เจา พนกั งานควบคมุ มลพษิ ซ่ึงมีอํานาจหนาทใี่ นเขตทองถิน่ หมายถึง
– อธบิ ดกี รมควบคมุ มลพิษ สาํ หรบั เขตพ้นื ทก่ี รุงเทพมหานคร
– ทรัพยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดลอมจังหวัด (ทสจ.) สาํ หรับเขตพน้ื ทีต่ างจังหวัด
หนาท่ีความรับผิดชอบ ของผูเก่ียวของตามกฎกระทรวงน้ีและมาตราท่ีเก่ียวของ
มีดงั นี้
๑. เจาของหรือผูครอบครองแหลงกําเนิดมลพิษหรือผูควบคุมระบบบําบัดน้ําเสีย
หรอื ผรู ับจา งใหบรกิ ารบาํ บดั นาํ้ เสยี มหี นา ที่
– จดั เกบ็ สถติ แิ ละขอ มลู ซง่ึ แสดงผลการทาํ งานของระบบบาํ บดั นา้ํ เสยี ในแตล ะวนั
ตามแบบ ทส. ๑ และจดั เกบ็ ไว ณ สถานท่ตี ้ังแหลง กาํ เนดิ มลพษิ นนั้ เปนเวลา ๒ ป
– จัดทํารายงานสรุปผลการทาํ งานของระบบบาํ บดั นาํ้ เสียในแตล ะเดอื น ตาม
แบบ ทส. ๒ เสนอตอเจาพนักงานทองถนิ่ ภายในวนั ท่ี ๑๕ ของเดอื นถัดไป
๒. เจา พนกั งานทองถิ่น มีหนาท่ี
– รบั รายงานสรปุ ผลการทาํ งานของระบบบาํ บดั นํา้ เสีย (แบบ ทส. ๒)
– ออกใบรบั เพื่อเปนหลักฐานใหแ กผเู สนอรายงานภายใน ๗ วันนับแตว นั ทไ่ี ดรับ
รายงาน
– รวบรวมรายงานเสนอตอ เจา พนกั งานควบคมุ มลพษิ ทม่ี อี าํ นาจในเขตทอ งถน่ิ นน้ั
อยางนอยเดือนละ ๑ ครัง้ ซ่ึงอาจจดั ทําความเหน็ เพื่อประกอบการพจิ ารณาของเจา พนกั งาน
ควบคมุ มลพิษเสนอไปพรอ มกบั รายงานทรี่ วบรวมสงไปนนั้ ดว ยก็ได (เปน ไปตามท่ีกาํ หนดไวใน
มาตรา ๘๑ แหงพระราชบญั ญัติสง เสริมและรักษาคุณภาพสง่ิ แวดลอ มแหง ชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕)
๓. เจา พนักงานควบคุมมลพษิ มหี นาที่
– เก็บรวบรวมรายงานและใชเปนขอมูลในการดําเนินการตรวจสภาพการทํางาน
ของระบบบําบดั นํา้ เสียหรอื อปุ กรณและเคร่อื งมอื ตา งๆ รวมท้ังตรวจบันทึกรายละเอียด สถติ ิหรือ
ขอมูลเกี่ยวกับการทํางานของระบบหรืออุปกรณและเครื่องมือดังกลาวหรือเมื่อมีเหตุอันสมควร
สงสัยวามีการไมปฏิบัติตามพระราชบัญญัติสงเสริมและรักษาคุณภาพส่ิงแวดลอมแหงชาติ
พ.ศ. ๒๕๓๕ (เปน ไปตามทก่ี ําหนดไวในมาตรา ๘๒ (๑) แหงพระราชบญั ญัตสิ งเสรมิ และรกั ษา
คุณภาพสงิ่ แวดลอมแหง ชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕)
๓๙๗
ขั้นตอนการรายงาน พืน้ ท่กี รุงเทพมหานคร
แนวทางปฏิบัติการดาํ เนินงานตามกฎกระทรวง ซ่งึ ออกตามความในมาตรา ๘๐
แหง พระราชบญั ญตั ิสง เสริมและรกั ษาคุณภาพสิง่ แวดลอมแหง ชาติ พ.ศ.๒๕๓๕
สําหรบั พื้นทกี่ รุงเทพมหานคร
จดั เก็บสถติ ิและขอ มลู ผลการทาํ งานของระบบบําบัดนาํ้ เสยี
และบันทึกขอ มลู ตามแบบ ทส.๑ (ทุกวนั )
ตามประกาศกรมควบคมุ มลพิษ
สง ทางไปรษณียต อบรบั ใหถ อื วนั ท่ลี งทะเบียนเปน วันสงรายงาน
❖ สงดวยวิธที างอิเลก็ ทรอนิกสใ หถือวา วนั ท่ขี อ มูลถกู สงออก
จากระบบขอมลู ของผูสงเปนวนั รายงาน
กรมควบคุมมลพษิ รวบรวมรายงาน
๓๙๘
ขั้นตอนการรายงาน พน้ื ทตี่ างจงั หวัด
แนวทางปฏบิ ัตกิ ารดาํ เนินงานตามกฎกระทรวง ซง่ึ ออกตามความในมาตรา ๘๐
แหงพระราชบัญญัตสิ งเสรมิ และรักษาคณุ ภาพสิง่ แวดลอ มแหง ชาติ พ.ศ.๒๕๓๕
สาํ หรับพนื้ ทตี่ างจังหวัด
จัดเก็บสถติ แิ ละขอ มลู ผลการทาํ งานของระบบบําบัดน้ําเสยี
และบนั ทกึ ขอมลู ตามแบบ ทส.๑ (ทกุ วัน)
(เขตเมืองพัทยา) ตามประกาศกรมควบคมุ มลพษิ
สง ทางไปรษณียต อบรับใหถือวนั ทลี่ งทะเบียนเปนวันสง รายงาน
❖ สงดวยวธิ ีทางอิเล็กทรอนกิ สใหถอื วา วนั ทข่ี อมลู ถูกสง ออก
จากระบบขอ มูลของผสู ง เปนวันรายงาน
๓๙๙
การตดิ ตอขอรับแบบ ทส. ๑ และ ทส. ๒
พื้นทกี่ รงุ เทพมหานคร
– ดาวนโ หลดแบบไดท่เี ว็บไซตก รมควบคุมมลพษิ (www.pcd.go.th) หรอื เว็บไซต
สํานกั จดั การคณุ ภาพนา้ํ กรมควบคุมมลพิษ (www.wqm.pcd.go.th/water)
– ตดิ ตอ ขอรับแบบไดท่สี ํานักจดั การคณุ ภาพนํา้ กรมควบคุมมลพิษ โทรศัพท
หมายเลข ๐ ๒๒๙๘ ๒๒๒๑ - ๔, ๐ ๒๒๙๘ ๒๒๑๘-๒๐ , ๐ ๒๒๙๘ ๒๒๑๐-๓
พ้นื ทีต่ างจงั หวดั
– ดาวนโ หลดแบบไดทีเ่ ว็บไซตก รมควบคุมมลพษิ (www.pcd.go.th) หรอื เว็บไซต
สํานักจดั การคุณภาพนาํ้ กรมควบคุมมลพษิ (www.wqm.pcd.go.th/water)
– ติดตอขอรับแบบไดท ส่ี ํานักงานทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอ มจังหวดั
ภาคเหนือ โทร. ๐ ๕๕๗๑ ๑๒๘๘ , ๐ ๕๕๗๑ ๗๐๙๐
กาํ แพงเพชร โทร. ๐ ๕๓๖๐ ๐๘๑๖ , ๐ ๕๓๗๑ ๑๔๔๕
เชยี งราย โทร. ๐ ๕๓๒๗ ๕๒๖๕ , ๐ ๕๓๔๐ ๘๙๙๗
เชยี งใหม โทร. ๐ ๕๕๕๑ ๑๗๖๓
ตาก โทร. ๐ ๕๖๖๒ ๔๖๓๕ , ๐ ๕๖๒๒ ๘๐๕๘
นครสวรรค โทร. ๐ ๕๔๗๑ ๐๑๓๖
นา น โทร. ๐ ๕๔๘๘ ๗๑๑๒
พะเยา โทร. ๐ ๕๖๖๑ ๑๒๙๕
พิจิตร โทร. ๐ ๕๕๒๕ ๑๒๙๗ , ๐ ๕๕๒๓ ๑๕๔๑
พิษณุโลก โทร. ๐ ๕๖๗๒ ๙๗๘๖
เพชรบรู ณ โทร. ๐ ๕๔๕๑ ๑๖๓๗
แพร โทร. ๐ ๕๓๖๑ ๔๔๒๓
แมฮ อ งสอน โทร. ๐ ๕๔๒๖ ๕๒๔๐ , ๐ ๕๔๒๖ ๕๒๔๗
ลาํ ปาง โทร. ๐ ๕๓๕๑ ๐๖๖๒
ลําพูน โทร. ๐ ๕๕๖๑ ๓๓๕๒
สุโขทัย โทร. ๐ ๕๕๔๑ ๑๐๕๖
อุตรดิตถ โทร. ๐ ๕๖๕๑ ๑๐๐๙ , ๐ ๕๖๕๑ ๓๑๕๙
อทุ ัยธานี
ภาคตะวันออกเฉียงเหนอื โทร. ๐ ๔๓๘๑ ๑๗๗๘
กาฬสนิ ธุ โทร. ๐ ๔๓๓๓ ๑๓๖๙ , ๐ ๔๓๒๓ ๗๙๗๑
ขอนแกน
๔๐๐
ชัยภมู ิ โทร. ๐ ๔๔๘๑ ๑๔๗๘ , ๐ ๔๔๘๒ ๒๔๙๘
นครพนม โทร. ๐ ๔๒๕๑ ๑๕๐๕ , ๐ ๔๒๕๑ ๒๑๓๕
นครราชสมี า โทร. ๐ ๔๔๒๑ ๔๓๗๗
บรุ รี ัมย โทร. ๐ ๔๔๖๑ ๑๑๐๒
มหาสารคาม โทร. ๐ ๔๓๗๗ ๗๘๙๙
มกุ ดาหาร โทร. ๐ ๔๒๖๑ ๔๒๓๑ , ๐ ๔๒๖๑ ๕๔๔๒
ยโสธร โทร. ๐ ๔๕๗๑ ๒๗๑๐ , ๐ ๔๕๗๑ ๕๖๕๗
รอยเอด็ โทร. ๐ ๔๓๕๖ ๑๕๖๑ , ๐ ๔๓๕๑ ๓๐๔๓
เลย โทร. ๐ ๔๒๘๑ ๑๑๑๒ , ๐ ๔๒๘๑ ๑๓๙๔
ศรีสะเกษ โทร. ๐ ๔๕๖๑ ๒๘๗๗
สกลนคร โทร. ๐ ๔๒๗๑ ๑๔๖๐ , ๐ ๔๒๗๑ ๔๕๔๐
สุรนิ ทร โทร. ๐ ๔๔๕๑ ๑๓๖๒
หนองคาย โทร. ๐ ๔๒๔๑ ๑๑๔๙
หนองบวั ลาํ ภู โทร. ๐ ๔๒๓๑ ๑๐๒๕
อํานาจเจริญ โทร. ๐ ๔๕๕๑ ๑๙๘๖ , ๐ ๔๕๕๑ ๒๑๙๐
อดุ รธานี โทร. ๐ ๔๒๒๑ ๒๕๘๘ , ๐ ๔๒๒๒ ๑๗๗๙
อบุ ลราชธานี โทร. ๐ ๔๕๒๕ ๔๐๘๔ , ๐ ๔๕๒๔ ๒๑๓๓
ภาคกลาง
กาญจนบรุ ี โทร. ๐ ๓๔๖๒ ๒๙๑๐ , ๐ ๓๔๕๗ ๑๕๖๖
ชัยนาท โทร. ๐ ๕๖๔๑ ๓๐๔๐ , ๐ ๕๖๔๑ ๑๐๑๓
นครนายก โทร. ๐ ๓๗๓๑ ๒๗๑๓
นครปฐม โทร. ๐ ๓๔๓๔ ๐๐๒๕ , ๐ ๓๔๓๔ ๐๐๒๖
นนทบรุ ี โทร. ๐ ๒๕๘๐ ๐๗๒๗ , ๐ ๒๕๘๐ ๐๗๒๘
ปทุมธานี โทร. ๐ ๒๕๙๓ ๔๐๖๘
ประจวบคีรีขนั ธ โทร. ๐ ๓๒๖๑ ๑๒๗๕
พระนครศรีอยธุ ยา โทร. ๐ ๓๕๓๔ ๖๒๑๗
เพชรบรุ ี โทร. ๐ ๓๒๔๒ ๕๐๒๘
ราชบุรี โทร. ๐ ๓๒๓๓ ๗๐๔๑
ลพบุรี โทร. ๐ ๓๖๔๑ ๑๐๖๐
สมทุ รสงคราม โทร. ๐ ๓๔๗๑ ๑๔๖๗
สมุทรสาคร โทร. ๐ ๓๔๔๑ ๑๘๕๑
๔๐๑
สมุทรปราการ โทร. ๐ ๒๓๙๕ ๑๑๑๕ , ๐ ๒๓๙๕ ๒๑๕๕
สระบรุ ี โทร. ๐ ๓๖๒๑ ๑๐๓๗ , ๐ ๓๖๒๒ ๐๒๙๖
สิงหบรุ ี โทร. ๐ ๓๖๕๑ ๑๗๑๓ , ๐ ๓๖๕๒ ๓๕๐๖
สพุ รรณบรุ ี โทร. ๐ ๓๕๕๓ ๕๔๒๖
อางทอง โทร. ๐ ๓๕๖๑ ๑๑๘๔
ภาคใต
กระบี่ โทร. ๐ ๗๕๖๑ ๑๐๔๓ , ๐ ๗๕๖๒ ๒๗๘๗
ชุมพร โทร. ๐ ๗๗๕๑ ๒๑๖๖
ตรัง โทร. ๐ ๗๕๒๑ ๘๙๘๓
นครศรธี รรมราช โทร. ๐ ๗๕๓๕ ๖๒๑๘ ตอ ๒๒๒-๘
นราธิวาส โทร. ๐ ๗๓๕๑ ๑๑๕๔
ปต ตานี โทร. ๐ ๗๓๓๓ ๑๕๙๔ , ๐ ๗๓๓๔ ๘๔๓๒
พงั งา โทร. ๐ ๗๖๔๔ ๐๖๑๙ , ๐ ๗๖๔๔ ๐๖๒๐
พัทลงุ โทร. ๐ ๗๔๖๑ ๓๐๙๓
ภูเก็ต โทร. ๐ ๗๖๒๑ ๑๐๖๗
ยะลา โทร. ๐ ๗๓๒๐ ๓๕๓๕
ระนอง โทร. ๐ ๗๗๘๑ ๑๒๖๗
สงขลา โทร. ๐ ๗๔๓๑ ๑๕๗๙ , ๐ ๗๔๓๒ ๗๔๒๘
สตูล โทร. ๐ ๗๔๗๑ ๑๐๓๙
สุราษฎรธ านี โทร. ๐ ๗๗๒๘ ๗๕๗๓
ภาคตะวนั ออก โทร. ๐ ๓๙๓๑ ๑๐๑๖
จันทบรุ ี โทร. ๐ ๓๘๕๑ ๑๐๕๓
ฉะเชงิ เทรา โทร. ๐ ๓๘๔๖ ๗๐๓๔
ชลบุรี โทร. ๐ ๓๙๕๑ ๑๑๕๗ , ๐ ๓๙๕๒ ๐๐๕๗
ตราด โทร. ๐ ๓๗๔๕ ๔๓๒๖ , ๐ ๓๗๔๕ ๒๑๐๔
ปราจีนบรุ ี โทร. ๐ ๓๘๖๑ ๑๐๐๘
ระยอง โทร. ๐ ๓๗๔๒ ๕๕๐๐
สระแกว
๔๐๒
บทลงโทษ
มาตรา ๑๐๔ เจาของหรือผูครอบครองแหลงกําเนิดมลพิษผูใดไมปฏิบัติตาม
กฎกระทรวงทีอ่ อกตามมาตรา ๘๐ ตองระวางโทษจาํ คุกไมเกินหนึง่ ป หรอื ปรับไมเกนิ หนงึ่ แสน
บาท หรือทงั้ จําทงั้ ปรับ
มาตรา ๑๐๖ เจา ของหรอื ผูครอบครองแหลงกําเนิดมลพิษ ผูควบคมุ หรอื ผรู ับจา ง
ใหบริการบําบดั น้ําเสียหรือกาํ จัดของเสียผใู ดไมจ ดั เก็บสถิติ ขอ มูล หรือไมท าํ บันทกึ หรือรายงาน
ตามมาตรา ๘๐ ตองระวางโทษจําคุกไมเ กินหนึ่งเดือน หรือปรบั ไมเ กินหน่ึงหม่นื บาท หรอื ทง้ั จํา
ท้ังปรบั
มาตรา ๑๐๗ ผคู วบคมุ หรอื ผรู บั จา งใหบ รกิ ารบาํ บดั นา้ํ เสยี ผใู ดทาํ บนั ทกึ หรอื รายงาน
ทต่ี นมหี นา ทต่ี อ งทาํ ตามพระราชบญั ญตั สิ ง เสรมิ และรกั ษาคณุ ภาพสง่ิ แวดลอ มแหง ชาติ พ.ศ.๒๕๓๕
โดยแสดงขอ ความอันเปนเท็จ ตอ งระวางโทษจาํ คุกไมเกนิ หนงึ่ ป หรือปรบั ไมเ กินหน่งึ แสนบาท
หรอื ท้ังจาํ ท้งั ปรบั
______________________________________
สอบถามขอ มลู เพม่ิ เติมไดท่ีสว นนํ้าเสยี เกษตรกรรม สาํ นกั จดั การคณุ ภาพนํ้า กรมควบคุมมลพิษ
๙๒ ซอยพหลโยธนิ ๗ แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงุ เทพฯ ๑๐๔๐๐
โทร. ๐ ๒๒๙๘ ๒๒๒๑–๔ โทรสาร ๐ ๒๒๙๘ ๒๒๐๒
๔๐๓
(สําเนา)
แนวทางการเกบ็ สถิติ ขอ มูล การจัดทาํ บันทึกรายละเอียด
และรายงานสรปุ ผลการทํางานของระบบบาํ บดั นํ้าเสยี
(แบบ ทส. ๑ และ ทส. ๒) ตามกฎกระทรวง
ซ่ึงออกตามความในมาตรา ๘๐
แหงพระราชบัญญัติสงเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดลอมแหง ชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕
สํานักจัดการคุณภาพน้าํ
กรมควบคุมมลพษิ
๔๐๔
๑. บทนํา
กรมควบคุมมลพิษไดออกกฎกระทรวงกําหนดหลกั เกณฑ วธิ ีการ และแบบการ
จัดเกบ็ สถิติ ขอมูล การจัดทําบันทกึ รายละเอียดและรายงานสรปุ ผลการทํางานของระบบบาํ บัด
นา้ํ เสีย พ.ศ. ๒๕๕๕ ซงึ่ ออกตามความในมาตรา ๘๐ แหงพระราชบญั ญัติสง เสริมและรกั ษา
คุณภาพสงิ่ แวดลอมแหง ชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕ ท่กี าํ หนดใหเจาของหรือผคู รอบครองแหลง กําเนดิ
มลพษิ ซง่ึ มีระบบบาํ บดั นํ้าเสยี ตามมาตรา ๗๐ เปนของตนเองมหี นา ท่เี ก็บสถติ แิ ละขอ มลู ซ่ึงแสดง
ผลการทํางานของระบบหรอื อุปกรณ และเครือ่ งมอื ในแตล ะวัน และจัดทําบันทกึ รายละเอียดเปน
หลักฐานไว ณ สถานทตี่ ั้งแหลงกาํ เนดิ มลพษิ นั้น และจะตอ งจดั ทํารายงานสรปุ ผลการทํางานของ
ระบบหรอื อปุ กรณแ ละเคร่อื งมือ เสนอตอ เจา พนักงานทอ งถิ่นแหง ทอ งทท่ี ีแ่ หลงกําเนดิ มลพษิ นัน้
ตง้ั อยูอยา งนอยเดือนละหนึ่งครง้ั ท้งั นี้ กรณแี หลงกาํ เนิดใดมผี ูควบคุมการดาํ เนนิ งานระบบบําบัด
นาํ้ เสียใหผ ูควบคมุ มหี นา ท่ดี าํ เนินการจดั เก็บสถิตแิ ละขอ มลู ฯ แทนเจา ของหรอื ผคู รอบครอง
รวมทั้งใหผูไดรับใบอนุญาตรับจางใหบริการบําบัดนํ้าเสียมีหนาท่ีตองดําเนินการเชนเดียวกับ
เจา ของหรอื ผคู รอบครองแหลงกําเนดิ มลพษิ โดยการเกบ็ สถิติ ขอ มูล การจัดทาํ บันทกึ รายละเอยี ด
และรายงานสรุปผลการทาํ งานของระบบบําบัดนา้ํ เสยี ใหทาํ ตามหลักเกณฑ วธิ กี าร และแบบท่ี
กําหนดไวใ นกฎกระทรวง
ซ่ึงตามกฎกระทรวงดังกลา วไดก าํ หนดให
๑) เจาของหรือผูครอบครองแหลงกําเนิดมลพิษหรือผูควบคุมระบบบําบัดน้ําเสีย
ตองจดั เกบ็ สถติ แิ ละขอ มูลซ่งึ แสดงผลการทํางานของระบบบาํ บดั นา้ํ เสียในแตล ะวัน และจัดทํา
บันทกึ รายละเอียดตามแบบ ทส.๑ เกบ็ ไว ณ สถานที่ต้งั แหลง กาํ เนิดมลพิษเปน ระยะเวลา ๒ ป
นบั แตว นั ท่ีมีการจดั เกบ็ สถิติและขอมลู น้ัน
๒) จะตองจัดทํารายงานสรุปผลการทํางานของระบบบําบัดน้ําเสียในแตละเดือน
ตามแบบ ทส.๒ และเสนอรายงานดังกลา วตอ เจา พนกั งานทองถ่ินภายในวนั ท่ี ๑๕ ของเดือน
ถัดไป โดยใหเสนอเจาพนักงานทองถิ่นแหงทองท่ีท่ีแหลงกําเนิดมลพิษนั้นตั้งอยูหรือสงทาง
ไปรษณียลงทะเบียนหรือรายงานดวยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกสตามท่ีอธิบดีกรมควบคุมมลพิษ
ประกาศกําหนด
โดยกฎกระทรวงฯ ดงั กลา วไดล งประกาศในราชกจิ จานุเบกษา เลม ๑๒๙ ตอนท่ี
๓๙ ก วันที่ ๔ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ และจะมีผลบังคับใชเมือ่ พนกาํ หนด ๙๐ วนั นบั แตวัน
ประกาศในราชกจิ จานเุ บกษา ซึง่ ตรงกบั วันที่ ๑ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๕๕
๔๐๕
๒. แนวทางการบนั ทกึ ขอมลู ตามแบบ ทส. ๑
เจาของหรือผคู รอบครองแหลง กําเนดิ มลพิษ จะตอ งบันทึกสถติ แิ ละขอ มูลแสดงผล
การทาํ งานของระบบบาํ บัดนาํ้ เสียในแตละวนั ตามแบบบันทกึ รายละเอียดของสถติ แิ ละขอมูล
ซ่งึ แสดงผลการทํางานของระบบบําบดั นา้ํ เสยี ของแหลง กาํ เนิดมลพษิ หรอื แบบ ทส. ๑ โดยแบบ
ทส. ๑ จาํ นวน ๑ ชดุ
๑) ใชส ําหรับบนั ทกึ ขอ มลู ในแตละวนั ในรอบ ๑ เดอื น
๒) แตล ะชุดจะประกอบดว ยสวนสาํ คัญ ๓ สว น คือ ๑) ขอมูลท่ัวไปเกยี่ วกบั แหลง
กําเนิดมลพษิ ๒)สถิตแิ ละขอ มูลทีจ่ ัดเกบ็ จากแหลงกําเนดิ มลพษิ และ ๓) การรบั รองการบันทึก
สถติ ิ ขอ มลู และรายละเอยี ดตา งๆ โดยแนวทางการบนั ทกึ ขอ มลู ในแตล ะสว นมีรายละเอยี ด ดังนี้
๑. ขอมูลทวั่ ไปเกยี่ วกบั แหลงกําเนิดมลพิษ ประกอบดว ย สถานท่ตี ้ัง ชือ่ – สกลุ
เจาของหรือผูค รอบครองแหลงกําเนิด ประเภทของกจิ การ ใบอนญุ าต (ถาม)ี และแผนผงั แสดง
การทํางานของระบบบาํ บดั นํ้าเสยี ทัง้ น้ี ในการบนั ทึกขอ มูลทัว่ ไปของแหลง กาํ เนิดตามแบบ
ทส. ๑ ไมจ าํ เปนตองบนั ทกึ ทกุ เดือน เจา ของหรือผูครอบครองแหลง กําเนดิ มลพิษสามารถบนั ทกึ
ในครั้งแรกครั้งเดียว ยกเวนกรณีมีการเปลี่ยนแปลงขอมูลเกี่ยวกับแหลงกําเนิดมลพิษจะตอง
ทําการบันทึกขอมูลใหมแทนขอมูลเดิม สําหรับแนวทางการบันทึกขอมูลท่ัวไปเก่ียวกับแหลง
กาํ เนดิ มลพษิ มรี ายละเอยี ด ดังน้ี
รายละเอยี ดขอมูล แนวทางการบันทกึ
๑. สถานทต่ี ้งั แหลง กาํ เนิดมลพษิ – บนั ทกึ สถานท่ตี งั้ แหลง กําเนดิ มลพษิ ประกอบดว ย เลขท่ี หมทู ่ี
ซอย ถนน แขวง/ตาํ บล เขต/ อาํ เภอ จงั หวดั รวมท้งั หมายเลข
โทรศัพท และโทรสาร ทส่ี ามารถติดตอไป
– สถานทต่ี ง้ั แหลงกาํ เนิดมลพิษ อาจเปนสถานทเ่ี ดียวกันกบั
ที่อยขู องเจาของหรือผูครอบครองแหลงกาํ เนดิ หรอื ไมใ ชกไ็ ด
๒. ชื่อ – สกลุ เจาของหรอื บันทึกชื่อ – สกลุ เจา ของหรือผคู รอบครองแหลง กาํ เนดิ มลพษิ
ผคู รอบครองแหลงกาํ เนดิ มลพิษ – กรณีเปน ทีด่ นิ จัดสรร ไดแก นิติบุคคล
– กรณีเปน ระบบบําบัดนํ้าเสียรวมของชุมชน ไดแ ก องคก ร
ปกครองสว นทอ งถิ่น
๓. ประกอบกจิ การประเภท – บันทกึ ประเภทของกจิ การหรือประเภทของแหลงกําเนิด เชน
การเลยี้ งสกุ ร สถานบี รกิ ารนํา้ มนั เชอ้ื เพลงิ เปน ตน
๔๐๖
รายละเอยี ดขอ มลู แนวทางการบนั ทกึ
๔. ใบอนุญาต (ถาม)ี – บันทกึ ขอ มูลใบอนุญาต ไดแก เลขที่ หนวยงานออกใบอนญุ าต
และวันท่ีหมดอายุ เชน กรณีการเลยี้ งสุกร การอนญุ าตให
ประกอบกจิ การเปน อํานาจของทอ งถิ่น ตามพระราชบัญญัติ
การสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕ ดงั นัน้ ใหกรอกเลขที่ใบอนญุ าต
ประกอบกจิ การท่ีเปน อันตรายตอ สุขภาพ ตามพระราชบัญญตั ิ
การสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕ ซึง่ ออกใหโ ดยหนว ยงานทอ งถ่นิ ใน
ทองที่ทแ่ี หลง กาํ เนิดมลพษิ นน้ั ต้ังอยู เชน องคก ารบริหารสวน
ตําบล... หรือเทศบาล...
๔) แผนผงั แสดงการทํางานของ ใหแสดงแผนผังการทํางานของระบบบําบดั นาํ้ เสีย ควรประกอบ
ระบบบําบัดน้าํ เสีย ดวย การรวบรวมนาํ้ เสีย หนว ยบาํ บัดยอยของระบบฯ แสดงจุด
นํ้าเขาระบบฯ จดุ ระบายน้าํ ทง้ิ และแหลง รองรับน้าํ ท้ิง
๒. สถิติและขอมูลทจี่ ดั เก็บจากแหลง กําเนิดมลพษิ
เปนสถิตแิ ละขอ มลู ท่เี กบ็ จากแหลง กําเนดิ มลพษิ และบนั ทึกตามตารางในแบบ
ทส. ๑ ซ่งึ จะตองบนั ทึกขอมูลทุกวัน ประกอบดวย วัน เดอื น ปที่บนั ทึกขอ มลู ปริมาณการใชไ ฟฟา
ปรมิ าณนํา้ ใช ปรมิ าณนํ้าเสียท่ีเขา ระบบบําบัดนา้ํ เสยี การระบายน้ําท้งิ จากระบบบําบดั นา้ํ เสยี
ปรมิ าณสารเคมีหรือสารสกัดชีวภาพทใ่ี ช การทาํ งานของระบบบาํ บดั น้าํ เสีย ปริมาณตะกอน
สว นเกนิ ท่ีเกิดข้ึนจากระบบบาํ บัดนา้ํ เสยี ทนี่ ําไปกาํ จดั ปญหา อปุ สรรค และแนวทางการแกไข
และลายมือช่ือผบู นั ทกึ
สาํ หรบั แนวทางการจดั เก็บสถิติ ขอ มลู และการบนั ทึกท่จี ัดเกบ็ จากแหลง กาํ เนดิ
มลพิษมีรายละเอียด ดงั นี้
รายละเอยี ดขอมลู แนวทางการจัดเกบ็ สถติ ิ ขอ มูล/การบนั ทึก
๑) วัน เดือน ป ระบวุ นั ที่ เดือน และ พ.ศ. ทท่ี ําการบันทึกขอมูล ซง่ึ ตองบันทึก
ทุกวนั
๒) ปรมิ าณการใชไฟฟาของระบบ มแี นวทางการจัดเกบ็ สถิติ ขอ มูล ดงั นี้
บําบดั น้ําเสยี (หนวย) ๑) กรณมี กี ารตดิ ต้ังมเิ ตอรไ ฟฟา สําหรับระบบบาํ บดั นํ้าเสยี
โดยเฉพาะ ใหบ นั ทกึ ขอมลู จํานวนหนว ยทอ่ี า นไดจ ากมิเตอร
ไฟฟา (รายวัน)
๔๐๗
รายละเอียดขอมลู แนวทางการจัดเก็บสถติ ิ ขอมูล/การบันทกึ
๒) ปริมาณการใชไฟฟา ของระบบบาํ บัด ๒) กรณีไมไดตดิ ตั้งมิเตอรไ ฟฟาสาํ หรบั ระบบบําบดั ฯ
นา้ํ เสีย (หนวย) (ตอ ) โดยเฉพาะใหคดิ ปริมาณการใชไ ฟฟาจากอัตราการใช
ไฟฟาของอุปกรณท ่ใี ชไ ฟฟาทกุ ชิ้นในระบบบําบดั ฯ และ
ระยะเวลาในการใชงานอุปกรณน้ันในแตละวนั คํานวณ
เปน ปริมาณการใชไฟฟาในแตละวนั
๓) บนั ทึก “ – ” กรณีไมม ีการใชไ ฟฟา เชน เปนระบบ
บาํ บดั นาํ้ เสยี แบบธรรมชาตหิ รอื ใชนา้ํ มนั เปนตน
๓) ปรมิ าณการใชนา้ํ ทกุ กจิ กรรมใน มแี นวทางการจดั เกบ็ สถติ ิ ขอ มลู ดงั น้ี
แหลงกําเนิดมลพิษ (ลบ.ม.) ๑) กรณใี ชนา้ํ ประปาท้ังหมดและมีการตดิ ตั้งมาตรวดั นาํ้
ของแหลงกาํ เนดิ โดยเฉพาะ ใหบันทกึ ขอมูลปรมิ าณการ
ใชนา้ํ จากตวั เลขทอ่ี า นไดจากมาตรวัดน้าํ ของแตล ะวัน
๒) กรณไี มไ ดต ดิ ตง้ั มาตรวดั นา้ํ ของแหลง กาํ เนดิ โดยเฉพาะ
ใหเ ก็บขอมูลปริมาณการใชน ํ้าจากอุปกรณท่ีกกั เก็บนํ้าใช
ซ่ึงทราบปรมิ าตรที่ชดั เจน เชน แทงคน าํ้
และสาํ หรบั แหลงกาํ เนดิ ใดทีแ่ หลง นํ้าใชบางสวนมกี าร
ติดตงั้ มาตรวดั นํา้ และบางสว นไมมมี าตรวดั นํา้ ใหใช
แนวทางการเกบ็ ขอมลู ตามขอ ๑) และ ๒) รวมกัน
๓) กรณไี มมีท้ังมาตรวดั น้ํา และไมส ามารถเก็บขอมูลตาม
ขอ ๒) ไดใ หป ระเมนิ ปรมิ าณการใชน ํา้ ในแตละวันจาก
อตั ราการใชน ํ้าเฉลยี่ ของแหลงกําเนิดนัน้ ๆ เชน กรณี
สถานท่เี ล้ียงสกุ รประเมนิ โดยใชค า เฉล่ียอตั ราการใชน ํา้
ของสกุ รแตล ะชนิด (คพ., ๒๕๕๓) ดังนี้
สุกรพอ - แมพ นั ธุ ๐.๐๙๒ ลบ.ม./ตัว/วัน
สกุ รขนุ ๐.๐๔๘ ลบ.ม./ตัว/วนั
สกุ รอนุบาล ๐.๐๓๒ ลบ.ม./ตัว/วัน
ท้ังน้ี ในการจดั เกบ็ สถติ ิ ขอมูลใหใ ชแ นวทางตามขอ ๑)
เปน หลัก ถาไมม ีขอ ๑) คอยเลือกใชแนวทางตามขอ ๒)
และ ๓) ตามลาํ ดับ
๔) ปรมิ าณนา้ํ เสยี ที่เขา ระบบบาํ บดั มแี นวทางการจัดเกบ็ สถิติ ขอ มลู ดังนี้
นํ้าเสีย (ลบ.ม.) ๑) คํานวณจากความเร็วของการไหลในรางน้าํ เสีย โดยใช
เครื่องวดั อัตราการไหล (Flow Meter) และการติดตง้ั
เวยี ร (Weir)
๔๐๘
รายละเอียดขอ มลู แนวทางการจดั เก็บสถติ ิ ขอ มลู /การบนั ทกึ
๔) ปริมาณน้าํ เสียทเ่ี ขา ระบบบําบัด ๒) กรณมี กี ารสบู น้าํ เสียเขาระบบฯ สามารถเก็บขอ มลู
นํา้ เสีย (ลบ.ม.) (ตอ) จากขนาดของเคร่ืองสูบน้าํ และระยะเวลาทีใ่ ชในการสูบ
นํ้าเสียในแตละวัน
๓) ดจู ากเอกสารการออกแบบระบบบาํ บดั นํา้ เสยี วา
ระบบฯ มคี วามสามารถในการรองรับน้ําเสียไดเ ทา ไร และ
ปจจุบันมนี ํ้าเสียเขา ระบบเทาไร (กรณนี ้ีกิจกรรท่ีกอใหเ กิด
น้ําเสยี ของแหลง กําเนิดจะตอ งไมแ ตกตางจากตอน
ออกแบบระบบฯ) ทงั้ น้ี หากไมส ามารถจดั เกบ็ ขอมลู ตาม
ขอ ๑) - ๓) ได อนโุ ลมใหใ ชก ารประเมินโดยใชคาเฉลยี่
อัตราการเกดิ น้าํ เสยี ของแหลง กาํ เนิดน้ันๆ เชน กรณี
สถานทเ่ี ล้ียงสกุ รประเมินโดยใชอ ตั ราการเกดิ น้ําเสียของ
สุกรแตล ะชนดิ (คพ., ๒๕๕๓) ดงั น้ี
สุกรพอ - แมพนั ธุ ๐.๐๖๔ ลบ.ม./ตวั /วัน
สกุ รขนุ ๐.๐๒๔ ลบ.ม./ตวั /วัน
สุกรอนุบาล ๐.๐๒๐ ลบ.ม./ตัว/วัน
๕) การระบายน้ําท้ิงจากระบบบําบัด - บันทึกวา “ระบาย” สาํ หรบั วันทีม่ กี ารระบายนาํ้ ทิง้
น้ําเสยี (ระบาย/ไมร ะบาย) ออกจากระบบบาํ บดั ฯ
- บันทึกวา “ไมร ะบาย” สาํ หรบั วันทไ่ี มม กี ารระบายนํ้าทิง้
ออกจากระบบบาํ บัดฯ
ทั้งนี้ “การระบาย” หมายถึง ระบายนํ้าทิ้งจากระบบบําบดั
นํ้าเสียออกสแู หลงนาํ้ สาธารณะหรือออกสสู ง่ิ แวดลอ ม
๖) ปริมาณสารเคมีหรือสารสกัด - บันทกึ ช่อื ของสารเคมีหรือผลิตภณั ฑของสารสกัด
ชวี ภาพท่ีใช (ช่อื /ปรมิ าณ) (ลติ ร/กิโลกรัม) ชีวภาพพรอมทงั้ ปรมิ าณการใชใ นแตล ะวัน หากเปน
ของเหลวใชห นว ยเปนลติ ร และของแขง็ ใชห นว ยเปน
กิโลกรัม
- บนั ทึก “ – ” กรณไี มมีการใชส ารเคมหี รอื สารสกดั
ชีวภาพใด ๆ
๗) การทํางานของระบบบําบัดนํ้าเสีย
ประกอบดวย
(๑) ระบบบาํ บัดนา้ํ เสยี (ปกต/ิ ผดิ ปกต)ิ ตรวจสอบการทาํ งานของระบบฯ วา ทํางานปกติหรอื ไม
โดยพจิ ารณาทางดา นกายภาพของโครงสรางระบบ
รวมท้งั อุปกรณ และเครอื่ งจักรตา งๆ
- บนั ทึกวา “ปกติ” หากไมพบวา มวี ัสดุ อปุ กรณหรอื
เครือ่ งจกั รใดๆ ชํารุด
๔๐๙
รายละเอยี ดขอมูล แนวทางการจดั เกบ็ สถติ ิ ขอมูล/การบันทึก
(๑) ระบบําบดั นํ้าเสยี (ปกติ/ผิดปกติ) - บันทึกวา “ผดิ ปกต”ิ หากพบวามีโครงสรางระบบฯ หรอื
เคร่ืองจักรชํารุดไมสามารถใชงานได เชน ระบบอดุ ตนั
(ตอ) ทอนา้ํ เสียชาํ รุด เปน ตน และหากพบความผดิ ปกตคิ วร
(๒) เคร่ืองสบู น้าํ (ปกติ/ผดิ ปกติ) ระบปุ ญ หาและอุปสรรคและแนวทางการแกไ ขไวดว ย
- บนั ทกึ “ปกติ” หากเครอื่ งสูบนาํ้ ยงั คงสามารถทาํ งานได
(๓) เครื่องเตมิ อากาศ (ปกติ/ผดิ ปกต)ิ (สบู นาํ้ ได)
(๔) เครอื่ งกวน/ผสมนํ้าเสยี (ปกติ/ - บันทึก “ผดิ ปกติ” หากเคร่ืองสบู น้ําชาํ รุดและไมสามารถ
ผดิ ปกต)ิ ทํางานได (กรณีมีอาการผดิ ปกติอ่ืน เชน เสยี งดัง แตย ังคง
(๕) เครื่องกวน/ผสมสารเคมี (ปกต/ิ สามารถทาํ งานได ใหถือวาทํางาน “ปกต”ิ
ผดิ ปกติ) - บนั ทกึ “ – ” กรณไี มมหี รอื ไมไ ดใ ชเ ครอื่ งสบู นา้ํ
(๖) เคร่ืองสูบตะกอน (ปกติ/ผิดปกติ) ทั้งน้ี สาํ หรบั แหลง กําเนดิ มลพษิ ทม่ี เี คร่อื งสบู น้าํ มากกวา
(๗) อนื่ ๆ (ระบ)ุ (ปกต/ิ ผดิ ปกต)ิ ๑ เครือ่ ง ใหบันทกึ ทุกเครือ่ งท่ใี ชง าน กรณีทกุ เคร่ือง
ทาํ งานปกติใหบ นั ทึก “ปกติ” หากมีเครือ่ งใดเครื่องหน่งึ
ทํางานผดิ ปกติใหบ นั ทกึ วาปกติกเ่ี คร่ือง และผดิ ปกติ
กเ่ี ครอ่ื ง เชน มี ๓ เครอื่ งพบวาชาํ รดุ ไมส ามารถใชงานได
๑ เครอ่ื ง ใหบันทกึ “ปกติ ๒ เครอื่ ง ผิดปกติ ๑ เครอ่ื ง”
และควรระบุปญหาและอุปสรรคและแนวทางการแกไ ข
ไวดวย
มแี นวทางการบันทกึ ขอ มูลเชน เดยี วกบั เครื่องสูบนํา้
มแี นวทางการบันทกึ ขอ มลู เชน เดียวกับเครอ่ื งสบู นํ้า
มีแนวทางการบนั ทึกขอ มลู เชน เดียวกับเครื่องสูบนํา้
มแี นวทางการบันทกึ ขอมูลเชนเดียวกับเครอื่ งสูบนา้ํ
ระบุอปุ กรณแ ละเคร่ืองมอื ท่ีใชในระบบบําบัดนํ้าเสยี
นอกเหนอื จากอุปกรณและเคร่อื งมือตามขอ (๓) - (๖)
และใชแ นวทางการบนั ทกึ ขอมลู เชนเดยี วกับเครือ่ งสูบนํ้า
๔๑๐
รายละเอียดขอมูล แนวทางการจัดเก็บสถติ ิ ขอ มลู /การบันทึก
๘) ปริมาณตะกอนสวนเกนิ จากระบบ - บนั ทกึ ปรมิ าณตะกอนสว นเกนิ จากระบบบาํ บดั ฯ ทนี่ าํ ไป
บาํ บดั นํา้ เสยี ทน่ี ําไปกาํ จัด (ลบ.ม.) กําจัดวามีปริมาณเทาไหร ซงึ่ สามารถคาํ นวณไดจ าก
๙) ปญหา อปุ สรรค และแนวทางแกไข ปริมาตรของบอ เกบ็ กกั ตะกอน
- บนั ทกึ วา “ – ” สําหรับวนั ทีไ่ มมกี ารนําตะกอนสว นเกนิ
๑๐) ลายมอื ช่ือผูบนั ทกึ ไปกาํ จดั
ระบปุ ญหา อปุ สรรค และแนวทางการแกไขปญหาท่ี
เกิดข้นึ หากพบวา ระบบบาํ บดั นํ้าเสยี อปุ กรณแ ละ
เครอ่ื งมือทีใ่ ชในระบบบําบดั นา้ํ เสยี มกี ารทํางานท่ีผิดปกติ
หรอื ไมสามารถจดั เกบ็ สถิติขอมลู ตามทกี่ ําหนดไวใ น
ตารางในแบบ ทส.๑ ไดห รอื พบส่ิงปกตใิ ดๆ แมว าระบบฯ
จะมกี ารทํางานอยางปกติก็ตาม เชน มีตะกอนอืดลอย
เปนตน
ลงลายมือชือ่ ผบู ันทึกสถติ ิและขอมลู ทุกวัน ทั้งน้ี ผูบ ันทกึ
จะเปน เจาของหรือผคู รอบครองแหลง กาํ เนิดมลพษิ หรอื
ไมใชก็ได
๓. การรบั รองการบนั ทกึ สถิติ ขอ มลู และรายละเอียดตา งๆ
เมือ่ บนั ทึกขอมลู ในแตละวนั ตามตารางในแบบ ทส. ๑ จนถงึ วนั สดุ ทา ยของเดอื น
เจาของหรือผูครอบครองแหลงกําเนิดมลพิษหรือผูควบคุมระบบบําบัดน้ําเสียหรือผูรับจางให
บรกิ ารบําบัดนา้ํ เสีย (บุคคลใดบคุ คลหนึ่ง) จะตอ งลงนามรบั รองวาการบนั ทกึ สถิติและขอมูลตาม
ตารางในแบบ ทส. ๑ มีความถูกตอ งทุกประการ โดยมรี ายละเอยี ด ดังน้ี
กรณี การลงนาม
๑) เจาของหรือผคู รอบครองแหลง กําเนิด เจาของหรือผูครอบครองแหลง กาํ เนดิ มลพษิ จะตอ ง
มลพิษ ลงนามรบั รองวา การบันทกึ สถติ แิ ละขอ มลู ตามตารางใน
แบบ ทส.๑ มคี วามถูกตอ งทกุ ประการหรอื อาจ
มอบอาํ นาจใหผอู น่ื ลงนามแทนก็ได
๒) ผคู วบคุมระบบบาํ บัดนา้ํ เสีย กรณแี หลง กําเนิดมลพิษใด มีการจางผูค วบคุมระบบ
บาํ บัดนา้ํ เสีย ผคู วบคุมฯ จะตอ งเปน คนลงนามรบั รองฯ
พรอ มระบเุ ลขทใ่ี บอนุญาต วนั หมดอายุ และหนวยงาน
ผูออกใบอนุญาต (ทาํ แทนเจา ของหรอื ผคู รอบครองฯ)
๔๑๑
กรณี การลงนาม
๒) ผูควบคมุ ระบบบาํ บดั นา้ํ เสีย (ตอ ) ท้ังน้ี “ผคู วบคมุ ระบบบําบัดนํ้าเสยี ” หมายถึง ผคู วบคมุ
ตามมาตรา ๗๓ ของพระราชบญั ญัตสิ งเสริมและรกั ษา
คุณภาพสิง่ แวดลอมแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕
๓) ผูรับจา งใหบ ริการบําบดั นาํ้ เสยี กรณแี หลง กําเนดิ มลพิษใดใชบริการผรู ับจางใหบ ริการ
บาํ บัดนา้ํ เสีย ผูรบั จา งฯ จะตอ งเปน คนลงนามรบั รองฯ
พรอ มระบเุ ลขท่ีใบอนญุ าต วนั หมดอายุ และหนว ยงาน
ผูออกใบอนญุ าต (ทาํ แทนเจาของหรอื ผูครอบครองฯ)
ทั้งน้ี “ผรู บั จางใหบ รกิ ารบําบัดน้าํ เสยี ” หมายถงึ ผูรับจา งฯ
ตามมาตรา ๗๓ ของพระราชบญั ญัติสง เสริมและรักษา
คณุ ภาพสงิ่ แวดลอมแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕
ท้งั นี้ เมอ่ื เจา ของหรือผูครอบครองแหลง กําเนิดมลพษิ ดาํ เนนิ การจดั เก็บสถติ ิ และ
ขอ มูลแสดงผลการทาํ งานของระบบบําบัดนาํ้ เสยี ใน แตละวัน ตามแบบบนั ทึกรายละเอียดของ
สถิติและขอ มูลซงึ่ แสดงผลการทาํ งานของระบบบาํ บดั น้ําเสียของแหลงกาํ เนิดมลพิษ หรอื แบบ
ทส. ๑ ครบทกุ วันในรอบ ๑ เดอื นเรียบรอยแลว ใหดาํ เนินการ ดงั น้ี
๑. นําขอมูลท่ีบันทึกตามแบบ ทส. ๑ มาสรุปเปนผลการทํางานของระบบบําบัด
น้าํ เสยี ในแตล ะเดือนตามแบบ ทส. ๒
๒. จดั เก็บแบบ ทส. ๑ ท่บี ันทึกขอมลู เรียบรอ ยแลวไว ณ ท่ตี ัง้ แหลง กําเนิดมลพษิ
เปน เวลา ๒ ปน บั ตงั้ แตวนั ทีม่ ีการเกบ็ สถติ แิ ละขอมลู นั้น
๔๑๒
๓. แนวทางการบันทกึ ขอมลู ตามแบบ ทส. ๒
แบบรายงานสรุปผลการทาํ งานของระบบบําบดั นํา้ เสียหรอื แบบ ทส. ๒ ที่เจา ของ
หรือผูครอบครองแหลงกําเนิดมลพิษ จะตองจัดสงใหกับเจาพนักงานทองถ่ินในทองท่ีที่แหลง
กําเนิดมลพิษต้ังอยูในแตละเดือน (ไมเ กินวันท่ี ๑๕ ของเดอื นถัดไป) ประกอบดวยสว นสําคญั
๓ สว น คอื ๑) ขอมลู ทว่ั ไป ๒) ขอ มลู เกยี่ วกบั ระบบบาํ บัดนํ้าเสีย และแหลง รองรับนาํ้ ทิ้ง และ ๓)
สรุปผลการทํางานของระบบบําบัดนํ้าเสียเปนรายเดือนโดยแนวทางการรายงานขอมูลในแตละ
สว นมีรายละเอียด ดังนี้
๑. ขอมลู ท่ัวไป เปนขอ มลู ทวั่ ไปเกย่ี วกบั แหลง กําเนิดมลพษิ ประกอบดว ย
สถานทีต่ ัง้ ชอื่ –สกลุ เจา ของหรือผูครอบครองแหลง กาํ เนิด ประเภทของกจิ การ ใบอนญุ าต (ถา ม)ี
และการลงนามผรู ายงานสําหรับแนวทางการรายงานขอ มูลท่วั ไปตามแบบ ทส. ๒ มรี ายละเอยี ด
ดังนี้
รายละเอียดขอ มลู แนวทางการรายงาน
๑. สถานทต่ี ้ังแหลงกาํ เนิดมลพษิ เปน ขอมลู เดยี วกับสถานที่ตั้งแหลง กาํ เนดิ มลพิษทบี่ ันทกึ
ตามแบบ ทส. ๑
๒. ชื่อ - สกุล เจา ของหรอื ผคู รอบครอง เปน บคุ คลเดยี วกนั กับทบ่ี ันทกึ ตามแบบ ทส. ๑
แหลงกาํ เนิดมลพษิ
๓. ประกอบกิจการประเภท ตามท่บี ันทกึ ในแบบ ทส. ๑
๔. ใบอนญุ าต (ถาม)ี ตามทบี่ นั ทึกในแบบ ทส. ๑
๕. เดอื นท่ีรายงานและผูร ายงาน ใหระบุวา รายงานทจ่ี ัดสงครง้ั นี้ เปน รายงานสรุปขอมลู
แสดงผลการทํางานของระบบบําบดั นา้ํ เสยี ประจําเดือนใด
พ.ศ. ใด ไมใชเ ดอื นท่ีสงรายงาน และผรู ายงานรายงานใน
ฐานะ
– เจา ของหรือผคู รอบครองแหลงกําเนดิ หรือ
– ผคู วบคุมระบบบาํ บดั น้าํ เสยี หรือ
– ผูรบั จา งใหบริการบาํ บัดนา้ํ เสยี
ซึ่งผูร ายงานจะตองเปนบุคคลเดียวกับผรู บั รองการบนั ทกึ
สถติ แิ ละขอมลู ตามแบบ ทส. ๑
๔๑๓
๒. ขอมลู เกย่ี วกับระบบบาํ บดั น้าํ เสีย และแหลงรองรับนา้ํ ทิง้ เปน การรายงาน
เกีย่ วกบั ประเภท/ชนิดของระบบบาํ บดั น้าํ เสยี ความสามารถในการรองรับนา้ํ เสยี การทํางานของ
ระบบบําบัดนํ้าเสียเปนแบบตอเน่ืองหรือไมตอเน่ือง อุปกรณและเคร่ืองมือท่ีใชในระบบบําบัด
นา้ํ เสียมีอะไรบา ง แหลง รองรับนา้ํ ท้ิงและวธิ กี ารจัดการตะกอนท่ีเกดิ ขนึ้ จากระบบบาํ บัดน้ําเสยี
และวิธกี ารกําจัด โดยมแี นวทางการรายงาน ดังนี้
รายละเอยี ดขอ มลู แนวทางการรายงาน
๑. ประเภท/ชนิดของระบบบําบดั นํา้ เสีย – ใหระบุประเภท/ชนดิ ของระบบบาํ บัดน้าํ เสยี ทใี่ ชใ น
การบําบดั นาํ้ เสยี ซ่งึ เปน ชื่อทเ่ี รียกระบบฯ ในทาง
วชิ าการ (ไมใ ชท างการคา) เชน ระบบเอเอส ระบบ
ยูเอเอสบี ระบบบอ ปรบั เสถยี ร เปน ตน
– ระบุความสามารถในการรองรับนํ้าเสียของระบบบําบัด
น้ําเสยี ทใี่ ชว า กีล่ กู บาศกเมตรตอวนั (ลบ.ม./วนั ) สามารถ
ดูไดจาก
– แบบรายละเอียดการกอ สรา งระบบบําบัดนํ้าเสยี
– คํานวณจากปรมิ าตรความจขุ องหนวยบาํ บัดยอ ย
๒. การทาํ งานของระบบบําบัดน้าํ เสยี ระบกุ ารทํางานของระบบบาํ บดั นํา้ เสีย โดยเลอื กดงั นี้
– กรณกี ารทาํ งานของระบบฯ เปนแบบตอเนอื่ ง เชน
ระบบเอเอส ระบบเอสบีอาร เปนตน ใหทาํ เครื่องหมาย ✓
ในชอง ■ แบบตอเน่ือง และระบจุ ํานวนชว่ั โมงทีท่ ํางาน
ตอวัน เชน ๒๔ ชั่วโมง/วนั เปนตน
– กรณีเปน แบบไมต อเนอ่ื ง เชน รวบรวมนาํ้ เสยี ไวแ ละทํา
การบําบดั เปนชว งๆ ใหท าํ เคร่อื งหมาย ✓ ในชอ ง ■
แบบไมตอเนือ่ ง และระบุชว งเวลาที่ระบบบําบดั น้าํ เสีย
ทํางานวาก่วี ันตอเดือน
๓. อปุ กรณแ ละเคร่อื งมอื ท่ใี ชใ นระบบ – ระบุอุปกรณและเครอ่ื งมอื ทีใ่ ชใ นระบบบาํ บดั นา้ํ เสยี
บาํ บดั นํา้ เสยี ทั้งหมด โดยทาํ เคร่ืองหมาย ✓ ในชอ ง ■ หนาอปุ กรณ
และเครื่องมือนั้นๆ
– กรณีมอี ุปกรณและเครื่องมอื ทม่ี ใี ชใ นระบบบาํ บัดน้าํ เสยี
นอกเหนือจากรายการที่ใหเลือกใหทาํ เครือ่ งหมาย ✓ ใน
ชอง ■ อนื่ ๆ และระบอุ ุปกรณแ ละเครือ่ งมือนั้น
ท้งั นี้ รายการอปุ กรณและเคร่อื งมือท่มี ีใชใ นระบบบาํ บัด
นํา้ เสีย จะเปนรายการเดยี วกนั กบั ขอ มูลตามตารางใน
แบบ ท.ส. ๑
๔๑๔
รายละเอยี ดขอ มูล แนวทางการรายงาน
๔. แหลง รองรบั นา้ํ ทิ้ง – กรณีแหลงรองรบั นาํ้ ทิง้ เปนแหลงนา้ํ ใหระบุชือ่ เรยี ก
แหลงรองรับน้ําท้ิงน้นั เชน แมนาํ้ .... หรอื คลอง.....หาก
แหลง นํ้านัน้ ไมม ชี ือ่ เรยี กหรือไมทราบช่อื ใหระบเุ ปน
ลักษณะของแหลงน้ํานน้ั เชน ลาํ รางสาธารณะ ทอ ระบาย
น้าํ สาธารณะ เปนตน
– กรณีแหลงรองรับนาํ้ ทิง้ ไมใชแหลง นํ้า ใหระบลุ กั ษณะ
พื้นที่ทร่ี ะบายนํ้าทิง้ ออกสภู ายนอก เชน พ้นื ที่รกราง
พ้ืนทเ่ี กษตรกรรม (ระบชุ นดิ พชื ) เปนตน
– กรณีในเดอื นทรี่ ายงานไมมีการระบายนา้ํ ทิง้ เลย ให
กรอก “ – ”
๕. วิธกี ารจัดการตะกอนทเี่ กดิ ขนึ้ จาก – กรณีมตี ะกอนสวนเกินจากระบบบําบัดนํ้าเสีย ใหร ะบุ
ระบบบําบดั นา้ํ เสียและวธิ ีการกําจดั วิธีการจดั การตะกอนทเ่ี กิดข้ึน เชน มบี อ เกบ็ ตะกอน และ
ระบุวธิ ีการกาํ จัดตะกอนดงั กลาว เชน จา งรถสบู มาสูบ
เพ่ือนําไปกาํ จดั
๓) สรปุ ผลการทาํ งานของระบบบําบดั น้าํ เสียเปน รายเดอื น
เปนขอมูลที่ไดจากการบันทึกสถิติและขอมูลแสดงผลการทํางานของระบบ
บาํ บดั นา้ํ เสียในแตล ะวนั จากตารางตามแบบ ทส. ๑ และนาํ มาสรุปเปน ผลการทํางานของระบบ
บาํ บัดนํ้าเสยี เปน รายเดือน โดยมีแนวทางการรายงาน ดังน้ี
รายละเอียดขอมลู แนวทางการรายงาน
๑. ปริมาณการใชไฟฟาของระบบ – นําขอ มลู ทบ่ี นั ทกึ ในแตล ะวนั ตามตารางในแบบ ทส. ๑
บําบดั นา้ํ เสีย (หนวย) มาบวกกนั เปนขอมลู รายเดือนสาํ หรับรายงานตามแบบ
ทส. ๒
– กรณีระบบบําบดั นํา้ เสียไมม กี ารใชไ ฟฟา ใหกรอก “ – ”
๒. ปรมิ าณนา้ํ ใชในทกุ กจิ กรรมของ นําขอ มลู ทบ่ี ันทกึ ในแตละวันตามตารางในแบบ ทส. ๑
แหลง กําเนิดมลพษิ (ลบ.ม.) มาบวกกนั เปน ขอ มูลรายเดอื นสําหรบั รายงานตามแบบ
ทส. ๒
๓. ปริมาณนํา้ เสยี ทเ่ี ขาระบบบาํ บัด นาํ ขอ มูลท่ีบนั ทกึ ในแตละวันตามตารางในแบบ ทส. ๑
น้าํ เสีย (ลบ.ม.) มาบวกกันเปนขอ มลู รายเดือนสาํ หรบั รายงานตามแบบ
ทส. ๒
๔๑๕
รายละเอียดขอ มูล แนวทางการรายงาน
๔. การระบายน้ําท้งิ จากระบบบาํ บัด นาํ ขอมูลท่บี ันทกึ ในแตล ะวนั ตามตารางในแบบ ทส. ๑
นํ้าเสีย (ระบาย/ไมระบาย) มาสรปุ วามีการระบายนํา้ ทิง้ จากระบบบําบัดนา้ํ เสียกี่วนั
ในรอบ ๑ เดอื น
- กรณรี ะบายทุกวัน ใหกรอกวา “ระบาย”
- กรณีระบายเปนบางวัน ใหกรอกวา ระบายกีว่ ันและ
ไมระบายกว่ี ัน เชน ระบาย ๒๐ วนั ไมร ะบาย ๑๐ วนั
เปน ตน
- กรณไี มม กี ารระบายเลย ใหกรอก “ – ”
๕. ปริมาณสารเคมหี รอื สารสกัดชีวภาพ - นาํ ขอ มลู ท่บี นั ทกึ ในแตล ะวันตามตารางในแบบ ทส. ๑
ทีใ่ ช (ลติ รหรือกโิ ลกรัม) มาบวกกนั เปนขอ มูลรายเดอื นสาํ หรับรายงานตามแบบ
ทส. ๒
- กรณีไมให ใหกรอก “ – ”
๖. การทํางานของระบบบําบดั น้าํ เสีย นาํ ขอมลู ทบ่ี นั ทกึ ในแตล ะวนั ตามตารางในแบบ ทส. ๑
(ปกต/ิ ผดิ ปกติ) มาสรุปวา ระบบบําบัดนา้ํ เสีย และอปุ กรณและเคร่อื งมือ
ตางๆ ทํางานปกตหิ รือไม
- รายงานใดท่ที าํ งานปกติทุกวนั ในรอบ ๑ เดือน ใหทํา
เครอ่ื งหมาย ✓ ในชอ ง ■ ปกติ
- รายการใดมกี ารทาํ งานผดิ ปกติ ใหทําเครือ่ งหมาย ✓
ในชอ ง ■ ผดิ ปกติ และระบจุ ํานวนวันทผี่ ิดปกติ
ตวั อยา งเชน จากตารางตามแบบ ทส. ๑ บันทึกวา เครอ่ื ง
สบู นํา้ ทํางานผิดปกติ ในวันท่ี ๕ , ๖ , ๗ , ๘ และ ๙
ดังน้ัน ในแบบ ทส. ๒ ใหทําเครือ่ งหมาย ✓ ในชอง ■
ผิดปกติ และระบุวา ๕ วนั
- รายการใดไมม หี รือไมไ ดใช ใหกรอก “ – ”
๗. ปรมิ าณตะกอนสวนเกินทเ่ี กิดขนึ้ - นาํ ขอ มลู ท่ีบนั ทกึ ในแตละวันตามตารางในแบบ ทส. ๑
จากระบบบาํ บดั นํ้าเสยี ท่นี าํ ไปกาํ จัด มาบวกกนั เปน ขอ มูลรายเดือนสาํ หรับรายงานตามแบบ
(ลบ.ม.) ทส. ๒
- กรณไี มม ี ใหกรอก “ – ”
๘. ปญ หา อุปสรรค และแนวทาง - นําขอมูล ปญ หา อุปสรรค และแนวทางการแกไ ขที่
การแกไ ข บนั ทึกในแตละวัน ตามตารางในแบบ ทส. ๑ มาสรุปเปน
ปญหา อปุ สรรค และแนวทางการแกไ ขในแตล ะเดอื น
สาํ หรับรายงานตามแบบ ทส. ๒
- กรณไี มมี ใหก รอก “ – ”
๔๑๖
เม่ือจัดทํารายงานสรุปผลการทํางานของระบบบําบัดน้ําเสีย ตามแบบ ทส. ๒
เรียบรอ ยแลว ใหเสนอตอเจา พนักงานทองถน่ิ ในพนื้ ทีท่ ี่แหลงกําเนิดมลพิษตง้ั อยูภายในวันที่ ๑๕
ของเดือนถัดไป ซึง่ เจาพนักงานทองถ่ิน หมายถงึ
– นายกเทศมนตรี กรณีแหลง กําเนดิ มลพษิ ตัง้ อยูใ นเขตเทศบาล
– นายกองคการบรหิ ารสว นตาํ บล กรณแี หลงกาํ เนิดมลพิษตงั้ อยใู นเขตองคการ
บริหารสวนตําบล
– ผวู า ราชการกรงุ เทพมหานคร กรณแี หลง กาํ เนดิ มลพษิ ตง้ั อยใู นเขตกรงุ เทพมหานคร
– ปลดั เมอื งพัทยา กรณีแหลงกําเนดิ มลพิษตั้งอยใู นเขตเมืองพัทยา
โดยมีวธิ กี ารจดั สง ดงั น้ี
๑) จัดสงดว ยตนเอง หรือ
๒) สงทางไปรษณียลงทะเบยี น หรือ
๓) วิธีการทางอิเล็กทรอนกิ สตามท่อี ธิบดีกรมควบคุมมลพิษประกาศกําหนด ทงั้ น้ี
กรณีกรมควบคมุ มลพิษยงั ไมออกประกาศกาํ หนดวธิ กี ารทางอิเล็กทรอนิกส ใหจดั สงโดยวธิ กี าร
ตามขอ ๑) และ ๒)
๔๑๗
๔๑๘
บญั ชรี ายชอื่ หนังสือเวยี น ระเบียบ และคาํ สั่งตา งๆ
สํานกั งานคณะกรรมการชา งรังวัดเอกชน
ประจําป พ.ศ. ๒๕๕๕
๑. เลขทห่ี นงั สอื เวยี น ช่อื เรอื่ ง หนา
ลําดบั ที่ ระเบยี บ คําส่ัง
๒. ลงวนั เดอื น ป
๑. ท่ี มท ๐๕๐๙ / ว ๓๓๐๖๖ การควบคุมครภุ ัณฑเ ครอื่ งมือรงั วดั ทาํ แผนที่ ๔๒๑
ลว. ๑๔ ธ.ค. ๕๔ ในสํานักงานที่ดิน
๒. ที่ มท ๐๕๐๙ / ว ๕๔๙ การทาํ การรงั วดั ในพื้นท่ีทกี่ าํ หนดใหท าํ การ ๔๒๒
ลว. ๘ พ.ค. ๕๕ รงั วัดแบบแผนท่ชี ้ันหนง่ึ
๓. ที่ มท ๐๕๐๙ / ว ๑๓๗๘๙ การปฏบิ ตั งิ านชา งรงั วัดเอกชนในพื้นท่แี ผนที่ ๔๒๓
ลว. ๑๖ พ.ค. ๕๕ ชัน้ หนึ่ง
๔. ที่ มท ๐๕๐๙ / ว ๑๙๙๕๘ ซักซอมความเขา ใจเครื่องมือวัดระยะ ๔๒๕
ลว. ๑๘ ก.ค. ๕๕ อเิ ลก็ ทรอนกิ ส
๕. ที่ มท ๐๕๐๙ / ว ๙๔๓ ซกั ซอมความเขาใจเครื่องมือวดั ระยะ ๔๒๖
ลว. ๓๑ ก.ค. ๕๕ อเิ ล็กทรอนิกส
๔๑๙
๔๒๐
ที่ มท ๐๕๐๙ / ว ๓๓๐๖๖ (สําเนา)
กรมทีด่ นิ
ศนู ยร าชการเฉลิมพระเกียรติ ๘๐ พรรษาฯ
อาคารรฐั ประศาสนภักดี ถนนแจงวัฒนะ
แขวงทงุ สองหอ ง เขตหลักสี่ กรงุ เทพฯ ๑๐๒๑๐
๑๔ ธนั วาคม ๒๕๕๔
เรือ่ ง การควบคุมครภุ ัณฑเ ครือ่ งมอื รงั วดั ทาํ แผนทใ่ี นสาํ นักงานทด่ี ิน
เรยี น ผูว า ราชการจังหวัดทกุ จังหวัด
อา งถงึ หนงั สือกรมทด่ี ิน ท่ี มท ๐๕๐๙/ว ๓๑๓๕๕ ลงวนั ท่ี ๒๗ ตลุ าคม ๒๕๕๒
ตามท่ีกรมท่ีดินไดวางแนวทางปฏิบัติเกี่ยวกับการควบคุมครุภัณฑเครื่องมือรังวัด
ทําแผนทใี่ นสาํ นักงานท่ีดิน โดยใหควบคมุ เกบ็ รกั ษาเครอ่ื งมอื เคร่ืองใชในการรงั วัดทําแผนทใ่ี น
สํานกั งานทีด่ นิ ใหเปน ไปตามระเบียบสาํ นักนายกรัฐมนตรวี าดวยการพสั ดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ ระเบยี บ
คาํ ส่ัง และแนวทางปฏบิ ัติตามท่ีกรมทีด่ นิ กําหนด ไมท ําใหเกดิ ปญหาเครอ่ื งมอื รังวัดทําแผนที่
ชาํ รุด หรอื สญู หาย รายละเอียดตามหนังสอื ท่ีอางถึง นั้น
บัดน้ี กรมท่ดี นิ ไดร บั แจง จากจังหวัดตา งๆ วาตูเ กบ็ เคร่อื งมอื อปุ กรณก ารรงั วัด
ทําแผนท่ีของสํานักงานทีด่ นิ จงั หวัด / สาขา / สวนแยก ถูกงดั แงะ และมีเคร่อื งมืออุปกรณร ังวัด
สญู หาย จงึ ขอใหส ํานักงานที่ดินจงั หวัด / สาขา / สว นแยก จดั เจา หนาทดี่ ูแลรบั ผดิ ชอบโดยเฉพาะ
และจัดสถานท่ีเก็บเคร่ืองมือรังวัดทําแผนที่ไวในสถานท่ีปลอดภัย หากมีกรณีเชนน้ีเกิดข้ึนอีก
จะถือวาเจาพนักงานท่ีดินจังหวัดและหัวหนาฝายรังวัดของสํานักท่ีดินจังหวัด / สาขา / สวนแยก
ละเลยไมปฏิบัติหนาที่หรือปฏิบัติหนาที่โดยไมใสใจซ่ึงอาจถูกดําเนินการทางวินัยหรือปรับเปลี่ยน
ตําแหนงหนา ทตี่ ามความเหมาะสมได
จึงเรียนมาเพ่ือโปรดทราบ และแจงใหเจาพนักงานที่ดินจังหวัดทราบและ
ถอื ปฏบิ ตั ิโดยเครงครัดตอไป
ขอแสดงความนบั ถือ
(ลงช่ือ) อนุวฒั น เมธีวิบูลวุฒิ
(นายอนุวฒั น เมธีวิบลู วุฒ)ิ
อธบิ ดกี รมทด่ี นิ
สาํ นกั งานคณะกรรมการชางรงั วัดเอกชน
โทร ๐ ๒๑๔๑ ๕๗๔๓ โทรสาร ๐ ๒๑๔๓ ๙๑๑๘
๔๒๑
ท่ี มท ๐๕๐๙ / ว ๕๔๙ (สาํ เนา)
สํานักงานคณะกรรมการชา งรังวดั เอกชน กรมท่ดี นิ
ศนู ยร าชการเฉลิมพระเกยี รติ ๘๐ พรรษาฯ
อาคารรัฐประศาสนภักดี ถนนแจง วฒั นะ
แขวงทงุ สองหอ ง เขตหลกั ส่ี กรุงเทพฯ ๑๐๒๑๐
๘ พฤษภาคม ๒๕๕๕
เร่อื ง การทําการรงั วัดในพื้นท่ที ี่กําหนดใหทาํ การรังวัดแบบแผนทช่ี ้นั หน่งึ
เรยี น ผูจัดการสํานกั งานชา งรงั วัดเอกชน
อา งถึง หนังสือท่ี มท ๐๕๐๙/ว ๑๐๘๓ ลงวันที่ ๒๐ กันยายน ๒๕๕๔ เรือ่ ง การทาํ การรงั วดั ในพื้นท่ี
ที่กาํ หนดใหท ําการรังวัดแบบแผนท่ีชน้ั หนึง่
ตามหนงั สือทอี่ า งถึง สํานกั งานคณะกรรมการชางรงั วดั เอกชน ไดส ง รายชือ่
จังหวดั ทอ่ี ธบิ ดีกรมทดี่ ินกาํ หนดใหทําการรังวัดโดยวธิ แี ผนทีช่ น้ั หนึ่ง จาํ นวน ๕๖ จังหวดั หาก
สํานักงานชา งรงั วัดเอกชน จะทําการรงั วดั ในพื้นท่ที ีไ่ ดก าํ หนดเปนแผนทีช่ ั้นหนึง่ ตองรังวัดดว ย
กลองสํารวจแบบประมวลผลรวมหรือกลองธิโอโดไลทและเคร่ืองมือวัดระยะท่ีไดขึ้นทะเบียนกับ
สํานักงานคณะกรรมการชา งรงั วดั เอกชน และหนงั สือรบั รองท่ียงั ไมห มดอายุเทาน้นั
สํานักงานคณะกรรมการชางรังวัดเอกชน ขอแจงใหทราบวาหากสํานักงาน
ชางรังวัดเอกชนที่มีความประสงคจะทําการรังวัดในพ้ืนท่ีท่ีไดกําหนดเปนแผนที่ช้ันหน่ึงที่ยังไมมี
เครอ่ื งมอื รังวดั ประเภทกลอ งสาํ รวจแบบประมวลผลรวม สามารถนํากลอ งดงั กลา วมาขึน้ ทะเบียน
กับนายทะเบียน และตองไดร บั หนงั สอื รับรองจากสํานักงานคณะกรรมการชางรงั วดั เอกชนแลว
จึงจะสามารถนาํ ไปใชร ังวัดในบรเิ วณท่ีเปน พ้นื ทแี่ ผนที่ชั้นหน่ึงได
จงึ เรียนมาเพื่อโปรดทราบ
ขอแสดงความนับถือ
(ลงช่อื ) ชลวทิ ย เทพาศกั ดิ์
(นายชลวิทย เทพาศักดิ์)
ผูอาํ นวยการสาํ นกั งานคณะกรรมการชางรงั วัดเอกชน
ฝา ยสง เสริมการรงั วัดเอกชน
โทร ๐ ๒๑๔๑ ๕๗๔๔
โทรสาร ๐ ๒๑๔๓ ๙๑๑๘
๔๒๒
ที่ มท ๐๕๐๙ / ว ๑๓๗๘๙ (สาํ เนา)
กรมที่ดนิ
ศนู ยร าชการเฉลมิ พระเกยี รติ ๘๐ พรรษาฯ
อาคารรฐั ประศาสนภักดี ถนนแจงวัฒนะ
แขวงทุงสองหอง เขตหลักส่ี กรุงเทพฯ ๑๐๒๑๐
๑๖ พฤษภาคม ๒๕๕๕
เรือ่ ง การปฏิบตั ิงานชา งรงั วดั เอกชนในพื้นท่แี ผนท่ีชนั้ หนงึ่
เรยี น ผูวา ราชการจงั หวัดทุกจังหวดั
สิ่งที่สง มาดว ย บัญชีรายช่ือสํานกั งานชา งรงั วดั เอกชนทไี่ มม ีกลอ งสาํ รวจแบบประมวลผลรวม
ดว ยกฎกระทรวง ฉบับท่ี ๖ (พ.ศ. ๒๔๙๗) ออกตามความในพระราชบัญญัติ
ใหใชประมวลกฎหมายท่ีดนิ พ.ศ. ๒๔๙๗ ขอ ๒ ไดกําหนดวา “ท่ีดนิ ในแผนท่ีระวางออกโฉนดท่ดี นิ
ซ่ึงทําการรังวัดเพ่ือออกโฉนดที่ดินไวแลวโดยวิธีแผนที่ชั้นหน่ึง หรือโดยแผนที่ชั้นสอง เมื่อมี
ความจําเปนตอ งรังวดั ใหม ใหทาํ การรงั วัดโดยมมี าตรฐานเทาเดมิ หรือดีกวา ” และกฎกระทรวง
ฉบบั ท่ี ๔๙ (พ.ศ.๒๕๔๔) ออกตามความในพระราชบญั ญตั ใิ หใ ชป ระมวลกฎหมายทด่ี นิ พ.ศ.๒๔๙๗
ไดก าํ หนดวา “แผนท่ชี ั้นหนึ่ง กระทําโดยการใชก ลองธโิ อโดไลทและเคร่ืองมอื วดั ระยะโยงยึด
หลกั เขตวดั งามมมุ ภาคของทิศ หรอื ใชกลอ งสาํ รวจแบบประมวลผล หรอื การรงั วดั ดว ยเครือ่ งรบั
สัญญาณดาวเทียมหรือดวยเคร่ืองมือสํารวจประเภทอื่นท่ีมีความละเอียดถูกตองไมตํ่ากวาเกณฑ
มาตรฐานทก่ี รมทด่ี นิ กําหนด โดยคํานวณเปนคา พกิ ดั ฉากสืบเนือ่ งจากหมดุ หลกั ฐานแผนทขี่ อง
กรมทดี่ นิ และคาํ นวณพน้ื ทีโ่ ดยวธิ คี ณิตศาสตรจากคา พกิ ัดฉากของแตล ะมมุ เขต” ดงั น้ัน เมอ่ื จะ
ทาํ การรงั วัดในพนื้ ท่ที ีเ่ ปน แผนที่ช้นั หนึง่ จะตอ งใชกลองดังกลา วขา งตน
กรมท่ีดนิ พจิ ารณาแลวเห็นวา เพ่ือเปน การปองกนั มใิ หเ กิดปญหากรณสี ํานกั งาน
ชา งรงั วดั เอกชนรงั วดั ในพน้ื ทท่ี ไ่ี ดก าํ หนดเปน แผนทช่ี น้ั หนง่ึ แลว ไมม กี ลอ งสาํ รวจแบบประมวลผลรวม
จงึ ขอสง รายชอ่ื สาํ นกั งานชา งรงั วดั เอกชนทไ่ี มม กี ลอ งสาํ รวจแบบประมวลผลรวม มาเพอ่ื ใหจ งั หวดั
โปรดสั่งสํานักงานที่ดินใชเปนขอมูลตรวจสอบ หากสํานักงานชางรังวัดเอกชนใด จะทําการรงั วดั
ในพ้ืนที่ท่ีไดกําหนดเปนแผนท่ีช้ันหน่ึงจะตองรังวัดดวยกลองสํารวจแบบประมวลผลรวม
หรือกลองธิโอโดไลทพรอมเครื่องมือวัดระยะ ท่ีไดข้ึนทะเบียนกับสํานักงานคณะกรรมการ
ชา งรงั วัดเอกชน และหนงั สอื รบั รองเคร่ืองมอื รังวดั ที่ไดรับจากสาํ นักงานคณะกรรมการชา งรงั วดั
เอกชนทยี่ ังไมห มดอายเุ ทานั้น
จึงเรียนมาเพื่อโปรดทราบ และใหเจาหนาที่ผูท่ีเก่ียวของทราบและถือปฏิบัติ
ตอไป ขอแสดงความนบั ถอื
(ลงชอื่ ) บญุ เชิด คดิ เหน็
(นายบุญเชดิ คิดเหน็ )
อธบิ ดกี รมทีด่ นิ
สาํ นักงานคณะกรรมการชางรงั วัดเอกชน โทร ๐ ๒๑๔๑ ๕๗๔๔ โทรสาร ๐ ๒๑๔๓ ๙๑๑๘
๔๒๓
บญั ชีรายช่ือจงั หวัดที่ไดประกาศใหเ ปนพนื้ ทีท่ าํ การรงั วัดโดยวิธีแผนทช่ี ั้นหนง่ึ
ลาํ ดับที่ ชอื่ จังหวัด ลําดบั ที่ ชอื่ จงั หวัด
๑. ๐๑ จงั หวดั กระบี่ ๒๙. ๓๗ จังหวดั พจิ ิตร
๒. ๐๒ จงั หวดั กาญจนบุรี ๓๐. ๓๘ จังหวัดเพชรบุรี
๓. ๐๕ จังหวดั ขอนแกน ๓๑. ๔๐ จังหวดั แพร
๔. ๐๖ จงั หวดั จันทบุรี ๓๒. ๔๑ จงั หวัดภเู ก็ต
๕. ๐๗ จงั หวดั ฉะเชิงเทรา ๓๓. ๔๔ จังหวัดยะลา
๖. ๐๘ จงั หวัดชลบรุ ี ๓๔. ๔๕ จังหวัดระนอง
๗. ๐๙ จังหวัดชยั ภูมิ ๓๕. ๔๖ จังหวดั ระยอง
๘. ๑๑ จงั หวดั ชมุ พร ๓๖. ๔๗ จังหวดั ราชบรุ ี
๙. ๑๒ จังหวัดเชียงราย ๓๗. ๔๙ จังหวดั ลพบุรี
๑๐. ๑๓ จงั หวดั เชียงใหม ๓๘. ๕๐ จงั หวัดเลย
๑๑. ๑๔ จงั หวดั ตรัง ๓๙. ๕๒ จงั หวัดลําพนู
๑๒. ๑๕ จังหวัดตราด ๔๐. ๕๓ จงั หวัดศรีสะเกษ
๑๓. ๑๖ จงั หวดั ตาก ๔๑. ๕๔ จังหวดั สกลนคร
๑๔. ๑๘ จังหวัดนครนายก ๔๒. ๕๕ จงั หวัดสตูล
๑๕. ๑๙ จังหวดั นครปฐม ๔๓. ๕๖ จังหวัดสมุทรปราการ
๑๖. ๒๑ จงั หวดั นครราชสมี า ๔๔. ๕๗ จงั หวัดสมทุ รสงคราม
๑๗. ๒๒ จังหวัดนครศรีธรรมราช ๔๕. ๕๙ จงั หวัดสระบุรี
๑๘. ๒๔ จังหวัดนนทบุรี ๔๖. ๖๐ จังหวดั สุพรรณบุรี
๑๙. ๒๕ จังหวดั นราธิวาส ๔๗. ๖๑ จังหวดั สุราษฎรธานี
๒๐. ๒๘ จงั หวดั ปทุมธานี ๔๘. ๖๒ จงั หวดั สรุ ินทร
๒๑. ๒๙ จังหวัดปต ตานี ๔๙. ๖๓ จงั หวัดสุโขทยั
๒๒. ๓๐ จงั หวัดประจวบคีรขี นั ธ ๕๐. ๖๔ จังหวัดสงขลา
๒๓. ๓๑ จงั หวดั ปราจีนบรุ ี ๕๑. ๖๕ จังหวดั สิงหบุรี
๒๔. ๓๒ จงั หวดั พงั งา ๕๒. ๖๖ จงั หวัดหนองคาย
๒๕. ๓๓ จังหวดั พทั ลุง ๕๓. ๖๗ จงั หวัดอา งทอง
๒๖. ๓๔ กรุงเทพมหานคร ๕๔. ๗๕ จังหวดั พะเยา
๒๗. ๓๕ จังหวัดพระนครศรอี ยธุ ยา ๕๕. ๗๖ จังหวัดมุกดาหาร
๒๘. ๓๖ จงั หวดั พษิ ณโุ ลก ๕๖. ๗๗ จังหวดั สระแกว
๔๒๔
ที่ มท ๐๕๐๙ / ว ๑๙๙๕๘ (สําเนา)
กรมทีด่ นิ
ศูนยร าชการเฉลิมพระเกยี รติ ๘๐ พรรษาฯ
อาคารรัฐประศาสนภักดี ถนนแจง วัฒนะ
แขวงทงุ สองหอง เขตหลักสี่ กรุงเทพฯ ๑๐๒๑๐
๑๘ กรกฎาคม ๒๕๕๕
เรื่อง ซกั ซอ มความเขาใจเครอื่ งมือวดั ระยะอเิ ลก็ ทรอนิกส
เรียน ผูวา ราชการจงั หวดั ทุกจังหวัด
อา งถงึ หนงั สือกรมท่ดี ิน ท่ี มท ๐๕๐๙ / ว ๑๓๗๘๙ ลงวันที่ ๑๖ พฤษภาคม ๒๕๕๕
ตามท่ีกรมท่ีดินไดสงรายช่ือสํานักงานชางรังวัดเอกชนท่ีไมมีกลองสํารวจแบบ
ประมวลผลรวม เพือ่ ใหสํานักงานท่ีดนิ ใชเปน ขอ มูลตรวจสอบ หากสาํ นักงานชางรังวดั เอกชนใด
จะทําการรังวัดในพื้นท่ีท่ีไดกําหนดเปนแผนที่ช้ันหนึ่งจะตองรังวัดดวยกลองสํารวจแบบประมวล
ผลรวมหรือกลองธิโอโดไลทพรอมเครื่องมือวัดระยะท่ีไดขึ้นทะเบียนกับสํานักงานคณะกรรมการ
ชางรังวัดเอกชนและหนังสือรับรองเคร่ืองมือรังวัดที่ไดรับรองจากสํานักงานคณะกรรมการ
ชางรงั วัดเอกชนท่ยี งั ไมหมดอายุ นน้ั
กรมท่ีดนิ ขอซกั ซอ มความเขา ใจวาเคร่ืองมือวัดระยะดังกลา ว หมายถึงเครอ่ื งมอื
วดั ระยะอเิ ลก็ ทรอนกิ สซ่ึงแสดงคาท่วี ดั ไดเ ปนตวั เลขบนจอภาพ วัดระยะไดล ะเอียดถึงเซนตเิ มตร
หรือดกี วา ตามระเบยี บกรมทด่ี นิ วา ดวยการรังวดั และทาํ แผนท่ีเพอื่ เก็บรายละเอียดแปลงท่ีดนิ
โดยวิธีแผนท่ชี ั้นหนึง่ ในระบบพกิ ดั ฉาก ยู ที เอม็ พ.ศ. ๒๕๔๒
จึงเรียนมาเพ่ือโปรดทราบ และใหเจาหนาท่ีผูท่ีเก่ียวของทราบและถือปฏิบัติ
ตอ ไป
ขอแสดงความนับถือ
(ลงชื่อ) บุญเชิด คิดเห็น
(นายบญุ เชดิ คิดเห็น)
อธบิ ดกี รมทีด่ นิ
สาํ นักงานคณะกรรมการชา งรังวัดเอกชน
โทร ๐ ๒๑๔๑ ๕๗๔๖
โทรสาร ๐ ๒๑๔๓ ๙๑๑๘
๔๒๕
ที่ มท ๐๕๐๙ / ว ๙๔๓ (สําเนา)
สาํ นกั งานคณะกรรมการชา งรงั วัดเอกชน กรมทีด่ ิน
ศนู ยราชการเฉลิมพระเกียรติ ๘๐ พรรษาฯ
อาคารรฐั ประศาสนภักดี ถนนแจงวฒั นะ
แขวงทงุ สองหอ ง เขตหลักสี่ กรุงเทพฯ ๑๐๒๑๐
๓๑ กรกฎาคม ๒๕๕๕
เรือ่ ง ซกั ซอ มความเขาใจเครอื่ งมือวดั ระยะอเิ ลก็ ทรอนกิ ส
เรียน ผจู ดั การสาํ นักงานชา งรงั วดั เอกชน
อา งถงึ หนงั สอื สาํ นกั งานคณะกรรมการชา งรงั วดั เอกชน ที่ มท ๐๕๐๙ / ว ๕๔๙ ลงวนั ท่ี ๘
พฤษภาคม ๒๕๕๕
ตามหนังสอื ท่อี า งถึง สาํ นกั งานคณะกรรมการชา งรังวัดเอกชนไดแ จง ใหทราบวา
หากสํานักงานชางรังวัดเอกชนจะทําการรังวัดในพ้ืนที่ท่ีไดกําหนดเปนแผนที่ช้ันหน่ึงตองรังวัดดวย
กลองสํารวจแบบประมวลผลรวมหรอื กลอ งธโิ อโดไลท และเคร่อื งมอื วัดระยะที่ไดข้ึนทะเบยี นกบั
สํานกั งานคณะกรรมการชางรงั วดั เอกชน และหนงั สอื รบั รองที่ยงั ไมหมดอายุ น้นั
สํานักงานคณะกรรมการชางรังวัดเอกชนขอซักซอมความเขาใจวาเครื่องมือวัด
ระยะดงั กลา ว หมายถงึ เครือ่ งวัดระยะอิเล็กทรอนิกสซ ่งึ แสดงคา ท่ีวัดไดเ ปน ตัวเลขบนจอภาพ
วดั ระยะไดละเอียดถึงเซนตเิ มตรหรือดกี วา ตามระเบยี บกรมทด่ี นิ วา ดวยการรงั วัดและทําแผนท่ี
เพอื่ เก็บรายละเอยี ดแปลงทีด่ ิน โดยวธิ ีแผนท่ีช้นั หน่งึ ในระบบพิกดั ฉาก ยู ที เอม็ พ.ศ.๒๕๔๒
จึงเรยี นมาเพอ่ื ทราบ
ขอแสดงความนบั ถอื
(ลงชอื่ ) วิรัช ภูมพิ ทิ ักษก ุล
(นายวิรชั ภูมพิ ทิ ักษก ลุ )
เจา พนักงานที่ดนิ จงั หวดั ขอนแกน สาขาภเู วยี ง รักษาราชการแทน
ผอู าํ นวยการสาํ นักงานคณะกรรมการชา งรงั วดั เอกชน
ฝายสงเสริมการรังวดั เอกชน
โทร ๐ ๒๑๔๑ ๕๗๔๘
โทรสาร ๐ ๒๑๔๓ ๙๑๑๘
๔๒๖
บญั ชีรายชือ่ หนงั สือเวียน ระเบียบ และคําสัง่ ตา งๆ
สํานักจดั การท่ีดนิ ของรฐั
ประจําป พ.ศ. ๒๕๕๕
๑. เลขท่ีหนงั สอื เวยี น ชือ่ เร่ือง หนา
ลําดับที่ ระเบยี บ คําสง่ั
๒. ลงวนั เดอื น ป
๑. ดว นทีส่ ดุ
ที่ มท ๐๕๑๑.๔ / ว ๕๕๑๐ โครงการสาํ รวจการลงระวางแผนทีแ่ ละแผนท่ี ๔๒๙
ลว. ๒๐ ก.พ.๕๕ รูปแปลงท่ดี ินในทดี่ ินของรัฐ
๒. ดว นทสี่ ดุ
ท่ี มท ๐๕๑๑.๔ / ว ๒๑๘๓ มาตรการแกไ ขปญ หาการออกหนงั สือสาํ คญั ๔๓๑
ลว. ๑๗ พ.ค. ๕๕ สาํ หรับท่ีหลวง กรณผี ทู ม่ี หี นา ท่ดี ูแลรกั ษา
ทสี่ าธารณประโยชนไมส ามารถนาํ ชแี้ นวเขต
ทด่ี ินได
๓. ดวนทีส่ ดุ
ที่ มท ๐๕๑๑.๔ / ว ๓๙๖๘ การดแู ลรกั ษาและคมุ ครองปอ งกนั ทดี่ ิน ๔๓๔
ลว. ๒๔ ส.ค. ๕๕ อันเปน สาธารณสมบตั ิของแผน ดนิ สําหรบั
พลเมอื งใชรวมกนั
๔. ที่ มท ๐๕๑๑.๓ / ว ๓๒๗๘๒ แนวทางปฏบิ ตั เิ ก่ยี วกับการขออนญุ าต ๔๓๖
ลว. ๑๙ พ.ย. ๕๕ ดูดทราย
๕. ดวนทส่ี ดุ
ท่ี มท ๐๕๑๑.๒ / ว ๕๘๒๕ การดําเนนิ การของคณะกรรมการบูรณาการ ๔๔๐
ลว. ๑๔ ธ.ค. ๕๕ การบริหารจดั การท่ีดินเชิงระบบ (กบช.)
๖. ดว นท่ีสดุ
ที่ มท ๐๕๑๑.๔ / ว ๓๕๙๔๕ โครงการบริหารจดั การการใชป ระโยชนในทด่ี นิ ๔๔๒
ลว. ๒๔ ธ.ค. ๕๕ สาธารณประโยชนทม่ี ีการบุกรกุ เพื่อขจดั
ความยากจนและพฒั นาชนบท (โครงการ
จัดทีด่ ินของรัฐ ขจดั ความยากจน)
ปง บประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๖
๔๒๗
๔๒๘
ดว นทีส่ ดุ (สําเนา)
ท่ี มท ๐๕๑๑.๔ / ว ๕๕๑๐
กรมทีด่ นิ
ศนู ยราชการเฉลมิ พระเกยี รติ ๘๐ พรรษาฯ
อาคารรฐั ประศาสนภักดี ถนนแจง วัฒนะ
แขวงทงุ สองหอ ง เขตหลักสี่ กรุงเทพฯ ๑๐๒๑๐
๒๐ กมุ ภาพนั ธ ๒๕๕๕
เรื่อง โครงการสาํ รวจการลงระวางแผนทแ่ี ละแผนทีร่ ปู แปลงที่ดินในทด่ี นิ ของรฐั
เรียน ผวู าราชการจงั หวัดทกุ จังหวัด
อา งถงึ หนังสือกรมทดี่ ิน ที่ มท ๐๕๑๑.๔ / ว ๑๔๙๘๒ ลงวันท่ี ๑๑ มิถนุ ายน ๒๕๕๑
ส่ิงทส่ี งมาดว ย ๑. ตัวอยา งบญั ชสี าํ รวจขอ มูลท่ีดนิ ของรัฐที่ไดอ อกหนงั สือสําคัญสําหรับทีห่ ลวงแลว
๒. คาํ แนะนาํ และแนวทางการดาํ เนินงาน
๓. ขอ มูลท่ีดินของรฐั (CD)
ตามหนังสือที่อางถึงกรมที่ดินไดจัดทําแผนงานบริหารโครงการสํารวจการ
ลงระวางแผนท่ีและแผนที่รปู แปลงทด่ี นิ ในท่ดี นิ ของรัฐ โดยใหจังหวัดสาํ รวจขอมลู แผนที่รปู แปลง
ท่ีดินของรัฐที่ไดออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวงแลว เพ่ือนําแผนท่ีรูปแปลงท่ีดินดังกลาว
ลงทีห่ มายในระวางแผนทีร่ ะบบพกิ ดั ฉาก U.T.M. มาตราสว น ๑ : ๔๐๐๐ ใหค รบถวน เปนไปตาม
มาตรฐานเดียวกันตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยมาตรฐานระวางแผนที่และแผนท่ี
รูปแปลงทด่ี ินของรัฐ พ.ศ. ๒๕๕๐ ซ่งึ กาํ หนดใหสวนราชการซง่ึ มีหนาที่ในการจดั ทาํ แผนทีแ่ สดง
แนวเขตที่ดินของรัฐดําเนินการปรับระวางแผนท่ีและแผนท่ีรูปแปลงท่ีดินในที่ดินของรัฐใหเปนไป
ตามมาตรฐานที่กําหนด นน้ั
กรมที่ดินขอเรียนวา ไดตรวจสอบ รวบรวมขอมูลท่ีดินของรัฐท่ีไดมีการออก
หนังสอื สําคัญสาํ หรับทีห่ ลวงแลว ปรากฏวา มีบางจงั หวัดยงั มิไดนาํ สงหนงั สือสาํ คัญสาํ หรบั
ที่หลวง (ส.ธ.๑) ฉบับเกบ็ ไว ณ กรมทดี่ นิ ตามระเบียบกรมทดี่ นิ วาดว ยการออกหนังสอื สาํ คญั
สาํ หรบั ทีห่ ลวง พ.ศ. ๒๕๑๗ ขอ ๑๘ ใหก รมท่ีดนิ เพ่อื นาํ เขา ฐานขอ มูล หรอื นาํ สงแตม ขี อมูล
บางสวนไมถูกตอง ครบถว น และบางสวนซํ้าซอนกนั สง ผลใหฐ านขอ มลู ท่ีดนิ ของรัฐของกรมที่ดิน
ไมถกู ตอ ง ครบถวน ตรงกันกับขอมลู ท่ีดินของรฐั ของสาํ นักงานทีด่ นิ จังหวัด ดังน้ัน เพือ่ ใหขอมูล
ดงั กลาวถูกตอ ง ครบถว นเปนปจ จุบนั และเปนมาตรฐานเดยี วกัน ตามนัยระเบยี บสํานักนายก
รฐั มนตรดี ังกลา ว จงึ ขอใหจ ังหวดั ดาํ เนินการ ดงั น้ี
๔๒๙
๑. ใหจ งั หวัดสํารวจและจดั สง หนงั สือสาํ คญั สาํ หรับทีห่ ลวง (ส.ธ.๑) ฉบบั เก็บไว
ณ กรมท่ดี นิ ตามระเบียบกรมท่ีดนิ วาดว ยการออกหนังสือสําคัญสาํ หรบั ทหี่ ลวง พ.ศ. ๒๕๑๗
ขอ ๑๘ ใหค รบถว น
๒. ใหจังหวัดตรวจสอบและปรับปรุงขอมูลท่ีดินของรัฐ ตามบัญชีขอมูลที่ดิน
ของรัฐรายละเอยี ดปรากฏตาม แผน บนั ทึกขอมลู (CD) หากพบขอ มูลที่ดินของรฐั ไมถ กู ตอ งให
ดําเนินการใหถูกตองครบถวน กรณีท่ีมีขอมูลที่ดินของรัฐเพ่ิมข้ึนใหแจงขอมูลเพิ่มเติมใหเปน
ปจจุบนั ตอจากลําดบั สดุ ทา ยของขอมลู ทีม่ อี ยเู ดิมลงในแผน บันทกึ ขอ มลู (CD) โดยนับขอมลู ณ
วันที่ ๒๙ กมุ ภาพนั ธ ๒๕๕๕ ในการรายงานดังกลาว
เม่ือไดด าํ เนินการ ตามขอ ๑. และขอ ๒. แลว ใหจัดสงเอกสารหลักฐานท่ี
เก่ียวขอ ง ไดแ ก สาํ เนาระวางแผนท่รี ะบบพิกัดฉาก U.T.M. มาตราสวน ๑ : ๔๐๐๐ บรเิ วณ
รูปแปลงหนงั สือสําคญั สาํ หรับท่หี ลวงท่ีไดดาํ เนินการ โดยระบตุ าํ แหนง ทตี่ งั้ ช่ือระวาง เลขที่ดนิ
แสดงพกิ ัดสวนยอยในระวางแผนทร่ี ะบบพิกดั ฉาก U.T.M. เพอื่ ประกอบการพิจารณาในการลง
ขอ มลู ทดี่ นิ ของรัฐใหเ ปน มาตรฐานเดยี วกนั ตามนัยระเบยี บสาํ นักนายกรฐั มนตรี วา ดวยมาตรฐาน
ระวางแผนทแ่ี ละแผนทรี่ ูปแปลงทด่ี นิ ในท่ีดินของรัฐ พ.ศ. ๒๕๕๐ พรอมรายงานสรปุ ขอมูลทีด่ นิ
ของรัฐ ทถี่ ูกตอ ง ครบถว น เปน ปจ จุบัน เพ่อื ประกอบการดาํ เนนิ งาน ทงั้ นใ้ี หจ งั หวัดดําเนินการให
แลวเสรจ็ และรายงานใหก รมทด่ี นิ ทราบ ภายในวนั ท่ี ๓๐ เมษายน ๒๕๕๕
จึงเรียนมาเพอ่ื โปรดทราบและพิจารณาดาํ เนนิ การตอ ไป
ขอแสดงความนบั ถือ
(ลงช่ือ) อนุวัฒน เมธีวิบลู วฒุ ิ
(นายอนวุ ัฒน เมธวี ิบลู วุฒ)ิ
อธบิ ดกี รมที่ดนิ
สํานกั จัดการทีด่ นิ ของรัฐ
โทร. ๐ ๒๑๔๑ ๕๘๔๔ - ๔๗
โทรสาร ๐ ๒๑๔๓ ๙๑๐๗
๔๓๐
ดวนที่สดุ (สาํ เนา)
ท่ี มท ๐๕๑๑.๔ / ว ๒๑๘๓
กระทรวงมหาดไทย
ถนนอัษฎางค กรงุ เทพมหานคร ๑๐๒๐๐
๑๗ พฤษภาคม ๒๕๕๕
เรอื่ ง มาตรการแกไ ขปญหาการออกหนังสอื สาํ คญั สําหรบั ท่ีหลวง กรณผี ทู มี่ หี นาทด่ี แู ลรักษา
ท่ีสาธารณประโยชน ไมส ามารถนําชีแ้ นวเขตที่ดนิ ได
เรียน ผวู า ราชการจังหวดั ทุกจังหวดั
ส่งิ ท่สี งมาดว ย ๑. สาํ เนารายงานการประชมุ ผตู รวจราชการกระทรวงมหาดไทย คร้งั ท่ี ๒/๒๕๕๕
เมอื่ วนั ท่ี ๒๘ กมุ ภาพันธ ๒๕๕๕ จาํ นวน ๑ ชดุ
๒. ตวั อยางบัญชีสาํ รวจขอ มลู จํานวน ๒ ฉบบั
ดวยสํานักงานผตู รวจราชการกระทรวงมหาดไทย ไดจ ัดใหม ีการประชุมผูตรวจ
ราชการกระทรวงมหาดไทย คร้ังที่ ๒/๒๕๕๕ เม่ือวันที่ ๒๘ กมุ ภาพนั ธ ๒๕๕๕ ซ่งึ ที่ประชมุ ได
พิจารณา เรื่อง โครงการรังวดั จัดทาํ แผนท่ีเพอื่ แสดงแนวเขตท่ีดินของรัฐ โดยกลาวถึงปญหาและ
อปุ สรรคของการออกหนงั สอื สาํ คญั สาํ หรบั ท่หี ลวง กรณผี มู อี าํ นาจหนา ทใี่ นการดูแลรกั ษาท่ีดินอัน
เปนสาธารณสมบัติของแผน ดนิ สาํ หรับพลเมืองใชร ว มกัน ตามมาตรา ๑๒๒ แหงพระราชบญั ญตั ิ
ลักษณะปกครองทองที่ พระพุทธศกั ราช ๒๔๕๗ ซ่ึงแกไ ขเพมิ่ เตมิ โดยพระราชบัญญัติลักษณะ
ปกครองทองที่ (ฉบับท่ี ๑๑) พ.ศ. ๒๕๕๑ ประกอบดวย นายอาํ เภอและองคก รปกครองสวน
ทอ งถิ่นไมสามารถนําชแ้ี นวเขตได และ/หรอื กรณเี จาพนักงานทดี่ ินจงั หวัดไดม กี ารประสานงาน
ไปแลว แตผ มู อี าํ นาจหนา ท่ีในการดูแลรักษามิไดด าํ เนินการใดๆ โดยไมแ จง เหตผุ ลใหทราบซง่ึ
เปนสาเหตุประการหนึ่งท่ีมีผลใหที่สาธารณประโยชนถูกบุกรุกและไมสามารถดําเนินการออก
หนังสือสาํ คัญสําหรับทีห่ ลวงได รายละเอยี ดปรากฏตามสงิ่ ท่สี ง มาดว ย ๑.
กระทรวงมหาดไทยพิจารณาแลว เพื่อใหการแกไขปญหาดังกลาวบังเกิดผล
อยางเปนรูปธรรม จึงขอใหจงั หวดั ดาํ เนนิ การ ดังน้ี
๑. สั่งกําชบั เจา พนักงานที่ดนิ จงั หวดั และเจา พนกั งานท่ดี นิ จงั หวัดสาขาใหค วาม
สําคัญเก่ียวกับการประสานงานกับนายอําเภอและองคกรปกครองสวนทองถ่ินในเร่ืองท่ีเก่ียวของ
กบั การออกหนงั สือสาํ คัญสาํ หรบั ทห่ี ลวง ทง้ั แบบเปน ทางการและไมเ ปน ทางการ
๒. สํารวจขอมูลจํานวนงานคางประเภทการออกหนังสือสําคัญสําหรับท่ีหลวง
กรณีผมู ีอาํ นาจหนาทีใ่ นการดูแลรักษาทด่ี นิ สาธารณประโยชน ไมสามารถนําชี้แนวเขตทด่ี นิ ได
๔๓๑
และ/หรอื กรณเี จา พนกั งานท่ดี ินไดม กี ารประสานงานไปแลว แตผ มู ีอาํ นาจหนา ทใ่ี นการดูแล
รกั ษาก็ไมม กี ารดาํ เนินการใดๆ โดยไมแจง เหตผุ ลใหทราบ ตามตวั อยา งบัญชสี าํ รวจฯ ทสี่ งมา
พรอมนี้เสร็จแลวแจงผลใหกรมที่ดินทราบเพื่อจะไดประสานงานไปยังกรมการปกครองและ
กรมสงเสริมการปกครองทองถ่ินเพ่ือกําชับเจาหนาท่ีผูเก่ียวของไดใหความสําคัญเกี่ยวกับเรื่อง
ตอไป
จงึ เรียนมาเพ่ือโปรดทราบ และสัง่ ใหเ จาหนาทท่ี ราบและถือปฏิบตั ติ อไป
ขอแสดงความนบั ถอื
(ลงช่ือ) สรุ พล พงษท ดั ศริ ิกุล
(นายสุรพล พงษท ดั ศริ กิ ลุ )
รองปลดั กระทรวงมหาดไทย ปฏิบัตริ าชการแทน
ปลัดกระทรวงมหาดไทย
กรมท่ดี นิ
สํานักจดั การท่ีดนิ ของรฐั
โทร. ๐ ๒๑๔๑ ๕๘๔๔ – ๔๗
โทรสาร. ๐ ๒๑๔๓ ๙๑๐๗
๔๓๒
บัญชสี ํารวจที่สาธารณประโยชนท ย่ี งั ไมอ อกหนังสอื สาํ คญั สาํ หรบั ทีห่ ลวง
ของจังหวดั ....................
ทตี่ ง้ั มีทะเบียน การประกาศ
ท่สี าธารณะ สงวนหวงหาม
ท่ี ชื่อแปลงท่สี าธารณประโยชน หรอื ไม เนื้อท่ี สภาพ วัน/เดือน/ป เหตุท่ไี มสามารถ หมายเหตุ
การใชประโยชน นําช้ีแนวเขตได
หมูท ี่ ตําบล อาํ เภอ มี ไมม ี
๔๓๓
ดวนทส่ี ดุ (สําเนา)
ท่ี มท ๐๕๑๑.๔ / ว ๓๙๖๘
กระทรวงมหาดไทย
ถนนอษั ฎางค กรุงเทพมหานคร ๑๐๒๐๐
๒๔ สิงหาคม ๒๕๕๕
เร่อื ง การดูแลรักษาและคุมครองปองกนั ทด่ี นิ อันเปน สาธารณสมบัตขิ องแผน ดินสําหรับ
พลเมืองใชรวมกนั
เรียน ผวู าราชการจังหวัดทุกจงั หวดั
อางถงึ หนงั สือกรมการปกครอง ดวนมาก ท่ี มท ๐๓๑๐.๑ / ว ๑๖๔๐๔ ลงวนั ท่ี ๑๓ กรกฎาคม
๒๕๕๕
ตามหนังสือท่ีอางถึง กรมการปกครองไดแจงจังหวัดเพื่อสั่งการใหนายอําเภอ
และองคกรปกครองสวนทองถ่ินซึ่งเปนผูมีอํานาจหนาท่ีในการดูแลรักษาและคุมครองปองกัน
ท่ีดินอนั เปนสาธารณสมบัตขิ องแผนดินสาํ หรับพลเมืองใชร วมกนั ตามพระราชบญั ญัติลักษณะ
ปกครองทองที่ พระพทุ ธศกั ราช ๒๔๕๗ ซ่ึงแกไ ขเพม่ิ เตมิ โดยพระราชบญั ญัติลกั ษณะปกครอง
ทอ งท่ี (ฉบบั ท่ี ๑๑) พ.ศ. ๒๕๕๑ ดาํ เนนิ การสาํ รวจตรวจสอบจดั ทาํ ขอ มลู เกย่ี วกบั ทส่ี าธารณประโยชน
ดังกลาวเพ่ือดําเนินการตามโครงการพัฒนาระบบฐานขอมูลที่สาธารณประโยชนในระบบ
สารสนเทศของกรมการปกครอง เพ่ือใหการดูแลรักษาและคุม ครองปอ งกันท่ดี ินอนั เปนสาธารณ-
สมบตั ิของแผนดนิ ไดเ ปนไปดวยความเรยี บรอยและมปี ระสิทธิภาพ ความละเอียดแจง แลว น้ัน
กระทรวงมหาดไทยพิจารณาแลวเหน็ วา การดําเนนิ การจัดทําฐานขอมูลเกีย่ วกับ
ท่ีดินสาธารณสมบัติของแผนดินซึ่งอยูในความดูแลของกระทรวงมหาดไทยมีความสําคัญและ
จาํ เปน ซึง่ ขอ มลู ดงั กลาวสวนหน่ึงเก็บรกั ษาไวท ส่ี าํ นักงานทดี่ ินทองท่ี ประกอบกับในกรณีที่มี
ราษฎรเขา ครอบครองทาํ ประโยชนใ นทด่ี นิ อนั เปน สาธารณสมบตั ขิ องแผน ดนิ สาํ หรบั พลเมอื งใชร ว มกนั
รัฐบาลไดม ีนโยบายในการแกไ ขปญ หาเรอ่ื งทด่ี ินทํากนิ กระทรวงมหาดไทยจงึ ไดดําเนนิ การตาม
นโยบายโดยใหจ งั หวดั ดาํ เนนิ การตามระเบยี บกระทรวงมหาดไทย วา ดว ยการอนญุ าตใหป ระชาชน
ใชป ระโยชนใ นท่ีดนิ ของรัฐ พ.ศ. ๒๕๔๗ ซง่ึ ไดด ําเนินการมาตงั้ แต พ.ศ. ๒๕๔๗ เปน ตน มาจนถงึ
ปจจุบัน สามารถจัดท่ดี ินใหแ กประชานไดจํานวน ๘๐,๓๒๘ แปลง ๖๖,๘๕๔ ครัวเรือน เน้อื ท่ี
ประมาณ ๓๐๖,๒๒๗ ไร สงผลใหประชาชนทอี่ ยอู าศยั ในท่ดี นิ ของรฐั สามารถอยอู าศัยและ
ทํากินไดอยางถูกตองตามกฎหมายเปนการจัดระเบียบการถือครองท่ีดินอยางหน่ึง อีกท้ัง
ยงั เปนการปองกนั ไมใ หมีการบกุ รุกเพ่ิมเติม ดงั นั้น เพอ่ื ใหเ กดิ การบรู ณาการรว มกนั ระหวา ง
๔๓๔
หนว ยงานตางๆ ในสงั กัดกระทรวงมหาดไทยในการแกไขปญ หาเกยี่ วกบั ทดี่ ินดงั กลาว จงึ ขอให
จงั หวดั ดําเนินการ ดังนี้
๑. แจงและกําชับใหเจาพนักงานที่ดินจังหวัด เจาพนักงานท่ีดินจังหวัด
สาขา เจาพนกั งานที่ดนิ หัวหนา สวนแยก และเจา พนักงานที่ดินอาํ เภอในทองที่ ใหความรว มมือ
และสนับสนุนการดําเนินการของอําเภอและองคกรปกครองสวนทองถิ่นในการสํารวจขอมูลที่
สาธารณประโยชน ตามโครงการพฒั นาระบบฐานขอมลู ท่ีสาธารณประโยชนในระบบสารสนเทศ
ของกรมการปกครองดังกลา ว ตามหนงั สือกรมการปกครอง ดว นมาก ท่ี มท ๐๓๑๐.๑/ว ๑๖๔๐๔
ลงวนั ท่ี ๑๓ กรกฎาคม ๒๕๕๕
๒. รวบรวมผลการสํารวจแปลงที่ดินสาธารณประโยชนท่ีมีการบุกรุกตามท่ี
อําเภอและองคกรปกครองสวนทองถ่ินไดดําเนินการไว จัดสงใหกรมที่ดินภายในวันท่ี ๓๐
กันยายน ๒๕๕๕ เพ่ือใชเปนขอมูลในการจัดทําโครงการบริหารจัดการการใชประโยชนใน
ท่ีสาธารณประโยชนท ี่มกี ารบกุ รุก เพอื่ ขจัดความยากจนและพัฒนาชนบท (โครงการจัดทด่ี ิน
ของรฐั ขจัดความยากจน) เพือ่ แกไ ขปญ หาเรอื่ งที่ดนิ ทาํ กินใหกบั ประชาชนตอไป
จึงเรียนมาเพอ่ื ทราบและสั่งใหเจาหนาทที่ ราบและถอื ปฏบิ ตั ิตอ ไป
ขอแสดงความนับถอื
(ลงช่อื ) สุรพล พงษทัดศิริกลุ
(นายสุรพล พงษท ดั ศริ กิ ุล)
รองปลัดกระทรวงมหาดไทย ปฏบิ ตั ริ าชการแทน
ปลัดกระทรวงมหาดไทย
กรมทดี่ ิน
สาํ นักจดั การทด่ี นิ ของรฐั
โทร. ๐ ๒๑๔๑ ๕๘๔๔ – ๔๗
โทรสาร. ๐ ๒๑๔๓ ๙๑๐๗
๔๓๕
ท่ี มท ๐๕๑๑.๓ / ว ๓๒๗๘๒ (สาํ เนา)
กรมทด่ี นิ
ศนู ยราชการเฉลิมพระเกียรติ ๘๐ พรรษาฯ
อาคารรฐั ประศาสนภักดี ถนนแจงวัฒนะ
แขวงทุง สองหอ ง เขตหลักส่ี กรุงเทพฯ ๑๐๒๑๐
๑๙ พฤศจิกายน ๒๕๕๕
เรอ่ื ง แนวทางปฏบิ ัติเก่ียวกบั การขออนญุ าตดดู ทราย
เรยี น ผูวาราชการจงั หวัดทกุ จังหวดั
สง่ิ ทสี่ ง มาดว ย สาํ เนาบันทึกสํานกั งานคณะกรรมการกฤษฎกี า เร่อื งเสรจ็ ที่ ๑๒๑ / ๒๕๕๕
ดวยกรมปา ไมไดมหี นงั สอื ที่ ทส ๑๖๑๐.๒/๕๖๓๖ ลงวันท่ี ๒ เมษายน ๒๕๕๕
แจง ความเห็นของคณะกรรมการกฤษฎีกา เร่ืองเสร็จท่ี ๑๒๑/๒๕๕๕ เร่อื ง การขออนญุ าต
แผว ถางปาในพ้นื ทดี่ ดู ทรายในทด่ี ินของรฐั ซงึ่ มคี วามเห็นสรปุ ไดว า คําวา “ปา ” ตามมาตรา ๔ (๑)
แหงพระราชบญั ญัติปา ไม พุทธศักราช ๒๔๘๔ หมายถงึ ที่ดนิ ท่ียังมไิ ดม ีบุคคลใดไดก รรมสทิ ธห์ิ รือ
ไดส ทิ ธคิ รอบครอง ซึ่งรวมไปถงึ ทดี่ ินรกรางวา งเปลา ที่ชายตลิง่ ภูเขา หว ย หนอง คลอง บงึ บาง
ลําน้าํ ทะเลสาบ เกาะ และทช่ี ายทะเลท่ีเปนท่ีดินของรฐั ดว ย ดังนนั้ การดดู ทราย ในแมน ้ําลําคลอง
ซึ่งเปนปา หากขอเท็จจริงปรากฏวา การเขาไปดําเนินการดูดทรายมีลักษณะเปนการกอสราง
แผว ถาง หรอื เผาปา หรอื กระทําดว ยประการใดๆ อันเปน การทาํ ลายปา หรือเขา ยดึ ถอื หรือ
ครอบครองปา แมการดูดทรายในแมนา้ํ ลาํ คลองจะไดร บั อนญุ าตตามระเบยี บกระทรวงมหาดไทย
วา ดวยการอนุญาตใหดูดทราย พ.ศ. ๒๕๔๖ แลวกต็ าม ก็จะตองขออนญุ าตแผว ถางปาตาม
มาตรา ๕๔ แหงพระราชบัญญตั ิปา ไมฯ ดวย ใหก รมทดี่ นิ ทราบและพจิ ารณาใชเ ปน แนวทาง
ปฏิบัติ รายละเอยี ดปรากฏตามสาํ เนาเอกสารท่ีสงมาพรอ มน้ี
กรมทีด่ นิ ขอเรยี นวา ในการประชมุ คณะกรรมการพิจารณาอนญุ าตใหด ดู ทราย
(กพด.) คร้ังที่ ๒/๒๕๕๕ เมื่อวนั ที่ ๑๐ กรกฎาคม ๒๕๕๕ ท่ีประชุมมีมตใิ หแ จง เวยี นความเห็นของ
คณะกรรมการกฤษฎกี าใหท กุ จงั หวัดทราบและถอื ปฏิบตั ติ ามแนวทางดงั กลาว
จงึ เรยี นมาเพือ่ โปรดทราบและแจง เจาหนาทถ่ี อื เปน แนวทางดาํ เนินการตอไป
ขอแสดงความนบั ถือ
(ลงช่ือ) บุญเชิด คดิ เหน็
(นายบุญเชดิ คดิ เห็น)
อธบิ ดีกรมที่ดนิ
สํานักจดั การทีด่ ินของรัฐ
โทร. ๐ ๒๑๔๑ ๕๘๓๘ โทรสาร ๐ ๒๑๔๓ ๙๑๐๖
๔๓๖
เร่อื งเสรจ็ ท่ี ๑๒๑/๒๕๕๕
บนั ทึกสาํ นกั งานคณะกรรมการกฤษฎกี า
เรอ่ื ง การขออนญุ าตแ_ผ__ว _ถ_า_ง_ป_า_ใ_น_พ__นื้ _ท_ีด่_ูดทรายในทด่ี ินของรัฐ
กรมปาไมไ ดม หี นงั สอื ที่ ทส ๑๖๑๐.๒/๒๒๙๗๔ ลงวนั ที่ ๗ ธันวาคม ๒๕๕๔
ถงึ สํานักงานคณะกรรมการกฤษฎกี า สรปุ ความไดวา กรมปา ไมไดร ับการหารือการขออนญุ าต
ดูดทรายในแมน้ําลําคลองซ่ึงเปนที่ดินของรัฐตามมาตรา ๙ แหงประมวลกฎหมายท่ีดินวา
กอ นทผ่ี ูร ับอนุญาตจะเขาดําเนินการใดๆ ในพื้นที่จะตองขออนญุ าตและไดรับอนุญาตใหทาํ การ
แผวถางปา ตามกฎกระทรวง ฉบับท่ี ๑๖ (พ.ศ. ๒๔๙๘) ออกตามความในพระราชบัญญัติปาไม
พุทธศกั ราช ๒๔๘๔ วาดว ยการแผวถางปากอนหรือไม และหากผูข ออนญุ าตดูดทรายในแมน้าํ
ลาํ คลองตองขออนญุ าตแผว ถางปาดว ยแลว ผูไ ดร บั ใบอนุญาตดดู ทรายไปแลว และใบอนุญาต
ยงั ไมหมดอายุ จะตองดําเนินการอยา งไร
กรมปาไมไดพจิ ารณาจากขอเท็จจริงดังกลา วขางตนแลว เหน็ วา นิยามคาํ วา “ปา ”
ตามมาตรา ๔ (๑) แหง พระราชบัญญตั ิปา ไม พุทธศกั ราช ๒๔๘๔ “หมายความวา ทีด่ ินท่ยี ังมิได
มบี ุคคลไดม าตามกฎหมายท่ีดนิ ” ซ่งึ เมอ่ื พจิ ารณาตามคาํ นิยามดังกลา วแลวจะเหน็ วา การขอ
อนญุ าตดดู ทรายในแมน า้ํ ลาํ คลองจะตอ งดาํ เนนิ การตามนยั มาตรา ๕๔ แหง พระราชบญั ญตั ปิ า ไม
พทุ ธศกั ราช ๒๔๘๔ ดวย แตเน่ืองจากในแมน า้ํ ลาํ คลองยงั มสี ว นราชการอื่นๆ เชน กรมทด่ี นิ
กรมเจาทา และกรมทรพั ยากรทางทะเลและชายฝง ทมี่ อี าํ นาจหนา ทใี่ นการควบคมุ ดูแลพน้ื ท่ี
แมน าํ้ ลําคลอง ดังน้ัน เพื่อไมใ หเ กิดความซา้ํ ซอ นในการควบคุมดแู ลท่ีดินของรฐั และมแี นวทาง
ปฏิบัตทิ ่ถี กู ตอ งชัดเจน จงึ ขอหารือปญหาขอ กฎหมายในประเด็นการขออนญุ าตดูดทรายในแมน ้าํ
ลาํ คลองทีเ่ ปนพืน้ ทีป่ าตามมาตรา ๔ (๑) แหง พระราชบญั ญัติปาไม พุทธศกั ราช ๒๔๘๔ และได
รบั อนุญาตตามมาตรา ๙ แหงประมวลกฎหมายทด่ี นิ หรอื กฎหมายอนื่ แลว จะตอ งดําเนินการ
ตามมาตรา ๕๔ แหงพระราชบัญญตั ปิ าไม พุทธศกั ราช ๒๔๘๔ ดวยหรอื ไม
คณะกรรมการกฤษฎีกา (คณะที่ ๗) ไดพิจารณาขอหารือของกรมปาไม โดยมี
ผูแ ทนกระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ ม (กรมปาไม) เปน ผชู ี้แจงขอ เท็จจรงิ แลว
เห็นวา มาตรา ๔ (๑)๑ แหง พระราชบญั ญตั ปิ าไม พทุ ธศกั ราช ๒๔๘๔ ไดก ําหนดบทนิยามคําวา
_________________________
สง พรอ มหนงั สอื ที่ นร ๐๙๐๑/๑๒๑๑ ลงวนั ที่ ๓๑ มกราคม ๒๕๕๕ ซ่ึงสํานกั งานคณะกรรมการ
กฤษฎกี ามถี ึงสํานักเลขาธกิ ารคณะรัฐมนตรี
๑ มาตรา ๔ ในพระราชบญั ญตั นิ ี้
(๑) “ปา ” หมายความวา ทด่ี ินทย่ี ังมิไดมบี ุคคลไดม าตามกฎหมายทีด่ นิ
ฯลฯ ฯลฯ
๔๓๗
“ปา ” ไววา “ท่ดี นิ ท่ียงั มิไดมบี คุ คลใดไดม าตามกฎหมายที่ดนิ ” และโดยที่มาตรา ๑๒ แหงประมวล
กฎหมายท่ดี นิ บัญญตั ิบทนยิ ามคําวา “ทด่ี ิน” หมายความวา พน้ื ท่ีดินท่ัวไป และใหห มายความ
รวมถึง ภูเขา หว ย หนอง คลอง บงึ บาง ลํานาํ้ ทะเลสาบ เกาะ และท่ชี ายทะเลดวย ซ่งึ จากการ
พจิ ารณาบทนยิ ามดังกลาว คําวา “ทีด่ ิน” นอกจากจะหมายถึงทดี่ ินบนบกอันไดแ กพืน้ ดนิ ทั่วๆ ไป
และภูเขาแลว ยังคลมุ ไปถึงทด่ี ินซ่ึงอยูใตนํ้าดว ย เชน ท่ดี ินท่อี ยูในหวย หนอง คลอง บึง ตางๆ
ซึง่ ตามประมวลกฎหมายท่ีดินไดบญั ญัติรับรองใหบคุ คลสามารถไดมาซ่งึ สิทธิในท่ีดนิ ไดโ ดยการมี
กรรมสทิ ธิห์ รอื สทิ ธคิ รอบครองตามมาตรา ๓๓ ประกอบกบั มาตรา ๔๔ แหงประมวลกฎหมายทดี่ นิ
และหากที่ดนิ ใดมไิ ดตกเปนกรรมสทิ ธข์ิ องบคุ คลหนงึ่ บคุ คลใด มาตรา ๒๕ แหง ประมวลกฎหมาย
ทด่ี นิ ไดบ ญั ญตั ใิ หถ อื เปน ทด่ี นิ ของรฐั ดงั นน้ั เมอ่ื พจิ ารณาบทนยิ ามคาํ วา “ปา ” ตามมาตรา ๔ (๑)๖
แหง พระราชบัญญัติปาไมฯ ประกอบกบั การไดมาซง่ึ ทีด่ ินตามประมวลกฎหมายท่ีดนิ “ปา”
จึงหมายถึงที่ดินที่ยังมิไดมีบุคลใดไดกรรมสิทธ์ิหรือไดสิทธิครอบครอง ซึ่งรวมไปถึงท่ีดินรกราง
วางเปลา ทชี่ ายตลิ่ง ภเู ขา หวย หนอง คลอง บงึ บาง ลํานา้ํ ทะเลสาบ เกาะ และท่ีชายทะเล
ท่ีเปนทดี่ นิ ของรฐั ดวย และแมบทนิยามคําวา “ทด่ี ิน” ตามมาตรา ๑ แหงประมวลกฎหมายท่ดี ิน
มไิ ดบ ัญญตั ไิ วอ ยา งชัดเจนวา ใหห มายความรวมถงึ แมนา้ํ ดว ย แตเ มื่อพจิ ารณาความหมายของ
คําวา “แมน าํ้ ” ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑติ ยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ ซึ่งหมายถึง ลาํ น้ําใหญซึ่ง
เปนทรี่ วมของลาํ ธารทั้งปวง “แมน า้ํ ” จงึ เปนลํานา้ํ ใหญแ ละถอื เปน สว นหน่ึงของความหมายของ
บทนิยามคาํ วา “ทด่ี ิน” ตามประมวลกฎหมายที่ดิน
สาํ หรบั การดดู ทรายในแมน า้ํ ลาํ คลองซง่ึ เปน ปา และอยภู ายใตก ารดแู ลของหนว ยงาน
ของรฐั หลายๆ หนว ยงาน นั้น จะตอ งพจิ ารณาจากขอเท็จจริงวา มกี ารกอสราง แผวถาง หรือ
เผาปาหรอื การกระทําดว ยประการใดๆ อันเปน การทําลายปา ซ่ึงรวมถงึ ทด่ี นิ ทอ่ี ยูในแมน ้าํ ลาํ คลอง
น้ันหรือไม หากมกี ารดําเนนิ การท่มี ลี ักษณะดังกลา วก็จะตอ งไดร ับอนุญาตจากพนกั งานเจาหนาที่
_________________________
๒มาตรา ๑ ในประมวลกฎหมายนี้
“ทด่ี นิ ” หมายความวา พน้ื ที่ดนิ ท่วั ไป และใหหมายความรวมถงึ ภูเขา หวย หนอง คลอง บงึ บาง
ลาํ นาํ้ ทะเลสาบ เกาะ และทช่ี ายทะเลดว ย
“สทิ ธิในที่ดนิ ” หมายความวา กรรมสิทธิ์ และใหหมายความรวมถึงสทิ ธิครอบครองดว ย
ฯลฯ ฯลฯ
๓มาตรา ๓ บคุ คลยอ มมีกรรมสิทธ์ิในที่ดิน ในกรณตี อ ไปน้ี
(๑) ไดมาซ่ึงกรรมสทิ ธิต์ ามบทกฎหมายกอ นวนั ท่ีประมวลกฎหมายนีใ้ ชบ งั คับ หรือไดม าซึง่ โฉนด
ทด่ี นิ ตามบทแหงประมวลกฎหมายนี้
(๒) ไดม าซึง่ กรรมสทิ ธต์ิ ามกฎหมายวาดว ยการจัดท่ดี นิ เพอื่ การครองชีพ หรือกฎหมายอนื่
๔มาตรา ๔ ภายใตบงั คับมาตรา ๖ บุคคลใดไดม าซ่ึงสทิ ธคิ รอบครองในท่ีดิน กอนวันที่ประมวล
กฎหมายน้ใี ชบ ังคับ ใหมสี ิทธคิ รอบครองสืบไปและใหคุมครองตลอดถึงผูร บั โอนดวย
๕มาตรา ๒ ท่ีดนิ ซึง่ มไิ ดตกเปนกรรมสทิ ธข์ิ องบคุ คลหนง่ึ บคุ คลใด ใหถอื วา เปน ของรัฐ
๖ โปรดดเู ชงิ อรรถท่ี ๑, ขางตน
๔๓๘
ตามมาตรา ๕๔๗ แหง พระราชบญั ญัตปิ า ไมฯ และแมการอนุญาตใหดูดทรายในแมนํา้ ลาํ คลอง
จะไดร ับการอนุญาตตามระเบยี บกระทรวงมหาดไทย วาดวยการอนญุ าตใหดดู ทราย พ.ศ. ๒๕๔๖
ทอี่ อกตามความในมาตรา ๙๘ แหง ประมวลกฎหมายทีด่ นิ แลว ก็ตาม แตโ ดยทม่ี าตรา ๙ แหง
ประมวลกฎหมายที่ดนิ ไดบญั ญัตใิ หผ ูซ ่ึงไดร ับอนญุ าตตามประมวลกฎหมายท่ดี นิ จะตอ งปฏิบตั ิ
ตามกฎหมายวา ดว ยเหมอื งแรแ ละการปา ไมด วย ดงั นั้น หากการเขา ดําเนินการดดู ทรายมีการ
กอ สรา ง แผวถาง หรอื เผาปา หรอื กระทําดว ยประการใดๆ อันเปน การทําลายปา หรอื เขายึดถือ
หรอื ครอบครองปากจ็ ะตอ งขออนุญาตแผว ถางปา ตามมาตรา ๕๔๙ แหงพระราชบญั ญตั ิปา ไมฯ
ดวย
(ลงชอื่ ) อัชพร จารจุ ินดา
(นายอัชพร จารุจนิ ดา)
เลขาธิการคณะกรรมการกฤษฎีกา
สํานกั งานคณะกรรมการกฤษฎกี า
มกราคม ๒๕๕๕
_________________________
๗มาตรา ๕๔ หามมใิ หผ ใู ด กอ สราง แผว ถาง หรอื เผาปา หรือกระทําดว ยประการใดๆ อันเปน การ
ทําลายปา หรอื เขายดึ ถือหรอื ครอบครองปาเพ่ือตนเองหรือผอู ื่น เวนแตจะกระทาํ ภายในเขตท่ไี ดจ ําแนกไว
เปน ประเภทเกษตรกรรม และรฐั มนตรไี ดประกาศในราชกจิ จานุเบกษาหรอื โดยไดร บั ใบอนญุ าตจากพนกั งาน
เจา หนา ท่ี
การขออนุญาตและการอนุญาต ใหเปนไปตามหลักเกณฑและเงือ่ นไขทก่ี ําหนดในกฎกระทรวง
๘มาตรา ๙ ภายใตบังคับกฎหมายวาดวยการเหมืองแรและการปาไม ท่ีดนิ ของรัฐนน้ั ถามไิ ด
มสี ทิ ธคิ รอบครอง หรือมิไดร ับอนญุ าตจากพนักงานเจาหนาทแ่ี ลว หา มมใิ หบุคคลใด
(๑) เขาไปยดึ ถอื ครอบครอง รวมตลอดถงึ การกอ สรางหรือเผาปา
(๒) ทาํ ดวยประการใด ใหเปนการทาํ ลาย หรือทําใหเ สอ่ื มสภาพท่ดี นิ ทห่ี นิ ทก่ี รวด หรอื ทท่ี ราย
ในบรเิ วณท่ีรัฐมนตรีประกาศหวงหามในราชกิจจานุเบกษา หรือ
(๓) ทําสงิ่ หนึง่ ส่งิ ใดอันเปน อันตรายแกท รัพยากรในทดี่ ิน
๙โปรดดเู ชิงอรรถ ๗, ขางตน
๔๓๙
ดว นทสี่ ดุ (สาํ เนา)
ท่ี มท ๐๕๑๑.๒ / ว ๕๘๒๕
กระทรวงมหาดไทย
ถนนอษั ฎางค กรงุ เทพฯ ๑๐๒๐๐
๑๔ ธันวาคม ๒๕๕๕
เรอื่ ง การดําเนินการของคณะกรรมการบรู ณาการการบริหารจดั การที่ดินเชงิ ระบบ (กบช.)
เรียน ผวู า ราชการจังหวัดทกุ จงั หวดั
อา งถงึ การประชมุ มอบนโยบายของนายกรฐั มนตรใี หแ กผูว าราชการจงั หวัด (ผานระบบวดี ีทศั น
ทางไกล) เม่อื วันท่ี ๑๑ ตลุ าคม ๒๕๕๕
ตามทน่ี ายกรฐั มนตรไี ดเ ปน ประธานในการประชมุ มอบนโยบายใหแ กผ วู า ราชการ
จังหวดั (ผา นระบบวีดีทัศนทางไกล) เมื่อวนั ท่ี ๑๑ ตลุ าคม ๒๕๕๕ ณ หอ งสีเขียว ตึกไทยคูฟ า
ทาํ เนยี บรฐั บาล ซง่ึ มปี ระเดน็ สาํ คญั ประเดน็ หนง่ึ คอื การใชป ระโยชนจ ากทด่ี นิ โดยมคี ณะกรรมการ
บรู ณาการการบริหารจัดการทีด่ ินเชงิ ระบบ (กบช.) ท่ีแตงตง้ั โดยมตคิ ณะรฐั มนตรี เม่อื วันที่ ๑๕
มกราคม ๒๕๕๕ วนั ท่ี ๓๑ มกราคม ๒๕๕๕ วันที่ ๕ มิถนุ ายน ๒๕๕๕ วนั ท่ี ๒ ตลุ าคม ๒๕๕๕ และ
วันที่ ๒๐ พฤศจิกายน ๒๕๕๕ เพอ่ื บูรณาการการแกไขปญ หาเรอื่ งท่ีดนิ ทํากินทัง้ ประเทศใหเปนไป
ในทิศทางเดียวกนั ตลอดจนเสนอแนวทางในการบรหิ ารจดั การทดี่ นิ อยางเปน ธรรมและลดความ
เหลือ่ มล้ําในการใชประโยชนใ นทดี่ ิน โดยมีรองนายกรัฐมนตรี (รอ ยตํารวจเอก เฉลิม อยบู าํ รุง)
เปนประธานกรรมการ รฐั มนตรีวาการกระทรวงมหาดไทย รัฐมนตรีทเี่ กย่ี วขอ ง เปนกรรมการ
อธิบดีกรมท่ีดนิ เปนกรรมการและเลขานกุ าร และ ผูอ าํ นวยการสํานกั จดั การที่ดินของรัฐ กรมทีด่ ิน
เปน กรรมการและผูชว ยเลขานกุ าร น้ัน
กระทรวงมหาดไทยพจิ ารณาแลว เหน็ วาการดําเนนิ การของ กบช. เปนนโยบาย
เรงดวน ทีส่ ําคญั ของรฐั บาล เพอ่ื มุงแกไ ขปญหาดานที่ดินทาํ กินและทอ่ี ยูอาศัยใหกับประชาชน
ท่ยี ากจนท้งั ประเทศ ซงึ่ ขณะนี้ไดมีการจัดตัง้ ศนู ยปฏิบตั กิ ารท่ดี ินระดบั จังหวัด (ศปท.จ.) เพ่อื
เปน กลไกการดําเนินงานของ กบช. ในระดบั พ้ืนทแี่ ลว โดยมีผวู า ราชการจงั หวัด เปน ประธาน-
อนกุ รรมการ ทาํ หนา ทเี่ ปน เจาภาพหลักหรือเจาของเร่ือง เพือ่ ใหเกดิ การบรู ณาการในทุกหนวยงาน
ตลอดจนเรง รัดตดิ ตามการดาํ เนินการใหเ กดิ ผลเปน รูปธรรม รวมท้ังผลกั ดันใหก ารปฏิบตั ิงานของ
กบช. เกิดการขบั เคล่ือนไปอยา งตอ เนอ่ื ง
จึงขอใหผูวาราชการจังหวัดในฐานะประธานอนุกรรมการศูนยปฏิบัติการท่ีดิน
จังหวดั เขา มามีสว นรวมในการดาํ เนนิ งานอยางจรงิ จงั และกํากบั ดแู ลหนว ยงานตางๆ ใหเ กดิ
๔๔๐
การบูรณาการการบริหารจดั การท่ีดินในพ้นื ทอ่ี ยา งเปน ระบบดว ยตนเอง เพือ่ ใหเ จาหนาท่มี ขี วญั
และกําลงั ใจท่ดี ีในการปฏบิ ตั งิ าน จนสามารถสําเร็จลุลวงเห็นผลเปนรปู ธรรมตอ ไป โดยใหถือเปน
ภารกจิ หลกั ท่ีสําคัญอยา งหน่งึ ของกระทรวงมหาดไทยดว ย ทง้ั นี้ กระทรวงมหาดไทยไดกําชับให
หนว ยงานภายในสงั กัดกระทรวงมหาดไทยทกุ หนว ย ใหการสนับสนุนการดาํ เนินงานของคณะ
กรรมการบูรณาการการบรหิ ารจัดการที่ดนิ เชิงระบบ (กบช.) ในทุกๆ ดา น อยางเต็มกาํ ลงั ความ
สามารถดวยแลว
จงึ เรยี นมาเพอื่ ทราบและดําเนินการตอ ไป
ขอแสดงความนับถอื
(ลงชื่อ) ประภาศ บุญยนิ ดี
(นายประภาศ บญุ ยินดี)
รองปลดั กระทรวงมหาดไทย ปฏบิ ัติราชการแทน
ปลัดกระทรวงมหาดไทย
กรมที่ดนิ
สํานกั จัดการทดี่ นิ ของรฐั
โทร. ๐ ๒๑๔๑ ๕๘๒๘-๒๙ โทรสาร. ๐ ๒๑๔๓ ๙๑๐๓-๔
E-mail : [email protected]
๔๔๑
ดวนทสี่ ุด (สาํ เนา)
ที่ มท ๐๕๑๑.๔ / ว ๓๕๙๔๕
กรมท่ดี ิน
ศูนยราชการเฉลมิ พระเกยี รติ ๘๐ พรรษาฯ
อาคารรฐั ประศาสนภกั ดี ถนนแจงวัฒนะ
แขวงทุง สองหอ ง เขตหลกั ส่ี กรงุ เทพฯ ๑๐๒๑๐
๒๔ ธันวาคม ๒๕๕๕
เรอ่ื ง โครงการบริหารจัดการการใชประโยชนในทีด่ นิ สาธารณประโยชนทมี่ กี ารบกุ รกุ เพื่อขจัด
ความยากจนและพฒั นาชนบท (โครงการจดั ที่ดินของรัฐ ขจดั ความยากจน) ปง บประมาณ
พ.ศ. ๒๕๕๖
เรยี น ผูว าราชการจังหวดั ทกุ จังหวัด
อา งถึง หนงั สอื กระทรวงมหาดไทย ดว นทส่ี ดุ ท่ี มท ๐๕๑๑.๔/ว ๓๘๔๕ ลงวนั ท่ี ๒๐ สงิ หาคม ๒๕๕๕
สิ่งท่สี ง มาดวย รายงานผลการจดั ที่ดินตามโครงการ จํานวน ๑ ฉบับ
ตามหนังสอื ท่อี างถงึ กระทรวงมหาดไทยไดแ จงเวยี นใหจังหวัดคัดเลือกแปลง
ทีด่ นิ สาธารณประโยชนท ่อี ยใู นหลกั เกณฑมาดาํ เนินการจัดทาํ โครงการจัดทด่ี ินของรฐั ขจดั ความ
ยากจน ซง่ึ หากโครงการใดมีความจําเปน ตองดาํ เนนิ การจัดทาํ สาธารณูปโภคขั้นพื้นฐานในการ
กอสรางถนนผิวจราจรลูกรังเกรดบดอัด หรอื ขดุ สระนํา้ ใหพิจารณาเสนอไปพรอ มโครงการพรอ ม
จดั สง เอกสารทเ่ี ก่ียวของใหกรมท่ีดนิ ภายในวนั ที่ ๒๐ ธนั วาคม ๒๕๕๕ เพอ่ื พจิ ารณาจดั สรร
งบประมาณในการดําเนินงานใหจ งั หวดั นัน้
กรมที่ดนิ พจิ ารณาแลว เนอื่ งจากในปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๖ กระทรวง
มหาดไทยไดกําหนดใหการดําเนินการจัดท่ีดินทํากินและที่อยูอาศัยใหแกประชาชนที่ยากจน
ซ่ึงมีกรมที่ดินเปนเจาภาพรับผิดชอบเปนตัวชี้วัดตามนโยบายสําคัญเรงดวนของรัฐบาลใน
ภารกจิ ของกระทรวงมหาดไทย โดยกาํ หนดเปา หมายตัวชี้วัด “จํานวนประชาชนทยี่ ากจน
ไดรบั การจดั ทีด่ นิ ทาํ กินและที่อยอู าศัย” จาํ นวน ๑๑,๐๐๐ ครวั เรือน และรัฐบาลมนี โยบาย
ในการแกไขปญหาภัยแลว เนอ่ื งจากปจจบุ นั มพี ้นื ท่หี ลายจงั หวดั ประสบปญ หาภยั แลง ซ่ึงใน
ปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๖ กรมทดี่ ินไดรับการสนับสนุนงบประมาณในการขุดสระนาํ้ ในแปลง
ท่ีดนิ สาธารณประโยชนที่ไดนํามาดําเนินการจดั ทีด่ นิ ใหแกร าษฎร ดงั นั้น เพือ่ ใหก ารดําเนินการ
เปนไปตามนโยบายของรฐั บาล และบรรลตุ ามเปา หมายที่กระทรวงมหาดไทยกําหนดไว จงึ ขอให
ดําเนินการ ดังนี้
๑. ใหความสําคัญตอการดําเนินการตามโครงการจัดท่ีดินของรัฐ ขจัดความ
ยากจน โดยแจง ใหหนวยงานท่เี กี่ยวของคัดเลือกแปลงทดี่ นิ สาธารณประโยชนท อี่ ยูในหลกั เกณฑ
มาดําเนินการจัดทําโครงการฯและจัดสงโครงการใหกรมที่ดินเพื่อพิจาณาจัดสรรงบประมาณให
๔๔๒
จงั หวดั เสรจ็ แลว ใหร ายงานผลการจดั ทีด่ นิ วา แตละโครงการสามารถดาํ เนนิ การจดั ท่ีดิน
ใหแกร าษฎรไดจ าํ นวนก่แี ปลง/ครัวเรือน/คน ตามสิง่ ทีส่ ง มาดว ยใหกรมท่ดี ินภายในวันท่ี ๒๐
ของทกุ เดอื น เพื่อรายงานกระทรวงมหาดไทยทราบตอ ไป (ครัวเรอื น หมายถึง บุคคลธรรมดา
ท่บี รรลนุ ิตภิ าวะหรอื หัวหนา ครอบครัว อาจเปน บคุ คลเดยี วหรือหลายคนอาศยั อยบู า น
เรือนเดยี วกนั ซ่ึงไดร บั การจัดทด่ี นิ ตามทคี่ รอบครองเพ่ือเปน ที่อยูอาศัยและ/หรอื ทาํ มาหา
เล้ยี งชีพดวยตนเอง)
๒. ประชาสัมพนั ธโครงการจัดทีด่ นิ ของรัฐ ขจัดความยากจน พรอ มสาํ รวจแปลง
ท่ีดินสาธารณประโยชนท่ีสามารถดําเนนิ การขดุ สระนํ้า เพือ่ เปนการแกไ ขปญ หาภัยแลงภายใน
จังหวดั โดยมหี ลักเกณฑ ดงั น้ี
๒.๑ ดําเนินการขุดสระน้ําในพ้ืนท่ีสวนกลางในที่ดินสาธารณประโยชนที่
ประชาชนเลกิ ใชป ระโยชนร ว มกนั แลว ซง่ึ ไดนํามาดาํ เนินการจดั ทด่ี ินใหแกร าษฎรแลว หรืออยู
ระหวางดําเนินการ หรอื คาดวา จะนํามาดําเนนิ การจดั ท่ีดนิ ตามโครงการในปตอๆ ไป
๒.๒ การขดุ สระนา้ํ มีวัตถุประสงคเพื่อใหค วามชว ยเหลือขัน้ พ้ืนฐานแกร าษฎร
ในพื้นทท่ี ี่อยูในโครงการตามความเหมาะสมกับสภาพพื้นที่ โดยสระน้ําดังกลาวจะตอ งสามารถ
กักเกบ็ นาํ้ เพ่ือใหร าษฎรใชใ นการอปุ โภค บริโภค หรอื ทาํ การเกษตรไดอ ยา งถาวร
๒.๓ การขดุ สระนา้ํ มใิ ชเ ปน การขดุ ลอกหนองนา้ํ หรอื ลาํ คลองสาธารณประโยชน
ทม่ี ีอยูเดิม
๒.๔ ใหจัดสงโครงการพรอมแบบแปลนการขุดสระน้ําที่สอดคลองตรงกับ
สภาพพ้ืนที่ที่ขุดสระนํ้าจริง รูปแผนที่ของที่ดินสาธารณประโยชนท่ีแสดงตําแหนงบริเวณท่ีขุด
สระนํ้า และแบบสรุปผลการประมาณราคาคา วัสดุ และคาแรงงานกอสรา ง (แบบ ปร. ๔, ปร. ๕)
ทค่ี าํ นวณราคากลางงานกอ สรางตามมติคณะรฐั มนตรี เมื่อวันที่ ๖ กุมภาพนั ธ ๒๕๕๐
๒.๕ ใหส าํ นักงานทดี่ นิ จงั หวดั เปนผูด าํ เนินการจดั ซ้อื จดั จา ง แตถ าสาํ นักงาน
ท่ดี ินจงั หวดั ไมม ีความพรอ มท่จี ะดําเนินการได ใหท ที่ าํ การปกครองจงั หวัดเปน หนว ยดาํ เนินการ
แทน และแจงกรมทด่ี นิ เพือ่ ประสานงานกรมการปกครองรบั เปนหนว ยเบกิ จา ยแทนกรมท่ดี นิ โดย
ดาํ เนินการตามระเบียบสาํ นกั นายกรัฐมนตรี วา ดว ยการพัสดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ และทแ่ี กไขเพ่ิมเติม
รวมท้ังระเบียบและคาํ สง่ั ตา งๆ ทเ่ี กี่ยวของอยางเครงครัด
จงึ เรยี นมาเพ่ือโปรดทราบและพจิ ารณาดาํ เนินการตอ ไป
ขอแสดงความนับถือ
(ลงช่ือ) ธรรมศกั ดิ์ ชนะ
(นายธรรมศักดิ์ ชนะ)
รองอธบิ ดี ปฏิบตั ริ าชการแทน
อธบิ ดกี รมทดี่ นิ
สาํ นกั จดั การทด่ี นิ ของรัฐ
โทร. ๐ ๒๑๔๑ ๕๘๕๐–๕๑ โทรสาร ๐ ๒๑๔๓ ๙๑๐๘
๔๔๓
แบบรายงานผลการจดั ทด่ี นิ ตามโครงการบรหิ ารจดั การการใชป ระโยชนใ นทด่ี นิ สาธารณประโยชนท ม่ี กี ารบกุ รกุ เพอ่ื ขจดั ความยากจนและพฒั นาชนบท
ปง บประมาณ ๒๕๕๖
แปลง.................................นสล. เลขท.่ี ............................ตาํ บล.............................อําเภอ.............................จงั หวดั .............................
ลําดับที่ ชื่อ – สกุล เลขประจาํ ตวั เขา ทาํ ประโยชน จํานวนเนือ้ ท่ี สภาพการทํา เลขท่ี ส.ย.๑ การทาํ หนังสอื อนญุ าต หมายเหตุ
ประชาชน จํานวน แปลง วนั เรม่ิ ทาํ ไร–งาน–วา ประโยชน ลงวันท่ี ประชาคม เลขท่/ี ลงวันท่ี
แปลง หมายเลข ประโยชน (ผาน/ไมผ า น)
๔๔๔
รวมทั้งส้นิ จํานวนทไ่ี ดร บั การจัดที่ดนิ .....................แปลง จาํ นวน..................ครัวเรือน จาํ นวนคนที่ไดร ับประโยชน...................คน
หมายเหตุ ครวั เรือน หมายถึง บุคคลธรรมดาที่บรรลนุ ิตภิ าวะหรือหวั หนาครอบครัวอาจเปนบคุ คลคนเดียวหรอื หลายคน อาศัยอยบู านเรอื นเดยี วกนั ซ่งึ ไดรับ
การจัดทด่ี นิ ตามทค่ี รอบครองเพ่ือเปน ท่อี ยอู าศัยและ/หรือทาํ มาหาเลีย้ งชพี ดว ยตนเอง
๙๑๔