BUKU TEKS SC T3 (PENUH)

_,<~m, X

1: .;:-_;-r;]j:;<1frgé5{11?;|

.» 'w N \_
"xx \ _*V 1‘ ‘

» ‘-5‘ /.'1-1 -» =»: ;~,A—»a'y;#=3,,m~‘ _if‘@‘|MJ3._iw1.3w*\;H._6.._fl.F, =LEW:=/YW5’,TQY*\b4Hi“;s'*/*2“§-~;'»)1-1L@“i1F~“4?i“~~H,_m._~'

\ ._,\,_[2;_,_‘,_.,_. ____-_/ ,_, '1.<‘ .-_;'-L...‘,-___'-;:;".~~v»,_;\.-_ -,~\ _,.._. '.__--.\ I‘ ,»
rv_.,,~I .i

»iraa<$’1fi»@|f@$Y:a’i6‘1ifi. <5Filflfim ME 1~3§f!11fifl~m Cfliiw *1*\'€ 1'*¢r£~<T1*‘

a i-rm ~> -:7~ . 1@*!~1~\1m1<»r<wv*'kc::-KI 9 \v@{1';_.*¢~-|§1L'\*1"nn\ £9"_KIL;.'\i\LJ@" :"3(:\->}\!Y~L"G>"i~4f-'1 ‘\1';"‘\"T7~~,.'l;"‘J\ ‘-1w~ ;I:~-I N ’ ' \

~ ~ i‘»:x=\'~‘ié-xuiknnn ¢=ic'L%Jx1o.‘Trw‘ l iEi§_).i11=k fi\Binm1iéw §i‘~:l'1T;}:>;@_1 ii * <

\"\ \ _‘ M

Scanned by CamScanner

~"\ _>:;'__.>/--\
__‘_,::? F: E Ium-

~. //
I A_
.‘_\\\ ,'_/
/,—/.‘I>-~;.—-:—.~_._»~_l ;. ~<‘.:;_;_\~i\._,__ /\fi..‘_ U4 ‘
L_ 2-' s':i»':I:' ‘.\' H V ~"---E
L/ > ;-_; .I_-f _‘_1;''i1' ' -l_.'_<'j;T)!_f_r‘ /§;=—_;_--;4<.;.-.:2_5=; g=_-i.1g-_-»_j<g\
, _ ;. 1 : 1';-' -_
|:_i‘.§-':§l?A\

(§'»5;‘.':_°_/.--t;'>_1.<~-_€E1--_::—7‘_! 1.Y~-;_Iil-,r_~'I?_:-.;_;_,"a3‘'\ ,

5"} ‘i 1 *~__="_="=‘\="/
L

\ ,5ll.~_Cr
v I

\__ - ~(\_;;~m 5;i1l?i~‘€l @169

4. H17; ;;k;; |=x;1Ԥ(,ߤ)p_g5@m

» »:L n_w i?*£i~;-_1?JQ!1I7' - s'jL'@{j'.a;i\3,;m1l x
i
w-' -.; -
L £51 ,

i

i-"A“."fi

Ill HIS E lTd;||'u scdulan Udara l1c|nbu.s;m
=.
MI! 1. -

,,_______;%;.;_,_,____,_w,___ ._. ,_, _._,___-..._A--1_é

\-1.¢iEn“1i a*.~'=;z@1a~_:¢‘H‘@w -— .;- -L-4=-1'L~Y-JW3/ii\‘a'a‘1,1§x;1m*1 _-

Scanned by CamScanner

Ef5ig1o,tis‘idlah struktur yang membuka atau menutup trakea.
Pertukaran gas di dalam sel badan berlaku pada bronkiol.
(c) Diafragma bergerak ke bawah dan meleper semasa menghembus nafas.
(d) Peratus karbon dioksida dalam udara hembusan berkurang.

pengudaraan yang baik di dalam kelas yang ramai
sebuah model ringkas yang digunakan untuk

pernafasan.

_ Tiub kaca berbentuk Y '4

Balang kaca

.-— 7* Belon

‘~£_“,. 3‘ ‘Tl j

vi-L

_ Kepingan getah nipis

Rajah 1

bahagian sistem respirasi manusia yang diwakili oleh bahagizm yang berikujgi

Balang kaca ""4 '
Ke_.p_. 4m', gan getah nipis
. V >__.
-A

‘kaca berbentuk Y .‘ , .\ fa;

getah mp1s dan bukan getah tebal digunakan dalalfi

yang dltunjukkan oleh tmdakan tg-:rhad_a‘p

;,?>-~

‘ 3;?‘ _. _ _ 7

H 5.4.1, .-

,-,..::;~/ :_qr - ».1

'4.4“ . .: V » —— :' 1. -, A » I4 'F1 15~74-1v-1,.1-¢I-_}_-1>"'1-".-1-;1Z,-.‘3"-I=5-L:-*-]1‘‘-.;-.17.."1=.’$=':'

|— _1A >~

Scanned by CamScanner

ke ‘k_aw‘a§an yang V

1? ' Perhatikan pergerakan dan pertukaran oksigen dan _ _
dioksida di dalam alveolus dan kapilari darah seperti yang
ditunjukkan dalam Rajah 2.9.

Udara

Alveolus \ Udara Yang
hembusan
— Dinding
F kapilari darah
Kapilari darah
“arah Okslge" Karbon
0 / Sel darah merah
mengandungi dioksida Y. PETUNJUK:
kapekatan —> Oksigen (O2)
eksigen yang ----> Karbon dioksida

%t[nggi dan (C01)

kepekatan Kapilari
dioksida

*,y_§fqg rendah.

Se] darah
merah

Rajah 2.9 Pertukaran okszgen dan karbon dzoksrda dz dalam badan manusza _ _

Scanned by CamScanner

manusia

A - . Aktiviti

monghasfllcm

im secara berkumpulan. inovasi

perlu rnembuat satu persembahan kreatif untuk

-rggnunjukkan yang berikut:

Pertukaran oksigen dan karbon dioksida mengikut perbezaan kepekatan di dalam

alveolus dan kapilari darah.

v Proses resapan oksigen dari alveolus ke dalam kapilari darah.

Q Pembentukan sebatian tidak stabil, iaitu oksihemoglobin.

Pembebasan oksigen ke sel badan yang memerlukannya.

Q Proses pengoksidaan makanan, iaitu respirasi sel berlaku untuk menghasilkan tenaga.

Pada masa yang sama, proses resapan karbon dioksida dari sel badan ke dalam

kapilari darah dan seterusnya ke alveolus.

F

. q" , ..________‘ , __ . . - .--__._..._ »

Udara yang disedut ke dalam 1 9 Di dalam sel darah merah terdapat sebatian
alveolus mempunyai kepekatan A benivama merah gelap yang dikenali sebagai
y oksigen yang lebih tinggi daripada ‘ hemoglobin. Hemoglobin akan berpadu dengan
4l_ kepekatan oksigen dalam darah. oksigen untuk membentuk oksihemoglobin yang

-.- _ Oleh sebab itu, oksigen akan merupakan sebatian tidak stabil dan berwama
L-r meresap masuk melalui dinding merah cerah.

-_y. _,|_ _ adlavneokleusdakelamdinddainrgahkapilari darah Hemoglobin + oksigen ,2: oksihemoglobin g

‘_;
l 1'

I.

-v-.-~n_-_.._,.- ._ _.._.,_

Apabila darah sampai ke kawasan sel badan yang 9 Darah yang mengandungi-1
mempunyai kepekatan oksigen yang rendah, oksihemoglobin ini diangkut
dari peparu ke jantung dan
oksihemoglobin yang merupakan sebatian yang tidak dipam ke bahagian lain
dalam badan.
stabil akan terurai untuk membebaskan molekul oksigen
semula dan kembali menjadi hemoglobin. ._..-.‘ “-

Oksihemoglobin -> hemoglobin + oksigen

__,___ ,_,__,.,._-...o.i . - .1 ._-l .
ll”1‘.I -;

Pym

Di dalam sel badan, oksigen yang meresap i Karbon dioksida yang =I44I
molekul glukosa kepada karbon dioksida, l
dibebaskan oleh sel meresap Lta-. 'F\

proses rqgpirasi sel seperti yang masuk ke dalam kapilari darah Y f

dalam persamaan kimia yang benkut: dan diangkut ke alveolus untuk

>0n d‘oks‘da+a"+ tenwa w. H Eii disingkirkan semasa udara _
dlhembus loeluar.
l —.n¢
» -1 1 IL
¢ _,ae .- ~i_,.;,». l.

KP

Scanned by CamScanner

*, Aclaplzisi A
struklm ‘~ H- *--— -
I alveolus

_l

~i \ /T£l.l~».'=Tr?>“ilv.k'>; y;.i=iW;@'l ~51? ll Emil ii flfii -'?l‘~i’~i!*‘~"T~ ll
\I

' 1r;s,=3:g§; lfifiéjiill i.l:,~»';@e,;.;»<i l

. 1617"-"'7l~’;.-]_~f!;_:\ r/;;_"l .\"»’:;V,9A,.;yM“ 5 K7;"l':<. >1,;-‘11l,~<l‘'‘l1;~;y‘ ~»;,<iw- 1 l .

‘jg Pfaktls FO matlf

i_ , ;.\; El
.» "irjiv-I.".éf.l EU

, lg l 1 L 51 gxji t_~;>.hj1

.1‘! 1‘ -»= J: rkloli lilbEl’

, ' '2_s€i’§~j@»ia§z;§;§j:@?l>fl@

‘o';#’é.<‘ifi13=:i!£F.l l*i £~;E@

<?,'<:1l_’~_l.—'2l _~1_»i_i~i‘'.~L';l‘£?§.[—; v:

‘ L §.Ei\1.}'_“T'?.\‘K_h-_1,l:4..r.1...,i\,1_.l._=L~\L_i.l l~_la_e._,t.->..ve,_1';~_.;{=_.»»__,:i_.~_ Ve;,;~,-_1_.-..:\1_,‘-;,l;£: l r»

1
_I I

: -_.'|--i "

Scanned by CamScanner

" §|AF,f}'f§‘,’1' INFO SFIINS

Tar Rokok Mengapakah hutan Tar rokok dan tar yang
lazimnya digelar digunakan untuk membuat
sebagai ‘peparu hijau”? jalan raya adalah bahan yang

7 benainan. Tar rokok lazimnya

Tar rokok ialah satu daripada bahan toksik yang terdapat dilandakan Sebagai 'T8F' Yang

dalam asap rokok. Tar rokok dalam udara sedutan melekat Tinjpakan ‘jkrongn tfagi

dan membunuh sel di_dalan.1 laluan pernafasan s_eperti bZr;aakZ?:?urrTfi:h Lgsayzggosol.

toraks, fannks, eplglotls, larmks, bronkus, bronluol dan

alveolus. Tar rokok juga menambahkan pengeluaran mukus

dan penghasilan kahak di dalam peparu. Mengapakah perokok kerap batuk atau selesema?
Berpandukan data pesakit kanser peparu, kebanyakan mereka ialah perokok Tar rokok

adalah satu contoh bahan dalam asap rokok yang boleh menyebabkan kanser peparu.

% .1 ,, ‘
E1
Ammoma
E - =‘," Pencuci lantai
E5B dmllllll
ten. alkali Steank Toluena Nikotln
—H1l Lilin Pelarut industri Racun seran

E

Aseton

Metana Arsenik , Smmda i
Asap Racun Racun
kumbahan berbisa Metanol.
LQ tikus Bah-an

#»..:; i il

. A 1 _ j y . _ -V*"|"_¢"»_..§__§. :11’$|l_2’|‘“-~
-I ». -_~ _‘_._<. —| ,_- "E¢. :-" ,’_. -,-A ---..-,;P, --I5i u I. h1ll ,‘
_|;.-‘-,_- . . .

JJi.1:.a.A-;.';".'.. _, __ ,f.'.;:Q_ "ll . L"ii\.G5- V‘-.~;Fr_l"‘¢“-a-. *'*'- ‘ *

Scanned by CamScanner

pengurangan oksihemoglobin dalam darah yang menganglqug

kekurangan ini, sel badan tidak dapat menghasilkan jumlah tenaga

iznelalui respirasi sel. Bolehkah sel badan hidup tanpa tenaga? _

T’

"-“Sulfur dioksida yang dibebaskan ke udara lazimnya fl @A5ARAN
clihasilkan oleh pembakaran arang batu dari stesen jana M I N DA

_ kuasa seperti yang ditunjukkan dalam Gambar foto 2.1. Mengapakah kita hams
Sulfur dioksida ialah 8as tanpa warna dengan bau yang kempen -1-AK NAK MERQKOK--q

wenyesakkan. Gas ini merengsa laluan pernafasan, _,
- menyebabkan batuk, sukar bernafas, bronkitis dan
Nombor 220 yang dipamerkan
kanser peparu. pada label makanan ini ialah

‘e . - dbiaghuanna,kiaanituusnutulfkur dioksida
__
makanan.
"‘ APRH(OT

é

)~ __ ‘

Bahan

Aprikot,Sulfurdioks

foto 2.1 Asap yang dilepaskan dari sebuah stesen Jana kuasa

Scanned by CamScanner

ngfim ' Nlifb

Bamk;

Gambarfoto 2.2 Peningkaran bilangan kendcraan Muan Johor
bermotor di Malaysia
bacaan ke 746 pada 7
Jerebu, Debu dan Debunga yang jauh melebihi julat
tahap berbahaya, laitu
Ierebu, debu dan debunga Hal ini menyebabkan kerajaan
merupakan zarah pepejal yang mengisytiharkan darurat di Muar
sangat halus, ringan dan terampai Ledang (yang kemudiannya
dalam udara. Asap daripada ekzos balik pada pagi 25 Jun 2013).
kenderaan, pembakaran terbuka
dan kebakaran hutan menghasilkan ala/sink“
jerebu dan debu (Gambar foto 2.3). p
Debunga yang dibebaskan oleh unlcr
kc dalam udara boleh clibawa oleh Bahagian Pendidikan Kesihatan
angin ke sualu jarak yang jauh dan Kementerian Kesihatan Malaysia
bergerak pada semua arah. Jerebu, I htrp:///inks. and! 1 7. com/BT_Sains
debu dan debunga merengsa sistem
respirasi dan menycbabkan penyakit _59
plféspiratori seperti asma.
El El

;-_‘;_;;:-
' - Q;

E'

_ .. _

~»-.

"* Gambarfoto 2.3 Keadaan persekitaran semasa jerebu I

?5' Li\. gh‘?'‘7-'L

i 7.~.'..5*T"i:L5§5i'

Scanned by CamScanner

batuk. "

radang bronkus yang disebabkan oleh tar H
perengsa dalam asap rokok. Simptom bronkitis
Adakah penyakit ini selesema,
batuk yang berterusan, tercungap-cungap dan bronkitis atau radang peparu?
http //I/nks and/1 7 com/BT_
’ ltidak dapat tidur. S 60 2

\ Emfisema simptom dan cara

' 1» /mp ///In/(S andl17 com/BT_
a/ns_60_3
Emfisema ialah keadaan ha
alveolus di dalam peparu — 2 ~fil'l
yang dirosakkan oleh bahan
yang berbahaya dalam Gambarfoto 2.4 Pesakit
udara seperti perengsa emfisema memerlukan bekalan
dalam asap rokok. Simptom oksigen walaupun semasa
emfisema termasuklah berehat
sesak nafas, sakit ketika
bernafas dan rasa letih
biarpun hanya melakukan
kerja ringan. Pesakit
emfisema tidak dapat
dirawat tetapi simptom

penyakit ini boleh dikawal
(Gambar foto 2.4).

l

(a) Alveolus sihat (b) Alveolus yang rosak
akibat emfisema

‘in r ’ ‘- Rajah 2.12 Perbezaanantara-alveolus yang sihag
dengan alveolus yang rosak ,

* 3 i: '1 A

‘> :6» "

’" » Scanned by CamScanner

peparu 1

http //links andI17

__l,~, _ I4- .- .-;-' ;.'T ‘;
|' \
I'€--1.9_.-;fi-g*s:-“:1 .
) Peparu yang
diserang kanser E I’ I.
‘

._. n ~4 -_._.~.;@@@

(a) Peparu normal

Gambarfoto 2.5 Perbezaan antara peparu normal
dengan peparu pesakit kanser

iii- .._;»~;"=;,§g.*i-.v|-t|- . :. "Q
--‘Z*61 _'1_-:‘._1_g 1_.-\_‘,.H_A_!-'_..,.;-.I:;Y»_ 0 "-_' "' -.g F FF
.4
"*5 F:. ' .§"”_ '‘f_1 ..*#./.if»¥‘l».'~“.~.:..s:...l'-i

Mengumpul dan menganalisis data tentang penyakit respiratori

Afahafl '- AKkMtiKviti

1. Jalankan aktiviti ini secara berkumpulan. perbincangan

2. Kumpul dan analisis maklumat dengan berpandukan data daripada

Kementerian Kesihatan Malaysia atau daripada negara lain tentang penyakit

respiratori seperti asma, bronkitis, emfisema dan kanser peparu.

http //links andI 1 7 EE http //links andI 1 7 E
,| _:_ ‘ com./BT_Sains 615 ' 59$
com./BT_Sa'ins_61_.2
y_ H: sf

El» "~ E@l .

maklumat yang telah dianalisis.

hasil perbincangan kumpulan anda di dalam kelas dalam bentuk

multimedia. ‘ 1 r. TJ .1 '1;
¢.- - '.

Scanned by CamScanner

Scanned by CamScanner

l l }l'ii;‘l_v-ll ‘ml

o
l ‘¢_.‘ _ 4,.|1;_,,t.1,\,!llI|il\-';-..IF‘ ‘bf-\y‘|i!lJl[ll_:Ifl[nn(;|{/,:“:7]_;J>,|f;iq_ _I’¢~_1.,,,.,|-.;,;-l_,,.;;_. .

W!-.=.iri»i .=1=:r=i@I:» @'<<<>.‘li~<:>1t< .2'/‘.ii. . |'a:=;§»:1._i l13.l?§T'1'§.» l
..,,..;_.. ~'. ',1 ,>VY ,_.-;i.___—_‘_ ,__ _.._ ‘
i Ii v~-2+“ »~-:it<:.@;>t¢ ..i‘im=i1i.2l?El?'ii.il '..¢5)'?.l‘}_lE> léi@“@I<;f.f0.. 7'-‘F-}!'r‘ liarli-_'.§l K.-All’ ;l;'liE/M - ' l
"-r12*l.’» 1i.'>.=:~a~r_\.=Ifll>ileY2lill@a-jG'}l_r.il3}.f./.ai ll_I ?~IlJu_‘i ~,'/EiT~1..g; ;?'7;r._'i_<}:i_l;$15‘/;_‘&i j{;_;[‘»..~1 age‘;

\|hl_ '~ iifwfli '1

-H ' - 1 I ~-

' _~..:.:"1:;.-¢a'\ Fawmatlf

,. ¢,__ K
..»ii:;» .;~,;r|i\'l|;i ]§.»;cQ-ll l xnillzluul luYE'l:\I'Li I“'l§l? {rt“}31'}'\'sxE;¢:Y_*ii -. A

L . ‘y-; 5"» -._;:i-* ;5l2ll;q.._n. yli I, _.)._.Vrl' _'[:fl?!;>l_[]’l'\il]_VnVi_-l.£i!_';fVii'( ;~.\

1 . g r ~ ._.~,1\.,;,11 ,;;;.:;,;-",:<J' A\

i . ~7_|rr7 L

Scanned by CamScanner

~. ‘»']l_l('l.J'..I\.l_k‘"Ql'‘l-E,_\L_‘f . ‘R\‘3~ \ / ‘l ‘ _, " it
l -il‘l_’ ":‘l,'“.lJF"2l/2">1.‘
‘\ 9" y

.l i _. ,f . :1.“ _<1_".*1.
" "" ‘ '0?-.7[1'l'">z fl 1'} [1 l'.x ‘\‘(~l_:'\.‘_l_’\':Yl._lLl£ "' ' '

~‘ ' ' '1 />:,H:‘3].i'?=ifi'1;ii.Jvl/"‘=.<7¢~>'_,i.>‘'*,l."~.'1W1i~.<;* Y ~:. a’»;.f.~./V l Y

""‘ . W Ni _ y, - .1 1 l'( \i l
w' |_ 1lli?ii;". ; l‘;;'il_'5.)_'lll»_':u_,ji,.'.-T5,. .I1:.i.:r...~_:;'D'. '
.‘ I

.‘ -l._ ;.>¢,»_t_l>- :‘_".}‘_.*vlJ_> §j,__-ll.

9,'

Kulit Luar Lembap

Kuht luar
lembap

Peparu

/ Q‘

W51"-fP-.1. i ~~ '2 '7 Rongga

H mulut X .

‘M Q 4'1 ‘*5
-!:lg:::,f‘»‘\_l

,- C,»

Scanned by CamScanner

__dn.a bans. filalnen yanfg halus A
banyak unjuran nipis dan pipih yang‘
lalnetli seperti yang ditunjukkan dalam

amen dan 1ame1a menghas'ilkan luas “(an dan kum T
f* , Yang besar untuk memudahkan Pertukaran 8as-
. ~ “Qkh “bah ikan hidup dalam air, insang dikelilingi oleh air . , _ __
iamflbiar ' ‘
1 dan-hal ini memudahkan gas respirasi melarut dan meresap
-

- 1-I~

Iaringan
kapilari darah

Salur darah -_ .. sir-

\\\\»2-.:_

=Q Filamen Ql t Lamela darah

o Darah
beroksigen

Rajah 2.15 Strukturinsangikan ‘§§

- ' l V _ Trakea l

Sistem res irasi seran a ialah Trakeol ~. ‘l
sistem tralcea Yang teggiri
daripada tiub udara yang Kamung udara \l \\._ Oksigm
dikenali sebagai trakea sepertl.
yang ditunjukkan dalam \ Tmk“ ‘-5 1 (
Ralah 2.16. Udara masuk atau \I (:'**~-Y-§_,%>j‘ .2 ' f;~~ . l ‘Pirakelj
keluar dari trakea melalui liang ‘/
pernafasan yang dikenali sebagai \;3 iv‘://“miv I l-~‘ I"
/~’ —‘____-1“-,_-‘J“."’-'.-V1-J) >_":;= K43110'b1013’11 ’,1

L V S _ ak L.-___ Om 1 ;_V.§r'-.~-

\ P" e x‘ _ ..

5Pi1'ak¢l- Pembukaan dan Rajah 2.16 Sistem trakea belalang
penutupan spirakel dikawal oleh

injap yang membenarkan udara keluar dan masuk ke dalam badan.

Trakea terbahagi kepada cabang-cabang halus yang dikenali sebagai trakeol. Trakeol

mempunyai dinding yang nipis dan lembap untuk meningkatkan kecekapan pertukaran gas.

Bilangan trakegl yang banyak juga menghasilkan luas permukaan yang besar untuk memudahkan

pertukaran gas melalui resapan terus ke sel. Sesetengah serangga seperti belalang mempunyai

kantung udara dalam sistem trakeanya. Kantung ini diisi dengan udara untuk rneningkatkan

kadar pertukaran gas respirasi antara tisu dengan persekitaran dalam aktiviti cergas.

'12

a J.2c.

Scanned by CamScanner

tentang adaptasi dan keupayaan sistem respirasi I ' KBMM
..

pembacaan aktif tentang (_ K
adaptasldan keupayaan Ad . d Info 1
sistem respirasi dalam Strateg _\ aptaS' at‘
keugayéan mstem
konteks Yang berikut: pemba_caan akflf resplrasl semasa - .1
(a) Altitud yang berbeza hbtetrps:e//nlifnalm<s.and/17. E'
http://"”ks' . .I
(di dasar lautan dan di Q"5“ | l
kawasan pergunungan). andI1?'c°m/ \COm/BT"Sam5-663
Imbas kembali: Rujuk / Info 2 "
Galeri Sains di halaman 45 BT-Sams—66—5 .K
(b) Aktiviti sukan dan gaya Penyakit anemia
hidup (atlet dan |q_,'3-- . se| Sabit \
perenang). Rujuk Info 1. \i____i
htfp:///in/<s.and/17. y
(c) Penyakit anemia sel sabit. com/BT_Sains_66_4 E _'-'- "4;_.-‘L
Rujuk Info 2.
\ I-f:_‘;_.:-r

-"H1'?.Ir"',"§-I'7.. 'Jl+' -4

El

~ ~ - w »~ '.1?!#79‘ -"f~*- ..¢..-
" 'i ~=
\' g 11 b_'I. _“r'1_'\ vi - ’_

matlf 2 4 l

struktur respiratori dalam haiwan yang berikut: 2 _

' (b) Serangga (c) Amfibia I

adaptasi kulit luar katak yang membantu pertukaran gas yang cepat dan
antara kulit luar katak dengan persekitaran.

serangga tidak terlibat dalam mekanisme

dalam mengekalkan sistem respirasi yang sihat?
pentmg untuk respirasi Namakan dua contoh

.1," ";i‘~

7|-*3 -1 ~

Scanned by CamScanner

\"“""|'\U” \ V

Mekanisme Pertukaran Gas §§CABARAN
dalam Tumbuhan M|NDA

Kebanyakan tumbuhan menjalankan I lNuynagtsa:kaaknarsautduaraA
proses pertukaran gas dengan tumbuhan bakau
persekitaran melalui daun, batang seperli yang
dan akar. Ketiga-tiga bahagian ini dilunlUkl<3ll dalam
membekalkan luas permukaan yang gamiali lg‘)
besar untuk Pertukaran 8as. Berbeza '88 ea '
daripada haiwan, pertukaran gas
dalam tumbuhan adalah seperti yang -
ditunjukkan dalam Rajah 2.17.

Penyingki ran
oksigen dan
karbon dioksida

Rajah 2.17 Pertukaran gas dalam tumbuhan £672

‘

\-r: .1-~1;..-». l ~

Scanned by CamScanner

E/pKp “‘fk/n_1__%-O>\u‘. ’-k33W‘'-_‘_‘>"”\‘j)_‘
_I

>___d4:K1___:_ A g_(d klQ; Nm‘maIy_p;p€_d\_fw_f__pHAV w“___€ E)__d W_h3._)w_ _ /mJ__ WQ'‘fl_y_H‘fiW"wMWw_.“wnZ6T_I ‘'.-'__p_"_6 U__v__('b_A“H_’_./_&‘M_\‘_"M 1g“__,+5 _fl__J_fl§
¢\_£IH_mr__ Kg “
J“_\_ M_AdM_

\'-_-“-'

__1_V_A__u;

€_pAI__:____'\

1 Kg

_
v_v‘~>_J

__\“__ gJ_ FL ‘H‘_SQ __O___Sc Sm ‘A an"W H{U} 93'“

__\A__C _ ‘_‘_ __'1‘T: L 7n”vmi i T‘ gT _‘_”Y‘_ I

w_ pfi"

mmJETVg WW_ \y__HFMkw_” W_m W_“ FQ V_IHZVhm_n_u E_
\ Hm pug m_y HIM_'m_fi“_U_ P‘ Q _ _ U __ _

_J_" J 44_

Scanned by CamScanner

_~. A4| a.-4 1“. I

H wr ‘#_il -— A - -— ~

~:~v~ O. lllO‘~»l~i l\/l¢~mp0ng.nuh| Lldfi Stoma (Q) §_l_'_@1r:§.a ling,

lll l
,1

ii-—1 ,

l \* ' uillnii ry ll- T ~

l- _I2\‘1,i:U1]?-U 1 .-_l ,1 1, LL11‘ ‘-./ V’_ 'F4 _1. ,(g- J- ll“-l
— |.l\\"<Y¥lI-g__ll,_-i4_~ .liAa_-< m_ ;:_,__*l' -Timi,/\._,. .i_.Zl,.1\ ._¢.-a'.~4_-\l_'(. _’ ~ _ _

~:“ i"*-_-ZCL_ LL! »< \

P

I‘

j1r

H3“!

..,,".~‘,
-. 7 L’! ,.~ ll

Scanned by CamScanner

‘ __.. __.\‘ _ _, , _ ,‘
\ '=-'['* ' mx-'!~“b1'~*' 1'-will 1 ' \, ,

\ * 1ir' |b‘rj‘('i5(§§f{‘;‘;y';'f :_’<g-;i>[u,:1.v.- =j@_‘!—g{:»;] ;§;-;L.(l _y;;:;;1j;§¢>;»\»,<¢;_‘=\_. ~ ‘

7. L "J ,\,.v< 1‘ I‘.1,~"\_a.r.a_ilw1H,h. 1'_—m;_;:“m.)/>f@=:?,k4~.(f\p~—.?y-kl m>m.,.;-;_=A.\.@<<i".~.»:.=,,, f

\ ‘ LL»V-‘ w V! W \_U'‘1 4 -' , ry"

1:

__ -4 A \“‘>~:»v">“..":*§T_)'’-_'_“\‘'.f;'.-‘_\1 — __ ——_~_ __._ tiiim .-/~ __ \r

if(!~ “‘ ~ »- ,,- (omafertu
i
P
AB<1cWnt|

f ‘~:‘>’»kf:(\T~\ >1*qiwyp_|l‘:<iY'r-F13»

‘ vi5:f~:1]?.*1.1=1

' KL 'LL@%E<\u_dL<@|h1_
llimiir

.' 0 F'%iJ5b

~4

iv Q

7_, _ _
»

Kesan Jerebu, Debu dan Habuk terhadap Kemandirian Tumbuhan

"1 515s?

li_1‘T;.‘k':€7"YY '!1i~i'=r=t@ 1§%i"m';,'<“

‘H 13>: U

.,‘ <_ ‘ ‘.\,_-,
;=.:r.\».‘1-\ f;;.‘ur.‘~ fi_-»;,';1n;\=_':;§r,>'.1'L{.;'\v!a\<}‘5)

\ (1, ‘ 1 ; ~ . ;= 1 A :~ ;;i:ra1~a"» 3; (51: ?fi»'.‘~f:i. Ezxi m1-;j;m_,<

*-.* '5.--~"._=-1

Scanned by CamScanner

» Gambarfoto 2.8 Artikel blag

Kesan Gas Berasid dalam Udara terhadap Kemandirian Tumbuhan

Gas bahan poncemar udara yang berasid seperti sulfur dioksida dan nitrogen dioksida melarut

dalam air hu)an untuk menghasilkan hujan asid. I-Iujan asid membunuh sel tumbuhan dan

menyebabkan tanah berasid serta kurang subur. Tumbuhan tidak dapat hidup dalam tanah yang

berasid. Hal ini akan mengurangkan hasil pengeluaran pertanian dan menyebabkan masalah

kekurangan sumber makanan.

Antara langkah pencegahan pencemaran terhadap tumbuhan dalam konteks tempatan dan

global termasuklah yang berikut:

- Mengharamkan pembakaran terbuka di Indonesia CA5ARAN

dan Malaysia V3‘ MINDA
- Mengehadkan bilangan kenderaan bermotor yang
Mengapakah usaha mencegah
bergerak dalam bandar Beijing, China pencemaran udara memerlukan

- Menggalakkan penggunaan tenaga alternatif seperti kerjasama masyarakat g|Qba|'_>

tenaga suria C

Contoh kajian dan maklumat yang dikumpulkan oleh ahli sains tentang kesan hujan asid

dan langkah pencegahan pencemaran udara cli rantau ini adalah seperti yang berikut:

.

'_ _yarliaman sesawang rasmi ini untuk ASEAN - Langkah pencegahan jerebu. i
7;» ernahami maklumat tentang kesan hujan http://Iinks.andl17.com/BT_Sains_71_2
"1-r-".'.-¢1‘¢=l!=.i'l§=;'=-i;
ljsiddi rantau Asia yang dikaji dan
,' umpulkan oleh sekumpulan ahli sains ' |..
:3 tarabangsa. ‘i
A 11>://links.andll17.c0m/BT_Sains_71_3 G

- '1 .1
E- n

Er El ® mxzucnou onunn

.___ _ “Vi NONE ABOJT - KIIWW ~ REKIURZES - DIENIS QLFNDAR NEVIS M
IE r

‘.vl_\;-::i 4 ~\g _,1“»",’- "‘-"

KP

Scanned by CamScanner

Langkah dalam ' Aklivltl

. .‘.la‘l'a'r—1kan aktiviti ini secara berkumpulan.

‘Kumpul dan analisiskan maklumat lanjutan tentang perkara yang berikut.

' Kesan pencemaran terhadap tumbuhan

0 Langkah pencegahan dalam konteks tempatan atau global

3 Bincangkan mhaaskillupmearbt iynacnagngtealnahkuCml|8pHu8llalSnlS.anda di dalam kelas dalam bentuk
4. Bentangkan

persembahan multimedia.

Praktls Fbffiiaflf 2 5 l

1. Rajah 1 menunjukkan tumbuhan bakau. ..".-aiflh

1. -a
1
‘$1:/. I _ * 2 z¢."~'»" _
_ I ‘,, 4_, v _1 ¢ .44i
r Ii '\ W
A 1

__ ~ as ‘’ I‘ _ ',1~fj _'. ,_. . .1
l
51/;,"_7 ._,,-§vj .~ ' \4§§; s mi
1 / ~'
._‘I2i!‘ "\ .¢.':v&'-.:=o,J‘|_.q$\_
L
”I q-~_-\t'.~'.v_‘*_Ii"?‘:='=»~_'i_..- _ _ . v‘ _- -.
-x -,
=...
'_. - I . _ --.
. -.- - —-1;.
fa, f ir 4 1J‘ »- ..\9;_',i‘>?-a~-_;.;_”-, .-_._'":,.-"»_-;_":_'-;*_.~_‘.*7"._.,_--_3-=,\*,4r5flg7=.*_,..}»—-;..a".i'~s_I._.r.p..,"':~¢~‘Sl~_-=‘'v-o-*>.=_3..:-.“6:'_.I"!f’,7"*inr'f~_a=4-‘=_f"'=’"~._I-'":.,.;_.-‘-__,.-,:

Rajah I

han bakau ang melakukan pertukaran g 3S.

Namakan tiga bahagian dalam tumbu y

2. Rajah 2 menunJ'ukkan struktur stoma.

P:

Rajah 2

M Label bahagian P dan Q. _

(a) Adakah liang stoma terbuka atau tertutup pada waktu siang? Terangkan.
3:.-w-:- " ' lb) j Al d. akah liangA stomasttoemrbautkeartauttauuptpeartduatuhparpiapdaanwasa.2ktu malam? l Terangkan.

’ ._-'1:»terc.emar. teihadap fllmbesmn dan kemdkim. ~¢.~3. -",~~,’~»“1;=-":,11'~-‘"T"~.-"‘',T- '?‘1 =,’f'Pi;f*‘‘?.‘--Y2-*=-'~*»2.3a:1"_ ,._‘ “2~£‘~*;..*-Y_:~-¢~,¢.'.i.--_» . 4. -

72'-3
Q .- _<
__ -
<£'.,,1r_
".;."‘E ;'

*r-.4=-.'*;.»,L-L-=.-.s-.-~--;;E‘‘-,»--.31‘ 1;-‘_;__,,,'; ._ Y7 5, _»1i~_"_-.1».',’ _~:- . __..,=~.Is“ ‘ "

Scanned by CamScanner

gmqgcUsymoWmUi_u§ m_3_!m___m_igx_MggA___ké_m_“

_Eu§gM_%AgbfM<W+$U&_Eg'_n

a4|p__I_‘__

A:

_V

@Wj_Y+_‘1A_gyyw_‘wl"wwkh Tm%_M£§+_g_g_n_E_F GmE_QaW_'_
ag_v_egp_' MQ_,_u_EgQ EDEgMfiEg x3m:50g6" k:e_gEm:_EwE r7_g3_|g“__‘u___Hy q\v_R_gW_a_":
>_'g‘_F_Q,|‘__‘_“_I- 9DE%G; :m__E3mV_ c_w_m§ow_wQ
éNHgg
FH“|V_HEI1‘_*I_?'‘1_j__{I'F|_“lA_M_"_“‘‘__7\L_’_“v_‘_”_,__< mtg GNU _ cg _ _
4I __g1_’:_/
_h_a‘_g____g‘Vd_'__A__I_J‘[_J___Vf‘__‘____
/
_'r_'|‘_-‘“_|'“l
CSN_ _ _WQv_ gCSs=Sg3E_s 4__5w_%V__Ov_O_ Coe_mgU_9_O_U CQD_GOUE_9C_O_U cgngggsE§mv_gém8 de_g_v_CO5Egma_8_L_wv_ a_ _ _&E_L
_I_ EQCQ3QW3 5:3_ _5Q_ Q_ Ha_gCB% _$__w9__]_E_3 __CmgC__Q_9w__
_ C@n_NDC_®_®V_
_®D_wv_OCOE
__ _ _g_5gEm_ _a_g®6V_

v_Ov_O_

_8NE__g2_%_2g2_“ cCm_9_8F_mcQmExWggDoCgaU_mgEg__E“yg_g‘r_ C_%wm_gwEv®_nO m__§_ a_g_ma_g6Eg%mN_C@QmO_GQe_NCUUVE_ mcCeGcQjmEgQgOQX
C_ogwxo:m_mCc9U__:t0mm_vg2"__omT_2Uacem:U_£9_m:nCc8wgmH_wm9v_mo0_Ew9_mE_ Emx_acmnem __DO_mmO_C_gs9fl_Ofigmi gqaNCg_augO_9u_€mgO9_Umm__2.E_CQ=mGnOUU_wEM._UD_i _2_WaCg___G@O%®_>UvOG_COn_G_m_m_Pn_w_ %_ _“_V gm_O@u>_gfl

9EmM5_O__®>w_Uw

_ I_ _Egmw __9_______ma_§m_% c_6g_a_Qug_ _V__“_m_§__0_n_ _2CQ$UMQ _ gw_igag iwMgU_9_O3b_U9_
_%A_ 9_O_u
_

_wo_=v_c_°_§n .9_55_
_w=_m_E%mg§m_U
ting“
___£_.__b

Scanned by CamScanner

i
fi' _l t

,t

ILIJ _ . ._- _ mu_.._, ' ~ JJ,~i"r7._\_ _£5;,C5)"'-:<JI~w H7f.*., " -P11‘ [-I. .~. a >,.1,1 £nr._ 31._2j~<a,A_ l

*I“ _ )_ _ Hbjna l *__.___ — l—

EBI Lil §EFT"."'3,-s :_— -

“mil.'_i1 ’_
, — "' T1\[email protected] ;Y1_},<1>';L5_t_;|\_l-?._12j§I-‘Q_']n__3_u“F9A_ ?1._.,.,l_g=n,‘~vfl
__ 1 5 j mm »
__ .1

m"~*iab‘i"anfi1'iivrraiLi§i;:aj\i E:L__. ll iii J13) 3‘ ='
__,J +.!1éE_1

v .l,
.~_?I-‘

» ‘.15;/,_.»

M4

, M 1r~'~m=11" 1~"»*r1n.@@:1?~l*@1 Ii) fl?:\ -\[l1>a'\ g "P '
~¢-

-‘ -_ ‘*"a,1='*

_<70

Scanned by CamScanner

~""~<1i’1H%* ll‘i"'7t)h\li_-‘l(<Ji‘l i l U1-';':;.,l'-¢ur'»,

l

\

,' ta: -ii =1; 1;; g . <
; : \_\\_'u] S_J'<V‘-‘ j .5;,};*. i Rf-.

11__.»\,_/- .

‘X ' ~ i_nj.'1-f£?=7;;T;~,_a

:;)»—,i- 7 5 Q‘
.~.\.QV,'/'.'_1: 1’

Y . l Y? 1;r:i;.1;~=.w;:wg.,;=‘F;K; [_’f:t_1‘-7 1 j i .~ :,.

- **“'f"i—"\3"v1’@§€<1r'"~I7,l:»;.~€=;i1 ";;a*a'"@"Paf11Lw;:f:§7'”§-i¢iw1Lg@>1E11J.G;t@$§. “g.sw1f_l (‘sat;
_v_~;-a.-;~ ' ~—* F“ »_ ’ __~_:_-J

~l
~_»

>r 1 j, . ~ ~':'-1T~\.!-J<1l‘u -(-vQb. lil-fZ_.l.*lll''.,\,'{.'Lll9l$_\1r°li'1_'llll.

_7 I /1-»:L7 l<._.\ \ 1 ""‘\f"TLl:‘5in'"i

Scanned by CamScanner

' ' _ *3, j.*.]_.'l‘; L_

1'F61?=ji?j(;l.l'l;I€h?€1 S_.; ,_$_9o‘;‘iJ‘?K1-$. “(. $5,
j ;j;__\\____:s,__* |q‘>.* 3 _- J“_“1‘_ _7~ _ s -

» ~ §z>1-r;'~a;g§zm@_'F-a;@§I,t@a@" 6-:i';‘;6-i=n1 ata*.ai-am _"_.,-.~-Y»H-.",7I_T: ~'T'- ~ \-

"»"’fY<*<j?<ZI T-‘ ‘

‘*3 1:)a "Li Y ;(=:Ml<9-b'é<7:lir1~ '3 "D , .- -_ .‘..w,i-... l ‘
K’-ll‘/ilk: lxllllvm‘/‘Y

\\v .1ll n‘,lll ,";/_A‘ I:‘11‘ .,\. ,\,._,‘l,l“,._.'\;‘ ii‘ 1

Scanned by CamScanner

‘1

' Urj mull’. »' ,

..,,/# _ ‘ll!’ ,

r - 1./ )1j ., ,

\l1lf.l/I‘/‘7'i.ir"l|‘1iilfi>‘',,i'51‘I,='¢=_ji1.'i;~'iqTj,,'I.g,) ’;=-Y ‘G;i\7:/'-Wm! ya-_u ., . ,_

/j I_ 41' ,\f»:’ila. if .kw 1\

’ < Yj

' J |

I

at -j u1r;L-l;§»»1»34fil_‘1@-’»li.i.@.~.Y* Tl 112,!‘ F.i'.i.'i.‘ j_>°/.,:1.._§)ij 7".-_J iy. ’:P.-./\'T-"~;J.»'<"'>;f'rl-2*—.{_;j 4_».:a"-_l. :.- 0.1-.

i ' .ij v1r,l >-

, 11;ij@_lLi i;5 l<@i<@m@i1l_a»u;1=s~am._ :5 as a\ L
v.
, ..-‘ 1;“-jg {N-.,_-, ll‘;-{if L; E 7"/‘.-, q',;,. K ‘Y

- “""\""‘ ’ 7 ' I i " __- ~.=I_r ' .; , ,.'j,_ ,1 j- /,,.1='.,
* ~ ~ "§e;2m»:.-Tz1f¥@.@51F.!». "II-=' ‘ ~ " 'l i, ';;'aj5j*,;‘»;1i-ii.) ail‘ 1r1'.‘£il§l :1is
@7- ‘l1"‘:-'j/''"'"'" .I//~rm*_->, V,‘/‘,5 ,

j mu v;‘l* j""“:l»-Fiji X51 ('~.'¥‘=é‘~ W‘ 1'i'~Qf3iF":",1.‘”:>";l.'*<:. "’ll '1\?\ i_- ,

, ",»,,';.-,. . »-m.w!;ii|.7.;.f-i-i-j1‘I 34»31_;;‘t»-, ’ *.,,-.h,;.t_“;J'-\‘_,_"{,\,'r""“'‘_”._'»“* ’-‘iiK"l1 _

llll

Scanned by CamScanner

,‘t_|i_.’_.,.T__....: ..L 1.,.._v,..‘.._ _?,..| . _., _ ._ , ,;_,-.‘.“¢;. i ...‘-v--=4-~»,_ “_ ¥~. _

. ,_ ,_ _

Bab Hi: ' .- —L * " H g |.»|.- * ‘*

I J j\ -“ I ' ‘ -l U j

Apakah sistem pengangkutan J )'~
dalam organisma? V
4'11‘ _

--‘_ J

Apakah komponen, Muéungan _, *1-"‘ ‘ “' M W
dan kumpulan da"'r'ah manusia?

Apakab/1‘aktor yang ‘
mempengaruhi kadar
transpirasi dalam

\_/

a.,../"'\

Manlah

Scanned by CamScanner

#_IEJ_; __i_i_ '“ _VLtI_\Y__1MrHA_N_bM_|N‘_W,M_‘‘‘x’vE‘ gd,‘‘k\q_r‘__\_;hjg_“fi._‘m“_‘'_/-wN'I‘.\g\__>Av7NI_l_g‘Af>dKI_Ifi‘g6“nM__?_\V_\‘‘J_g‘I't.__u‘m‘ ‘I_‘V‘_‘gg‘’__"_v__V/J__‘_V G m E H S 8 _m S V <

'_‘U' /\\L:/Ki§:§ .('/ _‘

‘_uI__Jp_g‘_‘___

_x_‘r_/Yg_/_//__’Wg_|%\ _‘_A‘‘_V\__2_1_‘’,A_____WM£_\g/_\)‘AA7g‘_W_"1/_,V_h~j:__“‘\%j_\M

Il‘Q\

2' \/\I

_ Emg__g'v__|__ J_gg“__
__; _‘

Scanned by CamScanner

Scanned by CamScanner

resapan
bWahWan .

.-.'-gptfi 1 J,’

seperti organisma unisel (Gambar foto 3.2) Amoeba

pengangkutan yang khusus. Bahan Euglena sp;
_kc__perl.uan siél seperti oksigen dan nutrien masuk terus ke dalam
sel secara resapan melalui membran sel. Bahanjkumuh seperti
karbon dioksida juga disingkir keluar dari sel‘ ke persekitaran
luar secara resapan melalui membran seL- '

Sistem Pengangkutan dalam Organ|'sma Kompleks P“'“"‘“l”’" sP' R
(;am5arfoto 3.2 Contoh
Orgamsma kompleks seperti manusia, haiwan vertebrata dan organisma unisel

tumbuhan mu_ltisel me_ mpunyai sistem pengangkutan yang
khusus seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 3.1.

fly _ aw Xilem -:\

lamung ‘ivilk); Salur ~ ~ .Y ~/ \‘ 1.’.-.~. .m, ~'-a.s--@_..- @»~. -<—Y'=-
- Vi

__a \ darah . --1 ‘I.-.5; V-1*’ T

u) xv‘-'1' l i F *' "'~ iy: F .. ii‘-5 ‘Y1-['7'-“t"€~' ll’ ."~:al':"‘>iI ' __

,_...R_..,_‘ A laL“i's? , _i R jg-A.o.\111_2 x,.),
\ l“ ll l‘
]/

‘ lI Floem Xilem Q: 4-4.

éga.-/s Stoma Floem
aa»,
_ _ -1. _ _
l

j ' " _ _‘ : W ¢-¢nv_-- ‘--L-_A» l - L: Floem

-~@,_. j§"'P:;" _y A _. '

(a) Manusia ‘ (bl Tumbuhan

Rajah 3.1 Contoh organisma kompleks dengan sistem pengangkutan yang khusus

Proses pertukaran bahan keperluan sel clan bahan kumuh antara organisma kompleks
dengan persekitaran luar (secara resapan) berlaku secara perlahan dan tidak menyeluruh
kerana isi padu organisma kompleks adalah besar. Oleh sebab itu, organisma kompleks perlu
mempunyai sistem pengangkutan yang khusus. Melalui sistem pengangkutan yang khusus ini,
oksigen dan nutrien dapat diangkut kc semua sel badan dalam organisma kompleks serta dapat
menyingkirkan bahan kumuh dari semua sel badan ke persekitaran luar.

.. 7 . . V "' ~ " <

Scanned by CamScanner

1055:‘-

‘ __. . ., _ ‘ .»»’.j'_. ~. §" . . , ‘f_, (‘LVN 1-. M
,]:‘~ - F‘ .‘\- ,":F\7»."“ f/'-1% ; 1" '" '
' ‘‘

» V. _;,;g,;;m,|qV -YI‘.\—~~ l‘|\<4~‘F'.»_—,:"IM_".»--),.’‘1, ~ '1--UI' '*f 1 Jw-1 ,~v. ‘

\ ,7 '- .'1 . .. ._~-‘ ,.._3:-W’

‘m\r'I1”1l"W|r'H‘,T:»r:(;v[_:\}~1 “_‘|:1i':_\1. m;{;,]»‘|~\g;-1\nl_g1l_m 13;,"3];I;:v::?r:nr:_. 1- >

> ‘1 _. - ‘F L. ," - \ I I
k ,\
»-,

";\ . 4 I

\ Aktiv gl PAK

\

\
__ |

~‘\v
*‘- I

VP.‘I _ 4“N

"""‘ A
l"‘\ I

rfi . F- \

1; L‘, '

"~ H‘
|"\( '
>1’ i

;.~.,‘ l

n._-._ -_._.

1 * 13*‘ fiiraktls Formatlf

11",r.’W 1 ,} ,3 Pg; '.‘__;1_L@:1

1 d5: '@mIE>.’=.€@".\

__| _ ._;'|
‘ .‘ ~,|

ia-

'1!) (c\I.

.‘ g_

Scanned by CamScanner

T K _V _ ___..._... n-|.wu1i.tlii sepern mamalia, reptilia, amfibia, burung dan ikan‘ ,=.\‘;'"“"' ~
/___ \ _ _ __ (organisma kompleks) mempunyax slstem pengangkutan yang khusus, iaitu sistem peredaran '

V darah. Dalam sistem peredaran darah bagi semua haiwan vertebrata, darah sentiasa mengalir

1 di dalam salur darah yang berterusan kc seluruh bahagl-an badan dalam satu kitaran lengkap
' melalui jantung- Namufl, terdapat perbezaan yang ketara antara sistem peredaran darah bagi

mamalia, reptilia, amfibia, burung dan ikan. Berapa kalikah darah mengalir melalui jantung
i mamalia, reptilia. amfibia, burung dan ikan dalam satu kitaran lengkap ke seluruh bahagian

,_ badan.? B erapakah pula bilangan atrium dan ventrikel di dalam jantung mamalia, reptilia,

- amfibia, burung dan ikan? Ialankan Aktiviti 3.2 untuk mengetahui perbezaannya.

Ly‘-4.12"; -_- \ l ~

Scanned by CamScanner

Atrium

Ventrikcl

Iantung 1811111118

Kapilari badan Kapilan badan i
(c) Reptilia (cl) Mamalia dan burung
|>

Rajah 3.4

!‘-1 Leng kap kan carta yang menunjukkan perbandingan sistem peredaran darah bagi
haiwan vertebrata seperti mamalia, reptilia, amfibia, burung dan ikan.

Sistem _pered§f§n
bagi haiwan

,1 ( (Mn

;fBe‘n$ama§n Pe rbezaan I
E 1
Terdiri daripada
satu sistem yang Fi_ n— '——T4____ ~-...<_ ___,z,__ _ "1
membolehkan darah
sentiasa mengalir di 1> Q) .. Mamalia
dalam salur darah Repnha dan burung
secara berterusan
melalui jantung _ __ ____<1 1___ 1 _rs 1 . '
fiyang mengepam .
darah ke seluruh
haidan dan kembali I
'>5-||$€ll§@§1iUng. ' 1' '

_;'.<. _.£i 0- '1-,

Scanned by CamScanner

\VQI L H“HI‘ \ Vb/H \HVI=7I, _\1_ _I\“
_\_H\_

, \_l ra __ “\ Kl/_ X I _/V‘ i ‘___/ _@H‘WK_
‘‘‘ , 4ll_r
Y{ A’ /-_ _L r
_,@_\__/J‘ _l11\M/’,
___‘

M‘iI).f?

\I‘ ‘ /\__ ___ \Z “__'2‘\_\L]__J‘N_Vm_v_RviM_mfi
\_I_/._
/ /V \_\1,I_FK_' _’_»‘A,m
/1" /
by/‘il rl Ma‘__\‘m>F_3‘\h|;
1t’,WJV‘J,L”I /
/ X5,|.
I 3I_l;‘I)l’,/(/ v_\
\_ WAwvqa‘fiW*m\o\‘u:,_'___ TQJI‘TM
\j_
Qi_°%u\@‘_
*_ _’\_

_

7‘%WV!/(_I|“_||\__)
_

A It CI:1

‘I\“%v4AM‘;”I/_/lwr,‘(H(/{M

‘‘IM;)"‘l:‘ \% :_V_°_W—_MV_____‘my ___‘ _Mfi__‘Vt&_V____ .I T_ ’
/‘ ‘__‘
2V, fi
___ 1D‘
/_fiPJ__

__

H

Scanned by CamScanner

Aorta
Arten pulmonan

|_‘._.' ,,1 ‘ I Vena
pulmomu-i _
_j\_1.: a _

JQ' )H ; - _ \__l 4 Ve_ na kava supe_x-1orZ

_,..,~ Atrium kiri -.._\,-_

r

Injap sabit \ lnjap bikuspid
Atrium kanan IX

Injap trikuspid Z lnjap sabit

Vena kava mfenor -/" fix Vcntrikel kiri

PETUNIUK: R
"—"> Darah beroksigen
I 1 I -P Darah terdeoksigen Ventrikel kanan '

§c tum
‘P

Rajah 3.6 Struktur keratan membujurjantung manusia

|,*|5,_;. 1<-- T'-ivn.’- ‘ii1

Atrium kanan mempunyai dinding berotot yang nipis.
Fungsi

¢ Darah terdeoksigen dari seluruh badan kecuali peparu memasuki atrium kanan
melalui vena kava superior dan vena kava inferior.

' Apabila atrium kanan mengecut. darah terdeoksigen dipaksa mengalir masuk
ke dalam ruang di bawahnya, iaitu ventrikel kanan.

lnjap trlkuspid

Fungsi:
membenarkan pengaliran darah satu hala dari atrium kanan ke ventrikel

\I.g_ntr_I_kel kanan mempunyau d|nd|ng berotot yang tebal.

kanan mengecut, darah terdeoksigen
untuk dibawa ke

Scanned by CamScanner

1-1 111‘.1.1-.. 1.1 ‘F ~ I‘1 ~1.‘1 | ‘ > 1 '- *‘

1

1‘11‘ 11‘ 11‘ .1 " .11‘-..'2\.. * -1 .1‘,"_‘-"_1'1_11 |‘~,1‘[OI'1,1.;.1~1__*) ,»1'1\ -1111, ‘!.1 'A

,;_1~\,;* 1[:'n1iUI;1'o1 1:11} 11iw’f:p1;E1"'i.‘i11111.

f=l'if1~l* 1_' .151 Li'§i_d~7!‘11_I,§1.'=_Ia1,1'?_l?‘}.1~,°i5}'£-~"‘f1-_I-1..u. I (J_P,.11I“L\,.l1_ '. -f; -1211-21111 1_'_~'§>‘_f1’11f.'_'.11';‘l"r,V: * A |\ 1‘11_,._ _, '
' 6111111111151"? 111,‘
.774":;1:_1\“11;;_.’‘-1[;l_Y,<_l;-):1 ’11. fi*_u_ [T;{f9C1uLL,215“:f:1§1-M v5_5 ' ‘hf{'_-IA" 1-‘“11.'\@i'-1O_W 1 @,*i1.1-mm‘: s". v1 " ./;1"
“m,-5 1 1%:-_ r-4 '1 1
. ,a “figI», ___-_ _ 1 in-51-11<‘11- .n.':TL=..._1, 51.1111 1.91.1111 1 i 1 ’.> '.';",|:r 1_.”:H
-'4 . .»L.\.

@1- .1‘L-u_‘='<_<fi , | 4.
1-5-
,n.Q| lnyap sabntl

- I
_,4_-_
’Q_“""7?

_,4\

,1

1' ;1+
'1"-

K‘

Scanned by CamScanner

1 .“
:17?_ .21 1‘ I. 1
\-\\\ . ~ \- \ 1 L
/1 .1 7 \ \, ~. \ 1 __/1

\. 1* //;\i@\ ¢” / .\ U ‘ 1
1
‘;*1 ”I~/‘. \ V. \'K\ .
/1 L‘ \,y1 15-’,-t>.7¢;'¢7{;z ' ._E"
/ I I 1__r "-‘L-I4
1:" I-
" /‘ \ , "3 —"} ‘

1 11%1 “?~\ /‘ J. q g 1V*1 '1 ‘ . 1‘1
.ZJ

f___\A q,/ 1E“»"_’,§ |'.-'1 1:-r

1, __ ,.,.,.,.v,1 1 1',~",»1,-,1, ,
1" J_H.,13.11 ,-_'_"I‘i.‘,1<1A"’/*f_f)1./_1‘ L':1.!.€LM;'1 1::/1K1:/1b ifli-flfl1 flfl 1511111 .5-111..4751

__|. fifff.'?h'/"liésfi,

__'-é, K. fur , i

‘ 7' ."~ '9." ‘1

~[»,_~_q.fl..»1

..-:?_] 15,43
1_IJ
F‘:

,-.,4 »,_; L
L.\4»|,/\-Li} |

*1 "1->1 11.1 .N3E'

"“%q@m

~ 1 11 gi "f1$ 1f_‘f§f_1 —_-1' 15111“ 1"
, :1. 1§1:~i:1111i “
‘ Y1'_fl‘.'?'_“I§1’.'1<'l'fi 'J_.£.;. _ _- _ q _ 1: *
1T=7iT_f;C111CfI1 1'?;1IfnC'u3 116 1j;n.m1;1q~§11'1:1=;:i111’ -$211,-£11» -1
1 11
V 1‘I<i1:.‘1-‘1;1.1";1§1.?iE11f;‘z@‘1;1%i1ia- ; Z? '1.§‘.13¥T1T11lZ@;E11.§1.1%1€i?T511"
, "7F¢,~¢-1F'.+ @511 1'a,,-»'-;@’-1.w:.\ 1 ‘=§‘~"/iawi» 1?;1J1'111i:=.>11;a1a11
_____.,.\ .,1,\
'm@mjfl¢mmQhw lp1'1.1'-_a5;\1'»'cJ:<U11

,.._-._._”,__._.. ,.-~ -»~»

q,q 1|;;_;;1,P,.1in{:.1;:'._._1,n-1'-\“,1;_1,a-_1<_1.1 11 1'1"v= \ \l-'11, 1.71: (‘r11-_-~|\11 ‘hl'

Scanned by CamScanner

4 I \
‘\ w .

\‘¢ '»_~ \| ,\

\\ ->;\‘.i,V J-_ _
\‘ ~ n x__~A:1‘_.»1]x\J_4 .

\x . ~. \ \J. \
~.< ‘
A
y\ I) 4F 4 -\
1. _,
rcw.2'.r'\
\._ \\’\ r I L V, ’ / w M‘ I _“
\ \ 51,,4.$#:,.\. \-.... ' I J,V»‘v ’. -
‘L.-' .,.._~.' _-.. - . - - {\/']‘l‘H|./I M,-"Iv Y
J1:
_-
I‘
. ..i '4 . -~ /V‘ " . r.- p ' _ I '47 -' ."''
II
__ _| ‘-:1"-5» -\-~I‘i-~?;~Ea;'~e!.!¢‘?'i_-~w‘1F1v=E§‘~11}§1':",»,-_’C=";.; ,

..=._ '-r'.-,4_.

Al-(‘UV '31 0 J‘ M 0, ,_ . ‘-.I Y

: PAK % '1,

"-1- 1,“

IQ

.\

k

r

9Gs
-;\___
Scanned by CamScanner

1 v\

_\*
\

. /' ”'i%f3‘=@-\_. *¢R.‘» .\~.‘:-
\\__ i./’/

\I\DEO 1 In n~,__;

. /)__,.._1 vf ..u - ' , '1:-_.[Z

%:@"a?3@‘ -.

I 9 ‘film I>
|
|

.¢

//

//'/I ‘\

/v_/ _¢
/'/

I1

' Ll

/3.;)__. _ -'31" "\'-Y

‘ *= J .‘:fif’T"\
F, ‘ .~ K T : ':_'17"'_?;':‘._i‘I‘(\_?_‘.>.‘_1wj<@“i»c:1i,,j“ 3* >4; -

' \ \'_‘(_\.r\ll;‘.T .;?l‘l:‘_r‘{‘;>"\-:i,:¢|\
<¢—<»~.

‘_:1_1(‘»,._'‘,§_,‘I‘..-.~-.~~,1] J‘ ‘ Y=}§5Y'l*?'=T‘?‘"fT?

~~ ~'.>‘.‘:~‘~, ~"n:\11qjq;j"',;_»a1ay ). _

, -¢ '}'<\

"—“"—" ~—~——*‘ - -- ~ ‘,,v..¢_\. -..._..i§:.:§|——

-

(’ T’IT~€:”Ki*-W ',-,.-'.1.;v1»'w$».H_Y\I_"/1J‘D_j;"_~. ‘

' 1 4 \n’.
» '7" ' '- ’ ‘.»-, * »‘ _ . -, -~ #-v fll =-_L_ L! \A.
14'“; 3- 1
E4»'_.¥__-J"';'
W

.-‘t“ \ "- lr _l"." "f ‘-

Scanned by CamScanner

Gambarfoto 3.4 Mengukur tekanan darah dihasilkan
darah semasa diasfol
Bacaan tekanan sistolik bagi seorang pemuda lazimnya sistol berlaku; Oleh sebab 510;
ialah 120 mm Hg dan bacaan tekanan diastoliknya ialah penggunaan
75 mm Hg. Maka, bacaan tekanan darah ini biasanya untuk mengambil bacaan Y
ditulis sebagai 120/75 mm Hg. Ukur dan baca tekanan tekanan diastolik dan sistolik
darah (sistolik dan diastolik) anda dengan menggunakan lazimnya dilakukan oleh doktor
alat sfigmomanometer. yang berpengalaman.

\

' CABARAN
N‘ IN DA

Mengapakah bacaan tekanafi
Sistofik lebih “n99i_da'iPada
. bacaan tekanan dlastohk?

Kadar Denyutan Nadi

Gambar foto 3.5 menunjukkan satu daripada A y_
aktiviti pemeriksaan perubatan yang lazimnya
dijalankan oleh seorang doktor terhadap 1 "“ ‘‘
pesakit. Apakah kuantiti yang diukur QC 14! '
seperti yang ditunjukkan dalam Q
gambar foto tersebut? "' "' 1
‘ . _».ai.e..;.
Denyutan nadi dihasilkan . Q\,I ‘" -0
oleh pengecutan dan pengenduran Q9
dinding arteri yang berotot. Adakah
kadar denyutan nadi anda tetap atau
berubah-ubah? Berikan dua contoh
keadaan dalam kehidupan harian
anda yang meningkatkan kadar

denyutan nadi. Mari kita jalankan
Eksperimen 3.1 untuk mengkaji

fflktor yang mempengaruhi kadar
denyutan nadi.

’ ' “ Gambarfoto 3.5 Mengesan denyutan nadi

%PM

Scanned by CamScanner

~\ \\ -;-

y\ .\ \__

;r-.

g M I ,1 / . __W,.1~‘ q‘-.\
V‘
\ \<. \\\=[,;1\, y \g
\
_ //

.\ ¢\ _ .,_/1,,' ii Z
\ \~“ ‘;.- <3"-"I ?_=‘\~t?,‘,‘1 \. 4.1%‘-?_"/‘I
_ i _‘_'-_ /<,
\‘‘/ . r “Mg.'.:\_,k-_n:_~q» y.a-..;’, ~V \\ ‘.‘_
//‘

, \' . ‘_ e - ~;<;fl"»\ >~*.+->'~*-»,<§~.-yn?.1\ /' iv \/ »,\ \ ,/

‘ _ 1‘ _- \fl 1 “\H*'~m\‘l‘<.\\,‘(1-;_!~:_‘¥_],,Q\\Ln1 4;.-1_:n,.._"f-I\r§1‘,_n,¢n._;*~;T ; \ |‘I!__/_,-' '\ ~ / (’> ._3A' _7_-_}_

4' ‘ _ _. _ _
"' .P_._'}>7_,{_",r."i"= <7 I Ti

y_

y Yk y ‘ Y

y .n -V m "§.1>:$>~m‘l.~i\.!??r?»».fi\ 1

y j _-j3¢1',."'w';.-vy 'y\ ; M

Scanned by CamScanner

denyutan per minit Gambarfoto 3.6 Alat pengilkur‘
nadi bagi perempuan tekanan darah dan kadar denyutan

78 hingga 82 denyutan nadi yang moden
Perbezaan kadar denyutan nadi anma
dengan perempuan ini adalah disebabkan

I Perbezaan sail antungIantung perempuan
Y°nSlazimnYa1¢bih l<€Cil saiznya mengepam
kurang dam-h bagi 5etiaP denwtan dan Perl“
berdenyut pada kadar yang lebih tinggi
berbanding dengan jantung lelaki.

Umur

Perhatikan Iadual 3.2. Semakin meningkat umur seseorang, semakin rendah kadar
denyutan nadinya.

Iadual 3.2 Kadar purata denyutan nadi maksimum mengikut umur

'~ji"_ Ulnur (tahun) Kadar purata denyutan nadl maksimum (denyutan per minit)
V 20 200

~ , 25 195

30 190

'€..\ 35 185

V 4Q 180

P ~45 "5

5Q 170

I . 55 165

.1-., ‘ 160
60
155 _
v._‘_!§§;: _

(Sumber: https://healthyforgood.heart.org/m0ve-more/articles/target-heartrates)

badan
nadi seorang individu yang kurang sihat lazimnya lebih tinggl atau lebih -

normal I<#da# denwtm

Scanned by CamScanner

9 KMK, KIAK,

; .,=T'- vi _ _‘ KBMM
A ' g' ‘
I , ~ Aktiviti V
;».. - _ j " menjalankan

antaratabiat pemakanan dan gaya hldup ' projek
--

jantung dalam kalangan penduduk setempat -

bercetak dan Internet l

Arahan
1 Jalankan aktiviti ini dalam kumpulan Iima hingga enam orang.
2. Kaji pernyataan masalah yang berikut:

|<1éka'| rnenjadi penyebab utama kematian dalam kalangan rakyatj 3_;;‘

n ~*‘ *.§' g'j;a11'k§‘I<ab£un~n20.05.Masalah ini berkait rapat dengan cara pemakanan j I

»-T "‘,#_“i.igl:3v‘kp=y_8t~Malaysia. '

' ,7 ~ -.‘-;,.~..l..‘._. - _ »._ ___,,_._.=\,__.._=“,'

3 Kumpulkan maklumat tentang perkara yang berkaitan dengan pernyataan masalah

yang diberikan seperti yang berikut:

(a) Apakah jenis penyakit jantung?

(b) Apakah penyebab penyakit jantung?

(c) Cara mengelakkan penyakitjantung.

(d) Cara mencegah penyakitjantung.

(e) Dan Iain-Iain.

4. Bincangkan maklumat yang diperlukan dan lengkapkan Borang Strate i D t KW-L

sebagaipanduan autnatuKk-Wm-Lendyiesedd|aiakakannsadtualabmoraknegrtassoaslesbea|kid'uIkn. tuk g aa -
Borang Strategi D sesi 'Ga|eri
5.

Susur Minda’.

6. Sediakan satu borang soal selidik yang berkaitan dengan ta'uk k "
7. Laksanakan kajlan (sekurang-kurangnya 30 responden) dan janalisaipsadna. patan kajian

selama seminggu.

_8f. Bentangkan analis is setiap item dalam instrumen kajian deng a n menggunakan
$ebak atau perisian MS PowerPoint.

I9; B__Iefntangkan PaOnWalEisFiPsOkI.HaIj‘.ian di dalam kelas dalam bentuk graf den9a “
MS
I ’ 1;

Scanned by CamScanner

-»1'---v~1-="—-- " -'w "~-*1-_ '' "‘K"’~"'1. E.441‘,

Catatan: ‘
Apakah Borang Strategi Data K-W.[_?

Borang _Strategi Data K-W-L merupakan strategi pembacaan aktif.
Menyedlakan m‘urid untuk meramal apa yang dibaca dan berupaya
mellbatkan mund Iain dalam kandungan topik yang dibincangkan.

H _ gv Borang Strategi Data K-W-L ‘H

K ‘ Apa Yang kami W — Apa yang kami L - Apa yang kami
tahu ingin tahu pelajari

Ma/a)/szaku .

Pada Julai, 2017, pakarjantung di lnstitut Jantung Negara (LJN) telah berjaya >
menggantikan aorta seorang pesakit jantung yang rosak dengan aorta buatan manusia. _
Dapatkan maklumat lanjut mengenainya melalui laman sesawang yang berikut:
http://links. and! 1 7. com/BT_Sains_95_ 1

w Praktis Farmatif 3.2 ' Lg

~ '1. Apakah maksud slstem peredaran darah bagl ha1wan? M .1 '- V
fungsi antara arteri, kapilari dan vena.
empat faktor yang mempengaruhi kadar denyutan nadi. L121 i

__ l menjaga kesihatan jantung?
.¢. I J

Scanned by CamScanner

lmengkaii ‘

berkartan dengan
manusna.

.j -7- _ Darah merupakan sejenis campuran E.”
:' -' ' kerana darah dapat diasingkan kepada
'L - ‘E,-dua kgmponen, iaitu cecair kuning yang Cecair kuning A"
7, ,_- vterapung di atas cecair merah seperti yang
.-_
_ ditunjukkan dalam Gambar foto 3.7.
' I“ Komponen darah lazimnya diasingkan Cecair me »

_. _ dengan menggunakan kaedah emparan. |
\_ I Campuran darah diputarkan dengan \

cepat dalam alat emparan seperti yang Gambarfoto 3.7 Dua komponen darah -_
I ditunjukkan dalam Gambar foto 3.8.

,___..€ \i
;
.
‘ .. I

—_

i

Keadaan darah Keadaan darah}
sebelum emparan. selepas‘

Scanned by CamScanner

_"-"-1- ..(_ss%). '

sel ‘ Sel darah putih
dan platlet (<1%)__
dfllzlm<R11a“japhla3s.m12a. darah uperti "
Sel darah
7‘ -1, ‘ . '1“ 'fi da1'iPada ki -kn 90% ' 7 merah (45%)

bahan terlarut mengalir kc ::lur1?l1 bahaagan
Bahan terlarut tersebut termasuklah nutrien, gas
'di°k5id_a» ¢I1Zim, hormon dan bahan kumuh.

Rajah 3.12 Komponen darah manusia

-.aIb4_.l.-_-_.

Scanned by CamScanner

I.’ .

-all.

/, §\,

. "I,-g;.iTi '5 _\_\ 0Ina Darah

a.‘.||JM1-,|,I4 u
' V V ».'4&’.:”»-;&,\;1.-_':;,&\4f[€iE).'”~.'6~[I,>....

L7";:F1':' _. TY; I 1??-Jr? i

>"“"fiT.%Ql»rV 1 -. ’ " “M M

,.,.__.~£.filY ,__,,__ _.__..,~,L_.,‘:_,:,_.I_§___-* ,5 g __ _' ,.___,

_ _k _1

'- -pl-'\.|r .- --

-"1.;! $5.~._|=.__; ,A<~ =_ : ,".*.',*.*_‘k'5\\,;5\.~'?1 . E.)',*f/=‘!'_1I*'\'b,_vr-,1"_!13"1_'.-/¢'~\ q'aA"|!£~<;1,l., _,u

-_ ~,,- _ ’.~ 5;“! M; ./4_y_,~ _‘..‘,._'_'\."-:V»./4,.¢,"-_|‘- /-/..-g._,|,.._1.>‘ ;_-\ /'. -A ' 1U
g

Scanned by CamScanner

seseorang menerima darah bergantung X '-
kehadlran antibodi dalam plasma darahn CABARAN

Ya. MUN ‘ I7‘ " J

Mengagakah Individu L( V I -

mempunyai darah jenis O dikenajll .

sebagai pendema universal? -

E ~,- Sebelum pemin_dahan darah, kita perlu mengetahui bahawa kumpulan darah penderma dan

, penerima mest1lah serasi seperti yang ditunjukkan dalam I d al 3
a u .4. Iika tidak, darah akan
_ menggumpal. Situasi ini boleh membunuh penerima.

I Iadual 3.4 Padanan kumpulan darah penderma dan penerima

' -u|=- a. A a ‘ »_‘ “' "" ‘ ?‘“"?-”."'."‘ "P""‘ H a ‘~ *3‘ =1\
‘y -f‘. .—

--.P.p"\. V. _~_.___» \ ___. ._'_‘_ -: |a-€Z1_" . ‘,1.' I -' '_‘E4L\‘_- B 12.‘!-» L;___,:>_>__,,
§ _, £
19-’ | -1; 1..

A JX/x

B >< / / x H

AB X X J )<

r—- O \/ J / / .

Nota: Padanan darah untuk pemindahan (/: serasi; X: tidak serasi)

Menderma Darah , .~-- -.

yang ditunjukkan dalam . Setiap héri darah

anda bersetuju tentang usaha q diperlukan un'fUk--
menderma
harian? I menyelamatkan '
projek
a_va‘ nyawa. D_a.cal:u-“W

mmkffi‘
' u untuk

Scanned by CamScanner

Q’ n 7’ ¢ Aktnviti
pro|ek
_untuk mengkaji pernyataan —

m4eny._e.l_a_ma4tkan nyawa. Darah -mu_ngl§in§
rnangsa kemalangan atau merawat ypé'sakit "

iba-“an-ax.-Meiji

2 Sedlakan satu pf0j9k melalun pendekatan STEM untuk mencari kaedah penyelesaian

yang kreatif dan inovatif bagi isu yang berikut:

Kepentingan menderma darah
0 Kriteria yang melayakkan seseorang menderma darah

lsu berkaitan dengan menderma darah
' Kaedah pengurusan darah yang diderma daripada segi penyimpanan dan penstora
3 Kumpul dan analisiskan maklumat atau cara penyelesaian yang sedia ada daripada n

agensi keraj'aan atau swasta yang relevan dan boleh d|'percaya|' seperti yang berikut:

Pusat . Kementerian . Bulan Sabit _ __

Darah .g'!E'7- Kesihatan E Merah -I-’ ‘_

Negara Malaysia Malaysia

nttp:// E _:_'.:§n3' http:///inks. http:///inks.

Imks. ' andl77. ' and/17. ' '~ ‘

andI17.com/BT_ com/BT_Sains_7 OO_2 com/BT_Sains_ 7 OO_3

Sains_100_1

4. Bincangkan kaedah penyelesaian yang kreatif dan inovatif yang diperQ|eh_
Bentangkan hasil perbincangan kumpulan anda di dalam kelas.

INFQ SHINE ‘
Gambarfoto 3.9 Kempen menderma darah
Seorang individu yang sihat . jisim melebihi 45 kg
dan berumur antara 18 tahun hingga 60 tahun,
boleh menderma darah. Seorang penderma
boleh menderma sehingga 0.5 liter darah pada
satu-satu masa seperti yang ditunjukkan dalam
Gambar foto 3.9.

Apabila seorang individu menderma darah,
jumlah sel darah merah di dalam badannya
berkurang. Hal ini memaksa sumsum tulang untuk
menghasilkan sel baharu. Badan individu tersebut
akan menjadi lebih bertenaga dan dapat berfungsi
dengan lebih baik.

_..

Scanned by CamScanner