e-bookแก้ใหม่2

79

หน่วย: บาท

สาหรับปี
ส้นิ สดุ วนั ที่ 31 ธันวาคม

2563 2562

กระแสเงินสดจากกจิ กรรมจัดหาเงิน (6,773,175) -
20 เงนิ สดจ่ายชาระหน้ีสินตามสัญญาเช่า (3,999,800) (3,999,800)
21 เงนิ ปนั ผลจ่ายใหผ้ ู้ถือหนุ้ ของบริษัท (10,772,975) (3,999,800)
22 กระแสเงินสดสุทธิใชไ้ ปในกิจกรรมจดั หาเงิน

23 เงนิ สดและรายการเทียบเทา่ เงนิ สดเพมิ่ ข้นึ 5,748,351 13,010,152
2ส4ุทธเงิ นิ สดและรายการเทียบเท่าเงินสด ณ วนั ที่ 1 49,611,579 36,601,427
55,359,930 49,611,579
มกราคม

25 เงินสดและรายการเทยี บเท่าเงินสด ณ วันท่ี
31 ธันวาคม

3.6 หมายเหตุประกอบงบการเงิน (Notes to Financial Statements)

บริษัทประกันวินาศภัยต้องเปิดเผยข้อมูลในหมายเหตุประกอบงบการเงิน ซึ่งมาตรฐาน
การรายงานทางการเงิน ฉบับที่ 4 (ปรับปรุง 2562) เร่ืองสัญญาประกันภัย ได้ให้แนวทางใน
การเปิดเผยข้อมูล ซ่ึงข้อมูลท่ีเปิดเผย มี 3 ส่วน ได้แก่ หลักเกณฑ์และสรุปนโยบายการบัญชี
ทีส่ าคญั ประมาณการและข้อสมมติฐาน และข้อมูลเพ่ิมเติมและการบรหิ ารความเสี่ยง ในท่ีนี้
จะอธิบายเฉพาะแนวทางการเปดิ เผยข้อมูลท่ีสาคัญตามมาตรฐานการบัญชี และตัวอย่างการ
เปิดเผยขอ้ มลู ในหมายเหตุประกอบงบการเงินบางรายการเทา่ นนั้

บทท่ี 3 งบการเงินของธุรกจิ ประกนั วินาศภยั

80

3.6.1 แนวทางการเปิดเผยข้อมูลท่ีสาคญั ตามมาตรฐานการบัญชี มดี ังนี้

1. การเปิดเผยข้อมูลเพื่อระบุและอธิบายถึงจานวนเงนิ ในงบการเงินทีเ่ กดิ จากสัญญา
ประกนั ภัย เชน่
1) นโยบายการบัญชีสาหรับสัญญาประกันภัย และสินทรัพย์ หนี้สิน รายได้ และ
คา่ ใช้จา่ ยท่ีเกีย่ วข้อง
2) สินทรัพย์ หน้สี นิ และค่าใชจ้ า่ ย ที่รับรู้ในงบการเงนิ
3) การกระทบยอดการเปล่ียนแปลงในหนี้สินจากสัญญาประกันภัย สินทรัพย์จาก
การประกันภัยต่อ และต้นทุนในการได้มารอการตัดบัญชีท่ีเก่ียวข้อง (ถ้ามี) เป็น
ตน้

2. การเปดิ เผยลกั ษณะและขอบเขตของความเส่ียงท่ีเกดิ จากสญั ญาประกันภัย เช่น
1) วตั ถปุ ระสงค์ นโยบาย และกระบวนการในการบริหารความเสยี่ งท่ีเกิดจากสัญญา
ประกันภัย และวิธกี ารทีจ่ ะใช้จัดการกบั ความเส่ยี งเหล่านัน้
2) ข้อมูลเกี่ยวกับความเส่ียงด้านการรับประกันภัย (ท้ังก่อนและหลังการใช้การ
ประกนั ภยั ตอ่ เพือ่ ลดความเสีย่ ง) รวมทง้ั ข้อมูลเก่ียวกับ
2.1 ความอ่อนไหวของความเส่ียงด้านการรับประกันภยั ซ่ึงความเสี่ยงจากการ
ประเมินสารองประกันภัยต่าไปอาจไม่เพียงพอกับความเสียหายท่ีเกิดขึ้น
จริง หรอื ไม่เพียงพอต่อคา่ สินไหมทดแทนท่บี รษิ ัทได้ประเมนิ ไว้ตามสัญญา
ประกนั ภยั ทง้ั ระยะสัน้ และระยะยาว
2.2 การกระจุกตัวของความเสี่ยงด้านการรับประกันภัย รวมถึงวิธีการที่
ผู้บริหารใช้เพ่ือพิจารณาการกระจุกตัวของความเสี่ยงดังกล่าว และการ
อธิบายถึงลักษณะร่วมที่ระบุถึงการกระจุกตัวแต่ละประเภท เช่น ประเภท
ของเหตกุ ารณ์ท่รี บั ประกันภัย พน้ื ที่ทางภูมศิ าสตร์ หรือสกลุ เงนิ เป็นตน้
2.3 จานวนค่าสินไหมทดแทนที่เกิดขึ้นจริงเปรียบเทียบกับจานวนที่ประมาณ
การไว้ โดยต้องเปิดเผยย้อนหลังตั้งแต่รอบบัญชีที่ค่าสินไหมทดแทนที่มี
สาระสาคัญล่าสุดเกิดขึ้น ซ่ึงค่าสินไหมทดแทนดังกล่าวคงมีความไม่
แน่นอนเก่ียวกับจานวนเงินและระยะเวลาของการจ่ายค่าสินไหมทดแทน
นั้น แต่ไม่จาเป็นต้องย้อนหลังไปเกินกว่าสิบปี และไม่จาเป็นต้องเปิดเผย
ค่าสินไหมทดแทน หากความไม่แน่นอนของจานวนเงินและจังหวะเวลา
การจ่ายคา่ สนิ ไหมทดแทนสามารถยตุ ไิ ดภ้ ายในหนงึ่ ปี เป็นต้น

3) ข้อมูลเกี่ยวกับความเส่ียงด้านเครดิต ด้านสภาพคล่อง และด้านตลาด ซึ่งต้อง
เปิดเผยตามแนวทางของมาตรฐานการรายงานทางการเงิน ฉบับที่ 7 (ปรับปรุง
2563) เรอ่ื งการเปดิ เผยข้อมลู สาหรับเคร่ืองมือทางการเงิน (ทัง้ น้ี มาตรฐานการ
รายงานทางการเงิน ฉบับท่ี 17 เร่ือง สัญญาประกันภัย (TFRS 17) ขณะน้ีอยู่
ระหว่างการยกร่างให้เป็นไปตามเกณฑ์ที่กาหนดขึ้นโดยมาตรฐานการรา ยงาน
ทางการเงินระหว่างประเทศ ฉบับที่ 17 เรื่อง สัญญาประกันภัย (IFRS 17 ท่ี

บทที่ 3 งบการเงินของธรุ กิจประกันวนิ าศภัย

81

ประกาศในเดือนพฤษภาคม 2560 โดยคาดว่าจะมีผลบังคับใช้สาหรับรอบ
ระยะเวลาบัญชที เ่ี รม่ิ ในหรอื หลังวันท่ี 1 มกราคม พ.ศ. 2566)

3.6.2 เกณฑ์การจดั ทางบการเงนิ
ในหมายเหตุประกอบงบการเงิน บริษัทผู้มหี นา้ ที่ในการรายงานงบการเงนิ ตาม

มาตรฐานการรายงานทางการเงิน จะตอ้ งระบุในหมายเหตุประกอบงบการเงิน โดยอาจมี
เนือ้ หาตามภาพขา้ งล่างนี้ เพ่ือแสดงให้เหน็ ถึงมาตรฐานในการจดั ทางบการเงนิ ของบริษัท
ประกนั ภยั (ดูภาพที่ 3.5)

งบการเงินนี้ จัดทาขึ้นตามมาตรฐานการรายงานทางการเงิน รวมถึงแนวปฏบิ ัติทางการ
บัญชีที่ประกาศใช้โดยสภาวิชาชีพบัญชีฯ นอกจากนี้ งบการเงินยังได้จัดทาข้ึนตาม
ประกาศสานักงานคณะกรรมการกากับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย เรื่อง
หลักเกณฑ์ วิธีการ เงื่อนไข และระยะเวลาในการจัดทาและยื่นงบการเงินและรายงาน
เก่ียวกับผลการดาเนินงานของบริษัทประกันวินาศภัย พ.ศ. 2562 (ฉบับท่ี 2) ลงวันท่ี 4
เมษายน 2562 ซึ่งมีผลบังคับใช้สาหรับรอบระยะเวลาบัญชีท่ีเร่ิมในหรือหลังวันท่ี 1
มกราคม 2563 ซ่ึงมีผลกระทบตอ่ การแสดงรายการ และการเปิดเผยข้อมลู ในงบการเงิน

ภาพที่ 3.5 เกณฑ์ในการจดั ทางบการเงนิ

นอกจากนี้ บริษัทประกันวินาศภัยควรมีการเปิดเผยถึงแนวปฏิบัติทางการบัญชีที่
กิจการถือปฏิบัติ เช่น แนวปฏิบัติทางการบัญชี เร่ือง เครื่องมือทางการเงินและการเปิดเผย
ข้อมูลสาหรับธุรกิจประกันภัย และเมื่อกิจการมีการเปลี่ยนแปลงนโยบายการบัญชี จะต้อง
เปดิ เผยถงึ ผลกระทบที่เกดิ ขึ้นอันเนื่องจากการเปล่ียนแปลงนโยบายการบัญชี เชน่ ในตัวอย่าง
ข้างล่าง บริษัทประกันอาจทาการเปิดเผยช่วงเวลาในการปฏิบัติตามมาตรฐานการรายงาน
ทางการเงิน ฉบับที่ 16 เร่ือง สัญญาเช่า และผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงนโยบายการ
บัญชีเป็นคร้ังแรก เพื่อให้ผู้ใช้งบการเงินทราบถึงผลกระทบอันเนื่องมาจากการเปลี่ยนแปลง
นโยบายการบัญชี เปน็ ตน้ (ดภู าพท่ี 3.6)

บทท่ี 3 งบการเงินของธรุ กิจประกันวนิ าศภยั

82

บริษัทถือปฏิบัติตามแนวปฏิบัติทางการบัญชี เร่ือง เคร่ืองมือทางการเงินและการ
เปิดเผยข้อมูลสาหรับธุรกิจประกันภัย รวมท้ังคาช้ีแจง เรื่อง การตีความเงินลงทุนใน
หน่วยลงทุนกองทุนรวมอสังหาริมทรัพย์ หน่วยทรัสต์เพ่ือการลงทุนในอสังหาริมทรัพย์
หน่วยลงทุนกองทุนรวมโครงสร้างพ้ืนบานและหน่วยทรัสต์เพ่ือการลงทุนในโครงส ร้าง
พ้ืนฐานที่จดทะเบยี นจัดตั้งในประเทศไทย และมาตรฐานการรายงานทางการเงนิ ฉบบั
ท่ี 16 เรื่อง สัญญาเช่า เป็นคร้ังแรก ซ่ึงได้เปิดเผยผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลง
นโยบายการบัญชีไวใ้ นหมายเหตขุ อ้ XX

ภาพท่ี 3.6 การระบถุ ึงผลกระทบจากการเปล่ยี นแปลงนโยบายการบญั ชี

3.6.3 เกณฑ์การวัดคา่

ธุรกิจประกันวินาศภัยจะต้องมีการจัดทารายงานทางการเงิน โดยจะต้องระบุถึง
หลักเกณฑ์ในการบนั ทกึ รายการของธุรกจิ เช่น ระบุวา่ งบการเงนิ จดั ทาขึน้ ตามหลกั เกณฑ์การ
บันทึกตามราคาทุนเดิม (Historical Cost) หรือรายการใดบันทึกโดยใช้หลักเกณฑ์อ่ืน
ตัวอย่างรายการท่ีมักมีการแสดงถึงหลักเกณฑ์การบันทึก เช่น เงินลงทุนที่วัดมูลค่ายุติธรรม
ผ่านกาไรหรือขาดทุน มักจะมีการกาหนดเกณฑ์การวัดมูลค่าด้วยวิธีมูลค่ายุติธรรม รายการ
หนี้สินผลประโยชน์ที่กาหนดไว้ ธุรกิจประกันวินาศภัย สามารถระบุเกณฑ์การวัดมูลค่าด้วย
วธิ มี ลู ค่าปจั จบุ นั เป็นตน้ (ดภู าพที่ 3.7)

งบการเงนิ นี้ จัดทาขึ้นโดยถือหลักเกณฑก์ ารบันทึกตามราคาทนุ เดมิ ยกเวน้ รายการ
ดังตอ่ ไปน้ี

รายการ เกณฑก์ ารวดั มูลคา่

เงินลงทุนทว่ี ดั มูลค่ายุติธรรมผ่านกาไรหรือขาดทุน มลู คา่ ยตุ ธิ รรม

เงินลงทนุ ทว่ี ัดมูลค่ายุตธิ รรมผ่านกาไรหรือขาดทนุ เบด็ เสรจ็ อน่ื มลู ค่ายุติธรรม

หน้ีสินผลประโยชน์ทีก่ าหนดไว้ มลู ค่าปัจจุบันของภาระผูกพันตามผลประโยชน์ที่กาหนด

ภาพท่ี 3.7 เกณฑก์ ารวัดคา่ ของรายการที่แสดงในงบการเงิน

บทที่ 3 งบการเงินของธรุ กจิ ประกนั วนิ าศภยั

83

3.6.4 การใช้วจิ ารณญาณและการประมาณการ

ในการจัดทางบการเงิน ธุรกิจจะต้องมกี ารระบุไว้ในหมายเหตปุ ระกอบงบการเงนิ ถงึ
การทีผ่ ูบ้ ริหารใชว้ จิ ารณญาณ การประมาณ และข้อสมมตหิ ลายประการ อาจมีผลกระทบต่อ
การปฏิบัติตามนโยบายการบัญชีของบริษัท ทั้งน้ีการใช้วิจารณญาณ การประมาณ และข้อ
สมมติน้ัน อาจจะให้ทาผลท่ีเกิดข้ึนจริง มีความแตกต่างจากท่ีผู้บริหารใหก้ ารประมาณการไว้
ทั้งน้ี การประมาณการ และข้อสมมติต่างๆ ท่ีใช้ในการจัดทางบการเงิน ควรจะได้รับการ
ทบทวนอย่างสม่าเสมอ และการปรับประมาณการทางการบัญชี ธุรกิจจะต้องแสดงในหมาย
เหตุประกอบงบการเงินถึงการบันทึกบัญชี ว่าได้ทาการปรับปรุงด้วยวิธีเปลี่ยนทันทีหรือไม่
อย่างไร

3.6.5 การใช้วจิ ารณญาณ ข้อสมตแิ ละความไม่แน่นอนของการประมาณการ

ธุรกิจจะต้องมีการเปิดเผยข้อมูลเก่ียวกับการใช้วจิ ารณญาณ ข้อสมมติ และความไม่
แน่นอนของการประมาณการ ทง้ั นี้ การใช้วจิ ารณญาณ ข้อสมมติ และการประมาณการ อาจ
ส่งผลกระทบต่อการแสดงรายการทางการเงินในมูลค่าตามบญั ชีของสนิ ทรพั ย์และหน้ีสินของ
ธุรกิจ ทั้งนธี้ ุรกจิ จะต้องเปิดเผยถึงรายการท่ีอาจมผี ลกระทบต่อรายการใดๆ ในงบการเงิน (ดู
ภาพที่ 3.8)

ข้อมลู เกย่ี วกบั การใช้วจิ ารณญาณ ขอ้ สมมติ และความไม่แน่นอนของการประมาณการ
ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2563 ซ่ึงมีความเส่ียงอย่างมีนัยสาคัญที่จะส่งผลให้ต้องมีการ
ปรับปรุงท่ีมีสาระสาคัญในมูลค่าตามบัญชีของสินทรัพย์และหน้ีสินในปีบัญชีถัดไป
ประกอบด้วย

- เงินลงทุนในหลกั ทรัพย์
- หนส้ี ินจากสัญญาประกนั ภยั
- ภาระผูกพันผลประโยชน์พนักงาน
- ภาษเี งนิ ไดร้ อการตัดบัญชี
- ผลขาดทุนด้านเครดิตทีค่ าดวา่ จะเกดิ ขึ้น
- การจัดการความเสย่ี งทางด้านการเงนิ และประกนั ภัย

ภาพท่ี 3.8 การใชว้ จิ ารณญาณ ขอ้ สมมติและความไมแ่ น่นอนของการประมาณการ

บทที่ 3 งบการเงินของธุรกจิ ประกนั วนิ าศภัย

84

3.6.6 หนส้ี ินจากสญั ญาประกันภัย

ในงบแสดงฐานะการเงินของธุรกิจประกันวินาศภัย จะมีการแสดงรายการ หน้ีสิน
จากสญั ญาประกันภยั ซงึ่ หนสี้ ินจากสญั ญาประกันภัยสว่ นใหญ่ประกอบไปดว้ ยรายการสารอง
ค่าสินไหมทดแทนและค่าสินไหมทดแทนค้างจ่าย และสารองเบ้ียประกันภัยท่ียังไม่ถือเป็น
รายได้ โดยแสดงมูลค่าตามบญั ชี

3.6.7 แนวปฏิบัตทิ างการบัญชี เรื่อง เคร่ืองมือทางการเงินและการเปิดเผยข้อมูลสาหรบั
ธุรกจิ ประกนั ภัย

ในธุรกิจประกันวินาศภัย บริษัทประกันวินาศภัยจะต้องเปิดเผยแนวปฏิบัติทางการ
บัญชีที่ใช้ เช่น ตามมาตรฐานการรายงานทางการเงิน ฉบับท่ี 4 สัญญาประกันภัย (ปรับปรุง
2563) อนญุ าตให้บรษิ ัทประกันภัยท่ีเข้าเง่ือนไขทมี่ าตรฐานการรายงานทางการเงิน ฉบบั ท่ี 4
กาหนด อาจใชก้ ารยกเวน้ การถือปฏบิ ัตติ ามมาตรฐานการรายงานทางการเงิน ฉบับท่ี 9 เร่อื ง
เครื่องมือทางการเงิน และมาตรฐานการรายงานทางการเงิน ฉบับที่ 7 เร่ือง การเปิดเผย
ข้อมูลเคร่ืองมือทางการเงินเป็นการชั่วคราว โดยให้ถือปฏิบัติตามแนวปฏิบัติทางการบัญชี
เรอ่ื ง เครือ่ งมือทางการเงินและการเปิดเผยข้อมลู สาหรับธุรกจิ ประกนั ภยั จนกระทั่งมาตรฐาน
การรายงานทางการเงนิ ฉบับท่ี 17 เรอ่ื ง สญั ญาประกันภัย เริม่ มผี ลบงั คับใช้

3.6.8 เบี้ยประกันภัยคา้ งรบั

เบีย้ ประกันภัยค้างรับ (Premium Receivable) หมายถึง เบ้ียประกนั ภัยรับโดยตรง
ท่ีครบกาหนดชาระแล้ว แต่ยังมิได้รับชาระจากผู้เอาประกันภัย หรือได้รับชาระจากผู้เอา
ประกันภัยแล้วแต่ตัวแทนหรือนายหน้ายังไม่ได้นาส่ง ให้แสดงรายการด้วยมูลค่าสุทธิหลังหัก
ค่าเผ่ือหนี้สงสัยจะสูญ (สานักงาน คปภ., 2564) ซึ่งเบ้ียประกันภัยค้างรับถือเป็นสินทรัพย์
รายการสาคัญของธรุ กิจประกนั ภัย ท่ีแสดงใหเ้ หน็ ถงึ เบ้ียประกันภัยรับท่ีจะเกดิ ขึน้ ในภายหน้า
ของธุรกิจ โดยปกติในหมายเหตุประกอบงบการเงินจะมีการแยกอายุของเบ้ียประกันภัยค้าง
รับ เป็นช่วงเวลาของการค้างรับหรือเกินกาหนด การมีเบ้ียประกันภัยค้างรับเกินกาหนด
มากๆ จะแสดงใหเ้ หน็ ถงึ ประสิทธภิ าพในการตดิ ตาม และคณุ ภาพของลกู หนี้ (ดภู าพท่ี 3.9)

จากภาพที่ 3.9 แสดงให้เห็นถึงเบ้ียประกันภัยค้างรับที่แยกตามอายุหน้ี ซ่ึงลักษณะ
การแสดงนี้ เหมือนกับการแสดงรายการอายุหนี้ในธุรกิจทั่วไป ซึ่งรายการท่ีแสดงถึงเบี้ย
ประกันภัยท่ียังไม่ถึงกาหนดชาระ (ร้อยละ 87 ในปี 2563) และท่ีถึงกาหนดชาระแล้วแต่ยัง
มิได้ชาระให้กับบริษัท (ร้อยละ 13 ในปี พ.ศ. 2563) โดยมีการแบ่งช่วงเวลาในการเกิน
กาหนดชาระ จาแนกอายุตามเงนิ ต้นท่คี ้างชาระ นับแต่วนั ที่ครบกาหนดชาระตามกฎหมายว่า
ด้วยการเก็บเบี้ยประกันภัย ไม่เกิน 30 วัน ช่วงเกินกาหนดชาระ 31-60 วัน ช่วงเกินกาหนด

บทท่ี 3 งบการเงนิ ของธุรกจิ ประกนั วนิ าศภัย

85

ขาระ 61-90 วนั ช่วงเกินกาหนดขาระ 91 วันถึง 1 ปี ชว่ งเกนิ กาหนดขาระที่เกนิ กว่า 1 ปี (ดู
งบแสดงฐานะการเงนิ บรรทัดที่ 2 และ ภาพที่ 3.9 ประกอบ)

ณ วันท่ี 31 ธันวาคม พ.ศ. 2563 และ พ.ศ. 2562 เบีย้ ประกนั ภยั ค้างรับแยกตาม
อายุ มดี งั น้ี

รายการ 2563 2562 2563 (%) 2562 (%)
(พันบาท) (พนั บาท)
ยังไม่ถึงกาหนดชาระ 72,924 71,362 87.00 86.95

เกินกาหนดชาระ 6,694 7,343 - -
ไมเ่ กนิ 30 วัน 1,477 1,383 7.99 8.95
31 - 60 วนั 1.76 1.69
61 - 90 วนั 586 451 0.70 0.55
91 วนั - 1 ปี 2,101 1,422 2.51 1.73
เกินกวา่ 1 ปี 0.05 0.14
39 113 100.00 100.00
รวม 83,822 82,073 - -
หัก ค่าเผอื่ หนส้ี งสัยจะสูญ (1,546) (1,183)
- -
สทุ ธิ 82,276 80,890

ภาพที่ 3.9 เบ้ยี ประกนั ภยั ค้างรับแยกตามอายุ

3.6.9 เงินลงทุนในหลกั ทรัพย์

เงินลงทนุ ในหลักทรัพยเ์ ป็นอกี รายการหนึ่งท่ีต้องมีการแสดงไว้ในหมายเหตุประกอบ
งบการเงิน โดยบริษทั ประกันภัยจะต้องแสดงมูลค่าเงนิ ลงทุนทว่ี ัดด้วยมูลค่ายุติธรรม ไม่ว่าจะ
เป็นตราสารทุน หน่วยลงทุน ในราคาทุนหรือราคาทุนตัดจาหน่าย เทียบกับมูลค่ายุติธรรม
ของแต่ละรายการท่ีแสดงผ่านกาไรขาดทุน หรือท่ีแสดงผ่านกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จอ่ืน ซึ่งโดย
ปกติรายการเงินลงทุนจะทาการเปรียบเทียบเงินลงทุนในหลักทรัพย์ ใน 2 ฐานมูลค่า (ราคา
ทุน/ราคาทนุ ตดั จาหน่าย กับ มลู คา่ ยุตธิ รรม) (ดงู บแสดงฐานะการเงิน บรรทัดท่ี 7 และ ภาพ
ที่ 3.10 และ 3.11)

บทท่ี 3 งบการเงนิ ของธรุ กจิ ประกนั วินาศภัย

86

หนว่ ย: พนั บาท

2563 2562

รายการ ราคาทนุ / ราคา
ราคาทุนตัด
เงนิ ลงทนุ ทีว่ ดั มลู ค่ายุติธรรม จาหน่าย มูลคา่ ทุน/ มูลค่า
ผา่ นกาไรหรอื ขาดทนุ ยตุ ิธรรม ราคาทนุ ยตุ ิธรรม
ตราสารทนุ
หนว่ ยลงทนุ ตดั
รวม
บวก กาไรจากการวัดมลู คา่ เงิน จาหนา่ ย

ลงทุนทวี่ ดั มลู ค่าผา่ นกาไร 134,146 199,296 115,594 213,919
หรอื ขาดทุน 10 66 10 71
รวม
134,156 199,362 115,604 213,990

65,207 - 98,386 -

199,362 199,362 213,990 213,990

ภาพที่ 3.10 เงินลงทนุ ทว่ี ดั มูลคา่ ยตุ ธิ รรมผา่ นกาไรขาดทุน

รายการ หนว่ ย: พนั บาท

2563 2562

ราคาทุน/ราคา มลู ค่า ราคาทุน/ราคาทุนตดั มลู คา่

ทนุ ตัดจาหนา่ ย ยุตธิ รรม จาหน่าย ยตุ ธิ รรม

เงินลงทุนทว่ี ัดมลู ค่ายุติธรรม

ตผา่รนาสการไทรขุนาดทนุ เบ็ดเสรจ็ อน่ื 46,958 389,123 47,864 461,065
401
หน่วยลงทุน 977 268 977
461,465
รวม 47,935 389,391 48,840
-
บวก กาไรจากการวดั มูลคา่ เงิน -
461,465
ลงทุนท่วี ัดมลู คา่ ผ่านกาไรหรือ 341,456 - 415,106
ขาดทนุ เบด็ เสร็จอ่ืน

หกั คา่ เผอื่ การด้อยคา่ - - (2,481)

รวม 389,391 389,391 461,465

ภาพที่ 3.11 เงินลงทนุ ท่วี ดั มูลคา่ ยตุ ิธรรมผ่านกาไรขาดทุนเบด็ เสร็จอ่นื

บทท่ี 3 งบการเงนิ ของธรุ กจิ ประกนั วินาศภยั

87

นอกจากนี้ บริษัทประกันวินาศภยั อาจมีการลงทุนในหลักทรัพย์ประเภทตราสารหนี้
ซึง่ การลงทุนในตราสารหน้นี ัน้ เป็นส่วนหน่งึ ของการบริหารสภาพคลอ่ งของธุรกจิ โดยปกตจิ ะ
มีการวัดมูลค่าด้วยราคาทุนตัดจาหน่าย และมีการจาแนกตราสารหนี้ตามอายุของการถือ
ครองที่จะครบกาหนด เช่น ตราสารหน้ีท่ีจะครบกาหนดใน 1 ปี 1-5 ปี และมากกว่า 5 ปี
เป็นต้น ตามตัวอย่าง ภาพท่ี 3.12 ตราสารหน้ีจะมีการจาแนกตามอายุของตราสารหน้ีท่ีจะ
ครบกาหนด ประกอบไปดว้ ย ตราสารหนปี้ ระเภทหลักทรัพย์รัฐบาลและรัฐวิสาหกิจ ซงึ่ ถอื ว่า
มีสภาพคล่องสูงและมีความน่าเช่ือถือ ตราสารหน้ีภาคเอกชน และเงินฝากสถาบันการเงินท่ี
ครบกาหนดเกินกว่า 3 เดอื น เป็นต้น ทั้งน้ี รายการตราสารหนี้ จะมกี ารหักผลขาดทนุ ที่ยังไม่
เกดิ ข้นึ อนั เน่ืองมาจากการเปล่ียนแปลงในมูลค่ายุตธิ รรมของเงินลงทนุ และหกั ดว้ ยค่าเผื่อผล
ขาดทุนดา้ นเครดติ ทคี่ าดวา่ จะเกดิ ขนึ้ จาแนกตามอายุหนี้ทจี่ ะครบกาหนด

หน่วย: พนั บาท
2563

ตราสารหนี้ที่วัดมูลคา่ ด้วยราคาทุนตัด 1 ปี ปี 1 - 5 ปี > 5 ปี รวม
จาหนา่ ย
80,118 9,901 - 90,020
หลักทรัพยร์ ัฐบาลและรฐั วสิ าหกจิ 25,728 19,373 3,000 48,100
ตราสารหนภี้ าคเอกชน
เงินฝากสถาบันการเงนิ ที่ครบกาหนดเกิน 537,551 - - 537,551
กว่า 3 เดอื น
643,397 29,274 3,000 675,671
รวม
หกั ขาดทนุ ทยี่ งั ไม่เกดิ ขึ้นจากการ - (5) - (5)
เปล่ยี นแปลงในมูลค่ายุตธริ รมของเงนิ
ลหงกั ทคนุ า่ เผอ่ื ผลขาดทุนดา้ นเครดติ ท่ีคาดวา่ - (23) - (23)
จะเกิดขึ้น
643,397 29,245 3,000 675,643
รวม

บทท่ี 3 งบการเงินของธรุ กิจประกันวนิ าศภัย

88

หนว่ ย: พนั บาท
2562

ตราสารหน้ีที่วัดมลู คา่ ด้วยราคาทนุ ตัด 1 ปี 1 - 5 ปี > 5 ปี รวม
จาหน่าย 33,728
หลักทรพั ย์รฐั บาลและรฐั วสิ าหกิจ 27,705 5,919 - 39,647
519,688 17,872 3,000 48,578
ตราสารหนีภ้ าคเอกชน 581,120
เงินฝากสถาบันการเงินที่ครบกาหนด 20,000 - 539,688
เกินกวา่ 3 เดือน - 43,791 3,000 627,912

รวม - (8) - (8)
581,120
หกั ขาดทุนทย่ี งั ไมเ่ กดิ ขนึ้ จากการ -- -
เปลยี่ นแปลงในมลู ค่ายตุ ธริ รมของเงิน
ลงทนุ 43,784 3,000 627,904
หกั ค่าเผอื่ ผลขาดทุนดา้ นเครดติ ทคี่ าด
ว่าจะเกิดขึน้

รวม

ภาพที่ 3.12 เงินลงทนุ ในหลักทรพั ยป์ ระเภทตราสารหน้ี

3.6.10 การวิเคราะหค์ ณุ ภาพเครดติ

สาหรับการลงทนุ ในตราสารหน้ี จะมกี ารแสดงตราสารหนี้ทว่ี ัดมลู ค่าด้วยราคาทุนตัด
จาหน่าย โดยใช้การอ้างอิงเครดิตของตราสารหน้ีจากอันดับเครดิตท่ีจัดอันดับโดยบริษัทจัด
อันดับตราสารหนี้ท่ีมีช่ือเสียง เช่น บริษัท ทริสเรทต้ิง จากัด บริษัท ฟิทช์ เรทต้ิงส์ (ประเทศ
ไทย) จากัด โดยรายการที่แสดงอันดับเครดิตของตราสารหน้ีภาคเอกชน ขณะท่ีหลักทรัพย์
ตราสารหน้ีรัฐบาลและรัฐวิสาหกิจจะไม่ทาการจัดอันดับเครดิต เน่ืองจากมีความน่าเชื่อถือ
โดยอัตโนมัติอยู่แล้ว รายการที่แสดงในตราสารหน้ีภาคเอกชน สามารถแสดงได้ตามภาพที่
3.9 น้ี โดยมีการจัดอันดับเครดิต เป็นระดับ AAA อันดัย AA- ถึง AA+ อันดับ A- ถึง A+
และอันดับเครดิต BBB และต่ากว่า และมีการแสดงรายการหักผลขาดทุนท่ียังไม่เกิดข้ึนอัน
เน่ืองจากการเปล่ียนแปลงในมลู ค่ายุติธรรมของเงินลงทุน และค่าเผ่ือผลขาดทุนด้านเครดติ ที่
คาดว่าจะเกดิ ขน้ึ (ดูภาพท่ี 3.13) และรายละเอียดเพม่ิ เติมเกีย่ วกับการจัดอันดับเครดติ ในบท
ที่ 10

บทท่ี 3 งบการเงินของธุรกจิ ประกนั วนิ าศภัย

89

หน่วย: พันบาท 2563

ช้นั ท่ี 1 ชนั้ ท่ี 2 ชั้นท่ี 3 รวม

เงนิ ลงทนุ ในตราสารหนีท้ ี่วัด 88,720

หมูลักคทา่ ดรพัว้ ยร์ าฐั คบาทลแุนลตะัดรจัฐาวหิสนาห่ายกิจ 88,720 - - 17,801-
- ไม่จัดอันดับเครดติ 18,402
13,197
ตราสารหนภ้ี าคเอกชนที่มีการจัด 17,801 - -
ออนัันดดบับั เเคครรดดติติ :AAA -
138,120
อนั ดับเครดิต AA- ถงึ AA+ 18,402 - -
(5)
อันดบั เครดิต A- ถงึ A+ 13,197 - -
(23)
อันดบั เครดติ BBB และน้อยกวา่ -- - 138,092

มลู ค่าตามบญั ชี 138,120 - -

หัก ขาดทนุ ทยี่ งั ไม่เกิดข้นึ จริงจาก

การเปลย่ี นแปลงในมูลคา่ (5) - -
หกั คยา่ตุ เธิผร่อื รผมลขขอางดเงทนิ ุนลดง้าทนุนเจคารกดกติ าทรี่ -
(23) - -
เคปาลดี่ยวนา่ จแะปเลกงดิ ปขรึ้นะเภทเงิน 138,092 -
มลู คลา่ งตทานุ มบัญชีสุทธิ

ภาพท่ี 3.13 การวิเคราะหค์ ุณภาพเครดิต

3.6.11 หนี้สินจากสญั ญาประกันภัย

หนี้สินตามสัญญาประกันภัย ประกอบไปด้วย สารองประกันภัยสาหรับสัญญา
ประกันภัยระยะยาว (Long-Term Technical Reserves) สารองประกันภัยสาหรับสัญญา
ประกันภัยระยะสั้น (Short-Term Technical Reserves) ผลประโยชน์ตามกรมธรรม์ค้าง
จา่ ย (Unpaid Policy Benefits) หรือคา่ สินไหมทดแทนคา้ งจ่าย และหน้สี นิ อ่นื ตามกรมธรรม์
ประกันภัย (Due to Insured) โดยรายการหน้สี ินจากสัญญาประกนั ภยั จะมีการแยกรายการ
ตามระยะเวลาครบกาหนดชาระ โดยจาแนกเป็นหน้ีสินท่ีครบกาหนดชาระไม่เกิน 1 ปี เกิน
กว่า 1 ปี – 5 ปี และ เกินกว่า 5 ปี ข้ึนไป มูลค่าหน้ีสินอาจแสดงตามราคาบัญชี หรือราคา
ประเมิน (ประเมินโดยนักคณิตศาสตร์ประกันภัย เพ่ือให้ม่ันใจว่าบริษัทสามารถจ่ายภาระ
หน้ีสินได้ตามสัญญาให้กับผู้เอาประกันได้อย่างครบถ้วน) (ดูงบแสดงฐานะการเงิน บรรทัดที่
14 ภาพที่ 3.1 และ ภาพท่ี 3.14)

บทท่ี 3 งบการเงินของธรุ กิจประกนั วนิ าศภัย

90

ไม่เกนิ 1 ปี 2563 หน่วย: พนั บาท
เกนิ กวา่ 1 ปี ถงึ 5 ปี 180,729 2562
เกนิ กวา่ 5 ปี ขึ้นไป 21,455
รวม 149,040
123 17,458
202,306
72
166,571

ภาพที่ 3.14 รายการหน้สี ินจากสัญญาประกันภัย

3.6.12 รายได้จากการลงทุนสุทธิ

แม้ว่าเบี้ยประกันภัยรบั จะถือเป็นรายได้หลกั ของธุรกิจประกันภัย อย่างไรก็ดี บริษัท
ประกันภัยมักจะนาเงินทุนที่ได้ไปทาการลงทุนในหลักทรัพย์ ทั้งน้ีเพ่ือเพ่ิมพูนผลตอบแทน
ใหก้ บั กจิ การ ซง่ึ ตามหมายเหตุประกอบงบการเงนิ ขา้ งต้น (ภาพที่ 3.10 - 3.12) แสดงให้เห็น
ถึงรายการเงินลงทุนในหลักทรัพย์ บริษัทประกันภัยจะแสดงรายได้จากการลงทุนสุทธิไว้ใน
หมายเหตุประกอบงบการเงนิ ดว้ ย โดยมีการแสดงรายการรายไดท้ ม่ี าจากดอกเบ้ยี รบั (มาจาก
เงินลงทุนประเภทเงินฝากและตราสารหนี้) เงินปันผลรับ (มาจากเงินลงทุนประเภทตราสาร
ทุน) และค่าใช้จ่ายจากการลงทุน (ถ้ามี) ในการวิเคราะห์ข้อมูลในหมายเหตุประกอบงบ
การเงินน้ี ผู้วิเคราะห์ควรต้องพิจารณาดูว่ารายได้จากการลงทุนมาจากรายการใด (ดูงบกาไร
ขาดทุนเบ็ดเสรจ็ บรรทัดที่ 8 ภาพท่ี 3.2 และ ภาพที่ 3.15)

ดอกเบ้ยี รับ 2563 หน่วย: พนั บาท
เงนิ ปนั ผลรบั 9,678 2562
รวม รายได้จากการลงทุน 12,283 12,094
ค่าใชจ้ า่ ยจากการลงทนุ 21,961 16,091
รวม รายได้จากการลงทนุ สุทธิ 28,185
- -
21,961
28,185

ภาพที่ 3.15 รายละเอียดรายไดจ้ ากการลงทนุ สุทธิ

บทท่ี 3 งบการเงินของธุรกิจประกนั วนิ าศภัย

91

3.6.13 คา่ ใชจ้ า่ ยในการดาเนนิ งาน

คา่ ใชจ้ ่ายในการดาเนินงาน เปน็ ค่าใช้จา่ ยหลักอีกรายการหนง่ึ ที่มีสดั ส่วนสูงรองลงมา
จากคา่ สนิ ไหมทดแทน และคา่ จ้างและบาเหน็จ ทงั้ น้ี จะสังเกตไดว้ ่ารายการค่าใช้จา่ ยที่แสดง
ในงบกาไรขาดทุน จะประกอบไปด้วยรายการค่าใช้จ่ายหลายรายการ และบางรายการอาจ
สร้างความสับสนให้กับผู้อ่านงบการเงิน สาหรับธุรกิจประกันภัย ค่าสินไหมทดแทน (ซึ่งเกิด
จากการชาระค่าสินไหมให้กับผู้เอาประกันตามกรมธรรม์ประกันภัย) เป็นค่าใช้จ่ายท่ีมีมูลค่า
สูง รองลงมาเป็นค่าจ้างและค่าบาเหน็จ (เป็นค่าใช้จ่ายที่จ่ายให้กับตัวแทน นายหน้า
ประกันภัยในการจัดการสินไหมทดแทนและอ่ืนๆ ท่ีเกี่ยวข้องกับการประกันภัย) ถือเป็น
คา่ ใช้จ่ายทนั ทีในปีทเ่ี กิดรายการจา่ ยน้ัน ในขณะที่ค่าใช้จา่ ยในการดาเนินงาน เปน็ ค่าใช้จา่ ยที่
จา่ ยไปเพื่อเอ้ือใหก้ ารดาเนนิ ธรุ กจิ ประกนั ภัยดาเนนิ ไปได้อย่างสะดวก เช่น ค่าใชจ้ ่ายพนักงาน
ค่าใช้จ่ายเก่ียวกับอาคารสถานที่และอุปกรณ์ ค่าภาษีอากร หน้ีสูญและหน้ีสงสัยจะสูญ และ
ค่าใช้จ่ายในการดาเนินงานอื่นๆ ที่เกิดข้ึนในสานักงานประกันภัยนั้นๆ (ดูงบกาไรขาดทุน
เบ็ดเสร็จ บรรทัดท่ี 18 ภาพท่ี 3.2 และ ภาพท่ี 3.16)

ค่าใช้จา่ ยพนักงาน 2563 หน่วย: พันบาท
ค่าใชจ้ ่ายเกีย่ วกบั อาคารสถานท่แี ละอุปกรณ์ 58,619 2562
ค่าภาษีอากร 23,635 54,068
หนส้ี ูญและหนีส้ งสยั จะสญู 23,513
คา่ ใชจ้ า่ ยในการดาเนินงานอน่ื 212 363
รวม 450 345
12,088 13,566
95,005
91,856

ภาพที่ 3.16 รายการคา่ ใชจ้ า่ ยในการดาเนนิ งาน

บทที่ 3 งบการเงินของธรุ กิจประกันวินาศภยั

92

3.6.14 คา่ ใชจ้ า่ ยผลประโยชน์พนักงาน

มาตรฐานการบัญชีฉบับท่ี 19 เรื่องผลประโยชน์ของพนักงานเริ่มมีผลบังคับใช้ในปี
พ.ศ. 2554 เป็นครั้งแรก โดยกาหนดให้กิจการต้องรับรู้ค่าใช้จ่ายและประมาณการหน้ีสินที่
เกี่ยวข้องในงวดที่เกิดค่าใช้จ่ายทันที โดยกิจการท่ียังไม่เคยรับรู้รายการดังกล่าว ต้องมีการ
ปรับย้อนหลังในงบการเงิน อย่างไรก็ตาม สภาวิชาชีพบัญชีได้มีทางเลือก 4 ทางเลือกให้
กิจการ คือ 1) รับรู้โดยทันทีเป็นค่าใช้จ่ายท้ังจานวน 2) รับรู้เป็นค่าใช้จ่ายตามวิธีเส้นตรง
ภายในระยะเวลา 5 ปี นับจากวันท่ีนามาตรฐานการบัญชีฉบับนี้มาใช้ 3) รับรู้โดยปรับกับ
กาไรสะสมต้นงวดของปี พ.ศ. 2554 และ 4) รับรู้โดยวิธีปรับย้อนหลัง (ดารุณี สกุลเล็ก และ
โชตญาณ์ หิตะพงศ์, 2564) ดังนน้ั รายการค่าใชจ้ ่ายผลประโยชน์พนักงาน จงึ เป็นอีกรายการ
หน่ึงท่ีเป็นที่สนใจของนักลงทุน ในหมายเหตุประกอบงบการเงินที่แสดงรายละเอียดของ
ค่าใช้จ่ายผลประโยชน์พนักงาน จะแสดงรายการเงินเดือน ค่าแรง โบนัส และค่าตอบแทน
กรรมการและผู้บริหารที่สาคัญ และของพนักงานอ่ืนไว้ รายการดังกล่าว สามารถใช้ในการ
ตรวจสอบดูว่าผลประโยชน์ที่ให้ท้ังกับกรรมการและผู้บริหารและพนักงานอ่ืนมีสัดส่วนที่
เหมาะสมต่อจานวนกรรมการ ผู้บริหาร และพนักงาน หรือไม่ การมีรายการค่าใช้จ่าย
ผลประโยชน์พนักงานที่สูงเกินไป หรือในบางรายการท่ีต่าเกินไป อาจทาให้เกิดข้อสังเกตต่อ
ผ้อู า่ นงบการเงินถึงจานวนเงินที่เหมาะสมท่ีควรเป็น (ดูภาพท่ี 3.17)

หน่วย: พันบาท
2563 2562

กรรมการและผบู้ ริหารสาคัญ 3,211 2,706
เงนิ เดือน คา่ แรง โบนัส และค่าตอบแทนกรรมการ 171 225
ผลประโยชนห์ ลงั ออกจากงาน
รวม 3,382 2,931
พนักงานอืน่
เงินเดอื น ค่าแรง โบนัส และค่าตอบแทนกรรมการ 76,315 67,925
ผลประโยชน์หลงั ออกจากงาน 1,578 4,893
รวม 77,893 72,818
รวมท้ังสน้ิ 81,275 75,750

ภาพท่ี 3.17 รายการคา่ ใช้จ่ายผลประโยขนพ์ นกั งาน

บทท่ี 3 งบการเงินของธุรกจิ ประกันวนิ าศภัย

93

3.6.15 กาไรต่อหุ้นขัน้ พน้ื ฐาน

รายการกาไรต่อหุ้น (Earnings Per Share: EPS) เป็นรายการที่สาคญั ที่ผ้ถู อื ห้นุ ผ้ใู ช้
งบการเงิน นักวิเคราะห์ นักลงทุน เจ้าหนี้ และผู้ให้สินเช่ือสถาบัน ต่างให้ความสาคัญ
เน่ืองจากเป็นรายการที่แสดงถึงผลประกอบการในรูปกาไรต่อจานวนหุ้นสามัญทมี่ ีทั้งหมด ซึ่ง
การแสดงกาไรต่อหุ้นขั้นพ้ืนฐานมาจากการหารกาไรหรือขาดทุนสุทธิสาหรับงวด (สุทธิจาก
เงินปันผลตามสิทธิของหุ้นบุริมสิทธิ์ – ถ้ามี) ด้วย จานวนหุ้นสามัญถัวเฉล่ียถ่วงน้าหนัก
รายการนี้ ปกติจะปรากฏในบรรทัดสุดท้ายของงบกาไรขาดทุน (ดูงบกาไรขาดทุน บรรทัดที่
34) ผู้อ่านงบการเงินสามารถดูรายละเอียดในหมายเหตุประกอบงบการเงินได้ (ดูภาพที่
3.19) และควรดูเปรียบเทียบระหว่างกาไรต่อหุ้น และเงินปันผลจ่ายต่อหุ้น โดยปกติเงินปัน
ผลจ่ายต่อห้นุ นา่ จะต่ากว่ากาไรต่อหุ้นขั้นพน้ื ฐาน ในหลายๆ กรณอี าจจะพบวา่ กจิ การจ่ายเงิน
ปันผลต่อหุ้นสูงกว่ากาไรต่อหุ้นขั้นพื้นฐาน ซ่ึงเป็นผลมาจากการที่กิจการมีกาไรสะสมที่สูง
และต้องการกระจายผลกาไรนั้นกลับมายังผู้ถือหุ้นก็เป็นได้ และอาจคงระดับการจ่ายเงินปัน
ผลต่อหนุ้ ในปที ่ีกจิ การมีผลขาดทุนหรือจ่ายเงินปันผลสูงขนึ้ ผใู้ ชง้ บการเงินควรตั้งขอ้ สังเกตใน
กรณีดังกล่าว รายการท่ีแสดงการจ่ายเงินปันผลจะเป็นการแสดงรายการจ่ายเงินปันผลจาก
ประกอบการของปีก่อนหน้า ดังนั้น จะสังเกตว่าวันที่อนุมัติการจ่ายเงินปันผลจะเป็นปีก่อน
หน้า แต่การจ่ายเงินปันผลจะเป็นปีที่แสดงรายการในงบการเงิน (ดูงบกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จ
บรรทัดที่ 34 ภาพท่ี 3.2 และ ภาพท่ี 3.18 และ 3.19)

หนว่ ย: พันบาท
2563 2562

กาไรทเี่ ปน็ ส่วนของผู้ถือหนุ้ สามญั ของบริษัทขั้นพ้นื ฐาน 16,157 26,149
จานวนหนุ้ สามญั ทอี่ อกจาหน่ายแล้ว 40,000 40,000
กาไรตอ่ ห้นุ ขน้ั พนื้ ฐาน (บาท)
0.40 0.65

ภาพที่ 3.18 รายการกาไรต่อหุน้ ข้ันพ้ืนฐาน

วันทีอ่ นุมัติ กาหนดจา่ ย อตั ราเงนิ จานวนเงนิ
เงนิ ปันผล ปันผลตอ่ ห้นุ (บาท) (ลา้ นบาท)

2562 xxxxx 2563 xxxxx 2563 0.50 20
เงินปันผลประจาปี
2561 xxxxx 2562 xxxxx 2562 0.50 20
เงินปนั ผลประจาปี

ภาพที่ 3.19 รายการเงินปันผลจ่าย

บทท่ี 3 งบการเงินของธุรกจิ ประกนั วินาศภัย

94

3.7 สรุป

สาหรับผู้ใช้งบการเงินที่ต้องการวิเคราะห์งบการเงินของธุรกิจประกันภัย พ้ืนฐาน
ความเข้าใจเก่ียวกับการดาเนินธุรกิจมีความสาคัญมาก ผู้ใช้งบการเงินควรต้องเข้าใจลักษณะ
ธรรมชาติของธรุ กิจ การดาเนินธุรกิจประกันภัยเปน็ อย่างดี จึงจะสามารถทาการวิเคราะห์งบ
การเงนิ ของบรษิ ัทประกนั ภัยไดอ้ ย่างถ่องแท้ ในบทที่ 3 นี้ ไดก้ ลา่ วถึงความหมายของรายการ
ที่สาคัญในงบการเงิน ซ่ึงประกอบด้วย งบแสดงฐานะการเงิน งบกาไรขาดทุน งบแสดงการ
เปลี่ยนแปลงส่วนของเจ้าของ งบกระแสเงินสด และการเปิดเผยข้อมูลที่สาคัญในหมายเหตุ
ประกอบงบการเงินได้ถูกอธิบายอย่างละเอียด รายการรายได้ท่ีเป็นรายรับของธุรกิจ
ประกันภัย เป็นรายการที่เป็นรายได้หลักของธุรกิจ แต่เนื่องจากการรับประกันภัยมีความ
เส่ียงท่ีอาจจะเกิดข้ึนสูง บริษัทประกันภัยโดยท่ัวไปจะมีการทาประกันภัยต่อกับบริษัท
ประกันภัยต่อ การทาเช่นน้ีทาให้บริษัทประกันภัยสามารถบริหารความเส่ียงได้ ดังน้ัน ในงบ
กาไรขาดทุนของบริษัทประกันภัยจึงแสดงเบี้ยประกันภัยรับ เป็นรายได้และสุทธิด้วยเบี้ย
ประกันภัยต่อ ที่บริษัทไปทาสัญญาประกันภัยกับบริษัทประกันภัยอ่ืน ท่ีเป็นบุคคลท่ีสาม
(Third Party) และยังต้องแสดงรายการสุทธิจากสารองเบี้ยประกันภัยที่ยังไม่ถือเป็นรายได้ท่ี
เพ่ิมขึ้น หรือลดลงจากปีก่อนหน้า เพื่อแสดงรายการเบ้ียประกันภัยท่ีถือเป็นรายได้สุทธิในงบ
กาไรขาดทุน ในขณะที่รายได้อ่ืนๆ ที่เกิดข้ึน เช่น รายได้ค่าจ้างและค่าบาเหน็จ รายได้จาก
การลงทุนสุทธิ จะถูกแสดงเป็นรายได้แยกต่างหาก ซึ่งตามปกติแล้ว ธุรกิจประกันภัยจะมี
รายไดอ้ ืน่ ๆ บ้าง แตแ่ นน่ อนว่าเปน็ สัดสว่ นทีต่ า่ กว่ารายได้หลักของกจิ การ ในขณะที่การแสดง
รายการค่าใช้จ่าย รายการท่ีสาคัญคือ ค่าสินไหมทดแทน ซึ่งเป็นค่าสินไหมท่ีบริษัทต้องจ่าย
ให้กับผู้เอาประกันตามกรมธรรม์ รายจ่ายรายการนี้ถือเป็นรายจ่ายที่มีสัดส่วนสูงท่ีสุด อัน
เป็นไปตามลักษณะหรือธรรมชาติธุรกิจของธุรกิจประกันวินาศภัย ในบทน้ียังได้อธิบายถึง
หมายเหตุประกอบงบการเงินในรายการทส่ี าคัญอีกดว้ ย เนือ่ งดว้ ยการแสดงรายละเอียดในงบ
แสดงฐานะการเงิน งบกาไรขาดทุน มีขอ้ จากัด การเพ่มิ เติมรายละเอยี ดของรายการในหมาย
เหตุประกอบงบการเงิน ทาให้ผู้ใช้งบการเงินสามารถทราบรายละเอียดของรายการต่างๆ ได้
และสามารถนาข้อมูลเพ่ิมเติมน้ันมาประกอบการตัดสินใจ ซึ่งหมายเหตุประกอบงบการเงิน
ถือว่าเปน็ รายการทมี่ คี วามสาคญั ที่ผู้ใช้งบการเงินจะขาดเสียมิได้

บทที่ 3 งบการเงนิ ของธุรกจิ ประกนั วินาศภยั

95

3.8 แบบฝึกหดั ท้ายบท

1. ให้ยกตัวอย่างรายการทางบัญชีของธุรกิจประกันวินาศภัย จานวน 3 รายการ ที่มี
ความแตกต่างจากธุรกิจค้าขาย หรือธุรกิจที่ทาการผลิตสินค้า พร้อมอธิบายถึงความ
แตกตา่ งน้ัน

2. อธิบายความหมายและลักษณะการเกิดรายการเบ้ียประกันภัยค้างรับ (Premium
Receivable)

3. อธิบายความแตกต่างระหว่างหลักทรัพย์รัฐบาลและรัฐวิสาหกิจ กับตราสารหนี้
ภาคเอกชน โดยให้อธิบายเหตุผลในการลงทุนของบริษัทประกันวินาศภัย ด้วย
เหตุผลอะไรจึงควรลงทุนในหลักทรัพย์รัฐบาลและรัฐวิสาหกิจ และด้วยเหตุผลอะไร
จึงควรลงทนุ ในตราสารหน้ีภาคเอกชน ในมมุ มองของบรษิ ทั ประกนั ภัย

4. ด้วยเหตุผลอะไรที่บริษัทประกันภัยต้องมีการทาสารองประกันภัยสาหรับสัญญา
ประกนั ภยั ระยะยาว

5. อธิบายหลักการของการประกันภัยต่อ (Reinsurance) เพราะเหตุใดบริษัท
ประกันภัยจึงตอ้ งทาประกันภยั ต่อ

6. จากข้อมลู ต่อไปน้ี ให้อธิบายลกั ษณะโครงสร้างทางการเงินของบรษิ ัทประกนั วินาศ
ภยั

สนิ ทรพั ย์รวม 120,000 ล้านบาท
หนส้ี ินรวม 80,000 ลา้ นบาท
ส่วนของผ้ถู อื หุ้น 40,000 ล้านบาท

7. จากข้อมูลของบริษัท ประกันวินาศภัย A และ บริษัทประกันวินาศภัย B ท่านคิดว่า
โครงสรา้ งรายไดข้ องบรษิ ทั ใดดกี ว่ากนั ให้เหตุผลสนับสนุนข้อคดิ ของท่าน

หนว่ ย: ลา้ นบาท A B
เบ้ยี ประกนั ภัยรบั 500,000 500,000
หัก เบ้ียประกนั ภัยต่อ (20,000) (100,000)
เบี้ยประกนั ภัยรับสุทธิ 480,000 400,000
รายได้จากการลงทุนสุทธิ 50,000 120,000

บทที่ 3 งบการเงนิ ของธุรกจิ ประกนั วนิ าศภยั

96

8. จากข้อมลู ของบริษัท ประกันวนิ าศภัย A1 และ บรษิ ทั ประกนั วนิ าศภยั B1 ท่านคิด
วา่ สถานะสภาพคลอ่ งทางการเงนิ ของบริษัทใดดีกวา่ กัน และบริษัทใดมีประสทิ ธภิ าพ
ในการดาเนินธุรกจิ ประกนั วินาศภยั มากกวา่ กนั ให้เหตผุ ลสนบั สนนุ ข้อคิดของท่าน

หนว่ ย: ลา้ นบาท A1 B1
กระแสเงนิ สดสทุ ธิได้มาจากกิจกรรมดาเนินงาน 1,500,000 (1,000,000)
กระแสเงินสดสทุ ธิไดม้ าจากกิจกรรมลงทุน 200,000)
กระแสเงนิ สดสทุ ธิไดม้ าจากกิจกรรมจัดหาเงนิ (500,000) 500,000)
เงนิ สดและรายการเทียบเท่าเงินสดเพม่ิ ข้ึนสทุ ธิ 1,200,000 700,000
เงินสดและรายการเทยี บเท่าเงินสด ณ ต้นงวด 1,200,000
เงนิ สดและรายการเทียบเท่าเงนิ สด ณ สิ้นงวด 400,000 400,000
1,600,000 1,600,000

9. บริษัท ประกันภัย นานา จากัด มีโครงสร้างเบย้ี ประกันภัยค้างรับแยกตามอายุ ตาม
ตารางข้างล่างนี้ ให้วิเคราะห์โครงสร้างของเบ้ียประกันภัยค้างรับ และให้ความเห็น
ว่าลักษณะโครงสร้างเช่นนี้ ดีหรือไม่อย่างไร ให้เหตุผลสนับสนุนการวิเคราะห์ของ
ทา่ น

หน่วย: ล้านบาท

ยงั ไมถ่ ึงกาหนดชาระ 2564 2563
150,000 125,000
เกนิ กาหนดชาระ
20,000 18,000
ไมเ่ กนิ 30 วนั 45,000 40,000
31 - 60 วนั 10,000 12,000
61 - 90 วนั 60,000 40,000
91 วนั - 1 ปี 100,000 80,000
เกินกวา่ 1 ปี 385,000 315,000
รวม

บทท่ี 3 งบการเงนิ ของธรุ กจิ ประกนั วินาศภยั

97

10. บริษัทประกันภัย ไทยนนท์ จากัด มีการลงทุนในตราสารหน้ีในปี 25xx ตามตาราง
ข้างล่างน้ี ท่านคิดว่าการลงทุนถือตราสารหน้ีลักษณะเช่นนี้ แสดงถึงอะไร และ
เหมาะสมหรอื ไม่ ให้เหตุผลสนบั สนุนความคดิ ของท่าน

หน่วย: ล้านบาท

ตราสารหนี้ทวี่ ดั มลู คา่ ดว้ ยราคาทุน 1 ปี 1 - 5 ปี > 5 ปี รวม
ตดั จาหนา่ ย: 10,000 5,000 3,000 18,000
หลักทรพั ยร์ ฐั บาลและรฐั วสิ าหกิจ 70,000 20,000 45,000 135,000
ตราสารหนีภ้ าคเอกชน 5,000 5,000
เงนิ ฝากสถาบนั การเงินท่ีครบกาหนด > 3 เดือน 85,000 30,000 - 10,000
48,000 163,000
รวม

บทที่ 3 งบการเงินของธรุ กิจประกนั วินาศภัย



04บทที่ 4

การวิเคราะห์งบการเงนิ ของธุรกิจ
ประกนั วนิ าศภัย

Financial Statement Analysis of Non-Life
Insurance Companies

4.1 บทนา

ธุรกิจประกันวินาศภัย มีการดาเนินธุรกิจในการรับประกันวินาศภัยในรูปแบบต่างๆ
ไม่ว่าจะเป็นการประกันภัยรถที่ถูกบังคับแห่งกฎหมายให้ผู้เป็นเจ้าของรถต้องทาการ
ประกันภัย หรือการประกันภัยรถโดยสมัครใจ การประกันอุบัติเหตุ การประกันสุขภาพ การ
ประกันภัยทรพั ย์สิน การประกันอัคคีภยั และการประกนั ภยั ทางทะเลและขนสง่ จะเหน็ ได้ว่า
รปู แบบการประกนั ภยั มหี ลากหลาย และในแตล่ ะประเภท อาจมีลกั ษณะเฉพาะ ท่ีผูเ้ กยี่ วขอ้ ง
ไม่ว่าจะเป็นผู้เอาประกัน ผู้ใช้งบการเงิน นักวิเคราะห์ เจ้าหน้ี หรือสถาบันการเงินอ่ืน ต่าง
ต้องทาความเข้าใจในลักษณะธุรกิจของธุรกิจประกันวินาศภยั ด้วยความเข้าใจขั้นพ้ืนฐานท่ีมี
ความจาเป็นยิ่ง ทาให้การวิเคราะห์งบการเงินของธุรกิจประกันวินาศภัยอาจมีข้อจากัดได้
อยา่ งไรก็ดี หลักการในการวเิ คราะห์งบการเงนิ รวมถงึ ขน้ั ตอนในการวเิ คราะห์งบการเงนิ ตา่ ง
มีหลักการท่ีคล้ายคลึงกัน เพียงแต่ความเข้าใจที่ลึกซ้ึงถึงรูปแบบและลักษณะในการดาเนิน
ธุรกิจ รวมไปถึงกฎข้อบังคับตามกฎหมาย หรือระเบียบท่ีกาหนดโดยภาครัฐ หรือหน่วยงาน
กากับดแู ล เป็นส่วนทีผ่ ูใ้ ชง้ บการเงินควรต้องมคี วามเขา้ ใจ ในบทนี้ จะไดก้ ลา่ วถงึ วตั ถุประสงค์
ของการวิเคราะห์งบการเงิน อธิบายข้ันตอนและวิธีในการวิเคราะห์งบการเงินของธุรกิจ
ประกันวินาศภัย โดยยกตัวอย่างข้อมูลของ บริษัท XXX ประกันภัย จากัด (มหาชน) ในการ
วเิ คราะหง์ บการเงิน ท้งั ในแบบร้อยละ แบบแนวดิ่ง และแนวนอน และในท้ายบท งบการเงิน
ของบริษัท เอทน่าประกันภัย จากัด (มหาชน) และ บริษัท ประกันภัยไทยพัฒนา จากัด
(มหาชน) ถูกใช้เป็นกรณีศึกษาเพื่อการวิเคราะห์งบการเงินในแบบแนวด่ิงและแนวนอน และ
ทาการเปรียบเทียบงบการเงินท้ังสองบริษัท เพื่อให้เห็นความแตกต่างในรูปแบบการรายงาน
และผลประกอบการของบริษัทท่ีมีความแตกต่างกัน มีการแสดงกาไร (ขาดทุน) สุทธิ ในงบ

100

ก า ไ ร ข า ด ทุ น เ บ็ ด เ ส ร็ จ ท่ี ผ ล ก า ไ ร ห รื อ ข า ด ทุ น ท่ี แ ต ก ต่ า ง กั น ต า ม ป ร ะ สิ ท ธิ ภ า พ ใ น ก า ร
บริหารธุรกิจของบริษัท นอกจากนี้ รูปแบบการวิเคราะห์แบบอัตราส่วนได้ถูกอธิบายใน
ภาพรวม เพื่อให้เห็นถึงวัตถุประสงค์ในการวิเคราะห์ท่ีแตกต่างกัน และรายละเอียดการ
วิเคราะหแ์ บบอตั ราส่วนจะไดถ้ ูกอธบิ ายอย่างละเอยี ดในบทที่ 5 ถึง บทที่ 9 ต่อไป

4.2 ความหมายของงบการเงนิ

งบการเงิน (Financial Statement) หมายถึง รายงานทางการเงินท่ีนาเสนอข้อมูล
อย่างมีแบบแผนเก่ียวกับฐานะการเงิน ผลการดาเนินงาน และกระแสเงินสด สาหรับ
ส่วนประกอบของงบการเงิน ได้แก่ งบแสดงฐานะการเงิน งบกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จ งบแสดง
การเปล่ียนแปลงส่วนของเจ้าของ งบกระแสเงินสด และ หมายเหตุประกอบงบการเงิน ท้ังนี้
การแสดงรายการของงบการเงินจะต้องแสดงตามแนวทางที่สานักงานคณะกรรมการกากับ
และส่งเสริมการประกอบธรุ กจิ ประกนั ภัยกาหนด

ในการจัดทางบการเงินของบริษัทประกันวินาศภัยท่ีมีการจดทะเบียนเป็นบริษัท
มหาชนจากดั งบการเงนิ ท่ตี ้องจดั ทา ไดแ้ ก่ งบการเงนิ 5 รายการน้ี คอื งบแสดงฐานะการเงิน
งบกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จ งบแสดงการเปลี่ยนแปลงส่วนของเจ้าของ งบกระแสเงินสด และ
หมายเหตุประกอบงบการเงิน ในขณะท่ีบริษัทประกันวินาศภัยซึ่งจดทะเบียนในลักษณะ
บริษัทจากัด จะต้องนาเสนองบการเงินเพียง 4 ประเภทงบการเงิน โดยจะมีความแตกต่าง
จากบรษิ ัทมหาชนจากัด ท่ไี ม่ต้องแสดงงบกระแสเงินสด โดยแสดงเฉพาะงบการเงินจานวน 4
รายการ คือ งบแสดงฐานะการเงิน งบกาไรขาดทุน งบแสดงการเปลี่ยนแปลงส่วนของเจ้าของ
และหมายเหตปุ ระกอบงบการเงิน

อย่างไรก็ดี แม้จะมีการจัดทางบการเงินตามที่กาหนดข้างต้น งบการเงินเองก็ไม่อาจ
แสดงให้เห็นถึงข้อดีข้อเสีย หรือจุดแข็งจุดอ่อนของกิจการ ที่เกิดข้ึนจากการบริหารงานของ
ผู้บริหารกิจการมากนัก การวิเคราะห์งบการเงนิ อย่างละเอียด ไม่ว่าจะเป็นเพ่ือช่วยในการนา
ข้อมูลจากงบการเงินที่จดั ทาข้ึนมาช่วยสนับสนนุ การตัดสินใจการลงทุน เพ่ือการตัดสินใจการ
ให้สินเชื่อ หรือเพ่ือการบริหารจัดการท่ีมีประสิทธิภาพ จาเป็นต้องอาศัยการวิเคราะห์งบ
การเงินเปน็ สว่ นประกอบ

4.3 การวเิ คราะห์งบการเงนิ (Financial Statement Analysis)

การวิเคราะห์งบการเงินเป็นเคร่ืองมือในการประเมินฐานะการเงิน (Financial
Position) ผลการดาเนินงาน (Operational Performance) และกระแสเงินสด (Cash
Flows) ของกิจการ โดยผู้วิเคราะห์จะนาข้อมูลท่ีได้มาจากงบการเงินมาทาการวิเคราะห์
เปรียบเทียบ โดยสามารถทาไดใ้ นหลายๆ มติ ิ ท้ังเปรยี บเทียบกับกจิ การของตนเองในปีที่ผ่าน
มา หรือเปรียบเทียบกับเกณฑ์มาตรฐานที่หน่วยงานกากับกาหนดไว้ หรือเปรียบเทียบกับ
บรษิ ทั ในกลุ่มอตุ สาหกรรมผปู้ ระกอบธุรกิจประกนั ภยั ดว้ ยกัน โดยวเิ คราะห์เปรียบเทียบความ
แตกตา่ งท่ีเกิดขน้ึ โดยมวี ตั ถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ถึงความมน่ั คงทางการเงนิ ประสิทธิภาพใน

บทที่ 4 การวิเคราะหง์ บการเงินของธรุ กจิ ประกนั วนิ าศภัย

101

การดาเนินงาน ประสิทธิภาพในการบริหารสินทรัพย์ ความสามารถในการทากาไร เป็นต้น
การวิเคราะห์งบการเงินยังเป็นเครื่องมือหน่ึงท่ีใช้วัดประสิทธิภาพของบริษัทต่างๆ (ชลกนก
โฆษิตคณิน, 2562; นิกข์นิภา บุญช่วย และ สุพัตรา จันทนะศิริ, 2563; ปุณยวีร์ ใจเดช,
2556; รญั วรัชญ์ สกลุ เดชไพบูลย์, 2551)

4.3.1 ประโยชนข์ องการวิเคราะห์งบการเงนิ

การวเิ คราะห์งบการเงนิ มปี ระโยชน์ดังนี้

1. เพือ่ ทราบความเข้มแขง็ ของฐานะการเงนิ และความสามารถในการดาเนนิ งาน
งบแสดงฐานะการเงิน เป็นงบท่ีแสดงถึงรายการด้านสินทรัพย์ หน้ีสิน และส่วน

ของผู้ถือหุ้น โดยจะแสดงถึงทรัพยากรท่ีมีอยู่และแหล่งเงินทุน ทั้งท่ีได้มาจากหนี้สินท่ีมีภาระ
ผูกพันที่ต้องชาระในอนาคตท้ังในระยะส้ันและระยะยาว และจากส่วนของเจ้าของ โดยหาก
กิจการมีการบริหารจัดการท่ีดี มีการดาเนินงานท่ีเหมาะสม รายการท่ีแสดงในงบแสดงฐานะ
การเงินของบริษัทก็จะแสดงถึงสภาพคล่อง ความเข้มแข็ง และยั่งยืนในระยะยาวของกิจการ
ในขณะเดยี วกัน งบกาไรขาดทนุ จะแสดงถึงความสามารถในการดาเนินงาน โดยแสดงผลลัพธ์
จากการเปรียบเทียบรายได้และค่าใช้จ่าย ในแต่ละช่วงเวลาหรืองวดเวลาของกิจการ หาก
กิจการมีรายได้ทส่ี ูงกว่าค่าใชจ้ ่าย ก็แสดงถึงผลกาไรอันเกิดจากการดาเนินงาน กาไรที่กิจการ
ได้รับจะเพิ่มกาไรสะสมของกิจการในส่วนของผู้ถือหุ้นให้เพ่ิมขึ้น อันจะเป็นการสนับสนุนค
วามเข้มแข็งของฐานะการเงินของกิจการใหม้ ากย่ิงขึ้น ในทางกลับกัน หากกิจการมีค่าใชจ้ ่าย
มากกว่ารายได้ในแต่ละช่วงเวลา หมายถึง กิจการมีผลขาดทุน อันจะส่งผลลบต่อฐานะ
การเงิน ดังนั้น การวิเคราะห์งบการเงินจะเป็นการวัดถึงความเข้มแข็งทางการเงิน ท้ังด้าน
ฐานะการเงินและความสามารถในการดาเนินงานของฝา่ ยบริหารของกจิ การได้

2. เพ่ือทราบถึงจดุ แข็ง จุดอ่อน ทเี่ กย่ี วกับฐานะการเงนิ และผลการดาเนินงาน
ข้อมูลจากงบแสดงฐานะการเงินสามารถใช้ในการวิเคราะห์สภาพคล่อง

(Liquidity) ของบริษัทได้ ซึ่งหากวิเคราะห์ร่วมกับรายการในงบกาไรขาดทุน งบกระแสเงิน
สด (ถ้ามี) ก็จะทาให้ทราบถึงจุดแข็ง และจุดอ่อนทางการเงินของบริษัทได้ อันจะเป็นสิ่งท่ีบ่ง
บอกถึงสภาพคล่อง ความมั่นคงทางการเงิน ความสามารถในการชาระหน้ี ความสามารถใน
การทากาไร เปน็ ตน้

3. เพ่อื การประมาณการแนวโนม้ ในอนาคต
การวิเคราะห์ฐานะการเงินและผลการดาเนินงานของบริษัทประกันวินาศภัยใน

หลายงวดบัญชีเปรียบเทียบกัน เป็นการประมาณการแนวโน้มในอนาคต การพยากรณ์
แนวโน้ม หรือความน่าจะเป็นท่ีจะเกิดข้ึนได้ โดยอัตราส่วนทางการเงินท่ีได้จากการวิเคราะห์
งบการเงิน ทาให้ผู้วิเคราะห์ทราบถึงปัญหาและสามารถพยากรณ์เหตุการณ์ เช่น การ
ล้มละลายของกิจการ แนวโน้มการขาดทุนของปีปัจจุบัน สภาพคล่องท่ีเร่ิมจะมีปัญหาและ
ความสามารถในการชาระหน้ีและความสามารถในการทากาไร ที่เร่ิมจะมีปัญหา และอาจ
ส่งผลกระทบตอ่ บรษิ ทั ไดใ้ นระยะเวลาอนั ใกล้

บทที่ 4 การวิเคราะหง์ บการเงินของธุรกจิ ประกนั วินาศภยั

102

4. เพื่อใหม้ ัน่ ใจในการปฏบิ ัตติ ามกฎหมายของบรษิ ัท
เนื่องด้วยบริษัทประกันวินาศภัยเป็นบริษัทที่มีความเกี่ยวข้อง และให้บริการกับผู้

เอาประกันจานวนมาก ทั้งยังเป็นหน่วยงานท่ีสาคัญในการลงทุนทางการเงินในตลาดเงินและ
ตลาดทุนของประเทศ บริษัทอยู่ภายใต้กฎระเบียบ และข้อบังคับ จานวนมาก กฎระเบียบ
และข้อบังคับต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น อัตราส่วนการดารงเงินกองทุนต่อสินทรัพย์เสี่ยง อัตราส่วน
ค่าสินไหมทดแทน อัตราส่วนสภาพคล่อง เป็นต้น การวิเคราะห์รายงานในงบการเงินจะเป็น
การส่งเสริมให้บริษัทประกันวินาศภัย ต้องเปิดเผยข้อมูลทางการเงิน และต้องปฏิบัติตาม
กฎหมาย กฎระเบียบท่กี าหนดไว้

5. เพอ่ื สรา้ งความมัน่ ใจแกผ่ ูม้ สี ว่ นไดเ้ สียเกยี่ วกับความมัน่ คงของบรษิ ัท
การวเิ คราะห์ขอ้ มูลจากงบการเงนิ ชว่ ยให้ผูม้ ีสว่ นเก่ียวขอ้ ง ไมว่ ่าจะเป็น ผูล้ งทนุ ผู้

เอาประกันภัย นายหน้าประกันวินาศภัย เจ้าหนี้ สถาบันการเงิน และผู้มีส่วนได้เสียอ่ืนมี
ความมน่ั ใจในฐานะการเงนิ และผลการดาเนนิ งานของบริษัทประกันวนิ าศภยั

4.3.2 ข้ันตอนของการวิเคราะหง์ บการเงนิ

การวิเคราะห์งบการเงินสามารถแบง่ ออกเป็น 6 ขน้ั ตอนดงั นี้

ขนั้ ท่ี 1 กาหนดวัตถุประสงค์ของการวเิ คราะหง์ บการเงิน
วัตถุประสงค์ของการวิเคราะห์งบการเงินอาจแตกต่างกันไปตามการนาไปใช้

ประโยชน์ เช่น ผู้วิเคราะห์ต้องการวิเคราะห์งบการเงินเพ่ือใช้ในการจัดทางบประมาณใน
อนาคต หรือผู้วิเคราะห์อาจต้องการทราบถึงสภาพคล่องของบริษัทประกันวินาศภัย เป็นต้น
วัตถุประสงค์ที่แตกต่างกันไป จะเป็นตัวกาหนดรูปแบบของข้อมูลท่ีต้องการใช้ และวิธีในการ
วเิ คราะห์

ขนั้ ท่ี 2 รวบรวมข้อมูลงบการเงินที่ต้องการใช้ในการวเิ คราะห์
เม่ือทราบวัตถุประสงค์ในการวิเคราะห์แล้ว ผู้วิเคราะห์จะต้องทาการเก็บรวบรวม

ข้อมูลท่ีเก่ียวข้องกับการวิเคราะห์ เช่น หากต้องการวิเคราะห์โครงสร้างทางการเงินของ
บริษัทประกันภัย A เทียบกับ บริษัทประกันภัย B ผู้วิเคราะห์ก็จะต้องรวบรวมข้อมูลงบ
การเงิน โดยเฉพาะงบแสดงฐานะการเงิน ของทั้งสองบริษัท ภายใต้ช่วงเวลาที่ต้องการ
เปรียบเทียบ เปน็ ตน้

ข้ันที่ 3 ตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูล และจัดการข้อมูลให้อยู่ในรูปแบบที่ง่ายต่อการ
วิเคราะห์

เม่ือรวบรวมข้อมูลได้แล้ว ผู้วิเคราะห์ต้องทาการตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูล
และจัดทาข้อมูลให้อยู่ในรูปแบบ (Format) ท่ีง่ายต่อการนาไปวิเคราะห์ เช่น การทางบ
การเงินเปรียบเทียบระหว่างบริษัท A และ บรษิ ัท B จะต้องมีการตรวจสอบความถูกต้องของ

บทที่ 4 การวิเคราะห์งบการเงนิ ของธรุ กจิ ประกันวินาศภยั

103

รายการ จัดรายการที่เหมือนกันของทั้งสองบริษัทให้ตรงกัน มีหน่วยเงินท่ีเหมือนกัน เช่น มี
หน่วยเงินเป็นพันบาท หรือ ล้านบาท ก็ต้องแสดงหน่วยเงินท่ีเหมือนกัน เพื่อให้สามารถ
เปรยี บเทยี บกนั ได้

ข้ันท่ี 4 เลอื กวธิ กี ารวเิ คราะห์งบการเงนิ
การเลือกวิธีการวิเคราะห์ขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ของการวิเคราะห์ หากผู้วิเคราะห์

ต้องการดูแนวโน้มการเปลี่ยนไปของเบี้ยประกันภัยค้างรับ การวิเคราะห์อาจใช้วิธีวัดแบบ
แนวนอน ที่วัดถงึ การเพิ่มข้ึนหรือลดลงของตัวเลขเป็นอัตราร้อยละ และอาจใช้อัตราส่วนเบี้ย
ประกันภัยค้างรับต่อรายได้เบี้ยประกันภัย โดยเป็นการวิเคราะห์อัตราส่วนทางการเงิน เป็น
ต้น ซง่ึ วิธีการวิเคราะห์งบการเงนิ จะได้อธบิ ายต่อไปในบทที่ 4 น้ีและบทถดั ๆ ไป

ข้ันท่ี 5 ดาเนินการวเิ คราะห์ขอ้ มูลจากงบการเงนิ
เมื่อทุกข้ันตอนก่อนหน้านี้ถูกกาหนดแล้ว นักวิเคราะห์เร่ิมดาเนินการวิเคราะห์ตาม

วิธวี เิ คราะหท์ กี่ าหนดไวใ้ นข้นั ท่ี 4

ขั้นที่ 6 แปลผลและนาเสนอผลการวิเคราะหง์ บการเงิน
เมอ่ื ผู้วิเคราะหท์ าการวิเคราะห์ข้อมูลงบการเงนิ แล้ว ขน้ั ตอนตอ่ จากน้ันเป็นการสรุป

และแปลผลการวิเคราะห์งบการเงินตามวัตถุประสงค์ท่ีตั้งไว้ และนาเสนอต่อผู้ใช้งบการเงิน
ในลาดับตอ่ ไป (ถ้ามี) ทง้ั นก้ี ารแปลผลงบการเงนิ เป็นทกั ษะทผ่ี ู้วิเคราะห์จะต้องมีความเข้าใจ
ในตวั เลขงบการเงิน รว่ มกับความสามารถในการวิเคราะห์ การแปลผลต้องทาให้ตรงประเด็น
มีความถูกต้อง และสามารถนาเสนอต่อผู้ใช้ได้อย่างทันเวลา การนาเสนอควรนาเสนอที่ตรง
กับวัตถุประสงค์ของผู้ใช้ และนาเสนอง่ายต่อการทาความเข้าใจจะทาให้ผู้ใช้งบการเงิน
สามารถใชข้ ้อมลู น้นั เปน็ ประโยชน์ต่อการตดั สินใจทเี่ กี่ยวขอ้ ง

4.4 วธิ ีการวิเคราะห์งบการเงิน

งบการเงินสามารถวเิ คราะหไ์ ดใ้ นหลายรูปแบบ ดงั ตอ่ ไปนี้

4.4.1 การวิเคราะหง์ บการเงินในรูปแบบอตั รารอ้ ยละ (Percentage)

การวเิ คราะหง์ บการเงินในรูปแบบอัตราร้อยละ สามารถวเิ คราะห์ใน 2 ทิศทาง คอื

- แนวดิ่ง – Vertical Analysis หรือ Common Size Analysis

ในการวิเคราะห์แนวดิ่งนี้ หากทาการวิเคราะห์งบแสดงฐานะการเงิน ยอดรวม
สินทรัพย์ซึ่งเป็นยอดที่มีจานวนมากที่สุดในงบแสดงฐานะการเงิน จะถูกคานวณ เป็น 100%
และแต่ละรายการในหมวดสินทรัพย์ หนี้สินและส่วนของเจ้าของ จะถูกคานวณเปรียบเทียบ
กับยอดรวมสินทรัพย์ ในขณะท่ีหากทาการวิเคราะห์งบกาไรขาดทุน ยอดเบ้ียประกันภัยรับ
ซึ่งถือว่าเป็นยอดใหญ่ที่สุดในงบกาไรขาดทุน จะถูกคานวณเป็น 100% และแต่ละรายการใน

บทที่ 4 การวิเคราะหง์ บการเงินของธุรกิจประกนั วนิ าศภยั

104

หมวดรายได้และค่าใช้จ่าย จะถูกคานวณเทียบกับยอดเบ้ียประกันภัยรับนี้ (ตัวอย่างของ
งานวิจัยที่ใช้การวิเคราะห์แบบ Common Size เช่น Guragain, 2009; Malik, 2011;
Nissim, 2010)

- แนวนอน – Horizontal Analysis หรือ Trend Analysis

การวิเคราะห์ในแนวนอน เป็นการวิเคราะห์ท่ีเทียบกับรายการเดียวกันของงวด
ก่อนหน้า เช่น หากวิเคราะห์งบการเงินเป็นรายปี รายการเงินสดและเทียบเท่าเงินสด เป็น
รายการแรกในงบแสดงฐานะการเงินในหมวดสินทรัพย์ จะถูกเปรียบเทียบกับรายการ
เดียวกันน้ี แต่ในปีก่อนหน้า เป็นต้น แต่หากการวิเคราะห์เป็นรายไตรมาส การวิเคราะห์ใน
แนวนอนจะวิเคราะห์เทียบกับรายการใดๆ ณ ไตรมาสปัจจุบัน เทียบกับรายการนั้นๆ ในไตร
มาสเดียวกันแต่ปีก่อนหน้า เช่น รายการเงินสดและเทียบเท่าเงินสด ของไตรมาส ที่ 1 ปี
25x3 เทียบกับรายการเดียวกันของไตรมาสท่ี 1 ปี 25x2 เป็นต้น (ตัวอย่างของงานวิจัยทใี่ ช้
การวิเคราะห์แบบ Horizontal Analysis เช่น Kao & Hwang, 2008; Knežević, Mitrović
& Sretić, 2018)

นอกจากนี้ ในการวิเคราะห์แนวนอน อาจวิเคราะห์หลายๆ ปี พร้อมกันโดย
กาหนดใหป้ ีใดปีหน่ึงเป็นปีฐาน โดยจะเป็นการวเิ คราะห์ในหลักการเดยี วกันตามท่ีกล่าวในย่อ
หน้าก่อนหน้าน้ี แต่อาจมีการวิเคราะห์โดยกาหนดให้ปีใดปีหน่ึงเป็นปีฐานก็ได้ โดยจะ
วิเคราะห์รายการใดๆ เทียบกับปีฐานที่กาหนด ทั้งน้ี การกาหนดให้ปีใดเป็นปีฐานจะต้องเปน็
ปที ีบ่ รษิ ัทมสี ถานะการเงนิ ทีป่ กติ ไม่ไดร้ ับอิทธพิ ลจากปจั จยั ภายในหรือภายนอกกจิ การอันจะ
มีผลกระทบต่อธุรกรรมหรือการดาเนินธุรกิจอย่างเป็นสาระสาคัญ เช่น ปีฐานที่กิจการจะ
กาหนดนั้น จะต้องไม่ได้รับอิทธิพลจากการแพร่ระบาดของไวรัสโคโรนาสายพันธ์ใหม่
เนื่องจากปัจจัยการแพร่ระบาดนี้ มีอิทธิพลอย่างมากต่อธุรกิจประกันภัย และมีอิทธิพลต่อ
เศรษฐกิจของประเทศในภาพรวมอีกด้วย ดังนั้น ในการวิเคราะห์แนวนอน ในลักษณะการ
กาหนดให้ปีใดปีหนึ่งเป็นปีฐาน ก็หมายความว่า กิจการจะทาการวิเคราะห์แต่ละรายการ
เทียบกับรายการดังกล่าวในปีฐานที่กิจการกาหนดน้ันเอง โดยรายการในปีฐานจะถูก
กาหนดให้เป็น 100% และรายการตา่ งๆ เทียบกบั ปฐี านอาจมีอัตราทีต่ า่ กวา่ 100 หรือสงู กวา่
100 ซึ่งก็หมายความว่ารายการดังกล่าวต่ากว่ารายการเดียวกันในปีฐาน หรือสูงกว่ารายการ
เดียวกันในปฐี าน เปน็ ต้น

4.4.2 การวเิ คราะหง์ บการเงินในรูปแบบอตั ราส่วน (Ratios)

การวิเคราะห์รายบริษัทอยา่ งเจาะลกึ
การวิเคราะห์งบการเงินในรปู แบบอัตราส่วน เป็นการวิเคราะห์โดยนาตัวเลขที่แสดง
ในงบการเงินมาคานวณ เพื่อประเมินประเด็นต่างๆ ตามวัตถุประสงค์ของการประเมิน เช่น
การประเมินด้านสภาพคล่อง ด้านความสามารถในการชาระหน้ี ด้านโครงสร้างทางการเงิน

บทท่ี 4 การวเิ คราะห์งบการเงนิ ของธุรกิจประกนั วินาศภัย

105

ด้านความสามารถในการทากาไร ด้านผลตอบแทน และอื่นๆ ทั้งนี้ การวิเคราะห์ในรูปแบบ
อัตราส่วนอาจเป็นการวิเคราะห์เฉพาะบริษัทใดบริษัทหนึ่ง เพื่อดูแนวโน้มหรือดูการเติบโต
ของธุรกจิ

การวิเคราะห์เทยี บกับบรษิ ัทคูแ่ ขง่
การวิเคราะห์แบบนี้เปน็ การวิเคราะห์เจาะลึกในบริษัทที่กาลังศึกษา เทียบกับบริษัท
คแู่ ข่ง ซงึ่ โดยปกติจะเป็นบริษัทคู่แข่งที่อยู่ในระดับท่ใี กล้เคยี งกัน หรือระดับท่ีอาจสงู กว่า การ
วิเคราะห์เปรียบเทียบเช่นนี้ ทาให้ผู้วิเคราะห์สามารถวิเคราะห์เจาะลึกอย่างละเอียด และมี
บริษัทท่ีอยู่ในความสนใจเพียงไม่กี่บริษัทเท่าน้ัน โดยปกติ จะวิเคราะห์เพื่อหาจุดอ่อนจุดแข็ง
ของบริษัท เพือ่ การปรบั ปรงุ การดาเนินงานให้ดขี น้ึ เทียบเคยี งหรอื นาหนา้ คแู่ ข่งขนั

การวิเคราะหเ์ ทยี บกับคา่ เฉลย่ี อตุ สาหกรรม
การวเิ คราะห์อัตราสว่ นของบริษัทใดบริษัทหน่งึ เทียบกับบริษัทอืน่ ๆ ในอตุ สาหกรรม
เดียวกัน เป็นการเทียบกับค่าเฉลี่ยในอุตสาหกรรมประกันภัย โดยการรวมอัตราส่วนท่ีสนใจ
น้ันของทุกบริษัทในกลุ่มอุตสาหกรรมเดียวกัน แล้วหาค่าเฉลี่ยอุตสาหกรรม ซึ่งในการหา
ค่าเฉลย่ี นขี้ ้อมลู ทุกบรษิ ัทในอุตสาหกรรมจะถูกรวบรวมเข้าด้วยกัน ซึ่งในแต่ละบริษัทแน่นอน
วา่ จะมคี วามต่างไม่วา่ จะเป็นขนาดของธรุ กิจ ขนาดของสนิ ทรพั ย์ ขนาดของรายได้ ขนาดของ
เงินทุน โครงสร้าง ทาเลที่ตั้งทางภูมิศาสตร์ และอื่นๆ ดังน้ัน อัตราส่วนเฉลี่ยอุตสาหกรรมน้ี
จะเป็นอัตราส่วนท่ีแสดงให้เห็นถึงภาพรวมเฉล่ียของอุตสาหกรรมประกันวินาศภัย และ
อัตราส่วนดังกล่าวมีความเป็นไปได้สูงว่าจะมีความแตกต่างจากอัตราส่วนเฉลี่ยใน
อุตสาหกรรมอ่ืนๆ

การวเิ คราะห์เทียบกับกฎหมายหรอื อตั ราส่วนมาตรฐาน
ในการวิเคราะห์งบการเงินของธุรกิจประกันวินาศภัย นอกจากจะมีการวิเคราะห์ใน
รูปแบบอัตราส่วนตามที่กล่าวมาข้างต้น ซ่ึงเป็นลักษณะปกติของการวิเคราะห์งบการเงิน ใน
ธุรกิจประกันภัยยังมีอัตราส่วนเฉพาะท่ีเป็นกฎหมาย หรือกฎข้อบังคับที่บริษัทประกันภัย
จะต้องดารงอัตราส่วนให้ได้ตามข้อกาหนด ท้ังนี้เพื่อแสดงถึงความม่ันคงทางการเงินของ
บริษัทประกันวินาศภัย นอกจากนี้ สานักงาน คปภ. ยังได้ออกประกาศหลักเกณฑ์ในการ
มอบรางวัลให้กับริษัทประกันภัยที่มีการบริหารจัดการดีเด่น โดยกาหนดอัตราส่วนทางการ
เปน็ จานวน 14 อตั ราส่วน เพือ่ เป็นแนวทางในการดาเนนิ งานของบริษัทประกันวนิ าศภัยตาม
(สานักงาน คปภ., 2564. ร่าง ประกาศสานักงานคณะกรรมการกากับและส่งเสริมการ
ประกอบธุรกิจประกันภัย (คปภ.) เร่ือง หลักเกณฑ์ในการมอบรางวัลบริษัทประกันท่ีมีการ
บริหารงานดีเด่น ประจาปี 2559) อัตราส่วนท้ัง 14 อัตราส่วนตามประกาศฯ ดังกล่าว อาจ
ถือเปน็ มาตรฐานที่บริษัทประกันภัยควรดารงใหไ้ ดต้ ามเกณฑ์ (ดูตารางที่ 4.1)

บทที่ 4 การวเิ คราะหง์ บการเงนิ ของธรุ กิจประกันวนิ าศภยั

106

ตารางที่ 4.1 อตั ราส่วนทางการเงินและค่ามาตรฐาน

อตั ราสว่ นทางการเงิน อัตราส่วนหรอื ค่า รายละเอยี ด
มาตรฐาน เพ่ิมเติม
1. อัตราสว่ นความเพยี งพอของเงินกองทนุ ≥ 140% บทท่ี 5
2. จานวนเงินในส่วนของเจ้าของห รือส่วนของ บทท่ี 7
≥ 30 ลา้ นบาท
สานักงานใหญ่ (ราคาตามบญั ชี) บทท่ี 5
3. อัตราส่วนสภาพคลอ่ ง ≥ 100% บทท่ี 6
4. อัตราสว่ นสินทรัพยล์ งทุนต่อหนสี้ ินผเู้ อาประกนั ภัย ≥ 100% บทที่ 5
5. อตั ราสว่ นการเปล่ียนแปลงเงินกองทนุ -10% ≤ Rate ≤
50% บทที่ 8
6. อตั ราผลตอบแทนตอ่ สว่ นของเจา้ ของ ≥ 0% บทท่ี 6
7. อตั ราส่วนคา่ สินไหมทดแทน ≤ 60% บทที่ 6
8. อตั ราส่วนค่าใช้จ่ายในการดาเนินธุรกจิ ประกันภัย ≤ 40

9. อตั ราสว่ นสนิ ทรพั ย์ทีจ่ ัดสรรเปน็ เงินสารองได้ต่อเงิน ≥ 100% บทท่ี 5
-
สารองทต่ี อ้ งจัดสรรตามกฎหมาย มาตรา 23
บทที่ 6
10. อัตราส่วนสินทรัพย์หนุนหลังที่จัดสรรไว้ต่อจานวน ≥ 100% บทที่ 8
บทท่ี 7
เงินสารองและจานวนหนี้สินและภาระผูกพัน ตาม บทท่ี 7

กฎหมาย มาตรา 23

11. อัตราสว่ นพัฒนาการสารองคา่ สนิ ไหมทดแทน 1 ปี -20% ≤ Rate ≤

20%

12. อตั รากาไรสุทธติ ่อสนิ ทรัพยร์ วมเฉล่ยี -5% ≤ Rate ≤

10%

13. อัตราส่วนสินทรัพย์ท่ีได้รับการประเมินราคาต่อ ≥ 90%

สินทรพั ยร์ วม

14. อัตราส่วนผลการประเมินราคาเบ้ียประกันภัยค้าง ≥ 80%

รบั

ท่ีมา: สานกั งานคณะกรรมการกากบั และส่งเสรมิ การประกอบธรุ กจิ ประกันภยั (2559)
ตารางเรยี บเรยี งโดยผเู้ ขยี น

4.5 การวิเคราะห์อัตราส่วนทางการเงินตามวตั ถุประสงค์

วิเคราะห์อัตราส่วนทางการเงิน จะสามารถวิเคราะห์ตามวัตถุประสงค์ของการ
วเิ คราะห์ โดยสามารถแยกออกเป็นดา้ นตา่ งๆ ดังต่อไปนี้

บทที่ 4 การวิเคราะห์งบการเงินของธุรกิจประกนั วนิ าศภยั

107

4.5.1 การวิเคราะหค์ วามมน่ั คงทางการเงิน (Financial Stability Analysis)
(รายละเอียดเพ่ิมเตมิ ในบทที่ 5)

การวิเคราะห์ความม่ันคงทางการเงินของบริษัทประกันวินาศภัย เป็นการวิเคราะห์
ถึงเงินกองทุนที่บริษัทประกันกัยต้องดารงตามกฎหมาย หรือเงินสารองที่ต้องทาการจัดสรร
ตามกฎหมาย การมีเงินกองทุน และเงินสารองท่ีเพียงพอ เป็นการแสดงถึงความม่ันคงของ
บริษัทและเป็นการบ่งบอกถงึ สภาพคล่องของธรุ กิจ

- อัตราส่วนความเพียงพอของเงินกองทนุ (Capital Adequacy Ratio)

- อตั ราสว่ นสนิ ทรัพย์ทจี่ ัดสรรเป็นเงินสารองได้ตอ่ เงนิ สารองทตี่ ้องจัดสรร
ตามกฎหมาย (Assets Allocated as Reserves to Legal Reserves
Ratio)

- อัตราสว่ นสภาพคล่อง (Liquidity Ratio)

- อตั ราสว่ นการเปลย่ี นแปลงเงินกองทนุ (Capital Changes Ratio)

4.5.2 การวเิ คราะห์ประสิทธภิ าพในการดาเนนิ ธรุ กิจ (Efficiency Analysis)
(รายละเอียดเพิ่มเติมในบทที่ 6)

การวิเคราะห์ประสิทธิภาพในการดาเนินธุรกิจประกันวินาศภัย เป็นการวิเคราะห์
เพื่อดวู ่าบริษทั ประกันวนิ าศภยั นัน้ ดาเนินธุรกิจได้อย่างมีประสิทธิภาพหรือไม่ มีความสามารถ
ในการสร้างความเติบโตของเบ้ียประกันภัยรับหรือไม่ และมีความสามารถในการควบคุม
บรหิ ารงานในส่วนของค่าสินไหมทดแทน ค่าใชจ้ ่ายในการดาเนินงานไดห้ รือไม่ โดยอตั ราสว่ น
ทีม่ กั ใช้ในการวิเคราะหป์ ระสิทธภิ าพในการดาเนนิ ธรุ กจิ ไดแ้ ก่

- อตั ราสว่ นสนิ ทรัพย์ลงทนุ ต่อหนี้สนิ บรษิ ทั ประกันภยั (Investment Assets
to Liability Ratio)

- อตั ราส่วนค่าใช้จา่ ยในการดาเนินธุรกจิ ประกันภยั (Insurance Operating
Expense Ratio)

- อัตราส่วนพฒั นาการสารองค่าสินไหมทดแทน 1 ปี (One Year Claim
Liability Growth)

- อัตราการหมนุ เวียนของสินทรัพยล์ งทุน (Investment Assets Turnover)

- อัตราการเติบโตของเบีย้ ประกันภยั รับโดยตรง (Direct Premium Earned
Growth)

- อตั ราส่วนสนิ ทรัพย์ลงทนุ ต่อสินทรพั ย์รวม (Investment Assets to Total
Assets Ratio)

บทท่ี 4 การวิเคราะหง์ บการเงินของธรุ กิจประกันวินาศภัย

108

4.5.3 การวิเคราะหโ์ ครงสรา้ งการเงนิ และประสิทธภิ าพในการบรหิ ารสนิ ทรัพย์ (Asset
Management Analysis)
(รายละเอียดเพ่ิมเตมิ ในบท่ี 7)

การวิเคราะห์ประสิทธิภาพในการบริหารสินทรัพย์ของบริษัทประกันวินาศภัย เป็น
การวัดความสามารถในการจัดการสินทรัพย์ของบริษัทประกันวินาศภัย ซึ่งการจัดการ
สินทรัพย์ในที่นี้หมายถึงการนาสินทรัพย์ท่ีกิจการมีมาสร้างประโยชน์เชิงเศรษฐกิจ ตอบแทน
กลับมายังกิจการ จึงสามารถวิเคราะห์จากโครงสร้างการเงินของบริษัทประกันภัยด้วย โดย
อัตราส่วนที่มักใช้วิเคราะห์โครงสร้างทางการเงิน และประสิทธิภาพการบริหารสินทรัพย์
ได้แก่

- อัตราสว่ นหนส้ี นิ ต่อสินทรัพยร์ วม (Debt Ratio)
- อตั ราส่วนของหนีส้ ินต่อส่วนของผู้ถือหุ้น (Debt Equity Ratio)
- อัตราสว่ นสนิ ทรัพยท์ ี่ได้รบั การประเมนิ ราคาต่อสินทรัพยร์ วม (Appraised

Assets to Total Assets Ratio)
- อัตราสว่ นผลการประเมนิ ราคาเบย้ี ประกันภัยค้างรับ (Appraisal of

Accrued Insurance Premiums Ratio)

4.5.4 การวเิ คราะหค์ วามสามารถในการทากาไร (Profitability Analysis)
(รายละเอียดเพม่ิ เติมในบทท่ี 8)

การวิเคราะห์ความสามารถในการทากาไรของบริษัทประกันวินาศภัย เป็นการ
วิเคราะห์ว่ากิจการสามารถสร้างกาไรได้มากน้อยเพียงไร เทียบเป็นสัดส่วนกับรายได้เบี้ย
ประกันภัยรับ รายได้รวม สินทรัพย์ และส่วนของเจ้าของ อัตราส่วนที่มักใช้ในการวิเคราะห์
ความสามารถในการทากาไร ได้แก่

- อัตราส่วนสนิ ไหมทดแทน (Loss ratio)
- อัตราส่วนรวม (Combined Ratio)
- อัตราสว่ นกาไรสุทธิตอ่ เบีย้ ประกันภยั ที่ถือเปน็ รายได้ (Profit to Earned

Premium ratio)
- อตั รากาไรต่อรายได้ (Profit to Earned Total Revenue Ratio)
- อัตราส่วนกาไรสุทธติ อ่ สนิ ทรัพยร์ วมเฉล่ีย (Return on Assets: ROA)
- อตั ราผลตอบแทนต่อส่วนของผู้ถือหุ้น (Return on Equity: ROE)

บทที่ 4 การวเิ คราะหง์ บการเงินของธรุ กจิ ประกันวินาศภัย

109

4.5.5 การวิเคราะห์ประสิทธภิ าพทางการตลาด (Market Efficiency Analysis)
(รายละเอียดเพิม่ เตมิ ในบทที่ 9)

การวิเคราะหป์ ระสิทธภิ าพดา้ นการตลาดของบริษทั ประกนั วนิ าศภัย ใชว้ ดั มลู ค่าของ
หุ้นของบริษัทประกันภัยในมุมมองของนักลงทุน โดยพิจารณาจากราคาหุ้นของบริษัท
ประกันภัย มูลค่าของกิจการ และส่วนแบ่งตลาดของบริษัทประกันภัย ซึ่งอัตราส่วนต่างๆ
เป็นการวิเคราะห์ถึงประสิทธิภาพด้านการตลาดของบริษัท ที่แสดงถึงความพอใจของนัก
ลงทุนต่อการบริหารงานที่ส่งผลต่อมูลค่าตลาดของกิจการ อัตราส่วนที่ใช้ในการวิเคราะห์
ไดแ้ ก่

- อตั ราส่วนกาไรต่อหุน้ (Earnings Per Share: EPS)

- อตั ราการเติบโตของกาไรต่อหุ้น (Earnings Per Share Growth Rate)

- อตั ราสว่ นราคาต่อกาไร (Price/Earnings Ratio หรอื P/E Ratio)

- อัตราสว่ นราคาตลาดต่อราคาตามบัญชี (Market Value to Book Value
Ratio)

- ส่วนแบง่ การตลาด (Market Share) จากเบย้ี ประกนั ภยั รับสทุ ธิ

4.6 ตัวอย่างการวเิ คราะห์แนวดง่ิ

ในการวเิ คราะห์ในรูปแบบอัตราร้อยละ สามารถวเิ คราะหใ์ นแนวด่ิงหรือในแนวนอน
ซ่ึงในบทนี้จะแสดงตัวอย่างการวิเคราะห์แนวด่ิงจากงบแสดงฐานะการเงิน งบกาไรขาดทุน
งบแสดงการเปลี่ยนแปลงส่วนของเจ้าของ และงบกระแสเงินสด ทั้งในในการวิเคราะห์แบบ
แนวดิ่ง รายการท่ีมีตัวเลขสูงสุดจะกาหนดให้เป็น 100 เปอร์เซ็นต์ ในขณะที่รายการอื่นๆ จะ
เปรียบเทียบเป็นร้อยละเทียบกับรายการที่มีตัวเลขสูงสุดน้ัน เช่น ในงบแสดงฐานะการเงิน
รายการที่มีตัวเลขสูงสุดคือ รายการสินทรัพย์รวม จึงกาหนดให้สินทรัพย์รวมเป็น 100
เปอร์เซน็ ต์ สว่ นรายการอ่นื ๆ แนน่ อนวา่ ตอ้ งมมี ูลค่าตา่ กว่าสินทรัพยร์ วม ร้อยละของรายการ
ดงั กล่าวยอ่ มนอ้ ยกวา่ 100 เปอรเ์ ซ็นต์ ในขณะท่ใี นงบกาไรขาดทนุ รายการทม่ี ีมลู คา่ สูงสุดจะ
เป็นรายได้รวม ดังน้ันในการวิเคราะห์จะกาหนดให้รายได้รวมเป็น 100 เปอร์เซ็นต์ และ
รายการอนื่ ๆ เทยี บกับรายไดร้ วมนจ้ี ะมีร้อยละทต่ี ่ากวา่ 100 เปอร์เซ็นต์ เป็นตน้

ต่อไปจะเป็นการแสดงการวิเคราะห์แนวด่ิง ของบริษัท XXX ประกันภัย จากัด
(มหาชน) สาหรับปี พ.ศ. 2563 และ พ.ศ. 2562 ทั้งนีต้ วั เลขในการวิเคราะห์ในแนวดิ่งจะเป็น
สองคอลัมน์ขวาสดุ และจะเห็นได้ว่าสนิ ทรัพย์รวมแสดงร้อยละ 100 การคานวณรายการเงิน
สดและรายการเทยี บเทา่ เงนิ สดของปี พ.ศ. 2563 และ พ.ศ. 2562 คานวณดังน้ี

2563
บทที่ 4 การวเิ คราะหง์ บการเงนิ ของธุรกจิ ประกนั วนิ าศภัย

110

เงินสดและรายการเทียบเทา่ เงินสด = 55,359,930 บาท
สินทรัพยร์ วม = 1,483,804,271 บาท
เงนิ สดและรายการเทียบเทา่ เงนิ สดต่อสินทรัพยร์ วม = 55,359,930/1,483,804,271 x 100
อัตราร้อยละ = 3.73 %
2562
เงนิ สดและรายการเทียบเทา่ เงนิ สด = 49,611,579 บาท
สินทรัพยร์ วม = 1,491,517,641 บาท
เงนิ สดและรายการเทยี บเทา่ เงินสดต่อสินทรพั ย์รวม = 49,611,579/1,491,517,641 x 100
อัตรารอ้ ยละ = 3.33 %

รายการอื่นๆ ที่แสดงในงบแสดงฐานะการเงิน ใช้หลักการในการวิเคราะห์หาอัตรา
ร้อยละ ตามตวั อย่างข้างต้น

บทท่ี 4 การวิเคราะห์งบการเงนิ ของธรุ กิจประกันวนิ าศภัย

111

ภาพที่ 4.1 ตวั อยา่ งการวเิ คราะหแ์ นวดง่ิ งบแสดงฐานะการเงิน

บริษัท xxx ประกันภัย จากัด (มหาชน)
งบแสดงฐานะการเงิน

2563 หน่วย: บาท รอ้ ยละ
31 ธันวาคม 31 ธันวาคม
สนิ ทรพั ย์ 2563 2562
2562
เงินสดและรายการเทยี บเท่าเงนิ สด 55,359,930 3.73 3.33
49,611,579 5.54 5.42
เบย้ี ประกนั ภัยคา้ งรบั 82,276,112 80,890,298 0.25 0.41
6,163,215 1.10 0.63
รายได้จากการลงทนุ คา้ งรบั 3,764,090 9,410,000 0.01 0.01

สนิ ทรพั ยจ์ ากการประกันภยั ต่อ 16,339,955 138,561 85.21 87.38
0.08 0.17
ลูกหนี้จากการประกันภัยต่อ 141,397 1,303,359,548 1.47 1.32
2,609,583 0.90 -
สนิ ทรัพย์ลงทนุ 19,681,016 0.24 0.24
- 1.46 1.08
เงินลงทนุ ในหลกั ทรพั ย์ 1,264,396,106 3,525,217 100.00 100.00
16,128,624
เงินใหก้ ยู้ มื และดอกเบี้ยค้างรับ 1,123,062
1,491,517,641
ทด่ี ิน อาคารและอปุ กรณ์ 21,777,449

สินทรพั ย์สทิ ธกิ ารใช้ 13,323,414

สนิ ทรพั ย์ไม่มีตวั ตน 3,608,936

สินทรัพย์อน่ื 21,693,821

รวมสินทรัพย์ 1,483,804,271

บทท่ี 4 การวเิ คราะหง์ บการเงินของธุรกจิ ประกนั วนิ าศภัย

112

หน่วย: บาท ร้อยละ
31 ธันวาคม 31 ธันวาคม
2563 2562 2563 2562

หนส้ี ินและส่วนของเจา้ ของ 626,082,185 595,349,006 42.19 39.92
หนส้ี นิ 13,155,166 5,843,411 0.89 0.39
หนสี้ ินจากสญั ญาประกันภัย 4,299,111 - 0.29 -
เจ้าหน้ีบรษิ ทั ประกนั ภยั ต่อ 11,521,368 - 0.78 -
ภาษเี งินไดน้ ิตบิ ุคคลค้างจา่ ย 21,119,507 18,628,596 1.42 1.25
หนส้ี นิ ตามสัญญาเช่า 53,998,006 74,333,414 3.64 4.98
ภาระผูกพันผลประโยชนพ์ นักงาน 40,135,861 38,005,130 2.70 2.55
หนี้สนิ ภาษีเงนิ ได้รอการตดั บัญชี 51.91 49.09
หน้ีสินอนื่ 770,311,205 732,159,557

รวมหน้สี นิ

ส่วนของเจา้ ของ 40,000,000 40,000,000 2.70 2.68
ทนุ เรอื นหนุ้ 40,000,000 40,000,000 2.70 2.68

ทนุ จดทะเบียน - - - -
ทนุ ทอี่ อกและชาระแล้ว - - - -
กาไรสะสม 4,000,000 4,000,000 0.27 0.27
จัดสรรแล้ว 21,400 21,400 0.00 0.00
394,786,054 383,102,253 26.61 25.69
ทุนสารองตามกฎหมาย 274,685,612 332,234,432 18.51 22.27
สารองอื่น
ยงั ไม่ได้จัดสรร 759,358,085 48.09 50.91
ส่วนของเจา้ ขององค์ประกอบอ่นื
1,491,517,641 100.00 100.00
รวมส่วนของเจ้าของ 713,493,067

รวมหน้ีสินและส่วนของเจ้าของ 1,483,804,271

ทมี่ า: เรยี บเรียงโดยผเู้ ขยี น

บทที่ 4 การวเิ คราะห์งบการเงินของธรุ กจิ ประกันวินาศภัย

113

4.6.1 การแปลผลจากการวเิ คราะหร์ ้อยละจากงบแสดงฐานะการเงนิ

จากภาพที่ 4.1 จะเห็นว่าบริษัท XXX ประกันภัย จากัด (มหาชน) มียอดสินทรัพย์
รวมในปี พ.ศ. 2563 จานวน 1,483.80 ลา้ นบาท ซ่ึงลดลงเล็กนอ้ ยเมอ่ื เทยี บกบั ยอดสนิ ทรัพย์
รวมในปีพ.ศ. 2562 ซ่ึงมีจานวน 1,491.52 ล้านบาท เม่ือพิจารณาจากสัดส่วนร้อยละของ
สินทรัพย์พบว่า บริษัท XXX ประกันกัย จากัด (มหาชน) มีสินทรัพย์ลงทุนท่ีเป็นเงินลงทุนใน
หลักทรัพย์ถึงร้อยละ 82.21 และ ร้อยละ 87.38 ในปี พ.ศ. 2563 และปี พ.ศ. 2562
ตามลาดับ ถือว่าเป็นสัดส่วนท่ีสูงท่ีเกิดจากการนาเงินทุนของบริษัทมาลงทุนในหลักทรัพย์
เพื่อให้เกิดผลตอบแทนอันเป็นการสร้างประโยชน์จากเงินทุนท่ีมี นอกจากน้ี บริษัทมีเบี้ย
ประกันภัยค้างรับ ร้อยละ 5.54 และร้อยละ 5.42 ในปี พ.ศ. 2563 และ พ.ศ. 2562 ซึ่งเป็น
รายการเบยี้ ประกนั ภยั ทถ่ี ึงกาหนดและยงั ไม่ไดร้ บั ซึ่งรอ้ ยละทีป่ รากฎดงั กลา่ วเป็นรอ้ ยละท่ีไม่
สูงมากนัก และสินทรัพย์รายการอ่ืนมีสัดส่วนร้อยละที่น้อย ในส่วนของหนี้สินและส่วนของ
เจ้าของ พบว่า โครงสร้างการเงินของบริษัท XXX ประกันภัย จากัด (มหาชน) หน้ีสินต่อสว่ น
ของเจ้าของเปน็ ร้อยละ 51.91: 48.09 ในปี พ.ศ. 2563 และร้อยละ 49.09: 50.91 ในปี พ.ศ.
2562 ซง่ึ จากสัดสว่ นดังกล่าว โดยอาจกล่าวโดยเฉลี่ยได้ว่าหน้ีสินและสว่ นของผู้เป็นเจ้าของมี
ประมาณที่ใกล้เคียงกัน อย่างไรก็ตามเม่ือพิจารณารายการที่หนี้สินท่ีเป็นรายการสาคัญ
พบวา่ หนี้สินจากสัญญาประกันภยั เป็นรายการท่ีมสี ดั สว่ นตอ่ สินทรัพยท์ สี่ ูง คอื รอ้ ยละ 42.19
และ 39.92 ในปี พ.ศ. 2563 และ พ.ศ. 2562 ตามลาดับ บริษัท XXX ประกันภัย จากัด
(มหาชน) ถือว่าเปน็ บรษิ ัททม่ี ีทนุ เรือนหนุ้ ท่อี อกจาหน่ายและชาระแลว้ 40 ล้านบาท และเป็น
กิจการที่มกี าไรสะสมท่ีค่อนข้างสูง คอื รอ้ ยละ 26.61 และ 25.69 ในปี พ.ศ. 2563 และ พ.ศ.
2562 ซงึ่ ถอื วา่ กิจการมผี ลประกอบการท่ดี ี สามารถสะสมกาไรสะสะมได้เป็นสดั ส่วนท่ีสูง

4.6.2 การวเิ คราะห์แนวด่ิงงบกาไรขาดทุนเบ็ดเสรจ็

ในการวิเคราะห์งบกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จแบบแนวดิ่ง ใช้หลักการเดียวกันกับการ
วเิ คราะห์งบแสดงฐานะการเงนิ หากแตใ่ นงบแสดงฐานะการเงิน สนิ ทรพั ยร์ วม เป็นรายการที่
มียอดคงค้างสูงสุด จึงกาหนดให้ยอดคงค้างของสินทรพั ย์รวมเป็น 100 เปอร์เซ็นต์ ในขณะท่ี
ในการวิเคราะห์งบกาไรขาดทุนและงบกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จ รายการที่แสดงท่ีมียอดคงค้าง
สูงสุด และท่ีสาคัญท่ีสุด คือ รายการเบ้ียประกันภัยรับ ซึ่งถือเป็นรายการรายได้ของธุรกิจ
ประกันวินาศภัย รายการน้ี อาจถูกกาหนดให้เป็น 100 เปอร์เซ็นต์ แต่อย่างไรก็ดี บางคร้ังผู้
วิเคราะห์อาจพิจารณาให้เบี้ยประกันภัยรับสุทธิ เป็นรายการที่ใหญ่สุด และกาหนดให้เป็น
100 เปอร์เซ็นต์ ซ่ึงท้ังน้ี ผู้วิเคราะห์อาจพิจารณาจากความสาคัญของรายการตามท่ีต้องการ
วิเคราะห์ หรือรายการที่อาจถูกกาหนดให้เป็น 100 เปอร์เซ็นต์อาจเป็นรายการเบ้ีย
ประกันภัยท่ีถือเป็นรายได้สุทธิ หากผู้วิเคราะห์ต้องการที่จะมองว่าเบ้ียประกันภัยที่สามารถ
ถือเป็นรายได้สุทธิเป็นรายการที่แสดงรายได้สุทธิท่ีเป็นสาระสาคัญของกิจการ นอกจากนี้
รายการทีเ่ ป็นรายไดข้ องบริษทั ประกนั ภัยยังมีรายการอ่นื ๆ ทอ่ี าจเปน็ สาระสาคญั เช่น รายได้

บทที่ 4 การวิเคราะหง์ บการเงนิ ของธุรกิจประกนั วินาศภยั

114

ค่าจ้างและค่าบาเหน็จ รายได้จากการลงทุนสุทธิ และรายได้อื่น เป็นต้น ซึ่งงบกาไรขาดทุน
ของบริษัทประกันวินาศภัยมีวิธีการแสดงรายการที่แตกต่างจากงบกาไรขาดทุนจากธุรกิจอ่ืน
เชน่ ในธุรกิจท่ีมกี ารขายสินคา้ รายไดจ้ ากการขายถอื เป็นรายการท่ีมีความสาคัญท่สี ดุ ซ่งึ อาจ
ต้องสุทธิกับส่วนลดและการรับคืน และนอกจากนี้ยังมีการแสดงต้นทุนขายสินค้า (Cost of
Goods Sold) อย่างชัดเจน ทาให้สามารถคานวณกาไรขั้นต้น (Gross Profit) ของกิจการได้
แต่รายการท่ีแสดงในงบกาไรขาดทุนของประกันวินาศภัย จะมีความแตกต่างในการทา
ธุรกรรม เช่น เมื่อมีรายได้จากเบี้ยประกันภัยรับ ซ่ึงเป็นการรับทาประกันให้กับผู้เอาประกัน
หากบริษัทมีการบริหารความเส่ียงด้วยการทาประกันภัยต่อ จะต้องมีการซ้ือประกันภัยต่อ
และต้องชาระเบี้ยประกันภัยต่อนั้น เบ้ียประกันภัยรับจึงสามารถแสดงเป็นเบ้ียประกันภัยรับ
สุทธิ ได้ แต่อยา่ งไรกด็ ี เบีย้ ประกนั ภัยต่อก็มใิ ช่ต้นทุนในการรบั ประกันภยั โดยค่าใชจ้ ่ายทเ่ี ป็น
รายการหลัก คือ ค่าสินไหมทดแทน ซึ่งเป็นการจ่ายค่าสินไหมทดแทนให้กับผู้เอาประกันภัย
ในกรณีที่เกิดความเสียหายหรือสูญเสยี ตามท่สี ญั ญาในกรมธรรม์ประกนั ภัย กระนน้ั ก็ตาม ค่า
สินไหมทดแทน ก็มิได้อยู่ในสถานะการเป็นต้นทุนของเบี้ยประกันภัยรับ แต่อย่างใด รายการ
คา่ ใช้จ่ายที่สาคัญอีกรายการหนึ่งคือ คา่ จ้างและคา่ บาเหน็จ ที่กิจการจ่าย ถอื เป็นรายการจ่าย
เพื่อการดาเนินธุรกรรมหลักของกิจการประกันวินาศภัย ที่ผู้วิเคราะห์ควรให้ความสนใจเป็น
พิเศษ และในการวิเคราะห์เปรียบเทียบแนวด่ิงของรายการในงบแสดงการเปล่ียนแปลงใน
สว่ นของเจา้ ของ รายการรวมสว่ นของเจา้ ของควรถูกกาหนดใหเ้ ปน็ ร้อยละ 100

ตัวอย่างในการวิเคราะห์งบกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จต่อไปน้ี กาหนดให้รายการเบี้ย
ประกนั ภยั รับ เปน็ รายการทใี่ หญ่ทสี่ ดุ และมคี วามสาคัญในการสรา้ งผลกาไรให้กับกิจการ จงึ
กาหนดให้รายการน้ี เป็นรายการที่มีสัดส่วน 100 เปอร์เซ็นต์ ต่อไปน้ีเป็นตัวอย่างการ
วิเคราะห์งบกาไรขาดทุนเบด็ เสรจ็ แนวด่ิง

บทที่ 4 การวิเคราะห์งบการเงินของธุรกจิ ประกันวินาศภยั

115

ปี 2563 = 763,148,118 บาท
เบย้ี ประกนั ภัยรับ
เบยี้ ประกันภัยต่อ = (21,727,833) บาท
วิธีคานวณ
ร้อยละของเบีย้ ประกันภัยตอ่ = (21,727,833) / 763,148,118 x 100
เบี้ยประกันภยั รบั สุทธิ
วธิ ีคานวณ = -2.85 เปอรเ์ ซ็นต์
รอ้ ยละของเบ้ยี ประกันภยั รับสทุ ธิ
= 741,420,285 บาท

= 741,420,285 / 763,148,118 x 100

= 97.15 เปอรเ์ ซ็นต์

ปี 2562 = 777,959,265 บาท

เบย้ี ประกนั ภัยรับ = 28,184,835 บาท

รายได้จากการลงทนุ สทุ ธิ = 28,184,835 / 777,959,265 x 100

วิธคี านวณ =
ร้อยละของรายได้จากการลงทนุ
สุทธิ 3.62 เปอร์เซ็นต์

คา่ สนิ ไหมทดแทน = 486,698,286 บาท

วธิ ีคานวณ = 486,698,286 / 777,959,265 x 100

รอ้ ยละของค่าสนิ ไหมทดแทน = 62.56 เปอรเ์ ซน็ ต์

บทท่ี 4 การวเิ คราะหง์ บการเงินของธรุ กจิ ประกันวินาศภยั

116

ภาพท่ี 4.2 ตวั อย่างการวิเคราะห์งบกาไรขาดทุนเบด็ เสรจ็

บริษัท XXX ประกนั ภยั จากัด (มหาชน)

งบกาไรขาดทุนเบ็ดเสรจ็

หนว่ ย: บาท ร้อยละ
สาหรับปี
สาหรับปี ส้นิ สุดวันท่ี
สน้ิ สดุ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 31 ธนั วาคม

2563 2562 2563 2562

รายได้

เบี้ยประกนั ภัยรับ 763,148,118 777,959,265 100.00 100.00

หกั เบี้ยประกันภัยต่อ (21,727,833) (12,246,605) (2.85) (1.57)

เบี้ยประกันภยั รับสุทธิ 741,420,285 765,712,659 97.15 98.43

บวก (หัก) สารองเบี้ยประกันภัยท่ี 7,573,275 (7,336,880) 0.99 (0.94)
ยงั ไมถ่ ือเปน็ รายได้ลด (เพิม่ ) จากปี
ก่อน

บวก (หัก) สารองเบย้ี ประกันภยั ที่ 4,358,599 (708,663) 0.57 (0.09)
ยงั ไมถ่ ือเปน็ รายไดจ้ ากการ 753,352,159 757,667,116 98.72 97.39
ประกนั ภัยตอ่ เพ่ิม (ลด) จากปีก่อน
5,448,122 3,686,758 0.71 0.47
เบยี้ ประกันภัยที่ถือเป็นรายได้
สราทุ ยธไิดค้ ่าจา้ งและค่าบาเหนจ็

รายได้จากการลงทนุ สทุ ธิ 21,960,502 28,184,835 2.88 3.62

กาไรจากเงนิ ลงทุน 5,001,225 876,011 0.66 0.11

กาไร (ขาดทนุ ) จากการปรับมูลค่า

ยุติธรรม (33,177,154) 2,655,082 (4.35) 0.34

รายไดอ้ น่ื 2,911,021 4,202,902 0.38 0.54

รวมรายได้ 755,495,875 797,272,704 99.00 102.48

บทที่ 4 การวิเคราะห์งบการเงินของธุรกิจประกันวนิ าศภัย

117

หนว่ ย: บาท

สาหรับปี สาหรบั ปี

สน้ิ สดุ วันที่ 31 ธันวาคม ส้นิ สุดวันท่ี 31 ธนั วาคม

2563 2562 2563 2562

ค่าใชจ้ า่ ย

คา่ สินไหมทดแทน 469,935,166 486,698,286 61.58 62.56

หัก คา่ สินไหมทดแทนรบั คืนจากการ

ประกนั ภยั ต่อ (10,188,168) (6,788,796) (1.34) (0.87)

คา่ สินไหมทดแทนสทุ ธิ 459,746,998 479,909,490 60.24 61.69

ค่าจ้างและค่าบาเหนจ็ 120,952,735 123,415,661 15.85 15.86

คา่ ใช้จา่ ยในการรบั ประกันภยั อ่ืน 60,952,414 71,054,787 7.99 9.13

ค่าใชจ้ ่ายในการดาเนนิ งาน 95,004,599 91,855,609 12.45 11.81

ต้นทุนทางการเงนิ 195,325 - 0.03 -

ผลขาดทุนด้านเครดิตที่คาดว่าจะ (15,554) - (0.00 -
เกดิ ขึ้น (กลับรายการ) 65 5,567 0.00) 0.00

ค่าใชจ้ ่ายอืน่

รวมคา่ ใช้จ่าย 736,836,582 766,241,115 96.55 98.49

กาไรก่อนภาษีเงนิ ได้ 18,659,293 31,031,589 2.45 3.99

ภาษีเงนิ ได้ (2,502,056) (4,882,774) (0.33) (0.63)

กาไรสทุ ธิ 16,157,238 26,148,815 2.12 3.36

กาไร (ขาดทุน) เบ็ดเสร็จอ่ืน

รายการทีจ่ ะไมถ่ กู จัดประเภทใหม่ไว้ (1,318,196) (2,914,487) (0.17) (0.37)
ในกาไรหรอื ขาดทนุ ในภายหลงั 263,639 582,897 0.03 0.07
ขาดทุนจากการวดั มูลค่าใหม่ของ (0.14) (0.30
ผลประโยชนพ์ นักงาน (2,331,589)
ภาษีเงนิ ได้ของรายการทจ่ี ะไม่ถูกจดั (11.3 (3.34)
ประเภทใหม่ 25,999,452 2)

รวม (1,054,557)
(86,381,505)
รายการที่อาจถกู จัดประเภทใหม่ไว้
ในกาไรหรือขาดทนุ ในภายหลัง
กาไร (ขาดทุน) จากการวดั มูลค่าเงนิ
ลงทุนทวี่ ัดมลู ค่ายุตธิ รรมผ่านกาไร
ขาดทนุ เบ็ดเสร็จอืน่

บทท่ี 4 การวเิ คราะห์งบการเงนิ ของธุรกิจประกนั วนิ าศภัย

118

หนว่ ย: บาท

สาหรับปี สาหรบั ปี

ส้ินสุดวันท่ี 31 ธันวาคม สิ้นสุดวนั ที่ 31 ธันวาคม

2563 2562 2563 2562

ภาษเี งินได้ของรายการท่ีอาจถูกจัด 17,276,301 (5,199,890) 2.26 (0.67)
ประเภทใหม่ (69,105,204) 20,799,562 (9.06) 2.67

รวม

กาไร (ขาดทุน) เบ็ดเสรจ็ อื่นสาหรบั

ป-ี สุทธิจากภาษี (70,159,761) 18,467,973 (9.19) 2.37
44,616,787 (7.08) 5.74
กาไร (ขาดทุน) เบด็ เสรจ็ รวม

สาหรับปี (54,002,523)

ที่มา: เรยี บเรียงโดยผเู้ ขียน

การแปลผลจากการวเิ คราะหร์ ้อยละจากงบกาไรขาดทุน

ตัวอย่างท่ีใช้ในการอธิบายการวิเคราะห์นี้ เป็นตัวอย่างบริษัทมหาชน จากัด ซึ่งตาม
มาตรฐานการบัญชี กาหนดให้บริษัทมหาชน จากัด ต้องแสดงรายการงบกาไรขาดทุน
เบ็ดเสร็จ ซึ่งมีความแตกต่างจากบริษัทจากัด หรือห้างหุ้นส่วน จากัด ซึ่งนาเสนองบกาไร
ขาดทุน โดยบรษิ ัททจี่ ดั ต้ังเป็นบริษทั มหาชน จากัด ตอ้ งนาเสนองบกาไรขาดทุนเบด็ เสร็จและ
งบกระแสเงินสด ดังนั้น ในตัวอย่างต่อไปนีจ้ ะเป็นการวิเคราะห์งบกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จแบบ
ร้อยละ ซ่ึงรูปแบบของการรายงานของงบกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จ มีความซับซ้อนเพ่ิมข้ึนใน
ส่วนของกาไรขาดทนุ เบด็ เสร็จอน่ื (Other Comprehensive Income หรือ OCI)

บริษัท XXX ประกันภัย จากัด (มหาชน) มีรายได้จากเบี้ยประกันภัยรับ จานวน
763.15 ล้านบาท ในปี พ.ศ. 2563 และ 777.96 ล้านบาท ในปี พ.ศ. 2562 โดยในปี พ.ศ.
2563 รายได้จากเบ้ียประกันภัยรับมีจานวนลดลงจากปี พ.ศ. 2562 เล็กน้อย (ลดลง 14.81
ล้านบาท) โดยมีเบ้ียประกันภัยต่อ ที่บริษัทต้องจ่ายให้กับบริษัทประกันภัยอ่ืน ในจานวนท่ี
มากขึ้นกว่าปี พ.ศ. 2562 คือคิดเป็นร้อยละ 2.85 ของเบี้ยประกันภัยรับ (เบ้ียประกันภัยรับ
คิดเปน็ 100.00 เปอรเ์ ซน็ ต์) ในขณะที่ในปี พ.ศ. 2562 มกี ารจ่ายเบ้ียประกันภัยต่อเพียงร้อย
ละ 1.57 ของเบยี้ ประกันภยั รับ และเม่ือสทุ ธกิ ับรายการสารองเบ้ียประกันภัยจากปีก่อนหน้า
ซ่ึงรายการสารองเบ้ียประกันภัยนี้ มีความแตกต่างจากปี พ.ศ. 2562 ทาให้เบ้ียประกันภัย
สุทธิท่ถี อื เปน็ รายได้ของปี พ.ศ. 2563 คงเหลือ จานวน 753.35 ล้านบาท และ 757.67 ลา้ น
บาท ในปี พ.ศ. 2562 หรือเทียบเป็นร้อยละ 98.72 และ 97.39 สาหรับปี พ.ศ. 2563 และ
พ.ศ. 2562 ตามลาดับ นอกจากน้เี มอื่ พจิ ารณายอดรวมรายได้ของบรษิ ัท ซึ่งรวมรายไดค้ า่ จ้าง
และค่าบาเหน็จ รายได้จากการลงทุนสุทธิ และกาไร (ขาดทุน) จากการปรับมูลค่ายุติธรรม

บทท่ี 4 การวิเคราะหง์ บการเงนิ ของธุรกิจประกันวินาศภยั

119

และรายได้อื่น จะพบว่ารายการกาไร (ขาดทุน) จากการปรับมูลค่ายุติธรรม ในปี พ.ศ. 2563
แสดงผลขาดทุนจากการปรับมูลค่ายุติธรรมซึ่งมีความแตกต่างจากปี พ.ศ. 2562 ซึ่งมีกาไร
จากการปรับมูลค่ายุติธรรม จึงทาให้ยอดรวมรายได้ท้ังสิ้นของบริษัท XXX ประกันภัย จากัด
(มหาชน) มียอดรวม 755.50 และ 797.27 ล้านบาท สาหรับปี พ.ศ. 2563 และ พ.ศ. 2562
ตามลาดับ ซ่ึงในปี พ.ศ. 2563 รายได้รวมของบริษัทแสดงยอดรวมลดลง 41.77 ล้านบาท
ร้อยละเทยี บกับรายไดเ้ บีย้ ประกนั ภัยรับ จึงเป็นร้อยละ 99.00 ในปี พ.ศ. 2563 และ ร้อยละ
102.48 ในปี พ.ศ. 2562

ในส่วนของค่าใช้จ่าย รายการค่าใช้จ่ายท่ีมีสัดส่วนสูงสุดเม่ือเทียบกับรายได้เบี้ย
ประกันภัยรบั คือ ค่าสินไหมทดแทน ซ่งึ มีค่าสินไหมทดแทน 469.94 ล้านบาท เทยี บเป็นร้อย
ละ 61.58 ในปี พ.ศ. 2563 และ 486.70 ล้านบาท เทียบเปน็ ร้อยละ 62.56 ในปี พ.ศ. 2562
ซ่ึงค่าสินไหมทดแทนในปี พ.ศ. 2563 ลดลงจากปีก่อนหน้า โดยมีค่าสินไหมทดแทนรับคืน
จากการประกันภัยต่อมากกวา่ ปี พ.ศ. 2562 โดยสุทธิแล้ว มีค่าสินไหมทดแทน 459.75 ล้าน
บาท ในปี พ.ศ. 2563 และ 479.91 ล้านบาท ในปี พ.ศ. 2562 ทาให้รายการกาไรสุทธิของ
บรษิ ทั มจี านวน 16.16 ลา้ นบาท ในปี 2563 ซึ่งลดลงจากปี พ.ศ. 2562 ซ่งึ มีกาไรสทุ ธิ 26.15
ล้านบาท หรือคิดเป็นร้อยละ 2.12 และ 3.36 ของเบ้ียประกันภัยรับ สาหรับปี พ.ศ. 2563
และ พ.ศ. 2562 ตามลาดบั

ในส่วนของกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จอ่ืน ในปี พ.ศ. 2563 บริษทั XXX ประกนั ภยั จากัด
(มหาชน) มีรายการที่สาคัญคือ ขาดทุนจากการวัดมูลค่าเงินลงทุนที่วัดมูลค่ายุติธรรมผ่าน
กาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จอื่น จานวน 86.38 ล้านบาท ซ่ึงรายการดังกล่าวในปี พ.ศ. 2562 เป็น
ผลกาไรจากการวดั มูลค่าฯ ทาให้บริษัทมีผลขาดทุนเบ็ดเสร็จอ่ืน จานวน 70.16 ล้านบาท ซ่ึง
ต่ากว่าปี พ.ศ. 2562 และทาให้กิจการมีขาดทุนเบ็ดเสร็จรวมสาหรับปี พ.ศ. 2563 จานวน
54.02 ลา้ นบาท (ขาดทนุ รอ้ ยละ 7.08 ของเบี้ยประกันภัยภยั ) ขณะท่ใี นปี พ.ศ. 2562 มีกาไร
44.62 ล้านบาท (กาไรร้อยละ 5.74 ของเบี้ยประกันภัยรับ) โดยภาพรวม ผลการดาเนินงาน
ของปี พ.ศ. 2563 มีผลการดาเนนิ งานทตี่ ่ากวา่ ปี พ.ศ. 2562 ทผ่ี า่ นมา

บทที่ 4 การวิเคราะหง์ บการเงนิ ของธรุ กิจประกนั วินาศภัย

120

ภาพที่ 4.3 ตัวอยา่ งการวเิ คราะห์งบแสดงการเปลยี่ นแปลงส่วนของเจ้าของ
งบแสดงการเปลี่ยนแปลงส่วนของเจา้ ของ - 2562

ทนุ เรอื นหนุ้ ทุนสารองอนื่ ยงั ไม่ได้จัดสรร กาไร (ขาดทนุ ) รวมสว่ นของ
ทอี่ อกและ ทุนสารองตาม จากมลู ค่าเงนิ เจา้ ของ
ชาระแล้ว กฎหมาย ลงทนุ ที่วัดมลู คา่
ยตุ ธิ รรมผ่านกาไร 718,591,297
ขาดทุนเบ็ดเสร็จ -
-
อน่ื
(4,000,000)
สาหรับปีส้ินสดุ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 2562 40,000,000 4,000,000 21,400 363,285,028 311,284,870 (4,000,000)
ยอดคงเหลือ ณ วนั ที่ 1 มกราคม 2562
- - - - - -
รายการผถู้ อื หนุ้ ทบี่ นั ทึกโดยตรงเขา้ สว่ นของเจ้าของ - - - - - 26,148,815
การจดั สรรส่วนทุนใหผ้ ูถ้ อื ห้นุ - - - (4,000,000) - 18,467,973
เงินปนั ผลใหผ้ ูถ้ อื ห้นุ ของบริษัท - - - (4,000,000) - 44,616,787
- - - - - 759,208,085
รวมการจดั สรรส่วนทนุ ใหผ้ ถู้ อื หุน้ - - - 26,148,815 -
กาไร (ขาดทนุ ) เบด็ เสรจ็ สาหรบั ปี - - - (2,331,589) 20,799,562
- - - 23,817,225 20,799,562
กาไรสุทธิ 40,000,000 4,000,000 21,400 383,102,253 332,084,432
กาไร (ขาดทุน) เบ็ดเสรจ็ อ่ืน
รวมกาไร (ขาดทนุ ) เบ็ดเสรจ็ สาหรับปี
ยอดคงเหลือ ณ วนั ที่ 31 ธนั วาคม 2562

บทที่ 4 การวเิ คราะห์งบการเงนิ ของธุรกจิ ประกันวนิ าศภยั

ทุนเรือนหนุ้ ทุนสารองอน่ื ยังไม่ได้จัดสรร กาไร (ขาดทุน) รวมสว่ นของ
ทอี่ อกและ ทนุ สารองตาม จากมูลค่าเงิน เจา้ ของ
ชาระแล้ว กฎหมาย ลงทนุ ทวี่ ัดมูลค่า
ยุตธิ รรมผา่ น
กาไรขาดทุน
เบ็ดเสรจ็ อ่ืน

สาหรบั ปสี ้ินสุดวันที่ 31 ธันวาคม 2562 5.27 0.53 0.00 47.85 41.00 94.65

ยอดคงเหลือ ณ วันท่ี 1 มกราคม 2562 ------
รายการผถู้ ือหนุ้ ท่ีบนั ทึกโดยตรงเข้าส่วนของ ------
เจ้ากขาอรงจัดสรรสว่ นทุนให้ผู้ถอื ห้นุ - - - (0.53) - (0.53)
- - - (0.53) - (0.53)
เงนิ ปนั ผลให้ผู้ถือหนุ้ ของบริษัท ------
- - - 3.44 - 3.44
รวมการจัดสรรส่วนทุนใหผ้ ู้ถอื หนุ้ - - - (0.31) 2.74 2.43
- - - 3.14 2.74 5.88
กาไร (ขาดทุน) เบ็ดเสร็จสาหรบั ปี 5.27 0.53 0.00 50.46 43.74 100.00

กาไรสุทธิ

กาไร (ขาดทุน) เบด็ เสรจ็ อื่น

รวมกาไร (ขาดทนุ ) เบ็ดเสร็จสาหรับปี

ยอดคงเหลือ ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2562

บทที่ 4 การวเิ คราะหง์ บการเงินของธุรกิจประกนั วินาศภัย 121

122

งบแสดงการเปล่ียนแปลงส่วนของเจ้าของ - 2563 ทนุ เรือนหนุ้ ที่ ทุนสารองอื่น ยงั ไม่ได้จดั สรร กาไร (ขาดทุน) รวมสว่ นของ
ออกและชาระ ทนุ สารองตาม จากมลู คา่ เงิน เจา้ ของ
สาหรับปีสนิ้ สุดวนั ที่ 31 ธันวาคม 2563 ลงทุนท่ีวดั มลู ค่า
ยอดคงเหลือ ณ วนั ที่ 31 ธันวาคม 2562 แล้ว กฎหมาย ยตุ ธิ รรมผา่ นกาไร 759,208,085
ผลกระทบจากการเปล่ยี นแปลงนโยบายบัญชี ขาดทนุ เบ็ดเสร็จ 12,137,505
ยอดคงเหลือ ณ วนั ที่ 1 มกราคม 2563
รายการผูถ้ ือหุ้นที่บันทึกโดยตรงเขา้ สว่ นของเจ้าของ อน่ื 771,345,590
-
การจัดสรรส่วนทนุ ใหผ้ ้ถู อื หนุ้ 40,000,000 4,000,000 21,400 383,102,253 332,084,432 -
เงนิ ปนั ผลใหผ้ ู้ถอื หนุ้ ของบริษทั - - - 581,121 11,556,385
รวมการจัดสรรส่วนทุนให้ผ้ถู ือหนุ้ (4,000,000)
กาไร (ขาดทุน) เบด็ เสรจ็ สาหรบั ปี 40,000,000 4,000,000 21,400 383,683,374 343,640,816 (4,000,000)
กาไรสุทธิ - - - - -
กาไร (ขาดทุน) เบ็ดเสรจ็ อ่ืน - - - - - -
รวมกาไร (ขาดทนุ ) เบ็ดเสร็จสาหรับปี - - - - 16,157,238
ยอดคงเหลือ ณ วนั ที่ 31 ธนั วาคม 2563 - - - (4,000,000) - (70,159,761)
- - - (4,000,000) - (54,002,523)
- - - - 713,343,067
- - - -
- - - 16,157,238 (69,105,204)
(1,054,557) (69,105,204)
40,000,000 4,000,000 21,400 15,102,681 274,535,612
394,786,054

บทท่ี 4 การวิเคราะห์งบการเงนิ ของธรุ กจิ ประกนั วินาศภยั

งบแสดงการเปล่ียนแปลงส่วนของเจ้าของ - 2563

ทุนเรือนหุน้ ที่ ทนุ สารองอื่น ยังไม่ไดจ้ ัดสรร กาไร (ขาดทนุ ) รวมสว่ นของ
ออกและ ทนุ สารองตาม จากมลู ค่าเงนิ เจา้ ของ
ชาระแลว้ กฎหมาย ลงทนุ ทีว่ ัดมูลค่า
ยตุ ิธรรมผา่ น
5.61 0.56 กาไรขาดทุน
-- เบ็ดเสร็จอน่ื

สาหรบั ปีสิน้ สุดวันท่ี 31 ธนั วาคม 2563 5.61 0.56 0.00 53.71 46.55 106.43
ยอดคงเหลือ ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2562 --
ผลกระทบจากการเปลีย่ นแปลงนโยบายบัญชี -- - 0.08 1.62 1.70
ยอดคงเหลือ ณ วันท่ี 1 มกราคม 2563 --
รายการผ้ถู อื ห้นุ ท่ีบันทึกโดยตรงเข้าส่วนของเจ้าของ -- 0.00 53.79 48.17 108.13
--
การจดั สรรสว่ นทุนให้ผู้ถือหุ้น -- - -- -
เงินปนั ผลใหผ้ ถู้ อื หนุ้ ของบริษทั --
รวมการจัดสรรส่วนทุนใหผ้ ู้ถือหนุ้ -- - -- -
กาไร (ขาดทนุ ) เบ็ดเสรจ็ สาหรบั ปี
กาไรสทุ ธิ 5.61 0.56 - (0.56) - (0.56)
กาไร (ขาดทนุ ) เบ็ดเสรจ็ อื่น
รวมกาไร (ขาดทุน) เบ็ดเสร็จสาหรบั ปี - (0.56) - (0.56)
ยอดคงเหลือ ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 2563
- -- -

- 2.27 - 2.27

- (0.15) (9.69) (9.84)

- 2.12 (9.69) (7.57)

0.00 55.34 38.49 100.00

บทที่ 4 การวเิ คราะหง์ บการเงินของธุรกจิ ประกนั วินาศภยั 123

124

4.6.3 การแปลผลจากการวเิ คราะหง์ บแสดงการเปลี่ยนแปลงส่วนของเจ้าของ

ในการวิเคราะห์งบแสดงการเปล่ยี นแปลงส่วนของเจ้าของ กิจการสามารถทาได้โดย
เทียบให้ยอดคงเหลือส่วนของเจ้าของ ณ วันสิ้นงวดเป็นร้อยละ 100.00 เช่นในภาพที่ 4.3
เป็นงบแสดงการเปลีย่ นแปลงสว่ นของเจา้ ของ ปี พ.ศ. 2563 และ พ.ศ. 2562 มยี อดคงเหลือ
713.34 และ 759.21 ล้านบาท ตามลาดับ ยอดคงเหลือ 2 ยอดนี้ เทียบสัดส่วนให้เป็น
100.00 เปอร์เซ็นต์ และรายการท่ีเหลือเทียบเป็นร้อยละกับยอดคงเหลือน้ี ดูตัวอย่างการ
คานวณ ตอ่ ไปน้ี

ปี 2563

ทนุ เรือนหุน้ ท่ีออกและชาระแลว้ = 40,000,000 บาท

รวมส่วนของเจ้าของ = 713,343,067 บาท

วิธีคานวณ = 40,000,000/713,343,067 x

100

= 5.61 เปอรเ์ ซ็นต์

กาไรขาดทนุ สะสมทยี่ ังไม่ไดจ้ ัดสรร

ณ 1 มกราคม 2563 = 383,683,374

วิธีคานวณ = 383,683,374/713,343,067 x

100

= 53.79 เปอร์เซน็ ต์

ปี 2562

กาไร (ขาดทุน) จากการวดั มูลคา่ เงินลงทุน

ท่วี ัดมลู ค่ายุติธรรมผ่านกาไรขาดทุน

เบด็ เสรจ็ อื่น ยอดคงเหลือ ณ 1 มกราคม = 343,640,816 บาท

2563

รวมส่วนของเจ้าของ = 713,343,067 บาท

วธิ คี านวณ = 343,640,816/713,343,067 x

100

= 48.17 เปอร์เซ็นต์

เงนิ ปันผลให้ผู้ถือหุ้นของบริษัท = (4,000,000)

วิธคี านวณ = (4,000,000)/713,343,067 x

100

= (0.56) เปอร์เซ็นต์

บทท่ี 4 การวิเคราะหง์ บการเงินของธรุ กิจประกนั วนิ าศภยั

125

จากรายการในงบแสดงการเปลี่ยนแปลงส่วนของเจ้าของ จะพบว่า บริษัท XXX
ประกนั ภัย จากดั (มหาชน) มีร้อยละทุนเรือนหุ้นท่ีออกจาหนา่ ยและชาระแล้ว เทียบเปน็ ร้อย
ละ 5.61 ของส่วนของเจ้าของทั้งสิ้น 713.34 ล้านบาท ในปี พ.ศ. 2563 โดยรายการที่เป็น
รายการทีส่ าคญั ทแี่ สดงการเปล่ยี นแปลงในส่วนของเจา้ ของในปี พ.ศ. 2563 คือ รายการกาไร
สะสมท่ียังไม่ได้จัดสรร ณ สิ้นงวด คิดเป็นร้อยละ 55.34 ของส่วนของเจ้าของท้ังหมด
เปล่ียนแปลงจากต้นงวดท่ีมีเพียงร้อยละ 53.79 ในขณะท่ีรายการกาไร (ขาดทุน) จากการวดั
มูลค่าเงินลงทุนที่วัดมูลค่ายุติธรรมผ่านกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จอ่ืน ยอด ณ ต้นงวด แสดงร้อย
ละ 48.17 และมีรายการเปลี่ยนแปลงระหว่างงวด คงเหลือรายการนี้ ณ วันส้ินงวดที่ร้อยละ
38.49 ในขณะที่หากเปรียบเทียบงบแสดงการเปล่ียนแปลงส่วนของเจ้าของในปี พ.ศ. 2562
การเปล่ียนแปลงท่ีเกิดข้ึนระหวา่ งปเี กิดข้ึนน้อยกว่า เช่น รายการกาไรสะสมทีย่ ังไม่ได้จดั สรร
หรอื กาไร (ขาดทุน) จากการวดั มูลค่าเงินลงทุนที่วดั มูลคา่ ยุติธรรมผ่านกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จ
อ่ืน ณ วันต้นงวด แสดงร้อยละ 47.85 และ 41.00 และ ณ วันสิ้นงวด แสดงร้อยละ 50.46
และ 43.74 ตามลาดับ โดยยอดคงเหลือของส่วนของเจ้าของ ณ วันต้นงวด คิดเป็นร้อยละ
94.65 และสิ้นงวดเป็นร้อยละ 100.00 แสดงให้เห็นถึงรายการเปลี่ยนแปลงที่เพิ่มขึ้น ซึ่ง
แตกต่างจากปี พ.ศ. 2563 ท่ียอดคงเหลือ ณ วันต้นงวด มียอดคงเหลือมากกว่ายอดคงเหลอื
ณ วันสน้ิ งวด จงึ ทาใหก้ ิจการมีรอ้ ยละ ณ วนั ต้นงวด สูงกว่าร้อยละ 100.00

4.6.4 ตัวอย่างการวิเคราะห์แนวนอน

การวิเคราะห์งบการเงินแนวนอน เป็นการวิเคราะห์เพ่ือดูแนวโน้ม หรือการ
เปล่ียนแปลงเพิ่มข้ึนหรือลดลง เทียบรายการต่อรายการของงวดปัจจุบันกับงวดก่อนหน้า ซึ่ง
อาจจะเป็นการเปรียบเทียบรายการในงบการเงนิ รายปี ระหว่างปีปัจจุบันกับปีก่อนหน้า โดย
มีวิธีการคานวณเพ่ือวิเคราะห์ในแนวนอนตามตัวอย่างรายการในงบแสดงฐานะการเงิน และ
รายการในงบกาไรขาดทุนเบ็ดเสรจ็ ดงั นี้

เงนิ สดและรายการเทยี บเท่าเงินสด ปี 2563 = 55,359,930 บาท

เงินสดและรายการเทยี บเทา่ เงินสด ปี 2562 = 49,611,579 บาท

ส่วนตา่ ง เพิม่ ขนึ้ (ลดลง) = 5,748,351 บาท

วิธีการคานวณ = 5,748,351/49,611,579 x 100

สว่ นตา่ ง เพมิ่ ข้ึน (ลดลง) รอ้ ยละ = 11.59 %

เบ้ียประกนั ภัยรับ ปี 2563 = 763,148,118 บาท

เบี้ยประกันภัยรับ ปี 2562 = 777,959,265 บาท

สว่ นตา่ ง เพมิ่ ขน้ึ (ลดลง) = 14,811,147 บาท

วิธกี ารคานวณ = 14,811,147/777,959,265 x 100

ส่วนต่าง เพมิ่ ขนึ้ (ลดลง) ร้อยละ = (1.90) %

บทท่ี 4 การวเิ คราะห์งบการเงนิ ของธรุ กจิ ประกันวินาศภยั

126
ภาพที่ 4.4 ตวั อย่างการวิเคราะหแ์ นวนอนงบแสดงฐานะการเงิน

บรษิ ัท xxx ประกันภัย จากัด (มหาชน)
งบแสดงฐานะการเงนิ

หนว่ ย: บาท แนวโน้ม
31 ธนั วาคม รอ้ ยละ
2563 2562 31 ธนั วาคม
2563
สนิ ทรัพย์ 55,359,930 49,611,579
เงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสด 82,276,112 80,890,298 11.59
เบ้ียประกนั ภัยคา้ งรบั 3,764,090 6,163,215 1.71
รายได้จากการลงทนุ ค้างรับ 16,339,955 9,410,000 (38.93)
สนิ ทรัพยจ์ ากการประกนั ภยั ต่อ 73.64
ลกู หน้จี ากการประกันภยั ต่อ 141,397 138,561 2.05
สินทรัพยล์ งทุน
1,264,396,106 1,303,359,548 (2.99)
เงนิ ลงทนุ ในหลกั ทรัพย์ 1,123,062 2,609,583 (56.96)
เงินใหก้ ู้ยืมและดอกเบี้ยคา้ งรับ 21,777,449 19,681,016 10.65
ท่ดี นิ อาคาร และอปุ กรณ์ 13,323,414 -
สินทรัพยส์ ิทธิการใช้ 3,608,936 3,525,217 n.a.
สินทรพั ยไ์ ม่มีตวั ตน 21,693,821 16,128,624 2.37
สินทรพั ย์อ่นื 34.51
รวมสินทรัพย์ 1,483,804,271 1,491,517,641 (0.52)

บทท่ี 4 การวเิ คราะหง์ บการเงนิ ของธรุ กิจประกันวนิ าศภัย

127

หนว่ ย: บาท แนวโนม้
31 ธันวาคม ร้อยละ
2563 31 ธนั วาคม
2562 2563

หน้ีสินและสว่ นของเจ้าของ 626,082,185 595,349,006 5.16
หนี้สิน 13,155,166 5,843,411 125.13
หนี้สินจากสัญญาประกันภยั 4,299,111 -
เจา้ หนบ้ี ริษัทประกนั ภัยตอ่ 11,521,368 - N.a.
ภาษีเงินได้นิตบิ ุคคลค้างจ่าย 21,119,507 18,628,596 N.a.
หน้ีสินตามสัญญาเช่า 53,998,006 74,333,414 13.37
ภาระผกู พนั ผลประโยชน์ 40,135,861 38,005,130 (27.36)
หพนนี้สักินงาภนาษีเงนิ ไดร้ อการตัดบัญชี 770,311,205 5.61
หนี้สินอื่น 732,159,557 5.21
รวมหน้ีสิน
ส่วนของเจ้าของ 40,000,000 40,000,000 -
ทนุ เรอื นหนุ้ 40,000,000 40,000,000 -

ทุนจดทะเบยี น 4,000,000 4,000,000 -
ทนุ ที่ออกและชาระแลว้ 21,400 21,400 -
กาไรสะสม 3.05
จดั สรรแล้ว 394,786,054 383,102,253 (17.32)
274,685,612 332,234,432 (6.04)
ทนุ สารองตามกฎหมาย 713,493,067 759,358,085 (0.52)
สารองอ่นื 1,483,804,271 1,491,517,641
ยังไม่ไดจ้ ดั สรร
สว่ นของเจ้าขององคป์ ระกอบอ่นื
รวมส่วนของเจ้าของ
รวมหนี้สินและส่วนของเจ้าของ

ท่ีมา: เรยี บเรียงโดยผเู้ ขียน

บทท่ี 4 การวิเคราะห์งบการเงินของธุรกจิ ประกันวินาศภัย

128

การแปลผลการวิเคราะห์แนวนอนของงบแสดงฐานะการเงิน
บริษัท XXX ประกันภัยจากัด (มหาชน) มียอดสินทรัพย์รวม ณ วันที่ 31 ธันวาคม

พ.ศ. 2563 จานวน 1,483.80 ล้านบาท ซึ่งลดลงจากปี พ.ศ. 2562 ซึ่งมีจานวน 1,491.52
ล้านบาท หรือลดลงร้อยละ 0.52 โดยรายการเปลี่ยนแปลงที่เพ่ิมข้ึนอย่างมีนัยสาคัญคือ เงิน
ลงทุนในหลักทรัพย์ ซ่ึงในปี พ.ศ. 2562 มียอดคงเหลือ จานวน 1,303.36 ล้านบาท แต่ในปี
พ.ศ. 2563 ยอดคงค้างของเงินลงทุนในหลักทรัพย์มียอดลดลง คงเหลือ 1,264.40 ล้านบาท
หรอื ลดลง 38.96 ลา้ นบาท หรอื รอ้ ยละ 2.99 โดยหากพิจารณาเป็นแนวโนม้ การเพ่ิมขึ้นหรือ
ลดลงระหวา่ ง 2 งวดเวลา แม้อตั ราร้อยละของการเปลี่ยนแปลงไมส่ ูง แตเ่ น่อื งจากยอดคงค้าง
ของรายการดังกล่าวเป็นจานวนเงินท่ีสูง และเป็นรายการเปล่ียนแปลงท่ีมีจานวนเงินการ
เปล่ียนแปลงสูงที่สุดในหมวดสินทรัพย์ของบริษัท รายการที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างมี
นัยสาคัญอีกรายการหนึ่งคือ รายการสินทรัพย์สิทธิการใช้ ซึ่งรายการนี้ไม่มียอดคงค้างในปี
พ.ศ. 2562 แต่เปน็ รายการท่เี พม่ิ ข้นึ มาในปี พ.ศ. 2563 จานวน 13.32 ล้านบาท และรายการ
ท่ีสาคัญอีกรายการหน่ึงคือ สินทรัพย์จากการประกันภัยต่อที่เปลี่ยนแปลงเพ่ิมข้ึนจาก 9.41
ล้านบาท ในปี พ.ศ. 2562 มาเป็น 16.33 ล้านบาท หรือเพ่ิมข้ึน 6.93 ล้านบาท คิดเป็นการ
เพมิ่ ขน้ึ รอ้ ยละ 73.64

ส่วนรายการด้านหนี้สินที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างมีสาระสาคัญ คือ หนี้สินจาก
สัญญาประกันภัย ที่มียอดคงค้างเพ่ิมข้ึน จากยอดคงค้างในปี 2562 จานวน 595.35 ล้าน
บาท มาเป็น 626.08 ล้านบาทในปี พ.ศ. 2563 หรือมีการเพ่ิมขึ้นของยอดคงค้างหน้ีสินจาก
สัญญาประกันภัย จานวน 30.73 ล้านบาท หรือเพิ่มข้ึนร้อยละ 5.16 แม้อัตราการเพิ่มข้ึนจะ
ดูไม่สูงมากนัก แต่เน่ืองจากการเพิ่มข้ึนของรายการที่มียอดคงค้างสูงสุดในฝ่ังหน้ีสิน การ
เพ่ิมข้ึนหรือลดลงของรายการลักษณะนี้จะมีผลกระทบสูง โดยภาพรวมยอดรวมหนี้สินมีการ
เปล่ียนแปลงเพ่ิมขึ้นจาก 732.16 ล้านบาท ในปี 2562 มาเป็น 770.31 ล้านบาท ในปี พ.ศ.
2563 ในขณะที่การเปลี่ยนแปลงในส่วนของเจา้ ของมีการเปล่ียนแปลงลดลง จากยอดรวมใน
ปี พ.ศ. 2562 ท่ี 759.36 ล้านบาท มาเป็น 713.49 ลา้ นบาทในปี พ.ศ. 2563

บทท่ี 4 การวิเคราะหง์ บการเงินของธุรกิจประกันวินาศภัย