H H ท ๙/ผ.๔ หนว ยการเรยี นรูท่ี ๙ สรางสรรคงานเขยี น ช้นั ประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู (สำหรบั นักเรยี น) กลมุ สาระการเรยี นรภู าษาไทย ภาคเรยี นที่ ๒ ช้นั ประถมศึกษาปท ่ี ๒ (ฉบบั ปรบั ปรุง) 45
H H ท ๙/ผ.๕
กจิ กรรมเติมค�ำ
เติม “มะ” หรอื “กระ” ลงในรูปภาพให้ได้ค�ำท่ีสมบรู ณ์
..........................ยม ..........................ทง ..........................บอก
..........................กรดู ..........................ดงึ ..........................กอก
..........................บงุ ..........................ถาง ..........................แวง้
..........................บอง
46 ชดุ กิจกรรมการเรียนรู (สำหรับนกั เรียน) กลมุ สาระการเรยี นรภู าษาไทย ภาคเรยี นที่ ๒ ชน้ั ประถมศกึ ษาปท ่ี ๒ (ฉบับปรับปรุง)
๑๐หนวยการเรียนรทู ี่
คำขวัญ คำคม
47
48 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู (สำหรบั นกั เรียน) กลุม สาระการเรียนรภู าษาไทย ภาคเรยี นที่ ๒ ชน้ั ประถมศึกษาปท ี่ ๒ (ฉบบั ปรบั ปรุง)
H H ท ๑๐/ผ.๑ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
แบบทดสอบก่อนเรียน
หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ ๑๐ คำ�ขวญั ค�ำ คม (ความกตัญญ)ู ช ัน้ ประถมศึกษาปที ่ี ๒
ค�ำ ช้ีแจง เขียนเคร่อื งหมาย × ทบั ตัวอกั ษรหน้าคำ�ตอบทีถ่ ูกต้อง
๑. ขอ้ ใดเปน็ คำ�ขวญั
ก. ตืน่ เชา้ อากาศสดใส
ข. อา่ นทุกวัน ทำ�ให้ฉลาด
๑๐ ๒.ห คขน้อ. ใอว ดายกไมากศใ่ าชเป่รคน็ เำ�พรขษิียวัญนชีวรติ ูทจะ่ี ส้ัน
ก. ประเทศเป็นบา้ น ทหารเป็นร้วั
คำขวัญ คำคม ข. อา่ นทกุ วนั สร้างสรรค์ปัญญา
ค. เมอื งไทยจะร่งุ เรอื งเพราะมีวินัย
๓. ข้อใดเป็นค�ำ คม
ก. กินเพื่ออยู่ มิใช่อยู่เพ่อื กนิ
ข. ต้นไมม้ ปี ระโยชน์ตอ่ มนษุ ย์
ค. ขับรถระวงั คน เดินถนนระวังรถ
๔. ข้อใด ไม่ใช่ ค�ำ คม
ก. ขาดทุนคือกำ�ไร
ข. ความงามไมค่ งที่ ความดีสิคงทน
ค. ยาเสพตดิ มพี ิษรา้ ย ท�ำ ลายอนาคต
๕. ข้อใดเปน็ คำ�คม
ก. กินดอี ยูด่ ี
ข. ความรกั ของหนมุ่ สาว
ค. ไม่มีใครรกั เราเท่าพอ่ แม่
ชดุ กิจกรรมการเรียนรู (สำหรับนักเรียน) กลมุ สาระการเรยี นรูภาษาไทย ภาคเรยี นที่ ๒ ช้ันประถมศึกษาปท ่ี ๒ (ฉบับปรับปรุง) 49
H H ท ๑๐/ผ.๑
๖. คำ�ใดคล้องจองกับค�ำ ว่า “หนนู า”
ก. ราชสีห์
ข. พาไป
ค. หนูบ้าน
๗. ค�ำ วา่ “ราชสีห”์ อา่ นออกเสียงอยา่ งไร
ก. รา – ชะ – สี
ข. ราด – ชะ – สี
ค. ราด – สี
๘. คำ�ในขอ้ ใดมเี สียงคล้องจองกบั ค�ำ ว่า “เสยี งดัง............”
ก. กำ�ลงั
ข. พังลง
ค. สอยดาว
๙. “ตัวหนง่ึ ไต่ข้าม หนู ตวั ราชสีห”์ ข้อความนเ้ี รียงเปน็ ประโยคได้ตามขอ้ ใด
ก. ตัวราชสหี ์ไต่ขา้ มหนตู ัวหนึง่
ข. หนูตัวหน่งึ ไตข่ า้ มตัวราชสีห์
ค. ตวั หนงึ่ หนูไตข่ า้ มตัวราชสหี ์
๑๐. คำ�คใู่ ดเปน็ คำ�คลอ้ งจอง
ก. วนั นี้ ปีจอ
ข. แม่จ๋า ข้าวสาร
ค. ปา้ ฉนั เดินชา้
50 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู (สำหรบั นักเรียน) กลุมสาระการเรียนรภู าษาไทย ภาคเรยี นท่ี ๒ ชน้ั ประถมศึกษาปท ี่ ๒ (ฉบบั ปรบั ปรงุ )
HH ท ๑๐/ผ.๑ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
นิทานอีสป
เรื่อง ราชสหี ์กับหนู
ราชสีหก์ ับหนู
ราชสีห์ตัวหน่ึงนอนหลับอยู่ใต้ต้นไม้ ในเวลาน้ันหนูตัวหน่ึงขึ้นไต่ข้าม
ตัวราชสีห์ ราชสีห์รู้สึกตัวต่ืนขึ้นกระโดดตะครุบเอาหนูตัวนั้นไว้ได้ ราชสีห์
นึกโกรธ จะขย้�ำหนูตัวน้ันเสีย หนูจึงร้องวิงวอนว่า “ข้าพเจ้าขอชีวิตไว้
สกั ครัง้ หน่ึงเถดิ อย่าเพอ่ ฆ่าข้าพเจ้าเสียเลย ถ้าท่านปล่อยข้าพเจ้าไป ขา้ พเจา้
จะมลิ ืมคณุ ของท่านเลย”
ราชสีห์หัวร่อแล้วว่า “ตัวเอ็งเล็กเท่านี้ เอ็งจะมาตอบแทนคุณเรา
อย่างไรได้” วา่ แล้วกป็ ล่อยหนูไป
ชุดกิจกรรมการเรยี นรู (สำหรบั นักเรยี น) กลมุ สาระการเรียนรภู าษาไทย ภาคเรียนที่ ๒ ชั้นประถมศกึ ษาปท ี่ ๒ (ฉบับปรับปรงุ ) 51
H H ท ๑๐/ผ.๑
อยู่มามิช้ามินาน ราชสีห์ตัวนั้นไปติดบ่วงแร้วที่นายพรานเขาดักไว้
จะดิ้นเท่าไรก็ไม่หลุด ราชสีห์ส้ินปัญญา ลงร้องครวญครางก้องไปทั้งป่า
ฝ่ายหนูตัวน้ันได้ยินเสียงราชสีห์ร้องจ�ำได้ จึงว่ิงมาปีนขึ้นไปบนคันแร้ว
เอาฟันแทะเชือกขาด ให้ราชสีห์หลุดรอดพน้ จากความตายไปได้
หนจู ึงร้องไปแก่ราชสหี ์ว่า “แต่เดมิ ท่านกห็ ัวรอ่ เยาะ
ข้าพเจา้ วา่ เอง็ ตวั เล็กเพียงเท่านี้ จะแทนคณุ ทา่ น
อยา่ งไรได้ มาบัดนี้ ข้าพเจ้าก็ได้แทนคุณของท่าน
ซึ่งเปน็ สัตวใ์ หญ่ และมกี �ำลังมาก ใหเ้ ห็นประจักษ์
แกต่ าขา้ พเจ้าท่านอยูเ่ องแลว้
(มหาอ�ำมาตยโ์ ท พระยาเมธาธบิ ดี [สาตร สทุ ธเสถยี ร], นทิ านอสี ป, กระทรวงศกึ ษาธกิ าร.)
52 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู (สำหรบั นกั เรียน) กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย ภาคเรยี นที่ ๒ ชน้ั ประถมศึกษาปที่ ๒ (ฉบับปรบั ปรุง)
H H ท ๑๐/ผ.๑ - ๐๑ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
ใบงานท่ี ๐๑
เรียงล�ำดับเหตุการณ์
ค�ำชแ้ี จง เรียงล�ำดบั เหตกุ ารณ์จากเร่ือง ราชสีห์กบั หนู
ข้าพเจ้าขอชีวิตไวส้ ักคร้งั หนึง่ เถิด อย่าเพิง่ ฆา่ ขา้ พเจ้าเลย
ราชสีห์ตวั หน่งึ นอนหลับอยใู่ ตต้ ้นไม้
ตัวเอง็ เลก็ เท่าน้ี เอ็งจะมาตอบแทนคณุ เราอยา่ งไรได้
ข้าพเจ้ากไ็ ดแ้ ทนคุณของทา่ นซึง่ เป็นสัตวใ์ หญแ่ ละมกี �ำลังมาก
ราชสีห์ตัวน้นั ไปติดบว่ งแรว้ ทน่ี ายพรานเขาดักไว้ จะดิ้นรนเทา่ ไรก็ไม่หลดุ
ชอื่ ...................................... สกลุ .................................. ชน้ั .................... เลขที่ .............
ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู (สำหรับนักเรียน) กลุมสาระการเรยี นรูภ าษาไทย ภาคเรยี นท่ี ๒ ชัน้ ประถมศกึ ษาปท่ี ๒ (ฉบับปรบั ปรุง) 53
H H ท ๑๐/ผ.๑ - ๐๒
ใบงานท่ ี ๐๒
ตอบค�ำถาม
ค�ำชแ้ี จง ตอบค�ำถามจากนิทานเร่อื งราชสหี ์กบั หนู
๑. ราชสีห์ยอมปลอ่ ยหนูไป แสดงว่าราชสหี ม์ นี ิสัยอย่างไร
๒. หนูไปช่วยราชสหี ์ แสดงว่าหนมู คี ุณธรรมข้อใด
๓. ในเรอื่ งนี้ ระหว่างราชสีห์ กับ หนู ใครเปน็ ผูย้ งิ่ ใหญ่
๔. ถา้ นักเรยี นเป็นหนู นกั เรียนจะกลับไปชว่ ยราชสีหห์ รือไม่ เพราะเหตใุ ด
๕. นิทานเร่อื งนใี้ ห้ข้อคดิ อยา่ งไรบ้าง
ชอื่ ...................................... สกลุ .................................. ชน้ั .................... เลขที่ .............
54 ชดุ กิจกรรมการเรียนรู (สำหรับนกั เรียน) กลมุ สาระการเรยี นรูภ าษาไทย ภาคเรียนที่ ๒ ชน้ั ประถมศกึ ษาปท่ี ๒ (ฉบบั ปรับปรุง)
H H ท ๑๐/ผ.๑ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
บัตรค�ำ
ราชสหี ์ หนู
นิทาน บว่ งแรว้
นายพราน วงิ วอน
หัวเราะ เยาะ
ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู (สำหรบั นกั เรียน) กลุมสาระการเรยี นรูภ าษาไทย ภาคเรยี นท่ี ๒ ชั้นประถมศึกษาปท ่ี ๒ (ฉบับปรับปรงุ ) 55
H H ท ๑๐/ผ.๒ - ๐๓
ใบงานที ่ ๐๓
คัดลายมอื
ค�ำช้แี จง คัดลายมือตวั บรรจงเตม็ บรรทัด ผใู้ จเมตตา
โปรดไว้ชีวติ
ขอวอนขอไหว ้ ปรานสี ักนิด
เอน็ ดกู รุณา รคู้ ดิ รคู้ ณุ
วงิ วอนเจา้ ป่า
ประทับจบั จิต
หนงั สอื เรยี น วรรณคดลี �ำน�ำ ชนั้ ประถมศกึ ษาปีที่ ๒
หนา้ ๒๓ ของกระทรวงศึกษาธกิ าร
ชอื่ ...................................... สกลุ .................................. ชน้ั .................... เลขท่ี .............
56 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู (สำหรบั นกั เรยี น) กลมุ สาระการเรยี นรภู าษาไทย ภาคเรยี นท่ี ๒ ชัน้ ประถมศึกษาปท่ี ๒ (ฉบบั ปรบั ปรงุ )
H H ท ๑๐/ผ.๒ - ๐๔ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
ใบงานท่ ี ๐๔
แต่งประโยค
ค�ำชแ้ี จง แตง่ ประโยคจากค�ำทกี่ �ำหนด
๑. ราชสีห์
๒. หนู
๓. บ่วงแร้ว
๔. นายพราน
๕. โกรธ
๖. นิทาน
๗. หัวเราะ
๘. ชวี ติ
ชอ่ื ...................................... สกลุ .................................. ชนั้ .................... เลขที่ .............
ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู (สำหรบั นกั เรียน) กลุม สาระการเรยี นรูภ าษาไทย ภาคเรยี นที่ ๒ ชัน้ ประถมศกึ ษาปที่ ๒ (ฉบับปรบั ปรุง) 57
H H ท ๑๐/ผ.๒ - ๐๕
ใบงานท่ ี ๐๕
เขียนแผนภาพโครงเรื่อง
ค�ำช้ีแจง เขยี นแผนภาพโครงเรื่อง ราชสีห์กบั หนู
เร่ือง
ตัวละคร
สถานท่ี
เหตกุ ารณ์
ข้อคิดจาก
การอา่ น
ชอ่ื ...................................... สกลุ .................................. ชน้ั .................... เลขที่ .............
58 ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู (สำหรบั นกั เรยี น) กลมุ สาระการเรียนรภู าษาไทย ภาคเรยี นที่ ๒ ชนั้ ประถมศกึ ษาปที่ ๒ (ฉบบั ปรบั ปรงุ )
H H ท ๑๐/ผ.๓ - ๐๖ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
ใบงานท่ ี ๐๖
วาดภาพระบายสี
ค�ำชแ้ี จง วาดภาพสัตว์ทีน่ กั เรยี นชอบและระบายสใี หส้ วยงาม
ชอ่ื ...................................... สกลุ .................................. ชนั้ .................... เลขที่ .............
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู (สำหรับนักเรียน) กลมุ สาระการเรียนรูภาษาไทย ภาคเรยี นที่ ๒ ชั้นประถมศึกษาปที่ ๒ (ฉบบั ปรับปรุง) 59
H H ท ๑๐/ผ.๓
นิทาน
เรือ่ ง อง่ึ อา่ งกบั ววั
วัวตัวหน่ึงเดินไปเหยียบลูกอ่ึงอ่างครอกหน่ึงตายเกือบหมด เหลืออยู่
เพยี งตวั เดียว เม่อื แมอ่ ง่ึ อ่างกลบั จากหากิน ลกู อ่ึงอา่ งตวั นนั้ จึงเล่าเร่ืองให้แม่
ฟงั ว่า “แมจ่ า๋ เมอื่ ตะก้นี ีม้ สี ัตว์ตวั หน่งึ ใหญโ่ ตมาก มาเหยียบพ่ี ๆ และนอ้ ง ๆ
ตายหมด เหลอื แตฉ่ ันตวั เดยี วเท่าน้นั ” แมอ่ ง่ึ อ่างสงสยั จึงถามว่า “สตั ว์อะไร
จงึ ใหญโ่ ตนกั หนา ใหญเ่ ทา่ นไ้ี ดไ้ หม” วา่ แลว้ กพ็ องตวั ขน้ึ ลกู ตอบวา่ “มนั ใหญ่
กว่านีอ้ ีกแม่” แม่อึ่งอา่ งก็พองตัวข้นึ อกี แลว้ ถามลกู ว่า “ใหญเ่ ทา่ นีไ้ ดไ้ หม”
ลูกตอบว่า “ยังใหญ่ไม่เท่าครึ่งตัวของมันเลย” แม่อ่ึงอ่างได้ฟังดังนั้นก็โกรธ
จึงพองตัวขึ้นทลี ะนอ้ ย ๆ จนโตเกินขนาด ท้องแตกตายอยกู่ ับที่
นิทานเรอ่ื งน้ีสอนให้รวู้ ่า การท�ำอะไรเกนิ ขนาดหรือเกนิ ความสามารถ
ของตนเอง อาจเกดิ อนั ตรายหรอื ความเสยี หายได้
นทิ านอีสป
60 ชุดกิจกรรมการเรียนรู (สำหรับนกั เรียน) กลมุ สาระการเรียนรภู าษาไทย ภาคเรยี นที่ ๒ ชน้ั ประถมศึกษาปที่ ๒ (ฉบับปรับปรุง)
H H ท ๑๐/ผ.๓ - ๐๗ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
ใบงานที่ ๐๗
แตง่ ประโยค
ค�ำชีแ้ จง แต่งประโยคจากภาพท่กี �ำหนดให้ โดยตอบค�ำถามให้ตรงกับภาพ
๑. ใคร.............................................................................
ท�ำอะไร......................................................................
ประโยค......................................................................
๒. ใคร.............................................................................
ท�ำอะไร......................................................................
ประโยค......................................................................
๓. ใคร.............................................................................
ท�ำอะไร......................................................................
ประโยค......................................................................
๔. ใคร.............................................................................
ท�ำอะไร......................................................................
ประโยค......................................................................
ชอ่ื ...................................... สกลุ .................................. ชนั้ .................... เลขที่ .............
ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู (สำหรบั นักเรยี น) กลุมสาระการเรยี นรภู าษาไทย ภาคเรยี นที่ ๒ ชนั้ ประถมศกึ ษาปท่ี ๒ (ฉบับปรบั ปรงุ ) 61
H H ท ๑๐/ผ.๓ - ๐๘
ใบงานท ่ี ๐๘
เขยี นเล่าเรือ่ งนทิ าน
ค�ำชแ้ี จง เขียนเล่านิทานเรื่อง อ่ึงอ่างกับลูกวัว ด้วยส�ำนวนของนักเรียนเองและวาดภาพ
ระบายสีให้สวยงาม
ชอื่ ...................................... สกลุ .................................. ชน้ั .................... เลขที่ .............
62 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู (สำหรับนกั เรียน) กลมุ สาระการเรียนรูภ าษาไทย ภาคเรยี นที่ ๒ ชน้ั ประถมศึกษาปท ี่ ๒ (ฉบบั ปรับปรงุ )
H H ท ๑๐/ผ.๔ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
บทรอ้ ยกรอง “นิทาน”
นทิ านเป็นเรื่องเล่า เดก็ อยา่ งเราชอบนทิ าน
สน้ั สั้นสนกุ สนาน “กาลคร้ังหน่ึง” แสนสุขสันต์
ทกุ ชาติทุกภาษา แต่งต่อมาเน่ินนานครัน
ความจริงบวกความฝนั แฝงขอ้ คดิ ติดตรึงใจ
เทวดาคนพืชสัตว ์ สารพัดพดู กนั ได้
อ่านฟงั จติ แจ่มใส ฝกึ คดิ แต่งแขง่ เลา่ นิทาน
จาก หนังสอื เรยี นวรรณคดีล�ำน�ำ ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี ๒
หน้า ๒๖ ของ กระทรวงศกึ ษาธิการ
ชดุ กิจกรรมการเรียนรู (สำหรบั นกั เรยี น) กลมุ สาระการเรยี นรูภาษาไทย ภาคเรียนท่ี ๒ ชั้นประถมศึกษาปท่ี ๒ (ฉบบั ปรบั ปรงุ ) 63
H H ท ๑๐/ผ.๔ - ๐๙
ใบงานที ่ ๐๙
คดั ลายมือ
ค�ำชี้แจง คัดลายมือบทร้อยกรอง “นทิ าน” ตัวบรรจงเตม็ บรรทัดใหส้ วยงาม
นิทาน
นทิ านเปน็ เรอ่ื งเล่า เด็กอยา่ งเราชอบนิทาน
สนั้ สนั้ สนุกสนาน “กาลครงั้ หน่ึง” แสนสุขสันต์
ทุกชาติทุกภาษา แตง่ ต่อมาเนนิ่ นานครัน
ความจริงบวกความฝัน แฝงข้อคิดติดตรงึ ใจ
เทวดาคนพืชสัตว์ สารพัดพดู กันได้
อา่ นฟังจิตแจ่มใส ฝกึ คดิ แตง่ แข่งเล่านทิ าน
จาก หนังสือเรยี นวรรณคดลี �ำน�ำ ชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ ๒
หน้า ๒๖ ของ กระทรวงศึกษาธิการ
64 ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู (สำหรบั นกั เรียน) กลมุ สาระการเรยี นรูภ าษาไทย ภาคเรยี นที่ ๒ ชั้นประถมศกึ ษาปที่ ๒ (ฉบบั ปรับปรงุ )
หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
ชอ่ื ...................................... สกลุ .................................. ชน้ั .................... เลขที่ .............
ชุดกิจกรรมการเรียนรู (สำหรบั นกั เรียน) กลุม สาระการเรียนรภู าษาไทย ภาคเรียนท่ี ๒ ชั้นประถมศกึ ษาปท ี่ ๒ (ฉบบั ปรับปรงุ ) 65
H H ท ๑๐/ผ.๔
บตั รค�ำ
กองฟาง ข้างเขียง
เสียงดัง พังลง
กระจก พกเงนิ
ไปเทีย่ ว เกย่ี วก้อย
สอยดาว สาวสวย
66 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู (สำหรับนกั เรียน) กลุมสาระการเรยี นรูภาษาไทย ภาคเรียนที่ ๒ ชั้นประถมศกึ ษาปท ี่ ๒ (ฉบบั ปรับปรุง)
H H ท ๑๐/ผ.๔ - ๑๐ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
ใบงานท่ี ๑๐
จบั ค่คู �ำคล้องจอง
ค�ำช้แี จง จับค่คู �ำคล้องจองให้ถกู ต้อง
ตวั อย่าง ไปนา สาคู
๑. ไปตลาด ก. มีขนม
๒. ข้ามถนน ข. ใสแจ๋ว
๓. ขา้ วเปลอื ก ค. ฉลาดเฉลียว
๔. หนูฉวี ง. คนขยนั
๕. น้�ำใจ จ. เลือกใช้
๖. ไปเทีย่ ว ฉ. บานชืน่
๗. ปีจอ ช. เกี่ยวข้าว
๘. สนุกสนาน ซ. ขอกระดาษ
ชอ่ื ...................................... สกลุ .................................. ชน้ั .................... เลขที่ .............
ชดุ กิจกรรมการเรียนรู (สำหรับนักเรียน) กลมุ สาระการเรียนรูภาษาไทย ภาคเรียนท่ี ๒ ชน้ั ประถมศึกษาปท ่ี ๒ (ฉบับปรบั ปรงุ ) 67
H H ท ๑๐/ผ.๔ - ๑๑
ใบงานท่ี ๑๑
ตอ่ ค�ำคลอ้ งจอง
ค�ำชี้แจง ตอ่ ค�ำคล้องจองท่กี �ำหนดให้
ตัวอยา่ ง ไปมา หาสู่
๑. ราชสหี ์ ...............................
๒. หนนู อ้ ย ...............................
๓. วงิ วอน ...............................
๔. บว่ งแร้ว ...............................
๕. ย้งุ ฉาง ...............................
๖. ละคร ...............................
ชอ่ื ...................................... สกลุ .................................. ชน้ั .................... เลขที่ .............
68 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู (สำหรบั นักเรยี น) กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย ภาคเรียนที่ ๒ ชนั้ ประถมศกึ ษาปท ี่ ๒ (ฉบับปรบั ปรงุ )
H H ท ๑๐/ผ.๕ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
ใบความรู้
เรื่อง ค�ำขวัญ
ค�ำขวัญ คือ ข้อความท่ีแต่งข้ึน เพื่อให้ข้อคิดและค่านิยมที่ดีงาม
เตือนใจให้ระลึกหรือปฏิบัติในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง หรือแสดงลักษณะพิเศษ
เฉพาะองค์กรใดองค์กรหนึ่ง อย่างไรก็ดีพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน
พ.ศ. ๒๕๕๔ ไดใ้ ห้ความหมายที่กระชบั ไว้วา่ ค�ำขวัญ คอื ถอ้ ยค�ำทแี่ ตง่ ข้ึน
เพอ่ื เตอื นใจหรือเพื่อใหเ้ ป็นสริ มิ งคล
ตวั อยา่ ง ค�ำขวัญที่ใหข้ ้อคดิ และคา่ นิยมในเรอื่ งใดเรื่องหนงึ่ ในวาระใด
วาระหน่งึ เช่น
ตวั ตายดีกว่าชาตติ าย
ยมิ้ วันละนิด จติ แจม่ ใส
ซอ่ื ไว้ ใจเป็นสุข
พลงั งานมีคุณคา่ รู้รกั ษาใหย้ ัง่ ยนื
ยาเสพติดคือมารร้าย บ่อนท�ำลายสงั คมไทย
ตัวอย่าง ค�ำขวัญท่ีแสดงลักษณะเฉพาะขององค์กรใดองค์กรหน่ึง
และอาจยดึ ถอื เป็นประจ�ำตลอดไป เช่น
ร้หู นา้ ที่ มีวนิ ัย ใฝศ่ กึ ษา กฬี าเด่น (ค�ำขวัญของโรงเรยี นแห่งหนง่ึ )
หน่ึงวิสยั ทัศน์ หนง่ึ เอกลักษณ์ หน่งึ ประชาคม (ค�ำขวญั อาเซียน)
ตัวอย่าง ค�ำขวัญที่ให้ข้อคิดข้อเตือนใจ นิยมจัดประกวดหรือแต่งข้ึน
เปน็ ประจ�ำทุกปี เชน่
ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู (สำหรับนกั เรียน) กลมุ สาระการเรียนรภู าษาไทย ภาคเรียนที่ ๒ ชน้ั ประถมศึกษาปท ี่ ๒ (ฉบับปรับปรุง) 69
H H ท ๑๐/ผ.๕
นิยมไทย ใช้ประหยัด ใจสัตย์ซ่ือ ถือคุณธรรม (ค�ำขวัญวันเด็ก
พุทธศกั ราช ๒๕๒๙)
พระคุณครูย่ิงใหญ่ สร้างไทยให้พัฒนา ขอบูชาครู (ค�ำขวัญวันครู
พุทธศกั ราช ๒๕๔๔)
ในการแต่งค�ำขวัญ เพื่อให้ผู้อ่านจดจ�ำได้ง่าย และน�ำไปปฏิบัติตาม
ประสงค์ ค�ำขวัญจึงเป็นถ้อยค�ำท่ีสั้นกระชับ ไม่ควรเกิน ๑๖ ค�ำ (พยางค์)
สละสลวย มเี สียงสมั ผัส ไม่จัดเปน็ ค�ำประพันธ์ประเภทร้อยกรอง เชน่
เมอื งไทยจะร่งุ เรือง พลเมอื งตอ้ งมีวนิ ยั (๑๒ ค�ำ)
มารยาทงาม น�้ำใจดี ทกุ ชีวจี ะปลอดภยั (๑๓ ค�ำ)
อากาศเปน็ พษิ ชีวิตจะสน้ั ต้นไมเ้ ท่าน้นั ท้งั กนั และแก้ (๑๖ ค�ำ)
ประเทศเป็นบา้ น ทหารเปน็ ร้ัว (แบง่ จังหวะค�ำสมำ�่ เสมอ)
เด็กดีเป็นศรีแก่ชาติ เด็กฉลาดชาติเจริญ (ซ้�ำค�ำและเล่นค�ำทั้งเสียง
และสมั ผัส)
อน่ึง ปัจจุบันนิยมภูมิใจน�ำเสนอสิ่งดีเด่นของจังหวัดหรือของท้องถ่ิน
ในเชิงประชาสัมพันธ์ เป็นค�ำคล้องจอง มิได้มีจุดประสงค์เตือนใจมิให้
กระท�ำผดิ และคดิ ปฏิบตั อิ ย่างใดอย่างหน่งึ แตเ่ รียกว่า ค�ำขวัญ เชน่
กรงุ เทพฯ ดจุ เทพสรา้ ง เมอื งศนู ยก์ ลางการปกครอง วดั วงั งามเรอ่ื งรอง
เมอื งหลวงของประเทศไทย (ค�ำขวญั กรงุ เทพมหานคร)
ขา้ วสารหอม พรอ้ มวฒั นธรรม (ค�ำขวัญจงั หวัดสรุ ินทร์)
เมอื งพระยารษั ฎา ชาวประชาใจกวา้ ง หมยู า่ งรสเลศิ ถน่ิ ก�ำเนดิ ยางพารา
เดน่ สง่าดอกศรตี รัง ปะการังใตท้ ะเล เสน่หห์ าดทรายงาม น้�ำตกสวยตระการ
(ค�ำขวัญจังหวัดตรัง)
70 ชุดกจิ กรรมการเรียนรู (สำหรับนกั เรียน) กลุมสาระการเรียนรูภ าษาไทย ภาคเรยี นท่ี ๒ ชนั้ ประถมศึกษาปท ่ี ๒ (ฉบบั ปรบั ปรงุ )
H H ท ๑๐/ผ.๕ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
ใบความรู้
เรอ่ื ง การเขยี นค�ำขวญั
ความหมาย
ค�ำขวัญ คือ ค�ำพูดที่กล่าวให้เป็นข้อคิดหรือแนวทางปฏิบัติเนื่องใน
กรณีใดกรณีหน่ึง หรือโอกาสใด โอกาสหน่ึง เป็นข้อเตือนให้ระลึกถึง
หนา้ ท่กี ารงานและความประพฤติต่าง ๆ
หลักการใชภ้ าษาในการเขยี นค�ำขวัญ
การเขยี นค�ำขวญั ให้นา่ สนใจ ควรค�ำนงึ ในประเด็นตอ่ ไปน้ี
๑. ใช้ถ้อยค�ำส้ัน กะทัดรัด มีความหมายลึกซึ้ง ใช้ค�ำตั้งแต่
๒ ค�ำขน้ึ ไป แต่ไมค่ วรเกนิ ๑๖ ค�ำ แบ่งเปน็ วรรคไดต้ ้งั แต่ ๑ - ๔ วรรค เช่น
หอ้ งสมดุ ดุจขุมคลัง แห่งปญั ญา
มารยาทงาม น�้ำใจด ี ทกุ ชีว ี จะปลอดภยั
อากาศเปน็ พิษ ชวี ิตจะสน้ั ต้นไม้เทา่ นน้ั ทั้งกนั และแก้
๒. เขียนให้ตรงจุดมุ่งหมาย แสดงความคิดในเร่ืองใดเรื่องหนึ่ง
อยา่ งเด่นชดั หรือมีใจความส�ำคญั เพยี งอย่างเดียว เพื่อให้จ�ำง่าย เชน่
ขับรถถกู กฎ ชว่ ยลดอุบตั ิเหตุ
ทงิ้ ขยะไม่เลอื กท ่ี หมดราศที ั้งสถาบัน
๓. จดั แบ่งจังหวะค�ำสมำ�่ เสมอ เช่น
ยอมล�ำบากเมือ่ หนุ่ม ดกี วา่ กลมุ้ เมือ่ แก่
ประเทศเปน็ บา้ น ทหารเปน็ รัว้
ชุดกิจกรรมการเรยี นรู (สำหรับนักเรยี น) กลมุ สาระการเรยี นรภู าษาไทย ภาคเรียนที่ ๒ ชัน้ ประถมศกึ ษาปท ี่ ๒ (ฉบบั ปรบั ปรงุ ) 71
H H ท ๑๐/ผ.๕
๔. เล่นค�ำท้งั เสียงและสมั ผัสและการซำ�้ ค�ำ ชว่ ยให้จ�ำงา่ ย เชน่
เดก็ ดเี ปน็ ศรีแกช่ าต ิ เดก็ ฉลาดชาติเจรญิ
ขบั เรว็ ชิดขวา ขบั ชา้ ชดิ ซา้ ย
สะอาดกายเจริญวยั สะอาดใจเจริญสขุ
๕. เป็นค�ำตกั เตอื นให้ปฏบิ ัติในทางที่ดี เช่น
จงขยนั หมั่นอ่านเขยี น จงพากเพยี รเถิดพวกเรา
เมอื งไทยจะรงุ่ เรอื ง พลเมืองต้องมีวนิ ัย
โครงการส่ือ ๖๐ พรรษา
สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี
72 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู (สำหรับนักเรยี น) กลมุ สาระการเรยี นรภู าษาไทย ภาคเรียนที่ ๒ ชัน้ ประถมศกึ ษาปท่ี ๒ (ฉบบั ปรับปรุง)
H H ท ๑๐/ผ.๕ - ๑๒ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
ใบงานท่ ี ๑๒
อา่ นค�ำขวญั
ค�ำชแี้ จง อา่ นออกเสยี งค�ำขวญั ท่กี �ำหนดให้ตามคุณครู
หอ้ งสมดุ ดจุ ขุมคลัง แห่งปัญญา
มารยาทงาม น�ำ้ ใจดี ทุกชวี ี จะปลอดภยั
อากาศเปน็ พษิ ชีวิตจะส้ัน ตน้ ไม้เทา่ นนั้ ทั้งกันและแก้
ประเทศเป็นบา้ น ทหารเป็นร้วั
เดก็ ดเี ป็นศรีแก่ชาติ เดก็ ฉลาดชาตเิ จริญ
ขับเร็วชดิ ขวา ขับช้าชดิ ซา้ ย
สะอาดกายเจรญิ วยั สะอาดใจเจริญสุข
จงขยนั หมัน่ อ่านเขยี น จงพากเพยี รเถิดพวกเรา
เมอื งไทยจะร่งุ เรอื ง พลเมืองต้องมวี นิ ยั
ขับรถถกู กฎ ชว่ ยลดอุบตั ิเหตุ
ยิ้มกนั วนั ละนดิ จิตแจ่มใส
พลงั งานมคี ุณค่า รู้รักษาใหย้ ั่งยืน
ยาเสพติดคือมารรา้ ย บ่อนท�ำลายสงั คมไทย
นิยมไทย ใชป้ ระหยัด ใจสตั ย์ซื่อ ถอื คุณธรรม
พระคุณครูย่งิ ใหญ่ สร้างไทยให้พัฒนา ขอบูชาครู
ชอ่ื ...................................... สกลุ .................................. ชนั้ .................... เลขที่ .............
ชดุ กิจกรรมการเรียนรู (สำหรับนักเรยี น) กลุม สาระการเรียนรภู าษาไทย ภาคเรียนท่ี ๒ ชั้นประถมศกึ ษาปที่ ๒ (ฉบับปรับปรุง) 73
H H ท ๑๐/ผ.๕ - ๑๓
ใบงานที่ ๑๓
จับคู่ค�ำขวญั
ค�ำชแี้ จง โยงจับคูค่ �ำขวัญท่มี ีจุดหมายตรงกัน
เดก็ ดีเปน็ ศรแี ก่ชาติ พลเมืองตอ้ งมีวนิ ัย
เมืองไทยจะรงุ่ เรอื ง ทหารเป็นรัว้
ประเทศเปน็ บ้าน เด็กฉลาดชาติเจรญิ
จงขยันหม่ันอา่ นเขียน สะอาดใจเจริญสุข
สะอาดกายเจรญิ วยั จงพากเพยี รเถิดพวกเรา
อากาศเป็นพิษชีวติ จะสนั้ ตน้ ไม้เทา่ น้นั ทั้งกนั และแก้
ชอ่ื ...................................... สกลุ .................................. ชนั้ .................... เลขที่ .............
74 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู (สำหรับนักเรียน) กลุมสาระการเรยี นรภู าษาไทย ภาคเรยี นท่ี ๒ ชั้นประถมศึกษาปท ่ี ๒ (ฉบับปรับปรุง)
H H ท ๑๐/ผ.๕ - ๑๔ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
ใบงานท ่ี ๑๔
เขยี นค�ำขวญั พรอ้ มวาดภาพ
ค�ำชแี้ จง เขยี นค�ำขวญั พรอ้ มวาดภาพประกอบใหส้ วยงาม
๑. ค�ำขวญั ต่อต้านยาเสพตดิ
๒. ค�ำขวัญลดภาวะโลกรอ้ น
ชอื่ ...................................... สกลุ .................................. ชน้ั .................... เลขที่ .............
ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู (สำหรับนักเรยี น) กลมุ สาระการเรียนรภู าษาไทย ภาคเรียนท่ี ๒ ช้นั ประถมศึกษาปท ่ี ๒ (ฉบบั ปรับปรุง) 75
H H ท ๑๐/ผ.๕
ใบความรู้
เร่ือง ค�ำคม
ค�ำคม พจนานกุ รม ฉบบั ราชบณั ฑติ ยสถาน พ.ศ. ๒๕๕๔ ใหค้ วามหมาย
วา่ ถอ้ ยค�ำทห่ี ลักแหลมชวนให้คิด
ค�ำคม เป็นถ้อยค�ำท่ีประดิษฐ์ให้คมคาย แฝงด้วยข้อคิดท่ีลึกซึ้ง
มีช้ันเชิง เป็นข้อเตือนจิตสะกิดใจ ให้ประพฤติปฏิบัติในทางสร้างสรรค์
มกั จะมกี ารเปรียบทดี่ เู หมอื นขดั แยง้ ท�ำให้สะดดุ ใจ เช่น
ขาดทนุ คอื ก�ำไร
จนิ ตนาการส�ำคัญกว่าความรู้
ลักษณะของค�ำคม
๑. ค�ำคมทเี่ ปน็ ค�ำพดู ธรรมดาไมม่ สี มั ผสั โดยมากใชค้ �ำงา่ ย ๆ ไมต่ อ้ ง
แปล อา่ นแลว้ เข้าใจไดท้ นั ที เชน่
“ความรกั ท�ำให้คนตาบอด”
“เวลาและกระแสน้�ำไม่คอยใคร”
“ไม่มีใครรกั เราเทา่ พ่อแม”่
“เบ้ืองหลงั ก้อนเมฆยังมพี ระอาทติ ยส์ อ่ งแสงอยู”่
“กินอย่แู ตพ่ อดี มใิ ช่กนิ อยดู่ ”ี
๒. ค�ำคมท่เี ป็นสมั ผสั คล้องจองกันส้นั ๆ สว่ นมากมี ๒ วรรค เพื่อ
จดจ�ำได้ง่าย เชน่
“ซอ่ื กนิ ไมห่ มด คดกินไมน่ าน”
“สรา้ งพระเดชมแี ต่ขาดทุน สรา้ งพระคุณมีแตไ่ ดก้ �ำไร”
76 ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู (สำหรับนักเรยี น) กลมุ สาระการเรียนรภู าษาไทย ภาคเรยี นที่ ๒ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที่ ๒ (ฉบบั ปรับปรุง)
H H ท ๑๐/ผ.๕ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
“อยู่อย่างสงบ ดีกว่ารบดว้ ยปาก”
“ความงามไมค่ งท่ี ความดีซิคงทน”
๓. ค�ำคมที่แต่งดว้ ยค�ำประพนั ธ์ ส่วนใหญ่มกั แต่งด้วยกลอนสภุ าพ
เช่น
เมอ่ื เจ้ามามอี ะไรมาดว้ ยเจ้า
เจา้ จะเอาแต่สขุ สนกุ ไฉน
เมื่อเจ้ามามอื เปล่าจะเอาอะไร
เจ้ากไ็ ปมือเปลา่ เหมอื นเจา้ มา
พทุ ธทาสภกิ ขุ
ชุดกิจกรรมการเรยี นรู (สำหรบั นักเรยี น) กลุมสาระการเรยี นรภู าษาไทย ภาคเรียนที่ ๒ ชั้นประถมศกึ ษาปท่ี ๒ (ฉบบั ปรับปรงุ ) 77
H H ท ๑๐/ผ.๕ - ๑๕
ใบงานท ี่ ๑๕
อา่ นค�ำคม
ค�ำชีแ้ จง อา่ นออกเสยี งค�ำคมท่กี �ำหนดให้ตามคุณครู
ไม่มีใครรกั เราเทา่ พ่อแม่ ขาดทุนคอื ก�ำไร
ตนน่นั แหละเป็นท่ีพ่งึ แหง่ ตน จินตนาการส�ำคญั กวา่ ความรู้
กินเพ่ืออยู่ มใิ ช่อย่เู พอื่ กนิ ความดไี มม่ ขี าย อยากได้ต้องท�ำเอง
เวลาและกระแสน�ำ้ ไมค่ อยใคร ซือ่ กินไม่หมด คดกินไม่นาน
ยิง่ ดึกมากเทา่ ไหร่ ย่ิงใกลส้ วา่ งมากเทา่ นั้น
อยอู่ ยา่ งสงบ ดีกว่ารบด้วยปาก ความงามไมค่ งที่ ความดีซิคงทน
เมอ่ื น้อยใหเ้ รยี นวิชา คร้นั ใหญ่มาหาทรพั ย์สิน
สร้างพระเดชมีแต่ขาดทุน สรา้ งพระคุณมแี ตไ่ ด้ก�ำไร
เมื่อเจ้ามามีอะไรมาด้วยเจ้า เจ้าจะเอาแต่สุขสนุกไฉน
เมื่อเจา้ มามือเปลา่ จะเอาอะไร เจ้ากไ็ ปมือเปลา่ เหมอื นเจ้ามา
ความสบายท่ียาวนานจะรอนรานความเปน็ คน
ความทุกข์ทีเ่ กินทนจะหลอมคนให้ทนทาน
ชอ่ื ...................................... สกลุ .................................. ชน้ั .................... เลขที่ .............
78 ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู (สำหรบั นักเรียน) กลมุ สาระการเรยี นรูภาษาไทย ภาคเรยี นท่ี ๒ ช้นั ประถมศกึ ษาปท่ี ๒ (ฉบบั ปรบั ปรุง)
H H ท ๑๐/ผ.๕ - ๑๖ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
ใบงานท ี่ ๑๖
เขยี นค�ำคม
ค�ำชแี้ จง เขยี นเตมิ ค�ำคมให้สมบูรณ์
๑. ไม่มีใครรกั เราเท่า.....................................
๒. ตนนัน่ แหละ......................................แหง่ ตน
๓. ซื่อกิน..................... คดกนิ .........................
๔. อยอู่ ย่างสงบ ดกี วา่ ......................ดว้ ย..........................
๕. .........................ไมค่ งที่ ..............................ซคิ งทน
๖. เม่อื น้อยให.้ .....................................
ครน้ั ใหญ่มาหา...............................
๗. ............................ไมม่ ีขาย อยากไดต้ ้อง..............................
๘. สร้างพระเดชมีแต่...............................
สรา้ งพระคุณมีแต.่ ..............................
๙. ขาดทุนคือ..................
๑๐. ...........................และ............................ไม่คอยใคร
ชอ่ื ...................................... สกลุ .................................. ชน้ั .................... เลขที่ .............
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู (สำหรับนักเรยี น) กลุม สาระการเรยี นรูภาษาไทย ภาคเรยี นที่ ๒ ชั้นประถมศึกษาปที่ ๒ (ฉบบั ปรับปรุง) 79
H H ท ๑๐/ผ.๕ - ๑๗
ใบงานที ่ ๑๗
คดั ค�ำขวัญ ค�ำคมท่นี ักเรียนชอบ
ค�ำช้แี จง คัดค�ำขวัญหรือค�ำคมท่ีนักเรียนชอบ ๑ ข้อความ น�ำมาอ่าน และอธิบาย
ให้เพ่ือนฟัง
ค�ำขวัญ - ค�ำคมท่ีชอบ
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
ค�ำขวัญ - ค�ำคมท่ชี อบ
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
ชอื่ ...................................... สกลุ .................................. ชนั้ .................... เลขที่ .............
80 ชุดกิจกรรมการเรยี นรู (สำหรบั นักเรยี น) กลุมสาระการเรียนรภู าษาไทย ภาคเรยี นท่ี ๒ ชัน้ ประถมศกึ ษาปท ี่ ๒ (ฉบบั ปรบั ปรุง)
H H ท ๑๐/ผ.๕ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
แบบทดสอบหลังเรียน
หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี ๑๐ คำ�ขวัญ คำ�คม (ความกตญั ญู) ช น้ั ประถมศึกษาปที ่ี ๒
ค�ำ ช้ีแจง เขยี นเครอื่ งหมาย × ทบั ตวั อักษรหนา้ ค�ำ ตอบที่ถกู ต้อง
๑. ข้อใด ไมใ่ ช่ ค�ำ ขวญั
ก. ประเทศเปน็ บ้าน ทหารเปน็ ร้วั
ข. อา่ นทุกวัน สรา้ งสรรคป์ ญั ญา
ค. เมอื งไทยจะรุ่งเรอื งเพราะมวี ินยั
๒. ขอ้ ใด ไมใ่ ช่ ค�ำ คม
ก. ขาดทนุ คือก�ำ ไร
ข. ความงามไม่คงท่ี ความดสี คิ งทน
ค. ยาเสพตดิ มพี ิษร้าย ทำ�ลายอนาคต
๓. “ตวั หนึ่ง ไตข่ า้ ม หนู ตัวราชสีห์” ข้อความนี้เรียงเปน็ ประโยคได้ตามขอ้ ใด
ก. ตัวราชสีหไ์ ตข่ ้ามหนูตัวหน่ึง
ข. หนูตัวหนึ่งไต่ข้ามตวั ราชสหี ์
ค. ตัวหนง่ึ หนไู ตข่ ้ามตวั ราชสีห์
๔. ขอ้ ใดเป็นคำ�คม
ก. กนิ ดีอยดู่ ี
ข. ความรกั ของหนุ่มสาว
ค. ไมม่ ีใครรักเราเท่าพอ่ แม่
๕. คำ�ใดคลอ้ งจองกับค�ำ วา่ “หนูนา”
ก. ราชสหี ์
ข. พาไป
ค. หนูบา้ น
ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู (สำหรบั นักเรียน) กลมุ สาระการเรยี นรูภาษาไทย ภาคเรยี นท่ี ๒ ชน้ั ประถมศกึ ษาปท ่ี ๒ (ฉบบั ปรบั ปรุง) 81
H H ท ๑๐/ผ.๕
๖. ขอ้ ใดเปน็ ค�ำ ขวญั
ก. ต่ืนเชา้ อากาศสดใส
ข. อ่านทุกวนั ท�ำ ใหฉ้ ลาด
ค. อากาศเป็นพิษ ชีวิตจะส้ัน
๗. คำ�คู่ใดเปน็ ค�ำ คล้องจอง
ก. วันนี้ ปจี อ
ข. แม่จา๋ ข้าวสาร
ค. ป้าฉัน เดินชา้
๘. คำ�วา่ “ราชสีห์” อ่านออกเสียงอย่างไร
ก. รา – ชะ – สี
ข. ราด – ชะ – สี
ค. ราด – สี
๙. ข้อใดเปน็ ค�ำ คม
ก. กินเพอ่ื อยู่ มใิ ช่อยเู่ พ่ือกนิ
ข. ต้นไมม้ ปี ระโยชนต์ ่อมนุษย์
ค. ขบั รถระวงั คน เดินถนนระวงั รถ
๑๐. คำ�ในขอ้ ใดมเี สยี งคลอ้ งจองกบั ค�ำ ว่า “เสียงดงั ............”
ก. ก�ำ ลงั
ข. พังลง
ค. สอยดาว
82 ชุดกจิ กรรมการเรียนรู (สำหรับนกั เรยี น) กลมุ สาระการเรยี นรภู าษาไทย ภาคเรยี นที่ ๒ ชั้นประถมศึกษาปท ี่ ๒ (ฉบบั ปรบั ปรงุ )
ส่อื กิจกรรมข้นั นำ/ข้นั สรุป หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู (สำหรบั นกั เรยี น) กลมุ สาระการเรียนรภู าษาไทย ภาคเรยี นท่ี ๒ ช้นั ประถมศกึ ษาปท่ี ๒ (ฉบับปรับปรงุ ) 83
84 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู (สำหรบั นกั เรียน) กลุม สาระการเรียนรภู าษาไทย ภาคเรยี นที่ ๒ ชน้ั ประถมศึกษาปท ี่ ๒ (ฉบบั ปรบั ปรุง)
H H ท ๑๐/ผ.๑ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
นทิ านอสี ป เรื่อง ราชสหี ์กับหนู
มรี าชสหี ์ตวั หนงึ่ นอนพกั ผอ่ นยามบา่ ยอยา่ งมคี วามสุข แต่ตอ้ งสะดงุ้ ตนื่ ขนึ้ มา
สือ่ กจิ กรรมขนั้ นำ/ข้ันสรปุเพราะมีหนูตัวหน่ึงขึ้นมาวิ่งไต่ตามล�ำตัวโดยไม่รู้ ว่าเป็นร่างของเจ้าป่า ราชสีห์
ใช้องุ้ เท้าตะครุบเอาไว้ดว้ ยความโกรธเกรีย้ ว
ขณะจะลงมือสังหารหนูน้ันเองก็ได้ยินเสียงหนูกล่าวค�ำวิงวอนข้ึนว่า
“ทา่ น ผ้เู ป็นราชาแหง่ สัตวท์ ้ังปวง ไดโ้ ปรดไว้ชีวติ ข้าสกั ครงั้ เถดิ ท่าน เพราะตัวข้าน้นั
ท�ำผดิ ไปโดยหารไู้ ม่ ตวั ขา้ นน้ั มไิ ดม้ เี จตนาดหู มนิ่ ทา่ นแมแ้ ตอ่ ยา่ งใด” “ฮ.ึ .กไ็ ด้ ในเมอื่
เจ้าไม่ได้มเี จตนาข้ากจ็ ะปล่อยไปสกั ครั้งหนึง่ แลว้ เจ้าอยา่ มากวนใจ อีกล่ะ”
ราชสหี ไ์ ม่อยากไดช้ ่อื ว่ารงั แกผทู้ ี่อ่อนแอกวา่ จงึ ยอมเลกิ รา “บญุ คุณในครัง้ น้ี
ข้าจะไม่ลืมเลยตราบชั่วชีวิตของข้า หากมีโอกาสในวันหน้าข้าต้องตอบแทนท่าน
อยา่ งแนน่ อน ถา้ ทา่ นมเี รอื่ งเดอื ดรอ้ นอนั ใดกโ็ ปรดสง่ เสยี งค�ำราม ขา้ จะรบี มาหาทา่ น
ในทันท”ี
“ฮะ..ฮะ..ฮะ..” ราชสีหห์ ัวเราะลนั่ ปา่ “สตั วต์ วั เลก็ ๆ เช่นเจา้ จะท�ำอะไรให้
ขา้ ได้ ไป....รบี ไปให้พ้นขา้ จะได้นอนต่อเสียที” หลงั จากน้ันไม่นานในขณะที่ราชสหี ์
ออกล่าเหยื่อเกดิ พลาดทา่ เสยี ทไี ปตดิ บ่วงของนายพรานเข้า ดน้ิ อย่างไรก็ไม่สามารถ
หลุดออกไปได้ จึงส่งเสียงร้องลั่นป่า หนูจ�ำเสียงของราชสีห์ได้รีบมาช่วยกัดบ่วง
ของนายพรานจนขาด ราชสีห์จงึ ได้เปน็ อสิ ระอีกครัง้
ชุดกจิ กรรมการเรียนรู (สำหรบั นกั เรียน) กลุมสาระการเรียนรภู าษาไทย ภาคเรียนท่ี ๒ ช้ันประถมศกึ ษาปท่ี ๒ (ฉบับปรบั ปรงุ ) 85
H H ท ๑๐/ผ.๒
เกม ทายค�ำจากภาพ
86 ชุดกจิ กรรมการเรียนรู (สำหรับนกั เรยี น) กลุม สาระการเรยี นรูภาษาไทย ภาคเรียนที่ ๒ ชนั้ ประถมศกึ ษาปท ี่ ๒ (ฉบบั ปรบั ปรุง)
H H ท ๑๐/ผ.๒ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
เลา่ นิทานจากภาพตอ่ กนั เปน็ เรอ่ื ง
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู (สำหรบั นกั เรยี น) กลมุ สาระการเรยี นรภู าษาไทย ภาคเรยี นที่ ๒ ชนั้ ประถมศกึ ษาปท ่ี ๒ (ฉบบั ปรบั ปรุง) 87
H H ท ๑๐/ผ.๓
เกมแขง่ ขันเขยี นค�ำ
วธิ ีเล่นเกม
๑. แบ่งกลุ่มนักเรยี นตามความเหมาะสม
๒. นกั เรียนแตล่ ะกลุ่มยนื เข้าแถว โดยเรียงสลับกันไปตลอดแถว
๓. กอ่ นบอกค�ำคณุ ครูบอกสีก่อน เช่น กล่มุ ท่ี ๑ เปน็ ผ้อู อกไปเขยี นท่ีกระดาน
๔. ต่อไปเปน็ กลมุ่ ท่ี ๒ และ กลุม่ ที่ ๓ สลับกนั ไปจนหมดค�ำ
๕. ตรวจความถกู ตอ้ ง รวมคะแนน กลมุ่ ใดได้คะแนนมากเปน็ ผูช้ นะ
๖. ถ้านักเรยี นแตล่ ะชั้นไมพ่ อดกี ับจ�ำนวนค�ำทีเ่ ขยี นให้ช้นั อื่นเขยี นแทน
ค�ำท่ใี ชเ้ ขยี นแขง่ ขนั
กลุม่ ท่ี ๑ ชาม ยุง ดาว คางทูม ม้าลาย งามตา ชาวจีน
ตมู ตาม ผ้าถุง ฝายดนิ
กลมุ่ ท่ี ๒ งอบ ถาด มีด นกั สบื ตะขาบ นทิ าน ลูกชุบ ชวี ิต
ละคร ราชสหี ์
กลุ่มท่ี ๓ รถยนต์ โทรศพั ท์ วันเสาร์ มนุษย์ อาทติ ย์ หนงั สือ หนา้ หนาว
กตัญญู ชอลก์ โทรทัศน์
88 ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู (สำหรับนักเรียน) กลมุ สาระการเรยี นรภู าษาไทย ภาคเรยี นท่ี ๒ ช้นั ประถมศกึ ษาปท ่ี ๒ (ฉบับปรบั ปรงุ )
ไชโย H H ท ๑๐/ผ.๓ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ๑๐ คำขวัญ คำคม ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
ฟกั แฟง
งามตา เกมต่อค�ำคล้องจอง
ดใี จ
น่ามอง _____________ _____________ _____________
สามัคคี _____________ _____________ _____________
ยาเสพติด _____________ _____________ _____________
อยา่ มัวเมา _____________ _____________ _____________
ถูกท�ำลาย _____________ _____________ _____________
เดินจากไป _____________ _____________ _____________
_____________ _____________ _____________
_____________ _____________ _____________
_____________ _____________ _____________
_____________ _____________ _____________
วธิ เี ลน่ เกม
๑. แบง่ กลุ่มนักเรียนคละช้นั ตามความเหมาะสม
๒. ครูติดบัตรค�ำบนกระดาน ๑ บัตร ให้แต่ละกลุ่มส่งตัวแทนไปเขียนค�ำคล้องจอง
กลุม่ ละ ๑ คน
๓. เม่ือเขียนเสร็จทุกกลุ่ม ครูติดบัตรค�ำต่อไปนักเรียนแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนเขียนค�ำ
คลอ้ งจองค�ำใหม่
๔. ปฏิบัติ เช่นนี้ต่อไป ให้เขียนกี่ค�ำก็ได้ พอสมควรแก่เวลาจึงตรวจความถูกต้อง
กลุ่มใดถูกตอ้ งมากทีส่ ดุ เป็นผ้ชู นะ
ชุดกจิ กรรมการเรียนรู (สำหรับนกั เรยี น) กลมุ สาระการเรยี นรภู าษาไทย ภาคเรียนที่ ๒ ช้นั ประถมศกึ ษาปท ่ี ๒ (ฉบับปรับปรุง) 89
H H ท ๑๐/ผ.๔
เกมตอ่ ค�ำคลอ้ งจอง
อารี ดใี จ ...............................
นำ�้ ใจดี มไี มม่ าก ...............................
เด็กดี เปน็ ศรแี ก่ชาติ ...............................
โอฬาร สานฝนั ...............................
ยาเสพตดิ มพี ิษมากมาย ...............................
รักส่ิงแวดลอ้ ม พรอ้ มใจปลกู ปา่ ...............................
อากาศสดช่นื ฉันต่ืนแต่เชา้ ...............................
รกั น�้ำเพียงนิด ชว่ ยคิดประหยดั ...............................
90 ชุดกิจกรรมการเรยี นรู (สำหรับนักเรียน) กลมุ สาระการเรียนรภู าษาไทย ภาคเรียนที่ ๒ ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี ๒ (ฉบบั ปรบั ปรุง)
๑๑หนว ยการเรยี นรูท ่ี
รื่นรมย จินตนาการ
91
92 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู (สำหรบั นกั เรียน) กลุม สาระการเรียนรภู าษาไทย ภาคเรยี นที่ ๒ ชน้ั ประถมศึกษาปท ี่ ๒ (ฉบบั ปรบั ปรุง)
H H ท ๑๑/ผ.๑ หนว ยการเรยี นรูท่ี ๑๑ รื่นรมย จนิ ตนาการ ช้นั ประถมศกึ ษาปท ่ี ๒
แบบทดสอบกอ่ นเรียน
หนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ ๑๑ รื่นรมย์ จินตนาการ ชนั้ ประถมศกึ ษาปีท่ี ๒
คำ�ชแี้ จง เขียนเคร่ืองหมาย × ทบั ตวั อกั ษรหนา้ คำ�ตอบท่ีถกู ตอ้ ง
๑. แมใ่ ช.้ ..............ตดั ผา้
ก. กนั ไกร ข. กรรไกร ค. ตะไกร
๑๑ ๓.ห คกน.�ำ วบว่าณั ยสเกทวราาร รค์เอร่าียนนว่ารอทูยา่ ่ี งไรข. บนั เทา ค. บรรเทา
๒. ครใู ห้น้�ำฝนกินยา.................อาการปวด ค. สะ – วรรค
รน่ื รมย จินตนาการ ๔. คำ�ในขอ้ ใดใชค้ �ำ “บัน” ไม่ถูกทง้ั 2 คำ�
ก. สะ – วัน ข. สะ – หวนั
ก. บนั จุ บนั ยาย ข. บันได บันทึก ค. บนั ดาล บันลือ
๕. ฤ คำ�ใดออกเสียง ริ
ก. พฤกษา ข. องั กฤษ ค. ฤดหู นาว
๖. คำ�ในขอ้ ใดเขยี นไม่ถกู ตอ้ ง
ก. บรรจง ข. บรรยาย ค. บรรเทิง
๗. คำ�ที่มี ฤ ในข้อใดออกเสียงเปน็ เรอ
ก. ฤทยั ข. ฤกษ ์ ค. ฤทธิ์
๘. “____________ของเมอื งไทยสวยงามมาก” ควรเตมิ ค�ำ ใดในช่องว่าง
ก. ธรรมะ ข. ธรรมดา ค. ธรรมชาติ
๙. คำ�ว่า “สรรพนาม” อ่านว่าอย่างไรจงึ จะถกู ต้อง
ก. สนั – พะ – นาม ข. สับ – พะ – นาม ค. สับ – นาม
๑๐. คำ�ในขอ้ ใดสะกดคำ�อ่านว่า “นบ – พะ – มาด” ได้ถกู ตอ้ ง
ก. นพมาศ ข. นพมาส ค. นพมาด
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู (สำหรับนกั เรียน) กลุมสาระการเรียนรูภ าษาไทย ภาคเรยี นที่ ๒ ชัน้ ประถมศกึ ษาปที่ ๒ (ฉบับปรับปรุง) 93
H H ท ๑๑/ผ.๑
เพลง รำ� วงลอยกระทง
เออื้ สุนทรสนาน ค�ำร้องและท�ำนอง
วันเพ็ญเดอื นสบิ สอง น�้ำนองเต็มตลิ่ง
เราทัง้ หลายชายหญงิ สนุกกันจรงิ วนั ลอยกระทง
ลอย ลอย กระทง ลอย ลอย กระทง
ลอยกระทงกันแล้ว ขอเชิญนอ้ งแก้วมาเลน่ ร�ำวง
ร�ำวงวนั ลอยกระทง ร�ำวงวนั ลอยกระทง
บญุ จะส่งให้เราสขุ ใจ บุญจะสง่ ใหเ้ ราสขุ ใจ
94 ชดุ กิจกรรมการเรียนรู (สำหรบั นักเรยี น) กลมุ สาระการเรยี นรูภาษาไทย ภาคเรียนท่ี ๒ ช้นั ประถมศกึ ษาปที่ ๒ (ฉบบั ปรบั ปรงุ )