MODUL PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS KPM TAHUN 2010

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 232

LAMPIRAN 3

TAHNIA TAHNIA
H !!! H !!!

TAHNIA TAHNIA
H !!! H !!!

TAHNIA TAHNIA
H !!! H !!!

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 233

8.4.4 AKTIVITI 4

BIDANG : Disiplin
TAJUK : Jom Sembang Tentang Buli
OBJEKTIF : Pada akhir aktiviti murid akan dapat :-

MASA 1. Murid dapat mengecam gejala buli yang berlaku disekeliling kita.
SASARAN 2. Murid dapat mengesan kesan-kesan buli terhadap orang lain.
BAHAN 3. Murid dapat mengatahui cara-cara mencegah gejala buli.
: 180 minit
: Kumpulan pembuli dan d buli (10 orang)
: Lampiran 4

LANGKAH :

1. Ucapan Aluan Pengerusi Majlis
2. Ucapan Guru Besar
3. Ceramah ”Perangi Buli di Sekolah” oleh Pegawai Polis Siasatan Jenayah PDRM.

( 1 jam 30 minit )
4. Rehat
5. Latihan dalam kumpulan ( Aiman Tak Kisah – Merujuk Modul 5)

PENILAIAN :

1. Kelemahan diri sendiri disedari dengan tidak menggunakan kelemahan orang
lain untuk mengukur keupayaan diri.

RUMUSAN :
1. Setiap manusia mempunyai kelemahan yang harus diperbaiki.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 234

2. Setiap murid perlu mempunyai asertif diri bagi menangani masalah buli yang
dihadapi.

FALSAFAH :
1. Mencari kelemahan diri sendiri lebih baik daripada mencari kelemahan orang
lain.
2. Kehebatan kita bukanlah senjata untuk menjatuhkan nilai diri orang lain.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 235

8.4.4.1 AKTIVITI 4.1

BIDANG : Disiplin

TAJUK : Aiman Tak Kisah

OBJEKTIF : Pada akhir aktiviti murid dapat :-

1. mengetahui sifat diri.

2. menghargai nilai asertif

3. menerapkan nilai asertif dalam menangani isu-isu buli.

MASA : 90 minit

SASARAN : Kumpulan Pembuli

BAHAN : Borang Senarai semak, kertas A4@ Kertas Majung.

LANGKAH :

1. GBKSM mengedarkan borang senarai semak kepada setiap MURID. (Merujuk
LAMPIRAN MODUL 5 )

2. Setiap murid diminta menanda ( / ) pada ruang ‘Y’ jika item berkenaan
berkaitan dengan diri MURID dan pada ruang ‘T’ jika sebaliknya.

3. Setelah selesai menjawab, murid diminta mengira bilangan “Y” pada borang
tugasan tadi dan tuliskan jumlah di bahagian bawah borang.

4. GBKSM memamuridumkan maksud skor yang diperolehi oleh murid:

a. Skor 1 – 3 (Rendah– Pasif )

b. Skor 4 – 6 (Sederhana - Asertif)

c. Skor 7 – 9 (Tinggi - Agresif)

(Panduan Mentor, lihat nota di bawah)

5. GBKSM meminta murid menjadikan 3 kumpulan kecil mengikut skor (tinggi,
rendah dan sederhana).

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 236

6. Setiap kumpulan diminta berbincang dan menyatakan apakah sifat-sifat diri
yang ada pada diri mereka dan menyenaraikan kebaikan dan kelemahan sifat-
sifat tersebut di dalam kotak seperti di bawah:

7. Setiap kumpulan diminta membentang hasil kerja mereka.
8. GBKSM memberi penekanan berbincang mengenai sifat asertif dan keperluan

kepada seorang murid.
9. Murid diminta berbincang bagaimana hendak menangani simulasi-simulasi /

situasi berikut:
a. Menolak pelawaan membalas dendam dari seorang kawan.
b. Mengelakkan pelawaan rakan lain untuk membuli kawan yang lemah.

PENILAIAN :
1. Berdasarkan senarai semak dan situasi yang dibuat oleh murid.

RUMUSAN :

1. Setiap orang perlu mempunyai asertif diri bagi menangani masalah buli yang
dihadapi.

FALSAFAH : ’Usaha Tangga Kejayaan’

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 237

LAMPIRAN 4

Arahan:
Tandakan (/) pada ruang ‘Y’ jika item berkenaan ada kaitan dengan diri anda dan pada
ruang ‘T’ jika sebaliknya.

BIL ITEM Y T

1 Selesa memberitahu kawan-kawan mengenai apa-apa sahaja yang
ada dalam fikiran saya.

2 Selesa meminta pertolongan dari kawan-kawan dan ahli-ahli
profesional bila menghadapi masalah

3 Berani menyatakan perkataan ‘Tidak’ kepada sesuatu ajakan ke
arah perbuatan salah.

4 Mudah melenting apabila kerja yang saya lakukan tidak menjadi.

5 Akan berterus terang menyatakan bahawa tingkahlakunya telah
menyakitkan hati saya.

6 Selesa bertanya apabila arahan yang diberikan oleh ketua kurang
jelas

7 Akan terus bertanya sehingga saya berpuas hati dengan jawapan
yang diberi

8 Lebih selesa membuat kerja-kerja yang telah saya rancang dari
membuat kerja yang disuruh oleh orang lain

9 Agak mudah marah berbanding dengan kawan-kawan saya yang
lain.

10 Suka kepada perdebatan yang hangat tidak kira sama ada saya
menang atau kalah

JUMLAH SKOR

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 238

8.4.5 AKTIVITI 5

BIDANG : Disiplin
TAJUK : Jom menikmati keindahan taman botani, putrajaya
OBJEKTIF : Pada akhir aktiviti murid dapat :-

1. Murid dapat menimba pengalaman baru di luar sekolah.

2. .Murid menghargai kemudahan awam yang disediakan

MASA : 480 minit

SASARAN : Kumpulan Pembuli

BAHAN : Borang Kebenaran Lawatan.

LANGKAH :

1. GBKSM mendapatkan kebenaran daripada sekolah dan PPD untuk
mengadakan lawatan.

2. Murid meminta kebenaran daripada ibu bapa untuk mengikuti lawatan.

3. GBKSM menjalankan aktiviti `Team Buildings’ untuk mengukuhkan semangat
kekitaan di kalangan murid. ( Merujuk aktiviti 5.1 )

4. Melaksanakan aktiviti `Minda Kreatif’ bagi merangsang minda murid ke arah
pemikiran yang positif. ( Merujuk aktiviti 5.2)

5. Pelaksanaan aktiviti riadah iaitu `Berbasikal Mengelilingi Taman Botani’ sambil
menyenaraikan 10 perkara baik yang anda lihat. (LAMPIRAN 5)

PENILAIAN :

1. Perkembangan minda murid yang negatif dapat di ubah kepada pemikiran
yang positif

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 239

RUMUSAN :
1. Budaya buli boleh mengganggu pandangan dan emosi seseorang

FALSAFAH :
1. Semua manusia boleh memaafkan insan lain
2. Budaya buli boleh menyebabkan tekanan

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 240

8.4.5.1 AKTIVITI 5.1

BIDANG : Disiplin

TAJUK : Beat It ( Team Building )

OBJEKTIF : Pada akhir aktiviti murid dapat:-

1. mengetahui kebaikan dan keunikan pada diri dan orang lain.

2. menyedari bahawa pentingnya kerjasama dalam kumpulan dan
kekurangan yang ada jika keseorangan.

3. Murid dapat menyedari bahawa Buli akan menjauhkan diri kita
daripada orang lain dan akhirnya merugikan diri sendiri juga.

MASA : 60 minit

SASARAN : Kumpulan Pembuli

BAHAN : Suratkhabar lama, radio, CD- “ Beat It ”

LANGKAH :

1. GBKSM menunjukkan suratkhabar yang digulung dan menanya murid bahawa
: “ Apa yang kita boleh lakukan dengan menggunakan surat khabar ini ? “.

2. Setelah dapat jawapan “ pukul orang”, GBKSM menyatakan title hari ini ialah “
Beat It”.

3. GBKSM meminta semua murid membuat satu bulatan dengan berpegang
tangan ( sepanjang masa permainan dijalankan ) sementara salah seorang
daripada mereka dipilih untuk menjadi “ pemukul “ di luar bulatan tersebut.

4. “Pemukul” dikehendaki untuk berhenti memukul setelah muzik dihentikan.

5. “ Pemukul” kedua dan ketiga dipilih satu per satu setelah muzik dihentikan.

6. Murid diminta duduk dalam satu bulatan untuk aktiviti perkongsian perasaan
dan fikiran.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 241

7. Murid diminta untuk berkongsi perasaan apabila a) dipilih menjadi pemukul b)
dipukul c) dipukul kerana kawan disebelahnya cuba mengelakkan diri dan lain-
lain.

8. GBKSM meminta semua murid mengimbas kembali perasaan mereka dan apa
yang berlaku atas orang yang dibuli.

9. GBKSM meminta murid memikirkan cara untuk mengelakkan “pemukul”
sementara menjaga rakan-rakan yang lain.

10. Permainan dijalankan sekali lagi dan perkongsian perasaan dijalankan sekali
lagi.

PENILAIAN :
1. Perkongsian perasaan murid.

RUMUSAN :
1. Semua orang tidak suka dibuli, maka, janganlah buli orang
2. Team-work penting untuk menjayakan sesuatu

FALSAFAH :
1. “ Put yourselves in ones’ shoes”
2. “ No one can live a life all alone without others’ assistance”

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 242

8.4.5.2 AKTIVITI 5.2

TAJUK : Minda Kreatif

OBJEKTIF : Pada akhir aktiviti murid dapat :-

1. Murid dapat melahirkan idea yang sama dengan cara yang
berbeza.

2. Murid dapat mencipta sesuatu yang baru atau mengambil

idea yang sedia ada dengan mengubah dan
mengembangkannya.

MASA : 60 minit

SASARAN : Kumpulan Pembuli

BAHAN : Kertas mahjung, kertas A4, pen marker dan lampiran

LANGKAH :
1. Set induksi.
a. GBKSM meminta murid membilang segiempat yang terkandung dalam
gambarajah.

b. Mengapa leher zirafah panjang?.
2. GBKSM menerangkan langkah-langkah untuk menjadi seorang yang kreatif:-

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 243

a. Jangan terlalu menilai.
b. Bebaskan pemikiran tentang idea-idea ‘gila’,‘bodoh’ atau ‘lucu’
3. Pemikiran kreatif boleh menjadikan idea atau mengambil idea orang lain dan
mengubah atau mengembangkan idea itu dan melahirkan satu idea baru.
4. Murid dibahagikan kepada 2 kumpulan (5 orang). GBKSM memberikan
sekeping kertas mahjung dan pen marker pelbagai warna.
5. GBKSM memberikan masa 30 minit untuk setiap kumpulan melukis:-
a. Pakaian 2020
b. Kereta 2020
c. Rumah 2020
d. Kapal terbang.
6. Murid membentangkan hasil kumpulan masing-masing.
7. Markah idea kreatif diberikan oleh murid lain.

PENILAIAN :
1. Secara pemarkahan yang diberikan oleh kumpulan lain.

RUMUSAN :
1. Semua orang berupaya meningkatkan kreativiti apabila diberi bimbingan.

FALSAFAH : ‘Malaysia Boleh!’

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 244

LAMPIRAN 5

Nama : ___________________________________
Tempat : ___________________________________

Senaraikan 10 Jenis Tumbuhan Yang Terdapat Sepanjang Anda Mengayuh Basikal
Di Taman Botani, Putrajaya.

BIL NAMA TUMBUHAN CATATAN
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 245

8.4.6 AKTIVITI 6

BIDANG : Disiplin
TAJUK : Kem Sahsiah Diri (2 Hari 1 Malam)
OBJEKTIF : Pada akhir aktiviti murid dapat:-

MASA 1. Murid dapat mengubah sikap negatif kepada positif.
SASARAN 2. Murid dapat meningkatakan motivasi ekstrinsik dan intrinsik.
BAHAN : 60 minit
: Kumpulan Pembuli
: Rujuk Lampiran

LANGKAH :
1. Ice Breaking. (Merujuk Aktiviti 6.1)
2. Riadah. ( Merujuk Aktiviti 6.2 )
3. Ceramah ’’Masih ada yang sayang”
4. Treasure Hunt. ( Merujuk Aktiviti 6.3 )
5. Muhasabah Diri. (Merujuk Aktiviti 6.4 )

PENILAIAN :
1. Soal selidik program.

RUMUSAN :

1. Kem Sahsiah Diri merupakan 1 program yang dirangka untuk membantu
murid-murid yang berisiko melakukan salah laku disiplin buli.

2. Sehubungan itu Kem Sahsiah Diri yang dijalankan selama 2 hari 1 malam
diharapkan dapat membanteras gejala buli di sekolah.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 246

FALSAFAH :
1. Semua manusia tidak sempurna.
2. Setiap individu adalah unik dan mempunyai potensi untuk dibangunkan.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 247

8.4.6.1 AKTIVITI 6.1

BIDANG : Disiplin

TAJUK : Ice-Breaking (Bola Tenis)

OBJEKTIF : Pada akhir aktiviti murid dapat:

1. Murid dapat mengenali setiap ahli kumpulan.

2. Hubungan antara GBKSM dengan murid dapat dieratkan.

MASA : 60 minit

SASARAN : Kumpulan Pembuli

BAHAN : Bola Tenis, Radio, Pita Kaset (Mana-mana lagu yang sesuai)

LANGKAH :

1. GBKSM mengarahkan murid membuat bulatan.

2. GBKSM mengedarkan bola tenis kepada ketua kumpulan.

3. GBKSM memainkan lagu di radio dan murid diminta untuk mengedarkan bola
tenis kepada kawan yang berada di dalam kumpulan.

4. Apabila lagu diberhentikan murid yang memegang bola tenis diminta untuk
mengenalkan diri dengan menggunakan simbol diri yang paling mudah
diingati. Contohnya ”Saya Abu, simbol saya PEACE”.

5. Proses ini diteruskan sehingga semua murid mengambil bahagian.

PENILAIAN :

1. Di akhir aktiviti murid dapat menyebut nama rakan dan mengenali rakan-rakan
yang berada di dalam satu kumpulan.

RUMUSAN :

1. Setiap manusia itu unik dan pengalaman kehidupan mempengaruhi tingkah
laku seseorang.

FALSAFAH : Tak kenal maka tak cinta.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 248

8.4.6.2 AKTIVITI 6.2

BIDANG : Disiplin

TAJUK : Riadah (Poco-poco)

OBJEKTIF : Pada akhir aktiviti murid dapat:-

1. Suasana gembira dan seronok di kalangan peserta dapat
diwujudkan selepas aktiviti bersenam.

2. Murid dapat menggunakan kemahiran psikomotor.

MASA : 15 minit

SASARAN : Kumpulan Pembuli

BAHAN : Radio, CD Lagu Poco-poco

LANGKAH :

1. GBKSM menunjukkan teknik poco-poco yang betul kepada murid.

2. Percubaan yang pertama, murid-murid melakukan poco-poco tanpa diiringi
muzik.

3. Percubaan yang kedua murid-murid melakukan poco-poco dengan bantuan
GBKSM.

4. Lagu poco-poco dimainkan, murid-murid melakukan poco-poco sehingga
tamat.

PENILAIAN :
1. Semasa penutup murid-murid diminta untuk melakukan poco-poco.

RUMUSAN :
1. Muzik dapat menenangkan fikiran murid dan membuka hati mereka.

FALSAFAH : ” Badan Sihat Minda Cerdas ”

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 249

8.4.6.3 AKTIVITI 6.3

BIDANG : Disiplin

TAJUK : Treasure Hunt

OBJEKTIF : Pada akhir aktiviti murid dapat:-

1. Semangat berpasukan di antara muridmurid dapat
diwujudkan.

MASA : 90 minit

SASARAN : Kumpulan Pembuli

BAHAN : Kawasan Sekitar Sekolah.

LANGKAH :

1. GBKSM mengarahkan mengedarkan senarai barangan yang perlu dicari oleh
murid

PENILAIAN : Soal selidik program.

RUMUSAN :

1. Kem Sahsiah Diri merupakan 1 program yang dirangka untuk membantu
murid-murid yang berisiko melakukan salah laku disiplin buli.

2. Sehubungan itu Kem Sahsiah Diri yang dijalankan selama 2 hari 1 malam
diharapkan dapat membanteras gejala buli di sekolah.

FALSAFAH :
1. Semua manusia tidak sempurna.
2. Setiap individu adalah unik dan mempunyai potensi untuk dibangunkan.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 250

8.4.6.4 AKTIVITI 6.4

BIDANG : Disiplin

TAJUK : Muhasabah Diri.

OBJEKTIF : Pada akhir aktiviti murid dapat :-

1. Murid dapat mengenali nilai-nilai murni yang ada dalam diri.

2. Murid akan mengubah tingkahlaku negatif kepada positif.

MASA : 60 minit

SASARAN : Kumpulan Pembuli

BAHAN : LCD dan Laptop.

LANGKAH :

1. GBKSM menayangkan video clip kesusahan ibu melahirkan anak.

2. GBKSM bermain dengan emosi murid dengan provokasi terhadap tindakan
murid yang melakukan gejala buli.

3. GBKSM menerangkan bahawa setiap manusia pasti pernah melakukan
kesilapan, tetapi jalan untuk berubah pasti ada.

4. GBKSM memperdengarkan lagu Allahyarham Sudirman yang bertajuk ”Ayah
dan Ibu”, dan murid diarahkan untuk menyanyi bersama.

PENILAIAN :
1. Melalui air muka yang ditunjukkan semasa slaid show ditayangkan.

RUMUSAN :

1. Setiap manusia dilahirkan tidak sempurna dan pasti pernah melakukan
kesilapan.

FALSAFAH : Jika sesat, kembalilah semula ke pangkal jalan.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 251

8.4.7 AKTIVITI 7

BIDANG : Disiplin
TAJUK
OBJEKTIF : Refleksi Akademik

MASA : Pada akhir aktiviti murid dapat :-
SASARAN
BAHAN 1. Murid-murid mengetahui tentang perubahan dan kebaikan
yang mereka dapati sepanjang program ini dijalankan.

2. Murid-murid dapat menampakkan perubahan akademik yang
dibawa akibat daripada perubahan sikap.

: 60 minit

: Kumpulan Pembuli

: Kertas Lukisan, Pen Warna Biru, Merah & Hitam

LANGKAH :

1. GBKSM menunjukkan contoh Sebuah Peta Minda yang berwarna-warni.

2. GBKSM bertanya mengenai pendapat murid tentang peta minda tersebut.
(samaada menarik atau tidak menarik dengan pelbagai warna)

3. GBKSM menerangkan bagaimana ingin membentuk peta minda tersebut
berdasarkan kreativiti murid.

4. GBKSM mengarahkan setiap murid melukis peta minda berdasarkan satu tajuk
yang diambil daripada apa-apa matapelajaran. Contoh: Sains Tahun 5, tajuk
“State of Matter”.

5. Setiap murid diminta membentangkan peta minda mereka.

6. GBKSM memberi rumusan daripada aktiviti yang dijalankan.

PENILAIAN :

1. Supaya murid mengetahui dan mengenalpasti akan perubahan yang ada dalam
diri mereka dari masa ke semasa

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 252

RUMUSAN :
1. Berubah sedikit lebih bermakna daripada tidak ada perubahan langsung.

FALSAFAH :
1. Perubahan daripada yang lemah kepada yang baik amat penting dalam diri
seseorang itu agar hidup lebih bermakna

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 253

8.4.8 AKTIVITI 8

BIDANG : Disiplin
TAJUK : Konsultansi Ibubapa
OBJEKTIF : Pada akhir aktiviti murid dapat:-

MASA 1. Mengeratkan hubungan silaturrahim antara ibu bapa, GBKSM
SASARAN dan murid-murid.
BAHAN
2. Membantu murid-murid yang terlibat untuk memperbaiki diri
mereka dengan tanggungjawab bersama ibu bapa dan GBKSM

: 60 minit
: Kumpulan Pembuli
: Kad Prestasi Diri

LANGKAH :

1. Ucapan Aluan Pengerusi Majlis (GBKSM)
2. Perbincangan Kad Prestasi Diri
3. Aktiviti Soal Jawab
4. Bersurai

PENILAIAN :

1. Supaya ibu bapa, GBKSM-GBKSM dan murid yang terlibat mengetahui dan
mengenalpasti akan perubahan yang ada dalam diri mereka dari masa ke
semasa.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 254

RUMUSAN :
1. Kerjasama daripada ibu bapa dan GBKSM-GBKSM penting dalam usaha
mencegah kes buli di sekolah

FALSAFAH :

1. Melahirkan murid yang mempunyai kesedaran diri yang tinggi dari masa ke
semasa.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 255

8.4.9 AKTIVITI 9

BIDANG : Disiplin

TAJUK : Gotong Royong di sekitar kawasan sekolah.

OBJEKTIF : Pada akhir aktiviti murid dapat:-

1. mewujudkan semangat bekerjasama dan bantú-membantu
diantara GBKSM dengan murid.

2. Meningkatkan konsep imej kendiri.

MASA : 300 minit.

SASARAN : Kumpulan Pembuli

BAHAN : Kawasan Sekitar Sekolah Yang Dirasakan sesuai.

LANGKAH :

1. GBKSM boleh mengadakan gotong royong di sekitar kawasan sekolah yang
dirasakan sesuai seperti Taman Mini Sains, Tanaman Herba Kemahiran Hidup,
dan sebagainya.

2. Sepanjang aktiviti gotong royong dijalankan GBKSM menerapkan nilai-nilai
positif.

3. Murid-murid yang terlibat diberikan penghargaan semasa perhimpunan rasmi
sekolah.

PENILAIAN :

1. Penilaian dijalankan berdasarkan kebersihan kawasan yang telah dibersihkan.

RUMUSAN :

1. Aktiviti gotong royong yang dijalankan dapat membantu murid-murid untuk
meningkatkan konsep imej kendiri.

FALSAFAH : Bekerjasama amalan mulia.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 256

8.4.10 AKTIVITI 10

BIDANG : Disiplin
TAJUK : Aktiviti Ziarah Menziarahi
OBJEKTIF : Pada akhir aktiviti murid dapat :-

MASA 1. Murid-murid dapat mengenali dengan lebih rapat diantara satu
SASARAN sama lain.
BAHAN
2. Murid-murid berasa dihargai dan dipunyai sesama mereka
: 60 minit
: Kumpulan Pembuli
: Kereta

LANGKAH :

1. GBKSM akan membawa murid-murid ke rumah masing-masing untuk tujuan
ziarah

2. GBKSM dan murid akan menziarahi dari rumah ke rumah ahli kumpulan
tersebut.

3. GBKSM dan murid akan bertemu dengan keluarga masing-masing sambil
berbual-bual mengenai program yang dijalankan.

4. Murid diminta menyatakan perasaan mereka apabila kawan-kawan dan
GBKSM datang menziarahi rumah mereka

PENILAIAN :

1. Murid-murid dapat mengeratkan lagi hubungan silaturrahim diantara satu
sama lain.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 257

RUMUSAN :
1. Masih ada yang sayang dan prihatin.

FALSAFAH :
1. Kasih sayang amat penting dalam hidup seseorang kerana dengan adanya
kasih sayang maka seseorang manusia itu akan menghargai dan dihargai orang
lain.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 258

8.4.11 AKTIVITI 11

BIDANG : Disiplin

TAJUK : Refleksi Diri (Kelompok)

OBJEKTIF : Pada akhir aktiviti murid dapat:-

1. mengetahui tentang perubahan dan kebaikan yang mereka
dapati sepanjang program ini dijalankan.

2. keyakinan diri bahawa “ semua orang adalah baik dan
berpotensi mengubah sikap ke arah yang lebih sempurna”

MASA : 60 minit

SASARAN : Kumpulan Pembuli

BAHAN : Radio, CD – “Musical Medicine”

LANGKAH :

1. GBKSM memainkan musical medicine dan suruh murid mendengarnya dengan
mata yang pejam.

2. Selepas satu minit, GBKSM menanya murid perasaan murid mendengar muzik
tersebut.

3. GBKSM menjelaskan aktiviti yang akan dilakukan untuk perjumpaan kali ini.

4. GBKSM meminta semua murid baring atas lantai dan mengikut arahan GBKSM.

5. GBKSM memimpin semua murid relaks (dari kepala ke kaki).

6. GBKSM memimpin semua murid memikir balik keadaan murid pada
perjumpaan pertama dan perubahan yang berlaku.

7. GBKSM memipin semua murid duduk dalam bulatan dan memulakan aktiviti
perkongsian perasaan murid dan perubahan murid.

8. GBKSM menyedarkan semua murid bahawa : memang susah untuk tukar
pendapat orang lain kepada murid yang pernah buli (golongan yang

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 259

menghadapi rintangan); kepuasan dan kesayangan yang didapati selepas ubah
sikap (golongan yang berjaya mendapati bantuan dan sokongan)

PENILAIAN :

1. Murid dapat berterima kasih atas diri (ada hati untuk mengubah sikap) DAN
orang lain (samada yang memberi rintangan atau menolong MURID dalam
proses pengubahan sikap)

RUMUSAN :

1. Pengubahan sikap ke arah yang lebih baik ini merupakan satu usaha sepanjang
hidup kita.

FALSAFAH :
1. Semua orang berpotensi untuk mengubahkan diri ke arah yang lebih baik.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 260

9.0 PROGRAM DISIPLIN VANDALISME

PROGRAM
KATAKAN
TIDAK PADA
VANDALISME

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 261

9.1 PANDUAN PELAKSANAAN

9.1.1 PENDAHULUAN

Vandalismeatau Laku Musnah merujuk kepada tabiat seseorang membinasakan harta

benda awam dan juga harta benda orang lain. Pada lazimnya, laku musnah dianggap

sebagai satu bentuk jenayah,

tetapi pada keadaan tertentu,

vandalismemerupakan satu

BIDANG DISIPLIN - VANDALISME bentuk ritual yang dilakukan oleh

AKTIVITI golongan manusia yang tidak puas

BIL TAJUK hati terhadap keadaan
1 Salam Mesra
2 Mencari Kenalan masyarakat.
3 Mengapa Kita di Sini
4 Aku adalah Juara Jenayah laku musnah
5 Minda Kreatif biasanya merujuk kepada
6 Simulasi Basmi Vandalisme perbuatan merosakkan harta
7 Harta Kesayangan benda awam seperti papan tanda,
kerusi awam, perhentian bas,
Melukis Mural ‘Katakan TIDAK pada telefon awam dan juga tandas
8 Vandalisme’ awam. Kelakuan ini biasanya
dilakukan remaja yang terlibat
9 Deklamasi Sajak- Anti Vandalisme dalam budaya lepak.
Lawatan dalam Kawasan Sekolah-
Vandalisme juga biasanya
10 Elakkan vandalisme dianggap sebagai suatu cara untuk
melepaskan rasa geram, ataupun
11 Sekolahku Ceria Tanpa Vandalisme satu cara untuk menghilangkan
12 Motivasi Mencegah Vandalisme
13 Cipta Impian
14 Pengurusan Masa

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 262

kebosanan semata-mata. Walaupun motif mereka adalah begitu ringan, tetapi
masyarakat awam terpaksa menanggung kerugian yang besar.

Sekiranya senario ini berterusan, kemajuan negara tidak akan tercapai dan
tidak akan memberi pengertian yang bermakna dari segi tahap tamadun masyarakat
itu sendiri.

9.1.2 MATLAMAT

Program ‘Katakan TIDAK kepada Vandalisme’ ini diharap dapat mendidik jiwa dan
pelakuan murid untuk menjadi seorang yang berakhlak mulia dan mempunyai
kesedaran kendiri. Bakat serta kebolehan kumpulan murid yang melakukan salah laku
vandalisme ini perlu dikembangkan ke arah pelakuan yang positif. Adalah menjadi
tanggungjawab guru dan guru bimbingan dan kaunseling khususnya untuk
membimbing dan menunjuk arah kepada murid.

9.1.3 OBJEKTIF
Pada akhir program ini murid akan dapat :
9.3.1. Mencegah masalah vandalisme yang berlaku di sekolah.
9.3.2. Mengurangkan berlakunya masalah vandalisme di sekolah.
9.3.3. Memahami kesan daripada melakukan salah laku vandalisme di sekolah.
9.3.4. Memupuk semangat sayangkan harta benda sekolah.

9.1.4 SASARAN
Murid-murid yang melakukan salah laku vandalisme di sekolah.

9.1.5 PELAKSANAAN
9.1.5.1. Salam Mesra

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 263

9.1.5.2. Mencari Kenalan
9.1.5.3. Mengapa Kita di Sini
9.1.5.4. Aku adalah Juara
9.1.5.5. Minda Kreatif
9.1.5.6. Simulasi Basmi Vandalisme
9.1.5.7. Permainan dan Pertandingan
9.1.5.8. Harta Kesayangan
9.1.5.9. Melukis Mural ‘Katakan TIDAK pada Vandalisme’
9.1.5.10. Deklamasi Sajak- Anti Vandalisme
9.1.5.11. Lawatan dan Gotong Royong
9.1.5.12. Lawatan dalam Kawasan Sekolah- Elakkan vandalisme
9.1.5.13. Sekolahku Ceria Tanpa Vandalisme
9.1.5.14. Pencegahan Vandalisme
9.1.5.15. Motivasi Mencegah Vandalisme
9.1.5.16. Cipta Impian
9.1.5.17. Pengurusan Masa

9.1.6 PENILAIAN
1. Soal selidik diri Pra dan Post
2. Pencapaian akademik (Borang PATS/Headcount)
3. Borang maklumbalas Perubahan Tingkahlaku Pelajar

9.1.7 Penutup

Adalah menjadi harapan semoga program ini dapat memberi panduan kepada guru-
guru khususnya guru kaunseling untuk merancang dan melaksanakan kaunseling

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 264

berfokus khas untuk murid-murid yang berisiko tinggi terhadap salahlaku vandalisme.
Mencegah adalah lebih baik dari merawat, usaha untuk merawat lebih baik dari
berserah tanpa usaha.

9.2 PROSES KERJA

Bil Proses Kerja Tempoh Personalia Catatan

Guru Disiplin, Laporan Data
SSDM, Soal
Guru kelas, Selidik,
Catatan
1. Mengesan dan mengenalpasti murid Januari Guru Mata Pemerhatian
berdasarkan maklumat. (2 minggu) Pelajaran,
Pentadbir, PRS, Borang’A’

Guru Asrama, Surat
makluman
GBKSM kepada ibu
bapa/ penjaga.
2. Menyenaraikan nama murid berdasarkan Januari GBKSM Merasionalkan
maklumat yang diterima. ( Seminggu) murid
mengapa
3. Mengadakan perjumpaan dengan murid Februari GBKSM
yang terpilih ( 1 hari)

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 265

4. Mendapatkan maklumat peribadi murid Februari GBKSM mereka
yang terlibat. (Seminggu) dipanggil.
Borang BD
murid

5. Hantar maklumat awal murid kepada Februari GBKSM/ Laporan dan
Pengetua/Guru Besar dan GPK HEM (Seminggu) Pengetua/Guru salinan
Besar dan GPK borang’A’
Mengadakan perbincangan dengan Januari- HEM
November Modul
6. kaunselor/Guru Bimbingan untuk ( Sepanjang GBKSM Kaunseling
menyediakan Modul Latihan Berstruktur Tahun) Berfokus
Februari GBKSM ( Vandalisme)
dan Kaunseling Berfokus ( 1 hari)
Januari- GBKSM Borang
7. Menjalankan ujian pra sebelum aktiviti. November UjianPra
(Sepanjang GBKSM
8 Murid mengikuti proses kaunseling Tahun) Laporan Sesi
individu, kelompok atau program khas. Oktober GBKSM
( 1 hari) Borang Ujian
9. Menjalan ujian post selepas aktiviti GBKSM Post
Oktober GBKSM/ Borang Ujian
10. Membuat analisis ujian pra/post. ( seminggu) Pengetua/ Guru Pra
Besar Borang Ujian
11. Menyediakan pelaporan keberkesanan. November GBKSM/ PPD Post
( Seminggu) GBKSM/JPN Laporan
12. Berbincang / bentangkan laporan kepada Analisis
Pengetua/ Guru Besar. November GBKSM Laporan
( 1 hari) Keberkesanan
13. Menghantar laporan kepada PPD
November Laporan
14. Menghantar Laporan kepada Unit HEM ( 1 hari)
JPNS November Laporan
( 1 hari)
15. Tindakan susulan. September- Laporan
November
( 3 bulan) Modul Baru

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 266

9.3 CARTA ALIRAN

MULA Berbincang antara Guru Bimbingan dan Kaunseling bersama Guru Disiplin.

MULA Mesyuarat Jawatankuasa Induk dan Jawatankuasa Pelaksana.

. Mengesan murid berdasarkan maklumat daripada pelbagai sumber.

KMuemmpbuelkriamn amkulurmidadtaanwbaelrkikeapnadpaenPenragnegtauna/dGaunruraBseiosnaar/lkGaPnK HmEeMreka
serta borang makluman kepada ibu bapa /penjaga.
Mengadakan perbincangan antara Guru Bimbingan dan Kaunseling yang lain.
Mengisi borang BD Murid.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 267

Mengadakan Ujian Pra/ Sesi / Ujian post / Analisis

Tidak capai objektif- Sesi kaunseling individu atau
sesi kaunseling kelompok

Menyediakan laporan/ Bentang laporan kepada Pengetua/ Guru
Besar/ GPK HEM

TAMAT
Hantar maklumat awal ke PPD & Unit HEM JPN.

9.4 POGRAM KATAKAN TIDAK PADA VANDALISME
9.4.1 AKTIVITI 1

BIDANG : Disiplin

TAJUK : Salam Mesra

OBJEKTIF : Pada akhir aktiviti murid dapat :

1. Berinteraksi di antara satu sama lain

2. Mencungkil daya usaha inisiatif dan menguji daya ingatan
murid.

MASA : 60 minit

SASARAN : Kumpulan Vandalisme

BAHAN : Borang A, pen atau pensil.

LANGKAH :

1. Guru mengedarkan borang A (Lampiran 1) kepada setiap murid.

2. Berikan penerangan kepada murid bahawa mereka dikehendaki mendapatkan
maklumat mengenai rakan-rakan mereka dan mencatitkan dalam borang A
yang diberikan. Masa yang diberikan hanya 10 minit dan murid dikehendaki
mendapatkan maklumat seberapa banyak rakan mereka.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 268

3. Setelah tempoh masa yang diberikan tamat, murid dikehendaki
mengumpulkan borang A. Murid ini dipanggil dan diuji ingatannya mengenai
catitan yang dibuat.

4. Perbincangan dibuat dengan meneroka perasaan dan pengalaman yang
diperolehi semasa melakukan aktiviti.

PENILAIAN :
1. Menilai murid berdasarkan kecekapan mendapatkan maklumat.
2. Menilai murid berdasarkan daya ingatan murid tersebut.

RUMUSAN :
1. Setiap manusia mempunyai daya ingatan yang berbeza.
2. Kebolehan seseorang itu tidak sama.

FALSAFAH :
1. Jika berkehendakkan sesuatu kita mestilah berusaha, maklumat tidak datang
bergolek.
2. Latihan memberanikan diri khususnya dalam berinteraksi dengan orang yang
baru dikenali.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 269

LAMPIRAN 1

BORANG A

Nama Tarikh Matapelajaran Makanan Kegemaran Perkara Perkara
lahir (disukai) (disukai) masa yang yang tidak
lapang disukai
disukai

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 270

9.4.2 AKTIVITI 2

BIDANG : Disiplin
TAJUK : Mari Berkenalan
OBJEKTIF : Pada akhir aktiviti murid dapat :

MASA 1. Membina kepercayaan sesama murid.
SASARAN 2. Memupuk kemesraan.
BAHAN 3. Menanam rasa penting dan dihargai.
4. Membina sikap kerjasama dalam satu pasukan.
: 60 minit
: Kumpulan Vandalisme
: Kertas nota senikata lagu

Lagu pilihan:
1. Lompat Si katak Lompat
2. Can Mali Can
3. Rasa Sayang hey
4. Fikirkan Boleh

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 271

5. Bangau oh Bangau
LANGKAH :

1. Mengedarkan senikata lagu kepada murid (setiap satu lagu untuk 8-10 orang
murid).

2. Mereka perlu merahsiakan senikata lagu yang diterima.
3. Setiap murid akan menghafal nada lagu tersebut secara senyap.
4. Murid akan diminta menyanyikan lagu tersebut secara’humming’ (dengungan

suara) dan mencari rakan yang menyanyikan nada yang sama untuk berkumpul
di satu tempat.
5. Murid terus menyanyi lagu masing-masing secara ‘humming’ dalam kumpulan
mereka.
6. Setiap kumpulan akan diminta menyanyikan senikata lagu sebenar masing-
masing secara bergilir-gilir.
7. Kumpulan diminta memilih ketua dan memimpin kumpulan untuk aktiviti
berkenalan.

PENILAIAN :
1. Menilai berdasarkan kemahiran mendengar dengan aktif.

RUMUSAN :
1. Mengaitkan aktiviti yang dijalankan dengan kehidupan harian, misalnya
kemahiran mendengar di dalam kelas.
2. Berkongsi pengalaman semasa menjalankan aktiviti.

FALSAFAH :
1. Malu bertanya sesat jalan.
2. Malu berkayuh perahu hanyut.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 272

3. Usaha tangga kejayaan.

LAMPIRAN 2

Lompat Si Katak Lompat
Lompatlah Tinggi tinggi
Cepatlah adik cepat
Cepatlah bangun pagi-pagi.
Di mana dia anak kambing saya,
Anak kambing saya di bawah pohon jambu
Di mana dia buah hati saya,
Buah hati saya yang pakai baju biru
Can mali can oi oi
Can mali can oi oi
Can mali can ketipung payong
Rasa sayang eh rasa sayang sayang eh,
Eh lihat nona jauh rasa sayang sayang eh,

Jika kau fikirkan kau boleh
Kau hampir boleh melakukan
Jika kau fikirkan ragu-ragu
Usahamu tidak menentu

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 273

Bangau oh bangau, kenapa engkau kurus
Macam mana aku tak kurus
Ikan tak mahu timbul, Ikan tak mahu timbul

9.4.3 AKTIVITI 3

BIDANG : Disiplin

TAJUK : Mengapa Kita di Sini

OBJEKTIF : Pada akhir aktiviti murid dapat :

1. Mengenalpasti keperluan mempelajari sesuatu yang baru.

2. Membina semangat kerjasama dalam pasukan.

MASA : 60 minit

SASARAN : Kumpulan Vandalisme

BAHAN : Kertas mahjong dan pen marker

LANGKAH :

1. Murid secara bertiga cuba mencari jawapan kepada soalan berikut:

a. Mengapa Kita Di Sini?

b. Apa isu yang perlu kita bincangkan?

2. Setiap kumpulan bertiga menulis pada kertas mahjong dan di tampal pada
dinding. Isu yang sama dicantumkan dan akhirnya memilih tiga yang paling
penting.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 274

3. Guru memberi fokus perbincangan untuk mewujudkan kerjasama bagi
mencapai matlamat:

4. Mewujudkan kerjasama untuk mencapai matlamat bersama.
5. Saling menghormati, persefahaman, toleransi dan komitmen.
6. Tidak ada jalan mudah bagi mencapai matlamat.
7. Guru menyatakan matlamat aktiviti.

Penilaian : Penilaian berdasarkan penglibatan ahli kumpulan.

Rumusan :
1. Setiap ahli perlu memberikan kerjasama dalam aktiviti yang dijalankan.
2. Setiap ahli diberikan peluang untuk memberikan pendapat dan cadangan
masing-masing.

FALSAFAH :
1. Muafakat membawa berkat
2. Bulat air kerana pembentung, bulat manusia kerana muafakat.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 275

9.4.4 AKTIVITI 4

BIDANG : Disiplin

TAJUK : Aku Adalah Juara

OBJEKTIF : Pada akhir aktiviti murid dapat :

1. Belajar hormat menghormati antara satu sama lain.

2. Berinteraksi dengan selesa, tidak gementar dan tidak takut.

MASA : 60 minit

SASARAN : Kumpulan Vandalisme

BAHAN : Tiada

LANGKAH :

1. Setiap kumpulan diberi masa 2 minit untuk membuat tepukan kumpulan.

2. Setiap kumpulan dikehendaki menghantar wakil kumpulan yang mempunyai
kriteria-kriteria yang berikut:

a. Suara yang paling merdu

b. Ahli kumpulan yang paling tinggi

c. Senyuman yang paling manis

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 276

d. Suara yang paling manja
e. Suara yang paling kuat
3. Murid menyatakan perasaan masing-masing berdasarkan aktiviti yang telah
dijalankan.

Penilaian :
1. Penilaian berdasarkan penglibatan ahli kumpulan.

Rumusan :
1. Setiap ahli perlu memberikan kerjasama dalam aktiviti yang dibuat.
2. Setiap individu mempunyai kelebihan yang dianugerahkan oleh Tuhan.

Falsafah :

1. Yakin Boleh!

2. Kelebihan diri haruslah dihargai oleh setiap orang.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 277

9.4.5 AKTIVITI 5

BIDANG : Disiplin

TAJUK : Minda Kreatif

OBJEKTIF : Pada akhir aktiviti murid dapat:-

1. Melahirkan idea yang sama dengan cara yang berbeza.

2. Mencipta sesuatu yang baru atau mengambil idea yang sedia
ada dengan mengubah dan mengembangkannya.

MASA : 60 minit

SASARAN : Kumpulan Vandalisme

BAHAN : Kertas mahjong, kertas A4, pen marker dan lampiran 3.

LANGKAH :

1. Set induksi.

a. Guru Kaunseling meminta murid membilang segiempat yang terkandung
dalam gambarajah.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 278

b. Mengapa leher zirafah panjang?.
2. Guru menerangkan langkah-langkah untuk menjadi seorang yang kreatif:-

a. Jangan terlalu menilai.
b. Bebaskan pemikiran tentang idea-idea ‘gila’,‘bodoh’ atau ‘lucu’
3. Pemikiran kreatif boleh menjadikan idea atau mengambil idea orang lain dan
mengubah atau mengembangkan idea itu dan melahirkan satu idea baru.
4. Murid dibahagikan kepada 4 kumpulan (8 hingga 10 orang). Guru memberikan
sekeping kertas mahjong dan pen marker pelbagai warna.
5. Guru memberikan masa 30 minit untuk setiap kumpulan untuk menambahkan
lakaran pada lampiran yang diberikan.
6. Murid membentangkan hasil kumpulan masing-masing.
7. Markah idea kreatif diberikan oleh murid lain.

PENILAIAN : Secara pemarkahan yang diberikan oleh kumpulan lain.

RUMUSAN :
1. Setiap murid berupaya meningkatkan kreativiti apabila diberi bimbingan.

FALSAFAH : ‘Malaysia Boleh!’.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 279

LAMPIRAN 3

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 280

9.4.6 AKTIVITI 6

BIDANG : Disiplin

TAJUK : Simulasi-Basmi Vandalisme

OBJEKTIF : Pada akhir aktiviti murid dapat :

1. Murid membuat pendedahan kendiri dan berkenalan
sesama sendiri.

MASA : 60 minit

SASARAN : Kumpulan Vandalisme

BAHAN : Gambar-gambar (Lampiran 4) , sampul surat, lampiran situasi

(Lampiran 5).

LANGKAH :

1. Guru memperlihatkan gambar-gambar suasana kondusif dan gambar-gambar
yang telah dicemari dengan vandalisme.

2. Murid diminta memberikan respon terhadap gambar yang telah diperlihatkan.

3. Guru memberikan satu sampul surat yang mengandungi situasi untuk murid
membuat simulasi.

PROGRAM KAUNSELING BERFOKUS 281

4. Berdasarkan simulasi tersebut guru meminta murid lain memberikan
pandangan .

5. Guru menegaskan bahawa perbuatan vandalisme merupakan satu perbuatan
yang tidak sepatutnya dilakukan kerana boleh memberikan kesusahan kepada
orang lain.

PENILAIAN :
1. Berdasarkan simulasi yang dilakukan dan pandangan dari rakan lain.

RUMUSAN :

1. Manusia sentiasa berhadapan dengan pelbagai emosi yang tidak dapat dikawal
yang boleh menyebabkan mereka tidak mampu membuat pertimbangan
dengan waras dan melakukan perbuatan yang tidak sepatutnya seperti
vandalisme. Dengan itu, mereka mesti bijak bertindakbalas terhadap emosi
tersebut.

FALSAFAH :
1. Kita jangan buat perkara yang tidak digemari oleh orang lain
2. sebagaimana kita tidak suka perkara itu dilakukan ke atas diri kita.