสาระสาคัญ สาระการเรียนรู้ และจุดประสงค์การเรียนรู้หน่วยท่ี 2 การวิเคราะห์
สภาพแวดล้อมทางการตลาดและพฤตกิ รรมผู้บรโิ ภค

2. ผู้เรยี นทาแบบทดสอบกอ่ นเรียนหน่วยท่ี 2
3. ผเู้ รยี นศึกษาเนอ้ื หาหน่วยที่ 2 จากเอกสารประกอบการเรยี น และช่วยกนั อภิปราย แสดง
ความคิดเหน็ พร้อมยกตวั อย่างประกอบเพิ่มเติม
4. ผเู้ รียนช่วยกันต้ังคาถามและช่วยกนั หาคาตอบ โดยมีครูเปน็ ผู้แนะนา
5. ครูและผู้เรียนร่วมกันสรุปเน้ือหาสาคัญหน่วยที่ 2 โดยใช้สื่อคอมพิวเตอร์ โปรแกรม
นาเสนอ (PowerPoint 2013)
6. ผเู้ รยี นทาแบบฝึกหดั หน่วยที่ 2
7. ผู้เรยี นทาใบงานท่ี 2 พรอ้ มบันทกึ คะแนน
8. ผเู้ รียนทาแบบทดสอบหลงั เรียนหนว่ ยที่ 2
9. ครูเฉลยคาตอบแบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียนให้ผู้เรียน และผู้เรียนตรวจสอบ
คาตอบแบบฝึกหัดหน่วยท่ี 2 จากใบเฉลยท่คี รูแจกให้ พร้อมบนั ทกึ คะแนน

สือ่ การเรียนรู้

สอ่ื สง่ิ พิมพ์
1. เอกสารประกอบการเรยี น วิชา การตลาดอิเล็กทรอนิกส์ (3202 - 2103)
เรียบเรยี งโดยนิพนธ์ รอ่ งพืช

ส่ือโสตทัศน์
1. เครอื่ งมลั ตมิ ิเดียโปรเจคเตอร์
2. เครอื่ งคอมพิวเตอร์
3. ส่ือการนาเสนอ PowerPoint เร่ือง การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมทางการตลาดและ

พฤตกิ รรมผูบ้ ริโภค

45

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 2 การวิเคราะหส์ ภาพแวดลอ้ มทางการตลาดและพฤติกรรมผู้บรโิ ภค

แหล่งการเรยี นรู้

1. ผู้สอน
2. หอ้ งสมุดวทิ ยาลยั อาชวี ศึกษาแพร่
3. อินเทอรเ์ นต็

การวัดผลและประเมินผล

1. การวดั ผล
1.1 วิธีวดั ผล
1.1.1 การสังเกตและประเมินพฤติกรรมด้านคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยมและ

คุณลกั ษณะ อันพึงประสงค์
1.1.2 การตรวจผลการเรียนจากการทาแบบทดสอบกอ่ นเรยี น หน่วยท่ี 2
1.1.3 การตรวจผลการเรยี นจากการทาแบบฝึกหัด หน่วยท่ี 2
1.1.4 การตรวจผลการเรียนจากการทาใบงาน หน่วยท่ี 2
1.1.5 การตรวจผลการเรยี นจากการทาแบบทดสอบหลงั เรยี น หน่วยที่ 2

1.2 เครื่องมือ
1.2.1 แบบทดสอบก่อนเรยี น หน่วยท่ี 2
1.2.2 แบบฝึกหดั หนว่ ยท่ี 2
1.2.3 ใบงาน หน่วยที่ 2
1.2.4 แบบทดสอบหลังเรยี น หน่วยที่ 2

2. การประเมินผล
2.1 คะแนนแบบทดสอบก่อนเรียน หนว่ ยที่ 2
2.2 คะแนนแบบฝึกหัด หน่วยที่ 2
2.3 คะแนนใบงาน หนว่ ยท่ี 2
2.4 คะแนนแบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยที่ 2

46

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 2 การวเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อมทางการตลาดและพฤตกิ รรมผู้บริโภค

แบบประเมนิ ผลก่อนการเรยี นรูห้ น่วยที่ 2

คาชแ้ี จง 1. จงทาเคร่ืองหมายกากบาท (X) ทับตวั อักษรหนา้ ข้อความทถ่ี ูกทส่ี ดุ เพยี งข้อเดยี ว
2. เวลาทาแบบทดสอบ 10 นาที
3. แบบทดสอบมจี านวน 10 ขอ้ คะแนน 10 คะแนน

1. ขอ้ ใดต่อไปน้ีกล่าวไม่ถูกตอ้ งเกยี่ วกับรปู แบบของตลาดออนไลน์
ก. เป็นกจิ กรรมท่ตี ดิ ตอ่ ซ้อื ขายไดต้ ลอดเวลา
ข. สามารถขยายฐานของลูกค้าและสร้างกล่มุ ผูบ้ รโิ ภคใหม่ ๆ ตลอดเวลา
ค. เปน็ การตลาดทข่ี ายออนไลน์ไปยังกลุม่ ลกู ค้าที่หลากหลาย
ง. เปน็ รูปแบบการปฏิบัตงิ านที่สอ่ื สารและโต้ตอบกนั ไปมาได้ทันที
จ. เนน้ การสือ่ สารกับลกู คา้ กลุม่ เปา้ หมายได้โดยตรงและคนเฉพาะกลุ่ม

2. หวั ใจของการทาธรุ กิจออนไลนค์ ือขอ้ ใด
ก. มกี ิจกรรมการซ้ือขายสินค้าและบริการ
ข. ไม่จาเปน็ ต้องมีสถานที่
ค. ผ้ซู ือ้ และผขู้ ายไม่จาเป็นต้องมาพบกัน
ง. สามารถเข้าถงึ กลุ่มลูกคา้ ไดท้ ่ัวโลก
จ. ผลประกอบการทีด่ แี ละไดก้ าไร

3. ธรุ กจิ หรอื หน่วยงานใดที่ ไมเ่ ก่ียวขอ้ ง กบั การตลาดอิเล็กทรอนิกส์
ก. ธรุ กิจทใี่ หบ้ ริการเวบ็ ไซต์สาเร็จรูปและเว็บไซต์ทีเ่ ปน็ แหล่งรวมสนิ ค้า
ข. ธรุ กิจให้บรกิ ารเรอื่ งการชาระเงนิ ออนไลน์
ค. ไปรษณยี ์ไทย
ง. ธรุ กจิ ขายตรง
จ. กรมพฒั นาธุรกิจการคา้

4. ปัจจัยท่มี ีผลทางตรงตอ่ การตดั สนิ ใจซอื้ สนิ ค้าออนไลนค์ ือข้อใด
ก. ความสะดวกในการชาระเงนิ
ข. การส่งสินค้าให้ฟรี
ค. ความยากงา่ ยในการเข้าไปซอื้ สินค้าออนไลน์
ง. ลูกค้าสามารถซ้อื สินคา้ ได้ทัว่ โลกในราคาสนิ คา้ ท่ีถูกกว่า
จ. การรีววิ สินค้าของผู้ที่เคยซอ้ื สนิ คา้ ในตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์

47

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 2 การวิเคราะหส์ ภาพแวดลอ้ มทางการตลาดและพฤติกรรมผู้บรโิ ภค

5. ปัจจัยท่มี ผี ลทางออ้ มตอ่ การตดั สินใจซ้อื สนิ คา้ ออนไลน์คอื ขอ้ ใด
ก. ปจั จยั ทเ่ี ก่ยี วกับประสบการณ์ของลูกคา้
ข. คุณภาพของสินคา้
ค. การสง่ สินคา้ ใหฟ้ รี
ง. ลกู คา้ สามารถคนื หรือแลกเปล่ียนสินคา้ ไดง้ ่าย
จ. ชอื่ เสยี งและความน่าเชื่อถอื ของผ้ปู ระกอบการในตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์

6. ข้อใด ไมใ่ ช่ ความตอ้ งการของตลาดเป้าหมาย
ก. เพือ่ กาหนดเปา้ หมายใหช้ ัดเจนโดยการใช้หลักการแบ่งสว่ นตลาด
ข. เพ่ือพฒั นาตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์
ค. เพ่อื เพม่ิ รายได้ ลดคา่ ใชจ้ า่ ย
ง. เพอ่ื สามารถแบ่งกลมุ่ ผู้บริโภค
จ. เพ่ือตอบสนองความต้องการของผบู้ ริโภค

7. การศึกษาพฤตกิ รรมผ้บู ริโภค ทาให้ธรุ กิจบนตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ไดร้ บั ประโยชน์ ยกเว้น ขอ้ ใด
ก. ชว่ ยใหเ้ ข้าใจถงึ ปจั จยั ท่มี ีอทิ ธิพลตอ่ การตดั สินใจซอ้ื สนิ ค้าของผูบ้ ริโภค
ข. ช่วยในการปรับปรุงกระบวนการทางการตลาดให้ตรงกับพฤตกิ รรมของผู้บริโภคเพื่อความ
ไดเ้ ปรียบกว่าของคูแ่ ขง่ ขนั
ค. ชว่ ยวเิ คราะหผ์ บู้ รโิ ภคท่เี ป็นตลาดเป้าหมาย
ง. สามารถพฒั นาสนิ ค้าให้ตรงกบั ความต้องการของผู้บริโภคได้ดขี ึ้น
จ. ช่วยให้ผู้เกย่ี วข้องสามารถหาหนทางแก้ไขพฤติกรรมในการตัดสินใจซ้อื สินค้าของผู้บริโภค
ในสังคมไดถ้ กู ตอ้ ง

8. ข้อใด ไมใ่ ช่ ความสาคัญของการวเิ คราะหส์ ง่ิ แวดล้อมทางการตลาดของธรุ กิจ
ก. นามาซง่ึ โอกาส (Opportunities) หรอื อุปสรรค (Threats) ทางตลาดได้
ข. ปรบั เปลีย่ นวิธกี ารทางานไดง้ า่ ย
ค. ทาให้เกดิ โอกาสหรอื ช่องทางใหมท่ จ่ี ะเขา้ ไปดาเนนิ ธรุ กจิ ได้
ง. ทาใหธ้ ุรกิจรู้แนวโนม้ ของการตลาดวา่ มที ศิ ทางเป็นอย่างไร
จ. ช่วยการวางแผนการตลาดใหม้ ีความเหมาะสมและสอดคล้องกับสภาวะตลาดได้

48

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 2 การวิเคราะหส์ ภาพแวดล้อมทางการตลาดและพฤติกรรมผู้บรโิ ภค

9. การแข่งขัน 4 ระดับของฟิลปิ คอตเลอร์ (Philip Kotler) ยกเว้น ข้อใด
ก. การแขง่ ขนั ตราย่ีหอ้ (Brand Competition)
ข. การแข่งขนั อุตสาหกรรม (Industry Competition)
ค. การแขง่ ขันผลิตภณั ฑ์ (Product Competition)
ง. การแขง่ ขันด้านรูปแบบ (Form Competition)
จ.การแข่งขนั เพอ่ื ช่วงชงิ ลกู คา้ ในธรุ กิจเดียวกัน (Generic Competition)

10. อัตราการเติบโตของตลาดอิเล็กทรอนิกส์จะขน้ึ ตรงกับสง่ิ ใด
ก. การแข่งขนั ทางการตลาด
ข. กลุ่มลูกค้า
ค. ตรงตามความตอ้ งการสนิ ค้า
ง. ปริมาณการใชอ้ นิ เทอรเ์ นต็ ในโลก
จ. ความรวดเรว็ และเขา้ ถึงส่ิงทีต่ นต้องการไดง้ ่าย

49

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 2 การวเิ คราะห์สภาพแวดลอ้ มทางการตลาดและพฤติกรรมผู้บรโิ ภค

ผงั มโนภาพ

1. ตลาดออนไลน์

การวิเคราะห์ 2.ธุรกิจหรอื หน่วยงานทเ่ี กย่ี วขอ้ งกับการตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์
สภาพแวดล้อมทาง 3. ปจั จยั ทม่ี ผี ลต่อการตดั สนิ ใจซอ้ื สินคา้ ออนไลน์
4. ความต้องการของตลาดเป้าหมาย
การตลาดและ 5. การวเิ คราะห์พฤติกรรมผบู้ ริโภคในตลาดเปา้ หมาย
พฤติกรรมผ้บู รโิ ภค 6. การวิเคราะหส์ ิ่งแวดล้อมทางการตลาดของธรุ กจิ

7. การวเิ คราะหส์ ง่ิ แวดลอ้ มทางการตลาดของคแู่ ข่งขัน
8. พฤติกรรมการซื้อของผบู้ ริโภคในตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์

50

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 2 การวเิ คราะหส์ ภาพแวดลอ้ มทางการตลาดและพฤตกิ รรมผ้บู รโิ ภค

2หน่วยท่ี
การวเิ คราะห์สภาพแวดลอ้ มทางการตลาด
และพฤตกิ รรมผ้บู ริโภค

1. ตลาดออนไลน์

1.1 ความหมายของตลาดออนไลน์
ในความหมายของบุคคลทั่วไป “ตลาด” (Market) หมายถึง สถานท่ีที่ใช้ในการซ้ือขาย

สนิ คา้ และบรกิ าร
ในความหมายของนักเศรษฐศาสตร์ “ตลาด” (Market) หมายถึง กิจกรรมการซื้อขาย

ระหว่างผู้ซ้อื และผูข้ ายของผลติ ภณั ฑ์ชนดิ ใดชนดิ หน่ึงโดยไม่จาเปน็ ตอ้ งมีสถานที่
ออนไลน์ (Online) หมายถงึ การเชอ่ื มโยงอุปกรณห์ รือคอมพิวเตอร์หรือเครอื่ งปลายทาง

(Terminal) เข้ากับเครื่องคอมพิวเตอร์เครื่องอ่ืนโดยผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ตเพื่อให้มีการทางาน
รว่ มกนั

ดังน้ัน ตลาดออนไลน์ (Online Market) หมายถึง สถานที่ที่มีกิจกรรมการซ้ือขายท่ี
อาศัยเคร่ืองมืออิเล็กทรอนิกส์ในการดาเนินกิจกรรม ไม่ว่าจะเป็นอินเทอร์เน็ตหรือโทรศัพท์เคล่ือนที่
โดยผู้ซ้ือและผู้ขายไม่จาเป็นต้องมาพบกัน การทาตลาดอิเล็กทรอนิกส์ของธุรกิจออนไลน์มีเป้าหมาย
คือผลประกอบการท่ีดีและได้กาไรมาหล่อเล้ียงธุรกิจออนไลน์ ซ่ึงถือเป็นหัวใจของการทาธุรกิจ
ออนไลน์

1.2 รปู แบบของตลาดออนไลน์
กิ จ ก ร ร ม ข อ ง ต ล า ด อิ เ ล็ ก ท ร อ นิ ก ส์ ส า ม า ร ถ เ ข้ า ถึ ง ก ลุ่ ม ลู ก ค้ า ไ ด้ ท่ั ว โ ล ก ห รื อ แ บ บ

เฉพาะเจาะจงท่ีชัดเจนอย่างท่ัวถึงและสะดวกรวดเร็ว การทาการตลาดอิเล็กทรอนิกส์มีรูปแบบพิเศษ
คือเป็นการนาเสนอสินค้าบนเว็บไซต์ โดยที่ลูกค้าไม่สามารถสัมผัสสินค้าได้เหมือนตลาดแบบเดิม อีก
ท้ังความต้องการของลูกค้ามีหลากหลาย มีทางเลือกในการเลือกสินค้ามากข้ึน ทาให้ความภักดีใน
สนิ คา้ เริม่ ลดน้อยลง

51

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 2 การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมทางการตลาดและพฤตกิ รรมผู้บริโภค

ดงั นั้น กิจกรรมหลกั ในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ของผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์คือ
การดาเนินการเก่ียวกับสินค้าและการโฆษณาประชาสัมพันธ์ต่าง ๆ ให้ละเอียดและชัดเจน เพื่อให้
เข้าถึงลูกค้าได้อย่างท่ัวถึง เช่น การเปิดร้านค้าออนไลน์ การแสดงรายละเอียดต่าง ๆ ของสินค้า การ
ชาระค่าสินค้า การสร้างวิธีการขายออนไลน์ การนาเสนอผลิตภัณฑ์ใหม่ ๆ การส่งเสริมการขาย การ
ลดราคา การกาหนดกล่มุ เปา้ หมายใหช้ ัดเจน ตลอดจนสร้างความสัมพันธก์ ับลกู ค้า เป็นตน้ เพ่อื ใหก้ าร
ขายออนไลน์มีประสิทธิภาพสูงสุดและผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ต้องเข้าใจลักษณะของ
รูปแบบของการตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ ซ่งึ รปู แบบของการตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์มดี ังนี้

1.2.1 เป็นกิจกรรมท่ีเนน้ การส่ือสารกับลูกค้ากลมุ่ เป้าหมายได้โดยตรงและคนเฉพาะกลุ่ม
(Niche Market) เช่น สินค้าประเภทเส้ือผ้าหรือเคร่ืองประดับ อาจมีกลุ่มเป้าหมายเป็นกลุ่มผู้หญิง
หรือผู้ชาย แต่คนเฉพาะกลุ่ม จะจับกลุ่มท่ีเฉพาะเจาะจงลงไปอีก เช่น กลุ่มผู้หญิงท่ีรูปร่างอ้วนและ
นา้ หนกั เกนิ

ภาพท่ี 2.1 แสดงเวบ็ ไซตก์ ารขายสินคา้ กลุม่ ทเี่ ฉพาะเจาะจง คือกลุ่มผู้หญิงท่มี รี ปู ร่างอว้ น
และนา้ หนักเกิน

(ทมี่ า : http://www.b-girlshop.com)

52

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หน่วยท่ี 2 การวิเคราะหส์ ภาพแวดล้อมทางการตลาดและพฤตกิ รรมผบู้ รโิ ภค

1.2.2 เป็นรูปแบบการปฏิบัติงานที่ส่ือสารและโต้ตอบกันไปมาได้ทันที หรือเรียกอีก
อย่างว่าการส่ือสารแบบ 2 ทาง เช่น ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ส่งข้อความหรือรูปภาพ
สนิ คา้ ไปทางสอ่ื สงั คมออนไลน์ลกู คา้ ทีส่ นใจจะตอบกลับหรือสงั่ ซอ้ื สินค้าได้ เป็นตน้

ภาพท่ี 2.2 แสดงการขายสนิ ค้าโดยใชช้ อ่ งทางแอพพลเิ คชั่นไลน์ ซ่ึงเป็นรูปแบบของการส่ือสารแบบ
2 ทางทผ่ี ้ขู ายสง่ ข้อความหรือรปู ภาพสนิ คา้ ไปยังลกู ค้าโดยตรง
(ทม่ี า : นพิ นธ์ ร่องพชื )

1.2.3 เป็นการนาเสนอสินค้าหรือผลิตภัณฑ์ที่ลูกค้าสามารถกาหนดและเลือกสินค้าได้
หลายรปู แบบตามความต้องการได้ เรียกตลาดแบบน้ีวา่ “แบบตัวตอ่ ตวั ” (Man to Man Marketing)

1.2.4 เป็นการตลาดท่ีขายตรงไปยังกลุ่มลูกค้าที่หลากหลาย ท้ังมีการติดต่อเชื่อมโยง
ตอบรบั โต้ตอบกนั ไดอ้ ยา่ งรวดเร็วและตลอดเวลา (Quick Response)

1.2.5 สามารถขยายฐานของลูกค้าและสร้างกลุ่มผู้บริโภคใหม่ ๆ ตลอดเวลา และมาก
ขึ้นเร่ือย ๆ

1.2.6 เป็นกิจกรรมท่ีติดต่อซ้ือขายได้ตลอดเวลา และได้ท่ัวทุกมุมโลกอย่างรวดเร็วท่ี
เรียกวา่ “24-7 Business” หมายความว่า เปดิ บรกิ าร 24 ชั่วโมงตอ่ วันและเจ็ดวันต่อสปั ดาห์

1.2.7 เป็นกิจกรรมท่ีมีประสิทธิภาพและสามารถยืดหยุ่นได้ตามความเหมาะสม และท่ี
สาคัญที่สุด คือ มีการใช้ต้นทุนในเรื่องของพนักงานขาย การโฆษณาประชาสัมพันธ์ในรูปแบบส่ือ
ต่าง ๆ เช่น หนังสอื พิมพ์ วิทยุ โทรทศั น์ ป้ายโฆษณา และอ่ืน ๆ ที่ตา่ มากเมื่อเปรียบเทียบกับการจัด
กิจกรรมการตลาดแบบเดิม

53

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 2 การวเิ คราะหส์ ภาพแวดลอ้ มทางการตลาดและพฤติกรรมผู้บริโภค

1.3 ความสาคัญของตลาดออนไลน์
ปัจจุบันระบบออนไลน์เข้ามามีส่วนสาคัญในการทาตลาดเป็นอย่างมาก และตลาด

อเิ ลก็ ทรอนิกส์เปน็ อนาคตของการทาตลาดอย่างแท้จรงิ ซึ่งความสาคญั ของตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์มีดังนี้
1.3.1 ตลาดออนไลน์สามารถวดั ผลหรอื จัดอนั ดับความนยิ ม (Rating) บนสอื่ ออนไลนไ์ ด้

หลายรูปแบบ เปน็ การอาศัยรูปแบบด้ังเดมิ ของการวัดความนิยมทางส่ือโทรทัศน์หรอื สื่อส่ิงพิมพ์มาใช้
บนสื่อออนไลน์ ปัจจุบันมีวิธีการวัดผลของการจัดความนิยมบนสื่อออนไลน์ทั้ง Impression, Click
รวมถึง ROI เพื่อให้ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์วางแผนในการใช้สื่อออนไลน์ได้อย่างมี
ประสทิ ธภิ าพมากขน้ึ

1.3.2 ข้อมูลของตลาดออนไลน์สามารถรวบรวมความมีส่วนร่วมในด้านต่าง ๆ ระหว่าง
ผู้ซื้อและผู้ขายได้ ทาให้ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์สามารถรู้ประวัติการใช้งานของผู้ใช้บน
โลกออนไลน์ว่าซ้ืออะไร เป็นบุคคลลักษณะใด หรือชื่นชอบสิ่งใด ดังน้ัน การมีส่วนร่วมระหว่างผู้ซื้อ
และผขู้ ายในตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์จงึ มีประโยชน์อยา่ งมากในการทาธรุ กิจออนไลนใ์ นยุคปัจจบุ ัน

1.3.3 ตลาดออนไลน์เข้าถึงข้อมูลต่าง ๆ ของลูกค้าได้มาก ทาให้สามารถทาความเข้าใจ
และตอบสนองความต้องการให้กับลูกค้าได้เป็นอย่างดี โดยตลาดอิเล็กทรอนิกส์สามารถใช้เทคโนโลยี
ต่าง ๆ เข้ามาช่วยทาใหส้ ามารถเขา้ ถงึ กลุ่มเปา้ หมายได้อย่างแท้จริง

1.3.4 ตลาดออนไลน์เพ่ิมยอดขาย ตลาดอิเล็กทรอนิกส์สามารถเข้าไปมสี ่วนเพมิ่ โอกาส
ให้เกิดการซ้ือของลูกค้าได้ การออนไลน์เป็นจุดเร่ิมต้นของการเปิดตลาดและสามารถทาตลาดได้ท่ัว
โลก สาหรบั ธรุ กิจออนไลนส์ ว่ นใหญท่ ี่มีเปา้ หมายคือตอ้ งการขายสนิ ค้า และใหเ้ กดิ การซอ้ื สินคา้ ได้

1.3.5 การออนไลน์สามารถดาเนินงานได้ง่าย และส่ือออนไลน์คือส่ือที่มีความคิด
สร้างสรรค์ในการสร้างเน้ือหา (Content) ท่ีสามารถสร้างการมีสว่ นร่วมให้กับผู้ใช้ให้อย่างชัดเจน เช่น
แบนเนอร์ ทสี่ ามารถโต้ตอบสอื่ สารกนั ไดก้ ับผใู้ ช้ วดี โี อคลิปบนยทู ูปเป็นตน้

54

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 2 การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมทางการตลาดและพฤตกิ รรมผู้บรโิ ภค

(ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=Q6WP2ZZGzgw)

2. ธุรกจิ หรอื หนว่ ยงานทีเ่ กี่ยวขอ้ งกบั การตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์

การค้าในโลกอินเทอร์เน็ตไม่มีวันหยุดนิ่ง ดังนั้น ส่ิงท่ีผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์
ตอ้ งต่ืนตัวตลอดเวลา คอื ต้องมีความใส่ใจในการดูแลธุรกิจ เพ่ือท่ีจะทาให้มลี ูกค้าเข้ามาเยี่ยมชม แล้ว
สง่ั ซ้ือสินค้า การทาธุรกิจบนตลาดอิเล็กทรอนิกส์ ผูป้ ระกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ต้องมีเว็บไซต์
ท่ีขายสินค้าออนไลน์ของตนเอง มีระบบตะกร้าส่ังซ้ือสินค้า ชาระเงินผ่านระบบการชาระเงินท่ีลูกค้า
มน่ั ใจ แล้วจึงส่งสินคา้ ให้ถึงมือลูกค้า ดังน้ัน จึงมีธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับการตลาดอิเล็กทรอนิกส์ ไมว่ ่าจะ
เป็นธุรกจิ ทใี่ ห้บรกิ ารเว็บไซต์สาเรจ็ รูป ธรุ กิจใหบ้ รกิ ารเรอ่ื งการชาระเงนิ ธรุ กจิ ให้บริการดา้ นการขนส่ง
และหน่วยงานที่สนับสนุนให้การตลาดอิเล็กทรอนิกส์มีความน่าเชื่อถือ ธุรกิจเหล่าน้ีเป็นส่ิงจาเป็น
อย่างยิ่งสาหรับการตลาดอิเล็กทรอนิกส์ เนื่องจากเป็นธุรกิจที่ให้บริการแก่ผู้ประกอบการในตลาด
อิเล็กทรอนิกส์ สามารถทาให้ธุรกิจขายออนไลน์ดาเนินกิจกรรมต่าง ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพและมี
ความน่าเชื่อถือ ธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับการตลาดอิเล็กทรอนิกส์สามารถจาแนกออกได้เป็น 4 ประเภท
ดงั น้ี

2.1 ธุรกิจที่ให้บริการเว็บไซต์สาเร็จรูปและเว็บไซต์ที่เป็นแหล่งรวมสินค้า ปัจจุบันมีผู้
ให้บริการเปิดร้านค้าออนไลน์อยู่มากมายที่คอยให้บริการเว็บไซต์สาเร็จรูป ผู้ประกอบการในตลาด
อเิ ล็กทรอนิกส์สามารถมีเวบ็ ไซต์ได้อย่างง่ายดายโดยไม่ต้องมีความรู้ก็สามารถมีเว็บไซต์ขายสินค้าเป็น

55

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 2 การวิเคราะห์สภาพแวดลอ้ มทางการตลาดและพฤตกิ รรมผู้บรโิ ภค

ของตัวเองได้ โดยการเลือกเว็บไซต์สาเร็จรูปให้เหมาะสมกับตนเอง เช่น LnwShop, Shopup,
Tarad, Free website เป็นต้น ส่วนเว็บไซต์ท่ีเป็นแหล่งรวมสินค้าเหมือนเป็นคนกลางน้ัน เหมาะ
สาหรับผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ท่ีต้องการขายสินค้าแต่ไม่มีสินค้าเป็นของตนเอง
สามารถขายออนไลนไ์ ด้โดยการสมัครเป็นตัวแทนจาหน่าย หรือนาเอาสินคา้ ของผู้อื่นมาขายซึ่งไม่ต้อง
ลงทุนเสียค่าใช้จ่ายสต็อกสินค้าเอง ซึ่งผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์สามารถเลือกได้จาก
เว็บไซต์ต่าง ๆ มากมาย เช่น Sompanshop, Chizzyme, Slmniiceshop เป็นต้น และเว็บไซต์
สื่อกลางในการซื้อขาย สาหรับผู้ที่มีสินค้าแต่ไม่มีเว็บไซต์เป็นของตนเอง แต่ต้องการโพสต์ขายสินค้า
ออนไลน์ตามเงื่อนไขของเว็บไซต์น้ัน ๆ ซึ่งเป็นเว็บไซต์ตลาดอิเล็กทรอนิกส์ที่ใหญ่มาก เช่น Kaidee,
Ebay, Lazada, Shopee เปน็ ตน้ ซ่งึ เว็บไซต์ขายสนิ คา้ ไมจ่ าเป็นจะต้องเป็นเวบ็ ไซต์ของผปู้ ระกอบการ
ในตลาดอิเล็กทรอนิกส์เพียงอย่างเดียว ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์สามารถขายสินค้าตาม
สื่อสังคมออนไลนต์ ่าง ๆ ได้ เช่น Facebook, Instragram, Line เป็นต้น

ภาพที่ 2.4 แสดงธุรกิจใหบ้ ริการเวบ็ ไซตส์ าเร็จรปู
(ท่มี า : www.lnwshop.com)

56

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 2 การวิเคราะหส์ ภาพแวดลอ้ มทางการตลาดและพฤตกิ รรมผูบ้ ริโภค

2.2 ธุรกิจให้บริการเร่อื งการชาระเงินออนไลน์ ได้แก่ ธนาคาร, เคานเ์ ตอรเ์ ซอรว์ ิส, Paysbuy
เป็นต้น การให้บริการเร่ืองชาระเงินออนไลน์ที่เรียกว่า “การชาระเงินผ่านอินเทอร์เน็ต” (Internet
Payment) เป็นการชาระค่าสินค้าและบริการหรือโอนเงินผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ตเพ่ือเพิ่มความ
สะดวกสบาย และเพ่มิ ช่องทางในการชาระเงนิ ผา่ นเว็บไซต์ให้กบั ผ้ปู ระกอบการในตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์
และผู้ซื้อสินค้า โดยสามารถใชบ้ ริการชาระเงินที่ใดก็ได้ที่มีระบบอินเทอร์เน็ต ไมว่ ่าจะในประเทศหรือ
ต่างประเทศตลอด 24 ชั่วโมง นอกจากนี้การชาระเงินผ่านอินเทอร์เน็ตยังมีบริการเสริมอ่ืน ๆ ท่ี
เก่ียวเนื่อง เชน่ สรปุ ยอดบัญชีคงเหลอื แสดงรายการเดินบญั ชีปจั จุบัน ประวัติการทารายงานยอ้ นหลัง
ใบแจง้ ยอดชาระเงินทางอิเล็กทรอนกิ ส์ (E-Bill)

การซ้ือสินค้าทางอินเทอร์เน็ตควรพิจารณาเร่ืองความปลอดภัยของท้ังผู้ขายและผู้
ให้บริการชาระเงิน ต้องเลือกซ้ือจากผู้ขายท่ีมีความน่าเช่ือถือเพื่อป้องกันการทุจริตและเลือกช่องทาง
การชาระเงินที่มีระบบรักษาความปลอดภัยที่เป็นท่ียอมรับ รวมทั้งไม่ควรใช้เคร่ืองคอมพิวเตอร์
สาธารณะในการทารายการชาระค่าสินค้าและบริการทางอินเทอรเ์ น็ต ผู้ขายและลูกค้าควรตรวจสอบ
ความถูกต้องของรายการธุรกรรมอย่างสม่าเสมอ เช่น จานวนเงิน วันท่ีทารายการ เลขที่บัญชี และ
ตรวจสอบยอดเงินในบัญชี เพ่ือป้องกันรายการผิดปกติท่ีอาจเกิดข้ึน หากมีข้อสงสัยหรือไม่แน่ใจควร
ติดตอ่ ธุรกจิ ท่ีให้บรกิ ารเร่อื งการชาระเงินออนไลนท์ ่ใี ช้บริการโดยเรว็

ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ควรให้บริการเรื่องการชาระเงินออนไลน์แก่ลูกค้า
หลายวิธี เพื่อให้ลูกค้าสามารถเลือกวิธีการชาระค่าสินค้าและบริการได้วิธีใดก็ได้แล้วแต่ความสะดวก
ของลกู ค้า ซ่งึ การชาระเงนิ ผ่านอินเทอร์เนต็ รปู แบบต่าง ๆ ดงั น้ี

1) การตัดบัญชีเงินฝากผ่านบริการธนาคารออนไลน์ (Internet Banking) ลักษณะ
เดยี วกบั การโอนเงิน ซ่ึงมกี ารเช่ือมโยงไวก้ บั เวบ็ ไซตข์ องร้านค้าเข้าสูร่ ะบบธนาคารออนไลน์ โดยการใส่
ช่อื และรหัสผ่าน เลือกบริการชาระเงิน บัญชีเงินฝากที่จะใช้โอนเงิน และระบุข้อมูลบัญชีผู้รับเงินและ
จานวนเงินท่ีชาระ แล้วรอระบบยืนยันการทารายการสาเร็จ หลังจากนั้นจะได้รับการยืนยันทาง
อเิ ล็กทรอนกิ ส์

2) การชาระผ่านเว็บไซต์ของร้านค้าออนไลน์ด้วยบัตรเครดิตหรือบตั รเดบิต โดยการ
กรอกหมายเลขบัตรเครดิตหรือบัตรเดบิต ช่ือผู้ถือบัตร วันหมดอายุของบัตร และหมายเลข CVV
(Card Verification Value) ซง่ึ เป็นรหัส 3 ตัวด้านหลังบตั รเพื่อยนื ยันว่าผ้ทู ารายการเป็นเจ้าของบัตร

57

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 2 การวเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อมทางการตลาดและพฤตกิ รรมผูบ้ รโิ ภค

จริงแล้วระบบจะแจ้งผลการอนุมัติ หลังจากนั้นจะได้รับการยืนยันทางอิเล็กทรอนิกส์ผ่านหน้าจอ
รวมถึงขอ้ ความทางโทรศัพท์มือถือ (SMS) ดว้ ย

3) การชาระผ่านเว็บไซต์ของร้านค้าออนไลน์ด้วยบัตรชาระผ่านเงินอิเล็กทรอนิกส์
(e-money) ซ่ึงได้เปิดบัญชีไว้กับผู้ให้บริการผ่านเว็บไซต์ และเติมเงินเข้าบัญชีให้เพียงพอ เข้าสู่
เว็บไซต์ของผู้ให้บริการ เลือกรายการส่งเงินให้ร้านค้า และใส่ข้อมูลอีเมล ร้านค้าผู้รับเงิน จานวนเงิน
ประเภทการชาระเงิน สกุลเงินที่ใช้ชาระ แล้วรอระบบยืนยันการทารายการเสร็จ หลังจากนั้น ผู้ซื้อ
หรือร้านค้าผู้รับเงินจะได้รับอีเมลหรือขอ้ ความทางโทรศัพท์มือถอื เตือนการรับเงิน โดยเงินจะถูกโอน
เขา้ บัญชีของรา้ นคา้ ในกรณีเว็บไซต์ของร้านค้ามบี ริการชาระเงิน เมื่อผู้ซอ้ื จะชาระเงินคา่ สินค้าจะต้อง
ตรวจสอบขอ้ มูลทป่ี รากฏ เช่น ชือ่ ร้านค้าผู้รบั เงนิ ชอื่ สินค้า จานวนเงิน คา่ ธรรมเนยี ม เป็นต้น กอ่ นจะ
ยืนยันการทารายการด้วยการเลือกช่องทางการชาระเงิน และกรอกข้อมูลอีเมล ร้านค้าผู้รับเงิน และ
รหสั ผา่ นของผูซ้ ือ้ ทผ่ี ูกไวก้ บั ระบบของผู้ให้บรกิ าร

2.3 ธุรกิจบริการจัดส่งสินค้า การจัดส่งสินค้าให้กับลูกค้ามีความสาคัญต่อผู้ชายออนไลน์
เนอื่ งจาก การจดั สง่ สนิ คา้ เป็นกิจกรรมท่มี ีบทบาทสาคัญในการเคล่ือนย้ายสินคา้ จากสถานท่ีหนึ่งไปยัง
อีกสถานที่หนึ่งในเวลาที่กาหนด และเป็นปัจจัยสาคัญท่ีจะผลักดันให้ธุรกิจขายออนไลน์ประสบ
ความสาเร็จได้ เม่ือผู้ประกอบการในตลาดอิเลก็ ทรอนกิ สเ์ ลือกวธิ ีการจดั สง่ สินค้าทส่ี ามารถส่งสินคา้ ณ
สถานท่ีและเวลาท่ลี กู ค้าตอ้ งการดว้ ยระยะเวลาในการจัดสง่ สนิ ค้าสัน้ ทีส่ ดุ

ปัจจุบันมีธุรกิจบริการจัดส่งสินค้า (Transportation Business) หลากหลายรูปแบบ และ
เป็นธุรกิจที่สาคญั ในการเคล่ือนย้ายสินค้าจากจดุ เร่ิมต้นจนถึงปลายทาง ทาให้ผู้ประกอบการในตลาด
อเิ ล็กทรอนิกส์สามารถส่งสนิ ค้าถงึ จุดหมายปลายทางได้รวดเร็วและขายได้มากข้นึ หากผู้ประกอบการ
ในตลาดอิเล็กทรอนิกส์เลือกธุรกิจบริการจัดส่งสินค้าท่ีเหมาะสม และธุรกิจนั้นสามารถปฏิบัติการ
ขนส่งสินค้าให้กับลูกค้าได้ตรงเวลา ส่งมอบได้ตามคุณภาพและสถานท่ี ท่ีตกลงในราคาท่ีเหมาะสม
ทาให้เกิดการสร้างความเชื่อม่ันของลูกค้าได้ จึงถือว่าเป็นกญุ แจสู่ความสาเรจ็ ของการขายออนไลน์ใน
การให้บริการลูกค้าอย่างมีประสิทธิภาพ และเป็นปัจจัยหนึ่งท่ีช่วยสร้างความสามารถทางการแข่งขัน
ให้กบั ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ได้

58

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 2 การวิเคราะห์สภาพแวดลอ้ มทางการตลาดและพฤติกรรมผ้บู รโิ ภค

ธุรกิจบริการจัดส่งสินค้าท่ีนิยมเลือกใช้กันมากท่ีสุดคือ “ไปรษณีย์ไทย” เพราะมีรูปแบบ
บริการที่มีมาตรฐานสะดวกและรวดเร็วครอบคลุมท่ัวประเทศ เช่น พัสดุไปรษณีย์ลงทะเบียน EMS
เป็นต้น ในการดาเนินการจัดส่งสินค้าให้กับลูกค้านั้น ผู้ขายจะต้องทาความเข้าใจในเรื่องของการส่ง
สินค้าผ่านทางไปรษณีย์ไทย ที่มีมาตรฐานกาหนดไว้แล้วตามตารางของระยะเวลาการจัดส่งของ
ไปรษณียไ์ ทย และราคาตามนา้ หนัก ดังน้ี

ภาพที่ 2.5 แสดงอัตราค่าสง่ บรกิ ารพัสดุของไปรษณยี ์ไทยในรูปแบบตา่ ง ๆ
(ที่มา : www.thailandpost.co.th)

59

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 2 การวเิ คราะห์สภาพแวดล้อมทางการตลาดและพฤติกรรมผูบ้ ริโภค

ภาพที่ 2.6 แสดงระยะเวลาในการส่งพสั ดุของไปรษณยี ์ไทย
(ที่มา : www.thailandpost.co.th)

2.4 หน่วยงานท่ีสนับสนุนให้ธุรกิจการขายออนไลน์มีความน่าเชื่อถือ สาเหตุที่การขาย
ออนไลน์ไม่เป็นท่ีแพร่หลายมากนัก สาเหตุหนึ่งเกิดจากการขาดความน่าเชื่อถือของผู้ประกอบการใน
ตลาดอิเล็กทรอนิกส์ทาให้ลูกค้าขาดความมั่นใจ หากกรณีมีปัญหาต่าง ๆ ลูกค้าไม่สามารถตรวจสอบ
การมีตวั ตนของผปู้ ระกอบการในตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ได้ ดังน้ัน ความน่าเชื่อถือและเชื่อมั่นดงั กล่าวถือ
เป็นส่ิงสาคัญในการดาเนินธุรกิจออนไลน์ การที่จะช่วยกระตุ้นให้การขายออนไลน์ได้รับความ
แพร่หลาย เกิดการทาธุรกรรมการขายออนไลน์เพิ่มข้ึน จะต้องมีการสร้างความน่าเชื่อถือให้แก่
ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ ทั้งน้ีเพ่ือให้ลูกค้าเกิดความมั่นใจในการตัดสินใจทาธุรกรรม
ออนไลน์ โดยหน่วยงานที่สนับสนุนให้ธุรกิจการขายออนไลน์มีความน่าเชื่อถือคือ “กรมพัฒนาธุรกิจ
การคา้ ” (Department of Business Development : DBD) กรมพัฒนาธรุ กิจการค้า เปน็ หน่วยงาน
หลักในการส่งเสริมการค้าบนตลาดอิเล็กทรอนิกส์ มีบทบาทในการสนับสนุนให้ผู้ดาเนินธุรกิจนา
การค้าออนไลน์มาใชใ้ นการดาเนินธุรกิจอย่างมีศกั ยภาพท่จี ะสรา้ งความน่าเช่ือถือและความเชือ่ มั่นต่อ

60

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอิเล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยท่ี 2 การวเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อมทางการตลาดและพฤติกรรมผู้บรโิ ภค

การซ้ือขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ ทั้งในประเทศและต่างประเทศ จึงได้กาหนดให้ผู้ประกอบการใน
ตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์ตอ้ งขอการรับรองเครื่องหมายรับรองการจดทะเบยี นพาณิชย์ แสดงความมีตวั ตน
ตามกฎหมาย หรือท่ีเรียกว่า “เครื่องหมาย DBD Registered” เพ่ือให้ผู้ดาเนินธุรกิจสามารถ
ดาเนินการได้อย่างถูกต้องและเป็นระบบ และให้ลูกค้าสามารถตรวจสอบการมีตัวตนของ
ผู้ประกอบการในตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์ไดว้ ่าผู้ประกอบการมีตัวตนจริงหรือไม่

ภาพท่ี 2.7 แสดงเคร่ืองหมายรับรองการจดทะเบยี นพาณิชย์ของผ้ปู ระกอบกจิ การขายออนไลน์
(ท่มี า : www.dbd.go.th)

3. ปจั จยั ท่มี อี ทิ ธิพลตอ่ การซอ้ื สินค้าออนไลน์

เมื่อธุรกิจมีการทาการตลาดอิเล็กทรอนิกส์ ย่อมมีอุปสรรคและปัญหาต่าง ๆ ของการทา
การตลาดอิเล็กทรอนิกส์ตามมา ไม่ว่าจะเป็นปัญหาความเช่ือมั่นของลูกค้าเก่ียวกับระบบความ
ปลอดภัยของการจ่ายเงินค่าสินค้าผ่านทางอินเทอร์เน็ต ปัญหาของการที่ลูกค้าไม่มีโอกาสเห็นสินค้า
จริง ตลอดจนมีความกังวลว่าจะไม่ได้รับสินค้าหลังจากได้จ่ายเงินไปแล้ว ทาให้ลูกค้ามีความรู้สึกที่ไม่
ปลอดภัยในการท่จี ะซ้อื สินคา้ ออนไลน์

ปัญหาของการขายออนไลน์เหล่านี้ล้วนเกิดจากกระบวนการการตัดสินใจซื้อและ
พฤติกรรมการซื้อของผู้บริโภคท่ีแสดงออกมาในรูปแบบต่างๆ ซ่ึงเป็นส่ิงท่ีผู้ประกอบการในตลาด
อิเล็กทรอนิกส์ต้องนามาพิจารณาแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดข้ึน และผู้ประกอบการในตลาด
อิเล็กทรอนิกส์พบว่าการที่ลูกค้าจะเกิดการซ้ือสินค้าใด ๆ จะต้องมีการกระตุ้นให้กระทาหรือ
ดาเนินการให้ได้มาซงึ่ เป้าหมายท่ีลกู คา้ ตั้งไว้ เพื่อที่จะได้เกิดการตอบสนองที่พอใจ และมีจุดท่ีนา่ สนใจ
ตรงที่มีลูกค้าบางส่วนท่ีไม่ซ้ือสินค้าจากการซื้อร้านค้าปกติไปซื้อสินค้าออนไลน์ เนื่องจากไม่อยากถูก
รบกวนจากพนักงานขายระหว่างเดินดูสินค้า และไม่เชื่อสิ่งท่ีพนักงานขายบอก ดังนั้น ผู้ขายสินค้า
ออนไลน์สามารถเพ่ิมยอดรายได้จากการขายผ่านทางออนไลน์ได้โดยการเสนอสินค้าท่ีตรงตามความ

61

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 2 การวิเคราะห์สภาพแวดลอ้ มทางการตลาดและพฤตกิ รรมผู้บรโิ ภค

ต้องการและให้เกิดความพอใจสูงสุดให้กับลูกค้า ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ควรพิจารณา
ตัวแปรสาคัญท่ีเป็นประโยชน์จากการขายออนไลน์และมีผลต่อการตัดสินใจซ้ือสินค้าออนไลน์ พบว่า
ปจั จยั ทมี่ อี ทิ ธพิ ลต่อการตดั สนิ ใจซือ้ สินค้าออนไลน์ของผบู้ ริโภคมี 2 ปจั จยั ดงั น้ี

3.1 ปัจจยั ที่มีผลทางตรงตอ่ การตัดสนิ ใจซ้ือสนิ ค้าออนไลน์
3.1.1 คุณภาพของสินค้า ได้แก่ ความสามารถในการใช้งานได้หลายทาง, ราคา

สมเหตสุ มผล, สินคา้ มีความหลากหลาย และมีขนาด ปรมิ าณสนิ ค้าให้เลอื กมาก
3.1.2 การสง่ สินค้าใหฟ้ รี
3.1.3 ลกู คา้ สามารถคืนหรอื แลกเปล่ยี นสินค้าได้งา่ ย
3.1.4 ช่อื เสยี งและความน่าเชื่อถอื ของผปู้ ระกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์
3.1.5 ความสะดวกรวดเร็วในการสง่ สินคา้ ของผปู้ ระกอบการในตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์
3.1.6 ชอ่ งทางทส่ี าคัญในการหาข้อมลู เพ่ือประกอบการตัดสินใจของลกู ค้าสาหรับการซ้ือ

สินค้า ซึ่งปรากฏในเว็บไซต์ต่าง ๆ โทรศัพท์เคล่ือนที่ และส่ือสังคมออนไลน์ เป็นการกระตุ้นการซ้ือ
สินคา้ ของลกู ค้าใหเ้ พ่ิมมากขนึ้

3.2 ปจั จัยทีม่ ผี ลทางอ้อมตอ่ การตดั สนิ ใจซอ้ื สินคา้ ออนไลน์
3.2.1 ปัจจัยที่เกี่ยวกับประสบการณ์ของลูกค้า เช่น ต้องการทาตัวให้ทันสมัย

ความสามารถและความคล่องในการใช้ช่องทางการสอื่ สารต่าง ๆ ผ่านทางอินเทอรเ์ น็ต เป็นตน้
3.2.2 ลกู ค้าสามารถซอ้ื สนิ ค้าไดท้ ัว่ โลกในราคาสนิ ค้าที่ถกู กวา่
3.2.3 ลูกค้ามีความสะดวกสบายในการซ้ือสินค้าโดยไม่มีกรอบเวลาในการซ้ือของ

ออนไลน์
3.2.4 ความยากงา่ ยในการเข้าไปซ้ือสินคา้ ออนไลน์
3.2.5 ความสะดวกในการชาระเงนิ
3.2.6 การรวี ิวสินคา้ ของผู้ท่เี คยซื้อสนิ ค้าจากผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์

ปัจจัยท้ัง 2 ส่วนน้ีมีผลกระทบต่อการซ้ือขายสินค้าออนไลน์ ดังนั้น ผู้ขายสินค้าต้องศึกษา
เพ่ือให้การขายสินค้าออนไลน์มีประสทิ ธภิ าพมากข้นึ

62

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 2 การวเิ คราะห์สภาพแวดลอ้ มทางการตลาดและพฤติกรรมผ้บู ริโภค

ภาพที่ 2.8 แสดงปจั จัยสาคัญทมี่ ีอิทธิพลตอ่ การตดั สินใจซื้อสินค้าออนไลน์
(ที่มา : https://www.etda.or.th/content/thailand-internet-user-profile-2017.html)

4. ความต้องการตลาดเปา้ หมาย

ดว้ ยความกา้ วหน้าทางเทคโนโลยี ทาให้ผู้ประกอบการสามารถคา้ ขายกับผ้บู รโิ ภคทวั่ โลก
ได้โดยตรง ไม่จาเป็นต้องเดินทางพบปะ ถือเป็นการค้ายุคใหม่เรียกว่า “ยุคเศรษฐกิจดิจิทัล” โดยมี
เคร่อื งมือทางการค้าท่สี าคญั คือ ระบบอนิ เทอรเ์ น็ต อนิ เทอร์เน็ตทาให้เกิดการค้าปลีกที่สามารถทาได้
ทั่วโลกและไม่จากัดเวลา เชน่ เปิดร้านค้าในระบบอินเทอร์เน็ต ผบู้ ริโภคทั่วโลกสามารถทาการซ้ือขาย
ได้ตลอด 24 ชม. โดยลูกค้าอาจมาจากเครื่องหนึ่งเครื่องใดท่ีติดตั้งในระบบอินเทอร์เน็ตแล้วกว่า
1,000 ล้านเครือ่ ง ผลของการที่ผู้บริโภคสามารถเข้าถงึ ผู้ประกอบการสนิ ค้าได้โดยตรง ย่อมทาให้ราคา
สินค้าถึงมือผบู้ ริโภคมรี าคาต่าทาใหผ้ ู้ได้รับผลประโยชน์สูงสุดคือ ผู้บรโิ ภค การทาตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์
ท่ีดีจะต้องศึกษา “พฤติกรรมของผู้บริโภคที่เป็นตลาดเป้าหมาย” เพื่อที่จะได้กาหนดขอบเขตกลุ่ม
ลกู คา้ ทเี่ ป็นตลาดเปา้ หมายท่มี คี วามชัดเจน

ในการดาเนินธรุ กิจ ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์จะไม่อาจเข้าถึงหรอื ตอบสนอง
ความต้องการของผู้ซ้ือทุกคนในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ได้อย่างทั่วถึง เนื่องจากผู้มุ่งหวังในตลาด
อิเล็กทรอนิกส์มีจานวนมากและอยู่กันอย่างกระจัดกระจาย ความต้องการในสินค้าและการปฏิบัติ
ตอบต่อการซื้อ ความชอบของผู้ซื้อแต่ละคนแตกต่างกัน ทั้งรูปแบบของสินค้า คุณสมบัติ ขนาดสี
ลวดลาย ตรา ราคา วธิ ีการซ้ือ และการตัดสินใจซื้อ ความต้องการดังกล่าวเปล่ียนแปลงได้ตลอดเวลา

63

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 2 การวเิ คราะห์สภาพแวดล้อมทางการตลาดและพฤติกรรมผบู้ รโิ ภค

ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์จึงมุ่งเข้าถึงหรือตอบสนองผู้ซื้อเพียงบางส่วน การเลือกส่วน

ตลาดเพียงบางส่วนเพ่ือตอบสนองให้ดีท่ีสุดท่ีหลายกิจการนิยมใช้เรียกว่า “ตลาดเป้าหมาย (Target
Market)”

ตลาดเป้าหมาย หมายถงึ กล่มุ ผู้บรโิ ภคเป้าหมาย หรือส่วนตลาดท่ีผู้ขายสินค้าสนใจและ
เลือกที่จะเข้าไปดาเนินกิจกรรมทางการตลาด เพ่ือตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคนั้น โดยใน
ตลาดเป้าหมายแต่ละส่วนจะประกอบด้วยผู้บริโภคท่ีมีลักษณะความต้องการและพฤติกรรมทางการ
ตลาดที่เหมือนกันตลาดเป้าหมายถือเป็นกลุ่มผู้ซื้อสินค้าของผู้ขายที่ต้องดาเนินการจัดสินค้าและ

ส่วนผสมทางการตลาด ให้สามารถตอบสนองความต้องการกลุ่มผู้บริโภคเป้าหมายได้มากที่สุด เช่น
www.nike.com สร้างขึ้นมาเพ่ือสนองความต้องการกลุ่มผู้บริโภคเป้าหมายท่ีเป็นนักศึกษา เป็นต้น
โดยตลาดเป้าหมาย แบ่งออกเปน็ 2 กลุ่ม ดงั น้ี

1) ตลาดเป้าหมายหลัก (Primary Target) เป็นตลาดเป้าหมายที่ผู้ขายต้องการ
ส่ือสารถึงโดยตรง เช่น ในตลาดเสื้อผ้าออนไลน์ กลุ่มลูกค้าเป้าหมายหลักของผู้ขายเป็นผู้ซื้อเส้ือผ้า
สาหรบั ครอบครวั โดยเนน้ ความคมุ้ คา่ ของการใสเ่ สื้อผ้า เป็นต้น

2) ตลาดเป้าหมายรอง (Secondary Target) เป็นตลาดเป้าหมายที่เล็กกว่าตลาด
เป้าหมายหลัก แต่มีโอกาสในการขยายตลาดและมกี าไรสงู ซ่งึ รวมถึงกลุ่มทีม่ ีอิทธิพล ต่อการซ้ือสินค้า
เช่น กลุ่มลูกค้าเป้าหมายรองของผู้ขายเป็นกลุ่มผู้ซ้ือเส้ือผ้าสาหรับตัวเองโดยเน้นในการใส่ได้นาน จึง
แสวงหาเสอ้ื ผ้าลักษณะลาลองและเสอ้ื ทางานสาหรบั ตัวเอง เป็นต้น

4.1 วิธีการกาหนดตลาดเป้าหมายให้ชัดเจนโดยการใช้หลักการแบ่งส่วนตลาด (Market
Segmentation) สิ่งที่ธุรกิจออนไลน์ทั้งหลายควรพึงจดจาไว้ คือ จะต้องกาหนดตลาดเป้าหมายให้
ชดั เจนก่อนว่าคอื ใคร และผูป้ ระกอบการในตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์จะต้องมคี วามเขา้ ใจวา่ ตลาดเปา้ หมาย
ของตนเองน้ันมีพฤติกรรมการบริโภคอย่างไร โดยการกาหนดตลาดเป้าหมายน้ันจะต้องรู้ทุกส่ิง
เก่ียวกับตัวลูกค้าให้มากที่สดุ เท่าท่ีจะทาได้ วิธีหนึ่งท่ีผปู้ ระกอบการในตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์สามารถทา
ความเข้าใจผู้บริโภคได้ คือ การเก็บข้อมูลจากผู้บริโภคเพ่ือค้นหาวิถีชีวิต (Life Style) ท่ีแท้จริงของ
ผบู้ รโิ ภคได้ เชน่ การเรียนรู้ถึงรายละเอยี ดทง้ั หมดว่าลูกค้าทาอะไร คิดอยา่ งไร และต้องการอะไร ชอบ
แบบใด รสชาติอย่างไร ราคาขายเป็นอุปสรรคต่อการตัดสินใจหรือไม่ หรือแม้แต่การจัดกิจกรรมแบบ
ใดแล้วทาให้ยอดขายเพิ่มข้ึนและต้องคิดเก่ียวกับสินค้าของผ้ปู ระกอบการในตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์อย่าง
รอบคอบว่าใครคิดคนทจี่ ะมาซื้อสินค้าออนไลน์ อายเุ ท่าไร มสี ถานะทางการสมรสเป็นอย่างไร อยู่ที่ใด
ชอบใช้เวลาว่างทาอะไร งานอดิเรกท่ีชอบคืออะไร ผลิตภัณฑ์อ่ืน ๆ ที่ซ้ือใช้อยู่ในปัจจุบัน หรือในช่วง

64

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หน่วยท่ี 2 การวเิ คราะหส์ ภาพแวดลอ้ มทางการตลาดและพฤติกรรมผู้บรโิ ภค

วนั หยุดชอบท่ีจะเดินทางไปทีใ่ ด เป็นต้น ธรุ กิจที่จะมุ่งไปท่ตี ลาดเปา้ หมายดังกล่าว โดยการใช้หลักการ
แบ่งสว่ นตลาด ประกอบดว้ ย

4.1.1 การกาหนดขอบเขตพื้นที่ท่ีจะจาหน่ายสินค้าว่าจะอยู่ในระดับชุมชน ภูมิภาค
ประเทศหรือสง่ ออก

4.1.2 ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ต้องหาข้อมูลทางด้าน “ประชากรศาสตร์”
(Demographics) ที่อยู่ภายในขอบเขตทีก่ าหนดไว้เพ่ือการจาแนกตลาดเป้าหมาย โดยส่วนใหญ่จะใช้
ข้อมลู เก่ียวกบั อายุ เช่น วัยเด็ก วัยรุน่ วยั ทางาน วัยกลางคน วัยสูงอายุ เป็นต้น เพศ ระดับการศกึ ษา
เช่น มัธยม ปวช. ปวส. ป.ตรี โท เอก เป็นต้น รายได้ สถานภาพสมรส พ้ืนฐานทางศาสนา และวงจร
ชีวิตครอบครัว ซ่ึงขอ้ มูลเหลา่ น้ีมักจะได้จากหนว่ ยงานทะเบยี นราษฎรข์ องภาครัฐเป็นหลัก

4.1.3 ผู้ประกอบการในตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์ต้องหา “ข้อมลู ด้านจิตวทิ ยา”
(Psychographics) ซ่ึงข้อมูลเหลา่ น้ีมักจะไดจ้ ากการสัมภาษณ์จากแบบสอบถาม เป็นขอ้ มลู ท่ีเกี่ยวกับ
วถิ ีการดาเนนิ ชวี ิต สถานะทางสังคมกจิ กรรมและความสนใจ ทัศนคตแิ ละความเช่ือ เป็นต้น ซึ่งเม่ือได้
ข้อมูลรายละเอียดต่าง ๆ ของผู้บริโภคแล้ว ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์จะทราบว่าใครคือ
ตลาดเป้าหมายที่ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ต้องการให้เป็นลูกค้า โดยผู้ประกอบการใน
ตลาดอิเล็กทรอนิกส์สามารถเขียนบรรยายคุณลักษณะของลูกค้าได้ เช่น ลูกค้าเป้าหมายคือผู้หญิงวัย
กลางคน อายุระหว่าง 30 – 40 ปี ท่ีแต่งงานและมีบุตรแล้ว โดยเป็นคนที่ค่อนข้างจะสนใจเก่ียวกับ
เร่ืองของสงิ่ แวดลอ้ ม และเน้นการดูแลรูปร่างให้ดี

ดังนั้น วิธีการกาหนดตลาดเป้าหมายเกิดจากการแบ่งส่วนตลาด ซึ่งการแบ่งส่วนตลาด
เป็นการจัดแบ่งลูกค้าที่มีอยู่ทั้งหมดออกเป็นส่วน ๆ โดยใช้คุณลักษณะของผู้บริโภคที่มีความต้องการ
ในสินค้าที่มีความคล้ายคลึงกันหรือเหมือนกันให้อยู่กลุ่มเดียวกัน การแบ่งกลุ่มลูกค้าจะเร่ิมจากข้อมูล
พ้ืนฐานอย่างเพศ อายุ รายได้ การศึกษา ภูมิศาสตร์ ความสนใจ นิสัยการใช้จ่าย เป็นต้น โดยมี
วัตถุประสงค์เป้าหมาย เช่น การแบ่งส่วนตลาดแซนดว์ ิช สามารถแบ่งได้เป็นการขายแซนด์วิชสาหรับ
กล่มุ ลกู ค้าทร่ี บั ประทานมังสวริ ตั ิ และสาหรับกลมุ่ ลูกคา้ ทรี่ ับประทานเน้ือสตั ว์ เป็นต้น

65

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 2 การวเิ คราะห์สภาพแวดลอ้ มทางการตลาดและพฤติกรรมผบู้ รโิ ภค

4.2 การพฒั นาตลาดเปา้ หมายของตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์
การตลาดอิเล็กทรอนิกส์ได้รับความนิยมสูงขึ้นเร่ือย ๆ เนื่องจากเข้าถึงลูกค้าได้มากกว่า

และได้รับการตอบสนองที่มากกว่า โลกออนไลน์ท่ีมีความซับซ้อน ข้อมูลต่าง ๆ หล่ังไหลเข้ามา
มากมาย การทาตลาดอิเล็กทรอนิกส์ ท่ีแม้จะมีฐานลูกค้าสูงมากและมีการติดต่อท่ีง่าย แต่การจะ
นาเสนอสินค้าให้ตรงกับกลุ่มเป้าหมายได้ถูกที่ถูกเวลาจึงไม่ใช่เร่ืองง่าย ผู้ประกอบการในตลาด
อิเล็กทรอนิกส์จาเป็นต้องพัฒนาตลาดเป้าหมายให้เฉพาะเจาะจงมากที่สุดเท่าท่ีจะทาได้ การพัฒนา
ตลาดเปา้ หมายของตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์มีขั้นตอนดงั นี้

ขั้นตอนที่ 1 การเลือกกลุ่มผู้ซ้ือหรือผู้ใช้สินค้าของผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์
ในตลาดอิเล็กทรอนิกส์โดยรวม ที่เป็นกลุ่มผู้บริโภคท่ีมีความต้องการ รสนยิ มการซื้อ และการใช้สนิ ค้า
เหมือนกนั

ข้ันตอนท่ี 2 แบ่งส่วนตลาด ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์จะเลือกตลาด
เป้าหมายในส่วนท่ีผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์มีความถนัด มีความได้เปรียบ หรือเป็นสว่ นที่
คู่แข่งขันไม่สนใจให้เป็นตลาดเป้าหมาย เพื่อเพ่ิมประสิทธิภาพในการทางานทางการตลาด
อเิ ล็กทรอนกิ ส์ในการเข้าถึงลูกค้าเป้าหมายแตล่ ะกลมุ่ ซงึ่ มีความต้องการแตกตา่ งกัน

ขั้นตอนที่ 3 ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์สื่อสารไปยังกลุ่มลูกค้าที่เป็นตลาด
เป้าหมาย เพ่ือให้กลุ่มลูกค้าเป้าหมายทาการซ้ือสินค้าออนไลน์ให้ตอบสนองความต้องการได้อย่างมี
ประสิทธิผล

ยกตัวอย่าง เช่น ถ้าผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ใช้เกณฑ์ด้านเพศแบ่งส่วนของ
ลูกค้าเป็นชายหรือหญิง ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์อาจจะเลือกกลุ่มผู้หญิงเป็นเกณฑ์แรก
ในการกาหนดเป้าหมาย แต่สินค้าของผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ไม่สามารถตอบสนอง
ความต้องการของลูกค้าผหู้ ญิงได้ครอบคลุมกลุ่มลูกค้าทุกคน ทุกวัย ทุกอาชพี ทุกฐานะทางเศรษฐกิจ
ทุกภูมิภาค และทุกระดับการศึกษา ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ต้องเลือกส่วนตลาด
เป้าหมายเฉพาะกลุ่มที่สามารถสื่อสารให้ทาการซ้ือสินค้าออนไลน์ตอบสนองความต้องการได้อย่างมี
ประสิทธผิ ล เชน่ การขายเสือ้ ผ้าออนไลนส์ าหรับสตรีมีครรภ์

66

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 2 การวเิ คราะห์สภาพแวดล้อมทางการตลาดและพฤตกิ รรมผู้บรโิ ภค

4.3 ประเภทของกลุ่มผูบ้ รโิ ภคที่เปน็ ตลาดเปา้ หมาย
ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์มีกลุ่มลูกค้าที่เป็นตลาดเป้าหมายหลัก ๆ อยู่

2 กลุ่ม ดังนี้
4.3.1 กลุ่มลูกค้าเป้าหมายที่เป็นธุรกิจ หมายถึง การดาเนินกิจกรรมทางด้านการผลิต

การจาหน่าย และการบริการ มีเป้าหมายทางด้านกาไรในการจัดหาสินค้าและบริการในการ
แลกเปลี่ยนหรือซ้ือขายกับผู้บริโภคโดยสามารถตอบสนองความต้องการของผู้บริโภค มีจุดมุ่งหมาย
คอื กาไรหรือรายได้เป็นการตอบแทน ซ่ึงธุรกิจมีเหตุผลในการซื้อสินค้า ได้แก่ เพ่ือเพม่ิ รายได้ เพ่ือลด
ค่าใช้จ่าย หรือเพื่อคงไว้ซึ่งสถานภาพที่เป็นอยู่ หากผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์สามารถ
ตอบสนองความต้องการของธุรกิจหนึ่งในสามของเหตุผลดังกล่าวได้ เท่ากับสามารถขายสินค้าให้กับ
ตลาดเป้าหมายกลุ่มนี้ได้ ข้อมูลท่ีผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ต้องทราบจากลุ่มเป้าหมายนี้
คอื สนิ คา้ ของผปู้ ระกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ท่ีเสนอขายจะตอบสนองความต้องการของธุรกจิ ที่
เป็นลูกค้าเป้าหมายน้ันตรงจุดใด จานวนแรงงานในธุรกิจนั้นมีก่ีคน ยอดขายประจาปีเป็นอย่างไร
มีแหล่งที่ต้ังและความมีเสถียรภาพของธุรกิจหรือไม่ รวมทั้งวิธีการซื้อสินค้าของธุรกิจทาอย่างไร
(ตามฤดูกาล ซือ้ ภายในทอ้ งถน่ิ หรอื ประเทศ ซ้อื ตามปริมาณ และใครคอื ผมู้ อี านาจใจการตดั สินใจซ้อื )

การตัดสินใจซ้ือของลูกค้าเป้าหมายกลุ่มนี้คือ คุณสมบัติเด่นของสินค้า ดังนั้น
ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ต้องเสนอข้อมูลทางการตลาดให้กับกลุ่มเป้าหมายน้ีอย่างมี
ประสิทธิผลมากที่สุด โดยจะต้องเน้นท่ีผลประโยชน์ของสินค้าของ ผู้ประกอบการในตลาด
อิเล็กทรอนิกส์ว่าจะช่วยให้ธุรกิจประหยัดเวลา เงิน และทรัพยากรขององค์กรของธุรกิจว่าจะทาได้
อย่างไร ส่ิงที่สาคัญในการสร้างความเช่ือม่ันให้กับลูกค้ากลุ่มน้ีคือ ผู้ประกอบการในตลาด
อิเล็กทรอนิกส์ต้องทาให้คณุ ภาพสินคา้ มีความสมา่ เสมอ การให้บรกิ ารและการจัดส่งตามทไ่ี ด้ตกลงกัน
โดยผู้ขายต้องเสนอข้อมูลทางการตลาดที่เป็นจริงและมีประสิทธิผลมากท่ีสุด จะต้องแจ้งให้ลูกค้า
เป้าหมายทราบถึงวิธีการท่ีสินค้าของผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์สามารถช่วยให้ธุรกิจ
ประหยดั เวลา เงนิ และทรัพยากรขององคก์ รของลกู ค้าเปา้ หมายได้ สิง่ ท่ีสาคญั คอื ความสม่าเสมอของ
คุณภาพสินค้า การบริการ และการจัดส่งตามท่ีได้ตกลงกัน เช่น บริษัทตัวแทนจาหน่ายในประเทศ
สหรัฐอเมริกา ส่ังซื้อรองเท้าเพ่ือไปขายต่อผู้ค้าปลีกหรือผู้บริโภคจากบริษัทผู้ผลิตรองเท้าในประเทศ
ไทย กรณนี ผ้ี ซู้ อื้ มักจะเป็นผกู้ าหนดรูปแบบของรองเท้าใหผ้ ้ผู ลิตในประเทศท่ผี ลติ เปน็ ตน้

67

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 2 การวิเคราะหส์ ภาพแวดลอ้ มทางการตลาดและพฤติกรรมผู้บรโิ ภค

4.3.2 กลุ่มลูกค้าเป้าหมายที่เป็นผู้บริโภค หมายถึง ผู้ซ้ือหรือผู้ได้รับการบริการจาก
ผปู้ ระกอบธุรกิจหรือผ้ซู ่ึงไดร้ ับการเสนอหรือชักชวนจากผ้ปู ระกอบธุรกจิ เพื่อใหซ้ อ้ื สินค้าหรือรับบรกิ าร
และหมายความรวมถึง ผูใ้ ชส้ นิ คา้ หรือผ้ไู ดร้ ับบริการจากผูป้ ระกอบธุรกิจโดยชอบ ดังน้นั กลมุ่ ผู้บริโภค
ที่เป็นตลาดเป้าหมายมีความสาคัญเนื่องจากเป็นผู้ที่ตัดสินใจว่าสิ นค้าน้ันจะมีคุณค่าตรงกับความ
ต้องการและรสนิยมของผู้บริโภคหรือไม่ และผู้บริโภคต่างกลุ่มกันจะมีการรับรู้ในคุณค่าสินค้านั้น
ต่างกัน ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์จะต้องพิจารณาความต้องการและรสนิยมของผู้บริโภค
กลมุ่ เปา้ หมายเปน็ อนั ดบั แรก

4.4 การแบ่งกลมุ่ ผบู้ รโิ ภค
ปัทมวรรณ สถาพร (2559) ผู้อานวยการฝ่ายพัฒนาธุรกิจ บริษัทมายแชร์ จากัด ได้

เริ่มทาการสารวจผู้บริโภคคนไทยมาตั้งแต่ปี 2002 จนถึงปัจจุบัน และมีการแบ่งกลุ่มผู้บริโภคตาม
ทศั นคตใิ นการใช้ชีวิต เพ่อื ทาความเข้าใจผู้บริโภคในเชิงลึกมากขนึ้ 8 กลมุ่ ดังนี้

กลุ่มท่ี 1 ผู้บริโภคท่ีมีผู้เสียเปรียบและไม่มีความกระตือรือร้นในสังคม (Disadvantaged
& Indifferent) เป็นกลุ่มที่มีสัดส่วนมากท่ีสุด 20% ของจานวนประชากรกลุ่มน้ีมีรายได้ต่อครัวเรือน
น้อย ค่อนข้างมีทัศนคติเชิงลบต่อทุกเร่ือง ไม่สนใจหรือออกความคิดเห็นเรื่องท่ีเก่ียวกับครอบครัว
สงั คม เทคโนโลยี หรือตราสนิ ค้าต่าง ๆ ชอบให้มีคนบอกว่าให้ทาอะไรมากกวา่ คดิ เอง เพราะไม่อยากท่ี
จะรับผดิ ชอบใด ๆ ไม่นิยมซอื้ ของท่ีมคี ุณภาพ ไม่สนใจที่จะซื้อสนิ คา้ ทร่ี ักษาสภาพแวดล้อม รับสื่อจาก
ทีวีเปน็ หลัก และเป็นกลุม่ ทีด่ รู ายการทวี ผี ่านทางจานดาวเทยี มและเคเบลิ มากท่สี ุด

กลุ่มที่ 2 ผู้บริโภคที่ต้องการสถานะทางสังคมและภาพลักษณ์ท่ีดี (Image Conscious
Status Seeker) กลุ่มทีม่ ีสัดส่วนมากที่สุดเป็นอนั ดับ 2 คือ 17% กลุ่มน้คี ่อนข้างมีทัศนคติในทางบวก
ชอบความประทับใจ มีความมุ่งม่ันและวาดฝัน ชอบแฟชั่น งานสังคม และทอ่ งเที่ยว ยอมเป็นหนี้เพื่อ
ซื้อในส่ิงท่ีต้องการ ดูหนังบ่อย ๆ มักออกไปสังสรรค์กับเพื่อนเพื่อลดความเครยี ด สื่อทมี่ ีอิทธิพลต่อคน
กลุ่มน้ี ไดแ้ ก่ ทีวแี ละนิตยสาร และมีความสนใจแนวโน้มตา่ ง ๆ

กลุ่มที่ 3 ผู้บริโภคท่ีมีการศึกษาสูงและความคิดก้าวหน้า (Educated Progressive) มี
สัดส่วน 10% ของจานวนประชากรท้ังหมด ถึงแม้กลุ่มน้ีจะมีจานวนไม่มาก แต่เป็นที่ต้องการของตรา
สินค้าต่าง ๆ เนื่องจากกลุ่มน้ีมีกาลังซื้อสูงสุด และยอมจ่ายได้หากสินค้าที่พวกเขาต้องการมีคุณภาพ
เพียงพอ เป็นกลุ่มคนเมืองที่มีการศึกษาสูงและทางานประจา ยอมรับในแนวคิดใหม่ ๆ ไม่ชอบเรื่อง
หยุมหยมิ ในชีวิต สนใจเรอ่ื งสังคมและการเมือง การกระทารุนแรงต่อเด็ก ยาเสพติด ความยากจนของ

68

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 2 การวเิ คราะหส์ ภาพแวดลอ้ มทางการตลาดและพฤติกรรมผบู้ ริโภค

คนในสังคม และภาวะโลกร้อน มีความก้าวหน้าในแนวคิดและสิ่งที่เชื่อ ไม่ได้คิดว่าเงินเป็นเครื่องวัด
ความสาเร็จเพียงอย่างเดยี ว สว่ นผู้หญิงทอี่ ยู่ในกลุ่มน้ีเช่ือวา่ การแต่งงานไม่ใช่สิ่งจาเป็นที่จะมาเติมเต็ม
ชวี ติ ใหส้ มบูรณ์ และชอบใชส้ ื่อหลายประเภท นอกจากวิทยุแล้ว ยังใช้ส่ือนิตยสารเป็นหลัก โดยเฉพาะ
เม่อื ตอ้ งการตดิ ตามเทรนด์ (Trend) แฟชั่น สถานทที่ อ่ งเที่ยว และเครือ่ งสาอาง

กลุ่มที่ 4 ผู้บริโภคที่มีแบบแผนชีวิตเหมือนคนรุ่นก่อน (Traditionalists) มีสัดส่วน 11%
ของจานวนประชากรท้งั หมด คอ่ นขา้ งมีอายุมาก ยงั เชือ่ เรือ่ งความถูกต้องและศาสนามีความสาคัญต่อ
ชีวิต กลุ่มนี้จะมีแรงผลักจากค่านิยมทางสังคมและธรรมเนียมปฏิบัติ เชื่อว่าผู้หญิงควรจะดูแลบ้าน
ทางานบ้าน และควรแตง่ งาน ขณะท่ีเทคโนโลยีมบี ทบาทกับชีวติ น้อยมาก ไมค่ ่อยออกความคิดเหน็ ไม่
เขา้ สังคม และไมท่ ะเยอทะยาน ชอบอยู่บา้ นกับครอบครวั ไม่ชอบการเปลย่ี นแปลง ส่ือทใี่ ช้เปน็ ประจา
คอื โทรทัศน์ วิทยุ และสื่อนอกบ้านตามลาดับ แตม่ ีความเหน็ วา่ วิทยุใหข้ อ้ มลู ขา่ วสารที่ดแี ตไ่ ม่มีความรู้
และไม่เช่อื ถอื อินเทอร์เนต็

กลุ่มที่ 5 ผู้บริโภครุ่นใหม่ท่ีมีความคาดหวัง (Young Aspirers) มีสัดส่วน 10% ของ
ประชากร เป็นกลุ่มคนอายุน้อยท่ีมีความม่ันใจสูง ค่อนข้างพอใจกับชีวิต พร้อมท่ีจะเดินหน้า ให้
ความสาคัญกับความสาเร็จ และสามารถเปล่ียนแปลงตัวเองได้ สนใจเร่ืองรอบตัว ห่วงเรื่องการเมือง
ยาเสพติด แต่เชื่อว่าอนาคตจะดีขึ้น ยังต้องการท่ีจะมีครอบครัวและเช่ือว่าควรจะมีสิทธิ์เลือกคู่ครอง
เอง คนกลุ่มน้ีจูงใจได้ง่ายจากสื่อโฆษณา ซ้ือสินค้าท่ีมีโฆษณาที่ดี เพราะเช่ือว่าตราสินค้าที่มีโฆษณา
เปน็ ตราสินค้าท่ีดี รบั ข่าวสารจากอนิ เทอร์เน็ตและใชเ้ วลาออนไลน์เยอะกว่าการรับชมโทรทัศน์ รับชม
ภาพยนตรใ์ นบ้านหรือใชเ้ วลาอยกู่ บั ครอบครัว

กลุ่มที่ 6 ผู้บริโภคท่ีโดดเดี่ยวและมองโลกจริงจัง (No – nonsense Loners) มีสัดส่วน
11% ของประชากรท้ังหมด คนกลุ่มนี้ส่วนใหญ่ชอบอยู่บ้าน เป็นคนเงียบ ๆ ซับซ้อน มีค่านิยมทาง
สังคมที่เช่ือตัวเองเป็นหลัก แฟช่ันไม่ใช่เร่ืองหลักที่สนใจ ไม่ชอบการแสดงออกหรือการพูดจาต่อหน้า
สาธารณะ ไม่ต้องการดึงดูดต่อเพศตรงข้าม สนใจเรื่องส่ิงแวดล้อม ยินดีท่ีจะซื้อสินค้า ที่สนใจ
ส่งิ แวดล้อม และคิดว่าองค์กรควรมีความรับผิดชอบมากข้ึน อ่านฉลากสินค้า และเปรียบเทียบราคารู้
วา่ ต้องการจะซ้ืออะไรกอ่ นออกจากบ้าน ปจั จยั เร่อื งเงินเป็นส่ิงสาคัญ แต่ไม่ชอบเป็นหนี้ มกี ารวางแผน
เร่ืองการเก็บเงินท่ีดี นอกจากการรับชมโทรทัศน์และฟังวิทยุแล้ว กลุ่มน้ียังอ่านหนังสือพิมพ์และ
นติ ยสารบอ่ ยเพอ่ื รับข้อมูลขา่ วสารตา่ ง ๆ

69

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 2 การวิเคราะหส์ ภาพแวดลอ้ มทางการตลาดและพฤตกิ รรมผบู้ รโิ ภค

กลุ่มท่ี 7 ผู้บริโภครุ่นใหม่ที่มองหาสิง่ ท่มี ั่นคง (Young Pragmatics) มีสดั ส่วน 10% ของ
ประชากรท้ังหมด มีมุมมองที่ทันสมัย เชื่อว่าผู้ชายและผู้หญิงเท่าเทียมในที่ทางาน และมีความ
รบั ผิดชอบรว่ มกันต่อครอบครัวท้ังคู่ เชื่อว่าจะต้องดูแลและตอบแทนพอ่ แม่เมื่อยามท่ีโตขึน้ รายได้เป็น
เครื่องบ่งชี้ความสาเร็จท่ีสาคัญ เป็นกลุ่มท่ีมีความทะเยอทะยานและต้องการความก้าวหน้าในหน้าท่ี
การงาน ไม่กลัวท่ีจะยืดหยัดต่อจุดยืนและในสิ่งท่ีเช่ือ ใช้ส่ืออินเทอร์เน็ตมากสูงถึง 80% คนในกลุ่มน้ี
เข้าใช้อินเทอร์เน็ตอย่างน้อยหนึ่งครั้งในช่วงเวลา 2 – 3 วัน เพื่อตรวจสอบอีเมล์ แชท และเล่นเกม
การเคล่อื นท่ีของข้อมูลข่าวสารอย่างรวดเรว็ ในปัจจุบัน ได้กลายเป็นแรงขับใหก้ ลุ่มผู้บริโภคกลุ่มน้ีเกิด
ความต้องการในส่ิงต่าง ๆ อยากมีอยากได้เพม่ิ ขึ้น มีทัศนคติที่ช่ือชอบวัตถุนิยม ซ่ึงหมายความวา่ พวก
เขายนิ ดที จ่ี ะจ่ายใหก้ ับสินคา้ ท่ีพวกเขามองวา่ สง่ เสริมภาพลกั ษณ์ แมต้ อ้ งแลกกับการเปน็ หน้ีก็ตาม

กลุ่มท่ี 8 ผู้บริโภคท่ียึดติดกับขนบประเพณีเก่า (Spiritual Traditionalists) มีสัดส่วน
11% ของประชากรท้ังหมด เป็นกลุ่มที่ให้ความสาคัญกับภาพลักษณ์ วัตถุนิยม ชอบสังคม และมี
ความสุขกับชีวิต ส่วนใหญ่จะอยู่นอกหัวเมือง แต่งงานและมีลูก มีรายได้ต่อครัวเรือนน้อย ยึดติดกับ
ค่านิยมว่าการแต่งงานและการมีลูกเป็นเรื่องสาคัญมาก โฆษณามีอิทธิพลต่อกลุ่มนี้มาก เน่ืองจากยึด
ตดิ กับภาพลักษณ์ ชอบเงินและอยากมีเงินมาก เพราะเป็นเคร่ืองบ่งช้ีของความสาเร็จ นอกจากรับชม
โทรทัศน์กม็ ักฟังวิทยุ และอยู่ไม่ได้ถ้าไม่มีสองสือ่ นี้ วิทยเุ ปรียบเหมอื นกับเพ่อื นที่ให้ขอ้ มูลขา่ วสาร โดย
จะเปิดฟงั ในช่วงทางานหรอื ทานข้าว

สิ่งท่ีผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์กังวล คือ จะทาให้ผู้บริโภคจานวนมากทุกคน
ถูกใจในสนิ ค้าได้อยา่ งไร ดงั นั้น ผปู้ ระกอบการในตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์จะต้องทาความเขา้ ใจว่าผบู้ ริโภค
มีทัศนคติอย่างไรในการบริโภคสินค้าน้ัน ๆ ท้ังด้านกายภาพของสินค้าและด้านอารมณ์ความรู้สึกของ
ผูบ้ ริโภค อะไรเปน็ ปจั จยั ทาให้กลุ่มเป้าหมายที่เป็นผู้บรโิ ภคกล่มุ น้ีเลือกหรือไมเ่ ลือก และสาหรบั สินค้า
นี้กลุ่มเป้าหมายท่ีเป็นผู้บริโภคกลุ่มนี้พิจารณาในประเด็นและมุมมองใดบ้าง ผู้ประกอบการในตลาด
อิเล็กทรอนิกส์ต้องทาความรู้จักกลุ่มผู้บริโภคเป้าหมายให้ดี เม่ือมีความเข้าใจผู้บริโภคแล้ว จึงจะ
พิจารณาโอกาสต่าง ๆ ในการเสนอขายสินค้าเพ่ือให้ตรงกับความต้องการและรสนิยมของผู้บริโภค
ทัง้ นต้ี ้องมคี วามรู้ (Knowledge) ความเขา้ ใจพน้ื ฐานเรื่องของพฤตกิ รรมของผ้บู รโิ ภคด้วย

70

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หน่วยท่ี 2 การวิเคราะหส์ ภาพแวดลอ้ มทางการตลาดและพฤติกรรมผู้บรโิ ภค

5. การวิเคราะหพ์ ฤติกรรมผบู้ ริโภคในตลาดเป้าหมาย

จดุ เริ่มต้นของการทาใหเ้ กิดความได้เปรยี บในการตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์คือ ผูป้ ระกอบการ
ในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ตอ้ งทาความเข้าใจกบั พฤติกรรมของผู้บริโภคในเร่ืองของความรู้สึกนกึ คิด และ
ต้องทราบลักษณะพฤติกรรมของผู้บริโภคในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ว่ามีลักษณะท่ีแตกต่างกันทั้งในด้าน
ความต้องการ อานาจซ้ือ นิสัยการซื้อ วิธีการซ้ือ และการตัดสินใจซ้ือ ถิ่นที่อยู่ ความเช่ือและ
วัฒนธรรม ตลอดจนเง่ือนไข อื่น ๆ ทง้ั รูปแบบของสินค้า คุณสมบัติ ขนาด สี ลวดลาย ตรา และราคา
สินคา้ ทาให้มีการซื้อการบรโิ ภคสนิ คา้ หลาย ๆ ชนดิ ทีแ่ ตกตา่ งกนั ออกไป

ผู้ประกอบการในตลาดอิเล็กทรอนิกส์จะต้องปรับการขายสินค้าในตลาดอิเล็กทรอนิกส์
ตามพฤติกรรมของผู้บริโภค เพื่อให้สามารถตอบสนองความต้องการของผู้ซ้ือออนไลน์หรือลูกค้าที่
เป็นตลาดเป้าหมายให้ดีท่ีสุด จึงได้มีการศึกษาพฤติกรรมการซ้ือของผู้บริโภคในตลาดอิเล็กทรอนิกส์
เช่น ความถี่หรือความห่างในการซื้อสินค้า เว็บไซต์ที่ชอบเข้าไปซ้ือสินค้า ความพึงพอใจของผู้บริโภค
เปน็ ตน้

5.1 ความหมายของพฤตกิ รรมผู้บริโภค
การวิเคราะห์พฤติกรรมผู้บริโภคนั้นจาเป็นท่ีจะต้องทาการวิเคราะห์ถึงสถานการณ์และ

สภาพแวดล้อมที่ถือได้ว่ามีความสาคัญเป็นอย่างมาก สาหรับนักการตลาด น่ันคือ จะต้องคานึงถึง
ความสาคัญของลูกค้าเป็นหลักแรก คอื สภาพแวดล้อมท่ีมีความสัมพันธ์กับผู้บริโภค ซึ่งถือได้ว่าอยู่ใน
ตลาดผ้บู ริโภคจึงจาเป็นที่จะต้องทาการวิเคราะห์ลกั ษณะตลาดและพฤติกรรมของผู้บรโิ ภค

ความหมายของคาว่า พฤติกรรมผู้บริโภค ได้มผี ู้เชี่ยวชาญ นักวิชาการ และนกั การตลาด
ได้ให้คาจากัดความคาว่า “พฤติกรรมผู้บริโภค (Consumer Behavior)” ไว้หลายประการด้วยกัน
ดงั นี้

ศิริวรรณ เสรีรัตน์ (2541) พฤติกรรมผู้บริโภค หมายถึง การกระทาของบุคคลใดบุคคล
หนึ่งท่ีเก่ียวข้องโดยตรงกับการจัดหาให้ได้มาแล้วซึ่งการใช้สินค้าและบริการ ทั้งนี้หมายรวมถึง
กระบวนการตดั สนิ ใจและการกระทาของบุคคลทเี่ กี่ยวกับการซ้ือและการใช้สินคา้

พิมล ศรีวิกรม์ (2542) พฤติกรรมผู้บริโภค หมายถึง การกระทาท่ีผู้บริโภคแสดงออก
ได้แก่ การค้นหา การเลือกซื้อ การเลือกใช้ การประเมินผลในการใช้สอยผลิตภัณฑ์น้ัน ๆ รวมถึงการ
บริการที่ผู้บริโภคได้รับหรือพึงจะได้รับ ซึ่งการกระทาดังกล่าวเป็นที่คาดว่าจะสนองต่อความต้องการ
ของผ้บู ริโภคนน้ั ๆ ได้

71

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 2 การวิเคราะห์สภาพแวดลอ้ มทางการตลาดและพฤตกิ รรมผบู้ ริโภค

ปริญ ลักษิตานนท์ (2544 : 6) พฤติกรรมผู้บริโภค หมายถึง การกระทาของบุคคลใด
บคุ คลหนึ่ง ซ่งึ เกี่ยวขอ้ งกบั การจัดหาและการใช้ผลิตภัณฑ์ ท้ังนี้ หมายรวมถงึ กระบวนการตัดสินใจซ่ึง
เกดิ ขึ้นก่อนและมีสว่ นในการกาหนดใหม้ กี ารกระทา

ทัศนา หงษ์มา (2555) พฤติกรรมการเลือกซื้อของผู้บริโภค (Consumer Buying
Behavior) หมายถึง พฤติกรรมที่เกี่ยวข้องกับการเลือกซ้ือสินค้าของผู้บริโภค ได้แก่ ประเภทของ
สินค้าที่ซื้อของผู้บริโภค เช่น ประเภทอาหาร ประเภทของใช้ เป็นต้น วัตถุประสงค์ของการเลือกซ้ือ
สินค้า ไม่ว่าจะเป็นเพ่ือกินเองใช้เอง หรือเพ่ือเป็นของฝากหรือของท่ีระลึก บุคคลที่มีอิทธิพลในการ
เลือกซื้อสินค้าว่าเป็นบุคคลในครอบครัวหรือเพอ่ื น ช่วงเวลาในการเลอื กซื้อสินค้า และลักษณะการซื้อ
สินค้าวา่ ซ้อื ทนั ทีทเ่ี หน็ สนิ ค้าหรือต้องใชเ้ วลาในการตดั สนิ ใจในการซ้ือ

การศึกษาพฤติกรรมของผู้บริโภค เป็นส่ิงท่ีผู้ขายสินค้าให้ความสนใจเป็นอย่างมาก
เน่ืองจากการศึกษาผู้บริโภคทาให้ผู้ขายสินค้าทราบถึงพฤติกรรมต่าง ๆ ท่ีน่าสนใจ และนาผล
การศึกษาทีไ่ ด้มาเปน็ ขอ้ มูลในการพัฒนารูปแบบของสินค้าและบริการ อีกทั้งการศึกษาพฤติกรรมของ
ผูบ้ รโิ ภคน้ันยงั ทาให้ผูข้ ายสินค้าสามารถกาหนดกลยุทธท์ างการตลาดได้เปน็ อย่างดี

ดังน้ัน ส่ิงสาคัญในการทาธุรกิจออนไลนค์ ือต้องรู้จักตลาดเป้าหมาย และต้องพจิ ารณาว่า
มีการส่งมอบสิ่งใดใหก้ ับผู้บริโภคในตลาดเป้าหมายใหเ้ กิดความพึงพอใจ โดยการศึกษาพฤติกรรมของ
ผบู้ ริโภคในตลาดเปา้ หมาย

5.2 ตัวกาหนดการบริโภคสนิ ค้าและบรกิ ารของผ้บู รโิ ภค
ถงึ แม้ว่าความต้องการบริโภคสินค้าหรือบริการของผบู้ ริโภคแต่ละรายจะมีความแตกต่าง

กนั แต่ผู้บรโิ ภคจะมตี ัวกาหนดการบรโิ ภคสินคา้ และบริการโดยรวมคลา้ ยคลึงกัน ดงั นี้
5.2.1 รายได้ของผู้บริโภค ระดับรายได้เป็นปัจจัยท่ีมีผลต่อการตัดสินใจเลือกบริโภค

สนิ ค้าหรือบริการของผู้บริโภค โดยมคี วามสัมพนั ธ์ไปในทิศทางเดียวกัน คือ ผบู้ ริโภคที่มรี ายไดม้ ากจะ
บริโภคมากถา้ มรี ายได้นอ้ ยก็จะบริโภคนอ้ ย

5.2.2 ราคาของสินคา้ และบริการ เนื่องจากระดับราคาสินค้า และบริการเป็นตัวกาหนด
อานาจซ้ือของเงินท่ีมีอยู่ในมือของผู้บริโภค ถ้าราคาของสินค้าหรือบริการสูงข้ึน จะทาให้อานาจซ้ือ
ของเงินลดลง ส่งผลทาให้ผู้บริโภคบริโภคสินค้าหรือบริการได้น้อยลง เนื่องจากเงินจานวนเท่าเดิมซื้อ
หาสินค้าหรือบริการได้น้อยลง ในทางกลับกันถ้าราคาของสินค้าหรือบริการลดลง อานาจซ้ือของเงิน
จะเพ่มิ ข้นึ ส่งผลทาให้ผูบ้ ริโภคสามารถบริโภคสนิ ค้าหรอื บรกิ ารไดม้ ากขึน้ ดว้ ยเหตผุ ลทานองเดียวกัน

72

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)