คู่มือครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เล่ม 2

คูม่ อื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เล่ม 2 | หนว่ ยที่ 5 สิ่งมชี ีวิต

17. ครูกระตุ้นให้นักเรียนฝึกตั้งคาถามเก่ียวกับเร่ืองที่สงสัยหรืออยากรู้
เพิ่มเติมใน อยากรู้อีกว่า จากนั้นครูอาจสุ่มนักเรียน 2-3 คน นาเสนอ
คาถามของตนเองหน้าชั้นเรียน และให้นักเรียนร่วมกันอภิปราย
เกยี่ วกบั คาถามที่นาเสนอ

18. ครูนาอภิปรายเพื่อให้นักเรียนทบทวนว่าได้ฝึกทักษะกระบวนการทาง
วิทยาศาสตร์และทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 อะไรบ้างและในขั้นตอนใด
แล้วให้บันทกึ ในแบบบนั ทึกกจิ กรรม หนา้ 105

19. นักเรียนร่วมกันอ่านรู้อะไรในเร่ืองนี้ ในหนังสือเรียน หน้า 121 ครูนา
อภิปรายเพ่ือนาไปสู่ข้อสรุปเกี่ยวกับสิ่งท่ีได้เรียนรู้ในเร่ืองน้ี จากน้ันครู
กระตุ้นให้นักเรียนตอบคาถามในช่วงท้ายของเน้ือเร่ือง ดังนี้ “เรา
สามารถนาความรู้จากส่ิงที่เรียนไปใช้ประโยชน์สาหรับการดารง
ชีวิตประจาวันได้อย่างไรบ้าง” นักเรียนสามารถตอบตามความเข้าใจ
ของตนเอง ซง่ึ จะหาคาตอบได้จากการเรียนในบทต่อไป

สถาบันสง่ เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี 311

คมู่ ือครรู ายวิชาพนื้ ฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เล่ม 2 | หนว่ ยท่ี 5 สิ่งมชี ีวิต

แนวคาตอบในแบบบนั ทึกกิจกรรม

แสง นา้ อากาศ และธาตอุ าหาร
อธบิ ายความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งสง่ิ มีชวี ิตกับส่ิงไมม่ ีชวี ติ ในแหล่งที่อยู่

312 สถาบันสง่ เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี

คมู่ ือครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เลม่ 2 | หนว่ ยที่ 5 สงิ่ มีชีวติ
ตัวอย่างเชน่

สถาบันสง่ เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี 313

ค่มู ือครรู ายวิชาพน้ื ฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เล่ม 2 | หนว่ ยที่ 5 สงิ่ มชี ีวติ

สารวจ วเิ คราะห์ และบอกแนวทางการดแู ลรักษา
สง่ิ แวดล้อมท่มี ีผลตอ่ การดารงชวี ติ ของส่งิ มีชีวติ

นักเรยี นตอบตามผลการทากิจกรรม เชน่
แหลง่ นา้ เนา่ เสีย

- มนุษย์ทงิ้ ขยะ สง่ิ ปฏิกูล - สง่ กลน่ิ เหม็นรบกวน - ไมท่ ง้ิ ขยะลงแหลง่ น้า

ตา่ ง ๆ ลงในแหล่งน้า - ปลาตาย - ชกั ชวนคนในทอ้ งถิน่ ให้

- มนษุ ย์ใช้สารเคมใี น - มนุษย์ขาดนา้ ในการ ช่วยกนั ดูแลรักษาแหลง่ นา้

การเกษตร ทาใหม้ ี อปุ โภค บรโิ ภค - โรงงานอตุ สาหกรรมควร

สารเคมตี กคา้ งหรือ - พืชนา้ บางชนดิ ไม่ มีการบาบัดน้าเสียก่อน

ปนเปอ้ื นลงแหล่งน้า สามารถดารงชวี ิตอยู่ได้ ปล่อยลงแหล่งน้า

- โรงงานอตุ สาหกรรม - มนุษย์อาจป่วยและเป็น

ปล่อยนา้ เสยี ลงแหล่งน้า โรค ถ้าสัมผัสกับนา้ ท่ีมี

สารเคมีปนเป้อื น

314 สถาบันสง่ เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี

คูม่ อื ครูรายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เล่ม 2 | หน่วยท่ี 5 สง่ิ มีชีวติ

มนุษย์ใช้แสงในการมองเห็นสิ่งต่าง ๆ พืชใช้แสงในการสร้างอาหาร ส่ิงมีชีวิต
ทกุ ชนดิ ใชอ้ ากาศในการหายใจ ใชด้ ินเป็นแหล่งอาหาร ทอ่ี ยู่อาศยั หรือทาสง่ิ ของ
เคร่ืองใช้ต่าง ๆ และใช้น้าสาหรับการดารงชีวิตและทากิจกรรมต่าง ๆ หรือเป็น
แหล่งทอี่ ยู่อาศัยของพืชและสตั วน์ า้

ถ้าดินเสอื่ มโทรมหรือขาดธาตุอาหาร พชื จะไมส่ ามารถเจริญเติบโตและดารงชีวิตได้
ถ้าน้าเน่าเสีย สัตว์น้าและพืชน้า ไม่มีที่อยู่อาศัยและไม่สามารถดารงชีวิตได้ มนุษย์
ไม่มีน้าสาหรับใช้ในการดารงชีวิตหรือทากิจกรรมต่าง ๆ ถ้าอากาศมีมลพิษ
ส่ิงมีชีวิตอาจเจ็บป่วยและเป็นโรค พืชอาจไม่เจริญเติบโต และถ้าไม่มีแสง พืชจะไม่
สามารถสร้างอาหารได้ สตั ว์และมนุษยจ์ ะขาดอาหาร

ในแหล่งท่ีอยู่หนี่ง ๆ มีทั้งสิ่งมีชีวิตและส่ิงไม่มีชีวิตที่มีความสัมพันธ์ซึ่งกันและกัน
ในด้านต่าง ๆ เพื่อการดารงชีวิต เชน่ พชื ใชแ้ สงในการสร้างอาหาร สตั วน์ ้าใช้น้า
เป็นที่อยู่อาศัยและเป็นแหล่งอาหาร สัตว์ที่อยู่บนบกใช้ดินเป็นที่อยู่อาศัย
ส่ิงมีชีวิตใช้อากาศในการหายใจ ถ้าสิ่งแวดล้อมในแหล่งที่อยู่นั้นเกิดการ
เปล่ียนแปลงจะส่งผลต่อการดารงชีวิตของส่ิงมีชีวิต เราจึงควรช่วยกันดูแลรกั ษา
สิ่งแวดลอ้ มใหเ้ หมาะสมต่อการดารงชวี ติ ของส่ิงมชี ีวติ

สถาบันสง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี 315

คมู่ อื ครรู ายวิชาพนื้ ฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เลม่ 2 | หนว่ ยท่ี 5 สง่ิ มีชีวติ

นักเรียนตอบตามผลการทากิจกรรมของตนเอง เช่น แหล่งน้าเน่าเสีย ควันจาก
ไฟป่า การเผาเศษวัสดุจากการเกษตร โรงงานอุตสาหกรรมปล่อยควันพิษ
ทาใหอ้ ากาศเป็นพษิ

นักเรยี นตอบตามผลการทากิจกรรมของตนเอง เชน่ การแก้ไขแหลง่ นา้ เนา่ เสยี
ทาไดโ้ ดยไมท่ ้ิงขยะหรือส่งิ ปฏิกลู ลงแหลง่ น้า และชกั ชวนคนในท้องถิน่ ใหร้ ่วมมือ
กนั ดูแลรกั ษาแหล่งน้าให้อย่ใู นสภาพที่ดี

นักเรียนตอบตามผลการทากิจกรรมของตนเอง เช่น ปัญหาน้าเน่าเสีย มีสาเหตุ
มาจากการกระทาของมนุษย์ เราควรมีส่วนร่วมในการดูแลรักษา โดยไม่ทิ้งขยะ
ลงแหล่งนา้ ชักชวนคนในทอ้ งถน่ิ ให้ช่วยกนั รกั ษาแหลง่ นา้

ในแหล่งท่ีอยู่หน่ีง ๆ ส่ิงมีชีวิตมีความสัมพันธ์กับสิ่งไม่มีชีวิตในด้านต่าง ๆ
เพ่ือประโยชน์ต่อการดารงชีวิตของสิ่งมีชีวิต เราจึงควรช่วยกันดูแลรักษา
สิ่งแวดล้อมในแหล่งท่ีอยู่น้ันให้มีสภาพที่เหมาะสมต่อการดารงชีวิตของ
ส่งิ มีชวี ิตตลอดไป

316 สถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี

คมู่ อื ครูรายวิชาพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เลม่ 2 | หน่วยท่ี 5 สง่ิ มชี ีวิต

คาถามของนักเรียนท่ตี ั้งตามความอยากรู้ของตนเอง

 317







สถาบนั สง่ เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี

ค่มู อื ครูรายวิชาพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เล่ม 2 | หนว่ ยท่ี 5 สิง่ มชี ีวติ

แนวการประเมินการเรียนรู้

การประเมินการเรียนรู้ของนกั เรยี นทาได้ ดงั น้ี
1. ประเมนิ ความรเู้ ดิมจากการอภปิ รายในช้นั เรียน
2. ประเมินการเรยี นรู้จากคาตอบของนกั เรียนระหว่างการจัดการเรียนรแู้ ละจากแบบบันทึกกิจกรรม
3. ประเมินทักษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตรแ์ ละทกั ษะแหง่ ศตวรรษท่ี 21 จากการทากจิ กรรมของนกั เรยี น

การประเมนิ จากการทากิจกรรมที่ 3 สงิ่ มีชวี ติ มีความสมั พนั ธก์ บั สิง่ ไม่มชี วี ติ อยา่ งไร

ระดบั คะแนน
3 คะแนน หมายถึง ดี 2 คะแนน หมายถงึ พอใช้ 1 คะแนน หมายถึง ควรปรับปรงุ

รหัส ส่ิงท่ปี ระเมิน ระดับคะแนน

ทกั ษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์
S6 การจัดกระทาและสือ่ ความหมายข้อมลู
S8 การลงความเหน็ จากขอ้ มลู
S13 การตีความหมายข้อมูลและลงข้อสรุป

ทักษะแหง่ ศตวรรษที่ 21
C2 การคดิ อยา่ งมวี ิจารณญาณ
C4 การสือ่ สาร
C5 ความรว่ มมือ
C6 การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสาร

รวมคะแนน

318 สถาบนั ส่งเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี

คมู่ อื ครูรายวิชาพนื้ ฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เล่ม 2 | หนว่ ยที่ 5 สิง่ มีชีวติ

ตาราง แสดงการวเิ คราะหท์ ักษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์ตามระดบั ความสามารถของนกั เรียน
โดยอาจใช้เกณฑ์การประเมนิ ดงั น้ี

ทักษะกระบวนการ รายการประเมนิ ดี (3) ระดบั ความสามารถ ควรปรับปรุง (1)
ทางวิทยาศาสตร์ พอใช้ (2) สามารถนาข้อมูลท่ีได้
S6 การจัดกระทา จากการอ่านใบความรู้มา
และสอ่ื ความหมาย การนาข้อมลู ที่ไดจ้ าก สามารถนาข้อมูล สามารถนาข้อมูลท่ีได้ จดั กระทา โดยการเขียน
ข้อมลู ผงั มโนทัศน์ และส่อื ให้
การอา่ นใบความรู้ ท่ีได้จากการอา่ น จากการอ่านใบความรมู้ า ผู้อื่นเข้าใจได้เพียง
บางสว่ น แม้วา่ จะได้
เกย่ี วกับความสัมพนั ธ์ ใบความรูม้ าจดั กระทา จดั กระทา โดยการเขียน รับคาช้ีแนะจากครูหรอื
ผอู้ ื่น
ระหวา่ งส่ิงมีชวี ิตกับ โดยการเขียนผังมโนทัศน์ ผังมโนทัศน์ และสือ่ ให้

สงิ่ ไม่มีชวี ติ ในแหลง่ ท่ีอยู่ และสื่อให้ผู้อน่ื เข้าใจได้ ผู้อนื่ เข้าใจได้ จากการ

มาจัดกระทา โดยการ ด้วยตนเอง ชี้แนะของครูหรือผอู้ ่ืน

เขยี นผงั มโนทัศน์ และ

สอ่ื ใหผ้ อู้ ื่นเขา้ ใจ

S8 การลงความเหน็ การลงความเหน็ จาก สามารถลงความเหน็ สามารถลงความเหน็ สามารถลงความเหน็
จากข้อมูล
ข้อมลู เก่ยี วกบั จากข้อมูลเก่ยี วกับ จากข้อมูลเกยี่ วกบั จากข้อมูลเกยี่ วกับ
S13 การตคี วาม
หมายข้อมลู และลง ความสัมพนั ธร์ ะหว่าง ความสัมพันธร์ ะหว่าง ความสัมพันธ์ระหวา่ ง ความสัมพนั ธ์ระหว่าง
ข้อสรปุ
สิ่งมีชีวิตและ สงิ่ มชี วี ติ และ ส่งิ มีชวี ติ และสิง่ ไมม่ ชี ีวิต สิ่งมชี ีวิตและส่งิ ไม่มีชวี ติ

สิง่ ไม่มีชวี ติ ในแหลง่ ท่ี ส่ิงไม่มชี วี ิตใน ในแหล่งท่อี ยู่ในดา้ น ในแหล่งท่ีอยู่ในดา้ น

อยู่ในด้านต่างๆ ปัญหา แหล่งที่อยู่ในดา้ นตา่ งๆ ตา่ งๆ ปัญหาส่งิ แวดล้อม ตา่ งๆ ไดอ้ ย่างถูกต้อง

ส่งิ แวดลอ้ มในท้องถิ่น ปัญหาสง่ิ แวดลอ้ มใน ในท้องถิ่น สาเหตุ แตร่ ะบุปัญหาส่ิงแวดล้อม

สาเหตุ ผลกระทบต่อ ท้องถิ่น สาเหตุ ผลกระทบต่อสงิ่ มีชวี ิต ในท้องถ่ิน สาเหตุ

สิ่งมชี ีวติ และแนวทาง ผลกระทบต่อสง่ิ มีชีวิต และแนวทางในการ ผลกระทบต่อส่ิงมีชวี ิต

ในการแก้ปัญหา และแนวทางในการ แก้ปญั หาไดอ้ ย่างถูกต้อง และแนวทางในการ

แกป้ ัญหาไดอ้ ย่าง และชัดเจน จากการ แก้ปัญหาสงิ่ แวดล้อมใน

ถูกต้องและชัดเจนได้ ชี้แนะของครูหรือผอู้ ื่น ท้องถิ่นไดเ้ พยี งบางส่วน

ด้วยตนเอง แมว้ ่าจะไดร้ ับคาชี้แนะ

จากครหู รอื ผู้อ่นื

การตีความหมายข้อมลู สามารถตคี วามหมาย สามารถตคี วามหมาย สามารถตีความหมาย

และลงข้อสรุปได้ว่า ใน ข้อมลู และลงข้อสรุปได้ ขอ้ มลู และลงข้อสรุปได้ ข้อมลู และลงข้อสรุป

แหล่งท่ีอยหู่ นึง่ ๆ ว่า ในแหลง่ ทีอ่ ยหู่ นึ่ง ๆ ว่า ในแหล่งทอี่ ยหู่ นึ่ง ๆ ได้วา่ ในแหล่งท่ีอยู่หนึ่ง ๆ

สิ่งมีชวี ิตมคี วามสมั พันธ์ สิ่งมชี วี ติ มคี วามสัมพันธ์ สิ่งมชี ีวิตมคี วามสมั พนั ธ์ สง่ิ มชี ีวติ มคี วามสัมพนั ธ์

กบั สิ่งไมม่ ชี วี ิตในดา้ น กับส่งิ ไมม่ ีชวี ิตในดา้ น กบั ส่ิงไม่มชี วี ิตในด้าน กบั สง่ิ ไมม่ ชี ีวติ ในดา้ น

สถาบนั สง่ เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี 319

คู่มือครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เลม่ 2 | หน่วยที่ 5 สง่ิ มีชีวิต

ทกั ษะกระบวนการ รายการประเมนิ ดี (3) ระดับความสามารถ ควรปรบั ปรงุ (1)
ทางวิทยาศาสตร์ พอใช้ (2) ต่าง ๆ จึงควรดูแลรักษา
สงิ่ แวดลอ้ มในแหลง่ ท่ีอยู่
ต่าง ๆ จึงควรดูแล ต่าง ๆ จึงควรดแู ล ต่าง ๆ จงึ ควรดแู ลรักษา นัน้ ไม่ใหเ้ กิดการ
เปลีย่ นแปลง เพื่อให้
รกั ษาส่ิงแวดล้อมใน รกั ษาสิ่งแวดล้อมใน ส่งิ แวดลอ้ มในแหลง่ ที่อยู่ สง่ิ มีชีวติ สามารถดารงชวี ิต
อยูไ่ ด้ตลอดไป ไดเ้ พยี ง
แหลง่ ท่ีอย่นู นั้ ไม่ให้เกดิ แหล่งที่อยู่น้ันไม่ให้เกดิ นัน้ ไม่ให้เกิดการ บางส่วน แมว้ ่าจะไดร้ ับ
คาชีแ้ นะจากครหู รือผู้อื่น
การเปล่ียนแปลง การเปลีย่ นแปลง เปลี่ยนแปลง เพื่อให้

เพื่อใหส้ ิง่ มชี วี ิตสามารถ เพ่ือใหส้ ง่ิ มชี ีวิตสามารถ สงิ่ มชี วี ิตสามารถ

ดารงชวี ิตอยู่ได้ ดารงชีวติ อยู่ได้ ดารงชีวิตอยู่ได้ตลอดไป

ตลอดไป ตลอดไปได้อยา่ ง จากการชี้แนะของครู

ถกู ต้องและชดั เจนได้ หรือผอู้ นื่

ดว้ ยตนเอง

320 สถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี

ค่มู อื ครูรายวิชาพนื้ ฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เลม่ 2 | หน่วยท่ี 5 ส่งิ มีชีวิต

ตาราง แสดงการวเิ คราะห์ทักษะแห่งศตวรรษท่ี 21 ตามระดับความสามารถของนักเรยี น

โดยอาจใชเ้ กณฑ์การประเมนิ ดงั น้ี

ทกั ษะแห่ง รายการประเมนิ ดี (3) ระดับความสามารถ ควรปรับปรงุ (1)
ศตวรรษท่ี 21 พอใช้ (2)

C2 การคดิ อย่างมี การวเิ คราะห์และ สามารถวิเคราะหแ์ ละ สามารถวิเคราะห์และ สามารถวิเคราะห์และ

วจิ ารณญาณ อธิบายความสัมพนั ธ์ อธิบายความสมั พนั ธ์ อธบิ ายความสัมพนั ธ์ อธบิ ายความสัมพนั ธ์

ระหว่างสิ่งมีชวี ติ ระหวา่ งสง่ิ มีชีวิตกับ ระหวา่ งส่ิงมชี วี ติ กับ ระหว่างสง่ิ มชี วี ิตกับ

กบั สง่ิ ไม่มีชวี ิตใน สิ่งไม่มีชวี ิตในแหลง่ ทีอ่ ยู่ ส่ิงไม่มชี ีวติ ในแหลง่ ที่อยู่ ส่ิงไม่มีชีวิตในแหลง่ ท่ีอยู่

แหล่งทอ่ี ยู่ รวมทง้ั รวมท้ังวเิ คราะห์ปัญหา รวมท้ังวิเคราะหป์ ัญหา รวมทงั้ วเิ คราะหป์ ัญหา

วิเคราะห์ปญั หา สิ่งแวดลอ้ ม และบอก สง่ิ แวดลอ้ ม และบอก สง่ิ แวดล้อม และบอก

สิง่ แวดล้อม และบอก ผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิต ผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิต ผลกระทบต่อส่งิ มีชวี ติ

ผลกระทบต่อสิ่งมชี วี ติ เมือ่ สง่ิ แวดล้อมใน เมื่อสิง่ แวดล้อมในแหล่งท่ี เม่อื สิ่งแวดล้อมใน

เม่อื สงิ่ แวดลอ้ มใน แหล่งที่อยนู่ ้ันเกิดการ อยู่นั้นเกิดการเปลย่ี นแปลง แหล่งทอ่ี ยนู่ ั้นเกดิ การ

แหล่งทอี่ ยนู่ ้นั เกดิ การ เปล่ยี นแปลง และ และแนวทางในการดูแล เปล่ียนแปลง และแนวทาง

เปล่ยี นแปลง และ แนวทางในการดแู ล รกั ษาส่งิ แวดล้อมได้จาก ในการดูแลรักษา

แนวทางในการดูแล รักษาส่งิ แวดล้อมได้ด้วย การช้แี นะของครูหรอื ผู้อ่ืน สิ่งแวดล้อมได้เพียง

รักษาสิ่งแวดล้อม ตนเอง บางส่วน แมว้ ่าจะไดร้ ับ

คาชีแ้ นะจากครหู รือผู้อืน่

C4 การส่ือสาร การนาเสนอข้อมูล สามารถนาเสนอขอ้ มูล สามารถนาเสนอขอ้ มูล สามารถนาเสนอข้อมูลจาก

จากการสบื ค้นและ จากการสืบค้นและ จากการสบื ค้นและ การสบื ค้นและอภิปราย

อภปิ รายแนวทางใน อภปิ รายแนวทางในการ อภิปรายแนวทางในการ แนวทางในการแก้ไข

การแก้ไขปญั หาและ แกไ้ ขปญั หาและดแู ล แก้ไขปญั หาและดแู ลรกั ษา ปญั หาและดูแลรักษา

ดแู ลรักษาสิง่ แวดล้อม รักษาสง่ิ แวดล้อมใน สง่ิ แวดล้อมในท้องถิ่นใน สิ่งแวดลอ้ มในท้องถ่ินใน

ในทอ้ งถ่นิ ในรูปแบบ ทอ้ งถิ่นในรปู แบบต่าง ๆ รูปแบบต่าง ๆ ให้ผอู้ ่ืน รปู แบบต่าง ๆ ให้ผ้อู น่ื

ตา่ ง ๆ ให้ผอู้ นื่ เข้าใจ ให้ผู้อน่ื เข้าใจได้อย่าง เข้าใจได้อย่างถูกต้อง จาก เข้าใจได้เพยี งบางส่วน

ถูกต้อง ได้ด้วยตนเอง การช้แี นะของครูหรือผู้อื่น แม้ว่าจะได้รบั คาชแี้ นะจาก

ครหู รอื ผูอ้ ่ืน

C5 ความร่วมมือ การทางานรว่ มกับ สามารถทางานรว่ มกับ สามารถทางานร่วมกบั สามารถทางานร่วมกับ

ผู้อืน่ ในการอภปิ ราย ผู้อนื่ ในการอภิปราย ผอู้ น่ื ในการอภิปราย ผู้อืน่ ในการอภิปราย

เกีย่ วกับความสมั พนั ธ์ เกยี่ วกับความสมั พันธ์ เก่ยี วกบั ความสมั พันธ์ เกย่ี วกบั ความสัมพนั ธ์

ระหวา่ งส่ิงมีชีวติ ระหว่างสง่ิ มีชวี ิตและ ระหวา่ งสิง่ มีชีวติ และ ระหว่างส่ิงมชี ีวิตและ

และสง่ิ ไมม่ ีชีวติ ใน ส่งิ ไม่มชี ีวติ ในแหลง่ ทอี่ ยู่ ส่ิงไม่มชี ีวิตในแหล่งทีอ่ ยู่ สง่ิ ไม่มีชวี ติ ในแหลง่ ท่อี ยู่

แหลง่ ทอ่ี ยู่ การสบื คน้ การสืบคน้ และอภิปราย การสืบคน้ และอภิปราย การสบื ค้นและอภิปราย

สถาบนั สง่ เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี 321

คูม่ อื ครูรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เล่ม 2 | หนว่ ยที่ 5 ส่ิงมชี ีวิต

ทักษะแห่ง รายการประเมนิ ดี (3) ระดับความสามารถ ควรปรับปรุง (1)
ศตวรรษที่ 21 พอใช้ (2) แนวทางในการแก้ไข
ปญั หาและการดูแลรักษา
C6 การใช้ และอภปิ รายแนวทาง แนวทางในการแก้ไข แนวทางในการแก้ไข สิง่ แวดล้อมในแหล่งทีอ่ ยู่
เทคโนโลยี นน้ั รวมทั้งยอมรบั ความ
สารสนเทศและ ในการแกไ้ ขปัญหา ปญั หาและการดแู ล ปัญหาและการดแู ลรักษา คดิ เหน็ ของผ้อู นื่ ในบางช่วง
การสือ่ สาร ของการทากจิ กรรม แต่ไม่
และการดูแลรกั ษา รักษาสิง่ แวดลอ้ มใน สิง่ แวดลอ้ มในแหลง่ ท่ีอยู่ ค่อยสนใจความคดิ เห็น
ของผู้อื่น
สงิ่ แวดลอ้ มใน แหล่งท่อี ยนู่ นั้ รวมทง้ั น้ัน รวมท้ังยอมรบั ความ สามารถใช้เทคโนโลยี
สารสนเทศเพ่ือสืบค้น
แหลง่ ท่ีอยู่น้นั รวมท้ัง ยอมรับความคดิ เหน็ ของ คดิ เหน็ ของผู้อ่นื ในบาง ข้อมลู เก่ยี วกับแนวทางใน
การแก้ไขปัญหาและการ
ยอมรับความคดิ เหน็ ผูอ้ ืน่ ต้งั แตเ่ ร่ิมตน้ จน ชว่ งเวลาทีท่ ากิจกรรม ดูแลรักษาสิ่งแวดล้อม
เพอื่ ให้สง่ิ มีชีวติ ดารงชวี ติ
ของผู้อื่น สาเรจ็ อย่ไู ดเ้ พียงบางสว่ น แม้วา่
จะไดร้ บั คาช้ีแนะจากครู
การใชเ้ ทคโนโลยี สามารถใชเ้ ทคโนโลยี สามารถใชเ้ ทคโนโลยี หรือผูอ้ ่นื
สารสนเทศเพ่ือสบื ค้น สารสนเทศเพ่ือสืบคน้ สารสนเทศเพื่อสบื ค้น
ขอ้ มลู เก่ียวกบั ข้อมลู เก่ยี วกับแนวทาง ขอ้ มลู เกีย่ วกับแนวทางใน
แนวทางในการแก้ไข ในการแก้ไขปญั หา การแก้ไขปญั หาและ
ปัญหาและการดูแล และการดูแลรักษา การดูแลรักษาสิ่งแวดล้อม
รกั ษาสิง่ แวดลอ้ ม สิ่งแวดล้อมเพ่ือให้ เพื่อใหส้ งิ่ มชี ีวติ ดารงชวี ิต
เพือ่ ใหส้ ง่ิ มชี ีวิต สิง่ มีชีวิตดารงชวี ิตอยู่ได้ อยูไ่ ด้ จากการชแี้ นะของ
ดารงชวี ิตอยูไ่ ด้ ดว้ ยตนเอง ครูหรอื ผูอ้ น่ื

322 สถาบันส่งเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี

คูม่ อื ครรู ายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เล่ม 2 | หนว่ ยท่ี 5 สิง่ มชี ีวิต 323

กจิ กรรมทา้ ยบทที่ 2 สงิ่ มีชีวิตกบั สิ่งแวดลอ้ ม (1 ชว่ั โมง)

1. นักเรียนวาดรูปหรือเขียนสรุปส่ิงที่ได้เรียนรู้จากบทนี้ตามความเข้าใจของ
ตนเอง ในแบบบนั ทึกกจิ กรรม หน้า 106

2. นักเรียนตรวจสอบการสรุปสิ่งที่ได้เรียนรู้ของตนเองโดยเปรียบเทียบกับ
แผนภาพในหวั ขอ้ รูอ้ ะไรในบทน้ี ในหนงั สอื เรยี น หนา้ 122

3. นักเรียนกลับไปตรวจสอบคาตอบของตนเองในสารวจความรู้ก่อนเรียน
ในแบบบันทึกกิจกรรม หน้า 86-88 อีกครั้ง ถ้าคาตอบของนักเรียน
ไม่ถูกต้องใหข้ ีดเสน้ ทบั ขอ้ ความเหลา่ นั้น แลว้ แกไ้ ขใหถ้ กู ตอ้ ง หรอื อาจแก้ไข
คาตอบด้วยปากกาที่มีสีต่างจากเดิม นอกจากน้ีครูอาจนาคาถา ม
ในรูปนาบทในหนงั สอื เรยี น หนา้ 96 มารว่ มกันอภิปรายคาตอบอกี ครั้ง

4. นักเรียนทา แบบฝึกหัดท้ายบทที่ 2 สิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม โดยครูสุ่ม
นักเรียน 2-3 คน นาเสนอคาตอบหน้าชั้นเรียน ถ้าคาตอบยังไม่ถูกต้อง
ค รู ค ว ร น า อ ภิ ป ร า ย ห รื อ ใ ห้ ส ถ า น ก า ร ณ์ เ พิ่ ม เ ติ ม เ พ่ื อ แ ก้ ไ ข แ น ว คิ ด
คลาดเคลื่อนให้ถูกต้อง

5. นักเรียนร่วมกันทากิจกรรม ร่วมคิด ร่วมทา โดยร่วมกันวิเคราะห์สาเหตุ
การลดลงของพนื้ ที่ป่าชายเลนในประเทศไทยและหาแนวทางในการป้องกัน
พร้อมทัง้ ประชาสัมพนั ธข์ อ้ มลู ในรูปแบบตา่ ง ๆ เชน่ ทาโปสเตอร์ หรอื ใช้ส่ือ
ตา่ ง ๆ เพือ่ เผยแพร่ให้ผ้อู ืน่ มีส่วนรว่ มในการดแู ลรกั ษาป่าชายเลน

6. นักเรียนอ่านและอภิปรายเน้ือเร่ืองในหัวข้อวิทย์ใกล้ตัว ในหนังสือเรียน
หน้า 126 โดยครูกระตุ้นให้นักเรียนเห็นความสาคัญของความรู้จากสิ่งท่ีได้
เรียนรใู้ นหนว่ ยนี้ วา่ สามารถนาไปใชป้ ระโยชนไ์ ดอ้ ย่างไรบา้ ง

7. นักเรียนร่วมกันตอบคาถามสาคัญประจาหน่วยในหนังสือเรียนหน้า 74
อีกครง้ั ดังน้ี
- ลักษณะต่าง ๆ ที่ปรากฏในสิ่งมีชีวิตเกิดขึ้นได้อย่างไร (ลักษณะ
ต่าง ๆ ท่ีปรากฏในส่ิงมีชีวิตเกิดจากการถ่ายทอดลักษณะทาง
พันธกุ รรมจากร่นุ พ่อแมส่ ู่รุ่นลกู )
- สิ่งมีชีวิตมีความสัมพันธ์กับส่ิงแวดล้อมอย่างไร (สิ่งมีชีวิตมี
ความสัมพันธ์กับส่ิงมีชีวิตและสิ่งไม่มีชีวิต โดยส่ิงมีชีวิตมี
ความสัมพันธ์กับสิ่งมีชีวิตในด้านต่าง ๆ เช่น เป็นท่ีอยู่อาศัย เป็นท่ี
หลบภัย เป็นที่วางไข่และแหล่งดูลูกอ่อน การกินกันเป็นอาหาร
และส่ิงมีชีวิตยังมีความสัมพันธ์กับสิ่งไม่มีชีวิต เช่น มีความสัมพันธ์
กับดิน น้า แสง อากาศ โดยใช้ดินเป็นท่ีอยู่อาศัย เป็นแหล่ง
ธาตอุ าหาร ใช้นา้ ในการทากจิ กรรมต่าง ๆ เป็นท่อี ยอู่ าศัย ใชแ้ สงใน

สถาบนั ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คูม่ อื ครูรายวิชาพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เลม่ 2 | หนว่ ยท่ี 5 สิง่ มชี ีวติ
การมองเห็น การสร้างอาหารของพืช และใช้อากาศในการหายใจ
รวมท้ังใชใ้ นการสร้างอาหารของพืช)
ถ้าคาตอบยังไม่ถูกต้อง ให้นักเรียนอภิปรายร่วมกันเพื่อให้ได้คาตอบท่ี
ถูกต้อง

324 สถาบันสง่ เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี

คมู่ ือครรู ายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เล่ม 2 | หนว่ ยท่ี 5 ส่ิงมีชีวิต

สรปุ ผลการเรียนรู้ของตนเอง

รูปหรอื ข้อความสรุปส่ิงทไ่ี ดเ้ รียนร้จู ากบทนต้ี ามความเข้าใจของนักเรียน

สถาบนั สง่ เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี 325

คู่มือครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เลม่ 2 | หนว่ ยที่ 5 ส่งิ มชี ีวิต

แนวคาตอบในแบบฝกึ หดั ท้ายบท

พืช A เพราะก้านใบและลาตน้ มชี ่องอากาศภายในจานวนมาก
ซ่งึ ช่วยในการลอยน้า

สัตว์ C เพราะระหวา่ งนว้ิ มพี ังผดื ซ่ึงช่วยในการวา่ ยน้าได้
สัตว์ D เพราะมคี รีบ ซ่ึงช่วยในการวา่ ยนา้ ได้

- นกกับตน้ ไม้ ต้นไมเ้ ป็นท่อี ยู่อาศัยของนก
- นกกบั หนอน หนอนเป็นอาหารของนก
- งกู ับต้นไม้ ต้นไม้เป็นท่ีอยู่อาศัยของงู
- แมงมมุ กับต้นไม้ ต้นไม้เปน็ ทอ่ี ยู่อาศัยของแมงมมุ
- แมงมุมกับแมลง แมลงเปน็ อาหารของแมงมุม
- งูกบั นก นกเป็นอาหารของงู

326 สถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คมู่ ือครูรายวิชาพืน้ ฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เล่ม 2 | หนว่ ยท่ี 5 สิ่งมีชีวติ

1. ใบไม้ หนอน นก งู

2. แมลง แมงมุม

นักเรียนตอบตามความเขา้ ใจของตนเอง เช่น
ความสัมพนั ธด์ ้านการเป็นทีอ่ ยู่อาศัย ได้แก่ มดแดงทารังบนต้นไม้

ความสัมพันธ์ดา้ นการกินกันเป็นอาหาร ไดแ้ ก่ ไกจ่ กิ กินไส้เดือนดิน

สถาบนั ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 327

คมู่ ือครรู ายวิชาพื้นฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เลม่ 2 | หน่วยที่ 5 สิ่งมีชีวติ
ความสัมพันธ์ดา้ นการเปน็ ที่อยู่อาศัย ได้แก่ จอก แหน ลอยอยบู่ นผิวนา้
ความสัมพันธ์ด้านการเปน็ แหล่งอาหาร ไดแ้ ก่ พชื ไดร้ บั ธาตอุ าหารและนา้
จากดิน

328 สถาบันส่งเสริมการสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คมู่ อื ครรู ายวชิ าพนื้ ฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เล่ม 2 | แบบทดสอบท้ายเล่ม

แนวคาตอบในแบบทดสอบท้ายเลม่

สถาบันสง่ เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 329

คมู่ อื ครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เล่ม 2 | แบบทดสอบทา้ ยเลม่

330 สถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คูม่ ือครรู ายวิชาพืน้ ฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เลม่ 2 | แบบทดสอบท้ายเล่ม

สถาบนั ส่งเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 331

คมู่ อื ครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เล่ม 2 | แบบทดสอบทา้ ยเลม่

332 สถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คูม่ ือครรู ายวิชาพืน้ ฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เลม่ 2 | แบบทดสอบท้ายเล่ม

สถาบนั ส่งเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 333

คมู่ อื ครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เล่ม 2 | แบบทดสอบทา้ ยเลม่

334 สถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คูม่ ือครรู ายวิชาพืน้ ฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เลม่ 2 | แบบทดสอบท้ายเล่ม

สถาบนั ส่งเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 335

คมู่ อื ครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เล่ม 2 | แบบทดสอบทา้ ยเลม่

336 สถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คูม่ ือครรู ายวิชาพืน้ ฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เลม่ 2 | แบบทดสอบท้ายเล่ม

สถาบนั ส่งเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 337

คมู่ อื ครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เล่ม 2 | แบบทดสอบทา้ ยเลม่

338 สถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คูม่ ือครรู ายวิชาพืน้ ฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เลม่ 2 | แบบทดสอบท้ายเล่ม

สถาบนั ส่งเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 339

คูม่ ือครรู ายวชิ าพน้ื ฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เล่ม 2 | บรรณานุกรม

บรรณานุกรม

กรมวิชาการ. (2546). แนวการจดั กิจกรรมพัฒนาผเู้ รยี น. กรงุ เทพฯ: ครุ ุสภาลาดพรา้ ว

กระทรวงศกึ ษาธิการ. (2546). พระราชบญั ญัตกิ ารศกึ ษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และทีแ่ ก้ไขเพิม่ เตมิ (ฉบับที่ 2) พ.ศ.
2545. กรุงเทพฯ: องคก์ ารรับส่งสนิ ค้าและพสั ดุภัณฑ.์

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. กระทรวงศึกษาธิการ. (2561). ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้
แกนกลาง กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษา
ขัน้ พื้นฐาน พุทธศกั ราช 2551. โรงพมิ พช์ มุ ชนสหกรณ์การเกษตรแหง่ ประเทศไทย จากัด.

สานักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ. (2558). การรู้ดิจิทัล (Digital literacy). สืบค้น 30 เมษายน
2561, จาก https://www.nstda.or.th/th/nstda-knowledge/142-knowledges/2632

สานกั งานราชบณั ฑิตยสภา. (2557). ทกั ษะแหง่ ศตวรรษที่ 21. สบื คน้ 30 เมษายน 2560, จาก http://www.royin.go.th

ศูนย์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์โลกและดาราศาสตร์ (LESA). (2553). กลุ่มดาว. สืบค้น, 30 เมษายน 2560, จาก
http://www.lesa.biz/astronomy/celestial-sphere/constellations

Allen, M. (2014). Misconception in Primary Science. 2nd Edition. Open University Press. England:
McGraw-Hill.

Brody, M. J. (1993). Student understanding of water and water resources: A review of the literature.
Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association,
Atlanta, GA, April. (ERIC Document Reproduction Service No. ED 361 230).

Henriques, L. (2000). Children’s misconceptions about weather: A review of the literature. National
Association of Research in Science Teaching annual meeting, New Orleans, 29 April 2000.

Hester, J., Burstein, D., Blumenthal, G., Greeley, R., Smith, B., & Voss, H. (2006) 21st Century Astronomy.
W. W. Norton & Company.

Kubiatko, M., & Prokop, P. (2007). Pupils’ misconceptions about mammals. Journal of Baltic Science
Education, 6(1), 5-14.

National Association of Research in Science Teaching (NARST). (2000). Children's misconceptions about
weather: A review of the literature. Retrieved July 7, 2021, from https://web.csulb.edu/~lhen
riqu/NARST2000.htm

340 สถาบันสง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

คมู่ ือครูรายวิชาพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เลม่ 2 | บรรณานุกรม

New York Science Teacher. ( 2018) . Astronomy misconceptions. Retrieved October 10, 2 0 1 8, from
https://newyorkscienceteacher.com/sci/pages/miscon/astr.php

The Organization for Economic Co-operation and Development (OECD). (2017). PISA for Development
Assessment and Analytical Framework: Reading, Mathematics and Science, Preliminary Version,
Paris: OECD Publishing.

Philips, W. C. (1991). Earth Science Misconceptions. The Science Teacher, 58 (2), 21-23.

Reece, J. B., Urry, L. A., Cain, M. L., Wasserman, S. A., Minorsky, P.V., & Jackson, R.B. (2011). Campbell
Biology, 9th Edition. San Francisco: Pearson Benjamin Cummings.

Sacramento City College. 44 Common misconceptions about astronomy. Retrieved October 10, 2018,
from https: / / www. scc. losrios. edu/ pag/ astronomy/ 4 4 - common- misconceptions- about-
astronomy/

United States Geological Survey (USGS). (2021). The Fundamentals of the Water Cycle. Retrieved July
7, 2021, from https://www.usgs.gov/special-topic/water-science-school/science/fundamentals-
water-cycle?qt-science_center_objects=0#qt-science_center_objects

University Corporation for Atmospheric Research Center for Science Education ( UCAR) . ( 2011) . The
water cycle. Retrieved March 10, 2019, from https://scied.ucar.edu/longcontent/water-cycle

Weiler, B. ( 1 9 9 8 ) . Children's misconceptions about science. Retrieved September 8, 2 0 1 8, from
http://amasci.com/miscon/opphys.html

สถาบันส่งเสรมิ การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 341

คู่มือครรู ายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เล่ม 2 | คณะทางาน

คมู่ อื ครูรายวชิ าพื้นฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี ๕ เลม่ ๒ ผู้อานวยการสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และ
เทคโนโลยี
คณะท่ปี รึกษา ผู้ช่วยผู้อานวยการสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์
และเทคโนโลยี
ศาสตราจารย์ ดร.ชูกจิ ลมิ ปจิ านงค์
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
ดร. กศุ ลิน มุสกิ ลุ สถาบนั ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
สถาบันส่งเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี
คณะผจู้ ัดทาคมู่ อื ครู สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
สถาบนั สง่ เสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ดร. กุศลนิ มสุ ิกลุ สถาบันสง่ เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี
นางชุติมา เตมียสถติ สถาบนั สง่ เสริมการสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี
นางกิ่งแกว้ คูอมรพฒั นะ สถาบนั สง่ เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
นางสาวดวงกมล เหมะรตั สถาบนั สง่ เสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
นางสาววราภรณ์ ถริ สริ ิ สถาบนั สง่ เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
นางสาวลัดดาวลั ย์ แสงสาลี สถาบันสง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ดร. เทพกญั ญา พรหมขัติแก้ว สถาบนั ส่งเสรมิ การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ดร. ณฐั ธดิ า พรหมยอด สถาบันสง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
ดร. เบ็ญจวรรณ หาญพิพฒั น์ สถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
ดร. ศานิกานต์ เสนีวงศ์ สถาบนั ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ดร. พจนา ดอกตาลยงค์ สถาบนั สง่ เสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
นางสาวสณุ ิสา สมสมยั สถาบันสง่ เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
ดร. วนั ชัย น้อยวงค์ สถาบนั ส่งเสรมิ การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ดร. เสาวลกั ษณ์ บัวอิน สถาบนั สง่ เสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
นางสาวรตพร หลิน สถาบันสง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
นางสาวภคมน เนตรไสว สถาบันสง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
นางสาวลกั ษมี เปรมชยั พร
นางสาวจรี นันท์ เพชรแกว้
นางสาวกมลลกั ษณ์ ถนดั กจิ
ดร.วิลานี สชุ วี บริพนธ์
นางสาวเพียงรวี ทองนุ่น

342 สถาบันส่งเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี

คูม่ ือครรู ายวิชาพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เลม่ 2 | คณะทางาน

คู่มือครรู ายวิชาพน้ื ฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี ๕ เลม่ ๒ โรงเรยี นมาแตรเ์ ดอีวิทยาลยั
โรงเรียนอนุบาลเชยี งใหม่
คณะผู้พิจารณาคมู่ ือครู โรงเรยี นชุมชนวัดควนมีด
โรงเรยี นประภามนตรี 3
นางสาวปฐมา วิจิตรบญุ ยรกั ษ์ โรงเรียนชุมชนบ้านตาหลงั ใน
นางสาววรางคณา ปันทะนา โรงเรยี นบา้ นป่าซาง (ซางดรุณานสุ รณ)์
นางสมพร ขุนเกลย้ี ง โรงเรยี นชมุ ชนบึงบา
นางสาวจรรยา พ่วงขา โรงเรยี นดาราคาม
นางสาววรรณา ใจกว้าง โรงเรียนอนบุ าลสตลู
นางร่งุ หฤทัย ตาไฝ โรงเรียนบ้านหนองคุ้มวทิ ยา
นางเพลินพิศ บญุ วงศ์ โรงเรยี นปิยะฉตั ร
หมอ่ นหลวงนันทาวดี แก่นณรงค์ โรงเรยี นเทศบาลวดั กลาง
นางสาวสไบแพร ฉิมเกื้อ สานกั งานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสงขลา เขต 3
นางสาวธนพร โมราบตุ ร สานกั งานเขตพน้ื ที่การศึกษาประถมศึกษาเชยี งราย เขต 3
นายพรเทพ ทวีปรัชญา สานกั งานเขตพื้นท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาเชยี งใหม่ เขต 1
นายอคั รเดช สดี ามาตร์
นางรัตนา ซ้นุ จ้าย
วา่ ท่ีร้อยตรีเมธี กาบุญค้า
นายสราวธุ ชัยยอง

คณะทางานฝ่ายเสรมิ วิชาการ สถาบนั สง่ เสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
สถาบันสง่ เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
ฝ่ายนวตั กรรมเพ่ือการเรยี นรู้
นางสาวภัทราพร ชนื่ รุง่ ข้าราชการบานาญ
ขา้ ราชการบานาญ
คณะบรรณาธกิ าร ขา้ ราชการบานาญ

ผชู้ ่วยศาสตราจารย์รัชดา สตุ รา
นางณฐั สรวง ทิพานกุ ะ
หม่อมหลวงพิณทอง ทองแถม

สถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 343

คมู่ อื ครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.5 เล่ม 2 | คณะทางาน

สถาบนั ส่งเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี (สสวท.)
The Institute for the Promotion of Teaching Science and

Technology (IPST) www.ipst.ac.th

344 สถาบนั สง่ เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี

สถาบนั สง� เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ� ละเทคโนโลยี
กระทรวงศกึ ษาธกิ าร

วิทยาศาสตร์ ป. ๔ เลม่ ๑