e-bookแก้ใหม่2

179

16. จากข้อมลู ทางการเงินต่อไปน้ี ใหว้ ิเคราะห์อตั ราสว่ นความเพียงพอของเงินกองทนุ
ของปี พ.ศ. 25x4 และ พ.ศ. 25x3

หนว่ ย: ลา้ นบาท 25x4 25x3
เงินทนุ ชาระแลว้ จากการออกหนุ้ สามญั 6,000 5,000
ส่วนเกินมลู ค่าหนุ้
กาไรสะสม 60 50
มลู ค่าทรัพยส์ ินที่เพิ่มขน้ึ เมอื่ เทยี บราคาประเมินกบั ราคา 180 150
ทุนของทรพั ย์สินลงทนุ 68 56
สารองอืน่ ในส่วนของผูถ้ ือหุน้
เงนิ ทไ่ี ดร้ ับจากการออกหนุ้ บุริมสิทธทิ ไ่ี มส่ ามารถไถถ่ อน 75 63
ได้ ชนดิ สะสมเงนิ ปันผล
เงินท่บี รษิ ัทได้จา่ ยไปเพ่ือการซ้ือหุ้นคนื ตามกฎหมายว่า 1,800 1,500
ดว้ ยบริษัทมหาชนจากดั
ค่าความนยิ ม 1,500 1,250
สนิ ทรัพย์ไมม่ ตี วั ตน
สินทรพั ยภ์ าษเี งนิ ได้รอตัดบัญชีสุทธิ 75 63
ตราสารทุนท่ลี งทนุ ในบริษทั ย่อยและบริษัทรว่ ม 68 56
เงินกองทุนทตี่ ้องดารงตามกฎหมาย 86
375 313
3,000 2,500

17. จากข้อมลู ทางการเงินต่อไปน้ี ใหว้ ิเคราะหอ์ ตั ราส่วนสนิ ทรพั ยท์ ี่จัดสรรเป็นเงิน
สารองไดต้ ่อเงนิ สารองท่ีต้องจัดสรรตามกฎหมายของปี พ.ศ. 25x4 และ พ.ศ. 25x3

หนว่ ย: ล้านบาท 25x4 25x3
เงินลงทุนในหลักทรัพย์ ประเภทหลักทรัพย์รัฐบาลและ 6,000 5,000
เรงฐั ินวลิสงาทหุนกใิจนหลักทรัพย์ ประเภทตราสารหนภ้ี าคเอกชน 1,800 1,500
เงินลงทุนในหลักทรัพย์ ประเภทตราสารทุน 3,750 3,125
เงนิ ใหก้ ยู้ ืมแก่พนักงานบรษิ ทั
เงนิ ให้กูย้ ืมแกก่ รรมการบริษทั 750 625
อสังหาริมทรัพยเ์ พอ่ื การลงทุน ประเภททีด่ ิน 2,250 1,875
สารองเบ้ียประกนั ภยั ทยี่ งั ไมถ่ ือเป็นรายได้ 7,500 6,250
สารองค่าสนิ ไหมทดแทน 11,250 9,375
3,750 3,125

บทท่ี 5 การวเิ คราะหค์ วามม่ันคงทางการเงินของบริษัทประกันวินาศภัย

180

18. จากข้อมูลทางการเงินต่อไปนี้ ให้วเิ คราะห์อตั ราสว่ นสภาพคลอ่ งของปี พ.ศ. 25x4
และ พ.ศ. 25x3

หนว่ ย: ลา้ นบาท 25x4 25x3
2,250 1,875
เงินสดและรายการเทยี บเท่าเงินสด 30,000 25,000
22,500 18,750
เงินลงทุนในหลักทรัพย์ ประเภทหลักทรัพย์รัฐบาล 7,500 6,250
และรัฐวสิ าหก-จิ ระยะส้นั
5,250 4,375
- ระยะยาว
1,875 1,563
เงินลงทนุ ในหลกั ทรัพย์ ประเภทตราสารทุนทีจ่ ด 21,000 17,500
ทะเบยี นในตลาดหลักทรัพย์ 3,750 3,125
เจ้าหนบี้ รษิ ัทประกันภัยตอ่

ค่าสนิ ไหมทดแทนค้างจา่ ยจากการรับประกนั ภยั
โสดายรตอรงคง่าสนิ ไหมทดแทน

19. จากข้อมูลทางการเงนิ ต่อไปนี้ ให้วิเคราะห์อตั ราส่วนการเปลยี่ นแปลงเงินกองทนุ
ของปี พ.ศ. 25x4

หน่วย: ล้านบาท 25x4 25x3
เงนิ ทุนชาระแล้วจากการออกหุ้นสามัญ 6,000 5,000
ส่วนเกนิ มูลคา่ หุ้น
กาไรสะสม 60 50
มูลคา่ ทรัพยส์ นิ ที่เพิ่มขนึ้ เม่อื เทียบราคาประเมินกับ 180 250
ราคาทุนของทรัพยส์ ินลงทุน
68 63
สารองอนื่ ในส่วนของผถู้ ือหุน้ 75 88
เงินท่ีไดร้ ับจากการออกห้นุ บุริมสทิ ธทิ ไ่ี มส่ ามารถไถ่
ถอนได้ ชนิดสะสมเงนิ ปนั ผล 1,800 1,875
เงินท่ีบริษทั ได้จา่ ยไปเพ่ือการซอื้ หุ้นคนื ตามกฎหมายวา่
ด้วยบริษัทมหาชนจากัด 1,500 375
75 75
ค่าความนิยม 68 56
สินทรพั ยไ์ มม่ ีตวั ตน 8 13
สินทรัพย์ภาษเี งนิ ได้รอตดั บญั ชีสุทธิ 375 375
ตราสารทนุ ที่ลงทุนในบริษทั ย่อยและบริษัทร่วม

บทที่ 5 การวิเคราะห์ความมั่นคงทางการเงินของบริษทั ประกันวินาศภัย

181

20. จากข้อมูลทางการเงินต่อไปนี้ ให้วิเคราะห์อัตราส่วนความม่ันคงทางการเงิน และ
อัตราสว่ นการคมุ้ ครองผู้เอาประกนั ภยั ของปี พ.ศ. 25x4 และ พ.ศ. 25x3

หน่วย: ล้านบาท 25x4 25x3
เงนิ ทุนชาระแลว้ จากการออกหุ้นสามญั 6,000 5,000
สว่ นเกินมูลคา่ หนุ้
กาไรสะสม 60 50
มูลค่าทรัพยส์ นิ ทีเ่ พ่ิมขนึ้ เมื่อเทียบราคาประเมินกบั 180 150
ราคาทนุ ของทรัพย์สนิ ลงทนุ
68 56
สารองอ่ืนในสว่ นของผถู้ ือหุ้น
เงนิ ทไี่ ดร้ ับจากการออกหุน้ บุริมสทิ ธิทไ่ี ม่สามารถไถ่ 75 63
ถอนได้ ชนดิ สะสมเงินปันผล 1,800 1,500
เงินทีบ่ ริษัทได้จา่ ยไปเพื่อการซือ้ หนุ้ คนื ตามกฎหมายว่า
ดว้ ยบรษิ ทั มหาชนจากดั 1,500 1,250
ค่าความนยิ ม
สนิ ทรพั ยไ์ มม่ ตี วั ตน 75 63
สินทรพั ย์ภาษเี งินไดร้ อตดั บัญชีสุทธิ 68 56
ตราสารทนุ ท่ีลงทนุ ในบริษทั ย่อยและบริษัทรว่ ม 8 6
เบีย้ ประกันภยั รับ 375 313
เบีย้ ประกนั ภยั ต่อ 23,250 19,375
คา่ สนิ ไหมทดแทนทเ่ี กิดขน้ึ ระหวา่ งปี 5,250 4,375
12,788 10,656

บทท่ี 5 การวิเคราะห์ความม่ันคงทางการเงินของบริษทั ประกนั วินาศภัย



06บทที่ 6

การวเิ คราะห์ประสิทธิภาพในการดาเนิน
ธรุ กจิ ของบรษิ ัทประกนั วินาศภัย

Operational Performance Analysis of
Non-Life Insurance Companies

6.1 บทนา

การดาเนินธุรกิจประกันวินาศภัยมีส่วนเก่ียวข้องกับผู้คนจานวนมากของประเทศ
ด้วยการดาเนินธุรกิจที่บรษิ ัทประกันภัยรับเอาประกันภยั ในความสูญเสยี หรือความเสียหายท่ี
อาจจะเกิดขึ้นต่อทรัพย์สิน ต่อธุรกิจ ของผู้เอาประกันภัย การดาเนินธุรกิจด้วยความ
ระมัดระวังและรอบคอบ จะทาให้ธรุ กิจประกนั ภัยมีความมัน่ คง ความย่ังยืน และสามารถเป็น
ตัวจักรสาคัญให้กับบุคคล ธุรกิจ เศรษฐกิจของประเทศ การวิเคราะห์ประสิทธิภาพในการ
ดาเนินธุรกิจของธุรกิจประกันวินาศภัยจึงมีความสาคัญมาก ทั้งต่อผู้เอาประกันภัย ในฐานะ
ลูกค้าของบริษัทประกันภัย และนักวิเคราะห์ นักลงทุน ผู้บริหาร เจ้าหน้ี หน่วยงานภาครัฐ
ทั้งฝ่ายกากับ และหน่วยงานที่เป็นตัวกลางของสังคม ต่างให้ความสนใจต่อความย่ังยืนของ
บรษิ ัทประกนั ภัย ทั้งนี้ การวเิ คราะหป์ ระสิทธภิ าพในการดาเนนิ ธรุ กิจของบริษทั ประกันวินาศ
ภัย สามารถวิเคราะห์จากอัตราส่วนที่สาคัญจานวนหลายอัตราส่วน แต่ละอัตราส่วนต่างก็มี
วัตถุประสงค์ในการวิเคราะห์ที่แตกต่างกันออกไป บริษัทประกันวินาศภัยจะถือว่าดาเนิน
ธรุ กิจไดอ้ ยา่ งประสทิ ธภิ าพ ต้องพจิ ารณาจากตัวเลขหลายตัว เชน่ จานวนของสินทรัพย์ลงทุน
จานวนหน้ีสิน จานวนค่าสินไหมทดแทนท่ีต้องจ่ายให้กับผเู้ อาประกันภยั จานวนค่าใช้จ่ายใน
การดาเนินธุรกิจประกันภัย จานวนเงินสารองค่าสินไหมทดแทน ระยะเวลาในการเรียกเก็บ
ค่าเบยี้ ประกนั ภัย เป็นตน้ จานวนคา่ ใช้จา่ ยตามทีก่ ลา่ วมาที่มีจานวนมาก ยอ่ มแสดงให้เห็นถึง
ประสิทธิภาพในการดาเนินงานท่ีไม่ดี หรือจานวนวันในการเรียกเก็บค่าเบี้ยประกันภัยที่ครบ
กาหนดชาระแล้ว หากมีจานวนวันในการเรียกเก็บค่าเบ้ียประกันภัยที่สูง ก็แสดงถึงคุณภาพ
ในการดาเนินงานของบริษัทประกันภัย เป็นต้น ซึ่งตามปกติแล้วกรมธรรม์ประกันภัยที่ออก
โดยบริษัทประกันภัย จะมีระยะเวลาในการให้ความคุ้มครอง 1 ปี เช่น กรมธรรม์ประกันภัย
รถยนต์ จะเป็นกรมธรรม์ท่ีมีอายุสัญญา 1 ปี ซึ่งผู้เอาประกันภัยจะตอ้ งทาการต่อสัญญาทกุ ปี
ซ่ึงตามปกติ สานักงาน คปภ. กาหนดให้เป็นหลักการสากลในการให้ความคุ้มครอง โดยใช้

184

หลัก Cash Before Cover การที่ผู้เอาประกันภัยต้องจ่ายชาระเบี้ยประกันภัยก่อนวันที่
กรมธรรม์จะเร่ิมมีผลคุ้มครอง (สานักงาน คปภ., 2564. การนาหลักใช้หลัก Cash Before
Cover และการรับชาระเบ้ียประกันภัย) ซ่ึงบริษัทประกันภัยจะเรียกเก็บเงินค่าเบ้ียประกัน
ก่อนท่ีกรมธรรม์จะเร่ิมมีผลบังคับ ยกเว้นกรณีที่ลูกค้าท่ีเป็นนิติบุคคล บริษัทประกันภัยจะ
ผ่อนผันการเก็บเงินไปอีก 15 วัน นับแต่วันท่ีกรมธรรม์มีผลคุ้มครอง การเรียกเก็บเงินได้
รวดเร็วตามกรมธรรม์จึงเป็นสิ่งหน่ึงท่ีบ่งบอกถึงประสิทธิภาพในการดาเนินธุรกิจของบริษัท
ประกันภัย นอกจากน้ีอัตราส่วนความคงอยู่ของกรมธรรม์ หมายถงึ การทก่ี รมธรรมท์ ีห่ มดอายุ
มีการต่ออายใุ นปีต่อไป ซึง่ ตามปกตขิ องกรมธรรม์ประกนั ภัย จะมีอายุที่ 1 ปี ดงั น้ันอตั ราการ
คงอยู่ก็หมายถึงอัตราการต่ออายุนั่นเอง หากลูกค้าผู้เอาประกันทาการต่ออายุกรมธรรม์ มี
การจ่ายชาระค่าเบี้ยประกันตามกาหนด เป็นปัจจัยท่ีบ่งบอกถึงประสิทธิภาพในการดาเนิน
ธรุ กจิ ทีม่ กี ารบรหิ ารจดั การ การให้บรกิ าร มรี ะบบขอ้ มูลภายใน ระบบการตดิ ตามที่ดี อย่างไร
ก็ตามในบทน้ี จะได้กล่าวถึงการวิเคราะห์ประสิทธิภาพในการดาเนินธรุ กิจของบริษัทประกนั
วินาศภัย ผ่านเฉพาะอัตราส่วนทางการเงิน จานวน 6 อัตราส่วน และแสดงตัวอย่างในการ
วิเคราะห์อยา่ งละเอียดท้ายบท

6.2 อัตราส่วนในการวิเคราะหป์ ระสิทธภิ าพในการดาเนนิ ธุรกจิ

การวิเคราะห์ประสิทธิภาพในการดาเนินธุรกิจประกันวินาศภัย สามารถใช้ตัวเลข
ทางการเงิน (Financial figures) และตัวเลขที่ไม่ใช่ทางการเงิน (Non-financial figures) ใน
การวิเคราะห์เพ่ือบ่งช้ีหรือวัดประสิทธิภาพในการดาเนินธุรกิจประกันภัย ต่อไปน้ีเป็นการ
อธิบายถึงอัตราส่วนทางการเงิน ที่มักถูกนามาใช้ในการวิเคราะห์ประสิทธิภาพในการดาเนิน
ธรุ กจิ ของบรษิ ัทประกนั วนิ าศภยั มจี านวน 6 อตั ราส่วน ดังตอ่ ไปนี้

- อัตราส่วนสินทรัพย์ลงทุนต่อหนี้สินบริษัทประกันภัย (Investment Assets to
Liability Ratio)

- อัตราส่วนค่าใช้จ่ายในการดาเนินธุรกิจประกันภัย (Insurance Operating
Expense Ratio)

- อัตราส่วนพัฒนาการสารองค่าสินไหมทดแทน 1 ปี (One Year Claim Liability
Growth)

- อัตราการหมนุ เวียนของสินทรัพย์ลงทุน (Investment Assets Turnover)

- อัตราการเติบโตของเบ้ียประกันภัยรับโดยตรง (Direct Premium Earned
Growth)

- อัตราส่วนสินทรัพย์ลงทุนต่อสินทรัพย์รวม (Investment Assets to Total
Assets Ratio)

บทท่ี 6 การวิเคราะหป์ ระสิทธิภาพในการดาเนินธรุ กจิ ของบรษิ ทั ประกนั วินาศภยั

185

อัตราส่วนทางการเงิน ท้ัง 6 อัตราส่วน สามารถใช้วิเคราะห์ประสิทธิภาพการ
ดาเนินงานของบริษัทประกันวินาศภัยในมิติท่ีแตกต่างกัน โดยสามารถอธิบายรายละเอียด
ของแตล่ ะอัตราส่วน พร้อมตัวอยา่ งประกอบการวเิ คราะห์ ดงั ตอ่ ไปนี้

6.2.1 อตั ราสว่ นสนิ ทรพั ยล์ งทุนตอ่ หนีส้ ินบรษิ ัทประกนั ภัย (Investment Assets to
Liability Ratio)

อัตราส่วนสินทรัพย์ลงทุนต่อหนี้สิน เป็นการเปรียบเทียบระหว่างมูลค่าตามราคา
ประเมินของสินทรัพย์ลงทุนของบริษัทประกันภัย กับหนี้สินในราคาประเมินของบริษัท
ประกันภัย อัตราส่วนน้ีเป็นอัตราส่วนที่แสดงถึงความเพียงพอของสินทรัพย์ลงทุนที่บริษัทมี
ต่อหน้ีสินของบริษัทประกันภัยว่ามีความเพียงพอหรือไม่ กิจการจะมีสินทรัพย์ลงทุนที่
สามารถนามาจาหน่ายตามราคาประเมนิ แลว้ เพียงพอในการชาระหนส้ี ินที่มหี รอื ไม่

อัตราส่วนสนิ ทรพั ยล์ งทนุ ต่อ = สนิ ทรพั ยล์ งทนุ (ราคาประเมิน) / หน้ีสนิ ผเู้ อา
หนี้สนิ ประกนั (ราคาประเมิน) x 100

สินทรัพย์ลงทุน ประกอบได้ด้วย สินทรัพย์ประเภทตราสารหน้ี ตราสารทุน สลากหรือ
พันธบตั ร และสินทรพั ยเ์ พอื่ การลงทุนอื่น โดยสนิ ทรพั ยล์ งทนุ นจ้ี ะตอ้ งไดร้ บั การประเมนิ ราคา
ตามกรอบการลงทุนตามระดับความเส่ียง น. 56-64 ตามทีก่ าหนดโดย สานกั งาน คปภ. ดงั น้ี

1) ตราสารหนี้ หมายถึง พันธบัตรรัฐบาลไทย พันธบัตรธนาคารแห่งประเทศไทย
พันธบัตรขององค์การหรือรัฐวิสาหกิจ พันธบัตรขององค์กรภาครัฐ ตั๋วเงินคลัง หุ้นกู้
หุ้นกู้แปลงสภาพ ต๋ัวเงิน (ต๋ัวแลกเงินและตั๋วสัญญาใช้เงิน) หรือหลักทรัพย์อื่นตามที่
นายทะเบียนประกาศกาหนด โดยแนวทางการประเมินราคาตราสารหนี้ เช่น กรณี
เป็นตราสารหนี้จดทะเบียนในสมาคมตลาดตราสารหนี้ไทย ให้ใช้มูลค่ายุติธรรมที่
เผยแพร่โดยสมาคมตลาดตราสารหนี้ไทย หรือกรณีเป็นตราสารหนี้จดทะเบียนใน
ตลาดตราสารหน้ีแห่งประเทศไทย ให้ใช้มูลค่ายุติธรรมที่เผยแพร่โดยตลาดตราสาร
หนแ้ี ห่งประเทศไทย เปน็ ต้น

2) ตราสารทุน หมายถึง หุ้นสามัญ หุ้นบุริมสิทธิ ใบสาคัญแสดงสิทธิท่ีจะซ้ือหุ้น ใบ
แสดงสิทธิในผลประโยชน์ท่ีเกิดจากหลักทรัพย์อ้างอิงไทย ใบแสดงสิทธ์ิใน
ผลประโยชนท์ เี่ กดิ จากหุน้ สามญั หน่วยลงทุน หรอื หลักทรัพย์อน่ื ตามที่นายทะเบียน
ประกาศกาหนด โดยแนวทางการประเมินราคาตราสารหนี้ เช่น กรณีเป็นตราสาร
ทุนจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ให้ใช้มูลค่ายุติธรรมที่เผยแพร่
โดยตลาดหลกั ทรัพย์แห่งประเทศไทย หรือกรณีเป็นตราสารทุนจดทะเบียนในตลาด

บทท่ี 6 การวเิ คราะหป์ ระสิทธิภาพในการดาเนนิ ธรุ กจิ ของบรษิ ทั ประกันวนิ าศภยั

186

หลักทรัพย์ต่างประเทศ ให้ใช้ราคาท่ีเผยแพร่ ณ สิ้นวันประเมินราคาของตลาด
หลักทรัพย์ต่างประเทศ เป็นตน้
3) สลากออมทรัพย์ หมายถึง สลากระดมเงินออมท่ีออกโดยธนาคารที่มีกฎหมาย
เฉพาะจัดตัง้ ข้ึนมีการจ่ายผลประโยชน์เป็นดอกเบ้ียเม่ือครบกาหนด และมสี ทิ ธ์ิได้รับ
รางวัลเป็นงวดๆ โดยการประเมินราคาให้ประเมินตามราคาที่ตราไว้ในสลากออม
ทรัพย์
4) สินทรัพย์ลงทุนอื่น เช่น ตราสารอนุพันธ์ให้ประเมินราคาด้วยมูลค่ายุติธรรมตาม
ราคาตลาด ในกรณีที่ไม่มีราคาตลาด ให้กาหนดมูลค่ายุติธรรมโดยใช้เทคนิคการ
ประเมินมลู คา่
5) อสังหาริมทรัพย์เพื่อการลงทุน เช่น ท่ีดิน อาคาร อุปกรณ์ ที่กิจการมีไว้เพ่ือการ
ลงทุนให้ได้ผลประโยชน์ตอบแทนกลับมา มิใช่อสังหาริมทรัพย์ที่มีไว้ใช้ในกิจการ ให้
ใช้มูลค่ายตุ ธิ รรมหรือตามท่ีมาตรฐานการบญั ชีกาหนด

หน้ีสินผู้เอาประกันภยั เป็นภาระผูกพันที่บริษัทประกันวินาศภยั มีต่อผู้เอาประกันภัย หนี้สิน
ผเู้ อาประกันภัย ประกอบดว้ ย

1) สารองประกันภัยสาหรับเบ้ียประกันภัยท่ียังไม่ถือเป็นรายได้ หมายถึง เบี้ย
ประกันภัยส่วนที่ยังไม่ถือเป็นรายได้ของบริษัทสาหรับกรมธรรม์ประกันภัยที่ยังมีผล
บงั คบั อยู่

2) ค่าสินไหมทดแทนค้างจ่ายสุทธิ หมายถึง ค่าสินไหมทดแทนที่ตกลงแล้วแต่ผู้เอา
ประกันภยั ยงั ไมไ่ ด้รับไป ซง่ึ เป็นยอดสทุ ธจิ ากคา่ สนิ ไหมทดแทนค้างรบั จากคู่กรณี

3) สารองค่าสินไหมทดแทน (Claim Liability หรือ Claim Reserve) หมายถึง เงินที่
บริษัทจะต้องจัดสรรสารองไว้สาหรับการจ่ายค่าสินไหมทดแทนท่ีเกิดข้ึนแล้ว ไม่ว่า
บรษิ ัทจะไดร้ ับรายงานการเกิดความเสียหายหรอื ไม่ก็ตาม

บทท่ี 6 การวิเคราะหป์ ระสิทธิภาพในการดาเนินธุรกจิ ของบรษิ ทั ประกนั วินาศภยั

187

ตวั อย่างท่ี 6.1

บรษิ ทั ประกนั ภัย ARAYA จากดั (มหาชน) ในปี พ.ศ. 25X3 มีสินทรัพยล์ งทนุ และ

หนี้สินดงั ต่อไปนี้

หนว่ ย: ล้านบาท

รายการ ราคาทนุ ราคาประเมิน

สนิ ทรัพย์ลงทุน (ลา้ นบาท) (ลา้ นบาท)
4,000 4,000
เงนิ ลงทนุ ในหลกั ทรัพย์ ประเภทหลักทรพั ย์ 2,000
รัฐบาลและรัฐวิสาหกิจ 2,000
เงนิ ลงทนุ ในหลกั ทรัพย์ ประเภทตราสารหนี้
ภาคเอกชน

เงนิ ลงทุนในหลักทรัพย์ ประเภทตราสารทนุ 2,500 3,500

เงินใหก้ ู้ยืมแก่พนกั งานบรษิ ัท 500 500

เงินใหก้ ู้ยมื แก่กรรมการบริษัท 1,500 1,500

อสงั หาริมทรัพยเ์ พอื่ การลงทุน ประเภททดี่ ิน 5,000 6,000

รวมสินทรัพยล์ งทุน 15,500 17,500
หนีส้ ิน
7,500 7,500
สารองเบ้ยี ประกันภัยทยี่ ังไมถ่ ือเป็นรายได้ 2,500 2,500
สารองคา่ สนิ ไหมทดแทน 4,000 4,000
ค่าสนิ ไหมทดแทนค้างจ่ายจากการรบั
ปรระวกมนั หภนัยี้สโดนิ ยตรง 14,000
อัตราสว่ นสินทรัพย์ลงทนุ ตอ่ หนส้ี นิ (17,500 / 14,000
14,000 x 100) (%)
125.00 %

จากข้อมูลข้างต้น สินทรัพย์ลงทุนมีราคาทุนท่ี 15,500 ล้านบาท แต่มีราคาประเมิน
ทปี่ ระเมนิ โดยบรษิ ัทประเมินราคาทรัพยส์ ินภายนอก จานวน 17,500 ลา้ นบาท และมยี อดคง
ค้างหน้ีสิน จานวน 14,000 ล้านบาท ทาให้กิจการมีอัตราส่วนสินทรัพย์ลงทุนต่อหนี้สินผู้เอา
ประกนั ภัย ที่รอ้ ยละ 125.00 ซง่ึ ตามมาตรฐานกาหนดคืออตั ราส่วนน้ีควรมากกว่าหรอื เท่ากับ
100 เปอร์เซ็นต์ (> = 100%) จงึ แสดงสินทรพั ยล์ งทนุ ของบริษัทมีความเพียงพอต่อการชาระ
หนี้สนิ ของบรษิ ัทประกันภัย บริษทั มีประสทิ ธิภาพในการดาเนินธุรกิจในด้านภาระหนสี้ ินต่อผู้
เอาประกัน

บทท่ี 6 การวเิ คราะหป์ ระสทิ ธิภาพในการดาเนนิ ธุรกจิ ของบริษทั ประกันวนิ าศภยั

188

6.2.2 อัตราส่วนคา่ ใชจ้ ่ายในการดาเนินธรุ กิจประกนั ภยั (Insurance Operating
Expense Ratio)

อตั ราสว่ นคา่ ใช้จ่ายในการรบั ประกันภัยตอ่ เบ้ียประกันภัยรบั สุทธิ เป็นอัตราสว่ นที่วดั
ถงึ ความสามารถในการควบคมุ ค่าใชจ้ า่ ยในการดาเนนิ ธุรกจิ ประกนั ภยั เพื่อสร้างรายไดค้ ือเบ้ีย
ประกันภัยรับสุทธิให้กับกิจการ ทั้งนี้ ค่าใช้จ่ายในการรับประกันภัย รวมถึง ค่าจ้างและค่า
บาเหน็จ ค่าใช้จ่ายในการรับประกันภัยอื่น แต่ไม่รวมค่าใช้จ่ายในการดาเนินงาน ต้นทุนทาง
การเงิน และค่าใช้จ่ายอ่ืนท่ีไม่ใช่เพื่อการประกันภัยโดยตรง กล่าวคือ อัตราส่วนน้ีจะคานึงถงึ
เฉพาะค่าใช้จ่ายที่เกิดข้ึนเพื่อการดาเนินธุรกิจประกันภัย ดังน้ันจึงนับรวมเฉพาะรายการ
คา่ ใช้จ่ายทีจ่ ่ายไปเพอื่ ประโยชนก์ ารประกันภยั โดยมีวธิ ีการคานวณอตั ราสว่ นดังนี้

อตั ราสว่ นคา่ ใชจ้ า่ ยในการ = (ค่าใชจ้ ่ายในการประกนั ภัย / เบ้ยี ประกนั ภัย

ดาเนนิ ธุรกจิ ประกันภยั รับสทุ ธิ) x 100

ตวั อยา่ งท่ี 6.2

บรษิ ัท ประกนั ภัย A จากดั (มหาชน) ในปี พ.ศ. 25X3 มีข้อมูลงบกาไรขาดทุน
ดังต่อไปนี้

รายการ หนว่ ย: ลา้ นบาท
รายได้
57,500
เบี้ยประกันภยั รบั 3,400
รายไดค้ า่ จ้างและคา่ บาเหนจ็ 500
รายได้จากการลงทุนสทุ ธิ 61,400
รวม รายไดท้ ั้งสิน้
คา่ ใช้จ่าย 18,000
ค่าสนิ ไหมทดแทนที่เกิดขึน้ ระหวา่ งปี 4,000
ค่าเบยี้ ประกนั ภยั ต่อ 3,000
คา่ จ้างและบาเหนจ็ 5,500
คา่ ใชจ้ ่ายในการดาเนนิ งาน 300
ตน้ ทนุ ทางการเงนิ 30,800
รวม คา่ ใช้จา่ ยท้ังสน้ิ 30,600
กาไรก่อนภาษเี งนิ ได้

บทท่ี 6 การวเิ คราะห์ประสิทธภิ าพในการดาเนินธรุ กจิ ของบรษิ ัทประกนั วินาศภัย

189

รายการ หน่วย: ลา้ นบาท
หกั ค่าใช้จ่ายภาษีเงินได้ 6,120
กาไรสุทธิ
24,480

จากข้อมูลขา้ งต้น บรษิ ทั ประกนั ภัย A จากัด (มหาชน) มีค่าใชจ้ ่ายในการประกันภัย
และ เบ้ียประกนั ภัยรบั สทุ ธิ ดังนี้

รายการ หน่วย: ลา้ นบาท

คา่ ใชจ้ า่ ยในการประกนั ภัย 18,000
ค่าสินไหมทดแทนทเ่ี กิดข้ึนระหว่างปี 3,000
คา่ จ้างและบาเหนจ็ 21,000

รวม คา่ ใช้จ่ายในการประกันภยั 57,500
เบยี้ ประกนั ภยั รับสุทธิ 4,000
เบย้ี ประกนั ภยั รับ 53,500
หกั คา่ เบี้ยประกันภัยตอ่
39.25
เบยี้ ประกนั ภัยรบั สทุ ธิ
อัตราคา่ ใชจ้ ่ายในการประกนั ภยั ต่อเบ้ีย
ประกนั ภยั รบั สุทธิ = 21,000 / 53,500 * 100
(%)

บริษัท ประกันภัย A จากัด (มหาชน) ในปี พ.ศ. 25X3 มีค่าใช้จ่ายในการประกันภัย
จานวน 21,000 ล้านบาท และมีเบ้ียประกันภัยรับสุทธิ 53,500 ล้านบาท อัตราค่าใช้จ่ายใน
การประภนั ภยั ต่อเบ้ียประกันภัยรบั สทุ ธิ คือรอ้ ยละ 39.13 โดยอตั ราส่วนมาตรฐาน คอื < =
40% แสดงว่าบริษัทมีค่าใช้จ่ายในการรับประกันภัยใกล้เคียงกับมาตรฐานที่กาหนดไว้ ซึ่ง
แสดงถงึ ความสามารถในการควบคุมคา่ ใช้จา่ ยในการรับประกนั ภยั ของบริษทั

6.2.3 อัตราส่วนพัฒนาการสารองคา่ สินไหมทดแทน 1 ปี (One Year Claim Liability
Growth)

อัตราส่วนพัฒนาการสารองค่าสินไหมทดแทน 1 ปี เป็นอัตราส่วนที่ใช้ในการ
วิเคราะห์ผลต่างที่อาจเพิ่มข้ึนหรือลดลงของค่าสินไหมทดแทน และค่าใช้จ่ายโดยตรงในการ
จดั การค่าสนิ ไหมทดแทน (Allocated Loss Adjustment Expense: ALAE) ปลายปปี ัจจบุ นั
โดยพิจารณาค่าสินไหมทดแทนสุทธิ และค่าใช้จ่ายโดยตรงในการจัดการค่าสินไหมทดแทน
หลังหักคา่ สินไหมรับคนื จากการเอาประกันภัยตอ่ ของปปี ัจจุบัน เทยี บกับรายการดงั กลา่ วของ

บทท่ี 6 การวิเคราะห์ประสทิ ธภิ าพในการดาเนนิ ธรุ กิจของบรษิ ทั ประกันวินาศภยั

190

ปีที่ผ่านมา แล้วเปรียบเทียบกับเงินกองทุนที่สามารถนามาใชไ้ ด้ท้ังหมดของส้ินปีท่ีผ่านมา (ดู
ตัวอย่างงานวิจัยที่มาการใช้อัตราส่วน ALAE เช่น Hoang, Khandelwal & Ghosh, 2019;
Johnson, 2015; Klugman & Parsa, 1999; Maghsoudi & Bakar, 2017; Pinto & Gogol,
1987)

ทั้งน้ี ค่าใช้จ่ายในการจัดการค่าสินไหม สามารถจาแนกออกเป็น 3 ประเภท คือ 1)
ค่าใช้จ่ายโดยตรงในการจัดการค่าสินไหมทดแทน ( Allocated Loss Adjustment
Expense: ALAE) ซ่ึงปกติค่าใช้จ่ายในการจัดการสินไหมสามารถจัดสรรให้กับค่าสินไหม
ทดแทนแตล่ ะรายได้ 2) คา่ ใช้จ่ายในการบริหารจดั การค่าสนิ ไหมทดแทน ทไี่ ม่สามารถจัดสรร
ให้กับค่าสินไหมทดแทนแต่ละรายได้ (Unallocated Loss Adjustment Expense: ULAE)
และ 3) คา่ ใช้จ่ายในการบริหารกรมธรรมท์ ่มี ีผลบงั คบั ทง้ั น้ี ตามหลกั การแลว้ ค่าใช้จา่ ยแตล่ ะ
ประเภทควรถกู แยกออกจากกนั สาหรับการประกนั ภัยแต่ละประเภท อยา่ งไรกต็ าม ในกรณีท่ี
ไมส่ ามารถแยกคา่ ใช้จ่ายแตล่ ะประเภทได้ นักคณิตศาสตร์ประกนั ภัยจาเป็นต้องต้ังสมมติฐาน
จากข้อมูลรวมที่ถูกต้อง โดยคานึงถึงการเปล่ียนแปลงของสัดส่วนของการประกันภัยแต่ละ
ประเภททั้งในปัจจุบันและในอนาคต หรือการเปลี่ยนแปลงที่เก่ียวข้องกับประสบการณ์การ
จ่ายค่าสินไหมทดแทน (อ้างอิง: สานักงาน คปภ. แนวทางปฏิบัติทางคณิตศาสตร์ประกันภัย
เกยี่ วกับการประเมนิ มูลค่าภาระผูกพนั ตามกรมธรรม์ประกันภยั สาหรบั การดารงเงนิ กองทุน
ตามระดบั ความเสี่ยง, หนา้ 33) วธิ กี ารคานวณอตั ราส่วนพัฒนาการสารองค่าสินไหมทดแทน
1 ปี มดี งั น้ี

อตั ราสว่ นพัฒนาการ = ค่าสนิ ไหมทดแทนสุทธิ + คา่ ใช้จา่ ยโดยตรงในการจัดการคา่
สารองค่าสินไหม สินไหมทดแทนปปี ัจจุบัน ลบ
ทดแทน 1 ปี
ค่าสนิ ไหมทดแทนสทุ ธิ + ค่าใช้จ่ายโดยตรงในการจัดการค่า
สินไหมทดแทนของปีท่ีผ่านมา ทัง้ หมดหารด้วย

เงินกองทนุ ทีส่ ามารถนามาใช้ได้ทั้งหมด ณ ส้ินปที ่ผี ่านมา

บทที่ 6 การวิเคราะห์ประสทิ ธิภาพในการดาเนนิ ธุรกจิ ของบรษิ ัทประกนั วินาศภัย

191

ข้อมูลต่อไปน้ี เป็นข้อมูลบริษัท ไทยวิวัฒน์ชัย ประกันภัย จากัด (มหาชน) สาหรับปี
พ.ศ. 25x4 และ พ.ศ. 25x3

หนว่ ย: ล้านบาท

รายการ 25x4 25x3
5,000 4500
คา่ สินไหมทดแทน
500 450
ค่าสินไหมทดแทนรบั คนื จากการประกันภัยต่อ 1,000 1200
5,000 5000
คา่ ใชจ้ ่ายโดยตรงในการจดั การคา่ สนิ ไหมทดแทน
50 50
เงนิ ทนุ ชาระแลว้ จากการออกหุ้นสามัญ 300 280

สว่ นเกินมลู คา่ ห้นุ 100 120

กาไรสะสม 150 250
มูลคา่ ทรัพย์สนิ ที่เพิ่มขน้ึ เม่ือเทียบราคาประเมินกบั ราคาทุน
ของทรัพยส์ นิ ลงทุน 2,000 1500
สารองอ่นื ในสว่ นของผถู้ ือหุน้
เงนิ ที่ไดร้ บั จากการออกหุน้ บุริมสทิ ธิทีไ่ มส่ ามารถไถถ่ อนได้ 2,000 2500
ชนดิ สะสมเงนิ ปันผล
เงินที่บริษทั ไดจ้ ่ายไปเพ่ือการซือ้ หุ้นคนื ตามกฎหมายว่าดว้ ย 150 200
บริษทั มหาชน จากดั 120 250
คา่ ความนิยม 500 500

สินทรัพย์ไม่มตี ัวตน

ตราสารทุนทีล่ งทนุ ในบริษทั ย่อยและบริษัทร่วม

วิธีการคานวณหาอัตราส่วนพัฒนาการสารองค่าสินไหมทดแทน 1 ปี คานวณได้จาก
คา่ สินไหมทดแทนสุทธิ บวกคา่ ใช้จ่ายโดยตรงในการจดั การค่าสินไหมทดแทนและเงนิ กองทุน
ที่สามารถนามาใชไ้ ดท้ ้ังหมด แสดงไดด้ งั ตอ่ ไปนี้

บทที่ 6 การวิเคราะหป์ ระสทิ ธิภาพในการดาเนนิ ธุรกิจของบรษิ ทั ประกนั วินาศภยั

192

วิธีการคานวณอตั ราส่วนพัฒนาการสารองค่าสินไหมทดแทน 1 ปี
หนว่ ย: ล้านบาท

รายการ 25x4 25x3
5,000 4,500
คา่ สนิ ไหมทดแทน (500) (450)
4,500 4,050
หัก ค่าสินไหมทดแทนรับคืนจากการประกนั ภัยต่อ 1,000 1,200

ค่าสินไหมทดแทนสทุ ธิ 5,500 5,250

คา่ ใช้จา่ ยโดยตรงในการจดั การคา่ สินไหมทดแทน 5,000 5,000
ค่าสนิ ไหมทดแทนสุทธิ บวก คชจ. โดยตรงในการจดั การค่า 50 50
สนิ ไหมทดแทน 300 280
100 120
เงนิ กองทุนชน้ั ท่ี 1: 150 250
เงินทนุ ชาระแล้วจากการออกหุน้ สามญั
5,600 5,700
ส่วนเกนิ มลู คา่ หุน้
2,000 1,500
กาไรสะสม
มลู ค่าทรัพยส์ นิ ทีเ่ พิ่มขน้ึ เมอ่ื เทียบราคาประเมนิ กับราคา 2,000 2,500
ทุนของทรพั ยส์ นิ ลงทุน 150 200
สารองอ่ืนในส่วนของผ้ถู ือหนุ้ 120 250
500 500
รวมเงนิ กองทุนช้นั ท่ี 1
2,770 3,450
เงนิ กองทุนชัน้ ท่ี 2: 4,830 3,750
เงินท่ีไดร้ บั จากการออกหุ้นบุริมสทิ ธิที่ไม่สามารถไถ่ถอน
ได้
ชนิดสะสมเงนิ ปนั ผล

หกั รายการหกั จากเงินกองทุน:
เงนิ ท่บี ริษัทได้จ่ายไปเพื่อการซื้อหุ้นคนื ตามกฎหมายวา่
ดว้ ยบรษิ ทั มหาชนจากดั
ค่าความนยิ ม

สนิ ทรัพย์ไมม่ ตี วั ตน

ตราสารทุนทล่ี งทุนในบริษทั ย่อยและบริษทั ร่วม

รวมรายการหักจากเงนิ กองทนุ
เงนิ กองทนุ ท่สี ามารถนามาใช้ไดท้ ั้งหมด
(เงนิ กองทุนช้นั ที่ 1 + ชั้นที่ 2 – รายการหักเงนิ กองทนุ )

อตั ราส่วนพัฒนาการสารองคา่ สินไหมทดแทน 1 ปี = 5,500 – 5,250 = 6.67 %
3,750

บทท่ี 6 การวิเคราะหป์ ระสทิ ธิภาพในการดาเนนิ ธรุ กจิ ของบรษิ ทั ประกันวินาศภยั

193

อัตราส่วนพัฒนาการสารองค่าสินไหมทดแทน 1 ปี มาตรฐานคือ -20% <= R <=
20% จากการวิเคราะห์ข้อมูลข้างต้นของบริษัท ไทยวิวัฒน์ชัย ประกันภัย จากัด (มหาชน) มี
อัตราส่วนพัฒนาการสารองค่าสินไหมทดแทน 1 ปี อยู่ที่ร้อยละ 6.67 ซึ่งเป็นอัตราท่ีอยู่
ระหว่าง -20% ถึง 20% แสดงวา่ ค่าสนิ ไหมทดแทน 1 ปี เพม่ิ ข้ึนเลก็ น้อยและมีพัฒนาการอยู่
ในเกณฑม์ าตรฐานท่กี าหนด

6.2.4 อัตราการหมุนเวียนของสินทรัพย์ลงทุน (Investment Assets Turnover)

อัตราส่วนการหมุนเวียนของสินทรัพย์ลงทุน เป็นอัตราส่วนที่บอกว่าบริษัทสามารถ
ใช้สินทรัพย์ลงทุน (Investment Assets) ที่มีอยู่ทั้งหมดไปสร้างรายได้ให้กับกิจการได้ก่ีเท่า
จานวนเท่าที่มากก็หมายถึงว่า รายได้เบ้ียประกันภัยมีจานวนสงู กว่าสินทรัพย์ลงทุนหลายเท่า
เป็นอัตราส่วนที่วิเคราะห์การหมุนเวียนของสินทรัพย์ลงทุน ยิ่งมีการหมุนเวียนเร็ว จะยิ่ง
แสดงถึงประสิทธิภาพของฝ่ายบรหิ ารในการนาสินทรัพยล์ งทุนมาก่อให้เกดิ รายได้ (ดูงานวิจัย
เ พิ่ ม เ ติ ม เ ช่ น Boadi, Antwi & Lartey, 2013; Boubakri, 2011; Cummins, Dionne,
Gagné & Nouira, 2006 เป็นต้น) สามารถคานวณไดด้ งั นี้

อัตราการหมุนเวียนของสินทรัพย์ = รายได้เบย้ี ประกนั ภัยรับ / สินทรพั ย์ลงทุน
ลงทุน

จากข้อมูลของ บรษิ ทั ประกันภยั ARAYA จากดั (มหาชน) ในปี 25X4 และ 25x3 มี

ข้อมลู สินทรัพยล์ งทุนและรายไดเ้ บ้ียประกนั ภัยของบรษิ ัท ดงั ต่อไปนี้

หนว่ ย: ลา้ นบาท

รายการ 25x4 25x3

สินทรพั ยล์ งทนุ

เงนิ ลงทนุ ในหลกั ทรัพย์ ประเภทหลกั ทรพั ย์ 4,000 4,000
รฐั บาลและรฐั วสิ าหกจิ

เงินลงทุนในหลกั ทรัพย์ ประเภทตราสารหน้ี 2,000 2,500
เภงานิ คลเงอทกนุชในนหลกั ทรัพย์ ประเภทตราสารทุน 2,500 3,000

เงินให้กยู้ ืมแก่พนกั งานบรษิ ทั 500 600

เงินใหก้ ูย้ ืมแกก่ รรมการบริษทั 1,500 2,000

อสังหารมิ ทรัพยเ์ พอ่ื การลงทุน ประเภท ท่ดี นิ 5,000 5,000

รวมสนิ ทรพั ย์ลงทุน 15,500 17,100

รายได้

เบ้ียประกันภัยรับโดยตรง 2,500 3,000

บทท่ี 6 การวเิ คราะห์ประสทิ ธภิ าพในการดาเนินธุรกิจของบริษัทประกันวินาศภยั

194

รายการ 25x4 25x3
หัก เบ้ียประกนั ภัยต่อ (450) (500)
รายได้คา่ จา้ งและคา่ บาเหน็จ
รายไดจ้ ากการลงทุนสทุ ธิ 50 60
รวมรายได้ 350 400
2,450 2,960

คานวณอัตราการหมนุ เวยี นของสนิ ทรัพย์ลงทนุ ได้ดังน้ี

รายการ 25x4 25x3

อตั ราการหมนุ เวียนของสนิ ทรัพย์ลงทุน (เทา่ ) = 2,500/15,500 = 3,000/17,100
= 0.16 = 0.18

ในปี พ.ศ. 25x4 และ พ.ศ. 25x3 ที่ผ่านมา บริษัท ประกันภัย ARAYA จากัด
(มหาชน) มีอัตราการหมุนเวียนของสินทรัพย์ลงทุนท่ี 0.16 และ 0.18 เท่า ตามลาดับ โดย
อัตราส่วนดังกล่าวแสดงให้เห็นว่า บริษัทสามารถใช้สินทรัพย์ลงทุนท่ีมี ไปสร้างรายได้หลัก
คือเบ้ียประกันภัยรับให้กับกิจการได้แต่ไม่มากนัก การสร้างรายได้ (Income generation)
ของบริษัทประกันภัย ARAYA จากัด (มหาชน) หากพิจารณาเป็นร้อยละ คือร้อยละ 16.13
และ 17.54 ตามลาดบั

6.2.5 อัตราส่วนการเติบโตของเบ้ียประกันภัยรับโดยตรง (Direct Premium Earned
Growth)

อัตราส่วนนี้เป็นการวัดถึงการขยายตัวของเบี้ยประกันภัยรับโดยตรง ของงวด
ปจั จุบนั เทยี บกบั งวดก่อนหน้า หรอื ของงวดปจั จุบนั เทียบกับงวดเดียวกันของปีก่อนหนา้ การ
เติบโตของเบี้ยประกันภัยรับโดยตรงจะเป็นตัวเลขที่บอกให้ทราบถึงประสิทธิภาพในการ
ดาเนินธุรกิจ โดยหากธุรกิจสามารถดาเนินไปได้ด้วยดี ก็ควรจะมีการขยายตัวของเบี้ย
ประกนั ภัยรับ (Baicker & Chandra, 2005; Glauber, 2013; Lee, 2011)

อัตราการเติบโตของเบี้ยประกันภัยรับ = (เบ้ียประกันภัยรับโดยตรง*งวดปัจจุบัน

โดยตรง - เบี้ยประกันภัยรับโดยตรงงวดก่อน)/

เบ้ียประกันภัยรับโดยตรงงวดกอ่ น x 100

*เบ้ียประกันภัยรับโดยตรง หมายถึง เบ้ียประกันท่ีบริษัทประกันภัยได้รับก่อนหักเบี้ย
ประกันภัยตอ่

บทท่ี 6 การวิเคราะหป์ ระสิทธิภาพในการดาเนินธุรกจิ ของบริษทั ประกนั วนิ าศภัย

195

รายได้ของ บริษัท ประกันภัย ARAYA จากัด (มหาชน) ในปี พ.ศ. 25X4 และ พ.ศ.
25x3 แสดงดงั ตารางขา้ งล่างน้ี และสามารถคานวณหาอัตราการเตบิ โตของเบี้ยประกนั ภัยรับ
โดยตรงได้

รายการ หนว่ ย: ลา้ นบาท
รายได้ 25x4 25x3

เบี้ยประกันภัยรับโดยตรง 2,500 3,000
หัก เบย้ี ประกนั ภยั ต่อ (450) (500)
รายได้ค่าจ้างและค่าบาเหนจ็
รายไดจ้ ากการลงทุนสุทธิ 50 60
รวมรายได้ 350 400
2,450 2,960

อตั ราการเตบิ โตของเบี้ยประกนั ภัยรบั โดยตรง = 2,500-3,000 / 3,000 x 100

25x4 (%) = -16.67 %

ในปี พ.ศ. 25x4 บริษัท ประกันภัย ARAYA จากัด (มหาชน) มีการขยายตัวของเบี้ย
ประกันภัยรับที่ลดลง จาก 3,000 ล้านบาทในปี 25x3 เป็น 2,500 ล้านบาท ในปี 25x4 เป็น
การแสดงถงึ การหดตัวของรายได้เบ้ียประกันภยั รับโดยตรงร้อยละ -16.67 และหากพิจารณา
รายได้รวม ซึ่งได้รวมเบี้ยประกันภัยรับโดยตรงสุทธิจากเบี้ยประกันภัยต่อ รายได้ค่าจ้างและ
บาเหน็จ และรายได้จากการลงทุนสุทธิ มกี ารหดตัวจากปี พ.ศ. 25x3 คดิ เปน็ รอ้ ยละ -17.23
ซงึ่ ไมแ่ ตกตา่ งมากนกั หากพิจารณาเฉพาะเบีย้ ประกนั ภัยรับโดยตรง

บทท่ี 6 การวิเคราะหป์ ระสิทธิภาพในการดาเนินธุรกิจของบริษัทประกันวนิ าศภยั

196

6.2.6 อัตราส่วนสินทรัพย์ลงทุนต่อสินทรัพย์รวม (Investment Assets to Total
Assets Ratio)

อัตราส่วนสินทรัพย์ลงทุน (ใช้ราคาทุน) ต่อสินทรัพย์รวม เป็นอัตราส่วนท่ีพิจารณา
ถึงสัดส่วนของสินทรัพย์ลงทุนเทียบกับสินทรัพย์รวม โดยหากกิจการมีสินทรัพย์ลงทุนมาก
โดยเฉพาะสินทรัพย์ลงทุนท่ีสามารถเปลี่ยนเป็นเงินสดได้เร็ว เช่น เงินลงทุนในหลักทรัพย์
ประเภทตราสารทุน ที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ หรือเงินลงทุนในหลักทรัพย์ ประเภท
ตราสารหนร้ี ะยะส้ัน ถือวา่ เปน็ สินทรพั ย์ลงทนุ ที่มสี ภาพคล่องสูง ซ่งึ บรษิ ทั ประกันภัยโดยปกติ
จะนาเบ้ียประกันภัยรับท่ีได้ไปลงทุนในสินทรัพย์ ท่ีจะต้องสามารถสร้างรายได้ และต้องมี
สภาพคล่องสูง เพ่ือจะได้สามารถเปล่ียนเป็นเงินสด นาไปใช้ในกิจการได้อย่างคล่องตัว (ดู
งานวิจัย เพ่ิมเติม Ansah‐Adu, Andoh & Abor, 2012; Too & Simiyu, 2018; Yu, Lin,
Oppenheimer & Chen, 2008)

อัตราสว่ นสนิ ทรัพย์ลงทนุ ตอ่ สินทรัพยร์ วม = สินทรพั ยล์ งทุน / สนิ ทรพั ยร์ วม x 100

ขอ้ มูลตอ่ ไปนี้ เป็นงบแสดงฐานะการเงินของ บรษิ ทั ประกนั ภยั ARAYA จากดั (มหาชน)

รายการ 25x4 25x3
(ล้านบาท) (ล้านบาท)
สินทรพั ย์
เงนิ สดและรายการเทียบเท่าเงินสด 4,000 5,000
เบยี้ ประกันภยั คา้ งรับ 10,000 12,000
สนิ ทรัพยล์ งทุน
4,000 4,000
เงินลงทนุ ในหลักทรัพย์ ประเภทหลักทรัพย์รฐั บาล
และรัฐวสิ าหกจิ 2,000 2,500
เงนิ ลงทุนในหลักทรัพย์ ประเภทตราสารหนี้
ภาคเอกชน 2,500 3,000
เงนิ ลงทุนในหลกั ทรัพย์ ประเภทตราสารทนุ 500 600
เงนิ ให้กู้ยืมแก่พนกั งานบรษิ ทั
เงินใหก้ ยู้ มื แกก่ รรมการบริษัท 1,500 2,000
อสังหารมิ ทรัพย์เพ่ือการลงทุน ประเภท ท่ีดนิ 5,000 5,000
ท่ีดนิ อาคาร อปุ กรณ์ สุทธิ 10,000 11,000
คา่ ความนิยม
สนิ ทรพั ยไ์ ม่มตี วั ตน 40 70
สินทรพั ยภ์ าษเี งนิ ได้รอตดั บญั ชสี ทุ ธิ 250 75
รวมสินทรัพย์ท้ังสิ้น 10 5
39,800 45,250

บทท่ี 6 การวเิ คราะห์ประสทิ ธิภาพในการดาเนินธรุ กจิ ของบรษิ ัทประกันวินาศภัย

197

รายการ 25x4 25x3
(ลา้ นบาท) (ล้านบาท)
หนีส้ นิ
สารองเบีย้ ประกนั ภยั ทย่ี งั ไมถ่ ือเป็นรายได้ 7,500 8,000
สารองค่าสินไหมทดแทน 2,500 2,000
ค่าสินไหมทดแทนคา้ งจ่ายจากการรบั ประกันภยั
โดยตรง 9,000 13,500
หนี้สินระยะยาว
5,000 1,000
รวมหนี้สนิ 24,000 24,500
ส่วนของเจา้ ของ
เงินทุนชาระแล้วจากการออกหนุ้ สามญั 14,000 14,000
ส่วนเกินมลู คา่ ห้นุ 250 250
หุ้นสามัญซื้อคนื ตามกฎหมายวา่ ด้วยบรษิ ัทมหาชน
จากดั - 4,500
กาไรสะสม
สารองอ่ืนในสว่ นของผู้ถือหุ้น 1,400 1,650
รวมส่วนของเจา้ ของ 150 350
รวมหนีส้ ินและส่วนของเจ้าของ
15,800 20,750
39,800 45,250

การคานวณอตั ราสว่ นสินทรัพย์ลงทุนตอ่ สนิ ทรัพย์รวม แสดงตามตารางต่อไปน้ี

รายการ 25x4 25x3
สนิ ทรัพย์ลงทนุ
สินทรพั ยร์ วม 15,500 17,100

วธิ กี ารคานวณ 39,800 45,250
15,500/39,800 17,100/45,250
อตั ราสว่ นสนิ ทรพั ย์ลงทนุ ต่อสนิ ทรัพย์รวม
(%) x 100 x 100

38.94 % 37.79 %

อัตราส่วนสินทรัพย์ลงทุนต่อสินทรัพย์รวมของ บริษัท ประกันภัย ARAYA จากัด
(มหาชน) ในปี พ.ศ. 25x4 และ พ.ศ. 25x3 ไม่ค่อยแตกต่างกันมากนัก โดยมีอตั ราสว่ นที่ร้อย
ละ 38.94 และ 37.79 ตามลาดบั หมายความว่าจากสนิ ทรัพยร์ วมทงั้ หมดทบี่ ริษัท ประกนั ภยั
ARAYA จากดั (มหาชน) มี สินทรัพย์ลงทุนอยรู่ อ้ ยละ 38.94 และ 37.79

อัตราส่วนวิเคราะห์ประสิทธิภาพการดาเนินงานของธุรกิจประกันวินาศภัย สามารถ
สรปุ วิธกี ารคานวณตามตารางขา้ งล่างนี้ (ดตู ารางที่ 6.1)

บทที่ 6 การวเิ คราะห์ประสทิ ธิภาพในการดาเนินธุรกจิ ของบรษิ ทั ประกันวินาศภัย

198

ตารางท่ี 6.1 ตารางสรปุ อตั ราส่วนที่ใชใ้ นการวเิ คราะหป์ ระสิทธภิ าพในการบรหิ าร

อตั ราส่วน การคานวณ

อตั ราส่วนสินทรพั ยล์ งทุนต่อหนีส้ นิ = สินทรพั ยล์ งทนุ (ราคาประเมิน) /
หนส้ี นิ ผู้เอาประกนั (ราคาประเมิน) x
100

อัตราสว่ นคา่ ใชจ้ ่ายในการดาเนนิ ธรุ กิจ = ค่าใช้จ่ายในการประกนั ภยั / เบี้ย
ประกันภัย ประกันภัยรบั สุทธิ x 100

อตั ราสว่ นพัฒนาการสารองค่าสินไหมทดแทน = (คา่ สนิ ไหมทดแทนสุทธิ + คา่ ใช้จา่ ย
1 ปี โดยตรงในการจัดการคา่ สินไหมทดแทน

ปีปจั จุบนั

ลบ

คา่ สนิ ไหมทดแทนสทุ ธิ + ค่าใชจ้ า่ ย
โดยตรงในการจัดการคา่ สนิ ไหมทดแทน

ของปีท่ีผา่ นมา)

หาร
เงนิ กองทุนท่สี ามารถนามาใช้ได้ทง้ั หมด

ณ สิ้นปที ี่ผ่านมา

อัตราการหมนุ เวียนของสินทรพั ยล์ งทนุ = รายได้เบ้ียประกันภัยรับ / สินทรัพย์
ลงทุน

อัตราการเติบโตของเบย้ี ประกนั ภัยรบั โดยตรง = (เบ้ียประกันภัยรับโดยตรงงวดปัจจุบนั -
เ บี้ ย ป ร ะกัน ภั ย รั บ โ ด ย ต ร ง งว ด ก่ อ น )/
เบี้ยประกันภัยรับโดยตรงงวดก่อน x
100

อตั ราสว่ นสินทรพั ย์ลงทุนตอ่ สนิ ทรพั ยร์ วม = สนิ ทรพั ยล์ งทนุ / สนิ ทรพั ยร์ วม x 100

บทท่ี 6 การวิเคราะห์ประสทิ ธิภาพในการดาเนินธรุ กจิ ของบรษิ ทั ประกันวินาศภยั

199

6.3 ตวั อย่างการวิเคราะห์ประสิทธภิ าพการดาเนินธุรกิจผา่ น 6 อัตราสว่ นทางการเงิน
ต่อไปน้เี ป็นขอ้ มลู ทางการเงนิ ของ บริษัท ประกนั ภัยคุม้ ครองไทย จากดั (มหาชน) ปี พ.ศ.
25X4 และ พ.ศ. 25X3

รายการ 25x4 25x3
(ล้านบาท) (ล้านบาท)
สินทรพั ย์
เงนิ สดและรายการเทียบเท่าเงินสด 3,000 2,000
เบย้ี ประกนั ภัยคา้ งรับ 10,000 12,000
สินทรัพย์ลงทุน
5,000 4,000
เงนิ ลงทุนในหลักทรัพย์ ประเภทหลกั ทรัพยร์ ัฐบาลและ
รัฐวสิ าหกจิ 2,000 3,500
เงินลงทุนในหลกั ทรัพย์ ประเภทตราสารหน้ี 2,500 3,000
ภาคเงเินอลกงชทนนุ ในหลักทรัพย์ ประเภทตราสารทุน
เงนิ ให้กยู้ ืมแก่พนักงานบริษทั 500 600
เงนิ ใหก้ ู้ยืมแก่กรรมการบริษัท 1,500 2,000
อสังหาริมทรัพยเ์ พื่อการลงทุน ประเภท ทด่ี ิน 5,000 5,000
ทด่ี ิน อาคาร อปุ กรณ์ 10,000 10,000
คา่ ความนิยม
สนิ ทรพั ยไ์ ม่มตี วั ตน 40 570
รวมสินทรพั ย์ทง้ั สิน้ 360 80
39,900 42,750

หนีส้ นิ 7,500 8,000
สารองเบย้ี ประกนั ภัยทีย่ งั ไมถ่ ือเปน็ รายได้ 2,500 2,000
สารองคา่ สนิ ไหมทดแทน 9,000 14,500
ค่าสินไหมทดแทนคา้ งจ่ายจากการรบั ประกนั ภัยโดยตรง 5,000 1,000
หน้ีสนิ อืน่ 24,000 25,500
รวมหนส้ี นิ

สว่ นของเจา้ ของ 14,000 14,000
เงินทุนชาระแล้วจากการออกหุน้ สามญั 250 250
สว่ นเกนิ มูลค่าหุ้น

บทที่ 6 การวิเคราะหป์ ระสทิ ธภิ าพในการดาเนินธุรกิจของบริษัทประกนั วินาศภัย

200

รายการ 25x4 25x3
(ล้านบาท) (ล้านบาท)
กาไรสะสม
สารองอื่นในส่วนของผู้ถือหุ้น 1,400 2,650
รวมส่วนของเจา้ ของ
รวมหนส้ี นิ และสว่ นของเจา้ ของ 250 350

15,900 17,250

39,900 42,750

ราคาประเมินของสินทรัพย์และหนี้สิน บางสว่ น แสดงตามตารางต่อไปน้ี

รายการ ราคาประเมนิ
25x4 25x3
สินทรัพย์ (ลา้ นบาท) (ล้านบาท)
เงนิ ลงทนุ ในหลักทรัพย์ ประเภทหลักทรพั ยร์ ัฐบาลและ
รฐั วสิ าหกจิ 5,000 4,000
เงนิ ลงทนุ ในหลักทรัพย์ ประเภทตราสารหน้ภี าคเอกชน
เงนิ ลงทุนในหลักทรัพย์ ประเภทตราสารทุน 1,800 3,200
เงนิ ให้ก้ยู มื แก่พนักงานบรษิ ัท 3,500 4,000
เงินใหก้ ูย้ มื แกก่ รรมการบริษทั
อสังหารมิ ทรัพย์เพอื่ การลงทุน ประเภท ที่ดนิ 500 600
ทีด่ นิ อาคาร อุปกรณ์ 1,500 2,000
คา่ ความนิยม 7,000 8,000
สนิ ทรพั ยไ์ ม่มีตวั ตน 20,000 15,000

40 570
450 120

หนส้ี นิ 7,500 8,000
สารองเบ้ียประกันภัยท่ียังไม่ถือเปน็ รายได้ 2,500 2,000
สารองคา่ สนิ ไหมทดแทน 9,000 14,500
คา่ สนิ ไหมทดแทนค้างจ่ายจากการรับประกนั ภัยโดยตรง

บทท่ี 6 การวิเคราะหป์ ระสทิ ธิภาพในการดาเนนิ ธุรกิจของบริษัทประกนั วนิ าศภัย

201

งบกาไรขาดทนุ ของบรษิ ัท ประกนั ภยั ค้มุ ครองไทย จากดั (มหาชน) ปี พ.ศ. 25X4
และ พ.ศ. 25X3 แสดงตามตารางข้างลา่ งนี้

หน่วย: ล้านบาท

รายการ 25x4 25x3
(ลา้ นบาท) (ลา้ นบาท)
รายได้
เบย้ี ประกันภยั รับ 60,000 80,000
รายได้คา่ จ้างและค่าบาเหนจ็ 3,500 4,500
รายไดจ้ ากการลงทุนสทุ ธิ
รวม รายไดท้ ้ังสน้ิ 400 600
63,900 85,100
คา่ ใชจ้ า่ ย
คา่ สนิ ไหมทดแทนท่เี กิดขนึ้ ระหวา่ งปี 25,000 45,000
หกั คา่ สินไหมทดแทนรับคนื จากการประกนั ภยั ต่อ (200) (400)
คา่ เบีย้ ประกนั ภยั ตอ่ 2,500 5,000
ค่าจา้ งและบาเหนจ็ 2,200 3,000
ค่าใชจ้ า่ ยโดยตรงในการจัดการคา่ สนิ ไหมทดแทน 2,000 3,500
คา่ ใช้จ่ายในการดาเนนิ งาน 2,550 3,000
ต้นทุนทางการเงิน 450 500
รวม คา่ ใช้จ่ายท้ังส้นิ
กาไรก่อนภาษีเงินได้ 34,500 59,600
หัก คา่ ใช้จา่ ยภาษีเงินได้ 29,400 25,500
กาไรสุทธิ 5,880 5,100
23,520 20,400

การวิเคราะห์อัตราส่วนทางการเงนิ ท้ัง 6 อัตราสว่ น สามารถแสดงการคานวณและ
แปลผลไดด้ ังตอ่ ไปนี้

บทที่ 6 การวเิ คราะห์ประสิทธภิ าพในการดาเนนิ ธุรกจิ ของบริษัทประกันวนิ าศภัย

202

ตารางที่ 6.2 ตัวอยา่ งการวิเคราะห์อัตราสว่ นสินทรัพย์ลงทุนตอ่ หน้สี ิน (ราคาประเมนิ )

หนว่ ย: ลา้ นบาท

รายการ 25x4 25x3
ราคาประเมนิ ราคาประเมิน
สนิ ทรัพยล์ งทุน
เงนิ ลงทุนในหลกั ทรัพย์ ประเภทหลกั ทรพั ย์ 5,000 4,000
รฐั บาลและรัฐวสิ าหกิจ
1,800 3,200
เงนิ ลงทนุ ในหลกั ทรัพย์ ประเภทตราสารหนี้ 3,500 4,000
ภาเงคนิ เอลกงทชนุ ในหลกั ทรัพย์ ประเภทตราสารทนุ
500 600
เงนิ ใหก้ ู้ยืมแก่พนักงานบริษทั 1,500 2,000
เงินใหก้ ู้ยืมแกก่ รรมการบริษทั 7,000 8,000
อสงั หารมิ ทรัพย์เพือ่ การลงทุน ประเภททด่ี นิ 19,300 21,800
รวมสินทรพั ย์ลงทุน
หนีส้ นิ ผ้เู อาประกัน 7,500 8,000
สารองเบ้ยี ประกนั ภยั ท่ยี ังไมถ่ ือเปน็ รายได้
สารองค่าสินไหมทดแทน 2,500 2,000
คา่ สินไหมทดแทนคา้ งจ่ายจากการรับ
ประรกวนัมภหยันโี้สดนิ ยผตูเ้รองาประกัน 9,000 14,500

การคานวณ 19,000 24,500

อตั ราส่วนสนิ ทรัพย์ลงทนุ ตอ่ หน้สี นิ =19,300/19,000 =21,800/24,500
(ราคาประเมิน) (%)
x 100 x 100

101.58 % 88.98 %

อัตราส่วนสินทรัพย์ลงทุนต่อหนี้สินตามที่แสดงในตารางข้างต้น เป็นการใช้ราคา
ประเมินในการคานวณหาอตั ราส่วน ซ่งึ จากผลการวเิ คราะหพ์ บวา่ บริษทั ประกนั ภยั คมุ้ ครอง
ไทย จากดั (มหาชน) มีอัตราส่วนสนิ ทรัพย์ลงทนุ ต่อหนสี้ ินในราคาประเมินทเี่ พ่ิมขนึ้ จากร้อย
ละ 88.98 ในปี พ.ศ. 25x3 เปน็ ร้อยละ 101.58 ในปี พ.ศ. 25x4

บทที่ 6 การวเิ คราะห์ประสิทธภิ าพในการดาเนินธุรกิจของบริษทั ประกันวนิ าศภยั

203

ตารางท่ี 6.3 ตัวอย่างการวิเคราะห์อตั ราสว่ นค่าใช้จา่ ยในการดาเนนิ ธุรกจิ ประกนั ภยั

หนว่ ย: ลา้ นบาท

รายการ 25x4 25x3
ค่าใชจ้ ่ายในการประกนั ภัย
ค่าสนิ ไหมทดแทนที่เกดิ ข้ึนระหว่างปี 25,000 45,000
คา่ จ้างและบาเหน็จ 2,200 3,000
รวม ค่าใช้จ่ายในการประกันภัย 27,200 48,000

เบยี้ ประกันภยั รับสทุ ธิ 60,000 80,000
เบ้ียประกนั ภยั รับ (2,500) (5,000)
หัก ค่าเบยี้ ประกันภัยต่อ 57,500 75,000

เบย้ี ประกันภัยรบั สทุ ธิ

วธิ กี ารคานวณ 27,200/57,500 48,000/75,500
x 100 x 100
อตั ราส่วนคา่ ใช้จ่ายในการดาเนินธุรกิจประกนั ภัย
(%) 47.30 64.00

บริษทั ประกนั ภยั คุ้มครองไทย จากัด (มหาชน) มีคา่ ใชจ้ ่ายในการประกันภยั ท่ีลดลง
จากปี พ.ศ. 25x3 จาก 48,000 ล้านบาท เป็น 27,200 ล้านบาท ในปี พ.ศ. 25x4 และเบี้ย
ประกันภัยรับสุทธิก็ลดลงค่อนข้างมาก จาก 75,000 ล้านบาท ในปี พ.ศ. 25x3 เป็น 57,500
ล้านบาท ในปี พ.ศ. 25x4 ทาให้บรษิ ทั มอี ตั ราสว่ นคา่ ใช้จา่ ยในการดาเนินธรุ กิจประกนั ภัยเม่ือ
เทียบเป็นสัดส่วนกับเบ้ียประกันภัยรับสุทธิที่ลดลงจากปี พ.ศ. 25x3 ซ่ึงมีอัตราอยู่ท่ีร้อยละ
64.00 เปน็ ร้อยละ 47.30 ในปี พ.ศ. 25x4

ตารางท่ี 6.4 ตวั อยา่ งการวิเคราะห์อตั ราส่วนพัฒนาการสารองค่าสินไหมทดแทน 1 ปี

หน่วย: ล้านบาท

รายการ 25x4 25x3
คา่ สนิ ไหมทดแทน
หกั ค่าสนิ ไหมทดแทนรบั คืนจากการประกนั ภยั ต่อ 25,000 45,000
ค่าสินไหมทดแทนสุทธิ (200) (400)
คา่ ใชจ้ ่ายโดยตรงในการจัดการค่าสินไหมทดแทน
24,800 44,600
2,000 3,500

บทที่ 6 การวเิ คราะห์ประสิทธิภาพในการดาเนนิ ธรุ กจิ ของบริษัทประกนั วนิ าศภัย

204

รายการ 25x4 25x3

ค่าสนิ ไหมทดแทนสุทธิ บวก คชจ.โดยตรงในการ 26,800 48,100
เจงัดนิ กกาอรงคทา่ ุนสชินั้นไหทม่ี 1ท:ดแทน

เงินทุนชาระแล้วจากการออกหุน้ สามญั 14,000 14,000

ส่วนเกนิ มลู ค่าหุน้ 250 250

กาไรสะสม 1,400 2,650

มูลค่าทรัพย์สนิ ท่เี พิ่มข้ึนเมอื่ เทยี บราคาประเมินกบั

ราคาทนุ ของทรัพยส์ ินลงทุน* 2,800 3,700

สารองอน่ื ในสว่ นของผถู้ ือหุน้ 250 350

รวมเงินกองทนุ ช้นั ท่ี 1 18,700 20,950

เงนิ กองทุนช้นั ท่ี 2: 00

หกั รายการหกั จากเงนิ กองทุน:

ค่าความนิยม 40 570

สินทรัพย์ไม่มตี ัวตน 360 80

รวมรายการหักจากเงินกองทุน 400 650

เงนิ กองทุนท่ีสามารถนามาใช้ไดท้ ง้ั หมด 18,300 20,300

(เงินกองทนุ ชน้ั ท่ี 1 + ช้ันท่ี 2 – รายการหัก

วเงิธนิ ีกกาอรงคทานุนว) ณ (26,800-48,100)/20,300 x 100

อตั ราส่วนพฒั นาการสารองค่าสนิ ไหมทดแทน 1 (104.93)

*มปูลี ค(%่าท)รัพยส์ นิ ท่เี พม่ิ ขึน้ เมื่อเทยี บราคาประเมนิ กับราคาทุนของทรัพยส์ นิ ลงทนุ คานวณจากราคาประเมนิ

ของสนิ ทรพั ย์ลงทุน ลบ ราคาตามบญั ชีของสนิ ทรัพยล์ งทุน

ตารางที่ 6.5 ตวั อย่างการวิเคราะห์มลู ค่าสนิ ทรัพยล์ งทนุ ท่ีเพิ่มข้นึ (ลดลง)

หนว่ ย: ลา้ นบาท

รายการ 25x4 25x3
19,300 21,800
ราคาประเมินสินทรัพย์ลงทุน 16,500 18,100
หนห่วยกั :รลา้าคนาบตาทมบัญชขี องสนิ ทรัพยล์ งทุน 2,800 3,700
หนมว่ ยูล:คล่าา้สนินบทารทพั ย์ลงทุน ที่เพิม่ ขนึ้ (ลดลง)
หน่วย: ล้านบาท

อัตราส่วนพัฒนาการสารองค่าสินไหมทดแทน 1 ปี เป็นอัตราส่วนที่คานวณจาก
ผลต่างของค่าสินไหมทดแทนสุทธิบวกค่าใช้จ่ายโดยตรงในการจัดการค่าสินไหมทดแทน ซ่ึง

บทท่ี 6 การวิเคราะหป์ ระสิทธิภาพในการดาเนนิ ธรุ กิจของบรษิ ทั ประกนั วนิ าศภัย

205

ถือว่าเป็นค่าใช้จ่ายสินไหมทดแทนท้ังหมด ปีปัจจุบันกับปีก่อนหน้า หารด้วยเงินกองทุนที่
สามารถนามาใช้ได้ทั้งหมด (ซึ่งหมายรวมถึงกองทุนชั้นท่ี 1 บวก กองทุนชั้นท่ี 2 หักรายการ
หักเงินกองทุน) ของปีก่อนหน้า ซ่ึงเป็นอัตราส่วนท่ีดูพัฒนาการหรือการเปล่ียนแปลงเงินค่า
สินไหมทดแทนท่ีเกิดข้ึนกับเงินกองทุน การมีอัตราส่วนท่ีเพ่ิมขึ้นย่อมแสดงถึงการมี
เงินกองทุนที่เพียงพอต่อภาระค่าใช้จ่ายที่เป็นสินไหมทดแทน อย่างไรก็ตามในปี พ.ศ. 25x4
อัตราส่วนพฒั นาการสารองคา่ สินไหมทดแทน 1 ปี มีอัตราท่ีลดลง เปน็ รอ้ ยละ -104.30 นน่ั ก็
หมายความว่า ภาระคา่ สินไหมทดแทนทงั้ สิน้ ลดลงจาก 1 ปกี ่อนหนา้ เมอ่ื เทียบกับเงนิ กองทุน
ฯ ของบริษทั ในปีกอ่ นหน้า

ตารางที่ 6.6 ตวั อยา่ งการวเิ คราะห์อัตราการหมุนเวยี นของสนิ ทรัพย์ลงทุน

หน่วย: ล้านบาท

รายการ 25x4 25x3
รายได้เบ้ียประกันภัยรับ 60,000 80,000
สินทรพั ย์ลงทุน 16,500 18,100

วิธกี ารคานวณ 60,000/16,500 80,000/18,100
อัตราการหมุนเวียนของสนิ ทรพั ย์ลงทุน (เท่า) 3.64 4.42

อัตราการหมุนเวียนของสินทรัพย์ลงทุน เป็นการพิจารณาการนาสินทรัพย์ลงทุนท่ี
กิจการมี ไปสร้างรายได้ให้กับบริษัท โดยรายได้หลักที่บริษัทมีโดยปกติคือ รายได้เบ้ีย
ประกันภัยรับ จากการวิเคราะห์การหมุนเวียนของสินทรัพย์ลงทุนของบริษัท ประกันภัย
คุ้มครองไทย จากัด (มหาชน) พบว่า บริษัทมีอัตราการหมุนเวียนของสินทรัพย์ลงทุนท่ีลดลง
จาก 4.42 เท่าในปี พ.ศ. 25x3 เป็นเพียง 3.64 เท่า ในปี พ.ศ. 25x4 ซึ่งเป็นผลมาจากการ
ลดลงจากรายได้เบ้ียประกันภัยรับในปี 25x4 ท่ีลดลงในสัดส่วนที่สูงกว่า ([60-
80,000]/80,000 x 100 = ลดลงร้อยละ -25.00) การลดลลงของสินทรัพย์ลงทุน ([16,500-
18,100 x 100] = ลดลงรอ้ ยละ -8.84)

บทท่ี 6 การวเิ คราะหป์ ระสทิ ธภิ าพในการดาเนินธุรกจิ ของบริษัทประกันวินาศภัย

206

ตารางที่ 6.7 ตวั อย่างการวิเคราะห์อัตราส่วนการเตบิ โตของเบ้ียประกนั ภยั รับโดยตรง

หนว่ ย: ลา้ นบาท

รายการ 25x4 25x3

เบ้ียประกันภยั รับโดยตรงงวดปจั จุบัน 60,000 80,000

เบ้ียประกันภัยรบั โดยตรงงวดก่อน 80,000 75,000**

วิธกี ารคานวณ (60,000-80,000) (80,000-75,000)
/80,000 x 100 /75,000 x 100

อตั ราสว่ นการเตบิ โตของเบยี้ ประกันภัยรับ -25.00 6.67

**โเดบยี้ ปตระงก(ัน%ภยั )รบั โดยตรงปี 25x2 เท่ากบั 75,000 ล้านบาท

ในปี 25x4 เปน็ ปีที่ บริษัท ประกันภยั ค้มุ ครองไทย จากดั (มหาชน) มีเบย้ี ประกันภัย
รับโดยตรงท่ีลดต่าลงจากปีก่อนหน้า จานวน 20,000 ล้านบาท ทาให้อัตราส่วนการเติบโต
ของเบ้ียประกันภัยรับโดยตรง (รายการก่อนหักค่าเบี้ยประกันภัยต่อ) ปี พ.ศ. 25x4 มีอัตรา
ลดลงร้อยละ -25.00 ในขณะท่ีปี พ.ศ. 25x3 มีเบี้ยประกันภัยที่เพิ่มข้ึนจากปี พ.ศ. 25x2
จานวน 5,000 ล้านบาท ทาให้อัตราการเติบโตของเบี้ยประกันภัยรับโดยตรงเพ่ิมข้ึนจากปี
พ.ศ. 25x2 ที่รอ้ ยละ 6.67

ตารางที่ 6.8 ตัวอย่างการวิเคราะห์อตั ราส่วนสินทรัพยล์ งทุนตอ่ สนิ ทรัพย์รวม
หน่วย: ล้านบาท

รายการ 25x4 25x3

สนิ ทรพั ยล์ งทนุ 16,500 18,100

สินทรัพยร์ วม 39,900 42,750

วิธีการคานวณ 16,500/39,900 x 18,100/42,750 x
100 100
อัตราส่วนสนิ ทรัพย์ลงทุนต่อสินทรัพยร์ วม (%) 41.35 42.34

บริษัท ประกันภัยคุ้มครองไทย จากัด (มหาชน) มีสัดส่วนของสินทรัพย์ลงทุนต่อ
สินทรัพย์รวมท่ีไม่เปล่ียนแปลงมากนัก แม้ว่าท้ังสินทรัพย์ลงทุนและสินทรัพย์รวมของบริษัท
จะลดลงในปี พ.ศ. 25x4 จากปี พ.ศ. 25x3 แตก่ ารลดลงของทงั้ สินทรัพย์ลงทุนและสนิ ทรัพย์
รวมมีสัดส่วนท่ีใกล้เคียงกัน จึงทาทาอัตราส่วนสินทรัพย์ลงทุนต่อสินทรัพย์รวมของบริษัทคง
อยู่ใกล้เคยี งกับปีก่อนหน้า โดยในปี พ.ศ. 25x4 มอี ัตราสว่ นรอ้ ยละ 41.35 และปี พ.ศ. 25x3
มอี ตั ราสว่ นร้อยละ 42.34

บทท่ี 6 การวเิ คราะหป์ ระสทิ ธภิ าพในการดาเนินธรุ กจิ ของบริษัทประกันวินาศภัย

207

อัตราส่วนวิเคราะห์ประสิทธภิ าพการดาเนินงานของ บริษัท ประกันภัยคุ้มครองไทย
จากดั (มหาชน) สามารถสรุปในตารางตอ่ ไปน้ี

ตารางที่ 6.9 ตารางสรุปอตั ราสว่ นที่ใชใ้ นการวิเคราะห์บริษัท ประกนั ภยั คุ้มครองไทย
จากดั (มหาชน)

รายการ 25x4 25x3

อัตราสว่ นสนิ ทรัพยล์ งทุนต่อหน้ีสิน (ราคา 101.58 % 88.98 %
ประเมนิ )
อัตราสว่ นคา่ ใช้จา่ ยในการดาเนินธรุ กิจ 47.30 % 64.00 %
อปตัระรากสันว่ ภนยั พัฒนาการสารองค่าสนิ ไหมทดแทน -104.93 % N.A.
อ1ัตปรีาการหมุนเวยี นของสนิ ทรพั ยล์ งทนุ 3.64 เทา่
-25.00 % 4.42 เท่า
อัตราการเติบโตของเบีย้ ประกนั ภยั รับโดยตรง 6.67 %
41.35 % 42.34 %
อัตราสว่ นสินทรพั ยล์ งทนุ ตอ่ สนิ ทรพั ย์รวม

N.A: Not available ไม่มีข้อมลู

โดยภาพรวมประสิทธภิ าพการดาเนินงานของ บริษัท ประกันภัยคุ้มครองไทย จากดั
(มหาชน) ในปี พ.ศ. 25x4 มีความใกล้เคียงกับประสิทธิภาพการดาเนินงานในปีที่ผ่านมา แต่
ประเด็นที่ฝ่ายบริหาร นักวิเคราะห์ นักลงทุน และผู้สนใจทั่วไป ควรให้ความสนใจเป็นพิเศษ
คือ อตั ราการเติบโตของเบ้ียประกันภยั รับโดยตรง ท่มี กี ารเติบโตลดลงจากปีก่อนหน้าร้อยละ
-25.00 ซ่ึงการลดลงเบ้ียเบี้ยประกันภยั รับซึ่งถือเปน็ รายได้หลักของบริษัท จะมีผลกระทบต่อ
ความสามารถในการทากาไรของกิจการได้ในที่สุด แม้ว่าบริษัทจะพยายามควบคุมอัตราส่วน
ค่าใช้จ่ายในการดาเนินธุรกิจประกันภัย ที่ทาให้มีอัตราส่วนค่าใช้จ่ายในการดาเนินธุรกิจ
ประกันภัยที่ลดลงจากปี พ.ศ. 25x3 โดยมีอัตราส่วนอยู่ที่ร้อยละ 47.30 ในขณะที่ในปี พ.ศ.
25x3 มีอัตราค่าใช้จ่ายในในสัดส่วนท่ีมากกว่า คือร้อยละ 64.00 อย่างไรก็ตาม เนื่องจาก
กิจการมีสินทรัพย์ลงทุนในสัดส่วนท่ีค่อนข้างคงที่ เมื่อพิจารณาอัตราส่วนสินทรัพย์ลงทุนต่อ
หนี้สิน ดว้ ยราคาประเมิน บริษัทมีอตั ราส่วนน้ีสงู ข้ึนจากปีก่อนหน้า ซ่ึงหมายถงึ ราคาประเมิน
ของสินทรัพย์ลงทุนทเี่ พ่มิ สูงขนึ้

บทท่ี 6 การวเิ คราะห์ประสทิ ธภิ าพในการดาเนินธุรกจิ ของบริษัทประกันวินาศภัย

208

6.4 สรุป

ธุรกิจประกันภัยเป็นจักรกลที่สาคัญในการพัฒนาการเติบโตทางเศรษฐกิจของ
ประเทศ ธุรกิจประกันภัยเองนอกจากจะทาหน้าที่รับประกันภัยให้กับบุคคล นิติบุคคล แล้ว
ยังเป็นกลไกท่ีสาคัญอีกอันหนึ่งที่ช่วยให้ประเทศมีเสถียรภาพทางการเงิน มีความมั่นคง และ
สามารถตา้ นทานต่อความเสี่ยงในรูปแบบตา่ งๆ ทจ่ี ะเกิดขึ้นได้ ดังนั้น บริษทั ประกนั ภยั เองจึง
ต้องมีการดาเนินงานอย่างเหมาะสม มีประสิทธิภาพ เพื่อจะได้สามารถเป็นหน่วยงาน
สนับสนุนแก่ภาครัฐ ภาคประชาชน ได้อย่างมั่นคง อัตราส่วนท่ีใช้วัดประสิทธิภาพในการ
ดาเนินธุรกิจบริษัทประกันวินาศภัยมีหลายอัตราส่วน เช่นท่ีกล่าวมาในบทน้ีอย่างละเอียด
นอกจากอตั ราสว่ นเหลา่ นี้แล้ว ยังมีตัวเลขที่บรษิ ัทประกันภัยเองต้องทาการดูแล เช่น จานวน
วันในการเรียกเก็บค่าเบ้ียประกันภัย อัตราการคงอยู่ของกรมธรรม์ หรืออัตราการต่ออายุ
กรมธรรม์ กเ็ ป็นตวั เลขสาคัญทบ่ี ริษัทประกันภยั ต้องทาการติดตาม (Monitoring) ทง้ั นี้ กเ็ พื่อ
การดาเนินธุรกิจท่ีม่ันคง ตัวเลข หรืออัตราส่วนบางอัตราส่วนที่สูงเกินไป หรือต่าเกินไป เม่ือ
เทียบกับมาตรฐาน อาจเป็นสัญญาณท่ีผู้บริหารของบริษัทต้องให้ความสนใจเป็นพิเศษ
อัตราส่วนที่ใช้ในการวิเคราะห์ประสิทธิภาพการดาเนินธุรกิจประกันภัยนอกจากจะถูกใช้
วิเคราะห์ประสิทธิภาพของบริษัท ยังถูกใช้เป็นเครื่องมือในการดูว่าผู้บริหารของบริษัท
ประกันภัยมีความสามารถและมีประสิทธิภาพในการบริหารงานมากน้อยเพียงใด การวัด
ประสทิ ธิภาพการดาเนินงานนอกจากจะวัดด้วยการใช้อัตราส่วนทางการเงนิ นักวิจัยบางท่าน
ได้นาอัตราส่วนทางการเงินมาผนวกเข้ากับตัวเลขอ่ืนท่ีไม่ใช่ตัวเลขทางการเงิน เพ่ือวัด
ประสทิ ธิภาพการดาเนนิ งานของธรุ กจิ เช่น ผนวกเข้ากบั จานวนสาขา จานวนพนกั งาน อตั รา
การขยายตัวของตัวแทนประกัน เป็นต้น (ดูรายละเอียดเพิ่มเติมในบทท่ี 10) ซึ่งโดยหลักการ
แล้วหากบริษัทประกันภัยใดท่ีมียอดรายได้เบ้ียประกันภัยรับในจานวนที่ใกล้เคียงกัน แต่มี
จานวนพนักงานน้อยกว่า (กรณีใช้จานวนพนักงานเป็นตัวแปรหน่ึงในการวัดประสิทธิภาพ)
ย่อมหมายถึงว่าบริษัทนั้นดาเนินธุรกิจได้อย่างมีประสิทธิภาพมากกว่าอีกบริษัทหน่ึงท่ี มียอด
รายได้เบีย้ ประกันภัยรับในจานวนทใ่ี กล้กนั แต่มพี นักงานมากกว่า โดยเทคนิคการวเิ คราะห์ที่
เป็นท่ีนิยมในหมู่นักวิจัย คือการใช้การวิเคราะห์ Data Envelopment Analysis หรือ DEA
เป็นวิธีการประมาณค่าที่ไม่อิงพารามิเ ตอร์ (Nonparametric Method) ในการวัด
ประสิทธิภาพของหน่วยงาน โดยมีการกาหนดขอบเขตประสิทธภิ าพ (Efficient Frontier) ท่ี
คานวณข้ึนด้วยระเบยี บวิธีการทางคณิตศาสตร์ และเปรียบเทียบกบั คะแนนประสิทธิภาพของ
แตล่ ะหนว่ ยงาน ซึง่ เปน็ วธิ ีหนง่ึ ที่ได้รบั ความนยิ มในการวัดประสิทธิภาพของหน่วยงาน

บทที่ 6 การวเิ คราะหป์ ระสทิ ธภิ าพในการดาเนนิ ธุรกิจของบริษทั ประกันวนิ าศภยั

209

6.5 แบบฝึกหัดทา้ ยบท

1. อธิบายหลกั การ Cash Before Cover ในการรบั ประกันภัย

2. อธบิ ายวัตถปุ ระสงค์ และความสาคัญของอัตราสว่ นสินทรพั ย์ลงทนุ ตอ่ หน้สี ินผเู้ อา
ประกัน

3. เพราะเหตุใด จงึ พิจารณาอัตราสว่ นสนิ ทรัพย์ลงทนุ ตอ่ หนสี้ ิน โดยใช้ราคาประเมิน
ไม่ใช้ราคาตามบัญชีของสินทรัพยแ์ ละหนสี้ ิน

4. สนิ ทรพั ย์ลงทุนประกอบไปดว้ ยสินทรัพยป์ ระเภทใดบ้าง

5. อธิบายความแตกต่างของสินทรพั ยล์ งทนุ และสนิ ทรพั ย์ทม่ี ีไวใ้ ช้

6. เพราะเหตุใดบริษัทประกนั วนิ าศภัย ต้องมีการสารองคา่ สินไหมทดแทน (Claim
Liability)

7. การที่สนิ ทรัพย์ลงทุนท่ีคานวณจากราคาประเมนิ มีจานวนน้อยกวา่ หนส้ี นิ ในราคา
ประเมนิ หมายความวา่ อย่างไร จานวนยอดคงคา้ งดังกลา่ วจะสง่ ผลอยา่ งไรตอ่ อัตรา
สนิ ทรัพยล์ งทุนต่อหน้ีสนิ

8. อธบิ ายความสาคัญที่ผบู้ ริหารจะตอ้ งควบคุมอัตราส่วนคา่ ใช้จ่ายในการดาเนินธุรกจิ
ประกนั ภัย

9. อธิบายความหมาย หากบริษัทประกันวนิ าศภยั มีคา่ ใชจ้ า่ ยในการประกนั ภยั เป็น
สัดส่วนท่ีสงู เม่อื เทยี บกับเบีย้ ประกันภัยรบั สุทธิ

10. ใหอ้ ธิบายผลในกรณีทีบ่ ริษทั ประกันภยั AA มีอตั ราสว่ นคา่ ใชจ้ ่ายในการประกนั ภยั
ต่อเบี้ยประกนั ภัยรบั สุทธิ รอ้ ยละ 30 ขณะที่บริษทั ประกันภยั BB มอี ัตราน้ี ร้อยละ
50

11. ค่าใชจ้ า่ ยโดยตรงในการจัดการคา่ สินไหมทดแทน (Allocated Loss Adjustment
Expense: ALAE) หมายถึงอะไร

12. อธบิ ายความแตกตา่ งระหว่าง Allocated Loss Adjustment Expense: ALAE กบั
Unallocated Loss Adjustment Expense: ULAE

13. อตั ราส่วนพฒั นาการสารองค่าสินไหมทดแทนมีความสาคัญอย่างไร

14. อธบิ ายความหมาย และความสาคัญของอัตราการหมุนเวยี นของสนิ ทรัพย์ลงทุน

15. ในกรณีทบ่ี ริษัทประกันวนิ าศภัย มีอัตราการเติบโตของเบยี้ ประกันภยั โดยตรงติดลบ
หมายความว่าอย่างไร และกรณดี ังกล่าว จะส่งผลอย่างใรในมมุ มองของนักลงทุน

บทท่ี 6 การวเิ คราะหป์ ระสทิ ธิภาพในการดาเนนิ ธรุ กิจของบรษิ ัทประกันวินาศภยั

210
16. อธบิ ายความหมายและความสาคัญของอตั ราสว่ นสินทรัพย์ลงทุนต่อสินทรัพยร์ วม
17. กรณที ี่บริษัทประกันภัย AA มีสนิ ทรัพยล์ งทนุ ต่อสินทรพั ย์รวม ในอัตราท่สี ูงกว่า
บรษิ ัทประกันภัย BB หมายความว่าอยา่ งไร และดีหรอื ไม่
18. กรณีท่ีบริษัทประกันภัยมีค่าสินไหมทดแทนค้างจ่ายจากการรับประกันภัยโดยตรง
จานวนมาก เทียบเป็นร้อยละที่สูงต่อสินทรัพย์รวม กรณีเช่นนี้ จะมีผลกระทบต่อ
อัตราส่วนทางการเงินท่ีวัดประสิทธิภาพในการดาเนินงานของบริษัทประกันภัย
อยา่ งไร อธิบายพอสงั เขป
19. การที่บริษัทประกันภัยมีการซ้ือหุ้นสามัญซื้อคืน (Buyback) ตามกฎหมายว่าด้วย
บริษัทมหาชน จากัด จะส่งผลกระทบอย่างไรต่อบริษัทประกันภัย และจะส่งผล
กระทบตอ่ อตั ราสว่ นทางการเงนิ ใดบา้ ง
20. จากข้อมูลของบริษัท ประกันภัย ไทยทิพย์ จากัด (มหาชน) ให้ทาการคานวณ
อัตราส่วนดังต่อไปน้ี พร้อมการอภิปรายผล โดยวิเคราะห์เปรียบเทียบประสิทธิภาพ
การดาเนินงานของบริษัท ระหวา่ งปี พ.ศ. 25x4 และ พ.ศ. 25x3
- อัตราส่วนสินทรัพยล์ งทนุ ต่อหนีส้ ิน
- อัตราส่วนค่าใชจ้ า่ ยในการดาเนินธุรกจิ ประกนั ภยั
- อตั ราส่วนพฒั นาการสารองค่าสนิ ไหมทดแทน 1 ปี
- อตั ราการหมนุ เวียนของสนิ ทรพั ยล์ งทุน
- อตั ราการเติบโตของเบี้ยประกันภัยรบั โดยตรง
- อตั ราส่วนสนิ ทรพั ยล์ งทนุ ตอ่ สินทรพั ยร์ วม

บทที่ 6 การวเิ คราะหป์ ระสิทธภิ าพในการดาเนนิ ธรุ กจิ ของบริษัทประกนั วินาศภัย

211

บรษิ ทั ประกันภยั ไทยทิพย์ จากัด (มหาชน) ในปี พ.ศ. 25X3 และ พ.ศ. 25X4 มขี ้อมลู งบ
การเงนิ ดังน้ี

หน่วย: ล้านบาท

รายการ 25x4 25x3

หนว่ ย: ลา้ นบาท 1,200 1,500
สินทรพั ย์ 5,000 6,000
เงนิ สดและรายการเทียบเท่าเงินสด
เบี้ยประกนั ภัยคา้ งรับ 2,500 2,300
สินทรพั ย์ลงทนุ
1,200 2,000
เงนิ ลงทุนในหลักทรัพย์ ประเภทหลกั ทรพั ย์ 3,000 2,500
รัฐบาลและรัฐวิสาหกิจ 1,200
เงนิ ลงทนุ ในหลกั ทรัพย์ ประเภทตราสารหน้ี 2,000 800
ภาคเอกชน 2,000 3,000
เงินลงทนุ ในหลกั ทรัพย์ ประเภทตราสารทุน 5,000 3,000
เงนิ ใหก้ ู้ยืมแก่พนักงานบริษัท 4,000
เงนิ ให้กูย้ ืมแกก่ รรมการบริษทั 100
อสงั หาริมทรัพย์เพอ่ื การลงทุน ประเภททีด่ ิน 500 120
ที่ดนิ อาคาร อปุ กรณ์ 23,700 300
ค่าความนยิ ม 25,520
สินทรพั ย์ไม่มีตัวตน
รวมสินทรพั ยท์ ้ังส้นิ

หน้ีสิน 4,500 6,000
สารองเบยี้ ประกันภยั ทีย่ ังไม่ถือเปน็ รายได้ 1,500 2,500
สารองคา่ สนิ ไหมทดแทน
คา่ สนิ ไหมทดแทนคา้ งจ่ายจากการรับประกันภัย 4,500 5,220
โดยตรง
หนส้ี ินอ่ืน 1,200 800
11,700 14,520
รวมหนสี้ ิน

สว่ นของเจ้าของ 8,000 8,000
เงินทนุ ชาระแลว้ จากการออกหุ้นสามญั 200 200
ส่วนเกนิ มลู คา่ หนุ้
กาไรสะสม 3,700 2,600

บทที่ 6 การวิเคราะห์ประสทิ ธิภาพในการดาเนนิ ธรุ กจิ ของบรษิ ทั ประกนั วินาศภยั

212 25x4 25x3

รายการ 100 200
สารองอน่ื ในส่วนของผถู้ ือหุ้น 12,000 11,000
รวมส่วนของเจา้ ของ 23,700 25,520
รวมหนสี้ นิ และส่วนของเจา้ ของ

ข้อมลู สนิ ทรัพยล์ งทุนและหนี้สนิ แสดงในราคาประเมิน ของบริษัท ประกันภยั ไทย
ทิพย์ จากัด (มหาชน)

หน่วย: ล้านบาท

รายการ ราคาประเมิน
25x4 25x3
สินทรัพยล์ งทนุ
เงนิ ลงทนุ ในหลักทรัพย์ ประเภทหลกั ทรพั ย์รัฐบาล 2,500 2,300
และรฐั วสิ าหกจิ
เงนิ ลงทุนในหลักทรัพย์ ประเภทตราสารหนี้ 1,000 2,200
ภาคเอกชน 3,500 3,000
เงนิ ลงทุนในหลกั ทรัพย์ ประเภทตราสารทนุ 1,200 800
เงนิ ให้กยู้ ืมแก่พนักงานบรษิ ัท 2,000 3,000
เงินให้กู้ยมื แก่กรรมการบริษัท 3,500 2,500
อสงั หารมิ ทรัพย์เพ่อื การลงทุน ประเภท ทีด่ นิ
หน้ีสนิ 4,500 6,000
สารองเบ้ียประกนั ภยั ที่ยงั ไมถ่ ือเป็นรายได้ 1,500 2,500
สารองค่าสนิ ไหมทดแทน
คา่ สนิ ไหมทดแทนคา้ งจ่ายจากการรับประกันภยั 4,500 8,000
โดยตรง 1,200 800
หนี้สนิ อนื่

บทที่ 6 การวเิ คราะหป์ ระสิทธภิ าพในการดาเนนิ ธุรกิจของบรษิ ัทประกันวนิ าศภยั

213

ขอ้ มูลงบกาไรขาดทุน บรษิ ทั ประกันภยั ไทยทพิ ย์ จากดั (มหาชน)

หน่วย: ล้านบาท

รายการ 25x4 25x3
รายได้
40,000 52,000
เบ้ียประกันภยั รับ 4,000 4,500
รายได้คา่ จา้ งและคา่ บาเหนจ็
รายไดจ้ ากการลงทุนสุทธิ 120 350
รวม รายไดท้ ้ังสิ้น 44,120 56,850
คา่ ใชจ้ า่ ย -
คา่ สินไหมทดแทนทีเ่ กิดข้ึนระหวา่ งปี 15,000 20,000
หกั ค่าสนิ ไหมทดแทนรบั คนื จากการ
ประกันภยั ต่อ (300) (600)
คา่ เบี้ยประกนั ภัยตอ่ 1,500 2,000
คา่ จ้างและบาเหน็จ 1,200 2,500
ค่าใช้จ่ายโดยตรงในการจดั การคา่ สินไหม
ทดแทน 1,500 3,000
คา่ ใช้จา่ ยในการดาเนนิ งาน 2,000
ตน้ ทนุ ทางการเงิน 1,520
รวม คา่ ใชจ้ ่ายท้ังสนิ้ 250 300
กาไรก่อนภาษเี งนิ ได้ 29,200
หัก ค่าใชจ้ ่ายภาษีเงินได้ 20,670 27,650
กาไรสทุ ธิ 23,450 5,500
4,500 22,150
18,950

บทที่ 6 การวเิ คราะหป์ ระสิทธภิ าพในการดาเนนิ ธรุ กจิ ของบรษิ ทั ประกนั วนิ าศภยั



07บทท่ี 7

การวเิ คราะห์โครงสรา้ งทางการเงินและ

การบริหารสินทรพั ยแ์ ละหนีส้ ินของ

บรษิ ัทประกนั วนิ าศภัย

Financial Structure Analysis and
Asset & Liability Management of

Non-Life Insurance Companies

7.1 บทนา

โครงสร้างทางการเงิน (Financial Structure) เป็นภาพรวมโครงสร้างการจัดหา
เงินทุนของธุรกิจ ตัวเลขโครงสร้างทางการเงินจึงแสดงถึงส่วนประกอบของแหล่งเงินทุน ซึ่ง
ได้มาจากการกู้ยืมที่อาจเป็นหน้ีสินทั้งระยะสั้นและระยะยาว และส่วนของทุน หรือส่วนของ
เจ้าของ ตัวเลขโครงสร้างทางการเงินสามารถบอกได้ว่าธุรกิจนั้นจัดหาเงินทุนมาจากการมี
ภาระหน้ีสิน เป็นสัดส่วนหรือร้อยละเท่าใด และมาจากเงินลงทุนเป็นสัดส่วนหรือร้อยละ
เท่าใด โดยปกตินักวิเคราะห์หรือผู้สนใจโดยท่ัวไปสามารถพิจารณาดูโครงสร้างทางการเงิน
ของกิจการใดกิจการหนึ่งได้ง่ายๆ โดยดูจากงบแสดงฐานะการเงินในด้านหนี้สนิ และส่วนของ
เจ้าของ การท่ีกิจการมีหนี้สินในสัดส่วนที่มาก ย่อมหมายถึงภาระผูกพันที่จะต้องชาระแก่
บุคคลภายนอกที่มากตามมาด้วย และยังรวมถึงต้นทุนของหนี้สิน ซ่ึงหากเป็นการกู้ยืมโดย
ปกติต้นทุนของการกู้ยืมก็คือดอกเบี้ย ดังน้ัน หากกิจการมีภาระหนี้สินมาก ต้นทุนของการ
กู้ยืมนี้ก็จะเป็นภาระค่าใช้จ่ายให้กับกิจการมากเช่นเดียวกัน ซ่ึงโดยปกติ ฝ่ายบริหารของ
กิจการจะต้องพิจารณาว่าการกู้ยืมนั้น ควรเป็นการกู้ยืมในระยะสั้นหรือระยะยาว กู้ยืมจาก
แหล่งใด ต้นทุนการกู้ยืมมีอัตราเท่าไร นอกจากน้ี โครงสร้างทางการเงินยังครอบคลุมถึงสว่ น
ของทุน หรือสว่ นของเจา้ ของดว้ ย ซ่งึ ในกรณขี องบรษิ ทั มหาชนทัว่ ไป ส่วนของเจา้ ของน้กี ็คือผู้
ถือหุ้นภายนอก ซ่ึงต้นทุนของเงินทุนชนิดน้ีก็คือเงินปันผลจ่ายน่ันเอง ดังน้ัน ฝ่ายบริหารต้อง
กาหนดโครงสร้างทางการเงินใหด้ ี โครงสร้างทางการเงนิ และโครงสร้างเงินทุนท่ีเหมาะสมจะ
ทาให้กิจการมีต้นทุนการเงินที่ต่า ไม่สร้างภาระค่าใช้จา่ ยดอกเบี้ยท่ีสูงเกินไป กิจการสามารถ
ควบคุมค่าใช้จ่ายที่จะเกิดข้ึนได้อย่างเหมาะสม และสามารถบริหารความเสี่ยงที่เกิดจากการ

216

จัดการโครงสร้างเงินทุนอีกด้วย (ดูภาพที่ 7.1: โครงสร้างการเงินและโครงสร้างเงินทุน – งบ
แสดงฐานะการเงิน - 1)

ภาพที่ 7.1 โครงสร้างการเงนิ และโครงสรา้ งเงินทนุ

ทม่ี า: เรยี บเรยี งโดยผเู้ ขียน

ในบทน้ีอธิบายครอบคลุมถึงการบริหารสินทรัพย์และหนี้สิน (Asset Liability
Management: ALM) ของบริษัทประกันวินาศภัย ซ่ึงเป็นการบริหารสินทรัพย์ (Asset
Management) ทง้ั สนิ ทรพั ย์ทมี่ ลี กั ษณะหมนุ เวยี น เช่น เบ้ยี ประกันภัยค้างรบั กิจการควรทา
การบริหารจัดการอย่างไร สินทรัพย์อีกหมวดหนึ่งคือ ท่ีดิน อาคาร อุปกรณ์ ควรทาการ
บริการจัดการเช่นไร สัดส่วนควรจะเป็นเท่าไหร่ จึงจะเกิดประโยชน์สูงสุดต่อกิจการ และ
สนิ ทรพั ย์ทมี่ ีสภาพคล่องสูงๆ เช่น เงนิ สดและรายการเทียบเทา่ เงนิ สด เงนิ ลงทุนในหลักทรัพย์
ระยะสั้น และเงินลงทุนในหลักทรัพย์ระยะยาว เป็นต้น กิจการควรทาการบริหารจัดการเพ่อื
ผลประโยชน์สูงสุดของและการบริหารจัดการน้ันควรสอดคล้อง (Matching) ให้ดีกับสัดส่วน
และภาระผูกพันของหนี้สิน จึงต้องมีการบริหารหน้ีสิน (Liability Management) เป็นการ
จัดการที่สาคัญที่ธุรกิจต้องให้การพิจารณาเพราะภาระผูกพันจากหนี้สิน ย่อมสร้างภาระ
ค่าใช้จ่ายให้กับกิจการในท่ีสุด (ดูภาพที่ 7.1: โครงสร้างการเงินและโครงสร้างเงินทุน – งบ
แสดงฐานะการเงนิ - 2)

นอกจากการพิจารณาโครงสร้างทางการเงินจะมีความสาคัญต่อกิจการแลว้ โดยปกติ
เราอาจได้ยินคาว่า ‘โครงสร้างเงินทุน’ (Capital Structure) ซึ่งหมายถึงแหล่งเงินทุนระยะ
ยาวเท่าน้ัน ซึ่งประกอบด้วย หนี้สินระยะยาว หุ้นกู้ระยะยาว ส่วนของผู้ถือหุ้น ซึ่งโครงสร้าง
เงนิ ทนุ เปน็ สว่ นหนงึ่ ของโครงสรา้ งทางการเงิน เพยี งแต่พิจารณาเฉพาะแหล่งเงนิ ทนุ ระยะยาว
เท่านนั้ ในขณะทีโ่ ครงสรา้ งทางการเงนิ จะหมายถึงแหล่งเงินทนุ ทั้งหมดท่ีกจิ การจดั หามา ซ่ึง
รวมทัง้ หน้สี ินระยะสัน้ หนส้ี ินระยะยาว และสว่ นของผู้ถือห้นุ

บทท่ี 7 การวิเคราะห์โครงสร้างทางการเงินและการบรหิ ารสนิ ทรพั ย์และหนส้ี นิ

217
อย่างไรก็ตาม การที่ฝ่ายบริหารของธุรกิจจะตัดสินใจเลือกโครงสร้างทางการเงิน
แบบใดนั้น ขึ้นอยู่กับปัจจัยท้ังภายในและภายนอกกิจการ โดยปัจจัยที่มีอิทธพิ ลต่อโครงสรา้ ง
เงินทนุ เช่น อตั ราการเจริญเตบิ โต (Growth) ของธรุ กิจ เช่น การขยายตวั ของเบยี้ ประกันภัย
รับสูงอันเน่ืองมาจากความเส่ียงท่ีเพ่ิมสูงข้ึนในภาพรวม การแข่งขันภายในธุรกิจ
(Competition in the Industry) โครงสรา้ งสนิ ทรพั ย์ของธรุ กจิ (Asset Structure) นโยบาย
ทางการเงินของฝ่ายบริหารของกิจการ เป็นต้น ปัจจัยเหล่านี้ล้วนมีอิทธิพลต่อโครงสร้างทาง
การเงินของกิจการ ในบทน้ี จะได้กล่าวถึงการวิเคราะห์โครงสร้างทางการเงินของบริษัท
ประกันวินาศภัย โดยวิเคราะห์อัตราส่วนทางการเงินท่ีบ่งบอกถึงโครงสร้างทางการเงินของ
บริษัท เช่น อัตราส่วนหน้ีสินต่อสินทรัพย์รวม (Debt Ratio) อัตราส่วนหน้ีสินต่อส่วนของผู้
ถอื ห้นุ (Debt to Equity Ratio หรือ D/E ratio)
7.2 อตั ราส่วนวเิ คราะห์โครงสร้างทางการเงนิ (Financial Structure Analysis)
อัตราส่วนที่ใช้วิเคราะห์โครงสร้างทางการเงิน ประกอบได้ด้วย 2 อัตราส่วนคือ
อัตราส่วนหน้ีสินต่อสินทรัพย์รวม (Debt ratio) และอัตราส่วนหนี้สินต่อส่วนของผู้ถือหุ้น
(Debt to Equity Ratio หรือ D/E ratio) ซ่ึงจะวิเคราะห์อัตราส่วนท้ังสอง จากตัวอย่างงบ
แสดงฐานะการเงินของบรษิ ัท ประกนั ภยั ARAYA จากัด (มหาชน) แสดงดงั ตอ่ ไปนี้

บทที่ 7 การวเิ คราะห์โครงสร้างทางการเงินและการบริหารสนิ ทรัพย์และหน้ีสิน

218

ตารางท่ี 7.1 งบแสดงฐานะการเงินของบรษิ ทั ประกันภยั ARAYA จากดั (มหาชน)
หนว่ ย: ลา้ นบาท

รายการ 25x4 25x3

สินทรพั ย์ 4,000 5,000
เงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสด 10,000 12,000
เบยี้ ประกนั ภัยค้างรบั
สินทรพั ย์ลงทุน 4,000 4,000

เงินลงทุนในหลักทรัพย์ ประเภทหลักทรพั ยร์ ัฐบาล 2,000 2,500
และรฐั วิสาหกจิ 2,500 3,000
เงนิ ลงทนุ ในหลักทรัพย์ ประเภทตราสารหน้ี
ภาคเงเนิอลกงชทนนุ ในหลักทรัพย์ ประเภทตราสารทนุ 500 600
เงินใหก้ ูย้ มื แก่พนักงานบริษัท 1,500 2,000
เงนิ ให้กู้ยมื แกก่ รรมการบริษทั 5,000 5,000
อสงั หาริมทรัพยเ์ พ่ือการลงทุน ประเภททด่ี ิน 10,000 11,000
ทดี่ ิน อาคาร อุปกรณ์ สุทธิ
คา่ ความนิยม 40 70
สนิ ทรพั ย์ไมม่ ีตัวตน 250 75
สนิ ทรัพย์ภาษีเงนิ ได้รอตัดบัญชีสุทธิ 10 5
รวมสนิ ทรพั ยท์ ัง้ สิน้ 39,800 45,250

หนีส้ นิ 7,500 8,000
สารองเบี้ยประกนั ภยั ทย่ี งั ไมถ่ ือเปน็ รายได้ 2,500 2,000
สารองค่าสนิ ไหมทดแทน 9,000 13,500
ค่าสินไหมทดแทนคา้ งจา่ ยจากการรบั ประกันภยั 5,000 1,000
โหดนยส้ี ตนิ รรงะยะยาว 24,000 24,500
รวมหนสี้ นิ
14,000 14,000
สว่ นของเจ้าของ 250 250
เงนิ ทุนชาระแลว้ จากการออกหุ้นสามัญ -
สว่ นเกินมูลค่าหนุ้ 4,500
หุ้นสามัญซ้อื คนื ตามกฎหมายว่าดว้ ยบรษิ ทั มหาชน 1,400 1,650
กจากไรดั สะสม 150
สารองอืน่ ในส่วนของผถู้ ือหุ้น 350
รวมส่วนของเจ้าของ 15,800 20,750
รวมหนีส้ ินและส่วนของเจา้ ของ 39,800 45,250

บทท่ี 7 การวเิ คราะหโ์ ครงสร้างทางการเงนิ และการบรหิ ารสนิ ทรัพยแ์ ละหนีส้ นิ

219

7.2.1 อัตราส่วนหนีส้ ินต่อสินทรพั ย์รวม (Debt Ratio)

อัตราส่วนหนี้สินต่อสินทรัพย์รวม (Debt Ratio) อัตราส่วนนี้จะบอกให้ทราบว่า
กิจการมีหนี้สินเป็นกี่เปอร์เซ็นต์ของสินทรัพย์ทั้งหมด อัตราส่วนท่ีสูง หมายถึง กิจการมี
สัดส่วนของหน้ีสินมากเม่ือเทียบกับสินทรัพย์ และยังหมายรวมถึงการใช้หน้ีสินมาลงทุนใน
สินทรพั ยข์ องกิจการ โดยปกติอตั ราส่วนหน้ีสินตอ่ สินทรัพย์รวม ไมค่ วรเกินรอ้ ยละ 60 วธิ กี าร
คานวณอัตราสว่ นหนสี้ ินต่อสนิ ทรัพยร์ วม คานวณได้ดงั นี้

อัตราส่วนหนีส้ ินตอ่ สนิ ทรัพย์รวม (%) = หนสี้ ินรวม / สินทรพั ย์ x 100

อัตราส่วนหน้ีสินตอ่ สินทรพั ยร์ วมของบริษัท ประกนั ภยั ARAYA จากดั (มหาชน)
สามารถคานวณได้ดังน้ี

ตารางท่ี 7.2 อัตราสว่ นหน้ีสนิ ต่อสินทรพั ย์รวมของบรษิ ทั ประกันภยั ARAYA จากดั
(มหาชน)

หนว่ ย: ล้านบาท

รายการ 25x4 25x3

รวมหนีส้ นิ 24,000 24,500

รวมสนิ ทรัพยท์ ้งั สนิ้

วิธกี ารคานวณ 24,000/39,800 24,500/45,250
x 100 x 100
อตั ราสว่ นหนสี้ นิ ต่อสินทรัพย์รวม (%) 60.30 54.14

%%
บริษัท ประกันภัย ARAYA จากัด (มหาชน) มีสัดส่วนหน้ีสินต่อสินทรัพย์รวมของปี

พ.ศ. 25x4 ท่ีขยายตัวเพ่ิมขึ้นเล็กน้อย จากปี พ.ศ. 25x3 จากร้อยละ 54.14 เป็นร้อยละ

60.30 ท้ังน้ีการที่อัตราส่วนหนี้สินต่อสินทรัพย์มีการขยายตัวเพ่ิมขึ้น เกิดจากการลงทุนของ

สินทรัพย์รวมของกิจการมากกว่าการขยายตัวของหนี้สิน จากข้อมูลข้างต้นจะสังเกตได้ว่า

สินทรัพย์ของกิจการลดลงจาก 45,250 ล้านบาท ในปี พ.ศ. 25x3 เป็นเพียง 39,800 ล้าน

บาท ในปี พ.ศ. 25x4 ซ่ึงลดลงจานวน 5,450 ล้านบาท ในขณะที่หน้ีสินมีจานวนลดลงเพียง

เล็กน้อย จาก 24,500 ล้านบาท ในปี พ.ศ. 25x3 เป็น 24,000 ล้านบาท ในปี พ.ศ. 25x4

หรือลดลง 500 ล้านบาท การลดลงของสินทรัพย์ในสัดส่วนที่สูงน้ี จึงทาให้อัตราส่วนหนี้สิน

ตอ่ สนิ ทรัพย์รวมของกจิ การเพม่ิ ข้ึน

บทที่ 7 การวิเคราะหโ์ ครงสร้างทางการเงินและการบริหารสินทรัพย์และหน้สี ิน

220

7.2.2 อตั ราส่วนหนีส้ นิ ต่อส่วนของผู้ถือหนุ้ (Debt Equity Ratio)

อัตราส่วนน้ีเป็นอัตราส่วนที่นิยมใช้กันมากสาหรับนักวิเคราะห์และเจ้าหน้ีหรือผู้ให้
สินเชื่อ เนื่องจากเป็นอัตราส่วนท่ีบ่งบอกถึงสัดส่วนของหน้ีสินที่คิดเป็นสัดส่วนต่อทุนของ
กิจการ หากอัตราส่วนเท่ากับหนึ่ง หมายความว่า หน้ีสินและทุนมีอย่างละ 50 เปอร์เซ็นต์
หรือครึ่งต่อคร่ึง กล่าวคือ มีหนี้สินในสัดส่วนท่ีเท่ากับทุน อัตราส่วนหนี้สินที่สูงกว่าทุนมากๆ
เช่น มากกว่าทุน 3 เท่า หมายความว่า หากกิจการมีปัญหาและต้องทาการยกเลิกกิจการ
เจ้าหนี้จะได้รับการชาระหนี้จากการจาหน่ายสินทรัพย์ก่อน หากจานวนเงินที่ได้จากการ
จาหน่ายสนิ ทรัพยม์ ีไม่มาก เจา้ หน้ีอาจไม่สามารถไดร้ บั รับชาระหนเ้ี ต็มจานวน และผู้ถือหุ้นบุ
ริมสิทธิ์ และผู้ถือหุ้นสามัญ จะเป็นลาดับถัดไปในการได้รับการชาระเงินคืน การมีสัดส่วน
หนสี้ ินทสี่ งู ยอ่ มแสดงถึงการนาหนีส้ ินไปลงทุนในสินทรัพย์ของกิจการ มไิ ดม้ าจากสว่ นของทุน
และยังรวมไปถึงต้นทุนของหน้ีสิน ซึ่งเป็นภาระผูกพันของบริษัท อันถือเป็นค่าใช้จ่ายของ
กิจการอีกด้วย การมีภาระหน้ีสินจะทาให้ค่าใช้จ่ายในส่วนของดอกเบ้ียสูงข้ึน ทาให้มีกาไร
สุทธิลดลง โดยปกติอัตราส่วนน้ีไม่ควรเกิน 2 เท่า แต่ทั้งน้ีก็อาจขึ้นอยู่กับประเภทธุรกิจ ใน
ธุรกิจท่ีมีการใช้เคร่ืองจักรหนักหรือมีการผลิต อัตราส่วนท่ีเหมาะสมอาจสูงกว่า 2.00 เท่าได้
อัตราส่วนหน้สี นิ ต่อสว่ นของผถู้ ือหุน้ สามารถคานวณไดด้ ังนี้

อตั ราสว่ นหนสี้ ินตอ่ ส่วนของผูถ้ อื หนุ้ (เท่า) = หนส้ี ินรวม / สว่ นของผูถ้ ือห้นุ
อตั ราส่วนหนสี้ ินตอ่ สว่ นของผู้ถอื ห้นุ ของบรษิ ัท ประกันภัย ARAYA จากัด (มหาชน)
สามารถคานวณได้ดังนี้

ตารางท่ี 7.3 อตั ราส่วนหนี้สินต่อสว่ นของผู้ถือหุน้ ของบริษัท ประกนั ภยั ARAYA จากดั
(มหาชน)

หนว่ ย: ล้านบาท

รายการ 25x4 25x3

รวมหนีส้ นิ 24,000 24,500
รวมสว่ นของเจา้ ของ 15,800 20,750
วธิ ีการคานวณ 24,000/15,800 24,500/20,750
อตั ราส่วนหน้สี นิ ต่อสว่ นของผู้ถือหนุ้ (เท่า) 1.52 1.18

จากการคานวณข้างต้น บริษัท ประกันภัย ARAYA จากัด (มหาชน) มีอัตราส่วน
หน้สี ินตอ่ ส่วนของผู้ถือหุ้น 1.52 เท่าในปี พ.ศ. 25x4 เพ่ิมขึน้ จากปี พ.ศ. 25x3 ทม่ี ีสัดส่วนอยู่
ที่ 1.18 เท่า สาเหตุของการเพิ่มขึ้นของอัตราส่วนอยู่ท่ีการท่ียอดรวมส่วนของเจ้าของลดลง
จาก 20,750 ล้านบาท ในปี พ.ศ. 25x3 เป็นเพียง 15,800 ล้านบาท ในปี พ.ศ. 25x4 ซ่ึงถือ

บทที่ 7 การวิเคราะห์โครงสร้างทางการเงนิ และการบรหิ ารสินทรพั ยแ์ ละหนสี้ ิน

221

ว่าเป็นการลดลงของส่วนเจ้าของท่ีค่อนข้างสูงเมื่อเทียบกับการทรงตัวของตัวเลขหนี้สิน
อัตราส่วนดังกล่าว แม้ว่าจะเพ่ิมสูงข้ึนจากปี พ.ศ. 25x3 แต่ยังอยู่ในระดับที่ต่ากว่า 2.00 ยัง
ถอื ว่าอตั ราสว่ นน้ยี งั ไม่สร้างภาระความเสีย่ งดา้ นหนี้สินใหก้ ับกิจการมากนกั

7.3 การบริหารสนิ ทรัพย์ (Asset Management)

ด้วยการท่ีบริษัทประกันวินาศภยั มีขนาดที่แตกตา่ งกัน โดยพิจารณาดูจากมูลค่ารวม
ของสินทรัพย์ของบริษัทประกันวนิ าศภัย จะพบว่าบริษัทประกันวินาศภัยบางแห่งมสี ินทรัพย์
รวมตามที่ปรากฏในงบแสดงฐานะการเงินจานวนมาก ในขณะท่ีบางบริษัทมีมูลค่าสินทรัพย์
รวมจานวนน้อย การท่ีแต่ละบริษัทมียอดรวมสินทรัพย์ท่ีมากน้อยแตกต่างกัน อาจไม่ใช่
ประเด็นที่สาคัญมากนัก ขนาดของสินทรัพย์เป็นส่ิงบ่งบอกขนาดของบริษัทท่ีมีขนาดธุรกิจท่ี
ใหญ่โตตามไปด้วย อย่างไรก็ดีบริษัทมีความจาเป็นต้องบริหารจัดการทรัพย์สินน้ันให้มี
ประสิทธิภาพสูงสุด หรือต้องพยายามนาทรัพย์สินที่มีนั้นมาสร้างรายได้ (Generate
incomes) ให้กับธุรกิจ ดังน้ันไม่ว่าจะเป็นธุรกิจประเภทใด การบริหารสินทรัพย์จึงถือว่ามี
ความสาคัญมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในธุรกิจประกันวินาศภัย ความสามารถในการบริหาร
จัดการทรพั ย์สนิ ยงิ่ เพิ่มความสาคัญมากขนึ้ โดยทรพั ย์สินทีเ่ ป็นรายการใหญแ่ ละโดยปกติจะมี
ยอดคงค้างจานวนมาก เช่น รายการเงินลงทุนในหลักทรัพย์ เบ้ียประกันภัยค้างรับ เงินให้
กู้ยืมและดอกเบย้ี ค้างรบั ที่ดินอาคารและอุปกรณ์ รายการสินทรัพยเ์ หล่าน้ี โดยปกติจะมียอด
คงค้างสูง สัดส่วนที่เหมาะสมของสินทรัพย์ที่กิจการมีเป็นส่ิงบ่งชี้ถึงความสามารถในการ
จัดการทรัพย์สินของฝ่ายบริหาร (ดูงานวิจัยเพิ่มเติม Alkhatib & Harasheh, 2012; Chang
& Kuo, 2008; Purba & Bimantara, 2020)

อัตราส่วนท่ีใช้วัดประสิทธิภาพในการบริหารสินทรัพย์ (Asset Management
Ratio) จึงเป็นอัตราส่วนท่ีใช้วัดความสามารถในการจัดการสินทรัพย์ของบริษัท สาหรับใน
ธุรกิจประกันวินาศภัยรายการสินทรัพย์ท่ีนามาพิจารณาเพื่อวิเคราะห์ประสิทธิภาพในการ
บริหารสินทรัพย์ จะเป็นสินทรัพย์ที่ได้รับการประเมินราคาโดยบริษัทประเมินราคาสินทรัพย์
ท่ีได้รับอนุญาต ราคาประเมินของสินทรัพย์ท่ีได้รับการประเมินในแต่ละรายการ อาจไม่
เท่ากับราคาตามบัญชีของสินทรัพย์น้ันๆ หรืออาจไม่ได้มีราคาเท่ากับราคาท่ีตราไว้ (Face
Value) ทั้งน้ีต้องข้ึนอยู่กับคุณภาพของสินทรัพย์รายการนั้นๆ หรือการด้อยค่าของรายการ
สนิ ทรพั ย์น้ัน สินทรัพย์บางรายการเมื่อทาการประเมนิ ราคาแล้ว อาจมรี าคาประเมินทีต่ ่ากว่า
ราคาตามบัญชี หรืออาจมีราคาสูงกว่าราคาตามบัญชี เน่ืองจากมีสินทรัพย์น้ันมีราคาตลาดท่ี
เป็นที่ยอมรับและมีราคาสูงขึ้น โดยอัตราส่วนท่ีใช้วิเคราะห์ประสิทธิภาพในการบริหาร
สนิ ทรพั ย์บรษิ ัทประกนั วนิ าศภัย ไดแ้ ก่

บทท่ี 7 การวิเคราะห์โครงสร้างทางการเงินและการบริหารสนิ ทรัพยแ์ ละหนีส้ นิ

222

1. อัตราส่วนสินทรัพย์ท่ีได้รับการประเมินราคาต่อสินทรัพย์รวม (Appraised
Assets to Total Assets Ratio)

2. อัตราส่วนผลการประเมินราคาเบี้ยประกันภัยค้างรับ (Appraisal of Accrued
Insurance Premiums Ratio)

7.3.1 อตั ราสว่ นสินทรพั ย์ท่ไี ด้รบั การประเมนิ ราคาต่อสนิ ทรพั ยร์ วม (Appraised Assets
to Total Assets Ratio)

อัตราส่วนสินทรัพย์ที่ได้รับการประเมินราคาต่อสินทรัพย์รวม เป็นการเปรียบเทียบ
สนิ ทรัพยท์ ไี่ ดร้ บั การประเมินราคากับสินทรัพยร์ วม สนิ ทรัพย์ทไ่ี ดร้ บั การประเมินราคาจะเป็น
สินทรัพย์ตามประกาศคณะกรรมการกากับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย เร่ือง
การประเมินราคาทรัพย์สินและหน้ีสินของบริษัทประกันวินาศภัย พ.ศ. 2554 รวมทั้งท่ีมีการ
แกไ้ ขเพ่มิ เติม ตัวอย่างสินทรพั ย์ที่ได้รับการประเมินราคา ไดแ้ ก่ เงนิ ลงทุนในหลักทรัพย์ ทีด่ นิ
อาคารอุปกรณ์ท่ีมีไว้ใช้งาน เป็นต้น ท้ังน้ี สินทรัพย์และหน้ีสินในแต่ละรายการมีวิธีการ
ประเมนิ ราคาท่ีแตกตา่ งกัน ตามทแี่ สดงในตารางต่อไปน้ี

ตารางท่ี 7.4 ประเภทสินทรัพย์และวิธีการประเมนิ ราคา

ประเภทของสินทรพั ย์ วธิ กี ารประเมินราคา

เงนิ สด ประเมินราคาตามจานวนเงนิ ทีม่ ีอยู่

เงนิ ฝากสถาบนั การเงนิ ประเมินราคาตามจานวนเงินท่ีฝาก

บตั รเงินฝาก ประเมินราคาตามราคาทนุ ตัดจาหนา่ ย

เงนิ ลงทนุ ในหลักทรัพยใ์ นประเภทต่างๆ
ดังน้ี

ตราสารหน้ี ทจี่ ดทะเบยี นในประเทศไทย ใช้ราคา ณ ส้ินวนั ประเมิน
ทมี่ สี ภาพคล่องสูง (High Liquidity)

- จดทะเบยี นในสมาคมตลาดตรา ใชร้ าคาไม่รวมดอกเบยี้ คา้ งรบั ทีเ่ ผยแพร่
สารหน้ีไทย โดยสมาคมตราสารหน้ไี ทย หรือหนว่ ยงาน
ที่ กลต. รบั รอง

- จดทะเบียนในตลาดตราสารหนี้ ใชร้ าคาเสนอซ้ือล่าสดุ ทีเ่ ผยแพรโ่ ดยตลาด
ตราสารหน้ี ในกรณที ่ตี ราสารหนจี้ ด
ทะเบยี นทั้งในสมาคมตลาดตราสารหนีไ้ ทย
และตลาดตราสารหนี้ ใหใ้ ช้ราคาท่เี ผยแพร่
โดยสมาคมตราสารหนไี้ ทย

บทที่ 7 การวิเคราะห์โครงสร้างทางการเงนิ และการบริหารสนิ ทรัพย์และหน้สี นิ

223

ประเภทของสินทรพั ย์ วธิ ีการประเมินราคา

ตราสารหนี้ ที่จดทะเบียนในประเทศไทย ใหใ้ ช้เทคนคิ การประเมนิ มลู ค่ายุตธิ รรมโดย
ทไี่ ม่มกี ารซื้อขายในช่วง 15 วนั ทาการ ใชแ้ บบจาลอง (Pricing Model)
ย้อนหลงั

ตราสารหน้ี ที่จดทะเบียนในตลาด ให้ใชร้ าคาท่ีเผยแพร่โดย Bloomberg หรือ
ตา่ งประเทศ Reuters หรือ Telerate หรอื Euroclear

ตราสารทนุ จดทะเบียนในตลาด ให้ใช้ราคาเสนอซื้อ ณ ส้นิ วนั ประเมนิ ที่

หลักทรพั ยแ์ ห่งประเทศไทย ทีม่ กี ารซ้ือ เผยแพร่โดยตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศ

ขาย ณ วนั ประเมนิ ราคา ไทย

ตราสารทนุ จดทะเบยี นในตลาด ใหใ้ ช้ราคาเสนอซ้ือล่าสุด แต่ไมเ่ กนิ 15 วัน
หลักทรพั ย์แหง่ ประเทศไทย ที่ไม่มีการ ทาการย้อนหลัง
ซอ้ื ขาย ณ วันประเมนิ ราคา

ตราสารทุนจดทะเบียนในตลาด ให้ใชเ้ ทคนคิ การประเมินมลู คา่ ยุติธรรม เชน่
หลกั ทรพั ยแ์ ห่งประเทศไทย ทไ่ี ม่มกี าร วิธีการคิดลดกระแสเงินสด หรือวิธีการ
ซื้อขาย ภายใน 15 วนั ทาการยอ้ นหลัง เทียบเคียงอัตราส่วนตราสารทุน ที่มีชนิด
ประเภท และลักษณะสาคัญเป็นอย่าง
เดยี วกนั หรือวธิ ีราคาเฉล่ียนของราคาเสนอ
ซื้อล่าสุด ณ วันประเมินราคาท่ีเป็นลาย
ลกั ษณอ์ ักษรจากบริษทั หลกั ทรัพย์ไมต่ ่ากว่า
3 ราย หรือใช้วิธีเทียบเคียงกับการ
เปล่ียนแปลงของราคาในช่วงเวลาเดียวกัน
ของตราสารทุนที่มีชนิด ประเภท และ
ลกั ษณะสาคญั เป็นอยา่ งเดยี วกัน เปน็ ต้น

สลากออมทรัพย์ ใช้ประเมินราคาด้วยเทคนิคการประเมิน
มลู ค่าโดยการคิดลดกระแสเงินสด โดยไม่
คานงึ ถงึ เงนิ รางวัลท่ไี มแ่ น่นอนว่าจะไดร้ บั
ในอนาคต หรือใช้ราคาหน้าตั๋ว

เงินใหก้ ยู้ มื ใช้ราคาทนุ ตดั จาหนา่ ย โดยใช้อัตรา
ดอกเบยี้ ทแี่ ทจ้ ริงหักด้วยคา่ เผ่ือการด้อยคา่
หรือใชเ้ ทคนิคการประเมินมูลคา่ ยตุ ิธรรม
โดยการคดิ ลดกระแสเงนิ สด

บทท่ี 7 การวเิ คราะหโ์ ครงสร้างทางการเงนิ และการบริหารสนิ ทรพั ย์และหนีส้ ิน

224

ประเภทของสินทรพั ย์ วธิ ีการประเมนิ ราคา

เงินลงทนุ ใหเ้ ชา่ ซื้อรถ เงนิ ลงทุนใหเ้ ชา่ ใหใ้ ชร้ าคาทีป่ ระเมินตามวธิ ีการวัดมลู ค่าท่ี
ทรัพยส์ นิ แบบลิสซิ่งประเภทสัญญาเชา่ กาหนดในมาตรฐานการบัญชีทร่ี ับรองทัว่ ไป
การเงนิ รายไดจ้ ากการลงทุนค้างรบั หกั ดว้ ยค่าเผอ่ื การด้อยคา่
ลูกหนอี้ ื่น

- ท่ดี ินอาคารและอปุ กรณ์ที่มีไว้ใช้ ประเมินราคาด้วยมูลค่าที่ประเมินโดย
บริษัทประเมินค่าทรัพย์สิน ท่ีประเมินไม่
- อสังหารมิ ทรัพย์ท่ีมิไดจ้ าหน่ายภายใน เกิน 36 เดือน หักค่าเสื่อมราคาสะสมและ
เวลาท่กี าหนดไวใ้ นมาตรา 33 วรรคสอง หักค่าเผื่อการด้อยค่า หากไม่เข้าเง่ือนไขให้
แหง่ พรบ.ประกันวินาศภยั พ.ศ. 2535 ถือว่าไม่มีราคาประเมิน

- อสังหาริมทรัพย์ทีบ่ ริษัทได้มาหรอื มีอยู่
โดยไม่เป็นไปตาม มาตรา 31 (10) แห่ง
พรบ.ประกันวนิ าศภยั พ.ศ. 2535

สนิ ทรพั ย์จากการประกันภยั ต่อ ให้ประเมินราคาด้วยมูลค่ายตุ ิธรรม

ท่มี า: สานกั งาน คปภ. (2564). ประกาศการประเมนิ ราคาทรพั ยส์ นิ และหน้สี นิ ของบริษัท
ประกนั วนิ าศภยั พ.ศ. 2554 ประกาศ ณ วันที่ 22 สงิ หาคม พ.ศ. 2554

การประเมินราคาหน้ีสนิ

ตารางที่ 7.5 ประเภทหนสี้ ินและวธิ กี ารประเมนิ ราคา

ประเภทของหนีส้ ิน วิธีการประเมนิ ราคา

สารองประกันภัยสาหรบั การประกนั ภัยที่ให้ ให้ใช้หลักเกณฑ์ วิธีการประเมินมูลค่า

ความคุ้มครองโรคร้ายแรง การประกันภัย สารองประกันภัยของบริษัทประกันชีวิต

อุบัติเหต หรือการประกันสุขภาพ ที่มี ตามประกาศคณะกรรมการกากับและ

ระยะเวลาของสัญญาเกินกว่า 1 ปี หรือ ส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย เรื่อง

สญั ญาทม่ี กี ารรับรองการต่ออายุอัตโนมัติ ท่ี การประเมินราคาทรัพย์สินและหน้ีสินของ

บริษทั ไมส่ ามารถบอกเลกิ สัญญา บริษัทประกนั ชวี ติ มาใชโ้ ดยอนโุ ลม

สารองเบี้ยประกันภัยที่ยังไม่ตกเป็นรายได้ คานวณจากร้อยละของเบี้ยประกันภัยรับ

ก่อนการเอาประกันภัยต่อ – ประกันภัย หักด้วยค่าบาเหน็จตัวแทนและนายหน้า

ขนส่งเฉพาะเท่ียว การประกันภัยอุบัติเหตุ ตามอัตราท่ีจ่ายจริง แต่ไม่เกินอัตราที่

การเดินทาง กฎหมายกาหนด

สารองเบ้ียประกันภัยที่ยังไม่ตกเป็นรายได้ คานวณจากร้อยละ 70 ของเบี้ยประกันภัย

กอ่ นการเอาประกันภัยต่อ – การประกนั ภัย รับ

อิสรภาพ

บทท่ี 7 การวเิ คราะหโ์ ครงสร้างทางการเงินและการบรหิ ารสินทรัพย์และหนส้ี นิ

225

ประเภทของหน้สี ิน วธิ กี ารประเมินราคา

สารองเบ้ียประกันภัยท่ียังไม่ตกเป็นรายได้ ค า น ว ณ จ า ก เ บี้ ย ป ร ะ กั น ภั ย รั บ ต า ม

ก่อนการเอาประกันภยั ต่อ – การประกันภัย ระยะเวลาคุ้มครองเฉล่ียรายเดือนหรือ

ประเภทอน่ื รายวัน หักด้วยค่าบาเหน็จสาหรับตัวแทน

และนายหน้าตามอัตราที่จ่ายจรงิ แต่ไม่เกิน

อัตราที่กฎหมายกาหนด

สารองคา่ สินไหมทดแทน คานวณจากสารองค่าสินไหมทดแทนก่อน

การเอาประกันภัยต่อและสารองค่าสินไหม

ทดแทนหลังเอาประกันภัยต่อด้วยวิธีการ

ทางคณติ ศาสตร์ประกนั ภยั

ค่านายหน้าค้างจ่ายจากเบ้ียประกันภัยค้าง ยังมใิ หป้ ระเมนิ เปน็ หนี้สนิ ของบรษิ ัท

รับ

หน้ีสินท่ีเกิดจากธุรกรรมการยืมหลักทรัพย์ ยงั มิใหป้ ระเมินเป็นหน้ีสินของบริษัท

เฉพาะที่บริษทั เป็นผใู้ หย้ มื

หนี้สินภาษเี งินได้รอตัดบญั ชี ยงั มิให้ประเมนิ เปน็ หนสี้ นิ ของบริษัท

หน้ีสนิ ทไ่ี ม่ไดก้ าหนดวิธกี ารประเมนิ ราคา ประเมินราคาตามวิธีการรับรู้และวัดมูลค่า

ต า ม ท่ี ก า ห น ด ใ น ม า ต ร ฐ า น ก า ร บั ญ ชี ท่ี

รบั รองท่ัวไป

ที่มา: สานักงาน คปภ. (2564). ประกาศการประเมินราคาทรพั ย์สนิ และหน้ีสินของบรษิ ัทประกันวินาศภัย

พ.ศ. 2554 ประกาศ ณ วนั ที่ 22 สิงหาคม 2554

วธิ ีการคานวณอตั ราสว่ นสนิ ทรพั ยท์ ี่ได้รบั การประเมนิ ราคาตอ่ สินทรัพย์รวม

อัตราสว่ นสินทรพั ยท์ ไี่ ดร้ ับการประเมิน = (ราคาประเมินสินทรัพย์รวม / ราคาตาม

ราคาตอ่ สนิ ทรัพย์รวม (%) บญั ชี) x 100

ต่อไปน้ีเป็นข้อมูลราคาตามบัญชีและราคาประเมินของสินทรัพย์ ของบริษัท
ประกนั ภัย ARAYA จากัด (มหาชน)

บทท่ี 7 การวเิ คราะหโ์ ครงสร้างทางการเงนิ และการบรหิ ารสินทรพั ยแ์ ละหนส้ี นิ

226

ตารางที่ 7.6 ราคาตามบัญชีและราคาประเมนิ สนิ ทรัพย์ของบรษิ ทั ประกนั ภยั ARAYA จากดั
(มหาชน)

หน่วย: ลา้ นบาท

รายการ ราคาตามบัญชี ราคาประเมนิ
25x4 25x3 25x4 25x3
สินทรพั ย์
เงินสดและรายการเทยี บเท่าเงินสด 4,000 5,000 4,000 5,000
เบย้ี ประกนั ภัยค้างรับ 10,000 12,000 9,500 11,000
สนิ ทรพั ยล์ งทนุ
4,000 4,000 4,000 4,000
เงนิ ลงทุนในหลักทรัพย์ ประเภท
หลกั ทรพั ย์รฐั บาลและรัฐวสิ าหกิจ 2,000 2,500 1,950 2,500

เงนิ ลงทุนในหลักทรัพย์ ประเภทตรา 2,500 3,000 3,200 3,500
สารหนีภ้ าคเอกชน
500 600 460 580
เงนิ ลงทนุ ในหลกั ทรัพย์ ประเภทตรา 1,500 2,000 1,500 2,000
สารทุน
5,000 5,000 4,800 6,500
เงนิ ให้กยู้ ืมแก่พนกั งานบริษัท
เงินใหก้ ูย้ ืมแกก่ รรมการบริษัท 10,000 11,000 10,000 11,000
อสังหารมิ ทรัพยเ์ พ่อื การลงทุน 40 70 40 70
ประเภททด่ี ิน 250 75
ทด่ี นิ อาคาร อปุ กรณ์ สทุ ธิ 10 5 250 75
คา่ ความนิยม 10 5
สนิ ทรพั ยไ์ ม่มีตัวตน 39,800 45,250 39,710 46,230
สินทรพั ยภ์ าษีเงนิ ไดร้ อตัดบญั ชสี ทุ ธิ
รวมสนิ ทรัพยท์ ้งั สนิ้

บทที่ 7 การวเิ คราะหโ์ ครงสร้างทางการเงนิ และการบรหิ ารสินทรัพย์และหน้ีสนิ

227

อตั ราสว่ นสนิ ทรัพยท์ ี่ได้รบั การประเมนิ ราคาต่อสนิ ทรัพยร์ วม ของบริษทั ประกนั ภัย
ARAYA จากัด (มหาชน) สามารถคานวณได้ดังนี้

ตารางท่ี 7.7 การวเิ คราะห์อตั ราสว่ นสินทรัพย์ทีไ่ ด้รับการประเมนิ ราคาตอ่ สนิ ทรัพย์รวม
หน่วย: ลา้ นบาท

รายการ 25x4 25x3

สนิ ทรพั ยร์ าคาประเมนิ 39,710 46,230
สินทรัพย์ราคาตามบญั ชี 39,800 45,250

วธิ ีการคานวณ 40,960/39,800 46,230/45,250
x 100 x 100
อัตราสว่ นสนิ ทรัพยท์ ่ีไดร้ บั การประเมนิ ราคาตอ่
สินทรัพยร์ วม (%) 99.77 102.17

อัตราส่วนมาตรฐานคือ ราคาประเมินของสินทรัพย์ควรเป็นร้อยละ 90 หรือสูงกว่า
(> = 90%) ของสินทรัพย์รวม ท้ังน้ี บริษัท ประกันภัย ARAYA จากัด (มหาชน) มีอัตราส่วน
ที่คานวณได้คือร้อยละ 99.77 ในปี 25x4 และ 102.17 ในปี 25x3 แสดงว่าบริษัทมี
ประสิทธิภาพในการบริหารสินทรัพย์สูงกว่ามาตรฐานเล็กน้อย และปี 25x4 ประสิทธิภาพใน
การบริหารสินทรพั ย์ลดต่าลงเล็กนอ้ ยเมื่อเทียบกบั ปี 25x3

7.3.2 อตั ราส่วนผลการประเมนิ ราคาเบีย้ ประกันภัยค้างรับ (Appraisal of Accrued
Insurance Premiums Ratio)

อัตราส่วนผลการประเมินราคาเบ้ียประกันภัยค้างรับ เป็นการเปรียบเทียบเบี้ย
ประกันภัยค้างรับที่ได้รับการประเมินราคาต่อเบ้ียประกันภัยค้างรับ ท้ังนี้เบ้ียประกันภัยค้าง
รับที่ได้รับการประเมินราคาจะแตกต่างกันตามประเภทของการประกันวินาศภัย บริษัท
ประกันวินาศภัยต้องจัดให้มีการประเมินราคาทรัพย์สินและหนี้สินของบริษัทโดยบริษั ท
ประเมินค่าทรัพย์สิน โดยบริษัทประเมินค่าทรัพย์สินต้องเป็นบริษัทที่อยู่ในบัญชีรายช่ือที่
ได้รับความเห็นชอบจากสานักงานคณะกรรมการกากับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ การ
ประเมินราคาทรัพย์สินประเภทเบี้ยประกันภัยค้างรับจะต้องเป็นไปตามหลักการดารง
เงนิ กองทนุ ตามระดับความเส่ียง (Risk Based Capital) (ดงู านวจิ ัยเพ่ิมเตมิ Avery & Berger,
1991; Cummins & Phillips, 2009; Fung, Jou, Shao & Yeh, 2018; Grace, Harrington
& Klein, 1998; Koijen & Yogo, 2018) โดยในที่นี้จะแสดงแนวทางการประเมินราคาของ
เบีย้ ประกนั ภัยค้างรับตามตารางดงั ตอ่ ไปนี้

บทท่ี 7 การวิเคราะห์โครงสร้างทางการเงนิ และการบริหารสินทรัพย์และหน้ีสิน

228

ตารางที่ 7.8 วิธีการประเมินราคาสินทรพั ยป์ ระเภทเบ้ยี ประกนั ภัยคา้ งรับ

จานวนวนั ของเบ้ียประกนั ภัยค้างรับนับแต่ แนวทางในการประเมิน
วนั ครบกาหนดชาระตามกฎหมายวา่ ด้วย

การเกบ็ เบยี้ ประกันภยั

เบย้ี ประกนั ภัยค้างรบั จากการประกันภยั
รถยนต์

- เกนิ กวา่ 30 วัน แต่ไม่เกนิ 60 วนั ใหป้ ระเมินเบย้ี ประกนั ภยั ค้างรับคงเหลือ
หลงั หกั คา่ เผอื่ การด้อยค่าได้ไม่เกนิ รอ้ ยละ
50 ของเบี้ยประกันภัยคา้ งรบั

- เกนิ 60 วนั แตไ่ ม่เกนิ 90 วัน ใหป้ ระเมนิ เบย้ี ประกนั ภยั คา้ งรับคงเหลือ
หลังหกั ค่าเผือ่ การด้อยคา่ ไดไ้ มเ่ กินร้อยละ
25 ของเบี้ยประกนั ภยั คา้ งรบั

- เกิน 90 วนั ข้ึนไป ใหป้ ระเมินด้อยค่าเตม็ จานวน

เบี้ยประกนั ภยั คา้ งรับประเภทอืน่ ที่
นอกเหนือจากรถยนต์ ยกเว้นการประกันภยั
ทางทะเล

- เกนิ กวา่ 30 วนั แต่ไม่เกิน 60 วนั ให้ประเมินเบ้ียประกันภยั ค้างรับคงเหลอื
หลงั หกั ค่าเผื่อการด้อยคา่ ไดไ้ มเ่ กินร้อยละ
80 ของเบย้ี ประกันภัยคา้ งรบั

- เกนิ 60 วนั แต่ไม่เกิน 90 วัน ให้ประเมินเบ้ยี ประกนั ภยั คา้ งรับคงเหลือ
หลังหกั คา่ เผอ่ื การด้อยค่าไดไ้ ม่เกนิ ร้อยละ
60 ของเบ้ียประกันภัยค้างรบั

- เกนิ 90 วนั ข้ึนไป ใหป้ ระเมนิ เบย้ี ประกันภัยค้างรบั คงเหลือ
หลงั หักคา่ เผ่ือการด้อยคา่ ไดไ้ มเ่ กินรอ้ ยละ
20 ของเบี้ยประกนั ภัยค้างรบั

ที่มา: สานักงาน คปภ. (2564). ประกาศการประเมินราคาทรัพย์สนิ และหน้ีสนิ ของบรษิ ัทประกันวนิ าศภัย
พ.ศ. 2554 ประกาศ ณ วันที่ 22 สงิ หาคม 2554

บทที่ 7 การวเิ คราะหโ์ ครงสร้างทางการเงนิ และการบริหารสินทรพั ย์และหนี้สิน