รวมระเบียบคำสั่งกรมที่ดิน ประจำปี 2549 (ส่วนที่ 2) (ปี 2549)

รัฐบาล ค่าพยานดังกล่าวจึงไม่สมควรเรียกเก็บโดยในแบบพิมพ์คำขอตรวจสอบให้ผู้ขอระบุว่า
“ไม่มีความประสงค์ท่ีจะให้เจ้าหน้าท่ีลงนามในฐานะพยานไว้ในคำขอแต่อย่างใด” ท้ังนี้ตามนัย
หนงั สือกรมทีด่ ิน ท่ี มท ๐๕๑๕/ว ๑๗๑๖๓ ลงวนั ที ่ ๑๖ มิถนุ ายน ๒๕๔๗

จงึ เรียนมาเพือ่ ทราบ และถือปฏิบตั ิต่อไป



ขอแสดงความนบั ถอื



(ลงช่ือ) สุรอรรถ ทองนิรมล

(นายสรุ อรรถ ทองนริ มล)

รองปลัดกระทรวงมหาดไทย

หวั หน้ากลุม่ ภารกิจดา้ นกิจการความม่นั คงภายใน











กรมทด่ี ิน

สำนกั จัดการท่ดี ินของรัฐ

โทร. ๐ ๒๖๒๒ ๓๔๖๙ มท ๕๐๘๐๑ ตอ่ ๓๖๕

โทรสาร ๐ ๒๒๒๒ ๑๘๔๐


















610

(สำเนา)

คำขอตรวจสอบและรบั รองหนงั สืออนญุ าตฯ

ฉบับท.่ี ........../................

ท่ีดนิ

หนังสืออนุญาตให้ใช้ประโยชน์ในท่ีดินของรัฐเป็นการช่ัวคราวตามนโยบายแก้ไขปัญหา
ความยากจน

เลขที่.........../..........หมายเลขแปลงที่...........................หนังสือสำคัญสำหรับที่หลวง
เลขท.ี่ ..........................ช่อื ทดี่ ินสาธารณประโยชน ์ ......................................................

ทต่ี ัง้

หมู่บา้ น.......................................หมทู่ .ี่ ...........ตำบล..........................อำเภอ....................
จังหวดั .............................................................

วนั ท่.ี ...........เดือน...................................พ.ศ.....................

เลขประจำตวั ประชาชน

ข้าพเจ้า................................................. - - - -

อายุ............ปี เช้อื ชาติ ............สัญชาติ ไทย บดิ าชอ่ื .......................มารดาชอ่ื .......................

ท่ีอยู่บ้านเลขที่....................................หมู่ท่ี.................ตำบล..................................
อำเภอ..........................................................จงั หวัด....................................................................

มคี วามประสงคย์ ื่นคำขอตอ่ เจา้ พนักงานท่ดี ินจงั หวัด......................ดว้ ยความสตั ย์จริงว่า

ข้อ ๑. ดว้ ยขา้ พเจ้าเปน็ ผู้ได้รับอนญุ าตให้ใช้ประโยชนใ์ นท่ดี ินของรัฐ

ทายาทของผูไ้ ดร้ บั อนุญาตฯ

ในที่ดินดังกล่าวข้างต้น มีความประสงค์จะขอให้เจ้าพนักงานที่ดินจังหวัดตรวจสอบและออก
หนงั สอื รับรองวา่ หนงั สืออนุญาตให้ใชป้ ระโยชน์ในทีด่ ินของรัฐฯ ฉบับดงั กลา่ ว มชี ่อื

ขา้ พเจ้า

นาย/นาง...........................................................................

เกีย่ วขอ้ งโดยเป็น.............................................กบั ขา้ พเจา้

(กรณผี ขู้ อเป็นทายาท)

เป็นผู้ได้รับอนุญาต เพื่อนำไปเป็นเอกสารหลักฐานประกอบการยื่นคำขอสินเช่ือกับสถาบัน
การเงิน

ข้อ ๒. จึงขอให้เจ้าพนักงานท่ีดินจังหวัดดำเนินการให้แก่ข้าพเจ้าตามความประสงค์
และไมม่ ีความประสงค์ท่จี ะใหเ้ จ้าหน้าที่ลงนามในฐานะพยานไว้เป็นหลกั ฐานในคำขอแตอ่ ยา่ งใด



ลงชอ่ื ......................................................................ผู้ขอ

ลงชอื่ ......................................................................พยาน

ลงชื่อ......................................................................พยาน


611

ท.่ี ............../................... (สำเนา)
สำนักงานทด่ี ินจังหวดั ...........................


ถนน......................................................

หนังสือฉบับนี้ให้ไว้เพ่ือรับรองว่า หนังสืออนุญาตให้ใช้ประโยชน์ในท่ีดินของรัฐ
เป็นการชั่วคราวตามนโยบายแก้ไขปัญหาความยากจน เลขที่....................../................

หมายเลขแปลงที่.............................................

ชื่อท่ีดินสาธารณประโยชน์...........................................................หนังสือสำคัญสำหรับที่หลวง
เลขที่....................ตำบล...................................... อำเภอ..................................
จังหวัด.........................เน้ือท่ีได้รับอนุญาต.............ไร่............งาน.................ตารางวา
มชี ่ือ...........................................................เป็นผูไ้ ด้รบั อนญุ าตฯ กำหนด................................ป
ี
นับตั้งแต่วันที่...................เดือน.....................................พ.ศ....................................

จนถงึ วันท่ี..............เดือน..............................พ.ศ........................



ให้ไว้ ณ วนั ที่ .............เดอื น.....................พ.ศ.............



(....................................................................................)

เจ้าพนกั งานทีด่ นิ จงั หวดั .................................................




































612

แบบรายงานผลการนำหนงั สอื อนุญาตให้ใชป้ ระโยชนใ์ นทด่ี ินของรัฐเป็นการช่วั คราวตามนโยบายแก้ไขปัญหาความยากจนที่นำไปแปลงเป็นทนุ

ประจำจงั หวดั ....................................................


ลำดบั ท่
ี ชอ่ื
หนังสืออนุญาต
เน้ือทท่ี ี
่ การใช
้ กำหนดเวลา
ชอื่ สถาบนั
วงเงนิ กู
้ กำหนด
หมายเหต
ุ
อนญุ าต
ประโยชน์
การอนญุ าต
การเงิน
(บาท)
ระยะเวลา

(ไร)่
ผใู้ หส้ ินเชอื่
ตามสญั ญาก้ยู มื


๑
นาย/นาง....................................
หนังสอื อนุญาต เลขท่ี......../..........
ตัง้ แต่วันที่......................................
ธนาคาร..............

หมายเลขแปลงที.่ ..........................
เดือน............................................. สาขา..................

ชื่อทีส่ าธารณประโยชน์..................
พ.ศ................................................

......................................................
จนถึงวันท่.ี .....................................

นสล. เลขท.ี่ ...................................
เดือน.............................................
ตำบล.............................................
พ.ศ................................................

อำเภอ...........................................


613

614 ทะเบียนคุมหนังสืออนุญาตให้ใชป้ ระโยชน์ในทดี่ นิ ของรฐั เปน็ การชว่ั คราวตามนโยบายแก้ไขปัญหาความยากจนท่นี ำไปแปลงเป็นทุน

ประจำจังหวัด....................................................


ลำดบั ที
่ ชอ่ื
หนงั สอื อนญุ าต
เน้อื ทท่ี ี
่ การใช้
กำหนดเวลา
ชอ่ื สถาบนั
วงเงินกู้
กำหนด
หมายเหต
ุ
อนุญาต
ประโยชน
์ การอนญุ าต
การเงนิ
(บาท)
ระยะเวลา

(ไร่)
ผูใ้ ห้สินเชือ่
ตามสัญญากู้ยมื


๑
นาย/นาง....................................
หนงั สอื อนญุ าต เลขที.่ ......./..........
ต้ังแตว่ นั ท่.ี .....................................
ธนาคาร..............

หมายเลขแปลงที่...........................
เดือน............................................. สาขา..................

ชือ่ ทส่ี าธารณประโยชน.์ .................
พ.ศ................................................

......................................................
จนถึงวันท่.ี .....................................

นสล. เลขที.่ ...................................
เดือน.............................................
ตำบล.............................................
พ.ศ................................................

อำเภอ...........................................

ดว่ นท่ีสุด
(สำเนา)


ที่ มท ๐๕๑๑.๔/ว ๓๖๗๙ กระทรวงมหาดไทย

ถนนอัษฎางค์ กทม. ๑๐๒๐๐
๑๙ ตุลาคม ๒๕๔๙

เร่อื ง การจัดที่ดินตามแผนปฏิบัติการบริหารจัดการที่ดินของรัฐ กรณีมีการบุกรุกที่ดิน

สาธารณประโยชนเ์ พ่ือแกไ้ ขปัญหาความยากจน ปีงบประมาณ ๒๕๕๐

เรียน ผวู้ า่ ราชการจังหวัดทกุ จังหวดั

อา้ งถึง ๑. หนงั สอื กระทรวงมหาดไทย ด่วนที่สดุ ท่ี มท ๐๕๑๑.๔/ว ๔๐๑๔

ลงวันท ่ี ๒๙ พฤศจกิ ายน ๒๕๔๘

๒. หนงั สือกระทรวงมหาดไทย ดว่ นท่ีสดุ ที่ มท ๐๕๑๑.๔/ว ๑๕๖๕

ลงวนั ท่ ี ๑๕ พฤษภาคม ๒๕๔๙

สิ่งท่ีสง่ มาด้วย ๑. หลักเกณฑ์การคำนวณราคางานก่อสร้างถนนลูกรังและงานสระน้ำ ๑

ฉบบั

๒. แบบสรุปผลการประมาณราคาค่าวัสดุและค่าแรงงานก่อสร้าง (แบบ

ปร.๔,ปร๕) ๒ ฉบับ



ตามหนังสือที่อ้างถึง ๑ แจ้งว่ากระทรวงมหาดไทยได้กำหนดแผนปฏิบัติ
ราชการ ๔ ปี (พ.ศ. ๒๕๔๘- พ.ศ. ๒๕๕๑) ซึง่ มปี ระเดน็ ยทุ ธศาสตร์แก้ไขปัญหาความ
ยากจนทกี่ ลุ่มภารกิจด้านกจิ การความมั่นคงภายในเป็นเจา้ ภาพ รวม ๒ ตวั ชว้ี ัด คือจำนวน
ประชาชนที่ได้รับการแก้ไขปัญหาด้านท่ีดินทำกินและจำนวนประชาชนท่ีมีโอกาสเข้าสู่แหล่ง
เงินทุนเพื่อแก้ไขปัญหาความยากจน ซ่ึงในส่วนของการแก้ไขปัญหาด้านที่ดินทำกิน ท่ีมีกรม
ที่ดินเปน็ หนว่ ยงานรับผดิ ชอบ ไดก้ ำหนดเปา้ หมายดำเนินการ สำหรบั ปงี บประมาณ ๒๕๔๙
จำนวน ๙,๒๐๐ ครัวเรือน และปงี บประมาณ ๒๕๕๐ จำนวน ๙,๑๐๐ ครวั เรอื น ปรากฎ
ว่ามีบางจังหวัดได้ดำเนินการสำรวจแปลงที่ดินสาธารณประโยชน์ในพ้ืนที่และนำมาเข้าร่วมใน
โครงการฯ แต่บางจังหวัดสำรวจแปลงท่ีสาธารณประโยชน์ในพน้ื ทีพ่ บวา่ มรี าษฎรบกุ รุกอย่แู ลว้
แต่รายงานว่าไม่มีพื้นที่เหมาะสมท่ีจะดำเนินการ โดยไม่ระบุเหตุผลว่าไม่เหมาะสมอย่างไร
นอกจากน้ันบางจังหวัดไม่รายงานการสำรวจพื้นท่ีภายในกำหนด แสดงถึงความไม่เอาใจใส่ท่ี
จะดำเนนิ การ กระทรวงมหาดไทยจึงไดม้ หี นงั สือท่อี ้างถงึ ๒ แจง้ ให้จงั หวดั สำรวจแปลงทด่ี ิน
สาธารณประโยชน์ที่มีความเหมาะสมและอยู่ในหลักเกณฑ์ที่จะนำมาดำเนินการตามโครงการ
ดังกล่าวเพ่ือดำเนินการจัดทำโครงการในปีงบประมาณ ๒๕๔๙ รวมทั้งเตรียมพ้ืนท่ีไว้เพ่ือ
ดำเนินการในปีงบประมาณ ๒๕๕๐ ให้ไดต้ ามเปา้ หมายที่กำหนด นนั้

ฉะนั้น เพ่ือให้การดำเนินการจัดท่ีดินดังกล่าวเป็นไปอย่างต่อเน่ือง และบรรลุ
เปา้ หมายทจี่ ะจดั ท่ดี นิ ให้แก่ประชาชนผยู้ ากจน ขอให้จงั หวัดให้ความสำคัญกบั ยุทธศาสตร์

615

การแก้ไขปญั หาดา้ นทดี่ ินทำกนิ เพอ่ื แก้ไขปญั หาความยากจนของกระทรวงมหาดไทย
โดยเน้นย้ำให้เจ้าหน้าท่ีถือปฏิบัติตามหนังสือกระทรวงมหาดไทย ด่วนท่ีสุด ท่ี มท
๐๕๑๑.๔/ว ๑๕๖๕ ลงวันท ่ี ๑๕ พฤษภาคม ๒๕๔๙ (หนังสือทอี่ า้ งถึง ๒) และทบทวนผล
การสำรวจท่ีสาธารณประโยชน์ตามหนังสือกระทรวงมหาดไทย ด่วนที่สุด ท่ี มท ๐๕๑๑.๔/ว
๔๐๑๔ ลงวนั ท่ี ๒๙ พฤศจิกายน ๒๕๔๘ (หนังสอื ท่ีอา้ งถึง ๑) ซง่ึ ไดก้ ำหนดแนวทางดำเนิน
การไวแ้ ลว้ โดยขอใหจ้ ังหวัดดำเนนิ การ ดงั น
้ี
๑. นำที่ดินท่ีอยู่ในหลักเกณฑ์ที่กำหนดตามหนังสือที่อ้างถึง ๑ มาจัดทำโครงการ
บริหารจัดการการใช้ประโยชน์ในที่ดินสาธารณประโยชน์ท่ีมีการบุกรุก เพื่อแก้ไขปัญหาสังคม
และความยากจนเชิงบูรณาการ

๒. โครงการใดหากมีความจำเป็นต้องดำเนินการจัดทำสาธารณูปโภคขั้นพื้นฐาน
ได้แก่ ถนน (ผิวจราจร ลูกรงั เกรดบดอัด) และคา่ ขดุ สระนำ้ สาธารณะ ให ้ ศตจ.อำเภอ/กง่ิ
อำเภอ พิจารณาเสนอไปพร้อมโครงการฯ ข้างต้น โดยให้พิจารณาตามหลักเกณฑ์การ
คำนวณราคางานก่อสร้างถนนลูกรังและงานสระน้ำ ทั้งนี้ ให้จัดทำรายละเอียดสาธารณูปโภค
ที่จะดำเนินการตามแบบ ปร.๔, ปร.๕ และจัดทำแบบแปลนการก่อสร้างถนน และ/หรือ
สระน้ำ ประกอบด้วยแผนท่ีโดยสังเขปแสดงตำแหน่งท่ีต้ังของสิ่งก่อสร้าง ผังบริเวณก่อสร้าง
พร้อมแบบแปลนการก่อสร้าง ภาพตัด ส่วนขยาย และรายละเอียดประกอบแบบที่จัดทำ
โครงการด้วย โดยให้สำนักงานที่ดินจังหวัดเป็นผู้ดำเนินการจัดซ้ือจัดจ้างแต่ถ้าสำนักงานที่ดิน
จังหวัดใดไม่มีความพร้อมท่ีจะดำเนินการได้ให้ที่ทำการปกครองจังหวัดเป็นหน่วยดำเนินการ
แทน และแจ้งกรมที่ดินทราบเพ่ือประสานงานกรมการปกครองรับเป็นหน่วยเบิกจ่ายแทนกรม
ทด่ี ิน

จงึ เรียนมาเพ่อื ทราบและดำเนนิ การต่อไป ท้ังน ี้ ขอใหส้ ง่ โครงการฯ พรอ้ มเอกสาร
ทเ่ี กีย่ วขอ้ ง ให้กรมทด่ี ินภายในวนั ท ี่ ๑ ธนั วาคม ๒๕๔๙ เพอื่ กรมท่ดี ินจะไดต้ รวจสอบและ
รวบรวมรายงานให้กระทรวงมหาดไทยทราบ พร้อมทั้งพิจารณาจัดสรรงบประมาณให้จังหวัด
ต่อไป สำหรบั จงั หวดั ท่ีไม่ได้จดั ทำโครงการ ขอใหช้ ้ีแจงเหตุผลไปให้ทราบโดยชดั เจนดว้ ย



ขอแสดงความนับถอื



(ลงชื่อ) สุรอรรถ ทองนริ มล

(นายสรุ อรรถ ทองนริ มล)

รองปลดั กระทรวงมหาดไทย

หัวหน้ากลุ่มภารกิจด้านกจิ การความมั่นคงภายใน

กรมท่ีดิน

ศูนยอ์ ำนวยการต่อส้เู พอื่ เอาชนะความยากจน กรมทีด่ ิน

โทร./ โทรสาร ๐ ๒๖๒๒ ๓๔๘๒

โทร. (มท) ๕๐๘๐๑ - ๑๒ ต่อ ๓๖๗, ๓๖๙


616

หลกั เกณฑก์ ารคำนวณราคางานก่อสรา้ งถนนลูกรงั และงานสระนำ้

ตามแผนปฏิบตั กิ ารบริหารจัดการทดี่ นิ ของรฐั


กรณมี กี ารบุกรุกทีด่ นิ สาธารณประโยชนเ์ พอ่ื แก้ไขปญั หาความยากจน

กรมท่ีดนิ




๑. การคำนวณราคางานก่อสร้างถนนลูกรัง ให้แยกค่าวัสดุก่อสร้างและค่าแรงงานออก
จากกนั ให้ชัดเจน

๒. การคำนวณคา่ กอ่ สร้างถนนลูกรงั ให้มรี ายละเอยี ดเกี่ยวกับงาน ดังนี
้
๒.๑ ปรมิ าณงานปรับพ้นื ท่ี

๒.๒ ปรมิ าณงานถมดนิ บดอดั แน่น

๒.๓ ปรมิ าณงานถมลูกรัง บดอดั แน่น

๒.๔ ปรมิ าณและขนาดของทอ่ ระบายน้ำ



๓. รายละเอยี ดของแบบแปลน

๓.๑ ความยาวถนน

๓.๒ ระบคุ วามสูงของดนิ ทีจ่ ะถมทำถนน

๓.๓ ระบคุ วามสูงของลกู รงั ทจ่ี ะถมทำถนน

๓.๔ งานวางท่อระบายน้ำ (ถ้ามี) ให้ระบุว่าวางท่อระบายน้ำทั้งหมดกี่ช่วงของ

ความยาวถนน และระบุว่าช่วงหนึ่งๆ ใช้ท่อน้ำเป็นความยาวก่ีเมตร ขนาด

เท่าไร



๔. งานขุดสระ ให้ระบุให้ชดั เจนว่าเป็นงานขดุ สระนำ้ สาธารณะ หรือเปน็ งานขดุ ลอก



๕. การคำนวณราคาให้ใชร้ าคาคา่ วัสดกุ อ่ สร้างของสำนักงานพาณิชย์จงั หวัด และราคา

ค่าแรงงานของสำนักงบประมาณ โดยขอให้ส่งราคากลางของสำนักงานพาณิชย์

จังหวัด เพ่ือประกอบการพิจารณาด้วยหากไม่มีราคาของสำนักงานพาณิชย์จังหวัด

หรือสำนักงบประมาณ ขอให้ส่งเอกสารใบรับรองราคาวัสดุก่อสร้างและค่าแรงงาน

ว่า มาจากแหลง่ ใด


-----------------------








617

ประมาณราคาค่ากอ่ สร้าง................................................ แบบ ปร. ๔ แผ่นท ี่ /

สถานที่ก่อสรา้ ง.............................................................. แบบเลขที.่ ...................................................

618 ฝา่ ยแบบแผนและควบคุมการกอ่ สร้าง กองพสั ด ุ กรมท่ีดิน


ประมาณการโดย........................................................... เม่อื วนั ท่ี..................เดือน.................พ.ศ..........


คา่ วัสด ุ ค่าแรงงาน
ค่าวัสด
ุ หมายเหต
ุ
ราคาต่อหน่วย จำนวนเงิน
ราคาต่อหน่วย จำนวนเงนิ
แรงงาน

ลำดบั ที
่ รายการ
จำนวน หนว่ ย

สรุปผลการประมาณราคาคา่ กอ่ สรา้ ง
แบบปร.๕


สว่ นราชการ ฝ่ายแบบแผนและควบคุมการกอ่ สร้าง กองพสั ดุ กรมทีด่ ิน


ประเภท


เจ้าของอาคาร


สถานท่ีก่อสรา้ ง


หนว่ ยงานออกแบบแปลนและรายการ กอง กรม


แบบเลขที่


ประมาณราคาตามแบบ ปร.๔ จำนวน แผน่


ประมาณราคาเมื่อวันท่ี เดือน พ.ศ.





ลำดบั ท่ี รายการ ค่าวัสดุและคา่ แรงงาน FACTORF คา่ กอ่ สร้างท้ังหมด หมายเหตุ


รวมเปน็ เงิน (บาท) รวมเปน็ เงิน (บาท)


๑ ประเภทงานอาคาร


๒ ประเภทงานทาง


๓ ประเภทงานชลประทาน


๔ ประเภทงานสะพานและทอ่ เช่ือม


เงื่อนไข


เงินลว่ งหน้าจ่าย................................ %


เงินประกนั ผลงานหกั ........................ %


ดอกเบยี้ เงนิ ก้.ู ................................... %


ดอกเบยี้ เงินฝาก............................... %


สรุป รวมคา่ กอ่ สรา้ งเปน็ เงนิ ทน้ั สน้ิ


คดิ เปน็ เงนิ ประมาณ


ตวั อักษร


ขนาดหรือเนื้อท่อี าคาร ตร.ม.


เฉล่ียราคาประมาณ บาท / ตร.ม.




ประมาณการโดย ..........................................................

(.......................................)

ตรวจ .......................................................... หัวหน้างาน

(.......................................)

เหน็ ชอบ...................................................... หวั หน้าฝา่ ย

(.......................................)


619

(สำเนา)


ท่ี มท ๐๕๑๑.๓/ว ๓๓๗๐๒ กรมท่ีดิน

ถนนพระพิพธิ กทม. ๑๐๒๐๐
๒๓ พฤศจิกายน ๒๕๔๙

เรือ่ ง แนวทางปฏบิ ตั ิราชการ

เรยี น ผู้ว่าราชการจงั หวัดทุกจงั หวดั

อา้ งถึง หนงั สือกรมที่ดนิ ที่ มท ๐๖๐๑/ว ๐๔๘๙๕ ลงวนั ท่ี ๒๐ กุมภาพันธ ์ ๒๕๓๕



ตามหนังสือที่อ้างถึง กรมท่ีดินขอให้จังหวัดแจ้งเจ้าหน้าที่ท่ีดินในจังหวัดถือปฏิบัติ
ว่าเจ้าพนักงานที่ดินจังหวัดจะลงชื่อในหนังสือราชการในฐานะที่ปฏิบัติราชการแทนผู้ว่าราชการ
จังหวัดนั้นจะต้องเป็นเรื่องที่ผู้ว่าราชการจังหวัดได้มอบหมายหรือมอบอำนาจให้ดำเนินการ
แทนได้เท่าน้ัน โดยเฉพาะในเรื่องงานนโยบาย หรืองานบริหารบุคคล ควรจะต้องให้ผู้ว่า
ราชการจงั หวดั เปน็ ผพู้ ิจารณาลงชอ่ื เอง น้นั

โดยท่ีนโยบายด้านท่ีดินในเรื่องการขอถอนสภาพ ขอขน้ึ ทะเบียน และการจัดหาผล
ประโยชน์ในที่ดินของรัฐตามประมวลกฎหมายที่ดินถือเป็นนโยบายที่สำคัญ ซ่ึงผู้ว่าราชการ
จังหวัดจะต้องพิจารณากล่ันกรอง โดยพิจารณาถึงความเหมาะสมเพื่อให้เกิดการใช้ประโยชน์
สูงสุดควบคู่กับการอนุรักษ์ และสงวนหวงห้ามท่ีดินสาธารณประโยชน์ไว้ให้อนุชนรุ่นหลังใช้
ประโยชน์ร่วมกันในอนาคต แต่ขณะนี้ปรากฏว่ายังมีสำนักงานท่ีดินจังหวัดบางแห่ง เจ้าพนัก
งานท่ีดินได้ลงนามในหนังสือถึงกระทรวงมหาดไทยหรือกรมที่ดินโดยมิได้เสนอผู้ว่าราชการ
จังหวดั หรอื ผทู้ ่ีผูว้ ่าราชการจังหวดั มอบหมายตามแนวปฏิบตั ิดังกลา่ วแต่อยา่ งใด

จึงเรียนมาเพ่ือโปรดทราบและขอให้จังหวัดกำชับเจ้าหน้าท่ีผู้เกี่ยวข้องให้ถือปฏิบัติ
ตามหนงั สือท่ีอา้ งถงึ โดยเครง่ ครดั ด้วย



ขอแสดงความนบั ถือ



(ลงชอื่ ) ชัยฤกษ์ ดษิ ฐอำนาจ

(นายชัยฤกษ์ ดษิ ฐอำนาจ)

รองปลดั กระทรวงมหาดไทย รักษาราชการแทน

อธิบดกี รมท่ดี ิน



สำนักจดั การทด่ี นิ ของรฐั

โทร. ๐๒๖๒๒ ๓๔๖๙ มท ๕๐๘๐๑-๑๒ ตอ่ ๓๖๕

โทรสาร. ๐ ๒๒๒๒ ๑๘๔๐


620

ด่วนท่ีสุด
(สำเนา)


ท่ี มท ๐๕๑๑.๔/ว ๔๒๔๐ กระทรวงมหาดไทย

ถนนอษั ฎางค์ กทม. ๑๐๒๐๐
๔ ธนั วาคม ๒๕๔๙

เรอ่ื ง รายงานผลการแจกหนังสืออนุญาตให้ใช้ประโยชน์ในท่ีดินของรัฐเป็นการชั่วคราว

ตามนโยบายแก้ไขปญั หาความยากจน

เรยี น ผวู้ ่าราชการจงั หวดั ทุกจงั หวัด

อา้ งถึง หนงั สือกระทรวงมหาดไทย ด่วนที่สดุ ท่ี มท ๐๕๑๑.๔/ว ๑๕๖๕

ลงวนั ที ่ ๑๕ พฤษภาคม ๒๕๔๙

สง่ิ ที่สง่ มาด้วย บัญชีรายงานผลการแจกหนังสืออนุญาตให้ใช้ประโยชน์ในที่ดินของรัฐ

เป็นการช่วั คราวตามนโยบายแก้ไขปญั หาความยากจน



ตามหนังสือท่ีอ้างถึง ขอให้จังหวัดให้ความสำคัญกับการจัดทำโครงการบริหาร
จัดการท่ีดินของรัฐ กรณีมีการบุกรุกที่ดินสาธารณประโยชน ์ เพ่ือแก้ไขปัญหาความยากจน
และให้นายอำเภอ/ปลัดอำเภอผ้เู ป็นหัวหนา้ ประจำกิ่งอำเภอ ผู้บริหารองคก์ รปกครองสว่ นท้อง
ถิ่น กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ให้การสนับสนุน และร่วมมือในการดำเนินการอย่างจริงจัง เพ่ือให้
บรรลุเป้าหมายตามที่กำหนดไว้ นั้น

เน่ืองจากปรากฏข้อเท็จจริงว่า การจัดทำโครงการดังกล่าวได้ดำเนินการมาเป็น
ระยะเวลา ๓ ปี (ปีงบประมาณ ๒๕๔๗-๒๕๔๙) สามารถจัดท่ีดินให้แก่ราษฎรไปแล้ว
๒๙,๐๐๐ แปลงเศษ แต่ปรากฏรายงานว่า มีบางจังหวัดเท่าน้ันท่ีได้ดำเนินการออกหนังสือ
อนุญาต และแจกใหร้ าษฎรรับไปแล้ว ประมาณ ๖,๐๐๐ แปลงเศษ ซ่ึงสดั สว่ นของแปลงทีด่ นิ
ท่ีรังวัดได้กับจำนวนหนังสืออนุญาตที่จะออกและแจกให้ราษฎร มีจำนวนแตกต่างกันมาก
แสดงถึงการไม่ให้ความสำคัญกับข้ันตอนการออกหนังสืออนุญาตเท่าที่ควร ทำให้การดำเนิน
การไม่มีความคืบหน้า อีกท้ังการรายงานผลดำเนินการให้กรมที่ดินทราบก็ไม่เป็นรูปแบบ
เดียวกัน ขอให้จงั หวดั ดำเนนิ การ ดงั นี
้
๑. จัดทำแผนการออกและแจกหนังสืออนุญาต โดยยึดเป็นนโยบายสำคัญท่ีจะต้อง
เรง่ ดำเนินการใหแ้ ลว้ เสร็จโดยเรว็ ภายในกำหนดเวลาท่ีชัดเจน












621

๒. ให้เจ้าพนักงานท่ีดินจังหวัดเป็นผู้ติดตามผลดำเนินการตามแผนที่จัดทำตามข้อ
๑ และรายงาน ตามแบบทีส่ ง่ มาพร้อมนใ้ี ห้กรมท่ีดนิ ทราบภายในวนั ที่ ๑๐ ของทุกเดอื น หาก
พบความล่าช้าไม่เป็นไปตามในขั้นตอนใด ให้รายงานจังหวัดเพ่ือแจ้งให้กรมท่ีดินทราบ เพ่ือ
รวบรวมรายงานกระทรวงมหาดไทย ท้ังนี้ให้สง่ แผนการออกและแจกหนังสอื อนญุ าตพรอ้ มการ
รายงานผลการแจกหนงั สืออนุญาต ครง้ั แรก ถึงกรมทด่ี นิ ภายในวันที่ ๑๕ ธันวาคม ๒๕๔๙
ต่อไปใหร้ ายงานภายในวันที ่ ๑๐ ของทุกเดือน จนกว่าจะดำเนินการแลว้ เสรจ็

จงึ เรียนมาเพ่อื ทราบและดำเนนิ การต่อไป



ขอแสดงความนับถือ



(ลงช่ือ) สรุ อรรถ ทองนิรมล

รองปลัดกระทรวงมหาดไทย

หวั หน้ากลมุ่ ภารกิจด้านกจิ การความม่ันคงภายใน











กรมท่ีดนิ

สำนักจดั การทด่ี นิ ของรฐั

โทร. (โทรสาร) ๐ ๒๖๒๒ ๓๔๘๒

โทร. (มท) ๕๐๘๐๑ - ๑๒ ต่อ ๓๖๗, ๓๖๙
















622

ท.่ี ............................................................. สำนักงานทดี่ ินจังหวดั .............................................................


เรียน......................................................... วันท่ี..............เดอื น....................................พ.ศ.......................


ขอสง่ บญั ชีรายงานผลการแจกหนังสอื อนญุ าตใหใ้ ้ใชป้ ระโยชนใ์ นทีด่ นิ ของรฐั เป็นการชว่ั คราวตามนโยบายแก้ไขปญั หาความยากจน ปีงบประมาณ...............ประจำเดอื น..................เรยี นมาพร้อมน้ี


(ลงชื่อ)..............................................................................................


ตำแหน่ง............................................................................................


บญั ชรี ายงานผลการแจกหนงั สืออนุญาตให้ใชป้ ระโยชน์ในทด่ี ินของรัฐเป็นการชัว่ คราวตามนโยบายแกไ้ ขปญั หาความยากจน


ผลการจดั ทด่ี ิน
ผลการประชาคม
ผลการพจิ ารณาของคณะกรรมการ
การออกหนังสืออนุญาต


ช่ือท่
ี ตำบล อำเภอ
แปลง เน้อื ที่ประมาณ
แปลง เน้อื ที่ประมาณ
แปลง เน้ือท่ีประมาณ
แจกแล้วกอ่ นเดือนนี
้ แจกในเดอื นน
ี้ คา้ งระหวา่ งดำเนนิ การ
หมายเหต
ุ
สาธารณะ

แปลง เน้อื ที่ประมาณ
แปลง เนื้อทป่ี ระมาณ
ค้างแจก
พนักงาน
อื่นๆ

ไร ่ งาน วา
ไร ่ งาน วา
ไร ่ งาน วา
ไร่ งาน วา
ไร่ งาน วา
เจ้าหนา้ ทลี่ งนาม


623

...........................................................................................................................................งบ.................................................................................................................ทาน.................................................................................................ตรวจ

ดว่ นทสี่ ดุ
(สำเนา)


ที่ มท ๐๕๑๑.๔/ว ๔๓๖๘ กระทรวงมหาดไทย

ถนนอษั ฎางค ์ กทม. ๑๐๒๐๐
๑๔ ธันวาคม ๒๕๔๙



เรื่อง การจัดทำสาธารณูปโภคขั้นพ้ืนฐานในแปลงท่ีดินสาธารณประโยชน์ท่ีจัดให้ประชาชน

ตามนโยบายแกไ้ ขปญั หาความยากจน

เรยี น ผู้ว่าราชการจงั หวัดทุกจังหวดั

อา้ งถึง หนงั สอื กระทรวงมหาดไทย ดว่ นท่สี ุด ท่ี มท ๐๕๑๑.๔/ว ๓๖๗๙

ลงวันท่ ี ๑๙ ตลุ าคม ๒๕๔๙



ตามหนังสือทอี่ ้างถึง ได้แจง้ ใหจ้ งั หวัดคัดเลอื กแปลงท่ีดินสาธารณประโยชน์ในพ้นื ท่ี
เพ่ือดำเนินการโครงการจัดท่ีดินตามนโยบายแก้ไขปัญหาสังคมและความยากจนเชิงบูรณาการ
ในปีงบประมาณ ๒๕๕๐ หากโครงการใดมีความจำเป็นต้องดำเนินการจัดทำสาธารณูปโภค
ขั้นพืน้ ฐาน ไดแ้ ก่ ถนน (ผิวจราจรลกู รังเกรดบดอดั ) และสระน้ำสาธารณะ ให้เสนอจดั ทำ
ไปพร้อมกนั ด้วย แลว้ ส่งโครงการให้กรมทดี่ ิน ภายในวนั ท ่ี ๑ ธนั วาคม ๒๕๔๙ นน้ั

จากรายงานการจัดทำโครงการท่ีจังหวัดจัดส่งมาปรากฎว่า มีบางโครงการเสนอขอ
จดั ทำสาธารณปู โภคในพืน้ ท่ไี มส่ อดรับกับวตั ถุประสงคใ์ นการจัดท่ีดินตามนโยบาย ดังน้
ี
๑. เป็นโครงการขอจัดทำสาธารณูปโภคประเภทก่อสร้างถนน มีจำนวนหลายเส้น
ทางใช้งบประมาณในการก่อสร้างเป็นจำนวนมาก ในขณะที่แปลงท่ีดินสาธารณประโยชน์ท่ีจัด
ทำโครงการมีเนื้อทไ่ี มส่ ูงมาก และจำนวนราษฎรผู้บกุ อยใู่ นทดี่ นิ ก็มีจำนวนไมม่ ากนกั

๒. เป็นโครงการขอจัดทำสาธารณูปโภคในที่ดินสาธารณประโยชน์ที่ได้ทำโครงการ
จัดที่ดิน ให้แก่ราษฎรไปแล้ว เมื่อปีงบประมาณ ๒๕๔๗ - ๒๕๔๙ และได้ขอจัดทำ
สาธารณูปโภคเพิ่มเติมข้ึนอีกเป็นจำนวนมาก จากท่ีได้เคยอนุมัติและจัดสรรงบประมาณให้
ดำเนนิ การไปแลว้ ทงั้ นี ้ บางจังหวดั เสนอโครงการเพิ่มเตมิ ในท่ีดินแปลงทเ่ี คยดำเนินการแล้ว
เป็นครั้งทสี่ อง ครั้งทสี่ ามกม็
ี
๓. เป็นโครงการขอขุดลอกหนองน้ำหรือลำคลองสาธารณประโยชน์ท่ีมีอยู่เดิม ซ่ึง
ไม่สามารถ จัดสรรงบประมาณให้ดำเนินการได้ เนื่องจากในช้ันจัดทำคำของบประมาณ
เปน็ การเสนอของบประมาณการขุดสระนำ้ ในพน้ื ท่ ี เพ่อื ประโยชนแ์ กก่ ารอุปโภคและบริโภคขน้ั
พน้ื ฐานตามความจำเป็นและเหมาะสมเท่าน้นั

๔. เป็นโครงการขอจัดทำถนนคอนกรีตหรือถนนหินคลุก ซ่ึงไม่สามารถจัดสรรงบ
ประมาณให้ดำเนินการได้ เนื่องจากในช้ันจัดทำคำของบประมาณ เป็นการเสนอของบ
ประมาณเพ่อื การทำถนนผิวจราจรลกู รงั เกรดบดอดั


624

กระทรวงมหาดไทยพจิ ารณาแลว้ เห็นวา่ การจัดทำสาธารณูปโภค ไดแ้ ก ่ ถนนผวิ
จราจรลูกรังเกรดบดอัดและสระน้ำ ในแปลงท่ีดินสาธารณประโยชน์ท่ีนำมาจัดให้แก่ราษฎร
ตามนโยบายแก้ไขปัญหาสังคมและความยากจนเชิงบูรณาการ วัตถุประสงค์เพื่อให้ความช่วย
เหลือขั้นพ้ืนฐานแก่ราษฎรในพ้ืนท่ีท่ีอยู่ในโครงการ ถือเป็นการจัดระเบียบการถือครองอย่าง
เป็นสัดส่วน และให้ได้รับความสะดวกเพ่ิมขึ้นในการคมนาคมและขนส่งผลิตผลออกจากพ้ืนท ี่
ตลอดจนเพ่ือเป็นแหล่งน้ำในการอุปโภคบริโภค โดยถือเป็นการจัดทำเพื่อรองรับความจำเป็น
พ้ืนฐานเท่าน้ัน การจัดทำสาธารณูปโภคดังกล่าว จึงไม่ใช่เพ่ือการพัฒนาโดยตรง ดังน้ัน
การจัดทำสาธารณูปโภคในโครงการท่ีจังหวัดจัดส่งมาดังกล่าว จึงไม่ตรงกับวัตถุประสงค์ท่ีต้ัง
ไว ้ และกรมท่ีดินไม่อาจพิจารณาจัดสรรงบประมาณสนับสนุนการดำเนินการตามโครงการได ้
โดยเฉพาะตามข้อ ๓. และ ๔. เนื่องจากสำนักงบประมาณไม่ได้อนุมัติงบประมาณเพ่ือการ
ดำเนินการในเรื่องดังกล่าวไว้และนอกจากน้ันยังปรากฏว่า การขอจัดทำสาธารณูปโภคเพ่ิม
เติมในที่ดินสาธารณประโยชน์ที่ได้ทำโครงการจัดท่ีดินให้แก่ราษฎรไปแล้ว บางพ้ืนท่ีสร้างผล
กระทบให้กับราษฎรผู้ได้รับการจัดท่ีดิน เนื่องจากพ้ืนท่ีสาธารณูปโภคล้ำเข้าไปในที่ดินของ
ราษฎรที่ได้รับการจัดสรรทำให้ต้องมีการปรับเปลี่ยนรูปแปลงที่ดินและต้องทำการรังวัดท่ีดิน
ใหม่ เป็นผลให้การดำเนินงานข้ันตอนต่อไป ได้แก ่ การจัดทำประชาคม การออกหนังสือ
อนญุ าต ยังไม่สามารถดำเนินการได ้ ซ่งึ ไมเ่ ปน็ ผลดตี ่อการจดั ทำโครงการในภาพรวม

จึงขอให้จังหวัดได้รับทราบเหตุผลดังกล่าวเป็นหลักการ เพ่ือกำชับเจ้าหน้าท่ีผู้
เก่ียวข้องในการขอรับการสนับสนุนงบประมาณในการจัดทำสาธารณูปโภค (งบลงทุน) ให้
เปน็ ไปในแนวทางเดยี วกนั และตรงตามวตั ถปุ ระสงคข์ องการใช้จา่ ยงบประมาณอย่างแท้จรงิ



ขอแสดงความนับถือ



(ลงช่ือ) สรุ อรรถ ทองนริ มล

(นายสุรอรรถ ทองนริ มล)

รองปลดั กระทรวงมหาดไทย

หัวหน้ากล่มุ ภารกจิ ด้านกจิ การความมน่ั คงภายใน













กรมทีด่ ิน สำนักจัดการที่ดินของรัฐ

โทร./โทรสาร 0 2622 3482

โทร. (มท) 50801 - 12 ตอ่ 367,369


625

(สำเนา)


ที่ มท ๐๕๑๑.๓/ว ๔๕๖๒ กระทรวงมหาดไทย

ถนนอษั ฎางค์ กทม. ๑๐๒๐๐
๒๙ ธนั วาคม ๒๕๔๙

เรือ่ ง การเปล่ียนสภาพที่ดินอันเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินสำหรับพลเมืองใช้ร่วมกัน

จากการใช้เพอ่ื สาธารณประโยชน์อย่างหนง่ึ เปน็ อกี อย่างหน่ึง

เรียน ผ้วู า่ ราชการจังหวัดทกุ จงั หวัด

อ้างถึง ระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพที่ดินอันเป็นสาธารณ

สมบัติของแผ่นดินสำหรับพลเมืองใช้ร่วมกัน จากการใช้เพื่อสาธารณประโยชน์

อยา่ งหน่งึ เปน็ อีกอย่างหนงึ่ พ.ศ. ๒๕๔๓



ด้วยปรากฏว่าปัจจุบันมีทบวงการเมืองย่ืนความประสงค์ขอเปล่ียนสภาพท่ีดิน
สาธารณสมบัติของแผ่นดินสำหรับประชาชนใช้ร่วมกัน จาการใช้ประโยชน์อย่างหน่ึงเป็นอีก
อย่างหนึ่ง โดยการถมสระน้ำเพ่ือทำเป็นลานกีฬา สวนสาธารณะ หรือทำประโยชน์อย่างอ่ืน
ซึ่งทำให้แหล่งกักและเก็บน้ำลดน้อยลงซึ่งในการดำเนินการดังกล่าวส่งผลกระทบเก่ียวกับ
ปัญหาน้ำท่วม ปัญหาภยั แลง้ และการใชป้ ระโยชนอ์ ย่างอ่ืนรว่ มกนั ในอนาคต รวมทั้งบางแห่ง
มีการดำเนินการใช้ประโยชน์ในลักษณะเดียวกันอยู่แล้ว ทำให้ส้ินเปลืองงบประมาณไม่คุ้มค่า
ในการดำเนนิ การและการใช้ประโยชน
์
กระทรวงมหาดไทยพิจารณาแล้ว เห็นว่ากรณีดังกล่าวคณะกรรมการพิจารณา
การเปลี่ยนสภาพทด่ี นิ อนั เป็นสาธารณสมบตั ขิ องแผ่นดนิ สำหรบั พลเมืองใช้ร่วมกนั จากการใช้
ประโยชนอ์ ยา่ งหน่ึงเปน็ อีกอย่างหนึง่ ได้มีการประชุมครงั้ ที ่ ๑/๒๕๔๙ เมอ่ื วนั ที่ ๕ ตุลาคม
๒๕๔๙ มีมติให้เวียนจังหวัดทราบและถือปฏิบัติ กรณ ี การขอเปล่ียนสภาพท่ีดินอันเป็น
สาธารณประโยชน์ทีม่ สี ภาพเปน็ แหลง่ น้ำ เพอื่ นำไปใช้ประโยชนอ์ ย่างอ่นื จะต้องคำนงึ ถงึ

๑. ผลกระทบเก่ียวกับปัญหาน้ำท่วม และภัยแล้ง รวมตลอดถึงการใช้
ประโยชนอ์ ย่างอนื่ ร่วมกนั ในอนาคต

๒. ในกรณีท่ีขอเปล่ียนสภาพการใช้ประโยชน์ไปเป็นอย่างอื่น เช่น ลานกีฬา
หรือสวนสาธารณะ ควรจะมีข้อมูลเพื่อประกอบการพิจารณาของคณะกรรมการด้วยว่า ใน
พ้ืนที่ดังกล่าวมีส่ิงเหล่าน้ันอยู่แล้วหรือไม ่ เพียงพอต่อความต้องการใช้ประโยชน์ของราษฎร
หรือไม่ เพียงไร และมคี วามจำเปน็ อย่างไร

หากไม่พจิ ารณาให้รอบคอบจะไมส่ มประโยชน์ทัง้ ในเร่ืองงบประมาณ และมีผล
กระทบในการจดั การปัญหาเรือ่ งน้ำ




626

ดังนั้น จึงขอให้ถือปฏิบัติตามมติคณะกรรมการฯ ดังกล่าวโดยเคร่งครัด โดยถือ
เป็นเกณฑ์ในการประกอบการพิจารณาในเรอ่ื งการขอเปล่ยี นสภาพฯ ด้วย

จึงเรียนมาเพื่อทราบ พร้อมทั้งแจ้งองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นทราบและถือปฏิบัติ
ตอ่ ไป



ขอแสดงความนบั ถอื



(ลงช่อื ) สรุ อรรถ ทองนิรมล

รองปลดั กระทรวงมหาดไทย

หวั หน้ากลุ่มภารกจิ ดา้ นกิจการความมั่นคงภายใน











กรมทด่ี ิน

สำนักจดั การที่ดนิ ของรัฐ

โทร. ๐ ๒๖๒๒ ๓๔๖๙

โทรสาร ๐ ๒๒๒๒ ๑๘๔๐


627

บญั ชรี ายชอื่ หนงั สอื เวียน ระเบียบ และคำสั่งตา่ งๆ


สำนักมาตรฐานและสง่ เสริมการรงั วดั


ประจำปี พ.ศ. ๒๕๔๙


๑. เลขท่ีหนงั สอื เวยี น

ลำดบั ท ่ี ระเบยี บ คำสงั่ ช่อื เรือ่ ง หน้า

๒. ลงวนั เดือน ป
ี


๑. ที่ มท ๐๕๑๔.๔/ว ๒๔๑๘๙ ระเบียบกรมที่ดินว่าด้วยการเขยี น

ลว. ๒๔ ส.ค. ๔๙ การเกบ็ และการใช้ ระวางแผน

ท่ีระบบพิกัดฉาก ยู ที เอม็

(ฉบับท่ี ๕) พ.ศ. ๒๕๔๙

๒. ที่ มท ๐๕๑๔.๓/ว ๒๘๒๗๓ โครงการสัมมนาขา้ ราชการระดับ
ลว. ๒๙ ก.ย. ๔๙ กลางเพอ่ื เสนอแนวความคิดใน

การพิจารณาและปรับปรุงระบบงาน

ของกรมทดี่ นิ




629

(สำเนา)


ที่ มท ๐๕๑๔.๔ / ว ๒๔๑๘๙ กรมท่ีดิน

ถนนพระพพิ ิธ กทม.๑๐๒๐๐

๒๔ สงิ หาคม ๒๕๔๙

เร่ือง ระเบียบกรมที่ดินว่าด้วยการเขียน การเก็บ และการใช้ ระวางแผนที่ระบบพิกัดฉาก

ย ู ที เอม็ (ฉบับท ่ี ๕) พ.ศ. ๒๕๔๙

เรียน ผวู้ า่ ราชการจังหวัดทุกจงั หวดั

สง่ิ ทส่ี ง่ มาดว้ ย ระเบียบกรมทด่ี ินฯ จำนวน ๑ ชุด



กรมท่ีดินขอส่งระเบียบกรมที่ดินว่าด้วยการเขียน การเก็บ และการใช้ระวาง
แผนท่รี ะบบพิกัดฉาก ยู ที เอม็ (ฉบับท่ี ๕) พ.ศ. ๒๕๔๙ เรยี นมาเพ่อื โปรดทราบและให้
สำนักงานทด่ี ินทเี่ กีย่ วข้องถอื ปฏบิ ัติต่อไป



ขอแสดงความนบั ถอื



(ลงชื่อ) พรี พล ไตรทศาวทิ ย
์
(นายพีรพล ไตรทศาวิทย)์

อธิบดีกรมที่ดิน

























สำนกั มาตรฐานและสง่ เสรมิ การรงั วดั

โทร. (มท) ๕๐๘๐๑ - ๑๒ ตอ่ ๒๒๖, ๐ ๒๒๒๓ ๕๘๗๗

โทรสาร. ๐ ๒๒๒๓ ๐๓๒๖


630

(สำเนา)


ระเบยี บกรมทดี่ นิ

วา่ ดว้ ยการเขยี น การเกบ็ และการใชร้ ะวางแผนทรี่ ะบบพิกัดฉาก ยู ที เอม็


(ฉบบั ท่ี ๕)

พ.ศ. ๒๕๔๙

--------------------------------

โดยท่ีเห็นเป็นการสมควรแก้ไขเพ่ิมเติมระเบียบกรมที่ดินด้วยการเขียน การเก็บ
และการใช้ระวางแผนที่ระบบพิกัดฉาก ยู ที เอ็ม (ฉบับท่ี ๔) พ.ศ. ๒๕๔๘ ให้เหมาะสม
ยิ่งข้ึนและให้การดูแลรักษาการจัดเก็บหลักฐานแผนที่เพ่ิมเติมจากพ้ืนที่เขตกรุงเทพมหานคร
นนทบุรี ปทมุ ธานี สมุทรปราการ และพระนครศรีอยุธยา ซึ่งไดแ้ กพ่ ้ืนทจ่ี ังหวัดสมทุ รสงคราม
อา่ งทอง ตราด ระนอง และภเู กต็ เปน็ ไปอย่างมีประสิทธภิ าพ นอกจากน้นั ยงั เปน็ การแบง่
เบาภาระงานในสำนักงานที่ดนิ จังหวัด ทัง้ ๕ แห่งดังกลา่ ว และใหเ้ จา้ หนา้ ทไี่ ปปฏบิ ัตงิ านอนื่
ได้เปน็ การสนองนโยบายขาดแคลนอัตรากำลงั เจ้าหน้าท ่ี จงึ ไดว้ างระเบียบไว้ดังตอ่ ไปนี้

ขอ้ ๑ ระเบียบนีเ้ รยี กวา่ “ระเบยี บกรมท่ีดนิ วา่ ด้วย การเขยี น การเกบ็ และการ
ใช้ระวางแผนท่ีระบบพิกดั ฉาก ยู ที เอ็ม (ฉบับท่ี ๕) พ.ศ. ๒๕๔๙”

ข้อ ๒ ระเบยี บนี้ให้ใชบ้ งั คับตั้งแต่บดั น้ีเปน็ ต้นไป

ข้อ ๓ ให้ยกเลิกความในข้อ ๗ แห่งระเบียบกรมที่ดินว่าด้วยการเขียน การ
เก็บ และการใช้ระวางแผนท่รี ะบบพกิ ัดฉาก ยู ที เอ็ม พ.ศ. ๒๕๓๐ ซึ่งแก้ไขเพ่ิมเติมโดย
ระเบียบกรมทดี่ ินวา่ ดว้ ย การเขียน การเกบ็ และการใชร้ ะวางแผนที่ระบบพกิ ัดฉาก ยู ที เอ็ม
(ฉบบั ที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๔๘ และให้ใชข้ ้อความตอ่ ไปน้ีแทน

“ขอ้ ๗. จงั หวดั ใดใชร้ ะวางแผนท่ีระบบพิกัดฉาก ยู ที เอม็ และดำเนินการตาม
ระเบียบน ้ี ใหส้ ำนกั งานทดี่ นิ จังหวดั จดั หนว่ ยงานขนึ้ โดยใช้ชื่อว่า งานควบคุมและรกั ษาหลัก
ฐานแผนที่ ฝ่ายควบคุมและรักษาหลกั ฐานทีด่ ิน มหี น้าทคี่ วบคุมและจัดเกบ็ หลักฐานแผนท่ใี น
เขตจังหวัดน้ัน ซ่ึงจะต้องแยกเก็บต่างหากจากฝ่ายรังวัด สำนักงานที่ดินจังหวัด สำหรับใน
เขตกรุงเทพมหานคร นนทบรุ ี ปทมุ ธาน ี สมทุ รปราการ พระนครศรีอยุธยา สมทุ รสงคราม
อา่ งทอง ตราด ระนอง และภูเก็ต ให้เป็นหนา้ ทีข่ อสำนักงานมาตรฐานและส่งเสริมการังวดั ”

ขอ้ ๔. ใหผ้ อู้ ำนวยการสำนกั มาตรฐานและส่งเสริมการรังวัดเปน็ ผูร้ กั ษาการตาม
ระเบียบน้ี



ประกาศ ณ วันท่ี ๒๓ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๔๙




(ลงช่อื ) พีรพล ไตรทศาวิทย
์
(นายพรี พล ไตรทศาวิทย์)


อธบิ ดีกรมทด่ี ิน

631

(สำเนา)

ที่ มท ๐๕๑๔.๓ / ว ๒๘๒๗๓ กรมท่ีดิน

ถนนพระพพิ ธิ กทม.๑๐๒๐๐

๒๙ กันยายน ๒๕๔๙

เรื่อง โครงการสัมมนาข้าราชการระดับกลางเพื่อเสนอแนวความคิดในการพิจารณาและ

ปรบั ปรุงระบบงานของกรมที่ดิน

เรยี น ผวู้ า่ ราชการจังหวดั ทกุ จงั หวัด


อา้ งถึง หนงั สือกรมทด่ี นิ ท่ี มท ๐๕๑๔.๓ /ว ๒๙๓๗๒ ลงวันท่ ี ๒๑ กนั ยายน ๒๕๔๘

ในการสัมมนาด้านรังวัดในการจัดทำข้อเสนอเปลี่ยนแปลง (Blueprint for
change) กระบวนงานรังวัดให้ฝ่ายรังวัดสามารถสั่งการให้เบ็ดเสร็จ โดยให้หัวหน้าฝ่ายรังวัด
(ระดับ ๗) สามารถสั่งแก้ไขแผนที่และเน้ือท่ีในหนังสือแสดงสิทธิในที่ดิน ตามมาตรา ๖๙
ทวิ แห่งประมวลกฎหมายที่ดนิ และสง่ั ถอนจา่ ยเงินมัดจำรงั วัดไดแ้ ทนเจา้ พนกั งานทดี่ นิ

กรมที่ดินพิจารณาแล้ว แนวความคิดในการพัฒนาปรับปรุงระบบงานของกรม
ท่ีดิน เพ่ือลดขั้นตอนในการทำงานและอำนวยความสะดวกให้แก่ประชาชน เป็นนโยบายที่
กรมที่ดินมุ่งปฏิบัติเพ่ือให้เกิดผลสัมฤทธิ ์ แต่เนื่องจากการให้หัวหน้าฝ่ายรังวัด (ระดับ ๗)
เป็นผู้สั่งแก้ไขรูปแผนที่และเนื้อท่ีตลอดจนสั่งถอนจ่ายเงินค่าใช้จ่ายในการรังวัดแทนเจ้าพนัก
งานที่ดินน้ัน แม้ว่าจะเป็นการลดภาระหน้าที่ของเจ้าพนักงานท่ีดินก็ตาม แต่เน่ืองจากกรม
ท่ีดินได้ประกาศการลดข้ันตอนระยะเวลาการปฏิบัติราชการเพื่อประชาชน ลงวันที่ ๒๕
พฤศจิกายน ๒๕๔๖ และได้เวียนให้ถือเป็นนโยบายในการปฏิบัติตามหนังสือที่อ้างถึง โดย
กำหนดระยะเวลาขั้นตอนการสั่งการเกี่ยวกับเรื่องรังวัด และการดำเนินการถอนจ่ายเงินค่าใช้
จ่ายในการรังวัดไว้ชัดเจน โดยมีระยะเวลารวมกันเพียง ๒ วัน จึงเห็นว่าหากเจ้าพนักงาน
ที่ดินถือปฏิบัติตามระยะเวลากำหนดไว้โดยเคร่งครัดก็จะเป็นการแก้ไขปัญหาต่างๆ โดยไม่
ต้องใหห้ ัวหน้าฝ่ายรังวัด (ระดบั ๗) เป็นผสู้ ง่ั แก้ไขรูปแผนทแ่ี ละเน้อื ท่แี ละสงั่ ถอนจา่ ยเงนิ ตาม
ขอ้ เสนอของกล่มุ งานรังวดั ในการจัดทำข้อเสนอเปล่ียนแปลงกระบวนงานรังวดั


จึงเรียนมาเพ่อื โปรดทราบ และแจ้งใหเ้ จ้าหน้าท่ที ีด่ ินถือปฏิบตั ิต่อไป


ขอแสดงความนบั ถือ

(ลงชื่อ) พีรพล ไตรทศาวทิ ย
์
(นายพีรพล ไตรทศาวิทย์)

อธิบดีกรมทดี่ ิน

สำนักมาตรฐานและสง่ เสริมการรงั วัด

โทร. (มท) ๕๐๘๐๑ ๑๒ ต่อ ๒๖๙, ๐๗๒๒๒ ๒๓๓๒

โทรสาร ๐-๒๒๒๓-๐๓๒๖


632

บญั ชีรายช่อื หนังสือเวยี น ระเบยี บ และคำสัง่ ต่างๆ


สำนกั มาตรฐานการทะเบยี นที่ดิน


ประจำปี พ.ศ. ๒๕๔๙


๑. เลขท่ีหนงั สือเวยี น

ลำดบั ท ่ี ระเบียบ คำสง่ั ชื่อเร่ือง หน้า

๒. ลงวัน เดือน ปี


๑. ที่ มท ๐๕๑๕ / ว ๐๐๔๓๑ การจัดพิมพ์คำขอ สัญญา และ


ลว. ๙ ม.ค. ๔๙ บนั ทึกขอ้ ตกลงดว้ ยระบบโปรแกรม

คอมพวิ เตอร์

๒. ที่ มท ๐๕๑๕ / ว ๐๐๔๒๘ การประเมินราคาทนุ ทรพั ย์

ลว. ๙ ม.ค. ๔๙

๓. ท ่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๐๐๗๙๖ การขอไดม้ าซึ่งทดี่ นิ ของมูลนธิ
ิ
ลว. ๑๒ ม.ค. ๔๙ เก่ียวกับคริสตจ์ ักร ตามมาตรา ๘๔

แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน

๔. ที่ มท ๐๕๑๕ / ว ๐๐๙๔๕ แนวทางปฏิบัตเิ กี่ยวกบั การเรียก

ลว. ๑๓ ม.ค. ๔๙ เก็บอากรแสตมป
์
๕. ที่ มท ๐๕๑๕ / ว ๑๒๕๔ กำชับเจ้าหน้าที่ใหถ้ ือปฏิบัติตาม

ลว. ๑๗ ม.ค. ๔๙ ระเบยี บกรมท่ดี ินว่าดว้ ยการตรวจ

สอบและรวบรวมเอกสารเกีย่ วกบั

ทีด่ ินและหอ้ งชุดเพื่อเกบ็ รกั ษาโดย

ระบบไมโครฟลิ ม์ หรือระบบเอกสาร

พ.ศ. ๒๕๔๘ โดยเคร่งครดั

๖. ที ่ มท ๐๕๑๕ / ว ๐๓๐๖๓ สรุปหลักเกณฑ์และแนวคำวนิ ิจฉยั

ลว. ๑ ก.พ. ๔๙ กรณีการลดค่าธรรมเนยี มการ

จดทะเบยี น ขายและจำนองตาม

ประกาศกระทรวงมหาดไทย ฯ ตาม

มาตราการส่งเสรมิ ตลาดบา้ นมอื สอง

๗. ด่วนมาก

ที ่ มท ๐๕๑๕ / ว ๐๕๓๕๔ การลดค่าธรรมเนยี มการจดทะเบยี น
ลว. ๒๑ ก.พ. ๔๙ โอนและจำนองอสังหาริมทรัพยแ์ ละ

หอ้ งชดุ ตามมาตรการสง่ เสรมิ ตลาด

บา้ นมอื สอง


633

บญั ชรี ายชอื่ หนงั สอื เวียน ระเบยี บ และคำสั่งต่างๆ


สำนักมาตรฐานการทะเบยี นท่ดี ิน


ประจำปี พ.ศ. ๒๕๔๙


๑. เลขท่ีหนังสอื เวยี น

ลำดับท่ ี ระเบยี บ คำสง่ั ช่อื เรอื่ ง หนา้

๒. ลงวนั เดือน ปี


๘. ท่ ี มท ๐๕๑๕ / ว ๐๕๙๒๙ กำชบั เจา้ หนา้ ท่ีเกีย่ วกับการจดั เก็บ

ลว. ๒๔ ก.พ. ๔๙ หนังสอื รับรองการทำประโยชน ์

(น.ส. ๓, น.ส. ๓ ข., น.ส. ๓ ก.)

ทีอ่ อกโฉนดทีด่ ินแลว้

๙. ท่ ี มท ๐๕๑๕ / ว ๐๖๐๕๒ หลักฐานที่คนตา่ งด้าวและนติ บิ ุคคล

ลว. ๒๗ ก.พ. ๔๙ ซ่ึงกฎหมายถอื วา่ เปน็ คนต่างด้าว

ตอ้ งนำมาแสดงเพอื่ ขอไดม้ าซง่ึ

กรรมสิทธใ์ิ นหอ้ งชดุ

๑๐. ที่ มท ๐๕๑๕ / ว ๐๖๓๓๘ การสอบสวนการจดทะเบียนสทิ ธแิ ละ

ลว. ๑ มี.ค. ๔๙ นิตกิ รรม

๑๑. ดว่ นท่สี ุด

ที่ มท ๐๕๑๕ / ว ๐๖๘๐๕ การจดทะเบยี นโอนอสงั หาริมทรพั ย์

ลว. ๓ มี.ค. ๔๙ ท่ตี กเปน็ ของกองทุนฟ้ืนฟูและพฒั นา

เกษตรกรตามมาตรา ๓๗/๙ วรรคสอง

แหง่ พระราชบญั ญัตกิ องทุนฟน้ื ฟแู ละ

พัฒนาเกษตรกร พ.ศ. ๒๕๔๒

๑๒. ที ่ มท ๐๕๑๕ / ว ๐๘๒๘๔ คู่มือการจดทะเบียนสิทธแิ ละนิติกรรม

ลว. ๑๕ มี.ค. ๔๙ เกีย่ วกบั ทดี่ ินและอสังหารมิ ทรัพย ์

อยา่ งอ่นื

๑๓. ที ่ มท ๐๕๑๕ / ว ๐๘๒๘๕ การจดทะเบยี นจำนองลำดบั สองเพิ่ม

ลว. ๑๕ ม.ี ค. ๔๙ หลกั ทรัพย
์
๑๔. ที่ มท ๐๕๑๕ / ว ๐๘๒๘๖ ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา กรณีการขาย

ลว. ๑๕ มี.ค. ๔๙ อสังหาริมทรพั ยท์ ี่ไดม้ าโดยทางมรดก

๑๕. ที่ มท ๐๕๑๕ / ว ๐๙๕๗๖ การเรยี กเก็บภาษีเงนิ ไดห้ กั ณ ท่จี า่ ย

ลว. ๒๗ ม.ี ค. ๔๙ และอากรแสตมปก์ ารจดทะเบยี น

ไถ่ถอนจากขายฝาก


634

บัญชรี ายช่อื หนงั สือเวียน ระเบียบ และคำสัง่ ตา่ งๆ


สำนกั มาตรฐานการทะเบียนท่ีดิน


ประจำปี พ.ศ. ๒๕๔๙


๑. เลขทห่ี นังสอื เวียน

ลำดับที ่ ระเบียบ คำสั่ง ชอ่ื เร่ือง หนา้

๒. ลงวัน เดอื น ป
ี

๑๖. ด่วนทสี่ ดุ

ท ่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๐๙๙๗๐ การลดค่าธรรมเนยี มการจดทะเบียนโอน

ลว. ๓๐ มี.ค. ๔๙ และจำนอง กรณรี วบรวมกิจการตาม

แผนพัฒนาระบบสถาบันการเงนิ

๑๗. ท่ ี กค ๐๕๑๕ / ว ๑๐๑๕๒ การยกเวน้ ภาษีธรุ กิจเฉพาะและ

ลว. ๓๑ ม.ี ค. ๔๙ อากรแสตมป์

๑๘. ท่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๑๐๔๖๔ การจดทะเบียนแบ่งเปน็ ที่สาธารณ

ลว. ๕ เม.ย. ๔๙ ประโยชน์ (ทางสาธารณประโยชน์)

๑๙. ท่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๑๑๕๗๔ การแจ้งสิทธิในการฟ้องคดปี กครอง

ลว. ๒๑ เม.ย. ๔๙ เมื่อเจ้าพนักงานทด่ี ินมคี ำสงั่ เกี่ยวกับการ

อายดั ท่ีดิน

๒๐. ท่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๑๒๐๑๓ การขอไดม้ าซึง่ ท่ดี นิ ของนติ ิบคุ คล

ลว. ๒๖ เม.ย. ๔๙ ที่มีคนต่างดา้ วถือห้นุ

๒๑. ท ่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๑๒๔๐๓ การตรวจหนังสือมอบอำนาจ

ลว. ๑ พ.ค. ๔๙

๒๒. ด่วนทสี่ ุด

ท่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๑๕๖๒ การขอได้มาซ่ึงทีด่ นิ ของนติ ิบคุ คล

ลว. ๑๕ พ.ค. ๔๙ ทม่ี ีคนต่างด้าวถือห้นุ

๒๓. ท ี่ มท ๐๕๑๕ / ว ๑๓๘๕๓ ระเบยี บกรมทดี่ ินว่าดว้ ยการจดทะเบียน

ลว. ๑๙ พ.ค. ๔๙ สทิ ธเิ กี่ยวกับอสงั หาริมทรพั ยซ์ ง่ึ ไดม้ าโดย

ทางมรดก (ฉบบั ท ี่ ๒) พ.ศ. ๒๕๔๙

๒๔. ท ่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๑๔๒๑๗ การจดทะเบยี นเปลีย่ นช่อื ผรู้ บั จำนอง

ลว. ๒๔ พ.ค. ๔๙ ระหวา่ งกจิ การท่เี ปน็ นิติบคุ คลเดยี วกัน

๒๕. ท่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๑๔๘๐๕ การยกเว้นภาษอี ากรการโอน

ลว. ๓๑ พ.ค. ๔๙ อสงั หารมิ ทรัพยแ์ ละห้องชุด กรณีควบ

รวมกิจการตามแผนพฒั นาระบบสถาบนั

การเงิน


635

บญั ชีรายช่ือหนงั สอื เวยี น ระเบียบ และคำสั่งตา่ งๆ


สำนกั มาตรฐานการทะเบยี นทีด่ ิน


ประจำปี พ.ศ. ๒๕๔๙


๑. เลขทห่ี นงั สือเวยี น

ลำดบั ที่ ระเบียบ คำส่งั ช่อื เรือ่ ง หน้า

๒. ลงวัน เดอื น ป
ี

๒๖. ท่ ี มท ๐๕๑๕ / ว ๑๔๘๐๘ การลดคา่ ธรรมเนียมการจดทะเบียนโอน

ลว. ๓๑ พ.ค. ๔๙ และจำนองอสังหาริมทรพั ย์และหอ้ งชดุ

ตามมาตรการส่งเสรมิ ตลาดบา้ นมือสอง

๒๗. ที ่ ๐๕๑๕ / ว ๑๗๒๔๕ การจดทะเบียนบุริมสทิ ธิตามาตรา

ลว. ๒๖ มิ.ย. ๔๙ ๒๗๓ (๒) แหง่ ประมวลกฎหมายแพง่

และพาณชิ ย
์
๒๘. ระเบยี บกรมทีด่ นิ ว่าดว้ ยการทำลายเอกสารเก่ียวกบั ทด่ี ิน

ลว. ๒๗ ม.ิ ย. ๔๙ พ.ศ. ๒๕๔๙

๒๙. ดว่ นที่สุด

ท่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๒๔๓๐ การขอได้มาซ่ึงทด่ี นิ ของนติ ิบุคคล

ลว. ๒๑ ก.ค. ๔๙ ทมี่ คี นตา่ งด้าวถือหนุ้

๓๐. ท่ ี มท ๐๕๑๕ / ว ๒๑๒๘๒ การจำหน่ายท่ีดินของคนตา่ งดา้ ว

ลว. ๓๑ ก.ค. ๔๙ ซึ่งได้มาตามประมวลกฎหมายทดี่ นิ

๓๑. ท ่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๒๑๖๐๗ ระเบียบกรมทด่ี นิ ว่าด้วยแบบคำขอ

ลว. ๒ ส.ค. ๔๙ จดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมสำหรับที่ดิน

และอสังหารมิ ทรพั ย์อยา่ งอนื่

พ.ศ. ๒๕๔๙

๓๒. ที่ มท ๐๕๑๕ / ว ๒๑๘๐๓ การยกเว้นภาษอี ากรตามพระราชบัญญตั
ิ
ลว. ๓ ส.ค. ๔๙ กองทนุ ฟ้นื ฟูและพัฒนาเกษตรกร
พ.ศ. ๒๕๔๒

๓๓. ท ี่ มท ๐๕๑๕ / ว ๒๑๙๘๒ การเผยแพร่คมู่ ือการจดั ทำคำขอสัญญา

ลว. ๔ ส.ค. ๔๙ ขอ้ ตกลงและสารบัญจดทะเบยี นเก่ยี วกบั

การจดทะเบยี นสิทธแิ ละนิตกิ รรม

๓๔. ดว่ นมาก

ที ่ มท ๐๕๑๕ / ว ๒๒๑๑๑ การปฏบิ ัตติ ามพระราชบัญญตั ปิ อ้ งกนั

ลว. ๗ ส.ค. ๔๙ และปราบปรามการฟอกเงนิ พ.ศ. ๒๕๔๒


636

บัญชีรายชื่อหนงั สอื เวียน ระเบยี บ และคำสั่งตา่ งๆ


สำนกั มาตรฐานการทะเบียนที่ดิน


ประจำปี พ.ศ. ๒๕๔๙


๑. เลขทห่ี นังสือเวียน

ลำดบั ท ี่ ระเบยี บ คำสั่ง ชื่อเร่ือง หนา้

๒. ลงวนั เดอื น ป
ี

๓๕. ที่ มท ๐๕๑๕ / ว ๒๒๒๓๕ การจดทะเบียนโอนกรรมสทิ ธิค์ รอบครอง

ลว. ๘ ส.ค. ๔๙ ในอสังหาริมทรัพยใ์ หแ้ ก ่ ผู้ซอ้ื ทรัพยข์ อง

ตนเองได้จากการขายทอดตลาด

๓๖. ด่วนทส่ี ุด

ท่ ี มท ๐๕๑๕ / ว ๒๑๕๒๗ การยกเวน้ ภาษอี ากรการโอน

ลว. ๑ ส.ค. ๔๙ อสังหารมิ ทรพั ย์และห้องชุด กรณีควบรวม

กจิ การตามแผนพฒั นาระบบสถาบันการเงิน

๓๗. ด่วนทส่ี ดุ

ท่ ี มท ๐๕๑๕ / ว ๒๓๒๕๓ ขอความอนุเคราะหต์ รวจสอบทรัพย์สนิ

ลว. ๑๖ ส.ค. ๔๙ ของลกู หนตี้ ามคำพิพากษา

๓๘. ที่ มท ๐๕๑๕ / ว ๒๔๕๔๖ การปรบั ปรงุ เพิ่มเตมิ หนังสอื คู่มอื การ

ลว. ๒๘ ส.ค. ๔๙ จดทะเบียนสทิ ธิและนิตกิ รรมเกย่ี วกับท่ีดนิ

และอสังหาริมทรพั ย์อย่างอ่ืน

๓๙. ที่ มท ๐๕๑๕ / ว ๒๕๐๖๕ การขอได้มาซ่ึงอสงั หารมิ ทรพั ย์ของ

ลว. ๓๑ ส.ค. ๔๙ นิตบิ คุ คลภายใต้โครงการทไ่ี ด้รบั การ

ส่งเสรมิ การลงทนุ

๔๐. ที่ มท ๐๕๑๕ / ว ๒๕๐๘๒ แจง้ มติ อ.ก.พ. กรมท่ีดนิ

ลว. ๓๑ ส.ค. ๔๙

๔๑. ด่วนมาก

ท ่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๒๖๓๗๗ ระเบยี บกรมทด่ี นิ วา่ ด้วยการจดทะเบยี น

ลว. ๑๓ ก.ย. ๔๙ สทิ ธิและนติ ิกรรมเก่ยี วกับการขายฝากทีด่ นิ

และอสงั หารมิ ทรพั ย์อยา่ งอนื่ พ.ศ. ๒๕๔๙

๔๒. ด่วนมาก

ท ่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๒๖๔๒๗ ระเบียบกรมทีด่ นิ ว่าด้วยการทะเบียนสทิ ธิ

ลว. ๑๓ ก.ย. ๔๙ และนิตกิ รรมเกีย่ วกับสิทธิเก็บกนิ ในท่ีดนิ

และอสงั หารมิ ทรัพยอ์ ยา่ งอืน่ พ.ศ. ๒๕๔๙


637

บัญชีรายชื่อหนงั สือเวยี น ระเบียบ และคำสั่งตา่ งๆ


สำนักมาตรฐานการทะเบยี นท่ดี นิ


ประจำปี พ.ศ. ๒๕๔๙


๑. เลขที่หนงั สือเวยี น

ลำดับท ี่ ระเบยี บ คำส่ัง ชือ่ เร่ือง หน้า

๒. ลงวัน เดอื น ป
ี

๔๓. ท่ ี มท ๐๕๑๕ / ว ๒๗๘๗๐ การเรยี กเกบ็ คา่ ธรรมเนียมตามกฎ

ลว. ๒๗ ก.ย. ๔๙ กระทรวงฉบบั ท ี่ ๕๓ (พ.ศ. ๒๕๔๙)

ออกตามความในพระราชบัญญัตใิ ห้ใช
้
ประมวลกฎหมายทด่ี นิ พ.ศ. ๒๔๙๗

๔๔. ท ี่ มท ๐๕๑๕ / ว ๒๙๒๕๙ การเรยี กเก็บค่าธรรมเนยี มจดทะเบยี นสิทธ
ิ
ลว. ๑๐ ต.ค. ๔๙ และนิติกรรมตามประมวลกฎหมายทดี่ นิ

กรณีการโอนอสงั หาริมทรัพยใ์ นการปฏริ ปู

ทดี่ ินเพ่ือเกษตรกรรม

๔๕. ด่วนมาก

ที่ มท ๐๕๑๕ / ว ๒๙๖๖๒ มาตรการชว่ ยเหลือประชาชน กรณีการ

ลว. ๑๓ ต.ค. ๔๙ ไดร้ ับสทิ ธลิ ดหย่อนคา่ ธรรมเนียมการ

จดทะเบียนจำนองสำหรับการใหส้ นิ เชื่อ

เพ่อื ฟนื้ ฟคู วามเสียหายจาก อทุ กภยั

อัคคภี ัย วาตภยั หรือมหนั ตภัยอื่น

๔๖. ท่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๓๐๐๕๔ สง่ หนงั สือค่มู ือการเรียกเก็บค่าธรรมเนยี ม

ลว. ๑๗ ต.ค. ๔๙ และภาษอี ากรตามมติคณะรัฐมนตรที
่ี
บังคับใช้อยู่ในปจั จุบนั

๔๗. ด่วนทส่ี ดุ

ท ี่ มท ๐๕๑๕ / ว ๓๑๑๕๓ การปฏบิ ัติตามพระราชบญั ญตั ิป้องกัน

ลว. ๒๕ ต.ค. ๔๙ และปราบปรามการฟอกเงนิ พ.ศ. ๒๕๔๒

๔๘. ด่วนมาก

ท ี่ มท ๐๕๑๕ / ว ๓๔๒๒๖ การแก้ไขเปลย่ี นแปลงชือ่ ผถู้ อื กรรสทิ ธ
ิ
ลว. ๒๙ พ.ย. ๔๙ ครอบครองในอสังหารมิ ทรัพยจ์ ากบริษทั

กฟผ. จำกัด (มหาชน) เปน็ การไฟฟ้า

ฝา่ ยผลิตแหง่ ประเทศไทย


638

บญั ชรี ายชื่อหนังสอื เวียน ระเบยี บ และคำสงั่ ตา่ งๆ


สำนักมาตรฐานการทะเบียนที่ดิน


ประจำปี พ.ศ. ๒๕๔๙


๑. เลขท่หี นังสอื เวียน

ลำดับที่ ระเบียบ คำสงั่ ชอื่ เร่ือง หนา้

๒. ลงวัน เดอื น ป
ี

๔๙. ด่วนท่สี ุด

ท ่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๓๕๓๔๕ การเรียกเก็บเอกสารหลักฐานประกอบ

ลว. ๑๒ ธ.ค. ๔๙ การจดทะเบียน

๕๐. ท่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๓๗๐๔๖ การยกเว้นคา่ ธรรมเนียมและภาษีอากร

ลว. ๒๘ ธ.ค. ๔๙ การโอนอสงั หาริมทรัพย์ทสี่ ถาบันการ

เงนิ ผู้รับจำนองซ้ือได้จากการขาย

ทอดตลาด ไปใหบ้ รษิ ทั บรหิ าร -สนิ ทรัพย
์

639

(สำเนา)


ท่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๐๐๔๓๑ กรมท่ีดนิ

ถนนพระพิพธิ กทม. ๑๐๒๐๐

๙ มกราคม ๒๕๔๙

เร่ือง การจดั พิมพ์คำขอ สัญญา และบนั ทึกข้อตกลงด้วยระบบโปรแกรมคอมพิวเตอร์

เรียน ผ้วู า่ ราชการจังหวัดทกุ จังหวดั



ด้วยปรากฏว่าปัจจุบันมีสำนักงานที่ดินหลายแห่งได้พัฒนาการให้บริการประชาชน โดย
การใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์จัดพิมพ์คำขอ สัญญา และบันทึกข้อตกลงในการขอจดทะเบียน
สิทธิและนิติกรรมท่ีดินและอสังหาริมทรัพย์อย่างอื่น ซ่ึงการจัดทำโปรแกรมคำสั่งคอมพิวเตอร์ที่
สำหรับใช้งานดังกล่าวได้มีการพัฒนาในหลายรูปแบบ ได้แก่ ระบบโปรแกรมของกรมที่ดิน
โดยสำนักเทคโนโลยีสารสนเทศ สำนักเทคโนโลยีทำแผนท ี่ และระบบโปรแกรมคำสั่งท่ี
สำนักงานท่ีดินได้พัฒนาข้ึนใช้เอง ทำให้มีรูปแบบของคำขอ สัญญาและบันทึกข้อตกลง แตก
ต่างกันไปไม่ได้มาตรฐาน และบางสำนักงานที่ดินได้จัดทำรูปแบบ คำขอ และบันทึกข้อตกลง
ที่มีขนาดและตัวอักษรท่ีไม่เหมาะสม ทำให้ขาดความน่าเช่ือถือที่จะนำไปใช้อ้างอิงตามผลของ
กฎหมาย

กรมท่ีดินพิจารณาแล้ว เพื่อให้การปฏิบัติงานในกรณีดังกล่าวมีความชัดเจนและเป็น
มาตรฐานเดียวกัน และมีความน่าเช่ือถือในการใช้อ้างอิงตามผลของกฎหมาย จึงสมควรวาง
แนวทางปฏิบตั ใิ นเร่อื งดังกลา่ ว ดงั นี้

๑. กรณีที่สำนักงานที่ดินประสงค์จะใช้ระบบโปรแกรมคอมพิวเตอร์จัดพิมพ์คำขอ สัญญา
และบันทึกข้อตกลง ลงในกระดาษต่อเนื่องหรือกระดาษเปล่า ให้ใช้ระบบโปรแกรม
คอมพิวเตอรข์ องกรมท่ีดนิ ทพี่ ัฒนาโดยสำนักเทคโนโลยีสารสนเทศเทา่ นัน้ ซ่งึ ได้แก่

(๑) ระบบโปรแกรมที่ใช้ในระบบคอมพิวเตอร์เพื่อการจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรม
ใช้กับเคร่ืองมินิคอมพิวเตอร ์ พิมพ์ในกระดาษต่อเน่ืองขนาด ๙.๕” x ๑๔” (มีครุฑ) ขนาดตัว
อกั ษร ๑๒” โดยใหผ้ ูใ้ ชก้ ำหนดรปู แบบตัวอกั ษรเป็น Angsana New

(๒) ระบบโปรแกรมท่ีใช้ในสำนักงานที่ดินท่ีจัดเก็บฐานข้อมูลทางทะเบียนที่ดินแล้ว
ใช้กับเคร่ืองไมโครคอมพิวเตอร์ พิมพ์ในกระดาษต่อเน่ืองขนาด ๙.๕” x ๑๔” (มีครุฑ) หรือ
กระดาษเปล่าขนาด F๔ (อยู่ระหว่างการพัฒนาเพิ่มเติมให้ใช้ได้กับกระดาษขนาด A๔)
ขนาดตวั อกั ษร ๑๔” และหรือ ๑๖” โดยใช้รูปแบบตัวอกั ษร Angsana New

(๓) ระบบโปรแกรมที่ใช้ในสำนักงานท่ีดินที่ยังไม่มีข้อมูลทางทะเบียนที่ดิน ใช้กับ
เครื่องไมโครคอมพิวเตอร์ พิมพ์ในแบบพิมพ์ของกรมที่ดิน หรือกระดาษเปล่าขนาด A๔
ขนาดตวั อกั ษร ๑๔” และหรอื ๑๖” โดยใช้รูปแบบตัวอกั ษร Angsana New

๒. กรณีที่สำนักงานท่ีดินได้พัฒนาระบบโปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่ใช้กับเครื่องไมโคร

640

คอมพิวเตอร์ข้ึนใช้เองโดยจัดพิมพ์ลงในแบบพิมพ์ของกรมท่ีดิน ให้ใช้รูปแบบตัวอักษร
Angsana New และมีขนาดตัวอักษร ๑๔” และหรือ ๑๖” ท้ังน้ ี เพื่อให้ได้มาตรฐานเดียวกัน
กบั โปรแกรมทีส่ ำนกั เทคโนโลยีสารสนเทศ กรมท่ดี ิน ที่พฒั นาไว้

๓. ในกรณีท่ีได้ใช้ระบบโปรแกรมคอมพิวเตอร์พิมพ์คำขอ สัญญาและบันทึกข้อตกลงแล้ว
ระบบโปรแกรมคอมพิวเตอร์เกิดขัดข้องทำให้รูปแบบของคำขอ สัญญา และบันทึกข้อตกลงผิด
ไปจากที่ได้พัฒนาโปรแกรมไว้แต่แรก ผู้ใช้งานจะต้องรีบทำการแก้ไขทันทีไม่ปล่อยให้รูปแบบ
คำขอ สัญญา และบันทึกข้อตกลงที่ใช้ในการจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมผิดไปจากรูปแบบท่ี
กรมที่ดินได้กำหนดไว ้ ในกรณีที่เป็นระบบโปรแกรมคอมพิวเตอร์ของกรมท่ีดิน ที่พัฒนาโดย
สำนักเทคโนโลยีสารสนเทศ จะต้องรีบแจ้งให้สำนักเทคโนโลยีสารสนเทศ กรมท่ีดิน ทราบ
เพ่อื ทำการแกไ้ ขโดยเรว็

จงึ เรยี นมาเพ่ือโปรดทราบ และสงั่ ใหพ้ นักงานเจา้ หน้าที่ทราบและถอื ปฏิบตั ติ ่อไป



ขอแสดงความนับถอื



(ลงชอื่ ) ว่าที่ ร.ต. ขันธ์ชยั วิจักขณะ

(ขันธช์ ยั วิจกั ขณะ)

รองอธิบดี ปฏิบตั ิราชการแทน

อธบิ ดีกรมทดี่ ิน











สำนกั มาตรฐานการทะเบียนที่ดิน

โทร. ๐ - ๒๒๒๒ - ๖๑๙๖ โทรสาร ๐ - ๒๒๒๑ - ๓๘๗๓

โทร. (มท) ๕๐๘๐๑ - ๑๒ ตอ่ ๒๒๕












641

(สำเนา)


ที ่ มท ๐๕๑๕ / ว ๐๐๔๒๘ กรมท่ดี นิ

ถนนพระพิพธิ กทม. ๑๐๒๐๐

๙ มกราคม ๒๕๔๙

เรือ่ ง การประเมนิ ราคาทุนทรัพย
์
เรียน ผู้ว่าราชการจงั หวัด ทกุ จังหวดั

อา้ งถึง หนังสือกรมทีด่ ิน ที่ มท ๐๗๑๐ / ว ๓๓๗๔๙ ลงวันท ่ี ๑ ตุลาคม ๒๕๔๒



ด้วยบรรษัทบริหารสินทรัพย์ไทย (“บสท.”) ได้ขอให้กรมท่ีดินพิจารณาให้พนักงานเจ้า
หน้าท่ีรับจดทะเบียนโอนสิ่งปลูกสร้างที่ยังสร้างไม่แล้วเสร็จตามสภาพของสิ่งปลูกสร้าง โดยไม่
ต้องนำเร่ืองเสนอต่อคณะอนุกรรมการประจำจังหวัด พิจารณากำหนดราคาประเมินทุนทรัพย์
ของสิ่งปลูกสร้าง เพ่ือใช้ในการเรียกเก็บค่าธรรมเนียม เน่ืองจาก บสท. ได้รับยกเว้นค่า
ธรรมเนียม และภาษีอากรการโอนตามมาตรา ๔๓ และเม่ือ บสท. จำหน่ายทรัพย์ดังกล่าว
ก็ได้รับยกเว้นตามมาตรา ๒๙ วรรคสอง แห่งพระราชกำหนดบรรษัทบริหารสินทรัพย์ไทย
พ.ศ. ๒๕๔๔

กรมท่ีดินพิจารณาแล้วเห็นว่า การประเมินราคาทุนทรัพย์ก็เพื่อใช้ในการเรียกเก็บค่า
ธรรมเนียม การจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรม และค่าใช้จ่ายอื่นที่กฎหมายกำหนด ได้แก่ ภาษี
อากรตามประมวลรัษฎากร แต่เม่ือปัจจุบันการจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมโอนกรรมสิทธ์ิหรือ
สิทธิครอบครองในท่ีดิน หรืออสังหาริมทรัพย์ที่ไม่มีกรณีต้องเรียกเก็บค่าธรรมเนียม และภาษี
อากรแต่อย่างใดเลย เนื่องจากมีกฎหมายยกเว้นการเรียกเก็บ กรมที่ดินได้วางทางปฏิบัติไว้
ตามหนังสือท่ีอ้างถึงว่า พนักงานเจ้าหน้าท่ีไม่ต้องออกใบเสร็จรับเงินให้แก่ผู้ขอ แต่ให้ใช้
ตรายางซึ่งมีข้อความว่า “การจดทะเบียน ฯ รายน้ีได้รับยกเว้นค่าธรรมเนียม / ภาษีเงินได้ /
ภาษีธุรกิจเฉพาะ / อากรแสตมป ์ ตามกฎหมาย” ประทับไว้ที่ด้านหน้าหนังสือสัญญาหรือ
บันทกึ ข้อตกลงหรือคำขอ (ท.ด. ๙) แล้วแต่กรณ ี โดยไมต่ ้องระบุจำนวนเงินทไ่ี ดร้ บั ยกเวน้ จงึ
ไม่มีความจำเป็นใดที่พนักงานเจ้าหน้าที่จะต้องประเมินราคาทุนทรัพย์เพื่อเรียกเก็บค่า
ธรรมเนียม ภาษีอากร ในกรณีดังกล่าว ดังน้ัน เพื่อเป็นการลดขั้นตอนการปฏิบัติงานท่ีไม่
จำเป็น ทำให้การบริการประชาชนสะดวกรวดเร็วยิ่งข้ึน จึงให้ถือปฏิบัติว่า กรณีการจด
ทะเบียนสิทธิและนิติกรรมโอนกรรมสิทธิ์หรือสิทธิครอบครองในท่ีดิน หรืออสังหาริมทรัพย ์
ไม่มีกรณีต้องเรียกเก็บค่าธรรมเนียมและภาษีอากรแต่อย่างใดเลย เน่ืองจากมีกฎหมาย
ยกเว้นการเรียกเก็บให้ผู้ขอจดทะเบียนแสดงจำนวนทุนทรัพย์ที่ขอจดทะเบียนตามปกต ิ
แต่พนักงานเจ้าหน้าท่ีไม่ต้องประเมินราคาทุนทรัพย ์ ในคำขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรม
(ท.ด. ๑, ท.ด.๑ ก.) ช่องราคาประเมินทุนทรัพย์ให้ระบุข้อความลงไว้ว่า “ไม่ต้องประเมินราคา
ทุนทรัพย์” สำหรับสำนักงานท่ีดินที่ใช้ระบบคอมพิวเตอร์ในการจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรม

642

ซึ่งตามโปรแกรมการใช้งานกำหนดให้ต้องประเมินราคาทุนทรัพย์ในทุกกรณี กรมที่ดินจะได้
ดำเนนิ การแกไ้ ขโปรแกรมการใชง้ านเพอ่ื รองรับการปฏบิ ตั ิงานของเจา้ หนา้ ทตี่ อ่ ไป

จงึ เรยี นมาเพอื่ โปรดทราบ และสั่งใหเ้ จ้าหน้าทท่ี ่ีดินทราบและถอื ปฏิบัติโดยท่ัวกัน



ขอแสดงความนับถือ



(ลงชอ่ื ) ว่าที่ ร.ต. ขันธช์ ยั วิจักขณะ

(ขันธช์ ยั วิจกั ขณะ)

รองอธบิ ดี ปฏิบัติราชการแทน

อธิบดกี รมทด่ี นิ











สำนกั มาตรฐานการทะเบียนทด่ี นิ

โทร. ๐ - ๒๒๒๒ - ๖๑๙๖ โทรสาร ๐ - ๒๒๒๑ - ๓๘๗๓

โทร. (มท) ๕๐๘๐๑ - ๑๒ ต่อ ๒๒๕




















643

(สำเนา)


ท่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๐๐๗๙๖ กรมทดี่ ิน

ถนนพระพพิ ธิ กทม. ๑๐๒๐๐

๑๒ มกราคม ๒๕๔๙

เรอ่ื ง การขอได้มาซึ่งที่ดินของมูลนิธิเกี่ยวกับคริสต์จักร ตามมาตรา ๘๔ แห่งประมวล

กฎหมายท่ดี นิ

เรียน ผู้ว่าราชการจังหวัดทุกจงั หวัด

อ้างถึง หนังสือกรมทีด่ นิ ท่ ี มท ๐๕๑๕ / ว ๘๑๙๐ ลงวันที่ ๒๖ มีนาคม ๒๕๔๖

สง่ิ ทส่ี ง่ มาด้วย คู่มือการขอได้มาซึ่งที่ดินของมูลนิธิเก่ียวกับคริสต์จักร ตามมาตรา ๘๔ แห่ง

ประมวลกฎหมายทีด่ นิ



ตามที่กรมท่ีดินได้ส่งคำส่ังกระทรวงมหาดไทย ที ่ ๙๕ / ๒๕๔๖ ลงวันที ่ ๒๐ มีนาคม
๒๕๔๖ ซึ่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยได้มอบอำนาจการสั่งอนุญาตให้มูลนิธิเก่ียวกับ
คริสต์จักร ได้มาซึ่งท่ีดินตามมาตรา ๘๔ แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน โดยให้อธิบดีกรมท่ีดิน
เป็นผู้ปฏิบัติราชการแทน สำหรับการขออนุญาตให้ได้มาซึ่งท่ีดินของมูลนิธิเก่ียวกับคริสต์จักร
ในเขตกรุงเทพมหานคร และให้ผู้ว่าราชการจังหวัดเป็นผู้ปฏิบัติราชการแทน สำหรับการขอ
อนุญาตให้ได้มาซ่ึงที่ดินของมูลนิธิเก่ียวกับคริสต์จักรในเขตจังหวัดนั้น และกรมที่ดินได้วาง
แนวทางให้เจา้ หนา้ ที่ถือปฏิบตั แิ ล้ว นัน้

กรมท่ีดินพิจารณาแล้วเห็นว่า เพื่อให้การปฏิบัติงานของพนักงานเจ้าหน้าที่เป็นไปโดยถูก
ต้องและในแนวทางเดียวกัน จึงได้จัดทำคู่มือการขอได้มาซึ่งท่ีดินของมูลนิธิเก่ียวกับคริสต์จักร
ตามมาตรา ๘๔ แหง่ ประมวลกฎหมายท่ีดิน ซึ่งมรี ายละเอยี ดตามส่ิงท่สี ง่ มาด้วยน
ี้
จึงเรียนมาเพื่อโปรดทราบ และแจ้งให้พนักงานเจ้าหน้าที่ทราบและถือเป็นแนวทางปฏิบัติ
ต่อไป



ขอแสดงความนับถอื



(ลงชื่อ) ว่าที่ ร.ต. ขนั ธช์ ยั วิจักขณะ

(ขันธช์ ยั วิจกั ขณะ)

รองอธิบดี ปฏบิ ตั ริ าชการแทน

อธบิ ดีกรมที่ดนิ

สำนกั มาตรฐานการทะเบยี นที่ดิน

โทร. ๐ - ๒๒๒๑ - ๙๑๘๙, โทรสาร ๐ - ๒๒๒๒ - ๐๖๒๓

โทร. (มท) ๕๐๘๐๑ - ๑๒ ตอ่ ๒๓๗


644

ค่มู ือการขอไดม้ าซึ่งที่ดินของมูลนธิ เิ กีย่ วกบั คริสตจ์ กั ร

ตามมาตรา ๘๔ แห่งประมวลกฎหมายท่ีดิน




๑. กฎหมายและระเบยี บปฏบิ ัติ

๑.๑ ประมวลกฎหมายทด่ี ิน มาตรา ๘๔

๑.๒ ประมวลกฎหมายแพง่ และพาณชิ ย์ มาตรา ๑๒๒, ๗๙๗, ๗๙๘

๑.๓ พระราชบญั ญัตสิ สุ านและฌาปนสถาน พ.ศ. ๒๕๒๘

๑.๔` กฎกระทรวงฉบับที่ ๔๗ (พ.ศ. ๒๕๔๑) ออกตามความในพระราชบัญญัติให้ใช
้
ประมวลกฎหมายทีด่ นิ พ.ศ. ๒๔๙๗

๑.๕ หนงั สอื กรมท่ีดนิ ที่ มท ๖๙๕๖ / ๒๕๐๕ ลงวันท่ี ๔ กนั ยายน ๒๕๐๕

เร่ือง มลู นิธิคณะซาเลเซยี นแห่งประเทศไทย ขอได้มาซง่ึ ท่ีดนิ

๑.๖ หนงั สือกรมทด่ี ิน ท ี่ มท ๐๖๐๗ / ว ๑๑๕๐ ลงวนั ท ี่ ๑๙ มกราคม ๒๕๑๓

เรื่อง มูลนิธิคณะเซนต์คาเบรียลแห่งประเทศไทย ขอรบั ใหท้ ่ีดนิ

๑.๗ หนงั สือกรมท่ดี ิน ที่ มท ๐๖๑๒ / ๔ / ว ๑๔๖๔๗ ลงวนั ท่ี ๗ กรกฎาคม ๒๕๒๔

เรอ่ื ง การขอได้มาซ่ึงทดี่ นิ ของนิติบุคคลตามมาตรา ๘๔ แหง่ ประมวลกฎหมายท่ีดนิ

๑.๘ หนังสือกรมท่ดี ิน ท่ี มท ๐๗๐๘ / ว ๒๑๑๔๓ ลงวันท่ี ๓๐ กันยายน ๒๕๓๑

เร่ือง มลู นธิ สิ ทิ ธชนไทย ขออนญุ าตได้มาซึง่ ทด่ี นิ

๑.๙ หนังสือกรมทีด่ ิน ที่ มท ๐๗๐๘ / ว ๒๒๒๔๑ ลงวนั ท่ี ๑๗ ตลุ าคม ๒๕๓๑

เรอ่ื ง มลู นธิ ิภคินีซาเลเซียนแห่งประเทศไทย ขอรับโอนทด่ี ิน

๑.๑๐ หนังสอื กระทรวงมหาดไทย ที่ มท ๐๗๑๐/ว ๑๐๑๐ ลงวันที่ ๒๔ มิถนุ ายน ๒๕๓๔

เรื่อง การขอได้มาซ่งึ ท่ีดินของนติ บิ คุ คลตามมาตรา ๘๔ แห่งประมวลกฎหมายที่ดนิ

๑.๑๑ หนงั สือกรมที่ดิน ด่วนมาก ที่ มท ๐๖๑๐/ว ๒๐๓๐๐ ลงวันที่ ๔ สิงหาคม ๒๕๓๕

เรอ่ื ง การขอไดม้ าซึง่ ทีด่ นิ ของมูลนธิ ิเก่ียวกบั คริสตจักร

๑.๑๒ หนังสอื กรมท่ีดนิ ที่ มท ๐๖๑๐ / ว ๓๕๔๒๔ ลงวันที ่ ๑๙ ตลุ าคม ๒๕๓๕

เรือ่ ง การจดทะเบียนใหไ้ ดม้ าซ่งึ ทดี่ นิ ของมูลนิธิเกีย่ วกับคริสตจ์ ักรตามมาตรา ๘๔

แห่งประมวลกฎหมายทด่ี ิน

๑.๑๓ หนังสือกรมท่ีดิน ด่วนที่สุด ท่ี มท ๐๗๑๐ / ว ๐๖๒๓๒ ลงวันที่ ๒๔

กุมภาพันธ์ ๒๕๔๒ เร่ือง การยกเว้นภาษีเงินได้และภาษีธุรกิจเฉพาะสำหรับการ

โอนกรรมสิทธิ์ หรือสิทธิครอบครองในท่ีดินโดยไม่มีค่าตอบแทนให้แก่วัด วัด

บาดหลวงโรมนั คาทอลิค หรอื มสั ยิด

๑.๑๔ หนังสือกรมที่ดนิ ท่ี มท ๐๗๑๐ / ว ๐๒๖๗๔ ลงวันท ่ี ๒๔ มกราคม ๒๕๔๓

เรื่อง การขอได้มาซึ่งท่ีดินของนิติบุคคลตามมาตรา ๘๔ แห่งประมวลกฎหมาย

ท่ีดิน


645

๑.๑๕ หนังสือกรมท่ีดิน ที ่ มท ๐๗๒๘ / ว ๑๓๗๗๘ ลงวันท่ ี ๒ พฤษภาคม

๒๕๔๕ เรอื่ ง การขอไดม้ าซึ่งท่ดี ินของมูลนิธเิ กีย่ วกับคริสตจ์ กั ร

๑.๑๖ หนังสือกรมที่ดนิ ด่วนมาก ที ่ มท ๐๕๑๕ / ว ๘๑๙๐ ลงวันท ี่ ๒๖ มนี าคม ๒๕๔๖

เรื่อง การขอได้มาซ่ึงท่ีดินของนิติบุคคลเพ่ือการศาสนา ตามมาตรา ๘๔ แห่ง

ประมวลกฎหมายที่ดิน

๑.๑๗ คำสั่งกระทรวงมหาดไทย ท ี่ ๙๕ / ๒๕๔๖ ลงวันท่ี ๒๐ มีนาคม ๒๕๔๖ เรื่อง

การมอบอำนาจของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยให้อธิบดีกรมที่ดิน และผู้ว่า

ราชการจงั หวัด ปฏิบัตริ าชการแทน

๑.๑๘ เอกสารแนบทา้ ย



๒. หลักเกณฑ์การขอได้มาซ่ึงท่ีดินของมูลนิธิเก่ียวกับคริสต์จักร ตามมาตรา ๘๔
แหง่ ประมวลกฎหมายที่ดนิ

มูลนิธิที่จะขอได้มาซึ่งที่ดิน จะต้องเป็นมูลนิธิท่ีดำเนินการหรือมีวัตถุประสงค์เกี่ยวกับ
ศาสนาคริสต์ไม่ว่าจะเป็นนิกายใดในคริสต์ศาสนา และจะต้องเป็นมูลนิธิที่มีสภาพเป็นนิติบุคคล
ตามกฎหมายแลว้



๓. ความหมายของมูลนิธิเก่ียวกับครสิ ตจ์ ักร

มูลนิธิเก่ียวกับคริสต์จักร หมายถึง มูลนิธิที่จดทะเบียนเป็นนิติบุคคลตามประมวล
กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ โดยมูลนิธิดังกล่าวมีวัตถุประสงค์เกี่ยวกับศาสนาคริสต ์ ไม่ว่า
นิกายใด หรือดำเนินกิจการเกี่ยวกับการเผยแพร่ศาสนาคริสต์อยู่ด้วย ท้ังน ้ี แม้จะไม่ระบุ
วัตถุประสงค์ใหป้ รากฏชดั แจ้งกต็ าม เช่น อาจเปน็ เพยี งให้การศกึ ษาทางศาสนา เป็นต้น



๔. ผู้แทนของมูลนธิ ิเก่ียวกบั คริสตจ์ ักร

พิจารณาจากตราสารหรือข้อบังคับของมูลนิธิว่า มอบให้ผู้ใดเป็นผู้แทนของมูลนิธิในการ
จดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมให้ได้มาซ่ึงที่ดินของมูลนิธิ ตามมาตรา ๘๔ แห่งประมวล
กฎหมายทีด่ นิ



๕. การขออนญุ าตให้ได้มาซงึ่ ทด่ี นิ

รัฐมนตรีได้มอบอำนาจการสั่งอนุญาตให้ได้มาซ่ึงที่ดินของมูลนิธิเก่ียวกับคริสต์จักร ตาม
มาตรา ๘๔ แหง่ ประมวลกฎหมายที่ดนิ ดังน
ี้
กรณีทดี่ นิ อยูใ่ นเขตกรงุ เทพมหานคร ใหอ้ ธิบดีกรมท่ดี ินเปน็ ผูป้ ฏบิ ัตริ าชการแทน

กรณที ด่ี ินอยู่ในเขตจังหวดั อ่นื ให้ผวู้ า่ ราชการจังหวดั เปน็ ผ้ปู ฏบิ ัติราชการแทน

กรณีท่ีเห็นวา่ ไม่ควรอนญุ าต ให้เสนอรฐั มนตรีวา่ การกระทรวงมหาดไทย

เพ่ือพิจารณาสงั่ การ


646

๖. หลักเกณฑ์การพิจารณาของเจ้าหน้าที่

เมื่อมีผู้มายื่นคำขอให้ได้มาซึ่งที่ดินในนามมูลนิธิเก่ียวกับคริสต์จักรให้เจ้าหน้าท่ีพิจารณา
ดงั น้
ี
๑. มูลนิธิดังกล่าวต้องมีวัตถุประสงค์เก่ียวกับคริสต์ศาสนา เช่น การเผยแพร่ศาสนา
ครสิ ต
์
๒. แม้ว่าวัตถุประสงค์ไม่ได้ระบุไว้อย่างชัดเจนว่าเผยแพร่ศาสนาคริสต ์ แต่การดำเนินการ
อาจมีส่วนเก่ียวข้องกัน เช่น มีคณะกรรมการเป็นนักบวช แม่ช ี (หนังสือกรมที่ดิน ท่ ี มท
๐๖๐๗ / ว ๑๑๕๐ ลงวันท่ี ๑๙ มกราคม ๒๕๑๓ เร่ือง มูลนิธิคณะเซนต์คาเบรียลแห่ง
ประเทศไทย ขอรับให้ที่ดิน และหนังสือกรมที่ดิน ที่ มท ๐๗๐๘ / ว ๒๒๒๔๑ ลงวันท ี่ ๑๗
ตุลาคม ๒๕๓๑ เรอื่ ง มูลนธิ ภิ คินีซาเลเซยี นแหง่ ประเทศไทย ขอรับโอนที่ดิน)

๓. ไดร้ บั เงนิ อุดหนุนจากองคก์ รทางด้านศาสนาคริสตจ์ ากต่างประเทศหรอื ไม
่
๔. มีการให้ทุนการศึกษาเฉพาะนักเรียนผู้นับถือศาสนาคริสต์เท่านั้น หรือเป็นส่วนใหญ่
แตน่ ักเรยี นผ้นู บั ถือศาสนาอนื่ จะไม่ได้รบั ทนุ หรอื ไดร้ บั เป็นเพยี งบางรายเท่าน้ัน

๕. ดูจากตราสารของมูลนิธิในเร่ืองการเลิกกิจการของมูลนิธิว่า ถ้าเลิกแล้วทรัพย์สินต่างๆ
ตลอดจนการดำเนินการต่อไปให้ตกแก่มูลนิธิใด และมูลนิธิดังกล่าวเป็นมูลนิธิที่ดำเนินการ
เก่ียวกับคริสต์จักรหรอื ไม่



๗. หลกั ฐานที่ใช้ประกอบการพจิ ารณากรณมี ลู นธิ ิเกยี่ วกับคริสต์จักรขอได้มาซ่งึ ที่ดิน

๗.๑ หลักฐานการจดทะเบียนเป็นมูลนิธิ (แบบ ม.น. ๒) ฉบับแรก หากมีการ
เปล่ียนแปลงหลายคร้ัง ให้นำครั้งสุดท้ายประกอบเร่ืองด้วย และต้องระบุรายชื่อคณะกรรมการ
ชดุ ปจั จุบันด้านหลงั หากไม่ระบุมลู นธิ ิตอ้ งจัดทำบญั ชีรายชื่อดงั กลา่ วประกอบการพจิ ารณา

๗.๒ ตราสารหรอื ข้อบังคับ

๗.๓ รายงานการประชุมของคณะกรรมการมูลนิธิ เก่ียวกับที่ดินที่ขอได้มาโดยคณะ
กรรมการของมูลนิธิที่เข้าประชุมต้องลงนามให้ครบถ้วน หากใช้รายงานการประชุมแทน
หนังสือมอบอำนาจให้เจ้าพนักงานท่ีดินส่ังการ พร้อมเรียกเก็บค่าธรรมเนียมการมอบอำนาจ
ตามระเบยี บดว้ ย

๗.๔ กรณีขอได้มาซึ่งที่ดินเพ่ือใช้เป็นที่สุสาน ต้องมีใบอนุญาตให้จัดต้ังสุสานประกอบ
การพจิ ารณา

๗.๕ บัญชีรายรบั - รายจา่ ย การดำเนนิ การในรอบปที ่ีผา่ นมา

๗.๖ บัญชีท่ีดินเดิมที่มูลนิธิได้รับอนุญาตแล้ว พร้อมแจ้งการใช้ประโยชน์ในที่ดินดัง
กลา่ ว

๗.๗ สำเนาหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินแปลงที่ขออนุญาตและแปลงที่มูลนิธิถือครองอย่ ู
หากได้มาก่อนประมวลกฎหมายที่ดินใช้บังคับ ก็ให้ส่งสำเนาใบไต่สวน สำเนา น.ส. ๑ หรือ
น.ส.๑ ก. ประกอบการพิจารณา

๗.๘ กรณีเป็นการขยายพ้ืนที่เดิมหรือเป็นทางเข้าออกให้แสดงแผนผังการต่อรูปแผนท่ี

647

ท่ดี นิ เดมิ กับทีด่ ินแปลงทขี่ อใหมใ่ หช้ ัดเจน

๗.๙ หลักฐานของผู้โอน เช่น สำเนาบัตรประจำตัวประชาชน ทะเบียนสมรส ใบสำคัญ
การหย่า ใบมรณบัตร

๗.๑๐ หนังสือยินยอมให้ทำนิติกรรมของคู่สมรส ทั้งชอบและมิชอบด้วยกฎหมาย ถ้าเป็น
สนิ สว่ นตวั ใหแ้ นบหลักฐานประกอบ และกรณีเป็นโสดใหบ้ นั ทกึ โสด

๗.๑๑ หนังสือมอบอำนาจให้ทำนิติกรรม (ถ้ามี)

๗.๑๒ หลกั ฐานการปดิ ประกาศ (ถ้ามี)

๗.๑๓ คำพิพากษาหรือคำส่ังศาลและหลักฐานแสดงว่าคดีถึงที่สุด ในกรณีโอนตามคำ
พิพากษาหรอื คำสงั่ ศาล



๘. ขนั้ ตอนการดำเนนิ การของเจ้าหนา้ ท่ี

ให้ดำเนินการตามหนังสือกรมที่ดิน ที่ มท ๐๕๑๕ / ว ๘๑๙๐ ลงวันท่ ี ๒๖ มีนาคม
๒๕๔๖ ดังน้ี

๘.๑ กรณที ด่ี นิ อยใู่ นเขตกรงุ เทพมหานคร

๘.๑.๑ เม่ือมีการย่ืนคำขอให้ได้มาซ่ึงที่ดินของมูลนิธิเก่ียวกับคริสต์จักร ตาม
มาตรา ๘๔ แห่งประมวลกฎหมายท่ีดิน เช่น รับให้ ซ้ือ รับมรดก ได้มาโดยการครอบครอง
ออกหนังสือแสดงสิทธิในที่ดิน ฯลฯ ให้พนักงานเจ้าหน้าที่ตรวจสอบหลักฐานและสอบสวน
บันทึกถ้อยคำผู้ขอตามแบบที่กำหนดในหนังสือกรมที่ดิน ท ่ี มท ๐๗๑๐ / ว ๐๒๖๗๔ ลงวันที ่
๒๔ มกราคม ๒๕๔๓ (ปรากฏตามเอกสารแนบทา้ ย)

กรณีมูลนิธิเก่ียวกับคริสต์จักรขอได้มาซึ่งท่ีดิน เมื่อรวมกับที่ดินที่มีอยู่เดิมแล้วเกิน
กวา่ ๕๐ ไร ่ ให้ดำเนินการเพ่มิ เตมิ ดังน
้ี
(๑) เจ้าหน้าที่จะต้องพิจารณากลั่นกรองโดยละเอียดถึงเหตุผลความจำเป็นเก่ียว
กับการใช้ประโยชน์ในท่ีดินที่มูลนิธิขอได้มานั้นว่า มีเหตุผลและความจำเป็นมากน้อยเพียงใด
การใช้ประโยชน์เหมาะสมกับสภาพท่ีดินและจำนวนเน้ือที่ดินที่ขอให้ได้มาน้ันหรือไม่ อย่างไร
โดยบันทกึ ขอ้ พจิ ารณากล่ันกรองดังกล่าวไว้ในบันทึกถ้อยคำการสอบสวนมลู นธิ ใิ ห้แจ้งชดั

(๒) ให้มูลนิธิแสดงโครงการเพ่ือให้เห็นว่า มูลนิธินั้นมีความสามารถทำประโยชน์
ในที่ดินท่ีขอได้มาใหม่ได้อย่างจริงจังตรงตามท่ีขออนุญาต เช่น เสนอโครงการความเป็นไปได้
ในการใชป้ ระโยชน์ในที่ดิน พร้อมท้งั แบบหรือแผนผังประกอบรวมเรือ่ ง

(๓) ถ้ามูลนิธิใดมีที่ดินอยู่แล้ว และขอให้ได้มาซ่ึงท่ีดินแปลงใหม่ ต้องให้มูลนิธิ
ชี้แจงว่าได้ทำประโยชน์ในที่ดินที่มีอยู่แล้วตรงตามที่ได้รับอนุญาตจากรัฐมนตรีหรือไม ่ อย่างไร
ให้ทำบัญชีรายละเอียดของท่ีดินแต่ละแปลงที่มูลนิธิมีอยู่ หากมูลนิธิใช้ประโยชน์ในที่ดินที่มีอยู่
แล้วไม่ตรงตามท่ีได้รับอนุญาตจากรัฐมนตร ี ก็ให้เจ้าหน้าที่บันทึกรายละเอียดถึงสาเหตุท่ีไม่ใช้
ประโยชน์ตามที่ได้รับอนุญาตไว้ให้แจ้งชัดแล้วรวมเร่ืองเพ่ือเสนอรัฐมนตรีประกอบการพิจารณา
การขอไดม้ าซึ่งที่ดินของมูลนิธแิ ปลงใหม่ในคราวเดยี วกนั

(๔) มูลนิธิได้รับอนุญาตจากรัฐมนตรีให้ได้มาซ่ึงที่ดินแปลงใดแล้วหากยังไม่ได้
648

จดทะเบียนรับโอนกรรมสิทธิ์ที่ดินมาเป็นของมูลนิธ ิ ให้เจ้าหน้าที่ผู้ทำการสอบสวน แจ้งให้
มูลนิธิไปดำเนินการจดทะเบียนรับโอนกรรมสิทธิ์ที่ดินให้เสร็จเรียบร้อยก่อนแล้ว จึงมาดำเนิน
การขอใหไ้ ด้มาซ่งึ ท่ดี นิ แปลงใหม่

กรณีมูลนิธิเก่ียวกับคริสต์จักรขอได้มาซ่ึงที่ดิน เมื่อรวมกับที่ดินท่ีมีอยู่เดิมแล้วมี
จำนวนเน้ือท่ีเกินกว่า ๑๐๐ ไร่ นอกจากจะต้องดำเนินการตามนัยข้อ ๑ และข้อ ๒ ของ
หนังสือกรมที่ดิน ด่วนมาก ท่ี มท ๐๖๑๐ / ว ๒๐๓๐๐ ลงวันท่ ี ๔ สิงหาคม ๒๕๓๕ แล้ว
เจ้าหน้าที่ต้องแจ้งให้มูลนิธิทราบว่า การขอได้มาซึ่งท่ีดินแปลงใหม่จะต้องใช้ประโยชน ์
เฉพาะกิจการทางด้านศาสนา หรือใช้เพื่อประโยชน์ต่อส่วนรวม เช่น เป็นท่ีสร้างโรงเรียน
โรงพยาบาล เพ่ือให้บริการแก่บุคคลท่ัวไป เป็นต้น เท่าน้ัน หากมูลนิธิใช้ประโยชน์ในท่ีดิน
เป็นอย่างอ่ืนแล้ว ก็อาจจะไม่ได้รับอนุญาตจากรัฐมนตรีให้ได้มาซึ่งท่ีดินแปลงใหม่ โดยให้
บันทึกการช้ีแจงดังกล่าวไว้ในบันทึกการสอบสวนของมูลนิธิรวมเรื่องเพ่ือใช้ประกอบการ
พจิ ารณา

กรณีเป็นการซ้ือท่ีดินให้สอบสวนว่าได้เงินมาอย่างไร หรือด้วยวิธีใด มีผลกระทบต่อ
ฐานะทางการเงินของนิติบุคคลน้ันหรือไม่ มากน้อยเพียงใด หากเงินที่ซื้อได้มาจากการบริจาค
ให้ระบุผู้บริจาค หากเป็นองค์การต่างประเทศ เป็นผู้บริจาค มีความสัมพันธ์อย่างไรกับมูลนิธิ
และมูลนิธิไดร้ ับผลตอบแทนจากองคก์ าร ฯ หรอื ไม่ อย่างไร

๘.๑.๒ เม่ือเห็นว่าอยู่ในหลักเกณฑ์ที่จะดำเนินการให้ได้ ให้สำนักงานที่ดินที่รับคำขอ
ประสานงานกับผู้อำนวยการเขตท่ีที่ดินตั้งอยู่เพื่อออกไปทำการตรวจสอบข้อเท็จจริงว่าท่ีดินดัง
กล่าวมสี ภาพเหมาะสมกบั การประกอบศาสนกิจหรือไม่ เพียงใด โดยให้แสดงความเห็นพร้อม
ทั้งเหตผุ ลในการให้ความเห็นประกอบการพิจารณา

๘.๑.๓ เม่ือได้รับผลการตรวจสอบข้อเท็จจริง และความเห็นพร้อมท้ังเหตุผลในการให้
ความเห็นจากผู้อำนวยการเขตแล้ว ให้สำนักงานท่ีดินกรุงเทพมหานครส่งเร่ืองให้กรมท่ีดินเพื่อ
พิจารณาขออนญุ าตรฐั มนตรวี ่าการกระทรวงมหาดไทย

๘.๑.๔ เม่ือกรมท่ีดินรับเรื่องแล้วให้เจ้าหน้าที่พิจารณาเสนออธิบดีในฐานะปฏิบัติ
ราชการแทนรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยสั่งอนุญาต โดยมีเง่ือนไขตามหนังสือกรมที่ดิน
ด่วนมาก ที ่ มท ๐๖๑๐ / ว ๒๐๓๐๐ ลงวันท ่ี ๔ สิงหาคม ๒๕๓๕ ข้อ ๑ - ข้อ ๔ ซึ่งมูลนิธิ
ต้องปฏิบตั ิตาม

๘.๑.๕ กรณีตรวจสอบพบว่ามีการออกหนังสือแสดงสิทธิในท่ีดิน หรือได้จดทะเบียน
สิทธแิ ละนติ กิ รรมใหม้ ูลนิธิ ฯ รบั โอนที่ดินไป โดยไม่ได้ขออนุญาตจากรฐั มนตรี ฯ ใหแ้ จง้ มูลนิธิ
ดำเนินการย่ืนคำขอให้ได้มาซ่ึงท่ีดินดังกล่าวตาม ๘.๑.๑ - ๘.๑.๓ และให้แจ้งเจ้าหน้าที่ที่
เก่ียวข้องช้ีแจงเหตุผลที่ได้ดำเนินการจดทะเบียนหรือออกหนังสือแสดงสิทธิในท่ีดินไปโดยไม่
ได้รับอนุญาตแล้วสรุปเร่ืองเสนออธิบดีในฐานะปฏิบัติราชการแทนรัฐมนตรี ฯ เพ่ือพิจารณาสั่ง
อนุญาตย้อนหลงั ให้เปน็ การถกู ต้อง

๘.๑.๖ เมื่อมคี ำส่งั อนุญาตแล้ว ให้ส่งเร่อื งคืนสำนักงานทด่ี นิ กรุงเทพมหานคร

๘.๑.๗ ให้พนักงานเจา้ หนา้ ทีม่ หี นงั สอื แจง้ ผขู้ อเพ่อื ให้ไปดำเนินการต่อไป


649

๘.๑.๘ ในการจดทะเบียน พนักงานเจ้าหน้าที่ต้องระบุการใช้ประโยชน์ในที่ดินต่อจาก
ชื่อมูลนิธ ิ เช่น “มูลนิธิ...................... (เพ่ือการศึกษาของโรงเรียน................)” ลงในเอกสาร
เกยี่ วกับการจดทะเบยี นและสารบญั จดทะเบียน

๘.๑.๙ เม่ือพนักงานเจ้าหน้าท่ีได้แจกหนังสือแสดงสิทธิในที่ดิน หรือจดทะเบียนสิทธิ
และนิติกรรมให้มูลนิธิรับโอนที่ดิน หรือสั่งอนุญาตย้อนหลังแล้ว ให้รายงานกรมที่ดินทราบ
เพอ่ื จะไดแ้ ก้ไขทะเบียนทีด่ ินทางส่วนกลางถกู ตอ้ งตรงกนั ต่อไป

๘.๑.๑๐ ให้พนักงานเจ้าหน้าที่ติดตามตรวจสอบที่ดินของมูลนิธิท่ีได้รับอนุญาตแล้วว่า
ได้ปฏิบัติตามเง่ือนไขหรือไม่ หากตรวจพบว่ามูลนิธิไม่ปฏิบัติตามเง่ือนไข ให้แจ้งมูลนิธิทราบ
เพ่ือดำเนินการจำหน่ายที่ดินภายในกำหนดเวลา ๑ ป ี นับแต่วันไม่ใช้หรือไม่ปฏิบัติตาม
เงื่อนไขโดยการจำหนา่ ยทีด่ นิ ของมูลนธิ ิจะต้องขออนญุ าตอธิบดีกรมที่ดินก่อน

สำหรับระยะเวลาการตรวจสอบทีด่ นิ ให้ดำเนนิ การ ดังน
ี้
- กรณีเป็นที่ดินซึ่งได้รับอนุญาตครบ ๑ ปีแล้ว ให้ตรวจสอบได้ทันท ี และ
รายงานผลใหก้ รมทีด่ ินทราบภายใน ๓๐ วนั นบั แต่วนั ทม่ี หี นงั สอื ตรวจสอบ

- กรณีเป็นท่ีดินซึ่งได้รับอนุญาตไม่ครบ ๑ ป ี ให้ตรวจสอบเม่ือครบกำหนด ๑ ปี
และรายงานผลใหก้ รมท่ีดนิ ทราบภายใน ๓๐ วนั นบั แต่วนั ครบกำหนด ๑ ป
ี
ตามหนังสือกรมท่ีดิน ที ่ มท ๐๗๒๘ / ว ๑๓๗๗๘ ลงวันที ่ ๒ พฤษภาคม
๒๕๔๕

๘.๒ กรณที ี่ดนิ อยใู่ นเขตจังหวดั อ่นื

๘.๒.๑ เมื่อมีการยื่นคำขอได้มาซ่ึงที่ดินของมูลนิธิเก่ียวกับคริสต์จักร ตาม
มาตรา ๘๔ แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน เช่น รับให ้ ซ้ือ รับมรดก ได้มาโดยการครอบครอง
ออกหนังสือแสดงสิทธิในท่ีดิน ฯลฯ ให้พนักงานเจ้าหน้าท่ีตรวจสอบหลักฐานและสอบสวน
บันทึกถ้อยคำผู้ขอตามแบบที่กำหนดในหนังสือกรมที่ดิน ท่ ี มท ๐๗๑๐ / ว ๐๒๖๗๔ ลงวันท ่ี
๒๔ มกราคม ๒๕๔๓

สำหรับกรณีมูลนิธิเก่ียวกับคริสต์จักร ขอได้มาซ่ึงท่ีดิน เม่ือรวมกับท่ีดินท่ีมีอยู่
เดิมแล้วเกินกวา่ ๕๐ ไร ่ ให้ดำเนินการเพิ่มเติม ดงั น้
ี
(๑) เจ้าหน้าท่ีจะต้องพิจารณากล่ันกรองโดยละเอียดถึงเหตุผลความจำเป็น
เกี่ยวกับการใช้ประโยชน์ในท่ีดินที่มูลนิธิขอได้มานั้นว่า มีเหตุผลและความจำเป็นมากน้อย
เพียงใด การใช้ประโยชน์เหมาะสมกับสภาพที่ดินและจำนวนเนื้อท่ีดินท่ีขอให้ได้มาน้ันหรือไม่
อยา่ งไร โดยบันทกึ ขอ้ พจิ ารณากลนั่ กรองดงั กล่าวไวใ้ นบันทกึ การสอบสวนมูลนิธใิ ห้แจ้งชัด

(๒) ให้มูลนิธิแสดงโครงการเพ่ือให้เห็นว่า มูลนิธิน้ันมีความสามารถทำ
ประโยชน์ในท่ีดินท่ีขอได้มาใหม่ได้อย่างจริงจังตรงตามท่ีขออนุญาต เช่น เสนอโครงการความ
เป็นไปไดใ้ นการใช้ประโยชน์ในท่ีดนิ พร้อมทงั้ แบบหรือแผนผังประกอบรวมเรื่อง

(๓) ถ้ามูลนิธิใดมีที่ดินอยู่แล้ว และขอให้ได้มาซ่ึงท่ีดินแปลงใหม่ต้องให้มูลนิธิ
ชี้แจงว่าได้ทำประโยชน์ในที่ดินท่ีมีอยู่แล้วตรงตามท่ีได้รับอนุญาตจากรัฐมนตรีหรือไม่ อย่างไร
ให้ทำบัญชีรายละเอียดของท่ีดินแต่ละแปลงที่มูลนิธิมีอยู่ หากมูลนิธิใช้ประโยชน์ในที่ดินที่มีอยู่
650

แล้วไม่ตรงตามที่ได้รับอนุญาตจากรัฐมนตรี ก็ให้เจ้าหน้าท่ีบันทึกรายละเอียดถึงสาเหตุท่ีไม่ใช้
ประโยชน์ตามท่ีได้รับอนุญาตไว้ให้แจ้งชัดแล้วรวมเรื่องเพ่ือเสนอรัฐมนตรีประกอบการพิจารณา
การขอไดม้ าซงึ่ ที่ดนิ ของมูลนธิ แิ ปลงใหม่ในคราวเดยี วกนั

(๔) มูลนิธิได้รับอนุญาตจากรัฐมนตรีให้ได้มาซ่ึงท่ีดินแปลงใดแล้ว หากยังไม่ได้
จดทะเบียนรับโอนท่ีดินมาเป็นของมูลนิธ ิ ให้เจ้าหน้าท่ีผู้ทำการสอบสวนแจ้งให้มูลนิธิไปดำเนิน
การจดทะเบียนรับโอนท่ีดินให้เสร็จเรียบร้อยก่อน แล้วจึงมาดำเนินการขอให้ได้มาซึ่งที่ดิน
แปลงใหม่

กรณีมูลนิธิเกี่ยวกับคริสต์จักรขอได้มาซึ่งที่ดิน เม่ือรวมกับที่ดินท่ีมีอยู่เดิมแล้วมี
จำนวนเนื้อท่ีเกินกว่า ๑๐๐ ไร่ นอกจากจะต้องดำเนินการตามนัยข้อ ๑ และข้อ ๒ ของ
หนังสือกรมท่ีดิน ด่วนมาก ท่ี มท ๐๖๑๐ / ว ๒๐๓๐๐ ลงวันท่ี ๔ สิงหาคม ๒๕๓๕ แล้ว
เจ้าหน้าท่ีต้องชี้แจงให้มูลนิธิทราบว่าการขอได้มาซ่ึงท่ีดินแปลงใหม ่ จะต้องใช้ประโยชน์เฉพาะ
กิจการทางด้านศาสนา หรือใช้ประโยชน์ต่อส่วนรวม เช่น เป็นที่สร้างโรงเรียน โรงพยาบาล
เพ่ือให้บริการแก่บุคคลทั่วไป เป็นต้น เท่านั้น หากมูลนิธิใช้ประโยชน์ในที่ดินเป็นอย่างอ่ืนแล้ว
ก็อาจจะไม่ได้รับอนุญาตจากรัฐมนตรีให้ได้มาซ่ึงท่ีดินแปลงใหม่ โดยให้บันทึกการช้ีแจงดัง
กลา่ วไวใ้ นบันทึกการสอบสวนของมูลนธิ ิรวมเรื่องเพ่ือใช้ประกอบการพิจารณา

กรณีเป็นการซื้อที่ดินให้สอบสวนว่าได้เงินมาอย่างไร หรือด้วยวิธีใด มีผลกระทบต่อ
ฐานะทางการเงินของนิติบุคคลนั้นหรือไม่มากน้อยเพียงใด หากเงินท่ีซ้ือได้มาจากการบริจาค
ให้ระบุผู้บริจาค หากเป็นองค์การต่างประเทศ เป็นผู้บริจาค มีความสัมพันธ์อย่างไรกับมูลนิธิ
และมลู นธิ ไิ ดร้ บั ผลตอบแทนจากองคก์ าร ฯ หรือไม ่ อย่างไร

๘.๒.๒ เม่ือเห็นว่าอยู่ในหลักเกณฑ์ท่ีจะดำเนินการให้ได ้ ให้สำนักงานที่ดินที่
รับคำขอประสานงานกับนายอำเภอหรือปลัดอำเภอผู้เป็นหัวหน้าประจำกิ่งอำเภอท้องที่ซ่ึงที่ดิน
ตั้งอยู่เพ่ือออกไปทำการตรวจสอบข้อเท็จจริงว่าที่ดินดังกล่าวมีสภาพเหมาะสมกับการประกอบ
ศาสนกิจหรือไม่เพียงใด โดยให้แสดงความเห็นพร้อมท้ังเหตุผลในการให้ความเห็นประกอบ
การพิจารณา

๘.๒.๓ เม่ือได้รับผลการตรวจสอบข้อเท็จจริงและความเห็นพร้อมทั้งเหตุผลใน
การให้ความเหน็ จากอำเภอหรอื ก่ิงอำเภอแล้วใหด้ ำเนนิ การดังน
้ี
(๑) กรณีท่ีดินท่ีอยู่ในเขตพ้ืนที่ความรับผิดชอบของสำนักงานที่ดิน
จังหวัด ให้สำนักงานจังหวัดสอบถามข้อมูลที่ดินท่ีมีอยู่เดิมไปยังสำนักมาตรฐานการทะเบียน
ที่ดิน กรมที่ดินโดยทางโทรสาร ตามบัญชีตรวจสอบข้อมูลที่ดินที่มีอยู่เดิมของนิติบุคคลเพ่ือ
การศาสนา ตามมาตรา ๘๔ แห่งประมวลกฎหมายท่ีดิน (สิ่งท่ีส่งมาด้วย ๒) ตามหนังสือ
กรมทีด่ นิ ดว่ นมาก ท ่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๘๑๙๐ ลงวันท ี่ ๒๖ มนี าคม ๒๕๔๖

(๒) กรณีท่ีดินท่ีอยู่ในเขตพ้ืนที่ความรับผิดชอบของสำนักงานท่ีดิน
จังหวดั สาขาและสว่ นแยกหรือสำนกั งานทีด่ นิ อำเภอ

ให้ส่งเร่ืองไปสำนักงานท่ีดินจังหวัดเพ่ือให้สำนักงานที่ดินจังหวัด
ดำเนินการสอบถามขอ้ มูลทดี่ ินทมี่ อี ยเู่ ดมิ ไปยงั สำนกั มาตรฐานการทะเบียนท่ีดนิ ทางโทรสาร


651

(๓) สำนักมาตรฐานการทะเบียนท่ีดินตรวจสอบข้อมูลที่ดินท่ีมีอยู่เดิม และส่ง
คนื สำนักงานที่ดินจังหวดั ทางโทรสาร

๘.๒.๔ เม่ือสำนักงานท่ีดินจังหวัดได้รับบัญชีตรวจสอบข้อมูลที่ดนิ ที่มีอยู่เดิมจากสำนัก
มาตรฐานการทะเบียนท่ีดินแล้ว ให้เสนอเรื่องต่อผู้ว่าราชการจังหวัดในฐานะปฏิบัติราชการ
แทนรัฐมนตรวี า่ การกระทรวงมหาดไทย เพอ่ื พิจารณาสงั่ การ

๘.๒.๕ กรณีตรวจสอบพบว่ามีการออกหนังสือแสดงสิทธิในท่ีดิน หรือได้จดทะเบียน
สิทธิและนิติกรรมให้มูลนิธิรับโอนท่ีดินไปโดยไม่ได้ขออนุญาตจากรัฐมนตรี ฯ ให้แจ้งมูลนิธิ
ดำเนินการย่ืนคำขอให้ได้มาซ่ึงท่ีดินดังกล่าว ตาม ๘.๒.๑ - ๘.๒.๓ และให้เจ้าหน้าท่ีท่ี
เกี่ยวข้องชี้แจงเหตุผลที่ได้ดำเนินการจดทะเบียนหรือออกหนังสือแสดงสิทธิในท่ีดินไปโดยไม่
ได้รับอนุญาต แล้วสรุปเร่ืองเสนอต่อผู้ว่าราชการจังหวัดในฐานะปฏิบัติราชการแทนรัฐมนตรี ฯ
เพอ่ื พจิ ารณาสั่งอนญุ าตยอ้ นหลังใหเ้ ป็นการถูกต้องตอ่ ไป

๘.๒.๖ เมือ่ มคี ำสัง่ อนุญาตแล้วให้ดำเนินการ ดงั น้
ี
ให้สำนักงานที่ดินจังหวัดรายงานผลการส่ังอนุญาตตามบัญชีรายงานผลการส่ัง
อนุญาตของนิติบุคคลเพื่อการศาสนา ตามมาตรา ๘๔ แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน (ส่ิงท่ีส่งมา
ด้วย ๓) ตามหนังสือกรมที่ดิน ด่วนมาก ที่ มท ๐๕๑๕ / ว ๘๑๙๐ ลงวันที่ ๒๖ มีนาคม
๒๕๔๖ ให้กรมท่ีดินทราบภายใน ๗ วัน นับแต่วันท่ีส่ังอนุญาตแล้วแจ้งผู้ขอมาดำเนินการต่อ
ไป

๘.๒.๗ ในการจดทะเบียน พนักงานเจ้าหน้าที่ต้องระบุการใช้ประโยชน์ในท่ีดินต่อจาก
ช่ือมูลนิธ ิ เช่น “มูลนิธิ............(เพื่อการศึกษาของโรงเรียน..............)” ลงในเอกสารท่ี
เกยี่ วขอ้ งกับการจดทะเบียนและสารบัญจดทะเบียน

๘.๒.๘ เมื่อพนักงานเจ้าหน้าที่ได้แจกหนังสือแสดงสิทธิในท่ีดินหรือจดทะเบียนสิทธิ
และนิติกรรมให้มูลนิธิรับโอนที่ดินหรือสั่งอนุญาตย้อนหลังแล้ว ให้จังหวัดรายงานกรมท่ีดิน
ทราบตามบัญชีทะเบียนท่ีดินของนิติบุคคลเพ่ือการศาสนา ตามมาตรา ๘๔ แห่งประมวล
กฎหมายท่ีดิน (ส่ิงท่ีส่งมาด้วย ๔) ตามหนังสือกรมที่ดิน ด่วนมาก ท่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๘๑๙๐
ลงวันที่ ๒๖ มีนาคม ๒๕๔๖ เพือ่ แก้ไขบญั ชที ะเบียนท่ดี ินทางส่วนกลางใหถ้ ูกตอ้ งตรงกัน

๘.๒.๙ ให้พนักงานเจ้าหน้าท่ีติดตามตรวจสอบท่ีดินของมูลนิธิท่ีได้รับอนุญาตแล้วว่า
ได้ปฏิบัติตามเง่ือนไขหรือไม ่ หากตรวจพบว่ามูลนิธิไม่ปฏิบัติตามเง่ือนไข ให้แจ้งมูลนิธิทราบ
เพื่อดำเนินการจำหน่ายท่ีดินภายในกำหนดเวลา ๑ ปี นับแต่วันไม่ใช้หรือไม่ปฏิบัติตาม
เงือ่ นไขโดยการจำหน่ายทด่ี ินของมลู นธิ จิ ะตอ้ งขออนุญาตอธิบดีกรมที่ดนิ กอ่ น

สำหรับระยะเวลาการตรวจสอบทดี่ ิน ให้ดำเนนิ การ ดงั น้
ี
- กรณีเป็นที่ดินซ่ึงได้รับอนุญาตครบ ๑ ปีแล้ว ให้ตรวจสอบได้ทันท ี และ
รายงานผลใหก้ รมท่ีดินทราบภายใน ๓๐ วนั นบั แต่วนั ทีม่ ีหนังสอื ตรวจสอบ

- กรณีเป็นท่ีดินซ่ึงได้รับอนุญาตไม่ครบ ๑ ปี ให้ตรวจสอบเมื่อครบกำหนด
๑ ปี และรายงานผลให้กรมท่ีดินทราบภายใน ๓๐ วัน นับแตว่ นั ครบกำหนด ๑ ปี

ตามหนงั สอื กรมทีด่ ิน ท ี่ ๐๗๒๘ / ว ๑๓๗๗๘ ลงวนั ท ่ี ๓ พฤษภาคม ๒๕๔๕

652

๙. กรณีมูลนิธิเก่ียวกับคริสต์จักรขอเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ในท่ีดินเป็นอย่างอ่ืน
ไม่ตรงตามท่ีอนุญาตไว้ มูลนิธิจะต้องขออนุญาตเปล่ียนแปลงการใช้ประโยชน์ในที่ดิน
ต่อรัฐมนตรี เม่ือรัฐมนตรีอนุญาตแล้ว จึงจะเปล่ียนแปลงการใช้ประโยชน์ในท่ีดินเป็น
อย่างอื่นได้ และให้พนักงานเจ้าหนา้ ท่ีดำเนนิ การ ดังนี ้

๙.๑ กรณที ่ีดินอยใู่ นเขตกรงุ เทพมหานคร

๙.๑.๑ ให้มูลนิธิย่ืนคำขอเปล่ียนแปลงการใช้ประโยชน์ต่อพนักงานเจ้าหน้าท ี่ โดยใช้
คำขอ ท.ด. ๙

๙.๑.๒ ตรวจสอบหลักฐานเช่นเดียวกับกรณีมูลนิธิเก่ียวกับคริสต์จักรขอได้มาซึ่งที่ดิน
ตามหนังสือกรมทีด่ นิ ท่ี มท ๐๗๑๐ / ว ๐๒๖๗๔ ลงวันท่ ี ๒๔ มกราคม ๒๕๔๓

๙.๑.๓ สอบสวนเหตุผลและความจำเป็นที่จะเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ในที่ดิน
เป็นอย่างอื่นไม่ตรงตามที่รัฐมนตรีฯ อนุญาตไว้แล้วประสานงานกับผู้อำนวยการเขตที่ที่ดินต้ัง
อยู่เพ่ือออกไปทำการตรวจสอบข้อเท็จจริงว่าที่ดินดังกล่าวมีสภาพเหมาะสมกับการประกอบ
ศาสนกิจหรือไม่เพียงใด โดยให้แสดงความเห็นพร้อมท้ังเหตุผลในการให้ความเห็นประกอบ
การพจิ ารณา

๙.๑.๔ เม่ือได้รับผลการตรวจสอบข้อเท็จจริง และความเห็นพร้อมท้ังเหตุผลในการให้
ความเห็นจากผู้อำนวยการเขตแล้ว ให้สำนักงานที่ดินกรุงเทพมหานครส่งเรื่องให้กรมท่ีดินเพ่ือ
พจิ ารณาขออนุญาตรฐั มนตรวี า่ การกระทรวงมหาดไทย

๙.๑.๕ เมื่อกรมที่ดินรับเรื่องแล้วให้เจ้าหน้าที่พิจารณาเสนออธิบดีในฐานะปฏิบัติ
ราชการแทนรัฐมนตรีวา่ การกระทรวงมหาดไทยพิจารณาส่งั การ

๙.๑.๖ เมอื่ มคี ำสัง่ อนุญาตแลว้ ให้สง่ เรื่องคนื สำนักงานท่ดี นิ กรุงเทพมหานคร

๙.๑.๗ ให้พนักงานเจ้าหน้าท่ีมีหนังสือแจ้งผู้ขอเพ่ือมาดำเนินการ และหมายเหตุด้วย
อักษรสีแดงถึงการเปลี่ยนแปลงน้ันลงในรายการจดทะเบียนการได้มาของมูลนิธ ิ โดยให้มี
ใจความว่า “มูลนิธิขอเปล่ียนแปลงการใช้ประโยชน์จากเดิมเป็น ......... ซ่ึงรัฐมนตรี ฯ ได้มีคำ
ส่ังอนุญาตเมื่อวันท่ี ... เดือน ...... พ.ศ. ....” พร้อมท้ังลงชื่อเจ้าพนักงานท่ีดิน และวัน เดือน
ป ี กำกับไว
้
๙.๒ กรณีที่ดินอยูใ่ นเขตจังหวัดอืน่

๙.๒.๑ ให้มูลนิธิยื่นคำขอเปล่ียนแปลงการใช้ประโยชน์ต่อพนักงานเจ้าหน้าท่ี โดยใช้
คำขอ ท.ด.๙

๙.๒.๒ ตรวจสอบหลกั ฐานเช่นเดียวกับกรณมี ลู นธิ ิเกี่ยวกบั คริสตจ์ ักรขอได้มาซึง่ ท่ีดิน

๙.๒.๓ สอบสวนเหตุผลและความจำเป็นท่ีจะเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ในที่ดินเป็น
อย่างอ่ืนไม่ตรงตามที่รัฐมนตรีอนุญาตไว ้ แล้วประสานงานกับนายอำเภอหรือปลัดอำเภอผู้เป็น
หัวหน้าประจำก่ิงอำเภอท้องที่ซ่ึงที่ดินต้ังอยู่เพ่ือออกไปทำการตรวจสอบข้อเท็จจริงว่าท่ีดินดัง
กล่าวมีสภาพเหมาะสมกับการประกอบศาสนกิจหรือไม่เพียงใด โดยให้แสดงความเห็นพร้อม
ทงั้ เหตุผลในการใหค้ วามเหน็ ประกอบการพจิ ารณา

๙.๒.๔ เมอ่ื ไดร้ ับผลการตรวจสอบข้อเทจ็ จรงิ และความเหน็ พรอ้ มทงั้ เหตผุ ลในการให้


653

ความเห็นจากอำเภอหรอื ก่งิ อำเภอ แล้วให้ดำเนินการดังนี้

(๑) กรณที ด่ี นิ ทอี่ ยใู่ นเขตพ้นื ทีค่ วามรับผดิ ชอบของสำนักงานที่ดนิ จงั หวดั

ให้สำนักงานที่ดินจังหวัดสอบถามข้อมูลท่ีดินที่มีอยู่เดิมไปยังสำนักมาตรฐาน
การทะเบียนที่ดิน กรมท่ีดิน โดยทางโทรสาร ตามบัญชีตรวจสอบข้อมูลที่ดินท่ีมีอยู่เดิมของ
นิติบุคคลเพ่ือการศาสนา ตามมาตรา ๘๔ แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน (สิ่งท่ีส่งมาด้วย ๒)
ตามหนังสือกรมที่ดิน ด่วนมาก ท่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๘๑๙๐ ลงวันท่ี ๒๖ มีนาคม ๒๕๔๖ กรณี
ท่ีดินที่อยู่ในเขตพื้นท่ีความรับผิดชอบของสำนักงานท่ีดินจังหวัดสาขาและส่วนแยกหรือ
สำนักงานท่ีดินอำเภอให้ส่งเร่ืองไปสำนักงานท่ีดินจังหวัดเพ่ือสำนักงานท่ีดินจังหวัดดำเนินการ
สอบถามขอ้ มลู ทม่ี ีอยู่เดิมไปยังสำนกั มาตรฐานการทะเบียนท่ดี นิ ทางโทรสาร

(๓) สำนักมาตรฐานการทะเบียนท่ีดินตรวจสอบข้อมูลที่ดินที่มีอยู่เดิม และส่งคืน
สำนักงานท่ดี นิ จงั หวัดทางโทรสาร

๙.๒.๕ เมื่อสำนักงานที่ดินจังหวัดได้รับบัญชีตรวจสอบข้อมูลท่ีดินที่มีอยู่เดิมจากสำนัก
มาตรฐานการทะเบียนที่ดินแล้วให้เสนอเร่ืองต่อผู้ว่าราชการจังหวัดในฐานะปฏิบัติราชการแทน
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย เพื่อพจิ ารณาส่งั การ

๙.๒.๖ เม่ือมีคำสั่งอนุญาตแล้ว ให้จังหวัดรายงานการเปล่ียนแปลงการใช้ประโยชน์ใน
ท่ีดินให้กรมท่ีดินทราบภายใน ๗ วัน นับแต่วันที่สั่งอนุญาต เพ่ือจะได้แก้ไขบัญชีทะเบียน
ที่ดนิ ทางส่วนกลางให้ถกู ตอ้ งตรงกนั ต่อไป

๙.๒.๗ ให้พนกั งานเจ้าหน้าทีม่ หี นงั สือแจง้ ผู้ขอเพอ่ื มาดำเนินการ และหมายเหตุด้วยอักษร
สีแดงถึงการเปลี่ยนแปลงน้ันลงในรายการจดทะเบียนการได้มาของมูลนิธ ิ โดยให้มีใจความว่า
“มูลนิธิขอเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์จากเดิมเป็น....................... ซ่ึงรัฐมนตรี ฯ ได้มีคำสั่ง
อนุญาตเม่ือวัน ...... เดือน ................ พ.ศ. ....” พร้อมทั้งลงชื่อเจ้าพนักงานท่ีดิน และวัน
เดอื น ปี กำกับไว้



๑๐. การขอไดม้ าซึง่ ทดี่ นิ ของมูลนธิ เิ ก่ียวกับครสิ ตจ์ กั รประเภทตา่ ง ๆ

๑๐.๑ การขอใหไ้ ด้มาซึง่ ทด่ี นิ โดยการรับมรดกตามพินยั กรรม

พจิ ารณาพนิ ัยกรรมวา่ ชอบตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณชิ ย ์ หรือไม่

๑๐.๒ การขออนุญาตให้ได้มาซึ่งที่ดินเพียงบางส่วน (ไม่เต็มแปลงตามโฉนดหรือ น.ส.๓
เว้นการจดทะเบียนเฉพาะส่วนหรือขอถือกรรมสิทธิ์รวม) ควรให้เจ้าของท่ีดินยื่นคำขอทำการ
รังวัดแบง่ แยกและจดทะเบยี นแบ่งแยกในนามเดมิ ก่อน แล้วจึงดำเนินการตามขน้ั ตอนต่อไป

๑๐.๓ การขอให้ได้มาซึ่งท่ีดินโดยการครอบครองตามมาตรา ๑๓๖๗ แห่งประมวล
กฎหมายแพง่ และพาณิชย
์
พิจารณาดำเนินการตามหนังสือกรมที่ดิน ท่ี มท ๐๖๑๒ / ๒ / ว ๑๕๔๗๖
ลงวันท่ ี ๑๐ กันยายน ๒๕๑๗ เรื่อง หารือเกี่ยวกับการจดทะเบียน (ตอบข้อหารือจังหวัด
ปราจนี บรุ )ี

๑๐.๔ การขอให้ได้มาซ่ึงท่ีดินตามาตรา ๑๓๘๒ แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
654

พิจารณาจากคำพิพากษาหรือคำสั่งศาลอันถึงท่ีสุดแสดงว่ามีกรรมสิทธิ์ในท่ีดินและตามกฎ
กระทรวง ฉบับท ่ี ๗ (พ.ศ. ๒๔๙๗) ออกตามความในพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมาย
ท่ีดนิ พ.ศ. ๒๔๙๗

๑๐.๕ การขอใหไ้ ด้มาซึง่ ทด่ี ินโดยการขอรับโอนตามคำสั่งศาลหรอื โอนตามคำพพิ ากษา

พิจารณาว่าศาลมคี ำสง่ั ถึงที่สดุ แลว้ และมหี ลกั ฐานหนงั สอื แสดงวา่ คดถี ึงทสี่ ุด

๑๐.๖ การขอให้ได้มาซ่ึงที่ดินโดยการโอนให้ตัวการ ตามมาตรา ๗๙๗ แห่งประมวล
กฎหมายแพ่งและพาณิชย
์
พิจารณาให้ได้ข้อเท็จจริงว่าขณะท่ีตัวแทนรับโอนที่ดินไว้แทนมูลนิธิน้ัน มูลนิธิจะ
ต้องมีสภาพเป็นนิติบุคคลตามกฎหมายอยู่แล้ว และการรับโอนท่ีดินไว้แทนนั้นจะต้องเป็นไป
ตามเจตนาของผู้โอนด้วยว่ามีความประสงค์จะโอนให้แก่มูลนิธิจริง แต่เนื่องจากมีเหตุขัดข้อง
ไมส่ ามารถโอนให้แก่มูลนิธใิ นขณะนนั้ ได ้ จึงโอนลงชอ่ื ตัวแทนไว้กอ่ น

๑๐.๗ การขอได้มาซ่งึ ทดี่ ินโดยการรังวัดออกโฉนดทด่ี นิ

(๑) กรณีมูลนิธิยื่นคำขอหรือนำรังวัดออกโฉนดท่ีดินหรือหนังสือรับรองการทำ
ประโยชน์สำหรับท่ีดินที่ได้มาภายหลังวันที่ประมวลกฎหมายที่ดินใช้บังคับ เมื่อพนักงานเจ้า
หน้าท่ีรับคำขอสอบสวน และดำเนินการตามข้ันตอนต่าง ๆ เช่นเดียวกับกรณีมูลนิธิขอได้มา
ซ่ึงทด่ี นิ ในขอ้ ๘ ทุกประการแล้ว กอ่ นแจกโฉนดท่ีดนิ หรือหนงั สอื รบั รองการทำประโยชน
์
กรณที ดี่ นิ อยู่ในเขตกรุงเทพมหานคร ตอ้ งเสนออธบิ ดีกรมที่ดนิ ในฐานะ

ปฏบิ ัติราชการแทนรฐั มนตรวี า่ การ

ก ระทรวงมหาดไทยเป็นผู้พจิ ารณาสัง่ การ

กรณที ด่ี ินอยู่ในเขตจังหวัดอนื่ ต ้องเสนอผวู้ า่ ราชการจงั หวัดในฐานะ

ปฏิบัติราชการแทนรัฐมนตรีว่าการ

ก ระทรวงมหาดไทยเป็นผ้พู ิจารณาส่งั การ

(หนังสือกรมที่ดิน ท ่ี มท ๐๖๑๒ / ๔ / ว ๑๔๖๔๗ ลงวันท ่ี ๗ กรกฎาคม ๒๕๒๔
และ ดว่ นมาก ท่ี มท ๐๕๑๕ / ว ๘๑๙๐ ลงวนั ท ี่ ๒๖ มีนาคม ๒๕๔๖)

(๒) กรณีขอออกโฉนดท่ีดินที่งอก หากท่ีงอกเป็นท่ีดินเกิดหลังประมวลกฎหมาย
ทีด่ ินต้องพิจารณาดำเนนิ การตาม ๑๐.๗ (๑)



๑๑. การจำหนา่ ยทีด่ ินของมลู นธิ ิเกี่ยวกับครสิ ต์จกั ร

ถา้ มูลนิธิจะจำหน่ายท่ดี นิ จะต้องได้รบั อนญุ าตจากอธิบดกี รมที่ดนิ กอ่ น



๑๒. การเรยี กเกบ็ คา่ ธรรมเนียม

๑๒.๑ หลักเกณฑ์การเรียกเก็บค่าธรรมเนียมในการโอนที่ดินให้มูลนิธิเกี่ยวกับ
ครสิ ตจ์ ักร

ตามกฎกระทรวงฉบับที่ ๔๗ (พ.ศ. ๒๕๔๑) ข้อ ๒ (๗) (ก) ออกตามความใน
พระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายท่ีดิน พ.ศ. ๒๔๙๗ กำหนดว่า “ค่าจดทะเบียนสิทธิ

655

และ นิติกรรมมีทุนทรัพย์เรียกตามราคาทุนทรัพย์ตามที่คณะกรรมการกำหนดราคาประเมินทุน
ทรพั ยก์ ำหนดรอ้ ยละ ๒”

๑๒.๒ หลักเกณฑ์การเสียภาษีเงินได้ และภาษีธุรกิจเฉพาะกรณีโอนที่ดินให้มูลนิธิ
เกี่ยวกบั ครสิ ต์จักร

ไม่ไดร้ บั ยกเวน้ ภาษีเงนิ ไดแ้ ละภาษีธรุ กจิ เฉพาะ

๑๒.๓ คา่ อากรแสตมป
์
การเรียกเก็บค่าอากรแสตมป์ ให้เรียกเก็บในอัตราร้อยละ ๐.๕ คำนวณตามราคา
ประเมินทุนทรัพย์หรือจำนวนทุนทรัพย์ท่ีผู้ขอแสดงแล้วแต่อย่างใดจะสูงกว่า (คู่มือการเรียก
เก็บค่าธรรมเนียม ภาษีและอากร ในการจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเก่ียวกับอสังหาริมทรัพย์
ตามประมวลกฎหมายท่ีดิน เวียนโดยหนังสือกรมที่ดิน ท่ ี มท ๐๕๑๕ / ว ๒๑๒๕ ลงวันท่ี
๒๘ มกราคม ๒๕๔๖)



๑๓. การทำบัญชีทะเบียนท่ีดินของนิติบุคคลเพื่อการศาสนา ตามมาตรา ๘๔ แห่ง
ประมวลกฎหมายท่ีดิน

ให้สำนักงานที่ดินจังหวัดและสำนักงานท่ีดินที่ที่ดินตั้งอยู่ใช้สมุดเบอร ์ ๒ ทำบัญชีทะเบียน
ที่ดินของนิติบุคคลเพื่อการศาสนา ตามมาตรา ๘๔ แห่งประมวลกฎหมายท่ีดิน โดยให้
สำนักงานที่ดินจังหวัดจัดทำรวมท้ังจังหวัดแห่งหนึ่ง และสำนักงานท่ีดินท่ีท่ีดินต้ังอยู่จัดทำใน
เขตท้องท่ีอีกแห่งหน่ึงเพ่ือประโยชน์ในการตรวจสอบคราวต่อไป โดยแยกเก็บตามตัวอักษรตัว
หน้าของช่ือนิติบุคคลนั้น แล้วนำข้อมูลท่ีดินท่ีมีอยู่เดิมของนิติบุคคลที่ได้จากการตรวจสอบ
ข้อมูลจากสำนักมาตรฐานการทะเบียนท่ีดิน กรมท่ีดิน ลงในบัญชีทะเบียนท่ีดินดังกล่าวตาม
ลำดับการได้มาซ่ึงที่ดินก่อนหลัง แล้วจึงนำข้อมูลที่ดินที่แจกหนังสือแสดงสิทธิในท่ีดินหรือจด
ทะเบียนสทิ ธแิ ละนติ ิกรรมให้นิตบิ ุคคลนั้นรบั โอนท่ดี นิ ซึ่งไดร้ ับอนุญาตลงเป็นลำดบั ตอ่ ไป















656

หลักฐานประกอบการพิจารณากรณีมลู นิธเิ กีย่ วกบั คริสตจ์ ักรขอได้มาซงึ่ ทด่ี นิ


(ให้ทำเครื่องหมาย a ในชอ่ ง ที่ดำเนินการแลว้ )




๑. หลักฐานการจดทะเบียนเป็นมูลนิธิ (แบบ ม.น. ๒) ฉบับแรก หาก
มีการเปล่ียนแปลงหลายคร้ัง ให้นำคร้ังสุดท้ายมาประกอบเรื่องด้วย และต้องระบุรายชื่อคณะ
กรรมการชดุ ปจั จุบันดา้ นหลงั หากไมร่ ะบ ุ มลู นธิ ติ ้องจัดทำบัญชรี ายชื่อดังกล่าว

๒. ตราสารหรือข้อบงั คับ

๓. รายงานการประชุมของคณะกรรมการมูลนิธิเกี่ยวกับท่ีดินท่ีขอได้มาโดย
คณะกรรมการของมูลนิธิที่มาเข้าประชุมต้องลงนามให้ครบถ้วน หากใช้รายงานการประชุม
แทนหนังสือมอบอำนาจให้เจ้าพนักงานที่ดินส่ังการ พร้อมเรียกเก็บค่าธรรมเนียมการมอบ
อำนาจตามระเบียบดว้ ย

๔. กรณีขอไดม้ าซ่ึงทด่ี ินเพอื่ ใช้เปน็ สุสาน ตอ้ งส่งใบอนุญาตใหจ้ ัดตงั้ สุสาน

๕. บันทึกถ้อยคำ (ท.ด. ๑๖) ของผู้รับโอน สอบสวนรายละเอียดตามแบบ
ม.น.๒ ว่ามูลนิธิจดทะเบียนตามกฎหมายท่ีใด เลขหมายทะเบียนที่เท่าไร จดทะเบียนครั้งแรก
และจดทะเบียนคร้ังสุดท้ายเม่ือใด สำนักงานแห่งใหญ่ต้ังอยู่ท่ีใด วัตถุประสงค์ย่อของมูลนิธิ
เหตุผลความจำเปน็ ท่ปี ระสงค์จะไดม้ าซึ่งทด่ี ินแปลงใหม ่ เพ่ือใช้ประโยชน์อย่างไร มูลนิธิมีท่ีดิน
เดิมหรอื ไม่ ใหแ้ นบหลกั ฐานประกอบพร้อมแจ้งการใช้ประโยชน
์
ที่ดินเดิมของมูลนิธิ หากได้มาหลังประมวลกฎหมายท่ีดินใช้บังคับ ได้รับอนุญาต
จากรัฐมนตรีหรือไม ่ หากยังไม่ได้รับอนุญาตก็สามารถย่ืนคำขอย้อนหลังได ้ โดยให้มูลนิธิแจ้ง
ความประสงค์ไว้ใน ท.ด. ๑๖ และเจ้าหน้าท่ีท่ีเกี่ยวข้องต้องช้ีแจงเหตุผลท่ีได้ดำเนินการจด
ทะเบียนหรือออกหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินไปโดยไม่ได้รับอนุญาต เสร็จแล้วสรุปเรื่องให้ผู้มี
อำนาจพิจารณา

ให้มูลนิธิบันทึกยอมรับเงื่อนไขตามนัยข้อ ๑ และข้อ ๔ ของหนังสือกรมท่ีดิน ด่วน
มาก ที ่ มท ๐๖๑๐ / ว ๒๐๓๐๐ ลงวนั ท่ ี ๔ สงิ หาคม ๒๕๓๕

กรณีมูลนิธิมีท่ีดินเดิมรวมกับท่ีขอได้มาเกิน ๕๐ ไร่ ให้ดำเนินการเพ่ิมเติมตามนัย
ข้อ ๒ ของหนังสือกรมท่ีดิน ด่วนมาก ที่ มท ๐๖๑๐ / ว ๒๐๓๐๐ ลงวันท ่ี ๔ สิงหาคม
๒๕๓๕ และหากกรณีเกิน ๑๐๐ ไร ่ ให้ดำเนินการเพิ่มเติมตามนัยข้อ ๓ ของหนังสือกรมที่ดิน
ท่ ี มท ๐๖๑๐ / ว ๒๐๓๐๐ ลงวันท ี่ ๔ สงิ หาคม ๒๕๓๕

กรณีเป็นการซ้ือที่ดินให้สอบสวนเพ่ิมตามนัยข้อ ๓ ของหนังสือกระทรวง
มหาดไทย ที่ มท ๐๗๑๐ / ว ๑๐๑๐ ลงวนั ท่ ี ๒๔ มถิ นุ ายน ๒๕๓๔

๖. บันทึกถ้อยคำ (ท.ด. ๑๖) ของผู้โอน กรณีให้ท่ีดินต้องดำเนิน
การตาม นัย ข้อ ๒ ของหนังสือกระทรวงมหาดไทย ท ่ี มท ๐๗๑๐ / ว ๑๐๑๐ ลงวันท ี่ ๒๔
มิถนุ ายน ๒๕๓๔

๗. คำขอจดทะเบยี นสิทธิและนิติกรรม ฯ (ท.ด. ๑) (ท.ด. ๑ ก.)

๘. สำเนาหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินแปลงที่ขออนุญาตและแปลงที่มูลนิธ ิ

657

ถือครองอย ู่ หากได้มาก่อนประมวลกฎหมายที่ดินใช้บังคับ ก็ให้ส่งสำเนาใบไต่สวน, สำเนา
น.ส. ๑ หรือ น.ส. ๑ ก. ประกอบการพิจารณา

๙. กรณีเป็นการขยายพื้นท่ีเดิมหรือเป็นทางเข้าออกให้ต่อรูปแผนที่ที่ดิน
เดมิ กับแปลงทขี่ อใหม่

๑๐. หลักฐานของผู้โอน เช่น สำเนาบัตรประจำตัวประชาชน ทะเบียน สมรส
ใบสำคัญการหย่า ใบมรณบัตร

๑๑. หนังสือยินยอมให้ทำนิติกรรมของคู่สมรส ท้ังชอบและมิชอบด้วยกฎ
หมาย ถ้าเป็นสินสว่ นตวั ให้แนบหลกั ฐานประกอบ และกรณเี ปน็ โสดใหบ้ ันทึกโสด

๑๒. หนงั สือมอบอำนาจให้ทำนติ กิ รรม (ถ้าม)ี

๑๓. หลักฐานการปิดประกาศ (ถ้าม)ี

๑๔. คำพิพากษาหรือคำส่ังศาล และหลักฐานแสดงว่าคดีถึงที่สุด ในกรณ ี
โอน ตามคำพพิ ากษาหรอื คำสัง่ ศาล

๑๕. ความเห็นของอำเภอและจังหวัด ตามนัยข้อ ๑ และข้อ ๖ ของหนังสือ ก
ระทรวงมหาดไทย ท ่ี มท ๐๗๑๐ / ว ๑๐๑๐ ลงวันที ่ ๒๔ มถิ ุนายน ๒๕๓๔

๑๖. กรณีขอออกหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินให้ใช้เอกสารตาม ๑ - ๕, ๘, ๙,
๑๒, ๑๓ และ ๑๕

๑๗. การขออนุญาตให้ได้มาซ่ึงท่ีดินเพียงบางส่วน (เว้นการจดทะเบียน เฉพาะ
ส่วนหรือขอถือกรรมสิทธ์ิรวม) ควรให้เจ้าของท่ีดินย่ืนคำขอทำการรังวัดแบ่งแยกและจด
ทะเบยี นแบ่งแยกในนามเดมิ ก่อน แล้วจึงดำเนนิ การตามขนั้ ตอนต่อไป

๑๘. เมื่อได้รับอนุญาตจากรัฐมนตรีแล้ว ในการจดทะเบียน พนักงานเจ้าหน้าท่ ี
ต้องระบุใช้ประโยชน์ในที่ดินต่อจากชื่อมูลนิธ ิ เช่น “(มูลนิธิ....... เพ่ือการศึกษาของ

โรงเรยี น.......)” ลงในเอกสารทเ่ี ก่ยี วกับการจดท

ะเบยี นและสารบญั จดทะเบียน
























658

659

660