การตลาดอิเล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 6 กฎหมายทเี่ ก่ียวข้องกับการตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์

ความเชื่อมั่นในการใช้บริการพาณิชย์ อิเล็กทรอนิกส์ สาหรับกฎหมายท่ีคุ้มครองความเป็นส่วนตัว
เกี่ยวกบั ขอ้ มูลส่วนบคุ คล มีกฎหมายทเี่ ก่ียวขอ้ งดังน้ี

3.1 รฐั ธรรมนญู แห่งราชอาณาจักรไทยพ.ศ. 2550

ถือเป็นรัฐธรรมนูญฉบับแรกของไทยท่ีมีการบัญญัติในเร่ืองของการคุ้มครองข้อมูลส่วน
บุคคล โดยวางกรอบให้บุคคลมีสิทธิได้รับการคุ้มครองจากการแสวงประโยชน์โดยมิชอบจากข้อมูล
ส่วนบุคคล เก่ยี วกบั ตนตามท่ีกฎหมายบัญญตั ไิ ว้

3.2 (ร่าง) พระราชบัญญตั ิคุ้มครองขอ้ มูลส่วนบคุ คล
ปัจจุบัน ประเทศไทยยังไม่มีกฎหมายเพ่ือคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลเป็นการทั่วไปหากจะ

มีก็แต่เป็นกฎหมายเฉพาะได้แก่ พระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540 ซ่ึงรองรับสิทธิ
ในการรับรู้ ข้อมูลข่าวสารของราชการซ่ึงการให้ความคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลท่ีบัญญัติไว้เป็นการ
คุ้มครองเฉพาะแต่ข้อมูลส่วนบุคคลท่ีอยู่ในความครอบครองของหน่วยงานภาครัฐเท่าน้ันและ
พระราชบัญญัติการประกอบธุรกิจข้อมูลเครดิต พ.ศ. 2545 มีเจตนารมณ์หลักเพ่ือ กากับดูแลการ
ประกอบธุรกิจข้อมูลเครดิตรวมทั้งกาหนดหลักเกณฑ์วิธีการและเงื่อนไขในการทาธุรกรรม เกี่ยวกับ
ข้อมูลเครดติ เทา่ นั้นไมค่ รอบคลมุ ถงึ กรณีการประกอบธุรกจิ ประเภทอ่นื ๆ

สาหรับแนวทางของการร่างกฎหมายเพ่ือคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลเป็นการทั่วไปนั้น
ประเทศไทย ไดเ้ ริ่มศึกษาต้งั แต่ประมาณปี พ.ศ. 2546 โดยศึกษาจาก OECD Guidelines governing
the protection Of privacy and trans border data flows of Personal data 1980 และแนวทาง
การคุ้มครองข้อมูลส่วน บุคคลของสหภาพยุโรปได้แก่Directive 2002/58/EC Concerning the
processing of personal data and the protection of privacy in the electronic
Communications sector โดยสาระสาคัญของ (ร่าง) พระราชบัญญตั คิ ุ้มครองข้อมลู ส่วนบุคคล พ.ศ.
นั้นเน้นการคุ้มครองข้อมูลของบุคคลธรรมดาเท่านั้น โดยคุ้มครองท้ังบุคคลท่ีมีชีวิตอยู่และผู้ที่ถึงแก่
กรรมไปแล้วด้วย โดยใช้หลักในแนวทางเดียวกับแนวทางของ ต่างประเทศข้างต้น อย่างไรก็ตาม
ถึงแม้ว่าจะมีการศึกษายกร่างพระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล เพ่ือการพิจารณาออกเป็น
กฎหมายเพอ่ื ใชบ้ ังคับแลว้ ก็ตาม แต่ปจั จบุ นั ยังไมม่ คี วามคบื หน้าของ กฎหมายฉบับนี้

323

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยท่ี 6 กฎหมายทีเ่ ก่ียวข้องกบั การตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์

4. กฎหมายด้านคุม้ ครองผู้บริโภค

การสร้างความเช่ือมั่นให้แก่ผู้บริโภคถือว่าเป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่มีความสาคัญเน่ืองจากการ
เติบโต ของพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์จะเกิดข้ึนได้ก็ต้องสร้างความเช่ือม่ันให้กับผู้บริโภคเช่นกัน ซึ่งใน
ประเด็นนม้ี ี กฎหมายท่เี กยี่ วขอ้ งดงั น้ี

4.1 พระราชบัญญตั ิคมุ้ ครองผู้บริโภค พ.ศ. 2522
เป็นกฎหมายพืน้ ฐานเกีย่ วกบั การรองรบั สิทธิของการคุ้มครองผู้บรโิ ภค โดยมสี าระสาคัญ

ดงั นี้
4.1.1 กาหนดสิทธิผู้บริโภคไว้ 5 ประการ ได้แก่ (1) สิทธิที่จะได้รับข่าวสารรวมท้ังคา

พรรณนาคุณภาพที่ถูกต้องและเพียงพอเก่ียวกับสินคา้ หรือบริการได้แกส่ ิทธิที่จะได้รับการโฆษณาหรือ
การแสดงฉลากตาม ความเป็นจริงและไม่เป็นภัยแก่ผู้บริโภครวมตลอดถึงสิทธิท่ีจะได้รับทราบข้อมูล
เก่ียวกับสินค้าหรือบริการ อย่างถูกต้องและเพียงพอท่ีจะไม่หลงผิดในการซื้อสินค้าหรือรับบริการโดย
ไม่เป็นธรรม (2) สิทธิท่ีจะมีอิสระในการเลือกหาสินค้าหรือบริการได้แก่ สิทธิที่จะเลือกซ้ือสินค้าหรือ
รับบริการโดยความสมคั รใจของผู้บรโิ ภคและปราศจากการชักจงู ใจอันไม่เป็นธรรม (3) สิทธิท่ีจะไดร้ ับ
ความปลอดภัยจากการใช้สินค้าหรือบริการ ได้แก่สิทธิที่จะได้รับสินค้าหรือบริการทปี่ ลอดภัยมี สภาพ
และคุณภาพได้มาตรฐานเหมาะสมแก่การใช้ ไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อชีวิตร่างกายหรือทรัพย์สินใน
กรณีใชต้ ามคาแนะนาหรือระมัดระวงั ตามสภาพของสินคา้ หรือบริการนั้นแล้ว (4) สทิ ธิท่จี ะได้รับความ
เป็นธรรมในการทาสัญญา กล่าวคือสิทธิที่จะได้รับข้อสัญญาโดยไม่ถูกเอารัดเอาเปรียบจากผู้ประกอบ
ธุรกิจ และ (5) สิทธิท่ีจะได้รับการคุ้มครองและชดใช้ค่าเสียหายเมื่อมีการละเมิดสิทธิของผู้บริโภค
ดังกล่าว

4.1.2 กาหนดให้การโฆษณาจะต้องไม่ใช้ข้อความที่มีลักษณะไม่เป็นธรรมต่อผู้บริโภค
หรือใช้ข้อความที่ อาจก่อให้เกิดผลเสียต่อสังคมเป็นส่วนรวม ท้ังน้ีการโฆษณาจะต้องไม่กระทาด้วย
วิธีการอันอาจเป็น อันตรายต่อสุขภาพร่างกายหรือจิตใจ หรืออันอาจก่อให้เกิดความราคาญแก่
ผู้บริโภค ผู้โฆษณาน้ันมี เจตนาฝ่าฝืน หรือควรรู้เกี่ยวกับการโฆษณาอันก่อให้เกิดความเข้าใจผิดก็
จะต้องรบั โทษ

4.1.3 กาหนดให้ผ้ปู ระกอบธุรกจิ มีหนา้ ทีใ่ นการให้ข้อเท็จจริงอันเปน็ สาระสาคัญเกีย่ วกับ
สินค้าเพื่อเป็นประโยชน์ต่อผู้บริโภคที่จะได้รับทราบข้อมูลข่าวสารรวมท้ังคาพรรณนาคุณภาพท่ี
ถูกต้องและเพียงพอ เก่ียวกับสินค้าน้ัน ๆ โดยผู้บริโภคสามารถใช้เป็นข้อมูลประกอบในการพิจารณา
เลือกซื้อหรือใช้สินค้าได้อย่าง ปลอดภัยและเป็นธรรม โดยกาหนดให้ผู้ประกอบธุรกิจมีหน้าที่จัดทา
ฉลากสินคา้ ในกรณที ี่เปน็ สินค้าท่ีอยูภ่ ายใต้การควบคมุ ฉลาก

324

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 6 กฎหมายทเ่ี ก่ียวขอ้ งกบั การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์

4.1.4 กาหนดให้ธุรกิจบัตรเครดิตเป็นธุรกิจที่ควบคุมสัญญาเน่ืองจากปัญหาเกี่ยวกับข้อ
สัญญาท่ีเอารัดเอาเปรียบผู้บริโภคจากผู้ประกอบธุรกิจบัตรเครดิตโดยมีสาระสาคัญ ได้แก่ ในกรณีที่ผู้
ประกอบธุรกิจมี ข้อตกลงกับผู้ขายสินค้า หรือผู้ให้บริการท่ีให้ผู้บริโภคสั่งซื้อสินค้าหรือบริการท่ี
ผู้บรโิ ภคเพียงแจ้งความ ประสงค์ขอชาระคา่ สินค้าหรือค่าบริการโดยการแจ้งหมายเลขบัตรเครดิตดว้ ย
วาจาหรอื ลายลักษณอ์ ักษร ให้แก่ผู้ขายสินคา้ หรือผใู้ ห้บรกิ ารทาการเรียกเกบ็ เงินจากผูป้ ระกอบธุรกิจ
ตอ้ งมีขอ้ สัญญาดังนี้ (1) ถ้าผู้บริโภคทกั ท้วงว่าไม่ได้เป็นผู้ส่ังซ้ือสินค้า หรอื ไม่ได้เป็นผ้ขู อรับบริการจาก
ผขู้ ายสินค้าหรือผใู้ ห้บริการ ดังกล่าว ผ้ปู ระกอบธุรกิจจะระงับการเรยี กเก็บเงินจากผบู้ รโิ ภคทันที หรือ
ในกรณที ่ีเรียกเก็บเงนิ ไปแลว้ จะคืนเงินให้กบั ผู้บริโภคทนั ที่ เว้นแต่ผู้ประกอบธรุ กิจจะพิสจู น์ได้วา่ ภาระ
หนท้ี ่ีเกิดข้ึนเป็นการกระทาของผู้บรโิ ภคเองและจะใชส้ ิทธิเรียกคืนจากผู้บริโภคในภายหลงั (2) ไม่เป็น
การตัดสิทธิของผู้บริโภคที่จะขอยกเลิกการซื้อสินค้า หรือบริการภายในระยะเวลา 45 วัน นับต้ังแต่
วันท่ีส่ังซื้อหรือขอบริการ หรือภายในระยะเวลา 30 วันนับตั้งแต่วันถึงกาหนดการ ส่งมอบสินค้าหรือ
บรกิ ารในกรณีท่มี กี ารกาหนดระยะเวลาส่งมอบสินค้าหรอื บริการเปน็ ลายลักษณ์อักษร ผ้บู ริโภคพิสูจน์
ได้ว่าไม่ได้รับสินค้าหรือไม่ได้รับบริการ หรือได้รับแต่ไม่ตรงตามกาหนดเวลา หรือได้รับแล้วแต่ไม่
ครบถ้วน หรือชารุดบกพร่อง หรือไม่ถูกต้องตามวัตถุประสงค์ โดยผู้ประกอบธุรกิจจะระงับการเรียก
เก็บเงินจากผู้บริโภค หรือในกรณีที่เรียกเก็บเงินไปแล้ว ถ้าเป็นการสั่งซื้อสินค้าหรือบริการ
ภายในประเทศจะคืนเงินให้กับผู้บริโภคภายในระยะเวลา 30 วันนับแต่วันที่ผู้บริโภคแจ้ง ถ้าเป็นการ
ส่ังซื้อสินค้าหรือบริการจากต่างประเทศจะคืนเงินให้กับผู้บริโภคในระยะเวลา 60 วันนับแต่วันท่ี
ผู้บรโิ ภคแจง้

4.2 พระราชบญั ญัติขายตรงละตลาดแบบตรง พ.ศ.2545
กฎหมายฉบับนี้ให้ความคุ้มครองผู้บริโภคในการทาธุรกรรมกับผู้ประกอบธุรกิจขายตรง

หรือตลาดแบบตรง เนื่องจากลักษณะของการดาเนินธุรกิจเป็นการทาธุรกรรม ณ ท่ีอยู่อาศัย หรือท่ี
ทางานของผู้บริโภค หรือของผู้อ่ืนท่ีไม่ใช่สถานประกอบการค้าเป็นปกติธุระ โดยมีการส่ือสารข้อมูล
เพอื่ เสนอขายสินค้าหรอื บรกิ ารโดยตรงต่อผูบ้ ริโภคซึ่งอยูห่ ่างโดยระยะทาง (Distance selling) และมี
เจตนาใหผ้ ูบ้ ริโภคแต่ละรายตอบกลับให้ซ้ือสินคา้ หรอื บรกิ ารโดยมสี าระสาคัญดังนี้

4.2.1 กาหนดให้ผู้ประกอบธุรกิจตลาดแบบตรงจะต้องจดทะเบียนการประกอบธุรกิจ
ตลาดแบบตรงเพอ่ื เขา้ สู่ระบบควบคมุ ขอ้ มลู ผ้ปู ระกอบธุรกจิ ท่ีเปน็ ระบบและง่ายต่อการกากับดูแล

4.2.2 กาหนดหน้าที่ในการให้ข้อมูลเพ่ือเสนอขายสินคา้ หรือบริการเอาไว้ด้วย โดยข้อมูล
จะต้องประกอบด้วย (1) ชื่อและที่อยู่ของผู้ประกอบธุรกิจตลาดแบบตรง (2) รายละเอียดของสินค้า
หรอื บริการ (3) ราคาสนิ คา้ หรอื บริการ (4) คา่ ใชจ่ ่ายในการนาสง่ และลักษณะของการนาส่งสนิ ค้าหรือ
บริการ (5) ระบุเวลาที่แน่นอนในการจัดสง่ สินค้าหรือบริการ (6) ระบุข้อความเกี่ยวกับการรับประกัน
สินคา้ หรือบรกิ ารซงึ่ ครับประกนั สนิ คา้ หรือบริการดังกลา่ วต้องจัดทาเปน็ ภาษาไทยและระบุถึงสิทธิของ

325

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 6 กฎหมายทีเ่ ก่ียวข้องกับการตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์

ผู้บริโภคในการเรียกร้องสิทธิตามคารับประกันท่ีชัดเจนและสามารถเข้าใจได้ถึงเง่ือน ไขที่ระบุไว้
วิธีการรับซื้อสินค้าหรือวิธีการคืนเงินค่าบริการในกรณีที่ผู้บริโภคใช้สิทธิยกเลิกการซ้ือสินค้าหรือ
บริการ นอกจากน้ี ยังระบุให้ผู้ประกอบธุรกิจจะต้องส่งมอบเอกสารการซื้อขายสินค้าและบริการแก่
ผูบ้ ริโภคด้วย

4.2.3 กาหนดให้ผู้บริโภคมีสิทธิได้รับมอบเอกสารซื้อขายสินค้าหรือบริการจาก
ผ้ปู ระกอบธรุ กิจตลาดแบบตรง และในกรณีทีผ่ ู้ประกอบธุรกิจตลาดแบบตรงไมไ่ ดจ้ ัดให้เอกสารการซื้อ
ขายท่ีมีรายละเอยี ดตามท่ีกาหนดไว้ การซื้อขายสินค้าหรือบริการนนั้ ย่อมไม่มีผลผูกพันผู้บริโภค สิทธิ
เลิกสัญญาโดยการ ส่งหนังสือแสดงเจตนาภายในเวลา 7 วันนับแต่วันที่ได้รับสนิ ค้าหรอื บริการไปยังผู้
ประกอบธุรกิจตลาดแบบตรง หากผู้บริโภคทใี่ ชส้ ิทธิเลกิ สัญญา ต้องเลือกปฏิบัติอย่างใดอยา่ งหนึ่ง คือ
ส่งคืนสินค้าไปยังผู้ประกอบธุรกิจตลาดแบบตรงหรือเก็บรักษาสินค้าไว้ตามสมควรภายใน 21 วันนับ
แต่วันที่ใช้สิทธิเลิกสัญญา เว้นแต่สินค้าน้ันเป็นของเสียง่าย ท้ังน้ี กรณีที่ผู้บริโภคใช้สิทธิเลิกสัญญาผู้
ประกอบธุรกิจตลาดแบบตรงต้องคนื เงินเต็มจานวนที่ผู้บริโภคจ่ายไปเพื่อการซื้อสินค้าหรือบริการน้ัน
ภายในกาหนดเวลา 15 วันนับตั้งแต่วันท่ีได้รับหนังสือแสดงเจตนาเลิกสัญญาหากผู้ประกอบธุรกิจ
ตลาดแบบตรงไม่คืนเงินตามจานวนภายในกาหนดระยะเวลา ผู้ประกอบธุรกิจตลาดแบบตรงจะต้อง
ชาระเบีย้ ปรับใหแ้ ก่ผ้บู รโิ ภคตามอัตราที่คณะกรรมการกาหนด

5. กฎหมายการคุ้มครองทรัพยส์ ินทางปญั ญา

ในการทาการตลาดอิเล็กทรอนิกส์นั้น มีประเด็นเร่ืองทรัพย์สินทางปัญญาท่ี
ผปู้ ระกอบการควรคานงึ ถึงดงั น้ี

5.1 กฎหมายทีเ่ กย่ี วกับเครื่องหมายการคา้ หรอื เคร่ืองหมายบรกิ าร
ตามพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2542 น้ัน เครื่องหมายการค้า

(Trademark) คือ เครื่องหมายท่ีเป็นสัญลักษณ์ หรือตราที่ใช้เป็นท่ีหมายเก่ียวกับสินค้าเพื่อแสดงว่า
สินค้าที่ใช้เครื่องหมายการค้านั้น มีความแตกต่างกับสินค้าที่ใช้เคร่ืองหมายการค้าบุคคลอ่ืน เช่น
เครือ่ งหมายการค้าสินค้าเครื่องดืม่ โคก้ ซึ่งใช้เพอื่ แสดงสินคา้ นา้ ด่ืมนี้ มีความแตกต่างกับสินค้าน้าดื่มที่
ใช้เครอ่ื งหมายเปป๊ ซี่ เปน็ ต้น

สว่ นเคร่ืองหมายบริการ (Service Mark) คือ เครื่องหมายที่เป็นสัญลกั ษณ์ หรือตราท่ีใช้
เป็นเครื่องหมายที่เกี่ยวข้องกับบริการเพื่อแสดงว่าบริการที่ใช้เคร่ืองหมายน้ัน มีความแตกต่างกับ
บริการที่ใช้เคร่ืองหมายบริการของบุคคลอ่ืน เช่น เครื่องหมายบริการของสายการบินไทย ซ่ึงใช้หรือ
แสดงว่าบริการรับขนสินค้า หรือผู้โดยสารของตนมีความแตกต่างกับบริการนั้น ไม่ได้เกิดขึ้นโดยสาร
ของสายการบนิ อน่ื เปน็ ต้น

326

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 6 กฎหมายท่ีเกี่ยวขอ้ งกับการตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์

การคุ้มครองเครื่องหมายการค้าและบริการนั้น ไม่ได้เกิดขึ้นโดยอัตโนมัติ
แต่ผู้ประกอบการซึ่งเป็นเจ้าของเคร่ืองหมายจะต้องนาเคร่ืองหมายน้ัน ไปจดทะเบียนเสียก่อนจึงจะ
ได้รับความคุ้มครองทางกฎหมาย โดยหากผู้ประกอบการประสงค์จะได้รับความคุ้มครอง
ภายในประเทศไทย ก็ต้องไปจดทะเบียนพร้อมชาระค่าธรรมเนียน ณ สานักเคร่ืองหมายการค้า
กรมทรัพยส์ นิ ทางปญั ญา หรือ ณ สานักงานพาณชิ ยจ์ ังหวัด ท่ผี ู้ขอจดทะเบยี นมภี ูมลิ าเนาอยู่

ลกั ษณะของเครื่องหมายทจี่ ะจดทะเบยี นเป็นเคร่อื งหมายการค้า หรอื เครอ่ื งหมายบริการ
ได้ น้ันจะตอ้ งประกอบด้วยลกั ษณะ 3 ประการ คือ (มาตรา 6 )

5.1.1 มีลักษณะบ่งเฉพาะ คือ มีลักษณะท่ีทาให้ผู้บริโภคทราบ และเข้าใจได้ว่าสินค้า
หรือบริการที่ใช้เครื่องนั้น แตกต่างจากสินค้าหรือบริการของผู้อ่ืน เช่น เป็นรูป หรือคา ที่ได้ประดิษฐ์
ขน้ึ อันมลี กั ษณะบง่ เฉพาะ (มาตรา 7)

5.1.2 ไม่มีลักษณะต้องห้ามตามกฎหมาย เช่น เป็นธงชาติ ตราแผ่นดิน เคร่ืองหมาย
ราชการ พระปรมาภิไธย หรอื พระบรมฉายาลักษณ์ เป็นต้น (มาตรา 8)

5.1.3 ไม่เหมือนหรือคล้ายกับเครื่องหมายการค้า หรือเครื่องหมายบริการของผู้อ่ืนท่ีได้
จดทะเบยี นไว้แลว้

เมื่อผู้ประกอบการได้จดทะเบียนเครื่องหมายแล้วก็จะเป็นเจ้าของ และมีสิทธิ์แต่เพียงผู้
เดียวที่จะใช้เครื่องหมายการค้า หรือเคร่ืองของบริการนั้นกับสินค้า และบริการที่จดทะเบียนไว้แต่
เพียงผ้เู ดียว(มาตรา 44) และในกรณที ม่ี ีผอู้ ื่นละเมดิ คอื ปลอม หรือเลียนแบบเครอ่ื งของตน ก็มีสิทธ์จิ ะ
ฟ้องร้องค่าเสียหายได้ เคร่ืองหมายที่ได้จดทะเบียนไว้จะได้รับความคุ้มครองคราวละ 10 ปี (มาตรา
53)

ดงั นั้น ผ้ปู ระกอบการควรจดทะเบียนเคร่ืองหมายการค้า หรือเครอื่ งหมายบรกิ ารของตน
ไว้ เพ่ือป้องกันมิให้ผู้อ่ืนมาปลอมหรือเลียนแบบเครื่องหมายของตน ขณะเดียวกันก็ต้องพึงระมัดระวัง
ไมใ่ ชเ้ ครื่องหมายทีเ่ หมอื น หรือคล้ายกบั เครอื่ งหมายของผอู้ ่นื ด้วย

5.2 กฎหมายสิทธิบตั ร
ตามพรราชบัญญัติสิทธิบัตร (ฉบับที่2) พ.ศ. 2543 ในกรณีที่ผู้ประกอบการเสนอขาย

สินค้าซ่ึงมีลักษณะเป็นการประดิษฐ์ใหม่ อันได้แก่ ผลิตภัณฑ์ (product) ใหม่หรือเสนอให้บริการ
กรรมวิธีใหม่ในการผลิต การเก็บรักษา อันทาให้เกิดผลิตภัณฑ์ หากการประดิษฐ์ใหม่น้ี สามารถ
นาไปใช้ประโยชน์ได้ในทางอุตสาหกรรม เกษตรกรรม พาณิชย์กรรม หรือหัตถกรรม (มาตรา 5)
ผู้ประกอบการควรนาการประดิษฐ์น้ันมายื่นคาขอรับสิทธิบัตรต่อกรมทรัพย์สินทางปัญญา เพ่ือจะ
ได้รับความคุ้มครอง คือ ผู้มีสิทธิแต่เพียงผู้เดียวในการผลิต ใช้ ขาย หรือนาเข้ามาในราชอานาจักร

327

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยท่ี 6 กฎหมายที่เก่ียวขอ้ งกับการตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์

ซ่ึงผลิตภณั ฑต์ ามสิทธิบัตรนั้น (มาตรา 36) และหากมีการละเมิดกม็ ีสิทธจิ ะฟอ้ งร้องเรียกคา่ เสียหายได้
สิทธิบตั รการประดษิ ฐน์ จ้ี ะมอี ายุการคุม้ ครอง 20 ปี นบั แต่วันขอรบั สทิ ธบิ ตั ร (มาตรา 35)

ในกรณีที่การประดิษฐ์ใหม่นั้น ไม่มีขั้นการประดิษฐ์ท่ีสูงมากนัก ผู้ประกอบการซึ่งเป็นผู้
ประดิษฐ์ก็สามารถขอรับการคุ้มครองได้ โดยยนื่ คาต้องอนุสิทธิบัตร (มาตรา 65 ทวิ) ซึง่ จะมี ลักษณะ
การคุ้มครองในทานองเดียวกนั กับสิทธิบัตร แต่จะมีอายุการคุ้มครองแค่ 6 ปี แต่จะสามารถต่ออายุได้
อกี 2 คร้ัง (มาตรา 65 สัตตะ)

สาหรับการออกแบบผลิตภัณฑ์ (industrial Design) หากผู้ประกอบการได้ออกแบบ
อุตสาหกรรมหรือหัตถกรรมที่มีลักษณะใหม่ที่ยังไม่เคยมีการใช้แพร่หลายมาก่อน ก็สามารถยื่นคา
ขอรับการคุ้มครองสิทธิบัตร การออกแบบผลิตภัณฑ์ได้เช่นเดียวกัน (มาตรา 56) ส่วนการคุ้มครองที่
ไดร้ ับก็คือ การมีสทิ ธแิ ต่เพียงผ้เู ดยี วในการใช้แบบผลติ ภัณฑ์นัน้ (มาตรา63) ส่วนอายุการคุม้ ครองการ
ออกแบบผลติ ภณั ฑน์ ้ันมีอายุ 10 ปนี บั แต่วนั ขอรับสทิ ธิบัตร (มาตรา62)

5.3 กฎหมายลิขสิทธิ์
ในการทาการตลาดทางอิเล็กทรอนิกส์ของผู้ประกอบการนั้น ในพ้ืนท่ีโฆษณาบนเว็บไซต์

ของผู้ประกอบการ อาจจะประกอบดัวยงานสร้างสรรค์ท่ีมีลิขสิทธ์ตามพระราชบัญญัติลิขสิทธ์ิ
พ.ศ.2537 หลายประเภท เช่น ขอ้ ความ เนื้อหาสาระ ถือเปน็ งานวรรณกรรม ซึง่ อาจเขา้ องค์ประกอบ
ของงานอันมลี ขิ สิทธิท์ ่ไี ด้รับความคมุ้ ครองตามกฎหมายได้

5.3.1 ภาพประกอบ ถือเป็นงานศิลปะกรรมา ประเภทจิตรกรรม ภาพถ่าย หรือ

ศลิ ปะประยุกต์

5.3.2 เสียงประกอบ เช่น ทานอง เนือ้ รอ้ งของเพลง ถือเปน็ งานดนตรกี รรม

การสร้างสรรค์ข้อความ ภาพ และเสียงเหล่าน้ีของผู้ประกอบการ อาจได้รับการ

คมุ้ ครองภายใต้กฎหมายคมุ้ ครองลิขสิทธ์ิได้ หากเปน็ การสร้างสรรค์ที่ได้ทาด้วยตนเองไมไ่ ด้ลอกเลียน

มาจากงานของผู้อื่นปละได้ใช้ทักษะ แรงงาน ตลอดจนวิจารณญาณของตน (มาตรา6) ลิขสิทธ์ิน้ันจะ

ได้รับความคุ้มครองตามกฎหมายทันทีโดยอัตโนมัติ และไม่ต้องมีการจดทะเบียน โดยจะมีอายุการ

คุ้มครอง คือ สิทธ์แต่เพียงผู้เดียวในการทาซ้า ดัดแปลง และเผลแพร่งานต่อสาธารณะชนนั่นเอง

(มาตรา15)

ในขณะท่ีการสร้างสรรค์งานอาจทาให้ผู้ประกอบการได้มาซ่ึงลิขสทิ ธ์ ผู้ประการก็มี

ข้อพึงระมัดระวังในการไม่นางานอันมีลขิ สิทธ์ิของผูอ้ ื่นมาใช้ในการทาการตลาดของตนเองโดยไมไ่ ดร้ ับ

อนญุ าตเช่นเดยี วกัน มิฉะน้ันจะถอื เป็นการละเมดิ และอาจถูกฟอ้ งร้องค่าเสียหายหรอื ได้รบั โทษจาคุก

และปรบั ในทางอาญาได้

328

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 6 กฎหมายท่เี ก่ียวขอ้ งกบั การตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์

สรุปเน้ือหา หนว่ ยที่ 6

กฎหมายมีส่วนช่วยดูแลผู้บริโภคให้ได้รับสินค้าและบริการที่มีมาตรฐานในแง่ของข้อมูลของ
ผู้บริโภคเองท่ีใช้ในการทาธุรกรรมต่าง ๆ ในอนาคตอันใกล้ เพื่อส่งเสริมและสร้างความเชื่อมั่นในการ
ทาธุรกรรมทางออนไลน์ให้แก่ประชาชน โดยกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการตลาดอิเล็กทรอนิกส์ที่สาคัญ
ประกอบดว้ ย

1. กฎหมายดา้ นพาณิชย์อเิ ล็กทรอนกิ ส์ โดยเน้ือหาดา้ นในจะระบกุ ฎหมายทีเ่ ก่ียวข้องกับการ
รบั รองความมผี ลของการประกอบพาณชิ ย์อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ การจดทะเบยี นพาณชิ ย์อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ของ
ธุรกิจออนไลน์ นอกจากน้ยี งั รวมไปถึงการทาธรุ กรรมทางอเิ ลก็ ทรอนิกส์ดว้ ย

2. กฎหมายดน้ มาตรการความปลอดภยั ปอ้ งกนั อาชญากรรมหรือการฉ้อโกง ท่ปี จั จุบนั น้ีมี
มิจฉาชพี ที่แฝงตัวเขา้ มาเพื่อกระทาความผิดอย่างมากมายดังน้ันกฎหมายชดุ นจี้ ะทาหนา้ ทป่ี กป้องการ
กระทาที่เกดิ จากความผิดของบคุ คลอื่นบุคคลใด

3. กฎหมายด้านคุ้มครองความเป็นส่วนตวั เกี่ยวกบั บุคคล เป็นกฎหมายทช่ี ่วยให้เกิดความ
เป็นสว่ นตัวมากข้ึนในระบบเครือข่าย เพ่ือป้องกันการนาเอาข้อมูลของบุคคลใดบุคคลหนง่ึ ไปกระทา
ความผิด

4. กฎหมายด้านความคมุ้ ครองผู้บรโิ ภค เป็นการสรา้ งความเช่ือมั่นใหแ้ กผ่ บู้ ริโภคถือว่าเป็น
ปจั จยั ที่สาคัญเนื่องจากการเติบโตของตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ กฎหมายที่เกย่ี วข้องไดแ้ ก่ พรบ.คุม้ ครอง
ผูบ้ ริโภค เรือ่ งของทรพั ยส์ นิ ทางปัญญา

329

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 6 กฎหมายท่ีเกี่ยวข้องกับการตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์

คาศัพท์หนว่ ยท่ี 6

Confidentiality ความลบั
Password รหสั ผ่าน
Integrity ความสมบูรณ์ ถูกต้อง
Surveillance การตรวจตรา
Invoice ใบกากับภาษี
Ministry of Information and Community กระทรวงเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสื่อสาร
Technology : MICT
Department of Intellectual Property กรมทรัพยส์ ินทางปญั ญา
Department of Business Development กรมพฒั นาธุรกจิ การค้า
Office of The Consumer Protection สานักงานคณะกรรรมการคุ้มครอผู้บริโภค
Board
Information Law กฎหมายเทคโนโลยีสารสนเทศ
Electronic Transaction Law กฎหมายธุรกรรมอิเลก็ ทรอนิกส์
Electronic Signature Law กฎหมายลายมือช่ืออิเล็กทรอนกิ ส์
Computer Crime Law กฎหมายอาชญากรรมทางคอมพิวเตอร์
Data Protection Law กฎหมายคุม้ ครองขอ้ มูลสว่ นบุคคล
Computer-Related Crime กฎหมายวา่ ดว้ ยการกระทาความผดิ เกย่ี วกบั
คอมพวิ เตอร์
Digital Signature ลายมอื ช่ือดิจิทัล
Certification Authority ใบรบั รองอิเลก็ ทรอนกิ ส์
Product Warranty Policy นโยบายการประกนั สินคา้
Phishing Scam การหลอกลวงทางอนิ เทอร์เน็ต
Signature Dynamic ลายเซ็นทแี่ นบไปกบั เอกสารทางอเิ ล็กทรอนิกส์
Public Key การสร้างลายมือช่ือโดยใชเ้ ทคโนโลยีกุญแจ
สาธารณะ

330

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หน่วยท่ี 6 กฎหมายทเ่ี กี่ยวข้องกับการตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์

แบบฝกึ หดั หนว่ ยท่ี 6
เร่อื ง กฎหมายที่เก่ยี วขอ้ งกบั การตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์

คาสั่ง จงเตมิ ข้อความให้ถกู ตอ้ งและสมบรู ณ์
จุดประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม :

1. อธิบายกฎหมายพาณิชยอ์ ิเลก็ ทรอนกิ ส์ของไทยได้
2. อธิบายกฎหมายดา้ นมาตรการความปลอดภัยปอ้ งกันอาชญากรรมหรอื การฉ้อโกงได้
3. อธบิ ายกฎหมายด้านค้มุ ครองความเปน็ ส่วนตัวเกี่ยวกบั ข้อมูลสว่ นบคุ คลได้
4. อธิบายกฎหมายดา้ นคุม้ ครองผ้บู รโิ ภคได้
5. อธบิ ายกฎหมายการคุ้มครองทรพั ยส์ ินทางปญั ญาได้

คาชี้แจง : แบบฝกึ หัดแบบอตั นยั จานวน 10 ขอ้ ใชเ้ วลาในการทาแบบฝกึ หัด 30 นาที

1. อะไรคือสิง่ สาคญั ที่จะทาใหพ้ าณชิ ย์อิเล็กทรอนิกส์ของไทยมีการเตบิ โตขึน้

………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. สาหรับกรณีเว็บไซต์ที่ไม่ต้องจดทะเบยี นพาณิชย์อิเลก็ ทรอนิกส์ไดแ้ ก่

………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. พระราชบัญญตั ิการกระทาความผดิ เกยี่ วกับ คอมพิวเตอร์ พ.ศ. 2550 เปน็ กฎหมายที่มีความ
มงุ่ หมายในเรื่องใด

………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

331

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 6 กฎหมายที่เก่ียวขอ้ งกับการตลาดอิเล็กทรอนิกส์

4. การกาหนดโทษตาม พระราชบญั ญตั กิ ารกระทาความผิดเกี่ยวกับ คอมพิวเตอร์ พ.ศ. 2550
เป็นการกาหนดโทษแก่บุคลใด

………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. พระราชบญั ญตั ิการประกอบธุรกิจข้อมลู เครดติ พ.ศ. 2545 มีเจตนารมณห์ ลักเพ่ือ
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6. สาระสาคญั ของ (ร่าง) พระราชบญั ญตั ิคุ้มครองขอ้ มูลส่วนบุคคล พ.ศ. น้ันเน้นเรอ่ื งใด

………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. พระราชบญั ญัตคิ ุ้มครองผูบ้ ริโภค พ.ศ. 2522 กาหนดสิทธิผบู้ รโิ ภคไวก้ ่ปี ระการอะไรบา้ ง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. กรณีท่ีผ้บู ริโภคใชส้ ทิ ธิเลกิ สัญญาผูป้ ระกอบธรุ กิจตลาดแบบตรงจะต้องกระทาสง่ิ ใด
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

332

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 6 กฎหมายท่เี กี่ยวขอ้ งกับการตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์

9. ลักษณะของเคร่ืองหมายท่ีจะจดทะเบียนเป็นเคร่ืองหมายการค้า หรือเคร่ืองหมายบริการได้
น้นั จะต้องประกอบดว้ ยลักษณะ 3 ประการ คอื
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10. เครอ่ื งหมายบรกิ าร (Service Mark) คือ
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

333

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 6 กฎหมายที่เก่ียวขอ้ งกับการตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์

เรื่อง กฎหมายทีเ่ กีย่ วขอ้ งกบั
การตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์

ใบงานที่ 6

ผลการเรยี นร้ทู ่คี าดหวงั
1. อธบิ ายกฎหมายพาณิชย์อิเล็กทรอนกิ ส์ของไทยได้
2. อธบิ ายกฎหมายด้านมาตรการความปลอดภยั ป้องกันอาชญากรรมหรอื การฉ้อโกงได้
3. อธิบายกฎหมายด้านคุ้มครองความเป็นส่วนตวั เกีย่ วกับขอ้ มูลสว่ นบคุ คลได้
4. อธิบายกฎหมายด้านคุ้มครองผบู้ รโิ ภคได้
5. อธิบายกฎหมายการคุ้มครองทรัพยส์ นิ ทางปัญญาได้

ขั้นตอนในการปฏบิ ัตกิ ิจกรรม
ครมู อบหมายให้ผเู้ รียนร่วมกันปฏบิ ัตงิ านโดยใช้กระบวนการกล่มุ ตามขนั้ ตอนตอ่ ไปนี้
1. ให้นักศึกษาจับกลมุ่ จานวน 3 - 4 คน แตล่ ะกลุ่มส่งตวั แทนกลุม่ ละ 1 คนเพือ่ เปน็

ผู้สงั เกตการณ์และประเมนิ ผลงานรว่ มกับครู
2. กาหนดให้แตล่ ะกลมุ่ ดาเนนิ การค้นควา้ หาข้อมูลโดยการจับฉลากตามหวั ข้อที่กาหนดให้

โดยใหห้ าขอ้ มลู ธรุ กิจตัวอย่างทเ่ี กี่ยวข้องกบั หัวเร่ืองดงั กลา่ วดว้ ย โดยมหี ัวข้อดังน้ี
1. กฎหมายพาณิชยอ์ เิ ล็กทรอนิกสข์ องไทย
2. กฎหมายดา้ นมาตรการความปลอดภยั ปอ้ งกนั อาชญากรรมหรือการฉ้อโกง
3. กฎหมายดา้ นค้มุ ครองความเปน็ ส่วนตัวเกย่ี วกับขอ้ มลู ส่วนบุคคล
4. กฎหมายดา้ นคมุ้ ครองผู้บรโิ ภค
5. กฎหมายการคมุ้ ครองทรพั ย์สินทางปญั ญา

3. สมาชิกในกลมุ่ รว่ มกนั อภปิ รายเกยี่ วกับหัวขอ้ ทไ่ี ด้กาหนดไวก้ ลมุ่ ละ 10 นาที
4. จัดทาผลงานเพื่อนาเสนอโดยใช้โปรแกรมสาเร็จรูป Microsoft PowerPoint กาหนด
กลุ่มละไมเ่ กิน 5 สไลด์
5. ให้ดาเนินกิจกรรม Gallery Walk โดยให้มีผู้นาเสนออยู่ประจากลุ่มของตัวเองจากน้ัน
สมาชิกทีเ่ หลือจะต้องเดินไปศึกษาในหวั ข้อของกลุ่มอ่ืน ๆ โดยครูจะเป็นผู้ดาเนนิ การจับเวลาในการ
หมนุ เปลี่ยนการเขา้ ศึกษาของแตล่ ะกลุม่ โดยกาหนดให้ศกึ ษากลุ่มละ 5 นาที

334

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 6 กฎหมายท่เี กี่ยวขอ้ งกบั การตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์

เรื่อง กฎหมายที่เกย่ี วขอ้ งกับ
การตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์

ใบงานที่ 6 (ต่อ)

6. หลงั จากทด่ี าเนินกิจกรรม Gallery Walk เรยี บรอ้ ยใหส้ มาชิกกลับเข้ากลุ่ม และ
ดาเนนิ การในกิจกรรมแลกเปล่ียนเรยี นร้รู ว่ มกันภายในกลุ่มเพือ่ ให้เกดิ การเรยี นรูร้ ่วมกนั ใชเ้ วลา
10 นาที

7. ให้สมาชิกในกลมุ่ ร่วมกันวาดผังความคดิ ลงในกระดาษทแี่ จกให้โดยให้เชอื่ มโยงใน
หวั ขอ้ เรอ่ื งที่ไดจ้ ากการศึกษาของทุก ๆ กล่มุ ใช้เวลา 10 นาที

8. นาแผนผังความคิดมานาเสนอหนา้ ชั้นเรียน ใชเ้ วลา 5 นาที
9. ครแู ละผเู้ รยี นร่วมกันสรปุ และตอบขอ้ ซกั ถาม

335

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 6 กฎหมายทีเ่ ก่ียวข้องกับการตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์

แบบประเมนิ การนาเสนอผลงาน

(สาหรบั ครแู ละนกั ศกึ ษา)

ใบงานที่ 6

เรื่อง กฎหมายท่เี กยี่ วขอ้ งกับการตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์

กลมุ่ ที่..............................

ระดับช้ัน................สาขางาน.............................. วนั /เดอื น/ป.ี ................

ท่ี รายการประเมิน คะแนน เกณฑ์การประเมนิ

1. เนอื้ หา (4 คะแนน) คะแนน 4 : มีครบทกุ ขอ้

1. องคป์ ระกอบครบถว้ นสมบรู ณ์ คะแนน 3: มี 3 ข้อ ขาด 1 ขอ้

2. เน้ือหาถูกต้อง คะแนน 2: มี 2 ขอ้ ขาด 2 ข้อ

3. เนื้อหาต่อเนอื่ ง คะแนน 1: มี 1 ขอ้ ขาด 3 ข้อ

4. มีการค้นควา้ เพ่ิมเติม

2. กระบวนการทางาน (2 คะแนน) คะแนน 2 : มีครบทกุ ขอ้

1. มกี ารวางแผนอย่างเปน็ ระบบ คะแนน 1: มไี มค่ รบ 4 ขอ้

2. การปฏิบตั ติ ามแผน คะแนน 0: ไม่ปรากฏกระบวนการ

3. ตดิ ตามประเมนิ ผล ทางานท่ีชดั เจน

4. การปรับปรุงพฒั นางาน

3. การนาเสนอ (2 คะแนน) คะแนน 2 : มีครบทุกขอ้

1. การใชส้ านวนภาษาดีถูกต้อง คะแนน 1.5: มี 3 ข้อ ขาด 1 ข้อ

2. การสะกดคาและไวยากรณถ์ กู ต้อง คะแนน 1 : มี 2 ขอ้ ขาด 2 ขอ้

3. รูปแบบน่าสนใจ คะแนน 0.5: มี 1 ขอ้ ขาด 3 ข้อ

4. ตรงตามกาหนดเวลา

4. คุณธรรม (2 คะแนน) คะแนน 2 : มีครบทกุ ขอ้

1. กระตอื รือร้น คะแนน 1.5: มี 3 ข้อ ขาด 1 ขอ้

2. ความมีน้าใจ คะแนน 1 : มี 2 ข้อ ขาด 2 ข้อ

3. ความซ่อื สตั ย์ คะแนน 0.5: มี 1 ขอ้ ขาด 3 ขอ้

4. ความรบั ผิดชอบ

(ลงชือ่ ).............................................ผปู้ ระเมนิ

(.............................................)
............./................./.............

336

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 6 กฎหมายที่เก่ียวขอ้ งกับการตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์

แบบสงั เกตพฤติกรรมการเข้ารว่ มกจิ กรรมกลุ่ม
(สาหรับคร)ู
ใบงานที่ 6

เรือ่ ง กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการตลาดอิเล็กทรอนิกส์
กลมุ่ ท่.ี .................

ระดับชัน้ ................สาขางาน.............................. วนั /เดอื น/ปี.................
คาชีแ้ จง

1. ครผู สู้ อนสังเกตพฤติกรรมการทางานกลมุ่ ของนกั ศกึ ษาแตล่ ะคนทุกครั้งทีม่ ีการปฏิบัติ

กจิ กรรมกล่มุ และทาเคร่ืองหมาย  ในชอ่ งทีต่ รงกับพฤติกรรมของนักศึกษาตามเกณฑ์การประเมนิ

2. นาผลการสังเกตไปเป็นส่วนหนง่ึ ของการประเมินคุณธรรม จรยิ ธรรมและคณุ ลักษณะ

อนั พงึ ประสงค์ของนกั ศกึ ษา

ลาดับท่ี รายการประเมนิ ผลลัพธ์ รวม
ปฏิบตั ิ ไมป่ ฏิบตั ิ

1 ความรว่ มมอื ในการทางาน
2 การแสดงความคดิ เห็น
3 การรบั ฟงั ความคดิ เห็น
4 ความตง้ั ใจในการทางาน
5 การมีส่วนรว่ มในการวางแผน / อภิปราย

(ลงชื่อ).............................................ผ้สู ังเกต
(.............................................)
............./................./.............

เกณฑก์ ารให้คะแนน = 1
ปฏบิ ัติ = 0
ไม่ปฏบิ ตั ิ

337

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 6 กฎหมายท่ีเกี่ยวข้องกบั การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์

แบบประเมนิ ผลหลงั การเรียนรหู้ นว่ ยท่ี 6

คาชแี้ จง 1. จงทาเครื่องหมายกากบาท (X) ทบั ตัวอกั ษรหนา้ ข้อความทถ่ี ูกทส่ี ดุ เพียงข้อเดยี ว
2. เวลาทาแบบทดสอบ 10 นาที
3. แบบทดสอบมีจานวน 10 ขอ้ คะแนน 10 คะแนน

1. ขอ้ ใดกล่าวถกู ต้อง เกีย่ วกับการกาหนดให้ผู้ประกอบกิจการ ตามพระราชบัญญตั ิจดทะเบียน
พาณชิ ย์ พ.ศ.2499 ฉบับน้ีได้กาหนดใหบ้ คุ คลธรรมดาหา้ งหนุ้ ส่วนสามญั ประกอบกจิ การอนั เป็น
พาณิชย์กิจโดย

ข้อ (1) ซ้ือขายสินค้าหรือบริการโดยวิธีการใช้สื่ออิเล็กทรอนิกส์ผ่านระบบเครือข่าย
อนิ เตอรเ์ น็ต

ข้อ (2) บริการอินเตอร์เน็ตให้เช่าพื้นที่ของเครื่องคอมพิวเตอร์แม่ข่ายบริการเป็นตลาดกลาง
ในการซือ้ ขายสนิ ค้าหรอื บรกิ ารโดยวธิ ีใช้ส่ืออิเลก็ ทรอนิกสผ์ า่ นระบบเครอื ขา่ ยอนิ เตอรเ์ น็ต

ขอ้ (3) ใหบ้ ริการเครื่องคอมพิวเตอร์เพื่อใช้อินเตอร์เนต็ มีหนา้ ท่ีจดทะเบียนพาณิชย์ทั้งน้ี เพื่อ
เป็นการสร้างความเชื่อม่ันในการประกอบพาณิชยอ์ เิ ลก็ ทรอนิกส์

ก. ขอ้ (1) ถกู ตอ้ ง
ข. ข้อ (2) ถกู ตอ้ ง
ค. ข้อ (3) ถกู ตอ้ ง
ง. ข้อ (1) และ ข้อ (2) ถูกตอ้ ง
จ. ข้อ (1) ,ข้อ (2) และ ข้อ (3) ถกู ตอ้ ง
2. กฎหมายด้านพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ของไทยสาหรับกรณีเว็บไซต์ที่ไม่ต้องจดทะเบียนพาณิชย์
อเิ ลก็ ทรอนกิ สไ์ ด้แก่
ก. มเี ฉพาะหน้าร้านโชว์สนิ คา้ ของตนเอง แต่ทาการค้า ในชอ่ งทางปกติ
ข. การประชาสมั พนั ธเ์ พอ่ื การสอนประกาศรบั สมัครงาน
ค. การประชาสัมพันธ์ข้อมลู เกยี่ วกับบริษัท
ง. การซ้อื ขายสินค้าโดยผ่านระบบเครือข่ายอินเทอรเ์ น็ต
จ. การโฆษณาสินคา้ ของตนเอง

338

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอิเล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 6 กฎหมายทเี่ ก่ียวข้องกบั การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์

3. พระราชบัญญัติธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ.2544 (แก้ไข พ.ศ.2551) ได้กาหนดสาระสาคัญ
คอื ข้อใด
ก. กาหนดบคุ คลท่สี ง่ ขอ้ มลู คอมพิวเตอร์หรอื จดหมายอิเล็กทรอนกิ สแ์ กบ่ ุคคลอนื่
ข. กาหนดลกั ษณะของบัตรอิเลก็ ทรอนิกส์
ค. กาหนดลักษณะของลายมอื ชอื่ อเิ ล็กทรอนิกสท์ เี่ ช่อื ถือได้
ง. กาหนดกรอบให้บุคคลมีสิทธไิ ด้รับการคุ้มครอง
จ. กาหนดสทิ ธิความเปน็ ส่วนตวั เก่ียวกับข้อมลู ส่วนบคุ คล

4. ตามพระราชบัญญัติการกระทาความผิดเก่ียวกับ คอมพิวเตอร์ พ.ศ. 2550 กาหนดโทษแก่บุคคล
ยกเว้น ข้อใด
ก. บุคคลท่ีกระทาโดยมิชอบไม่ว่าวิธีใดเพ่ือให้การทางานของระบบคอมพิวเตอร์ของผู้อ่ืนถูก

ระงับ
ข. บุคคลท่ีทาให้เสียหายทาลายแก้ไขเปลี่ยนแปลงไม่ว่าทั้งหมดหรือบางส่วนซึ่ง

ขอ้ มลู คอมพิวเตอรข์ องผู้อนื่ โดยมชิ อบ
ค. บุคคลที่กระทาโดยมิชอบด้วยวิธีการการทางอิเล็กทรอนิกส์เพื่อดักรับไว้ซึ่ง

ขอ้ มูลคอมพวิ เตอรข์ องผูอ้ ื่น
ง. บุคคลท่ีไม่สนับสนุนยินยอมให้มีการกระทาความผิดเกี่ยวกับข้อมูลคอมพิวเตอร์ปลอมไม่ว่า

ท้ังหมดหรือบางส่วนหรือข้อมลู คอมพวิ เตอร์อนั เป็นเท็จ
จ. บคุ คลทเ่ี ผยแพร่หรือส่งต่อข้อมูลคอมพวิ เตอร์โดยรู้อยู่แลว้ วา่ เป็นข้อมูลคอมพวิ เตอรป์ ลอม

5. สาเหตุที่สาคัญท่ีสุดที่ทาให้ผู้บริโภคขาดความเช่ือมั่นในการใช้บริการพาณิชย์ อิเล็กทรอนิกส์
คือขอ้ ใด
ก. ขาดการเกบ็ รักษาข้อมลู สว่ นบุคคล
ข. มกี ารปรับปรงุ การให้บรกิ ารอย่เู สมอ
ค. มีการเก็บขอ้ มลู ลูกค้า
ง. ขาดการติดต่อส่ือสาร
จ. ขาดระเบยี บและมาตรฐานในการดาเนินงาน

339

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 6 กฎหมายทีเ่ ก่ียวขอ้ งกบั การตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์

6. แนวทางของการร่างกฎหมายเพ่ือคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลเป็นการท่ัวไปนั้น ประเทศไทย ได้เร่ิม
ศึกษาตง้ั แตป่ ระมาณปี พ.ศ.
ก. 2543
ข. 2544
ค. 2545
ง. 2546
จ. 2547

7. พระราชบญั ญตั คิ ุ้มครองผู้บรโิ ภค พ.ศ. 2522 กาหนดสิทธิผูบ้ ริโภคไว้ 5 ประการ ยกเวน้ ขอ้ ใด
ก. สิทธิทจี่ ะได้รับขา่ วสาร
ข. สทิ ธทิ ีจ่ ะมีอิสระใน การเลอื กหาสนิ ค้าหรือบริการ
ค. สทิ ธิที่ จะได้รบั ความปลอดภยั จากการใช้สินค้า
ง. สิทธิทจ่ี ะไดร้ ับการคุ้มครองและชดใช้ค่าเสยี หายเมื่อมีการละเมดิ สิทธิของผูบ้ รโิ ภค
จ. สิทธทิ จี่ ะไดร้ ับขอ้ สัญญาทถ่ี กู เอารัดเอาเปรยี บจากผ้ปู ระกอบธรุ กิจ

8. การกาหนดหน้าที่ในการให้ข้อมูลเพ่ือเสนอขายสินคา้ หรือบริการ ตามพระราชบญั ญัติขายตรงละ
ตลาดแบบตรง พ.ศ.2545 โดยข้อมูลจะต้องประกอบดว้ ย ยกเวน้ ขอ้ ใด
ก. ช่อื และทอ่ี ยูข่ องผ้ปู ระกอบธรุ กจิ ตลาดแบบตรง
ข. ระบวุ ันทเ่ี ร่ิมผลติ และวนั หมดอายุ
ค. ราคาสนิ คา้ หรือบรกิ าร
ง. รายละเอียดของสนิ ค้าหรือบรกิ าร
จ. ระบเุ วลาท่แี นน่ อนในการจดั ส่งสนิ คา้ หรอื บริการ

9. ลักษณะของเครื่องหมายท่ีจะจดทะเบียนเป็นเครื่องหมายการค้า หรือเครื่องหมายบริการได้ น้ัน
จะตอ้ งประกอบดว้ ยลกั ษณะ 3 ประการ คอื
ข้อ (1) มีลักษณะบ่งเฉพาะ คือ มีลักษณะท่ีทาให้ผู้บริโภคทราบ และเข้าใจได้ว่าสินค้า หรือ

บริการท่ีใช้เคร่ืองนั้น แตกต่างจากสินค้าหรือบริการของผู้อ่ืน เช่น เป็นรูป หรือคา ที่ได้ประดิษฐ์ขึ้น
อนั มลี ักษณะบง่ เฉพาะ

ข้อ (2) ไม่มีลักษณะต้องห้ามตามกฎหมาย เช่น เป็นธงชาติ ตราแผ่นดิน เครื่องหมายราชการ
พระปรมาภิไธย หรอื พระบรมฉายาลกั ษณ์ เปน็ ต้น

ข้อ (3) ไม่เหมือนหรือคล้ายกับเคร่ืองหมายการค้า หรือเคร่ืองหมายบริการของผู้อื่นท่ีได้จด
ทะเบยี นไวแ้ ลว้

340

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 6 กฎหมายทีเ่ ก่ียวข้องกับการตลาดอิเล็กทรอนิกส์

ขอ้ ใดกลา่ วถูกตอ้ ง
ก. ข้อ (1) ถูกตอ้ ง
ข. ขอ้ (2) ถูกตอ้ ง
ค. ขอ้ (3) ถกู ต้อง
ง. ข้อ (1) และ ขอ้ (2) ถกู ต้อง
จ. ข้อ (1) ,ข้อ (2) และ ขอ้ (3) ถูกตอ้ ง

10. สินค้าซ่ึงมีลักษณะเป็นการประดษิ ฐ์ใหม่ อันได้แก่ ผลิตภณั ฑ์ (product) ใหม่ ผู้ประกอบการควร
นาการประดษิ ฐน์ น้ั มาย่ืนคาขอรบั สิทธบิ ัตรต่อท่ใี ด

ก. กรมทรพั ยส์ นิ ทางปญั ญา
ข. กรมบัญชีกลาง
ค. กรมการคา้ ระหวา่ งประเทศ
ง. กระทรวงพาณชิ ย์
จ. กรมธุรกิจการค้า

341

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอิเล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 6 กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์

เอกสารอ้างองิ

กรมการค้าพัฒนาธุรกิจ. “จดทะเบียนพาณชิ ย์อิเล็กทรอนกิ ส์.” [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก :
www.trustmarkthai.com,30 ตลุ าคม 2559.

ภาวุธ พงษว์ ิทยภานุ. “E-Marketing คืออะไร.” [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก : http://www.pawoot.com/
e-marketing, 30 ตลุ าคม 2559.

ไตรเลศิ ครุฑเวโชและคณะ. “การตลาดอิเล็กทรอนิกส์.” นนทบรุ ี : สานักพมิ พ์เอมพันธ,์ 2558.
พนิตตา ตันธเนศและคณะ. “การขายออนไลน์.” กรุงเทพฯ : สานกั พิมพ์พฒั นาวิชาการ,2559.
พนั จันทร์ ธนวัฒนเสถียร. “เปิดร้านออนไลน์ Open Your Online Shop.” กรงุ เทพฯ : รีไวว่า จากัด

,2559.
วัลลภา สรรเสริญ และคณะ. “การขายออนไลน์.” กรงุ เทพฯ : จิตรวฒั น์, 2557.
อิทธิวฒั น์ รัตนพองสบ.ู่ “E-Marketing การตลาดอิเล็กทรอนิกส.์ ” กรุงเทพฯ : สานักพิมพ์ วติ ตี้กรปุ้ ,

2550.
Judy Strauss, and RaymondFrost. “E-Marketing.”6th ed. United States of America :

Permission Department, 2012.
Wikipedia. “การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์” [ออนไลน์] เขา้ ถึงได้จาก : http://th.wikipedia.org/wiki/

การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์, 31 ตลุ าคม 2559.

342

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 7 จรยิ ธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์

7หน่วยที่
จรยิ ธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์

สาระการเรียนรู้

1. จรยิ ธรรมในระบบสารสนเทศ
2. อาชญากรรมทางคอมพวิ เตอร์
3. จรรยาบรรณการขายสนิ ค้าในตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์

สาระสาคญั

ในการขายสินค้าในตลาดอิเล็กทรอนิกส์เป็นการที่ผู้ขายประกาศขายสินค้าสาเร็จรูปผ่าน
เครือข่ายอินเทอร์เน็ตโดยอาศัยจอคอมพิวเตอร์หรอื ผ่านการใช้งานบนอุปกรณเ์ คล่ือนที่ทม่ี รี ะบบส่ังซื้อ
สินค้าผ่านทางอินเทอร์เน็ต และผู้ซื้อกับผู้ขายตกลงซื้อโดยไม่ต้องพบหน้ากัน การชาระเงินค่าสินค้า
ท้งั หมดจะต้องผ่านกระบวนการธุรกรรมทางตลาดอิเล็กทรอนิกส์ การนาเสนอสินค้าเพื่อให้ลกู ค้าเลอื ก
ซ้ือสินค้าตามความต้องการมีความจาเป็นอย่างยิ่งต้องยึดหลักของการมีจรรยาบรรณเข้ามาประกอบ
อาชีพการขายของบนตลาดอิเล็กทรอนิกส์ ซ่ึงการขายในระบบน้ีลูกค้าจะไม่เห็นสินค้าจริง เป็นการ
แสดงตัวอย่างสินค้าโดยผ่านช่องทางของส่ือสังคมออนไลน์ต่าง ๆ ผู้ประกอบการจาเป็นจะต้องสร้าง
ความเชอ่ื ถือในวชิ าชีพเพอื่ ให้ลูกค้าเกิดความมน่ั ใจในการซอ้ื สินคา้ และบริการ

จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้

จดุ ประสงคท์ ่ัวไป
1. เพือ่ ใหผ้ ู้เรยี นได้ทราบและเข้าใจจรรยาบรรณของระบบสารสนเทศ
2. เพอื่ ให้ผเู้ รยี นได้ทราบและเขา้ ใจอาชญากรรมทางคอมพิวเตอร์
3. เพื่อใหผ้ เู้ รียนได้ทราบและเขา้ ใจถึงจรรยาบรรณของการขายสนิ คา้ ในตลาด
อิเลก็ ทรอนกิ ส์
4. เพ่ือให้มีกิจนิสัยท่ีดีในการทางานรับผิดชอบ ประณีต รอบคอบ ตรงต่อเวลา สะอาด และ
ทางานร่วมกบั ผอู้ ่ืนได้

343

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 7 จริยธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์

5. น้อมนาหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไปใช้ในการเรียน จริยธรรมและจรรยาบรรณใน
ตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์

จุดประสงคเ์ ชิงพฤตกิ รรม
1 อธิบายถึงจรยิ ธรรมในระบบสารสนเทศได้
2 อธบิ ายถึงอาชญากรรมทางคอมพิวเตอร์ได้
3 อธิบายถึงจรรยาบรรณการขายสินคา้ ในตลาดอิเล็กทรอนกิ สไ์ ด้
4 ผู้เรยี น มีมนุษยสัมพันธ์ วินัย ความรบั ผดิ ชอบ ความเชื่อมน่ั ในตนเอง ความสนใจใฝ่รู้
ความรักสามัคคี และความกตญั ญูกตเวที
5 ประยุกตห์ ลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี งไปใช้ในการเรยี น เร่อื ง จริยธรรมและ
จรรยาบรรณในตลาดอิเล็กทรอนิกส์

กจิ กรรมการเรียนรู้

1. ผู้สอนแจ้งวัตถุประสงค์การเรียนรู้หน่วยท่ี 7 จริยธรรมและจรรยาบรรณในตลาด
อิเล็กทรอนิกส์

2. ผู้เรียนทาแบบประเมินผลก่อนเรียน
3. ผ้เู รียนศึกษาเอกสารประกอบการเรียนรดู้ ว้ ยตนเอง
4. ผเู้ รยี นฝึกทักษะการปฏิบัตติ ามกิจกรรมตามขัน้ ตอนทก่ี าหนด
5. ผสู้ อนและผู้เรียนร่วมกันสรปุ เนือ้ หาสาระสาคญั ในหน่วยการเรียนรู้
6. ผสู้ อนเปดิ โอกาสให้ผเู้ รียนซกั ถามขอ้ สงสยั
7. ผเู้ รยี นทาแบบประเมินผลหลังเรยี น

สอ่ื การเรยี นรู้

สอื่ ส่งิ พมิ พ์
1. เอกสารประกอบการเรียน วิชา การตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์ (3202 - 2103)
เรยี บเรียงโดยนายนพิ นธ์ ร่องพืช

ส่อื โสตทศั น์
1. เคร่ืองมลั ติมิเดียโปรเจคเตอร์
2. เครอ่ื งคอมพวิ เตอร์
3. สอ่ื การนาเสนอ PowerPoint เร่อื ง หลกั การตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์

344

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 7 จรยิ ธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์

แหล่งการเรียนรู้

1. ผู้สอน
2. ห้องสมดุ วทิ ยาลัยอาชีวศึกษาแพร่
3. อินเทอร์เนต็

การวดั ผลและประเมินผล

1. การวดั ผล
1.1 วิธีวดั ผล
1.1.1 การสังเกตและประเมินพฤติกรรมด้านคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยมและ

คณุ ลกั ษณะ อันพึงประสงค์
1.1.2 การตรวจผลการเรียนจากการทาแบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยที่ 7
1.1.3 การตรวจผลการเรยี นจากการทาแบบฝกึ หดั หน่วยที่ 7
1.1.4 การตรวจผลการเรียนจากการทาใบงาน หน่วยท่ี 7
1.1.5 การตรวจผลการเรยี นจากการทาแบบทดสอบหลังเรียน หน่วยที่ 7

1.2 เครอื่ งมือ
1.2.1 แบบทดสอบกอ่ นเรยี น หน่วยที่ 7
1.2.2 แบบฝกึ หัด หนว่ ยที่ 7
1.2.3 ใบงาน หน่วยที่ 7
1.2.4 แบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยที่ 7

2. การประเมินผล
2.1 คะแนนแบบทดสอบก่อนเรียน หนว่ ยที่ 7
2.2 คะแนนแบบฝึกหดั หนว่ ยท่ี 7
2.3 คะแนนใบงาน หนว่ ยท่ี 7
2.4 คะแนนแบบทดสอบหลงั เรียน หนว่ ยท่ี 7

345

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยท่ี 7 จริยธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอิเล็กทรอนิกส์

แบบประเมนิ ผลก่อนการเรยี นรู้หน่วยท่ี 7

คาช้ีแจง 1. จงทาเคร่ืองหมายกากบาท (X) ทบั ตวั อักษรหนา้ ข้อความที่ถูกที่สดุ เพยี งข้อเดยี ว
2. เวลาทาแบบทดสอบ 10 นาที
3. แบบทดสอบมีจานวน 10 ขอ้ คะแนน 10 คะแนน

1. คุณธรรมจริยธรรมเกย่ี วกบั การใช้เทคโนโลยีคอมพวิ เตอรแ์ ละสารสนเทศ สามารถ
แบง่ เป็น 4 ประเดน็ ที่ร้จู ักกนั ในลักษณะตวั ยอ่ ว่า PAPA ยกเว้น ข้อใด
ก. ความเปน็ ส่วนตัว (Information Privacy)
ข. ความถูกตอ้ ง (Information Accuracy)
ค. ความมีพรอ้ ม (Availability)
ง. ความเปน็ เจ้าของ (Information Property)
จ. การเขา้ ถงึ ข้อมลู (Data Accessibility)

2. ขอ้ ใดควรกระทา เพอื่ เปน็ การปอ้ งกันการละเมิดสิทธิความเปน็ ส่วนตวั ของข้อมลู และสารสนเทศ
ก. ระวงั การใหข้ ้อมลู
ข. ไมร่ ะบุใหม้ กี ารลงทะเบยี นกอ่ นเขา้ ใช้บริการ
ค. ใช้ข้อมลู ของลกู ค้าจากแหลง่ ต่างๆ
ง. ติดตามความเคล่ือนไหวหรือพฤติกรรมของบุคคล
จ. บันทกึ ข้อมลู ในเครือ่ งคอมพิวเตอร์

3. คุณลักษณะทส่ี าคญั ในการใชค้ อมพวิ เตอร์เพอื่ การรวบรวม จัดเก็บ และเรยี กใช้ข้อมลู นั้น คอื ขอ้ ใด
ก. ความถกู ต้องในการบนั ทึกขอ้ มูล
ข. ความเป็นระเบยี บในการบันทึกข้อมูล
ค. ความทนั สมัย
ง. ความน่าเช่อื ถอื ไดข้ องข้อมูล
จ. ความรวดเรว็ ในการจัดทาขอ้ มูลและสารสนเทศ

346

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 7 จริยธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์

4. การจาแนกประเภทของอาชญากรรมทางคอมพวิ เตอร์ โดยแบง่ เปน็ 5 ประเภท ยกเว้น ขอ้ ใด
ก. การเขา้ ถงึ โดยไม่ไดร้ บั อนุญาต
ข. การสร้างความเสยี หายแกข่ ้อมลู
ค. การทางานของระบบคอมพิวเตอรห์ รือเครือขา่ ย
ง. การยับยั้งขอ้ มูลทสี่ ง่ ถึง
จ. การจารกรรมขอ้ มูลบนคอมพิวเตอร์

5. การประชุมสหประชาชาติครั้งท่ี 10 ว่าด้วยการป้องกันอาชญากรรมและการปฏบิ ัติต่อผู้กระทาผิด
(The Tenth United Nations Congress on the Prevention of Crime and the Treatment of
Offenders) เม่ือวันที่ 10-17 เมษายน 2543 จดั ขึน้ ท่ีใด

ก. กรุงเวยี นนา
ข. กรงุ จากาตา
ค. กรุงมอสโคว
ง. กรงุ เทพมหานครฯ
จ. กรุงวอชิงตนั
6. โครงการอาชญากรรมทางคอมพวิ เตอร์และการโจรกรรมทรพั ย์สินทางปัญญา (Cyber-Crime and
Intellectual Property Theft) อาชญากรรมทางคอมพิวเตอร์ 6 ประเภท ยกเวน้ ขอ้ ใด
ก. การเงนิ
ข. การละเมดิ ลขิ สิทธิ์
ค. การเจาะระบบ
ง. การก่อการรา้ ยทางคอมพวิ เตอร์
จ. การใช้อินเทอร์เน็ตเพื่อจาหนา่ ยหรือเผยแพร่ผลงาน
7. ความสาคัญของจรรยาบรรณในการขายในตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ คือ ขอ้ ใด
ก. ความรบั ผดิ ชอบ
ข. ความพึงพอใจความไวว้ างใจ
ค. ความสุข
ง. ความเหมาะสม
จ. ความประพฤติเหมาะสม

347

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอิเล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 7 จริยธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์

8. จรรยาบรรณในการขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์มีความสาคัญต่อการประกอบอาชีพการขาย
ยกเวน้ ขอ้ ใด

ก. ควบคมุ มาตรฐานการประกอบอาชพี งานขาย
ข. ควบคมุ จริยธรรมของผูป้ ระกอบอาชีพใหป้ ฏบิ ตั ิงานดว้ ยความซ่ือสตั ยส์ ุจรติ
ค. สง่ เสริมมาตรฐานวิชาชีพ
ง. ส่งเสริมจริยธรรมของผูป้ ระกอบอาชีพ
จ. เพ่มิ ความไว้วางใจ ความมั่นใจของผบู้ รโิ ภค
9. ข้อดีของการทีผ่ ู้ขายในตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์มีจรรยาบรรณทดี่ ีมีข้อใดถูกต้อง
1) กอ่ ให้เกิดความเชื่อถอื (Credit) ความหน้าเชื่อถือเกิดจากความจริงใจและความซื้อสัตย์
ท่ีผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์มีให้กับผู้บริโภค ซึ่งจะแสดงให้เป็นที่ยอมรับนับถือ และความหน้า
เชอ่ื ถอื นก้ี ก็ อ่ ให้เกดิ ความเชื่อม่ันต่ออาชีพขายนาไปส่คู วามสาเร็จต่อไป
2) กอ่ ให้เกิดความทุม่ เท (Devotion) เมอ่ื ผู้ขายในตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์นาหลกั จรรยาบรรณ
มาปฏิบัติจะก่อให้เกิดความไว้เน้ือเช้ือในต่อลูกค้า ทาให้ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์มีพลังในการ
ทางาน พร้อมทีจ่ ะท่มุ เทท้ังกายและใจเพือ่ ให้ประสบความสาเร็จตามเปา้ หมายทีไ่ ดว้ างไว้
3) ก่อให้เกิดภาพลักษณ์ท่ีดี (Good image) การประพฤติปฏิบัติโดยยึดหลักจรรยาบรรณ
สามารถสร้างภาพลักษณ์ในการประกอบอาชีพท่ีดีและมีความมั่นใจในสินค้าที่เสนอขาย ก่อให้เกิด
ความเช่อื ถือ มีความรักในตราสินค้า เกดิ การซื้อซ้าและมีความจงรักภกั ดตี อ่ ตราสินคา้ และบริการ
ก. ข้อ (1) ถูกต้อง
ข. ขอ้ (2) ถูกต้อง
ค. ขอ้ (3) ถกู ตอ้ ง
ง. ขอ้ (1) และ ขอ้ (3) ถกู ตอ้ ง
จ. ขอ้ (1) ,ข้อ (2) และ ข้อ (3) ถูกต้อง
10. ผู้ขายในตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์จะตอ้ งมจี รรยาบรรณท่ีพงึ ปฏิบัติต่อลกู คา้ ยกเวน้ ขอ้ ใด
ก. มคี วามซอ่ื สัตย์ตอ่ ลูกคา้
ข. ไม่ยั่วยุเพ่อื ให้ลูกคา้ เลิกซอ้ื หรอื ใช้บรกิ ารของคู่แข่งขนั
ค. มคี วามจริงใจตอ่ ลูกคา้
ง. ยกยอ่ งให้เกียรติแก่ลกู คา้
จ. บริการลกู คา้ ดว้ ยความจริงใจ

348

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 7 จรยิ ธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์

ผังมโนภาพ

จริยธรรมและ 1. จรยิ ธรรมในระบบสารสนเทศ
จรรยาบรรณใน 2. อาชญากรรมทางคอมพิวเตอร์
3. จรรยาบรรณในการขายสนิ ค้าในตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์
ตลาด
อิเลก็ ทรอนิกส์

349

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 7 จรยิ ธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์

7หนว่ ยท่ี
จรยิ ธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์

1. จริยธรรมในระบบสารสนเทศ

โดยท่ัวไปเมื่อพิจารณาถึงคุณธรรมจริยธรรมเกี่ยวกับการใช้ เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์และ
สารสนเทศแลว้ สามารถแบ่งเปน็ 4 ประเดน็ ทีร่ จู้ กั กนั ในลักษณะตัวยอ่ ว่า PAPA ประกอบดว้ ย

1.1 ความเปน็ ส่วนตัว (Information Privacy) หมายถงึ สิทธิทีจ่ ะอยูต่ ามลาพัง และเป็นสทิ ธิ
ที่เจ้าของสามารถท่ีจะควบคุมข้อมูลของตนเองในการเปิดเผยให้กับผู้อื่น สิทธินี้ใช้ได้ครอบคลุมท้ัง
ปัจเจกบุคคล กลุ่มบุคคล และองค์การต่าง ๆ ปัจจุบันมีประเด็นเกี่ยวกับความเป็นส่วนตัวท่ีเป็นข้อ
นา่ สังเกตดงั น้ี

1.1.1 การเข้าไปดูข้อความในจดหมายอิเล็กทรอนิกส์และการบันทึกข้อมูลในเครื่อง
คอมพวิ เตอร์รวมทั้งการบันทึก-แลกเปล่ียนข้อมลู ทบี่ ุคคลเข้าไปใช้บรกิ ารเว็บไซต์และกลุม่ ขา่ วสาร

1.1.2 การใช้เทคโนโลยีในการติดตามความเคลื่อนไหวหรอื พฤติกรรมของบุคคลซึ่งทาให้
สญู เสียความเปน็ ส่วนตัวซึง่ การกระทาเช่นนถ้ี อื เป็นการผิดจรยิ ธรรม

1.1.3 การใช้ข้อมูลของลูกค้าจากแหล่งต่างๆเพ่ือผลประโยชน์ในการขยายตลาด
การรวบรวมหมายเลขโทรศัพท์ ที่อยู่อีเมล์ หมายเลขบัตรเครดิต และข้อมูลส่วนตัวอ่ืน ๆ เพื่อนาไป
สร้างฐานขอ้ มลู ประวัตลิ ูกค้าขึ้นมาใหมแ่ ล้วนาไปขายใหก้ บั บริษทั อืน่

ดังนั้น เพื่อเป็นการป้องกันการละเมิดสิทธิความเป็นส่วนตัวของข้อมูลและสารสนเทศ
จึงควรจะต้องระวังการให้ข้อมูล โดยเฉพาะการใช้อินเตอร์เน็ตท่ีมีการใช้โปรโมช่ัน หรือระบุให้มีการ
ลงทะเบยี นก่อนเขา้ ใชบ้ รกิ าร เชน่ ข้อมูลบตั รเครดิต และทีอ่ ย่อู ีเมล์

1.2 ความถูกต้อง (Information Accuracy) ในการใช้คอมพิวเตอร์เพื่อการรวบรวม จัดเก็บ
และเรียกใช้ข้อมูลน้ัน คุณลักษณะท่ีสาคัญประการหน่ึง คือ ความน่าเชื่อถือได้ของข้อมูล ทั้งนี้
จะข้ึนอยู่กับความถูกต้องในการบันทึกข้อมูลด้วย โดยทั่วไปจะพิจารณาว่าใครจะเป็นผู้รับผิดชอบต่อ
ความถูกต้องของข้อมูลที่จัดเก็บและเผยแพร่ ดังน้ัน ในการจัดทาข้อมูลและสารสนเทศให้มีความ
ถกู ตอ้ งและน่าเชื่อถือนั้น ข้อมูลควรไดร้ ับการตรวจสอบความถูกต้องก่อนท่ีจะนาเข้าฐานข้อมลู รวมถึง
การปรับปรงุ ข้อมลู ใหม้ ีความทันสมัยอยู่เสมอ นอกจากน้ี ควรให้สิทธแิ ก่บุคคลในการเข้าไปตรวจสอบ
ความถกู ตอ้ งของขอ้ มูลตนเองด้วย

350

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอิเล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 7 จริยธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์

1.3 ความเป็นเจ้าของ (Information Property) สิทธิความเป็นเจ้าของ หมายถึง กรรมสิทธ์ิ
ในการถือครองทรัพย์สิน ซึ่งอาจเป็นทรัพย์สินท่ัวไปที่จับต้องได้ เช่น คอมพิวเตอร์ รถยนต์ หรืออาจ
เป็นทรัพย์สินทางปัญญา (ความคิด) ท่ีจับต้องไม่ได้ เช่น บทเพลงโปรแกรมคอมพิวเตอร์ แต่สามารถ
ถา่ ยทอดและบนั ทึกลงในสอ่ื ตา่ ง ๆ ได้ เชน่ สิ่งพิมพ์ เทป ซดี รี อม เปน็ ต้น

1.4 การเข้าถงึ ขอ้ มลู (Data Accessibility)
ปัจจุบันการเข้าใช้งานโปรแกรมหรือระบบคอมพิวเตอร์มักจะมีการกาหนดสิทธิตาม

ระดับของผู้ใช้งาน ทั้งน้ี เพ่ือเป็นการป้องกันการเข้าไปดาเนินการต่าง ๆ กับข้อมูลของผู้ใช้ท่ีไม่มีส่วน
เกีย่ วข้อง และเปน็ การรักษาความลบั ของข้อมูล ตัวอย่างสิทธิในการใชง้ านระบบ เช่น การบันทึก การ
แกไ้ ข/ปรับปรงุ และการลบ เป็นต้น ดังนัน้ ในการพัฒนาระบบคอมพิวเตอร์จงึ ได้มกี ารออกแบบระบบ
รกั ษาความปลอดภัยในการเข้าถึงของผู้ใช้ และการเข้าถึงข้อมูลของผู้อื่นโดยไม่ได้รับความยินยอมนั้น
กถ็ อื เป็นการผิดจริยธรรมเชน่ เดยี วกับการละเมดิ ข้อมูลส่วนตวั

ในการใช้งานคอมพิวเตอร์และเครือข่ายร่วมกนั ให้เป็นระเบียบ หากผู้ใช้รว่ มใจกนั ปฏิบัติ
ตามระเบียบและข้อบังคับของแต่ละหน่วยงานอย่างเคร่งครัดแล้ว การผิดจริยธรรมตามประเด็นดังท่ี
กล่าวมาขา้ งต้นก็คงจะไมเ่ กดิ ขนึ้

2. อาชญากรรมทางคอมพิวเตอร์ (Cyber-Crime)

เป็นการกระทาที่ผิดกฎหมายโดยใช้วิธีการทางอิเล็ กทรอนิกส์เพ่ือโจมตีระบบ
คอมพิวเตอร์และขอ้ มูลที่อย่บู นระบบดังกล่าว ส่วนในมุมมองที่กว้างข้ึน“อาชญากรรมที่เกี่ยวเนื่องกับ
คอมพิวเตอร์” หมายถึงการกระทาที่ผิดกฎหมายใด ๆ ซ่ึงอาศัยหรือมีความเก่ียวเนื่องกับระบบ
คอมพิวเตอร์หรือเครือข่าย อย่างไรก็ตาม อาชญากรรมประเภทน้ีไม่ถือเป็นอาชญากรรมทาง
คอมพวิ เตอรโ์ ดยตรง

ในการประชมุ สหประชาชาตคิ ร้ังท่ี 10 วา่ ด้วยการป้องกันอาชญากรรมและการปฏิบัตติ ่อ
ผู้กระทาผิด (The Tenth United Nations Congress on the Prevention of Crime and the
Treatment of Offenders) ซงึ่ จัดข้ึนที่กรุงเวียนนา เม่ือวันที่ 10-17 เมษายน 2543 ได้มีการจาแนก
ประเภทของอาชญากรรมทางคอมพิวเตอร์ โดยแบ่งเป็น 5 ประเภท คือ การเข้าถึงโดยไม่ได้รับ
อนุญาต, การสร้างความเสียหายแก่ข้อมูลหรือโปรแกรมคอมพิวเตอร์, การก่อกวนการทางานของ
ระบบคอมพิวเตอร์หรือเครือข่าย, การยับย้ังข้อมูลท่ีส่งถึง/จากและภายในระบบหรือเครือข่ายโดย
ไม่ได้รบั อนญุ าต และการจารกรรมขอ้ มลู บนคอมพวิ เตอร์

โครงการอาชญากรรมทางคอมพิวเตอร์และการโจรกรรมทรัพย์สินทางปัญญา (Cyber-
Crime and Intellectual Property Theft) พยายามท่ีจะเก็บรวบรวมและเผยแพร่ข้อมูล และ
ค้นคว้าเกี่ยวกับอาชญากรรมทางคอมพิวเตอร์ 6 ประเภท ท่ีได้รับความนิยม ซ่ึงส่งผลกระทบโดยตรง

351

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 7 จรยิ ธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอิเล็กทรอนิกส์

ต่อประชาชนและผู้บริโภค นอกจากน้ียังทาหน้าท่ีเผยแพร่ความรู้เก่ียวกับขอบเขตและความซับซ้อน
ของปัญหา รวมถึงนโยบายปัจจุบันและความพยายามในการปัญหาน้ี อาชญากรรม 6 ประเภท
ดงั กลา่ วไดแ้ ก่

2.1 การเงิน อาชญากรรมที่ขัดขวางความสามารถขององค์กรธุรกิจในการทาธุรกรรม
อคี อมเมริ ซ์ (หรือพาณชิ ย์อิเล็กทรอนกิ ส์)

2.2 การละเมิดลิขสิทธิ์ การคัดลอกผลงานที่มีลิขสิทธิ์ ในปัจจุบันคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลและ
อินเทอร์เนต็ ถูกใช้เปน็ ส่ือในการก่ออาชญากรรม แบบเก่า โดยการโจรกรรมทางออนไลน์หมายรวมถึง
การละเมิดลิขสิทธิ์ใด ๆ ท่ีเกี่ยวข้องกับการใชอ้ ินเทอร์เน็ตเพ่ือจาหนา่ ยหรือเผยแพร่ผลงานสร้างสรรค์
ทีไ่ ด้รับการค้มุ ครองลิขสทิ ธ์ิ

2.3 การเจาะระบบ การให้ได้มาซึ่งสทิ ธใิ นการเข้าถึงระบบคอมพิวเตอร์หรอื เครือข่ายโดยไม่ได้
รับอนุญาต และในบางกรณีอาจหมายถึงการใช้สิทธิการเข้าถึงนี้โดยไม่ได้รับอนุญาต นอกจากน้ีการ
เจาะระบบยังอาจรองรับอาชญากรรมทางคอมพิวเตอร์ในรูปแบบอื่นๆ (เช่น การปลอมแปลง การก่อ
การรา้ ย ฯลฯ)

2.4 การก่อการร้ายทางคอมพิวเตอร์ ผลสืบเน่ืองจากการเจาะระบบ โดยมีจุดมุ่งหมายเพ่ือ
สร้างความหวาดกลัว เช่นเดียวกับการก่อการร้ายทั่วไป โดยการกระทาท่ีเข้าข่าย การก่อการร้ายทาง
อเิ ล็กทรอนิกส์ (e-terrorism) จะเก่ียวข้องกับการเจาะระบบคอมพิวเตอร์เพ่อื ก่อเหตุรุนแรงต่อบุคคล
หรอื ทรพั ย์สนิ หรืออย่างนอ้ ยกม็ จี ดุ มุ่งหมายเพื่อสรา้ งความหวาดกลวั

2.5 ภาพอนาจารทางออนไลน์ ตามข้อกาหนด 18 USC 2252 และ 18 USC 2252A การ
ประมวลผลหรือการเผยแพรภ่ าพอนาจารเดก็ ถอื เปน็ การกระทาท่ีผิดกฎหมาย และตามขอ้ กาหนด 47
USC 223 การเผยแพร่ภาพลามกอนาจารในรูปแบบใดๆ แก่เยาวชนถือเป็นการกระทาที่ขัดต่อ
กฎหมาย อินเทอร์เนต็ เปน็ เพยี งช่องทางใหมส่ าหรบั อาชญากรรม แบบเกา่ อยา่ งไรกด็ ี ประเด็นเรื่องวิธี
ท่ีเหมาะสมที่สุดในการควบคุมช่องทางการส่ือสารท่ีครอบคลุมท่ัวโลกและเข้าถึงทุกกลุ่มอายุนี้ได้
กอ่ ใหเ้ กิดการถกเถยี งและการโต้แยง้ อย่างกว้างขวาง

2.6 ภายในโรงเรียน ถึงแม้วา่ อนิ เทอร์เน็ตจะเป็นแหล่งทรัพยากรสาหรับการศึกษาและสนั ทนา
การ แตเ่ ยาวชนจาเป็นต้องได้รับทราบเก่ียวกับวธิ ีการใช้งานเคร่ืองมืออนั ทรงพลังนอ้ี ย่างปลอดภัยและ
มีความรับผิดชอบ โดยเป้าหมายหลกั ของโครงการนี้คือ เพอ่ื กระต้นุ ให้เดก็ ไดเ้ รยี นร้เู กี่ยวกบั ข้อกาหนด
ทางกฎหมาย สิทธขิ องตนเอง และวธิ ีท่ีเหมาะสมในการปอ้ งกนั การใชอ้ ินเทอรเ์ น็ตในทางท่ผี ดิ

352

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 7 จริยธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์

3. จรรยาบรรณการขายสนิ คา้ ในตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์

การขายสินค้าในตลาดอิเล็กทรอนิกส์เป็นการท่ีผู้ขายประกาศขายสินค้าสาเร็จรูปผ่าน
เครอื ข่ายอนิ เทอร์เน็ตโดยอาศัยจอคอมพวิ เตอร์หรอื ผา่ นการใช้งานบนอุปกรณ์เคล่ือนที่ทมี่ รี ะบบสง่ั ซื้อ
สินค้าผ่านทางอินเทอร์เน็ต และผู้ซื้อกับผู้ขายตกลงซ้ือโดยไม่ต้องพบหน้ากัน การชาระเงินค่าสินค้า
ท้ังหมดจะตอ้ งผา่ นระบบเครือข่ายสินค้าในตลาดอิเล็กทรอนิกส์

การนาเสนอสินค้าเพื่อให้ลูกคา้ ไดเ้ ลอื กซอ้ื สินค้าตามความต้องการมีความจาเป็นอย่างยิ่ง
ต้องยดึ หลักของการมีจรรยาบรรณเขา้ มาประกอบอาชีพการขายในตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ ซ่งึ การขายใน
ระบบนี้ลูกค้าจะไม่เห็นสินค้าจริง เป็นการแสดงตัวอย่างสินค้าโดยผ่านช่องทางของสื่อสังคมออนไลน์
ต่างๆ ผู้ประกอบการจาเป็นจะต้องสร้างความเช่ือถือในวิชาชีพเพื่อให้ลูกค้าเกิดความมั่นใจในการซ้ือ
สินค้าและบริการ ดังนั้น ในการดาเนินการทางการตลาดเพื่อให้ธุรกิจประสบความสาเร็จโดยท่ี
ผ้บู ริโภคเกดิ ความเชอื่ มนั่ และศรัทธา จึงต้องยึดหลกั จรรยาบรรณ

3.1 ความหมายและความสาคัญของจรรยาบรรณในการขายในตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์
3.1.1 ความหมายของจรรยาบรรณ
จรรยาบรรณ (ราชบัณฑิตยสถาน : 2546) หมายถึง ประมวลความประพฤติ ท่ีผู้

ประกอบวิชาชีพ การงานแต่ละอย่างกาหนดข้ึน เพ่ือรักษาและสร้างเสริมเกียรติคุณ ชื่อเสียง และ
ฐานะของสมาชิก อาจเขียนเป็นลายลักษณ์อักษรหรือไม่ก็ได้

จรรยาบรรณ (ประชุม รอดประเสริฐ :2549) หมายถึง การกาหนดแนวทาง หรือ
กรอบแนวทางปฏิบัติท่ีดีงามท่ีจะให้บุคคลภายในองค์กรได้ประพฤติปฏิบัติ แนวทางหรือข้ออันควร
ประพฤติท่ีกาหนดขึ้นนั้นจะต้องสอดคล้องกับสภาพสังคมและหลักธรรมที่สภาพสังคมได้ยึดถือและ
เหน็ ดยี อมรบั ปฏิบัตอิ ยู่

จรรยาบรรณ (ติน ปรัชญพฤทธิ์ : 2536) หมายถึง มาตรฐานของความประพฤติ
และการใชด้ ุลยพินจิ ทางศีลธรรมทวี่ ่าการกระทาของบคุ คล/องค์กรถูกหรือผดิ สมควรหรอื ไมส่ มควร

จากแนวความคิดดังกล่าวสามารถสรุปได้ว่า จรรยาบรรณ เป็นส่ิงจาเป็นและมี
ความสาคัญอย่างมากในการประกอบอาชีพทุกอาชีพ เพราะจรรยาบรรณเป็นแนวความคิด ความเชื่อ
ค่านิยม กฎหมาย ระเบียบประเพณี และวัฒนธรรมของสังคมท่ีดีผสมผสานกันไป เพื่อให้ผู้ประกอบ
อาชพี ต่าง ๆ ได้ยดึ เพอ่ื เป็นแนวทางในการปฏบิ ัติงานทถี่ ูกต้องและส่งผลต่อประสิทธิภาพการทางานซ่ึง
จรรยาบรรณไมม่ รี ปู แบบทตี่ ายตัวสาหรบั ผู้ประกอบอาชพี ต่าง ๆ ธุรกิจขนาดใหญ่นยิ มเขียนหลกั เกณฑ์
จรรยาบรรณเปน็ แนวทางการปฏบิ ตั ิแก่พนกั งาน

จรรยาบรรณในการขาย (Ethics in Selling) หมายถึง หลักที่ควรประพฤติปฏิบัติ
ของผู้ขายและเป็นสิ่งท่ีจะควบคุมหรือสร้างความประพฤติท่ีเหมาะสมในการติดต่อธุรกิจด้วยความ
ซ่ือสัตย์ซ่ึงจะสร้างพื้นฐานความสัมพันธ์ในระยะยาวกับลูกค้า เพราะความพึงพอใจของลูกค้านับเป็น

353

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอิเล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 7 จรยิ ธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์

สินทรัพย์ท่ีสาคัญอย่างยิ่งสาหรับการดาเนินธุรกิจ จรรยาบรรณในการขายสาหรับผู้ขายจึงเป็นเรื่อง

เกี่ยวกับความสานึกท่ีถูกตอ้ งทางศลี ธรรมที่ผู้ขายพงึ มีและพึงปฏิบัติต่อลกู ค้าของตนเองดังน้ันผู้ขายใน

ตลาดอิเล็กทรอนิกส์จะต้องมีจรรยาบรรณ คือ จะต้องยึดหลักคุณธรรมและความประพฤติที่ถูกต้อง

ทางศีลธรรม เพื่อรักษาและส่งเสรมิ เกยี รตคิ ุณและชอ่ื เสียงของตนในการประกอบอาชพี การขายใหเ้ ป็น

ทีย่ อมรับทางสงั คม

3.1.2 ความสาคญั ของจรรยาบรรณการขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์

งานขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์เป็นงานทตี่ ้องตดิ ตอ่ สือ่ สารกบั ลกู ค้า การ

ดาเนินการขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ที่ดีและเหมาะสมแก่ลูกค้าย่อมนามาซึ่งความพึงพอใจความ

ไว้วางใจ และความภักดีต่อสินค้าของผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ ดังน้ัน การมีจรรยาบรรณในการ

ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์จึงเป็นสิ่งจาเป็นต่องานขาย ท้ังนี้จรรยาบรรณในการขายในตลาด

อเิ ล็กทรอนิกส์มีความสาคัญต่อการประกอบอาชพี การขายดงั นี้

1) ควบคมุ มาตรฐานการประกอบอาชีพงานขาย

2) ควบคมุ จรยิ ธรรมของผูป้ ระกอบอาชพี ให้ปฏบิ ัติงานดว้ ยความซื่อสตั ย์สุจริต

3) สง่ เสริมมาตรฐานวิชาชพี

4) สง่ เสริมจรยิ ธรรมของผู้ประกอบอาชีพ

5) ลดปัญหาต่าง ๆ ท่ีอาจเกดิ ขึ้น เชน่ ลดปญั หาการหลอกลวง คดโกง เปน็ ตน้ ใน

การประกอบอาชีพการขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์นั้น มีความสาคัญและมีความจาเป็นอย่างย่ิงท่ีต้อง

ยึดหลักจรรยาบรรณเพื่อแสดงความรับผิดชอบต่อสังคมและอาชีพการขายของตนเองเพราะจะทาให้

เกิดความไวว้ างใจ ความม่ันใจของผู้บริโภคและนาสกู่ ารซ้ือสินค้าในโอกาสต่อไป

3.1.3 ขอ้ ดขี องการทผี่ ู้ขายในตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์มีจรรยาบรรณทด่ี ีมีดังน้ี

1) ก่อใหเ้ กดิ ความเช่ือถือ (Credit) ความนา่ เชอ่ื ถือเกิดจากความจริงใจและความ

ซ่ือสัตย์ ที่ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์มีให้กับผู้บริโภค ซ่ึงจะแสดงให้เป็นท่ียอมรับนับถือ และความ

นา่ เช่ือถือน้กี ก็ อ่ ให้เกิดความเชอ่ื มั่นต่ออาชีพขายนาไปสู่ความสาเร็จต่อไป

2) ก่อให้เกิดความทุ่มเท (Devotion) เมื่อผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์นาหลัก

จรรยาบรรณมาปฏิบัติจะก่อให้เกิดความไว้เน้ือเชื่อในต่อลูกค้า ทาให้ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์มี

พลงั ในการทางาน พรอ้ มที่จะทุม่ เททัง้ กายและใจเพ่ือให้ประสบความสาเร็จตามเป้าหมายที่ไดว้ างไว้

3) ก่อให้เกิดภาพลักษณ์ที่ดี (Good image) การประพฤติปฏิบัติโดยยึดหลัก

จรรยาบรรณสามารถสร้างภาพลักษณ์ในการประกอบอาชีพท่ีดีและมีความม่ันใจในสินค้าท่ีเสนอขาย

ก่อให้เกิดความเชื่อถือ มีความรักในตราสินค้า เกิดการซ้ือซ้าและมีความจงรักภักดีต่อตราสินค้าและ

บริการ

354

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยท่ี 7 จรยิ ธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์

4) ก่อให้เกิดการปฏิบัติงานอย่างมีกฎข้อบังคับตามกฎหมาย (Legitimacy
Value) การปฏิบัติการขายโดยผ่านกระบวนการขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์เป็นส่ิงที่ล่อแหลม
ก่อให้เกิดข้อผิดพลาดได้ทุกขณะ ถ้าไม่ยึดหลักจรรยาบรรณในการประกอบอาชีพ อาจนาไปสู่ความ
ลม้ เหลวในอาชีพการงานได้ เมือ่ ยึดม่ันในจรรยาบรรณแล้วผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์จะมคี วามสุข
ต่อการปฏบิ ัตงิ านขายและนาไปสคู่ วามสาเรจ็

ผู้ประกอบอาชีพการขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ เพ่ือให้เกดิ ความรับผิดชอบต่ออาชีพต่อ
ลูกค้าและสังคม ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์จะต้องศึกษาจรรยาบรรณอย่างแท้จริง และนามาใช้ให้
เกิดประโยชนต์ อ่ ตนเอง ต่อลกู คา้ และสังคมเครอื ข่ายออนไลน์

3.2 จรรยาบรรณของผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ท่พี ึงปฏบิ ัติ
จรรยาบรรณที่ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ควรยึดถือปฏิบัติ ซ่ึงมีความสาคัญและเกิด

ประโยชนต์ อ่ ตนเอง ตอ่ กิจการ ตอ่ ลกู คา้ ตอ่ คแู่ ขง่ ขนั และต่อเครอื ข่ายสังคมออนไลน์ มดี ังน้ี
3.2.1 จรรยาบรรณของผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ท่ีพึงปฏิบัติต่อตนเอง การขาย

สินค้าในตลาดอิเล็กทรอนิกส์น้ันเป็นงานขายท่ีเป็นอาชีพอิสระ ไม่มีการควบคุมการปฏิบัติงานอย่าง
ชดั เจน ผู้ขายในตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์จะต้องแสดงความรบั ผิดชอบต่ออาชพี อย่างแทจ้ ริง ผู้ขายในตลาด
อเิ ล็กทรอนกิ ส์ท่ีดีจะต้องมจี รรยาบรรณในการประกอบอาชีพของตนเอง ต้องมีความซื่อสัตย์ต่อตนเอง
และปฏิบัติตามระเบียบ กฎเกณฑ์ และกฎหมาย จรรยาบรรณที่ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์พงึ ปฏิบัติ
มีดงั น้ี

1) มีความรับผิดชอบต่อหน้าที่การขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ ไม่โกหกหรือ
หลอกลวง โดยจะต้องระลึกอยเู่ สมอว่าการปฏิบัติการขายนั้นจะตอ้ งไดร้ ับความเช่ือมั่นต่อผู้บริโภค ซึ่ง
จะนาไปสกู่ ารบรรลตุ ามเป้าหมายตอ่ ไป

2) มีการวางแผนงานท่ีดี ก่อนมีการขายสินค้าผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ตนั้น
จะต้องมีการวางแผนทุกข้ันตอน เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพในการปฏิบัติงานในการนาสินค้า ที่
หลากหลายและมีคุณภาพ โดยนาเสนอเป็นตัวอย่างให้ผู้บริโภคได้เลือกซื้อตามความพึงพอใจ และ
เกิดการซอื้ ตอ่ ไป

3) พัฒนาตนเองอยู่เสมอ เพื่อให้เกิดทักษะอาชีพผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์
และนาไปสูค่ วามสาเร็จตามเปา้ หมายทวี่ างไว้

3.2.2 จรรยาบรรณผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ที่พึงปฏิบัติต่อลูกค้า ปัจจุบัน
สภาพแวดล้อมทางธุรกิจมีการเปลี่ยนแปลงเร็วมาก ส่ิงท่ีเกิดขึ้นในปัจจุบันคือลูกคา้ ทุกคนมีความรู้ทัน
ต่อสถานการณส์ ามารถรับรู้ขอ้ มูลขา่ วสารได้อย่างรวดเรว็ ทาให้ลกู ค้ามคี วามตอ้ งการทีห่ ลากหลาย ให้
ความไว้วางใจลดน้อยลง มีความลังเลสงสัยเพ่ิมมากขึ้น และมีอานาจในการต่อรองเพ่ิมมากขึ้น เม่ือ
ลูกค้าที่มีความรู้สึกพอใจหรือไม่พอใจต่อสินค้าผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ ลูกค้าพร้อมที่จะบอก

355

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยท่ี 7 จรยิ ธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์

ต่อไปยังคนอื่น ๆ ได้รับความรู้โดยการเขียนโพสต์ข้อความผ่านสื่อสังคมออนไลน์ และเขียนโพสต์ใน
กระดานข่าวของเว็บไซต์ตา่ ง ๆ

สิ่งเหลา่ น้ที าให้ความจงรักภกั ดตี ่อตราสนิ คา้ อาจจะลดลง และลูกค้ามีทางเลอื กในการซ้ือ
สินค้า โดยพร้อมท่ีจะเปล่ียนไปซื้อสินค้าของคู่แข่งแทนสินค้าท่ีเคยใช้อยู่เดิม ดังนั้น ผู้ขายในตลาด
อเิ ล็กทรอนิกส์จะต้องให้ความสาคัญต่อความต้องการและสร้างความความพึงพอใจของลูกค้าได้อย่าง
ถูกต้อง รวดเรว็ และมีประสิทธิผล เพ่ือให้ลูกค้าเกิดความประทับใจจนเกดิ เป็นความรู้สึกผูกพันกบั ตรา
สินค้าของผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ในระยะยาว ดังน้ัน ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์จะต้องมี
จรรยาบรรณท่ีพึงปฏิบตั ิต่อลูกค้าดังน้ี

1) มคี วามซ่ือสัตย์ต่อลูกค้า เป็นจรรยาบรรณข้ันพื้นฐานที่นาไปสู่ความน่าเช่ือถือ
ต่อวิชาชีพ ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์จะต้องไม่เปิดเผยข้อมูลท่ีสาคัญของลูกค้าท้ังทางตรงและ
ทางอ้อม และจะต้องนาเสนอสินค้าอย่างมีมาตรฐานและมีคุณภาพ พร้อมให้ข้อมูลที่ถูกต้องตรงความ
เป็นจริงไม่บิดเบยี นและปกติขอ้ มูลท่ีประโยชนต์ ่อลกู ค้า

2) มีความจริงใจต่อลูกค้า ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์จะต้องมีความจริงใจต่อ
ลกู คา้ และไมเ่ ลือกปฏบิ ัติ ผู้ขายในตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์จะต้องใชห้ ลักความเสมอภาค

3) ยกย่องให้เกียรติแก่ลูกค้า เพ่ือให้เกิดความพึงพอใจ แต่ต้องปฏิบัติให้อยู่ใน
กรอบและกฎเกณฑข์ องความถูกต้อง

4) บรกิ ารลูกคา้ ด้วยความจริงใจ เพ่ือสร้างความเชื่อมน่ั ใหก้ บั ลูกคา้ เพ่ือมติ รภาพ
ทด่ี ีตอ่ กันในระยะท่ยี าวนาน ทาใหล้ ูกค้าเกิดความไวเ้ นื้อเชื่อใจ

5) สร้างความสัมพันธ์กบั ลูกค้าบนสังคมออนไลน์ โดยเน้นการรับฟังเสียงจากลูก
ไม่ละเลยข้อร้องเรยี นของลูกคา้ ถือเป็นการรับขอ้ มลู จากลูกค้าและนามาปรับปรุงสินค้าและบริการให้
ตรงกับความต้องการของลูกค้า โดยมีการส่ือสารกับลูกค้าได้ตลอดเวลาผ่านหลาย ๆ ช่องทางช่วยให้
ลกู ค้าสามารถเขา้ ถึงองคก์ รไดส้ ะดวกในทุกช่วงเวลา

3.2.3 จรรยาบรรณของผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ที่พึงปฏิบัติต่อคู่แข่งขัน ผู้ขายใน
ตลาดอิเล็กทรอนิกส์จะประสบความสาเร็จได้ นอกจากจะมีจรรยาบรรณต่อตนเองและลูกค้าแล้ว ยัง
จาเป็นจะต้องมีจรรยาบรรณต่อคู่แข่งขันด้วย ซึ่งให้ถือว่าคู่แข่งขันเป็นเพื่อร่วมอาชีพเดียวกัน จะไม่
กระทาการใหข้ ้อมูลทีเ่ ปน็ ลบของคู่แข่งขันเพอ่ื เสริมใหล้ ูกคา้ รบี ตดั สินใจซื้อสนิ คา้ ของผขู้ ายเอง แตก่ าร
กลับไม่เป็นอย่างท่ีคิดไว้เพราะสื่อการขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์เป็นการนาเสนอท่ีทันสมัยและ
รวดเร็วไม่มีขีดจากัด ดังนั้น ข้อมูลย้อนกลับมาหาผู้ขายเสียเอง จะทาให้ผู้ซ้ือเกิดความเช่ือม่ันในตัว
ผู้ขาย ผลเสียจะตามมาในอนาคต ซึ่งจรรยาบรรณของผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ท่ีพ่ึงปฏิบัติต่อ
คแู่ ข่งมดี ังน้ี

356

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 7 จริยธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์

1) ไม่กล่าวว่าร้ายสินค้าของคู่แข่งขัน ในการให้ร้ายต่อฝ่ายตรงข้ามจะมีผลร้าย
กลับมาสู่ผขู้ ายมากกวา่ ผลดี ควรสนใจและเน้นการขายและการให้บริการมากกวา่ ทีจ่ ะพยายามใหร้ ้าย
ต่อกัน

2) ไม่ทาร้ายทรัพย์สินหรือผลงานของคู่แข่งขัน ในสถานการณ์ท่ีมีการแข่งขันสูง
ของตลาดสินค้าในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ มีการส่ังซื้อสินคา้ ผ่านกระบวนการขายทางอนิ เทอร์เนต็ อาจมี
ผลทาให้มีการทาลายคู่แข่งขันให้เสียหายตามวิธีการต่าง ๆ เพราะการขายสินค้าในตลาด
อิเลก็ ทรอนิกส์สามารถตดั ต่อตกแตง่ และเปลย่ี นแปลงทาให้สนิ ค้าดดู หี รือผดิ ไปจากรปู แบบเดิมได้

3) ไม่แทรกแซงช่องทางการขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ของคู่แข่งขัน หลีกเล่ียง
การเอาเปรียบทจี่ ะนาเสนอตวั อยา่ งสนิ คา้ ในช่องทางการขายของคแู่ ขง่ ขนั

4) ให้ความช่วยเหลือคู่แข่งขนั ตามความเหมาะสมและสร้างความสัมพันธ์หรือให้
ความร่วมมือหรือชว่ ยเหลือในส่วนที่เป็นประโยชน์ตอ่ ลูกค้าและสงั คม

5) ไม่ย่ัวยุลูกค้าหากลูกค้าใช้สินค้าของคู่แข่งขันอยู่แล้ว ไม่ควรไปยั่วยุเพื่อให้
ลกู ค้าเลกิ ซื้อหรอื ใช้บริการของค่แู ข่งขัน

3.3 จรรยาบรรณการใชอ้ ินเทอรเ์ นต็ ละจรรยาบรรณทีพ่ ึงปฏบิ ตั ใิ นการใช้ส่ือสังคมออนไลน์
เป็นที่ทราบกันดีว่าส่ือในโลกออนไลน์ปัจจุบันได้เข้ามามีบทบาทต่อวิถีชีวิตของมนุษย์ใน

หลายมิติ การกระทาต่าง ๆ ในกิจวตั รประจาวันของบางคนอาจจาเป็นต้องใชส้ ื่อเหลา่ น้ี เข้ามาช่วยใน
ทุกขั้นตอนของชีวิต ยิ่งในขนาดนี้ที่ส่ือสังคมได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในการแบ่งปันข้อมูล
ข่าวสารระหว่างผู้ใช้ด้วยกัน เน่ืองจากส่ือสังคมออนไลน์มีลักษณะเด่นที่ทาให้เกิดการส่ือสารและ
แบ่งปันข้อมูลกันอย่างรวดเร็ว องค์กรต่าง ๆ เริ่มให้ความสาคัญกับการสร้างบทสนทนาและสร้าง
สัมพันธ์กับลูกค้าผ่านทางสื่อสังคมออนไลน์มากข้ึน โดนเฉพาะเว็บไซต์จาพวก เฟซบุ๊คและทวิตเตอร์
ดงั น้ัน จึงมคี วามจาเปน็ อย่างย่ิงทต่ี ้องมีจรรยาบรรณหรือมาตรฐานความเหมาะสมทางสังคมในการใช้
งาน เนื่องจากความมีจรรยาบรรณจะนาสู่ความหน้าเช่ือถือ ซ่ึงความหน้าเช่ือถือน้ันต้องวัดจากเน้ือหา
เพราะว่าผลลัพธ์ของสื่อสังคมนน้ั ข้ึนอยูก่ บั ตัวผ้ใู ช้ หากผใู้ ช้มเี จตนาทจ่ี ะบิดเบอื นความจริงเพื่อหวังทาว
การขาย ผลลัพธ์ทเ่ี กดิ ขน้ึ ย่อมเปน็ ด้านลบ

จรรยาบรรณการใช้งานอินเทอร์เนต็ คือ ข้อกาหนดทผี่ ใู้ ช้งานอินเตอร์เน็ตพึงกระทาเพ่ือ
ดารงไว้ซง่ึ ความสงบและไม่ขัดตอ่ กฎหมายดงั น้ี

3.3.1 ผทู้ ี่ใช้งานอินเทอร์เน็ตต้องซอ่ื สตั ย์ และมีคณุ ธรรมตง้ั ม่ันอยบู่ นกฎหมายบา้ นเมือง
3.3.2 พึงระลึกเสมอว่าส่งิ ที่นาเสนอบนอินเทอรเ์ น็ตอาจจะมีเด็กหรือผู้ขาดประสบการณ์
เข้ามาดูได้ตลอดเวลา ดงั นน้ั การนาเสนอขอ้ มลู ควรท่จี ะเปน็ ไปในทางท่ดี ีและมีคุณธรรม

357

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 7 จรยิ ธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์

3.3.3 ไม่ใช้ส่ืออินเทอร์เน็ตเป็นเครื่องมือในการหลอกลวงผู้อื่นให้หลงผิดหรือหลงเช่ือ
ในทางทผ่ี ิด

3.3.4 ตอ้ งไม่ใชค้ อมพิวเตอรส์ ร้างหลักฐานท่ีเป็นเทจ็
3.3.5 ต้องคานึงถึงสิ่งที่จะเกิดขึ้นกับสังคมท่ีเกิดจากการกระทาของผู้อ่ืนท่ีใช้งาน
อินเทอรเ์ นต็
3.3.6 ต้องใช้คอมพิวเตอร์โดยระเบียบ กติกา และมารยาท เน่ืองจากปัจจุบันมีการ
แข่งขันกันสูงมากในสังคมออนไลน์ มีการส่งข้อความโจมตีซ่ึงกันและกัน เป็นสิ่งท่ีละเมิดกฎระเบียบ
ข้อบังคับ และกฎหมายอยู่เสมอๆ จนก่อให้เกิดความเสียหายต่อบุคคลหรือองค์กรอ่ืน เช่น มีการ
หลอกลวงให้ลูกค้าหลงซื้อสินค้า ส่งสินค้าท่ีไม่ได้มาตรฐานให้กับลูกค้า ทาผิดสัญญาซ้ือขายกับลูกค้า
ส่งช้ากว่ากาหนดเวลาท่ีได้ตกลงกันไว้เป็นต้น สิ่งต่างๆ เหล่านี้ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ต้อง
ดาเนินการแก้ไขข้อความท่ีมีปญั หาโดยทนั ที พร้อมทงั้ แสดงถ้อยคาขอโทษตอ่ บุคคลหรอื องคก์ รที่ได้รับ
ความเสียหาย เพื่อเป็นการแสดงถึงความรับผิดชอบของผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ในกรณีที่มีการ
ละเมิดสิทธิของผู้อ่ืน ซึ่งนับเป็นมาตรฐานทางจรรยาบรรณที่สาคัญย่ิงที่ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์
ควรมีจรรยาบรรณการใช้งานอินเทอรเ์ น็ตผ่านเครือขา่ ยสงั คมออนไลนจ์ ึงเป็นสิ่งสาคญั และจาเปน็ โดย
ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ต้องคานึงถึงผลประโยชน์ของสังคมให้มากซ่ึงจรรยาบรรณของผู้ ขายใน
ตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์ท่พี ึงปฏบิ ัตใิ นการอินเทอรเ์ น็ตผ่านเครือข่ายสงั คมออนไลนม์ ดี ังน้ี

1) พึงระวังในการหาข้อมูลและนาเสนอ ด้วยการเข้าถึงท่ีง่ายของสังคมออนไลน์
ทาให้มีตัวแสดงท่ีเป็นท้ังสื่อ “ตัวจริง” และ “ตัวปลอม” เพื่อส่ือสารข้อมูลไปยังสาธารณะ ผลลัพธ์ท่ี
เกิดคือข่าวสารหรือข่าวปลอ่ ย ข่าวท่ีสรา้ งความเสือหายจึงเริ่มปรากฏมากยง่ิ ข้ึน ดงั นนั้ ข้อมูลผู้ขายใน
ตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ตอ้ งมแี หล่งท่ีมาท่ชี ดั เจน เชอ่ื ถอื ได้ และไม่ละเมดิ สทิ ธิส่วนบคุ คล

2) ควรสร้างกติกาของการขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ โดยสร้างข้อตกลงและ
เง่ือนไขในการสั่งซ้ือเพื่อเป็นการจัดระเบียบ และสร้างความเข้าใจร่วมกันระหว่างผู้ซื้อกับผู้ขายใน
ตลาดอิเล็กทรอนิกส์ ให้เรียบร้อยเสียก่อนภายในเว็บไซต์ ควรใส่ข้อมูลของผู้ขายในตลาด
อิเล็กทรอนิกส์ และนารายละเอียดสินค้าท่ีได้เลือกแล้วมาใส่ในเว็บเพจ โดยที่ผู้ขายในตลาด
อเิ ลก็ ทรอนิกส์ต้องบอกรายละเอยี ดของสนิ ค้าให้ชัดเจน

3) ควรให้ความรู้เรื่องการบริการเรื่องการชาระเงิน ภายหลังจากการส่ังซื้อแล้ว
ขัน้ ตอนต่อไปเป็นการชาระเงิน ในด้านของความปลอดภยั ในการซ้อื ของออนไลน์กลบั มีความเสยี่ งสูง
ไม่มีข้อตกลงท่ีแน่นอน กาหมายของประเทศไทยยังไม่สามารถลงโทษผู้โกงในการซื้อขายผ่าน
อนิ เทอรเ์ น็ตเพราะถือวา่ ยังใหมส่ าหรบั ประเทศไทย ยังมีการหลอกให้โอนเงินไปกอ่ น ไมม่ หี ลักฐานการ
การโอนที่แน่ชัด ทาให้เสียหายต่อผู้ซ้ือ ดังน้ัน จรรยาบรรณการใช้เครือข่ายทางสังคมออนไลน์ต้องมี
ความชดั เจนและซอื่ สัตย์ตอ่ กัน จึงจะทาใหไ้ ดร้ บั ความไวใ้ จ

358

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 7 จริยธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์

4) ควรนาระบบการติดต่อสถานการณ์จัดส่งสินค้ามาใช้ หรือเรียกว่าระบบ
“Trust” เป็นระบบที่ให้ความมั่นใจใหก้ ับผู้ซอื้ สินค้าว่าการซื้อสินค้าในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ในครั้งน้ีไม่
เส่ยี งต่อการไมไ่ ด้รับสนิ ค้าเพราะระบบนีจ้ ะรดั กุมมาก เพราะเม่ือผโู้ อนเงินโอนเงนิ ไปแลว้ นั้น เงินจะถูก
เก็บไวใ้ นระบบก่อนจนกว่าผ้ซู ื้อจะได้รบั สนิ ค้าแลว้ ระบบจึงจะโอนเงินใหก้ ับผู้ขายโดยอัตโนมัติทาให้ผู้
ซ้ือเกิดความมั่นใจผู้ขายสามารถขายสินค้าได้ง่ายขึ้น วิธีนี้เป็นจรรยาบรรณในการสร้างความเช่ือมั่น
ใหก้ บั เครือขา่ ยทางสงั คมออนไลน์ได้แน่นอน

5) การดาเนินกิจกรรมเก่ียวกับสินค้าของผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ท่ีปรากฏ
อยู่ในส่ือสังคมออนไลน์ไม่ควรอยู่ในระดับที่ “มากเกินไป” อาจส่งผลให้ผู้ค้าเกิดความรู้สึกในเชิงลบ
ขึ้นมาได้ สง่ิ ทีท่ าให้ลุกคา้ รู้สึกติดลบมากทส่ี ุด คอื การใชส้ ื่อสังคมออนไลน์ ผลสารวจ พบกวา่ ลูกค้าสว่ น
ใหญ่รู้สึกหงุดหงิดมากท่ีสุด (42%) ถ้าผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ในส่ือสังคมออนไลน์ใช้ภาษาท่ีไม่
เหมาะสมอ่านแล้วไมเ่ ข้าใจหรือผดิ ไวยากรณ์ รองลงมาคือความรู้สกึ ไมด่ ีถา้ เจา้ ของสินคา้ เอาแตอ่ ัพเดต
ข้อมูลเชิงขายกันมาก และบ่อยเกินไป (24.9%) นอกจากนี้คือความรู้สึกไม่ดีกับการอัพเดตข้อมูลที่
บอ่ ยเกนิ ไป (12%) และท่ไี มช่ อบเพจของสินค้านิ่ง ๆ หรือไม่คอ่ ยอัพเดตขอ้ มลู ข่าวสาร (7.2%) ซ่ึงเมื่อ
เกิดความรู้สึกทางลบแล้ว ลูกค้าส่วนใหญ่จะเลิกสนใจหรือหยดุ การทากิจกรรมใด ๆ กับสินค้าน้ันทาง
สื่อสังคมออนไลน์ดังนั้น ผู้ประกอบการหรือผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์จะต้องตระหนักถึง
ความสาคัญของจรรยาบรรณเครือข่ายของสังคมออนไลน์ ขึงจะทาให้ผู้ซื้อสินค้าเกิดความเช่ือมันและ
มั่นใจในการใช้ระบบการซอื้ ทางออนไลน์

3.4 การเสริมสร้างให้ลูกค้าเกิดความม่ันใจ เช่ือถือ และศรัทธาต่อผู้ขายในตลาด
อิเล็กทรอนิกส์

ผู้ที่ต้องการประสบความสาเร็จในการขายสินค้าในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ อันดับแรกควร
สร้างความน่าเชื่อถือให้กับผู้บริโภค เช่น การจดทะเบียนในรูปแบบบริษัทกับกรมพัฒนาธุรกิจการค้า
กระทรวงพาณิชย์ซ่ึงผู้ชื้อจะสังเกตได้จากเว็บไซต์ท่ีมี url ลงท้ายด้วย “.co.th” การเปดิ พื้นที่ให้ลูกค้า
เก่าแสดงความคิดเห็นและเปิดเผยข้อมูล ได้แก่ ชื่อ ท่ีอยู่ และเบอร์โทรศัพท์ท่ีชัดเจน ติดต่อได้ง่าย
เพ่ือยืนยันความมตี ัวตน และมาตรฐานของสินค้า นอกจากนี้ตอ้ งมีการทากิจกรรมทางการตลาดอย่าง
สม่าเสมอ จะช่วยให้เกิดการบอกต่อทางสังคมและมีผู้รู้จักสินค้ามากย่ิงขึ้น สุดท้ายปัจจัยพื้นฐานที่ไม่
ควรมองข้ามคือการเลอื กขายสนิ ค้าที่เปน็ ความต้องการของท้องตลาด และคณุ ภาพเหมาะสมกับราคา

การขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์เป็นวิธีการท่ีใช้เงินทุนน้อย สามารถขายได้ทุกท่ีทุกเวลา
การเสริมสร้างให้ลูกค้าเกดิ ความม่ันใจ เช่ือถือ และศรทั ธาตอ่ ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งผู้ขายใน
ตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ตอ้ งมคี ณุ สมบัตทิ ี่ควรมีของผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ ดังน้ี

359

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยท่ี 7 จรยิ ธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์

3.4.1 เอาใจใส่รายละเอียดของสินค้า ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ต้องรู้ข้อมูลจริงใน
สินค้าทุกชิ้นที่ขายเพราะเมื่อลูกค้าโทรมาสอบถามต้องตอบได้ทันที หากขอติดต่อกลับ มีโอกาสสูงท่ี
ลูกค้าจะหลดุ มอื ไป

3.4.2 สอื่ สารกบั ลูกค้าสมา่ เสมอ เม่ือลูกคา้ สอบถามข้อมูล มีคาถามเข้ามาในเพจ หรือใน
อินบ๊อกซ์ ผู้ขายในตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ควรตอบอยา่ งสมา่ เสมอ ไม่ควรทงิ้ เวลาเกิน 24 ชั่วโมง

3.4.3 เปน็ กนั เอง ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ตอ้ งเขา้ ใจว่าผ้ซู ื้อสินค้าทางออนไลนจ์ ะไม่
มีโอกาสเห็นสินค้าก่อนหรอื สัมผัส ดังนน้ั ความเชื่อมั่นระหว่างผู้ซื้อ-ขายจึงเป็นส่ิงสาคัญ สิ่งแรกที่ช่วย
สรา้ งความเชื่อมัน่ คือความเป็นกันเอง สรา้ งมติ รไว้ก่อนเป็นดที ีส่ ดุ

3.4.4 มีความคิดสร้างสรรค์ ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ต้องหม่ันคิดหาสินค้าแปลก
ใหม่ หรือออกแบบรูปภาพสินค้าให้ดูทันสมัย และมีฟังก์ชันการใช้งานสอดคล้องกับวิถีชีวิตของกลุ่ม
ลกู คา้ เปา้ หมาย

3.4.5 พร้อมตั้งรับกับเหตุไม่คาดฝันอยู่เสมอ ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ต้องเป็นนัก
แก้ไขสถานการณ์เฉพาะหน้าได้ดี เพราะการขายสินค้าในตลาดอิเล็กทรอนิกส์มักเจอกลุ่มลูกค้าหลาย
รูปแบบ

3.4.6 มีการนาเสนอขา่ วสารเกย่ี วกับสินค้าใหมต่ ลอดเวลา ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์
ต้องหม่ันอัพเดทรูปสินค้าใหม่อยู่เสมอ อย่าให้เว็บไซต์หยุดนิ่ง เพราะอาจทาให้ลูกค้ารู้สึกว่าผู้ขายไม่
จริงจังในการทาการคา้ และอาจส่งผลตอ่ ความนา่ เชอื่ ถอื ในที่สดุ

3.4.7 ส่งสินค้าตรงเวลาการจัดส่งสินค้าตามเวลาและคุณสมบัติที่กาหนดไว้กับลูกค้าถือ
เป็นเรื่องสาคัญย่ิง เพราะผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ต้องเข้าใจลูกค้าท่ีเป็นผู้รอคอยสินค้าหลังจากท่ี
โอนเงินไปแลว้ หลายวัน

3.4.8 พร้อมขายสินค้าตลอดเวลา ไม่ว่าเวลาใดผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ควรพร้อม
ขายสินค้าตลอดเวลาหาก 24 ชั่วโมงได้ย่ิงดี โดยเฉพาะสินค้าที่มีลูกค้าเป็นชาวต่างชาติ แต่ถ้าหากไม่
สามารถขายได้เพราะ ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ทางานประจาด้วย ควรระบุช่วงเวลาในการ
ตดิ ต่อส่ือสารไวใ้ หล้ ูกคา้ รับทราบด้วย

3.4.9 ความซ่ือสัตย์ ถือเป็นคุณสมบัติทผ่ี ู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์จาเป็นต้องมี เพราะ
หากขาดความซ่ือสัตย์จะทาใหเ้ กิดผลทางดา้ นลบต่อผู้ขายในตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์และธรุ กจิ ออนไลน์

3.4.10 ทางานเป็นทีมได้ เพ่ือความรวดเร็วในการบริหารควรมีทีมงานหลายคนและ
สามารถทางานประสานกันไดเ้ ปน็ อยา่ งดี

แม้ว่าช่องทางออนไลน์จะเป็นทนี่ ิยมเพราะความสะดวกสบายเป็นจุดเด่น แต่หากบริการ
ไม่ดีหรือผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ มีชื่อเสียงทางลบในโลกออนไลน์จนทาให้ลูกค้าไม่ซ้ือสินค้า มี
การบอกต่อท่ีเรียกว่า “Word of Mouth” และอาจเปลี่ยนใจไปซื้อผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์

360

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 7 จรยิ ธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์

รายอื่นได้ ดังน้ัน ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ควรปิดช่องทางไว้ให้ลูกค้าติดต่อได้ง่ายและสะดวก
รวดเร็วเสมอ เพราะนอกจากจะช่วยให้การขายดาเนินไปได้อย่างรวดเร็วแล้ว ควรใส่ใจในการบริการ
เพ่ือสร้างความประทับใจให้ลูกค้า คือเม่ือลูกค้าจ่ายเงินแล้ว ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ควรรีบส่ง
สนิ ค้าให้เร็วท่ีสุดเท่าที่ทาได้หรือหากมีกาหนดการสง่ ของท่แี น่นอน เช่น ทุกวันจนั ทร์และวันศุกร์ ควร
จะแจ้งลูกค้าก่อนทาการตกลงซื้อขายและชาระเงิน เพ่ือให้ลูกค้าได้มีโอกาสตัดสินใจ เพราะบางครั้ง
ลูกค้าอาจต้องการใช้สินค้าเร่งด่วน สิ่งเหล่านี้เป็นการสร้างความน่าเชื่อถือ ทาให้ลูกค้ารสู้ ึกวา่ ผู้ขายใน
ตลาดอิเล็กทรอนิกส์มีตัวตนจรงิ

ดังนั้น ไม่ว่าจะประกอบอาชีพอะไร ล้วนแล้วแต่ต้องมีจรรยาบรรณในอาชีพนั้นท้ังสิ้น
สาหรับวงการค้าขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ คนที่จะสนใจมาประกอบอาชีพผู้ขายในตลาด
อิเลก็ ทรอนกิ ส์ สงิ่ ทจี่ าเปน็ ตอ้ งมที ่ีสุดมีดังน้ี

1) ความซ่ือสัตยส์ จุ ริต เป็นสิ่งจาเปน็ อยา่ งย่ิงสาหรบั ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์
หากต้องการให้ลูกค้าจานวนมากสั่งซ้ือสินค้าและโอนเงินมาให้ผู้ ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ เพ่ิมข้ึน
เรื่อย ๆ ผู้ขายในตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ต้องสร้างความเช่ือม่ันให้ลูกค้าเสียกอ่ น คือไม่คดโกงเงินลูกค้าไม่
วา่ จะมากหรือนอ้ ยก็ตาม และไม่ควรเอาเงนิ ลูกค้าไปหมุนก่อนแล้วแล้วค่อยหาข้ออ้างว่าของหมดหรือ
ของไมม่ ี ตอ้ งรอเปน็ เดอื น ๆ

2) รู้จักสินค้า เม่ือผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ต้องกระจายสินค้าอะไรก็ตาม
ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ต้องศึกษาตัวสินค้าให้มาก รู้จักสินค้าเป็นอย่างดี และสามารถแนะนา
ลูกค้าได้ ไม่ควรขายสินค้าตามกระแสนิยม คือเห็นใครขายสินค้าดีก็ขายตามผนู้ ้ัน โดยทีผ่ ู้ขายในตลาด
อเิ ล็กทรอนิกส์ไม่มีความถนัดหรอื สนใจในสินค้า ดังนั้น กอ่ นทจี่ ะขายสินค้าอะไรก็ตาม ควรถามตนเอง
ว่าเมื่อเริ่มต้นธุรกิจออนไลน์แล้วผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์รู้จักธุรกิจนี้ดีหรือไม่ และควรมีเวลาใน
การศึกษาสินค้า โดยการหาข้อมูลจากหนังสือต่าง ๆ เพ่ือให้ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์รับรู้ข้อมูล
ต่าง ๆ เกี่ยวกับสินค้าได้กว้างมากย่ิงข้ึนว่าลักษณะสินค้าเป็นอย่างไร มีจุดดี จุดเด่น จุดด้อย อย่างไร
เหมาะสมกับใคร ลูกค้าเป้าหมายคือใคร จัดส่งทางสินค้าได้ ก่ีทาง ค่าจัดส่งเท่าไหร่ และมีสิ่งใดที่ควร
แจ้งลกู คา้ เพม่ิ เตมิ เก่ียวกบั ตัวสินคา้ หรือไม่

3) คุณภาพของสินค้า ผู้ขายในตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ต้องยึดหลักในคุณภาพสินค้า
ซึ่งมีความสาคัญมากกว่าเงินตรา เนื่องจากสินค้าบางอย่างมีช่ือเสียงมากเพราะมีการโปรโมทผ่านสื่อ
สังคมออนไลน์ต่าง ๆ แต่เมื่อลูกค้านามาใช้จริงปรากฏว่าคุณภาพไม่ได้ดีสมกับคาบรรยายไว้ในส่ือ
สงั คมออนไลน์ ทาให้ลูกค้าเกดิ ผลกับสินค้าน้นั และอาจไปบอกต่อทางส่ือออนไลนไ์ ด้ ดังนั้น เมือ่ ผู้ขาย
ในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ต้องการขายสินค้าอะไร ควรจะใส่ใจกับคุณภาพสินค้าโดยการเลือกสินค้าท่ีมี
คุณภาพดี มีการต้ังราคาที่เหมาะสม สินค้าน้ันต้องมีความปลอดภัยต่อลูกค้า ผู้ขายในตลาด
อิเล็กทรอนิกส์ควรจะใส่ใจกับคุณภาพในตัวสินค้าเป็นอย่างมาก โดยคัดเลือกสินค้าที่นามาขายให้มี

361

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 7 จรยิ ธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์

คุณภาพท่ีดี ทาให้ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์เกิดความม่ันใจในการขายสินค้า และท่ีสาคัญคือทาให้
รูจ้ ักกบั สินคา้ นน้ั ไดอ้ ย่างแทจ้ รงิ

3.5 เทคนิคการซื้อสินค้าในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ผ่านสื่อสังคมออนไลน์ เพื่อป้องกันกลุ่ม
มิจฉาชพี ออนไลน์

3.5.1 ลกั ษณะของผู้ขายในตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ที่ไร้จรรยาบรรณในอาชีพ
การเติบโตของตลาดสินค้าในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ทั้งในเว็บท่ัวไปและในเครือข่าย

สังคมออนไลน์ทง้ั เฟซบุ๊คและอนิ สตาแกรมขยายตัวอย่างรวดเร็วและได้รับความนิยม ด้วยเงินลงทุนท่ี
ไม่สูงมากประกอบกับความสะดวกในการเข้าถึงสินค้าของผู้บริโภค ถือเป็นดาบสองคมท่ีช่วยให้กลุ่ม
มิจฉาชีพแฝงตัวเข้ามาได้ง่าย และกลายเป็นแหล่งโจรมิจฉาชีพ ซ่ึงตัวเลขการตกเป็นเหยื่อหลอกลวง
จากกลุ่มมิจฉาชีพเพิ่มข้นึ เป็นเงาตามตัว จนกลายเป็นปญั หาทม่ี ีการร้องเรยี นเข้ามายังสานกั งาน
คณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค ดังน้ัน ก่อนท่ีผู้บริโภคจะยอมคลิกจ่ายของออนไลน์ ต้องรู้เท่าทัน
เทคนิคการขายของผู้ขายในตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์

1) การโอนเงนิ ชาระแล้ว แตไ่ ม่ได้รบั สินค้า
2) การโอนเงินชาระแล้ว แต่สินค้าชารุด เสือ่ มคุณภาพ หรือไดร้ ับกอ้ นหินหรือสิ่ง
อน่ื ทม่ี ขี นาดและน้าหนักใกล้เคยี งมาแทนสนิ ค้า ซึ่งไม่เป็นไปตามมาตรฐานหรือทล่ี งโฆษณาไว้
3) หลอกลวงให้ซ้ือสินค้าจนเสียผลประโยชน์ ท้ังท่ีไม่มีอยู่จริง และไม่สามารถ
ติดต่อกับผู้ขายตามหมายเลขโทรศัพท์ที่แจ้งไว้ ปิดเว็บไซต์หนี และไม่สามารถติดตามขอเงินคืนได้
เนอื่ งจากไมท่ ราบช่อื ทแี่ ทจ้ ริงและที่อยขู่ องผู้ประกอบธรุ กจิ เช่น การส่งั ซื้อโลชนั่ ทาผิว
4) การหลอกลวงกรณีซื้อสินค้าแบรนด์เนมท่ีมีราคาแพง เช่น กระเป๋า รองเท้า
นาฬิกา สินค้าเพื่อสุขภาพและความงามต่างๆ เป็นต้น ส่วนด้านการบริการออนไลน์ที่มักจะโดน
หลอกลวง ไดแ้ ก่ การจองตั๋วเครื่องบนิ การจองทวั ร์ เป็นตน้
นอกจากนี้ยังประสบปัญหาการโฆษณาทางส่ืออินเทอร์เน็ตที่ใช้ข้อความและรูปภาพใน
ลกั ษณะโฆษณาชวนเช่ือท่ีเกนิ ความจริง ใช้ขอ้ ความทข่ี ัดต่อวัฒนธรรมอนั ดขี องชาติ และบางครง้ั มีการ
ใช้รูปภาพประกอบทไี่ มเ่ หมาะสม การท่ีผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ไม่มีจรรยาบรรณเพียงไม่กี่รายใน
วงการขายในตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ ทาใหผ้ ู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์รายอนื่ ๆ มผี ลกระทบในทางลบ
ด้วย เพราะผู้บริโภคเร่ิมไม่มั่นใจที่จะซื้อของผ่านส่ือสังคมออนไลน์ สคบ. จึงเข้ามาแก้ปัญหาโดยการ
เข้าไปเจรจาไกล่เกล่ยี เพื่อชดเชยความเสียหายในการเปลยี่ นสนิ คา้ ให้กับผบู้ รโิ ภค แต่ช่วยได้ไม่มากนัก
เพราะปัญหาส่วนใหญจ่ ะเกิดจากการที่เจา้ ของเว็บไซต์นาสินค้ามาขายแค่ระยะเวลาหนึ่งแล้วก็ทาการ
ปดิ เว็บไซต์ ตามตวั ไมไ่ ด้ ทาให้ผ้บู ริโภคได้รบั ความเดอื ดรอ้ น

362

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอิเล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 7 จรยิ ธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์

วิธีสังเกตที่จะช่วยให้ผู้บริโภครู้ทันกลโกงของผู้ ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ที่
ไร้จรรยาบรรณมีดงั น้ี

1) สินคา้ กลุ่มน้มี กั ราคาถูกเกนิ จริง
2) ไม่แจง้ ทีอ่ ยู่หรือชอ่ื รา้ นค้าให้ชดั เจน
3) ไม่มีภาพตัวอยา่ งสินคา้
4) ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์มักเขียนข้อความโน้มน้าวในลักษณะว่าสินค้ามี
จานวนนอ้ ย หากไมโอนเงินมาจะใหส้ ิทธิผูซ้ ้ือทโ่ี อนเงินมากอ่ น ให้ผูซ้ ื้อเกดิ ความเชอ่ื ใจ ยอมโอนเงินค่า
สินค้าล่วงหน้าโดยไม่ให้หลักฐานอะไร หากพบพฤติกรรมน้ีคาดคะเนได้ว่าเป็นการหลอกลวง ดังนั้น
ผบู้ ริโภคควรแจ้งผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ให้ทราบวา่ จะยอมจ่ายเงินเมอื่ ได้รับสินคา้ เท่านั้น เพราะ
ถา้ หากผ้บู ริโภคหลงเชื่อโอนเงินใหผ้ ู้ขายในตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์ไปแลว้ ถา้ ผู้ขายในตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์
น้นั มจิ ฉาชพี ทแี่ ฝงตัวมาอาจจะหายตัวไป ไม่รับโทรศัพท์ และปดิ โทรศัพท์ ตดิ ตามตัวไดย้ าก
ดังน้ัน ก่อนทาการซื้อสินค้าในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ควรตรวจสอบให้แน่ใจว่าสินค้าและ
บริการมีตัวตนจริง ไม่ว่าผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์จะอ้างว่าเป็นนามในบุคคลหรือบริษัทก็ตาม
ผู้บริโภคไมค่ วรยอมเสี่ยงเพ่ือแลกกับสนิ ค้าราคาถกู กวา่ ความจรงิ
3.5.2 เทคนิคเพอ่ื ปอ้ งกนั กลุ่มมิจฉาชีพในการซื้อสินคา้ ในตลาดอิเล็กทรอนิกส์
ผู้บริโภคต้องพยายามก้าวตามให้ทันเล่ห์เหล่ียมกลโกงของกลุ่มมิจฉาชีพที่แฝงตัว
ตามเว็บไซต์ต่าง ๆ และต้องรอบคอบตรวจสอบให้ชัดเจน โดยเทคนิคการซ้ือสินค้าในตลาด
อิเลก็ ทรอนิกส์เพอ่ื ปอ้ งกนั กลมุ่ มจิ ฉาชีพออนไลน์มีดงั นี้
1) เลือกจากเว็บไซต์ที่น่าเช่ือถือ เว็บไซต์ใดมีผู้เข้าชมจานวนมาก มีกระทู้

สอบถามเร่ืองสินค้า มีรูปสินค้าให้ดู มีเบอร์โทรศัพท์และที่อยู่ให้ติดต่อกลับได้ จึงจะสามารถมั่นใจได้

70% ตัวอย่างของการซื้อสินค้าในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ของผู้ซ้ือสินค้ารายหนึ่งระบุว่า นิยมซื้อเสื้อผ้า

และเคร่ืองสาอางผ่านทางเว็บไซต์ โดยจะเลือกจากการให้ข้อมูลสินค้าที่ครบถ้วน การรีวิวของลูกค้าท่ี

เคยซอ้ื ไปใช้แล้ว ความเร็วในการตอบรับและการรบั ประกันสินค้า หากสนิ ค้าปลอมตอ้ งคืนเงนิ ขณะที่

ผู้ซ้ืออีกราย เช่ือว่าหากเว็บไซต์มียอดไลค์จานวนมากจะดูน่าเช่ือถือและปลอดภัย โดยเว็บไซต์ท่ีใช้

บริการเป็นประจาจะให้ข้อมูลครบถ้วน ท้ังรหัสและราคาสินค้า รวมท้ังบอกวันที่ได้รับของชัดเจน

เปน็ ตน้

2) หลีกเล่ียงซื้อขายสินค้าจากกระทู้ท่ีมีความเสี่ยง เพราะมีโอกาสกระทู้จะ

เคล่ือนท่ีไปเร่ือย ๆ หากมีการโกงก็จะจับยาก และไม่อยู่ในความรับผิดชอบของเว็บมาสเตอร์ ไม่ควร

คานึงถงึ วา่ สินคา้ มรี าคาถูกเพยี งอย่างเดยี ว

363

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 7 จริยธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์

3) หากผู้บริโภคจาเป็นต้องส่ังสินค้าในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ ควรสอบถามข้อมูล
ของสินค้าและประวัติของผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ให้มากท่ีสุด เช่น ช่ือ นามสกุล ที่อยู่จริง เลขที่
บัตรประจาตัวประชาชนและเลขสมุดบัญชีว่าตรงกันหรือไม่ จดทะเบียนพาณิชย์หรือไม่ เมื่อได้รับ
ขอ้ มูลเหล่านแี้ ล้วควรนาชื่อร้านของผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ไปค้นหาขอ้ มูลใน Google เพอื่ สร้าง
ความมั่นใจของผบู้ ริโภค

4) ห้ามให้ข้อมูลสาคัญของผบู้ ริโภค เช่น หมายเลขบัตรประจาตัวประชาชนหรือ
หมายเลขบัตรเครดิต เพราะสิง่ เหล่านี้ไม่มเี กยี่ วข้องกับการซ้ือสนิ ค้า

5) ห้ามโอนเงินให้หากยังไม่ได้รับสินค้า และเมื่อมีการตกลงซ้ือขายกันแล้วท่ีดี
ควรนัดรับสินค้าแล้วตรวจสอบให้เรียบร้อย ก่อนชาระเงิน การนัดกันเพ่ือรับ สินค้าในตลาด
อิเล็กทรอนิกส์ ให้ผู้บริโภคระมัดระวังเหตุชิงทรัพย์ แนะนาให้ผู้บริโภคหลีกเลี่ยงสถานท่ีเปล่ียวและ
การไปพบผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ ตามลาพัง ส่วนการซ้ือสินค้าจากเว็บไซต์ เช่น บริษัทผลิต
หนังสือช่ือดัง หรือเว็บไซต์ท่ีเป็นที่รู้จักในตลาดสามารถโอนเงินค่าสินค้าก่อนได้ แต่ต้องเก็บ
รายละเอียดการส่งั ซือ้ โดยพมิ พ์เกบ็ ไวย้ นื ยันหากยงั ไม่ได้รบั สินคา้

6) เก็บหลกั ฐานการโอนเงินและพิมพ์รายละเอียดหน้าซือ้ ขายสินค้าและรหัสไอพี
ท่ใี ชท้ างอินเตอรเ์ น็ต เพ่ือใช้เปน็ หลักฐานกรณถี กู โกง

ทัง้ 6 วิธีข้างต้นน้เี ป็นบางสว่ นทจี่ ะช่วยปอ้ งกันกลโกงจากมจิ ฉาชีพ แต่วิธที ี่ดีท่ีสุดคือการ
ใหเ้ วลากับการตรวจสอบรา้ นค้าออนไลนห์ รือสินค้า เพราะการเสียเวลาเพียงเล็กน้อยจะชว่ ยเพม่ิ ความ
มัน่ ใจในการซอ้ื สินค้าในตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ใหป้ ลอดภยั มากย่ิงขึ้น

หากผู้บริโภคถูกหลอกจากการซ้ือสินค้าและบริการแบบออนไลน์ผ่านช่อง
อินเตอร์เน็ตสามารถร้องเรียนที่ สคบ. ได้ทันที โดยผ่านช่องต่างๆ ท้ังทางระบบร้องเรียนออนไลน์ท่ี
www.ocpd.go.th. หรือทคี่ ณะอนกุ รรมการคมุ้ ครองผ้บู ริโภคประจาจงั หวดั ในจงั หวัด ทีว่ ่าการอาเภอ
เทศบาล อบต. รวมถงึ ศนู ย์ กศน. ตาบล หรือสายด่วน สคบ. 1166

3.6 วิธีติดตามผู้ขายในตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์เมื่อผู้บรโิ ภคถกู โกงการซ้ือขายในอินเตอรเ์ นต็
เชื่อว่าผู้บริโภคหลายคนเคยซื้อของกินของใช้หรือเส้ือผ้าผ่านทางอินเตอร์เน็ต และมี

หลายคนประสบกับปญั หาเกีย่ วกับการซอ้ื ของออนไลน์มากมาย สว่ นมากปัญหาที่พบคือผู้ขายในตลาด
อิเล็กทรอนิกส์ไม่มีจรรยาบรรณ ใช้วิธีการต่าง ๆ หลอกลวงขายสินค้าแล้วไม่ซ่ือสัตย์หรือโกงต่อ
ผบู้ รโิ ภค ดงั นั้น วธิ ีการติดตามผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์เมื่อถกู โกงการซ้อื ขายในอินเทอร์เนต็ มดี ังนี้

364

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 7 จริยธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์

3.6.1 เมื่อผู้บริโภคยอมคลกิ จา่ ยเงนิ เพื่อซือ้ สินค้าในตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์แล้ว ต่อมาผู้ขาย
ในตลาดอิเล็กทรอนิกส์มีพฤติกรรมคือตดิ ต่อไม่ได้ ให้คาดคะเนวา่ ไว้ก่อนว่าหากเวลาผ่านไป 1 – 2 วัน
แล้วไม่สามารถติดต่อผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ได้ให้ประเมินว่าอาจโดนโกงจากผู้ขายในตลาด
อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์

3.6.2 เม่ือผู้บริโภคแน่ใจแล้วว่าโดนโกงจากผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ ให้นาเอกสาร
หลักฐานการถูกโกงจากผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ไปดาเนินการแจ้งความกับตารวจ ซ่ึงผู้เสียหาย
ต้องจัดเอกสารหลกั ฐานมายืน่ ใหก้ บั เจ้าหน้าทต่ี ารวจดงั นี้

1) สาเนาบัตรประจาตวั ประชาชน
2) สาเนาบนั ทึกประจาวนั กรณไี ด้แจง้ ความรอ้ งทกุ ขแ์ ลว้
3) เอกสารการโฆษณาในเว็บบอร์ดทีผ่ ตู้ ้องหาโพสตแ์ ละทาใหล้ ูกค้าหลงเช่ือ
4) เอกสารหลักฐานการโอนเงิน เช่น สลิปหรือเอกสารอื่นในการโอนเงิน เช่น
รายการเดินบัญชี (Statement) หลักฐานการทาธุรกรรมทางการเงินออนไลน์ (Online Banking
Transaction)
5) หลักฐานการติดต่อสื่อสาร เช่น หมายเลขติดต่อท่ีบันทึกไว้ ข้อความ (SMS )
หรอื อเี มล์ เป็นตนั
ความเสียหายตั้งแต่ 500-1,000 บาท ผู้เสียหายสามารถแจ้งความได้ ซ่ึงอายุการแจ้ง
ความ ไม่เกิน 3 เดือนนับต้ังแต่รู้ว่าถูกหลอกลวงและรู้ตัวผู้กระทาความผิดโดยผู้เสียหายต้องรีบแจ้ง
ความทนั ทีทีท่ ราบ ผเู้ สียหายมี 3 ทางเลอื ก ในการดาเนนิ การดงั น้ี
1) ให้ตารวจส่งสานวนคดีต่ออัยการเพ่ือส่งฟ้องศาลฯ (อยั การอาจจะไมส่ ่งฟ้อง)

2) ผู้เสยี หายสามารถย่นื ฟ้องต่อศาลฯ เอง

3) ติดตามด้วยตนเอง มีขนั้ ตอนดงั นี้

(3.1) ข้นั ตอนแรกท่ผี เู้ สยี หายต้องดาเนนิ การคือการส่งใบแจง้ ความแนบกบั

กระทู้ที่โดนโกงสง่ ให้ Admin เพื่อขอเลข IP Address ก่อน จากนั้นใหน้ าเลข IP Address ตรวจสอบ

วา่ เปน็ ผูใ้ หบ้ รกิ ารจากท่ีใด โดยตรวจสอบได้จากอินเทอรเ์ น็ต

(3.2) เมอ่ื ทราบแล้ววา่ เป็นโทรศัพท์เป็นของใคร ให้ผูเ้ สียหายนาหลักฐานใบ

แจง้ ความเพ่อื ขอหมายเลขโทรศัพทบ์ ้านโดยเร็ว

(3.3) กรณีโจรออนไลน์ใชบ้ ริการทร่ี ้านอินเทอรเ์ นต็ ผ้เู สยี หายสามารถนา

หลกั ฐานใบแจ้งความขอภาพวงจรปดิ ไดจ้ ากร้านอินเทอรเ์ น็ตไดท้ นั ที หรือให้สืบวา่ ณ เวลานน้ั โจร

ออนไลน์คนใดมาใชบ้ ริการท่ีร้านอินเทอรเ์ น็ตบ่อยคร้ัง เม่ือพบโจรออนไลนใ์ หน้ าใบแจง้ ความจดั การได้

ทนั ที

365

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยท่ี 7 จริยธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์

3.6.3 ผู้เสียหายสืบข้อมูลจากเลขที่บัญชีว่าเป็นของใคร โดยการติดต่อที่ธนาคารเพื่อขอ
ทราบหมายเลขโทรศัพท์หรือสาขาท่เี ปดิ บัญชี จากนั้นให้ตารวจจัดการในเรื่องของบัญชใี หว้ า่ มีการจ่าย
ถอนหรือเบิกไปเม่ือไร หลังจากที่ผู้เสียหายโอนเงินค่าสินค้าแล้วจึงขอภาพจากกล้องวงจรปิดจาก
ธนาคารหรืออีกวิธีหน่ึงท่ีได้ผล คือให้ติดต่อธนาคารและยืนยันกับธนาคารว่าผู้เสียหายโอนเงินผิด
หมายเลขบัญชี ทางธนาคารจะดาเนินดึงเงินกลับให้แก่ผู้เสียหาย และติดต่อกับเจ้าของบัญชีผู้รับ ถ้า
บัญชีผู้รับไม่ปฏิบัติตามธนาคาร ถอนเงินออกไปหมด หรือพยายามหลบเล่ียง ทางธนาคารจะเป็นคน
ดาเนนิ คดโี ดยตรง

สิ่งท่ีดึงดูดผู้บริโภคให้หันมาซ้ือสินค้าในตลาดอิเล็กทรอนิกส์เป็นจานวนมาก คือ ราคา
ของสินค้าในตลาดออนไลน์ท่ีมีราคาถูกอย่างชัดเจน แต่ในขณะเดียวกันก็ไม่มีมาตรการที่เหมาะสมใน
การคุ้มครองและป้องกันผู้บริโภคได้อย่างทั่วถึง ผู้ซ้ือจึงต้องตรวจสอบข้อมูลของร้านค้าและสินค้าให้
รอบดา้ นทกุ คร้ังกอ่ นตดั สนิ ใจโอนเงนิ เพือ่ ป้องกนั ตนเองไม่ให้ตกเป็นเหย่ือของรา้ นค้าเหลา่ นี้

366

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยที่ 7 จรยิ ธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอิเล็กทรอนิกส์

สรปุ เน้อื หา หน่วยท่ี 7

จริยธรรมในระบบสารสนเทศ โดยท่ัวไปเม่ือพิจารณาถึงคุณธรรมจริยธรรมเก่ียวกับการใช้
เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์และสารสนเทศแล้ว สามารถแบ่งเป็น 4 ประเด็น ที่รู้จักกันในลักษณะตัวย่อ
วา่ PAPA ประกอบด้วย

1. ความเปน็ สว่ นตัว (Information Privacy)
2. ความถกู ตอ้ ง (Information Accuracy)
3. ความเปน็ เจา้ ของ (Information Property)
4. การเข้าถึงข้อมูล (Data Accessibility)

อาชญากรรมทางคอมพิวเตอร์ (Cyber-Crime) เป็นการกระทาท่ีผิดกฎหมายโดยใช้วิธีการ
ทางอิเลก็ ทรอนกิ สเ์ พ่ือโจมตีระบบคอมพิวเตอร์และขอ้ มูลท่อี ยบู่ นระบบดังกล่าว สว่ นในมุมมองทกี่ ว้าง
ข้นึ “อาชญากรรมท่ีเก่ียวเนือ่ งกบั คอมพิวเตอร์” หมายถงึ การกระทาทผี่ ดิ กฎหมายใด ๆ ซ่ึงอาศยั หรอื มี
ความเก่ียวเน่ืองกับระบบคอมพิวเตอร์หรือเครือข่าย อย่างไรก็ตาม อาชญากรรมประเภทน้ีไม่ถือเป็น
อาชญากรรมทางคอมพิวเตอรโ์ ดยตรง

ในการประกอบธุรกิจไม่ว่าจะเป็นประเภทใดสิ่งที่ผู้ชายจะต้องคานึงถึ งคือจรรยาบรรณใน
การประกอบวิชาชีพซ่ึงจะละเลยไม่ได้ คือต้องมีความรับผิดชอบต่อหน้าที่ มีความซ่ือสัตย์ มีความ
ยตุ ธิ รรมท้ังตอ่ ลกู คา้ และค่แู ข่งขัน รวมท้ังความรบั ผิดชอบต่อสงั คม

จรรยาบรรณเป็นข้อควรประพฤติที่ดีงามที่ผู้ประกอบอาชีพต่าง ๆ ใช้เป็นหลักยึดถือปฏิบัติ
ในการทางานเพื่อรักษาซึ่งเกียรติคุณ ชื่อเสียงของตนและเพื่อนร่วมอาชีพเดียวกัน โดยท่ีแนวทางนั้น
จะต้องสอดคล้องกับสภาพสังคม หลักธรรมท่ีดีงามขององค์กร และเกิดประโยชน์ต่อสังคมและความ
ประพฤติ ข้อควรประพฤตนิ ถี้ า้ มีการฝา่ ฝืนจะเกิดโทษ

จรรยาบรรณจึงมีความสาคัญเพราะเปน็ พืน้ ฐานแนวทางต่อการปฏิบัตงิ านในอาชีพทุกอาชีพ
ซึ่งจรรยาบรรณจะช่วยควบคุมพฤติกรรมของบุคคลในแต่ละบทบาทหน้าท่ี ช่วยให้การปฏิบัติหน้าที่
การทางานเป็นไปโดยถูกต้อง รวมทั้งทาให้องค์กรมีความสามัคคีและปฏิบัติร่วมกันได้อย่างมีความสุข
ทาให้เกิดประสิทธิภาพในการทางาน ดังนั้น ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์จาเป็นอย่างยิ่งท่ีจะต้องยึด
หลักจรรยาบรรณในการประกอบอาชีพที่มีคุณธรรม เพ่ือส่งเสริมให้มีคุณค่าและเป็นที่ยอมรับทาง
สังคมสร้างคา่ นิยมให้เกิดแก่ตนเองและกิจการ

367

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 7 จริยธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอิเล็กทรอนิกส์

การเสริมสร้างให้ลูกค้าเกิดความมั่นใจ เชื่อถือ และศรัทธาต่อผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์
อันดับแรกควรสร้างความเช่ือถือให้กับผู้บริโภค เช่น การจดทะเบียนในรูปแบบบริษัทกับกรมพัฒนา
ธุรกิจการค้ากระทรวงพาณิชย์ และเปิดเผยข้อมูล ช่ือ ท่ีอยู่ เบอร์โทรศัพท์ที่ชัดเจนและติดต่อได้ง่าย
เพ่ือยืนยันความมีตัวตน และมาตรฐานของสินค้า นอกจากนี้ต้องมีการทากิจกรรมการตลาดอย่าง
สม่าเสมอ จะช่วยให้เกิดการบอกต่อทางสังคมและมีผู้รู้จักสินค้ามากยิ่งขึ้น สุดท้ายปัจจัยพ้ืนฐานท่ีไม่
ควรมองขา้ มคือการเลือกขายสนิ ค้าทเี่ ปน็ ความต้องการของท้องตลาดและคุณภาพเหมาะสมกับราคา

การที่ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ไม่มีจรรยาบรรณ หลอกลวงโดยการขายสินค้าแล้วไม่
ซ่อื สัตยห์ รือโกงต่อผู้บรโิ ภค ทาให้ผู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์รายอ่ืน ๆ มีผลกระทบในทางลบไปดว้ ย
เพราะผู้บริโภคเร่ิมไม่มั่นใจท่ีจะซ้ือของผ่านส่ือสังคมออนไลน์ ผู้ซ้ือจึงต้องตรวจสอบข้อมูลของร้านค้า
และสินค้าให้รอบด้านทุกครั้งก่อนตัดสินใจโอนเงิน เพ่ือป้องกันตนเองไม่ให้ตกเป็นเหยื่อของผู้ขายใน
ตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ทไ่ี ม่มีจรรยาบรรณ ดังนัน้ ใหผ้ ู้ขายในตลาดอิเล็กทรอนิกส์ระลกึ ไว้เสมอว่า การจะ
เริ่มต้นในอาชพี นน้ั ไม่ง่าย แต่การรักษาอาชพี นน้ั ไวย้ อ่ มยากกวา่ หากไม่มีจรรยาบรรณ

368

เอกสารประกอบการเรยี น รายวชิ า การตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 7 จริยธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์

Ethics คาศัพท์หน่วยท่ี 7
Return Policy
Privacy Policy จรยิ ธรรมหรือจรรยาบรรณ
Credit นโยบายการคืนสินค้า
Devotion การรกั ษาข้อมลู
Good Image ความนา่ เชือ่ ถือ
Legitimacy Value ความทุ่มเท
Trust ภาพลักษณ์ท่ดี ี
Information Accuracy กฎข้อบังคบั ทางกฎหมาย
Information Property ความไว้วางใจ
Data Accessibility ความถูกต้อง
Cyber-Crime ความเป็นเจ้าของ
การเขา้ ถงึ ข้อมูล
อาชญากรรมคอมพวิ เตอร์

369

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอิเล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หน่วยที่ 7 จรยิ ธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์

แบบฝึกหดั หน่วยที่ 7
เรอื่ ง จริยธรรมและจรรยาบรรณในการตลาดอเิ ลก็ ทรอนิกส์

คาส่งั จงเติมขอ้ ความใหถ้ ูกตอ้ งและสมบูรณ์
จุดประสงคเ์ ชงิ พฤติกรรม :

1 อธบิ ายถงึ จรยิ ธรรมในระบบสารสนเทศได้
2 อธิบายถึงอาชญากรรมทางคอมพวิ เตอรไ์ ด้
3 อธบิ ายถึงจรรยาบรรณการขายสินค้าในตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ได้

คาชีแ้ จง : แบบฝึกหัดแบบอัตนยั จานวน 10 ข้อ ใชเ้ วลาในการทาแบบฝึกหดั 30 นาที

1. คุณธรรมจรยิ ธรรมเกย่ี วกบั การใช้เทคโนโลยีคอมพิวเตอรแ์ ละสารสนเทศ สามารถ
แบ่งเป็น 4 ประเดน็ ทร่ี ้จู ักกนั ในลกั ษณะตัวย่อว่า PAPA ประกอบดว้ ย

………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. การใช้คอมพิวเตอรเ์ พื่อการรวบรวม จัดเก็บ และเรยี กใชข้ ้อมูลน้ัน คุณลักษณะทีส่ าคัญ
ประการหน่งึ คือ
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. เพราะเหตใุ ด การเข้าใชง้ านโปรแกรมหรอื ระบบคอมพิวเตอรม์ ักจะมีการกาหนดสิทธิตาม
ระดบั ของผใู้ ช้งาน
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

370

เอกสารประกอบการเรยี น รายวิชา การตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 7 จรยิ ธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอิเล็กทรอนิกส์

4. การจาแนกประเภทของอาชญากรรมทางคอมพวิ เตอร์ แบ่งเปน็ กปี่ ระเภท อะไรบ้าง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. โครงการอาชญากรรมทางคอมพวิ เตอร์และการโจรกรรมทรัพยส์ ินทางปญั ญา (Cyber-Crime
and Intellectual Property Theft) อาชญากรรมทางคอมพวิ เตอร์ 6 ประเภท ได้แก่
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6. เป้าหมายหลักของโครงการอาชญากรรมทางคอมพิวเตอร์และการโจรกรรมทรัพย์สินทาง
ปัญญา (Cyber-Crime and Intellectual Property Theft) ประเภท ภายในโรงเรียน คือ
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. เพราะเหตใุ ด การมจี รรยาบรรณในการขายสนิ คา้ ในตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์จึงเป็นส่ิงจาเป็นต่อ
งานขาย
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. จรรยาบรรณในการขายสินค้าในตลาดอิเล็กทรอนิกส์มีความสาคัญต่อการประกอบอาชีพการ
ขาย อยา่ งไรบ้าง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

371

เอกสารประกอบการเรียน รายวชิ า การตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ (3202-2103)

หนว่ ยท่ี 7 จรยิ ธรรมและจรรยาบรรณในตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์

9. ส่งิ สาคญั ทส่ี ดุ และจาเปน็ ในการประกอบอาชพี ผู้ขายในตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ คือ
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
10. จงบอกวิธีการปอ้ งกันกลุม่ มจิ ฉาชพี ในการซ้ือขายสนิ คา้ ในตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

372

เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา การตลาดอิเล็กทรอนกิ ส์ (3202-2103)