127 3. ครูใช้การถาม-ตอบเกี่ยวกับการวิเคราะห์และหาค าตอบของโจทย์ปัญหา และเน้นย้ าให้นักเรียนเขียน ภาพประกอบวิธีคิดโดยใช้ bar model ในการตรวจสอบความถูกต้องของค าตอบ และควรตรวจสอบกับโจทย์ ทุกครั้ง หลังจากนั้นให้นักเรียนท าแบบฝึกหัดคณิตศาสตร์ป.4 เล่ม 1 สสวท. หน้า 40-41 และท า ใบงาน เรื่องโจทย์ปัญหาการบวก การลบ สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. หนังสือเรียนคณิตศาสตร์ ป.4 เล่ม 1 สสวท. 2. แบบฝึกหัดคณิตศาสตร์ป.4 เล่ม 1 สสวท. 3. แผนภาพ 4. Power Point 5. ใบงาน เรื่องโจทย์ปัญหาการบวก การลบ การวัดและประเมินผล วัตถุประสงค์ วิธีการวัดและประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1.นักเรียนสามารถบอกวิธี วิเคราะห์และหาค าตอบ ของโจทย์ปัญหาการบวก โจทย์ปัญหาการลบของ จ านวนนับที่มากกว่า 100,000 ได้ (K) ตรวจแบบฝึกหัด/ใบงาน แบบฝึกหัด/ใบงาน ผ่านเกณฑ์การประเมิน ร้อยละ 60 ขึ้นไป 2.นักเรียนสามารถ วิเคราะห์และหาค าตอบ ของโจทย์ปัญหาการบวก โจทย์ปัญหาการลบของ จ านวนนับที่มากกว่า 100,000 (P ตรวจแบบฝึกหัด/ใบงาน แบบฝึกหัด/ใบงาน ผ่านเกณฑ์การประเมิน ร้อยละ 60 ขึ้นไป 3. นักเรียนมีความมุ่งใน การท างานและสามารถน า ความรู้ที่ได้ไปต่อยอดใน การเรียนเรื่องต่อไป (A) ประเมินคุณลักษณะที่พึง ประสงค์ของนักเรียน รายบุคคล แบบประเมินคุณลักษณะที่ พึงประสงค์ของนักเรียน รายบุคคล ระดับคุณภาพ 2 ขึ้นไป
128 จงเขียนแสดงวิธีคิดและประโยคสัญลักษณ์ และแสดงวิธีท า 1. พ.ศ. 2559 ราชอาณาจักรไทยมีประชากร 65,931,550 คน ซึ่งน้อยกว่าประชากรของ สาธารณรัฐประชาชนจีน 1,312,598,450 คน สาธารณรัฐประชาชนจีนมีประชากรกี่คน วิธีคิด ประโยคสัญลักษณ์ ............................................................................................................ วิธีท า ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ตอบ ................................................................................................................................ 2. ลุงต้องการเก็บเงินเพื่อลงทุนค้าขาย 3,650,000 บาท ขณะนี้เก็บเงินได้แล้ว 1,800,000 บาท ลุงต้องหาเงินเพิ่มอีกเท่าใดจึงจะได้เงินครบตามต้องการ วิธีคิด ประโยคสัญลักษณ์ ............................................................................................................ วิธีท า ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ตอบ ............................................................................................................................... ใบงาน เรื่องโจทย์ปัญหาการบวก การลบ
129 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เรื่องการบวกและการลบจ านวนนับที่มากกว่า 100,000 เวลา 13 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรู้ที่23 การสร้างโจทย์ปัญหา เวลา 1 ชั่วโมง ___________________________________________________________________________ สาระที่ 1 จ านวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1 เข้าใจถึงความหลากหลายของการแสดงจ านวน ระบบจ านวน การด าเนินการของจ านวน ผลที่เกิดขึ้นจากการด าเนินการ สมบัติของการด าเนินการ และน าไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.4/12 สร้างโจทย์ปัญหา 2 ขั้นตอน ของจ านวนนับ และ 0 พร้อมทั้งหาค าตอบ สาระส าคัญ การสร้างโจทย์ปัญหาการบวก โจทย์ปัญหาการลบ ต้องพิจารณาสถานการณ์ที่สร้างขึ้น ให้สมเหตุสมผลสอดคล้องกับความเป็นจริง จุดประสงค์การเรียนรู้ 1.นักเรียนสามารถสร้างบอกวิธีโจทย์ปัญหาการบวกโจทย์ปัญหาการลบของจ านวนนับที่มากกว่า 100,000 (K) 2.นักเรียนสามารถสร้างโจทย์ปัญหาการบวกโจทย์ ปัญหาการลบของจ านวนนับที่มากกว่า 100,000 (P) 3.นักเรียนมีความมุ่งในการท างานและสามารถน าความรู้ที่ได้ไปต่อยอดในการเรียนเรื่องต่อไป (A) สาระการเรียนรู้ การวิเคราะห์โจทย์ปัญหาและการแสดงวิธีท าเพื่อค าตอบ สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้
130 3. มุ่งมั่นในการท างาน กระบวนการจัดการเรียนรู้ 1. ทบทวนความรู้เรื่องการแก้โจทย์ปัญหาการบวกและการลบ โดยครูยกตัวอย่างโจทย์แล้วให้นักเรียน ช่วยกันหาค าตอบ 2 ข้อ ดังนี้ 1) แม่ค้ามีมังคุด 1,250 กิโลกรัม ขายไป 850 กิโลกรัม จะเหลือมังคุดกี่กิโลกรัม (400 กิโลกรัม) 2) ชาวนาเลี้ยงไก่ไว้ 2,450 ตัว เลี้ยงเป็ดไว้ 1,320 ตัว ชาวนามีเป็ดและไก่รวมกัน ทั้งหมดกี่ตัว (3,770 ตัว) 2. ครูแนะน าเกี่ยวกับการสร้างโจทย์ปัญหาจากประโยคสัญลักษณ์ ว่านักเรียนควรสร้างโจทย์โดยใช้ค า หรือข้อความที่สอดคล้องกับการด าเนินการและต้องพิจารณาถึงความสมเหตุสมผลของสถานการณ์กับจ านวนที่ โจทย์ก าหนด หลังจากนั้นติดแถบโจทย์ให้นักเรียนพิจารณา ดังนี้ พิจารณาโจทย์ปัญหาที่สร้างจากประโยคสัญลักษณ์ 2,359,000 + 1,500,000 = “พ่อเลี้ยงปลาในสระเป็นปลาตัวผู้ 2,359,000 ตัว ปลาตัวเมีย 1,500,000 ตัว พ่อเลี้ยงปลาทั้งหมดกี่ตัว” ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายถึงความเหมาะสมและความสมเหตุสมผลของโจทย์ปัญหา ซึ่งจะ เห็นว่าไม่สมเหตุสมผล เนื่องจากว่าเราไม่สามารถนับปลาในสระได้เป็นล้าน ๆ ตัวและเป็นเรื่องยากที่จะระบุ ของเพศปลาในสระได้ 3. ครูติดตัวอย่างแถบโจทย์ที่สร้างจากประโยคสัญลักษณ์ 2,359,000 + 1,500,000 = แล้วให้นักเรียนร่วมกันอภิปราย สนทนาถึงความเหมาะสมของโจทย์ปัญหา ดังนี้ 1) จินดาฝากเงินกับธนาคาร 2,359,000 บาท เมื่อครบปีได้ดอกเบี้ย 1,500,00 บาท จินดามีเงินในบัญชีธนาคารเท่าใด จะเห็นว่าโจทย์ปัญหานี้ไม่เหมาะสม เพราะ เป้นไปไม่ได้ที่ในระยะเวลา 1 ปี ธนาคารจะให้ดอกเบี้ยมากกว่าครึ่งของเงินฝาก 2) จินดาซื้อที่ดิน 2,359,000 บาท ซึ่งมากกว่าค่าสร้างบ้าน 1,500,000 บาท จินดาจ่ายเงินค่าสร้างบ้านเท่าใด โจทย์ปัญหานี้ไม่ถูกต้อง เพราะราคาที่ดินมากกว่า ค่าสร้างบ้าน แสดงว่าค่าสร้างบ้านน้อยกว่าราคาที่ดิน ซึ่งจะเขียนเป็นประโยคสัญลักษณ์ได้ 2,359,000 - 1,500,000 = ซึ่งไม่ตรงกับประโยคสัญลักษณ์ที่ก าหนดให้ 3) ) จินดาซื้อที่ดิน 2,359,000 บาท ซึ่งน้อยกว่าค่าสร้างบ้าน 1,500,000 บาท จินดาจ่ายเงินค่าสร้างบ้านเท่าใด จะเห็นว่าโจทย์ปัญหานี้ถูกต้อง และใช้จ านวนได้เหมาะสมกับสถานการณ์
131 4) จินดาซื้อที่ดิน 2,359,000 บาท จ่ายค่าสร้างบ้าน 1,500,000 บาท จินดาซื้อที่ดินและสร้างบ้านเป็นเงินทั้งหมดเท่าใด จะเห็นว่าโจทย์ปัญหานี้ถูกต้อง และใช้จ านวนได้เหมาะสมกับสถานการณ์ 4. ครูแนะน านักเรียนว่า การสร้างโจทย์ปัญหาจากประโยคสัญลักษณ์ ต้องค านึงถึงความเหมาะสม ของค าหรือข้อความที่สอดคล้องกับการด าเนินการ และตระหนักถึงความสมเหตุสมผลของสถานการณ์กับ จ านวนที่ก าหนดด้วย หลังจากนั้นครูติดภาพบนกระดาน แล้วให้นักเรียนพิจารณาภาพและจ านวนที่ก าหนด แล้วเชื่อมโยงให้เป็นเรื่องราวโดยอาจเพิ่มข้อความหรือจ านวนได้ตามความเหมาะสม โดยครูน าสนทนาเกี่ยวกับ ค าหรือข้อความที่แสดงถึงการบวกการลบ จากนั้นให้นักเรียนช่วยกันสร้างโจทย์ปัญหาการบวกโจทย์ปัญหาการ ลบจากภาพ แล้วน ามาร่วมกันอภิปรายถึงความเป็นไปได้ ความเหมาะสม และความสมเหตุสมผลของโจทย์ ปัญหาที่สร้าง จากแผนภาพต่อไปนี้ 5. ครูใช้การถาม-ตอบเกี่ยวกับการสร้างโจทย์ปัญหาว่าต้องค านึงถึงสิ่งใดบ้าง จนได้ข้อสรุปดังนี้ 1) ถ้าเป็นการสร้างโจทย์ปัญหาจากประโยคสัญลักษณ์ ต้องค านึงถึงความเหมาะสม ของค าหรือข้อความที่สอดคล้องกับการด าเนินการ และตระหนักถึง ความสมเหตุสมผล ของสถานการณ์กับจ านวนที่ก าหนด
132 2) ถ้าเป็นการสร้างโจทย์ปัญหาจากภาพ ต้องค านึงถึงความเหมาะสมของจ านวนหร ข้อความที่ สอดคล้องกับภาพที่ก าหนด และตระหนักถึงความสมเหตุสมผลของจ านวน หรือสถานการณ์กับภาพที่ก าหนด หลังจากนั้นให้นักเรียนท าแบบฝึกหัดคณิตศาสตร์ป.4 เล่ม 1 สสวท. หน้า 42-43 และท าใบงาน เรื่องการสร้าง โจทย์ปัญหาการบวก การลบ สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. หนังสือเรียนคณิตศาสตร์ ป.4 เล่ม 1 สสวท. 2. แบบฝึกหัดคณิตศาสตร์ป.4 เล่ม 1 สสวท. 3. แผนภาพ 4. Power Point 5. ใบงาน เรื่องการสร้างโจทย์ปัญหาการบวก การลบ การวัดและประเมินผล วัตถุประสงค์ วิธีการวัดและประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1.นักเรียนสามารถสร้าง บอกวิธีโจทย์ปัญหาการ บวกโจทย์ปัญหาการลบ ของจ านวนนับที่มากกว่า 100,000 (K) ตรวจแบบฝึกหัด/ใบงาน แบบฝึกหัด/ใบงาน ผ่านเกณฑ์การประเมิน ร้อยละ 60 ขึ้นไป 2.นักเรียนสามารถสร้าง โจทย์ปัญหาการบวกโจทย์ ปัญหาการลบของจ านวน นับที่มากกว่า 100,000 (P) ตรวจแบบฝึกหัด/ใบงาน แบบฝึกหัด/ใบงาน ผ่านเกณฑ์การประเมิน ร้อยละ 60 ขึ้นไป 3. นักเรียนมีความมุ่งใน การท างานและสามารถน า ความรู้ที่ได้ไปต่อยอดใน การเรียนเรื่องต่อไป (A) ประเมินคุณลักษณะที่พึง ประสงค์ของนักเรียน รายบุคคล แบบประเมินคุณลักษณะที่ พึงประสงค์ของนักเรียน รายบุคคล ระดับคุณภาพ 2 ขึ้นไป
133 1. เขียนประโยคสัญลักษณ์ สร้างโจทย์ปัญหาการบวก หรือโจทย์ปัญหาการลบ จากภาพที่ก าหนดให้และแสดงวิธีหาค าตอบ ประโยคสัญลักษณ์ ............................................................................. โจทย์ ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... วิธีท า ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ตอบ ...................................................................................................................... ใบงาน เรื่องการสร้างโจทย์ปัญหาการบวก การลบ
134 2. น าภาพที่ตนเองชื่นชอบมาติดในกรอบที่ก าหนดให้ แล้วเขียนโจทย์ปัญหาการบวก หรือโจทย์ปัญหาการลบ เกี่ยวกับภาพนั้นๆ และแสดงวิธีหาค าตอบ ประโยคสัญลักษณ์ ............................................................................. โจทย์ ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... วิธีท า ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... ตอบ ......................................................................................................................
135 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เรื่องการบวกและการลบจ านวนนับที่มากกว่า 100,000 เวลา 13 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรู้ที่24 เรื่องกิจกรรมเสริมทักษะท้ายหน่วย เวลา 1 ชั่วโมง ___________________________________________________________________________ สาระที่ 1 จ านวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1 เข้าใจถึงความหลากหลายของการแสดงจ านวน ระบบจ านวน การด าเนินการของจ านวน ผลที่เกิดขึ้นจากการด าเนินการ สมบัติของการด าเนินการ และน าไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.4/7 ประมาณผลลัพธ์ของการบวก การลบ การคูณ การหารจากสถานการณ์ต่าง ๆ อย่างสมเหตุสมผล สาระส าคัญ 1. การหาผลบวกจ านวนที่มีหลายหลัก ท าได้โดยน าจ านวนที่อยู่ในหลักเดียวกันมาบวกกัน ถ้าผลบวก ในหลักใดครบสิบหรือมากกว่าสิบ ให้ทดจ านวนที่ครบสิบไปรวมกับผลบวกในหลักถัดไปทางซ้าย 2. การหาผลลบจ านวนที่มีหลายหลัก ท าได้โดยน าจ านวนที่อยู่ในหลักเดียวกันของตัวตั้งลบด้วย จ านวนที่เป็นตัวลบ ถ้าในหลักใดตัวตั้งน้อยกว่าตัวลบ ให้กระจายตัวตั้งในหลักถัดไปทางซ้ายรวมกับตัวตั้งใน หลักนั้นก่อนแล้วจึงหาผลลบ จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถหาผลบวก หรือผลลบของจ านวนนับที่มากกว่า 100,000 พร้อมทั้งตระหนักถึงความสมเหตุสมผลได้ 2.นักเรียนมีความมุ่งในการท างานและสามารถน าความรู้ที่ได้ไปต่อยอดในการเรียนเรื่องต่อไป (A) สาระการเรียนรู้ การวิเคราะห์โจทย์ปัญหาและการแสดงวิธีท าเพื่อค าตอบ สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา
136 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการท างาน กระบวนการจัดการเรียนรู้ ครูทบทวนความรู้เรื่องการบวก การลบ และการประมาณ แล้วให้นักเรียนท ากิจกรรมที่มุ่งเน้นให้นักเรียนน า ความรู้ที่ได้จากการเรียนในบทเรียนนี้มาช่วยกันแก้ปัญหา ดังนี้ 1. แบ่งนักเรียนเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 3-4 คน 2. ให้นักเรียนร่วมคิดร่วมท า ซึ่งเป็นกิจกรรมที่มุ่งให้นักเรียนใช้ความรู้เกี่ยวกับการบวก การลบจ านวนนับที่ มากกว่า 100,000 และเรื่องอื่น ๆ ที่เรียนแล้วมาแก้ปัญหาผ่านกิจกรรม “รับเหมาสร้างบ้าน” แล้วให้แต่ละ กลุ่มน าเสนอผลงาน ครูและเพื่อนในชั้นร่วมกันอภิปรายและแสดงความคิดเห็นในประเด็นต่าง ๆ เช่น เมื่อหัก ค่าใช้จ่ายแล้วค่ารับเหมาที่เหลือคุ้มค่ากับเวลาที่ใช้ในการก่อสร้างหรือไม่ เพราะเหตุใด สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. ใบกิจกรรม 2. Power Point การวัดและประเมินผล วัตถุประสงค์ วิธีการวัดและประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถหา ผลบวก หรือผลลบของ จ านวนนับที่มากกว่า 100,000 พร้อมทั้ง ตระหนักถึงความ สมเหตุสมผลได้ ประเมินชิ้นงาน แบบประเมินชิ้นงาน ผ่านเกณฑ์การประเมิน ร้อยละ 60 ขึ้นไป 2. นักเรียนสามารถแสดงวิธี ท าเพื่อหาผลบวก หรือผล ลบของจ านวนนับที่ มากกว่า 100,000 พร้อม ทั้งตระหนักถึงความ สมเหตุสมผลได้ สังเกตพฤติกรรม การท างานกลุ่ม แบบสังเกตพฤติกรรมการ ท างานกลุ่ม ผ่านเกณฑ์การประเมิน ร้อยละ 60 ขึ้นไป 3. นักเรียนมีความมุ่งใน การท างานและสามารถน า ความรู้ที่ได้ไปต่อยอดใน การเรียนเรื่องต่อไป (A) ประเมินคุณลักษณะที่พึง ประสงค์ของนักเรียน รายบุคคล แบบประเมินคุณลักษณะที่ พึงประสงค์ของนักเรียน รายบุคคล ระดับคุณภาพ 2 ขึ้นไป
137 บริษัทแห่งหนึ่งต้องการจ้างผู้รับเหมาสร้างบ้านราคา 2,900,000 บาท ให้เสร็จภายในเวลา 6 เดือน โดยผู้รับเหมาประมาณค่าใช้จ่ายไว้ดังนี้ 1) ค่าออกแบบ 60,000 บาท 2) ค่าหัวหน้าคุมงาน 180,000 บาท 3) ค่าวัสดุก่อสร้าง 1,200,000 บาท 4) ค่าอุปกรณ์ตกแต่งภายใน 345,000 บาท 5) ค่าจ้างแรงงาน 567,000 บาท 6) ค่าใช้จ่ายอื่นๆ 100,000 บาท ถ้านักเรียนเป็นผู้รีบเหมารายนี้ ควรรับงานนี้หรือไม่ เพราะเหตุใด .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. ใบกิจกรรม เรื่อง รับเหมาสร้างบ้าน
138 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เรื่องการบวกและการลบจ านวนนับที่มากกว่า 100,000 เวลา 13 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรู้ที่25 เรื่อง ทดสอบท้ายหน่วย เวลา 1 ชั่วโมง ___________________________________________________________________________ สาระที่ 1 จ านวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1 เข้าใจถึงความหลากหลายของการแสดงจ านวน ระบบจ านวน การด าเนินการของจ านวน ผลที่เกิดขึ้นจากการด าเนินการ สมบัติของการด าเนินการ และน าไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.4/7 ประมาณผลลัพธ์ของการบวก การลบ การคูณ การหารจากสถานการณ์ต่าง ๆ อย่างสมเหตุสมผล ค 1.1 ป.4/8 หาค่าของตัวไม่ทราบค่าในประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกและ ประโยคสัญลักษณ์แสดงการลบของจ านวนนับที่มากกว่า 100,000 และ 0 ค 1.1 ป.4/11 แสดงวิธีหาค าตอบของโจทย์ปัญหา 2 ขั้นตอน ของจ านวนนับ ที่มากกว่า 100,000 และ 0 สาระส าคัญ 1. การหาผลบวกจ านวนที่มีหลายหลัก ท าได้โดยน าจ านวนที่อยู่ในหลักเดียวกันมาบวกกัน ถ้าผลบวก ในหลักใดครบสิบหรือมากกว่าสิบ ให้ทดจ านวนที่ครบสิบไปรวมกับผลบวกในหลักถัดไปทางซ้าย 2. การหาผลลบจ านวนที่มีหลายหลัก ท าได้โดยน าจ านวนที่อยู่ในหลักเดียวกันของตัวตั้งลบด้วย จ านวนที่เป็นตัวลบ ถ้าในหลักใดตัวตั้งน้อยกว่าตัวลบ ให้กระจายตัวตั้งในหลักถัดไปทางซ้ายรวมกับตัวตั้งใน หลักนั้นก่อนแล้วจึงหาผลลบ 3. การหาผลบวกหรือผลลบของจ านวนที่มีหลายหลักโดยใช้ค่าประมาณ อาจท าได้โดยประมาณ จ านวนใดจ านวนหนึ่งหรือจ านวนทั้งหมดให้เป็นจ านวนเต็มสิบ เต็มร้อย เต็มพัน เต็มหมื่น ... แล้วจึงน ามาบวก หรือลบกัน 4. การหาค่าของตัวไม่ทราบค่าของประโยคสัญลักษณ์การบวกและประโยคสัญลักษณ์การลบ อาจท าได้โดยใช้ความสัมพันธ์ของการบวกและการลบ 5. การแก้โจทย์ปัญหาการบวก และโจทย์ปัญหาการลบ อาจเริ่มจากท าความเข้าใจปัญหา วางแผนการแก้ปัญหา ด าเนินการตามแผน และตรวจสอบความสมเหตุสมผลของค าตอบ
139 จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. หาผลบวกและผลลบของจ านวนนับที่มากกว่า 100,000 และแสดงวิธีท าพร้อมทั้งตระหนักถึงความ สมเหตุสมผล 2. หาผลบวก หรือผลลบของจ านวนนับที่มากกว่า 100,000 โดยใช้ค่าประมาณ 3. หาค่าของตัวไม่ทราบค่าในประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวก และประโยคสัญลักษณ์แสดง การลบของจ านวนนับที่มากกว่า 100,000 4. วิเคราะห์และแสดงวิธีหาค าตอบของโจทย์ปัญหาการบวก โจทย์ปัญหาการลบ ของจ านวนนับที่มากกว่า 100,000 5. นักเรียนมีความมุ่งในการท างานและสามารถน าความรู้ที่ได้ไปต่อยอดในการเรียนเรื่องต่อไป (A) สาระการเรียนรู้ การบวกและการลบจ านวนนับที่มากกว่า 100,000 สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการท างาน กระบวนการจัดการเรียนรู้ ครูทบทวนความรู้ เรื่อง การบวก การลบจ านวนนับที่มากกว่า 100,000 แล้วให้นักเรียนท าแบบทดสอบท้ายหน่วย สื่อและแหล่งเรียนรู้ แบบทดสอบท้ายหน่วย เรื่อง การบวก การลบจ านวนนับที่มากกว่า 100,000 การวัดและประเมินผล วัตถุประสงค์ วิธีการวัดและประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. หาผลบวกและผลลบ ของจ านวนนับที่มากกว่า 100,000 และแสดงวิธีท า พร้อมทั้งตระหนักถึงความ ตรวจแบบทดสอบ แบบทดสอบ ผ่านเกณฑ์การประเมิน ร้อยละ 60 ขึ้นไป
140 วัตถุประสงค์ วิธีการวัดและประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน สมเหตุสมผล 2. หาผลบวก หรือผลลบ ของจ านวนนับที่มากกว่า 100,000 โดยใช้ ค่าประมาณ 3. หาค่าของตัวไม่ทราบค่า ในประโยคสัญลักษณ์แสดง การบวก และประโยค สัญลักษณ์แสดงการลบของ จ านวนนับที่มากกว่า 100,000 4. วิเคราะห์และแสดงวิธี หาค าตอบของโจทย์ปัญหา การบวก โจทย์ปัญหาการ ลบของจ านวนนับที่ มากกว่า 100,000 5. นักเรียนมีความมุ่งใน การท างานและสามารถน า ความรู้ที่ได้ไปต่อยอดใน การเรียนเรื่องต่อไป (A) ประเมินคุณลักษณะที่พึง ประสงค์ของนักเรียน รายบุคคล แบบประเมินคุณลักษณะที่ พึงประสงค์ของนักเรียน รายบุคคล ระดับคุณภาพ 2 ขึ้นไป
141 1. ให้นักเรียนแสดงวธิีทำ เพื่อหำค ำตอบให้ถูกต้อง (4 คะแนน) 1.1 125,670 + 52,590 = 1.2 267,983 – 125,821 = 1.3 17,546,339 + 138,566,769 = 1.4 324,859,432 -213,897,369 = 2. ให้นักเรียนเขียนแสดงวิธีคิด ประโยคสัญลักษณ์ และแสดงวิธีท ำเพื่อหำค ำตอบ (6 คะแนน) 2.1 พี่มีเงิน 2,765,123 บำท น้องมีเงินมำกกว่ำพี่ 1,220,000 บำท พี่กับน้องมีเงินรวมกันทั้งหมดเท่ำใด ประโยสัญลักษณ์……………………………………………………………………………………… วิธีท ำ……….………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ตอบ …………………………………………………………………………………………………… 2.2 เดือนที่แล้วโรงงำนผลิตน ้ำดื่มแห่งหนึ่งจัดส่งน ำ้ให้ลูกค้ำ 1,989,000 ขวด แล้วยังเหลือน ำ้ดื่มอยู่ 45,000 ขวด เดือนที่แล้วโรงงำนผลิตน ้ำดื่มได้กี่ขวด ประโยสัญลักษณ์……………………………………………………………………………………… วิธีท ำ……….………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ตอบ …………………………………………………………………………………………………… แบบทดสอบท้ายบทที่ 2 เรื่อง การบวก การลบจ านวนนับที่มากกว่า 100,000 วิธีคิด วิธีคิด
หน่วยที่3 การคูณ การหาร
142 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่4 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง การคูณ การหาร เวลา 24 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรู้ที่26 เรื่อง การคูณจำนวนหนึ่งหลักกับจำนวนมากกว่าสี่หลัก เวลา 1 ชั่วโมง สาระที่ 1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการของ จำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และการนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.4/7 ประมาณผลลัพธ์ของการบวก การลบ การคูณ การหาร จากสถานการณ์ต่าง ๆ อย่าง สมเหตุสมผล สาระสำคัญ จำนวนหนึ่งหลักคูณกับจำนวนที่มากกว่าสี่หลัก ใช้หลักการเดียวกันกับจำนวนหนึ่งหลักคูณกับจำนวน ไม่เกินสี่หลัก โดยนำจำนวนหนึ่งหลักคูณกับจำนวนในหลักหน่วย หลักสิบ หลักร้อย ... ตามลำดับ ถ้าผลคูณ ในหลักใด ครบสิบ หรือมากกว่าสิบ ให้ทดจำนวนที่ครบสิบไปรวมกับผลคูณในหลักถัดไปทางซ้าย จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายหลักการคูณจำนวนหนึ่งหลักกับจำนวนมากกว่าสี่หลักได้ (K) 2. นักเรียนสามารถแสดงวิธีหาผลคูณจำนวนหนึ่งหลักกับจำนวนมากกว่าสี่หลักได้ (P) 3. นักเรียนสามารถนำความรู้เกี่ยวกับการคูณจำนวนหนึ่งหลักกับจำนวนมากกว่าสี่หลักไปใช้แก้ปัญหา ทางคณิตศาสตร์ได้(A) สาระการเรียนรู้ การคูณจำนวนหนึ่งหลักกับจำนวนมากกว่าสี่หลัก สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา
143 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการทำงาน กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูกล่าวทักทายและแนะนำบทเรียน 2. ครูนำเข้าสู่บทเรียน เพื่อทบทวนการคูณการคูณจำนวนที่มีหนึ่งหลักกับจำนวนสี่หลัก โดยการแจก บัตรโจทย์การคูณให้นักเรียนหาคำตอบ ดังนี้ - 3,466 × 2 = - 4 × 7,050 = - 3,644 × 6 = - 5,967 × 5 = 3. ครูให้นักเรียนเล่นเกมหาคู่ ในหนังสือเรียน คณิตศาสตร์ป.4 เล่ม 1 สสวท. หน้า 106 1. แบ่งนักเรียนเป็น 2 กลุ่ม 2. ให้แต่ละกลุ่มช่วยกันหาจำนวนติดกัน 2 จำนวน ที่อยู่ในแนวนอน แนวตั้ง หรือแนวทแยง ซึ่งมีผลคูณเท่ากับ 720 แล้วเขียนวงล้อมทั้งสองจำนวนนั้น 3. กลุ่มใดเสร็จก่อน หาได้มากที่สุด และถูกต้องเป็นผู้ชนะ ขั้นสอน 3. ครูและนักเรียนช่วยกันหาคำตอบ จากประโยคสัญลักษณ์การคูณจำนวนที่มีหนึ่งหลักกับจำนวน มากกว่าสี่หลัก เช่น นักเรียนเขียนประโยคสัญลักษณ์การคูณให้อยู่ในรูปของการบวก (4 × 13,227 = 13,227 + 13,227 + 13,227 + 13,227) 4 × 13,227 =
144 ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายการหาผลคูณจำนวนที่มีหนึ่งหลักกับจำนวนมากกว่าสี่หลัก และความสมเหตุสมผลของคำตอบ ขั้นที่ 1 เริ่มคูณในหลักหน่วยจะได้ 28 มาจาก 4 × 7 ขั้นที่ 2 คูณในหลักสิบ จะได้ 80 มาจาก 4 × 20 ขั้นที่ 3 คูณในหลักร้อย จะได้ 800 มากจาก 4 × 200 ขั้นที่ 4 คูณในหลักพัน จะได้ 12,000 มาจาก 4 × 3,000 ขั้นที่ 5 คูณในหลักหมื่น จะได้ 40,000 มาจาก 4 × 10,000 ดังนั้น 4 × 13,227 = 40,000 + 12,000 + 800 + 80 + 28 = 52,908 ซึ่งจำนวน 13,227 อยู่ระหว่าง 13,000 กับ 14,000 เมื่อคูณกับ 4 ผลลัพธ์ที่ได้จะ ใกล้เคียงกับ 52,000 แต่ไม่เกิน 56,000 ดังนั้น 52,908 น่าจะเป็นคำตอบที่ถูกต้อง 4. ครูแนะนำการหาผลคูณจำนวนหนึ่งหลักกับจำนวนมากกว่าสี่หลักด้วยการยกตัวอย่าง ดังนี้ วิธีทำ คูณในหลักหน่วย 5 × 0 หน่วย ได้ 0 หน่วย ใส่ 0 ในหลักหน่วย 2 7 4 5 0 5 × 0 คูณในหลักสิบ 5 × 5 สิบ ได้ 25 สิบ หรือ 2 สิบ กับ 5 หน่วย ใส่ 5 ในหลักสิบทด 2 ในหลักร้อย 2 2 7 4 5 0 5 × 5 0 คูณในหลักร้อย 5 × 4 ร้อย ได้ 20 ร้อย รวมกับตัวทดอีก 2 สิบ เป็น 22 ร้อย ใส่ 2 ในหลักร้อย ทด 2 ในหลักพัน 2 2 2 7 4 5 0 5 × 2 5 0 คูณในหลักพัน 5 × 7 พัน ได้ 35 พัน รวมกับตัวทดอีก 2 พัน เป็น 37 พัน ใส่ 7 ในหลักพัน ทด 3 ใน หลักหมื่น 27,450 × 5 =
145 3 2 2 2 7 4 5 0 5 × 7 2 5 0 คูณในหลักหมื่น 5 × 2 หมื่น ได้ 10 หมื่น รวมกับตัวทดอีก 3 หมื่น เป็น 13 หมื่น ใส่ 3 ในหลักหมื่น และ 1 ในหลักแสน 3 2 2 2 7 4 5 0 5 × 1 3 7 2 5 0 ดังนั้น 27,450 × 5 = 137,250 5. ครูยกตัวอย่างเพิ่มเติม และให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายวิธีการเพื่อหาคำตอบ - 31,620 × 3 = - 38,534 × 2 = - 23,466 × 4 = - 73,842 × 5 = 6. ครูให้นักเรียนทำแบบฝึกหัด 3.1, 3.2 ในแบบฝึกหัดคณิตศาสตร์ ป.4 เล่ม 1 สสวท. และ ทำใบงานที่ 1 เรื่อง การคูณจำนวนหนึ่งหลักกับจำนวนมากกว่าสี่หลัก เมื่อเสร็จแล้วให้นักเรียนช่วยกัน ตรวจสอบความถูกต้อง จากนั้นครูและนักเรียนร่วมกันเฉลย ขั้นสรุป 7. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่ได้เรียนรู้ร่วมกัน ดังนี้การคูณจำนวนที่มีหนึ่งหลักกับจำนวน มากกว่าสี่หลัก ทำได้โดยการคูณกับจำนวนในหลักหน่วยก่อนแล้วจึงคูณกับจำนวนในหลักถัดไปทางซ้ายมือ ตามลำดับ สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. หนังสือเรียนคณิตศาสตร์ ป.4 เล่ม 1 สสวท. 2. แบบฝึกหัดคณิตศาสตร์ป.4 เล่ม 1 สสวท. 3. บัตรโจทย์การคูณ 4. ใบงานที่ 1 เรื่อง การคูณจำนวนหนึ่งหลักกับจำนวนมากกว่าสี่หลัก
146 การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถอธิบายหลักการคูณ จำนวนหนึ่งหลักกับจำนวนมากกว่าสี่ หลักได้ (K) ตรวจแบบฝึกหัด/ ใบงาน แบบฝึกหัด/ใบงาน ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 50 ขึ้นไปถือว่าผ่านเกณฑ์ 2. นักเรียนสามารถแสดงวิธีหาผลคูณ จำนวนหนึ่งหลักกับจำนวนมากกว่าสี่ หลักได้ (P) สังเกตพฤติกรรมด้าน ทักษะกระบวนการ แบบสังเกต พฤติกรรมด้านทักษะ กระบวนการ ได้คะแนน 2 คะแนน ขึ้นไปถือว่าผ่านเกณฑ์ 3. นักเรียนสามารถนำความรู้เกี่ยวกับ การคูณจำนวนหนึ่งหลักกับจำนวน มากกว่าสี่หลักไปใช้แก้ปัญหาทาง คณิตศาสตร์ได้(A) สังเกตพฤติกรรมด้าน คุณลักษณะที่พึง ประสงค์ แบบสังเกต พฤติกรรมด้าน คุณลักษณะที่พึง ประสงค์ ได้คะแนน 2 คะแนน ขึ้นไปถือว่าผ่านเกณฑ์
147 ใบงานที่ 1 เรื่อง การคูณจำนวนหนึ่งหลักกับจำนวนมากกว่าสี่หลัก ชื่อ ชั้น เลขที่ คำชี้แจง 1. ให้นักเรียนแสดงวิธีหาผลคูณของจำนวนต่อไปนี้ คะแนน ที่ได้ 5 2 4 2 0 3 1 0 0 7 2 6 0 x 2. 2 4 2 4 2 7 1. x 2 8 3 0 9 4 x 4. 7 1 9 5 3 6 3. x 4 8 0 6 2 2 2 x 6. 5 5 5 0 0 0 9 5. x
148 2. ให้นักเรียนแสดงวิธีหาผลคูณของจำนวนต่อไปนี้ + 1) 56,005 3 = 2) 53,032 4 = 3) 796,985 6 = 4) 102,879 5 = 5) 3,120,923 2 = 6) 4,330,603 8 = 7) 3,563,008 6 = ตัวอย่าง 17,460 4 = 17,460 4 69,840 ตอบ 69,840
149 3. จงนำคำตอบที่กำหนด เติมลงในช่องว่างให้ถูกต้อง 1. 1,085 3 = 2. 1,402 6 = 3. 5,181 9 = 4. 12,218 5 = 5. 42,073 2 = 6. 98,472 5 = 7. 567,093 4 = 8. 347,500 7 = 46,629 2,268,372 3,255 492,360 8,412 84,146 2,432,500 61,090
150 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่4 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง การคูณ การหาร เวลา 24 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรู้ที่27 เรื่อง การคูณจำนวนมากกว่าสองหลักกับ เวลา 1 ชั่วโมง จำนวนที่เป็นพหุคูณของ 10 สาระที่ 1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการของ จำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และการนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.4/7 ประมาณผลลัพธ์ของการบวก การลบ การคูณ การหาร จากสถานการณ์ต่าง ๆ อย่างสมเหตุสมผล สาระสำคัญ จำนวนนับใดๆ คูณกับ 10 20 30 ... 90 หาผลคูณได้โดยคูณจำนวนนับนั้น กับ 1 2 3 ... 9 ตามลำดับ แล้วเติม 0 ต่อท้าย 1 ตัว จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายหลักการคูณจำนวนมากกว่าสองหลักกับจำนวนที่เป็นพหุคูณของ 10 ได้(K) 2. นักเรียนสามารถแสดงวิธีหาผลคูณจำนวนมากกว่าสองหลักกับจำนวนที่เป็นพหุคูณของ 10 ได้ (P) 3. นักเรียนสามารถนำความรู้เกี่ยวกับการคูณจำนวนมากกว่าสองหลักกับจำนวนที่เป็นพหุคูณของ 10 ไปใช้แก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ได้(A) สาระการเรียนรู้ การคูณจำนวนมากกว่าสองหลักกับจำนวนที่เป็นพหุคูณของ 10 สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา
151 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการทำงาน กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูกล่าวทักทายและแนะนำบทเรียน 2. ครูนำเข้าสู่บทเรียน เพื่อทบทวนการคูณ ดังนี้ - 10 × 6 = - 20 × 5 = - 50 × 4 = - 30 × 7 = 3. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายถึงโจทย์การคูณที่ผ่านมาได้คำตอบอย่างไร (นำตัวเลขที่ไม่ใช่ 0 คูณกัน แล้วนำ 0 มาเติมท้ายผลลัพธ์ 1 ตัว) ขั้นสอน 4. ครูให้นักเรียนหาผลคูณต่อไปนี้ 10 × 15 = 150 20 × 15 = 300 30 × 15 = 450 40 × 15 = 600 50 × 15 = 750 60 × 15 = 900 70 × 15 = 1,050 80 × 15 = 1,200 90 × 15 = 1,350 ครูและนักเรียนร่วมกันเฉลยคำตอบ จากนั้นครูให้นักเรียนสังเกตผลคูณที่ได้จากกิจกรรม ลำดับที่ 1 และกิจกรรมลำดับที่ 2 จะเห็นว่า 1 × 15 = 15 กับ 10 × 15 = 150 ผลคูณของจำนวนนับที่คูณกับ 10 หาได้โดยคูณจำนวนนับนั้นกับ 1 แล้วเติม 0 ต่อท้าย 1 ตัว จากนั้นครูและนักเรียนร่วมกันพิจารณาผลคูณต่อไปนี้ 2 × 15 = 30 3 × 15 = 40 4 × 15 = 60 กับ 20 × 15 = 300 30 × 15 = 450 40 × 15 = 600 จากการพิจารณาผลคูณข้างต้นจะได้ว่า ผลคูณของจำนวนนับที่คูณกับ 20 30 40 สามารถ หาผลคูณได้โดยคูณจำนวนนับนั้นกับ 2 3 4 ตามลำดับ แล้วเติม 0 ต่อท้าย 1 ตัว 5. ครูยกตัวอย่างโจทย์การคูณให้นักเรียนร่วมกันการหาผลคูณ ดังนี้ 6 × 8,104 = 60 × 8,104 =
152 6 × 8,104 = 48,624 เนื่องจาก 60 = 6 × 10 และ 10 × 6 จะได้ 60 × 8,104 = 10 × 6 × 8,104 = 10 × 48,624 = 486,240 6. ครูแจกโจทย์การคูณให้นักเรียนเขียนวิธีหาผลคูณลงในกระดาษที่แจกให้ เมื่อเสร็จแล้วให้นำเสนอ ผลงาน โดยครูและนักเรียนร่วมกันตรวจสอบความถูกต้องของคำตอบ ดังนี้ 90 × 6,502 = 90 × 6,502 = 10 × 9 × 6,502 = 10 × 58,518 = 585,180 ดังนั้น 90 × 6,502 = 585,180 26,441 × 70 = 26,441 × 70 = 26,441 × 7 × 10 = 185,087 × 10 = 1,850,870 ดังนั้น 26,441 × 70 = 1,850,870 จากการหาผลคูณของโจทย์ ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายจนได้ว่า จำนวนนับใดๆ คูณกับ 10 20 30 … 90 หาผลคูณได้โดยคูณจำนวนนับนั้นกับ 1 2 3 … 9 ตามลำดับ แล้วเติม 0 ต่อท้าย 1 ตัว 7. ครูให้นักเรียนทำแบบฝึกหัด 3.3 ในแบบฝึกหัดคณิตศาสตร์ป.4 เล่ม 1 สสวท. และทำใบงานที่ 2 เรื่อง การคูณจำนวนมากกว่าสองหลักกับจำนวนที่เป็นพหุคูณของ 10 เมื่อเสร็จแล้วให้นักเรียนช่วยกัน ตรวจสอบความถูกต้อง จากนั้นครูและนักเรียนร่วมกันเฉลย ขั้นสรุป 8. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่ได้เรียนรู้ร่วมกัน ดังนี้ - การคูณจำนวนมากกว่า 2 หลัก กับ 10 ให้คูณจำนวนนั้นกับ 1 แล้วเติม 0 ต่อท้าย 1 ตัว - การคูณจำนวนมากกว่า 2 หลัก กับ 10 20 30 … 90 ให้คูณจำนวนนั้นกับ 1 2 3 … 9 ตามลำดับ แล้วเติม 0 ต่อท้าย 1 ตัว สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. หนังสือเรียนคณิตศาสตร์ ป.4 เล่ม 1 สสวท. 2. แบบฝึกหัดคณิตศาสตร์ป.4 เล่ม 1 สสวท. 3. บัตรโจทย์การคูณ 4. ใบงานที่ 2 เรื่อง การคูณจำนวนมากกว่าสองหลักกับจำนวนที่เป็นพหุคูณของ 10
153 การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถอธิบายหลักการคูณ จำนวนมากกว่าสองหลักกับจำนวนที่ เป็นพหุคูณของ 10 ได้ (K) ตรวจแบบฝึกหัด/ ใบงาน แบบฝึกหัด/ใบงาน ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 50 ขึ้นไปถือว่าผ่านเกณฑ์ 2. นักเรียนสามารถแสดงวิธีหาผลคูณ จำนวนมากกว่าสองหลักกับจำนวนที่ เป็นพหุคูณของ 10 ได้ (P) สังเกตพฤติกรรมด้าน ทักษะกระบวนการ แบบสังเกต พฤติกรรมด้านทักษะ กระบวนการ ได้คะแนน 2 คะแนน ขึ้นไปถือว่าผ่านเกณฑ์ 3. นักเรียนสามารถนำความรู้เกี่ยวกับ การคูณจำนวนมากกว่าสองหลักกับ จำนวนที่เป็นพหุคูณของ 10 ไปใช้แก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ได้(A) สังเกตพฤติกรรมด้าน คุณลักษณะที่พึง ประสงค์ แบบสังเกต พฤติกรรมด้าน คุณลักษณะที่พึง ประสงค์ ได้คะแนน 2 คะแนน ขึ้นไปถือว่าผ่านเกณฑ์
154 ใบงานที่ 2 เรื่อง การคูณจำนวนมากกว่าสองหลักกับจำนวนที่เป็นพหุคูณของ 10 ชื่อ ชั้น เลขที่ คำชี้แจง 1. จงหาผลคูณต่อไปนี้ 1) 465 x 20 = วิธีทำ 465 x 20 = 456 x = = ตอบ 2) 90 x 6,502 = วิธีทำ = = = ตอบ 3) 26,441 x 70 = วิธีทำ = = = ตอบ 4) 50 x 20 = วิธีทำ = = = ตอบ 2) 901 x 10 = คะแนน ที่ได้ ตัวอย่าง 10 x 592 = 5,920 ตัวอย่าง 60 x 8,104 = วิธีทำ 60 x 8,104 = 10 x 6 x 8,104 = 10 x 48,624 = 486,240 ตอบ 486,240 1) 817 x 10 = 3) 556 x 10 = 4) 302 x 10 = 5) 10 x 468 = 6) 10 x 780 = 7.) 630 x 10 = 630 x 10 = 8) 3,271 x 10 = 9) 10 x 3,290 = 10) 1,302 x 10=
155 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่4 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง การคูณ การหาร เวลา 24 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรู้ที่28 เรื่อง การคูณจำนวนนับกับจำนวนที่เป็นพหุคูณ เวลา 1 ชั่วโมง ของ 100 1,000 10,000 สาระที่ 1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการของ จำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และการนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.4/7 ประมาณผลลัพธ์ของการบวก การลบ การคูณ การหาร จากสถานการณ์ต่างๆ อย่าง สมเหตุสมผล สาระสำคัญ 1. จำนวนนับใดๆ คูณกับ 100 200 300 ... 900 หาผลคูณได้โดยคูณจำนวนนับนั้นกับ 1 2 3 ... 9 ตามลำดับ แล้วเติม 0 ต่อท้าย 2 ตัว 2. จำนวนนับใดๆ คูณกับ 1,000 2,000 3,000 ... 9,000 หาผลคูณได้โดยคูณจำนวนนับนั้นกับ 1 2 3 ... 9 ตามลำดับ แล้วเติม 0 ต่อท้าย 3 ตัว 3. จำนวนนับใดๆ คูณกับ 10,000 20,000 30,000 ... 90,000 หาผลคูณได้โดย คูณจำนวนนับนั้น กับ 1 2 3 ... 9 ตามลำดับ แล้วเติม 0 ต่อท้าย 4 ตัว และสามารถทำเช่นนี้ได้กับการคูณจำนวนนับใดๆ กับ 100,000 200,000 300,000 ... จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายหลักการคูณจำนวนนับใดๆ กับจำนวนที่เป็นพหุคูณของ 100 1,000 10,000 ได้ (K) 2. นักเรียนสามารถแสดงวิธีหาผลคูณจำนวนนับใดๆ กับจำนวนที่เป็นพหุคูณของ 100 1,000 10,000 ได้ (P) 3. นักเรียนสามารถนำความรู้เกี่ยวกับจำนวนนับใดๆ กับจำนวนที่เป็นพหุคูณของ 100 1,000 10,000 ไปใช้แก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ได้(A)
156 สาระการเรียนรู้ การคูณจำนวนนับกับจำนวนที่เป็นพหุคูณของ 100 1,000 10,000 สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการทำงาน กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูกล่าวทักทายและแนะนำบทเรียน 2. ครูนำแผ่นป้ายที่จัดทำโดยติดภาพธนบัตรฉบับละ 100 ไว้บนกระดานหน้าห้อง ดังนี้ ครูให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายโดยการตั้งคำถาม ดังนี้ - มีธนบัตรฉบับละ 100 บาท กี่ฉบับ (จำนวน 3 ฉบับ) - คิดเป็นเงินทั้งหมดเท่าไร (300 บาท) - นักเรียนมีวิธีคิดในการหาคำตอบอย่างไรบ้าง (นำมาบวกกัน, นำมาคูณกัน) - ถ้านำมาคูณกันเราจะใช้ตัวเลขใดคูณกันบ้าง (3 × 100 หรือ 100 × 3) - เขียนเป็นประโยคสัญลักษณ์การคูณได้อย่างไร (3 × 100 = หรือ 100 × 3 = ) ขั้นสอน 3. ครูให้นักเรียนพิจารณาผลคูณ ต่อไปนี้ 246 × 1 246 × 10 246 × 100 246 × 1000 246 × 10000 = 246 = 2460 = 246 × 10 × 10 = 246 × 10 × 10 × 10 = 246 × 10 × 10 × 10 × 10 = 24600 = 246000 = 2460000
157 นั่นคือ 246 × 1 246 × 10 246 × 100 246 × 1000 246 × 10000 = 246 = 2460 = 24600 = 246000 = 2460000 ครูให้นักเรียนสังเกตผลคูณที่ได้และร่วมกันอภิปรายจนได้ว่า - จำนวนนับใดๆ คูณกับ 10 หาผลคูณได้โดย คูณจำนวนนั้นกับ 1 แล้วเติม 0 ต่อท้าย 1 ตัว - จำนวนนับใดๆ คูณกับ 100 หาผลคูณได้โดย คูณจำนวนนั้นกับ 1 แล้วเติม 0 ต่อท้าย 2 ตัว - จำนวนนับใดๆ คูณกับ 1000 หาผลคูณได้โดย คูณจำนวนนั้นกับ 1 แล้วเติม 0 ต่อท้าย 3 ตัว - จำนวนนับใดๆ คูณกับ 10000 หาผลคูณได้โดย คูณจำนวนนั้นกับ 1 แล้วเติม 0 ต่อท้าย 4 ตัว ครูแนะนำว่า เราสามารถทำเช่นนี้ได้กับการคูณจำนวนนับใดๆ กับ 100,000 1,000,000 …. 4. ครูให้นักเรียนพิจารณาผลคูณ ต่อไปนี้ 246 × 3 246 × 30 246 × 300 246 × 3000 246 × 30000 = 738 = 7380 = 73800 = 738000 = 7380000 246 × 6 246 × 60 246 × 600 246 × 6000 246 × 60000 = 1476 = 14760 = 147600 = 1476000 = 14760000 246 × 8 246 × 80 246 × 800 246 × 8000 246 × 80000 = 1968 = 19680 = 196800 = 1968000 = 19680000 246 × 9 246 × 90 246 × 900 246 × 9000 246 × 90000 = 2214 = 22140 = 221400 = 2214000 = 22140000 ครูให้นักเรียนสังเกตผลคูณที่ได้และร่วมกันอภิปรายจนได้ว่า - จำนวนนับที่คูณกับ 20 30 … 90 หาผลคูณได้โดย คูณจำนวนนั้นกับ 2 3 … 9 แล้วเติม 0 ต่อท้าย 1 ตัว - จำนวนนับที่คูณกับ 200 300 … 900 หาผลคูณได้โดย คูณจำนวนนั้นกับ 2 3 … 9 แล้วเติม 0 ต่อท้าย 2 ตัว - จำนวนนับที่คูณกับ 2000 3000 … 9000 หาผลคูณได้โดย คูณจำนวนนั้นกับ 2 3 … 9 แล้ว เติม 0 ต่อท้าย 3 ตัว - จำนวนนับที่คูณกับ 20000 30000 … 90000 หาผลคูณได้โดย คูณจำนวนนั้นกับ 2 3 … 9 แล้วเติม 0 ต่อท้าย 4 ตัว
158 ครูแนะนำว่า เราสามารถทำเช่นนี้ได้กับการคูณจำนวนนับใดๆ กับจำนวนที่เป็นพหุคูณของ 100,000 1,000,000 …. 5. ครูและนักเรียนร่วมกันหาผลคูณของ 753 × 300 = เนื่องจาก 300 = 3 × 100 จะได้ 753 × 300 = 753 × 3 × 100 = 2,259 × 100 = 225,900 ดังนั้น 753 × 300 = 225,900 ครูให้นักเรียนพิจารณาความสมเหตุสมผลของผลคูณที่ได้ ดังนี้ คือ 225,900 เป็นผลคูณที่สมเหตุสมผล เพราะ 753 ใกล้เคียง 800 และ 800 × 300 = 240,000 ดังนั้น 753 × 300 ควรใกล้เคียง 240,000 6. ครูและนักเรียนร่วมกันหาผลคูณของ 500 × 18,594 = เนื่องจาก 500 = 5 × 100 จะได้ 500 × 18,594 = 100 × 5 × 18,594 = 100 × 92,970 = 9,297,000 ดังนั้น 500 × 18,594 = 9,297,000 ครูให้นักเรียนพิจารณาความสมเหตุสมผลของผลคูณที่ได้ ดังนี้ คือ 9,297,000 เป็นผลคูณที่สมเหตุสมผล เพราะ 18,594 ใกล้เคียง 20,000 และ 500 × 20,000 = 10,000,000 ดังนั้น 500 × 18,594 ควรใกล้เคียง 10,000,000 7. ครูให้นักเรียนทำแบบฝึกหัด 3.4 ในแบบฝึกหัดคณิตศาสตร์ป.4 เล่ม 1 สสวท. และ ทำใบงานที่ 3 เรื่อง การคูณจำนวนนับกับจำนวนที่เป็นพหุคูณของ 100 1,000 10,000 เมื่อเสร็จแล้วให้ นักเรียนช่วยกันตรวจสอบความถูกต้อง จากนั้นครูและนักเรียนร่วมกันเฉลย ขั้นสรุป 8. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่ได้เรียนรู้ร่วมกัน ดังนี้ - จำนวนนับใดๆ คูณกับ 100 200 300 … 900 หาผลคูณได้โดยคูณจำนวนนับนั้นกับ 1 2 3 … 9 ตามลำดับ แล้วเติม 0 ต่อท้าย 2 ตัว - จำนวนนับใดๆ คูณกับ 1,000 2,000 3,000 … 9,000 หาผลคูณได้โดยคูณจำนวนนับนั้น กับ 1 2 3 … 9 ตามลำดับ แล้วเติม 0 ต่อท้าย 3 ตัว
159 - จำนวนนับใดๆ คูณกับ 10,000 20,000 30,000 … 90,000 หาผลคูณได้โดยคูณจำนวน นับนั้นกับ 1 2 3 … 9 ตามลำดับ แล้วเติม 0 ต่อท้าย 4 ตัว และสามารถทำเช่นนี้ได้กับการคูณจำนวนนับใดๆ กับ 100,000 200,000 300,000 … 900,000 สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. หนังสือเรียนคณิตศาสตร์ ป.4 เล่ม 1 สสวท. 2. แบบฝึกหัดคณิตศาสตร์ป.4 เล่ม 1 สสวท. 3. ภาพธนบัตรฉบับละ 100 4. ใบงานที่ 3 เรื่อง การคูณจำนวนนับกับจำนวนที่เป็นพหุคูณของ 100 1,000 10,000 การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถอธิบายหลักการคูณ จำนวนนับใดๆ กับจำนวนที่เป็นพหุคูณ ของ 100 1,000 10,000 ได้ (K) ตรวจแบบฝึกหัด/ ใบงาน แบบฝึกหัด/ใบงาน ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 50 ขึ้นไปถือว่าผ่านเกณฑ์ 2. นักเรียนสามารถแสดงวิธีหาผลคูณ จำนวนนับใดๆ กับจำนวนที่เป็นพหุคูณ ของ 100 1,000 10,000 ได้ (P) สังเกตพฤติกรรมด้าน ทักษะกระบวนการ แบบสังเกต พฤติกรรมด้านทักษะ กระบวนการ ได้คะแนน 2 คะแนน ขึ้นไปถือว่าผ่านเกณฑ์ 3. นักเรียนสามารถนำความรู้เกี่ยวกับ จำนวนนับใดๆ กับจำนวนที่เป็นพหุคูณ ของ 100 1,000 10,000 ไปใช้ แก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ได้(A) สังเกตพฤติกรรมด้าน คุณลักษณะที่พึง ประสงค์ แบบสังเกต พฤติกรรมด้าน คุณลักษณะที่พึง ประสงค์ ได้คะแนน 2 คะแนน ขึ้นไปถือว่าผ่านเกณฑ์
160 ใบงานที่ 3 เรื่อง การคูณจำนวนนับกับจำนวนที่เป็นพหุคูณของ100 1,000 10,000 ชื่อ ชั้น เลขที่ คำชี้แจง 1. จงหาผลคูณต่อไปนี้ 2) 100 x 653 = ตัวอย่าง 1,000 x 48 = 48,000 ตัวอย่าง 65 x 3,000 = วิธีทำ 65 x 3,000 = 65 x 3 x 1,000 = 195 x 1,000 = 195,000 ตอบ 195,000 1) 213 x 200 = วิธีทำ 213 x 200 = 213 x = = ตอบ 2) 500 x 614 = วิธีทำ = = = ตอบ 3) 6,794 x 4,000 = วิธีทำ = = = ตอบ 1) 741 x 100 = 5) 4,801 x 1,000 = 3) 960 x 100 = 7) 10,000 x 37,962 = 9) 100,000 x 1,030 = 4) 2,386 x 1,000 = 6) 1,000 x 92,307 = 8) 51,902 x 1,000 = 10) 257 x 100,000= 4) 900 x 3,023 = วิธีทำ = = = ตอบ คะแนน ที่ได้
161 2. จงโยงเส้นจับคู่โจทย์และคำตอบให้ถูกต้อง 652 x 300 6,000 x 201 3,299 x 50 6,000 x 2,304 42,200 x 20 800 x 8,232 164,950 844,000 195,600 1,206,000 6,585,600 13,824,000 1) 2) 3) 4) 5) 6)
162 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่4 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง การคูณ การหาร เวลา 24 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรู้ที่29 เรื่อง การคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสามหลัก เวลา 1 ชั่วโมง สาระที่ 1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการของ จำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และการนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.4/7 ประมาณผลลัพธ์ของการบวก การลบ การคูณ การหาร จากสถานการณ์ต่าง ๆ อย่าง สมเหตุสมผล สาระสำคัญ การคูณจำนวนที่มีหลายหลักสองจำนวน อาจอาศัยการกระจายจำนวนหนึ่งตามค่าประจำหลัก แล้วนำจำนวนในแต่ละหลักไปคูณกับอีกจำนวนหนึ่ง จากนั้นนำผลคูณที่ได้มาบวกกัน จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายหลักการคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสามหลักได้ (K) 2. นักเรียนสามารถแสดงวิธีหาผลคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสามหลักได้ (P) 3. นักเรียนสามารถนำความรู้เกี่ยวกับการคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสามหลักไปใช้แก้ปัญหาทาง คณิตศาสตร์ได้(A) สาระการเรียนรู้ การคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสามหลัก สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา
163 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการทำงาน กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูกล่าวทักทายและแนะนำบทเรียน 2. ให้นักเรียนทบทวนความรู้เรื่อง การคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสองหลัก โดยให้ผู้แทนนักเรียน ออกมาเขียนคำตอบจากแถบโจทย์ที่ครูติดบนกระดานครั้งละ 1 คน ดังตัวอย่าง ขั้นสอน 3. นักเรียนช่วยกันหาคำตอบจากโจทย์การคูณ โดยคุณครูแนะนำว่าการหาผลคูณอาจทำได้โดยการ กระจายจำนวนใดจำนวนหนึ่งก่อนแล้วจึงนำไปคูณกับอีกจำนวนหนึ่ง จากนั้นจึงนำผลคูณที่ได้มาบวกกันแล้ว ช่วยกันแสดงการหาผลคูณ โดยการตั้งคูณทีละหลักตามค่าประจำหลัก ดังนี้ วิธีทำ ครูให้นักเรียนพิจารณาความสมเหตุสมผล โดยใช้การ 52 × 28 = 65 × 47 = 52 × 36 = 62 × 64 = 165 × 32 = 1 6 5 × 3 2 3 3 0 6 × 165 4 9 5 0 30 × 165 5 2 8 0 ตอบ ๕,๒๘๐ × กระจาย 32 = 30 + 2 นำ 2 ไปคูณกับ 165 จะได้ 6 × 165 = 330 นำ 30 ไปคูณกับ 165 จะได้ 30 × 165 = 4,950 นำผลคูณที่ได้มาบวกกัน 330 + 4,950 = 5,280 ดังนั้น 165 × 32 = 5,280
164 ครูให้นักเรียนพิจารณาความสมเหตุสมผล โดยใช้การตอบถามจนได้แนวคำตอบ ดังนี้ เนื่องจาก 32 ≈ 30 165 ≈ 170 และ 30 × 170 ≈ 5,100 แสดงว่า 5,280 เป็นผลคูณที่สมเหตุสมผล 4. ครูยกตัวอย่าง 3 – 4 ตัวอย่าง และให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายวิธีการเพื่อหาคำตอบ - 158 × 12 = - 175 × 48 = - 329 × 16 = - 375 × 35 = 5. ครูให้นักเรียนทำใบงานที่ 4 การคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสามหลัก เมื่อเสร็จแล้วให้ นักเรียนช่วยกันตรวจสอบความถูกต้อง จากนั้นครูและนักเรียนร่วมกันเฉลยกิจกรรมในใบงานที่ 4 ขั้นสรุป 6. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่ได้เรียนรู้ร่วมกัน ดังนี้การคูณจำนวนที่มีสองหลักกับจำนวน สองหลัก อาจอาศัยการกระจายจำนวนหนึ่งตามค่าประจำหลัก แล้วนำจำนวนแต่ละหลักไปคูณกับอีกจำนวน หนึ่งจากนั้นจึงนำผลคูณที่ได้มาบวกกัน สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. หนังสือเรียนคณิตศาสตร์ ป.4 เล่ม 1 สสวท. 2. แบบฝึกหัดคณิตศาสตร์ป.4 เล่ม 1 สสวท. 3. แถบโจทย์ 4. ใบงานที่ 4 เรื่อง การคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสามหลัก การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถอธิบายหลักการคูณ จำนวนสองหลักกับจำนวนสามหลักได้ (K) ตรวจแบบฝึกหัด/ ใบงาน แบบฝึกหัด/ใบงาน ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 50 ขึ้นไปถือว่าผ่านเกณฑ์ 2. นักเรียนสามารถแสดงวิธีหาผลคูณ จำนวนสองหลักกับจำนวนสามหลักได้ (P) สังเกตพฤติกรรมด้าน ทักษะกระบวนการ แบบสังเกต พฤติกรรมด้านทักษะ กระบวนการ ได้คะแนน 2 คะแนน ขึ้นไปถือว่าผ่านเกณฑ์
165 3. นักเรียนสามารถนำความรู้เกี่ยวกับ การคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสาม หลักไปใช้แก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ได้ (A) สังเกตพฤติกรรมด้าน คุณลักษณะที่พึง ประสงค์ แบบสังเกต พฤติกรรมด้าน คุณลักษณะที่พึง ประสงค์ ได้คะแนน 2 คะแนน ขึ้นไปถือว่าผ่านเกณฑ์
166 ใบงานที่4 เรื่อง การคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสามหลัก ชื่อ ชั้น เลขที่ คำชี้แจง 1. ให้นักเรียนแสดงวิธีหาผลคูณของจำนวนต่อไปนี้ คะแนน ที่ได้ 1. 23 × 238 วิธีทำ ตอบ พิจารณาความสมเหตุผลสมผล เนื่องจาก 23 ≈ 276 ≈ และ = แสดงว่า 2. 486 × 34 วิธีทำ ตอบ พิจารณาความสมเหตุผลสมผล เนื่องจาก 486 ≈ 34 ≈ และ = แสดงว่า 3. 553 × 51 วิธีทำ ตอบ พิจารณาความสมเหตุผลสมผล เนื่องจาก 553 ≈ 51 ≈ และ = แสดงว่า
167 4. 658 × 64 วิธีทำ ตอบ พิจารณาความสมเหตุผลสมผล เนื่องจาก 658 ≈ 64 ≈ และ = แสดงว่า 5. 755 × 67 วิธีทำ ตอบ พิจารณาความสมเหตุผลสมผล เนื่องจาก 755 ≈ 67 ≈ และ = แสดงว่า 6. 812 × 89 วิธีทำ ตอบ พิจารณาความสมเหตุผลสมผล เนื่องจาก 812 ≈ 89 ≈ และ = แสดงว่า
168 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่4 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง การคูณ การหาร เวลา 24 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรู้ที่30 เรื่อง การคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสี่หลัก เวลา 1 ชั่วโมง สาระที่ 1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการของ จำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และการนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.4/7 ประมาณผลลัพธ์ของการบวก การลบ การคูณ การหาร จากสถานการณ์ต่าง ๆ อย่าง สมเหตุสมผล สาระสำคัญ การคูณจำนวนที่มีหลายหลักสองจำนวน อาจอาศัยการกระจายจำนวนหนึ่งตามค่าประจำหลัก แล้วนำจำนวนในแต่ละหลักไปคูณกับอีกจำนวนหนึ่ง จากนั้นนำผลคูณที่ได้มาบวกกัน จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายหลักการคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสี่หลักได้ (K) 2. นักเรียนสามารถแสดงวิธีหาผลคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสี่หลักได้ (P) 3. นักเรียนสามารถนำความรู้เกี่ยวกับการคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสี่หลักไปใช้แก้ปัญหาทาง คณิตศาสตร์ได้(A) สาระการเรียนรู้ การคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสี่หลัก สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา
169 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการทำงาน กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูกล่าวทักทายและแนะนำบทเรียน 2. ให้นักเรียนทบทวนความรู้เรื่อง การคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสามหลัก โดยให้ผู้แทนนักเรียน ออกมาเขียนคำตอบจากแถบโจทย์ที่ครูติดบนกระดานครั้งละ 1 คน ดังตัวอย่าง ขั้นสอน 3. นักเรียนช่วยกันหาคำตอบจากโจทย์การคูณ โดยคุณครูแนะนำว่าการหาผลคูณอาจทำได้ โดยการกระจายจำนวนใดจำนวนหนึ่งก่อนแล้วจึงนำไปคูณกับอีกจำนวนหนึ่ง จากนั้นจึงนำผลคูณที่ได้มา บวกกันแล้วช่วยกันแสดงการหาผลคูณ โดยการตั้งคูณทีละหลักตามค่าประจำหลัก ดังนี้ วิธีทำ ครูให้นักเรียนพิจารณาความสมเหตุสมผล โดยใช้การตอบถามจนได้แนวคำตอบ ดังนี้ เนื่องจาก 3,156 ≈ 3,000 43 ≈ 40 และ 3,000 × 40 = 120,000 แสดงว่า 135,708 เป็นผลคูณที่สมเหตุสมผล 4. ครูยกตัวอย่าง 3 – 4 ตัวอย่าง และให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายวิธีการเพื่อหาคำตอบ 158 × 32 = 674 × 15 = 573 × 28 = 437 × 24 = 3,156 × 43 = 3 1 5 6 × 4 3 9 4 6 8 3 × 3156 1 2 6 2 4 0 40 × 3156 1 3 5 7 0 8 ตอบ ๑๓๕,๗๐๘ × กระจาย 40 = 40 + 3 นำ 3 ไปคูณกับ 3,156 จะได้ 3 × 3,156 = 9,468 นำ 40 ไปคูณกับ 3,156 จะได้ 40 × 3,156 = 126,240 นำผลคูณที่ได้มาบวกกัน 9,468 + 126,240 = 135,708 ดังนั้น 3,156 × 43 = 135,708
170 - 1,658 × 42 = - 6,475 × 28 = - 3,729 × 36 = - 8,375 × 55 = 5. ครูให้นักเรียนทำแบบฝึกหัด 3.5 ในแบบฝึกหัดคณิตศาสตร์ป.4 เล่ม 1 สสวท. และทำใบงานที่ 5 การคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสี่หลัก เมื่อเสร็จแล้วให้นักเรียนช่วยกันตรวจสอบความถูกต้อง จากนั้นครู และนักเรียนร่วมกันเฉลย ขั้นสรุป 6. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่ได้เรียนรู้ร่วมกัน ดังนี้การคูณจำนวนที่มีสองหลักกับจำนวน สี่หลัก อาจอาศัยการกระจายจำนวนหนึ่งตามค่าประจำหลัก แล้วนำจำนวนแต่ละหลักไปคูณกับอีกจำนวนหนึ่ง จากนั้นจึงนำผลคูณที่ได้มาบวกกัน สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. หนังสือเรียนคณิตศาสตร์ ป.4 เล่ม 1 สสวท. 2. แบบฝึกหัดคณิตศาสตร์ป.4 เล่ม 1 สสวท. 3. แถบโจทย์ 4. ใบงานที่ 5 การคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสี่หลัก การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถอธิบายหลักการคูณ จำนวนสองหลักกับจำนวนสี่หลักได้ (K) ตรวจแบบฝึกหัด/ ใบงาน แบบฝึกหัด/ใบงาน ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 50 ขึ้นไปถือว่าผ่านเกณฑ์ 2. นักเรียนสามารถแสดงวิธีหาผลคูณ จำนวนสองหลักกับจำนวนสี่หลักได้ (P) สังเกตพฤติกรรมด้าน ทักษะกระบวนการ แบบสังเกต พฤติกรรมด้านทักษะ กระบวนการ ได้คะแนน 2 คะแนน ขึ้นไปถือว่าผ่านเกณฑ์ 3. นักเรียนสามารถนำความรู้เกี่ยวกับ การคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสี่ หลักไปใช้แก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ได้ (A) สังเกตพฤติกรรมด้าน คุณลักษณะที่พึง ประสงค์ แบบสังเกต พฤติกรรมด้าน คุณลักษณะที่พึง ประสงค์ ได้คะแนน 2 คะแนน ขึ้นไปถือว่าผ่านเกณฑ์
171 1) 65 x 1,812 = ตอบ x + 2) 6,943 x 71 = ตอบ x + 3) 25 x 1,695 = ตอบ x + ใบงานที่5 เรื่อง การคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสามหลัก ชื่อ ชั้น เลขที่ คำชี้แจง 1. ให้นักเรียนแสดงวิธีหาผลคูณของจำนวนต่อไปนี้ ตัวอย่าง 2,422 x 23 = ตอบ 285,706 x 2 4 2 2 2 3 7 2 6 6 8 5 7 0 6 4 8 4 4 0 + คะแนน ที่ได้
172 2. ให้นักเรียนแสดงวิธีหาผลคูณของจำนวนต่อไปนี้ ตัวอย่าง 3,162 24 = วิธีทำ 3,162 24 12,648 63,240 76,888 ตอบ 76,888 + 1) 2,005 36 = วิธีทำ ตอบ 2) 5,870 41 = วิธีทำ ตอบ 3) 1,944 54 = วิธีทำ ตอบ 4) 5,007 73 = วิธีทำ ตอบ 5) 2,398 69 = วิธีทำ ตอบ
173 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่4 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง การคูณ การหาร เวลา 24 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรู้ที่31 เรื่อง การคูณจำนวนสามหลักกับจำนวนสามหลัก เวลา 1 ชั่วโมง สาระที่ 1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการของ จำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และการนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.4/7 ประมาณผลลัพธ์ของการบวก การลบ การคูณ การหาร จากสถานการณ์ต่าง ๆ อย่าง สมเหตุสมผล สาระสำคัญ การคูณจำนวนที่มีหลายหลักสองจำนวน อาจอาศัยการกระจายจำนวนหนึ่งตามค่าประจำหลัก แล้วนำจำนวนในแต่ละหลักไปคูณกับอีกจำนวนหนึ่ง จากนั้นนำผลคูณที่ได้มาบวกกัน จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายหลักการคูณจำนวนสามหลักกับจำนวนสามหลักได้ (K) 2. นักเรียนสามารถแสดงวิธีหาผลคูณจำนวนสามหลักกับจำนวนสามหลักได้ (P) 3. นักเรียนสามารถนำความรู้เกี่ยวกับการคูณจำนวนสามหลักกับจำนวนสามหลักไปใช้แก้ปัญหาทาง คณิตศาสตร์ได้(A) สาระการเรียนรู้ การคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสี่หลัก สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา
174 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการทำงาน กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูกล่าวทักทายและแนะนำบทเรียน 2. ให้นักเรียนทบทวนความรู้เรื่อง การคูณจำนวนสองหลักกับจำนวนสี่หลัก โดยให้ผู้แทนนักเรียน ออกมาเขียนคำตอบจากแถบโจทย์ที่ครูติดบนกระดานครั้งละ 1 คน ดังตัวอย่าง ขั้นสอน 3. ครูและนักเรียนช่วยกันหาคำตอบ จากประโยคสัญลักษณ์การคูณจำนวนที่มีสามหลักกับจำนวนที่มี สามหลัก โดยแสดงวิธีตั้งคูณ เช่น วิธีทำ ดังนั้น 641 × 276 = 176,916 ครูให้นักเรียนสังเกตเริ่มจากการคูณจำนวนในหลักที่อยู่ทางขวาไปจนถึงหลักที่อยู่ซ้ายสุด แล้วจึงรวมผลคูณที่ได้ทั้งหมด จากนั้นครูและนักเรียนร่วมกันตรวจสอบความสมเหตุสมผลของผลคูณที่ได้ โดย ให้นักเรียนตอบคำถามดังนี้ - นักเรียนคิดว่าจะตรวจสอบความสมเหตุสมผลโดยวิธีใด (ใช้การประมาณเป็นจำนวนเต็ม ร้อยทั้งสองจำนวน) - 641 ประมาณเป็นจำนวนเต็มร้อยได้เท่าไร (600) 6,514 × 89 = 6,274 × 38 = 5,673 × 24 = 4,376 × 46 = 641 × 276 = 6 4 1 × 2 7 6 3 8 4 6 6 × 641 4 4 8 7 0 70 × 641 1 2 8 2 0 0 200 × 641 1 7 6 9 1 6 ตอบ ๑๓๕,๗๐๘
175 - 276 ประมารเป็นจำนวนเต็มร้อยได้เท่าไร (300) ครูให้นักเรียนนำค่าประมาณทั้งสองมาหาผลคูรจะได้ 600 × 300 = 180,000 จะเห็นว่า 210,000 ใกล้เคียงกับ 176,916 แสดงว่า 176,916 เป็นผลคูณที่สมเหตุสมผล 4. ครูยกตัวอย่าง 3 – 4 ตัวอย่าง และให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายวิธีการเพื่อหาคำตอบ - 465 × 152 = - 724 × 432 = - 576 × 258 = - 856 × 529 = 5. ครูให้นักเรียนทำแบบฝึกหัด 3.6 ในแบบฝึกหัดคณิตศาสตร์ป.4 เล่ม 1 สสวท. และทำใบงานที่ 6 การคูณจำนวนสามหลักกับจำนวนสามหลัก เมื่อเสร็จแล้วให้นักเรียนช่วยกันตรวจสอบความถูกต้อง จากนั้น ครูและนักเรียนร่วมกัน ขั้นสรุป 6. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่ได้เรียนรู้ร่วมกัน ดังนี้การคูณจำนวนที่มีสองหลักกับจำนวนสี่หลัก อาจอาศัยการกระจายจำนวนหนึ่งตามค่าประจำหลัก แล้วนำจำนวนแต่ละหลักไปคูณกับอีกจำนวนหนึ่งจากนั้น จึงนำผลคูณที่ได้มาบวกกัน สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. หนังสือเรียนคณิตศาสตร์ ป.4 เล่ม 1 สสวท. 2. แบบฝึกหัดคณิตศาสตร์ป.4 เล่ม 1 สสวท. 3. แถบโจทย์ 4. ใบงานที่ 6 การคูณจำนวนสามหลักกับจำนวนสามหลัก การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถอธิบายหลักการคูณ จำนวนสามหลักกับจำนวนสามหลักได้ (K) ตรวจแบบฝึกหัด/ ใบงาน แบบฝึกหัด/ใบงาน ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 50 ขึ้นไปถือว่าผ่านเกณฑ์ 2. นักเรียนสามารถแสดงวิธีหาผลคูณ จำนวนสามหลักกับจำนวนสามหลักได้ (P) สังเกตพฤติกรรมด้าน ทักษะกระบวนการ แบบสังเกต พฤติกรรมด้านทักษะ กระบวนการ ได้คะแนน 2 คะแนน ขึ้นไปถือว่าผ่านเกณฑ์