๒. แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๒๑-๔๐

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๓๔ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ หน่วยการเรียนรู้ที่ ๕ โคลงโลกนิติ เวลา ๙ ชั่วโมง เรื่อง ถอดคำประพันธ์โคลงโลกนิติ หน้า ๓๐ - ๓๒ เวลา ๑ ชั่วโมง ผู้สอน นายวัฒนา ศรีจันทร์มูล โรงเรียนปทุมเทพวิทยาคาร วันที่สอน ๙ มกราคม ๒๕๖๗ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑/๑๒ เวลา ๐๘.๓๐-๐๙.๒๐ น. ๙ มกราคม ๒๕๖๗ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑/๑๐ เวลา ๑๐.๑๐-๑๑.๐๐ น. ๑๐ มกราคม ๒๕๖๗ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑/๙ เวลา ๐๘.๓๐-๐๙.๒๐ น. ๑๐ มกราคม ๒๕๖๗ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑/๑๑ เวลา ๐๙.๒๐-๑๐.๑๐ น. ๑. มาตราฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด ๑.๑ มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท ๕.๑ เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็น คุณค่าและนำมาประยุกต์ใช้ในชีวิตได้จริง ๑.๒ ตัวชี้วัด ท ๕.๑ ม.๑/๑ สรุปเนื้อหาวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่าน ๒. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๒.๑ ผู้เรียนอธิบายหลักการถอดคำประพันธ์และเนื้อเรื่องโคลงโลกนิติหน้า ๓๐ - ๓๒ ได้ (K) ๒.๒ ผู้เรียนสามารถถอดคำประพันธ์โคลงโลกนิติหน้า ๓๐ - ๓๒ ได้ (P) ๒.๓ ผู้เรียนมีตั้งใจในการทำกิจกรรมในชั้นเรียน (A) ๓. สาระสำคัญ การถอดคำประพันธ์ เป็นหลักการหนึ่งที่ผู้ศึกษาวรรณคดีต้องมีความรู้และความเข้าใจในเรื่องของ ความหมายของคำศัพท์ สำนวน คำประพันธ์ รวมไปถึงบริบทต่าง ๆ ในเนื้อเรื่องนั้น ๆ ซึ่งมีความจำเป็นต่อ การถอดความเพื่อเข้าใจวรรณคดีที่เรียน โดยโคลงโลกนิติเป็นวรรณคดีที่มาเนื้อหาคำสอนในด้านต่าง ๆ ทั้งทางโลก และทางธรรม ถือเป็นคำสอนที่เก่าแก่ โดยเนื้อหาคำสอนจะให้ข้อคิดเตือนใจ ข้อแนะนำที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรม ของคน มุ่งสอนให้เป็นคนดีและปฏิบัติตนได้อย่างถูกต้องในสังคม ๔. สาระการเรียนรู้ ๔.๑ ถอดคำประพันธ์โคลงโลกนิติหน้า ๓๐ – ๓๒

๕. คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ๕.๑ มีวินัย ๕.๒ ใฝเรียนรู้ ๕.๓ มุ่งมั่นในการทำงาน ๖. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน ๖.๑ ความสามารถในการสื่อสาร ๖.๒ ความสามารถในการคิด ๗. ภาระงาน/ชิ้นงาน ๗.๑ ถอดคำประพันธ์โคลงโลกนิติหน้า ๓๐ - ๓๒ ๘. กิจกรรมการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน ๘.๑ ผู้เรียนร่วมกันอ่านออกเสียงบทประพันธ์จากโคลงโลกนิติและร่วมกันแสดงความคิดเห็น โดยผู้สอนถามผู้เรียนว่า “นักเรียนคิดว่าบทประพันธ์นี้หมายความว่าอย่างไร และสามารถนำไปปรับใช้ในชีวิต ได้อย่างไร” ตัวอย่างบทประพันธ์ ก้านบัวบอกลึกตื้น ชลธาร มารยาทส่อสันดาน ชาติเชื้อ โฉดฉลาดเพราะคำขาน ควรทราบ หย่อมหญ้าเหี่ยวแห้งเรื้อ บอกร้ายแสลงดิน (แนวคำตอบ : ถอดความได้ว่า กิริยามารยาทบ่งบอกได้ถึงชาติตระกูล และคำพูดสามารถแสดง ระดับปัญญาของคนเปรียบเทียบได้กับความอุดมสมบูรณ์ของหญ้า และสามารถนำมาปรับใช้ในเรื่องของการปฏิบัติ ตนให้เป็นผู้มีมารยาทและควรพูดแต่สิ่งที่ดี เป็นประโยชน์) จากนั้นผู้สอนพูดเชื่อมโยงสู่การเรียน เรื่อง ถอดคำประพันธ์โคลงโลกนิติ หน้า ๓๐ - ๓๒ ขั้นสอน ๘.๒ ผู้เรียนตอบคำถามผู้สอนเพื่อทดสอบความรู้เกี่ยวกับหลักการถอดคำประพันธ์ “นักเรียนคิด ว่าการถอดคำประพันธ์เนื้อเรื่องวรรณคดีจำเป็นต้องมีความรู้เกี่ยวกับอะไรบ้าง” (แนวคำตอบ : ความหมายของคำศัพท์ยาก สำนวน ภาษาเก่า เพื่อความเข้าใจความหมาย เนื้อเรื่องมากยิ่งขึ้น) ๘.๓ ผู้เรียนศึกษาเนื้อเรื่องโคลงโลกนิติจากหนังสือวรรณคดีและวรรณกรรม หน้า ๓๐ - ๓๒ และศึกษาความหมายของคำศัพท์ยาก จากนั้นผู้เรียนและผู้สอนร่วมกันถอดคำประพันธ์โคลงโลกนิติ

หน้า ๓๐ - ๓๒ โดยผู้สอนสุ่มผู้เรียนเพื่ออ่านบทประพันธ์ในโคลงโลกนิติโดยใช้วงล้อสุ่มเลขที่ไปทีละบท และผู้สอน อธิบายเพิ่มเติมประกอบกับ PowerPoint เรื่อง ถอดคำประพันธ์โคลงโลกนิติ พร้อมกับให้ผู้เรียนถอดคำประพันธ์ ลงไปในหนังสือเรียน ๘.๔ ผู้เรียนร่วมกันทำกิจกรรม “บทประพันธ์ประชันสำนวน” โดยผู้สอนจะแสดงบทประพันธ์ และสำนวนบบนจอ จากนั้นให้ผู้เรียนร่วมกันวิเคราะห์บทประพันธ์หลังจากถอดความแล้วว่า บทประพันธ์ใด มีความหมายตรงกับสำนวนใดให้ถูกต้อง โดยผู้สอนมีหน้าที่ดำเนินกิจกรรมและให้คำแนะนำสำหรับการทำกิจกรรม ๘.๕ ผู้เรียนและผู้สอนร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง หากมีข้อที่ผิดให้ผู้เรียนร่วมกันแก้ไข ให้ถูกต้อง จากนั้นผู้สอนกล่าวคำชมเชยต่อผู้เรียนสำหรับการทำกิจกรรมในชั้นเรียนตามลำดับ ขั้นสรุป ๘.๖ ผู้เรียนและผู้สอนร่วมกันสรุปบทเรียน เรื่อง ถอดคำประพันธ์โคลงโลกนิติหน้า ๓๐ - ๓๒ โดยการใช้คำถามดังนี้ ๑. หลักการถอดคำประพันธ์นักเรียนต้องมีความรู้ในเรื่องใด (แนวคำตอบ ความหมายของคำศัพท์ยาก สำนวน ภาษา รวมไปถึงลักษณะคำประพันธ์ ของเรื่องนั้น ๆ) ๒. เนื้อหาจากการถอดคำประพันธ์โคลงโลกนิติหน้า ๓๐ - ๓๒ มีคำสอนเกี่ยวกับ อะไรบ้าง (แนวคำตอบ : การผูกมิตรไมตรีกับผู้อื่น, หมั่นขยันศึกษาหาความรู้, ทำความดีละเว้น ความชั่ว, รู้จักประมาณตน, ให้เป็นคนที่ขยัน, กตัญญูรู้คุณพ่อแม่, คนเราสามารถผิดพลาดกันได้, ควรมีมารยาท และพูดแต่สิ่งที่ดี, ให้รักเพื่อนที่ดีต่อเรา) ๓. นกน้อยขนน้อยแต่ พอตัว รังแต่จุเมียผัว อยู่ได้ มักใหญ่ย่อมคนหวัว ไพเพิด ทำแต่ตัวพอไซร้ อย่าให้คนหยัน ตรงกับสำนวนใด เพราะเหตุใด (แนวคำตอบ : นกน้อยทำรังแต่เพราะตัว เพราะ ควรทำในสิ่งที่ตัวเองทำได้ ไม่ฝืน จนเกินไปหากผิดพลาดมาคนจะหัวเราะเยาะได้ ) จากนั้นผู้เรียนนำส่งการถอดคำประพันธ์โคลงโลกนิติในหนังสือเรียนวรรณคดีและวรรณกรรม หน้า ๓๐ - ๓๒ เพื่อให้ผู้สอนตรวจสอบความถูกต้อง

๙.สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ ๙.๑ หนังสือเรียนวรรณคดีและวรรณกรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ ๙.๒ PowerPoint เรื่อง ถอดคำประพันธ์โคลงโลกนิติ ๙.๓ ตัวอย่างบทประพันธ์จากโคลงโลกนิติ ๙.๔ วงล้อสุ่มเลขที่ ๙.๕ กิจกรรม “บทประพันธ์ประชันสำนวน” ๑๐. การวัดและการประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีวัด เครื่องมือวัด เกณฑ์การประเมิน ๑. ผู้เรียนอธิบายหลักการ ถอดคำประพันธ์และเนื้อ เรื่องโคลงโลกนิติหน้า ๓๐ - ๓๒ ได้ (K) การตอบคำถาม คำถามในชั้นเรียน ผู้เรียนตอบคำถามถูกต้อง ผ่านเกณฑ์ร้อยละ ๘๐ ขึ้นไป ๒. ผู้เรียนสามารถถอดคำ ประพันธ์โคลงโลกนิติหน้า ๓๐ - ๓๒ ได้ (P) การทำ/ตรวจการถอดคำ ประพันธ์โคลงโลกนิติหน้า ๓๐ - ๓๒ ในหนังสือ วรรณคดีและวรรณกรรม เฉลยการถอดคำประพันธ์ โคลงโลกนิติหน้า ๓๐ - ๓๒ ผู้เรียนถอดคำประพันธ์ ถูกต้องอยู่ในเกณฑ์ระดับ ดี ขึ้นไป ๓. ผู้เรียนมีตั้งใจใน การทำกิจกรรมใน ชั้นเรียน (A) การสังเกตพฤติกรรม แบบสังเกตพฤติกรรม ผู้เรียนผ่านเกณฑ์ การประเมินร้อยละ ๘๐ ขึ้นไป

๑๑. บันทึกผลหลังจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ปัญหาและอุปสรรค .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ........................................................... (นายวัฒนา ศรีจันทร์มูล) วันที่…..…..เดือน…………..……..พ.ศ.…………

ความคิดเห็นของครูพี่เลี้ยง .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ..................................................... (นางสาวอาภัสร สมบุศย์) ครูพี่เลี้ยง วันที่..........เดือน........................พ.ศ........... ความคิดเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................ (นายสมโภช บรรณารักษ์) หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย วันที่..........เดือน........................พ.ศ........... ความคิดเห็นและข้อเสนอแนะของหัวหน้าสถานศึกษาหรือผู้ที่ได้รับมอบหมาย .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ......................................................... (นางสาวสุธีธิดา บรรณารักษ์) หัวหน้ากลุ่มงานการจัดการเรียนรู้ วันที่..........เดือน........................พ.ศ...........

แบบประเมินการตอบคำถาม เรื่อง ถอดคำประพันธ์โคลงโลกนิติ หน้า ๓๐-๓๒ ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ ภาคเรียนที่ ๒ ปีการศึกษา ๒๕๖๖ โรงเรียนปทุมเทพวิทยาคาร ที่ ชื่อ-สกุล คำถาม รวม ๓ คะแนน ผลการ ประเมิน (ผ่าน/ ไม่ผ่าน) ๑ ๒ ๓ ลงชื่อ.......................................ผู้ประเมิน (นายวัฒนา ศรีจันทร์มูล)

เกณฑ์การให้คะแนน เรื่อง ถอดคำประพันธ์โคลงโลกนิติ หน้า ๓๐ - ๓๒ ประเด็นการประเมิน เกณฑ์การให้คะแนน ๓ ๒ ๑ คำถาม เรื่อง ถอดคำ ประพันธ์โคลงโลกนิติหน้า ๓๐ - ๓๒ ผู้เรียนตอบคำถาม ได้ถูกต้อง ๓ ข้อ ผู้เรียนตอบคำถาม ได้ถูกต้อง ๒ ข้อ ผู้เรียนตอบคำถาม ได้ถูกต้อง ๑ ข้อ เกณฑ์การให้คะแนน ตอบคำถามถูกได้รับคะแนนข้อละ ๑ คะแนน คะแนนรวมการตอบคำถามไม่น้อยกว่าร้อยละ ๘๐ ขึ้นไปถือว่า ผ่าน คะแนนรวมการตอบคำถามน้อยกว่าร้อยละ ๘๐ ถือว่า ไม่ผ่าน เกณฑ์การประเมิน ผู้เรียนตอบคำถามได้ถูกต้อง ๒ ข้อ ขึ้นไปถือว่าผ่านเกณฑ์การประเมินร้อยละ ๘๐

แบบสังเกตพฤติกรรม ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ ภาคเรียนที่ ๒ ปีการศึกษา ๒๕๖๖ โรงเรียนปทุมเทพวิทยาคาร ที่ ชื่อ-สกุล สนใจกิจกรรม ที่ผู้สอนนำมา ให้ มีมารยาท ในการเขียน ตอบคำถาม และปฏิบัติ ตามได้ ถูกต้อง กระตือรือร้น ในการทำ กิจกรรม ให้ความ ร่วมมือ ในการเรียน รวม ๑๕ คะแนน ผลการ ประเมิน (ผ่าน/ ไม่ผ่าน) ๑ ๒ ๓ ๑ ๒ ๓ ๑ ๒ ๓ ๑ ๒ ๓ ๑ ๒ ๓ ลงชื่อ.......................................ผู้ประเมิน (นายวัฒนา ศรีจันทร์มูล)

เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมสม่ำเสมอ ให้ ๓ คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง ให้ ๒ คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ ๑ คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ ๑๓ – ๑๕ ดีมาก ๙ – ๑๒ ดี ๕ – ๘ พอใช้ ๑ – ๔ ปรับปรุง เกณฑ์การประเมิน ผู้เรียนที่ได้ระดับคุณภาพ ดี ขั้นไปถือว่าผ่าน

เกณฑ์การให้คะแนนการสังเกตพฤติกรรม ประเด็นการประเมิน เกณฑ์การให้คะแนน ๓ ๒ ๑ ๑. สนใจกิจกรรมที่ผู้สอน นำมาให้ ผู้เรียนมีความสนใจ ตั้งใจ ฟังกฎระเบียบ และคำสั่งเป็นอย่างดี ถามเมื่อเกิดข้อสงสัย เกี่ยวกับงาน สนใจงานแต่ไม่สามารถ ปฏิบัติตามคำชี้แจง ได้ครบถ้วน ทำได้เพียง บางข้อหรือมักจะถาม คำถามซ้ำ ๆ ไม่สนใจและไม่สามารถ ปฏิบัติตามคำสั่งได้ ๒. มีมารยาทในการเขียน ผู้เรียนมีความตั้งใจในการ เขียน ตัวอักษรสามารถ อ่านเข้าใจได้ง่าย กระดาษสะอาด ผู้เรียนเขียนข้อความ วกไปวนมา ตัวอักษรไม่ สม่ำเสมอกัน กระดาษ เปื้อนเล็กน้อย ผู้เรียนเขียนข้อความ เรียงชิดติดกันเกินไป ตัวอักษรเล็กและแคบ กระดาษมีรอยดำหรือ เลอะเทอะ ๓. ตอบคำถามและปฏิบัติ ตาม ได้ถูกต้อง ให้ความร่วมมือ ในการ ตอบคำถาม เสียงดัง ฟังชัด มีความมั่นใจ และปฏิบัติได้ถูกต้อง ตอบบางคำถาม ตอบเสียง เบา และปฏิบัติตามได้ เพียงบางข้อ ไม่ตอบคำถาม ปฏิบัติ ตามคำสั่งไม่ได้ ๔. กระตือรือร้นในการทำ กิจกรรม มีความกระตือรือร้น สนใจในการทำกิจกรรม ไม่แสดงปฏิกิริยาโต้ตอบ แต่ปฏิบัติตามทุกอย่าง ไม่สนใจในการทำ กิจกรรมและไม่ปฏิบัติ ตามคำสั่ง ๕. ให้ความร่วมมือในการ เรียน ให้ความร่วมมือ ในทุกขั้นตอน ให้ความร่วมมือในการทำ กิจกรรมเป็นบางครั้ง ไม่ให้ความร่วมมือใน การทำกิจกรรม เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงชั้นคะแนน ระดับคุณภาพ ๑๓ – ๑๕ คะแนน ดีมาก ๙ – ๑๒ คะแนน ดี ๕ – ๘ คะแนน พอใช้ ๑ – ๔ คะแนน ปรับปรุง หมายเหตุผู้เรียนอยู่ในเกณฑ์ระดับ ดี ขึ้นไป ถือว่าผ่าน

ภาคผนวก ๑. หนังสือเรียนวรรณคดีและวรรณกรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ ๒. PowerPoint เรื่อง ถอดคำประพันธ์โคลงโลกนิติ

๓. ตัวอย่างบทประพันธ์จากโคลงโลกนิติ ตัวอย่างบทประพันธ์ ก้านบัวบอกลึกตื้น ชลธาร มารยาทส่อสันดาน ชาติเชื้อ โฉดฉลาดเพราะคำขาน ควรทราบ หย่อมหญ้าเหี่ยวแห้งเรื้อ บอกร้ายแสลงดิน ๕. วงล้อสุ่มเลขที่

๖. กิจกรรม “บทประพันธ์ประชันสำนวน”

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๓๕ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ หน่วยการเรียนรู้ที่ ๕ โคลงโลกนิติ เวลา ๙ ชั่วโมง เรื่อง การวิเคราะห์คุณค่าด้านวรรณศิลป์ในโคลงโลกนิติ เวลา ๑ ชั่วโมง ผู้สอน นายวัฒนา ศรีจันทร์มูล โรงเรียนปทุมเทพวิทยาคาร วันที่สอน ๑๐ มกราคม ๒๕๖๗ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑/๑๒ เวลา ๑๒.๔๐-๑๓.๓๐ น. ๑๑ มกราคม ๒๕๖๗ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑/๑๐ เวลา ๐๘.๓๐-๐๙.๒๐ น. ๑๑ มกราคม ๒๕๖๗ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑/๑๑ เวลา ๑๒.๔๐-๑๓.๓๐ น. ๑๑ มกราคม ๒๕๖๗ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑/๙ เวลา ๑๓.๓๐-๑๔.๒๐ น. ๑. มาตราฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด ๑.๑ มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท ๕.๑ เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็น คุณค่า และนำมาประยยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ๑.๒ ตัวชี้วัด ท ๕.๑ ม.๑/๒ วิเคราะห์วรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่านพร้อมยกเหตุผลประกอบ ท ๕.๑ ม.๑/๓ อธิบายคุณค่าของวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่าน ๒. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๒.๑ ผู้เรียนตอบคำถามเกี่ยวกับคุณค่าด้านวรรณศิลป์ในโคลงโลกนิติได้ (K) ๒.๒ ผู้เรียนสามารถวิเคราะห์คุณค่าด้านวรรณศิลป์ในโคลงโลกนิติได้(P) ๒.๓ ผู้เรียนมีความตั้งใจในการทำกิจกรรมในชั้นเรียน (A) ๓. สาระสำคัญ วรรณศิลป์ คือความสามารถในการใช้ภาษาเพื่อนำเสนอเรื่องราว ความคิดของผู้เขียน และเนื้อหาของเรื่อง ทีมีคุณภาพ แสดงให้เห็นถึงคุณค่าทางภาษาที่ผู้เรียนวรรณคดีได้รับรู้หลังจากเรียนไป โดยลักษณะวรรณคดีที่แสดง ว่ามีคุณค่าจะต้องสื่อสารเนื้อเรื่องให้ผู้อ่านเกิดอารมณ์สะเทือนใจ ความคิดและจินตนาการ และสำนวนภาษาที่ใช้ใน เรื่องอย่างเหมาะสม อีกทั้งโคลงโลกนิติ มีการใช้ภาษาที่แสดงให้เห็นถึงคุณค่าด้านวรรณศิลป์ในลักษณะต่าง ๆ เช่น อุปมาโวหาร การสร้างจินตภาพ การเล่นเสียง การซ้ำคำ เป็นต้น ๔. สาระการเรียนรู้ ๔.๑ ความหมายของคุณค่าด้านวรรณศิลป์ ๔.๒ ประเภทของวรรณศิลป์ ๔.๓ การวิเคราะห์คุณค่าด้านวรรณศิลป์ในโคลงโลกนิติ

๕. คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ๕.๑ มีวินัย ๕.๒ ใฝเรียนรู้ ๕.๓ มุ่งมั่นในการทำงาน ๖. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน ๖.๑ ความสามารถในการสื่อสาร ๖.๒ ความสามารถในการคิด ๗. ภาระงาน/ชิ้นงาน ๗.๑ แบบฝึกหัด เรื่อง การวิเคราะห์คุณค่าด้านวรรณศิลป์ในโคลงโลกนิติ ๘. กิจกรรมการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน ๘.๑ ผู้เรียนร่วมกันสังเกตและพิจารณาบัตรคำและบัตรความหมายเกี่ยวกับเรื่อง วรรณศิลป์ใน โคลงโลกนิติ จากนั้นร่วมกันจับคู่บัตรคำให้ตรงกับบัตรความหมาย โดยบัตรคำและบัตรความหมาย มีดังนี้ บัตรคำ บัตรความหมาย วรรณศิลป์ ความงามทางภาษา ศิลปะในการประพันธ์ อุปมาโวหาร การเปรียบเทียบสิ่งหนึ่งเหมือนกับสิ่งหนึ่ง การสร้างจินตภาพ การทำให้เห็นภาพอย่างชัดเจน การเล่นเสียง เสียงสัมผัสพยัญชนะ สัมผัสสระ การซ้ำคำ ย้ำคำเดิมเพื่อเน้นความหมาย จากนั้นผู้สอนพูดเชื่อมโยงสู่การเรียน เรื่อง การวิเคราะห์คุณค่าด้านวรรณศิลป์ในโคลงโลกนิติ ขั้นสอน ๘.๒ ผู้เรียนศึกษาความหมายและหัวข้อวรรณศิลป์ที่ปรากฏในโคลงโลกนิติจากแผ่นป้ายที่ได้จับคู่ ข้างต้น โดยมีผู้สอนอธิบายเพิ่มเติม เรื่อง การวิเคราะห์วรรณศิลป์ในโคลงโลกนิติในประเด็นต่าง ๆ ดังนี้ ๑. ความหมายของวรรณศิลป์ ๒. ประเภทของวรรณศิลป์

๒. วรรณศิลป์ที่ปรากฏในโคลงโลกนิติ ๒.๑ อุปมาโวหาร ๒.๒ การสร้างจินตภาพ ๒.๓ การซ้ำคำ ๒.๔ การเล่นสียง ๘.๓ ผู้เรียนแบ่งกลุ่มออกเป็น ๖ กลุ่ม กลุ่มละเท่า ๆ กัน โดยแต่ละกลุ่มต้องคละผู้เรียนที่เก่ง ปานกลาง และอ่อน จากนั้นผู้สอนแจ้งเกี่ยวกับการทำกิจกรรม คือ “พินิจวรรณศิลป์โคลงโลกนิติ” โดยผู้สอนจะแสดงตัวอย่างบทประพันธ์จากโคลงโลกนิติ จากนั้นให้แต่ละกลุ่มร่วมกันพิจารณาว่า ตัวอย่างบท ประพันธ์ดังกล่าวมีการใช้วรรณศิลป์ชนิดใด โดยผู้สอนมีอุปกรณ์และแนวทางในการทำกิจกรรม ดังนี้ อุปกรณ์ ๑. บัตรคำตอบ (ชื่อวรรณศิลป์) ๒. บัตรคะแนน แนวทางในการทำกิจกรรม ผู้สอนแสดงตัวอย่าบทประพันธ์โคลงกนิติบนจอ และผู้เรียนแต่ละกลุ่มพิจารณา วรรณศิลป์ในบทประพันธ์และแสดงคำตอบ กลุ่มที่แสดงคำตอบถูกต้องจะได้รับคะแนนคำถามละ ๑๐ คะแนน และ ๒๐ คะแนน ในข้อสุดท้าย ซึ่งแต่ละกลุ่มจะมีบัตรคะแนนเพื่อให้คะแนนตนเองเมื่อตอบวรรณศิลป์ถูกต้อง ๘.๔ ผู้สอนสาธิตการทำกิจกรรม “พินิจวรรณศิลป์โคลงโลกนิติ” และผู้เรียนร่วมกันทำกิจกรรม โดยมีทั้งหมด ๑๐ ข้อ (ทั้งนี้การทำกิจกรรมสามารถปรับเปลี่ยนได้ตามความเหมาะสมของเวลา) จากนั้นผู้เรียนและ ผู้สอนร่วมกันทบทวนวรรณศิลป์ที่ปรากฎในโคลงโลกนิติ และสรุปผลคะแนนในลำดับถัดไป ขั้นสรุป ๘.๕ ผู้เรียนและผู้สอนร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง การวิเคราะห์วรรณศิลป์ในโคลงโลกนิติด้วยการใช้ คำถามจำนวน ๓ คำถาม ดังนี้ ๑. คุณค่าด้านวรรณศิลป์ที่ปรากฏในโคลงโลกนิติมีอะไรบ้าง (แนวคำตอบ : อุปมาโวหาร, การสร้างจินตภาพ, การเล่นเสียง และการซ้ำคำ) ๒. “โคควายวายชีพได้ เขาหนัง” มีการใช้วรรณศิลป์ใด (แนวคำตอบ : การเล่นเสียงพยัญชนะ ค คำว่า โค-ควาย เสียงสระอาคำว่า ควาย-วาย) ๓. “คุณแม่หนาหนักเพี้ยง พสุธา” มีการใช้วรรณศิลป์ใด (แนวคำตอบ : การเล่นเสียง และอุปมาโวหาร) จากนั้นผู้เรียนรับมอบหมายแบบฝึกหัด เรื่อง การวิเคราะห์คุณค่าด้านวรรณศิลป์ในโคลงโลกนิติ พร้อมนำส่งในชั่วโมงถัดไป

๙. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ ๙.๑ บัตรคำและความหมายวรรณศิลป์ ๙.๒ Power Point เรื่อง การวิเคราะห์คุณค่าด้านวรรณศิลป์ในโคลงโลกนิติ ๙.๓ ป้ายคำตอบวรรณศิลป์ ๙.๔ บัตรคะแนน ๙.๕ แบบฝึกหัด เรื่อง การวิเคราะห์คุณค่าด้านวรรณศิลป์ในโคลงโลกนิติ ๑๐. การวัดและการประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีวัด เครื่องมือวัด เกณฑ์การประเมิน ๑. ผู้เรียนตอบคำถาม เกี่ยวกับคุณค่าด้าน วรรณศิลป์ในโคลง โลกนิติได้ (K) การตอบคำถาม คำถามในชั้นเรียน ผู้เรียนตอบคำถามได้ ถูกต้องอยู่ในเกณฑ์ระดับ ดี ขึ้นไป ๒. ผู้เรียนสามารถ วิเคราะห์คุณค่าด้าน วรรณศิลป์ในโคลง โลกนิติได้(P) การทำ/ตรวจแบบฝึกหัด เรื่อง การวิเคราะห์คุณค่า ด้านวรรณศิลป์ในโคลง โลกนิติ แบบฝึกหัด เรื่อง คุณค่า ด้านวรรณศิลป์ใน สุภาษิตพระร่วง ผู้เรียนทำแบบฝึกหัด ถูกต้องอยู่ในเกณฑ์ระดับ ดี ขึ้นไป ๓. ผู้เรียนมีความตั้งใจใน การทำกิจกรรมในชั้นเรียน (A) การสังเกตพฤติกรรม แบบสังเกตพฤติกรรม ผู้เรียนผ่านเกณฑ์ การประเมินในระดับ ดี ขึ้นไป

๑๑. บันทึกผลหลังจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ปัญหาและอุปสรรค .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ........................................................... (นายวัฒนา ศรีจันทร์มูล) วันที่…..…..เดือน…………..……..พ.ศ.…………

ความคิดเห็นของครูพี่เลี้ยง .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ..................................................... (นางสาวอาภัสร สมบุศย์) ครูพี่เลี้ยง วันที่..........เดือน........................พ.ศ........... ความคิดเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................ (นายสมโภช บรรณารักษ์) หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย วันที่..........เดือน........................พ.ศ........... ความคิดเห็นและข้อเสนอแนะของหัวหน้าสถานศึกษาหรือผู้ที่ได้รับมอบหมาย .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ......................................................... (นางสาวสุธีธิดา บรรณารักษ์) หัวหน้ากลุ่มงานการจัดการเรียนรู้ วันที่..........เดือน........................พ.ศ...........

แบบประเมินการตอบคำถาม ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ ภาคเรียนที่ ๒ ปีการศึกษา ๒๕๖๖ โรงเรียนปทุมเทพวิทยาคาร ลำดับ ที่ ชื่อ-สกุล คำถาม รวม ๓ คะแนน ผลการ ประเมิน (ผ่าน/ ไม่ผ่าน) ๑ ๒ ๓ ลงชื่อ.......................................ผู้ประเมิน (นายวัฒนา ศรีจันทร์มูล)

เกณฑ์การให้คะแนน เรื่อง การวิเคราะห์คุณค่าด้านวรรณศิลป์ในโคลงโลกนิติ ประเด็นการประเมิน เกณฑ์การให้คะแนน ๓ ๒ ๑ คำถามเรื่อง การวิเคราะห์ คุณค่าด้านวรรณศิลป์ใน โคลงโลกนิติ ผู้เรียนตอบคำถาม ได้ถูกต้อง ๓ ข้อ ผู้เรียนตอบคำถาม ได้ถูกต้อง ๒ ข้อ ผู้เรียนตอบคำถาม ได้ถูกต้อง ๑ ข้อ เกณฑ์การให้คะแนน ตอบคำถามถูกได้รับคะแนนข้อละ ๑ คะแนน (ตอบคำถามถูก ๑ ข้อ ได้ ๑ คะแนน) คะแนนรวมการตอบคำถามไม่น้อยกว่าร้อยละ ๘๐ ขึ้นไปถือว่า ผ่าน คะแนนรวมการตอบคำถามน้อยกว่าร้อยละ ๘๐ ถือว่า ไม่ผ่าน เกณฑ์การประเมิน ผู้เรียนตอบคำถามได้ถูกต้อง ๒ ข้อ ขึ้นไปถือว่าผ่านเกณฑ์การประเมินร้อยละ ๘๐

แบบสังเกตพฤติกรรม ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ ภาคเรียนที่ ๒ ปีการศึกษา ๒๕๖๖ โรงเรียนปทุมเทพวิทยาคาร ที่ ชื่อ-สกุล สนใจกิจกรรม ที่ผู้สอนนำมา ให้ มีมารยาท การฟังและ การพูด ตอบคำถาม และปฏิบัติ ตามได้ ถูกต้อง กระตือรือร้น ในการทำ กิจกรรม ให้ความ ร่วมมือ ในการเรียน รวม ๑๕ คะแนน ผลการ ประเมิน (ผ่าน/ ไม่ผ่าน) ๑ ๒ ๓ ๑ ๒ ๓ ๑ ๒ ๓ ๑ ๒ ๓ ๑ ๒ ๓ ลงชื่อ.......................................ผู้ประเมิน (นายวัฒนา ศรีจันทร์มูล)

เกณฑ์การให้คะแนนการสังเกตพฤติกรรม ประเด็นการประเมิน เกณฑ์การให้คะแนน ๓ ๒ ๑ ๑. สนใจกิจกรรมที่ ผู้สอนนำมาให้ ผู้เรียนมีความสนใจ ตั้งใจฟัง กฎระเบียบและคำสั่งเป็น อย่างดี ถามเมื่อเกิดข้อสงสัย เกี่ยวกับงาน สนใจงานแต่ไม่สามารถปฏิบัติ ตามคำชี้แจงได้ครบถ้วน ทำได้ เพียงบางข้อหรือมักจะถาม คำถามซ้ำ ๆ ไม่สนใจและไม่สามารถ ปฏิบัติตามคำสั่งได้ ๒. มีมารยาทการฟัง และการพูด ผู้เรียนตั้งใจฟังและเกิด คำถาม พูดมีหางเสียง ไม่พูด คำหยาบ ตั้งใจฟังคำชี้แจง และพูดใน ประเด็นเรื่องที่สอนไม่นอก เรื่องจนเกินไป พูดและเล่านอกเรื่อง พูดคำหยาบ และทำกระทำ สิ่งที่ก่อให้เกิดเสียงดังรบกวน ๓. ตอบคำถามและ ปฏิบัติตามได้ถูกต้อง ให้ความร่วมมือ ในการตอบ คำถาม เสียงดัง ฟังและ ปฏิบัติได้ถูกต้อง ตอบบางคำถาม ตอบเสียงเบา และปฏิบัติตามได้เพียงบางข้อ ไม่ตอบคำถาม ปฏิบัติตาม คำสั่งไม่ได้ ๔. กระตือรือร้นใน การทำกิจกรรม มีความกระตือรือร้น สนใจในการทำกิจกรรม ไม่แสดงปฏิกิริยาโต้ตอบ แต่ปฏิบัติตามทุกอย่าง ไม่สนใจในการทำกิจกรรม และไม่ปฏิบัติตามคำสั่ง ๕. ให้ความร่วมมือ ในการเรียน ให้ความร่วมมือทุกขั้นตอน ให้ความร่วมมือในการทำ กิจกรรมเป็นบางครั้ง ไม่ให้ความร่วมมือในการทำ กิจกรรม เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมสม่ำเสมอ ให้ ๓ คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง ให้ ๒ คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ ๑ คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพเกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงชั้นคะแนน ระดับคุณภาพ ๑๓ – ๑๕ คะแนน ดีมาก ๙ – ๑๒ คะแนน ดี ๕ – ๘ คะแนน พอใช้ ๑ – ๔ คะแนน ปรับปรุง หมายเหตุ ผู้เรียนอยู่ในเกณฑ์ระดับ ดี ขึ้นไป ถือว่าผ่าน

ภาคผนวก ๑. บัตรคำและความหมายวรรณศิลป์ บัตรคำ บัตรความหมาย วรรณศิลป์ ความงามทางภาษา ศิลปะในการประพันธ์ อุปมาโวหาร การเปรียบเทียบสิ่งหนึ่งเหมือนกับสิ่งหนึ่ง การสร้างจินตภาพ การทำให้เห็นภาพอย่างชัดเจน การเล่นเสียง เสียงสัมผัสพยัญชนะ สัมผัสสระ การซ้ำคำ การใช้คำเดิม ๆ ในบทประพันธ์บทเดียวกันอย่างลงตัว ๒. Power Point เรื่อง การวิเคราะห์คุณค่าด้านวรรณศิลป์ในโคลงโลกนิติ

๓. ป้ายคำตอบวรรณศิลป์

๔. บัตรคะแนน

แบบฝึกหัด เรื่อง การวิเคราะห์คุณค่าด้านวรรณศิลป์ในโคลงโลกนิติ คำสั่ง ให้นักเรียนวิเคราะห์คุณค่าด้านวรรณศิลป์จากบทประพันธ์ที่กำหนดให้พร้อมอธิบายให้เหตุผลให้ถูกต้อง ห้ามเพลิงไว้อย่าให้ มีควัน ห้ามสุริยแสงจันทร์ ส่องไซร้ ห้ามอายุให้หัน คืนเล่า ห้ามดั่งนี้ไว้ได้ จึ่งห้ามนินทา ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ....................................................................... ผลเดื่อเมื่อสุกไซร้ มีพรรณ ภายนอกแดงดูฉัน ชาดบ้าย ภายในย่อมแมลงวัน หนอนบ่อน ดุจดั่งคนใจร้าย นอกนั้นดูงาม ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ก้านบัวบอกลึกตื้น ชลธาร มารยาทส่อสันดาน ชาติเชื้อ โฉลดฉลาดเพราะคำขาน ควรทราบ หย่อมหญ้าเหี่ยวแห้งเรื้อ บอกร้ายแสลงดิน ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ....................................................................... จระเข้คับน่านน้ำ ไฉนหา ภักษ์เฮย รถใหญ่กว่ารัถยา ยากแท้ เสือใหญ่กว่าวนา ไฉนอยู่ ได้แฮ เรือเขื่องคับชเลแล้ แล่นโล้ไปไฉน ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... .....................................................................