หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า ก ประกาศโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี เรื่อง ให้ใช้หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรีพุทธศักราช ๒๕๖7 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ (ฉบับปรับปรุง พุทธศักราช ๒๕๖๐) …………………………………………………………………. เพื่อให้การจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษาเพชรบุรี เขต ๑ สอดคล้องกับสภาพการเปลี่ยนแปลงทางการเมือง เศรษฐกิจ สังคมและ ความเจริญก้าวหน้าทางวิทยาการ สนองนโยบาย คุณธรรมนำความรู้ ตอบสนองความต้องการของผู้เรียน ชุมชน ท้องถิ่นและสังคมยึดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงตามแนวพระราชดำริ โรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี ได้ดำเนินการเพื่อให้เป็นไปตามคำสั่งกระทรวงศึกษาธิการ ที่ สพฐ. ๑๒๓๙/ ๒๕๖๐ ลงวันที่ ๗ สิงหาคม ๒๕๖๐ เรื่อง ให้ใช้มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด กลุ่มสาระการ เรียนรู้คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ และสาระภูมิศาสตร์ ในกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และ วัฒนธรรม(ฉบับปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ จึงประกาศให้ใช้หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี พุทธศักราช ๒๕๖7 ตามหลักสูตรแกนกลาง การศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ (ฉบับปรับปรุง ๒๕๖๐) ตั้งแต่ปีการศึกษา ๒๕๖๑ เป็นต้นไป และมีการปรับปรุงหลักสูตรสถานศึกษาทุกปีการศึกษา เพื่อตอบสนองตามนโยบายของ กระทรวงศึกษาธิการในการพัฒนาและปรับปรุงการศึกษาให้ดีขึ้น ทั้งนี้ หลักสูตรสถานศึกษาโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรีได้รับความเห็นชอบจากคณะกรรมการ สถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ในคราวการประชุม ครั้งที่ 2 /2567 เมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม ๒๕๖7 จึงประกาศให้ใช้หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรีตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป ประกาศ ณ วันที่ 13 พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๖7 ลงชื่อ ลงชื่อ (นายจงจรัส ลัภยานุกูล) (นายสุริยา มนตรีภักดิ์) ประธานคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ผู้อำนวยการโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า ข คำนำ พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติพุทธศักราช ๒๕๕๒ แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ พร้อม กฎกระทรวงที่เกี่ยวข้อง และพระราชบัญญัติการศึกษาภาคบังคับ พ.ศ. ๒๕๔๕ มุ่งเน้นให้ การปฏิรูประบบ บริหารและการจัดการทางการศึกษาให้มีประสิทธิภาพและประสิทธิผล โดยให้มีเอกภาพ ทางนโยบายและมีความหลากหลายในทางปฏิบัติกระทรวงศึกษาธิการ ได้มีคำสั่งให้ใช้หลักสูตรแกนกลาง การศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ พร้อมกันทั่วประเทศ ในปีการศึกษา ๒๕๖๑ โดยกำหนดให้ โรงเรียนจัดทำหลักสูตรระดับท้องถิ่นเพื่อเชื่อมโยงหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน และความ ต้องการของท้องถิ่นสู่การพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา โรงเรียนอนุบาลเพชรบุรีได้นำกรอบหลักสูตร ท้องถิ่นของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 1 นำมาพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นบูรณา การในสาระการเรียนรู้ ท้องถิ่น ระดับโรงเรียน และนำหลักสูตรท้องถิ่นมาเป็นแนวทางในการจัดกิจกรรม การเรียนการสอนได้อย่างมีประสิทธิภาพ ครอบคลุม และสอดคล้องกับหลักสูตรสถานศึกษา เพื่อ กำหนดการจัดทำโครงสร้างและสาระหลักสูตรท้องถิ่น ให้สอดคล้องกับบริบทของสถานศึกษา ซึ่งในการ จัดทำหลักสูตรท้องถิ่นครั้งนี้เป็นการสร้างหลักสูตรที่อาศัยการมีส่วนร่วมของนักเรียน คณะครู และ ผู้ปกครอง ทั้งนี้เพื่อให้สามารถขับเคลื่อนไปสู่การจัดการเรียนรู้ที่ส่งผลให้นักเรียนมีคุณภาพด้านความรู้ และทักษะที่จำเป็นในการดำรงชีวิตในสังคมที่มีการเปลี่ยนแปลงและแสวงหาความรู้เพื่อพัฒนาตนเอง อย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต และเพื่อให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ในการจัดการศึกษามาตรฐานการศึกษาที่ กำหนดในหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ ในปีการศึกษา ๒๕๖7 นี้ทางโรงเรียนได้ร่วมกันจัดทำหลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาล เพชรบุรี พุทธศักราช ๒๕๖7 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ (ฉบับปรับปรุง ๒๕๖๐) เพื่อเป็นกรอบทิศทางในการนำหลักสูตรไปใช้อย่างมีประสิทธิภาพและเพื่อให้เกิด การพัฒนาคุณภาพผู้เรียนให้เป็นคนดี มีปัญญา มีคุณภาพชีวิตที่ดีและมีศักยภาพความสามารถในการ ปรับตัวให้อยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุขทั้งในสังคมไทยและสังคมโลกต่อไป ขอขอบคุณผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกภาคส่วนที่ให้ความร่วมมือและมีส่วนร่วมในการพัฒนา หลักสูตรฉบับนี้ให้มีความสมบูรณ์และเหมาะสมตามบริบทต่อการจัดการศึกษาในโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี ตั้งแต่ปีการศึกษา ๒๕๖7 เป็นต้นไป ลงชื่อ (นายสุริยา มนตรีภักดิ์) ผู้อำนวยการโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า ค สารบัญ หน้า ประกาศ ก คำนำ ข สารบัญ ค ส่วนนำ 1 แนวคิด 4 จุดมุ่งหมาย 5 กรอบเนื้อหาหลักสูตร 5 หลักสูตรท้องถิ่น“รสหวานจากตาลโตนด” ระดับชั้น ป.4 6 - แนวคิด 7 - จุดมุ่งหมาย 8 - คำอธิบายรายวิชา 9 - โครงสร้างเนื้อหา 22 - กรอบหลักสูตรท้องถิ่น 25 - แนวทางการจัดการเรียนรู้ 30 - แผนการจัดการเรียนรู้ 48 หลักสูตรท้องถิ่น“พาชมบ้านดิน เยือนถิ่นบ้านพ่อ” ระดับชั้น ป.5 100 - แนวคิด 101 - จุดมุ่งหมาย 102 - คำอธิบายรายวิชา 103 - โครงสร้างเนื้อหา 117 - กรอบหลักสูตรท้องถิ่น 122 - แนวทางการจัดการเรียนรู้ 125 - แผนการจัดการเรียนรู้ 149 หลักสูตรท้องถิ่น“วังวัดอนรรฆค่า งามสง่าคู่รัตนโกสินทร์” ระดับชั้น ป.6 235 - แนวคิด 236 - จุดมุ่งหมาย 238 - คำอธิบายรายวิชา 239 - โครงสร้างเนื้อหา 253 - กรอบหลักสูตรท้องถิ่น 256 - แนวทางการจัดการเรียนรู้ 262 - แผนการจัดการเรียนรู้ 278 ภาคผนวก 358
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า ๑ หลักสูตรท้องถิ่น โรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ เมืองโสภิณ ถิ่นพริบพรี” วิสัยทัศน์(Vision) โรงเรียนอนุบาลเพชรบุรีเป็นโรงเรียนชั้นนำ ก้าวล้ำเทคโนโลยี มีความเป็นเลิศทางวิชาการตาม มาตรฐานสากล ชุมชนประสานความร่วมมือ ยึดถือคุณธรรม น้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง พันธกิจ (Mission) 1. พัฒนาการจัดการเรียนการสอนให้มีคุณภาพตามมาตรฐานสากล 2. พัฒนาผู้เรียนให้เป็นคนดี มีคุณธรรม รักษ์ความเป็นไทย 3. พัฒนาผู้เรียนให้เกิดทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 และยกระดับผลสัมฤทธิ์ทาง การเรียน 4. พัฒนาคุณภาพครูเป็นครูมืออาชีพ 5. พัฒนาสื่อนวัตกรรมการเรียนรู้ด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัย ภายใต้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียง 6. พัฒนาการบริหารจัดการทั้งระบบอย่างมีประสิทธิภาพ โดยการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน เป้าหมาย(Goals) ๑. ผู้เรียนได้รับการพัฒนาด้วยหลักสูตรมาตรฐานสากล เป็นเลิศทางวิชาการ สื่อสารได้อย่าง น้อยสองภาษา ล้ำหน้าทางความคิด ผลิตงานอย่างสร้างสรรค์ ร่วมกับรับผิดชอบต่อสังคมโลก ๒. ผู้เรียนมีทักษะการอ่าน การเขียน คิดคำนวณ และสื่อสารด้วยภาษาอังกฤษ ๓. ผู้เรียนได้รับการพัฒนาทักษะการใช้เทคโนโลยีบนพื้นฐานหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ๔. ผู้เรียนมีคุณธรรม ดำรงชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ๕. ครูได้รับการพัฒนาด้านการใช้เทคโนโลยี เพื่อสนับสนุนการสอนให้มีประสิทธิภาพ ๖. โรงเรียนมีประสิทธิภาพด้านการบริการด้วยระบบบริหารที่ส่งเสริมการกระจายอำนาจ ปรัชญา (Philosophy) “นตถิ ปญญา สมาอาภา” แสงสว่างเสมอด้วยปัญญาไม่มี ข้อมูลเฉพาะ สัญลักษณ์ ดอกบัว อักษรย่อ อ.บ. สีประจำโรงเรียน น้ำทะเล – ขาว เพลงประจำโรงเรียน อนุบาลรำลึก สัญลักษณ์โรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า ๒ อัตลักษณ์ของผู้เรียน ยิ้มไหว้ ให้เกียรติกัน ยิ้มไหว้ หมายถึง นักเรียนมีคุณลักษณะที่เป็นมิตร บนพื้นฐานความเป็นไทย ซึ่งรอยยิ้มเป็น มิตรภาพอย่างแรกที่ใครเห็นก็ต้องประทับใจ การยิ้มจะช่วยเปลี่ยนแปลงอารมณ์ของผู้เรียนให้ดีขึ้น และทำ บรรยากาศเต็มไปด้วยความสุข รอยยิ้มของคนคนหนึ่งย่อมนำมาซึ่งความสุข และรอยยิ้มย่อมดึงดูดคนให้ อยากอยู่ใกล้ชิด การยิ้มจึงช่วยเปิดทางให้ผู้เรียนดูน่าคบหา สร้างทัศนคติที่ดีแก่ผู้ที่พบเห็นได้ง่ายๆ น่าไว้วางใจ คนที่ยิ้มง่ายและอารมณ์ดี ส่วนการไหว้ เป็นการแสดงออกถึงการทักทายและสะท้อนถึงประเพณีวัฒนธรรม ของคนไทย การไหว้จึงเป็นการแสดงถึงความมีสัมมาคารวะและการให้เกียรติซึ่งกันและกัน ซึ่งเป็นการแสดง ออกถึงความหมายเพื่อการทักทาย การขอบคุณ การขอโทษ หรือการกล่าวลา โดยยกมือสองข้างประณมนิ้ว ชิดกันปลายนิ้วจรดกัน ยกมือขึ้นในระดับต่างๆ ตามฐานะของบุคคล ให้เกียรติกัน หมายถึง การแสดงออกทางพฤติกรรมที่ผู้เรียนมีต่อผู้อื่น ทั้งผู้ที่อ่อนวัยกว่า ผู้ที่ อยู่วัยเดียวกัน และผู้ที่อาวุโสกว่า ด้วยความเคารพที่บ่งบอกถึงความสุภาพ การมีมารยาทที่ดีและมีสัมมา คารวะ ซึ่งเป็นการยอมรับว่าเป็นคุณธรรมที่ดีของคนไทย การปฏิบัติตนต่อกันด้วยมารยาทที่ดีของสังคม เป็นพฤติกรรมที่พึงประสงค์ที่สะท้อนให้เห็นคุณธรรมและจริยธรรมด้านความสุภาพ การมีมารยาทที่ดีและมี สัมมาคารวะ เอกลักษณ์ของสถานศึกษา เรียนรู้คู่คุณธรรม ก้าวนำวิชาการ สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน หลักสูตรสถานศึกษาโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี พุทธศักราช ๒๕๖4 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษา ขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ มุ่งพัฒนาผู้เรียนให้มีสมรรถนะสำคัญ ๕ ประการตามเจตนารมณ์ของ หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน ดังนี้ ๑. ความสามารถในการสื่อสาร เป็นความสามารถในการรับและส่งสาร มีวัฒนธรรมในการใช้ ภาษาถ่ายทอดความคิด ความรู้ความเข้าใจ ความรู้สึก และทัศนะของตนเองเพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสาร และประสบการณ์อันจะเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาตนเองและสังคม รวมทั้งเจรจาต่อรองเพื่อขจัดและลด ปัญหาความขัดแย้งต่างๆ การเลือกรับหรือไม่รับข้อมูลข่าวสารด้วยหลักเหตุผล และความถูกต้อง ตลอดจน การเลือกใช้วิธีการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพโดยคำนึงถึงผลกระทบที่มีต่อตนเองและสังคม ๒. ความสามารถในการคิด เป็นความสามารถในการคิดวิเคราะห์ การคิดสังเคราะห์ การคิด อย่างสร้างสรรค์ การคิดอย่างมีวิจารณญาณ และการคิดเป็นระบบ เพื่อนำไปสู่การสร้างองค์ความรู้หรือ สารสนเทศเพื่อการตัดสินใจเกี่ยวกับตนเองและสังคมได้อย่างเหมาะสม ๓. ความสามารถในการแก้ปัญหา เป็นความสามารถในการแก้ปัญหาและอุปสรรคต่างๆ ที่ เผชิญได้อย่างถูกต้องเหมาะสมบนพื้นฐานของหลักเหตุผล คุณธรรมและข้อมูลสารสนเทศ เข้าใจความสัมพันธ์ และการเปลี่ยนแปลงของเหตุการณ์ต่าง ๆ ในสังคม แสวงหาความรู้ ประยุกต์ความรู้มาใช้ในการป้องกันและ แก้ไขปัญหาและมีการตัดสินใจที่มีประสิทธิภาพโดยคำนึงถึงผลกระทบที่เกิดขึ้นต่อตนเอง สังคมและ สิ่งแวดล้อม
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า ๓ ๔. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต เป็นความสามารถในการนำกระบวนการต่างๆ ไปใช้ใน การดำเนินชีวิตประจำวัน การเรียนรู้ด้วยตนเอง การเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง การทำงานและการอยู่ร่วมกันใน สังคมด้วยการสร้างเสริมความสัมพันธ์อันดีระหว่างบุคคล การจัดการปัญหาและความขัดแย้งต่างๆ อย่าง เหมาะสม การปรับตัวให้ทันกับการเปลี่ยนแปลงของสังคมและสภาพแวดล้อมและการรู้จักหลีกเลี่ยง พฤติกรรมไม่พึงประสงค์ที่ส่งผลกระทบต่อตนเองและผู้อื่น ๕. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยีเป็นความสามารถในการเลือกและใช้เทคโนโลยีด้าน ต่างๆ และมีทักษะกระบวนการทางเทคโนโลยี เพื่อการพัฒนาตนเองและสังคม ในด้านการเรียนรู้ การสื่อสาร การทำงาน การแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ ถูกต้องเหมาะสมและมีคุณธรรม คุณลักษณะอันพึงประสงค์ หลักสูตรสถานศึกษาโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี พุทธศักราช ๒๕๖5 ตามหลักสูตรแกนกลาง การศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ มุ่งพัฒนาผู้เรียนให้มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ เพื่อให้ผู้เรียน สามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมได้อย่างมีความสุข ในฐานะพลเมืองไทยและพลโลกดังนี้ ๑. รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ๒. ซื่อสัตย์สุจริต ๓. มีวินัย ๔. ใฝ่เรียนรู้ ๕. อยู่อย่างพอเพียง ๖. มุ่งมั่นในการทำงาน ๗. รักความเป็นไทย ๘. มีจิตสาธารณะ
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า ๔ หลักสูตรท้องถิ่น โรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ เมืองโสภิณ ถิ่นพริบพรี” แนวคิด “หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน มุ่งพัฒนาผู้เรียนทุกคน ซึ่งเป็นกำลังของชาติให้เป็นมนุษย์ที่มีความ สมดุลทั้งด้านร่างกาย ความรู้ คุณธรรม มีจิตสำนึกในความเป็นพลเมืองไทยและเป็นพลโลก ยึดมั่นในการ ปกครองตามระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข มีความรู้และทักษะพื้นฐาน รวมทั้ง เจตคติ ที่จำเป็นต่อการศึกษาต่อการประกอบอาชีพและการศึกษาตลอดชีวิต โดยมุ่งเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญบน พื้นฐานความเชื่อว่า ทุกคนสามารถเรียนรู้และพัฒนาตนเองได้เต็มตามศักยภาพ” จากวิสัยทัศน์ของหลักสูตร แกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธราช 2551 โรงเรียนอนุบาลเพชรบุรีได้ตระหนักถึงความสำคัญดังกล่าว จึงมุ่งส่งเสริมการพัฒนาการจัดการศึกษาให้กับผู้เรียน ซึ่งต้องได้รับประโยชน์สูงสุด ทั้งด้านความรู้ ความสามารถ ความถนัดตามศักยภาพของแต่ละบุคคล และการส่งเสริมด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ เพื่อ นำไปสู่การปฏิบัติตนอย่างถูกต้องเหมาะสม การจัดการศึกษาด้วยหลักสูตรท้องถิ่นถือเป็นการพัฒนาผู้เรียนให้เกิดการเรียนรู้อย่างหลากหลาย ภายใต้บริบทของท้องถิ่น ส่งเสริมให้ผู้เรียนเห็นความสำคัญ ตระหนักถึงคุณค่าที่ดีงาม เป็นการปลูกฝัง สร้าง ความภาคภูมิใจในท้องถิ่นของตนเองให้กับผู้เรียน ตลอดจนสร้างเยาวชนในการสืบสานศิลปะภูมิปัญญาของ ท้องถิ่นในมีสืบไป ทั้งนี้ผู้เรียนสามารถเรียนรู้จากประสบการณ์ตรง การบูรณาการทรัพยากรท้องถิ่นมาใช้ให้ เกิดประโยชน์และคงรักษาวัฒนธรรมที่ดีงาม นอกจากนี้การศึกษาเรียนรู้วัฒนธรรมทำให้ผู้เรียนได้เรียนรู้และ ทำความเข้าใจถึงเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ และวัฒนธรรมอย่างแท้จริงผ่านงานสถาปัตยกรรม ขนมธรรม เนียมประเพณี การบันทึกเรื่องราวในแต่ละยุคสมัยและวิถีชีวิตของคนในท้องถิ่น รวมถึงการสร้างรายได้ให้กับ คนในท้องถิ่น จังหวัดเพชรบุรีเป็นจังหวัดที่มีแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่สำคัญ สอดคล้องกับคำขวัญประจำ จังหวัดเพชรบุรี ที่ว่า “เขาวังคู่บ้าน ขนมหวานเมืองพระ เลิศล้ำศิลปะ แดนธรรมะ ทะเลงาม” จากคำขวัญ ดังกล่าวโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรีได้นำมาเป็นแนวคิดในการส่งเสริมการเรียนรู้ตามหลักสูตรท้องถิ่นให้กับ ผู้เรียน โดยผ่านกิจกรรมที่มีความหลากหลาย อาทิเช่น การศึกษาแหล่งเรียนรู้ การศึกษาจากภูมิปัญญา ท้องถิ่น การบูรณาการในหน่วยการจัดการเรียนรู้ ทั้งนี้เพื่อให้ผู้เรียนเกิดความสนใจ ใฝ่รู้ ถึงวัฒนธรรมและ ความเป็นมาของท้องถิ่นตนเอง นอกจากนี้โรงเรียนอนุบาลเพชรบุรีได้นำกรอบหลักสูตรท้องถิ่นของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษาเพชรบุรี เขต 1 มาใช้ประกอบการจัดทำโครงสร้างรายวิชา โดยมีเค้าโครงเนื้อหาดังนี้ “รู้จริงถิ่น เมืองเพชร ตามเสด็จเมือง 3 วัง งานสกุลช่างเมืองเพชร รสเด็ดอาหารพื้นเมือง ลือเลื่องชาติพันธุ์ บุคคลสำคัญ บ้านเรา เรื่องเล่าเก่าสู่วรรณกรรม เลิศล้ำวัฒนธรรมประเพณี อาชีพดีสร้างรายได้ หลากหลายโครงการ พระราชดำริ” ทำให้หลักสูตรท้องถิ่นมีความยืดหยุ่น เหมาะสม และครอบคลุมทุกมิติ หลักสูตรท้องถิ่น “เมือง โสภิณ ถิ่นพริบพรี” ของโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี จึงบูรณาการการเรียนรู้กับกิจกรรมทัศนศึกษา เป็น กิจกรรมพัฒนาผู้เรียนที่เปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้ศึกษาค้นคว้าจากแหล่งเรียนรู้นอกห้องเรียน ซึ่งมีความ สอดคล้องในเรื่องการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนเกิดทักษะจากประสบการณ์ตรง โดยใช้แหล่ง เรียนรู้ให้เป็นประโยชน์ต่อการเรียนรู้ สามารถนำประสบการณ์มาวิเคราะห์และพัฒนาทักษะการเรียนรู้ได้ อย่างเหมาะสมและมีความสุข ทำให้เกิดความเข้าใจ และเกิดเจตคติที่ดีต่อท้องถิ่นในจังหวัดเพชรบุรี
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า ๕ จุดมุ่งหมาย 1. เพื่อส่งเสริมให้ผู้เรียนเกิดความรู้ ความเข้าใจ และในบริบทท้องถิ่นของตน 2. เพื่อส่งเสริมให้ผู้เรียนเห็นความสำคัญ และเกิดจิตสำนึกรักในท้องถิ่นของตน 3. เพื่อให้ผู้เรียนทราบถึงจุดเด่น จุดด้อย โอกาส อุปสรรคของท้องถิ่น โดยสามารถนำไปปรับให้อยู่ใน ชุมชนได้อย่างมีความสุข 4. เพื่อให้ผู้เรียนนำความรู้จากแหล่งเรียนรู้มาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน กรอบเนื้อหาหลักสูตร 1. ระดับชั้นอนุบาลปีที่ 2 เรื่อง “เที่ยววัด ชมวัง” 2. ระดับชั้นอนุบาลปีที่ 2 เรื่อง “กระโหนด เมืองเพชร” 3. ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เรื่อง “สืบสานวัฒนธรรมเลิศล้ำทะเลงาม” 4. ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 เรื่อง “ระบบนิเวศน์สร้างสรรค์ สารพันสัตว์น้ำทะเล” 5. ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 เรื่อง “ชมวังพร้อมเดินตามพระราชดำริ” 6. ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เรื่อง “รสหวานจากตาลโตนด” 7. ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เรื่อง “พาชมบ้านดิน เยือนถิ่นบ้านพ่อ” 8. ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 เรื่อง “วังวัดอนรรฆค่า งามสง่าคู่รัตนโกสินทร์”
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า ๖ หลักสูตรท้องถิ่น โรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เรื่อง รสหวานจากตาลโตนด
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า ๗ หลักสูตรท้องถิ่น เรื่อง รสหวานจากตาลโตนด ของนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี แนวคิด หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐานกำหนดเป้าหมายที่มุ่งพัฒนาคนไทยให้เป็นมนุษย์เป็นคนดีมีปัญญา มีความสุข และมีความเป็นไทย มีศักยภาพในการศึกษาต่อและการประกอบอาชีพ จึงได้กำหนดมาตรฐาน การเรียนรู้ตามกลุ่มสาระการเรียนรู้ 5 กลุ่มสาระ ทั้งด้านความรู้ ทักษะ กระบวนการคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยมอันพึงประสงค์ของแต่ละกลุ่ม มาตรฐานการเรียนรู้ที่กำหนดไว้ในหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน เป็นมาตรฐานการเรียนรู้ที่จำเป็นสำหรับการพัฒนาคุณภาพผู้เรียนทุกคนคุณส่งส่วนมาตรฐานการเรียนรู้ที่ สอดคล้องกับสภาพปัญหาในชุมชนและสังคม และภูมิปัญญาท้องถิ่นคุณลักษณะอันพึงประสงค์เพื่อเป็น สมาชิกที่ดีของครอบครัว ชุมชน และประเทศชาติ ให้สถานศึกษาพัฒนาเพิ่มเติมได้ การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นเป็นหนทางสำคัญที่จะทำให้การจัดการศึกษาบรรลุวัตถุประสงค์ตาม เป้าหมายของหลักสูตรสถานศึกษา ถึงแม้ว่ามีหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐานเป็นหลักสูตรแม่บท แต่ เนื่องจากหลักสูตรแม่บทไม่อาจประมวลรายละเอียดสาระความรู้ท้องถิ่นได้ทั้งหมด หลักสูตรท้องถิ่นจะ สามารถปรับเฉพาะผลกระทบที่มีต่อท้องถิ่น ผู้เรียนสามารถเรียนรู้จากชีวิตจริงใกล้ตัวก่อนที่จะเรียนรู้ สภาพไกลตัว รู้จักและเข้าใจท้องถิ่นของตน ซึ่งทำให้เกิดความรัก ความผูกพัน ความหวงแหน และ ความภาคภูมิใจในท้องถิ่นของตน รวมทั้งยังสามารถบูรณการทรัพยากรท้องถิ่นมาใช้ให้เกิดประโยชน์ และคงรักษาวัฒนธรรมที่ดีงามดั่งเดิมเอาไว้ได้ หลักการ ต้นตาล หรือ ตาลโตนด หรือ โหนด ในภาษาใต้เป็นพันธุ์ไม้ปาล์มขนาดใหญ่ สกุล Borassus ใน วงศ์ปาล์ม Arecaceae เป็นปาล์มที่แข็งแรงมากชนิดหนึ่ง และเป็นปาล์มที่แยกเพศกันอยู่คนละต้น มี ความสูงถึง 40 เมตร และโตวัดผ่ากลางประมาณ 60 เซนติเมตร จังหวัดเพชรบุรีเป็นหนึ่งในจังหวัดที่มีต้นตาลมากที่สุดในประเทศไทย ต้นตาลในจังหวัดเพชรบุรี ดังปรากฏหลักฐานจากนิราศเมืองเพชรของสุนทรภู่ ความตอนหนึ่งว่า “ทุกประเทศเขตแคว้นแดนพริบพรี เหมือนจะชี้ไปไม่พ้นแต่ต้นตาล” ด้วยเหตุนี้ ต้นตาลจึงกลายเป็นเอกลักษณ์ของจังหวัดเพชรบุรีคู่กับเขาวัง หรือพระนครคีรี ปรากฏเป็นตราและธงประจำจังหวัดเพชรบุรี สืบมาจนถึงทุกวันนี้ ต้นตาลเมืองเพชร ให้ผลผลิตน้ำตาลโตนดที่ดีที่สุดมาตั้งแต่สมัยโบราณตราบจนถึงปัจจุบันจึงมี ชื่อเสียงติดปากคนทั่วไปว่า “น้ำตาลเพชรบุรี” เพราะมีรสหวานหอมอร่อย มีรสชาติกลมกล่อมชวน รับประทาน จนเป็นที่มาของคำว่า “หวานเหมือนน้ำตาลเมืองเพชร” ดังนั้น ต้นตาลจึงนับเป็นพืช เศรษฐกิจที่สำคัญของจังหวัดเพชรบุรี โดยทั่วไปชาวชนบท ชาวนาจะปลูกข้าวและทำตาลควบคู่กันไป ส่วน ใหญ่จะนิยมปลูกต้นตาลไว้บริเวณคันนา ในตัวเมืองเพชรบุรี ก็ปรากฏว่ามีการปลูกต้นตาลเช่นกัน บริเวณที่ มีต้นตาลมากที่สุดของจังหวัดเพชรบุรี ได้แก่ ท้องทุ่งตำบลหนองไม้เหลือง ตำบลโตนดหลาย ตำบลไร่ส้ม ตำบลโรงเข้ เป็นต้น และทุกท้องที่ในเขตอำเภอบ้านลาด และได้ใช้ประโยชน์จากต้นตาลมากมาย ทั้ง เป็นไม้ใช้สอย กลึงเป็นของใช้ ใบมุงหลังคา ผลตาลอ่อนหรือลูกตาลโตนดเป็นผลไม้ที่รับประทานอร่อย ไม่แพ้ผลไม้ชนิดอื่นอีกทั้งน้ำตาลโตนด ยังมีความหวานหอม นำไปทำขนมอร่อยมากกว่าน้ำตาลชนิด
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า ๘ อื่นๆ ส่งผลให้เมืองเพชรมีชื่อเสียงเรื่องขนมหวาน รู้จักกันไปทั่วประเทศ “เมืองเพชร เมือง ตาลโตนด” เป็นเมืองต้นแบบเศรษฐกิจสร้างสรรค์ที่ทำรายได้เข้าสู่จังหวัดเพชรบุรี อย่างมั่นคงและยั่งยืน ด้วยความสำคัญของต้นตาล พืชเศรษฐกิจของจังหวัดเพชรบุรีที่จะท้อนให้เห็นถึงภูมิปัญญา และวิถีการดำรงชีวิตของคนในท้องถิ่น จึงเหมาะแก่การเป็นแหล่งเรียนรู้สำหรับผู้เรียน ส่งเสริมให้ครู บูรณาการหลักสูตร องค์ความรู้ หลายกลุ่มสาระ และกระบวนการเรียนรู้ที่หลากหลาย ให้นักเรียน เรียนรู้จากการฝึกปฏิบัติจริงในสถานการณ์ต่าง ๆ เรียนรู้ผ่านกระบวนการกลุ่ม สามารถนำเอาความรู้ ไป บูรณาการให้เข้ากับสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในชีวิตจริงได้ และสามารถต่อยอดความรู้ไปใช้ในการดำรง ชีพรวมทั้งส่งเสริมให้ผู้เรียนมีความพร้อมในหลายด้านการคิด การสื่อสาร การแก้ปัญหาในการทำงาน การทำงานร่วมกัน การสร้างสรรค์สิ่งใหม่ผ่านการเรียนรู้ด้วยตนเองอย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต และการ ปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงในสังคมปัจจุบันที่มีการแข่งขันกันอยู่ตลอดเวลา นำไปสู่การพัฒนาผู้เรียนให้ เป็นพลเมืองที่มีทักษะชีวิตและอาชีพที่มีคุณภาพ เกิดความตระหนักเห็นคุณค่าสำนึกรักผูกพันกับ ท้องถิ่นมีความภาคภูมิใจในท้องถิ่นของตนเอง รวมทั้งสามารถนำไปประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อการ ประกอบอาชีพและสามารถนำไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวันได้อย่างยั่งยืน จุดหมาย มุ่งพัฒนาผู้เรียนให้มีความรู้ มีทักษะในการทำงาน มีเจตคติที่ดีต่อการจัดกิจกรรมการเรียนรู้“รส หวานจากตาลโตนด” มีความภาคภูมิใจ และเห็นคุณค่าความสำคัญของท้องถิ่นจังหวัดเพชรบุรีดังนี้ 1. เพื่อให้ผู้เรียนมีความรู้เกี่ยวกับพืชเศรษฐกิจในท้องถิ่นตนเอง ได้แก่ ต้นตาล วิธีการแปรรูป และจำหน่ายผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เช่น น้ำตาลสด น้ำตาลปึก (ภาษาถิ่นเพชรบุรี) ขนมตาล เป็นต้น 2. เพื่อพัฒนาทักษะด้านการคิดเชิงสร้างสรรค์ทักษะการทำงานร่วมกับผู้อื่น การตั้งคำถาม ตอบคำถามเชิงเหตุผล และสามารถนำความรู้และทักษะไปใช้ประโยชน์ต่อตนเอง และสังคม ได้อย่างเหมาะสม 3. เพื่อให้ผู้เรียนมีเจตคติที่ดีต่อการเรียนรู้ เห็นคุณค่าและตระหนักถึงความสำคัญเกี่ยวกับ พืชเศรษฐกิจในท้องถิ่น และมีความภาคภูมิใจในท้องถิ่นจังหวัดเพชรบุรี
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า ๙ รายวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย รายวิชา ภาษาไทย 4 รหัสวิชา ท ๑4๑๐๑ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เวลา 16๐ ชั่วโมง/ปี คำอธิบายรายวิชา ศึกษา อ่าน เขียน อธิบาย คิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ สรุปความ ฝึกทักษะ ในสาระต่อไปนี้อ่าน ออกเสียงร้อยแก้ว ร้อยกรอง ที่ประกอบด้วย คำที่มี ร ล เป็นพยัญชนะต้น คำควบกล้ำ อักษรนำ คำ ประสม อักษรย่อ เครื่องหมายวรรคตอน ประโยคที่มีสำนวนเป็นคำพังเพย สุภาษิต ปริศนาคำทาย อ่านเรื่องสั้น ๆจาก ตำนานเมืองเพชรบุรีฉบับสมุดราชบุรี 2468 เรื่องเล่า ประสบการณ์ นิทานชาดก บทความ บท โฆษณา ข่าวและเหตุการณ์ประจำวัน แยกข้อเท็จจริงและข้อคิดเห็น อธิบายความหมายของคำ ประโยค สำนวน คาดคะเนเหตุการณ์จากเรื่องที่อ่าน สรุปความรู้และข้อคิดจากเรื่องที่อ่านเลือกอ่านหนังสือที่มี คุณค่าและมีมารยาทในการอ่าน คัดลายมือด้วยตัวบรรจงเต็มบรรทัดและครึ่งบรรทัด เขียนคำขวัญ คำแนะนำ แผนภาพโครงเรื่อง ย่อ ความ เรียงความ ประกาศ จดหมายถึงเพื่อนและบิดามารดา คำสอน บันทึกการศึกษาแหล่งเรียนรู้ อุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร สวนตาลลุงณรงค์ และรายงานจากการศึกษา เขียนตามจินตนาการ โดยใช้กระบวนการเขียนเพื่อให้ นักเรียนมีมารยาทในการเขียน จำแนกข้อเท็จจริงและข้อคิดเห็น จับใจความ พูด แสดงความรู้ ความคิดจากเรื่องเล่า บทความ สั้น ๆ ข่าวและเหตุการณ์ โฆษณา สื่ออิเล็กทรอนิกส์ เรื่องราวจากบทเรียนกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย และกลุ่มสาระการเรียนรู้อื่น ตั้งคำถามและตอบคำถามเชิงเหตุผลจากเรื่องที่ฟังและดูจากอุทยาน สิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธรและสวนตาลลุงณรงค์ พูดรายงานรายงานเรื่องหรือประเด็นที่ศึกษา ค้นคว้าจากการฟังการดู และการสนทนา จากอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธรและสวนตาลลุงณรงค์ เพื่อให้นักเรียนมีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด สะกดและบอกความหมายของคำในมาตรา แม่ ก กา มาตราตัวสะกดต่าง ๆ ผันอักษร คำเป็นคำตาย คำพ้อง ชนิดของคำ คำนาม คำสรรพนาม คำกริยา คอวิเศษณ์ สำนวนที่เป็นคำพังเพยสุภาษิต ส่วนประกอบของประโยค ประโยค ๒ ส่วน ๓ ส่วน กลอนสี่ คำขวัญ การใช้พจนานุกรม เปรียบเทียบ ภาษาไทยมาตรฐานกับภาษาถิ่น เพื่อให้นักเรียนรักภาษาไทยและรักษาไว้เป็นสมบัติของชาติ บอกข้อคิดจากวรรณคดี วรรณกรรม นิทานพื้นบ้าน นิทานคติธรรม เพลงพื้นบ้าน ท่องจำบท อาขยาน และบทร้อยกรองโดยการแสดงความคิดเห็น เพื่อให้นักเรียนสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิต จริงได้ ตัวชี้วัด ท ๑.๑ ป.๔/๑ ป.๔/๒ ป.๔/๓ ป.๔/๔ ป.๔/๕ ป.๔/๖ ป.๔/๗ ป.๔/๘ ท ๒.๑ ป.๔/๑ ป.๔/๒ ป.๔/๓ ป.๔/๔ ป.๔/๕ ป.๔/๖ ป.๔/๗ ป.๔/๘ ท ๓.๑ ป.๔/๑ ป.๔/๒ ป.๔/๓ ป.๔/๔ ป.๔/๕ ป.๔/๖ ท ๔.๑ ป.๔/๑ ป.๔/๒ ป.๔/๓ ป.๔/๔ ป.๔/๕ ป.๔/๖ ป.๔/๗ ท ๕.๑ ป.๔/๑ ป.๔/๒ ป.๔/๓ ป.๔/๔ รวมทั้งหมด ๓๓ ตัวชี้วัด
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๑๐ โครงสร้างเวลาเรียน หลักสูตรบูรณาการท้องถิ่น เรื่อง รสหวานจากตาลโตนด กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ของนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี หน่วยที่ ชื่อหน่วยการเรียนรู้ จำนวนคาบ (ชั่วโมง) หน่วยที่ 1 เขียนบันทึกการจากศึกษาแหล่งเรียนรู้อุทยาน สิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธรและสวนตาลลุงณรงค์ 1 ตั้งคำถามและตอบคำถามเชิงเหตุผลจากเรื่องที่ฟังและ ดูจากอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธรและสวน ตาลลุงณรงค์ 1 พูดรายงานเรื่องหรือประเด็นที่ศึกษา ค้นคว้าจากการ ฟังการดู และการสนทนา จากอุทยานสิ่งแวดล้อม นานาชาติสิรินธรและสวนตาลลุงณรงค์ 2
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๑๑ รายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ค ๑๔๑๐๑ คณิตศาสตร์ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ เวลา ๑๖๐ ชั่วโมง/ปี คำอธิบายรายวิชา ศึกษาตัวเลขฮินดูอารบิก ตัวเลขไทยและตัวหนังสือจำนวนนับที่มากกว่า ๑๐๐,๐๐๐ จาก สถานการณ์ต่าง ๆ เศษส่วน จำนวนคละของสิ่งต่าง ๆ และสิ่งต่าง ๆ ตามเศษส่วนของจำนวนคละที่กำหนด เศษส่วนและจำนวนคละที่ตัวส่วนตัวหนึ่งเป็นพหุคูณของอีกตัวหนึ่ง ทศนิยมไม่เกิน ๓ ตำแหน่ง แสดงของ ปริมาณสิ่งต่าง ๆ และสิ่งต่าง ๆ ตามทศนิยมที่กำหนดจากสถานการณ์ต่าง ๆ การบวก การลบ การคูณ การหาร จากสถานการณ์ต่าง ๆ และจากการผลิตหรือการจำหน่ายน้ำตาลโตนดหรือขนมหวานในท้องถิ่น ตัวไม่ทราบ ค่าในประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกและประโยคสัญลักษณ์แสดงการลบของจำนวนนับที่มากกว่า ๑๐๐,๐๐๐ และ ๐ ตัวไม่ทราบค่าในประโยคสัญลักษณ์แสดงการคูณของจำนวนหลายหลัก ๒ จำนวน ที่มีผลคูณไม่เกิน ๖ หลักและประโยคสัญลักษณ์แสดงการหารที่ตัวตั้งไม่เกิน ๖ หลัก ตัวหารไม่เกิน ๒ หลัก การบวก ลบ คูณ หาร ระคนของจำนวนนับและ ๐ โจทย์ปัญหา ๒ ขั้นตอนของจำนวนนับที่มากกว่า ๑๐๐,๐๐๐ และ ๐ โจทย์ปัญหา ๒ ขั้นตอนของจำนวนนับและ ๐ ผลบวก ผลลบของเศษส่วน และจำนวนคละที่ตัวส่วนตัวหนึ่งเป็นพหุคูณของอีกตัว หนึ่ง โจทย์ปัญหาการบวกและโจทย์ปัญหาการลบเศษส่วนและจำนวนคละที่ตัวส่วนตัวหนึ่งเป็นพหุคูณของอีกตัว หนึ่ง ผลบวก ผลลบของทศนิยมไม่เกิน ๓ ตำแหน่ง โจทย์ปัญหาการบวก การลบ ๒ ขั้นตอน ของทศนิยมไม่เกิน ๓ ตำแหน่ง โจทย์ปัญหาเกี่ยวกับเวลา มุม โจทย์ปัญหาเกี่ยวกับความยาวรอบรูปและพื้นที่ของรูปสี่เหลี่ยมมุมฉาก มุม ชื่อมุม ส่วนประกอบของมุมและสัญลักษณ์แสดงมุมสี่เหลี่ยมมุมฉาก ข้อมูลแผนภูมิแท่ง ตารางสองทาง โดยใช้ทักษะในการอ่านและเขียนตัวเลข เปรียบเทียบ เรียงลำดับจำนวน ประมาณค่า ของผลลัพธ์ หาค่าของตัวไม่ทราบค่าในประโยคสัญลักษณ์ แสดงวิธีหาคำตอบ เทียบกับเวลา สร้างโจทย์ ปัญหาพร้อมทั้งหาผลลัพธ์ของผลบวก ผลลบของเศษส่วน และสร้างโจทย์ปัญหาที่เกี่ยวกับการผลิตหรือ การจำหน่ายน้ำตาลโตนด หรือขนมหวานในท้องถิ่นพร้อมทั้งหาผลลัพธ์ สามารถวัดและสร้างมุมโดย ใช้โปรแทรกเตอร์ แสดงวิธีการหาคำตอบของโจทย์ปัญหาของรูปและพื้นที่ของรูปสี่เหลี่ยม จำแนกชนิด ของมุมและเขียนสัญลักษณ์แสดงมุม สร้างรูปสี่เหลี่ยมเมื่อกำหนดความยาวของด้านมาให้ และใช้ข้อมูล ของแผนภูมิแท่ง ตารางสองทาง ในการหาคำตอบของโจทย์ปัญหาและใช้ข้อมูลของแผนภูมิแท่ง ตาราง สองทางที่แสดงข้อมูลเกี่ยวกับการผลิตหรือการจำหน่ายน้ำตาลโตนดหรือขนมหวานในท้องถิ่น ใน การหาคำตอบของโจทย์ปัญหา เพื่อให้เห็นคุณค่าและมีเจตคติที่ดีต่อคณิตศาสตร์และภูมิปัญญาท้องถิ่น สามารถ ทำงานได้อย่างเป็นระบบ มีระเบียบ รอบคอบ มีความรับผิดชอบ มีวิจารณญาณ มีความคิดริเริ่ม สร้างสรรค์และมีความเชื่อมั่นในตนเอง รวมถึงการนำเอาหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มีเหตุผล พอประมาณ สร้างภูมิคุ้มที่ดีในตนเอง มีความรู้ และควบคู่คุณธรรมนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่าง ถูกต้องเหมาะสม
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๑๒ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด ค ๑.๑ ป.๔/๑, ป.๔/2, ป.๔/๓, ป.๔/๔, ป.๔/๕, ป.๔/๖, ป.๔/๗, ป.๔/๘, ป.๔/๙, ป.๔/๑๐, ป.๔/๑๑, ป.๔/๑๒, ป.๔/๑๓, ป.๔/๑๔, ป.๔/๑๕, ป.๔/๑๖ ค ๒.๑ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป.๔/๓ ค ๒.๒ ป.๔/๑, ป.๔/๒ ค ๓.๑ ป.๔/๑ รวม 22 ตัวชี้วัด (ตัวชี้วัดระหว่างทาง 12 ตัวชี้วัด , ตัวชี้วัดปลายทาง 10 ตัวชี้วัด)
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๑๓ โครงสร้างเวลาเรียน หลักสูตรบูรณาการท้องถิ่น เรื่อง รสหวานจากตาลโตนด กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ของนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี หน่วยที่ ชื่อหน่วยการเรียนรู้ จำนวนคาบ(ชั่วโมง) 1 รสหวานเมืองเพชร ตาลโตนดเมืองเพชร 1 น้ำตาลเมืองเพชร 1 ขนมหวานเมืองเพชร 1 เรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่น “สวนตาลณรงค์” 3 2 คำ(นวณ)หวาน โจทย์ปัญหาที่เกี่ยวกับการผลิต/การจำหน่ายน้ำตาล โตนดและขนมหวานเมืองเพชร 3 แผนภูมิแท่ง ตารางสองทางที่แสดงข้อมูลที่เกี่ยวกับ การผลิต/การจำหน่ายน้ำตาลโตนดและขนมหวาน เมืองเพชร 2
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๑๔ รายวิชาพื้นฐาน วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ว ๑4๑๐๑ วิทยาศาสตร์ 4 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เวลา 120 ชั่วโมง/ปี คำอธิบายรายวิชา บรรยายหน้าที่ของราก ลำต้น ใบและดอกของพืชดอกโดยใช้ข้อมูลที่รวบรวมได้ และบรรยาย หน้าที่ของราก ลำต้น ใบ และดอกของต้นตาล บอกส่วนประกอบของดอกตาล จำแนกสิ่งมีชีวิตโดย ใช้ความเหมือนและความแตกต่างของลักษณะของสิ่งมีชีวิต ออกเป็นกลุ่มพืช กลุ่มสัตว์และกลุ่มที่ไม่ใช่พืช และสัตว์ จำแนกพืชออกเป็นพืชดอกและพืชไม่มีดอกโดยใช้การมีดอกเกณฑ์ โดยใช้ข้อมูลที่รวบรวมได้ และสามารถจำแนกต้นตาลเป็นพืชใบเลี้ยงเดี่ยว ใช้เกณฑ์ลักษณะของราก ลำต้น และใบ จำแนกสัตว์ ออกเป็นสัตว์มีกระดูกสันหลังและสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง โดยใช้การมีกระดูกสันหลังเป็นเกณฑ์ โดยใช้ ข้อมูลที่รวบรวมได้ บรรยายลักษณะเฉพาะที่สังเกตได้ของสัตว์มีกระดูกสันหลังในกลุ่มปลา กลุ่มสัตว์สะ เทน้ำสะเทินบก กลุ่มสัตว์เลื้อยคลาน กลุ่มนก และกลุ่มสัตว์เลียงลูกด้วยนม และตัวอย่างสิ่งมีชีวิตในแต่ ละกลุ่ม เปรียบเทียบสมบัติทางกายภาพ ด้านความแข็ง สภาพยืดหยุ่น การนำความร้อนและการนำไฟฟ้า ของวัสดุโดยใช้หลักฐานเชิงประจักษ์จากการทดลองและระบุการนำสมบัติเรื่องความแข็งสภาพยืดหยุ่น การนำความร้อนและการนำไฟฟ้าของวัสดุไปใช้ในชีวิตประจำวันผ่านกระบวนการออกแบบชิ้นงาน แลกเปลี่ยนความคิดกับผู้อื่นโดยการอภิปรายเกี่ยวกับสมบัติทางกายภาพของวัสดุอย่างมีเหตุผลจากการ ทดลอง เปรียบเทียบสมบัติของสสารทั้ง ๓ สถานะ จากข้อมูลที่ได้จากการสังเกตมวล การต้องการที่อยู่ รูปร่างและปริมาตรของสสาร ใช้เครื่องมือเพื่อวัดมวล และปริมาตรของสสารทั้ง ๓ สถานะ และสามารถ เปรียบเทียบสมบัติสสารทั้ง 2 สถานะ ได้แก่ ผลตาลโตนด และน้ำตาลโตนด จากข้อมูลที่ได้จากการ สังเกตมวล การต้องการที่อยู่รูปร่าง และปริมาตรของสสาร ระบุผลของแรงโน้มถ่วงที่มีต่อวัตถุจาก หลักฐานเชิงประจักษ์ ใช้เครื่องชั่งสปริงในการวัดน้ำหนักของวัตถุ บรรยายมวลของวัตถุที่มีผลต่อการ เปลี่ยนแปลงการเคลื่อนที่ของวัตถุจากหลักฐานเชิงประจักษ์ จำแนกวัตถุเป็นตัวกลางโปร่งใส ตัวกลาง โปร่งแสงและวัตถุทึบแสงโดยใช้ลักษณะการมองเห็นสิ่งต่างๆผ่านวัตถุนั้นเป็นเกณฑ์จากหลักฐานเชิง ประจักษ์ อธิบายแบบรูปเส้นทางการขึ้นและตกของดวงจันทร์ โดยใช้หลักฐานเชิงประจักษ์ สร้าง แบบจำลองที่อธิบายแบบรูปการเปลี่ยนแปลงรูปร่างปรากฏของดวงจันทร์และพยากรณ์รูปร่างของดวง จันทร์ สร้างแบบจำลองแสดงองค์ประกอบของระบบสุริยะและอธิบายเปรียบเทียบคาบการโคจรของ ดาวเคราะห์ต่างๆจากแบบจำลอง การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและสื่อสาร การเขียนโปรแกรมอย่างง่าย การใช้งานซอฟต์แวร์เบื้องต้นในการสร้าง จัดเก็บ เรียกใช้ข้อมูลตามวัตถุประสงค์ รวมทั้งการใช้ เทคโนโลยีสารสนเทศอย่างปลอดภัย และเหมาะสม โดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ การสืบเสาะหาความรู้ การสำรวจตรวจสอบ การสืบค้น ข้อมูลและการอภิปราย การบอก ระบุ บรรยาย อธิบาย เปรียบเทียบ แก้ปัญหา เขียนโปรแกรม สร้าง จัดเก็บข้อมูล และเรียกใช้ข้อมูล พร้อมทั้งการปฏิบัติตามข้อตกลง เพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด ความ เข้าใจ สามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้และมีความสามารถในการตัดสินใจ
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๑๕ ตระหนักถึงความสำคัญของวิทยาศาสตร์และเห็นคุณค่าของการนำความรู้ไปใช้ประโยชน์ใน ชีวิตประจำวัน มีจิตวิทยาศาสตร์ จริยธรรม คุณธรรมและค่านิยมที่เหมาะสม ซึ่งสอดคล้องตามหลัก ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มีเหตุผล พอประมาณ สร้างภูมิคุ้มที่ดีในตนเอง มีความรู้ และควบคู่ คุณธรรมนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างถูกต้องเหมาะสม รหัสตัวชี้วัด ว 1.2 ป.4/1 ว 1.3 ป.4/1, ป.4/2, ป.4/3, ป.4/4 ว 2.1 ป.4/1, ป.4/2, ป.4/3, ป.4/4 ว 2.2 ป.4/1, ป.4/2, ป.4/3 ว 2.3 ป.4/1 ว 3.1 ป.4/1, ป.4/2, ป.4/3 ว 4.2 ป.4/1, ป.4/2, ป.4/3, ป.4/4, ป.4/5 รวมทั้งหมด ๒1 ตัวชี้วัด (ตัวชี้วัดระหว่างทาง 9 ตัวชี้วัด , ตัวชี้วัดปลายทาง 12 ตัวชี้วัด)
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๑๖ โครงสร้างเวลาเรียน หลักสูตรบูรณาการท้องถิ่น เรื่อง รสหวานจากตาลโตนด กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ของนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี หน่วยที่ ชื่อหน่วยการเรียนรู้ จำนวนคาบ(ชั่วโมง) หน่วยที่ 1 หน้าที่ของส่วนต่าง ๆ ของต้นตาล 1 ลักษณะของพืชใบเลี้ยงเดี่ยว (ต้นตาล) 1 หน่วยที่ 2 สมบัติของสสาร 2 สถานะ ได้แก่ น้ำตาลปึก , น้ำตาลสด 1 การไปศึกษาแหล่งเรียนรู้สวนตาลณรงค์ 2
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๑๗ รายวิชาพื้นฐานสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ส ๑๔๑๐๑ สังคมศึกษา ฯ ๔ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ เวลา ๘o ชั่วโมง / ปี คำอธิบายรายวิชา ศึกษาความสำคัญของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือในฐานะเป็นศูนย์รวมจิตใจของศา สนิกชนพุทธประวัติตั้งแต่บรรลุธรรมจนถึงประกาศธรรมหรือประวัติศาสดาที่ตนนับถือตามที่กำหนด การ ปฏิบัติตนตามแบบอย่างการดำเนินชีวิต และข้อคิดจากประวัติสาวก ชาดก เรื่องเล่า และศาสนิกชนตัวอย่าง ตามที่กำหนด การแสดงความเคารพพระรัตนตรัย ปฏิบัติตามไตรสิกขาและหลักธรรมโอวาท ๓ ใน พระพุทธศาสนาหรือหลักธรรมของศาสนาที่ตนนับถือตามที่กำหนด การทำความดีของตนเอง บุคคลใน ครอบครัว โรงเรียน และชุมชน ตามหลักศาสนา สวดมนต์ แผ่เมตตา มีสติที่เป็นพื้นฐานของสมาชิกใน พระพุทธศาสนาหรือการพัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนาที่ตนนับถือตามที่กำหนด หลักธรรมของศาสนาที่ ตนนับถือ เพื่อการอยู่ร่วมกันเป็นชาติได้อย่างสมานฉันท์ ประวัติศาสดาของศาสนาอื่นๆ ความสำคัญและมี ส่วนร่วมในการบำรุงรักษา ศาสนสถานของศาสนาที่ตนนับถือ มารยาทของศาสนิกชนที่ดีตามที่กำหนด ศาสนพิธี พิธีกรรม และวันสำคัญทางศาสนาตามที่กำหนด การเป็นพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย การ เคารพสิทธิหน้าที่ ต่อตนเองและผู้อื่นที่มีต่อครอบครัว การเป็นผู้นำและผู้ตามที่ดี สิทธิพื้นฐานที่เด็ก วัฒนธรรมท้องถิ่นเมืองเพชรบุรี มนต์เสน่ห์วิถีแห่งตาลโตนดวิถีชีวิตชุมชน ความแตกต่างทางวัฒนธรรมของ กลุ่มคนในท้องถิ่น ความละอายและไม่ทนต่อการทุจริต วิธีการที่จะอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข อำนาจอธิปไตย และความสำคัญของระบอบประชาธิปไตย บทบาท หน้าที่ของพลเมืองในกระบวนการเลือกตั้ง จิตพอเพียง ต่อต้านการทุจริต ความสำคัญของสถาบันพระมหากษัตริย์ตามระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ ทรงเป็นประมุข ปัจจัยที่มีผลต่อการเลือกซื้อสินค้าและบริการ สิทธิพื้นฐานและการรักษาผลประโยชน์ของ ตนเองในฐานะผู้บริโภค หลักการของเศรษฐกิจพอเพียงและนำไปใช้ในชีวิตประจำวันของตนเอง ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจของคนในชุมชน หน้าที่เบื้องต้นของเงิน การใช้แผนที่ภาพถ่าย ระบุลักษณะ สำคัญทางกายภาพ แหล่งทรัพยากรและสถานที่สำคัญในจังหวัดของตนเอง การใช้แผนที่อธิบายวิเคราะห์ ลักษณะสิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่ส่งผลต่อแหล่งทรัพยากรสถานที่สำคัญ การดำเนินชีวิตของคนในจังหวัด การเปลี่ยนแปลง พร้อมทั้งนำเสนอแนวทางการจัดการสิ่งแวดล้อมในจังหวัด ศึกษาโดยใช้ทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ คิดอย่างมีวิจารณญาณ คิดสรุปความ คิด ประยุกต์ใช้ การจำแนก ระบุปัจจัยยกตัวอย่าง การนำเสนอข้อมูลหลักการ การรวบรวมข้อมูล การ จำแนก ระบุปัจจัย ระบุข้อมูลใช้แผนที่และรูปถ่ายในการสืบค้น อธิบายความ อธิบายข้อมูล เชื่อมโยง ข้อมูล สรุปข้อมูลตามกระบวนการทางภูมิศาสตร์ กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ ใช้ทักษะการสังเกต การใช้เทคนิคทางภูมิศาสตร์ รวมถึงทักษะการคิดและการสื่อสาร เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจ เกี่ยวกับศาสนาและหลักธรรมสำคัญในศาสนาที่ตนนับถือ การอยู่ ร่วมกันอย่างมีความสงบสุขของสังคมประชาธิปไตย สามารถรู้ปัญหาและแก้ปัญหา เข้าใจหลักการและ วิธีการ การประยุกต์ใช้ รู้จักการสร้างอาชีพ มีความละอายและไม่ทนต่อการทุจริต รู้จักการเป็นพลเมือง ดีและความรับผิดชอบต่อสังคม ซึ่งสอดคล้องตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มีความสามารถ ทางภูมิศาสตร์ มีทักษะและกระบวนการทางภูมิศาสตร์ ด้านการสื่อสาร ความสามารถในการคิด มี คุณธรรม จริยธรรม มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์สามารถนำไปปฏิบัติ
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๑๘ ตัวชี้วัด ส ๑.๑ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป.๔/๓, ป.๔/๔, ป.๔/๕, ป.๔/๖, ป.๔/๗ , ป.๔/๘ ส ๑.๒ ป.๔/๑ , ป.๔/๒ , ป.๔/๓ ส ๒.๑ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป.๔/๓ ป.๔/๔, ป.๔/๕ ส ๒.๒ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป.๔/๓ ส ๓.๑ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป.๔/๓ ส ๓.๒ ป.๔/๑ , ป.๔/๒ ส ๕.๑ ป.๔/๑ , ป.๔/๒ , ป.๔/๓ ส ๕.๒ ป.๔/๑ , ป.๔/๒ , ป.๔/๓ รวม 30 ตัวชี้วัด 20 ตัวชี้วัดระหว่างทาง 10 ตัวชี้วัดปลายทาง
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๑๙ โครงสร้างเวลาเรียน หลักสูตรบูรณาการท้องถิ่น เรื่อง รสหวานจากตาลโตนด กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ของนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี หน่วยที่ ชื่อหน่วยการเรียนรู้ จำนวนคาบ(ชั่วโมง) หน่วยที่ 1 ประวัติต้นตาลโตนด วิถีชีวิตและวัฒนธรรมของคนทำตาลโตนด 1 ภูมิปัญญาการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากตาลโตนด 1 การไปศึกษาแหล่งเรียนรู้การปลูกตาลโตนดในชุมชน 2
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๒๐ รายวิชาพื้นฐาน ภาษาอังกฤษ รายวิชา ภาษาอังกฤษ รหัสวิชา อ ๑๔๑๐๑ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เวลา 8๐ ชั่วโมง/ปี คำอธิบายรายวิชา ปฏิบัติและใช้คำสั่ง คำขอร้อง คำขออนุญาตและคำแนะนำง่าย ๆ อ่านออกเสียงคำ สะกดคำ กลุ่มคำ บทสนทนา นิทานง่าย ๆ ประโยคที่เป็นสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในห้องเรียนและในสถานศึกษา ประโยคที่มีความหมายแสดงความสัมพันธ์ของสิ่งต่าง ๆ ใกล้ตัว ใช้ภาษาง่าย ๆ เพื่อสร้างความสัมพันธ์ ระหว่างบุคคล แสดงความต้องการของตน ขอความช่วยเหลือ แสดงความคิดเห็น ความรู้สึกเกี่ยวกับ ตนเองและเรื่องต่าง ๆ ที่ใกล้ตัว ใช้การพูดและการเขียนเพื่อสื่อสารระหว่างบุคคลเพื่อให้ข้อมูล เกี่ยวกับตนเอง เพื่อน ครอบครัวและแหล่งเรียนรู้ใกล้ตัว สวนตาลลุงณรงค์ถือเป็นหนึ่งในแหล่งเรียนรู้ ในท้องถิ่นที่สำคัญของจังหวัดเพชรบุรีเลือกระบุภาพหรือสัญลักษณ์ เครื่องหมายตรงตามความหมาย ของประโยคและข้อความสั้น ๆ ที่ฟังหรืออ่าน เข้าใจความแตกต่างของเสียง ตัวอักษร คำ กลุ่มคำและ ประโยคของภาษาอังกฤษและภาษาไทย เข้าใจความเหมือนความแตกต่างระหว่างเทศกาลและงานฉลอง ตามวัฒนธรรมของเจ้าของภาษากับของไทย ค้นคว้า รวบรวมและนำเสนอคำศัพท์ที่เกี่ยวกับส่วนต่างๆ ของพืช ผลผลิตที่ได้จากแหล่งเรียนรู้สวนตาลลุงณรงค์ และคำศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับกลุ่มสาระการเรียนรู้ อื่น ใช้ภาษาอังกฤษในการสืบค้นและรวบรวมคำศัพท์ที่เกี่ยวข้องใกล้ตัวจากสื่อและแหล่งเรียนรู้ต่าง ๆ เห็นประโยชน์ในการเรียนรู้ภาษาอังกฤษ โดยเข้าร่วมกิจกรรมทางภาษาและวัฒนธรรมที่เหมาะกับวัย ใช้กระบวนการพัฒนาทักษะการสื่อสารคือการฟัง การพูด การอ่านและการเขียน โดยฟังอย่าง คิดวิเคราะห์ อ่านถูกต้องตามหลักการอ่าน มีมารยาทในการพูดและทำท่าประกอบอย่างสุภาพตาม มารยาทสังคมและวัฒนธรรมของเจ้าของภาษา อ่านอย่างคิดวิเคราะห์ ตอบคำถามเรื่องที่อ่านได้ สร้าง ผู้เรียนให้มีวินัย มีความรับผิดชอบ ใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นท้องถิ่นและรักความเป็น ไทย ใช้ภาษาอังกฤษสื่อสารกับบุคคลในสถานศึกษาและปฏิบัติงานร่วมกับผู้อื่นอย่างมีความสุข ซึ่ง สอดคล้องตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มีเหตุผล พอประมาณ สร้างภูมิคุ้มที่ดีในตนเอง มี ความรู้ และควบคู่คุณธรรมนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างถูกต้องเหมาะสม มาตรฐาน/ตัวชี้วัด ต ๑.๑ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป.๔/๓, ป๔/๔ ต ๑.๒ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป.๔/๓, ป๔/๔, ป๔/๕ ต ๑.๓ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป.๔/๓ ต ๒.๑ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป.๔/๓ ต ๒.๒ ป.๔/๑, ป.๔/๒ ต ๓.๑ ป.๔/๑ ต ๔.๑ ป.๔/๑ ต ๔.๒ ป.๔/๑ รวม ๘ มาตรฐาน ๒๐ ตัวชี้วัด (๑๔ ตัวชี้วัดระหว่างทาง ๖ ตัวชี้วัดปลายทาง)
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๒๑ โครงสร้างเวลาเรียน หลักสูตรบูรณาการท้องถิ่น เรื่องรสหวานจากตาลโตนด กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ ของนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี หน่วยที่ ชื่อหน่วยการเรียนรู้ จำนวนคาบ(ชั่วโมง) หน่วยที่ 1 คำศัพท์ภาษาอังกฤษเกี่ยวกับส่วนต่างๆของพืชใน สวนตาลลุงณรงค์ 1 ความเป็นมาของสวนตาลลุงณรงค์ 2 หน่วยที่ 2 คำศัพท์ภาษาอังกฤษเกี่ยวกับ อาหาร ขนมหวานใน สวนตาลลุงณรงค์ 1 ผลผลิตจากสวนตาลลุงณรงค์ 1 ลูกตาลลอยแก้ว “Toddy palm in syrup” 2
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๒๒ โครงสร้างเนื้อหา หลักสูตรบูรณาการท้องถิ่น เรื่องรสหวานจากตาลโตนด ของนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี กลุ่มสาระการเรียน สาระการเรียนรู้ กิจกรรมการเรียนรู้ ภาษาไทย -เขียนบันทึกการจากศึกษาแหล่งเรียนรู้ อุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธรและ สวนตาลลุงณรงค์ -ตั้งคำถามและตอบคำถามเชิงเหตุผลจาก เรื่องที่ฟังและดูจากอุทยานสิ่งแวดล้อม นานาชาติสิรินธรและสวนตาลลุงณรงค์ -พูดรายงานรายงานเรื่องหรือประเด็นที่ ศึกษา ค้นคว้าจากการฟังการดู และการ สนทนา จากอุทยานสิ่งแวดล้อม นานาชาติสิรินธรและสวนตาลลุงณรงค์ - อ่านฟังหรือดูเรื่องที่ไปศึกษา แหล่งเรียนรู้อุทยานสิ่งแวดล้อม นานาชาติสิรินธรและสวนตาลลุง ณรงค์ให้เข้าใจ แล้วนำมาเรียบ เรียงเขียนจดบันทึกเรื่องราว ตามที่นักเรียนสนใจมากที่สุด 1 เรื่อง -ร่วมกันอภิปรายหลักการตั้ง คำถามและตอบคำถามจากเรื่อง ที่ฟังและดูได้แล้วหาข้อสรุป หลักการตั้งคำถามที่ดี -นักเรียนตั้งคำถามและตอบ คำถามเชิงเหตุผลจากเรื่องที่ฟัง และดูจากอุทยานสิ่งแวดล้อม นานาชาติสิรินธรและสวนตาลลุง ณรงค์ คนละ 5 ข้อ - ร่วมกันอภิปรายความหมาย หรือหลักการหรือวิธีการพูด รายงาน -ครูสาธิตการพูดรายงานให้ นักเรียนได้สังเกตและฝึกปฏิบัติ -แบ่งกลุ่มนักเรียนเป็น 4 กลุ่ม กลุ่มละ 10 คน เลือกหัวข้อ รายงาน จากการศึกษาแหล่ง เรียนรู้อุทยานสิ่งแวดล้อม นานาชาติสิรินธรและสวนตาลลุง ณรงค์ เพียงกลุ่มละ 1 หัวข้อ เขียนลงเป็นแบบร่างรายงานและ ส่งตัวแทนกลุ่มพูดรายงานหน้า ชั้นเรียน คณิตศาสตร์ - แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหา ๒ ขั้นตอนของจำนวนนับที่มากกว่า ๑๐๐,๐๐๐ และ ๐ ของโจทย์ปัญหาที่ - แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ ปัญหา ๒ ขั้นตอน การบวก การ ลบ การคูณและการหารของ
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๒๓ กลุ่มสาระการเรียน สาระการเรียนรู้ กิจกรรมการเรียนรู้ เกี่ยวกับการผลิต/การจำหน่ายน้ำตาล โตนดและขนมหวานเมืองเพชร - แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการ บวกและโจทย์ปัญหาการลบเศษส่วนและ จำนวนคละที่ตัวส่วนตัวหนึ่งเป็นพหุคูณ ของ อีกตัวหนึ่งของโจทย์ปัญหาที่เกี่ยวกับ การผลิต/การจำหน่ายน้ำตาลโตนดและ ขนมหวานเมืองเพชร - สร้างโจทย์ปัญหา ๒ ขั้นตอน ของ จำนวนนับและ ๐ พร้อมทั้งหาคำตอบ ของโจทย์ปัญหาที่เกี่ยวกับการผลิต/การ จำหน่ายน้ำตาลโตนดและขนมหวานเมือง เพชร - ใช้ข้อมูลจากแผนภูมิแท่ง ตารางสอง ทางในการหาคำตอบของโจทย์ปัญหาที่ เกี่ยวกับการผลิต/การจำหน่ายน้ำตาล โตนดและขนมหวานเมืองเพชร โจทย์ปัญหาที่เกี่ยวกับการผลิต/ การจำหน่ายน้ำตาลโตนดและ ขนมหวานเมืองเพชร - แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ ปัญหาการบวกและโจทย์ปัญหา การลบเศษส่วนของโจทย์ปัญหา ที่เกี่ยวกับการผลิต/การจำหน่าย น้ำตาลโตนดและขนมหวานเมือง เพชร - สร้างโจทย์ปัญหา ๒ ขั้นตอน ของจำนวนนับพร้อมทั้งหา คำตอบของโจทย์ปัญหาที่ เกี่ยวกับการผลิต/การจำหน่าย น้ำตาลโตนดและขนมหวานเมือง เพชร วิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยี - หน้าที่ของส่วนต่าง ๆ ของต้นตาล ได้แก่ ราก ลำต้น ใบ ดอก และผล - การจำแนกพืชดอก (ต้นตาล) ประเภท พืชใบเลี้ยงเดี่ยว - สมบัติของสสาร 2 สถานะ (ของแข็ง และของเหลว) ได้แก่ น้ำตาลปึก , น้ำตาล สด - สืบค้นจากหนังสือเรียน และสื่อเทคโนโลยี - แบ่งกลุ่มร่วมกันอภิปรายหา ข้อสรุปจัดทําเป็นแผนผัง แผนภาพ ตาราง หรืออื่น ๆ ลง ในกระดาษแข็ง -ปฏิบัติการเรียนรู้จาก แหล่งเรียนรู้ -เรียนรู้ประสบการณ์ ตรงกับวิทยากรท้องถิ่น สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม วัฒนธรรมท้องถิ่นเพชรบุรี -ประวัติที่มาของต้นตาลโตนด -วิถีชีวิตและวัฒนธรรมของคนทำ ตาลโตนด -ภูมิปัญญาการแปรรูปผลิตภัณฑ์จาก ตาลโตนด -แหล่งเรียนรู้ในชุมชนเกี่ยวตาลโตนด - อธิบายประวัติที่มาของต้น ตาลโตนด - ศึกษาวิถีชีวิตและวัฒนธรรม ของคนทำตาลโตนด - อภิปรายภูมิปัญญาการแปรรูป ผลิตภัณฑ์จากตาลโตนด -สรุปความรู้ที่ได้จากการศึกษา แหล่งเรียนรู้ในชุมชนเกี่ยว ตาลโตนด : อาชีพ สินค้า
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๒๔ กลุ่มสาระการเรียน สาระการเรียนรู้ กิจกรรมการเรียนรู้ และบริการต่าง ๆ ที่ผลิตใน ชุมชน ภาษาต่างประเทศ - คำศัพท์ภาษาอังกฤษเกี่ยวกับ ส่วน ต่างๆของพืชในสวนตาลลุงณรงค์ - คำศัพท์ภาษาอังกฤษเกี่ยวกับ อาหาร ขนมในสวนตาลลุงณรงค์ที่ผลิตจาก ตาลโตนด - การพูดเพื่อให้ข้อมูลเกี่ยวกับ สวนตาล ลุงณรงค์ - การเขียนลำดับขั้นตอนการทำลูกตาล ลอยแก้ว -ศึกษาและจดบันทึกแหล่งเรียนรู้ สวนตาลลุงณรงค์ เพื่อสืบค้น คำศัพท์ภาษาอังกฤษจาก อินเทอร์เน็ต -บันทึกคำศัพท์เกี่ยวกับส่วน ต่างๆของพืชในสวนตาลลุงณรงค์ รวมถึงผลผลิตที่ได้จากตาลโตนด เช่น ลูกตาลลอยแก้ว น้ำตาลสด ขนมตาล เป็นต้น เพื่อนำมาทำ ในชิ้นงาน Part of plants - ศึกษาประวัติความป็นมาของ สวนตาลลุงณรงค์ - สนทนาเกี่ยวกับ สวนตาลลุง ณรงค์ที่นักเรียนชื่นชอบ หรือ สนใจ เช่น วิธีการทำน้ำตาลสด ขนมตาล เป็นต้น - อ่านขั้นตอนการทำลูกตาลลอย แก้วหรือลูกตาลเชื่อม “Toddy palm in syrup” - เขียนกระบวนการทำลูกตาล ลอยแก้วหรือลูกตาลเชื่อม “Toddy palm in syrup” - วาดภาพแหล่งเรียนรู้ในสวน ตาลลุงณรงค์ที่ประทับใจ “My impression”
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๒๕ กรอบหลักสูตรระดับท้องถิ่น กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 สาระที่ 2 การเขียน มาตรฐาน ท 2.1 ใช้กระบวนการเขียนสื่อสาร เขียนเรียงความ ย่อความ และเขียนเรื่องราวในรูปแบบ ต่าง ๆเขียนรายงานข้อมูลสารสนเทศและรายงานการศึกษาค้นคว้าอย่างมีประสิทธิภาพ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น มาตรฐาน ท 2.1 ป.4/6 เขียนบันทึกและเขียนรายงานจาก การศึกษาค้นคว้า - การเขียนบันทึกการจากศึกษาแหล่งเรียนรู้อุทยาน สิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธรและสวนตาลลุงณรงค์ สาระที่ 3 การฟัง การดู และการพูด มาตรฐาน ท 3.1 สามารถเลือกฟังและดูอย่างมีวิจารณญาณ และพูดแสดงความรู้ ความคิด และ ความรู้สึกในโอกาสต่าง ๆ อย่างมีวิจารณญาณและสร้างสรรค์ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น มาตรฐาน ท 3.1 ป.4/4 ตั้งคำถามและตอบคำถามเชิงเหตุผลจาก เรื่องที่ฟังและดู ป.4/5 รายงานเรื่องหรือประเด็นที่ศึกษาค้นคว้า จากการฟัง การดู และการสนทนา -การตั้งคำถามและตอบคำถามเชิงเหตุผลจาก เรื่องที่ฟังและดูจากอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติ สิรินธรและสวนตาลลุงณรงค์ -การพูดรายงานรายงานเรื่องหรือประเด็นที่ศึกษา ค้นคว้าจากการฟังการดู และการสนทนา จาก อุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธรและสวนตาล ลุงณรงค์
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๒๖ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 สาระที่ 1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐาน ค 1.1 เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการของจำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และนำไปใช้ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น มาตรฐาน ค 1.1 ป.๔/๑๑ แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหา ๒ ขั้นตอนของจำนวนนับที่มากกว่า ๑๐๐,๐๐๐ และ ๐ ป.๔/๑๒ สร้างโจทย์ปัญหา ๒ ขั้นตอน ของ จำนวนนับและ ๐ พร้อมทั้งหาคำตอบ ป.๔/๑๔ แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการ บวกและโจทย์ปัญหาการลบเศษส่วนและจำนวน คละที่ตัวส่วนตัวหนึ่งเป็นพหุคูณของ อีกตัวหนึ่ง - แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหา ๒ ขั้นตอน ของจำนวนนับที่มากกว่า ๑๐๐,๐๐๐ และ ๐ ของ โจทย์ปัญหาที่เกี่ยวกับการผลิต/การจำหน่าย น้ำตาลโตนดและขนมหวานเมืองเพชร - แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการบวกและ โจทย์ปัญหาการลบเศษส่วนและจำนวนคละที่ตัว ส่วนตัวหนึ่งเป็นพหุคูณของ อีกตัวหนึ่งของโจทย์ ปัญหาที่เกี่ยวกับการผลิต/การจำหน่ายน้ำตาล โตนดและขนมหวานเมืองเพชร - สร้างโจทย์ปัญหา ๒ ขั้นตอน ของจำนวนนับและ ๐ พร้อมทั้งหาคำตอบของโจทย์ปัญหาที่เกี่ยวกับ การผลิต/การจำหน่ายน้ำตาลโตนดและขนมหวาน เมืองเพชร สาระที่ 3 สถิติและความน่าจะเป็น มาตรฐาน ค 3.1 เข้าใจกระบวนการทางสถิติ และใช้ความรู้ทางสถิติในการแก้ปัญหา มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น มาตรฐาน ค 3.1 ป.๔/1 ใช้ข้อมูลจากแผนภูมิแท่ง ตารางสองทาง ในการหาคำตอบของโจทย์ปัญหา - ใช้ข้อมูลจากแผนภูมิแท่ง ตารางสองทางในการ หาคำตอบของโจทย์ปัญหาที่เกี่ยวกับการผลิต/ การจำหน่ายน้ำตาลโตนดและขนมหวานเมือง เพชร
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๒๗ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 สาระที่ 1 วิทยาศาสตร์ชีวภาพ มาตรฐาน ว 1.2 เข้าใจสมบัติของสิ่งมีชีวิต หน่วยพื้นฐานของสิ่งมีชีวิต การลำเลียงสารผ่านเซลล์ ความสัมพันธ์ของโครงสร้าง และหน้าที่ของระบบต่าง ๆ ของสัตว์และมนุษย์ที่ทำงานสัมพันธ์กัน ความสัมพันธ์ของโครงสร้าง และหน้าที่ของอวัยวะต่าง ๆ ของพืชที่ทำงานสัมพันธ์กันรวมทั้งนำความรู้ ไปใช้ประโยชน์ มาตรฐาน ว 1.3 เข้าใจกระบวนการและความสำคัญของการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม สาร พันธุกรรมการเปลี่ยนแปลงทางพันธุกรรมที่มีผลต่อสิ่งมีชีวิต ความหลากหลายทางชีวภาพและ วิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต รวมทั้งนำความรู้ไปใช้ประโยชน์ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น มาตรฐาน ว 1.2 ว 1.2 ป.4/1 บรรยายหน้าที่ของราก ลำต้น ใบ และดอกของพืชดอกโดยใช้ข้อมูลที่รวบรวมได้ - หน้าที่ของส่วนต่าง ๆ ของต้นตาล ได้แก่ ราก ลำต้น ใบ ดอก และผล มาตรฐาน ว 1.3 ว 1.3 ป.4/2 จำแนกพืชออกเป็นพืชดอกและ พืชไม่มีดอก โดยใช้การมีดอกเป็นเกณฑ์ โดยใช้ ข้อมูล ที่รวบรวมได้ - การจำแนกพืชดอก (ต้นตาล) ประเภทพืชใบ เลี้ยงเดี่ยว
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๒๘ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 สาระที่ 2 หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิตในสังคม สาระที่ 3 เศรษฐศาสตร์ มาตรฐาน ส ๒.๑ เข้าใจและปฏิบัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดี มีค่านิยมที่ดีงาม และ ธำรงรักษาประเพณีและวัฒนธรรมไทย ดำรงชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมไทย และ สังคมโลกอย่างสันติสุข มาตรฐาน ส ๒.๒ เข้าใจระบบการเมืองการปกครองในสังคมปัจจุบัน ยึดมั่น ศรัทธา และธำรง รักษาไว้ซึ่งการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็น ประมุข มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น มาตรฐาน ส ๒.๑ ป.4/4 อธิบายความแตกต่างทางวัฒนธรรมของ กลุ่มคนในท้องถิ่น - อธิบายประวัติที่มาของต้นตาลโตนด - ศึกษาวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของคนทำตาลโตนด - อภิปรายภูมิปัญญาการแปรรูปผลิตภัณฑ์จาก ตาลโตนด มาตรฐาน ส 3.2 ป.4/1. อธิบายความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจของ คนในชุมชน -สรุปความรู้ที่ได้จากการศึกษาแหล่งเรียนรู้ใน ชุมชนเกี่ยวตาลโตนด : อาชีพ สินค้าและบริการ ต่าง ๆ ที่ผลิตในชุมชน
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๒๙ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 สาระที่ ๑ ภาษาเพื่อการสื่อสาร มาตรฐาน ต ๑.๑ เข้าใจและตีความเรื่องที่ฟังและอ่านจากสื่อประเภทต่าง ๆ และแสดงความคิดเห็น อย่างมีเหตุผล มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ในท้องถิ่น มาตรฐาน ต 1.1 ป.4/1 ปฏิบัติตามคำสั่ง คำขอร้อง และ คำแนะนำ (instructions) ง่าย ๆ ที่ฟังหรืออ่าน ป.4/3 เลือก/ระบุภาพ หรือสัญลักษณ์ หรือ เครื่องหมายตรงตามความหมายของประโยคและ ข้อความสั้นๆ ที่ฟัง หรืออ่าน - การใช้คำสั่งง่ายๆในการเล่นเกม Memory เกี่ยวกับ สวนตาลลุงณรงค์ - บอกลำดับขั้นตอนในการเขียนบรรยายวิธีการ ทำลูกตาลลอยแก้ว “Toddy palm in syrup” - เลือก/ระบุภาพ และคำศัพท์แหล่งเรียนรู้ในสวน ตาลลุงณรงค์ มาตรฐาน ต 1.2 ป.4/1 พูด/เขียนโต้ตอบในการสื่อสารระหว่าง บุคคล ป.4/4 พูด/เขียนเพื่อขอและให้ข้อมูลเกี่ยวกับ ตนเอง เพื่อน และครอบครัว - สนทนาเกี่ยวกับ สวนตาลลุงณรงค์ที่นักเรียนชื่น ชอบ หรือสนใจ - เขียนให้ข้อมูลเกี่ยวกับ สวนตาลลุงณรงค์ มาตรฐาน ต 1.3 ป.4/3 พูด/วาดภาพแสดงความสัมพันธ์ของสิ่ง ต่าง ๆ ใกล้ตัวตามที่ฟังหรืออ่าน -วาดภาพแหล่งเรียนรู้ในสวนตาลลุงณรงค์ที่ ประทับใจ “My impression” สาระที่ ๓ ภาษากับความสัมพันธ์กับกลุ่มสาระการเรียนรู้อื่น มาตรฐาน ต ๓.๑ ใช้ภาษาต่างประเทศในการเชื่อมโยงความรู้กับกลุ่มสาระการเรียนรู้อื่น และเป็น พื้นฐานในการพัฒนา แสวงหาความรู้ และเปิดโลกทัศน์ของตน มาตรฐาน/ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ในท้องถิ่น มาตรฐาน ต 3.1 ป.4/1 ค้นคว้า รวบรวมคำศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับ กลุ่มสาระการเรียนรู้อื่นและนำเสนอด้วยการพูด / การเขียน -คำศัพท์เกี่ยวกับ ส่วนต่างๆของพืช อาหาร ขนม เครื่องดื่ม หรือผลผลิตที่ได้จากแหล่งเรียนรู้สวน ตาลลุงณรงค์
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๓๐ แนวทางการจัดการเรียนรู้ กิจกรรมการเรียนรู้ 1. จัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบบูรณาการความรู้ที่เชื่อมโยงความรู้และกระบวนการทั้งใน กลุ่มสาระการเรียนรู้และระหว่างกลุ่มสาระการเรียนรู้ 2. จัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ให้นักเรียนมีส่วนร่วมในการเรียนรู้ 3. จัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยให้ผู้เรียนสามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้ 4. จัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้สอดคล้อง เหมาะสมกับสภาพท้องถิ่น ใช้แหล่งเรียนรู้จาก สภาพการณ์จริงในท้องถิ่น วิทยากรท้องถิ่นให้ความรู้แก่ผู้เรียน 5. จัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่มุ่งเน้นให้นักเรียนเห็นคุณค่ามีความภาคภูมิใจในท้องถิ่นของตน สื่อแหล่งเรียนรู้ 1.แหล่งเรียนรู้ในท้องถิ่น (สวนตาลลุงณรงค์) 2. อินเทอร์เน็ต 3. วิทยากรท้องถิ่น 4. เอกสารด้านความรู้/ใบความรู้/ใบงาน แนวการวัดและประเมินผล 1. ด้านความรู้ 1.1 ทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 2. ด้านทักษะและกระบวนการ 2.1 สังเกตทักษะการทำงาน 3. ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ 3.1 สังเกตพฤติกรรม ความใฝ่ฝันเรียนรู้ มุ่งมั่นในการทำงาน
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๓๑ ต้นตาล ชื่อภาษาอังกฤษ Sugar palm ชื่อวิทยาศาสตร์Borassus flabellifer L. จัดอยู่ในวงศ์ปาล์ม (ARECACEAE) ซึ่งแต่เดิมใช้ชื่อวงศ์ว่า PALMAE หรือ PALMACEAE ตาล หรือ ตาลโตนด หรือ โหนด ในภาษาใต้ เป็นพันธุ์ไม้พวกปาล์มขนาดใหญ่ สกุล Borassus ใน วงศ์ปาล์ม (Arecaceae) เป็นปาล์มที่แข็งแรงมากชนิดหนึ่ง และเป็นปาล์มที่แยกเพศกันอยู่คนละต้น ต้น สูงถึง 40 เมตร และโตวัดผ่ากลางประมาณ 60 เซนติเมตร ลำต้นเป็นเสี้ยนสีดำแข็งมาก แต่ไส้กลางลำ ต้นอ่อน บริเวณโคนต้นจะมีรากเป็นกลุ่มใหญ่ ใบเหมือนพัดขนาดใหญ่ กว้าง 1 – 1.5 เมตร มีก้านเป็น ทางยาว 1 – 2 เมตร ขอบของทางของก้านทั้งสองข้าง มีหนามเหมือนฟันเลื่อยสีดำแข็ง ๆ และคมมาก โคนก้านแยกออกจากกันคล้ายคีมเหล็กโอบหุ้มลำต้นไว้ ช่อดอกเพศผู้ใหญ่ รวมกันเป็นกลุ่มคล้ายนิ้วมือ เรียกว่านิ้วตาลแต่ละนิ้วยาวประมาณ 40 เซนติเมตร และโตวัดผ่า กลางประมาณ 1.5 – 2 เซนติเมตร โคนกลุ่มช่อจะมีก้าน ช่อรวมและมีกาบแข็ง ๆ หลายกาบหุ้มโคนก้านช่ออีกทีหนึ่ง ช่อดอกเพศเมียก็คล้าย ๆ กัน แต่นิ้วจะเป็นปุ่มปม ปุ่มปมคือดอกที่ติดนิ้วตาล ดอกหนึ่ง ๆ โตวัดผ่ากลางประมาณ 2 เซนติเมตร และมีกาบแข็ง ๆ หุ้ม แต่ละดอก กาบนี้จะเติบโตไปเป็นหัวจุกลูกตาลอีกทีหนึ่ง ผลกลมหรือรูป ทรงกระบอกสั้น ๆ โตวัดผ่ากลางประมาณ 15 เซนติเมตร ผลเป็นเส้นใยแข็งเป็นมัน มักมีสีเหลืองแกมดำ คล้ำเป็นมันหุ้มห่อเนื้อเยื่อสีเหลืองไว้ภายใน ผลหนึ่ง ๆ จะมีเมล็ดใหญ่แข็ง 1 – 3 เมล็ด ต้นตาลตัวผู้จะมีลักษณะที่แตกต่างจากต้นตาลตัวเมียเป็นอย่างมาก เนื่องจากต้นตาลตัวผู้จะออก งวงเป็นช่อ ไม่มีผล ภาษาชาวบ้านเรียกว่า "จั่น" ถ้าการเวียนของทางใบวนไปทางซ้ายมือจะเป็นตาลตัวผู้ ต้นตาลตัวผู้จะสังเกตจาก ใบและงวง เพราะถือเป็นเอกลักษณ์ของต้นตาลตัวผู้อย่างชัดเจน ส่วนต้นตาล ตัวเมียนั้นจะมีลักษณะ การเรียงตัวของทางใบ ถ้ามีการเรียงตัววนไปทางขวามือจากบริเวณโคนไปสู่ยอด
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๓๒ จะเป็นต้นตาลตัวเมีย แต่ที่สังเกตเห็นได้ชัดเจนที่สุดคือ ต้นตาลตัวเมียจะต่างจากต้นตาลตัวผู้ตรงที่ต้น ตาลตัวเมียจะมีลูกเป็นช่อ ๆ หรือชาวบ้านเรียกว่า "ทะลายตาล" จังหวัดเพชรบุรีเป็นหนึ่งในจังหวัดที่มีต้นตาลมากที่สุดในประเทศไทย (ปัจจุบันเป็นจังหวัดสงขลา ในเขตพื้นที่อำเภอระโนด สทิงพระ และสิงหนคร) ต้นตาลในจังหวัดเพชรบุรีดังปรากฏหลักฐานจากนิราศ เมืองเพชรของสุนทรภู่ ความตอนหนึ่งว่า “ทุกประเทศเขตแคว้นแดนพริบพรี เหมือนจะชี้ไปไม่พ้นแต่ต้น ตาล” ด้วยเหตุนี้ ต้นตาลจึงกลายเป็นเอกลักษณ์ของจังหวัดเพชรบุรีคู่กับเขาวัง หรือพระนครคีรี ปรากฏเป็นตรา และธงประจำจังหวัดเพชรบุรี สืบมาจนถึงทุกวันนี้ ต้นตาลเมืองเพชร ให้ผลผลิตน้ำตาลโตนดที่ดีที่สุดมาตั้งแต่สมัยโบราณตราบจนถึงปัจจุบัน จึงมี ชื่อเสียงติดปากคนทั่วไปว่า “น้ำตาลเพชรบุรี” เพราะมีรสหวานหอมอร่อย มีรสชาติกลมกล่อมชวน รับประทาน จนเป็นที่มาของคำว่า “หวานเหมือนน้ำตาลเมืองเพชร” ดังนั้นต้นตาลจึงนับเป็นพืช เศรษฐกิจที่สำคัญของจังหวัดเพชรบุรี โดยทั่วไปชาวชนบท ชาวนาจะปลูกข้าวและทำตาลควบคู่กันไป ส่วนใหญ่จะนิยมปลูกต้นตาลไว้บริเวณคันนา ในตัวเมืองเพชรบุรี ก็ปรากฏว่ามีการปลูกต้นตาลเช่นกัน บริเวณที่มีต้นตาลมากที่สุดของจังหวัดเพชรบุรี ได้แก่ ท้องทุ่งตำบลหนองไม้เหลือง ตำบลโตนดหลาย ตำบลไร่ส้ม ตำบลโรงเข้ เป็นต้น และทุกท้องที่ในเขตอำเภอบ้านลาด เมื่อมองผ่านต้นตาล จะมองไม่เห็น ท้องฟ้าอีกด้านหนึ่ง แต่ปัจจุบันเนื่องจากมีการทำนา 2 ครั้ง เป็นผลให้ต้นตาลปรับสภาพไม่ทัน เพราะ พื้นที่มีน้ำมากเกินไป กลายเป็นที่มีน้ำท่วมขัง ต้นตาลไม่ได้พักตัวที่เรียกว่า “แต่งตัว” ในที่สุดก็ต้องยืนต้น ตายภายในเวลาไม่นานนัก เพราะระบบนิเวศเปลี่ยนจากเดิม ไม่เป็นไปตามธรรมชาติ ต้นตาลในจังหวัดเพชรบุรี ยังแบ่งออกได้เป็น 2 พันธุ์ ดังนี้ 1. ตาลบ้าน มีจำนวนเต้าตาลในแต่ละผล 1-4 เต้า แบ่งสายพันธุ์ย่อยได้อีก 3 พันธุ์ คือ - ตาลหม้อ มีผลขนาดใหญ่ ผิวดำคล้ำ - ตาลไข่ มีผลสีขาวเหลือง ผลขนาดเล็กกว่า แต่เต้าตาลใหญ่ขนาดใกล้เคียงกับตาลหม้อ (มีเนื้อ หุ้มเต้าตาลบาง) - ตาลจาก มีผลในทะลายแน่นคล้ายทะลายจาก 2. ตาลป่า มีผลเล็กขนาดตาลไข่ มีผลเขียวคล้ำ มีเต้า 1-2 เต้า ลำต้นสีเขียวสด ก้านใบยาว (บาง คนเรียกว่า ตาลก้านยาว) พบแถบเขาแด่น อำเภอบ้านลาด และในเขตอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน ตาล ป่ายังไม่เป็นที่รู้จักกันมากนัก เพราะมักขึ้นอยู่ในป่า สรรพคุณของตาล 1. สำหรับบางคนใช้เป็นยาชูกำลัง (รากต้มกับน้ำดื่ม) 2. ช่วยทำให้สดชื่น จิตใจแจ่มใสเบิกบาน ด้วยการใช้รากนำมาต้มกับน้ำดื่ม (ราก) หรือจะใช้งวง ตาลหรือช่อตาลก็ได้ 3. จาวตาลมีฟอสฟอรัสสูง จึงช่วยเสริมสร้างกระดูกและฟันให้แข็งแรงได้ (จาวตาล) 4. ช่วยแก้ไข้ ด้วยการใช้รากนำมาต้มกับน้ำดื่ม (ราก), ส่วนรากที่งอกอยู่เหนือดิน (ตาลแขวน) มี รสหวานเย็นปนฝาดเล็กน้อย ใช้เป็นยาแก้ไข้ที่มีพิษร้อน 5. รากนำมาต้มกับน้ำดื่ม แก้อาการร้อนใน กระหายน้ำ (ราก) 6. กาบหรือก้านใบสดนำมาอังไฟบีบเอาแต่น้ำใช้อมรักษาอาการปากเปื่อยได้ (กาบใบ, ก้านใบสด) 7. ช่วยแก้ต่อมทอนซิลอักเสบ (รากต้มกับน้ำ)
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๓๓ 8. ใบนำมาคั่วให้เหลืองแล้วนำมาบดจนเป็นผง ใช้สูบหรือเป่าช่วยลดความดันโลหิต (ใบ) 9. ช่วยขับเลือด (รากต้มกับน้ำดื่ม) 10. ช่วยแก้ตานขโมยในเด็ก (งวงตาลหรือช่อตาล, ราก) 11. กาบหรือก้านใบสดนำมาอังไฟแล้วบีบเอาน้ำมากินแก้อาการท้องเสีย ท้องร่วงได้ (กาบใบ, ก้านใบสด) 12. รากตาลหรืองวงตาลนำมาต้มกับน้ำดื่ม ช่วยขับพยาธิได้ (งวงตาล, ราก) 13. ใช้รากหรืองวงตาลนำมาต้มกับน้ำดื่มแก้พิษตานซางได้ (งวงตาล, ราก) หรือจะใช้รากที่งอก อยู่เหนือดินที่เรียกว่า "ตาลแขวน" ก็แก้พิษซางตานได้ดีเช่นกัน (ตาลแขวน) 14.ใบตาลช่วยแก้อาการกระสับกระส่ายของสตรีหลังคลอดบุตร (ใบ) 15.เปลือกตาลหรือส่วนที่เป็นกะลามีการนำไปใช้เป็นส่วนประกอบของยาแก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ และช่วยลดกรดในกระเพาะอาหาร (เปลือกตาลหรือกะลา) ส่วนช่อดอกตัวผู้ยังมีการนำมาใช้ เป็นส่วนผสมเพื่อต้มเป็นยาบำรุงกำลังอีกด้วย (ช่อดอกตัวผู้) ประโยชน์ของต้นตาล ต้นตาล เป็นต้นไม้คู่บ้านคู่เมืองเพชรบุรี ที่แข็งแรงยืนยง สามารถทนแล้ง ทนฝน และกระแสลม ร้อนหนาวตามสภาพดินฟ้าอากาศได้เป็นอย่างดี ไม่ต้องบำรุงรักษามากนัก นอกจากต้นตาลจะให้ ประโยชน์ในการทำน้ำตาลโตนดแล้ว ส่วนต่าง ๆ ของต้นตาลยังมีประโยชน์ในด้านต่าง ๆ อีก เช่น ลูกตาล ลูกตาลเมื่อปอกเปลือกออกแล้ว ตาลตัวเมียจะมีลูกตาลต้องตัดเมื่อยังไม่สุก เพื่อให้ได้เต้า ตาลหรือ ลอนตาล ในลูกตาลหรือผลตาล 1 ผล จะมีเต้าตาลประมาณ 2-3 เต้า ภายในเต้าตาลอ่อนนี้มี น้ำขังอยู่ รับประทานได้ทันที หรือนำมาหั่นบาง ๆ ใส่น้ำแข็งไส โรยน้ำหวาน และนมข้น นมสด บางครั้งก็ นำไปต้มในน้ำเชื่อม เรียกว่า ลอนตาลลอยแก้ว ตาลโตนดเป็นพืชเพศเดี่ยว คือตาลต้นผู้และตาลต้นเมีย ไม่ได้เป็นต้นเดียวกัน สามารถแยกเพศกันออกได้อย่างชัดเจน ตาลต้นผู้จะมีงวงงอกออกมาแล้วเหี่ยวแห้ง ไปเมื่อแก่ ส่วนตาลตัวเมียจะมีลูกที่นำมารับประทานกัน ทั้งตาลตัวผู้และตาลตัวเมียสามารถให้ผลผลิต น้ำตาลโตนดได้ จาวตาล เกิดจากผลแก่จัดของต้นตาลตัวเมีย เมื่อผลหล่นลงมาชาวบ้านจะเก็บรวบรวมกองไว้ ต่อมาเมล็ดตาล (จากผลตาล)จะแทงส่วนที่คล้ายรากงอกออกมาลงสู่พื้นดิน เรียกว่า “งอกตาล” ส่วน ปลายของงอกตาลมีคัพภะที่จะกลายเป็นต้นอ่อนของต้นตาลซึ่งจะเจริญเติบโตขึ้นและค่อย ๆ แทงยอด ขึ้นมาตาม "งอกตาล" จนโผล่พ้นดินขึ้นมาและเจริญเติบโตเป็นต้นตาลต่อไป อนึ่ง "งอกตาล" นั้นไม่ใช่ราก มันทำหน้าที่ส่งคัพภะลงไปในดินและต่อมาทำหน้าที่เป็นปลอกหุ้มยอดอ่อน แล้วก็เปื่อยสลายไปภายใน เวลาไม่นานนัก ส่วนรากที่แท้จริงจะออกจากฐานต้นอ่อนที่เจริญมาจากส่วนปลายของ "งอกตาล" อีกต่อ หนึ่ง ต้นอ่อนของตาลมีลักษณะและขนาดพอ ๆ กับหอมแดงขนาดเขื่อง รากก็ออกมาแบบเดียวกับรากหัว หอม ต้นอ่อนของตาลเกิดอยู่ลึกลงไปในดินหลายสิบเซนติเมตร จึงมักไม่มีใครเห็น กล่าวได้ว่าการงอกของ เมล็ดตาลนั้นพิสดารทีเดียว จาวตาลนิยมนำไปเชื่อมรับประทานเป็นของหวาน ในการนี้ จะต้องใช้ความชำนาญผ่าเอาเปลือก แข็งชั้นนอก ซึ่งเปรียบเสมือนกะลามะพร้าวออกก่อน จากนั้นจะต้องผ่าเอาเปลือกชั้นรอง คือส่วนที่เป็น น้ำเพื่อขัดผิวนอกด้วยใบไผ่ หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า ใบซอ เพื่อให้เมือกหรือไคลหมดไปจนขาวสะอาด เมื่อ สะเด็ดน้ำแล้ว นำลงกระทะทองเหลืองเชื่อมกับน้ำตาลทราย ต่อไปก็จะได้ “จาวตาลเชื่อม” หรือนิยม เรียกกันว่า “ลูกตาลเชื่อม”
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๓๔ การเชื่อมจาวตาลนิยมทำเป็น 2 แบบคือ เชื่อมเปียก จาวตาลจะฉ่ำน้ำตาล หรือเชื่อมแห้ง จาว ตาลจะมีเกร็ดน้ำตาลจับแข็ง ซึ่งสะดวกต่อการบรรจุในภาชนะและเก็บได้นาน ถ้านำจาวตาลเชื่อมไป รับประทานพร้อมกับข้าวเหนียวมูนน้ำกะทิ เติมงาคั่วผสมน้ำตาลทราย เกลือป่น และมะพร้าวใย จะได้ ขนมอร่อยอีกอย่างหนึ่ง เรียกว่า ข้าวเหนียวโตนด หรือข้าวเหนียวหน้าโตนด หรือข้าวเหนียวลูกตาล นอกจากนี้ เมื่อนำลูกตาลสุกมายีเนื้อสีเหลืองแล้วผสมกับแป้งข้าวเจ้า ตั้งตากแดดไว้สักครู่ใหญ่ เติมน้ำตาลพอควร แล้วนำมาใส่ห่อใบตองหรือใส่กระทง นำไปนึ่งให้สุกในลังถึง หรือหม้อหวด ก็จะได้ ขนมเนื้อนุ่มฟูคล้ายขนมเค้ก เรียกว่า “ขนมตาล” นับเป็นขนมอีกอย่างหนึ่งที่เกิดจากภูมิปัญญาของ ชาวบ้าน โดยไม่ต้องใช้ผงแป้งฟูแต่อย่างใด ผลตาล หรือลูกตาลที่ยังไม่แก่จัด ถ้านำเอาส่วนของหัวตาลมาปอกผิวนอกออก แล้วหั่นออกเป็น ชิ้นบาง ๆ ก็จะได้หัวตาลอ่อนนำไปปรุงเป็น “แกงคั่วหัวตาล” นับเป็นอาหารที่มีรสอร่อยกลมกล่อม แกง หัวตาลจะทำคล้ายแกงคั่ว มีส่วนผสมของกะทิ กระชาย ปลาย่าง ปลากรอบ หรือกุ้งสด แต่ส่วนใหญ่แกง หัวตาลของชาวเพชรบุรีนิยมใช้เนื้อย่าง หรือเนื้อเค็มหั่นบาง ๆ ผสมลงไปพร้อมกันใส่ใบส้มซ่าแทนใบ มะกรูด หรืออาจใช้หอยขมมาแกะเนื้อใส่ผสมลงไปด้วย หัวตาล นิยมนำไปลอยน้ำตาลใส โดยตัดเฉพาะส่วนหัวลูกตาลที่ค่อนข้างอ่อนร้อยกับเส้นตอก เป็นพวง ประมาณพวงละ 7-10 หัว แล้วนำไปลอยน้ำตาลใสที่กำลังเคี่ยวเดือดพล่านอยู่ในกระทะ เมื่อ สุกดีแล้วจึงนำขึ้นเอาไปรับประทานได้ ผิวนอกของลูกตาล เมื่อเอามีดปาดออกชาวบ้านเรียกว่า “พลอมออก” นิยมนำไปเป็นอาหาร สำหรับวัว มีกลิ่นหอมและรสออกหวานเล็กน้อย เมล็ด เมล็ดตาลสุก ถ้านำไปล้างและฟอกให้สะอาด แล้วนำไปตากแห้งจะมีลักษณะฟูฝอย ละเอียดสวยงามคล้ายขนสัตว์ นิยมนำไปเป็นของเล่นสำหรับเด็ก โดยใช้หวี หรือแปรงจัดรูปทรงได้หลาย แบบ สมมติว่าคล้ายช่างทำผม หรือตัดย้อมให้เป็นสีต่าง ๆ นับเป็นของเล่นของเด็กผู้หญิงอีกอย่างหนึ่ง เปลือก เปลือกแข็ง คือส่วนที่เป็นกะลา หลังจากที่ผ่าเอาจาวตาลออกแล้ว นิยมนำไปทำเชื้อเพลิง เมื่อนำไปเข้าเตาเผาจะได้ถ่านสีดำที่มีเปอร์เซ็นต์ของคาร์บอนสูง ปัจจุบันมีผู้รับซื้อถ่านที่ผลิตได้จาก เปลือกแข็งของลูกตาลจำนวนมาก เพื่อเป็นสินค้าส่งออก นอกจากนี้ยังใช้เป็นส่วนประกอบของยาแก้ อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ และลดกรดในกระเพาะอีกด้วย ในส่วนที่เป็นกะลานั้น หากเลือกลูกที่สวยงามมาผ่าครึ่งเป็นสองฝา นำมาขัดเช็ดถูผิวนอกให้ สะอาดเกลี้ยงเกลาจนขึ้นเงา เซาะขอบด้านในของฝาหนึ่งกับขอบนอกของอีกฝาหนึ่ง แล้วแต่งขอบด้าน นอกและด้านใน ให้สวมปิดเข้ากันได้สนิทดี ก็ใช้แทนตลับหรือกล่องสำหรับเก็บสิ่งของเล็ก ๆ น้อย ๆ เช่น กระดุม เข็ม ใบจาก เส้นยาสูบ ใบ ใบตาลและทางตาล สามารถทำเป็นพัด โดยตัดเจียน แล้วเย็บริมขอบให้เข้ารูป หรืออาจ คัดเลือกใบตาลอ่อนแล้วรีดให้เรียบ นำมาจักเป็นใบ ๆ แล้วเย็บเป็นพัดใบตาลแบบพับก็ได้ ซึ่งเหมาะที่จะ พกติดตัวไปได้ พัดแบบนี้อาจผลิตเพื่อจำหน่ายเป็นของที่ระลึก โดยตกแต่งสีสันให้สวยงาม นอกจากนี้ ใบตาลอ่อนยังสามารถนำมาจักสานทำเป็นรูปสัตว์ต่าง ๆ สำหรับแขวนให้เด็กดูเล่นได้ อีกหลายชนิด เช่น ปลาตะเพียน กุ้ง ตั๊กแตน ชฎา หรือทำเป็นรูปสัตว์ ใส่ขาล้อแบบล้อเกวียนให้เด็ก ๆ ลากเล่น หรือนำมาจักเป็นเส้นตอก ถ้าใช้เส้นใหญ่มักสานขึ้นเป็นรูปกระเช้า ถ้าใช้ตอกเส้นเล็กนิยมสาน เป็นกระเป๋าสตางค์ หากตัดใบตาลเป็นท่อนสั้น ๆ สามารถใช้แทนช้อนชั่วคราว เพื่อตักขนมและอาหาร โดยเฉพาะข้าวกระทงที่เคยขายดีขนรถไป นิยมใช้ช้อนใบตาลก่อนที่จะมาใช้ช้อนพลาสติกดังเช่นปัจจุบัน
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๓๕ ส่วนใบตาลขนาดใหญ่ นิยมนำมาผ่าซีกแล้วหักงอผูกกับส่วนที่เป็นก้าน เรียกว่า “หักคอม้า” นำไปมุง หลังคา ทำปะรำ มุงกระท่อม หรือโรงนา มีอายุใช้งานประมาณ 2-3 ปี[3] ทางตาล เป็นส่วนของก้านของใบตาล สามารถลอกผิวนอกส่วนที่อยู่ด้านบน เรียกว่า “หน้าตาล” มา ฟั่นเป็นเชือกสำหรับผูกวัว ล่ามวัว แม้จะใช้ได้ไม่ทนทานเท่าเชือกที่ทำจากต้นปอหรือต้นเส้ง แต่เหมาะกับ การใช้งานที่ต้องตากแดดตากฝน เพราะมีความชุ่มน้ำ ซึ่งหากใช้เชือกที่ทำจากวัสดุอื่นก็จะเปื่อยผุพังเร็ว ส่วนทางตาลตอนโคน ซึ่งอยู่ติดกับต้นตาลนั้น มีจำนวน 2 แฉก เมื่อทางตาลแก่จัดจนใบแห้งจะ ร่วงหล่นลงมาเอง ชาวบ้านเรียกส่วนโคนนี้ว่า “ขาตาล” มีลักษณะบางและแบน จึงเหมาะกับการนำมา ตัดใช้เป็นคราด หากต่อด้ามหรือทำเป็นกาบก็จะเรียกว่า “กาบตาล” สำหรับกอบสิ่งของที่เป็นกอง เช่น ใช้กอบมูลวัว กอบขี้เถ้า กอบเมล็ดข้าว เป็นต้น อนึ่ง ขาตาลขณะที่แก่จัดแต่ยังไม่ถึงกับแห้งกรอบ ให้ตัดเฉพาะส่วนที่เป็นขาตาล นำมาทุบด้วย ของแข็งหรือสันขวาน จนเส้นใยฟุ้งกระจายดีแล้ว จึงนำแปรงที่ทำจากตะปูแปรงส่วนที่ไม่ต้องการออก จนเหลือแต่เส้นในเป็นเส้นฝอยเรียบวางเรียงเส้นขนานกัน จากนั้นนำไปมัดรวมกันคล้ายมัดวุ้นเส้น หรือ เส้นหมี่ แล้วนำไปตากแดดให้แห้งสนิท แล้วมัดรวมเป็นมัดใหญ่เพื่อส่งจำหน่ายร้านรับซื้อ สำหรับเป็น แปรงหยากไย่ หรือทำไม้กวาด[4] ลำต้น ลำต้นตาล ที่อายุมากกว่า 50 ปีขึ้นไป จัดว่าลำต้นแก่พอสมควร สามารถนำเปลือกนอก ซึ่งมีความแข็งและมีเสี้ยนตาล เป็นเส้นสีดำแทรกอยู่ในเนื้อไม้ หากนำมาแปรรูปแล้วจะได้ไม้กระดาน ขนาด 4-6 นิ้ว หรือนำมาประดิษฐ์เป็นเฟอร์นิเจอร์ได้หลายรูปแบบ ขั้นตอนและวิธีการปลูกต้นตาล สำหรับใครที่อยากจะปลูกต้นตาลและมีพื้นที่เพียงพอตามที่ได้กล่าวไป ต่อมาคือขั้นตอนการปลูก ตาลโตนดหรือขยายพันธุ์ต้นตาลโดยสามารถใช้การเพาะเมล็ดได้ได้ 5 วิธีคือ 1. นำผลตาลโตนดสุกมาปอกเปลือกแล้วขยำเนื้อออกให้หมดเหลือไว้เพียงเมล็ดแล้วนำเไปใส่ถุง ปุ๋ยแช่น้ำทิ้งไว้ประมาณ 5 วัน จากนั้นเอาขึ้นมากองไว้บนพื้นดินคลุมทับด้วยฟางข้าว ซึ่งเมล็ดจะเริ่มงอก ภายใน 15 วันก็สามารถนำไปปลูกได้เลย โดยขุดหลุมปลูกให้ลึกประมาณ 25×25 ซม. ส่วนระยะปลูกที่ เหมาะสมจะอยู่ที่ 6×6 เมตร หรือ 8×8 เมตร ซึ่งขึ้นอยู่กับสภาพความอุดมสมบูรณ์ของดิน รองก้นหลุม ด้วยปุ๋ยคอกเล็กน้อย นำเมล็ดที่งอกแล้วลงปลูก โดยทำมุม 45 องศากับพื้นดินอย่างระมัดระวังเพื่อไม่ให้ รากหักเสียหายและเจริญขึ้นมาชนกับเปลือกหุ้มเมล็ด กลบดิน รดน้ำพอชุ่ม แต่ไม่จำเป็นต้องรดทุกวัน หากฝนไม่ตกก็ควรรดให้บ้าง ต้นอ่อนจะงอกออกมาพ้นดินหลังจากปลูกไปได้ประมาณ 30 วัน 2. นำผลตาลโตนดสุกมาขยำเปลือกและเนื้อออก แล้วนำเมล็ดไปแช่น้ำไว้ประมาณ 3-5 วัน แล้ว นำเมล็ดกองไว้บนแคร่ไม้ไผ่ที่มีความสูงประมาณ 70-80 ซม. คลุมทับด้วยฟางข้าว เมล็ดจะงอกออกมา ภายใน 15 วัน และนำไปปลูกได้ 3. นำเมล็ดตาลโตนดไปแช่น้ำทิ้งไว้ประมาณ 3-5 วัน แล้วนำขึ้นมาปลูกในกระบอกไม้ไผ่ ที่ใส่ดิน ผสมลงไปจนเต็มกระบอก โดยวางให้ทำมุม 45 องศา เมื่อเกิดต้นอ่อนขึ้นก็นำไปปลูกในแปลงทั้งกระบอก 4. นำผลตาลโตนดไปแช่น้ำทิ้งไว้ประมาณ 30 วัน แต่ไม่ควรเกิน 60 วันเพราะเมล็ดอาจเน่าได้ จากนั้นให้นำขึ้นมากองบนพื้น คลุมด้วยฟางข้าวไว้ประมาณ 15 วัน เมื่อเมล็ดงอกก็ให้นำไปปลูกในแปลง ที่เตรียมไว้ 5. นำผลตาลโตนดสุกทั้งผลลงปลูกในหลุมที่ขุดเตรียมไว้เพื่อป้องกันการกัดแทะของสัตว์ วิธีนี้อาจ ได้ต้นตาลที่งอกใหม่ขึ้นมาหลายต้น ควรเลือกเฉพาะต้นที่สมบูรณ์ลงปลูกในแปลง
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๓๖ รายการอ้างอิง วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี. (2565). ตาล. สืบค้น 20 กุมภาพันธ์ 2566. จาก https://th.wikipedia.org/wiki/ตาล เกษตรทูเดย์. (2566). ต้นตาล ไม้ผลสารพัดประโยชน์กับความเชื่อที่อยู่คู่กับคนไทยมาช้านาน. สืบค้น 20 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2566. จาก https://kaset.today มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา, วิทยาเขตสมุทรสงคราม. (2564). ตาล สรรพคุณและประโยชน์ ข อ ง ต ้ น ต า ล 30 ข ้ อ ( ล ู ก ต า ล ) . ส ื บ ค ้ น 20 ก ุ ม ภ า พ ั น ธ ์ พ . ศ . 2566 จาก https://skm.ssru.ac.th/th/news/view/a155 วิดิทัศน์ ตำนานและเสน่ห์ “ตาลโตนด เมืองเพชรฯ” จากเพจ Thaitribune เรื่องราวความหอมหวานที่เป็นตำนานและเสน่ห์ของจังหวัดเพชรบุรี จากธรรมชาติสู่ครัวเรือน ไทย #ต้นตาลโตนด หนึ่งในต้นไม้ที่ชาวเพชรบุรีนิยมปลูกกันเกือบทุกบ้าน เพราะทุกส่วนของต้นตาลโตนด สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้ทุกส่วน ทั้งเชือก เฟอร์นิเจอร์ คอกสัตว์ มุงหลังคา และที่สำคัญที่สุดคือ “น้ำตาลโตนด” ซึ่งมีรสชาติและกลิ่นจากการเคี่ยวที่หอมหวานเป็นเอกลักษณ์ นิยมนำมาปรุงอาหารและ ขนมไทยหลากหลายเมนู หน้าที่ของส่วนต่าง ๆ ของพืช (ต้นตาล)
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๓๗ ต้นตาล หรือต้นตาลโตนดเป็นปาล์มต้นเดี่ยวที่มีความสูงชะลูด มีลำต้นใหญ่และเนื้อแข็งแรงมาก และเป็นปาล์มที่แยกเพศกันอยู่คนละต้น ลำต้นขนาดประมาณ 30-60 เซนติเมตร มีความสูงของต้นได้ถึง 25- 40 เมตร ลำต้นเป็นเสี้ยนสีดำและแข็งมาก แต่ไส้กลางของลำต้นจะอ่อน ส่วนบริเวณโคนต้นจะมีรากเป็นกลุ่ม ใหญ่ ในขณะที่ต้นยังเตี้ยจะมีทางใบแห้งและติดแน่น เจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนและระบายน้ำได้ดี มีความชื้น ปานกลาง ไม่ชอบอากาศเย็น ชอบแสงแดดจัด ทนต่อดินเค็ม ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการใช้เมล็ด การย้ายไปปลูกต้น จะไม่รอด เพราะรากแรกที่แทงลงดินอยู่ลึกมาก หากรากแรกขาดก็จะตายทันที 1. ราก หน้าที่ของราก 1. ยึดลำต้นให้ตั้งตรงอยู่บนดินไม่ให้โค่นล้มง่ายๆ 2. ดูดน้ำและแร่ธาตุในดินส่งไปเลี้ยงส่วนต่างๆของพืช
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๓๘ 2. ลำต้น ลำต้นต้นตาล ต้นเดี่ยวที่มีความสูงชะลูด มีลำต้นใหญ่และเนื้อแข็งแรงมาก และเป็นปาล์มที่แยก เพศกันอยู่คนละต้น ลำต้นขนาดประมาณ 30-60 เซนติเมตร มีความสูงของต้นได้ถึง 25-40 เมตร ลำ ต้นเป็นเสี้ยนสีดำและแข็งมาก แต่ไส้กลางของลำต้นจะอ่อน หน้าที่ของลำต้น 1. ชู กิ่ง ก้าน ใบ ดอก เพื่อรับแสงแดดในการปรุงอาหาร 2. เป็นทางลำเลียงน้ำ และอาหารจากรากสู่ส่วนต่างๆของพืช 3. ใบ ใบตาล ใบเป็นใบเดี่ยว เรียงสลับกัน ลักษณะค่อนข้างกลมคล้ายพัด มีความกว้างประมาณ 1- 1.5 เมตร แผ่นใบหนามีสีเขียว ปลายใบเป็นจักลึกถึงครึ่งแผ่นใบ ส่วนก้านใบหนามีสีเหลืองเป็นทางยาว ประมาณ 1-2 เมตร และขอบของทางก้านทั้งสองข้าง จะมีหนามแข็งคล้ายฟันเลื่อยแข็ง ๆ สีดำและคม มากอยู่ตามขอบก้านใบ ส่วนโคนก้านจะแยกออกจากกันคล้ายกับคีมเหล็กโอบหุ้มลำต้นเอาไว้
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๓๙ หน้าที่ของใบ 1. สร้างอาหารให้พืช การสร้างอาหารของพืช เรียกว่า “ การสังเคราะห์ด้วยแสง” 2. หายใจ พืชใช้แก๊สออกซิเจนในการหายใจ และปล่อยแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ ออกมาทาง ปากใบ 3. คายน้ำ พืชจะคายน้ำส่วนที่เกินความต้องการออกทางปากใบ การคายน้ำจะช่วยลดความ ร้อนให้ต้นไม้ด้วย 4. ดอก ดอกตาล ดอกมีสีขาวอมเหลือง ออกดอกเป็นช่อแบบช่อแยกแขนงระหว่างกาบใบ ดอกเป็นแบบ แยกเพศอยู่ต่างต้นกัน ช่อดอกมีดอกอยู่ช่อละ 8-16 ดอก เมื่อดอกบานเต็มที่จะมีความกว้างประมาณ 5 เซนติเมตร[1] ช่อดอกเพศผู้ใหญ่จะรวมกันเป็นกลุ่ม ๆ คล้ายนิ้วมือ หรือเรียกว่า "นิ้วตาล" โดยแต่ละนิ้ว จะมีความยาวประมาณ 40 เซนติเมตร และมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1.5-2 เซนติเมตร ที่ โคนกลุ่มช่อจะมีก้านช่อรวมและมีกาบแข็ง ๆ อยู่หลายกาบหุ้มโคนก้านช่ออีกทีหนึ่ง ส่วนช่อดอกเพศเมีย ก็คล้ายกับเพศผู้ แต่ลักษณะของนิ้วจะเป็นปุ่มปม โดยปุ่มปมคือดอกที่ติดนิ้วตาล ในดอกหนึ่ง ๆ จะมีเส้น ผ่านศูนย์กลางประมาณ 2 เซนติเมตร และมีกาบแข็ง ๆ หุ้มอยู่ในแต่ละดอก โดยกาบนี้จะเจริญเติบโตไป เป็นหัวจุกลูกตาลอีกทีหนึ่ง หน้าที่ของดอก ดอกมีหน้าที่ในการสืบพันธุ์ ซึ่งจะทำให้พืชสามารถเพิ่มจำนวน หรือแทนต้นเดิมซึ่งต้องตายไป และไม่สูญพันธุ์ไปจากโลก
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า๔๐ 5. ผล ผลตาล หรือ ลูกตาล ผลสดแบบมีเนื้อเมล็ดเดียว ผลติดกันเป็นกลุ่มแน่น ลักษณะของผลเป็น ทรงกลมหรือเป็นรูปทรงกระบอกสั้น ผลเป็นเส้นใยแข็งเป็นมัน มักมีสีน้ำตาลถึงสีม่วงเข้ม ปลายผลมีสี เหลือง หรือมีสีเหลืองแกมดำคล้ำเป็นมันหุ้มห่อเนื้อเยื่อสีเหลืองไว้ภายใน ผิวผลเป็นมัน และผลมีขนาด ประมาณ 15-20 เซนติเมตร เมื่อผลสุกแล้วจะมีสีดำ[1],[3] ซึ่งในผลหนึ่ง ๆ จะมีเมล็ดใหญ่และแข็งอยู่ ประมาณ 1-3 เมล็ด (จาวตาล) ซึ่งจะถูกหุ้มด้วยใยและเนื้อผลสีเหลืองสด หน้าที่ของผลและเมล็ด 1. ผลจึงมีหน้าที่ห่อหุ้มเมล็ด 2. ป้องกันเมล็ดไม่ให้ได้รับอันตราย 3. เมล็ดเป็นส่วนสำคัญที่ทำให้พืชสามารถแพร่กระจาย และดำรงพันธุ์อยู่ได้ หรือขยายพันธุ์พืช ชนิดนั้นๆ
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า41 ลักษณะของพืชใบเลี้ยงเดี่ยว (ต้นตาล) พืชใบเลี้ยงเดี่ยวและพืชใบเลี้ยงคู่ การจำแนกพืชดอก โดยพิจารณาจากจำนวนใบเลี้ยงเป็นกณฑ์สามารถจำแนกได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ คือ พืชใบเลี้ยงเดี่ยวและพืชใบเลี้ยงคู่ 1. พืชใบเลี้ยงเดียว พืชใบเลี้ยงเดี่ยว คือ พืชที่มีใบเลี้ยง 1 ใบ เมื่อเจริญเติบโตเต็มที่แล้วจะเห็นข้อและปล้องซัดเจน มีลำต้นมี ท่อลำเลียงกระจายไม่เนระเบียบ ใบมีลักษณะเรียวแคบ เส้นใบเรียงตัวขนาน กลีบดอกมีจำนวน 3 กลีบ หรือจำนวนทวีคูณสาม เช่น หญ้า ข้าว มะพร้าว ตะไคร้กล้วย และต้นตาล 2. พืชใบเลี้ยงคู่ พืชใบเลี้ยงคู่คือ พืชที่มีใบเลี้ยง 2 ใบ เมื่อเจริญเต็มที่แล้วจะเห็นข้อและปล้องในส่วนของลำต้นไม่ ชัดเจน มีระบบรากแก้ว ลำต้นมีท่อลำเลียงเรียงกันเป็นวง ใบมีลักษณะกว้าง เส้นใบเป็นแบบร่างแห กลีบดอกมี4 - 5 กลีบ หรือจำนวนทวีคูณสี่หรือทวีคูณห้า เช่น มะละกอ กุหลาบ ชบา ผักกะสัง และ พริก เป็นต้น
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า 42 สมบัติของสสาร สสาร (matter) คือ สิ่งที่มีมวล ต้องการที่อยู่ จับต้องสัมผัสได้ สิ่งของหรือสารต่าง ๆ ที่อยู่ รอบ ๆ ตัว เราล้วนแต่เป็นสสารทั้งสิ้น เช่น อาหาร อากาศ ดิน น้ำ แร่ธาตุ สิ่งมีชีวิตต่าง ๆ (พืช, สัตว์, มนุษย์) ซึ่งเราสามารถ แบ่งอย่างง่าย ๆ ได้ 2 ประเภท ได้แก่ สารที่มีอยู่ในธรรมชาติและสารที่มนุษย์สร้างขึ้น การจำแนกสารออกเป็นหมวดหมู่มักใช้สมบัติต่าง ๆ ของสารเป็นเกณฑ์ เช่น สถานะ ลักษณะเนื้อสาร กลิ่น การนำไฟฟ้า ความเป็นกรด-เบส จุดหลอมเหลว จุดเดือด อาจใช้สมบัติประการเดียวของสารในการจำแนกสารหรือ ใช้สมบัติหลายประการประกอบกันในการจำแนกสาร สารแต่ละชนิดประกอบด้วยเนื้อสารที่เป็นอนุภาคเล็ก ๆ ที่อยู่รวมกันมากมาย อนุภาคเล็ก ๆ เหล่านี้ ไม่ สามารถมองเห็นได้ การจัดเรียงอนุภาคและการยึดเหนี่ยวของอนุภาคทำให้สารแต่ละชนิดแสดงสมบัติของของแข็ง ของเหลว หรือแก๊ส ถ้าใช้สถานะเป็นเกณฑ์ สามารถจำแนกสารได้เป็น 3 ประเภท ได้แก่ 1. ของแข็ง (น้ำตาลปึก) ของแข็งมีรูปร่างและปริมาตรไม่เปลี่ยนแปลง เพราะอนุภาคอยู่กันอย่างหนาแน่นมาก จึงมีแรงยึดเหนี่ยว ระหว่างอนุภาคมาก อนุภาคไม่เคลื่อนที่แต่มีการสั่น เช่น เหล็ก ทองแดง น้ำแข็ง เป็นต้น
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า 43 แบบจำลองอนุภาคของของแข็ง 2. ของเหลว (น้ำตาลสด) ของเหลวมีรูปร่างเปลี่ยนแปลงไปตามภาชนะที่บรรจุ แต่ปริมาตรไม่เปลี่ยนแปลง เพราะอนุภาคของ ของเหลวอยู่กันอย่างหลวม ๆ จึงมีแรงยึดเหนี่ยวระหว่างอนุภาคน้อยกว่าของแข็ง อนุภาคมีการสั่นและเคลื่อนที่ เปลี่ยนตำแหน่งไปทั่วของเหลว เช่น น้ำ แอลกอฮอล์ น้ำมัน เป็นต้น แบบจำลองอนุภาคของของแข็ง 3. แก๊ส เป็นสถานะที่สารนั้นฟุ้งกระจาย มีรูปร่างและปริมาตรเปลี่ยนแปลงไปตามภาชนะที่ใช้บรรจุ เพราะอนุภาค ของแก๊สอยู่กันอย่างกระจัดกระจาย มีแรงยึดเหนี่ยวระหว่างอนุภาคน้อยมากจนถือว่าไม่มีแรงยึดเหนี่ยว และ เคลื่อนที่ไปมาได้อย่างอิสระรวดเร็ว เช่น ไอน้ำ แก๊สออกซิเจน แก๊ส
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า 44
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า 45
หลักสูตรท้องถิ่นโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี “ไทยโสภิณ ถิ่นพริบพรี” 2567 หน้า 46