รวมระเบียบคำสั่ง กรมที่ดิน ประจำปี 2557 (ปี 2557)

(๑) กรณีปิดที่สำ�นักงานเขตหรือท่ีว่าการอำ�เภอหรือกิ่งอำ�เภอท้องท่ี  ให้นำ�ส่งถึง
ผู้อำ�นวยการเขต หรือนายอำ�เภอหรอื ปลัดอำ�เภอผูเ้ ปน็ หัวหน้าประจ�ำ ก่ิงอ�ำ เภอ แลว้ แตก่ รณี
(๒) กรณีปิดท่ีสำ�นักงานเทศบาลหรือท่ีทำ�การองค์การบริหารส่วนตำ�บลท้องที่ให้นำ�
สง่ ถงึ นายกเทศมนตรี หรอื นายกองค์การบริหารส่วนตำ�บล แล้วแตก่ รณี
(๓) กรณีปดิ ท่ีทีท่ ำ�การแขวงหรอื ท่ีท�ำ การก�ำ นนั ทอ้ งที่ ให้น�ำ ส่งถึงก�ำ นนั
(๔) กรณีปิดทท่ี ที่ �ำ การผูใ้ หญ่บา้ นท้องที่ และในบริเวณอสงั หาริมทรัพย์ ใหน้ ำ�ส่งถึง
ผู้ใหญ่บา้ น
(๕) กรณีท้องที่ใดไม่มีกำ�นันและผู้ใหญ่บ้านท้องที่ให้ปิดประกาศเฉพาะในบริเวณ
อสังหาริมทรัพย์  โดยให้พนักงานเจ้าหน้าที่มอบหมายให้เจ้าหน้าที่ของสำ�นักงานท่ีดินคนใด
คนหนง่ึ เปน็ ผูไ้ ปปดิ เม่อื ผปู้ ดิ ไดจ้ ัดการปิดพรอ้ มรายงานการปดิ ประกาศแล้ว ใหเ้ กบ็ หลกั ฐานหรอื
รายงานการปิดประกาศรวมเรื่องไว้
(๖) เฉพาะกรณที ส่ี �ำ นกั งานทด่ี นิ สว่ นแยกหรอื ส�ำ นกั งานทด่ี นิ อ�ำ เภอเปน็ ผดู้ �ำ เนนิ การ
รับคำ�ขอเกี่ยวกับการจดทะเบียนมรดกในความรับผิดชอบ  ซึ่งต้องส่งประกาศไปปิดท่ีสำ�นักงาน
ที่ดนิ ท้องท่ีซ่ึงได้แก่ ส�ำ นกั งานที่ดินจังหวัด หรอื สำ�นกั งานทีด่ ินสาขาแล้ว ใหน้ �ำ ส่งถึงเจ้าพนกั งาน
ทดี่ นิ จังหวดั หรือเจ้าพนักงานทดี่ ินจังหวัดสาขา แลว้ แต่กรณี
กรณีตาม (๓) และ (๔) หากทอ้ งท่ใี ดท่ีผู้ใหญบ่ า้ นได้รับแตง่ ตัง้ เป็นกำ�นัน ให้ก�ำ นนั
รายงานการปิดประกาศทั้งฉบับของผู้ใหญ่บ้านและฉบับของกำ�นันท้องที่ โดยระบใุ หท้ ราบวา่ เป็น
ผใู้ หญบ่ ้านหรือก�ำ นนั หมใู่ ด ตำ�บลใด
การปิดประกาศทส่ี �ำ นักงานท่ดี นิ ซึง่ เป็นผดู้ ำ�เนินการรบั ค�ำ ขอ ใหพ้ นักงานเจ้าหน้าที่
มอบหมายให้เจ้าหน้าท่ีของสำ�นักงานท่ีดินคนใดคนหน่ึงเป็นผู้ปิด  โดยต้องปิดไว้ในที่สำ�หรับ
ปดิ ประกาศ เมือ่ ผู้ปิดไดจ้ ัดการปดิ และรายงานการปดิ ประกาศแลว้ ใหพ้ นักงานเจา้ หนา้ ท่เี ก็บ
หลกั ฐานหรือรายงานการปิดประกาศรวมเร่ืองไว้ ส่วนการปิดประกาศท่ีสถานท่ีอ่นื ๆ เป็นอ�ำ นาจ
หน้าท่ีพนักงานเจา้ หน้าทีข่ องหนว่ ยงานน้นั ๆ เปน็ ผปู้ ดิ และออกหลกั ฐานรายงานการปิดประกาศ
ทั้งน้ี  เม่ือพนักงานเจ้าหน้าที่ได้รับหลักฐานรายงานการปิดประกาศแล้ว  ให้ตรวจสอบด้วยว่า
ผู้ลงนามในรายงานการปิดประกาศเป็นผู้มีอำ�นาจปิดประกาศตามกฎหมายหรือไม่  ในกรณีท่ีมี
ขอ้ สงสัยใหส้ อบถามไปยงั หน่วยงานท่ีปดิ ประกาศนนั้
กรณพี นักงานเจา้ หนา้ ทน่ี ำ�สง่ ประกาศทางไปรษณยี ล์ งทะเบียนตอบรับ เม่อื ลว่ งพน้
ระยะเวลา ๑๕ วัน นบั แต่วันทหี่ นว่ ยงานตามที่กฎหมายก�ำ หนดได้รบั หนงั สอื นำ�ส่งประกาศแลว้
ยังไม่ได้รับรายงานการปิดประกาศหรือได้รับแต่ไม่ครบทุกหน่วยงาน  ให้พนักงานเจ้าหน้าที่มี
หนงั สอื ทวงถามหลกั ฐานรายงานการปดิ ประกาศไปยงั หนว่ ยงานตามทจ่ี ดั สง่ ประกาศแลว้ ยงั ไมไ่ ด้
รบั รายงานการปดิ ประกาศนัน้ โดยให้สอบถามไปด้วยวา่ ได้ดำ�เนนิ การปดิ ประกาศตัง้ แตเ่ ม่ือใด”

๓๙๗

ขอ้ ๙ ใหย้ กเลกิ ความในขอ้ ๒๕ แห่งระเบยี บกรมท่ดี นิ วา่ ด้วยการจดทะเบยี นสทิ ธิ
เกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ซึ่งได้มาโดยทางมรดก  พ.ศ. ๒๕๔๘  ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยระเบียบ
กรมทีด่ นิ ว่าดว้ ยการจดทะเบียนสทิ ธเิ กย่ี วกับอสงั หารมิ ทรพั ย์ซ่งึ ได้มาโดยทางมรดก (ฉบับที่ ๓)
พ.ศ. ๒๕๕๓ และใหใ้ ช้ความต่อไปน้ีแทน
“ข้อ ๒๕ การท�ำ หนังสอื ส่งประกาศใหก้ บั บุคคลท่ผี ้ขู อแจง้ ว่าเป็นทายาท ให้พนกั งาน
เจ้าหน้าทใี่ ชแ้ บบพิมพ์ (ท.ด.๔) เป็นหนงั สือนำ�สง่ ประกาศใหก้ บั ทายาทเฉพาะผมู้ ีสทิ ธิควรไดร้ ับ
มรดกตามที่ปรากฏในบัญชีเครือญาติและมิได้มาด้วยในวันยื่นคำ�ขอทราบเท่าที่จะทำ�ได้เท่านั้น
ในการนใ้ี หพ้ นกั งานเจา้ หนา้ ทเ่ี ปน็ ผจู้ ดั สง่ ประกาศทางไปรษณยี ล์ งทะเบยี นตอบรบั หรอื มอบหมาย
ให้เจ้าหน้าทข่ี องสำ�นกั งานทด่ี นิ ทเี่ ห็นสมควรเปน็ ผู้นำ�ไปส่ง เว้นแตผ่ ขู้ อประสงค์จะน�ำ ส่งประกาศ
ดว้ ยตนเอง ให้บันทึกถอ้ ยคำ�ผ้ขู อและให้ผขู้ อลงนามรบั หนงั สือดงั กล่าวไวเ้ ป็นหลกั ฐาน พร้อมท้ัง
ช้ีแจงให้ผู้ขอทราบด้วยว่าเม่ือส่งประกาศแล้วให้นำ�ใบรับของทายาทนั้นๆ  มามอบต่อพนักงาน
เจ้าหน้าทกี่ อ่ นจดทะเบียน”
ข้อ ๑๐ ใหย้ กเลิกความในขอ้ ๕๒/๓ แหง่ ระเบยี บกรมที่ดนิ วา่ ด้วยการจดทะเบียน
สิทธิเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ซึ่งได้มาโดยทางมรดก  พ.ศ. ๒๕๔๘  ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยระเบียบ
กรมทด่ี นิ ว่าด้วยการจดทะเบียนสิทธเิ ก่ยี วกับอสงั หาริมทรัพยซ์ ึง่ ได้มาโดยทางมรดก (ฉบับท่ี ๓)
พ.ศ. ๒๕๕๓
ข้อ ๑๑ ให้ยกเลิกความในหมวด  ๓  แห่งระเบียบกรมท่ีดิน  ว่าด้วยการจดทะเบียน
สทิ ธิเก่ยี วกบั อสงั หารมิ ทรัพยซ์ ึง่ ไดม้ าโดยทางมรดก พ.ศ. ๒๕๔๘ และให้ใชค้ วามต่อไปนี้แทน


“หมวด ๓
การขอจดทะเบียนลงชื่อผู้จัดการมรดกในทะเบียนสทิ ธิและนิตกิ รรมเกีย่ วกับอสงั หารมิ ทรัพย์
และจดทะเบยี นสทิ ธใิ นอสงั หารมิ ทรพั ยอ์ น่ื__ใ_ห_แ้ _ก_ท่__า_ย_า_ท_ต_า_มมาตรา ๘๒ แหง่ ประมวลกฎหมายทด่ี นิ
ขอ้ ๕๓ เม่ือมีผู้แสดงความประสงค์ขอจดทะเบียนลงชื่อผู้จัดการมรดกในทะเบียน
สทิ ธิและนิตกิ รรมเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ (ท.อ. ๑๓) โดยเป็นอสังหาริมทรพั ยอ์ ื่นไม่รวมกบั ที่ดิน
ให้ย่ืนคำ�ขอพร้อมด้วยหลักฐานอสังหาริมทรัพย์อ่ืนนั้นและหลักฐานการเป็นผู้จัดการมรดกต่อ
พนักงานเจ้าหนา้ ท่ี ใหพ้ นกั งานเจา้ หน้าทต่ี รวจสอบหลักฐานและสอบสวนขอ้ เทจ็ จริงใหเ้ ป็นท่ยี ุติ
ว่า อสงั หาริมทรพั ยอ์ ่นื ที่ขอจดทะเบยี นลงชอ่ื ผจู้ ัดการมรดกเป็นของเจ้ามรดก
ข้อ ๕๔ การจดทะเบียนลงช่ือผู้จัดการมรดกในอสังหาริมทรัพย์อ่ืนไม่รวมกับที่ดิน
ให้พนักงานเจ้าหน้าท่ีจดทะเบียนลงชื่อผู้จัดการมรดกในทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเก่ียวกับ
อสงั หารมิ ทรพั ย์ (ท.อ. ๑๓)

๓๙๘

การจดทะเบียนลงช่ือผู้จัดการมรดกในอสังหาริมทรัพย์อื่นรวมกับท่ีดินตามหนังสือ
แสดงสิทธิในท่ีดิน  ให้พนักงานเจ้าหน้าที่จดทะเบียนลงช่ือผู้จัดการมรดกลงในหนังสือแสดงสิทธิ
ในท่ดี ิน โดยไม่ต้องจดทะเบียนในทะเบียนสทิ ธแิ ละนติ ิกรรมเก่ียวกับอสงั หาริมทรัพย์ (ท.อ. ๑๓)
อกี แต่อย่างใด
ข้อ ๕๕ ในกรณีที่ผู้จัดการมรดกซ่ึงได้มีการจดทะเบียนลงชื่อผู้จัดการมรดกลงใน
ทะเบยี นสิทธแิ ละนิตกิ รรมเกยี่ วกบั อสังหาริมทรพั ย์ (ท.อ. ๑๓) แล้ว ไมว่ ่าเปน็ ผจู้ ดั การมรดกตาม
ค�ำ สง่ั ศาลหรอื ตามพนิ ยั กรรมขอจดทะเบยี นสทิ ธใิ นอสงั หารมิ ทรพั ยอ์ น่ื นน้ั ใหแ้ กท่ ายาท ใหพ้ นกั งาน
เจ้าหน้าที่ดำ�เนินการจดทะเบียนให้ตามคำ�ขอโดยไม่ต้องประกาศตามมาตรา  ๘๑  แห่งประมวล
กฎหมายท่ดี ิน และตามกฎกระทรวง ฉบับที่ ๗ (พ.ศ. ๒๔๙๗) ออกตามความในพระราชบัญญตั ิ
ให้ใช้ประมวลกฎหมายทดี่ นิ พ.ศ.๒๔๙๗
กรณีผู้จัดการมรดกไม่ได้โอนมรดกให้แก่ทายาท  แต่ประสงค์จะทำ�นิติกรรม
ประเภทอื่น  เช่น  ขาย  เป็นต้น  ต้องมีการประกาศการขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมตาม
กฎกระทรวง ฉบับท่ี ๗ (พ.ศ. ๒๔๙๗) ออกตามความในพระราชบัญญตั ิให้ใชป้ ระมวลกฎหมาย
ทด่ี ิน พ.ศ. ๒๔๙๗ กอ่ น
ข้อ ๕๖ กรณีมีผู้ขอหลักฐานเกี่ยวกับการจดทะเบียนลงชื่อผู้จัดการมรดกและโอน
มรดกซึง่ ได้จดทะเบียนลงในทะเบยี นสิทธิและนิติกรรมเกี่ยวกบั อสังหารมิ ทรัพย์ (ท.อ. ๑๓) ให้ผู้ขอ
ยื่นคำ�ขอถ่ายสำ�เนารายการจดทะเบียนในทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์
(ท.อ. ๑๓) และ/หรอื คำ�ขอ (ท.ด. ๙) และ/หรอื แบบบันทึกการสอบสวนขอจดทะเบียนโอนมรดก
(ท.ด. ๘) ใหพ้ นักงานเจ้าหน้าท่ดี ำ�เนนิ การ ดงั นี้
(๑) ทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์  (ท.อ. ๑๓)  ให้ถ่ายสำ�เนา
เฉพาะรายการจดทะเบยี นที่เก่ยี วขอ้ งเทา่ นนั้
(๒) ค�ำ ขอ (ท.ด. ๙) และแบบบนั ทกึ การสอบสวนขอจดทะเบียนโอนมรดก (ท.ด. ๘)
ใหถ้ ่ายสำ�เนาใหป้ รากฏค�ำ ขอและหลกั ฐานการจดทะเบียนของพนักงานเจ้าหนา้ ท่ี
ขอ้ ๕๗ การยน่ื คำ�ขอ การสอบสวน การจดทะเบียน การลงบัญชรี ับท�ำ การและ
การจดั การทรัพย์มรดกของผู้จัดการมรดก ให้น�ำ ความในหมวด ๒ มาใชบ้ ังคับโดยอนโุ ลม”
ขอ้ ๑๒ ให้เพิ่มเติมความต่อไปนี้เป็นหมวด  ๔  แห่งระเบียบกรมที่ดิน  ว่าด้วย
การจดทะเบียนสทิ ธิเก่ยี วกับอสังหาริมทรัพย์ซึง่ ได้มาโดยทางมรดก พ.ศ. ๒๕๔๘

๓๙๙

“หมวด ๔
การเ_ร_ยี _ก_เ_ก_บ็ _ค_่า_ธ__รร_ม__เนยี ม
ขอ้ ๕๘ การจดทะเบียนโอนมรดกเป็นการจดทะเบียนประเภทมีทุนทรัพย์ให้เรียก
เก็บค่าธรรมเนียมตามจำ�นวนราคาประเมินทุนทรัพย์  ส่วนการจดทะเบียนลงชื่อผู้จัดการมรดก
เปล่ียนผู้จัดการมรดก  โอนเปลี่ยนนามผู้จัดการมรดก  เลิกผู้จัดการมรดก  เป็นการจดทะเบียน
ประเภทไม่มีทุนทรัพย์ให้เรียกเก็บค่าธรรมเนียมประเภทไม่มีทุนทรัพย์  ท้ังน้ี  ตามกฎกระทรวง
ซ่งึ ออกตามความในพระราชบัญญัตใิ หใ้ ชป้ ระมวลกฎหมายท่ดี นิ พ.ศ. ๒๔๙๗
ข้อ ๕๙ การจดทะเบียนโอนมรดกบางส่วน  ให้เรียกเก็บค่าธรรมเนียมตามที่ผู้ขอ
ได้แสดงการมีสิทธใิ นบันทึกการสอบสวนฯ (ท.ด. ๘) โดยคิดเฉลยี่ ตามส่วนทข่ี อรบั มรดก”
ประกาศ ณ วนั ท ่ี ๒๔ กุมภาพันธ ์ พ.ศ. ๒๕๕๗
(ลงช่ือ) พนิ จิ หาญพาณิชย์
(นายพนิ ิจ หาญพาณิชย)์
อธิบดกี รมทดี่ นิ

๔๐๐

ตวั อยา่ งหมายเลข ๕ ตามระเบียบฯ ขอ้ ๑๐ (ท.ด. ๘)

แบบบันทกึ การสอบสวนขอจดทะเบียนโอนมรดก
ประเภท..โ..อ..น..ม...ร.ด...ก..เ.ฉ..พ..า..ะ..ส..่ว.น...เ.พ..ยี..ง..บ..า..ง.ส..่ว..น...

ที่ดนิ
} ระวาง..........................................................................ตำ�บล......................................................................................

เลขทด่ี ิน................................................หนา้ ส�ำ รวจ...........................................อ�ำ เภอ................................................
โฉนด
น.ส. ๓ เลขที.่ .......................................................จงั หวดั ....................................................................................
ใบไต่สวน
วันท่.ี .............เดือน................................พุทธศักราช...................

{ } } { } ...............................................................
เลขประจำ�ตัวประชาชน
..................................................น....า....ย......จ............................................................... .................
ขา้ พเจ้า อาย ุ ................. ปี
.................
สญั ชาติ........................................................บิดา/มารดาชือ่ .....................................................................................................
อย่ทู บี่ ้าน/หม่บู ้าน..........................................เลขท่.ี .............ตรอก/ซอย..................................ถนน..........................หมทู่ ่ี.........
ตำ�บล/แขวง.................................อ�ำ เภอ/เขต....................................จงั หวัด..................................หมายเลขโทรศพั ท.์ ...............
ขอใหถ้ อ้ ยคำ�ตอ่ ................................................................................ดงั ตอ่ ไปนี้
ท้งั สองฝ่ายได้ตกลงสญั ญากนั ดงั ตอ่ ไปน้ี
เ ซ มง่ึ ือ่ เป..็น...........ผ๑.ขข...ถู้.อ้อ้...ธ.อื.....ก๑๒ค....ร...... ร. .๒. .ม.ดห..๕.ส..ว้น..๔.ิท.ย.ัง..ธ.๕..ส...ิ์เ...ฉ อื...... พแ......สน.า.....ะ.ดา....ส.ย...ง..ว่..ส...กน. ...ิท..... ...ธ......ิใ....น........ท....... ่ดี........ ิน..... ..แ......ป........ล......ง ......นต. ...ี้.า..เ.มว. ....ล.ห....าล..น..กั....ี้ต..ฐ..ก..า..น.อ. ....ย.......ู่ก....ท.ับ..ใ..ด่ี.บ......นิ.ม.......แร..น. ..ณ.ป...า....ล.ย.บ....ง..ัต...ตห...ร......ม.เ...ลอ...า...ขย...ย ...ทูบ่...เ...ล.ี.่้า.......ขน.........ขเ....ล......้า....ข...ง.....ท..ต.........ี่...น้............น.............ี้......ไ........ด..............้............................ถ.....ต...น.....า....นส..ย.....ญั..ซ.......ง่ึช......ไ...า.ด...ต.....ย้.....ิ ....น่ื .........ม.......ไ...า..ท......พ.....ย.....ร........้อ.........ม...........น..........้ีแ........ล........้ว........
...จแซ...ข่ึง...า...มกว......งนีช....../่อื...า...ตยถ......ำ�ือ......ตบ...ก....ล...ร...ไ.ร....ด....ม....้....ส....จ.....ิท...ะ.....ไ...ธ....ด.ิร์........ข้่ว........อ.ม........ใก....ห.....ับ....พ้............นน........ักา........ย.ง.......า.....ก...น..........เ....จ.ไ.......ด.า้.......ห.้ย........นดึ....เ...ถ้าข......ทอืต......่ีมโ/......ฉหีอ......นำ�น......เด...งัภ...ส...ไอ...วือ.......้ ....เแ....ร....ล.ีย........ะก........ข.ใ.......้าห.....พ....้น........เา....จ....ย....้า.....จ....ต.......ะ......น........ส.�ำ........ง่ม....ห....า........นม.........ังอ.......ส.บ........ือ.ต.......แ....อ่....ส....จพ...ด...งัน...งห...ักส...ว...งทิ...ดั...า...ธ....น....ิใ....นเ.....จ....ท....า้.....ดี่...ห........ินน.........แ้า........ปท........ล.ี่ใ.......น.ง........นว........นัี้ต.........จ่อ........ดไ........ปท.........ะ........เ....บ........ีย.........น................ถ........้า....เ...ไน...ม...อ่ื...ส่...ง...า...จ...ม...า...า...ก...ร...น...ถ...า...น...ย...�ำ......มต......า....
.. ข....อ....ง..น....า....ย......ก.... ข.....้อ........๓......... ....ข.... ้า....พ......เ..จ....้า..ข......อ....ใ ..ห......้ด....�ำ....เ..น....นิ......ก ....า....ร....จ....ด....ท......ะ.. ..เ..บ....ีย....น......ม....ร....ด....ก......ล....ง..ช......ือ่ .................ข......า้.....พ.......เ...จ......า้.........ก......ับ...........ฉ..............แ......ล......ะ.........ต.............เ...ป........็น.......ผ......รู้.....ับ.......ม......ร......ด......ก......เ...ฉ........พ.......า.....ะ....ส......่ว......น......เ...พ........ีย......ง......บ......า....ง......ส......่ว.....น................
โ ดยเหตุผลดงั นี้คอื ....ข..้า..พ..เ.จ..า้..แ..ล..ะ...ฉ.....เ.ป...น็ ..บ..ตุ..ร..ข..อ..ง..เ.จ..า้ .ม...ร..ด..ก...ส..ว่..น....ต.....เ.ป..็น..ห...ล..า.น...เ.จ..า้ ..ม..ร..ด..ก...ด..ัง..ป..ร..า.ก...ฏ..ต..า..ม..บ..ัญ...ช..เี.ค..ร..ือ..ญ...า..ต..หิ ..ล..ัง..แ..บ..บ..บ..ัน...ท..กึ ..น..ี้.
.แ.ล...ะ.ม..ร..ด..ก..ร..า..ย..น..ี้เ.จ..า้..ม..ร..ด..ก..ม..ไิ..ด..ท้ ..ำ�..พ..นิ..ัย...ก..ร.ร..ม..ย..ก...ใ.ห..้แ..ก..ผ่..ใู้..ด....................................................................................................................
ขอ้ ๔. ...ข..้า..พ..เ.จ..้า..ข..อ..ร..ับ..ร..อ..ง.ว..า่...อ..ส..งั..ห..า..ร.ิม...ท..ร..พั ..ย..ท์..่ขี..อ..ร..บั..ม...ร.ด..ก...ต..้ัง.อ..ย..ู่..ห..ม..่ทู...ี่..................ต..�ำ..บ..ล.............................อ..�ำ .เ.ภ...อ..........................จ..ัง..ห..ว..ดั ..........................จ..ร..งิ.
...............................................................................................................................................................................................
ขา้ พเจ้าขอรบั รองวา่ ถอ้ ยค�ำ นเี้ ปน็ ความสตั ยจ์ ริงทุกประการ.



}
(ลงชื่อ)....................................................................
(ลงชื่อ).............................น...า.ย....จ................................ ผูใ้ หถ้ ้อยคำ�
(ลงช่ือ)....................................................................
(ลงชื่อ)...................................................................ผูส้ อบสวน/บันทกึ
ตอ่ หน้า...................................................................พนักงานเจา้ หนา้ ที่

๔๐๑

ท่ี มท ๐๕๑๕.๑ / ว ๕๔๖๐ (สำ�เนา)
กรมท่ีดิน
ศนู ย์ราชการเฉลิมพระเกยี รติ ๘๐ พรรษาฯ
อาคารรัฐประศาสนภกั ดี ถนนแจ้งวัฒนะ
แขวงทุ่งสองหอ้ ง เขตหลกั ส่ี กรุงเทพฯ ๑๐๒๑๐

๘ เมษายน ๒๕๕๗

เรอ่ื ง ระเบียบกรมท่ีดิน ว่าด้วยการจดทะเบยี นสทิ ธเิ กยี่ วกบั อสงั หาริมทรัพย์ซง่ึ ไดม้ าโดยทางมรดก
พ.ศ. ๒๕๔๘ (แก้ไขเพม่ิ เตมิ ถึงปจั จบุ นั (ฉบบั ที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๕๗)
เรียน ผู้ว่าราชการจงั หวดั ทุกจังหวัด
อ้างถงึ หนังสือกรมที่ดิน ด่วนทสี่ ุด ท่ี มท ๐๕๑๕.๑/ว ๒๔๗๐ ลงวนั ท่ี ๒๔​ กมุ ภาพนั ธ์ ๒๕๕๗
ส่ิงทีส่ ่งมาด้วย ระเบียบกรมที่ดิน ว่าด้วยการจดทะเบยี นสทิ ธิเก่ยี วกบั อสังหาริมทรัพยซ์ ึ่งได้มา
โดยทางมรดก พ.ศ. ๒๕๔๘ (แก้ไขเพมิ่ เติมถึงปัจจบุ นั (ฉบับท่ี ๔) พ.ศ. ๒๕๕๗)

ตามหนังสือทอ่ี า้ งถึง กรมทดี่ นิ ไดแ้ จง้ แนวทางปฏบิ ตั แิ ละสง่ ระเบยี บกรมที่ดนิ
ว่าดว้ ยการจดทะเบยี นสิทธิเก่ยี วกบั อสังหารมิ ทรพั ยซ์ ง่ึ ได้มาโดยทางมรดก (ฉบับที่ ๔) พ.ศ.๒๕๕๗
ใหพ้ นกั งานเจา้ หน้าที่ทราบและศึกษาเป็นการล่วงหน้า โดยเมื่อถงึ ก�ำ หนดบังคบั ใชร้ ะเบียบแลว้
(บังคบั ใชต้ งั้ แตว่ นั ท่ี ๑๙ มนี าคม ๒๕๕๗ เป็นตน้ ไป) ใหพ้ นกั งานเจ้าหน้าที่ถือปฏิบัติตามระเบียบ
ดงั กล่าวต่อไป น้ัน
กรมท่ีดินพจิ ารณาแลว้ เห็นวา่ ระเบยี บกรมทด่ี นิ ว่าด้วยการจดทะเบียนสทิ ธ ิ
เกี่ยวกบั อสังหาริมทรพั ย์ซึง่ ได้มาโดยทางมรดก พ.ศ. ๒๕๔๘ มีการแกไ้ ขเพม่ิ เตมิ เพือ่ ให้มีความ
เป็นปัจจุบันและเป็นไปตามกฎหมายที่แก้ไขเพิ่มเติมใหม่ โดยมีการออกเป็นระเบียบกรมที่ดิน
แก้ไขเพ่ิมเติมรวม  ๓​  ครั้ง  ทำ�ให้ในการปฏิบัติงานของพนักงานเจ้าหน้าที่อาจมีปัญหาใน
การปฏิบตั ิงานตามระเบยี บทีแ่ ก้ไขเพิม่ เติมฉบบั ตา่ งๆ ดงั น้นั เพอ่ื ให้เกิดความสะดวก รวดเร็ว และ
พนกั งานเจา้ หนา้ ทส่ี ามารถใชร้ ะเบยี บกรมทด่ี นิ ดงั กลา่ วในการปฏบิ ตั งิ านไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง ครบถว้ น
กรมท่ดี นิ จงึ ไดน้ �ำ ระเบยี บกรมทดี่ ินฯ ทง้ั ๔ ฉบับ มารวมให้เป็นฉบบั เดยี วกัน โดยน�ำ ขอ้ ที่แก้ไขใหม่
มาแทนข้อท่ีถูกยกเลิกไปแล้ว  พร้อมหมายเหตุที่มาของการแก้ไขเพ่ิมเติม  แต่ละข้อว่าแก้ไข
เพิ่มเติมโดยระเบียบกรมท่ีดินฯ  ฉบับใด  ปรากฏรายละเอียดตามระเบียบกรมท่ีดินที่ส่งมาด้วย
ทั้งน้ี  กรมท่ีดินได้นำ�ลงเผยแพร่ในเว็บไซต์ของกรมที่ดิน  และสำ�นักมาตรฐานการทะเบียนท่ีดิน
ดว้ ยแล้ว

๔๐๒

จงึ เรยี นมาเพ่ือโปรดทราบ และแจง้ ให้พนกั งานเจา้ หนา้ ที่ทราบ เพอื่ นำ�ระเบียบ
กรมที่ดินดงั กล่าวไปใช้ในการปฏิบัติงานให้ถูกต้อง และมีประสทิ ธิภาพต่อไป
ขอแสดงความนับถือ
(ลงช่ือ) พนิ ิจ หาญพาณชิ ย์
(นายพนิ ิจ หาญพาณชิ ย)์
อธิบดีกรมทด่ี นิ
ส�ำ นักมาตรฐานการทะเบยี นท่ีดนิ
สว่ นมาตรฐานการจดทะเบียนสทิ ธแิ ละนิตกิ รรม
โทร. ๐ ๒๑๔๑ ๕๗๕๙, ๐ ๒๑๔๑ ๕๗๖๕
โทรสาร ๐ ๒๑๔๓ ๙๑๒๔

๔๐๓

(ส�ำ เนา)
ระเบียบกรมที่ดิน
ว่าดว้ ยการจดทะเบียนสทิ ธิเกยี่ วกับอสงั หารมิ ทรพั ย์ซ่ึงไดม้ าโดยทางมรดก

พ.ศ. ๒๕๔๘
(แก้ไขเพ่ิมเติมถงึ ปจั จุบัน (ฉบบั ที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๕๗)

_______________
โดยที่เห็นเป็นการสมควรปรับปรุงหลักเกณฑ์และวิธีการในการจดทะเบียนสิทธิ
เก่ียวกับอสังหารมิ ทรัพยซ์ ึง่ ได้มาโดยทางมรดก ใหส้ อดคล้องกับหลกั การมาตรา ๘๑ แห่งประมวล
กฎหมายท่ีดิน  ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายท่ีดิน
(ฉบบั ที่ ๙) พ.ศ.๒๕๔๓ และปรบั ปรุงหลักเกณฑแ์ ละวิธกี ารขอจดทะเบยี นลงช่ือผู้จัดการมรดก
ในหนังสือแสดงสิทธิในท่ีดินและขอจดทะเบียนสิทธิในที่ดินให้แก่ทายาทตามมาตรา  ๘๒
แหง่ ประมวลกฎหมายท่ีดิน ไปในคราวเดยี วกัน ทง้ั นี้ เพอ่ื ใหก้ ารปฏิบัติงานของพนกั งานเจา้ หน้าที่
ดำ�เนินไปตามทกี่ ฎหมายก�ำ หนดและเปน็ มาตรฐานเดียวกนั กรมทีด่ นิ จึงวางระเบยี บไวด้ งั ต่อไปน้ี
ข้อ ๑ ระเบียบน้เี รยี กว่า “ระเบียบกรมท่ีดนิ วา่ ด้วยการจดทะเบียนสิทธิเกย่ี วกับ
อสังหารมิ ทรัพย์ ซงึ่ ไดม้ าโดยทางมรดก พ.ศ. ๒๕๔๘”
ขอ้ ๒ ระเบียบน้ใี หใ้ ช้บังคบั ตั้งแต่บัดน้ีเป็นต้นไป
ขอ้ ๓ ให้ยกเลิก
(๑) ค�ำ สง่ั ท่ี ๑๕/๒๔๖๓ ลงวนั ท่ี ๑ ตุลาคม พระพุทธศกั ราช ๒๔๖๓
(๒) ค�ำ สงั่ ที่ ๑๖/๒๔๖๓ ลงวันท่ี ๘ ตลุ าคม พระพทุ ธศักราช ๒๔๖๓
(๓) คำ�สง่ั ท่ี ๒/๒๔๗๕ ลงวันท่ี ๙ สงิ หาคม พุทธศักราช ๒๔๗๕
(๔) ค�ำ สั่งที่ ๑๐/๒๔๗๙ ลงวันที่ ๒๙ กนั ยายน พุทธศักราช ๒๔๗๙
(๕) คำ�สง่ั ท่ี ๔/๒๔๘๘ ลงวันท่ี ๑๕ มถิ ุนายน ๒๔๘๘
(๖) หนังสอื กรมท่ีดนิ ท่ี ๔๖๓๘/๒๔๙๐ ลงวันที่ ๒๒ ธนั วาคม ๒๔๙๐
(๗) คำ�สั่งที่ ๑/๒๔๙๘ ลงวันที่ ๔ มกราคม ๒๔๙๘
(๘) หนงั สือกรมทีด่ ิน ที่ มท ๐๖๐๘/ว ๗๖๗๗ ลงวันท่ี ๑ เมษายน ๒๕๑๓
(๙) หนงั สือกรมที่ดนิ ที่ มท ๐๖๐๘/ว ๒๒๒๗๕ ลงวันที่ ๒๗ กรกฎาคม ๒๕๑๓
(๑๐) หนงั สอื กรมที่ดนิ ท่ี มท ๐๖๐๘/ว ๓๒๕๗๐ ลงวันท่ี ๖ ตุลาคม ๒๕๑๓
___________________________
* ระเบยี บกรมทดี่ นิ วา่ ดว้ ยการจดทะเบยี นสทิ ธเิ กยี่ วกบั อสงั หารมิ ทรพั ยซ์ ง่ึ ไดม้ าโดยทางมรดก (ฉบบั ที่ ๒)

พ.ศ. ๒๕๔๙

** ระเบยี บกรมทด่ี นิ วา่ ดว้ ยการจดทะเบยี นสทิ ธเิ กย่ี วกบั อสงั หารมิ ทรพั ยซ์ ง่ึ ไดม้ าโดยทางมรดก (ฉบบั ท่ี ๓)

พ.ศ. ๒๕๕๓

*** ระเบยี บกรมทด่ี นิ วา่ ดว้ ยการจดทะเบยี นสทิ ธเิ กย่ี วกบั อสงั หารมิ ทรพั ยซ์ งึ่ ไดม้ าโดยทางมรดก (ฉบบั ท่ี ๔)

พ.ศ. ๒๕๕๗

๔๐๔

(๑๑) หนังสือกรมท่ีดนิ ที่ มท ๐๖๐๘/ว ๓๒๕๘๑ ลงวนั ท่ี ๘ ตุลาคม ๒๕๑๔
(๑๒) หนังสือกรมที่ดิน ท่ี มท ๐๖๐๘/ว ๙๒๔๑๘ ลงวันที่ ๑๓ ตลุ าคม ๒๕๑๕
(๑๓) หนังสอื กรมท่ีดิน ที่ มท ๐๖๐๘/ว ๙๓๑๗๙ ลงวนั ท่ี ๑๙ ตลุ าคม ๒๕๑๕
(๑๔) ระเบยี บกรมทด่ี นิ วา่ ดว้ ยการจดทะเบยี นสทิ ธเิ กย่ี วกบั อสงั หารมิ ทรพั ยซ์ ง่ึ ไดม้ า
โดยทางมรดก พ.ศ. ๒๕๑๖ ลงวนั ที่ ๒๙ มนี าคม ๒๕๑๖
(๑๕) หนังสอื กรมที่ดิน ท่ี มท ๐๖๐๘/ว ๙๓๔๙ ลงวนั ท่ี ๙ เมษายน ๒๕๑๖
(๑๖) หนงั สือกรมทด่ี ิน ที่ มท ๐๖๐๘/ว ๑๘๕๕๖ ลงวนั ที่ ๑๕ สิงหาคม ๒๕๑๖
(๑๗) หนงั สือกรมทด่ี ิน ท่ี มท ๐๖๐๘/ว ๓๑๔๑๑ ลงวนั ที่ ๒๗ กนั ยายน ๒๕๑๖
(๑๘) หนังสือกรมท่ดี นิ ท่ี มท ๐๖๐๘/ว ๓๑๕๙๗ ลงวนั ท่ี ๑ ตลุ าคม ๒๕๑๖
(๑๙) หนงั สือกรมที่ดิน ที่ มท ๐๖๐๘/ว ๔๙๘๖ ลงวันที่ ๑๘ มีนาคม ๒๕๑๗
(๒๐) หนังสอื กรมทด่ี นิ ที่ มท ๐๖๐๘/ว ๗๐๔๗ ลงวันท่ี ๒๔ เมษายน ๒๕๑๗
(๒๑) หนงั สอื กรมที่ดนิ ที่ มท ๐๖๑๒/๑/ว ๐๒๑๖๖๕ ลงวนั ที่ ๒๐ สงิ หาคม ๒๕๑๘
(๒๒) หนงั สอื กรมทด่ี ิน ที่ มท ๐๖๐๖/ว ๒๒๖๖ ลงวันที่ ๒ กมุ ภาพนั ธ์ ๒๕๒๐
(๒๓) หนังสือกรมทดี่ นิ ท่ี มท ๐๖๑๒/๑/ว ๑๐๕๗๕ ลงวันที่ ๒๓ พฤษภาคม ๒๕๒๐
(๒๔) หนงั สอื กรมที่ดิน ที่ มท ๐๖๑๒/๑/ว ๑๖๓๑๕ ลงวันท่ี ๑๘ สิงหาคม ๒๕๒๑
(๒๕) หนังสอื กรมที่ดนิ ที่ มท ๐๖๑๒/๑/ว ๑๐๕๑๖ ลงวันท่ี ๓๑ พฤษภาคม ๒๕๒๒
(๒๖) หนงั สอื กรมที่ดนิ ที่ มท ๐๖๑๒/๑/ว ๑๖๐๖๕ ลงวันที่ ๒ สิงหาคม ๒๕๒๒
(๒๗) หนังสอื กรมที่ดนิ ท่ี มท ๐๖๑๒/๑/ว ๔๒๑๐ ลงวนั ที่ ๑๖ กุมภาพันธ์ ๒๕๒๖
(๒๘) หนังสือกรมที่ดนิ ที่ มท ๐๗๐๘/ว ๕๐๘๕ ลงวันที่ ๘ มีนาคม ๒๕๒๗
(๒๙) หนงั สอื กรมทด่ี ิน ที่ มท ๐๗๐๘/ว ๖๕๗๘ ลงวันท่ี ๒๓ มนี าคม ๒๕๒๗
(๓๐) หนังสือกรมท่ดี ิน ที่ มท ๐๗๐๘/ว ๑๐๗๕๗ ลงวนั ท่ี ๑๘ พฤษภาคม ๒๕๒๗
(๓๑) หนงั สือกรมทด่ี นิ ท่ี มท ๐๖๑๐/ว ๓๐๐๓๘ ลงวนั ที่ ๒๘ พฤศจิกายน ๒๕๓๘
(๓๒) หนังสือกรมที่ดนิ ที่ มท ๐๖๑๐/ว ๒๘๐๐๒ ลงวนั ท่ี ๒๒ ตุลาคม ๒๕๓๙
(๓๓) ระเบยี บกรมทด่ี นิ วา่ ดว้ ยการจดทะเบยี นสทิ ธเิ กย่ี วกบั อสงั หารมิ ทรพั ยซ์ ง่ึ ไดม้ า
โดยทางมรดก (ฉบบั ท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๓๙ ลงวนั ที่ ๒๕ พฤศจกิ ายน ๒๕๓๙
(๓๔) หนังสือกรมทด่ี นิ ที่ มท ๐๗๑๐/ว ๒๔๕๕๔ ลงวนั ท่ี ๑๔ สิงหาคม ๒๕๔๐
(๓๕) หนงั สือกรมทีด่ ิน ท่ี มท ๐๗๑๐/ว ๐๙๗๘๔ ลงวันที่ ๒๓ มนี าคม ๒๕๔๓
(๓๖) หนังสอื กรมทดี่ ิน ดว่ นมาก ท่ี มท ๐๗๑๐/ว ๑๒๘๑๗ ลงวันที่ ๒๗ เมษายน
๒๕๔๓
(๓๗) หนังสอื กรมท่ีดนิ ท่ี มท ๐๗๒๘/ว ๐๖๕๑๒ ลงวันที่ ๑๒ มีนาคม ๒๕๔๔
(๓๘) หนงั สือกรมทดี่ นิ ที่ มท ๐๗๒๘/ว ๑๖๑๓๓ ลงวันท่ี ๓๐ พฤษภาคม ๒๕๔๕
** (๓๙) หนงั สือกรมท่ีดิน ที่ มท ๐๗๑๐/ว ๐๔๘๔๒ ลงวันท่ี ๑๒ กมุ ภาพนั ธ์ ๒๕๔๒
_ _ _ _ _ _ _ _ _ *_*_ (_๔__๐_)_ _ห_น_งั _ส_อื__ก_ร_ม_ท_่ีดิน ที่ มท ๐๕๑๕/ว ๔๐๑๑๙ ลงวันที่ ๒๘ ธันวาคม ๒๕๔๘
** ข้อ ๓ (๓๙) และ (๔๐) เพ่มิ โดยระเบียบกรมท่ีดิน วา่ ดว้ ยการจดทะเบียนสทิ ธเิ ก่ยี วกับ

อสงั หาริมทรพั ย ์ ซ่ึงได้มาโดยทางมรดก (ฉบบั ที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๕๓

๔๐๕

บรรดาระเบียบ ข้อกำ�หนด หรือคำ�สัง่ อ่ืนใดทก่ี ำ�หนดไวแ้ ล้วในระเบยี บน้ี หรือซ่ึงขดั
หรือแย้งกบั ระเบียบน้ใี หใ้ ช้ระเบียบนี้แทน
ข้อ ๔ ใหผ้ อู้ �ำ นวยการส�ำ นกั มาตรฐานการทะเบยี นทด่ี นิ เปน็ ผรู้ กั ษาการตามระเบยี บน้ี

หมวด ๑
การจดทะเบยี นสิทธิเกี่ยวกับอสงั หาริมทรพั ยซ์ ึ่งได้มาโดยทางมรดก

ตามมาตรา ๘๑__แ_ห__่ง_ป_ร_ะ_ม_ว_ล_กฎหมายท่ีดนิ
สว่ นท่ี ๑

การย่ืนค_�ำ _ข_อ__แ_ล_ะ_ก_า_ร_ส_อบสวน
*** ขอ้ ๕ เมื่อมีผู้แสดงความประสงค์ขอให้พนักงานเจ้าหน้าที่จดทะเบียนสิทธิเกี่ยวกับ
อสังหาริมทรัพย์ซึ่งได้มาโดยทางมรดก ให้ผู้นั้นยื่นคำ�ขอตามแบบ ท.ด. ๑ สำ�หรับที่ดินที่มี
โฉนดทีด่ นิ หรือมีใบไต่สวน หรือแบบ ท.ด. ๑ ก สำ�หรับทดี่ นิ ทไ่ี มม่ ีโฉนดท่ดี นิ และอสังหาริมทรพั ย์
อย่างอื่น  พร้อมหลักฐานสำ�หรับที่ดินหรือหนังสือแสดงสิทธิในท่ีดินหรือหลักฐานเก่ียวกับ
อสังหาริมทรพั ย์อื่น และหลักฐานในการได้รับมรดกต่อพนกั งานเจา้ หน้าท่ี
*** ข้อ ๖ ให้พนักงานเจ้าหน้าที่ตรวจชื่อเจ้ามรดกในหลักฐานสำ�หรับท่ีดินหรือหนังสือ
แสดงสิทธิในท่ีดินหรือหลักฐานเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์อื่นและหลักฐานในการได้รับมรดก
พร้อมทั้งให้สอบสวนเก่ียวกับที่ต้ังของที่ดินหรือหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินหรือหลักฐานเกี่ยวกับ
อสงั หารมิ ทรพั ย์อื่น วา่ ตง้ั อยู่หมูท่ ี่ ต�ำ บล อำ�เภอ และจงั หวดั ใด
เมอ่ื สอบสวนพยานหลกั ฐานแลว้ เหน็ วา่ ถกู ตอ้ ง ใหบ้ นั ทกึ ลงในค�ำ ขอจดทะเบยี นสทิ ธิ
และนิตกิ รรม และการสอบสวนสิทธิในท่ดี นิ (ท.ด. ๑ หรือ ท.ด. ๑ ก) และแบบบันทกึ การสอบสวน
ขอจดทะเบียนโอนมรดก (ท.ด. ๘) ดงั นี้
(๑) อสังหาริมทรัพย์ใดมีชื่อเจ้ามรดกคนเดียวและมีทายาทซึ่งมีสิทธิรับมรดก
คนเดียว เชน่ ทีด่ ินมีชอ่ื ก. เป็นเจ้าของ ก. ตาย มบี ตุ รคนเดียว คอื จ. เปน็ ตน้
(๒) อสังหาริมทรัพย์ใดมีชื่อเจ้ามรดกคนเดียวและมีทายาทซึ่งมีสิทธิรับมรดก
หลายคน เชน่ ท่ีดินมีช่ือ ก. เป็นเจา้ ของ ก. ตาย มบี ตุ รหลายคน คอื จ. ฉ. ช. และ ญ. ภรรยา
เป็นตน้
(๓) อสังหาริมทรัพย์ใดมีชื่อเจ้ามรดกหลายคนแต่มีทายาทซ่ึงมีสิทธิรับมรดก
คนเดียว เชน่ ท่ีดนิ มชี อ่ื ก. สามีและ ข. ภรรยาเปน็ เจา้ ของ ก. และ ข. ตาย มีบุตรคนเดยี ว คือ จ.
เ_ป_น็__ต_น้ ______________________
*** ข้อ ๕ และขอ้ ๖ แก้ไขเพม่ิ โดยระเบียบกรมที่ดนิ วา่ ด้วยการจดทะเบียนสทิ ธเิ กี่ยวกับ

อสงั หารมิ ทรัพย ์ ซงึ่ ได้มาโดยทางมรดก (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๕๗

๔๐๖

(๔) อสังหาริมทรัพย์ใดมีชื่อเจ้ามรดกหลายคนและมีทายาทซ่ึงมีสิทธิรับมรดก
หลายคน ซง่ึ ทายาทหลายคนนนั้ ตา่ งก็เปน็ ผู้มสี ทิ ธริ บั มรดกของเจา้ มรดกร่วมกนั เชน่ ทีด่ ินมีชื่อ ก.
สามแี ละ ข. ภรรยา ก. และ ข. ตาย มบี ตุ รหลายคน คอื จ. ฉ. และ ช. เปน็ ต้น
(๕) อสังหาริมทรัพย์ใดมีชื่อเจ้ามรดกหลายคน  ทายาทของเจ้ามรดกแต่ละคน
ประสงค์จะขอจดทะเบยี นมรดกเฉพาะส่วนของเจา้ มรดกแตล่ ะคน ไม่ว่าจะขอจดทะเบยี นมรดก
เฉพาะส่วนท้งั หมด หรอื เฉพาะสว่ นเพียงบางส่วนก็ตาม เช่น ที่ดินมีชือ่ ก. และ ต. เปน็ เจ้าของ ก.
และ ต. ตาย จ. ขอรับมรดกของ ก. ส่วน ฉ. ขอรับมรดกของ ต. หรือ ก. เปน็ เจ้าของทีด่ นิ รว่ มกบั ต.
โดย ฉ. ขอรบั มรดกเฉพาะส่วนของ ต. เพยี งบางสว่ นโดยทายาทอ่ืนทมี่ ีสทิ ธไิ ด้รับมรดกยงั มไิ ด้ขอ
จดทะเบยี นรบั มรดก เปน็ ต้น
ในกรณีตาม (๑) (๒) (๓) (๔) ใหใ้ ชค้ ำ�ขอจดทะเบียนสทิ ธิและนิติกรรมฯ (ท.ด.๑ หรอื
ท.ด.๑ ก) และบนั ทึกการสอบสวนฯ (ท.ด.๘) อยา่ งละ ๑ ฉบับ ส่วนในกรณีตาม (๕) ใหใ้ ช้รายละ
อย่างละ ๑ ฉบับ
ข้อ ๗ การเขียนช่ือประเภทการจดทะเบยี น ให้เขยี นดังน้ี
(๑) ในกรณที ่ีมีผ้มู าขอจดทะเบียนมรดกทง้ั แปลง เช่น ที่ดินแปลงหนึง่ มชี อ่ื ก. เป็น
เจ้าของ ก. ตาย จ. ฉ. บุตร ญ. ภรรยา ขอจดทะเบยี นมรดกทีด่ ินแปลงนน้ั ทง้ั แปลง ให้เขยี นชอื่
ประเภทว่า “โอนมรดก”
(๒) ในกรณีท่ีมีผู้มาขอจดทะเบียนมรดกเพียงบางส่วนตามสิทธิของตน  เช่น  ก.
เปน็ เจา้ ของ ก. ตาย จ. หรือ ฉ. หรือ ญ. มาขอจดทะเบยี นมรดกเพยี งบางสว่ นตามสทิ ธขิ องตน
โดยคงสว่ นของทายาทอน่ื ไวใ้ นนามของเจา้ มรดกตอ่ ไปท�ำ นองเดยี วกบั เรอ่ื งจดทะเบยี นกรรมสทิ ธร์ิ วม
ให้เขียนชือ่ ประเภทวา่ “โอนมรดกบางส่วน”
(๓) ในกรณีที่มีผู้มาขอจดทะเบียนมรดกเฉพาะส่วนของเจ้ามรดกคนใดคนหนึ่ง
ท้งั หมด เช่น ทีด่ นิ มชี อ่ื ก. ข. ค. เป็นเจา้ ของ ก. ตาย จ. ฉ. เปน็ ทายาทมาขอจดทะเบยี นมรดก
เฉพาะส่วนของ ก. ทัง้ หมด ให้เขียนชื่อประเภทวา่ “โอนมรดกเฉพาะสว่ น”
(๔) ในกรณีท่ีมีผู้มาขอจดทะเบยี นมรดกเฉพาะส่วนของเจา้ มรดกคนใดคนหนง่ึ เพยี ง
บางสว่ นตามสทิ ธิของตน เช่น ท่ีดินมชี อื่ ก. ข. ค. เป็นเจ้าของ ก. ตาย จ. หรือ ฉ. คนใดคนหนึง่ มา
ขอจดทะเบยี นมรดกเฉพาะสว่ นของ ก. เพียงบางส่วนตามสิทธขิ องตน โดยทายาทอ่นื ยังมไิ ด้มาขอ
จดทะเบียนมรดกด้วย ใหเ้ ขยี นชอ่ื ประเภทวา่ “โอนมรดกเฉพาะสว่ นเพียงบางส่วน” ทำ�นองเดยี ว
กับเรอ่ื งจดทะเบียนกรรมสิทธริ์ วมเฉพาะสว่ น
(๕) การขอจดทะเบยี นมรดกในกรณีอนื่ นอกจากท่ีกลา่ วขา้ งตน้ ใหเ้ ขยี นชอื่ ประเภท
การจดทะเบยี นใหต้ รงตามรูปเรอ่ื ง เช่น “โอนมรดกสิทธกิ ารไถ่” “โอนมรดกผรู้ ับจำ�นอง” “โอนมรดก
สิทธเิ หนอื พื้นดนิ ” เปน็ ต้น
ในกรณที ขี่ อจดทะเบียนเฉพาะส่วนหรอื บางสว่ น ก็ให้น�ำ วิธีเขยี นชอ่ื ประเภทตาม (๒)
(๓) หรอื (๔) แลว้ แต่กรณีมาใช้โดยอนโุ ลม

๔๐๗

ข้อ ๘ การเขยี นคำ�ขอจดทะเบยี นสทิ ธแิ ละนติ กิ รรมฯ (ท.ด. ๑ หรอื ท.ด. ๑ ก) น้ัน
ใหป้ ฏบิ ตั ิดังน้ี ในช่องประเภท ใหเ้ ขียนช่ือประเภทท่ีขอจดทะเบยี นตามข้อ ๗ แลว้ แต่กรณ ี
การเขียนชื่อเจ้าของที่ดินในข้อ ๒ ของคำ�ขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมฯ (ท.ด. ๑ หรือ
ท.ด. ๑ ก) ถา้ ทดี่ ินท่ีขอจดทะเบยี นมีชอ่ื เจ้าของที่ดนิ หลายคน ให้เขียนเฉพาะชื่อและหมายเลข
ลำ�ดบั เจา้ ของทดี่ ินทีเ่ ป็นเจา้ มรดกพร้อมท้ังใหเ้ ขียนว่า “ผตู้ าย” ไวท้ า้ ยช่ือเจา้ มรดกด้วย (ตาม
ตัวอย่างหมายเลข ๑)
การเขยี นชอื่ ผู้ขอในขอ้ ๓ ของค�ำ ขอจดทะเบียนสิทธแิ ละนติ ิกรรมฯ (ท.ด. ๑ หรือ
ท.ด. ๑ ก) ให้ปฏบิ ตั ดิ ังน้ี
(๑) ในกรณีท่มี ีผู้มาขอจดทะเบยี นมรดกท้ังแปลง หรือมรดกเฉพาะส่วน โดยมีชอ่ื
ผู้ขอรับมรดกหลายคนใหเ้ ขียนหมายเลขล�ำ ดับกำ�กบั ไว้หน้าช่อื ทุกชอ่ื ด้วย สว่ นชอื่ เจา้ มรดกไม่ต้อง
ยกมาอีก
(๒) ในกรณีทีม่ ผี มู้ าขอจดทะเบียนมรดกเพยี งบางส่วน หรอื มรดกเฉพาะสว่ นเพยี ง
บางส่วน การเขียนช่อื ผู้ขอใหย้ กชอื่ เจา้ มรดกลงมาไว้ตอ่ ไปอีก เน่ืองจากมีส่วนของเจ้ามรดกยงั คง
เหลอื อยู่ โดยใหด้ �ำ เนินการทำ�นองเดียวกบั เรื่องขอจดทะเบียนกรรมสทิ ธิ์รวมหรอื กรรมสิทธิ์รวม
เฉพาะส่วนจนกว่าจะมีทายาทมาขอจดทะเบียนมรดกส่วนที่เหลือไปจนหมด จึงไม่ต้องยกชื่อ
เจา้ มรดกลงมาไว้
*** ในการสอบสวนที่ต้ังของท่ีดินหรือหนังสือแสดงสิทธิในท่ีดินหรือหลักฐานเก่ียวกับ
อสงั หาริมทรัพย์อื่นว่าตั้งอยหู่ มทู่ ่ี ตำ�บล อ�ำ เภอ และจงั หวดั ใด ตามข้อ ๖ ของระเบียบน้ี ใหร้ ะบุไว้
ในขอ้ ๕ ของคำ�ขอจดทะเบยี นสทิ ธแิ ละนติ กิ รรมฯ (ท.ด. ๑ หรือ ท.ด. ๑ ก) ใหช้ ัดเจน
ขอ้ ๙ กรณที ี่การจดทะเบยี นโอนมรดกน้นั เปน็ การขอจดทะเบยี นมรดกในประเภท
โอนมรดกเฉพาะสว่ น ให้หมายเหตไุ ว ้ ณ รมิ ดา้ นซ้ายของค�ำ ขอจดทะเบยี นสทิ ธแิ ละนิตกิ รรมฯ
(ท.ด. ๑ หรอื ท.ด. ๑ ก) และในสารบญั จดทะเบยี นของหนังสือแสดงสทิ ธิในที่ดินท้ังฉบับส�ำ นักงาน
ที่ดิน และฉบบั เจ้าของท่ีดินใหต้ รงกันว่า ผ้ขู อขอจดทะเบยี นมรดกเฉพาะส่วนของเจ้าของทีด่ ิน
คนใด และส่วนของเจา้ ของท่ดี ินคนใดที่ยงั คงเดมิ อยอู่ กี เช่น ทดี่ นิ มชี ่อื ก. ข. ค. เป็นเจา้ ของ
ก. ตาย มบี ตุ ร ๓ คน คือ จ. ฉ. ช. ถา้ จ. ฉ. ช. ขอจดทะเบยี นมรดกเฉพาะสว่ นของ ก. ไปท้ังหมด
ให้หมายเหตวุ า่ “จ. ฉ. ช. รบั มรดกเฉพาะส่วนของ ก. เทา่ นัน้ สว่ นของ ข. และ ค. คงอยู่ตามเดมิ ”
ในกรณีที่ทายาทคนใดคนหนึ่งขอจดทะเบียนมรดกเฉพาะส่วนของ  ก.  ไปทั้งหมด
โดยแสดงหลักฐานการยินยอมเป็นหนังสือของทายาทอื่นซึ่งได้ระบุไว้ในบัญชีเครือญาติ
ใหห้ มายเหตุวา่ “จ. หรอื ฉ. หรือ ช. (แลว้ แต่กรณี) รับมรดกเฉพาะส่วนของ ก. เท่าน้นั ส่วนของ ข.
และ ค. คงอยู่ตามเดมิ ” (ตามตวั อยา่ งหมายเลข ๒)
___________________________
*** ข้อ ๘ วรรคสาม เพม่ิ โดยระเบียบกรมทดี่ นิ ว่าด้วยการจดทะเบยี นสทิ ธเิ กยี่ วกับอสงั หาริมทรัพย ์

ซึง่ ได้มาโดยทางมรดก (ฉบบั ที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๕๗

๔๐๘

กรณที ่กี ารจดทะเบียนมรดกนั้น เปน็ การขอจดทะเบยี นมรดกในประเภทโอนมรดก
บางสว่ น หรอื โอนมรดกเฉพาะสว่ นเพียงบางส่วน ให้หมายเหตุการจดทะเบียนมรดกดงั กล่าวว่า
เป็นการจดทะเบยี นมรดกบางสว่ น หรือมรดกเฉพาะสว่ นเพียงบางสว่ น ตามทผ่ี ูข้ อแสดงหลักฐาน
การมีสิทธไิ ด้รับตามกฎหมาย เชน่ ท่ีดินทงั้ แปลงมีชื่อ ก. เปน็ เจ้าของ ก. ตาย มบี ตุ ร ๓​ คน คอื จ.
ฉ. ช. ถ้า จ. หรือ ฉ. หรือ ช. คนใดคนหน่งึ ขอรบั มรดกบางสว่ นตามท่ีตนมีสทิ ธิได้รบั ตามกฎหมาย
ให้หมายเหตุวา่ “จ. หรอื ฉ. หรอื ช. (แล้วแตก่ รณ)ี รับมรดกบางสว่ นของ ก.” (ตามตวั อยา่ ง
หมายเลข ๓)
กรณีเจ้ามรดกเป็นเจ้าของท่ีดินร่วมกับบุคคลอื่น  ให้ระบุให้ชัดแจ้งว่า  ผู้ขอขอ
จดทะเบยี นมรดกบางสว่ นของเจา้ ของทด่ี นิ คนใด และสว่ นของเจา้ ของทด่ี นิ รว่ มคนอน่ื ยงั คงเดมิ อยู่
เช่น ตามตัวอยา่ งหมายเลข ๓ ถา้ ก. เปน็ เจา้ ของทด่ี นิ รว่ มกบั ข. ค. ดังนี้ ใหห้ มายเหตุวา่ “จ. หรือ
ฉ. หรอื ช. (แล้วแต่กรณ)ี รบั มรดกเฉพาะส่วนของ ก. เพยี งบางสว่ นเทา่ นน้ั ส่วนของ ข. และ ค.
คงอยู่ตามเดิม” (ตามตัวอยา่ งหมายเลข ๔)
เมื่อหมายเหตดุ งั กล่าวข้างตน้ แลว้ ให้พนกั งานเจา้ หนา้ ท่ลี งลายมือช่อื ก�ำ กับไว้
*** ขอ้ ๑๐ การสอบสวนผู้ขอและจดบันทึกลงในแบบบันทึกการสอบสวนฯ  (ท.ด.๘)
ให้สอบสวนและจดบนั ทึกใหไ้ ด้ความครบถ้วนตามแบบพิมพ์ โดย
(๑) ในขอ้ ๒ ของบนั ทกึ การสอบสวนฯ (ท.ด. ๘) ถ้าหนงั สือแสดงสิทธใิ นทดี่ นิ ตกอยู่
กับบุคคลอื่น  และผู้ขอไม่สามารถนำ�มายื่นได้  ให้สอบสวนและบันทึกโดยละเอียดว่า  หนังสือ
แสดงสิทธใิ นท่ีดนิ ตกอยู่กบั บุคคลใด มภี มู ิลำ�เนาอยู่ ณ ท่ีใด ผ้ขู อจะน�ำ มาเองหรือจะให้พนักงาน
เจ้าหน้าท่ีเรยี กหนงั สือแสดงสทิ ธใิ นท่ีดนิ น้นั
(๒) ในข้อ ๓ ของบนั ทึกการสอบสวนฯ (ท.ด.๘) ใหส้ อบสวนและบันทึกเกี่ยวกับสทิ ธิ
และเหตุผลในการขอจดทะเบยี นมรดก เช่น ผขู้ อเป็นบุตรเจา้ มรดก และเมือ่ เจ้ามรดกยังมีชีวติ อยู่
มิได้ทำ�พินัยกรรมยกให้ผู้ใด  หรือผู้ขอเป็นผู้รับพินัยกรรมของเจ้ามรดกตามพินัยกรรมฉบับ
ลงวันที.่ ........... เป็นต้น นอกจากนั้น ถ้ามเี หตผุ ลอนื่ ใดเกี่ยวกับเรื่องขอจดทะเบยี นมรดกอกี กใ็ ห ้
จดบันทกึ ไว้
(๓) ในข้อ ๔ ของบนั ทกึ การสอบสวนฯ (ท.ด.๘) ใหบ้ นั ทกึ คำ�รับรองของผู้ขอในเร่ือง
ทตี่ ้ังของที่ดนิ ดังน ี้ “ข้าพเจ้าขอรับรองว่า อสงั หารมิ ทรพั ยท์ ่ขี อรบั มรดกต้งั อยู่หมทู่ ี่......ต�ำ บล........
อำ�เภอ...........จังหวัด.......... จริง”
การสอบสวนสทิ ธใิ นการขอจดทะเบยี นมรดกนนั้ ตอ้ งสอบสวนให้ปรากฏว่า ผูข้ อ
จะขอรับมรดกในฐานะท่เี ป็นทายาทโดยธรรม หรือในฐานะเปน็ ผู้รบั พินัยกรรม ถา้ เป็นการขอรบั
มรดกในฐานะเปน็ ผู้รบั พนิ ยั กรรมใหเ้ รียกต้นฉบับพินยั กรรมมาตรวจดู แลว้ ให้ผขู้ อส่งส�ำ เนาหรอื
ภาพถ่ายพนิ ยั กรรมซง่ึ ผขู้ อรับรอง และใหพ้ นกั งานเจา้ หน้าที่ตรวจสอบกบั ตน้ ฉบบั พนิ ัยกรรม แลว้
ลงชื่อรับรองการตรวจกับต้นฉบับเป็นหลักฐานในสำ�เนาหรือภาพถ่ายพินัยกรรมน้ันเก็บรวมเรื่อง
ไ_ว_้_ส_ว่ _น__ต_น้ _ฉ_บ__บั _ค_นื__ใ_ห_ผ้ _้ขู _อ_โ_ด_ย__ใ_ห_้ลงนามรับไปเปน็ หลกั ฐาน
*** ขอ้ ๑๐ วรรคหนง่ึ แก้ไขเพ่มิ เติมโดยระเบยี บกรมที่ดนิ ว่าดว้ ยการจดทะเบียนสิทธเิ ก่ยี วกบั
อสงั หาริมทรัพย ์ ซ่ึงไดม้ าโดยทางมรดก (ฉบับที่ ๔)๔พ๐.ศ๙. ๒๕๕๗

การตรวจแบบพินัยกรรมให้พนักงานเจ้าหน้าที่พิจารณาเฉพาะรูปแบบของ
พนิ ัยกรรมวา่ ถกู ตอ้ งตามแบบทปี่ ระมวลกฎหมายแพง่ และพาณชิ ย์ก�ำ หนดไวแ้ ล้วหรอื ไม่ และ
หากการสอบสวนเชอ่ื ได้วา่ พนิ ยั กรรมดงั กลา่ วเป็นพนิ ยั กรรมของเจ้ามรดก ให้ดำ�เนนิ การต่อไปได้
ในกรณีท่ีผู้ขอไม่สามารถนำ�ต้นฉบับพินัยกรรมมาประกอบการยื่นคำ�ขอได้เน่ืองจาก
สูญหาย หรอื ถกู ท�ำ ลาย ผูข้ อสามารถน�ำ ส�ำ เนาพินัยกรรมท่เี คยนำ�ไปแสดงต่อหน่วยงานราชการ
เช่น ศาล หรือส�ำ นกั งานที่ดินอืน่ และพนกั งานเจา้ หนา้ ทีข่ องหนว่ ยงานนัน้ ได้รับรองสำ�เนาถูกตอ้ ง
มาใช้เปน็ หลักฐานแทนตน้ ฉบับพินัยกรรมกไ็ ด้
เม่ือจดบันทกึ การสอบสวนเสรจ็ แลว้ และผู้ขอรบั รองวา่ ถูกตอ้ งจึงให้ผ้ขู อลงชอ่ื ไวใ้ น
ช่องผใู้ ห้ถ้อยคำ�ทา้ ยแบบบนั ทึกการสอบสวน
แบบบันทกึ การสอบสวนฯ (ท.ด.๘) ใหใ้ ช้ตามตวั อย่างท้ายระเบยี บนี้ (ตามตัวอย่าง
หมายเลข ๕)***
ขอ้ ๑๑ การสอบสวนและจดบัญชีเครือญาติของเจ้ามรดกไว้ด้านหลังบันทึก
การสอบสวนฯ (ท.ด.๘) นน้ั ให้ผู้ขอแสดงชื่อทายาททีม่ ีสทิ ธิรบั มรดกตามล�ำ ดบั และชนั้ ของทายาท
ตามกฎหมาย เช่น ชือ่ บดิ า มารดา ชอื่ ผสู้ บื สนั ดาน หรอื ผรู้ ับมรดกแทนท่ี และชอ่ื คู่สมรส เม่อื ได้
เขยี นชอ่ื ทายาทของเจ้ามรดกดงั กลา่ วแล้วใต้ชือ่ เจา้ มรดกให้เขยี นวา่ “เจ้ามรดกตายเมื่อ.............”
ให้เขยี นคำ�ว่า “ผ้ขู อ” ไวใ้ ต้ชอ่ื ผขู้ อ ในกรณีผู้ขอขอให้ลงชอื่ ทายาทอนื่ ทม่ี ีสทิ ธิได้รับมรดกเป็นผ้รู ับ
มรดกร่วมกบั ผู้ขอด้วยใหเ้ ขยี นค�ำ ว่า “ผขู้ อขอใหล้ งชื่อ” ไวใ้ ตช้ อื่ ทายาทนนั้ ๆ และถา้ ทายาทคนใด
เปน็ ผเู้ ยาว ์ หรอื เปน็ คนไรค้ วามสามารถ หรอื ตาย ใหเ้ ขยี นอายผุ เู้ ยาวห์ รอื การเปน็ คนไรค้ วามสามารถ
หรือตาย และวนั เดือน ปี ทีต่ ายไวใ้ ต้ช่ือทายาทนัน้ ๆ ดว้ ย
ในกรณที ผ่ี ขู้ อไมท่ ราบเครอื ญาตขิ องเจา้ มรดกโดยครบถว้ น กใ็ หแ้ สดงบญั ชเี ครอื ญาติ
เท่าทที่ ราบ และให้บันทกึ เหตผุ ลท่ีไม่ทราบไว้โดยชดั แจง้ เช่น มีบิดาอยู่ต่างประเทศ อาจมีภรรยา
และบุตรทต่ี ่างประเทศอีกหรอื ไม่ ผขู้ อไม่ทราบ
เมอ่ื ได้ทำ�บญั ชเี ครอื ญาติเสรจ็ แล้ว ให้ผูข้ อลงลายมอื ชือ่ หรือพิมพล์ ายน้วิ มอื รบั รอง
บญั ชเี ครอื ญาตทิ ใ่ี หไ้ ว้ แลว้ ใหพ้ นกั งานเจา้ หนา้ ทล่ี งลายมอื ชอ่ื ก�ำ กบั ไว้ (ตามตวั อยา่ งหมายเลข ๖)
และในกรณพี นกั งานเจ้าหน้าทต่ี ้องส่งประกาศให้แก่ทายาท ให้จัดท�ำ บัญชรี ายช่อื และทอ่ี ยขู่ อง
ทายาทซ่ึงผ้ขู อแสดงประกอบการขอรับมรดกไว้ดว้ ย (ตามตัวอยา่ งหมายเลข ๗)
ในกรณผี ขู้ อเป็นผ้รู ับพินยั กรรม ผู้ขอไมจ่ ำ�เปน็ ตอ้ งแจง้ บญั ชีเครือญาติ และพนักงาน
เจ้าหน้าท่ีไมต่ อ้ งส่งประกาศมรดกแจ้งใหท้ ายาทอืน่ ทราบ
ข้อ ๑๒ กรณีผู้ขอนำ�ทายาทที่แสดงไว้ในบัญชีเครือญาติทุกคนมาให้ถ้อยคำ�ยินยอม
หรือนำ�หลักฐานการไม่รับมรดกของทายาทดังกล่าวมาแสดงต่อพนักงานเจ้าหน้าท่ีภายหลังท่ีครบ
___________________________
*** ตวั อย่างหมายเลข ๕ แก้ไขเพม่ิ เติมโดยระเบียบกรมทดี่ ิน ว่าดว้ ยการจดทะเบียนสทิ ธเิ ก่ยี วกับ

อสงั หาริมทรพั ย์ ซึ่งไดม้ าโดยทางมรดก (ฉบับท่ี ๔) พ.ศ. ๒๕๕๗

๔๑๐

กำ�หนดเวลาท่ีประกาศแล้วเช่นน้ี พนักงานเจ้าหนา้ ทไ่ี มส่ ามารถด�ำ เนินการตอ่ ไปได้ เนือ่ งจาก
ค�ำ ขอถกู ยกไปโดยอ�ำ นาจของกฎหมาย นับแตค่ รบกำ�หนดเวลาทปี่ ระกาศแลว้ ทง้ั นี้ ตามท่ี
กฎกระทรวงวา่ ดว้ ยการโอนมรดกตามมาตรา ๘๑ แหง่ ประมวลกฎหมายที่ดินก�ำ หนดไว้ แต่หาก
ผขู้ อยงั ประสงคจ์ ะย่ืนขอรบั มรดกต่อไปอีกใหพ้ นกั งานเจ้าหน้าทแ่ี นะนำ�ให้ผขู้ อย่นื คำ�ขอใหม่ โดย
พนกั งานเจ้าหน้าที่ไมต่ อ้ งสงั่ ยกเลกิ ค�ำ ขอเดิม แต่ใหห้ มายเหตุถงึ การทีค่ �ำ ขอถูกยกเลิกไว้ในค�ำ ขอ
ว่า  “คำ�ขอน้ีถูกยกเลิกเน่ืองจากผู้ขอไม่สามารถนำ�ทายาทท่ีแสดงไว้ในบัญชีเครือญาติทุกคนมา
ให้ถอ้ ยค�ำ ยินยอมหรอื ไม่สามารถน�ำ หลกั ฐานการไม่รบั มรดกของทายาทดงั กลา่ วนน้ั มาแสดง
ภายในก�ำ หนดเวลาทีป่ ระกาศ” แล้วให้พนักงานเจ้าหน้าท่ลี งนามพรอ้ มวัน เดอื น ปี กำ�กบั ไว้
ให้พนักงานเจ้าหน้าท่ีช้ีแจงให้ผู้ขอทราบถึงเหตุที่คำ�ขออาจจะถูกยกเลิกในกรณีตาม
วรรคหนึ่งไว้เปน็ ลายลักษณอ์ ักษรในเวลาท่ีผู้ขอยื่นคำ�ขอดว้ ยทุกราย
ขอ้ ๑๓ ในกรณีท่เี จ้ามรดกถงึ แกก่ รรมเมื่ออายุมากแล้ว และผู้ขอรบั มรดกแจง้ วา่ ไม่
อาจน�ำ หลกั ฐานการตายของบดิ ามารดาเจา้ มรดกซง่ึ มอี ายมุ าก เชน่ อายรุ ว่ มรอ้ ยปแี ละถงึ แกก่ รรม
ไปแล้วมาแสดงได้  ก็ให้พนักงานเจ้าหน้าท่ีบันทึกถ้อยคำ�ผู้ขอไว้เป็นหลักฐานว่า  หากปรากฏ
ในภายหลังว่าถ้อยคำ�ที่ให้ไว้เป็นเท็จเพราะปิดบังทายาท  การจดทะเบียนโอนมรดกดังกล่าว
อาจถูกเพิกถอนหรือแก้ไขได้ตามมาตรา ๖๑ แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน และผู้ขอจะต้องมี
ความผิดอาญาฐานแจ้งความเท็จต่อพนักงานเจ้าหน้าท่ีตามประมวลกฎหมายอาญา  ตลอดจน
ตอ้ งรบั ผิดชอบต่อความเสียหายใดๆ ทเ่ี กิดจากการปดิ บังทายาทน้ันด้วย แลว้ จึงด�ำ เนนิ การใหผ้ ู้ขอ
ตอ่ ไป โดยไม่ตอ้ งให้ผู้ขอไปขอหนงั สือรบั รองการตายของบคุ คลดงั กล่าวมาแสดงอีก
ขอ้ ๑๔ กรณีคู่สมรสของเจ้ามรดกมาขอรับโอนมรดกโดยไม่มีทะเบียนสมรส
มาแสดงใหพ้ นกั งานเจา้ หนา้ ท่สี อบสวน หากปรากฏว่าเป็นการสมรสก่อนประมวลกฎหมายแพง่
และพาณชิ ย์ บรรพ ๕ ใช้บงั คบั คอื กอ่ นวันที่ ๑​ ตลุ าคม ๒๔๗๘ โดยมิไดม้ ีการจดทะเบียนสมรส
กนั ไว้ ถือว่าเปน็ คู่สมรสโดยชอบด้วยกฎหมาย
ขอ้ ๑๕ ถ้าผู้ขอไม่สามารถนำ�หนังสือแสดงสิทธิในที่ดินมายื่นพร้อมกับคำ�ขอได้
ทั้งไม่ทราบเคร่ืองหมายท่ดี นิ แปลงที่จะขอจดทะเบยี นมรดก ก็ให้ผขู้ อย่ืนค�ำ ขอขอตรวจหลกั ฐาน
ท่ดี ินน้นั เสยี ก่อน
ในกรณีท่ที ราบเครอ่ื งหมายทด่ี ินที่จะขอรับมรดก เมอ่ื ไดต้ รวจสอบกบั หลกั ฐานทดี่ นิ
แปลงนนั้ ได้ก็ให้ดำ�เนินการไปได้
ในกรณีที่นำ�หนังสือแสดงสิทธิในท่ีดินมาย่ืนไม่ได้เพราะเป็นอันตรายหรือสูญหาย
ให้ผู้ขอขอออกใบแทนดว้ ย แล้วจึงด�ำ เนินเร่ืองประกาศขอจดทะเบียนมรดกและประกาศขอออก
ใบแทนไปพร้อมกัน แต่ใหแ้ ยกเรอ่ื งประกาศแตล่ ะเร่ืองต่างหากจากกัน

๔๑๑

สว่ นท่ี ๒
การเรยี กหนงั สอื แสดงสทิ ธใิ นทด่ี นิ จาก_ผ_ยู้ _ดึ _ถ_อื_แ__ล_ะ_ก_า_รเกบ็ รกั ษาไวร้ ะหวา่ งรอการจดทะเบยี น
ขอ้ ๑๖ เมอ่ื ผ้ขู อจดทะเบยี นมรดกแจ้งต่อพนักงานเจ้าหน้าท่ีว่า หนังสอื แสดงสิทธิ
ในท่ีดนิ ตกอยกู่ ับผอู้ น่ื ไมส่ ามารถน�ำ มาขอจดทะเบยี นได้ ใหพ้ นักงานเจ้าหน้าท่รี ับค�ำ ขอไวแ้ ละ
ตรวจสอบหลักฐานหนังสือแสดงสิทธิในท่ีดินฉบับสำ�นักงานที่ดิน  เมื่อเห็นว่าถูกต้องแล้วก็ให้
ด�ำ เนินการประกาศมรดกไปกอ่ น  โดยบนั ทกึ ถอ้ ยคำ�ผขู้ อใหจ้ ัดการน�ำ หนงั สือแสดงสิทธใิ นทด่ี นิ นน้ั
มาย่นื ในวันจดทะเบยี น แต่ถ้าในวนั นดั จดทะเบยี นยังไมส่ ามารถนำ�มาได้อกี จึงใหพ้ นกั งาน
เจา้ หน้าท่ีเรยี กหนังสอื แสดงสทิ ธิในท่ีดนิ จากผู้ยึดถือมาด�ำ เนินการตอ่ ไป
ข้อ ๑๗ การเรยี กหนังสอื แสดงสิทธิในท่ีดนิ ใหพ้ นักงานเจ้าหน้าท่เี รียกต่อเม่อื เร่อื ง
ท่ขี อจดทะเบียนนนั้ พร้อมทจ่ี ะท�ำ การจดทะเบียนได้ โดยให้พนักงานเจ้าหนา้ ทมี่ ีหนังสอื สง่ ทาง
ไปรษณยี ต์ อบรบั ถึงผู้ยึดถอื หนังสอื แสดงสิทธใิ นที่ดนิ ให้น�ำ หนงั สอื แสดงสทิ ธใิ นท่ีดินมามอบตอ่
พนกั งานเจา้ หน้าท่ี ณ ทท่ี ำ�การของพนักงานเจ้าหนา้ ที่ในวนั ท่ีกำ�หนด แตอ่ ย่างชา้ ไมเ่ กนิ สิบหา้ วัน
นบั แต่วนั ทไี่ ดร้ บั หนงั สือเรยี ก
เม่ือครบกำ�หนดตามทเ่ี รียกใหส้ ่งหนงั สือแสดงสิทธิในท่ดี นิ และมหี ลักฐานการได้รบั
หนังสอื ของผูย้ ดึ ถอื แล้ว แตผ่ ูย้ ดึ ถือไมส่ ง่ หนงั สือแสดงสทิ ธิในท่ดี ินใหแ้ กพ่ นักงานเจา้ หน้าทีแ่ ละ
ไมแ่ จ้งเหตขุ ดั ข้องให้ทราบภายในกำ�หนด ก็ใหพ้ นกั งานเจ้าหนา้ ทแ่ี จง้ ความต่อพนกั งานสอบสวน
เพื่อด�ำ เนนิ คดีฐานขดั คำ�ส่ังเจ้าพนกั งานตอ่ ไป
ขอ้ ๑๘ ในกรณีท่ีผู้ขอจดทะเบียนมรดกและผู้ยึดถือนำ�หนังสือแสดงสิทธิในท่ีดินมา
พรอ้ มกนั ในวันจดทะเบยี น เม่ือพนักงานเจ้าหน้าทีจ่ ดทะเบียนเสรจ็ แล้ว ให้คนื หนังสือแสดงสิทธิ
ในท่ดี นิ แกผ่ ทู้ ี่นำ�มามอบรบั ไปในวันจดทะเบยี นนนั้
ในกรณที ม่ี เี หตขุ ดั ขอ้ งไมอ่ าจจดทะเบยี นไดใ้ นวนั ทผ่ี ยู้ ดึ ถอื น�ำ หนงั สอื แสดงสทิ ธใิ นทด่ี นิ
มามอบต่อพนักงานเจ้าหน้าที่  ให้พนักงานเจ้าหน้าที่กำ�หนดวันจดทะเบียนให้ใหม่อีกคร้ังหน่ึง
ไม่เกินสบิ ห้าวัน และแจง้ เหตุขัดข้องในการทจี่ ดทะเบยี นไมไ่ ด้ และสั่งให้ผทู้ ่ยี ึดถอื หนงั สอื แสดง
สิทธิในท่ีดินนำ�หนังสือแสดงสิทธิในที่ดินมามอบให้พนักงานเจ้าหน้าท่ีในวันนัดจดทะเบียนใหม่
น้ันดว้ ย โดยบันทึกใหผ้ ยู้ ึดถือหนังสอื แสดงสิทธิในทด่ี ินรับทราบไวเ้ ปน็ หลกั ฐาน
เมือ่ ถึงวนั ก�ำ หนดนดั ใหม่ หากผ้ยู ึดถอื หนงั สือแสดงสทิ ธใิ นทดี่ นิ ไม่น�ำ หนังสือแสดง
สิทธิในที่ดินมามอบและไม่แจ้งเหตุขัดข้องให้พนักงานเจ้าหน้าที่ทราบ  ให้พนักงานเจ้าหน้าท่ี
ดำ�เนินการตามข้อ ๑๗
ในกรณีท่ีผู้ยึดถือหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินนำ�หนังสือแสดงสิทธิในท่ีดินมาย่ืนต่อ
พนกั งานเจ้าหน้าท่ีตามความในวรรคสอง แตม่ ีเหตขุ ัดข้องยงั ไมอ่ าจจดทะเบียนได้ เม่ือผู้ยึดถอื
หนงั สอื แสดงสทิ ธใิ นที่ดินประสงคจ์ ะมอบหนังสอื แสดงสิทธิในทดี่ นิ ไว้กบั พนักงานเจา้ หน้าที่ ก็ให้
พนกั งานเจ้าหนา้ ท่บี นั ทกึ ถอ้ ยคำ�ผูย้ ึดถือรวมเรอื่ งไว้ แลว้ เก็บรกั ษาหนังสือแสดงสิทธใิ นท่ดี นิ ไว้ใน
ที่ปลอดภัย โดยออกใบรับ (ท.ด. ๕๓) ให้ผู้ที่นำ�หนังสือแสดงสิทธิในที่ดินมามอบยึดถือไว้เป็น

๔๑๒

หลักฐาน  เม่ือได้จดทะเบียนมรดกเสร็จแล้ว  ให้แจ้งผู้ยึดถือนำ�ใบรับ  (ท.ด. ๕๓)  มารับหนังสือ
แสดงสิทธใิ นทดี่ ินคืนไปโดยเรว็ ในระหวา่ งท่ีหนงั สือแสดงสิทธใิ นทด่ี ินอยใู่ นความครอบครองของ
พนักงานเจ้าหน้าท่ี  ห้ามมิให้จดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมประเภทอื่นอีก  เว้นแต่จะได้รับความ
ยนิ ยอมจากผู้ยดึ ถอื หนงั สือแสดงสทิ ธใิ นทด่ี ินนัน้
การออกใบรับหนังสอื แสดงสทิ ธิในท่ดี นิ (ท.ด.๕๓) ใหท้ �ำ ๒ ฉบับ มอบใหผ้ ู้นำ�หนงั สือ
แสดงสิทธิในทีด่ ินมาแสดง ๑ ฉบบั และเกบ็ ไว้เปน็ หลกั ฐานของสำ�นักงานท่ดี ิน ๑ ฉบบั ถ้าใบรบั
ทม่ี อบใหผ้ ูน้ ำ�หนงั สือแสดงสทิ ธิในที่ดนิ มาแสดงสูญหาย ใหพ้ นกั งานเจา้ หน้าท่ีสอบสวนบันทึก
ถอ้ ยคำ�ผ้มู าขอรบั หนังสอื แสดงสทิ ธใิ นทีด่ นิ คืน รวมเร่อื งไว้
ข้อ ๑๙ เม่ือพนักงานเจ้าหน้าท่ีได้ทำ�การสอบสวนรับคำ�ขอการขอจดทะเบียนมรดก
รายใดแลว้ ให้ผู้ขอถอื ใบเสร็จรบั เงินไวเ้ ปน็ หลกั ฐานเพื่อน�ำ มาติดต่อกับพนักงานเจา้ หนา้ ที่ และ
ในกรณีที่ผู้ขอเป็นผู้นำ�หนังสือแสดงสิทธิในท่ีดินมายื่นด้วยตนเอง  เม่ือทำ�คำ�ขอและสอบสวน
เสร็จแล้วให้บันทึกผู้ขอว่าได้รับหนังสือแสดงสิทธิในท่ีดินคืนจากพนักงานเจ้าหน้าที่แล้ว  และจะ
น�ำ หนังสอื แสดงสิทธใิ นทดี่ นิ มาในวนั จดทะเบยี นอีกคร้งั หนง่ึ

ส่วนท่ี ๓
การลงบัญชรี ับทำ�การ_แ_ล_ะ_บ_ัญ__ช_แี__ย_ก_ประเภทคุมเรื่องมรดก
ขอ้ ๒๐ ใหน้ �ำ เร่อื งราวขอจดทะเบยี นมรดก ลงบญั ชรี ับท�ำ การประจำ�วนั (บ.ท.ด.๒)
บญั ชสี ถติ ิงาน และเงนิ คา่ ธรรมเนยี ม (บ.ท.ด. ๒๑) และบญั ชีแยกประเภทคมุ เรือ่ ง (บ.ท.ด. ๒๗)
การลงบญั ชีฯ (บ.ท.ด. ๒๗) ใหใ้ ช้สมุดบัญชเี ป็นอำ�เภอๆ ละหนง่ึ เลม่ การลงบญั ชใี ห้ลงเรยี งตาม
ล�ำ ดบั เรอื่ งทมี่ าขอให้จดทะเบียนมรดกเป็นปๆี (ปีงบประมาณ) เมื่อส้ินปีแล้วจงึ ให้ต้ังตน้ เลขที่ใหม่
บญั ชีหนา้ หนงึ่ ๆ ให้เว้นชอ่ งบรรทดั ไว้โดยก�ำ หนดใหล้ งหน้าละ ๕ รายการ
สำ�นักงานที่ดินท่ีมีระบบคอมพิวเตอร์เพื่อการจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมแล้วและ
สามารถพิมพร์ ายงานตามแบบบญั ชีดงั กล่าวตามวรรคหนง่ึ ได้ ใหใ้ ชร้ ายงานทพี่ มิ พ์จากระบบ
คอมพิวเตอรแ์ ทนสมดุ บญั ชีตามวรรคหน่ึงได้

สว่ นท่ี ๔
__ก_า_ร_ป_ร_ะ_ก_า_ศ__
*** ขอ้ ๒๑ การเขยี นหรอื พิมพ์ประกาศ ใหป้ ฏบิ ตั ิดังน้ี
(๑) ช่ือประกาศ...............ให้กรอกช่ือสำ�นกั งานที่ดินจังหวัด หรอื สำ�นักงาน
ที่ดนิ สาขา อย่างใดอย่างหน่ึงแลว้ แตก่ รณี
___________________________
*** ขอ้ ๒๑ แกไ้ ขเพม่ิ เตมิ โดยระเบยี บกรมทด่ี นิ วา่ ดว้ ยการจดทะเบยี นสทิ ธเิ กย่ี วกบั อสงั หารมิ ทรพั ย์

ซงึ่ ไดม้ าโดยทางมรดก (ฉบับท่ี ๔) พ.ศ. ๒๕๕๗

๔๑๓

(๒) เรื่องมีผู้ขอ...................ให้กรอกช่ือประเภทท่ีขอให้จดทะเบียนและช่ือ
เจา้ มรดก เชน่ “...............จดทะเบยี นมรดกท่ดี ินของนาย ก. ผตู้ าย” หรอื “............จดทะเบียน
มรดกทด่ี นิ เฉพาะส่วนเพยี งบางสว่ นของนาย ก. ผตู้ าย” เปน็ ต้น
(๓) ข้อความที่จะกรอกตอ่ ไป ในแบบพิมพป์ ระกาศให้กรอก ดงั นี้
– ดว้ ย................ใหก้ รอกชือ่ ผ้ขู อ ถา้ ผขู้ อมหี ลายคนให้กรอกเฉพาะช่อื
ผู้ขอคนแรก นอกน้ันไม่ตอ้ งระบชุ ือ่ ใหใ้ ชค้ �ำ วา่ “กับพวก” แทน
– ได้ยน่ื เร่ืองราวขอ...................ให้กรอกตาม (๒)
– หนังสอื ส�ำ คัญ........เลขท.่ี .......หนา้ ส�ำ รวจ.......หม่ทู .่ี .....ตำ�บล..........
อ�ำ เภอ...............จงั หวดั ................ ให้กรอกรายละเอียดตามเคร่อื งหมายที่ดินท่ีปรากฏในหนงั สือ
แสดงสิทธิในท่ดี นิ นน้ั โดยต้องระบุท่ตี งั้ หมทู่ ี่ของอสงั หาริมทรัพยท์ ี่ขอรบั มรดกใหช้ ัดเจน
– โดยอ้างวา่ ..............ให้กรอกเหตทุ ่ผี ขู้ อยกขนึ้ อ้างขอจดทะเบียน เช่น
ผขู้ อเป็นบุตรเจา้ มรดก หรอื มรดกรายนีเ้ จา้ มรดกได้ทำ�พนิ ยั กรรมยกให้แกผ่ ขู้ อ เปน็ ตน้ ถา้ ผ้ขู อ
ขอให้ลงชื่อทายาทอ่ืนรับมรดกร่วมด้วย  ก็ให้ระบุช่ือทายาทอื่นนั้นพร้อมทั้งเหตุผลท่ีขอให้ลงช่ือ
ไวด้ ้วย (ตามตวั อยา่ งหมายเลข ๘)
– ภายใน...........วัน ใหก้ รอกจ�ำ นวนวันทีก่ ฎหมายก�ำ หนดในเรือ่ งมรดก
มีกำ�หนดสามสิบวนั กเ็ ขียน “สามสบิ ”
– ประกาศ ณ วันที.่ ..........ใหก้ รอกวันเดือนปีท่ีท�ำ การประกาศน้นั
– ตำ�แหนง่ ใหข้ ีดฆา่ ค�ำ วา่ “ตำ�แหนง่ ” ออก แลว้ เขียนคำ�ว่า “พนักงาน
เจา้ หนา้ ท่”ี แทน
*** ขอ้ ๒๒ ประกาศให้ปิดในท่ีเปิดเผยมีกำ�หนดสามสิบวัน  และให้ปิดทุกแห่งที่
กฎหมายกำ�หนด ไดแ้ ก่ ส�ำ นักงานทด่ี ิน ส�ำ นกั งานเขตหรือท่วี า่ การอ�ำ เภอหรือกิง่ อำ�เภอ สำ�นักงาน
เทศบาล  ที่ทำ�การองค์การบริหารส่วนตำ�บล  ที่ทำ�การแขวงหรือที่ทำ�การกำ�นันท้องที่  ที่ทำ�การ
ผู้ใหญ่บ้านท้องท่ีซ่ึงอสังหาริมทรัพย์ต้ังอยู่  และบริเวณอสังหาริมทรัพย์น้ัน  แห่งละ  ๑  ฉบับ
เก็บรวมเร่อื งไว ้ ๑ ฉบับ ในกรณีท่ีในทอ้ งทซี่ ง่ึ อสงั หารมิ ทรพั ยท์ ข่ี อจดทะเบียนตงั้ อยูไ่ ม่มีสถานที่
บางแห่งนั้นให้ปิดเน่ืองจากการแบ่งเขตความรับผิดชอบตามที่กฎหมายกำ�หนด  ทำ�ให้ไม่มี
หน่วยงานดังกล่าวในท้องท่ีซึ่งอสังหาริมทรัพย์ตั้งอยู่  ให้ปิดเฉพาะสถานท่ีท่ีมีอยู่ในท้องที่ซึ่ง
อสงั หาริมทรัพยต์ ้งั อยเู่ ท่านน้ั เชน่ ที่ดินตั้งอยู่เฉพาะในเขตเทศบาลซ่งึ จะมีแตส่ �ำ นักงานเทศบาล
เท่าน้ัน  โดยไม่มีท่ีทำ�การองค์การบริหารส่วนตำ�บลตั้งอยู่ด้วย  กรณีน้ีให้ปิดประกาศเฉพาะที่
สำ�นักงานเทศบาล โดยไม่ตอ้ งปิดทที่ ่ที �ำ การองคก์ ารบริหารส่วนต�ำ บลข้างเคียงซึ่งทด่ี นิ ไมไ่ ดต้ ัง้ อยู่
ในท้องทีน่ ัน้ ด้วยแต่อย่างใด เปน็ ต้น เมอ่ื ผ้ปู ดิ ประกาศได้รายงานการปดิ ประกาศแล้ว ใหพ้ นกั งาน
เ_จ_้า_ห__น_า้ _ท_่ีเ_ก_บ็ __รา_ย__ง_า_น_ก_า_ร_ป__ิด_ป_ร_ะ_กาศรวมเร่อื งไว้
*** ข้อ  ๒๒  เดิมถูกแก้ไขเพิ่มเติมโดยระเบียบกรมที่ดิน  ว่าด้วยการจดทะเบียนสิทธิเกี่ยวกับ

อสังหาริมทรัพย์ซึ่งได้มาโดยทางมรดก  (ฉบับท่ี  ๓)  พ.ศ. ๒๕๕๓  และปัจจุบันได้ถูกยกเลิกและแก้ไข
เพิม่ เติมใหม่โดยระเบยี บกรมทีด่ นิ ว่าด้วยการจดทะเบียนสทิ ธเิ กีย่ วกบั อสังหาริมทรพั ยซ์ ง่ึ ไดม้ าโดยทางมรดก
(ฉบบั ท่ี ๔) พ.ศ.๒๕๕๗

๔๑๔

กรณีอสังหาริมทรัพย์ตั้งอยู่ในเขตรับผิดชอบดำ�เนินการของสำ�นักงานที่ดินส่วนแยก
ในการปิด ณ สำ�นักงานที่ดินท้องที่ นอกจากปิดประกาศ ณ สำ�นักงานที่ดินท้องที่ซึ่งได้แก่
สำ�นักงานท่ีดินจังหวัด  หรือสำ�นักงานท่ีดินสาขาแล้ว  ให้พนักงานเจ้าหน้าที่ปิดประกาศ
ณ ส�ำ นักงานทีด่ นิ ส่วนแยกซ่งึ เป็นสถานที่ดำ�เนินการเพิม่ ข้ึนอีก ๑ ฉบับ
กรณีเป็นการขอจดทะเบียนมรดกในความรับผิดชอบของสำ�นักงานที่ดินอำ�เภอ
หากสำ�นักงานทดี่ นิ อ�ำ เภอแหง่ นัน้ ตั้งอยู่แยกต่างหากจากท่วี า่ การอำ�เภอหรอื ก่งิ อ�ำ เภอ ในการปิด
ณ ที่ว่าการอ�ำ เภอหรือก่งิ อ�ำ เภอทอ้ งทีน่ อกจากปิดประกาศ ณ ท่วี า่ การอำ�เภอหรอื กิง่ อ�ำ เภอท้องที่
แล้ว ใหพ้ นกั งานเจ้าหนา้ ทป่ี ิดประกาศ ณ ส�ำ นกั งานท่ีดินอ�ำ เภอ ซง่ึ เปน็ สถานท่ีดำ�เนินการ เพิ่มข้ึน
อีก ๑ ฉบบั
*** ขอ้ ๒๓ การสง่ ประกาศไปปดิ ยงั สถานที่ต่างๆ ตามขอ้ ๒๒ ใหพ้ นักงานเจ้าหน้าที่
ใช้แบบพมิ พ์ (ท.ด.๔) เปน็ หนงั สือน�ำ สง่ ประกาศ สำ�หรบั แบบพิมพ์ (ท.ด.๔) ทจ่ี ะสง่ ไปเพื่อปิด
ประกาศ ณ ท่ีทำ�การผใู้ หญบ่ ้านท้องท่ี ใหพ้ นกั งานเจา้ หน้าทจ่ี ดั ทำ�บันทึกค�ำ รบั รองของผใู้ หญ่บา้ น
ในเร่อื งทตี่ ง้ั ของอสังหาริมทรัพย์ว่าตัง้ อยหู่ มทู่ ่ี ตำ�บล อำ�เภอ และจงั หวัดใด ไว้ดา้ นหลงั รายงาน
การปิดประกาศตามแบบพมิ พ์ (ท.ด.๔) ฉบับท่นี ำ�ส่งใหผ้ ใู้ หญ่บ้านเพ่ือให้ผใู้ หญบ่ ้านท้องท่ีลงนาม
รับรองไวเ้ ป็นหลกั ฐาน ดังนี้
“ข้าพเจ้า.................................ผู้ใหญ่บ้านหมู่ที่........ตำ�บล.................ขอรับรองว่า
อสังหารมิ ทรพั ยท์ ข่ี อรบั มรดกน้ ี ตง้ั อย่หู ม่ทู ่ี........ตำ�บล..............อำ�เภอ..............จังหวัด..............
ในเขตพ้ืนทรี่ บั ผดิ ชอบของข้าพเจ้าจรงิ

ลงช่อื ....................................
(...................................)
ผใู้ หญ่บ้านหมูท่ .่ี ....ตำ�บล.........”

การน�ำ สง่ ประกาศใหพ้ นกั งานเจา้ หนา้ ทเ่ี ปน็ ผจู้ ดั สง่ ประกาศทางไปรษณยี ล์ งทะเบยี น
ตอบรบั หรือมอบหมายให้เจ้าหน้าท่ขี องส�ำ นักงานท่ีดินท่ีเหน็ สมควรเปน็ ผู้นำ�ไปสง่ หา้ มผลกั ภาระ
การนำ�ส่งประกาศไปให้กับผู้ขอจดทะเบียน  เว้นแต่ผู้ขอประสงค์จะนำ�ส่งประกาศด้วยตนเอง
ให้พนักงานเจา้ หนา้ ที่ชี้แจงผขู้ อทราบด้วยวา่ จะตอ้ งน�ำ ประกาศไปสง่ ยงั สถานทใ่ี ด และเม่ือส่ง
ประกาศแล้วให้ขอรับหลักฐานรายงานการปิดประกาศทุกฉบับกลับมาส่งคืนให้กับพนักงาน
เจา้ หนา้ ที่ เพอ่ื เก็บไว้เป็นหลกั ฐานประกอบการด�ำ เนินการจดทะเบยี นโอนมรดกตอ่ ไป และในกรณี
ท่ไี ด้นำ�ส่งประกาศให้ผ้ใู หญบ่ ้านแลว้ ปรากฏวา่ ผใู้ หญบ่ า้ นตามท่ีระบยุ นื ยนั วา่ อสงั หารมิ ทรัพย์
ท่ีขอรับมรดกน้ัน  ไม่ได้ตั้งอยู่ในหมู่ท่ีระบุไว้ในประกาศให้ผู้ขอนำ�ประกาศดังกล่าวมาคืนให้แก่
พนกั งานเจา้ หน้าทเ่ี พอ่ื ดำ�เนนิ การสอบสวนและตรวจสอบให้ถกู ตอ้ งตอ่ ไป โดยใหบ้ นั ทกึ ถ้อยค�ำ
_ผ_ู้ข_อ_แ_ล__ะ_ใ_ห_้ผ_ู้ข_อ_ล__ง_น_า_ม_ร_ับ__ห_น_งั_ส_อื_ดังกลา่ วไวเ้ ป็นหลักฐาน
*** ข้อ  ๒๓  เดิมถูกแก้ไขเพิ่มเติมโดยระเบียบกรมที่ดิน  ว่าด้วยการจดทะเบียนสิทธิเกี่ยวกับ
อสังหาริมทรัพย์ซึ่งได้มาโดยทางมรดก  (ฉบับท่ี  ๓)  พ.ศ. ๒๕๕๓  และปัจจุบันได้ถูกยกเลิกและแก้ไข
เพ่ิมเตมิ ใหม่โดยระเบียบกรมท่ดี ิน ว่าด้วยการจดทะเบียนสทิ ธิเกยี่ วกับอสังหารมิ ทรัพย์ซงึ่ ไดม้ าโดยทางมรดก
(ฉบบั ท่ี ๔) พ.ศ.๒๕๕๗
๔๑๕

ในการนำ�ส่งประกาศห้ามมิให้พนักงานเจ้าหน้าท่ีเรียกร้องค่าจัดส่งเพ่ิมเติมจากที่
กฎหมายก�ำ หนด หรอื มกี ารบังคบั ใหผ้ ขู้ อเปน็ ผู้ส่งประกาศโดยไม่สมัครใจ
ก่อนส่งประกาศให้พนักงานเจ้าหน้าท่ีตรวจสอบเขตการปกครองให้ถูกต้องและ
เป็นปัจจุบันโดยในการนำ�ส่งประกาศให้มีหนังสือส่งไปยังพนักงานเจ้าหน้าท่ีแห่งท้องที่ซึ่ง
อสังหาริมทรัพย์ตั้งอยู่ ดังต่อไปนี้
(๑) กรณีปิดที่สำ�นักงานเขตหรือที่ว่าการอำ�เภอหรือก่ิงอำ�เภอท้องที่  ให้นำ�ส่งถึง
ผอู้ ำ�นวยการเขต หรือนายอำ�เภอหรอื ปลัดอ�ำ เภอผู้เปน็ หัวหน้าประจ�ำ ก่ิงอำ�เภอ แล้วแต่กรณี
(๒) กรณีปิดที่สำ�นักงานเทศบาลหรือท่ีทำ�การองค์การบริหารส่วนตำ�บลท้องท่ีให้นำ�
ส่งถึงนายกเทศมนตรี หรอื นายกองค์การบริหารส่วนต�ำ บล แล้วแต่กรณี
(๓) กรณปี ดิ ท่ที ที่ �ำ การแขวงหรือท่ที �ำ การก�ำ นันท้องที่ ใหน้ �ำ ส่งถึงก�ำ นนั
(๔) กรณีปิดท่ีทที่ ำ�การผ้ใู หญ่บ้านทอ้ งท่ี และในบรเิ วณอสงั หารมิ ทรัพย์ ใหน้ �ำ ส่งถงึ
ผใู้ หญบ่ ้าน
(๕) กรณีท้องที่ใดไม่มีกำ�นันและผู้ใหญ่บ้านท้องท่ีให้ปิดประกาศเฉพาะในบริเวณ
อสังหาริมทรัพย์  โดยให้พนักงานเจ้าหน้าที่มอบหมายให้เจ้าหน้าท่ีของสำ�นักงานที่ดินคนใด
คนหนึ่งเป็นผไู้ ปปิด เม่อื ผูป้ ิดไดจ้ ัดการปดิ พร้อมรายงานการปดิ ประกาศแลว้ ให้เกบ็ หลักฐานหรอื
รายงานการปดิ ประกาศรวมเรอ่ื งไว้
(๖) เฉพาะกรณที ส่ี �ำ นกั งานทด่ี นิ สว่ นแยกหรอื ส�ำ นกั งานทด่ี นิ อ�ำ เภอเปน็ ผดู้ �ำ เนนิ การ
รับค�ำ ขอเกย่ี วกับการจดทะเบยี นมรดกในความรบั ผิดชอบ ซ่ึงต้องส่งประกาศไปปดิ ท่ีสำ�นกั งาน
ทดี่ ินทอ้ งที่ซง่ึ ได้แก่ ส�ำ นกั งานท่ดี ินจังหวดั หรอื ส�ำ นกั งานทด่ี นิ สาขาแล้ว ให้น�ำ ส่งถงึ เจ้าพนกั งาน
ที่ดินจังหวัด หรอื เจา้ พนกั งานท่ีดนิ จังหวดั สาขา แล้วแต่กรณี
กรณตี าม (๓) และ (๔) หากทอ้ งที่ใดทีผ่ ู้ใหญบ่ ้านได้รับแตง่ ต้งั เปน็ ก�ำ นัน ใหก้ ำ�นัน
รายงานการปดิ ประกาศทัง้ ฉบบั ของผใู้ หญ่บ้านและฉบับของกำ�นนั ทอ้ งท่ี โดยระบใุ ห้ทราบวา่ เป็น
ผู้ใหญบ่ า้ นหรอื กำ�นนั หมใู่ ด ต�ำ บลใด
การปดิ ประกาศที่ส�ำ นกั งานทด่ี ินซ่ึงเปน็ ผดู้ �ำ เนนิ การรบั ค�ำ ขอ ใหพ้ นักงานเจา้ หนา้ ที่
มอบหมายให้เจ้าหน้าที่ของสำ�นักงานที่ดินคนใดคนหนึ่งเป็นผู้ปิด โดยต้องปิดไว้ในที่สำ�หรับ
ปิดประกาศ เม่อื ผู้ปดิ ไดจ้ ดั การปิดและรายงานการปิดประกาศแล้ว ใหพ้ นักงานเจ้าหน้าท่ีเกบ็
หลักฐานหรือรายงานการปดิ ประกาศรวมเร่อื งไว้ สว่ นการปดิ ประกาศท่ีสถานที่อน่ื ๆ เป็นอ�ำ นาจ
หน้าทพี่ นักงานเจา้ หน้าท่ีของหนว่ ยงานน้ันๆ เป็นผูป้ ดิ และออกหลักฐานรายงานการปิดประกาศ
ท้งั น้ี เมื่อพนกั งานเจ้าหนา้ ทไี่ ดร้ บั หลักฐานรายงานการปิดประกาศแล้ว ใหต้ รวจสอบด้วยวา่
ผลู้ งนามในรายงานการปิดประกาศเป็นผูม้ อี �ำ นาจปดิ ประกาศตามกฎหมายหรอื ไม่ ในกรณีทม่ี ี
ขอ้ สงสัยใหส้ อบถามไปยังหน่วยงานท่ีปิดประกาศน้ัน
กรณพี นักงานเจ้าหนา้ ทน่ี ำ�ส่งประกาศทางไปรษณยี ์ลงทะเบยี นตอบรบั เมื่อลว่ งพ้น
ระยะเวลา ๑๕ วัน นบั แต่วันท่หี น่วยงานตามท่กี ฎหมายก�ำ หนดไดร้ บั หนังสือน�ำ สง่ ประกาศแลว้
ยังไม่ได้รับรายงานการปิดประกาศหรือได้รับแต่ไม่ครบทุกหน่วยงาน  ให้พนักงานเจ้าหน้าที่มี
หนงั สอื ทวงถามหลกั ฐานรายงานการปดิ ประกาศไปยงั หนว่ ยงานตามทจ่ี ดั สง่ ประกาศแลว้ ยงั ไมไ่ ด้
รบั รายงานการปิดประกาศนนั้ โดยให้สอบถาม๔ไป๑ด๖้วยว่าไดด้ ำ�เนินการปดิ ประกาศตงั้ แตเ่ มื่อใด

ข้อ ๒๔ การนับวันปิดประกาศว่าจะครบกำ�หนดตามมาตรา  ๘๑  แห่งประมวล
กฎหมายท่ดี ินเม่อื ใด ใหเ้ ร่ิมนับ ๑ ต้ังแต่วันรงุ่ ขน้ึ ของวันปดิ ประกาศฉบับหลงั สดุ เปน็ ตน้ ไป
*** ข้อ ๒๕ การทำ�หนังสอื ส่งประกาศให้กับบคุ คลทีผ่ ู้ขอแจง้ วา่ เป็นทายาท ให้พนักงาน
เจ้าหนา้ ท่ีใชแ้ บบพิมพ์ (ท.ด.๔) เปน็ หนังสอื นำ�สง่ ประกาศให้กับทายาทเฉพาะผู้มสี ิทธิควรได้รับ
มรดกตามท่ีปรากฏในบัญชีเครือญาติและมิได้มาด้วยในวันย่ืนคำ�ขอทราบเท่าท่ีจะทำ�ได้เท่านั้น
ในการนใ้ี หพ้ นกั งานเจา้ หนา้ ทเ่ี ปน็ ผจู้ ดั สง่ ประกาศทางไปรษณยี ล์ งทะเบยี นตอบรบั หรอื มอบหมาย
ใหเ้ จ้าหน้าทข่ี องส�ำ นักงานทีด่ ินทีเ่ หน็ สมควรเป็นผูน้ �ำ ไปสง่ เวน้ แตผ่ ู้ขอประสงคจ์ ะนำ�สง่ ประกาศ
ด้วยตนเอง ใหบ้ ันทึกถ้อยค�ำ ผู้ขอและใหผ้ ขู้ อลงนามรบั หนังสอื ดงั กล่าวไว้เป็นหลกั ฐาน พร้อมทั้ง
ช้ีแจงให้ผู้ขอทราบด้วยว่าเมื่อส่งประกาศแล้วให้นำ�ใบรับของทายาทน้ันๆ  มามอบต่อพนักงาน
เจา้ หน้าทีก่ ่อนจดทะเบยี น

สว่ นที่ ๕
การรับคำ�ขอโต_แ้ _ย_้ง_แ_ล__ะ_ก_า_ร_เป__รยี บเทยี บมรดก
ข้อ ๒๖ ผู้มีสิทธิโต้แย้งการขอรับมรดกจะต้องเป็นทายาทซึ่งมีสิทธิได้รับมรดก คือ
ทายาทโดยธรรม หรอื ผู้รบั พินัยกรรม ตามประมวลกฎหมายแพง่ และพาณิชยเ์ ท่านน้ั
ขอ้ ๒๗ ในระหวา่ งประกาศถ้ามผี โู้ ตแ้ ย้งให้ดำ�เนนิ การดังนี้
(๑) ให้พนักงานเจ้าหน้าที่สอบสวนถึงสิทธิการรับมรดกของผู้โต้แย้ง  โดยต้อง
สอบสวนท�ำ นองเดียวกับการสอบสวนผขู้ อจดทะเบียนรับโอนมรดก กลา่ วคือ ต้องสอบสวนให้
ปรากฏว่า ผโู้ ตแ้ ย้งเป็นทายาทโดยธรรมหรือเปน็ ผูร้ ับพินัยกรรม และให้ผู้โต้แยง้ ตรวจดูบัญชี
เครอื ญาตขิ องเจ้ามรดกทผี่ ขู้ อแสดงไว้ ถ้าบัญชเี ครอื ญาตินั้นไม่ถกู ตอ้ งครบถ้วน ก็ใหผ้ ู้โต้แยง้
แสดงบัญชีเครือญาตขิ องเจ้ามรดกประกอบคำ�ขอโต้แย้งด้วย หากผู้โต้แยง้ รับวา่ บญั ชเี ครอื ญาติที่
ผู้ขอแสดงไว้นัน้ ถกู ต้อง กใ็ หผ้ ้โู ตแ้ ย้งรบั รองความถูกตอ้ งของบญั ชีเครือญาติน้ันไวใ้ นคำ�ขอโต้แย้ง
เปน็ หลักฐานด้วย คำ�ขอโตแ้ ย้งใหใ้ ชแ้ บบพมิ พ์ค�ำ ขอ (ท.ด.๙)
(๒) เมือ่ รบั คำ�ขอโต้แยง้ แลว้ ใหล้ งบัญชรี บั ท�ำ การ (บ.ท.ด.๒) บญั ชีสถิติงานและเงนิ
ค่าธรรมเนยี ม (บ.ท.ด.๒๑) และใหห้ มายเหตกุ ารโต้แยง้ ในบญั ชแี ยกประเภทคุมเรื่อง (บ.ท.ด.๒๗)
ในรายท่ีขอจดทะเบียนมรดกในชอ่ งหมายเหตวุ ่า ผ้ใู ดเป็นผู้โตแ้ ย้ง สว่ นคำ�ขอจดทะเบียนสิทธแิ ละ
นิติกรรมฯ (ท.ด.๑ หรอื ท.ด.๑ ก.) ให้บนั ทกึ ไวต้ อนบนด้านขวาวา่ “มกี ารโตแ้ ยง้ ” และในบนั ทกึ
การสอบสวนฯ (ท.ด.๘) ก็ใหเ้ ขยี นขอ้ ความอย่างเดยี วกนั ณ ทเ่ี ดียวกันดว้ ย สำ�หรับด้านหลงั บันทึก
การสอบสวนฯ​ (ท.ด.๘) ให้หมายเหตใุ หเ้ ห็นไดช้ ัดเจนต่อท้ายบัญชีเครอื ญาตทิ ี่ผ้ขู อแสดงไว้นั้น
ว่า ผ้ใู ดโต้แยง้ การจดทะเบียนมรดกของผูใ้ ด เมอื่ วนั เดือนปีใด แล้วให้พนกั งานเจ้าหนา้ ท่ลี งนาม
_ก_�ำ _ก_ับ_ไ_ว_้____________________
*** ข้อ  ๒๕  เดิมถูกแก้ไขเพิ่มเติมโดยระเบียบกรมที่ดิน  ว่าด้วยการจดทะเบียนสิทธิเกี่ยวกับ

อสังหาริมทรัพย์ซ่ึงได้มาโดยทางมรดก  (ฉบับท่ี  ๓)  พ.ศ. ๒๕๕๓  และปัจจุบันได้ถูกยกเลิกและแก้ไข
เพ่ิมเติมใหมโ่ ดยระเบียบกรมท่ดี นิ ว่าดว้ ยการจดทะเบียนสทิ ธเิ ก่ยี วกบั อสงั หาริมทรพั ยซ์ ง่ึ ได้มาโดยทางมรดก
(ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๕๗

๔๑๗

(๓) เมอื่ ครบกำ�หนดประกาศแลว้ ใหพ้ นกั งานเจา้ หนา้ ท่ีแจ้งก�ำ หนดวัน เวลา และ
สถานที่ที่จะสอบสวนเปรียบเทียบเป็นหนังสือให้ผู้ขอและผู้โต้แย้งทราบล่วงหน้าไม่น้อยกว่า
เจ็ดวนั และให้พนักงานเจา้ หนา้ ท่ีจดั ส่งหนังสอื โดยทางไปรษณียต์ อบรบั หรอื มอบหมายใหผ้ ูท้ ี่
ควรเช่ือถือได้เป็นผู้น�ำ สง่ โดยให้มีหลักฐานการรับหนงั สือของผขู้ อและผู้โต้แยง้ รวมเรอื่ งไว้
ขอ้ ๒๘ การเปรยี บเทียบให้ด�ำ เนนิ การดังนี้
(๑) กรณีท่ีผู้ขอและผู้โต้แย้งได้มาพร้อมกันตามกำ�หนดนัดของพนักงานเจ้าหน้าที่
ตามความในขอ้ ๒๗ แลว้ ใหพ้ นกั งานเจา้ หน้าท่แี จ้งค�ำ ขอและค�ำ โต้แยง้ ใหท้ ั้งสองฝา่ ยทราบ
แล้วชี้แจงถึงสิทธิของผู้ขอและผู้โต้แย้งอันจะพึงมีตามกฎหมาย โดยพิจารณาจากหลักฐานท่ี
ปรากฏแก่พนักงานเจ้าหน้าที่  ถ้าตกลงกันได้ให้บันทึกข้อตกลงนั้นไว้ในแบบบันทึกถ้อยคำ�
(ท.ด.๑๖) โดยใหท้ ั้งสองฝา่ ยลงลายมือช่ือไวเ้ ปน็ หลกั ฐาน ถา้ ข้อตกลงนั้นชอบดว้ ยกฎหมายก็ให้
ด�ำ เนินการไปตามข้อตกลงน้ัน
ถ้าคกู่ รณไี มอ่ าจตกลงกันไดก้ ใ็ หพ้ นักงานเจา้ หน้าทส่ี อบสวนคกู่ รณี พยานบุคคล
หรอื เอกสารท่เี กีย่ วขอ้ งได้ตามท่ีเห็นสมควรเพือ่ ประกอบการพิจารณา แล้วให้พนกั งานเจ้าหน้าที่
พิจารณาสง่ั การไปตามพยานหลักฐาน ข้อเทจ็ จรงิ และหลักกฎหมาย โดยให้สั่งไวด้ ว้ ยวา่ ถ้าฝ่าย
ใดไม่พอใจคำ�สั่งฝ่ายนั้นต้องไปฟ้องร้องต่อศาลภายในกำ�หนดหกสิบวัน  นับแต่วันท่ีได้รับแจ้ง
และต้องนำ�หลักฐานการย่ืนฟ้องพร้อมสำ�เนาคำ�ฟ้องเกี่ยวกับสิทธิในการได้รับมรดกมาแสดงต่อ
พนกั งานเจ้าหน้าท่ภี ายในเวลาดงั กล่าวดว้ ย หากไม่ด�ำ เนนิ การตามทก่ี ฎหมายกำ�หนด พนักงาน
เจ้าหน้าที่จะได้ดำ�เนินการไปตามท่ีสั่งการไว้  แล้วให้คู่กรณีลงลายมือชื่อและวัน  เดือน  ปี
ทร่ี บั ทราบค�ำ สง่ั ของพนกั งานเจา้ หน้าท่ีไว้เป็นหลกั ฐาน
(๒) กรณีที่ผู้ขอหรือผู้โต้แย้งมาพบพนักงานเจ้าหน้าท่ีตามกำ�หนดนัดแต่เพียง
ฝ่ายเดียว ย่อมถือได้ว่าคู่กรณีไม่อาจตกลงกันได้ พนักงานเจ้าหน้าที่จึงชอบที่จะดำ�เนินการ
เปรียบเทียบสั่งการโดยถือเอาหลักฐานท่ีมีอยู่เป็นหลักในการพิจารณาได้ตามท่ีเห็นสมควร
เสรจ็ แลว้ แจง้ ใหผ้ ขู้ อหรอื ผโู้ ตแ้ ยง้ ทม่ี าพบพนกั งานเจา้ หนา้ ทต่ี ามก�ำ หนดนดั ทราบเชน่ เดยี วกบั (๑)
ส่วนผู้ขอหรือผู้โต้แย้งที่ไม่มาพบพนักงานเจ้าหน้าท่ีให้ส่งหนังสือแจ้งไปให้ทราบในทำ�นอง
เดยี วกัน
(๓) เมื่อฝ่ายที่ไปฟ้องได้นำ�หลักฐานการย่ืนฟ้องพร้อมสำ�เนาคำ�ฟ้องเกี่ยวกับสิทธิ
ในการได้รบั มรดกตอ่ ศาลมาแสดงต่อพนักงานเจา้ หน้าท่ี ภายในกำ�หนดหกสบิ วันนับแตว่ ันที่ได้
รบั แจง้ ก็ใหร้ ะงบั การจดทะเบียนไว้ ถ้าไมน่ ำ�หลักฐานทฟ่ี อ้ งรอ้ งภายในกำ�หนดดังกล่าวมาแสดง
กใ็ หด้ ำ�เนินเรอ่ื งตามทไ่ี ด้สั่งการไว้ตอ่ ไปได้
(๔) ในกรณที ค่ี กู่ รณไี ดท้ ราบค�ำ สง่ั ของพนกั งานเจา้ หนา้ ทแ่ี ลว้ แตไ่ มย่ อมลงลายมอื ชอ่ื
รบั ทราบ กใ็ หพ้ นกั งานเจ้าหนา้ ทีบ่ นั ทึกการทผ่ี ้ขู อหรอื ผโู้ ต้แย้งไมย่ อมลงลายมือช่อื ไวเ้ ปน็ หลกั ฐาน
พรอ้ มดว้ ยพยานรเู้ หน็

๔๑๘

(๕) สำ�หรับกรณีท่ีทั้งผู้ขอและผู้โต้แย้งไม่มาพบพนักงานเจ้าหน้าที่ตามกำ�หนดนัด
ใหท้ �ำ หนงั สอื นดั คกู่ รณมี าทำ�การสอบสวนเปรยี บเทยี บอีกคร้งั หน่ึง โดยใหแ้ จง้ ก�ำ หนดวัน เวลา
และสถานที่ ที่จะสอบสวนเปรียบเทียบให้ผขู้ อและผู้โตแ้ ย้งทราบล่วงหน้าไม่นอ้ ยกว่าเจ็ดวัน และ
ให้ระบุไปด้วยว่า ถ้าผู้ขอและผู้โตแ้ ย้งไม่มาพบพนกั งานเจา้ หนา้ ทเี่ พอื่ สอบสวนเปรียบเทยี บตาม
กำ�หนดและมิได้แจ้งข้อขัดข้องให้ทราบ  พนักงานเจ้าหน้าที่จะได้สั่งยกเลิกเรื่องขอจดทะเบียน
มรดกน้ันเสีย เม่อื ถงึ กำ�หนดนัดแล้ว คู่กรณไี มม่ าตามกำ�หนดและมิไดแ้ จง้ ขอ้ ขัดข้องใหท้ ราบ
ให้พนักงานเจ้าหนา้ ท่สี ั่งยกเลกิ เรอ่ื งขอจดทะเบียนมรดก โดยหมายเหตุในค�ำ ขอจดทะเบียนสิทธิ
และนติ กิ รรมฯ (ท.ด.๑ หรอื ท.ด.๑ ก) ในบญั ชีแยกประเภทคุมเรอ่ื ง (บ.ท.ด.๒๗) วา่ “ยกเลกิ เร่ือง
เพราะผู้ขอและผูโ้ ตแ้ ยง้ ไม่มาติดตอ่ ” แล้วใหพ้ นกั งานเจ้าหน้าที่ลงนามพร้อมวัน เดือน ปี ก�ำ กบั
ไว้ เสร็จแล้วเกบ็ เรื่องเข้าสารบบทดี่ ินแปลงนนั้ พรอ้ มทัง้ แจง้ สทิ ธิตามพระราชบญั ญตั วิ ธิ ปี ฏิบัติ
ราชการทางปกครองใหผ้ ู้ขอทราบ
(๖) การส่งหนังสือแจ้งผู้ท่ีไม่มาพบพนักงานเจ้าหน้าที่ตาม  (๒)  และนัดคู่กรณี
ตาม (๕) ใหส้ ง่ ทางไปรษณยี ต์ อบรบั กรณผี ขู้ อหรอื ผ้โู ตแ้ ย้งหลายคนใหส้ ง่ หนังสอื แจง้ และนดั ไป
ถึงทกุ คน
ขอ้ ๒๙ ในการสอบสวนหรอื บันทกึ ถ้อยค�ำ เกีย่ วกับเร่อื งมรดก ใหพ้ นกั งานเจ้าหนา้ ที่
ลงลายมอื ชอื่ และวัน เดือน ปี ไวใ้ นบนั ทกึ นน้ั ด้วย
ขอ้ ๓๐ ในกรณีท่ีทายาทไดย้ นื่ ฟอ้ งตอ่ ศาลตามข้อ ๒๘ หรอื ทายาทอ่นื ซึ่งมสี ทิ ธิได้
รับมรดกได้ฟ้องคดีเกี่ยวกับสิทธิในการรับมรดกต่อศาลก่อนท่ีพนักงานเจ้าหน้าท่ีได้จดทะเบียน
สิทธิและนติ กิ รรมการได้มาโดยทางมรดก เมื่อผู้น้ันนำ�หลักฐานการยื่นฟอ้ ง พรอ้ มสำ�เนาคำ�ฟ้อง
มาแสดงตอ่ พนักงานเจ้าหน้าทใี่ ห้พนกั งานเจา้ หน้าท่ลี งบัญชอี ายดั และหมายเหตุกลดั ตดิ ไว้ใน
หนงั สือแสดงสทิ ธใิ นทด่ี ินฉบบั ส�ำ นักงานท่ีดินและสารบบท่ีดนิ เปน็ การชัว่ คราวว่า “ทดี่ นิ แปลงนี้ได้
มกี ารฟ้องคดีเกย่ี วกับสทิ ธิในการได้รบั มรดกต่อศาลตามค�ำ ฟ้องศาล..........คดีหมายเลขด�ำ ท.่ี ......
ลงวนั ท่.ี ...........ใหร้ ะงับการจดทะเบียนไว้ จนกวา่ ศาลจะมคี ำ�พิพากษาหรือคำ�สงั่ ถงึ ทส่ี ุด” และ
เมือ่ ศาลได้มคี �ำ พพิ ากษาหรือค�ำ สงั่ ถึงทีส่ ดุ ประการใด ก็ให้ด�ำ เนนิ การไปตามค�ำ พิพากษาหรือ
ค�ำ สง่ั นน้ั
ขอ้ ๓๑ หากมีผ้ขู อโตแ้ ยง้ ภายหลงั วนั ครบก�ำ หนดประกาศ ให้พนกั งานเจา้ หนา้ ท่ี
ชแ้ี จงใหผ้ โู้ ตแ้ ย้งทราบวา่ ไมอ่ าจรับค�ำ โตแ้ ย้งไวด้ ำ�เนินการใหไ้ ด้เน่ืองจากประกาศครบก�ำ หนด
ตามกฎหมายแลว้

สว่ นที่ ๖
กา_ร_จ_ด_ท_ะ_เ_บ_ีย__น_ม_ร_ดก
* ข้อ ๓๒ ก่อนจดทะเบียนมรดกให้พนักงานเจ้าหน้าที่ตรวจเรื่องโดยละเอียด
เมื่อเหน็ วา่ ไมม่ ขี อ้ ขดั ข้องประการใด ใหบ้ นั ทกึ เสนอพนักงานเจา้ หน้าท่ดี งั ตอ่ ไปนเ้ี ป็นผพู้ จิ ารณา
_ส_่งั _ใ_ห_้จ_ด_ท__ะ_เบ__ีย_น______________
** ขอ้ ๓๒ วรรคหนึ่ง แก้ไขเพิ่มเติมโดยระเบียบกรมทีด่ ิน ว่าดว้ ยการจดทะเบียนสิทธเิ ก่ยี วกบั
อสังหาริมทรพั ย์ซง่ึ ได้มาโดยทางมรดก (ฉบับท่ี ๒) พ๔.ศ๑.๙ ๒๕๔๙

(๑) กรณีสำ�นักงานที่ดินจังหวัดและสำ�นักงานท่ีดินจังหวัดสาขา  ให้บันทึกเสนอ
เจ้าพนักงานทดี่ นิ จงั หวดั หรอื เจ้าพนักงานท่ดี ินจงั หวดั สาขา หากเจ้าพนักงานท่ดี ินจังหวดั หรือ
เจ้าพนกั งานท่ดี ินจงั หวัดสาขาไมอ่ ยู่ หรอื อยู่แตไ่ ม่สามารถปฏิบตั หิ นา้ ท่ีได้ ให้หัวหนา้ ฝา่ ยทะเบยี น
หรือพนักงานเจ้าหน้าที่ฝ่ายทะเบียนซ่ึงได้รับมอบหมายจากเจ้าพนักงานที่ดินจังหวัด  หรือ
เจ้าพนักงานท่ีดินจงั หวัดสาขา เป็นผู้พจิ ารณาส่งั ใหจ้ ดทะเบยี น แลว้ แต่กรณี
(๒) กรณีสำ�นักงานที่ดินจังหวัดหรือสำ�นักงานท่ีดินสาขาส่วนแยก  ให้บันทึกเสนอ
เจ้าพนักงานที่ดิน  หัวหน้าส่วนแยก  หากเจ้าพนักงานที่ดินหัวหน้าส่วนแยกไม่อยู่หรืออยู่แต่ไม่
สามารถปฏิบัติหน้าที่ได้  ให้พนักงานเจ้าหน้าที่ด้านทะเบียนซึ่งได้รับมอบหมายจากเจ้าพนักงาน
ทด่ี นิ หวั หน้าส่วนแยก เป็นผู้พิจารณาสง่ั ให้จดทะเบยี น
(๓) กรณีสำ�นักงานที่ดินอำ�เภอและสำ�นักงานที่ดินกิ่งอำ�เภอ  ให้บันทึกเสนอ
นายอำ�เภอ หรือปลดั อ�ำ เภอผเู้ ป็นหัวหน้าประจ�ำ กงิ่ อ�ำ เภอ หรือผูท้ ี่ได้รับมอบหมายจากนายอำ�เภอ
หรอื ปลดั อำ�เภอผ้เู ปน็ หัวหน้าประจ�ำ ก่ิงอ�ำ เภอ เป็นผู้พจิ ารณาสง่ั ให้จดทะเบยี นแลว้ แต่กรณี
เม่ือได้จดทะเบียนแล้วให้บันทึกไว้ด้านหลังบันทึกการสอบสวนฯ  (ท.ด. ๘)  ว่า
“ไดจ้ ดทะเบียนมรดกลงชื่อ (ช่ือผู้ขอ, ช่ือทผ่ี ขู้ อให้ลงช่อื หรือผูโ้ ต้แย้งแลว้ แตก่ รณี) ไปแล้วแต่
วนั ท.่ี ........เดอื น...............พ.ศ. ....” และให้พนักงานเจ้าหนา้ ท่ีลงช่อื ไว้เปน็ หลักฐานพร้อมท้งั ให ้
ผ้ขู อรับมรดกลงชอ่ื รบั ทราบการจดทะเบียนดว้ ย
กรณีโอนมรดกให้แก่ทายาทตามคำ�พิพากษาหรือคำ�ส่ังศาล  ให้พนักงานเจ้าหน้าที่
จดทะเบียนไดโ้ ดยไมต่ อ้ งบันทกึ เสนอใหส้ งั่ โอนมรดกแต่อยา่ งใด
ขอ้ ๓๓ กรณีผู้เยาว์ขอรับมรดกโดยท่ีทรัพย์มรดกมีการจดทะเบียนจำ�นองไว้และ
ในสญั ญาจ�ำ นองมีข้อความวา่ “ถา้ ในการบังคับจำ�นองตามสัญญานเ้ี งินยงั ขาดจำ�นวนท่ีคา้ งช�ำ ระ
อยู่อีกเท่าใด ผู้จำ�นองยอมรับใช้จำ�นวนเงินที่ขาดนั้นจนครบ” กรณีดังกล่าวไม่เป็นการรับมรดก
โดยมีเงือ่ นไขหรือคา่ ภาระตดิ พันตามมาตรา ๑๕๗๔ (๙) หรอื ตามมาตรา ๑๖๑๑ (๒) แหง่ ประมวล
กฎหมายแพง่ และพาณิชย์ พนกั งานเจ้าหนา้ ท่สี ามารถรับจดทะเบยี นได้
ขอ้ ๓๔ กรณีบุตรนอกกฎหมายท่ีบิดารับรองแล้วมาขอรับมรดก  ให้พนักงาน
เจ้าหน้าที่ตรวจสอบและสอบสวนให้ได้ข้อเท็จจริงว่า  เป็นผู้สืบสันดานของเจ้ามรดกจริง  โดยให้
พจิ ารณาจากหลกั ฐาน เชน่ การยอมใหใ้ ชช้ อ่ื สกลุ การแจง้ เปน็ บดิ าตามสตู บิ ตั ร การใหก้ ารอปุ การะ
เลี้ยงดู  เป็นต้น  เมื่อสามารถรับฟังได้ว่าเป็นบุตรนอกกฎหมายที่บิดาได้รับรองแล้ว  พนักงาน
เจ้าหนา้ ท่สี ามารถรับจดทะเบยี นได้
ขอ้ ๓๕ กรณีพระภิกษุมาขอรับมรดกหรือคัดค้านเพ่ือขอรับมรดกในฐานะทายาท
โดยธรรม กรณดี ังกลา่ วไม่เป็นการต้องห้ามตามมาตรา ๑๖๒๒ แห่งประมวลกฎหมายแพง่ และ
พาณชิ ย์ พนักงานเจ้าหน้าทส่ี ามารถรับค�ำ ขอไวด้ �ำ เนินการตามกฎหมายได้
ขอ้ ๓๖ การจดทะเบียนโอนมรดกเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์อย่างอื่น  ให้พนักงาน
เจ้าหน้าที่เรียกเอกสารหลักฐาน  เช่น  ใบขออนุญาตปลูกสร้าง  หรือหลักฐานอื่นที่แสดงว่า

๔๒๐

อสงั หาริมทรัพย์นัน้ เป็นของเจ้ามรดกจรงิ เพ่ือประกอบการพจิ ารณาในการจดทะเบียนมรดกดว้ ย
เมื่อสอบสวนพยานหลักฐานเป็นท่ีเช่ือได้ว่า  อสังหาริมทรัพย์อย่างอื่นดังกล่าวเป็นของเจ้ามรดก
จริง ให้พนกั งานเจ้าหน้าทด่ี ำ�เนนิ การใหต้ ามทผี่ ู้ขอแสดงหลักฐานการมสี ิทธติ ามกฎหมายต่อไป
การจดทะเบยี นโอนมรดกอสังหารมิ ทรพั ย์อยา่ งอน่ื เพียงอยา่ งเดยี ว ซง่ึ ไมม่ ีหลักฐาน
การจดทะเบยี นใหผ้ ู้ขอยึดถือไวเ้ ปน็ หลักฐาน ถา้ ผูข้ อตอ้ งการหลกั ฐานก็ให้ผขู้ อยื่นค�ำ ขอคัดส�ำ เนา
รายการจดทะเบยี นมรดกในทะเบยี นสิทธิและนิตกิ รรมเก่ียวกับอสงั หาริมทรพั ย์ (ท.อ.๑๓) แล้วให้
พนักงานเจ้าหน้าที่คัดหรือถ่ายสำ�เนาเอกสารและรับรองสำ�เนาให้โดยเรียกเก็บค่าธรรมเนียมตาม
กฎหมาย

สว่ นที่ ๗
การแจง้ เตือนผขู้ อม__า_จ_ด_ท_ะ_เ_บ_ยี__น_แ_ละการยกเลกิ คำ�ขอ
ข้อ ๓๗ เร่ืองมรดกที่พนักงานเจ้าหน้าที่ได้ดำ�เนินเรื่องเสร็จแล้ว  แต่ยังรอผู้ขอมา
จดทะเบียนน้ัน ใหพ้ นักงานเจา้ หน้าท่ที �ำ หนังสือเตอื นไปโดยกำ�หนดเวลาให้มาจดทะเบยี นภายใน
เวลาสามสบิ วันนบั แต่วนั ที่ได้รบั หนงั สือเตอื น และใหร้ ะบไุ ปดว้ ยว่าถ้าผู้ขอมีสทิ ธิรับมรดกไม่มา
จดทะเบียนตามก�ำ หนด และมิได้แจง้ ขอ้ ขดั ข้องใหท้ ราบ พนกั งานเจา้ หนา้ ท่ีจะได้ส่ังยกเลกิ เรื่อง
ขอจดทะเบยี นมรดกนนั้ เสีย การสง่ หนงั สือแจ้งใหส้ ่งทางไปรษณีย์ตอบรบั
เม่ือผู้ขอไม่มาจัดการตามกำ�หนดและมิได้แจ้งข้อขัดข้องให้ทราบ  ให้พนักงาน
เจ้าหน้าที่สั่งยกเลิกเร่ืองและให้หมายเหตุในคำ�ขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมฯ  (ท.ด. ๑  หรือ
ท.ด.๑ ก) และในบัญชีแยกประเภทคมุ เรือ่ ง (บ.ท.ด.๒๗) วา่ “ยกเลกิ เรอื่ งเพราะผขู้ อไมม่ าตดิ ตอ่ ”
แล้วให้พนักงานเจ้าหน้าท่ลี งนามพรอ้ มด้วยวนั เดือน ปี กำ�กับไว้ และเก็บเรือ่ งเข้าสารบบทด่ี ิน
แปลงนั้น การส่งั ยกเลกิ เร่ืองขอจดทะเบยี นมรดก การท�ำ ค�ำ สัง่ และการแจ้งคำ�ส่งั ให้ถอื ปฏบิ ัตติ าม
กฎหมายวา่ ดว้ ยวธิ ปี ฏิบัติราชการทางปกครอง

หมวด ๒
การขอจดทะเบียนลงชือ่ ผ้จู ดั การมรดกในหนงั สอื แสดงสิทธแิ ละจดทะเบยี นสทิ ธิในท่ีดนิ

ให้แกท่ ายาทตามมา_ต_ร_า__๘_๒__แ_ห_่ง_ป__ระมวลกฎหมายท่ดี นิ
ส่วนที่ ๑

การยืน่ ค�ำ ขอ กา_ร_ส__อ_บ_ส_ว_น__แ_ล_ะ_การจดทะเบียน
ขอ้ ๓๘ เม่ือมีผู้แสดงความประสงค์ขอจดทะเบียนลงช่ือผู้จัดการมรดกในหนังสือ
แสดงสทิ ธิในที่ดิน ให้ยน่ื คำ�ขอพรอ้ มดว้ ยหนังสอื แสดงสทิ ธิในที่ดินและหลกั ฐานการเปน็ ผูจ้ ัดการ

๔๒๑

มรดกต่อพนักงานเจ้าหน้าท่ี  โดยการยื่นคำ�ขอและสอบสวนที่เก่ียวข้องกับผู้จัดการมรดกให้ใช้
แบบค�ำ ขอและบนั ทึกการสอบสวน ดังนี้
(๑) กรณีขอลงช่ือผู้จัดการมรดกในหนังสือแสดงสิทธิในท่ีดินตามมาตรา  ๘๒
วรรคหนึ่ง แห่งประมวลกฎหมายท่ีดิน ใหผ้ ขู้ อยน่ื คำ�ขอตามแบบ ท.ด. ๑ หรือ ท.ด. ๑ ก แล้วแต่
กรณี และให้พนักงานเจ้าหน้าท่สี อบสวนพยานหลักฐานโดยบนั ทกึ ลงในแบบบนั ทึกการสอบสวน
ขอจดทะเบยี นโอนมรดก (ท.ด. ๘) โดยอนโุ ลม
(๒) กรณีผู้จัดการมรดกซ่ึงได้มีช่ือในหนังสือแสดงสิทธิในท่ีดินแล้ว  ขอโอนมรดก
ให้แกท่ ายาทตามมาตรา ๘๒ วรรคสอง แหง่ ประมวลกฎหมายทดี่ นิ ให้ผขู้ อยนื่ ค�ำ ขอตามแบบ
ท.ด. ๙ และให้จัดท�ำ ค�ำ ขอจดทะเบียนสทิ ธิและนติ ิกรรมฯ (ท.ด. ๑ หรือ ท.ด. ๑ ก) เปน็ รายงาน
การเปลี่ยนแปลงทางทะเบยี น สำ�หรับกรณีตอ้ งแสดงบัญชเี ครือญาตกิ ใ็ หจ้ ดั ทำ�บัญชีเครือญาตไิ ว้
หลงั ค�ำ ขอ ท.ด. ๙ ด้วย
(๓) กรณีท่ีได้จดทะเบียนลงชื่อผู้จัดการมรดกในหนังสือแสดงสิทธิในท่ีดินแล้วแต่
ผู้ขอประสงค์จะจดทะเบียนประเภทเปล่ียนผู้จัดการมรดก  หรือโอนเปล่ียนนามผู้จัดการมรดก
หรือเลิกผูจ้ ัดการมรดก ให้ผู้ขอยนื่ คำ�ขอตามแบบ ท.ด.๙ และให้จัดทำ�คำ�ขอจดทะเบียนสทิ ธิและ
นติ ิกรรมฯ (ท.ด. ๑ หรอื ท.ด. ๑ ก) เปน็ รายงานการเปลี่ยนแปลงทางทะเบยี น
ขอ้ ๓๙ การจดทะเบียนลงช่ือผู้จัดการมรดกในหนังสือแสดงสิทธิในท่ีดินตามมาตรา
๘๒ แหง่ ประมวลกฎหมายที่ดนิ ไมว่ า่ จะเปน็ ผู้จดั การมรดกตามพนิ ยั กรรมหรอื โดยคำ�สั่งศาลใช้
ประเภทการจดทะเบียนเชน่ เดียวกัน ดังน้ี
(๑) ในกรณีทม่ี ผี ู้มาขอจดทะเบียนลงชอ่ื เป็นผูจ้ ัดการมรดกทงั้ แปลง เชน่ โฉนดทดี่ นิ
ทม่ี ีชอ่ื ก. เป็นผูถ้ ือกรรมสทิ ธิ์ ก. ถงึ แก่กรรม มี ข. เปน็ ผู้จดั การมรดกของ ก. เมอ่ื ข. ขอจดทะเบยี น
ลงช่ือเป็นผูจ้ ัดการมรดกของนาย ก. ใหเ้ ขียนชือ่ ประเภทวา่ “ผจู้ ดั การมรดก”
(๒) ในกรณีท่ีมีผู้มาขอจดทะเบียนลงชื่อผู้จัดการมรดกเฉพาะส่วนของบางคน  เช่น
โฉนดท่ดี นิ ทมี่ ชี ่อื ก. และ ข. เป็นผู้ถอื กรรมสทิ ธ์ิ ก. ถึงแก่กรรม มี ค. เปน็ ผจู้ ดั การมรดกของ ก.
โดย ค. ขอจดทะเบียนลงชื่อเป็นผจู้ ัดการมรดกเฉพาะส่วนของ ก. ไมเ่ ก่ยี วกับส่วนของ ข. ใหเ้ ขียน
ชอื่ ประเภทว่า “ผู้จดั การมรดกเฉพาะสว่ น”
(๓) ในกรณีท่ีหนังสือแสดงสิทธิในที่ดิน  มีการจดทะเบียนลงชื่อผู้จัดการมรดกอยู่
กอ่ นแลว้ ต่อมาศาลส่ังถอนการเปน็ ผ้จู ดั การมรดกแลว้ ตัง้ ผูอ้ ื่นเปน็ ผู้จดั การมรดกแทน ผไู้ ดร้ บั
แตง่ ต้ังเปน็ ผู้จัดการมรดกคนใหมม่ าขอจดทะเบยี นลงช่ือเป็นผู้จัดการมรดก ใหเ้ ขยี นชอื่ ประเภทวา่
“เปลยี่ นผู้จดั การมรดก”
(๔) ในกรณีที่หนังสือแสดงสิทธิในที่ดินมีการจดทะเบียนลงชื่อผู้จัดการมรดกอยู่
ก่อนแล้ว ต่อมาผจู้ ดั การมรดกถึงแก่กรรม ศาลได้ตัง้ ผจู้ ัดการมรดกขนึ้ ใหม่ ผู้ได้รับตัง้ เปน็ ผูจ้ ดั การ
มรดกคนใหมม่ าขอจดทะเบยี นลงชอ่ื เปน็ ผูจ้ ัดการมรดก ใหเ้ ขียนชื่อประเภทวา่ “โอนเปลยี่ น
นามผ้จู ัดการมรดก”

๔๒๒

(๕) ในกรณีท่ีหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินมีการจดทะเบียนลงชื่อผู้จัดการมรดกไว้
ต่อมาผจู้ ดั การมรดกถึงแกก่ รรมหมดทุกคน ทายาทไมป่ ระสงค์ใหต้ ้ังผ้จู ัดการมรดกข้ึนใหมอ่ กี
แตต่ ้องการจะขอจดทะเบียนโอนมรดกไปตามมาตรา ๘๑ แห่งประมวลกฎหมายท่ดี ิน ทายาทที่
มาขอรบั มรดกจะขอจดทะเบยี นเลิกผู้จดั การมรดกให้ใช้ชอ่ื ประเภทว่า “เลกิ ผ้จู ดั การมรดก”
การเขยี นคำ�ขอ ท.ด.๑ หรอื ท.ด.๑ ก แบบบนั ทึกการสอบสวนฯ (ท.ด.๘) ค�ำ ขอ
ท.ด.๙ และสารบัญจดทะเบียนใหป้ ฏิบัติ ตามตัวอย่างทา้ ยระเบยี บนี้ (ตามตัวอยา่ งหมายเลข ๙)
กรณีท่ีไดม้ กี ารจดทะเบียนลงชื่อผจู้ ดั การมรดก เปลย่ี นผู้จดั การมรดก โอนเปลยี่ น
นามผจู้ ัดการมรดก เลกิ ผู้จัดการมรดกแลว้ ให้บันทกึ ไว้ด้านหลังบนั ทึกการสอบสวนฯ (ท.ด.๘)
หรอื ค�ำ ขอ ท.ด.๙ แลว้ แตก่ รณวี า่ “ไดจ้ ดทะเบียน (ลงช่ือผู้จัดการมรดก เปลย่ี นผูจ้ ดั การมรดก
โอนเปลี่ยนนามผ้จู ดั การมรดก เลกิ ผูจ้ ัดการมรดก แลว้ แต่กรณ)ี ไปแล้วแตว่ นั ท่ี.......เดอื น.........
พ.ศ. ..........” และให้พนักงานเจ้าหน้าที่ลงชื่อไว้เป็นหลักฐาน พร้อมทั้งให้ผู้ขอลงชื่อรับทราบ
การจดทะเบยี นดว้ ย
ข้อ ๔๐ กรณหี นงั สอื แสดงสทิ ธใิ นทด่ี นิ ไดม้ กี ารจดทะเบยี นลงชอ่ื ผจู้ ดั การมรดกไวแ้ ลว้
ตอ่ มาผ้จู ดั การมรดกประสงค์จะจดทะเบียนโอนมรดกให้แกท่ ายาท ให้ใช้ชอื่ ประเภทเช่นเดยี วกับ
ขอ้ ๗ การเขียน ท.ด. ๑ หรือ ท.ด. ๑ ก, ท.ด. ๙ และสารบัญจดทะเบยี นใหป้ ฏบิ ัติ ตามตัวอย่าง
ทา้ ยระเบียบน้ี (ตามตวั อย่างหมายเลข ๑๐)
กรณีที่ได้จดทะเบียนโอนมรดกแล้ว  ให้บันทึกไว้ด้านหลังคำ�ขอ  (ท.ด. ๙)  ว่า
“ไดจ้ ดทะเบียนมรดกลงชือ่ (ชอ่ื ผู้ขอ) ไปแล้วแตว่ นั ที่.....เดือน..........พ.ศ. ....” และให้พนกั งาน
เจ้าหนา้ ทีล่ งชอ่ื ไวเ้ ปน็ หลกั ฐาน พรอ้ มทง้ั ใหผ้ ูข้ อลงชอื่ รบั ทราบการจดทะเบียนดว้ ย
ข้อ ๔๑ กรณีที่ศาลมีคำ�สงั่ หรือค�ำ พพิ ากษาแตง่ ตง้ั ใหเ้ ป็นผ้จู ดั การมรดก แมค้ ำ�สงั่
ของศาลนั้นยังไม่ถึงที่สุด  ผู้จัดการมรดกก็มีอำ�นาจเข้าไปจัดการมรดกได้ตามอำ�นาจหน้าที่
พนักงานเจ้าหน้าท่ีสามารถรับจดทะเบียนลงชื่อผู้จัดการมรดกในหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินได้
โดยไม่ตอ้ งให้ผขู้ อน�ำ หลกั ฐานทีร่ ับรองวา่ คดถี งึ ท่สี ุดมาแสดงตอ่ พนกั งานเจา้ หนา้ ที่แตอ่ ยา่ งใด
ขอ้ ๔๒ กรณที ผ่ี ขู้ อจดทะเบยี นสทิ ธซิ ง่ึ ไดม้ าโดยทางมรดกโดยไมม่ กี ารแตง่ ตง้ั ผจู้ ดั การ
มรดก และพนกั งานเจา้ หนา้ ทพ่ี จิ ารณาเหน็ วา่ การด�ำ เนนิ การอาจมปี ญั หายงุ่ ยาก พนกั งานเจา้ หนา้ ท่ี
ควรช้ีแจงหลักเกณฑ์  วิธีการ  และความแตกต่างของการขอโอนมรดกตามนัยมาตรา  ๘๑
แห่งประมวลกฎหมายท่ีดิน  และกรณีที่ผู้จัดการมรดกขอจดทะเบียนโอนมรดกให้แก่ทายาท
โดยมีช่อื ผจู้ ดั การมรดกในหนังสือแสดงสทิ ธใิ นท่ดี ินแล้วตามนยั มาตรา ๘๒ แห่งประมวลกฎหมาย
ท่ีดนิ หากผู้ขอไม่ประสงค์จะแตง่ ต้ังผจู้ ดั การมรดก ให้พนักงานเจา้ หน้าท่รี ับดำ�เนินการโอนมรดก
ให้ตามนยั มาตรา ๘๑ แห่งประมวลกฎหมายท่ีดิน โดยไมต่ อ้ งใหผ้ ู้ขอไปตง้ั ผูจ้ ัดการมรดก

๔๒๓

ส่วนท่ี ๒
การลงบญั ชรี บั ท�ำ การและการจดทะเบ__ยี _น_ล_ง_ช_อ_่ื _ผ_จู้ _ดั _ก_ารมรดกในหนงั สอื แสดงสทิ ธใิ นทด่ี นิ
ขอ้ ๔๓ กรณขี อจดทะเบยี นลงชอ่ื ผจู้ ดั การมรดกตามค�ำ สง่ั ศาล เปลย่ี นผจู้ ดั การมรดก
โอนเปลี่ยนนามผจู้ ัดการมรดก เลิกผจู้ ดั การมรดก เม่อื พนักงานเจ้าหนา้ ทีส่ อบสวนและตรวจสอบ
หลกั ฐานแล้ว ใหพ้ นกั งานเจา้ หนา้ ทีล่ งบญั ชรี ับทำ�การ (บ.ท.ด. ๒) และด�ำ เนินการจดทะเบียน
ให้ตามคำ�ขอ
ขอ้ ๔๔ ถ้าเป็นผู้จัดการมรดกในกรณีอ่ืนซึ่งมิใช่กรณีผู้จัดการมรดกตามคำ�ส่ังศาล
ใหพ้ นกั งานเจ้าหนา้ ทีส่ อบสวนและตรวจสอบหลกั ฐาน โดยให้ทำ�การสอบสวน การลงบญั ชีรับ
ทำ�การและบัญชีแยกประเภท คุมเรอื่ ง การประกาศ การทำ�หนงั สอื ส่งประกาศในหมวด ๑​ มาใช้
บงั คับโดยอนโุ ลม
ในกรณีที่ไม่มีผู้โต้แย้ง  ให้พนักงานเจ้าหน้าท่ีจดทะเบียนลงชื่อผู้จัดการมรดกใน
หนังสอื แสดงสทิ ธใิ นทดี่ นิ นั้นได้ แต่ถา้ มีผ้โู ตแ้ ย้งกใ็ หร้ อเรื่องไวแ้ ละให้คู่กรณไี ปฟ้องรอ้ งตอ่ ศาล
เมื่อศาลมีคำ�พิพากษาหรือคำ�สั่งถึงที่สุดประการใดแล้ว  ให้ดำ�เนินการไปตามคำ�พิพากษาหรือ
คำ�สงั่ ศาลนัน้

ส่วนที่ ๓
การจัดการท_ร_ัพ_ย_์ม_ร_ด__ก_ข_อ_ง_ผ_้จู ัดการมรดก
ขอ้ ๔๕ ในกรณีท่ีทายาทได้ย่ืนคำ�ขอโอนมรดกตามมาตรา  ๘๑  แห่งประมวล
กฎหมายทีด่ นิ ไว้แลว้ และเรือ่ งอย่รู ะหวา่ งดำ�เนินการตามขน้ั ตอน เชน่ การประกาศ การคดั คา้ น
การสอบสวนเปรียบเทียบและสง่ั การไปแลว้ ก่อนจดทะเบยี นโอนมรดกหากปรากฏแก่พนักงาน
เจ้าหนา้ ที่วา่ มรดกดงั กลา่ ว ศาลได้มีคำ�สัง่ ตงั้ ผจู้ ดั การมรดกไวแ้ ล้ว การจัดการมรดกต่อไปยอ่ ม
เปน็ อ�ำ นาจหนา้ ท่ขี องผจู้ ดั การมรดกตามมาตรา ๑๗๑๙ แห่งประมวลกฎหมายแพง่ และพาณิชย์
ทายาททั้งหลายย่อมหมดสทิ ธทิ จี่ ะเข้าจดั การมรดก ใหพ้ นักงานเจา้ หนา้ ท่ยี กเลิกค�ำ ขอ โดยให้
หมายเหตุในบันทึกการสอบสวนฯ (ท.ด. ๘) ว่า “คำ�ขอโอนมรดกรายน้ไี ดถ้ กู ยกเลิกเนื่องจากศาล
ไดม้ คี ำ�ส่งั ตั้งผู้จดั การมรดกแลว้ ” และแจง้ สทิ ธติ ามกฎหมายวา่ ด้วยวิธีปฏิบัตริ าชการทางปกครอง
ใหผ้ ูข้ อทราบ
ขอ้ ๔๖ ผ้จู ัดการมรดกทไี่ ดร้ บั แต่งตง้ั จากศาล ยอ่ มมอี �ำ นาจจดั การทรัพย์สินอัน
เปน็ มรดกของเจ้ามรดกทั้งหมด ไมว่ ่าจะเป็นทรัพย์สินตามบญั ชีทรี่ ะบไุ วต้ อ่ ศาลหรือทัพย์สินอนื่
เวน้ แตท่ รพั ยม์ รดกน้ัน เจา้ มรดกจะได้ตั้งผจู้ ดั การมรดกไวเ้ ป็นการเฉพาะ ให้พนักงานเจ้าหนา้ ท่ี
สอบสวนให้ได้ข้อยุติเกี่ยวกับทรัพย์มรดกท่ีขอจดทะเบียนน้ันก่อนแล้วจึงดำ�เนินการต่อไปตาม
กฎหมาย

๔๒๔

ข้อ ๔๗ กรณีตามพินัยกรรมของเจ้ามรดกตั้งบุคคลหลายคนเป็นผู้จัดการมรดกโดย
มีขอ้ ก�ำ หนดพนิ ยั กรรมว่า ในการจัดการมรดกนน้ั ให้ผู้จดั การมรดกจัดการรว่ มกัน แม้ตอ่ มาจะได้
มคี �ำ สง่ั ศาลตั้งบคุ คลดงั กล่าวเป็นผู้จัดการมรดกตามพินยั กรรมหรอื ไมก่ ต็ าม อำ�นาจในการจัดการ
มรดกของผู้จัดการมรดกต้องเป็นไปตามพินัยกรรม  คือ  ต้องจัดการร่วมกัน  ถ้าผู้จัดการมรดก
คนหนึ่งคนใดถงึ แก่กรรมไปกอ่ นที่การจดั การมรดกจะแล้วเสร็จ ผู้จัดการมรดกทเ่ี หลอื อย่ยู อ่ มไมม่ ี
อำ�นาจจัดการมรดกต่อไป  ห้ามมิให้พนักงานเจ้าหน้าท่ีดำ�เนินการตามคำ�ขอของผู้จัดการมรดก
ที่เหลืออยู่จนกว่าจะมกี ารแก้ไขเร่อื งอ�ำ นาจให้เป็นไปตามกฎหมายกอ่ น
ขอ้ ๔๘ ในการดำ�เนินการจดทะเบยี นใดๆ เกี่ยวกบั ทดี่ นิ ทมี่ ผี ู้จดั การมรดกหลายคน
ผู้จดั การมรดกทกุ คนต้องมาร่วมด�ำ เนนิ การดว้ ยกัน เว้นแต่จะมีขอ้ กำ�หนดพนิ ัยกรรมเปน็ อย่างอน่ื
กรณที ่ผี จู้ ดั การมรดกบางคนไมเ่ ห็นด้วย แต่ผจู้ ัดการมรดกทีม่ าขอดำ�เนินการเป็นผจู้ ดั การมรดก
สว่ นขา้ งมากก็ด�ำ เนนิ การในนามของผจู้ ดั การมรดกทง้ั คณะได้
การทำ�หน้าท่ีของผู้จัดการมรดกน้ันต้องถือเอาเสียงข้างมาก  หากมีรายงานการ
ประชมุ ผู้จัดการมรดก  ห  รอื ปรากฏหลกั ฐานวา่ ได้มกี ารแจง้ ไปยงั ผู้จดั การมรดกทกุ คนไดท้ ราบแลว้
มีผู้เห็นด้วยเป็นส่วนมาก  ความเห็นส่วนข้างมากถือเป็นเสียงข้างมากแล้ว  แต่ถ้าไม่ปรากฏ
หลักฐานว่ามีการแจ้งให้ผู้จัดการมรดกทุกคนได้ทราบถึงการจัดการมรดกก็ยังถือไม่ได้ว่าเป็นการ
จัดการมรดกตามเสียงข้างมาก  ก่อนดำ�เนินการตามคำ�ขอ  ให้พนักงานเจ้าหน้าที่สอบสวนให้ได้
ความชดั เจนกอ่ นด�ำ เนนิ การตอ่ ไปตามกฎหมาย
ข้อ ๔๙ การจัดแบ่งมรดกโดยพินัยกรรมลักษณะท่ัวไป  ผู้จัดการมรดกย่อมมีสิทธิ
ทจี่ ะใช้ดุลยพนิ จิ วา่ จะจัดแบ่งทรัพย์มรดกให้ทายาทไดร้ ับส่วนแบง่ เท่าๆ กนั อยา่ งไร เชน่ กรณี
พินัยกรรมมิได้กำ�หนดเจาะจงให้บุคคลใดได้รับทรัพย์สินเฉพาะอย่างหรือให้ได้รับทรัพย์สิน
ทง้ั หมดร่วมกันอยา่ งเชน่ เป็นเจ้าของรวม แตก่ ำ�หนดไวเ้ พียงลอยๆ ว่าให้ทรพั ย์สินท้งั หมดตกเปน็
ของใครบา้ งเท่านนั้ เปน็ พนิ ยั กรรมลกั ษณะท่ัวไปตามมาตรา ๑๖๕๑ (๑) แห่งประมวลกฎหมาย
แพ่งและพาณิชย์  ไม่จำ�เป็นว่าจะต้องโอนทรัพย์สินหรือที่ดินแต่ละแปลงให้แก่ทายาทตาม
พนิ ยั กรรมทกุ คนรับรว่ มกนั กรณีเชน่ น้ีพนักงานเจ้าหนา้ ท่สี ามารถด�ำ เนินการใหผ้ ู้ขอได้ เนอ่ื งจาก
พนักงานเจ้าหน้าที่ไม่มีหน้าท่ีเข้าไปตรวจสอบการจัดการมรดกของผู้จัดการมรดกว่าจัดแบ่ง
อยา่ งไร
ข้อ ๕๐ กรณีที่ได้จดทะเบียนลงชื่อผู้จัดการมรดกในหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินแล้ว
ต่อมาผู้จัดการมรดกคนเดียวหรือหลายคนแล้วแต่กรณีตายหมดทุกคนและทายาทโดยธรรมหรือ
ทายาทตามพินัยกรรมไม่ประสงค์จะตั้งผู้จัดการมรดกข้ึนใหม่อีก  แต่ประสงค์จะขอจดทะเบียน
โอนมรดกโดยไมม่ ผี จู้ ดั การมรดกตามมาตรา ๘๑ แหง่ ประมวลกฎหมายทด่ี นิ ใหพ้ นกั งานเจา้ หนา้ ท่ี
ดำ�เนนิ การรับจดทะเบยี นในประเภท “เลิกผจู้ ดั การมรดก” ไปพร้อมกับการจดทะเบยี นโอนมรดก
โดยการจดทะเบียนประเภท “เลิกผ้จู ดั การมรดก” ให้พนักงานเจ้าหน้าทจ่ี ดทะเบียนไดโ้ ดยไมต่ ้อง
รอผลการประกาศโอนมรดกกอ่ นแตอ่ ยา่ งใด

๔๒๕

ข้อ ๕๑ พนักงานเจ้าหน้าท่ีไม่อาจดำ�เนินการรับจดทะเบียนตามคำ�ขอของผู้จัดการ
มรดกไดใ้ นกรณีดังต่อไปนี้
(๑) ผจู้ ัดการมรดกจะท�ำ นิตกิ รรมใดๆ ซ่งึ ตนมีสว่ นได้เสียเป็นปฏปิ กั ษต์ ่อกองมรดก
เว้นแต่พินัยกรรมจะได้อนุญาตไว้หรือได้รับอนุญาตจากศาล  หรือเป็นการโอนมรดกให้แก่ตนเอง
ในฐานะทายาทโดยธรรมหรือทายาทตามพินยั กรรม
(๒) ผู้จัดการมรดกขายท่ีดินกองมรดกให้แก่ผู้จัดการมรดกร่วมโดยพินัยกรรมมิได้
อนุญาตและมไิ ด้รบั อนุญาตจากศาล ซึง่ เป็นปฏปิ กั ษ์ตอ่ กองมรดก
(๓) ผู้จัดการมรดกดำ�เนินการไมเ่ ปน็ ไปตามเจตนาของเจา้ มรดกผทู้ ำ�พินยั กรรม เช่น
กรณีที่เจ้ามรดกระบุในพินัยกรรมว่าให้นำ�ทรัพย์มรดกไปจัดตั้งมูลนิธิ  แต่ผู้จัดการมรดกประสงค์
จะขายทรพั ย์มรดกเพอ่ื นำ�เงนิ ไปจดั ตง้ั มูลนธิ แิ ทน เชน่ นีพ้ นกั งานเจา้ หนา้ ทีไ่ มอ่ าจรบั จดทะเบยี น
สิทธแิ ละนติ ิกรรมซึ่งไมต่ รงตามเจตนาของเจา้ มรดก
(๔) กรณีท่ีศาลตั้งบุคคลหลายคนเป็นผู้จัดการมรดกร่วมกัน  แสดงว่าศาลไม่มี
ความประสงคจ์ ะให้มผี ู้จดั การมรดกแตล่ ำ�พงั ผู้เดียว ดังน้ัน หากผจู้ ัดการมรดกรว่ มคนใดคนหนงึ่
ไมเ่ ต็มใจจะจดั การมรดกหรอื ตาย ผจู้ ัดการมรดกท่เี หลอื ไม่มีอ�ำ นาจจะจัดการมรดกตามลำ�พังได้
หากผู้จัดการมรดกท่ีเหลือจะจัดการมรดกต่อไป  จะต้องย่ืนคำ�ร้องขอต่อศาลให้ศาลมีคำ�สั่ง
อนญุ าตจึงจะจดั การมรดกตอ่ ไปได้
(๕) กรณีท่ีผู้จัดการมรดกขายที่ดินกองมรดกซ่ึงมีทายาทผู้มีสิทธิรับมรดกตาม
พินยั กรรมมเี พยี งคนเดียว ผจู้ ดั การมรดกจะอ้างความจ�ำ เปน็ เพอื่ แบ่งปันให้แกท่ ายาทโดยไมโ่ อน
มรดกใหแ้ ก่ทายาทกอ่ นไม่ได้ ท้งั น้ี ไมว่ ่าทายาทผนู้ ้ันจะยนิ ยอมให้ขายได้หรือไมก่ ต็ าม
ขอ้ ๕๒ พนกั งานเจ้าหนา้ ทสี่ ามารถรบั ด�ำ เนินการจดทะเบียนตามคำ�ขอของผูจ้ ัดการ
มรดกไดใ้ นกรณีดงั ต่อไปนี้
(๑) ผู้จดั การมรดกท่ีไมม่ พี นิ ยั กรรม จะจัดแบ่งทรพั ยม์ รดกให้แกท่ ายาทโดยผู้จัดการ
มรดกนนั้ จะมีสว่ นไดร้ บั มรดกในฐานะเปน็ ทายาทโดยธรรมดว้ ยหรอื ไม่ก็ตาม ไม่เป็นปฏปิ กั ษ์
ต่อกองมรดกและไม่ถือว่าเปน็ การประนีประนอมยอมความกบั ทายาท ดังนน้ั แม้จะมีผ้เู ยาว์เปน็
ทายาทอยูด่ ้วยผู้จดั การมรดกจะขอโอนมรดกลงชือ่ ทายาทผมู้ สี ทิ ธเิ พยี งคนใดคนหนงึ่ นน้ั ย่อมรับ
ด�ำ เนนิ การได้
(๒) ผจู้ ดั การมรดกขอจดทะเบยี นขายทรพั ยม์ รดกตามพนิ ยั กรรมเพอ่ื น�ำ เงนิ ไปแบง่ ปนั
ให้แก่ทายาทน้ัน  จะต้องเป็นกรณีที่ทายาทผู้มีสิทธิรับมรดกตามพินัยกรรมมีหลายคน  โดยไม่
จำ�เป็นต้องให้ทายาทผู้มีสิทธิรับมรดกมาให้ถ้อยคำ�ยินยอมต่อพนักงานเจ้าหน้าท่ี  ท้ังนี้  ไม่ว่า
ทายาทผมู้ สี ิทธิรบั มรดกตามพินยั กรรมนนั้ จะเปน็ ผู้เยาวห์ รือไมก่ ็ตาม
(๓) ผู้จัดการมรดกขอจดทะเบียนขายทรัพย์มรดกเพ่ือนำ�เงินไปชำ�ระหน้ีกองมรดก
ไม่วา่ ผู้มีสิทธิรับมรดกตามพนิ ัยกรรมจะมเี พียงคนเดยี วหรือหลายคนก็ตาม ผู้จัดการมรดกยอ่ มมี
อำ�นาจท่ีจะขายเพื่อน�ำ เงนิ ไปชำ�ระหนี้กองมรดกได้

๔๒๖

** ข้อ  ๕๒/๑  กรณีผู้จัดการมรดกตามพินัยกรรมซ่ึงมิได้เป็นผู้จัดการมรดกตาม
คำ�สั่งศาลดว้ ย ขอโอนมรดกตรงไปยงั ทายาทท่มี ีสิทธริ บั มรดก โดยไมข่ อจดทะเบยี นลงชือ่ ผูจ้ ัดการ
มรดกในหนังสือแสดงสิทธใิ นทด่ี นิ ใหพ้ นักงานเจา้ หนา้ ท่ีด�ำ เนนิ การ ดังนี้
(๑) กรณผี จู้ ดั การมรดกตามพนิ ยั กรรมและผขู้ อโอนมรดกมายน่ื ค�ำ ขอ ณ ส�ำ นกั งานทด่ี นิ
ให้พนักงานเจ้าหน้าที่สอบสวนผู้ขอพร้อมทั้งบันทึกถ้อยคำ�ยินยอมและคำ�รับรองผู้จัดการมรดก
ใหไ้ ดค้ วามชดั เจนวา่ ผู้จัดการมรดกตามพินัยกรรมไมป่ ระสงคท์ ่ีจะดำ�เนนิ การจดั การทรัพย์มรดก
ตามพินยั กรรม และยินยอมให้ผขู้ อโอนมรดกไปตามค�ำ ขอได้โดยตรง โดยบนั ทกึ ลงในแบบบนั ทกึ
การสอบสวนขอจดทะเบียนโอนมรดก  (ท.ด. ๘)  แล้วดำ�เนินการประกาศจดทะเบียนโอนมรดก
ให้แก่ผู้ขอตามขั้นตอนที่กำ�หนดไว้ในมาตรา ๘๑ แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน และระเบียบ
กรมทด่ี นิ วา่ ด้วยการจดทะเบยี นสทิ ธิเก่ยี วกับอสงั หาริมทรัพยซ์ งึ่ ไดม้ าโดยทางมรดก (ตามตัวอย่าง
หมายเลข ๑๑)
(๒) กรณีผู้จัดการมรดกตามพินัยกรรมไม่ได้มาย่ืนคำ�ขอพร้อมกับผู้ขอโอนมรดก
ให้พนักงานเจ้าหน้าที่สอบสวนผู้ขอโอนมรดกและตรวจสอบหลักฐานคำ�ยินยอมและคำ�รับรอง
ของผู้จัดการมรดกตามพินัยกรรมที่ผู้ขอนำ�มายื่นให้มีข้อความแสดงชัดเจนว่ายินยอมให้ผู้ขอโอน
มรดกไปตามคำ�ขอได้  และรับรองว่าผู้จัดการมรดกตามพินัยกรรมไม่ประสงค์ท่ีจะดำ�เนินการ
จัดการทรัพย์มรดกตามพินัยกรรม  โดยให้บันทึกอ้างอิงหลักฐานคำ�ยินยอมและคำ�รับรองของ
ผจู้ ดั การมรดกดังกล่าวไว้ในแบบบนั ทึกการสอบสวนขอจดทะเบียนโอนมรดก (ท.ด. ๘) และเกบ็
หลกั ฐานเข้าสารบบดว้ ย ทั้งน้ี ข้นั ตอนและวธิ ีการให้ดำ�เนินการเช่นเดียวกับ (๑) (ตามตัวอยา่ ง
หมายเลข ๑๒)
**ขอ้ ๕๒/๒ กรณผี จู้ ดั การมรดกตามค�ำ สง่ั ศาลไมว่ า่ จะมพี นิ ยั กรรมหรอื ไมม่ พี นิ ยั กรรม
ก็ตาม ขอโอนมรดกตรงไปยังทายาททม่ี ีสิทธริ ับมรดก โดยไมข่ อจดทะเบยี นลงชื่อผ้จู ัดการมรดก
ในหนังสือแสดงสิทธิในท่ดี นิ ให้พนกั งานเจ้าหน้าท่ชี แ้ี จงผขู้ อทราบว่าพนกั งานเจ้าหนา้ ทีไ่ ม่อาจรบั
ด�ำ เนินการได ้ เนื่องจากศาลได้มคี �ำ ส่ังตัง้ ผูจ้ ัดการมรดกแล้ว อำ�นาจในการจดั การและแบ่งปัน
ทรัพย์มรดกทัง้ หมดยอ่ มเป็นของผู้จัดการมรดกตามทศี่ าลมีค�ำ สัง่ แตผ่ เู้ ดียว ทายาททัง้ หลายยอ่ ม
หมดสิทธิที่จะเข้าจัดการมรดก  กรณีจึงต้องให้ผู้จัดการมรดกเป็นผู้ยื่นขอจดทะเบียนโอนมรดก
ตามอ�ำ นาจหน้าทต่ี ามคำ�สั่งศาล หากผูข้ อยนื ยันใหด้ ำ�เนินการตามนัยดงั กลา่ ว ผ้ขู อตอ้ งไป
ด�ำ เนนิ การยกเลกิ ผู้จดั การมรดกต่อศาลกอ่ น
***ข้อ ๕๒/๓ (ยกเลกิ )
___________________________
** ขอ้ ๕๒/๑ และ ขอ้ ๕๒/๒ เพ่มิ โดยระเบยี บกรมท่ดี นิ วา่ ด้วยการจดทะเบียนสิทธิเกี่ยวกบั

อสังหารมิ ทรพั ย์ซ่งึ ได้มาโดยทางมรดก (ฉบบั ที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๕๓

*** ขอ้ ๕๒/๓ เดมิ เพิ่มโดยระเบียบกรมที่ดนิ ว่าดว้ ยการจดทะเบียนสทิ ธเิ กี่ยวกบั อสังหารมิ ทรพั ย์

ซงึ่ ได้มาโดยทางมรดก (ฉบบั ท่ี ๓) พ.ศ. ๒๕๕๓ และถูกยกเลิกโดยระเบยี บกรมท่ีดนิ ว่าดว้ ยการจดทะเบียน
สิทธเิ ก่ียวกับอสังหารมิ ทรพั ยซ์ ่ึงได้มาโดยทางมรดก (ฉบบั ท่ี ๔) พ.ศ. ๒๕๕๗

๔๒๗

**ข้อ  ๕๒/๔  กรณีทรัพย์มรดกตกทอดไปยังทายาทโดยธรรมหรือทายาทโดย
พินัยกรรมแล้ว  แต่ปรากฏว่าทายาทโดยธรรมหรือทายาทโดยพินัยกรรมผู้มีสิทธิรับมรดกน้ัน
ถงึ แก่กรรมไปกอ่ นทผ่ี จู้ ัดการมรดกขอจดทะเบียนโอนมรดก และทายาทของทายาทที่ถึงแกก่ รรม
ประสงค์ขอรับมรดก เมื่อพนักงานเจ้าหน้าที่จดทะเบียนลงชื่อผู้จัดการมรดกตามมาตรา ๘๒
แห่งประมวลกฎหมายท่ดี นิ แล้วใหด้ �ำ เนนิ การโอนมรดกได้ดว้ ยวิธีการ ดังน้ี
(๑) ในกรณีทายาทผู้มีสิทธิรับมรดกท่ีถึงแก่กรรมไม่มีผู้จัดการมรดก  ให้ผู้จัดการ
มรดกของเจา้ มรดกจดทะเบยี นโอนมรดกลงชอ่ื ทายาททม่ี สี ทิ ธริ บั มรดกซง่ึ ถงึ แกก่ รรมเปน็ ผรู้ บั มรดก
โดยถือวา่ เป็นกรณีทผ่ี จู้ ดั การมรดก ซ่ึงไดม้ ชี ื่อในหนงั สือแสดงสทิ ธิในที่ดนิ แล้วขอจดทะเบยี นสิทธิ
ในทีด่ ินใหแ้ ก่ทายาทตามนยั มาตรา ๘๒ วรรคสองแหง่ ประมวลกฎหมายท่ีดิน และเม่ือปรากฏ
ชื่อทายาทผู้มีสิทธิรับมรดกของเจ้ามรดกในหนังสือแสดงสิทธิในท่ีดินแล้ว  จึงให้ทายาทของ
ทายาททีถ่ ึงแก่กรรมขอรบั มรดกตามมาตรา ๘๑ แห่งประมวลกฎหมายทดี่ นิ ต่อไป (ตามตวั อยา่ ง
หมายเลข ๑๓)
(๒) ในกรณีทายาทผู้มีสิทธิรับมรดกทถี่ งึ แกก่ รรมมผี ูจ้ ดั การมรดก ใหผ้ ู้จัดการมรดก
ของเจ้ามรดกจดทะเบยี นโอนมรดกลงช่ือผ้จู ดั การมรดกของทายาททถี่ งึ แก่กรรมน้ันเปน็ ผรู้ บั มรดก
ในช่องผู้รับโอน  แล้วจึงให้ผู้จัดการมรดกของทายาทท่ีถึงแก่กรรมโอนมรดกให้แก่ทายาทของ
ทายาทท่ถี งึ แกก่ รรมนน้ั ต่อไป (ตามตวั อยา่ งหมายเลข ๑๔)

***หมวด ๓
การขอจดทะเบยี นลงชอ่ื ผจู้ ดั การมรดกในทะเบยี นสทิ ธแิ ละนติ กิ รรมเกย่ี วกบั อสงั หารมิ ทรพั ย์

และจดทะเบยี นสทิ ธใิ นอสงั หารมิ ทรพั ยอ์ น่ื ใหแ้ กท่ ายาทตามมาตรา ๘๒
แหง่ ป_ร_ะ_ม_ว_ล__ก_ฎ_ห_ม__าย_ทด่ี นิ

***ขอ้ ๕๓ เมอ่ื มผี แู้ สดงความประสงคข์ อจดทะเบยี นลงชอ่ื ผจู้ ดั การมรดกในทะเบยี น
สิทธแิ ละนิตกิ รรมเกย่ี วกับอสงั หารมิ ทรพั ย์ (ท.อ.๑๓) โดยเปน็ อสงั หารมิ ทรพั ยอ์ ่นื ไม่รวมกบั ทีด่ นิ
ให้ย่ืนคำ�ขอพร้อมด้วยหลักฐานอสังหาริมทรัพย์อื่นน้ันและหลักฐานการเป็นผู้จัดการมรดกต่อ
พนกั งานเจ้าหน้าท่ี ให้พนกั งานเจา้ หนา้ ทีต่ รวจสอบหลกั ฐานและสอบสวนข้อเทจ็ จริงใหเ้ ปน็ ท่ียุติ
ว่า อสงั หารมิ ทรพั ยอ์ ่นื ทีข่ อจดทะเบยี นลงชือ่ ผู้จดั การมรดกเปน็ ของเจา้ มรดก
___________________________
** ขอ้ ๕๒/๔ เพิ่มโดยระเบียบกรมทดี่ นิ ว่าด้วยการจดทะเบียนสทิ ธเิ กย่ี วกบั อสงั หารมิ ทรพั ย์

ซึ่งไดม้ าโดยทางมรดก (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๕๓

*** หมวด ๓ และข้อ ๕๓–๕๗ แก้ไขเพิ่มเตมิ โดยระเบียบกรมท่ีดิน ว่าดว้ ยการจดทะเบียนสิทธิ

เกีย่ วกับอสงั หารมิ ทรัพยซ์ ึง่ ไดม้ าโดยทางมรดก (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๕๗

๔๒๘

*** ข้อ ๕๔ การจดทะเบียนลงชื่อผู้จัดการมรดกในอสังหาริมทรัพย์อื่นไม่รวมกับที่ดิน
ให้พนักงานเจ้าหน้าที่จดทะเบียนลงชื่อผู้จัดการมรดกในทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเก่ียวกับ
อสังหาริมทรพั ย์ (ท.อ. ๑๓)
การจดทะเบียนลงชื่อผู้จัดการมรดกในอสังหาริมทรัพย์อ่ืนรวมกับที่ดินตาม
หนงั สอื แสดงสทิ ธใิ นทด่ี นิ ใหพ้ นกั งานเจา้ หนา้ ทจ่ี ดทะเบยี นลงชอ่ื ผจู้ ดั การมรดกลงในหนงั สอื แสดง
สิทธิในที่ดิน  โดยไม่ต้องจดทะเบียนในทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์
(ท.อ. ๑๓) อกี แต่อย่างใด
*** ข้อ  ๕๕  ในกรณีท่ีผู้จัดการมรดกซ่ึงได้มีการจดทะเบียนลงช่ือผู้จัดการมรดก
ลงในทะเบยี นสทิ ธิและนิติกรรมเกี่ยวกับอสังหาริมทรพั ย์ (ท.อ. ๑๓) แลว้ ไม่ว่าเป็นผู้จดั การมรดก
ตามคำ�ส่ังศาลหรือตามพินัยกรรมขอจดทะเบียนสิทธิในอสังหาริมทรัพย์อื่นนั้นให้แก่ทายาท
ให้พนักงานเจ้าหน้าที่ดำ�เนินการจดทะเบียนให้ตามคำ�ขอโดยไม่ต้องประกาศตามมาตรา ๘๑
แหง่ ประมวลกฎหมายทด่ี นิ และตามกฎกระทรวง ฉบับท่ี ๗ (พ.ศ. ๒๔๙๗) ออกตามความใน
พระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายทีด่ นิ พ.ศ. ๒๔๙๗
กรณีผู้จัดการมรดกไม่ได้โอนมรดกให้แก่ทายาท  แต่ประสงค์จะทำ�นิติกรรม
ประเภทอื่น  เช่น  ขาย  เป็นต้น  ต้องมีการประกาศการขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมตาม
กฎกระทรวง ฉบับที่ ๗ (พ.ศ. ๒๔๙๗) ออกตามความในพระราชบัญญัตใิ หใ้ ช้ประมวลกฎหมาย
ทีด่ นิ พ.ศ. ๒๔๙๗ ก่อน
*** ข้อ  ๕๖  กรณีมีผู้ขอหลักฐานเก่ียวกับการจดทะเบียนลงช่ือผู้จัดการมรดกและ
โอนมรดก ซ่ึงไดจ้ ดทะเบียนลงในทะเบยี นสทิ ธิและนติ กิ รรมเกย่ี วกับอสงั หาริมทรพั ย์ (ท.อ. ๑๓)
ให้ผู้ขอยื่นคำ�ขอถ่ายสำ�เนารายการจดทะเบียนในทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเกี่ยวกับ
อสังหาริมทรัพย์  (ท.อ. ๑๓)  และ/หรือคำ�ขอ  (ท.ด. ๙)  และ/หรือแบบบันทึกการสอบสวน
ขอจดทะเบียนโอนมรดก (ท.ด. ๘) ใหพ้ นักงานเจา้ หนา้ ที่ดำ�เนนิ การ ดงั น้ี
(๑) ทะเบยี นสทิ ธิและนิติกรรมเกย่ี วกบั อสังหารมิ ทรัพย์ (ท.อ. ๑๓) ให้ถา่ ยสำ�เนา
เฉพาะรายการจดทะเบียนทเ่ี ก่ียวข้องเท่าน้นั
(๒) คำ�ขอ  (ท.ด. ๙)  และแบบบันทึกการสอบสวนขอจดทะเบียนโอนมรดก
(ท.ด. ๘) ให้ถา่ ยส�ำ เนาใหป้ รากฏคำ�ขอและหลกั ฐานการจดทะเบียนของพนกั งานเจ้าหน้าที่
*** ขอ้ ๕๗ การยืน่ คำ�ขอ การสอบสวน การจดทะเบียน การลงบัญชรี บั ทำ�การและ
การจดั การทรพั ยม์ รดกของผู้จดั การมรดก ใหน้ ำ�ความในหมวด ๒ มาใชบ้ ังคบั โดยอนโุ ลม

*** หมวด ๔
การเรยี กเกบ็ คา่ ธรรมเนยี ม

_____________
___________________________
*** หมวด  ๔  เพ่ิมโดยระเบียบกรมที่ดิน  ว่าด้วยการจดทะเบียนสิทธิเก่ียวกับอสังหาริมทรัพย์

ซงึ่ ไดม้ าโดยทางมรดก (ฉบบั ที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๕๗

๔๒๙

*** ข้อ  ๕๘  การจดทะเบียนโอนมรดกเป็นการจดทะเบียนประเภทมีทุนทรัพย์ให้
เรียกเกบ็ คา่ ธรรมเนยี มตามจ�ำ นวนราคาประเมินทุนทรพั ย์ สว่ นการจดทะเบยี นลงชื่อผจู้ ัดการ
มรดก เปล่ียนผจู้ ดั การมรดก โอนเปล่ยี นนามผจู้ ัดการมรดก เลิกผจู้ ัดการมรดก เป็นการจดทะเบียน
ประเภทไมม่ ีทนุ ทรัพยใ์ หเ้ รยี กเก็บค่าธรรมเนยี มประเภทไมม่ ที ุนทรัพย์ ทง้ั น้ี ตามกฎกระทรวง
ซงึ่ ออกตามความในพระราชบัญญตั ิให้ใช้ประมวลกฎหมายทด่ี นิ พ.ศ. ๒๔๙๗
*** ขอ้ ๕๙ การจดทะเบียนโอนมรดกบางสว่ น ให้เรยี กเกบ็ ค่าธรรมเนียมตามทผ่ี ขู้ อ
ไดแ้ สดงการมีสิทธใิ นบนั ทกึ การสอบสวนฯ (ท.ด. ๘) โดยคิดเฉลย่ี ตามส่วนทข่ี อรับมรดก
ประกาศ ณ วันท่ี ๙ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๔๘
(ลงชอื่ ) บัญญัติ จันทน์เสนะ
(นายบัญญัติ จันทนเ์ สนะ)
อธบิ ดีกรมทด่ี นิ

หมายเหตุ
๑. ระเบียบกรมที่ดิน  ว่าด้วยการจดทะเบียนสิทธิเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ซึ่งได้มา
โดยทางมรดก พ.ศ. ๒๕๔๘ ใชบ้ งั คบั เมอ่ื วันท่ี ๙ สงิ หาคม ๒๕๔๘
๒. ระเบียบกรมท่ีดิน  ว่าด้วยการจดทะเบียนสิทธิเก่ียวกับอสังหาริมทรัพย์ซ่ึงได้มา
โดยทางมรดก (ฉบบั ที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๔๙ ใช้บงั คบั เม่อื วนั ที่ ๑๙ พฤษภาคม ๒๕๔๙
๓. ระเบียบกรมท่ีดิน  ว่าด้วยการจดทะเบียนสิทธิเก่ียวกับอสังหาริมทรัพย์ซึ่งได้มา
โดยทางมรดก (ฉบบั ที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๕๓ ใช้บงั คับเมอื่ วนั ท่ี ๒๔ กนั ยายน ๒๕๕๓
๔. ระเบียบกรมที่ดิน  ว่าด้วยการจดทะเบียนสิทธิเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ซึ่งได้มา
โดยทางมรดก (ฉบับท่ี ๔) พ.ศ. ๒๕๕๗ ใชบ้ ังคบั เมอ่ื วันที่ ๑๙ มีนาคม ๒๕๕๗

___________________________
*** ข้อ  ๕๘  และข้อ  ๕๙  เพิ่มโดยระเบียบกรมท่ีดิน  ว่าด้วยการจดทะเบียนสิทธิเก่ียวกับ

อสงั หาริมทรัพยซ์ งึ่ ได้มาโดยทางมรดก (ฉบบั ท่ี ๔) พ.ศ. ๒๕๕๗ (เดมิ คือ หมวด ๓ การเรียกเกบ็ ค่าธรรมเนียม
ข้อ ๕๓ และข้อ ๕๔ ของระเบียบกรมทดี่ นิ วา่ ด้วยการจดทะเบียนสิทธิเกย่ี วกับอสงั หาริมทรัพยซ์ ึ่งได้มา
โดยทางมรดก พ.ศ. ๒๕๔๘)

๔๓๐

ตัวอยา่ งหมายเลข ๑ ตามระเบยี บฯ ขอ้ ๘ วรรค ๑ (ท.ด. ๑)

ทีบ่ ้าน
ที่สวน / ไร่
ทน่ี า
คำ�ขอจดทะเบียนสทิ ธิและนิตกิ รรม ที่.............
และการสอบสวนสทิ ธิในที่ดนิ ประเภท....โ..อ..น..ม..ร..ด..ก....................................... นอกเขต
ในเขต
ตำ�แหน่งท่ีดนิ
ระวาง............................................................................................... ต�ำ บล...............................................................................................
เลขทด่ี ิน........................................................................................... อ�ำ เภอ..............................................................................................
หน้าส�ำ รวจ........................................................................................ จังหวดั .............................................................................................
โฉนดทดี่ ิน
เลขที่...................................................................เล่ม..............................................................หน้า...........................................................
จ�ำ นวนท่ดี นิ .........................................................ไร.่ ...............................................................งาน...............................................ตารางวา
๑. ข้าพเจ้าผู้มีนามต่อไปน้ี  มีความประสงค์ขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเก่ียวกับอสังหาริมทรัพย์ท่ีกล่าวข้างบนน้ี  และ
ได้ปฏญิ าณตนแลว้ ขอให้ถอ้ ยค�ำ ด้วยความสัตยจ์ ริง ถา้ ข้าพเจ้าใหถ้ อ้ ยคำ�ไมเ่ ปน็ ความจรงิ ใหใ้ ช้ถอ้ ยคำ�นยี้ ันข้าพเจ้าในทางคดอี าญาได้
ข า้ พเจา้ .........น...า.ย....ก......(..ผ..้ตู..า..ย..).. .................... เลขประจ�ำ ตวั ประชาชน
๒. ผู้....ถ..ือ..ก...ร..ร.ม...ส..ทิ...ธ..ิ์ .....

......................................................
อายุ...................ปี สัญชาติ................................บิดา / มารดาชอ่ื ...............................................................................................................
โสด หมา้ ย คสู่ มรสช่ือ..............................................................................................
อยู่ท่ีบา้ น / หมบู่ า้ น..................................เลขท่ี............................ตรอก / ซอย..................................ถนน................................หม่ทู ี่............
ต�ำ บล / แขวง...........................................อ�ำ เภอ / เขต....................................จงั หวดั .................................หมายเลขโทรศัพท.์ .....................
ข ้าพเจา้ ...........น...า..ย...ข.... ................................ เลขประจำ�ตวั ประชาชน
๓. ผ.ู้ .....ร..ับ..ม...ร..ด..ก............

......................................................
อายุ...................ป ี สญั ชาติ................................บิดา / มารดาชือ่ ...............................................................................................................
โสด หม้าย ค่สู มรสชอ่ื ...............................................................สัญชาติ....................
อย่ทู ่ีบ้าน / หมู่บ้าน..................................เลขท.ี่ ...........................ตรอก / ซอย..................................ถนน................................หมทู่ .ี่ ...........
ตำ�บล / แขวง...........................................อ�ำ เภอ / เขต....................................จังหวดั .................................หมายเลขโทรศัพท.์ .....................
๔. ข้าพเจา้ ขอแสดงราคาทรัพย์ท่ขี อท�ำ นิติกรรมนเี้ ปน็ เงิน..........................................................บาท...........................สตางค์
๕. ข้าพเจ้าขอรบั รองว่า
(๑) ขา้ พเจา้ ไม่ไดร้ ับโอนแทนหรือเพื่อประโยชน์แกบ่ ุคคลต่างดา้ ว
(๒) ราคาทรัพย์ทแี่ สดงไว้ใน ๔. เปน็ ราคาทีแ่ ท้จรงิ
(๓) .............................................................................................................................................................................
(๔) .............................................................................................................................................................................
(๕) .............................................................................................................................................................................

วนั ท่ี...............เดอื น..................................พ.ศ. ...................
ลงชอื่ ................................................................ ผขู้ อ
ลงชื่อ ................................................................ ผขู้ อ
ลงชอ่ื ................................................................ ผ้สู อบสวน

( ...............................................................)

สำ�หรบั พนกั งานเจา้ หน้าท่ี
๑) ราคาประเมนิ ทนุ ทรพั ย์..........................................................................................................บาท..............................................สตางค์
๒) โฉนดทด่ี นิ ใหมร่ ะวาง.................................................เลขท่ดี นิ ..............................................หน้าสำ�รวจ................................................
โฉนดทด่ี นิ เลขท่.ี .......................................................เล่ม.....................................................หนา้ .........................................................
จ�ำ นวนท่ดี นิ ..............................................................ไร.่ .......................................................งาน.............................................ตารางวา
คงเหลอื ....................................................................ไร.่ .......................................................งาน.............................................ตารางวา
๓) ได้จดทะเบียนแล้วแต่วันท่.ี .....................เดอื น........................................พ.ศ. ......................
ลงชือ่ ................................................................
(...............................................................)
เจ้าพนกั งานทด่ี นิ
๔๓๑

วิธกี ารบนั ทกึ สารบญั จดทะเบียนตามตวั อย่างหมายเลข ๑

สารบัญจดทะเบียน

จดทะเบยี น ประเภทการ ผู้ใหส้ ญั ญา ผู้รบั สญั ญา เนอื้ ทดี่ นิ เนอ้ื ทด่ี ิน ระวาง เจา้ พนักงานท่ดี ิน
วัน เดือน ปี จดทะเบยี น ตามสญั ญา คงเหลอื เลขที่ดิน ลงลายมือช่ือ

ไร ่ งาน ตาราง ไร ่ งาน ตาราง โฉนดทด่ี ินใหม่ ประทบั ตรา
วา วา

วนั ที่............... โอนมรดก นาย ก. (ผตู้ าย) นาย ข. ๑ – – – – – – (ลงชื่อ)...............
เดอื น.............
พ.ศ. .............

๔๓๒

ตวั อย่างหมายเลข ๒ ตามระเบยี บฯ ข้อ ๙ วรรค ๒ (ท.ด. ๑)

ทบ่ี ้าน
ท่ีสวน / ไร่
ทน่ี า
คำ�ขอจดทะเบยี นสทิ ธิและนิตกิ รรม ที่.............
และการสอบสวนสิทธิในทีด่ นิ ประเภท.....โ.อ..น...ม..ร..ด..ก..เ.ฉ..พ...า.ะ..ส..่ว..น....................... นอกเขต
ในเขต
ต�ำ แหน่งท่ีดิน
ระวาง............................................................................................... ตำ�บล...............................................................................................
เลขท่ดี ิน........................................................................................... อำ�เภอ..............................................................................................
หน้าส�ำ รวจ........................................................................................ จังหวัด.............................................................................................
โฉนดทด่ี นิ
เลขที่...................................................................เล่ม..............................................................หนา้ ...........................................................
จำ�นวนที่ดนิ .........................................................ไร.่ ...............................................................งาน...............................................ตารางวา
นาย จ. ัรบมรดกเฉพาะ ่สวนของนาย ก. เ ่ทา ้นัน ส่วนของนาย ข. และนาย ค. คงอยู่ตามเ ิดม ๑. ข้าพเจ้าผู้มีนามต่อไปน้ี  มีความประสงค์ขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเก่ียวกับอสังหาริมทรัพย์ท่ีกล่าวข้างบนน้ี  และ
เ ้จาพ ันกงาน ่ีท ิดน ได้ปฏญิ าณตนแลว้ ขอให้ถ้อยคำ�ดว้ ยความสตั ย์จรงิ ถา้ ข้าพเจา้ ให้ถ้อยคำ�ไม่เปน็ ความจรงิ ใหใ้ ช้ถ้อยคำ�นี้ยนั ข้าพเจ้าในทางคดีอาญาได้
ข า้ พเจา้ .........๑......น...า.ย....ก......(..ผ..ู้ต..า..ย..).. ............... เลขประจ�ำ ตัวประชาชน
๒. ผ.ู้ ...ถ..ือ..ก..ร..ร..ม...ส..ทิ..ธ..์ิ......

......................................................
อาย.ุ ..................ปี สัญชาต.ิ ...............................บิดา / มารดาชือ่ ...............................................................................................................
โสด หมา้ ย คู่สมรสชอ่ื ..............................................................................................
อย่ทู ีบ่ า้ น / หมบู่ า้ น..................................เลขท.ี่ ...........................ตรอก / ซอย..................................ถนน................................หมู่ท่ี............
ต�ำ บล / แขวง...........................................อ�ำ เภอ / เขต....................................จงั หวดั .................................หมายเลขโทรศัพท์......................
ข า้ พเจ้า...........๑......น...า..ย...จ.... ........................... เลขประจ�ำ ตวั ประชาชน
๓. ผ.ู้ .....ร..บั ..ม...ร.ด...ก............

......................................................
อาย.ุ ..................ป ี สัญชาต.ิ ...............................บิดา / มารดาช่ือ...............................................................................................................
โสด หมา้ ย ค่สู มรสชื่อ...............................................................สัญชาต.ิ ...................
อย่ทู ีบ่ ้าน / หมูบ่ า้ น..................................เลขท.่ี ...........................ตรอก / ซอย..................................ถนน................................หมทู่ .ี่ ...........
ต�ำ บล / แขวง...........................................อ�ำ เภอ / เขต....................................จงั หวัด.................................หมายเลขโทรศพั ท์......................
๔. ข้าพเจา้ ขอแสดงราคาทรัพยท์ ขี่ อทำ�นิตกิ รรมนีเ้ ป็นเงิน..........................................................บาท...........................สตางค์
๕. ข้าพเจา้ ขอรับรองวา่
(๑) ขา้ พเจา้ ไมไ่ ด้รับโอนแทนหรือเพ่อื ประโยชน์แก่บุคคลตา่ งดา้ ว
(๒) ราคาทรพั ยท์ ี่แสดงไวใ้ น ๔. เป็นราคาทีแ่ ทจ้ ริง
(๓) .............................................................................................................................................................................
(๔) .............................................................................................................................................................................
(๕) .............................................................................................................................................................................

วันท่.ี ..............เดอื น..................................พ.ศ. ...................
ลงช่อื ................................................................ ผ้ขู อ
ลงชอ่ื ................................................................ ผู้ขอ
ลงชอื่ ................................................................ ผ้สู อบสวน

(...............................................................)

ส�ำ หรบั พนักงานเจ้าหนา้ ท่ี
๑) ราคาประเมินทุนทรัพย์..........................................................................................................บาท..............................................สตางค์
๒) โฉนดทดี่ นิ ใหม่ระวาง.................................................เลขท่ีดนิ ..............................................หน้าส�ำ รวจ................................................
โฉนดท่ีดินเลขท่ี........................................................เล่ม.....................................................หนา้ .........................................................
จ�ำ นวนทดี่ ิน..............................................................ไร่........................................................งาน.............................................ตารางวา
คงเหลือ....................................................................ไร.่ .......................................................งาน.............................................ตารางวา
๓) ไดจ้ ดทะเบียนแลว้ แต่วนั ท่ี......................เดือน........................................พ.ศ. ......................
ลงชือ่ ................................................................
( ...............................................................)
เจ้าพนักงานท่ีดิน

๔๓๓

วธิ ีการบนั ทึกสารบัญจดทะเบียนตามตัวอย่างหมายเลข ๒

สารบัญจดทะเบียน

จดทะเบยี น ประเภทการ ผูใ้ หส้ ญั ญา ผู้รับสญั ญา เน้ือท่ีดิน เน้ือท่ดี นิ ระวาง เจา้ พนกั งานที่ดิน
วัน เดือน ปี จดทะเบียน ตามสญั ญา คงเหลือ เลขที่ดิน ลงลายมอื ชือ่

ไร ่ งาน ตาราง ไร่ งาน ตาราง โฉนดท่ีดนิ ใหม่ ประทับตรา
วา วา

วนั ท่.ี .............. โอนมรดก ๑. นาย ก. (ผตู้ าย) ๑. นาย จ. ๑ – – – – – – (ลงชือ่ )...............
เดือน............. เฉพาะสว่ น ๒. นาย ข. ๒. นาย ข. น าย จ. รับ มรดกเฉ พาะส่วนข อง นาย ก. เท่าน น้ั
พ.ศ. ............. ๓. นาย ค. ๓. นาย ค. สว่ นของนาย ข. และนาย ค. คงอยตู่ ามเดิม

เจา้ พนกั งานที่ดนิ

๔๓๔

ตวั อย่างหมายเลข ๓ ตามระเบียบฯ ข้อ ๙ วรรค ๓ (ท.ด. ๑)

ท่บี า้ น
ท่สี วน / ไร่
ทีน่ า
คำ�ขอจดทะเบยี นสิทธิและนิติกรรม ท.่ี ............
และการสอบสวนสทิ ธิในท่ดี นิ ประเภท.....โ.อ..น...ม..ร..ด..ก..บ..า..ง.ส..ว่..น........................... นอกเขต
ในเขต
ต�ำ แหน่งทด่ี ิน
ระวาง............................................................................................... ตำ�บล...............................................................................................
เลขท่ีดนิ ........................................................................................... อำ�เภอ..............................................................................................
หน้าสำ�รวจ........................................................................................ จังหวัด.............................................................................................
โฉนดที่ดิน
เลขท.่ี ..................................................................เล่ม..............................................................หนา้ ...........................................................
จำ�นวนทดี่ นิ .........................................................ไร่................................................................งาน...............................................ตารางวา
๑. ข้าพเจ้าผู้มีนามต่อไปน้ี  มีความประสงค์ขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเก่ียวกับอสังหาริมทรัพย์ท่ีกล่าวข้างบนน้ี  และ
ได้ปฏิญาณตนแลว้ ขอให้ถอ้ ยค�ำ ดว้ ยความสตั ยจ์ ริง ถ้าขา้ พเจา้ ให้ถอ้ ยค�ำ ไมเ่ ป็นความจริงให้ใช้ถ้อยค�ำ นี้ยันขา้ พเจา้ ในทางคดอี าญาได้
ข า้ พเจ้า.........๑......น...า.ย....ก......(..ผ..ตู้..า..ย..).. ............... เลขประจำ�ตัวประชาชน
๒. ผ.ู้ ...ถ..อื ..ก..ร..ร..ม...ส..ิท..ธ..์ิ......

......................................................
อาย.ุ ..................ป ี สัญชาต.ิ ...............................บดิ า / มารดาช่อื ...............................................................................................................
โสด หมา้ ย คสู่ มรสชื่อ..............................................................................................
นาย จ. ัรบมรดกบางส่วนของนาย ก.อยทู่ ่ีบา้ น / หม่บู า้ น..................................เลขที่............................ตรอก / ซอย..................................ถนน................................หมู่ท.่ี ...........
เจ้าพ ันกงาน ี่ทดิน ตำ�บล / แขวง...........................................อ�ำ เภอ / เขต....................................จงั หวัด.................................หมายเลขโทรศัพท์......................
ข ้าพเจ้า.......................๒๑............นน.....าา....ยย.......จก........ ..................................................... เลขประจ�ำ ตัวประชาชน
๓. ผู.้ .....ร..ับ..ม...ร.ด...ก............


อายุ...................ปี สญั ชาต.ิ ...............................บิดา / มารดาชอื่ ...............................................................................................................
โสด หมา้ ย คสู่ มรสช่ือ...............................................................สญั ชาติ....................
อยู่ที่บา้ น / หมู่บ้าน..................................เลขท.่ี ...........................ตรอก / ซอย..................................ถนน................................หมู่ท่ี............
ต�ำ บล / แขวง...........................................อ�ำ เภอ / เขต....................................จังหวัด.................................หมายเลขโทรศพั ท์......................
๔. ขา้ พเจ้าขอแสดงราคาทรพั ย์ทขี่ อท�ำ นิตกิ รรมนเ้ี ป็นเงิน..........................................................บาท...........................สตางค์
๕. ข้าพเจ้าขอรบั รองวา่
(๑) ข้าพเจ้าไมไ่ ดร้ บั โอนแทนหรอื เพ่อื ประโยชนแ์ ก่บคุ คลตา่ งด้าว
(๒) ราคาทรพั ย์ที่แสดงไว้ใน ๔. เปน็ ราคาทแี่ ทจ้ ริง
(๓) .............................................................................................................................................................................
(๔) .............................................................................................................................................................................
(๕) .............................................................................................................................................................................

วนั ที่...............เดอื น..................................พ.ศ. ...................
ลงชื่อ ................................................................ ผ้ขู อ
ลงชือ่ ................................................................ ผู้ขอ
ลงชอ่ื ................................................................ ผสู้ อบสวน

( ...............................................................)

ส�ำ หรบั พนกั งานเจา้ หน้าที่
๑) ราคาประเมนิ ทุนทรพั ย.์ .........................................................................................................บาท..............................................สตางค์
๒) โฉนดทด่ี นิ ใหม่ระวาง.................................................เลขทดี่ นิ ..............................................หนา้ สำ�รวจ................................................
โฉนดทดี่ ินเลขท่.ี .......................................................เล่ม.....................................................หน้า.........................................................
จ�ำ นวนท่ดี ิน..............................................................ไร่........................................................งาน.............................................ตารางวา
คงเหลือ....................................................................ไร.่ .......................................................งาน.............................................ตารางวา
๓) ได้จดทะเบียนแลว้ แตว่ ันที.่ .....................เดอื น........................................พ.ศ. ......................
ลงช่อื ................................................................
( ...............................................................)
๔๓๕ เจ้าพนกั งานที่ดนิ

วิธกี ารบันทึกสารบัญจดทะเบียนตามตวั อยา่ งหมายเลข ๓

สารบญั จดทะเบยี น

จดทะเบยี น ประเภทการ ผใู้ ห้สญั ญา ผรู้ บั สญั ญา เน้อื ทีด่ ิน เนอ้ื ที่ดนิ ระวาง เจา้ พนักงานทด่ี นิ
วนั เดอื น ปี จดทะเบียน ตามสัญญา คงเหลอื เลขทด่ี นิ ลงลายมือชอ่ื

ไร ่ งาน ตาราง ไร่ งาน ตาราง โฉนดท่ดี ินใหม่ ประทบั ตรา
วา วา

วนั ท.ี่ .............. โอนมรดกบางส่วน นาย ก. (ผตู้ าย) ๑. นาย จ. ๑ – – – – – – (ลงชอื่ )...............
เดอื น............. ๒. นาย ก. นาย จ . รับมรด กบางสว่ นของ นา ย ก.
พ.ศ. .............
เจ้าพนักงานทด่ี ิน

๔๓๖

ตัวอย่างหมายเลข ๔ ตามระเบยี บฯ ข้อ ๙ วรรค ๔ (ท.ด. ๑)

ท่บี า้ น
ท่ีสวน / ไร่
ที่นา
ค�ำ ขอจดทะเบยี นสิทธแิ ละนติ ิกรรม ท่.ี ............
และการสอบสวนสทิ ธิในทด่ี ิน ประเภท.....โ.อ..น...ม..ร..ด..ก..เ.ฉ..พ...า.ะ..ส..ว่ ..น..เ.พ..ีย..ง..บ..า..ง..ส..ว่ .น..... นอกเขต
ในเขต
ตำ�แหน่งทด่ี ิน
ระวาง............................................................................................... ต�ำ บล...............................................................................................
เลขทด่ี ิน........................................................................................... อ�ำ เภอ..............................................................................................
หน้าส�ำ รวจ........................................................................................ จงั หวัด.............................................................................................
โฉนดท่ีดนิ
เลขท.่ี ..................................................................เลม่ ..............................................................หนา้ ...........................................................
นาย จ. ัรบมรดกเฉพาะ ่สวนของนาย ก. เพียงบาง ่สวนเ ่ทานั้น ส่วนของนาย ข. และนาย ค. คงอยู่ตามเ ิดมจำ�นวนท่ีดนิ .........................................................ไร.่ ...............................................................งาน...............................................ตารางวา
เ ้จาพ ันกงาน ีท่ ิดน ๑. ข้าพเจ้าผู้มีนามต่อไปน้ี  มีความประสงค์ขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเก่ียวกับอสังหาริมทรัพย์ท่ีกล่าวข้างบนน้ี  และ
ได้ปฏิญาณตนแล้ว ขอให้ถ้อยค�ำ ดว้ ยความสตั ย์จริง ถา้ ขา้ พเจ้าให้ถอ้ ยค�ำ ไมเ่ ป็นความจริงใหใ้ ชถ้ อ้ ยค�ำ นยี้ ันข้าพเจ้าในทางคดีอาญาได้
ข ้าพเจ้า.........๑......น...า.ย....ก......(..ผ..ตู้..า..ย..).. ............... เลขประจ�ำ ตัวประชาชน
๒. ผู.้ ...ถ..ือ..ก..ร..ร..ม...ส..ทิ..ธ..์ิ......

......................................................
อาย.ุ ..................ป ี สัญชาติ................................บิดา / มารดาชอื่ ...............................................................................................................
โสด หม้าย คู่สมรสชื่อ..............................................................................................
อยูท่ ี่บ้าน / หมูบ่ า้ น..................................เลขท.่ี ...........................ตรอก / ซอย..................................ถนน................................หมู่ท.่ี ...........
ต�ำ บล / แขวง...........................................อ�ำ เภอ / เขต....................................จังหวัด.................................หมายเลขโทรศัพท.์ .....................
ข ้าพเจ้า.......................๑๒............นน.....าา....ยย.......จก........ ..................................................... เลขประจ�ำ ตัวประชาชน
๓. ผู้......ร..ับ..ม...ร.ด...ก............


อาย.ุ ..................ป ี สัญชาต.ิ ...............................บิดา / มารดาชื่อ...............................................................................................................
โสด หมา้ ย ค่สู มรสชื่อ...............................................................สัญชาติ....................
อยทู่ ่ีบ้าน / หมบู่ ้าน..................................เลขที.่ ...........................ตรอก / ซอย..................................ถนน................................หมทู่ .่ี ...........
ต�ำ บล / แขวง...........................................อ�ำ เภอ / เขต....................................จงั หวดั .................................หมายเลขโทรศัพท.์ .....................
๔. ข้าพเจ้าขอแสดงราคาทรัพย์ทีข่ อทำ�นิตกิ รรมนเ้ี ป็นเงนิ ..........................................................บาท...........................สตางค์
๕. ข้าพเจา้ ขอรบั รองว่า
(๑) ขา้ พเจา้ ไมไ่ ด้รับโอนแทนหรอื เพอื่ ประโยชน์แก่บุคคลต่างดา้ ว
(๒) ราคาทรัพย์ทแี่ สดงไวใ้ น ๔. เปน็ ราคาทแ่ี ทจ้ รงิ
(๓) .............................................................................................................................................................................
(๔) .............................................................................................................................................................................
(๕) .............................................................................................................................................................................

วันท่ี...............เดอื น..................................พ.ศ. ...................
ลงช่อื ................................................................ ผู้ขอ
ลงชือ่ ................................................................ ผขู้ อ
ลงชื่อ ................................................................ ผู้สอบสวน

( ...............................................................)

ส�ำ หรบั พนกั งานเจ้าหน้าที่
๑) ราคาประเมนิ ทนุ ทรัพย.์ .........................................................................................................บาท..............................................สตางค์
๒) โฉนดทดี่ ินใหม่ระวาง.................................................เลขที่ดนิ ..............................................หน้าสำ�รวจ................................................
โฉนดท่ีดนิ เลขท.ี่ .......................................................เลม่ .....................................................หน้า.........................................................
จ�ำ นวนที่ดิน..............................................................ไร.่ .......................................................งาน.............................................ตารางวา
คงเหลอื ....................................................................ไร.่ .......................................................งาน.............................................ตารางวา
๓) ไดจ้ ดทะเบียนแล้วแตว่ นั ที.่ .....................เดอื น........................................พ.ศ. ......................
ลงช่ือ ................................................................
(...............................................................)
เจา้ พนกั งานที่ดนิ
๔๓๗

วธิ ีการบันทกึ สารบญั จดทะเบยี นตามตวั อย่างหมายเลข ๔

สารบัญจดทะเบียน

จดทะเบียน ประเภทการ ผู้ให้สัญญา ผู้รบั สญั ญา เนือ้ ทดี่ ิน เน้อื ทดี่ นิ ระวาง เจ้าพนักงานทดี่ ิน
วัน เดอื น ปี จดทะเบียน ตามสัญญา คงเหลือ เลขทด่ี นิ ลงลายมอื ชอ่ื

ไร ่ งาน ตาราง ไร ่ งาน ตาราง โฉนดทดี่ ินใหม่ ประทับตรา
วา วา

วนั ท.ี่ .............. โอนมรดกเฉพาะส่วน ๑. นาย ก. (ผตู้ าย) ๑. นาย จ. ๑ – – – – – – (ลงชือ่ )...............
เดือน............. เพยี งบางสว่ น ๒. นาย ข. ๒. นาย ก. น าย จ. รับ มรดกเฉ พาะสว่ น ของ นาย ก.
พ.ศ. ............. ๓. นาย ค. ๓. นาย ข. เพียงบางส่วนเท่านั้น สว่ นของนาย ข. และ
๔. นาย ค. น าย ค. คง อย่ตู ามเดมิ

๔๓๘ เจา้ พนักงานทด่ี ิน

ตัวอย่างหมายเลข ๕ ตามระเบยี บฯ ข้อ ๑๐ *** (ท.ด. ๘)

แบบบนั ทึกการสอบสวนขอจดทะเบียนโอนมรดก
ประเภท.โ..อ..น..ม...ร.ด..ก...เ.ฉ..พ..า..ะ.ส..ว่..น...เ.พ..ีย..ง..บ..า..ง.ส..่ว..น........
ที่ดนิ
} ระวาง..............................................................................ตำ�บล..................................................................................

เลขทด่ี นิ ..........................................หนา้ ส�ำ รวจ........................................อ�ำ เภอ..........................................................
โฉนด
น.ส. ๓ เลขที่...........................................................จงั หวดั ................................................................................
ใบไตส่ วน
วนั ท.ี่ ...............เดือน...................................พทุ ธศักราช..................
{ } เลขประจำ�ตวั ประชาชน } { }................
............................................................. อาย ุ ................ ปี
ขา้ พเจ้า ..........................น..า..ย...จ............................. ................
.............................................................
สญั ชาต.ิ ..................................บดิ า/มารดาช่อื ..........................................................................................................................
อย่ทู บี่ า้ น/หมบู่ ้าน..........................................เลขท่ี..............ตรอก/ซอย..................................ถนน..........................หม่ทู ่.ี ........
ต�ำ บล/แขวง.................................อ�ำ เภอ/เขต....................................จงั หวดั ..................................หมายเลขโทรศัพท์................
ขอให้ถ้อยค�ำ ตอ่ ...............................................................................ดังต่อไปนี้
ทงั้ สองฝ่ายไดต้ กลงสญั ญากันดังต่อไปน้ี
ขอ้ ๑. ด้วย........น..า..ย...จ.... ............ ............ ............. ......................................................สัญชาติ.......ไ.ท..ย...........................
ซเม่งึ อ่ื เป..็น............๑ผ....้ถู....ธือ.....ก.ค....ร....ร..๒..ม...๕.ส....๔ทิ.....ธ๕...์เิ...ฉ ....พ.....า...ะ...ส....ว่....น..... ...................... ...................... .........ต..า..ม...ห..ล..ัก...ฐ..า.นท.่ดี ..นิ..ใ.แบ..ปม..ล.ร.งณ..ห.บ.ม..ตั .า.ร.ยเ..ลเ.ล.ข.ข.ท.ข..ี่..า้....ง....ต.....้น......น.....ี้..ไ....ด....้................ต....า....ย...........ซ..่งึ..ไ.ด...ย้ ..ื่น..ม...า..พ..ร..อ้ ..ม...น..้แี..ล..ว้..
ข้อ ๒. หนงั สือแสดงสทิ ธิในท่ดี นิ แปลงน้ี เวลานตี้ กอย่กู ับ...น..า..ย...ต.....อ..ย..่บู...้า.น..เ..ล..ข..ท...ี่ ....................................ถ..น...น.............................................................................
.แ.ข..ว..ง../..ต..�ำ..บ..ล..........................................................................................เ.ข..ต../..อ..ำ�..เ.ภ..อ..........................................................................................จ..ัง..ห..ว..ดั........................................................................................เ.น...ือ่ ..ง.จ..า..ก...น...า.ย....ต....
..ซน..่งึ..�ำ ..มม....ชี..า..จ่อื....ถา....กือ......กน....ร..าร..ย..ม....ส..ต..ทิ.......ธไ..ดร์ิ....ว่..้ ..จม....ะก..ไ..ับ..ด....้ข..น..อ..า..ใ..ยห......้พก....น.....กัไ....ดง....ย้า....นึด....เถ..จ..อื..า้..โ..ห..ฉ..น..น..้า..ด..ท....ไม่ี..ว..ีห..้ ..แ..น..ล..ัง..ะ..ส..ข..ือ..้า..เพ..ร....ยีเ..จ..ก..า้ ..ใจ..ห....ะ้..น..น..ำ�..า..ม..ย..า....ตม.....อ....สบ....่งต....ห..อ่ ..น..พ..งั..น..ส..ัก..อื..ง..แ..า..ส..น..ด..เ..จง....สา้....หิท....นธ....ใิ้า..น..ท....ทใ่ี....นี่ด....วิน....นั แ....จป....ด..ล..ท..ง..นะ....เ..ี้ตบ....อ่ยี....ไน..ป......ถ....า้ ....ไ..ม....ส่....า....ม....า....ร....ถ..................
. .............. ข..้อ....๓..... ..ข.. ้า..พ...เ.จ..้า.ข...อ..ใ .ห...ด้ ..�ำ..เ.น..นิ...ก ..า..ร..จ..ด..ท...ะ. .เ.บ..ยี..น...ม..ร..ด..ก...ล..ง.ช...ื่อ...........ข....า้...พ.....เ..จ....้า......ก....ับ.......ฉ..........แ....ล....ะ......ด.........เ..ป.....น็.....ผ....รู้...ับ.....ม....ร....ด....ก....เ..ฉ.....พ.....า...ะ...ส....่ว....น....เ..พ.....ีย....ง....บ....า...ง....ส....่ว...น...........
.ข..อ..ง..น...า.ย....ก.................................................................................................................................................................................
โ ดยเหตุผลดังนค้ี อื ...ข..้า..พ..เ.จ..า้..แ..ล..ะ...ฉ.....เ.ป..น็...บ..ุต..ร..ข..อ..ง.เ.จ...้า.ม..ร..ด..ก....ส..่ว..น...ต......เ.ป..น็ ..ห..ล..า..น..เ..จ..า้ .ม...ร.ด..ก....ด..งั ..ป..ร..า.ก..ฏ...ต..า.ม...บ..ญั ...ช..ีเ.ค..ร..อื ..ญ...า.ต...ิห..ล..งั .แ..บ...บ..บ..ัน..ท...ึก..น..้ี..
. แ .ล...ะ.ม..ร..ด..ก..ร.ข.า.้อ.ย..น.๔.้ีเ.จ... า้ ..ม.....ร.ข..ด..า้ ..ก.พ....ม.เ..จ.ไิ...้าด...ข.ท้...อ..ำ�..ร.พ...ับ..นิ ..ร..ัย..อ...ก.ง...รว...ร.า่ ...ม...อ.ย...ส.ก...ัง..ใ.ห.ห....า.้แ..ร..ก.ิม...ผ่ ..ท..้ใู..ร.ด...ัพ.....ย....์ท....่ีข....อ....ร....ับ....ม.....ร...ด....ก.....ต....ัง้...อ....ย.....ู่.........................................ห....ม.....่ทู .....่ี .....................ต....ำ�....บ....ล................................อ....ำ�...เ..ภ.....อ.............................จ....งั ...ห....ว....ัด.............................จ....ร....งิ ....
...............................................................................................................................................................................................
ข้าพเจ้าขอรบั รองว่าถ้อยคำ�น้ีเปน็ ความสัตยจ์ ริงทุกประการ.
}(ลงชื่อ).........................................................................

(ลงชือ่ )...............................น..า..ย...จ................................... ผใู้ ห้ถอ้ ยคำ�
(ลงชอ่ื ).........................................................................
(ลงช่อื ).........................................................................ผ้สู อบสวน/บันทึก
ตอ่ หน้า............................................................................พนกั งานเจ้าหนา้ ท่ี

*** ตวั อยา่ งหมายเลข ๕ แกไ้ ขเพิ่มเติมโดยระเบยี บกรมที่ดนิ ว่าดว้ ยการจดทะเบียนสิทธิเกี่ยวกบั อสงั หาริมทรัพย์
ซงึ่ ได้มาโดยทางมรดก (ฉบบั ท่ี ๔) พ.ศ. ๒๕๕๗

๔๓๙

ตวั อย่างหมายเลข ๖ (หลัง ท.ด.๘) ตามระเบยี บฯ ข้อ ๑๑
บัญชเี ครือญาติ

บ. ม.
ตายเมื่อ
๑๕ ก.ย. ๔๔

ก. ญ.
เจา้ มรดก
ตายเม่อื
๑ ธ.ค. ๔๕

จ. ฉ. ช. ภ. ซ.
ผ้ขู อ ผ้ขู อขอให้ลงชอื่ ตายเมอื่
๒๐ ม.ี ค. ๔๖

ด.
อายุ ๑๐ ปี
ผู้ขอขอใหล้ งชื่อ

ข้าพเจ้าขอรับรองว่า  บัญชีเครือญาติน้ีถูกต้องครบถ้วนแล้ว  ส่วนภูมิลำ�เนาของ
ทายาท ผมู้ ีสทิ ธิรับมรดกตามทีก่ ล่าวขา้ งต้น ปรากฏตามบัญชีแนบท้ายบนั ทึกน้ี
(ลงชื่อ) ...................น..า..ย...จ..................... ผใู้ หถ้ ้อยคำ�

(ลงชื่อ) ............................................... พนกั งานเจา้ หนา้ ที่

มรดกรายน้ี ม. ซ. ญ. โต้แยง้ การรับมรดกของ จ. เม่ือ ๑๕ ม.ค. ๔๗

มีคำ�อธิบายตอ่ เนือ่ ง

๔๔๐

ค�ำ อธบิ ายตามตัวอยา่ งหมายเลข ๖
๑. ทีด่ นิ แปลงนีม้ ีช่ือ ก. ถอื กรรมสิทธิร์ ว่ มกบั ต.
๒. ตามตวั อย่างเครือญาตินี้ ก. เจา้ มรดก มี จ. ฉ. ช. และ ซ. เปน็ ผู้สบื สนั ดาน
เฉพาะ ช. ตายแล้ว แตม่ ี ด. และ ภ. เป็นผรู้ ับมรดกตกทอด กับมี ม. มารดา และ ญ. คูส่ มรส
ทายาทดังกล่าวน้ีมสี ิทธิรบั มรดกทุกคน จ. ผู้ขอ ไดข้ อให้ลงชื่อ ฉ. และ ด. รับมรดกร่วมดว้ ย สว่ น
ม. ซ. และ ญ. นน้ั จ. มไิ ด้ขอใหล้ งชอ่ื รบั มรดกร่วมดว้ ย จงึ โตแ้ ยง้ ส�ำ หรับ ภ. ได้ให้ถอ้ ยค�ำ ยนิ ยอม
ไม่รับมรดกของ ก. ไว้ ตอ่ พนกั งานเจา้ หนา้ ท่แี ล้ว
๓. ในการสอบสวนบญั ชเี ครอื ญาตใิ หส้ อบสวนแสดงไวแ้ ตเ่ พยี งทายาทของเจา้ มรดก
ซึ่งมีสิทธิได้รับมรดกชั้นท่ีสนิทกับเจ้ามรดกหรือรับมรดกแทนที่หรือตกทอดเท่าน้ัน  ส่วนทายาท
ล�ำ ดบั หลัง ซึ่งถูกตัดโดยทายาทลำ�ดบั ตน้ ไมต่ อ้ งแสดงไว.้

๔๔๑

ตัวอยา่ งหมายเลข ๗ ตามระเบียบฯ ข้อ ๑๑

บัญชีรายชอ่ื และทอี่ ย่ขู องทายาทซง่ึ ผู้ขอแสดงประกอบการขอรบั มรดก

เลขที ่ ชื่อทายาท ทอ่ี ยู่ จงั หวัด หมายเหตุ
เลขท ่ี หมูท่ ่ี ถนน ตำ�บล อำ�เภอ

๑. ม. ๙ – จรลั สนิทวงศ ์ บางเสาธง บางกอกน้อย กรงุ เทพ–
มหานคร

๒. ญ. ๑๐ ๕ – คงพระราม เมือง ปราจีนบุรี

๓. ภ. ๑ – ราชิน ี กรงุ เทพ–
มหานคร
ด. ” ” ”
๔. ” ” ”

๕. ฉ. ๑๙ ” สุทธสิ าร สามเสนใน พญาไท ”


(ลงช่อื )................................................ท ายาทผูข้ อ

๔๔๒

ตวั อย่างหมายเลข ๘ ตามระเบียบฯ ขอ้ ๒๑

(ท.ด. ๒๕)

ประกาศ...ส..ำ�..น..กั ..ง..า.น..ท...ี่ด..นิ ..จ..งั..ห..ว..ดั ............................................................
เร่ือง...จ..ด..ท..ะ..เ.บ..ีย..น..ม..ร..ด..ก..เ.ฉ...พ..า..ะ.ส..่ว..น..เ..พ..ีย..ง..บ..า.ง..ส..่ว..น..ข..อ..ง..น..า..ย...ก......ผ..ูต้ ..า.ย......
ดว้ ย.........น...า.ย....จ.... ......................................................ได้ยืน่ เรอ่ื งราวขอ....จ..ด..ท...ะ.เ.บ..ีย..น...ม..ร..ด..ก..เ.ฉ..พ...า.ะ..ส..ว่ ..น.....
ข...อ..ง.น..า..ย...ก......ผ..้ตู ..า..ย...................หนงั สือส�ำ คัญ....................................เลขที่.......................หนา้ สำ�รวจ..............................
หมูท่ ่.ี ................ต�ำ บล..........................................อ�ำ เภอ........................................จังหวดั .........................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
มีอาณาเขตดงั น้ี คือ :–
ทศิ เหนอื จด................................–.. .................................ยาวประมาณ.................–....................
ทิศใต้ จด................................–.. .................................ยาวประมาณ.................–....................
ทศิ ตะวนั ออก จด................................–.. .................................ยาวประมาณ.................–....................
ทิศตะวันตก จด................................–.. .................................ยาวประมาณ.................–....................
เนอื้ ที่ประมาณ...........................................ไร.่ .............................................งาน............................................ตารางวา
โดยอา้ งว่า....ผ..ขู้ ..อ..เ.ป..น็..บ...ุต..ร..เ.จ..า้ .ม...ร.ด..ก....แ..ล..ะ.ข..อ..ใ..ห..้ล..ง..ช..อ่ื ...ฉ......ซ..ง่ึ .เ.ป..็น...บ..ุต..ร..เ.จ..า้..ม..ร..ด..ก...ก..ับ....ด.....ห..ล..า..น..ข..อ..ง..เ.จ..า้..ม..ร..ด..ก...ร..ับ..ม...ร.ด...ก..ร.ว่..ม...ด..้ว..ย........
ม...ร..ด..ก..ร..า.ย..น...้เี .จ..า้ .ม...ร.ด..ก...ม..ิไ.ด..้ท...ำ�.พ...นิ ..ยั ..ก..ร..ร..ม..ย..ก..ใ.ห...้แ..ก..่ผ..ใู้ .ด............................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
จึงขอประกาศให้ทราบท่ัวกัน  ถ้าผู้ใดจะคัดค้านประการใด  ให้ยื่นคำ�คัดค้านต่อพนักงานเจ้าหน้าที่
ภายใน.....ส..า..ม..ส..บิ ........วัน นับแต่วันประกาศนเ้ี ปน็ ต้นไป

ประกาศ ณ วันท่.ี ...........เดอื น............................พ.ศ. ..................
ลงชอื่ ......................................................
/ต/�ำ /แ/ห/น/ง่/ ..............พ..น...กั ..ง.า..น..เ.จ...้า.ห..น...า้ .ท...่ี ..............
ประทบั ตราประจ�ำ ต�ำ แหนง่


๔๔๓

ตวั อย่างหมายเลข ๙ ตามระเบียบฯ ขอ้ ๓๙ (ท.ด. ๑)

ท่ีบ้าน
ที่สวน / ไร่
ท่นี า
ค�ำ ขอจดทะเบยี นสิทธิและนติ ิกรรม ท.่ี ............
และการสอบสวนสิทธิในที่ดิน ประเภท......ผ..ู้จ..ัด..ก..า..ร..ม..ร..ด..ก............................... นอกเขต
(ตามคำ�สงั่ ศาล..............คดแี ดงท่.ี .............ลงวันที.่ ..............) ในเขต
ตำ�แหนง่ ท่ีดิน
ระวาง............................................................................................... ต�ำ บล...............................................................................................
เลขที่ดนิ ........................................................................................... อ�ำ เภอ..............................................................................................
หน้าสำ�รวจ........................................................................................ จังหวดั .............................................................................................
โฉนดทีด่ ิน
เลขท่.ี ..................................................................เลม่ ..............................................................หนา้ ...........................................................
จ�ำ นวนท่ดี นิ .........................................................ไร.่ ...............................................................งาน...............................................ตารางวา
๑. ข้าพเจ้าผู้มีนามต่อไปน้ี  มีความประสงค์ขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเก่ียวกับอสังหาริมทรัพย์ท่ีกล่าวข้างบนน้ี  และ
ไดป้ ฏญิ าณตนแล้ว ขอใหถ้ อ้ ยคำ�ด้วยความสตั ย์จริง ถ้าข้าพเจ้าให้ถอ้ ยค�ำ ไม่เปน็ ความจรงิ ให้ใชถ้ ้อยคำ�นยี้ นั ขา้ พเจา้ ในทางคดอี าญาได้
ข ้าพเจ้า.....น...า..ย...ก......(..ผ..ตู้...า.ย...). ........................ เลขประจ�ำ ตัวประชาชน
๒. ผู้...ถ..อื ..ก..ร..ร..ม...ส..ทิ..ธ..ิ์.......
......................................................
อายุ...................ปี สัญชาติ................................บดิ า / มารดาชอื่ ...............................................................................................................
โสด หมา้ ย คู่สมรสช่ือ..............................................................................................
อยทู่ บ่ี า้ น / หมบู่ ้าน..................................เลขที.่ ...........................ตรอก / ซอย..................................ถนน................................หมู่ท.ี่ ...........
ต�ำ บล / แขวง...........................................อ�ำ เภอ / เขต....................................จงั หวดั .................................หมายเลขโทรศัพท.์ .....................
ข า้ พเจา้ ...น...า.ย....ข......(..ผ..จู้..ดั...ก..า..ร..ม..ร..ด..ก...น..า..ย....ก....)... เลขประจ�ำ ตัวประชาชน
๓. ผ.ู้ ..ข..อ........................
......................................................
อาย.ุ ..................ป ี สัญชาต.ิ ...............................บิดา / มารดาช่อื ...............................................................................................................
โสด หมา้ ย คสู่ มรสชือ่ ...............................................................สัญชาต.ิ ...................
อยทู่ ่บี ้าน / หมูบ่ า้ น..................................เลขท่.ี ...........................ตรอก / ซอย..................................ถนน................................หมู่ที.่ ...........
ตำ�บล / แขวง...........................................อ�ำ เภอ / เขต....................................จังหวัด.................................หมายเลขโทรศัพท.์ .....................
๔. ขา้ พเจ้าขอแสดงราคาทรพั ย์ท่ีขอทำ�นติ กิ รรมนเ้ี ปน็ เงนิ ..........................................................บาท...........................สตางค์
๕. ขา้ พเจ้าขอรับรองวา่
(๑) ข้าพเจา้ ไม่ได้รับโอนแทนหรอื เพือ่ ประโยชนแ์ กบ่ ุคคลตา่ งด้าว
(((๒๓๔))) ร..แน..า..ตา..ค..ย่ง..า..ต..ทก..้งั..ร...ใ..ัพห..ถ....้นยึง....ท์แา....ยกีแ่....ส..ก่ ..ข..ดร.....รง..เ..มไ..ปว..เ..น็ใ้ม....นผ..่ือ....้จูว๔....นััด.....กท....เ..ปา.ี่ ...ร...น็...ม.....ร....รา......ดค......กา......ท.........ี่แ......ท......แ้จ....ลร....งิะ....ศ....า....ล.......................................................................ไ....ด....้ม......คี ....�ำ ....ส....ัง่....ค....ด....แี......ด....ง....ท.....่ี.............................................ล......ง..ว....นั......ท....่ี.................................................................
(๕) .............................................................................................................................................................................

วนั ท.่ี ..............เดอื น..................................พ.ศ. ...................
ลลงงชชอ่ือื่ ......................................................น....า....ย........ข........................................................... ผผขูู้้ขออ
ลงชื่อ ................................................................ ผสู้ อบสวน

( ...............................................................)

ส�ำ หรบั พนักงานเจ้าหน้าที่
๑) ราคาประเมินทนุ ทรัพย.์ .........................................................................................................บาท..............................................สตางค์
๒) โฉนดทด่ี ินใหมร่ ะวาง.................................................เลขท่ีดนิ ..............................................หน้าสำ�รวจ................................................
โฉนดท่ดี นิ เลขท.ี่ .......................................................เลม่ .....................................................หน้า.........................................................
จ�ำ นวนทดี่ ิน..............................................................ไร.่ .......................................................งาน.............................................ตารางวา
คงเหลอื ....................................................................ไร.่ .......................................................งาน.............................................ตารางวา
๓) ไดจ้ ดทะเบยี นแลว้ แต่วันท่.ี .....................เดือน........................................พ.ศ. ......................
ลงชือ่ ................................................................
(...............................................................)
๔ ๔๔ เจ้าพนักงานทด่ี ิน

ตัวอยา่ งหมายเลข ๙ ตามระเบียบฯ ข้อ ๓๙ (ท.ด. ๘)

ทดี่ นิ แบบบนั ทกึ การสอบสวนขอจดทะเบยี นโอนมรดก
ประเภท...ผ..ู้จ..ดั ..ก..า..ร.ม...ร.ด...ก...(..ต..า..ม..ค..ำ�..ส..ง่ั .ศ..า..ล............................ค...ด..แี ..ด..ง.ท...่ี..........................ล..ง..ว.นั...ท...่ี.......................).

} ระวาง..............................................................................ต�ำ บล..................................................................................

เลขทดี่ นิ ..........................................หนา้ ส�ำ รวจ........................................อ�ำ เภอ..........................................................
โฉนด
น.ส. ๓ เลขท.่ี ..........................................................จงั หวดั ................................................................................
ใบไต่สวน
วันที่................เดือน...................................พทุ ธศกั ราช..................
{ } } { } .............................................................
เลขประจ�ำ ตวั ประชาชน
................น....า....ย......ข.........(....ผ....ูจ้....ดั....ก......า..ร....ม....ร....ด....ก....น......า..ย........ก.....).... ............ .... อาย ุ ............๓....๕................ ปี
ข้าพเจา้ ................

สญั ชาติ...................................บิดา/มารดาชอื่ ..........................................................................................................................
อยู่ท่บี า้ น/หม่บู ้าน..........................................เลขท.่ี .............ตรอก/ซอย..................................ถนน..........................หมทู่ ี่.........
ต�ำ บล/แขวง.................................อ�ำ เภอ/เขต....................................จงั หวัด..................................หมายเลขโทรศัพท์................
ขอใหถ้ อ้ ยค�ำ ต่อ...............................................................................ดงั ตอ่ ไปน้ี
ทง้ั สองฝ่ายไดต้ กลงสญั ญากนั ดงั ต่อไปน้ี
ขอ้ ๑. ดว้ ย...........น..า..ย...ก.... ............ ............. ............ ...................................................สัญชาติ.....................................
ซงึ่ เปน็ ....................................................................................ทีด่ ินแปลงหมายเลขข้างต้นน้ี ได.้ ................................................
เม่ือ............. ..........................................................ตามหลักฐาน...ใ..บ..ม..ร..ณ...บ..ัต...ร.เ.ล..ข..ท....่ี .........................................................ซ่งึ ไดย้ ืน่ มาพรอ้ มนีแ้ ลว้
ข้อ ๒. หนังสอื แสดงสิทธิในทีด่ นิ แปลงนี้ เวลานต้ี กอยกู่ บั ...ข..้า.พ...เ.จ..า้ ..เ.ป..น็ ..ผ..้จู..ัด..ก...า.ร..ม..ร..ด..ก..ต..า..ม..ค..�ำ..ส..งั่..ศ..า..ล.......................................
ล...ง.ว..ัน..ท...ี.่ ............................................................ซ..ง่ึ..ไ.ด..้น...ำ�.ม...า.ย..่ืน...พ..ร..้อ..ม..ค..�ำ..ข..อ..น..้ดี..้ว..ย..แ..ล..้ว........................................................................................................
.............................. ............................ ............................ ............................ ............................ ................................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
ต ...อ่ ..ไ.ป..ด..ว้..ย... ข..อ้....๓..... ..ข.. า้..พ...เ.จ..้า.ข...อ..ใ .ห...ด้ ..�ำ..เ.น..นิ...ก ..า..ร..จ..ด..ท...ะ. .เ.บ..ีย..น...ม..ร..ด..ก...ล..ง.ช...่ือ...........ข....า้...พ.....เ..จ....า้....เ..ป....น็.....ผ....จู้....ดั....ก.....า...ร...ม.....ร...ด.....ก....ต....า...ม.....ค....ำ�....ส....ง่ั...ศ....า....ล............................................................................................................
โดยเหตผุ ลดังนี้คอื ...ศ...า.ล......................................................................ไ.ด..ม้...คี ..ำ�.ส..่งั..ค..ด..หี..ม...า.ย..เ.ล...ข..แ..ด..ง.ท...ี.่ ............................................................ล..ง..ว..นั ..ท...่ี.............................................................................
...............................................................................................................................................................................................
ข้อ ๔. .....ม..ร..ด..ก..ร..า.ย...น...้ี ..................................................................พ...ิน..ัย..ก..ร..ร..ม....................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
ข้าพเจ้าขอรบั รองวา่ ถอ้ ยค�ำ น้ีเปน็ ความสตั ย์จรงิ ทุกประการ.
}(ลงช่อื ).........................................................................

(ลงชอื่ )..............................น..า.ย....ข..................................... ผู้ให้ถอ้ ยค�ำ
(ลงชื่อ).........................................................................
(ลงชอื่ ).........................................................................ผูส้ อบสวน/บันทึก
ต่อหน้า............................................................................พนกั งานเจ้าหน้าที่

๔๔๕

วิธีการบนั ทึกสารบัญจดทะเบยี นตามตัวอยา่ งหมายเลข ๙

สารบญั จดทะเบียน

จดทะเบยี น ประเภทการ ผใู้ หส้ ัญญา ผรู้ บั สัญญา เน้อื ท่ดี นิ เนื้อที่ดนิ ระวาง เจา้ พนักงานท่ีดิน
วัน เดอื น ปี จดทะเบียน ตามสัญญา คงเหลอื เลขท่ดี นิ ลงลายมอื ช่ือ
นาย ข.
ผู้จัดการมรดก ไร่ งาน ตาราง ไร่ งาน ตาราง โฉนดทด่ี ินใหม่ ประทบั ตรา
นาย ก. วา วา

วนั ท.่ี .............. ผจู้ ดั การมรดก นาย ก. ๑ – – – – – – (ลงช่อื )...............
เดือน............. (ตามคำ�ส่งั ศาล.............
พ.ศ. ............. ...................................
คดแี ดงที่.....................
ลงวันท่.ี .......................
๔๔๖ ..................................)