e-bookแก้ใหม่2

279

9.2.3 อัตราส่วนราคาตอ่ กาไร (Price/Earnings Ratio หรอื P/E Ratio)

อัตราสว่ นราคาต่อกาไร เป็นการเปรียบเทยี บราคาตลาดของหุ้นสามัญกบั กาไรต่อหุ้น
(เม่ือกล่าวถึงกาไรต่อหุ้น หมายถึงกาไรสุทธิของกิจการต่อหุ้นสามัญที่ออกจาหน่ายและชาระ
แล้วเฉลี่ย) ของกิจการใดกิจการหน่ึง โดยมีวัตถุประสงค์เพ่ือทราบราคาของหุ้นตลาดของหุ้น
สามัญว่าเป็นก่ีเท่าของกาไรต่อหุ้น โดยอัตราส่วนราคาต่อกาไรที่สูงย่อมแสดงถึงหุ้นนั้นเป็นที่
สนใจของนักลงทุน ทาให้ราคาตลาดของหุ้นสามัญดังกล่าวมีมูลค่าสูงกว่ากาไรต่อหุ้นของ
กิจการ โดยนักลงทุนอาจคาดการณ์ว่ากิจการน้ันจะมีความสามารถในการทากาไร มีการ
เติบโตที่ดีในอนาคต และจะสร้างกาไรและผลตอบแทนให้กับผู้ถือหุ้นให้มากขึ้นในอนาคต
หรือนักลงทุนมีความม่ันใจในศักยภาพและประสิทธิภาพทางธุรกิจของกิจการน้ันๆ ทาให้หุ้น
สามัญของบริษัทดังกล่าวเป็นท่ีสนใจของตลาดหรือของนักลงทุน โดยปกติแล้วนักลงทุนมัก
เปรียบเทียบอัตราส่วนนี้กับอัตราส่วนเฉล่ียของหุ้นท่ีมีการซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์แห่ง
ประเทศไทย โดยพิจารณาว่า อัตราส่วนราคาต่อกาไรของบริษัทเมื่อเทียบกับค่าเฉลี่ยของ
ตลาดแล้ว มีอัตราท่ีสูงกว่าหรือต่ากว่าค่าเฉล่ียของตลาด โดยอัตราส่วนราคาต่อกาไรของ
บริษทั ทีส่ งู กว่าหรอื ต่ากว่าค่าเฉลี่ยของตลาด แสดงให้เหน็ ถงึ ความพอใจ และความเชอ่ื ม่ันของ
นักลงทุนที่มีต่อหุ้นของบริษัทนั้นๆ (Al-Afeef, 2020; Almumani, 2018; Kumar, 2017;
Tabassum, Dovash & Sharul, 2019; Wadud, 2017) การคานวณอตั ราส่วนราคาต่อกาไร
สามารถคานวณไดด้ งั ต่อไปน้ี

อัตราส่วนราคาต่อกาไร = ราคาตลาดของหนุ้ สามัญ / กาไรตอ่ หุน้

ตารางที่ 9.3 การวเิ คราะห์อตั ราส่วนราคาตอ่ กาไร

รายการสาคญั หน่วย 25x5 25x4 25x3 25x2 25x1
190.00 195.00 168.00
ราคาตลาดของหนุ้ สามญั บาท 180.00 170.00 87.50 81.25 61.54

กาไรต่อหนุ้ บาท 60.00 58.00 190/ 195/ 168/
87.50 81.25 61.54
การคานวณอัตราส่วน เท่า 180/ 170/
2.17 2.40 2.73
ราคาต่อกาไร 60 58

อัตราส่วนราคาตอ่ กาไร เท่า 3.00 2.93

ในปี 25x5 บริษัท มิตรทาวน์ประกันภัย จากัด (มหาชน) มีกาไรต่อหุ้นเท่ากับ 60.00
บาท และราคาตลาดของหุ้นสามญั คือ 180.00 บาท ทาให้บริษทั มอี ัตราสว่ นราคาต่อกาไรเป็น
3 เท่า ท้ังน้ีการที่จะมองว่ากิจการมีอัตราส่วนราคาต่อกาไรดีหรือไม่ อาจสามารถมองได้ 2
ด้าน ด้านที่ 1 คือการท่ีอัตราส่วนนี้มากกว่า 1 ก็หมายถึงว่า ราคาตลาดของหุ้นสามัญสูงกว่า
กาไรต่อหุ้นสามัญ ซึ่งถือว่าเป็นส่ิงที่ดี แต่สูงเท่าไหร่ถึงจะดีน้ัน ควรต้องพิจารณาในด้านท่ี 2
คือ การเปรียบเทียบกับอัตราส่วนเฉลี่ยของอุตสาหกรรม โดยกิจการควรทาการเปรียบเทียบ
อัตราส่วนน้ีของบริษัทกับอัตราส่วนเฉลี่ยอุตสาหกรรม หากอัตราส่วนราคาต่อกาไรของ

บทที่ 9 การวิเคราะหป์ ระสิทธภิ าพทางการตลาดของบริษัทประกนั วนิ าศภยั

280

อุตสาหกรรมคอื 6.00 เทา่ กห็ มายความว่าตลาดหรือนกั ลงทุนให้ความสนใจในหุ้นของ บริษัท
มติ รทาวนป์ ระกันภยั จากดั (มหาชน) นอ้ ยกว่าบริษัทอื่น เปน็ ตน้

9.2.4 อัตราสว่ นราคาตลาดต่อราคาตามบญั ชี (Market Value to Book Value Ratio)

อัตราส่วนราคาตลาดต่อราคาตามบัญชี เป็นการเปรียบเทียบราคาหุ้นสามัญท่ีมีการ
ซื้อขายในตลาด (โดยปกติหมายถึงตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ซึ่งเป็นตลาดท่ีมีการซื้อ
ขายหลักทรัพย์อย่างเป็นทางการ) กับราคาตามบัญชีต่อหุ้นสามัญของบริษัท ทั้งน้ี ราคาตาม
บัญชี (Book Value) หมายถึง มูลค่าของกิจการที่ได้จากการนาสินทรัพย์ท้ังหมดที่กิจการมี
หักด้วยยอดหน้ีสินคงค้างของกิจการ ส่วนท่ีคงเหลือคือส่วนของเจ้าของ หรือสินทรัพย์สุทธิ
(Net Assets) หรือส่วนของผู้ถือหุ้นที่ได้บันทึกบัญชีไว้นั่นเอง เมื่อพิจารณายอดคงเหลือของ
ส่วนของเจ้าของในราคาตามบัญชีโดยพิจารณาต่อหุน้ ราคาตามบัญชีต่อหุ้น จึงเป็นสิ่งที่แสดง
ถึงมูลค่าสุทธิท่ีผู้ถือหุ้นจะได้รับหากกิจการไม่สามารถดาเนินกิจการต่อไปได้และมีการเลิก
กิจการ โดยท่ีหุ้นสามัญท่ีตลาดให้ความสนใจ อาจมีราคาตลาดต่อหุ้นสูงกว่าหรือต่ากว่าราคา
ตามบัญชีต่อหุ้น ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายประการ แต่ประการหลักคือ หากนักลงทุนมีความ
เช่ือม่ันว่ากิจการน้ีจะสามารถทากาไรให้กับนักลงทุนได้ ราคาตลาดของหุ้นสามัญอาจมีมูลค่า
สงู กว่าราคาตามบัญชตี อ่ ห้นุ สามญั โดยจะแสดงออกในอัตราส่วนราคาตลาดต่อราคาตามบัญชี
ท่ีสูง โดยหากอัตราส่วนนเี้ ทา่ กบั 1 หมายถึง ราคาตลาดตอ่ หุน้ เทา่ กบั ราคาตามบญั ชตี อ่ ห้นุ ซง่ึ
แสดงว่านักลงทุนให้ความสนใจในหุ้นนี้น้อย แต่หากอัตราน้ีต่ากว่า 1 แสดงว่านักลงทุนไม่มี
ความสนใจหรือไม่เชื่อม่ันในหุ้นน้ี ซ่ึงอาจเป็นเพราะบริษัทนี้ไม่ได้แสดงความก้าวหน้า หรือ
ความสามารถในการดาเนินกิจการ หรือความสามารถในการทากาไรของฝ่ายบริหาร กิจการ
ถูกมองโดยนักลงทุนว่าไม่มีความก้าวหน้าในอนาคต ทาให้ราคาตลาดต่อหุ้นต่ากว่าราคาตาม
บัญชีต่อหุ้น และหากอัตราน้ีสูงกว่า 1 แสดงว่าผู้ลงทุนให้ความสนใจและเช่ือม่ันในการเติบโต
ของหุ้นบริษัทนี้มากนั่นเอง (Ayuba, Bambale, Ibrahim & Sulaiman, 2019; DANG,
Nguyen & Tran, 2020; Han & Mun, 2021; Pointer & Khoi, 2019) วิ ธี ก า ร ค า น ว ณ
อัตราสว่ นราคาตลาดต่อราคาตามบัญชี สามารถแสดงได้ดงั ตอ่ ไปน้ี

อตั ราสว่ นราคาตลาดตอ่ ราคาตามบญั ชี = ราคาตลาดต่อหุ้น / ราคาตามบญั ชีตอ่ หนุ้

บทท่ี 9 การวิเคราะหป์ ระสทิ ธภิ าพทางการตลาดของบรษิ ัทประกันวินาศภยั

281

ตารางที่ 9.4 การวเิ คราะห์อตั ราสว่ นราคาตลาดตอ่ ราคาตามบัญชี

รายการสาคญั หน่วย 25x5 25x4 25x3 25x2 25x1
170.00 190.00 195.00 168.00
ราคาตลาดของหุ้นสามัญ บาท 180.00 30.30 40.63 40.31 30.18

ราคาตามบญั ชีของหนุ้ บาท 30.20 170/ 190/ 195/ 168/
30.30 40.630 40.315 30.184
กสามรคญั านวณอัตราส่วน เทา่ 180/
ราคาตลาดต่อราคาตาม 5.61 4.68 4.84 5.57
30.20
บญั ชี

อตั ราส่วนราคาตลาดต่อ เทา่ 5.96
ราคาตามบัญชี

อัตราส่วนราคาตลาดต่อราคาตามบัญชีของบริษัท มิตรทาวน์ประกันภัย จากัด
(มหาชน) ปี 25x5 เท่ากับ 5.96 เท่า ซ่ึงขยายตัวเพ่ิมข้ึนจากปีก่อนหน้า และถือว่า ปี 25x5
เป็นปีท่ีบริษัทมีอัตราส่วนราคาตลาดต่อราคาตามบัญชีสูงสุด ในรอบ 5 ปี และเม่ือเทียบกัย
อัตราสว่ นน้ขี องกจิ การอื่นๆ ในอุตสาหกรรมเดยี วกนั อตั ราเฉล่ยี ของอตุ สาหกรรม เท่ากับ 3.5
เท่า แสดงว่าตลาดให้ความสนใจในหุ้นของบริษัท มิตรทาวน์ประกันภัย จากัด (มหาชน) สูง
ทาให้หุ้นของบริษัทมีราคาตลาดที่สูงกว่ามูลค่าตามบัญชีต่อหุ้น การที่ราคาตลาดสูงกว่าราคา
ตามบัญชีของหุ้น อาจมาจากหลายๆ สาเหตุ เช่น เกิดจากการที่บริษัทมีผลการดาเนินงานทด่ี ี
การบริหารจัดการของฝ่ายบริหารบริษัทสามารถบริหารจัดการได้ดี มีประสิทธิภาพ ฝ่าย
บริหารมีความน่าเชื่อถือ มีการเพิ่มหุ้นส่วน มีการว่าจ้างผู้บริหารใหม่ที่มีประสบการณ์มี
ช่ือเสียง บริษัทมีการออกผลิตภัณฑ์ใหม่ท่ีเป็นที่ต้องการของตลาด ทาให้กรมธรรม์ท่ีเป็นท่ี
พอใจของผบู้ รโิ ภค เป็นตน้

9.2.5 ส่วนแบ่งการตลาด (Market Share) จากเบีย้ ประกันภยั รับสุทธิ

ส่วนแบ่งการตลาด (Market Share) โดยทั่วไปหมายถึง การเปรียบเทียบมูลค่า
ยอดขายหรือบริการโดยรวมในแต่ละประเภทสินค้าหรือบริการ หรือในแต่ละประเภท
อุตสาหกรรม โดยให้ผลรวมท้ังส้ินของยอดขายหรือยอดบริการน้ันเป็น 100 เปอร์เซ็นต์ และ
คานวณว่าในแต่ละมูลค่าขายหรือบริการของแต่ละบริษัทนั้น มีส่วนแบ่งทางการตลาดจาก
มูลค่ารวมท้ังสิ้นเป็นร้อยละเท่าใด ส่วนแบ่งตลาด (Market Share) เป็นอัตราส่วนอีก
อตั ราสว่ นหน่งึ ท่ใี ชใ้ นการวเิ คราะหป์ ระสทิ ธิภาพดา้ นการตลาดวา่ บริษทั ใดบริษัทหนึ่งนั้นมีส่วน
แบง่ การตลาด ร้อยละเทา่ ใด และเปน็ อัตราส่วนทใี่ ช้วเิ คราะหท์ างการตลาดอย่างแพรห่ ลาย (ดู
งานวิจัยเพิ่มเติม เช่น Amahalu & Beatrice, 2017; Attah-Kyei, 2021; Deng, Casey &
Casey, 2020; Sacks, Vu, Huang & Karaca‐Mandic, 2021)

สาหรับส่วนแบ่งการตลาดจากเบี้ยประกันภัยรับสุทธิ หมายถึง อัตราร้อยละของเบี้ย
ประกันภยั รับสุทธิ (เบย้ี ประกนั ภยั รบั ที่ถอื เป็นรายได้ หกั ดว้ ยคา่ เบย้ี ประกันภยั ต่อ) ของบริษัท

บทท่ี 9 การวเิ คราะหป์ ระสิทธิภาพทางการตลาดของบรษิ ัทประกันวินาศภยั

282

ประกันวินาศภัยท่ีคิดเป็นร้อยละต่อเบ้ียประกันภัยรับสุทธิทั้งหมดของทุกบริษัทในธุรกิจ
ประกันวนิ าศภัยรวมกัน โดยมวี ิธกี ารคานวณส่วนแบ่งตลาดดังตอ่ ไปนี้

ส่วนแบ่งการตลาดของบริษัทระกันภัย = เบี้ยประกันภัยรับสุทธิของบริษัทท่ี
(%) ต้องการวิเคราะห์ส่วนแบ่งตลาด /

ผ ล ร ว ม ข อ ง เ บ้ี ย ป ร ะ กั น ภั ย รั บ สุ ท ธิ
ท้งั หมดของทุกบรษิ ัท x 100

ตัวอยา่ ง

ข้อมูลต่อไปน้ีเป็นข้อมูลเบี้ยประกันภยั รับ และเบี้ยประกันภัยจ่ายจากการประกันภัย
ต่อ ของบริษัทประกันวินาศภัยในประเทศไทย จานวน 20 บริษัท (สมมติบริษัทประกันภัยมี
ทง้ั ส้นิ 20 บริษทั ) สาหรับปี พ.ศ. 25x5 จะพบวา่ บริษัท มติ รทาวนป์ ระกนั ภัย จากัด (มหาชน)
มีเบี้ยประกนั ภัยรับ 500 ล้านบาท และเบ้ียประกันภัยจ่ายจากการประกนั ภัยต่อ 50 ลา้ นบาท
บริษัท มิตรทาวน์ประกันภัย จากัด (มหาชน) มีเบ้ียประกันภัยรับสุทธิ เท่ากับ 450 ล้านบาท
และเม่ือวิเคราะห์ส่วนแบ่งตลาด ซ่ึงทั้งตลาดมีเบี้ยประกันภัยรับสุทธิ เท่ากับ 17,114 ล้าน
บาท ทาให้บริษัท มิตรทาวน์ประกันภัย จากัด (มหาชน) มีส่วนแบ่งตลาดเท่ากับ 2.63
เปอร์เซน็ ต์

ตวั อย่างการวเิ คราะห์ = 450 / 17,114 x 100
สว่ นแบง่ ตลาด บรษิ ทั มติ รทาวน์ประกนั ภยั
จากดั (มหาชน) = 2.63 %
= 410 / 17,114 x 100
ส่วนแบง่ ตลาด บรษิ ัท A = 2.40 %

บทที่ 9 การวิเคราะห์ประสทิ ธภิ าพทางการตลาดของบรษิ ัทประกันวนิ าศภยั

283

ตารางท่ี 9.5 การวเิ คราะห์สว่ นแบง่ ตลาด

ลาดบั รายชอื่ บริษัท เบย้ี ประกนั ภัย เบย้ี ประกันภัย เบยี้ ประกนั ภัยรบั สว่ นแบง่
ที่ ประกันวนิ าศภัย รับ (ล้านบาท) จ่ายจากการ สุทธิ (ลา้ นบาท) ตลาด (%)
ประกนั ภัยตอ่
(ล้านบาท)

บรษิ ัท มติ ร 500 50 450 2.63
1 ทาวน์
450 40 410 2.40
ประกนั ภัย 125 10 115 0.67
2 บจารกษิ ัดทั A 105 8 97 0.57
3 (บมรหษิ าทั ชBน) 1,250 100 1,150 6.72
4 บริษทั C 1,500 200 1,300 7.60
5 บรษิ ทั D 750 80 670 3.91
6 บริษทั E 250 30 220 1.29
7 บรษิ ทั F 460 60 400 2.34
8 บริษทั G 2,500 300 2,200 12.85
9 บริษทั H 4,850 400 4,450 26.00
10 บริษทั I 356 40 316 1.85
11 บรษิ ัท J 875 90 785 4.59
12 บริษัท K 25 2 23 0.13
13 บริษทั L 470 50 420 2.45
14 บริษัท M 85 5 80 0.47
15 บริษทั N 120 10 110 0.64
16 บริษัท O 745 90 655 3.83
17 บริษัท P 3,500 350 3,150 18.41
18 บรษิ ัท Q 123 10 113 0.66
19 บรษิ ทั R 19,039 1,925 17,114 100.00
20 บรษิ ทั S

รวม

ในปี พ.ศ. 25X5 บริษัท มิตรทาวน์ประกันภัย จากัด (มหาชน) มีส่วนแบ่งการตลาด
จากเบ้ยี ประกันภยั รับสทุ ธเิ ท่ากับ 2.63 เพื่อใหก้ ารวเิ คราะห์มีความละเอียดและเป็นประโยชน์
ต่อฝา่ ยบรหิ าร บรษิ ทั ควรทาการเปรยี บเทียบส่วนแบ่งตลาด ของปปี ัจจุบนั เทียบกบั ปที ี่ผ่านมา
เพ่ือให้ทราบว่า บริษัทมีส่วนแบ่งการตลาดเพ่ิมขึ้นหรือลดลงอย่างไร หากกิจการมีส่วนแบ่ง
การตลาดเพิ่มขึ้น แสดงให้เห็นว่าบริษัทมีความสามารถในการขยายจานวนหรือฐานลูกค้าให้
เพ่ิมข้ึนได้ ทาให้เบี้ยประกันภัยรับสุทธิของกิจการเพ่ิมขึ้นเมื่อเทียบกับเบ้ียประกันภัยรับสุทธิ
ทั้งหมดของตลาด และในทางกลับกัน หากส่วนแบ่งการตลาดของบริษัทลดลง แสดงว่าลูกค้า

บทท่ี 9 การวิเคราะห์ประสิทธภิ าพทางการตลาดของบริษัทประกันวนิ าศภยั

284

จานวนหนง่ึ ได้หนั ไปซอ้ื กรมธรรมป์ ระกันภยั กบั บริษัทอื่น หรอื อาจเปน็ เพราะบริษทั ไมส่ ามารถ
เพิ่มจานวนลูกค้าได้ ในขณะท่ีตลาดประกันภัยโดยรวมมีการขยายตัว ทั้งน้ีไม่ว่าตลาด
ประกันภัยจะมีการขยายตัว หรือหดตัวอันเน่ืองมาจากปัญหาทางเศรษฐกิจ ปัญหาการแพร่
ระบาดของโรค หรอื ปัญหาสงคราม และอ่ืนๆ ที่อาจสง่ ผลต่อกาลังซ้ือของผูบ้ ริโภค บริษทั ควร
พยายามรักษาส่วนแบ่งการตลาดให้อยู่ในระดับเดิม หรือควรเพ่ิมส่วนแบ่งการตลาดให้สูงข้ึน
การเพ่ิมส่วนแบ่งการตลาดให้สูงขึ้นนี้จึงเป็นการวัดประสิทธิภาพการบริหารของฝ่ายบริหาร
ของกิจการ

ในการวิเคราะห์ส่วนแบ่งตลาดของบริษัท บริษัทอาจพิจารณาอัตราการขยายตัวของ
ส่วนแบ่งตลาด เม่ือเวลาผ่านไปในแต่ละปี โดยอาจทาการวิเคราะห์เพื่อพิจารณาว่า ส่วนแบ่ง
การตลาดของบริษัทเพ่ิมขึ้นหรือไม่ในแต่ละปีท่ีผ่านไป ส่วนแบ่งการตลาดที่เพิ่มข้ึนย่อมแสดง
ว่าผลติ ภัณฑข์ องบริษัทไดร้ บั ความไว้วางใจจากผู้บริโภค หรอื ผถู้ อื กรมธรรม์น่ันเอง นอกจากนี้
การวิเคราะห์ส่วนแบง่ ตลาด ผู้วิเคราะห์ควรพิจารณาส่วนแบ่งตลาดเพ่ือทราบว่าบรษิ ัทใดเปน็
บริษัทที่มีสว่ นแบง่ ตลาดสูงสุด บริษัทใดเป็นบรษิ ัททม่ี สี ่วนแบง่ การตลาดใกลเ้ คยี งกับบรษิ ัท ซ่งึ
ถือว่าเป็นบริษัทคู่แข่งขัน และบริษัทนอกจากจะพยายามรักษาส่วนแบ่งตลาดแล้ว ยังต้องดูคู่
แข่งขันและพยายามเพิ่มส่วนแบ่งตลาดให้สูงขึ้น ในท่ีนี้ นักวิเคราะห์ควรทาการจัดลาดับส่วน
แบ่งตลาด และวิเคราะห์บริษัทท่ีมีส่วนแบ่งตลาดสงู สุด 5 อันดับแรก หรือ 10 อันดับแรกเป็น
ต้น ซึ่งจากตารางการวิเคราะห์ส่วนแบ่งตลาดข้างต้น สามารถนาข้อมูลส่วนแบ่งตลาดมา
เรียงลาดับจากมากไปหาน้อย จากการทาดังกล่าว จะพบว่า บริษัท มิตรทาวน์ประกันภัย
จากัด (มหาชน) มีส่วนแบ่งตลาดท่ีร้อยละ 2.63 และจัดเป็นอันดับ 9 ของตลาด โดยบริษัท 5
อันดับแรกท่ีครองตลาดคือ บริษัท J R I E และ D (ดูตาราง 9.6) มีส่วนแบ่งตลาดรวมกันเป็น
ร้อยละ 71.58 ซึ่งถือว่าเป็นสัดส่วนท่ีสูง นั่นหมายความว่าตลาดประกันวินาศภัย โดยดูจาก
เบี้ยประกันภัยสุทธิ ในปี พ.ศ. 25x5 อยู่ภายใต้การครองตลาดของ 5 บริษัทแรก ถึงร้อยละ
71.58 และหากเป็นส่วนแบง่ ตลาดสงู สดุ 3 อันดับแรก จะพบว่า บรษิ ทั J บริษทั R และบริษัท
I มีสว่ นแบ่งตลาดถึงรอ้ ยละ 57.26 นัน่ หมายความว่า บรษิ ทั ท้งั 3 บรษิ ทั ดังกล่าว ครองตลาด
ธุรกิจประกันวินาศภัยในประเทศไทยมากกว่าคร่ึงของตลาดทั้งหมด การวิเคราะห์เช่นนี้จะทา
ให้บรษิ ัททราบสถานะของตนเองและทราบถึงสถานะทางการตลาดของคูแ่ ขง่ ทางธุรกจิ

บทที่ 9 การวเิ คราะห์ประสทิ ธภิ าพทางการตลาดของบรษิ ัทประกันวินาศภยั

285

ตารางท่ี 9.6 การวิเคราะห์ส่วนแบง่ ตลาดจากสงู สุดไปต่าสดุ

ลาดบั รายชอ่ื เบีย้ ประกนั ภยั เบี้ยประกนั ภยั เบย้ี ประกันภยั ส่วนแบง่
ท่ี บริษทั ประกัน รับ จา่ ย รบั สุทธิ (บาท) %ตลาด
(บาท)
วนิ าศภยั จากการเอาเงนิ 4,450 (%)
4,850 ประกันภัยตอ่ 3,150
1 บรษิ ัท J 3,500 2,200 26.00
2,500 (บาท) 1,300 18.41
2 บรษิ ทั R 1,500 1,150 12.85
1,250 400 7.60
3 บริษทั I 350 785 6.72
875 300 670 4.59
4 บริษัท E 750 200 655 3.91
745 100 3.83
5 บริษัท D 90 450
500 80 2.63
6 บริษัท L 90 420
470 410 2.45
7 บรษิ ัท F 450 50 400 2.40
460 316 2.34
8 บรษิ ทั Q 356 50 220 1.85
250 40 115 1.29
9 บรษิ ัท มติ ร 125 60 113 0.67
ทาวน์ 123 40 110 0.66
120 30 97 0.64
10 บปรษิะกัทันNภัย 105 10 80 0.57
จบบ(มารรหกิษิษาดัทัทั ชHAน) 85 10 23 0.47
11 25 10 17,114.00 0.13
12 19,039 8 100.00
5
13 บริษทั K 2
1,925
14 บรษิ ัท G

15 บรษิ ทั B

16 บริษัท S

17 บรษิ ทั P

18 บริษทั C

19 บริษทั O

20 บริษัท M

รวม

บทท่ี 9 การวเิ คราะหป์ ระสิทธภิ าพทางการตลาดของบริษัทประกันวินาศภยั

286

9.3 ตวั อยา่ งการวเิ คราะห์ประสทิ ธิภาพดา้ นการตลาด

ตัวอย่างการวิเคราะห์ประสิทธิภาพด้านการตลาด ผ่านอัตราส่วน ทั้ง 4 อัตราส่วน
โดยใช้ข้อมูลของบริษัท เอไอที ประกันภัย 2010 จากัด (มหาชน) ประกอบด้วยงบกาไร
ขาดทนุ และงบแสดงฐานะการเงิน

งบกาไรขาดทุนของ บริษัท เอไอที ประกันภัย 2010 จากัด (มหาชน) สาหรับ
ระยะเวลา 1 ปี สน้ิ สดุ พ.ศ. 25x3 ถงึ 25x5

หนว่ ย: ลา้ นบาท

งบกาไรขาดทุน 25x5 25x4 25x3
รายได้:
52,500 46,000 40,500
เบย้ี ประกันภยั รับ 4,125 2,720 4,500
รายได้คา่ จา้ งและค่าบาเหน็จ
รายได้จากการลงทนุ สทุ ธิ 900 400 720
รวม รายไดท้ ั้งส้ิน 57,525 49,120 45,720
คา่ ใชจ้ ่าย:
คา่ สนิ ไหมทดแทนทเ่ี กดิ ข้นึ ระหวา่ งปี 17,250 14,400 22,500
คา่ จ้างและบาเหน็จ 3,375 2,400 2,250
ค่าใช้จา่ ยในการดาเนินงาน 4,500 4,400 3,600
รวมค่าใชจ้ ่ายทีเ่ กี่ยวกับการประกนั ภัย 25,125 21,200 28,350
กาไรสุทธิ 22,500 19,500 12,000

งบแสดงฐานะการเงนิ ของ บริษทั เอไอที ประกันภัย 2010 จากัด (มหาชน) ณ 31
ธนั วาคม พ.ศ. 25x3 พ.ศ. 25x4 และ พ.ศ. 25x5

หน่วย: ลา้ นบาท

งบแสดงฐานะการเงนิ 25x5 25x4 25x3

สนิ ทรพั ย์ 25,000 12,000 6,300
130,000 150,500 125,000
เงินสดและรายการเทียบเท่าเงนิ สด
50,000 35,000 60,000
เบ้ยี ประกนั ภัยคา้ งรบั

สนิ ทรพั ยล์ งทนุ
เงนิ ลงทุนในหลักทรัพยร์ ฐั บาลและ
รฐั วสิ าหกจิ

บทท่ี 9 การวเิ คราะหป์ ระสิทธภิ าพทางการตลาดของบรษิ ัทประกันวินาศภัย

งบแสดงฐานะการเงนิ 25x5 287
เงินลงทุนในหลักทรัพย์ ประเภทตราสาร 25x4 25x3
หนภี้ าคเอกชน 6,000
เงนิ ลงทุนในหลักทรัพย์ ประเภทตราสาร 1,200 2,500 4,000
เงทินใุนห้กู้ยมื แก่พนกั งานบรษิ ัท 900 2,000
เงินใหก้ ้ยู ืมแก่กรรมการบริษทั 500 400 1,000
อสังหารมิ ทรัพย์เพ่อื การลงทุน - ทด่ี นิ 250 200
ทีด่ นิ อาคาร อปุ กรณ์ 12,000 500
ค่าความนิยม 15,000 15,000 20,000
สินทรัพยไ์ ม่มตี ัวตน
รวมสินทรพั ยท์ ั้งส้ิน 0 17,000 25,000
หน้ีสนิ 50 1,000 5,000
หน้สี ินจากสัญญาประกันภยั 240,000 1,200
เจ้าหน้บี ริษัทประกันภยั ต่อ 500 250,000
ค่าเบ้ียประกันภยั รบั ล่วงหน้า 80,000 235,000
หนี้สินระยะยาว 12,000
รวมหน้ีสนิ 20,000 64,000 88,000
สว่ นของเจ้าของ 13,500 3,000 20,000
เงนิ ทุนชาระแล้วจากการออกหนุ้ สามัญ (หนุ้ 125,500 25,000 12,000
ละ 100 บาท) 20,000 5,000
100,000 112,000 125,000
ส่วนเกินมูลคา่ หุ้น
กาไรสะสม 5,000 100,000 90,000
สารองอนื่ ในส่วนของผู้ถือห้นุ 9,000
รวมส่วนของเจ้าของ 6,000 10,000
รวมหนสี้ นิ และสว่ นของเจา้ ของ 500 7,000 12,500
114,500 10,000 12,500
240,000 123,000 125,000
235,000 250,000

ข้อมูลเพิ่มเติม บริษัท เอไอที ประกนั ภัย 2010 จากดั (มหาชน) มรี าคาตลาดของหุ้น
สามญั ในแตล่ ะปี ณ วนั ท่ี 31 ธันวาคม ของแตล่ ะปี ดังนี้

- พ.ศ. 25x5 ราคาตลาดหุ้นละ200 บาท

- พ.ศ. 25x4 ราคาตลาดหนุ้ ละ135 บาท

- พ.ศ. 25x3 ราคาตลาดหนุ้ ละ130 บาท
บทท่ี 9 การวิเคราะหป์ ระสิทธภิ าพทางการตลาดของบริษัทประกันวนิ าศภัย

288

ตัวอย่างการวิเคราะห์อตั ราสว่ นประสทิ ธิภาพดา้ นการตลาด บรษิ ทั เอไอที ประกันภยั
2010 จากดั (มหาชน)

การคานวณกาไรตอ่ หุน้

กาไรตอ่ ห้นุ = กาไรสทุ ธิ / จานวนหุ้นสามัญที่บรษิ ัทออกจาหน่าย
และชาระแลว้ ท้ังหมด

ในส่วนของกาไรสุทธิ สามารถดูได้จากงบกาไรขาดทุนและจานวนหุ้นสามัญท่ี
ออกจาหน่ายและชาระแล้ว สามารถคานวณได้จากนามูลค่าทุนหุ้นสามัญที่ออกจาหน่ายและ
ชาระแล้ว หารด้วยมูลค่าตามบัญชีของหุ้นสามัญ คือหุ้นละ 100 บาท เช่นในปี 25x5 บริษัท
เอไอที ประกันภัย 2010 จากัด (มหาชน) มีทุนหุ้นสามัญท่ีออกจาหน่ายและชาระแล้ว
100,000 ลา้ นบาท ราคามลู คา่ หุ้นละ 100.00 บาท ดังน้ัน จานวนหุน้ สามัญของปี พ.ศ. 25x5
คือ 1,000 ล้านหุ้น (100,000 หารด้วย 100) การคานวณกาไรต่อหุ้นสามารถดูได้จากการ
คานวณดังต่อไปนี้

จานวนหุ้นสามญั ปี พ.ศ. 25x5 = 100,000/100

= 1,000 หนุ้

จานวนห้นุ สามญั ปี พ.ศ. 25x4 = 100,000/100

= 1,000 หนุ้

จานวนหุน้ สามัญ ปี พ.ศ. 25x3 = 90,000/100

= 900 หนุ้

เมื่อทราบจานวนหุ้นสามัญของแต่ละปีแล้ว สามารถทาการคานวณกาไรต่อหุ้นได้
ดังตอ่ ไปน้ี

กาไรตอ่ ห้นุ พ.ศ. 25x5 = 22,500/1,000

= 22.50 บาทตอ่ หุน้

กาไรต่อหนุ้ พ.ศ. 25x4 = 19,500/1,000

= 19.50 บาทตอ่ หนุ้

กาไรตอ่ ห้นุ พ.ศ. 25x3 = 12,000/900

= 13.33 บาทตอ่ หนุ้

บทที่ 9 การวิเคราะหป์ ระสิทธภิ าพทางการตลาดของบรษิ ัทประกนั วินาศภยั

289

การคานวณอตั ราการเติบโตของกาไรต่อหุ้น

เมื่อทาการวิเคราะห์กาไรต่อหุ้นของบรษิ ัท เอไอที ประกันภัย 2010 จากัด (มหาชน)
เป็นท่ีเรยี บรอ้ ยแล้ว พบว่ากจิ การมีกาไรต่อหนุ้ 22.50 บาท ในปี พ.ศ. 25x5 19.50 ในปี พ.ศ.
25x4 และ 13.33 ในปี พ.ศ. 25x3 ต่อไปกิจการสามารถนาเอากาไรต่อหุ้นที่คานวณได้มาหา
อัตราการเติบโตของกาไรตอ่ หนุ้ โดยสามารถคานวณหาได้ดังตอ่ ไปน้ี

อตั ราการเติบโตของกาไรต่อหนุ้ = (EPSt – EPSt-1) / EPSt-1 x 100

การคานวณอตั ราการเตบิ โตของกาไรต่อหนุ้ ของปี พ.ศ. 25x5 จะต้องมีขอ้ มลู กาไรต่อ
ห้นุ ทง้ั ของปี พ.ศ. 25x5 และปกี อ่ นหนา้ คือปี พ.ศ. 25x4 เพอื่ วิเคราะห์การเตบิ โต ในท่ีนี้การ
แทนคา่ ตามสูตรขา้ งตน้ สามารถทาได้ดงั น้ี

EPS25x5 = 22.50 บาท

EPS25x4 = 19.51 บาท

อัตราการเติบโตของกาไรต่อหุ้น ปี 25x5 = (22.50 – 19.51)/19.51 x 100

= 15.38 %

การคานวณอัตราการเตบิ โตของกาไรต่อหนุ้ ของปี 25x4 จะต้องมีข้อมลู กาไรต่อหนุ้
ทัง้ ของปี 25x4 และปีก่อนหน้า คือปี 25x3 เพ่ือวิเคราะห์การเตบิ โต ในทีน่ ี้การแทนค่าตาม
สูตรขา้ งต้นสามารถทาได้ดังน้ี

EPS25x4 = 19.50 บาท

EPS25x3 = 13.33 บาท

อัตราการเติบโตของกาไรตอ่ หุ้น ปี 25x4 = (19.50 – 13.33)/13.33 x 100

= 46.25 %

สาหรบั ในปี พ.ศ. 25x3 ไม่สามารถคานวณอตั ราการเติบโตได้ เน่ืองจากมีข้อมลู ไม่
ครบถ้วน ขาดข้อมูลของปี พ.ศ. 25x2

บทที่ 9 การวิเคราะหป์ ระสทิ ธภิ าพทางการตลาดของบริษัทประกนั วนิ าศภยั

290

การคานวณอัตราสว่ นราคาตอ่ กาไร

ในการคานวณอตั ราสว่ นราคาต่อกาไร ตอ้ งการข้อมลู 2 ขอ้ มลู สาคญั คือ ขอ้ มูลราคา
ตลาดของหุ้นสามัญ และข้อมูลกาไรต่อหุ้น ท้ังนี้ ข้อมูลราคาตลาดของหุ้นสามัญสามารถได้
จากขอ้ มูลท่ีปรากฏ ณ เวป็ ไซต์ของตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ทั้งน้ีขอ้ มลู จะเป็นข้อมูล
รายวัน ผู้วิเคราะห์สามารถนาข้อมูลราคาตลาดต่อหุ้น ในวันท่ีต้องการวเิ คราะห์ เช่น ต้องการ
วิเคราะห์ข้อมูลรายปี ส้ินสุด วันท่ี 31 ธันวาคม ณ ปีใดปีหนึ่ง ก็สามารถนาข้อมูลราคาตลาด
ต่อหุ้นในวันที่อยู่ในความสนใจมาวิเคราะห์ได้ สาหรับการวิเคราะห์อัตราส่วนราคาต่อกาไร
ข้อมูลที่ต้องการคือข้อมูลราคาตลาดต่อหุ้น ณ ส้ินปี 31 ธันวาคม พ.ศ. 25x5 25x4 25x3 ซึ่ง
มขี ้อมูลดังน้ี

- พ.ศ. 25x5 ราคาตลาดห้นุ ละ200 บาท

- พ.ศ. 25x4 ราคาตลาดหุ้นละ135 บาท

- พ.ศ. 25x3 ราคาตลาดหุน้ ละ130 บาท

ในสว่ นของกาไรต่อหุน้ ขอ้ มูลนี้ได้จากการคานวณกอ่ นหน้า คือ

- พ.ศ. 25x5 กาไรต่อห้นุ หนุ้ ละ 22.50 บาท

- พ.ศ. 25x4 กาไรต่อหุ้น หุ้นละ 19.50 บาท

- พ.ศ. 25x3 กาไรต่อหุ้น ห้นุ ละ 13.33 บาท

การคานวณอัตราส่วนราคาต่อกาไร สามารถคานวณได้โดยการนาราคาตลาดต่อหุ้น
หารด้วยกาไรตอ่ หุน้ จานวนเทา่ ท่ไี ดร้ ับเป็นการแสดงอตั ราส่วนว่าราคาตลาดต่อหุน้ มีมลู คา่ สูง
กว่ากาไรต่อหุ้นของบริษัทนั้นจานวนกี่เท่า จานวนเท่าที่ราคาตลาดสูงกว่ากาไรต่อหุ้นเป็นการ
แสดงถงึ ความเช่อื มนั่ ของนักลงทุนท่มี ีต่อห้นุ ทนุ ของบรษิ ัทน้นั ๆ การคานวณอตั ราส่วนราคาต่อ
กาไร สามารถคานวณได้ดังน้ี

อัตราสว่ นราคาต่อกาไร = ราคาตลาดของหนุ้ สามญั / กาไรตอ่ หุน้

อตั ราสว่ นราคาต่อกาไร ปี พ.ศ. 25x5 = 200/22.50

= 8.89 เท่า

อตั ราสว่ นราคาต่อกาไร ปี พ.ศ. 25x4 = 135/19.50

= 6.92 เท่า

อัตราสว่ นราคาต่อกาไร ปี พ.ศ. 25x3 = 130/13.33

= 9.75 เทา่

บทท่ี 9 การวิเคราะห์ประสทิ ธิภาพทางการตลาดของบริษัทประกันวนิ าศภยั

291

การคานวณอัตราส่วนราคาตลาดต่อราคาตามบัญชี
อัตราส่วนราคาตลาดต่อราคาตามบัญชี สามารถคานวณได้ตามข้อมูลข้างล่างน้ี ท้ังน้ี

ข้อมูลราคาตลาดต่อหุ้นของ บริษัท เอไอที ประกันภัย 2010 จากัด (มหาชน) คือข้อมูล
เดียวกันกับการคานวณอัตราส่วนราคาต่อกาไร โดยในอัตราสว่ นน้ี จะเปรียบเทียบราคาตลาด
ต่อหุ้น กบั ราคาตามบัญชีต่อหุ้น ซงึ่ สามารถดไู ดจ้ ากงบแสดงฐานะการเงนิ ในสว่ นของเจ้าของ
เงินทุนชาระแลว้ จากการออกหุ้นสามญั ให้ขอ้ มลู วา่ ราคาทนุ หนุ้ ละ 100 บาท ดงั นน้ั ราคาตาม
บัญชขี องทุนหนุ้ สามัญ บริษทั เอไอที ประกันภัย 2010 จากดั (มหาชน) คอื ห้นุ ละ 100 บาท

อัตราสว่ นราคาตลาดตอ่ ราคาตามบญั ชี = ราคาตลาดตอ่ หุ้น / ราคาตามบญั ชตี อ่ หุน้

อตั ราส่วนราคาตลาดต่อราคาตามบัญชี พ.ศ. 25x5 = 200/100
= 2.00 เท่า

อัตราส่วนราคาตลาดต่อราคาตามบญั ชี พ.ศ. 25x4 = 135/100
= 1.35 เทา่

อัตราส่วนราคาตลาดต่อราคาตามบญั ชี พ.ศ. 25x3 = 130/100
= 1.30 เท่า

จากการวิเคราะห์อัตราส่วนเพื่อวัดประสิทธิภาพด้านการตลาด ผ่านอัตราส่วน 4
อัตราส่วนข้างต้น สามารถนามาสรุปรวมในตารางท่ี 9.6 ข้างล่างน้ี จากข้อมูลทางการเงินใน
รอบระยะเวลา 3 ปี บริษัท เอไอที ประกันภัย 2010 จากัด (มหาชน) ได้รับการตอบรับท่ีดี
จากตลาด หุ้นสามัญของบรษิ ัทได้รับความไว้วางใจและความเชื่อม่ันจากตลาดอันเกิดจากการ
ทีบ่ ริษัทมีกาไรตอ่ หุ้นทสี่ ูงขน้ึ เป็นลาดับจากปี พ.ศ. 25x3 ทม่ี ีกาไรตอ่ หุ้น 13.33 บาท และเพิ่ม
เป็น 22.50 บาท ในปี พ.ศ. 25x5 ทั้งน้ีบริษัทมีราคาตลาดสูงกว่ากาไรต่อหุ้น ถึง 8.89 เท่า
และราคาตลาดสูงกวา่ ราคาตามบญั ชีถงึ 2.00 เทา่ ในปี พ.ศ. 25x5 ซึ่งแสดงแนวโนม้ ทีเ่ พิ่มขึ้น
จากปี พ.ศ. 25x4

บทที่ 9 การวิเคราะหป์ ระสิทธภิ าพทางการตลาดของบรษิ ัทประกนั วนิ าศภยั

292

ตารางท่ี 9.7 ตารางสรุปอัตราสว่ นวเิ คราะหป์ ระสิทธิภาพการตลาด บริษทั เอไอที ประกนั ภัย
2010 จากัด (มหาชน)

รายการ 25x5 25x4 25x3

กาไรต่อหุน้ (EPS) (บาท) 22.50 19.50 13.33

EPS Growth Rate (%) 15.38 46.25 n.a.

อัตราส่วนราคาต่อกาไร 8.89 6.92 9.75
อัตราสว่ นราคาตลาดต่อราคาตาม
บญั ชี 2.00 1.35 1.30

โดยอตั ราส่วนทใี่ ชใ้ นการวิเคราะห์ประสิทธภิ าพทางการตลาดของบรษิ ทั ประกันวิน
สาศภัย สามารถสรุปวธิ กี ารคานวณได้ดังนี้

อัตราสว่ น การคานวณ

กาไรต่อหุ้น = กาไรสุทธิ / จานวนหุน้ สามญั ที่บรษิ ทั ออกจาหนา่ ย
และชาระแล้วท้ังหมด

อัตราการเติบโตของกาไรต่อหุ้น = (EPSt – EPSt-1) / EPSt-1 x 100

อัตราสว่ นราคาต่อกาไร = ราคาตลาดของหนุ้ สามัญ / กาไรต่อหุ้น

อตั ราสว่ นราคาตลาดต่อราคา = ราคาตลาดต่อหนุ้ / ราคาตามบัญชตี ่อห้นุ
ตามบญั ชี

สว่ นแบ่งการตลาดของบริษัท = เบ้ียประกันภัยรับสุทธิของบริษัทที่ต้องการ
ประกนั ภยั (%) วิเคราะห์ส่วนแบ่งตลาด / ผลรวมของเบ้ีย
ประกนั ภัยรบั สทุ ธทิ ัง้ หมดของทุกบริษัท x 100

บทท่ี 9 การวเิ คราะหป์ ระสทิ ธิภาพทางการตลาดของบริษัทประกนั วนิ าศภยั

293
9.4 สรปุ

ในบทน้ีได้นาเสนอการวัดประสิ ทธิภ าพทางการตลาด ของบริษัทประกันภัย ผ่ าน
อัตราสว่ นทางการเงนิ ประสิทธิภาพทางการตลาดของกิจการใดกจิ การหนึ่ง สามารถมองได้ใน
หลายๆ มิติ แต่การมองผ่านอัตราส่วนทางการเงินเป็นการมองที่ค่อนข้างมีความน่าเช่ือถือ
ด้วยการวิเคราะห์อัตราส่วนต้องนาตัวเลขทางการเงินที่เก่ียวข้องมาทาการวิเคราะห์ และต้อง
วิเคราะห์กับข้อมูลเฉลี่ยของอุตสาหกรรมด้วย เพื่อดูว่าบริษัทนั้นๆ อยู่ในสถานะใดเม่ือเทียบ
กับบริษัทอื่นๆ ที่อยู่ในอุตสาหกรรมเดียวกัน อัตราส่วนทางการเงินท่ีแนะนาในบทน้ีเพ่ือ
วิเคราะห์ประสิทธิภาพทางการตลาดของบริษัทประกันวินาศภัย มี 5 อัตราส่วน คือ กาไรต่อ
หุ้น อัตราการเติมโตของกาไรต่อหุ้น อัตราส่วนราคาต่อกาไร อัตราส่วนราคาตลาดต่อราคา
ตามบัญชี และส่วนแบ่งการตลาดของบริษัทประกันภัย ท้ังน้ีอัตราส่วนท่ีวิเคราะห์
ประสิทธิภาพทางการตลาดเป็นอัตราส่วนที่มีความเกี่ยวพันอย่างมากกับความสามารถในการ
ทากาไรของกิจการ และกาไรต่อหุ้นของกิจการก็มีอิทธิพลค่อนข้างมากต่อการเพ่ิมขึ้นหรือ
ลดลงของราคาตลาดของหุ้นสามัญของบริษัทนั้นๆ โดยปกติหากกิจการดาเนินอย่างมี
ประสิทธิภาพ มีผลกาไรจากการดาเนินงาน อาจมีความเป็นไปได้ที่ราคาตลาดของหุ้นสามัญ
ของบริษัทจะเพิ่มสูงข้ึนด้วย ดงั น้ัน เม่อื พจิ ารณาอตั ราส่วนราคาต่อกาไร อตั ราส่วนราคาตลาด
ตอ่ ราคาตามบัญชี การมีจานวนเทา่ ท่ีมากกว่ายอ่ มเปน็ การแสดงถงึ ประสทิ ธิภาพทางการตลาด
ของบริษัท

บทที่ 9 การวิเคราะห์ประสิทธภิ าพทางการตลาดของบริษัทประกนั วนิ าศภยั

294

9.5 แบบฝึกหดั ท้ายบท

1. อธบิ ายความสาคญั ของการวิเคราะห์ประสิทธภิ าพทางการตลาด ของบริษทั ประกนั วินาศ
ภยั

2. อธิบายความหมายและความสาคัญของอัตราส่วนกาไรต่อหุ้น (Earnings Per Share:
EPS) ในมมุ มองของนักลงทุน หรอื มมุ มองของผู้ถอื หุ้น

3. การท่ีบริษัทมีอัตราการเติบโตของกาไรต่อหุ้นในปีใดปีหน่ึงสูงกว่าปีที่ผ่านมา หมายความ
ว่าอย่างไร ใหอ้ ธิบายพอสังเขป

4. การท่ีบริษัทมีอัตราการเติบโตของกาไรต่อหุ้นในปีใดปีหน่ึงติดลบ หมายความว่าบริษัทมี
ผลขาดทุนในปีนัน้ ใชห่ รือไม่ อธิบบายพรอ้ มยกตัวอย่างประกอบ

5. เพราะเหตุใดราคาตลาดของหุ้นสามัญจึงเป็นตัวสะท้อนถึงประสิทธิภาพด้านการตลาด
ของบรษิ ัท อธิบายพอสังเขป

6. การทบ่ี รษิ ทั มีอัตราสว่ นราคาต่อกาไรสูง หมายความว่าอย่างไร และปจั จัยสาคัญใดที่มีผล
ตอ่ การเพ่มิ ขนึ้ ของอตั ราส่วนราคาต่อกาไร

7. การที่บริษัทมีราคาตลาดต่อหุ้นต่ากว่าราคาตามบัญชีต่อหุ้น หมายความว่าอย่างไร ให้
ยกตวั อย่างตัวเลขประกอบการอธิบาย

8. จากข้อมูลบริษัท 2 บริษัท ต่อไปน้ี คือ บริษัท เอ ประกันภัย จากัด (มหาชน) มีราคา
ตลาดต่อหุ้น 100 บาท และราคาตามบัญชีต่อหุ้น 50 บาท บริษัท บี ประกันภัย จากัด
(มหาชน) มีราคาตลาดต่อหุ้น 300 บาท และราคาตามบัญชีต่อหุ้น 150 บาท ให้ท่าน
คานวณอัตราส่วนราคาตลาดต่อราคาตามบัญชี ของทั้งสองบริษัท และบริษัทใดมี
ประสทิ ธภิ าพด้านการตลาดสูงกว่ากนั อธบิ าย

9. ในกรณีที่บริษัทท้ัง 2 บริษัทท่ีมีอัตราส่วนราคาตลาดต่อราคาตามบัญชีเท่ากัน เช่นตาม
คาถามข้อที่ 8 ท่านคิดว่าบริษัทท้ังสองมีส่วนแบ่งตลาดเท่ากันหรือไม่ ให้อธิบายเหตุผล
ประกอบ

10. ประโยชน์ของการวเิ คราะห์ส่วนแบ่งตลาดของบริษัท คืออะไร และฝ่ายบริหารของบริษัท
ประกันวินาศภัยจะสามารถนาข้อมูลส่วนแบ่งตลาดน้ีไปใช้ในการกาหนดกลยุท ธ์ทาง
การตลาดของบริษทั เพ่ือสรา้ งภาระการแขง่ ขันท่ีทดั เทยี มได้อย่างไร ใหอ้ ธบิ ายพอสังเขป

11. สมมติท่านเป็นผู้ให้คาปรึกษากับฝา่ ยบริหารของบริษัทประกันวินาศภัยแห่งหนึ่ง บริษัทมี
ส่วนแบ่งตลาดในธุรกิจประกันวินาศภัยอยู่ท่ีร้อยละ 3.00 เนื่องด้วยเป็นบริษัทประกัน
วินาศภัยน้องใหม่ เพ่ิงเริ่มดาเนินธุรกิจประกันวินาศภัยในประเทศไทยเพียง 5 ปี ให้ท่าน
ให้คาแนะนาแก่ฝ่ายบริหารของบริษัทประกันวินาศภัยนี้ ในการเพิ่มส่วนแบ่งตลาดให้

บทที่ 9 การวเิ คราะหป์ ระสิทธิภาพทางการตลาดของบรษิ ัทประกนั วินาศภยั

295

สูงขึ้น บริษัทควรทาอย่างไร โดยท่านสามารถเสนอแนะกลยุทธ์ในการสร้างและควบคุม
รายไดแ้ ละค่าใช้จา่ ยของบรษิ ัท
12. จากข้อมูลช้างล่าง ให้ท่านคานวณอัตราส่วนดังต่อไปนี้ พร้อมอธิบายความหมายของ
อัตราสว่ นท่ีได้พอสังเขป

- อตั ราส่วนกาไรต่อหนุ้
- อัตราการเตบิ โตของกาไรตอ่ ห้นุ
- อตั ราส่วนราคาต่อกาไร
- อัตราสว่ นราคาตลาดตอ่ ราคาตามบญั ชี

รายการ 25x6 25x5 25x4 25x3 25x2

กาไรสุทธิ (ลา้ นบาท) 125,000 250,000 300,000 100,000 100,000

จานวนหุ้นสามญั ที่ 50,000 45,000 40,000 40,000 20,000
ออกจาหนา่ ยและชาระแลว้
(หนุ้ )

ราคาตลาดของหุ้นสามญั 220 200 180 185 160
(บาท)

ราคาตามบัญชีต่อหนุ้ 100 100 100 100 100
(บาท)

13. จากข้อมูลทางการเงินของบริษัทประกันภัย 2 บริษัท ต่อไปน้ี ให้ท่านตอบคาถามดังข้อ
13.1 – 13.5

13.1 ให้คานวณอัตราส่วนวิเคราะห์ประสิทธิภาพด้านการตลาดของ บริษัท AA
และ บริษัท BB

- อตั ราส่วนกาไรตอ่ หุ้น
- อตั ราการเตบิ โตของกาไรต่อหนุ้
- อัตราสว่ นราคาตอ่ กาไร
- อัตราสว่ นราคาตลาดต่อราคาตามบญั ชี

บทที่ 9 การวิเคราะหป์ ระสิทธิภาพทางการตลาดของบริษัทประกนั วินาศภัย

296

13.2 ท่านคิดว่าในรอบระยะเวลา 5 ปี ที่ผ่านมาของ บริษัท AA ประกันภัย จากัด
(มหาชน) ปีใดเป็นปีที่บริษัทมีประสิทธิภาพด้านการตลาดสูงสุด ให้เหตุผล
ประกอบ

13.3 ท่านคิดว่าในรอบระยะเวลา 5 ปี ที่ผ่านมาของ บริษัท BB ประกันภัย จากัด
(มหาชน) ปีใดเป็นปีที่บริษัทมีประสิทธิภาพด้านการตลาดสูงสุด ให้เหตุผล
ประกอบ

13.4 ในฐานะนักวิเคราะห์ท่านคิดว่าบริษัทใดมีประสิทธิภาพด้านการตลาดสูงกว่า
กัน ให้เหตุผลประกอบ

13.5 ในฐานะนักลงทุน ท่านมีเงินลงทุนจานวนจากัด ท่านคิดว่าเงินลงทุนที่ท่านมี
อยู่อย่างจากัดน้ัน ท่านควรนาไปลงทุนกับหุ้นสามัญของบริษัทใด ให้เหตุผล
ประกอบ

บริษัท AA ประกันภัย จากดั (มหาชน)

รายการ 25x6 25x5 25x4 25x3 25x2
45,000 30,000 20,000 15,000
กาไรสุทธิ (ลา้ นบาท) 25,000 1,000 1,000
500 500
จานวนหุ้นสามัญที่ 1,000 300 265
ออกจาหน่ายและชาระแล้ว 100 100 135 120
(ลา้ นหุ้น) 6.00 4.25 100 100
6.00 5.00
ราคาตลาดของหุ้นสามัญ 250
(บาท)

ราคาตามบญั ชตี ่อหนุ้ 100
(บาท)

เงินปันผลจ่ายต่อหุ้น (บาท) 4.50

บทท่ี 9 การวเิ คราะหป์ ระสิทธิภาพทางการตลาดของบรษิ ัทประกนั วนิ าศภัย

297

บริษัท BB ประกนั ภัย จากัด (มหาชน)

รายการ 25x6 25x5 25x4 25x3 25x2
30,000 50,000 45,000 35,000
กาไรสุทธิ (ลา้ นบาท) 35,000
1,000 800 800 800
จานวนหนุ้ สามญั ที่ 1,000
ออกจาหนา่ ยและชาระแลว้ 55 65 60 45
(ล้านหุ้น) 10 10 10 10
1.20 2.00 2.22 2.00
ราคาตลาดของหุ้นสามญั 60
(บาท)

ราคาตามบญั ชีต่อหุ้น (บาท) 10

เงินปนั ผลจา่ ยต่อหุ้น (บาท) 1.25

14. จากข้อมูลต่อไปนี้ ให้ท่านวิเคราะห์ส่วนแบ่งการตลาดของบริษัท L วินาศภัย จากัด
(มหาชน) และอธิบายถึงคู่แข่งทางการตลาดท่ีสาคัญของบริษัท L พร้อมกันนี้ให้อธิบาย
ตลาดประกันวินาศภัยโดยจาแนกบรษิ ทั ประกันภยั เป็นกลุ่มตามขนาดของเบยี้ ประกันภัย
รบั สุทธิ

ลาดับที่ รายช่ือ เบี้ย เบ้ียประกันภยั เบย้ี ประกนั ภยั
บริษทั ประกันวินาศภยั ประกนั ภยั จา่ ยจากการเอา รับสทุ ธิ
เงินประกนั ภัย (ลา้ นบาท)
รบั
(ล้านบาท) ตอ่
(ลา้ นบาท)

1 บริษัทประกนั วนิ าศภัย A 120,000 25,000 95,000
2 บริษัทประกนั วินาศภัย B
3 บริษัทประกนั วนิ าศภยั C 450,000 40,000 410,000
4 บริษัทประกนั วินาศภัย D
5 บรษิ ทั ประกนั วินาศภัย E 235,000 25,000 210,000
6 บริษัทประกันวนิ าศภัย F
7 บรษิ ัทประกนั วนิ าศภัย G 140,000 10,000 130,000
8 บริษทั ประกนั วินาศภยั H
9 บรษิ ัทประกันวนิ าศภัย I 126,000 3,000 123,000
10 บริษทั ประกนั วินาศภยั J
11 บรษิ ัทประกันวนิ าศภัย K 452,000 12,000 440,000

25,000 2,000 23,000

68,000 3,500 64,500

110,000 12,000 98,000

546,000 40,000 506,000

500,000 60,000 440,000

บทท่ี 9 การวเิ คราะหป์ ระสทิ ธิภาพทางการตลาดของบริษัทประกนั วนิ าศภยั

298

ลาดบั ที่ รายชื่อ เบี้ย เบย้ี ประกนั ภัย เบ้ยี ประกนั ภัย
บรษิ ัทประกันวินาศภัย ประกันภัย จ่ายจากการเอา รบั สทุ ธิ
เงินประกันภยั (ล้านบาท)
รับ
(ลา้ นบาท) ตอ่
(ลา้ นบาท)

12 บริษทั ประกนั วินาศภยั L 470,000 50,000 420,000
13 บริษทั ประกันวินาศภัย M
14 บริษัทประกนั วนิ าศภัย N 120,000 10,000 110,000
15 บริษทั ประกันวนิ าศภัย O
16 บรษิ ทั ประกนั วนิ าศภัย P 136,000 30,000 106,000
17 บรษิ ัทประกนั วินาศภยั Q
18 บริษัทประกันวนิ าศภัย R 65,000 1,200 63,800
19 บริษทั ประกันวนิ าศภยั S
20 บริษัทประกันวนิ าศภัย T 410,000 10,000 400,000
21 บรษิ ัทประกันวินาศภยั U
22 บรษิ ทั ประกันวินาศภัย V 514,000 15,000 499,000
23 บริษทั ประกนั วินาศภัย W
24 บริษทั ประกนั วินาศภัย X 200,000 23,000 177,000
25 บรษิ ัทประกนั วินาศภัย Y
26 บรษิ ทั ประกันวนิ าศภัย Z 230,000 32,000 198,000

รวม 147,000 45,000 102,000

159,000 60,000 99,000

247,000 35,000 212,000

357,000 45,000 312,000

178,000 50,000 128,000

259,000 60,000 199,000

357,000 80,000 277,000

6,621,000 778,700 5,842,300

15. จากขอ้ มลู ของบรษิ ัท เพื่อนแทป้ ระกันภยั จากดั (มหาชน)

15.1 ให้ทาการวเิ คราะห์อตั ราสว่ น 4 อตั ราสว่ นดงั นี้

- อตั ราสว่ นกาไรตอ่ หนุ้
- อัตราการเติบโตของกาไรตอ่ หนุ้
- อัตราส่วนราคาต่อกาไร
- อตั ราสว่ นราคาตลาดต่อราคาตามบัญชี
15.2 ให้ท่านวิเคราะห์ประสิทธิภาพด้านการตลาดของบริษัท เพื่อนแท้ประกันภัย
จากัด (มหาชน)

15.3 ให้ท่านให้ความเห็นสนับสนุนด้วยตัวเลขอัตราส่วนท่ีใช้วิเคราะห์ ว่าในรอบ
ระยะเวลา 5 ปี (25x2 – 25x6) ปีใดเป็นปีที่บริษัท เพื่อนแท้ประกันภัย จากัด
(มหาชน) มขี ้อมลู ที่แสดงถงึ ประสิทธิภาพด้านการตลาดทีส่ ูงสดุ

บทที่ 9 การวิเคราะห์ประสิทธิภาพทางการตลาดของบริษัทประกันวินาศภยั

299

15.4 ให้ท่านวิเคราะห์เพ่ิมเติมถึงความสามารถในการทากาไรของบริษัท เพื่อนแท้
ประกันภัย จากัด (มหาชน) และอธบิ ายประกอบพอสังเขป

บรษิ ทั เพื่อนแทป้ ระกันภัย จากัด (มหาชน)
งบกาไรขาดทุน

สาหรบั รอบระยะเวลา 1 ปี สิ้นสดุ 31 ธนั วาคม

หนว่ ย: ลา้ นบาท

รายการ 25x6 25x5 25x4 25x3 25x2
500,000 600,000 400,000 450,000 300,000
เบย้ี ประกันภัยรบั 20,000 45,000 25,000 30,000 12,000

รายไดค้ ่าจา้ งและค่าบาเหนจ็ 1,200 2,500 3,500 5,000 2,000
521,200 647,500 428,500 485,000 314,000
รายไดจ้ ากการลงทุนสทุ ธิ
350,000 450,000 290,000 360,000 200,000
รวม รายได้ทั้งสิ้น 35,000 45,000 50,000 45,000 50,000
คา่ สินไหมทดแทนท่เี กิดขนึ้ 40,000 35,000 50,000
ระหวา่ งปี 40,000 70,000 380,000 440,000 300,000
ค่าจา้ งและบาเหน็จ 425,000 565,000
48,500 45,000 14,000
ค่าใชจ้ ่ายในการดาเนนิ งาน 96,200 82,500
รวมค่าใช้จ่ายที่เก่ียวกับ
การประกันภัย
กาไรสุทธิ

บริษทั เพ่ือนแทป้ ระกนั ภยั จากดั (มหาชน)
งบแสดงฐานะการเงนิ
ณ วันท่ี 31 ธันวาคม

หน่วย: ล้านบาท

รายการ 25x6 25x5 25x4 25x3 25x2

สนิ ทรัพย์

เงินสดและรายการ 12,000 10,000 8,000 20,000 5,000
เทยี บเท่าเงนิ สด

เบยี้ ประกันภยั ค้างรับ 350,000 200,000 250,000 300,000 125,000

สินทรัพยล์ งทนุ

เงนิ ลงทนุ ในหลักทรัพย์ 25,000 30,000 12,000 10,000 5,000
ประเภทหลักทรัพย์
รัฐบาลและรฐั วิสาหกิจ

บทที่ 9 การวเิ คราะหป์ ระสทิ ธิภาพทางการตลาดของบรษิ ัทประกันวินาศภยั

300

รายการ 25x6 25x5 25x4 25x3 25x2
เงินลงทนุ ในหลักทรัพย์
ประเภท ตราสารหนี้ 155,000 200,000 150,000 100,000 50,000
ภาคเอกชน
เงนิ ลงทุนในหลักทรัพย์ 200,000 120,000 150,000 85,000 125,000
ประเภท ตราสารทุน
เงนิ ใหก้ ู้ยมื แก่พนกั งาน 23,000 5,000 10,000 3,500 5,000
บรษิ ัท และกรรมการ
อสังหารมิ ทรัพย์เพื่อการ 125,000 500,000 200,000 250,000 300,000
ลงทนุ ประเภทท่ดี ิน 100,000 150,000 120,000 100,000 50,000
ที่ดิน อาคาร อปุ กรณ์
5,000 3,000 5,000 3,500 1,000
สินทรัพยไ์ ม่มีตวั ตน 995,000 1,218,000 905,000 872,000 666,000

รวมสินทรพั ย์ท้ังสิ้น 300,000 353,000 250,000 150,000 125,000
50,000 55,000 50,000 45,000 60,000
หน้ีสนิ
90,000 80,000 125,000 150,000 120,000
หน้สี ินจากสญั ญาประกนั ภยั 5,000 30,000 30,000 27,000 11,000
445,000 518,000 455,000 372,000 316,000
เจ้าหนบ้ี ริษทั ประกนั ภัยตอ่
คา่ เบยี้ ประกันภยั รบั 400,000 400,000 300,000 300,000 200,000
ล่วงหน้า 20,000 100,000 50,000 100,000 85,000
หน้สี นิ ระยะยาว 125,000 120,000 60,000 65,000 35,000
5,000 80,000 40,000 35,000 30,000
รวมหน้ีสนิ 550,000 700,000 450,000 500,000 350,000

สว่ นของเจ้าของ 995,000 1,218,000 905,000 872,000 666,000
เงนิ ทุนชาระแล้วจากการ 4,000 4,000 3,000 3,000 2,000
ออกหนุ้ สามญั (หุ้นละ 350 300 250 200 150
100.00 บาท)
สว่ นเกนิ มูลคา่ หุ้น

กาไรสะสม

สารองอ่ืนในส่วนผู้ถือหุ้น

รวมส่วนของเจา้ ของ
รวมหนี้สินและสว่ นของ
เจ้าของ

จานวนหนุ้ (ลา้ นหนุ้ )

ราคาตลาดต่อหุน้ (บาท)

บทท่ี 9 การวเิ คราะห์ประสทิ ธภิ าพทางการตลาดของบรษิ ัทประกนั วนิ าศภยั

10บทที่ 10

การจัดอนั ดบั เครดิตและการวัด
ประสทิ ธิภาพบริษัทประกนั วินาศภัย

Credit Rating and Efficiency Analysis of
Non-Life Insurance Companies

10.1 บทนา

การประเมินประสิทธิภาพทางการเงินของบริษัทประกันวินาศภัย สามารถประเมิน
ผ่านอัตราส่วนทางการเงินตามที่ได้อธิบายในบทก่อนหน้านี้ ซ่ึงเป็นการวิเคราะห์บริษัท
ประกันวินาศภัยในมิติต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นเร่ืองการดารงเงินกองทุน ซ่ึงบริษัทประกันวินาศภยั
ต้องทาการดารงเงินกองทุนภายใต้ข้อจากัดท่ีเข้มงวด ภายใต้การกากับดูแลของสานักงาน
คปภ. ซ่ึงมีกฎระเบียบเกี่ยวกับสัดส่วนการดารงเงินกองทุน นโยบายในการลงทุน อัตรา
ผลตอบแทนท่ีตัวแทนหรือนายหน้าจะได้รับ และการกาหนดอัตราเบ้ียประกันภัย เป็นต้น
การกากับดูแลของสานักงาน คปภ. ทาให้บริษัทประกันวินาศภัยต้องเน้นการดาเนินงานท่ี
เหมาะสม ตามกฎระเบียบ และต้องพัฒนาประสทิ ธิภาพของบริษัทให้ทันต่อสภาพการณ์ทาง
สังคมและสิ่งแวดลอ้ มทเ่ี ปล่ียนไป นอกจากอตั ราส่วนการดารงเงนิ กองทุนจะได้รบั ความสนใจ
อย่างมาก ด้วยเป็นกฎข้อบังคับของสานักงาน คปภ. แล้ว อัตราส่วนทางการเงินอ่ืนๆ เพ่ือ
วิเคราะห์สภาพคล่อง วิเคราะห์ความสามารถในการทากาไร หรือวิเคราะห์ประสทิ ธิภาพทาง
การตลาด ลว้ นเป็นการวเิ คราะห์เพื่อประเมินประสิทธิภาพการดาเนินงานของบริษัทและของ
ฝ่ายบริหารของบริษัท อย่างไรก็ตาม การวิเคราะห์บริษัทประกันวินาศภัยในอีกมุมมองหนึ่ง
คือการมองประสิทธิภาพของธุรกิจผ่านอัตราส่วนท่ีไม่ใช่อัตราส่วนทางการเงิน เช่น การ
พิจารณาประสิทธิภาพโดยดูจากการเพิ่มขึ้นของจานวนสาขา จานวนพนักงาน จานวน
ผู้บริหาร จานวนกรมธรรม์ เป็นต้น ซ่ึงในบทนี้ จะกล่าวถึงอัตราส่วนทางการเงิน และ
อัตราส่วนที่ไม่ใช่ทางการเงิน ที่มักถูกนามาใช้ในการวิเคราะห์ประสิทธิภาพจากมุมมองของ
นักวิจัย และจากหน่วยงานจัดอันดับเครดิตในระดับสากล นอกจากนี้ ยังมีวิธีหรือโมเดลใน
การวิเคราะห์ท่ีอาจแตกต่างออกไป ที่ไม่ใช่เพียงแค่การวิเคราะห์อัตราส่วนเปรียบเทียบ แต่
เป็นการวิเคราะห์ที่ใช้วิธีการทางสถิติ (Statistical Analysis) เข้ามาช่วย เพ่ือประเมิน
ประสิทธภิ าพของบริษัทประกนั วินาศภยั

บทท่ี 10 การจดั อันดบั เครดติ และวัดประสทิ ธภิ าพของบริษัทประกนั วินาศภยั

302

ในบทน้ี จะแนะนาสถาบันจัดอันดับเครดิต (Credit Rating Agencies) และปัจจัย
สาคัญที่บริษัทจัดอันดับเครดิตให้ความสาคัญเป็นพิเศษ เพื่อใช้จัดอันดับเครดิตบริษัท
ประกันภัย การมีอันดับเครดิตท่ีเป็นท่ียอมรับของบริษัทจัดอันดับเครดิตเป็นสิ่งพิสูจน์อีก
อันหนึ่งของความน่าเชื่อถือ ประสิทธิภาพ ความม่ันคง ความแข็งแกร่งทางการเงิ น
ความสามารถในการทากาไร ของบริษัทประกันภัย สาหรับในประเทศไทย สถาบันจัดอันดับ
เครดิตมีอยู่ 2 แห่ง คือ บริษัท ทริสเรทต้ิง จากัด (TRIS Rating) และบริษัท ฟิทช์ เรทต้ิงส์
(ประเทศไทย) จากัด (Fitch Ratings) ในขณะท่ีสถาบันจัดอันดับเครดิตที่เป็นสากล มีอยู่
หลายแห่ง ในบทน้จี ะไดก้ ล่าวถงึ สถาบันจัดอนั ดบั เครดติ ช้นั นาของโลก จานวน 5 แห่ง คือ

1) AM Best
2) Standard & Poor’s (S&P)
3) Moody's Investment Services (Moody’s)
4) Fitch Ratings
5) Weiss Ratings Inc.

ในบทนี้จะได้กล่าวถึงปัจจัยในด้านต่างๆ ท่ีสถาบันจัดอันดับเครดิตให้ความสาคัญ
วิธีการทางสถิติท่ีใช้วัดประสิทธิภาพของบริษัทประกันภัย และสรุปถึงอัตราส่วนท้ังการเงิน
(Financial Ratios) และท่ีมิใช่การเงิน (Non-financial ratios) ที่มักใช้ในการวิจัยบริษัท
ประกันวินาศภัย โมเดลหรือ Frameworks ที่ใช้ในการวิเคราะห์ รวมท้ัง การวิเคราะห์ทาง
สถิติท่ีมักใช้กับบริษัทประกันภัย โดยการวิเคราะห์ Data Envelopment Analysis (DEA)
ซึ่งครอบคลุมถึงปัจจัยนาเข้า (Inputs) และปัจจัยส่งออก (Outputs) เพ่ือวัดประสิทธิภาพ
ของบริษทั ประกนั ภัย

10.2 การจัดอันดับเครดิต (Credit Rating) และ สถาบันจัดอันดับเครดิต (Credit
Rating Agencies)

การจดั อันดบั เครดติ และสถาบนั จดั อันดับเครดิตมีรายละเอียดดังต่อไปน้ี

10.2.1 การจัดอันดบั เครดิต (Credit Rating)

การจัดอันดับเครดิต คือการจัดอันดับ (Rating) หรือให้อันดับความน่าเชื่อถือ ที่
ภาษาอังกฤษเรียกว่า เครดิต (Credit) ที่จัดทาโดยสถาบันจัดอันดับความน่าเชื่อถือ ซึ่งมีทั้ง
บริษัทจัดอันดับความน่าเช่ือถือในระดับนานาชาติ (International Credit Rating Agency)
ที่ได้รับการยอมรับในระดับโลก ได้แก่ Moody Investor Service หรือเรียกย่อๆ ว่า
Moody’s และ สแตนดาร์ด แอนด์ พัวร์ส (Standard and Poor’s หรือ S&P’s) AM Best
และ Fifth ส่วนบริษัทจัดอันดับความน่าเชื่อถือในประเทศ (Domestic Credit Rating
Agency) ของไทยมีอยู่ 2 แหง่ คอื บรษิ ทั ทรสิ เรทต้ิง จากดั (TRIS Rating) (ถอื หุ้นโดย TRIS

บทท่ี 10 การจดั อนั ดบั เครดติ และวัดประสทิ ธภิ าพของบริษัทประกันวนิ าศภัย

303

Corporation Limited 51% และ S&P Global Asian Holdings Pte. Ltd. 49% - ข้อมูล
ณ พฤษภาคม 2560) และ บริษัท ฟิทช์ เรทต้ิงส์ (ประเทศไทย) จากัด (Fitch Rating
Thailand)

การประเมินอันดับความน่าเชื่อถือ (Credit Rating) เป็นการประเมินความน่าเชื่อถือ
ของบริษัท โดยสถาบันจัดอันดับความน่าเชื่อถือ (Credit Rating Agencies) ท่ีได้รับการ
รับรองจากสานักงานกากับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (กลต.) โดยสถาบันจัดอันดับ
เครดิตมีบทบาทและหน้าท่ีในการจัดอันดับความน่าเชื่อถือของบริษัท และหรือของตราสาร
ทางการเงิน จึงอาจถือได้ว่าสถาบันจัดอันดับมีสถานะเป็นผู้เชี่ยวชาญในการประเมินความ
น่าเช่ือถือ จะมีการตรวจหาหลักฐานในการประเมินการจัดอันดบั โดยบริษัทจัดอันดับเครดติ
จะวิเคราะห์จากผลการดาเนินงานและความเสี่ยงต่างๆ ที่มีผลกระทบต่อบริษัทที่รับการ
ประเมนิ และของตราสารทางการเงนิ ท้งั น้ี อนั ดบั เครดติ ที่จัดโดยสถาบนั จัดอันดบั เครดิต อาจ
มีการเปล่ียนแปลงข้ึนลงได้ตามคุณภาพ ประสิทธิภาพ ความน่าเช่ือถือ ตามท่ีได้รับการ
ประเมนิ จากสถาบันจัดอนั ดบั เครดติ

โดยทว่ั ไป บรษิ ัทประกนั ภยั จะไดร้ บั การจดั อนั ดับในสองประเภทคือ:

1. การจัดอันดับความแข็งแกร่งทางการเงิน (Financial Strength Rating: FSR)
เป็นการจัดอันดับความแข็งแกร่งในระดับองค์กร (Company Rating) เป็นการ
จัดอันดับความน่าเช่ือถือในภาพรวมระดับองค์กร ที่ประเมินจากโครงสร้าง
องค์กร ข้อมูลทางการเงิน แผนการธุรกิจของบริษัท และแนวโน้มของ
อุตสาหกรรมน้ันในอนาคต เพื่อให้เห็นสถานะทางการเงินและศักยภาพในการ
สร้างรายไดโ้ ดยรวม

2. การจัดอันดับหน้ี (Debt Rating) โดยท่ี FSRs จะเป็นการวัดความสามารถของ
บริษัทประกันภัยในการปฏิบัติตามภาระผูกพันท่ีมีต่อผู้ถือกรมธรรม์ ว่ามีการ
ปฏิบัติได้ถูกต้องตามภาระผูกพันท่ีมีอยู่ตรงเวลาหรือไม่ ในขณะท่ีการจัดอันดับ
หนี้จะประเมินความน่าเชื่อถือของผู้ประกันตนตามตราสารหน้ีเฉพาะที่ออก
(Swiss Re, Sigma No.4/2003) กล่าวอีกนัยหนึ่ง คือ การจัดอันดับของตัวตรา
สารหนี้ (Issue Rating) ตามความสามารถในการจา่ ยดอกเบ้ียและจ่ายคืนเงินต้น
ภายใต้คุณลักษณะเฉพาะของตราสารหน้ี โดยจะพิจารณาจากเงื่อนไขของตรา
สารหนี้น้ันๆ เช่น สิทธิท่ีแฝงมากับการถือตราสารหน้ี ข้อกาหนดสิทธิหรือลาดับ
ในการเรียกร้องสิทธิการชาระหนี้ ข้อกาหนดสิทธิในการเล่ือนจ่ายดอกเบ้ีย
ข้อกาหนดสทิ ธิในการหักเงินต้นหรือดอกเบ้ียภายใต้เงื่อนไขที่กาหนด และการค้า
ประกนั การออกตราสารหนี้

บทที่ 10 การจัดอันดับเครดิตและวัดประสิทธิภาพของบริษัทประกันวนิ าศภัย

304

โดยปกติ หากเป็นตราสารหนี้ระยะส้ัน ผู้ออกตราสารหนี้สามารถเลือกได้ว่าจะทา
การจดั อนั ดับเครดติ ของตราสารหน้รี ะยะสั้นน้ันหรือไม่ แตห่ ากตราสารหน้ที ่ีออกเป็นตราสาร
หนี้ระยะยาว ผอู้ อกตราสารหนีจ้ ะต้องทาการจัดอันดบั เครดติ เรทติ้ง ตามหลกั เกณฑ์การออก
และเสนอขายตราสารหนขี้ องสานักงานคณะกรรมการกากับหลักทรัพย์และตลาดหลกั ทรัพย์
(ก.ล.ต.) (บริษทั TRIS, 2564. www.trisrating.come)

10.2.2 สถาบันจดั อนั ดับเครดิต (Credit Rating Agencies)

จากจานวนสถาบันจัดอันดับเครดิต ประมาณ 140 แห่งทั่วโลก สถาบันจัดอันดับ
เครดิตที่เป็นที่ยอมรับมีความน่าเชื่อถือ และได้รับการยอมรับ เช่น AM Best, Standard &
Poor’s (S&P’s), Moody's Investment Services (Moody’s), Fifth และ Weiss Ratings
Inc. โดยแต่ละบริษัทจะมีวิธีการในการจัดอันดับบริษัทประกันชีวิตและบริษัทประกันวินาศ
ภัย โดยคานึงถึงข้อมูลเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณ มีการใช้ข้อมูลที่เป็นของบริษัทท่ีรับการ
ประเมินและข้อมูลสาธารณะ ใช้แบบจาลองความเพียงพอของเงินทุน (Capital Adequacy
Model) เพ่ือใช้กาหนดอันดับเครดิต ยิ่งไปกว่านั้น ข้อมูลที่นามาใช้ในการพิจารณาในแต่ละ
บริษัทจัดอันดับเครดิต อาจมีความแตกต่างกันไปแล้วแต่รูปแบบและกระบวนการในการจัด
อันดับเครดิตของแต่ละบริษัท อย่างไรก็ดีข้อมูลที่บริษัทจัดอันดับเครดิตมักนามาใช้ในการ
วิเคราะห์ เชน่ ขอ้ มูลท่เี ป็นปจั จัยภายในบริษทั ดา้ น Leverage ความม่นั คงในการบริหาร ผล
การดาเนนิ งานล่าสุด และสถานการณท์ างการเงนิ นอกจากนี้ยังพจิ ารณาปจั จยั ภายนอก เช่น
การแขง่ ขัน การกระจายความเสย่ี ง และสถานะทางการตลาด เปน็ ตน้

สาหรับในประเทศไทย บริษัทประกันภัยได้รับการจัดอันดับความน่าเช่ือถือจาก
สถาบนั จดั อันดับเครดิตท้งั ในระดบั ประเทศและในระดับสากล เช่น บรษิ ัทกรงุ เทพประกันภัย
จากัด (มหาชน) ได้รับการจัดอันดับความน่าเชื่อถือจาก S&P อยู่ท่ีระดับ A-/Stable
(ประกาศ ณ วันท่ี 9 พฤศจิกายน 2564) และได้รับการจัดอันดับความน่าเช่ือถือจาก AM
Best ในระดับ A- (Excellent) (ประกาศ ณ วันที่ 10 มิถุนายน 2564) (บริษัทกรุงเทพ
ประกันภัย จากัด (มหาชน). 2564. https://www.bangkokinsurance.com) บริษัท
เมืองไทยประกันชีวิต จากัด (มหาชน) ได้รับการจัดอันดับความแข็งแกร่งทางการเงินสากล
(Insurer Financial Strength Rating: IFS Rating) จากฟิทช์ เรทติ้งส์ หรือ Fitch Rating
เมื่อวันที่ 9 เมษายน 2564 ท่ีระดับ A- หรือระดับ "แข็งแกร่ง"(บริษัท เมืองไทยประกันภัย
จากัด (มหาชน), 2564. https://www.muangthaiassurance.com) บรษิ ทั ทพิ ยประกนั ภัย
จากัด (มหาชน) ได้รับการจัดอันดับความน่าเช่ือถือทางการเงนิ Financial Strength Rating
ท่ีระดับ A- (Excellent) ประจาปี 2021 จาก AM Best Company และได้รับการยกระดับ
มุมมองต่อความน่าเช่ือถือ (Revise Outlook) จากระดับ “Negative” เป็น “Stable”
(บรษิ ัททิพยประกนั ภัย จากดั (มหาชน), 2564. https://www.tipinsure.com)

บทท่ี 10 การจดั อันดบั เครดติ และวดั ประสทิ ธิภาพของบรษิ ัทประกนั วนิ าศภยั

305

ทริส (TRIS) สถาบันจัดอนั ดับความน่าเชือ่ ถือ

บรษิ ัท ทรสิ เรทตงิ้ จากดั (TRIS Rating) จัดต้งั ขึน้ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2536 เป็นสถาบันจัด
อันดับเครดิตของไทย มีบทบาทสาคัญในการสนับสนุนการขยายตัวของตลาดตราสารหน้ีใน
ประเทศไทย ทาให้เกิดการระดมทุนผ่านตราสารหน้ีท่ีมีคุณภาพ สร้างความม่ันใจให้กับนัก
ลงทุน โดยทริสเรทต้ิงทาหน้าที่ในการจัดอันดับตราสารหน้ีท้ังระยะกลางและระยะยาว การ
จัดอันดับเครดิตดังกล่าวเป็นการเพิ่มความม่ันใจในการลงทุนให้กับนักลงทุน โดยนักลงทุน
สามารถใช้ข้อมูลในการจัดอันดับเครดิตเป็นตัวช้ีวัดความเส่ียงในการผิดนัดชาระหน้ีของผู้
ออกตราสารหนี้ ทั้งน้ี การจัดอันดับความน่าเช่ือถือของตราสารหน้ี สามารถแบ่งออกเป็น 2
กล่มุ ใหญๆ่ คือ

กลมุ่ ที่ 1 Investment Grade ทม่ี กี ารให้อันดบั เรทต้งิ สงู สดุ คือ AAA ไลล่ งมาที่
AA+ AA AA- A+ A A- BBB+ BBB จนถงึ BBB- จัดเป็นตราสารหนีก้ ลมุ่ น่าลงทนุ
เพราะมคี วามเสีย่ งในการผดิ ชาระหนตี้ า่ ถึงปานกลาง

กลมุ่ ท่ี 2 Speculative Grade หรอื High Yield Bond เป็นตราสารหนีท้ ่มี ีเรท
ตงิ้ ตั้งแต่ BB+ ลงมา โดยเรยี งจาก BB+ BB BB- B+ B B- CCC+ CCC CC C และ
ต่าสุดคือ D รวมถึงตราสารหนท้ี ่ไี ม่ไดจ้ ัดอันดบั เครดิต (Unrated Bond) โดยกลุ่มน้ี
จะมีความเสยี่ งในการผดิ ชาระหนีส้ ูงกวา่ กลุ่มแรก

นอกจากนี้ เม่ืออันดับเครดิตได้มีผลการจัดอันดับออกมาแล้ว อันดับเครดิตดังกล่าว
สามารถเปล่ียนแปลงได้ตลอดเวลาตามผลการดาเนินงานของบริษัท ตามแนวโน้ม
สภาพแวดล้อมในอุตสาหกรรมและภาวะเศรษฐกิจ ซ่ึงส่งผลกระทบต่อความสามารถในการ
ชาระหนข้ี องบริษัทได้ นักลงทุนจึงควรทาการตดิ ตามอันดับเครดิตอย่างต่อเนื่อง เพราะหากมี
การปรับลดความน่าเช่ือถือ (Downgrade) ย่อมเป็นสัญญาณท่ีบ่งบอกว่าตราสารหนี้ของ
บริษัทผู้ออกมีความน่าเช่ือถือลดลง บริษัทผู้ออกตราสารหนี้มีความเส่ียงในการผิดนัดชาระ
หนีท้ เ่ี พมิ่ มากขน้ึ

ตัวอย่างบริษัทที่ทริสให้การจัดอันดับความแข็งแกร่งทางการเงิน (Financial
Strength Rating: FSR) เช่น บริษัท ธนชาติประกันภัย จากัด (มหาชน) ที่มีการจัดอันดับ
ความน่าเชื่อถือโดยทริส ท่ี ระดับ “AA-” พร้อมแนวโน้มอันดับเครดิต “Stable” หรือมี
สถานะ “คงท่ี” ให้แก่ บริษัทธนชาติประกันภัย จากัด (มหาชน) ณ วันที่ 22 พฤศจิกายน
2564 (บรษิ ทั ทริส จากัด, 2564)

ทรสิ ใช้สญั ญลกั ษณ์ในการให้อันดับตราสารหน้รี ะยะกลางและระยะยาว จากอันดับ
เครดติ สงู สดุ AAA จนถงึ ระดับ D ซ่งึ เป็นระดบั ทผ่ี อู้ อกตราสารไมส่ ามารถชาระหนี้ทั้งเงินต้น
และดอกเบ้ียได้ อยู่ในสภาวะผดิ นัดชาระหน้ี รายละเอียดของอันดบั ทจี่ ดั โดยทริส มีดงั ต่อไปน้ี

บทที่ 10 การจัดอนั ดับเครดิตและวดั ประสทิ ธภิ าพของบรษิ ัทประกันวินาศภัย

306

ตารางที่ 10. 1 อนั ดับเครดติ บรษิ ทั ทริสเรทต้ิง จากดั

อนั ดับ ความหมาย
เครดิต
AAA อนั ดับเครดติ สงู สุด มีความเส่ยี งตา่ ทส่ี ุด บรษิ ทั มคี วามสามารถในการชาระเงิน
AA ต้นและดอกเบ้ียคืนในเกณฑ์สูงสุด บริษัทผู้ออกตราสารได้รับผลกระทบจาก
A การเปล่ยี นแปลงทางธุรกิจ เศรษฐกิจ และส่งิ แวดล้อม นอ้ ยมาก
BBB มีความเส่ียงต่ามาก บริษัทผู้ออกตราสารมีความสามารถในการชาระเงินต้น
และดอกเบ้ียคนื ในเกณฑส์ ูงมาก แต่อาจได้รับผลกระทบจากการเปล่ียนแปลง
BB ทางธุรกิจ เศรษฐกจิ และส่ิงแวดลอ้ มน้อยแต่มากกว่าระดบั AAA
มีความเส่ียงในระดับต่า บริษัทผู้ออกตราสารมีความสามารถในการชาระเงิน
B ต้นและดอกเบี้ยคืนในเกณฑ์สูง แต่อาจได้รับผลกระทบจากการเปล่ียนแปลง
ทางธุรกจิ เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อมน้อยแตม่ ากกว่าระดบั AAA และ AA
C มีความเส่ียงในระดับปานกลาง บริษัทผู้ออกตราสารมีความสามารถในการ
ชาระเงินต้นและดอกเบ้ียคืนในเกณฑ์ที่เพียงพอ มีความอ่อนไหวต่อจากการ
D เปลี่ยนแปลงทางธุรกิจ เศรษฐกิจ และส่ิงแวดล้อม มีความสามารถในการ
ชาระหนท้ี อ่ี อ่ นแอลงเมอื่ เทยี บกบั อนั ดบั เครดิตที่อยใู่ นระดับสงู กว่า
มีความเสี่ยงในระดับปานกลาง บริษัทผู้ออกตราสารมีความสามารถในการ
ชาระเงินต้นและดอกเบ้ียคืนในเกณฑ์ที่เพียงพอ แต่อาจได้รับผลกระทบจาก
การเปล่ียนแปลงทางธุรกิจ เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อมค่อนข้างชัดเจน อาจมี
ผลใหบ้ รษิ ัทมีความสามารถนาการชาระหน้ใี นเกณฑ์ที่ไม่เพียงพอ
มีความเสี่ยงในระดับสูง บริษัทผู้ออกตราสารมีความสามารถในการชาระเงิน
ตน้ และดอกเบี้ยคนื ในเกณฑ์ต่า และอาจจะหมดความสามารถในการชาระหน้ี
อ่อนไหวต่อ ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงทางธุรกิจ เศรษฐกิจ และ
สงิ่ แวดลอ้ ม
มีความเส่ียงในการผดิ นัดชาระหน้ีสงู สุด บริษัทไม่มีความสามารถในการชาระ
เงินตน้ และดอกเบ้ียตามกาหนดเวลา ตอ้ งอาศยั เงื่อนไขทเี่ อื้ออานวยทางธุรกิจ
เศรษฐกิจ และส่ิงแวดล้อมอ่ืนๆ อย่างมาก จึงจะมีความสามารถในการชาระ
หน้ี
เป็นระดับผิดนัดชาระหนี้ ผู้ออกตราสารไม่สามารถชาระเงินต้นและดอกเบ้ีย
ได้ตามกาหนด

ท่ีมา: ขอ้ มลู จากเว็ปไซตบ์ ริษทั ทริสเรทตง้ิ จากดั ; ตารางเรียบเรยี งโดยผ้เู ขียน

อันดับเครดิต AA ถึง C อาจมีเครื่องหมายบวก หรือลบต่อท้าย เพ่ือจาแนกความ
แตกต่างของคุณภาพของอันดับเครดิตภายในระดับเดียวกัน และยังมีการกาหนดแนวโน้ม
อันดับเครดิต (Rating Outlook) เพื่อสะท้อนถึงความเป็นไปได้ในการเปล่ียนแปลงอันดับ

บทท่ี 10 การจัดอันดบั เครดติ และวัดประสทิ ธิภาพของบรษิ ัทประกนั วินาศภยั

307

เครดิตของผู้ออกตราสารในระยะปานกลาง หรือระยะยาว โดยแบ่งแนวโน้มอันดับเครดิต
ออกเป็น 4 ระดบั คือ

- Positive หมายถึง อนั ดบั เครดิตอาจปรับข้นึ
- Stable หมายถึง อันดบั เครดิตอาจไม่เปลย่ี นแปลง
- Negative หมายถึง อนั ดับเครดิตอาจปรับลดลง
- Developing หมายถึง อันดับเครดติ อาจปรบั ขน้ึ ปรับลดลง หรือไมเ่ ปลย่ี นแปลง

ท่มี า: ตลาดหลักทรัพย์แหง่ ประเทศไทย, 2564

สาหรับสถาบันจัดอันดับเครดิตอีกสถาบันหนึ่งคือ บริษัท ฟิทช์ เรทติ้งส์ (ประเทศ
ไทย) จากัด เริ่มดาเนินการในประเทศไทย โดยมีสานักงานที่ตั้งอยู่ในกรุงเทพมหานคร โดย
เริ่มก่อตั้งในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2544 มีผู้ก่อตั้ง ได้แก่ Fitch Ratings Limited (สหราช
อาณาจกั ร) The World Bank's International Finance Corporation และกองทุนบาเหนจ็
บานาญข้าราชการของประเทศไทย ตลอดจนผู้จัดการสินทรัพย์และผู้ประกันตนของไทย
บรษิ ทั ฟิทช์ เรทตงิ้ ส์ ปัจจุบนั ถือหุ้น 49.9% ในขณะท่ีนกั ลงทุนสถาบันไทยถอื หุ้น 50.1% ไม่
มีผู้ถือหุ้นรายอื่นนอกจาก บริษัท ฟิทช์ เรทต้ิงส์ ที่เกี่ยวข้องกับการดาเนินงานของสานักงาน
ในประเทศไทย บริษัท ฟิทช์ เรทติ้งส์ ก่อตั้งขึ้นเพ่ือช่วยในการพัฒนาตลาดตราสารหน้ีของ
ประเทศไทยอย่างต่อเน่ือง (บรษิ ัท ฟิทช์ เรทติง้ ส์ (ประเทศไทย) จากดั , 2564)

ในส่วนรายละเอียดเกี่ยวกับการจัดอันดับเครดิตของบริษัท ฟิทช์ เรทต้ิงส์ (ประเทศ
ไทย) จากัด จะขออธิบายโดยรวมกับสถาบัน Fifth Rating Agency ซ่ึงเป็นสถาบันจัดอันดับ
เครดิตนานาชาติ

AM Best

บริษัท AM Best เร่ิมก่อตั้งข้ึนในปี พ.ศ. 2442 โดยเป็นหน่วยงานจัดอันดับเครดิต
แห่งแรกของโลก มีสานักงานใหญ่อยู่กรุงนิวยอร์ก ประเทศสหรัฐอเมริกา เป็นสถาบันจัด
อนั ดบั เครดิตทใ่ี หญท่ สี่ ุดในโลกทเ่ี ช่ยี วชาญดา้ นอุตสาหกรรมประกนั ภัย บรษิ ัทดาเนนิ ธรุ กิจใน
กว่า 100 ประเทศ โดยมีสานักงานภูมิภาคในลอนดอน อัมสเตอร์ดัม ดูไบ ฮ่องกง สิงคโปร์
และเมก็ ซโิ ก

ในการจัดอันดับเครดิต โดย AM Best Methodology จะเป็นการประเมินเชิง
คุณภาพและเชิงปริมาณท่ีครอบคลุมถึงความแข็งแกร่งของงบ แสดงฐานะการเงิน
(Statement of Financial Position Strength) ประสิทธภิ าพในการดาเนินงาน (Operating
Performance) และภาพลกั ษณ์ทางธรุ กิจของบริษทั (Business Profile)

บทท่ี 10 การจดั อันดบั เครดิตและวัดประสิทธภิ าพของบรษิ ัทประกันวินาศภัย

308

1) ความแข็งแกร่งของงบแสดงฐานะการเงิน (Statement of Financial Position
Strength) เป็นประเด็นที่สาคัญท่ีสุดในการประเมินความสามารถในการกาหนด
ความสามารถของบริษัทและในการปฏิบตั ิตามภาระผูกพันทั้งในปัจจบุ ันและท่ีกาลงั
ดาเนินอยู่ ซึ่งรวมถึงการตรวจสอบมูลค่าของเงินทุน ความสามารถในการชาระหน้ี
(Leverage) การรับประกันภัยสินทรัพย์ทางการเงิน และสภาพคล่อง (Liquidity)
สาหรับความเพยี งพอของเงินทุน AM Best ใช้อตั ราส่วนเงินกองทนุ ตอ่ หนุ้ ของ Best
(Best’s Capital Adequacy Ratio หรือ BCAR) ซ่ึงเปรียบเทียบเงินทุนที่มีอยู่ของ
บริษัทกับทุนสุทธิท่ีจาเป็นในการสนับสนุนความเสี่ยงทางการเงินท่ีมี AM Best
พิจารณาแหลง่ ที่มาของเงินกู้ยืมจากเบย้ี ประกัน (Underwriting Leverage) มาจาก
4 แหล่งคอื i) เบ้ยี ประกนั ภัยปจั จุบนั ii) เงินฝากรายปี iii) การประกนั ภัยตอ่ และ iv)
ผลขาดทนุ หรือสารองตามกรมธรรม์ และ AM Best พิจารณา Financial Leverage
จาก การกยู้ มื เงิน หรอื ผ่านตราสารหนีห้ รือตราสารทีม่ ีลักษณะคล้ายหนี้ (รวมถึงการ
ประกันภัยต่อทางการเงิน) อาจทาให้กระแสเงนิ สดตึงตัวได้ และ Leverage จากการ
รบั ประกันภยั อาจสามารถสร้างความไม่มัน่ คงทางการเงินให้กับกิจการได้ นอกจากน้ี
ภาระผกู พันของสินทรพั ย์ (Asset Leverage) ยงั สะท้อนถึงความเส่ียงจากการลงทุน
อัตราดอกเบี้ย และความเสี่ยงด้านเครดติ อกี ดว้ ย

2) ผลการดาเนินงาน (Operating Performance) มงุ่ เน้นท่คี วามมั่นคงและความย่ังยืน
ของรายได้ที่สัมพันธ์กับหน้ีสินที่บริษัทมี วิธีการนี้ AM Best จะทบทวนผลการ
ดาเนินงานทางการเงนิ ในชว่ งห้าปีที่ผ่านมาเพื่อประเมินความสามารถในการทากาไร
การวิเคราะห์ทาได้โดยพิจารณาจากส่วนสาคัญๆ เช่น การรับประกันภัย การลงทุน
กาไร/ขาดทุนจากเงนิ ลงทุน และรายไดจ้ ากการดาเนินงานทั้งหมด (ก่อนและหลังหัก
ภาษี) การทดสอบความสามารถในการทากาไร โดยในส่วนของบริษัทประกันวินาศ
ภัย AM Best จะพิจารณาอัตราส่วนการสูญเสีย อัตราส่วนค่าใช้จ่าย อัตราส่วนรวม
หลังเงินปันผลของผู้ถือกรมธรรม์ อัตราส่วนการดาเนินงาน ผลตอบแทนก่อนหัก
ภาษีจากรายได้ ผลตอบแทนจากสินทรัพย์ท่ีลงทุน การเปล่ียนแปลงส่วนเกินของผู้
ถือกรมธรรม์ และผลตอบแทนส่วนเกนิ ของผถู้ ือกรมธรรม์

3) โ ปรไฟล์ทางการตลาด (Market Business Profile) เป็นส่ิงที่ AM Best ให้
ความสาคัญมากที่สุด สาหรับการดาเนินธุรกิจประกันในระยะยาว ซ่ึงสะท้อนถึง
ความเสย่ี งของการผสมผสานธุรกิจของบริษัท ตาแหนง่ ทางการตลาดเพ่ือสร้างความ
ได้เปรียบในการแข่งขัน ความชานาญและประสบการณ์ของฝ่ายบริหาร ปัจจัย
เหลา่ น้ีขับเคลื่อนผลการดาเนินงานท้งั ในปัจจุบันและอนาคต และอาจส่งผลต่อความ
แข็งแกร่งทางการเงินในระยะยาวและความสามารถในการปฏิบัตติ ามภาระผูกพันท่ี
มีต่อผู้ถือกรมธรรม์ ประเด็นสาคัญอีกอันหน่ึง ท่ี AM Best พิจารณาเป็นพิเศษ คือ
โครงสร้างของรายได้ (รวมถึงรายได้จากเบี้ยประกันภัยและรายได้จากการลงทุน)
ประสบการณ์ในการบริหาร วัตถุประสงค์ ความเป็นผู้นาในทางธุรกิจ การขยายตัว
ของความเสี่ยง และความเสี่ยงจากเหตุการณ์ต่างๆ ทั้งนี้สัญลักษณ์ท่ีให้ในการจัด

บทท่ี 10 การจัดอนั ดบั เครดติ และวัดประสทิ ธิภาพของบรษิ ัทประกนั วินาศภยั

309

อันดับเครดิตของ AM Best สามารถอยู่ในช่วง A+ จนถึง C และสามารถขยายช่วง
เพ่ือแสดงถึงระดับความแข็งแกร่งที่เพิ่มขึ้นหรือลดลงด้วยสัญลักษณ์บวกหรือลบ
(+/-)

ตารางตอ่ ไปน้ี เป็นตารางทแ่ี สดงถงึ คาอธิบายของแตล่ ะอันดับ ที่จดั โดย AM Best

ตารางที่ 10.2 สญั ลักษณแ์ ละความหมายอันดับเครดิต ของ AM Best

อนั ดับ สัญลกั ษณ์ ชว่ ง คาอธบิ าย
เครดติ อันดับ อันดบั

เครดิต เครดติ

Superior A+ A++ อันดับเครดิตท่ีมอบให้กับบริษัทประกันภัยที่มี
ความสามารถในระดับยอดเย่ียมที่สุดในการปฏิบัติ
ตามภาระผูกพันด้านการประกันภัย

Excellent A A- อันดับเครดิตท่ีมอบให้กับบริษัทประกัน ภัยท่ีมี
ความสามารถดีเยี่ยมในการปฏิบัติตามภาระผูกพันใน
การประกนั ภยั ทก่ี าลังดาเนินอยู่

Good B+ B++ อันดับเครดิตที่มอบให้กับบริษัทประกันภัยที่มี
ความสามารถท่ีดีในการปฏิบัติตามภาระผูกพันในการ
ประกนั ภัยทกี่ าลงั ดาเนนิ อยู่

Fair B B- อันดับเครดิตท่ีมอบหมายให้บริษัทประกันภัยท่ีมี
ความสามารถที่พอใช้ได้ในการปฏิบัติตามภาระผูกพัน
ในการประกนั ภยั ท่ีกาลังดาเนินอยู่ ความแขง็ แกรง่ ทาง
การเงินมีความเส่ียงต่อการเปล่ียนแปลงที่ไม่พึง
ประสงคใ์ นการรบั ประกนั ภยั และภาวะเศรษฐกจิ

Marginal C+ C++ อั น ดั บ เ ค ร ดิ ต ที่ ม อ บ ใ ห้ บ ริ ษั ท ป ร ะ กั น ภั ย ท่ี มี
ความสามารถในการปฏิบัติตามภาระผูกพันในการ
ประกันภัยท่ีกาลังดาเนินอยู่ได้เพียงเล็กน้อย ความ
แข็งแกร่งทางการเงินมีความเสี่ยงต่อการเปล่ียนแปลง
ที่ ไ ม่ พึ ง ป ร ะ ส ง ค์ ใ น ก า ร รั บ ป ร ะ กั น ภั ย แ ล ะ ภ า ว ะ
เศรษฐกจิ

Weak C C- อันดับเครดิตท่ีมอบให้กับริษัทประกันภัยที่มีความ
อ่อนแอในการปฏบิ ตั ิตามภาระผูกพนั ในการประกันภัย

บทที่ 10 การจัดอันดับเครดติ และวัดประสทิ ธิภาพของบรษิ ัทประกันวนิ าศภัย

310

อนั ดับ สัญลกั ษณ์ ช่วง คาอธบิ าย
เครดิต อันดับ อันดับ

เครดติ เครดิต

ที่กาลังดาเนินอยู่ ความแข็งแกร่งทางการเงินมีความ
เสี่ยงต่อการเปล่ียนแปลงที่ไม่พึงประสงค์ในการรับ
ประกันภยั และภาวะเศรษฐกจิ

Poor D - อันดับเครดิตท่ีมอบให้กับบริษัทประกันภัยที่มี
ความสามารถต่าในการปฏิบัติตามภาระผูกพันในการ
ประกันภัยท่ีกาลังดาเนินอยู่ ความแข็งแกร่งทาง
การเงินมีความเสี่ยงต่อการเปลี่ยนแปลงที่ไม่พึง
ประสงคใ์ นการรับประกันภัยและภาวะเศรษฐกจิ

ที่มา: AM Best (2020). https://www.ambest.com/ratings/index.html
ตารางเรียบเรยี งโดยผเู้ ขียน

บริษทั Standard and Poor’s (S&P)

บริษัท สแตนดาร์ดแอนด์พัวร์ส (Standard & Poor's ใช้อักษรย่อคือ S&P) เป็น
บริษัทที่ให้บริการทางการเงินที่ตั้งอยู่ในประเทศสหรัฐอเมริกา เป็นบริษัทในเครือของบริษัท
แมกกรอฮิล (McGrow Hill Company Limited) ซึ่งเป็นบริษัทท่ีทาธุรกิจสิ่งพิมพ์ มีการ
ตีพิมพ์การวิจัยทางการเงินและบทวิเคราะห์หุ้นและพันธบัตร เป็นที่รู้จักกันดีจากดัชนีตลาด
หลักทรัพย์ อาทิ S&P 500, S&P/ASX 200 และ S&P/TSX เป็นหนึ่งในสามบริษัทยักษ์ใหญ่
(Big Three) ด้านการจัดอนั ดับความน่าเช่ือถอื (ไดแ้ ก่ บรษิ ทั Standard and Poor’s บรษิ ทั
Moody’s Investor Service และ บรัท Fitch Rating) โดย S&P พิจารณาการจัดอันดับ
เครดิตบริษัทประกันภัยใน 7 ประเด็น (Standard and Poor’s Global Ratings, 2021.
https://www.spglobal.com/ratings/en/about/intro-to-credit-ratings) ดังนี้

1) การทบทวนธุรกิจ (Business Review) เก่ียวข้องกับการตรวจสอบความเส่ียงใน
อุตสาหกรรม (Industry Risk) และตาแหน่งทางธรุ กิจ (Business Position) ในขณะ
ที่ความเส่ียงในอุตสาหกรรมหมายถึง สภาพแวดล้อมที่บริษัทประกันดาเนินธุรกิจ
ตาแหน่งทางธุรกิจน้ันเก่ียวข้องกับความสามารถในการสร้างรายได้ของบริษัท
ประกนั ภัยและจุดแข็งในการแข่งขัน ในการทบทวนธุรกจิ จะมีการตรวจสอบจุดอ่อน
และจุดแข็งของการแข่งขัน โครงสร้างทางกฎหมายและหน้าที่ การผสมผสานทาง
ธุรกิจ (Business Mix) และการกระจายความเสี่ยง (Risk Diversification) ของ
บริษัทประกันชีวิตและประกนภัย การแบ่งตลาด อัตราการเติบโตแบบเบี้ย
ประกันภัย ส่วนแบ่งการตลาด (Market Share) ของบริษัท และคุณภาพและการ

บทที่ 10 การจัดอนั ดบั เครดติ และวัดประสทิ ธิภาพของบรษิ ัทประกนั วนิ าศภัย

311

ขยายตัวของช่องทางการจัดจาหน่าย (Quality and Spread of Distribution
Channels)

2) การจัดการและกลยุทธ์องค์กร (Management and Corporate Strategy) ถือว่ามี
ความสาคัญ การจัดการและกลยุทธ์องค์รวม กลยุทธ์ทางการเงินและการบริหาร
ความเสี่ยง การวางตาแหน่งเชิงกลยุทธ์ของบริษัทประกันภัย และการควบคุมการ
ปฏิบัติงานและทักษะในการดาเนินงาน โดยจะพิจารณาว่า บริษัทมีการจัดการท่ีมี
ประสิทธิภาพ สามารถบรรลตุ ามวัตถปุ ระสงคห์ รอื เป้าหมายของบริษัทได้หรอื ไม่

3) ผลการดาเนินงาน (Operating Performance) เก่ียวข้องกับการท่ีบริษัทประกันมี
ความได้เปรียบที่นาไปสู่การมีผลกาไรท่ียั่งยืน โดยมีการตรวจสอบใน 2 ด้านหลักๆ
คอื การวิเคราะห์ผลการดาเนนิ งานการรบั ประกันภยั และผลการดาเนนิ งานโดยรวม
ไดแ้ ก่ การลงทุน รายได้และค่าใช้จา่ ยอ่ืนๆ

4) การวิเคราะห์การลงทุน (Investment Analysis) คือ การกาหนดว่ากลยุทธ์การ
ลงทุนเหมาะสมกับโครงสร้างหนส้ี ินของบริษัทและผลตอบแทนการลงทุนจากรายได้
รวมของบรษิ ทั การวเิ คราะหน์ ้ีให้ข้อมูลเชงิ ลึกว่าบริษัทประกันประสบความสาเร็จใน
การสร้างผลตอบแทนจากการลงทุนได้อย่างไร และผลตอบแทนเหล่านี้มคี วามย่ังยืน
เพียงใด

5) การวเิ คราะห์ความเพียงพอของเงินกองทุน (Capital Adequacy) แบง่ ออกเป็นสอง
ส่วน คือ i) การวิเคราะห์ระดับของเงินทุนที่จาเป็นในการสนับสนุนธุรกิจประกันภัย
ในระดับการจัดอันดับท่ีกาหนด และ ii) โครงสร้างและคุณภาพของเงินทุน การ
วิเคราะห์ความเพียงพอของเงินกองทุนน้ี จะดาเนินการบนแบบจาลองทุนตามความ
เสี่ยง (Risk-Based Capital Model) แลว้ พฒั นาไปเปน็ อัตราสว่ นความเพียงพอของ
เงนิ กองทนุ (Capital Adequacy Ratio)

6) การวิเคราะห์สภาพคล่อง (Liquidity Analysis) มุ่งเน้นไปท่ีสามประเด็นหลักคือ i)
กระแสเงินสดจากการรับประกันภัย ii) กระแสเงินสดจากการดาเนินงานทั้งหมด
และ iii) สภาพคล่องของพอร์ตการลงทุน สาหรับบริษัทประกันวินาศภัย S&P จะ
พิจารณากระแสเงินสดจากการรับประกันภัยว่ามีความสัมพันธ์กับกระแสเงินสดท่ี
ไหลออก (ขาดทุนจากการจ่ายสินไหมทดแทน และค่าใช้จ่ายในการประกันภัย)
กระแสเงินสดจากการลงทุน ระดับของเงินสดและการลงทุนระยะส้นั ความต้องการ
สภาพคล่องภายใต้สถานการณ์ภัยพิบัติท่ีอาจเกิดข้ึน และสภาพคล่องที่ได้มาจาก
แหล่งเงินทนุ ภายนอก เชน่ วงเงินสินเชอื่ ของธนาคาร

7) ความยืดหยุ่นทางการเงิน (Financial Flexibility) เปรียบเทียบระหว่างความ
ตอ้ งการทอ่ี าจเกิดขึ้นกับแหล่งทม่ี าของสภาพคล่อง การวเิ คราะห์ด้านนี้ส่วนใหญ่เป็น
การวิเคราะห์เชิงคุณภาพ S&P พิจารณาถึงความจาเป็นสาหรับสภาพคล่องหรือ

บทท่ี 10 การจดั อนั ดับเครดิตและวดั ประสิทธภิ าพของบรษิ ัทประกนั วินาศภยั

312

เงินทุนเพ่ิมเติมในอนาคต โดยประเมินว่าความต้องการเงินทุนในอนาคตจะสามารถ
ได้รับการตอบสนองไดห้ รือไม่

บริษัทประกันภัยในประเทศไทยจานวนหลายแหง่ ใชบ้ รกิ ารการจัดอันดับเครดติ จาก
บริษัทจัดอันดับเครดิตนานาชาติ ยกตัวอย่างเช่น บริษัท กรุงเทพประกันภัย จากัด (มหาชน)
ได้รับการจัดอันดับเครดิตจาก S&P ในระดับ A-/Stable โดยมีรายละเอียดในการอันดับ
เครดิตดงั แสดงในตารางต่อไปน้ี

ตารางที่ 10.3 ตัวอยา่ งการจดั อันดับเครดิต

Anchor a- + Modifiers 0 = SACP a- =

Business risk Strong

Competitive Governance Neutral Support 0
Position
Strong

IICRA Intermediate Exceptional Group 0 A-/Stable/--
Support
Financial Liquidity
Risk Strong

Capital and Very Strong Comparable Govern-
Earnings Ratings 0 ment 0
Analysis Support
Risk Moderately
Exposure High

Funding Neutral Financial
Structure Strength
rating

IICRA = Insurance Industry and Country Risk Assessments
SACP = Stand-alone Credit Profile

ที่มา: ข้อมลู จากเวป็ ไซต์ บริษัท กรงุ เทพประกันภยั จากัด (มหาชน), 2565
ตารางจดั ทาใหมโ่ ดยผู้เขยี น

บทท่ี 10 การจดั อนั ดับเครดติ และวัดประสทิ ธภิ าพของบรษิ ัทประกันวนิ าศภัย

313

ตารางท่ี 10.4 คะแนนความแข็งแกรง่ ทางการเงนิ ของบริษัทประกนั ภยั (Insurer Financial
Strength Ratings)

คะแนน ความหมาย
สัญลกั ษณ์

บริษัทประกันภัยที่ได้รับคะแนน 'AAA' มีลักษณะความม่ันคงทางการเงินที่

AAA แข็งแกร่งอย่างยิ่ง 'AAA' คืออั นดับความแข็งแกร่งทางการเงินของบริษัท

ประกนั สูงสดุ ทีก่ าหนดโดย S&P Global Ratings

AA บริษัทประกันภัยได้รับคะแนน 'AA' มีลักษณะความมั่นคงทางการเงินท่ี
แข็งแกรง่ มาก ซ่งึ แตกต่างจากท่ไี ด้รับการจัดอันดับทีส่ งู กว่าเพียงเล็กนอ้ ย

บริษัทประกันภัยท่ีได้รับคะแนนระดับ 'A' มีลักษณะความมั่นคงทางการเงินท่ี

A แข็งแกรง่ แต่ค่อนข้างมีแนวโน้มท่ีจะไดร้ ับผลกระทบจากสภาวะทางธุรกิจท่ีไม่

พึงประสงค์ มากกวา่ บริษัทประกนั ทม่ี ีอนั ดับเครดิตสูงกว่า

บริษัทประกันภัยได้รบั การจดั อันดบั 'BBB' มีลักษณะความมั่นคงทางการเงนิ ที่

BBB ดี แต่มีแนวโน้มที่จะได้รับผลกระทบจากสภาวะทางธุรกิจที่ไม่พึงประสงค์

มากกวา่ บริษัทประกนั ทมี่ ีคะแนนสงู กว่า

BB, B, CCC, บริษัทประกนั ภัยไดร้ บั การจัดอนั ดบั 'BB' หรือตา่ กวา่ นนั้ ถอื ว่ามีลักษณะเส่ียงที่
and CC มากกว่าจุดแข็งของบริษัท อันดับเครดิต 'BB' หมายถึง ระดับความเส่ียงน้อย
ที่สุดภายในช่วง และ 'CC' เป็นระดับความเสี่ยงสูงสดุ

บริษัทประกันภัยได้รับการจัดอันดับ 'BB' มีลักษณะความมั่นคงทางการเงิน

BB ส่วนเพ่ิม คุณลักษณะเชิงบวกมีอยู่ แต่สภาพธุรกิจที่ไม่พึงประสงค์อาจนาไปสู่

ความสามารถไมเ่ พียงพอในการปฏบิ ัตติ ามภาระผูกพนั ทางการเงนิ

บริษัทประกันภัยได้รับการจัดอันดับ 'B' มีลักษณะความมั่นคงทางการเงินท่ี

B อ่อนแอ เง่ือนไขทางธุรกิจท่ีไม่พงึ ประสงค์อาจทาให้ความสามารถในการปฏิบัติ

ตามภาระผูกพันทางการเงนิ ลดลง

บริษัทประกันภัยไดร้ ับการจดั อันดบั 'CCC' มีลักษณะความม่ันคงทางการเงินท่ี

CCC อ่อนแอมาก และข้ึนอยู่กับเงื่อนไขทางธุรกิจท่ีเอ้ืออานวยเพ่ือให้เป็นไปตาม

ภาระผูกพันทางการเงนิ

บริษัทประกันภัยได้รับการจัดอันดับ 'CC' มีลักษณะความม่ันคงทางการเงินท่ี

CC อ่อนแออย่างยิ่งและมีความเป็นไปได้ท่ีจะไม่สามารถปฏิบัติตามภาระผูกพัน

ทางการเงินบางประการ

บริษัทประกันภัยได้รับการจัดอันดับ 'SD' (Selective Default - เลือกผิดนัด)

หรือ 'D' (Default – ผิดนัด) มีการผิดนัดชาระหนี้ในภาระผูกพันตามกรมธรรม์

SD and D ประกันภยั อยา่ งนอ้ ยหนงึ่ ข้อ นอกจากนี้ การจดั อนั ดบั 'D' จะถูกนาไปใชใ้ นการ
ยื่นคาร้องล้มละลายหรือการดาเนินการในลักษณะเดียวกัน หากการชาระเงิน

ตามภาระผูกพันตามนโยบายมีความเส่ียง การจัดอันดับ 'D' ถูกกาหนดเมื่อ

S&P Global Ratings เชื่อว่าการผิดนัดจะเป็นการผิดนัดท่ัวไป และบริษัทจะ

บทที่ 10 การจดั อนั ดบั เครดติ และวดั ประสิทธิภาพของบรษิ ัทประกนั วนิ าศภยั

314

คะแนน ความหมาย
สญั ลกั ษณ์

ล้มเหลวในการชาระภาระผูกพันท้ังหมดที่มีสาระสาคัญเต็มจานวนตาม

ข้อกาหนดของนโยบาย การจัดอันดับ 'SD' ถูกกาหนดเมื่อ S&P Global

Ratings เช่อื วา่ บริษทั ประกันไดเ้ ลือกผดิ นัดในนโยบายบางประเภท แตจ่ ะยงั คง

ปฏิบัติตามภาระผูกพันในการชาระเงินสาหรับภาระผูกพันประเภทอ่ืน 'SD'

รวมถึงความสาเร็จของการปรับโครงสร้างหน้ีด้อยคุณภาพ การปฏิเสธการ

เรียกร้องเนื่องจากขาดความคุ้มครองหรอื การป้องกันอ่ืนๆ ท่ีได้รับอนุญาตตาม

กฎหมายจะไมถ่ ือว่าเป็นการผดิ นัด

การให้คะแนนจาก 'AA' ถึง 'CCC' อาจถกู ปรบั ดว้ ยการเพม่ิ เคร่ืองหมายบวก (+) หรอื ลบ (-) เพ่ือแสดง

สถานะทีส่ มั พันธก์ ันภายในหมวดหมู่การให้คะแนน (Standard and Poor’s, 2021)

ท่ีมา: ขอ้ มลู จาก เว็ปไซต์ บรษิ ัท Standard and Poor’s

ตารางเรยี บเรียงโดยผู้เขยี น

Moody's Investor Service (Moody’s)

Moody's Investors Service ซ่ึงมักเรียกกันว่า Moody's เป็นธุรกิจจดั อันดับความ
น่าเชื่อถือพันธบัตรของ Moody's Corporation บริษัทให้บริการวิจัยทางการเงินระหว่าง
ประเทศเกี่ยวกับพันธบัตรท่ีออกโดยหน่วยงานทางการค้าและภาครัฐ Moody's พร้อมด้วย
Standard & Poor's และ Fitch Group ถือเป็นหน่ึงใน 3 หน่วยงานจัดอันดับเครดิตราย
ใหญ่ระดับโลก และมีรายชื่อปรากฏอยู่ในนิตยสาร Fortune 500 (รายชื่อบริษัทท่ีใหญ่ที่สุด
ในประเทศสหรัฐอเมริกาจานวน 500 แห่ง ท่รี วบรวมโดยนติ ยสาร Fortune ทกุ ปี โดยบรษิ ัท
ต่างๆ ได้รับการจัดอันดับตามรายได้ประจาปีสาหรับปีงบประมาณของตน) ประจาปี พ.ศ.
2564 ดว้ ย

บริษัท Moody’s เป็นบริษัทจัดอันดับความน่าเช่ือถือของผู้กู้ โดย Moody’s จะจัด
อันดับเครดิต โดยวัดจากผลขาดทุนของนักลงทุนเก็งกาไรในกรณีที่มีการผิดนัดชาระหนี้
Moody's ทาการจัดอันดับตราสารหน้ีในกลุ่มตลาดตราสารหน้ีหลายกลุ่ม ซึ่งรวมถึง
พันธบัตรรัฐบาล เทศบาล และองค์กร การลงทุนที่มีการจัดการ เช่น กองทุนตลาดเงินและ
กองทุนตราสารหนี้ สถาบันการเงินรวมท้ังธนาคารและบริษัทเงินทุนที่ไม่ใช่ธนาคาร และ
ประเภทสินทรัพย์ในระบบการเงินแบบมีโครงสร้าง ในระบบการจัดอันดับของ Moody's
หลักทรัพย์จะได้รับการจัดอันดับเครดิตจากระดับ Aaa ถึง C โดยท่ี Aaa เป็นคุณภาพสูงสุด
และ C คือคุณภาพต่าสุด (บริษัท Moody’s Investor Service, 2021. www.moodys.com)

การจัดอันดับความแข็งแกร่งทางการเงินของบริษัทประกันภัยโดย Moody's จะให้
ความเห็นเกี่ยวกับความสามารถของบริษัทประกันภัยในการชาระค่าสินไหมทดแทนและ
ภาระผูกพันแก่ผู้ถือกรมธรรม์ ว่าสามารถชาระหนี้ได้ตรงเวลาหรือไม่ และเป็นการประเมิน
แบบมองไปข้างหน้า (Forward-looking) และการดาเนินงานอย่างต่อเนื่อง (Ongoing
Basis) โดย Moody’s จะเนน้ การวิเคราะหเ์ ชิงคุณภาพ เน่ืองจากประสิทธิภาพทางการเงินใน
ปัจจุบันอาจไม่ใช่ตัวบ่งช้ีท่ีแม่นยาถึงประสิทธิภาพและความแข็งแกร่งในอนาคต ปัจจัยเชิง

บทท่ี 10 การจดั อันดับเครดิตและวัดประสทิ ธภิ าพของบรษิ ัทประกนั วินาศภัย

315

คุณภาพที่ Moody’s พิจารณานั้นจะเก่ียวข้องกับอุตสาหกรรมโดยรวมและคุณภาพของแต่
ละบริษัท และมีการวิเคราะห์เชิงปริมาณเพิ่มเติมด้วย สาหรับอัตราส่วน 10 อันดับแรกที่
Moody’s ใช้ในการวิเคราะห์ความน่าเช่ือถือของบริษัทประกันวินาศภัย สามารถดูได้จาก
ตารางดังตอ่ ไปน้ี

ตารางท่ี 10.5 ปจั จัยการวเิ คราะห์ โดยสถาบนั จัดอนั ดับเครดิต Moody’s

การวิเคราะหด์ ้าน อตั ราส่วนท่ีใชใ้ นการวิเคราะห์
ความเพียงพอของเงินกองทุน 1. Gross Underwriting Leverage
Capital Adequacy
Leverage ทางการเงินและการ 2. Financial Leverage
ดาเนนิ งาน 3. Pretax Interest Coverage
(Financial and Operational 4. Double Leverage
Leverage)
ความสามารถในการทากาไร 5. Core Insurance Return On Earned
(Profitability) Premium

การจัดการสนิ ทรัพย์และหนี้สนิ และ 6. Net Income Return On Policyholder’s
สภาพคล่อง Surplus
(Asset-Liability Management
and Liquidity) 7. Operating Cash Flow as % of NPW
พน้ื ฐานทางธุรกิจ
( Fundamentals) 8. Diversification Score
ความเพียงพอของการตงั้ สารอง 9. Market Presence Score
(Reserve Adequacy) 10. Loss Reserve Development

ทม่ี า: ข้อมลู จากเวป็ ไซต์ บริษทั Moody’s
ตารางเรียบเรยี งโดยผู้เขยี น

บทที่ 10 การจดั อันดบั เครดติ และวัดประสทิ ธภิ าพของบริษัทประกันวินาศภัย

316

การจัดอันดับเครดิต Moody’s จะมีการจัดอันดับเครดิตใน 2 รูปแบบคือ การจัด
อันดับเครดิตของภาระผูกพันระยะยาวแบบสากล (Global Long-Term Rating Scale) (ดู
ตารางท่ี 10.6) และ อันดบั เครดติ ของภาระผกู พันระยะส้ันแบบสากล (Global Short-Term
Rating Scale) (ดูตารางที่ 10.7) โดยมีการให้สัญลักษณ์ของอันดับเครดิต และความหมาย
ของอันดับเครดติ ดงั ตอ่ ไปนี้

ตารางท่ี 10.6 สัญลกั ษณ์และความหมายอันดับเครดติ ภาระผูกพนั ระยะยาว โดยสถาบันจัด
อนั ดับเครดติ Moody’s

อันดับเครดติ ความหมาย

Aaa ภาระผกู พันท่ีได้รับการจัดอนั ดบั Aaa ถือวา่ มคี ณุ ภาพสูงสุด โดยอยภู่ ายใต้
ความเสีย่ งด้านเครดติ ทตี่ า่ ท่สี ดุ

Aa ภาระผูกพันท่ีได้รับการจัดอันดับ Aa ถือว่ามีคุณภาพสูงและมีความเส่ียง
ด้านเครดติ ตา่ มาก

A ภาระผูกพันท่ีได้รับจัดอันดับเครดิต A จะถูกตัดสินให้เป็นเกรดกลางบน
และมคี วามเส่ยี งดา้ นเครดิตตา่

Baa ภาระผูกพันที่ได้รับการจัดอันดับเครดิต Baa ถือเป็นระดับปานกลางและมี
ความเสย่ี งดา้ นเครดิตปานกลาง และอาจมลี กั ษณะการเกง็ กาไร

Ba ภาระผูกพันที่ได้รับการจัดอันดับเครดิต Ba ถือเป็นการเก็งกาไรและมี
ความเสี่ยงด้านเครดติ อยา่ งมาก

B ภาระผูกพันท่ีได้รับการจัดอันดับเครดิต B ถือเป็นการเก็งกาไรและมีความ
เสี่ยงด้านเครดติ สูง

Caa ภาระผูกพันได้รับการจัดอันดับเครดิต Caa ได้รับการพิจารณาว่าเป็นการ
เกง็ กาไร อย่ใู นสถานะท่ีไมด่ แี ละมีความเสย่ี งด้านเครดิตที่สงู มาก

Ca ภาระผูกพันที่ได้รับการจัดอันดับเครดิต Ca เป็นการเก็งกาไรสูงและมี
แนวโน้มว่าอยู่ในหรือใกล้การผิดนัดชาระ โดยคาดว่าจะสามารถชาระคืน
เงินตน้ และดอกเบ้ียได้

C ภาระผูกพันท่ีได้รับการจัดอันดับเครดิต C เป็นคะแนนท่ีต่าที่สุด และ
โดยทั่วไปแล้วจะเป็นการผิดนัดชาระหนี้โดยมีโอกาสที่จะชาระคืนเงินต้น
หรือดอกเบีย้ เพียงเลก็ น้อย

ทมี่ า: ขอ้ มูลจากเว็ปไซต์ Moody’s, 2021 (https://www.moodys.com/Pages/amr002002.aspx)
ตารางเรียบเรียบโดยผเู้ ขียน

บทท่ี 10 การจดั อนั ดับเครดติ และวัดประสทิ ธภิ าพของบริษัทประกนั วนิ าศภัย

317

สาหรับอนั ดบั เครดิตของภาระผกู พันระยะสนั้ แบบสากล (Global Short-Term
Rating Scale) มีการให้อันดับเครดิตและความหมาย แสดงดงั ตารางต่อไปน้ี

ตารางที่ 10.7 สญั ลกั ษณ์และความหมายอันดับเครดติ ภาระผกู พนั ระยะส้ัน โดยสถาบนั จดั
อนั ดับเครดติ Moody’s

อนั ดบั ความหมาย

เครดิต

P-1 ผู้ออก (หรือสถาบันสนับสนุน) ท่ีได้รับการจัดอันดับ Prime-1 มี
ความสามารถอยา่ งมาก (Superior) ในการชาระหนี้ภาระผกู พันระยะสน้ั

P-2 ผู้ออก (หรือสถาบันสนับสนุน) ท่ีได้รับการจัดอันดับ Prime-2 มี
ความสามารถในการชาระหนภ้ี าระผกู พันระยะสั้นท่ีแข็งแกรง่

P-3 ผู้ออก (หรือสถาบันสนับสนุน) ที่ได้รับการจัดอันดับ Prime-3 มี
ความสามารถท่ียอมรบั ไดใ้ นการชาระหนีภ้ าระผูกพันระยะส้นั

NP ผู้ออกบัตร (หรือสถาบนั สนับสนนุ ) ท่ีได้รบั การจดั อนั ดับเป็น Not Prime
ไม่อยู่ในหมวดหม่กู ารจัดประเภท Prime

ท่ีมา: ขอ้ มูลจากเวป็ ไซต์ Moody’s, 2021 (https://www.moodys.com/Pages/amr002002.aspx)
ตารางเรยี บเรยี บโดยผเู้ ขียน

Fitch Ratings Inc.

Fitch Ratings Inc. เป็นสถาบันจัดอันดับเครดิตของประเทศสหรัฐอเมริกาและเป็น
หนึ่งในสถาบันจัดอันดับเครดิตรายใหญ่สามแห่งของโลก (อีก 2 สถาบัน คือ Moody's และ
Standard & Poor's) บริษัท Fitch Ratings Inc. ได้รับการยอมรับการเป็นสถาบันจัดอันดับ
ช้ันนาจากสานักงานคณะกรรมการกากับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ ของสหรัฐอเมริกา
ในปี พ.ศ. 2518

Fitch Ratings Inc. จะให้ความเห็นเก่ียวกับความแข็งแกร่งทางการเงิน (Financial
Strength) ของบริษัทประกันภัยและความสามารถทางการเงินของบริษัทในการบรรลุภาระ
ผูกพันต่อผู้ถือกรมธรรม์และผู้ถือสัญญาตามหลักเวลา (Timely Basis) การจัดอันดับความ
แข็งแกร่งทางการเงินระดับสากล (International Financial Strength: IFS) Fitch จะใช้
หลักการด้านบุคคลและบริษัทที่เป็นผู้ซื้อประกันภัย ตลอดจนตัวแทนหรือนายหน้า เพ่ือเป็น
ข้อมูลประกอบในการวิเคราะห์ว่าบริษัทประกันภัยน้ันมีฐานะทางการเงินท่ีดีหรือไม่ การจัด
อันดับของ IFS เป็นการจัดอันดับระดับสากล จะรวมเอาความเส่ียงทางเศรษฐกิจและ
การเมืองที่เกี่ยวข้อง ซึ่งอาจทาให้ความสามารถในการปฏิบัติตามภาระผูกพันของบริษัท
ประกันภัยลดลง การจัดอันดับของ IFS มีการอิงจากการวิเคราะห์อย่างครอบคลุมของปัจจัย

บทที่ 10 การจัดอนั ดบั เครดติ และวัดประสทิ ธิภาพของบรษิ ัทประกันวินาศภยั

318
ท่ีเก่ียวข้อง โดยส่วนใหญ่การกาหนดความแข็งแกร่งทางการเงินขององค์กรประกันภัยจะ
รวมถงึ คุณลักษณะตามกฎหมายลม้ ละลาย (Regulatory Solvency Characteristics) สภาพ
คล่อง (Liquidity) ผลการดาเนนิ งาน (Operating Performance) ความยืดหยุ่นทางการเงนิ
(Financial Flexibility) ความแข็งแกร่งของงบแสดงฐานะการเงิน (Statement of
Financial Position Strength) คุณภาพการจัดการ (Management Quality) สถานะ
ทางการแข่งขัน (Competitive Positioning) และ ความเป็นไปได้ทางธุรกิจในระยะยาว
(Long-Term Business Viability)

ระดับอันดับความน่าเช่ือถือของ Fitch สาหรับบริษัทผู้ออกตราสารและตราสาร
สามารถแสดงโดยใช้ตัวอักษร 'AAA' ถึง 'BBB' (ระดับการลงทุน) และ 'BB' ถึง 'D' (ระดับการ
เก็งกาไร) โดยมีการเพิ่มสัญลักษณ์ +/- สาหรับ AA ถึง CCC ซ่ึงแสดงถึงความแตกต่างท่ี
สัมพันธ์กันของความน่าจะเป็นของการผิดนัดชาระหนี้หรือการชาระคืนเงินกู้ คาว่า "ระดับ
การลงทุน" และ "ระดับการเก็งกาไร" เป็นข้อตกลงของตลาดและไม่ได้หมายความถึง
ข้อเสนอแนะหรือการรับรองหลักทรัพย์เฉพาะเพื่อวัตถุประสงค์ในการลงทุน หมวดหมู่ระดับ
การลงทุนบ่งชี้ถึงความเสี่ยงด้านเครดิตท่ีค่อนข้างต่าถึงปานกลาง ในขณะท่ีอันดับเครดิตใน
หมวดการเก็งกาไรส่งสญั ญาณถึงระดับความเสี่ยงด้านเครดิตท่ีสงู ข้ึน หรือการผิดนัดชาระหน้ี
เกิดขึ้นแล้ว (บริษัท Fitch Rating Inc., 2021. https://www.fitchratings.com) อันดับ
เครดิตและความหมายอันดบั เครดติ ของบรษิ ัท Fitch แสดงตามตารางตอ่ ไปน้ี

บทที่ 10 การจดั อนั ดับเครดิตและวัดประสทิ ธภิ าพของบริษัทประกนั วนิ าศภยั

319

ตารางท่ี 10.8 สญั ลักษณแ์ ละความหมายอันดบั เครดติ ภาระผกู พนั ระยะยาว โดยสถาบนั จัด
อนั ดับเครดิต Fitch

อันดับเครดิต ความหมาย

AAA การจัดอันดับเครดิต AAA แสดงถึงความคาดหวังต่าสุดของความเสี่ยงใน

คณุ ภาพความ การผิดนัดชาระหนี้ อันดับเครดิตนี้จะมอบให้ในกรณีท่ีบริษัทผู้ออกตรา

นา่ เชื่อถือ สารน้ันมีความสามารถท่ีแข็งแกร่งเป็นพิเศษในการชาระภาระผูกพันทาง

สงู สดุ การเงิน และมีความเป็นไปได้ต่าที่จะได้รับผลกระทบจากเหตุการณ์ที่

คาดการณไ์ ด้

AA อันดับเครดิต AA แสดงถึงความเส่ียงในการผิดนัดชาระหน้ีท่ีต่ามาก

คณุ ภาพความ อันดับเครดิตน้ีบ่งบอกถึงความสามารถท่ีแข็งแกร่งของบรษิ ัทในการชาระ

น่าเชื่อถอื สูง ภาระผูกพันทางการเงิน ความสามารถในการชาระหน้ีนี้ไม่ได้รับ

มาก ผลกระทบอย่างมีนัยสาคัญต่อตอ่ เหตุการณ์ทค่ี าดการณ์ได้

A อันดับเครดิต A แสดงถึงความคาดหวังของความเสี่ยงในการผิดนัดชาระ

คุณภาพความ หน้ีต่า ความสามารถในการชาระภาระผูกพันทางการเงินถือว่าแข็งแกร่ง

นา่ เช่ือถือสูง อย่างไรก็ตาม ความสามารถนี้อาจมีความเสี่ยงต่อสภาวะธุรกิจหรือ

เศรษฐกิจทไ่ี มพ่ ึงประสงคม์ ากกวา่ กรณีอันดับเครดติ ที่สงู กวา่

BBB อันดับเครดิตของ BBB บ่งชี้ว่าขณะนี้ความคาดหวังของความเส่ียงในการ

คณุ ภาพความ ผิดนัดชาระหนี้อยู่ในระดับต่า ความสามารถในการชาระภาระผูกพันทาง

น่าเชอื่ ถือดี การเงินนั้นถือว่าเพียงพอ แต่สภาพธุรกิจหรือเศรษฐกิจท่ีไม่พึงประสงค์มี

แนวโน้มทจ่ี ะบน่ั ทอนความสามารถน้ี

BB อันดับเครดิต BB บ่งชี้ถึงความเส่ียงท่ีเพ่ิมขึ้นในการผิดนัดชาระหนี้

การเกง็ กาไร โดยเฉพาะอย่างย่ิงในกรณีท่ีมีการเปล่ียนแปลงทางธุรกิจหรือสภาพ

เศรษฐกิจที่ไม่พึงประสงค์เม่ือเวลาผ่านไป อย่างไรก็ตาม ธุรกิจหรือความ

ยืดหยุ่นทางการเงินยังคงมีอยู่ซ่ึงสนับสนุนการชาระหนี้ตามข้อผูกพันทาง

การเงิน

B อนั ดับเครดิต B บ่งชวี้ า่ มีความเสี่ยงในการผดิ นัดชาระหนอี้ ย่างมนี ยั สาคัญ

การเกง็ กาไร แม้มีส่วนต่างกาไรอย่างจากัด สามารถดาเนินการตามภาระผูกพันทาง

สูง การเงินได้ อย่างไรก็ตาม ความสามารถในการชาระเงินอย่างต่อเน่ืองมี

ความเสี่ยงทจ่ี ะลดลงในสภาพแวดลอ้ มทางธุรกิจและเศรษฐกิจทีเ่ ปลี่ยนไป

CCC ส่วนต่างของความปลอดภัย (Margin of Safety) มีต่ามาก มีความ

ความเสีย่ ง เปน็ ไปไดใ้ นการผิดนัดชาระหนี้

ดา้ นเครดติ

อย่างมี

นยั สาคญั

บทที่ 10 การจดั อนั ดบั เครดติ และวดั ประสิทธภิ าพของบริษัทประกนั วนิ าศภยั

320

อันดับเครดิต ความหมาย

CC มคี วามเป็นไปไดใ้ นการผดิ นดั ชาระหน้ี

ความเสยี่ ง

ดา้ นเครดติ ใน

ระดบั สงู

CC การผิดนัด หรือ เหมือนจะผิดนัด ได้เกิดขึ้นแล้ว ผู้ออกตราสารอยู่ใน

ใกลผ้ ิดนดั สถานะหยดุ นิง่ ความสามารถในการชาระหนล้ี ดลงหรือเส่ือมถอย

RD - อันดับเครดิตของ RD ระบุผู้ออกตราสารประสบปัญหาการผิดนัดชาระ

Restricted หนี้ หรือกลายเป็นหน้ีด้อยคุณภาพ ในพันธบัตร เงินกู้ หรือภาระผูกพัน

Default ทางการเงินท่ีมีสาระสาคัญอ่ืนๆ แต่ยังไม่ได้เข้าสู่การถูกยื่นฟ้องล้มละลาย

ผิดนดั ชาระ การเข้าบริหาร การพิทักษ์ทรัพย์ การชาระบัญชี หรือกระบวนการทาง

หน้ี กฎหมายอื่น และบริษัทหยดุ การดาเนินงาน ไม่ดาเนนิ ธุรกิจตามปกติ

Default อันดับ D' บ่งชี้ว่าผู้ออกตราสาร ตามความเห็นของ Fitch ได้เข้าสู่การย่ืน

ล้มละลาย ฟ้องล้มละลาย การบริหารงาน การพิทักษ์ทรัพย์ การชาระบัญชี หรือ

ขัน้ ตอนการเลกิ กิจการอย่างเปน็ ทางการ หรือยุติธรุ กจิ

ทม่ี า: ข้อมูลจากเวป็ ไซต์ บรษิ ทั Fitch; ตารางเรียบเรียงโดยผเู้ ขยี น

Weiss Ratings Inc.

Weiss Ratings เป็นองค์กรจัดอันดับท่ีได้รับความเช่ือถือในอุตสาหกรรมประกันภัย
บริษัทประกันภัยได้รับการจัดอันดับทางการเงินที่แข็งแกร่งมีโอกาสเกิดความล้มเหลวต่า
หมายความว่านักลงทุนหรือผู้ถือกรมธรรม์สามารถรู้สึกปลอดภัยในการซ้ือกรมธรรม์
ประกนั ภยั โดย Weiss Ratings ได้ให้คะแนนความแข็งแกรง่ ทางการเงินแกบ่ ริษัทประกันภัย
ธนาคาร และสหภาพเครดิต (Credit Unions) กว่า 16,000 แหง่ ทว่ั โลก โดยมกี ารให้คะแนน
มีต้ังแต่ A (ยอดเย่ียม) ถงึ E (อ่อนแอมาก) โดย Weiss Ratings จดั อนั ดบั ความแข็งแกร่งทาง
การเงินโดยพิจารณาจากปัจจัยตา่ งๆ เชน่ เงนิ ทนุ คุณภาพของสินทรัพย์และการทากาไรและ
สภาพคลอ่ ง (บรษิ ัท Weiss Rating Inc., 2021. http://ww25.weissrating.com)

Weiss Ratings มกี ารจัดอันดับที่แยกออกเป็น 3 ประเภท ดังน้ี

1. Weiss Investment Ratings สาหรับห้นุ ETF และกองทนุ รวม ครอบคลมุ ถงึ การให้
อันดับเครดิตในการซ้ือ การขาย และการถือครอง โดยอันดับเครดิตถูกออกแบบมา
เพ่ือช่วยให้นักลงทุนสามารถตัดสินใจได้ง่ายและมีข้อมูลด้านเครดิตท่ีเพียงพอ หาก
นกั ลงทนุ มเี ปา้ หมายเพ่ือเพ่มิ ผลกาไรสงู สุดและลดความเสีย่ ง

2. Weiss Crypto Ratings ในระดับ 1, ระดับ 2 และระดับ 3 เหรียญและโทเค็น
(Token) สิ่งเหล่านี้ได้รับการออกแบบมาเพื่อช่วยให้ท้ังนักลงทุนและผู้ใช้ตัดสินใจ

บทที่ 10 การจดั อันดับเครดติ และวดั ประสิทธิภาพของบริษัทประกันวินาศภยั

321

อย่างมีข้อมูลมากข้ึน โดยมีเป้าหมายเพ่ือเพ่ิมผลกาไรหรอื ผลประโยชน์สงู สุดและลด
ความเส่ียง เน่ืองจากสินทรัพย์ Crypto ส่วนใหญ่เป็นของใหม่และอยู่ในช่วงทดลอง
จงึ มกั จะมีความผันผวนมากกวา่ สนิ ทรัพยป์ ระเภทอื่นๆ

3. Weiss Safety Ratings มีการจัดอันดับเครดิตของธนาคาร สหภาพเครดิต และ
บริษัทประกันภัย มีจุดประสงค์คล้ายกันกับการจัดอันดับเครดิต ซ่ึงออกแบบมาเพ่ือ
ช่วยให้ผู้บริโภคค้นหาสถาบันที่ดีท่ีสุดท่ีจะมอบความไว้วางใจในการออม กองทุน
เกษียณอายุ หรือเบ้ียประกัน ย่ิงอันดับเครดิตสูงข้ึน สถาบันก็จะยิ่งมีฐานะการเงินท่ี
มนั่ คงหรอื แข็งแกร่งในช่วงเวลาทดี่ ีและไม่ดี

โดยธนาคารและบริษัทประกันภัยหลายๆ แห่งอาจได้รับการจัดอันดับในสองวิธี เชน่
หุ้นสามัญ: หุ้นของบริษัทโฮลดิ้งที่ซ้ือขายในตลาดหลักทรัพย์รายใหญ่ ได้รับการจัดอันดับการ
ลงทุนจาก Weiss ในแบบ Weiss Investment Ratings และในฐานะสถาบันการเงิน:
ความสามารถทางการเงินซึ่งอาจส่งผลต่อความม่ันคงของเงินฝากหรือกรมธรรม์ประกันภัย
ได้รับการจัดอนั ดับความปลอดภัยของ Weiss คอื แบบ Weiss Safety Ratings

อนั ดบั เครดติ ของ Weiss Rating แยกเปน็ ระดับดงั ต่อไปนี้

- A: ยอดเยี่ยม (Excellent)
- B: ดี (Good)
- C: พอใช้ (Fair)
- D: ออ่ นแอ (Weak)
- E: ออ่ นแอมาก (Very Weak)
- เครอ่ื งหมาย “+” เพิ่มเติม หมายความว่าคะแนนอยู่ใน 3 % บนของแตล่ ะ

ช่วงเกรด
- เครอ่ื งหมาย “-” เพ่ิมเตมิ หมายความว่าคะแนนอยู่ในเปอร์เซ็นตท์ ่ีต่ากว่า

3% ลา่ งของแต่ละช่วงเกรด

Weiss Ratings ทาการวิเคราะห์อันดบั เครดิต โดยเน้นผลกระทบท่ีมีต่ออันดับความ
แข็งแกร่งทางการเงิน โดยวิเคราะห์ความเพียงพอของเงินกองทุน คุณภาพสินทรัพย์ และ
ความสามารถในการทากาไรและสภาพคล่อง Weiss Ratings จะมีการอ้างอิงการตรวจสอบ
ของนักวิเคราะหเ์ กย่ี วกบั ขอ้ มูลทเ่ี ปิดเผยตอ่ สาธารณะซ่งึ รวบรวมโดย National Association
of Insurance Commissioners (NAIC) และเสริมด้วยข้อมูลท่ีรวบรวมโดยตรงจากบริษัท
เอง ต่างจากหน่วยงานจัดอันดับรายใหญ่อ่ืนๆ Weiss Ratings จะไม่รับค่าตอบแทนจาก
บริษัทที่ประเมิน และไม่อนุญาตให้บริษัทประกันภัยนั้นมีอิทธิพลต่อการจัดอันดับท่ีบริษัท
ประกันภัยได้รับหรือระงับการเปิดเผยอันดับของตน องค์ประกอบหลักของระบบการจัด
อนั ดับสรุปไว้ในดชั นีตอ่ ไปน้ี

บทท่ี 10 การจัดอนั ดับเครดิตและวดั ประสิทธิภาพของบริษัทประกนั วินาศภัย

322

1) ดัชนีทรัพยากรเงินทุน (Capitalization Index) - ดัชนีนี้ตอบคาถามพื้นฐาน:
บริษัทรับความเส่ียงอะไรบ้าง และต้องใช้ทรัพยากรเงินทุนของตัวเองมากน้อย
เพยี งใดเพือ่ รองรับการขาดทนุ

2) Reserve Adequacy Index ดัชนีความเพียงพอของเงินสารอง (P&C) - ดัชนีน้ี
ก า ห น ด ค ว า ม เ พี ย ง พ อข อ ง เ งิ น ส า ร อ ง ข อ ง บ ริ ษั ท แ ล ะ ค ว า ม แ ม่ น ย า ใ น ก า ร
คาดการณ์ระดับการเรียกร้องค่าสินไหมทดแทน (Claims) ที่บริษัทจะได้รับใน
แต่ละปี

3) ดัชนีความสามารถในการทากาไร (Profitability Index) – ดัชนี้ความสามารถ
ในการทากาไรรวมถึงกาไรหรือขาดทุนจากการดาเนินงานตามสายธุรกิจ ความ
สม่าเสมอของผลการดาเนินงาน ผลกระทบของผลประกอบการต่อส่วนเกินทุน
ความเพียงพอของรายได้จากการลงทุนเมื่อเทียบกับความต้องการเงินสารอง
กรมธรรม์ และค่าใช้จ่ายเฉลี่ยของอุตสาหกรรม ตามจานวนและประเภทของ
กรมธรรมแ์ ละตอ่ อายุ จนถงึ คา่ ใชจ้ ่ายจรงิ ของบริษัท

4) ดัชนีสภาพคล่อง (Liquidity Index) - ประเมินความสามารถของบริษัทในการ
เพ่ิมข้ึนเงนิ สดที่จาเป็น เพอ่ื ชาระการเรยี กรอ้ งและปฏิบตั ติ ามภาระผูกพนั ในการ
ถอนเงนิ สด สถานการณ์กระแสเงินสดตา่ งๆ ถกู จาลองขน้ึ เพอื่ กาหนดวิธีท่ีบริษัท
อาจได้รับในกรณีท่ีมีการเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนเพิ่มข้ึนอย่างรวดเร็ว หรือ
การดาเนินการในการยอมจานนนโยบาย

5) ดัชนีความปลอดภัยในการลงทุน (Investment Safety Index : L&H and
Health only) - จะวัดความเสีย่ งของบริษทั ต่อการผดิ นดั ชาระหน้ีของพันธบัตร
และการจานอง มูลค่าตลาดลดลง และการเปลีย่ นแปลงอัตราดอกเบย้ี

6) ดัชนีเสถยี รภาพ (Stability Index) รวมถงึ ปัจจยั ตา่ งๆ เช่น

6.1 การกระจายความเสี่ยง (Risk Diversification) ในด้านขนาดบริษัท จานวน
นโยบายท่ีบังคับใช้ และรายการอน่ื ๆ ทเ่ี ก่ยี วข้องกบั การกระจายความเสย่ี ง

6.2 การเสื่อมถอยของการดาเนินงาน (Deterioration of Operations) ตาม
รายงานในสินทรัพย์สาคัญ หน้ีสิน รายได้หรือค่าใช้จ่าย เช่น อัตราการ
เวนคนื มูลค่าเบี้ยประกนั ภัย เปน็ ต้น

6.3 ประเด็นปัญหาในอดีต (Former Problem Areas) ท่ีอาจมีการปรับปรุง
เมื่อเร็วๆ น้ี แต่บริษัทยังไม่ได้สร้างบันทึกผลการดาเนินงานท่ีม่ันคงใน
ประเด็นเหล่านั้น และในช่วงเวลาท่ีเหมาะสม โดยท่วั ไปแล้วสามถึงหา้ ปี

6.4 ปจั จยั ทีร่ ะบกุ ารเปล่ียนแปลงท่ีสาคัญในการดาเนนิ งานของบริษัท (Factors
Which Identify a Substantial Shift in The Company’s Operations)

6.5 ปัจจัยท่ีระบุความไม่แน่นอนที่อาจเกิดข้ึนซึ่งไม่รวมอยู่ในดัชนีอื่น (Factors
which Identify Potential Instabilities) เช่น คุณภาพการประกันภัยต่อ
การสอดคลอ้ งสนิ ทรัพย์/หน้ีสนิ และแหลง่ ทีม่ าของเงินทุน

บทท่ี 10 การจดั อันดับเครดติ และวัดประสทิ ธิภาพของบรษิ ัทประกนั วนิ าศภัย

323

6.6 ความสมั พนั ธก์ บั บรษิ ัทโฮลดิ้งและบรษิ ทั ในเครือ
6.7 ปัจจัยทางเทคนิคอ่ืนๆ ท่ีเกี่ยวข้องกับความมั่นคง (Stability) และการ

เปลย่ี นแปลง (Changes)

ตัวอย่างบางส่วนของบริษัทประกันภัยในประเทศสหรัฐอเมริกาที่ได้รับอันดับเครดิต
“A” ในเชิงเปรียบเทียบการให้คะแนนอันดับเครดิตของสถาบันจัดอันดับเครดิต 4 แห่ง ท้ังน้ี
บริษทั ทไี่ ด้รบั การจัดอันดบั เครดิต มักจะประชาสัมพันธอ์ นั ดบั เครดิตที่บริษทั ได้รับคะแนนท่ีดี
ท่สี ุด ดงั นน้ั นกั ลงทนุ หรอื ผู้ถือกรมธรรม์ควรตรวจสอบเพ่ือดูว่าสถาบันจัดอันดับเครดิตอื่นให้
อนั ดบั เครดิตท่ีสอดคล้องกันหรือไม่

ตารางที่ 10.9 ตัวอยา่ งการจัดอันดบั บริษัทประกนั ภัยในประเทศสหรฐั อเมริกาโดยสถาบันจดั
อนั ดบั เครดติ

No. Company AM Best Fitch Moody’s S&P

1 GEICO A++ AA+

2 Progressive A++ AA AA

3 Travelers A AA Aa2 AA

4 State Farm A++ AA

5 MetLife A++ Aa3 AA-

6 Nationwide A++ A1 A+

7 Liberty Mutual A A2 A+

8 AIG A A A2 A+

9 The Hartford A A+ A2 A

10 The Hanover A A3 A-

11 USAA A++

12 Farm Bureau A

13 Erie Insurance A++

14 American Family A
Insurance A++

15 Amica Mutual
Insurance

ทีม่ า: The Balance, 2021. https://www.thebalance.com/what-is-an-a-rated-insurance-
company-and-why-does-it-matter-4065596
ตารางเรยี บเรียงโดยผู้เขยี น

บทที่ 10 การจัดอนั ดับเครดติ และวดั ประสิทธิภาพของบริษัทประกันวนิ าศภัย

324

ต่อไปน้ีเป็นตารางเปรียบเทียบอันดับเครดิตของสถาบันจัดอันดับเครดิต และ
ความหมายของอันดับเครดิตของสถาบันจัดอันดับเครดิต 3 แห่ง คือ Fitch Moody’s และ
S&P ซ่ึงอาจมีการให้สัญลักษณ์ และจุดเน้นในการประเมินท่ีแตกต่างกันออกไปบ้างตามการ
เน้นประเด็นเพ่ือการวิเคราะห์ตามกรอบแนวคิดของแต่ละสถาบัน (Seetharaman, Kumar
Sahu, Saravanan, Rudolph Raj & Niranjan, 2017)

ตารางที่ 10.10 เปรียบเทียบสัญลักษณ์และความหมายอันดับเครดิต โดยสถาบันจัดอันดับ
เครดิต

อนั ดับเครดิต คาอธบิ าย Fitch Moody’s S&P

อนั ดับเครดิต คณุ ภาพเครดิตสูงท่สี ดุ AAA Aaa AAA
สูงสดุ ความเสย่ี งเครดิตต่ามากสุด
(High Grade) คณุ ภาพเครดติ สูงมาก AA+ Aa1 AA+
AA Aa2 AA
ความเส่ยี งเครดติ ต่ามาก

AA- Aa3 AA-

อนั ดับกลาง คณุ ภาพเครดิตสูง ใน A+ A1 A+
บน ระดับกลางตอนบน A A2 A
(Upper A- A3 A-
Medium
Grade) BBB+ Baa1 BBB+
BBB Baa2 BBB
อนั ดบั กลาง คุณภาพเครดิตดี ความเสีย่ ง BBB- Baa3 BBB-
ล่าง เครดติ ณ ปัจจุบันตา่
(Lower BB+ Ba1 BB+
Medium BB Ba2 BB
Grade) BB- Ba3 BB-

เก็งกาไร มีลกั ษณะเกง็ กาไร บริษัทมี B+ B1 B+
(Non- ความสามารถในการชาระ B B2 B
Investment หนีภ้ าระผกู พนั
Grade or
Speculative)

เก็งกาไรสูง ความเสี่ยงเครดติ สงู บริษัท
ยังคงมีความสามารถในการ

บทที่ 10 การจดั อันดบั เครดติ และวดั ประสิทธภิ าพของบรษิ ัทประกนั วินาศภัย

325

อนั ดบั เครดิต คาอธิบาย Fitch Moody’s S&P

(Highly ชาระภาระผูกพนั ทาง B- B3 B-
Speculative) การเงิน

เปราะบาง บรษิ ทั มีความเปราะบางทาง CCC Caa1 CCC+

(Vulnerable) การเงนิ และอาจผิดนดั Caa2 CCC
ชาระหน้ี
Caa3 CCC-

เปราะบาง บรษิ ัทมีความเปราะบางทาง CC Ca CC
มาก การเงนิ มาก ใกล้จะผดิ นดั
ชาระหน้ี
(Fragile)

อนั ดับเครดติ ผิดนัดชาระหนี้ (SD, RD) C C R

ตา่ สุด และไม่สามารถชาระหนท้ี ี่ RD SD
เปน็ ภาระผูกพนั ทางการเงิน D D
ผดิ นดั ชาระ ได้
หน้ี

(Stricted

Default or

Restricted

Default)

ข้อมลู รวบรวมจากที่มา 2 แหลง่ และถกู รวมเปน็ ตารางโดยผู้เขยี น

Source: Futuregrowth, 2021.

https://www.futuregrowth.co.za/insights/possible-moodys-ratings-action-a-quick-take/

Source: Klimavičiena (2011)

10.3 การประเมินโดยใช้ CAMELS Framework

ในการจัดอันดับสถาบันการเงิน เช่น ธนาคาร ปกติจะมีการจัดอันดับโดยใช้โมเดลท่ี
เ รี ย ก ว่ า CAMELS (เ ป็ น อั ก ษ ร ย่ อ ม า จ า ก Capital Adequacy, Asset Quality,
Management, Earnings, Liquidity, and Sensitivity) ซึ่งเป็นระบบการให้คะแนนระดับ
สากลท่ีหน่วยงานกากับดูแลของธนาคารใช้ในการให้คะแนนสถาบันการเงินตามปัจจัย 6
ประการตามท่ีแสดงโดยตัวย่อ หน่วยงานกากับดูแลจะกาหนดคะแนนใหก้ ับแต่ละธนาคารใน
ระดับการให้คะแนนหนึ่งถือว่าดีที่สุด และการให้คะแนนห้าถือว่าแย่ที่สุดสาหรับแต่ละปัจจัย
โดย CAMELS ถูกนามาใช้เป็นเครื่องมือวิเคราะห์ทางการเงินเพ่ือเป็นแนวทางในการ
ตรวจสอบความมั่นคงทางการเงิน และเป็นเคร่ืองมือในการเตือนภัยล่วงหน้า ( Early

บทท่ี 10 การจดั อนั ดบั เครดิตและวดั ประสทิ ธภิ าพของบริษัทประกนั วินาศภัย

326

Warning System) เพื่อวัดระดับความเข้มแข็งของสถาบันการเงินประเภทธนาคาร แต่
สาหรับสถาบันการเงินประเภทบริษัทประกันภัย ทงั้ ประกนั ชวี ิตและประกนั ภัย โมเดลท่ีใช้ใน
การวิเคราะห์ความแข็งแกร่งทางการเงิน จะเรียกว่า CARAMEL (เป็นอักษรย่อ มาจาก
Capital Adequacy; Asset Quality; Reinsurance Ability; Adequacy of Claims and
Actuarial; Management Soundness; Earnings and Profitability; Liquidity) จะพบวา่
โมเดลของ CARAMEL มีประเด็นที่ให้ความสาคัญเพ่ิมเตมิ จาก CAMEL อันเนื่องจากลักษณะ
ของการดาเนินธุรกิจท่ีแตกต่างกัน ส่วนหนึ่งของการกระจายความเส่ียงของธุรกิจประกันภัย
คือ การทาประกันภัยต่อ ในขณะที่ความเส่ียงที่เป็นปัจจัยสาคัญของธุรกิจประกันภัย คือ
จานวนค่าสินไหมทดแทนที่ต้องจ่ายให้กับผู้ถือกรมธรรม์ตามคาร้องขอ ซึ่งหากมีมากเกินกว่า
รายไดเ้ บ้ยี ประกนั ภัยสทุ ธกิ จ็ ะหมายถงึ ความเสี่ยงทจ่ี ะเกิดขึน้ ของธุรกจิ ประกนั ภัย

ในสว่ นต่อไปจะไดอ้ ธบิ ายถึงหลักการทัง้ ของ CAMEL และ CARAMEL Models พอ
สงั เขป

CAMELS Framework/Model

CAMELS Framework เป็นเครื่องมือทางการเงินชนิดหนึ่ง ท่ีมีการนาอัตราส่วน
ทางการเงินมาวิเคราะห์ เพื่อพิจารณาถึงการบริหารการเงินของกิจการ ซึ่งโดยส่วนใหญ่จะ
เป็นเคร่ืองมือทางการเงินที่ใช้กับสถาบันการเงินประเภทธนาคาร โดย CAMELS นี้ สามารถ
ใช้เป็นระบบเตือนภัยล่วงหน้าทางการเงินอีกรูปแบบหนึ่งที่นิยมใช้ อันเป็นการบ่งชี้ถึงความ
ม่ันคงทางการเงินของสถาบันการเงิน ในงานวิจัยจานวนมากมีการวิเคราะห์ CAMELS
Framework เพ่ือใช้ในการประเมินประสิทธิภาพของธุรกิจประเภทธนาคาร (เช่น
Bashatweh & Ahmed, 2020; Boateng, 2019; Islam, 2018; Kumar, Bhat & Ravisha,
2019; Ledhem & Mekidiche, 2020; Mayakkannan & Jayasankar, 2020;
Sathyamoorthi, Mapharing, Ndzinge, Tobedza & Wally-Dima, 2017; Samuel,
2018) เป็นต้น โดยการวิเคราะห์ตาม CAMELS Framework มีการวิเคราะห์ 6 ด้านด้วยกัน
ดงั น้ี

1. Capital adequacy: ความเพียงพอของเงินกองทุน หมายถึง จานวน
เงินกองทุนท่ีมีการจัดระดับช้ัน ธนาคารเป็นสถาบันการเงินที่อยู่ภายใต้การ
กากับดูแลของธนาคารแห่งประเทศไทย ต้องปฏิบัติตามหลักเกณฑ์การกากับ
ดูแลด้านเงินกองทุนและการดารงสินทรัพย์สภาพคล่อง ธนาคารจะต้องอยู่
ปฏิบัติภายใต้หลักเกณฑ์สากล Basel III: A Global Regulatory Framework
for more Resilient Banks and Banking Systems (Jovanović, Arnold &
Voigt, 2017; Kapoor & Kaur, 2017; Naceur, Marton & Roulet, 2018)
ทง้ั นี้เพื่อใหธ้ นาคารมีความม่ันคง แข็งแกร่ง มีเงินกองทุนทสี่ ามารถรองรับความ
เสย่ี งจากการดาเนินธรุ กจิ ได้

บทท่ี 10 การจัดอนั ดบั เครดิตและวดั ประสิทธิภาพของบริษัทประกนั วินาศภัย

327

2. Asset quality: คุณภาพสินทรัพย์ คุณภาพสินทรัพย์ครอบคลุมถึงคุณภาพ
ของสินเช่ือสถาบันซ่ึงสะท้อนถึงรายได้ของสถาบัน เป็นการประเมินคุณภาพ
สินทรัพย์ท่ีเก่ียวข้องกับปัจจัยเสี่ยงในการลงทุนที่ธนาคารอาจเผชิญและมีการ
ปรับสมดุลปัจจัยเหล่าน้ันกับกาไรจากเงินทุนของธนาคาร การวิเคราะห์ด้านนี้
จะพิจารณาถึงความม่ันคงของธนาคารเมื่อต้องเผชิญกับความเส่ียงโดยเฉพาะ
ผลกระทบจากมูลค่าตลาดยุติธรรมของการลงทุนเป็นอย่างไรเมื่อเปรียบเทียบ
กับมูลค่าตามบัญชีของการลงทุนของธนาคาร นอกจากนี้ คุณภาพสินทรัพย์ยัง
เป็นส่ิงสะท้อนของประสิทธิภาพของนโยบายและแนวปฏิบัตดิ ้านการลงทุนของ
ธนาคาร (Ahamed, 2017; Kadioglu, Telceken & Ocal, 2017)

3. Management soundness: เสถียรภาพการจดั การ การประเมนิ การจัดการ
เป็นส่ิงกาหนดว่าธนาคารสามารถตอบสนองต่อความตึงตัวทางการเงินได้อย่าง
ถูกต้องหรือไม่ โดยองค์ประกอบนี้สะท้อนให้เห็นถึงความสามารถของผู้บริหาร
ของธนาคาร ในการเห็นถึงประเด็นปัญหาท่ีเกิดข้ึนหรือจะเกิดข้ึน การวิเคราะห์
การจัดการ และการควบคุมความเส่ียง ของกิจกรรมประจาวันของธนาคาร การ
ประเมินด้านเสถียรภาพการจัดการยังครอบคลุมถึงการประเมินความสามารถ
ของฝ่ายบริหาร เพ่ือให้แน่ใจว่าการดาเนินงานของธนาคาร มีความปลอดภัย
ดาเนินการสอดคล้องกับกฎระเบียบทั้งภายในองค์กรและภายนอกองค์กรท่ี
จาเป็นและตามท่ีกฎหมายบังคับใช้ (Kadim, Nardi, Hendro, Dessy &
Endang, 2018; Mahmud & Rahman, 2020; Nicola, Manalu & Hutapea,
2017)

4. Earnings: รายได้ ความสามารถของธนาคารในการสร้างรายได้เพ่ือให้สามารถ
รักษากิจกรรมของตนไว้ได้ มีการขยายตัวของรายได้ มีความสามารถในการ
แข่งขัน อันเป็นปัจจัยสาคัญในการประเมินความสามารถในการดารงอยู่อย่าง
ต่อเน่ืองของธนาคาร โดยมีการพิจารณาถึงความต่อเนื่องและเติบโตของรายได้
ความม่ันคงของรายได้ ค่าเผ่ือในการประเมินมูลค่า อัตรากาไรสุทธิ ระดับมูลค่า
สุทธิ และคุณภาพของสินทรัพย์ที่มีอยู่ของธนาคาร (Ahamed, 2017;
Kadioglu, Telceken & Ocal, 2017)

5. Liquidity: สภาพคล่อง ในการประเมินสภาพคล่องของธนาคาร ผู้ตรวจสอบ
จะพิจารณาความอ่อนไหวต่อความเสี่ยงจากอัตราดอกเบ้ีย ความพร้อมใช้งาน
ของสินทรัพย์ท่ีสามารถแปลงเป็นเงินสดได้ การพ่ึงพาทรัพยากรทางการเงินท่ี
อาจมีการผันผวนในระยะส้ัน และความสามารถทางเทคนิคของการบริหาร
สนิ ทรพั ย์และหน้สี นิ (Asset Liability Management: ALM) (Abbas, Iqbal &
Aziz, 2019; Berger, Guedhami, Kim & Li, 2020; Chen, Shen, Kao & Yeh,
2018)

บทท่ี 10 การจดั อนั ดับเครดติ และวดั ประสิทธิภาพของบริษัทประกันวนิ าศภัย

328

6. Sensitivity: ความออ่ นไหว ความอ่อนไหวครอบคลุมถงึ ความเสี่ยงท่ีอาจส่งผล
ต่อสถาบันต่างๆ ผู้ตรวจสอบประเมินความอ่อนไหวของสถาบันต่อความเส่ียง
ดา้ นการตลาด โดยการตดิ ตามการจดั การดา้ นใหส้ นิ เชื่อ ด้วยวธิ นี ี้ผู้ตรวจสอบจะ
สามารถเห็นได้ว่าการให้กู้ยืมแก่อุตสาหกรรมเฉพาะจะมีผลกระทบต่อสถาบัน
อย่างไร สินเชื่อเหล่านี้รวมถึงการให้กู้ยืมเพื่อการเกษตร สินเช่ือเพ่ือการ
รักษาพยาพบาล สินเช่ือบัตรเครดิต และสินเช่ือภาคพลังงาน การเปิดรับการ
แลกเปล่ียนเงินตราต่างประเทศ สินค้าโภคภัณฑ์ ตราสารทุน และตราสาร
อนุพันธ์ รวมอยู่ในการจัดอันดับความอ่อนไหวของบริษัทต่อความเสี่ยงทาง
การตลาด (Lopes, Lebensztajn & Yamazaki, 2021; Puri & Yadav, 2017)

10.4 การประเมนิ โดยใช้ CARAMELS Framework

CARAMELS Framework / Model จัดต้ังขึ้นเพ่ือช่วยในการจัดการและประเมิน
ฐานะทางการเงินของบริษัทประกันภัย นักวิเคราะห์วิจัยจานวนมากใช้ CARAMELS
Framework ในการวิเคราะห์ความสามารถในการสร้างรายได้และการทาไรของบริษัท
ประกันภัย (เช่น งานวิจัยของ Ali, Chanar, Ghauri & Obaid, 2019; Widati & Anas,
2020; Pathak, 2020; Vasavi & Reddy, 2020) โ ด ย อ ง ค์ ป ร ะ ก อ บ ข อ ง CARAMELS
Framework ประกอบด้วยการวิเคราะหด์ ้านต่างๆ 8 ด้าน ดงั ตอ่ ไปนี้

1. Capital Adequacy – ความเพียงพอของเงินกองทนุ พจิ ารณาถงึ ความเพียงพอ
ของกองทุนของบริษัทประกันภัยว่ามีความเพียงพอหรือไม่ เม่ือเทียบกับความ
เสยี่ งทีบ่ ริษทั ประกันภัยเผชิญอยู่ (ตวั อย่างงานวิจยั เชน่ Berhe & Kaur, 2017;
Pukała, Vnukova, Achkasova & Smoliak, 2017; Yan, Wang, Liu & Qi,
2018)

2. Asset Quality – คุณภาพสินทรัพย์ จะวิเคราะห์ถึงความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นใน
พอร์ตการลงทุน หรือในโครงสร้างของสินเช่ือ พิจารณาถึงการสารองคา่ เผื่อการ
ขาดทุนสาหรับการลงทุน และการสารองต่อเงินให้กู้ยืมว่ามีความเพียงพอ
หรือไม่ (ตัวอย่างงานวิจัย เช่น Jansirani & Muthusamy, 2019; Ghauri, Ali,
Chanar & Obaid, 2019; Ali, Chanar, Ghauri & Obaid, 2019)

3. Reinsurance Ability – ความสามารถในการประกันภัยต่อ บริษัทประกันภยั มี
การทาประกันภัยต่อในสดั ส่วนท่เี พยี งพอหรือเหมาะสมหรือไม่ต่อเบี้ยประกันภัย
รับ สัดส่วนดังกล่าวส่งผลต่อระดับความเสี่ยงของบริษัทประกันภัยอย่างไร
(ตั ว อ ย่ า ง ง า น วิ จั ย เ ช่ น Abass & Ojikutu, 2019; Pukała, Vnukova,
Achkasova & Smoliak, 2017; Shiu, 2020)

4. Adequacy of Claims and Actuarial – ความเพียงพอตามข้อเรียกร้อง
สินไหมและคณิตศาสตร์ประกันภัย โดยพิจารณาถึงเงินสารองซ่ึงต้องคานวณ

บทท่ี 10 การจดั อนั ดับเครดิตและวัดประสิทธภิ าพของบริษัทประกันวินาศภยั