คัมภีร์ใบลานวัดโพธาราม

หมายเหต ุ 343
ฉลากใบลาน มีข้อความว่า “ตัวคณฺ าภรณ ๑ ตัวพาลป
โพธิ ๑ วชริ สารวนิ จิ เฺ ฉยยฺ ๑ แกอ่ กขฺ รสนธฺ ิ ๑ ฏกี าคณฺ าภ
รณ ๔ ฏีกาพาลปโพธิ ๑ กจฺจายเภทวินิจฺเฉยฺย ๑
ตัวพาลปโพธิ ๑ สมพฺ นธฺ พาลปโพธิ ๑ ขอมูลกจฺจายน ๑
ฏกี าพาลปโพธิ ๑ เปน ๑๔” กจฺจายฺยเภทฺธวินิจฺ เฉยฺย
มีข้อความว่า “จบวันพุธ เดือน ๑๒ ข้ึน ๔ ค�่ำ พุทฺธ
สกราชลว่ ง ๒๓๖๐ ปีฉลนู พศก”
ปาฬพี าลปฺปโพธิ ผกู ๑ มขี ้อความวา่ “พระพุทธศกั ราช
ลว่ งแลว้ ได้ ๒๓๔๓ พระวสั สา ปวี อกโทศก เดอื น ๑๒ แลว้ ”

344

345

พรฺ ธมฺมปท บัน้ ตน้

รหสั ๑๐๐
สถานทีพ่ บ วดั โพธาราม
เนื้อหา พรฺ ธมมฺ ปท บ้ันต้น ผูก ๓ – ๒๐ ขาดผกู ๑, ๒, ๑๑
หมายเลขอา้ งอิง
ประเภท PLCS 2.90
จำ� นวน
อกั ษร พระสูตร
ภาษา ๑๗ ผกู
สภาพ อกั ษรขอม
ขนาด บาลี
สถานทจี่ ัดเก็บเดมิ ใบลานปิดทองล่องชาด
หมายเหตุ กวา้ ง ๒๖ ซ.ม., ยาว ๕๘ ซ.ม., สงู ๗.๕ ซ.ม.
กฏุ ิเจ้าคณะเมืองไชยา, ห้องล่าง, ตูท้ ี่ ๓, ช้นั ที่ ๑
มฉี ลากใบลานเขยี นวา่ “๚ พรฺ ธมมฺ ปทบนั้ ตน้ ๚ ผกู ๒ ผกู
๑๑ ขาดฯ” ผูก ๓ มขี ้อความวา่ “เจ้าโอนสร้างพระธรรม
บทผกู สามขอให้ส�ำเรจ็ แกพ่ ระนิพพานนเ้ี ถดิ ”

346

347

พฺรธมฺมปท บ้นั ปลาย

รหสั ๑๐๑
สถานทพี่ บ วัดโพธาราม
เนื้อหา พรฺ ธมมฺ ปท บน้ั ปลาย ผูก ๑ – ๒๐ (ขาดผูกท่ี ๑๙)
หมายเลขอ้างอิง
ประเภท PLCS 2.90
จ�ำนวน
อกั ษร พระสูตร
ภาษา ๑๙ ผูก
สภาพ อกั ษรขอมรัตนโกสินทร์ (ร.๓)
ขนาด บาลี
สถานทจ่ี ัดเก็บเดมิ ใบลานปิดทองล่องชาด ไม้ประกับธรรมดา
กวา้ ง ๒๓ ซ.ม., ยาว ๕๘ ซ.ม., สูง ๗ ซ.ม.
กุฏเิ จ้าคณะเมอื งไชยา, ห้องล่าง, ตทู้ ่ี ๓, ชนั้ ท่ี ๑

348
พรฺ พุทฺธโฆสา, สัปทฺ วตุ โฺ ตทฺย

รหัส ๑๐๒
สถานท่พี บ วดั โพธาราม
เน้ือหา พฺรพุทธฺ โฆสา บุรบิ รุ ฺณฺณ ผูก ๑
วุตโฺ ตสปฺท ผูก ๒ (ขอมไทย)
สัปทฺ วตุ โฺ ต ผกู ๓ (ขอมไทย)
สัปทฺ วุตฺโต ผกู ๔ (ขอมไทย)
สปทฺ วุตโฺ ตทฺย ผกู ๕ (ขอมไทย)
หมายเลขอ้างองิ
ประเภท PLCS 1.34
จำ� นวน
อักษร พระสตู ร, พระสัททาวเิ สส
ภาษา ๕ ผกู
สภาพ อักษรขอม
ขนาด บาลี/ ไทย
สถานทจี่ ัดเกบ็ เดิม ใบลานปดิ ทองล่องชาด
กวา้ ง ๑๐ ซ.ม., ยาว ๕๙ ซ.ม., สงู ๘ ซ.ม.
กฏุ ิเจา้ คณะเมอื งไชยา, ห้องลา่ ง, ตู้ที่ ๔, ชนั้ ที่ ๑

349

350

351

หนงั สือพลดั

รหสั ๑๐๓
สถานทพี่ บ วัดโพธาราม
เนือ้ หา หนงั สอื พลัด มีตา่ งๆ ดงั นี้
สทฺทสงคฺ ห ผูก ๑ (ขอมบาลี)
แปลสเมยยฺ ผูก ๑ (ขอมอยธุ ยา – ภาษาไทย)
ทสโพธสิ ตรฺ บรบิ ุณานิฏฐฺ ิตา (ขอมบาล)ี
อนาคตวงฺส ผกู ๑
อนาคตวงฺส ผกู ๒ (ขอมไทย)
พฺรทสวตถฺ ุ เผฑฺ จ ผูก ๖ (ขอมไทย)
พฺรมหาพทุ ธฺ คณุ แกอรหํ แปลแลว ผูก ๒
(ขอมรตั นโกสินทร–์ ภาษาไทย)
พฺรมหามูลฺลกมฺมฏฺ านนฺ สํ ุตตฺ นํ ติ ถฺ ิตํ
พฺรมหาว่งโฺ บกอานสิ งคฺ จบเทานิแลว ผกู ๑ (ขอมไทย)
คุรตุ ฺตชาฏกนิสงฆฺ (ขอมไทย)
พฺรมหาสุปนิ สามเณร ผกู ๑
ทายฺปณิ โบกอานิสงมฺ หาผฺดาแล
องคฺ ตุ ร ผกู ๕ (ขอมไทย)
ไมท่ ราบชอื่
พรฺ ปริยาย (ขอมไทย)
พรฺ ปรมตถฺ สงเฺ ขปปฺ โชตน-ี ฏกี าอภธิ มมฺ สงคฺ ณิ ฯี (ขอมไทย)
ปณู ฺโณวาทสตู รฺ บรบิ ณู ส�ำเรจแล้วผูก ๑ (ขอมไทย)
พฺรปตี สิ มโฺ พชฺฌงคฺ กถานฏิ ฐฺ ติ ํ ผูก ๔
พรฺ มหาราชยฺ ปพพฺ (ขอมไทยอยธุ ยา)
ปถมสมฺโพธฉิ กลาปฏีกา (ขอมบาลีอยุธยา)
พรฺ ปถมสมฺโพธิปรวิ ตุ โฺ ตนติ ถฺ โิ ต ผกู ๓

352

อานิสํผกู เสมาจบแล
พรฺ มหาพทุ ธฺ คณุ ผกู ๑ (ขอมไทยอยธุ ยา)
จตรุ ารกั ขฺ
สลี านสิ สฺ ติกมมฺ ฏฺ านกถาค�ำรพฺย ๔ (ขอมไทย)
พรฺ อภธิ านทิปกิ า ผูก ๒
ประเภท พระสูตร
จำ� นวน ๒๖ ผกู
อักษร อกั ษรขอม
ภาษา บาลี/ ไทย
สภาพ ใบลานไมส่ มบรู ณ์ ผา้ ห่อเป็นผา้ ยกจีน มีโครงไม้ไผห่ ่อ
คัมภีรภ์ ายใน
ขนาด กวา้ ง ๒๕ ซ.ม., ยาว ๖๐ ซ.ม., สงู ๗ ซ.ม.
สถานท่ีจดั เกบ็ เดมิ กฏุ ิเจา้ คณะเมอื งไชยา, ห้องล่าง, ตทู้ ี่ ๔, ชน้ั ที่ ๑

353

354
จตุกกฺ นิปาต, ปญฺจกํนปิ าต, อฏฺ นิปาต, นวนิปาต

รหสั ๑๐๔
สถานทพ่ี บ วัดโพธาราม
เนื้อหา จตกุ กฺ นปิ าต ผูก ๑ – ๓
ปญจฺ กํนิปาต ผกู ๑, ๓
อฏฺ นปิ าต ผกู ๑
นวนปิ าต ผูก ๑ – ๒
หมายเลขอา้ งองิ
ประเภท PLCS 2.53
จำ� นวน
อกั ษร พระสตู ร (อรรถกถาพระสตู ร)
ภาษา ๘ ผูก
วนั เวลาท่จี าร อักษรขอม
สภาพ บาลี
ขนาด พ.ศ. ๒๓..๗
ใบลานปิดทองทึบ ผา้ ห่อเปน็ ผา้ มัศรู
กวา้ ง ๑๖ ซ.ม.
สถานท่จี ัดเก็บเดมิ ยาว ๕๖ ซ.ม.
สูง ๗ ซ.ม.
กฏุ เิ จ้าคณะเมอื งไชยา
หอ้ งลา่ ง
หมายเหตุ ตูท้ ่ี ๔
ชั้นที่ ๑
จตุกฺกนปิ าต ผกู ๑ มีข้อความว่า “ตาโพ” จตุกฺกนปิ าต
ผกู ๓ มีข้อความวา่ วนั ศกุ ร์ เดอื น ๑๐ ขึน้ ๑, ๒, ๓ ค�ำ่
ปญฺจกนํ ิปาต ผูก ๑ มีข้อความว่า “พระพุทธศักราชล่วง
แลว้ ๒๓...๗ พระ วสั สา อนิ ทสวุ รรณภกิ ขจุ ดั แจงฯ หนงั สอื
พระยาสรุ เสนา หมอ่ มพนู สรา้ งไวใ้ นพระศาสนาแลฯ”

355

356

357

นิสฺสยมูลกจฺจายน

รหสั ๑๐๕
สถานทพ่ี บ วัดโพธาราม
เนอื้ หา นามผกู ๒ (ขอมบาล)ี
มลู กจจฺ ายนกรฺ ติ อติ ิ อาขยฺ าตจบบรบิ ณุ ณฺ นฏิ ฐฺ ติ า (ขอมบาล)ี
สมาสกจฺจายน ผูก ๔ (ขอมบาลี)
มูลกจฺจายนตทฺธติ ผูก ๕ (ขอมบาลี)
มลู กจจฺ ายฺยณการก ผูก ๘ (ขอมบาลี)
ธาตอุ ณุ าทจบบริบูณ ผูก ๑ (ขอมบาล)ี
ธาตกุ ฺรติ ผูก ๒ (ขอมไทย)
ธาตุอาขยฺ าต ผูก ๑ (ขอมไทย)
หมายเลขอา้ งองิ
ประเภท PLCS 4.96
จำ� นวน
อักษร พระสัททาวเิ สส
ภาษา ๘ ผกู
สภาพ อักษรขอม
ขนาด บาล/ี ไทย
ข้ึนรา
กวา้ ง ๑๕ ซ.ม.
สถานทจี่ ดั เกบ็ เดิม ยาว ๕๗ ซ.ม.
สงู ๖ ซ.ม.
กุฏิเจา้ คณะเมืองไชยา
หอ้ งล่าง
หมายเหตุ ตูท้ ี่ ๔
ช้นั ท่ี ๑
ฝาประกับไมม้ ขี อ้ ความว่า “นิสสยั มูลกจจฺ าย ๙ ผูก”
ธาตุอุณาทิ ผกู ๑ มีข้อความวา่ “ปมุ ให้ไว้”

358

359

มลู ลฺ กจจฺ ายน

รหสั ๑๐๖
สถานท่ีพบ วัดโพธาราม
เนื้อหา อาขฺยาตกจจฺ ายณ ผูก ๑
มลู กจจฺ ายณอุณาต
การกกจฺจายจบบริบูณณฺ ผกู ๙
มลู ฺลการก ผูก ๙
มลู กจฺจายนกฺริตปกรณ ผูก ๖
มูลฺลกจจฺ ายอาขยฺ าตจบบรบิ ณู โณ ผูก ๖
มูลฺลจจฺ ายยฺ สมาตจบ ผกู ๓
มูลฺลกจจฺ ายยฺ นามผูก ๖
นามกจจฺ ายณ ผูก ๑
ไม่ทราบชอื่ ๑ ผูก
หมายเลขอ้างอิง
ประเภท PLCS 4.96
จำ� นวน
อักษร พระสททฺ าวิเสส
ภาษา ๑๐ ผกู
สภาพ อักษรขอม
ขนาด บาลี
สถานท่จี ัดเก็บเดมิ ใบลานขึน้ รา
หมายเหตุ กว้าง ๑๖ ซ.ม., ยาว ๕๔ ซ.ม., สูง ๖ ซ.ม.
กฏุ เิ จา้ คณะเมอื งไชยา, ห้องลา่ ง, ตู้ที่ ๔, ช้นั ที่ ๑
การกกจฺจาย ผกู ๙ มีขอ้ ความวา่ “ประสกมีสกี าอนิ ยนิ ดี
พรอ้ มกันสร้างไวใ้ นพระพทุ ธศาสนา”

360

361

362
โยชนามูลกจฺจาย

รหสั ๑๐๗
สถานทพ่ี บ วดั โพธาราม
เนื้อหา โยชนามูลกจจฺ าย
โยชนานาม ผูก ๒ (๒ ผกู ), ผกู ๓
โยชนาอาขฺยาต ผกู ๑
โยชนามูลกจจฺ ายสนฺธิ ผูก ๑
โยชนามูลลฺ กจจฺ ายณการกผกู ๑
มลู กจฺจายนกฺรติ
นเิ สยฺยการกสมพฺ นธฺ ผูก ๑ – ๒ (ขอมอยุธยา)
ธาตกุ ฺริต
ธาตุกฺรติ ผูก ๑
หมายเลขอ้างอิง
ประเภท PLCS 4.98
จ�ำนวน
อกั ษร พระสัททาวเิ สส
ภาษา ๑๑ ผกู
วันเวลาท่จี าร อักษรขอม
สภาพ บาล/ี ไทย
ขนาด พ.ศ. ๒๓๕๓
สถานที่จัดเก็บเดิม ใบลานขึน้ รา
หมายเหต ุ กว้าง ๑๕.๕ ซ.ม., ยาว ๕๕ ซ.ม., สงู ๕.๕ ซ.ม.
กฏุ เิ จา้ คณะเมอื งไชยา, หอ้ งลา่ ง, ตูท้ ่ี ๔, ช้นั ที่ ๑
ฉลากใบลานเขียนว่า “๏ โยชนามูลกจจฺ าย ๚๛”
ธาตกุ รฺ ติ มขี อ้ ความวา่ “สกี าจยุ้ สรา้ งไวค้ า่ ๑ บาท ๓ สลงึ
๑ เฟ้ือง” โยชนามูลกจฺจายณการก มขี อ้ ความวา่
“โยชนามลุ ลฺ กจจฺ ายณคมั ภรี น์ ้ี เปน็ ของทา่ นอบุ าสกทองสนิ
ผเู้ ป็นบดิ า เป็นของอุบาสกิ าเหมผู้เป็นธิดา มกี ุศลเจตนา

363
สละทรพั ยเ์ ปน็ มลู คา่ จา้ งผกู ละสามสลงึ สรา้ งไวใ้ นพระศาสนา
มหาสิราชวัดหงส์เป็นอุปการ ส�ำเร็จ ณ วัน พฤหัส
เดอื น ๗ ขน้ึ ๑๓ ค่�ำ ปีมะเมยี โทศก พระพทุ ธศกั ราชลว่ งไป
๒๓๕๓ กบั ๒๗ วนั ขอใหเ้ ปน็ ปจั จยั แกพ่ ระนพิ พานโหต”ุ

364

365

สุตตฺ นทิ เฺ ทส

รหัส ๑๐๘
สถานที่พบ วัดโพธาราม
เนื้อหา สุตตฺ นทิ ฺเทส
สตุ ฺรนิเทสสมาสมลู ลฺ กจฺจาย ผกู ๑
สุตรฺ นิทเฺ ทสอุณาทิ ผกู ๑
สุตตฺ นิทฺเทสการก ผูก ๑ – ๒
พฺรสุตตฺ นทิ เฺ ทสตทฺธติ ผูก ๑
สุตตฺ นิทเฺ ทสกรฺ ติ
สตุ รฺ นทิ เฺ ทสอาขยฺ าต ผูก ๑ – ๒
สุตฺตนิทเฺ ทสนาม ผกู ๓
หมายเลขอา้ งอิง
ประเภท PLCS 4.129
จำ� นวน
อักษร พระสทั ทาวิเสส
ภาษา ๙ ผกู
สภาพ อักษรขอม
ขนาด บาลี
ใบลานปดิ ทองทึบ ขนึ้ รา
กว้าง ๑๘ ซ.ม.
สถานทจี่ ัดเก็บเดิม ยาว ๕๖ ซ.ม.
สูง ๗.๕ ซ.ม.
กุฏิเจา้ คณะเมืองไชยา
ห้องล่าง
ตู้ที่ ๔
ชัน้ ที่ ๑

366

367

ปถมสมฺโพธกิ ถา

รหัส ๑๐๙
สถานทพี่ บ วดั โพธาราม
เนอ้ื หา ปถมสมฺโพธิกถา ผูก ๑ – ๑๗, ผกู ที่ ๑๐ ซ�้ำ ๒ ผูก
หมายเลขอา้ งองิ
ประเภท PLCS 2.107
จำ� นวน
อกั ษร พระสูตร
ภาษา ๑๘ ผูก
สภาพ อกั ษรขอม
ขนาด บาลี
สถานทีจ่ ัดเกบ็ เดิม ใบลานปดิ ทองทึบ ขน้ึ รา
กว้าง ๑๙ ซ.ม., ยาว ๕๖ ซ.ม., สงู ๖ ซ.ม.
กุฏิเจ้าคณะเมอื งไชยา, ห้องล่าง, ตทู้ ่ี ๔, ชั้นท่ี ๑

368
มูลกจฺจายน

รหัส ๑๑๐
สถานที่พบ วัดโพธาราม
เนอื้ หา มลู กจฺจายนนาม ผกู ๒
มลู กจจฺ ายนสมาส ผกู ๔
มูลกจฺจายตทธฺ ติ ผูก ๕
มูลกจฺจายนอาขยฺ าต ผูก ๖
มลู กจจฺ ายนกฺรติ ผกู ๗
มลู กจจฺ ายณอุณาทิ ผกู ๘
มูลกจฺจายนการก ผกู ๙
ธาตุอาขยฺ าต ผกู ๑
ธาตกุ ฺริต ผกู ๒
ธาตุอณุ าทิ ผูก ๓
หมายเลขอา้ งอิง
ประเภท PLCS 4.96
จำ� นวน
อกั ษร พระสทั ทาวเิ สส
ภาษา ๑๐ ผูก
สภาพ อักษรขอม
ขนาด บาลี
ใบลานปดิ ทองทึบ, ปดิ ทองลอ่ งชาด
กว้าง ๑๔.๕ ซ.ม.
สถานทจ่ี ดั เก็บเดิม ยาว ๕๕ ซ.ม.
สงู ๖ ซ.ม.
กฏุ เิ จา้ คณะเมืองไชยา
ห้องลา่ ง
ตูท้ ่ี ๔
ชัน้ ที่ ๑

369

370
มลู กจฺจายน

รหสั ๑๑๑
สถานท่ีพบ วัดโพธาราม
เนอ้ื หา มลู กจจฺ ายน
มูลกจฺจายนาม ผกู ๒
ตทฺธิตกจจฺ ายณ ผูก ๕
อณุ าทกิ จจฺ ายณ ผูก ๘
การกมูลกจจฺ ายณ ผูก ๙
ธาตุกรฺ ติ
ธาตุอาขยฺ าต ผูก ๑
ธาตอุ ุณาท
อติ กิ พิ ฺพิ
อาขยฺ าต
หมายเลขอา้ งองิ
ประเภท PLCS 4.96
จ�ำนวน
อกั ษร พระสทั ทาวิเสส
ภาษา ๙ ผูก
สภาพ อกั ษรขอม
ขนาด บาลี
สถานที่จดั เกบ็ เดิม ใบลานปดิ ทองทึบ ผา้ ห่อเป็นผ้าพิมพล์ ายแขก
หมายเหต ุ กว้าง ๑๕ ซ.ม., ยาว ๕๓.๕ ซ.ม., สูง ๕ ซ.ม.
กฏุ ิเจา้ คณะเมอื งไชยา, ห้องล่าง, ตู้ท่ี ๔, ชัน้ ท่ี ๑
ธาตอุ าขยฺ าต ผูก ๑ มีขอ้ ความว่า “ยายจันสร้าง”
อติ ิกพิ ฺพิ มขี ้อความว่า “ยายจันสรา้ งไวใ้ นพระศาสนา”
มูลกจจฺ ายนาม ผกู ๒ มีขอ้ ความว่า “ยายจนั สรา้ งไวใ้ น
พระศาสนา นปจจฺ โยโหตฯุ ”ตทธฺ ติ กจจฺ ายน มขี อ้ ความวา่
“ยายจนั สรา้ งไวใ้ นพระศาสนาแล”อณุ าทผิ กู ๘มขี อ้ ความวา่

371
“ยายจันสร้างไวใ้ นพระศาสนาแล”
ธาตุกรฺ ติ มขี ้อความวา่ “ยายจันสร้างไวใ้ นพระศาสนา”
อาขฺยาต มขี ้อความวา่ “ยายจันสร้าง”
การกมลู กจจฺ ายณ “ยายจันสรา้ งไวใ้ นพระศาสนาฯ”

372

373

พรฺ อภธิ มมฺ ๗ คมั ภีร, มัทรี, วิธรู บัณฑิตชาดก

รหัส ๑๑๒
สถานที่พบ วดั โพธาราม
เนือ้ หา พฺรอภิธมฺม ๗ คมั ภรี ์ ๕ ผูก
มหาเวสสฺ นฺตรชาตก มทั รี
วิธรู บณั ฑติ ชาดก
ประเภท พระอภิธรรม, พระสูตร
จ�ำนวน ๗ ผูก
อกั ษร อักษรขอมอยุธยา (ขอมยอ่ )
ภาษา บาล/ี ไทย
สภาพ ใบลานมจี ติ รกรรม ไมป้ ระกบั ปิดทอง ๑ ดา้ น ไมธ้ รรมดา
๑ ด้าน
ขนาด กว้าง ๑๔ ซ.ม., ยาว ๕๖ ซ.ม., สูง ๕.๕ ซ.ม.
สถานที่จดั เกบ็ เดมิ กุฏเิ จ้าคณะเมอื งไชยา, หอ้ งล่าง, ตู้ที่ ๔, ช้ันที่ ๑

374

375

สตุ ฺตนทิ เฺ ทส

รหัส ๑๑๓
สถานท่พี บ วดั โพธาราม
เนื้อหา สุตฺตนิทฺเทส ประกอบดว้ ย
สุตฺตนเิ ทสสฺ นาม ผกู ๑ – ๒
สตุ ฺตนทิ ฺเทสอาขฺยาต ผูก ๑ – ๒
สุตตฺ นเิ ทสฺสสนทฺ ิ ผูก ๑
สุตตฺ นเิ ทสสฺ สมาส ผูก ๑
สุตตฺ นิเทสฺสการก ผกู ๒
สตุ ตฺ นิทเฺ ทสอุณาทฺท ผกู ๑ จบบริบรู ณฺ ณฺ
สตุ ตฺ นิเทสสฺ ตาททฺ ติ จบบรบิ รู ณฺ ฺณแล
หมายเลขอ้างอิง
ประเภท PLCS 4.129
จ�ำนวน
อักษร พระสัททาวิเสส
ภาษา ๙ ผูก
วนั เวลาทีจ่ าร อักษรขอม
สภาพ บาลี
พ.ศ. ๒๓๒๑ – ๒๓๒๒
ขนาด ใบลานปดิ ทองล่องชาด ผ้าหอ่ เปน็ ผา้ เขียนลายอยา่ ง
สถานท่ีจดั เกบ็ เดมิ รัชกาลที่ ๑
หมายเหตุ กวา้ ง ๑๖ ซ.ม., ยาว ๕๖ ซ.ม., สงู ๗ ซ.ม.
กุฏิเจา้ คณะเมอื งไชยา, ห้องลา่ ง, ตทู้ ี่ ๔, ชัน้ ท่ี ๑
ฉลากใบลานเขยี นว่า “คมภฺ ีรพ์ ฺรสุตตฺ นเิ ทส ๙ ผกู ฯ”
ตวิ้ ไมเ้ ขียนวา่ “สุตตฺ นิทเฺ ทส ๑๑ ผกู ” สุตตฺ นิเทสนาม
ผกู ๒ หนา้ สดุ ทา้ ยมขี อ้ ความ “พทุ ธศกั ราชลว่ งแลว้ ๒๓๒๑
พระวสั สา เศษสงั ขยา ปจี อสมั ฤทธิศก เดอื น ๑๒ แรม
๑๓ ค�่ำ วนั อังคาร เพลาบา่ ยโมงส�ำเร็จ๛”

376
สุตฺตนิเทสฺสสนฺทิ ผูก ๑ “ข้าพระเจา้ เณรทาเขยี นจบวนั
เสาร์ เดอื น ๑๑ ข้นึ ๑๐ คำ�่ จุลศักราชได.้ ..๚”
สุตฺตนิเทสฺสการก ผูก ๑ “พุทธศักราชล่วงแล้ว ๒๓๒๑
พระวสั สา เศษสงั ขยาปกี ุนเอกศก เดือน ๗ ขึน้ ๑๑ ค�ำ่
อบุ าสกรอดมศี รทั ธาสรา้ งสตุ ตฺ นเิ ทสไวส้ �ำหรบั พระศาสนา
เพอื่ จะไวใ้ หเ้ ปน็ ปตมิ าชนตาในพระศาสนาแลฯ”
สุตฺตนิทฺเทสอุณาทฺท ผูก๑ “พุทธศักราล่วงแล้ว ๒๓๒๒
พระวัสสา เศษเดอื น
กบั บส่ี บิ แปดวัน ปัจจุบนั ปกี นุ เอกศก เดอื นแปดปฐมา
สาธ แรม ๑๓ ค�ำ่ ”
สตุ ตฺ นเิ ทสฺสตาททฺ ติ “ข้าพเจ้าเณรทาเขียนแล ทานแลว้
สามฉบบั ”

377

378
พรฺ อาทิกมฺม

รหัส ๑๑๔
สถานทีพ่ บ วดั โพธาราม
เน้อื หา พฺรอาทิกมฺม ผกู ๓ – ๑๓
หมายเลขอ้างอิง
ประเภท PLCS 1.4
จำ� นวน
อกั ษร พระวินยั
ภาษา ๑๑ ผกู
สภาพ อกั ษรขอม
ขนาด บาลี
สถานท่จี ัดเกบ็ เดมิ ใบลานปดิ ทองลอ่ งชาด
หมายเหต ุ กว้าง ๑๗.๕ ซ.ม., ยาว ๕๔ ซ.ม., สูง ๕.๕ ซ.ม.
กุฏิเจ้าคณะเมืองไชยา, ห้องล่าง, ตทู้ ี่ ๔, ช้ันท่ี ๑
ฉลากใบลานเขยี นว่า “พรฺ อาทิกมฺมกถา ๚ ๑๓ ผูก”
ผกู ๑๑ มขี อ้ ความวา่ “ใบปกพลดั เสยี เอาใบอนื่ เถดิ นะเจา้
เณรเอตทฺ เขียนผดิ เสยี ใบหนง่ึ ”

379

พฺรธมมฺ ปท บน้ั ปลาย

รหสั ๑๑๕
สถานทพ่ี บ วดั โพธาราม
เนอื้ หา พฺรธมฺมปท บั้นปลาย ผูก ๒ – ๑๙
หมายเลขอ้างอิง
ประเภท PLCS 2.90
จ�ำนวน
อกั ษร พระสตู ร
ภาษา ๑๘ ผกู
สภาพ อักษรขอม
ขนาด บาลี
สถานทีจ่ ดั เก็บเดมิ ใบลานปิดทองล่องชาด มีราข้นึ
กวา้ ง ๒๖ ซ.ม., ยาว ๕๖ ซ.ม., สงู ๖ ซ.ม.
กฏุ ิเจา้ คณะเมอื งไชยา, หอ้ งลา่ ง, ตูท้ ี่ ๔, ชั้นท่ี ๑

380
มูลปกรณนสิ ฺสย

รหสั ๑๑๖
สถานทพี่ บ วัดโพธาราม
เนอ้ื หา มลู ปกรณนสิ สฺ ย
มูลปกรณนิสสฺ ยอาขยฺ าต ผกู ๑ – ๕
มลู ปกรณนิสสฺ ยอุณาท ผูก ๑ – ๓
มูลปกรณนิสฺสยการก ผูก ๑- ๓
มลู ปกรณนิสฺสย กรฺ ิต ผกู ๑ – ๕
หมายเลขอา้ งองิ
ประเภท PLCS 4.70
จ�ำนวน
อักษร พระสทั ทาวเิ สส
ภาษา ๑๖ ผูก
สภาพ อกั ษรขอม
ขนาด ไทย
สถานท่จี ัดเกบ็ เดิม ใบลานปิดทองทึบ
หมายเหตุ กว้าง ๒๗ ซ.ม., ยาว ๕๕ ซ.ม., สูง ๖ ซ.ม.
กฏุ ิเจา้ คณะเมอื งไชยา, หอ้ งล่าง, ตูท้ ่ี ๔, ช้ันที่ ๑
ฉลากใบลานเขยี นว่า “ธรรมบทบัน้ ปลาย ๒๑ ผูกบรบิ ูรณฯ์
เป็นหนังสือคู่ เรียนฯ”

381

หนังสือพลดั

รหัส ๑๑๗
สถานท่พี บ วดั โพธาราม
เนื้อหา หนังสือพลัด ประกอบดว้ ย
โลกฺขปาลฺลสตุ
มหาวคฺคปาโถ (เผดจ็ ) (ขอมบาลอี ยธุ ยา)
พรฺ ะอานิสงสฺ มหาเวสสฺ นฺตรชาฏกนิฏฐฺ ติ ํ
มุตฺโตทย ๑๙ ไบ พฺระปาฬวี ตุ ฺโตทยฺยบริบูณฺณ
รตนภิมฺมพรฺ วงฺส(ขอมบาลีต้นกรุงรตั นโกสินทร)์
พรฺ พุทฺธโฆสาจารฺย เทานิแล (ขอมบาลีต้นกรงุ
รัตนโกสินทร์)
ติสนปิ าต ฯ ผกู ๒ฯ
พาลปกฺรยิ สตู ตฺ ํ
จลุ พน
ชูชกปพฺพนฏิ ฐฺ ิตํ ผกู ๕ (ขอมอยุธยา)
สรุปพรฺ ะอภิธมมฺ สงฺคห ผกู ๒
ปาจิตตฺ ยิ ํ (ขอมอยุธยา)
ตตปิ กรณํนิฏฐฺ ติ ํ
ปาฬคี ณฺ าภรณกถา
รตั นพมิ พวงส์ (ปกหาย)
พรฺ มิลนิ ทฺ ปณหฺ า ผูก ๔
ต�ำราไตรปิฏก (ขอมอยุธยา)
ไมท่ ราบชอื่
จ�ำนวน ๑๘ ผูก
อักษร อักษรขอมอยธุ ยา – รตั นโกสนิ ทร์
ภาษา บาลี

382

สภาพ ใบลานช�ำรุดกรอบ
ขนาด กวา้ ง ๑๙ ซ.ม., ยาว ๕๖ ซ.ม., สงู ๗ ซ.ม.
สถานท่จี ดั เกบ็ เดมิ กุฏเิ จ้าคณะเมืองไชยา, ห้องลา่ ง, ตู้ที่ ๔, ชน้ั ที่ ๒
หมายเหตุ พฺระอานสิ งฺสมหาเวสสฺ นตฺ รชาฏกนฏิ ฐฺ ิตํ มีข้อความว่า
“พระอานิสงสน์ ้ี
ขา้ พเจา้ อจจฺ อบุ าสกถานถวายแกพ่ ระมหานากฆเถร ขอ
เปน็ ปจั จัยแก่
พระโพธิญาณนั้นเทอญ”
รตนภมิ มฺ พรฺ วงสฺ มขี อ้ ควาวา่ “รตนพมิ พวงศส์ กี าสมี าสรา้ ง
ไวใ้ นพระศาสนา
ใหเ้ ปน็ ปัจจัยแกพ่ ระนพิ พานฯ”
พฺรพุทธฺ โฆสาจารยฺ เทานิแล มขี อ้ ความวา่ “มหาทองฯ”

383

384
พฺรมงฺคลทีปนีอฏฺ กถามงคฺ ลสุตรฺ

รหัส ๑๑๘
สถานท่ีพบ วดั โพธาราม
เนื้อหา พรฺ มงฺคลทปี นีอฏฺ กถามงคฺ ลสตุ ฺร ผกู ๑ – ๒๖
หมายเลขอ้างองิ
ประเภท PLCS 2.149
จ�ำนวน
อกั ษร พระสตู ร
ภาษา ๒๖ ผกู
วนั เวลาที่จาร อักษรขอม
ชือ่ ผ้จู าร บาลี
สภาพ พ.ศ. ๒๓๒๕
ขนาด มหาชู
สถานท่ีจัดเก็บเดมิ ใบลานปดิ ทองทึบ ผ้าหอ่ เป็นผ้าพน้ื
หมายเหตุ กว้าง ๓๐ ซ.ม., ยาว ๕๗ ซ.ม., สูง ๗ ซ.ม.
กุฏเิ จา้ คณะเมืองไชยา, ห้องล่าง, ตทู้ ี่ ๔, ชัน้ ที่ ๒
ฉลากใบลานเขยี นว่า “พฺรวนิ ยขนธฺ ต่างๆ ส�ำเรจฺจตามปฺ
รสงฺค์๚ะ”
ฉลากเขียนว่า “มงฺคลทปิ นีอฏฺกถามงคฺ ลสตุ รฺ ฯ”
ผูกท่ี ๑ มีขอ้ ความว่า “มหาชูจารแล”
ผูกท่ี ๑๒ มีข้อความว่า “พระพุทธศาสนาล่วงแล้วได้
๒๓๐๐ กับ ๒๕ พระ วสั สา เศษเดอื นได้ ๒ เดอื น”
ผกู ที่ ๑๓ มีขอ้ ความว่า “มหาอบุ าสกิ านวนสรา้ ง”

385

386
พฺรมงฺคลทิปนิอฏฺ กถามงคฺ ลสูตร

รหัส ๑๑๙
สถานที่พบ วดั โพธาราม
เน้ือหา พฺรมงคฺ ลทิปนิอฏฺกถามงฺคลสูตร ผกู ๑, ๓, ๗ – ๒๕
หมายเลขอา้ งองิ
ประเภท PLCS 2.149
จ�ำนวน
อักษร พระสตู ร
ภาษา ๒๑ ผูก
สภาพ อักษรขอมตน้ กรุงรตั นโกสนิ ทร์
ขนาด บาลี
สถานทีจ่ ัดเก็บเดมิ ใบลานปดิ ทองล่องชาด ผา้ ห่อเปน็ ผ้ามัศรู
หมายเหต ุ กวา้ ง ๒๖ ซ.ม., ยาว ๕๖ ซ.ม., สงู ๗ ซ.ม.
กุฏิเจ้าคณะเมืองไชยา, หอ้ งลา่ ง, ตูท้ ี่ ๔, ช้นั ท่ี ๒
ฉลากใบลานเขียนว่า “พฺรมหาวคฺคฯ แลอตฺถกถาฯ”
อีกด้านหนงึ่ เขยี นว่า “๏ พฺรมหาวิปาก ๕ ผกู ”

387

พรฺ ธมมฺ ปทอฏฺ กถา – กมพฺ ุชกฺสร

รหสั ๑๒๐
สถานท่ีพบ วัดโพธาราม
เนอ้ื หา พฺรธมมฺ ปทอฏฺ กถา – กมพฺ ุชกฺสร ผกู ๑ – ๑๗, ๒๐
หมายเลขอ้างอิง
ประเภท PLCS 2.90
จำ� นวน
อักษร พระสูตร
ภาษา ๑๘ ผกู
สภาพ อกั ษรขอม
ขนาด บาลี
สถานทจ่ี ดั เกบ็ เดมิ ใบลานกรอบตดิ กนั ขน้ึ รา
กว้าง ๒๔ ซ.ม., ยาว ๕๘ ซ.ม., สงู ๖ ซ.ม.
กฏุ เิ จ้าคณะเมืองไชยา, ห้องล่าง, ตทู้ ี่ ๔, ชั้นที่ ๒

388
พฺรธมฺมปท บนั้ ตน้ , ปถมสมโฺ พธิ ผกู ๖ ทุกฺกรกรยิ า

รหัส ๑๒๑
สถานทพ่ี บ วัดโพธาราม
เนือ้ หา พฺรธมฺมปท บน้ั ตน้ ผกู ๑ (๒ ผูก), ๓, ๕, ๗, ๑๑, ๑๔
(๒ผูก), ๑๕ (๒ ผกู ), ๑๖ – ๒๐,
ปถมสมฺโพธิ ผกู ๖ ทกุ ฺกรกริยา (ขอมอยธุ ยา)
หมายเลขอ้างอิง
ประเภท PLCS 2.90
จ�ำนวน
อักษร พระวนิ ยั
ภาษา ๑๖ ผกู
สภาพ อักษรขอม
ขนาด บาลี
สถานทจี่ ดั เก็บเดมิ ใบลานปิดทองลอ่ งชาด ช�ำรุดมาก
หมายเหตุ กวา้ ง ๒๑ ซ.ม., ยาว ๕๖ ซ.ม., สงู ๖ ซ.ม.
กฏุ เิ จา้ คณะเมอื งไชยา, หอ้ งล่าง, ตู้ที่ ๔, ชั้นท่ี ๒
ผูกท่ี ๑๑ มีข้อความ “ปสก”
ผูกท่ี ๑๔ มีขอ้ ความ “ชือ่ เจา้ เอีย่ มสร้างพระธรรมบท
เอาไว้ในพระศาสนาขอ
ให้พบพระศรอี าริย์เจา้ เถดิ ฯ”
ผูกที่ ๑๔/๒ มีข้อความ “ยายอนิ สีกาแจ่ม เป็นบุตร ได้
สรา้ งพระธรรมบท ผกู ๑ ขอได้พบพระศรีอารยิ ์เจา้ เถดิ ”
ผกู ท่ี ๑๕ มขี อ้ ความ “สรา้ งพระธรรมบทไวใ้ นพระศาสนา
ขอพบพระเมไตร เจา้ เถดิ ฯ”
ผูกที่ ๔/๒ มีข้อความ “มหาค�ำสร้างไว้ในพระศาสนา”
ด้านหลังจารว่า
“สีกาสุนไมบุตรสีต้นได้สร้างพระธรรมบทผูก ๑ ขอพบ
พระศรีอารยิ เ์ จา้ เถิด”

389

390

391

สุตตฺ นทิ เฺ ทส – มลู กจฺจาย ฯลฯ

รหัส ๑๒๒
สถานท่พี บ วดั โพธาราม
เนอื้ หา สุตตฺ นทิ เฺ ทส – มลู กจจฺ าย ประกอบด้วย
นาม ผกู ๑ – ๒
การก ผูก ๑ – ๒
อาขฺยาต
อุณาทิ
สมาส ผกู ๗
ตทฺธติ ผกู ๑
สนฺธิ ผกู ๑
กฺริต
สททฺ ลทฺธิชาลินีฏกี า
พฺรคณฺฐปี าฏิโมกฺขสวํ รสลิ ํ ผกู ๑
ตวั พาลปปฺ โพธิ ผูก ๑
หมายเลขอ้างอิง
ประเภท PLCS 4.129
จ�ำนวน
อกั ษร พระสัททาวิเสส
ภาษา ๑๓ ผกู
สภาพ อักษรขอม
ขนาด บาลี
สถานทจี่ ดั เก็บเดิม ใบลาน
หมายเหต ุ กว้าง ๒๐ ซ.ม., ยาว ๓๖ ซ.ม., สงู ๖ ซ.ม.
กุฏิเจ้าคณะเมอื งไชยา, ห้องลา่ ง, ตู้ที่ ๔, ชัน้ ที่ ๒
ตัวพาลปฺปโพธิมีข้อความว่า “คุณเรืองสร้างไว้ในพระ
ศาสนาขอให้เป็นสาวกของพระพทุ ธเจ้าเถดิ ฯ”

392