สี่ทศวรรษการเดินทางของมูลนิธิผู้หญิง

๔๐ เปนเĀยื่อของการคามนุþย โดยไมละเมิดÿิทธิมนุþยชนของผูĀญิงที่ตัดÿินใจทํางาน บริการทางเพý ตางเĀ็นรüมกันüาจําเปนตองมีการกําĀนดอายุขั้นตํ่าของการทํางาน บริการทางเพý และรüมรณรงคขจัดการตีตราĀญิงโÿเภณี ผูตรüจการพิเýþฯ ไดระบุไüในรายงานเรื่องการคามนุþยüาในปจจุบัน กฎĀมายที่คüบคุมจัดการเรื่องการใĀบริการทางเพýĀรือการคาประเüณีในแตละ ประเทýจําแนกไดเปนÿี่แนüทาง คือ ๑) แนüทางอาญา (Criminalization) ที่อยูบน พื้นฐานคüามคิดüาโÿเภณีเปนคüามชั่üรายทางÿังคมที่ตองปรามและลงโทþ üิธีĀนึ่ง คือการĀามปราม (prohibition) และลงโทþทุกฝายที่เกี่ยüของ กับการปรามแบบ ผอนปรน (toleration) เพื่อไมใĀเÿื่อมเÿียýีลธรรมอันดีงามของÿังคม โดยมองüา Āญิงโÿเภณีเปนคüามจําเปนอันชั่üรายที่จําเปนตองมีอยูเพื่อปกปองĀญิงดีใĀพนจาก การกระทําคüามรุนแรงทางเพý แตก็ไมไดรับรองการทํางานและใĀการคุมครองใด ๆ แกĀญิงบริการทางเพý แนüทางอาญาจึงเปนการแบงแยกĀญิงดีและĀญิงคนชั่üและ ทําใĀเกิดการตีตราĀญิงที่ใĀบริการทางเพý แนüทางอาญาที่เนนการĀามปรามมี เปาĀมายเพื่อการลมเลิกขจัดระบบโÿเภณี การคาประเüณี และการบริการทางเพý ดüยการลงโทþผูเกี่ยüของและผูใĀบริการทางเพý ในบางประเทý เชน ÿüีเดน ลูกคา มีคüามผิดทางอาญา ๒) แนüทางไมเอาผิดทางอาญา (Decriminalization) ที่มองüา การใĀบริการทางเพýเปนทางเลือกÿüนตัü เปนการตกลงดüยคüามยินยอมพรอมใจ ของผูเกี่ยüของที่เปนผูใĀญ คüามÿัมพันธของĀญิงบริการกับแมงดา และÿถาน บริการไมจําเปนตองมีกฎĀมายอาญามาคüบคุมนั่นก็คือไมจําเปนตองมีกฎĀมาย เฉพาะเกี่ยüกับการคาประเüณี ĀากมีปญĀาเกิดขึ้นเชนคüามรุนแรง การถูกบังคับ แÿüงĀาประโยชนใĀใชกฎĀมายที่มีอยูแลü เชน กฎĀมายอาญา กฎĀมายแรงงาน ดําเนินการแกไข ๓) การทําใĀถูกกฎĀมาย (Legalization) Āรือการกํากับดูแล (Regulation) เปนแนüทางที่ประเทýไทยเคยใชกอนมีกฎĀมายปราบปรามการ คาประเüณี ๒๕๐๓ แนüทางนี้ยอมใĀมีการคาประเüณีโดยไมถือเปนคüามผิดทาง อาญา แตจัดการคüบคุมดüยการจัดพื้นที่การคาบริการทางเพý (Zoning) จด ทะเบียนÿถานบริการทางเพýและผูคาบริการทางเพý คüบคุมเรื่องÿุขภาพอนามัย ซึ่งอาจบังคับใĀมีการตรüจÿุขภาพของผูใĀบริการทางเพýเพื่อปองกันโรคติด ตอทางเพýÿัมพันธ ๔) แนüทางไมเอาผิดทางอาญาในกรอบของÿิทธิมนุþยชน (Decriminalization and human rights approach) แนüทางนี้พัฒนามาจากผูคา บริการทางเพýที่เรียกรองใĀมีการคุมครองÿิทธิมนุþยชนของĀญิงบริการทางเพý โดยยกเลิกการเอาผิดกับโÿเภณีและการกระทําอื่น ๆ ที่เกี่ยüของกับการใĀบริการ

๔๑ ทางเพý และใĀใชกฎĀมายที่เกี่ยüของกับÿิทธิมนุþยชน และÿิทธิแรงงานคุมครอง ผูคาบริการทางเพý กลุมองคกรที่ยึดถือแนüทางอาญาในการทํางานเรื่องการคามนุþยและการ คาประเüณี จะคัดคานการยอมรับใĀบริการทางเพýเปนงาน โดยใชขอโตแยงจาก จุดยืนทางýีลธรรมüาการคาประเüณีขัดตอýีลธรรมอันดีและคüามÿงบเรียบรอย ÿาธารณะจึงตองปรามและขจัดใĀĀมดไปเชนเดียüกับการคาทาÿ โดยüิเคราะĀüา การคามนุþยเปนรูปแบบใĀมของการคาทาÿ แตในขณะเดียüกันกลุมองคกรเĀลานี้ก็ ใชĀลักการÿิทธิมนุþยชนโตแยงüาการคาประเüณีละเมิดýักดิ์ýรีคüามเปนมนุþยและ เปนรูปแบบĀนึ่งของคüามรุนแรงและแÿüงĀาประโยชนทางเพýจากผูĀญิงเปนการ ปฏิบัติตอผูĀญิงเยี่ยงทาÿทางเพý จึงไมÿามารถยอมรับการตัดÿินใจของĀญิงที่ ใĀบริการทางเพýเพราะตางถูกบังคับจากโครงÿรางทางเýรþฐกิจและÿังคม และ คüามÿัมพันธเชิงอํานาจระĀüางĀญิงชาย กลุมองคกรที่ดําเนินงานตามแนüทางนี้ คัดคานการเรียกผูคาประเüณีüาผูใĀบริการทางเพý และยืนยันการใชคําüาโÿเภณี บังคับ (prostituted women) เพื่อเนนüาไมมีĀญิงคนใดเลือก “ÿมัครใจ”คา ประเüณี แนüทางนี้ในบางประเทýไดปรับเปลี่ยนการออกกฎĀมายĀามปรามที่ใĀ การซื้อบริการทางเพýเปนคüามผิดทางอาญา และมีการจับกุมลูกคา แตไมลงโทþ ผูใĀบริการทางเพýดüยมองüาเปนกลุมเปราะบางที่ตองไดรับการคุมครองชüยเĀลือ ใĀĀลุดพนจากกระบüนการคาประเüณี กลุมองคกรที่ยึดแนüทางนี้เชื่อüาการเอาผิด ทางอาญาตอผูแÿüงĀาประโยชนจะลดการเติบโตของการคาบริการทางเพýและ แกไขปญĀาการคาĀญิงและเด็กที่จํากัดเนนเฉพาะเรื่องการแÿüงĀาประโยชนทาง เพýเทานั้น กลุมผูใĀบริการทางเพýไดโตแยงแนüทางนี้üามีผลกระทบตองาน ใĀบริการทางเพýที่ยังไมไดคุมครองÿิทธิคนทํางานในกฎĀมายแรงงาน และเปน อุปÿรรคตอผูที่ตกเปนเĀยื่อของการคามนุþยและถูกบังคับคาประเüณีเพราะไม ÿามารถติดตอขอคüามชüยเĀลือจากผูซื้อบริการทางเพýที่เกรงกลัüüาตนเองจะถูก ลงโทþทางอาญาĀากเปดเผยเรื่องแกĀนüยงานอื่น ๆ แนüทางนี้ไมไดมองถึงตัüตน (agency) และอํานาจในการตัดÿินใจของผูĀญิง ยังเĀมาüาผูĀญิงเปนเĀยื่อที่ไมมี ทางเลือก (passive victim) ที่จําเปนตองไดรับการชüยเĀลือ คüามแตกตางในมุมมองและการüิเคราะĀปญĀาโÿเภณี การคาประเüณี การใĀบริการทางเพý ÿงผลตอการทํางานรณรงคแกไขเรื่องการคามนุþยโดยเฉพาะ การคาĀญิงและเด็กทั้งในระดับประเทý ภูมิภาคและÿากล โดยกลุมองคกรที่ใช แนüทางĀามปรามขจัดลมลางระบบโÿเภณีจะยึดถืออนุÿัญญาคามนุþย ๒๔๙๒ (ที่

๔๒ ไมมีประÿิทธิภาพในการบังคับใชเพราะมีรัฐภาคีไมมากพอ เนื่องจากแนüทางของ อนุÿัญญาขัดแยงตอกฎĀมายดูแลคüบคุมโÿเภณีในĀลายประเทý) โดยไมคํานึงถึง ÿภาพที่เปลี่ยนแปลงทางเýรþฐกิจÿังคมและโอกาÿของผูĀญิงในตลาดแรงงานและ ประเภทของงานที่ÿามารถจะÿรางรายไดเพียงพอในการดูแลตนเองและครอบครัü การทํางานบริการทางเพýจึงเปนเÿมือนทางเลือกของผูĀญิงในเงื่อนไขแตละชüงเüลา ดังนั้นผูใĀบริการทางเพýจึงตองการใĀมีการคุมครองÿิทธิทางแรงงาน และÿิทธิที่จะ ไดรับการปกปองจากคüามรุนแรงและการแÿüงĀาประโยชนเชนเดียüกับแรงงาน ประเภทอื่น ๆ แตเนื่องจากปญĀาโÿเภณีĀรือการคาประเüณีที่ดํารงอยูมาเปน เüลานานและไดใชแนüทางýีลธรรมกํากับดูแลแกไขปญĀานี้มาโดยตลอดจึงเปนเรื่อง ยากลําบากในการที่จะนําĀลักการÿิทธิมนุþยชนของการไมเลือกปฏิบัติที่ตองเคารพ ÿงเÿริม ปกปองคุมครองทุกคนมาใชในการÿงเÿริมคุมครองÿิทธิของĀญิงบริการทาง เพý มูลนิธิผูĀญิงไดใชแนüทางÿิทธิมนุþยชนในการทํางานเรื่องการคามนุþย และการคาประเüณีเพราะตระĀนักüาการทํางานในกรอบของÿิทธิตองไมละเมิดÿิทธิ ขั้นพื้นฐานของกลุมใด ๆ และตองเคารพการกําĀนดตัดÿินใจบนพื้นฐานขอมูลรอบ ดานของแตละบุคคล พระราชบัญญัติปองกันและปราบปรามการคามนุþย พ.ý. ๒๕๓๙ จําเปนตองมีการทบทüนและแกไขเพื่อใĀÿอดคลองกับÿภาพที่เปนจริงใน ปจจุบันที่การขายบริการทางเพýเปนธุรกิจที่เติบโตและยังไมมีเครื่องมือรüมทั้งกลไก ÿิทธิมนุþยชนที่จะปกปองคุมครองÿิทธิการทํางานของผูใĀบริการทางเพýที่เปน ผูใĀญ เนื่องจากพระราชบัญญัติฉบับนี้มุงเนนในการคุมครอง ปองกันและปราบปราม การนําเด็กมาคาประเüณีที่เปนปญĀารุนแรงในยุคนั้น ปจจุบันมีคüามพยายามที่จะ ปรับเปลี่ยนแกไขพระราชบัญญัติฉบับนี้ โดยกระทรüงการพัฒนาÿังคมและคüาม มั่นคงของมนุþยริเริ่มเÿนอรางพระราชบัญญัติคุมครองการใĀบริการทางเพý พ.ý... ที่จะทําใĀการคาประเüณีที่ปจจุบันมีกลุมĀลากĀลายอัตลักþณทํางานใĀบริการทาง เพýไมมีคüามผิดทางอาญา และไดรับการคุมครองดานแรงงาน ÿุขภาพอนามัย รüมทั้งมีการกําĀนดอายุขั้นตํ่าของผูที่ÿามารถทํางานใĀบริการทางเพý อยางไรก็ ตามชื่อของรางพระราชบัญญัตินี้อาจÿรางคüามเขาใจผิดüารัฐÿงเÿริมการใĀบริการ ทางเพý และในมาตราตาง ๆ ยังไมมีบทบัญญัติในการใĀคüามคุมครองแกผูใĀ บริการทางเพýที่เปนคนยายถิ่น ๑๑. เวียนนา การจัดทำพิธีสารเรื่องการค้ามนุษย์ ชüงปลายปพ.ý. ๒๕๔๒ ÿมาชิกขององคกรผูĀญิงที่ทํางานตอตานการคา มนุþยไดกลับมาเüียนนาอีกครั้งĀลังจากประÿบคüามÿําเร็จในการขับเคลื่อนเรื่อง

๔๓ คüามรุนแรงตอผูĀญิงเปนการละเมิดÿิทธิมนุþยชนเมื่อ พ.ý. ๒๕๓๘ เนื่องจาก องคการตอตานยาเÿพติดและอาชญากรรมของÿĀประชาชาติ (UNODC) ไดริเริ่ม จัดทํา อนุÿัญญาปราบปรามอาชญากรรมขามชาติ โดยมีพิธีÿารเพิ่มเติมในÿามเรื่อง คื อ ๑) การคามนุþย โดยเฉพาะĀญิงและเด็ก ๒) การลักลอบขนผูยายถิ่นทางบก ทะเล และอากาý ๓) การลักลอบคาอาüุธปนที่ผิดกฎĀมาย องคกรÿมาชิกของพันธมิตร ÿากลตานการคาĀญิงจัดตั้ง Human Rights Caucus ที่มีองคกรริเริ่ม ๑๔ องคกร จากทั่üโลก รüมทั้งมูลนิธิผูĀญิงเพื่อทํางานรüมกันในการรณรงคใĀใช HRS เปน แนüทางในการพัฒนาเนื้อĀาของพิธีÿารเรื่องการคามนุþย และแนะนําเนื้อĀาใน เอกÿารĀลักการÿิทธิมนุþยชนในการปฏิบัติตอผูถูกคามนุþยแกผูแทนรัฐบาล ประเทýตาง ๆ ที่เขารüมการประชุม คํานิยามที่กําĀนดไüในเอกÿารĀลีกเลี่ยงที่จะ กลาüถึงเรื่องโÿเภณีและการแÿüงĀาประโยชนจากการคาประเüณีของผูอื่น แต มุงเนนเรื่องÿภาพแรงงานบังคับและการปฏิบัติเยี่ยงทาÿ ซึ่งทําใĀกลุมองคกรที่ ทํางานเรื่องการคามนุþยและตอตานการคาประเüณีที่ใชแนüทาง Abolitionist เริ่ม เคลื่อนไĀüเพื่อใĀรüมเรื่องการคาประเüณีและการแÿüงĀาประโยชนทางเพýไüในพิธี ÿารการคามนุþยการทํางานของกลุมองคกรผูĀญิงในเüียนนาครั้งนี้จึงแตกตางจาก การขับเคลื่อนเรื่องÿิทธิมนุþยชนของผูĀญิงในการประชุมÿิทธิมนุþยชนโลก พ.ý. ๒๕๓๖ ที่มีคüามÿมานฉันทของผูĀญิงทั่üโลกเพื่อใĀบรรลุเปาĀมายเดียüกันคือการ ตระĀนักเรื่องÿิทธิมนุþยชนของผูĀญิงและยอมรับüาคüามรุนแรงตอผูĀญิงเปนการ ละเมิดÿิทธิมนุþยชน พิธีÿารเพิ่มเติมเรื่องการปองกัน ปราบปรามและลงโทþการคามนุþย โดยเฉพาะการคาĀญิงและเด็กไดรับการรับรองจากÿมัชชาÿĀประชาชาติเมื่อüันที่ ๑๕ พฤýจิกายน ๒๕๔๓ และมีผลบังคับใชüันที่ ๒๕ ธันüาคม ๒๕๔๖ รัฐภาคีจะตอง เขาเปนภาคีของอนุÿัญญาตอตานอาชญากรรมขามชาติกอนจึงจะÿามารถเขาเปน ภาคีของพิธีÿารเพิ่มเติมทั้งÿามฉบับ มีการลงนามที่เมืองปาเลโม เกาะซิซิลี ประเทý อิตาลี ในเดือนธันüาคม ๒๕๔๓ จึงเรียกกันüาพิธีÿารปาเลโมและเปนกฎĀมาย ระĀüางประเทýที่ผูกพันรัฐภาคีฉบับแรกที่จัดทําคํานิยามการคามนุþยเพื่อใĀรัฐภาคี นําไปใชเปนแนüทางในการจัดทํากฎĀมายอาญาในประเทýเพื่อดําเนินคดีเรื่องคา มนุþย และใĀการคุมครองชüยเĀลือแกผูตกเปนเĀยื่อโดยคํานึงถึงเรื่องÿิทธิมนุþยชน ÿํานักงานขาĀลüงใĀญเรื่องÿิทธิมนุþยชนที่เจนีüาซึ่งเปนผูดูแลอนุÿัญญาคามนุþย พ.ý. ๒๔๙๒ ไดจัดทําขอเÿนอแนะĀลักการและแนüทางเรื่องÿิทธิมนุþยชนและ

๔๔ การคามนุþย (Recommended Principles and Guidelines on Human Rights and Human Trafficking) ใน พ.ý. ๒๕๔๕ เพื่อใชเปนแนüทางคุมครองและชüย เĀลือผูตกเปนเĀยื่อของการคามนุþยแตไมมีผลผูกพันทางกฎĀมาย และไมไดกําĀนด นิยามเรื่องการคามนุþยไüในขอเÿนอแนะนี้ ÿüนพิธีÿารเรื่องการลักลอบนําพาผูยาย ถิ่นทางบก ทะเลและอากาýซึ่งมีผลบังคับใชในเดือนมกราคม ๒๕๔๗ ก็ไดใĀคํานิยาม เรื่องการลักลอบนําพาผูยายถิ่นเพื่อปองกันและปราบปรามขบüนการลักลอบ และ คุมครองÿิทธิของผูยายถิ่นที่ถูกลักลอบขนยายดüยüิธีการที่มีการแÿüงĀาประโยชน อันเลüรายดüยเชนเดียüกัน คํานิยามเรื่องการคามนุþยไดระบุไüในขอ ๓ ของพิธีÿารüา การคามนุþย Āมายถึง ก) การจัดĀาขนÿงโยกยายใĀที่พักพิง ĀรือรับบุคคลดüยการขมขูĀรือใช กําลังบังคับ การลักพา ฉอฉล Āลอกลüง Āรือใชอํานาจในทางที่ผิด ĀรือทําใĀไดรับ บาดเจ็บ การใĀĀรือรับเงิน Āรือผลประโยชนตอบุคคลที่ทําการคüบคุมบุคคลอื่น เพื่อแÿüงĀาประโยชนแกตน ซึ่งĀมายรüมถึงอยางนอยการแÿüงĀาประโยชนจาก การเปนโÿเภณีของผูอื่น การแÿüงĀาประโยชนทางเพý แรงงานĀรือการบริการที่ถูก บังคับ การเปนทาÿ ĀรือเปนทาÿĀรือการปฏิบัติเยี่ยงทาÿ การรับบุตรบุญธรรมที่ผิด กฎĀมาย การเคลื่อนยายอüัยüะใด ๆ ของรางกาย ข) คüามยินยอมของเĀยื่อคา มนุþยที่จะถูกแÿüงĀาประโยชนตามที่ระบุใน ขอ ก. ไมมีผลĀากกระทําดüยüิธีการที่ ระบุไü ค) Āากกระทําตอเด็กĀมายถึงบุคคลอายุตํ่ากüา ๑๘ ปแมไมใชüิธีที่ระบุไüก็ ถือüาเปนคüามผิดคามนุþย คํานิยามเรื่องการคามนุþยของพิธีÿารไดจําแนกองคประกอบของการคา มนุþยคือ ๑) การกระทํา เชน เคลื่อนยายจัดĀานําพา ๒) üิธีการบังคับขูเข็ญใช อํานาจครอบงํา ๓) จุดประÿงคเพื่อแÿüงĀาประโยชน ที่ยังคงĀมายถึงเรื่องการ แÿüงĀาประโยชนจากการเปนโÿเภณีของผูอื่นĀรือการแÿüงĀาประโยชนทางเพý รูปแบบอื่น ๆ แตไดรüมเรื่องการบังคับใชแรงงานและการปฏิบัติเยี่ยงทาÿไüดüย จึง ÿะทอนüาการคามนุþยตามพิธีÿารยังไมÿามารถกาüขามเรื่องการคาประเüณีและ การแÿüงĀาประโยชนทางเพý อยางไรก็ตามไดมีการบันทึกขยายความในการ จัดทําพิธีÿารüา พิธีÿารกลาüถึงการแÿüงĀาประโยชนทางเพýจากการคาประเüณี ของผูอื่นและรูปแบบอื่น ๆ ของการแÿüงĀาประโยชนทางเพýเฉพาะในบริบทของ การคามนุþย พิธีÿารไมไดจัดทํานิยามÿองเรื่องนี้ไüจึงไมมีผลใด ๆ ตอรัฐภาคีในการ จัดทํากฎĀมายเรื่องโÿเภณี (การคาประเüณี) ในประเทýของตน ซึ่งĀมายคüามüาพิธี

๔๕ ÿารไมไดกําĀนดüารัฐภาคีจําเปนตองใชแนüทางอาญาเอาผิดตอการคาประเüณีใน ประเทýของตน คําอธิบายเรื่องคüามยินยอมของผูเÿียĀายจากการคามนุþยในเรื่อง การแÿüงĀาประโยชนไมเปนÿิ่งÿําคัญĀากมีการใชüิธีการตาง ๆ ตามที่ระบุไü ดังนั้น ผูเÿียĀายจึงไมมีภาระที่จะตองพิÿูจนในเรื่องของคüามยินยอม เชนเดียüกับใน คดีอาญาตาง ๆ อัยการมีĀนาที่พิÿูจนเรื่องนี้ตามที่กําĀนดไüในกฎĀมายของประเทý ÿาเĀตุที่พิธีÿารไมไดกําĀนดคํานิยามÿองเรื่องนี้ไüเนื่องจากไมÿามารถมีคüามเĀ็น พองรüมกันของประเทýตาง ๆ ตอเรื่องโÿเภณี ฝายĀนึ่งเĀ็นüาการบังคับใชแรงงาน การตกอยูในÿภาพบังคับ การปฏิบัติเยี่ยงทาÿ ซึ่งมีคํานิยามในกฎĀมายระĀüาง ประเทýอยูแลüเพียงพอที่จะครอบคลุมทุกรูปแบบของการแÿüงĀาประโยชน แตอีก ฝายที่ใชแนüทางอาญาĀามปรามการคาประเüณีในประเทýตองการใĀมีการระบุ ÿองเรื่องดังกลาüไüในพิธีÿาร การไมจัดทําคํานิยามในÿองเรื่องนี้จึงเปนการประนี ประนอมใĀพิธีÿารผานการเĀ็นชอบ แตในขณะเดียüกันก็ไดจัดทําคําอธิบายที่กลาü ไüแลüขางตน ÿะทอนใĀเĀ็นüาพิธีÿารไมไดมีจุดประÿงคใĀรัฐภาคีใชแนüทางอาญา Āามปรามโÿเภณี ดังนั้นจึงจําเปนที่จะตองนําคําอธิบายเĀลานี้มาพิจารณาเพื่อใชใน การÿรางคüามเขาใจüาพิธีÿารพิจารณาเฉพาะเรื่องการแÿüงĀาประโยชนจากการ บังคับคาประเüณีüาเปนการคามนุþย แตการคาประเüณีของผูใĀญที่ไมมีการบังคับ ไมไดรüมไüในคํานิยามเรื่องการคามนุþย และรัฐภาคีÿามารถที่จะกําĀนดกฎĀมาย ในประเทýเรื่องการคาประเüณีในแนüทางใด ๆ ก็ได นอกจากนั้น องคการตอตานยา เÿพติดและอาชญากรรมยังอางüาไดใชกรอบĀลักการÿิทธิมนุþยชนในเรื่องการใĀ คüามชüยเĀลือผูเÿียĀายจากการคามนุþยไüในพิธีÿาร ดüยเĀตุนี้จึงอาจÿรุปไดüาคํา นิยามเรื่องการคามนุþยในพิธีÿารเปนไปตามที่พันธมิตรÿากลตานการคาĀญิงและ เครือขายÿมาชิกเÿนอไüในเอกÿารมาตรฐานÿิทธิมนุþยชนในการปฏิบัติตอผูถูกคา มนุþย แตเปนเพราะคüามแตกตางในการüิเคราะĀเรื่องโÿเภณี การคาประเüณี ของ ประเทýภาคีและกลุมองคกรภาคประชาÿังคมทําใĀพิธีÿารยังจําตองคงเรื่องการ แÿüงĀาประโยชนจากการคาประเüณีของผูอื่น และการแÿüงĀาประโยชนทางเพý ไüในคํานิยามเรื่องการคามนุþย ตอมาใน พ.ý. ๒๕๔๗ กรรมาธิการเรื่องÿิทธิ มนุþยชนไดแตงตั้งผูตรüจการพิเýþเรื่องÿิทธิมนุþยชนของผูเÿียĀายจากการคา มนุþยโดยเฉพาะĀญิงและเด็ก ซึ่งในรายงานฉบับแรกใĀคüามÿําคัญในเรื่องการ แÿüงĀาประโยชนทางเพýและนําเÿนอรายงานไปในแนüทางของกลุมองคกรที่ ตองการขจัดการคาประเüณีใĀĀมดÿิ้น

๔๖ ๑๒. การดำเนินการของประเทศไทย และการหลั่งไหลของเงินทุนและผู้เชี่ยวชาญ ในÿüนของประเทýไทยไดมีคüามกาüĀนาในการแกไขกฎĀมายเรื่องการ คาประเüณีและการคามนุþย โดยผานกฎĀมายเรื่องพระราชบัญญัติปองกันและ ปราบปรามการคาประเüณี พ.ý. ๒๕๓๙ แทนพระราชบัญญัติปรามการคาประเüณี พ.ý. ๒๕๐๓ ที่มีกรอบแนüคิดเชนเดียüกับอนุÿัญญาปราบปรามการคามนุþยและ การแÿüงĀาประโยชนจากการเปนโÿเภณีของผูอื่น คือไมยอมรับการคาประเüณีและ ใชแนüทางอาญาลงโทþผูแÿüงĀาประโยชนและผูคาประเüณีที่ถูกจับกุมตองไดรับ การบําบัดฟนฟู ไดรับการอบรมเรื่องอาชีพกอนคืนÿูÿังคม แตไมมีบทลงโทþผูซื้อ บริการทางเพý ในกฎĀมายฉบับใĀม พ.ý. ๒๕๓๙ มีจุดมุงĀมายÿําคัญคือการ ปราบปรามการคาประเüณีของเด็กทั้งที่ÿมัครใจและถูกบังคับจึงมีการลงโทþพอแม และผูเกี่ยüของที่ไดรับประโยชนกับผูใชบริการทางเพýจากเด็ก และเด็กจะตองเขาÿู กระบüนการบําบัดฟนฟู ในÿüนของการคาประเüณีของผูใĀญจะเปนคüามผิดĀากมี การโฆþณาชักชüนที่มีโทþทั้งปรับและจําคุก แตไมจําเปนตองเขารับการบําบัดฟนฟู เĀมือนเชนในพระราชบัญญัติฉบับกอน และปจจุบันไดมีการยกรางพระราชบัญญัติ คุมครองการใĀบริการทางเพý พ.ý... เพื่อใĀการคุมครองผูใĀบริการทางเพý ĀลากĀลายอัตลักþณ ในÿüนของการคามนุþยไดออกพระราชบัญญัติมาตรการในการปองกันและ ปราบปรามการคาĀญิงและเด็ก พ.ý. ๒๕๔๐ แทนพระราชบัญญัติปราบปรามการคา Āญิงและเด็กĀญิง พ.ý. ๒๔๗๑ โดยครอบคลุมเพียงเรื่องการคาประเüณีและการ แÿüงĀาประโยชนทางเพý ไมไดรüมรูปแบบอื่น ๆ ของการคามนุþย กลุมองคกรที่ ทํางานดานผูĀญิงและเด็กไดมีÿüนรüมในการแÿดงคüามคิดเĀ็นในการจัดทํา พระราชบัญญัตินี้ทําใĀÿามารถมีการกําĀนดเรื่องการดูแลใĀคüามชüยเĀลือแกĀญิง และเด็กทั้งไทยและตางชาติที่เปนผูเÿียĀายจากการคามนุþย ไดมีการปรับเปลี่ยน ÿถานบําบัดฟนฟูโÿเภณีเปนที่ดูแลเยียüยาเĀยื่อคามนุþย และมีการจัดตั้งกองทุน เพื่อใĀคüามชüยเĀลือผูเÿียĀายและการทํางานรณรงคตานการคามนุþย นอกจากนั้นยังไดมีการรüมมือในระดับภูมิภาคจัดทําขอตกลงทüิภาคีและพĀุภาคี เรื่องการคามนุþยในกลุมประเทýอาเซียน ปจจัยอยางĀนึ่งที่ผลักดันใĀรัฐบาลÿนใจ แกไขปญĀาการคาĀญิงและเด็ก คือกฎĀมายคุมครองเĀยื่อคามนุþยของประเทý ÿĀรัฐอเมริกา พ.ý. ๒๕๔๓ ( The Trafficking Victims Protection Act of 2000) ที่ใชเปนเครื่องมือในการจัดทํารายงานÿถานการณและคüามพยายามแกไขปญĀา

๔๗ การคามนุþยของประเทýตาง ๆ โดยจัดลําดับประเทýเปน ๓ ระดับ ประเทýที่ไม ดําเนินการตามมาตรฐานขั้นตํ่าที่กําĀนดไüในกฎĀมายอเมริกันฉบับนี้อยางเต็มที่จะ จัดอยูในระดับที่ ๓ และไดรับการลงโทþ เชน ทางการคา การไดรับคüามชüยเĀลือ ดานตาง ๆ รüมทั้งการกูเงินจากÿถาบันการเงินระĀüางประเทý ถัดมาเปนระดับที่ ๒ และระดับที่ ๒ ซึ่งตองเฝาระüังเพราะยังไมÿามารถดําเนินการไดตามเกณทที่ กฎĀมายฉบับนี้เรียกรอง ÿüนระดับที่ ๑ เปนประเทýที่มีคüามกาüĀนาในการ ดําเนินการแกไขปญĀา ในÿüนของประเทýไทยแมจะมีคüามพยายามในการ แกปญĀาĀลายดานแตก็ยังอยูในระดับที่ ๒ และระดับประเทýที่ตองเฝาระüัง ทําใĀ มีการพิจารณาออกพระราชบัญญัติปองกันและปราบปรามการคามนุþยโดยเฉพาะ การคาĀญิงและเด็ก พ.ý. ๒๕๕๑ ที่จัดทําโดยใชกรอบของพิธิÿารเรื่องการคามนุþย โดยเฉพาะการคาĀญิงและเด็ก โดยครอบคลุมการคามนุþยเพื่อการแÿüงĀา ประโยชนทางเพý และบังคับใชแรงงานในภาคÿüนตาง ๆ และเมื่อ พ.ý. ๒๕๕๖ ประเทýไทยไดเขาเปนภาคีของพิธีÿารปาเลโม ใน พ.ý. ๒๕๕๔ กระทรüงแรงงานได จัดทําคํานิยามเรื่องแรงงานบังคับและเพิ่มการคุมครองผูถูกบังคับใชแรงงาน ÿํานักงานตํารüจแĀงชาติไดจัดตั้งคณะทํางานไทยตอตานการคามนุþยอันประกอบ ดüยผูบังคับใชกฎĀมาย นักÿังคมÿงเคราะĀและองคกรเอกชน และไดเพิ่มคüาม พยายามในการจับกุมลงโทþเครือขายนักคามนุþย และใĀการคุมครองชüยเĀลือ ผูเÿียĀาย เพื่อใĀมีการดําเนินคดีคามนุþยเปนไปอยางมีประÿิทธิภาพไมลาชา ใน พ.ý. ๒๕๕๘ ไดมีการจัดตั้งแผนกคดีคามนุþยขึ้นในýาลอาญา ทั้งในýาลชั้นตนและ ýาลอุทธรณ และจัดทําพระราชบัญญัติüิธีพิจารณาคดีคามนุþย พ.ý. ๒๕๕๙ ซึ่งใช ระบบไตÿüนในการพิจารณาคดีแทนระบบกลาüĀา ในภาพรüมจะเĀ็นüาประเทý ไทยมีคüามกาüĀนาในการพัฒนาเครื่องมือและกลไกรüมถึงนโยบายและแผน ระดับชาติเพื่อใชปองกัน ปราบปรามและแกไขปญĀาการคามนุþย การคาĀญิงและ เด็กภายในประเทýและขามชาติ Āลังจากมีการจัดทําและบังคับใชพิธีÿารเรื่องการคามนุþยโดยเฉพาะการคา Āญิงและเด็ก ไดเกิดโครงการและĀนüยงานใĀม ๆ ที่ไดรับการÿนับÿนุนจากแĀลง ทุนของรัฐบาลตาง ๆ และองคกรระĀüางประเทý การดําเนินงานมักจะเปน ผูเชี่ยüชาญตางประเทýที่มีคüามชํานาญในเรื่องกฎĀมายÿิทธิมนุþยชนแตไมมี ประÿบการณในการทํางานใĀคüามชüยเĀลือแกเĀยื่อโดยตรง งานÿüนใĀญจะเนน เรื่องการอบรมใĀคüามรูในกรอบของÿิทธิมนุþยชนแกเจาĀนาที่ผูบังคับใชกฎĀมาย และในกระบüนการยุติธรรม การÿงเÿริมคüามรüมมือระĀüางรัฐบาลในภูมิภาค

๔๘ อาเซียน ตลอดจนการจัดทําขอตกลงในเรื่องการคามนุþย รüมถึงคüามพยายามใน การจัดทํากฎĀมายอาเซียนเรื่องการคามนุþย มีการจัดทําคูมืออบรมเรื่องการคา มนุþยตามคํานิยามของพิธีÿาร ÿüนองคกรภาคเอกชนจะมีบทบาทในการใĀคüาม ชüยเĀลือดานตาง ๆ แกผูเÿียĀายจากการคามนุþยที่ยังมีขอจํากัดทั้งดานเงินทุนใน การดําเนินกิจกรรม และพื้นที่ในการทํางาน องคกรเอกชนĀลายแĀงมีเปาĀมาย ปราบปรามการคามนุþยและไมยอมรับการคาประเüณี เนนการบุกทลายชüยเĀลือ ออกจากÿถานที่ใĀบริการทางเพýและใĀคüามใÿใจเฉพาะกับผูคาประเüณีที่เปนเด็ก จึงเกิดคüามขัดแยงกับกลุมองคกรที่ทํางานพิทักþÿิทธิĀญิงบริการ เมื่อมีการตื่นตัü และคüามรüมมือในการทํางานเพื่อปองกันและปราบปรามการคามนุþยในระดับ ภูมิภาคและประเทý พื้นที่ในการรณรงคขององคกรภาคประชาÿังคมในการรณรงค ระดับนโยบายรüมถึงการปรับปรุงแกไขกฎĀมายไดลดแคบลงเพราะกลายเปน ภาระĀนาที่ของผูเชี่ยüชาญเรื่องกฎĀมายระĀüางประเทýและกฎĀมายÿิทธิ มนุþยชน ที่ÿüนใĀญไมเคยมีประÿบการณโดยตรงในการใĀคüามชüยเĀลือแก ผูเÿียĀายจากการคามนุþย ĀลังจากมีขอตกลงระĀüางประเทýและในภูมิภาคการ ดําเนินการตาง ๆ จะอยูในกรอบของขอตกลงที่Āนüยงานของรัฐจะประÿานคüาม รüมมือกัน เชนในเรื่องการใĀที่พักพิง การเยียüยา และการÿงกลับที่ตองดําเนินอยาง เปนทางการระĀüางĀนüยงานรัฐในประเทýตนทางและปลายทาง เปนตน อยางไรก็ ตามมีขอÿังเกตüาแมจะลดบทบาทการประÿานการทํางานชüยเĀลือขององคกรภาค ประชาÿังคมในกรอบทางการนี้แตĀนüยงานรัฐก็มักจะใĀองคกรภาคประชาÿังคม เปนผูรับผิดชอบในการชüยเĀลือผูเÿียĀายดานกฎĀมายรüมทั้งคาใชจายในการ ดําเนินคดีฟองรองที่ใชระยะเüลายาüนานในการพิจารณาคดี มูลนิธิผูĀญิงไดทํางานกับผูเÿียĀายจากการคามนุþยและไดÿนับÿนุนการ ÿรางกลุมของผูเÿียĀาย-กลุมĀญิงÿูชีüิต เพื่อประÿานการใĀคüามชüยเĀลือเพื่อใĀ เขาถึงการเยียüยาดานตาง ๆ รüมถึงการฟองรองดําเนินคดี และการรณรงคในระดับ ชุมชนเพื่อปองกันการคาĀญิงและเด็ก ทําใĀไดพบüาพื้นที่ในการทํางานของกลุม ผูเÿียĀายจะมีเพียงการแลกเปลี่ยนขอมูล การเขารüมในการอบรม แตมิไดมีÿüนรüม อยางเต็มที่ในการเÿนอแนะปรับเปลี่ยนกฎĀมาย แนüปฏิบัติตาง ๆ บนพื้นฐาน ประÿบการณจากการเปนผูถูกคาของตน ÿมาชิกĀญิงÿูที่เขาÿูกระบüนการยุติธรรม เพื่อใĀมีการดําเนินคดีทางอาญาและการชดเชยคüามเÿียĀายจากเครือขายผูคา มนุþยมักจะผิดĀüังที่พบüาแมคําพิพากþาจะลงโทþผูกระทําคüามผิดและใĀมีการ ชดเชยคüามเÿียĀาย แตในทางปฏิบัติผูเÿียĀายไมไดรับการชดเชยใด ๆ เนื่องจากได

๔๙ มีการถายโอนทรัพยÿินไปกอนแลü และในบางกรณีมีการĀลบĀนีของจําเลยในชüง พิจารณาคดี และไมมีĀนüยงานที่รับผิดชอบติดตามจําเลยมาลงโทþ ผูเÿียĀายและ องคกรที่ดูแลชüยเĀลือตองมีภาระในการติดตามĀาüิธีการเพื่อใĀจําเลยมารับโทþซึ่ง ใชระยะเüลาเชนเดียüกัน ผูเÿียĀายที่เปนÿมาชิกĀญิงÿูไดถายทอดเรื่องราüของตน และเรียบเรียงเปนเปนĀนังÿือชื่อ คüามยุติธรรมยังมาไมถึง โดยไดรับการÿนับÿนุน ในการจัดพิมพจากองคกรระĀüางประเทýเปนภาþาตางประเทý แตไมÿนับÿนุนการ จัดพิมพเปนภาþาไทยเพราะเนื้อĀาไมไดรับคüามเĀ็นชอบจากĀนüยงานของรัฐที่ ดูแลเรื่องการคามนุþยโดยเฉพาะการคาĀญิงและเด็ก จึงดูเÿมือนüาĀนüยงานของรัฐ ยังไมÿามารถรับฟงคüามคิดเĀ็นที่แตกตางเพราะอาจเกรงüาจะÿงผลตอภาพลักþณ ของรัฐบาลและการจัดลําดับในรายงานเรื่องการคามนุþยของรัฐบาลÿĀรัฐอเมริกา นอกจากนั้นคüามมุงมั่นที่จะปราบปรามการคามนุþยโดยเฉพาะการคาĀญิงและเด็ก ที่ใĀคüามÿําคัญในชüงแรกในเรื่องการบังคับคาประเüณีและดําเนินการดüยการบุก ชüยĀญิงและเด็กÿงผลตอการทํางานของผูใĀบริการทางเพýที่เปนผูใĀญที่ไมไดรับ การเยียüยาชüยเĀลือĀากไมไดระบุüาเปนเĀยื่อการคามนุþยแตจะถูกลงโทþจาก กฎĀมายปองกันและปราบปรามการคาประเüณี ชองüางระĀüางกลุมองคกรที่ ทํางานตานการคามนุþยกับกลุมผูĀญิงที่เปนพันธมิตรกับกลุมĀญิงบริการทางเพýจึง เพิ่มมากขึ้น ทําใĀไมÿามารถÿรางคüามรüมมืออยางมีประÿิทธิภาพเพื่อกําĀนดแนü ทางการปรับปรุงกฎĀมายเรื่องการคาประเüณีเพื่อคุมครองÿิทธิของคนทํางานบริการ ทางเพý ๑๓. เยือนถิ่นต้นทาง มูลนิธิผูĀญิงไดเยี่ยมเยียนพื้นที่ที่เคยทํางานรณรงคโÿเภณีเด็ก และงานüิจัย เชิงปฏิบัติการเรื่องการยายถิ่นและการคามนุþยในภาคเĀนืออีÿานและพัทยา โดย พบและพูดคุยกับผูที่เคยเปนภาคีในการทํางาน และบางคนเปนผูเÿียĀายจากการคา มนุþย ตางใĀคüามคิดเĀ็นพองกันüาการยายถิ่น และการคาประเüณียังคงดํารงอยู ในพื้นที่แตปรับเปลี่ยนจากการถูกคามาเปนคüามÿมัครใจในการยายถิ่นเพื่อĀางาน ทําในตางแดน และการใĀบริการทางเพýทั้งในและนอกพื้นที่ชุมชนของตน โดยมี บุคคลที่ÿามทั้งที่เปนÿมาชิกในครอบครัüและเพื่อนชüยอํานüยคüามÿะดüกในการ เดินทาง การจัดĀาลูกคามาใชบริการ และไมพบการลอลüงบังคับใชคüามรุนแรง ดังนั้นคํานิยามเรื่องการคามนุþยตามพิธีÿาร และตามพระราชบัญญัติปองกันและ ปราบปรามการคามนุþยโดยเฉพาะการคาĀญิงและเด็ก พ.ý. ๒๕๕๑ ไมÿามารถ

๕๐ นํามาใชกับรูปแบบที่เกิดขึ้นในปจจุบัน เพราะขาดองคประกอบของการนําพาขนยาย ดüยüิธีการลอลüงและบังคับเพื่อแÿüงĀาประโยชน ปญĀาที่พบของผูยายถิ่นĀางาน ทําในตางแดนคือการถูกจับและÿงกลับประเทý และคาจางที่ไดรับจากการทํางาน การใĀบริการไมเปนไปตามที่ตกลง ภาคเหนือ ในพื้นที่ภาคเĀนือที่เคยเปนýูนยกลางของการนําพาเด็กĀญิงเขาÿู การบังคับคาประเüณี ครูÿม ซึ่งเปนครูผูชายที่รüมรณรงคโครงการคําĀลาในโรงเรียน ที่มีการตกเขียüอยางเปนระบบและชüงเüลานั้นผูปกครองคัดคานการใĀคüามรูแก เด็กเรื่องการบังคับคาประเüณีผานเรื่องราüจากĀนังÿือคําĀลา แÿดงคüามเĀ็นüาการ ตกเขียüไดยุติอยางÿิ้นเชิง คüามเปนอยูของชาüบานดีขึ้นÿüนĀนึ่งมาจากรายไดของ Āญิงยายถิ่นในยุคแรกที่ÿงเงินÿรางบาน ซื้อที่ดินและลงทุนทางการýึกþาใĀแก ÿมาชิกในครอบครัüทําใĀรุนĀลังÿามารถมีอาชีพอื่น ๆ เลี้ยงดูตนเอง แตการยายถิ่น และการคาประเüณีดüยการตัดÿินใจของตนเองยังดํารงอยูแตไมไดมีการจัดการแบบ เปนระบบเปดเผยเĀมือนในอดีต ในขณะเดียüกันชุมชนก็ยังไมยอมรับการคาประเüณี เพราะเĀ็นüาเปนการขัดตอüัฒนธรรมขนบประเพณีที่เคยมีมาและมีตัüอยางของĀญิง ที่ไมประÿบคüามÿําเร็จซึ่งมีจํานüนมากกüาที่ประÿบคüามÿําเร็จและประÿบปญĀา ทางจิตใจ รüมทั้งเÿียชีüิตจากเปนโรคเพýÿัมพันธและเอชไอüีเอดÿ ตาและตาล ÿองพี่นองที่เคยผานการบังคับคาประเüณีในüัยเด็กและตอมาได กลายเปนผูใĀบริการทางเพýดüยคüามÿมัครใจเพื่อĀารายไดดูแลครอบครัü ปจจุบัน ตาแตงงานมีครอบครัüและมีรานขายของในĀมูบาน ÿüนตาลเปนพนักงานของýูนย ทางราชการ ตาเĀ็นüาเด็กรุนใĀมใÿใจในการเรียนดüยการÿนับÿนุนของพอแมไม เĀมือนรุนของพüกตนที่พอแมยากจน “มีชุดนักเรียนชุดเดียüตองใÿĀาüัน ตองชüย ทํางาน การไปคาประเüณีไมไดคิดüาตนเองเÿียÿละรูแตüาตองการเงินแตไมเคยรูÿึก ภาคภูมิใจเพราะคนดูถูกüาเราเปนคนไมดีตัüเราเองไมเชื่อüาเราไมดีมองüาเปนÿิทธิ ของเรา เราทําไดแคนี้เพราะÿังคมไมเปดโอกาÿ ในรุนเรามีเพียงผูชายที่ไดเรียนÿüน เด็กผูĀญิงไปคาประเüณีกันĀมด ตอนทํางานตองระแüดระüังมากที่ÿุดคือเจาĀนาที่ ตํารüจมากกüาลูกคาที่ไมรูจัก เมื่อเจาĀนาที่ตํารüจเขามาจับกุม นั่นĀมายถึงคüาม เÿียĀายที่ไมÿามารถเจรจาตอรองไดและผูĀญิงตองจายมากĀากถูกจับกุม ÿิ่งที่ เลüรายที่ÿุดคือการถูกจับเขาบานพักทําใĀตนเองและครอบครัüตองอับอาย” ตา ทํางานบริการทางเพýราü ๘ - ๙ ปมีรายไดพอเพียงที่จะปลูกบานใĀม ซื้อที่นากüา ๑๐ ไรเพื่อทําการเกþตร ตาแตงงานและมีครอบครัüที่อบอุน นอกจากนี้ยังเปน

๕๑ กรรมการและอาÿาÿมัครชองชุมชน และรูÿึกพึงพอใจกับชีüิตของตน ÿüนตาล นองÿาüทํางานในเมืองกับกลุมเด็กและเยาüชนมีคüามคิดเĀ็นüามีเด็กและเยาüชนที่ รüมกลุมกันใĀบริการทางเพýโดยใชÿื่อออนไลนและจะนําเงินไปใชจายบริโภค ฟุมเฟอยไมไดดูแลครอบครัüเชนในอดีต แมในปจจุบันĀนüยงานรัฐและเอกชนจะมี โครงการÿงเÿริมอาชีพจํานüนมากแตก็ยังไมÿามารถเขาถึงกลุมเปราะบางไดอยาง ทั่üถึงทําใĀเด็กบางคนถูกชักจูงเขาÿูการใĀบริการทางเพý ผู้อำนวยการองค์กรภาคีวายเอ็มซีเอ ในอําเภอดอกคําใตยืนยันüายังคงมีการ ยายถิ่นไปทํางานตางประเทý โดยเฉพาะประเทýเกาĀลีแตÿüนใĀญเปนการไปโดย อาýัยเครือขายญาติพี่นองĀรือเพื่อนที่ทํางานอยู โดยการติดตอทางเฟซบุก ผูĀญิงที่ เดินทางไปÿüนใĀญมีคüามจําเปนทางครอบครัü โดยเฉพาะĀญิงที่Āยารางตอง รับภาระเลี้ยงดูลูกเพียงลําพัง แมüาปจจุบันชาüบานจะมีโอกาÿเขาถึงกองทุน ประกอบอาชีพ และกองทุนกูยืมของรัฐ แตพบüาโอกาÿเĀลานั้นไมÿามารถตอบ โจทยปญĀาไดอยางแทจริง อีกทั้งไมมีตัüอยางคüามÿําเร็จจากกองทุนเĀลานั้นใĀ เĀ็น ดังนั้นการยายถิ่นยังเปนทางออกที่ผูĀญิงพรอมที่จะเÿี่ยงผูĀญิงทราบดีüาตน อาจตองทํางานนüดที่แอบแฝงงานบริการทางเพýเพื่อใĀมีรายไดพอเพียง ดังนั้น มายาคติที่üาผูĀญิงเลือกทํางานที่ÿบาย แทจริงแลüผูĀญิงอาจไมคิดüาเปนงานÿบาย จึงเลือกทําĀากแตเปนงานเดียüที่ÿามารถทําใĀผูĀญิงÿามารถมีรายไดตอบÿนองตอ คüามจําเปนและภาระที่ตนตองแบกรับ ปรากฏการณใĀมในรอบ ๕-๑๐ ปที่ผานมา คือการยายถิ่นของแรงงานจากกลุมชาติพันธุบนพื้นที่ÿูงเนื่องจากจากคüามลมเĀลü ของครอบครัüและภาระที่ผูĀญิงตองแบกรับ ประกอบกับคüามออนเยาüไมรูเทาทัน จึงยังคงพบเĀ็นการลอลüงเอาเปรียบผูĀญิงและเด็กÿาüจากกลุมชาติพันธุเขาÿู ตลาดแรงงานทีไมเปนธรรมและงานบริการทางเพý ลอย เคยเปนอาÿาÿมัครตานการประเüณีของเด็ก รüมกับนา ที่ขณะนี้มี Āนาที่การงานในองคการปกครองÿüนทองถิ่นและยังมีบทบาทในการพิทักþ ทรัพยากรและÿิ่งแüดลอมในชุมชน ÿüนลอยยังคงทําโครงการรณรงคเรื่องการคา มนุþยไดÿะทอนÿถานการณในพื้นที่อําเภอที่ตนทํางานอยูในทํานองเดียüกันüา มี แรงงานเยาüชนĀญิงและเด็กจากกลุมชาติพันธุเขาÿูงานในÿถานบันเทิง เชน รานอาĀารกลางคืน รานเĀลาคาราโอเกะ ซึ่งมีการคาบริการทางเพýของĀญิงÿาü เĀลานี้แอบแฝงอยูทั่üไป โดยการจัดการของเจาของรานจะพยายามแยกÿüนของ กิจการราน และการทํางานคาบริการของผูĀญิงอยางชัดเจน กลาüคือการกําĀนด

๕๒ คาจางที่ตํ่ามาก ๒,๐๐๐-๓,๐๐๐ บาท ตอเดือน ĀรือไมมีคาจางใĀทําใĀแรงงาน เĀลานั้นตองใĀบริการทางเพýเพื่อเปนรายไดĀลัก โดยผูĀญิงจะออกไปใĀบริการกับ ลูกคาที่ตกลงตามโรงแรมที่พักของลูกคาĀลังงานเลิกĀรือระĀüางการทํางาน ทั้งนี้ การจัดการเÿมือนเปนการกระทําลับĀลังเจาของซึ่งไมมีÿüนไดÿüนเÿียกับการขาย บริการทางเพý และĀมายถึงการปดคüามรับผิดชอบคüามปลอดภัยตอผูĀญิงดüย เชนกัน การตกลงรับงาน ราคา ÿถานที่และเงื่อนไขการใĀบริการขึ้นอยูกับคüาม ÿามารถของผูĀญิง ซึ่งพบüาในคüามเปนจริงผูĀญิงอาจไมÿามารถตอรองĀรือ กําĀนดเงื่อนไขการทํางาน ĀรือแมแตขอคüามชüยเĀลือเมื่อถูกละเมิดเอาเปรียบได เพราะเปนการทํางานที่ซอนเรนไมมีการคุมครองทางกฎĀมายแรงงาน อีกทั้งผูĀญิง และเยาüชนÿüนใĀญมาจากชุมชนกลุมชาติพันธุในพื้นที่เชียงราย และจากประเทý เพื่อนบานการทํางานชüยเĀลือเมื่อประÿบปญĀาและปองกันการถูกแÿüงĀา ประโยชนทําไดยากลําบากเนื่องจากชุมชนและครอบครัüไมยอมรับĀญิงและเด็กที่ แยกออกมากจากครอบครัü ปจจัยที่ทําใĀการบริการทางเพýยังคงอยูไดแกการเปด เขตเýรþฐกิจพิเýþ ที่นักธุรกิจและนักทองเที่ยüจากภายนอกเขามาในพื้นที่ คานิยม ในการบริโภคและการเลือกที่จะไมทํางานกลางแดดของĀญิงและเยาüชน ตลอดจน การชักชüนของเพื่อนที่คาบริการทางเพý และการขาดทักþะชีüิต ลอยเĀ็นüาการ ยายถิ่นเพื่อทํางานบริการทางเพýของĀญิงและเยาüชนในพื้นที่และจากประเทý เพื่อนบานจะยังคงดํารงอยูตอไปแตกลุมองคกรที่ทํางานชüยเĀลือปองกันขณะนี้ กําลังประÿบปญĀาดานเงินทุนทําใĀตองปรับลดขนาดของกิจกรรมโดยเฉพาะการ ทํางานในชุมชน อาภา ผูประÿานโครงการÿตรีนานาชาติพันธุ(PEEW- Project Education for Ethnic Women) เĀ็นüาการทํางานคาบริการในพื้นที่ชายแดนจังĀüัดเชียงรายที่ เปนýูนยกลางนักทองเที่ยüในปจจุบันเปนรูปแบบของรานนüด คาราโอเกะ ไมมี ÿถานการบริการทางเพý (ซอง) ในพื้นที่เĀมือนในอดีต รูปแบบที่แพรĀลายมาก ที่ÿุดคือการทํางานโดยตรงระĀüางผูĀญิงกับลูกคา โดยการติดตอนัดĀมายทาง application ออนไลนĀรือการÿรางกลุมเล็ก ๆ ของผูĀญิงเพื่อĀาแขกเอง ซึ่งตนไม แนใจüาเปนการเปลี่ยนไปในทิýทางที่ดีขึ้นกับตัüผูĀญิงĀรือไมโดยเฉพาะÿําĀรับเด็ก üัยรุนจากชุมชนชาติพันธุที่เขามาในกระบüนการนี้อาจถูกเอาเปรียบ Āรือถูกลอลüง ไดงาย

๕๓ กลุ่มเจ้าหน้าที่จาก ศูนย์ลูกหญิง แมÿายที่เคยใĀการดูแลเด็กกลุมเÿี่ยงตอ การเขาÿูการบริการทางเพýแตในปจจุบันจํานüนเด็กลดลงมากเนื่องจากเด็กบางÿüน เดินทางขามแดนไปทํางานนอกพื้นที่ และบางÿüนÿามารถเขาไปในระบบการýึกþา ของรัฐไดเนื่องจากการเปดกüางของระบบการýึกþา ไดใĀขอมูลในทิýทางเดียüกัน üา ÿถานการณการยายถิ่นเพื่อการคาประเüณีของเด็กและเยาüชนในปจจุบันอยูใน รูปแบบ “ÿมัครใจ” โดยเดินทางไปกับกลุมเพื่อนและเครือญาติĀรือในบางกรณี พบüาเด็กไดติดตอกับเพื่อน (ชาย) ทางÿื่อออนไลนและüาจางรถประจําทางไปÿงใน พื้นที่ชั้นใน ในกรณีที่ไมมีบัตรประชาชนตองเÿียคาใชจายÿูงมากกüาปกติการติดตอ ชักจูงปจจุบันÿามารถทําไดโดยตรงกับเด็ก โดยนายจางที่ปลายทางจะใชกลุมเพื่อน ในüัยเดียüกันเปนคนโนมนาüชักจูง ซึ่งรูปแบบนี้มีทั้งการชักจูงเขาไปทํางานในเมือง ชั้นใน เชน กรุงเทพ ĀรือจังĀüัดอื่น ๆ และการชักจูงไปทํางานบริการในคาÿิโน บริเüณชายแดนประเทýเมียนมารจากการÿํารüจขอมูลของýูนยพบüาผูĀญิงไทยที่ ÿüนใĀญเคยมีประÿบการณทํางานใĀบริการทางเพýมากอนจะเดินทางเขาไปทํางาน บริการแบบไปกลับ ขอมูลจากภาคีเครือขายตานการคาĀญิงและเด็ก และกลุมพิทักþÿิทธิĀญิง บริการทางเพýทําใĀเĀ็นภาพรüมüาการเคลื่อนยายเพื่อทํางานบริการทางเพýยัง ดํารงอยู แตเปนไปดüยการ “ตัดÿินใจ” ของĀญิงและเยาüชนที่ตองการมีรายไดดูแล ครอบครัüและตอบÿนองคานิยมใĀม ๆ ของการบริโภค ไมมีการจัดพา จัดĀาอยาง เปนระบบเพื่อการแÿüงĀาประโยชนทางเพýจากĀญิงและเยาüชน อยางไรก็ตามยังมี กลุมนาĀüงใยคือĀญิงและเยาüชนกลุมชาติพันธุและจากประเทýเพื่อนบานที่ยังมี คüามเปราะบางในการทํางานใĀบริการทางเพý ภาคอีสาน เปนชุมชนตนทางของการยายถิ่นเพื่อขายแรงงานของผูชาย และ ตอมาเปนการขายบริการทางเพýของผูĀญิงทั้งในประเทýและตางประเทý อุดรธานี และĀนองคายเปนพื้นที่ที่มูลนิธิผูĀญิงจัดอบรมอาÿาÿมัครชุมชนดูแลเรื่องคüาม รุนแรงตอĀญิงและเด็ก และรüมในโครงการüิจัยเรื่องการยายถิ่นและการคาĀญิง ตลอดจนจัดทุนÿนับÿนุนโครงการขนาดเล็กที่ริเริ่มโดยผูĀญิงที่เคยยายถิ่น ในĀมูบานที่มีประüัติยาüนานของการยายถิ่น เราพบนีที่เคยยายถิ่นไป ทํางานบานที่ตะüันออกกลางพรอมกับÿามีซึ่งขณะนี้นอนปüยดüยอัมพาตและโรคอัล ไซเมอรนีเคยรüมเดินทางไปประชุมกับมูลนิธิผูĀญิงที่โตเกียü ประเทýญี่ปุน และใĀ การในที่ประชุมเรื่องราüของลูกÿาüที่ÿูญĀายขาดการติดตอĀลังจากนายĀนาพามา

๕๔ ทํางานที่ญี่ปุน ทําใĀตํารüจรüมมือติดตามและĀลังการประชุมไดพบกับลูกÿาüที่เพิ่ง พนจากÿภาพบังคับคาประเüณีเพราะติดĀนี้และตอมาไดมีการประÿานงานÿงกลับ Āมูบาน ลูกÿาüไดÿรางครอบครัüใĀมแตตองมาเÿียชีüิตดüยอายุเพียง ๓๔ ปดüย โรคเอดÿและÿามีĀนีĀายไปเĀลือเพียงลูกนอยüัยเรียนชั้นประถม ลูกÿาüคนโต ของนีที่ยายถิ่นไปทํางานเก็บผลไมที่เกาĀลีกüาÿามปตองเดินทางกลับมาดูแลพอแม และĀลาน โดยเปดรานชําขายของดüยเงินที่ไดจากการทํางานที่เกาĀลีซึ่งราüĀนึ่ง แÿนบาทไดใชเปนคาÿินÿอดแตงงานลูกชายคนโตที่ทํางานในจังĀüัดอื่น Āากมี โอกาÿเธอก็อยากไปทํางานที่เกาĀลีอีก ไมไกลจากบานของนีเราพบ โÿ กับĀลาน ๆ ในบานĀลังใĀมที่ÿรางเÿร็จÿมบูรณจากรายไดของลูกชายที่ยายถิ่นไปทํางานที่ญี่ปุน รüมเจ็ดปทั้งโÿและนีไดเขารüมประชุมนานาชาติเรื่องการยายถิ่นและการคาĀญิงที่ เชียงใĀม และมีÿüนแÿดงคüามคิดเĀ็นในการจัดตั้งพันธมิตรÿากลตอตานการคา Āญิง ในภาพรüมÿภาพคüามเปนอยูของโÿดีขึ้นกüาเดิมแตเธอกลับมีคüามกังüลใจ เรื่องลูกชายและĀนี้ÿินอันเกิดจากการยายถิ่นไปทํางานพรอมภรรยาที่เกาĀลีโดยใชüี ซานักทองเที่ยü การเดินทางครั้งนี้เÿียคานายĀนาคนละ ๗๐,๐๐๐ บาท ลูกชายถูก ตํารüจตรüจคนเขาเมืองจับÿงกลับประเทý ขณะที่ภรรยาÿามารถเขาประเทýไป ทํางานไดและมีคüามÿัมพันธกับชายคนใĀมที่เกาĀลีลูกชายตองรับภาระĀนี้ÿินและ ไปชüยพี่ชายทํางานขับรถบัÿรับนักทองเที่ยüจีนที่กรุงเทพฯ ปลอยใĀโÿดูแลลูกชาย üัยเจ็ดขüบของตน โÿเลาüาชาüบานทั้งĀญิงชายยังเดินทางไปทํางานตางประเทý โดยมีคนชักชüนพาไป เชน ตอนนี้มีผูĀญิงในĀมูบานแตงงานกับชายออÿเตรเลียมา ชüนชาüบานไปทํางานโดยจายลüงĀนา ๘๐,๐๐๐ บาทเพื่อเดินเรื่องเอกÿาร เงินÿüน นี้จะไมคืนใĀไมüาเอกÿารจะผานĀรือไมและเมื่อไดไปทํางานแลüยังตองจายเพิ่มอีก ๒๗๐,๐๐๐ บาท มีขาüแพรกระจายในĀมูบานüาÿามีภรรยาที่ไดเดินทางไปทํางาน กับนายĀนาคนนี้ไดรับÿัญชาติออÿเตรเลียÿามารถเขาออกประเทýไดตลอดเüลาทํา ใĀชาüบานคนอื่น ๆ ÿนใจอยากจะไปกันบาง คนĀนุมÿาüยายถิ่นออกไปĀางานทํา ในĀมูบานของโÿจึงมีแตเด็กและผูÿูงüัย บานแตละĀลังมีการปรับปรุงปลูกกันอยูเปน ÿัดÿüน โÿเองยังมีที่นาปลูกขาüไüกินแตตองจางแรงงาน Āากมีขาüจํานüนมากก็จะ แบงขายบาง รายไดĀลักของĀมูบานของนีและโÿคือเงินที่ลูกĀลานซึ่งยายถิ่นไป ทํางานนอกĀมูบานÿงกลับมา เราไดพบกับตา ที่เดินทางกลับบานในจังĀüัดขอนแกนĀลังจากถูกจําคุกนาน ๗ เดือนที่ประเทýบาĀเรนในขอĀาüารüมมือกับนักคามนุþยบังคับĀญิงไทยทํางาน นüดและขายบริการ แมตายังมีคüามตองการยายถิ่นไปทํางานตางประเทýอีกก็ไม

๕๕ ÿามารถทําไดเพราะĀนังÿือเดินทางถูกเจาĀนาที่ริบและยังไมÿามารถยื่นเรื่องใĀมได ตาเลาüาเมื่อไปทํางานตางประเทýครั้งแรกไมรูüาจะตองใĀบริการทางเพýแตตอง ยอมทําเพราะติดĀนี้ภายĀลังเดินทางไปทํางานอีกเพราะอยากไดเงินเปนกอนเพื่อ นํามาใชจายในครอบครัüเชนเดียüกับผูĀญิงคนอื่น ๆ ปจจุบันตามีรายไดจากการ รับจางนüดตามบาน และพักกับลูกÿาüที่กําลังเรียนชั้นประถมในบานที่ไมมีนํ้าไฟและ มีĀองพักĀองเดียü มูลนิธิชüยเĀลือเด็กไดชüยเĀลือปรับปรุงบานพักของตา และ มูลนิธิผูĀญิงเÿนอใĀทุนÿนับÿนุนการýึกþาแกลูกÿาü พิกุล ในจังĀüัดĀนองคายเคยเขารüมในการประชุมที่เชียงใĀมเชนเดียü กับนีและโÿ เพราะมีประÿบการณถูกลอลüงใĀเดินทางไปทํางานเปนแมบานที่ ÿิงคโปรในงานüิจัยเรื่องการยายถิ่นและการคาĀญิงระยะที่ÿองที่เนนเรื่องการลงมือ ปฏิบัติเพื่อÿรางการตระĀนักเรื่องการคามนุþยและพัฒนาทางเลือกทางเýรþฐกิจ ใĀแกผูĀญิงในชุมชน พิกุลไดรับการÿนับÿนุนดานอาชีพและจัดทําýูนยขอมูลใน Āมูบานเพื่อใĀขอมูลแกคนที่ตองการไปทํางานตางประเทý ปจจุบันพิกุลไดรüมกับ เพื่อนคนอื่น ๆ ตั้งกลุมทอผาÿีธรรมชาติและทํางานอาÿาÿมัครในชุมชน เขารüม ประชุมกับĀนüยงานตาง ๆ ของราชการ ÿมาชิกในกลุมทอผาลüนมีลูกÿาü และเครือ ญาติแตงงานกับชายตางชาติลูกÿาüของพิกุลเองแตงงานกับชายอังกฤþ ในภาพรüม ชีüิตของผูĀญิงดีขึ้นÿามารถเลือกประกอบอาชีพไดĀลายอยาง ทั้งงานโรงงานและ งานบริการในÿนามกอลฟใกลĀมูบาน แตก็ยังมีผูĀญิงที่ยายถิ่นไปทํางานตางประเทý เนื่องจากปญĀาคüามรุนแรงในครอบครัüและอื่น ๆ คนจัดพาไปจะเปนเครือญาติที่ ไดยายถิ่นไปตั้งแตชüงโครงการüิจัยของมูลนิธิผูĀญิง และไดตั้งรกรากที่ญี่ปุน ผูĀญิง ยายถิ่นยุคนั้นบางคนกลับมาÿามารถÿรางชีüิตใĀมที่ดีกüาเดิม แตมีบางคนที่ลมเĀลü ติดเĀลา Āรือปüยเÿียชีüิต ปจจุบันการĀลอกลüงบังคับติดĀนี้ไมคอยพบ งานที่ทําจะ อยูในภาคเกþตร แตก็มีที่ทํางานนüดและใĀบริการทางเพý (นüด-นาบ) ในภาพรüม พิกุลและเพื่อน ๆ มีคüามพอใจกับÿภาพชีüิตคüามเปนอยูของตน ที่มารüมกันทอผา ก็เพื่อจะไดพบปะพูดคุยทํากิจกรรมรüมกัน รüมทั้งการใĀคําแนะนําผูĀญิงและ เยาüชนในชุมชน ซิสเตอร์ จากภคินีศรีชุมภบาล Āนองคายที่ดําเนินโครงการรณรงคเรื่อง การคามนุþยเลาüา การยายถิ่นในพื้นที่ยังคงเกิดขึ้นอยางตอเนื่อง และมีทั้งแรงงาน ชายและĀญิงที่เดินทางไปทํางาน จุดĀมายปลายทางเชน มาเลเซีย อินโดนีเซีย เกาĀลียังมีรายงานของแรงงานชายที่ถูกกักขังและบังคับใĀทํางานเยี่ยงทาÿ และ

๕๖ แรงงานĀญิงที่ทํางานในรานนüด รานขายเครื่องดื่ม และถูกบังคับใĀบริการทางเพý ในชüงĀลังเลิกงาน นอกจากนั้นยังพบกรณีเด็กÿาüถูกลอลüงโดยนายĀนาผานทาง ÿื่อออนไลนไปประเทýเกาĀลีเชื่อüายังมีĀลายกรณีที่แรงงานเดินทางไปโดยที่องคกร และĀนüยงานในพื้นที่ไมรับรูเพราะการจัดการÿามารถดําเนินไดโดยนายĀนาและผู ยายถิ่นเอง และบุคคลเĀลานั้นมักไมทราบüาอาจเกิดÿถานการณที่เลüรายใน ปลายทางไดดังนั้นการทํางานเชิงรุกในทุกพื้นที่เพื่อเผยแพรคüามรูÿรางคüาม ตระĀนักอยางตอเนื่อง และÿรางทางเลือกในการประกอบอาชีพที่ÿามารถใชไดจริง จึงเปนการทํางานเชิงปองกัน โดยเฉพาะในกลุมเยาüชนและครอบครัüที่มีคüาม เปราะบาง ปจจุบันมีการประÿานระĀüางองคกรและเครือขายตอตานการคามนุþย ในระดับจังĀüัดรüม ๑๕๙ องคกรเพื่อรüมกันทํางานรณรงคในเรื่องนี้ พัทยาจุดหมายปลายทาง พัทยาเปนพื้นที่ýึกþาในงานüิจัยเรื่องการยายถิ่นและการคาĀญิงในฐานะ จุดĀมายปลายทางของการยายถิ่นของผูĀญิงเพื่อทํางานบริการทางเพýเพราะมี นักทองเที่ยüตางชาติจํานüนมากมาเที่ยüทางเพý พัทยาพยายามเปลี่ยนภาพลักþณ จากการทองเที่ยüทางเพýเปนการทองเที่ยüแบบครอบครัü แตการใĀบริการทางเพý ยังคงเปนแรงดึงดูดใจของการมาเที่ยüพัทยา รูปแบบและผูใĀบริการทางเพýก็ ĀลากĀลายแตกตางไปจากเดิม ÿองขางทางของถนนคนเดินรายเรียงดüยคลับและ บารที่มีĀญิงบริการชาติตาง ๆ เชื้อเชิญนักทองเที่ยü ซิÿเตอรจากýูนยธารชีüิต เลา üาÿถานการณการเขาÿูงานบริการทางเพýไมไดแตกตางไปจากในอดีต เพียงแตĀญิง ผูใĀบริการเปลี่ยนจากทางภาคเĀนือ เปนภาคอีÿานเกือบรอยเปอรเซ็นตตางทํางาน ทั้งที่เปนแแบบเปดเผยและแอบแฝงในธรุกิจบริการอื่น ๆ เชนงานนüด งาน รานอาĀาร ชüงอายุระĀüาง ๒๐–๖๐ ปÿüนใĀญจบชั้นประถมýึกþา รอยละ ๙๐ เขาÿูงานบริการทางเพýเพราะครอบครัüแตกแยกและตองแบกรับภาระดูแลลูกและ Āนี้ÿินครอบครัü เร็ü ๆ นี้ทางýูนยไดพบผูĀญิงจากอีÿานÿองคนในชüงอายุใกล๔๐ ปคนĀนึ่งเปนĀนี้นอกระบบรüมแÿนบาทเพื่อนํามาดูแลลูกÿาüที่ตั้งทอง ผูĀญิงที่เขา มาĀาคนทํางานในĀมูบานไดพามาทํางานที่พัทยา ชüงแรกถูกกักขังในĀอง ตอมาใĀ รับแขกจึงไดขอใĀฝรั่งชüยพาĀนีและมีผูĀญิงพามาที่ýูนยธารชีüิต ผูĀญิงอีกคน Āนึ่งมีปญĀาทางจิตใจและตองการการเยียüยา ขณะนี้ทั้งÿองคนกําลังเรียนนüดแผน ไทย นอกจากนี้ยังพบกรณีที่ชายตะüันตกเปนนายĀนาพาผูĀญิงĀาคนจากพัทยาไป บังคับคาประเüณีที่เมืองโจฮันเนÿเบิรก ประเทýแอฟริกาใตดüย จึงยังเĀ็นüายังมี เรื่องราüการคาĀญิงอยูในพื้นที่พัทยา

๕๗ ปจจุบันพüกผูĀญิงบริการมีคüามตองการพัฒนาทักþะคüามรูเพื่อมีโอกาÿ เลือกงานอื่น ๆ โดยเขามารับการอบรมในĀลักÿูตรตาง ๆ ของýูนยธารชีüิต จํานüนผู เขาเรียนตอเดือนเฉลี่ยเดือนละกüา ๒๐๐ คน และเกือบทั้งĀมดเปนคนไทย มีนอย มากที่เปนĀญิงชนเผา ลาü และกัมพูชา ซึ่งแตกตางจากในอดีตแมจะมีการเดิน ประชาÿัมพันธตามบารตาง ๆ แตก็ไมคอยมีผูĀญิงÿนใจเขารับการอบรม ผูĀญิงจะใĀ คüามÿําคัญกับการเรียนทักþะที่เอื้อตอการทํางาน เชนเรียนภาþาตางประเทýเพื่อ ใชÿื่อÿารกับลูกคา และการนüดแผนโบราณเพื่อใชในการทํางานและตองการไดรับ ประกาýณียบัตรĀลังจากเรียนครบชั่üโมงจบĀลักÿูตรเพื่อใชเปนเอกÿารในการÿมัคร ไปทํางานนüดในตางประเทý คüามคาดĀüังüาจะมีรายไดจากการทํางานและโอกาÿ ที่จะมีชายชาüตางชาติเปนลูกคาประจําและเลี้ยงดูนั้นนอยลงมากจากในอดีต เนื่องจากผูชายที่เขามาในพื้นที่มักมีฐานะปานกลางถึงตํ่า ผูĀญิงแทบจะไมมีโอกาÿได เปลี่ยนแปลงÿถานะทางการเงินอยางฉับพลันเชนในอดีต แตผูĀญิงก็ยังĀüังที่จะได ÿามีตางชาติĀรือลูกคาประจํา และไดยายถิ่นไปทํางานตางประเทý ในĀลายกรณี พบüาผูĀญิงถูกลอลüงและแÿüงĀาประโยชนโดยชายชาüตางชาติจํานüนมากในพื้นที่ พัทยาและเครือขายในตางประเทý ที่พบบอยเชนการĀลอกผูĀญิงใĀเซ็นชื่อใน เอกÿารรับภาระĀนี้ÿินแทนตน Āรือเอกÿารไมรับÿิทธิประโยชนจากทรัพยÿิน ระĀüางแตงงานและĀยา มีผูĀญิงĀลายคนพรอมที่จะเÿี่ยง แตบางคนพยายามเรียนรู ภาþาและตรüจÿอบเอกÿารอยางรอบคอบมากขึ้น นอกจากนี้ยังพบการใชÿื่อ ออนไลนผานกลุมเพื่อนและเครือญาติในชุมชน ชักชüนผูĀญิงไปทํางานโดยเฉพาะ ในประเทýÿüีเดน จากการทํางานกับĀญิงบริการพบüาบางคนเกิดจุดเปลี่ยนไดดüย ตัüเองĀากมีคนÿนับÿนุน ซิÿเตอรอธิบายüา งานของýูนยธารชีüิตไมไดĀยุดยั้งการคา มนุþยไมไดลมเลิกการคาประเüณีเปนแตเพียงการชüยใĀผูĀญิงĀาจุดเปลี่ยนของ คüามคิด และเตรียมตัüเดินออกมาเพื่อแÿüงĀาโอกาÿใĀมใĀกับชีüิตตนเอง พัทยาปจจุบันมีชายขามเพý ซึ่งรอยละ ๘๐ มาจากภาคอีÿาน และอยู ในชüงอายุ๒๐ ปขึ้นไป เขามาทํางานใĀบริการเปนจํานüนมาก มีองคกรที่ไดรับการ ÿนับÿนุนจากแĀลงทุนตางประเทýและจากรัฐบาลดําเนินกิจกรรมดานÿุขภาพ อนามัย ใĀการตรüจเลือดและแจกถุงยางอนามัยเพื่อปองกันโรคเพýÿัมพันธและเอช ไอüีเอดÿแกผูใĀบริการทั้งĀญิงและชาย องคกรÿüิง (SWING–Sex Worker In Group Project) ที่ทํางานกับผูใĀบริการทางเพýทั้งĀญิงและชาย ไดจําแนกผูใĀ บริการทางเพýในพัทยาเปน ๓ กลุม ๑) พนักงานที่ทํางานในบารซึ่งÿามารถรับแขก ในÿถานบริการและออกไปขางนอก โดยลูกคาจะตองจายคาเüลาใĀกับเจาของบาร

๕๘ ĂĆตรćคćบริกćรลูกคćจąตĂงตกลงแลąจćยกĆบผูใĀบริกćรĀญิงĀรืĂชćยตćมแตตกลง กĆน ซึ่งรćคćเฉลี่ยในปจจุบĆนปรąมćณ ๑,๐๐๐ บćทตĂกćรบริกćรĀนึ่งครĆ้ง แลąรćคć จąมćกขึ้นĀćกเปนกćรบริกćรตĂเนื่ĂงเปนüĆนĀรืĂÿĆปดćĀ ๒) พนĆกงćนบริกćรใน บćรĂąโกโกเปนกลุมที่ถูกคĆดเลืĂกแลąดูแลจćกเจćขĂงรćนมćกกüćพนĆกงćนในบćร ทĆ่üไป โดยพนĆกงćนจąไดคćตĂบแทนในกćรใĀบริกćรตĂครĆ้งÿูงกüćบćรทĆ่üไป แลą เจćขĂงรćนมĆกมีĀĂงใĀบริกćรแบบรąยąÿĆ้นในบćรทํćใĀÿćมćรถรĆบลูกคćไดมćกขึ้น ตĂüĆน แลąในบćรĂąโกโกเจćขĂงรćนจąมีÿüนชüยในกćรชĆกจูงแลąคĆดÿรรลูกคć ใĀแกพนĆกงćน ๓) พนĆกงćนĂิÿรą ÿüนใĀญเปนพนĆกงćนที่มีĂćยุมćกแลąไมÿćมćรถ ดึงลูกคćในบćรที่มีคูแขงÿูง แมบćนแลąĀญิงÿูงĂćยุที่ไมตĂงกćรเปดตĆüüćตนทํćงćน บริกćรทćงเพý โดยĂćยุÿูงÿุดที่Ăงคกรเคยพบในกćรทํćกิจกรรมเชิงรุกในพื้นที่ ชćยĀćดมีĂćยุถึง ๖๖ ปรćยไดเฉลี่ยขĂงแรงงćนในกลุมนี้เฉลี่ยปรąมćณครĆ้งลą ๕๐๐ บćท แลąในชüงที่ไมมีนĆกทĂงเที่ยüรćยไดจąตกลงมćที่ปรąมćณ ๓๐๐ บćท แรงงćนบริกćรทćงเพýกลุมนี้เปนกลุมที่เปรćąบćงที่ÿุดเนื่Ăงจćกเปนกćรตกลง เงื่ĂนไขแลąกํćĀนดÿถćนที่ใĀบริกćรดüยตนเĂงกĆบลูกคćเมื่ĂเกิดเĀตุกćรลąเมิด นĂกเĀนืĂจćกขĂตกลง เชนกćรไมจćยคćจćง กćรรุมโทรม ĀรืĂทุบตีผูใĀบริกćรก็ไม ÿćมćรถขĂคüćมชüยเĀลืĂĀรืĂแจงคüćมไดในĀลćยกรณีพบüćตํćรüจไมรĆบแจง คüćมเพรćąขćดĀลĆกฐćน แตกลĆบจĆบปรĆบผูใĀบริกćรในขĂĀćคćบริกćรทćงเพý กćร ถูกจĆบกุมโดยเจćĀนćที่ตํćรüจรąĀüćงกćรเดินทćงกลĆบที่พĆกเปนÿิ่งที่เกิดขึ้นบĂยครĆ้ง โดยเจćĀนćที่ตํćรüจจąเรียกตรüจคนกรąเปćĀćกพบüćมีกćรพกถุงยćงĂนćมĆย ผูใĀบริกćรจąโดนจĆบแลąปรĆบในขĂĀćตćมกฎĀมćยปรćมกćรคćปรąเüณีซึ่งที่ผćน มć SWING ไดรüบรüมเĂกÿćรใบเÿร็จกćรเปรียบเทียบปรĆบเปนจํćนüนมćก แลąได นํćเÿนĂตĂคณąกรรมกćรÿิทธิมนุþยชนแĀงชćติเพื่ĂผลĆกดĆนใĀยุติกćรกรąทํćขĂง เจćĀนćที่ตํćรüจ ซึ่งจํćนüนนี้ไมนĆบรüมกĆบกรณีที่ผูใĀบริกćรทćงเพýจćยคćปรĆบ โดยตรงกĆบเจćĀนćที่ตํćรüจโดยไมมีกćรĂĂกเĂกÿćรใด ๆ ýูนยธćรชีüิตก็เĀ็นดüยüć ในพื้นที่พĆทยćกćรปฏิบĆติกćรบุกจĆบÿถćนปรąกĂบกćรรćนคć ĀรืĂÿถćนบĆนเทิงที่มี กćรคćบริกćร ไมไดทํćขึ้นเพื่ĂคุมครĂงผูĀญิง แตเปนเพียงกćรแÿดงĂํćนćจขĂง เจćĀนćที่รĆฐเนื่ĂงจćกÿถćนปรąกĂบกćรเĀลćนĆ้นไมจćย “ภćþีพิเýþ” เทćนĆ้น นĂกจćก SWING แลüเรćยĆงไดพบกĆบกลุม เดอะ ซิÿเตอร(Transgender Community Health Centre) กลุมเปćĀมćยĀลĆกขĂงĂงคกรคืĂพนĆกงćนบริกćรที่ เปนกลุมขćมเพýซึ่งมีĂยูปรąมćณ ๑๐,๐๐๐ คนในพĆทยć จćกจํćนüนทĆ้งĀมด ปรąมćณ ๒๗๐,๐๐๐ คนในปรąเทýไทย โดยมุงเนนกćรพĆฒนćคุณภćพชีüิต ซึ่ง

๕๙ Āมćยรüมถึง ÿุขภćพ แลąÿิทธิมนุþยชนĂĆนรüมถึงกćรยĂมรĆบกćรมีตĆüตนทćง กฎĀมćย โดยทĆ่üไปกลุมขćมเพýนี้จąมีปญĀćเรื่ĂงกćรตีตรćตĆüเĂง กćรไมยĂมรĆบ ตĆüตน กćรถูกกีดกĆนจćกครĂบครĆüแลąÿĆงคม แลąเมื่Ăเขćมćÿูงćนบริกćรทćงเพýยิ่ง ถูกกดเพิ่มขึ้นโดยเฉพćąกćรถูกตีตรćแลąไมยĂมรĆบตĆüตน ทํćใĀลąเลยคüćม ปลĂดภĆยขĂงตĆüเĂง ตĂตćนÿĆงคมแลąแยกตĆüĂĂกจćกÿĆงคม จćกกćรทํćงćนขĂง กลุมซิÿเตĂรที่ใĀบริกćรปรึกþćแนąนํćแลąตรüจเลืĂดพบüćกลุมผูใĀบริกćรขćม เพýที่ขĂรĆบกćรตรüจเลืĂด มีกćรติดเชื้ĂเĂชไĂüีรĂยลą ๑๐ นĂกจćกนี้ยĆงพบüćมี กćรลąเมิดแลąเĂćรĆดเĂćเปรียบจćกเจćĀนćที่บćนเมืĂง แลąลูกคćมćกกüćกลุมĀญิง บริกćร เนื่ĂงจćกÿüนใĀญ (รĂยลą ๗๕) ทํćงćนแบบĂิÿรąเชนกćรนĆ่งĀćลูกคćในบćร ชćยĀćดĀรืĂบćรเกยกąเทย ซึ่งกćรทํćงćนĂิÿรąเชนนี้จąถูกเĂćเปรียบแลąลąเมิด จćกลูกคćเÿมĂ นĂกจćกนĆ้นยĆงไมÿćมćรถแจงคüćมเĂćผิดกĆบลูกคćไดจćก ปรąÿบกćรณขĂงคนใĀบริกćรÿĂนüćกćรไปแจงคüćมจąเกิดผลเÿียกĆบตนมćกüć นĂกจćกในกรณีที่ที่มีกćรกรąทํćรุนแรงแลąทćงĂงคกรÿćมćรถเขćไปชüยเĀลืĂใน ขĆ้นตĂนกćรแจงคüćมแลąเจรจćกĆบเจćĀนćที่ตํćรüจไดเทćนĆ้น ซึ่งเปนÿĆดÿüนที่นĂย มćกเมื่ĂเปรียบเทียบกĆบกćรลąเมิดทĆ้งĀมด ในĀลćยครĆ้งพบüćผูใĀบริกćรถูก เจćĀนćที่ตํćรüจเรียกตรüจคนในรąĀüćงเดินเตร็ดเตร ยืนĀćลูกคć โดยใชขĂบĆงคĆบ กćรบริĀćรเมืĂงพĆทยć เชน ๑) กีดขüćงทĆýนียภćพขĂงเมืĂง ĀรืĂ ๒) รบกüนรบเรć นĆกทĂงเที่ยü เพื่ĂปรĆบลงโทþ กลุมเดĂąซิÿเตĂรใชแนüคิดในกćรทํćงćนที่พĆฒนćมć จćกกćรüิเครćąĀปญĀćในมุมมĂงขĂงกลุมมćดํćเนินกćรแลąปรąเมินผลติดตćม Ăยćงเปนรąบบ เนนกćรทํćงćนแบบเÿริมÿรćงพลĆง โดยกćรÿรćง “พื้นที่” พูดคุยใĀ เกิดกćรยĂมรĆบตĆüเĂงลดกćรตีตรć แลąÿรćงเครืĂขćยติดตćมชüยเĀลืĂดูแลรąĀüćง กĆน โดยผćนกิจกรรมรูปแบบตćง ๆ ที่กลุมขćมเพýเคยถูกกีดกĆน เชน กิจกรรมงćน บุญทćงýćÿนć แลąกćรเลćเรื่Ăงจćกแกนนํć (ตĆüแม) ที่ปรąÿบคüćมÿํćเร็จแลąไดรĆบ กćรยĂมรĆบในกลุมคนขćมเพýแลąÿĆงคมภćยนĂก บุคคลเĀลćนĆ้นจąเปนตĆüĀลĆกขĂง ĂงคกรในกćรติดตćมปรąÿćนพนĆกงćนในเครืĂขćย เปนตĆüĂยćงแลąแรงบĆนดćลใจ ใĀกĆบคนĂื่น ๆ ในกćรดูแลÿุขภćพขĂงตนแลąมีเปćĀมćยในชีüิต พยćยćมÿรćง คüćมÿํćเร็จในกćรทํćงćน แลąรüมกิจกรรมที่เปนปรąโยชนตĂชุมชนมćกขึ้น ดüย กćรทํćงćนเĀลćนี้ทํćใĀทćทีขĂงเจćĀนćที่รĆฐตĂกลุมขćมเพýแลąกćรยĂมรĆบในกćร ทํćงćนขĂงĂงคกรเดĂąซิÿเตĂรดีขึ้นมćก รĆฐ Ăงคกร แลąÿถćนบĆนเทิงในพื้นที่ใĀ คüćมรüมมืĂในกćรดํćเนินกิจกรรมตćง ๆ ขĂงกลุมĂยćงตĂเนื่Ăง

๖๐ จćกกćรลงพื้นที่เยี่ยมเยียนภćคีที่เคยรüมงćนกĆบมูลนิธิผูĀญิง แลąกลุม Ăงคกรที่ตĆ้งขึ้นใĀมเพื่ĂพิทĆกþÿิทธิขĂงผูคćบริกćรทćงเพýÿąทĂนใĀเĀ็นชĂงüćง รąĀüćงกฎĀมćยแลąคüćมเปนจริง เนื่ĂงจćกüćกćรคćปรąเüณียĆงคงมีĂยูในทุกพื้นที่ แตไดปรĆบเปลี่ยนรูปแบบüิธีกćร กćรถูกบĆงคĆบคćปรąเüณีไมไดเปนปญĀćรุนแรงเชน ในĂดีต แตก็ยĆงมิไดขจĆดĀมดÿิ้นไปเนื่ĂงจćกปจจĆยตćง ๆ ที่เคยเปนมćในĂดีตยĆงคง ดํćรงĂยูĂĆนไดแกภćรąĀนćที่ขĂงผูĀญิง ปญĀćคüćมÿĆมพĆนธในครĂบครĆü โครงÿรćง ทćงเýรþฐกิจÿĆงคมแลąคüćมเĀลื่Ăมลํ้ć ตลćดแรงงćนแลąทĆกþąขĂงผูĀญิง กćร ทĂงเที่ยüทćงเพý รูปแบบขĂงกćรบริโภคÿมĆยใĀม ผูเขćÿูกćรทํćงćนบริกćรทćงเพý ÿüนใĀญเปนĀญิงยćยถิ่นจćกĂีÿćน แลąกลุมขćมเพýที่ในĂดีตจąเปนนĆกแÿดงโชü บนเüทีแตปจจุบĆนมีจํćนüนเพิ่มมćกขึ้นแลąทํćงćนใĀบริกćรĂยćงเปนĂิÿรą โĂกćÿที่ ผูĀญิงแลąกลุมขćมเพýจąĂĂกจćกกćรคćปรąเüณีไดก็คืĂกćรแตงงćนกĆบคนตćงชćติ แลąกćรเพิ่มพูนทĆกþą เชน กćรนüดเพื่Ăยćยถิ่นไปทํćงćนในตćงปรąเทý กลุมĂงคกร ภćคปรąชćÿĆงคมยĆงคงมีกิจกรรมตćง ๆ ในเรื่ĂงกćรคćĀญิงแลąเด็ก แลąกćรĂบรม ÿรćงทĆกþąเพื่ĂใĀมีทćงเลืĂกในกćรปรąกĂบĂćชีพ แตดูเĀมืĂนüćĀญิงแลąเยćüชน ยĆงมĂงüćกćรใĀบริกćรทćงเพýเปนทćงเลืĂกที่เĀมćąÿมÿํćĀรĆบตน กลุมĂงคกร เชน ÿüิงแลąเดĂą ซิÿเตĂรมีแนüทćงที่ชĆดเจนในกćรทํćงćน โดยมĂงüćกลุมเปćĀมćย ขĂงตนทĆ้งĀญิงแลąกลุมขćมเพýเปนแรงงćน (ทćงเพý) ที่ตĂงไดรĆบกćรพิทĆกþ ปกปĂงแลąÿงเÿริมÿิทธิพลเมืĂงแลąÿิทธิแรงงćน Ăงคกćรในพื้นที่ตćงเĀ็นพĂงตĂงกĆนüćกćรทํćงćนใĀคüćมชüยเĀลืĂผูĀญิง แลąคนทํćงćนบริกćรทćงเพýมีคüćมยćกลํćบćกขึ้น เนื่ĂงจćกกćรลดนĂยลงขĂง งบปรąมćณÿนĆบÿนุนทĆ้งจćกในแลąตćงปรąเทý ĂงคกรใĀคüćมชüยเĀลืĂผูĀญิงแลą บริกćรตćง ๆ ลดนĂยลงมćก ทํćใĀกćรปรąÿćนงćนÿงตĂคüćมชüยเĀลืĂมีขĂจํćกĆด แลąในที่ÿุดĂงคกรตĂงพยćยćมปรĆบรูปแบบกćรบริกćรเพื่ĂใĀยĆงÿćมćรถตĂบÿนĂง ปญĀć ซึ่งดüยขĂจํćกĆดนี้ทํćใĀกćรทํćงćนไมÿćมćรถทํćไดĂยćงเต็มรูปแบบ Ăćจเปน เพียงกćรแกปญĀćเฉพćąเปนรćยกรณีเทćนĆ้น ในขณąที่Ăงคกรแลąงบปรąมćณที่ ÿนĆบÿนุนกćรทํćงćนกĆบเด็กกลĆบขยćยตĆüเพิ่มมćกขึ้น แลąมีมćตรćกćรคุมครĂงเด็ก มćกมćย ในขณąที่ปญĀćขĂงผูĀญิงถูกลดใĀเปนเพียงปญĀćเฉพćąบุคคลเฉพćą พื้นที่แทนกćรมĂงปญĀćĂยćงเปนรąบบในเชิงโครงÿรćง

๖๑ ๑๔. กฎหมายที่เหมาะสมในการแก้ปัญหาการค้าประเวณี เพื่อคุ้มครองผู้ขายบริการ และการจัดการกับการแสวงประโยชน์ ภćคีเครืĂขćยที่เคยรüมทํćงćนกĆบมูลนิธิผูĀญิง แลąกลุมĂงคกรคุมครĂงÿิทธิ แรงงćนทćงเพýขĂงĀญิงแลąกลุมขćมเพý เĀ็นüćÿถćนกćรณเรื่ĂงกćรใĀบริกćรทćง เพýไมÿćมćรถเปลี่ยนแปลงแกไขไดดüยกฎĀมćย ĀćกมิไดมีกćรดํćเนินงćนรüมกĆบ ผูใĀบริกćรทćงเพýĂยćงใกลชิดแลąกํćĀนดยุทธýćตรรüมกĆน ÿิ่งÿํćคĆญที่ตĂงทํćคืĂ กćรÿรćงชุมชนที่ปลĂดภĆย แลąÿรćงคüćมเปนมืĂĂćชีพในกćรทํćงćนขĂงผูใĀบริกćร ทćงเพýที่มĂงüćตนเĂงเปนแรงงćน (ทćงเพý) ที่ตĂงไดรĆบคüćมคุมครĂง แลą ÿćมćรถตĂรĂงเมื่ĂมีกćรเĂćรĆดเĂćเปรียบĀรืĂกćรลąเมิด ซึ่งจąเกิดขึ้นไดก็เมื่Ăมี คüćมเขมแข็งทํćงćนรüมกĆนเปนกลุมขĂงผูใĀบริกćรทćงเพý มีกćรÿรćง “พื้นที่” ÿํćĀรĆบตนเĂงแลąเปนÿüนĀนึ่งขĂงÿĆงคม รĂยลą ๖๐ ขĂงกลุมขćมเพýเชื่Ăüć ตนเกิดมćเพื่Ăเปนแรงงćนทćงเพý (born to be entertainment worker–sex worker) ดĆงนĆ้นถćมีกฎĀมćยเพื่ĂคุมครĂงดูแลแรงงćนทćงเพýเชนกลุมขĂงตนนĆ้น เปนÿิ่งที่ดีแตไมตĂงกćรĂĂกมćตĂÿูดüยตนเĂงเพรćąเกรงüćจąเพิ่มแรงตćน เนื่ĂงจćกÿĆงคมไทยยĆงไมยĂมรĆบทĆ้งกćรทํćงćนใĀบริกćรทćงเพýแลąกลุมขćมเพý ดüย แตถćจąมีใครทํćก็พรĂมที่จąใĀคüćมรüมมืĂ เพรćąเĀ็นดüยüćปรąเทýนี้คüร ทํćใĀงćนบริกćรทćงเพýเปนงćนที่ไดรĆบกćรคุมครĂงภćยใตกฎĀมćย แตในคüćม เปนจริงÿĆงคมยĆงใชกรĂบýีลธรรมที่แข็งแรงมćกทํćใĀคนทํćงćนใĀบริกćรทćงเพýถูก ตีตรćแลąเลืĂกปฏิบĆติทĆนทีดĆงนĆ้นแมมีกฎĀมćยรĂงรĆบงćนบริกćรทćงเพýก็Ăćจมีผู ใĀบริกćรทćงเพýจํćนüนไมมćกนĆกที่จąไดรĆบปรąโยชนĀćกไมมีกćรปรĆบเปลี่ยน ทĆýนคติมุมมĂงขĂงคนในÿĆงคมตĂผูที่ทํćงćนใĀบริกćรทćงเพý จćกกćรจĆดกลุมÿนทนćกĆบผูĀญิงที่เขćมćเรียนขĂงýูนยธćรชีüิต พบüć ผูĀญิงÿüนใĀญ รćüรĂยลą ๘๐ ไมĂยćกใĀถูกกฎĀมćย เพรćąไมĂยćกถูกปรąจćน ĀรืĂตีตรćĂยćงเปนทćงกćร แมüćมีกฎĀมćยĀรืĂไมก็ตćมผูĀญิงยĆงคงถูกเลืĂกปฏิบĆติ จćกÿĆงคม จćกเจćĀนćที่รĆฐเชนเดิม จćกปรąÿบกćรณในพื้นที่พบüćแมในกรณีที่ ผูĀญิงไปแจงคüćมกรณีลูกคćทํćรćยรćงกćรแลąขมขู เจćĀนćที่ตํćรüจในพื้นที่ยĆงปฎิ เÿธกćรแจงคüćมแลąพยćยćมผลĆกไÿใĀเปนเรื่ĂงÿüนตĆüขĂงผูĀญิง ทćงýูนยธćรชีüิต ตĂงคĂยทํćบทบćทในกćรกดดĆนเจćĀนćที่ตํćรüจใĀดํćเนินกćรตćมกฎĀมćยเมื่Ă ไดรĆบกćรรĂงขĂคüćมชüยเĀลืĂเทćนĆ้น เĀลćนี้เปนĂคติที่ĀยĆ่งรćกลึกแลąไมÿćมćรถ แกไขไดเพียงแคมีกฎĀมćยรĂงรĆบคุมครĂงกćรทํćงćนใĀบริกćรทćงเพý

๖๒ เจćĀนćที่ขĂงĂงคกรÿüิงเĀ็นüćกćรทํćใĀĂćชีพนี้ถูกกฎĀมćยĂćจเปน ĀนทćงĀนึ่งที่ชüยลดปญĀćกćรจĆบกุมแลąกćรกรąทํćตćมĂํćเภĂใจ แÿüงĀć ปรąโยชนโดยเจćĀนćที่ตํćรüจ แลąĂćจทํćใĀผูใĀบริกćรÿćมćรถแจงคüćมขĂคüćม ชüยเĀลืĂในกรณีที่ถูกฉĂโกงĀรืĂลąเมิดโดยลูกคć แตในขณąเดียüกĆนĂćÿćÿมĆคร ขĂงÿüิงที่เปนพนĆกงćนบćรก็ยĂนแยงüćแมĂćชีพนี้จąถูกกฎĀมćย แตแรงงćนĀญิง ÿüนใĀญที่เขćมćทํćงćนนี้ก็คงไมĂยćกใĀถูกมĂงüćเปนโÿเภณีถูกขึ้นทąเบียนĀรืĂ ถูกตีตรć เพรćąคิดüćเขćมćทํćงćนนี้เพียงแคชĆ่üครćüเพื่ĂใĀมีเงินมćเลี้ยงดูลูก แลą เมื่ĂถึงเüลćĀนึ่งก็ตĂงĂĂกไปจćกงćนนี้แลąถึงแมüćจąมีกćรเĂćเปรียบจćกลูกคć ผูĀญิงก็ĂćจจąยĆงคงไมแจงคüćมเพรćąไมĂยćกถูกตีตรć ถึงแมจąĂĂกกฎĀมćย ยĂมรĆบกćรทํćงćนใĀบริกćรทćงเพýแตÿĆงคมโดยรüมยĆงไมยĂมรĆบ “เรื่องนี้พูดยาก นะ เพราะผูĀญิงที่เขามาทํางานนี้มาĀลายเĀตุผล บางคนมีคüามจําเปนทาง ครอบครัüจริง ๆ แตบางคนก็เขามาทํางานเพราะเĀ็นüาเปนงานที่เงินดีเขามาทํางาน ตักตüงเงินและออกไป เชน นักýึกþามĀาลัยที่Āนาตาดีดีชüงปดเทอมก็มาทํางานบาร รับแขกไดเงินดีทําÿักพักก็ไป พüกนี้เราก็ไมแนใจüาเคาตองการใĀอาชีพนี้ถูก กฎĀมายĀรือไม ที่นี่ก็มีเยอะมากชüงĀนา High season มีนักýึกþาเขามาทํางาน บางคนมาจากมĀาลัยเอกชนแถüนี้” ÿüนĂดีตพนĆกงćนบćรเĀ็นüćกฎĀมćยที่มีĂยูก็ ใชไดเพียงแตĂยćกใĀมีüิธีกćรปฏิบĆติที่ดีเüลćที่ผูĀญิงแจงคüćมกรณีที่ลูกคćเĂć เปรียบ เชนเดียüกĆบกćรชüยคนĂื่นที่ถูกเĂćเปรียบĀรืĂลąเมิดแลąกฎĀมćยตĂงใĀ คüćมชüยเĀลืĂ ÿüนกลุมโครงกćรýึกþćÿํćĀรĆบĀญิงชćติพĆนธุที่เคยเปนพนĆกงćนบริกćรทćง เพýมćกĂนเĀ็นüćĀćกมีกฎĀมćยรĂงรĆบกćรคćบริกćรทćงเพýจąเปนเพียงกćร เปลี่ยนแปลงที่ดูดีแคในรูปแบบไมมีปรąโยชนตĂผูĀญิงĂยćงแทจริง เนื่Ăงจćกใน คüćมเปนจริงผูĀญิงยĆงไมตĂงกćรที่จąมีกćรจดทąเบียนตีตรćกćรทํćงćนĂยćง เปดเผย เพรćąÿĆงคมยĆงไมยĂมรĆบĂćชีพนี้แลąยĆงคงตีตรćผูĀญิงเพียงฝćยเดียü แลą ที่ÿํćคĆญผูĀญิงที่ทํćงćนนี้ĀลćยคนในÿüนลึกแลüยĆงคงมĂงตĆüเĂงเปนคนที่ไมดีไมมี คüćมภćคภูมิใจในตĆüเĂง ยุทธýćÿตรที่ÿํćคĆญตĂปรąเด็น กćรคćปรąเüณีใน ÿĆงคมไทยตĂงทํćโดยกćรÿรćงกćรเปลี่ยนแปลงĂยćงÿรćงÿรรคยĂมรĆบไดกĆบทุกฝćย ผูĀญิงĂćจตĂงทํćคüćมเขćใจบริบทÿĆงคมในขณąที่ยĂมรĆบÿิ่งที่ตนทํćĂยูเปนเพียง ทćงเลืĂกแคชĆ่üครćü โดยตĂงĂดทนทํćงćน ดูแลตĆüเĂงใĀปลĂดภĆย แลąĀćทćงĂĂก จćกงćนนี้ใĀเร็üที่ÿุด แลąผูĀญิงเĂงก็ไมĂยćกใĀลูกĀลćนเขćมćĂยูในงćนนี้แมเปน เพียงชĆ่üครćü ÿิ่งที่ตĂงทํćคืĂ ๑) กćรÿรćงทĆกþąคüćมรูกĆบเด็กแลąเยćüชนใĀเĀ็น

๖๓ ขĂเท็จจริงขĂงÿภćพกćรทํćงćนทĆ้งทćงบüกแลąลบพรĂมทĆ้งÿรćงคüćมเข็มแข็งทćง คüćมคิดใĀเทćทĆนกćรใชÿื่ĂĂĂนไลนแลąกćรโนมนćüเขćÿูงćนในรูปแบบที่ ĀลćกĀลćย ๒) ใĀคüćมรูปĂงกĆนไมใĀเด็กเขćÿูงćนบริกćรทćงเพý เพรćąโดยüุฒิ ภćüąแลąÿภćพรćงกćย ยĆงไมÿćมćรถรĆบมืĂกĆบคüćมยćกลํćบćกในกćรทํćงćนทĆ้ง ทćงดćนกćยภćพแลąทćงÿĆงคม ซึ่งชüงĂćยุที่นćจąพรĂมในกćรทํćงćนคüรเปนĂćยุ ๒๐ ปขึ้นไป ๓) ผูĀญิงที่Ăยูในงćนนี้คüรÿรćงกรąบüนกćรคิดในกćรĂดทนทํćงćน ดูแลตĆüเĂงแลąĂĂกจćกงćนนี้เร็üที่ÿุด ซึ่งกćรÿรćงกรĂบคüćมคิดเชนนี้จąชüยใĀ ผูĀญิงใชชีüิตในรąĀüćงกćรทํćงćนĂยćงมีเปćĀมćย มีคüćมมĆ่นใจในกćรดูแลตĆüเĂง ในรąĀüćงกćรทํćงćน แลąมีรąยąเüลćในกćรทํćงćนĂยćงมีแบบแผน ๔) กćรÿรćง คüćมเขมแข็งขĂงผูĀญิงในชุมชน โดนเฉพćąชุมชนชćติพĆนธุซึ่งยĆงคงเปนÿĆงคมที่ปด กĆ้นโĂกćÿในกćรเรียนรูแลąทćงเลืĂกขĂงผูĀญิง ในขณąที่ผูĀญิงตĂงĂĂกมć รĆบผิดชĂบครĂบครĆü ๕) ÿรćงกćรตรąĀนĆกทćงเพýÿภćพแลąคüćมเทćเทียมทćง เพýในกćรเขćถึงคüćมรูขćüÿćร แลąบริกćรตćง ๆ ขĂงรĆฐตĆ้งแตในรąดĆบครĆüเรืĂน แลąชุมชน แมกćรคćปรąเüณีกćรใĀบริกćรทćงเพýยĆงคงดํćรงแลąเติบโตในÿĆงคมไทย แตในภćพรüมพบüćแมในกลุมที่เรียกตนüćแรงงćนทćงเพý ก็ยĆงไมมีทิýทćง แนüทćงที่เปนไปในทิýทćงเดียüกĆนขĂงกćรมีกฎĀมćยเรื่ĂงกćรคćปรąเüณีเพรćąยĆง กĆงüลตĂกćรถูกตีตรćจćกÿĆงคม แลąไมยĂมรĆบüćกćรใĀบริกćรทćงเพýเปนงćน แต ÿิ่งที่เĀ็นพĂงตĂงกĆนคืĂกćรไดรĆบกćรคุมครĂงÿิทธิในกćรทํćงćน กćรไมถูกกรąทํć ตćมĂํćเภĂใจจćกเจćĀนćที่ขĂงรĆฐ แลąลูกคć กćรมีÿิทธิเขćถึงกćรรĂงเรียนแลąกćร ไดรĆบคüćมยุติธรรม จึงเปนคํćถćมüćรćงพรąรćบĆญญĆติคุมครĂงกćรใĀบริกćรทćง เพý พ.ý... จąคลี่คลćยคüćมกĆงüลแลąตĂบÿนĂงคüćมตĂงกćร ขĂเÿนĂแนąขĂงผู ใĀบริกćรทćงเพýทĆ้งที่เปนĀญิงแลąกลุมขćมเพýไดมćกนĂยเพียงใด รüมทĆ้งกćร กํćĀนดมćตรกćรในกćรÿรćงคüćมเขćใจปรĆบเปลี่ยนทĆýนคติขĂงคนÿüนใĀญใน ÿĆงคมเรื่ĂงกćรทํćงćนใĀบริกćรทćงเพý แลąกćรขจĆดกćรตĆดÿินตีตรćผูที่ทํćงćน ใĀบริกćรทćงเพýแลąคํćนึงถึงÿิทธิมนุþยชนขĂงคนกลุมนี้ ๑๕. เครื่องมือกลไกที่หลากหลาย แต่เหยื่อยังคงเดียวดาย ในชüงเüลćรüมÿี่ทýüรรþขĂงกćรทํćงćนเรื่Ăงกćรยćยถิ่น กćรคćปรąเüณี แลąกćรคćมนุþยขĂงมูลนิธิผูĀญิง ไดเĀ็นคüćมพยćยćมทĆ้งในรąดĆบปรąเทý ภูมิภćค แลąรąดĆบนćนćชćติ ในĂĆนที่จąแกไขปĂงกĆนปญĀćที่เชื่ĂมโยงกĆนนี้ เมื่Ăเริ่มจĆดตĆ้ง

๖๔ พĆนธมิตรÿćกลตćนกćรคćĀญิงรąยąแรกที่มูลนิธิผูĀญิงทํćĀนćที่ปรąÿćนงćนได กํćĀนดüćรą ๓ เรื่Ăงในกćรดํćเนินงćนรณรงคเคลื่ĂนไĀü ĂĆนไดแก ๑) กćรรณรงคใĀ มีเครื่ĂงมืĂแลąกลไกÿćกล (กฎĀมćย) เรื่Ăงกćรคćมนุþย ๒) กćรจĆดคํćนิยćมเรื่Ăง กćรคćมนุþย ที่ไมเนนเฉพćąเรื่ĂงกćรแÿüงĀćปรąโยชนทćงเพýแลąกćรบĆงคĆบ คćปรąเüณี ๓) กćรใĀผูเÿียĀćยเปนýูนยกลćงขĂงคüćมชüยเĀลืĂ จćกกćรทํćงćน รüมกĆนเปนเครืĂขćยขĂงกลุมĂงคกรผูĀญิง ÿิทธิมนุþยชนแลąนĆกกฎĀมćย รüมทĆ้ง ผูเÿียĀćยจćกกćรคćมนุþย Ăćจกลćüไดüćไดปรąÿบคüćมÿํćเร็จรąดĆบĀนึ่ง เชน มี กćรจĆดทํćพิธีÿćรเรื่ĂงกćรคćมนุþยโดยเฉพćąกćรคćĀญิงแลąเด็ก ในĂนุÿĆญญć ปรćบปรćมĂćชญćกรรมขćมชćติ แมจąไมไดเปนเครื่ĂงมืĂรąĀüćงปรąเทýในกรĂบ ÿิทธิมนุþยชน เพรćąจุดĀมćยคืĂกćรปĂงกĆนปรćบปรćมĂćชญćกรรมขćมชćติ แตก็ ไดมีกćรจĆดทํćคํćนิยćมเรื่Ăงกćรคćมนุþยที่ครĂบคลุมüĆตถุปรąÿงคตćง ๆ นĂกเĀนืĂจćกกćรแÿüงĀćปรąโยชนทćงเพý แลąกํćĀนดใĀรĆฐภćคี(คüร) จĆดกćร คุมครĂงชüยเĀลืĂผูเÿียĀćยจćกกćรมนุþย จึงดูเÿมืĂนüćüćรąขĂงกćรรณรงคเรื่Ăง กćรคćมนุþยโดยเฉพćąกćรคćĀญิงแลąเด็กปรąÿบคüćมÿํćเร็จในรąดĆบÿćกลแลąได มีกćรจĆดทํćเครื่ĂงมืĂ แลąตĆ้งกลไกตćง ๆ เพิ่มมćกขึ้นทĆ้งในรąดĆบภูมิภćคแลą รąดĆบปรąเทýเพื่ĂปĂงกĆนแลąปรćบปรćมกćรคćมนุþย ĂĆนนćจąชüยĀยุดยĆ้งแลą ขจĆดปญĀćใĀเบćบćงแลąĀมดÿิ้นไปได ในÿภćพที่เปนจริงกćรคćมนุþยตćมคํćนิยćม ขĂงพิธีÿćรเริ่มพบเĀ็นไดนĂยลงดĆงจąเĀ็นไดจćกขĂมูลจćกกลุมĂงคกรแลąภćคีใน พื้นที่ แตปญĀćที่กํćลĆงเผชิญĂยูคืĂกćรคćปรąเüณีที่เปลี่ยนไปในรูปขĂงกćรÿมĆครใจ แลąใชÿื่ĂทćงÿĆงคมในกćรเÿนĂแลąĀćลูกคć กćรคćบริกćรทćงเพýในรูปแบบนี้จึงไม ตĂงกćรใĀมีกฎĀมćยมćดูแลจĆดกćรเพรćąถืĂüćเปนกćรตĆดÿินใจตกลงกĆนÿüนตĆü ÿถćนกćรณกćรคćมนุþยจึงไมÿĂดคลĂงกĆบจํćนüนขĂงเครื่ĂงมืĂแลąกลไกที่จĆดตĆ้ง ขึ้นมćในตนýตüรรþที่ ๒๑ ที่เครื่ĂงมืĂบćงฉบĆบมีคüćมลĆกลĆ่นกĆบĀลĆกกćรÿิทธิ มนุþยชน แลąมีแนüทćงที่เลืĂกปฏิบĆติตĂĀญิงยćยถิ่นเพื่Ăทํćงćนบริกćรทćงเพýแลą ตกเปนผูเÿียĀćยจćกกćรคćมนุþยในกćรไดรĆบกćรคุมครĂงชüยเĀลืĂแลąเขćถึง คüćมยุติธรรม Āญิงยćยถิ่นผูกลćยเปนผูเÿียĀćยกลุมนี้จึงตĂงตĂÿูตćมลํćพĆงĀรืĂ ขĂรĆบคüćมชüยเĀลืĂจćกĂงคกรภćคปรąชćÿĆงคมที่เคćรพÿิทธิแลąกćรตĆดÿินใจขĂง ผูĀญิงในกćรยćยถิ่นĀćงćนทํć กćรใชแนüทćงปรćบปรćมกćรคćมนุþยโดยไมปรĆบ เปลี่ยนขยćยชĂงทćงแลąโĂกćÿในกćรยćยถิ่นขćมพรมแดนเพื่ĂĀćงćนทํćโดยเฉพćą ขĂงผูĀญิงจąÿรćงปญĀćแลąเพิ่มภćรąใĀแกĀญิงที่ตĂงกćรยćยถิ่น ดĆงนĆ้นจึงมีคüćม จํćเปนที่จąตĂงใชกรĂบÿิทธิมนุþยชนแลąคํćนึงถึงเพýภćüąในกćรทํćงćนเรื่Ăง

๖๕ กćรคćมนุþยโดยเฉพćąกćรคćĀญิงแลąเด็ก แลąจํćเปนที่จąตĂงมีกćรขยćยพื้นที่ กćรทํćงćนใĀมีÿüนรüมขĂงทุกภćคÿüน เพื่Ăจąไดคิดคนริเริ่มกรĂบทํćงćนบน ĀลĆกกćรÿิทธิมนุþยชนที่ÿกĆดแลąตกผลึกจćกปรąÿบกćรณขĂงผูเÿียĀćยแลąกลุม ĂงคกรใĀคüćมชüยเĀลืĂแทนเนื้ĂĀćแลąแนüทćงที่ผูเชี่ยüชćญไดกํćĀนดüćงไüแลą จćกไปเมื่ĂแĀลงทุนปรĆบเปลี่ยนคüćมÿนใจÿูปรąเด็นĂื่น เจตนćรมณขĂงกćรทํćงćน ตĂงมุงเนนเพื่ĂใĀกćรคุมครĂงชüยเĀลืĂผูเÿียĀćยไดเขćถึงกćรเยียüยćแลąคüćม ยุติธรรมมćกกüćที่จąเนนเพื่ĂปรĆบขĆ้นในรćยงćนเรื่ĂงกćรคćมนุþยขĂงปรąเทý มĀćĂํćนćจ ผูเÿียĀćยจćกกćรคćมนุþยที่ตćมĀćคüćมยุติธรรม โดยเปนพยćนในกćร ฟĂงรĂงผูกรąทํćคüćมผิดที่ใชเüลćĂĆนยćüนćนกüćจąÿุดÿิ้นกรąบüนกćรยุติธรรม นĂกจćกจąตĂงกćรใĀผูกรąทํćคüćมผิดไดรĆบโทþทćงĂćญćแลüยĆงคćดĀüĆงüćจą ไดรĆบกćรเยียüยćชดเชยคüćมเÿียĀćยที่เกิดขึ้นกĆบตน แตÿüนใĀญจąไดรĆบคüćมผิด ĀüĆงแมจąมีคํćพิพćกþćใĀไดรĆบกćรชดเชยคüćมเÿียĀćย เพรćąผูกรąทํćคüćมผิดได ถćยทĂดทรĆพยÿินขĂงตนไปใĀแกผูĂื่นทํćใĀไมÿćมćรถไดรĆบกćรชดเชยตćมคํć พิพćกþćได ดĆงที่ผูเÿียĀćยกลุมĀนึ่งไดบรรยćยüć ÿุดทายไดกระดาþไปแผนเดียü ดĆงนĆ้นĀนüยงćนที่เกี่ยüขĂงจึงคüรกํćĀนดมćตรกćรแลąพิจćรณćคüćมเปนไปไดใน กćรยึดทรĆพยÿินนćยĀนćแลąนĆกคćมนุþยนĆบแตมีกćรแจงคüćมรüมทĆ้งติดตćมกćร ยćยโĂนทรĆพยÿิน เพื่ĂÿรćงĀลĆกปรąกĆนüćผูเÿียĀćยจąไดรĆบกćรชดเชยตćมที่รąบุไü ในคํćพิพćกþć ในÿüนที่เกี่ยüขĂงกĆบกćรจĆดกćรปญĀćกćรคćปรąเüณี รĆฐคüรมีกćร ทบทüนเพื่ĂปรĆบเปลี่ยนแกไขพรąรćชบĆญญĆติปĂงกĆนแลąปรćบปรćมกćรคćปรąเüณี ๒๕๓๙ เพื่ĂใĀกćรคุมครĂงพิทĆกþÿิทธิแรงงćนบริกćรทćงเพýที่ยĆงเติบโตตĂบÿนĂง กćรทĂงเที่ยü โดยมีÿüนรüมขĂงแรงงćนทćงเพý กลุมĂงคกรที่ทํćงćนกĆบแรงงćน ทćงเพý แลąĂงคกรÿิทธิมนุþยชนเพื่ĂพิเครćąĀĀćแนüทćงที่เĀมćąÿมบนĀลĆกกćร ÿิทธิมนุþยชนในกćรจĆดทํćกฎĀมćยกćรคćปรąเüณีฉบĆบใĀมที่ขจĆดกćรตีตรćแลąลด Ăคติทćงýีลธรรมที่มีตĂผูคćบริกćรทćงเพý รüมถึงกćรกํćĀนดมćตรกćรตćง ๆ ที่ใĀ ผูĀญิงไดรĆบโĂกćÿแลąมีทćงเลืĂกĂื่น ๆ ในกćรดํćเนินชีüิตโดยไมตĂงเลืĂกกćร ใĀบริกćรทćงเพýเปนüิถีทćงดูแลตนเĂงแลąÿมćชิกในครĂบครĆü รüมทĆ้งมćตรกćร ปĂงกĆนขĂงรĆฐที่จąไมÿงเÿริมกćรทĂงเที่ยüที่ทํćใĀปรąเทýไทยกลćยเปน ซองใĀญ ของเอเชีย ดĆงเชนที่ผćนมćในýตüรรþที่ ๒๐

๖๖ เอกสารอ้างอิง ๑. Report of the World Conference of the International Women’s Year Mexico City, 19 June-2 July 1975, New York 1976. ๒. Report of the World Conference of the United Nations Decade for Women: Equality, Development and Peace, Copenhagen 14- 30 July 1980, United Nations 1980.๓. Report of the World Conference to Review and Appraise the Achievements of the United Nations Decade for Women: Equality, Development and Peace, Nairobi 15-26 July 1985, United Nations, New York 1986. ๔. Report of the Fourth World Conference on Women Beijing, 4-15 September 1995, United Nations New York, 1996.๕. INTEGRATION OF THE HUMAN RIGHTS OF WOMEN AND THE GENDER PERSPECTIVE VIOLENCE AGAINST WOMEN Report of the Special Rapporteur on violence against women, its causes and consequences, Ms. Radhika Coomaraswamy, on trafficking in women, women’s migration and violence against women, submitted in accordance with Commission on Human Rights resolution 1997/44 Economic and Social Council E/CN.4/2000/68 29 February 2000. ๖. Marijn Wijers, Lin Lap-Chew: Trafficking in Women Forced Labour and Slavery-like Practices in Marriage, Domestic Labour and Prostitution, STV Utrecht 1997. ๗. Fifteen Years of the United Nations Special Rapporteur on Violence against Women, Its Causes and Consequences.๘. The UN Protocol to Prevent, Suppress and Punish Trafficking in Persons, Especially Women and Children, supplementing the UN Convention against Transnational Organized Crime.

๖๗ ๙. ปŦญĀาการคšาĀญิงและยุทธýาÿตรŤการแกšปŦญĀา โครงการÿตรีýึกþา ÿถาบันüิจัยÿังคม จุāาลงกรณŤมĀาüิทยาลัย ๒๕๒๗ ๑๐. การคšาĀญิง: DzüิถีขĂงÿังคมไทย มูลนิธิผูšĀญิง ๒๕๔๐ ๑๑. พระราชบัญญัติปŜĂงกันและปราบปรามการคšาประเüณี พ.ý. ๒๕๓๙ ๑๒. พระราชบัญญัติปŜĂงกันและปราบปรามการคšาĀญิงและเด็ก พ.ý. ๒๕๔๐ ๑๓. พระราชบัญญัติปŜĂงกันและปราบปรามการคšามนุþยŤโดยเฉพาะ การคšาĀญิงและเด็ก พ.ý. ๒๕๕๑ ๑๔. รŠางพระราชบัญญัติคุšมครĂงการใĀšบริการทางเพý พ.ý....

๖๘

๖๙ บันทึกไว้ใน ประวัติศาสตร์โสเภณี ในที่ÿุดĀญิงที่ปรąกĂบĂćชีพโÿเภณีในÿĆงคมตąüĆนตกก็ไดรüมตĆüกĆนพิÿูจน ใĀชćüโลกไดเĀ็นüćพüกเธĂมิใช “ทćÿนĂย” แตเปนĀญิงที่มีýĆกดิ์ýรีแลąคüćมคิด คüćมรูÿึก ดüยกćรปรąกćýตĆ้งคณąกรรมกćรกลćงพิทĆกþÿิทธิโÿเภณีขึ้น พรĂมยĆงได รćงปฏิญญćÿćกล พิทĆกþÿิทธิขĂงโÿเภณีเพื่ĂนํćเÿนĂตĂĂงคกรที่เกี่ยüขĂงตĂไป วันแห่งความรัก วันรวมพลังโสเภณี ผูĀญิงที่ปรąกĂบĂćชีพโÿเภณีทĆ่üโลก ไดจĆดปรąชุมโÿเภณีนćนćชćติครĆ้ง แรกในชüงüĆนที่ ๑๓-๑๕ กุมภćพĆนธ ๒๕๒๘ โดยถืĂเĂćüĆนที่ ๑๔ กุมภćพĆนธ เปนüĆน แรกขĂงกćรปรąชุมรüม เปนüĆนแĀงมิตรภćพขĂงผูĀญิงที่ปรąกĂบĂćชีพนี้กĆบผูĀญิง ที่ÿนใจเปนมิตรกĆบโÿเภณี กćรปรąชุมนćนćชćตินี้จĆดขึ้นที่กรุงĂĆมÿเตĂรดĆม ปรąเทý เนเธĂรแลนด โดยมีÿี่กลุมเปนแมงćน แลąมีตĆüแทนทĆ้งที่เปนĂดีตโÿเภณี โÿเภณีเĂง แลąผูแทนจćกปรąเทý โลกที่ÿćม รüมทĆ้งĀมด ๑๑ ปรąเทýเขćรüม นĂกจćกนี้ก็ยĆง มีกลุมเฟมินิÿต แลąผูÿนĆบÿนุนÿิทธิขĂงโÿเภณี ĂĆนไดแก เจćĀนćที่รĆฐ นĆกÿĆงคม ÿงเครćąĀ นĆกกฎĀมćย แลąนĆกüิชćกćร ผูรüมปรąชุมทĆ้งĀญิงแลąชćย (ÿüนใĀญ เปนĀญิง) มีจํćนüนถึง ๑๕๐ คน ในรąĀüćงกćรปรąชุมไดมีลćมแปลถึง ๔ ภćþć คืĂ ภćþćดĆตชĂĆงกฤþ ฝรĆ่งเýÿ แลąเยĂรมĆน

๗๐ ในüĆนเปดปรąชุม ไดมีกćรแÿดงนิทรรýกćรภćพüćด แลąภćพถćยเรื่Ăง โÿเภณี ถึงแมจąมีคüćมแตกตćงทćงภćþć üĆฒนธรรมแลąกćรเมืĂง ผูรüมปรąชุมก็ ÿćมćรถÿื่ĂÿćรกĆนไดดüยคüćมเขćใจ เพรćąตćงมีคüćมมุงมĆ่นรüมกĆนที่จąปกปĂง ÿิทธิขĂงĀญิง ที่ปรąกĂบĂćชีพโÿเภณี การประชุมโสเภณีโลกครั้งที่สอง ýูนยขćüผูĀญิงไดรĆบเชิญจćกคณąกรรมกćรจĆดกćรปรąชุมโÿเภณีโลกใĀเขć รüมในกćรÿĆมมนćโÿเภณีนćนćชćติครĆ้งที่ÿĂง รąĀüćงüĆนที่ ๑-๔ ตุลćคม พ.ý. ๒๕๒๙ โดยกćรปรąชุมจĆดขึ้นที่รĆฐÿภć ÿĀภćพยุโรป กรุงบรĆÿเซล ปรąเทýเบลเยี่ยม กćรจĆดกćรปรąชุมโÿเภณีโลกครĆ้งนี้ ไดรĆบกćรÿนĆบÿนุนจćก คณąกรรมกćร นćนćชćติเพื่ĂÿิทธิขĂงโÿเภณี โดยไดรĆบคüćมรüมมืĂจćกกลุม GRAEL (GreenAlternative European Link) ซึ่งเปนกลุมปรąÿćนขĂงตĆüแทนพรรคกćรเมืĂงแนü ทćงเลืĂกจćกĀลćยปรąเทý เชน เนเธĂรแลนด เยĂรมĆนตąüĆนตก แลąเบลเยี่ยม เปน ตน ĀĆüขĂกćรÿĆมมนćปรąกĂบดüย เรื่ĂงโÿเภณีกĆบÿิทธิมนุþยชน ซึ่งเปนกćรÿĆมมนć ปด ÿงüนเฉพćąผูĀญิงที่ทํćแลąเคยทํćงćนในĂćชีพโÿเภณี ซึ่งรüมถึงพนĆกงćนĂćบ Ăบนüด นćงแบบโป นĆกเตนรąบํćเปลืĂยผćดüย เพื่Ăพิจćรณćกćรลąเมิดÿิทธิ มนุþยชนขĂงĀญิงในĂćชีพเĀลćนี้ที่เกิดขึ้นทĆ่üโลก แลąทบทüนปฏิญญćÿćกลขĂง โÿเภณีที่ไดปรąกćýĀลĆงจćกกćรปรąชุมครĆ้งแรกที่เมืĂงĂĆมÿเตĂรดĆม บุคคลภćยนĂก เขćรüมไดถćไดรĆบกćรเชิญจćกĀญิงในĂćชีพนี้ นĂกจćกนี้ยĆงมีกćรปรąชุมเรื่Ăงโÿเภณี แลąÿุขภćพĂนćมĆย โดยมีนĆก กฎĀมćย นĆกกćรýึกþćแลąนĆกÿĆงคมÿงเครćąĀ กĆบนĆกüิจĆยที่คĆดเลืĂกมćแลü เขćรüม ปรąชุมกĆบĀญิงโÿเภณี ในเรื่ĂงคüćมĀüงใยขĂงโÿเภณีตĂÿุขภćพĂนćมĆย กćรปĂงกĆน โรค กćรตีตรćโÿเภณีüćเปนผูนํćโรค กćรคüบคุมแลąเĂćเปรียบโÿเภณีในปรąเทý ตćง ๆ รüมถึงกćรแÿüงĀćแนüทćงที่จąใĀผูชćยเลิกตĂตćนกćรใชถุงยćง แลąจąมี รćยงćนขĂงโÿเภณีเĂงเกี่ยüกĆบกฎĀมćย ÿภćพขĂงปรąเทýตćง ๆ ตลĂดจนทĆýนคติ ที่เปนĂุปÿรรคตĂงćนÿćธćรณÿุข ทćยÿุดไดมีกćรปรąชุม เรื่Ăงโÿเภณีแลąเฟมินิÿม โดยจĆดที่ýูนยผูĀญิงขĂงเมืĂงบรĆÿเซล เนื่ĂงจćกกćรเĂćเปรียบโÿเภณีนĆ้น ปนเปกĆบ ทĆýนคติที่มีตĂผูĀญิงโดยทĆ่üไป ดĆงนĆ้นกćรเลิกตีตรć แลąกćรเลิกทํćใĀผูĀญิงเปน Ăćชญćกร เปนคüćมจํćเปนปรąกćรแรกÿํćĀรĆบกćรตĂÿูเรื่ĂงกćรตĆดÿินใจ แลąÿรćง ĂํćนćจขĂงผูĀญิง กćรปรąชุมไดเนนใĀคüćมÿํćคĆญในปรąเด็นนี้ แลąในüĆนÿุดทćยได มีกćรจĆดแถลงขćüผลขĂงกćรปรąชุม

๗๑ หญิงไทยเข้าร่วมการประชุมโสเภณีนานาชาติครั้งที่สอง ทรćย ตĆüแทนผูĀญิงไทยในĂćชีพโÿเภณี ไดĂĂกเดินทćงจćกปรąเทýไทย เพื่ĂเขćรüมกćรปรąชุมโÿเภณีนćนćชćติครĆ้งที่ÿĂงนี้ โดยไดรĆบกćรÿนĆบÿนุนกćร เดินทćงจćกผูจĆดกćรปรąชุม แลąเจćĀนćที่ýูนยขćüผูĀญิงพรĂมลćมแปลไดรüมเดิน ทćงเขćปรąชุมดüย ในกćรปรąชุมครĆ้งนี้มีตĆüแทนโÿเภณี แลąĂงคกรที่ทํćงćนกĆบโÿเภณีจćก ปรąเทýตćง ๆ ทĆ้งในยุโรป Ăเมริกć แลąเĂเชีย กćรปรąชุมจĆดใĀมีขึ้นที่รĆฐÿภćยุโรป โดยไดรĆบคüćมรüมมืĂจćกกลุมพรรคกćรเมืĂงเรนโบüแฟรคชĆน แลąไดรĆบกćร คĆดคćนจćกพüกฝćยĂนุรĆกþนิยม ที่ไมพĂใจจąใĀใชÿถćนที่ĂĆนทรงเกียรติเปนที่ ปรąชุมขĂงพüกโÿเภณี กćรปรąชุมครĆ้งนี้ไมไดรĆบกćรÿนĆบÿนุนจćกพüกÿĀภćพ โÿเภณีกลุม Ăิงลิช คĂลเลคทีพ ซึ่งเปนผูรüมจĆดกćรปรąชุมครĆ้งแรก เพรćąกลุมนี้ ไดรĆบบทเรียนüćในกćรปรąชุมขĂงโÿเภณีนĆ้น มีพüกแมงดćแลąตํćรüจเขćแทรกĂยู เปนจํćนüนมćก นĂกเĀนืĂจćกĀĆüขĂกćรปรąชุมเรื่ĂงโÿเภณีกĆบÿิทธิมนุþยชน โÿเภณีกĆบ ÿุขภćพĂนćมĆย แลąโÿเภณีกĆบÿิทธิÿตรี แลüผูจĆดยĆงไดจĆดĀĆüขĂเรื่Ăงโÿเภณีใน ปรąเทýโลกที่ÿćมดüย โดยขĂใĀตĆüแทนโÿเภณีจćกปรąเทýไทย แลąฟลิปปนÿเปน ผูรĆบผิดชĂบนํćเÿนĂในĀĆüขĂนี้ ทรćย ĀญิงไทยüĆยยี่ÿิบป ซึ่งปรąกĂบĂćชีพนี้มćตĆ้งแตĂćยุÿิบÿี่ป ไดเตรียม ĀĆüขĂนํćไปแลกเปลี่ยนกĆบโÿเภณีนćนćชćติ โดยเÿนĂÿภćพกćรทํćงćนขĂงผูĀญิงใน Ăćชีพนี้ ไดกลćüถึงโÿเภณีที่ถูกบĆงคĆบกĆกขĆง ถูกลĂลüงซื้Ăขćย โÿเภณีĂิÿรąแลą โÿเภณีขćมชćติ ตลĂดจนÿćเĀตุที่ทํćใĀĀญิงไทยตĂงเขćปรąกĂบĂćชีพนี้ ÿํćĀรĆบ ทรćยเĂง เธĂถูกลĂลüงนํćไปขćยซĂงตĆ้งแตĂćยุÿิบÿี่ป ĀลĆงจćกนĆ้นก็ไดĀลบĀนี ĂĂกมćแลąทํćงćนใĀบริกćรทćงเพýตćมÿถćนที่ตćง ๆ ครĆ้งĀลĆงÿุดเธĂไดเดินทćงไป ทํćงćนในตćงปรąเทýดüย ในฐćนąที่ทํćงćนในĂćชีพนี้มćเปนเüลćĀลćยป ทรćยไดใĀขĂÿĆงเกตüćĀญิง โÿเภณีนĆ้น ถูกดูถูกจćกÿĆงคม แลąถูกเĂćเปรียบเปนĂยćงมćก เชนคćแรง Āญิงที่ เตนĂโกโกจąไดคćแรงเดืĂนลą ๒,๕๐๐ บćท แตถćผูĀญิงไมÿćมćรถĀćลูกคćไปรüม ĀลĆบนĂนได ĀญิงนĆ้นจąถูกĀĆกเงินเดืĂน เพรćąเงินเดืĂนขĂงผูĀญิงไดจćก “คćตĆü” ผูĀญิงที่ลูกคćจćยใĀแกเจćขĂงบćรครĆ้งลąÿćมถึงĀćรĂยบćท ĀญิงในĂćชีพนี้ไมมี

๗๒ ÿิทธิ์ที่จąไปรĂงเรียนใครได เพรćąยĆงไมมีกฎĀมćยแรงงćนรĆบรĂงกćรทํćงćนขĂง ĀญิงบริกćรเĀลćนี้ นĂกจćกเรื่Ăงคćแรงแลü กćรดูแลใĀบริกćรทćงÿุขภćพĂนćมĆยแกĀญิงใน Ăćชีพนี้ก็ยĆงไมทĆ่üถึง ถึงแมüćĀญิงในยćนพĆฒนพงý พĆทยć ตćงนํćรćยไดเงินตรć ตćงปรąเทý ใĀปรąเทýมćกมćยเพียงใดก็ตćม เจćĀนćที่ýูนยĂนćมĆย ก็ยĆงมีทĆýนคติ ดูถูกĀญิงบริกćรĂยูมćก “เÿียĀาบาทแตตองถูกเขาดูถูกเราไมชอบ ยอมเÿียเงินแพง Āนอยไปคลีนิคดีกüา เรามี เงินจายเÿียอยางก็ไมมีใครดูถูกเรา” ทรćยเลćดüยคüćม ขมขืน “ยิ่งเรื่องการทําแทงแลüนาจะใĀบริการฟรีกับพüกเราเÿียดüย นี่ตองไปเÿียที ละตั้งÿามพันĀาพัน” ทรćยมีคüćมคิดเĀ็นüćĀญิงในĂćชีพบริกćรรูจĆกดูแลรĆกþć ÿุขภćพĂนćมĆยขĂงตนดีกüćพüกลูกคćผูชćยเÿียดüยซํ้ćไป พüกผูĀญิงจึงเĀ็นüćไม เปนกćรถูกตĂงที่ÿĆงคมมĂงเĀ็นüćĀญิงโÿเภณีเปนผูเผยแพรกćมโรค ทรćยรูÿึกดีใจที่มีกćรปรąชุมโÿเภณีนćนćชćติ แลąไดมีÿüนรüมดüย แตก็ไม ตĂงกćรจąเปดเผยตนเĂงแกÿćธćรณชนเพรćąเกรงüćจąเกิดผลเÿียแกตนแลąกćร ทํćงćนในกćรปรąชุมครĆ้งนี้เธĂไดชüยทํćใĀพี่ÿćü นĂงÿćüในĂćชีพเดียüกĆนไดเขćใจ ÿภćพโÿเภณีในเมืĂงไทยไดดียิ่งขึ้น แลąไดเรียกรĂงใĀมีคüćมรüมมืĂในกćร ปรćบปรćมกćรลĂลüงซื้ĂขćยผูĀญิงทĆ้งในแลąนĂกปรąเทýมćกขึ้น ÿิ่งที่ทรćย ตĂงกćรเปนพิเýþก็คืĂĂยćกใĀมีคüćมเขćใจกĆนรąĀüćงĀญิงในĂćชีพนี้ ไมĂยćกใĀมี กćรทąเลćąüิüćท แขงขĆนกĆนโดยเฉพćąÿํćĀรĆบ โÿเภณีขćมชćติ ĂยćกใĀโÿเภณี ตćงชćติใĀคüćมชüยเĀลืĂผูĀญิงตćงชćติเปนพิเýþ เพรćąผูĀญิงเĀลćนี้มีจํćนüนไม นĂยถูกลĂลüงมćแลąตĂงกćรที่พึ่งพćในตćงแดนเปนĂยćงมćก สรุปการประชุมโสเภณีโลกครั้งที่สอง นĂกจćกทรćยแลü ทćงýูนยขćüผูĀญิงไดÿงเจćĀนćที่ ๒ คน เพื่Ăเปนลćม แลąเพื่ĂนเดินทćงขĂงทรćย เจćĀนćที่คนĀนึ่งทํćงćนชüยเĀลืĂĀญิงไทยในยุโรปแลą เปนĀนึ่งในบรรดćตĆüแทนปรąเทýตćง ๆ รüมทĆ้งĀมด ๑๘ ปรąเทý ไดแก ไทย Ăินเดีย ĂĂÿเตรเลีย ĂĂÿเตรีย Ăิตćลี ฝรĆ่งเýÿ แคนćดć ĂĆงกฤþ เนเธĂรแลนด ÿüิตเซĂรแลนด ÿĀรĆฐĂเมริกć เยĂรมĆนตąüĆนตก ไĂรแลนด ÿเปน ÿüีเดน เดนมćรก เĂกüćดĂร แลąโมร็Ăกโก ÿüนปรąเทýเบลเยี่ยมไมมีตĆüแทนโÿเภณี แตมีเจćĀนćที่ที่ รĆบผิดชĂบบćนพĆกÿํćĀรĆบผูĀญิงเพื่ĂใĀคํćแนąนํćผูĀญิงที่ตĂงกćรเปลี่ยนĂćชีพ ใน รąĀüćงกćรปรąชุมตĆüแทนขĂงปรąเทýไทยไดเÿนĂรćยงćนÿภćพโÿเภณีในปรąเทý ไทยตĂที่ปรąชุมดĆงนี้คืĂ

๗๓ ๑. โÿเภณีĂิÿรą ๑.๑ เÿนĂใĀรĆฐบćลไมเĂćผิดผูĀญิง เพรćąผูĀญิงทํćเพื่Ăเลี้ยงตĆüเĂงแลą ครĂบครĆü ๑.๒ Ăćชีพนี้ดึงดูดนĆกทĂงเที่ยüแลąทํćเงินตรćเขćปรąเทýมćก รĆฐบćลคüรจąมี มćตรกćรคุมครĂงคüćมปลĂดภĆยแกผูĀญิง ๑.๓ คĆดคćนกćรจดทąเบียนโÿเภณี ๒. โÿเภณีที่ถูกบĆงคĆบแลąโÿเภณีขćมชćติ ไดเÿนĂÿภćพปญĀćขĂงกćรคćĀญิงกćรบĆงคĆบผูĀญิง โดยเรียกรĂงใĀมี คüćมรüมมืĂคüćมเขćใจÿภćพขĂงโÿเภณีไทย แลąโÿเภณีจćกโลกที่ÿćมÿüนĀนึ่งที่ ถูกบĆงคĆบรüมกĆนขจĆดกćรคćĀญิงแลąโÿเภณีที่ถูกบĆงคĆบในÿüนนี้ไดรĆบกćรÿนĆบÿนุน จćกตĆüแทนปรąเทýĂินเดีย นĂกจćกนี้ยĆงมีĂงคกรผูĀญิงจćกปรąเทýเนเธĂรแลนดที่ ทํćงćนเกี่ยüกĆบโÿเภณีขćมชćติไดรüมปรąเด็นนี้ดüย ซึ่งก็เปนเรื่ĂงใĀมแลąเปนที่ ÿนใจในที่ปรąชุมเชนกĆน นĂกจćกนĆ้นที่ปรąชุมไดแลกเปลี่ยนÿภćพปญĀćแลąกćรทํćงćนขĂงผูĀญิง โÿเภณีแตลąปรąเทý โดยÿรุปดĆงนี้ ๑. การแกšไขกฎĀมาย ยกเลิกกฎĀมายทุกĂยŠางที่มีผลกระทบตŠĂผูšĀญิงที่เลืĂกเปŨน โÿเภณี Ăาชีพโÿเภณี คüรไดšรับการคุšมครĂงจากกฎĀมายเชŠนเดียüกับĂาชีพĂื่น ๒. คัดคšานการจดทะเบียนโÿเภณี เพราะเปŨนการคüบคุมและตีตราผูšĀญิง ทําใĀš โÿเภณีเลิกประกĂบĂาชีพนี้ยากขึ้น ๓. การเÿียภาþี ผลจากการจดทะเบียนโÿเภณี จะทําใĀšมีการเก็บภาþีที่ไมŠเปŨนธรรม ๔. ÿุขภาพĂนามัย โดยเนšนใĀšแกšไขทัýนคติที่üŠาโÿเภณีเปŨนผูšเผยแพรŠโรค เพราะจาก การüิจัยพบüŠาผูšĀญิงโÿเภณีไมŠไดšเปŨนโรคเĂดÿŤเลย และใĀšเผยแพรŠการใชšถุงยาง ĂนามัยแกŠลูกคšาโดยมีการÿาธิตการใชšถุงยางĂนามัยในที่ประชุมดšüย ๕. ทางĂĂกขĂงผูšĀญิงที่ประกĂบĂาชีพโÿเภณี โดยการรüมตัüกันขĂงผูšĀญิงใน Ăาชีพนี้ และการรŠüมมืĂÿนับÿนุนขĂงĂงคŤกรที่ทํางานเพื่ĂผูšĀญิง และĂงคŤกรที่ รักคüามเปŨนธรรมตŠาง ๆ จุดมุงĀมćยขĂงคณąกรรมกćรจĆดงćนปรąชุมครĆ้งนี้คืĂ ICPR (International Committee for Prostitutes’ Rights) มีแนüคüćมคิดที่ตĂงกćรยก

๗๔ รąดĆบÿถćนภćพกćรทํćงćนขĂงโÿเภณีĂิÿรą แลąเนนüćคüรแกไขทĆýนคติขĂงÿĆงคม ใĀเĀ็นüćĂćชีพโÿเภณีเปนĂćชีพĀนึ่งเชนเดียüกĆบĂćชีพĂื่น ๆ สิ่งที่ผู้แทนจากประเทศไทยได้รับจากการประชุมครั้งนี้ คือ ๑. กฎĀมćยที่มĂงเĀ็นüćผูĀญิงโÿเภณีเปนĂćชญćกร เปนĂุปÿรรคที่จąทํć ใĀผูĀญิงไมไดรĆบกćรคุมครĂงแลąรüมกลุมกĆนพิทĆกþÿิทธิขĂงตนเĂง แลąเปดโĂกćÿ ใĀพĂเลćแมงดćตลĂดจนเจćĀนćที่ผูเกี่ยüขĂงĀćผลปรąโยชนจćกผูĀญิงเĀลćนี้ ฉąนĆ้นกćรแกไขกฎĀมćยที่ไมเĂćผิดโÿเภณีจึงเปนทćงĂĂกที่ดีที่ÿุด ๒. จćกปรąÿบกćรณขĂงปรąเทýตćง ๆ กćรจดทąเบียนโÿเภณีเปนกćร คüบคุมแลąเĂćเปรียบผูĀญิง ทํćใĀโÿเภณีเปลี่ยนĂćชีพใĀมไดยćก นĂกจćกนี้ ผลจćกกćรจดทąเบียน ทํćใĀมีกćรเÿียภćþี ซึ่งมĆกใชมćตรćกćร เก็บภćþีที่ไมเปนธรรมแกผูĀญิง เชน ที่ปรąเทýĂĂÿเตรเลีย ผูĀญิงตĂงถูกเก็บภćþี ยĂนĀลĆงĂยćงĀนĆก ๓. โÿเภณีในปรąเทýตąüĆนตกไมคĂยไดตรąĀนĆกถึงÿภćพขĂงโÿเภณีโลกที่ ÿćม แมโÿเภณีขćมชćติก็ยĆงไมไดรĆบกćรเĂćใจใÿจćกโÿเภณีตąüĆนตกเทćที่คüร ปฏิกิริยาจากที่ประชุม จćกกćรนํćเÿนĂเรื่Ăงÿภćพโÿเภณีในปรąเทýไทย เปนที่ÿนใจĂยćงมćกขĂง ที่ปรąชุมÿĆงเกตไดจćกกćรตĆ้งใจฟง แลąบćงคนก็รĂงไĀเมื่ĂมีกćรพูดถึงกรณีไฟไĀม แลąมีĀญิงบริกćรเÿียชีüิตที่จĆงĀüĆดภูเก็ต มีโÿเภณีĀลćยคนรูÿึกÿąเทืĂนใจกĆบÿภćพ กćรกĆกขĆงผูĀญิง บćงคน ไมรูüćมีกćรบĆงคĆบคćปรąเüณีดüย ในขณąที่มีĀลćยคนเĀ็น ใจ แลąพยćยćมเขćใจÿภćพในปรąเทýไทย ซึ่งเปนคüćมรูใĀมÿํćĀรĆบเขć แตก็ยĆงมี บćงคนที่รูÿึกไมĂยćกพูดถึงกćรบĆงคĆบคćĀญิง แตĂยćกจąพูดถึงกćรยกรąดĆบüิชćชีพ โÿเภณีแลąแกปญĀćที่โÿเภณีĂิÿรąกํćลĆงปรąÿบĂยูมćกกüć แตĂยćงไรก็ตćมตćงก็ รูÿึกมีกํćลĆงใจที่ไดมีโĂกćÿมćพบปąพูดคุยรüมกĆบกลุมตćง ๆ ที่ทํćงćนเกี่ยüกĆบÿิทธิ ขĂงโÿเภณีĂยćงเขมแข็ง แลąรĆบรูถึงคüćมÿํćเร็จขĂงคüćมพยćยćมเĀลćนĆ้น ซึ่งกćร ปรąชุมครĆ้งนี้นĆบüćปรąÿบผลÿํćเร็จ ผลจćกกćรปรąชุมครĆ้งนี้ ไดมีกćรลงมติใĀมีกćรปรąชุมโÿเภณีโลกครĆ้งที่ ๓ ภćยใน ๒ ปขćงĀนć โดยยĆงไมไดกํćĀนดÿถćนที่ แลąคćดĀüĆงüćจąมีกćรขยćย เครืĂขćยกćรทํćงćนใĀกüćงĂĂกไปมีโÿเภณีในปรąเทýตćง ๆ ไดเขćรüมมćกขึ้น

๗๕ ĀมายเĀตุไมมีกćรปรąชุมโÿเภณีโลกครĆ้งที่ÿćม แลąตĂมćเüทีนćนćชćติไดใĀคüćม ÿนใจกĆบปญĀćกćรคćĀญิงแลąเด็กมćกกüćเรื่ĂงÿิทธิขĂงโÿเภณี ที่กลุมĂงคกรÿิทธิ ÿตรีกลุมĀนึ่งรณรงคใĀลมลćงรąบบโÿเภณีเพรćąเปนคüćมรุนแรงแลąลąเมิดÿิทธิ คüćมเปนคนขĂงผูĀญิง แลąเมื่ĂทรćยเดินทćงกลĆบปรąเทýไทยĀลĆงเÿร็จÿิ้นกćร ปรąชุม ไดมีกćรจĆดแถลงขćü ÿื่ĂมüลชนไดใĀคüćมÿนใจเปนĂยćงยิ่ง แลąตĂมćยĆงมี กćรนํćเรื่ĂงรćüขĂงทรćยไปจĆดทํćเปนภćพยนตรโดยไมไดรĆบคüćมยินยĂมĂีกดüย

๗๖ ให้โอกาสเยาวชน บอกเล่าถึงอนาคต และความหวัง ศูนย์เพื่อน้องหญิง

๗๗ ให้โอกาสเยาวชน บอกเล่าถึงอนาคตและ ความหวัง ศูนย์เพื่อน้องหญิง นćฎนćรีแลąนุชจรี เคยทํćงćนเปนĂćÿćÿมĆครเพื่Ăเด็กแลąเยćüชน แลą ตĂมćไดรüมกĆนกĂตĆ้ง ýูนยเพื่ĂนĂงĀญิง โดยใชบริเüณบćนขĂงตนเĂง ซึ่งตĆ้งĂยูที่ ĂํćเภĂพćนจĆงĀüĆดเชียงรćย เมื่Ăปพ.ý ๒๕๔๐ จćกเดิมที่เคยไดรĆบกćรÿนĆบÿนุน งบปรąมćณ จćกมูลนิธิผูĀญิง เมื่ĂครĆ้งเปนĂćÿćÿมĆคร นćฎนćรีเลćüć “รูจักมูลนิธิผูĀญิงตั้งแตป พ.ý ๒๕๓๘ อายุ ๒๒ ป ตอนนั้น ยังขาดประÿบการณทํางาน แตโดยนิÿัยแลüชอบชüยเĀลือผูคน เมื่อĀันมามองÿังคม รอบขางแลü รูÿึกเปนĀüงกับปญĀาตาง ๆ ที่เกิดขึ้น ภายในชุมชน เด็ก ๆ ในชุมชน ไมไดรับการýึกþาเทาที่คüร จึงตัดÿินใจมาเปนอาÿาÿมัคร”

๗๘ นćฎนćรีทํćงćนชüยเĀลืĂเด็กปรąÿบปญĀćเรื่Ăยมćเนื่ĂงจćกĀลćยĀมูบćน ในพื้นที่ขĂงตนเปนตนทćงขĂงกćรนํćเด็กแลąเยćüชนĀญิงเขćÿูกรąบüนกćร คćปรąเüณี ĀลĆงจćกไดทํćงćนเปนĂćÿćÿมĆครขĂงมูลนิธิผูĀญิงไดรüมกĆบเพื่Ăน ๆ เยćüชนทĆ้งĀญิงชćยกĂตĆ้งýูนยเพื่ĂนĂงĀญิง เปนĂงคกรในชุมชนซึ่งÿćมćรถจĆดĀć แĀลงทุนตćง ๆ ดüยตนเĂง โดยในชüงแรกไดรĆบทุนจćกĂงคกćรยูนิเซฟ ýูนยเพื่Ă นĂงĀญิงเปนÿถćนที่ซึ่งเยćüชนจąเขćมćเรียนรูเกี่ยüกĆบÿิทธิขĂงเด็กแลąเยćüชน กćรทํćงćนขĂงýูนยĄไมเพียงแตตĂบÿนĂงคüćมตĂงกćรขĂงเยćüชนในชุมชนเทćนĆ้น แตยĆงÿงเÿริมใĀเยćüชนไดมีÿüนรüมในกćรพĆฒนćชุมชนĂีกดüย ทćงýูนยÿงเÿริมใĀ เกิดĂćÿćÿมĆครเยćüชนในชุมชน ริเริ่มโครงกćรลąครเรแลąลąครĀุนเพื่Ăกćรýึกþć โดยจĆดกćรแÿดงตćมโรงเรียนแลąตćม ที่ÿćธćรณąตćง ๆ รüมทĆ้งกćรพĆฒนćทĆกþą ขĂงเยćüชนĀญิง ในดćนเทคโนโลยี ดนตรี กีāć แลąĂื่น ๆ แลąยĆงใĀทุน แลąคüćม ชüยเĀลืĂโดยตรงแกเด็ก ๆ ที่ถูกลüงลąเมิด ĀรืĂไดรĆบผลพüงจćกกćรที่พĂแมเปนผู ติดเชื้ĂเĂดÿ ทćงýูนยĄ ใĀคüćมÿํćคĆญกĆบปญĀćขĂงเยćüชน ที่ยĆงเขćไมถึงคüćมรูเรื่Ăง เพýýึกþćแลąขĂมูลเกี่ยüกĆบโรคเĂดÿ รüมทĆ้งกćรบริกćรชüยเĀลืĂตćง ๆ ในชุมชน แลąยĆงตĂงเผชิญกĆบปญĀćคüćมรุนแรงทćงเพý ไมüćจąเปนปญĀćกćรขมขืนกćร ลüงลąเมิดทćงเพý ÿื่ĂลćมกแลąปญĀćกćรคćมนุþย ยิ่งกüćนĆ้นยĆงทํćงćนกĆบ กลุมเปćĀมćยที่เปนเด็กชนเผćĂีกดüย นćฎนćรีเลćถึงกรąบüนกćรทํćงćน “กอนอื่นเราตองเชื่อมั่นในýักยภาพของ พüกเขากอน แลüจึงผลักดันใĀเขาลงมือกระทํา โดยการเปดประตูÿูโลกกüางใĀพüก เขา ใĀพüกเขาไดเรียนรูการทํางานของกลุมเยาüชนอื่น ๆ และนําแนüคิดที่ไดรับ นํา กลับมาใชในชุมชนของตนได ÿงเÿริมใĀพüกเขาได เขารüม ประชุม ระดับชาติ ซึ่งจะ ทําใĀพüกเขาไดเรียนรูการทํากิจกรรมอื่น ๆที่นาÿนใจอาทิเชน การÿรางซุมขอมูล ขาüÿาร ซึ่งไมใชเปนแคÿถานที่แÿดงนิทรรýการเทานั้น แตเปนที่ที่มีชีüิตชีüา มี กิจกรรมถามตอบและแจกรางüัลดüย” ทćงýูนยĄ ยĆงไดÿรćงคüćมรüมมืĂกĆบทćงโรงเรียนรณรงคÿรćงจิตÿํćนึกใน üงกüćงแกบุคคลทĆ่üไป รüมทĆ้งพĂแม ครูบćĂćจćรย ĀรืĂแมแตชุมชนทĆ้งชุมชน เพื่ĂผูใĀญจąไดใĀกćรÿนĆบÿนุนกćรทํćงćนขĂงเยćüชนลูกĀลćนขĂงพüกเขć นćฎนćรีกลćüยํ้ćüć “ÿิ่งที่ÿําคัญที่ÿุดที่เราไดเรียนรู คือการตระĀนักถึงคüามÿําคัญ ของกระบüนการคัดเลือกอาÿาÿมัคร และÿนับÿนุนเยาüชนที่มีคุณÿมบัติในการเปน

๗๙ ผูนําĀลักของกลุม ถาÿามารถทําไดเยาüชนเĀลานี้จะเติบโตและพัฒนาบทบาทของ การเปนผูนํา และÿามารถยืนĀยัดทํางานไดจนถึงที่ÿุด” Ăยćงไรก็ตćมในกćรทํćงćนพบüć มีปญĀćแลąĂุปÿรรคĂยูบćงไดแกทĆýนคติ ขĂงพüกผูใĀญเĂง ทĆ้งในโรงเรียนแลąในชุมชน ตćงเปนĂุปÿรรคตĂกćรรณรงค เพื่ĂใĀกลุมเยćüชนไดเขćถึงขĂมูลเรื่Ăงเพýýึกþćแลąคüćมรูเรื่ĂงเĂดÿผูบริĀćร โรงเรียนไมĂนุญćตใĀผูนํćเยćüชน เขćไปพูดคุยปญĀćĂยćงตรง ๆ ได เพรćąคิดüć กćรใĀคüćมรูเรื่Ăงเพýýึกþć üิธีกćรใชถุงยćงĂนćมĆย เทćกĆบเปนกćรยĆ่üยุใĀüĆยรุนมี เพýÿĆมพĆนธเพิ่มขึ้น บćงครĆ้งแมแตพĂแมผูปกครĂงขĂงผูนํćเยćüชนเĂงก็ไมเขćใจ เมื่ĂพüกเขćĀิ้üถุงยćงĂนćมĆยที่ใชปรąกĂบกćรพูดคุยเรื่ĂงเพýýึกþćกลĆบบćน ก็จąถูก พĂแมดุดćüćกลćü เพรćąเขćใจผิดคิดüćจąไปทํćเรื่Ăงผิดýีลธรรม กćรเขćไปทํćงćน ชüยเĀลืĂเด็ก ที่ตกเปนเĀยื่ĂขĂงคüćมรุนแรงในครĂบครĆü ก็เปนĂĆนตรćยดüยเชนกĆน เยćüชนขĂงพüกเรćบćงคนถูกผูปกครĂงที่ทํćรćยเด็กขมขู คüćมใฝฝนขĂงนćฎนćรีในกćรทํćงćนก็คืĂ ตĂงกćรเĀ็นโครงกćรเพื่Ăเด็ก แลąเยćüชน ไดรĆบกćรÿนĆบÿนุนจćกผูใĀญĂยćงเต็มที่ รüมทĆ้งมีแĀลงเงินทุนเพียงพĂ ÿํćĀรĆบüĆÿดุแลąĂุปกรณเครื่ĂงมืĂตćง ๆ แลąตĂงกćรใĀพüกเด็ก ๆ ไดเรียนรูเกี่ยüกĆบ ÿิทธิขĂงพüกเขć แลąÿćมćรถจĆดกćรแกไขปญĀćขĂงตนเĂงไดĂยćงถูกตĂง เĀมćąÿม เมื่ĂเยćüชนตĂงเขćไปยุงเกี่ยü ในเรื่Ăงเพýýึกþć พüกเขćจąตĂงรูจĆก ปĂงกĆนตนเĂงใĀปลĂดภĆยแลąรูจĆกรĆบผิดชĂบ ยิ่งกüćนĆ้น ยĆงตĂงกćรใĀเยćüชนเขćไป มีบทบćท แลąมีÿüนรüมในกćรพĆฒนćชีüิตขĂงพüกเขćเĂงแลąÿĆงคมโดยรüม (จćก ĀนĆงÿืĂ มูลนิธิผูĀญิง กćรเดินทćงที่ยĆงไมÿิ้นÿุด พ.ý.๒๔๕๑)

๘๐

๘๑ เรā่องเลาของนันทนารÿ จากเด็กหญิง สูนักปกปองสิทธิมนุษยชนในชุมชน ĀćกยĂนĂดีตไปเมื่Ă ๒๗ ป ที่ผćนมć ฉĆนยĆงจํćคüćมรูÿึกครĆ้งแรกที่ขĆบ มĂเตĂรไซดตćมĀćพี่ ๆ จćกมูลนิธิผูĀญิงไดดีüćüĆนนĆ้นพี่มćทํćงćนในชุมชนแลąจąมี โครงกćรดีๆ เกิดขึ้น แลąเปนüĆนเริ่มตนที่ทํćใĀฉĆนในüĆนนĆ้น มีฉĆนในüĆนนี้...นĆนทนćรี ผูที่ยึดมĆ่นĂุดมกćรณคุมครĂงÿิทธิมนุþยชนขĂงเด็กแลąผูĀญิง จุดเริ่มตนขĂงฉĆน คืĂ...ฉĆนขĂÿมĆครเปนĂćÿćÿมĆครเพื่Ăเด็กแลąเยćüชน เพรćąüćฉĆนÿนใจĂยćกทํćกิจกรรมในชุมชน ĂยćกชüยเĀลืĂเด็ก ๆ ในชุมชน ในขณą ที่คนĂื่น ๆ ไดเปนตĆüแทนขĂงĀมูบćน ตĆüแทนÿถćนýึกþć แลąไดรĆบกćรคĆดเลืĂก แต มĆนก็ไมไดทํćใĀคüćมตĆ้งใจขĂงฉĆนลดนĂยลงไป ยĆงคงมีคüćมแนüแนแลąตĆ้งใจüćจą ทํćĀนćที่นี้ใĀจงได ฉĆนเขćÿูขĆ้นตĂนกćรÿมĆครแลąÿĂบÿĆมภćþณ ตćมที่มูลนิธิĄ กํćĀนดไü เพื่ĂเปนĂćÿćÿมĆครเพื่Ăเด็กแลąเยćüชน ĂยćงใจจดใจจĂแลąลุนüćฉĆนจą ไดรĆบกćรคĆดเลืĂกเปนĂćÿćÿมĆครเพื่Ăเด็กแลąเยćüชนไĀม แลąแลüคüćมฝนก็เปนจริง เมื่ĂปรąกćýผลกćรคĆดเลืĂก ฉĆนไดรĆบเลืĂกใĀ เปนĂćÿćÿมĆครเพื่Ăเด็กแลąเยćüชน รüมกĆบÿมćชิกคนĂื่น ๆ ในตํćบลขĂงฉĆน ตื่นเตน

๘๒ แลąดีใจมćกในเüลćนĆ้น ĀลĆงจćกนĆ้นมูลนิธิผูĀญิงไดĂบรมพĆฒนćคüćมรูแลąทĆกþą ตćง ๆ มćกมćยจนทํćใĀฉĆนมีĂุดมกćรณĂĆนแนüแนüćนี่แĀลąทćงเดินขĂงฉĆน ทćงเดินที่จąตĂงปกปĂงเด็กĀญิงจćกกćรถูกชĆกจูงลĂลüง แลąถูกกรąทํćคüćมรุนแรง จนถึงปจจุบĆนไดนํćพćĂงคกรเดินทćงมćถึงปที่ ๒๗ ขĂงกćรทํćงćนเพื่Ăเด็กแลą ผูĀญิง ขĂบคุณมูลนิธิผูĀญิงที่ใĀโĂกćÿ ทํćใĀฉĆนไดเรียนรูแลąเติบโตĂยćงเทćทĆน แลąไดทํćงćนเพื่ĂปกปĂงคนĂื่นมćตลĂดแลąไมเคยคิดที่จąยĂทĂ ตลĂดรąยąเüลć ๒๗ ป ขĂงชีüิตกćรทํćงćน ที่ไดÿนิทÿนมแลąเรียนรูจćก มูลนิธิผูĀญิงแลąพี่ ๆ ในมูลนิธิ Ăงคกรนี้แลąบุคคลเĀลćนี้ คืĂ ครูคนแรกขĂงฉĆนแลą เปนทุกĂยćงใĀฉĆนในüĆนที่ที่ฉĆนเĀนื่Ăยลć ทĂแท ถูกคุกคćมถูกปĂงรćยĀมćยชีüิตจćก กćรทํćงćนชüยเĀลืĂผูĂื่น พี่ ๆ ชüยเĀลืĂแลąใĀพลĆงกํćลĆงเติมเต็ม จนทํćใĀเด็กĀญิง คนĀนึ่งในชุมชนไดเติบโตแลąเบงบćน ในüงกćรทํćงćนĂยćงมีĂุดมกćรณ แลąมีจิตใจ ตĆ้งมĆ่น แนüแน แÿดงจุดยืนüćฉĆนจąทํćงćนดćนนี้ไปเทćที่ฉĆนจąทํćได ในโĂกćÿครบÿี่รĂบกćรทํćงćนมูลนิธิผูĀญิง ขĂขĂบคุณในÿิ่งที่มูลนิธิเปน ผูใĀแนüคิดแลąจุดกํćเนิด ผูĀญิงคนนี้ในüงกćรทํćงćนเพื่ĂปกปĂงเด็กแลąผูĀญิง ขĂ พลĆงทĆ้งĀลćยที่มีĂยู ชüยใĀฉĆนมีพลĆงที่จąชüยเĀลืĂเด็กผูĀญิงไดĂยćงรćบรื่นตĂไป

๘๓ ความยุติธรรมยังมาไม่ถึง ประสบการณ์ของผู้เสียหายจาก การค้ามนุษย์ในการเข้าถึง กระบวนการยุติธรรม ผู้เล่าเรื่อง วิ สา กาน สุ แก้ว และเดือน สมาชิกกลุ่มหญิงสู้ชีวิต ผู้เรียบเรียง ศิริพร สโครบาเนค กćรยćยถิ่นฐćนเพื่ĂĀćชีüิตที่ดีกüć เปนĀนทćงกćรดํćรงชีüิตมćเปนเüลćชć นćนแลąถืĂไดüćเปนüิüĆฒนćกćรขĂงเผćพĆนธุมนุþยที่แตเดิมไมเคยมีเÿนพรมแดนรĆฐ มćปดกĆ้นกćรเคลื่ĂนยćยขĂงผูคน คüćมตĂงกćรยćยถิ่นเพื่Ăจุดปรąÿงคตćง ๆ มิเคย ลดĀćยไป โดยเฉพćąกćรยćยถิ่นเพื่ĂĀćงćนทํćในตćงแดน แรงงćนยćยถิ่นจํćนüน มćกÿćมćรถปรĆบปรุงÿภćพคüćมเปนĂยูแลąÿรćงĂนćคตใĀแกÿมćชิกในครĂบครĆü ไดดüยเม็ดเงินจćกĀยćดเĀงื่ĂแรงกćยขĂงพüกตน ทํćใĀกćรยćยถิ่นĀćงćนทํćเปน

๘๔ ทćงเลืĂกกćรดํćรงชีüิตขĂงปรąชćกรในทุกมุมโลก แตÿิ่งที่คüบคูไปกĆบกćรยćยถิ่นคืĂ กรąบüนกćรที่มีกćรĀลĂกลüง นํćพćผูคนขćมพรมแดนขĂงปรąเทý เพื่ĂแÿüงĀć ปรąโยชนทćงเพý รćงกćย แลąแรงงćน เมื่ĂถึงจุดĀมćยปลćยทćง ทํćใĀคนยćยถิ่น ตĂงกลćยเปนเĀยื่ĂขĂงกćรคćมนุþย แลąกćรทํćงćนที่ถูกบĆงคĆบเยี่ยงทćÿ คüćมยุติธรรมยĆงมćไมถึง คืĂเรื่ĂงรćüปรąÿบกćรณขĂงĀญิงยćยถิ่นที่ ตĂงกćรแÿüงĀćชีüิตที่ดีกüćจćกปรąเทýไทย แลąตĂงจบลงดüยกćรแÿüงĀć ปรąโยชนทĆ้งจćกทćงเพý แลąทćงแรงงćน เมื่ĂถึงปลćยทćงในปรąเทýĂิตćลี ปรąเทýโปแลนด แลąปรąเทýแĂฟริกćใต เมื่ĂกลĆบบćนพüกเธĂตĂงกćรตĂÿู เรียกรĂงĀćคüćมยุติธรรม ดüยกćรฟĂงรĂงผูที่จĆดÿงแลąนํćพćพüกเธĂไปใĀปรąÿบ ชีüิตĂĆนเลüรćย ถูกกรąทํćตćมĂํćเภĂใจจćกนćยจćงในตćงแดน กćรตĂÿูเพรียกĀć คüćมยุติธรรมแลąกćรชดเชยขĂงพüกเธĂใชเüลćยćüนćน แลąแมเมื่Ăมีคํćพิพćกþć ตĆดÿินลงโทþผูกรąทํćคüćมผิด แลąใĀชดเชยคüćมเÿียĀćยแกพüกเธĂแลü แตก็ยĆง จĆบตĂงมĂงเĀ็นกćรบĆงคĆบลงโทþผูกรąทํćคüćมผิดตćมคํćพิพćกþćไมได กรąบüนกćรตĂÿูเพื่ĂคüćมยุติธรรมขĂงüิ ÿć กćน ÿุ แกü แลąเดืĂนจąชüย ชี้ใĀเĀ็นถึงคüćมยćกลํćบćก คüćมĂดทนแลąกćรรĂคĂย ตลĂดจนขĆ้นตĂนกćรเĂć ผิดลงโทþผูกรąทํćคüćมผิด โดยĀüĆงüćจąมีกćรพĆฒนćกรąบüนกćรเขćถึงคüćม ยุติธรรมเพื่ĂใĀผูเÿียĀćยจćกกćรคćมนุþยไดรĆบกćรÿงเÿริมแลąÿนĆบÿนุนใĀ ดํćเนินกćรฟĂงรĂงไดĂยćงมีปรąÿิทธิภćพ แลąไมลćชć แลąมีกćรบĆงคĆบคดีตćมคํć พิพćกþćĂยćงจริงจĆงทĆ้งกćรลงโทþผูกรąทํćคüćมผิดแลąชดเชยเยียüยćผูเÿียĀćยที่ ตćงก็เปนÿมćชิกกลุมĀญิงÿู ในกćรแบงปนเรื่Ăงรćüที “ไมüาเüลาผานไปนานเทาใดก็ ไมอาจลบลางคüามทรงจําที่เลüรายได” แลąปรąÿบกćรณในกćรตĂÿูเพื่Ăเขćถึง กรąบüนกćรคüćมยุติธรรม ๑. คดีที่ยังไม่เริ่มต้น เรื่องเล่าจากประเทศแอฟริกาใต้ ทĆ้งวิและสา เดินทćงไปทํćงćนนüดแผนโบรćณกĆบเĂเยนตจĆดĀćคนงćนที่ได กćรรĆบรĂงจćกกรมกćรจĆดĀćงćน กรąทรüงแรงงćน แลąตćงก็มีÿĆญญćüćจćงไป ทํćงćน จึงเขćใจüćเปนบริþĆทที่ถูกตĂงตćมกฎĀมćยแลąเปนกćรเดินทćงที่ไมมีกćร ĀลĂกลüง ÿüนนćยจćงขĂงüิแลąÿćเปนคนไทยที่เปดรćนนüดในเมืĂงเคปทćüน แลąโจăĆนเนÿเบิรก ÿćเดินทćงไปกĂนแลąไดพบรูจĆกกĆบüิแลąนĂงÿćüเมื่ĂทĆ้งÿĂงมć ทํćงćนรćนนüดที่โจăĆนเนÿเบิรก ตćมÿĆญญćüิจąทํćĀนćที่เปนครูฝกÿĂนนüดแลąจą ไดรĆบคćตĂบแทนเดืĂนลą ๖๐,๐๐๐ บćท ÿüนÿćแลąพนĆกงćนคนĂื่น ๆ จąได

๘๕ คćตĂบแทนเดืĂนลą ๔๐,๐๐๐ บćทĀลĆงจćกĀĆกคćที่พĆกแลąคćใชจćยĂื่น ๆ Ăยćงไร ก็ตćมนĆบแตüĆนแรกที่เริ่มทํćงćน üิแลąÿćรüมทĆ้งเพื่Ăนที่ทํćงćนนüดคนĂื่น ๆ ไมเคย ไดรĆบเงินเดืĂนจćกนćยจćง คนที่มćทํćงćนกĂนพüกตนก็เลćüćมีรćยไดเพียงแคเดืĂน ลą ๑๒,๐๐๐ - ๑๔,๐๐๐ บćท เทćนĆ้น แลąเปนเงินทิปที่ลูกคćมĂบใĀ üิ ÿć แลą พนĆกงćนนüดจąตĂงเดินไปทํćงćนเพรćąรćนนüดĂยูĀćงจćกที่พĆก โดยจąเริ่มทํćงćน นüดทุกüĆนตĆ้งแต ÿิบเĂ็ดโมงเชćถึงÿี่ทุม ĀลĆงจćกทํćงćนไดไมนćนนĆก üิก็เริ่มÿงÿĆยนćยจćงที่ยึดĀนĆงÿืĂเดินทćงขĂง ตนแลąพนĆกงćนคนĂื่นนĆบแตüĆนที่เดินทćงมćถึง üิรูüćĀนĆงÿืĂเดินทćงมีคüćมÿํćคĆญ เชนเดียüกĆบบĆตรปรąจํćตĆüปรąชćชน แลąจํćเปนตĂงเก็บไüกĆบตนเĂงเÿมĂ แตก็ไม ÿćมćรถคĆดคćนคüćมตĂงกćรขĂงนćยจćงได ĀลĆงจćกนĆ้นนćยจćงก็ใĀคนขĂงตนไป แจงคüćมกĆบตํćรüจüćĀนĆงÿืĂเดินทćงขĂงพนĆกงćนĀćย มีพนĆกงćนเพียงคนเดียüที่มีüี ซćทํćงćน คนĂื่น ๆ ตćงเขćปรąเทýแĂฟริกćใตโดยไมไดดํćเนินกćรขĂüีซćใด ๆ เพรćąÿํćĀรĆบคนไทยจąไดรĆบĂนุญćตเขćปรąเทýเพื่ĂกćรทĂงเที่ยüเปนรąยąเüลć ๓๐ üĆน จึงเปนชĂงทćงที่นćยจćงจĆดพćผูĀญิงที่ÿมĆครทํćงćนนüดเดินทćงเขćปรąเทý ในฐćนąนĆกทĂงเที่ยü แมกรąนĆ้นนćยจćงก็ยĆงเรียกคćใชจćยในกćรทํćüีซćเขćปรąเทý ปรąเทýแĂฟริกćใตจćกพüกผูĀญิงĂีกรćüคนลą ๔,๐๐๐ บćท ÿภćพคüćมเปนĂยูเริ่มยćกลํćบćก เมื่ĂไมไดรĆบคćตĂบแทนตćมที่ตกลง พüกผูĀญิงตćงก็ดิ้นรนดูแลตนเĂง ĀćกไดรĆบทิปจćกลูกคćก็จąเก็บไüซื้ĂĀćĂćĀćร แตĀćกไมมีเงินพĂเพียงก็เริ่มเก็บพืชผĆกตćมทćงมćทํćĂćĀćรแบงปนกĆน ปĂงที่มีĂćยุ รćü ๓๗ ป มćจćกภćคĂีÿćน แลąเดินทćงมćทํćงćนกĂนใคร ๆ ไดรćü ๓ เดืĂนแลü ปĂงจąปรąĀยĆดเก็บเงินทุกเม็ดที่ไดจćกทิปขĂงลูกคćเพื่ĂÿงใĀÿćมีแลąลูก ๆ ที่ เมืĂงไทย รüมทĆ้งชํćรąĀนี้ÿินที่ยืมมćเพื่Ăเปนคćใชจćยเดินทćงมćทํćงćนที่ปรąเทý แĂฟริกćใต üĆนĀนึ่งปĂงเก็บเĀ็ดที่ขึ้นตćมธรรมชćติมćทํćĂćĀćร ตกกลćงคืนเมื่Ăÿć กลĆบมćก็พบüćปĂงปüดทĂงแตถูกทิ้งใĀนĂนพĆกจนĂćกćรรุนแรงจึงไดนํćÿง โรงพยćบćลเมื่ĂรćüÿĂงทุม ÿćเลćüćแพทยแลąพยćบćลบĂกกĆบพüกตนüćจą ÿćมćรถชüยชีüิตปĂงไดĀćกยĂมเÿียคćรĆกþćพยćบćลใĀทํćกćรลćงÿćรผิดĂĂกจćก รćงกćย แตนćยจćงไมยĂมüćงเงินคćรĆกþćพยćบćลที่เปนเงินจํćนüนÿูงมćก แลąได ยćยปĂงไปยĆงโรงพยćบćลĂื่นเมื่ĂตĂนเที่ยงคืน ปĂงนĂนปüยใĀนํ้ćเกลืĂĂยูĂีกÿี่üĆนจึง เÿียชีüิต นćยจćงÿรุปüćปĂงเÿียชีüิตเพรćąเก็บเĀ็ดที่มีพิþมćกิน ÿüนÿćไดรĆบคํćบĂก เลćüćพิþเĀ็ดไดทํćลćยĂüĆยüąภćยในรćงกćยปĂงที่ปลĂยทิ้งไüนćนเกินไปจนไม

๘๖ ÿćมćรถชüยใĀมีชีüิตĂยูได üิแลąÿćรูüć ปĂงไดเคยพยćยćมติดตĂกĆบÿถćนทูตไทย ในปรąเทýแĂฟริกćใตเพื่ĂขĂคüćมชüยเĀลืĂ แตก็มćดüนเÿียชีüิตไปเÿียกĂน ดüย เĀตุนี้ÿćมีขĂงปĂงที่เมืĂงไทยซึ่งทรćบคüćมลํćบćกขĂงภรรยćในกćรทํćงćนนüดที่ ปรąเทýแĂฟริกćใต จึงคิดüćปĂงĂćจถูกüćงยćพิþ ĀลĆงกćรเÿียชีüิตขĂงปĂงทุกคน เýรćโýรก แลąตćงĀüćดรąแüงเพื่Ăนรüมงćน ไมกลćปรĆบทุกขเลćเรื่ĂงปญĀćขĂงกĆน แลąกĆนเพรćąเกรงüćจąนํćไปฟĂงนćยจćง แลąĂćจจąพบจุดจบเชนปĂง ĀลĆงจćกที่ทํćงćนไดรćü ๒๐ üĆนนĂงÿćüüิมีĂćกćรเครียดเริ่มĂćลąüćด ทąเลćąกĆบเพื่Ăนรüมงćนแลąทุบตีüิ ทํćใĀÿภćพรćงกćยแลąจิตใจขĂงüิแยลง üิเริ่ม Āćทćงที่จąทํćใĀตนพนจćกÿภćพกćรทํćงćนที่ถูกคüบคุมแลąไมไดรĆบคćตĂบแทน โดยเริ่มตนทํćใĀลูกคćที่มćนüดไมพĂใจ เชน แกลงทํćเทียนĀยดĀลĆงบćง ใชแรงนüด ใĀĀนĆกมืĂบćง เพื่Ăที่ลูกคćจąไดไปฟĂงนćยจćง คüćมÿĆมพĆนธรąĀüćงüิกĆบนćยจćง เริ่มตึงเครียด โดยนćยจćงจąใĀüิกลĆบเมืĂงไทยถćมีเงิน ๑๐๐,๐๐๐ บćทมćไถตĆüเĂง แลąนĂงÿćü üิขĂโทรýĆพทĀćญćติที่เมืĂงไทย เพื่ĂใĀชüยĀćเงินแลąขĂนćยจćง เดินทćงกลĆบมćกĂนเพียงคนเดียü เมื่ĂนćยจćงยินยĂมüิจึงไดเดินทćงกลĆบบćนเมื่Ă ปลćยป พ.ý. ๒๕๕๖ üิมีคüćมตĂงกćรที่จąชüยเĀลืĂนĂงÿćü ÿćแลąผูĀญิงคนĂื่น ๆ ใĀĀลุดพนจćกชตćกรรมĂĆนเลüรćยในโจăĆนเนÿเบิรก แตก็ไมรูüćจąเริ่มตนĂยćงไร üิไมรูจĆกüćมีĀนüยงćนใดที่จąใĀคüćมชüยเĀลืĂแกตนได เมื่ĂเüลćผćนไปไดเกืĂบ Āนึ่งเดืĂนüิก็ตĆดÿินใจเปดเผยเรื่Ăงรćüทćงÿื่ĂมüลชนถึงÿภćพĀญิงไทยที่ทํćงćนนüด ในปรąเทýแĂฟริกćใตแลąตĂงกćรคüćมชüยเĀลืĂ ĀลĆงจćกกćรรćยงćนขĂงÿื่Ăเมื่Ă üĆนที่ ๒๒ มกรćคม พ.ý. ๒๕๕๗ ÿถćนทูตไทยในปรąเทýแĂฟริกćใตก็ไดใĀคüćม ชüยเĀลืĂแกผูĀญิงที่ทํćงćนกĆบนćยจćง โดยจĆดĀćที่พĆกชĆ่üครćüใĀ นĂกจćกนĆ้น รćงกćยที่ไรชีüิตขĂงปĂงก็ไดเดินทćงกลĆบบćนเมื่ĂüĆนที่ ๓๐ มกรćคม ๒๕๕๗ ĀลĆงจćกที่ÿćมีขĂงปĂงตĆดÿินใจขćยที่ดินเพื่Ăนํćเงินมćเปนคćใชจćยÿงรćงที่ไรชีüิต ขĂงปĂงกลĆบบćน เงินที่นćยจćงเรี่ยไรกĂนĀนćนี้จćกพüกคนไทยไมทรćบüćĂยูที่ใด เมื่ĂมćถึงเมืĂงไทยÿćมีไดนํćรćงที่ไรลมĀćยใจขĂงปĂงไปรĆบกćรตรüจชĆนÿูตรĂีกครĆ้ง ที่โรงพยćบćลในกรุงเพทĄ เพื่ĂĀćÿćเĀตุที่แทจริงขĂงกćรเÿียชีüิต เมื่อเป็นข่าว ก็มีความเคลื่อนไหว ĀลĆงจćกที่ÿื่Ăไดรćยงćนเรื่ĂงรćüขĂงüิ แลąผูĀญิงไทยที่ทํćงćนนüดใน ปรąเทýแĂฟริกćใตรüมทĆ้งกćรเÿียชีüิตขĂงปĂง ĀนüยงćนขĂงรĆฐก็เริ่มขćนตĂบ เริ่มตนจćกกćรที่เจćĀนćที่ÿถćนทูตไดเดินทćงไปพบแลąพćผูĀญิงĂĂกจćกÿภćพ

๘๗ กćรทํćงćนที่ถูกนćยจćงกรąทํćตćมĂํćเภĂใจ ตĂจćกนĆ้น รĆฐมนตรีกรąทรüงพĆฒนć ÿĆงคมแลąคüćมมĆ่นคงขĂงมนุþยก็ไดเดินทćงมćยĆงปรąเทýปรąเทýแĂฟริกćใตพรĂม กĆบผูแทนขĂงĀนüยงćนตćง ๆ ที่เกี่ยüขĂง เชน ĀนüยงćนÿĂบÿüนคดีพิเýþ (ดีเĂÿ ไĂ) ĀนüยงćนปĂงกĆนแลąปรćบปรćมกćรคćมนุþย นĂกจćกกลุมแรงงćนนüดแลü ยĆงไดมีกćรชüยเĀลืĂĀญิงไทยĂีกÿćมคนที่เมืĂงเคปทćüน ซึ่งไดรĆบกćรติดตĂใĀมć ทํćงćนนüดแตกลĆบถูกบĆงคĆบใĀคćปรąเüณี โดยกĆกขĆงไüรüมกĆนในบćน ที่ใชเปนที่ ใĀบริกćรแกลูกคć ผูĀญิงคนĀนึ่งไดติดตĂขĂคüćมชüยเĀลืĂจćกĀนüยงćนใน เมืĂงไทยทํćใĀเจćĀนćที่ขĂงรĆฐÿćมćรถติดตćมใĀคüćมชüยเĀลืĂĂĂกจćกบćนที่ถูก กĆกขĆง แลąไดเดินทćงกลĆบบćนพรĂมÿćแลąคนĂื่น ๆ ĀญิงไทยทĆ้งĀมดรüม ๙ คน ไดเดินทćงกลĆบปรąเทýไทยเมื่ĂปลćยเดืĂน มีนćคม พ.ý. ๒๕๕๗ เมื่ĂเĀยียบผืนแผนดินบćนเกิดก็พบüćมีนĆกขćüมćรĂทํćขćü เรื่ĂงรćüขĂงพüกตนจํćนüนมćก แลąไดมีกćรเÿนĂใĀüิ ÿć แลąคนĂื่น ๆ รüมแถลง ขćüโดยจąใĀปดĀนćตćเพื่ĂไมใĀใครรูจĆกüćเปนใคร แตพüกผูĀญิงปฏิเÿธ เพรćą พüกเธĂไมมีĂąไรปกปดĀรืĂตĂงĂćย ĀลĆงจćกนĆ้นเจćĀนćที่ขĂงÿํćนĆกปĂงกĆนแลą แกไขปญĀćกćรคćĀญิงแลąเด็ก ĀนüยงćนÿĂบÿüนคดีพิเýþ ก็ไดพćผูĀญิงไปแจง คüćมรĂงทุกขที่ÿถćนีตํćรüจ เพื่ĂฟĂงรĂงดํćเนินคดีกĆบเจćขĂงบริþĆทที่จĆดĀćพćพüก ตนไปทํćงćนแลąนćยจćงที่เปนเจćขĂงรćนนüดในปรąเทýแĂฟริกćใต üิ ÿć แลąเพื่Ăน ๆ รüมทĆ้งÿćมีขĂงปĂง ไดยื่นเรื่ĂงฟĂงรĂงดํćเนินคดี ĀลĆงจćกไดรĆบกćรคĆดแยกแลąรąบุจćกĀนüยงćนขĂงรĆฐüćเปนผูเÿียĀćยจćกกćรคć มนุþย ไดมีกćรยื่นเรื่ĂงขĂรĆบทุนชüยเĀลืĂ แลąเขćรüมกิจกรรมเยียüยćจิตใจ ผูเÿียĀćยที่มีผูĀญิงĀลćกĀลćยทĆ้งที่เปนผูÿูงĂćยุ แลąผูพิกćรทćงÿมĂง แตลąคนตĂง เลćเรื่Ăงรćüที่เกิดขึ้นกĆบตนใĀคนĂื่นไดรĆบรู เพรćąถืĂüćเปนÿüนĀนึ่งขĂงกรąบüน กćรเยียüยćจิตใจ แตในกิจกรรมเยียüยćนี้กลĆบไมมีใครไดรĆบรูขĂมูลถึงÿิทธิที่พüกตน พึงไดรĆบในฐćนąผูเÿียĀćยจćกกćรคćมนุþย แตกลĆบไดรĆบคํćแนąนํćจćกเจćĀนćที่ ไมใĀติดตĂกĆบÿื่Ăมüลชน แลąĀนüยงćนใด ๆ โดยĂธิยćยüćจąทํćใĀมีผลตĂกćร ดํćเนินคดีฟĂงรĂง üิ ÿć แลąเพื่Ăน ๆ รüม ๙ คนรüมทĆ้งÿćมีขĂงปĂงไดยื่นเรื่ĂงขĂรĆบทุนเพื่Ă จąไปปรąกĂบĂćชีพในชüงที่รĂกćรดํćเนินคดี แตมีเพียง ๖ คนที่ไดรĆบทุนÿนĆบÿนุน จćกกĂงทุน ÿüนคนĂื่น ๆ ไมไดรĆบคํćĂธิบćยถึงÿćเĀตุที่ทํćใĀพüกตนไมไดรĆบทุน ทĆ้ง ๆที่พüกตนก็ปรąÿบปญĀćกćรดูแลครĂบครĆüเชนเดียüกĆน โดยเฉพćąÿćมีขĂงปĂงที่

๘๘ ตĂงขćยผืนนćที่ใชทํćมćĀćกินเพื่ĂนํćมćเปนคćใชจćยนํćปĂงกลĆบบćน เมื่ĂĀมด เงินทุนที่ไดรĆบซึ่งไมเพียงพĂที่จąทํćใĀพüกตนÿćมćรถปรąกĂบĂćชีพในรąยąยćüได ก็ตĂงดิ้นรนĀćงćนทํćเพื่ĂใĀมีรćยไดดูแลครĂบครĆü ÿćเĂงก็เชนกĆนĀลĆงจćกกลĆบไป ดูแลพĂไดไมนćนนĆกก็ตĂงเดินทćงเขćมćพĆกกĆบนĂงที่กรุงเทพĄ แลąเริ่มตนทํćงćน นüดĂีกครĆ้งเพื่ĂใĀมีรćยไดÿงเÿียดูแลพĂที่พิกćร ÿüนüิโชคดีที่ไดกลĆบไปทํćงćนที่ตน เคยทํćĂยูกĂนเดินทćงไปทํćงćนนüดที่ปรąเทýแĂฟริกćใต รอคอยความยุติธรรม เüลćผćนไปนćนรüมปที่üิ ÿć แลąเพื่Ăน ๆ รüม ๙ คนไดยื่นเรื่ĂงรĂงทุกข แจงคüćมตĂพนĆกงćนเจćĀนćที่ แตก็ไมมีคüćมคืบĀนćใด ๆ ในเรื่Ăงคดี จนüิไดรĆบ กćรติดตĂจćกÿมćชิกกลุมĀญิงÿูชีüิตใĀมćรüมกิจกรรมพูดคุย ทํćใĀไดรĆบรูÿิทธิที่ พüกตนพึงไดรĆบในฐćนąเปนผูเÿียĀćยจćกกćรคćมนุþยที่ไมมีĀนüยงćนใดแจงใĀ ทรćบมćกĂน ÿมćชิกกลุมĀญิงÿูชีüิตไดพćüิแลąเพื่Ăน ๆ ไปติดตĂขĂรĆบเงินทุนจćก กรมคุมครĂงÿิทธิแลąเÿรีภćพ กรąทรüงยุติธรรมในฐćนąเปนผูเÿียĀćยจćกคดีĂćญć แลąเริ่มเลćเรื่ĂงรćüขĂงตนใĀกĆบÿมćชิกกลุมĀญิงÿูชีüิตที่ตćงก็เคยเดินทćงไปทํćงćน ในตćงปรąเทýแลąกลćยเปนผูเÿียĀćยจćกกćรคćมนุþย ĀลćยคนยĆงรĂคĂยกćรนํć ตĆüผูกรąทํćคüćมผิดมćลงโทþ แลąเงินชดเชยคüćมเÿียĀćยที่พüกตนจąตĂงไดรĆบ ตćมคํćพิพćกþćขĂงýćล กćรไดพบกĆบÿมćชิกกลุมĀญิงÿูชีüิตทํćใĀüิ ÿć แลąเพื่Ăน ๆ มีกํćลĆงใจที่จą ตĂÿูเรียกรĂงคüćมยุติธรรม แลąตćงก็เÿียดćยที่ไมไดพบกĆนตĆ้งแตüĆนแรก ๆ ที่ เดินทćงกลĆบมćจćกปรąเทýแĂฟริกćใต พรĂมกĆบÿงÿĆยüćทํćไมĀนüยงćนขĂงรĆฐจึง ไมตĂงกćรใĀพüกตนติดตĂกĆบĂงคกรĀรืĂกลุมĂื่น ๆ ที่มีปรąÿบกćรณในกćร ชüยเĀลืĂผูเÿียĀćยเชนกลุมĀญิงÿูชีüิต กćรไดพบพูดคุยแลąคํćแนąนํćจćกÿมćชิก กลุมĀญิงÿูเปรียบเĀมืĂนลąĂĂงนํ้ćที่ปรąพรมบนตนไมที่กํćลĆงเĀี่ยüเฉć ทĂแท ใĀ กลĆบมćมีชีüิตแลąคüćมĀüĆงĂีกครĆ้ง ĀลćยเดืĂนตĂมćüิแลąเพื่Ăน ๆ ไดยื่นจดĀมćยแกนćยกรĆฐมนตรีที่ทํćเนียบ รĆฐบćล ในฐćนąĀĆüĀนć คÿช. (คณąรĆกþćคüćมÿงบแĀงชćติ) ที่ไดปรąกćýüćจą ดํćเนินกćรปรćบปรćมกćรคćมนุþยĂยćงจริงจĆง โดยมีผูแทนมćรĆบเรื่ĂงรćüรĂงทุกข ขĂงกลุมผูĀญิง แตเรื่Ăงก็ยĆงคงเงียบĀćย ไมมีคüćมคืบĀนćในทćงคดีแตĂยćงใด เมื่Ă มีกćรจĆดปรąชุมในเรื่Ăงกćรยćยถิ่นแลąกćรคćมนุþย ครĆ้งใด üิแลąเพื่Ăน ๆ ก็จąไป รüมแลąเรียกรĂงใĀĀนüยงćนที่เกี่ยüขĂงเรงดํćเนินกćรฟĂงรĂงคดีขĂงตน เมื่ĂเดืĂน

๘๙ ธĆนüćคม พ.ý. ๒๕๕๘ üิแลąเพื่Ăนก็ไดเลćเรื่Ăงรćüกćรไปทํćงćนนüดที่ปรąเทý แĂฟริกćใต แลąกćรไมมีคüćมคืบĀนćในกćรดํćเนินคดีเĂćผิดตĂบริþĆทผูจĆดĀć คนงćนแลąนćยจćงแมเüลćจąผćนไปรüมÿĂงปแลü ในกćรปรąชุมครĆ้งนี้มีผูแทนจćก ÿํćนĆกงćนÿĂบÿüนคดีพิเýþเขćรüม แลąไดใĀคํćตĂบüćÿćเĀตุที่ยĆงไมÿćมćรถ ดํćเนินกćรฟĂงรĂงไดเพรćąขćดĀลĆกฐćนÿํćคĆญจćกÿถćนทูตไทยในปรąเทý แĂฟริกćใต เพื่ĂทํćใĀรูปคดีÿมบูรณ มีนํ้ćĀนĆกที่จąเĂćผิดกĆบผูเกี่ยüขĂงได üิแลąเพื่Ăน ๆ ไมเขćใจüćĀลĆกฐćนที่ÿํćคĆญนี้คืĂĂąไร แลąทํćไมจึงไมมีกćร ปรąÿćนงćนรąĀüćงĀนüยงćนขĂงรĆฐในกćรจĆดÿงĀลĆกฐćนชิ้นนี้ แมเüลćจąได ลüงเลยมćรüมÿĂงปแลüนĆบแตüĆนที่พüกผูĀญิงเดินทćงกลĆบปรąเทýไทย ตĂมćüิได รĆบทรćบüćมีคüćมไมพึงพĂใจรąĀüćงเจćĀนćที่ขĂงĀนüยงćนรĆฐในกćรปรąÿćนกćร ทํćงćนเรื่ĂงกćรชüยเĀลืĂกลุมĀญิงไทยจćกปรąเทýแĂฟริกćใต แตในคüćมคิดเĀ็น ขĂงพüกผูĀญิงที่เปนผูเÿียĀćยแลąตĂงกćรคüćมยุติธรรมกลĆบมĂงüćเจćĀนćที่ขĂง รĆฐทĆ้งในปรąเทýแĂฟริกćใตแลąในปรąเทýไทยĂćจจąมีÿüนเกี่ยüขĂงไดรĆบ ปรąโยชนจćกนćยจćงที่ĂćงüćตนเĂงมีคüćมÿĆมพĆนธที่ดีกĆบเจćĀนćที่ แลąยĆงมีฐćนą รํ่ćรüยÿćมćรถที่จąดูแลĂํćนüยคüćมÿąดüกตćง ๆ เมื่ĂเจćĀนćที่มćเยืĂน üิแลą เพื่Ăน ๆ ĂćจจąเขćใจผิดคิดไปเĂง แตÿถćนกćรณคüćมลćชćในกćรฟĂงรĂง ดํćเนินคดีÿนĆบÿนุนคüćมเชื่ĂขĂงÿć üิแลąเพื่Ăน ๆ ที่ตćงก็คิดüćขบüนกćรที่เรียกüć กćรคćมนุþยนี้มีĂิทธิพลแลąมีเครืĂขćยโยงใยในทุกรąดĆบ ทํćใĀผูเÿียĀćยปรąÿบ คüćมยćกลํćบćกในกćรเขćถึงคüćมยุติธรรม แลąไมไดรĆบกćรชดเชยคüćมเÿียĀćยที่ เกิดขึ้นกĆบชีüิตขĂงตน ทุกüĆนนี้บริþĆทจĆดĀćคนงćนที่พüกตนฟĂงรĂงก็ยĆงคงชĆกชüน จĆดĀćผูĀญิงไปทํćงćนนüดที่ปรąเทýแĂฟริกćใตเĀมืĂนเดิม ทํćใĀüิ ÿć แลąเพื่Ăน ๆ ตćงĂดคิดไมไดüć เจćĀนćที่ตćงใชคüćมทุกขยćกขĂงตนÿรćงภćพใĀกĆบตนเĂงแต ไมไดมีคüćมจริงใจในกćรชüยเĀลืĂ ติดตćมĀćคüćมยุติธรรมใĀพüกตน ชีวิตยังต้องสู้ต่อไป เมื่ĂกลĆบบćนÿćตĂงเผชิญกĆบกćรซุบซิบนินทćขĂงคนในĀมูบćนที่ไดรĆบ ขĂมูลจćกÿื่Ăซึ่งรćยงćนเรื่ĂงĀญิงไทยไปทํćงćนที่ปรąเทýแĂฟริกćใต กćรที่ÿć เดินทćงกลĆบกĆบกลุมผูเÿียĀćยจćกกćรถูกบĆงคĆบคćปรąเüณีในปรąเทýแĂฟริกćใต ทํćใĀเกิดกćรเĀมćรüมüćÿćก็ไปทํćงćน “ขćยตĆü” เชนกĆน โดยเĂćเรื่Ăงงćนนüดมć บĆงĀนć แมÿćĂยćกจąพํćนĆกในĀมูบćนเพื่ĂĂยูดูแลพĂที่เจ็บปüย แตก็ไมมีกํćลĆง พĂที่จąไปเปลี่ยนคüćมคิดขĂงคนในĀมูบćน รüมทĆ้งภćรąĀนี้ÿินที่เกิดจćกไปทํćงćน